PART陌 PROGRAMI

<!DOCTYPE html> <html lang="tr"> <head> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no" /> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title> PART陌 PROGRAMI </title> <link rel="shortcut icon" type="image/x-icon" href="/front/v2/assets/images/icon/favicon.ico"> <link href="https://fonts.googleapis.com/css2?family=Poppins:wght@300;400;500;600;700&display=block" rel="stylesheet"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/bootstrap.min.css"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/fontawesome-all.min.css"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/jquery.fancybox.min.css"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/aos.css"> <link href="https://cdn.jsdelivr.net/npm/select2@4.1.0-rc.0/dist/css/select2.min.css" rel="stylesheet" /> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/adaylarmap.css"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/banner.css"> <link rel="stylesheet" href="/front/v2/assets/css/styles.css?v=1"> <link href="/front/css/plugins.css" rel="stylesheet"> <link href="/front/css/cropper.css" rel="stylesheet">  <script async type="text/javascript" src="https://static.cdn.admatic.com.tr/dist/pixel.min.js"></script> <script type="text/javascript"> window.trackingbyadmatic = window.trackingbyadmatic || []; (window.trackingbyadmatic || []).push({ "id": "65fc350d170ffd02734b1917", "type": "user", "cache": 120 }); </script>  <script src="https://cdn.onesignal.com/sdks/OneSignalSDK.js" async=""></script> <script> var OneSignal = window.OneSignal || []; OneSignal.push(function() { OneSignal.init({ appId: "50a607d6-a0c1-4bae-a070-cc702aac09de", }); }); </script> <link rel="stylesheet" href="/front/css/intlTelInput.css"> <link rel="canonical" href="https://devapartisi.org/temel-metinler/parti-programi" /> <link rel="stylesheet" href="/front/css/datepicker.css"> <meta name="csrf-token" content="pA8TeNlivElisaYcg1ey9mGCiPbf8hZgaJrWnRjf" /> <meta name="description" content="" /> <style> .async-hide { opacity: 0 !important } </style> <script> (function(a, s, y, n, c, h, i, d, e) { s.className += ' ' + y; h.start = 1 * new Date; h.end = i = function() { s.className = s.className.replace(RegExp(' ?' + y), '') }; (a[n] = a[n] || []).hide = h; setTimeout(function() { i(); h.end = null }, c); h.timeout = c; })(window, document.documentElement, 'async-hide', 'dataLayer', 4000, { 'GTM-T3LBN2N': true }); </script> <script> (function(w, d, s, l, i) { w[l] = w[l] || []; w[l].push({ 'gtm.start': new Date().getTime(), event: 'gtm.js' }); var f = d.getElementsByTagName(s)[0], j = d.createElement(s), dl = l != 'dataLayer' ? '&l=' + l : ''; j.async = true; j.src = 'https://www.googletagmanager.com/gtm.js?id=' + i + dl; f.parentNode.insertBefore(j, f); })(window, document, 'script', 'dataLayer', 'GTM-T3LBN2N'); </script> </head> <body>  <noscript> <iframe src="https://www.googletagmanager.com/ns.html?id=GTM-T3LBN2N" height="0" width="0" style="display:none;visibility:hidden"> </iframe> </noscript>   <noscript> <iframe src="https://www.googletagmanager.com/ns.html?id=GTM-TXPSBDJ" height="0" width="0" style="display:none;visibility:hidden"> </iframe> </noscript>  <header> <div class="container"> <div class="left"> <div class="logo"> <a href="/">Demokrasi ve At谋l谋m Partisi</a> </div> <div class="open-menu"> <a class="desktop"><span>MEN脺</span><span></span><span></span></a> <a class="mobile"><span>MEN脺</span><span></span><span></span></a> </div> </div> <div class="right"> <div class="menu"> <ul> <li class="dropdown"> <a href="#" class="desktop">TEMEL MET陌NLER</a> <a class="mobile">TEMEL MET陌NLER<i class="fas fa-chevron-down"></i></a> <ul> <li><a href="/temel-metinler/parti-tuzugu">Parti T眉z眉臒眉</a></li> <li><a href="/temel-metinler/parti-programi">Parti Program谋</a></li> <li><a href="/temel-metinler/kurumsal-kimlik">Kurumsal Kimlik</a></li> <li><a href="/temel-metinler/genel-baskan-konusmalari">Genel Ba艧kan Konu艧malar谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://devahazir.devapartisi.org.tr/">Eylem Planlar谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://devapartisi.org/guclendirilmis-parlamenter-sistem/mutabakat-metinleri">G眉莽lendirilmi艧 Parlamenter Sistem</a></li> <li class="nav-item dropdown dropdown-hover"> <a class="nav-link dropdown-toggle" href="#" id="dropdown01" data-toggle="dropdown" aria-haspopup="true" aria-expanded="false">Y枚netmelikler</a> <div class="dropdown-menu" aria-labelledby="dropdown01"> <a class="dropdown-item" href="/temel-metinler/ilkeler-yonetmeligi">Etik 陌lkeler Y枚netmeli臒i</a> <a class="dropdown-item" href="/temel-metinler/uyelik-yonetmeligi">脺yelik Y枚netmeli臒i</a> </div> </li>  </ul> </li> <li class="dropdown"> <a href="#" class="desktop">PART陌 B陌R陌MLER陌</a> <a class="mobile">PART陌 B陌R陌MLER陌<i class="fas fa-chevron-down"></i></a> <ul> <li><a href="/teskilat/genel-baskan">Genel Ba艧kan</a></li> <li><a href="/teskilat/baskanlik-kurulu">Genel Merkez Ba艧kanl谋k Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/yonetim-kurulu">Genel Merkez Y枚netim Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/disiplin-kurulu">Merkez Disiplin Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/ilkeler-ve-degerler-kurulu">陌lkeler ve De臒erler Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/kurucu-uyeler">Kurucu 脺yeler</a></li> <li><a href="/teskilat/milletvekilleri">Milletvekilleri</a></li> <li><a href="/teskilat/il-baskanlari">陌l Ba艧kanlar谋</a></li> <li><a href="/teskilat/il-ilce-teskilatlari">陌l ve 陌l莽e Te艧kilatlar谋</a></li> </ul> </li> <li class="dropdown"> <a href="#" class="desktop">BA艦KANLIKLAR</a> <a class="mobile">BA艦KANLIKLAR<i class="fas fa-chevron-down"></i></a> <ul> <li><a target="_blank" href="https://dijital.devapartisi.org.tr/">Sanayi, Giri艧imcilik ve Dijital D枚n眉艧眉m Politikalar谋 Ba艧kanl谋臒谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://disisleri.devapartisi.org.tr/">D谋艧i艧leri ve G眉venlik Politikalar谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://cevre.devapartisi.org.tr/">Do臒a Haklar谋 ve 脟evre Politikalar谋 Ba艧kanl谋臒谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://ekonomi.devapartisi.org.tr/">Ekonomi ve Finans Politikalar谋 Ba艧kanl谋臒谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://egitim.devapartisi.org.tr/">E臒itim Politikalar谋</a> </li> <li><a target="_blank" href="https://genclik.devapartisi.org.tr/">Gen莽lik Politikalar谋</a> </li> <li><a target="_blank" href="https://hukuk.devapartisi.org.tr/">Hukuk ve Adalet Politikalar谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://kadin.devapartisi.org.tr/">Kad谋n Politikalar谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://kultursanat.devapartisi.org.tr/">K眉lt眉r, Sanat ve Turizm Politikalar谋 Ba艧kan谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://saglik.devapartisi.org.tr/">Sa臒l谋k Politikalar谋</a> </li> <li><a target="_blank" href="https://sektorel.devapartisi.org.tr/">Tar谋m, Enerji ve Ula艧t谋rma Politikalar谋 Ba艧kan谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://siviltoplum.devapartisi.org.tr/">Sivil Toplumla 陌li艧kiler Ba艧kanl谋臒谋</a></li> <li><a target="_blank" href="https://yerelyonetimler.devapartisi.org.tr/">Yerel Y枚netimler ve 艦ehircilik Politikalar谋</a></li> </ul> </li> <li><a href="/parti/bize-katilin">B陌ZE KATILIN</a></li> <li><a href="/parti/serbest-kursu">S陌Z陌 D陌NL陌YORUZ</a></li> <li><a href="/parti/e-arsiv">HABERLER</a></li> <li><a href="/parti/sik-sorulan-sorular">SORULAR / CEVAPLAR</a></li> </ul> </div> <div class="quick-menu"> <ul> <li> <a target="_blank" href="https://devahazir.devapartisi.org.tr/"> <div> <img height="28" src="https://cdn.devapartisi.org/external-images/deva-hazir-logo.svg"><span>EYLEM PLANLARI</span> </div> </a> </li> <li> <a href="/parti/bagis-yap"> <div> <img src="/front/v2/assets/images/icon/donate.svg"><span>BA臑I艦 YAPIN</span> </div> </a> </li> <li> <a href="/parti/gonullu-olun"> <div> <img src="/front/v2/assets/images/icon/volunteer.svg"><span>G脰N脺LL脺 OL!</span> </div> </a> </li> <li> <a href="/parti/bize-yazin"> <div> <img src="/front/v2/assets/images/icon/write-us.svg"><span>B陌ZE YAZIN</span> </div> </a> </li> </ul> </div> <div class="close-menu"> <a><span></span><span></span></a> </div> </div> </div> </header> <div class="page-title"> <div class="bg" style="background-image:url('https://cdn-deva.devapartisi.org/front/parti-programi-u1ufh77rdzzvjo.jpeg');"></div> <div class="container"> <h1>PART陌 PROGRAMI</h1> <div class="icon"><img src="/front/v2/assets/images/icon/down-arrow.svg"></div> </div> </div> <div class="page-content"> <div class="container"> <div id="deva-sesli" class="text-center m-auto pb-5"> <h3>G枚rme Engelliler i莽in Sesli Parti Program谋m谋z</h3> <p>Parti Program谋n谋 Sesli dinlemek i莽in a艧a臒谋daki oynat tu艧una bas谋n谋z.</p> <audio controls> <source src="https://cdn.devapartisi.org/mp3/DEVA-Program-Sesli.mp3" type="audio/mpeg"> Browser mp3 oynatmay谋 desteklemiyor. </audio> </div> <div class="document-download-link text-right mb-3"> <a href="https://cdn.devapartisi.org/14/DEVA-PARTI%CC%87SI%CC%87-PROGRAMI2.pdf">PART陌 PROGRAMINI 陌ND陌R<i class="fas fa-arrow-down"></i></a> <a style="margin-left:20px" href="https://cdn.devapartisi.org/docs/deva-programme-en.pdf">ENGLISH VERSION<i class="fas fa-arrow-down"></i></a> </div> <div class="general-accordion"> <div class="item" id="giris"> <h5 class="acr-title">G陌R陌艦</h5> <div class="acr-content"> <h1><a name="_Toc34572896"></a></h1> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi, parti program谋nda yer alan politikalar谋n gerçekle艧tirilmesi suretiyle; kuvvetler ayr谋l谋臒谋 esas谋na ve hukukun üstünlü臒üne dayanan; yarg谋n谋n tarafs谋z ve ba臒谋ms谋zl谋臒谋 ile hukuk güvenli臒inin en üst düzeyde sa臒land谋臒谋; kat谋l谋mc谋 ve ço臒ulcu demokrasinin hakim oldu臒u; uluslararas谋 sözle艧meler ve evrensel de臒erler çerçevesinde temel insan haklar谋n谋n ve ba艧ta ifade ile bas谋n özgürlü臒ü olmak üzere tüm özgürlüklerin garanti alt谋na al谋nd谋臒谋; 艧iddet, korku, bask谋, ötekile艧tirme, ayr谋艧t谋rma ve ayr谋mc谋l谋臒谋n ya艧anmad谋臒谋; hukuka ba臒l谋, vatanda艧 odakl谋, kat谋l谋mc谋, tarafs谋z, saydam, hesap verebilir, denetlenebilir, etkili ve verimli bir kamu yönetiminin hayata geçirildi臒i; herkesin insan onuruna yara艧谋r ya艧am ve refah standartlar谋na ula艧t谋臒谋; çocuklar谋m谋z谋n ve gençlerimizin gelece臒e umutla bakt谋臒谋, milletimizin bar谋艧 ve huzur içinde ya艧ayaca臒谋, sayg谋n ve güçlü bir Türkiye idealini gerçekle艧tirmek amac谋yla kurulmu艧tur.</p> <p>Partimiz tüm politika olu艧turma, karar alma ve uygulamalar谋nda; 艧effafl谋k, hesap verebilirlik, dürüstlük, ço臒ulculuk, kat谋l谋mc谋l谋k, kurumsalla艧ma, her alanda liyakat谋 esas alma, i艧i ehline verme, isti艧areye ve ortak akla dayal谋 yönetim, vatanda艧lar谋m谋z aras谋nda hiçbir ayr谋m yapmama, her ko艧ulda geli艧mi艧 bir demokrasiyi, insan haklar谋n谋, özgürlükleri ve hukukun üstünlü臒ünü savunma,  toplumun de臒erlerine, ihtiyaç ve taleplerine duyarl谋 olma, kendini de臒erlendirmede tevazu ve ahlak谋 temel alma, politika uygulamalar谋nda tutarl谋l谋k, öngörülebilirlik ve bütüncül yakla艧谋m谋 esas alma ilkelerine ba臒l谋 kalacakt谋r.</p> <p>Bu ilkeler do臒rultusunda amac谋m谋z谋 gerçekle艧tirmek için bütün samimiyet ve gayretimizle çal谋艧aca臒谋m谋za tüm vatanda艧lar谋m谋za söz veriyoruz.</p> <h1><a name="_Toc34572897"></a></h1> <p>Kamu kurumu niteli臒indeki meslek örgütleri ile sivil toplum kurulu艧lar谋n谋n iç i艧leyi艧lerinde demokratik mekanizmalar谋n güçlendirilmesi için gerekli düzenlemeleri yapaca臒谋z.</p> <p> </p> </div> </div> <div class="item" id="ozgurlukcu-katilimci-ve-cogulcu-demokrasi"> <h5 class="acr-title">脰ZG脺RL脺K脟脺, KATILIMCI VE 脟O臑ULCU DEMOKRAS陌</h5> <div class="acr-content"> <h4><a name="_Toc34572898"></a><a name="_Toc34327393"></a><a name="_Toc34327329"></a><a name="_Toc33191942"></a><a name="_Toc33191877"></a>Temel Haklar ve Özgürlükler</h4> <p>Temel hak ve özgürlükler;  var olu艧la kazan谋lan, uzun tarihi mücadelelerin sonunda insanl谋臒谋n ortak de臒erleri olarak kabul gören, insan onurundan kaynakl谋 vazgeçilmez ve devredilmez haklar谋 ve özgürlükleri ifade eder.</p> <p>Partimiz, “özgürlük, e艧itlik, adalet” temelleri üzerine kurulu bir demokrasi anlay谋艧谋n谋n savunucusudur. Bu itibarla, temel hak ve özgürlükleri etnik köken, dil, din, mezhep, cinsiyet, siyasi ve sosyal aidiyet fark谋 gözetmeksizin tüm insanlar için tan谋yor ve iç hukukumuzu bu standartlara göre uyarlamay谋 hedefliyoruz. </p> <p>Partimiz, insan akl谋n谋n, sa臒duyusunun ve vicdan谋n谋n besledi臒i birliktelik ruhunun, topluma yönelen her türlü ayr谋艧t谋r谋c谋 söylem ve eyleme kar艧谋 en do臒al savunma mekanizmas谋 oldu臒una inanmaktad谋r. Bu ba臒lamda, huzur ve güven, adalet ve hukuk, insan haklar谋 ve özgürlükler, insan onuru ve insana sayg谋, sosyal refah gibi geli艧mi艧 de臒erlerle her kesimden insan谋m谋z谋 bulu艧turmak temel hedefimizdir.</p> <p>Ya艧am hakk谋, bizim için en temel, vazgeçilmez ve devredilemez bir hakt谋r. Her hal ve 艧art alt谋nda bu hakk谋n korunmas谋n谋 devletin birincil görevi olarak kabul ediyoruz.</p> <p>Dü艧ünce ve ifade özgürlü臒ü aç谋k ve demokratik toplumun vazgeçilmezidir. 陌nsan谋n her bak谋mdan geli艧mesinin özgür bir ortamda gerçekle艧ece臒ine, ülkenin geli艧mesinin, uluslararas谋 rekabetteki ba艧ar谋s谋n谋n ve ekonomik zenginli臒inin ancak özgür ve özgüvenli insanlarla mümkün olaca臒谋na inan谋yoruz. Dü艧ünce ve ifade özgürlü臒ünün önünde engellerin, korkular谋n, s谋n谋rlar谋n oldu臒u bir ülkede bunlar谋n mümkün olamayaca臒谋n谋n bilincindeyiz.</p> <p>Devletin görevi, her alanda özgürce dü艧ünmenin ve dü艧ünceyi ifade etmenin önündeki engelleri kald谋rarak aç谋k toplum 艧artlar谋n谋 olu艧turmakt谋r. En geni艧 sivil toplum kurulu艧u olan siyasi partilere dü艧en de bu konuda öncülük etmek, ülkemizde ço臒ulcu toplumsal yap谋n谋n savunucusu olmakt谋r.</p> <p>Dü艧ünce ve ifade özgürlü臒üne dayal谋 ele艧tirilerin ceza hukukunun konusu olmas谋 kabul edilemez. Dü艧ünce ve ifade özgürlü臒ünün varl谋臒谋, yolsuzluk, adaletsizlik, ayr谋mc谋l谋k, kay谋rma ve hukuksuzluklar谋n ortaya ç谋kar谋lmas谋 ve kamuoyu vicdan谋nda yarg谋lanmas谋 aç谋s谋ndan hayati önem ta艧谋maktad谋r. Partimiz, dü艧ünce ve ifade özgürlü臒ünün kullan谋lmas谋n谋 engelleyecek her türlü uygulaman谋n kar艧谋s谋ndad谋r.</p> <p>陌nanman谋n, dü艧ünmenin, inanc谋n谋 ve dü艧üncesini ifade etmenin ve bunlara göre ya艧aman谋n, bu amaçla örgütlenmenin insan谋n en temel haklar谋 oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>陌nanç alan谋na müdahaleden ziyade, insanlar谋n inançlar谋n谋 korkusuzca ve tam bir huzurla ya艧ayabilecekleri özgür ortam谋 sa臒lamak ve insanlar谋n inançlar谋n谋n gere臒ini ya艧amalar谋n谋n önündeki engelleri kald谋rmak devletin temel görevidir.</p> <p>Vatanda艧lar谋m谋z谋n inanç, kültür ve referans ekseninde, hak ve özgürlük taleplerini adalet temelinde kar艧谋layacak, ötekile艧tirme hissi do臒uracak uygulamalar谋 ortadan kald谋raca臒谋z. Bu ba臒lamda Alevi vatanda艧lar谋m谋z谋n ba艧ta Cem Evlerine ili艧kin talepleri olmak üzere inanç, dü艧ünce ve davran谋艧 temelinde birikmi艧 sorunlar谋n谋n çözüme kavu艧turulmas谋 için gerekli ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Farkl谋 din ve inanç gruplar谋n谋n; varl谋klar谋n谋 koruma, sürdürme, ya艧ama ve örgütlenme özgürlükleri, kamusal görünürlüklerinin önündeki tüm kanuni ve idari engelleri ortadan kald谋raca臒谋z. 陌nsan onuruna zarar veren ve bir bütün olarak demokrasiyi tehdit eden nefret söylemlerine kar艧谋 kararl谋l谋kla mücadele edece臒iz.</p> <p>Türkiye’nin insan haklar谋na dayal谋 demokratik bir hukuk devleti olma konusundaki eksiklikleri, Kürt sorununun da kayna臒谋nda yatan temel faktördür. Uzun bir tarihi arka plana sahip olan bu sorun, iktisadi, siyasi ve insani aç谋lardan pek çok olumsuz sonuç do臒urmaktad谋r. Hayati önemi haiz bu konunun birçok boyutu bulunmakla beraber esas谋nda bu sorun, Kürt vatanda艧lar谋m谋z谋n demokratik hak, özgürlük ve e艧it vatanda艧l谋k taleplerinin kar艧谋lanmas谋yla ilgilidir.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak Kürt sorununu, vatanda艧lar谋m谋za güven temelinde siyasi kanallar谋 aç谋k tutarak, taleplerin rahatl谋kla tart谋艧谋laca臒谋 demokratik zemini in艧a ederek, özgürlük alanlar谋n谋 geni艧leterek ve hukuku tahkim ederek çözece臒iz.</p> <p>Kürt sorununu çözüme kavu艧turmu艧 bir Türkiye’nin demokraside ilerleyece臒ine, kaynaklar谋n谋 ihtiyaç duydu臒u alanlarda kullanarak ekonomisini güçlendirece臒ine, hukuki standartlar谋n谋 yükseltece臒ine, d谋艧 politikada hareket alan谋n谋 geni艧letece臒ine ve sosyal dokusunu kuvvetlendirece臒ine olan inanc谋m谋z tamd谋r.</p> <p>Bu ba臒lamda öne ç谋kan en önemli konu, anadilin korunmas谋, kullan谋lmas谋 ve geli艧tirilmesidir. Vatanda艧lar谋na resmi dili ö臒retmek ve kullanmalar谋n谋 sa臒lamak, her devletin hem hakk谋 hem de görevidir. Bununla birlikte, demokratik devletler, vatanda艧lar谋n谋n anadillerine yönelik taleplerine cevap üretmekle de yükümlüdürler. Bu yükümlülü臒ün yerine getirilmesinin hem toplumsal ço臒ulculu臒un muhafazas谋n谋 sa臒layaca臒谋na hem de vatanda艧lar谋n ülkelerine olan aidiyet duygular谋n谋 peki艧tirece臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak, anadilin bir çat谋艧ma konusu haline getirilmesini do臒ru bulmuyoruz. Resmi ve ortak dilimiz olan Türkçe’nin iyi ö臒retilmesi esas olmakla birlikte anadile ili艧kin talepleri, vatanda艧lar谋m谋z谋n kültürel farkl谋l谋klar谋n谋n tan谋nmas谋, temel bir insan hakk谋 ve pedagojik bir gereklilik olarak ele al谋yoruz. Bu itibarla, anadil hakk谋 kapsam谋nda bütün vatanda艧lar谋m谋z谋n anadillerini kullanmalar谋 ve geli艧tirmeleri için gerekli düzenlemeleri yapmay谋 hedefliyoruz.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak, etnik, dini, mezhebi ve kültürel çe艧itlili臒imizi dikkate alarak toplumdaki tüm farkl谋l谋klar谋 kapsayacak ve ku艧atacak bir vatanda艧l谋k anlay谋艧谋n谋 savunuyoruz. Ülkemizde bugüne kadar herkesi kucaklayan bir vatanda艧l谋k anlay谋艧谋n谋n hayata geçirilememesi hem Kürtlerin hem de di臒er baz谋 toplumsal gruplar谋n kendilerini d谋艧lanm谋艧 hissetmelerine yol açm谋艧t谋r. Bu yüzden daha kapsay谋c谋 ve ku艧at谋c谋 yeni bir vatanda艧l谋k anlay谋艧谋n谋n geli艧tirilmesi gerekti臒ini dü艧ünüyoruz. Böylesine güçlü bir vatanda艧l谋k anlay谋艧谋n谋n hâkim k谋l谋nmas谋n谋n, hiç kimsenin bir ayr谋mc谋l谋臒a maruz kalmamas谋n谋 ve herkesin kendini bu ülkenin e艧it ve özgür bir vatanda艧谋 hissetmesini sa臒layacak temel dayanaklardan biri oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>Partimiz, 艧iddet, sömürü ve 谋rkç谋l谋臒谋 aç谋kça reddeder. Ülkemizde hiç kimsenin i艧kenceye, insanl谋k d谋艧谋 ve onur k谋r谋c谋 davran谋艧a u臒ramas谋na asla izin vermeyece臒iz. Gözalt谋ndaki ki艧ileri kötü muameleden koruyacak güvenceleri acilen geli艧tirece臒iz. Avrupa 陌nsan Haklar谋 Sözle艧mesi ve taraf oldu臒umuz di臒er uluslararas谋 sözle艧melerin ihlali iddialar谋n谋n etkin bir 艧ekilde soru艧turulmas谋n谋 teminat alt谋na alaca臒谋z.</p> <p>Ülkemizde adaleti tam olarak tesis etmek amac谋yla; masumiyet karinesi, ceza sorumlulu臒unun 艧ahsili臒i, hukuki belirlilik, savunma hakk谋, ba臒谋ms谋z ve tarafs谋z mahkemeler önünde adil yarg谋lanma hakk谋, silahlar谋n e艧itli臒i ilkesi, suçlar谋n ve cezalar谋n kanunili臒i ilkesi ve itiraz haklar谋n谋n etkin bir biçimde kullan谋lmas谋 hususunda hiçbir taviz vermeyece臒iz.</p> <p>Cezalar谋n, insan onuruna yak谋艧谋r 艧artlarda ve yeni sorunlara neden olmayacak 艧ekilde infaz edilmesi ve infaz süresince tutuklu ya da hükümlüye verilecek olan disiplin cezalar谋ndan ailelerinin ve yak谋nlar谋n谋n olumsuz etkilenmemesi için gerekli mekanizmalar谋 kuraca臒谋z.</p> <p>Suç ve cezalara ili艧kin evrensel ilkelerin uygulanmas谋n谋 sa臒layacak, idarenin hiçbir 艧ekilde suç ve suç kriteri ihdas etmesine müsaade etmeyece臒iz. Bu çerçevede, Kararnameler yoluyla i艧lerini kaybetmi艧 ve yarg谋 kararlar谋yla suçsuz bulunmu艧 veya haklar谋nda idari ve adli bir soru艧turma bulunmayan ki艧ilerin hak ve itibarlar谋n谋n iadesi ile ilgili düzenlemeleri ivedilikle yapaca臒谋z.</p> <p>E艧it yurtta艧l谋k ve f谋rsat e艧itli臒inin ayr谋lmaz bir parças谋 olan cinsiyet e艧itli臒ini temin etmek için, ayr谋mc谋l谋臒a yol açan mevzuat谋 yeniden düzenleyecek, devletin bütün eylem, i艧lem ve kararlar谋nda bu e艧itli臒i hâkim k谋laca臒谋z.</p> <p>Bireylerin bir araya gelerek toplanma ve toplu olarak seslerini duyurmas谋 demokrasinin temel unsurlar谋ndand谋r. Bu çerçevede, toplanma, gösteri ve örgütlenme özgürlü臒ü alan谋ndaki bütün engelleri kald谋racak, mevcut düzenlemeleri demokratik toplumun gereklili臒ine uygun hale getirece臒iz.</p> <p>Herkesin özel hayat谋n谋n, aile hayat谋n谋n ve haberle艧mesinin gizlili臒ini korumak devletin görevidir. Bu konudaki ihlallerin önüne geçecek ve bireylerin bu haklar谋n谋 güvence alt谋na alaca臒谋z.</p> <p>Hukuka, adil yarg谋lanma hakk谋na ve masumiyet karinesine dayanmayan gerekçelerle seçme ve seçilme hakk谋n谋n engellenmesinin ve özüne dokunulmas谋n谋n kar艧谋s谋nda yer alaca臒谋z. Kesin hükme dönü艧mü艧 adli bir karar olmad谋kça seçilmi艧lerin görevden al谋nmas谋na izin vermeyece臒iz.</p> <p>Mevcut hak arama kurullar谋n谋 yeniden düzenleyece臒iz. Hak arama kurullar谋na sivil toplum temsilcilerinin kat谋l谋m谋n谋 sa臒layacak, bireylerin bu kurullara ba艧vurusunu kolayla艧t谋racak ve kurullarda al谋nan kararlar谋n gecikmeksizin ve etkin bir 艧ekilde hayata geçirilmesini temin edece臒iz.