CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ჯიბუტი - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"16b0bbc3-7fb3-4e6d-bc35-accc400e5a10","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ჯიბუტი","wgTitle":"ჯიბუტი","wgCurRevisionId":4695713,"wgRevisionId":4695713,"wgArticleId":14270,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages with non-numeric formatnum arguments","ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით","გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს", "ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - აგვისტო 2021","გასაახლებელი ინფოდაფა","აფრიკის ქვეყნები","ფრანგულენოვანი ქვეყნები","არაბულენოვანი ქვეყნები","გაეროს წევრი სახელმწიფოები","საფრანგეთის ყოფილი კოლონიები"],"wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ჯიბუტი","wgRelevantArticleId":14270,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4695713,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q977","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles" :"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/1200px-Flag_of_Djibouti.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/800px-Flag_of_Djibouti.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/640px-Flag_of_Djibouti.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ჯიბუტი - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირება" href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ჯიბუტი rootpage-ჯიბუტი skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">მთავარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z"><span>მთავარი გვერდი</span></a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98"><span>თემატური ძიება</span></a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>რჩეული სტატიები</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x"><span>შემთხვევითი გვერდი</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ახალი გვერდები</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ინფორმაცია</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ."><span>დახმარება</span></a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98"><span>ფორუმი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r"><span>ბოლო ცვლილებები</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ძიება</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka" class=""><span>შემოწირულობები</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class=""><span>ანგარიშის შექმნა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class=""><span>შესვლა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პირადი ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka"><span>შემოწირულობები</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშის შექმნა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>შესვლა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება"><span>გაიგეთ მეტი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y"><span>წვლილი</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-გეოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>გეოგრაფია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-გეოგრაფია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „გეოგრაფია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-გეოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მდებარეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მდებარეობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>მდებარეობა</span> </div> </a> <ul id="toc-მდებარეობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გეოლოგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოლოგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>გეოლოგია</span> </div> </a> <ul id="toc-გეოლოგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-წყლის_რესურსები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#წყლის_რესურსები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>წყლის რესურსები</span> </div> </a> <ul id="toc-წყლის_რესურსები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კლიმატი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კლიმატი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>კლიმატი</span> </div> </a> <ul id="toc-კლიმატი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფლორა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფლორა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>ფლორა</span> </div> </a> <ul id="toc-ფლორა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფაუნა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფაუნა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>ფაუნა</span> </div> </a> <ul id="toc-ფაუნა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ისტორია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ისტორია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ისტორია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-უძველესი_ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#უძველესი_ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>უძველესი ისტორია</span> </div> </a> <ul id="toc-უძველესი_ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-შუა_საუკუნეები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#შუა_საუკუნეები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>შუა საუკუნეები</span> </div> </a> <ul id="toc-შუა_საუკუნეები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კოლონიალური_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კოლონიალური_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>კოლონიალური პერიოდი</span> </div> </a> <ul id="toc-კოლონიალური_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მეორე_მსოფლიო_ომის_დრო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მეორე_მსოფლიო_ომის_დრო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>მეორე მსოფლიო ომის დრო</span> </div> </a> <ul id="toc-მეორე_მსოფლიო_ომის_დრო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ომისშემდგომი_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ომისშემდგომი_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>ომისშემდგომი პერიოდი</span> </div> </a> <ul id="toc-ომისშემდგომი_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დამოუკიდებლობის_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დამოუკიდებლობის_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>დამოუკიდებლობის პერიოდი</span> </div> </a> <ul id="toc-დამოუკიდებლობის_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-პოლიტიკური_სტრუქტურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#პოლიტიკური_სტრუქტურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>პოლიტიკური სტრუქტურა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-პოლიტიკური_სტრუქტურა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „პოლიტიკური სტრუქტურა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-პოლიტიკური_სტრუქტურა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სახელმწიფო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>სახელმწიფო</span> </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-პოლიტიკური_პარტიები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#პოლიტიკური_პარტიები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>პოლიტიკური პარტიები</span> </div> </a> <ul id="toc-პოლიტიკური_პარტიები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-შეიარაღებული_ძალები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#შეიარაღებული_ძალები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>შეიარაღებული ძალები</span> </div> </a> <ul id="toc-შეიარაღებული_ძალები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ადმინისტრაციული_დაყოფა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ადმინისტრაციული დაყოფა</span> </div> </a> <ul id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მოსახლეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#მოსახლეობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>მოსახლეობა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-მოსახლეობა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „მოსახლეობა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-მოსახლეობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-დემოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დემოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>დემოგრაფია</span> </div> </a> <ul id="toc-დემოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ეთნიკური_ჯგუფები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ეთნიკური_ჯგუფები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>ეთნიკური ჯგუფები</span> </div> </a> <ul id="toc-ეთნიკური_ჯგუფები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ენები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ენები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>ენები</span> </div> </a> <ul id="toc-ენები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რელიგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>რელიგია</span> </div> </a> <ul id="toc-რელიგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ეკონომიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ეკონომიკა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ეკონომიკა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ეკონომიკა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ეკონომიკა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ეკონომიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მრეწველობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მრეწველობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>მრეწველობა</span> </div> </a> <ul id="toc-მრეწველობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სოფლის_მეურნეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სოფლის_მეურნეობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>სოფლის მეურნეობა</span> </div> </a> <ul id="toc-სოფლის_მეურნეობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტრანსპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტრანსპორტი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>ტრანსპორტი</span> </div> </a> <ul id="toc-ტრანსპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მაკროეკონომიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მაკროეკონომიკა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>მაკროეკონომიკა</span> </div> </a> <ul id="toc-მაკროეკონომიკა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტურიზმი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტურიზმი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5</span> <span>ტურიზმი</span> </div> </a> <ul id="toc-ტურიზმი-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ტურიზმის_განვითარების_პრობლემები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ტურიზმის_განვითარების_პრობლემები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5.1</span> <span>ტურიზმის განვითარების პრობლემები</span> </div> </a> <ul id="toc-ტურიზმის_განვითარების_პრობლემები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-საგარეო_ვაჭრობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საგარეო_ვაჭრობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.6</span> <span>საგარეო ვაჭრობა</span> </div> </a> <ul id="toc-საგარეო_ვაჭრობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სოციალური_სფერო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სოციალური_სფერო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>სოციალური სფერო</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „სოციალური სფერო“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ჯანდაცვა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ჯანდაცვა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>ჯანდაცვა</span> </div> </a> <ul id="toc-ჯანდაცვა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-განათლება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#განათლება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>განათლება</span> </div> </a> <ul id="toc-განათლება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მასმედია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#მასმედია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>მასმედია</span> </div> </a> <ul id="toc-მასმედია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კულტურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#კულტურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>კულტურა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-კულტურა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „კულტურა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-კულტურა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მუსიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მუსიკა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>მუსიკა</span> </div> </a> <ul id="toc-მუსიკა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>ლიტერატურა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სამზარეულო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სამზარეულო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>სამზარეულო</span> </div> </a> <ul id="toc-სამზარეულო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სპორტი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>სპორტი</span> </div> </a> <ul id="toc-სპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დღესასწაულები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#დღესასწაულები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>დღესასწაულები</span> </div> </a> <ul id="toc-დღესასწაულები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">სარჩევის დამალვა/ჩვენება</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ჯიბუტი</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 243 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-243" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">243 ენა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Џибути — აფხაზური" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Џибути" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="აფხაზური" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — აჩეხური" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="აჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ადიღეური" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Джибути" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="ადიღეური" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Djiboeti" title="Djiboeti — აფრიკაანსი" lang="af" hreflang="af" data-title="Djiboeti" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="აფრიკაანსი" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — შვეიცარიული გერმანული" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="შვეიცარიული გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%85%E1%89%A1%E1%89%B2" title="ጅቡቲ — ამჰარული" lang="am" hreflang="am" data-title="ጅቡቲ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ამჰარული" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Chibuti" title="Chibuti — არაგონული" lang="an" hreflang="an" data-title="Chibuti" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="არაგონული" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — ძველი ინგლისური" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ძველი ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Dijibuti" title="Dijibuti — ობოლო" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Dijibuti" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="ობოლო" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="जिबूटी — ანგიკა" lang="anp" hreflang="anp" data-title="जिबूटी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ანგიკა" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%8A" title="جيبوتي — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جيبوتي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%8A" title="دجيبوتي — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="دجيبوتي" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%89" title="جيبوتى — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="جيبوتى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Xibuti" title="Xibuti — ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Xibuti" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Jibutia" title="Jibutia — Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Jibutia" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="جیبوتی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Джибути" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ბალინური" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ბალინური" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/D%C5%BE%C4%97botis" title="Džėbotis — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Džėbotis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Dibouti" title="Dibouti — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Dibouti" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D1%8B%D0%B1%D1%83%D1%86%D1%96" title="Джыбуці — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Джыбуці" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D1%8B%D0%B1%D1%83%D1%86%D1%96" title="Джыбуці — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Джыбуці" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Джибути" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबूती — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जिबूती" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — ბისლამა" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="ბისლამა" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A7%81%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="জিবুতি — ბენგალური" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জিবুতি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ბენგალური" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%87%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A0%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%8A%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="ཇི་བའོ་ཊི། — ტიბეტური" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཇི་བའོ་ཊི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ტიბეტური" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="ডিজিবোটি — Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ডিজিবোটি" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Джибути" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Djibouti" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Джибути" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Yibuti" title="Yibuti — სებუანო" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Yibuti" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="სებუანო" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%A5%E1%8F%8A%E1%8F%97" title="ᏥᏊᏗ — ჩეროკი" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏥᏊᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ჩეროკი" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبووتی — ცენტრალური ქურთული" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="جیبووتی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ცენტრალური ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — კორსიკული" lang="co" hreflang="co" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="კორსიკული" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — ყირიმულ-თურქული" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ყირიმულ-თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibutsko" title="Džibutsko — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Džibutsko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ჩუვაშური" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Джибути" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ჩუვაშური" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Jibwti" title="Jibwti — უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Jibwti" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — დინკა" lang="din" hreflang="din" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="დინკა" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — ქვემოსორბული" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ქვემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="जिबुटी — Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जिबुटी" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%96%DE%A8%DE%84%DE%AA%DE%8C%DE%A9" title="ޖިބުތީ — დივეჰი" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޖިބުތީ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="დივეჰი" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Dzibuti" title="Dzibuti — ევე" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Dzibuti" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ევე" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%B9%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%84%CE%AF" title="Τζιμπουτί — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Τζιμπουτί" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Djibouti" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%9Cibutio" title="Ĝibutio — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĝibutio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Yibuti" title="Yibuti — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Yibuti" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Yibuti" title="Yibuti — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Yibuti" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جیبوتی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Jibuuti" title="Jibuuti — ფულა" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Jibuuti" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ფულა" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ფარერული" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ფარერული" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Jibutit%C3%B2" title="Jibutitò — ფონი" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Jibutitò" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="ფონი" class="interlanguage-link-target"><span>Fɔ̀ngbè</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Dj%C2%B7iboti" title="Dj·iboti — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Dj·iboti" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Dschibuuti" title="Dschibuuti — ჩრდილოფრიზიული" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Dschibuuti" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ჩრდილოფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Dzjib%C3%BBty" title="Dzjibûty — დასავლეთფრიზიული" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Dzjibûty" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="დასავლეთფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ირლანდიური" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ირლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — გაგაუზური" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="გაგაუზური" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Diob%C3%B9taidh" title="Diobùtaidh — შოტლანდიური გელური" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Diobùtaidh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="შოტლანდიური გელური" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Jimb%C3%BAti" title="Jimbúti — გუარანი" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Jimbúti" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="გუარანი" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबूती — Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="जिबूती" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target"><span>Ghanaian Pidgin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gur mw-list-item"><a href="https://gur.