CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>خوردگی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"b07891ef-c426-45f4-ac3f-e8632e9b3086","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"خوردگی","wgTitle":"خوردگی","wgCurRevisionId":40383939,"wgRevisionId":40383939,"wgArticleId":182560,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های بدون منبع", "همه مقاله‌های بدون منبع","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","ویکی‌سازی رباتیک","خوردگی","شیمی آبگینه"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"خوردگی","wgRelevantArticleId":182560,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q137056","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap", "ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/1200px-Rust_and_dirt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="948"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/800px-Rust_and_dirt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="632"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/640px-Rust_and_dirt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="506"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="خوردگی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-خوردگی rootpage-خوردگی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جایگاه_آکادمیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جایگاه_آکادمیک"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>جایگاه آکادمیک</span> </div> </a> <ul id="toc-جایگاه_آکادمیک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_خوردگی_و_مکانیسم_پدید_آمدن_آن‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_خوردگی_و_مکانیسم_پدید_آمدن_آن‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>انواع خوردگی و مکانیسم پدید آمدن آن‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-انواع_خوردگی_و_مکانیسم_پدید_آمدن_آن‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های انواع خوردگی و مکانیسم پدید آمدن آن‌ها</span> </button> <ul id="toc-انواع_خوردگی_و_مکانیسم_پدید_آمدن_آن‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-خوردگی_یکنواخت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_یکنواخت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>خوردگی یکنواخت</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_یکنواخت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_گالوانیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_گالوانیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>خوردگی گالوانیکی</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_گالوانیکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_حفره_ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_حفره_ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>خوردگی حفره ای</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_حفره_ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_شکافی_(Crevice_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_شکافی_(Crevice_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>خوردگی شکافی (Crevice corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_شکافی_(Crevice_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_بین_دانه‌ای_(Intergranular_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_بین_دانه‌ای_(Intergranular_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۵</span> <span>خوردگی بین دانه‌ای (Intergranular corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_بین_دانه‌ای_(Intergranular_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_تنشی_(Stress_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_تنشی_(Stress_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۶</span> <span>خوردگی تنشی (Stress corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_تنشی_(Stress_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مکانیزم_تخریب_در_خوردگی_تنشی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مکانیزم_تخریب_در_خوردگی_تنشی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۷</span> <span>مکانیزم تخریب در خوردگی تنشی</span> </div> </a> <ul id="toc-مکانیزم_تخریب_در_خوردگی_تنشی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_توأم_با_خستگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_توأم_با_خستگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۸</span> <span>خوردگی توأم با خستگی</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_توأم_با_خستگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_فرسایشی_(Erosion_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_فرسایشی_(Erosion_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۹</span> <span>خوردگی فرسایشی (Erosion corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_فرسایشی_(Erosion_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_سایشی_(Fretting_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_سایشی_(Fretting_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۰</span> <span>خوردگی سایشی (Fretting corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_سایشی_(Fretting_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_غلظتی_(Concentration_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_غلظتی_(Concentration_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۱</span> <span>خوردگی غلظتی (Concentration corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_غلظتی_(Concentration_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_روی_زدایی_(Dezincification_corrosion)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_روی_زدایی_(Dezincification_corrosion)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۲</span> <span>خوردگی روی زدایی (Dezincification corrosion)</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_روی_زدایی_(Dezincification_corrosion)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_در_اثر_فلزات_مذاب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_در_اثر_فلزات_مذاب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۳</span> <span>خوردگی در اثر فلزات مذاب</span> </div> </a> <ul id="toc-خوردگی_در_اثر_فلزات_مذاب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-عوامل_مؤثر_بر_خوردگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#عوامل_مؤثر_بر_خوردگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>عوامل مؤثر بر خوردگی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-عوامل_مؤثر_بر_خوردگی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های عوامل مؤثر بر خوردگی</span> </button> <ul id="toc-عوامل_مؤثر_بر_خوردگی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-درجه_حرارت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#درجه_حرارت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>درجه حرارت</span> </div> </a> <ul id="toc-درجه_حرارت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اختلاف_پتانسیل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اختلاف_پتانسیل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>اختلاف پتانسیل</span> </div> </a> <ul id="toc-اختلاف_پتانسیل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خواص_فلزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خواص_فلزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>خواص فلزی</span> </div> </a> <ul id="toc-خواص_فلزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عوامل_مکانیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عوامل_مکانیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>عوامل مکانیکی</span> </div> </a> <ul id="toc-عوامل_مکانیکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ناخالصی‌ها_و_شرایط_محیطی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ناخالصی‌ها_و_شرایط_محیطی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۵</span> <span>ناخالصی‌ها و شرایط محیطی</span> </div> </a> <ul id="toc-ناخالصی‌ها_و_شرایط_محیطی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-هزینه‌های_خوردگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#هزینه‌های_خوردگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>هزینه‌های خوردگی</span> </div> </a> <ul id="toc-هزینه‌های_خوردگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرعت_خوردگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سرعت_خوردگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>سرعت خوردگی</span> </div> </a> <ul id="toc-سرعت_خوردگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوردگی_میکروبی_(MIC)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خوردگی_میکروبی_(MIC)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>خوردگی میکروبی (MIC)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-خوردگی_میکروبی_(MIC)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های خوردگی میکروبی (MIC)</span> </button> <ul id="toc-خوردگی_میکروبی_(MIC)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیشنیازهای_خوردگی_میکروبی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشنیازهای_خوردگی_میکروبی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>پیشنیازهای خوردگی میکروبی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشنیازهای_خوردگی_میکروبی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بیوفیلم_SRB_و_رفتار_خوردگی_آن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بیوفیلم_SRB_و_رفتار_خوردگی_آن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>بیوفیلم SRB و رفتار خوردگی آن</span> </div> </a> <ul id="toc-بیوفیلم_SRB_و_رفتار_خوردگی_آن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-راه‌های_پیشگیری_از_خوردگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#راه‌های_پیشگیری_از_خوردگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>راه‌های پیشگیری از خوردگی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-راه‌های_پیشگیری_از_خوردگی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های راه‌های پیشگیری از خوردگی</span> </button> <ul id="toc-راه‌های_پیشگیری_از_خوردگی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_یکنواخت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_یکنواخت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۱</span> <span>روش‌های جلوگیری از خوردگی یکنواخت</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_یکنواخت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش_جلوگیری_از_خوردگی_گالوانیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش_جلوگیری_از_خوردگی_گالوانیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۲</span> <span>روش جلوگیری از خوردگی گالوانیکی</span> </div> </a> <ul id="toc-روش_جلوگیری_از_خوردگی_گالوانیکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_شیاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_شیاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۳</span> <span>روش‌های جلوگیری از خوردگی شیاری</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_شیاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_حفره‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_حفره‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۴</span> <span>روش‌های جلوگیری از خوردگی حفره‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_حفره‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_بین‌دانه‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_بین‌دانه‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۵</span> <span>روش‌های جلوگیری از خوردگی بین‌دانه‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_بین‌دانه‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_جدایش_انتخابی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_جدایش_انتخابی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۶</span> <span>روش‌های