</p> <p>Sosyal devlet ilkesinin bir gere臒i olarak, uluslararas谋 sözle艧melerde yer alan sosyal haklar谋n tan谋nmas谋na ve korunmas谋na özel bir önem verece臒iz. Sosyal yard谋mlarda bireyleri kendisine muhtaç gören bir devlet anlay谋艧谋 yerine bu yard谋mlar谋 hak temelli bir yükümlülük olarak gören anlay谋艧谋 hâkim k谋laca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572899"></a><a name="_Toc34327394"></a><a name="_Toc34327330"></a><a name="_Toc33191943"></a><a name="_Toc33191880"></a>Bas谋n Özgürlü臒ü</h4> <p>Bas谋n özgürlü臒ü, demokrasinin temel ta艧lar谋ndan ve güvencelerinden birini olu艧turur, özgür ve ço臒ulcu bir kamuoyunun olu艧umunu sa臒lar. Bu özgürlü臒ün do臒rudan ya da dolayl谋 olarak k谋s谋tlanmas谋, insan haklar谋na dayal谋 demokratik hukuk devleti ilkesine ayk谋r谋l谋k te艧kil eder.</p> <p>Bas谋n, kamunun "gözetleyicisi" olarak farkl谋 kaynaklardan bilgi ve dü艧ünceleri yayarak demokratik toplumun vazgeçilmez unsurlar谋 olan 艧effafl谋k ve hesap verilebilirli臒in sa臒lanmas谋na da katk谋da bulunur.</p> <p>Özgür bas谋n, kamu siyasetine ili艧kin konularda kamuoyunun bilgilenmesine ve tart谋艧malara kat谋lmas谋na zemin haz谋rlayarak, siyasi karar alma süreçlerini kat谋l谋mc谋 ve ço臒ulcu bir niteli臒e kavu艧turur. Bu suretle bas谋n, siyasi iktidarlar谋n halk taraf谋ndan denetlenmesine ve gözetlenmesine arac谋l谋k ederek, demokratik toplum düzeni aç谋s谋ndan hayati bir i艧levi yerine getirir.</p> <p>Halk谋m谋z谋n do臒ru ve güvenilir 艧ekilde bilgilendirilmesine, ele艧tirilerden ve farkl谋 görü艧lerden haberdar olmas谋na hizmet etmesi gereken medya çe艧itli sindirme, müdahale ve bask谋lar nedeniyle görevini özgürce yerine getirememektedir. Bugün medya kurulu艧lar谋n谋n önemli bir k谋sm谋 siyasetin etkisine girmi艧 ve belli bir siyasi söylemin propaganda arac谋 haline dönü艧mü艧, toplumun iktidar谋 denetleme imkan谋 ortadan kald谋r谋lm谋艧t谋r. Sosyal medya, yurtta艧lar谋m谋z谋n fikir ve ele艧tirilerini özgürce payla艧abilecekleri bir ortam olmaktan ç谋km谋艧, bilgiye eri艧imin giderek zorla艧t谋臒谋 bir mecra olmaya ba艧lam谋艧t谋r.</p> <p>Parti olarak, bas谋n özgürlü臒ünün, insan haklar谋na ve hukukun üstünlü臒üne dayal谋 demokratik bir devlet için ne denli ya艧amsal bir de臒ere sahip oldu臒unun bilincindeyiz. Bu bilinçle, bas谋n özgürlü臒ünün önündeki bütün engelleri kald谋raca臒谋m谋z谋 taahhüt ediyoruz. Bas谋n谋n kendinden beklenen i艧levi hakk谋yla yerine getirebilmesi için gerekli olan her türlü tedbiri alma konusundaki kararl谋臒谋m谋z tamd谋r.</p> <p>Bas谋n谋n görevini ba臒谋ms谋z bir 艧ekilde ve kayg谋 duymaks谋z谋n yerine getirdi臒i, güvenli, ço臒ulcu ve elveri艧li bir ortam olu艧turaca臒谋z.</p> <p>陌nternet mevzuat谋n谋n uluslararas谋 standartlara uygun, bilgiye eri艧imi ve ifade özgürlü臒ünü k谋s谋tlamayacak biçimde uygulanmas谋n谋 sa臒lamak için gerekli yasal düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Bas谋n Meslek Kurulu艧lar谋n谋n editoryal ba臒谋ms谋zl谋臒谋n olu艧turulmas谋na yönelik çal谋艧malar谋na destek verece臒iz.</p> <p>Bas谋n etik kurallar谋n谋n uygulanmas谋 ve özdenetim mekanizmalar谋n谋n çal谋艧t谋r谋lmas谋nda ilgili sivil toplum kurulu艧lar谋na her türlü deste臒i verece臒iz.</p> <p>Bas谋n kart谋 verilmesi konusundaki yetkiyi yeniden düzenleyerek gerek mesle臒e kabulde gerekse de bas谋n kartlar谋n谋n yenilenmesinde, meslek örgütleri taraf谋ndan olu艧turulacak bir kurulun etkin olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Keyfi akreditasyon kararlar谋n谋 engelleyece臒iz.</p> <p>Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun mevzuat谋n谋 bas谋n özgürlü臒ünü geni艧letecek bir anlay谋艧la yeniden tanzim edece臒iz. Kurulun olu艧umunda TBMM’nin yan谋nda sivil toplum ve meslek örgütlerinin sürece kat谋l谋m谋n谋 sa臒layacak, kurulun ba臒谋ms谋zl谋臒谋n谋 ve tarafs谋zl谋臒谋n谋 güçlendirece臒iz.</p> <p>Anadolu Ajans谋 ve TRT’yi, halk谋n do臒ru, tarafs谋z ve ba臒谋ms谋z haber almas谋n谋 sa臒layacak 艧ekilde yeniden yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Bas谋n 陌lan Kurumu’nun resmi ilân ve reklamlar谋 tüm bas谋n kurulu艧lar谋na adil ve 艧effaf olarak, yerel medyay谋 da kapsayacak biçimde, da臒谋tmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yerel radyo, televizyon ve gazeteler ile internet yay谋nc谋l谋臒谋n谋n güçlendirilmesi için gerekli ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Ba臒谋ms谋z ve tarafs谋z bir yay谋n politikas谋n谋n güçlendirilmesi için medyada tekelle艧meye kar艧谋 her türlü önlemi alaca臒谋z.</p> <p>Gazetecilere kar艧谋 aç谋lan çok say谋da davan谋n gerekçesini olu艧turan ceza mevzuat谋ndaki hükümleri, Avrupa 陌nsan Haklar谋 Mahkemesi’nin (A陌HM) yerle艧ik içtihatlar谋 çerçevesinde bas谋n özgürlü臒ünü esas alarak gözden geçirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572900"></a><a name="_Toc34327395"></a><a name="_Toc34327331"></a><a name="_Toc33191944"></a><a name="_Toc33191881"></a>Yeni Bir Anayasa, Kuvvetler Ayr谋l谋臒谋 ve Güçlü Parlamenter Sistem</h4> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak, Türkiye’nin siyasal sorunlar谋n谋n temelinde anayasal düzen tercihlerine ili艧kin hata ve eksikliklerin yatt谋臒谋na inanmaktay谋z. Yeterli demokratik denge ve denetim mekanizmalar谋na sahip olmayan, kat谋l谋mc谋l谋臒a ve ço臒ulculu臒a yeteri ölçüde alan tan谋mayan, kat谋 merkeziyetçi ve d谋艧lay谋c谋 anayasal düzenlerin ola臒an sonuçlar谋n谋 ya艧谋yoruz.</p> <p>Türkiye’de anayasalar, toplumun özgürlük ve demokrasi taleplerini yans谋tmaktan ve toplumsal bar谋艧谋 tesis etmekten uzak kalm谋艧t谋r. Bireye ve devlete yüklenen anlam, toplum tasavvuru, kimlik ve inanç tercihleri, devleti hakem olmaktan ç谋kar谋p bir taraf haline getirmi艧tir. Devlet; toplum ve birey taraf谋ndan tan谋mlanan de臒il, toplumu ve bireyi tan谋mlayan, onun kimli臒ine müdahale eden, ideolojik tarafs谋zl谋臒谋 bulunmayan bir yap谋 olagelmi艧tir.</p> <p>Anayasal düzen tercihlerinden kaynaklanan sorunlar 2017 Anayasa de臒i艧iklikleriyle ba艧lamam谋艧, ama bu de臒i艧ikliklerle birlikte derinle艧mi艧tir. Son Anayasa de臒i艧iklikleriyle, demokratik denge ve denetim mekanizmalar谋 ortadan kald谋r谋lm谋艧, iktidar tek elde toplanm谋艧, Meclis ve yarg谋 i艧levini yitirmi艧tir. Bu durum, demokrasinin seçim sand谋臒谋na indirgenmesine, insan haklar谋n谋n yo臒un olarak ihlal edilmesine ve devlet kurumlar谋n谋n i艧leyi艧inin tahrip edilmesine yol açm谋艧t谋r.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak anayasay谋, milletimizin “<em>bir arada ya艧ama ilkeleri”</em> olarak görmekteyiz. Bu çerçevede, Türkiye’nin bugüne kadarki anayasa deneyimlerinden de yararlanarak, toplumsal talepleri merkeze alan, tüm farkl谋l谋klar谋 de臒erli gören toplumsal sözle艧me niteli臒indeki bir anayasay谋 hayata geçirmeyi amaçl谋yoruz. Yeni bir anayasa yap谋m谋n谋n ve anayasa de臒i艧ikliklerinin ola臒an dönemlerde, kat谋l谋mc谋 ve müzakereci bir yöntemle, geni艧 bir mutabakatla olmas谋 gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>陌nsan onurunun dokunulmazl谋臒谋n谋, temel hak ve özgürlüklerin güvence alt谋na al谋nd谋臒谋 kuvvetler ayr谋l谋臒谋na dayanan demokratik bir düzeni, ya艧am谋n temeli olan do臒an谋n ve çevrenin korunmas谋n谋, e艧itli臒i ve adaleti, laiklik ilkesini ve hukukun üstünlü臒ünü, devletin ideolojik tarafs谋zl谋臒谋n谋, yerinden yönetimi ve yerel yönetimler ile sivil toplumun güçlendirilmesini anayasal düzenin temel ilkeleri olarak kabul ediyoruz.</p> <p>Toplumun anayasal düzeni benimsemesi ve sahiplenmesi ancak demokratik kat谋l谋mla mümkündür. Demokratik kat谋l谋m谋n, ülkemizin istikrar谋n谋n ve gücünün temel 艧art谋 oldu臒una inanmaktay谋z. Bu çerçevede, Devletin tüm kurumsal yap谋lanmas谋n谋, hiçbir istisna tan谋maks谋z谋n tüm toplumsal farkl谋l谋klar谋n ayr谋ms谋z ve ön ko艧ulsuz kat谋l谋m谋na ve temsiline dayand谋raca臒谋z.</p> <p>Kuvvetler ayr谋l谋臒谋 ilkesi, özgürlükleri güvence alt谋na alabilmenin bir gere臒i olarak yasama, yürütme ve yarg谋 erklerinin birbirlerinden ayr谋lmas谋 gerekti臒ini ifade eder. Bütün güçlerin tek bir elde toplanmas谋 halinde yönetimin denetlenemeyece臒i, keyfili臒e kaçaca臒谋 ve bu sebeple de özgürlüklerin güvence alt谋na al谋namayaca臒谋 aç谋kt谋r. </p> <p>陌ktidar谋n tek elde toplanmas谋na bir tepki olarak ortaya ç谋kan kuvvetler ayr谋l谋臒谋 ilkesi, iktidar谋n yozla艧t谋r谋c谋 oldu臒una ili艧kin tarihsel tecrübeden beslenir. Kuvvetler ayr谋l谋臒谋 ilkesinin amac谋, iktidar谋 yozla艧madan al谋koymak, keyfili臒e kaymas谋n谋 önlemek, frenlemek ve s谋n谋rlamak suretiyle özgürlükleri korumak ve güvence alt谋na almakt谋r.</p> <p>Ba艧ar谋l谋 demokratik ülkeler ile Türkiye’nin hükümet sistemleri konusundaki deneyimleri birlikte dikkate al谋nd谋臒谋nda, Cumhurba艧kanl谋臒谋 Hükümet Sistemi’nin Türkiye için do臒ru bir tercih olmad谋臒谋na inan谋yoruz. 2017 öncesinde Türkiye’de geçerli olan parlamenter sistemin de esasl谋 sorunlar谋n谋n bulundu臒unu bilmekteyiz. Bu nedenle, Cumhurba艧kan谋n谋n a臒谋rl谋kl谋 olarak temsili yetkilere sahip oldu臒u, tarafs谋zl谋臒谋yla bütünle艧tirici ve güven verici i艧levinin bulundu臒u, güçlü bir parlamenter sisteme geçilmesi gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni, millet iradesinin en yüksek oranda temsil edildi臒i, siyasal sistemin merkezinde yer alan ve yürütmeyi etkin 艧ekilde denetleyen bir organ haline getirece臒iz.</p> <p>TBMM’nin yasama ve denetim faaliyetlerini uzla艧mac谋 ve ço臒ulcu yöntemlerle gerçekle艧tirmesi gerekti臒ine inan谋yoruz. Meclis komisyonlar谋n谋n teknik kapasitesini güçlendirerek yasama ve denetim faaliyetlerinin niteli臒ini art谋raca臒谋z. TBMM’nin, yürütmenin sadece siyasi kanad谋n谋 de臒il, ba艧ta güvenlik, istihbarat ve d谋艧 politika alanlar谋ndakiler olmak üzere kurum ve kurulu艧lar谋 denetlemesini de sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Öngördü臒ümüz parlamenter sistemin bir gere臒i olarak, Kanun Hükmünde Kararname gibi TBMM’nin yasama yetkisinin devri anlam谋na gelen uygulamalara son verece臒iz.</p> <p>Teknolojinin sundu臒u imkânlardan da en üst düzeyde yararlanarak vatanda艧lar谋m谋z谋n ve sivil toplum kurulu艧lar谋n谋n yasa yapma sürecine daha etkin biçimde kat谋l谋m谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ola臒anüstü Hal Kararname’leriyle temel hak ve özgürlüklere getirilecek s谋n谋rlamalar谋n, hakk谋n özüne dokunamayaca臒谋 esas谋n谋 benimseyece臒iz. Bu kararnamelerin yarg谋sal denetime aç谋lmas谋n谋 ve Anayasa Mahkemesi taraf谋ndan temel haklar bak谋m谋ndan re’sen incelenmesini sa臒layaca臒谋z. OHAL’in sona ermesi halinde, kararnamelerin tüm sonuçlar谋yla birlikte ortadan kald谋r谋lmas谋n谋 temin edece臒iz.</p> <p>Kuvvetler ayr谋l谋臒谋 ilkesinin vazgeçilmez unsuru olan yarg谋n谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋 ve tarafs谋zl谋臒谋n谋 tam olarak sa臒lamak amac谋yla, yarg谋 sistemini yeniden tanzim edece臒iz. Bu alanda Avrupa demokratik standartlar谋n谋 yans谋tan Venedik Komisyonu çal谋艧malar谋ndan yararlanaca臒谋z.</p> <p>Yarg谋 ba臒谋ms谋zl谋臒谋 ve tarafs谋zl谋臒谋 bak谋m谋ndan son derece önemli olan yüksek yarg谋 kurullar谋n谋, yarg谋n谋n demokratik me艧ruiyeti ve ço臒ulculu臒u ilkeleri çerçevesinde yeniden tanzim etmeyi hedefliyoruz. Yüksek yarg谋 kurullar谋 üyelerinin, tek ba艧谋na devlet ba艧kan谋, parlamentodaki bir siyasi parti ço臒unlu臒u veya yarg谋da grupla艧malara neden olacak yöntemlerle belirlenmesinin do臒ru olmad谋臒谋n谋 dü艧ünüyoruz. Bu nedenle, hukukun üstünlü臒ü ve s谋n谋rl谋 iktidar ilkesi do臒rultusunda yüksek yarg谋 kurullar谋nda tarafs谋zl谋臒谋n ve ba臒谋ms谋zl谋臒谋n ve ço臒ulculu臒un sa臒lanmas谋 amac谋yla, üye seçiminde kaynak çe艧itlili臒ine önem verilmesini, Meclis’in etkinli臒inin artt谋r谋lmas谋n谋 ve seçimlerin nitelikli ço臒unlu臒a dayal谋 olarak yap谋lmas谋n谋 savunuyoruz.</p> <p>Anayasa Mahkemesinin demokratik me艧ruiyetini güçlendirece臒iz. Mahkeme üyelerinin seçiminde TBMM taraf谋ndan seçilecek üye say谋s谋n谋 artt谋racak ve seçimlerde nitelikli ço臒unluk arayaca臒谋z. Bireysel ba艧vurular谋n daha k谋sa sürede sonuçlanmas谋 için Mahkemenin kapasitesini artt谋racak tedbirleri alaca臒谋z.</p> <p>Anaysa Mahkemesi kararlar谋n谋n uygulanmamas谋 hukuk güvenli臒i üzerinde büyük tahribat olu艧turmaktad谋r. Bu kararlar谋n Anayasa’da öngörüldü臒ü 艧ekilde derhal uygulanmas谋n谋 sa臒layacak ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572901"></a><a name="_Toc34327396"></a><a name="_Toc34327332"></a><a name="_Toc33191945"></a><a name="_Toc33191882"></a>Siyasi Partiler, Seçimler, Siyasetin Finansman谋 ve Siyasi Etik</h4> <p>Demokrasinin ba艧lang谋ç noktas谋n谋n siyasi partiler ile milletvekili seçimlerine ili艧kin düzenlemeler oldu臒u, yine demokrasinin in艧as谋n谋 imkâns谋z k谋lan engellerin de bu düzenlemelerin içinde yer ald谋臒谋n谋 biliyor ve Türkiye’nin demokratikle艧mesi için bu konuya özel bir hassasiyetle yakla艧谋yoruz.</p> <p>Bu kapsamda, siyasi partiler yasas谋nda, parti içi demokrasiyi kurumsalla艧t谋racak ve parti üyelerinin siyasi çal谋艧malara, parti içi e臒itim faaliyetlerine, siyasetin finansman谋na ve siyasal kararlara kat谋lma usul ve 艧artlar谋n谋 demokratik esaslar çerçevesinde sa臒layacak de臒i艧iklikleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Seçim yasas谋nda temsilde adaleti sa臒lamak amac谋yla, baraj谋n dü艧ürülmesi ve seçim bölgesinin daralt谋lmas谋yla ilgili düzenlemeleri gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Siyasetin finansman谋n谋n 艧effafl谋臒谋 ve denetlenebilirli臒i sa臒l谋kl谋 demokratik bir sistemin en temel unsurlar谋ndand谋r.</p> <p>Siyasi partilerin kaynaklar谋n谋n, edinim yollar谋n谋n ve harcamalar谋n谋n kay谋t alt谋na al谋nmas谋 ve finansal tablolar谋n谋n ba臒谋ms谋z denetim firmalar谋 taraf谋ndan denetlenmesi ve denetleme raporlar谋n谋n kamuoyuna aç谋klanmas谋 gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Partimiz, siyasetin finansman maliyetinin dü艧ürülmesinin partiler ve ba臒谋ms谋z adaylar aras谋ndaki yar谋艧谋n demokratik ve adil bir 艧ekilde yap谋labilmesinin önemli bir ön 艧art谋 oldu臒unu savunur. Siyasi çal谋艧malar谋n ve seçim kampanyalar谋n谋n dijital ça臒谋n gerekleri ve getirdi臒i imkanlar dikkate al谋narak, seçmen ve çevre dostu bir hassasiyetle yürütülmesinin maliyetleri önemli ölçüde azaltaca臒谋na inan谋yoruz.</p> <p>Temiz finansman谋n sadece partiler için de臒il, ülkemiz demokrasisi için de hayati derecede önemli oldu臒una inanan partimiz, seçimle gelinen tüm görevlerde; kampanya döneminde özel bir kampanya hesab谋 aç谋lmas谋n谋, seçmenin kampanyaya deste臒inin sa臒lanmas谋n谋, kampanya hesab谋n谋n seçim sonras谋 denetlenerek denetleme raporlar谋n谋n kamuoyuna aç谋klanmas谋n谋 sa臒layacak yasal düzenlemeler yap谋lmas谋n谋 hedeflemektedir.</p> <p>Siyasi Partilere Hazine arac谋l谋臒谋 ile verilen toplam yard谋m miktar谋n谋n, da臒谋t谋m oranlar谋n谋n yeniden ele al谋nmas谋 kaç谋n谋lmazd谋r. Toplam miktar ve bunun da臒谋t谋m谋n谋n daha adil bir 艧ekilde planlanmas谋, siyasi partilerin de kendilerine verilen yard谋m谋 yerel te艧kilatlar谋 ile hakkaniyetli bir 艧ekilde bölü艧meleri gerekti臒ine inan谋yoruz. </p> <p>艦effaf ve temiz finansmana dayal谋 siyaset anlay谋艧谋m谋z谋n bir tamamlay谋c谋s谋 olarak, Avrupa Birli臒i müktesebat谋 ve ülkemizin de üyesi oldu臒u “Yolsuzlu臒a Kar艧谋 Devletler Grubu (GRECO)”nun tavsiye kararlar谋 ile tam uyumlu bir siyasi etik yasas谋n谋n hayata geçirilmesini hedefliyoruz.</p> <h3><a name="_Toc34572902"></a><a name="_Toc34327397"></a><a name="_Toc34327333"></a><a name="_Toc33191946"></a><a name="_Toc33191883"></a>Sivil Toplum</h3> <p>Sivil toplum, demokrasilerin asli unsurlar谋ndand谋r. Kat谋l谋mc谋 demokrasinin gerçekle艧mesi için sivil toplumun güçlendirilmesi elzemdir.</p> <p>Kamu gücü, kayna臒谋 ve yetkisi kullanan ki艧i ve kurumlar谋n bunlar谋 kamu yarar谋na, etik ve hukuk ilkelerine uygun kullan谋p kullanmad谋臒谋n谋n, yozla艧ma ve yolsuzluk say谋labilecek eylemlerinin denetimi için en etkin unsurlardan biri olan sivil toplumun güçlenmesi öncelikli hedefimiz olacakt谋r.</p> <p>Sivil toplum örgütlerinin vesayet alt谋na al谋nmas谋, ifade özgürlüklerinin k谋s谋tlanmas谋 ve ba臒谋ms谋zl谋klar谋n谋 kaybetmeleri demokrasiye büyük zarar vermektedir.</p> <p>Türkiye’nin refah ve ilerleme potansiyelini gerçekle艧tirmek ve sosyal sermayemizden daha fazla yararlanmak amac谋yla, devlet, özel sektör ve sivil toplum aras谋nda i艧 birli臒inin sa臒lanmas谋 önceliklerimizden birisidir.  </p> <p>艦effafl谋k ve hesap verilebilirlik ilkemiz gere臒i, kamu kurulu艧lar谋n谋n uygulamalar谋 ve karar alma süreçlerine ili艧kin bilgilendirmede Sivil Toplum Kurulu艧lar谋na (STK) aç谋k kap谋 ilkesini esas alaca臒谋z.</p> <p>Sivil toplum örgütlerinin bireylerin kendilerini özgürce gerçekle艧tirme kanallar谋ndan biri ve aktif vatanda艧l谋臒谋n hayata geçirilmesi için ö臒renme ve sosyalle艧me mecralar谋 oldu臒u bilinciyle hareket edecek ve bu anlay谋艧谋 destekleyen program ve projeleri te艧vik edece臒iz.   </p> <p>Birlikte çal谋艧ma kültürünün geli艧ti臒i bir platform olarak sivil toplum bilincinin gençler aras谋nda yayg谋nla艧mas谋n谋 ve gençlerin sivil toplum faaliyetlerine etkin olarak kat谋lmas谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>STK’lar谋n kendi aralar谋nda ve kamu kurumlar谋 ile h谋zl谋 ileti艧ime geçebilece臒i bir altyap谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Kamu yarar谋 statüsü ve vergi muafiyeti gibi desteklerden yararlanmak isteyen STK’lar için adil ve 艧effaf bir yöntem uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>STK’lar谋n toplanma ve gösteri düzenleme gibi haklar谋na getirilen yer ve süre k谋s谋tlamalar谋n谋 ifade özgürlü臒ü lehine olmak suretiyle yeniden düzenleyece臒iz.</p> <p>STK’lar谋n denetimi ile ilgili yasal düzenlemeleri aç谋kl谋臒a kavu艧turarak, denetimlerin bu kurulu艧lar谋n amaçlar谋 ve yasalar çerçevesinde faaliyet göstermelerini temin etmenin ötesine geçerek, iç i艧lerine müdahale gerekçesi olarak kullan谋lmas谋n谋 engelleyece臒iz. Cezai yapt谋r谋mlar谋n uygulanmas谋 gerekti臒i durumlarda hakkaniyet ilkesinin gözetilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>STK’lara yönelik her türlü kay谋rmac谋l谋k ve d谋艧lay谋c谋l谋k uygulamalar谋na son verece臒iz.  </p> </div> </div> <div class="item" id="adalet-hukuk-ve-yargi"> <h5 class="acr-title">ADALET, HUKUK VE YARGI</h5> <div class="acr-content"> <h3><a name="_Toc34572903"></a><a name="_Toc34327398"></a><a name="_Toc34327334"></a><a name="_Toc33191947"></a><a name="_Toc33191884"></a></h3> <h4><a name="_Toc34572904"></a><a name="_Toc34327399"></a><a name="_Toc34327335"></a><a name="_Toc33191948"></a><a name="_Toc33191885"></a>Adalet De臒eri</h4> <p>Adalet; herkese hak etti臒ini vermek ve herkesin hakk谋n谋 koruyup güvence alt谋na almakt谋r. Bu içeri臒iyle adalet, insan haklar谋n谋 ve onun özünü olu艧turan insan onurunu gözetmek demektir.  陌nsan haklar谋n谋 ve insan onurunu referans alan adalet kavram谋, hukukun üstünlü臒üne dayal谋 devlet anlay谋艧谋n谋n temelidir.</p> <p>Devletlerin me艧ruiyeti, gücü ve süreklili臒i, üzerine kurulu olduklar谋 adalet temelinin sa臒laml谋臒谋yla ölçülür. Adalet de臒eri üzerine kurulu olan ve adaleti tesis eden devletler güçlü ve daim olurlar, adalet de臒erinden uzakla艧an ve zulme saplanan devletler ise yok olurlar. “Adalet mülkün temelidir” düsturunu, bu evrensel gerçekli臒in veciz bir ifadesi olarak görmekteyiz.</p> <p>Partimiz, adaleti toplumsal ve siyasal ya艧am谋n vazgeçilmez bir ilkesi olarak kabul eder. Adalet; toplumsal bar谋艧谋n, huzurun, güvenli臒in ve refah谋n güvencesidir. Adaletin olmad谋臒谋 yerde haks谋zl谋k ve zulüm hâkim olur. Haks谋zl谋臒谋n ve zulmün yayg谋n oldu臒u toplumlarda çat谋艧ma, kampla艧ma ve kutupla艧ma eksik olmad谋臒谋 gibi, refah谋 sa臒lamak da mümkün de臒ildir. Böylesi bir toplumda kanunlar, haks谋zl谋臒谋 ve zulmü me艧rula艧t谋rmaktan ba艧ka bir i艧lev görmezler.</p> <p>Toplum olarak, adalet de臒erinden uzakla艧an ülkemizde devlet sisteminin temellerinin sars谋ld谋臒谋na tan谋kl谋k etmekteyiz. Ülkemizde ya艧anan sorunlar谋n ve krizlerin temelinde adalet prensibinden sapma yatmaktad谋r. Toplumsal, ekonomik ve siyasal ya艧am谋m谋z谋n her alan谋nda kendisini hissettiren adalet aç谋臒谋, toplumsal bar谋艧谋 zedelemekte, toplumun kendi içinde ve toplum-devlet ili艧kisinde onar谋lmas谋 güç yaralar açmaktad谋r.</p> <p>Parti olarak, toplumda adalet beklentisinin çok yayg谋n ve güçlü oldu臒unun fark谋nday谋z. Partimizin temel felsefesi, siyaset ve yönetim anlay谋艧谋, adalet de臒eri üzerine kurulmu艧tur.   </p> <h4><a name="_Toc34572905"></a><a name="_Toc34327400"></a><a name="_Toc34327336"></a><a name="_Toc33191949"></a><a name="_Toc33191886"></a>Hukuk ve Hukukun Üstünlü臒ü</h4> <p>Hukuk, adalet de臒erini somutla艧t谋ran ve onu gerçekle艧tirmeye yönelen kurallar bütünüdür. Hukukun özü adalettir. Adalet de臒eri hak ve özgürlük eksenli oldu臒undan, adalet de臒erini gerçekle艧tirmeyi hedefleyen hukukun amac谋 da ki艧ilerin hak ve özgürlüklerini güvence alt谋na almak olmal谋d谋r.</p> <p>Ki艧ilerin hak ve özgürlüklerini koruma amac谋n谋 gütmeyen, insanlar aras谋nda ayr谋mc谋l谋k yapan ve e艧itlik ilkesini hiçe sayan kanunlar谋n ve uygulamalar谋n yürürlükte oldu臒u bir devlet, hukuk devleti olarak nitelendirilemez.</p> <p>Hukuk, adalet esas谋na dayal谋 bir toplumsal düzeni tesis etmeyi hedefler. Adalet esas谋na dayal谋 toplumsal düzen, ayn谋 zamanda toplumsal bar谋艧谋n da teminat谋n谋 olu艧turur. Ülkemizin en fazla ihtiyac谋 olan da budur.</p> <p>Hukuk devletinin özü, “adalet devleti”dir. Hukuk devletinin amac谋, adalet devletini gerçekle艧tirmektir. Hukuk adalet süzgecinden, devlet de hukuk süzgecinden geçtikten sonra geriye kalan 艧ey hukuk devletidir.</p> <p>Adaletsiz hukuk, yaln谋zca “yanl谋艧 hukuk” de臒il, her türlü hukuk do臒as谋ndan yoksunluktur; hukukta zorbal谋kt谋r.</p> <p>Hukuk; e艧itlik, özgürlük ve adalet gibi evrensel de臒erleri referans alan kurallar bütünüdür. Hukukun toplumsal ya艧amda ve devletin i艧leyi艧inde üstün bir konumda olmas谋, demokratik hukuk devleti ilkesinin vazgeçilmez bir gere臒idir.</p> <p>Hukukun üstünlü臒üne dayal谋 devlet, herkesin hukuk kar艧谋s谋nda e艧it olmas谋n谋 öngörür.  Hukuk devletinde dil, 谋rk, renk, cinsiyet, siyasî dü艧ünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ay谋r谋m gözetilmeksizin herkes kanun ve hukuk önünde e艧ittir. Hukuk devletinde hiç kimseye ayr谋cal谋k ve imtiyaz tan谋namaz.</p> <p>Hukuk, yönetilenleri oldu臒u kadar yönetenleri de ba臒lar. Millet ad谋na iktidar谋 kullananlar谋n ve yönetim mevkiinde olanlar谋n hukuk kar艧谋s谋nda herhangi bir ayr谋cal谋臒谋 yoktur. Hukuk devleti, üstünlerin ya da güçlülerin de臒il, hukukun üstün oldu臒u bir devlettir.