CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Werkwoord (Nederlands) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"888df6e6-b328-48f8-adf2-c3dc1e54b5d6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Werkwoord_(Nederlands)","wgTitle":"Werkwoord (Nederlands)","wgCurRevisionId":68301159,"wgRevisionId":68301159,"wgArticleId":48860,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Werkwoord in het Nederlands"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Werkwoord_(Nederlands)","wgRelevantArticleId":48860,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Voltooid_verleden_toekomende_tijd","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Werkwoord_(Nederlands)","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2330704","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Werkwoord (Nederlands) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Werkwoord_(Nederlands)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Werkwoord_(Nederlands)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Werkwoord_Nederlands rootpage-Werkwoord_Nederlands skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Werkwoord+%28Nederlands%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Werkwoord+%28Nederlands%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Werkwoord+%28Nederlands%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Werkwoord+%28Nederlands%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Basisvormen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Basisvormen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Basisvormen</span> </div> </a> <ul id="toc-Basisvormen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Stam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Stam</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Stam-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Stam-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Stam-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Voorvoegsel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorvoegsel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Voorvoegsel</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorvoegsel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verleden_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Verleden_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Verleden tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Verleden_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vervoeging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vervoeging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Vervoeging</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Vervoeging-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Vervoeging-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Vervoeging-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Wijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Wijs-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Aantonende_wijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Aantonende_wijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>Aantonende wijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Aantonende_wijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gebiedende_wijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Gebiedende_wijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>Gebiedende wijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Gebiedende_wijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aanvoegende_wijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Aanvoegende_wijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.3</span> <span>Aanvoegende wijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Aanvoegende_wijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onbepaalde_wijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Onbepaalde_wijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.4</span> <span>Onbepaalde wijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Onbepaalde_wijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vervoeging_naar_persoon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vervoeging_naar_persoon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Vervoeging naar persoon</span> </div> </a> <ul id="toc-Vervoeging_naar_persoon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Actief_/_passief" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Actief_/_passief"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Actief / passief</span> </div> </a> <ul id="toc-Actief_/_passief-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Deelwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Deelwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>Deelwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Deelwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vervoeging_naar_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vervoeging_naar_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Vervoeging naar tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Vervoeging_naar_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sterke,_zwakke_en_onregelmatige_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sterke,_zwakke_en_onregelmatige_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1</span> <span>Sterke, zwakke en onregelmatige werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Sterke,_zwakke_en_onregelmatige_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Terminologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Terminologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.1</span> <span>Terminologie</span> </div> </a> <ul id="toc-Terminologie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zwakke_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Zwakke_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.2</span> <span>Zwakke werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Zwakke_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sterke_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Sterke_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3</span> <span>Sterke werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Sterke_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Klasse_1" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_1"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.1</span> <span>Klasse 1</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_1-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.2</span> <span>Klasse 2</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_3" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_3"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.3</span> <span>Klasse 3</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_3-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_4" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_4"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.4</span> <span>Klasse 4</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_4-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_5" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_5"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.5</span> <span>Klasse 5</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_5-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_6" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_6"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.6</span> <span>Klasse 6</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_6-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasse_7" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasse_7"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.7</span> <span>Klasse 7</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasse_7-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Andere_klinkerwisselingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Andere_klinkerwisselingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.3.8</span> <span>Andere klinkerwisselingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Andere_klinkerwisselingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Onregelmatige_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Onregelmatige_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.4</span> <span>Onregelmatige werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Onregelmatige_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Toekomende_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Toekomende_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.5</span> <span>Toekomende tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Toekomende_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.5.1</span> <span>Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voltooid_tegenwoordig_toekomende_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Voltooid_tegenwoordig_toekomende_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.5.2</span> <span>Voltooid tegenwoordig toekomende tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Voltooid_tegenwoordig_toekomende_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.5.3</span> <span>Onvoltooid verleden toekomende tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voltooid_verleden_toekomende_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Voltooid_verleden_toekomende_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.5.4</span> <span>Voltooid verleden toekomende tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Voltooid_verleden_toekomende_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Totaaloverzicht_van_de_tijden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Totaaloverzicht_van_de_tijden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1.6</span> <span>Totaaloverzicht van de tijden</span> </div> </a> <ul id="toc-Totaaloverzicht_van_de_tijden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Het_werkwoord_naar_functie_in_de_zin" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_werkwoord_naar_functie_in_de_zin"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Het werkwoord naar functie in de zin</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Het_werkwoord_naar_functie_in_de_zin-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Het werkwoord naar functie in de zin-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Het_werkwoord_naar_functie_in_de_zin-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Overgankelijke_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overgankelijke_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Overgankelijke werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Overgankelijke_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dubbelovergankelijke_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dubbelovergankelijke_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Dubbelovergankelijke werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Dubbelovergankelijke_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inergatieve_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inergatieve_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Inergatieve werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Inergatieve_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ergatieve_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ergatieve_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Ergatieve werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Ergatieve_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wederkerende_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wederkerende_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Wederkerende werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Wederkerende_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onpersoonlijke_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Onpersoonlijke_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Onpersoonlijke werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Onpersoonlijke_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Werkwoorden_die_geen_zelfstandig_predicaat_zijn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Werkwoorden_die_geen_zelfstandig_predicaat_zijn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Werkwoorden die geen zelfstandig predicaat zijn</span> </div> </a> <ul id="toc-Werkwoorden_die_geen_zelfstandig_predicaat_zijn-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hulpwerkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Hulpwerkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7.1</span> <span>Hulpwerkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Hulpwerkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modale_werkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Modale_werkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7.2</span> <span>Modale werkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Modale_werkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Koppelwerkwoorden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Koppelwerkwoorden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7.3</span> <span>Koppelwerkwoorden</span> </div> </a> <ul id="toc-Koppelwerkwoorden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Zie_ook-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Zie ook-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Noten</span> </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Werkwoord (Nederlands)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 1 taal" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-1" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">1 taal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Verbe_en_n%C3%A9erlandais" title="Verbe en néerlandais – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Verbe en néerlandais" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2330704#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Werkwoord_(Nederlands)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Werkwoord_(Nederlands)" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Werkwoord_(Nederlands)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Werkwoord_(Nederlands)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Werkwoord_(Nederlands)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Werkwoord_(Nederlands)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&oldid=68301159" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Werkwoord_%28Nederlands%29&id=68301159&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FWerkwoord_%28Nederlands%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FWerkwoord_%28Nederlands%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Werkwoord+%28Nederlands%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Werkwoord_%28Nederlands%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2330704" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Voltooid_verleden_toekomende_tijd&redirect=no" class="mw-redirect" title="Voltooid verleden toekomende tijd">Voltooid verleden toekomende tijd</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie_artikel" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Dit artikel gaat specifiek over werkwoorden in het Nederlands. Voor werkwoorden in het algemeen, zie <a href="/wiki/Werkwoord" title="Werkwoord">Werkwoord</a>. Voor een algemener overzicht van de grammatica van het Nederlands, zie <a href="/wiki/Nederlandse_grammatica" title="Nederlandse grammatica">Nederlandse grammatica</a></i> </div> <p>Dit artikel geeft hoofdzakelijk een overzicht van de <a href="/wiki/Vervoeging" title="Vervoeging">vervoeging</a> van <b><a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlandse</a> werkwoorden</b>, geordend naar <a href="/wiki/Grammaticale_categorie" title="Grammaticale categorie">grammaticale categorie</a> en uitgewerkt met voorbeelden. De vervoeging is het veranderen van de vorm van Nederlandse werkwoorden om de <a href="/wiki/Tijd_(taalkunde)" class="mw-redirect" title="Tijd (taalkunde)">tijd</a>, <a href="/wiki/Persoon_(taalkunde)" title="Persoon (taalkunde)">persoon</a>, <a href="/wiki/Modus_(taalkunde)" class="mw-redirect" title="Modus (taalkunde)">modus</a> of het <a href="/wiki/Aspect_(taalkunde)" title="Aspect (taalkunde)">aspect</a> aan te geven. Er zijn regels voor de vervoeging, maar ook veel speciale gevallen en uitzonderingen. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Basisvormen">Basisvormen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Basisvormen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Basisvormen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De vormen die in <a href="/wiki/Morfologie_(taalkunde)" title="Morfologie (taalkunde)">morfologisch</a> opzicht met name van belang zijn voor het maken van deze tijden zijn de <a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a>, de vorm voor de <a href="/wiki/Verleden_tijd" title="Verleden tijd">verleden tijd</a> enkelvoud en die van het <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a>. Wanneer men deze drie vormen van een werkwoord kent, kan men in het Nederlands alle gebruikelijke tijden uitdrukken. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Stam">Stam</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Stam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Stam"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Stam_(taalkunde)" title="Stam (taalkunde)">Stam (taalkunde)</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Bijna alle Nederlandse infinitieven zijn meerlettergrepig met de laatste lettergreep <a href="/wiki/Uitgang_(taalkunde)" class="mw-redirect" title="Uitgang (taalkunde)">uitgaand</a> op <i>-en</i>. De enige uitzonderingen zijn de eenlettergrepige (<i>monosyllabische</i>) werkwoorden <i>doen</i>, <i>gaan</i>, <i>slaan</i>, <i>staan</i>, <i>zien</i> en <i>zijn</i> en hiervan afgeleide infinitieven met een <a href="/wiki/Prefix_(taalkunde)" title="Prefix (taalkunde)">voorvoegsel</a> (prefix), zoals <i>doorgaan</i> en <i>ontzien</i>. </p><p>Om de <a href="/wiki/Stam_(taalkunde)" title="Stam (taalkunde)">stam</a> van een werkwoord te vinden wordt de uitgang <i>-en</i> (of alleen <i>-n</i> als het werkwoord niet op <i>-en</i> eindigt) van de infinitief afgehaald. Hierbij treden in grote lijnen dezelfde <a href="/wiki/Fonologie" title="Fonologie">fonologische</a> veranderingen op als bij het verwijderen van de <a href="/wiki/Meervoud_(taal)" title="Meervoud (taal)">meervoudsuitgang</a> <i>-en</i> van het <a href="/wiki/Zelfstandig_naamwoord" title="Zelfstandig naamwoord">zelfstandig naamwoord</a>. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Samengesteld_werkwoord" title="Samengesteld werkwoord">Samengesteld werkwoord</a></i></div> <p>Samengestelde werkwoorden beginnen met een <a href="/wiki/Voorzetsel" title="Voorzetsel">voorzetsel</a>, zelfstandig naamwoord of ander woord. Het maakt deel uit van de infinitief: <i>doorlopen</i>, <i>autorijden</i>. Dit voorzetsel of zelfstandig naamwoord heeft dan de klemtoon. Zo'n samengesteld werkwoord wordt in de verbuiging vaak gescheiden (zie <a href="/wiki/Scheidbaar_samengesteld_werkwoord" class="mw-redirect" title="Scheidbaar samengesteld werkwoord">scheidbaar samengesteld werkwoord</a>), bijvoorbeeld: <i>loop jij eens door</i>, <i>doorgelopen</i> en het is dan ook gemakkelijker de delen als aparte woorden te beschouwen. Het is niet altijd eenvoudig een voorzetsel of zelfstandig naamwoord te herkennen. Zo is bij <i>doorzetten</i> duidelijk sprake van een voorzetsel, maar bij <i>doorzien</i> (met klemtoon op <i>zien</i>) is dat niet het geval. Vormen van de <a href="/wiki/Aantonende_wijs" class="mw-redirect" title="Aantonende wijs">aantonende wijs</a> (zie onder) zijn daarom respectievelijk <i>zet door</i> en <i>doorzag</i>. </p><p>Er zijn een paar werkwoorden die op het eerste gezicht samengesteld ogen, maar waarvan de delen nimmer gescheiden worden. Bovendien is de vervoeging hiervan zwak zonder enige onregelmatigheden. Het gaat onder andere om <i>stofzuigen</i>, <i>zweefvliegen</i> en <i>voetballen</i>, met vervoegde vormen als <i>stofzuigde</i> en <i>gevoetbald</i>. Deze werkwoorden gedragen zich dus als niet-samengestelde werkwoorden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Voorvoegsel">Voorvoegsel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Voorvoegsel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Voorvoegsel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sommige werkwoorden beginnen met een <a href="/wiki/Prefix_(taalkunde)" title="Prefix (taalkunde)">voorvoegsel</a>. De belangrijkste voorvoegsels zijn <i>ver-</i>, <i>be-</i>, <i>onder-</i>, <i>ont-</i>, <i>ge-</i> en <i>her-</i>. </p><p>Er is in dit geval geen sprake van een samengesteld werkwoord, zoals in de paragraaf hierboven. De voorvoegsels zijn, anders dan bij de meeste samengestelde werkwoorden, niet beklemtoond. Er zijn twee redenen waarom het nodig is een onbeklemtoond voorvoegsel te herkennen: </p> <ul><li>De verbuiging van een werkwoord met voorvoegsel gaat (meestal) op dezelfde manier als die van het werkwoord zonder voorvoegsel. Bijvoorbeeld, de verleden tijd van <i>vriezen</i> is <i>vroor</i>, en de verleden tijd van <i>bevriezen</i> is dus <i>bevroor</i>.</li> <li>Heeft een werkwoord een voorvoegsel, dan vervalt het voorvoegsel <i>ge-</i> van het verleden deelwoord. Het verleden deelwoord van <i>bevriezen</i> is dus niet <i>gebevroren</i>, maar <i>bevroren</i>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>noten 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Verleden_tijd">Verleden tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Verleden tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Verleden tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De werkwoordsstam is ook van belang voor het vervoegen van het werkwoord in de <a href="#Vervoeging_naar_tijd">verleden tijd</a>, met name waar het de <a href="/wiki/Archa%C3%AFsme" title="Archaïsme">archaïsche</a> <a href="/wiki/Tweede_persoon_enkelvoud" class="mw-redirect" title="Tweede persoon enkelvoud">tweede persoon enkelvoud</a> betreft: <a href="/wiki/Gij" title="Gij">gij</a>. Deze vervoeging komt in het Noord-Nederlands niet veel meer voor, behalve in een vorm als <i>gij waart</i>. In de zuidelijke (<a href="/wiki/Brabants" title="Brabants">Brabants</a> gekleurde) spreektaal wordt echter nog op grote schaal gebruikgemaakt van de <i>gij</i>-vorm. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vervoeging">Vervoeging</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Vervoeging" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Vervoeging"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wijs">Wijs</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Wijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Wijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Wijs" title="Wijs">Wijs</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>De vervoeging naar wijs is in het Nederlands niet erg uitgebreid wat het aantal vormen betreft (in tegenstelling tot die in bijvoorbeeld het <a href="/wiki/Frans" title="Frans">Frans</a> en <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duits</a>). Het Nederlands kent de onbepaalde, de aantonende, de aanvoegende, de voorwaardelijke en de gebiedende wijs. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Aantonende_wijs">Aantonende wijs</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Aantonende wijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Aantonende wijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>De meest voorkomende <a href="/wiki/Wijs_(taalkunde)" class="mw-redirect" title="Wijs (taalkunde)">wijs</a>, die daarom ook als de basisvorm kan worden gezien, is de <i><a href="/wiki/Aantonende_wijs" class="mw-redirect" title="Aantonende wijs">aantonende wijs</a></i> of <a href="/wiki/Indicatief" title="Indicatief">indicatief</a>, bijvoorbeeld (eerste persoon enkelvoud, onvoltooid tegenwoordige tijd): <i>ik maak</i>. De aantonende wijs geeft aan dat de handeling vanuit het oogpunt van de spreker "werkelijk" plaatsheeft, dan wel plaats heeft gevonden of nog plaats zal vinden. Deze <a href="/wiki/Wijs" title="Wijs">wijs</a> wordt vervoegd in alle werkwoordstijden en met alle onderwerpen. De <a href="/wiki/Aantonende_wijs" class="mw-redirect" title="Aantonende wijs">aantonende wijs</a> is als in de volgende tabel:<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>noten 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Persoon</th> <th>Tegenwoordige tijd (alleen van regelmatige werkwoorden)</th> <th colspan="2">Verleden tijd (alleen van zwakke werkwoorden) </th></tr> <tr> <th></th> <th></th> <th>Stemhebbend</th> <th>Stemloos </th></tr> <tr> <td>1e persoon enkelvoud (ik) </td> <td>stam (1) </td> <td>stam + <i>de</i> </td> <td>stam + <i>te</i> </td></tr> <tr> <td>2e persoon enkelvoud (jij, je) </td> <td>stam + <i>t</i> (2) </td> <td>stam + <i>de</i> </td> <td>stam + <i>te</i> </td></tr> <tr> <td>idem, met pers vnw na het werkwoord </td> <td>stam (1) </td> <td>stam + <i>de</i> </td> <td>stam + <i>te</i> </td></tr> <tr> <td>2e persoon enkelvoud (u, gij, ge) </td> <td>stam + <i>t</i> (2) </td> <td>stam + <i>det</i> </td> <td>stam + <i>tet</i> </td></tr> <tr> <td>3e persoon enkelvoud (hij, zij, ze, het, men) </td> <td>stam + <i>t</i> (2) </td> <td>stam + <i>de</i> </td> <td>stam + <i>te</i> </td></tr> <tr> <td>1e persoon meervoud (wij) </td> <td>infinitief </td> <td>stam + <i>den</i> </td> <td>stam + <i>ten</i> </td></tr> <tr> <td>2e persoon meervoud (jullie) </td> <td>infinitief; verouderd: stam + <i>t</i> (2) </td> <td>stam + <i>den</i> </td> <td>stam + <i>ten</i> </td></tr> <tr> <td>3e persoon meervoud (zij, ze) </td> <td>infinitief </td> <td>stam + <i>den</i> </td> <td>stam + <i>ten</i> </td></tr></tbody></table> <ol><li>Eindigt de stam op <i>-aa,</i> dan valt een <i>a</i> weg in de spelling terwijl de klinker hetzelfde wordt uitgesproken als in de infinitief. Dit is het geval bij de infinitieven 'gaan' en 'staan'</li> <li>Eindigt de stam op <i>-t</i>, dan wordt er geen extra t meer toegevoegd.