CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ալպեր - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"7ea1e7ad-c08c-450b-b4d3-5219ff0effa5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ալպեր","wgTitle":"Ալպեր","wgCurRevisionId":9175090,"wgRevisionId":9175090,"wgArticleId":63361,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using ISBN magic links","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից","Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Քարտեզներով էջեր","Լեռնաշղթաներ այբբենական կարգով","Ալպեր","Եվրոպայի լեռնաշղթաներ","Շվեյցարիայի լեռներ", "Ֆրանսիայի լեռներ","Իտալիայի լեռներ","Գերմանիայի լեռներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ալպեր","wgRelevantArticleId":63361,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1286","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.kartographer.style":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"}; RLPAGEMODULES=["ext.kartographer.staticframe","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/1200px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/800px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/640px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ալպեր - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ալպեր rootpage-Ալպեր skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Անվանման_ծագումը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Անվանման_ծագումը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Անվանման ծագումը</span> </div> </a> <ul id="toc-Անվանման_ծագումը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալպերի_երկրաբանությունը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերի_երկրաբանությունը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ալպերի երկրաբանությունը</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերի_երկրաբանությունը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալպերի_աշխարհագրությունը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերի_աշխարհագրությունը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ալպերի աշխարհագրությունը</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերի_աշխարհագրությունը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օգտակար_հանածոներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Օգտակար_հանածոներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Օգտակար հանածոներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Օգտակար_հանածոներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալպերի_շրջանները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերի_շրջանները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ալպերի շրջանները</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերի_շրջանները-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ամենաբարձր_գագաթները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ամենաբարձր_գագաթները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ամենաբարձր գագաթները</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ամենաբարձր_գագաթները-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ամենաբարձր գագաթները subsection</span> </button> <ul id="toc-Ամենաբարձր_գագաթները-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Սառցադաշտեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Սառցադաշտեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Սառցադաշտեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Սառցադաշտեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ալպիական_տեսարաններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպիական_տեսարաններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Ալպիական տեսարաններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպիական_տեսարաններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բնակչությունը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնակչությունը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Բնակչությունը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնակչությունը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կլիմա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կլիմա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Կլիմա</span> </div> </a> <ul id="toc-Կլիմա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ֆլորա_և_ֆաունա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ֆլորա_և_ֆաունա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Ֆլորա և ֆաունա</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ֆլորա_և_ֆաունա-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ֆլորա և ֆաունա subsection</span> </button> <ul id="toc-Ֆլորա_և_ֆաունա-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ալպերի_ֆլորա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերի_ֆլորա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Ալպերի ֆլորա</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերի_ֆլորա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալպերի_ֆաունա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերի_ֆաունա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Ալպերի ֆաունա</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերի_ֆաունա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ալպերով_անցնող_ճանապարհներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալպերով_անցնող_ճանապարհներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Ալպերով անցնող ճանապարհներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալպերով_անցնող_ճանապարհներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բնապահպանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնապահպանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Բնապահպանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնապահպանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ալպեր</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 176 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-176" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">176 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Alpe" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Alpen" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8D%95%E1%88%B5_%E1%89%B0%E1%88%AB%E1%88%AE%E1%89%BD" title="አልፕስ ተራሮች – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="አልፕስ ተራሮች" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Alpes" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Alpis" title="Alpis – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Alpis" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%90%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="ऐल्प्स – անգիկա" lang="anp" hreflang="anp" data-title="ऐल्प्स" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="անգիկա" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D8%A8" title="الألب – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الألب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="الب – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%9B" title="এল্পছ – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="এল্পছ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alpes" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BB" title="Алпал – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="Алпал" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="आल्प्स – ավադհի" lang="awa" hreflang="awa" data-title="आल्प्स" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="ավադհի" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Alp_da%C4%9Flar%C4%B1" title="Alp dağları – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Alp dağları" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آلپ داغلاری – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آلپ داغلاری" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF_%D1%82%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Альп тауҙары – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Альп тауҙары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Oipn" title="Oipn – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Oipn" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Alp%C4%97s" title="Alpės – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Alpės" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Alpes" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" title="Альпы – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Альпы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" title="Альпы – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Альпы" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF%D0%B8" title="Алпи – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Алпи" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="आल्प्स – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="आल्प्स" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%B8_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%A4%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="আল্পস পর্বতমালা – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আল্পস পর্বতমালা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Alpo%C3%B9" title="Alpoù – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Alpoù" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Alpe" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0" title="Альпа – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Альпа" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alps" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%88" title="Альпаш – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Альпаш" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%BE" title="ئەڵپ – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەڵپ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Alplar" title="Alplar – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Alplar" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Alpy" title="Alpy – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Alpy" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Alpau" title="Alpau – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Alpau" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Alperne" title="Alperne – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Alperne" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Alpen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Alpy" title="Alpy – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Alpy" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BB%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%82" title="Άλπεις – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Άλπεις" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/%C3%88lp" title="Èlp – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Èlp" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Alps" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Alpoj" title="Alpoj – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Alpoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Alpes" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Alpid" title="Alpid – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Alpid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alpeak" title="Alpeak – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alpeak" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE" title="آلپ – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آلپ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Alpit" title="Alpit – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Alpit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Alpiq" title="Alpiq – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Alpiq" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Alpurnar" title="Alpurnar – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Alpurnar" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alpes" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/%C3%82rpes" title="Ârpes – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Ârpes" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Alpen" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – ֆրիուլիերեն" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Alps" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ֆրիուլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Alpen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Na_hAlpa" title="Na hAlpa – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Na hAlpa" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E7%88%BE%E5%8D%91%E6%96%AF%E5%B1%B1" title="阿爾卑斯山 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="阿爾卑斯山" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Alp" title="Alp – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Alp" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Na_h-Ailpeannan" title="Na h-Ailpeannan – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Na h-Ailpeannan" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alpes" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%81ype" title="Áype – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Áype" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%86%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B8_%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%BE" title="આલ્પ્સ પર્વતમાળા – գուջարաթի" lang="gu" hreflang="gu" data-title="આલ્પ્સ પર્વતમાળા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="գուջարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – հաուսա" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Alps" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="հաուսա" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Alpes_s%C3%A2n" title="Alpes sân – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Alpes sân" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBAlepa" title="ʻAlepa – հավայիերեն" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻAlepa" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="հավայիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%99%D7%9D" title="הרי האלפים – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="הרי האלפים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%90%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="ऐल्प्स पर्वतमाला – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ऐल्प्स पर्वतमाला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Alps" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Alpe" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Alpy" title="Alpy – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Alpy" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Alpok" title="Alpok – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Alpok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ալպեան լեռներ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ալպեան