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Frafra" lang="gur" hreflang="gur" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Farefare" data-language-local-name="Frafra" class="interlanguage-link-target"><span>Farefare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — მენური" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="მენური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jibuti_(%C6%99asa)" title="Jibuti (ƙasa) — ჰაუსა" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jibuti (ƙasa)" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ჰაუსა" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Djibouti" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%27%D7%99%D7%91%D7%95%D7%98%D7%99" title="ג'יבוטי — ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="ג'יבוטי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबूती — ჰინდი" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जिबूती" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ჰინდი" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/D%C5%BAibuti" title="Dźibuti — ზემოსორბული" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Dźibuti" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="ზემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Djibouti_(peyi)" title="Djibouti (peyi) — ჰაიტიური კრეოლი" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Djibouti (peyi)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ჰაიტიური კრეოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Dzsibuti" title="Dzsibuti — უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Dzsibuti" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8B%D5%AB%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB" title="Ջիբութի — სომხური" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ջիբութի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="სომხური" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%83%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB" title="Ճիպութի — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ճիպութի" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ინტერლინგუალური" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ინტერლინგუალური" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ინტერლინგი" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ინტერლინგი" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — იგბო" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="იგბო" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ილოკო" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ილოკო" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — იდო" lang="io" hreflang="io" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="იდო" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Djib%C3%BAt%C3%AD" title="Djibútí — ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Djibútí" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B8%E3%83%96%E3%83%81" title="ジブチ — იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ジブチ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Jibuuti" title="Jibuuti — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Jibuuti" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — იავური" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="იავური" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ყარაყალფახური" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="ყარაყალფახური" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — კაბილური" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="კაბილური" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Cibuuti" title="Cibuuti — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Cibuuti" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Ji%CC%B1buti" title="Ji̱buti — ტიაპი" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Ji̱buti" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ტიაპი" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — კონგო" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="კონგო" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — კიკუიუ" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="კიკუიუ" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ყაზახური" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Джибути" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ყაზახური" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%87%E1%9E%B8%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9F%8A%E1%9E%91%E1%9E%B8" title="ជីបូ៊ទី — ქმერული" lang="km" hreflang="km" data-title="ជីបូ៊ទី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ქმერული" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%BF%E0%B2%AC%E0%B3%82%E0%B2%9F%E0%B2%BF" title="ಜಿಬೂಟಿ — კანადა" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜಿಬೂಟಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="კანადა" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A7%80%EB%B6%80%ED%8B%B0" title="지부티 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="지부티" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/C%C3%AEb%C3%BBt%C3%AE" title="Cîbûtî — ქურთული" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Cîbûtî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Jibouti" title="Jibouti — კორნული" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Jibouti" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="კორნული" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Жибути — ყირგიზული" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жибути" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ყირგიზული" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Gibutum" title="Gibutum — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Gibutum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ლადინო" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ლადინო" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — ლუქსემბურგული" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ლუქსემბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — განდა" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="განდა" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ლიმბურგული" lang="li" hreflang="li" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ლიმბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ლინგალა" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ლინგალა" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%88%E0%BA%B4%E0%BA%9A%E0%BA%B9%E0%BA%95%E0%BA%B5" title="ປະເທດຈິບູຕີ — ლაოსური" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດຈິບູຕີ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ლაოსური" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibutis" title="Džibutis — ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Džibutis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibutija" title="Džibutija — ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Džibutija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — მადურული" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="მადურული" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबूती — მაითილი" lang="mai" hreflang="mai" data-title="जिबूती" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="მაითილი" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — მოქშა" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Джибути" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="მოქშა" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Jibot%E1%BB%B3" title="Jibotỳ — მალაგასიური" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Jibotỳ" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="მალაგასიური" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Tip%C5%ABti" title="Tipūti — მაორი" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tipūti" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="მაორი" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — მინანგკაბაუ" lang="min" hreflang="min" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="მინანგკაბაუ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Џибути — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Џибути" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF" title="ജിബൂട്ടി — მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജിബൂട്ടി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Жибути — მონღოლური" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Жибути" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="მონღოლური" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%97%EA%AF%AD%EA%AF%96%EA%AF%A4%EA%AF%95%EA%AF%A7%EA%AF%87%EA%AF%A4" title="ꯗ꯭ꯖꯤꯕꯧꯇꯤ — მანიპური" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯗ꯭ꯖꯤꯕꯧꯇꯤ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="მანიპური" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबूती — მარათჰი" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जिबूती" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="მარათჰი" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Джибути" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — მალაიური" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="მალაიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C4%A0ibuti" title="Ġibuti — მალტური" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ġibuti" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="მალტური" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AE%E1%80%98%E1%80%B0%E1%80%90%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဂျီဘူတီနိုင်ငံ — ბირმული" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျီဘူတီနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ბირმული" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی — მაზანდერანული" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="جیبوتی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="მაზანდერანული" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — ქვემოგერმანული" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ქვემოგერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — ქვემოსაქსონური" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ქვემოსაქსონური" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="जिबुती — ნეპალური" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जिबुती" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ნეპალური" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="जिबुटी — ნევარი" lang="new" hreflang="new" data-title="जिबुटी" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ნევარი" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Djibouti_(land)" title="Djibouti (land) — ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Djibouti (land)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ჩრდილოეთ სოთო" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="ჩრდილოეთ სოთო" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Bil%C4%AF%CC%81%C4%AF%CC%81%C5%82%C3%A1n%C3%AD_Dine%CA%BC%C3%A9_Bik%C3%A9yah_Y%C3%A1zh%C3%AD" title="Bilį́į́łání Dineʼé Bikéyah Yázhí — ნავახო" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Bilį́į́łání Dineʼé Bikéyah Yázhí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ნავახო" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Jiboti" title="Jiboti — ოქსიტანური" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Jiboti" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ოქსიტანური" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Jibuutii" title="Jibuutii — ორომო" lang="om" hreflang="om" data-title="Jibuutii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ორომო" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Джибути" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%BF%E0%A8%AC%E0%A9%82%E0%A8%A4%E0%A9%80" title="ਜਿਬੂਤੀ — პენჯაბური" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜਿਬੂਤੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="პენჯაბური" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Yib%C3%BAti" title="Yibúti — პამპანგა" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Yibúti" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="პამპანგა" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — პაპიამენტო" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="პაპიამენტო" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Tschibuti" title="Tschibuti — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Tschibuti" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="जिबूटी — პალი" lang="pi" hreflang="pi" data-title="जिबूटी" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="პალი" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Jibuuti" title="Jibuuti — Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Jibuuti" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCibuti" title="Dżibuti — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Dżibuti" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جبوتی — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جبوتی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%8A" title="جيبوتي — პუშტუ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جيبوتي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="პუშტუ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Yiwuti" title="Yiwuti — კეჩუა" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Yiwuti" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="კეჩუა" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Gibouti" title="Gibouti — არომანული" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Gibouti" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="არომანული" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Джибути" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D1%96%D0%B1%D1%83%D1%82%D1%96" title="Джібуті — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Джібуті" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — კინიარუანდა" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="კინიარუანდა" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="जिबूटी — სანსკრიტი" lang="sa" hreflang="sa" data-title="जिबूटी" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="სანსკრიტი" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8C%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Дьибути — იაკუტური" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дьибути" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="იაკუტური" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Gibuti" title="Gibuti — სარდინიული" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Gibuti" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="სარდინიული" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Gibbuti" title="Gibbuti — სიცილიური" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Gibbuti" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="სიცილიური" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%8A" title="جبوتي — სინდჰური" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جبوتي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="სინდჰური" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ჩრდილოეთ საამური" lang="se" hreflang="se" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="ჩრდილოეთ საამური" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Dibut%C3%B9ii" title="Dibutùii — სანგო" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Dibutùii" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="სანგო" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Djibuti" title="Djibuti — შილჰა" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Djibuti" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="შილჰა" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B5%E1%80%BB%E1%80%AE%E1%82%87%E1%80%95%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AE%E1%82%87" title="မိူင်းၵျီႇပူးတီႇ — შანი" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၵျီႇပူးတီႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="შანი" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B6%E0%B7%94%E0%B6%A7%E0%B7%92" title="ජිබුටි — სინჰალური" lang="si" hreflang="si" data-title="ජිබුටි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="სინჰალური" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibutsko" title="Džibutsko — სლოვაკური" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Džibutsko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="სლოვაკური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — სლოვენური" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="სლოვენური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — სამოა" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="სამოა" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ინარი-საამური" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ინარი-საამური" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Jibhuti" title="Jibhuti — შონა" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Jibhuti" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="შონა" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Jabuuti" title="Jabuuti — სომალიური" lang="so" hreflang="so" data-title="Jabuuti" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="სომალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Xhibuti" title="Xhibuti — ალბანური" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Xhibuti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ალბანური" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Џибути — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Џибути" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IJibhuthi" title="IJibhuthi — სუატი" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IJibhuthi" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="სუატი" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — სამხრეთ სოთოს ენა" lang="st" hreflang="st" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="სამხრეთ სოთოს ენა" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Dschibuti" title="Dschibuti — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Dschibuti" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — სუნდური" lang="su" hreflang="su" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="სუნდური" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCibuti" title="Dżibuti — Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Dżibuti" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%80%E0%AE%AA%E0%AF%82%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%80" title="சீபூத்தீ — ტამილური" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சீபூத்தீ" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ტამილური" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%AC%E0%B1%8C%E0%B0%9F%E0%B0%BF" title="జిబౌటి — ტელუგუ" lang="te" hreflang="te" data-title="జిబౌటి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ტელუგუ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D3%A3" title="Ҷибутӣ — ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷибутӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%B5" title="ประเทศจิบูตี — ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศจิบูตี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%82%E1%89%A1%E1%89%B2" title="ጂቡቲ — ტიგრინია" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ጂቡቲ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="ტიგრინია" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — თურქმენული" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="თურქმენული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/%C4%8Cibuti" title="Čibuti — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Čibuti" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Cibuti" title="Cibuti — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Cibuti" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ტსონგა" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ტსონგა" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%96%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Җибути — თათრული" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Җибути" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="თათრული" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ტუმბუკა" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Djibouti" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="ტუმბუკა" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8_(%D0%BA%D1%83%D0%BD)" title="Джибути (кун) — უდმურტული" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Джибути (кун)" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="უდმურტული" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%89%D8%A8%DB%87%D8%AA%D9%89" title="جىبۇتى — უიღურული" lang="ug" hreflang="ug" data-title="جىبۇتى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="უიღურული" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D1%96" title="Джибуті — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Джибуті" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جبوتی — ურდუ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جبوتی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ურდუ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/D%C5%BEibuti" title="Džibuti — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Džibuti" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Cibut%C3%A4n" title="Cibutän — ვოლაპუკი" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Cibutän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ვოლაპუკი" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — ვარაი" lang="war" hreflang="war" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ვარაი" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Jibuti" title="Jibuti — ვოლოფური" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Jibuti" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ვოლოფური" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%90%89%E5%B8%83%E6%8F%90" title="吉布提 — ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="吉布提" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჯიბუტი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ჯიბუტი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%96%D7%A9%D7%99%D7%91%D7%95%D7%98%D7%99" title="דזשיבוטי — იდიში" lang="yi" hreflang="yi" data-title="דזשיבוטי" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="იდიში" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Dj%C3%ACb%C3%BAt%C3%AC" title="Djìbútì — იორუბა" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Djìbútì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="იორუბა" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Djibouti" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Djibouti_(land)" title="Djibouti (land) — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Djibouti (land)" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%8A%E2%B5%89%E2%B4%B1%E2%B5%93%E2%B5%9C%E2%B5%89" title="ⵊⵉⴱⵓⵜⵉ — სტანდარტული მაროკოული ტამაზიგხტი" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵊⵉⴱⵓⵜⵉ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="სტანდარტული მაროკოული ტამაზიგხტი" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%90%89%E5%B8%83%E6%8F%90" title="吉布提 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="吉布提" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%90%89%E5%B8%83%E6%8F%90" title="吉布提 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="吉布提" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Djibouti" title="Djibouti — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Djibouti" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%90%89%E5%B8%83%E6%8F%90" title="吉布提 — კანტონური" lang="yue" hreflang="yue" data-title="吉布提" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="კანტონური" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IJibhuthi" title="IJibhuthi — ზულუ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IJibhuthi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ზულუ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q977#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c"><span>სტატია</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" rel="discussion" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა [გ]" accesskey="გ"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ქართული</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=history"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j"><span>ბმულები გვერდზე</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k"><span>დაკავშირებული ცვლილებები</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q"><span>სპეციალური გვერდები</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&oldid=4695713" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე"><span>მუდმივი ბმული</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ"><span>გვერდის ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&id=4695713&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ"><span>გვერდის ციტირება</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%25AF%25E1%2583%2598%25E1%2583%2591%25E1%2583%25A3%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2598"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%25AF%25E1%2583%2598%25E1%2583%2591%25E1%2583%25A3%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2598"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98"><span>წიგნის შექმნა</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&page=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=show-download-screen"><span>გადაწერა PDF ფორმატში</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>დასაბეჭდი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%8A_/_Djibouti" hreflang="en"><span>ვიკისაწყობი</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q977" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემების ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><table class="infobox geography vcard" style="width: 22em; font-size: 88%;border-top:3px solid #AAA;"><tbody><tr class="adr"> <th colspan="3" align="center" class="mergedtoprow" style="line-height:1.2em; padding:0.25em 0.33em 0.33em; font-size:1.25em; border:1px solid #AAA"><span class="fn org country-სახელი">ჯიბუტის რესპუბლიკა</span><div style="padding-top:0.25em;"><i>جمهورية جيبوتي</i><br /><i>République de Djibouti</i><br /><span class="fn org country-სახელი">ჯიბუტი</span></div></th> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td class="maptable" colspan="3" align="center" style="padding:0.5em 0;"><table align="center" style="width:100%; background:none;"><tbody><tr> <td align="center" style="width:58%; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Djibouti.svg" class="mw-file-description" title="ჯიბუტის დროშა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/125px-Flag_of_Djibouti.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/188px-Flag_of_Djibouti.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/250px-Flag_of_Djibouti.