CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Parasiet - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"ae70f230-cd7d-4e04-a656-57c0cd768365","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Parasiet","wgTitle":"Parasiet","wgCurRevisionId":68381928,"wgRevisionId":68381928,"wgArticleId":9772,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Parasiet","Ecologie","Plantenfysiologie","Fysiologie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Parasiet","wgRelevantArticleId":9772,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Parasitisme","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault": true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Parasiet","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q10253316","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles": "ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/1200px-Parasitismus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1335"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/800px-Parasitismus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="890"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/640px-Parasitismus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="712"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Parasiet - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Parasiet"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Parasiet"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Parasiet rootpage-Parasiet skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Parasiet" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Parasiet" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Parasiet" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Parasiet" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Indeling_van_parasieten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Indeling_van_parasieten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Indeling van parasieten</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Indeling_van_parasieten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Indeling van parasieten-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Indeling_van_parasieten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Grootte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grootte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Grootte</span> </div> </a> <ul id="toc-Grootte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plaats_bij_gastheer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Plaats_bij_gastheer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Plaats bij gastheer</span> </div> </a> <ul id="toc-Plaats_bij_gastheer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Specificiteit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Specificiteit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Specificiteit</span> </div> </a> <ul id="toc-Specificiteit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gastheerwisseling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gastheerwisseling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Gastheerwisseling</span> </div> </a> <ul id="toc-Gastheerwisseling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Parasieten_van_mens_en_dier" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Parasieten_van_mens_en_dier"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Parasieten van mens en dier</span> </div> </a> <ul id="toc-Parasieten_van_mens_en_dier-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parasitisme_bij_planten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Parasitisme_bij_planten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Parasitisme bij planten</span> </div> </a> <ul id="toc-Parasitisme_bij_planten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parasitisme_bij_schimmels" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Parasitisme_bij_schimmels"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Parasitisme bij schimmels</span> </div> </a> <ul id="toc-Parasitisme_bij_schimmels-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trivia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Trivia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Trivia</span> </div> </a> <ul id="toc-Trivia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Parasiet</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 27 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-27" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">27 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Parasiet" title="Parasiet – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Parasiet" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%82" title="Паразит – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Паразит" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Paraziti" title="Paraziti – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Paraziti" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Par%C3%A0sit" title="Paràsit – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Paràsit" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Snylter" title="Snylter – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Snylter" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B9%CF%84%CE%BF" title="Παράσιτο – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Παράσιτο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Parasite" title="Parasite – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Parasite" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Parazito" title="Parazito – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Parazito" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bizkarroi" title="Bizkarroi – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bizkarroi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Loinen" title="Loinen – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Loinen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Parasito" title="Parasito – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Parasito" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Parasit" title="Parasit – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Parasit" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Parazito" title="Parazito – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Parazito" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Parasit" title="Parasit – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Parasit" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="პარაზიტი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პარაზიტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EC%83%9D%EC%83%9D%EB%AC%BC" title="기생생물 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기생생물" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Parasiet" title="Parasiet – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Parasiet" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Parasit" title="Parasit – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Parasit" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Parasit" title="Parasit – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Parasit" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Parasita" title="Parasita – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Parasita" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Parassitu" title="Parassitu – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Parassitu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Parazit" title="Parazit – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Parazit" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%82" title="Паразит – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Паразит" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Parasit" title="Parasit – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Parasit" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Formagnant" title="Formagnant – Waals" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Formagnant" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Waals" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%96%D7%99%D7%98" title="פאראזיט – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פאראזיט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AF%84%E7%94%9F%E7%89%A9" title="寄生物 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="寄生物" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10253316#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Parasiet" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Parasiet" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Parasiet"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Parasiet"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Parasiet" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Parasiet" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&oldid=68381928" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Parasiet&id=68381928&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FParasiet"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FParasiet"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Parasiet"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Parasiet&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Parasiet&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Parasites" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10253316" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Parasitisme&redirect=no" class="mw-redirect" title="Parasitisme">Parasitisme</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="toccolours" style="text-align:center;background-color:aliceblue;font-size:90%;line-height:120%;border:dotted thin dimgray;border-radius:8px;" cellspacing="0" align="right"> <caption><div style="line-height:135%;background-color:darkgreen;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;"><span style="text-align:center;letter-spacing:2.0pt;"><b><span style="font-variant: small-caps;">Interspecifieke interacties</span></b></span></div> </caption> <tbody><tr> <th rowspan="2"><div style="line-height:135%;background-color:transparent;border:double medium lime;border-radius:8px;color:black;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Soort A<br />↓</div> </th> <th colspan="3"><div style="line-height:135%;background-color:transparent;border:double medium lime;border-radius:8px;color:black;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">← Soort B →</div> </th></tr> <tr> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Voordeel</div> </td> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Neutraal</div> </td> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Nadeel</div> </td></tr> <tr> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Voordeel</div> </td> <td><a href="/wiki/Mutualisme" title="Mutualisme">mutualisme</a>,<br /><span style="line-height:135%;background-color:palegreen;border:solid thin transparent;border-radius:1px;color:black;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">symbiose <a href="/wiki/Sensu_stricto" title="Sensu stricto">s.s.</a></span> </td> <td><a href="/wiki/Commensalisme" title="Commensalisme">commensalisme</a> </td> <td><a class="mw-selflink selflink">parasitisme</a> </td></tr> <tr> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Neutraal</div> </td> <td><a href="/wiki/Commensalisme" title="Commensalisme">commensalisme</a> </td> <td><a href="/wiki/Epifyt" title="Epifyt">epifytisme</a><br /><small>(bij planten)</small> </td> <td><a href="/wiki/Amensalisme" title="Amensalisme">amensalisme</a> </td></tr> <tr> <td><div style="line-height:135%;background-color:darkgray;border:solid thin transparent;border-radius:8px;color:white;padding-left:0.2em;padding-right:0.2em;padding-top:0.1em;padding-bottom:0.1em;">Nadeel</div> </td> <td><a class="mw-selflink selflink">parasitisme</a> </td> <td><a href="/wiki/Amensalisme" title="Amensalisme">amensalisme</a> </td> <td><a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">concurrentie</a> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Parasitismus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/260px-Parasitismus.jpg" decoding="async" width="260" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/390px-Parasitismus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Parasitismus.jpg/520px-Parasitismus.jpg 2x" data-file-width="1296" data-file-height="1442" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hooiwagens" title="Hooiwagens">Hooiwagen</a> met parasitaire larven van een <a href="/wiki/Mijten" title="Mijten">roofmijt</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg/260px-Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg/390px-Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg/520px-Phalangium_opilio_with_parasitic_Mite_larvae_20060729_top.