CINXE.COM

Ilesia Católica - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ast" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ilesia Católica - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )astwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "dmy","wgMonthNames":["","xineru","febreru","marzu","abril","mayu","xunu","xunetu","agostu","setiembre","ochobre","payares","avientu"],"wgRequestId":"f8e26940-1708-4d27-9cb5-993afd89ceed","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ilesia_Católica","wgTitle":"Ilesia Católica","wgCurRevisionId":4333142,"wgRevisionId":4333142,"wgArticleId":5107,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Webarchive template wayback links","Páxines que usen enllaces máxicos ISBN","Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir","Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF","Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI","Wikipedia:Artículos con identificadores BNE","Wikipedia:Artículos con identificadores BNF","Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC","Wikipedia:Artículos con identificadores GND","Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN", "Wikipedia:Artículos con identificadores NLA","Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC","Wikipedia:Artículos con identificadores ULAN","Wikipedia:Artículos con identificadores BIBSYS","Wikipedia:Artículos con identificadores SBN","Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library","Wikipedia:Artículos con identificadores GEA","Wikipedia:Artículos con identificadores Dialnet","1000 artículos que toa Wikipedia habría de tener","Ilesia católica"],"wgPageViewLanguage":"ast","wgPageContentLanguage":"ast","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ilesia_Católica","wgRelevantArticleId":5107,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Catolicismu","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ast","pageLanguageDir":"ltr", "pageVariantFallbacks":"ast"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica","wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9592","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles": "ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ast&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ast&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ast&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/1200px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="799"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/800px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="532"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/640px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="426"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ilesia Católica - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ast.m.wikipedia.org/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ast)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ast.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ast"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Canal Atom Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:CambeosRecientes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ilesia_Católica rootpage-Ilesia_Católica skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar al conteníu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menú principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">despintar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visita la portada [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_de_la_comunid%C3%A1" title="Tocante al proyeutu, lo qué pues facer, ú s&#039;alcuentren les coses"><span>Portal de la comunidá</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambeosRecientes" title="La llista de cambios recientes de la wiki. [r]" accesskey="r"><span>Cambeos recién</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleatoria" title="Carga una páxina al debalu [x]" accesskey="x"><span>Páxina al debalu</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="El llugar pa deprender"><span>Ayuda</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginasEspeciales"><span>Páxines especiales</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="La Enciclopedia Llibre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ast.svg" width="119" height="13" style="width: 7.4375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Gueta" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Busca en Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia" aria-label="Buscar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Busca en Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Gueta"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Guetar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramientes personales"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia l&#039;apariencia de la páxina (tamañu del testu, anchu y color)" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apariencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apariencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ast.wikipedia.org&amp;uselang=ast" class=""><span>Donativos</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&amp;returnto=Ilesia+Cat%C3%B3lica" title="Encamentámoste que crees una cuenta y qu&#039;anicies sesión; sicasí, nun ye obligatorio" class=""><span>Crear una cuenta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Ilesia+Cat%C3%B3lica" title="T&#039;encamentamos que t&#039;identifiques, anque nun ye obligatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Entrar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Más opciones" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramientes personales" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramientes personales</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ast.wikipedia.org&amp;uselang=ast"><span>Donativos</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribuir</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&amp;returnto=Ilesia+Cat%C3%B3lica" title="Encamentámoste que crees una cuenta y qu&#039;anicies sesión; sicasí, nun ye obligatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear una cuenta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Ilesia+Cat%C3%B3lica" title="T&#039;encamentamos que t&#039;identifiques, anque nun ye obligatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Entrar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores desconectados <a href="/wiki/Ayuda:Introducci%C3%B3n" aria-label="Obtenga más información sobre editar"><span>más información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:MiDiscusi%C3%B3n" title="Alderique de les ediciones feches con esta direición IP [n]" accesskey="n"><span>Alderique</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Conteníu" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Conteníu</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">despintar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Entamu</div> </a> </li> <li id="toc-Nome" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nome"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nome</span> </div> </a> <ul id="toc-Nome-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Organización" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Organización"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Organización</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Organización-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Organización</span> </button> <ul id="toc-Organización-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Santa_Sede,_papáu,_Curia_Romana_y_Colexu_Cardenaliciu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Santa_Sede,_papáu,_Curia_Romana_y_Colexu_Cardenaliciu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Santa Sede, papáu, Curia Romana y Colexu Cardenaliciu</span> </div> </a> <ul id="toc-Santa_Sede,_papáu,_Curia_Romana_y_Colexu_Cardenaliciu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Códigu_de_Derechu_Canónicu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Códigu_de_Derechu_Canónicu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Códigu de Derechu Canónicu</span> </div> </a> <ul id="toc-Códigu_de_Derechu_Canónicu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ilesia_Llatina_ya_ilesies_orientales" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ilesia_Llatina_ya_ilesies_orientales"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Ilesia Llatina ya ilesies orientales</span> </div> </a> <ul id="toc-Ilesia_Llatina_ya_ilesies_orientales-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Diócesis,_parroquies,_organizaciones_ya_institutos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Diócesis,_parroquies,_organizaciones_ya_institutos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Diócesis, parroquies, organizaciones ya institutos</span> </div> </a> <ul id="toc-Diócesis,_parroquies,_organizaciones_ya_institutos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miembros_de_la_Ilesia_Católica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miembros_de_la_Ilesia_Católica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Miembros de la Ilesia Católica</span> </div> </a> <ul id="toc-Miembros_de_la_Ilesia_Católica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Doctrina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Doctrina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Doctrina</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Doctrina-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Doctrina</span> </button> <ul id="toc-Doctrina-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_naturaleza_de_Dios" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_naturaleza_de_Dios"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>La naturaleza de Dios</span> </div> </a> <ul id="toc-La_naturaleza_de_Dios-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_naturaleza_de_la_Ilesia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_naturaleza_de_la_Ilesia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>La naturaleza de la Ilesia</span> </div> </a> <ul id="toc-La_naturaleza_de_la_Ilesia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-El_Xuiciu_Final" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#El_Xuiciu_Final"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>El Xuiciu Final</span> </div> </a> <ul id="toc-El_Xuiciu_Final-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Santos_y_devociones" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Santos_y_devociones"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Santos y devociones</span> </div> </a> <ul id="toc-Santos_y_devociones-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_Virxe_María" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_Virxe_María"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>La Virxe María</span> </div> </a> <ul id="toc-La_Virxe_María-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sacramentos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sacramentos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Sacramentos</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Sacramentos-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Sacramentos</span> </button> <ul id="toc-Sacramentos-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sacramentos_d&#039;aniciu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sacramentos_d&#039;aniciu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Sacramentos d'aniciu</span> </div> </a> <ul id="toc-Sacramentos_d&#039;aniciu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bautismu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bautismu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Bautismu</span> </div> </a> <ul id="toc-Bautismu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Confirmación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Confirmación"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2</span> <span>Confirmación</span> </div> </a> <ul id="toc-Confirmación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eucaristía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Eucaristía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.3</span> <span>Eucaristía</span> </div> </a> <ul id="toc-Eucaristía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sacramentos_de_curación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sacramentos_de_curación"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Sacramentos de curación</span> </div> </a> <ul id="toc-Sacramentos_de_curación-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Penitencia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Penitencia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Penitencia</span> </div> </a> <ul id="toc-Penitencia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Unción_d&#039;amalecíos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Unción_d&#039;amalecíos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Unción d'amalecíos</span> </div> </a> <ul id="toc-Unción_d&#039;amalecíos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sacramentos_al_serviciu_de_la_comunión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sacramentos_al_serviciu_de_la_comunión"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Sacramentos al serviciu de la comunión</span> </div> </a> <ul id="toc-Sacramentos_al_serviciu_de_la_comunión-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ordes_sagraos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ordes_sagraos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>Ordes sagraos</span> </div> </a> <ul id="toc-Ordes_sagraos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Casamientu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Casamientu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.2</span> <span>Casamientu</span> </div> </a> <ul id="toc-Casamientu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lliturxa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lliturxa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Lliturxa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lliturxa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Lliturxa</span> </button> <ul id="toc-Lliturxa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ritos_de_la_Ilesia_Llatina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ritos_de_la_Ilesia_Llatina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Ritos de la Ilesia Llatina</span> </div> </a> <ul id="toc-Ritos_de_la_Ilesia_Llatina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ritos_orientales" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ritos_orientales"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Ritos orientales</span> </div> </a> <ul id="toc-Ritos_orientales-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Aspectos_sociales_ya_culturales" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Aspectos_sociales_ya_culturales"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Aspectos sociales ya culturales</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Aspectos_sociales_ya_culturales-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Aspectos sociales ya culturales</span> </button> <ul id="toc-Aspectos_sociales_ya_culturales-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Doctrina_social_de_la_Ilesia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Doctrina_social_de_la_Ilesia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Doctrina social de la Ilesia</span> </div> </a> <ul id="toc-Doctrina_social_de_la_Ilesia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Servicios_sociales" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Servicios_sociales"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Servicios sociales</span> </div> </a> <ul id="toc-Servicios_sociales-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moral_sexual" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moral_sexual"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Moral sexual</span> </div> </a> <ul id="toc-Moral_sexual-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Divorciu_y_nulidá_matrimonial" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Divorciu_y_nulidá_matrimonial"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.1</span> <span>Divorciu y nulidá matrimonial</span> </div> </a> <ul id="toc-Divorciu_y_nulidá_matrimonial-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Contracepción" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Contracepción"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.2</span> <span>Contracepción</span> </div> </a> <ul id="toc-Contracepción-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Homosexualidá" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Homosexualidá"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.3</span> <span>Homosexualidá</span> </div> </a> <ul id="toc-Homosexualidá-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ordenación_femenina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ordenación_femenina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.4</span> <span>Ordenación femenina</span> </div> </a> <ul id="toc-Ordenación_femenina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Abusos_sexuales" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Abusos_sexuales"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.5</span> <span>Abusos sexuales</span> </div> </a> <ul id="toc-Abusos_sexuales-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Referencies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Referencies</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Bibliografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enllaces_esternos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enllaces_esternos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Enllaces esternos</span> </div> </a> <ul id="toc-Enllaces_esternos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Conteníu" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Tabla de conteníos" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ilesia Católica</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artículo en otro idioma. Disponible en 173 idiomas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-173" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">173 llingües</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Geurija_Katolik_Roma" title="Geurija Katolik Roma – achinés" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Geurija Katolik Roma" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="achinés" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Rooms-Katolieke_Kerk" title="Rooms-Katolieke Kerk – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Rooms-Katolieke Kerk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/R%C3%B6misch-katholische_Kirche" title="Römisch-katholische Kirche – alemán de Suiza" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Römisch-katholische Kirche" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán de Suiza" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%AE%E1%88%9B_%E1%8A%AB%E1%89%B6%E1%88%8A%E1%8A%AD_%E1%89%A4%E1%89%B0_%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B2%E1%8B%AB%E1%8A%95" title="የሮማ ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን – amháricu" lang="am" hreflang="am" data-title="የሮማ ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amháricu" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ilesia_Catolica" title="Ilesia Catolica – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Ilesia Catolica" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Remisc_Cirice" title="Remisc Cirice – inglés antiguu" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Remisc Cirice" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="inglés antiguu" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A7%D8%AB%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="الكنيسة الرومانية الكاثوليكية – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الكنيسة الرومانية الكاثوليكية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%95%DC%AC%DC%90_%DC%A9%DC%AC%DC%98%DC%A0%DC%9D%DC%A9%DC%9D_%DC%95%DC%AA%DC%97%DC%98%DC%A1%DC%9D%DC%90" title="ܥܕܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝ ܕܪܗܘܡܝܐ – araméu" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܕܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝ ܕܪܗܘܡܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="araméu" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D9%87_%D9%83%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%83%D9%8A%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%87" title="كنيسه كاتوليكيه رومانيه – árabe d’Exiptu" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كنيسه كاتوليكيه رومانيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="árabe d’Exiptu" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Roma-Katolik_kils%C9%99si" title="Roma-Katolik kilsəsi – azerbaixanu" lang="az" hreflang="az" data-title="Roma-Katolik kilsəsi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaixanu" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کاتولیک کیلیساسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کاتولیک کیلیساسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA_%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%BA%D3%99%D2%AF%D0%B5" title="Католик сиркәүе – bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Католик сиркәүе" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Remisch-katholische_Kira" title="Remisch-katholische Kira – bávaru" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Remisch-katholische Kira" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bávaru" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ruomas_Katal%C4%97ku_Ba%C5%BEn%C4%AB%C4%8D%C4%97" title="Ruomas Katalėku Bažnīčė – samogitianu" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ruomas Katalėku Bažnīčė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="samogitianu" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Simbahan_Katoliko" title="Simbahan Katoliko – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Simbahan Katoliko" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Рымска-Каталіцкая Царква – bielorrusu" lang="be" hreflang="be" data-title="Рымска-Каталіцкая Царква" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bielorrusu" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Каталіцкая Царква – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Каталіцкая Царква" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Ger%C3%A9ja_Katolik" title="Geréja Katolik – betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Geréja Katolik" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D1%8A%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Католическа църква – búlgaru" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Католическа църква" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaru" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A5%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A6%B2%E0%A7%80" title="ক্যাথলিক মণ্ডলী – bengalín" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ক্যাথলিক মণ্ডলী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalín" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Iliz_katolik_roman" title="Iliz katolik roman – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Iliz katolik roman" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Rimokatoli%C4%8Dka_crkva" title="Rimokatolička crkva – bosniu" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Rimokatolička crkva" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniu" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Gareja_Katolik_Roma" title="Gareja Katolik Roma – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Gareja Katolik Roma" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA_%D1%81%D2%AF%D0%BC%D1%8D" title="Католик сүмэ – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Католик сүмэ" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Esgl%C3%A9sia_Cat%C3%B2lica_Romana" title="Església Catòlica Romana – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Església Catòlica Romana" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Iglesia_romano_catolico" title="Iglesia romano catolico – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Iglesia romano catolico" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/L%C3%B2%CC%A4-m%C4%81-ti%C4%95ng-ci%C5%8D-g%C3%A1u" title="Lò̤-mā-tiĕng-ciō-gáu – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Lò̤-mā-tiĕng-ciō-gáu" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Simbahang_Katoliko_Romano" title="Simbahang Katoliko Romano – cebuanu" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Simbahang Katoliko Romano" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuanu" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DA%B5%DB%8E%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%86%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کڵێسای کاتۆلیک – kurdu central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کڵێسای کاتۆلیک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdu central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Katolick%C3%A1_c%C3%ADrkev" title="Katolická církev – checu" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Katolická církev" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checu" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Katol%C3%ABcczi_K%C3%B2sc%C3%B3%C5%82" title="Katolëcczi Kòscół – kashubianu" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Katolëcczi Kòscół" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kashubianu" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Eglwys_Gatholig_Rufeinig" title="Yr Eglwys Gatholig Rufeinig – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Eglwys Gatholig Rufeinig" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Romerskkatolske_kirke" title="Romerskkatolske kirke – danés" lang="da" hreflang="da" data-title="Romerskkatolske kirke" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danés" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Roman_cheechi" title="Roman cheechi – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Roman cheechi" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/R%C3%B6misch-katholische_Kirche" title="Römisch-katholische Kirche – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Römisch-katholische Kirche" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1lisa_Katolike" title="Kılisa Katolike – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kılisa Katolike" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία – griegu" lang="el" hreflang="el" data-title="Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="griegu" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Ce%E1%B9%A1a_Cat%C3%B2lica" title="Ceṡa Catòlica – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Ceṡa Catòlica" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artículo bueno"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Catholic_Church" title="Catholic Church – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Catholic Church" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artículos destacaos"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Katolika_Eklezio" title="Katolika Eklezio – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Katolika Eklezio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_cat%C3%B3lica" title="Iglesia católica – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Iglesia católica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Katoliku_kirik" title="Katoliku kirik – estoniu" lang="et" hreflang="et" data-title="Katoliku kirik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniu" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erromatar_Eliza_Katolikoa" title="Erromatar Eliza Katolikoa – vascu" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erromatar Eliza Katolikoa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="vascu" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/El%C3%A9sia_cat%C3%B3lica" title="Elésia católica – estremeñu" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Elésia católica" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremeñu" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کلیسای کاتولیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Katolinen_kirkko" title="Katolinen kirkko – finlandés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Katolinen kirkko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3mversk-kat%C3%B3lska_kirkjan" title="Rómversk-katólska kirkjan – feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Rómversk-katólska kirkjan" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_catholique" title="Église catholique – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Église catholique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/%C3%89gll%C3%A9se_catolica_rom%C3%A8na" title="Égllése catolica romèna – arpitanu" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Égllése catolica romèna" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="arpitanu" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/R%C3%B6%C3%B6ms-Katuulsk_Sark" title="Rööms-Katuulsk Sark – frisón del norte" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Rööms-Katuulsk Sark" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisón del norte" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Roomsk-Katolike_Tsjerke" title="Roomsk-Katolike Tsjerke – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Roomsk-Katolike Tsjerke" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Eaglais_Chaitliceach_R%C3%B3mh%C3%A1nach" title="An Eaglais Chaitliceach Rómhánach – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Eaglais Chaitliceach Rómhánach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9gliz_katolik" title="Légliz katolik – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Légliz katolik" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Eaglais_Chaitligeach" title="Eaglais Chaitligeach – gaélicu escocés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Eaglais Chaitligeach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélicu escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica – gallegu" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Igrexa católica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="gallegu" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tup%C3%A3rape_Oparupigua" title="Tupãrape Oparupigua – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tupãrape Oparupigua" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Katolik_firgoz" title="Katolik firgoz – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Katolik firgoz" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Cocin_katolika" title="Cocin katolika – ḥausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Cocin katolika" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ḥausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn-ch%C3%BA-kau" title="Thiên-chú-kau – chinu hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thiên-chú-kau" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="chinu hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%9B%D7%A0%D7%A1%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%A7%D7%AA%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%AA" title="הכנסייה הקתולית – hebréu" lang="he" hreflang="he" data-title="הכנסייה הקתולית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebréu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%88%E0%A4%A5%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%98%E0%A4%B0" title="कैथोलिक गिरजाघर – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कैथोलिक गिरजाघर" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Roman_Catholic_Church" title="Roman Catholic Church – hindi de Fiji" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Roman Catholic Church" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi de Fiji" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Katoli%C4%8Dka_Crkva" title="Katolička Crkva – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Katolička Crkva" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Legliz_Katolik" title="Legliz Katolik – haitianu" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Legliz Katolik" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitianu" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3mai_katolikus_egyh%C3%A1z" title="Római katolikus egyház – húngaru" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Római katolikus egyház" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaru" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" title="Կաթոլիկ եկեղեցի – armeniu" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կաթոլիկ եկեղեցի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armeniu" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" title="Կաթոլիկ եկեղեցի – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կաթոլիկ եկեղեցի" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Ecclesia_Catholic" title="Ecclesia Catholic – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Ecclesia Catholic" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Gerija_Katolik" title="Gerija Katolik – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Gerija Katolik" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gereja_Katolik_Roma" title="Gereja Katolik Roma – indonesiu" lang="id" hreflang="id" data-title="Gereja Katolik Roma" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesiu" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Eclesie_Catolic" title="Eclesie Catolic – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Eclesie Catolic" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Simbaan_a_Katoliko" title="Simbaan a Katoliko – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Simbaan a Katoliko" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Katolik_eklezio" title="Katolik eklezio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Katolik eklezio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3mversk-ka%C3%BE%C3%B3lska_kirkjan" title="Rómversk-kaþólska kirkjan – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Rómversk-kaþólska kirkjan" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chiesa_cattolica" title="Chiesa cattolica – italianu" lang="it" hreflang="it" data-title="Chiesa cattolica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italianu" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会 – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="カトリック教会" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ruoman_Kiaklik_Choch" title="Ruoman Kiaklik Choch – inglés criollu xamaicanu" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ruoman Kiaklik Choch" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="inglés criollu xamaicanu" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artículos destacaos"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A9ja_Katulik" title="Gréja Katulik – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gréja Katulik" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის