CINXE.COM

Extrême gauche — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Extrême gauche — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"4abfa506-7882-4ea5-8da8-fcd7be58ef85","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Extrême_gauche","wgTitle":"Extrême gauche","wgCurRevisionId":223480790,"wgRevisionId":223480790,"wgArticleId":45056,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article manquant de références depuis novembre 2021","Article manquant de références/Liste complète","Page utilisant P9346","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des bases relatives à l'audiovisuel","Page utilisant P8313","Page utilisant P4342","Page utilisant P3219","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Article utilisant le modèle du DHS", "Identifiant DHS absent de Wikidata","Portail:Politique/Articles liés","Portail:Anarchisme/Articles liés","Portail:Communisme/Articles liés","Portail:Marxisme/Articles liés","Extrême gauche","Anticapitalisme","Gauche (politique)"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Extrême_gauche","wgRelevantArticleId":45056,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage", "wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1129409","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/1200px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1601"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/800px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/640px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="854"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Extrême gauche — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Extr%C3%AAme_gauche"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Extr%C3%AAme_gauche"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Extrême_gauche rootpage-Extrême_gauche skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Extr%C3%AAme+gauche" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Extr%C3%AAme+gauche" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Extr%C3%AAme+gauche" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Extr%C3%AAme+gauche" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Périmètre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Périmètre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Périmètre</span> </div> </a> <ul id="toc-Périmètre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gauche_radicale_et_extrême_gauche,_notions_distinctes_en_France" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gauche_radicale_et_extrême_gauche,_notions_distinctes_en_France"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Gauche radicale et extrême gauche, notions distinctes en France</span> </div> </a> <ul id="toc-Gauche_radicale_et_extrême_gauche,_notions_distinctes_en_France-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Histoire_en_France" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Histoire_en_France"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Histoire en France</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Histoire_en_France-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Histoire en France</span> </button> <ul id="toc-Histoire_en_France-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Origines" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Origines"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Origines</span> </div> </a> <ul id="toc-Origines-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Journaliste_Babeuf_sous_le_Directoire_en_1796" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Journaliste_Babeuf_sous_le_Directoire_en_1796"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Journaliste Babeuf sous le Directoire en 1796</span> </div> </a> <ul id="toc-Journaliste_Babeuf_sous_le_Directoire_en_1796-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-«_Néo-babouvistes_»_sous_la_monarchie_de_Juillet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#«_Néo-babouvistes_»_sous_la_monarchie_de_Juillet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>« Néo-babouvistes » sous la monarchie de Juillet</span> </div> </a> <ul id="toc-«_Néo-babouvistes_»_sous_la_monarchie_de_Juillet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lénine,_auteur_de_la_théorie_contre_l&#039;extrême_gauche" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lénine,_auteur_de_la_théorie_contre_l&#039;extrême_gauche"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Lénine, auteur de la théorie contre l'extrême gauche</span> </div> </a> <ul id="toc-Lénine,_auteur_de_la_théorie_contre_l&#039;extrême_gauche-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Exclusion_des_communistes_antistaliniens" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Exclusion_des_communistes_antistaliniens"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Exclusion des communistes antistaliniens</span> </div> </a> <ul id="toc-Exclusion_des_communistes_antistaliniens-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Difficultés_de_la_mouvance_d&#039;extrême_gauche_au_milieu_des_années_1930" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Difficultés_de_la_mouvance_d&#039;extrême_gauche_au_milieu_des_années_1930"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Difficultés de la mouvance d'extrême gauche au milieu des années 1930</span> </div> </a> <ul id="toc-Difficultés_de_la_mouvance_d&#039;extrême_gauche_au_milieu_des_années_1930-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Années_d&#039;après-guerre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Années_d&#039;après-guerre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Années d'après-guerre</span> </div> </a> <ul id="toc-Années_d&#039;après-guerre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mai_1968" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mai_1968"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Mai 1968</span> </div> </a> <ul id="toc-Mai_1968-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Années_1970" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Années_1970"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>Années 1970</span> </div> </a> <ul id="toc-Années_1970-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Petits_groupes_intellectuels_politiquement_marginaux" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Petits_groupes_intellectuels_politiquement_marginaux"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9.1</span> <span>Petits groupes intellectuels politiquement marginaux</span> </div> </a> <ul id="toc-Petits_groupes_intellectuels_politiquement_marginaux-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Frange_terroriste_dans_les_«_années_de_plomb_»" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Frange_terroriste_dans_les_«_années_de_plomb_»"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9.2</span> <span>Frange terroriste dans les « années de plomb »</span> </div> </a> <ul id="toc-Frange_terroriste_dans_les_«_années_de_plomb_»-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Année_2000" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Année_2000"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.10</span> <span>Année 2000</span> </div> </a> <ul id="toc-Année_2000-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Maoïstes_du_quotidien_Libération" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Maoïstes_du_quotidien_Libération"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.11</span> <span>Maoïstes du quotidien <i>Libération</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Maoïstes_du_quotidien_Libération-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Fondements_idéologiques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Fondements_idéologiques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Fondements idéologiques</span> </div> </a> <ul id="toc-Fondements_idéologiques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moyens_mis_en_œuvre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Moyens_mis_en_œuvre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Moyens mis en œuvre</span> </div> </a> <ul id="toc-Moyens_mis_en_œuvre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quelques_uns_des_divers_courants_de_l&#039;extrême_gauche" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Quelques_uns_des_divers_courants_de_l&#039;extrême_gauche"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Quelques uns des divers courants de l'extrême gauche</span> </div> </a> <ul id="toc-Quelques_uns_des_divers_courants_de_l&#039;extrême_gauche-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Extrême_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Extrême_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Extrême gauche en Europe et dans le monde</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Extrême_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Extrême gauche en Europe et dans le monde</span> </button> <ul id="toc-Extrême_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Partis_et_mouvements_par_pays" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Partis_et_mouvements_par_pays"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Partis et mouvements par pays</span> </div> </a> <ul id="toc-Partis_et_mouvements_par_pays-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Partis_et_mouvements_en_France" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Partis_et_mouvements_en_France"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.1</span> <span>Partis et mouvements en France</span> </div> </a> <ul id="toc-Partis_et_mouvements_en_France-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Extrême gauche</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 52 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-52" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">52 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D8%B7%D8%B1%D9%81" title="يسار متطرف – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="يسار متطرف" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%B5%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D8%B1" title="اقصى اليسار – arabe égyptien" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اقصى اليسار" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="arabe égyptien" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Estrema_izquierda" title="Estrema izquierda – asturien" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Estrema izquierda" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturien" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0frat_sol%C3%A7uluq" title="İfrat solçuluq – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="İfrat solçuluq" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%84%DA%86%D9%88%D9%84%D9%88%D9%82" title="آشیری سولچولوق – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آشیری سولچولوق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%8B%D1%8F" title="Ультралевыя – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Ультралевыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A4%AE-%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%AA%E0%A4%82%E0%A4%A5%E0%A5%80_%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="चरम-वामपंथी राजनीति – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="चरम-वामपंथी राजनीति" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Extrema_esquerra" title="Extrema esquerra – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Extrema esquerra" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Krajn%C3%AD_levice" title="Krajní levice – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Krajní levice" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Venstreekstremisme" title="Venstreekstremisme – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Venstreekstremisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Linksextremismus" title="Linksextremismus – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Linksextremismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C3%87epo_radikal" title="Çepo radikal – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Çepo radikal" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC" title="Ακροαριστερά – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Ακροαριστερά" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Far-left_politics" title="Far-left politics – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Far-left politics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Maldekstra_ekstremismo" title="Maldekstra ekstremismo – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Maldekstra ekstremismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Extrema_izquierda" title="Extrema izquierda – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Extrema izquierda" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ezker_iraultzaile" title="Ezker iraultzaile – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ezker iraultzaile" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%BE_%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88" title="سیاست‌های چپ تندرو – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سیاست‌های چپ تندرو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/%C3%84%C3%A4rivasemmisto" title="Äärivasemmisto – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Äärivasemmisto" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Extrema_esquerda" title="Extrema esquerda – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Extrema esquerda" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%9E%D7%90%D7%9C_%D7%A8%D7%93%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%99" title="שמאל רדיקלי – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="שמאל רדיקלי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A4%AE_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%AA%E0%A4%82%E0%A4%A5%E0%A5%80_%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="चरम वामपंथी राजनीति – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="चरम वामपंथी राजनीति" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Krajnja_ljevica" title="Krajnja ljevica – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Krajnja ljevica" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Politik_kiri_jauh" title="Politik kiri jauh – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Politik kiri jauh" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Estrema_sinistra" title="Estrema sinistra – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Estrema sinistra" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A5%B5%E5%B7%A6" title="極左 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="極左" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B7%B9%EC%A2%8C" title="극좌 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="극좌" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%87epgir%C3%AAn_tund" title="Çepgirên tund – kurde" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Çepgirên tund" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurde" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Estrema_sinistra" title="Estrema sinistra – lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Estrema sinistra" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Politik_jauh_kiri" title="Politik jauh kiri – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Politik jauh kiri" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Extreemlinks" title="Extreemlinks – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Extreemlinks" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Venstreekstremisme" title="Venstreekstremisme – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Venstreekstremisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Skrajna_lewica" title="Skrajna lewica – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Skrajna lewica" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Extrema-esquerda" title="Extrema-esquerda – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Extrema-esquerda" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Extrema_st%C3%A2ng%C4%83" title="Extrema stângă – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Extrema stângă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%8B%D0%B5" title="Ультралевые – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ультралевые" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ekstremna_ljevica" title="Ekstremna ljevica – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ekstremna ljevica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD-%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%82%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%81%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="අන්ත-වාමාංශික දේශපාලනය – cingalais" lang="si" hreflang="si" data-title="අන්ත-වාමාංශික දේශපාලනය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalais" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Far-left_politics" title="Far-left politics – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Far-left politics" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C4%BDavicov%C3%BD_extr%C3%A9mizmus" title="Ľavicový extrémizmus – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ľavicový extrémizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Skrajna_levica" title="Skrajna levica – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Skrajna levica" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Politika_e_ekstremit_t%C3%AB_majt%C3%AB" title="Politika e ekstremit të majtë – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Politika e ekstremit të majtë" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%98%D1%9A%D0%B0_%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Крајња левица – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Крајња левица" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/V%C3%A4nsterextremism" title="Vänsterextremism – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vänsterextremism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9D%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8B%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%94" title="การเมืองฝ่ายซ้ายจัด – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="การเมืองฝ่ายซ้ายจัด" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/A%C5%9F%C4%B1r%C4%B1_sol" title="Aşırı sol – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Aşırı sol" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B2%D1%96" title="Ультраліві – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ультраліві" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%BA_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88_%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="انتہائی بائیں بازو کی سیاست – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="انتہائی بائیں بازو کی سیاست" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Sanca_estrema" title="Sanca estrema – vénitien" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Sanca estrema" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="vénitien" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%E1%BB%B1c_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cực tả – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chính trị cực tả" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Foite_g%C3%A5tche" title="Foite gåtche – wallon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Foite gåtche" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="wallon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A5%B5%E5%B7%A6%E6%B4%BE" title="極左派 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="極左派" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1129409#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Extr%C3%AAme_gauche" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Extr%C3%AAme_gauche" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Extr%C3%AAme_gauche" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;oldid=223480790" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Extr%C3%AAme_gauche&amp;id=223480790&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FExtr%25C3%25AAme_gauche"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FExtr%25C3%25AAme_gauche"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Extr%C3%AAme+gauche"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Far-left_politics" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1129409" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Cet article concerne un positionnement politique.&#32;Pour le groupe parlementaire français du même nom, voir <a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_(groupe_parlementaire)" title="Extrême gauche (groupe parlementaire)">Extrême gauche (groupe parlementaire)</a>. </p> </div></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/220px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/330px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg/440px-NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg 2x" data-file-width="1534" data-file-height="2046" /></a><figcaption>Affiche du <a href="/wiki/Nouveau_Parti_anticapitaliste" title="Nouveau Parti anticapitaliste">NPA</a> en faveur de la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_tunisienne" title="Révolution tunisienne">Révolution tunisienne</a>, à <a href="/wiki/Besan%C3%A7on" title="Besançon">Besançon</a> (<a href="/wiki/Doubs_(d%C3%A9partement)" title="Doubs (département)">Doubs</a>, <a href="/wiki/France" title="France">France</a>).