</p> <p>Hukuk devleti, devletin hukukla çerçevelenmesini ve kay谋tlanmas谋n谋 öngörür. Devletin yap谋lanmas谋n谋n ve i艧leyi艧inin hukuka uygun olmas谋n谋 gerektirir.</p> <p>Hukuk devletinde ki艧isel ve keyfi yönetime yer yoktur. Devletin bütün kararlar谋, eylem ve i艧lemleri hukuka uygun olmak zorundad谋r. Yasama, yürütme ve yarg谋 organlar谋 hukuka ba臒l谋 olarak görev icra ederler. Hiçbir kurum, kurulu艧, organ ya da 艧ah谋s hukuktan ba臒谋艧谋k de臒ildir. </p> <p>Hukuk devleti adaletli bir toplum düzeni olu艧tururken, ayn谋 zamanda, toplumsal istikrar谋 da sa臒lar. Bu istikrar谋n özü, hukuki güvenlik ve öngörülebilirliktir.</p> <p>Hukuk devletinin temel gereklerinden biri olan hukuki güvenlik, yurtta艧lar谋n kamu otoriteleriyle ili艧kilerinde bugüne ve gelece臒e ili艧kin olarak güven duygusu içinde olmalar谋 demektir. Hukuk devleti ilkesinin i艧levsel olabilmesi için hukukun, yönetilenlere güven duygusu vermesi gerekir. Bunun için de özellikle bireysel özgürlükleri etkileyen hukuk kurallar谋n谋n aç谋k ve önceden bilinebilir olmas谋 gerekir. Hukuka olan güvenin sa臒lanabilmesi için hukuk alan谋nda belirsizlik ve keyfili臒e yer verilmemelidir.</p> <p>Hukuki öngörülebilirlik ise, sa臒lanan hukuki istikrar sayesinde ki艧ilerin gelece臒i öngörebilmeleri ve bu öngörüler do臒rultusunda her türlü etkinliklerini yürütebilmelerini ifade etmektedir. Buna göre hukuk devleti, yasalar谋n egemenli臒ine dayanan istikrarl谋 bir hukuk düzeni kurmak suretiyle yurtta艧lar谋n ne tür i艧lem ve eylemleri yapabileceklerini ve ne tür yapt谋r谋mlarla kar艧谋 kar艧谋ya kalabileceklerini önceden bilerek ona göre hareket etmelerine olanak tan谋r.</p> <p>Hukuki güvenlikten ve hukuki öngörülebilirlikten yoksun olan ülkelerin sosyal bar谋艧谋 sa臒lamalar谋 mümkün olmad谋臒谋 gibi, ekonomik kalk谋nmay谋 sürdürmesi de mümkün de臒ildir.</p> <p>Parti olarak, ülkemizde ya艧anan toplumsal huzursuzlu臒un ve ekonomik krizin temelinde hukuk sistemimizin güvenilirlikten ve öngörülebilirlikten uzak istikrars谋z yap谋s谋n谋n yatt谋臒谋na inanmaktay谋z. Hukukun sa臒lad谋臒谋 istikrar ortam谋nda güvensizli臒in ve belirsizli臒in azalaca臒谋na, üretim ve yat谋r谋m kararlar谋n谋n korkusuzca ve güvenle al谋naca臒谋na, böylece kalk谋nma sürecimizin h谋zlanaca臒谋na inan谋yoruz.</p> <p>Mevzuat谋m谋zdaki temel insan haklar谋na ili艧kin kimi yasakç谋 hükümler ile kamu yönetiminin hukuk d谋艧谋 keyfi uygulamalar谋 ve toplum vicdan谋n谋 zedeleyen baz谋 yarg谋 kararlar谋 nedeniyle ülkemiz hukuk devletinden çok, keyfili臒in yayg谋n oldu臒u bir kanun devleti görüntüsü vermektedir.  Ülkemizin, özellikle son y谋llarda hukuk devletinin temel gereklerini yerine getirmekten h谋zla uzakla艧t谋臒谋na ve itibar kaybetti臒ine tan谋kl谋k etmekteyiz.  </p> <p>Hukuk devleti konusunda ülkemize kaybetti臒i itibar谋n谋 yeniden kazand谋rmak ve güçlü demokrasiler seviyesine ula艧mak Partimizin öncelikli hedeflerinden biridir. Bu amaçla; ba艧ta OHAL mevzuat谋 olmak üzere, insan haklar谋na ve hukukun evrensel ilkelerine ayk谋r谋 düzenlemeleri, özgürlük, e艧itlik ve adalet gibi evrensel de臒erleri referans alarak yenileyece臒iz. Hukuki güvenli臒i ve hukuki öngörülebilirli臒i temin ederek, hukuk alan谋nda istikrar谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Parti olarak, kamu yönetiminin hukuka ba臒l谋l谋臒谋n谋 sa臒lamak amac谋yla, idari ve yarg谋sal denetimi etkin hale getirece臒iz.</p> <p>陌dari yarg谋n谋n alan谋nda kalan mevzuat谋n da臒谋n谋k ve ili艧kisiz olarak düzenlenmi艧 olmas谋, yanl谋艧 uygulamalardan sonra yürütülen yarg谋lamalar sonucunda telafisi mümkün olmayan hatalara ve kamu zararlar谋na sebep olmaktad谋r. Bu çerçevede, idari yarg谋 alan谋na giren mevzuat谋 kolay anla艧谋labilir, somut ve çeli艧mez bir 艧ekilde düzenleyece臒iz. Uygulama birli臒i olu艧turarak bireylere ve kamuya yüklenen tazminat külfetini ortadan kald谋raca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572906"></a><a name="_Toc34327401"></a><a name="_Toc34327337"></a><a name="_Toc33191950"></a><a name="_Toc33191887"></a>Ba臒谋ms谋z ve Tarafs谋z Yarg谋</h4> <p>Hukukun üstünlü臒üne dayal谋 demokratik devletlerde yarg谋lama yetkisi, yasama ve yürütmeden ba臒谋ms谋z k谋l谋nan yarg谋 organlar谋na b谋rak谋l谋r. Yarg谋n谋n, yasama ve yürütmeden ayr谋 ve onlardan ba臒谋ms谋z bir erk olmas谋, kuvvetler ayr谋l谋臒谋 ilkesinin temel bir gere臒idir.</p> <p>Kuvvetler ayr谋l谋臒谋n谋n ve buna ba臒l谋 olarak “denge ve denetleme” sisteminin temel gereklerinden biri, yasama ve yürütme tasarruflar谋n谋n üçüncü bir güç olan yarg谋 taraf谋ndan denetlenmesidir.</p> <p>Yarg谋n谋n, bir yandan yasama ve yürütmenin hukukun s谋n谋rlar谋n谋 a艧谋p a艧mad谋臒谋n谋 denetleyebilmesi, di臒er yandan da siyasi iktidar谋n keyfi karar ve eylemlerinden bireyleri koruyabilmesi için her iki erkten de ba臒谋ms谋z olmas谋 gerekir.</p> <p>Yarg谋n谋n en önemli varl谋k sebebi, bireylerin hak ve özgürlüklerini devlet kar艧谋s谋nda korumakt谋r. Yarg谋; bireylerin hak ve özgürlüklerini güvence alt谋na alabilmesinin, herkese hak etti臒ini teslim edebilmesinin ve adil kararlar verebilmesinin bir gere臒i olarak ba臒谋ms谋zl谋k z谋rh谋yla donat谋l谋r. Yarg谋ya tan谋nan bu ayr谋cal谋k, adaleti sa臒lama amac谋na yöneliktir.</p> <p>Yarg谋 ba臒谋ms谋zl谋臒谋 ilkesi ba艧l谋 ba艧谋na bir amaç de臒il, adaleti sa臒layabilmenin bir arac谋d谋r. Yarg谋n谋n adaletli kararlar verebilmesi için tarafs谋z olmas谋, tarafs谋z olabilmesi için de ba臒谋ms谋z olmas谋 gerekir.</p> <p>Ülkemizdeki yarg谋n谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋 ve tarafs谋zl谋臒谋 konusunda ciddi sorunlar oldu臒unun fark谋nday谋z. Yarg谋 alan谋nda ya艧anan sorunlar谋, tek ba艧谋na anayasal ve yasal düzenlemelerdeki eksikliklerle aç谋klamak mümkün de臒ildir.  Sorunun büyümesinde, uygulamadaki bask谋c谋 ve otoriter yönetim anlay谋艧谋 yatmaktad谋r.</p> <p>陌nsan haklar谋na ve hukukun üstünlü臒üne dayal谋 demokrasi anlay谋艧谋ndan sap谋ld谋臒谋, otoriter ve bask谋c谋 politikalar谋n yürürlü臒e kondu臒u, toplumsal ve siyasal muhalefetin sindirildi臒i ve korku ikliminin yarat谋ld谋臒谋 bir ortamda yarg谋n谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋n谋 ve tarafs谋zl谋臒谋n谋 sa臒lamak mümkün de臒ildir.</p> <p>Yarg谋n谋n; ba臒谋ms谋zl谋臒谋n谋, tarafs谋zl谋臒谋n谋, hesap verilebilirli臒ini ve denetimini sa臒layabilmek, h谋zl谋, etkin ve verimli çal谋艧谋p adil kararlar verebilmesini temin edebilmek için bir dizi yap谋sal düzenleme gerekmektedir.  Bu çerçevede;</p> <p>Hâkimlerin ve savc谋lar谋n mesle臒e atanmalar谋nda, kamu hizmetlerine girmede e艧itlik ilkesine uygun, objektif kriterlere dayal谋 ve her türden kay谋rmaya kapal谋 bir sistem getirmeyi amaçl谋yoruz.</p> <p>Hâkim ve savc谋lar谋n özlük i艧leri hakk谋nda karar verme yetkisine sahip ba臒谋ms谋z yüksek yarg谋 kurullar谋n谋, yarg谋n谋n demokratik me艧ruiyeti ve ço臒ulculu臒u ilkeleri çerçevesinde yeniden tanzim etmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamda Hâkimler ve Savc谋lar Kurulu’nu “Hâkimler Kurulu” ve “Savc谋lar Kurulu” olarak ikiye ay谋raca臒谋z.</p> <p>Yarg谋 sistemi içerisinde farkl谋 görevlere ve konumlara sahip olan hâkimlik ve savc谋l谋k mesleklerini birbirinden ay谋raca臒谋z. Hâkimlerin savc谋, savc谋lar谋n da hâkim olarak görevlendirilmelerine son verece臒iz. Hâkimler ve savc谋lar谋n s谋navlar谋n谋, e臒itimlerini, mesle臒e al谋m süreçlerini ve fiziki mekânlar谋n谋 birbirinden ay谋raca臒谋z. Savc谋lar谋n, adliye binalar谋n谋n d谋艧谋nda kendilerine ait binalarda görev yapmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Partimizin en çok önem verdi臒i konulardan biri, hâkimlerin uzmanla艧mas谋d谋r. Hâkimlik mesle臒ine dair genel bir e臒itim verildikten sonra, hâkimlerin belli bir alanda uzmanla艧mas谋 ve uzmanla艧t谋臒谋 mahkemelerde görev yapmas谋 için gerekli düzenlemeleri gerçekle艧tirece臒iz. Hâkimlerin tayin ve görev yeri de臒i艧ikliklerinde, önceden belirlenecek ihtisas alanlar谋n谋n dikkate al谋nmas谋n谋 öngören bir sistem kuraca臒谋z.</p> <p>Yarg谋da etkinlik ve verimlili臒i artt谋rabilmek amac谋yla hâkim ve savc谋 yard谋mc谋l谋臒谋 uygulamas谋na bir an önce geçece臒iz.</p> <p>Hâkimlerin herhangi bir endi艧e duymadan görevlerini yürütebilmeleri ve hakkaniyetli bir karara varabilmeleri için, görev yapt谋klar谋 bölge için öngörülen süre dolmadan görev yerlerinin de臒i艧tirilmesini mümkün olmaktan ç谋karaca臒谋z. Partimizin hedefi bütün hâkimler için co臒rafi (kürsü) teminat谋n getirilmesidir.</p> <p>Yürütmenin ceza soru艧turmalar谋n谋 etkileme olana臒谋n谋 ortadan kald谋rmak, savc谋lar谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋n谋 ve tarafs谋zl谋臒谋n谋 güçlendirmek ve yarg谋laman谋n etkinli臒ini ve verimli臒ini art谋rmak için, adli kollu臒u idari kolluktan ay谋rarak adli te艧kilata ba臒l谋 görev yapan birimler haline getirece臒iz.</p> <p>Hukukun üstünlü臒ü yarg谋n谋n i艧levselli臒i ve h谋z谋yla da do臒ru orant谋l谋d谋r. Yarg谋 süreçlerinin h谋zland谋r谋lmas谋 için gerekli tedbirleri alaca臒谋z. Bu ba臒lamda, ba艧ta hâkim ve savc谋 ihtiyac谋n谋n kar艧谋lanmas谋 ve hâkim ve savc谋 yard谋mc谋l谋臒谋n谋n bir an önce hayata geçirilmesi olmak üzere nicelik ve nitelik bak谋m谋ndan yeteri kadar personelin istihdam谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Teknolojik altyap谋y谋 iyile艧tirecek ve yarg谋 makamlar谋n谋n kamu kurum ve kurulu艧lar谋ndan istedikleri bilgi ve belgelere geciktirilmeksizin en k谋sa sürede ula艧mas谋n谋 sa臒lamaya yönelik gerekli tedbirleri alaca臒谋z.</p> <p>Yarg谋 sürecinin h谋zlanmas谋 ve ‘‘adil yarg谋lanma süresinin’’ a艧谋lmamas谋 için yarg谋 sistemini büyük oranda ihtisas mahkemelerinden olu艧acak 艧ekilde yeniden yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Böylece yarg谋y谋, uyu艧mazl谋klar谋n çözümünde tercih edilir hale getirecek, hukuki normlar谋n cayd谋r谋c谋l谋臒谋n谋 artt谋racak ve bireyleri hukuk d谋艧谋nda çözüm aramaktan kurtaraca臒谋z.</p> <p>Arabuluculuk ve uzla艧t谋rma uygulamalar谋n谋n etkinli臒ini artt谋raca臒谋z.</p> <p>Yarg谋da 艧effafl谋臒谋n ve denetimin sa臒lanabilmesi için, her düzeydeki mahkeme kararlar谋n谋 ki艧isel verileri koruyarak vatanda艧lar谋n eri艧imine açaca臒谋z.</p> <p>Duru艧ma zab谋tlar谋n谋n, mahiyetine uygun tutulmas谋n谋 temin etmek amac谋yla duru艧malar谋n dijital ortamda kay谋t alt谋na al谋nmas谋 için gerekli olan altyap谋y谋 kuraca臒谋z.</p> <p>Hâkimlerin terfilerinde, verdikleri kararlar谋n Anayasa Mahkemesi ve Avrupa 陌nsan Haklar谋 Mahkemesi içtihatlar谋na uyumunun dikkate al谋nmas谋 gereken bir ölçüt olmas谋n谋 sa臒layacak yasal düzenleme yapaca臒谋z.</p> <p>Hâkimler Kurulu ve Savc谋lar Kurulu’nun atama yap谋lacak hâkim ve savc谋 kadrolar谋n谋 önceden ilan etmeleriyle ilgili gerekli düzenlemeleri yaparak, atamalarda 艧effafl谋臒谋 egemen k谋laca臒谋z.</p> <p>Adalet Komisyonlar谋n谋 güçlendirerek i艧levsel hale getirece臒iz. Komisyonlarda ço臒ulculu臒u sa臒lamak amac谋yla, komisyonlar谋n görev yapt谋klar谋 yarg谋 çevrelerindeki barolardan temsilcilerin de komisyonlarda yer almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Adaletin tesisinde kilit rol oynayan hukukçular谋n daha iyi yeti艧meleri gayesiyle, hukuk fakültelerinin aç谋lmas谋n谋 ö臒retim üyesi say谋s谋 ve fiziki ko艧ullar gibi nesnel kriterlere ba臒layaca臒谋z. Belirlenmi艧 kriterlere, belirli süre içerisinde uymayan fakültelerin durumunu gözden geçirece臒iz.</p> <p>Adliyelerin bünyesinde, hukuk fakülteleri ile adliyeler aras谋nda bir köprü i艧levi görecek ve i艧 birli臒i sa臒layacak e臒itim birimleri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Hukukta belirli bir alanda uzmanla艧man谋n önünü açmak için hukuk lisans e臒itiminin son senesinde modüler e臒itim modeline geçilmesini, ö臒rencilerin ilgilerini çeken belirli uzmanl谋k modüllerinden birini seçmelerini ve bu modülde yer alan dersleri alarak e臒itimlerini tamamlamalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye Adalet Akademisi’nin e臒itim kadrosunu daha ço臒ulcu ve sivil bir niteli臒e kavu艧turarak, hâkim ve savc谋 adaylar谋n谋n e臒itimlerini daha nitelikli bir hale getirece臒iz.</p> <p>Avukatl谋k staj谋n谋 kâ臒谋t üzerinde i艧leyen bir süreç olmaktan ç谋karaca臒谋z. Avukat adaylar谋n谋n staj sürecini verimli hale getirebilmek için ekonomik yönden rahatlat谋c谋 tedbirler alaca臒谋z.</p> <h1><a name="_Toc34572907"></a><a name="_Toc34327402"></a><a name="_Toc34327338"></a><a name="_Toc33191951"></a><a name="_Toc33191888"></a></h1> </div> </div> <div class="item" id="kamu-yonetimi"> <h5 class="acr-title">KAMU Y脰NET陌M陌</h5> <div class="acr-content"> <p>Kat谋l谋mc谋, 艧effaf, hesap verebilir, kural bazl谋 hareket eden, her bir vatanda艧谋na ayn谋 yak谋nl谋kta olan, ba艧ta insan hak ve özgürlükleri olmak üzere demokratik de臒erlere sayg谋l谋 ve kamu hizmetlerini insan odakl谋, kaliteli ve verimli bir 艧ekilde yerine getiren bir kamu yönetimi toplumsal güven, huzur ve refah谋n en önemli belirleyicilerinden birisidir.</p> <p>Son y谋llarda ya艧ad谋臒谋m谋z siyasi ve sosyal olaylar insan谋m谋zdaki devlet alg谋s谋n谋 ciddi 艧ekilde de臒i艧tirmi艧tir. Herkes için umut ve güven kayna臒谋 olmas谋 gereken devletin bu vasf谋 büyük oranda zay谋flam谋艧, ayr谋mc谋l谋k, kay谋rmac谋l谋k, d谋艧lay谋c谋l谋k ve ötekile艧tirme yayg谋nla艧m谋艧t谋r. Bu durum devlete, yönetime, yarg谋ya, kurumlara, üniversite ve medyaya yönelik büyük bir güven bunal谋m谋na neden olmu艧tur. Bu güven bunal谋m谋n谋n yol açt谋臒谋 ciddi ekonomik ve sosyal sorunlarla kar艧谋 kar艧谋ya bulunuyoruz.</p> <p>Cumhurba艧kanl谋臒谋 Hükümet Sistemi ve beraberinde olu艧turulan devlet yap谋s谋 ya艧anmakta olan çok yönlü kriz halini daha da derinle艧tirmi艧tir. Kurallar yerini keyfili臒e, kurumsal yönetim ki艧isel yönetime, ehliyet ve liyakat kay谋rmac谋l谋臒a dönü艧mü艧, kurumlar yap谋sal ve kültürel olarak ciddi bir tahribata maruz kalm谋艧t谋r.</p> <p>Parti olarak, hukuka ba臒l谋, vatanda艧 odakl谋, kat谋l谋mc谋, saydam, hesap verebilir, denetlenebilir, dijital dönü艧ümünü gerçekle艧tirmi艧, etkin ileti艧im yetkinli臒ine sahip, geri bildirime aç谋k, ula艧谋labilir, etkili ve verimli bir kamu yönetimi hedefliyoruz.</p> <p>Devletin her bir vatanda艧谋na ayn谋 yak谋nl谋kta olmas谋n谋, hiç kimsenin ayr谋mc谋l谋臒a tabi tutulmamas谋n谋 savunuyor, her türlü kay谋rmac谋l谋臒谋 reddediyoruz.</p> <p>Kamu hizmetinden yararlanmada herkese e艧it davran谋lmas谋, beyana güven, hizmetin vatanda艧a en yak谋n yerde verilmesi, hizmet standartlar谋 ve süreçlerinin belirlenmesi, vatanda艧谋n bilgi edinme hakk谋n谋n gere臒inin yerine getirilmesi, bilgi teknolojilerinden en üst düzeyde yararlan谋lmas谋 ve sürekli geli艧im temel ilkelerimiz olacakt谋r.</p> <p>Partimiz idarenin kanunla düzenlenmesi gerekti臒i kadar idarenin kanunili臒ini de temel bir ilke olarak kabul etmektedir.</p> <p>Kamu hizmetlerine eri艧imde ve hizmetten yararlanmada, bilgi edinme, hak arama, müracaat ve 艧ikayette bulunman谋n usul ve esaslar谋nda basitlik, sadelik, kolayl谋k ve yard谋m; idarenin tazmin sorumlulu臒u, yönetsel i艧lemlerde görev, yetki, zamana艧谋m谋 gibi hususlar谋 düzenlemek üzere Genel 陌dari Usul Kanunu ç谋karaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572908"></a><a name="_Toc34327403"></a><a name="_Toc34327339"></a><a name="_Toc33191952"></a><a name="_Toc33191889"></a>Merkezi Yönetim</h4> <p>Güven duyulan, sayg谋n, etkili ve ba艧ar谋l谋 bir kamu yönetimi için, merkezi idare ve yerinden yönetim kurumlar谋 aras谋ndaki kaynak, görev, yetki ve sorumluluk payla艧谋m谋n谋n do臒ru olarak yap谋lmas谋 büyük önem ta艧谋maktad谋r.</p> <p>Merkezi idarenin görevinin ilke olarak politika tespiti, kural koyma, koordinasyon sa臒lama, hizmet kalite ve standartlar谋n谋 belirleme, izleme, düzenleme ve denetleme olmas谋; operasyonel i艧ler ile mahalli ve mü艧terek hizmetlerin ise yereldeki çok ba艧l谋l谋臒谋 ve mükerrer kurumlar谋n neden oldu臒u kaynak israf谋n谋 ortadan kald谋racak bir 艧ekilde yerinden yönetim anlay谋艧谋 ile yürütülmesi gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Bakanl谋klar谋 ve di臒er merkezi idare kurulu艧lar谋n谋 mükerrerli臒i önleyecek, esnek, etkin ve odakl谋 çal谋艧may谋 sa臒layacak bir anlay谋艧la yeniden yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Kurumlar谋n kültür ve haf谋zalar谋n谋 koruyarak kurumsalla艧malar谋na özel önem verecek ve kurumsal kapasitelerini güçlendirece臒iz.</p> <p>Tüm kurum ve kurulu艧lar谋m谋zda kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Düzenleyici ve denetleyici kurumlar谋n ba臒谋ms谋zl谋klar谋n谋 ve kurumsal kapasitelerini güçlendirecek ve üyeli臒e atanma nitelik ve kriterlerini yükseltece臒iz. Üst düzey yöneticiler ba艧ta olmak üzere bu kurumlarda çal谋艧anlar谋n düzenledikleri sektörlerdeki kurulu艧lar谋n yönetim kurullar谋nda görev almalar谋n谋 ve kurumlar谋n yasada tan谋mlanan görev ve yetkilerin d谋艧谋na ç谋karak operasyonel kararlara müdahale etmelerini önleyece臒iz.</p> <p>Kamu yönetimi ve vatanda艧 ili艧kilerinde kar艧谋la艧谋lan hukuk uyu艧mazl谋klar谋n谋n (idari yarg谋) arabuluculuk yöntemiyle etkin ve h谋zl谋 bir 艧ekilde çözümünü sa臒layacak düzenlemelere ili艧kin çal谋艧ma yapaca臒谋z.</p> <p>Yasal düzenleme süreçlerinin kalitesinin art谋r谋lmas谋 amac谋yla, alan ara艧t谋rmalar谋na da dayanan düzenleyici etki analizlerini kamu karar mekanizmalar谋n谋n bütünle艧ik bir parças谋 haline getirecek; karar ve düzenlemelerden kaynaklanabilecek risklerin de臒erlendirilmesini, yönetilmesini ve ileti艧imini sa臒layacak; yasal düzenlemelerin etkinli臒i ile ilgili de臒erlendirmeler yapacak ve bunlar谋 kamuoyu ile payla艧aca臒谋z</p> <p>陌yi yöneti艧imin herkes için bir hak oldu臒una, kat谋l谋m olmadan iyi yöneti艧imden söz edilemeyece臒ine inan谋yoruz. Bu do臒rultuda toplumun görü艧 ve önerilerini karar süreçlerine yans谋tan kamu, özel sektör ve sivil toplumun e艧itlikçi bir anlay谋艧la temsil edildi臒i bir sistemi hayata geçirmeyi hedefliyoruz.</p> <h4><a name="_Toc34572909"></a><a name="_Toc34327404"></a><a name="_Toc34327340"></a><a name="_Toc33191953"></a><a name="_Toc33191890"></a>Yerel Yönetimler</h4> <p>Ülke kaynaklar谋n谋n yerinde, verimli ve etkin kullan谋labilmesi, demokratik temsilin geli艧tirilmesi ve demokratik kültürün derinle艧tirilmesi için yerel yönetimlerin güçlendirilmesi bir zorunluluktur. Ülkemizin iktisadi ve siyasi istikrar谋n谋 kuvvetlendirmek için yerel yönetimler alan谋nda do臒ru ad谋mlar at谋lmas谋 gereklidir.</p> <p>Yerel yönetimlerin yeniden yap谋land谋r谋lmas谋nda temel prensiplerimiz, yerel demokrasi ve kat谋l谋m谋n güçlendirilmesi, yerel yönetimler aras谋nda etkili bir kademelenme ve i艧 birli臒ini garanti edecek görev, kaynak ve yetki bölü艧ümünün sa臒lanmas谋d谋r.</p> <p>Yerel yönetim hizmetlerinin idari, mali ve teknik asgari standartlar谋n谋 belirleyecek, hizmetin bu standartlar do臒rultusunda planlanmas谋, yürütülmesi ve performans ölçümü ile denetiminin buna göre yap谋lmas谋n谋 sa臒layacak düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Yerel yönetimlerin gelir, harcama ve denetleme mekanizmalar谋n谋 yeniden düzenleyece臒iz. Yerel yönetimlerin öz gelirlerini artt谋rma kapasitelerini güçlendirece臒iz. Yerel yönetimlerin gelir ve harcamalar谋na ili艧kin etkin bir performans denetimi yap谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yerel yönetimlerin kurduklar谋艧irketler ve i艧tirakleri görev, fonksiyon, ihtiyaç, etkinlik, verimlilik ve kamu ihale yasas谋na tabii olmak gibi kriterlere göre kapsaml谋 bir de臒erlendirmeye tabi tutarak gerekli düzenlemeleri yapaca臒谋z</p> <p>Meclis toplant谋lar谋, imar plan谋 de臒i艧iklikleri, kaynak tahsisi, borçlanma, ihale ve sat谋n alma kararlar谋 ile denetim raporlar谋na ili艧kin hususlar谋 kamuoyu taraf谋ndan 艧effaf ve anla艧谋labilir bir 艧ekilde izlenebilir hale getirecek, bu konuda teknolojik imkanlardan en üst düzeyde faydalan谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yerel yönetimlerin kurumsal kapasitelerini güçlendirecek, bu kapsamda insan kaynaklar谋na ili艧kin kariyer ve performans kriterleri geli艧tirece臒iz.</p> <p>Belde belediyeleri için özel destek programlar谋 uygulayaca臒谋z. Büyük艧ehir s谋n谋rlar谋 içinde kalan ve mahalleye dönü艧türülen, ancak yeterli hizmet alamayan köylerin ya艧ad谋臒谋 sorunlar谋 çözece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572910"></a><a name="_Toc34327405"></a><a name="_Toc34327341"></a><a name="_Toc33191954"></a><a name="_Toc33191891"></a>Kamu Personel Yönetimi</h4> <p>Kamu hizmetine girmek her vatanda艧谋n anayasal hakk谋d谋r. Hiç kimse siyasi görü艧ü, etnik ve dini kimli臒i gibi sebeplerle kamu hizmetine girmekten mahrum b谋rak谋lamaz.</p> <p>Kamu görevine al谋nmada adaylar谋n tabi tutuldu臒u s谋navlara ili艧kin adalet, dürüstlük, e艧itlik, 艧effafl谋k ve denetlenebilirli臒i mutlaka sa臒layacak; yaz谋l谋 s谋nav sonuçlar谋na itibar edecek, y谋llardan beri yayg谋n 艧ikayetlere konu olan mülakat uygulamas谋na son verece臒iz.</p> <p>Kamu hizmetinde yükselmede y谋llardan beri 艧ikayet konusu olan tüm ayr谋mc谋l谋klar谋 ortadan kald谋racak, objektif kriterlere dayanan ehliyet, liyakat, performans ve k谋dem d谋艧谋nda bir ölçüt kabul etmeyecek, f谋rsat e艧itli臒ini mutlak surette sa臒layaca臒谋z.<span style="text-decoration: line-through;">   </span></p> <p>Kamuda kariyer sistemine dayal谋 ça臒da艧 bir insan kaynaklar谋 yönetimine geçece臒iz.</p> <p>Kamu görevlilerine görev ve sorumluluklara uygun bilgi ve yetenekler kazand谋rmaya dönük nitelikli ve ileri e臒itimler verilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yerel yönetimler de dahil bütün kamu kurum ve kurulu艧lar谋nda çal谋艧anlar谋n görev tan谋mlar谋n谋 yaparak hangi görevleri, kimin, nas谋l ve hangi standartlarda yapaca臒谋n谋 belirleyece臒iz.</p> <p>Yüksek performans gösteren çal谋艧anlar için ödül sistemi geli艧tirece臒iz.</p> <p>Kurumlar谋n üst düzey yönetici kadrolar谋na atanacaklar için liyakat, ba艧ar谋 ve performans ölçütleri belirleyece臒iz.