კათოლიკური ეკლესია – xeorxanu" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რომის კათოლიკური ეკლესია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxanu" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Katoliki_Cejewiye" title="Katoliki Cejewiye – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Katoliki Cejewiye" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Sot_%C3%81%CC%B1nietkhwi_Katolika" title="Sot Á̱nietkhwi Katolika – tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Sot Á̱nietkhwi Katolika" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA_%D1%88%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D1%83%D1%96" title="Католик шіркеуі – kazaquistanín" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Католик шіркеуі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaquistanín" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%9F%E1%9E%A0%E1%9E%82%E1%9E%98%E1%9E%93%E1%9F%8D%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9E%BC%E1%9E%9B%E1%9E%B7%E1%9E%80" title="ព្រះសហគមន៍កាតូលិក – ḥemer" lang="km" hreflang="km" data-title="ព្រះសហគមន៍កាតូលិក" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ḥemer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A5%E0%B3%8B%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B3%8D" title="ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್ – canarés" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="canarés" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A1%9C%EB%A7%88_%EA%B0%80%ED%86%A8%EB%A6%AD%EA%B5%90%ED%9A%8C" title="로마 가톨릭교회 – coreanu" lang="ko" hreflang="ko" data-title="로마 가톨릭교회" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreanu" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/D%C3%AAra_katol%C3%AEk" title="Dêra katolîk – curdu" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Dêra katolîk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="curdu" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Eglos_Katholik_Romanek" title="Eglos Katholik Romanek – córnicu" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Eglos Katholik Romanek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="córnicu" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artículos destacaos"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ecclesia_Catholica_Romana" title="Ecclesia Catholica Romana – llatín" lang="la" hreflang="la" data-title="Ecclesia Catholica Romana" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="llatín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Kilisia_Katolika" title="Kilisia Katolika – ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Kilisia Katolika" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kathoulesch_Kierch" title="Kathoulesch Kierch – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Kathoulesch Kierch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Eglesa_Catolica" title="Eglesa Catolica – lingua franca nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Eglesa Catolica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="lingua franca nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Roems-Kathelieke_K%C3%A8rk" title="Roems-Kathelieke Kèrk – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Roems-Kathelieke Kèrk" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Dlijia_catolica" title="Dlijia catolica – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Dlijia catolica" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Ekel%C3%A9ziya_katolike" title="Ekeléziya katolike – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Ekeléziya katolike" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Romos_Katalik%C5%B3_Ba%C5%BEny%C4%8Dia" title="Romos Katalikų Bažnyčia – lituanu" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Romos Katalikų Bažnyčia" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanu" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Romas_Kato%C4%BCu_bazn%C4%ABca" title="Romas Katoļu baznīca – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Romas Katoļu baznīca" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A5%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A" title="रोमन क्याथोलिक चर्च – maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="रोमन क्याथोलिक चर्च" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Gereja_Katolik_Roma" title="Gereja Katolik Roma – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Gereja Katolik Roma" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Eglizy_kat%C3%B4lika_r%C3%B4manina" title="Eglizy katôlika rômanina – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Eglizy katôlika rômanina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Gereja_Katolik_Roma" title="Gereja Katolik Roma – minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Gereja Katolik Roma" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Римокатоличка црква – macedoniu" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Римокатоличка црква" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoniu" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%AD" title="കത്തോലിക്കാസഭ – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കത്തോലിക്കാസഭ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%85%E0%A4%A5%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A" title="कॅथलिक चर्च – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कॅथलिक चर्च" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gereja_Katolik" title="Gereja Katolik – malayu" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gereja Katolik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malayu" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Knisja_Kattolika" title="Knisja Kattolika – maltés" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Knisja Kattolika" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltés" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eigreija_Cat%C3%B3lica" title="Eigreija Católica – mirandés" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eigreija Católica" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandés" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%9C%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA" title="ကက်သလစ် အသင်းတော် – birmanu" lang="my" hreflang="my" data-title="ကက်သလစ် အသင်းတော်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmanu" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%AA" title="کاتلیک که‌نیشت – mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="کاتلیک که‌نیشت" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Catolicismo_Romano" title="Catolicismo Romano – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Catolicismo Romano" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Chiesia_cattoleca" title="Chiesia cattoleca – napolitanu" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Chiesia cattoleca" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napolitanu" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/R%C3%B6%C3%B6msch-kathoolsche_Kark" title="Röömsch-kathoolsche Kark – baxu alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Röömsch-kathoolsche Kark" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baxu alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Rooms-Katholieke_Karke" title="Rooms-Katholieke Karke – baxu saxón" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Rooms-Katholieke Karke" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baxu saxón" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A5%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A" title="क्याथोलिक चर्च – nepalés" lang="ne" hreflang="ne" data-title="क्याथोलिक चर्च" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalés" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Rooms-Katholieke_Kerk" title="Rooms-Katholieke Kerk – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Rooms-Katholieke Kerk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_katolske_kyrkja" title="Den katolske kyrkja – noruegu Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den katolske kyrkja" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegu Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_katolske_kirke" title="Den katolske kirke – noruegu Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den katolske kirke" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegu Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_catholique" title="Église catholique – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Église catholique" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C3%89%C3%A9%CA%BC_neishoodii" title="Ééʼ neishoodii – navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Ééʼ neishoodii" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navajo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Gl%C3%A8isa_Catolica_Romana" title="Glèisa Catolica Romana – occitanu" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Glèisa Catolica Romana" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitanu" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%88%E0%A8%A5%E0%A9%8B%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%95_%E0%A8%97%E0%A8%BF%E0%A8%B0%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%98%E0%A8%B0" title="ਕੈਥੋਲਿਕ ਗਿਰਜਾਘਰ – punyabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੈਥੋਲਿਕ ਗਿਰਜਾਘਰ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punyabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Iglesia_Catolico_Romano" title="Iglesia Catolico Romano – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Iglesia Catolico Romano" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_Catolike" title="Église Catolike – pícaru" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Église Catolike" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pícaru" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Gedollische_Kaerich" title="Gedollische Kaerich – alemán de Pennsylvania" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Gedollische Kaerich" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="alemán de Pennsylvania" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki" title="Kościół katolicki – polacu" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kościół katolicki" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polacu" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Cesa_Cat%C3%B2lica" title="Cesa Catòlica – piamontés" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Cesa Catòlica" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piamontés" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AA%DA%BE%D9%88%D9%84%DA%A9_%DA%86%D8%B1%DA%86" title="کیتھولک چرچ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کیتھولک چرچ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9%D9%87_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="کاتولیکه کلیسا – pashtu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کاتولیکه کلیسا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pashtu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artículo bueno"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Igreja Católica – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Igreja Católica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kathuliku_Inlisya" title="Kathuliku Inlisya – quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kathuliku Inlisya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Baselgia_catolica_romana" title="Baselgia catolica romana – romanche" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Baselgia catolica romana" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanche" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biserica_Catolic%C4%83" title="Biserica Catolică – rumanu" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biserica Catolică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumanu" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Bisearic%C3%A3_C%C3%A3tulic%C3%A3" title="Bisearicã Cãtulicã – aromanianu" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Bisearicã Cãtulicã" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aromanianu" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rsk mw-list-item"><a href="https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%97%D1%86%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Римокатолїцка церква – Pannonian Rusyn" lang="rsk" hreflang="rsk" data-title="Римокатолїцка церква" data-language-autonym="Руски" data-language-local-name="Pannonian Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Руски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Католическая церковь – rusu" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Католическая церковь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusu" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D1%80%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%B2" title="Римокатолицька церьков – rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Римокатолицька церьков" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA_%D0%A2%D0%B0%D2%A5%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B4%D1%8C%D0%B8%D1%8D%D1%82%D1%8D" title="Католик Таҥара дьиэтэ – sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Католик Таҥара дьиэтэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Chiesa_Catt%C3%B2lica_Rumana" title="Chiesa Cattòlica Rumana – sicilianu" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Chiesa Cattòlica Rumana" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilianu" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Catholic_Kirk" title="Catholic Kirk – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Catholic Kirk" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Katolala%C5%A1_girku" title="Katolalaš girku – sami del norte" lang="se" hreflang="se" data-title="Katolalaš girku" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="sami del norte" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Katoli%C4%8Dka_crkva" title="Katolička crkva – serbo-croata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Katolička crkva" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B6%AD%E0%B7%9D%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="කතෝලික සභාව – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="කතෝලික සභාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Catholic_Church" title="Catholic Church – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Catholic Church" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Katol%C3%ADcka_cirkev_(latinsk%C3%A1_cirkev_a_v%C3%BDchodn%C3%A9_katol%C3%ADcke_cirkvi)" title="Katolícka cirkev (latinská cirkev a východné katolícke cirkvi) – eslovacu" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Katolícka cirkev (latinská cirkev a východné katolícke cirkvi)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovacu" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Rimskokatoli%C5%A1ka_cerkev" title="Rimskokatoliška cerkev – eslovenu" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Rimskokatoliška cerkev" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="eslovenu" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kisha_Katolike" title="Kisha Katolike – albanu" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kisha Katolike" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanu" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Католичка црква – serbiu" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Католичка црква" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbiu" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Katoolske_S%C3%A4%C3%A4rke" title="Katoolske Säärke – frisón de Saterland" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Katoolske Säärke" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="frisón de Saterland" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Gereja_Katolik_Roma" title="Gereja Katolik Roma – sondanés" lang="su" hreflang="su" data-title="Gereja Katolik Roma" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sondanés" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Romersk-katolska_kyrkan" title="Romersk-katolska kyrkan – suecu" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Romersk-katolska kyrkan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suecu" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kanisa_Katoliki" title="Kanisa Katoliki – suaḥili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kanisa Katoliki" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suaḥili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Rzimskokatolicki_ko%C5%9B%C4%87%C5%AF%C5%82" title="Rzimskokatolicki kośćůł – silesianu" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Rzimskokatolicki kośćůł" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silesianu" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8B%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95_%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%AA%E0%AF%88" title="கத்தோலிக்க திருச்சபை – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கத்தோலிக்க திருச்சபை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%A5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF" title="కాథలిక్ చర్చి – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="కాథలిక్ చర్చి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%B8_%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D3%A3" title="Калисои католикӣ – taxiquistanín" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Калисои католикӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxiquistanín" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="โรมันคาทอลิก – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="โรมันคาทอลิก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Simbahang_Katolikong_Romano" title="Simbahang Katolikong Romano – tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Simbahang Katolikong Romano" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Katolik_Kilisesi" title="Katolik Kilisesi – turcu" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Katolik Kilisesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turcu" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Katolik_%C3%A7irk%C3%A4w" title="Katolik çirkäw – tártaru" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Katolik çirkäw" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaru" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Католицька церква – ucraín" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Католицька церква" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraín" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DA%BE%D9%88%D9%84%DA%A9_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="کاتھولک کلیسیا – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کاتھولک کلیسیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Katolik_cherkovi" title="Katolik cherkovi – uzbequistanín" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Katolik cherkovi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbequistanín" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Ceza_Cat%C3%B2%C5%82ega" title="Ceza Catòłega – venecianu" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Ceza Catòłega" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venecianu" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Katoline_jumalankodikund" title="Katoline jumalankodikund – vepsiu" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Katoline jumalankodikund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="vepsiu" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_C%C3%B4ng_gi%C3%A1o" title="Giáo hội Công giáo – vietnamín" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giáo hội Công giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamín" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Katholieke_kerke" title="Katholieke kerke – flamencu occidental" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Katholieke kerke" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="flamencu occidental" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Gl%C3%BCg_Katulik" title="Glüg Katulik – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Glüg Katulik" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Singbahan_Katoliko" title="Singbahan Katoliko – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Singbahan Katoliko" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%B8%BB%E6%95%8E%E6%9C%83" title="天主敎會 – chinu wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="天主敎會" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinu wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%98%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%A9%D7%A2_%D7%A7%D7%99%D7%A8%D7%9B%D7%A2" title="קאטוילישע קירכע – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאטוילישע קירכע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cj%E1%BB%8D_K%C3%A1t%C3%B3l%C3%ACk%C3%AC" title="Ìjọ Kátólìkì – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìjọ Kátólìkì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%B8%BB%E6%95%99%E6%9C%83" title="天主教會 – chinu" lang="zh" hreflang="zh" data-title="天主教會" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinu" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Thian-ch%C3%BA-k%C3%A0u" title="Thian-chú-kàu – chinu min nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Thian-chú-kàu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="chinu min nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%B8%BB%E6%95%99%E6%9C%83" title="天主教會 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="天主教會" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9592#sitelinks-wikipedia" title="Editar los enllaces d&#039;interllingua" class="wbc-editpage">Editar los enllaces</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espacios de nome"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica" title="Ver la páxina de conteníu [c]" accesskey="c"><span>Páxina</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alderique:Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Alderique tocante al conteníu de la páxina (la páxina nun esiste) [t]" accesskey="t"><span>Alderique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar variante de idioma" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">asturianu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistes"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica"><span>Lleer</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit" title="Editar el códigu fonte d&#039;esta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar la fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=history" title="Versiones antigües d&#039;esta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramientes de páxina"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramientes" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramientes</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramientes</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">despintar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Más opciones" > <div class="vector-menu-heading"> Aiciones </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ilesia_Cat%C3%B3lica"><span>Lleer</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit" title="Editar el códigu fonte d&#039;esta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar la fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=history"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeneral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:LoQueEnlazaAqu%C3%AD/Ilesia_Cat%C3%B3lica" title="Llista de toles páxines wiki qu&#039;enllacien equí [j]" accesskey="j"><span>Lo qu'enllaza equí</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambiosEnEnlazadas/Ilesia_Cat%C3%B3lica" rel="nofollow" title="Cambios recientes nes páxines enllazaes dende esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios rellacionaos</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ast" title="Xubir ficheros [u]" accesskey="u"><span>Xubir ficheru</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;oldid=4333142" title="Enllaz permanente a esta revisión de la páxina"><span>Enllaz permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=info" title="Más información sobro esta páxina"><span>Información de la páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&amp;page=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;id=4333142&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Información tocante a cómo citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Acortador_de_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fast.wikipedia.org%2Fwiki%2FIlesia_Cat%25C3%25B3lica"><span>Llograr la URL encurtiada</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fast.wikipedia.org%2Fwiki%2FIlesia_Cat%25C3%25B3lica"><span>Xenerar códigu QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprentar/esportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Ilesia+Cat%C3%B3lica"><span>Crear un llibru</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&amp;page=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;printable=yes" title="Versión imprentable d&#039;esta páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión pa imprentar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> N&#039;otros proyeutos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Catholic_Church" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9592" title="Enllaz al elementu del depósitu de datos coneutáu [g]" accesskey="g"><span>Elementu de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramientes de páxina"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apariencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">despintar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Wikipedia:Llista_d%27art%C3%ADculos_que_toa_Wikipedia_tien_que_tener/Archivu" title="Wikipedia:Wikipedia:Llista d&#39;artículos que toa Wikipedia tien que tener/Archivu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1000-ast.png/40px-1000-ast.png" decoding="async" width="40" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1000-ast.png/60px-1000-ast.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1000-ast.png/80px-1000-ast.png 2x" data-file-width="481" data-file-height="315" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">De Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Redirixío dende <a href="/w/index.php?title=Catolicismu&amp;redirect=no" class="mw-redirect" title="Catolicismu">Catolicismu</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ast" dir="ltr"><table class="infobox plantia-organizacion" style="font-size:90%;width:25em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color:LightSalmon;">Ilesia Católica</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#f5baa2"> confesión cristiana <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q879146?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span>, ilesia histórica y Ilesia</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheru:Saint_Peter%27s_Basilica_facade,_Rome,_Italy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/280px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg" decoding="async" width="280" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/420px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg/560px-Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg 2x" data-file-width="4470" data-file-height="2975" /></a></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheru:Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg/280px-Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg.png" decoding="async" width="280" height="382" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg/420px-Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg/560px-Emblem_of_the_Holy_See_usual.svg.png 2x" data-file-width="673" data-file-height="918" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bbb;">Llocalización</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Sede</th><td> <a href="/wiki/Ciud%C3%A1_del_Vaticanu" title="Ciudá del Vaticanu">Ciudá del Vaticanu</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Direición</th><td> <a href="/wiki/Ciud%C3%A1_del_Vaticanu" title="Ciudá del Vaticanu">Ciudá del Vaticanu</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bbb;">Historia</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> </td></tr><tr><td><b>Símbolo niceno <sup>(es)</sup> [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg</b></td><td> </td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Fundador</th><td> <a href="/wiki/Xes%C3%BAs" title="Xesús">Xesús</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bbb;">Organigrama</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Presidente</th><td> <a href="/wiki/Papa_Franciscu" title="Papa Franciscu">Franciscu</a> (13 marzu 2013)</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bbb;">Participación empresarial</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Propietariu de</th><td> <div class="NavFrame collapsed" style="border: none; padding: 0;"> <div class="NavHead" style="font-size: 105%; background: transparent; text-align: left;">ver</div> <ul class="NavContent" style="list-style: none none; margin-left: 0; text-align: left; font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/w/index.php?title=Catedral_del_Sagrado_Coraz%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catedral del Sagrado Corazón (la páxina nun esiste)">Catedral del Sagrado Corazón</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q980982?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/wiki/Catedral_de_Mechelen" title="Catedral de Mechelen">Catedral de Mechelen</a><br /><a href="/w/index.php?title=Catedral_de_Santa_Mar%C3%ADa_de_Tokio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catedral de Santa María de Tokio (la páxina nun esiste)">Catedral de Santa María de Tokio</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1193480?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Maria_Rosenkranzk%C3%B6nigin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maria Rosenkranzkönigin (la páxina nun esiste)">Maria Rosenkranzkönigin</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1896273?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Bosque_de_clima_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bosque de clima Vaticano (la páxina nun esiste)">Bosque de clima Vaticano</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2919096?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Sarja_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sarja Church (la páxina nun esiste)">Sarja Church</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3919090?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Cross_of_Justin_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cross of Justin II (la páxina nun esiste)">Cross of Justin II</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5188475?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Gleeson_College&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gleeson College (la páxina nun esiste)">Gleeson College</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5567497?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Thomas_More_College&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thomas More College (la páxina nun esiste)">Thomas More College</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7792541?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Bishop_Saint_and_Saint_Francis_of_Assisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bishop Saint and Saint Francis of Assisi (la páxina nun esiste)">Bishop Saint and Saint Francis of Assisi</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q18480054?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Catedral_de_Amberes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catedral de Amberes (la páxina nun esiste)">Catedral de Amberes</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5901?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Palacio_Apost%C3%B3lico_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Palacio Apostólico Vaticano (la páxina nun esiste)">Palacio Apostólico Vaticano</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q145093?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=St._Roch_in_Glory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Roch in Glory (la páxina nun esiste)">St. Roch in Glory</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q204243?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Marienaltar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marienaltar (la páxina nun esiste)">Marienaltar</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q323155?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=San_Bernardino_de_Siena_predicando_ante_Alfonso_V_de_Arag%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="San Bernardino de Siena predicando ante Alfonso V de Aragón (la páxina nun esiste)">San Bernardino de Siena predicando ante Alfonso V de Aragón</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q496966?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Pala_Pesaro&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pala Pesaro (la páxina nun esiste)">Pala Pesaro</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q572697?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=El_serm%C3%B3n_y_las_obras_del_Anticristo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="El sermón y las obras del Anticristo (la páxina nun esiste)">El sermón y las obras del Anticristo</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q577165?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=San_Mateo_y_el_%C3%A1ngel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="San Mateo y el ángel (la páxina nun esiste)">San Mateo y el ángel</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q577248?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Forma parte de</th><td> <div class="NavFrame collapsed" style="border: none; padding: 0;"> <div class="NavHead" style="font-size: 105%; background: transparent; text-align: left;">ver</div> <ul class="NavContent" style="list-style: none none; margin-left: 0; text-align: left; font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/w/index.php?title=Association_of_Christian_Churches_in_Germany&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Association of Christian Churches in Germany (la páxina nun esiste)">Association of Christian Churches in Germany</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q627468?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Formáu por</th><td> <a href="/w/index.php?title=Ilesia_cat%C3%B3lica_llatina&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia católica llatina (la páxina nun esiste)">Ilesia católica llatina</a><br /><a href="/w/index.php?title=Ilesia_cat%C3%B3lica_caldea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia católica caldea (la páxina nun esiste)">Ilesia católica caldea</a><br /><a href="/wiki/Ilesia_cat%C3%B3lica_copta" title="Ilesia católica copta">Ilesia católica copta</a><br /><a href="/w/index.php?title=Ilesia_cat%C3%B3lica_siria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia católica siria (la páxina nun esiste)">Ilesia católica siria</a><br /><a href="/wiki/Ilesia_cat%C3%B3lica_maronita" title="Ilesia católica maronita">Ilesia católica maronita</a><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_melquita&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica melquita (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica melquita</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q64885?