</figcaption></figure> <p>Le terme <b>extrême gauche</b> est employé depuis les années 1920 en France, pour désigner une partie des groupes, mouvements, <a href="/wiki/Organisation" title="Organisation">organisations</a> et <a href="/wiki/Parti_politique" title="Parti politique">partis politiques</a>, qui se situent à la gauche des partis <a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">communistes</a>, et <a href="/wiki/Socialisme" title="Socialisme">socialistes</a>, dont les principaux furent d'obédience <a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">marxiste</a> (<a href="/wiki/Conseillisme" title="Conseillisme">conseilliste</a>, <a href="/wiki/Trotskiste" class="mw-redirect" title="Trotskiste">trotskiste</a>, <a href="/wiki/Mao%C3%AFste" class="mw-redirect" title="Maoïste">maoïste</a>, etc.), ou <a href="/wiki/Anarchiste" class="mw-redirect" title="Anarchiste">anarchiste</a> (<a href="/wiki/Communisme_libertaire" title="Communisme libertaire">communiste libertaire</a>, etc.), qui souhaitent le renversement du <a href="/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme">capitalisme</a> en faveur d'une <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_sans_classes" title="Société sans classes">société sans classes sociales</a><sup id="cite_ref-Furlaud_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Furlaud-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Périmètre"><span id="P.C3.A9rim.C3.A8tre"></span>Périmètre</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Périmètre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Périmètre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'extrême gauche se caractérise par un nombre important d'organisations. Elles sont parfois éphémères et souvent de dimension modeste, appelées parfois <span class="citation">«&#160;groupuscules&#160;»</span>, dont le rapport à la violence est variable. Certaines ont participé au processus électoral mais sans obtenir de sièges au parlement dans le cadre de la <a href="/wiki/D%C3%A9mocratie_parlementaire" title="Démocratie parlementaire">démocratie parlementaire</a>, De manière beaucoup plus marginale et seulement à certaines époques limitées, d'autres petits groupes clandestins comme les <a href="/wiki/Brigades_rouges" title="Brigades rouges">Brigades rouges</a> en Italie ou la <a href="/wiki/Fraction_arm%C3%A9e_rouge" title="Fraction armée rouge">Fraction armée rouge</a> en Allemagne ont pratiqué la <a href="/wiki/Lutte_arm%C3%A9e" title="Lutte armée">lutte armée</a> ou le <a href="/wiki/Terrorisme" title="Terrorisme">terrorisme</a>. Entre les deux se situent des groupes qui ont pratiqué la violence de rue affichée, mais pendant une période réduite, du milieu des années 1960 au milieu des années 1970, sans basculer jusqu'au terrorisme. </p><p>Parmi les politologues et historiens de la politique francophones, Christine Pina est la seule à, dans l'un de ses livres, avoir inclus dans l'extrême gauche de certains pays des partis distincts des partis traditionnels d'extrême gauche&#160;: il s'agit du <a href="/wiki/Parti_populaire_socialiste_(Danemark)" title="Parti populaire socialiste (Danemark)">Parti populaire socialiste danois</a>, qui participe pour la première fois en 2011 au gouvernement, dirigé par la sociale-démocrate <a href="/wiki/Helle_Thorning-Schmidt" title="Helle Thorning-Schmidt">Helle Thorning-Schmidt</a>, et du <a href="/wiki/Parti_socialiste_(Pays-Bas)" title="Parti socialiste (Pays-Bas)">Parti socialiste néerlandais</a>, fondé en octobre 1971 comme parti maoïste et n'ayant jamais dépassé 6&#160;% des voix<sup id="cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Au contraire, les autres auteurs définissent un périmètre plus classique. <a href="/wiki/Serge_Cosseron" title="Serge Cosseron">Serge Cosseron</a> n'y inclut que les mouvances anarchistes et trotskystes<sup id="cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Charpier" title="Frédéric Charpier">Frédéric Charpier</a> et <a href="/wiki/Dominique_Reyni%C3%A9" title="Dominique Reynié">Dominique Reynié</a> utilisent le terme comme un synonyme de trotskyste<sup id="cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, mais les partis maoïstes apparus dans la seconde moitié des années 1960 et au début des années 1970 étaient aussi considérés comme appartenant à l'extrême gauche. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gauche_radicale_et_extrême_gauche,_notions_distinctes_en_France"><span id="Gauche_radicale_et_extr.C3.AAme_gauche.2C_notions_distinctes_en_France"></span>Gauche radicale et extrême gauche, notions distinctes en France</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Gauche radicale et extrême gauche, notions distinctes en France" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Gauche radicale et extrême gauche, notions distinctes en France"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'extrême gauche désigne des partis, notions et idées distincts de celles de la <a href="/wiki/Gauche_radicale" title="Gauche radicale">gauche radicale</a>. L'association des deux, est <span class="citation">«&#160;critiquable à maints égards&#160;»</span>, estime Alan Confesson, docteur en <a href="/wiki/Science_politique" title="Science politique">science politique</a><sup id="cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, même si les deux sont parfois mélangés dans l'expression floue et ambigüe de <span class="citation">«&#160;gauche de la <a href="/wiki/Gauche_(politique)" title="Gauche (politique)">gauche</a>&#160;»</span>. </p><p>Les partis politiques désignés comme d'<span class="citation">«&#160;extrême gauche&#160;»</span> rejettent parfois cette appellation qui peut être interprétée comme une assimilation avec l'<a href="/wiki/Extr%C3%A9misme" title="Extrémisme">extrémisme</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;: en Allemagne, où leur image étaient très négative jusqu'aux alliances nouées par les Verts avec les sociaux-démocrates au début des années 1980, ils ont préféré l'appellation d'<a href="/wiki/Opposition_extra-parlementaire" title="Opposition extra-parlementaire">opposition extra-parlementaire</a>. Le chercheur en <a href="/wiki/Sciences_politiques" class="mw-redirect" title="Sciences politiques">sciences politiques</a> Sofiane Ouaret estime ainsi qu'il faut remplacer l'expression <span class="citation">«&#160;extrême gauche&#160;»</span> par celle de <span class="citation">«&#160;gauche radicale&#160;»</span> car la première serait connotée négativement, comme un pendant de celle d'extrême-droite, et utilisée comme un instrument de délégitimation<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En France, où l'extrême-gauche a joué un rôle actif contre la Guerre d'Algérie et où <a href="/wiki/Alain_Krivine" title="Alain Krivine">Alain Krivine</a> obtient 1% des voix dès la présidentielle de 1969, l'assimilation avec l'<a href="/wiki/Extr%C3%A9misme" title="Extrémisme">extrémisme</a> a posé moins de problème mais les groupes d'extrême-gauche <span class="citation">«&#160;refusaient de se qualifier de <a href="/wiki/Gauchiste" class="mw-redirect" title="Gauchiste">gauchistes</a>&#160;»</span>, selon le sociologue <a href="/wiki/Sylvain_Boulouque" title="Sylvain Boulouque">Sylvain Boulouque</a><sup id="cite_ref-Boulouque_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Boulouque-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Histoire_en_France">Histoire en France</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Histoire en France" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Histoire en France"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_en_France#Histoire" title="Extrême gauche en France">Extrême gauche en France#Histoire</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Origines">Origines</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Origines" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Origines"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Selon le politologe <a href="/wiki/R%C3%A9mi_Lefebvre" title="Rémi Lefebvre">Rémi Lefebvre</a>, l’extrême gauche a représenté historiquement et depuis 1920, ce qui était <span class="citation">«&#160;à gauche du Parti communiste&#160;»</span><sup id="cite_ref-Poesy_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Poesy-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Par exemple, sont considérés comme d’extrême gauche les partis trotskistes connus pour se présenter aux élections présidentielles, depuis 1969 en France, <span class="citation">«&#160;comme Lutte ouvrière ou celui des Communistes révolutionnaires&#160;»</span><sup id="cite_ref-Poesy_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Poesy-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, c'est-à-dire des partis qui <span class="citation">«&#160;jouent le jeu électoral mais contestent la voie légale de la conquête du pouvoir et estiment que celle-ci doit se faire par la grève générale, les mouvements sociaux, et pas par l’élection&#160;»</span><sup id="cite_ref-Poesy_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-Poesy-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Journaliste_Babeuf_sous_le_Directoire_en_1796">Journaliste Babeuf sous le Directoire en 1796</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Journaliste Babeuf sous le Directoire en 1796" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Journaliste Babeuf sous le Directoire en 1796"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>D'autres auteurs font remonter la pensée de l'extrême gauche plus loin dans le temps en estimant que ses idées ont été incarnées, peu après la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise" title="Révolution française">Révolution française</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, à l'époque du <a href="/wiki/Directoire" title="Directoire">Directoire</a>, non pas par des députés mais par le journaliste <a href="/wiki/Gracchus_Babeuf" title="Gracchus Babeuf">Gracchus Babeuf</a>, un révolutionnaire français qui voulait une <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_sans_classes" title="Société sans classes">société sans classe</a>, même s'il n'a jamais élu à la représentation nationale. Il avait pour objectif de renverser le <a href="/wiki/Directoire" title="Directoire">Directoire</a> qui concentre tous les pouvoirs à partir de 1795, dans le but d'établir une <span class="citation">«&#160;parfaite égalité&#160;»</span>, en créant une «&#160;<a href="/wiki/Conjuration_des_%C3%89gaux" title="Conjuration des Égaux">Conjuration des Égaux</a>&#160;», dont les idées sont présentées dans un livre de <a href="/wiki/Sylvain_Mar%C3%A9chal" title="Sylvain Maréchal">Sylvain Maréchal</a> et de Babeuf intitulé <i>Manifeste des Égaux</i>, publié en 1796. On peut y lire&#160;: </p> <blockquote> <p>«&#160;Il nous faut non pas seulement cette égalité transcrite dans la Déclaration des droits de l'homme et du citoyen, nous la voulons au milieu de nous, sous le toit de nos maisons. […] Qu'il cesse enfin, ce grand scandale que nos neveux ne voudront pas croire&#160;! Disparaissez enfin, révoltantes distinctions de riches et de pauvre, de grands et de petits, de maîtres et de valets, de gouvernants et de gouvernés. […] L'instant est venu de fonder la République des Égaux, ce grand hospice ouvert à tous les hommes. […] L'organisation de l'égalité réelle, la seule qui réponde à tous les besoins, sans faire de victimes, sans coûter de sacrifices, ne plaira peut-être point d'abord à tout le monde. L'égoïste, l'ambitieux frémira de rage.&#160;» </p> </blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="«_Néo-babouvistes_»_sous_la_monarchie_de_Juillet"><span id=".C2.AB_N.C3.A9o-babouvistes_.C2.BB_sous_la_monarchie_de_Juillet"></span>«&#160;Néo-babouvistes&#160;» sous la monarchie de Juillet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : «&#160;Néo-babouvistes&#160;» sous la monarchie de Juillet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : «&#160;Néo-babouvistes&#160;» sous la monarchie de Juillet"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quarante après, sous la <a href="/wiki/Monarchie_de_Juillet" title="Monarchie de Juillet">monarchie de Juillet</a>, époque où le Parlement ne joue plus aucun rôle, le <span class="citation">«&#160;babouvisme&#160;»</span>, cette doctrine créée par Babeuf, va inspirer dans les <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1830" title="Années 1830">années 1830</a> et <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1840" title="Années 1840">1840</a> une poignée de révolutionnaires qui seront nommés les <span class="citation">«&#160;néo-babouvistes&#160;»</span> et ne sont pas non plus députés<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le babouvisme sera également une genèse pour le <a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">communisme</a>, ce dernier étant plus tard théorisé entre autres par <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a> et <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite_crochet">[</span>10<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, et enfin <a href="/wiki/Rosa_Luxemburg" title="Rosa Luxemburg">Rosa Luxemburg</a> déclare que Babeuf est le premier précurseur des soulèvements révolutionnaires contre le <a href="/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme">capitalisme</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lénine,_auteur_de_la_théorie_contre_l'extrême_gauche"><span id="L.C3.A9nine.2C_auteur_de_la_th.C3.A9orie_contre_l.27extr.C3.AAme_gauche"></span>Lénine, auteur de la théorie contre l'extrême gauche</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : Lénine, auteur de la théorie contre l&#39;extrême gauche" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : Lénine, auteur de la théorie contre l&#39;extrême gauche"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/R%C3%A9volution_russe" title="Révolution russe">révolution russe</a>, survenue en 1917, qui aboutit en février à la chute du <a href="/wiki/Empire_russe" title="Empire russe">régime tsariste</a> de <a href="/wiki/Russie" title="Russie">Russie</a> et instaure un régime se réclamant des idées socialistes met fin au terrorisme pratiqué par certains autres révolutionnaires russes contre l'<a href="/wiki/Empire_russe" title="Empire russe">Empire russe</a><sup id="cite_ref-dicocommunisme557_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-dicocommunisme557-12"><span class="cite_crochet">[</span>12<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Lénine est l'auteur, dans un livre, d'une théorie contre l'extrême gauche à qui il donne une visibilité sous l'appellation de <span class="citation">«&#160;gauchisme&#160;»</span> et qu'il considère comme une <span class="citation">«&#160;maladie infantile du communisme&#160;»</span>&#160;: <a href="/wiki/La_Maladie_infantile_du_communisme_(le_%C2%AB_gauchisme_%C2%BB)" title="La Maladie infantile du communisme (le « gauchisme »)">La Maladie infantile du communisme (le «&#160;gauchisme&#160;»)</a>. </p><p>Il dirige le pays jusqu'en 1922 et à sa mort en 1924 le léninisme va se diviser en trois courants&#160;: le <a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">stalinisme</a>, le <a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">trotskisme</a> et le <a href="/wiki/Bordiguisme" title="Bordiguisme">bordiguisme</a> (nommé également la gauche communiste italienne). L'un des trois, le <a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">trotskisme</a> a inspiré des partis, dits d'<span class="citation">«&#160;extrême gauche&#160;»</span> dans tous les pays. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Exclusion_des_communistes_antistaliniens">Exclusion des communistes antistaliniens</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Exclusion des communistes antistaliniens" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Exclusion des communistes antistaliniens"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container metadata bandeau-section bandeau-niveau-modere"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><figure class="mw-halign-center noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/25px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/38px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/50px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption></figcaption></figure></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <div class="mw-collapsible mw-collapsed"><b>Cette section <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citez_vos_sources" title="Wikipédia:Citez vos sources">ne cite pas suffisamment ses sources</a></b><small>&#160;(novembre 2021)</small>.&#160;<div class="mw-collapsible-content">Pour l'améliorer, ajoutez <a href="/wiki/Aide:Identifier_des_sources_fiables" title="Aide:Identifier des sources fiables">des références de qualité et vérifiables</a> (<a href="/wiki/Aide:Ins%C3%A9rer_une_r%C3%A9f%C3%A9rence_(%C3%89diteur_visuel)" title="Aide:Insérer une référence (Éditeur visuel)">comment faire&#160;?</a>) ou le modèle <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Modèle:Référence nécessaire">{{Référence nécessaire}}</a> sur les passages nécessitant une source.</div></div> </div></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Bundesarchiv_Bild_183-R15068,_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg/170px-Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg" decoding="async" width="170" height="253" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg/255px-Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg/340px-Bundesarchiv_Bild_183-R15068%2C_Leo_Dawidowitsch_Trotzki.jpg 2x" data-file-width="632" data-file-height="939" /></a><figcaption><a href="/wiki/L%C3%A9on_Trotski" title="Léon Trotski">Léon Trotski</a>, personnage important dans le développement de l'extrême gauche.</figcaption></figure> <p>Au cours des années suivant 1924, le <a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">stalinisme</a> se développe en <a href="/wiki/Union_sovi%C3%A9tique" class="mw-redirect" title="Union soviétique">Union soviétique</a>, une <a href="/wiki/Dictature" title="Dictature">dictature</a> basée sur la terreur et le <a href="/wiki/Culte_de_la_personnalit%C3%A9" title="Culte de la personnalité">culte de la personnalité</a>. </p><p>Le trotskisme est une réaction à ces dérives graves, et s'adapte avec la théorie de la «&#160;révolution permanente&#160;» pour y faire face. En tant qu'antistaliniens ils sont progressivement exclus des <span class="page_h"><a href="/wiki/Partis_communistes" class="mw-redirect mw-disambig" title="Partis communistes">Partis communistes</a></span>, et créent leurs propres organisations. En France, c'est le cas du groupe <a href="/wiki/La_R%C3%A9volution_prol%C3%A9tarienne" title="La Révolution prolétarienne">La Révolution prolétarienne</a>, de la <a href="/wiki/Ligue_communiste_(1930)" title="Ligue communiste (1930)">Ligue communiste</a> (trotskiste), ou encore du <a href="/wiki/Cercle_communiste_d%C3%A9mocratique" title="Cercle communiste démocratique">Cercle communiste démocratique</a>. </p><p>En 1938, les partisans de Trotski proclament la création de la <a href="/wiki/Quatri%C3%A8me_Internationale" title="Quatrième Internationale">Quatrième Internationale</a>. Dès 1922, une autre «&#160;Quatrième Internationale ouvrière&#160;» avait été proclamée&#160;: l'<a href="/wiki/Internationale_communiste_ouvri%C3%A8re" title="Internationale communiste ouvrière">Internationale communiste ouvrière</a>. D'autres courants se retrouvent dans l'<a href="/wiki/Opposition_communiste_internationale" title="Opposition communiste internationale">Opposition communiste internationale</a> ou le <a href="/wiki/Centre_marxiste_r%C3%A9volutionnaire_international" title="Centre marxiste révolutionnaire international">Centre marxiste révolutionnaire international</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Difficultés_de_la_mouvance_d'extrême_gauche_au_milieu_des_années_1930"><span id="Difficult.C3.A9s_de_la_mouvance_d.27extr.C3.AAme_gauche_au_milieu_des_ann.C3.A9es_1930"></span>Difficultés de la mouvance d'extrême gauche au milieu des années 1930</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : Difficultés de la mouvance d&#39;extrême gauche au milieu des années 1930" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : Difficultés de la mouvance d&#39;extrême gauche au milieu des années 1930"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Plusieurs courants d'extrême gauche se développent au sein de la <a href="/wiki/Section_fran%C3%A7aise_de_l%27Internationale_ouvri%C3%A8re" title="Section française de l&#39;Internationale ouvrière">Section française de l'Internationale ouvrière</a>, la <a href="/wiki/Gauche_r%C3%A9volutionnaire_(1935-1938)" title="Gauche révolutionnaire (1935-1938)">Gauche révolutionnaire</a> ou a cependant lieu l’éviction des bolcheviks-léninistes dès 1935, un an après leur entrée dans ce parti tous <span class="citation">«&#160;drapeaux déployés&#160;»</span> en 1934<sup id="cite_ref-vcg_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Deux ans après c'est au tour des trotskistes d'être évincés de ce parti<sup id="cite_ref-vcg_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>L'échec des minorités révolutionnaires à s'intégrer à la gauche au moment du <a href="/wiki/Front_populaire_(France)" title="Front populaire (France)">Front populaire</a> a en particulier été décrit en 1973 par l'historien <a href="/wiki/Jean-Pierre_Rioux" title="Jean-Pierre Rioux">Jean-Pierre Rioux</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite_crochet">[</span>14<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> </p><p>Exclue du parti en 1938, peu