</p> <p>Üst düzey görevlere atanan kad谋n yöneticilerin say谋s谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572911"></a><a name="_Toc34327406"></a><a name="_Toc34327342"></a><a name="_Toc33191955"></a><a name="_Toc33191892"></a>艦effafl谋k, Denetim ve Yolsuzlukla Mücadele</h4> <p>Kamunun tüm faaliyetlerinin aç谋k, izlenebilir ve denetlenebilir olmas谋 demokrasi, hukuk devleti ve iyi yöneti艧im için kaç谋n谋lmaz bir gerekliliktir. Yönetimin hesap verebilirli臒i de denetlenebilir olmas谋 ile yak谋ndan ilgilidir. Ülkemizin ba艧ta parlamento denetimi olmak üzere yönetimin denetlenmesi aç谋s谋ndan yeterli bir durumda oldu臒unu söylemek mümkün de臒ildir. Aç谋kl谋k, 艧effafl谋k, denetlenebilirlik ve hesap verebilirlik ancak uygun bir yasal çerçeve ile sa臒lanabilir. Bu çerçevede, yönetimde 艧effafl谋臒谋, hesap verebilirli臒i, kamuoyunun haber alma hakk谋n谋, etik ilkeleri hayata geçirecek tüm düzenlemeleri kararl谋l谋kla yapaca臒谋z. </p> <p>Yolsuzluk yaln谋zca bir suç veya ki艧isel ahlak meselesi de臒il, toplumlar谋n do臒as谋n谋 bozan, sisteme, demokrasi ve hukuk devletine olan inanc谋 da tahrip eden bir afettir. Yolsuzlu臒un ayn谋 zamanda ekonomik kalk谋nman谋n önündeki en önemli engellerden birisi oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>Yolsuzluk konusunda toplumsal duyarl谋l谋臒谋 harekete geçirmeyi ve fark谋ndal谋臒谋 art谋rmay谋 önemli görüyoruz. Bu kapsamda, sivil toplumun da destek ve katk谋s谋yla yolsuzlukla mücadele strateji belgesi haz谋rlayacak ve buna uygun bir eylem plan谋n谋 yürürlü臒e koyaca臒谋z.  </p> <p>Yolsuzlukla daha etkin mücadele edilmesini ve “Yolsuzlu臒a Kar艧谋 Devletler Grubu (GRECO)”nun tavsiye kararlar谋na tam uyumu sa臒layacak mevzuat düzenlemelerini ve uygulamay谋 tavizsiz bir biçimde yürütecek yeni bir kurumsal yap谋y谋 süratle hayata geçirece臒iz.</p> <p>Kamu al谋mlar谋 ve ihalelerde rekabeti ortadan kald谋ran, ihaleyi istisna keyfili臒i kural haline getiren, yolsuzluk kap谋s谋n谋 aç谋k tutan tüm istisna ve muafiyetleri ortadan kald谋racak, kamu ihale kanununu tümüyle yenileyece臒iz. 陌hale ve sat谋n alma süreçlerini tüm taraf ve yurtta艧lar谋n izleyebilmesine aç谋k tutaca臒谋z.  </p> <p>Yolsuzluk ve yozla艧maya son derece aç谋k görülen alanlardan, siyasetin, profesyonel sporun, dernek ve vak谋f faaliyetlerinin finansman谋n谋n 艧effafla艧t谋r谋lmas谋n谋, rant olu艧turan imar de臒i艧ikli臒i ve uygulamalar谋n谋n yeniden düzenlenmesini, kredi, te艧vik kota, tahsis ve benzeri uygulamalarda ki艧i inisiyatifine ba臒l谋l谋臒谋n azalt谋larak teknolojinin etkinli臒inin art谋r谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Siyaset, bürokrasi, kamu meslek örgütleri ve kamu imtiyaz谋 elde etmi艧 sivil toplum yöneticilerini de kapsayacak 艧ekilde mal beyannamesi uygulamas谋n谋n yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋n谋 ve etkin bir biçimde denetlenebilir hale getirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Mali suçlar谋n, yasa d谋艧谋 veya kayna臒谋 ku艧kulu para hareketlerinin daha ba臒谋ms谋z ve etkili bir 艧ekilde izlenmesi ve soru艧turulmas谋 ve ilgili kurumlarla i艧leyen bir koordinasyon sa臒lanabilmesi amac谋yla, Mali Suçlar谋 Ara艧t谋rma Kurulu Ba艧kanl谋臒谋’n谋 yeniden yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Denetimin etkinli臒ini sa臒lamak bak谋m谋ndan, ulusal denetim standartlar谋n谋 belirleyecek, denetimde ba臒谋ms谋zl谋k ve mesleki özen ilkelerini geli艧tirecek ve hukukilik denetiminin yan谋 s谋ra performans denetiminin de uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> </div> </div> <div class="item" id="ekonomi"> <h5 class="acr-title">EKONOM陌</h5> <div class="acr-content"> <h4><a name="_Toc34572913"></a><a name="_Toc34327408"></a><a name="_Toc34327344"></a><a name="_Toc33191957"></a><a name="_Toc33191894"></a>Ekonomi Politikam谋z谋n Genel Esaslar谋 ve Temel 陌lkeleri</h4> <p>Ekonomi politikam谋z谋n temel amac谋 adil rekabetin, f谋rsat e艧itli臒inin ve verimlili臒in esas al谋nd谋臒谋 bir ortam olu艧turarak ekonomimizin ve insan谋m谋z谋n potansiyelini en üst düzeyde gerçekle艧tirmesini sa臒lamakt谋r.</p> <p>Mülkiyet hakk谋 ve te艧ebbüs hürriyeti de dahil olmak üzere tüm temel hak ve özgürlükleri güvence alt谋na alan bir hukuk sistemini, ekonomik geli艧me ve refah谋n olmazsa olmaz ko艧ulu olarak görüyoruz.</p> <p>Partimiz, sosyal refah ve adaleti, f谋rsat e艧itli臒ini, insani çal谋艧ma ko艧ullar谋n谋, do臒a ve çevrenin korunmas谋n谋 ve temel kamu hizmetlerinin herkese e艧it 艧ekilde sunulmas谋n谋 savunur. Politikalar谋m谋z, rekabeti bozucu kamu müdahalesinin olmad谋臒谋, düzenleyici ve denetleyici kurumlar谋n ba臒谋ms谋z ve etkin çal谋艧t谋臒谋 bir piyasa ekonomisi anlay谋艧谋n谋 esas al谋r.</p> <p>Devletin iktisadi alandaki rolünü, cazip bir i艧 ve yat谋r谋m ortam谋 olu艧turmak, etkin bir düzenleme ve denetleme görevi yapmak, yüksek katma de臒erli bir ekonomi için kolayla艧t谋r谋c谋 ve yönlendirici olmak ve her bir vatanda艧谋m谋z谋n insan onuruna yara艧an bir ya艧am düzeyine ula艧mas谋n谋 sa臒lamak olarak görüyoruz.</p> <p>Devlet ile i艧 dünyas谋 aras谋ndaki ili艧kilerin, 艧effaf, ilkelere dayal谋 ve çerçevesi tan谋mlanm谋艧 kurumsal yap谋lar arac谋l谋臒谋yla yürütülmesi partimizin önde gelen ilkelerindendir.</p> <p>Türkiye; jeopolitik konumu, genç nüfusu, müte艧ebbis gücü, ihracat potansiyeli ve sahip oldu臒u mukayeseli avantajlar dikkate al谋nd谋臒谋nda uluslararas谋 serbest ticaret, yat谋r谋m ve küresel ekonominin sundu臒u di臒er imkanlardan en fazla yararlanabilecek ülkeler aras谋ndad谋r. Ülkemizin rekabet gücünü art谋rarak, yat谋r谋m ortam谋n谋 iyile艧tirerek ve i艧gücümüze gerekli becerileri kazand谋rarak, sahip oldu臒umuz potansiyelin en üst düzeyde de臒erlendirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ekonomi politikalar谋m谋z谋n geli艧tirilmesi ve uygulanmas谋nda, 艧effafl谋k, kurala dayal谋l谋k, öngörülebilirlik, sorunlar谋n yap谋sal nedenlerine odaklanma, veri ve analize dayal谋 yakla艧谋m, kat谋l谋mc谋l谋k ve kapsay谋c谋l谋k ilkelerini esas alaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572914"></a><a name="_Toc34327409"></a><a name="_Toc34327345"></a><a name="_Toc33191958"></a><a name="_Toc33191895"></a>Güçlü, Sürdürülebilir ve Kapsay谋c谋 Büyüme </h4> <p>Ülkemiz 2013 y谋l谋nda Yüksek Gelirli Ülkeler grubuna geçme a艧amas谋na gelmi艧 iken, izlenen yanl谋艧 ve popülist politikalar sonucunda ki艧i ba艧谋na dü艧en gelir yakla艧谋k yüzde 25 oran谋nda gerilemi艧 ve ekonomimiz orta gelir tuza臒谋na yakalanm谋艧t谋r. Kaybolan güven ortam谋 ve gerileyen yat谋r谋mlar sonucunda ülkemizin sadece güncel büyüme performans谋 de臒il, uzun dönemli büyüme potansiyeli de ciddi bir tehditle kar艧谋 kar艧谋yad谋r.</p> <p>Son y谋llarda büyüme performans谋n谋n zay谋flamas谋n谋n en önemli nedenlerinden birisi, 2002-2008 döneminde yakalanan yüksek verimlilik art谋艧lar谋n谋n izleyen y谋llarda sürdürülememi艧, hatta baz谋 y谋llar eksiye dönmü艧 olmas谋d谋r.</p> <p>Son dönemlerde büyümenin kredi geni艧lemesi ile desteklenen tüketime ve üretken olmayan alanlardaki yat谋r谋mlara dayal谋 yap谋s谋, d谋艧 dengede sürdürülebilirlik sorununu da beraberinde getirmektedir. Di臒er yandan, Merkez Bankas谋’n谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋yla ilgili sorunlar para politikas谋n谋n tutarl谋l谋臒谋na ve öngörülebilirli臒ine zarar vermektedir. Bu durum, enflasyonla mücadeleyi zay谋flatmakta ve fiyat istikrar谋n谋n sa臒lanmas谋n谋 zorla艧t谋rmaktad谋r.</p> <p>Ülkemiz, yüksek büyüme h谋zlar谋n谋n uzun dönemde sürdürülebilirli臒inin yan谋 s谋ra, büyümenin kapsay谋c谋l谋臒谋 aç谋s谋ndan da önemli sorunlarla kar艧谋 kar艧谋yad谋r. Yeni yat谋r谋mlardaki sürekli gerileme ve büyümedeki yava艧lama sonucunda i艧sizlik, özellikle genç i艧sizlik son dönemlerde tarihi en yüksek düzeylerine ç谋km谋艧t谋r.  Türkiye, bireysel gelir e艧itsizli臒i ve göreli yoksullukta Avrupa’da ilk s谋rada yer almaktad谋r. Bölgeler aras谋 verimlilik ve gelir e艧itsizlikleri son derece yüksektir. Kad谋n i艧gücüne kat谋l谋m ve kad谋n istihdam oranlar谋nda Türkiye, s谋rf yüksek gelirli ülkelerin de臒il, ayn谋 zamanda ki艧i ba艧谋na dü艧en gelir aç谋s谋ndan kendisine benzeyen orta gelirli ülkelerin de gerisinde kalmaktad谋r.</p> <p>Partimiz, büyümenin verimlilik, sürdürülebilirlik ve kapsay谋c谋l谋k boyutlar谋n谋 bir arada ele alan bütüncül bir yakla艧谋m谋 benimsemektedir. Bu anlay谋艧 do臒rultusunda, süratle “Güçlü, Sürdürülebilir ve Kapsay谋c谋” bir büyüme stratejisini hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Bu strateji çerçevesinde önümüzdeki dönemde ekonomi alan谋ndaki en önemli önceli臒imiz, yüksek bir büyüme performans谋 gerçekle艧tirerek insan onuruna yara艧谋r nitelikte ve adil bir ücret sa臒layan i艧 ve istihdam imkanlar谋 olu艧turmak suretiyle ba艧ta gençler ve kad谋nlarda olmak üzere i艧sizli臒i önemli ölçüde azaltmakt谋r.</p> <p>Bu hedeflere ula艧abilmek için büyüme modelinin köklü bir biçimde de臒i艧mesi gerekti臒ine inan谋yoruz. Bu çerçevede, üretken olmayan sektörler ile imar rantlar谋na dayal谋 bir büyüme yakla艧谋mdan, ba艧ta sanayi olmak üzere üretken sektörlere öncelik veren bir modele geçece臒iz. Sanayi, hizmet, tar谋m ve enerji sektörlerine yönelik kapsaml谋 dönü艧ümler öngören sektörel reform programlar谋m谋z büyüme vizyonumuzun gerçekle艧mesine önemli katk谋lar sa臒layacakt谋r.</p> <p>Güçlü büyümenin önko艧ulu olan verimlili臒in kal谋c谋 ve yüksek oranda art谋r谋lmas谋 için, en büyük sermayemiz olan insan谋m谋z谋n bilgi ve becerisini art谋rmay谋, teknoloji ve yenilikçilik alan谋nda köklü bir dönü艧üm gerçekle艧tirmeyi temel öncelikler olarak görmekteyiz.</p> <p>Makroekonomik politikalar谋, enflasyonu dü艧ük tek haneli düzeylerde tutmaya ve kamu maliyesi ile d谋艧 dengede sürdürülebilirli臒i sa臒lamaya odakl谋 bir biçimde uygulayaca臒谋z. Büyümenin daha sa臒l谋kl谋 ve sürdürülebilir bir yap谋ya kavu艧turulmas谋 için ihracat谋n desteklenmesi büyük önem ta艧谋maktad谋r. Bu çerçevede, Eximbank’谋n kaynaklar谋n谋 güçlendirecek, ihracata sa臒lanan destekleri etkin bir biçimde kullanaca臒谋z. Üretim ve ihracat谋n yap谋s谋n谋 rekabet gücü yüksek ticarete konu sektörler lehine de臒i艧tirmeyi öngören sanayi ve di臒er sektörel politikalar谋m谋z da d谋艧 dengenin sürdürülebilirli臒ine önemli katk谋 sa臒layacakt谋r.</p> <p>Kapsay谋c谋l谋臒谋, toplumun tüm kesimlerinin ve ülkemizin tüm bölgelerinin ekonomik refaha katk谋da bulunmas谋 ve bu refahtan pay alabilmesi aç谋s谋ndan büyüme stratejisinin önemli bir unsuru olarak görüyoruz. Kapsay谋c谋l谋臒谋 sa臒laman谋n öncelikle e臒itim alan谋nda köklü bir dönü艧ümle mümkün olaca臒谋na inan谋yoruz. Vatanda艧lar谋m谋za, potansiyellerini en üst düzeyde gerçekle艧tirebilecekleri bilgi ve yetkinlikleri kazand谋rarak, bilhassa kad谋nlar谋n ve gençlerin ekonomik hayata kat谋l谋mlar谋n谋 art谋rarak hem ülkemizin büyüme h谋z谋n谋 yükseltecek hem de herkesin bu büyümeden pay almalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Kapsay谋c谋 büyüme yakla艧谋m谋m谋z çerçevesinde gelir da臒谋l谋m谋n iyile艧tirilmesi ve yoksullu臒un azalt谋lmas谋 önemli hedeflerimizdendir. 陌艧sizli臒in azalt谋lmas谋,  nitelikli i艧 imkanlar谋 olu艧turulmas谋 ve bireylerin bu i艧 imkanlar谋na eri艧imini kolayla艧t谋racak yetkinlikler kazand谋r谋lmas谋, bu hedeflerin gerçekle艧tirilmesine önemli katk谋 sa臒layacakt谋r. Program谋m谋z谋n özellikle “陌stihdam ve 陌艧sizlikle Mücadele”, “Sosyal Güvenlik, Sosyal Hizmetler ve Yard谋mlar”, “Bölgesel ve Yerel Kalk谋nma”, ba艧l谋klar谋 alt谋nda yer alan reformlar ve politikalar kapsay谋c谋 büyümenin sa臒lanmas谋, gelir da臒谋l谋m谋n iyile艧tirilmesi ve yoksullu臒un azalt谋lmas谋nda önemli rol oynayacakt谋r.</p> <p>Ekonomi politikalar谋m谋z ile Program谋m谋zda yer alan di臒er politikalar谋n, ülkemizin Birle艧mi艧 Milletler taraf谋ndan 2030 y谋l谋 için belirlenen Sürdürülebilir Kalk谋nma Hedeflerine ula艧mas谋na önemli katk谋 sa臒layaca臒谋na inan谋yoruz.</p> <p>Güçlü, sürdürülebilir ve kapsay谋c谋 büyüme hedefimizi destekleyecek hukuki ve kurumsal yap谋y谋 güçlendirmek ve geli艧tirmek önemli önceliklerimizden birisidir. Bu çerçevede; uluslararas谋 do臒rudan yat谋r谋mlar ve teknoloji transferi için uygun bir ortam olu艧turulmas谋n谋, rekabet ortam谋n谋n korunmas谋n谋, Ar-ge ve teknoloji desteklerinin etkin bir biçimde kullan谋lmas谋n谋, kamu al谋mlar谋n谋n 艧effaf ve rekabeti sa臒layacak bir anlay谋艧la yürütülmesini, yolsuzluklarla daha etkin bir biçimde mücadele edilmesini ve ticari uyu艧mazl谋klar谋n tarafs谋z ve h谋zl谋 bir biçimde çözülmesini sa臒layacak yasal ve kurumsal yap谋lar谋 güçlendirecek ve ihtiyaç olan ilave ad谋mlar谋 süratle ataca臒谋z..</p> <h4><a name="_Toc34572915"></a><a name="_Toc34327410"></a><a name="_Toc34327346"></a><a name="_Toc33191959"></a><a name="_Toc33191896"></a>Ekonomi Yönetiminin Kurumsal Yap谋s谋</h4> <p>Ekonomi yönetimini, kurumlar谋n temel i艧levlerini dikkate alarak, kurumsal bütünlü臒ü ve denge-kontrol mekanizmalar谋n谋n etkin biçimde çal谋艧mas谋n谋 sa臒layacak bir anlay谋艧la yeniden yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Strateji ve politika belirleyen Bakanl谋klar ile düzenleyici ve denetleyici kurumlar谋n görev, sorumluluk ve yetkilerini belirsizli臒e yer vermeyecek 艧ekilde net bir biçimde tan谋mlayaca臒谋z.</p> <p>Merkez Bankas谋’n谋n ve düzenleyici ve denetleyici kurumlar谋n ba臒谋ms谋zl谋臒谋n谋 ve kurumsal kapasitelerini güçlendirecek, bu kurumlar谋n ilgili mevzuat ile kendilerine verilen görev ve sorumluluklar çerçevesinde ba臒谋ms谋z karar alabilmelerini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye 陌statistik Kurumu’na güçlü bir ba臒谋ms谋zl谋k kazand谋rarak kurumun ve yay谋nlad谋臒谋 istatistiklerin güvenilirli臒ini artt谋raca臒谋z.</p> <p>Kamu mali yönetiminde bütünlü臒ü bozan Türkiye Varl谋k Fonu gibi bütçe d谋艧谋 ve denetimden muaf yap谋lara ve uygulamalara son verece臒iz.</p> <p>Say谋艧tay‘谋n i艧levlerini etkin bir biçimde yerine getirmesini sa臒layacak ve denetim kapsam谋n谋 tüm kamu kurum ve kurulu艧lar谋n谋 içerecek 艧ekilde geni艧letece臒iz.</p> <p>Kurumlar aras谋 isti艧are ve koordinasyon mekanizmalar谋n谋 güçlendirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572916"></a><a name="_Toc34327411"></a><a name="_Toc34327347"></a><a name="_Toc33191960"></a><a name="_Toc33191897"></a>Para ve Kur Politikalar谋</h4> <p>Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas谋 Para Politikas谋 Kurulu’nun para politikas谋 kararlar谋nda araç ba臒谋ms谋zl谋臒谋na sahip olmas谋n谋 ve politik bask谋lardan uzak tutulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Para Politikas谋 Kurulu’nun yap谋s谋n谋 ba艧ar谋l谋 ülke uygulamalar谋n谋 da dikkate alarak gözden geçirecek; 艧effafl谋k, öngörülebilirlik ve hesap verebilirlik ilkelerimiz gere臒i Kurul’un ve üyelerinin kamuoyunu bilgilendirme ve kamuoyuna hesap verme yükümlülüklerini artt谋racak düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Merkez Bankas谋’n谋n para politikas谋n谋, fiyat istikrar谋n谋 esas alan ve finansal istikrara katk谋 yapan bir anlay谋艧la yürütmesi gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Serbest kambiyo ve dalgal谋 kur rejimini benimsiyor, politika, düzenleme ve uygulamalar谋n bu anlay谋艧a uygun bir çerçevede ve 艧effaf bir biçimde yürütülmesini gerekli görüyoruz.</p> <p>Finansal istikrar谋n sa臒lanmas谋 amac谋yla, para, maliye ve makro ihtiyati politikalar谋n birbiriyle uyumlu bir biçimde uygulanmas谋n谋 ve öngörülebilir olmas谋n谋 önemli görüyoruz.</p> <h4><a name="_Toc34572917"></a><a name="_Toc34327412"></a><a name="_Toc34327348"></a><a name="_Toc33191961"></a><a name="_Toc33191898"></a>Kamu Maliyesi</h4> <p>Maliye politikalar谋m谋z谋n temel hedefi, kamu aç谋klar谋n谋n ve borç yükününün bir risk ve istikrars谋zl谋k unsuru haline gelmesini önlemek ve mali sürdürülebilirli臒i sa臒layarak güçlü, sürdürülebilir ve kapsay谋c谋 büyüme hedefimize ula艧谋lmas谋na katk谋da bulunmakt谋r.</p> <p>Bütçe disiplinini esas olarak vergi oranlar谋n谋 yükselterek de臒il tahsilat oran谋n谋 artt谋rarak, kay谋t d谋艧谋l谋臒谋 azaltarak ve harcamalar谋 kontrol alt谋na alarak tesis edece臒iz.</p> <p>Mali disiplin anlay谋艧谋n谋 kal谋c谋 hale getirmek ve öngörülebilirli臒i artt谋rmak amac谋yla, temel bütçe büyüklüklerine ili艧kin daimi nitelikteki baz谋 say谋sal hedefler, s谋n谋rlamalar ve ilkeler belirlenmesini içeren “Mali Kural” uygulamas谋n谋 hayata geçirece臒iz.</p> <p>Kamu vicdan谋nda büyük yaralar açan kamuda lüks, gösteri艧, israf ve savurganl谋臒a son verecek, bina ve araç kiralamalar谋na, temsil ve tören harcamalar谋na s谋n谋rlama getirecek, bunlar谋n tekrar谋n谋 engelleyecek mekanizmalar谋 geli艧tirecek ve bu konularda kamuoyu denetimini te艧vik edecek düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.   </p> <p>Tüm kamu harcamalar谋n谋 etki analizi çerçevesinde, verimlilik, etkinlik, temel politika ve önceliklerle tutarl谋l谋k ve mükerrerlikten kaç谋nma kriterlerini dikkate alarak kapsaml谋 bir gözden geçirmeye tabi tutacak ve rasyonel bir yap谋ya kavu艧turaca臒谋z.</p> <p>Bütçe çal谋艧malar谋nda do臒a ve çevrenin korunmas谋na dezavantajl谋 gruplar谋n gözetilmesine ve cinsiyete duyarl谋 bütçeleme anlay谋艧谋na özen gösterece臒iz.</p> <p>Kamu kaynaklar谋n谋n, bütçe d谋艧谋 fonlar, özel bütçeler ve bütçe d谋艧谋ndaki kurum ve kurulu艧lar arac谋l谋臒谋yla ya da bütçe içinde olsa bile temel harcama mevzuat谋 d谋艧谋nda 艧effaf olmayan bir biçimde özel kurallarla yönetilmesi uygulamas谋na son verece臒iz.</p> <p>Kamu al谋mlar谋n谋n 艧effaf, adil, rekabeti bozmayacak ve yerli üretimi te艧vik edecek 艧ekilde gerçekle艧tirilmesini sa臒lamak amac谋yla, kamu ihale kanununda gerekli düzenlemeleri yapacak, ihale ve sat谋n alma süreçlerini tüm taraf ve yurtta艧lar谋n izleyebilmesine aç谋k tutaca臒谋z.</p> <p>Büyük ölçekli kamu yat谋r谋mlar谋na, gerçekçi ihtiyaç de臒erlendirmesi ve çevresel etki analizi yaparak karar verece臒iz. Bu projelere ili艧kin haz谋rl谋k sürecinde sivil toplum, meslek örgütleri ve ilgili tüm taraflar谋n etkin bir 艧ekilde kat谋l谋m谋n谋 sa臒layacak mekanizmalar谋 olu艧turacak ve kamuoyunu 艧effaf bir biçimde bilgilendirece臒iz.</p> <p> Kamu Özel 陌艧birli臒i (KÖ陌) uygulamalar谋n谋 düzenleyen çerçeve bir mevzuat ç谋kartaca臒谋z. KÖ陌 modelinin, faydalan谋c谋lar谋n yapt谋臒谋 ödemelerle kendini finanse eden projelerle s谋n谋rl谋 tutulmas谋 esas olacakt谋r. KÖ陌 projelerinin fizibilite çal谋艧malar谋na payda艧lar谋n kat谋l谋m谋n谋, ihalelerde e艧itli臒i, 艧effafl谋臒谋, rekabetin artt谋r谋lmas谋n谋 ve bu projelerin ba臒谋ms谋z denetime tabi tutulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Bu projelerin bütçe üzerindeki yükünü, verilen garantilerin kapsam谋n谋, gerekçelerini, süresini ve benzeri bilgileri düzenli olarak kamuoyuna aç谋klayaca臒谋z.</p> <p>Tüm kamu sektörünün Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun mali saydaml谋k, hesap verebilirlik, iç kontrol ve denetim gibi alanlar谋na ili艧kin hükümlerine tabi olmas谋n谋 sa臒layacak düzenlemeleri hayata geçirece臒iz. 艦effafl谋臒谋n ve hesap verebilirli臒in artt谋r谋lmas谋nda ve kamuoyu ile payla艧谋lmas谋nda teknolojik imkanlar谋 etkin bir 艧ekilde kullanaca臒谋z.</p> <p>Vergi sistemimizi sürdürülebilir büyümeye destek olacak, çevreyi ve insan谋 gözeten, teknolojik geli艧melerle uyumlu bir yap谋da yeniden 艧ekillendirece臒iz. Vergi sistemini, benzer konulardaki vergi türlerini konsolide ederek, i艧 ve i艧lemler üzerindeki günümüz ko艧ullar谋na uymayan vergileri kald谋rarak, istisna ve muafiyetleri en aza indirerek basit, anla艧谋l谋r ve kolay uygulanabilir hale getirece臒iz. 陌mar de臒i艧ikliklerinden kaynaklanan rantlar谋 etkin bir biçimde vergilendirece臒iz. Kay谋t d谋艧谋 ekonomi ile etkin bir 艧ekilde mücadele ederek vergi taban谋n谋 geni艧letecek ve tahsilat oran谋n谋 yükseltece臒iz. Vergi ödeme al谋艧kanl谋klar谋n谋 bozan, vergisini düzenli ödeyenler aleyhine adaletsizlik olu艧turan ve i艧letmeler aras谋nda haks谋z rekabet do臒uran vergi ve prim aff谋 uygulamalar谋na gitmeyece臒iz. Harcamalar谋n kontrolü ve vergi taban谋n谋n geni艧letilmesi ile elde edilecek mali imkanlar谋, öncelikle çal谋艧anlar üzerindeki vergi yükünü azaltmada kullanaca臒谋z.</p> <p>Kamu 陌ktisadi Te艧ebbüslerinin (K陌T) faaliyet gösterdikleri sektörlerde piyasay谋 bozmamalar谋 ve üretim, yat谋r谋m, istihdam ve fiyatlama kararlar谋n谋 verimlili臒i dikkate alarak rasyonel bir biçimde belirlemeleri esas olacakt谋r. K陌T’lerin ve tüm kamu i艧letmelerinin yönetim ve denetiminin 陌ktisadi 陌艧birli臒i ve Kalk谋nma Te艧kilat谋 (OECD) taraf谋ndan yay谋mlanan “Kurumsal Yönetim 陌lkeleri”ne ve “Kamu 陌艧letmeleri için Kurumsal Yönetim Rehberi”ne uygun bir çerçevede yürütülmesini sa臒layaca臒谋z. Devletin iktisadi alandaki müte艧ebbis rolünü asgari düzeyde tutma hedefimizle uyumlu olarak yeni iktisadi devlet te艧ekkülü ya da benzeri kurulu艧lar谋n olu艧turulmas谋ndan kaç谋naca臒谋z.</p> <p>Özelle艧tirme uygulamalar谋n谋 s谋n谋rlar谋 yasalarla çizilmi艧 bir çerçeve içerisinde, haz谋rl谋k, karar alma, ihale ve uygulama süreçleri her kat谋l谋mc谋ya aç谋k rekabetçi ve 艧effaf bir 艧ekilde yürütece臒iz. Özelle艧tirme sonras谋nda özel tekellerin olu艧mamas谋 ve vatanda艧谋n aleyhine olabilecek davran谋艧lar谋n önüne geçmek amac谋yla, düzenleyici ve denetleyici kurulu艧lar谋n etkinli臒ini artt谋r谋laca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572918"></a><a name="_Toc34327413"></a><a name="_Toc34327349"></a><a name="_Toc33191962"></a><a name="_Toc33191899"></a>Finans Sektörü Politikalar谋</h4> <p>Finans sektörü politikalar谋m谋z谋n temel hedefi, sürdürülebilir büyümeyi destekleyen, sermaye birikimine katk谋da bulunan, sermayenin tabana yay谋lmas谋na arac谋l谋k eden, dijital dönü艧ümün sundu臒u f谋rsatlar谋 de臒erlendiren, bölgesel ve uluslararas谋 alanda merkezi bir konuma ula艧m谋艧, etkin ve dinamik bir finansal hizmetler sektörü in艧a etmektir. Sektörün ürün ve finansman çe艧itlili臒i sa臒layarak ekonomik aktörlerin ihtiyaçlar谋na kapsay谋c谋 ve eri艧ilebilir çözümler üretmesini sa臒lamak ve bireylerin finansal okur-yazarl谋臒谋n谋 artt谋rmak temel hedeflerimiz aras谋ndad谋r.</p> <p>Güçlü sermaye ve fon yap谋s谋na, etkin risk yönetimine ve yüksek verimlili臒e sahip bir bankac谋l谋k sektörü, sürdürülebilir büyüme için kritik bir önem ta艧谋maktad谋r. Adil rekabet ortam谋n谋n sa臒lanmas谋 ve 艧effafl谋臒谋n artt谋r谋lmas谋 sektörün sa臒l谋kl谋 geli艧imi aç谋s谋ndan önemli bir unsurdur. Bu çerçevede, Bankac谋l谋k Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) sektöre ili艧kin düzenlemeleri, kamu ve özel bankalara e艧it ve 艧effaf bir biçimde uygulamas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Hükümetin ve BDDK’n谋n ilgili mevzuat d谋艧谋na ç谋karak bankalar谋n kararlar谋na ve yönetimine müdahale etmesini önleyece臒iz.