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_siro-malabar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica siro-malabar (la páxina nun esiste)">Iglesia católica siro-malabar</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q64871?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_siro-malankar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica siro-malankar (la páxina nun esiste)">Iglesia católica siro-malankar</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q256178?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_rumana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica rumana (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica rumana</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q856349?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_ucraniana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica ucraniana (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica ucraniana</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q472189?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_rutena&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina rutena (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina rutena</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q657390?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Ilesia_cat%C3%B3lica_et%C3%ADope&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia católica etíope (la páxina nun esiste)">Ilesia católica etíope</a><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_eslovaca&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica eslovaca (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica eslovaca</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q911398?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_eritrea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica eritrea (la páxina nun esiste)">Iglesia católica eritrea</a><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_h%C3%BAngara&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica húngara (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica húngara</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q950310?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_b%C3%BAlgara&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina búlgara (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina búlgara</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2664136?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_griega&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina griega (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina griega</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q44476?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_en_Italia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina en Italia (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina en Italia</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q846093?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_de_Croacia_y_Serbia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica de Croacia y Serbia (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica de Croacia y Serbia</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3586020?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_macedonia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica macedonia (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica macedonia</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3443559?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_albanesa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina albanesa (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina albanesa</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q519571?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_cat%C3%B3lica_bizantina_rusa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia católica bizantina rusa (la páxina nun esiste)">Iglesia católica bizantina rusa</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q64852?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Iglesia_greco-cat%C3%B3lica_bielorrusa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iglesia greco-católica bielorrusa (la páxina nun esiste)">Iglesia greco-católica bielorrusa</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q792212?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ilesia_cat%C3%B3lica_armenia" title="Ilesia católica armenia">Ilesia católica armenia</a><br /><a href="/w/index.php?title=Laico_cat%C3%B3lico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Laico católico (la páxina nun esiste)">laico católico</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5053187?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Cl%C3%A9rigo_cat%C3%B3lico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clérigo católico (la páxina nun esiste)">clérigo católico</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q105200214?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Teolog%C3%ADa_cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Teología católica (la páxina nun esiste)">teología católica</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1367940?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Bolsa de valores</th><td> <a href="/wiki/Catolicismu" class="mw-redirect" title="Catolicismu">catolicismu</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bbb;">Varios</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left;width: 40%;">Premios</th><td> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none; padding: 0;"><div class="NavHead" style="width:100%; background:transparent" align="center"></div><div class="NavContent" style="text-align:left;"><ul><li><small>(2010)</small> &#160;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2517928" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q2517928">'Verschlossene Auster' award</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2517928?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></li></ul> </div></div></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/content/vatican/it.html">Web oficial</a></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:right"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9592" title="Cambiar los datos en Wikidata"><img alt="Cambiar los datos en Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/12px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/18px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/24px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></td></tr></tbody></table> <p>La <b>Ilesia Católica</b>, tamién conocida como <b>Ilesia Católica Romana</b>, ye la mayor de les <a href="/w/index.php?title=Denominaci%C3%B3n_cristiana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Denominación cristiana (la páxina nun esiste)">ilesies</a> <a href="/wiki/Cristianismu" title="Cristianismu">cristianes</a>, con más de 1.270 millones de fieles bautizaos en tol mundu<sup id="cite_ref-Annuario_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Annuario-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Ye la más antigua de les instituciones internacionales de funcionamientu ininterrumpíu<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y como talo tien xugao un papel destacáu na historia y el desarrollu de la civilización occidental<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia ta formada por cuasi 3.500 <a href="/wiki/Di%C3%B3cesis" title="Diócesis">diócesis</a>, tamién llamaes ilesies locales, espardíes per tol mundu y gobernada, caúna, por un <a href="/wiki/Obispu" title="Obispu">obispu</a>. El <a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papa</a>, Vicariu de Cristu y socesor del apóstol <a href="/wiki/Ap%C3%B3stol_San_Pedru" class="mw-redirect" title="Apóstol San Pedru">San Pedru</a>, ye l'obispu de Roma, el <a href="/w/index.php?title=Supremac%C3%ADa_papal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Supremacía papal (la páxina nun esiste)">cabezaleru</a> de tola Ilesia Católica<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, depositariu del ministeriu universal de Pedru y responsable de la xunidá y la corrección doctrinal de les enseñances de la Ilesia. El gobiernu de la organización ta centralizáu na <a href="/wiki/Santa_Sede" title="Santa Sede">Santa Sede</a>, allugada na pequeña nación independiente de <a href="/wiki/Ciud%C3%A1_del_Vaticanu" title="Ciudá del Vaticanu">Ciudá del Vaticanu</a>, asitiada metanes <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Roma</a>, y de la que'l papa ye'l so xefe d'estáu. </p><p>Les creyencies cristianes del catolicismu fúndense no recoyío nel <a href="/w/index.php?title=Credu_de_Nicea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Credu de Nicea (la páxina nun esiste)">Credu de Nicea</a>. La Ilesia Católica enseña que hai namái una ilesia, santa, católica ya apostólica, fundada por <a href="/wiki/Xes%C3%BAs" title="Xesús">Xesucristu</a> na <a href="/w/index.php?title=Gran_Comisi%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gran Comisión (la páxina nun esiste)">Gran Comisión</a><sup id="cite_ref-:6_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:6-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; y que los sos obispos son los sucesores de los apóstoles de Cristu y el papa, el primeru d'ente ellos, ye'l socesor de San Pedru, a quien Cristu-y dio la primacía sobro los demás apóstoles<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Caltién que mantiene les práctiques de la fe cristiana orixinal, qu'esta-y foi tresmitida pola tradición sagrada<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y que ye, pola mor de la guía del <a href="/wiki/Esp%C3%ADritu_Santu" title="Espíritu Santu">Espíritu Santu</a>, infalible. Pese a la so xunidá coesisten nella bayura de tendencies teolóxiques ya espirituales<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, espeyaes na esistencia d'una <a href="/w/index.php?title=Ilesia_Llatina&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia Llatina (la páxina nun esiste)">Ilesia Llatina</a> (tamién nomada Ilesia d'Occidente o Ilesia Católica Romana), 23 <a href="/wiki/Ilesies_cat%C3%B3liques_orientales" title="Ilesies católiques orientales">Ilesies católiques orientales</a> y cientos d'instituciones monástiques, delles <a href="/w/index.php?title=Orde_mendicante&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde mendicante (la páxina nun esiste)">mendicantes</a>, delles de <a href="/w/index.php?title=Clausura_mon%C3%A1stica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clausura monástica (la páxina nun esiste)">clausura</a> y delles <a href="/w/index.php?title=Orde_terciaria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde terciaria (la páxina nun esiste)">terciaries</a>. </p><p>De los sos siete sacramentos el principal d'ellos ye la <a href="/wiki/Eucarist%C3%ADa" title="Eucaristía">Eucaristía</a>, que se celebra llitúrxicamente na <a href="/wiki/Misa" title="Misa">misa</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia enseña que, al traviés de la consagración por un sacerdote, el pan y el vinu del sacrificiu eucarísticu conviértense nel cuerpu y la sangre de Xesucristu: ye la doctrina de la <a href="/w/index.php?title=Transubstanciaci%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transubstanciación (la páxina nun esiste)">transubstanciación</a>. La <a href="/wiki/Virxe_Mar%C3%ADa" class="mw-redirect" title="Virxe María">Virxe María</a> ye venerada nesta ilesia como <a href="/w/index.php?title=Theotokos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Theotokos (la páxina nun esiste)">Ma de Dios</a> y <a href="/w/index.php?title=Reina_de_los_Cielos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reina de los Cielos (la páxina nun esiste)">Reina de los Cielos</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y la so imaxe ye oxetu de veneración en milenta imáxenes espardíes per santuarios marianos de tol mundu. Les sos enseñances inclúin la creyencia na <a href="/w/index.php?title=Divina_misericordia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Divina misericordia (la páxina nun esiste)">misericordia divina</a>, na <a href="/w/index.php?title=Santificaci%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Santificación (la páxina nun esiste)">santificación</a> al traviés de la fe y l'<a href="/w/index.php?title=Evanxelizaci%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evanxelización (la páxina nun esiste)">espardimientu del Evanxeliu</a>, y tamién la <a href="/wiki/Doctrina_social_de_la_Ilesia" title="Doctrina social de la Ilesia">doctrina social de la Ilesia</a>, que pon l'enfotu na axuda voluntaria a los enfermos, los probes y los aflixíos al traviés de les <a href="/w/index.php?title=Obres_de_misericordia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Obres de misericordia (la páxina nun esiste)">obres de misericordia</a> corporales ya espirituales. La Ilesia Católica ye'l mayor proveedor non gubernamental d'educación y sanidá del mundu<sup id="cite_ref-:15_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-:15-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>El so pensamientu dirixó primeru ya influyó dempués la filosofía, la cultura, l'arte y la ciencia occidental. Anguaño, los sos fieles estiéndense per tol mundu, y de magar el <a href="/wiki/Sieglu_XX" title="Sieglu XX">sieglu XX</a> la mayoría vive nel <a href="/wiki/Hemisferiu_Sur" class="mw-redirect" title="Hemisferiu Sur">hemisferiu sur</a> como resultáu, d'una banda, de la progresiva secularización d'<a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a>, y d'otra de la persecución que sufren los cristianos nel <a href="/wiki/Oriente_Mediu" title="Oriente Mediu">Oriente Mediu</a>. La Ilesia Católica yera una cola <a href="/wiki/Ilesia_Ortodoxa" title="Ilesia Ortodoxa">Ilesia Ortodoxa</a> hasta'l <a href="/wiki/Cisma_d%27Oriente" title="Cisma d&#39;Oriente">Cisma d'Oriente</a> de <a href="/wiki/1054" title="1054">1054</a>, resultáu de diferencies insalvables ente les dos ilesies sobre la cuestión de l'autoridá del papa sobro los demás obispos. Hasta'l <a href="/wiki/Conceyu_d%27%C3%89fesu" title="Conceyu d&#39;Éfesu">conceyu d'Éfesu</a> de 431 la <a href="/w/index.php?title=Ilesia_del_Oriente&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilesia del Oriente (la páxina nun esiste)">Ilesia del Oriente</a> almitía la idea de la primacía papal, y tamién les <a href="/wiki/Ilesies_ortodoxes_orientales" title="Ilesies ortodoxes orientales">Ilesies ortodoxes orientales</a> hasta'l <a href="/wiki/Conceyu_de_Calcedonia" title="Conceyu de Calcedonia">conceyu de Calcedonia</a> de 451: le estremadura ente toes elles foi resultáu de diferencies teolóxiques, non organizatives. Al cisma d'Oriente siguiolu, nel <a href="/wiki/Sieglu_XVI" title="Sieglu XVI">sieglu XVI</a>, la <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">Reforma protestante</a>, que supunxo la rotura de parte de los obispos, sacerdotes y fieles cola Ilesia y dio llugar al nacimientu ya espoxigue del <a href="/wiki/Protestantismu" title="Protestantismu">protestantismu</a>. Dende finales del <a href="/wiki/Sieglu_XX" title="Sieglu XX">sieglu XX</a> la Ilesia ye percriticada poles sos enseñances sobre la sexualidá, pola so negativa a ordenar sacerdotises muyeres y pol so manexu de los casos d'abusu sexual nos que participaran sacerdotes. </p><p>La Ilesia dirixe miles d'ilesies, hospitales y orfanatos alredor del mundu, y ye, amás del mayor proveedor non gubernamental d'educación y asistencia sanitaria nel mundu, responsable de bien d'actividaes humanitaries n'estayes perdiferentes: infancia, refuxaos, probes... Foi, por últimu, responsable de la fundación de la mayoría de les primeres universidaes que se crearon, y sigue siendo anguaño un importante proveedor d'educación superior. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nome">Nome</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Editar seición: Nome" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=1" title="Editar el código fuente de la sección: Nome"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Ignatius_of_Antiochie,_poss._by_Johann_Apakass_(17th_c.,_Pushkin_museum).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg/220px-Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg" decoding="async" width="220" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg/330px-Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg/440px-Ignatius_of_Antiochie%2C_poss._by_Johann_Apakass_%2817th_c.%2C_Pushkin_museum%29.jpg 2x" data-file-width="1129" data-file-height="1500" /></a><figcaption>San Ignaciu d'Antioquía ye l'autor de la primer referencia escrita na qu'apaez la espresión «católica» pa referise a los siguidores de Xesús (<i>Ignaciu, el portador de Dios</i>, cuadru de Ioann Apakass, <a href="/wiki/Sieglu_XVII" title="Sieglu XVII">sieglu XVII</a>, conserváu nel <a href="/w/index.php?title=Mus%C3%A9u_Pushkin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Muséu Pushkin (la páxina nun esiste)">muséu Pushkin</a> de Moscú).</figcaption></figure> <p>L'usu más antiguu conserváu del términu <i>católica</i> (del <a href="/wiki/Griegu_antiguu" title="Griegu antiguu">griegu</a> καθολικός, romanizáu <i>katholikos</i>), que significa lliteralmente universal, pa referise a la Ilesia ye del añu <a href="/wiki/110" title="110">110</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: apaez na <i>Carta d'Ignaciu a los Esmirneanos</i>, escrita por san <a href="/wiki/Ignaciu_d%27Antioqu%C3%ADa" title="Ignaciu d&#39;Antioquía">Ignaciu d'Antioquía</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, el mesmu autor del que se sepa qu'usó, alredor del añu 100, el términu <i>Cristiandá</i> (en griegu Χριστιανισμός) pa referise a los discípulos de Xesús. Nes <i>Llectures Catequétiques</i>, escrites alredor del 350 por san <a href="/w/index.php?title=Cirilu_de_Xerusal%C3%A9n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cirilu de Xerusalén (la páxina nun esiste)">Cirilu de Xerusalén</a>, el nome Ilesia Católica entamó a usase pa estremar a esti grupu d'otros grupos relixosos que tamién se nomaben «la ilesia» a ellos mesmos<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La noción católica, d'universalidá, foi afitada en <a href="/wiki/380" title="380">380</a> nel edictu <i>De fide Catolica</i>, promulgáu por <a href="/wiki/Teodosio_I_el_Grande" title="Teodosio I el Grande">Teodosio I</a>, el caberu emperador en gobernar al tiempu les metaes occidental ya oriental del <a href="/wiki/Imperiu_romanu" title="Imperiu romanu">Imperiu romanu</a>, cuando estableció a esta ilesia como relixón oficial del imperiu. </p><p>De magar el cisma d'Oriente de 1054 la Ilesia d'Oriente adoptó pa sigo'l axetivu <i>ortodoxa</i> como'l so epítetu distintivu, magar que'l so nome oficial sigue siendo Ilesia Ortodoxa Católica<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y la Ilesia Occidental que vive en comunión cola Santa Sede tomó <i>católica</i> como'l so epítetu distintivu, y conservolo tres de la Reforma Protestante de finales del sieglu XVI. El términu <i>católica romana</i> aparez ocasionalmente en documentos tanto de la Santa Sede, especialmente cuando se dirixe a determinaes conferencies episcopales nacionales, como de delles diócesis. </p><p>El nome Ilesia Católica, aplicáu al conxuntu d'esta ilesia, ta oficializáu neto nel <a href="/w/index.php?title=Catecismu_de_la_Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catecismu de la Ilesia Católica (la páxina nun esiste)">Catecismu de la Ilesia Católica</a> (<a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>) que nel <a href="/w/index.php?title=C%C3%B3digu_de_Derechu_Can%C3%B3nicu_de_1983&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Códigu de Derechu Canónicu de 1983 (la páxina nun esiste)">Códigu de Derechu Canónicu</a> (1983). Y foi utilizáu nos documentos del <a href="/wiki/Conceyu_de_Trento" title="Conceyu de Trento">Conceyu de Trento</a> (<a href="/wiki/1545" title="1545">1545</a>–<a href="/wiki/1563" title="1563">1563</a>)<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, del <a href="/wiki/Conceyu_Vaticanu_I" title="Conceyu Vaticanu I">Conceyu Vaticanu I</a> (<a href="/wiki/1869" title="1869">1869</a>–<a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a>)<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y el <a href="/wiki/Conceyu_Vaticanu_Segundu" class="mw-redirect" title="Conceyu Vaticanu Segundu">Conceyu Vaticanu II</a> (1962–1965)<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, amás de milenta otros documentos oficiales<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Organización"><span id="Organizaci.C3.B3n"></span>Organización</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Editar seición: Organización" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=2" title="Editar el código fuente de la sección: Organización"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia Católica sigue, na so organización de gobiernu, un <a href="/w/index.php?title=Sistema_episcopal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sistema episcopal (la páxina nun esiste)">sistema episcopal</a>, lideráu por obispos, persones ordenaes, esto ye, que recibieron el sacramentu del orde sacerdotal, a les que se-yos da una <a href="/w/index.php?title=Xurisdicci%C3%B3n_eclesi%C3%A1stica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xurisdicción eclesiástica (la páxina nun esiste)">xurisdicción</a> formal de gobiernu, xeneralmente territorial, dientro la ilesia<sup id="cite_ref-:0_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Hai trés niveles dientro'l cleru: l'episcopáu, compuestu por obispos con xurisdicción sobro un área xeográfica nomada diócesis o <a href="/wiki/Eparqu%C3%ADa" title="Eparquía">eparquía</a>; el presbiteriáu, formáu por sacerdotes ordenaos polos obispos y que trabayen dientro les diócesis llocales o n'órdenes relixoses; y el diaconáu, compuestu por diáconos qu'axuden a obispos y sacerdotes n'estremaes funciones del so ministeriu. El cabezaleru de la Ilesia ye l'obispu de Roma, el papa, que la so xurisdicción ye nomada Santa Sede. Parallelamente a la estructura diocesana hai bayura d'<a href="/w/index.php?title=Institutu_relixosu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Institutu relixosu (la páxina nun esiste)">instituciones relixoses</a> que funcionen autónomamente, dalgunes embaxu la xurisdicción del so obispu llocal pero les más de les veces suxetes namái a l'autoridá del papa. La mayoría d'estes instituciones son namái d'homes o de muyeres, pero hai dalgunes nes que conviven persones de los dos sexos. Arriendes de les persones ordenaes hai seglares, persones non ordenaes, qu'axuden en diferentes funciones llitúrxiques demientres el cultu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Santa_Sede,_papáu,_Curia_Romana_y_Colexu_Cardenaliciu"><span id="Santa_Sede.2C_pap.C3.A1u.2C_Curia_Romana_y_Colexu_Cardenaliciu"></span>Santa Sede, papáu, Curia Romana y Colexu Cardenaliciu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Editar seición: Santa Sede, papáu, Curia Romana y Colexu Cardenaliciu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=3" title="Editar el código fuente de la sección: Santa Sede, papáu, Curia Romana y Colexu Cardenaliciu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Emblem_of_the_Papacy_SE.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/220px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png" decoding="async" width="220" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/330px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/440px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png 2x" data-file-width="815" data-file-height="1105" /></a><figcaption><i>«Darete les llaves del Reinu de los cielos. Lo qu'arreyes na tierra, arreyaráse en cielu, lo que desarreyes na tierra, desarreyarase en cielu»</i>, díxo-y Xesús a Pedru nel evanxeliu de San Matéu (16:1919). Les dos llaves cruciaes, una dorada ya otra platiada, del escudu de la Santa Sede simbolicen les llaves de Simón Pedro y representen el poder del papáu pa facer y desfacer. La tiara papal, con trés corones, simboliza'l triple poder del papa como «pa de los reis», »gobernador del mundu» y «vicariu de Cristu». La cruz dorada asitiada sobre la bola del mundu que corona la tiara simboliza la soberanía de Xesucristu.</figcaption></figure> <p>El cumal de la xerarquía de la Ilesia Católica ocúpalu l'obispu de Roma, que recibe'l nome de papa (del llatin papa, pa)<sup id="cite_ref-:0_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. L'actual, de nome <a href="/wiki/Papa_Franciscu" title="Papa Franciscu">Franciscu</a>, ye'l 266ᵘ papa, y foi escoyíu nún <a href="/w/index.php?title=C%C3%B3nclave&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cónclave (la páxina nun esiste)">cónclave</a> papal el <a href="/wiki/13_de_marzu" title="13 de marzu">13 de marzu</a> de <a href="/wiki/2013" title="2013">2013</a>. </p><p>El oficiu del papa ye'l papáu. La Ilesia Católica considera que Cristu instituyó'l papáu al dá-y les llaves del cielu a san Pedru. La xurisdicción eclesiástica papal ye nomada Santa Sede (<i>Sancta Sedes</i> en llatín) o Sede Apostólica (esto ye, la sede del apóstol Pedru)<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Al serviciu directu del papa ta la Curia Romana, el cuerpu de gobiernu central de la Ilesia, que trabaya nos asuntos cotidianos rellacionaos cola so organización. </p><p>El papa ye, tamién, soberanu de la Ciudá del Vaticanu<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, un enclave dientru de Roma que ye una entidá xurídicamente distinta de la Santa Sede. Ye na so condición de cabezaleru de la Santa Sede, y non como soberanu de la Ciudá del Vaticanu, como'l papa recibe embaxadores d'otros estaos a los qu'unvia tamién los sos propios representantes diplomáticos. La Santa Sede tamién concede órdenes, condecoraciones y medalles; un exemplu d'elles son les órdenes de caballería que surdieron na Edá Media. </p><p>La basílica de San Pedru, el templu más famosu de Roma, asítiase nel llugar nel que la tradición considera que ta la tumba de Pedru, pero esta nun ye la catedral del papa. La so catedral como obispu de la diócesis de Roma ye l'archibasílica de San Xuan de Laterano. Esta asítiase na ciudá de Roma, en territoriu italianu, magar que tien privilexos d'extraterritorialidá qu'esti país-y concedió a la Santa Sede. </p><p>La dignidá de cardenal ye un rangu honoríficu concedíu polos papes a determinaos clérigos, que pueden ser miembros de la Curia Romana, obispos de grandes ciudaes del mundu o teólogos importantes. El papa puede acudir en busca de conseyu y d'axuda pal gobiernu de la Ilesia al Colexu Cardenaliciu, formáu por tolos cardenales del mundu. Esti colexu ye'l que, cuando un papa muerre o abdica, aconceya pa elixir un nuevu papa. Tolos cardenales menores de 80 años formen, nesa circunstancia, un colexu electoral qu'aconceya de siguío hasta nombrar un nuevu papa<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Magar qu'esti conceyu, nomáu cónclave papal, puede escoyer a cualesquier católicu de sexu masculín como papa dende 1389 tolos papes foran primero cardenales<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Códigu_de_Derechu_Canónicu"><span id="C.C3.B3digu_de_Derechu_Can.C3.B3nicu"></span>Códigu de Derechu Canónicu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Editar seición: Códigu de Derechu Canónicu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=4" title="Editar el código fuente de la sección: Códigu de Derechu Canónicu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>El <a href="/w/index.php?title=C%C3%B3digu_de_Derechu_Can%C3%B3nicu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Códigu de Derechu Canónicu (la páxina nun esiste)">Códigu de Derechu Canónicu</a> (en llatín <i>jus canonicum</i>) ye'l sistema de lleis y principios llegales ellaboraos y fechos cumplir poles autoridaes xerárquiques de la Ilesia Católica pa regular la so organización y gobiernu y pa dirixir les actividaes de los católicos na so xera de desendolcar la misión de la ilesia<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El sistema de lleis de la Ilesia Llatina foi'l primer sistema llegal del mundu occidental<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y ye'l más antiguu con un funcionamientu ininterrumpíu nel mundu<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; les 23 ilesies católiques orientales, pela so banda, gobiérnense acordies a les ordenances propies del canon llexislativu oriental, que recueye y adapta les lleis antigües que rixeron de siempres estes ilesies<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Les lleis eclesiástiques positives, basaes directa o indirectamente na presuposición de la esistencia d'una llei divina inmutable, la llei natural, deriven so autoridá formal, no que cinca a les lleis qu'afecten al conxuntu de la Ilesia, del papa: esti ye'l supremu llexislador (el Supremu Pontífiz), qu'axunta na so persona la totalidá de los poderes llexislativu, executivu y xudicial<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les lleis más específicas, o non xenerales, deriven la so autoridá formal de la promulgación fecha por un llexislador de rangu inferior al supremu llexislador, seya ordinariu o delegáu por elli. Los cánones o lleis d'esti códigu nun afecten namái a cuestiones de naturaleza moral o doctrinal, sinón a toes aquelles propies de la condición humana. Esti códigu organízase con tolos elementos habituales d'un sistema llegal maduru<sup id="cite_ref-:1_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: lleis, xulgaos, abogaos, xueces<sup id="cite_ref-:1_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, un códigu llegal completu y perfectamente articuláu pa la Ilesia Llatina<sup id="cite_ref-:2_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y otru pa les ilesies católiques orientales<sup id="cite_ref-:2_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, directrices pa la interpretación de les lleis<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y castigos<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>El Códigu de Derechu Canónicu regula la vida y la organización de la vida de la Ilesia Católica, y ye independiente de la llei civil de cada estáu. Nos asuntos nos que ye competente namái almite la preeminencia de la llei civil en cuestiones específiques como la tutela de menores<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; la llei civil, pela so banda, consiente la preeminencia del derechu canónicu en materies específiques como'l matrimoniu canónicu<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los testos anguaño en vigor (<a href="/wiki/2020" title="2020">2020</a>) son el Códigu de Derechu Canónicu (<i>Codex Iuris Canonici)</i> de <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a>, na Ilesia Llatina<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y el <a href="/wiki/C%C3%B3digu_de_los_c%C3%A1nones_de_les_Ilesies_orientales" title="Códigu de los cánones de les Ilesies orientales">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales</a> (<i>Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium)</i> de <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>, nes ilesies orientales<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ilesia_Llatina_ya_ilesies_orientales">Ilesia Llatina ya ilesies orientales</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Editar seición: Ilesia Llatina ya ilesies orientales" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=5" title="Editar el código fuente de la sección: Ilesia Llatina ya ilesies orientales"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg/330px-Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg" decoding="async" width="330" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg/495px-Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg/660px-Archbasilica_of_St._John_Lateran_HD.jpg 2x" data-file-width="7507" data-file-height="6805" /></a><figcaption>Fachada de l'<a href="/w/index.php?title=Archibas%C3%ADlica_de_San_Xuan_de_Laterano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Archibasílica de San Xuan de Laterano (la páxina nun esiste)">archibasílica de San Xuan de Laterano</a>, la catedral del papa na so condición d'obispu de la diócesis de Roma.</figcaption></figure> <p>Nos primeros años de la historia del catolicismu desarrolláronse, neto na fastera occidental d'Europa que na oriental, diverses modalidaes de cristianismu. La mayoría de les de tradición oriental nun tán, de magar el Gran Cisma de 1054, en comunión cola Ilesia Católica, pero hai delles ilesies particulares autónomes que sí: toes elles son ilesies <i>sui iuris</i>, esto ye, ilesies independientes y de propiu derechu, autónomes pa decidir el futuru de so. La Ilesia católica, anguaño, confórmenla la Ilesia Llatina, la única que sobrevivió de les de tradición occidental, con más de 1.000 millones de fieles, y 23 ilesies autónomes de tradición oriental, les Ilesies Católiques Orientales, que tienen una feligresía conxunta de 17,8 millones de fieles (2017)<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia Llatina ye gobernada pol papa y polos obispos diocesanos nombraos directamente por elli. El papa exerz el papel de patriarca na Ilesia Llatina, que representa la forma orixinal de la Cristiandá occidental, aquella practicada na fastera occidental del Imperiu romanu, heriede de creyencies y vezos orixinaos n'Europa y el noroeste d'África nos primeros sieglos de la historia de la Cristiandá y qu'anguaño son compartíos parcialmente por otres ilesies non católiques que los oríxenes de so remóntense al tueru protestante<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>45<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les ilesies católiques orientales, pela so banda, siguen les tradiciones y la espiritualidá propies de la Cristiandá oriental, magar que tienen caltenío siempre la so obediencia al papa o decidieron volver a ella nos sieglos que siguieron al Gran Cisma. Estes ilesies son comunidaes de cristianos católicos con vezos llitúrxicos y espirituales que nun espeyen diferencies doctrinales cola Ilesia Llatina, sinón que son reflexu de distintes influencies históriques y culturales. </p><p>El Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales define una ilesia <i>sui iuris</i> (independiente y de plenu derechu) como un grupu de fieles cristianos que comparten una xerarquía sacerdotal que tien el reconocimientu del papa como suprema autoridá en cuestiones de doctrina dientru d'esa ilesia<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esta definición ye una innovación recoyida nel Códigu citáu pa facer notar la relativa autonomía d'estes ilesies<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>47<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, que tán en comunión completa col papa, esto ye, reconocen la so supremacía, pero tienen estructures de gobiernu ya tradiciones llitúrxiques estremaes de les de la Ilesia Llatina. El términu ilesia <i>sui iuris</i> nun apaez como talo recoyíu nel Códigu de Derechu Canónicu pa denomar a la Ilesia Llatina, pero hai un reconocimientu tácitu d'esa equivalencia. </p><p>Delles ilesies católiques orientales tán dirixíes por un <a href="/wiki/Patriarca" title="Patriarca">patriarca</a>, elixíu pol <a href="/wiki/S%C3%ADnodu_de_los_obispos" title="Sínodu de los obispos">sínodu de los obispos</a> d'esa ilesia<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>48<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; otres tán mandaes por un <a href="/wiki/Arzobispu" title="Arzobispu">arzobispu</a> principal<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, otres por un <a href="/wiki/Obispu" title="Obispu">obispu</a> metropolitanu<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>50<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y otres organícense como eparquíes individuales<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>51<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Caúna de les ilesies ye autónoma pa decidir sobro la so propia organización, los sos ritos llitúrxicos, el so calendariu llitúrxicu y dellos otros aspectos, y ta suxeta namái a la obediencia, en cuestiones de doctrina, a l'autoridá del papa. La Curia Romana tien un departamentu específicu, la <a href="/wiki/Congregaci%C3%B3n_pa_les_Ilesies_Orientales" title="Congregación pa les Ilesies Orientales">Congregación pa les Ilesies Orientales</a>, encargáu de les rellaciones con eses ilesies<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>52<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El papa, en xeneral, nun intervién nel nomamientu d'obispos o sacerdotes de les ilesies católiques orientales, sinón que delega nes estructures de gobiernu d'elles, pero podría facelo si lo considerara necesariu o comeniente. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Diócesis,_parroquies,_organizaciones_ya_institutos"><span id="Di.C3.B3cesis.2C_parroquies.2C_organizaciones_ya_institutos"></span>Diócesis, parroquies, organizaciones ya institutos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Editar seición: Diócesis, parroquies, organizaciones ya institutos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=6" title="Editar el código fuente de la sección: Diócesis, parroquies, organizaciones ya institutos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png/440px-Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png" decoding="async" width="440" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png/660px-Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png/880px-Roman_Catholic_provinces_and_top-level_groupings.png 2x" data-file-width="4890" data-file-height="2500" /></a><figcaption>Mapa de les subdivisiones territoriales (provincies eclesiástiques y archidiócesis) nes que s'organiza la Ilesia Católica.</figcaption></figure> <p>Los distintos países, rexones o grandes ciudaes organícense n'ilesies particulares, nomaes diócesis na Ilesia Llatina y eparquíes nes ilesies católiques orientales, dirixíes caúna por un obispu. Delles diócesis formen una <a href="/w/index.php?title=Provincia_eclesi%C3%A1stica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Provincia eclesiástica (la páxina nun esiste)">provincia eclesiástica</a>: l'obispu d'una d'elles, la diócesis metropolitana, recibe'l nome d'arzobispu o obispu metropolitanu, y ye'l cabezaleru de los demás obispos de la provincia. Los obispos d'un país concretu formen parte d'un conceyu nomáu conferencia episcopal nacional, sodividida en conferencies episcopales rexonales en dellos países. En 2014 la Ilesia Católica tenía un total de 2.998 diócesis<sup id="cite_ref-Annuario_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Annuario-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Cada diócesis sodivídese en parroquies, atendíes caúna por ún o más sacerdotes, diáconos o llaicos con funciones pastorales<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>53<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les parroquies son les responsables del cultu regular de los sacramentos y de l'atención pastoral de los fieles del so territoriu<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>54<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. En <a href="/wiki/2016" title="2016">2016</a> había 221.700 parroquies católiques nel mundu<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>55<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Na Ilesia Llatina los homes pueden ser, tres de recibir la ordenación sacramental, diáconos o sacerdotes. Homes y muyeres pueden ser ministros llaicos, facultaos pa distribuyir la Comunión, y tamién llectores nos oficios sagraos y molacinos. Históricamente namái homes y neños podíen exercer la función de molacín, pero de magar la década de 1990 permitióse-yos tamién a muyeres y neñas exercer esta función<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>56<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los católicos que recibieron l'orde sacerdotal, y tamién llaicos, pueden dedicase a la <a href="/w/index.php?title=Vida_consagrada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vida consagrada (la páxina nun esiste)">vida consagrada</a>, de forma individual como <a href="/wiki/Freru" title="Freru">freru</a> o <a href="/w/index.php?title=Virxe_consagrada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Virxe consagrada (la páxina nun esiste)">virxe consagrada</a>, o formando parte d'un institutu, relixosu o secular, de vida consagrada, nos que toma unos votos que confirmen el so deseyu de siguir los trés preceutos evanxélicos de castidá, probeza ya obediencia<sup id="cite_ref-:3_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>57<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Exemplos d'institutos de vida consagrada son los <a href="/wiki/Orde_de_San_Benitu" title="Orde de San Benitu">benedictinos</a>, los <a href="/w/index.php?title=Orde_de_Santa_Mar%C3%ADa_del_Monte_Carmelo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde de Santa María del Monte Carmelo (la páxina nun esiste)">carmelites</a>, los <a href="/w/index.php?title=Orde_de_los_Predicadores&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde de los Predicadores (la páxina nun esiste)">dominicos</a>, los <a href="/w/index.php?title=Orde_franciscana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde franciscana (la páxina nun esiste)">franciscanos</a>, les <a href="/w/index.php?title=Misioneres_de_la_Carid%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misioneres de la Caridá (la páxina nun esiste)">misioneres de la caridá</a>, los <a href="/w/index.php?title=Lexonarios_de_Cristu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lexonarios de Cristu (la páxina nun esiste)">lexonarios de Cristu</a> o les <a href="/w/index.php?title=Hermanes_de_la_Misericordia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hermanes de la Misericordia (la páxina nun esiste)">hermanes de la misericordia</a><sup id="cite_ref-:3_57-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>57<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El términu «institutu relixosu» ye un términu modernu qu'abarca los antiguos de «órdenes relixoses» y «congregaciones relixoses», qu'antaño teníen un estatus estremáu nos códigos de derechu canónicu. Anguaño los téminos «orde relixosa» y «institutu relixosu» intercámbiense, nel usu coloquial, pa facer referencia a una mesma realidá. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miembros_de_la_Ilesia_Católica"><span id="Miembros_de_la_Ilesia_Cat.C3.B3lica"></span>Miembros de la Ilesia Católica</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Editar seición: Miembros de la Ilesia Católica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=7" title="Editar el código fuente de la sección: Miembros de la Ilesia Católica"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg/330px-Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg.png" decoding="async" width="330" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg/495px-Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg/660px-Number_of_Catholics_by_Country%E2%80%93Pew_Research_2011.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="260" /></a><figcaption>Númberu de católicos por país (2011).</figcaption></figure> <p>El catolicismu ye la segunda <a href="/wiki/Denominaci%C3%B3n_relixosa" title="Denominación relixosa">confesión relixosa</a> con mayor númberu de fieles nel mundu, namái per detrás del <a href="/wiki/Sunismu" title="Sunismu">sunismu</a>, rama mayoritaria del <a href="/wiki/Islam" title="Islam">Islam</a><sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>58<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. L'estatus de miembru de la ilesia católica, definíu pol <a href="/wiki/Bautismu" title="Bautismu">bautismu</a>, compártíenlu, al final de <a href="/wiki/2018" title="2018">2018</a>, 1.329 millones de persones, esto ye, el 18% de la población mundial<sup id="cite_ref-:4_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-:4-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>59<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. No que cinca al pesu d'esta confesión dientro de les ilesies cristianes, cuasi la metá de los cristianos del mundu son católicos<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>60<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La so distribución pel mundu sigue, nes caberes décades, un patrón de descensu de católicos n'Europa y ascensu del so númberu nos continentes del hemisferiu sur. Asina, actualmente viven n'Europa el 21,5% de los católicos, el 17,8% n'África, el 11,1% n'Asia, el 48,3% n'América y el 0,9% n'Oceanía<sup id="cite_ref-:4_59-1" class="reference"><a href="#cite_note-:4-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>59<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Hai diferentes tipos de ministros católicos: clérigos ordenaos (sacerdotes), llaicos con funciones ministeriales, misioneros y catequistes. A finales de 2014 había nel mundu 465.595 clérigos ordenaos, de los que 5.237 yeren obispos, 415.792 sacerdotes (diocesanos, los cures, o relixosos, los flaires) y 44.566 diáconos permanentes<sup id="cite_ref-:5_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-:5-61"><span class="cite-bracket">&#91;</span>61<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Ente los ministros non ordenaos había 3.157.568 catequistes, 347.679 misioneros llaicos y 39.951 llaicos con funciones ministeriales. Esi mesmu añu, los católicos comprometíos cola vida relixosa o consagrada en comunidá yeren 54.559 homes y 705.529 muyeres. Estes persones nun recibieron el sacramentu del orde, y xeneralmente nun se-yos considera ministros a nun ser que pertenezcan a dalguna de les categoríes ministeriales anteriormente nomaes<sup id="cite_ref-:5_61-1" class="reference"><a href="#cite_note-:5-61"><span class="cite-bracket">&#91;</span>61<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Doctrina">Doctrina</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Editar seición: Doctrina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=8" title="Editar el código fuente de la sección: Doctrina"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La doctrina católica tien desarrolláose al traviés de los sieglos, definiéndose a partir de les enseñances directes de los primeros cristianos, de les definiciones, conseñaes nos documentos de los <a href="/wiki/Conceyu_ecum%C3%A9nicu" title="Conceyu ecuménicu">conceyos ecuménicos</a> y nes <a href="/w/index.php?title=Bula&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bula (la páxina nun esiste)">bules</a> papales, de lo que son les creyencies católiques ortodoxes, y del debate teolóxicu. La ilesia percree que ye continuamente guiada pol <a href="/wiki/Esp%C3%ADritu_Santu" title="Espíritu Santu">Espíritu Santu</a> cuando discute cuestiones teolóxiques, y que ye, gracies a la so proteición, infalible no que cinca a cuestiones doctrinales<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">&#91;</span>62<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">&#91;</span>63<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia cree que la revelación tien una fonte única, <a href="/wiki/Dios" title="Dios">Dios</a>, que la tresmite de dos formes, al traviés de les <a href="/w/index.php?title=Canon_b%C3%ADblicu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Canon bíblicu (la páxina nun esiste)">Sagraes Escritures</a> y al traviés de la <a href="/w/index.php?title=Tradici%C3%B3n_Apost%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tradición Apostólica (la páxina nun esiste)">Tradición Apostólica</a><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">&#91;</span>64<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">&#91;</span>65<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, que son infaliblemente interpretaes pol <a href="/w/index.php?title=Maxisteriu_de_la_Ilesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maxisteriu de la Ilesia (la páxina nun esiste)">maxisteriu de la Ilesia</a><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">&#91;</span>66<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les Sagraes Escritures, la biblia católica, son un conxuntu de 73 llibros, 46 del <a href="/wiki/Vieyu_Testamentu" title="Vieyu Testamentu">Vieyu Testamentu</a> y 27 del <a href="/wiki/Nuevu_Testamentu" title="Nuevu Testamentu">Nuevu Testamentu</a>, directamente inspiraos por Dios a los sos autores. La Tradición Apostólica ye'l conxuntu d'enseñances y creyencies presentes na Ilesia de magar el tiempu de los apóstoles<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">&#91;</span>67<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Sagraes Escritures y Tradición Apostólica reciben el nome conxuntu de depósitu de la fe (<i>depositum fidei</i> en llatín), y son interpretaes pol maxisteriu de la Ilesia, l'autoridá interpretadora de la divinidá qu'exercen el papa y el <a href="/w/index.php?title=Colexu_episcopal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Colexu episcopal (la páxina nun esiste)">colexu episcopal</a><sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">&#91;</span>68<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El resultáu de los sos trabayos interpretativos ye'l <a href="/w/index.php?title=Catecismu_de_la_Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catecismu de la Ilesia Católica (la páxina nun esiste)">Catecismu de la Ilesia Católica</a>, qu'afita les creyencies de la Ilesia y ye espublizáu pola Santa Sede<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">&#91;</span>69<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">&#91;</span>70<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_naturaleza_de_Dios">La naturaleza de Dios</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Editar seición: La naturaleza de Dios" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=9" title="Editar el código fuente de la sección: La naturaleza de Dios"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg/250px-Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg.png" decoding="async" width="250" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg/375px-Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg/500px-Shield-Trinity-Scutum-Fidei-compact.svg.png 2x" data-file-width="558" data-file-height="498" /></a><figcaption>Representación, nún diagrama cenciellu, del conocíu como <a href="/w/index.php?title=Escudu_de_la_Trinid%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Escudu de la Trinidá (la páxina nun esiste)">Escudu de la Trinidá</a> (<i>Scutum Fidei</i>), símbolu que desplica el calter unitariu y trinitariu de la divinidá cristiana. Esti emblema considerábase, a finales de la Edá Media, el escudu d'armes de Dios.</figcaption></figure> <p>La Ilesia Católica afirma qu'hai un únicu y eternu Dios, que esiste como <a href="/w/index.php?title=Peric%C3%B3resis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pericóresis (la páxina nun esiste)">pericóresis</a>, como un ser únicu con una única sustancia y esencia, una mesma naturaleza divina, formada por trés <a href="/w/index.php?title=Hip%C3%B3stasis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hipóstasis (la páxina nun esiste)">hipóstasis</a> o persones: el <a href="/wiki/Dios_Padre" title="Dios Padre">Padre</a>, el <a href="/w/index.php?title=Dios_F%C3%ADu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dios Fíu (la páxina nun esiste)">Fíu</a> ya l'<a href="/wiki/Esp%C3%ADritu_Santu" title="Espíritu Santu">Espíritu Santu</a>, que conformen conxuntamente la <a href="/wiki/Sant%C3%ADsima_Trinid%C3%A1" title="Santísima Trinidá">Santísima Trinidá</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">&#91;</span>71<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los católicos creen que <a href="/wiki/Xes%C3%BAs" title="Xesús">Xesucristu</a> ye la «Segunda Persona» de la Trinidá, Dios Fíu. Dios, al traviés del poder del Espíritu Santu, y en un actu conocíu como <a href="/w/index.php?title=Encarnaci%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Encarnación (la páxina nun esiste)">Encarnación</a>, xuntó la so naturaleza divina cola humana al traviés de la concepción de Cristu nel vientre de la <a href="/wiki/Mar%C3%ADa_(madre_de_Xes%C3%BAs)" title="María (madre de Xesús)">Virxe María</a>. Cristu, poro, ye completamente divín y completamente humanu, al puntu de tener inclusive alma humana. La Ilesia enseña que la misión de Cristu na tierra incluyía la prédica de les sos enseñances y l'exemplu prácticu d'elles pa que los sos siguidores, al traviés del rellatu de les sos andances fechu nos cuatro <a href="/wiki/Evanxeliu" title="Evanxeliu">evanxelios</a>, pudieran tener cuenta d'elles y aplicales. Xesús, creyen los católicos, tuvo llibre de <a href="/wiki/Pec%C3%A1u" title="Pecáu">pecáu</a> demientres tuvo vivu, y permitió ser inxustamente crucificáu como un sacrificiu de so pa llograr la reconciliación, conocida como <a href="/w/index.php?title=Misteriu_Pascual&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misteriu Pascual (la páxina nun esiste)">Misteriu Pascual</a><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">&#91;</span>72<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, de la humanidá con Dios. Neto la pallabra griega «Cristu» que la pallabra hebrea «Mesíes» signifiquen l'unxíu, faciendo referencia a la creyencia cristiana de que la muerte y resurrección de Xesús representen el cumplimientu de les profecíes mesiániques del Vieyu Testamentu<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">&#91;</span>73<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia Católica enseña dogmáticamente que <i>«l'Espíritu Santu procede eternamente del Padre ya'l Fíu, non como dos principios separtaos sinón como un solu principiu»</i>. Y tamién que'l Padre, como «el principiu ensin principiu», ye'l orixe del Espíritu Santu, pero tamién que Elli, como Padre del únicu Fíu, ye col Fíu el principiu únicu del que procede l'Espíritu Santu<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">&#91;</span>74<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esta creyencia esprésase na conocida como <a href="/w/index.php?title=Cl%C3%A1usula_Filioque&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cláusula Filioque (la páxina nun esiste)">cláusula Filioque</a>, añadida a la versión llatina del <a href="/w/index.php?title=Credu_de_Nicea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Credu de Nicea (la páxina nun esiste)">credu de Nicea</a> de 381 pero non incluyida nes versiones en griegu d'esi credu, que foron les usaes na Cristiandá oriental<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">&#91;</span>75<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_naturaleza_de_la_Ilesia">La naturaleza de la Ilesia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Editar seición: La naturaleza de la Ilesia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=10" title="Editar el código fuente de la sección: La naturaleza de la Ilesia"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia Católica defínese como «la única ilesia verdadera»<sup id="cite_ref-:6_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:6-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>76<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, «el sacramentu universal de salvación pa la raza humana»<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">&#91;</span>77<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y «la única relixón verdadera»<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">&#91;</span>78<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Acordies col Catecismu, la Ilesia Católica ye descrita nel credu de Nicea como «una, santa, católica y apostólica»<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">&#91;</span>79<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: estos cuatro atributos conócense en conxuntu col nome de <a href="/w/index.php?title=Notes_de_la_Ilesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Notes de la Ilesia (la páxina nun esiste)">Notes de la Ilesia</a>. Esta considera que'l so fundador ye Xesús<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">&#91;</span>80<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">&#91;</span>81<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: el Nuevu Testamentu recueye dellos eventos consideraos inicios del so deseyu d'establecer una ilesia, como les sos actividaes proselitistes y enseñances y el so unviu de los apóstoles como testigos del so ministeriu, sufrimientu y resurrección. Na Gran Comisión, tres de resucitar, instruyó a los apóstoles pa que continuaran col so llabor. La venida del Espíritu Santu sobro los apóstoles, nel acontecimientu conocíu como <a href="/wiki/Cincuesma" title="Cincuesma">Cincuesma</a>, ye interpretada como l'entamu del ministeriu públicu de la Ilesia Católica<sup id="cite_ref-:7_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-:7-82"><span class="cite-bracket">&#91;</span>82<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esta afirma que tolos obispos consagraos formen parte d'una llinia de sucesión ininterrumpida colos apóstoles de Cristu, la llamada socesión apostólica<sup id="cite_ref-:7_82-1" class="reference"><a href="#cite_note-:7-82"><span class="cite-bracket">&#91;</span>82<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. En particular, l'obispu de Roma ye consideráu'l socesor del apóstol Simón Pedru, y d'esi fechu derívase la so supremacía sobre'l restu la Ilesia<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">&#91;</span>83<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>El dogma católicu establez que la Ilesia representa «la presencia continuada de Xesús na tierra»,<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">&#91;</span>84<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y que ella y naide namái qu'ella tien los medios completos pa la salvación<sup id="cite_ref-:8_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-:8-85"><span class="cite-bracket">&#91;</span>85<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Al traviés de la pasión (sufrimientu) de Cristu, que finó na so crucifixión según lo recoyío nos evanxelios, Cristu fizo una ofrenda de so a Dios Padre pa reconciliar a la humanidá con Dios<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">&#91;</span>86<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La resurrección de Xesús convirtiólu en <i>«el primer nacíu d'ente los muertos»</i><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">&#91;</span>87<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, el primeru ente munchos hermanos: aquellos que se reconcilien con Dios y sigan los mandatos de Cristu han poder entrar nel reinu de Dios<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>88<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia ve la so lliturxa y sacramentos como una forma de perpetuar les gracies algamaes al traviés del sacrificiu de Cristu pa fortalecer la rellación del creyente con Cristu y como axuda pa vencer al pecáu<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">&#91;</span>89<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="El_Xuiciu_Final">El Xuiciu Final</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Editar seición: El Xuiciu Final" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=11" title="Editar el código fuente de la sección: El Xuiciu Final"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia Católica enseña que, inmediatamente dempués de la so muerte, l'<a href="/wiki/Alma" title="Alma">alma</a> de cada persona ha ser sometida a un <a href="/w/index.php?title=Xuiciu_particular&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xuiciu particular (la páxina nun esiste)">xuiciu particular</a> por Dios no que cinca a los sos pecaos y la so rellación con Cristu<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">&#91;</span>90<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">&#91;</span>91<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Habrá, amás, otru día, el del <a href="/w/index.php?title=Xuiciu_Final&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xuiciu Final (la páxina nun esiste)">Xuiciu Final</a>, nel que Cristu sentarase pa facer un xuiciu universal de tola humanidá. Esti Xuiciu Final, acordies cola doctrina católica, ha poner fin a la historia humana y va señalar l'aniciu d'unos nuevos cielu y tierra meyores dirixíes rectamente por Dios<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">&#91;</span>92<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Según la sentencia dictada nel so xuiciu particular créese que l'alma entra nún de los trés estaos posibles de vida de dempués de la muerte: </p> <ul><li>El <a href="/w/index.php?title=Cielu_(relix%C3%B3n)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cielu (relixón) (la páxina nun esiste)">Cielu</a> ye un estáu de xunión permanente y definitiva cola naturaleza divina de Dios; una xunión que nun ye ontolóxica, sinón una xunión pola gracia. Ye una vida eterna, na que l'alma contempla a Dios nún estáu infinitu de visión beatífica<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">&#91;</span>93<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li> <li>El <a href="/wiki/Purgatoriu" title="Purgatoriu">purgatoriu</a> ye un estáu transitoriu nel que les almes destinaes al cielu pero qu'entá nun se desprendieran completamente del pecáu y, poro, nun pueden acceder a elli inmediatamente, purifíquense<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">&#91;</span>94<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Nel purgatoriu l'alma sufre, purga los sos pecaos y perfecciónase. Les almes del purgatoriu pueden ver amenorgáu'l so penar poles oraciones de los devotos na tierra y pola intercesión de los santos.</li> <li>La condenación eterna. Aquellos qu'anecien en vivir n'estáu de pecáu mortal y nun s'arrepienten primero de morir condénense al <a href="/wiki/Infiernu" title="Infiernu">Infiernu</a>, a la separtación definitiva de Dios<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">&#91;</span>95<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> . La Ilesia enseña que naide ye condenáu al Infiernu sin tener decidíu llibremente rechazar a Dios<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">&#91;</span>96<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> . Naide ta predestináu al Infiernu, y naide puede determinar con certeza absoluta quién tien sío condenáu al Infiernu<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">&#91;</span>97<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El catolicismu enseña que, pola gracia de Dios, cualesquier persona puede arrepentise de los sos pecaos en cualesquier momentu enantes de la muerte y, al ser consciente de la verdá de la fe católica, algama la so salvación<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">&#91;</span>98<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Dellos teólogos católicos tienen especulao que les almes de los neños que muerren ensin bautizar y los non cristianos que nun tán en pecáu mortal pero caltienen, por nun tar bautizaos, el <a href="/wiki/Pec%C3%A1u_orixinal" title="Pecáu orixinal">pecáu orixinal</a>, van al morrer a un llugar nomáu el <a href="/w/index.php?title=Limbu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Limbu (la páxina nun esiste)">limbu</a>. Sicasí, la so esistencia nun ye un dogma oficial de la Ilesia Católica<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">&#91;</span>99<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li></ul> <p>Magar que la Ilesia Católica enseña que namái ella ye'l camín pa la salvación<sup id="cite_ref-:8_85-1" class="reference"><a href="#cite_note-:8-85"><span class="cite-bracket">&#91;</span>85<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, reconoz tamién que l'Espíritu Santu puede manifestase notres comunidaes cristianes pa «impulsales hacia la xunidá católica» y pa «animales y dirixiles hacia la confluyencia cola Ilesia Católica» y, poro, puede llevar a los sos fieles a la salvación, porque eses comunidaes cristianes separtaes d'ella contienen elementos de la doctrina verdadera, magar que tean amestaos con creyencies falses. Enseña, tamién, que tolos que se salven sálvense al traviés de la Ilesia Católica, pero que hai otres formes extraordinaries d'algamar la salvación: el <a href="/w/index.php?title=Bautismu_de_des%C3%A9u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bautismu de deséu (la páxina nun esiste)">bautismu de deséu</a>, persones que quieren el bautismu primero de morrer pero nun tienen tiempu o oportunidá de recibilu; el martiriu prebaptismal o <a href="/w/index.php?title=Bautismu_de_sangre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bautismu de sangre (la páxina nun esiste)">bautismu de sangre</a>, persones que muerren pola so fe inclusive anque nun tean bautizaes; y la <a href="/w/index.php?title=Inorancia_insuperable&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inorancia insuperable (la páxina nun esiste)">inorancia insuperable</a>, persones que nun tuvieron la oportunidá de conocer la fe católica pero tuvieron un comportamientu en vida que los fai dignos de la salvación, que sicasí nun ye automática namái por ser inorante de la fe católica<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">&#91;</span>100<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Santos_y_devociones">Santos y devociones</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Editar seición: Santos y devociones" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=12" title="Editar el código fuente de la sección: Santos y devociones"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg/330px-Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg" decoding="async" width="330" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg/495px-Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg/660px-Jean-Francois-Millet-the-angelus.jpg 2x" data-file-width="1443" data-file-height="1200" /></a><figcaption><i>L'Ángelus</i>, de <a href="/w/index.php?title=Jean-Fran%C3%A7ois_Millet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jean-François Millet (la páxina nun esiste)">Jean-François Millet</a> (1857-59, <a href="/wiki/Mus%C3%A9u_d%27Orsay" title="Muséu d&#39;Orsay">Muséu d'Orsay</a>). El rezu del <a href="/w/index.php?title=%C3%81nxelus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ánxelus (la páxina nun esiste)">Ánxelus</a> remóntase al <a href="/wiki/Sieglu_XIV" title="Sieglu XIV">sieglu XIV</a>, y ye una de les devociones populares que forma parte de les «práutiques piadoses adecuaes» almitíes pola Ilesia Católica.