après le <a href="/wiki/Front_populaire_(France)" title="Front populaire (France)">Front populaire</a> et en pleine <a href="/wiki/Guerre_civile_espagnole" class="mw-redirect" title="Guerre civile espagnole">Guerre civile espagnole</a>, la mouvance trotskiste crée alors le <a href="/wiki/Parti_socialiste_ouvrier_et_paysan" title="Parti socialiste ouvrier et paysan">Parti socialiste ouvrier et paysan</a>. Au milieu des années 1970, un autre historien a retracé les tentatives d'unification et d'organisation des trotskistes au milieu des <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1930" title="Années 1930">années 1930</a>, notamment des pivertistes dans la SFIO et au cours de la naissance du PSOP, perturbées par <span class="citation">«&#160;les incidences de la guerre Espagne et du contexte international qui conduit à la <a href="/wiki/Seconde_guerre_mondiale" class="mw-redirect" title="Seconde guerre mondiale">Seconde guerre mondiale</a>&#160;»</span><sup id="cite_ref-Furlaud_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Furlaud-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Leur activité est décrite fin septembre 1936 par un reportage d'<a href="/wiki/Emmanuel_d%27Astier_de_La_Vigerie" title="Emmanuel d&#39;Astier de La Vigerie">Emmanuel d'Astier de La Vigerie</a> sur une double page centrale de l'hebdomadaire <i><a href="/wiki/Vu_(magazine)" title="Vu (magazine)">Vu</a></i>, magazine fondé en 1928 sur le modèle du <i>Berliner Illustriete Zeitung</i> par <a href="/wiki/Lucien_Vogel" title="Lucien Vogel">Lucien Vogel</a>, aux sympathies communistes<sup id="cite_ref-vcg_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Selon l'historien <a href="/w/index.php?title=Vincent_Chambarlhac&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vincent Chambarlhac (page inexistante)">Vincent Chambarlhac</a> <sup id="cite_ref-vcg_13-3" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, il peut être rapproché du rapport d'une dizaine de pages rédigé le <time class="nowrap" datetime="1937-02-16" data-sort-value="1937-02-16">16 février 1937</time> par <a href="/wiki/Georges_Cogniot" title="Georges Cogniot">Georges Cogniot</a>, futur directeur de <i>L'Humanité</i> à la demande du Présidium de l’Internationale Communiste (IC), titré «&#160;Aperçu de l’activité des trotskistes en France&#160;», au moment du second procès de Moscou contre la vieille garde bolchevique<sup id="cite_ref-vcg_13-4" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Selon l'historien, ces deux documents signalent <span class="citation">«&#160;une implication plus grande du PCF dans la lutte anti-trotskiste&#160;»</span><sup id="cite_ref-vcg_13-5" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, alors que la SFIO, <span class="citation">«&#160;par le jeu des tendances, la dynamique des comités, construit ses antennes dans ces marges, qu’elle utilise ensuite face au PCF comme ressources&#160;»</span><sup id="cite_ref-vcg_13-6" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Dans le quotidien de droite <i><a href="/wiki/Le_Temps_(quotidien_fran%C3%A7ais,_1861-1942)" title="Le Temps (quotidien français, 1861-1942)">Le Temps</a></i>, <a href="/w/index.php?title=Roger_Millet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Roger Millet (page inexistante)">Roger Millet</a> publie au même moment, du 28 mars au <time class="nowrap" datetime="1937-06-15" data-sort-value="1937-06-15">15 juin 1937</time>, dans onze numéros consécutifs, une longue enquête, sur le même sujet<sup id="cite_ref-vcg_13-7" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et <span class="citation">«&#160;cartographie avec précision les lieux et les pôles de cette extrême gauche&#160;»</span><sup id="cite_ref-vcg_13-8" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, tandis qu'un article de <a href="/wiki/Marcel_Cachin" title="Marcel Cachin">Marcel Cachin</a> dans <i><a href="/wiki/L%27Humanit%C3%A9" title="L&#39;Humanité">L'Humanité</a></i> le <time class="nowrap" datetime="1937-02-10" data-sort-value="1937-02-10">10 février 1937</time> s'inscrit dans une série d'articles qui tentent de <span class="citation">«&#160;dévoiler l’existence en France, sinon d’un complot, au moins d’une participation au complot trotskiste tel que son second procès s’instruit alors à Moscou&#160;»</span><sup id="cite_ref-vcg_13-9" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, laissant entendre que le trotskiste <a href="/wiki/Fred_Zeller" title="Fred Zeller">Fred Zeller</a> serait chargé de <span class="citation">«&#160;préparer les esprits à l’assassinat de Staline&#160;»</span><sup id="cite_ref-vcg_13-10" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Selon <a href="/w/index.php?title=Vincent_Chambarlhac&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vincent Chambarlhac (page inexistante)">Vincent Chambarlhac</a>, l'extrême gauche apparait dans cette époque sous un angle quasi-juridique, celui des preuves de son activité accumulées par des détracteurs qui lui dénient toute légitimité <sup id="cite_ref-vcg_13-11" class="reference"><a href="#cite_note-vcg-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Années_d'après-guerre"><span id="Ann.C3.A9es_d.27apr.C3.A8s-guerre"></span>Années d'après-guerre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Années d&#39;après-guerre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Années d&#39;après-guerre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dans les années d'après-guerre, l'extrême gauche est marginalisée, face à la puissance du <a href="/wiki/Parti_communiste_fran%C3%A7ais" title="Parti communiste français">Parti communiste français</a>, qu'elle redoute depuis <a href="/wiki/Trotskistes_fran%C3%A7ais_durant_la_Seconde_Guerre_mondiale#Stalinisme_et_trotskisme_durant_la_guerre" title="Trotskistes français durant la Seconde Guerre mondiale">l'affaire d'octobre 1943</a>, qui a vu quatre militants trotskistes exécutés dans le <a href="/wiki/Maquis_(r%C3%A9sistance)" title="Maquis (résistance)">maquis</a> de Wodli, dans la <a href="/wiki/Haute-Loire" title="Haute-Loire">Haute-Loire</a>, par des résistants communistes parce qu’ils étaient trotskistes<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite_crochet">[</span>15<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite_crochet">[</span>16<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite_crochet">[</span>17<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. De même, déporté à <a href="/wiki/Buchenwald" title="Buchenwald">Buchenwald</a> en 1944, <a href="/wiki/David_Rousset" title="David Rousset">David Rousset</a>, un des fondateurs du <a href="/wiki/Parti_ouvrier_internationaliste" title="Parti ouvrier internationaliste">Parti ouvrier internationaliste</a> (POI), a dû cacher son appartenance trotskiste pour survivre, tout comme <a href="/wiki/Jean-Ren%C3%A9_Chauvin" title="Jean-René Chauvin">Jean-René Chauvin</a>, Marcel Beaufrère, ou Marcel Hic, envoyé par la cellule clandestine du PCF dans un kommando de la mort à <a href="/wiki/Camp_de_concentration_de_Dora" title="Camp de concentration de Dora">Dora</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite_crochet">[</span>18<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Après la guerre ils sont appelées «&#160;hitléro-trotskistes&#160;» par le PCF et soupçonnés d'œuvrer avec la CIA à la scission de la CGT donnant naissance à <a href="/wiki/Force_ouvri%C3%A8re" title="Force ouvrière">Force ouvrière</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> </p><p>Première force de la <a href="/wiki/R%C3%A9sistance_int%C3%A9rieure_fran%C3%A7aise" title="Résistance intérieure française">Résistance intérieure française</a> puis de la <a href="/wiki/Bataille_de_la_production" title="Bataille de la production">bataille de la production</a> pour reconstruire le pays, premier parti de France aux <a href="/wiki/%C3%89lections_l%C3%A9gislatives_fran%C3%A7aises_de_1946" title="Élections législatives françaises de 1946">législatives de novembre 1946</a> avec 28,3&#160;% des voix et <span class="nowrap">182 députés</span>, le <a href="/wiki/Parti_communiste_fran%C3%A7ais" title="Parti communiste français">PCF</a> n'en est pas moins chassé du gouvernement au printemps 1947 lors des <a href="/wiki/Gr%C3%A8ves_de_1947_en_France" title="Grèves de 1947 en France">grèves de 1947</a> et des <a href="/wiki/%C3%89meutes_de_la_faim_de_1947_en_France" title="Émeutes de la faim de 1947 en France">émeutes de la faim de la même année</a>. Il a alors l'espoir d'y revenir rapidement mais la <a href="/wiki/Gr%C3%A8ve_des_mineurs_de_1948" title="Grève des mineurs de 1948">grève des mineurs de 1948</a> et <a href="/wiki/Gr%C3%A8ve_de_1949-1950_contre_la_guerre_d%27Indochine" class="mw-redirect" title="Grève de 1949-1950 contre la guerre d&#39;Indochine">celles de 1949-1950 contre la guerre d'Indochine</a> vont lui rendre la tâche difficile. Malgré ses réticences croissantes face à cette guerre, la <a href="/wiki/Section_fran%C3%A7aise_de_l%27Internationale_ouvri%C3%A8re" title="Section française de l&#39;Internationale ouvrière">SFIO</a>, parti socialiste de l'époque, qui pèse électoralement deux fois moins, préfère rester dans la <a href="/wiki/Troisi%C3%A8me_force" class="mw-redirect mw-disambig" title="Troisième force">troisième force</a>, aux côtés de deux partis qui seront plus tard emportés par la fin de la IVème république, le <a href="/wiki/Mouvement_r%C3%A9publicain_populaire" title="Mouvement républicain populaire">MRP</a> de <a href="/wiki/Georges_Bidault" title="Georges Bidault">Georges Bidault</a> et le <a href="/wiki/Parti_radical_(France)" title="Parti radical (France)">Parti radical</a>. La <a href="/wiki/Loi_des_apparentements" title="Loi des apparentements">loi des apparentements</a> du <time class="nowrap" datetime="1951-05-07" data-sort-value="1951-05-07">7 mai 1951</time> leur permet de conserver deux-tiers des députés avec seulement la moitié des voix, en faisant appel à la droite d'<a href="/wiki/Antoine_Pinay" title="Antoine Pinay">Antoine Pinay</a>, farouchement opposée à toute <a href="/wiki/D%C3%A9colonisation" title="Décolonisation">décolonisation</a>. Malgré ces huit années de tensions avec la SFIO, le PCF reste considéré comme une force de gauche et non d'extrême gauche, celle-ci présentant ses propres listes qui obtiennent moins de 1&#160;% aux <a href="/wiki/%C3%89lections_l%C3%A9gislatives_fran%C3%A7aises_de_1951" title="Élections législatives françaises de 1951">élections législatives françaises de 1951</a>. Lors des suivantes, le PCF rejoint la SFIO et le <a href="/wiki/Parti_radical_(France)" title="Parti radical (France)">Parti radical</a> au sein d'un nouveau <a href="/wiki/Front_r%C3%A9publicain_(1956)" title="Front républicain (1956)">Front républicain</a> réclamant la paix en Algérie et mené par <a href="/wiki/Pierre_Mend%C3%A8s_France" title="Pierre Mendès France">Pierre Mendès France</a>, qui se voit cependant préféré, pour former le gouvernement en janvier 1956, <a href="/wiki/Guy_Mollet" title="Guy Mollet">Guy Mollet</a> (SFIO), qui s'englue à son tour dans la <a href="/wiki/Guerre_d%27Alg%C3%A9rie" title="Guerre d&#39;Algérie">guerre d'Algérie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mai_1968">Mai 1968</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : Mai 1968" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : Mai 1968"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Mai_68" title="Mai 68">Mai 68</a>, <a href="/wiki/Affiches_murales_et_slogans_de_Mai_68" class="mw-redirect" title="Affiches murales et slogans de Mai 68">affiches murales et slogans de Mai 68</a> et <a href="/wiki/Mai_68_%C3%A0_Nantes" title="Mai 68 à Nantes">Mai 68 à Nantes</a>.</div></div> <p>En France, <a href="/wiki/Mai_68" title="Mai 68">Mai 1968</a> voit la juxtaposition de révoltes étudiantes et d'une grève générale culminant à dix millions de salariés, dépassant en nombre et en durée celle survenue en juin 1936 lors du <a href="/wiki/Front_populaire_(France)" title="Front populaire (France)">Front populaire</a><sup id="cite_ref-Ross_2010_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ross_2010-20"><span class="cite_crochet">[</span>20<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. créant une crise sociale spectaculaire<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Les militants de plusieurs partis d'extrême-gauche, y compris les deux créés les années précédentes, jouent un rôle très important dans les grèves, notamment la <a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_des_%C3%A9tudiants_r%C3%A9volutionnaires" title="Fédération des étudiants révolutionnaires">Fédération des étudiants révolutionnaires</a> à la Sorbonne, plus grande université du pays. Ils sont bien représentés chez les <a href="/wiki/Soixante-huitard#Entreprises" title="Soixante-huitard">militants actifs en entreprise</a>. Le trotskiste <a href="/wiki/Yves_Rocton" title="Yves Rocton">Yves Rocton</a>, ouvrier métallurgiste et secrétaire de la section syndicale <a href="/wiki/Force_ouvri%C3%A8re" title="Force ouvrière">Force ouvrière</a>, fait voter la première occupation d'usine sur le site de <a href="/wiki/Bouguenais" title="Bouguenais">Bouguenais</a> (2600 salariés) de <a href="/wiki/Sud-Aviation" title="Sud-Aviation">Sud-Aviation</a>, futur <a href="/wiki/Airbus" class="mw-redirect" title="Airbus">Airbus</a>, étape décisive de <a href="/wiki/Mai_68_%C3%A0_Nantes" title="Mai 68 à Nantes">Mai 68 à Nantes</a>. </p><p>L'extrême gauche est aussi active dans l'occupation par des étudiants et professeurs en grève de l'<a href="/wiki/%C3%89cole_nationale_sup%C3%A9rieure_des_beaux-arts_de_Paris" class="mw-redirect" title="École nationale supérieure des beaux-arts de Paris">École des beaux-arts de Paris</a>, l'une des plus longues de <a href="/wiki/Mai_68" title="Mai 68">Mai 68</a>, avec 46 jours, ou de l'<a href="/wiki/%C3%89cole_nationale_sup%C3%A9rieure_des_arts_d%C3%A9coratifs" title="École nationale supérieure des arts décoratifs">École des Arts-déco</a> et d'autres «&#160;ateliers populaires&#160;» à <a href="/wiki/Strasbourg" title="Strasbourg">Strasbourg</a>, <a href="/wiki/Montpellier" title="Montpellier">Montpellier</a>, <a href="/wiki/Marseille" title="Marseille">Marseille</a>, <a href="/wiki/Lyon" title="Lyon">Lyon</a>, <a href="/wiki/Grenoble" title="Grenoble">Grenoble</a>, <a href="/wiki/Dijon" title="Dijon">Dijon</a>, <a href="/wiki/Caen" title="Caen">Caen</a> et <a href="/wiki/Amiens" title="Amiens">Amiens</a>. Les occupants activent jour et nuit des ateliers qui reproduisent à des milliers d'exemplaires les dizaines d'<a href="/wiki/Affiches_murales_et_slogans_de_Mai_68" class="mw-redirect" title="Affiches murales et slogans de Mai 68">affiches murales et slogans de Mai 68</a>. </p><p>Le mouvement, qui sera qualifié de «&#160;révolution manquée&#160;», par le chanteur Renaud, a largement recouru aux symboles des anciennes révolutions françaises —&#160;barricades, drapeaux <a href="/wiki/Gauche_(politique)" title="Gauche (politique)">rouge</a> et <a href="/wiki/Anarchisme" title="Anarchisme">noir</a>. Il cause une dizaine de morts mais débouche sur des négociations entre patronats et syndicats, sous l'égide du gouvernement, qui impose un relèvement de 12&#160;% des salaires et de 30&#160;% du SMIC, appelé alors SMIG, ce qui est salué par une large victoire du gouvernement gaulliste aux <a href="/w/index.php?title=%C3%89lections_l%C3%A9gislatives_de_juin_1968&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Élections législatives de juin 1968 (page inexistante)">élections législatives de juin 1968</a>, boycottées par tous les partis d'extrême gauche, dans le sillage de la dissolution de l'Assemblée nationale décidée par le <a href="/wiki/G%C3%A9n%C3%A9ral_de_Gaulle" class="mw-redirect" title="Général de Gaulle">Général de Gaulle</a>. L'une des <a href="/wiki/Affiches_murales_et_slogans_de_Mai_68" class="mw-redirect" title="Affiches murales et slogans de Mai 68">affiches murales de Mai 68</a> les plus collées reprend le slogan de l'extrême gauche cette année là, qui appelle boycotter ce scrutin: «&#160;Élections, piège à cons&#160;»<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite_crochet">[</span>22<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="1968-06-12" data-sort-value="1968-06-12">12 juin 1968</time>, onze mouvements jugés extrémistes sont <a href="/wiki/D%C3%A9cret_du_12_juin_1968_portant_dissolution_d%27organismes_et_de_groupements" title="Décret du 12 juin 1968 portant dissolution d&#39;organismes et de groupements">dissous</a>&#160;: </p> <ul><li><a href="/wiki/Jeunesse_communiste_r%C3%A9volutionnaire" title="Jeunesse communiste révolutionnaire">Jeunesse communiste révolutionnaire</a> (JCR)&#160;; <a href="/wiki/Alain_Krivine" title="Alain Krivine">Alain Krivine</a> et trois jeunes Brestois sont arrêtés et détenus pour une durée variant de dix jours à plusieurs semaines pour «&#160;reconstitution de ligue dissoute&#160;»&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">Voix ouvrière</a> - (voir <a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">Lutte ouvrière</a>)&#160;;</li> <li>groupes «&#160;Révoltes&#160;»&#160;;</li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_des_%C3%A9tudiants_r%C3%A9volutionnaires" title="Fédération des étudiants révolutionnaires">Fédération des étudiants révolutionnaires</a> (FER)&#160;;</li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_des_%C3%A9tudiants_r%C3%A9volutionnaires" title="Fédération des étudiants révolutionnaires">Comité de liaison des étudiants révolutionnaires</a> (CLER)&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Union_des_jeunesses_communistes_marxistes-l%C3%A9ninistes" title="Union des jeunesses communistes marxistes-léninistes">Union des jeunesses communistes marxistes-léninistes</a> (UJC (ml))&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Parti_communiste_internationaliste_(IVe_Internationale)" class="mw-redirect" title="Parti communiste internationaliste (IVe Internationale)">Parti communiste internationaliste</a> (PCI)&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Parti_communiste_marxiste-l%C3%A9niniste_de_France" title="Parti communiste marxiste-léniniste de France">Parti communiste marxiste-léniniste de France</a> (PCMLF)&#160;;</li> <li><a href="/w/index.php?title=F%C3%A9d%C3%A9ration_de_la_jeunesse_r%C3%A9volutionnaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fédération de la jeunesse révolutionnaire (page inexistante)">Fédération de la jeunesse révolutionnaire</a>&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Organisation_communiste_internationaliste" title="Organisation communiste internationaliste">Organisation communiste internationaliste</a> (OCI)&#160;;</li> <li><a href="/wiki/Mouvement_du_22_Mars" title="Mouvement du 22 Mars">Mouvement du 22 Mars</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Années_1970"><span id="Ann.C3.A9es_1970"></span>Années 1970</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : Années 1970" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : Années 1970"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Petits_groupes_intellectuels_politiquement_marginaux">Petits groupes intellectuels politiquement marginaux</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Modifier la section : Petits groupes intellectuels politiquement marginaux" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=13" title="Modifier le code source de la section : Petits groupes intellectuels politiquement marginaux"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dans les années 1970 apparaissent des «&#160;conceptions abstraites élaborées par des intellectuels isolés ou par des petits groupes intellectuels politiquement marginaux&#160;»<sup id="cite_ref-gombin_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-gombin-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Au-delà de l’extrême gauche, un livre publié en 1973 par le sociologue Richard Gombin s'intéresse alors, à partir du dépouillement d’archives des forces de l’ordre, police, gendarmerie ou armée, à la notion de «&#160;<a href="/wiki/Gauchisme" title="Gauchisme">gauchisme</a>&#160;», un moment chronologiquement défini par lui principalement entre 1968 et 1981<sup id="cite_ref-gombin_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-gombin-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Le gauchisme repose sur la critique des systèmes communistes, de l'aliénation née de la société de consommation et se retrouve «&#160;dans l'humour corrosif d'un hebdomadaire censuré nommé Hara-Kiri, devenu par la suite Charlie Hebdo&#160;», selon le sociologue <a href="/wiki/Sylvain_Boulouque" title="Sylvain Boulouque">Sylvain Boulouque</a>. Si les groupes léninistes d'extrême-gauche acceptaient leur étiquette, «&#160;sauf cas exceptionnel&#160;», ils «&#160;refusaient de se qualifier de <a href="/wiki/Gauchisme" title="Gauchisme">gauchistes</a>&#160;», selon cette source<sup id="cite_ref-Boulouque_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Boulouque-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Frange_terroriste_dans_les_«_années_de_plomb_»"><span id="Frange_terroriste_dans_les_.C2.AB_ann.C3.A9es_de_plomb_.C2.BB"></span>Frange terroriste dans les «&#160;années de plomb&#160;»</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Modifier la section : Frange terroriste dans les «&#160;années de plomb&#160;»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=14" title="Modifier le code source de la section : Frange terroriste dans les «&#160;années de plomb&#160;»"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_de_plomb_(Europe)" title="Années de plomb (Europe)">Années de plomb (Europe)</a> et <a href="/wiki/Terrorisme_d%27extr%C3%AAme_gauche" title="Terrorisme d&#39;extrême gauche">Terrorisme d'extrême gauche</a>.