جلوگیری از جدایش انتخابی</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_جدایش_انتخابی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_سایشی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_سایشی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۷</span> <span>روش‌های جلوگیری از خوردگی سایشی</span> </div> </a> <ul id="toc-روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_سایشی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کاربرد_حفاظت_کاتدی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربرد_حفاظت_کاتدی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۸</span> <span>کاربرد حفاظت کاتدی</span> </div> </a> <ul id="toc-کاربرد_حفاظت_کاتدی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">خوردگی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۷۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-79" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۷۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Korrosie" title="Korrosie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Korrosie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Korrosion" title="Korrosion–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Korrosion" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A2%D9%83%D9%84" title="تآكل–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تآكل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Escomiu" title="Escomiu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Escomiu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Korroziya" title="Korroziya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Korroziya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A6%DB%8C%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%87" title="یئییلمه–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یئییلمه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Карозія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Карозія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Корозия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Корозия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Korozija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Corrosi%C3%B3" title="Corrosió–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Corrosió" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%83ng-c%C4%ADng" title="Săng-cĭng–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Săng-cĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="داخوران–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="داخوران" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Koroze" title="Koroze–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Koroze" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cyrydu" title="Cyrydu–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cyrydu" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Korrosion" title="Korrosion–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Korrosion" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Korrosion" title="Korrosion–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Korrosion" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%AC%CE%B2%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Διάβρωση–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Διάβρωση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Corrosion" title="Corrosion–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Corrosion" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Korodo" title="Korodo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Korodo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Corrosi%C3%B3n" title="Corrosión–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Corrosión" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Korrosioon" title="Korrosioon–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Korrosioon" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Korrosio" title="Korrosio–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Korrosio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Korroosio" title="Korroosio–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Korroosio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Corrosion" title="Corrosion–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Corrosion" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Korroazje" title="Korroazje–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Korroazje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Creimeadh" title="Creimeadh–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Creimeadh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Corrosi%C3%B3n" title="Corrosión–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Corrosión" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%96%D7%99%D7%94" title="קורוזיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="קורוזיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="संक्षारण–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="संक्षारण" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Korozija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Korr%C3%B3zi%C3%B3" title="Korrózió–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Korrózió" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%A1" title="Կոռոզիա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կոռոզիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Korosi" title="Korosi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Korosi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Korodo" title="Korodo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Korodo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/T%C3%A6ring" title="Tæring–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Tæring" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Corrosione" title="Corrosione–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Corrosione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%85%90%E9%A3%9F" title="腐食–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="腐食" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Korosi" title="Korosi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Korosi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="კოროზია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კოროზია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%B3%D1%96%D0%B4%D0%B5" title="Жегіде–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жегіде" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B6%80%EC%8B%9D" title="부식–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="부식" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Korozyon" title="Korozyon–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Korozyon" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Коррозия–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Коррозия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Korozija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Korozija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Корозија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Корозија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ലോഹനാശനം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലോഹനാശനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%8D%D0%B2%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%82" title="Зэврэлт–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зэврэлт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pengakisan" title="Pengakisan–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pengakisan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C_(%D0%BA%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%82)" title="Чемень (кшнипонат)–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Чемень (кшнипонат)" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Corrosie" title="Corrosie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Corrosie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Korrosjon" title="Korrosjon–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Korrosjon" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Korrosjon" title="Korrosjon–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Korrosjon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Corrosion" title="Corrosion–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Corrosion" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਜ਼ੰਗ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜ਼ੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Korozja" title="Korozja–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Korozja" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Corros%C3%A3o" title="Corrosão–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Corrosão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Coroziune" title="Coroziune–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Coroziune" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Коррозия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Коррозия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Korozija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Corrosion" title="Corrosion–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Corrosion" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kor%C3%B3zia" title="Korózia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Korózia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Korozija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Kun%27ura" title="Kun'ura–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Kun'ura" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Korrozioni" title="Korrozioni–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Korrozioni" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Korozija" title="Korozija–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Korozija" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Korosi" title="Korosi–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Korosi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Korrosion" title="Korrosion–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Korrosion" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="அரிமானம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அரிமானம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="การกัดกร่อน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="การกัดกร่อน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Korozyon" title="Korozyon–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Korozyon" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Корозія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Корозія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Korroziya" title="Korroziya–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Korroziya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%82n_m%C3%B2n" title="Ăn mòn–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ăn mòn" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%85%90%E8%9A%80" title="腐蚀–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="腐蚀" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Myaex" title="Myaex–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Myaex" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%85%90%E8%9A%80" title="腐蚀–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="腐蚀" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Se%E2%81%BF-sian" title="Seⁿ-sian–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Seⁿ-sian" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%85%90%E8%9D%95" title="腐蝕–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="腐蝕" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q137056#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&oldid=40383939" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&id=40383939&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AE%25D9%2588%25D8%25B1%25D8%25AF%25DA%25AF%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AE%25D9%2588%25D8%25B1%25D8%25AF%25DA%25AF%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Corrosion" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q137056" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rust_and_dirt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/220px-Rust_and_dirt.jpg" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/330px-Rust_and_dirt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Rust_and_dirt.jpg/440px-Rust_and_dirt.jpg 2x" data-file-width="1904" data-file-height="1504" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="زنگ زدن">زنگ آهن</a> شناخته‌ترین مثال خوردگی است.