</figcaption></figure> <p>Un <a href="/wiki/Santu" title="Santu">santu</a> ye una persona a la que se-y reconoz haber tenío un gráu excepcional de cercanía con Dios. Nómase <a href="/wiki/Canonizaci%C3%B3n" title="Canonización">canonización</a> al actu pol que una ilesia cristiana declara qu'una persona que yá morriera yera un santu; tres d'esa declaración la persona ye incluyida nel canon, o llista, de santos reconocíos<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">&#91;</span>101<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">&#91;</span>102<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les primeres persones honraes como santes foron los <a href="/wiki/M%C3%A1rtir" title="Mártir">mártires</a>: les lleendes piadoses sobro la so muerte foron consideraes pruebes de la fuercia de la so fe en Cristu. A partir del <a href="/wiki/Sieglu_IV" title="Sieglu IV">sieglu IV</a> entamó la veneración pública de los nomaos <i>confesores</i>, persones que demostraran la so fe non morriendo por ella sinón al traviés de la so vida y la so pallabra. </p><p>Na Ilesia Católica, neto na ilesia llatina que nes orientales, l'actu de canonización ta reserváu a la Sede Apostólica, y ocurre al final d'un llargu procesu que requier munches pruebes de que'l candidatu a santu viviera y morriera de forma tan santa ya exemplar qu'amerita ser reconocíu como santu. El reconocimientu oficial pola Ilesia de la santidá d'una persona implica qu'esa persona ta yá en Cielu y puede ser públicamente invocada ya nomadad oficialmente na lliturxa, incluyendo la <a href="/w/index.php?title=Lletan%C3%ADa_de_los_Santos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lletanía de los Santos (la páxina nun esiste)">Lletanía de los Santos</a>. La canonización permite tamién la veneración universal del santu na lliturxa del ritu romanu; pa ser veneráu namái llocalmente, nún ámbitu xeográficu determináu, nun fai falta ser declaráu santu, y ye abondo con tener sío nomáu <a href="/w/index.php?title=Beatu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Beatu (la páxina nun esiste)">beatu</a><sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">&#91;</span>103<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Les devociones son «práutiques esternes de piedá» que nun formen parte de la lliturxa oficial de la Ilesia Católica pero son parte de les práutiques espirituales populares de los católicos<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">&#91;</span>104<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esti términu abarca delles práctiques rellacionaes cola veneración de los santos, y especialmente de la Virxe María. Son devociones, por exemplu, el <a href="/w/index.php?title=V%C3%ADa_Crucis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vía Crucis (la páxina nun esiste)">Vía Crucis</a>, la devoción al Sagráu Corazón de Xesús, los <a href="/wiki/Escapulariu" title="Escapulariu">escapularios</a>, les novenes a los santos<sup id="cite_ref-:9_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-:9-105"><span class="cite-bracket">&#91;</span>105<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, les peregrinaciones<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">&#91;</span>106<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, la devoción al Santísimu Sacramentu<sup id="cite_ref-:9_105-1" class="reference"><a href="#cite_note-:9-105"><span class="cite-bracket">&#91;</span>105<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> o la veneración d'estatues o cuadros cola imaxe de los santos<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">&#91;</span>107<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los obispos recordaron a los católicos, nel Conceyu Vaticanu II, que «les devociones deben desarrollarse de forma que tean harmonizaes colos tiempos llitúrxicos, ser axeitaes a lo recoyido na lliturxa y, d'alguna forma, derivaes d'ella, y deben dirixir a la xente a ella porque, en realidá, la lliturxa, pola so propia naturaleza, ye persuperior a toes elles»<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">&#91;</span>108<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_Virxe_María"><span id="La_Virxe_Mar.C3.ADa"></span>La Virxe María</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Editar seición: La Virxe María" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=13" title="Editar el código fuente de la sección: La Virxe María"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Llámase marioloxía católica al conxuntu de dogmes, doctrines ya creyencies que faen referencia a la vida de María, la ma de Xesús, asina como a la so veneración polos creyentes. María ye oxetu d'un respetu especial por ser la Ma de Dios (en griegu clásicu Θεοτόκος, romanizáu <i>Theotokos)</i>, y ye dogma de fe la so virxinidá perpetua, esto ye, que remaneció virxe a lo llargo de tola so vida<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">&#91;</span>109<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Tamién lo son la doctrina de la <a href="/w/index.php?title=Inmaculada_Concepci%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inmaculada Concepción (la páxina nun esiste)">Inmaculada Concepción</a>, esto ye, que foi concebida ensin la mancha del pecáu orixinal, y l'<a href="/wiki/Asunci%C3%B3n_de_Mar%C3%ADa" title="Asunción de María">Asunción de María</a>, ye dicir, que'l so cuerpu xubió al Cielu al final de la so vida. Estes dos caberes creyencies foron establecíes como dogma infalible, respeutivamente, pol <a href="/wiki/Papa" title="Papa">papa</a> <a href="/wiki/P%C3%ADo_IX" title="Pío IX">Pío IX</a> en <a href="/wiki/1854" title="1854">1854</a> y pol papa <a href="/w/index.php?title=P%C3%ADo_XII&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pío XII (la páxina nun esiste)">Pío XII</a> en <a href="/wiki/1950" title="1950">1950</a><sup id="cite_ref-:10_110-0" class="reference"><a href="#cite_note-:10-110"><span class="cite-bracket">&#91;</span>110<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, pero dempués de tener consultao colos obispos católicos de tol mundu pa comprobar qu'esto yera una creyencia universal<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">&#91;</span>111<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Les devociones a María formen parte de les espresiones de la piedá católica, pero estrémense del cultu a Dios<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">&#91;</span>112<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Estes devociones inclúin l'arte, la música y l'arquiteutura mariana. Hai delles fiestes marianes a lo llargo del añu llitúrxicu, y María ye honrada con munchos nomes y títulos, como'l de Reina los Cielos. El papa <a href="/wiki/Pablo_VI" title="Pablo VI">Pablu VI</a> llamóla Ma de la Ilesia porque ser la ma física de Cristu convertíala na ma espiritual de caún de los miembros del Cuerpu de Cristu, esto ye, de la Ilesia<sup id="cite_ref-:10_110-1" class="reference"><a href="#cite_note-:10-110"><span class="cite-bracket">&#91;</span>110<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La so influyencia na vida del so fíu fai que los católicos-y dediquen munchos rezos y devociones pa consiguir la so intercesión ante Cristu pa que se cumplan los sos pidimientos: l'<a href="/wiki/Avemar%C3%ADa" title="Avemaría">Avemaría</a>, el <a href="/w/index.php?title=Rosariu_(catolicismu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rosariu (catolicismu) (la páxina nun esiste)">Rosariu</a>, la <a href="/w/index.php?title=Salve_(catolicismu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Salve (catolicismu) (la páxina nun esiste)">Salve</a> y el <a href="/w/index.php?title=Memorare&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memorare (la páxina nun esiste)">Memorare</a> son dellos de los más populares y espardíos<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">&#91;</span>113<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Otra popular devoción católica ye la peregrinación a los llugares nos que la Ilesia afirma qu'hebo apariciones marianes auténtiques: <a href="/w/index.php?title=Nuestra_Se%C3%B1ora_de_Lourdes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nuestra Señora de Lourdes (la páxina nun esiste)">Lourdes</a>, <a href="/w/index.php?title=Virxe_de_F%C3%A1tima&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Virxe de Fátima (la páxina nun esiste)">Fátima</a>, <a href="/w/index.php?title=Nuestra_Se%C3%B1ora_de_Guadalupe_(M%C3%A9xicu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nuestra Señora de Guadalupe (Méxicu) (la páxina nun esiste)">Guadalupe</a><sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">&#91;</span>114<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>... </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sacramentos">Sacramentos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Editar seición: Sacramentos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=14" title="Editar el código fuente de la sección: Sacramentos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg/330px-Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg" decoding="async" width="330" height="431" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg/495px-Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg/660px-Hildesheim_Wrisberg-Epitaph_Mitteltafel.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1306" /></a><figcaption>Distribución de les gracies divines per aciu de la Ilesia y los sos sacramentos (panel central del <i>Epitafiu de Wrisberg</i>, obra de Johannes Hopffe, fecha en Hildesheim primeru de 1615).</figcaption></figure> <p>La Ilesia Católica afirma que se-y confiaron siete <a href="/w/index.php?title=Sacramentu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sacramentu (la páxina nun esiste)">sacramentos</a> que foron instituyíos por Cristu. El númberu y la natura d'ellos foi siendo definida por dellos conceyos ecuménicos, y tomaron la so forma actual nel <a href="/wiki/Conceyu_de_Trento" title="Conceyu de Trento">conceyu de Trento</a><sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">&#91;</span>115<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Son el <a href="/wiki/Bautismu" title="Bautismu">bautismu</a>, la <a href="/w/index.php?title=Confirmaci%C3%B3n_(sacramentu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Confirmación (sacramentu) (la páxina nun esiste)">confirmación</a>, la <a href="/wiki/Eucarist%C3%ADa" title="Eucaristía">eucaristía</a>, la <a href="/w/index.php?title=Penitencia_(sacramentu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Penitencia (sacramentu) (la páxina nun esiste)">penitencia</a>, la <a href="/w/index.php?title=Unci%C3%B3n_d%27amalec%C3%ADos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unción d&#39;amalecíos (la páxina nun esiste)">unción d'amalecíos</a>, l'<a href="/w/index.php?title=Orde_(sacramentu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orde (sacramentu) (la páxina nun esiste)">orde</a> ya'l <a href="/w/index.php?title=Casamientu_(sacramentu)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Casamientu (sacramentu) (la páxina nun esiste)">casamientu</a><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">&#91;</span>116<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los sacramentos son rituales visibles que los católicos ven como señales de la presencia de Dios y canales efectivos de la gracia de Dios pa tolos que los reciben con una disposición d'espíritu adecuada (<i>ex opere operato</i>)<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">&#91;</span>117<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El <i>Catecismu de la Ilesia Católica</i> divídelos en trés grupos, que reflexen les etapes de la vida natural y espiritual de los fieles católicos: sacramentos d'aniciu cristianu, sacramentos de curación y sacramentos al serviciu de la comunión y la misión de los fieles<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">&#91;</span>118<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p> La lliturxa de los sacramentos ye central a la misión de la Ilesia. Como diz el <i>Catecismu</i>:</p><blockquote><p><i>Na lliturxa del Nuevu Pactu cada acción llitúrxica, especialmente la celebración de la Eucaristía y los sacramentos, ye un encuentru ente Cristu y la Ilesia. La xunidá de l'asamblea llitúrxica deriva de la «comunión del Espíritu Santu», qu'axunta a los fíos de Dios nel Cuerpu de Cristu. Esta asamblea tresciende toles afinidaes humanes: la racial, la cultural, la social</i><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">&#91;</span>119<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><i>...</i></p></blockquote><p>Acordies cola doctrina de la Ilesia los sacramentos namái son válidos si se faen cola materia, forma ya intención adecuaes<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">&#91;</span>120<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Otramiente, les lleis canóniques neto de la Ilesia Llatina que de les ilesies orientales establecen quién ye'l que puede encargase de celebrar los sacramentos y les condiciones, estrictes en dellos casos, que tienen que cumplir los fieles pa recibilos. Rescampla nesti sentíu, pola creyencia de la Ilesia de que Cristu ta presente na Eucaristía<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">&#91;</span>121<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, el fechu de que'l que ye consciente de tar en pecáu mortal tien prohibíu recibir el sacramentu anantes de tener recibíu'l perdón al traviés del sacramentu de la penitencia<sup id="cite_ref-:11_122-0" class="reference"><a href="#cite_note-:11-122"><span class="cite-bracket">&#91;</span>122<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los católicos, amás, avecen a tar obligaos a nun comer polo menos una hora primeru de recibir el sacramentu<sup id="cite_ref-:11_122-1" class="reference"><a href="#cite_note-:11-122"><span class="cite-bracket">&#91;</span>122<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, que se-yos niega xeneralmente a los non católicos<sup id="cite_ref-:12_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-:12-123"><span class="cite-bracket">&#91;</span>123<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los católicos, inclusive magar que tean en peligru de muerte y nún llugar nel que nun haya un sacerdote católicu cerca, nun pueden pidir la eucaristía, la confesión (penitencia) o la unción d'amalecíos a naide, nin siquiera a un pastor protestante, que nun tea recibío les órdenes relixoses acordies coles normes de la Ilesia<sup id="cite_ref-:12_123-1" class="reference"><a href="#cite_note-:12-123"><span class="cite-bracket">&#91;</span>123<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Nel mesmu sen, un sacerdote católicu nun puede, nin siquiera en situación de peligru de muerte, administrar esos sacramentos a los que nun reconocen la fe católica. No que cinca a les ilesies de la cristiandá oriental que nun tán en comunión cola Santa Sede (la Ilesia Ortodoxa y otres) les normes católiques son menos estrictes: permítese, ya inclusive recomiéndase, l'alministración de la eucaristía a fieles d'eses ilesies en circunstancies especiales tres de recibir l'aprobación de l'autoridá de la Ilesia<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">&#91;</span>124<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sacramentos_d'aniciu"><span id="Sacramentos_d.27aniciu"></span>Sacramentos d'aniciu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Editar seición: Sacramentos d&#039;aniciu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=15" title="Editar el código fuente de la sección: Sacramentos d&#039;aniciu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bautismu">Bautismu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Editar seición: Bautismu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=16" title="Editar el código fuente de la sección: Bautismu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>El bautismu ye, na doctrina católica, el primeru de los trés sacramentos d'aniciu como cristianu<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">&#91;</span>125<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Quita tolos pecaos, neto l'orixinal que los propios de la persona<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">&#91;</span>126<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y convierte a esta en miembru de la Ilesia<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">&#91;</span>127<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Como gracia de dios que ye, nun requier méritu dengún de la persona que lu recibe; dafechu, dáse-yos inclusive a los ñácaros<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">&#91;</span>128<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, que nun tienen entá pecaos propios pero que lu necesiten pa esborrar el pecáu orixinal<sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">&#91;</span>129<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Si un recién nacíu ta en peligru de muerte puede ser bautizáu por cualesquier persona: un médicu, una enfermera, un pariente<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">&#91;</span>130<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>... El bautismu marca a una persona pa siempres, y nun puede ser repetíu<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">&#91;</span>131<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia Católica reconoz como bautismos válidos aquellos alministraos por persones que nun seyan católicos o cristianos siempre que al facelo tengan la intención de bautizar («de facer los que la Ilesia fai cuando bautiza») y que usen la fórmula bautismal trinitaria<sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">&#91;</span>132<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg/330px-Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg" decoding="async" width="330" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg/495px-Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg/660px-Bapt%C3%AAme_Cath%C3%A9drale_de_Troyes_290308.jpg 2x" data-file-width="2470" data-file-height="2197" /></a><figcaption>Bautismu de <a href="/wiki/Agust%C3%ADn_d%27Hipona" title="Agustín d&#39;Hipona">San Agustín</a>. Conxuntu escultóricu de <a href="/wiki/1549" title="1549">1549</a> asitiáu na catedral de <a href="/wiki/Troyes" title="Troyes">Troyes</a> (<a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>).</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Confirmación"><span id="Confirmaci.C3.B3n"></span>Confirmación</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Editar seición: Confirmación" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=17" title="Editar el código fuente de la sección: Confirmación"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia Católica ve esti sacramentu como necesariu pa completar la gracia otorgada por Dios nel bautismu<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">&#91;</span>133<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Cuando'l bautizáu ye un adultu, aveza a dáse-y la confirmación inmediatamente dempués<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">&#91;</span>134<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Nes Ilesies Orientales tamién los ñácaros reciben la confirmación a continuación del bautismu<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">&#91;</span>135<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, mentantu que na Ilesia llatina la confirmación retrásase hasta que'l neñu tea la edá suficiente pa entender lo que significa'l sacramentu o hasta que l'obispu decida<sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">&#91;</span>136<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El sacramentu, que nel catolicismu recibe'l nome de <i>confirmación</i>, porque confirma la gracia del bautismu, ye nomáu <i>crismación</i> nes Ilesies orientales, una y bones el ritu esencial del sacramentu ye la unción con <a href="/w/index.php?title=Crisma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Crisma (la páxina nun esiste)">crisma</a><sup id="cite_ref-:13_137-0" class="reference"><a href="#cite_note-:13-137"><span class="cite-bracket">&#91;</span>137<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, un amiestu d'aceite d'oliva y sustancies perfumaes, xeneralmente oleorresina, bendicíu por un obispu<sup id="cite_ref-:13_137-1" class="reference"><a href="#cite_note-:13-137"><span class="cite-bracket">&#91;</span>137<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los que reciben la confirmación tienen que tar n'estáu de gracia, polo que los que quieran recibilu deben llimpiar primero'l so espíritu al traviés del sacramentu de la Penitencia. Ye necesariu, tamién, que tengan intención de recibir el sacramentu y tean preparaos p'amosar, cola so vida, que son cristianos<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">&#91;</span>138<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Eucaristía"><span id="Eucarist.C3.ADa"></span>Eucaristía</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Editar seición: Eucaristía" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=18" title="Editar el código fuente de la sección: Eucaristía"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Eucaristía ye, pa los católicos, el sacramentu que completa la iniciación como cristianu. Descríbeselu como «la fonte y cumal de la vida cristiana»<sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">&#91;</span>139<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La ceremonia na qu'un católicu recibe la Eucaristía por primer vegada nómase la <a href="/w/index.php?title=Primer_Comuni%C3%B3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Primer Comunión (la páxina nun esiste)">Primer Comunión</a>. </p><p>La celebración eucarística, tamién nomada <a href="/wiki/Misa" title="Misa">Misa</a> o Divina Lliturxa, inclúi rezos y llectura de les escritures sagraes, amás de la ofrenda del pan y el vinu, que son llevaos al altar y consagraos por sacerdote, lo que los convierte nel cuerpu y el sangre de Cristu, un cambiu de materia que se conoz como transubstanciación<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">&#91;</span>140<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les pallabres de la consagración espeyen les que dixo Xesús na <a href="/w/index.php?title=%C3%9Altima_Cena&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Última Cena (la páxina nun esiste)">Última Cena</a>, na que Cristu ufrió el so cuerpu y la so sangre a los sos apóstoles la nueche anantes de ser crucificáu. El sacramentu re-presenta (fai presente) el sacrificiu de Cristu na cruz<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">&#91;</span>141<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y perpetúalu. La muerte y resurrección de Cristu da la gracia al traviés del sacramentu que xune a los creyentes con Cristu y ente ellos, perdona los pecaos veniales y axuda a evitar que se cometan pecaos mortales (que nun pueden perdonase, pela so banda, namái que al traviés de la Penitencia)<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">&#91;</span>142<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sacramentos_de_curación"><span id="Sacramentos_de_curaci.C3.B3n"></span>Sacramentos de curación</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Editar seición: Sacramentos de curación" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=19" title="Editar el código fuente de la sección: Sacramentos de curación"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Los dos sacramentos de sanación son la penitencia y la unción d'amalecíos. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Penitencia">Penitencia</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Editar seición: Penitencia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=20" title="Editar el código fuente de la sección: Penitencia"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>El sacramentu de la Penitencia, tamién nomáu Reconciliación, Perdón, Confesión o Conversión<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">&#91;</span>143<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, esiste pa permitir la conversión d'aquellos que, tres del bautismu, separtáranse de Cristu pol pecáu<sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">&#91;</span>144<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Son esenciales, pa esti sacramentu, dellos actos: unos, a executar pol pecador (esame de conciencia, contrición y determinación de nun pecar otra vuelta, confesión con un sacerdote y realización de dalguna acción pa reparar el dañu causáu polos sos pecaos), y otros, que correspuenden al sacerdote (determinación d'executar el actu de reparación, y absolución)<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">&#91;</span>145<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los pecaos graves, nomaos pecaos mortales, deben confesase polo menos una vegada al añu, y siempres anantes de recibir la Comunión; la confesión de los pecaos menores, nomaos pecaos veniales, recomiéndase tamién, pero nun ye obligatoria<sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">&#91;</span>146<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los sacerdotes tán obligaos, baxo l'amenaza de les penes más severes, a caltener el secretu de confesión, esto ye, el secretu absolutu sobro los pecaos que-yos fueren revelaos en confesión<sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">&#91;</span>147<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Unción_d'amalecíos"><span id="Unci.C3.B3n_d.27amalec.C3.ADos"></span>Unción d'amalecíos</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Editar seición: Unción d&#039;amalecíos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=21" title="Editar el código fuente de la sección: Unción d&#039;amalecíos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Extreme_Unction_Rogier_Van_der_Weyden.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Extreme_Unction_Rogier_Van_der_Weyden.jpg" decoding="async" width="241" height="254" class="mw-file-element" data-file-width="241" data-file-height="254" /></a><figcaption>Representación pictórica de la Estrema Unción (Unción d'Amalecíos) nel Trípticu de los Siete Sacramentos, pintáu por Rogier van der Weyden, c. 1445.</figcaption></figure> <p>El crisma ye un aceite usáu p'alministrar los trés sacramentos d'aniciu, los que nun pueden ser repetíos. P'alministrar la unción d'amalecíos úsase un aceite diferente col que un sacerdote o obispu bendiz a un católicu que, pola so avanzada edá o la enfermedá, ta en peligru de muerte<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">&#91;</span>148<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esti sacramentu conforta, da paz y valor al enfermu y inclusive, si'l creyente nun ta en condiciones de poder confesar, perdóna-y los sos pecaos<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">&#91;</span>149<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Esti sacramentu, nomáu tamién Unción, y nel pasáu Estrema Unción, ye, xunto cola Penitencia y el Viáticu, que ye'l nome de la comunión que se-y da a los que tán a piques de morrer, ún de los trés sacramentos que formen los caberos ritos<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">&#91;</span>150<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sacramentos_al_serviciu_de_la_comunión"><span id="Sacramentos_al_serviciu_de_la_comuni.C3.B3n"></span>Sacramentos al serviciu de la comunión</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Editar seición: Sacramentos al serviciu de la comunión" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=22" title="Editar el código fuente de la sección: Sacramentos al serviciu de la comunión"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Según el catecismu de la Ilesia hai dos sacramentos de comunión que tienen como fin la salvación d'otros: l'orde ya'l casamientu<sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">&#91;</span>151<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Dientru de la vocación xeneral de ser cristianu estos dos sacramentos «consagran pa desarrollar una misión o vocación específica ente la xente de Dios. Los homes reciben los ordes sagraos p'alimentar a la Ilesia al traviés de la pallabra y la gracia. Los esposos cásense pa que'l so amor seya fortificáu pa permití-yos cumplir colos deberes del so estáu»<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">&#91;</span>152<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ordes_sagraos">Ordes sagraos</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Editar seición: Ordes sagraos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=23" title="Editar el código fuente de la sección: Ordes sagraos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>El sacramentu de l'Orde consagra y encomienda a dellos cristianos pa que sirvan a toa la Ilesia como miembros d'ún de los trés graos d'orde: episcopáu (obispos), presbiteriu (sacerdotes) y diaconáu (diáconos)<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">&#91;</span>153<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">&#91;</span>154<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia tien definío les regles que definen quién puede recibir estos ordes. Na Ilesia Llatina el sacerdociu ta xeneralmente reserváu pa homes célibes, y l'episcopáu ta siempres restrinxíu a homes célibes. Los homes casaos pueden ser ordenaos en delles ilesies orientales<sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155"><span class="cite-bracket">&#91;</span>155<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y pueden recibir, en determinaes condiciones, el diaconáu, inclusive na Ilesia Llatina<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">&#91;</span>156<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Sicasí, tres de convertise en sacerdote un home nun puede casase hasta que renuncie formalmente a los sos ordes y tea formalmente laicizáu. </p><p>Tolos clérigos, seyan diáconos, sacerdotes o obispos, pueden predicar, enseñar, bautizar, casar y dirixir lliturxias funerales<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">&#91;</span>157<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Pa administrar los sacramentos de la Eucaristía, la Penitencia y la Unción d'Amalecíos ye necesario ser sacerdote o obispu<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">&#91;</span>158<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y namái los obispos pueden alministrar el sacramentu del Orde<sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">&#91;</span>159<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Casamientu">Casamientu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Editar seición: Casamientu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=24" title="Editar el código fuente de la sección: Casamientu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia católica considera'l casamientu como un vínculu social ya espiritual ente un home y una muyer, enfocáu hacia'l bien de los esposos y la procreación; acordies coles enseñances católiques en moral sexual, ye l'únicu contestu apropiáu pal desarrollu de l'actividá sexual. Un matrimoniu católicu, o cualesquier casamientu ente individuos bautizaos de cualesquier denominación, ye consideráu un sacramentu. Un casamientu sacramental nun puede ser disueltu más que por la muerte<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">&#91;</span>160<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">&#91;</span>161<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La Ilesia, d'otra banda, pon ciertos requisitos, como que l'actu seya llibremente consentíu, pa que'l casamientu seya válidu, y establez tamién una serie de normes y regles, nomaes forma canónica, a siguir polos católicos<sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">&#91;</span>162<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia nun reconoz el divorciu como final d'un casamientu válidu, y permite'l divorciu llegal, reconocíu pol estáu, namái como una midida pa protexer les propiedaes o el bienestar de los esposos o los sos fíos. Sicasí, delles circunstancies particulares pueden ser tomaes en cuenta por un tribunal eclesiásticu específicu, que puede declarar la nulidá del matrimoniu<sup id="cite_ref-:14_163-0" class="reference"><a href="#cite_note-:14-163"><span class="cite-bracket">&#91;</span>163<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; nun ta permitíu casase otra vuelta tres d'un divorciu a menos que'l casamientu primeru fora declaráu nulu<sup id="cite_ref-:14_163-1" class="reference"><a href="#cite_note-:14-163"><span class="cite-bracket">&#91;</span>163<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-:14_163-2" class="reference"><a href="#cite_note-:14-163"><span class="cite-bracket">&#91;</span>163<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lliturxa">Lliturxa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Editar seición: Lliturxa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=25" title="Editar el código fuente de la sección: Lliturxa"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Esisten munches tradiciones, llitúrxiques y d'otra triba, ente les 24 ilesies autónomes (<i>sui iuris</i>). Estes tradiciones, nomaos ritos, espeyen, más que diferencies nes cereyencies, la diversidá histórica y cultural de les ilesies<sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">&#91;</span>164<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Según la definición del Códigu de Cánones de les Ilesies Orientales, <i>«un ritu ye la herencia llitúrxica, teolóxica, espiritual y disciplinaria, estremada pola cultura de los pueblos y les sos circunstancies históriques, qu'alcuentra so espresión na forma que caúna de les ilesies sui iuris tien de vivir la fe»</i><sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">&#91;</span>165<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><i>.</i> </p><p>La lliturxa del sacramentu de la Eucaristía, nomada Misa na Ilesia Llatina y Divina Lliturxa nes orientales, ye la principal lliturxa de la Ilesia Católica<sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">&#91;</span>166<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, porque considérase que fai otra vuelta presente'l sacrificiu propiciatoriu de Cristu<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">&#91;</span>167<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La so forma llitúrxica más estendida ye'l <a href="/w/index.php?title=Ritu_romanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu romanu (la páxina nun esiste)">ritu romanu</a>, desarrolláu na forma promulgada pol papa <a href="/wiki/Pablo_VI" title="Pablo VI">Pablo VI</a> en <a href="/wiki/1969" title="1969">1969</a> y revisada por <a href="/wiki/Papa_Xuan_Pablu_II" title="Papa Xuan Pablu II">Xuan Pablu II</a>. La versión previa del ritu romanu, codificada en <a href="/wiki/1962" title="1962">1962</a>, sigue pudiendo usase, en circunstancies determinaes, la Ilesia Llatina. Les ilesies católiques orientales, pela so banda, tienen los sos propios ritos. Les lliturxes, eucarística y de los otros sacramentos, varíen de ritu en ritu, espeyando los diferentes énfasis teolóxicos. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ritos_de_la_Ilesia_Llatina">Ritos de la Ilesia Llatina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Editar seición: Ritos de la Ilesia Llatina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=26" title="Editar el código fuente de la sección: Ritos de la Ilesia Llatina"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Missale_Romanum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Missale_Romanum.jpg/330px-Missale_Romanum.jpg" decoding="async" width="330" height="228" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Missale_Romanum.jpg/495px-Missale_Romanum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Missale_Romanum.jpg/660px-Missale_Romanum.jpg 2x" data-file-width="2053" data-file-height="1421" /></a><figcaption>Edición de 2002 del Misal romanu, acompangáu de cáliz cubiertu con purificador, patena y palia, crucifixu y vela.</figcaption></figure> <p>El ritu romanu ye'l ritu de cultu más común usáu pola Ilesia Católica. El so usu, magar que nacíu en Roma, espardióse primero per Europa y dempués pol restu del mundu, influenciando o suplantando ritos llocales<sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">&#91;</span>168<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. L'actual forma ordinaria de la Misa nel ritu romanu, recopiláu nes ediciones posteriores a 1969 del <a href="/w/index.php?title=Misal_romanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misal romanu (la páxina nun esiste)">Misal romanu</a>, celébrase xeneralmente na llingua vehicular llocal, usando una traducción oficialmente aprobada del testu orixinal en llatín. </p><p>En 2007 el papa <a href="/wiki/Benitu_XVI" title="Benitu XVI">Benitu XVI</a> afirmó que yera llexítimu siguir usando'l Misal romanu de 1962 como una <i>forma extraordinaria</i> del ritu romanu, a la que noma usu antiguu (<i>usus antiquior</i>), y asoleyó nueves normes, más permisives que les anteriores, pa regular el so usu.<sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169"><span class="cite-bracket">&#91;</span>169<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Una instrucción asoleyada cuatru años dempués falaba de les dos formas o usos del ritu romanu aprobaes pol papa colos nomes de <i>forma ordinari</i>a y <i>forma extraordinaria</i><sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170"><span class="cite-bracket">&#91;</span>170<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La edición del misal romanu de 1962, espublizada unos meses primeru de la inauguración del <a href="/wiki/Conceyu_Vaticanu_II" title="Conceyu Vaticanu II">Conceyu Vaticanu II</a>, foi la cabera que presentó la misa siguiendo la estandarizada en <a href="/wiki/1570" title="1570">1570</a> pol papa <a href="/w/index.php?title=P%C3%ADu_V&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Píu V (la páxina nun esiste)">Píu V</a> por encargu del <a href="/wiki/Conceyu_de_Trento" title="Conceyu de Trento">conceyu de Trento</a>, y ye, poro, conocida como misa tridentina<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">&#91;</span>171<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El misal romanu de Píu V foi sometíu a cambeso menores polos papes <a href="/w/index.php?title=Clemente_VIII&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clemente VIII (la páxina nun esiste)">Clemente VIII</a> en <a href="/wiki/1604" title="1604">1604</a>, <a href="/w/index.php?title=Urbanu_VIII&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Urbanu VIII (la páxina nun esiste)">Urbanu VIII</a> en <a href="/wiki/1634" title="1634">1634</a>, <a href="/w/index.php?title=P%C3%ADu_X&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Píu X (la páxina nun esiste)">Píu X</a> en <a href="/wiki/1911" title="1911">1911</a>, <a href="/w/index.php?title=P%C3%ADu_XII&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Píu XII (la páxina nun esiste)">Píu XII</a> en <a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a> y <a href="/wiki/Papa_Xuan_XXIII" title="Papa Xuan XXIII">Xuan XXIII</a> en <a href="/wiki/1962" title="1962">1962</a>. Caúna de les ediciones sucesives foi la forma ordinaria del ritu romanu hasta que foi sustituyida por una posterior. Cuando la edición de 1962 foi sustituyida pola promulgada por Pablo VI en 1969 el so usu requería'l permisu del obispu de la diócesis<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">&#91;</span>172<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; pero'l motu proprio (documentu emitíu por iniciativa propia pol papa ensin que se-y pida) <i>Summorum Pontificum</i>, emitíu por Benitu XVI en <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a>, permitió'l so usu llibre pa celebrar misa siempre de forma privada, y autorizó a los párrocos a permitir, embaxu ciertes condiciones, su usu en mises públiques. Les mises d'esti misal celébrense, sacante les llectures de la Biblia, que faense en llingua vernácula, esclusivamente en llatín llitúrxicu<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">&#91;</span>173<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>De magar <a href="/wiki/2014" title="2014">2014</a> los clérigos que dirixen los pequeños ordinariatos personales formaos p'agospiar a grupos d'antiguos anglicanos convertíos al catolicismu embaxu los términos del documentu <i>Anglicanorum Coetibus</i><sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174"><span class="cite-bracket">&#91;</span>174<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, de <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a>, tán autorizaos a utilizar una variación del ritu romanu nomada Cultu Divinu o, menos formalmente, Usu del Ordinariatu, qu'incorpora elementos de la tradición y la lliturxa anglicanes<sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175"><span class="cite-bracket">&#91;</span>175<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los cabezaleros de la Ilesia Anglicana protestaron por esti alcuerdu. </p><p>Na archidiócesis de Milán, que ye la mayor d'Europa con cinco millones de fieles, la misa celébrase acordies col <a href="/w/index.php?title=Ritu_ambrosianu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu ambrosianu (la páxina nun esiste)">ritu ambrosianu</a>, y hai otros ritos de la Ilesia Llatina, el <a href="/w/index.php?title=Ritu_moz%C3%A1rabe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu mozárabe (la páxina nun esiste)">mozárabe</a><sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">&#91;</span>176<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> y los propios de dellos institutos relixosos<sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">&#91;</span>177<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, que siguen tando autorizaos por ser polo menos 200 años más antiguos de la publicación, en 1570, de la bula papal <i>Quo primum</i>, cola que Píu V instituyó'l misal romanu<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">&#91;</span>178<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ritos_orientales">Ritos orientales</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Editar seición: Ritos orientales" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=27" title="Editar el código fuente de la sección: Ritos orientales"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les Ilesias Católiques orientales comparten patrimoniu y ritos llitúrxicos coles ilesies non católiques (la <a href="/wiki/Ilesia_Ortodoxa" title="Ilesia Ortodoxa">Ilesia Ortodoxa</a> y otres ilesies cristianes orientales que nun tán en comunión col papa) coles que comparten esfera d'influyencia: <a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a>, el <a href="/wiki/El_C%C3%A1ucasu" title="El Cáucasu">Cáucasu</a>, los <a href="/wiki/Balcanes" title="Balcanes">Balcanes</a>, l'África nororiental, <a href="/wiki/India" title="India">India</a> ya <a href="/wiki/Oriente_Mediu" title="Oriente Mediu">Oriente Mediu</a>. Les Ilesies Católiques Orientales son grupos de fieles que o nun tuvieran nunca en comunión cola Santa Sede o que recuperáronla a costa de tener perdío la comunión coles ilesies coles que comparten tradición histórica<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">&#91;</span>179<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los ritos usaos poles Ilesies Católiques Orientales incluyen, amás del <a href="/wiki/Ritu_bizant%C3%ADn" title="Ritu bizantín">bizantín</a>, nes sos variedaes antioquiana, griega y eslavona, l'<a href="/w/index.php?title=Ritu_alexandr%C3%ADn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu alexandrín (la páxina nun esiste)">alexandrín</a>, el <a href="/w/index.php?title=Ritu_siriacu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu siriacu (la páxina nun esiste)">siriacu</a>, l'<a href="/w/index.php?title=Ritu_armeniu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu armeniu (la páxina nun esiste)">armeniu</a>, el <a href="/wiki/Ilesia_cat%C3%B3lica_maronita" title="Ilesia católica maronita">maronita</a> y'l <a href="/w/index.php?title=Ritu_cald%C3%A9u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ritu caldéu (la páxina nun esiste)">caldéu</a>. Estes ilesies tienen autonomía p'afitar les particularidaes de les sos fórmules llitúrxiques y de cultu, con ciertes llendes marcaes pa protexer la «observancia adecuada» de la so tradición llitúrxica<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180"><span class="cite-bracket">&#91;</span>180<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Nel pasáu dellos de los ritos anguaño usaos por estes ilesies sofrieron un grau variable de llatinización llitúrxica, pero nos caberos años volviose, acordies col decretu papal <i>Orientalium Ecclesiarium</i>, emanáu del Conceyu Vaticanu II, a les práutiques tradicionales d'esta zona<sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181"><span class="cite-bracket">&#91;</span>181<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Cada ilesia, amás, tien el so propiu calendariu llitúrxicu<sup id="cite_ref-182" class="reference"><a href="#cite_note-182"><span class="cite-bracket">&#91;</span>182<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aspectos_sociales_ya_culturales">Aspectos sociales ya culturales</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Editar seición: Aspectos sociales ya culturales" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=28" title="Editar el código fuente de la sección: Aspectos sociales ya culturales"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Doctrina_social_de_la_Ilesia">Doctrina social de la Ilesia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Editar seición: Doctrina social de la Ilesia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=29" title="Editar el código fuente de la sección: Doctrina social de la Ilesia"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4219085">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Artículu principal: <a href="/wiki/Doctrina_social_de_la_Ilesia" title="Doctrina social de la Ilesia">Doctrina social de la Ilesia</a></div><p>La doctrina social de la Ilesia, espeyando l'esmolimientu de Xesús polos probes, enfótase enforma nes <a href="/w/index.php?title=Obres_de_misericordia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Obres de misericordia (la páxina nun esiste)">obres</a> corporales ya espirituales <a href="/w/index.php?title=Obres_de_misericordia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Obres de misericordia (la páxina nun esiste)">de misericordia</a>, que representen acciones de sofitu a los enfermos, los probes y los que sufren<sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183"><span class="cite-bracket">&#91;</span>183<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184"><span class="cite-bracket">&#91;</span>184<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La enseñanza de la Ilesia defende la so opción preferencial polos probes, mentantu que la llei canónica establez que «el fiel cristianu ta obligáu a trabayar en favor de la xusticia social y, atentu al llamáu del Señor, a axudar a los probes»<sup id="cite_ref-185" class="reference"><a href="#cite_note-185"><span class="cite-bracket">&#91;</span>185<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Los cimientos de l'actual pensamientu social de la Ilesia considérase que foron establecíos pol papa <a href="/w/index.php?title=Lle%C3%B3n_XIII&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lleón XIII (la páxina nun esiste)">Lleón XIII</a> na encíclica <i>Rerum novarum</i> (1891), qu'afita los derechos y la dignidá del trabayu y el derechu de los trabayadores a formar sindicatos. </p><p>Les enseñances católiques alrodiu de la sexualidá promueven la práctica de la castidá, poniendo'l focu nel caltenimientu de la integridá corporal ya espiritual de la persona. Considérase al matrimoniu como l'únicu contextu admisible pa la actividá sexual<sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186"><span class="cite-bracket">&#91;</span>186<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les enseñances de la Ilesia no que cinca a la sexualidá vienen siendo oxetu de controversia creciente, especialmente de magar el final del Conceyu Vaticanu II, por culpa'l cambéu de les actitúes culturales hacia'l sexu nel mundu occidental, que cristalizaron no que se llamó la <a href="/w/index.php?title=Revoluci%C3%B3n_sexual&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Revolución sexual (la páxina nun esiste)">revolución sexual</a>. </p><p>La Ilesia tamién sofita'll cuidáu del mediu ambiente, y en rellación con otros aspectos sociales, la <a href="/w/index.php?title=Enc%C3%ADclica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Encíclica (la páxina nun esiste)">encíclica</a> <i>Laudato si'</i>, espublizada pol papa <a href="/wiki/Papa_Franciscu" title="Papa Franciscu">Franciscu</a> el <a href="/wiki/24_de_mayu" title="24 de mayu">24 de mayu</a> de <a href="/wiki/2015" title="2015">2015</a>, critica el desarrollu irresponsable ya'l <a href="/w/index.php?title=Consumismu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Consumismu (la páxina nun esiste)">consumismu</a>, y amuesa esmolición pola degradación ambiental y el <a href="/wiki/Calentamientu_global" title="Calentamientu global">calentamientu global</a><sup id="cite_ref-187" class="reference"><a href="#cite_note-187"><span class="cite-bracket">&#91;</span>187<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El papa espresa, nesi documentu, la so preocupación porque, pa elli, el calentamientu global del planeta ye un síntoma d'un problema mayor: la indiferencia del mundu desarrolláu hacia la destrucción del planeta debida a que lo únicu que preocupa a los homes ye la ganancia económica a cortu plazu<sup id="cite_ref-188" class="reference"><a href="#cite_note-188"><span class="cite-bracket">&#91;</span>188<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Servicios_sociales">Servicios sociales</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Editar seición: Servicios sociales" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=30" title="Editar el código fuente de la sección: Servicios sociales"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:MotherTeresa_090.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/MotherTeresa_090.jpg/220px-MotherTeresa_090.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/MotherTeresa_090.jpg/330px-MotherTeresa_090.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/MotherTeresa_090.jpg/440px-MotherTeresa_090.jpg 2x" data-file-width="576" data-file-height="768" /></a><figcaption>La Madre Teresa de Calcuta, fundadora de les Misioneres de la Caridá y defensora de los probes y los amalecíos, nuna semeya de 1986.</figcaption></figure> <p>La Ilesia Católica ye'l mayor proveedor non gubernamental d'educación y servicios sanitarios del mundu<sup id="cite_ref-:15_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-:15-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. En 2010 el Conceyu Pontificiu pa l'Asistencia Pastoral a los Trabayadores de la Salú afirmó que la Ilesia dirixe'l 26% de los establecimientos sanitarios (incluyendo hospitales, clíniques, incluses, farmacies y centros de curiáu de pacientes con llépara) del mundu<sup id="cite_ref-189" class="reference"><a href="#cite_note-189"><span class="cite-bracket">&#91;</span>189<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. No que cinca a la educación, la Ilesia tien involucráose nesa estaya de la vida social de magar la fundación de les primeres universidaes n'Europa. Dirixe y patrocina milenta escueles d'educación primaria, secundaria ya universitaria pel tol mundu<sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190"><span class="cite-bracket">&#91;</span>190<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-191" class="reference"><a href="#cite_note-191"><span class="cite-bracket">&#91;</span>191<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y el de so ye'l mayor sistema escolar non gubernamental del planeta<sup id="cite_ref-192" class="reference"><a href="#cite_note-192"><span class="cite-bracket">&#91;</span>192<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los institutos relixosos de muyeres foron y son les cabezaleres del esfuerciu de la Ilesia na provisión de servicios sanitarios ya educativos<sup id="cite_ref-193" class="reference"><a href="#cite_note-193"><span class="cite-bracket">&#91;</span>193<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, con ordes como les Hermanes de la Misericordia, les Hermanines de los Probes, les Hermanes del Santísimu Sacramentu o les Fíes de la Caridá de San Vicente de Paúl. La monxa católica <a href="/wiki/Teresa_de_Calcuta" title="Teresa de Calcuta">Teresa de Calcuta</a>, fundadora de les <a href="/w/index.php?title=Misioneres_de_la_Carid%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misioneres de la Caridá (la páxina nun esiste)">Misioneres de la Caridá</a>, recibió'l <a href="/wiki/Premiu_Nobel_de_la_Paz" title="Premiu Nobel de la Paz">premiu Nobel de la Paz</a> en <a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a> pol so trabayu humanitariu colos más probes de la <a href="/wiki/India" title="India">India</a><sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194"><span class="cite-bracket">&#91;</span>194<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. L'obispu <a href="/w/index.php?title=Carlos_Filipe_Ximenes_Belo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carlos Filipe Ximenes Belo (la páxina nun esiste)">Carlos Filipe Ximenes Belo</a> recibió esi mesmu premiu en 1996 <i>«pol so trabayu p'algamar una solución xusta ya pacífica al conflictu de <a href="/wiki/Timor_Oriental" title="Timor Oriental">Timor Oriental</a>»</i><sup id="cite_ref-195" class="reference"><a href="#cite_note-195"><span class="cite-bracket">&#91;</span>195<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia tamién participa activamente na axuda humanitaria internacional al desarrollu al travíes d'organizaciónes como Caritas Internacional, Catholic Relief Services, Axuda a la llesia Necesitada, de grupos de sofitu a los refuxaos, como'l Serviciu de Refuxaos de los Xesuites, y comunidaes y grupos como la Sociedá de San Vicente de Paúl<sup id="cite_ref-196" class="reference"><a href="#cite_note-196"><span class="cite-bracket">&#91;</span>196<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moral_sexual">Moral sexual</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Editar seición: Moral sexual" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=31" title="Editar el código fuente de la sección: Moral sexual"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La Ilesia Católica llama a tolos sos miembros a practicar la <a href="/w/index.php?title=Castid%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Castidá (la páxina nun esiste)">castidá</a> acordies col so estáu na vida. La castidá inclúi la templanza, l'autodominiu, el crecimientu personal ya cultural y la gracia divina. Y algamala obliga a evitar la <a href="/wiki/Lluxuria" title="Lluxuria">lluxuria</a>, la <a href="/wiki/Masturbaci%C3%B3n" title="Masturbación">masturbación</a>, la fornicación, la <a href="/wiki/Pornograf%C3%ADa" title="Pornografía">pornografía</a>, la <a href="/wiki/Prostituci%C3%B3n" title="Prostitución">prostitución</a> y, especialmente, la <a href="/wiki/Violaci%C3%B3n" title="Violación">violación</a>. La castidá, p'aquellos que nun tan casaos, implica vivir en continencia, absteniéndose de l'actividá sexual; los casaos tán llamaos, pela so banda, a la castidá conyugal<sup id="cite_ref-197" class="reference"><a href="#cite_note-197"><span class="cite-bracket">&#91;</span>197<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia enseña que l'actividá sexual ta reservao a pareyes casaos, seya en matrimoniu sacramental ente cristianos o en matrimoniu natural, cuando ún o dambos de los esposos nun tán bautizaos. Inclusive nos noviazgos, y particularmente colos novios yá <a href="/wiki/Esponsales" title="Esponsales">prometíos</a>, los dos compañeros sentimentales son llamaos a la continencia como mou de demostrar el respetu y la fidelidá mutuos<sup id="cite_ref-198" class="reference"><a href="#cite_note-198"><span class="cite-bracket">&#91;</span>198<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. La castidá nel matrimoniu obliga a la fidelidá conyugal y a la proteición de la fecundidá nel matrimoniu. Los esposos deben trabayar na confianza y la honestidá na pareya, y compartir la so intimidá, neto la espiritual que la física. L'actividá sexual tien que tar siempres abierta a la posibilidá de la vida<sup id="cite_ref-199" class="reference"><a href="#cite_note-199"><span class="cite-bracket">&#91;</span>199<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: la Ilesia lláma-y a esto la significancia procreativa. El sexu, amás, tien que contribuyir siempre a que la pareya ámese más; ye lo que la Ilesia llama la significancia xunitiva<sup id="cite_ref-:16_200-0" class="reference"><a href="#cite_note-:16-200"><span class="cite-bracket">&#91;</span>200<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>L'usu de <a href="/wiki/M%C3%A9todu_anticonceutivu" title="Métodu anticonceutivu">contraceptivos</a> y la realización de práctiques sexuales non encaminaes a la procreación nun tán permitíos; sicasí, consiéntense l'usu de métodos de planificación familiar naturales pa espaciar el periodu ente nacimientos de los fíos o pa posponer la concepción d'un neñu por una causa xustificada<sup id="cite_ref-201" class="reference"><a href="#cite_note-201"><span class="cite-bracket">&#91;</span>201<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El papa Franciscu dixo en 2015 que ta preocupáu porque la Ilesia tien obsesionáose con cuestiones como l'<a href="/wiki/Albuertu" title="Albuertu">albuertu</a>, el <a href="/wiki/Matrimoniu_homosexual" title="Matrimoniu homosexual">matrimoniu de persones del mesmu xéneru</a> y la contracepción, y criticó que la Ilesia punxera'l dogma per delantre del amor y que priorizara les cuestiones morales sobre l'axuda a los probes y marxinaos<sup id="cite_ref-202" class="reference"><a href="#cite_note-202"><span class="cite-bracket">&#91;</span>202<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-203" class="reference"><a href="#cite_note-203"><span class="cite-bracket">&#91;</span>203<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Divorciu_y_nulidá_matrimonial"><span id="Divorciu_y_nulid.C3.A1_matrimonial"></span>Divorciu y nulidá matrimonial</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Editar seición: Divorciu y nulidá matrimonial" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=32" title="Editar el código fuente de la sección: Divorciu y nulidá matrimonial"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La llei canónica nun recueye una forma de proceder pal divorciu de dos individuos bautizaos, una y bones considera que'l casamientu sacramental válidu y consumáu ye un vínculu que xunce pa tola vida<sup id="cite_ref-204" class="reference"><a href="#cite_note-204"><span class="cite-bracket">&#91;</span>204<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Por embargu, puede obtenese una declaracion de nulidá probando que les condiciones esenciales pa contraer un matrimoniu válidu nun taben presentes dende l'aniciu; esto ye, que'l matrimoniu nun fora válidu de primeres por dalguna causa. Una declaración de nulidá, nomada comúnmente anulación, ye una sentencia d'un tribunal eclesiásticu que determina qu'un casamientu foi intentáu de forma inválida<sup id="cite_ref-205" class="reference"><a href="#cite_note-205"><span class="cite-bracket">&#91;</span>205<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Aparte d'eso, los casamientos ente individuos non bautizaos pueden ser disueltos con permisu del papa embaxu delles circunstancies, como'l deseyu de casase con un católicu: ye'l nomáu privilexu paulín o petrín<sup id="cite_ref-206" class="reference"><a href="#cite_note-206"><span class="cite-bracket">&#91;</span>206<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. El intentu de casase por segunda vegada tres d'un divorciu y ensin obtener la nulidá coloca al <i>«esposu recasáu nuna situación de adulteriu permanente ya públicu»</i>. Un esposu inocente que vive en continencia tres del divorciu, o les pareyes que viven en continencia tres d'un divorciu civil por causa grave, nun tán en pecáu<sup id="cite_ref-207" class="reference"><a href="#cite_note-207"><span class="cite-bracket">&#91;</span>207<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los tribunales diocesanos completaron, a nivel mundial, 49.000 causes de nulidá. Un númberu perpequeñu comparáu col de divorcios nos países predominantemente católicos, que tienen aprobao lleis de divorciu nes caberes décades: <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a> (<a href="/wiki/1970" title="1970">1970</a>), <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a> (<a href="/wiki/1975" title="1975">1975</a>), <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a> (<a href="/wiki/1977" title="1977">1977</a>), <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a> (<a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a>), <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_d%27Irlanda" title="República d&#39;Irlanda">Irlanda</a> (<a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a>), <a href="/wiki/Chile" title="Chile">Chile</a> (<a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>) y <a href="/wiki/Malta" title="Malta">Malta</a> (<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>). <a href="/wiki/Filipines" title="Filipines">Filipines</a> y la Ciudá del Vaticanu, pela so banda, nun tienen reconocíu'l derechu al divorciu (en Filipines, sicasí, los musulmanes sí que pueden divorciase). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Contracepción"><span id="Contracepci.C3.B3n"></span>Contracepción</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Editar seición: Contracepción" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=33" title="Editar el código fuente de la sección: Contracepción"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Paulaudenece1977.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paulaudenece1977.jpg/220px-Paulaudenece1977.jpg" decoding="async" width="220" height="314" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paulaudenece1977.jpg/330px-Paulaudenece1977.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paulaudenece1977.jpg/440px-Paulaudenece1977.jpg 2x" data-file-width="1241" data-file-height="1773" /></a><figcaption>Pablu VI asoleyó la encíclica <i>Humanae Vitae</i> en 1968.</figcaption></figure> <p>La Ilesia enseña que les rellaciones sexuales deben tener llugar namái ente un home y una muyer que tean casaos, y debe consumase ensin usar métodos contraceptivos. Na so encíclica <i>Humanae Vitae</i><sup id="cite_ref-:16_200-1" class="reference"><a href="#cite_note-:16-200"><span class="cite-bracket">&#91;</span>200<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, de 1968, el papa <a href="/wiki/Pablo_VI" title="Pablo VI">Pablu VI</a> refugó con firmeza toa triba de métodos anticonceptivos, contradiciendo a dellos sectores de la Ilesia que víen la píldora anticonceptiva como un métodu de contracepción éticamente xustificable, magar que permitiendo la regulación de los embarazos mediante métodos naturales de planificación familiar. Esta doctrina foi detallada por <a href="/wiki/Papa_Xuan_Pablu_II" title="Papa Xuan Pablu II">Xuan Pablu II</a> na so encíclica <i>Evangelium Vitae</i>, na qu'esclarió la postura de la Ilesia no que cinca a la contracepción, l'albuertu y la <a href="/wiki/Eutanasia" title="Eutanasia">eutanasia</a>, condenando toos ellos como parte d'una «cultura de la muerte» y faciéndo un llamáu en favor d'una «cultura de la vida»<sup id="cite_ref-208" class="reference"><a href="#cite_note-208"><span class="cite-bracket">&#91;</span>208<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Munchos católicos occidentales tienen amosao el so fondu desalcuerdu coles enseñances de la Ilesia no que cinca a la contracepción<sup id="cite_ref-209" class="reference"><a href="#cite_note-209"><span class="cite-bracket">&#91;</span>209<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Una organización católica independiente d'Estaos Xuníos de la Ilesia, Catholics for Choice, afirmó en 1998 que'l 96% de les muyeres católiques d'esi país usaran contraceptivos en dalgún momentu de les sos vides, y que'l 72% de los católicos creyíen qu'ún podía ser bon católicu magar que desobedeciera la doctrina de la Ilesia relativa a la contracepción<sup id="cite_ref-210" class="reference"><a href="#cite_note-210"><span class="cite-bracket">&#91;</span>210<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Por otra parte, como les instituciones sanitaries venceyaes a la Ilesia son ún de los mayores proveedores de servicios de salú a pacientes con <a href="/wiki/SIDA" class="mw-redirect" title="SIDA">SIDA</a> a nivel mundial, hai una polémica importante, dientru y fuera la Ilesia, sobre l'usu del <a href="/wiki/Preservativu" title="Preservativu">preservativu</a> como un métodu pa evitar contaxos, una y bones la Ilesia refuga l'usu cotidianu del preservativu como métodu anticonceptivu<sup id="cite_ref-211" class="reference"><a href="#cite_note-211"><span class="cite-bracket">&#91;</span>211<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Ilesia opónese tamién a la fertilización in vitro porque afirma qu'esi procesu artificial sustitúi al amor ente un maríu y una muyer<sup id="cite_ref-212" class="reference"><a href="#cite_note-212"><span class="cite-bracket">&#91;</span>212<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, y tamién porque obliga a la eliminación d'embriones, y los católicos percreyen qu'un embrión ye un individuu cola so propia alma y debe, poro, ser tratáu como talo<sup id="cite_ref-213" class="reference"><a href="#cite_note-213"><span class="cite-bracket">&#91;</span>213<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Esti argumentu ye nel que se basa la Ilesia pa oponese al albuertu<sup id="cite_ref-214" class="reference"><a href="#cite_note-214"><span class="cite-bracket">&#91;</span>214<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Homosexualidá"><span id="Homosexualid.C3.A1"></span>Homosexualidá</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Editar seición: Homosexualidá" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=34" title="Editar el código fuente de la sección: Homosexualidá"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> La Ilesia Católica considera que los «actos homosexuales» son «contrarios a la llei natural», «actos de depravación graves» que «nun pueden ser aprobados en denguna circunstancia», magar que les persones que tienen tendencies homosexuales deben ser trataes con respetu y dignidá<sup id="cite_ref-215" class="reference"><a href="#cite_note-215"><span class="cite-bracket">&#91;</span>215<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Según el so catecismu</p><blockquote><p><i>«El númberu d'homes y muyeres que tienen tendencies homosexuales fondamente asentaes nun son pocos. Esta inclinación, que ye obxetivamente desordenada, supón pa la mayoría d'ellos una preba. Toos ellos tienen que ser aceptaos con respetu, compasión y sensibilidá. Cualesquier signu de disciminación inxustificada en cualquie sentíu debe ser evitáu. (...) Les persones homosexuales son llamaes a la castidá. Al traviés de virtúes d'autocontrol q'eduquen la llibertá interior, a veces cola axuda de l'amistá desinteresada, de la oración y de la gracia sacramental estes persones pueden, y deberíen, averase de forma gradual y decidida a la perfección cristiana<sup id="cite_ref-216" class="reference"><a href="#cite_note-216"><span class="cite-bracket">&#91;</span>216<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.»</i></p></blockquote><p>Esta parte del <i>Catecismu</i> foi citada pol papa Franciscu nuna rueda de prensa en 2013 na que recalcó, cuando foi preguntáu por una persona concreta:</p><blockquote><p><i>«Yo creo que cuando t'encuentres delantre d'una persona como esa [l'individuu del que-y falaben] debes estremar ente'l fechu de qu'una persona seya gai del fechu de que forme parte d'un grupu de presión, porque los grupos de presión nun son bonos, son malos. Si una persona ye homosexual y busca al Señor con bona voluntá, ¿quién soi yo pa xulgalu?<sup id="cite_ref-217" class="reference"><a href="#cite_note-217"><span class="cite-bracket">&#91;</span>217<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></i>»</p></blockquote><p>Estes apreciaciones, y otres asemeyaes feches na mesma entrevista, foron vistes como un cambéu nel tono, que non na sustancia<sup id="cite_ref-218" class="reference"><a href="#cite_note-218"><span class="cite-bracket">&#91;</span>218<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, de la enseñanza de la Ilesia, qu'inclúi'l so rechazu del matrimoniu ente persones del mesmu sexu<sup id="cite_ref-219" class="reference"><a href="#cite_note-219"><span class="cite-bracket">&#91;</span>219<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Sicasí, hai dellos grupos católicos opuestos a esta posición de la Ilesia que trabayen pa camudalu<sup id="cite_ref-220" class="reference"><a href="#cite_note-220"><span class="cite-bracket">&#91;</span>220<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-221" class="reference"><a href="#cite_note-221"><span class="cite-bracket">&#91;</span>221<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ordenación_femenina"><span id="Ordenaci.C3.B3n_femenina"></span>Ordenación femenina</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Editar seición: Ordenación femenina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=35" title="Editar el código fuente de la sección: Ordenación femenina"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg/165px-Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg" decoding="async" width="165" height="235" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg/248px-Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Zenonkapelle_links_-_Episcopa_Teodora_-_Paschalis_I._Mutter.jpg 2x" data-file-width="292" data-file-height="416" /></a><figcaption>Lady Theodora, la ma del papa <a href="/wiki/Pascual_I" title="Pascual I">Pascual I</a>, piénsase que fue obispu na Ilesia Católica nel sieglu IX.</figcaption></figure> <p>Homes y muyeres comparten munches ocupaciones na Ilesia: hai persones de los dos sexos dedicaes a la vida contemplativa, a l'atención sanitaria, al trabayu como misioneros<sup id="cite_ref-222" class="reference"><a href="#cite_note-222"><span class="cite-bracket">&#91;</span>222<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-223" class="reference"><a href="#cite_note-223"><span class="cite-bracket">&#91;</span>223<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>... Y magar que les Órdenes Sagraes tán reservaes pa los homes les muyeres católiques tienen xugao dellos papeles relevantes na vida la Ilesia: los institutos relixosos femeninos diéron-yos un espaciu formal pa la so participación, y los conventos diéron-yos un espaciu propiu nel qu'autogobernase, rezar ya influyir na sociedá deimentres munchos sieglos. Les hermanes y monxes tienen xugao un papel fundamental nel desarrollu y el funcionamientu de les redes mundiales de prestación de servicios educativos y sanitarios de la lIlesia<sup id="cite_ref-224" class="reference"><a href="#cite_note-224"><span class="cite-bracket">&#91;</span>224<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Los esfuercios en favor de la ordenación sacerdotal de muyeres provocaron delles declaraciones de papes y de la curia romana escontra la idea, como la <i>Declaración Inter Insigniores sobre la cuestión de l'admisión de muyeres nel ministeriu sacerdotal</i> (<a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a>) o les cartes apostóliques <i>Mulieris dignitatem</i> (<a href="/wiki/1988" title="1988">1988</a>) y <i>Ordinatio sacerdotalis</i> (<a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a>). Na cabera d'elles Xuan Pablu II afirmó que la Ilesia Católica <i>«nun se considera a sigo mesma autorizada a almitir muyeres na ordenación sacerdotal»</i><sup id="cite_ref-225" class="reference"><a href="#cite_note-225"><span class="cite-bracket">&#91;</span>225<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Desafiando estes declaraciones, grupos opositores como Roman Catholic Womenpriests<sup id="cite_ref-226" class="reference"><a href="#cite_note-226"><span class="cite-bracket">&#91;</span>226<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (Sacerdotises de la Ilesia Católica) tienen celebrao ceremonies que consideren ordenaciones sacerdotales (al parecer, con un obispu católicu home dirixendo la ceremonia) y que, acordies cola llei canónica, son ilícitos ya inválidos y consideraos pola Ilesia simples <i>simulaciones</i><sup id="cite_ref-227" class="reference"><a href="#cite_note-227"><span class="cite-bracket">&#91;</span>227<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> del sacramentu del orde. La Congregación pa la Doctrina de la Fe espublizó una declaración na que clarifica que cualesquier obispu católicu involucráu en ceremonies d'ordenación de muyeres, neto que les propies muyeres si foran católiques, seríen automáticamente excomulgaes acordies colo recoyío nel canon 1378 de la llei canónica y con otres lleis de la Ilesia<sup id="cite_ref-228" class="reference"><a href="#cite_note-228"><span class="cite-bracket">&#91;</span>228<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Abusos_sexuales">Abusos sexuales</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="Editar seición: Abusos sexuales" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=36" title="Editar el código fuente de la sección: Abusos sexuales"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De magar la década de 1990 la cuestión de los abusos sexuales a menores por miembros (sacerdotes o non) de la Ilesia Católica convirtióse n'oxetu de denuncies, de persecución xudicial, de cobertura nos medios de comunicación y de discutiniu públicu en países de tol mundu. La Ilesia Católica tien sío criticada pol so manexu de les denuncies cuando foi descubiertu que dellos obispos protexeron a los sacerdotes acusaos, tresfiriéndolos a otres xeres pastorales nos que, delles vegaes, siguieron cometiendo abusos sexuales. </p><p>En rempuesta al escándalu estableciéronse procedimientos formales p'axudar a prevenir l'abusu, pa favorecer la comunicación de cualquier casu qu'ocurra y atender eses denuncies con rapidez, magar que les asociaciones que representen a les víctimes son escéptiques alrodiu de la so efectividá<sup id="cite_ref-229" class="reference"><a href="#cite_note-229"><span class="cite-bracket">&#91;</span>229<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. En 2014 el papa Franciscu instituyó la Comisión Pontificia pa la Proteición de los Menores, que tien como oxetivu velar polos menores<sup id="cite_ref-230" class="reference"><a href="#cite_note-230"><span class="cite-bracket">&#91;</span>230<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencies">Referencies</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=37" title="Editar seición: Referencies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=37" title="Editar el código fuente de la sección: Referencies"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3503771">@media only screen and (max-width:600px){.mw-parser-output .llistaref{column-count:1!important}}</style><div class="llistaref" style="list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-Annuario-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Annuario_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Annuario_1-1">1,1</a></sup></span> <span class="reference-text">«<a rel="nofollow" class="external text" href="https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2016/03/05/160305b.html">L'Annuario Pontificio 2015 e l' "Annuarium Statisticum Ecclesiae" 2014</a>».