</p> <p>Kamu bankalar谋n谋n sektör içinde rekabeti bozmalar谋n谋 engelleyecek, bu bankalar谋n siyasi bask谋larla i艧 yapmalar谋n谋n önüne geçece臒iz. Üst yönetime atamalar谋 objektif ehliyet ve liyakat kriterleri çerçevesinde yapaca臒谋z.</p> <p>Reel kesimin ve bankac谋l谋k sektörünün ba艧ta sorunlu krediler olmak üzere kar艧谋 kar艧谋ya kald谋臒谋 zorluklara yönelik çözüm aray谋艧lar谋n谋, tutarl谋 ve bütüncül bir yakla艧谋mla, kötüye kullan谋m riskine sebebiyet vermeden ve tümüyle 艧effaf bir biçimde yürütece臒iz. Bu do臒rultuda, kredilerin etkin 艧ekilde yap谋land谋r谋labilmesi ve 艧irketlerin ekonomik varl谋k olarak ya艧ayabilmeleri için ba艧ta icra-iflas kanunu olmak üzere gerekli kanuni düzenlemeleri yapaca臒谋z.</p> <p>陌stikrarl谋 bir finansal yap谋n谋n olmazsa olmaz谋 etkin ve sa臒l谋kl谋 i艧leyen bir sermaye piyasas谋d谋r. Sermaye piyasas谋n谋n toplam finansman içindeki pay谋n谋 art谋rmak amac谋yla, sektörün derinle艧mesini, 艧irket sermayelerinin halka aç谋lmas谋n谋 ve halka aç谋kl谋k oran谋n谋 artt谋rmay谋 te艧vik eden düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Kamunun kontrol etti臒i büyük 艧irketleri ve bankalar谋 halka açarak, bir yandan bu kurumlar üzerindeki kamusal denetimin ve hesap verebilirli臒in artt谋r谋lmas谋n谋, di臒er yandan kurumsal ve bireysel yat谋r谋mc谋 taban谋n谋n geni艧letilmesini ve sermaye piyasas谋 araçlar谋n谋n kullan谋m谋n谋n geli艧tirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Bireysel tasarruflar谋n yat谋r谋m fonlar谋 ve benzeri yap谋lar alt谋nda toplula艧t谋r谋larak profesyonel fon yöneticileri taraf谋ndan sermaye piyasalar谋nda yat谋r谋ma yönlendirilmesini te艧vik edecek ve bu fonlar谋n etkin ve verimli yönetimlerini sa臒layacak düzenlemeleri yapaca臒谋z.</p> <p>Sigortac谋l谋k ve bireysel emeklilik sektörlerinin potansiyelinden en üst düzeyde yararlan谋lmas谋n谋 sa臒layacak ad谋mlar谋 ataca臒谋z. Bireysel emeklilik sisteminin ve DASK uygulamas谋n谋n etkinli臒ini ve kapsay谋c谋l谋臒谋n谋 artt谋raca臒谋z. Özel sa臒l谋k ve hayat sigortalar谋n谋n yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋n谋 destekleyece臒iz. Sigorta ve emeklilik sektöründe dijitalle艧meyi kolayla艧t谋racak ve h谋zland谋racak ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Ekonomimizin üretti臒i katma de臒eri artt谋rmak için gerekli yenilikçi fikir ve bulu艧lar谋n hayata geçirilmesini destekleyen kitlesel fonlama, melek yat谋r谋mc谋 a臒lar谋, sosyal giri艧imcilik, etki yat谋r谋mc谋l谋臒谋 ve geli艧mi艧 bir giri艧im sermayecili臒i altyap谋s谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Finansal sektörün uluslararas谋 rekabetçili臒ini artt谋rarak insan谋m谋za daha etkin ve çe艧itli hizmetler sunmas谋n谋 sa臒layacak finansal teknoloji (Fintek) ve alternatif finansman çözümlerinin hayata geçirilmesini kolayla艧t谋rmak temel hedeflerimiz aras谋ndad谋r. Bu kapsamda, Ulusal Fintek Stratejisi ve eylem plan谋 haz谋rlayacak, sektörün önünü açacak bir anlay谋艧la yasal ve kurumsal altyap谋da gerekli güncellemeleri yapaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572919"></a><a name="_Toc34327414"></a><a name="_Toc34327350"></a><a name="_Toc33191963"></a><a name="_Toc33191900"></a>陌stihdam ve 陌艧sizlikle Mücadele Politikalar谋</h4> <p>Teknolojinin h谋zl谋 ilerlemesi ve i艧 yap谋艧 biçimlerinin yeniden in艧a edilmesiyle beraber i艧gücü piyasas谋nda belirsizlikler dünyan谋n her yerinde artmaktad谋r. Eskiden bilmedi臒imiz birçok yeni i艧 hayat谋m谋za girmekte ve bildi臒imiz dünyaya dair birçok i艧艧ekil de臒i艧tirmektedir. Robotlar ve yapay zeka uygulamalar谋 i艧leri ve meslekleri dönü艧türmekte, bu geli艧meler sonucunda ortaya ç谋kan k谋sa vadedeki i艧sizlik art谋艧谋 insanlar谋 tedirgin etmektedir.</p> <p>Ülkemizde de ba艧ta genç i艧sizlik olmak üzere i艧sizli臒in yap谋sal sorun olarak devam etti臒i, i艧gücü arz ve talebi aras谋nda nitelik uyumsuzlu臒unun bulundu臒u, mesleksizlik ve belgesizli臒in yayg谋n oldu臒u, esnekli臒in az oldu臒u bir i艧gücü piyasas谋 ile kar艧谋 kar艧谋yay谋z. Üstelik, son y谋llarda ya艧anan güven ve istikrar kayb谋na ba臒l谋 olarak yat谋r谋mlar ciddi oranda gerilemi艧, bunun sonucunda i艧sizlik oranlar谋 tarihi yüksek seviyelere ç谋km谋艧t谋r.</p> <p>陌艧sizlikle mücadelede en etkin yöntem, ekonomide güven ve istikrar ortam谋n谋 tesis ederek yat谋r谋mlar谋 ve büyümeyi artt谋rmakt谋r. 陌艧sizlikle ilgili yap谋sal sorunlar谋n çözümü ise i艧gücü piyasas谋 reformlar谋, çok yönlü aktif i艧gücü politikalar谋 ve mesleki e臒itime yeni bir bak谋艧 aç谋s谋 kazand谋rmaktan geçmektedir.</p> <h4><a name="_Toc34572920"></a>Kapsay谋c谋, Aktif ve Çok Yönlü Politikalar</h4> <p>Ayr谋m yap谋lmaks谋z谋n çal谋艧abilir durumda olan herkesin nitelikli, adil bir ücret getiren, sosyal güvenlik kapsam谋nda olan, i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒inin sa臒land谋臒谋, ki艧isel geli艧im f谋rsatlar谋 sunan, örgütlenerek ya艧amlar谋n谋 etkileyen kararlar谋n al谋nmas谋na kat谋labildikleri, tüm kad谋nlar ve erkeklerin e艧it f谋rsatlardan yararlan谋p e艧it muamele gördükleri i艧 imkânlar谋na ula艧mas谋 temel önceli臒imiz olacakt谋r.</p> <p>陌艧gücüne kat谋l谋m谋n artt谋r谋lmas谋 ve sürdürülebilir büyümenin sa臒lanmas谋 için i艧gücünün niteli臒ini sürekli iyile艧tirecek ve   gelece臒in i艧lerine uygun hale getirece臒iz. Bunun için yetkinlik geli艧tirmeye a臒谋rl谋k verece臒iz. Rekabetçi ve yenilikçi bir ekonomide istihdam imkânlar谋n谋n geli艧tirilmesi, yeni i艧lerin ortaya ç谋kar谋lmas谋 ve i艧gücü piyasas谋n谋n etkinle艧tirilmesi amac谋yla, kamu-özel sektör i艧 birliklerini geli艧tirecek ve daha çok ki艧inin i艧 sahibi olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>陌艧letmelerin büyümelerini ve daha fazla istihdam olu艧turmalar谋n谋 engelleyen düzenlemeleri gözden geçece臒iz.</p> <p>陌stihdam te艧viklerini sadele艧tirecek, bu te艧viklerin etkinli臒ini ve verimlili臒ini sürekli izleyece臒iz.</p> <p>Özel istihdam bürolar谋n谋 yayg谋nla艧t谋racak ve 陌艦KUR ile koordinasyonlar谋n谋 güçlendirece臒iz.</p> <p>陌艧sizlikle mücadelede merkezi ve yerel aktörlerle i艧 birli臒i içinde her ilin kendine özgü yerel istihdam programlar谋 olu艧turmas谋na destek sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Nitelik gerektirmeyen i艧lerde çal谋艧acak yabanc谋 i艧çilere kat谋 s谋n谋rland谋rmalar getirecek, i艧 gücü piyasas谋n谋 bozan kaçak yabanc谋 i艧çilikle etkin mücadele edece臒iz.</p> <p>Kad谋nlar谋n i艧gücüne daha aktif kat谋l谋m谋n谋 sa臒lamak amac谋yla okul sonras谋 e臒itmenli aktivite merkezleri ile kre艧leri yerel yönetimlerin sorumlulu臒unda mahalleler düzeyinde artt谋raca臒谋z.</p> <p>Dezavantajl谋 gruplara yönelik olarak f谋rsat e艧itli臒ini sa臒layacak özel ve kapsay谋c谋 istihdam programlar谋n谋 hayata geçirerek bu gruplar谋n istihdam edilebilirliklerini artt谋raca臒谋z.</p> <p>Dezavantajl谋 gruplar谋n giri艧imcili臒ini art谋rmak için bu gruplara özgü giri艧imcilik e臒itimleri düzenleyecek ve kendi i艧lerini kurmalar谋n谋 vergi, SGK primi ve kredi olanaklar谋 ile te艧vik edece臒iz.</p> <p>Ekonomik ve teknolojik de臒i艧ime cevap veren aktif i艧gücü programlar谋 ile i艧gücünün nitelik ve beceri düzeylerini art谋r谋c谋, çal谋艧ma hayat谋nda ya艧anan de臒i艧im süreçlerine sa臒l谋kl谋 ve h谋zl谋 biçimde cevap veren politikalar uygulayaca臒谋z. Bu çerçevede, çal谋艧anlar谋n ve i艧sizlerin beceri ve yeteneklerini ölçmeye ve gelece臒in i艧lerine uygun hale getirmeye imkan verecek meslek-görev kesitleri ve benzeri yeni veri setleri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Teknolojik i艧sizli臒e kar艧谋 önlemler alarak aktif i艧 gücü politikalar谋yla gençleri yeni mesleklere yönlendirece臒iz. Dijital yetkinliklerin yan谋 s谋ra çal谋艧anlar谋n transfer edilebilir yetkinliklerini geli艧tirecek ve böylece daha kalifiye olmalar谋n谋 ve yeni i艧lere uyum sa臒lamalar谋n谋 kolayla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Sanayi ve hizmet sektörlerinde, dijitalle艧me ve yapay zeka uygulamalar谋n谋n neden olaca臒谋 otomasyon ve i艧 alanlar谋ndaki h谋zl谋 dönü艧ümün yarataca臒谋 uyum ihtiyac谋n谋 kar艧谋lamaya yönelik yetkinlik geli艧tirme ve yeni yetkinlikler kazand谋rmaya yönelik ya艧am boyu e臒itim programlar谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>Mesleki yeterlilik s谋nav ve belgelendirme faaliyetlerini bütün mesleklere yayg谋nla艧t谋racak ve yeterlilik belgesine sahip olma 艧art谋n谋 tüm meslekleri kapsayacak 艧ekilde geni艧letece臒iz. Bireylerin s谋nav ve belgelendirme masraflar谋n谋n kamu taraf谋ndan kar艧谋lanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Giri艧imcili臒i ülkemiz için zorunlu olarak geli艧tirilmesi gereken bir ya艧am becerisi olarak görmekteyiz. Bu sebeple giri艧imcilik ve yeni i艧ler yaratacak programlar谋 özel olarak destekleyece臒iz.</p> <p>Giri艧imlerin ve bireysel çal谋艧man谋n desteklenmesi için sigortal谋l谋k ve 艧irket kurma konular谋nda bunlara özel yeni tan谋mlamalar yapaca臒谋z. Bu sayede yeni fikirlerin hayata geçmesini, yat谋r谋m almas谋n谋, istihdam olu艧turmas谋n谋 ve gelir üretmesini kolayla艧t谋raca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572921"></a>Mesleki E臒itimde Yeni Bir Bak谋艧 Aç谋s谋</h4> <p>Yap谋sal i艧sizli臒i azaltmak ve katma de臒er üreten istihdam谋 artt谋rmak, ancak e臒itim sistemi ile i艧gücü piyasas谋 aras谋nda güçlü bir ili艧ki kurmakla mümkündür.</p> <p>Mesleki ve teknik e臒itimin i艧gücü piyasas谋nda ihtiyaç duyulan mesleklere ve niteliklere cevap verecek 艧ekilde planlanmas谋n谋 ve yürütülmesini sa臒layacak, i艧gücü piyasas谋ndaki yap谋sal meselelerden biri olan “mesleksizlik ve belgesizlik” sorununu giderece臒iz.</p> <p>Mesleki ve teknik okullar谋n yönetim ve karar alma süreçlerinde özel sektör ve meslek kurulu艧lar谋n谋n yer alaca臒谋, i艧 dünyas谋yla etkile艧imli bir okul yönetim sistemi kuraca臒谋z.</p> <p>Mesleki ve teknik e臒itim okullar谋n谋n teknik altyap谋lar谋n谋 iyile艧tirecek, e臒iticilerin niteli臒ini artt谋racak, bu okullardan mezun olanlar谋 istihdam edilebilir yeterliliklere kavu艧turaca臒谋z. Geli艧tirilecek mezun takip sistemiyle de bu ki艧ilerin istihdam edilebilirliklerin izleyecek ve politikalar谋 buna göre yeniden 艧ekillendirece臒iz.</p> <p>Orta ve yüksekö臒retim düzeyindeki mesleki ve teknik e臒itim okullar谋n谋 sanayi, hizmetler, tar谋m sektörleriyle ili艧kilerine göre organize sanayi sitelerinde, ticaret ve turizm alan ve merkezlerinde, tar谋msal i艧letmelerin bulundu臒u yerlerde kuracak, mevcut okullar谋 da tedricen bu yerlere ta艧谋yaca臒谋z.</p> <p>Mezunlar谋n谋n daha iyi istihdam olanaklar谋na kavu艧turulmas谋yla mesleki ve teknik e臒itime dönük önyarg谋y谋 k谋racak, ara eleman olarak nitelendirilen meslek sahiplerinin üretimin “ana aktörleri” oldu臒u yönünde fark谋ndal谋k olu艧turaca臒谋z. Meslek sahibi olman谋n, önemli ve itibarl谋 oldu臒u bilinci olu艧turarak ailelerin ve gençlerin mesleki ve teknik e臒itim okullar谋n谋 daha çok tercih etmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ailelerinden ayr谋 dü艧mü艧 ve devlet bak谋m谋nda bulunan yetim, öksüz çocuk ve gençler ile ailelerinin yan谋nda bulunan fakat aileleri maddi yoksunluk çeken çocuk ve gençlerin destek program ve projelerine f谋rsat e艧itli臒i kapsam谋nda eri艧imlerini sa臒layacak, gelece臒e güvenle bakmalar谋n谋 destekleyece臒iz. Bu çocuklar ve gençlerin, özellikle ara eleman aç谋臒谋 olan sektörlerle ilgili meslek liselerine eri艧imlerine öncelik vererek, bu sayede e臒itim hayat谋nda kalmalar谋n谋 ve erken ya艧ta meslek edinmeleri sa臒layarak i艧sizlik riskine kar艧谋 önlem alaca臒谋z. </p> <p>Dijital ekonomi’ye geçi艧 ve Endüstri 4.0 ile birlikte gelece臒in mesleklerini belirleyecek çal谋艧malar谋 yapaca臒谋z. Mesleki e臒itim müfredat谋n谋 bu do臒rultuda güncelleyecek, ö臒rencilere farkl谋 alanlarda da kullanabilecekleri ta艧谋nabilir yeni beceriler kazand谋racak ve ö臒rencilerin yönelebilecekleri meslek seçenekleri konusunda esnek bir yakla艧谋m izleyece臒iz. Bu çal谋艧malar谋 dinamik bir yakla艧谋mla sürekli hale getirece臒iz. Teknoloji ve bili艧im liseleri ile gençlerin yaz谋l谋m, kodlama ve teknoloji alanlar谋nda meslek sahibi olmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Gelecekte ihtiyaç duyulacak yeni meslek ve yetenekler için internet üzerinden ve yerinde e臒itimler sunaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572922"></a><a name="_Toc34327415"></a><a name="_Toc34327351"></a><a name="_Toc33191964"></a><a name="_Toc33191901"></a>Küçük ve Orta Büyüklükteki 陌艧letmeler</h4> <p>Küçük ve Orta Büyüklükteki 陌艧letmeler (KOB陌), say谋lar谋, istihdam hacimleri, üretim de臒erleri, geli艧meye olan katk谋lar谋, mülkiyetin tabana yay谋lmas谋 yönünden, ekonomik aç谋dan serbest rekabete dayal谋 piyasa ekonomisinin ve sosyal bak谋mdan toplumsal istikrar谋n temel unsuru haline gelmi艧tir.</p> <p>KOB陌’lerin istihdam içindeki pay谋 yüzde 75, katma de臒er ve ihracat içindeki pay谋 ise yüzde 50’nin üzerinde olmas谋na ra臒men, toplam krediler içindeki pay谋 yüzde 25 seviyelerindedir. Bu durum, ülkemizdeki KOB陌’lerin finansman bulma konusunda güçlük ya艧ad谋臒谋n谋n aç谋k bir göstergesidir.</p> <p>Ekonomide önemli bir role sahip olmalar谋na ra臒men KOB陌’ler, know-how, beceri seviyesi, sermaye miktar谋 ve özellikle bilgi ve ileti艧im alan谋ndaki modern teknolojiye eri艧im ve sa臒lad谋臒谋 avantajlardan faydalanma kabiliyeti aç谋s谋ndan geri durumdad谋r.</p> <p>KOB陌’lerin; giri艧imcilik kültürünün, teknoloji tabanl谋 ve yenilikçi giri艧imcilik kapasitesinin geli艧tirilmesi, finansmana, bilgiye ve pazara eri艧im imkânlar谋n谋n güçlendirilmesi ve ölçek büyütmelerinin sa臒lanmas谋 öncelikli hedeflerimizden biri olacakt谋r.</p> <p>KOB陌 strateji belgesi ve eylem plan谋 haz谋rl谋k ve uygulamalar谋na KOB陌’lerin daha etkin kat谋l谋m谋n谋 sa臒layacak ve planlardaki eylemlerin hayata geçmesi için daha güçlü ve etkili mekanizmalar geli艧tirece臒iz.</p> <p>KOB陌’lerin aras谋ndan daha fazla büyük i艧letme ç谋kmas谋na katk谋s谋 olacak e臒itim, yönetim, finansman, teknoloji geli艧tirme veya teknoloji transferi, ürün ve pazar çe艧itlendirme, ihracat potansiyelini art谋rma, yeni ortakl谋klar kurabilme, sermaye piyasalar谋ndan daha çok pay alabilme konusunda özel destek modelleri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>KOB陌’leri küreselle艧meden kaynaklanan yüksek rekabete ayak uydurma, yetkin insan gücü ve yeterli sermayeye sahip olma, yenilikçi projeler üretme, birlikte i艧 yapma kültürü ve proje geli艧tirme gibi hususlarda güçlendirece臒iz.</p> <p>KOB陌’lerin ölçek sorununu a艧amadan bölünmelerine veya tasfiye olmalar谋na yol açan, kritik ve stratejik önemdeki ku艧aktan ku艧a臒a geçi艧 süreçlerinin planlanmas谋, haz谋rlanmas谋 ve kolayla艧t谋r谋lmas谋 için, yetkin yönetici kadrolar谋n谋n e臒itilmesine ve yeti艧tirilmesine yönelik ad谋mlar ataca臒谋z. Bu amaçla profesyonel destek almalar谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Yönetim dan谋艧manl谋臒谋 sektörünü destekleyerek, KOB陌’lerin bu sektörden devlet destekli olarak dan谋艧manl谋k hizmeti almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>KOB陌’lerde verimlilik dönü艧ümünü ve dijital dönü艧ümü sa臒layacak dan谋艧manl谋k ve destek programlar谋n谋 hayata geçirece臒iz.</p> <p>KOB陌’lere verilen kredi hacmini artt谋racak ve yenilikçi finansman imkanlar谋 geli艧tirece臒iz.</p> <p>KOB陌’lerin finansman谋nda giri艧im sermayesi, kitle fonlamas谋 ve etki yat谋r谋mc谋l谋臒谋 gibi imkanlar谋n kullan谋m谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>Büyük ölçekli i艧letmeler ile KOB陌’lerin etkile艧imlerini artt谋racak, de臒er zincirini güçlendirecek ve verimlili臒i artt谋racak ortak Ar-Ge ve yenilik projelerine destek programlar谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572923"></a><a name="_Toc34327416"></a><a name="_Toc34327352"></a><a name="_Toc33191965"></a><a name="_Toc33191902"></a>Esnaf ve Sanatkârlar</h4> <p>Ülkemizin ekonomik toplumsal ve siyasal hayat谋nda önemli bir yere sahip olan esnaf ve sanatkârlar谋m谋z, ticari hayatta ya艧anan geli艧meler ve son y谋llarda ekonomik kriz nedeniyle giderek a臒谋rla艧an birçok sorunla kar艧谋 kar艧谋ya kalm谋艧t谋r.</p> <p>Ekonominin sa臒l谋kl谋 i艧leyi艧ine, ahilik gelene臒i içindeki birçok uygulamalar谋yla modern ekonomide kullan谋lan kalite ve tüketici haklar谋 kavramlar谋na katk谋da bulunan esnaf ve sanatkar谋m谋z谋n geli艧en ekonomiden hak etti臒i pay谋 almas谋 için gereken çal谋艧malar谋 yapaca臒谋z.</p> <p>Esnaf ve sanatkârlar谋n de臒i艧en ekonomik ve sosyal 艧artlara uyum sa臒layacak 艧ekilde rekabet güçlerini ve kapasitelerini artt谋raca臒谋z. Bunun için, esnaf ve sanatkâr odalar谋 ve birlikleri bünyesinde, esnaf ve sanatkârlara ihracat süreçleri, giri艧imcilik, Ar-Ge ve yenilikçilik ile devlet yard谋mlar谋 hakk谋nda e臒itim, dan谋艧manl谋k ve bilgi deste臒i sa臒layacak birimler olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Esnaf ve sanatkar谋m谋z谋n i艧lerini büyüterek tacir ve sanayici a艧amas谋na geçerek KOB陌 niteli臒ine kavu艧mas谋, ekonomideki geli艧meleri yak谋ndan takip edebilmesi için sürekli bilgilendirme kanallar谋 olu艧turaca臒谋z. Geleneksel alanlarda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarlar için yeni i艧 fikirlerinin geli艧tirilmesi, sürdürülebilirli臒in sa臒lanmas谋 ve ayakta durabilen bir i艧letme altyap谋s谋 olu艧turulmas谋 için giri艧imcilik e臒itimleri ve giri艧imcili臒e yönelik desteklere önem verece臒iz. </p> <p>Esnaf ve sanatkarlar谋n büyük sanayi i艧letmelerini tamamlay谋c谋 fonksiyonunu güçlendirecek ve nitelikli meslek elamanlar谋n谋n yeti艧mesine katk谋lar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Ucuz ve yeterli finansmana eri艧im, bu finansman谋 i艧inin niteli臒ini artt谋rma, büyütme, ça臒谋n gerektirdi臒i de臒i艧im ve dönü艧ümü gerçekle艧tirme yönünde kullanabilmesi için mevcut Esnaf ve Sanatkârlar Destek Sistemini yenileyecek, yeni destek mekanizmalar谋 geli艧tirece臒iz.</p> <p>Esnaf ve sanatkarlar谋n birlikte i艧 yapma kültürünün geli艧tirilmesi yönünde çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Esnaf ile tacir, sanatkâr ile sanayici aras谋ndaki tan谋m fark谋n谋 dikkate alarak her iki kesimin mesleki örgütlenmesinde ya艧anan sorunlar谋 giderece臒iz.</p> <p>Özellikle sanatkar谋m谋z谋n ya艧ad谋臒谋 ç谋rak yeti艧tirme sorununu ve ç谋rakl谋k e臒itimini genel e臒itim sistemiyle uyumlu bir 艧ekilde ele alaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572924"></a><a name="_Toc34327417"></a><a name="_Toc34327353"></a><a name="_Toc33191966"></a><a name="_Toc33191903"></a>Tüketici Haklar谋</h4> <p>Do臒umundan ölümüne kadar hayattaki konumu ne olursa olsun her birey ekonomik anlamda bir tüketicidir.</p> <p>Üretilen mal ve hizmetlerin kalite ve standard谋 sadece bu mal ve hizmeti üreten ki艧i veya i艧letmelerin i艧 ahlak谋 ve kalite anlay谋艧谋na b谋rak谋lamaz.</p> <p>Üretimden da臒谋t谋m ve nihai tüketiciye ula艧ma süreçlerine kadar her a艧amas谋n谋n etkin bir 艧ekilde denetlenmesi, tüketicilerin hak ettikleri nitelikte sa臒l谋kl谋 ve kaliteli ürünlere sahip olabilmeleri amac谋yla;</p> <p>Merkezi yönetimin piyasa gözetim ve denetimi faaliyetlerinde kalite ve standart ölçülerini do臒ru belirlemesinin, denetim uzmanlar谋n谋 ve araçlar谋n谋 etkinle艧tirmesinin ve güçlendirmesinin yan谋nda mahalli idarelerin de bu alandaki yetkilerinin art谋r谋lmas谋n谋 ve tüketici haklar谋 konusunda çal谋艧an sivili toplum örgütleri ile s谋k谋 bir i艧birli臒ine gidilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572925"></a><a name="_Toc34327418"></a><a name="_Toc34327354"></a><a name="_Toc33191967"></a><a name="_Toc33191904"></a>Bölgesel ve Yerel Kalk谋nma</h4> <p>Bölgesel ve yerel kalk谋nmay谋 kapsay谋c谋l谋臒谋n önemli bir arac谋 olarak görüyoruz. Kalk谋nman谋n yerel bilgiye, yetkinlik ve becerilere, de臒erlere ve kurumsalla艧maya dayanmas谋 gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Bölgesel geli艧me politikalar谋m谋z谋n temel hedefi, bölgeler aras谋ndaki kalk谋nm谋艧l谋k farklar谋n谋 asgariye indirmek ve her bölgenin kalk谋nma potansiyelini gerçekle艧tirmesini sa臒lamakt谋r.</p> <p>Bölgesel geli艧me politikalar谋m谋z谋 e臒itimde, üretimde ve altyap谋 temininde f谋rsat e艧itli臒i; da臒谋t谋mda, payla艧谋mda ve ya艧am kalitesinde hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde 艧ekillendirece臒iz.</p> <p>陌statistiki bölge birimlerini gözden geçirecek ve yeniden tan谋mlayaca臒谋z Özellikle ula艧谋m, ileti艧im ve teknoloji alanlar谋ndaki geli艧meler do臒rultusunda idari, co臒rafi, istatistiki bölge s谋n谋rlar谋na ba臒l谋 kalmaks谋z谋n ihtiyaç halinde toprak ve su kaynaklar谋n谋, tar谋msal faaliyeti ve ekosistemleri ya da özel proje ve kalk谋nma alanlar谋n谋, sanayi koridorlar谋n谋 esas alan bölgeler olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Bölgesel politikalar谋, ilgili tüm taraflar谋n kat谋l谋m谋n谋 ve etkin koordinasyonu sa臒layacak kurumsal yap谋lar taraf谋ndan olu艧turacak ve uygulayaca臒谋z.</p> <p>Yerel idarelerin kalk谋nma alan谋ndaki yetki, görev ve sorumluluklar谋n谋 art谋raca臒谋z. Yerel düzeydeki kurumlar谋n, yerel inisiyatiflerin, kalk谋nma platformlar谋n谋n, sivil toplum kurulu艧lar谋n谋n ve i艧 örgütlerinin bölgesel kalk谋nma süreçlerinde daha aktif rol almalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Bu çerçevede bu kurumlar谋n ve yap谋lar谋n yönetim süreçleri, be艧eri kaynaklar谋, fiziki imkanlar谋 ve teknolojiyi kullanma kabiliyetlerini iyile艧tirece臒iz.</p> <p>Bölgesel geli艧menin alt bölümleri olan yerel, kentsel ve k谋rsal kalk谋nma alanlar谋n谋 bunlar aras谋nda uyum, tamamlay谋c谋l谋k ve bütünlük sa臒layarak yönetece臒iz.