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Gebiedende_wijs">Gebiedende wijs</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Gebiedende wijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Gebiedende wijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <i><a href="/wiki/Gebiedende_wijs" title="Gebiedende wijs">gebiedende wijs</a></i> geeft een <i>bevel</i> van de spreker weer. De gebiedende wijs wordt niet vervoegd naar tijd, de vervoeging naar persoon is beperkt tot het onderscheid enkelvoud-meervoud: "maak!" (enkelvoud) en "maakt (u)!" (meervouds- of beleefdsheidsvorm). Zie ook <a href="#Gebiedende_wijs">verderop in dit artikel</a>. </p><p>De gebiedende wijs is in het Nederlands qua vorm verder gelijk aan <i>ik</i>-vorm van het werkwoord. Voorbeelden: </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Ga</i> weg!"</li> <li>"<i>Doe</i> eens gewoon!"</li></ul></dd></dl> <p>Soms wordt een onderwerp toegevoegd: </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Kom jij</i> eens hier."</li></ul></dd></dl> <p>In het meervoud werd vroeger de gebiedende wijs vervoegd met een -t achter de stam. Dit wordt echter in de praktijk vrijwel alleen nog maar gebruikt in formele teksten, <a href="/wiki/Versteende_taalvorm" title="Versteende taalvorm">versteende taalvormen</a> en bevelen, waardoor het in andere situaties kan overkomen als een <a href="/wiki/Archa%C3%AFsme" title="Archaïsme">archaïsme</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Voorbeelden: </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Kom<b>t</b></i> allen!" (gebiedende wijs van "Allen komen.")</li></ul></dd></dl> <p>In de praktijk wordt deze vorm dus niet veel meer gebruikt. </p><p>Voor de beleefdheidsvorm is de verbuiging met stam + -t de enig correcte als het persoonlijk voornaamwoord <i>u</i> wordt toegevoegd. </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Lees<b>t</b></i> u maar." (gebiedende wijs van "U leest.")</li> <li>"<i>Neemt u plaats.</i></li></ul></dd></dl> <p>Het <a href="/wiki/Wederkerend_voornaamwoord" title="Wederkerend voornaamwoord">wederkerend voornaamwoord</a> van <i>u</i> zou <i>zich</i> moeten zijn: </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Weest</i> u zich bewust." (gebiedende wijs van "U bent <i>zich</i> bewust.")</li> <li>"<i>Schaamt</i> u zich!" (gebiedende wijs van "U schaamt <i>zich</i>.")</li></ul></dd></dl> <p>In de praktijk wordt <i>zich</i> echter vervangen door <i>u</i>. Dan vervalt het andere <i>u</i> en bovendien de <i>t</i> van het werkwoord: </p> <dl><dd><ul><li>"<i>Wees</i> u bewust."</li> <li>"<i>Schaam</i> u!"</li></ul></dd> <dd><small>"wees<i>t</i> u" en "schaam<i>t</i> u" zijn meervoudsvormen.</small></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Aanvoegende_wijs">Aanvoegende wijs</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Aanvoegende wijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Aanvoegende wijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <i><a href="/wiki/Aanvoegende_wijs" title="Aanvoegende wijs">aanvoegende wijs</a></i> kan een <i>wens</i>, <i>aansporing</i> of <i>onmogelijkheid</i> weergeven. Het gebruik van de aanvoegende wijs is in het Nederlands - in tegenstelling tot veel andere talen - beperkt. De aanvoegende wijs in het Nederlands kent enkel nog in het enkelvoud een zichtbaar en hoorbaar verschil met de aantonende wijs. Het enkelvoud wordt gevormd door de <i>-n</i> van de infinitief weg te laten: "<i>Leve</i> de koningin", "Hij <i>ruste</i> in vrede", "Men <i>neme</i> een ons suiker", "Het <i>zij</i> zo". Met behulp van de context kunnen we een meervoud onderscheiden, bijvoorbeeld: "Leven de kinderen" en "Mogen zij rusten in vrede" zijn aanvoegend. Het Nederlands kent ook de aanvoegende wijs in de verleden tijd: "<i>Ware</i> het niet dat ...", "als het ware", "hadde hij niet...". De meeste vormen van de aanvoegende wijs gelden als verouderd, en de aanvoegende wijs in de verleden tijd wordt - buiten "ware(n)" - niet meer gebruikt. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Onbepaalde_wijs">Onbepaalde wijs</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Onbepaalde wijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Onbepaalde wijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>De <i>onbepaalde wijs</i> (of <i><a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a></i>, en vooral in het onderwijs vaak "het hele werkwoord" genoemd) kent in engere zin slechts één vorm: <i>maken</i>, <i>zijn</i> enz. In het Nederlands kunnen echter met behulp van infinitieven ook meervoudig samengestelde werkwoordsgroepen gevormd worden, zoals: <i>gemaakt (te) hebben</i> of <i>gepakt (te) zullen worden</i>.</li></ul> <p>De <a href="/wiki/Onbepaalde_wijs" class="mw-redirect" title="Onbepaalde wijs">onbepaalde wijs</a> of infinitief wordt niet naar tijd vervoegd. Er zijn echter wel voltooide, toekomstige en lijdende vormen van het werkwoord met de betekenis van infinitief. Deze worden gevormd met enkele <a href="/wiki/Hulpwerkwoord" title="Hulpwerkwoord">hulpwerkwoorden</a> en een (meestal verleden) <a href="/wiki/Deelwoord" title="Deelwoord">deelwoord</a>: <i>gezien te zullen worden</i> of <i>gepakt te zijn</i>. In deze vorm is het werkwoord een <a href="/wiki/Zelfstandig_werkwoord" title="Zelfstandig werkwoord">zelfstandig werkwoord</a>. Om een doel aan te geven wordt het <a href="/wiki/Grammaticaal_partikel" title="Grammaticaal partikel">partikel</a> <i>(om) te</i> toegevoegd: </p> <dl><dd>hij hoopt <i>te komen</i></dd> <dd>hij was bang <i>(om) gepakt te zullen worden</i></dd></dl> <p>In combinatie met de hulpwerkwoorden <i>zitten</i>, <i>liggen</i>, <i>lopen</i>, <i>staan</i> en zelfs <i>hangen</i> ontstaat een gezegdeconstructie waarvan de betekenis vergelijkbaar is met die van de Engelse <i><a href="/w/index.php?title=Continuous_tense&action=edit&redlink=1" class="new" title="Continuous tense (de pagina bestaat niet)">continuous tense</a></i>: </p> <dl><dd>ik liep <i>te denken</i></dd> <dd>de was hing <i>te drogen</i></dd></dl> <p>De onbepaalde wijs kan ook een opdracht of verplichting uitdrukken: </p> <dl><dd>dat is nog <i>te regelen</i></dd></dl> <p>De onbepaalde wijs kan ook als het <a href="/wiki/Hoofdwerkwoord" title="Hoofdwerkwoord">hoofdwerkwoord</a> van een <a href="/wiki/Beknopte_bijzin" title="Beknopte bijzin">beknopte bijzin</a> dienen: </p> <dl><dd>hij vond het verschrikkelijk <i>plotseling zonder geldige reden <b>ontslagen te zijn</b></i></dd> <dd><i>door een hond <b>gebeten te zijn</b></i> is geen pretje</dd> <dd>na <i>hem <b>gezien te hebben</b></i> liep zij naar huis.</dd></dl> <ul><li>Als "het hele werkwoord" is de infinitief ook de vorm waarin het werkwoord als <a href="/wiki/Lemma_(naslagwerk)" title="Lemma (naslagwerk)">lemma</a> in <a href="/wiki/Woordenboek" title="Woordenboek">woordenboeken</a> is opgenomen.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vervoeging_naar_persoon">Vervoeging naar persoon</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Vervoeging naar persoon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Vervoeging naar persoon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Persoon_(taalkunde)" title="Persoon (taalkunde)">Persoon (taalkunde)</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>In het Nederlands wordt, zoals in de meeste talen, het werkwoord vervoegd naar het <a href="/wiki/Onderwerp_(subject)" class="mw-redirect" title="Onderwerp (subject)">onderwerp</a>; hiermee wordt aangegeven of de handeling wordt uitgevoerd door de <i>spreker</i> (de <i>eerste persoon</i>), de <i>aangesprokene</i> (de <i>tweede persoon</i>), of een <i>ander</i> of iets anders (de <i>derde persoon</i>). Ook bestaat er een verschil tussen <a href="/wiki/Enkelvoud" title="Enkelvoud">enkelvoudige</a> en <a href="/wiki/Meervoud_(taal)" title="Meervoud (taal)">meervoudige</a> onderwerpen. Samen leveren deze (twee maal drie) zes vervoegingsvormen in de stellende en vragende vorm: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th rowspan="2"> </th> <th colspan="2">enkelvoud</th> <th colspan="2">meervoud </th></tr> <tr> <th>stellend</th> <th>vragend</th> <th>stellend</th> <th>vragend </th></tr> <tr> <td>eerste persoon</td> <td>ik speel</td> <td>speel ik?</td> <td rowspan="3">wij / jullie / zij spelen<br />verouderd: jullie speelt</td> <td rowspan="3">spelen wij / jullie / zij ? </td></tr> <tr> <td>tweede persoon</td> <td>jij speelt<br />u speelt<br />gij speelt</td> <td>speel jij?<br />speelt u?<br />speelt gij? </td></tr> <tr> <td>derde persoon</td> <td>hij / zij / het speelt</td> <td>speelt hij / zij / het? </td></tr></tbody></table> <p>De meervoudsvormen van het werkwoord zijn identiek voor alle personen en in de tegenwoordige tijd gelijk aan de <a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a>. Samengestelde werkwoorden worden echter gescheiden: <i>meegaan</i> - <i>wij gaan mee</i>. Er is verder nog een enkele uitzondering: <i>wezen</i> - <i>wij zijn</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Actief_/_passief"><span id="Actief_.2F_passief"></span>Actief / passief</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Actief / passief" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Actief / passief"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Actief/passief_(taalkunde)" title="Actief/passief (taalkunde)">Actief/passief (taalkunde)</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Werkwoorden kunnen in het Nederlands in de <a href="/wiki/Bedrijvende_vorm" class="mw-redirect" title="Bedrijvende vorm">bedrijvende vorm</a> (actief) of de <a href="/wiki/Lijdende_vorm" class="mw-redirect" title="Lijdende vorm">lijdende vorm</a> (passief) staan. Beide vormen kunnen gemaakt worden in alle werkwoordstijden en met alle onderwerpen. Met de bedrijvende vorm wordt uitgedrukt dat het onderwerp de handelende persoon of zaak is; met de lijdende vorm wordt de zaak omgedraaid: het onderwerp "ondergaat" dan de handeling. </p><p>De lijdende vorm wordt gemaakt door het voltooid deelwoord te combineren met een hulpwerkwoord (het "hulpwerkwoord van de lijdende vorm"). In onvoltooide tijden is dit het werkwoord "worden", in voltooide tijden "zijn". </p><p>Bijvoorbeeld: In de zin "Ik <i>maak</i> een lamp" duidt <i>maak</i> een handeling aan die door het onderwerp, <i>ik</i>, wordt uitgevoerd. Dit is de bedrijvende vorm.<br /> In de zin "De lamp <i>wordt gemaakt</i>" duidt <i>wordt gemaakt</i> een handeling aan die door het onderwerp, <i>de lamp</i> wordt ondergaan. Dit is de lijdende vorm.<br /> Andere voorbeelden: "Ik heb geslagen" - "Ik ben geslagen"; "Ik stuurde" - "Ik werd gestuurd" </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Deelwoorden">Deelwoorden</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Deelwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Deelwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het Nederlands worden <a href="/wiki/Deelwoord" title="Deelwoord">deelwoorden</a> vooral gebruikt om samengestelde verleden tijden te vormen (voltooid deelwoord) en om <a href="/wiki/Bijzin" title="Bijzin">beknopte bijzinnen</a> te maken. Daarnaast kan een deelwoord gebruikt worden als <a href="/wiki/Bijvoeglijk_naamwoord" title="Bijvoeglijk naamwoord">bijvoeglijk naamwoord</a> en als <a href="/wiki/Bijwoord" title="Bijwoord">bijwoord</a>. Een als bijwoord gebruikt deelwoord wordt ook wel <a href="/wiki/Gerundium" title="Gerundium">gerundium</a> genoemd. </p><p>Het Nederlands kent twee soorten deelwoorden: </p> <ul><li>Het <a href="/wiki/Onvoltooid_deelwoord" title="Onvoltooid deelwoord">onvoltooid</a> of tegenwoordig deelwoord; gevormd door een <i>-d</i> aan de onbepaalde wijs toe te voegen. Bijvoorbeeld: "maken<i>d</i>", "gaan<i>d</i>". Een eventueel voorzetsel of zelfstandig naamwoord gaat daaraan vooraf. De enige uitzondering is het tegenwoordig deelwoord van de infinitief <i>wezen</i>: <i>zijnd</i>.</li> <li>Het <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a> wordt gevormd door <i>ge-</i> vóór de stam en <i>-d</i>, <i>-t</i> of <i>-en</i> áchter de stam toe te voegen (onregelmatigheden voorbehouden). Bijvoorbeeld: "<i>ge</i>maak<i>t</i>", "<i>ge</i>zeg<i>d</i>". Een eventueel voorzetsel of zelfstandig naamwoord gaat daaraan vooraf. Heeft het werkwoord zelf al een prefix. dan vervalt <i>ge-</i>.