</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Noll MA, <i>The New Shape of World Christianity</i>, p. 191. IVP Academic, Downers Grove, 2009.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">O'Collins, Introducción.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Constitución dogmática de la Ilesia <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html">Lumen Gentium</a></i>. Conceyu Vaticanu II, 21 de payares de 1964.</span> </li> <li id="cite_note-:6-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:6_5-0">5,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_5-1">5,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.archbalt.org/vatican-congregation-reaffirms-truth-oneness-of-catholic-church-2/">Vatican congregation reaffirms truth, oneness of Catholic Church</a></i>, na web de l'archidiócesis de Baltimore (archbalt.org).</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Bokenkotter T, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=DISK1e7JXA8C&amp;pg=PA7&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false">A Concise History of the Catholic Church</a></i>, p. 7. Nueva York, Double Day, 2004. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780307423481" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-307-42348-1</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Evanxeliu de San Matéu, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sanpablo.es/libro-pueblo-de-dios/la-biblia/nuevo-testamento/evangelio-segun-san-mateo/16">16:19</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210511144433/https://www.sanpablo.es/libro-pueblo-de-dios/la-biblia/nuevo-testamento/evangelio-segun-san-mateo/16">Archiváu</a> 2021-05-11 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p123a9p4.htm">párrafu 890</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p123a9p3.htm">párrafu 835</a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Gunton C, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/20019261?seq=1">"Christianity among the Religions in the Encyclopedia of Religion"</a>, en Religious Studies, Vol. 24, núm. 1, p. 14 (1988).</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, artículos <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p2s2c1a3.htm">1322-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholicnewsagency.com/resources/mary/general-information/the-four-marian-dogmas">The four Marian dogmas</a></i>, na web Catholic News Agency.</span> </li> <li id="cite_note-:15-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:15_13-0">13,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:15_13-1">13,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Agnew J, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://geog.ucla.edu/sites/default/files/users/jagnew/391.pdf">Deus Vult: The Geopolitics of Catholic Church</a></i>. Geopolitics, 2004;15(1):39-61. doi:10.1080/14650040903420388.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">MacCulloch, <i>Christianity</i>, p. 127.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">La cita concreta, tornada al asturianu, ye: «Auquiera qu'apaezca l'obispu, qu'estea allí la xente, asina como auquiera que pueda tar Xesús ta la ilesia universal [<i>katholike</i>].»</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Thurston H, "Catholic", en Knight K (ed.). <i>The Catholic Encyclopedia</i>. New York, Robert Appleton Company, 1908.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">San Cirilu de Xerusalen, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tertullian.org/fathers2/NPNF2-07/Npnf2-07-23.htm">Llectura XXVIII, 26</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Entrada <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Eastern-Orthodoxy">Eastern Orthodoxy</a></i> na web de la Enciclopedia Británica, britannica.com.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://history.hanover.edu/texts/trent/trentall.html">Cánones y decretos del conceyu de Trento</a></i>, na web history.hanover.edu.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.papalencyclicals.net/councils/ecum20.htm">Decretos del Primer Conceyu Vaticanu</a></i> na web papalencyclicals.net.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.papalencyclicals.net/the-second-vatican-ecumenical-council">Decretos del Conceyu Vaticanu II</a></i> na web papalencyclicals.net.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Entrada <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newadvent.org/cathen/13121a.htm">Roman Catholic</a></i> na Catholic Encyclopedia (newadvent.org).</span> </li> <li id="cite_note-:0-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_23-0">23,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_23-1">23,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/ccc_toc.htm">artículos 880-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Van Hove A, <i><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Hierarchy" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/Hierarchy">Hierarchy</a></i>, na Catholic Encyclopedia. New York, Robert Appleton Company, 1913.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Pelikan J, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=S-Qve0IqI5YC&amp;pg=PA114&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false">Christian Tradition: A History of the Development of Doctrine, Volume 4: Reformation of Church and Dogma (1300-1700)</a></i>, p. 114. University of Chicago Press, 1985. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780226653778" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-226-65377-8</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Feduccia R (ed), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=S-Qve0IqI5YC&amp;pg=PA114&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false"><i>Primary Source Reading in Catholic Church History</i></a>, p. 85. Saint Mary's Press, 2005. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780884898689" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-88489-868-9</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100722082631/http://www.vaticanstate.va/EN/State_and_Government/">Vatican City State - State and Government</a></i>, na web vatican.va.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Duffy, p. 416.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Duffy, p. 417-8.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Della Rocca, <i>Diritto canonici</i>, p. 3. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9788813107123" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-8813107123</a>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Berman HJ, <i>Law and revolution: The formation of the Western legal tradition</i>, páxs. 86, 115. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780674517769" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0674517769</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Wacks R, <i>Law: A very short introduction (2ª ed.)</i>, p. 13. Oxford University Press, 2015. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780198745624" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0198745624</a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jgray.org/codes/cceo90eng.html">canon 2</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150312160522/http://www.jgray.org/codes/cceo90eng.html">Archiváu</a> 2015-03-12 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P16.HTM">canon 331</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:1-35"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_35-0">35,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_35-1">35,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Peters E, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.canonlaw.info/a_catechistintro.htm">A catechist's introduction to canon law</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170802095547/http://www.canonlaw.info/a_catechistintro.htm">Archiváu</a> 2017-08-02 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i>, na web canonlaw.info (3 de xineru de 2013).</span> </li> <li id="cite_note-:2-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_36-0">36,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_36-1">36,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Della Rocca F, <i>Diritto canonici</i>, p. 49. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9788813107123" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-8813107123</a></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG0017/_P2.HTM">cánones 7-22</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Pink T, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.firstthings.com/article/2012/08/conscience-and-coercion">Conscience and coertion</a></i>, na web firstthings.com. <i>«El Códigu de Derechu Canónicu de 1983 entá recueye que la Ilesia tien una capacidá coercitiva sobro los bautizaos, con autoridá pa dirixilos y castigalos, con castigos temporales o espirituales, si son culpables d'apostasía o herexía.»</i></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Beal JP, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=JKgZEjvB5cEC&amp;pg=PA85&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false"><i>New commentary on the Code of Canon Law</i>, p. 85</a>. Paulist Press, 2000. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780809140664" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8091-4066-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140216060609/https://www.vatican.va/roman_curia/secretariat_state/archivio/documents/rc_seg-st_19930203_s-sede-malta_en.html">Agreement between the Holy See and the Republic of Malta on the recognition of civil effects to canonical marriages and to the decisions of the ecclesitical authorities and tribunal about the same marriages</a></i>, na web vatican.va (3 de febreru de 1993).</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG0017/_P1.HTM">cánones 1-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales de 1990, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jgray.org/codes/cceo90eng.html">canon 1</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150312160522/http://www.jgray.org/codes/cceo90eng.html">Archiváu</a> 2015-03-12 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cnewa.org/eastern-christian-churches/toc/eastern-catholic-churches-statistics/?highlight=statistics">Eastern Catholic Churches Statistics</a>, na web cnewa.org.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">Yurkus KR, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholiceducation.org/en/culture/catholic-contributions/the-other-catholics-a-short-guide-to-the-eastern-catholic-churches.html">The Other Catholics: A Short Guide to the Eastern Catholic Churches</a></i>, na web catholiceducation.org.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.philtar.ac.uk/encyclopedia/christ/west/westessay.html">General Essay on Western Christianity</a></i>, na web philtar.ac.uk, del Departamentu de Relixón y Filosofía de la Universidá de Cumbria.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_PR.HTM">títulu 2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Kuzhinapurath T, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://es.scribd.com/document/2057012/Malankara-Catholic-Church-sui-iuris-Juridical-Status-and-Power-of-Governance">Malankara Catholic Church, Church sui iuris: Juridical Status and Power of Gobernance</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_P1J.HTM">cánones 55-150</a>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_P47.HTM">cánones 151-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_P4B.HTM">cánones 155-76</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_P4X.HTM">cánones 177-310</a>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514004919/https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/orientchurch/profilo/rc_con_corient_pro_20030320_profile.html">Congregation for the Oriental Churches</a></i>, na web vatican.va.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Barry, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG0017/_P1T.HTM">canon 519</a>.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.onlinedigeditions.com/publication/index.php?m=&amp;l=1&amp;i=365491&amp;p=74&amp;ver=html5">Laudato Si</a></i>, na revista Vermont Catholic 2016-17;8(4):73.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS-86-1994-ocr.pdf">Acta Apostolicae Sedis 86</a></i> (1994), páxs. 541–542.</span> </li> <li id="cite_note-:3-57"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:3_57-0">57,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_57-1">57,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160418141521/https://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P1Y.HTM">cánones 573-746</a>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.yourdictionary.com/catholic-church">Catholic Church</a></i>, na web yourdictionary.com.</span> </li> <li id="cite_note-:4-59"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:4_59-0">59,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:4_59-1">59,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2020/03/25/0180/00411.html">Pubblicazione dell'Annuario Pontificio e dell'Annuario Statistico della Chiesa, 25.03.2020</a></i>, nota de prensa de la Santa Sede.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">Chryssides GD, Wilkins MZ, <i>Christians in the Twenty-First Century</i>, p. 9. Routledge, 2014. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9781317545583" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9781317545583</a></span> </li> <li id="cite_note-:5-61"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:5_61-0">61,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:5_61-1">61,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2016/03/05/160305b.html">Pontifical Yearbook 2016 and the Annuarium Statisticum Ecclesiae 2014: dynamics of a Church in transformation, 05.03.2016</a></i>, nota de prensa de la Santa Sede.</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110429072610/https://www.vatican.va/archive/ENG0015/__P2A.HTM">párrafu 889</a>.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text">Constitución Dogmática de la Ilesia <i>Lumen Gentium</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140830112940/http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html">capítulu III, párrafu 25</a>.</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110629035540/https://www.vatican.va/archive/ENG0015/__PL.HTM">párrafos 80-81</a>.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text">Constitución Dogmática de la Ilesia <i>Lumen Gentium</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140830112940/http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html">capítulu 2, párrafu 14</a>.</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100906142233/https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p123a9p4.htm">párrafos 888-92</a>.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, páxs. 15-19.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, p. 30.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text">Marthaler, prefaciu.</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150314024145/https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/aposletr.htm">Carta apostólica <i>Laetamur Magnopere</i></a>, pola que'l papa Xuan Pablo II aprueba y promulga la cabera versión del Catecismu de la Ilesia Católica (15 d'agostu de 1997).</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p1s2c1p2.htm">párrafos 232-7, 252</a>.</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p122a4p2.htm">parte 1ª, sección 2ª, capítulu 2ᵘ, artículu 4ᵘ</a>.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">Kreeft, páxs. 71-72.</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130303003725/https://www.vatican.va/archive/ENG0015/__P17.HTM">párrafu 248</a>.</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p1s2c1p2.htm">párrafos 245-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text">Levada WC, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130813100622/https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20070629_responsa-quaestiones_en.html">Responses to Some Questions Regarding Certain Aspects of the Doctrine on the Church</a></i>. Congregación pa la Doctrina de la Fe, 29 de xunu de 2007.</span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text">Constitución Pastoral de la Ilesia nel mundu modernu <i>Gaudium et spes</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121017073250/https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html">artículu 45</a>.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">Declaración sobre la llibertá relixosa <i>Dignitates humanae</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120211202206/https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decl_19651207_dignitatis-humanae_en.html">párrafu segundu</a>.</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150407052252/https://www.vatican.va/archive/ENG0015/__P29.HTM">párrafu 811</a>.</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text">Kreeft, p. 98.</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text">Bokenkotter, p. 30.</span> </li> <li id="cite_note-:7-82"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:7_82-0">82,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_82-1">82,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Barry, p. 46.</span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p123a9p4.htm">párrafu 880</a>.</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, p. 131.</span> </li> <li id="cite_note-:8-85"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:8_85-0">85,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:8_85-1">85,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p123a9p3.htm">párrafu 816</a>.</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p122a4p2.htm">párrafu 608</a>.</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sanpablo.es/biblia-latinoamericana/la-biblia/nuevo-testamento/cartas-de-la-cautividad/carta-a-los-colosenses/1">Carta a los Colosenses, 1:18</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200809175114/https://www.sanpablo.es/biblia-latinoamericana/la-biblia/nuevo-testamento/cartas-de-la-cautividad/carta-a-los-colosenses/1">Archiváu</a> 2020-08-09 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text">Barry, p. 26.</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/compendium_ccc/documents/archive_2005_compendium-ccc_en.html#The%20Sacramental%20Celebration%20of%20the%20Paschal%20Mystery">El misteriu pascual nos sacramentos de la Ilesia</a></i>. Compendium del Catecismu de la Ilesia Católica, preguntes 233-5. Libreria Editrice, Ciudá del Vaticanu, 2005.</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html">párrafos 1021-22, 1039 y 1051</a>. <b>1039</b>: «<i>El Xuiciu Final revelará, hasta les sos últimes consecuencies, el bien que cada persona ficiera o dexara de facer demientres la so vida na Tierra.»</i></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, p. 397.</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#V%20El%20Juicio%20final">párrafos 1038-41</a>.</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#I%20El%20juicio%20particular">párrafos 1023-29 y 1042-50</a>.</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#I%20El%20juicio%20particular">párrafos 1030-1032 y 1054</a>.</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#II%20El%20cielo">cánones 1033-37 y 1057</a>.</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#VI%20La%20esperanza%20de%20los%20cielos%20nuevos%20y%20de%20la%20tierra%20nueva">párrafu 1058</a>.</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p123a12_sp.html#IV%20El%20infierno">párrafu 1037</a>.</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text">Exanxeliu de San Lluques, 23:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sanpablo.es/libro-pueblo-de-dios/la-biblia/nuevo-testamento/evangelio-segun-san-lucas/23">39-43</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200924214017/https://www.sanpablo.es/libro-pueblo-de-dios/la-biblia/nuevo-testamento/evangelio-segun-san-lucas/23">Archiváu</a> 2020-09-24 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholicculture.org/culture/library/view.cfm?id=7529&amp;CFID=32422018&amp;CFTOKEN=46037657"><i>The Hope of Salvation for Infants Who Die Without Being Baptized</i></a>. Comisión Teolóxica Internacional, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text">Fanning W, <i><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Baptism" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/Baptism">Baptism</a></i>, entrada na Catholic Encyclopedia (1913).</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text">Wilson D, Fischer T, <i>Omnibus II: Church Fathers Through the Reformation</i>, p. 101. Veritas Press, 2005. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9781932168440" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-932168-44-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text">Diehl D, Donnelly M, <i>Medieval Celebrations</i>, p. 13. Stackpole Books, 2001. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780811728669" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8117-2866-9</a>.</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text">Beccari C, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newadvent.org/cathen/02364b.htm">Beatification and canonization</a></i>, entrada na Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company, Nueva York, 1907.</span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text">Carroll MP, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=FHVmFOHNr7cC&amp;pg=PA7&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false">Catholic Cults and Devotions: A Psicological Inquiry</a></i>, p. 7. McGill-Queen's University Press, 1989. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780773506930" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7735-0693-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:9-105"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:9_105-0">105,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:9_105-1">105,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Thurston H, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newadvent.org/cathen/12275b.htm">Popular Devotions</a></i>, entrada na Catholic Encyclopedia. Robert Appleton, Nueva York, 1911.</span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text">Jarrett B, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newadvent.org/cathen/12085a.htm">Pilgrimages</a></i>, entrada na Catholic Encyclopedia. Robert Appleton, Nueva York, 1911.</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text">Knight C, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1994-09-15-ca-38635-story.html">Art Review&#160;: Images of ‘Santos’: Fascinating Portrait of Catholic Devotion</a></i>. Artículu en Los Angeles Times, 15 de setiembre de 1994.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text">Constitución Sacrosanctum Concilium sobre la Sagrada Lliturxa, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19631204_sacrosanctum-concilium_sp.html">artículu 13</a>. Roma, 4 d'avientu de 1963.</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Benitu_XVI" title="Benitu XVI">Benitu XVI</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120527075524/http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/homilies/2012/documents/hf_ben-xvi_hom_20120101_world-day-peace_en.html"><i>Homilía del 45ᵘ día de la Paz y día de la Solemnidá de María, Ma de Dios</i></a> (1 de xineru de 2012).</span> </li> <li id="cite_note-:10-110"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:10_110-0">110,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:10_110-1">110,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Barry, p. 106.</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text">Schaff P, <i>The Creeds of Christendom</i>, p. 211. Baker Books, 2009. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/1115468340" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-115-46834-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, p. 199-200.</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">Barry, p. 122-3.</span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text">Schreck, p. 368.</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s1c1a2_sp.html">párrafos 1113-1114 y 1117</a>.</span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Esta ye la nuesa fe. Esta ye la fe de la Ilesia. Tercer catecismu de la comunidá cristiana</i>, p. 224. Coleutivu Manuel Fernández de Castro, Uviéu, 2000.</span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text">Kreeft, páxs. 298-9.</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2_sp.html">párrafos 1210-1211</a>.</span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s1c1a1_sp.html">párrafu 1097</a>.</span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Esta ye la nuesa fe. Esta ye la fe de la Ilesia. Tercer catecismu de la comunidá cristiana</i>, p. 225. Coleutivu Manuel Fernández de Castro, Uviéu, 2000.</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text">Kreeft, p. 326.</span> </li> <li id="cite_note-:11-122"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:11_122-0">122,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:11_122-1">122,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Kreeft, p. 331.</span> </li> <li id="cite_note-:12-123"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:12_123-0">123,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:12_123-1">123,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafos 1400-1401</a>.</span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafu 1399</a>.</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1275</a>.</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1263</a>.</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1267</a>.</span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1282</a>.</span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1250</a>.</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text">Lazowski P, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=HIhIPIYLQ6QC&amp;pg=PA157&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false">Understanding Your Neighbor's Faith: What Christian and Jews Should Know About Each Other</a></i>, p. 157. KTAV Publishing House, 2004. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780881258110" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-88125-811-0</a></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1272</a>.</span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a1_sp.html">párrafu 1256</a>.</span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a2_sp.html">párrafu 1285</a>.</span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ESL0020/__P30.HTM">canon 883</a>.</span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_PJB.HTM">canon 695</a>.</span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ESL0020/__P31.HTM">canon 891</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:13-137"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:13_137-0">137,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:13_137-1">137,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a2_sp.html">párrafos 1290-1301</a>.</span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a2_sp.html">párrafu 1310</a>.</span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafos 1322-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text">Pohle J, <i><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/The_Real_Presence_of_Christ_in_the_Eucharist" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/The Real Presence of Christ in the Eucharist">The Real Presence of Christ in the Eucharist</a></i>, entrada na Enciclopedia Católica de 1913.</span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafos 1365-72</a>.</span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafos 1392-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a4_sp.html">párrafos 1423-1424</a>.</span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, párrafos <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a4_sp.html">1425-1426</a>.</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a4_sp.html">párrafos 1450-1466</a>.</span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a4_sp.html">párrafos 1457-1458</a>.</span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a4_sp.html">párrafu 1467</a>.</span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a5_sp.html">párrafu 1514</a>.</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c2a5_sp.html">párrafu 1520</a>.</span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Extreme_Unction" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/Extreme Unction">Extreme Unction</a></i>, entrada en The Catholic Encyclopedia (1913).</span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3_sp.html">párrafu 1534</a>.</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3_sp.html">párrafu 1535</a>.</span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ESL0020/__P3L.HTM">cánones 1008-1009</a>.</span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a6_sp.html">párrafu 1536</a>.</span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text">Nieburh G, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1997/02/16/us/bishop-s-quiet-action-allows-priest-both-flock-and-family.html">Bishop's Quiet Action Allows Priest Both Flock and Family</a></i>. Artículu en The New York Times, 16 de febreru de 1997.</span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ESL0020/__P3O.HTM">cánon 1031</a>.</span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.usccb.org/beliefs-and-teachings/vocations/diaconate/faqs">Frequently Asked Questions About Deacons</a></i>, na web de la Conferencia Epìscopal d'Obispos Católicos d'Estaos Xuníos.</span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ESL0020/__P1C.HTM">canon 375</a>.</span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text">Barry, p. 114.</span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafos 1601-1614</a>.</span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text">Los casamientos nos que participen individuos non bautizaos son consideraos válidos, pero non sacramentales. Mentantu que los matrimonios sacramentales nun pueden disolvese, los non sacramentales pueden ser disueltos en determinaes circunstancies, como'l deséu de casase con un católicu/a, como consecuencia de los privilexos paulín y petrín, derivaos de les instrucciones daes por San Pablu na so Primer Carta a los Corintios.</span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafu 1631</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:14-163"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:14_163-0">163,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:14_163-1">163,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:14_163-2">163,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafu 1629</a>.</span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s1c2a2_sp.html">párrafos 1200-1209</a>.</span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/__PS.HTM">canon 28,1</a>.</span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafos 1362-1364</a>.</span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c1a3_sp.html">párrafu 1367</a>.</span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text">Dobszay L, <i>The Restoration of Organic Development of the Roman Rite</i>, páxs. 3-5. Nueva York, T&amp;T Clark International, 2010. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780567033857" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-567-03385-7</a></span> </li> <li id="cite_note-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-169">↑</a></span> <span class="reference-text">Benitu XVI, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/letters/2007/documents/hf_ben-xvi_let_20070707_lettera-vescovi.html">Carta de Su Santidá Benitu XVI a los obispos n'ocasión de la carta apostólica en forma motu proprio Summorum Pontificum sobro l'usu de la lliturxia romana anterior a la reforma de 1970</a></i> (2007).</span> </li> <li id="cite_note-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-170">↑</a></span> <span class="reference-text">Comisión Pontificia Ecclesia Dei, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160223094426/https://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_commissions/ecclsdei/documents/rc_com_ecclsdei_doc_20110430_istr-universae-ecclesiae_en.html">Instrucción sobre l'aplicación de la carta apostólica Summorum Pontificum, dada motu proprio por Su Santidá Benitu XVI</a></i> (2011).