</div></div> <p>Au lendemain des <a href="/wiki/Mai_68" title="Mai 68">événements de Mai 68</a>, l'extrême gauche est apparue au grand jour au sein de la scène politique européenne. Elle est marquée par exemple par <a href="/wiki/Action_directe" title="Action directe">Action directe</a>&#160;: un groupe terroriste <a href="/wiki/Anarcho-communisme" class="mw-redirect" title="Anarcho-communisme">anarcho-communiste</a><sup id="cite_ref-dissidences_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-dissidences-24"><span class="cite_crochet">[</span>24<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, issu du <a href="/wiki/Mouvement_autonome_en_France" class="mw-redirect" title="Mouvement autonome en France">mouvement autonome en France</a> et <a href="/wiki/Antifranquisme" class="mw-redirect" title="Antifranquisme">anti-franquiste</a><sup id="cite_ref-dissidences_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-dissidences-24"><span class="cite_crochet">[</span>24<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite_crochet">[</span>25<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, la <a href="/wiki/Fraction_arm%C3%A9e_rouge" title="Fraction armée rouge">Fraction armée rouge</a> en <a href="/wiki/Allemagne" title="Allemagne">Allemagne</a>, un groupe <a href="/wiki/Anti-imp%C3%A9rialisme" title="Anti-impérialisme">anti-impérialiste</a> dissout en 1998<sup id="cite_ref-Disso_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Disso-26"><span class="cite_crochet">[</span>26<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et le groupe <a href="/wiki/Marxisme-l%C3%A9ninisme" title="Marxisme-léninisme">marxiste-léniniste</a> <a href="/wiki/Brigades_rouges" title="Brigades rouges">Brigades rouges</a> en <a href="/wiki/Italie" title="Italie">Italie</a>&#160;; ces périodes particulièrement violentes marquées par des groupes terroristes extrémistes sont nommées <i>les <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_de_plomb_(Europe)" title="Années de plomb (Europe)">années de plomb</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Année_2000"><span id="Ann.C3.A9e_2000"></span>Année 2000</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Modifier la section : Année 2000" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=15" title="Modifier le code source de la section : Année 2000"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:PC-anticapitalista.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/PC-anticapitalista.jpg/220px-PC-anticapitalista.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/PC-anticapitalista.jpg/330px-PC-anticapitalista.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/PC-anticapitalista.jpg/440px-PC-anticapitalista.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a><figcaption>Manifestation anti-capitaliste au <a href="/wiki/Mexique" title="Mexique">Mexique</a>.</figcaption></figure> <p>Aujourd'hui, les partis d'extrême gauche militent pour le renversement du capitalisme, selon les militants de <a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">Lutte ouvrière</a> et du porte-parole de ce parti, les capitalistes sont «&#160;libres d’exploiter des ouvriers et de les jeter à la rue quand cela les arrange, de ruiner des régions entières, de ne pas répondre aux besoins de l’humanité, d’investir dans les secteurs les plus nuisibles, de polluer et de détruire…&#160;»<sup id="cite_ref-lo_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-lo-27"><span class="cite_crochet">[</span>27<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Bien que les mouvements d'extrême gauche soient nombreux et hétérogènes (<a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">trotskisme</a>, <a href="/wiki/Anarchisme" title="Anarchisme">anarchisme</a>, <a href="/wiki/Gauche_communiste" title="Gauche communiste">gauche communiste</a>, etc., et regroupent eux-mêmes diverses sensibilités), on peut considérer qu'ils ont pour point commun d'être à la gauche du <a href="/wiki/Parti_socialiste_(France)" title="Parti socialiste (France)">Parti socialiste</a> et du <a href="/wiki/Parti_communiste_fran%C3%A7ais" title="Parti communiste français">Parti communiste</a><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite_crochet">[</span>28<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Bien qu'elle ait parfois intégré d'autres idéologie comme le <a href="/wiki/F%C3%A9minisme" title="Féminisme">féminisme</a> et l'<a href="/wiki/%C3%89cologie_politique" title="Écologie politique">écologie politique</a>. </p><p>L'extrême gauche contemporaine est représentée en <a href="/wiki/France" title="France">France</a> particulièrement par le <a href="/wiki/Nouveau_Parti_anticapitaliste" title="Nouveau Parti anticapitaliste">Nouveau Parti anticapitaliste</a> (NPA) (créé après la dissolution de la <a href="/wiki/Ligue_communiste_r%C3%A9volutionnaire" title="Ligue communiste révolutionnaire">LCR</a>) et <a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">Lutte ouvrière</a>, ainsi que par des groupes anarchistes (<a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_anarchiste_francophone" class="mw-redirect" title="Fédération anarchiste francophone">Fédération anarchiste</a> et l'<a href="/wiki/Union_communiste_libertaire_(francophone)" title="Union communiste libertaire (francophone)">Union communiste libertaire</a> (UCL) en tête), et par ce qu'on a pu désigner sous le nom de <a href="/wiki/Mouvement_autonome" title="Mouvement autonome">mouvement autonome</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Maoïstes_du_quotidien_Libération"><span id="Mao.C3.AFstes_du_quotidien_Lib.C3.A9ration"></span>Maoïstes du quotidien <i>Libération</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Modifier la section : Maoïstes du quotidien Libération" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=16" title="Modifier le code source de la section : Maoïstes du quotidien Libération"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le quotidien <i>Libération</i>, fondé en 1973 à partir de l'<a href="/wiki/Agence_de_presse_APL" title="Agence de presse APL">Agence de presse APL</a>, est un témoignage du poids qu'a eu le courant maoïste, appelé aussi «&#160;prochinois&#160;», dans l'extrême gauche française entre le milieu des années 1960 et le milieu des années 1970, sur fond de guerre au Vietnam et dans le sillage de la <a href="/wiki/Rupture_sino-sovi%C3%A9tique" title="Rupture sino-soviétique">Rupture sino-soviétique</a>, qui après 1965 devint un fait établi, sur fond de début de la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_culturelle" title="Révolution culturelle">révolution culturelle</a> de Mao Tsé Toung, achevant de couper tous les contacts entre les deux pays et entre la <a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_de_Chine" class="mw-redirect" title="République populaire de Chine">république populaire de Chine</a> et la plupart du reste du monde. Les «&#160;prochinois&#160;» de l'extrême gauche française accusent le PCF et l'URSS de <a href="/wiki/Nikita_Khrouchtchev" title="Nikita Khrouchtchev">Nikita Khrouchtchev</a> de «&#160;révisionnisme&#160;», et ainsi de trahison des idées et de l'action de Staline. Ils sont à l'origine du <a href="/wiki/L%27%C3%89tabli_(livre)#Contexte" title="L&#39;Établi (livre)">mouvement militant dit des «&#160;établis&#160;»</a>, composé d'intellectuels qui se sont immergés au sein des classes populaires, en «&#160;s’établissant&#160;» dans les usines, les docks ou reprennent des petites exploitations agricoles de montagne. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fondements_idéologiques"><span id="Fondements_id.C3.A9ologiques"></span>Fondements idéologiques</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Modifier la section : Fondements idéologiques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=17" title="Modifier le code source de la section : Fondements idéologiques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Si les mouvements ou partis d'extrême gauche sont divers, leurs socles idéologiques comportent des points communs&#160;: l'<a href="/wiki/Anticapitalisme" title="Anticapitalisme">anticapitalisme</a>, l'<a href="/wiki/Internationalisme" title="Internationalisme">internationalisme</a>, l'<a href="/wiki/Antinationalisme" title="Antinationalisme">antinationalisme</a> (à l'exception des nationalismes perçus comme «&#160;anti-impérialistes&#160;» qui sont un point de discordes parmi eux), l'<a href="/wiki/%C3%89cosocialisme" title="Écosocialisme">écosocialisme</a> et le <a href="/wiki/F%C3%A9minisme" title="Féminisme">féminisme</a>. </p><p>Parmi les idées qu'on retrouve à l'extrême gauche&#160;: </p> <ul><li>le renversement du <a href="/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme">capitalisme</a> et de l'<a href="/wiki/%C3%89conomie_de_march%C3%A9" title="Économie de marché">économie de marché</a> par la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_(politique_et_sociale)" class="mw-redirect" title="Révolution (politique et sociale)">révolution</a>&#160;;</li> <li>l'<a href="/wiki/%C3%89galitarisme" title="Égalitarisme">égalité</a> entre les individus&#160;;</li> <li>l'<a href="/wiki/Abolition_du_travail_salari%C3%A9" title="Abolition du travail salarié">abolition du travail salarié</a>&#160;;</li> <li>l'<a href="/wiki/Internationalisme" title="Internationalisme">internationalisme</a>&#160;;</li> <li>la défense de la <a href="/wiki/D%C3%A9mocratie_directe" title="Démocratie directe">démocratie directe</a> et de l'<a href="/wiki/Autogestion" title="Autogestion">autogestion</a>.</li></ul> <p>Parmi les arguments mis en avant par l'extrême gauche pour motiver l'importance d'écouter ses idées, la montée de l'<a href="/wiki/Extr%C3%AAme_droite" title="Extrême droite">extrême droite</a> et les effets qu'elle est susceptible d'entraîner, comme le <a href="/wiki/Nationalisme" title="Nationalisme">nationalisme</a> observable en temps de <a href="/wiki/Crise_%C3%A9conomique" title="Crise économique">crises économiques</a><sup id="cite_ref-universalia_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-universalia-29"><span class="cite_crochet">[</span>29<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;; </p> <ul><li>pour <a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a> dans <i><a href="/wiki/La_soci%C3%A9t%C3%A9_ouverte_et_ses_ennemis" class="mw-redirect" title="La société ouverte et ses ennemis">La société ouverte et ses ennemis</a></i>, <span class="citation">«&#160;l’égalitarisme veut que tous les citoyens soient traités impartialement, sans qu’il soit tenu compte de leur naissance, de leurs relations ou de leur fortune. En d'autres termes, il ne reconnaît aucun privilège naturel...&#160;»</span><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite_crochet">[</span>30<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L'égalitarisme est dans ce contexte la doctrine qui considère que les hommes sont de nature égale et conduit à traiter tous les hommes également.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Moyens_mis_en_œuvre"><span id="Moyens_mis_en_.C5.93uvre"></span>Moyens mis en œuvre</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Modifier la section : Moyens mis en œuvre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=18" title="Modifier le code source de la section : Moyens mis en œuvre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les moyens mis en œuvre par les partis ou organisations d'extrême gauche sont divers&#160;: </p> <ul><li>l’organisation des masses populaires</li> <li>le parlementarisme et la participation aux élections pour certains mouvements, à quasiment toutes les époques&#160;;</li> <li>l'activisme <a href="/wiki/Terroriste" class="mw-redirect" title="Terroriste">terroriste</a> à certaines époques bien datées, comme <a href="/wiki/Action_directe" title="Action directe">Action directe</a> en France<sup id="cite_ref-Serge_Cosseron200761_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Serge_Cosseron200761-31"><span class="cite_crochet">[</span>31<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, les <a href="/wiki/Brigades_rouges" title="Brigades rouges">Brigades rouges</a> en Italie <sup id="cite_ref-mao_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-mao-32"><span class="cite_crochet">[</span>32<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et la <a href="/wiki/Fraction_arm%C3%A9e_rouge" title="Fraction armée rouge">Fraction armée rouge</a> en Allemagne.</li></ul> <p>Pour <a href="/wiki/Serge_Cosseron" title="Serge Cosseron">Serge Cosseron</a>, il existe plusieurs stratégies parmi les mouvements d’extrême gauche&#160;: «&#160;Les uns ont une politique léniniste classique (renforcement du parti), et d'autres ont une politique plus «&#160;mouvementiste&#160;» tentant de s'articuler à des mouvements sociaux&#160;»<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite_crochet">[</span>33<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les deux n'étant pas incompatibles. </p><p>Ces mouvances n'ont pas de représentation dans les <a href="/wiki/Parlement" title="Parlement">assemblées parlementaires</a> et au <a href="/wiki/Gouvernement" title="Gouvernement">gouvernement</a> car ils restent pour la majorité à l'écart des élections et des accords gouvernementaux. Ils y montre souvent de l'indifférence ou du dédain, car n'y voyant pas de véritables espaces politiques<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite_crochet">[</span>34<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, pensant plutôt que "le pouvoir est dans la rue"<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite_crochet">[</span>35<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En France, certains groupes comme la <a href="/wiki/Ligue_communiste_r%C3%A9volutionnaire" title="Ligue communiste révolutionnaire">LCR</a> (aujourd'hui <a href="/wiki/Nouveau_Parti_anticapitaliste" title="Nouveau Parti anticapitaliste">NPA</a>) et <a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">LO</a> vont néanmoins faire le choix de ce présenter aux élections afin de les utiliser comme moyen pour diffuser leurs idées<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite_crochet">[</span>36<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Quelques_uns_des_divers_courants_de_l'extrême_gauche"><span id="Quelques_uns_des_divers_courants_de_l.27extr.C3.AAme_gauche"></span>Quelques uns des divers courants de l'extrême gauche</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Modifier la section : Quelques uns des divers courants de l&#39;extrême gauche" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=19" title="Modifier le code source de la section : Quelques uns des divers courants de l&#39;extrême gauche"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container metadata bandeau-section bandeau-niveau-modere"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><figure class="mw-halign-center noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/25px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/38px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/50px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption></figcaption></figure></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <div class="mw-collapsible mw-collapsed"><b>Cette section <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citez_vos_sources" title="Wikipédia:Citez vos sources">ne cite pas suffisamment ses sources</a></b><small>&#160;(novembre 2021)</small>.&#160;<div class="mw-collapsible-content">Pour l'améliorer, ajoutez <a href="/wiki/Aide:Identifier_des_sources_fiables" title="Aide:Identifier des sources fiables">des références de qualité et vérifiables</a> (<a href="/wiki/Aide:Ins%C3%A9rer_une_r%C3%A9f%C3%A9rence_(%C3%89diteur_visuel)" title="Aide:Insérer une référence (Éditeur visuel)">comment faire&#160;?</a>) ou le modèle <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Modèle:Référence nécessaire">{{Référence nécessaire}}</a> sur les passages nécessitant une source.</div></div> </div></div> <p>L'extrême gauche est composée de divers courants (convergents ou antagonistes) parmi lesquels&#160;: </p> <ul><li>une partie du <a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">communisme</a> et du <a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">marxisme</a> ( <a href="/wiki/L%C3%A9ninisme" title="Léninisme">léninisme</a> (<a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">trotskisme</a>, <a href="/wiki/Bordiguisme" title="Bordiguisme">bordiguisme</a>, <a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">stalinisme</a> et <a href="/wiki/Mao%C3%AFsme" title="Maoïsme">maoïsme</a>), <a href="/wiki/Communisme_de_conseils" class="mw-redirect" title="Communisme de conseils">conseillisme</a> et <a href="/wiki/Luxemburgisme" title="Luxemburgisme">luxemburgisme</a>)&#160;;</li> <li>une partie de l'<a href="/wiki/Anarchisme_socialiste" class="mw-redirect" title="Anarchisme socialiste">anarchisme</a> (<a href="/wiki/Communisme_libertaire" title="Communisme libertaire">communisme libertaire</a>, <a href="/wiki/Municipalisme_libertaire" title="Municipalisme libertaire">municipalisme libertaire</a> et <a href="/wiki/Collectivisme_libertaire" title="Collectivisme libertaire">collectivisme libertaire</a>);</li> <li>une partie du <a href="/wiki/Syndicalisme" title="Syndicalisme">syndicalisme</a> (<a href="/wiki/Syndicalisme_r%C3%A9volutionnaire" title="Syndicalisme révolutionnaire">syndicaliste révolutionnaire</a> et <a href="/wiki/Anarcho-syndicalisme" title="Anarcho-syndicalisme">anarcho-syndicalisme</a>)&#160;;</li> <li>une partie du <a href="/wiki/Mouvement_autonome" title="Mouvement autonome">mouvement autonome</a> (<a href="/wiki/Spontan%C3%A9isme" title="Spontanéisme">spontanéisme</a> (<a href="/wiki/Mao-spontex" title="Mao-spontex">mao-spontex</a>) et <a href="/wiki/Op%C3%A9ra%C3%AFsme" title="Opéraïsme">opéraïsme</a>).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Extrême_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde"><span id="Extr.C3.AAme_gauche_en_Europe_et_dans_le_monde"></span>Extrême gauche en Europe et dans le monde</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Modifier la section : Extrême gauche en Europe et dans le monde" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=20" title="Modifier le code source de la section : Extrême gauche en Europe et dans le monde"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container metadata bandeau-section bandeau-niveau-modere"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><figure class="mw-halign-center noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/25px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/38px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/50px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption></figcaption></figure></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <div class="mw-collapsible mw-collapsed"><b>Cette section <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citez_vos_sources" title="Wikipédia:Citez vos sources">ne cite pas suffisamment ses sources</a></b><small>&#160;(novembre 2021)</small>.&#160;<div class="mw-collapsible-content">Pour l'améliorer, ajoutez <a href="/wiki/Aide:Identifier_des_sources_fiables" title="Aide:Identifier des sources fiables">des références de qualité et vérifiables</a> (<a href="/wiki/Aide:Ins%C3%A9rer_une_r%C3%A9f%C3%A9rence_(%C3%89diteur_visuel)" title="Aide:Insérer une référence (Éditeur visuel)">comment faire&#160;?</a>) ou le modèle <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Modèle:Référence nécessaire">{{Référence nécessaire}}</a> sur les passages nécessitant une source.</div></div> </div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Partis_et_mouvements_par_pays">Partis et mouvements par pays</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Modifier la section : Partis et mouvements par pays" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=21" title="Modifier le code source de la section : Partis et mouvements par pays"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_par_pays" class="mw-redirect" title="Extrême gauche par pays">Extrême gauche par pays</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Partis_et_mouvements_en_France">Partis et mouvements en France</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Modifier la section : Partis et mouvements en France" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=22" title="Modifier le code source de la section : Partis et mouvements en France"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_en_France" title="Extrême gauche en France">Extrême gauche en France</a>.