</li></ul> <p>Voorbeelden: </p> <ul><li><i>werken - gewerkt</i></li> <li><i>doorwerken - doorgewerkt</i></li> <li><i>verwerken - verwerkt</i></li></ul> <p>Deze deelwoorden kunnen beide gebruikt worden als bijvoeglijk naamwoord of als bijwoord. Voltooide deelwoorden hebben daarbij altijd een <i>passieve</i> betekenis, onvoltooide deelwoorden altijd een <i>actieve</i>: </p> <ul><li><i>De bedankte man</i> (voltooid, als bijvoeglijk naamwoord)</li> <li><i>De bedankende man</i> (onvoltooid, als bijvoeglijk naamwoord)</li> <li><i>Bedankt liep hij over straat</i> (voltooid, als bijwoord)</li> <li><i>Bedankend liep hij over straat</i> (onvoltooid, als bijwoord)</li></ul> <p>Ze kunnen ook beide in het <a href="/wiki/Gezegde_(taalkunde)" title="Gezegde (taalkunde)">gezegde</a> gebruikt worden voor het vormen van de tijden. Het onvoltooid deelwoord wordt echter in deze vorm amper nog gebruikt. Voor voorbeelden van gebruik: zie <a href="#Totaaloverzicht">tabel</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vervoeging_naar_tijd">Vervoeging naar tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Vervoeging naar tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Vervoeging naar tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Werkwoordstijd" title="Werkwoordstijd">Werkwoordstijd</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Behalve naar het onderwerp wordt het werkwoord ook vervoegd naar het tempus. Het Nederlands kent de volgende werkwoordstijden: </p> <ul><li>De belangrijkste vorm is de <a href="/wiki/Onvoltooid_tegenwoordige_tijd" title="Onvoltooid tegenwoordige tijd">onvoltooid tegenwoordige tijd</a> of presens. Deze tijd geeft een handeling weer die op het moment van spreken plaatsvindt. Bijvoorbeeld: <i>Ik maak</i>.</li> <li>De tweede vorm is de <a href="/wiki/Onvoltooid_verleden_tijd" title="Onvoltooid verleden tijd">onvoltooid verleden tijd</a> (ovt). Deze geeft een handeling weer die in het verleden plaatsvond en waarvan het "afgerond zijn" niet nadrukkelijk aanwezig is. Bijvoorbeeld: <i>Ik maakte</i>.</li> <li>De <a href="/wiki/Voltooid_tegenwoordige_tijd" title="Voltooid tegenwoordige tijd">voltooid tegenwoordige tijd</a> (vtt) wordt gebruikt voor handelingen die gezien vanuit het moment van spreken in het verleden plaatsvonden en afgerond zijn. Voor deze vorm wordt het <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a> gecombineerd met de tegenwoordige tijd van een van de <a href="/wiki/Hulpwerkwoord" title="Hulpwerkwoord">hulpwerkwoorden</a> "hebben" of "zijn". Bijvoorbeeld: <i>Ik heb gemaakt</i>/<i>Ik ben gegaan</i>.</li> <li>De <a href="/wiki/Voltooid_verleden_tijd" title="Voltooid verleden tijd">voltooid verleden tijd</a> (vvt) wordt gebruikt voor handelingen die vanuit het verleden gezien in het verleden plaatsvonden en al afgerond waren. Voor deze vorm wordt het <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a> gecombineerd met de verleden tijd van een van de hulpwerkwoorden "hebben" of "zijn". Bijvoorbeeld: <i>Ik had gemaakt</i>/<i>Ik was gegaan</i>.</li></ul> <p>Hiernaast bestaan ook vier toekomende vormen van deze tijden. Deze worden gemaakt door een combinatie van het hulpwerkwoord "zullen" met </p> <ul><li>de <a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a>; bij onvoltooide tijden</li> <li>het <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a>, plus de infinitief van het hulpwerkwoord "hebben" of "zijn"; bij voltooide tijden.</li></ul> <p>Bijvoorbeeld: <i>Ik zal maken</i>, <i>Ik zou gegaan zijn</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sterke,_zwakke_en_onregelmatige_werkwoorden"><span id="Sterke.2C_zwakke_en_onregelmatige_werkwoorden"></span>Sterke, zwakke en onregelmatige werkwoorden</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Sterke, zwakke en onregelmatige werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Sterke, zwakke en onregelmatige werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_sterke_en_onregelmatige_werkwoorden_in_het_Nederlands" title="Lijst van sterke en onregelmatige werkwoorden in het Nederlands">Lijst van sterke en onregelmatige werkwoorden in het Nederlands</a> en <a href="/wiki/%27t_Kofschip" title="'t Kofschip">'t Kofschip</a></i></div> <p>Op grond van de manier waarop Nederlandse werkwoorden de verleden tijd en het voltooid deelwoord vormen, worden ze traditioneel onderverdeeld in drie groepen: <a href="/wiki/Sterk_werkwoord" title="Sterk werkwoord">sterk</a>, <a href="/wiki/Zwak_werkwoord" title="Zwak werkwoord">zwak</a> en onregelmatig. Daarnaast zouden ook nog de <a href="/w/index.php?title=Onvolledig_werkwoord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Onvolledig werkwoord (de pagina bestaat niet)">onvolledige werkwoorden</a> genoemd kunnen worden. Dit zijn vaak samengestelde vormen die alleen als infinitief of deelwoord gebruikt worden, zoals <i>koppensnellen</i> of <i>discuswerpen</i>. Deze werkwoorden hebben meestal geen verleden of voltooide vormen. </p><p>De vervoeging van zwakke werkwoorden wordt in het algemeen gekenmerkt door een <a href="/wiki/Suffix" title="Suffix">achtervoegsel</a>. Een ander kenmerk is dat de <a href="/wiki/Klinker_(klank)" title="Klinker (klank)">klinker</a> van de stam in elke tijd hetzelfde is. Sterke werkwoorden krijgen geen achtervoegsel, maar kennen in plaats daarvan in de verleden tijd en het voltooid deelwoord klinkerwisseling in de stam<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>noten 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, die vaak ook gemakkelijk is af te leiden uit de tegenwoordige tijd. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Terminologie">Terminologie</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Terminologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Terminologie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De termen sterk en zwak werkwoord zijn in de 19e eeuw bedacht door de Duitse taalkundige <a href="/wiki/Jacob_Grimm" title="Jacob Grimm">Jacob Grimm</a>. In oudere descriptieve grammatica's van het Nederlands wordt meestal gesproken van "gelijkvloeiende" (=zwakke) versus "ongelijkvloeiende" (=sterke) werkwoorden.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Zwakke_werkwoorden">Zwakke werkwoorden</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Zwakke werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Zwakke werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De (regelmatig) zwakke werkwoorden zijn veruit het grootst in aantal. Ze hebben allemaal een verleden tijd met een zogeheten dentaal<a href="/wiki/Suffix" title="Suffix">suffix</a>, dat wil zeggen het achtervoegsel <i>-de(n)</i> of <i>-te(n)</i>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>noten 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>Wanneer de laatste letter van de stam een stemloze medeklinker is, bijvoorbeeld <i>hak</i> en <i>hap</i>, dan wordt de <i>-t-</i> gebruikt (<i>haak-te, gehaak-t</i> en <i>hap-te, gehapt</i>).</li> <li>In andere gevallen, dus bij een klinker of stemhebbende medeklinker, bijvoorbeeld <i>leef</i> en <i>rem</i>, wordt de <i>-d</i> gebruikt (<i>leef-de, geleefd</i> en <i>rem-de, gerem-d</i>).</li></ul> <p>Als <a href="/wiki/Ezelsbruggetje" title="Ezelsbruggetje">ezelsbruggetje</a> wordt vaak het "<a href="/wiki/%27t_Kofschip" title="'t Kofschip">'t kofschip</a>" of "'t fokschaap" gehanteerd. De medeklinkers uit deze woorden zijn de stemloze plosieven en fricatieven uit de <a href="/wiki/Klankinventaris_van_het_Nederlands" title="Klankinventaris van het Nederlands">klankinventaris van het Nederlands</a> (<i>x</i>, <i>t</i>, <i>k</i>, <i>f</i>, <i>s</i>, <i>ch</i> en <i>p</i>). </p><p>Twee voorbeelden van geheel regelmatige zwakke vervoegingen: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>soort</th> <th>stam</th> <th>onvoltooid verleden tijd</th> <th>voltooid deelwoord </th></tr> <tr> <td>zwak op <i>-t</i></td> <td>werken</td> <td>werkte</td> <td>gewerkt </td></tr> <tr> <td>zwak op <i>-d</i></td> <td>spelen</td> <td>speelde</td> <td>gespeeld </td></tr></tbody></table> <p>Als deze vormen bekend zijn kan in principe elke andere vorm worden afgeleid. Voor de tegenwoordige tijd worden de regels gevolgd van de eerste tabel op deze pagina. Voor de verleden tijd wordt voor het enkelvoud de bovenstaande vorm gebruikt en voor het meervoud de bovenstaande vorm +<i>-(e)n</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Sterke_werkwoorden">Sterke werkwoorden</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Sterke werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Sterke werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het Nederlands zijn zeven hoofdklassen sterke werkwoorden te onderscheiden. Zes daarvan gaan rechtstreeks terug op de <a href="/wiki/Ablaut" title="Ablaut">ablautsklassen</a> van het Proto-Indo-Europees. De zevende klasse is een noviteit van het <a href="/wiki/Proto-Germaans" class="mw-redirect" title="Proto-Germaans">Proto-Germaans</a>. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Klasse </th> <th>Hele werkwoord </th> <th>Verleden tijd enkelvoud </th> <th>Verleden tijd meervoud </th> <th>Voltooid deelwoord </th></tr> <tr> <td>1 </td> <td>r<b>ij</b>den </td> <td>r<b>ee</b>d </td> <td>r<b>e</b>den </td> <td>ger<b>e</b>den </td></tr> <tr> <td>2a </td> <td>vr<b>ie</b>zen </td> <td>vr<b>oo</b>r </td> <td>vr<b>o</b>ren </td> <td>gevr<b>o</b>ren </td></tr> <tr> <td>2b </td> <td>sl<b>ui</b>ten </td> <td>sl<b>oo</b>t </td> <td>sl<b>o</b>ten </td> <td>gesl<b>o</b>ten </td></tr> <tr> <td>3a </td> <td>b<b>i</b>nden </td> <td>b<b>o</b>nd </td> <td>b<b>o</b>nden </td> <td>geb<b>o</b>nden </td></tr> <tr> <td>3b </td> <td>b<b>e</b>rgen </td> <td>b<b>o</b>rg </td> <td>b<b>o</b>rgen </td> <td>geb<b>o</b>rgen </td></tr> <tr> <td>3c </td> <td>h<b>e</b>lpen </td> <td>h<b>ie</b>lp </td> <td>h<b>ie</b>lpen </td> <td>geh<b>o</b>lpen </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td>st<b>e</b>len </td> <td>st<b>a</b>l </td> <td>st<b>a</b>len </td> <td>gest<b>o</b>len </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td>g<b>e</b>ven </td> <td>g<b>a</b>f </td> <td>g<b>a</b>ven </td> <td>geg<b>e</b>ven </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td>gr<b>a</b>ven </td> <td>gr<b>oe</b>f </td> <td>gr<b>oe</b>ven </td> <td>gegr<b>a</b>ven </td></tr> <tr> <td>7 </td> <td>l<b>a</b>ten </td> <td>l<b>ie</b>t </td> <td>l<b>ie</b>ten </td> <td>gel<b>a</b>ten </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_1">Klasse 1</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Klasse 1" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 1"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dit is de grootste klasse, die zo'n 50 wortels en met alle scheidbare en niet-scheidbare <a href="/wiki/Affix" title="Affix">voorvoegsels</a> erbij zo'n 300 werkwoorden in totaal bevat. De onbepaalde wijs en de tegenwoordige tijd bevatten de stamklinker <i><b>ij</b></i>, die in de verleden en voltooide vormen verandert in een lange <i><b>e</b></i>: </p><p>De meeste werkwoorden met <i>ij</i> in de stam behoren tot deze subgroep. </p> <dl><dd><i>bezwijken, bijten, blijken, blijven, drijven, glijden, grijpen, hijsen, kijken, kijven, knijpen, krijgen, krijsen, krijten, kwijten, lijden, lijken, mijden, nijgen, nijpen, prijzen, rijden, rijgen, rijten, rijven, rijzen, schijnen, schijten, schrijden, schrijven, slijpen, slijten, smijten, snijden, spijten, splijten, stijgen, stijven, strijden, strijken, (aan)tijgen, verdwijnen, vijzen, vrijen, wijken, wijten, wijzen, wrijten, wrijven, zijgen, zwijgen</i>.</dd></dl> <p>Onder meer de volgende werkwoorden worden uitsluitend zwak vervoegd: </p> <dl><dd><i>gijpen</i>, <i>hijgen</i>, <i>ijken</i>, <i>ijlen</i>, <i>inlijven</i>, <i>lijmen</i>, <i>lijnen</i>, <i>pijpen</i>, <i>prijken</i>, <i>prijzen</i> (in bet. "van een prijs voorzien"), <i>rijmen</i>, <i>rijpen</i>, <i>verstijven</i>, <i>vijlen</i>.</dd></dl> <p>Enkele werkwoorden kennen beide vormen: <i>krijsen</i> - <i>krijste</i>/<i>krees</i>; <i>vrijen</i> - <i>vrijde</i>/vree </p><p>Enkele zwakke werkwoorden met <i>-ei-</i> in de stam hebben onder invloed van klasse 1 een alternatieve sterke vervoeging erbij gekregen. Bekende voorbeelden zijn <i>breien</i>, <i>zeiken</i> en <i>uitscheiden</i>. Dergelijke vervoegingen behoren niet tot de standaardtaal. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_2">Klasse 2</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Klasse 2" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 2"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In deze klasse, naar grootte de derde, worden de verleden en voltooide vormen gekenmerkt door een lange <i>-o-</i>. Klasse 2a heeft in de onbepaalde wijs <i>-ie-</i>, klasse 2b <i>-ui-</i>: </p> <dl><dd>Klasse 2a bestaat uit: <i>bedriegen, bieden, genieten, gieten, kiezen, klieven, liegen, rieken, schieten, verdrieten, verliezen, vlieden, vliegen, vlieten, vriezen, zieden</i></dd> <dd>Klasse 2b bestaat uit: <i>buigen, druipen, duiken, fluiten, fuiven, kluiven, kruien (verouderd), kruipen, (ont)luiken, pluizen, ruiken, schuilen, schuiven, sluiken, sluipen, sluiten, snuiten, snuiven, spruiten, spuiten, stuiven, tuigen, wuiven, zuigen, zuipen</i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_3">Klasse 3</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Klasse 3" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 3"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze klasse is de tweede naar grootte en wordt gekenmerkt door een korte klinker <i>-i-</i> (3a) of <i>-e-</i> (3b) gevolgd door een nasaal of liquide (m,n,ng,l,r) in de onbepaalde wijs. In de andere tijden verandert de klinker in een korte <i>-o-</i>: Een kleine groep heeft <i>-ie-</i> gekregen in de verleden tijd (3c), waarschijnlijk onder invloed van klasse 7. </p> <dl><dd>Tot klasse 3a behoren: <i>beginnen, binden, blinken, (af)dingen, dringen, drinken, dwingen, glimmen, klimmen, klinken, krimpen, ontginnen, schrikken, slinken, spinnen, springen, stinken, verslinden, verzwinden, vinden, winden, winnen, wringen, zingen, zinken, zinnen</i></dd> <dd>Tot klasse 3b behoren: <i>bergen, delven, gelden, kerven, melken, schelden, schenden, schenken, smelten, treffen, trekken, vechten, vlechten, zenden, zwelgen, zwellen, zwelten, zwemmen</i></dd> <dd>Tot klasse 3c behoren:<i>(be)derven, helpen, sterven, werpen, werven, zwerven</i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_4">Klasse 4</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Klasse 4" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 4"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In deze vrij kleine klasse is er nog een verschil bewaard gebleven tussen de klinker van het enkelvoud en meervoud van de verleden tijd. Het Nederlands is een van de weinige Germaanse talen waarin van dat verschil nog iets te merken is. </p> <dl><dd><i>breken - br<b>a</b>k - br<b>a</b>ken - gebr<b>o</b>ken</i></dd></dl> <p>Tot klasse 4 behoren <i>bevelen, breken, komen, nemen, scheren, spreken, steken, stelen, wegen</i> en <i>zweren</i> in de betekenis "<a href="/wiki/Pus" title="Pus">etteren</a>". </p> <dl><dd>De werkwoorden <i>scheren, wegen, zweren</i> hebben de klinkers van de verleden tijd vervangen door een lange 'o'.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_5">Klasse 5</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Klasse 5" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 5"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ook in deze klasse is er nog verschil tussen enkelvoud en meervoud van de verleden tijd, maar het deelwoord heeft hier een <i>-e-</i> in de stam: </p> <dl><dd><i>geven - gaf - gaven - gegeven</i></dd></dl> <p><i></i> Tot klasse 5 behoren: <i>bidden, eten, geven, genezen, lezen, liggen, meten, treden, vreten, vergeten, weven, zitten</i> </p> <dl><dd>De werkwoorden <i>bidden, liggen, zitten</i> hebben een korte klinker in de tegenwoordige tijd en een lange klinker in het deelwoord.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_6">Klasse 6</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Klasse 6" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 6"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>dragen - droeg - gedragen</i></dd> <dd><i>graven - groef - gegraven</i></dd> <dd><i>varen - voer - gevaren</i></dd></dl> <p>Sinds de tijd van het <a href="/wiki/Middelnederlands" title="Middelnederlands">Middelnederlands</a> zijn een aantal werkwoorden uit deze klasse in de onvoltooid verleden tijd overgegaan tot de zwakke vervoeging. Dit heeft onder meer de volgende gemengde vervoegingen opgeleverd <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <dl><dd><i>bakken - bak<u>te</u> - gebakk<u>en</u></i> (oorspronkelijke OVT: <i>boek</i> (of <i>biek</i>))</dd> <dd><i>lachen - lach<u>te</u> - gelach<u>en</u></i> (oorspronkelijke OVT: <i>loech</i>)</dd> <dd><i>laden - laad<u>de</u> - gelad<u>en</u></i> (oorspronkelijke OVT: <i>loed</i>)</dd> <dd><i>malen - maal<u>de</u> - gemal<u>en</u></i> (oorspronkelijke OVT: <i>moel</i>)</dd></dl> <p>Van enkele andere werkwoorden die oorspronkelijk alleen een zwakke vervoeging hadden, wordt de onvoltooid verleden tijd in modern Nederlands gevormd volgens de sterke vervoeging klasse 6: </p> <dl><dd><i>vragen - vroeg - gevraag<u>d</u></i></dd> <dd><i>jagen - joeg </i>(naast het nog steeds gangbare <i>jaagde</i>)<i> - gejaag<u>d</u></i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Klasse_7">Klasse 7</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Klasse 7" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Klasse 7"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In deze klasse is de klinker van het voltooid deelwoord dezelfde als van de onbepaalde wijs. De stamklinker van de verleden tijd is -i- of -ie-. Afhankelijk van uit welke klasse het werkwoord oorspronkelijk stamt is de andere klinker tamelijk verschillend: </p> <dl><dd>met -aa-: <i>blazen, laten, slapen, raden</i></dd> <dd>met -a-: <i>vallen, wassen</i></dd> <dd>met -ang-: <i>vangen, hangen</i> (hebben beide <i>-i-</i> in de verleden tijd)</dd> <dd>met -oo-: <i>lopen, stoten</i></dd> <dd>met -oe-: <i>roepen</i></dd> <dd>met -ou-: <i>houden </i>(heeft <i>-ield</i> in de verleden tijd)<i>, houwen</i></dd></dl> <p>Ook deze klasse is enigszins aan slijtage onderhevig. De verleden tijd met <i>-ie-</i> in de stam wordt in modern Nederlands vaak vervangen door een zwakke vorm: </p> <dl><dd><i>raden - ried / raadde - geraden</i></dd> <dd><i>stoten - stiet / stootte - gestoten</i></dd> <dd><i>wassen - wies / waste - gewassen</i></dd></dl> <p>Enkele werkwoorden die ooit geheel volgens klasse 7 werden vervoegd, hebben in modern Nederlands uitsluitend een zwakke onvoltooid verleden tijd. Daarnaast hebben ze het sterke voltooid deelwoord op <i>-en</i> wel behouden. Tot dit type behoren <i>bakken</i> en <i>braden</i>, waarvan de verledentijdsvormen oorspronkelijk <i>biek</i> resp. <i>bried</i> luidden.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Andere_klinkerwisselingen">Andere klinkerwisselingen</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=26" title="Bewerk dit kopje: Andere klinkerwisselingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Andere klinkerwisselingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>tijgen - toog - getogen</i> (trekken in de zin van "gaan" - Oorspronkelijk klasse 2a)</dd> <dd><i>spugen/spuwen - spoog - gespogen</i> (oorspronkelijk klasse 2b)</dd> <dd><i>worden - werd - geworden</i> (oorspronkelijk klasse 3b)</dd> <dd><i>heffen - hief - geheve</i>n (oorspronkelijk klasse 6)</dd> <dd><i>scheppen - schiep - geschapen</i> (creëren - oorspronkelijk klasse 6)</dd> <dd><i>zweren - zwoer - gezworen</i> (een belofte doen - oorspronkelijk klasse 6)</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Onregelmatige_werkwoorden">Onregelmatige werkwoorden</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=27" title="Bewerk dit kopje: Onregelmatige werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Onregelmatige werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Vervoeging_van_onregelmatige_Nederlandse_werkwoorden" title="Vervoeging van onregelmatige Nederlandse werkwoorden">Vervoeging van onregelmatige Nederlandse werkwoorden</a></i></div> <p>Naast de hiervoor besproken geheel volgens vaste patronen vervoegde sterke en zwakke werkwoorden kent het Nederlands een aantal werkwoorden met onregelmatigheden in de vervoeging, die soms ook in de tegenwoordige tijd afwijkende vormen kennen. </p><p>In de verleden tijd en het voltooid deelwoord van enkele veelvoorkomende werkwoorden treden naast de klinkerwisseling nog meer veranderingen op in de stam: <i>zijn</i> (geheel onregelmatig: <i>was/waren</i>), <i>hebben</i> (<i>h<u>ad</u></i>, <i>geh<u>ad</u></i>), <i>weten</i> (w<i><u>ist</u></i>, <i>geweten</i>) <i>zien</i> (<i><u>zag</u></i>, <i>gezien</i>), <i>doen</i> (<i>d<u>eed</u></i>, <i>ge<u>daan</u></i>) <i>slaan</i> (<i>sl<u>oeg</u></i>, <i>ge<u>slagen</u></i>), <i>gaan</i> (<i>g<u>ing</u></i>, <i>ge<u>gaan</u></i>) en <i>komen</i> (<i>k<u>w</u>am</i>, <i>gekomen</i>). Het werkwoord <i>vriezen</i> kent naast reguliere klinkerwisseling volgens klasse 2 ook de medeklinkerwisseling <i>z</i>→ <i>r</i> (<i>vr<u>oor</u></i>, <i>gevr<u>or</u>en</i>). </p><p>Bij enkele van oudsher geheel zwakke werkwoorden zijn in de onvoltooid verleden tijd gaandeweg nieuwe veranderingen opgetreden. Dit is met name zo bij <i>zullen</i>, <i>zeggen</i>, <i>kunnen</i> en <i>willen</i>. In de onvoltooid verleden tijd enkelvoud van deze werkwoorden is mettertijd de uitgang <i>-de</i> weggevallen, samen met andere veranderingen in de stam.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>noten 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>noten 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Een andere kleine groep werkwoorden krijgt de normale uitgangen <i>-te/-t</i> in de verleden tijd en eventueel in het voltooid deelwoord als ook dit zwak is, maar heeft daarnaast in de stam de klankverschuiving naar <i>-ch-</i> doorgemaakt, al dan niet in combinatie met een klinkerwisseling. De bekendste werkwoorden van dit type zijn <i>mogen</i> (<i>mo<u>cht</u></i>, <i>gemo<u>gen</u></i>) <i>kopen</i> (<i>ko<u>cht</u></i>, <i>geko<u>cht</u></i>) en <i>denken</i> (<i>d<u>acht</u></i>, <i>ged<u>acht</u></i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Toekomende_tijd">Toekomende tijd</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=28" title="Bewerk dit kopje: Toekomende tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Toekomende tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Toekomende_tijd" title="Toekomende tijd">Toekomende tijd</a></i></div> <p>De toekomende tijd wordt in het <a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a> gevormd door middel van het <a href="/wiki/Hulpwerkwoord" title="Hulpwerkwoord">hulpwerkwoord</a> <i>zullen</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd">Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=29" title="Bewerk dit kopje: Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd">onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd</a> (ottt) wordt gevormd door <i>zullen</i> te combineren met een <a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a>. In bijna alle gevallen drukt deze werkwoordstijd een handeling of toestand uit die ergens in de toekomst plaatsvindt. De benaming "tegenwoordig toekomende" wijst erop dat het spreekmoment samenvalt met het uitgangspunt van waaruit men de tijdsverhoudingen bekijkt. </p><p>Voorbeelden: </p> <ul><li>Hij <i>zal meedoen</i> aan de schaakwedstrijd.</li> <li>De raad <i>zal</i> te zijner tijd <i>beslissen</i>.</li></ul> <p>In enkele gevallen drukt de o.t.t.t. een belofte uit (1) of een waarschijnlijkheid (2): </p> <ol><li>Ik <i>zal</i> mijn best <i>doen</i>.</li> <li>Ik <i>zal</i> rond kwart over drie <i>arriveren</i>.</li></ol> <p>In combinatie met de infinitief van <i>gaan</i> drukt de o.t.t.t. een handeling uit die in een verdere toekomst ligt, dan met (alleen) een andere infinitief. </p> <ul><li>Ik <i>zal</i> gaan <i>promoveren</i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Voltooid_tegenwoordig_toekomende_tijd">Voltooid tegenwoordig toekomende tijd</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=30" title="Bewerk dit kopje: Voltooid tegenwoordig toekomende tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=30" title="De broncode bewerken van de sectie: Voltooid tegenwoordig toekomende tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/w/index.php?title=Voltooid_tegenwoordig_toekomende_tijd&action=edit&redlink=1" class="new" title="Voltooid tegenwoordig toekomende tijd (de pagina bestaat niet)">voltooid tegenwoordig toekomende tijd</a> (vttt) wordt in het Nederlands gevormd door het hulpwerkwoord <i>zullen</i> te combineren met het voltooid deelwoord van een werkwoord dat de handeling of toestand uitdrukt en een infinitief van <i>hebben</i> of <i>zijn</i>. Deze werkwoordstijd drukt een handeling of toestand uit die ergens in de toekomst voltooid zal zijn. De vttt vervangt min of meer de voltooid tegenwoordige tijd (v.t.t.), die hetzelfde kan uitdrukken. </p> <ol><li>Het doel <i>zal</i> volgende week <i>bereikt zijn</i>.</li> <li>Het doel is volgende week bereikt.</li></ol> <ol><li>Hij <i>zal</i> morgen <i>weggelopen zijn</i>.</li> <li>Hij is morgen weggelopen.