</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text">Kreeft, p. 326.</span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/christianity/ritesrituals/tridentinemass_1.shtml">What's the Tridentine Mass?</a></i>, artículu na web BBC Religions (23 de xunu de 2009).</span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/content/benedict-xvi/es/motu_proprio/documents/hf_ben-xvi_motu-proprio_20070707_summorum-pontificum.html">Carta apostólica en forma de motu proprio Summorum Pontificum</a></i>, promulgada por Benitu XVI el 7 de xunetu de 2007.</span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/content/benedict-xvi/es/apost_constitutions/documents/hf_ben-xvi_apc_20091104_anglicanorum-coetibus.html">Constitución apostólica Anglicanorum Coetibus sobro la institución d'ordinariatos personales p'anglicanos qu'entren en comunión plena cola Ilesia Católica</a></i>, promulgada por Benitu XVI el 4 de payares de 2009.</span> </li> <li id="cite_note-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-175">↑</a></span> <span class="reference-text">La variante del ritu romanu nomada Cultu Divinu ye distinta de la variante nomada Usu Anglicanu, introducida en 1980 nunes poques parroquies d'Estaos Xuníos acordies colo recoyío nuna provisión pastoral p'acoyer a antiguos miembros de la Ilesia Episcopal (rama d'Estaos Xuníos de la Comunión Anglicana). Dambes variantes adapten les tradiciones llitúrxiques anglicantes pal so usu dientru la Ilesia Católica.</span> </li> <li id="cite_note-176"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-176">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newadvent.org/cathen/10611a.htm">Ritu mozárabe</a></i>, entrada de la Enciclopedia Católica de 1913.</span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150521124654/http://www.liturgica.com/html/litWLEarly.jsp?hostname=null">Early Western Liturgics (Western Catholic Liturgics)</a></i>, artículu na web liturgica.com.</span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unavocesevilla.com/quoprimum.pdf"><i>Bula Quo primum tempore</i></a>, promulgada por Píu V el 14 de xunetu de 1570.</span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text">Fortescue A, <i><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Eastern_Churches" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/Eastern Churches">Eastern Churches</a></i>, entrada na Enciclopedia Católica de 1913. <i>«La definición de católicu de ritu oriental ye: un cristianu de cualesquier ilesia católica oriental que ta en comunión col papa, esto ye, un católicu que nun sigue'l ritu romanu, sinón un ritu oriental. Estrémense d'otros cristianos orientales en que tán en comunión con Roma, y de los llatinos en que tienen otros ritos.»</i></span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de los Cánones de les Ilesies Orientales de 1990, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/IXT/ENG1199/_P14.HTM">canon 40</a>.</span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text">Parry K, Melling D (ed), <i>The Blackwell Dictionary of Eastern Christianity</i>, páxs.357-385. Malden, Blackwell Publishing, 1999. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780631232032" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-631-23203-2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-182">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ccky.org/wp-content/uploads/2011/06/Eastern-Rite-Catholicism.pdf">Eastern Rite Catholicism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150410005013/http://ccky.org/wp-content/uploads/2011/06/Eastern-Rite-Catholicism.pdf">Archiváu</a> 2015-04-10 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i>. Catholic Conference of Kentucky, 2011.</span> </li> <li id="cite_note-183"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-183">↑</a></span> <span class="reference-text">Delany JF, <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Works_of_mercy" class="extiw" title="en:Works of mercy">Corporal and Spiritual Works of Mercy</a></i>, entrada na Enciclopedia Católica de 1913.</span> </li> <li id="cite_note-184"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-184">↑</a></span> <span class="reference-text">Compendiu del Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/compendium_ccc/documents/archive_2005_compendium-ccc_en.html#Mans%20Vocation:%20Life%20in%20the%20Spirit">párrafu 388</a>.</span> </li> <li id="cite_note-185"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-185">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303192100/https://www.vatican.va/archive/ENG1104/__PU.HTM">canon 222.2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-186"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-186">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p3s2c2a6_sp.html">párrafos 2337 y 2349</a>.</span> </li> <li id="cite_note-187"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-187">↑</a></span> <span class="reference-text">Yardley J, Goodstein L, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2015/06/19/world/europe/pope-francis-in-sweeping-encyclical-calls-for-swift-action-on-climate-change.html">Pope Francis, in Sweeping Encyclical, Calls for Swift Action on Climate Change</a></i>. Artículu de The New York Times, 19 de xunu de 2015.</span> </li> <li id="cite_note-188"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-188">↑</a></span> <span class="reference-text">Vallely P, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2015/06/29/opinion/the-popes-ecological-vow.html">The Pope's Ecological Vow</a></i>. Artículu en The New York Times, 29 de xunu de 2015.</span> </li> <li id="cite_note-189"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-189">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholicnewsagency.com/news/catholic_hospitals_represent_26_percent_of_worlds_health_facilities_reports_pontifical_council">Catholic hospitals comprise one quarter of world's healthcare, council reports</a></i>, artículu na web de la Catholic News Agency del 10 de febreru de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-190">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.usccb.org/beliefs-and-teachings/how-we-teach/catholic-education/upload/2013-By-the-Numbers-Catholic-Education.pdf">Catholic Education</a></i>, documentu espublizáu pola Conferencia Episcopal d'Estaos Xuníos en 2013, y disponible na so web, que recueye los datos correspondientes a esi país.</span> </li> <li id="cite_note-191"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-191">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.onlinedigeditions.com/publication/index.php?m=&amp;l=1&amp;i=365491&amp;p=74&amp;ver=html5">Laudato si</a></i>, artículu de la revista Vermont Catholic, nel so númberu correspondiente al iviernu de 2016-17.</span> </li> <li id="cite_note-192"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-192">↑</a></span> <span class="reference-text">Gardner R, Lawton D, Cairns J, <i>Faith Schools</i>, p. 148. Routledge, 2005. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780415335263" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-41533-526-3</a></span> </li> <li id="cite_note-193"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-193">↑</a></span> <span class="reference-text">Ziegler J, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholicworldreport.com/2011/05/12/nuns-worldwide/">Nuns worldwide</a></i>, artículu na web catholicworldreport.com (12 de mayu de 2011).</span> </li> <li id="cite_note-194"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-194">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1979/press-release/">Comunicáu de prensa del The Norwegian Nobel Committee nel que se da anuncia de la concesión del premiu Nobel de la Paz a Teresa de Calcuta cola correspondiente esposición de motivos</a> (27 d'ochobre de 1979.</span> </li> <li id="cite_note-195"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-195">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nobelprize.org/prizes/uncategorized/the-nobel-peace-prize-1996/">Comunicáu de prensa del The Norwegian Nobel Committee nel que se da anuncia de la concesión del premiu Nobel de la Paz a Carlos Filipe Ximenes Belo y José Ramos-Horta cola correspondiente esposición de motivos</a> (11 d'ochobre de 1996).</span> </li> <li id="cite_note-196"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-196">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150403084409/http://cpn.nd.edu/resources-for-scholars-clergy-and-practitioners/international-catholic-peacebuilding-organizations/">International Catholic Peacebuilding Organizations</a></i>, artículu na web de la Catholic Peacebuilding Network.</span> </li> <li id="cite_note-197"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-197">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s2c2a6.htm">parte 3, sección 2, artículu 2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-198"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-198">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s2c2a6.htm">párrafos 2348-50</a>.</span> </li> <li id="cite_note-199"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-199">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://diocesehelena.org/offices-and-ministries/pastoral-renewal-services/fertility-awareness/church-teaching-about-contraception/">Church Teaching About Contraception</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210415081918/https://diocesehelena.org/offices-and-ministries/pastoral-renewal-services/fertility-awareness/church-teaching-about-contraception/">Archiváu</a> 2021-04-15 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i>, artículu na web de la diócesis d'Helena (Montana, Estaos Xuníos).</span> </li> <li id="cite_note-:16-200"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:16_200-0">200,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:16_200-1">200,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/content/paul-vi/es/encyclicals/documents/hf_p-vi_enc_25071968_humanae-vitae.html">Humanae Vitae</a></i>, encíclica papal promulgada por Pablu VI (25 de xunetu de 1968).</span> </li> <li id="cite_note-201"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-201">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s2c2a6.htm">párrafos 2364-72</a>.</span> </li> <li id="cite_note-202"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-202">↑</a></span> <span class="reference-text">Spadaro A, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.americamagazine.org/faith/2013/09/30/big-heart-open-god-interview-pope-francis">A Big Heart Open to God: An interview with Pope Francis</a></i>. Artículu na revista America, the Jesuit Review (30 de setiembre de 2013).</span> </li> <li id="cite_note-203"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-203">↑</a></span> <span class="reference-text">Goodstein L, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2013/09/20/world/europe/pope-bluntly-faults-churchs-focus-on-gays-and-abortion.html">Pope Says Church Is ‘Obsessed’ With Gays, Abortion and Birth Control</a></i>. Artículu de The New York Times (19 de setiembre de 2013).</span> </li> <li id="cite_note-204"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-204">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafu 1640</a>.</span> </li> <li id="cite_note-205"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-205">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafos 1625-32</a>.</span> </li> <li id="cite_note-206"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-206">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholicdoors.com/misc/marriage/canonlaw.htm">cánones 1141-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-207"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-207">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p3s2c2a6_sp.html">párrafos 2384-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-208"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-208">↑</a></span> <span class="reference-text">Bokentotter, páxs. 27, 154, 493-4.</span> </li> <li id="cite_note-209"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-209">↑</a></span> <span class="reference-text">Hindery R, <i>The Evolution of Freedom as Catholicity in Catholic Ethics. Anxiety, Guilt and Freedom</i>. UPA, 1990.</span> </li> <li id="cite_note-210"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-210">↑</a></span> <span class="reference-text">Catholics for a Choice, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061011221417/http://www.catholicsforchoice.org/topics/prevention/documents/1998amatterofconsciece.pdf">A matter of conscience: Catholics on Contraception</a></i>. Washington DC, 1998.</span> </li> <li id="cite_note-211"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-211">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catholicleader.com.au/news/pope-speaks-out-on-condoms_45117">Pope speaks out on condoms</a></i>, artículu na web catholicleader.com (29 de marzu de 2009).</span> </li> <li id="cite_note-212"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-212">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081229164506/http://www.medicalnewstoday.com/articles/38686.php">Pope Benedict XVI Declares Embryos Developed For In Vitro Fertilization Have Right To Life</a></i>, artículu na web medicalnewstoday.com (3 de marzu de 2006).</span> </li> <li id="cite_note-213"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-213">↑</a></span> <span class="reference-text">Allen JL, <i>The Future Church: How Ten Trends are Revolutioning the Catholic Church</i>, p. 223. Doubleday, 2009. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9780385520386" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0385520386</a></span> </li> <li id="cite_note-214"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-214">↑</a></span> <span class="reference-text">Ertelt S, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150403010022/http://archive.lifenews.com/nat2328.html">Catholic Church Issues Condemnation of Abortion, In-Vitro Fertilization</a></i>, artículu na web lifenews.com (6 de xunu de 2006).</span> </li> <li id="cite_note-215"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-215">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p3s2c2a6_sp.html">párrafos 2357-9</a>.</span> </li> <li id="cite_note-216"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-216">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p3s2c2a6_sp.html">párrafos 2358-9</a>.</span> </li> <li id="cite_note-217"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-217">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholicnewsagency.com/news/27823/full-transcript-of-popes-in-flight-press-remarks-released"><i>Full transcript of Pope's in-flight press remarks released</i></a>, noticia na web de la Catholic News Agency (5 d'agostu de 2013).</span> </li> <li id="cite_note-218"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-218">↑</a></span> <span class="reference-text">Allen JL, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://religion.blogs.cnn.com/2013/07/29/popes-remarks-on-gays-a-shift-in-tone-not-substance/"><i>Pope on gays: A shift in tone, not substance</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210423172503/https://religion.blogs.cnn.com/2013/07/29/popes-remarks-on-gays-a-shift-in-tone-not-substance/">Archiváu</a> 2021-04-23 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Noticia na web CNN.com, 29 de xunetu de 2013.</span> </li> <li id="cite_note-219"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-219">↑</a></span> <span class="reference-text">Catecismu de la Ilesia Católica, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/archive/catechism_sp/p2s2c3a7_sp.html">párrafos 1601-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-220"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-220">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1982/09/26/us/around-the-nation-catholic-group-provokes-debate-on-homosexuals.html">Catholic Group Provokes Debate on Homosexuals</a></i>, artículu en The New York Times (26 de setiembre de 1982).</span> </li> <li id="cite_note-221"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-221">↑</a></span> <span class="reference-text">Zoll R, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040105055504/http://www.boulderdailycamera.com/livingarts/religion/25pgay.html">Abuse scandal leads to church debate on homosexuality</a></i>, artículu na web boulderdailycamera.com (25 de mayu de 2002).</span> </li> <li id="cite_note-222"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-222">↑</a></span> <span class="reference-text">Ziegler JJ, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholicworldreport.com/2011/05/12/nuns-worldwide/">Nuns worldwide</a></i>, artículu na web catholicworldreport.com (12 de mayu de 2011).</span> </li> <li id="cite_note-223"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-223">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7227629.stm">Catholic nuns and monks decline</a></i>, artículu na web BBC News (5 de febreru de 2008).</span> </li> <li id="cite_note-224"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-224">↑</a></span> <span class="reference-text">Sack K, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2011/08/21/us/21nuns.html">Nuns, a ‘Dying Breed,’ Fade From Leadership Roles at Catholic Hospitals</a></i>, artículu de The New York Times (20 d'agostu de 2011).</span> </li> <li id="cite_note-225"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-225">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/es/apost_letters/1994/documents/hf_jp-ii_apl_19940522_ordinatio-sacerdotalis.html">Carta apostólica Ordinatio sacerdotalis del papa Juan Pablo II sobre la ordenación sacerdotal reservada solo a los hombres</a></i>, espublizada'l 22 de mayu de 1944.</span> </li> <li id="cite_note-226"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-226">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.romancatholicwomenpriests.org/">Web oficial de l'asociación Roman Catholic Womenpriests</a>.</span> </li> <li id="cite_note-227"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-227">↑</a></span> <span class="reference-text">Códigu de Derechu Canónicu de 1983, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121020161758/https://www.vatican.va/archive/ENG1104/_P54.HTM">canon 1379</a>.</span> </li> <li id="cite_note-228"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-228">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholicnewsagency.com/news/12780/vatican-decrees-excommunication-for-participation-in-ordination-of-women">Vatican decrees excommunication for participation in 'ordination' of women</a></i>, artículu na web de la Catholic News Agency (29 de mayu de 2008).</span> </li> <li id="cite_note-229"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-229">↑</a></span> <span class="reference-text">Willey D, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/news/world-europe-10645748">Vatican 'speeds up' abuse cases</a></i>, artículu na web BBC News (15 de xunetu de 2010).</span> </li> <li id="cite_note-230"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-230">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_commissions/tutela-minori/index.htm">Web oficial de la Comisión Pontificia pa la Proteición de los Menores</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografía"><span id="Bibliograf.C3.ADa"></span>Bibliografía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=38" title="Editar seición: Bibliografía" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=38" title="Editar el código fuente de la sección: Bibliografía"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Barry, Rev. Msgr. John F. <i>One Faith, One Lord: A Study of Basic Catholic Belief</i>. Gerard F. Baumbach, Ed.D, 2001. ISBN 0-8215-2207-8.</li> <li>Bokenkotter, Thomas. <i>A Concise History of the Catholic Church</i>. Doubleday, 2004. ISBN 0-385-50584-1.</li> <li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pastoraldigital.com/wp-content/uploads/2016/02/catecismo_iglesia_catolica.pdf">Catecismu de la Ilesia Católica</a></i>. Libreria Editrice Vaticana, 1994.</li></ul> <ul><li>Duffy, Eamon, <i>Saints and Sinners, a History of the Popes</i>. Yale University Press, 1997. ISBN 0-300-07332-1.</li> <li>Kreeft, Peter. <i>Catholic Christianity</i>. Ignatius Press, 2001. ISBN 0-89870-798-6.</li> <li>MacCulloch, Diarmaid. <i>Christianity: The First Three Thousand Years</i>. Viking, 2010. ISBN 978-0-670-02126-0. Publicáu orixinalmente, col nome, <i>A History of Christianity</i>, por Allen Lane.</li> <li>Marthaler, Berard. <i>Introducing the Catechism of the Catholic Church, Traditional Themes and Contemporary Issues</i>. Paulist Press, 1994. ISBN 0-8091-3495-0.</li></ul> <ul><li>O'Collins, Gerald; Farrugia, Maria. <i>Catholicism: The Story of Catholic Christianity</i>. Oxford University Press, 2003. ISBN 978-0-19-925995-3.</li> <li>Schreck, Alan. <i>The Essential Catholic Catechism</i>. Servant Publications, 1999. ISBN 1-56955-128-6.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enllaces_esternos">Enllaces esternos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;veaction=edit&amp;section=39" title="Editar seición: Enllaces esternos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;section=39" title="Editar el código fuente de la sección: Enllaces esternos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/content/vatican/es.html">Páxina web oficial de la Santa Sede (vatican.va)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/user/vaticanes">Vatican News. Canal oficial del Vaticanu en youtube</a></li></ul> <p><br /> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2260362">.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox hr:last-child{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox+.mw-mf-linked-projects{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects{display:flex;padding:0.5em;border:1px solid #c8ccd1;background-color:#eaecf0;color:#222222}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects ul li{margin-bottom:0}</style><div class="mw-authority-control navigation-not-searchable"><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4075543">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4182964">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_d&amp;#039;autoridaes5010" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_d&amp;#039;autoridaes5010" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Ayuda:Control_d%27autoridaes" title="Ayuda:Control d&#39;autoridaes">Control d'autoridaes</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b>Proyeutos Wikimedia</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9592" class="extiw" title="wikidata:Q9592">Q9592</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Catholic_Church">Catholic Church</a></span></span></li></ul> <hr /> <ul><li><b>Identificadores</b></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/130782063">WorldCat</a></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" class="mw-redirect" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/130782063">130782063</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121577632">0000000121577632</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_d%27Espa%C3%B1a" title="Biblioteca Nacional d&#39;España">BNE</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://datos.bne.es/resource/XX244723">XX244723</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" class="mw-redirect" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb118691560">118691560</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb118691560">(data)</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_de_Catalu%C3%B1a" title="Biblioteca de Cataluña">CANTIC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10834102">a10834102</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Integrated_Authority_File" class="mw-redirect" title="Integrated Authority File">GND</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/2009545-4">2009545-4</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" class="mw-redirect" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79041716">n79041716</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Diet_Library" class="mw-redirect" title="National Diet Library">NDL</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00537972">00537972</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Library_of_the_Czech_Republic" class="mw-redirect" title="National Library of the Czech Republic">NKC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=kn20010710145">kn20010710145</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Library_of_Australia" class="mw-redirect" title="National Library of Australia">NLA</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librariesaustralia.nla.gov.au/search/display?dbid=auth&amp;id=35026602">35026602</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/CiNii" title="CiNii">CiNii</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA01157711">DA01157711</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q29861311" class="extiw" title="d:Q29861311">SNAC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6m07v80">w6m07v80</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/026445158">026445158</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Union_List_of_Artist_Names" title="Union List of Artist Names">ULAN</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vocab.getty.edu/page/ulan/500241849">500241849</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/BIBSYS" title="BIBSYS">BIBSYS</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90054429">90054429</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Istituto_Centrale_per_il_Catalogo_Unico" class="mw-redirect" title="Istituto Centrale per il Catalogo Unico">ICCU</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/risultati-autori/-/opac-autori/detail/CFIV009063?core=autoriall">CFIV009063</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">Open Library</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/works/OL7447A?mode=all">OL7447A</a></span></li> <li><b>Diccionarios y enciclopedies</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gran_Enciclopedia_Aragonesa" title="Gran Enciclopedia Aragonesa">GEA</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia-aragonesa.com/voz.asp?voz_id=13415">13415</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Brit%C3%A1nica" class="mw-redirect" title="Enciclopedia Británica">Britannica</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Roman-Catholicism">url</a></span></li> <li><b>Almacenes dixitales</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Dialnet" title="Dialnet">Dialnet</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=4768238">4768238</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="mw-mf-linked-projects hlist"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9592" class="extiw" title="wikidata:Q9592">Q9592</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Catholic_Church">Catholic Church</a></span></span></li></ul> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐d8647bfd6‐pxz2b Cached time: 20250221130510 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.889 seconds Real time usage: 1.304 seconds Preprocessor visited node count: 4612/1000000 Post‐expand include size: 94427/2097152 bytes Template argument size: 1400/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 22/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 124177/5000000 bytes Lua time usage: 0.448/10.000 seconds Lua memory usage: 9313803/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 23/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1070.186 1 -total 52.51% 561.993 1 Plantía:Organización 51.54% 551.528 1 Plantía:Infobox 29.86% 319.547 1 Plantía:Control_d'autoridaes 11.71% 125.276 3 Plantía:Llista_estenderexable 7.02% 75.176 1 Plantía:Llistaref 2.39% 25.626 1 Plantía:Main 2.32% 24.784 1 Plantía:Llista_desplegable_condicional 1.43% 15.292 9 Plantía:Webarchive 1.08% 11.601 3 Plantía:GetLabelFix --> <!-- Saved in parser cache with key astwiki:pcache:5107:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250221130510 and revision id 4333142. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Sacáu de «<a dir="ltr" href="https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilesia_Católica&amp;oldid=4333142">https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilesia_Católica&amp;oldid=4333142</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categoríes</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:1000_art%C3%ADculos_que_toa_Wikipedia_habr%C3%ADa_de_tener" title="Categoría:1000 artículos que toa Wikipedia habría de tener">1000 artículos que toa Wikipedia habría de tener</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Ilesia_cat%C3%B3lica" title="Categoría:Ilesia católica">Ilesia católica</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categoríes anubríes: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Webarchive_template_wayback_links" title="Categoría:Wikipedia:Webarchive template wayback links">Wikipedia:Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:P%C3%A1xines_que_usen_enllaces_m%C3%A1xicos_ISBN" title="Categoría:Páxines que usen enllaces máxicos ISBN">Páxines que usen enllaces máxicos ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xines_con_etiquetes_de_Wikidata_ensin_traducir" title="Categoría:Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir">Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_VIAF" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF">Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_ISNI" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI">Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BNE" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BNE">Wikipedia:Artículos con identificadores BNE</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BNF" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BNF">Wikipedia:Artículos con identificadores BNF</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_CANTIC" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC">Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_GND" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GND">Wikipedia:Artículos con identificadores GND</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_LCCN" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN">Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_NLA" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores NLA">Wikipedia:Artículos con identificadores NLA</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_SNAC" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC">Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_ULAN" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores ULAN">Wikipedia:Artículos con identificadores ULAN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BIBSYS" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BIBSYS">Wikipedia:Artículos con identificadores BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_SBN" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores SBN">Wikipedia:Artículos con identificadores SBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_Open_Library" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library">Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_GEA" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GEA">Wikipedia:Artículos con identificadores GEA</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_Dialnet" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores Dialnet">Wikipedia:Artículos con identificadores Dialnet</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La última edición d'esta páxina foi'l 3 feb 2025 a les 16:01.</li> <li id="footer-info-copyright">El testu ta disponible baxo la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.es">Llicencia Creative Commons Reconocimientu/CompartirIgual 4.0</a>; puen aplicase términos adicionales. Llei <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">les condiciones d'usu</a> pa más detalles.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/es">Política d'intimidá</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Tocante_a">Tocante a Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Avisu_xeneral">Avisu llegal</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Códigu de conducta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desendolcadores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ast.wikipedia.org">Estadístiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement/es">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ast.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilesia_Cat%C3%B3lica&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista pa móvil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Gueta"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Guetar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Conteníu" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Ilesia Católica</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>173 llingües</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Amestar seición</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-698c79758b-b7tkt","wgBackendResponseTime":177,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.889","walltime":"1.304","ppvisitednodes":{"value":4612,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":94427,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1400,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":22,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":124177,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":23,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1070.186 1 -total"," 52.51% 561.993 1 Plantía:Organización"," 51.54% 551.528 1 Plantía:Infobox"," 29.86% 319.547 1 Plantía:Control_d'autoridaes"," 11.71% 125.276 3 Plantía:Llista_estenderexable"," 7.02% 75.176 1 Plantía:Llistaref"," 2.39% 25.626 1 Plantía:Main"," 2.32% 24.784 1 Plantía:Llista_desplegable_condicional"," 1.43% 15.292 9 Plantía:Webarchive"," 1.08% 11.601 3 Plantía:GetLabelFix"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.448","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9313803,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-d8647bfd6-pxz2b","timestamp":"20250221130510","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ilesia Cat\u00f3lica","url":"https:\/\/ast.wikipedia.org\/wiki\/Ilesia_Cat%C3%B3lica","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9592","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9592","author":{"@type":"Organization","name":"Collaboradores de los proyeutos de Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-08T04:13:48Z","dateModified":"2025-02-03T16:01:14Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0e\/Saint_Peter%27s_Basilica_facade%2C_Rome%2C_Italy.jpg","headline":"principal Ilesia cristiana, formada por venticuatro ilesies aut\u00f3nomes en comuni\u00f3n col Papa"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10