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gewone_hooiwagen" title="Gewone hooiwagen">Gewone hooiwagen</a> met parasitaire larven van een <a href="/wiki/Mijten" title="Mijten">roofmijt</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Parazitines_erkes.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Parazitines_erkes.JPG/260px-Parazitines_erkes.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Parazitines_erkes.JPG/390px-Parazitines_erkes.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Parazitines_erkes.JPG/520px-Parazitines_erkes.JPG 2x" data-file-width="653" data-file-height="490" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gouden_tor" title="Gouden tor">Gouden tor</a> met parasieten</figcaption></figure> <p>Een <b>parasiet</b> is een <a href="/wiki/Heterotroof" title="Heterotroof">heterotroof</a> <a href="/wiki/Organisme" title="Organisme">organisme</a> of een <a href="/wiki/Virus_(biologie)" title="Virus (biologie)">virus</a>, dat zich ten koste van een ander organisme waarmee het samenleeft (de <a href="/wiki/Gastheer_(biologie)" title="Gastheer (biologie)">gastheer</a>) in stand houdt en vermenigvuldigt. De schade aan de gastheer is niet zo groot dat deze aan de relatie ten onder gaat. Als dat wel het geval is dan wordt gesproken van een <a href="/wiki/Parasito%C3%AFde" title="Parasitoïde">parasitoïde</a>. </p><p>De vakgebieden die zich bezighouden met parasieten zijn de <a href="/wiki/Parasitologie" title="Parasitologie">parasitologie</a>, de <a href="/wiki/Microbiologie" title="Microbiologie">microbiologie</a>, de <a href="/wiki/Fysiologie" title="Fysiologie">fysiologie</a> en de <a href="/wiki/Plantenfysiologie" title="Plantenfysiologie">plantenfysiologie</a>. </p><p>Een parasiet kan in het gast-organisme leven, in welk geval men spreekt van een <a href="/wiki/Endoparasiet" title="Endoparasiet">endoparasiet</a>, of buiten het lichaam van het gast-organisme: een <a href="/wiki/Infestatie" title="Infestatie">ectoparasiet</a>. </p><p>Parasieten kunnen van groot tot heel klein zijn. In volgorde van afnemende grootte: <a href="/wiki/Dieren_(biologie)" title="Dieren (biologie)">dieren</a> of <a href="/wiki/Planten" title="Planten">planten</a>, <a href="/wiki/Insecten" title="Insecten">insecten</a>, <a href="/wiki/Schimmels" title="Schimmels">schimmels</a>, <a href="/wiki/Bacteri%C3%ABn" title="Bacteriën">bacteriën</a>, <a href="/wiki/Virus_(biologie)" title="Virus (biologie)">virussen</a>, <a href="/wiki/Prion" title="Prion">prionen</a> en <a href="/wiki/Springend_gen" title="Springend gen">springende genen</a>. </p><p>Men rekent in het <a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a>, anders dan in de Engelstalige literatuur, parasitisme niet tot een vorm van <a href="/wiki/Symbiose" title="Symbiose">symbiose</a>. Symbiose is een vorm van samenleving die niet ten koste van een van de partners gaat of zelfs met wederzijds voordeel (<a href="/wiki/Mutualisme" title="Mutualisme">mutualisme</a>). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Indeling_van_parasieten">Indeling van parasieten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Indeling van parasieten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Indeling van parasieten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Parasieten kunnen op veel manieren worden ingedeeld, zoals op grond van hun grootte, de plaats bij de <a href="/wiki/Gastheer_(biologie)" title="Gastheer (biologie)">gastheer</a> waar ze leven, de mate van gebondenheid aan een specifieke gastheer, en de wisseling van gastheer in hun levenscyclus. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grootte">Grootte</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Grootte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Grootte"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Op grond van de grootte van de parasieten onderscheidt men microparasieten en macroparasieten.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>Tot de <i>microparasieten</i> rekent men de <a href="/wiki/Virus_(biologie)" title="Virus (biologie)">virussen</a> (die per definitie parasitair zijn<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) en bacteriën, waarvan ook enkele groepen (zoals <i><a href="/wiki/Rickettsia" title="Rickettsia">Rickettsiae</a></i>) parasitair leven.</li> <li>De <i>macroparasieten</i> leven langer, zijn groter, en hebben ten minste één stadium van hun levenscyclus buiten de gastheer.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Plaats_bij_gastheer">Plaats bij gastheer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Plaats bij gastheer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Plaats bij gastheer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Op grond van de plaats waar de parasieten zich bevinden onderscheidt men: </p> <ul><li><a href="/wiki/Endoparasiet" title="Endoparasiet">Endoparasieten</a> leven binnen de gastheer, in de organen of zelfs binnen de cellen.</li> <li><a href="/wiki/Infestatie" title="Infestatie">Ectoparasieten</a> leven op de oppervlakte van de gastheer, zoals op de huid, in de vacht.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Specificiteit">Specificiteit</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Specificiteit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Specificiteit"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er is een grote variatie in de gebondenheid aan, of specificiteit voor een bepaalde gastheer. </p> <ul><li><i>Facultatieve</i> parasieten kunnen hun levenscyclus ook volbrengen zonder een parasitair stadium.