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></td> <td align="center" style="width:auto; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Emblem_of_Djibouti.svg" class="mw-file-description" title="ჯიბუტის გერბი"><img alt="ჯიბუტის" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emblem_of_Djibouti.svg/85px-Emblem_of_Djibouti.svg.png" decoding="async" width="85" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emblem_of_Djibouti.svg/128px-Emblem_of_Djibouti.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emblem_of_Djibouti.svg/170px-Emblem_of_Djibouti.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="540" /></a></span></td> </tr><tr> <td align="center"><small></small></td> <td align="center"><small></small></td> </tr></tbody></table> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b>დევიზი: </b>Unité, Égalité, Paix</td> </tr><tr> <td class="ჰიმნი" colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b>ჰიმნი: </b>დროშის სიმღერა<br /></td> </tr><tr> <td colspan="3" style="text-align:center; padding:0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Djibouti_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="ჯიბუტის მდებარეობა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg/250px-Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg/375px-Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg/500px-Djibouti_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a><figcaption>ჯიბუტის მდებარეობა</figcaption></figure> <div style="position:relative; top:0.3em;"><span style="font-size:90%"></span></div> </td> </tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2"><b>დედაქალაქი</b><br />(და უდიდესი ქალაქი) </td><td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტი</a><br /><small><span style="white-space:nowrap;"><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&params=11_36_N_43_10_E_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები"><span class="latitude">11°36′ ჩ. გ.</span> <span class="longitude">43°10′ ა. გ.</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები">11.600° ჩ. გ. 43.167° ა. გ.</span><span style="display:none"> / <span class="geo">11.600; 43.167</span></span></span></a></span></span></small> </td></tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; white-space:nowrap;">ოფიციალური ენა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბული</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგული</a></td> </tr> <tr> <th colspan="2">მთავრობა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="რესპუბლიკა">რესპუბლიკა</a></td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჯიბუტის პრეზიდენტი">პრეზიდენტი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="ისმაილ ომარ გელე">ისმაილ ომარ გელე</a></td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის პრემიერ-მინისტრი (ჯერ არაა დაწერილი)">პრემიერ-მინისტრი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აბდულკადერ კამილ მოჰამედი (ჯერ არაა დაწერილი)">აბდულკადერ კამილ მოჰამედი</a></td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">ფართობი</th> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>23 200 კმ<sup>2</sup> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="მსოფლიოს ქვეყნები ფართობის მიხედვით">149-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">მოსახლეობა</th> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">2014 შეფასებით</td> <td>810 178 ად. (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="მსოფლიოს ქვეყნები მოსახლეობის მიხედვით">160-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">2009 აღწერა</td> <td>818 169 ად. </td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სიმჭიდროვე</td> <td>35,27 კაცი/კმ<sup>2</sup> (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია მოსახლეობის სიმჭიდროვის მიხედვით">164-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მშპ</a></b> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="მსყიდველობითი უნარის პარიტეტი">მუპ</a>)</td> <td>2005 შეფასებით</td> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>$1.641 მილიარდი (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9E-%E1%83%98%E1%83%A1_(PPP)_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="ქვეყანათა სია მშპ-ის (PPP) მიხედვით">168-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">ერთ მოსახლეზე</td> <td>$2070 (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9E-%E1%83%98%E1%83%A1_(PPP)_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="ქვეყანათა სია ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-ის (PPP) მიხედვით">141-ე</a>)</td> </tr><tr> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ადამიანური განვითარების ინდექსი">აგი</a></b> (2007)</td> <td>0.516 (<font color="#ffcc00">საშუალო</font>) (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია ადამიანის განვითარების ინდექსის მიხედვით">149-ე</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle;">ვალუტა</th> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის ფრანკი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯიბუტის ფრანკი</a> (<code><a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">DJF</a></code>) </td> </tr><tr> <th colspan="2">დროის სარტყელი</th> <td><a href="/wiki/UTC%2B03:00" title="UTC+03:00">UTC+03:00</a> </td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">ზაფხულის (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ზაფხულის დრო">DST</a>)</td> <td><a href="/wiki/UTC%2B03:00" title="UTC+03:00">UTC+03:00</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D" title="მსოფლიო კოორდინირებული დრო">UTC</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/ISO_3166-1" title="ISO 3166-1">ქვეყნის კოდი</a></th> <td>DJI</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ზედა დონის ეროვნული დომენი">Internet TLD</a></th> <td><a href="/wiki/.dj" title=".dj">.dj</a></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ქვეყნების სატელეფონო კოდების სია">სატელეფონო კოდი</a></th> <td>253</td> </tr> </tbody></table> <p><b>ჯიბუტი</b>, ოფიციალურად <b>ჯიბუტის რესპუბლიკა</b> (<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბ.</a> <span lang="">جيبوتي</span>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Djibouti</span>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="სომალი ენა">სომალური ენა</a> <i>Jabuuti</i>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="აფარი ენა">აფარული ენა</a> <i>Gabuuti</i>) — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სახელმწიფო">სახელმწიფო</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="აღმოსავლეთი აფრიკა">აღმოსავლეთ აფრიკაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%90" class="mw-redirect" title="აფრიკის რქა">აფრიკის რქის</a> რეგიონში. აღმოსავლეთით გარს ერტყმის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="ადენის ყურე">ადენის ყურის</a> წყლები და აქვს გასასვლელი <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="წითელი ზღვა">წითელ ზღვაზე</a>. ჩრდილოეთით ესაზღვრება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a>, დასავლეთით და სამხრეთით <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a>, ხოლო სამხრეთ-აღმოსავლეთით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="არაღიარებული ქვეყნების სია">არაღიარებული ქვეყანა</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="სომალილენდი">სომალილენდი</a>, რომელსაც <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="საერთაშორისო თანამეგობრობა (ჯერ არაა დაწერილი)">საერთაშორისო თანამეგობრობა</a> თვლის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალის</a> ნაწილად. ტერიტორია — 23 200 კმ². მოსახლეობა — 818 159 ადამიანი.<sup id="cite_ref-geohive_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-geohive-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-citypopulation_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-citypopulation-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Statoids_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Statoids-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გეოგრაფია"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.90"></span>გეოგრაფია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=1" title="სექციის რედაქტირება:გეოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: გეოგრაფია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მდებარეობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მდებარეობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=2" title="სექციის რედაქტირება:მდებარეობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: მდებარეობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Djibouti_Topography.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Djibouti_Topography.png/250px-Djibouti_Topography.png" decoding="async" width="250" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Djibouti_Topography.png/375px-Djibouti_Topography.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Djibouti_Topography.png/500px-Djibouti_Topography.png 2x" data-file-width="1571" data-file-height="1711" /></a><figcaption>ჯიბუტის ტოპოგრაფიული რუკა</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:DjiboutiGeographymap.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/DjiboutiGeographymap.jpg/250px-DjiboutiGeographymap.jpg" decoding="async" width="250" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/DjiboutiGeographymap.jpg/375px-DjiboutiGeographymap.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/DjiboutiGeographymap.jpg/500px-DjiboutiGeographymap.jpg 2x" data-file-width="1307" data-file-height="1355" /></a><figcaption>ჯიბუტის რუკა</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Djibouti_Map.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Djibouti_Map.jpg/250px-Djibouti_Map.jpg" decoding="async" width="250" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Djibouti_Map.jpg/375px-Djibouti_Map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Djibouti_Map.jpg/500px-Djibouti_Map.jpg 2x" data-file-width="1023" data-file-height="1224" /></a><figcaption>ქვეყნის რუკა</figcaption></figure> <p>ჯიბუტი მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%90" class="mw-redirect" title="აფრიკის რქა">აფრიკის რქის</a> რეგიონის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="ადენის ყურე">ადენის ყურესა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91-%E1%83%94%E1%83%9A-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94" title="ბაბ-ელ-მანდების სრუტე">ბაბ-ელ-მანდების სრუტეში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="წითელი ზღვა">წითელი ზღვის</a> სამხრეთ შესასვლელში და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მასკალის კუნძულები">მასკალის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მუშის კუნძულები">მუშის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="დუმეირის კუნძულები">დუმეირის</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="შვიდი ძმის კუნძულები">შვიდი ძმის</a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="კუნძული">კუნძულებზე</a>. სანაპირო ზოლი გადაჭიმულია 314 კმ-ზე, რომლის რელიეფი ძირითადად შედგება პლატოებისაგან, დაბლობებისაგან და ზეგნებისაგან. ჯიბუტის საერთო ფართობი შეადგენს 23 200 კმ²-ს. ჯიბუტის აქვს 113 კმ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სახელმწიფო საზღვარი">საზღვარი</a> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეასთან</a>, 337 კმ <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპიასთან</a> და 58 კმ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალისთან</a> (საზღვრების მთლიანი სიგრძე შეადგენს 506 კმ-ს). </p><p>ჯიბუტიში მდებარეობს 8 მთის <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედი</a>, რომელთა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მწვერვალი">მწვერვალები</a> სიმაღლეში აღემატება 1000 მეტრს.<sup id="cite_ref-Hmid_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hmid-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მუსა ალი">მუსა ალის</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სტრატოვულკანი">სტრატოვულკანი</a> ქვეყანაში ითვლება ყველაზე მაღალ მთის ქედად და მწვერვალად, რომელიც მდებარეობს ეთიოპიის და ერიტრეის საზღვართან. მისი სიმაღლე შეადგენს 2028 მეტრს.<sup id="cite_ref-Hmid_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hmid-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9C%E1%83%9D" class="mw-redirect" title="გრანდ ბარას უდაბნო">გრანდ ბარას უდაბნო</a> მოიცავს ჯიბუტის სამხრეთის — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="არტის რეგიონი">არტის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალი-საბიეს რეგიონი">ალი-საბიეს</a> და <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დიკილის რეგიონი">დიკილის</a> რეგიონებს. ტერიტორიის უმეტესი ნაწილი მდებარეობს შედარებით დაბალ სიმაღლეზე — 560 მეტრზე უფრო დაბლა. </p><p>ჯიბუტის ტერიტორიის დიდი ნაწილი ეთიოპიის მინდვრების და ბუჩქნარის არასაკმარისი სინოტივის <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ეკორეგიონი">ეკორეგიონის</a> ნაწილია. გამონაკლისს წარმოადგენს წითელი ზღვის სანაპიროს გასწვრივ არსებული ზოლი, რომელიც ერიტრეის სანაპირო უდაბნოს ნაწილია.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="გეოლოგია"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>გეოლოგია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=3" title="სექციის რედაქტირება:გეოლოგია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: გეოლოგია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი იმყოფება მუდმივი <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი">ვულკანური</a> მოქმედების ზონაში. რელიეფისთვის დამახასიათებელია მთის ქედების მონაცვლეობა დაბლობ <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ლავა">ლავებიან</a> პლატოებთან, რომლებსაც აქვთ ჩამქრალი ვულკანების დაბალი კონუსები. ქვეყნის მთელი ტერიტორია შედის მომატებული სეისმურობის ზონაში. ყველგან შეიმჩნევა გეოთერმალური წყლების გამონადენის კვალი, თან მათი უმრავლესობა შეიძლება გამოყენებული იქნეს, როგორც იაფი ელექტროენერგიის მიღების წყარო. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სასარგებლო წიაღისეული">სასარგებლო წიაღისეულია</a> — <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="თაბაშირი">თაბაშირი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90" title="თიხა">თიხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90" title="კირქვა">კირქვა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ქვამარილი">ქვამარილი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="სუფრის მარილი">სუფრის მარილი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%90" title="პემზა">პემზა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="მარგალიტი">მარგალიტი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პუცოლანი (ჯერ არაა დაწერილი)">პუცოლანი</a>. </p><p>ჩრდილო-აღმოსავლეთის ტერიტორია უკავია დანაკილის ქედის სამხრეთ <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%98" title="ქედის ტოტი">ტოტს</a> (უმაღლესი წერტილი ზღვის დონიდან — მუსა ალის მთა, 2028 მეტრი). ტერიტორიის მეორე ნაწილი, რომელიც მდებარეობს ტაჯურის <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="ყურე">ყურის</a> დასავლეთით და სამხრეთით, იმყოფება დანაკილის ღრმულის საზღვრებში, დაფარულია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%98" title="ბაზალტი">ბაზალტური</a> და რიოლიტური <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ლავა">ლავის</a> ფენებით და თითქმის არ გააჩნია <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%98" title="ნიადაგი">ნიადაგი</a>. <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკურმა</a> მოძრაობებმა ეს მონაკვეთები დაყვეს მკვეთრად გამოყოფილ კალთებიან <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="მაღლობი">მაღლობებად</a> და ღრმა ღრმულებად, რომლებიც შემდეგ დაკლაკნეს დროებითი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარეების</a> ხეობებმა. </p><p>ქვეყნის ცენტრალური ნაწილი უკავია ჰქვიან, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%90" title="ქვიშა">ქვიშოვან</a> ან თიხოვან <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90)" class="mw-redirect" title="ვაკე (გეოგრაფია)">ვაკეებს</a>, რომლებსაც აქ ჰქვიათ „ბადი“, ყველაზე უფრო დაბალ სიმაღლეზე მყოფი ადგილები ავსებულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="მლაშე ტბა">მლაშე ტბებით</a>. მათ შორის ყველაზე დიდი — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ასალის ტბა">ასალის ტბა</a> — მდებარეობს ღრმულში, რომელიც ზღვის დონიდან 153 მეტრით დაბლაა ჩაწეული. ასალის ტბაში <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზღვის მარილი (ჯერ არაა დაწერილი)">მარილის</a> მარაგი შეფასებულია 1-2 მილიარდ ტონად. ეს ჯერჯერობით ქვეყნის ძირითადი მინერალური სიმდიდრეა. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="წყლის_რესურსები"><span id=".E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>წყლის რესურსები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=4" title="სექციის რედაქტირება:წყლის რესურსები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: წყლის რესურსები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>როდესაც ივნის-აგვისტოში <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="არაბეთის ნახევარკუნძული">არაბეთის ნახევარკუნძულიდან</a> იწყებს ქროლვას ქვიშიანი ქარბუქი, ჰაერის ტემპერატურა ჯიბუტიში აჩვენებს 45 °C-ს. ამ ცხელი პერიოდის დასაწყისში და ბოლოში — მაისში და სექტემბერში (ტანგაბილის დრო), ქალაქ ჯიბუტიში <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ტენიანობა">ტენიანობა</a> აღწევს თითქმის 100 %-ს. ასეთ ატმოსფეროში ადამიანებს სუნთქვა საკმაოდ უჭირთ, სამაგიეროდ ჰქვიანი დაბლობების ღარიბი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მცენარეულობა (ჯერ არაა დაწერილი)">მცენარეულობა</a> იწყებს გამოცოცხლებას. „ტანგაბილის“ დრო — ნამდვილი შვებაა ამ ქვეყნისათვის, სადაც არ არსებობენ მუდმივი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარეები</a>. დიდი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბებია</a> — ასალი (მლაშე) და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="აბეს ტბა">აბე</a> (მტკნარი). <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სასმელი წყალი">სასმელი წყლის</a> არასაკმარისი რაოდენობა ერთ-ერთი მთავარი პრობლემაა. უახლოეს წლებში ის შეიძლება შემცირდეს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მიწისქვეშა წყალი">მიწისქვეშა წყლების</a> უფრო ფართე გამოყენების გზით. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კლიმატი"><span id=".E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.98"></span>კლიმატი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=5" title="სექციის რედაქტირება:კლიმატი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: კლიმატი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტის <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კლიმატი">კლიმატი</a> გაცილებით თბილია და სეზონური მერყეობაც გაცილებით უფრო ცოტაა, ვიდრე საშუალოდ მსოფლიოში. დღის საშუალო მაქსიმალური ტემპერატურა მერყეობს 32 °C-დან 41 °C-მდე და ისიც მაღალ სიმაღლეებზე, სადაც ცივი ჰაერის მასების გავლენა შეიძლება შეიმჩნეოდეს. მაგალითად დედაქალაქში, აპრილში დღის შუა პერიოდში მაქსიმალური ტემპერატურა მერყეობს 28 °C-დან 34 °C-მდე ფარგლებში. ქვეყნის დონეზე, დღე-ღამის ტემპერატურის საშუალო მინიმუმი ჩვეულებრივ მერყეობს 15 °C-დან 30 °C-მდე.<sup id="cite_ref-climate_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-climate-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კლიმატის ყველაზე უფრო დიდი ცვლილება ხდება აღმოსავლეთ ჯიბუტიში, სადაც ივლისში ტემპერატურა სანაპირო დაბლობებში ზოგჯერ აჭარბებს 41 °C-ს და დეკემბერში ტემპერატურა ეცემა მაღალმთიან ადგილებში.<sup id="cite_ref-climate_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-climate-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ამ რეგიონში, შედარებითი ტენიანობა მერყეობს დღის შუა პერიოდში დაახლოებით 40 %-დან ღამის პერიოდში 85 %-მდე ფარგლებში. </p><p>ჯიბუტიში კლიმატი მერყეობს ჩრდილო-აღმოსავლეთის სანაპირო რეგიონების მშრალიდან <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნახევრად უდაბნოს ზონები">ნახევრად უდაბნოს ზონების</a> კლიმატამდე ქვეყნის ცენტრალურ, ჩრდილოეთ, დასავლეთ და სამხრეთ ნაწილებში. აღმოსავლეთ სანაპიროზე, ნალექების წლის საშუალო რაოდენობა შეადგენს 131 მმ-ზე ნაკლებს; ცენტრალურ მთიანეთში ნალექების საშუალო რაოდენობა შეადგენს დაახლოებით 200 მმ-დან 300 მმ-მდე. ქვეყნის სიღრმეში გაცილებით ნაკლები ტენიანობაა, ვიდრე სანაპირო რაიონებში. ჯიბუტის სანაპიროს აქვს რბილი კლიმატი. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფლორა"><span id=".E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ფლორა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=6" title="სექციის რედაქტირება:ფლორა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: ფლორა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ძირითადად გავრცელებულია <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9C%E1%83%9D" title="უდაბნო">უდაბნოს</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნახევრად უდაბნოს ზონები">ნახევრად უდაბნოს</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9C%E1%83%98" title="მარცვლოვანნი">მარცვლოვან</a>-<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%98" title="ბუჩქი">ბუჩქოვანი</a> (მარცვლოვანები, სხვადასხვანაირი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="აკაცია">აკაციები</a>) <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ფლორა">ფლორა</a>. ბალახოვანი საფარი, რომელშიც ჭარბობს ნაკლებად ნოყიერი სახეობები, საკმაოდ მეჩხერია. მხოლოდ ცალკეულ მწვერვალებზე და ოკეანისკენ მიმართულ დანაკილის ქედის მთის კალთებზე, სადაც მოდის ნალექების დაახლოებით 400 მმ წელიწადში, გვხვდება მეჩხერი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე">ტყეების</a> მონაკვეთები ხის ფორმის <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90" title="ღვია">ღვიებით</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზეითუნის ხე (ჯერ არაა დაწერილი)">ზეითუნის ხეებით</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90" title="მიმოზა">მიმოზებით</a> და აკაციებით. დაის რელიქტურ ტყეში ხარობს ღვია, ზეითუნის ხე, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%90" title="ბზა">ბზა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ბიოტა">ბიოტა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="ფიკუსი">ფიკუსი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="დრაცენა">დრაცენა</a> და სხვა, მის <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ხეობაში</a> — <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B-%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90" title="დუმ-პალმა">დუმ-პალმა</a>. პატარა და მცირერიცხოვან <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ოაზისი">ოაზისებში</a> ხარობენ <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90" class="mw-redirect" title="პალმა">პალმები</a> — დუმ-პალმა და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90" title="ფინიკის პალმა">ფინიკის პალმა</a>, ხოლო ალაგ-ალაგ გაკულტურებული ხის მაგვარი ბუჩქის სახეობები და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ყავის ხე (ჯერ არაა დაწერილი)">ყავის ხეები</a>. სანაპიროზე და კუნძულებზე შენარჩუნებულია პატარა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მანგროს ტყეები">მანგროს ტყეები</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფაუნა"><span id=".E1.83.A4.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.90"></span>ფაუნა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=7" title="სექციის რედაქტირება:ფაუნა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: ფაუნა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ქვეყნის <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფაუნა">ფაუნა</a> ღარიბია. მხოლოდ ოაზისების ირგვლივ შეინიშნება <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" title="ორიქსი">ანტილოპა-ორიქსების</a> მცირერიცხოვანი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯოგი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯოგი</a>, რომლებზეც ნადირობენ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="აფთარი">აფთრები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტურა">ტურები</a>, ხოლო ტყეებში — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ანთარი (გვარი)">ანთრების</a> ჯოგი. ამ ტერიტორიებზე ასევე ბინადრობენ <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%A3" title="დიდი კუდუ">ანტილოპა-კუდუები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მეჭეჭებიანი ღორი">მეჭეჭებიანი ღორები</a>, აფთრები, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="ტყის კატა">ტყის კატები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="მანგუსტი">მანგუსტები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზღვის კუები">ზღვის კუები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ანთარი (გვარი)">ანთრები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="ფენეკი">ფენეკები</a>, ტურები, ბევრი <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრინველები">ფრინველი</a> (240 სახეობაზე მეტი, განსაკუთრებით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="აფრიკული სირაქლემა">სირაქლემების</a> იშვიათი სახეობები), <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქვეწარმავლები">ქვეწარმავლები</a> (მათ შორის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვარანები (ჯერ არაა დაწერილი)">ვარანები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნამდვილი კობრები">კობრები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="პითონები">პითონები</a>), <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქერცლფრთიანები">პეპლები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მწერები">მწერები</a>. სანაპირო წყლები განთქმულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AF%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მარჯნის რიფები">მარჯნის რიფების</a> სიმდიდრით, სარეწი <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%98" class="mw-redirect" title="თევზი">თევზის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ცხრაფეხები">კიბორჩხალების</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლანგუსტისებრნი">ლანგუსტების</a> სიმრავლით. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ისტორია"><span id=".E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90"></span>ისტორია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=8" title="სექციის რედაქტირება:ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: ისტორია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="უძველესი_ისტორია"><span id=".E1.83.A3.E1.83.AB.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98_.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90"></span>უძველესი ისტორია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=9" title="სექციის რედაქტირება:უძველესი ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: უძველესი ისტორია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტის ტერიტორიის დასახლება მოხდა ჯერ კიდევ უძველესი დროიდან. სარწყავი ნაგებობების ნანგრევები, რომლებიც შენარჩუნებულია ქალაქ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98,_%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტაჯურა (ქალაქი, ჯიბუტი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტაჯურას</a> რაიონში, იმას ამტკიცებენ, რომ ადგილობრივი მოსახლეობა დაკავებული იყო ირიგაციული მიწადმოქმედებით. შესაძლებელია, რომ ჯიბუტი იყო <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ძველი ეგვიპტე">ძველეგვიპტური</a> წყაროებიდან კარგად ცნობილი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პუნტი (ჯერ არაა დაწერილი)">პუნტის</a> ქვეყნის ნაწილი. ჩვენს წელთაღრიცხვამდე III—I საუკუნეებში ჯიბუტიში შეღწევა დაიწყეს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოელმა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="სპარსეთი">სპარსმა</a> ვაჭრებმა, ასევე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბები">არაბებმა</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="არაბეთის ნახევარკუნძული">არაბეთის ნახევარკუნძულის</a> სამხრეთიდან. ამავე დროს ჯიბუტის ტერიტორიაზე დასახლება დაიწყო მომთაბარე ტომებმა, რომლებიც ლაპარაკობდნენ <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქუშიტური ენები">ქუშიტურ ენებზე</a>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფარელები (ჯერ არაა დაწერილი)">აფარელები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სომალელები">სომალელი</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ისას</a> ხალხი. V—VII საუკუნეებში ჯიბუტის ტერიტორია შედიოდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="აქსუმის სამეფო">აქსუმის სამეფოს</a> შემადგენლობაში. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="შუა_საუკუნეები"><span id=".E1.83.A8.E1.83.A3.E1.83.90_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>შუა საუკუნეები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=10" title="სექციის რედაქტირება:შუა საუკუნეები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: შუა საუკუნეები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>VII საუკუნიდან ამ ტერიტორიაზე შემოღწევა დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">ისლამმა</a> და ამ დროიდან ჯიბუტი მოხვდა არაბული მუსულმანური <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="სასულთნო (ჯერ არაა დაწერილი)">სასულთნოების</a> ხელისუფლების ქვეშ, რომლებიც, ასევე სწრაფად იშლებოდნენ. XIV—XVI საუკუნეებში <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალის ნახევარკუნძული">სომალის ნახევარკუნძულის</a> ტერიტორიაზე მიმდინარეობდა სომალის მუსულმანური სასულთნოების მუდმივი ომები <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანული</a> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპიის</a> წინააღმდეგ. XVI საუკუნეში მთელი სომალის ნახევარკუნძული, და მასთან ერთად ჯიბუტის ტერიტორიაც მოხვდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პორტუგალიის კოლონიები (ჯერ არაა დაწერილი)">პორტუგალიის კოლონიების</a> ხელისუფლების ქვეშ. მაგრამ მათ წინააღმდეგ გამოვიდნენ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მამლუქები">მამლუქები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თურქები">თურქები</a>, რომლებმაც გამოიყენეს ადგილობრივი სომალელების მხარდაჭერა. <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="პორტუგალია">პორტუგალიის</a> მხარეს ბრძოლაში ჩაება ეთიოპია. 1530-1559 წლებში აფრიკის რქის რეგიონის ტერიტორიაზე მიმდინარეობდა სისხლისმღვრელი და დაუნდობელი ომი — ერთის მხრივ სომალელების, მამლუქების და თურქების და მეორეს მხრივ ეთიოპელების და პორტუგალიელებს შორის. ომმა მასში მონაწილე ყველა მხარეს ძალა გამოაცალა, სომალის ნახევარკუნძული კი გაპარტახებამდე მიიყვანა, რომელიც XVII საუკუნეში გადავიდა არაბების, კერძოდ <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ომანი">ომანის</a> სასულთნოს, კონტროლ ქვეშ. მკვიდრი მოსახლეობა ინარჩუნებდა მომთაბარე ცხოვრების წესს, ხოლო არაბები შეადგენდნენ რეგიონის მმართველობით და სავაჭრო ელიტას. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კოლონიალური_პერიოდი"><span id=".E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.98"></span>კოლონიალური პერიოდი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=11" title="სექციის რედაქტირება:კოლონიალური პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: კოლონიალური პერიოდი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XIX საუკუნის შუაში <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AE%E1%83%98" title="სუეცის არხი">სუეცის არხის</a> მშენებლობის გამო <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპულმა</a> სახელმწიფოებმა დაიწყეს ბრძოლა ჯიბუტის დაუფლებისათვის. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთის</a> მიერ ჯიბუტის ტერიტორიის დაპყრობა გაფორმდა 1862 წელს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სულთანი">სულთან</a> გობაადთან (Gobaad) ხელშეკრულებით, რომლის თანახმადაც საფრანგეთმა მიიღო აფარის ხალხით დასახლებული უდაბნოს ნაწილი და ძირითადი საყრდენი — ქალაქი <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98" title="ობოკი">ობოკი</a>. 1869 წელს სუეცის არხის გახსნის შემდეგ ჯიბუტის მნიშვნელობა მკვეთრად გაიზარდა. 1885 წელს <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრანგები">ფრანგებმა</a> შეძლეს ჯიბუტის ტერიტორიაზე არსებულ სასულთნოებისთვის (გობაადი, ქალაქი ტაჯურა, რაჰეიტა) თავს მოეხვია შეთანხმება <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="ტაჯურის ყურე">ტაჯურის ყურის</a> ჩრდილოეთ სანაპიროზე <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="პროტექტორატი">პროტექტორატის</a> შესახებ, ხოლო 1885 წლის 26 მარტს ისას ტომის „ხელმძღვანელებს“ ხელი მოაწერინეს შეთანხმებას ტაჯურის ყურის სამხრეთი სანაპიროს პროტექტორატის შესახებ. პროტექტორატს სახელად დაერქვა ობოკი. 1888 წელს საფრანგეთის ხელისუფლების გადაწყვეტილებით დაიწყო ტერიტორიის ადმინისტრაციული ცენტრის მშენებლობა იმ ადგილას, სადაც დღეისათვის იმყოფება ქალაქი <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტი</a>, ხოლო 1892 წელს აქ გადმოიტანეს პროტექტორატის ცენტრალური ადმინისტრაციული ორგანოები. პროტექტორატის პირველი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="გუბერნატორი">გუბერნატორი</a> იყო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლეონს ლაგარდი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლეონს ლაგარდი</a>. </p><p>1888 წლის თებერვალში ხელი მოეწერა ინგლის-საფრანგეთის შეთანხმება, რომლის თანახმადაც <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდმა ბრიტანეთმა</a> აღიარა საფრანგეთის სამფლობელო აფრიკის რქის რეგიონში. იმავდროულად დაფიქსირდა საფრანგეთის პროტექტორატის სამხრეთი საზღვრები. ტერიტორიის ჩრდილოეთი საზღვრები დადგინდა საფრანგეთ-იტალიის შეთანხმებით, რომელსაც ხელი მოეწერა 1900 წლის იანვარში და 1901 წლის ივლისში<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. ეთიოპიასთან საზღვრების დემარკაცია განხორციელდა 1897 წელს იმპერატორ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="მენელიკ II (ჯერ არაა დაწერილი)">მენელიკ II</a>-სთან შეთანხმებით (ეს შეთანხმება დაადასტურა იმპერატორმა <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94_I" title="ჰაილე სელასიე I">ჰაილე სელასიე I</a>-მა 1945 და 1954 წლებში. </p><p>1889 წელს <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a> ჯიბუტიში დასახლებულმა ქვეშევრდომებმა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნიკოლაი აშინოვი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნიკოლაი აშინოვის</a> ხელმძღვანელობით სცადეს საფრანგეთის სომალის სანაპიროს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="საგალო (ჯერ არაა დაწერილი)">ტერიტორიის ნაწილის</a> კოლონიზაცია. მას შემდეგ, რაც კოლონიის დამაარსებლის უფლებამოსილება და რუსეთის გეგმები არ დადასტურდა, საფრანგეთის ფლოტმა გაყარა კოლონისტები. </p><p>1896 წლის 20 მაისს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ობოკის პროტექტორატი (ჯერ არაა დაწერილი)">ობოკის პროტექტორატი</a> გახდა საფრანგეთის სომალის სანაპიროს კოლონია (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Côte française des Somalis</span>). </p><p>ქალაქის და პორტ ჯიბუტის ეკონომიკური მნიშვნელობის ზრდა გამოწვეულია იტალია-ეთიოპიის ურთიერთობის გაუარესებით, რის გამოც მოხდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პირველი იტალია-ეთიოპიის ომი (ჯერ არაა დაწერილი)">პირველი იტალია-ეთიოპიის ომი</a> 1895—1896 წლებში. ამ დროს ჯიბუტი რჩებოდა ერთადერთ პორტად, რისი მეშვეობითაც მიმდინარეობდა ეთიოპიის ვაჭრობა გარე სამყაროსთან. 1897 წლის ოქტომბერში დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90" class="mw-redirect" title="რკინიგზა">რკინიგზის</a> მშენებლობა, რომელსაც უნდა დაეკავშირებინა ჯიბუტი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ადის-აბება">ადის-აბებასთან</a>. 1903 წელს რკინიგზამ მიაღწია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%90" title="დირე-დაუა">დირე-დაუას</a>, ხოლო 1917 წლის 7 ივლისს — ეთიოპიის დედაქალაქს. </p><p>1912 წლიდან დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="სუფრის მარილი">სუფრის მარილის</a> მოპოვება <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ასალის ტბა">ასალის ტბის</a> რაიონში. მაგრამ მოსახლეობის ძირითად საქმიანობად რჩებოდა ნახევრად მომთაბარე მესაქონლეობა, ხოლო სანაპირო პაიონებში <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="თევზჭერა">თევზჭერა</a> და მარგალიტების მოპოვება. მიწადმოქმედება ნაკლებად იყო განვითარებული. მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი დაკავებული იყო ჯიბუტის პორტის მომსახურეობის სამუშაოებზე. კოლონიაში ხანმოკლე ეკონომიკურმა ბუმმა გამოიწვია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მეორე იტალია-ეთიოპიის ომი (ჯერ არაა დაწერილი)">მეორე იტალია-ეთიოპიის ომი</a>, რომელმაც მოიტანა ტვირთგადაზიდვების მოცულობის მკვეთრი ზრდა ჯიბუტის პორტის გავლით. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მეორე_მსოფლიო_ომის_დრო"><span id=".E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.94_.E1.83.9B.E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D_.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D"></span>მეორე მსოფლიო ომის დრო</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=12" title="სექციის რედაქტირება:მეორე მსოფლიო ომის დრო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: მეორე მსოფლიო ომის დრო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>სომალის საფრანგეთის ნაპირს არ მიუღია უშუალო მონაწილეობა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეორე მსოფლიო ომი">მეორე მსოფლიო ომის</a> მოვლენებში. 1940 წლის ივნისში კოლონიაში საფრანგეთის <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯარი">ჯარების</a> მეთაური <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9F%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პოლ ლეჟენტილიომი (ჯერ არაა დაწერილი)">პოლ ლეჟენტილიომი</a> გამოვიდა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია">გერმანიასთან</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალიასთან</a> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="ზავი">ზავის</a> წინააღმდეგ და გამოხატა ბრძოლის გაგრძელების სურვილი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ინგლისი">ინგლისის</a> მხარეს. მაგრამ მან ვერ შეძლო თავის მხარეზე გადაეყვანა კოლონიის ადმინისტრაცია, რომელმაც მხარი დაუჭირა <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="ვიშის რეჟიმი">ვიშის რეჟიმთან</a> ერთგულების შენარჩუნებას. 1940 წლის 2 აგვისტოს ლეჟენტილიომი გადავიდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბრიტანეთის სომალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ბრიტანეთის სომალის</a> ტერიტორიაზე და შეუერთდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თავისუფალი საფრანგეთი (ჯერ არაა დაწერილი)">დე გოლის მოძრაობას</a>. იმავდროულად ინგლისელებმა მოაწყვეს სომალის საფრანგეთის სანაპიროს საზღვაო ბლოკადა, რომ აეძულებინათ კოლონიის ვიშის რეჟიმის მხარდამჭერი ადმინისტრაცია გადასულიყო გოლისტების მხარეს. 1941 წლის 6 აპრილს ბრიტანეთის ჯარების მიერ ადის-აბების აღების შემდეგ ბლოკადა ორმაგი გახდა: საზღვაო და სახმელეთო (სარკინიგზო მოძრაობა ჯიბუტი-ადის-აბების მარშრუტზე შეწყდა). ამის შედეგად კოლონიაში დაიწყო შიმშილი. მაგრამ ინგლისელებმა ვერ შეძლეს ჯიბუტის ტერიტორიის მთლიანი ბლოკირება, რადგანაც ვერ შეძლეს საზღვაო და სახმელეთო კონტრაბანდასთან გამკლავება, რომელიც საკმაოდ განვითარებული იყო ადგილობრივ მომთაბარეებს შორის. მაგრამ მთლიანად ბლოკადამ შეასრულა თავისი მიზნები და 1942 წლის 4 დეკემბერს ვიშის რეჟიმის გუბერნატორმა პიერ ნუაილეტამ (Nouailhetas) შეწყვიტა თავისი უფლებამოსილების შესრულება, ხოლო 28 დეკემბერს ხელი მოეწერა შეთანხმებას, რომლის თანახმადაც სომალის საფრანგეთის სანაპიროს მართვა გადაეცა გოლისტებს. კოლონიის გუბერნატორად დაინიშნა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ანდრე ბაიარდელი (ჯერ არაა დაწერილი)">ანდრე ბაიარდელი</a>. </p><p>1944 წელს საფრანგეთის სომალის ბატალიონი მონაწილეობას იღებდა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98" title="პარიზი">პარიზის</a> განთავისუფლებაში. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ომისშემდგომი_პერიოდი"><span id=".E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A8.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.92.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.98"></span>ომისშემდგომი პერიოდი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=13" title="სექციის რედაქტირება:ომისშემდგომი პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: ომისშემდგომი პერიოდი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მეორე მსოფლიო ომის დამთავრების შემდეგ კოლონიის ადგილობრივი მოსახლეობის ფენებში გაძლიერდა საფრანგეთის სომალისათვის ავტონომიის ან დამოუკიდებლობის მინიჭების სასარგებლო განწყობილობები. ასეთი მოძრაობების გაჩენა და განვითარება დაკავშირებული იყო როგორც საფრანგეთის საერთო პოლიტიკური პოზიციების დასუსტებამ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საფრანგეთის მეოთხე რესპუბლიკა">საფრანგეთის მეოთხე რესპუბლიკის</a> წლებში, ასევე მთელ მსოფლიოში ანტიკოლონიური მოძრაობის გაძლიერებამ. </p><p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="საფრანგეთის კავშირი (ჯერ არაა დაწერილი)">საფრანგეთის კავშირის</a> (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Union française</span>) ჩამოყალიბების შემდეგ (საფრანგეთის კონსტიტუციის VIII თავის თანახმად) სომალის საფრანგეთის ნაპირის კოლონია გარდაიქმნა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="საფრანგეთის ზღვისიქითა ტერიტორიები">„საფრანგეთის ზღვისიქითა ტერიტორიად“</a> (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Territoire d'outre-mer</span>), რითაც მიიღო ერთი სადეპუტატო ადგილი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%90" title="საფრანგეთის ეროვნული ასამბლეა">საფრანგეთის ეროვნულ ასამბლეაში</a> და სენატორის ერთი ადგილი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="საფრანგეთის რესპუბლიკის საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">საფრანგეთის რესპუბლიკის საბჭოში</a>. </p><p>1958 წლის 28 სექტემბერს საფრანგეთის სომალიში ჩატარდა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="რეფერენდუმი">რეფერენდუმი</a>, რომლის დროსაც მოსახლეობას პასუხი უნდა გაეცა კითხვაზე — უნდა მიერთებოდნენ თუ არა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალის რესპუბლიკას</a>, რომლის დამოუკიდებლობაც სულ მალე უნდა გამოცხადებულიყო (ეს მოხდა 1960 წელს) ან დარჩენილიყვნენ საფრანგეთთან ასოცირებულები<sup id="cite_ref-Barrington2006_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Barrington2006-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. რეფერენდუმში მონაწილეთა 75 %-მა მხარი დაუჭირა საფრანგეთთან ხანგრძლივ ასოცირებას<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, თუმცა სომალელი ისას ტომის ხალხმა ძირითადად მხარი დაუჭირა მომავალ სომალის სახელმწიფოსთან ინტეგრაციას, ხოლო აფარელებმა და საფრანგეთის სომალიში მცხოვრებმა ევროპელებმა მხარი დაუჭირეს სტატუს-კვოს შენარჩუნებას<sup id="cite_ref-Barrington2006_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-Barrington2006-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Hassan_Gouled_Aptidon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Hassan_Gouled_Aptidon.jpg/200px-Hassan_Gouled_Aptidon.jpg" decoding="async" width="200" height="253" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/18/Hassan_Gouled_Aptidon.jpg 1.5x" data-file-width="216" data-file-height="273" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%93_%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰასან გულედ აპტიდონი">ჰასან გულედ აპტიდონი</a></figcaption></figure> <p>1966 წლის აგვისტოში მოხდა არეულობები, რომელთა მიზეზი იყო ქვეყანაში მცხოვრები ორი ძირითადი ხალხის სხვადასხვა შეხედულებები მომავალზე. ისას ხალხს უნდოდა ქვეყნის მიერთება დამოუკიდებელ სომალისთან, მაშინ როდესაც აფარელები ამის წინააღმდეგები იყვნენ. 1967 წლის 19 მარტს ჩატარდა ახალი რეფერენდუმი, რომელშიც ამომრჩეველთა უმრავლესობამ (რეფერენდუმში მონაწილე მოსახლეობის 95 %-იდან 60,6 %<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) მხარი დაუჭირა საფრანგეთის ზღვისიქითა ტერიტორიის სტატუსის შენარჩუნებას, მაგრამ გაფართოებული ავტონომიით. 1967 წლის 12 მაისს სომალის საფრანგეთის სანაპიროს ტერიტორიალურმა ასამბლეამ გადაწყვიტა შეეცვალა ქვეყნის დასახელება, რომელსაც ამ მომენტიდან უნდა რქმეოდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="აფართა და ისათა საფრანგეთის ტერიტორია">აფართა და ისათა საფრანგეთის ტერიტორია</a>. მართვის სტრუქტურაში პრინციპული ცვლილებები არ მომხდარა. მხოლოდ ტერიტორიის ხელმძღვანელს აღარ ეწოდებოდა გუბერნატორი და მას დაერქვა უმაღლესი კომისარი. </p><p>მაგრამ ქვეყანაში თავისი პოლიტიკური ბატონობის შენარჩუნება საფრანგეთმა ვერ შეძლო. მოძრაობა ეროვნული დამოუკიდებლობისათვის სულ უფრო მეტ მხარდამჭერებს იძენდა. ასეთ პირობებში 1977 წლის 8 მაისს ქვეყანაში ჩატარდა რეფერენდუმი დამოუკიდებლობის საკითხზე; იმავდროულად ჩატარდა არჩევნები ახალ დეპუტატთა პალატაში. ხმის მიმცემთა 99,8 %-მა მხარი დაუჭირა ტერიტორიის დამოუკიდებლობას. ახალ სახელმწიფოს დაერქვა <b>ჯიბუტის რესპუბლიკა</b>. ქვეყნის პრეზიდენტი გახდა <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%93_%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰასან გულედ აპტიდონი">ჰასან გულედ აპტიდონი</a>, მმართველი პარტიის — აფრიკის სახალხო ლიგა დამოუკიდებლობისათვის ლიდერი, ეროვნებით ისა. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დამოუკიდებლობის_პერიოდი"><span id=".E1.83.93.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.A3.E1.83.99.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.98"></span>დამოუკიდებლობის პერიოდი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=14" title="სექციის რედაქტირება:დამოუკიდებლობის პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: დამოუკიდებლობის პერიოდი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg/200px-Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg" decoding="async" width="200" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg/300px-Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg/400px-Ismail_Omar_Guelleh_2010.jpg 2x" data-file-width="948" data-file-height="1332" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="ისმაილ ომარ გელე">ისმაილ ომარ გელე</a></figcaption></figure> <p>1979 წლის 4 მარტს მმართველი სახალხო ლიგა გარდაიქმნა ახალ პოლიტიკურ პარტიად — პროგრესისათვის სახალხო მოძრაობად (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Rassemblement populaire pour le Progrès (RPP)</span>), რომლის ამოცანა იყო ეთნიკური დაპირისპირების მოწესრიგება აფარელებსა და ისას ხალხს შორის და ეროვნული ერთიანობის მიღწევა. 1981 წლის ოქტომბერში ჯიბუტიში შემოვიდა ერთპარტიული სისტემა. მიუხედავად პოლიტიკურ ცხოვრებაში მკაცრი მმართველობის მეთოდებისა, ჯიბუტის ეკონომიკა იზრდებოდა. მაგრამ ქვეყნის ორ ძირითად ერს შორის წინააღმდეგობების გადალახვა ვერ მოხერხდა. 1991 წლის ნოემბერში ქვეყნის ჩრდილოეთში დაიწყო აფარელი მოსახლეობის ამბოხი, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ერთიანობისა და დემოკრატიის აღდგენის ფრონტი (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">le Front pour la restauration de l’unité et la démocratie (FRUD)</span>). FRUD პროტესტს აცხადებდა ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში დისპროპორციის წინააღმდეგ და აფარელების არასაკმარისი წარმოდგენით ხელისუფლების ცენტრალურ ორგანოებში. ამბოხებულებმა ალყა შემოარტყეს ქალაქებს ტაჯურუს და ობოკს, ხოლო 1991 წლის 18 დეკემბერს გამოიყვანეს საკუთარი მომხრეები დედაქალაქის ქუჩებში, აფარელებით დასახლებული არიბას (Arhiba) რაიონში. არმიამ ცეცხლი გაუხსნა მანიფესტანტებს და 59 ადამიანი იქნა მოკლული<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 1992 წლის თებერვალში კონფლიქტში მთავრობის მხარეზე ჩაერია საფრანგეთი, მაგრამ იმავდროულად მან სცადა გამოსულიყო შუამავალი მოლაპარაკებებში RPP-სა და FRUD-ს შორის (ასეთი მოლაპარაკებები მიმდინარეობდა 1992 წლის ნოემბერში და 1993 წლის მაისში). 1993 წლის 5 ივლისს სამთავრობო <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯარი">ჯარები</a> გადავიდნენ შეტევაზე ქვეყნის ჩრდილოეთში და შეძლეს დაემარცხებინათ აფარელი ამბოხებულები. მაგრამ სამოქალაქო ომის გაგრძელებამ აიძულა ათასობით ჯიბუტელი გაქცეულიყო მეზობელ ეთიოპიაში<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>FRUD-ის ზომიერმა ფრაქციამ 1994 წლის 26 დეკემბერს ხელი მოაწერა სამშვიდობო შეთანხმებას ხელისუფლებასთან, ხოლო რადიკალური ოპოზიცია აგრძელებდა შეიარაღებულ წინააღმდეგობას 2001 წლამდე, როდესაც მანაც დადო თავისი საკუთარი სამშვიდობო შეთანხმება RPP-თან. FRUD-ის წევრებმა მიიღეს 2 ადგილი მთავრობაში და 1999 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებზე აფარელმა ლიდერებმა მხარი დაუჭირეს სამთავრობო კანდიდატს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="ისმაილ ომარ გელე">ისმაილ ომარ გელეს</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>2005 და 2011 წლებში ისმაილ ომარ გელე ხელახლა აირჩიეს პრეზიდენტის პოსტზე. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="პოლიტიკური_სტრუქტურა"><span id=".E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.A3.E1.83.A5.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>პოლიტიკური სტრუქტურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=15" title="სექციის რედაქტირება:პოლიტიკური სტრუქტურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: პოლიტიკური სტრუქტურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სახელმწიფო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D"></span>სახელმწიფო</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=16" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: სახელმწიფო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი — რესპუბლიკაა. 1896—1946 წლებში — საფრანგეთის სომალის კოლონია. 1946 წლიდან — საფრანგეთის ზღვისიქითა ტერიტორია. 1967 წელს ტერიტორიამ მიიღო შიდა თვითმმართველობა და დაერქვა აფართა და ისათა საფრანგეთის ტერიტორია. 1977 წლის 8 მაისს ჩატარდა რეფერენდუმი, რის შედეგადაც მოსახლეობის უმრავლესობამ მხარი დაუჭირა ქვეყნის დამოუკიდებლობის გამოცხადებას. </p><p>1977 წლის 27 ივნისს გამოცხადდა დამოუკიდებლობა. სახელმწიფოს დაერქვა ჯიბუტის რესპუბლიკა. ქვეყანაში მოქმედებს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუცია">კონსტიტუცია</a>, რომელსაც მოსახლეობამ მხარი დაუჭირა 4 სექტემბრის რეფერენდუმის დროს და ძალაში შევიდა 1992 წლის 15 სექტემბერს. </p><p>სახელმწიფოს მეთაურია — პრეზიდენტი. იგი ირჩევა საყოველთაო არჩევნების დროს 6 წლის ვადით და მისი ხელმეორედ არჩევა შესაძლებელია კიდევ ერთი ვადით. პრეზიდენტს აქვს სერიოზული გავლენა მთავრობაზე და ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების უმაღლესი მთავარსარდალია. </p><p>საკანონმდებლო ხელისუფლება ეკუთვნის ერთპალატიან პარლამენტს — ეროვნულ კრებას, რომელიც შედგება 65 დეპუტატისაგან. დეპუტატები ირჩევიან საყოველთაო არჩევნებზე 5 წლის ვადით. არჩევნებზე დაიშვებიან ჯიბუტის მოქალაქეები 18 წლიდან, ხოლო არჩეულები შეუძლიათ იყვნენ — 23 წლიდან. </p><p>აღმასრულებელ ხელისუფლებას ახორციელებს პრეზიდენტი და მთავრობა (მინისტრთა საბჭო). მთავრობას ხელმძღვანელობს პრემიერ-მინისტრი. მაგრამ, ქვეყანაში ჭარბობს კლანური საზოგადოებრივი იერარქია, რის შედეგადაც ამ ჯგუფების წარმომადგენლები ცდილობენ დაეუფლონ მნიშვნელოვან პოსტებს აღმასრულებელ სფეროში და პრემიერ-მინისტრის თანამდებობებზე დანიშნონ მათთვის სასურველი პერსონა. </p><p>სასამართლო სისტემა დაფუძნებულია თანამედროვე, მუსულმანურ და ტრადიციულ (ჩვეულებრივ) სამართალზე. სასამართლო სისტემას წარმოადგენს 1979 წელს დაფუძნებული უმაღლესი სასამართლო. ასევე არსებობს უმაღლესი სააპელაციო სასამართლო და პირველი ინსტანციის სასამართლო, უსაფრთხოების ტრიბუნალი, შარიათის სასამართლოები, საოლქო სისხლის სამართლის სასამართლოები, ასევე შრომის პრობლემების შესახებ სასამართლოები. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="პოლიტიკური_პარტიები"><span id=".E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>პოლიტიკური პარტიები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=17" title="სექციის რედაქტირება:პოლიტიკური პარტიები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: პოლიტიკური პარტიები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტიში არსებობს მრავალპარტიული სისტემა (მოქმედებს 20-ზე მეტი პოლიტიკური პარტია). მათ შორის ყველაზე გავლენიანებია: </p> <ul><li>„სახალხო გაერთიანება პროგრესისათვის, სგპ“ (Rassemblement populaire pour le progrès, RPP), ლიდერი — ისმაილ ომარ გელე (Ismael Omar Gelleh), გენერალური მდივანი — მოჰამედ ალი მოჰამედი (Mohamed Ali Mohamed). მმართველი პარტია, ერთადერთი ლეგალური პარტია 1981—1992 წლებში;</li> <li>„დემოკრატიული განახლების პარტია, დგპ“ (Parti du renouveau démocratique, PRD) თავმჯდომარე — აბდილაჰი ჰამარეიტე (Abdillahi Hamareiteh), გენერალური მდივანი — მაკი ჰუმედ გაბა (Maki Houmed Gaba). გამოდის დემოკრატიული მთავრობის შექმნის მოთხოვნით, რომელიც ჩამოყალიბდება პარლამენტში უმრავლესობის საფუძველზე;</li> <li>„დემოკრატიული ალიანსის კავშირი, დაკ“ (Alliance républicaine pour la démocratie, ARD), მმართველი — აჰმედ დინი აჰმედი (Ahmed Dini Ahmed). ძირითადი ოპოზიციური პარტია;</li> <li>„ერთიანობის და დემოკრატიის აღდგენის ფრონტი, ედაფ“ (Front pour la restauration de l "unité et de la démocratie, FRUD), ხელმძღვანელი — ალი მოჰამედ დაუდი (Ali Mohamed Daoud), გენერალური მდივანი — უგურეჰ კიფლეჰ აჰმედი (Ougoureh Kifleh Ahmed). დაარსდა 1991 წელს, როგორც აფარელების სამხედრო დაჯგუფება.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="შეიარაღებული_ძალები"><span id=".E1.83.A8.E1.83.94.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.AB.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>შეიარაღებული ძალები</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=18" title="სექციის რედაქტირება:შეიარაღებული ძალები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: შეიარაღებული ძალები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>ჯიბუტის <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="შეიარაღებული ძალები">შეიარაღებული ძალები</a></b> (<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="სომალი ენა">სომ.</a> <i>Ciidanka Jabuuti</i>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბ.</a> <span lang="">الجيش الجيبوتي</span>) — ჯიბუტის სამხედრო ორგანიზაციაა, რომლის დანიშნულებაა სახელმწიფოს თავისუფლების, დამოუკიდებლობის და ტერიტორიული მთლიანობის დაცვა. იგი შედგება <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სახმელეთო ჯარები">სახმელეთო ჯარებისაგან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხედრო-საჰაერო ძალები">სამხედრო-საჰაერო ძალებისაგან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხედრო-საზღვაო ძალები">სამხედრო-საზღვაო ძალებისაგან</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჟანდარმერია (ჯერ არაა დაწერილი)">ეროვნული ჟანდარმერიისაგან</a>. </p><p>2013 წლის მდგომარეობით, ჯიბუტის შეიარაღებულ ძალებში ირიცხება სახმელეთო ჯარების 8000 ჯარისკაცი, რომლებიც დაყოფილია რამდენიმე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პოლკი (ჯერ არაა დაწერილი)">პოლკად</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბატალიონი">ბატალიონად</a> და დგანან ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე არსებულ სხვადასხვა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გარნიზონი">გარნიზონებში</a><sup id="cite_ref-Pdfad_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pdfad-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯარი">ჯარი</a> დაყოფილია 4 სამხედრო ოლქად (ტაჯურის, დიკილის, ალი-საბიეს და ობოკის ოლქები).<sup id="cite_ref-IISS_2012_432_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-IISS_2012_432-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2008 წელს ერიტრეის ჯართან შეტაკებამ, აჩვენა ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების შესანიშნავი მომზადება და ბრძოლისუნარიანობა, მაგრამ აშკარად გამოიკვეთა ის ფაქტი, რომ მცირერიცხოვანი სამხედრო ძალები ვერ შეძლებდნენ წინააღმდეგობის გაწევას უფრო მრავალრიცხოვან მოწინააღმდეგესთან, მას რომ არ ჰყოლოდა სუსტად შეიარაღებული ჯარი. არმია კონცენტრირებული იყო ისეთი სამხედრო იარაღის შესყიდვაზე, რომელიც საჭირო იყო საპატრულო მოვალეობისთვის და კონტრშეტევებისთვის, მაგრამ ვერ გამოდგებოდა ჯავშანტექნიკით სამხედრო მოქმედებებისათვის. 2008 წლის სასაზღვრო შეტაკებებმა დროებით გაზარდა ჯიბუტის ჯარის რიგები და შეიარაღება, მაგრამ სამხედრო ძალები და შესაძლებლობები მნიშვნელოვნად შემცირდა 1990-იანი წლებიდან. ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების ოფიციალური ამოცანაა ქვეყნის დაცვა გარე თავდასხმისაგან და სასაზღვრო უსაფრთხოების დაცვა. ჯიბუტის ჯარი აგრძელებს ერიტრეასთან საზღვრის კონტროლს შესაძლო თავდასხმის შემთხვევაში. </p><p>ჯიბუტის ჯარის რეფორმირებაში ყველაზე უფრო მეტი ფინანსური რესურსები მიმართულია სახმელეთი ჯარების განვითარებისთვის. წლების განმავლობაში, ჯიბუტის ჯარმა პარტნიორული ურთიერთობები დაამყარა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდის არაბეთი">საუდის არაბეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკოს</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a>-ის სამხედროებთან. დღეისათვის თანხა, რომელიც გამოყოფილია თავდაცვისათვის წარმოადგენს ყველაზე უფრო დიდ მოცულობას ქვეყნის ბიუჯეტში. </p><p><b>ჯიბუტის სამხედრო-საზღვაო ფლოტი</b> — ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების ერთ-ერთი სახეობაა. იგი პასუხს აგებს ქვეყნის სანაპირო ზოლის უსაფრთხოებაზე, რომლის სიგრძე შეადგენს 314 კმ-ზე მეტს. </p><p>იგი შეიქმნა 1977 წელს ჯიბუტის დამოუკიდებლობის მიღებიდან ორი წლის თავზე. თავდაპირველად ფლოტი შედგებოდა ჟანდარმერიის ნარჩენებისაგან და მისი ძირითადი ფუნქცია იყო პორტის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა და გემების მოძრაობის კონტროლი. ჯიბუტის სანაპირო წყლებს აქვს თევზის მნიშვნელოვანი რესურსი, რაც ადგილობრივი მოსახლეობის რაციონის მთავარ ნაწილს შეადგენს, და თევზსარეწი დარგი 1000-ზე მეტ სამუშაო ადგილს აძლევს ადგილობრივ მოსახლეობას. 2006 წელს ჯიბუტის აშშ-მა აჩუქა 5 საპატრულო გემი, რამაც მნიშვნელოვნად გაზარდა ფლოტის მოქმედების რადიუსი. ასევე იზრდება ურთიერთმოქმედება <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენის</a> ფლოტთან, რადგანაც აშშ-იც და იემენიც ისწრაფვიან დაიცვან და უზრუნველყონ საზღვაო გზების უსაფრთხოება. </p><p><b>ჯიბუტის სამხედრო-საჰაერო ძალები</b> (DAF) (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Force Aérienne du Djibouti</span> (FAdD)) — ჯიბუტის ჯარის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ავიაცია">ავიაციის</a> შენაერთია. შეიქმნა როგორც ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების ნაწილი 1977 წლის 27 ივნისს ქვეყნის დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ. თავდაპირველად მასში შედიოდა სამი სატრანსპორტო <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9B%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="თვითმფრინავი">თვითმფრინავი</a> Nord N.2501 Noratlas და <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ვერტმფრენი">ვერტმფრენი</a> Allouette II, რომელიც ჯიბუტის საფრანგეთმა მიაწოდა. </p><p>1982 წელს ჯიბუტის სამხედრო-საჰაერო ძალები შეივსო Aerospatiale AS.355F Ecureuil II-ის 2 ვერტმფრენით და Cessna U206G Stationair-ის თვითმფრინავით. 1985 წელს შეძენილი იქნა Cessna 402C Utiliner. 1985 წელს Allouette II-ის ვერტმფრენები ამოღებული იქნა ექსპლოატაციიდან და დემონსტრაციისთვის გამოიტანეს Ambouli-ის ავიაბაზაზე. ორი წლის შემდეგ N.2501 Noratlas-ის სამი თვითმფრინავი დაუბრუნეს საფრანგეთს. 1991 წელს ნაყიდი იქნა Cessna 208 Caravan. 1990-იანი წლებიდან დაიწყო საბჭოთა ავიატექნიკის შესყიდვა: შეძენილი იქნა Ми 2-ის 4 ვერტმფრენი, 6 ცალი Ми-8 და 2 ცალი Ми 17, ერთი სატრანსპორტო თვითმფრინავი Ан 28. პილოტების სწავლა მიმდინარეობს საფრანგეთში. ახალ მფრინავებზე მოთხოვნა დიდი არ არის, სულ 250 ადამიანი მსახურობს ჯიბუტის სამხედრო-საჰაერო ძალებში. DAF-ს ჯარში არ აქვს ცალკეული ნაწილები, მისი ერთადერთი ბაზა მდებარეობს Ambouli-ში. ყველა თვითმფრინავის სამოქალაქო რეგისტრაცია J2-MAA-დან MAW-მდე. </p><p><b>ჯიბუტის ეროვნული ჟანდარმერია</b> — ჯიბუტის შეიარაღებული ძალების ერთ-ერთი შემადგენელი ნაწილია, მისი მოვალეობაა სახელმწიფო უსაფრთხოების საკითხების უზრუნველყოფა, პოლიციური მოვალეობების შესრულება ქვეყნის მოსახლეობაში. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ადმინისტრაციული_დაყოფა"><span id=".E1.83.90.E1.83.93.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.90"></span>ადმინისტრაციული დაყოფა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=19" title="სექციის რედაქტირება:ადმინისტრაციული დაყოფა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: ადმინისტრაციული დაყოფა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჯიბუტის რეგიონები">ჯიბუტის რეგიონები</a>.</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Djibouti-regions-ka.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Djibouti-regions-ka.png/250px-Djibouti-regions-ka.png" decoding="async" width="250" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Djibouti-regions-ka.png 1.5x" data-file-width="347" data-file-height="414" /></a><figcaption>ჯიბუტის ადმინისტრაციული დაყოფა</figcaption></figure> <p>ჯიბუტის ტერიტორია იყოფა ხუთ რეგიონად და ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტის</a> ტერიტორიად, რომლებიც თავის მხრივ იყოფიან 11 <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის რაიონები (ჯერ არაა დაწერილი)">რაიონად</a>. მათ რესპუბლიკის კომისრები, ანუ პრეფექტები განაგებენ. </p> <table align="center" class="wikitable"> <caption> </caption> <tbody><tr> <th>№ </th> <th>რეგიონი (ქართ.) </th> <th>რეგიონი<br />(ფრ.) </th> <th>ადმინისტრაციული ცენტრი </th> <th>ფართობი,<br />კმ² </th> <th>მოსახლეობა<sup id="cite_ref-geohive_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-geohive-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-citypopulation_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-citypopulation-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Statoids_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Statoids-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,<br />ად. (2009 წელი) </th> <th>სიმჭიდროვე,<br />ად./კმ² </th></tr> <tr> <td>1 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალი-საბიეს რეგიონი">ალი-საბიე</a> </td> <td>Region d’Ali Sabieh </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%94" title="ალი-საბიე">ალი-საბიე</a> </td> <td align="right">2200 </td> <td align="right">86 949 </td> <td align="right">39,52 </td></tr> <tr> <td>2 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="არტის რეგიონი">არტა</a> </td> <td>Region d’Arta </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90" title="არტა">არტა</a> </td> <td align="right">1800 </td> <td align="right">42 380 </td> <td align="right">23,54 </td></tr> <tr> <td>3 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დიკილის რეგიონი">დიკილი</a> </td> <td>Region de Dikhil </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="დიკილი">დიკილი</a> </td> <td align="right">7200 </td> <td align="right">88 948 </td> <td align="right">12,35 </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტი</a> </td> <td>Ville de Djibouti </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტი</a> </td> <td align="right">200 </td> <td align="right">475 332 </td> <td align="right">2376,66 </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ობოკის რეგიონი">ობოკი</a> </td> <td>Region d’Obock </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98" title="ობოკი">ობოკი</a> </td> <td align="right">4700 </td> <td align="right">37 856 </td> <td align="right">8,05 </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტაჯურის რეგიონი">ტაჯურა</a> </td> <td>Region de Tadjourah </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ტაჯურა (ჯიბუტი)">ტაჯურა</a> </td> <td align="right">7100 </td> <td align="right">86 704 </td> <td align="right">12,21 </td></tr> <tr style="background: #CCC;"> <td></td> <td>სულ</td> <td></td> <td></td> <td>23 200</td> <td>818 169</td> <td>35,27 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მოსახლეობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მოსახლეობა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=20" title="სექციის რედაქტირება:მოსახლეობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: მოსახლეობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დემოგრაფია"><span id=".E1.83.93.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.90"></span>დემოგრაფია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=21" title="სექციის რედაქტირება:დემოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: დემოგრაფია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მოსახლეობის რაოდენობა — 828 324 ადამიანი (2015 წლის ივლისის შეფასება). </p><p>წლიური ზრდა — 2,23 % (2014 წლის შეფასება). </p><p>ურბანიზაცია: </p> <ul><li>ქალაქის მოსახლეობა: 77,1 % მოსახლეობის საერთო რაოდენობიდან (2011 წელი)</li> <li>ურბანიზაციის ტემპი: 1,96 % ცვლილების წლიური ტემპი (2010-15 წლების შეფასება)</li></ul> <p>საშუალო ასაკი: </p> <ul><li>სულ: 22,8 წელი</li> <li>მამაკაცები: 21,1 წელი</li> <li>ქალები: 24,1 წელი (2014 წლის შეფასება)</li></ul> <p>სიცოცხლის ხანგრძლივობა: </p> <ul><li>მოსახლეობის საერთო რაოდენობა: 62,4 წელი</li> <li>მამაკაცები: 59,93 წელი</li> <li>ქალები: 64,94 წელი (2014 წლის შეფასება)</li></ul> <p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შობადობის ჯამური კოეფიციენტი (ჯერ არაა დაწერილი)">შობადობის ჯამური კოეფიციენტი</a> (ფერტილობა) — 2,8 დაბადებული ერთ ქალზე (2010 წელი). </p><p>ჩვილთა სიკვდილიანობა — 57 ბავშვი 1000 ადამიანზე (2010 წელი). </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%98" title="შიდსი">შიდსით</a> დაავადებულები — 3,1 % (2007 წლის შეფასება). </p><p>განათლების დონე: </p> <ul><li>15 წლის ასაკის და მასზე უფროსებმა იციან წერა-კითხვა</li> <li>მოსახლეობის საერთო რაოდენობა: 67,9 %</li> <li>მამაკაცები: 78 %</li> <li>ქალები: 58,4 % (2003 წლის შეფასება)</li></ul> <p>ეთნიკური შემადგენლობა: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ისა</a> და სხვა სომალელი ხალხები — 60 %, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფარელები (ჯერ არაა დაწერილი)">აფარელები</a> — 35 %, სხვები (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრანგები">ფრანგები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბები">არაბები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="იტალიელები">იტალიელები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბერძნები">ბერძნები</a>) — 5 %. </p><p>ენები: ოფიციალური — <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგული</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბული</a>, სალაპარაკო — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="სომალი ენა">სომალური ენა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="აფარი ენა">აფარული ენა</a>. </p><p>ძირითადი <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="რელიგია">რელიგია</a> — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სუნიზმი">სუნიტური</a> მიმართულების <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">ისლამი</a> (94 %). <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანები</a> შეადგენენ ქვეყნის მოსახლეობის 6 %-ს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ეთნიკური_ჯგუფები"><span id=".E1.83.94.E1.83.97.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.AF.E1.83.92.E1.83.A3.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ეთნიკური ჯგუფები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=22" title="სექციის რედაქტირება:ეთნიკური ჯგუფები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: ეთნიკური ჯგუფები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი მრავალეროვანი ქვეყანაა. ორი ყველაზე დიდი ეთნიკური ჯგუფებია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სომალელები">სომალელები</a> (60 %) და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფარელები (ჯერ არაა დაწერილი)">აფარელები</a> (35 %). სომალელები ძირითადად შედგება ისას ქვეჯგუფის ხალხისაგან. ჯიბუტის მოსახლეობის დანარჩენი 5 % ძირითადად შედგება <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბები">არაბებისაგან</a>, ეთიოპელებისაგან და ევროპელებისაგან (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრანგები">ფრანგები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="იტალიელები">იტალიელები</a>). ადგილობრივი მოსახლეობის დაახლოებით 76 % ქალაქებში მცხოვრები ადამიანებია, დანარჩენები — მესაქონლეები.<sup id="cite_ref-CIA_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ენები"><span id=".E1.83.94.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ენები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=23" title="სექციის რედაქტირება:ენები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: ენები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი, რომლის მოსახლეობაც დაახლოებით 828 324 ადამიანია (2015 წლის ივლისის შეფასება), მრავალენოვანი ერია.<sup id="cite_ref-CIA_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთნოლოგია">ეთნოლოგიური</a> თვალსაზრისით, მოსახლეობის უმრავლესობის პირველი სალაპარაკო ენებია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="სომალი ენა">სომალური ენა</a> (297 000 ადამიანი) ან <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="აფარი ენა">აფარული ენა</a> (99 200 ადამიანი), რომლებიც მშობლიური ენებია შესაბამისად სომალელი და აფარელი ეთნიკური ჯგუფებისათვის. ორივე ენა მიეკუთვნება უფრო დიდ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აფრაზიული ენები">აფრაზიული ენების</a> ოჯახს. ჯიბუტიში ორი ოფიციალური ენაა: <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბული ენა</a> (აფრაზიული) და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგული ენა</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ინდოევროპული ენები">ინდოევროპული ენები</a>). არაბული ენა სოციალური, კულტურული და რელიგიური მნიშვნელობისაა. ფორმალურ პირობებში, ის შედგება <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თანამედროვე სტანდარტული არაბული ენა (ჯერ არაა დაწერილი)">თანამედროვე სტანდარტული არაბული ენისაგან</a>. ერთმანეთში ლაპარაკისას, დაახლოებით 36 000 ადგილობრივი მოსახლე ლაპარაკობს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ენის სამხრეთიემენული დიალექტი (ჯერ არაა დაწერილი)">არაბული ენის სამხრეთიემენულ დიალექტზე</a>, რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც ჯიბუტური არაბული. ფრანგული ენა შემორჩენილია კოლონიალური პერიოდიდან და ძირითადი ენაა განათლების სფეროში. დაახლოებით 10 200 ჯიბუტელი ლაპარაკობს მასზე, როგორც მშობლიურ ენაზე. ჯიბუტიში იმიგრანტული ენებია: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ენის ომანური დიალექტი (ჯერ არაა დაწერილი)">არაბული ენის ომანური დიალექტი</a> (38 900 ადამიანი), <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ამჰარული ენა">ამჰარული ენა</a> (1400 ადამიანი), <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბერძნული ენა">ბერძნული ენა</a> (1000 ადამიანი) და <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ჰინდი ენა">ჰინდი ენა</a> (600 ადამიანი).<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="რელიგია"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>რელიგია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=24" title="სექციის რედაქტირება:რელიგია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: რელიგია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტის მოსახლეობა უპირატესად <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">მუსლიმია</a>. ისინი შეადგენენ ქვეყნის საერთო მოსახლეობის 94 %-ს (დაახლოებით 740 000 ადამიანი 2012 წლის შეფასებით), ხოლო მოსახლეობის დანარჩენი 6 % <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანია</a>.<sup id="cite_ref-CIA_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="barbox tright" style="border:1px solid silver; font-size:88%; padding:0.4em; width:auto; background: white;"> <table style="border-collapse:collapse; width:100%;"> <tbody><tr style="background:#ddd"><th colspan="5">რელიგია ჯიბუტიში<sup id="cite_ref-CIA_16-3" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th></tr> <tr style="font-size:88%; height:4px;"> <td style="padding:0 4px;">რელიგია</td> <td style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> <td style="width:100px;"> </td><td style="padding:0 4px; width:1em; text-align:right;">პროცენტი</td> <td style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">მუსლიმები</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:green; width:94%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">94%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანები</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:purple; width:6%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">6%</td> </tr> </tbody></table> </div> <p>ჯიბუტის კონსტიტუციის თანახმად ისლამი ქვეყნის სახელმწიფო რელიგიაა, იგი ასევე ითვალისწინებს ყველა რელიგიური აღმსარებლობის ადამიანების თანასწორობას (თავი 1) და რელიგიური აღმსარებლობის თავისუფლებას (თავი 11).<sup id="cite_ref-constitution_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-constitution-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ადგილობრივი მუსულმანების უმრავლესობა სუნიტური დენომინაციის მიმდევარია. ადგილობრივი მუსულმანები ძირითადად მიეკუთვნებიან <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სუფიზმი">სუფიზმის</a> მიმდევრობის სხვადასხვა სკოლებს.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> საერთაშორისო რელიგიური თავისუფლების კომისიის 2008 წლის მოხსენების თანახმად, ჯიბუტელ მუსულმანს სარწმუნოების შეცვლის გარეშე აქვს კანონიერი უფლება დაქორწილდეს სხვა სარწმუნოების წარმომადგენელზე ყოველგვარი პრობლემის გარეშე, ხოლო წინააღმდეგ შემთხვევაში ადვილი შესაძლებელია მას შეექმნას სერიოზული პრობლემები ოჯახის და კლანის, ან საზოგადოების მხრიდან და ისინი ხშირად ექცევიან წნეხის ქვეშ, რაც მათ აიძულებთ ისევ დაუბრუნდნენ ისლამს.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჯიბუტის <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის კათოლიკური ეკლესია">რომის კათოლიკური ეკლესიის</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეპერქია (ჯერ არაა დაწერილი)">ეპერქიას</a> მიეკუთვნება მცირერიცხოვანი ადგილობრივი კათოლიკური მოსახლეობა, რომელთა რაოდენობა 2006 წლისათვის შეადგენდა დაახლოებით 7000 ადამიანს.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ეკონომიკა"><span id=".E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90"></span>ეკონომიკა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=25" title="სექციის რედაქტირება:ეკონომიკა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: ეკონომიკა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="აფრიკა">აფრიკის</a> ერთ-ერთი ყველაზე უფრო ნაკლებად განვითარებული ქვეყანაა (<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია">გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის</a> კლასიფიკაციით). <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ეკონომიკა">ეკონომიკა</a> უპირველეს ყოვლისა ორიენტირებულია საპორტო, საბანკო და სატრანსპორტო მომსახურების სფეროზე. უკანასკნელ წლებში მნიშვნელოვანი განვითარება მიიღო <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტურიზმი">ტურიზმმა</a> და ტელეკომუნიკაციებმა. </p><p>ქვეყნის ეკონომიკა დამყარებულია საზღვაო პორტის ექსპლოატაციაზე და თავისუფალ სავაჭრო ზონაზე. თავისი დაარსების დღიდან ჯიბუტის დედაქალაქი ეთიოპიისთვის მთავარი სავაჭრო პორტია. ქვეყანას პრაქტიკულად არ გააჩნია ბუნებრივი რესურსები, ამიტომ მრეწველობა პრაქტიკულად განუვითარებელია. იშვიათი ნალექების შედეგად სოფლის მეურნეობა ნაკლებპროდუქტიანია (იმპორტზე გადის ქვეყანაშივე მოსახმარი საკვების დიდი ნაწილი). ჯიბუტი დიდათაა დამოკიდებული უცხოურ დახმარებებზე. ქვეყანა შედის საერთაშორისო ორგანიზაციაში — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1,_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აფრიკის, კარიბის აუზის და წყნარი ოკეანის რეგიონის ქვეყნები">აფრიკის, კარიბის აუზის და წყნარი ოკეანის რეგიონის ქვეყნები</a>. </p><p>2009 წელს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მთლიანი შიდა პროდუქტი</a> (მშპ) ერთ სულ მოსახლეზე — 2,8 ათასი დოლარი. (167-ე ადგილი მსოფლიოში). სიღარიბის ზღვარს ქვევით — მოსახლეობის 42 % (2007 წელი), უმუშევრობის დონე — 59 % (2007 წელი). </p><p>სოფლის მეურნეობა (მშპ-ს 3 %) — მომთაბარე მეცხოველეობა (თხები, ცხვრები), მცირე რაოდენობით მოჰყავთ პომიდვრები, ასევე საზამთროები და ნესვები. </p><p>ექსპორტი (0,34 მილიარდი დოლარი 2008 წელს): ძირითადად რეექსპორტი ეთიოპიიდან, ასევე ტყავები. </p><p>ძირითადი მყიდველები: — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a> — 80 %, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბთა გაერთიანებული საამიროები">არაბთა გაერთიანებული საამიროები</a> — 4 %, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენი</a> — 4 %. </p><p>იმპორტი (1,56 მილიარდი დოლარი 2008 წელს): საკვები პროდუქტები, სასმელები, სატრანსპორტო საშუალებები, ნავთობპროდუქტები. </p><p>ძირითადი მიმწოდებლები — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდის არაბეთი">საუდის არაბეთი</a> — 21 %, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოეთი</a> — 17 %, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთი</a> — 11 %, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a> — 6 %, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a> — 6 %. </p><p>საგარეო ვალი — 0,5 მილიარდი დოლარი. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მრეწველობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.AC.