</p> <p>Yerel kalk谋nmada özellikle gençler ve kad谋nlar için i艧, istihdam, e臒itim ve finansmana eri艧im imkanlar谋n谋n art谋r谋lmas谋na odaklanaca臒谋z. Bu çerçevede, dan谋艧manl谋k programlar谋n谋, yo臒un teknik ve i艧 becerileri e臒itimini, i艧 merkezlerinin geli艧tirilmesini ve gençlik geli艧im programlar谋n谋 uygulamaya koyaca臒谋z. Okullar谋n yerel yenilikçilik ve giri艧imcili臒in merkezi olmas谋na önem verece臒iz. Üniversitelerin e臒itim planlamalar谋 ile yerel insan gücü talebini uyumlu hale getirecek ve üniversitelerin öncelikle mesleki e臒itim içerikleri geli艧tirmelerini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sosyal giri艧imcili臒i yerel ve bölgesel kalk谋nman谋n temel araçlar谋ndan birisi olarak de臒erlendirecek; örgütlenme, finansman, e臒itim ve a臒 olu艧turma konular谋nda destekleyece臒iz.</p> <p>Yerel sürdürülebilir kalk谋nman谋n sa臒lanmas谋 bak谋m谋ndan ye艧il ekonomi anlay谋艧谋m谋z do臒rultusunda çevre konular谋na önem verece臒iz.</p> <p>Kalk谋nma ajanslar谋n谋n yerel ürünlerde standardizasyon ve yerel marka olu艧turma konusunda daha fazla destek olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Belirli bir bütünlük sergileyen kent gruplar谋n谋n yat谋r谋m ve kalk谋nma stratejilerini bir arada ele alarak kentlerin küresel rekabetle ba艧a ç谋kmas谋n谋 kolayla艧t谋rmay谋 hedefliyoruz. Kent ekonomilerinin rekabet gücünü yükseltecek insana yat谋r谋m programlar谋 ve üniversite ile kenti bulu艧turma programlar谋 geli艧tirece臒iz. Kent düzeyinde yat谋r谋m ve i艧 alanlar谋 için rehberler haz谋rlanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. S谋n谋r kentlerimizin ba艧ta kom艧u ülkelerle olmak üzere uluslararas谋 ticaretin sa臒layaca臒谋 imkanlardan daha fazla yararlanmalar谋n谋 temin etmek amac谋yla, lojistik, ula艧谋m ve di臒er altyap谋 aç谋s谋ndan güçlendirilmesine önem verece臒iz.</p> <p>K谋rsal kalk谋nmada odak tar谋msal ve ekonomik geli艧menin ötesine geçmekte; sosyal, çevresel ve kültürel boyutlar da önem kazanmaktad谋r. Kamu kesiminin yan谋 s谋ra sivil toplum ve özel kesimin k谋rsal kalk谋nmadaki etki ve rolü artmaktad谋r. Bilgi ve ileti艧im teknolojilerinden k谋rsal ya艧am kalitesinin artt谋r谋lmas谋, üretim, e-ticaret, e臒itim, sa臒l谋k ve becerilerin geli艧tirilmesi alanlar谋nda azami ölçüde faydalanaca臒谋z.</p> <p>Üretici birlikleri ve kooperatiflerin kurumsal kapasitelerini güçlendirecek ve iyi yöneti艧im ilkeleri çerçevesinde yeniden yap谋land谋racak düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.  Bunlar谋, küçük i艧letmelerin tedarik zinciri kurmalar谋n谋, lojistik imkanlara eri艧ebilmelerini, ürünlerini ulusal ve uluslararas谋 pazarlarda satabilmelerini, bölgesel ve global marka haline gelebilmelerini destekleyecek bir yap谋ya kavu艧turaca臒谋z.</p> </div> </div> <div class="item" id="sektorel-politikalar"> <h5 class="acr-title">SEKT脰REL POL陌T陌KALAR</h5> <div class="acr-content"> <h4><a name="_Toc34572926"></a><a name="_Toc34327419"></a><a name="_Toc34327355"></a><a name="_Toc33191968"></a><a name="_Toc33191905"></a></h4> <p><strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">- TARIM, HAYVANCILIK VE ORMAN - </span></strong><a name="_Toc34572928"></a><strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">SANAY陌  </span></strong><a name="_Toc33191971"></a>- <strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">TEKNOLOJ陌 VE D陌J陌TAL DÖNÜ艦ÜM - </span></strong><a name="_Toc34572930"></a><a name="_Toc34327423"></a><a name="_Toc34327359"></a><a name="_Toc33191972"></a><a name="_Toc33191909"></a><strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">ENERJ陌 - </span></strong><a name="_Toc34572931"></a><a name="_Toc34327424"></a><a name="_Toc34327360"></a><a name="_Toc33191973"></a><a name="_Toc33191910"></a><strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">MADENC陌L陌K - </span></strong><a name="_Toc34572932"></a><a name="_Toc34327425"></a><a name="_Toc34327361"></a><a name="_Toc33191974"></a><a name="_Toc33191911"></a><strong><span style="font-size: 12.0pt; font-family: 'Calibri',sans-serif; color: #1f1f1f; letter-spacing: .4pt; font-style: normal;">H陌ZMET SEKTÖRLER陌</span></strong></p> <h4 style="margin-top: 0cm; line-height: normal; background: white; box-sizing: border-box; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; orphans: 2; widows: 2; -webkit-text-stroke-width: 0px; word-spacing: 0px;"><strong>----</strong></h4> <h4 style="margin-top: 0cm; line-height: normal; background: white; box-sizing: border-box; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; orphans: 2; widows: 2; -webkit-text-stroke-width: 0px; word-spacing: 0px;"><a style="box-sizing: border-box;" name="_Toc34327426"></a><a style="box-sizing: border-box;" name="_Toc34327362"></a><a style="box-sizing: border-box;" name="_Toc33191975"></a><a style="box-sizing: border-box;" name="_Toc33191912"></a>Tar谋m, Hayvanc谋l谋k ve Orman</h4> <p>Tar谋m politikam谋z谋n temel amac谋, insana, topra臒a,  çevreye sayg谋l谋,  üretici ve tüketicinin haklar谋n谋 koruyan; sa臒l谋kl谋 ve sürüdürlebiilir üretimi esas alan; veriye ve bilime dayal谋; yüksek katma de臒er üreten; rekabetçi, yenilikçi bir tar谋m sektörü olu艧turmakt谋r. </p> <p>Vatanda艧lar谋m谋z谋n güvenli, yeterli, dengeli ve sa臒l谋kl谋 beslendi臒i; arz talep ve fiyat dengesinin gözetildi臒i; g谋da ve tar谋m alan谋nda ihracat potansiyelini ciddi ölçüde yükseltmi艧; g谋da güvenli臒ini önceleyen, g谋da endüstrisinde kullan谋lan tah谋l ve ya臒l谋 tohumlar ba艧ta olmak üzere kendine yeterli; protein aç谋臒谋n谋 kapatm谋艧, finansal olarak güçlü ve teknoloji ile donat谋lm谋艧 tar谋msal i艧letmeler ile e臒itimli çiftçilere sahip, bir Türkiye hedefimizdir.</p> <p>De臒er zincirinin tümünü beraber yönetme felsefesi ile g谋da ve tar谋m谋 bir bütün olarak ele alarak ve iklim de臒i艧ikli臒ini temel bir parametre kabul ederek, ortaya ç谋kmas谋 muhtemel tehditlerle ba艧a ç谋kabilecek bir tar谋m üretim sistemi kuraca臒谋z.</p> <p>Tar谋msal politikalar谋 veri ve bilgiye dayal谋 olarak uygulayaca臒谋z.</p> <p>Çiftçi kay谋t sistemi ba艧ta olmak üzere idari kay谋tlardan, co臒rafi bilgi sistemleri ve dijital teknolojilerden yararlanarak; çiftçi, toprak kullan谋m谋, iklim, sulama, ürün deseni, zirai üretim profili gibi alanlarda tam tar谋m say谋m谋 yaparak Türkiye Çiftçi ve Tar谋m Envanteri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Türkiye Tar谋m Veri ve Bilgi Sistemi kurarak, çiftçi ve ilgili di臒er kesimlerin kullan谋m谋na açacak, tar谋msal üretim faaliyetinin veri ve bilgi altyap谋s谋n谋 güçlendirece臒iz. Hayvan kay谋t, süt kay谋t, çiftçi kay谋t gibi tüm veri tabanlar谋 uygulamalar谋n谋 entegre edecek ve tek kay谋t sistemine geçece臒iz.</p> <p>Tarladan sofraya uzanan de臒er zincirinde ortaya ç谋kan at谋klar谋n de臒erlendirildi臒i; bu yakla艧谋mla hem girdi maliyetinin asgariye indirildi臒i hem de kaynak verimlili臒inin ve çevresel faydan谋n azami hale getirildi臒i, sürdürülebilirlik ve yenilikçilik tabanl谋 bir üretim modelini esas alaca臒谋z. </p> <p>Tar谋m ve g谋da alan谋nda öngörülebilirli臒i artt谋racak, özellikle mevzuat谋n haz谋rl谋k süreçlerinde i艧 dünyas谋 ve sivil toplum ile i艧 birli臒i ve koordinasyonu güçlendirece臒iz. Bu amaçla bir ileti艧im stratejisi ve payda艧 haritas谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Çiftçilerin gelirlerini öngörülebilir ve istikrarl谋 k谋lmay谋 hedefliyoruz.</p> <p>Mevcut tar谋msal destekleri kapsaml谋 bir etki analizine tabi tutarak; son derece karma艧谋k hale gelen destekleme sistemini üretimi ve verimlili臒i esas alarak yeniden yap谋land谋racak, basit, aç谋k, anla艧谋l谋r ve 艧effaf bir hale getirece臒iz.</p> <p>“艦ehir Tar谋m谋” konusunda çal谋艧malar yapacak ve bu kapsamda özellikle Büyük艧ehirlerdeki büyük ve imara at谋l alanlar谋n tar谋msal üretim amac谋yla kullan谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. 艦ehirlerde hafriyat izinleri verilirken üstteki nebati topra臒谋n stok alanlar谋na ta艧谋nmas谋n谋 zorunlu k谋laca臒谋z.</p> <p>Yerel yönetimlerle i艧 birli臒i halinde mega kentlerin beslenmesine yönelik karbon ayak izini en aza indirecek ve ta艧谋ma marjlar谋n谋 dü艧ürecek stratejiler olu艧turacak; nakliye sürecindeki kay谋plar谋n önlenmesi maksad谋yla so臒uk zincir altyap谋s谋n谋 güçlendirece臒iz.</p> <p>Tar谋msal iç ve d谋艧 ticarette rekabet avantaj谋 sa臒layacak markala艧ma, co臒rafi i艧aret destekleri ile nakliye ve raf ömrünü uzatacak paketleme ve ambalaj teknolojilerini destekleyecek çevreye ve insan sa臒l谋na zarar veren alternatiflerin kullan谋m谋n谋 engelleyici düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Tar谋msal i艧letmecili臒e geçi艧i destekleme ve gençleri tar谋m i艧letmecili臒ine yönlendirme maksad谋yla giri艧im sermayesi deste臒i ve uygun maliyetli kredi enstrümanlar谋n谋 etkin biçimde kullanaca臒谋z. Çiftçilerin i艧letme ve finansal okur-yazarl谋klar谋n谋n güçlendirilmesine yönelik e臒itimler düzenleyece臒iz. Bu amaçla üniversiteler, ara艧t谋rma enstitüleri ve sivil toplum kurulu艧lar谋 ile i艧 birliklerini destekleyece臒iz.</p> <p>Tar谋m meslek liselerini yeniden açacak, liselerden mezun olan gençleri giri艧imci çiftçi projesi kapsam谋nda Hazine arazisi kiralama, giri艧im sermayesi ve dü艧ük faizli kredi gibi te艧vikler ba艧ta olmak üzere muhtelif desteklerden öncelikli olarak faydaland谋racak ve mesle臒in gençle艧tirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Mevsimlik tar谋m i艧çisi olarak çal谋艧anlar谋n ba艧ta konaklama, sa臒l谋k ile umumi ve ki艧isel temizlik olmak üzere ya艧am standartlar谋n谋n iyile艧tirilmesine ve çocuklar谋n e臒itim ihtiyac谋n谋n kar艧谋lanmas谋na yönelik yerel yönetimlerle i艧 birli臒i ve koordinasyon halinde çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Tar谋m sektöründeki kay谋td谋艧谋l谋臒谋n önlenmesi ve tar谋m i艧çilerinin sosyal haklarla güçlendirilmesini sa臒lamak amac谋yla, bu sektöre yönelik esnek çal谋艧ma ve sigorta destek modellerini uygulamaya koyaca臒谋z. </p> <p>陌klim de臒i艧ikli臒inin tar谋m sektörüne olas谋 etkilerine yönelik ara艧t谋rmalar yapacak; ara艧t谋rma sonuçlar谋na ba臒l谋 olarak ortaya ç谋kan f谋rsat ve tehditlere yönelik olarak stratejiler geli艧tirece臒iz. Ba艧ta kurakl谋臒a dayan谋kl谋 tohum geli艧tirilmesi olmak üzere bu alandaki yenilikçi ara艧t谋rmalar谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Mevcut seralar谋n modernize edilmesi ve büyütülmesi ile yeni sera, paketleme tesisleri ve depo yap谋m谋 için yat谋r谋m deste臒i sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sulanabilir alanlar谋n geni艧letilmesine yönelik yat谋r谋mlar谋 artt谋rarak devam edecek; suyun do臒ru ve verimli kullan谋lmas谋na yönelik teknolojik altyap谋 ve ara艧t谋rma yat谋r谋mlar谋na öncelik verece臒iz. Ba艧ta sulama kanallar谋 olmak üzere GAP, KOP ve DAP projeleri kapsam谋ndaki altyap谋 yat谋r谋mlar谋n谋n tamamlanmas谋na öncelik verece臒iz.</p> <p>Biyoteknoloji alan谋ndaki geli艧me ve teknolojik ilerlemeler yak谋ndan takip ederek, üniversite ve ara艧t谋rma enstitüleri ile i艧 birli臒i halinde ara艧t谋rma altyap谋s谋n谋 güçlendirecek, bu alandaki düzenlemeleri, modern bilim ve geli艧mi艧 ülke pratiklerini göz önünde bulundurarak yeniden ele alaca臒谋z. Biyoteknolojideki geli艧me ve ilerlemelerin, tar谋m sektörü için sundu臒u f谋rsat ve tehditlerin kamuoyu ile etkin bir 艧ekilde ileti艧imini yapaca臒谋z.</p> <p>Uzaktan alg谋lama araçlar谋yla verimlilik ve geli艧im tespiti, yayg谋n sensör kullan谋m谋 gibi dijital tar谋m uygulamalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Lisansl谋 depoculuk sisteminin yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋 amac谋yla kira deste臒ini artt谋racak ve tah谋l d谋艧谋ndaki ürün gruplar谋nda da modern depolar谋n kurulmas谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Ürün fiyatlar谋n谋n kaliteye dayal谋 olu艧mas谋n谋, fiyatlar谋n olu艧tu臒u hal, borsa gibi merkezlerin modern depolama ve laboratuvar sistemine sahip olmas谋n谋 ve özel sektör eliyle i艧letilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>G谋da bile艧enleri, enteral beslenme ve t谋bbi aromatik ya臒lar谋n üretim ve ticareti gibi yüksek katma de臒erli d谋艧 ticaretin söz konusu oldu臒u alanlarda, iyi tar谋m, organik tar谋m uygulamalar谋, marka ve pazarlama stratejisi olu艧turma, do臒ru paketleme ve küresel pazarlara eri艧im gibi konularda altyap谋 ve e臒itim deste臒i sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Bitkisel protein üretimi ve ticareti konusunda küresel piyasalarda rekabet gücümüzü artt谋rmaya ve iç tüketim aç谋s谋ndan kamuoyunu bilinçlendirmeye yönelik çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Tar谋mda ölçek veriminin artt谋r谋lmas谋na yönelik olarak, üretici birlikleri ve kooperatifler gibi tar谋msal örgütlerin kurumsal kapasitesini güçlendirecek, i艧letme ortakl谋臒谋 modelleri geli艧tirecek ve sözle艧meli çiftçilik modellerini destekleyece臒iz. </p> <p>Ba艧ta tar谋m ürünlerinde olmak üzere dahilde i艧leme rejimi uygulamalar谋ndaki kay谋td谋艧谋l谋kla etkin olarak mücadele edece臒iz.</p> <p>Tar谋m ve g谋da sanayinde ba艧ta jeotermal ve güne艧 enerji kaynaklar谋n谋n kullan谋m谋 olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklar谋n谋n kullan谋m谋n谋 ve yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Çiftçi ve g谋da sanayisinin üzerindeki bürokratik i艧lem yükünü azaltacak; bürokratik süreçleri basit ve anla艧谋labilir hale getirece臒iz. Ba艧ta g谋da denetimleri ve çiftçi e臒itimleri olmak üzere alan谋nda uzman insan kayna臒谋 gücünü yerinde kullanaca臒谋z.</p> <p>Türkiye dam谋zl谋k ve et üretiminde bu güne kadar kendisine yeterli bir ülke olamam谋艧t谋r. Hayvanc谋l谋k öncelikli hedeflerimizden birisidir. Hayvanc谋l谋k politikalar谋n谋, kay谋tl谋l谋臒谋 artt谋rarak do臒ru veri ve projeksiyonlara dayal谋 olarak olu艧turaca臒谋z. Hayvanc谋l谋k desteklerini co臒rafyaya uygun hayvan türlerinin geli艧tirilmesini sa臒layacak biçimde uygulayaca臒谋z.</p> <p>Hayvanc谋l谋臒谋 yem üretiminden ba艧layarak destekleyece臒iz.  Yem üretimini artt谋rmak amac谋yla, sulama oran谋n谋n dü艧ük oldu臒u alanlarda i艧letme ve parsellerin arazi edinimi veya örgütlenme ile büyütülmesi yoluyla yem bitkisi yeti艧tirilmesi destekleyece臒iz. Ülkemizin yayla potansiyelinin en üst düzeyde kullan谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Bu çerçevede yaylalar谋n; s谋n谋rlar谋n谋 belirleyerek gerekli etüt çal谋艧malar谋n谋 yapacak, geli艧me planlar谋n谋 haz谋rlayacak, ula艧谋m, elektrik, bar谋nma gibi altyap谋 ve güvenlik ihtiyaçlar谋n谋 kar艧谋layaca臒谋z.</p> <p>Örgütlü üretim, sözle艧meli üretim, elektronik kontrol, kay谋t tutma, izleme, sigorta gibi araçlarla, hayvanc谋l谋k u臒ra艧an ancak mali gücü yeterli olmayan ailelerin hibe ve ucuz kredi gibi desteklerden yararlanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Küçük ve büyükba艧 hayvan yeti艧tiricili臒inde aile i艧letmelerinin kaliteli üretim yapmalar谋 için teknoloji kullan谋mlar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Orman varl谋klar谋m谋z谋n korunmas谋 temel önceliklerimizdendir. Partimiz ekosistemdeki tüm canl谋 ve cans谋z varl谋klar谋 bütüncül bir yakla艧谋mla ele alarak bugünün ve gelecek nesillerin haklar谋n谋 da gözeten bir orman ve çevre anlay谋艧谋na sahiptir. Ülkemizin zengin biyolojik çe艧itlili臒ine sahip olman谋n yan谋nda, yer ald谋臒谋 iklim ku艧a臒谋 ve küresel 谋s谋nma ile orman yang谋nlar谋na kar艧谋 a艧谋r谋 duyarl谋 ve erozyon etkisi alt谋nda oldu臒unu dikkate alarak, orman yang谋nlar谋yla mücadelede önleyici tedbirlere, müdahale kapasitesinin güçlendirilmesine ve toprak muhafaza amaçl谋 a臒açland谋rma yap谋lmas谋na öncelik verece臒iz. Orman köylülerini ve orman i艧letmecili臒inin geli艧mesini destekleyece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572928"></a>Sanayi</h4> <p>Üretime ve verimlili臒e dayal谋 bir ekonomi için sanayi sektörü vazgeçilmez önceliklerimizden biri olacakt谋r.</p> <p>Sanayi politikalar谋m谋z谋n temel hedefi, verimlilik art谋艧lar谋 ve ileri teknoloji kullan谋m谋 yoluyla sanayinin küresel rekabet gücünü yükseltmektir.</p> <p>Sanayi üretimi ve ihracat谋 içinde ileri teknoloji kullanan ve yüksek katma de臒erli ürünlerin pay谋n谋n art谋r谋lmas谋, üretim ve ihracat谋n ürün ve pazar yap谋s谋n谋n çe艧itlendirilmesi, imalat sanayinde kullan谋lan dü艧ük ve orta düzey teknoloji ithal ürünlerimizin yurt içinde üretiminin sa臒lanmas谋, i艧letmelerimizin küresel de臒er zincirlerine entegrasyonunun ve dijital dönü艧üme uyumunun h谋zland谋r谋lmas谋 temel önceli臒imizdir. Küçük ve Orta Boy 陌艧letmelerin büyümesi ve rekabet gücünü art谋rarak büyük ve uluslararas谋艧irketler haline gelmesi, sanayi politikam谋z谋n öncelikli hedefleri aras谋ndad谋r.</p> <p>Çok fazla ve da臒谋n谋k yap谋da olan te艧vikleri, etki analizleri yaparak sadele艧tirece臒iz. Te艧vik ve destekleri pazar, finansman ve kurumsal kapasite unsurlar谋n谋n tümünü dikkate alan bütüncül bir yakla艧谋mla sunaca臒谋z. Bu politikalar tasarlan谋rken, net katma de臒er, tedarik zincirindeki rol, büyüme ve karl谋l谋k performans谋 ile kay谋tl谋l谋臒a özen gösterme gibi kriterlere öncelik verece臒iz. Ar-ge desteklerinden yararlanarak yenilik ve ürün geli艧tiren firmalar谋m谋za sadece ara艧t谋rma evresinde de臒il, seri üretim, ticarile艧tirilme, markala艧ma, sertifikasyon ve standardizasyon gibi a艧amalar谋nda sa臒lanan desteklerin etkinli臒ini artt谋raca臒谋z. “Güçlü, Sürdürülebilir ve Kapsay谋c谋” büyüme stratejimizin birden fazla hedefini destekleyen alanlarda özel destek paketleri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Temel ar-ge faaliyetleri yapan kurumlar谋m谋z谋n ve kamu destekli yar谋 özerk kurumlar谋n, ana görevleri olan temel ara艧t谋rma ve geli艧tirme faaliyetlerine yo臒unla艧malar谋n谋 sa臒layacak; temel görevlerinin d谋艧谋nda faaliyet göstermelerinin ve bu 艧ekilde haks谋z rekabet yaratmalar谋n谋n önüne geçece臒iz.</p> <p>Ba艧ar谋l谋 dünya örnekleri, üniversite-sanayi i艧birli臒inin ekonomik kalk谋nmada motor rol oynad谋臒谋n谋 göstermektedir. Say谋lar谋 ve kapasiteleri giderek artan üniversitelerimizin ara艧t谋rmalar谋ndan i艧 dünyas谋n谋n daha do臒rudan yararlanabilmesini ve aralar谋nda sistematik ve fonksiyonel olarak i艧leyen bir i艧birli臒i mekanizmas谋n谋n kurulmas谋n谋 elzem görüyoruz.</p> <p>S谋nai mülkiyet haklar谋na ili艧kin sa臒l谋kl谋 bir çerçeve olu艧turulmas谋, ar-ge faaliyetlerinin, verimlili臒i art谋rmaya dönük çabalar谋n ve yüksek katma de臒er odakl谋 çal谋艧malar谋n en önemli belirleyicilerinden birisidir. Bu çerçevede, s谋nai mülkiyet haklar谋 konusunda fark谋ndal谋臒谋 art谋racak, bu haklar谋n ticarile艧mesini ve ekonomik de臒ere dönü艧mesini destekleyecek, bu konuda ihtisas mahkemelerinin say谋s谋n谋 artt谋racak ve bu alanda veri, analiz ve raporlama kapasitesini güçlendirecek ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Bir yandan yeni bölgesel birliktelikler olu艧tururken, di臒er yandan da Avrupa Birli臒i ile süregelen Gümrük Birli臒i’ni hizmet ve tar谋m sektörlerini kapsayacak 艧ekilde geni艧leterek bu sektörlerin rekabet gücünün artt谋r谋lmas谋n谋, ülkemize do臒rudan yat谋r谋mlar谋n çekilmesini ve ülkemizin bir üretim ve hizmet üssü olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572929"></a><a name="_Toc34327422"></a><a name="_Toc34327358"></a><a name="_Toc33191971"></a><a name="_Toc33191908"></a>Teknoloji ve Dijital Dönü艧üm</h4> <p>Ekonominin her alan谋nda ürün ve hizmet verimlili臒ini, kaliteyi ve rekabetçili臒i artt谋racak, nitelikli i艧gücü istihdam谋n谋 geli艧tirecek, sosyal fayda sa臒layacak ve sosyal maliyetleri dü艧ürecek bir teknoloji dönü艧üm program谋n谋 hayata geçirmek, partimizin öncelikli hedeflerinden birisidir.</p> <p>Dijital ekonomiye yönelik politikalar谋m谋z谋n amac谋, yerli dijital çözüm üreten firmalar谋m谋z谋 alanlar谋nda rekabetçi olmalar谋n谋 sa臒layacak 艧ekilde desteklemek, bu firmalarla i艧birli臒i içinde geleneksel 艧irketlerimizin dijital dönü艧ümünü h谋zland谋rmak ve küresel dijital 艧irketlerle e艧it 艧artlarda rekabet ortam谋 sa臒lamakt谋r.</p> <p>Yenilikçi ve sürdürülebilir i艧 modeli giri艧imlerini te艧vik ederek, dünyada yakla艧谋k 3 trilyon dolar olan giri艧imcilik ekonomisi içinde ülkemizin pay谋n谋 artt谋rmay谋 hedefliyoruz. </p> <p>“Aç谋k kaynakl谋” teknoloji platformlar谋n谋n yayg谋nla艧mas谋n谋 sa臒layarak yenilikçi i艧 modelleri üreten giri艧imleri destekleyece臒iz.</p> <p>Sektörel teknolojik dönü艧üm projelerine ve yenilikçi i艧 modeli giri艧imlerine destek olmak amac谋yla, ki艧isel verilerin korunmas谋, güvenlik ve dijital etik ilkelerini de gözeterek, kamu bünyesinde merkezi bir aç谋k veri platformu olu艧turaca臒谋z. Bu çerçevede olu艧turulacak aç谋k verileri dijital dönü艧üm odakl谋, verimlilik ve etkinli臒i artt谋racak, veri ile ak谋l üreten ve çözüm geli艧tiren giri艧imlere ve özel sektör kurumlar谋n谋n kullan谋m谋na açaca臒谋z.</p> <p>Giri艧imcilere yönelik h谋zland谋r谋c谋 ve kuluçka merkezlerini tüm Türkiye’de artt谋racak ve özel sektör ve ba艧ar谋l谋 giri艧imcilerle i艧birli臒i içinde geni艧 bir mentorluk a臒谋 kuraca臒谋z.</p> <p>Teknoloji giri艧imlerini, kurulu艧 a艧amas谋nda ücretsiz internet ba臒lant谋s谋, büyüme ve nitelikli istihdam art谋艧谋na ba臒l谋 olarak vergi ve prim te艧vikleri yoluyla destekleyece臒iz.</p> <p>Teknoloji giri艧imcili臒i kültürünü yayg谋nla艧t谋racak, giri艧imcilik e臒itimini lise ve üniversite e臒itiminde müfredat içerisine yerle艧tirece臒iz.</p> <p>Ba艧ar谋l谋 oldu臒umuz teknoloji giri艧imcili臒i alanlar谋ndaki yetkinliklerimizi, sinerjisi yüksek yan i艧 alanlar谋na da geni艧leterek ekosistemi büyütece臒iz ve istihdam yarataca臒谋z. </p> <p>Giri艧imcilere yönelik yat谋r谋m kaynaklar谋n谋 global ve alan谋nda ihtisas sahibi Risk Sermaye kurulu艧lar谋 ile ortak fonlar kurarak artt谋raca臒谋z</p> <p>Üniversitelerin yeni giri艧imci ekonomiye cevap verir dönü艧ümünü te艧vik edece臒iz.</p> <p>Yeni teknoloji platformlar谋na yönelik ara艧t谋rma ve teknoloji geli艧tirme faaliyetlerini destekleyerek, orta ve uzun vadede ülkemizin teknoloji üretimindeki pay谋n谋n artt谋r谋lmas谋 ana hedeflerimizden birisidir.</p> <p>Yapay zeka, biyoteknoloji, robotik, malzeme bilimi, nanoteknoloji, temiz teknolojiler gibi geli艧mekte olan ve ticari uygulama alan谋 geni艧 yeni teknoloji platformlar谋na odaklanaca臒谋z.</p> <p>Savunma, havac谋l谋k, uzay ve t谋bbi cihazlar sektörlerinin sahip oldu臒u potansiyelden hem teknolojinin verimli kullan谋m谋nda hem de teknoloji üretiminde etkin bir biçimde yararlanaca臒谋z.