</li> <li><i>Toevallige</i> parasieten kunnen ten koste van een gastheer leven, maar gaan daar gewoonlijk te gronde.</li> <li><i>Obligate</i> parasieten kunnen alleen als parasiet hun levenscyclus volbrengen. Men onderscheidt: <ul><li>een <i>homoxene parasiet</i> of <i>monoxene parasiet</i> is specifiek voor slechts een <a href="/wiki/Soort" title="Soort">soort</a> als gastheer;</li> <li>een <i>stenoxene parasiet</i> parasiteert op een aantal nauw verwante soorten als gastheer;</li> <li>een <i>euryxene parasiet</i> parasiteert op veel verschillende, niet-verwante soorten als gastheren.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gastheerwisseling">Gastheerwisseling</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Gastheerwisseling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Gastheerwisseling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie artikel <a href="/wiki/Gastheerwisseling" title="Gastheerwisseling">Gastheerwisseling</a></i></div> <p>Parasieten hebben niet zelden een ingewikkelde <a href="/wiki/Levenscyclus" title="Levenscyclus">levenscyclus</a> met meer dan één gastheer. Er worden verschillende typen levenscyclus onderscheiden op grond van de eventuele wisseling van gastheren en het moment van de <a href="/wiki/Geslachtelijke_voortplanting" title="Geslachtelijke voortplanting">geslachtelijke voortplanting</a> van het parasitaire organisme. </p><p>Een <i>directe</i> of <i>monogenetische levenscyclus</i> is een parasitaire levenscyclus met slechts 1 gastheer;<sup id="cite_ref-Generatie_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Generatie-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Een <i>complexe</i> of <i>indirecte levenscyclus</i> is een parasitaire levenscyclus met meer dan 1 gastheer. Bij deze <i>digenetische levenscyclus</i> zijn er afwisselend twee gastheren, een <a href="/wiki/Tussengastheer" title="Tussengastheer">tussengastheer</a> en een definitieve gastheer.<sup id="cite_ref-Generatie_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Generatie-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>bij een <i>intermediaire gastheer</i> vindt er hoogstens <a href="/wiki/Ongeslachtelijke_voortplanting" title="Ongeslachtelijke voortplanting">ongeslachtelijke voortplanting</a> van de parasiet plaats</li> <li>bij de <i>definitieve</i> of <i>primaire gastheer</i> vindt er bij de betreffende gastheer wel <a href="/wiki/Geslachtelijke_voortplanting" title="Geslachtelijke voortplanting">geslachtelijke voortplanting</a> van de parasiet plaats.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Parasieten_van_mens_en_dier">Parasieten van mens en dier</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Parasieten van mens en dier" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Parasieten van mens en dier"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nagenoeg alle <a href="/wiki/Soort" title="Soort">soorten</a> dieren hebben parasieten. In veel gevallen zijn deze met de soort <a href="/wiki/Co-evolutie" title="Co-evolutie">mee geëvolueerd</a> en specifiek voor de <a href="/wiki/Gastheer_(biologie)" title="Gastheer (biologie)">gastheersoort(en)</a>. Er zijn zelfs gevallen, bijvoorbeeld bij sommige <a href="/wiki/Vleermuizen" title="Vleermuizen">vleermuizen</a>, waarin het gemakkelijker is de soort te herkennen aan de parasieten dan aan de kenmerken van het dier zelf. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Mens" title="Mens">mens</a> zijn <a href="/wiki/Lijst_van_parasieten_bij_de_mens" title="Lijst van parasieten bij de mens">meer dan tien soorten parasieten</a> beschreven, zoals <a href="/wiki/Lintwormen" title="Lintwormen">lintwormen</a>, <a href="/wiki/Rondwormen" title="Rondwormen">rondwormen</a>, <a href="/wiki/Vlooien" title="Vlooien">vlooien</a>, <a href="/wiki/Teken_(dieren)" title="Teken (dieren)">teken</a>, <a href="/wiki/Mijten" title="Mijten">mijten</a> en <a href="/wiki/Luizen" title="Luizen">luizen</a>. Sommige dieren parasiteren weleens 'per ongeluk' op de mens of een andere diersoort die niet de meest natuurlijke is, zoals de <a href="/wiki/Larve" title="Larve">larven</a> van sommige soorten tropische <a href="/wiki/Horzels" title="Horzels">horzels</a>. Net zoals bij de <a href="/wiki/Runderhorzel" title="Runderhorzel">runderhorzel</a> leven de larven normaal gesproken onder de huid van <a href="/wiki/Runderen" title="Runderen">runderen</a> of andere grote dieren, maar als de horzel eitjes in de menselijke <a href="/wiki/Huid" title="Huid">huid</a> legt, kunnen de larven daar ook wel uitgroeien, zich <a href="/wiki/Verpopping" title="Verpopping">verpoppen</a> en als vlieg de onderhuidse 'kraamkamer' verlaten. </p><p>Veel parasieten hebben zelf ook weer parasieten: <a href="/wiki/Hyperparasitisme" title="Hyperparasitisme">hyperparasitisme</a>. </p><p>Een <a href="/wiki/Broedparasiet" title="Broedparasiet">broedparasiet</a> is een dier, bijna altijd een <a href="/wiki/Vogels" title="Vogels">vogel</a> of <a href="/wiki/Insecten" title="Insecten">insect</a>, dat zijn <a href="/wiki/Ei_(dier)" title="Ei (dier)">eieren</a> in het nest van een andere diersoort legt om zo niet zijn eigen jongen groot te hoeven brengen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Parasitisme_bij_planten">Parasitisme bij planten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Parasitisme bij planten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Parasitisme bij planten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG/260px-Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG/390px-Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG/520px-Rafflesia_arnoldi_2013-12-31_21-48.JPG 2x" data-file-width="2394" data-file-height="1794" /></a><figcaption>Bloem van <i>Rafflesia arnoldii</i>.