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მრეწველობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=26" title="სექციის რედაქტირება:მრეწველობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: მრეწველობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მრეწველობა">მრეწველობა</a> ჯიბუტიში სუსტადაა განვითარებული. ძირითადად მუშაობენ კვების მრეწველობის საწარმოები და სასოფლო-სამეურნეო ნედლეულის გადამამუშავებელი ქარხნები. შენდება რამდენიმე მსხვილი საწარმო, მათ შორის ნავთობსაქაჩი და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ცემენტი">ცემენტის</a> ქარხნები. </p><p>სახელმწიფო სექტორი მოიცავს ელექტროსადგურებს, ნავთობკომპანიას, ტრანსპორტს (ნაწილობრივ) და კავშირგაბმულობას, მინერალური სასუქების ქარხანას და რძის ქარხანას. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სოფლის_მეურნეობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>სოფლის მეურნეობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=27" title="სექციის რედაქტირება:სოფლის მეურნეობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: სოფლის მეურნეობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სოფლის მეურნეობა">სოფლის მეურნეობის</a> ძირითადი მიმართულებებია — მომთაბარე და ნახევრადმომთაბარე მეცხოველეობა. სოფლის მეურნეობას მოაქვს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მთლიანი შიდა პროდუქტის</a> (მშპ) 3,5 %. საძოვრების რაოდენობა (ტერიტორიის 11 %) ხელს უწყობს მეცხოველეობის განვითარებას. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თხა (ჯერ არაა დაწერილი)">თხების</a> სულადობაა — 507 000, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ცხვარი">ცხვრების</a> — 470 000, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98" title="აქლემი">აქლემების</a> — 60 000. </p><p>მიწადმოქმედება პრაქტიკულად არ არსებობს. დამუშავებული მიწის ფართობი — დაახლოებით 1 %-ა. სოფლის მეურნეობას დიდ ზიანს აყენებენ ხშირი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="გვალვა">გვალვები</a>. 1982 წლიდან დაწყებულმა გვალვამ მოიტანა ის, რომ 1985 წლისთვის ჯიბუტელი მწყემსების 85 %-მა დაკარგა 50 %-დან 60 %-მდე სული პირუტყვი. </p><p>ჯიბუტის ყოველწლიურად შემოაქვს მოხმარებული კვების პროდუქტის დაახლოებით 90 %. განვითარებულია <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="თევზჭერა">თევზჭერა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="მარგალიტი">მარგალიტის</a>, მარჯნის, <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_(%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98)" title="ღრუბლები (ცხოველები)">ღრუბლების</a> მოპოვება, ზღვის წყლებიდან <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მარილი">მარილის</a> მიღება. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტრანსპორტი"><span id=".E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.A1.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98"></span>ტრანსპორტი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=28" title="სექციის რედაქტირება:ტრანსპორტი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: ტრანსპორტი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ტრანსპორტი">ტრანსპორტი</a> ეკონომიკის ყველაზე უფრო განვითარებული დარგია. <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტის</a> საზღვაო პორტი ერთ-ერთი მთავარი პორტია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="ინდოეთის ოკეანე">ინდოეთის ოკეანის</a> დასავლეთ ნაწილში. ეს სახელმწიფო საწარმოა 1,5 მილიონი ტონა მშრალი ტვირთების და 2 მილიონი ტონა სველი საწვავის გამტარუნარიანობით წელიწადში. 2006 წლიდან ფუნქციონირებს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დორალი (ჯერ არაა დაწერილი)">დორალის</a> ახალი ღრმაწყლიანი პორტი საკონტეინერო ტერმინალით 1,2 მილიონი კონტეინერი წელიწადში სიმძლავრით და თავისუფალი ვაჭრობის ზონით. </p><p>მთავარი მნიშვნელობა აქვს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ადის-აბება">ადის-აბება</a> — <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ჯიბუტი (ქალაქი)">ჯიბუტის</a> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90" class="mw-redirect" title="რკინიგზა">რკინიგზის</a> ხაზს. ის იმყოფება ჯიბუტი-ეთიოპიის კომპანიის ერთობლივ მფლობელობაში. ჯიბუტის მონაკვეთის სიგრძეა — 98 კმ. 1998 წლიდან ეთიოპიისთვის ერიტრეის საზღვაო პორტების დაკეტვის გამო, რაც გამოწვეული იყო ამ ორ ქვეყანას შორის კონფლიქტის შედეგად, ტვირთგადაზიდვები მარშრუტზე ადის-აბება — ჯიბუტი — ადის-აბება გაიზარდა 4-5-ჯერ. </p><p>საავტომობილო გზების სიგრძე — 3000 კმ-ზე მეტი, მათ შორის ასფალტირებული — დაახლოებით 500 კმ. </p><p>ქალაქ ჯიბუტიში მუშაობს საერთაშორისო <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="აეროპორტი">აეროპორტი</a>, რომელსაც მართავს დუბაის კომპანია. </p><p><b>აეროპორტები</b> </p> <ul><li>სულ — 13 <ul><li>მყარი საფარით — 3</li> <li>მყარი საფარის გარეშე — 10</li></ul></li></ul> <p><b>საზღვაო პორტები</b> </p> <ul><li>სულ გემები — 1</li> <li>მთავარი პორტი — ჯიბუტი</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მაკროეკონომიკა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.99.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90"></span>მაკროეკონომიკა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=29" title="სექციის რედაქტირება:მაკროეკონომიკა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: მაკროეკონომიკა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>წელი</th> <th><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მთლიანი შიდა პროდუქტი</a><br />(მილიარდი დოლარი)</th> <th>ინფლაცია<br />(პროცენტი) </th></tr> <tr> <td>1980</td> <td>0,309</td> <td>11,7 </td></tr> <tr> <td>1985</td> <td>0,366</td> <td>3,4 </td></tr> <tr> <td>1990</td> <td>0,452</td> <td>7,8 </td></tr> <tr> <td>1995</td> <td>0,498</td> <td>4,9 </td></tr> <tr> <td>2000</td> <td>0,551</td> <td>1,6 </td></tr> <tr> <td>2006</td> <td>0,748</td> <td>2,2 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტურიზმი"><span id=".E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.96.E1.83.9B.E1.83.98"></span>ტურიზმი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=30" title="სექციის რედაქტირება:ტურიზმი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: ტურიზმი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტურიზმი">ტურიზმი</a> ჯიბუტიში ეკონომიკის ერთ-ერთი სექტორია. ამ ქვეყანაში ტურისტული ინფრასტრუქტურა საკმაოდ სუსტადაა განვითარებული, მაგრამ ქვეყანაში ჩამოსული უცხოელი ტურისტების რაოდენობა თანდათანობით იზრდება. </p><p>ტურიზმი არ შედის იმ დარგების რაოდენობაში, რომლებსაც მოაქვთ ძირითადი შემოსავალი ქვეყნის ეკონომიკაში (ძირითადი შემოსავლები ქვეყნის ბიუჯეტში შედის მომსახურების, მრეწველობის, უპირატესად მომპოვებელი, და სოფლის მეურნეობის სფეროდან)<sup id="cite_ref-CIA_16-4" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. მიუხედავად ამისა, ყოველწლიურად ქვეყანას სტუმრობს უფრო და უფრო მეტი ტურისტი. ტურიზმის განვითარებას კურირებს ჯიბუტის ტურიზმის ეროვნული ოფისი (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგ.</a> <span lang="">Office National de Tourisme de Djibouti</span>)<sup id="cite_ref-off_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-off-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2000 წელს ქვეყანას ესტუმრა დაახლოებით 20 ათასი უცხოელი ტურისტი, 2005 წელს — დაახლოებით 30 ათასი, რომელთაგან დაახლოებით 65 % იყვნენ საფრანგეთის მოქალაქეები. ტურიზმიდან საერთო ფინანსურმა შემოსავლებმა 2004 წელს შეადგინა მხოლოდ 7 მილიონი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ამერიკული დოლარი">ამერიკული დოლარი</a><sup id="cite_ref-Country_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Country-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>ჯიბუტიში არ აესებობს რაიმე მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლები ან <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="არქიტექტურა">არქიტექტურული</a> ღირსშესანიშნაობები. პოტენციური ტურისტები შეიძლება მიიზიდნონ ამ ქვეყნის ხელუხლებელი ბუნებით და მისი მოსახლეობის ეგზოტიკური ცხოვრების წესით, რომელმაც მნიშვნელოვანწილად შეინარჩუნა ტრადიციული ჩვეულებები<sup id="cite_ref-Country_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Country-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. ზუსტად ტურისტული ინტერესების ბუნებრივ ობიექტებზე ამახვილებს ძირითად ყურადღებას ტურიზმის ეროვნული ოფისი<sup id="cite_ref-off_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-off-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ეკოტურიზმი">ეკოტურიზმის</a> ობიექტებს პირველ რიგში მიეკუთვნება მომხიბლავი სანაპირო, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="ტაჯურის ყურე">ტაჯურის ყურის</a> პლაჟები და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91-%E1%83%94%E1%83%9A-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94" title="ბაბ-ელ-მანდების სრუტე">ბაბ-ელ-მანდების სრუტის</a> სანაპიროები. ტაჯურის ყურეში ასევე მდებარეობს რამდენიმე კუნძული, რომელთა ნაპირები წარმოადგენენ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დაივინგი (ჯერ არაა დაწერილი)">დაივინგისათვის</a> კარგ შესაძლებლობას ზღვის ფაუნის შესანიშნავ მდგომარეობაში ყოფნის გამო. შესაძლებელია ზღვაზე თევზაობის გამართვა, მაგრამ ზღვის ფაუნის ობიექტების და მარჯნების გატანა აკრძალულია. ინტერესს შეიძლება წარმოადგენდეს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="აბეს ტბა">აბეს მლაშე ტბის</a> მონახულება, რომელიც მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სახელმწიფო საზღვარი">სახელმწიფო საზღვარზე</a> ჯიბუტისა და ეთიოპიას შორის<sup id="cite_ref-off_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-off-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. განსაკუთრებით მომხიბლავად ითვლება <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ასალის ტბა">ასალის მლაშე ტბა</a> (დაახლოებით ხუთ კილომეტრში ტაჯურის ყურიდან), რომელიც მდებარეობს ზღვის დონიდან 153 მეტრით დაბლა და რომელსაც გარს აკრავს ჩამქრალი <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი">ვულკანები</a> და გაცივებული <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ლავა">ლავის</a> შავი მინდვრები. </p><p>ტურისტები შეიძლება ასევე მიიზიდოს ქვეყნის დედაქალაქმა, საკმაოდ კარგად შენარჩუნებული XIX საუკუნის ბოლოს აშენებული კოლორიტული რაიონებით და დიდი მთავარი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბაზარი">ბაზარით</a><sup id="cite_ref-Country_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-Country-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. სანაპიროზე მდებარე დედაქალაქში, არსებობს რამდენიმე ადგილი ცურაობისათვის, მაგრამ უცხოელი ტურისტებისათვის მათი გამოყენება რეკომენდებული არ არის. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ტურიზმის_განვითარების_პრობლემები"><span id=".E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.96.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.95.E1.83.98.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9E.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ტურიზმის განვითარების პრობლემები</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=31" title="სექციის რედაქტირება:ტურიზმის განვითარების პრობლემები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: ტურიზმის განვითარების პრობლემები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტი რჩება საკმაოდ ღარიბ ქვეყანად მწვავე სოციალ-ეკონომიკური პრობლემებით. ჩამოსული ტურისტების რაოდენობის ზრდას პირველ რიგში ხელს უშლის განუვითარებელი ტურისტული ინფრასტრუქტურა და თანამედროვე სატრანსპორტო ქსელის არყოფნა. დიდი პრობლემაა კვალიფიციური პერსონალის მწვავე ნაკლებობა და მათი ფრანგულის გარდა სხვა უცხოური ენის არცოდნა. ყველა ამ სიძნელეებს კიდევ უფრო ართულებს ტრანსპორტის და ტელესაკომუნიკაციო მომსახურების საკმაოდ მაღალი ფასები (აფრიკული ნორმებით). სასტუმროების ინფრასტრუქტურა ასევე განსაკუთრებით სუსტადაა განვითარებული. 2007 წლის მონაცემებით, მთელ ქვეყანაში იყო მხოლოდ ორი დიდი ოტელი, შესაბამისად 185 და 177 ნომრით, სხვა სასტუმრო ნომრების რაოდენობა შეადგენდა 655-ს<sup id="cite_ref-Country_24-3" class="reference"><a href="#cite_note-Country-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. არასახარბიელო ფაქტორებს ეკუთვნის რთული სანიტარულ-ეპიდემიური მდგომარეობა ჯიბუტიში — ტურისტებმა უნდა შეასრულონ განსაზღვრული უსაფრთხოების ზომები ინფექციური მოწამვლისა და ნაწლავების დაავადების საშიშროების გამო. </p><p>მაგრამ ჯიბუტის ტურიზმის დარგის მომავალი სპეციალისტების მიერ განიხილება, როგორც საკმაოდ იმედისმომცემი. ჯიბუტის მთავრობა, რომელსაც ესმის ეროვნული ტურიზმის განვითარების დიდი პოტენციალი, ამისათვის ატარებს მრავალმხრივ ღონისძიებებს — მაგალითად, ცდილობს მაქსიმალურად შეამსუბუქოს უცხოური ინვესტიციების რეჟიმი ტურისტულ ინფრასტრუქტურაში. პრიორიტეტი ეძლევა სასტუმროების და ავტოგზების მშენებლობას, რომლებიც შეესაბამებიან თანამედროვე მსოფლიო სტანდარტებს<sup id="cite_ref-Country_24-4" class="reference"><a href="#cite_note-Country-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საგარეო_ვაჭრობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D_.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.AD.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>საგარეო ვაჭრობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=32" title="სექციის რედაქტირება:საგარეო ვაჭრობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: საგარეო ვაჭრობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ექსპორტზე გადის: ცოცხალი პირუტყვი, ხორცი, ტყავი; იმპორტირდება: საკვები, ნავთობპროდუქტები, სამრეწველო საქონელი. ძირითადი სავაჭრო პარტნიორები — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ევროკავშირი">ევროკავშირის</a> სხვა ქვეყნები, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94" title="სპარსეთის ყურე">სპარსეთის ყურის</a> ქვეყნები, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოეთი</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სოციალური_სფერო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9D"></span>სოციალური სფერო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=33" title="სექციის რედაქტირება:სოციალური სფერო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=33" title="Edit section's source code: სოციალური სფერო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ჯანდაცვა"><span id=".E1.83.AF.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.95.E1.83.90"></span>ჯანდაცვა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=34" title="სექციის რედაქტირება:ჯანდაცვა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=34" title="Edit section's source code: ჯანდაცვა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ქვეყანაში სიცოცხლის ხანგრძლივობა შეადგენს დაახლოებით 62 წელს. შობადობის მაჩვენებელია 2,63 ბავშვი ერთ ქალზე.<sup id="cite_ref-CIA_16-5" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ქვეყანაში დაახლოებით 18 ექიმი მოდის 100 000 ადამიანზე.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2011 წლის ივნისში გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ხალხთა დასახლების ფონდმა გამოაქვეყნა მოხსენება მსოფლიოში შობადობის მდგომარეობის შესახებ. 2010 წელს ჯიბუტიში დედათა სიკვდილიანობა ყოველ 100 000 დაბადებულ ბავშვზე შეადგენდა 300 ქალს. ეს მაჩვენებელი 2008 წელს იყო 461,6 და 1990 წელს — 606,5. ამ მოხსენების მიზანია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ათასწლეულის განვითარების მიზნები (ჯერ არაა დაწერილი)">ათასწლეულის განვითარების მიზნების</a> მიღწევის შესაძლებელი გზების განხილვა, კონკრეტულად ბავშვთა და დედათა სიკვდილიანობის შემცირება. ჯიბუტიში <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მეანეობა (ჯერ არაა დაწერილი)">მეანეთა</a> რაოდენობა 1000 დაბადებულზე შეადგენს 6-ს და ორსული ქალების სიკვდილიანობის რისკი 1-ია 93-დან.<sup id="cite_ref-SOWMY_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-SOWMY-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2005 წლის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის შეფასებების თანახმად, ჯიბუტელი ქალების და გოგოების დაახლოებით 93,1 % განიცდიდა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90" title="ქალთა წინადაცვეთა">ქალთა წინადაცვეთას</a>,<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> რაც ქორწინებამდელი წეს-ჩვეულებაა ჩრდილო-აღმოსავლეთ აფრიკაში და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ახლო აღმოსავლეთი">ახლო აღმოსავლეთის</a> ნაწილში, რომელსაც აქვს თავისი ღრმა ფესვები <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ძველი ეგვიპტე">ძველ ეგვიპტეში</a>.<sup id="cite_ref-Rohayes_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rohayes-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Bodman_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bodman-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მიუხედავად იმისა, რომ ეს პროცედურა იურიდიულად აკრძალულია 1994 წლიდან, იგი ჯერ კიდევ ფართოდ გამოიყენება, რადგანაც მას დიდი ფესვები აქვს ადგილობრივ კულტურაში.<sup id="cite_ref-Djiwfm_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Djiwfm-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> წინადაცვეთის მიზნად ადგილობრივი მოსახლეობა უპირველეს ყოვლისა თვლის თავაშვებულობის შემაკავებლად და ქალებზე შესაძლო თავდასხმის ასაცილებლად.<sup id="cite_ref-Djiwfm_30-1" class="reference"><a href="#cite_note-Djiwfm-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Frayser_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Frayser-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ჯიბუტის მამაკაცების დაახლოებით 94 % ასევე იყენებს <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90" title="წინადაცვეთა">წინადაცვეთის</a> პროცედურას.<sup id="cite_ref-Ahuja_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ahuja-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="განათლება"><span id=".E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.97.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>განათლება</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=35" title="სექციის რედაქტირება:განათლება" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=35" title="Edit section's source code: განათლება"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>განათლების სფერო პრიორიტეტულია ჯიბუტის მთავრობისთვის. 2009 წლის მდგომარეობით, იგი თავისი წლიური ბიუჯეტიდან განათლების სფეროსათვის გამოჰყოფს 20,5 %-ს.<sup id="cite_ref-infodev.org_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-infodev.org-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჯიბუტის საგანმანათლებლო სისტემა პირველად ჩამოყალიბდა შეზღუდული განათლების ბაზის დასაკმაყოფილებლად. მაგალითად, სასკოლო განათლების სისტემა მთლიანად ელიტარული იყო და ცუდად ესადაგებოდა ადგილობროვ პირობებს და მოთხოვნებს.<sup id="cite_ref-infodev.org_33-1" class="reference"><a href="#cite_note-infodev.org-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1990-იანი წლების ბოლოს, ჯიბუტის ხელისუფლებამ გადახედა ეროვნული განათლების სტრატეგიას და ჩაატარა ფართე კონსულტაციური პროცესები ადმინისტრაციული ორგანოების, პედაგოგების, მშობლების და ეროვნული ასამბლეის წევრების მონაწილეობით. ამ ინიციატივის ფარგლებში განისაზღვრა საკითხები, რომლებიც ყურადღებას საჭიროებენ და მიიღეს კონკრეტული რეკომენდაციები იმაზე, თუ როგორ უნდა მისულიყვნენ მის სრულყოფილებამდე. ხელისუფლებამ შემდგომში მოამზადა რეფორმების კომპლექსური გეგმა, რომელიც მიმართული იყო განათლების სფეროს მოდერნიზაციაზე 2000-2010 წლების პერიოდში. 2000 წლის აგვისტოში, ხელისუფლებამ პარლამენტს ოფიციალურად გადასცა კანონი განათლების დაგეგმარების შესახებ და შეიმუშავა უახლოეს 5 წელზე გათვლილი საშუალოვადიანი განვითარების გეგმის პროექტი. ფუნდამენტალურ აკადემიურ სისტემას ჩაუტარდა მნიშვნელოვანი რეორგანიზაცია და გახდა სავალდებულო; დღეს იგი შედგება ექვსწლიანი დაწყებითი სკოლებისაგან და ოთხწლიანი საშუალო სკოლებისაგან. ამას გარდა, ახალმა კანონმა შემოიტანა საშუალო დონის პროფესიული სწავლება და 2006 წლის 7 იანვარს გახსნა <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="უნივერსიტეტი">უნივერსიტეტი</a> ქვეყანაში.<sup id="cite_ref-infodev.org_33-2" class="reference"><a href="#cite_note-infodev.org-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ამ ახალი კანონის მიღების შედეგად მნიშვნელოვანი პროგრესი იქნა მიღწეული მთელი სასწავლო სექტორის სფეროში.<sup id="cite_ref-infodev.org_33-3" class="reference"><a href="#cite_note-infodev.org-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კერძოდ, მოსწავლეთა კონტინგენტის რაოდენობა და დასწრების რაოდენობა მუდმივად იზრდება, ზოგიერთი რეგიონალური განსხვავებებით. 2004-2005 წლებიდან 2007-2008 წლებამდე პერიოდში, გოგონების ჩარიცხვა დაწყებით სკოლაში გაიზარდა 18,6 %-ით; ბიჭებისათვის ის გაიზარდა 8,0 %-ით. საშუალო სკოლებში ჩარიცხულთა რაოდენობა იმავე წლების პერიოდში გაიზარდა 72,4 %-ით გოგონებისათვის და 52,2 %-ით ბიჭებისათვის. საშუალოდ, ყველანაირ სკოლებში ჩარიცხულების ზრდის ტემპმა შეადგინა 49,8 % გოგონებისათვის და 56,1 % ბიჭებისათვის.<sup id="cite_ref-Datee_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Datee-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჯიბუტიში ხელისუფლება განსაკუთრებულ ყურადღებას ანიჭებს ინსტიტუციონალური ინფრასტრუქტურის და სასწავლო-მეთოდური მასალების, მათ შორის ახალი სასკოლო ოთახების მშენებლობას და სასწავლო წიგნების მიწოდების, განვითარებას და სრულყოფას. სკოლისშემდგომ დონეზე, აქცენტი ასევე აღებულია კვალიფიცირებული ინსტრუქტორების მომზადებაზე და პროფესიონალური მომზადების გაკვეთილებზე სკოლის გამცდენ მოზარდებზე.<sup id="cite_ref-infodev.org_33-4" class="reference"><a href="#cite_note-infodev.org-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2012 წლის მდგომარეობით, ჯიბუტიში განათლების დონე შეადგენს 70 %-ს.<sup id="cite_ref-Pcaotw_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pcaotw-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ქვეყანაში უმაღლესი სასწავლო დაწესებულებაა — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის უნივერსიტეტი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯიბუტის უნივერსიტეტი</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მასმედია"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.90"></span>მასმედია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=36" title="სექციის რედაქტირება:მასმედია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=36" title="Edit section's source code: მასმედია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>დედაქალაქ ჯიბუტიში, სატელეფონო კავშირი კოსმოსური თანამგზავრების საშუალებით მყარდება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპასთან</a> და დასავლეთთან, ხოლო ხმელეთით ქვეყნის და მსოფლიოს მთავარ ქალაქებთან. 2003 წელს ქვეყანაში არსებობს 9500 <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტელეფონი">ტელეფონის</a> ნომერი და გამოიყენება 23 000 მობილური ტელეფონი. </p><p>მასმედიის ყველა საშუალებას აკონტროლებს სახელმწიფო. ჯიბუტიში <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D" title="რადიო">რადიომ</a> თავისი მაუწყებლობა დაიწყო 1940-იან წლებში, საფრანგეთის სომალის კოლონიალურ პერიოდში.<sup id="cite_ref-d10_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-d10-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1983 წელს ჯიბუტიში, საფრანგეთის და გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის დახმარებით, გაიხსნა მძლავრი სახელმწიფო რადიოსადგური, რომელიც AM დიაპაზონზე მაუწყებლობდა. სატელევიზიო მაუწყებლობა პირველად განხორციელდა 1967 წელს. ორივე იმყოფება სახელმწიფო საკუთრებაში და მაუწყებლობს არაბულ, ფრანგულ, სომალურ და აფარის ენებზე. 2001 წლის მდგომარეობით მაუწყებლობდა 1 AM და 2 FM რადიოსადგური და 1 სატელევიზიო სადგური. 1997 წელს აღირიცხებოდა 77 <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D" title="რადიო">რადიო</a> და 37 <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ტელევიზორი">ტელევიზორი</a> 1000 მოსახლეზე. 2003 წელს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="ინტერნეტი">ინტერნეტით</a> სარგებლობდა დაახლოებით 6500 აბონენტი. </p><p>ჯიბუტიში გამოდის ერთი ყოველკვირეული <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გაზეთი">გაზეთი</a>, სახელმწიფოს ეკუთვნის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%93%E1%83%94_%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლა-ნასიონ დე ჯიბუტი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლა-ნასიონ დე ჯიბუტი</a>,<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> რომელსაც ჰქონდა 4300-იანი ტირაჟი 2000 წელს. თითოეულ პოლიტიკურ პარტიას აქვს უფლება გამოსცეს <a href="/wiki/%E1%83%9F%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჟურნალი">ჟურნალი</a>. არსებობენ რამდენიმე ოპოზიციური, ყოველკვირეული და ყოველთვიური გამოცემები, რომლებიც მუშაობენ თავისუფლად. </p><p>ქვეყნის კონსტიტუცია ითვალისწინებს სიტყვისა და პრესის თავისუფლებას, ხოლო ხელისუფლების მტკიცებით იგი იცავს მოსახლეობის ამ უფლებებს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="კულტურა"><span id=".E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>კულტურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=37" title="სექციის რედაქტირება:კულტურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=37" title="Edit section's source code: კულტურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტელების სამოსი გამოხატავს რეგიონის ცხელ და მშრალ კლიმატს. როდესაც ჯიბუტელებს არ აცვიათ თანამედროვე ტანსაცმელი, როგორებიცაა ჯინსები და მაისურები, მამაკაცები ჩვეულებრივ ატარებენ macawiis-ის, რომელიც წარმოადგენს წელს ირგვლივ ჩაცმულ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სარონგი (ჯერ არაა დაწერილი)">სარონგს</a>. ბევრი მომთაბარე ხალხი იხურავს არამჭიდროდ დახვეულ თეთრი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%99%E1%83%9D)" class="mw-redirect" title="ბამბა (ბოჭკო)">ბამბის</a> ხალათს, რომელსაც ჰქვია ტობე. მისი ბოლო მიმართულია ქვემოთ, დაახლოებით მუხლებამდე, რომლის დასასრულიც მხარზეა გადაკიდებული (ისევე როგორც რომაული <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90" title="ტოგა">ტოგა</a>). </p><p>ქალებს ჩვეულებრივ აცვიათ დირაკა, რომელიც გრძელი, მსუბუქი, გამჭვირვალე კაბაა, რომელიც დამზადებულია ბამბისაგან ან პოლიესტერისგან, მას იცმევენ მთელ სიგრძეზე. სპორტული აღნაგობის გათხოვილი ქალები თავზე იხურავენ თავსაბურავს, რომელსაც ჰქვია შაში და ხშირად სხეულის ზედა ნაწილს იფარავენ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შალი (ჯერ არაა დაწერილი)">შალით</a>, რომელსაც ჰქვია garbasaar. მაგრამ გაუთხოვარი ან ახალგაზრდა ქალები ყოველთვის არ იფარავენ სახეს. ტრადიციული არაბული სამოსი, როგორებიცაა, მამაკაცის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="გალაბია (ჯერ არაა დაწერილი)">გალაბია</a> (jellabiyaad სომალიში) და ქალის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯილბაბი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯილბაბი</a> ასევე ხშირადაა გამოყენებადი. ზოგიერთი ღონისძიებებისთვის, როგორიცაა ფესტივალი, ქალები ირთვებიან სპეციალური მორთულობების და ქუდების დახმარებით, რომლებიც გავნან <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98" title="მაღრიბი">მაღრიბის</a> ტომის <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბერბერები">ბერბერების</a> ჩაცმულობას.