</div></div> <p>Le mouvement trotskiste en France est connu dans le pays et à l'étranger pour les scores plus élevé que de coutume recueillis par ses leaders lors de trois élections présidentielles consécutives en 1995, 2002 et 2007<sup id="cite_ref-Serge_Cosseron20078_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Serge_Cosseron20078-37"><span class="cite_crochet">[</span>37<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Arlette_Laguiller" title="Arlette Laguiller">Arlette Laguiller</a> a dépassé les 5&#160;% en 1995 puis 10&#160;% en 2002 si on ajoute à son score celui d'un autre trotskiste, <a href="/wiki/Olivier_Besancenot" title="Olivier Besancenot">Olivier Besancenot</a>, qui a à nouveau à lui-seul dépassé 4% des voix en 2007. Lors des trois élections présidentielles suivantes, les deux candidats trotskistes, <a href="/wiki/Nathalie_Arthaud" title="Nathalie Arthaud">Nathalie Arthaud</a> et <a href="/wiki/Philippe_Poutou" title="Philippe Poutou">Philippe Poutou</a> ont chacun recueilli un peu plus de 1&#160;%. </p><p>Ce courant s'était auparavant caractérisé par la stabilité de trois courants majeurs depuis les années 1953-1956, malgré les changements de noms&#160;: la <a href="/wiki/Ligue_communiste_r%C3%A9volutionnaire" title="Ligue communiste révolutionnaire">Ligue communiste révolutionnaire</a> (section française de la <a href="/wiki/Quatri%C3%A8me_Internationale_-_Secr%C3%A9tariat_unifi%C3%A9" title="Quatrième Internationale - Secrétariat unifié"><abbr class="abbr" title="Quatrième">IV<sup>e</sup></abbr> Internationale</a>), <a href="/wiki/Lutte_ouvri%C3%A8re" title="Lutte ouvrière">Lutte ouvrière</a> (ou Union communiste (trotskyste), membre de l'UCI (<a href="/wiki/Union_communiste_internationaliste" title="Union communiste internationaliste">Union communiste internationaliste</a>), et le <a href="/wiki/Parti_des_travailleurs_(France)" class="mw-redirect" title="Parti des travailleurs (France)">Courant communiste internationaliste</a> (CCI), courant majoritaire du <a href="/wiki/Parti_des_travailleurs_(France)" class="mw-redirect" title="Parti des travailleurs (France)">Parti des travailleurs</a>, qui se réclame du trotskisme. Ces trois organisations disposent d’une présence effective dans les luttes sociales, d’une bonne implantation syndicale et associative, de quelques élus locaux, et bénéficient de financements publics en raison de leurs scores électoraux. </p><p>Par son fonctionnement propice aux discussions internes, la Ligue communiste révolutionnaire a attiré de nombreuses petites organisations trotskistes, qui estiment qu’il est plus intéressant de militer en son sein que de poursuivre une existence autonome. C’est le cas notamment de l’<a href="/wiki/Alliance_marxiste_r%C3%A9volutionnaire" title="Alliance marxiste révolutionnaire">Alliance marxiste révolutionnaire</a>, <a href="/wiki/Voix_des_travailleurs" title="Voix des travailleurs">Voix des travailleurs</a>, <a href="/wiki/Pouvoir_ouvrier" class="mw-redirect" title="Pouvoir ouvrier">Pouvoir ouvrier</a>, <a href="/wiki/Socialisme_international" title="Socialisme international">Socialisme international</a>, <a href="/wiki/Socialisme_par_en_bas" title="Socialisme par en bas">Socialisme par en bas</a> et d’une partie de la Gauche révolutionnaire. Le groupe subsistant de la Gauche révolutionnaire et le Groupe communiste révolutionnaire internationaliste ont fait de même en intégrant le <a href="/wiki/Nouveau_Parti_anticapitaliste" title="Nouveau Parti anticapitaliste">Nouveau Parti anticapitaliste</a>, initié par la LCR. </p><p>À l’inverse, les nombreuses scissions des organisations trotskistes ont entraîné la création d’un nombre considérable de groupes d’influence limitée, même s’ils disposent le plus souvent de quelques cadres syndicaux bien implantés localement. C’est le <a href="/wiki/Courant_lambertiste" title="Courant lambertiste">Courant lambertiste</a> (nom donné au courant trotskiste à l'intérieur du Parti des Travailleurs, par référence à son fondateur, <a href="/wiki/Pierre_Lambert_(homme_politique)" title="Pierre Lambert (homme politique)">Pierre Lambert</a>) qui a le plus de branches, avec La Commune, Toute la vérité, Carré rouge, et les rameaux issus de la scission de <a href="/wiki/St%C3%A9phane_Just" title="Stéphane Just">Stéphane Just</a>, dont proviennent le Comité communiste internationaliste (trotskiste), le <a href="/w/index.php?title=Comit%C3%A9_pour_la_construction_du_Parti_ouvrier_r%C3%A9volutionnaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Comité pour la construction du Parti ouvrier révolutionnaire (page inexistante)">Comité pour la construction du Parti ouvrier révolutionnaire</a>, <a href="/w/index.php?title=L%E2%80%99Abeille_rouge&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="L’Abeille rouge (page inexistante)">l’Abeille rouge</a>… Il reste peu de scissions subsistantes de la Ligue communiste révolutionnaire. En revanche, le parti qui lui a succédé, le NPA, a connu une importante scission en 2021, à l'issue d'une longue crise interne, qui a vu naître l'organisation <a href="/wiki/R%C3%A9volution_permanente_(parti_politique)" title="Révolution permanente (parti politique)">Révolution Permanente</a>, affiliée à la <a href="/wiki/Fraction_trotskyste_%E2%80%93_Quatri%C3%A8me_Internationale" title="Fraction trotskyste – Quatrième Internationale">Fraction trotskyste – Quatrième Internationale</a> et dont le porte-parole le plus connu est le <a href="/wiki/Cheminot" title="Cheminot">cheminot</a> et syndicaliste <a href="/wiki/Anasse_Kazib" title="Anasse Kazib">Anasse Kazib</a>. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:PVDAPTB-2022-icon-profile01.png" class="mw-file-description" title="Le Parti du travail de Belgique fondé en 1979."><img alt="Le Parti du travail de Belgique fondé en 1979." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/PVDAPTB-2022-icon-profile01.png/120px-PVDAPTB-2022-icon-profile01.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/PVDAPTB-2022-icon-profile01.png/180px-PVDAPTB-2022-icon-profile01.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/PVDAPTB-2022-icon-profile01.png/240px-PVDAPTB-2022-icon-profile01.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Parti_du_travail_de_Belgique" title="Parti du travail de Belgique">Parti du travail de Belgique</a> fondé en 1979.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_NPA.png" class="mw-file-description" title="Le Nouveau Parti anticapitaliste (France) fondé en 2009."><img alt="Le Nouveau Parti anticapitaliste (France) fondé en 2009." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/thumb/0/06/Logo_NPA.png/70px-Logo_NPA.png" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/thumb/0/06/Logo_NPA.png/106px-Logo_NPA.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/thumb/0/06/Logo_NPA.png/141px-Logo_NPA.png 2x" data-file-width="3526" data-file-height="6000" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Nouveau_Parti_anticapitaliste" title="Nouveau Parti anticapitaliste">Nouveau Parti anticapitaliste</a> (France) fondé en 2009.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Hadash.png" class="mw-file-description" title="Le Hadash (Israël) fondé en 1977"><img alt="Le Hadash (Israël) fondé en 1977" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/thumb/2/22/Hadash.png/120px-Hadash.png" decoding="async" width="120" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/thumb/2/22/Hadash.png/180px-Hadash.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fr/2/22/Hadash.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="165" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Hadash_(parti_politique)" title="Hadash (parti politique)">Hadash</a> (Israël) fondé en 1977</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg" class="mw-file-description" title="Le Parti de gauche (Suède) fondé en 1917."><img alt="Le Parti de gauche (Suède) fondé en 1917." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg/120px-V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg/180px-V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg/240px-V%C3%A4nsterpartiet_logo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Parti_de_gauche_(Su%C3%A8de)" title="Parti de gauche (Suède)">Parti de gauche (Suède)</a> fondé en 1917.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg" class="mw-file-description" title="Le Parti communiste allemand fondé en 1968."><img alt="Le Parti communiste allemand fondé en 1968." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg/120px-Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg.png" decoding="async" width="120" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg/180px-Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg/240px-Deutsche_Kommunistische_Partei_Logo.svg.png 2x" data-file-width="285" data-file-height="179" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Parti_communiste_allemand_(DKP)" class="mw-redirect" title="Parti communiste allemand (DKP)">Parti communiste allemand</a> fondé en 1968.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg" class="mw-file-description" title="Le Parti communiste de Grèce fondé en 1918."><img alt="Le Parti communiste de Grèce fondé en 1918." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg/120px-Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="120" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg/180px-Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg/240px-Logo_of_the_Communist_Party_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="324" data-file-height="276" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le <a href="/wiki/Parti_communiste_de_Gr%C3%A8ce" title="Parti communiste de Grèce">Parti communiste de Grèce</a> fondé en 1918.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=23" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Furlaud-1"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Furlaud_1-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Furlaud_1-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text">Nicole Racine-Furlaud, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/rfsp_0035-2950_1975_num_25_5_393638_t1_0972_0000_002">Rabaut (Jean) - Tout est possible&#160;! Les «&#160;gauchistes français 1929-1944"</a>, <i>Revue française de science politique</i>, 1975.</span> </li> <li id="cite_note-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale-2"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-0">a</a> <a href="#cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-1">b</a> <a href="#cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-2">c</a> et <a href="#cite_ref-Alan_Confesson_extreme_gauche_gauche_radicale_2-3">d</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Confesson2019"><span class="ouvrage" id="Alan_Confesson2019">Alan Confesson, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02361130/document"><cite style="font-style:normal;">Une nouvelle gauche radicale: analyse comparative des transformations de la famille partisane de la gauche radicale européenne au <abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle: (2000-2017)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">HAL Open Science</span>, <time class="nowrap" datetime="2019-11-13" data-sort-value="2019-11-13">13 novembre 2019</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-05-20" data-sort-value="2022-05-20">20 mai 2022</time>)</small></span></span>, Chapitre 2, 1.1., p40 à p44.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="HaudegandLefébure2000"><span class="ouvrage" id="Nelly_HaudegandPierre_Lefébure2000">Nelly Haudegand (dir.) et Pierre Lefébure (dir.), <cite class="italique">Dictionnaire des questions politiques&#160;: 60 enjeux de la France contemporaine</cite>, éditions de l'Atelier, <time>2000</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2708235095" title="Spécial:Ouvrages de référence/2708235095"><span class="nowrap">2708235095</span></a>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">101-103</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Dictionnaire+des+questions+politiques&amp;rft.pub=%C3%A9ditions+de+l%27Atelier&amp;rft.stitle=60+enjeux+de+la+France+contemporaine&amp;rft.aulast=Haudegand&amp;rft.aufirst=Nelly&amp;rft.au=Pierre+Lef%C3%A9bure&amp;rft.date=2000&amp;rft.pages=101-103&amp;rft.isbn=2708235095&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text">Sofiane Ouaret, <i>The construction and the management of a "transnational extreme left-wing network" in Europe</i>, European and International Studies, <a href="/wiki/King%27s_College_de_Londres" title="King&#39;s College de Londres">King's College de Londres</a>, 15 juin 2012, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ecpr.eu/Filestore/PaperProposal/73928d26-9a7a-4a9f-a11e-16a084d391b0.pdf">page 2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Boulouque-5"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Boulouque_5-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Boulouque_5-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Sylvain_Boulouque" title="Sylvain Boulouque">Sylvain Boulouque</a>, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.slate.fr/story/196624/islamo-gauchiste-islamo-collabo-fascisme-islamiste-vocabulaire-raccourci-contresens-historique">L'expression «islamo-gauchisme» est née sur un contresens historique</a>&#160;», <i><a href="/wiki/Slate_(magazine)" title="Slate (magazine)">Slate</a></i>, <time class="nowrap" datetime="2020-11-05" data-sort-value="2020-11-05">5 novembre 2020</time>.</span> </li> <li id="cite_note-Poesy-6"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Poesy_6-0">a</a> <a href="#cite_ref-Poesy_6-1">b</a> et <a href="#cite_ref-Poesy_6-2">c</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="PoesyLefebvre2022"><span class="ouvrage" id="Emma_PoesyRémi_Lefebvre2022">Emma Poesy et Rémi Lefebvre, «&#160;<cite style="font-style:normal">La France insoumise est-elle vraiment un parti d’extrême gauche&#160;?</cite>&#160;», <i><a href="/wiki/L%27Obs" class="mw-redirect" title="L&#39;Obs">L'Obs</a></i>,&#8206; <time class="nowrap" datetime="2022-06-23" data-sort-value="2022-06-23">23 juin 2022</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nouvelobs.com/politique/20220623.OBS60092/la-france-insoumise-est-elle-vraiment-un-parti-d-extreme-gauche.html">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=La+France+insoumise+est-elle+vraiment+un+parti+d%E2%80%99extr%C3%AAme+gauche+%3F&amp;rft.jtitle=L%27Obs&amp;rft.aulast=Poesy&amp;rft.aufirst=Emma&amp;rft.au=R%C3%A9mi+Lefebvre&amp;rft.date=2022-06-23&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text">Christine Pina, <i>L’extrême gauche en Europe</i>, Paris, Les études de la Documentation française, 2005.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="FurmanDémier2005"><span class="ouvrage" id="Varda_FurmanFrancis_Démier2005">Varda <span class="nom_auteur">Furman</span> et Francis <span class="nom_auteur">Démier</span> (<abbr class="abbr" title="directeur de publication">dir.</abbr>), <cite class="italique">Louis Blanc, un socialiste en république</cite>, Creaphis éditions, <time>2005</time>, 224&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=t7DHjLBjeYcC&amp;printsec=frontcover">lire en ligne</a>)</small>, «&#160;Association et organisation du travail. Points de rencontre entre les néo-babouvistes français et belges et Louis Blanc&#160;», <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;197-<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Louis+Blanc%2C+un+socialiste+en+r%C3%A9publique&amp;rft.atitle=Association+et+organisation+du+travail.+Points+de+rencontre+entre+les+n%C3%A9o-babouvistes+fran%C3%A7ais+et+belges+et+Louis+Blanc&amp;rft.pub=Creaphis+%C3%A9ditions&amp;rft.aulast=Furman&amp;rft.aufirst=Varda&amp;rft.au=D%C3%A9mier%2C+Francis&amp;rft.date=2005&amp;rft.pages=197-&amp;rft.tpages=224&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Maillard1994"><span class="ouvrage" id="Alain_Maillard1994">Alain <span class="nom_auteur">Maillard</span>, <cite class="italique">Présence de Babeuf&#160;: lumières, révolution, communisme&#160;: actes du colloque international Babeuf, Amiens, les 7, 8 et 9 décembre 1989</cite>, Publications de la Sorbonne, <time>1994</time>, 334&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=QONJnBrC1lkC&amp;printsec=frontcover">lire en ligne</a>)</small>, «&#160;De Babeuf au babouvisme&#160;: Réceptions et appropriations de Babeuf aux <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#32;et&#32;<abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècles&#160;», <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">261-280</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Pr%C3%A9sence+de+Babeuf+%3A+lumi%C3%A8res%2C+r%C3%A9volution%2C+communisme+%3A+actes+du+colloque+international+Babeuf%2C+Amiens%2C+les+7%2C+8+et+9+d%C3%A9cembre+1989&amp;rft.atitle=De+Babeuf+au+babouvisme+%3A+R%C3%A9ceptions+et+appropriations+de+Babeuf+aux+XIXe%26%2332%3Bet%26%2332%3BXXe%26nbsp%3Bsi%C3%A8cles&amp;rft.pub=Publications+de+la+Sorbonne&amp;rft.aulast=Maillard&amp;rft.aufirst=Alain&amp;rft.date=1994&amp;rft.pages=261-280&amp;rft.tpages=334&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Marx1985"><span class="ouvrage" id="Karl_Marx1985">Karl Marx, <cite class="italique">Sur la Révolution française</cite>, Paris, Éditions sociales, <time>1985</time>, «&#160;La critique moralisante et la morale critique…&#160;», <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;91<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Sur+la+R%C3%A9volution+fran%C3%A7aise&amp;rft.atitle=La+critique+moralisante+et+la+morale+critique%E2%80%A6&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=%C3%89ditions+sociales&amp;rft.aulast=Marx&amp;rft.aufirst=Karl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pages=91&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Ressi2011"><span class="ouvrage" id="Michèle_Ressi2011">Michèle Ressi, <cite class="italique">L'Histoire de France en 1 000 citations&#160;: Des origines à nos jours</cite>, Éditions Eyrolles, <time>2011</time>, 519&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=u81X643HASAC&amp;dq=le+premier+pr%C3%A9curseur+des+soul%C3%A8vements+r%C3%A9volutionnaires+du+prol%C3%A9tariat">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;258<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=L%27Histoire+de+France+en+1+000+citations&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Eyrolles&amp;rft.stitle=Des+origines+%C3%A0+nos+jours&amp;rft.aulast=Ressi&amp;rft.aufirst=Mich%C3%A8le&amp;rft.date=2011&amp;rft.pages=258&amp;rft.tpages=519&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-dicocommunisme557-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-dicocommunisme557_12-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Dictionnaire du communisme</i>, Larousse à présent, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;557. Voir par exemple la <i><a href="/wiki/Narodna%C3%AFa_Volia_(XIXe_si%C3%A8cle)" title="Narodnaïa Volia (XIXe siècle)">Narodnaïa Volia</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-vcg-13"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-vcg_13-0">a</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-1">b</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-2">c</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-3">d</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-4">e</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-5">f</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-6">g</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-7">h</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-8">i</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-9">j</a> <a href="#cite_ref-vcg_13-10">k</a> et <a href="#cite_ref-vcg_13-11">l</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Chambarlhac2019"><span class="ouvrage" id="Vincent_Chambarlhac2019">Vincent <span class="nom_auteur">Chambarlhac</span>, <cite style="font-style:normal">«&#160;Nommer l’extrême gauche autour de 1937. Topique(s) de l’agrégation trotskiste&#160;»</cite>, dans <cite class="italique">«&#160;Extrême&#160;»&#160;?&#160;: Identités partisanes et stigmatisation des gauches en Europe (<abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> – <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle)</cite>, Presses universitaires de Rennes, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Histoire&#160;», <time class="nowrap" datetime="2019-09-03" data-sort-value="2019-09-03">3 septembre 2019</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7535-6875-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7535-6875-4"><span class="nowrap">978-2-7535-6875-4</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.openedition.org/pur/126939">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">119–130</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.btitle=%C2%AB+Extr%C3%AAme+%C2%BB+%3F+%3A+Identit%C3%A9s+partisanes+et+stigmatisation+des+gauches+en+Europe+%28XVIIIe%E2%80%89%E2%80%93%E2%80%89XXe%26nbsp%3Bsi%C3%A8cle%29&amp;rft.atitle=Nommer+l%E2%80%99extr%C3%AAme+gauche+autour+de+1937.+Topique%28s%29+de+l%E2%80%99agr%C3%A9gation+trotskiste&amp;rft.pub=Presses+universitaires+de+Rennes&amp;rft.aulast=Chambarlhac&amp;rft.aufirst=Vincent&amp;rft.date=2019-09-03&amp;rft.pages=119%E2%80%93130&amp;rft.isbn=978-2-7535-6875-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span> </span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Jean-Pierre_Rioux" title="Jean-Pierre Rioux">Jean-Pierre Rioux</a> et Racine-Furlaud Nicole, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/rfsp_0035-2950_1975_num_25_5_393638_t1_0972_0000_002">Révolutionnaires du Front populaire</a>, <i> Revue française de science politique</i>, 1975.