</figcaption></figure> <p>Parasieten (soms ook genoemd: '<a href="/wiki/Woekerplant" title="Woekerplant">woekerplanten</a>') komen ook voor bij de <a href="/wiki/Vaatplanten" title="Vaatplanten">vaatplanten</a>. Zo hebben <a href="/wiki/Bremraap" title="Bremraap">bremrapen</a> geen <a href="/wiki/Chlorofyl" title="Chlorofyl">chlorofyl</a>. Hun <a href="/wiki/Voedingsstof" title="Voedingsstof">voedingsstoffen</a> betrekken ze volledig van hun gastheer. De plant kan jarenlang onder de grond leven als een knol die via de <a href="/wiki/Wortel_(plant)" title="Wortel (plant)">wortels</a> van de gastheer aan zijn voedingsstoffen komt. Na een aantal jaren blijkt de aanwezigheid van de parasiet doordat bovengronds de witte, paarse of bruine bloemstengels te zien zijn. Een ander voorbeeld is de tropische <i><a href="/wiki/Rafflesia_arnoldii" title="Rafflesia arnoldii">Rafflesia arnoldii</a></i>, die bekend staat om zijn bloem, die de grootste solitaire bloem op aarde is. De plant heeft verder geen waarneembare bladeren, wortels of stengels. </p><p>Er komen bij de vaatplanten ook <a href="/wiki/Halfparasiet" title="Halfparasiet">halfparasieten</a> voor. In dit geval wordt water met de daarin opgeloste minerale <a href="/wiki/Zouten" title="Zouten">zouten</a> van de gastheer betrokken. Halfparasieten hebben bladgroen en kunnen de <a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">fotosyntheseproducten</a> zelf aanmaken. Voorbeelden van halfparasitaire planten zijn te vinden in de geslachten <a href="/wiki/Maretak" title="Maretak">maretak</a>, <a href="/wiki/Bergvlas" title="Bergvlas">bergvlas</a>, <a href="/wiki/Ratelaar" title="Ratelaar">ratelaar</a>, <a href="/wiki/Ogentroost" title="Ogentroost">ogentroost</a> en <a href="/wiki/Zwartkoren" title="Zwartkoren">zwartkoren</a>. </p> <table class="wikitable sortable vatop"> <caption>Ordes en families met parasitaire plantensoorten </caption> <tbody><tr> <th>Orde </th> <th>Familie </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Boraginales" title="Boraginales">Boraginales</a> Berchtold & J. Presl, nom. cons. </td> <td><a href="/wiki/Lennoaceae" title="Lennoaceae">Lennoaceae</a> Solms-Laubach = <a href="/wiki/Ruwbladigenfamilie" title="Ruwbladigenfamilie">Ruwbladigenfamilie</a> Juss. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Cucurbitales" title="Cucurbitales">Cucurbitales</a> Berchtold & J. Presl </td> <td><a href="/wiki/Apodanthaceae" title="Apodanthaceae">Apodanthaceae</a> Takhtajan </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Ericales" title="Ericales">Ericales</a> Dumortier </td> <td><a href="/wiki/Mitrastemonaceae" title="Mitrastemonaceae">Mitrastemonaceae</a> Makino = Mitrastemmataceae </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Lamiales" title="Lamiales">Lamiales</a> Bromhead </td> <td><a href="/wiki/Bremraapfamilie" title="Bremraapfamilie">Bremraapfamilie</a> Vent. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Laurales" title="Laurales">Laurales</a> Berchtold & Presl </td> <td><a href="/wiki/Laurierfamilie" title="Laurierfamilie">Laurierfamilie</a> A. L. de Jussieu (1789) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Malpighiales" title="Malpighiales">Malpighiales</a> C. Martius </td> <td><a href="/wiki/Rafflesiaceae" title="Rafflesiaceae">Rafflesiaceae</a> Dumort. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Malvales" title="Malvales">Malvales</a> Berchtold & J. Presl </td> <td><a href="/wiki/Cytinaceae" title="Cytinaceae">Cytinaceae</a> A. Rich. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Piperales" title="Piperales">Piperales</a> Dumortier </td> <td><a href="/wiki/Hydnoraceae" title="Hydnoraceae">Hydnoraceae</a> C. A. Agardh. (1821) </td></tr> <tr> <td rowspan="19"><a href="/wiki/Santalales" title="Santalales">Santalales</a> Berchtold & J. Presl </td> <td><a href="/wiki/Erythropalaceae" title="Erythropalaceae">Erythropalaceae</a> Planch ex Miquel (1856) </td></tr> <tr> <td>Strombosiaceae Tiegh. (1899) </td></tr> <tr> <td>Ximeniaceae Horan (1834) </td></tr> <tr> <td>Coulaceae Tiegh. (1897) </td></tr> <tr> <td>Aptandraceae Miers (1853) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Octoknemaceae" title="Octoknemaceae">Octoknemaceae</a> Soler (1908) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Olacaceae" title="Olacaceae">Olacaceae</a> s. str. R.Brown (1818) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Schoepfiaceae" title="Schoepfiaceae">Schoepfiaceae</a> Blume (1850) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Misodendraceae" title="Misodendraceae">Misodendraceae</a> J.Agardh (1858) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Loranthaceae" title="Loranthaceae">Loranthaceae</a> Juss. (1808) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Opiliaceae" title="Opiliaceae">Opiliaceae</a> Valeton (1886) </td></tr> <tr> <td>Comandraceae Nickrent & Der (2010) * </td></tr> <tr> <td>Thesiaceae Vest (1818) * </td></tr> <tr> <td>Cervantesiaceae Nickrent & Der (2010) * </td></tr> <tr> <td>Nanodeaceae Nickrent & Der (2010) * </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Sandelhoutfamilie" title="Sandelhoutfamilie">Santalaceae</a> R. Br. (1810), emend. (s. str.) * </td></tr> <tr> <td>Amphorogynaceae (Stauffer ex Stearn) Nickrent & Der * </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Viscaceae" title="Viscaceae">Viscaceae</a> Batsch * </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Balanophoraceae" title="Balanophoraceae">Balanophoraceae</a> L. C. Richard & A. Richard </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Saxifragales" title="Saxifragales">Saxifragales</a> Bercht. & J. Presl. </td> <td><a href="/wiki/Cynomoriaceae" title="Cynomoriaceae">Cynomoriaceae</a> Lindley </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Solanales" title="Solanales">Solanales</a> Dumort. </td> <td><a href="/wiki/Windefamilie" title="Windefamilie">Convolvulaceae</a> Dumortier </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Zygophyllales" title="Zygophyllales">Zygophyllales</a> Chalk </td> <td><a href="/wiki/Krameriaceae" title="Krameriaceae">Krameriaceae</a> Dumortier </td></tr> <tr class="sortbottom"> <th colspan="2">* binnen <a href="/wiki/Sandelhoutfamilie" title="Sandelhoutfamilie">Santalaceae</a> R. Brown s. lat. </th></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Parasitisme_bij_schimmels">Parasitisme bij schimmels</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Parasitisme bij schimmels" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Parasitisme bij schimmels"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Verschillende schimmelsoorten parasiteren op elkaar. Voorbeelden van parasiterende schimmels zijn <i>Parasitella parasitica</i> en <i>Chaetocladium brefeldii</i>. Het zijn schimmels met veelkernige <a href="/wiki/Schimmeldraad" title="Schimmeldraad">schimmeldraden</a>. Bij versmelting van de parasitaire schimmeldraad (fusieparasitisme) met die van de waard komen het <a href="/wiki/Cytoplasma" title="Cytoplasma">cytoplasma</a> en de kernen in het cytoplasma van de waard. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trivia">Trivia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Trivia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Trivia"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Stekende insecten worden niet tot de parasieten gerekend, ze leven wel ten koste (via <a href="/wiki/Hematofagie" class="mw-redirect" title="Hematofagie">hematofagie</a>) van, maar niet samen met hun prooi.</li> <li>Van <a href="/wiki/Predatie" title="Predatie">predatie</a> is sprake als een individu van de ene soort, individuen van een andere soort vangt en opeet tijdens zijn leven. Het is geen vorm van parasitisme.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Parasiet&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Parasietenwaan" title="Parasietenwaan">Parasietenwaan</a></li> <li><a href="/wiki/Biotroof" title="Biotroof">Biotroof</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304380012001251"><span style="font-variant:small-caps;">Logana J.D., J. Janovy, B.E. Bunkera</span> <i>The life cycle and fitness domain of gregarine (</i>Apicomplexa<i>) parasites</i></a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Strikt gezien is een virus geen parasiet, omdat het geen levend organisme is.</span> </li> <li id="cite_note-Generatie-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Generatie_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Generatie_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Hier worden dezelfde termen gebruikt als bij de <a href="/wiki/Generatiewisseling" title="Generatiewisseling">generatiewisseling</a>, maar met een geheel andere betekenis.</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Levenscyclus_en_voortplanting_van_organismen" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_levenscyclus" title="Sjabloon:Navigatie levenscyclus"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_levenscyclus&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Levenscyclus_en_voortplanting_van_organismen" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Levenscyclus_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Levenscyclus (hoofdbetekenis)">Levenscyclus</a> en <a href="/wiki/Voortplanting_(biologie)" title="Voortplanting (biologie)">voortplanting</a> van organismen</div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:100%;"><tbody><tr><td class="links" style="width:17em;"><b><a href="/wiki/Ongeslachtelijke_voortplanting" title="Ongeslachtelijke voortplanting">Ongeslachtelijke voortplanting</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Apomixie" title="Apomixie">apomixis</a> · <a href="/wiki/Automixie" title="Automixie">automixie</a> · <a href="/wiki/Binaire_deling" title="Binaire deling">binaire deling</a> · <a href="/wiki/Maagdelijke_voortplanting" title="Maagdelijke voortplanting">maagdelijke voortplanting · parthenogenese</a> · <a href="/wiki/Vegetatieve_vermeerdering" title="Vegetatieve vermeerdering">vegetatieve vermeerdering</a> · <a href="/wiki/Knopvorming" title="Knopvorming">knopvorming</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Geslachtelijke_voortplanting" title="Geslachtelijke voortplanting">Geslachtelijke voortplanting</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Mannelijk_(biologie)" title="Mannelijk (biologie)">mannelijk (♂)</a> · <a href="/wiki/Vrouwelijk_(biologie)" title="Vrouwelijk (biologie)">vrouwelijk (♀)</a> · <a href="/wiki/Eenslachtig" title="Eenslachtig">eenslachtig</a> · <a href="/wiki/Tweeslachtigheid" title="Tweeslachtigheid">tweeslachtig (<big style="line-height: 50%;">⚥</big>)</a> · <a href="/wiki/Geslachtsverdeling" title="Geslachtsverdeling">geslachtsverdeling</a> · <a href="/wiki/Eenhuizig" title="Eenhuizig">eenhuizig</a> (<a href="/wiki/Dichogamie" title="Dichogamie">dichogamie</a> · <a href="/wiki/Protandrie" title="Protandrie">protandrie</a> · <a href="/wiki/Protogynie" title="Protogynie">protogynie</a>) · <a href="/wiki/Tweehuizig" title="Tweehuizig">tweehuizig</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Metamorfose_(biologie)" title="Metamorfose (biologie)">Metamorfose</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Gedaanteverwisseling" title="Gedaanteverwisseling">gedaanteverwisseling</a> (<a href="/wiki/Volledige_gedaanteverwisseling" title="Volledige gedaanteverwisseling">volledige gedaanteverwisseling</a> - <a href="/wiki/Onvolledige_gedaanteverwisseling" title="Onvolledige gedaanteverwisseling">onvolledige gedaanteverwisseling</a>) · <a href="/wiki/Ei_(dier)" title="Ei (dier)">ei</a> · <a href="/wiki/Imago_(biologie)" title="Imago (biologie)">imago</a> · <a href="/wiki/Stadium_(biologie)" title="Stadium (biologie)">instar</a> · <a href="/wiki/Larve" title="Larve">larve</a> · <a href="/wiki/Nimf_(biologie)" title="Nimf (biologie)">nimf</a> · <a href="/wiki/Verpopping" title="Verpopping">pop</a> · <a href="/wiki/Subimago" title="Subimago">subimago</a> · <a href="/wiki/Vervelling" title="Vervelling">vervelling</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a class="mw-selflink selflink">Parasitisme</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Infestatie" title="Infestatie">ectoparasiet</a> · <a href="/wiki/Endoparasiet" title="Endoparasiet">endoparasiet</a> · <a href="/wiki/Gastheer_(biologie)" title="Gastheer (biologie)">gastheer</a> · <a href="/wiki/Gastheerwisseling" title="Gastheerwisseling">gastheerwisseling</a> · <a href="/wiki/Infestatie" title="Infestatie">infestatie</a> · <a class="mw-selflink selflink">parasiet</a> · <a href="/wiki/Tussengastheer" title="Tussengastheer">tussengastheer</a> · <a