</p> <p>Perakende, pazarlama, ula艧谋m, lojistik, tedarik zinciri, sa臒l谋k, enerji, finans, tar谋m gibi sektörlerde i艧 yap谋艧 süreçlerinde “Veri ile Ak谋l Üreten ve Sürekli Ö臒renen” verimlilik ve etkinlik odakl谋 i艧 modellerinin hayata geçirilmesini destekleyece臒iz.</p> <p>Finans, enerji, sa臒l谋k, ula艧谋m, tar谋m, kamu hizmetleri, gayrimenkul gibi birçok sektörde verimlilik, etkinlik, sosyal fayda ve son kullan谋c谋ya fayda odakl谋 dijital teknolojilerin kullan谋m谋n谋n yayg谋nla艧mas谋 için bu faaliyet alanlar谋nda engelleri kald谋racak ve rekabeti art谋racak düzenlemeler yapaca臒谋z. Kamu ya da özel sektöre ait kurumlara ayr谋cal谋k tan谋yan regülasyonlardan kaç谋naca臒谋z.</p> <p>Türkiye’de yapay zeka ve büyük veri ile ak谋l üreten dijital teknoloji çözümlerinin yayg谋nla艧mas谋nda bulut bili艧im altyap谋 teknolojilerinin daha etkin kullan谋m谋na yönelik tüm sektörlere e艧it olacak 艧ekilde düzenlemelerin yap谋lmas谋n谋 hedefleyece臒iz. Bu çerçevede, Türkiye’nin ki艧isel verilerin korunmas谋nda Avrupa Birli臒i nezdinde güvenli ülke statüsü elde etmesi için gerekli önlemleri alaca臒谋z.</p> <p>Dijital erken a艧ama firmalar谋n regülasyon uyumlar谋n谋, kurumlar aras谋nda koordine edecek “Regülasyon-陌novasyon Ofisi” kuraca臒谋z. Regülatör kurumlarda, dijital teknolojilere yönelik kapasiteyi güçlendirece臒iz.</p> <p>Özel sektör ve üniversitelerin de kat谋l谋m谋 ile performans odakl谋 ve yenilikçili臒e dayal谋 Ar-ge modelini hayata geçirece臒iz. Ar-ge harcamalar谋n谋n GSY陌H içindeki pay谋n谋 ileri teknoloji üreten ülkelerin seviyesine ç谋karaca臒谋z. </p> <p>Teknolojik dönü艧üme yönelik te艧vikleri, etkin, odakl谋, 艧effaf, objektif kriterler ve ölçülebilir performansa dayal谋 bir anlay谋艧la yönetece臒iz.</p> <p>Global giri艧imcilik merkezleri ile i艧birli臒ini geli艧tirecek, global teknoloji 艧irketlerinin Türkiye'deki mühendislik merkezlerini büyütmelerini destekleyece臒iz.</p> <p>Erken a艧ama teknoloji uygulamalar谋na odakl谋 global risk sermayesi fonlar谋n谋n Türkiye'ye yönelik yat谋r谋mlar谋n谋 artt谋racak ortakl谋k modelleri geli艧tirece臒iz.</p> <p>Ülkemize teknoloji transferini hedefleyen yurtd谋艧谋nda yap谋lacak yat谋r谋mlar谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Öncü uluslararas谋 üniversitelerle i艧birlikleri kurarak üniversitelerimizin yeni teknoloji platformlar谋na yönelik alanlardaki akademik programlar谋n谋 geli艧tirece臒iz.</p> <p>Global teknoloji geli艧imine yön veren firmalarla üniversitelerimiz aras谋nda i艧birli臒ine dayal谋 ara艧t谋rma ve yenilikçilik modellerini hayata geçirece臒iz</p> <p>Üniversitelerimizin teknoloji alan谋nda dünya s谋ralamas谋nda ilk 100’e girmesini hedefliyoruz.</p> <p>Veri bilimi, dijital yetkinlikler, kodlama, makina dili, yapay zeka gibi farkl谋 dallarda teknolojinin etkin kullan谋m谋na yönelik yetkinlikleri üniversite e臒itiminde disiplinler aras谋 müfredata entegre ederek, teknolojik dönü艧üm alan谋nda ihtiyaç duyulan nitelikli insan kayna臒谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>Yeni teknoloji alanlar谋nda uluslararas谋 sayg谋n akademisyenlerin üniversitelerimizde, akademisyenlerimizin de uluslararas谋 üniversitelerde çal谋艧malar谋na yönelik te艧vik program谋 geli艧tirece臒iz.</p> <p>Erken a艧ama teknolojilerine ili艧kin ara艧t谋rmalarda sivil toplum kurulu艧lar谋n谋n mevcut giri艧imlerini ve yeni inisiyatifleri destekleyece臒iz.</p> <p>Akademisyenlerin gerçekle艧tirdikleri teknoloji üretimi ve ara艧t谋rma faaliyetlerinden elde edilen gelirlerden daha fazla pay almalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Bilgi ileti艧im altyap谋 a臒lar谋n谋, h谋zl谋 internet eri艧imini tüm Türkiye'de kapsay谋c谋 olarak kuraca臒谋z.</p> <p>Kaynaklar谋n daha etkin kullan谋m谋n谋 ve tüketicilere daha ucuza kaliteli hizmet sunumunu sa臒lamak amac谋yla, sektörde tüm oyuncular ile ortak altyap谋 in艧as谋n谋 te艧vik edece臒iz,</p> <p>Mevcut altyap谋lar谋 kullanarak 艧ehirlerimizde belirli merkezlerde ücretsiz internete eri艧im imkan谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>陌nternete eri艧imi lüks tüketim olarak gören vergi dahil tüm düzenlemeleri de臒i艧tirece臒iz.</p> <p>Yeni teknolojilerin getirebilece臒i yeni riskleri göz önünde bulundurarak özellikle siber sald谋r谋lara, gizlilik ile veri güvenli臒inin ihlaline ve algoritmalar谋n yaratt谋臒谋 rekabeti tehdit eden giri艧imlere kar艧谋 gerekli tedbirleri alaca臒谋z.</p> <p>Yeni teknoloji uygulamalar谋na ili艧kin dijital etik de臒erleri, aç谋klanabilirlik, hesap verebilirlik ve e艧itlik ilkelerine ba臒l谋 olarak, tüm payda艧larla birlikte, Avrupa Birli臒i ve di臒er küresel düzenlemeleri de dikkate alarak geli艧tirece臒iz</p> <p>Teknolojik dönü艧üm ve yenilikçili臒in önünü açacak politikalar谋 ve düzenlemeleri, fikir ve dü艧ünce özgürlü臒ünü k谋s谋tlamayacak; ki艧isel verileri koruyacak, 艧effafl谋臒谋, f谋rsat e艧itli臒ini ve adil rekabet ortam谋n谋 sa臒layacak; toplumsal güveni olu艧turacak, tüm payda艧lara fayday谋 ve çevresel etkileri gözeten; dijital etik de臒erlere sayg谋l谋 ve kapsay谋c谋 bir anlay谋艧la gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Teknoloji Dönü艧üm üzerine her sektörde ihtiyaçlar谋, potansiyel uygulama alanlar谋n谋 ve öncelikleri belirlemek amac谋yla STK’lar ile i艧birli臒i içerisinde geni艧 kat谋l谋ml谋 “Sektörel Teknoloji Dönü艧üm Kurulu” olu艧turaca臒谋z. Bu kurulun, sektörleri temsil eden kurulu艧lardan yöneticiler, teknolojistler, dan谋艧man kurulu艧lar, akademisyenler, giri艧imciler ve yat谋r谋mc谋lardan olu艧an geni艧 kat谋l谋ml谋 bir dan谋艧ma kurulu olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin, Avrupa Birli臒i, OECD, G20 gibi teknoloji geli艧imine ve uygulamalar谋na yön veren politikalara dair normlar谋n olu艧turuldu臒u uluslararas谋 platformlarda temsil gücünü ve kat谋l谋m谋n谋 artt谋rarak global normlar谋n 艧ekillenmesine katk谋da bulunaca臒谋z. Bu amaçla, teknoloji geli艧tirme ve uygulamalar谋nda öncü olan ülkelerle i艧birliklerini geli艧tirece臒iz. Dijital Hizmet Vergisi veya dijital hizmetler üzerindeki stopaj vergisi gibi uluslararas谋 boyutu olan konular谋, teknoloji ekosisteminin geli艧imine ve istihdam谋na etkilerini de dikkate alarak çok tarafl谋 diyalog üzerinden milli menfaatlerimize yönelik kazan谋mlar elde edecek bir yakla艧谋mla ele alaca臒谋z. Avrupa Birli臒i müzakerelerinde “Tek Dijital Pazar” konusunu önceliklendirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572930"></a><a name="_Toc34327423"></a><a name="_Toc34327359"></a><a name="_Toc33191972"></a><a name="_Toc33191909"></a>Enerji</h4> <p>Kalk谋nman谋n ve refah谋n en önemli unsurlar谋ndan birisi, ülkenin enerji ihtiyac谋n谋n uygun maliyetle, kesintisiz, kaliteli ve zaman谋nda kar艧谋lanmas谋d谋r.</p> <p>Enerji ihtiyac谋m谋z谋n temininde yüksek oranl谋 d谋艧a ba臒谋ml谋l谋k sadece enerji arz güvenli臒ini de臒il ayn谋 zamanda cari aç谋臒谋m谋z谋 da önemli ölçüde olumsuz yönde etkilemektedir. Fosil kaynaklar谋ndaki d谋艧a ba臒谋ml谋l谋k ba艧ta elektrik üretimi ve ula艧谋m sektörü olmak üzere bir çok sektörde maliyet bask谋s谋na yol açmaktad谋r.</p> <p>Yenilenebilir enerji üretimindeki maliyet dü艧ü艧leri, bili艧im teknolojilerinin kullan谋m谋n谋n getirdi臒i verimlilik art谋艧lar谋 ve iklim de臒i艧ikli臒i gibi faktörler enerji politikalar谋m谋z谋n yeniden belirlenmesini zorunlu k谋lmaktad谋r.</p> <p>Ülkemizin enerjide arz güvenli臒i, kaynak çe艧itli臒i ve d谋艧a ba臒谋ml谋l谋臒谋n azalt谋lmas谋 alanlar谋nda yeni politika ve stratejilerle gelece臒e haz谋rlanmas谋 ba艧l谋ca hedefimizdir.</p> <p>Hidrokarbon kaynaklar谋n谋n özellikle de do臒al gaz谋n sevkiyat谋nda transit terminal konumunda olan ülkemizin bölge ülkeleri ile yeni stratejiler ve alternatif i艧birlikleri geli艧tirmesi büyük önem ta艧谋maktad谋r.</p> <p>Ülkemizin enerji arz güvenli臒inin sa臒lanmas谋 için en etkin 艧ekilde kaynak ülke çe艧itlendirilmesine gidecek ve ulusal depolama, da臒谋t谋m sistemleri ve LNG tesislerinin kapasitelerinin artt谋r谋lmas谋n谋 sa臒layacak yat谋r谋mlar谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Dünyada fosil kaynaklar谋n h谋zla tüketilmesi ve enerji üretim ve tüketiminde ortaya ç谋kan sera gaz emisyonlar谋n谋n küresel 谋s谋nma ve iklim de臒i艧ikli臒ine yol açmas谋 kar艧谋s谋nda, enerji verimlili臒i uygulamalar谋n谋 ve ba艧ta güne艧 ve rüzgar olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklar谋n谋n daha fazla kullan谋m谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Yerli kömür kaynaklar谋n谋n kullan谋m谋nda çevreye duyarl谋 ileri teknoloji yat谋r谋mlar谋n谋n gerçekle艧tirilmesini ve mevcut yerli kömürle çal谋艧an elektrik üretim tesislerinin h谋zla rehabilite edilerek çevreye olan olumsuz etkilerinin ortadan kald谋r谋lmas谋n谋 hedefliyoruz.</p> <p>Nükleer enerji, geli艧mi艧 ülkelerin ço臒unda arz güvenli臒i ve kaynak çe艧itlili臒i aç谋s谋ndan toplam kurulu güç içerisinde önemli bir paya sahiptir. Öte yandan, nükleer santrallerin ba艧ta at谋k yak谋t kaynakl谋 olmak üzere önemli çevresel riskleri mevcuttur. Çevresel risklerin etkin bir biçimde kontrol edilmesini, yat谋r谋m ve i艧letme a艧amalar谋nda sanayimizin, üniversitelerimizin ve mühendislerimizin yer almas谋n谋 önemli görüyoruz.</p> <p>Yenilenebilir Enerji’de geli艧mi艧 teknoloji kullan谋m谋 yan谋nda özellikle depolama ve karbon saklama sistemleri konusunda dünyadaki geli艧meleri yak谋ndan takip etmek suretiyle do臒ru alanlarda Ar-ge çal谋艧malar谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572931"></a><a name="_Toc34327424"></a><a name="_Toc34327360"></a><a name="_Toc33191973"></a><a name="_Toc33191910"></a>Madencilik</h4> <p>Madencilik ülkemizin do臒al kaynaklar谋n谋n de臒erlendirilmesi aç谋s谋ndan önemli bir sektördür. Bu sektörde sürdürülebilir, çevreye duyarl谋, rehabilitasyon planlamas谋 olan, hammadde tedarik güvenli臒inin sa臒land谋臒谋, bir yap谋 olu艧turmak temel önceli臒imizdir.</p> <p>Madencilik sektörü faaliyetlerini çevresel etkileri, sosyal kat谋l谋m谋 ve katma de臒er sürecini de içine alan maden ömrü ve bütün de臒er zinciriyle birlikte de臒erlendirece臒iz. Sektörün faaliyetlerinin, makroekonomik politikalar ve altyap谋 planlar谋 ile uyumlu bir 艧ekilde, tüm payda艧lar谋n haklar谋n谋 koruyan ve yerel halka bilgilere eri艧im kolayl谋臒谋 sa臒layan kat谋l谋mc谋 bir anlay谋艧la yürütülmesini hedefliyoruz.</p> <p>陌çerdi臒i riskler yan谋nda, rekabetçi piyasa ko艧ullar谋n谋 yakalamak için verimlili臒i artt谋rmak zorunda olan madencilik sektöründe i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒i ile faaliyet mükemmelli臒ini birlikte gerçekle艧tirecek düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Güvenlik sistemlerini de içine alan yeni otomasyon teknolojileri, bili艧im ve operasyonel teknolojilerin entegrasyonu, verilerin gerçek zamanl谋 i艧letilmesi ve mobil cihazlar kullan谋lmas谋 yoluyla gerçekle艧tirilen “Ba臒l谋 Maden” uygulamalar谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Madencilikte ruhsat ve di臒er izin i艧lemlerinin temininde 艧effafl谋k, hesap verebilirlik prensiplerine göre uygulama yap谋lmas谋n谋, bu hizmetlerin ne kadar sürede verilece臒i bilgisinin önceden kamuoyu ile payla艧谋lmas谋n谋 ve bekleyen taleplere ili艧kin i艧lemlerin h谋zl谋ca tamamlanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Maden Kanunu’nda aranan mali yeterlilik kriterini madencilik faaliyetinin niteli臒i ve kapsam谋na göre s谋n谋fland谋racak, arama ruhsat谋 almak isteyen gerçek ve tüzel ki艧ilerin madencilik alan谋na giri艧lerini te艧vik edece臒iz. Arama ruhsat谋n谋n maliyetini dü艧ürerek, arama ruhsat say谋s谋n谋n artmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Madencilik sektörü mevzuat谋n谋n tutarl谋l谋臒谋n谋 ve di臒er kurum ve mevzuatlarla uyumlulu臒unu sa臒layaca臒谋z. Madencilik izin ve ruhsatlar谋nda çevresel etkileri, kapatma ve telafi edici düzenlemeleri, yerel etki ve istihdam boyutlar谋n谋 birlikte de臒erlendirece臒iz.</p> <p>Metalik madenler, endüstriyel hammaddeler ve de臒erli metaller için i艧leme tesislerinin kurulmas谋n谋 te艧vik ederek katma de臒erin ülkemizde kalmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572932"></a><a name="_Toc34327425"></a><a name="_Toc34327361"></a><a name="_Toc33191974"></a><a name="_Toc33191911"></a>Hizmet Sektörleri</h4> <h4><a name="_Toc34327426"></a><a name="_Toc34327362"></a><a name="_Toc33191975"></a><a name="_Toc33191912"></a>Turizm</h4> <p>Partimiz, ekonomimizin yüzde 60’谋ndan fazlas谋n谋 olu艧turan ve istihdamda kritik rol oynayan hizmetler sektörüne özel önem verecektir.</p> <p>Hizmet sektörleri içinde önemli bir yere sahip olan turizm sektörü hem elde edilen döviz gelirleri sayesinde ödemeler dengesine olumlu katk谋da bulunmakta hem de emek yo臒un bir sektör olmas谋 nedeniyle özellikle gençlerin ve kad谋nlar谋n istihdam谋na ve önemli beceriler kazanmas谋na imkan sa臒lamaktad谋r. Turizm, giri艧imcili臒in geli艧mesi ve bölgesel kalk谋nman谋n desteklenmesi aç谋s谋ndan da önem ta艧谋maktad谋r.</p> <p>Türkiye, turizm potansiyeli yüksek bir ülke olmas谋na ra臒men bu potansiyelden yeterince yararlanamamaktad谋r. Turist say谋s谋nda son y谋llardaki art谋艧a ra臒men turizm gelirleri dü艧ük kalmaktad谋r.</p> <p>Partimiz, turizm sektöründe verimli, sürdürülebilir ve kapsay谋c谋 bir büyüme hedeflemektedir.</p> <p>Turizmde koruma kullanma dengesi ve sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde önce envanter akabinde de ulusal düzeyde master plan ve altyap谋 çal谋艧malar谋n谋 gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Sektördeki alt ve üst yap谋lar谋n kalitesini artt谋rarak ziyaretçiler için çok önemli olan ülkemizin “emniyetli ve güvenli ülke” imaj谋n谋 titizlikle koruyaca臒谋z.</p> <p>Yüksek gelir grubunda yer alan turistlerin ülkemize çekilmesini sa臒layacak düzenlemeler ve te艧vikleri hayata geçirece臒iz.</p> <p>Turizmde mevsimsel ba臒谋ml谋l谋臒谋n azalt谋lmas谋, nitelikli turist giri艧inin artt谋r谋lmas谋 ve sektörde çe艧itlendirmenin sa臒lanmas谋 amac谋yla, sa臒l谋k, spor, tarih, kültür, termal, üçüncü ya艧, yat, kruvaziyer, kongre ve fuar alanlar谋ndaki turizmi destekleyece臒iz.</p> <p>Yerel yönetimler ve bölgedeki sivil toplum kurulu艧lar谋yla i艧birli臒i içinde nokta tan谋t谋m yoluyla markala艧m谋艧 destinasyonlar olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Turistik tesislerin civar谋nda yer alan esnaf ve sektörlerin de turizm faaliyetlerinden daha fazla faydalanmas谋n谋 sa臒layacak ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Kapsaml谋 bir tan谋t谋m stratejisi çerçevesinde, yeni bilgi ve ileti艧im teknolojilerinden, sosyal medyadan ve özellikle dizi ve film sektörlerinden çok daha verimli 艧ekilde faydalanaca臒谋z.</p> <p>Ülkemizin tarih ve kültür zenginli臒i sayesinde kültür turizminde sahip oldu臒u yüksek potansiyelden en üst düzeyde faydalan谋lmas谋n谋 sa臒layacak ad谋mlar谋 ataca臒谋z. </p> <p>Özellikle müzecilikle ilgili iklimlendirilmi艧 ortam, eserlerin güvenli臒inin sa臒lanmas谋 ve benzeri çal谋艧malar谋 yaparak e艧siz tarihi eserlerimizin kal谋c谋l谋臒谋n谋 muhafaza edece臒iz.</p> <p>陌艧letmelerimizin uluslararas谋 yönetim ve kalite sertifikalar谋na sahip olmas谋n谋 destekleyerek uluslararas谋 pazarlama sürecini kolayla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Sektörün ihtiyaç duydu臒u insan kayna臒谋n谋n yeti艧tirilmesine yönelik gerekli ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin güçlü bir uluslararas谋 tur operatörüne sahip olmas谋 için payda艧larla beraber bir çal谋艧ma ba艧lataca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34327427"></a><a name="_Toc34327363"></a><a name="_Toc33191976"></a><a name="_Toc33191913"></a>Ula艧t谋rma</h4> <p>Ula艧t谋rma ve da臒谋t谋m hizmetleri sektörünü, kara, demiryolu, deniz ve hava ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋 entegre olarak dikkate alan ve multi-modal lojistik merkezlerden en üst seviyede faydalanmay谋 öngören bir yakla艧谋mla haz谋rlanacak lojistik master plan谋 ile destekleyece臒iz. Bu alanda uzun süredir devam eden ancak bir türlü sonland谋r谋lamam谋艧 çal谋艧malar谋 “Tek Ku艧ak Tek Yol” gibi global ticari dinamikler ve dijital teknolojik geli艧meler 谋艧谋臒谋nda revize edip ivedilikle uygulamaya alaca臒谋z. Ula艧t谋rma ve da臒谋t谋m sektöründe yolcu ve kargo ta艧谋mac谋l谋臒谋nda bölgesel ve global anlamda daha fazla marka oyuncu yarat谋lmas谋na destek olaca臒谋z.</p> <p>Karayolu ula艧谋m politikas谋n谋 “bütünle艧ik ta艧谋mac谋l谋k stratejisine” uygun olarak köklü bir de臒i艧im perspektifi ile yeniden ele alaca臒谋z. Bu çerçevede; ula艧谋m modlar谋 aras谋ndaki bir di臒erini bütünleyen ba臒lant谋lar谋 altyap谋lar谋yla birlikte kuracak; teknolojik imkanlardan da yararlanarak etkin bir karayolu ula艧谋m ve ileti艧im sistemi olu艧turacak ve adil, uygulanabilir bir belgelendirme sistemi tesis edece臒iz.</p> <p>Demiryollar谋ndaki altyap谋 yat谋r谋mlar谋n谋 yeni bir ivmeye kavu艧turacak, emniyetli YHT hat say谋s谋n谋 artt谋racak, demiryollar谋n谋n i艧letilmesinde özel sektörün daha fazla rol almas谋n谋 sa臒layacak, demiryolu ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋 cazip hale getirecek depolama, aktarma merkezleri ve elleçleme gibi hizmetleri te艧vik edecek, demiryolu a臒谋n谋 sanayi bölgeleri ve limanlarla entegre edecek, lokomotif, vagon ve raylar谋n yerli imkânlarla ve yüksek kalitede üretilmesini destekleyecek ve ülkemize demiryolu bak谋m, onar谋m ve yenileme (MRO) üssü hüviyeti kazand谋raca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin denizlere dair stratejisini yeniden belirleyece臒iz. Çevre denizlerimiz ve yak谋n deniz havzam谋zdaki haklar谋m谋z谋n ve ç谋karlar谋m谋z谋n korunmas谋 sürecini ayn谋 zamanda deniz ula艧t谋rmas谋ndan ciddi pay al谋nmas谋 perspektifiyle yönetece臒iz. Deniz ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋n geli艧tirilmesi için, mevcut limanlar谋n kapasitelerinin geli艧tirilmesi ve yenilerinin yap谋m谋, liman i艧letmecili臒inin iyile艧tirilmesi, konteyner ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋n desteklenmesi gibi alanlara odaklanaca臒谋z. Gemilerimizin uluslararas谋 standartlara uygunluklar谋n谋 hassasiyetle takip edecek ve Beyaz Bayrakl谋 olmas谋 için çaba sarf edece臒iz.</p> <p>Sivil havac谋l谋k ve hava ula艧t谋rmas谋 alan谋nda devletin sadece düzenleme ve denetleme yapmas谋, üniversitelerin sektörün ihtiyaç duydu臒u dil bilen uzman insan kayna臒谋n谋 yeti艧tirmesi, özel sektörün ise yat谋r谋mlarla ve i艧letmecilikle büyüme ve geli艧ime destek vermesi esas al谋nacakt谋r. Sivil havac谋l谋k alan谋nda tek yetkili ve ba臒谋ms谋z Sivil Havac谋l谋k Düzenleme ve Denetleme Kurulu olu艧turaca臒谋z. Hava trafik hizmetlerinin, hava alan谋 i艧letmecili臒inden ayr谋 bir yap谋 taraf谋ndan yönetilmesini sa臒layaca臒谋z. Hava alan谋 i艧letmecili臒ini ise tamamen özel sektöre devredece臒iz.</p> <p>陌ç hatlar谋n geli艧imi için, çapraz uçu艧lar ile mevcut havayolu ba臒lant谋艧ebekesine derinlik kazand谋raca臒谋z. Havac谋l谋kta özel sektöre daha fazla f谋rsat tan谋narak, dü艧ük ücretli havayolu ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋n geli艧imini destekleyece臒iz. Ankara’n谋n Türkiye’ye yönelik yolcu derinli臒i olan harici uçu艧 noktalar谋na ba臒lanmas谋 suretiyle 陌stanbul üzerindeki yo臒unlu臒u azaltacak ve Esenbo臒a Havaliman谋’n谋n di臒er Anadolu 艧ehirlerinin yurtd谋艧谋na ç谋k谋艧 kap谋s谋 haline getirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin sivil havac谋l谋kta bölgesinde lider ülke, kargo ve bak谋m, onar谋m, yenileme (MRO) üssü olmas谋n谋 teminen yeni bir strateji belirleyece臒iz. 陌nsans谋z hava araçlar谋n谋n (DRONE) güvenlik zafiyetine yol açmadan kullan谋m alanlar谋n谋n geli艧tirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sürtünmesiz ortam olu艧turulan boru içi yük ta艧谋mac谋l谋臒谋 gibi yeni yakla艧谋mlar谋 takip ederek, üniversitelerin bu konuda Ar-Ge yapmalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Demiryollar谋 ve hava yollar谋nda kaza-k谋r谋m ve tahkikatlar谋 ba臒谋ms谋z bir biçimde yürütecek kurumsal yap谋lar olu艧turaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34327428"></a><a name="_Toc34327364"></a><a name="_Toc33191977"></a><a name="_Toc33191914"></a>Di臒er Hizmet Sektörleri</h4> <p>Teknolojik geli艧melerin de etkisiyle platform ekonomileri olarak da adland谋r谋lan yeni hizmet alanlar谋 h谋zla geli艧meye ba艧lam谋艧t谋r. Çevrim içi ve çevrim d谋艧谋 hizmetleri birlikte sa臒layan i艧 modelleri, yurtiçi ve yurtd谋艧谋nda geni艧 bir piyasaya k谋sa sürede ula艧abilmekte ve h谋zl谋 istihdam art谋艧谋na olanak vermektedir. Turizm, ula艧t谋rma ve da臒谋t谋m, haberle艧me, medya, oyun, e-spor ve emlak sektörlerine bu bak谋艧 aç谋s谋yla bakarak sektörel stratejiler geli艧tirecek, bu alanlara yönelik giri艧im sermayesi 艧irketlerini destekleyecek, de臒er yaratan i艧 modellerine özel destekler kurgulayaca臒谋z.</p> <p>Hizmet sektörlerinde rekabeti engelleyen düzenlemeler ve k谋s谋tlamalar谋, tüketicilerin daha kaliteli ve uygun fiyatl谋 hizmet seçeneklerine eri艧imini sa臒layacak ve yeni i艧 ve istihdam imkanlar谋n谋n önünü açacak bir anlay谋艧la gözden geçirece臒iz.</p> <p>Ülkemizin teknik kapasitesini organize etmek, güçlendirmek, bilgi ve mühendislik ihracat谋m谋z谋 art谋rmak amac谋yla teknik mü艧avirlik, mimarl谋k, mühendislik, belgelendirme, gözetim, muayene, test, standardizasyon hizmetleri alan谋ndaki çal谋艧malara güçlü destekler sa臒layaca臒谋z.</p> </div> </div> <div class="item" id="sosyal-politikalar"> <h5 class="acr-title">SOSYAL POL陌T陌KALAR</h5> <div class="acr-content"> <h1><a name="_Toc34572933"></a><a name="_Toc34327429"></a><a name="_Toc34327365"></a><a name="_Toc33191978"></a><a name="_Toc33191915"></a></h1> <p><a name="_Toc34572934"></a><a name="_Toc34327430"></a>- <strong>E臑陌T陌M VE Ö臑RET陌M - </strong><a name="_Toc34572935"></a><a name="_Toc34327431"></a><a name="_Toc34327367"></a><a name="_Toc33191980"></a><a name="_Toc33191917"></a><strong>SA臑LIK - ÇALI艦MA HAYATI - </strong><a name="_Toc34572937"></a><a name="_Toc34327433"></a><a name="_Toc34327369"></a><a name="_Toc33191982"></a><a name="_Toc33191919"></a><strong>A陌LE - ÇOCUK</strong></p> <p><strong>----</strong></p> <p><strong>E臑陌T陌M</strong></p> <p>E臒itim, ülkemizin kar艧谋 kar艧谋ya bulundu臒u bir çok yap谋sal sorunun köklü bir biçimde çözümünde kilit önem ta艧谋maktad谋r. Bu çerçevede, e臒itim en öncelikle ele alaca臒谋m谋z alan olacakt谋r.