</figcaption></figure> <p><b>خوردگی</b> یا <b>زنگ‌زدگی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Corrosion</bdi></span>) فرایندی طبیعی است که فلزهای خالص‌شده را به شکل‌های پایدارتر شیمیایی مانند <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="اکسید">اکسید</a>، <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="هیدروکسید">هیدروکسید</a> یا <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="سولفید">سولفید</a> تبدیل می‌کند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خوردگی به‌طور کلی به صورت از بین رفتن مواد به علت <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4" class="mw-disambig" title="واکنش">واکنش</a> با محیط تعریف می‌شود. </p><p>پدیده خوردگی طبق تعریف، به واکنش شیمیایی یا الکتروشیمیایی بین یک ماده، معمولاً یک فلز، و محیط پیرامونش گفته می‌شود که به تغییر خواص ماده منجر خواهد شد. پدیده خوردگی در تمامی دسته‌های اصلی مواد، شامل فلزات، سرامیکها، پلیمرها و کامپوزیتها رخ می‌دهد، اما وقوع آن در فلزات آنقدر شایع و فراگیر بوده و اثرات مخربی به جای می‌گذارد که هرگاه صحبت از خوردگی به میان می‌آید، ناخودآگاه خوردگی یک فلز به ذهن متبادر می‌شود. </p><p>خوردگی معمولاً فرایندی زیان‌آور است، لیکن گاهی مفید واقع می‌شود. به‌طور مثال آلودگی محیط به محصولات خوردگی و آسیب دیدن عملکرد یک سیستم از جنبه‌های زیان‌آور خوردگی و تولید <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a> در یک باتری و <a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%AF%DB%8C" title="حفاظت کاتدی">حفاظت کاتدی</a> سازه‌های مختلف از فایده‌های آن هستند، اما تأثیرات مخرب و هزینه‌های به بار آمده بواسطه این فرایند به مراتب بیشتر است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یکی از کهن‌ترین آثار خوردگی مربوط به <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیوار آهنی (صفحه وجود ندارد)">دیوار آهنی</a> <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> است که به فرمان <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="کورش هخامنشی">کورش هخامنشی</a> ساخته شد و بدستور وی روی آن را با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> پوشش دادند. آغاز پژوهش به گونه امروزی در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> پس از غرق شدن <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="کشتی جنگی">کشتی جنگی</a> HMS Alarm در سال ۱۷۶۱ میلادی بود. پس از آن ورقه‌های مسی به بدنه کشتی‌ها وصل می‌شد اما پس از چندی دیده شد که این ورقه‌ها در جاهایی که <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE" title="میخ">میخ‌های</a> <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="فولاد">فولادی</a> آن‌ها را نگه داشته بود، خورده شده‌اند (<a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="خوردگی گالوانیک">خوردگی گالوانیک</a>). </p><p>این دانش روزبه روز گسترده‌تر شد و امروزه شاخه مهمی در مهندسی و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="علوم پایه">علوم پایه</a> می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جایگاه_آکادمیک"><span id=".D8.AC.D8.A7.DB.8C.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.A2.DA.A9.D8.A7.D8.AF.D9.85.DB.8C.DA.A9"></span>جایگاه آکادمیک</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: جایگاه آکادمیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هر چند دانش مهندسی خوردگی در برخی از دانشگاه‌های دنیا از زیر شاخه‌های علم و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="مهندسی شیمی">مهندسی شیمی</a> بوده و ارتباط تنگاتنگی نیز با آن دارد، در کشور ما سیاستگذاری در <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت علوم (صفحه وجود ندارد)">وزارت علوم</a>، تحقیقات و فناوری بگونه‌ای بوده است که مهندسی خوردگی، از زیرشاخه‌های مهندسی مواد قرار داده شده است. </p><p>علم و مهندسی مواد که به شناخت ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی مواد مختلف، روش‌های ساخت آنها، روش‌های استحصال فلزات و مواد نوین می‌پردازد، به لحاظ ساختار آکادمیک در کشور ما در <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B7%D8%B9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مقطع کارشناسی">مقطع کارشناسی</a> دارای سه زیر شاخه <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="مهندسی متالورژی">مهندسی متالورژی</a> صنعتی، مهندسی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C" title="متالورژی استخراجی">متالورژی استخراجی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی سرامیک">مهندسی سرامیک</a> است. </p><p>در <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B7%D8%B9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF" class="mw-redirect" title="مقطع کارشناسی ارشد">مقطع کارشناسی ارشد</a>، مهندسی مواد به زیرشاخه‌های انتخاب مواد مهندسی، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B2%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="شکل‌دهی فلزات (صفحه وجود ندارد)">شکل‌دهی فلزات</a>، خوردگی، استخراج فلزات، سرامیک، بیومواد، ریخته‌گری و جوشکاری طبقه‌بندی شده است. با این توضیح مشخص است که برای تحصیل در رشته مهندسی خوردگی لازم است تا از مقطع کارشناسی در رشته <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="مهندسی مواد">مهندسی مواد</a> آغاز کرد. </p><p>دانش خوردگی مواد، به ویژه فلزات همه صنایع را تحت تأثیر خود قرار داده و مهندسین این رشته همواره در تلاش هستند تا روش‌های موجود برای مقابله با اثرات زیانبار این پدیده را بهبود بخشیده یا روش‌های نوینی برای این کار بیابند. از آنجا که گستره نفوذ خوردگی در صنایع بسیار وسیع است، بنظر می‌رسد آشنایی با اصول و مبانی فرایند خوردگی و همچنین روش‌های عمومی برای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84" class="mw-disambig" title="کنترل">کنترل</a> این پدیده برای همه مهندسین ضروری است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_خوردگی_و_مکانیسم_پدید_آمدن_آن‌ها"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D9.88_.D9.85.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B3.D9.85_.D9.BE.D8.AF.DB.8C.D8.AF_.D8.A2.D9.85.D8.AF.D9.86_.D8.A2.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>انواع خوردگی و مکانیسم پدید آمدن آن‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: انواع خوردگی و مکانیسم پدید آمدن آن‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rust_Bolt.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rust_Bolt.JPG/220px-Rust_Bolt.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rust_Bolt.JPG/330px-Rust_Bolt.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rust_Bolt.JPG/440px-Rust_Bolt.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>خوردگی در یک پیچ و مهره</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_یکنواخت"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.DB.8C.DA.A9.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.AE.D8.AA"></span>خوردگی یکنواخت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: خوردگی یکنواخت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در این نوع خوردگی واکنش‌های شیمیایی به‌طور یکنواخت در سطح فلزات با جابجایی پیوسته آند و کاتد ایجاد می‌گردد، که علت آن پلاریزاسیون می‌باشد. به‌طور مثال اغلب خوردگی‌های فولاد از این نوع می‌باشد. اهمیت و قدرت این نوع خوردگی از دیگر انواع خوردگی‌ها کمتر است. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg/220px-Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg" decoding="async" width="220" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg/330px-Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/Galvanic_corrosion_of_aluminum_and_steel_in_seawater.jpg 2x" data-file-width="370" data-file-height="348" /></a><figcaption>خوردگی گالوانیک <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="فولاد">فولاد</a> در تماس با <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="آلومینیوم">آلومینیوم</a> - این خوردگی در عرض ۲ سال اتفاق افتاده است.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_گالوانیکی"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.DA.AF.D8.A7.D9.84.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>خوردگی گالوانیکی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: خوردگی گالوانیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هر گاه دو فلز غیر هم جنس در یک الکترولیت تشکیل یک پیل خوردگی دهند، خوردگی گالوانیکی حاصل می‌شود. علت ایجاد این نوع خوردگی در بین فلزات را می‌توان به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="اختلاف پتانسیل">اختلاف پتانسیل</a> الکتروشیمیایی آن‌ها نسبت داد. پتانسیل دو فلز در الکترولیت‌های مختلف نسبت به یکدیگر متفاوت است. سرعت خوردگی به نسبت سطح کاتد/آند بستگی داشته و هر چه سطح کاتد بزرگ‌تر از آند باشد، سرعت خوردگی و از بین رفتن آند بیشتر است. مثال پوشش دادن فولاد با لایه‌ای از قلع یک نمونه از این خوردگی می‌باشد. اگر خراش یا شکافی در سطح خارجی قطعهٔ فولادی قلع اندود شده ایجاد شود، به‌طوری‌که فولاد به هوای محیط ارتباط پیدا کند، خوردگی در فولاد به وجود آمده و قلع سالم باقی می‌ماند. اما درصورت عدم حضور اکسیژن هوا، <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9" title="قلع">قلع</a> نسبت به فولاد <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF" class="mw-disambig" title="آند">آند</a> را تشکیل می‌دهد و در این حالت قلع مادهٔ پوششی مناسبی برای فلزات از جمله ظروف غذایی و آشامیدنی فولادی (استیل) خواهد بود. پس در نتیجه اکسیژن عامل مهمی در در خوردگی گالوانیکی دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_حفره_ای"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.A7.DB.8C"></span>خوردگی حفره ای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: خوردگی حفره ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pitting_corrosion-scheme.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Pitting_corrosion-scheme.png/220px-Pitting_corrosion-scheme.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Pitting_corrosion-scheme.png/330px-Pitting_corrosion-scheme.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Pitting_corrosion-scheme.png/440px-Pitting_corrosion-scheme.png 2x" data-file-width="833" data-file-height="833" /></a><figcaption>نمودار مقطع خوردگی حفره ای (pitting) را نشان می‌دهد.