href="/wiki/Tussenwaardplant" title="Tussenwaardplant">tussenwaardplant</a> · <a href="/wiki/Vector_(overbrenger_van_ziekten)" title="Vector (overbrenger van ziekten)">vector</a> · <a href="/wiki/Gastheer_(biologie)" title="Gastheer (biologie)">waard</a> · <a href="/wiki/Waardplant" title="Waardplant">waardplant</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Levenscyclus_(hoofdbetekenis)#Mijlpalen_van_de_levenscyclus" class="mw-redirect" title="Levenscyclus (hoofdbetekenis)">Mijlpalen van de levenscyclus</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Meiose_(voortplanting)" title="Meiose (voortplanting)">meiose, reductiedeling</a> · <a href="/wiki/Gameet" title="Gameet">gameet</a> (<a href="/wiki/Eicel" title="Eicel">eicel</a>, <a href="/wiki/Zaadcel" title="Zaadcel">zaadcel</a>) · <a href="/wiki/Bevruchting" title="Bevruchting">bevruchting</a> (<a href="/wiki/Plasmogamie" title="Plasmogamie">plasmogamie</a> · <a href="/wiki/Karyogamie" title="Karyogamie">karyogamie</a>) · <a href="/wiki/Zygote" title="Zygote">zygote</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Generatiewisseling" title="Generatiewisseling">Generatiewisseling</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Monogenetische_cyclus" title="Monogenetische cyclus">monogenetische cyclus</a> · <a href="/wiki/Digenetische_cyclus" title="Digenetische cyclus">digenetische cyclus</a> · <a href="/wiki/Trigenetische_cyclus" title="Trigenetische cyclus">trigenetische cyclus</a> · <a href="/wiki/Gametofoor" title="Gametofoor">gametofoor</a> · <a href="/wiki/Gametofyt" title="Gametofyt">gametofyt</a> · <a href="/wiki/Gametogenese" title="Gametogenese">gametogenese</a> · <a href="/wiki/Generatie_(biologie)" title="Generatie (biologie)">generatie</a> · <a href="/wiki/Spore" title="Spore">spore</a> · <a href="/wiki/Sporofyt" title="Sporofyt">sporofyt</a> · <a href="/wiki/Voorkiem" title="Voorkiem">voorkiem</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Kernfasewisseling" title="Kernfasewisseling">Kernfasewisseling</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dikaryon" title="Dikaryon">dikaryon</a> · <a href="/wiki/Diplofase" title="Diplofase">diplofase</a> · <a href="/wiki/Diplohaplont" title="Diplohaplont">diplohaplofasische · diplohaplont</a> · <a href="/wiki/Diplont" title="Diplont">diplofasische cyclus · diplont</a> · <a href="/wiki/Diplo%C3%AFdie" title="Diploïdie">diploïdie</a> · <a href="/wiki/Haplofase" title="Haplofase">haplofase</a> · <a href="/wiki/Haplo%C3%AFdie" title="Haploïdie">haploïdie</a> · <a href="/wiki/Kernfase" title="Kernfase">kernfase</a> · <a href="/wiki/Haplont" title="Haplont">haplofasische cyclus · haplont</a> · <a href="/wiki/Diplohaplont" title="Diplohaplont">heterofasische cyclus</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Meiose_(voortplanting)" title="Meiose (voortplanting)">Meiotische deling</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Diplont" title="Diplont">gametische meiose</a> · <a href="/wiki/Diplohaplont" title="Diplohaplont">intermediaire meiose · sporische meiose</a> · <a href="/wiki/Haplont" title="Haplont">zygotische meiose</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Plo%C3%AFdie" title="Ploïdie">Ploïdie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Haplo%C3%AFdie" title="Haploïdie">haploïdie</a> · <a href="/wiki/Diplo%C3%AFdie" title="Diploïdie">diploïdie</a> · <a href="/wiki/Diplo%C3%AFdisatie" title="Diploïdisatie">diploïdisatie</a> · <a href="/wiki/Fractionatie_(genetica)" title="Fractionatie (genetica)">fractionatie</a> · <a href="/wiki/Triplo%C3%AFdie" title="Triploïdie">triploïdie</a> · <a href="/wiki/Tetraplo%C3%AFdie" title="Tetraploïdie">tetraploïdie</a> · <a href="/wiki/Hexaplo%C3%AFdie" title="Hexaploïdie">hexaploïdie</a> · <a href="/wiki/Octoplo%C3%AFdie" title="Octoploïdie">octoploïdie</a> · <a href="/wiki/Euplo%C3%AFdie" title="Euploïdie">euploïdie</a> (<a href="/wiki/Alloplo%C3%AFdie" title="Alloploïdie">alloploïdie</a> · <a href="/wiki/Autoplo%C3%AFdie" title="Autoploïdie">autoploïdie</a>) · <a href="/wiki/Aneuplo%C3%AFdie" title="Aneuploïdie">aneuploïdie</a> · <a href="/wiki/Polyplo%C3%AFdie" title="Polyploïdie">polyploïdie</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Afwisseling_van_individuen" title="Afwisseling van individuen">Afwisseling van individuen</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Haplobiont" title="Haplobiont">haplobiont</a> · <a href="/wiki/Diplobiont" title="Diplobiont">diplobiont</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Verdere:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Levenscyclus_(zaadplanten)" title="Levenscyclus (zaadplanten)">levenscyclus (zaadplanten)</a> · <a href="/wiki/Levensfase" title="Levensfase">levensfase</a> · <a href="/wiki/Chronologie_van_de_menselijke_zwangerschapsontwikkeling" title="Chronologie van de menselijke zwangerschapsontwikkeling">zwangerschapsontwikkeling (mens)</a> · <a href="/wiki/Embryogenese" title="Embryogenese">embryogenese</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Voedingsfysiologie,_dieren_en_micro-organismen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_voedingsgewoontes" title="Sjabloon:Navigatie voedingsgewoontes"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_voedingsgewoontes&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Voedingsfysiologie,_dieren_en_micro-organismen" class="navigatie-titel">Voedingsfysiologie, dieren en micro-organismen</div> <div class="navigatie-inhoud"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><a href="/wiki/Carnivoor" title="Carnivoor">Carnivorie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Avivoor" title="Avivoor">avivoor</a> · <a href="/wiki/Formicivoor" title="Formicivoor">formicivoor</a> · <a href="/wiki/Hematofaag" title="Hematofaag">hematofaag</a> · <a href="/wiki/Hypercarnivoor" title="Hypercarnivoor">hypercarnivoor</a> · <a href="/w/index.php?title=Hypocarnivoor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hypocarnivoor (de pagina bestaat niet)">hypocarnivoor</a> · <a href="/wiki/Insectivoor_(ecologie)" title="Insectivoor (ecologie)">insectivoor</a> · <a href="/wiki/Kannibalisme" title="Kannibalisme">kannibalisme</a> · <a