լեռներ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Alpes" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Alpen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – ինտերլինգուե" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Alpes" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ինտերլինգուե" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Alpes" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Alpi" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Alpafj%C3%B6ll" title="Alpafjöll – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Alpafjöll" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Alpi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%97%E3%82%B9%E5%B1%B1%E8%84%88" title="アルプス山脈 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アルプス山脈" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Alps" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alpen" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ალპები – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ალპები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Alp_tawlar%C4%B1" title="Alp tawları – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Alp tawları" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Idurar_n_Alp" title="Idurar n Alp – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Idurar n Alp" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Al%C9%A9p%CA%8Awaa" title="Alɩpʊwaa – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Alɩpʊwaa" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%96" title="Альпі – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Альпі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%8D" title="ಆಲ್ಪ್ಸ್ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಆಲ್ಪ್ಸ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%8C%ED%94%84%EC%8A%A4%EC%82%B0%EB%A7%A5" title="알프스산맥 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="알프스산맥" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%BB%D0%B0" title="Альпла – կարաչայ-բալկարերեն" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Альпла" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="կարաչայ-բալկարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Alp" title="Alp – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Alp" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Alpow" title="Alpow – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Alpow" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" title="Альпы – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Альпы" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Alpes" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Alpen" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Alpes" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Alpe" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Arpi" title="Arpi – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Arpi" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Alpes" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Alp_(mont)" title="Alp (mont) – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Alp (mont)" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – լինգալա" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Alpi" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="լինգալա" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%81%E0%BA%AD%E0%BA%A5%E0%BA%9B%E0%BB%8C" title="ແອລປ໌ – լաոսերեն" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ແອລປ໌" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="լաոսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Alp%C4%97s" title="Alpės – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Alpės" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Alpi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tandavan-tendrombohitra_Alpa" title="Tandavan-tendrombohitra Alpa – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tandavan-tendrombohitra Alpa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF" title="Альп – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Альп" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF%D0%B8" title="Алпи – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Алпи" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BD%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആൽപ്സ് – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആൽപ്സ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%80%D1%83%D1%83" title="Альпийн нуруу – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Альпийн нуруу" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="आल्प्स – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आल्प्स" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Banjaran_Alp" title="Banjaran Alp – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Banjaran Alp" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – միրանդերեն" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Alpes" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="միրանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8" title="အယ်လ်ပ်တောင်တန်း – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="အယ်လ်ပ်တောင်တန်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Arpe" title="Arpe – նեապոլերեն" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Arpe" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="նեապոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Alpen" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Alpen" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="आल्प्स – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="आल्प्स" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%B8%E0%A5%8D" title="एल्पस् – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="एल्पस्" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Alpen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Alpane" title="Alpane – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Alpane" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Alpene" title="Alpene – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Alpene" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Alpes" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alps" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%C3%A6%D1%82%C3%A6" title="Альпæтæ – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Альпæтæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%90%E0%A8%B2%E0%A8%AA" title="ਐਲਪ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਐਲਪ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – պապյամենտո" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Alpen" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="պապյամենտո" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alpes" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Alpy" title="Alpy – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Alpy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Alp" title="Alp – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Alp" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%BE%D8%B3" title="الپس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="الپس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE_%D8%BA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%87" title="آلپ غرونه – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="آلپ غرونه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alpes" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Alpikuna" title="Alpikuna – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Alpikuna" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – ռոմանշերեն" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Alps" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ռոմանշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Alpi" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Alpe" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" title="Альпы – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Альпы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF%D1%8B" title="Алпы – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Алпы" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0_%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Альпа хайалара – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Альпа хайалара" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Alpes" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Alpi" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Alps" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%BE%D8%B3" title="الپس – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="الپس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/%C3%81lppat" title="Álppat – հյուսիսային սաամի" lang="se" hreflang="se" data-title="Álppat" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="հյուսիսային սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Alpe" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%87%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A" title="ඇල්ප්ස් – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="ඇල්ප්ස්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Alps" title="Alps – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Alps" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Alpy" title="Alpy – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Alpy" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Alpe" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Alpet" title="Alpet – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Alpet" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF%D0%B8" title="Алпи – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Алпи" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Alpen" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Alpen" title="Alpen – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Alpen" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Alperna" title="Alperna – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Alperna" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Alpi" title="Alpi – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Alpi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%B8%E0%AF%8D" title="ஆல்ப்ஸ் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆல்ப்ஸ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఆల్ప్స్ పర్వతాలు – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="ఆల్ప్స్ పర్వతాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BF" title="Алп – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Алп" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B9%8C" title="เทือกเขาแอลป์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="เทือกเขาแอลป์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Alplar" title="Alplar – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Alplar" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alpes" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Alpi_bandon" title="Alpi bandon – թալիշերեն" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Alpi bandon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="թալիշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Alpler" title="Alpler – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Alpler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF_%D1%82%D0%B0%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Альп таулары – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Альп таулары" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%84%D9%BE_%D8%AA%D8%A7%D8%BA%D9%84%D9%89%D8%B1%D9%89" title="ئالپ تاغلىرى – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئالپ تاغلىرى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B8" title="Альпи – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Альпи" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%BE%D8%B3" title="الپس – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="الپس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Alplar" title="Alplar – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Alplar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Alpe" title="Alpe – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Alpe" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Al%27pad" title="Al'pad – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Al'pad" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Anp%C6%A1" title="Anpơ – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Anpơ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Alpn" title="Alpn – արևմտաֆլամանդերեն" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Alpn" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="արևմտաֆլամանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Alpes" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%B0%94%E5%8D%91%E6%96%AF%E5%B1%B1" title="阿尔卑斯山 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿尔卑斯山" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IiAlps" title="IiAlps – քոսա" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IiAlps" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="քոսա" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ალპეფი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ალპეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%9F" title="אלפן – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אלפן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%B0%94%E5%8D%91%E6%96%AF%E5%B1%B1" title="阿尔卑斯山 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿尔卑斯山" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Alpes" title="Alpes – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Alpes" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E7%88%BE%E5%8D%91%E6%96%AF%E5%B1%B1" title="阿爾卑斯山 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿爾卑斯山" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1286#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին (դեռ գրված չէ) [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&oldid=9175090" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&id=9175090&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25BA%25D5%25A5%25D6%2580"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25BA%25D5%25A5%25D6%2580"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Alps" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1286" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;font-size:larger; font-weight:bold; background:#e7dcc3; border:1px solid #999966;">Ալպեր</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="Q1286$d15522fd-427a-5075-c3ad-3f724dc30280" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mont_Blanc_oct_2004.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/260px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/390px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mont_Blanc_oct_2004.JPG/520px-Mont_Blanc_oct_2004.