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="خوردگی حفره‌ای">خوردگی حفره‌ای</a> نوعی خوردگی موضعی است که به دنبال آن حفره‌هایی در سطح فلز ظاهر شده و با ادامه فعل انفعال خوردگی حفره عمیق‌تر شده و باعث سوراخ شدن لوله‌ها می‌گردد. این نوع خوردگی برای سازه‌های مهندسی بسیار مخرب است. ناخالصی‌های غیر فلزی، ناهمگنی‌های ساختاری و شیمیایی در سطح فلز نقاط متداول مناسبی برای آغاز این نوع خوردگی و شروع ایجاد حفره است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_شکافی_(Crevice_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.B4.DA.A9.D8.A7.D9.81.DB.8C_.28Crevice_corrosion.29"></span>خوردگی شکافی (Crevice corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: خوردگی شکافی (Crevice corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی شکافی، نوعی از خوردگی الکتروشیمیایی موضعی است که در شکاف‌ها و در زیر سطوح فلزی پوشش داده شده (به عنوان لایهٔ محافظت‌کننده)، در جایی که محلول‌های راکد وجود دارد، اتفاق می‌افتد. این نوع خوردگی در بسیاری از سیستم‌های آلیاژی مانند <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="فولاد">فولاد</a> زنگ نزن و آلیاژهای تیتانیم، آلومینیم رخ می‌دهد. مکانیزم خوردگی شکافی تا حدود زیادی مشابه با مکانیزم خوردگی حفره‌ای است. این نوع خوردگی بیشتر می‌تواند در زیر واشرها، میخ پرچ‌ها، پین‌ها، دریچهٔ شیرها محل تکیه گاه‌ها و یاتاقان‌ها و زیر رسوبات متخلخل و دیگر موقعیت‌های مشابه به وجود آید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_بین_دانه‌ای_(Intergranular_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.A8.DB.8C.D9.86_.D8.AF.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C_.28Intergranular_corrosion.29"></span>خوردگی بین دانه‌ای (Intergranular corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: خوردگی بین دانه‌ای (Intergranular corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg/220px-Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg/330px-Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg/440px-Sensitized_structure_of_304_stainless_steel.jpg 2x" data-file-width="475" data-file-height="358" /></a><figcaption>ریزساختار فلزی حساس شده، که مرزهای پهن‌تر را نشان می‌دهد.</figcaption></figure> <p>این نوع خوردگی که در مرز دانه‌ها اتفاق می‌افتد از انواع خوردگی موضعی می‌باشد. طی فرایند انجام، مرز دانه‌ها آخرین نقاطی هستند که منجمد می‌شوند، لذا غلظت عناصر آلیاژی و ناخالصی در مرز دانه فلزات بیشتر است. اختلاف غلظت <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%A7%DA%98" title="آلیاژ">آلیاژی</a> بین سطح و مرز دانه‌ها باعث اختلاف انرژی و در نتیجه تمایل به خورده شدن سطح و مرز دانه‌ها می‌شوند و در نهایت <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مرز دانه">مرز دانه‌ها</a> آند و سطح دانه‌ها کاتد می‌شود. برای مثال آلیاژهای آلومینیم با استحکام بسیار بالا و تعدادی از آلیاژهای مس که شامل فازهای رسوبی در مرز دانه‌ها برای افزایش استحکام است می‌توانند تحت شرایط معینی برای <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="خوردگی بین دانه‌ای">خوردگی بین دانه‌ای</a> مستعد باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_تنشی_(Stress_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AA.D9.86.D8.B4.DB.8C_.28Stress_corrosion.29"></span>خوردگی تنشی (Stress corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: خوردگی تنشی (Stress corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی تنشی نتیجه تأثیر هم‌زمان تنش‌های مکانیکی محیط خورندهٔ مناسب بر روی فلز است. این تنش‌های مکانیکی می‌تواند ناشی از تنش‌های خارجی یا داخلی (پسماند) باشد. <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B4_%D9%BE%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="تنش پسماند">تنش پسماند</a> در حد بالا می‌تواند از تنش‌های حرارتی در نتیجه سرد کردن غیر یکنواخت (سریع)، طراحی <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مکانیک">مکانیکی</a> ضعیف برای تنش‌ها، تبدیل فاز هنگام عملیات حرارتی، تغییر شکل سرد و جوشکاری باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مکانیزم_تخریب_در_خوردگی_تنشی"><span id=".D9.85.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B2.D9.85_.D8.AA.D8.AE.D8.B1.DB.8C.D8.A8_.D8.AF.D8.B1_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AA.D9.86.D8.B4.DB.8C"></span>مکانیزم تخریب در خوردگی تنشی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: مکانیزم تخریب در خوردگی تنشی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مکانیزم تخریب در <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="خوردگی تنشی">خوردگی تنشی</a> ا آنجایی که سیستم‌های بسیار مختلفی از آلیاژها و محیط‌های خورنده وجود دارد بسیار پیچیده است. در موارد بسیاری تخریب از یک حفره یا ناپیوستگی دیگر موجود بر روی سطح فلز شروع و گسترش می‌یابد. در جدول زیر تعدادی از محیط‌هایی که می‌تواند موجب خوردگی تنشی فلزات و آلیاژها شوند آمده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_توأم_با_خستگی"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AA.D9.88.D8.A3.D9.85_.D8.A8.D8.A7_.D8.AE.D8.B3.D8.AA.DA.AF.DB.8C"></span>خوردگی توأم با خستگی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: خوردگی توأم با خستگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی توأم با خستگی نوع دیگری از خوردگی است که در آن نقطه فلزی تحت تأثیر هم‌زمان <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="واکنش شیمیایی">واکنش شیمیایی</a> و بار دینامیکی (متناوب) قرار می‌گیرد. در نتیجهٔ این فعل و انفعال ترک‌های درون دانه‌ای ظاهر می‌شود، که شبیه به ساختار میکروسکوپی ترک‌ها در شکست دائم خواهد بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_فرسایشی_(Erosion_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.B3.D8.A7.DB.8C.D8.B4.DB.8C_.28Erosion_corrosion.29"></span>خوردگی فرسایشی (Erosion corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: خوردگی فرسایشی (Erosion corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>فعل و انفعالاتی که به جدا شدن قسمتی از سطح فلز شده و در نتیجه شتابی در سرعت تهاجم خوردگی فلز که در ارتباط با حرکت نسبی مایع و یاز گاز خورنده در سطح تماس فلز می‌انجامد به عنوان خوردگی فرسایشی تعریف می‌شود. این خوردگی در اثر حرکت نسبی یکی از دو ماده ای که در تماس با یکدیگر هستند اتفاق می‌افتد. <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="خوردگی فرسایشی">خوردگی فرسایشی</a> می‌تواند منجر به از بین رفتن روکش‌های ضدزنگ شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_سایشی_(Fretting_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.B3.D8.A7.DB.8C.D8.B4.DB.8C_.28Fretting_corrosion.29"></span>خوردگی سایشی (Fretting corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: خوردگی سایشی (Fretting corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی در اثر سایش ناشی از حرکت سیال تشدید می‌شود. با افزایش مواد جامد در سیال این نوع خوردگی تشدید می‌شود. سایش باعث از بین رفتن محصولات خوردگی ایجاد شده در سطح فلز می‌شود و به الکترولیت اجازه تماس با سطح فلز جهت ادامه خوردگی را می‌دهد. به‌طور مثال سرعت گردش سیال حفاری، میزان مواد جامد گِل و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B4%D9%81%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="جریان آشفته">جریان آشفته</a> سیال حفاری از عواملی هستند که نسبت مستقیم با این نوع خوردگی دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_غلظتی_(Concentration_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.BA.D9.84.D8.B8.D8.AA.DB.8C_.28Concentration_corrosion.29"></span>خوردگی غلظتی (Concentration corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: خوردگی غلظتی (Concentration corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی زیر رسوبات نام دیگر این نوع خوردگی می‌باشد. خوردگی اکسیژنی نیز از انواع خوردگی غلظتی است. به‌طور مثال پوشیده شدن قسمتی از سطح لوله‌های حفاری توسط گِل، محصولات خوردگی و لاستیک حلقوی محافظ لوله‌ها باعث ایجاد این نوع خوردگی می‌شود، اختلاف غلظت اکسیژنی ناحیه پوشیده شده توسط رسوبات و ناحیه آزاد باعث شده که سطح زیر این رسوبات آند و بقیه لوله کاتد شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_روی_زدایی_(Dezincification_corrosion)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.B1.D9.88.DB.8C_.D8.B2.D8.AF.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.28Dezincification_corrosion.29"></span>خوردگی روی زدایی (Dezincification corrosion)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: خوردگی روی زدایی (Dezincification corrosion)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یکی از انواع خوردگی است که در آلیاژهای مس – روی اتفاق می‌افتد. در آلیاژهای (برنز و برنج) هر دو فلز مس و روی وارد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA" title="الکترولیت">الکترولیت</a> شده سپس مس مجدداً سطح نمونه را پوشانده و روی در محلول باقی می‌ماند، به این علت در صورتی‌که این آلیاژها مدتی در محیط خورنده قرار گیرند سطح فلز قرمز و متخلخل می‌شود. به این فرایند روی زدایی گویند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خوردگی_در_اثر_فلزات_مذاب"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.AB.D8.B1_.D9.81.D9.84.D8.B2.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D8.B0.D8.A7.D8.A8"></span>خوردگی در اثر فلزات مذاب</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: خوردگی در اثر فلزات مذاب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این نوع خوردگی بیشتر در بعضی از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="راکتور اتمی">راکتورهای اتمی</a> دیده می‌شود. در بعضی از رآکتورها از فلزات مذاب مانند سدیم به عنوان وسیلهٔ خنک‌کننده استفاده می‌شود، زیرا که سدیم قابلیت هدایت حرارتی خوبی دارد. در اینجا واکنش خوردگی عمدتاً مسئله <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D8%B1%D9%85" title="انتقال جرم">انتقال جرم</a> است و به خوردگی موضعی مربوط نمی‌شود. علت پدیدار شدن این نوع خوردگی تمایلی است که ذرات جسم برای حل شدن در فلز مذاب دارند. این تمایل تا موقعی که در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="درجه حرارت">درجه حرارت</a> معین به حد <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect mw-disambig" title="حلالیت">حلالیت</a> و در نتیجه <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="حالت تعادل">حالت تعادل</a> برسد برقرار است. تأثیر تهاجم خوردگی در نتیجه فلزات مذاب می‌تواند به صورت‌های مختلف مانند حل شدن ساده فلزات، تشکیل <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ترکیب شیمیایی">ترکیب شیمیایی</a>، متلاشی شدن موضعی اجزایی از فلز باشند.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عوامل_مؤثر_بر_خوردگی"><span id=".D8.B9.D9.88.D8.A7.D9.85.D9.84_.D9.85.D8.A4.D8.AB.D8.B1_.D8.A8.D8.B1_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>عوامل مؤثر بر خوردگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: عوامل مؤثر بر خوردگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="درجه_حرارت"><span id=".D8.AF.D8.B1.D8.AC.D9.87_.D8.AD.D8.B1.D8.A7.D8.B1.D8.AA"></span>درجه حرارت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: درجه حرارت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حرارت محیط یکی از عواملی است که بر میزان و شدت خوردگی فلزات تأثیرگذار می‌باشد. افزایش درجه حرارت محیط باعث افزایش سرعت خوردگی می‌شود. به صورت تجربی مشاهده شده است که با افزایش هر ۱۰ درجه حرارت محیط سرعت خوردگی فلز ۲ برابر می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اختلاف_پتانسیل"><span id=".D8.A7.D8.AE.D8.AA.D9.84.D8.A7.D9.81_.D9.BE.D8.AA.D8.A7.D9.86.D8.B3.DB.8C.D9.84"></span>اختلاف پتانسیل</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: اختلاف پتانسیل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در یک محیط الکترولیتی مشترک اگر دو فلز از جنس‌های متفاوتی وجود داشته باشد از آنجا که به صورت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF" title="الکترود">الکترود</a> در می‌آیند، اختلاف پتانسل بین آن‌ها شکل می‌گیرد که باعث می‌شود بسته به جنس فلز یکی تبدیل به‌اند و دیگری تبدیل به کاتد گردد. در این حالت فلز اندی با سرعت بیشتری شروع به خورده شدن می‌کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خواص_فلزی"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.A7.D8.B5_.D9.81.D9.84.D8.B2.DB.8C"></span>خواص فلزی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: خواص فلزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:GoldNuggetUSGOV.