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Pierre_Brou%C3%A9" title="Pierre Broué">Pierre Broué</a> et <a href="/wiki/Raymond_Vacheron" title="Raymond Vacheron">Raymond Vacheron</a>, <i>Meurtres au maquis</i>, Grasset 1997, 260 pp. <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/224-6-54021-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/224-6-54021-6"><span class="nowrap">224-6-54021-6</span></a>)</small>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.liberation.fr/culture/1997/03/11/cinq-meurtres-sortent-du-maquis-un-livre-reconstitue-l-assassinat-en-1943-par-les-communistes-d-un-d_200310"><i>Cinq meurtres sortent du maquis</i></a>, <i><a href="/wiki/Lib%C3%A9ration_(journal)" title="Libération (journal)">Libération</a></i>, <time class="nowrap" datetime="1997-03-11" data-sort-value="1997-03-11">11 mars 1997</time>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text">Affaire révélée par l'enquête menée dans les archives et auprès des témoins par <a href="/wiki/Pierre_Brou%C3%A9" title="Pierre Broué">Pierre Broué</a> et <a href="/wiki/Raymond_Vacheron" title="Raymond Vacheron">Raymond Vacheron</a>, en collaboration avec <a href="/wiki/Alain_Dugrand" title="Alain Dugrand">Alain Dugrand</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Christophe_Nick" title="Christophe Nick">Christophe Nick</a>, <i>Les Trotskistes</i>, Fayard, 2002, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;323.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text">Jean-Jacques Marie,<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=6aRqJ1U6rxAC&amp;pg=PT7&amp;dq=L+hitlero-trotskysme++jadis+orchestr%C3%A9+par&amp;hl=fr&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjbkJijuJreAhUBmIsKHd8KAB4Q6AEILDAA#v=onepage&amp;q=L%20hitlero-trotskysme%20%20jadis%20orchestr%C3%A9%20par&amp;f=false">Le trotskysme et les trotskystes</a>, éditions Armand Colin, 2002.</span> </li> <li id="cite_note-Ross_2010-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ross_2010_20-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Ross2010">Ross 2010</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/%c3%a9v%c3%a9nements_de_mai_1968/131140"><cite style="font-style:normal;">Événements de mai 1968</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">larousse.fr</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="LachaiseTricaud2009"><span class="ouvrage" id="Bernard_LachaiseSabrina_Tricaud2009">Bernard <span class="nom_auteur">Lachaise</span> et Sabrina <span class="nom_auteur">Tricaud</span>, <cite class="italique">Georges Pompidou et mai 1968</cite>, Bruxelles, Peter Lang, <time>2009</time>, 203&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-90-5201-468-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-90-5201-468-5"><span class="nowrap">978-90-5201-468-5</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=d-aPmqpfWesC&amp;pg=PA34&amp;dq=%22%C3%89lections+pi%C3%A8ge+%C3%A0+cons%22+mai+1968">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;34<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Georges+Pompidou+et+mai+1968&amp;rft.place=Bruxelles&amp;rft.pub=Peter+Lang&amp;rft.aulast=Lachaise&amp;rft.aufirst=Bernard&amp;rft.au=Tricaud%2C+Sabrina&amp;rft.date=2009&amp;rft.pages=34&amp;rft.tpages=203&amp;rft.isbn=978-90-5201-468-5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-gombin-23"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-gombin_23-0">a</a> et <a href="#cite_ref-gombin_23-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text">Richard Gombin, Yves Tavernier, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/rfsp_0035-2950_1973_num_23_2_418134_t1_0330_0000_001">Les origines du gauchisme</a>&#160;», <i>Revue française de science politique</i>, 1973.</span> </li> <li id="cite_note-dissidences-24"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-dissidences_24-0">a</a> et <a href="#cite_ref-dissidences_24-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Lanuque2006"><span class="ouvrage" id="Jean-Guillaume_Lanuque2006">Jean-Guillaume Lanuque, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dissidences.net/documents/ActionDirecte.pdf"><cite style="font-style:normal;">Action Directe. Anatomie d’un météore politique</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">dissidences.net</span>, <time class="nowrap" datetime="2006-02" data-sort-value="2006-02">février 2006</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2011-06-29" data-sort-value="2011-06-29">29 juin 2011</time>)</small></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Micha%C3%ABl_Prazan" title="Michaël Prazan">Michaël Prazan</a>, <i>Une histoire du terrorisme</i>, Flammarion, 2012, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;330.</span> </li> <li id="cite_note-Disso-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Disso_26-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.contre-informations.fr/doc-inter/allemagne/allemagne8.html">Pourquoi nous arrêtons (RAF, 1998)</a> - Communiqué Fraction Armée Rouge, mars 1998 (voir archive).</span> </li> <li id="cite_note-lo-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lo_27-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lutte-ouvriere.org/qui-sommes-nous/nos-idees/article/renverser-le-capitalisme">Renverser le capitalisme</a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=1134632">Les partis politiques français</a> Pierre Bréchon, Études de la documentation française, ISSN 1763-6191, Nº. 5208-5209, 2005.</span> </li> <li id="cite_note-universalia-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-universalia_29-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Jean-Yves_Camus" title="Jean-Yves Camus">Jean-Yves Camus</a>, «&#160;La montée de l'extrême droite en Europe&#160;», <i>Universalia 2003</i>, <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Universalis" title="Encyclopædia Universalis">Encyclopædia Universalis</a>, 2003, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">219-222</span>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a>, <i><a href="/wiki/La_soci%C3%A9t%C3%A9_ouverte_et_ses_ennemis" class="mw-redirect" title="La société ouverte et ses ennemis">La société ouverte et ses ennemis</a></i>, tome 1 (<abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;86 de l'édition?).</span> </li> <li id="cite_note-Serge_Cosseron200761-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Serge_Cosseron200761_31-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Serge_Cosseron2007">Serge Cosseron 2007</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;61. </span> </li> <li id="cite_note-mao-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mao_32-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Christophe_Bourseiller" title="Christophe Bourseiller">Christophe Bourseiller</a>, <i>Les maoïstes, la folle histoire des gardes rouges français</i>, 2007 Points, chap. 7</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lemonde.fr/web/chat/0,46-0@2-823448,55-913063@51-906866@45-100,0.html">«&#160;Un rassemblement à gauche reste impossible&#160;»</a>&#160;», débat avec Serge Cosseron, auteur du <i><a href="/wiki/Dictionnaire_de_l%27extr%C3%AAme_gauche" title="Dictionnaire de l&#39;extrême gauche">Dictionnaire de l'extrême gauche</a></i>, lemonde.fr, <time class="nowrap" datetime="2005-05-21" data-sort-value="2005-05-21">21 mai 2005</time>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Gammal2008"><span class="ouvrage" id="Jean_El_Gammal2008">Jean El <span class="nom_auteur">Gammal</span>, «&#160;<cite style="font-style:normal">L'extrême gauche et l'Assemblée nationale en Mai 68</cite>&#160;», <i>Parlement[s], Revue d'histoire politique</i>, <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&#160;9, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;1,&#8206; <time class="nowrap" datetime="2008-05-14" data-sort-value="2008-05-14">14 mai 2008</time>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">96–105</span> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://portal.issn.org/resource/issn/1768-6520">1768-6520</a></span>, <a href="/wiki/Digital_Object_Identifier" title="Digital Object Identifier">DOI</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917/parl.009.0096">10.3917/parl.009.0096</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://shs.cairn.info/revue-parlements1-2008-1-page-96?lang=fr#re10no10">lire en ligne</a>, consulté le <time class="nowrap" datetime="2024-12-21" data-sort-value="2024-12-21">21 décembre 2024</time>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=L%27extr%C3%AAme+gauche+et+l%27Assembl%C3%A9e+nationale+en+Mai+68&amp;rft.jtitle=Parlement%5Bs%5D%2C+Revue+d%27histoire+politique&amp;rft.issue=1&amp;rft.aulast=Gammal&amp;rft.aufirst=Jean+El&amp;rft.date=2008-05-14&amp;rft.volume=9&amp;rft.pages=96%E2%80%93105&amp;rft.issn=1768-6520&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.3917%2Fparl.009.0096&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Tartakowsky1998"><span class="ouvrage" id="Danielle_Tartakowsky1998"><a href="/wiki/Danielle_Tartakowsky" title="Danielle Tartakowsky">Danielle Tartakowsky</a>, <cite class="italique">Le pouvoir est dans la rue. Crises politiques et manifestations en France</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Aubier-Montaigne" title="Éditions Aubier-Montaigne">Éditions Aubier-Montaigne</a>, <time>1998</time>, 296&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Le+pouvoir+est+dans+la+rue.+Crises+politiques+et+manifestations+en+France&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Aubier-Montaigne&amp;rft.aulast=Tartakowsky&amp;rft.aufirst=Danielle&amp;rft.date=1998&amp;rft.tpages=296&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Johsua2004"><span class="ouvrage" id="Florence_Johsua2004">Florence Johsua, <cite class="italique">La dynamique militante à l’extrême gauche&#160;: Le cas de la Ligue Communiste Révolutionnaire</cite>, Cahier du CEVIPOF, <time class="nowrap" datetime="2004-04" data-sort-value="2004-04">avril 2004</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencespo.fr/cevipof/sites/sciencespo.fr.cevipof/files/cahiers.37.pdf">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=La+dynamique+militante+%C3%A0+l%E2%80%99extr%C3%AAme+gauche+%3A+Le+cas+de+la+Ligue+Communiste+R%C3%A9volutionnaire&amp;rft.pub=Cahier+du+CEVIPOF&amp;rft.aulast=Johsua&amp;rft.aufirst=Florence&amp;rft.date=2004-04&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Serge_Cosseron20078-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Serge_Cosseron20078_37-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Serge_Cosseron2007">Serge Cosseron 2007</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;8. </span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=24" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia&#160;:</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="wiktionary"><a href="https://fr.wiktionary.org/wiki/extr%C3%AAme_gauche" class="extiw" title="wikt:extrême gauche">extrême gauche</a>, <span class="nowrap">sur le <span class="project">Wiktionnaire</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=25" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Bibliographie_sur_l%27extr%C3%AAme_gauche" title="Bibliographie sur l&#39;extrême gauche">Bibliographie sur l'extrême gauche</a>.</div></div> <p><span title="Document utilisé pour la rédaction de l’article"><span typeof="mw:File"><span><img alt="Document utilisé pour la rédaction de l’article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/30px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span>&#160;: document utilisé comme source pour la rédaction de cet article. </p> <ul><li><span class="ouvrage" id="Buton2009"><span class="ouvrage" id="Philippe_Buton2009">Philippe <span class="nom_auteur">Buton</span>, <cite style="font-style:normal">«&#160;La haine, ciment identitaire de l'extrême-gauche européenne&#160;?&#160;»</cite>, dans Marc Deleplace (dir.), <cite class="italique">Les discours de la haine&#160;: récits et figures de la passion dans la cité</cite>, Villeneuve-d'Ascq, <a href="/wiki/Presses_universitaires_du_Septentrion" title="Presses universitaires du Septentrion">Presses universitaires du Septentrion</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Histoire et civilisations&#160;», <time>2009</time>, 347&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7574-0083-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7574-0083-8"><span class="nowrap">978-2-7574-0083-8</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.openedition.org/septentrion/40293">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">307-320</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.btitle=Les+discours+de+la+haine&amp;rft.atitle=La+haine%2C+ciment+identitaire+de+l%27extr%C3%AAme-gauche+europ%C3%A9enne+%3F&amp;rft.place=Villeneuve-d%27Ascq&amp;rft.pub=Presses+universitaires+du+Septentrion&amp;rft.stitle=r%C3%A9cits+et+figures+de+la+passion+dans+la+cit%C3%A9&amp;rft.aulast=Buton&amp;rft.aufirst=Philippe&amp;rft.date=2009&amp;rft.pages=307-320&amp;rft.tpages=347&amp;rft.isbn=978-2-7574-0083-8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Cosseron2007"><span class="ouvrage" id="Serge_Cosseron2007"><a href="/wiki/Serge_Cosseron" title="Serge Cosseron">Serge Cosseron</a> (dir.), <cite class="italique"><a href="/wiki/Dictionnaire_de_l%27extr%C3%AAme-gauche" class="mw-redirect" title="Dictionnaire de l&#39;extrême-gauche">Dictionnaire de l'extrême-gauche</a></cite>, Larousse, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;à présent&#160;», <time>2007</time>, 286&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2035826209" title="Spécial:Ouvrages de référence/2035826209"><span class="nowrap">2035826209</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Dictionnaire+de+l%27extr%C3%AAme-gauche&amp;rft.pub=Larousse&amp;rft.aulast=Cosseron&amp;rft.aufirst=Serge&amp;rft.date=2007&amp;rft.tpages=286&amp;rft.isbn=2035826209&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.<span class="nowrap" title="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article">&#160;<span typeof="mw:File"><span><img alt="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/30px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="BiardSernaGainotPasteur2012"><span class="ouvrage" id="Michel_BiardPierre_SernaBernard_GainotPaul_Pasteur2012">Michel Biard (dir.), Pierre Serna (dir.), Bernard Gainot (dir.) et Paul Pasteur (dir.), <cite class="italique">«&#160;Extrême&#160;»&#160;?&#160;: Identités partisanes et stigmatisation des gauches en Europe (<abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> – <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle)</cite>, Presses universitaires de Rennes, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Histoire&#160;», <time>2012</time>, 372&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7535-6875-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7535-6875-4"><span class="nowrap">978-2-7535-6875-4</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.openedition.org/pur/126840">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%C2%AB+Extr%C3%AAme+%C2%BB+%3F&amp;rft.pub=Presses+universitaires+de+Rennes&amp;rft.stitle=Identit%C3%A9s+partisanes+et+stigmatisation+des+gauches+en+Europe+%28%3Cabbr+class%3D%22abbr%22+title%3D%2218%E1%B5%89+si%C3%A8cle+%22%3E%3Cspan+class%3D%22romain%22%3EXVIII%3C%2Fspan%3E%3Csup+style%3D%22font-size%3A72%25%22%3Ee%3C%2Fsup%3E%3C%2Fabbr%3E%E2%80%89%E2%80%93%E2%80%89%3Cabbr+class%3D%22abbr%22+title%3D%2220%E1%B5%89+si%C3%A8cle+%22%3E%3Cspan+class%3D%22romain%22%3EXX%3C%2Fspan%3E%3Csup+style%3D%22font-size%3A72%25%22%3Ee%3C%2Fsup%3E%3C%2Fabbr%3E%26nbsp%3Bsi%C3%A8cle%29&amp;rft.aulast=Biard&amp;rft.aufirst=Michel&amp;rft.au=Pierre+Serna&amp;rft.au=Bernard+Gainot&amp;rft.au=Paul+Pasteur&amp;rft.date=2012&amp;rft.tpages=372&amp;rft.isbn=978-2-7535-6875-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.<span class="nowrap" title="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article">&#160;<span typeof="mw:File"><span><img alt="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/30px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Pina2005"><span class="ouvrage" id="Christine_Pina2005">Christine Pina, <cite class="italique">L’extrême gauche en Europe</cite>, Paris, Les études de la Documentation française, <time>2005</time>, 160&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/EAN_13" title="EAN 13">EAN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/3303331952220" title="Spécial:Ouvrages de référence/3303331952220"><span class="nowrap">3303331952220</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://preo.u-bourgogne.fr/dissidences/index.php?id=194">présentation en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=L%E2%80%99extr%C3%AAme+gauche+en+Europe&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Les+%C3%A9tudes+de+la+Documentation+fran%C3%A7aise&amp;rft.aulast=Pina&amp;rft.aufirst=Christine&amp;rft.date=2005&amp;rft.tpages=160&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span>.<span class="nowrap" title="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article">&#160;<span typeof="mw:File"><span><img alt="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l&#39;article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/30px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="DubuissonMelchiorStuppia2019"><span class="ouvrage" id="Aurélien_DubuissonHugo_MelchiorPaolo_Stuppia2019">Aurélien Dubuisson, Hugo Melchior et Paolo Stuppia, <cite class="italique">L'extrême gauche en France&#160;: De l'entre-deux-guerres à nos jours</cite>, Clermont-Ferrand, Presses Universitaires Blaise-Pascal, <time>2019</time>, 64&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=L%27extr%C3%AAme+gauche+en+France&amp;rft.place=Clermont-Ferrand&amp;rft.pub=Presses+Universitaires+Blaise-Pascal&amp;rft.stitle=De+l%27entre-deux-guerres+%C3%A0+nos+jours&amp;rft.aulast=Dubuisson&amp;rft.aufirst=Aur%C3%A9lien&amp;rft.au=Hugo+Melchior&amp;rft.au=Paolo+Stuppia&amp;rft.date=2019&amp;rft.tpages=64&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AExtr%C3%AAme+gauche"></span></span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=26" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Histoire</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_du_communisme" title="Histoire du communisme">Histoire du communisme</a></li> <li><a href="/wiki/Gauchisme" title="Gauchisme">Gauchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Opposition_extra-parlementaire" title="Opposition extra-parlementaire">Opposition extra-parlementaire</a> en Allemagne</li></ul> <dl><dt>Concepts</dt></dl> <div style="column-width:30em;column-gap:1em;" class="colonnes"> <ul><li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_de_classes" title="Société de classes">Société de classes</a></li> <li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_sans_classes" title="Société sans classes">Société sans classes</a></li> <li><a href="/wiki/Progr%C3%A8s_social" title="Progrès social">Progrès social</a></li> <li><a href="/wiki/Justice_sociale" title="Justice sociale">Justice sociale</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89galit%C3%A9_sociale" title="Égalité sociale">Égalité sociale</a></li> <li><a href="/wiki/Progressisme" title="Progressisme">Progressisme</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution" title="Révolution">Révolution</a></li> <li><a href="/wiki/Dictature_du_prol%C3%A9tariat" title="Dictature du prolétariat">Dictature du prolétariat</a></li> <li><a href="/wiki/Gauchisme" title="Gauchisme">Gauchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Grand_Soir" title="Grand Soir">Grand Soir</a></li> <li><a href="/wiki/Troisi%C3%A8me_camp" title="Troisième camp">Troisième camp</a></li></ul> </div> <dl><dt>Courants</dt></dl> <div style="column-width:30em;column-gap:1em;" class="colonnes"> <ul><li><a href="/wiki/Anarcha-f%C3%A9minisme" title="Anarcha-féminisme">Anarcha-féminisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme" title="Anarchisme">Anarchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_queer" title="Anarchisme queer">Anarchisme queer</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89cologie_libertaire" title="Écologie libertaire">Écologie libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Communisme_libertaire" title="Communisme libertaire">Communisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-syndicalisme" title="Anarcho-syndicalisme">Anarcho-syndicalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anticapitalisme" title="Anticapitalisme">Anticapitalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Antifascisme" title="Antifascisme">Antifascisme</a></li> <li><a href="/wiki/Collectivisme_libertaire" title="Collectivisme libertaire">Collectivisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">Communisme</a></li> <li><a href="/wiki/Gu%C3%A9varisme" title="Guévarisme">Guévarisme</a></li> <li><a href="/wiki/Hoxha%C3%AFsme" title="Hoxhaïsme">Hoxhaïsme</a></li> <li><a href="/wiki/Internationalisme" title="Internationalisme">Internationalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Juche" title="Juche">Juche</a></li> <li><a href="/wiki/Khmers_rouges" title="Khmers rouges">Khmers rouges</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A9ninisme" title="Léninisme">Léninisme</a></li> <li><a href="/wiki/Luxemburgisme" title="Luxemburgisme">Luxemburgisme</a></li> <li><a href="/wiki/Mao%C3%AFsme" title="Maoïsme">Maoïsme</a></li> <li><a href="/wiki/Mao-spontex" title="Mao-spontex">Mao-spontex</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">Marxisme</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme_autogestionnaire" title="Marxisme autogestionnaire">Marxisme autogestionnaire</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme_libertaire" title="Marxisme libertaire">Marxisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme-l%C3%A9ninisme" title="Marxisme-léninisme">Marxisme-léninisme</a></li> <li><a href="/wiki/Municipalisme_libertaire" title="Municipalisme libertaire">Municipalisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Op%C3%A9ra%C3%AFsme" title="Opéraïsme">Opéraïsme</a></li> <li><a href="/wiki/Socialisme_libertaire" title="Socialisme libertaire">Socialisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Ligue_spartakiste" title="Ligue spartakiste">Ligue spartakiste</a></li> <li><a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">Stalinisme</a> et <a href="/wiki/N%C3%A9o-stalinisme" title="Néo-stalinisme">Néo-stalinisme</a></li> <li><a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">Trotskisme</a></li> <li><a href="/wiki/Ultragauche" title="Ultragauche">Ultragauche</a></li></ul> </div> <dl><dt>Opposition</dt></dl> <div style="column-width:30em;column-gap:1em;" class="colonnes"> <ul><li><a href="/wiki/Gauche_(politique)" title="Gauche (politique)">Gauche</a></li> <li><a href="/wiki/Centrisme" title="Centrisme">Centrisme</a></li> <li><a href="/wiki/Droite_(politique)" title="Droite (politique)">Droite</a></li> <li><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_droite" title="Extrême droite">Extrême droite</a></li> <li><a href="/wiki/Fascisme" title="Fascisme">Fascisme</a> et <a href="/wiki/N%C3%A9ofascisme" title="Néofascisme">Néofascisme</a></li> <li><a href="/wiki/Nazisme" title="Nazisme">Nazisme</a> et <a href="/wiki/N%C3%A9onazisme" title="Néonazisme">Néonazisme</a></li></ul> </div> <dl><dt>Géographie</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Liste_des_partis_et_mouvements_d%27extr%C3%AAme_gauche" title="Liste des partis et mouvements d&#39;extrême gauche">Liste des partis et mouvements d'extrême gauche</a></li> <li><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_en_Belgique" title="Extrême gauche en Belgique">Extrême gauche en Belgique</a></li> <li><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_en_France" title="Extrême gauche en France">Extrême gauche en France</a></li> <li><a href="/wiki/Extr%C3%AAme_gauche_en_Italie" title="Extrême gauche en Italie">Extrême gauche en Italie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;action=edit&amp;section=27" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressource relative à l'audiovisuel<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1129409?