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Տեսակ</th><td><span data-wikidata-claim-id="q1286$03E45A53-AF9A-47F3-AD84-4BFD544716CF" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q46831" class="extiw" title="d:Q46831">լեռնաշղթա</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Երկիր</th><td><span data-wikidata-property-id="P17" class="no-wikidata"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Գերմանիա"><img alt="Գերմանիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Austria.svg" class="mw-file-description" title="Ավստրիա"><img alt="Ավստրիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/22px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/33px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/44px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրիա">Ավստրիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Switzerland.svg" class="mw-file-description" title="Շվեյցարիա"><img alt="Շվեյցարիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/20px-Flag_of_Switzerland.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/30px-Flag_of_Switzerland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/40px-Flag_of_Switzerland.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Շվեյցարիա">Շվեյցարիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Ֆրանսիա"><img alt="Ֆրանսիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Italy.svg" class="mw-file-description" title="Իտալիա"><img alt="Իտալիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">Իտալիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Slovenia.svg" class="mw-file-description" title="Սլովենիա"><img alt="Սլովենիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/22px-Flag_of_Slovenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/33px-Flag_of_Slovenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/44px-Flag_of_Slovenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սլովենիա">Սլովենիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Monaco.svg" class="mw-file-description" title="Մոնակո"><img alt="Մոնակո" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Flag_of_Monaco.svg/22px-Flag_of_Monaco.svg.png" decoding="async" width="22" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Flag_of_Monaco.svg/33px-Flag_of_Monaco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Flag_of_Monaco.svg/44px-Flag_of_Monaco.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8" title="Մոնակո">Մոնակո</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Liechtenstein.svg" class="mw-file-description" title="Լիխտենշտայն"><img alt="Լիխտենշտայն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/22px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/33px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/44px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%AD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Լիխտենշտայն">Լիխտենշտայն</a></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Մասն է</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$E811B5C8-7263-42A2-93D4-7D6F38094BD3" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P361"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA-%D5%80%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%A5%D5%B8%D5%BD%D5%AB%D5%B6%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC" title="Ալպ-Հիմալայան գեոսինկլինալ">Ալպ-Հիմալայան գեոսինկլինալ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Նյութ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$2EFAACF6-B0C4-4061-B9DA-E7F0404564A2" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P186"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մագմատիկ ապարներ">մագմատիկ ապարներ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q1286$2C16EC62-C22D-4578-A09A-69E8AD6A8BF1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P186"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q756914" class="extiw" title="d:Q756914">Ֆլիշ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q1286$DFFC5E00-58B4-4EB8-A063-67BD66FDDD3C" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P186"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մոլասներ">Մոլասներ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q1286$f2f35f9f-4bd6-40c8-a4f2-b264958b013a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P186"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%93%D5%B8%D5%AD%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Փոխակերպված ապար">փոխակերպված ապար</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q1286$63147b83-45be-3833-6e27-8667911b152f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P186"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%86%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Նստվածքային ապար">նստվածքային ապար</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Բարձրություն (ԲԾՄ)</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$95e144aa-4d45-b76f-a9fd-9745c87229f2" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2044"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">4810,9 մետր</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Երկարություն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$D6620F43-DC0E-4A76-9845-D60EA2F69601" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2043"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">1200 կմ</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Մակերես</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$ADEFEBCC-7956-418E-859D-3082CE9CDE31" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2046"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">190 000 կմ²</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background:#e7dcc3; font-weight:normal; text-align:right;">Մեծագույն գագաթ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q1286$e63f0253-47a6-6ce7-ddfc-34c4f8764919" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P610"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%B6" title="Մոնբլան">Մոնբլան</a></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 270px; height: 250px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="270" data-height="250" data-zoom="6" data-lat="46.578055555556" data-lon="8.615" data-overlays="["_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1"]" href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Map/6/46.578055555556/8.615/hy"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,6,46.578055555556,8.615,270x250.png?lang=hy&domain=hy.wikipedia.org&title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&revid=9175090&groups=_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1" width="270" height="250" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,6,46.578055555556,8.615,270x250@2x.png?lang=hy&domain=hy.wikipedia.org&title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&revid=9175090&groups=_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1 2x" alt="Քարտեզ" /></a></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 270px; height: 250px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="270" data-height="250" data-zoom="12" data-lat="46.578055555556" data-lon="8.615" data-overlays="["_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1"]" href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Map/12/46.578055555556/8.615/hy"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,12,46.578055555556,8.615,270x250.png?lang=hy&domain=hy.wikipedia.org&title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&revid=9175090&groups=_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1" width="270" height="250" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,12,46.578055555556,8.615,270x250@2x.png?lang=hy&domain=hy.wikipedia.org&title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&revid=9175090&groups=_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1 2x" alt="Քարտեզ" /></a><div style="border:solid #eaecf0; border-width:1px 0;width:100%;font-weight:800"></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Ալպեր</b> կամ <b>Ալպյան լեռներ</b> (<a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Alpen</span>, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Իտալերեն">իտալ.</a>՝ <span lang="it">Alpi</span>, <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ֆրանսերեն">ֆր.</a>՝ <span lang="fr">Alpes</span>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հունարեն">հունարեն</a>՝ <span lang="gr">Αλπεις</span>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Սլովեներեն">սլովեն.</a>՝ <span lang="sl">Alpe</span>), կելտական <i>alp</i> բառից, որը նշանակում է <i>«բարձր լեռ»</i>, <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպայի</a> ամենաբարձր լեռնաշղթան է։ </p><p>Ալպերը ուռուցիկ աղեղի նման ձգվում է դեպի հյուսիս-արևմուտք 1200 կմ։ Լեռներն ունեն սուր, ատամնաձև գագաթներ, որոնք ծածկված են հավերժական ձյունով։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BF%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%85%D5%BE%D5%AF%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Ատլանտյան օվկիանոս">Ատլանտյան օվկիանոսից</a> փչող քամիներն առատ տեղումներ են բերում, ձմռանը լեռներում առատ ձյուն է գալիս։ Լեռներից, վիթխարի սառցային գետերի նման, դանդաղորեն դեպի ներքև են սահում <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%BF" title="Սառցադաշտ">սառցադաշտերը</a>։ Նրանցից սկիզբ են առնում մի շարք <a href="/wiki/%D5%8E%D5%BF%D5%A1%D5%AF" title="Վտակ">վտակներ</a>, որոնք աստիճանաբար դառնում են ջրառատ, արագահոս և սահանքավոր <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%BF" title="Գետ">գետեր</a> (Վերին <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Հռենոս">Հռենոս</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%B6" title="Ռոն">Ռոն</a> և այլն)։ Լեռնային գետերն օգտագործվում են ջրաէլեկտրակայաններ կառուցելու համար։ </p><p>Ալպերի արևմտյան մասում գտնվում է <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%B6" title="Մոնբլան">Մոնբլանը</a> («Սպիտակ լեռ», 4810 մ)` Եվրոպայի ամենաբարձր լեռնագագաթը։ </p><p>Չնայած այդպիսի բարձրությանը` Ալպերը դժվարանցանելի չէ։ Այն կտրտված է խոր հովիտներով` ինչպես լայնությամբ, այնպես էլ երկարությամբ։ Լեռների միջով փորված թունելներով անցնում են երկաթուղիներ։ Ալպերի շրջանի բնակչությունը բավականին խիտ է։ Վաղ ժամանակներից ի վեր ալպյան <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%81%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լեռնանցք (դեռ գրված չէ)">լեռնանցքներով</a> են անցնում առևտրական ճանապարհները <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AE%D5%B8%D5%BE" title="Միջերկրական ծով">Միջերկրական ծովից</a> դեպի <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Կենտրոնական Եվրոպա">Կենտրոնական Եվրոպա</a>։ Այդ ճանապարհներին, գետահովիտներում և լճերի մոտերքում, առաջացել են հնադարյան քաղաքներ։ </p><p>Լեռնային փարթամ մարգագետիններում զարգացած է կաթնատու անասնապահությունը։ </p><p>Ալպերը հարուստ չէ օգտակար հանածոներով (ծայր հարավ-արևմուտքում կան բոքսիտներ, արևելքում՝ մի քանի մետաղների հանքեր)։ </p><p>Ալպերը մտնում է 8 երկրի կազմության մեջ. փակագծերում ներկայացված են Ալպերի տոկոսը տվյալ պետության ընդհանուր տարածքից. <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%AD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Լիխտենշտայն">Լիխտենշտայն</a> (100%), <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8" title="Մոնակո">Մոնակո</a> (100%), <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրիա">Ավստրիա</a> (65%), <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Շվեյցարիա">Շվեյցարիա</a> (60%), <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սլովենիա">Սլովենիա</a> (40%), <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">Իտալիա</a> (17%), <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիա</a> (7%), <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիա</a> (3%)։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Անվանման_ծագումը"><span id=".D4.B1.D5.B6.D5.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B4.D5.A1.D5.B6_.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.A8"></span>Անվանման ծագումը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Անվանման ծագումը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Անվանման ծագումը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> «Ալպեր» անվան ծագման վերաբերյալ միաձայն ընդունված կարծիք գոյություն չունի:</p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg/220px-Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg/330px-Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg/440px-Calanca_Alp_de_Cascinarsa.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>Ալպեր</figcaption></figure> <p>Տարբերակներից մեկի համաձայն, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներեն">լատիներեն</a> <i>Alpes</i> բառը, որը ձևավորվել է <i>Albus</i> (<i>Սպիտակ</i>) անունից, կիրառվում էր դեռ <a href="/wiki/%D5%94._%D5%A1._1-%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80" class="mw-redirect" title="Ք. ա. 1-ին դար">Ք. ա. 1-ին դարում</a> լեռները ծնածածկ լինելու պատճառով։ Մեկ այլ աղբյուրի համաձայն անվան ծագումը առաջացել է <i>Al</i> կամ <i>Ar</i> բառերից, որը նշանակում է բարձրալեռնային տեղանք։ <i>Alpe</i> բառը ժամանակակից <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ֆրանսերեն">ֆրանսերենում</a> և <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Իտալերեն">իտալերենում</a> նշանակում է <i>Լեռնագագաթ</i>, ինչպես նաև <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմաներենում</a>։ </p><p><i>Alpeis</i>կամ <i>Alpes</i>բառերը, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հին Բյուզանդիա (դեռ գրված չէ)">Հին Բյուզանդիայի</a> և Հին Հունաստանի մտածողների մոտ բարձր լեռներ և լեռնային զանգվածներ նշանակությունն ունեին։ Մասնավորապես, VI դարի բյուզանդական պատմաբան և գրող <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%B8%D5%AF%D5%B8%D5%BA%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D4%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB" title="Պրոկոպիոս Կեսարացի">Պրոկոպիոս Կեսարացին</a>, Ալպերն ու <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պիրենեյներ">Պիրենեյները</a> իր ստեղծագործություններում անվանում է մեկ անունով՝ <i>Geminas Alpeis</i>: Այլ լեռներ կոչվեցին նաև նմանատիպ անուններով՝ (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կարպատներ">Կարպատները</a>՝ <i>Basternikae Alpes</i>): Անփոփոխ ձևով այս բառը պահպանվում է ժամանակակից <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հունարեն">հունարենում</a>՝ <i>Άλπεις</i> (<i>Alpeis</i>). </p><p><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%AC%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B6_(%D4%B2%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B6)" class="mw-redirect" title="Կելտերն (Բադեն)">Կելտերենում</a> էլ գոյություն ունի <i>Alpes</i> բառը, որը <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%AC%D5%BF%D5%A5%D6%80" title="Կելտեր">կելտեր</a> անվանում էին բոլոր բարձր լեռներին։ Հետագայում այն ձևափոխվեց անգլերենում՝ <i>Alps</i>: Ենթադրվում է, որ կելտերին հայտնվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հռոմեական կայսրություն">Հռոմեական կայսրությունից</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալպերի_երկրաբանությունը"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A5.D6.80.D5.AF.D6.80.