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/GoldNuggetUSGOV.jpg/220px-GoldNuggetUSGOV.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/GoldNuggetUSGOV.jpg/330px-GoldNuggetUSGOV.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/GoldNuggetUSGOV.jpg 2x" data-file-width="385" data-file-height="260" /></a><figcaption>تکه‌های طلا به صورت طبیعی خورده نمی‌شوند، حتی در ابعاد زمانی زمین‌شناسی</figcaption></figure> <p>ساختمان درونی فلزات از عوامل مهمی است که بر روی خوردگی فلزات و شدت ان تأثیر قابل توجهی دارد. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ساختار بلوری">ساختاربلوری</a> فلز، نوع آلیاژ و ترکیب شیمیایی ان، روش‌های ریخته‌گری، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="خواص مکانیکی">خواص مکانیکی</a> و مقاومتی فلزات و انواع مختلف الیاژها و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="عملیات حرارتی">عملیات حرارتی</a> از مواردی است که بر میزان خوردگی تأثیرگذار می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عوامل_مکانیکی"><span id=".D8.B9.D9.88.D8.A7.D9.85.D9.84_.D9.85.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>عوامل مکانیکی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: عوامل مکانیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یکی از موارد مؤثر بر خوردگی ساییدگی است. ساییدگی سطح فلز باعث می‌گردد لایه‌های اولیه خورده شده بر روی سطح فلز که مانع از خوردگی سطح‌های پایین‌تر ان می‌گردد، از بین رفته و سطح‌های پایین‌تر در معرض خوردگی‌های بعدی قرار گیرد. مورد مؤثر دیگر برای قطعات فلزی است که تحت تأثیر تنش‌های کششی هستند مخصوصاً زمانی که <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B4" class="mw-disambig" title="تنش">تنشها</a> از قدرت ارتجاعی فلز بالاتر باشند. در این حالت آمادگی فلز برای خوردگی بسیار بالا می‌باشد. قطعات فلزی که تخت فشار می‌باشند نیز در معرض خوردگی بیشتر قرار دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ناخالصی‌ها_و_شرایط_محیطی"><span id=".D9.86.D8.A7.D8.AE.D8.A7.D9.84.D8.B5.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.B4.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.B7_.D9.85.D8.AD.DB.8C.D8.B7.DB.8C"></span>ناخالصی‌ها و شرایط محیطی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: ناخالصی‌ها و شرایط محیطی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B7%D9%88%D8%A8%D8%AA" title="رطوبت">رطوبت</a> خود عامل مهمی در خوردگی فلزات است زیرا الکترولیتی را برای ایجاد محیط اندی و کاتدی فراهم می‌آورد. از طرف دیگر وجود نمک‌ها و ناخالصی‌ها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA" title="سرعت">سرعت</a> خوردگی را افزایش می‌دهند زیرا ایجاد محلول الکترولیتی می‌کنند که تبادل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="الکترون">الکترون</a> بین مواد شرکت‌کننده در خوردگی راحت‌تر اتفاق می‌افتد. pH نیز برروند خوردگی تأثیرگذار است. محیط اسیدی الکترولیت قویتری ایجاد خواهد کرد و در نتیجه سرعت خوردگی افزایش پیدا خواهد کرد. از طرف دیگری ایجاد اختلاف مقداری pH در قسمت‌های مختلف فلز باعث به وجود آمدن محیط‌های اندی و کاتدی می‌گردد که در روند خوردگی تأثیرگذار خواهند بود.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="هزینه‌های_خوردگی"><span id=".D9.87.D8.B2.DB.8C.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>هزینه‌های خوردگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: هزینه‌های خوردگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Silver_Bridge_collapsed,_Ohio_side.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Silver_Bridge_collapsed%2C_Ohio_side.jpg/200px-Silver_Bridge_collapsed%2C_Ohio_side.jpg" decoding="async" width="200" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2d/Silver_Bridge_collapsed%2C_Ohio_side.jpg 1.5x" data-file-width="231" data-file-height="166" /></a><figcaption>ریزش پلی در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%88" title="اوهایو">اوهایو</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکا</a></figcaption></figure> <p>از آنجا که خوردگی پدیده‌ای تخریبی است، هزینه‌هایی در پی دارد. این هزینه‌ها در دو دسته مستقیم و غیرمستقم (پیامدهای مستقیم) هستند که دسته دوم بسیار بیشتر از نخستین است. در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکا</a> در سال هزینه سالانه خوردگی چیزی پیرامون ۱/۳٪ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> (۲۷۷ میلیارد <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دلار">دلار</a> در سال 1998])<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سرعت_خوردگی"><span id=".D8.B3.D8.B1.D8.B9.D8.AA_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>سرعت خوردگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: سرعت خوردگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سرعت خوردگی (i<sub>corr</sub>)را با مقدار الکترون تولیدی بر یکای زمان (آمپر I) می‌توان سنجید اما از آنجا که اثر سطح را باید در نظر داشت، بایستی عدد به‌دست آمده بر یکای سطح بخش گردد. </p><p>سرعت خوردگی به‌طور معمول به صورت میل در سال (mpy) بیان می‌شود: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle mpy={\frac {534W}{DAT}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>m</mi> <mi>p</mi> <mi>y</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mn>534</mn> <mi>W</mi> </mrow> <mrow> <mi>D</mi> <mi>A</mi> <mi>T</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle mpy={\frac {534W}{DAT}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ff2ed56dac1358504173a14d7a9b3d095dc1ff9a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:14.223ex; height:5.343ex;" alt="{\displaystyle mpy={\frac {534W}{DAT}}}"></span> </p> <dl><dd>که در آن W، کاهش <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D9%86" title="وزن">وزن</a> بر حسب میلی‌گرم، D <a href="/wiki/%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="چگالی">چگالی</a> نمونه بر یکای گرم بر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D8%B9%D8%A8" class="mw-redirect" title="سانتی‌متر مکعب">سانتی‌متر مکعب</a>، A مساحت نمونه بر حسب <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%86_%D9%85%D8%B1%D8%A8%D8%B9" title="اینچ مربع">اینچ مربع</a> و T زمان خوردگی بر یکای ساعت است.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Corrosion" class="extiw" title="commons:Category:Corrosion">خوردگی</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خوردگی_میکروبی_(MIC)"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D9.85.DB.8C.DA.A9.D8.B1.D9.88.D8.A8.DB.8C_.28MIC.29"></span><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="خوردگی میکروبی">خوردگی میکروبی (MIC)</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: خوردگی میکروبی (MIC)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بدون_منبع plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله <b>به هیچ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">منبع و مرجعی</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">استناد</a> نمی‌کند</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9/%DB%B1" class="mw-redirect" title="راهنما:مقدمه‌ای بر ارجاع/۱">افزودن یادکرد به منابع قابل اعتماد</a> برطبق <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">اصول تأییدپذیری</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع</a>، به <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit">بهبود این مقاله</a> کمک کنید. مطالب بدون منبع را می‌توان به چالش کشید و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C#مسئولیت_ارائه_منبع" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">حذف کرد</a>.<br /><small><span class="plainlinks"><i>یافتن منابع:</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&q=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22">"خوردگی"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&q=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22+-wikipedia&tbs=ar:1">اخبار</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&q=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22&tbs=bkt:s&tbm=bks">روزنامه‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&q=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22+-wikipedia">کتاب‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22">آکادمیک</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%22&acc=on&wc=on">جی‌استور</a></span></small></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <p>عبارت microbiologically influenced corrosion(MIC) مربوط به نوعی از خوردگی یا تخریب ناشی شده یا گسترش یافته توسط فعالیت‌های زندگی میکروبی است. MIC یک مکانیزم خوردگی جدید نیست اما شامل نقش میکروارگانیسم‌ها در پروسه خوردگی است .MIC یک پروسه غیر زنده (abiotic) است تحت تأثیر فاکتورهای زنده بیولوژیکی (biotic). </p><p>تعریف دیگری از MIC بدین صورت است: اثر میکروارگانیسم‌ها بر روی سینتیک پروسه خوردگی فلزات بواسطه چسبیدن آن‌ها به فصل مشترک که معمولاً بیوفیلم خوانده می‌شوند. بعبارتی پیشنیاز MIC حضور و رشد میکروارگانیسم هاست. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیشنیازهای_خوردگی_میکروبی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.D9.86.DB.8C.D8.A7.D8.B2.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D9.85.DB.8C.DA.A9.D8.B1.D9.88.D8.A8.DB.8C"></span>پیشنیازهای خوردگی میکروبی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: پیشنیازهای خوردگی میکروبی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یک میکرو ارگانیسم برای آغاز متابولیسمش نیاز به انرژی و برای رشد نیاز به مواد مغذی مانند کربن، نیتروژن و فسفر دارد؛ بنابراین پیش‌نیازهای MIC بدین صورت است: </p> <ul><li>یک منبع انرژی</li> <li>یک منبع کربن</li> <li>یک دهنده الکترون</li> <li>یک پذیرنده الکترون</li> <li>آب</li></ul> <p>انرژی مورد نیاز ممکن است از <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="نور خورشید">نور خورشید</a> و طی فرایند <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a> گرفته شود یا از طریق <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="واکنش‌های شیمیایی">واکنش‌های شیمیایی</a> اکسیداسیون و احیاء. </p><p>بسته به نوع تجهیزات منبع تأمین انرژی متفاوت خواهد بود برای تجهیزات قرار گرفته روی سطح زمین و نیز سیستم‌های زیر آبی نور خورشید منبع تأمین انرژی است و برای تجهیزات بسته و زیر خاک انرژی مورد نیاز از واکنش‌های شیمیایی تأمین می‌شود. </p><p>نور یک منبع مهمی از انرژی می‌باشد چرا که فرایند فتوسنتز را پیش می‌برد (در فتوسنتز دی‌اکسید کربن و آب مصرف و اکسیژن و هیدرات‌های کربن به وجود می‌آیند). </p><p>تحت شرایط هوازی احیاء اکسیژن به آب کامل‌کننده فرایند متابولیکی تبدیل مواد مغذی به <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="دی‌اکسید کربن">دی‌اکسید کربن</a> است و تحت شرایط بی‌هوازی پذیرنده‌های دیگری غیر از اکسیژن وارد واکنش می‌شوند. </p><p>لازم است ذکر شود که MICتن‌ها زمانی می‌تواند اتفاق بیفتد که میکروارگانیسم‌ها فعال و حاضر باشند. میکرو ارگانیسم‌ها بیش از هر چیزی نیاز به آب دارند. اگر که اکتیویته آب کمتر از ۰٫۹باشد باکتری‌ها نمی‌توانند رشد کنند. تنها قارچ‌ها می‌توانند در آبی با اکتیویته ۰٫۷رشد کنند، اما آن‌ها نقش مهمی در MICبازی