href="/w/index.php?title=Lepidofaag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lepidofaag (de pagina bestaat niet)">lepidofaag</a> · <a href="/w/index.php?title=Mesocarnivoor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesocarnivoor (de pagina bestaat niet)">mesocarnivoor</a> · <a href="/w/index.php?title=Molluscivoor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molluscivoor (de pagina bestaat niet)">molluscivoor</a> · <a href="/wiki/Nematovoor" title="Nematovoor">nematovoor</a> · <a href="/wiki/Ophifaag" title="Ophifaag">ophifaag</a> · <a href="/wiki/Piscivoor" title="Piscivoor">piscivoor</a> · <a href="/wiki/Spongivoor" title="Spongivoor">spongivoor</a> · <a href="/wiki/Vermivoor" title="Vermivoor">vermivoor</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Herbivoor" title="Herbivoor">Herbivorie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Folivoor" title="Folivoor">folivoor</a> · <a href="/wiki/Fungivoor" title="Fungivoor">fungivoor</a> · <a href="/wiki/Frugivoor" title="Frugivoor">frugivoor</a> · <a href="/wiki/Graminivoor" title="Graminivoor">graminivoor</a> · <a href="/w/index.php?title=Granivoor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Granivoor (de pagina bestaat niet)">granivoor</a> · <a href="/wiki/Nectarivoor" title="Nectarivoor">nectarivoor</a> · <a href="/w/index.php?title=Osteofagie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osteofagie (de pagina bestaat niet)">osteofagie</a> · <a href="/wiki/Palynivoor" title="Palynivoor">palynivoor</a> · <a href="/wiki/Xylofaag" title="Xylofaag">xylofaag</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Embryonaal:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Adelfofagie" title="Adelfofagie">adelfofagie</a> · <a href="/wiki/Matrofagie" title="Matrofagie">matrofagie</a> · <a href="/wiki/O%C3%B6fagie" title="Oöfagie">oöfagie</a> · <a href="/w/index.php?title=Pedofagie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedofagie (de pagina bestaat niet)">pedofagie</a> · <a href="/wiki/Placentofagie" title="Placentofagie">placentofagie</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Cellulair:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Endocytose" title="Endocytose">endocytose</a> · <a href="/wiki/Endosymbiose" title="Endosymbiose">endosymbiose</a> · <a href="/wiki/Fagocytose" title="Fagocytose">fagocytose</a> · <a href="/wiki/Kleptoplastie" title="Kleptoplastie">kleptoplastie</a> · <a href="/wiki/Myzocytose" title="Myzocytose">myzocytose</a> · <a href="/wiki/Pinocytose" title="Pinocytose">pinocytose</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Overige:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bacterivoor" title="Bacterivoor">bacterivoor</a> · <a href="/wiki/Commensalisme" title="Commensalisme">commensalisme</a> · <a href="/wiki/Coprofagie" title="Coprofagie">coprofagie</a> · <a href="/wiki/Detrivoor" title="Detrivoor">detrivoor</a> · <a href="/wiki/Geofagie" title="Geofagie">geofagie</a> · <a href="/w/index.php?title=Microbivoor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbivoor (de pagina bestaat niet)">microbivoor </a> · <a href="/wiki/Mutualisme" title="Mutualisme">mutualisme</a> · <a href="/wiki/Omnivoor" title="Omnivoor">omnivoor</a> · <a class="mw-selflink selflink">parasitisme</a> · <a href="/wiki/Planktivoor" title="Planktivoor">planktivoor</a> · <a href="/wiki/Saprofagie" title="Saprofagie">saprofagie</a> · <a href="/wiki/Xenofagie" title="Xenofagie">xenofagie</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Parasites#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Parasites">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Parasites#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Parasites">Parasites</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parasiet&oldid=68381928">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parasiet&oldid=68381928</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Parasiet" title="Categorie:Parasiet">Parasiet</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Ecologie" title="Categorie:Ecologie">Ecologie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Plantenfysiologie" title="Categorie:Plantenfysiologie">Plantenfysiologie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Fysiologie" title="Categorie:Fysiologie">Fysiologie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 14 nov 2024 om 19:44.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Parasiet&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-pqfbt","wgBackendResponseTime":167,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.156","walltime":"0.248","ppvisitednodes":{"value":1229,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":34336,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13703,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5699,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 144.668 1 -total"," 29.00% 41.948 1 Sjabloon:Commonscat"," 25.47% 36.844 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 24.89% 36.005 1 Sjabloon:Navigatie_levenscyclus"," 21.68% 31.364 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 16.35% 23.649 1 Sjabloon:Appendix"," 15.31% 22.142 1 Sjabloon:Zijbalk_symbiose"," 14.37% 20.782 1 Sjabloon:References"," 10.88% 15.743 2 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 8.25% 11.935 1 Sjabloon:Navigatie_voedingsgewoontes"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.005","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":638353,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6597446f9d-cpspl","timestamp":"20241114201954","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Parasiet","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Parasiet","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10253316","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10253316","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-03-20T14:27:18Z","dateModified":"2024-11-14T18:44:45Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/9e\/Parasitismus.jpg","headline":"organisme dat leeft op een ander organisme"}</script> </body> </html>