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8"></span>Ալպերի երկրաբանությունը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերի երկրաբանությունը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Ալպերի երկրաբանությունը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Եվրոպացի գիտնականները 18-րդ դարի սկզբին Ալպերի ծագումը և կառուցվածքը ուսումնասիրելու հարցում սկսեցին հետաքրքրություն ցուցաբերել։ </p><p>Ալպերը առաջին լեռնային համակարգերից են, որը սկսել են համակարգված և մանրամասնությամբ հետազոտել։ Լեռների հետազոտման առաջընթացի արդյունքում հայտնվեցին մի քանի հիմնական երկրաբանական գաղափարներ։ 19-րդ դարի կեսերին լեռնային համակարգերի «կառուցվածք» բացատրության մեջ կիրառվեց <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%B8%D5%BD%D5%AB%D5%B6%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC" title="Գեոսինկլինալ">գեոսինկլինալ</a> հասկացությունը։ </p><p>20-րդ դարի 60-ական թվականներին հերթը <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%A1%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տեկտոնական սալ (դեռ գրված չէ)">տեկտոնական սալերինն</a> էր, որը ծնվեց օվկիանոսի երկրաբանության նոր հայտնագործությունների հետ միասին։ Այս տեսությունը հիմք հանդիսացավ էվոլյուցիայի ներկայիս պատկերացումների համար:<sup id="cite_ref-Graciansky—2010——1-2_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Graciansky—2010——1-2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Լեռնաշղթայի ձևավորման գործընթացը կարելի է բաժանել մի քանի փուլերի։ </p><p>Ալպերի խորքերում, ամենահին ապարների հետազոտությունը, մասնավորապես ցիրկոնիումի, ցույց է տալիս, որ դրանք ձևավորվել են <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%A6%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրոտերոզոյան (դեռ գրված չէ)">Պրոտերոզոյան</a> դարաշրջանի վերջին՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%A5%D5%B4%D5%A2%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քեմբր (դեռ գրված չէ)">Քեմբրի</a> ժամանակաշրջանի սկզբին (մոտավորապես 540 միլիոն տարի առաջ)։ Ալպերի տարածքում երբեմն հանդիպում են Քեմբրի ժամանակաշրջանի քարացրոններ։ Այս ժամանակ էլ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A1" title="Գոնդվանա">Գոնդվանա</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Լավրասիա">Լավրասիա</a> մայրցամաքները մոտենում էին իրար։ Մինչև <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%AB_%D5%AA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Պերմի ժամանակաշրջան">Պերմի</a> ժամանակաշրջանը տեղի է ունեցել լեռնային ապարների կառուցվածքի ձևավորում, որոնք այսօր ընկած են Ալպյան լեռների տակ։ Այս ժանակաշրջանում սկսեց առաջանալ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AE%D5%A1%D5%AC%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հերցինյան ծալքավորություն">Հերցինյան ծալքավորությունը</a><sup id="cite_ref-Piaz—2003——178-179_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——178-179-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A5%D5%B5%D5%A1_%D5%A3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պանգեյա գերմայրցամաք (դեռ գրված չէ)">Պանգեյա գերմայրցամաքի</a> ձևավորումը ավարտվել է <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Քարածխային ժամանակաշրջան">Քարածխային ժամանակաշրջանի</a> վերջում, Գոնդվանա և Լավրասիա մայրցամաքների բախման արդյունքում:Ժամանակակից Ալպերը գտնվել են երկու <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%A1%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տեկտոնական սալ (դեռ գրված չէ)">տեկտոնական սալերի</a> միջև, <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%B8%D5%A9%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պալեոթետիս (դեռ գրված չէ)">Պալեոթետիս</a> հնագույն օվկիանոսի հատակում:а<sup id="cite_ref-Graciansky—2010——1-2_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Graciansky—2010——1-2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Piaz—2003——179_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Shoumatoff—2001——_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shoumatoff—2001——-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: Վաղ Պերմի ժամանակաշրջանը բնութագրվում է բարձր հրախականության ակտիվությամբ, որը քամու և տեղումների միաժամանակյա ազդեցությամբ բերեց <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AE%D5%A1%D5%AC%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հերցինյան ծալքավորություն">Հերցինյան ծալքավորության</a> քայքայմանը։ <sup id="cite_ref-Piaz—2003——179_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Յուրայի ժամանակաշրջան">Յուրայի ժամանակաշրջանում</a> (շուրջ 150 մլն. տարի առաջ), <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%85%D5%BE%D5%AF%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Համաշխարհային օվկիանոս">համաշխարհային օվկիանոսի</a> ջրի մակարդակի կտրուկ իջեցման արդյունքում Պարաթետիսից հեռացավ ժամանակակից <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Հարավային Ալպեր">Հարավային Ալպերից</a>, թողնելով այս շրջաններին բնորոշ <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80" title="Կրաքար">կրաքարի նստվածքներ</a>։ Այս ժամանակ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%86%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Աֆրիկա">Աֆրիկայից</a> դեպի <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպա</a> սկսեց շարժվել <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%A1%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ադրիատիկական սալ (դեռ գրված չէ)">Ադրիատիկական սալը</a>, որը Հարավային Ալպերում բերեց օվկիանոսային իջվածքների առաջացմանը։ Ներկայումս էլ այդ սալը շարունակվում է շարժվել դեպի Եվրոպա<sup id="cite_ref-Piaz—2003——179_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Schmid—2004——97_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schmid—2004——97-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Շուրջ 60 միլիոն տարի առաջ, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B3%D5%AB_%D5%AA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Կավճի ժամանակաշրջան">Կավճի ժամանակաշրջանում</a> սկսեց լեռնային համակարգի ձևավորումը։ Սկզբից գործընթացը սկսվեց Ալպերի արևելաավստրիական հատվածում, այնուհետև, աստիճանաբար շարժվեց դեպի հարավ։ Այս գործընթացը ստացավ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպյան լեռնակազմություն (դեռ գրված չէ)">Ալպյան լեռնակազմություն</a> անվանումը<sup id="cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-180-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առանձնացնում են Ալպերի երեք հիմնական տարածաշրջան, հայտնված լեռնային զանգվածը, որոնք տարբերվում են կառուցվածքով և երկրաբանական կազմությամբ, արդյունքում ձևավորեցին Արևմտյան, Արևելյան և Հարավային Ալպերը<sup id="cite_ref-Schmid—2004——99_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schmid—2004——99-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Արևմտյան Ալպեր">Արևմտյան Ալպերը</a> իրենցից ներկայացնում են Ալպերի ամենաերիտասարդ շրջանը <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%B8%D5%A6%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կայնոզոյան (դեռ գրված չէ)">Կայնոզոյան</a> նստվածքներով, բարձր ու սուր <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%AB%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պիկ (դեռ գրված չէ)">պիկերով</a>, բյուրեղային (<a href="/wiki/%D4%B3%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D5%BD" title="Գնեյս">գնեյս</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%A1%D5%B5%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A9%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փայլարավոր թերթաքար (դեռ գրված չէ)">փայլարավոր թերթաքար</a>) և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%80%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Մետամորֆային ապարներ">մետամորֆային</a> (<a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Քվարց">քվարց</a>-ֆիլիտային թերթաքարեր) ապարներով։ </p><p><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արևելյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Արևելյան Ալպերը</a> համեմատաբար ցածր են և մեղմաթեք, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%A6%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Մեզոզոյան դարաշրջան">Մեզոզոյան դարաշրջանի</a> նստվածքներով։ Հարավային Ալպերի նստվաքները պատկանում են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B3%D5%AB_%D5%AA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Կավճի ժամանակաշրջան">Կավճի ժամանակաշրջանին</a>:<sup id="cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-180-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Schmid—2004——97-99_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schmid—2004——97-99-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Փաստացի, Ալպերի կառուցվածքը բաղկացած է եվրոպական, աֆրիկյան և օվկիանոսային ծագման լեռնային ապարների շերտերից<sup id="cite_ref-Graciansky—2010——29_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Graciansky—2010——29-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-Piaz—2003——179-180-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալպերի_աշխարհագրությունը"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8"></span>Ալպերի աշխարհագրությունը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերի աշխարհագրությունը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ալպերի աշխարհագրությունը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:A%C3%A9maurienne.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A%C3%A9maurienne.jpg/280px-A%C3%A9maurienne.jpg" decoding="async" width="280" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A%C3%A9maurienne.jpg/420px-A%C3%A9maurienne.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A%C3%A9maurienne.jpg/560px-A%C3%A9maurienne.jpg 2x" data-file-width="3217" data-file-height="2433" /></a><figcaption>Ներքին ալպյան հովիտ,տիեզերական լուսանկար, Ֆրանսիա:</figcaption></figure> <p>Ալպերը Եվրոպայի ամենակարևոր կլիմայաբաժանն են համարվում։ Նրանից հյուսիս և արևմուտք տարածվում են <a href="/wiki/%D5%91%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1" title="Ցամաքային կլիմա">ցամաքային կլիմայով</a> տարածքները, իսկ հարավից՝ մերձարևադարձային միջերկրածովային <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B7%D5%A1%D6%86%D5%BF" title="Լանդշաֆտ">լանդշաֆտները</a>։ Տեղումների տարեկան քանակը արևմտյան և հյուսիսարևմտյան հողմակողմ լանջերին 1500—2000մմ է, երբեմն՝ մինչև 4000 մմ։ Ալպերում են են գտնվում մի շարք խոշոր <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%BF" title="Գետ">գետերի</a> <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A5%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գետի ակունք (դեռ գրված չէ)">ակունքները</a>՝ <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Հռենոս">Հռենոս</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%B6" title="Ռոն">Ռոն</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Պո (գետ)">Պո</a>, Ադիջե, <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A2" title="Դանուբ">Դանուբի</a> աջակողմյան վտակները, ինչպես նաև մեծաթիվ լճեր, որոնք ունեն <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ледниковое озеро (դեռ գրված չէ)">սառցադաշտային</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A1-%D5%BD%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տեկտոնա-սառցադաշտային (դեռ գրված չէ)">տեկտոնա-սառցադաշտային</a> ծագում՝ Բոդենի, Ժնևի, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B4%D5%B8" title="Կոմո">Կոմո</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A1%D5%A3%D5%B8_%D5%84%D5%A1%D5%AA%D5%B8%D6%80%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լագո Մաժորե (դեռ գրված չէ)">Լագո- Մաժորե</a> և այլն։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Alps_with_borders.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Alps_with_borders.jpg/220px-Alps_with_borders.jpg" decoding="async" width="220" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Alps_with_borders.jpg/330px-Alps_with_borders.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Alps_with_borders.jpg/440px-Alps_with_borders.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="600" /></a><figcaption>Ալպերը աղեղնաձև տարածվում Ֆրանսիայի հարավում և արևմուտքում, Սլովենիայում՝ արևմուտքից արևելք:</figcaption></figure> <p>Լավ է արտահայտված լանդշաֆտների <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վերընթաց գոտիականություն (դեռ գրված չէ)">վերընթաց գոտիականությունը</a>։ Մինչև 800 մ բարձրության վրա կլիման չափավոր տաք է, հարավային լանջերին՝ միջերկրածովային։ Շատ են խաղողի այգիները, այգիները, գյուղատնտեսական հողահանդակները, <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A9%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միջերկրածովային թփուտներ (դեռ գրված չէ)">միջերկրածովային թփուտները</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D6%87_%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Լայնատերև անտառներ">լայնատերև անտառները</a>։ 800-1800 մ բարձրության վրա կլիման չափավոր է, խոնավ։ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%AB" title="Կաղնի">Կաղնու</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB" title="Հաճարենի">հաճարենու</a> լայնատերև անտառները դեպի վեր աստիճանաբար փոխարինվում են <a href="/wiki/%D5%93%D5%B7%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D6%87_%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Փշատերև անտառներ">փշատերև անտառների:</a> </p><p>2200-2300 մ բարձրության վրա կլիման ցուրտ է, ձնածածկի կայուն տևողությամբ, այսպես կոչված <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%AC%D5%BA%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մերձալպյան գոտի (դեռ գրված չէ)">մերձալպյան գոտին</a>։ Գերակշռում են թփերով և բարձրահասակ խոտածածկով <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Մարգագետիններ">մարգագետինները</a>, ամառային <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B8%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Արոտավայրեր">արոտավայրերը</a>։ Ավելի բարձր, հավերժական ձյան սահմանին, այսպես կոչված ալպիական գոտին է` ցուրտ կլիմայով, ցածր խոտածածկով <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական մարգագետին (դեռ գրված չէ)">ալպիական մարգագետինների</a> գերակշռությամբ, որոնք տարվա մեծ մասը ծածկված են ձյունով։ Ավելի բարձր <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%AC-%D5%BD%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նիվալ-սառցադաշտային (դեռ գրված չէ)">նիվալ-սառցադաշտային</a> գոտին է՝ սառցադաշտերով ձնածածկ ժայռոտ լեռներով։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Օգտակար_հանածոներ"><span id=".D5.95.D5.A3.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80_.D5.B0.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AE.D5.B8.