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd">Onvoltooid verleden toekomende tijd</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=31" title="Bewerk dit kopje: Onvoltooid verleden toekomende tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=31" title="De broncode bewerken van de sectie: Onvoltooid verleden toekomende tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Onvoltooid verleden toekomende tijd">onvoltooid verleden toekomende tijd</a> (ovtt) wordt gevormd door <i>zou(den)</i> te combineren met een infinitief. Deze werkwoordstijd drukt een handeling of toestand uit die vanuit een bepaald moment in het verleden bezien in de toekomst plaatsvindt. Aangezien het uitgangspunt om de tijdsverhoudingen te bepalen hier het verleden is, spreekt men over een "verleden toekomende" tijd </p> <ul><li>Op 20 maart jongstleden <i>zou</i> ik hem aanvankelijk <i>ontslaan</i>.</li> <li>Op zijn volgende verjaardag <i>zou</i> hij 100 <i>worden</i>.</li></ul> <p><a href="/wiki/Indirecte_rede" title="Indirecte rede">Indirecte rede</a> kan ook weer omgezet worden in een directe rede met de o.v.t.t. </p> <ol><li>Peter zei: “Ik <i>zal</i> je schoenen <i>poetsen</i>.”</li> <li>Peter zei dat hij mijn schoenen zou poetsen.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Voltooid_verleden_toekomende_tijd">Voltooid verleden toekomende tijd</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=32" title="Bewerk dit kopje: Voltooid verleden toekomende tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=32" title="De broncode bewerken van de sectie: Voltooid verleden toekomende tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De voltooid verleden toekomende tijd (vvtt) wordt gevormd door een combinatie van <i>zou(den)</i> met de infinitief van <i>hebben</i> of <i>zijn</i> en een voltooid deelwoord. Deze werkwoordstijd drukt een handeling of toestand uit die vanuit een bepaald moment in het verleden bezien ergens in de toekomst moet hebben plaatsgevonden. </p> <ul><li>Op 20 maart jongstleden <i>zou</i> ik aanvankelijk <i>ontslagen zijn</i>.</li> <li>Op zijn volgende verjaardag <i>zou</i> hij 100 jaar <i>geworden zijn</i>.</li></ul> <p>Een <a href="/wiki/Directe_rede" title="Directe rede">directe rede</a> kan met behulp van de vvtt goed omgezet worden in een indirecte rede: </p> <ol><li>Peter zei vorige week: “Ik <i>zal</i> volgende week je schaatsen <i>geslepen hebben</i>.”</li> <li>Peter zei dat hij deze week mijn schaatsen zou hebben geslepen.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Totaaloverzicht_van_de_tijden">Totaaloverzicht van de tijden</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=33" title="Bewerk dit kopje: Totaaloverzicht van de tijden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=33" title="De broncode bewerken van de sectie: Totaaloverzicht van de tijden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Met de bovenstaande richtlijnen kunnen van een onovergankelijk werkwoord in totaal 8 werkwoordstijden gevormd worden. Als het werkwoord overgankelijk is, komen daar nog 8 tijden van de lijdende vorm bij en zijn er dus 16 vormen: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Tijd</th> <th>Actief</th> <th>Passief </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Onvoltooid_tegenwoordige_tijd" title="Onvoltooid tegenwoordige tijd">Onvoltooid tegenwoordige tijd</a></td> <td>Ik bedank.</td> <td>Ik word bedankt. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Onvoltooid_verleden_tijd" title="Onvoltooid verleden tijd">Onvoltooid verleden tijd</a></td> <td>Ik bedankte.</td> <td>Ik werd bedankt. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Voltooid_tegenwoordige_tijd" title="Voltooid tegenwoordige tijd">Voltooid tegenwoordige tijd</a></td> <td>Ik heb bedankt.</td> <td>Ik ben bedankt. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Voltooid_verleden_tijd" title="Voltooid verleden tijd">Voltooid verleden tijd</a></td> <td>Ik had bedankt.</td> <td>Ik was bedankt. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Onvoltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd">Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd</a></td> <td>Ik zal bedanken.</td> <td>Ik zal bedankt worden. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Onvoltooid_verleden_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Onvoltooid verleden toekomende tijd">Onvoltooid verleden toekomende tijd</a></td> <td>Ik zou bedanken.</td> <td>Ik zou bedankt worden. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Voltooid_tegenwoordige_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Voltooid tegenwoordige toekomende tijd">Voltooid tegenwoordige toekomende tijd</a></td> <td>Ik zal bedankt hebben.</td> <td>Ik zal bedankt zijn. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Voltooid_verleden_toekomende_tijd" class="mw-redirect" title="Voltooid verleden toekomende tijd">Voltooid verleden toekomende tijd</a></td> <td>Ik zou bedankt hebben.</td> <td>Ik zou bedankt zijn. </td></tr></tbody></table> <p>De voltooide tijden worden gevormd met een van de <a href="/wiki/Hulpwerkwoord" title="Hulpwerkwoord">hulpwerkwoorden</a> "zijn" of "hebben", gevolgd door het voltooid deelwoord. Voor de toekomende tijd wordt gebruikgemaakt van het <a href="/wiki/Hulpwerkwoord" title="Hulpwerkwoord">hulpwerkwoord</a> "zullen", in combinatie met de <a href="/wiki/Infinitief" title="Infinitief">infinitief</a> en eventueel het voltooid deelwoord (voor de voltooide tijden). Vaker echter wordt de toekomende tijd gewoon met een tegenwoordige tijd uitgedrukt:<br /> <i> Dat doe ik morgen wel</i>. </p><p>De keuze tussen het hulpwerkwoord "hebben" of "zijn" is werkwoordsafhankelijk. Bij de meeste werkwoorden wordt altijd "hebben" gebruikt, een kleinere groep wordt met "zijn" vervoegd. Een nog kleiner aantal werkwoorden kan met <i>beide</i> werkwoorden vervoegd worden, wat soms een klein betekenisverschil oplevert. </p><p><b>Vervoeging met zowel <i>hebben</i> als met <i>zijn</i> </b><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>'Wij hebben gefietst' en 'wij zijn gefietst' zijn beide juist; er is wel een licht betekenisverschil. In 'wij hebben gefietst' gaat het om de handeling, in 'wij zijn gefietst' om het einddoel. Het is dus: 'Wij zijn naar het station gefietst' en 'Wij hebben gisteren een heel eind gefietst.' Dit verschil speelt ook bij andere werkwoorden die een beweging aangeven: <i>(mee)lopen, (mee)rijden, reizen, varen</i>, enz. </p><p>Naast deze groep 'bewegingswerkwoorden' is er nog een groep werkwoorden die met zowel <i>hebben</i> als <i>zijn</i> vervoegd kunnen worden: werkwoorden die zowel overgankelijk (met een lijdend voorwerp) als onovergankelijk (zonder lijdend voorwerp) gebruikt kunnen worden: <i>genezen, stoppen, trouwen, veranderen, verteren</i>, enz. Met lijdend voorwerp worden deze werkwoorden vervoegd met <i>hebben</i> zonder lijdend voorwerp met zijn: 'De dokter heeft hem genezen', 'Hij is genezen', 'Het succes heeft haar erg veranderd', 'Zij is erg veranderd.' </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Het_werkwoord_naar_functie_in_de_zin">Het werkwoord naar functie in de zin</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=34" title="Bewerk dit kopje: Het werkwoord naar functie in de zin" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=34" title="De broncode bewerken van de sectie: Het werkwoord naar functie in de zin"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Thematische_relatie" title="Thematische relatie">Thematische relatie</a></i></div> <p>Hoewel er traditioneel ook andere indelingen zijn, kunnen de Nederlandse werkwoorden naargelang hun grammaticale functie in een negental groepen worden onderverdeeld. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat er veel werkwoorden zijn die in meer dan een grammaticale functie gebruikt kunnen worden, maar dan soms een geheel andere betekenis hebben. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Werkwoord in het Nederlands">Statistiek van het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overgankelijke_werkwoorden">Overgankelijke werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=35" title="Bewerk dit kopje: Overgankelijke werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=35" title="De broncode bewerken van de sectie: Overgankelijke werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Overgankelijke werkwoorden kennen naast een onderwerp ook een lijdend voorwerp. Zij vormen hun voltooide tijd met <i>hebben</i>. </p> <dl><dd>Ik bekijk het schilderij.</dd> <dd>Ik <i>heb</i> het schilderij bekeken.</dd></dl> <p>De term overgankelijk (transitief) geeft aan er een overgang mogelijk is naar een <i>lijdende vorm</i>, waar het lijdende voorwerp de rol van onderwerp vervult. De hulpwerkwoorden die daartoe gebruikt worden zijn <i>worden</i> in de onvoltooide en <i>zijn</i> in de voltooide tijden. </p> <dl><dd>Het schilderij <i>wordt</i> door mij bekeken.</dd> <dd>Het schilderij <i>is</i> door mij bekeken.</dd></dl> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Overgankelijk_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Overgankelijk werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dubbelovergankelijke_werkwoorden">Dubbelovergankelijke werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=36" title="Bewerk dit kopje: Dubbelovergankelijke werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=36" title="De broncode bewerken van de sectie: Dubbelovergankelijke werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze groep heeft naast een lijdend ook een meewerkend voorwerp. Hoewel dit niet door alle grammatici zo gezien wordt, zou men kunnen stellen dat er in het Nederlands een apart hulpwerkwoord bestaat dat het mogelijk maakt ook het meewerkende voorwerp tot onderwerp te maken, namelijk <i>krijgen</i>: </p> <dl><dd><i>bedrijvende vorm</i>: Jan schenkt de stichting een stuk land.</dd> <dd><i>lijdende vorm</i>: Het stuk land <i>wordt</i> door Jan aan de stichting geschonken.</dd> <dd><i>meewerkende vorm</i>: De stichting <i>krijgt</i> van Jan een stuk land geschonken.</dd></dl> <p>In het Engels zijn dit soort constructies veel gebruikelijker en daar wordt voor beide vormen van overgankelijkheid hetzelfde hulpwerkwoord gebruikt. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Ditransitief_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Ditransitief werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inergatieve_werkwoorden">Inergatieve werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=37" title="Bewerk dit kopje: Inergatieve werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=37" title="De broncode bewerken van de sectie: Inergatieve werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze groep kent geen lijdend voorwerp en wordt daarom soms ook 'onaccusatief' genoemd. Er is wel een onderwerp dat duidelijk als 'agens' optreedt. In de voltooide tijd krijgt deze groep <i>hebben</i>. De lijdende vorm is beperkt tot een onpersoonlijke vorm die meestal ingeluid wordt door <i>er</i>: </p> <dl><dd>De hond blaft</dd> <dd>De hond heeft geblaft</dd> <dd>Er wordt geblaft</dd> <dd>Er is geblaft.</dd></dl> <p>De 'agens' kan (met het voorzetsel <i>door</i>) toegevoegd worden aan de onpersoonlijke <a href="/wiki/Lijdende_zin" class="mw-redirect" title="Lijdende zin">lijdende zin</a>: </p> <dl><dd>Er wordt <i>door deze hond</i> veel geblaft.</dd></dl> <p>Vaak wordt deze groep tot de 'onovergankelijke' (intransitieve) werkwoorden gerekend, maar 'beperkt overgankelijk' zou wellicht een juistere term zijn vanwege de onpersoonlijk lijdende vorm. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Inergatief_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Inergatief werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ergatieve_werkwoorden">Ergatieve werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=38" title="Bewerk dit kopje: Ergatieve werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=38" title="De broncode bewerken van de sectie: Ergatieve werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze groep is veel strikter onovergankelijk dan de inergatieven: er zijn in het geheel geen lijdende vormen. In tegenstelling tot de inergatieven worden zij in de voltooide tijd niet met <i>hebben</i>, maar met <i>zijn</i> vervoegd. </p><p>Zij vertegenwoordigen meestal een <i>proces</i> dat min of meer <i>vanzelf</i> gebeurt. Er is dus wel een onderwerp, maar dit is niet echt een <i>agens</i>. Een goed voorbeeld is <i>stollen</i>: </p> <dl><dd>Het vet stolt</dd> <dd>Het vet <i>is</i> gestold.</dd></dl> <p>Het <i>vet</i> is geen <a href="/wiki/Agens_(taalkunde)" title="Agens (taalkunde)">agens</a> die een actie onderneemt, in plaats daarvan <i>ondergaat</i> het vet het stollingsproces. Een onpersoonlijke lijdende vorm hiervan is niet mogelijk: </p> <dl><dd><s>Er wordt door het vet gestold.</s></dd></dl> <p>Soms kunnen ergatieve werkwoorden ook als overgankelijke werkwoorden gebruikt worden, bijvoorbeeld: <i>smelten</i> </p> <dl><dd><i>actief</i>: ik smelt het vet</dd> <dd><i>passief</i>: het vet wordt door mij gesmolten</dd> <dd><i>ergatief</i>: het vet smelt.