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.france24.com/fr/tag/extr%C3%AAme-gauche/">France 24</a></li> </ul></span> </li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1129409?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://denstoredanske.lex.dk//venstreekstremisme/"><i>Den Store Danske Encyklopædi</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/venstreekstremisme"><i>Store norske leksikon</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/extreme-gauche/"><i>Universalis</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l&#39;information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1129409?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11948045k">BnF</a></span> (<span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11948045k">données</a></span>)</li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F/?func=direct&amp;local_base=lnc10&amp;doc_number=000329370">Lettonie</a></span></li> </ul></div></li> <li>«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/027494/"><span title="Histoire de l&#39;extrême gauche en Suisse en français">Histoire de l'extrême gauche en Suisse</span></a>&#160;» dans le <i><a href="/wiki/Dictionnaire_historique_de_la_Suisse" title="Dictionnaire historique de la Suisse">Dictionnaire historique de la Suisse</a></i> en ligne.</li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Communisme" title="Modèle:Palette Communisme"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Communisme&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">Communisme</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Id%C3%A9ologie_communiste" title="Catégorie:Idéologie communiste">Idéologie</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">Marxisme</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A9ninisme" title="Léninisme">Léninisme</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme-l%C3%A9ninisme" title="Marxisme-léninisme">Marxisme-léninisme</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme-l%C3%A9ninisme-mao%C3%AFsme" title="Marxisme-léninisme-maoïsme">Marxisme-léninisme-maoïsme</a></li> <li><a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">Stalinisme</a></li> <li><a href="/wiki/Trotskisme" title="Trotskisme">Trotskisme</a></li> <li><a href="/wiki/Mao%C3%AFsme" title="Maoïsme">Maoïsme</a></li> <li><a href="/wiki/Lutte_des_classes" title="Lutte des classes">Lutte des classes</a></li> <li><a href="/wiki/Socialisme" title="Socialisme">Socialisme</a></li> <li><a href="/wiki/Dictature_du_prol%C3%A9tariat" title="Dictature du prolétariat">Dictature du prolétariat</a></li> <li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_sans_classes" title="Société sans classes">Société sans classes</a></li> <li><a href="/wiki/Collectivisme_%C3%A9conomique" title="Collectivisme économique">Collectivisme économique</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89conomie_planifi%C3%A9e" title="Économie planifiée">Économie planifiée</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme" title="Anarchisme">Anarchisme</a> <ul><li><a href="/wiki/Communisme_libertaire" title="Communisme libertaire">Communisme libertaire</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Luxemburgisme" title="Luxemburgisme">Luxemburgisme</a></li> <li><a href="/wiki/Conseillisme" title="Conseillisme">Communisme de conseils</a></li> <li><a href="/wiki/Titisme" title="Titisme">Titisme</a></li> <li><a href="/wiki/Juche" title="Juche">Juche</a></li> <li><a href="/wiki/Communisme_primitif" title="Communisme primitif">Communisme primitif</a></li> <li><a href="/wiki/Communisme_chr%C3%A9tien" title="Communisme chrétien">Communisme chrétien</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Extrême gauche</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9mocratie_populaire" title="Démocratie populaire">Démocratie populaire</a></li> <li><a href="/wiki/Soviet" title="Soviet">Soviet</a></li> <li><a href="/wiki/Conseil_ouvrier" title="Conseil ouvrier">Conseil ouvrier</a></li> <li><a href="/wiki/Centralisme_d%C3%A9mocratique" title="Centralisme démocratique">Centralisme démocratique</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="7" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Falce_e_martello.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Falce_e_martello.svg/90px-Falce_e_martello.svg.png" decoding="async" width="90" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Falce_e_martello.svg/135px-Falce_e_martello.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Falce_e_martello.svg/180px-Falce_e_martello.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="500" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Texte_du_communisme" title="Catégorie:Texte du communisme">Écrits</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><i><a href="/wiki/Manifeste_du_parti_communiste" title="Manifeste du parti communiste">Manifeste du parti communiste</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Le_Capital" title="Le Capital">Le Capital</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/R%C3%A9forme_sociale_ou_R%C3%A9volution_%3F" title="Réforme sociale ou Révolution ?">Réforme sociale ou Révolution&#160;?</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Que_faire_%3F_(L%C3%A9nine)" title="Que faire ? (Lénine)">Que faire&#160;?</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/L%27%C3%89tat_et_la_R%C3%A9volution" title="L&#39;État et la Révolution">L'État et la Révolution</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Petit_Livre_rouge" title="Petit Livre rouge">Petit Livre rouge</a></i></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Communiste" title="Catégorie:Communiste">Personnalités</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Gracchus_Babeuf" title="Gracchus Babeuf">Gracchus Babeuf</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a></li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a></li> <li><a href="/wiki/Rosa_Luxemburg" title="Rosa Luxemburg">Rosa Luxemburg</a></li> <li><a href="/wiki/Vladimir_Ilitch_L%C3%A9nine" title="Vladimir Ilitch Lénine">Vladimir Ilitch Lénine</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A9on_Trotski" title="Léon Trotski">Léon Trotski</a></li> <li><a href="/wiki/Antonio_Gramsci" title="Antonio Gramsci">Antonio Gramsci</a></li> <li><a href="/wiki/Joseph_Staline" title="Joseph Staline">Joseph Staline</a></li> <li><a href="/wiki/Mao_Zedong" title="Mao Zedong">Mao Zedong</a></li> <li><a href="/wiki/Josip_Broz_Tito" title="Josip Broz Tito">Josip Broz Tito</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%B4_Chi_Minh" title="Hô Chi Minh">Hô Chi Minh</a></li> <li><a href="/wiki/Kim_Il-sung" title="Kim Il-sung">Kim Il-sung</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Nikita_Khrouchtchev" title="Nikita Khrouchtchev">Nikita Khrouchtchev</a></li> <li><a href="/wiki/Fidel_Castro" title="Fidel Castro">Fidel Castro</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Che_Guevara" title="Che Guevara">Che Guevara</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A9onid_Brejnev" title="Léonid Brejnev">Léonid Brejnev</a></li> <li><a href="/wiki/Mikha%C3%AFl_Gorbatchev" title="Mikhaïl Gorbatchev">Mikhaïl Gorbatchev</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Histoire_du_communisme" title="Histoire du communisme">Histoire</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/R%C3%A9volution_russe" title="Révolution russe">Révolution russe</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_d%27Octobre" title="Révolution d&#39;Octobre">Révolution d'Octobre</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_civile_russe" title="Guerre civile russe">Guerre civile russe</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_allemande_de_1918-1919" title="Révolution allemande de 1918-1919">Révolution allemande de 1918-1919</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volte_spartakiste_de_Berlin" title="Révolte spartakiste de Berlin">Révolte spartakiste</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle_politique_%C3%A9conomique" title="Nouvelle politique économique">Nouvelle politique économique</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Histoire_de_l%27URSS_sous_Staline" title="Histoire de l&#39;URSS sous Staline">Histoire de l'URSS sous Staline</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_civile_chinoise" title="Guerre civile chinoise">Guerre civile chinoise</a></li> <li><a href="/wiki/Longue_Marche" title="Longue Marche">Longue Marche</a></li> <li><a href="/wiki/Grandes_Purges" title="Grandes Purges">Grandes Purges</a></li> <li><a href="/wiki/Goulag" title="Goulag">Goulags</a></li> <li><a href="/wiki/Gosplan" title="Gosplan">Gosplan</a></li> <li><a href="/wiki/Front_de_l%27Est_(Seconde_Guerre_mondiale)" title="Front de l&#39;Est (Seconde Guerre mondiale)">Front de l'Est</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_cubaine" title="Révolution cubaine">Révolution cubaine</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Guerre_froide" title="Guerre froide">Guerre froide</a></li> <li><a href="/wiki/Bloc_de_l%27Est" title="Bloc de l&#39;Est">Bloc de l'Est</a></li> <li><a href="/wiki/Laogai" title="Laogai">Laogai</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9stalinisation" title="Déstalinisation">Déstalinisation</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_hongroise_de_1956" title="Révolution hongroise de 1956">Révolution hongroise de 1956</a></li> <li><a href="/wiki/Grand_Bond_en_avant" title="Grand Bond en avant">Grand Bond en avant</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Mur_de_Berlin" title="Mur de Berlin">Mur de Berlin</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_culturelle" title="Révolution culturelle">Révolution culturelle</a></li> <li><a href="/wiki/Printemps_de_Prague" title="Printemps de Prague">Printemps de Prague</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%A9nocide_cambodgien" title="Génocide cambodgien">Génocide cambodgien</a></li> <li><a href="/wiki/Eurocommunisme" title="Eurocommunisme">Eurocommunisme</a></li> <li><a href="/wiki/Perestro%C3%AFka" title="Perestroïka">Perestroïka</a></li> <li><a href="/wiki/Chute_des_r%C3%A9gimes_communistes_en_Europe" title="Chute des régimes communistes en Europe">Chute des régimes communistes en Europe</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Critiques_du_communisme" title="Critiques du communisme">Critiques</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anticommunisme" title="Anticommunisme">Anticommunisme</a></li> <li><a href="/wiki/Comparaison_entre_le_nazisme_et_le_communisme" title="Comparaison entre le nazisme et le communisme">Comparaison avec le nazisme</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/%C3%89tat_communiste" title="État communiste">États</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style="width:50px;">Afrique</th> <td class="navbox-list" style="text-align:left;;"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_d%27Angola" title="République populaire d&#39;Angola">Angola</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_du_B%C3%A9nin" title="République populaire du Bénin">Bénin</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tat_comorien" title="État comorien">Comores</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_du_Congo" title="République populaire du Congo">Congo-Brazzaville</a></li> <li>Éthiopie <ul><li><a href="/wiki/Gouvernement_militaire_provisoire_de_l%27%C3%89thiopie_socialiste" title="Gouvernement militaire provisoire de l&#39;Éthiopie socialiste">1974 - 1987</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_populaire_d%27%C3%89thiopie" title="République démocratique populaire d&#39;Éthiopie">1987 - 1991</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_malgache" title="République démocratique malgache">Madagascar (1975 - 1992)</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_du_Mozambique" title="République populaire du Mozambique">Mozambique</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_somalie" title="République démocratique somalie">Somalie</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="width:50px;">Amérique</th> <td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;;"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Gouvernement_r%C3%A9volutionnaire_populaire_de_la_Grenade" title="Gouvernement révolutionnaire populaire de la Grenade">Grenade</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="width:50px;">Asie</th> <td class="navbox-list" style="text-align:left;;"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_d%27Afghanistan" title="République démocratique d&#39;Afghanistan">Afghanistan</a></li> <li>Cambodge <ul><li><a href="/wiki/Kampuch%C3%A9a_d%C3%A9mocratique" title="Kampuchéa démocratique">1975 - 1979</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_du_Kampuch%C3%A9a" title="République populaire du Kampuchéa">1979 - 1989</a></li></ul></li> <li>Chine <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_sovi%C3%A9tique_chinoise" title="République soviétique chinoise">1931 - 1937</a></li> <li><a href="/wiki/Chine" title="Chine">actuellement</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Cor%C3%A9e_du_Nord" title="Corée du Nord">Corée du Nord</a></li> <li><a href="/wiki/Laos" title="Laos">Laos</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_mongole" title="République populaire mongole">Mongolie</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="République démocratique du Viêt Nam">Nord-Viêt Nam</a></li> <li><a href="/wiki/Tannou-Touva" title="Tannou-Touva">Tannou-Touva</a></li> <li><a href="/wiki/Vi%C3%AAt_Nam" title="Viêt Nam">Viêt Nam</a></li> <li>Yémen <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_populaire_du_Y%C3%A9men" title="République démocratique populaire du Yémen">1967 - 1990</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_du_Y%C3%A9men" title="République démocratique du Yémen">1994</a></li></ul></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="width:50px;">Europe</th> <td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;;"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_socialiste_d%27Albanie" title="République populaire socialiste d&#39;Albanie">Albanie</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_d%C3%A9mocratique_allemande" title="République démocratique allemande">Allemagne de l'Est</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_des_conseils_de_Bavi%C3%A8re" title="République des conseils de Bavière">Bavière</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_de_Bulgarie" title="République populaire de Bulgarie">Bulgarie</a></li> <li>Hongrie <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_des_conseils_de_Hongrie" title="République des conseils de Hongrie">1919</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_de_Hongrie" title="République populaire de Hongrie">1949 - 1989</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_de_Pologne" title="République populaire de Pologne">Pologne</a></li> <li>Roumanie <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_populaire_roumaine" title="République populaire roumaine">1947 - 1965</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_socialiste_de_Roumanie" title="République socialiste de Roumanie">1965 - 1989</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_slovaque_des_conseils" title="République slovaque des conseils">Slovaquie</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_socialiste_tch%C3%A9coslovaque" title="République socialiste tchécoslovaque">Tchécoslovaquie</a></li> <li><a href="/wiki/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques" title="Union des républiques socialistes soviétiques">URSS</a> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_socialiste_f%C3%A9d%C3%A9rative_sovi%C3%A9tique_de_Russie" title="République socialiste fédérative soviétique de Russie">Russie</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_socialiste_sovi%C3%A9tique" title="République socialiste soviétique">Républiques soviétiques</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9publique_f%C3%A9d%C3%A9rative_socialiste_de_Yougoslavie" title="République fédérative socialiste de Yougoslavie">Yougoslavie</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Organisation_communiste" title="Catégorie:Organisation communiste">Organisations</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Ligue_des_communistes" title="Ligue des communistes">Ligue des communistes</a></li> <li><a href="/wiki/Parti_communiste_de_l%27Union_sovi%C3%A9tique" title="Parti communiste de l&#39;Union soviétique">Parti communiste de l'Union soviétique</a></li> <li><a href="/wiki/Parti_communiste_chinois" title="Parti communiste chinois">Parti communiste chinois</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_des_partis_communistes" title="Liste des partis communistes">Partis communistes dans le monde</a></li> <li><a href="/wiki/Internationale_communiste" title="Internationale communiste">Internationale communiste</a></li> <li><a href="/wiki/Quatri%C3%A8me_Internationale" title="Quatrième Internationale">Quatrième Internationale</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Anarchisme" title="Modèle:Palette Anarchisme"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Anarchisme&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Anarchisme" title="Anarchisme">Anarchisme</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Courants et tendances</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Agorisme" class="mw-redirect" title="Agorisme">Agorisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_de_march%C3%A9" title="Anarchisme de marché">Anarchisme de marché</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_sans_adjectif" title="Anarchisme sans adjectif">Anarchisme sans adjectif</a></li> <li><a href="/wiki/Libertaire" title="Libertaire">Libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-punk" title="Anarcho-punk">Anarcho-punk</a></li> <li><a href="/wiki/Libert%C3%A9_sexuelle_et_anarchisme" title="Liberté sexuelle et anarchisme">Liberté sexuelle</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_et_cause_animale" title="Anarchisme et cause animale">Cause animale</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_chr%C3%A9tien" title="Anarchisme chrétien">Chrétien</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_expropriateur" title="Anarchisme expropriateur">Anarchisme expropriateur</a></li> <li><a href="/wiki/Collectivisme_libertaire" title="Collectivisme libertaire">Collectiviste</a></li> <li><a href="/wiki/Communisme_libertaire" title="Communisme libertaire">Communisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Crypto-anarchie" title="Crypto-anarchie">Crypto-anarchie</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89cologie_libertaire" title="Écologie libertaire">Écologiste</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcha-f%C3%A9minisme" title="Anarcha-féminisme">Féministe</a></li> <li><a href="/wiki/Ill%C3%A9galisme_(anarchisme)" title="Illégalisme (anarchisme)">Illégalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_individualiste" title="Anarchisme individualiste">Individualiste</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_insurrectionnaliste" title="Anarchisme insurrectionnaliste">Insurrectionnelle</a></li> <li><a href="/wiki/Marxisme_libertaire" title="Marxisme libertaire">Marxiste</a></li> <li><a href="/wiki/Mutuellisme" title="Mutuellisme">Mutualiste</a></li> <li><a href="/wiki/National-anarchisme" title="National-anarchisme">National-anarchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_non_violent" title="Anarchisme non violent">Non violent</a></li> <li><a href="/wiki/Plateformisme" title="Plateformisme">Plateformisme</a></li> <li><a href="/wiki/Postanarchisme" title="Postanarchisme">Postanarchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-primitivisme" title="Anarcho-primitivisme">Primitivisme</a></li> <li><a href="/wiki/Socialisme_libertaire" title="Socialisme libertaire">Socialisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-syndicalisme" title="Anarcho-syndicalisme">Anarcho-syndicalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Sp%C3%A9cifisme" title="Spécifisme">Spécifisme</a></li> <li><a href="/wiki/Synth%C3%A8se_anarchiste" title="Synthèse anarchiste">Synthétiste</a></li> <li><a href="/wiki/Technocritique" title="Technocritique">Technocritique</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_%C3%A9pist%C3%A9mologique" title="Anarchisme épistémologique">Anarchisme épistémologique</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_de_droite" title="Anarchisme de droite">Anarchisme de droite</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-capitalisme" title="Anarcho-capitalisme">Anarcho-capitalisme</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="7" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:BlackFlagSymbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/BlackFlagSymbol.svg/100px-BlackFlagSymbol.