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Օգտակար հանածոներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Օգտակար հանածոներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Օգտակար հանածոներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպերը հանքանյութերի աղբյուր են, որոնք դեռ մի քանի հազար տարի է շահագործվում են մարդու կողմից։ <i>Hallstatt</i> մշակույթի ժամանակաշրջանում (մ․թ․ա․ 8-6-րդ դարեր) կելտերը արդյունահանում էին <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղինձ</a>, իսկ ավելի ուշ հռոմեացիները արդյունահանում էին <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">ոսկի</a>՝ մետաղադրամների համար։ Բացի այդ, Ալպերի շրջանների մեծ մասում կան բյուրեղային այնպիսի հանածոներ, ինչպիսիք են՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կինաբարիս (դեռ գրված չէ)">կինաբարիս</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%BD%D5%AB%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մեղեսիկ (դեռ գրված չէ)">մեղեսիկ</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կվարց (դեռ գրված չէ)">կվարց</a>։ <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Словения (դեռ գրված չէ)">Սլովենիայում</a> կինաբարիսի պաշարները համարվում են հումքի տարբեր երանգների գլխավոր աղբյուրները:<sup id="cite_ref-Shoumatoff—2001——_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Shoumatoff—2001——-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալպերի_շրջանները"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B7.D6.80.D5.BB.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Ալպերի շրջանները</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերի շրջանները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Ալպերի շրջանները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Արևմտյան Ալպեր</li> <li>Արևելյան Ալպեր</li> <li>Հարավային կրաքարային Ալպեր</li> <li>Հյուսիսային կրաքարային Ալպեր</li></ul> <p><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%A4%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%AC%D5%AB%D5%B3" title="Բոդենի լիճ">Բոդենի լճի</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B4%D5%B8" title="Կոմո">Կոմո</a> լճի լայնակի հովիտների միջև Ալպերը բաժանվում են ավելի բարձր <i><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արևմտյան Ալպերի (դեռ գրված չէ)">Արևմտյան Ալպերի</a></i> (բարձրությունը մինչև 4808 մ, <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%B6" title="Մոնբլան">Մոնբլան</a> լեռնագագաթ) և ավելի ցածր և լայն <i><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արևելյան Ալպերի (դեռ գրված չէ)">Արևելյան Ալպերի</a></i> (բարձրությունը մինչև 4049 մ, <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%A1_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բերնինա լեռնագագաթ (դեռ գրված չէ)">Բերնինա լեռնագագաթ</a>)։ </p><p>Պետք է նշել, որ ֆրանսական սովորության համաձայն Արևմտյան Ալպերի փոխարեն առանձնացվում են <i>Արևմտյան</i> և <i>Կենտրոնական</i>։ Նման մոդելում Ալպերի երեք մասերի սահմանները գործնականորեն համընկնում են պետական սահմանների հետ։ Արևմտյան Ալպերը հիմնականում հայտնվում են <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիայում</a>, Կենտրոնականը՝ <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Շվեյցարիա">Շվեյցարիայում</a> և Արևելյանը՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրիա">Ավստրիայում</a>։ Ստորև Ալպերի հիմնական շրջանների ցանկն է։ Պետք է հաշվի առնել, որ դա պայմանական է, քանի որ տարբեր աղբյուրներ համապատասխան սահմանները սահմանում են տարբեր ձևերով </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Արևմտյան Ալպեր">Արևմտյան Ալպեր</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լիգուրյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Լիգուրյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մերձծովյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Մերձծովյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրովանսի Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Պրովանսի Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կոտյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Կոտյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%B8%D6%86%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A5_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դոֆինյե Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Դոֆինյե Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրայան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Գրայան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փենինյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Փենինյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բերնյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Բերնյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լեպոնտական Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Լեպոնտական Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%AC%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գլառնյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Գլառնյան Ալպեր</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արևելյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Արևելյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D6%80%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հյուսիսային Կրաքարային Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Հյուսիսային Կրաքարային Ալպեր</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ավարական Ալպեր (դեռ գրված չէ)">ավարական Ալպեր</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կենտրոնական Արևելյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Կենտրոնական Արևելյան Ալպեր</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռետյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Ռետյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D6%81%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էցտալյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Էցտալյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ցիլերտարյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Ցիլերտարյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80_%D4%B9%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%A5%D6%80%D5%B6" title="Բարձր Թաուերն">Բարձր Թաուերն</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D6%80%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հարավային Կրաքարային Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Հարավային Կրաքարային Ալպեր</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լոմբարդյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Լոմբարդյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Դոլոմիտյան Ալպեր">Դոլոմիտյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարնյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Կարնյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յուլյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Յուլյան Ալպեր</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A5" title="Կարավանկե">Կարավանկե</a></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ամենաբարձր_գագաթները"><span id=".D4.B1.D5.B4.D5.A5.D5.B6.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D6.80.D5.B1.D6.80_.D5.A3.D5.A1.D5.A3.D5.A1.D5.A9.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Ամենաբարձր գագաթները</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Ամենաբարձր գագաթները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Ամենաբարձր գագաթները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=4000_%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="4000 մետրից բարձր Ալպերի լեռնագագաթները (դեռ գրված չէ)">4000 մետրից բարձր Ալպերի լեռնագագաթները</a></div> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th align="left">Անվանումը </th> <th align="left">Բարձրությունը, մ </th> <th align="left">Տեղադիրքը </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%B6" title="Մոնբլան">Մոնբլան</a> </td> <td>4810,45 մ </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրայան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Գրայան Ալպեր</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A5-%D5%8C%D5%B8%D5%A6%D5%A1" class="mw-redirect" title="Մոնտե-Ռոզա">Մոնտե-Ռոզա</a> </td> <td>4634 մ </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փենինյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Փենինյան Ալպեր</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%BE%D0%BC_(%D5%AC%D5%A5%D5%BC,_%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дом (լեռ, Շվեյցարիա) (դեռ գրված չէ)">Դոմ</a> </td> <td>4545 մ </td> <td>Փենինյան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վայսհորն (դեռ գրված չէ)">Վայսհորն</a> </td> <td>4505 մ </td> <td>Փենինյան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մատերհորն (դեռ գրված չէ)">Մատերհորն</a> </td> <td>4478 м </td> <td>Փենինյան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B6-%D4%BF%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրան-Կոմբեն (դեռ գրված չէ)">Գրան-Կոմբեն</a> </td> <td>4314 մ </td> <td>Փենինյան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆինստերաարհորն (դեռ գրված չէ)">Ֆինստերաարհորն</a> </td> <td>4273 մ </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բերնյան Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Բերնյան Ալպեր</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D5%B9%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալեչհորն (դեռ գրված չէ)">Ալեչհորն</a> </td> <td>4192 մ </td> <td>Բերնյան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D6%80-%D5%A4%D5%A5%D5%A6-%D4%B7%D5%AF%D6%80%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բար-դեզ-Էկրեն (դեռ գրված չէ)">Բար-դեզ-Էկրեն</a> </td> <td>4102 մ </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%B8%D6%86%D5%AB%D5%B6%D5%A5_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դոֆինե Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Դոֆինե Ալպեր</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B6-%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%A6%D5%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրան-Պարադիզո (դեռ գրված չէ)">Գրան-Պարադիզո</a> </td> <td>4061 մ </td> <td>Գրայան Ալպեր </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0_(%D5%AC%D5%A5%D5%BC)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бернина (լեռ) (դեռ գրված չէ)">Բերնինա</a> </td> <td>4049 մ </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռետիական Ալպեր (դեռ գրված չէ)">Ռետիական Ալպեր</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D5%B4%D5%AB%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վայսմիս (դեռ գրված չէ)">Վայսմիս</a> </td> <td>4023 մ </td> <td>Փենինյան Ալպեր </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Սառցադաշտեր"><span id=".D5.8D.D5.A1.D5.BC.D6.81.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D5.B7.D5.BF.D5.A5.D6.80"></span>Սառցադաշտեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Սառցադաշտեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Սառցադաշտեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպիական գոտու ռելիեֆին բնորոշ է լեռնային սառցադաշտերի զգալի տարածվածությունը։ </p><p>Լեռներում` ծովի մակերևույթից ավելի քան 3000 մետր բարձրության վրա, ձմռանն ավելի շատ ձյուն է տեղում, քան հալվում։ Այն վայրերում, որտեղ ձյունը ամբողջ տարին կուտակվում է, ձյան ճնշման, վերին շերտի հալվելու և սառչելու պատճառով ձևավորվում է սառցադաշտի հիմքը։ Քանի որ ջուրը հոսում է սառցադաշտի մակերեսի վրայով, աստիճանաբար սառցի շերտերը խորանում են հովտում։ Սառույցը սահում է, ճանապարհին քայքայում է հողերի վերին շերտերը, ճեղքում և իր հետ տեղափոխում է քարերը, ավազը կամ բնահողը։ Սառցադաշտի մակերևույթը ծածկված է տարբեր մեծության ճեղքերով։ Հավերժական ձյան գիծը հյուսիսում տարածվում է 2,5 կմ բարձրության վրա, իսկ հարավում` 3-ից մինչև 3,2 կմ։ Ժամանակակից սառցադաշտի ընդհանուր տարածքը 4140 կմ² է։ Ալպերում գտնվող սառցադաշտերը մոտ 1200 են, ամենամեծը Ալչիականն է, Բերնյան Ալպերում, 169 կմ² տարածքով։ Սառցադաշտերը <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D5%B6%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռոնա (դեռ գրված չէ)">Ռոնա</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Հռենոս">Հռենոս</a> և այլ գետերի սնման ակունքներն են։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալպիական_տեսարաններ"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ալպիական տեսարաններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպիական տեսարաններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Ալպիական տեսարաններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 978px;"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flachau_5.jpg" class="mw-file-description" title="Դահշտայն զանգված, Կրաքարային Ալպեր"><img alt="Դահշտայն զանգված, Կրաքարային Ալպեր" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flachau_5.jpg/120px-Flachau_5.jpg" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flachau_5.jpg/180px-Flachau_5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flachau_5.jpg/240px-Flachau_5.jpg 2x" data-file-width="2362" data-file-height="1981" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Դահշտայն զանգված, Կրաքարային Ալպեր</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Partnachklamm_3847.jpg" class="mw-file-description" title="Պարտնահայի կիրճ."><img alt="Պարտնահայի կիրճ." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Partnachklamm_3847.jpg/90px-Partnachklamm_3847.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Partnachklamm_3847.jpg/135px-Partnachklamm_3847.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Partnachklamm_3847.jpg/180px-Partnachklamm_3847.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Պարտնահայի կիրճ. </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg" class="mw-file-description" title="Գերմանական Մերձալպեր:Վենդելշտայն լեռնագագաթ"><img alt="Գերմանական Մերձալպեր:Վենդելշտայն լեռնագագաթ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg/70px-Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg/106px-Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg/141px-Mount_Wendestein.Deutsche_Voralpen.jpg 2x" data-file-width="1053" data-file-height="1793" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Գերմանական Մերձալպեր:Վենդելշտայն լեռնագագաթ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg" class="mw-file-description" title="Ջրվեժ Գոլինգում"><img alt="Ջրվեժ Գոլինգում" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg/90px-Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg/135px-Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg/180px-Golling_a.d._Salzach._Wasserfall_._3.jpg 2x" data-file-width="1594" data-file-height="2126" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ջրվեժ Գոլինգում</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flachau_4.Piste.jpg" class="mw-file-description" title="Ֆլահաուին մոտ մարզահամալիր"><img alt="Ֆլահաուին մոտ մարզահամալիր" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flachau_4.Piste.jpg/120px-Flachau_4.Piste.jpg" decoding="async" width="120" height="65" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flachau_4.Piste.jpg/180px-Flachau_4.Piste.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flachau_4.Piste.jpg/240px-Flachau_4.Piste.jpg 2x" data-file-width="3282" data-file-height="1772" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ֆլահաուին մոտ մարզահամալիր</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg" class="mw-file-description" title="Հագենբիրգեն և սբ.