</dd></dl> <p>Ergatief en passief hebben dus hetzelfde onderwerp <i>het vet</i> dat in beide gevallen het smeltproces ondergaat. Deze verwantschap wordt nog duidelijker in de voltooide tijd: </p> <dl><dd><i>actief</i>: ik heb het vet gesmolten.</dd> <dd><i>passief</i>: het vet is door mij gesmolten.</dd> <dd><i>ergatief</i>: het vet is gesmolten.</dd></dl> <p>Bij de ergatief ontbreekt dus alleen de <i>agens</i>: 'door mij'. Anderszins zijn ergatief en passief identiek. </p><p>Ook ergatieve werkwoorden worden traditioneel tot de onovergankelijke werkwoorden gerekend, maar ook hier is die term niet erg toepasselijk. Een term als 'overgegane werkwoorden' zou misschien beter beschrijven dat <i>het vet</i> al de rol van onderwerp heeft overgenomen. </p><p>Veel werkwoorden van beweging zijn ergatief als er sprake is van een richting, maar inergatief als zij ongericht zijn: </p> <dl><dd>ik <i>ben</i> naar huis gelopen. → (geen onpersoonlijke lijdende vorm)</dd> <dd>ik <i>heb</i> hier veel gelopen. → er is hier veel gelopen.</dd></dl> <p>Zoals het een inergatief betaamt, heeft alleen het laatste geval een onpersoonlijke lijdende vorm. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Ergatief_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Ergatief werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wederkerende_werkwoorden">Wederkerende werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=39" title="Bewerk dit kopje: Wederkerende werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=39" title="De broncode bewerken van de sectie: Wederkerende werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wederkerende werkwoorden worden vervoegd met <i>hebben</i> en gaan vergezeld van het wederkerende voornaamwoord <i>zich</i>. Er zijn twee soorten: verplicht wederkerend en wederkerend naar keuze. </p><p>Verplicht: </p> <dl><dd><s>hij vergist kopjes</s></dd> <dd>hij vergist zich.</dd></dl> <p>Niet verplicht: </p> <dl><dd>hij wast de kopjes.</dd> <dd>hij wast zich.</dd></dl> <p>Alleen in het laatste geval kan <i>-zelf</i> toegevoegd worden aan het voornaamwoord: </p> <dl><dd><s>hij vergist zichzelf</s>.</dd> <dd>hij wast zichzelf.</dd></dl> <p>Sommige overgankelijke werkwoorden hebben een wederkerend werkwoord naast zich in plaats van een ergatief: </p> <dl><dd>De vogels verpreiden de ziekte.</dd> <dd>De ziekte verspreidt <i>zich</i>.</dd></dl> <p>Men spreekt dan wel van <i>zich</i> als een 'ergatiefspoor'. <i>Zich</i> wordt dan gezien als een overblijfsel van <i>de ziekte</i> wanneer het overgaat van lijdend voorwerp naar onderwerp. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Wederkerend_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Wederkerend werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Onpersoonlijke_werkwoorden">Onpersoonlijke werkwoorden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=40" title="Bewerk dit kopje: Onpersoonlijke werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=40" title="De broncode bewerken van de sectie: Onpersoonlijke werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze groep kent alleen een onpersoonlijk onderwerp <i>het</i>. Het voltooide hulpwerkwoord is <i>hebben</i> en er zijn in de regel geen lijdende vormen. In de huidige taal zijn het voornamelijk weersgesteldheden: </p> <dl><dd>het regent</dd> <dd>het heeft geregend</dd></dl> <p>Er zijn een paar andere: </p> <dl><dd>het spijt me</dd> <dd>me dunkt dat ...</dd></dl> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Onpersoonlijk_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Onpersoonlijk werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Werkwoorden_die_geen_zelfstandig_predicaat_zijn">Werkwoorden die geen zelfstandig predicaat zijn</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=41" title="Bewerk dit kopje: Werkwoorden die geen zelfstandig predicaat zijn" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=41" title="De broncode bewerken van de sectie: Werkwoorden die geen zelfstandig predicaat zijn"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Gezegde_(taalkunde)" title="Gezegde (taalkunde)">Gezegde</a></i></div> <p>Deze werkwoorden hebben een aanvulling nodig om een <a href="/wiki/Gezegde_(taalkunde)#predicaat" title="Gezegde (taalkunde)">predicaat</a> te vormen, in tegenstelling tot de zelfstandige naamwoorden. Deze aanvulling kan ofwel een werkwoord zijn (bij de hulpwerkwoorden en modale werkwoorden) ofwel een naamwoord (bij de koppelwerkwoorden). Ze zijn vrij gering in aantal, maar zij worden bijzonder veel gebruikt en er zijn opmerkelijk veel naar vervoeging onregelmatige werkwoorden onder. Er kunnen drie groepen worden onderscheiden: hulpwerkwoorden, modale werkwoorden en koppelwerkwoorden, hoewel er over de toekenning tot deze groepen niet altijd overeenstemming bestaat. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Hulpwerkwoorden">Hulpwerkwoorden</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=42" title="Bewerk dit kopje: Hulpwerkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=42" title="De broncode bewerken van de sectie: Hulpwerkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hulpwerkwoorden kunnen de syntactische eigenschappen van een zelfstandig werkwoord aanpassen. Zij komen in principe niet zelfstandig voor. De bekendste hiervan zijn: </p> <dl><dd>zijn - vormt voltooide tijden van passieven en ergatieven</dd> <dd>hebben - vormt overige voltooide tijden</dd> <dd>zullen - vormt toekomende tijden</dd> <dd>worden - vormt onvoltooide lijdende vormen</dd></dl> <p>Sommige hulpwerkwoorden komen ook zelfstandig voor, maar hebben dan een andere betekenis: </p> <dl><dd>krijgen - vormt meewerkende vormen van ditransitieven</dd> <dd>raken - vormt ergatieve constructies, bijvoorbeeld: <i>ik raakte verdwaald</i></dd> <dd>doen - vormt actieve (causatieve) vormen van een ergatief, bijvoorbeeld: ik <i>doe</i> het smelten</dd> <dd>laten - vormt actieve (causatieve) vormen van een ergatief, bijvoorbeeld: ik <i>laat</i> het smelten</dd> <dd>gaan - vormt een onmiddellijke toekomende tijd, bijvoorbeeld: ik <i>ga</i> slapen</dd></dl> <p>Een aantal werkwoorden van positie vormen contructies met een continu aspect: </p> <dl><dd>Ik stond te denken.</dd> <dd>Ik zat te breien.</dd></dl> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Hulpwerkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Hulpwerkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Modale_werkwoorden">Modale werkwoorden</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=43" title="Bewerk dit kopje: Modale werkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=43" title="De broncode bewerken van de sectie: Modale werkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Modale werkwoorden geven de <a href="/wiki/Modaliteit_(taalkunde)" title="Modaliteit (taalkunde)">modaliteit</a> van een zelfstandig werkwoord aan, dat wil zeggen ze geven de verhouding weer die er bestaat tussen de werkelijkheid en de beschrijving ervan die in het predicaat vervat zit. Het gaat hier om werkwoorden als <i>kunnen</i>, <i>moeten</i>, <i>hoeven</i>, <i>willen</i>. Zij krijgen meestal <i>hebben</i> in de voltooide tijd maar vervangen dan gewoonlijk hun voltooid deelwoord door de infinitief: </p> <dl><dd>ik kan schaatsen</dd> <dd>ik heb <i>kunnen</i> schaatsen</dd></dl> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Modaal_werkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Modaal werkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Koppelwerkwoorden">Koppelwerkwoorden</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=44" title="Bewerk dit kopje: Koppelwerkwoorden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=44" title="De broncode bewerken van de sectie: Koppelwerkwoorden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Complement_(taalkunde)#Onderwerps-_en_objectscomplementen" title="Complement (taalkunde)">Complement</a></i></div> <p><a href="/wiki/Koppelwerkwoord" title="Koppelwerkwoord">Koppelwerkwoorden</a> hebben een naamwoord nodig om hun betekenis compleet te maken, het zogenaamde <a href="/wiki/Naamwoordelijk_deel_van_het_gezegde" class="mw-redirect" title="Naamwoordelijk deel van het gezegde">naamwoordelijk deel van het gezegde</a>. Het voornaamste koppelwerkwoord is <i>zijn</i>, de andere koppelwerkwoorden zijn: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken en voorkomen. Een aantal ervan neemt <i>zijn</i> in de voltooide tijden en is daarmee verwant aan de ergatieven. </p> <dl><dd><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Koppelwerkwoord_in_het_Nederlands" class="extiw" title="wikt:Categorie:Koppelwerkwoord in het Nederlands">Het huidig bestand van WikiWoordenboek</a></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&veaction=edit&section=45" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&action=edit&section=45" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Werkwoordsvervoegingen_in_het_Nederlands" title="Werkwoordsvervoegingen in het Nederlands">Werkwoordsvervoegingen in het Nederlands</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.let.ru.nl/ans/e-ans/">Elektronische versie van de ANS</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080626110610/http://lands.let.kun.nl/TSpublic/dreumel/ma_thesis_chapter1_ergattrace.nl.html">Subcategorisatie. Een onderzoek naar subcategorisatie en de verwerking ervan in een NLP-systeem</a><br />Simon van Dreumel<br />Doctoraalscriptie (1996) K.U. Nijmegen</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lands.let.ru.nl/amazon/Casus/passief.htm">Het Amazon-Casusproject (Peter-Arno Coppen)</a><br />Onderdeel van <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lands.let.ru.nl/">Language and Speech. Radboud Universiteit Nijmegen.</a></li></ul> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120707022903/http://www.let.ru.nl/ans/e-ans/02/03/02/05/body.html">Elektronische versie van de ANS</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFGenabeth,_van1820"><span style="font-variant:small-caps;">Genabeth, van, P.</span> (1820). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=QcWx81og8ngC&pg=PP67&lpg=PP67&dq=%22gekonnen%22+vervoeging&source=bl&ots=LAoJHyy35w&sig=TctUEZPKkD8ek8ruk_TXlY0IBA8&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjygsqoz6PcAhWM66QKHbWiAiYQ6AEILjAB#v=onepage&q=%22gekonnen%22%20vervoeging&f=false">Beginselen der Nederduitsche taal ten dienste der lagere scholen</a></i></cite>.</span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFBrill1871_325"><span style="font-variant:small-caps;">Brill, W.G.</span> (1871). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=b01UAAAAcAAJ&pg=PA325&dq=lachen+loech+malen+moel+laden+loed&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwix89P2kaLgAhVLJFAKHa6ZA9sQ6AEINTAC#v=onepage&q=lachen%20loech%20malen%20moel%20laden%20loed&f=false">Nederlandsche spraakleer ten gebruike bij inrichtingen van hooger onderwijs</a></i></cite>, pp. 325.</span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFWeiland1808_69"><span style="font-variant:small-caps;">Weiland, P.</span> (1808). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=5xZpAAAAcAAJ&pg=PA69&lpg=PA69&dq=braadde+bried+bakte+biek&source=bl&ots=iSO0rk4wow&sig=ACfU3U2OO9rrKlZ_SE1wT-z3oiGfoJzZSg&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwjn_sXfyqLgAhWOb1AKHXOhDQ0Q6AEwAXoECAgQAQ#v=onepage&q=braadde%20bried%20bakte%20biek&f=false">Nederduitsche spraakkunst ten dienste der scholen</a></i></cite>, pp. 69.</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Bron: <i>Taalpost</i> 1004 (1/2/10)</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Noten">Noten</h3></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Een voorbeeld van een werkwoord waarbij dit vaak misgaat is <i>verbaliseren</i>, waarvan het eerste deel niet het voorvoegsel <i>ver-</i> is, maar deel van het samenstellende woord <i>verbaal</i>. Het verleden deelwoord is daarom <i>geverbaliseerd</i>. Een ander werkwoord dat in dit opzicht problemen geeft is <i>afgelasten</i>. Het is afkomstig van <i>gelasten</i>, dat vooral in de voltooide tijd voorkomt: <i>afgelast</i>. De lettergreep <i>ge-</i> lijkt op het voorvoegsel van het verleden deelwoord, maar behoort tot <i>gelasten</i>, en komt ook in andere werkwoordsvormen voor. Met andere woorden, het voorvoegsel <i>ge-</i> maakt al deel uit van de andere vormen van het werkwoord en daardoor komt er als gevolg van <a href="/w/index.php?title=Haplologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haplologie (de pagina bestaat niet)">haplologie</a> in de voltooide vormen geen voorvoegsel <i>ge-</i> meer bij.