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჯიბუტის დიდ თვითმყოფად ხელოვნებას გადასცემენ და ინახავენ ზეპირი ფორმით, ძირითადად სიმღერის სახით. შეინიშნება ისლამური, ოსმალური და ფრანგული გავლენის ბევრი მაგალითები, ადგილობრივი შენობების კედლებზე ასევე შეინიშნება გულმოდგინედ შესრულებული მოტივები და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="კალიგრაფია">კალიგრაფია</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მუსიკა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.A3.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90"></span>მუსიკა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=38" title="სექციის რედაქტირება:მუსიკა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=38" title="Edit section's source code: მუსიკა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>სომალელებს აქვთ მდიდარი მუსიკალური მემკვიდრეობა, რომელიც თავმოყრილია ტრადიციულ სომალურ <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ფოლკლორი">ფოლკლორში</a>. სომალური სიმღერების უმრავლესობა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="პენტატონიკა">პენტატონიკურია</a>. ანუ, ისინი იყენებენ მხოლოდ ხუთ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ხმის სიმაღლე (ჯერ არაა დაწერილი)">ხმის სიმაღლეს</a> ერთ <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ოქტავა">ოქტავაზე</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰეპტატონიკა (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰეპტატონიკური</a> მასშტაბებისგან განსხვავებით, როგორიცაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაჟორი (ჯერ არაა დაწერილი)">მაჟორი</a>. სომალური მუსიკა შეიძლება შეცდომით მივამსგავსოთ ახლომდებარე რეგიონებისას, როგორებიცაა ეთიოპია, სუდანი ან <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="არაბეთის ნახევარკუნძული">არაბეთის ნახევარკუნძული</a>, მაგრამ საბოლოოდ მაინც გამოვიცნობთ თავის უნიკალური მელოდიით და სტილით. სომალური სიმღერები სიმღერის ავტორ პოეტებს (midho), <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="სიმღერების ავტორი">სიმღერების ავტორებს</a> (laxan) და <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვოკალისტი">ვოკალისტებს</a> (codka ანუ „ხმა“) შორის ურთიერთობის შედეგია. Balwo არის სასიყვარულო თემებზე აგებული სომალური მუსიკალური სტილი, რომელიც პოპულარულია ჯიბუტიში.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ტრადიციული მუსიკა შორიდან გვაგონებს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალის ნახევარკუნძული">სომალის ნახევარკუნძულის</a> სხვა ადგილების ხალხურ მუსიკას, როგორიცაა ეთიოპია; ის ასევე შეიცავს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული მუსიკა (ჯერ არაა დაწერილი)">არაბული მუსიკის</a> ელემენტებს. ჯიბუტის ისტორია ჩაწერილია მომთაბარე ხალხის პოეზიაში და სიმღერებში, რომელიც არა ერთ ათასწლეულს მოითვლის, როდესაც ჯიბუტის მოსახლეობა ვაჭრობდა ძველ ეგვიპტესთან, ინდოეთთან და ჩინეთთან. ზეპირი ლიტერატურა ასევე საკმაოდ მუსიკალურია. ის სხვადასხვა სახეობისაა, მათ შორის საქორწილო, საომარი, საქებარი და სატრაბახო სიმღერები.<sup id="cite_ref-expedition_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-expedition-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ლიტერატურა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ლიტერატურა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=39" title="სექციის რედაქტირება:ლიტერატურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=39" title="Edit section's source code: ლიტერატურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტის აქვს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="პოეზია">პოეზიის</a> ძველი ტრადიცია. პოეზიის რამდენიმე კარგად განვითარებულ სომალურ ფორმებს მიეკუთვნება გაბაი, jiifto, geeraar, wiglo, buraanbur, beercade, afarey და guuraw. გაბაის (ეპიკური პოემა) აქვს ყველაზე უფრო რთული სიგრძე, რომელიც ხშირად აჭარბებს 100 სტროფს. პოეტური მიღწევის ნიშნად ითვლება, როდესაც ახალგაზრდა პოეტს შეუძლია შეთხზას ასეთი ლექსი. ლექსები ეხება რამდენიმე ძირითად თემებს, მათ შორის baroorodiiq (ელეგია), amaan (შექება), jacayl (რომანტიკა), guhaadin (სატირული), digasho (ბოროტება) და guubaabo (ლიდერობა). baroorodiiq-ში (ელეგია) აღწერილია გამოჩენილი პოეტის ან ადამიანის ხსოვნის პატივისცემა.<sup id="cite_ref-Abdullahi75_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Abdullahi75-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> აფარელებისთვის დამახასიათებელია ginnili, როგორც საომარი-პოეზია და მომავლის მხედველობა, მას აქვს ხალხური მონათხრობების მდიდარი ზეპირი ტრადიციები. მას ასევე აქვს მხედრული სიმღერების ფართე რეპერტუარი.<sup id="cite_ref-Phillips_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Phillips-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ამას გარდა, ჯიბუტის აქვს ისლამური ლიტერატურის ძველი ტრადიციები. ასეთი ყველაზე უფრო მეტად ცნობილ ისტორიულ ნაწარმოებს შორისაა შუა საუკუნეების Futuh Al-Habash და Shihāb al-Dīn, რომლებსაც მივყავართ ადალის სასულთნოს არმიის მიერ აბისინიის დაპყრობების XVI საუკუნის ქრონიკებთან.<sup id="cite_ref-Shihab_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shihab-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> უკანასკნელ წლებში მთელი რიგი პოლიტიკოსები და ინტელექტუალები ასევე წერენ მოგონებებს ან შეხედულებებს ჯიბუტიზე. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სამზარეულო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.96.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.9D"></span>სამზარეულო</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=40" title="სექციის რედაქტირება:სამზარეულო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=40" title="Edit section's source code: სამზარეულო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯიბუტის სამზარეულო წარმოადგენს სომალის, აფარის, ეთიოპიის, იემენის და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D" title="ფრანგული სამზარეულო">ფრანგული სამზარეულოების</a> ნარევს, ზოგიერთი სამხრეთ აზიის სამზარეულოს (განსაკუთრებით <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D" title="ინდური სამზარეულო">ინდურის</a>) კულინარიის გავლენის დამატებით. ადგილობრივ საკვებს ჩვეულებრივ ამზადებენ ბევრი ახლო აღმოსავლეთის სანელებლების გამოყენებით, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ზაფრანა">ზაფრანიდან</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დარიჩინი (ჯერ არაა დაწერილი)">დარიჩინამდე</a>. მწარე საკვებს ამზადებენ ბევრი ვარიაციებით, ტრადიციული ფა-ფადან, ანუ „Soupe Djiboutienne“-დან (სურნელოვანი მოხარშული საქონლის სუპი), yetakelt wet-მდე (სურნელოვანი ბოსტნეულის რაგუში არეული). Xalwo (გამოითქმება „halwo“) ანუ <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="ჰალვა">ჰალვა</a> — პოპულარული საკონდიტრო ნაწარმია დღესასწაულების დროს, როგორიცაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ურაზა-ბაირამი (ჯერ არაა დაწერილი)">ურაზა-ბაირამის</a> დღესასწაულები ან ქორწილები. ჰალვა მხადდება <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="შაქარი">შაქარისაგან</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიმინდის სახამებელი (ჯერ არაა დაწერილი)">სიმინდის სახამებლისაგან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ილი (მცენარე)">ილის</a> ფხვნილისაგან, <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94" title="ჯავზის ხე">ჯავზის</a> ფხვნილისაგან და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%9D" title="ერბო">გჰისაგან</a>. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="არაქისი">არაქისს</a> ზოგჯერ უმატებენ გემოვნების გასაუმჯობესებლად.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სპორტი"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98"></span>სპორტი</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=41" title="სექციის რედაქტირება:სპორტი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=41" title="Edit section's source code: სპორტი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ფეხბურთი">ფეხბურთი</a> ყველაზე პოპულარული <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="სპორტი">სპორტის</a> სახეობაა ჯიბუტიში. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯიბუტის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები</a>, ზედმეტსახელად Riverains de la Mer Rouge („წითელი ზღვის ნაპირელები“), ასპარეზობს სხვადასხვა საერთაშორისო ტურნირებში, როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე უცხოეთში. ის შედის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯიბუტის ფეხბურთის ფედერაცია (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯიბუტის ფეხბურთის ფედერაციაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="აფრიკის ფეხბურთის კონფედერაცია">აფრიკის ფეხბურთის კონფედერაციის</a> (CAF) და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული საფეხბურთო ასოციაციების კავშირი (ჯერ არაა დაწერილი)">არაბული საფეხბურთო ასოციაციების კავშირის</a> (UAFA) წევრია. ასევე არსებობენ ასობით ადგილობრივი საფეხბურთო კლუბები, რომლებიც თამაშობენ ეროვნულ დონეზე. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="კალათბურთი">კალათბურთი</a> — პოპულარობით მეორე სპორტის სახეობაა ქვეყანაში. </p><p>ჯიბუტიმ <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ოლიმპიური თამაშები">ოლიმპიური თამაშებში</a> მონაწილეობა დაიწყო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1984&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1984 (ჯერ არაა დაწერილი)">1984 წლის ლოს-ანჯელესის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშებიდან</a> და მას შემდეგ არ გამოუტოვებია არც ერთი <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები">ზაფხულის ოლიმპიადა</a>. ამასთან ერთად <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_2004" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2004">2004 წლის ათენის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a> ჯიბუტელი სპორტსმენები მიწვეულნი იყვნენ მონაწილეობის მისაღებად, მაგრამ ისინი სტარტზე არ გამოვიდნენ. სულ ოლიმპიურ თამაშებზე ქვეყანა წარადგინა 16-მა მამაკაცმა სპორტსმენმა და ორმა ქალმა, რომლებმაც მონაწილეობა მიიღეს <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%9D" title="ძიუდო">ძიუდოს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AB%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მძლეოსნობა">მძლეოსნობის</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფროსნობა (ჯერ არაა დაწერილი)">აფროსნობის</a> შეჯიბრებებში. ჯიბუტის ყველაზე უფრო მრავალრიცხოვანი დელეგაცია ჰყავდა <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1992" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1992">1992 წლის ბარსელონის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a> (8 სპორტსმენი). <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზამთრის ოლიმპიური თამაშები">ზამთრის ოლიმპიურ თამაშებზე</a> ჯიბუტის არასოდეს მიუღია მონაწილეობა. </p><p>ერთადერთი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოლიმპიური მედალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ოლიმპიური მედალი</a> მოპოვებული იქნა <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1988" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1988">1988 წლის სეულის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a>. მძლეოსანი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C_%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰუსეინ აჰმედ სალაჰი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰუსეინ აჰმედ სალაჰი</a> მესამე იყო <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მარათონი">მარათონულ გარბენში</a>. </p><p>ჯიბუტის <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="ეროვნული ოლიმპიური კომიტეტი">ეროვნული ოლიმპიური კომიტეტი</a> შეიქმნა 1983 წელს, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი">საერთაშორისო ოლიმპიურმა კომიტეტმა</a> იგი აღიარა 1984 წელს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="დღესასწაულები"><span id=".E1.83.93.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>დღესასწაულები</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=42" title="სექციის რედაქტირება:დღესასწაულები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=42" title="Edit section's source code: დღესასწაულები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ქვემოთ მოყვანილია სახელმწიფო <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="დღესასწაული">დღესასწაულების</a> სია ჯიბუტიში. ქვეყანაში გამოიყენება ორი ოფიციალური <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კალენდარი">კალენდარული</a> სისტემა: პირველ რიგში <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="გრიგორიანული კალენდარი">გრიგორიანული კალენდარი</a> და ასევე <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ჰიჯრა (კალენდარი)">ისლამური მთვარის კალენდარი</a> რელიგიური დღესასწაულებისთვის. </p> <table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border-collapse:collapse; border:1px solid #aaa"> <tbody><tr> <th style="background:#efefef;">თარიღი </th> <th style="background:#efefef;">დასახელება </th></tr> <tr> <th colspan="4">გრიგორიანული კალენდარი </th></tr> <tr> <td>1 იანვარი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ახალი წელი">ახალი წელი</a> </td></tr> <tr> <td>1 მაისი </td> <td>შრომის დღე </td></tr> <tr> <td>27 ივნისი </td> <td>დამოუკიდებლობის დღე </td></tr> <tr> <td>12 <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="რაბი ალ-ავალი (ჯერ არაა დაწერილი)">რაბი ალ-ავალი</a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="მაჰმადი">მაჰმადის</a> დაბადების დღე </td></tr> <tr> <td>1 <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="შავალი (დღესასწაული) (ჯერ არაა დაწერილი)">შავალი</a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="რამადანი">რამადანის</a> დასასრული </td></tr> <tr> <td>1 <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მუჰარამი (ჯერ არაა დაწერილი)">მუჰარამი</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მუსულმანური ახალი წელი (ჯერ არაა დაწერილი)">მუსულმანური ახალი წელი</a> </td></tr> <tr> <td>25 დეკემბერი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტეს შობა">ქრისტეს შობა</a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&veaction=edit&section=43" title="სექციის რედაქტირება:სქოლიო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&section=43" title="Edit section's source code: სქოლიო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="font-size: 90%; list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-geohive-1">↑ <a href="#cite_ref-geohive_1-0"><sup>1.0</sup></a> <a href="#cite_ref-geohive_1-1"><sup>1.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151031080942/http://www.geohive.com/cntry/djibouti.aspx">Geohive</a>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geohive.com/cntry/djibouti.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2015-10-31. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2015-10-26.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-citypopulation-2">↑ <a href="#cite_ref-citypopulation_2-0"><sup>2.0</sup></a> <a href="#cite_ref-citypopulation_2-1"><sup>2.1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.citypopulation.de/Djibouti.html">Citypopulation</a></span> </li> <li id="cite_note-Statoids-3">↑ <a href="#cite_ref-Statoids_3-0"><sup>3.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Statoids_3-1"><sup>3.1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statoids.com/udj.html">Statoids</a></span> </li> <li id="cite_note-Hmid-4">↑ <a href="#cite_ref-Hmid_4-0"><sup>4.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hmid_4-1"><sup>4.1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geonames.org/DJ/highest-mountains-in-djibouti.html">Highest Mountains in Djibouti</a>. geonames.org</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldwildlife.org/ecoregions/at1304">Eritrean coastal desert</a></span> </li> <li id="cite_note-climate-6">↑ <a href="#cite_ref-climate_6-0"><sup>6.0</sup></a> <a href="#cite_ref-climate_6-1"><sup>6.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/weather/223817">BBC Weather: Djibouti</a>. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 11 July 2012.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text">Imbert-Vier, Simon. Invention et réalisations de la frontière djibouto-érythréenne. // Africa (Roma), № 6, 2009</span> </li> <li id="cite_note-Barrington2006-8">↑ <a href="#cite_ref-Barrington2006_8-0"><sup>8.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Barrington2006_8-1"><sup>8.1</sup></a> <span class="reference-text">Barrington, Lowell, After Independence: Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States.- University of Michigan Press, 2006.- P.115</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.africatravelling.net/djibouti/djibouti/djibouti_history.htm">Djibouti — History</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110903103154/http://www.africatravelling.net/djibouti/djibouti/djibouti_history.htm">დაარქივებული</a> 2011-09-03 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Africa Travelling</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://africanelections.tripod.com/dj.html">Elections in Djibouti</a> აფრიკული არჩევნების სარჩევი</span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120219154824/http://www.lesnouvelles.org/P10_magazine/12_depeche04/12188_FDParhiba2003.html">Pour la 12ème commémoration du massacre d’Arhiba</a>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lesnouvelles.org/P10_magazine/12_depeche04/12188_FDParhiba2003.html">ორიგინალიდან</a> — 2012-02-19. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2015-10-29.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text">„Thousands Of Djiboutians Flee to Ethiopia.“ The Associated Press, July 12, 1993.</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5482.htm">Djibouti (07/08)</a></span> </li> <li id="cite_note-Pdfad-14"><a href="#cite_ref-Pdfad_14-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.diplomatie.gouv.fr/fr/politique-etrangere-de-la-france/defense-et-securite/cooperation-de-securite-et-de/revue-partenaires-securite-defense/archives-revue-freres-d-armes/les-anciens-numeros/freres-d-armes-253-dossier/dossier-republique-de-djibouti/article/presentation-des-forces-armees">Présentation des forces armées djiboutiennes</a>. Ministère des Affaires étrangères (France). <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 23 March 2013.</small></cite><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვიკიპედია:მკვდარი ბმული (ჯერ არაა დაწერილი)"><span title=" მკვდარი ბმული მოინიშნა: აგვისტო 2021">მკვდარი ბმული</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-IISS_2012_432-15"><a href="#cite_ref-IISS_2012_432_15-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">International Institute for Strategic Studies (IISS) (2012). <i>The Military Balance 2012</i>. London:  IISS,   გვ. 432.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Military+Balance+2012&rft.aulast=International+Institute+for+Strategic+Studies+%28IISS%29&rft.date=2012&rft.pub=IISS&rft.place=London"> </span></span> </li> <li id="cite_note-CIA-16">↑ <a href="#cite_ref-CIA_16-0"><sup>16.0</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_16-1"><sup>16.1</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_16-2"><sup>16.2</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_16-3"><sup>16.3</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_16-4"><sup>16.4</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_16-5"><sup>16.5</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200504070831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/dj.html">Djibouti</a>. <i>The World Factbook</i>. CIA (February 5, 2013).  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/dj.html">ორიგინალიდან</a> — მაისი 4, 2020. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: February 26, 2013.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=DJ"><i>Ethnologue</i>, "Languages of Djibouti"</a></span> </li> <li id="cite_note-constitution-18"><a href="#cite_ref-constitution_18-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121125063016/http://www.adi.dj/constitut/constitut_dj.htm">Constitution de la République de Djibouti</a> French. Agence Djiboutienne d'Information.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adi.dj/constitut/constitut_dj.htm">ორიგინალიდან</a> — 25 ნოემბერი 2012. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 30 March 2013.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2012/08/09/the-worlds-muslims-unity-and-diversity-1-religious-affiliation/#identity">Chapter 1: Religious Affiliation</a> retrieved 4 September 2013</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">United Nations High Commissioner for Refugees. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unhcr.org/refworld/docid/4b20f03523.html">accessed 13 December 2009 Immigration and Refugee Board of Canada, "Djibouti: Situation and treatment of Christians, including instances of discrimination or violence; effectiveness of recourse available in cases of mistreatment; problems that a Muslim can face if he or she converts to Christianity or marries a Christian (2000–2009)", 5 August 2009</a>. Unhcr.org. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2010-06-20.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">David M. Cheney. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/ddjib.html">Diocese of Djibouti</a>. Catholic-hierarchy.org. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 28 February 2013.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6ATeJtfXu?url=http://www.lonelyplanet.com/djibouti">Introducing Djibouti</a>. Lonely Planet.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lonelyplanet.com/djibouti">ორიგინალიდან</a> — 2012-09-06. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 22 დეკემბერი 2011.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-off-23">↑ <a href="#cite_ref-off_23-0"><sup>23.0</sup></a> <a href="#cite_ref-off_23-1"><sup>23.1</sup></a> <a href="#cite_ref-off_23-2"><sup>23.2</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6ATeLgAjz?url=http://www.visitdjibouti.dj/">Bienvenue à Djibouti</a>. Office National de Tourisme de Djibouti.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.visitdjibouti.dj/">ორიგინალიდან</a> — 2012-09-06. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 22 დეკემბერი 2011.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Country-24">↑ <a href="#cite_ref-Country_24-0"><sup>24.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Country_24-1"><sup>24.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Country_24-2"><sup>24.2</sup></a> <a href="#cite_ref-Country_24-3"><sup>24.3</sup></a> <a href="#cite_ref-Country_24-4"><sup>24.4</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6ATeNsLqD?url=http://www.bk-conseil.com/espaceinformation/documentation/tourism/Djibouti_Country_Profile.pdf">Country Profile: Djibouti</a> (PDF). Regional Tourism Investment Conference. East Africa and the Indian Ocean. 27-29 July, 2007.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bk-conseil.com/espaceinformation/documentation/tourism/Djibouti_Country_Profile.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2012-09-06. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 22 დეკემბერი 2011.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100217173121/http://www.irinnews.org/country.aspx?CountryCode=DJ&RegionCode=HOA">Republic of Djibouti: Humanitarian Country Profile</a>. Irinnews.org (February 2007).  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irinnews.org/country.aspx?CountryCode=DJ&RegionCode=HOA">ორიგინალიდან</a> — 2010-02-17. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2010-06-20.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-SOWMY-26"><a href="#cite_ref-SOWMY_26-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/64rH7WUJi?url=http://www.unfpa.org/sowmy/report/home.html">The State Of The World's Midwifery</a>. United Nations Population Fund.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unfpa.org/sowmy/report/home.html">ორიგინალიდან</a> — 2012-01-21. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: August 2011.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.who.int/reproductivehealth/topics/fgm/prevalence/en/index.html">Prevalence of FGM</a>. Who.int (2010-12-09). <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2011-04-27.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Rohayes-28"><a href="#cite_ref-Rohayes_28-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFRose_Oldfield_Hayes1975" class="citation journal cs1">Rose Oldfield Hayes (1975). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_american-ethnologist_1975-11_2_4/page/617">„Female genital mutilation, fertility control, women's roles, and the patrilineage in modern Sudan: a functional analysis“</a>. <i>American Ethnologist</i>. <b>2</b> (4): 617–633. <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1525%2Fae.1975.2.4.02a00030">10.1525/ae.1975.2.4.02a00030</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0094-0496">0094-0496</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Ethnologist&rft.atitle=Female+genital+mutilation%2C+fertility+control%2C+women%27s+roles%2C+and+the+patrilineage+in+modern+Sudan%3A+a+functional+analysis&rft.volume=2&rft.issue=4&rft.pages=617-633&rft.date=1975&rft_id=info%3Adoi%2F10.1525%2Fae.1975.2.4.02a00030&rft.issn=0094-0496&rft.au=Rose+Oldfield+Hayes&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_american-ethnologist_1975-11_2_4%2Fpage%2F617&rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4042187">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"„""“""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style></span> </li> <li id="cite_note-Bodman-29"><a href="#cite_ref-Bodman_29-0">↑</a> <span class="reference-text">Herbert L. Bodman, Nayereh Esfahlani Tohidi, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PFzdA2Hini4C&pg=PA41"><i>Women in Muslim societies: diversity within unity</i></a>, (Lynne Rienner Publishers: 1998), p. 41 <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1555875785" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1555875785</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Djiwfm-30">↑ <a href="#cite_ref-Djiwfm_30-0"><sup>30.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Djiwfm_30-1"><sup>30.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=55405">DJIBOUTI: Women fight mutilation</a>. Irinnews.org (2005-07-12). <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2011-04-27.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Frayser-31"><a href="#cite_ref-Frayser_31-0">↑</a> <span class="reference-text">Suzanne G. Frayser, Thomas J. Whitby, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZArPH0nFGo0C&pg=PA257">Studies in human sexuality: a selected guide</a>, (Libraries Unlimited: 1995), p. 257 <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1563081318" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1563081318</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Ahuja-32"><a href="#cite_ref-Ahuja_32-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Eric Werker, Amrita Ahuja, and Brian Wendell. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cid.harvard.edu/neudc07/docs/neudc07_s1_p02_ahuja.pdf">Male Circumcision and AIDS: The Macroeconomic Impact of a Health Crisis</a> (PDF). <i>NEUDC 2007 Papers: Northeast Universities Development Consortium Conference: Center for International Development at Harvard Un</i>. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2011-04-27.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-infodev.org-33">↑ <a href="#cite_ref-infodev.org_33-0"><sup>33.0</sup></a> <a href="#cite_ref-infodev.org_33-1"><sup>33.1</sup></a> <a href="#cite_ref-infodev.org_33-2"><sup>33.2</sup></a> <a href="#cite_ref-infodev.org_33-3"><sup>33.3</sup></a> <a href="#cite_ref-infodev.org_33-4"><sup>33.4</sup></a> <span class="reference-text">Hare, Harry (2007) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.infodev.org/en/Publication.398.html">ICT in Education in Djibouti</a>, World Bank</span> </li> <li id="cite_note-Datee-34"><a href="#cite_ref-Datee_34-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://eastafrica.usaid.gov/documents/document/document/1368">Djibouti Assistance to Education Evaluation</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121112235926/http://eastafrica.usaid.gov/documents/document/document/1368">დაარქივებული</a> 2012-11-12 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. . USAID (April 2009)</span> </li> <li id="cite_note-Pcaotw-35"><a href="#cite_ref-Pcaotw_35-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal"> (2012) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.google.com/books?id=pLw-ReHIgvQC">Compact Atlas of the World</a></i>.  Penguin,   გვ. 138. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0756698596" title="სპეციალური:BookSources/0756698596">0756698596</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Compact+Atlas+of+the+World&rft.date=2012&rft.pub=Penguin&rft.isbn=0756698596&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fbooks%3Fid%3DpLw-ReHIgvQC"> </span></span> </li> <li id="cite_note-d10-36"><a href="#cite_ref-d10_36-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">Dubnov, Helena (2003). <i>A Grammatical Sketch of Somali</i>. Koln:  Rudiger Koppe Verlag,   გვ. 10.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Grammatical+Sketch+of+Somali&rft.aulast=Dubnov&rft.aufirst=Helena&rft.date=2003&rft.pub=Rudiger+Koppe+Verlag&rft.place=Koln"> </span></span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lanationdj.com/">La Nation de Djibouti</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.discoverfrance.net/Colonies/Images/Places/Djibouti/Women_Costumes_Djibouti.jpg">Image of Djibouti women in head-dresses</a>. <i>discoverfrance.net</i>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text">Mohamed Diriye Abdullahi, <i>Culture and Customs of Somalia</i>, (Greenwood Press: 2001), pp.170–172.</span> </li> <li id="cite_note-expedition-40"><a href="#cite_ref-expedition_40-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040227041820/http://expedition.bensenville.lib.il.us/Africa/Djibouti/culture.htm">Djibouti – Culture Overview</a>. <i>Expedition Earth</i>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://expedition.bensenville.lib.il.us/Africa/Djibouti/culture.htm">ორიგინალიდან</a> — February 27, 2004. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: September 28, 2005.</small></cite> – <i>Website no longer exists; link is to <a href="/wiki/Internet_Archive" title="Internet Archive">Internet Archive</a></i></span> </li> <li id="cite_note-Abdullahi75-41"><a href="#cite_ref-Abdullahi75_41-0">↑</a> <span class="reference-text">Mohamed Diriye Abdullahi (2001) <i>Culture and Customs of Somalia</i>, Greenwood Press, pp. 75–76</span> </li> <li id="cite_note-Phillips-42"><a href="#cite_ref-Phillips_42-0">↑</a> <span class="reference-text">Matt Phillips, Jean-Bernard Carillet (2006) <i>Lonely Planet Ethiopia and Eritrea</i>, Lonely Planet. p.301.</span> </li> <li id="cite_note-Shihab-43"><a href="#cite_ref-Shihab_43-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">Shihāb al-Dīn Aḥmad ibn ʻAbd al-Qādir ʻArabfaqīh, Translated by Paul Stenhouse, Richard Pankhurst (2003). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=YgIwAQAAIAAJ">The conquest of Abyssinia: 16th century</a></i>.  Tsehai Publishers & Distributors,   გვ. 77.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+conquest+of+Abyssinia%3A+16th+century&rft.au=Shih%C4%81b+al-D%C4%ABn+A%E1%B8%A5mad+ibn+%CA%BBAbd+al-Q%C4%81dir+%CA%BBArabfaq%C4%ABh%2C+Translated+by+Paul+Stenhouse%2C+Richard+Pankhurst&rft.date=2003&rft.pub=Tsehai+Publishers+%26+Distributors&rft.pages=77&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYgIwAQAAIAAJ"> </span></span> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <span class="reference-text">Barlin Ali, <i>Somali Cuisine</i>, (AuthorHouse: 2007), p.79</span> </li> </ol></div></div> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/35px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/53px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/70px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div style="margin-left: 50px;"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი"><span id="fact">ვიკისაწყობში</span></a> არის გვერდი თემაზე: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Djibouti" class="extiw" title="commons:Category:Djibouti">ჯიბუტი</a></b></i></div> </div> </div> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background:#ececec" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:აფრიკის ქვეყნები"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგის განხილვა:აფრიკის ქვეყნები"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="აფრიკის ქვეყნების სია">ქვეყნები</a> და ტერიტორიები აფრიკაში</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი აფრიკა">ჩრდილოეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Northern Africa"><img alt="Map indicating Northern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/40px-LocationNorthernAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/60px-LocationNorthernAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/80px-LocationNorthernAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბია">ლიბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტუნისი">ტუნისი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="დასავლეთი აფრიკა">დასავლეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Western Africa"><img alt="Map indicating Western Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/40px-LocationWesternAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/60px-LocationWesternAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/80px-LocationWesternAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბენინი">ბენინი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D" title="ბურკინა-ფასო">ბურკინა-ფასო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="გამბია">გამბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="გვინეა">გვინეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3" title="გვინეა-ბისაუ">გვინეა-ბისაუ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D-%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="კაბო-ვერდე">კაბო-ვერდე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2-%E1%83%93%E2%80%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოტ-დ’ივუარი">კოტ-დ’ივუარი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბერია">ლიბერია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="მავრიტანია">მავრიტანია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მალი">მალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ნიგერი">ნიგერი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სენეგალი">სენეგალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტოგო">ტოგო</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკა">ცენტრალური აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Central Africa"><img alt="Map indicating Central Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/40px-LocationCentralMiddleAfrica.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/60px-LocationCentralMiddleAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/80px-LocationCentralMiddleAfrica.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="392" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ანგოლა">ანგოლა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაბონი">გაბონი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="ეკვატორული გვინეა">ეკვატორული გვინეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა">კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს რესპუბლიკა">კონგოს რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98" title="სან-ტომე და პრინსიპი">სან-ტომე და პრინსიპი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა">ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ჩადი">ჩადი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="აღმოსავლეთი აფრიკა">აღმოსავლეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Eastern Africa"><img alt="Map indicating Eastern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/40px-LocationEasternAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/60px-LocationEasternAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/80px-LocationEasternAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ბურუნდი">ბურუნდი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ზამბია">ზამბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="კომორის კუნძულების კავშირი">კომორი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მადაგასკარი">მადაგასკარი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სამხრეთი სუდანი">სამხრეთი სუდანი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელის კუნძულები</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a class="mw-selflink selflink">ჯიბუტი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთი აფრიკა">სამხრეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Southern Africa"><img alt="Map indicating Southern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/40px-LocationSouthernAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/60px-LocationSouthernAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/80px-LocationSouthernAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="არაღიარებული ქვეყნების სია">არაღიარებული<br />ქვეყნები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="აზავადი">აზავადი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა">საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="სომალილენდი">სომალილენდი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A1" class="mw-redirect" title="ქვეყნების სია რომლებიც ერთზე მეტი კონტინენტზე მდებარეობს">ნაწილობრივ აფრიკაში</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კანარის კუნძულები">კანარის კუნძულები</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90" title="სოკოტრა">სოკოტრა</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="პანტელერია">პანტელერია</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="პორტუგალია">პორტუგალია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="მადეირა (კუნძულები)">მადეირა</a>)</small> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="დამოკიდებული ტერიტორიების სია">დამოკიდებული</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ეპარსეს კუნძულები">ეპარსეს კუნძულები</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ესპანეთის სუვერენული ტერიტორიები">ესპანეთის სუვერენული ტერიტორიები</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90" title="მაიოტა">მაიოტა</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="მელილია">მელილია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>) </small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რეიუნიონი">რეიუნიონი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%90" title="სეუტა">სეუტა</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>)</small> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94,_%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია">წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="გაერთიანებული სამეფო">გაერთიანებული სამეფო</a>)</small> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9D_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სადავო ტერიტორიების სია">სადავო ტერიტორიები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="დასავლეთი საჰარა">დასავლეთი საჰარა</a> </span> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="თარგი:აფრიკის კავშირი"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:აფრიკის კავშირი (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აფრიკის კავშირი">აფრიკის კავშირი (AU)</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <div> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ანგოლა">ანგოლა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბენინი">ბენინი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D" title="ბურკინა-ფასო">ბურკინა-ფასო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ბურუნდი">ბურუნდი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაბონი">გაბონი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="გამბია">გამბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="გვინეა">გვინეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3" title="გვინეა-ბისაუ">გვინეა-ბისაუ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="ეკვატორული გვინეა">ეკვატორული გვინეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ზამბია">ზამბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D-%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="კაბო-ვერდე">კაბო-ვერდე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="კომორის კუნძულების კავშირი">კომორი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა">კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს რესპუბლიკა">კონგოს რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2-%E1%83%93%E2%80%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოტ-დ’ივუარი">კოტ-დ’ივუარი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბერია">ლიბერია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბია">ლიბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მადაგასკარი">მადაგასკარი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="მავრიტანია">მავრიტანია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მალი">მალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ნიგერი">ნიგერი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სამხრეთი სუდანი">სამხრეთი სუდანი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98" title="სან-ტომე და პრინსიპი">სან-ტომე და პრინსიპი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <i><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა">საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა</a></i> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სენეგალი">სენეგალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტოგო">ტოგო</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტუნისი">ტუნისი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ჩადი">ჩადი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა">ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">ჯიბუტი</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> </span> </p> </div> </div></td><td class="navbox-image" style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="1"><div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Emblem_of_the_African_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/55px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png" decoding="async" width="55" height="49" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/83px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/110px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png 2x" data-file-width="145" data-file-height="130" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:წითელი ზღვის მოსაზღვრე ქვეყნები"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგის განხილვა:წითელი ზღვის მოსაზღვრე ქვეყნები"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="წითელი ზღვა">წითელი ზღვის</a> მოსაზღვრე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ქვეყნების სია">ქვეყნები</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;padding:0.3em 0; line-height:2.2em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Egypt.svg" class="mw-file-description" title="დროშა: ეგვიპტე"><img alt="დროშა: ეგვიპტე" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/22px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/33px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/44px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Eritrea.svg" class="mw-file-description" title="დროშა: ერიტრეა"><img alt="დროშა: ერიტრეა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/22px-Flag_of_Eritrea.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/33px-Flag_of_Eritrea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/44px-Flag_of_Eritrea.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Yemen.svg" class="mw-file-description" title="იემენის დროშა"><img alt="იემენის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/22px-Flag_of_Yemen.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/33px-Flag_of_Yemen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/44px-Flag_of_Yemen.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Jordan.svg" class="mw-file-description" title="იორდანიის დროშა"><img alt="იორდანიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/22px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/33px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/44px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იორდანია">იორდანია</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Israel.svg" class="mw-file-description" title="ისრაელის დროშა"><img alt="ისრაელის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ისრაელი">ისრაელი</a><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saudi_Arabia.svg" class="mw-file-description" title="საუდის არაბეთის დროშა"><img alt="საუდის არაბეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/22px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/33px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/44px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდის არაბეთი">საუდის არაბეთი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Somalia.svg" class="mw-file-description" title="სომალის დროშა"><img alt="სომალის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/22px-Flag_of_Somalia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/33px-Flag_of_Somalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/44px-Flag_of_Somalia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Sudan.svg" class="mw-file-description" title="სუდანის დროშა"><img alt="სუდანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/22px-Flag_of_Sudan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/33px-Flag_of_Sudan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/44px-Flag_of_Sudan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Djibouti.svg" class="mw-file-description" title="ჯიბუტის დროშა"><img alt="ჯიბუტის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/22px-Flag_of_Djibouti.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/33px-Flag_of_Djibouti.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/44px-Flag_of_Djibouti.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a class="mw-selflink selflink">ჯიბუტი</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჯიბუტი&oldid=4695713">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჯიბუტი&oldid=4695713</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97_-_%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D_2021" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - აგვისტო 2021">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - აგვისტო 2021</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90" title="კატეგორია:გასაახლებელი ინფოდაფა">გასაახლებელი ინფოდაფა</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:აფრიკის ქვეყნები">აფრიკის ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ფრანგულენოვანი ქვეყნები">ფრანგულენოვანი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:არაბულენოვანი ქვეყნები">არაბულენოვანი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები">გაეროს წევრი სახელმწიფოები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:საფრანგეთის ყოფილი კოლონიები">საფრანგეთის ყოფილი კოლონიები</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">დამალული კატეგორია: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:Pages_with_non-numeric_formatnum_arguments" title="კატეგორია:Pages with non-numeric formatnum arguments">Pages with non-numeric formatnum arguments</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98,_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C_ISBN_magic_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A1" title="კატეგორია:გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს">გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 12:31, 29 აგვისტო 2024.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია® არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-869cr","wgBackendResponseTime":208,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.655","walltime":"0.921","ppvisitednodes":{"value":8101,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":167765,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":61951,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":36415,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 493.444 1 -total"," 38.79% 191.405 1 თარგი:სქოლიო"," 33.18% 163.741 3 თარგი:ნავდაფა"," 20.93% 103.265 1 თარგი:წითელი_ზღვის_მოსაზღვრე_ქვეყნები"," 20.50% 101.176 1 თარგი:Cite_journal"," 12.24% 60.394 1 თარგი:ინფოდაფა_ქვეყანა"," 11.87% 58.555 1 თარგი:აფრიკის_ქვეყნები"," 6.47% 31.944 2 თარგი:Country"," 5.80% 28.637 2 თარგი:Country_flagcountry"," 5.50% 27.122 19 თარგი:Cite_web"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.074","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2189685,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-8d7444bdb-8jnlv","timestamp":"20241121081431","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10ef\u10d8\u10d1\u10e3\u10e2\u10d8","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q977","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q977","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-05-17T15:10:50Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/34\/Flag_of_Djibouti.svg"}</script> </body> </html>