Նիկոլայի եկեղեցի"><img alt="Հագենբիրգեն և սբ.Նիկոլայի եկեղեցի" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg/90px-Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg/135px-Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg/180px-Hagengebirge_und_St.Nicolaus_Kirche_2.jpg 2x" data-file-width="1594" data-file-height="2126" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հագենբիրգեն և սբ.Նիկոլայի եկեղեցի</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնակչությունը"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.B9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8"></span>Բնակչությունը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Բնակչությունը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Բնակչությունը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hallstatt_300.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hallstatt_300.jpg/220px-Hallstatt_300.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hallstatt_300.jpg/330px-Hallstatt_300.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hallstatt_300.jpg/440px-Hallstatt_300.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AC%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%BF" title="Հալշտատ">Հալշտատ</a></figcaption></figure> <p>2001 թվականին Ալպերում բնակվող բնակչությունը կազմում էր 12 մլն 300 հազար մարդ, մեծ մասը <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ֆրանսիացիներ">ֆրանսիացիներ</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Գերմանացիներ">գերմանացիներ</a> և <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Իտալացիներ">իտալացիներ</a> են։ Գոյություն ունեցող համայնք է համարվում <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Սլովեններ">սլովեններինը</a>։ </p><p>Ալպերում ամենախոշոր <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84" title="Քաղաք">քաղաքներից</a> են <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%A2%D5%AC%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրենոբլը (դեռ գրված չէ)">Գրենոբլը</a> (<a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիա</a>), 155 100 բնակչությամբ, <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B6%D5%BD%D5%A2%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ինսբրուկը (դեռ գրված չէ)">Ինսբրուկը</a> (<a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրիա">Ավստրիա</a>)՝ 127 000 մարդ, <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%B8" title="Տրենտո">Տրենտո</a> (<a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">Իտալիա</a>)՝ 116 893 մարդ և <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%AC%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%B8_(%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84)" title="Բոլցանո (քաղաք)">Բոլցանոն</a> (Իտալիա)՝ 98 100 մարդ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կլիմա"><span id=".D4.BF.D5.AC.D5.AB.D5.B4.D5.A1"></span>Կլիմա</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Կլիմա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Կլիմա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպերում հյուսիսից հարավ տարածվում են այն տարածքները, որոնց բնորոշ է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%BC%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1" title="Բարեխառն լեռնային կլիմա">բարեխառն կլիմա</a>, իսկ հարավում բնորոշ են մերձարևադարձային միջերկրածովյան լանդշաֆտները։ Ալպերի տարբեր շրջանների կլիման պայմանավորված է բարձրությունից, տեղադիրքից և քամիների ուղղությունից։ Ամռանը Ալպերում լինում են շոգ օրեր, որոնք փոխարինվում են սառը երեկոներով։ Առավոտյան լեռներում սովորաբար արևոտ է, իսկ կեսօրից հավաքվում են ամպեր։ Ձմեռը բերում է հաճախակի ձյան տեղումներ և երկար ժամանակահատվածով ցածր ջերմաստիճաններ։ Ալպերի հյուսիսային կողմում կլիման ավելի սառն է ու խոնավ։ Հուլիսյան միջին ջերմաստիճանը ցածր է + 14 °C-ից, հունվարինը` մինչև -15 °C-ը։ Տարեկան տեղումների քանակը 1000 մմ է։ Ձյան ծածկույթը հարթավայրերում տարվա մեջ տևում է մեկ-վեց ամիս։ Ձմռան մեծ մասում հովիտներում շատ են մառախուղները։ Ալպերին բնորոշ են տեղական քամիները։ Դրանցից կարևորը տաք և չոր <a href="/wiki/%D5%96%D5%B5%D5%B8%D5%B6" title="Ֆյոն">ֆյոն</a> քամին է, որը ձևավորվում է լեռնալանջերով օդային զանգվածների իջեցման հետևանքով, որն էլ ուղեկցվում է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81" title="Ադիաբատական գործընթաց">ադիաբատական գործընթացով</a>։ Սա զգալիորեն մեծացնում է տեղական ջերմաստիճանը, ինչը հանգեցնում է ձյան և <a href="/wiki/%D5%81%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD" title="Ձնահյուս">ձնահյուսերի</a> կտրուկ հալոցքին, որն էլ վտանգավոր է դառնում մարդկանց կյանքի համար և կարող է նույնիսկ շատ շրջաններ կտրվեն արտաքին աշխարհի հետ շփումից։ Միևնույն ժամանակ, ֆյոնը պայմաններ է ստեղծում ավելի բարձր բարձրություններում գյուղատնտեսության համար, քանի որ շատ վայրերում այդ բարձրություններում այն գոյություն չունի։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg/220px-%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg/330px-%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg/440px-%D0%97%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE_%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D1%85.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1348" /></a><figcaption> Աստղազարդ երկինք Ալպերում</figcaption></figure> <p>Ալպերի կլիման և հողային ծածկույթը հստակորեն ենթարկվում է վերընթաց կամ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%B2%D5%A1%D5%B1%D5%AB%D5%A3_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ուղղաձիգ գոտիականություն">ուղղաձիգ գոտիականության</a>։ Ալպերում տարածվում են հինգ կլիմայական գոտիներ։ Կլիման, բուսական և կենդանական աշխարհը տարբեր կլիմայական գոտիներում տարբեր են։ Լեռնազանգվածի 3000 մ բարձրությունից վեր գոտին կոչվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սառցային զոնա (դեռ գրված չէ)">սառցային զոնա</a>։ Սա այն գոտին է, որն ունի սառը կլիմա, մշտապես ածկված է բազմամյա ձյան շերտով։ Այդ պատճառով էլ այն զորկ է բուսականությունից։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպյան մարգագետինները (դեռ գրված չէ)">Ալպյան մարգագետինները</a> տարածվում են 2000 մինչև 3000 մետր բարձրության վրա։ Այս գոտին համարվում է համեմատաբար քիչ սառը, քան սառցայինը։ Ալպյան մարգագետիններին բնորոշ են յուրահատուկ, կարճահասակ և «բարձիկանման բույսեր»։ Սա մոտեցնում է <a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A1" title="Տունդրա">տունդրա</a> <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AF%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Էկոհամակարգ">էկոհամակարգի</a> տիպին, որի շնորհիվ էլ ալպիական մարգագետինները անվանում են նաև «լեռնային տունդրա»։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:PopovAN_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/PopovAN_001.jpg/220px-PopovAN_001.jpg" decoding="async" width="220" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/PopovAN_001.jpg/330px-PopovAN_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/PopovAN_001.jpg/440px-PopovAN_001.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="443" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80" class="mw-redirect" title="Սուվորով Ալեքսանդր">Սուվորովy</a> 1799 թվականին անցել է Ալպերով</figcaption></figure> <p>Ալպյան գոտուց ցած` 1500 մինչև 2000 մետր բարձրության վրա, տարածվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%AC%D5%BA%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մերձալպյան գոտի (դեռ գրված չէ)">մերձալպյան գոտին</a>։ Մերձալպյան գոտում աճում են <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B2%D6%87%D5%B6%D5%AB" title="Եղևնի">եղևնու</a> անտառներ։ Ջերմաստիճանն այստեղ աստիճանաբար բարձրանում է։ Ալպյան գոտում ջերմաստիճանը ամռանը` արևոտ օրերին բարձրանում է մինչև + 24 °C և սովորաբար չի հասնում + 16 °C: Ցրտահարություններ հնարավոր են տարվա ցանկացած եղանակին։ </p><p>1000 մինչև 1500 մետր բարձրության վրա տարածվում է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%BC%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Բարեխառն գոտիներ">բարեխառն գոտին</a>։ Այս զոնայում աճում են միլիոնավոր <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%AB" title="Կաղնի">կաղնի</a> ծառատեսակ։ Այստեղ զբաղվում են նաև գյուղատնտեսությամբ։ 1000 մետրից ցածր՝ հարթավայրերիում, բնորոշ է բուսական աշխարհի մեծ բազմազանությունը։ Գյուղերը գտնվում են ցածրադիր շրջաններում, քանի որ այստեղ ջերմաստիճանային ռեժիմը հարմար է մարդկանց և կենդանիների բնակեցման համար։  </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ֆլորա_և_ֆաունա"><span id=".D5.96.D5.AC.D5.B8.D6.80.D5.A1_.D6.87_.D6.86.D5.A1.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A1"></span>Ֆլորա և ֆաունա</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Ֆլորա և ֆաունա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Ֆլորա և ֆաունա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ալպերի_ֆլորա"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.86.D5.AC.D5.B8.D6.80.D5.A1"></span>Ալպերի ֆլորա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերի ֆլորա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Ալպերի ֆլորա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպյան լեռների շրջաններում գիտնականները հայտնաբերել են <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Բույսեր">բույսերի</a> 13000 տեսակ<sup id="cite_ref-Chatré8_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chatré8-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ալպիական բույսերը խմբավորված են ըստ միջավայրի և հողերի տիպերի՝ կրաքարային կամ ոչ կրաքարային։ Բույսերը աճում են տարբեր բնական պայմաններում՝ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Մարգագետիններ">մարգագետիններում</a>, <a href="/wiki/%D5%83%D5%A1%D5%B0%D5%AB%D5%B3" title="Ճահիճ">ճահիճներում</a> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Անտառներ">անտառներում</a> (լայնատերև և փշատերև), ժայռերում և <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF" title="Բարձրավանդակ">բարձրավանդակներում</a><sup id="cite_ref-Reynolds_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Reynolds-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բարձրադիր գոտիների առկայության պատճառով ալպյան ֆլորայի բազմազանությունը և առանձնահատկությունը հիմնականում կախված է ծովի մակարդակից ունեցած բարձրության։ Ալպերում հանդիպում են ամենատարբեր <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%BA" title="Կենսատոպ">կենսատոպեր</a>՝ մարգագետիններ, որոնց հովիտները ծածկված են վառ գույների ծաղիկներով, իսկ բարձրալեռնային շրջաններում գերակշռում է համեստ բուսականությունը։ Ծովի մակարդակից 2400 մ բարձրության վրա աճում են փշատերև ծառատեսակներ։ Ավելի վեր, մինչև 3200 մետր, դեռ հանդիպում են գաճաճ ծառատեսակներ։ Ամենահայտնի լեռնային բույսերից է <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սառցային գորտնուկ (դեռ գրված չէ)">սառցային գորտնուկ</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սառցային հրանունկ (դեռ գրված չէ)">սառցային հրանունկը</a>, որը բույսերի մեջ համարվում է ռեկորդակիր և հանդիպում է մինչև 4200 մ բարձրության վրա։ Բույսերի փոքր խմբեր հանդիպում են 2800 մ բարձրության վրա։ Նրանցից շատերը, օրինակ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B6%D5%B4%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Անմոռուկը (դեռ գրված չէ)">անմոռուկը</a> բարձիկաձև են, որը նրանց պաշտպանում է բարձրադիր շրջաններում ապրող խոտակեր կենդանիներից և խոնավության կորստին։ Այսպիսով, երիտասարդ ընձյուղները նույնպես պաշտպանված են քամուց և ցրտից։ Հայտնի <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Առյուծամագիլ (դեռ գրված չէ)">ալպիական առյուծամագիլը</a> ծածկված է սպիտակ մազմզուկների շերտով, որոնց շնորհիվ էլ լավ պահվում է ջերմությունը։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Leontopodium_alpinum1.jpg" class="mw-file-description" title="Ապիական առյուծամագիլ (Leontopodium alpinum)"><img alt="Ապիական առյուծամագիլ (Leontopodium alpinum)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Leontopodium_alpinum1.jpg/88px-Leontopodium_alpinum1.jpg" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Leontopodium_alpinum1.jpg/132px-Leontopodium_alpinum1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Leontopodium_alpinum1.jpg/176px-Leontopodium_alpinum1.jpg 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1500" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ապիական առյուծամագիլ (դեռ գրված չէ)">Ապիական առյուծամագիլ</a><br />(<i>Leontopodium alpinum</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gentiana_acaulis.jpg" class="mw-file-description" title="Բոգ կամ Օձասխտոր (Gentiana acaulis)"><img alt="Բոգ կամ Օձասխտոր (Gentiana acaulis)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Gentiana_acaulis.jpg/90px-Gentiana_acaulis.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Gentiana_acaulis.jpg/135px-Gentiana_acaulis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Gentiana_acaulis.jpg/180px-Gentiana_acaulis.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center> <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%A3" title="Բոգ">Բոգ</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%B1%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օձասխտոր (դեռ գրված չէ)">Օձասխտոր</a><br />(<i>Gentiana acaulis</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Chamorchis_alpina_230705b.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական խոլորձ (Chamorchis alpina)"><img alt="Ալպիական խոլորձ (Chamorchis alpina)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Chamorchis_alpina_230705b.jpg/120px-Chamorchis_alpina_230705b.jpg" decoding="async" width="120" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Chamorchis_alpina_230705b.jpg/180px-Chamorchis_alpina_230705b.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Chamorchis_alpina_230705b.jpg/240px-Chamorchis_alpina_230705b.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1387" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AD%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական խոլորձ (դեռ գրված չէ)">Ալպիական խոլորձ</a><br />(<i>Chamorchis alpina</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ranunculus_glacialis.jpg" class="mw-file-description" title="Սառցային գորտնուկ (Beckwithia glacialis)"><img alt="Սառցային գորտնուկ (Beckwithia glacialis)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Ranunculus_glacialis.jpg/90px-Ranunculus_glacialis.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Ranunculus_glacialis.jpg/135px-Ranunculus_glacialis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Ranunculus_glacialis.jpg/180px-Ranunculus_glacialis.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D6%81%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սառցային գորտնուկ (դեռ գրված չէ)">Սառցային գորտնուկ</a></i><br />(<i>Beckwithia glacialis</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kosodrzewina_(Sosna_g%C3%B3rska)_Pinus_mugo_mugo.