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/BlackFlagSymbol.svg/150px-BlackFlagSymbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/BlackFlagSymbol.svg/200px-BlackFlagSymbol.svg.png 2x" data-file-width="456" data-file-height="456" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Concepts et théorie</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A9mocratie_directe" title="Démocratie directe">Démocratie directe</a></li> <li><a href="/wiki/Anationalisme" title="Anationalisme">Anationalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anti%C3%A9tatisme" title="Antiétatisme">Antiétatisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anticl%C3%A9ricalisme" title="Anticléricalisme">Anticléricalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Action_directe_(th%C3%A9orie_politique)" title="Action directe (théorie politique)">Action directe</a></li> <li><a href="/wiki/Acratie" title="Acratie">Acratie</a></li> <li><a href="/wiki/Autogestion" title="Autogestion">Autogestion</a></li> <li><a href="/wiki/Entraide_(%C3%A9conomie_politique)" title="Entraide (économie politique)">Entraide</a></li> <li><a href="/wiki/Insoumission" title="Insoumission">Insoumission</a></li> <li><a href="/wiki/Libert%C3%A9_sexuelle_et_anarchisme" title="Liberté sexuelle et anarchisme">Liberté sexuelle</a></li> <li><a href="/wiki/Mandat_imp%C3%A9ratif" title="Mandat impératif">Mandat impératif</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%A9omalthusianisme" title="Néomalthusianisme">Néomalthusianisme</a></li> <li>Prise au tas</li> <li><a href="/wiki/Refus_de_parvenir" title="Refus de parvenir">Refus de parvenir</a></li> <li><a href="/wiki/Reprise_individuelle" title="Reprise individuelle">Reprise individuelle</a></li> <li><a href="/wiki/Propagande_par_le_fait" title="Propagande par le fait">Propagande par le fait</a></li> <li><a href="/wiki/Possibilisme_libertaire" title="Possibilisme libertaire">Possibilisme libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9croissance" title="Décroissance">Décroissance</a></li> <li><a href="/wiki/Zone_autonome_temporaire" title="Zone autonome temporaire">Zone autonome temporaire</a></li> <li><a href="/wiki/Spontan%C3%A9isme" title="Spontanéisme">Spontanéisme</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_sociale" title="Révolution sociale">Révolution sociale</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Histoire_de_l%27anarchisme" title="Histoire de l&#39;anarchisme">Histoire</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Chronologie_de_l%27anarchisme" title="Chronologie de l&#39;anarchisme">Chronologie de l'anarchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_par_zone_g%C3%A9ographique" title="Anarchisme par zone géographique">Anarchisme par zone géographique</a></li> <li><a href="/wiki/Congr%C3%A8s_anarchistes_internationaux" title="Congrès anarchistes internationaux">Congrès anarchistes internationaux</a></li> <li><a href="/wiki/Communaut%C3%A9_libertaire" title="Communauté libertaire">Communauté libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Commune_de_Paris" title="Commune de Paris">Commune de Paris</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Haymarket_Square" title="Massacre de Haymarket Square">Massacre de Haymarket Square</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_des_66" title="Procès des 66">Procès des 66</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_des_Trente" title="Procès des Trente">Procès des Trente</a></li> <li><a href="/wiki/Manifeste_des_Seize" title="Manifeste des Seize">Manifeste des Seize</a></li> <li><a href="/wiki/Makhnovchtchina" title="Makhnovchtchina">Makhnovchtchina</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volte_de_Kronstadt" title="Révolte de Kronstadt">Révolte de Kronstadt</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_sociale_espagnole_de_1936" title="Révolution sociale espagnole de 1936">Révolution sociale espagnole de 1936</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchie_criminelle" title="Anarchie criminelle">Anarchie criminelle</a></li> <li><a href="/wiki/Affaire_Sacco_et_Vanzetti" title="Affaire Sacco et Vanzetti">Affaire Sacco et Vanzetti</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Culture libertaire</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Filmographie_de_l%27anarchisme" title="Filmographie de l&#39;anarchisme">Films</a></li> <li><a href="/wiki/Anarcho-punk" title="Anarcho-punk">Anarcho-punk</a></li> <li><a href="/wiki/Anarchisme_dans_l%27art_et_la_culture" title="Anarchisme dans l&#39;art et la culture">Anarchisme dans l'art et la culture</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_jamming" title="Culture jamming">Culture jamming</a></li> <li><a href="/wiki/Do_it_yourself" title="Do it yourself">Do it yourself</a></li> <li><a href="/wiki/Freeganisme" title="Freeganisme">Freeganisme</a></li> <li><a href="/wiki/Indymedia" title="Indymedia">Indymedia</a></li> <li><a href="/wiki/Ni_Dieu_ni_ma%C3%AEtre_(devise)" title="Ni Dieu ni maître (devise)">Ni Dieu ni maître</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89ducation_populaire" title="Éducation populaire">Éducation populaire</a></li> <li><a href="/wiki/Symbolisme_anarchiste" title="Symbolisme anarchiste">Symbolisme anarchiste</a></li> <li><i><a href="/wiki/A_las_barricadas" title="A las barricadas">A las barricadas</a></i></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tymologie_du_terme_anarchie" title="Étymologie du terme anarchie">Étymologie du terme anarchie</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Littérature</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><i><a href="/wiki/L%27Anarchie,_journal_de_l%27ordre" title="L&#39;Anarchie, journal de l&#39;ordre">L'Anarchie, journal de l'ordre</a></i> (1850)</li> <li><i><a href="/wiki/Anarchism:_A_Documentary_History_of_Libertarian_Ideas" title="Anarchism: A Documentary History of Libertarian Ideas">Anarchism: A Documentary History of Libertarian Ideas</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Qu%27est-ce_que_la_propri%C3%A9t%C3%A9_%3F" title="Qu&#39;est-ce que la propriété ?">Qu'est-ce que la propriété&#160;?</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/L%27Unique_et_sa_propri%C3%A9t%C3%A9" title="L&#39;Unique et sa propriété">L'Unique et sa propriété</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Dieu_et_l%27%C3%89tat" title="Dieu et l&#39;État">Dieu et l'État</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A9die_anarchiste" title="Encyclopédie anarchiste">Encyclopédie anarchiste</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/L%27Entraide,_un_facteur_de_l%27%C3%A9volution" title="L&#39;Entraide, un facteur de l&#39;évolution">L'Entraide, un facteur de l'évolution</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/La_Grande_R%C3%A9volution" title="La Grande Révolution">La Grande Révolution</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/La_R%C3%A9volution_inconnue" title="La Révolution inconnue">La Révolution inconnue</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/La_Morale_anarchiste" title="La Morale anarchiste">La Morale anarchiste</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/La_Gr%C3%A8ve_des_%C3%A9lecteurs" title="La Grève des électeurs">La Grève des électeurs</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Les_D%C3%A9poss%C3%A9d%C3%A9s_(roman,_1974)" title="Les Dépossédés (roman, 1974)">Les Dépossédés</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/L%27Ordre_moins_le_pouvoir" title="L&#39;Ordre moins le pouvoir">L'Ordre moins le pouvoir</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/La_Soci%C3%A9t%C3%A9_contre_l%27%C3%89tat" title="La Société contre l&#39;État">La Société contre l'État</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Pour_une_anthropologie_anarchiste" title="Pour une anthropologie anarchiste">Pour une anthropologie anarchiste</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Zomia_ou_l%27Art_de_ne_pas_%C3%AAtre_gouvern%C3%A9" title="Zomia ou l&#39;Art de ne pas être gouverné">Zomia ou l'Art de ne pas être gouverné</a></i></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Liste_d%27organisations_anarchistes" title="Liste d&#39;organisations anarchistes">Organisations</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anarchist_Black_Cross" title="Anarchist Black Cross">Anarchist Black Cross</a></li> <li><a href="/wiki/Gardes_noirs" title="Gardes noirs">Gardes noirs</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_communiste_anarchiste" title="Fédération communiste anarchiste">Fédération communiste anarchiste</a></li> <li><a href="/wiki/Conf%C3%A9d%C3%A9ration_nationale_du_travail_(Espagne)" title="Confédération nationale du travail (Espagne)">Confédération nationale du travail (Espagne)</a></li> <li><a href="/wiki/Amis_de_Durruti" title="Amis de Durruti">Amis de Durruti</a></li> <li><a href="/wiki/Mouvement_du_22_Mars" title="Mouvement du 22 Mars">Mouvement du 22 Mars</a></li> <li><a href="/wiki/Conf%C3%A9d%C3%A9ration_nationale_du_travail_(France)" title="Confédération nationale du travail (France)">CNT (France)</a></li> <li><a href="/wiki/Organisation_socialiste_libertaire_(Suisse)" title="Organisation socialiste libertaire (Suisse)">Organisation socialiste libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_anarchiste_(francophone)" title="Fédération anarchiste (francophone)">Fédération anarchiste</a></li> <li><a href="/wiki/Alternative_libertaire_(France)" title="Alternative libertaire (France)">Alternative libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Organisation_communiste_libertaire" title="Organisation communiste libertaire">Organisation communiste libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Union_communiste_libertaire_(francophone)" title="Union communiste libertaire (francophone)">Union communiste libertaire</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Internationale_(politique)" title="Internationale (politique)">Internationale</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Association_internationale_des_travailleurs" title="Association internationale des travailleurs">Association internationale des travailleurs</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_jurassienne" title="Fédération jurassienne">Internationale antiautoritaire</a></li> <li><a href="/wiki/Internationale_des_f%C3%A9d%C3%A9rations_anarchistes" title="Internationale des fédérations anarchistes">Internationale des fédérations anarchistes</a></li> <li><a href="/wiki/International_Union_of_Anarchists" title="International Union of Anarchists">International Union of Anarchists</a></li> <li><a href="/wiki/Black_Bridge_International" title="Black Bridge International">Black Bridge International</a></li> <li><a href="/wiki/International_Working_People%27s_Association" title="International Working People&#39;s Association">International Working People's Association</a></li> <li><a href="/wiki/Solidarit%C3%A9_internationale_libertaire" title="Solidarité internationale libertaire">Solidarité internationale libertaire</a></li> <li><a href="/wiki/Plateformisme#Anarkismo.net" title="Plateformisme">Anarkismo.net</a></li> <li><a href="/wiki/Industrial_Workers_of_the_World" title="Industrial Workers of the World">Industrial Workers of the World</a></li> <li><a href="/wiki/Internationale_communiste_libertaire" title="Internationale communiste libertaire">Internationale communiste libertaire</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="3"><div class="liste-horizontale">Voir aussi&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Personnes_li%C3%A9es_au_mouvement_anarchiste" title="Modèle:Palette Personnes liées au mouvement anarchiste">Palette Personnes liées au mouvement anarchiste</a></li> <li><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Anarchisme_par_zone_g%C3%A9ographique" title="Modèle:Palette Anarchisme par zone géographique">Palette Anarchisme par zone géographique</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Politique" title="Portail de la politique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/48px-Society.svg.png" decoding="async" width="48" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/72px-Society.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/96px-Society.svg.png 2x" data-file-width="96" data-file-height="38" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Politique" title="Portail:Politique">Portail de la politique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Anarchisme" title="Portail de l’anarchisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/AnarchySymbolInk.svg/23px-AnarchySymbolInk.svg.png" decoding="async" width="23" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/AnarchySymbolInk.svg/35px-AnarchySymbolInk.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/AnarchySymbolInk.svg/46px-AnarchySymbolInk.svg.png 2x" data-file-width="290" data-file-height="300" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Anarchisme" title="Portail:Anarchisme">Portail de l’anarchisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Communisme" title="Portail du communisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Red_star.svg/25px-Red_star.svg.png" decoding="async" width="25" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Red_star.svg/38px-Red_star.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Red_star.svg/50px-Red_star.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="1175" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Communisme" title="Portail:Communisme">Portail du communisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Marxisme" title="Portail du marxisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Red_flag_waving-gray_pole.svg/22px-Red_flag_waving-gray_pole.svg.png" decoding="async" width="22" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Red_flag_waving-gray_pole.svg/33px-Red_flag_waving-gray_pole.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Red_flag_waving-gray_pole.svg/45px-Red_flag_waving-gray_pole.svg.png 2x" data-file-width="249" data-file-height="268" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Marxisme" title="Portail:Marxisme">Portail du marxisme</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐76d4c66f66‐j8cgh Cached time: 20250302124121 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.487 seconds Real time usage: 0.652 seconds Preprocessor visited node count: 6751/1000000 Post‐expand include size: 206267/2097152 bytes Template argument size: 55059/2097152 bytes Highest expansion depth: 17/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 46133/5000000 bytes Lua time usage: 0.150/10.000 seconds Lua memory usage: 5617568/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 489.583 1 -total 24.27% 118.842 1 Modèle:Références 21.72% 106.350 1 Modèle:Liens 8.44% 41.328 12 Modèle:Ouvrage 8.10% 39.654 3 Modèle:Lien_web 6.63% 32.464 1 Modèle:Autre1 6.63% 32.441 4 Modèle:Méta_bandeau 6.42% 31.447 1 Modèle:Palette 5.94% 29.060 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 5.39% 26.391 1 Modèle:Portail --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:45056:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250302124121 and revision id 223480790. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Extrême_gauche&amp;oldid=223480790">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Extrême_gauche&amp;oldid=223480790</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Extr%C3%AAme_gauche" title="Catégorie:Extrême gauche">Extrême gauche</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Anticapitalisme" title="Catégorie:Anticapitalisme">Anticapitalisme</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Gauche_(politique)" title="Catégorie:Gauche (politique)">Gauche (politique)</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_manquant_de_r%C3%A9f%C3%A9rences_depuis_novembre_2021" title="Catégorie:Article manquant de références depuis novembre 2021">Article manquant de références depuis novembre 2021</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_manquant_de_r%C3%A9f%C3%A9rences/Liste_compl%C3%A8te" title="Catégorie:Article manquant de références/Liste complète">Article manquant de références/Liste complète</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P9346" title="Catégorie:Page utilisant P9346">Page utilisant P9346</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_%C3%A0_l%27audiovisuel" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives à l&#039;audiovisuel">Page pointant vers des bases relatives à l'audiovisuel</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8313" title="Catégorie:Page utilisant P8313">Page utilisant P8313</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4342" title="Catégorie:Page utilisant P4342">Page utilisant P4342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3219" title="Catégorie:Page utilisant P3219">Page utilisant P3219</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d&#039;autorité">Article de Wikipédia avec notice d'autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_le_mod%C3%A8le_du_DHS" title="Catégorie:Article utilisant le modèle du DHS">Article utilisant le modèle du DHS</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Identifiant_DHS_absent_de_Wikidata" title="Catégorie:Identifiant DHS absent de Wikidata">Identifiant DHS absent de Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Politique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Politique/Articles liés">Portail:Politique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Anarchisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Anarchisme/Articles liés">Portail:Anarchisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Communisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Communisme/Articles liés">Portail:Communisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Marxisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Marxisme/Articles liés">Portail:Marxisme/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 1 mars 2025 à 15:59.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Extr%C3%AAme_gauche" title="Spécial:Citer/Extrême gauche">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Extr%C3%AAme_gauche&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Extrême gauche</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>52 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-76d4c66f66-pm6sk","wgBackendResponseTime":176,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.487","walltime":"0.652","ppvisitednodes":{"value":6751,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":206267,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":55059,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":46133,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 489.583 1 -total"," 24.27% 118.842 1 Modèle:Références"," 21.72% 106.350 1 Modèle:Liens"," 8.44% 41.328 12 Modèle:Ouvrage"," 8.10% 39.654 3 Modèle:Lien_web"," 6.63% 32.464 1 Modèle:Autre1"," 6.63% 32.441 4 Modèle:Méta_bandeau"," 6.42% 31.447 1 Modèle:Palette"," 5.94% 29.060 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 5.39% 26.391 1 Modèle:Portail"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.150","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5617568,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-76d4c66f66-j8cgh","timestamp":"20250302124121","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Extr\u00eame gauche","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Extr%C3%AAme_gauche","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1129409","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1129409","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-01-08T23:51:23Z","dateModified":"2025-03-01T14:59:05Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/63\/NPA_R%C3%A9volution_tunisienne_Planoise.jpg","headline":"positionnement id\u00e9ologique"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10