نمی‌کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بیوفیلم_SRB_و_رفتار_خوردگی_آن"><span id=".D8.A8.DB.8C.D9.88.D9.81.DB.8C.D9.84.D9.85_SRB_.D9.88_.D8.B1.D9.81.D8.AA.D8.A7.D8.B1_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.A2.D9.86"></span>بیوفیلم SRB و رفتار خوردگی آن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: بیوفیلم SRB و رفتار خوردگی آن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>SRBیک ترم عمومی است شامل تمام تک سلولی‌هایی می‌شود که سولفات(SO4 2-) سولفید و تیوسولفات و همچنین <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%AF" title="گوگرد">گوگرد</a> را برای به‌دست آوردن انرژی به H2S احیا می‌کنند. برای انواع باکتری‌های متفاوت مناسب‌ترین دما برای رشدSRB حدود۲۰–۳۰ است؛ ولی این <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="باکتری‌ها">باکتری‌ها</a> قادرند تا دمای ۵۰–۶۰˚Cنیز زنده بمانند .SRB به عنوان اصلی‌ترین عامل MIC در آهن، مس و آلیاژهای آهنی شنا خته شده است. SRBدر شرایط بی‌هوازی خاک، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="آب دریا">آب دریا</a>، فاضلاب، لوله‌های زیر زمینی و چاه‌های نفت با pHهای بین ۶–۹ وابسته است. </p><p>SRBهمه جا یافت می‌شوند، بی هوازی‌های بسیار متفاوتی هستند (در ضمن بیماری‌زا نیستند). متداول‌ترین آن‌ها Desulfovibrioاست. یک <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88_%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="میکرو ارگانیسم">میکرو ارگانیسم</a> می‌تواند به راحتی به سطح بچسبد لایه‌هایی را به نام بیو فیلم تشکیل دهد، بدین صورت که ابتدا بخش‌های آلی روی سطح مواد می‌چسبند. میکروارگانیسم‌ها خواص سطحی مواد به‌خصوص بار استاتیکی و قابلیت خیس شوندگی آن را تغییر می‌دهند. سپس باکتری‌ها جذب سطح می‌شوند و رشد می‌کنند تا کلونی‌ها را تولید کنند، بنابراین <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88_%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85" class="mw-redirect" title="میکرو فیلم">میکرو فیلم‌ها</a> رشد خواهند کرد. این لایه‌ها می‌توانند خیلی نازک باشند یا رشد کنند و به ضخامت سانتیمتر هم برسند. بیوفیلم‌ها با یک ساختار غیر یکنواخت شناخته می‌شوند. </p><p>گرچه SRB بی‌هوازی هستند می‌توانند در غلظت‌های کمی از اکسیژن نیز رشد کنند. فعالیت SRBدر سیستم‌های طبیعی و انسانی باعث ایجاد نگرانی در صنایع شده است. به‌خصوص در صنایع <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="نفت و گاز">نفت و گاز</a> و کشتی‌سازی که شدیداً به وسیلهٔ سولفید تولید شده توسط SRB تحت تأثیر قرار می‌گیرند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="راه‌های_پیشگیری_از_خوردگی"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>راه‌های پیشگیری از خوردگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=28" title="ویرایش بخش: راه‌های پیشگیری از خوردگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_یکنواخت"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.DB.8C.DA.A9.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.AE.D8.AA"></span>روش‌های جلوگیری از خوردگی یکنواخت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=29" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از خوردگی یکنواخت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خوردگی یکنواخت را به سه طریق می‌توان کنترل یا کم کرد که ممکن است یک نوع یا دو نوع را با همدیگر انجام داد. </p> <ul><li>انتخاب مواد و پوشش صحیح</li> <li>به وسیله ممانعت‌کننده‌ها</li> <li>استفاده از حفاظت کاتدی</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش_جلوگیری_از_خوردگی_گالوانیکی"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.DA.AF.D8.A7.D9.84.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>روش جلوگیری از خوردگی گالوانیکی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=30" title="ویرایش بخش: روش جلوگیری از خوردگی گالوانیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برای جلوگیری از این خوردگی روش‌های مختلفی وجود دارد که گاهی یکی به تنهائی پاسخگو نمی‌باشد و باید دو یا سه نوع را با هم به کار برد. </p> <ul><li>حتی‌الامکان سعی شود از دو فلز که در جدول سری الکتروشیمیایی فاصله کمتری نسبت به هم دارند استفاده شود.</li> <li>از نسبت سطحی نامطلوب، آند کوچک و کاتد بزرگ پرهیز شود. مخصوصاً در اتصالات</li> <li>از خاصیت عایق‌ها دو فلز غیرهمجنس استفاده شود.</li> <li>استفاده از پوشش‌ها مخصوصاً روی آند</li> <li>استفاده از ممانعت‌کننده‌ها</li> <li>در مورد موادی که در جدول گالوانیکی دور از یکدیگر می‌باشند از اتصالات پیچ و مهره بپرهیزید. به دلیل کم شدن ضخامت مؤثر در مرحله پیچ‌سازی سعی شود از اتصال زرد جوش BRAZING استفاده شود.</li> <li>قسمت‌های آندی را طوری طراحی کنید که به سهولت قابل تعویض باشند یا آن‌ها را ضخیم‌تر انتخاب کنید تا عمر بیشتری داشته باشند.</li> <li>به اتصال‌های گالوانیکی، فلز سومی که نسبت به دو فلز قبلی آند باشد متصل نمائید. (آند فداشونده)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_شیاری"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>روش‌های جلوگیری از خوردگی شیاری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=31" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از خوردگی شیاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>شیارها را در محل روی هم قرار گرفتن دو فلز با جوشکاری مداوم، کالک کردن CAULKING یا <a href="/wiki/%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="لحیم‌کاری">لحیم‌کاری</a> بپوشانید.</li> <li>از ته‌نشین شدن مواد و تجمع آن‌ها در کف تانک‌ها و مخازن جلوگیری شود.</li> <li>از ایجاد گوشه‌های تیز و نواحی مرده و ساکن در تجهیزات بپرهیزید.</li> <li>بازرسی و تمیز نمودن مرتب تجهیزات</li> <li>حذف جامدات معلق در فرایند کارخانه‌ها</li> <li>در مرحله خوابیدن کارخانه، مواد جاذب رطوبت WET PACKING MATERIALS را حذف نمائید.</li> <li>در صورت امکان، محیط یکنواخت به وجود بیاورید مثلاً در پشت بند BACKFILL کردن یک خط لوله.</li> <li>هر جا که ممکن باشد از واشرهای جامد که جاذب رطوبت نیستند NONABSOKBENT مانند تفلون استفاده نمائید.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_حفره‌ای"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>روش‌های جلوگیری از خوردگی حفره‌ای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=32" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از خوردگی حفره‌ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>کلیه روش‌هائی که برای مبارزه با <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خوردگی شیاری">خوردگی شیاری</a> ذکر گردید در این نوع خوردگی نیز مؤثر می‌باشد.</li> <li>استفاده از آلیاژهایی که در برابر حفره‌دار شدن بسیار مقاوم می‌باشند.</li></ul> <p>این نوع آلیاژها عبارتند از: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D8%B2%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%B2%D9%86" class="mw-redirect" title="فولاد زنگ نزن">فولاد زنگ نزن</a> نوع ۳۰۴</li> <li>فولاد زنگ نزن نوع ۳۱۶</li> <li>هستولیF، نیونل یا دوریمت ۲۰</li> <li>هستولی C، یا کلریمت ۳</li> <li>تیتانیم</li></ul> <p>نکته: افزودن ممانعت‌کننده باید با دقت خاصی صورت گیرد به دلیل اینکه اگر خوردگی کاملاً متوقف نگردد، حفره‌دار شدن تشدید می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_بین‌دانه‌ای"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.A8.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D8.AF.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>روش‌های جلوگیری از خوردگی بین‌دانه‌ای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=33" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از خوردگی بین‌دانه‌ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>به دلیل اینکه این خوردگی بیشتر در <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%B2%D9%86" class="mw-redirect" title="فولادهای زنگ نزن">فولادهای زنگ نزن</a> اتفاق می‌افتد سه روش جلوگیری آن را در این مورد ذکر می‌کنیم: </p> <ul><li>در درجه حرارت بالا فلز تحت عملیات حرارتی محلولی قرار داده شود و سپس در آب سریع سرد شود.</li> <li>اضافه کردن عناصری که تمایل شدیدی به واکنش و یکنواخت کردن آلیاژ دارند این عناصر را پایدارکننده‌ها می‌نامند.</li> <li>تقلیل کربن فولاد به کمتر از ۰۳/۰ درصد تا کاربید کافی برای به وجود آمدن خوردگی بین دانه‌ای به وجود نیاید. عملیات حرارتی محلولی در صنعت، مشتمل بر حرارت دادن در ۱۰?۰ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="سلسیوس">درجه سانتیگراد</a> تا ۱۱?۰ و سپس سرد کردن سریع در آب می‌باشد. در این درجه حرارت‌ها کاربید کرم حل می‌شود و در نتیجه آلیاژ همگن‌تر و یکنواخت‌تر به دست می‌آید.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_جدایش_انتخابی"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AC.D8.AF.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D9.86.D8.AA.D8.AE.D8.A7.D8.A8.DB.8C"></span>روش‌های جلوگیری از جدایش انتخابی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=34" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از جدایش انتخابی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>کم کردن خوردگی محیط مثلاً حذف اکسیژن</li> <li>حفاظت کاتدی</li> <li>اضافه کردن فلزی دیگر به آلیاژ؛ مثلاً اضافه کردن ۱٪ درصد قلع به برنج ۳۰–۷۰</li> <li>استفاده از ممانعت‌کننده مانند افزودن مقادیر کمی <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="آرسنیک">آرسنیک</a> و آنتیموان یا فسفر به آلیاژ برنج</li> <li>برای محیط‌هائی بسیار خورنده که زدایش روی در آن‌ها اتفاق می‌افتد یا برای قطعاتی که از اهمیت بالائی برخوردارند و نباید به هیچ وجه خورده شوند از کوپرونیکل‌ها استفاده می‌کنند.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روش‌های_جلوگیری_از_خوردگی_سایشی"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.84.D9.88.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AE.D9.88.D8.B1.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.B3.D8.A7.DB.8C.D8.B4.DB.8C"></span>روش‌های جلوگیری از خوردگی سایشی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=35" title="ویرایش بخش: روش‌های جلوگیری از خوردگی سایشی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پوشش‌های سخت یا زره‌ها یا روکش‌های قابل تعویض، مشروط به اینکه از جنس مقاومی از نظر خوردگی ساخته شده باشند کاربرد مفیدی در خوردگی سایشی دارد. </p><p>روش‌های جلوگیری از خوردگی همراه با تنش </p> <ul><li>کم کردن تنش تا زیر حد مجاز مثلاً با کم کردن باروی فلز یا ضخیم‌تر کردن قطعه</li> <li>حذف اجزا و ناخالصی‌های مضر محیط مانند دگازه کردن، دهینداله کردن یا <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B7%DB%8C%D8%B1" title="تقطیر">تقطیر</a> نمودن.</li> <li>استفاده از آلیاژ مناسب مثلاً استفاده از اینکونل که دارای مقدار نیکل بیشتر می‌باشد به جای فولاد زنگ نزن</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کاربرد_حفاظت_کاتدی"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF_.D8.AD.D9.81.D8.A7.D8.B8.D8.AA_.DA.A9.D8.A7.D8.AA.D8.AF.DB.8C"></span>کاربرد حفاظت کاتدی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=36" title="ویرایش بخش: کاربرد حفاظت کاتدی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این مورد باید مواقعی به کار برده شود که مطمئن باشیم خوردگی در اثر SCC بوده است نه در اثر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="تردی هیدروژنی">تردی هیدروژنی</a>، زیرا در غیر این صورت حالت عکس دارد. </p> <ul><li>اضافه کردن ممانعت‌کننده‌ها به سیستم در صورت امکان</li> <li>در محیط‌های خورنده متوسط، فسفات‌ها و ممانعت‌کننده‌های آلی و معدنی دیگر به‌طور موفقیت‌آمیزی SCC را کاهش می‌دهند.</li> <li>ساچمه‌زنی (شات بلاست کردن) مثلاً فولاد زنگ نزن؟ ۱۰ در معرض محلول ۳٪ <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%DA%A9_%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="نمک طعام">نمک طعام</a> در دمای محیط با نوع ۳۰? در معرض محلول؟ ۲٪ کلرور منیزیم در ۱?۰ و آلیاژ آلومینیوم 7075-T6 در محلول در دمای محیط</li> <li>ساچمه‌زنی یا <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="شات بلاست">شات بلاست</a> کردن عبارت است از ایجاد یک لایه پوسته مناسب در شرایط خاص بر روی فلزات و آلیاژها و اینکونل (یکی از آلیاژهای نیکل) INCONEL است.