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական սոճի (Pinus mugo)"><img alt="Ալպիական սոճի (Pinus mugo)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg/90px-Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg/135px-Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg/180px-Kosodrzewina_%28Sosna_g%C3%B3rska%29_Pinus_mugo_mugo.jpg 2x" data-file-width="360" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%B3%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական սոճի (դեռ գրված չէ)">Ալպիական սոճի</a><br />(<i>Pinus mugo</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pulsatilla_alpina.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական քնախոտ (Pulsatilla alpina)"><img alt="Ալպիական քնախոտ (Pulsatilla alpina)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pulsatilla_alpina.jpg/120px-Pulsatilla_alpina.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pulsatilla_alpina.jpg/180px-Pulsatilla_alpina.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pulsatilla_alpina.jpg/240px-Pulsatilla_alpina.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական քնախոտ (դեռ գրված չէ)">Ալպիական քնախոտ</a><br />(<i>Pulsatilla alpina</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Androsace_alpina02.jpg" class="mw-file-description" title="Androsace alpina"><img alt="Androsace alpina" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Androsace_alpina02.jpg/120px-Androsace_alpina02.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Androsace_alpina02.jpg/180px-Androsace_alpina02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Androsace_alpina02.jpg/240px-Androsace_alpina02.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/w/index.php?title=Androsace_alpina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Androsace alpina (դեռ գրված չէ)">Androsace alpina</a></i><br /></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pedicularis_oederi.JPG" class="mw-file-description" title="Pedicularis oederi"><img alt="Pedicularis oederi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Pedicularis_oederi.JPG/90px-Pedicularis_oederi.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Pedicularis_oederi.JPG/135px-Pedicularis_oederi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Pedicularis_oederi.JPG/180px-Pedicularis_oederi.JPG 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/w/index.php?title=Pedicularis_oederi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedicularis oederi (դեռ գրված չէ)">Pedicularis oederi</a></i></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gentiana_pannonica.jpg" class="mw-file-description" title="Gentiana pannonica"><img alt="Gentiana pannonica" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Gentiana_pannonica.jpg/90px-Gentiana_pannonica.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Gentiana_pannonica.jpg/135px-Gentiana_pannonica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Gentiana_pannonica.jpg/180px-Gentiana_pannonica.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/w/index.php?title=Gentiana_pannonica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gentiana pannonica (դեռ գրված չէ)">Gentiana pannonica</a></i></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pedicularis_furbishiae.jpg" class="mw-file-description" title="Pedicularis furbishiae"><img alt="Pedicularis furbishiae" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Pedicularis_furbishiae.jpg/80px-Pedicularis_furbishiae.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Pedicularis_furbishiae.jpg/120px-Pedicularis_furbishiae.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Pedicularis_furbishiae.jpg/160px-Pedicularis_furbishiae.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="3593" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/w/index.php?title=Pedicularis_furbishiae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedicularis furbishiae (դեռ գրված չէ)">Pedicularis furbishiae</a></i></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pedicularis_verticillata_Rax.jpg" class="mw-file-description" title="Ոջլաղեղ (Pediculáris verticilláta)"><img alt="Ոջլաղեղ (Pediculáris verticilláta)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Pedicularis_verticillata_Rax.jpg/120px-Pedicularis_verticillata_Rax.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Pedicularis_verticillata_Rax.jpg/180px-Pedicularis_verticillata_Rax.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Pedicularis_verticillata_Rax.jpg/240px-Pedicularis_verticillata_Rax.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><i><a href="/wiki/%D5%88%D5%BB%D5%AC%D5%A1%D5%B2%D5%A5%D5%B2" title="Ոջլաղեղ">Ոջլաղեղ</a></i><br />(<i>Pediculáris verticilláta</i>)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Fragaria_vesca0.jpg" class="mw-file-description" title="Գետնամորի անտառային (Fragária vésca)"><img alt="Գետնամորի անտառային (Fragária vésca)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Fragaria_vesca0.jpg/120px-Fragaria_vesca0.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Fragaria_vesca0.jpg/180px-Fragaria_vesca0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Fragaria_vesca0.jpg/240px-Fragaria_vesca0.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%BF%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6" title="Գետնամորի անտառային">Գետնամորի անտառային</a><br />(<i>Fragária vésca</i>)</center></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ալպերի_ֆաունա"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.86.D5.A1.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A1"></span>Ալպերի ֆաունա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերի ֆաունա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Ալպերի ֆաունա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպերը 30000 տեսակ կենդանիների համար բնակեցման միջավայր է։ Բոլոր կաթնասուններն ամբողջ տարին ապրում են Ալպերում, սակայն նրանցից ոմանք ձմռանը քուն են մտնում։ Ամբողջ տարվա ընթացքում լեռներում մնում են միայն թռչունների որոշ տեսակներ։ Ալպերում ապրող թռչունների առանձին տեսակներ էլ լիովին հարմարվել են այս բավականին անհյուրընկալ միջավայրին։ Օրինակ, <a href="/w/index.php?title=%D5%81%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%BD%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ձնային սերինոսը (դեռ գրված չէ)">ձնային սերինոսը</a> <i>(Oenanthe deserti</i>) բները կառուցում է անտառի սահմանին՝ ժայռերի ճեղքերում, իսկ սնունդը՝ սերմեր և միջատներ, որոնում է լեռան լանջերին։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%BC%D5%A1%D5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական արջնագռավ (դեռ գրված չէ)">Ալպիական արջնագռավ</a> (<i>Pyrrocorax graculus</i>) բները կառուցում է ժայռերի վրա, անտառի սահմանից համեմատաբար բարձր։ Ձմռանը ալպիական արջնագռավները մեծ երամ են ձևավորում և հավաքվում զբոսաշրջային բազաների և կայանների շուրջ, որտեղ հիմնականում սնվում են մնացորդներով։ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մայրահավերը (դեռ գրված չէ)">Մայրահավերը</a> (<i>Nucifraga caryocatactes</i>) հատուկ ձևով են պատրաստվում ձմռանը։ Աշնանը այս թռչունը սերմերի և ընկույզի պաշար է հավաքում, որը թաղում է գետնի մեջ։ Մինչև ձմռան գալը մայրահավերը հավաքում են ավելի քան 100 հազարավոր սերմեր, որոնք թաքցնում է շուրջ 25 հազար գաղտնի վայրերում։ Իր զարմանալի հիշողության շնորհիվ, ձմռանը ավելի քան մեկ մետր խորության վրա մայրահավը գտնում է պահեստը:Մայրահավը պահեստարանից սնում է իր ձագերին:Կենդանական աշխարհի պահպանումն ապահովում են Ալպերում գտնվող ազգային պարկերը։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Plochacz_3001xx.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական նրբագեղիկ"><img alt="Ալպիական նրբագեղիկ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Plochacz_3001xx.jpg/120px-Plochacz_3001xx.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Plochacz_3001xx.jpg/180px-Plochacz_3001xx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Plochacz_3001xx.jpg/240px-Plochacz_3001xx.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B6%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%B2%D5%AB%D5%AF" title="Ալպիական նրբագեղիկ">Ալպիական նրբագեղիկ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Rupicapra_rupicapra_0.jpg" class="mw-file-description" title="Քարայծ"><img alt="Քարայծ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rupicapra_rupicapra_0.jpg/120px-Rupicapra_rupicapra_0.jpg" decoding="async" width="120" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rupicapra_rupicapra_0.jpg/180px-Rupicapra_rupicapra_0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rupicapra_rupicapra_0.jpg/240px-Rupicapra_rupicapra_0.jpg 2x" data-file-width="1281" data-file-height="1024" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AE" class="mw-redirect" title="Քարայծ">Քարայծ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Alpenkauw2.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական արջնագռավ"><img alt="Ալպիական արջնագռավ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Alpenkauw2.jpg/120px-Alpenkauw2.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Alpenkauw2.jpg/180px-Alpenkauw2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Alpenkauw2.jpg/240px-Alpenkauw2.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%BC%D5%A1%D5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական արջնագռավ (դեռ գրված չէ)">Ալպիական արջնագռավ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg" class="mw-file-description" title="Քարարծիվ"><img alt="Քարարծիվ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg/88px-Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg/133px-Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg/177px-Aquila_chrysaetos_large_drawing.jpg 2x" data-file-width="1102" data-file-height="1494" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%AE%D5%AB%D5%BE" title="Քարարծիվ">Քարարծիվ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Alpine_ibex.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական լեռնային այծ"><img alt="Ալպիական լեռնային այծ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Alpine_ibex.jpg/80px-Alpine_ibex.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Alpine_ibex.jpg/120px-Alpine_ibex.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Alpine_ibex.jpg/160px-Alpine_ibex.jpg 2x" data-file-width="614" data-file-height="922" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B5%D5%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական լեռնային այծ (դեռ գրված չէ)">Ալպիական լեռնային այծ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Corvus_monedula2.jpg" class="mw-file-description" title="Արջնագռավ"><img alt="Արջնագռավ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Corvus_monedula2.jpg/120px-Corvus_monedula2.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Corvus_monedula2.jpg/180px-Corvus_monedula2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Corvus_monedula2.jpg/240px-Corvus_monedula2.jpg 2x" data-file-width="615" data-file-height="361" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%BC%D5%A1%D5%BE" title="Արջնագռավ">Արջնագռավ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Marmota_marmota_Alpes2.jpg" class="mw-file-description" title="Արջամուկ"><img alt="Արջամուկ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Marmota_marmota_Alpes2.jpg/120px-Marmota_marmota_Alpes2.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Marmota_marmota_Alpes2.jpg/180px-Marmota_marmota_Alpes2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Marmota_marmota_Alpes2.jpg/240px-Marmota_marmota_Alpes2.jpg 2x" data-file-width="801" data-file-height="599" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%AF" title="Արջամուկ">Արջամուկ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Arctic_Hare.jpg" class="mw-file-description" title="Սպիտակ ճագար"><img alt="Սպիտակ ճագար" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Arctic_Hare.jpg/120px-Arctic_Hare.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Arctic_Hare.jpg/180px-Arctic_Hare.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Arctic_Hare.jpg/240px-Arctic_Hare.jpg 2x" data-file-width="3193" data-file-height="2162" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%B3%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D6%80" class="mw-redirect" title="Սպիտակ ճագար">Սպիտակ ճագար</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ptarmigan9.jpg" class="mw-file-description" title="Տունդրայի կաքավ"><img alt="Տունդրայի կաքավ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Ptarmigan9.jpg/120px-Ptarmigan9.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Ptarmigan9.jpg/180px-Ptarmigan9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Ptarmigan9.jpg/240px-Ptarmigan9.jpg 2x" data-file-width="1050" data-file-height="701" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տունդրայի կաքավ (դեռ գրված չէ)">Տունդրայի կաքավ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Rothirsch.jpg" class="mw-file-description" title="Ազնվացեղ եղջերու"><img alt="Ազնվացեղ եղջերու" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Rothirsch.jpg/120px-Rothirsch.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Rothirsch.jpg/180px-Rothirsch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Rothirsch.jpg/240px-Rothirsch.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D6%81%D5%A5%D5%B2_%D5%A5%D5%B2%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82" title="Ազնվացեղ եղջերու">Ազնվացեղ եղջերու</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aegolius-funereus-001.jpg" class="mw-file-description" title="Թավոտն բվեճ"><img alt="Թավոտն բվեճ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Aegolius-funereus-001.jpg/80px-Aegolius-funereus-001.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Aegolius-funereus-001.jpg/120px-Aegolius-funereus-001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Aegolius-funereus-001.jpg/160px-Aegolius-funereus-001.jpg 2x" data-file-width="512" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%BF%D5%B6_%D5%A2%D5%BE%D5%A5%D5%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թավոտն բվեճ (դեռ գրված չէ)">Թավոտն բվեճ</a></center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Salamandra_atra.jpg" class="mw-file-description" title="Ալպիական սալամանդր"><img alt="Ալպիական սալամանդր" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Salamandra_atra.jpg/120px-Salamandra_atra.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Salamandra_atra.jpg/180px-Salamandra_atra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Salamandra_atra.jpg/240px-Salamandra_atra.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալպիական սալամանդր (դեռ գրված չէ)">Ալպիական սալամանդր</a></center></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալպերով_անցնող_ճանապարհներ"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.BA.D5.A5.D6.80.D5.B8.D5.BE_.D5.A1.D5.B6.D6.81.D5.B6.D5.B8.D5.B2_.D5.B3.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.BA.