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Heeft het werkwoord een voorzetsel of zelfstandig naamwoord, dan komt dit in de aantonende wijs als apart woord ná de persoonsvorm, bijvoorbeeld: <i>loop door</i>, <i>liepen door</i>. Dit wordt in de tabel verder niet vermeld. Waar 'infinitief' staat, wordt de infinitief zonder voorzetsel of zelfstandig naamwoord bedoeld, dus niet <i>doorlopen</i>, maar <i>lopen door</i>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Ook wel <a href="/wiki/Ablaut" title="Ablaut">ablaut</a> geheten.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Volgens de breedst gedragen theorie stamt deze uitgang in alle <a href="/wiki/West-Germaanse_talen" title="West-Germaanse talen">West-Germaanse talen</a> van de verleden tijd van <i>doen</i>; de betreffende uitgangen zouden dan zijn ontstaan door middel van <a href="/wiki/Enclise" title="Enclise">enclise</a>. Zie ook <a href="/wiki/Grammaticalisatie#Achtervoegsels_en_uitgangen" title="Grammaticalisatie">Grammaticalisatie#Achtervoegsels en uitgangen</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Zo evolueerde de vorm <i>zeg-de(n)</i> door <a href="/wiki/Apocope" title="Apocope">apocope</a> bijvoorbeeld tot <i>z<u>eide</u>(n)</i>. Apocope trad ook op bij de ontwikkeling <i>kon<u>-de</u> → kon</i>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Vgl. equivalente Duitse vormen: <i>sagte(n)</i>, <i>konnte(n)</i>, <i>wollte(n)</i> (vs. <i>(ik)</i> <i>w<u>ol</u>-de</i> > <i>w<u>ou</u>-de</i> > <i>wou</i>).</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Nederlands"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Nederlands" title="Sjabloon:Navigatie Nederlands"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Nederlands&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Nederlands" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><a href="/wiki/Spelling" title="Spelling">Spelling</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Nederlandse_spelling" title="Nederlandse spelling">Nederlandse spelling</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_spellingregels" title="Nederlandse spellingregels">Nederlandse spellingregels</a> · <a href="/wiki/Dt-fout" title="Dt-fout">dt-fout</a> · <a href="/wiki/Spelling_van_aardrijkskundige_namen_in_het_Nederlands" title="Spelling van aardrijkskundige namen in het Nederlands">aardrijkskundige namen</a> · <a href="/wiki/Accenttekens_in_de_Nederlandse_spelling" title="Accenttekens in de Nederlandse spelling">accenttekens</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_spelling_van_achternamen" title="Nederlandse spelling van achternamen">achternamen</a> · <a href="/wiki/Afbreken_in_de_Nederlandse_spelling" title="Afbreken in de Nederlandse spelling">afbreken</a> · <a href="/wiki/Apostrof_in_de_Nederlandse_spelling" title="Apostrof in de Nederlandse spelling">apostrof</a> · <a href="/wiki/Groene_Boekje_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Groene Boekje (hoofdbetekenis)">Groene Boekje</a> · <a href="/wiki/Hoofdletter_in_de_Nederlandse_spelling" title="Hoofdletter in de Nederlandse spelling">hoofdletter</a> · <a href="/wiki/Koppelteken_in_de_Nederlandse_spelling" title="Koppelteken in de Nederlandse spelling">koppelteken</a> · <a href="/wiki/Liggend_streepje_in_de_Nederlandse_spelling" title="Liggend streepje in de Nederlandse spelling">liggend streepje</a> · <a href="/wiki/Onjuist_spatiegebruik" title="Onjuist spatiegebruik">onjuist spatiegebruik</a> · <a href="/wiki/Paarde(n)bloemregel" title="Paarde(n)bloemregel">paarde(n)bloemregel</a> · <a href="/wiki/Smurfenregel" title="Smurfenregel">smurfenregel</a> · <a href="/wiki/Spellingwijzer_Onze_Taal" title="Spellingwijzer Onze Taal">Spellingwijzer Onze Taal</a> · <a href="/wiki/Trema_in_de_Nederlandse_spelling" title="Trema in de Nederlandse spelling">trema</a> · <a href="/wiki/Tussen-n_in_de_Nederlandse_spelling" title="Tussen-n in de Nederlandse spelling">tussen-n</a> · <a href="/wiki/Tussen-s_in_de_Nederlandse_spelling" title="Tussen-s in de Nederlandse spelling">tussen-s</a> · <a href="/wiki/Alternatieve_spelling_in_het_Nederlands" title="Alternatieve spelling in het Nederlands">alternatieve spelling</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Grammatica" title="Grammatica">Grammatica</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Nederlandse_grammatica" title="Nederlandse grammatica">Nederlandse grammatica</a> · <a href="/wiki/Croma-zin" title="Croma-zin">croma-zin</a> · <a href="/wiki/Hete_hangijzers_in_het_Nederlands" title="Hete hangijzers in het Nederlands">hete hangijzers</a> · <a href="/wiki/Inversie_in_het_Nederlands" title="Inversie in het Nederlands">inversie</a> · <a href="/wiki/Samentrekking_(grammatica)" title="Samentrekking (grammatica)">samentrekking</a> <br /><a href="/wiki/Zelfstandig_naamwoord" title="Zelfstandig naamwoord">Zelfstandig naamwoord</a>: <a href="/wiki/Geslacht_(Nederlands)" title="Geslacht (Nederlands)">geslacht</a> · <a href="/wiki/Haar-ziekte_(taal)" title="Haar-ziekte (taal)">haar-ziekte</a> · <a href="/wiki/Meervoud_(Nederlands)" title="Meervoud (Nederlands)">meervoud</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_samenstelling" title="Nederlandse samenstelling">samenstelling</a> <br /><a href="/wiki/Persoonlijk_voornaamwoord" title="Persoonlijk voornaamwoord">Persoonlijk voornaamwoord</a>: <a href="/wiki/Du" title="Du">du</a> · <a href="/w/index.php?title=Haar_(voornaamwoord)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haar (voornaamwoord) (de pagina bestaat niet)">haar</a> · <a href="/w/index.php?title=Hem_(voornaamwoord)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hem (voornaamwoord) (de pagina bestaat niet)">hem</a> · <a href="/wiki/Hen/hun-onderscheid" title="Hen/hun-onderscheid">hen/hun-onderscheid</a> · <a href="/wiki/Hij_(voornaamwoord)" title="Hij (voornaamwoord)">hij</a> · <a href="/wiki/Hun_als_onderwerp" title="Hun als onderwerp">hun als onderwerp</a> · <a href="/wiki/Ik_(voornaamwoord)" title="Ik (voornaamwoord)">ik</a> · <a href="/wiki/Jij" title="Jij">jij</a> · <a href="/wiki/Gij" title="Gij">gij</a> · <a href="/w/index.php?title=Jou_(voornaamwoord)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jou (voornaamwoord) (de pagina bestaat niet)">jou</a> · <a href="/wiki/Jullie" title="Jullie">jullie</a> · <a href="/w/index.php?title=Men_(voornaamwoord)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Men (voornaamwoord) (de pagina bestaat niet)">men</a> · <a href="/wiki/Mij" title="Mij">mij</a> · <a href="/w/index.php?title=Ons_(voornaamwoord)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ons (voornaamwoord) (de pagina bestaat niet)">ons</a> · <a href="/wiki/U_(voornaamwoord)" title="U (voornaamwoord)">u</a> · <a href="/wiki/Wij_(voornaamwoord)" title="Wij (voornaamwoord)">wij</a> · <a href="/wiki/Zij_(voornaamwoord)" title="Zij (voornaamwoord)">zij</a><br /><a href="/wiki/Wederkerend_voornaamwoord" title="Wederkerend voornaamwoord">Wederkerend voornaamwoord</a>: <a href="/wiki/Zich" title="Zich">zich</a><br /> <a href="/wiki/Bijvoeglijk_naamwoord" title="Bijvoeglijk naamwoord">Bijvoeglijk naamwoord</a>: <a href="/wiki/Bijvoeglijk_naamwoord_met_of_zonder_buigings-e" title="Bijvoeglijk naamwoord met of zonder buigings-e">buigings-e</a> <br /> <a class="mw-selflink selflink">Werkwoord</a>: <a href="/wiki/Werkwoordsvervoegingen_in_het_Nederlands" title="Werkwoordsvervoegingen in het Nederlands">vervoegingen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_sterke_en_onregelmatige_werkwoorden_in_het_Nederlands" title="Lijst van sterke en onregelmatige werkwoorden in het Nederlands">sterk en onregelmatig</a> · <a href="/wiki/Vervoeging_van_onregelmatige_Nederlandse_werkwoorden" title="Vervoeging van onregelmatige Nederlandse werkwoorden">onregelmatig</a> · <a href="/wiki/%27t_Kofschip" title="'t Kofschip">'t kofschip</a> · <a href="/wiki/Voltooid_deelwoord_(Nederlands)" title="Voltooid deelwoord (Nederlands)">voltooid deelwoord</a> · <a href="/wiki/Rode_en_groene_werkwoordsvolgorde" title="Rode en groene werkwoordsvolgorde">rode en groene werkwoordsvolgorde</a> <br /> <a href="/wiki/Lijst_van_Nederlandse_voorzetsels" title="Lijst van Nederlandse voorzetsels">Voorzetsels</a> <br /> <a href="/wiki/Modaal_partikel" title="Modaal partikel">Modaal partikel</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Fonologie" title="Fonologie">Fonologie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Zachte_g" title="Zachte g">zachte g</a> · <a href="/wiki/Gooise_r" title="Gooise r">Gooise r </a> · <a href="/wiki/Klankinventaris_van_het_Nederlands" title="Klankinventaris van het Nederlands">klankinventaris</a> · <a href="/wiki/Poldernederlands" title="Poldernederlands">Poldernederlands</a> · <a href="/wiki/Assimilatie_(taalkunde)" title="Assimilatie (taalkunde)">Assimilatie (taalkunde)</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Vari%C3%ABteit_(taalkunde)" title="Variëteit (taalkunde)">Variëteit</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Standaardnederlands" title="Standaardnederlands">Standaardnederlands</a> · <a href="/wiki/Nederlands_in_Nederland" title="Nederlands in Nederland">Nederlands in Nederland</a> · <a href="/wiki/Nederlands_in_Belgi%C3%AB" title="Nederlands in België"> ... in België</a> · <a href="/wiki/Nederlands_in_Suriname" title="Nederlands in Suriname"> ... in Suriname</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Belgi%C3%AB,_Nederland_en_Suriname" title="Lijst van verschillen tussen het Nederlands in België, Nederland en Suriname">Verschillen tussen het Nederlands in België, Nederland en Suriname</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_dialecten" title="Nederlandse dialecten">Nederlandse dialecten</a> (<a href="/wiki/Hollands_(dialect)" title="Hollands (dialect)">Hollands</a> · <a href="/wiki/Brabants_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Brabants (hoofdbetekenis)">Brabants</a> · <a href="/wiki/Vlaams" title="Vlaams">Vlaams</a> · <a href="/wiki/Zeeuws" title="Zeeuws">Zeeuws</a> · <a href="/wiki/Bdht-klinkerregel" title="Bdht-klinkerregel">bdht-klinkerregel</a>)</td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Historische_taalkunde" title="Historische taalkunde">Geschiedenis</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Geschiedenis_van_het_Nederlands" title="Geschiedenis van het Nederlands">geschiedenis van het Nederlands</a> · <a href="/wiki/Geschiedenis_van_de_Nederlandse_spelling" title="Geschiedenis van de Nederlandse spelling">geschiedenis van de Nederlandse spelling</a> · <a href="/wiki/Oudnederlands" title="Oudnederlands">Oudnederlands</a> · <a href="/wiki/Middelnederlands" title="Middelnederlands">Middelnederlands</a> · <a href="/w/index.php?title=Vroegnieuwnederlands&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vroegnieuwnederlands (de pagina bestaat niet)">Vroegnieuwnederlands</a> · <a href="/wiki/Nieuwnederlands" title="Nieuwnederlands">Nieuwnederlands</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&oldid=68301159">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&oldid=68301159</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Werkwoord_in_het_Nederlands" title="Categorie:Werkwoord in het Nederlands">Werkwoord in het Nederlands</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 27 okt 2024 om 03:07.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Werkwoord_(Nederlands)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-sw5fn","wgBackendResponseTime":158,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.181","walltime":"0.215","ppvisitednodes":{"value":2549,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":29764,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14117,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8971,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 111.801 1 -total"," 50.57% 56.538 1 Sjabloon:Appendix"," 47.88% 53.531 2 Sjabloon:References"," 30.74% 34.368 1 Sjabloon:Navigatie_Nederlands"," 27.73% 30.999 1 Sjabloon:Navigatie"," 27.72% 30.996 3 Sjabloon:Citeer_boek"," 10.57% 11.813 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 6.35% 7.099 12 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 4.92% 5.497 3 Sjabloon:Sfnref"," 3.55% 3.972 1 Sjabloon:Bewerklinks"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.006","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":948110,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7769799cfb-vkzpl","timestamp":"20241113115520","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Werkwoord (Nederlands)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Werkwoord_(Nederlands)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2330704","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2330704","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-03-23T21:49:37Z","dateModified":"2024-10-27T02:07:54Z","headline":"Nederlandse situatie"}</script> </body> </html>