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=37" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hamidreza Mansouri, Seyed Abolhasan Alavi, Meysam Fotovat, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://link.springer.com/article/10.1007/s11837-015-1429-1">Microbial Influenced Corrosion of Corten Steel Compared to Carbon Steel and Stainless Steel in Oily Waste Water by Pseudomonas Aeruginosa</a>"; JOM </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Corrosion&oldid=929310988">"Corrosion"</a>. <i>Wikipedia</i> (به انگلیسی). 2019-12-05.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Wikipedia&rft.atitle=Corrosion&rft.date=2019-12-05&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DCorrosion%26oldid%3D929310988&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171208003818/http://www.jgt-ndt.com/">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jgt-ndt.com/">اصلی</a> در ۸ دسامبر ۲۰۱۷<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۷ دسامبر ۲۰۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jgt-ndt.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210411060126/http://jgt-ndt.com/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C/">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jgt-ndt.com/عوامل-موثر-در-خوردگی/">اصلی</a> در ۱۱ آوریل ۲۰۲۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۷ سپتامبر ۲۰۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jgt-ndt.com%2F%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100619154509/http://nace.org/content.cfm?parentid=1020&currentID=1132">«انجمن بین‌المللی مهندسان خوردگی»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nace.org/">اصلی</a> در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۵ آوریل ۲۰۱۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86+%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C+%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%86+%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nace.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحسین_قلی_زادگان" class="citation web">حسین قلی زادگان. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161101164528/http://www.daryatamin.com/portfolios/educational-articles/corrosion-basics/">«اصول خوردگی»</a>. دریا تامین. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daryatamin.com/portfolios/educational-articles/corrosion-basics/">اصلی</a> در ۱ نوامبر ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ آبان ۱۳۹۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84+%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&rft.pub=%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7+%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&rft.au=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D9%82%D9%84%DB%8C+%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.daryatamin.com%2Fportfolios%2Feducational-articles%2Fcorrosion-basics%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div></div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <p>Mars G. Fontana, <i>Corrosion Engineering</i>, McGraw-Hill,. </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&action=edit&section=38" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nace.org/">انجمن بین‌المللی مهندسان خوردگی</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100619154509/http://nace.org/content.cfm?parentid=1020&currentID=1132">بایگانی‌شده</a> در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۰ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.efcweb.org/">وبگاه فدراسیون خوردگی اروپا</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="موضوع‌های_مرتبط_با_علوم_شیشه" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="الگو:علوم شیشه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:علوم شیشه (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:علوم شیشه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="موضوع‌های_مرتبط_با_علوم_شیشه" style="font-size:114%;margin:0 4em">موضوع‌های مرتبط با علوم <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="شیشه">شیشه</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مبانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="شیشه">شیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="دمای انتقال شیشه">دمای انتقال شیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="فوق سرمایش">فوق سرمایش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عملکرد شیشه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=AgInSbTe&action=edit&redlink=1" class="new" title="AgInSbTe (صفحه وجود ندارد)">AgInSbTe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیشه زیستی">شیشه زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Borophosphosilicate_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borophosphosilicate glass (صفحه وجود ندارد)">Borophosphosilicate glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="شیشه بوروسیلیکات">شیشه بوروسیلیکات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8" title="لعاب">لعاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%88%DA%98%D9%86%DB%8C%D8%AF" title="شیشه کالکوژنید">شیشه کالکوژنید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="شیشه کبالت">شیشه کبالت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cranberry_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cranberry glass (صفحه وجود ندارد)">Cranberry glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86" title="عدسی کراون">عدسی کراون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%DA%86%D8%AE%D9%85%D8%A7%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیشه چخماق (صفحه وجود ندارد)">شیشه چخماق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fluorosilicate_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fluorosilicate glass (صفحه وجود ندارد)">Fluorosilicate glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="شیشه سیلیسی">شیشه سیلیسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%98%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85-%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ژرمانیوم-آنتیموان-تلوریوم (صفحه وجود ندارد)">ژرمانیوم-آنتیموان-تلوریوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cranberry_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cranberry glass (صفحه وجود ندارد)">Gold ruby glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شیشه کریستال">شیشه کریستال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="شیشه اپال">شیشه اپال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phosphosilicate_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phosphosilicate glass (صفحه وجود ندارد)">Phosphosilicate glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="شیشه فتوکرومیک">شیشه فتوکرومیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="شیشه">شیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A2%D9%87%DA%A9_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="شیشه آهک سوددار">شیشه آهک سوددار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85_%D9%87%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="سدیم هگزامتافسفات">سدیم هگزامتافسفات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیلیکات سدیم (صفحه وجود ندارد)">سیلیکات سدیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tellurite_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tellurite glass (صفحه وجود ندارد)">Tellurite glass</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ultra_low_expansion_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ultra low expansion glass (صفحه وجود ندارد)">Ultra low expansion glass</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیشه اورانیوم (صفحه وجود ندارد)">شیشه اورانیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="میناکاری">میناکاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%88%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیشه‌های چوب (صفحه وجود ندارد)">شیشه‌های چوب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ZBLAN&action=edit&redlink=1" class="new" title="ZBLAN (صفحه وجود ندارد)">ZBLAN</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="شیشه-سرامیک">شیشه-سرامیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="شیشه زیست فعال">شیشه زیست فعال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CorningWare&action=edit&redlink=1" class="new" title="CorningWare (صفحه وجود ندارد)">CorningWare</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1_%D9%88_%D9%85%D9%88%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D9%87_%D9%81%D9%84%D8%B2" title="مهر و موم شیشه-سرامیک به فلز">مهر و موم شیشه-سرامیک به فلز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macor (صفحه وجود ندارد)">Macor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zerodur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zerodur (صفحه وجود ندارد)">Zerodur</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ساخت شیشه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Annealing_(glass)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annealing (glass) (صفحه وجود ندارد)">Annealing</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%AA%D8%A8%D8%AE%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="انباشت به روش تبخیر شیمیایی">انباشت به روش تبخیر شیمیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glass_batch_calculation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass batch calculation (صفحه وجود ندارد)">Glass batch calculation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Glass_forming&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Glass forming (صفحه وجود ندارد)">Glass forming</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساخت شیشه (صفحه وجود ندارد)">ذوب شیشه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Calculation_of_glass_properties&action=edit&redlink=1" class="new" title="Calculation of glass properties (صفحه وجود ندارد)">Glass modeling</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D9%86" title="کاشت یون">کاشت یون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="مایعات">دمای مایعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84-%DA%98%D9%84" title="سل-ژل">سل-ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرانروی">گرانروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="شیشه‌شدگی">شیشه‌شدگی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نورشناسی">نورشناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Achromatic_lens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Achromatic lens (صفحه وجود ندارد)">Achromat</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%B4_(%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9)" class="mw-redirect" title="پاشش (اپتیک)">پاشش (اپتیک)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gradient-index_optics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gradient-index optics (صفحه وجود ندارد)">Gradient-index optics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hydrogen_darkening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hydrogen darkening (صفحه وجود ندارد)">Hydrogen darkening</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تقویت‌کننده نوری">تقویت‌کننده نوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فیبر نوری">فیبر نوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="طراحی عدسی‌های نوری">طراحی عدسی‌های نوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="شیشه فتوکرومیک">شیشه فتوکرومیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Photosensitive_glass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Photosensitive glass (صفحه وجود ندارد)">Photosensitive glass</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="شکست نور">شکست نور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%81%D8%A7%D9%81" title="شفاف">مواد شفاف</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تصحیح سطح</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B6%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="شیشه ضد انعکاس">شیشه ضد انعکاس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="شیشه تقویت شده">شیشه تقویت شده</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">خوردگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dealkalization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dealkalization (صفحه وجود ندارد)">Dealkalization</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hydrogen_darkening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hydrogen darkening (صفحه وجود ندارد)">Hydrogen darkening</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%82" title="پنجره عایق">پنجره عایق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D9%84%D8%AE%D9%84" title="شیشه متخلخل">شیشه متخلخل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="شیشه خودتمیزشونده">شیشه خودتمیزشونده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84-%DA%98%D9%84" title="سل-ژل">سل-ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="شیشه سکوریت">شیشه سکوریت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات گوناگون</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glass-coated_wire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass-coated wire (صفحه وجود ندارد)">Glass-coated wire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glass_databases&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass databases (صفحه وجود ندارد)">Glass databases</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glass_electrode&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass electrode (صفحه وجود ندارد)">Glass electrode</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glass_fiber_reinforced_concrete&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass fiber reinforced concrete (صفحه وجود ندارد)">Glass fiber reinforced concrete</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A2%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="سیمان گلاس آیونومر">سیمان گلاس آیونومر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glass_microsphere&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glass microsphere (صفحه وجود ندارد)">Glass microsphere</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="فایبرگلاس">فایبرگلاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Glass_science_institutes&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Glass science institutes (صفحه وجود ندارد)">Glass science institutes</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1_%D9%88_%D9%85%D9%88%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_-_%D9%81%D9%84%D8%B2" title="مهر و موم شیشه - فلز">مهر و موم شیشه - فلز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D9%84%D8%AE%D9%84" title="شیشه متخلخل">شیشه متخلخل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%AA" title="قطره شاهزاده روپرت">قطره شاهزاده روپرت</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ضایعات هسته‌ای">ضایعات هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%AC%D9%84%D9%88" title="شیشه جلو">شیشه جلو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q137056#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q137056#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای: کتابخانه‌های ملی</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q137056#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11975888z">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11975888z">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4032518-0">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007567881705171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85033050">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00563793">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph121875&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زخم_و_جراحت‌های_عمومی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="الگو:جراحت‌های عمومی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جراحت‌های عمومی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جراحت‌های عمومی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زخم_و_جراحت‌های_عمومی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="ترومای حاد">جراحت‌های عمومی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">خراش‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="ساییدگی (پزشکی)">ساییدگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D9%85%D9%87_%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="صدمه جداشدگی">صدمه جداشدگی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84" title="تاول">تاول‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C" title="تاول خونی">تاول خونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تاول حساسیت پوستی">تاول حساسیت پوستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%AA%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="تاول تعقیبی">تاول تعقیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%88%D8%B1%D9%85" title="تاول ورم">تاول ورم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="تاول شکستگی">تاول شکستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="تاول ساییدگی">تاول ساییدگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%85%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D9%86" title="تاول مکیدن">تاول مکیدن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="کبودی">کبودی‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85" title="هماتوم">غده خونی</a>/<a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="خون‌مردگی">خون‌مردگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="علامت جنگ">علامت جنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="چشم‌بادنجانی">چشم‌بادنجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AF" title="چشم کبود">چشم کبود</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85_%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%86" class="mw-redirect" title="هماتوم زیر ناخن">هماتوم زیر ناخن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%86" class="mw-redirect" title="نشان کالن">نشان کالن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B1" class="mw-redirect" title="نشان گری ترنر">نشان گری ترنر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%81_%D8%B5%D9%81%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="خونریزی خلف صفاقی">خونریزی خلف صفاقی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86" title="گاز گرفتن">گاز گرفتن حیوان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D8%B4_%D9%88_%D9%86%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گزش و نیش حشرات">گزش و نیش حشرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B4_%D8%B9%D9%86%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AA" title="نیش عنکبوت">نیش عنکبوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="مارگزیدگی">مارگزیدگی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر:</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="ترومای گلوله">ترومای گلوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%82%D9%88" title="زخم چاقو">زخم چاقو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="کوبیدگی">کوبیدگی</a>/<br />سطحی/<a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B0" title="ترومای نافذ">ترومای نافذ</a>/<a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%A6%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%84" title="سوختگی آئروسل">سوختگی آئروسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="سوختگی">سوختگی</a>/<a class="mw-selflink selflink">خوردگی</a>/<a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سوختگی شیمیایی">سوختگی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="یخ‌زدگی">یخ‌زدگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%D8%BA%D9%84%DB%8C" title="آسیب شغلی">آسیب شغلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="قطع عضو">قطع عضو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر اساس منطقه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="آسیب دست">آسیب دست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1" title="ترومای سر">ترومای سر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D8%B3%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ترومای قفسه سینه">ترومای قفسه سینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DA%A9%D9%85" title="ترومای شکم">ترومای شکم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خوردگی&oldid=40383939">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خوردگی&oldid=40383939</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="رده:خوردگی">خوردگی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="رده:شیمی آبگینه">شیمی آبگینه</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:مقاله‌های بدون منبع">مقاله‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های بدون منبع">همه مقاله‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۴:۳۵ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-l2dm5","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.578","walltime":"0.763","ppvisitednodes":{"value":1133,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":60407,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":390,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":40382,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 621.408 1 -total"," 31.17% 193.710 1 الگو:پانویس"," 23.48% 145.890 1 الگو:انگلیسی"," 22.93% 142.473 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 22.55% 140.108 1 الگو:Lang"," 20.43% 126.926 2 الگو:Navbox"," 19.36% 120.294 1 الگو:علوم_شیشه"," 14.84% 92.190 1 الگو:Cite_journal"," 12.94% 80.397 4 الگو:یادکرد_وب"," 9.86% 61.261 1 الگو:بدون_منبع"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.409","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":22827457,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-67f96847dc-lsrbr","timestamp":"20241125090158","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062e\u0648\u0631\u062f\u06af\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q137056","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q137056","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-02-01T16:37:28Z","dateModified":"2024-09-28T04:35:35Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bb\/Rust_and_dirt.jpg","headline":"\u0627\u0632\u0628\u06cc\u0646\u200c\u0631\u0641\u062a\u0646 \u062a\u062f\u0631\u06cc\u062c\u06cc \u0645\u0648\u0627\u062f \u0628\u0647 \u062f\u0644\u06cc\u0644 \u0648\u0627\u06a9\u0646\u0634\u200c\u0647\u0627\u06cc \u0634\u06cc\u0645\u06cc\u0627\u06cc\u06cc \u0628\u0627 \u0645\u0648\u0627\u062f \u0627\u0637\u0631\u0627\u0641"}</script> </body> </html>