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ալպերով անցնող ճանապարհներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Ալպերով անցնող ճանապարհներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Ալպերով անցնող ճանապարհներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Արդեն հին ժամանակներում, անկասկած, նախապես կապ էր հաստատվում հարևան տարածքների միջև, ապա ավելի հեռու գտնվողների, և վերջապես, Ալպերի հյուսիսային և հարավային ստորոտների միջև։ Ալպերի ճանապարհները կապված էին անհարմարության և վտանգի հետ, չնայած դրան, նրանց միջով անցնում էին հին ժամանակներից <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Галлы (դեռ գրված չէ)">գալիական</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%B6" title="Կարթագեն">կարթագենցիների</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հռոմեական (դեռ գրված չէ)">հռոմեական</a> և <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кимвры (դեռ գրված չէ)">կիմերական</a> զորքերի կողմից։ Նույն ճանապարհներից <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միջին դարերում (դեռ գրված չէ)">միջին դարերում</a> օգտվել են նաև <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Древние германцы (դեռ գրված չէ)">գերմանացիները</a> տեղաշարժերի ժամանակ և <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%89%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B9_%D0%A0%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Императоры Священной Римской империи (դեռ գրված չէ)">գերմանական թագավորները</a>՝ հռոմեական արշավների ժամանակ։ Այս ճանապարհները առևտրական ուղիներ էին ծառայում <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">Իտալիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիայի</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Հունգարիա">Հունգարիայի</a> առևտրական հարաբերությունների համար, ինչպես նաև ուխտավորները ուղևորվում էին դեպի <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4" title="Հռոմ">Հռոմ</a>։ </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg/275px-Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg" decoding="async" width="275" height="367" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg/413px-Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg/550px-Brenner-Autobahn_mit_der_Europabr%C3%BCcke_bei_Patsch.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Ավտոստրադա Բրեներ լեռնանցքում</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնապահպանություն"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.A1.D5.BA.D5.A1.D5.B0.D5.BA.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բնապահպանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Բնապահպանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Բնապահպանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալպերի բնական <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AF%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Էկոհամակարգ">էկոհամակարգերը</a> երկար ժամանակ անընդհատ ենթարկվել է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%AB%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%AF_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Աբիոտիկ գործոններ">անթրոպոգեն ազդեցության</a>, այդ իսկ պատճառով էլ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B6%D5%A9%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B7%D5%A1%D6%86%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Անթրոպոգեն լանդշաֆտ (դեռ գրված չէ)">անթրոպոգեն լանդշաֆտները</a> շատ քիչ են տարբերվում կիսաբնականից։ Ավելի շատ փոփոխության են ենթարկվել անտառները, որոնք կտրատվել են մշակովի դաշտեր, սալորի տնկիների տնկման և արոտավայրեր դառնալու համար։ Հարավային Ալպերի նախալեռներում, անթրոպոգեն լանդշաֆտի փոխակերպման արդյունքում, սկսեցին աճել թփուտներ՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գարիգա (դեռ գրված չէ)">գարիգաները</a>, հակված պարբերական հրդեհների։ Մերձծովյան և Հարավային Ալպերի ստորոտներում,<a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Մերկանտուր">Մերկանտուր</a> ազգային պարկում, բնական լանդշաֆտների պահպանության համար, խիստ արգելված է տնտեսական գործունեությունը<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>:. Ամեն տարի լեռնային շրջաններում անտառի խոշոր տարածքներ են կտրվում քարքարոտ ճանապարհների և հանգստի շրջանների շինարարության համար, ինչը վտանգում է լեռների բնական հավասարակշռությունը։ Ծառերը մեծ նշանակություն ունեն <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%8F_%D0%BF%D0%BE%D1%87%D0%B2%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эрозия почвы (դեռ գրված չէ)">հողերի էռոզիայի</a> պայքարի դեմ, իսկ նրանց կոճղերը նվազեցնում են ձնահյուսերի և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%BE" title="Սելավ">սելավների</a> վտանգները, երբ 1987 թվականին զոհերի թիվը ավելի քան 20 օրվա ընթացքում գերազանցեց 60-ը։ Անտառների տարածքի կրճատման պատճառը, բացառությամբ ծառահատումների, գործարաններից թունավոր արտանետումներն են և լեռներում ծանր տեխնիկայի օգտագործումն է։ Ծառերը թուլանում և ավելի հեշտ են տրվում հիվանդություններին և փոթորիկներին։ Գիտնականները նշում են, որ ալպիական անտառների մոտ 60-80%-ը ոչնչացվել է։ Շրջակա միջավայրի վատթարացումը բացասաբար է անդրադառնում կենդանիների և բույսերի կյանքի համար։ Բոլոր երկրներում, որտեղ գտնվում Ալպերը, կազմակերպվել են պահպանված տարածքներ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Graciansky—2010——1-2-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Graciansky—2010——1-2_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Graciansky—2010——1-2_1-1">1,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGraciansky2010">Graciansky, 2010</a>, էջ 1-2</span> </li> <li id="cite_note-Piaz—2003——178-179-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Piaz—2003——178-179_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPiaz2003">Piaz, 2003</a>, էջ 178-179</span> </li> <li id="cite_note-Piaz—2003——179-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179_3-1">3,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179_3-2">3,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPiaz2003">Piaz, 2003</a>, էջ 179</span> </li> <li id="cite_note-Shoumatoff—2001——-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Shoumatoff—2001——_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Shoumatoff—2001——_4-1">4,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShoumatoff2001">Shoumatoff, 2001</a></span> </li> <li id="cite_note-Schmid—2004——97-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Schmid—2004——97_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchmid2004">Schmid, 2004</a>, էջ 97</span> </li> <li id="cite_note-Piaz—2003——179-180-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-1">6,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Piaz—2003——179-180_6-2">6,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPiaz2003">Piaz, 2003</a>, էջ 179-180</span> </li> <li id="cite_note-Schmid—2004——99-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Schmid—2004——99_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchmid2004">Schmid, 2004</a>, էջ 99</span> </li> <li id="cite_note-Schmid—2004——97-99-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Schmid—2004——97-99_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchmid2004">Schmid, 2004</a>, էջ 97-99</span> </li> <li id="cite_note-Graciansky—2010——29-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Graciansky—2010——29_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGraciansky2010">Graciansky, 2010</a>, էջ 29</span> </li> <li id="cite_note-Chatré8-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chatré8_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Chatré, Baptiste, et. al. (2010), 8</span> </li> <li id="cite_note-Reynolds-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Reynolds_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Reynolds, Kev. (2012) <i>The Swiss Alps</i>. Cicerone Press. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9781852844653" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-85284-465-3</a>. Стр. 43-45</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Снытко В. А., Собисевич А. В. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://istina.msu.ru/download/72261030/1eE96l:pvUy4P2mGVQBOfFbXofT820tebM/">Франко-советский полевой географический симпозиум Альпы - Кавказ</a> // Вестник Академии наук Чеченской Республики. — 2017. — Т. 35, № 2. — С. 93–98.</span> </li> </ol></div></div> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alps" class="extiw" title="commons:Category:Alps">«Ալպեր»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Թեմատիկ կայքեր</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geonames.org/2661786">GeoNames</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.giantbomb.com/wd/3035-3890/">Giant Bomb</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Alps" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Alps">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Alps">Բրիտանիկա</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Альпы">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Альпы">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%A0%D0%A1%D0%9A%D0%94/Alpes" class="extiw" title="s:ru:РСКД/Alpes">Դասական հնությունների իրական բառարան</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/mont/Alpes/104958">Լարուսի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%9B/%D0%94%D0%9E/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:ЭЛ/ДО/Альпы">Հանրագիտարանային բառապաշար</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0002951.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Alpene">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F008569.php">Շվեյցարական կենսագրական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%92%D0%AD/%D0%92%D0%A2/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:ВЭ/ВТ/Альпы">Սիտինի ռազմական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D000090142">MESH ID</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/alpi">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/alpes/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX451467">XX451467</a> · <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11934036f">11934036f</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4001328-5">4001328-5</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85003839">sh85003839</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge128379">ge128379</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027259285">027259285</a> · <a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/148144928888154441142">148144928888154441142</a> · <span title="WorldCat" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">WorldCat VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/148144928888154441142">148144928888154441142</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_1.djvu/187" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/187">հ․ 1, էջ 187</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալպեր&oldid=9175090">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալպեր&oldid=9175090</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%B2%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Լեռնաշղթաներ այբբենական կարգով">Լեռնաշղթաներ այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Ալպեր">Ալպեր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%B2%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Եվրոպայի լեռնաշղթաներ">Եվրոպայի լեռնաշղթաներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Շվեյցարիայի լեռներ">Շվեյցարիայի լեռներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Ֆրանսիայի լեռներ">Ֆրանսիայի լեռներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Իտալիայի լեռներ">Իտալիայի լեռներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գերմանիայի լեռներ">Գերմանիայի լեռներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A5%D5%A6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Քարտեզներով էջեր">Քարտեզներով էջեր</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 27 փետրվարի 2024-ի ժամը 00:47-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-f2r5r","wgBackendResponseTime":177,"wgKartographerLiveData":{"_5130ebbce16f8e4c2c54d06310ca5d4db630dca1":[{"type":"ExternalData","service":"geoshape","url":"https://maps.wikimedia.org/geoshape?getgeojson=1\u0026ids=Q1286","properties":{"stroke-width":3,"stroke":"#FF0000","title":"Ալպեր"}},{"type":"ExternalData","service":"geoline","url":"https://maps.wikimedia.org/geoline?getgeojson=1\u0026ids=Q1286","properties":{"stroke-width":5,"stroke":"#FF0000","title":"Ալպեր"}},{"type":"Feature","geometry":{"coordinates":[8.615,46.57805555555556],"type":"Point"},"properties":{"marker-color":"#5E74F3","title":"Ալպեր","marker-symbol":"museum"}}]},"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.561","walltime":"0.884","ppvisitednodes":{"value":3097,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":43074,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4588,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":17,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":38636,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":23,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 752.119 1 -total"," 64.69% 486.548 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Լեռնաշղթա"," 63.46% 477.290 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 54.67% 411.206 21 Կաղապար:Wikidata"," 13.88% 104.406 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 4.88% 36.731 8 Կաղապար:Դրոշավորում"," 3.47% 26.111 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 3.14% 23.586 15 Կաղապար:Sfn"," 2.87% 21.575 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 2.83% 21.318 2 Կաղապար:If_declined"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.318","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9247547,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype quantity of P1148 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P706 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P186 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P4552 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P527 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P1148 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2048 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P610 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P61 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P376 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P1886 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-nhnjd","timestamp":"20241117020336","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u056c\u057a\u0565\u0580","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1286","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1286","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-12-29T16:28:44Z","dateModified":"2024-02-27T00:47:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/82\/Mont_Blanc_oct_2004.JPG"}</script> </body> </html>