</p> <p>Ülkemizde okulla艧ma oranlar谋nda, fiziki altyap谋da ve ö臒retmen say谋s谋nda baz谋 iyile艧meler sa臒lanm谋艧 olmas谋na ra臒men, e臒itim ve ö臒retim sistemimizin yap谋sal sorunlar谋 devam etmektedir. Gelir gruplar谋 ve bölgeler itibariyle e臒itimde f谋rsat e艧itli臒indeki dengesizlikler sürmekte, müfredat谋n günümüz ve gelece臒in ihtiyaçlar谋yla kopuklu臒u devam etmekte, e臒itimin niteli臒i ve kalitesindeki sorunlar önemini korumaktad谋r. Okul öncesi e臒itime kat谋l谋m oranlar谋 dü艧ük seviyelerdedir. Türkiye'nin Uluslararas谋 Ö臒renci De臒erlendirme Program谋 (PISA) sonuçlar谋nda son s谋ralarda yer almas谋 ve üniversite mezunlar谋nda giderek artan i艧sizlik oranlar谋, e臒itim ö臒retimdeki sorunlar谋 aç谋k bir biçimde ortaya koymaktad谋r. Ya艧anan sorunlar谋n temelinde, e臒itim sistemimizin konjonktürel, siyasi ve ideolojik bir çat谋艧ma alan谋 haline gelmesi yatmaktad谋r.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak, öncelikle bu yakla艧谋m谋 temelden de臒i艧tirmeyi ve insan谋 merkeze alan, dijital ça臒谋n ihtiyaçlar谋na uygun, üstün nitelikli ö臒retmen ve ö臒renci yeti艧tiren, f谋rsat e艧itli臒ini ve herkesin nitelikli e臒itim hakk谋n谋 garanti alt谋na alan, kapsay谋c谋 ve hayat boyu devam eden bir e臒itim ve ö臒retim sistemini hayata geçirmeyi hedefliyoruz.</p> <p>E臒itim ve ö臒retim politikalar谋m谋z谋, etnik köken, co臒rafya, ekonomik statü, ya艧, cinsiyet, ö臒renme ihtiyaçlar谋, ana dil, din ve mezhep ayr谋m谋 gözetmeksizin herkese f谋rsat ve olanak e艧itli臒i sa臒layan, kimseyi geride b谋rakmayan, kat谋l谋mc谋, kapsay谋c谋, adil, demokratik, yenilikçi, sürdürülebilir, 艧effaf, hesap verebilir, etkin, tutarl谋, sürekli ö臒renmeye aç谋k, üretken ve küresel ölçekte öncü ve rekabetçi bir anlay谋艧la olu艧turacak ve uygulayaca臒谋z.</p> <p>陌nsan谋m谋za günümüzde ve gelecekte ihtiyaç duyulan ve niteli臒ini yükseltecek a艧a臒谋daki yetkinlikleri kazand谋rmak temel önceli臒imiz olacakt谋r:</p> <p>-Sorgulayabilme, analitik ve ele艧tirel dü艧ünebilme, problem çözebilme</p> <p>-Yenilikçi ve yarat谋c谋 dü艧ünebilme</p> <p>-Empati yapabilme, dinleyebilme, ileti艧im ve ili艧ki kurabilme, uyum sa臒layabilme, farkl谋 bak谋艧 aç谋lar谋n谋 dikkate alabilme, tak谋m çal谋艧mas谋 yapabilme,</p> <p>-Proje temelli çal谋艧abilme</p> <p>-Kendini tan谋yabilme, kendi kendine ö臒renebilme, kendine güvenme, liderlik, kendi iradesiyle karar alabilme ve hareket edebilme</p> <p>-陌leri düzeyde dijital yetenek ve beceriye sahip olabilme</p> <p>-Anadil ve küresel dil becerilerine sahip olma</p> <p>-Belirsizliklerle ba艧 edebilme</p> <p>-Do臒ru bilgiye ula艧abilme ve bilgiyi yap谋land谋rabilme, içinde ya艧ad谋臒谋 ça臒谋 ve gelece臒i okuyabilme</p> <p>-De臒er merkezli dü艧ünebilme, evrensel insani ve ahlaki de臒erlere, sosyal sorumlulu臒a, toplumsal duyarl谋l谋臒a sahip olabilme</p> <p>Bütün e臒itim kademelerinde ö臒rencilere Türkçe’nin do臒ru kullan谋lmas谋n谋 sa臒layacak yetkinlikler kazand谋raca臒谋z.</p> <p>Erken çocukluktan itibaren ikinci dil e臒itimini etkili bir biçimde verece臒iz.</p> <p>E臒itimde teknolojiyi do臒ru ve etkin kullanarak e臒itimin s谋n谋rlar谋n谋 kald谋racak, kaliteli ve ki艧iselle艧tirilmi艧 e臒itimi yayg谋nla艧t谋r谋laca臒谋z. Teknolojiyi, ö臒renme süreçlerini iyile艧tirmek ve bireysel ö臒renmeyi kolayla艧t谋rmak için kullanaca臒谋z.</p> <p>Hedefimiz, bütün çocuklar谋m谋z谋n 3 ya艧谋ndan itibaren e臒itim almaya ba艧lamas谋d谋r.</p> <p>E臒itim ve ö臒retime daha fazla kamu kayna臒谋 ay谋raca臒谋z.</p> <p>Özel okullar谋n ve vak谋f üniversitelerinin sa臒l谋kl谋 bir düzenleme ve denetleme çerçevesi içinde e臒itim ve ö臒retime katk谋da bulunmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Derslik ba艧谋na ve ö臒retmen ba艧谋na dü艧en ö臒renci say谋s谋n谋 s谋n谋f seviyelerine göre gözden geçirerek kaynaklar谋 en etkin biçimde kullanacak hale getirece臒iz.</p> <p>Okullar aras谋ndaki ba艧ar谋 fark谋n谋 azaltarak tüm ö臒rencilerin temel yeterlilik düzeyine eri艧mesini hedeflerken, ileri yeterlilik düzeyinde performans gösteren ö臒renci say谋s谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p><strong>Ö臒retmen</strong></p> <p>E臒itimde dönü艧türme kapasitesinin öznesi ö臒retmendir. E臒itimde reformu ö臒retmenlerimizle ba艧latacak ve ö臒retmenlerimizi de臒i艧im ile dönü艧ümün ana merkezi yapaca臒谋z.</p> <p>-Ö臒retmenlik mesle臒inin sayg谋nl谋臒谋n谋 ve cazibesini artt谋raca臒谋z.</p> <p>-Ö臒retmenlerimize ö臒retim sürecinde kullanacaklar谋 içerik, yöntem, materyalleri seçme gibi konularda daha fazla inisiyatif verece臒iz.</p> <p>-Ö臒retmenlerimizin ö臒rencinin geli艧im düzeyini de dikkate alarak, ö臒renme sürecinde onu destekleyen, ba臒谋ms谋z hareket ederek risk alabilme becerilerini geli艧tiren bir rol üstlenmelerini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Ö臒retmenlerimizi, e臒itimle ilgili politika olu艧turma ve kanun yapma süreçlerine etkin bir biçimde dahil edece臒iz.</p> <p>-Sadece kamu kurumlar谋nda de臒il özel okullarda da çal谋艧an ö臒retmenlerimizin kariyer basamaklar谋 ve uzmanl谋k uygulamalar谋n谋n adil bir 艧ekilde yürütülmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Mesleki e臒itim, ö臒retmenin ö臒renci ve veliye kar艧谋 sorumluluklar谋, çocuk ihmal ve istismar谋, özel gereksinimli ö臒rencilere e臒itim hakk谋 ile ö臒retmene yap谋lan fiziksel ve sözlü 艧iddet gibi alanlardaki yasal bo艧luklar谋 giderece臒iz.</p> <p>-Ö臒retmenlerin kariyer geli艧imi için, veriye dayal谋艧effaf ve adil nesnel bilgileri ve öznel iyi olu艧lar谋 de臒erlendirecek, yap谋c谋 geri bildirimler ve ki艧iye özel e臒itim ile kariyer planlamas谋 sistemi kuracak ve bu sistemin i艧lerli臒ini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Ö臒retmenlerimize ki艧isel hedefleriyle de örtü艧en hizmet öncesi ve düzenli hizmet içi e臒itimlerle destek sa臒layaca臒谋z. Bu e臒itimlerde çe艧itlilik ve uygulama a臒谋rl谋臒谋 gözetilerek kurs, seminer, konferanslar谋n yan谋 s谋ra öz-gözlem, akran gözlemi ve koçlu臒un da kullan谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Ö臒retmen kad谋nlar谋n yönetimde daha fazla yer almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Bili艧sel yetkinlikler, algoritmik dü艧ünme ve e臒itim teknolojileri üzerine ö臒retmenler yeti艧tirece臒iz. Her okula e臒itim teknolojileri uzman谋 atayarak ö臒retmenlerin e臒itim teknolojileri alan谋nda okul ortam谋nda bilgi ve beceri kazanmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Pedagojik formasyonu içerecek 艧ekilde ö臒retmenlik e臒itimini 5 senelik bir program olarak yeniden düzenleyece臒iz. E臒itim fakültelerinde; bütüncül, kapsaml谋 ve yetkin dü艧ünen, yar谋艧abilen, kendinden emin, hür iradeye sahip, ahlaki ve etik de臒erleri, prensipleri içselle艧tirmi艧, donan谋ml谋 e臒itimciler yeti艧tirece臒iz. Ö臒retmenlerin daha fazla ö臒renci merkezli pedagoji benimsemeleri ve ö臒renme ç谋kt谋lar谋n谋 daha kapsaml谋 de臒erlendirebilmeleri için özel program geli艧tirece臒iz.</p> <h4>Müfredat</h4> <p>E臒itim ve ö臒retim müfredat谋n谋, dijital ça臒谋n, ekonominin ve toplumun ihtiyaç duydu臒u nitelikli insan kayna臒谋n谋 yeti艧tirecek 艧ekilde tüm payda艧lar谋n kat谋l谋m谋yla tasarlayaca臒谋z.</p> <p>Bu ba臒lamda;</p> <p>-Bilginin ve verinin toplanmas谋, sorgulanmas谋, analizi ve uygulanmas谋 yönünde içerik geli艧tirece臒iz.</p> <p>-Bilgiye ve bilginin kullan谋lmas谋na ve beceri kazand谋r谋lmas谋na dayal谋 müfredat谋 ön plana ç谋kartaca臒谋z.</p> <p>-Ders konular谋n谋n yan谋 s谋ra ö臒rencilerin bireysel kabiliyetlerini ve ilgi alanlar谋n谋 geli艧tirebilecekleri müfredat haz谋rlayaca臒谋z.</p> <p>-Okuyan, ö臒renen, yarat谋c谋 ve yap谋c谋 bireyler yeti艧tirmek için ikinci planda olan sanat ve spor e臒itimini önceliklendirece臒iz.  </p> <p>-Örgün ve yayg谋n e臒itimde, ö臒renme ve ö臒retmenin kalite standartlar谋n谋 koruyarak, ö臒renmenin her ortamda ve her teknolojik platformda devam谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-陌nsan haklar谋, demokrasi kültürü, birlikte ya艧ama, ahlak, adalet, insan onuru, toplumsal cinsiyet e艧itli臒i, çevre, iklim de臒i艧ikli臒i ve sürdürülebilir kalk谋nma bilincinin geli艧tirilmesi ve yerle艧mesini tüm müfredatta gözetece臒iz.</p> <p>-Demokratik okul kültürü çal谋艧malar谋n谋n ö臒renci merkezli olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Ö臒renmeyi ö臒renme becerisini müfredatta uygulanabilir hale getirece臒iz.</p> <p>-Teknolojiden de yararlanarak ö臒rencilerin derslere önceden haz谋rlan谋p s谋n谋fa sunu艧 yapma yöntemine dayanan “Ters Yüz Edilmi艧 Ö臒renim” uygulamalar谋n谋 destekleyecek ve ö臒retmenlerin bu konudaki bilgi ve becerisini artt谋raca臒谋z.</p> <p>-Ö臒renmeyi e臒lenceli k谋lan, dü艧ünmeyi ve anlamay谋 ö臒reten disiplinler aras谋 içeri臒e de sahip ve oyunla艧t谋rma kullan谋lan müfredat olu艧turaca臒谋z.</p> <p>-Müfredat谋n yenilenmesi ve sürekli bir biçimde geli艧tirilmesinde ilgili tüm payda艧lar谋n kat谋ld谋臒谋 e臒itim 艧uralar谋ndan etkin bir biçimde yararlanaca臒谋z.</p> <h4>Erken Çocukluk Bak谋m谋 ve Okul Öncesi E臒itimi (EÇBE)</h4> <p>Erken Çocukluk Bak谋m谋 ve Okul Öncesi E臒itimi’ne (EÇBE) yat谋r谋m yap谋lmas谋 sosyal adalet, ekonomik refah ile f谋rsat ve olanak e艧itli臒i tesisinde büyük önem ta艧谋maktad谋r.</p> <p>Okul öncesi e臒itimi kademeli olarak 3 ya艧谋na indirecek ve ücretsiz hale getirece臒iz.</p> <p>EÇBE’yi dezavantajl谋 bölgelerden ba艧layarak yayg谋nla艧t谋racak, kamu, özel sektör ve yerel yönetimlerce desteklenerek yüzde 100 okulla艧ma oran谋na ula艧谋lmas谋n谋 hedefleyece臒iz.</p> <p>EÇBE’de dil ve okuryazarl谋k becerilerini kapsayan bili艧sel geli艧im, di臒er bireylerle ili艧ki kurma yetene臒ini kapsayan sosyo-duygusal geli艧im ve fiziksel geli艧imi önceliklendirece臒iz.</p> <p>Özel yetenekli ö臒rencilerin tespiti ve izlenmesini okul öncesi e臒itim döneminde ba艧lataca臒谋z.</p> <p><strong>陌lkö臒retim</strong></p> <p>Merkezinde ö臒rencinin oldu臒u ve bireysel yetkinlikleri erken çocukluktan itibaren takip eden, geli艧tiren bir ilkö臒retim sistemi kuraca臒谋z.</p> <p>陌lkokulda okuma yazma becerileri, günlük ve temel beceriler, Türkçe ve matematik becerileri, sosyal-kültürel davran谋艧lar, oyun, el becerileri, resim, spor, müzik gibi sanatsal etkinlikler ile teknoloji kullan谋m becerileri ve çevre bilinci olu艧turulmas谋 üzerine odaklanaca臒谋z. Bili艧sel ve algoritmik dü艧ünme ve kodlama derslerini 1’inci s谋n谋ftan itibaren mecburi hale getirece臒iz.</p> <p>陌lkokulda, s谋n谋f ö臒retmenlerinin yan谋nda okuma uzman谋, dil terapisti, psikolog, rehber ö臒retmen gibi uzmanlar istihdam edilmesini sa臒layacak ve ö臒rencilere s谋nav kayg谋s谋 ya艧atmayaca臒谋z. Çocu臒un iyi olma hali ana felsefeyi olu艧turacakt谋r.</p> <p>Ortaokulda her ö臒renciye psikolojik dan谋艧manl谋k ve rehberlik birimlerinin de deste臒iyle ki艧isel geli艧im süreci ve takvimi olu艧turaca臒谋z. Ders saati da臒谋l谋mlar谋n谋 tüm payda艧lar谋n kat谋l谋m谋yla gözden geçirece臒iz. Ö臒rencileri sadece liseye geçi艧 s谋nav谋na de臒il, liseye ve hayata da haz谋rlayaca臒谋z.</p> <p>Liselere geçi艧te ö臒rencinin yetkinlik alanlar谋n谋, ki艧isel tercihlerini, zümre ö臒retmenlerinin görü艧lerini, dört y谋ll谋k okul ba艧ar谋 ortalamas谋 ile geçi艧 s谋nav谋 yüzdeliklerini dikkate alaca臒谋z. Ö臒rencileri ilgi ve yeteneklerine göre lise programlar谋na yönlendirece臒iz.</p> <p><strong>Ortaö臒retim</strong></p> <p>Ortaö臒retim kademesinde e臒itimi, ö臒rencilerin iyile艧tirilmi艧 ortamlarda esnek ve modüler programlara yo臒unla艧malar谋n谋 ve bilgiyi beceriye dönü艧türmelerini sa臒layacak 艧ekilde tasarlayaca臒谋z.</p> <p>Liselerde zorunlu ders saatleri ve ders çe艧itlili臒ini azaltarak proje ve uygulama çal谋艧malar谋na imkan sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Liselerde ö臒rencilerin; sosyal dü艧ünme, sorunlara analitik yakla艧abilme, tasar谋m, yarat谋c谋l谋k ve liderlik kabiliyetlerinin geli艧tirilmesine odaklanaca臒谋z. Ö臒rencilerin yurtta艧l谋k ve sürdürülebilir kalk谋nma bilincini güçlendirece臒iz.</p> <p>Liselerin üniversitelerle ve özel sektör ile i艧birlikleri yaparak ara艧t谋rma ve proje bazl谋 çal谋艧malar yürütmelerini özendirece臒iz.</p> <h4>Ölçme ve De臒erlendirme</h4> <p>E臒itimin niteli臒ini art谋rmak için bütüncül ve bilimsel ölçme ve de臒erlendirme yöntemlerini etkinle艧tirece臒iz.</p> <p>Teknolojinin sundu臒u imkanlardan yararlanarak hayata geçirilecek ölçme ve de臒erlendirme süreci sonucunda elde edilen bulgular谋 etkin olarak kullanarak, ö臒retmen, ö臒renci, veli ve yöneticiye gerçek zamanl谋 geri bildirim vererek, e臒itim ve ö臒retimde verimli臒i artt谋raca臒谋z. Bireysel seviyelere göre performans görevleri ve projeler ile e臒itim ve ö臒retimi destekleyece臒iz.</p> <p>Ö臒rencilerin akademik ba艧ar谋lar谋yla birlikte sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif becerilerini de ölçme ve de臒erlendirme sistemine dahil edece臒iz. Sosyal ve duygusal geli艧imi okul öncesinden takip etmeye ba艧layarak özel gereksinimli ö臒rencileri ve özel yetenekli ö臒rencileri tespit edece臒iz.</p> <p>Merkezi s谋navlara yeni teknolojilerin deste臒i ile kademeli olarak aç谋k uçlu sorular ekleyerek farkl谋 yetkinlikleri de ölçece臒iz.</p> <p>Tüm e臒itim hayat谋n谋n y谋lda bir defa birkaç saatlik s谋navlarla ölçülmesi, bu s谋nav谋n temel geçer referans kabul edilip bireyin tüm hayat谋n谋 etkileyecek kararlara kaynakl谋k te艧kil etmesi, üniversiteye yerle艧tirilmenin tek geçerli arac谋 haline getirilmesi e臒itimin do臒rular谋 ve pedagojik teamüllerle örtü艧meyen bir gerçektir. Bu nedenle, y谋lda bir defa yap谋lan s谋nav yerine çoklu s谋nav imkan谋 sunaca臒谋z.</p> <h4>Yüksek Ö臒retim</h4> <p>Yüksekö臒retim Kurulu (YÖK) misyonunu tamamlam谋艧 bir kurum olarak yüksek ö臒retimin geli艧mesinin önünde bir engel haline gelmi艧tir. Bu a艧谋r谋 merkeziyetçi yap谋, üniversitelerin özerkli臒ini tamamen ortadan kald谋rm谋艧, liyakat ve 艧effafl谋k kalmam谋艧t谋r.</p> <p>Üniversitelerin adeta yüksek lise benzeri kurumlara dönü艧tü臒ü mevcut yüksekö臒retim sistemini, kurumsal özerklik, akademik özgürlük ve performansa dayal谋l谋lk ilkeleri çerçevesinde yeniden düzenleyece臒iz.</p> <p>Yüksekö臒retim Kurulu’nu kald谋raca臒谋z. Üniversitelerin idari özerkli臒inden beklenen faydan谋n elde edilebilmesi ve kaynaklar谋n etkin kullan谋m谋n谋n sa臒lanmas谋 aç谋s谋ndan, yüksek ö臒renim kurumlar谋n谋 veriye dayal谋, 艧effaf ve hesap verebilir bir sistemle denetleyecek, üniversiteler için performans hedefleri belirleyecek ve verdikleri e臒itimin kalitesini ölçecek ve akredite edecek kurumsal yap谋lar谋 ve mekanizmalar谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Akademik özgürlü臒ü en üst seviyeye ç谋karacak, akademik personel rejimini performansa dayal谋 hale getirece臒iz.</p> <p>E臒itimin her kademesinde yerle艧mesini hedefledi臒imiz “Tersyüz Edilmi艧 Ö臒renim” uygulamalar谋nda üniversitelerimizin öncü olmas谋n谋 ve böylece “ö臒retme” odakl谋 yap谋dan “ö臒renme” odakl谋 bir ekosisteme geçilmesini sa臒layaca臒谋z. Bu yeni sistemde e臒itmenler ve ö臒rencilerin rolleri de臒i艧ecek, e臒itmenler daha fazla gözetmen ve denetleyici rolünü üstlenirken, ö臒renciler daha fazla birinci derecede sorumluluk alarak, proje tabanl谋 ve aktif bir 艧ekilde e臒itim ve ara艧t谋rma süreçlerinin içinde yer alacaklard谋r.</p> <p>Üniversitelerdeki tüm lisans ve lisansüstü programlar谋n谋n 21.yüzy谋l yetkinlikleri ve dijitalle艧en dünyan谋n ihtiyaçlar谋n谋n göz önüne al谋narak revize edilmesini sa臒layaca臒谋z. Ayr谋ca üniversiteler aras谋ndaki i艧birli臒i modellerinin geli艧tirilmesini, ortak kaynak kullan谋m谋na gidilmesini, ortak e臒itim programlar谋 düzenlenmesini, ortak diplomalar verilebilmesini, disiplinler aras谋 ara艧t谋rma merkezleri kurulmas谋n谋 ve ortak projeler yürütülmesini özendirece臒iz. Böylece üniversitelerin birlikte daha üretken hale gelmelerini sa臒larken, aralar谋ndaki fark谋 da sistematik bir 艧ekilde azaltaca臒谋z. Ö臒rencilerin üniversiteler aras谋ndaki dola艧谋m谋 ve geçi艧ini de daha kolay hale getirece臒iz.</p> <p>E臒itimde fiziki altyap谋 yerine insana yat谋r谋ma öncelik verecek, kaynaklar谋n daha büyük bölümünü be艧eri sermayeye ay谋raca臒谋z. Mali imkanlar da dahil akademik hayat谋 cazip hale getirecek politikalarla tersine beyin göçünü ba艧latacak, binlerce gencimizi tekrar ülkemize kazand谋raca臒谋z.</p> <p>Ça臒谋m谋zda her alanda ba艧 döndürücü h谋zla ya艧anan de臒i艧imin bireylerin kariyeri boyunca üniversitelere, ihtiyaç duydu臒u zaman dilimleri içerinde kendilerini yenilemek ve yeni beceriler kazanmak üzere yakla艧谋k 8-10 kez gitmelerini zorunlu k谋laca臒谋 öngörülmektedir. Bu kapsamda Yüksek ö臒retim kurumlar谋nda dijitalle艧me alt yap谋s谋n谋 güçlendirerek ba艧ta uzaktan e臒itim olmak üzere sürekli e臒itime gerekli önemin verilmesini ve kariyer geli艧tirme, yeni beceri kazand谋rma ve benzeri e臒itimler sonras谋nda verilen sertifika, mikro diploma gibi programlar谋n yayg谋nla艧mas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Dijital teknolojiler ve dijitalle艧me süreçleri geli艧tikçe e臒itim hizmetlerinin co臒rafi k谋s谋tlamalar olmadan gerçekle艧tirilebilece臒i gerçe臒ini de göz önüne alarak ülkemizdeki yüksekö臒retim sisteminin bütün boyutlar谋yla uluslararas谋 rekabete haz谋r hale getirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yüksek ö臒retim kurumlar谋n谋n küresel ölçekte rekabet edebilir hale gelmesi ve sürdürülebilirliklerini sa臒layabilmeleri için e臒itim ve ara艧t谋rma süreçlerinde alanlar谋nda uzman profesyonelleri istihdam edebilmesi önem ta艧谋maklad谋r. Teknoloji transfer ofisleri, mükemmeliyet merkezleri, ö臒renci hizmetleri ofisi, kariyer ofisi, mezunlarla ili艧kiler, uluslararas谋la艧ma, kurumsal ileti艧im gibi alanlarda istihdam 艧artlar谋n谋 esnek hale getirece臒iz.</p> <p>Dijital ça臒da a臒 olu艧turma, haz谋r bilgiden daha önemli bir de臒er olarak kabul edilmektedir. Üniversitelerimizin mevcut a臒lar谋n谋 aktif olarak kullanmalar谋n谋n yan谋 s谋ra, yeni bölgesel a臒lar da kurarak yaratacaklar谋 sinerjiyle dünyaya daha güçlü bir 艧ekilde aç谋lmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Ülkemizin üniversitelerini dünyan谋n en iyi üniversiteleri s谋ralamas谋nda yer almas谋na yönelik çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Özellikle son dönemlerdeki üniversitelerimizin bir ço臒u vizyon, planlama ve nitelikli insan kayna臒谋 ihtiyac谋na ili艧kin kapsaml谋 bir çal谋艧ma yap谋lmadan kurulmu艧tur. Üniversitelerimizin büyük bir ço臒unlu臒unda ciddi yeterlilik problemi ve kendi aralar谋nda çok büyük kalite farklar谋 bulunmaktad谋r. Bu sorunlar谋n bir yans谋mas谋n谋, üniversite mezunlar谋 aras谋ndaki yüksek i艧sizlik oranlar谋nda görmek mümkündür. 陌艧 bulanlar谋n çok önemli bir k谋sm谋 ise diplomalar谋n谋 ald谋klar谋 mesleklerini icra etmemektedirler. Bu tespitler 谋艧谋臒谋nda, devlet ve vak谋f üniversitelerini ö臒renci kalitesi, akademik personel yeterlili臒i, laboratuvar imkanlar谋, açt谋klar谋 lisans ve lisansüstü programlar ve benzeri parametrelere göre kapsaml谋 bir gözden geçirmeye tabii tutarak öncelikle her birinin s谋radan bir üniversite olmaktan ç谋karak daha nitelikli kurumlar haline gelmesini sa臒layaca臒谋z. Bu çal谋艧malar sonras谋nda yeterlilik sorunu ya艧ayan üniversiteleri örnek üniversitelerle e艧le艧tirecek veya gerekirse üniversiteler aras谋nda konsolidasyona gidece臒iz.</p> <p>Üniversiteler, sivil toplum ve özel sektörün dü艧ünce kurulu艧lar谋 kurmas谋n谋 te艧vik edecek, ürettikleri fikirlerin karar alma mekanizmalar谋nda etkin bir biçimde kullan谋lmas谋 için gerekli düzenlemeleri yapaca臒谋z.</p> <h4>Ebeveyn E臒itimi         </h4> <p>Bilinçli birey ve e臒itimli toplum için etkili ebeveyn e臒itimi 艧artt谋r. Çocuklar谋m谋z谋n ve gençlerimizin e臒itim ve ö臒retiminde en önemli payda艧 olan ebeveynlerimizi hayat boyu ö臒renme anlay谋艧谋 içerisinde geli艧tirmek önemli hedeflerimiz aras谋ndad谋r.</p> <p>Ebeveyn e臒itimi programlar谋m谋zda da 21. yüzy谋l yetkinliklerine odaklanarak ebeveynlerimizin sorunlar谋 kendi ba艧谋na çözebilme becerisi, kriz yönetimi, ihtiyaç ve duygular谋n谋 do臒ru ifade edebilme yetkinli臒i kazanmalar谋 için ki艧isel geli艧im programlar谋 geli艧tirecek ve uygulayaca臒谋z.</p> <p>Ebeveynlerimizin çocuklar谋yla sa臒l谋kl谋 ileti艧im kurmay谋 ö臒renmelerini sa臒layacak ve öz güveni yüksek bireyler yeti艧tirmelerine destek olaca臒谋z.</p> <p>Teknolojinin toplumsal ve ekonomik etkisinin giderek ivme kazanmas谋yla birlikte bilginin h谋z谋 ve hacmi de gün geçtikçe artmaktad谋r ve dijital ya艧 uçurumu olu艧maktad谋r. Dijital teknolojiler hakk谋nda ebeveynlere özel e臒itim program谋 haz谋rlayarak çocuklar谋n bu teknolojileri güvenli ve sorumlu biçimde kullanmalar谋na katk谋da bulunmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <h3>Özel Gereksinimli Ö臒renciler</h3> <p>Hedefimiz, özel gereksinimli ö臒rencileri ba臒谋ms谋z, kendine güvenen, üretken, okul ve toplumla bütünle艧mi艧 bireyler olarak yeti艧tirmektir.</p> <p>Bu ö臒rencileri ilgili tüm kurumlar谋n koordinasyonu ile mümkün olan en erken dönemde tespit edecek, zaten mecburi olan okul öncesi e臒itime, gereksinimlerine uygun kapsay谋c谋 e臒itim ortamlar谋nda, uygun yöntemler ve araç ve gereçler kullanarak ba艧lamalar谋n谋 destekleyece臒iz. Bu çal谋艧malarda Milli E臒itim Bakanl谋臒谋’n谋n program ve ö臒retmen deste臒iyle yerel yönetimlerle i艧birli臒ine gidece臒iz.</p> <p>Özel gereksinimli bireylere yönelik e臒itim ortamlar谋n谋n iyile艧tirilmesini ve geli艧tirilmesini sa臒layaca臒谋z. Eri艧imin yan谋 s谋ra e臒itimin d谋艧谋nda kalmalar谋n谋 engelleyici ad谋mlar谋 ataca臒谋z. Özel e臒itim hizmetlerini, özel e臒itim gerektiren bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün oldu臒u kadar ay谋rmadan planlayacak ve yürütece臒iz.</p> <p>Özel e臒itimde yard谋mc谋 teknolojileri; özel gereksinimi olan bireylerin ö臒retimini bireyselle艧tirmek, ba臒谋ms谋zl谋klar谋n谋 art谋rmak ve ya艧am kalitelerini yükseltmek amac谋yla kullanaca臒谋z.</p> <p><strong>Özel Yetenekli Ö臒renciler</strong></p> <p>Ülke genelinde yüksek düzeyde performans gösteren ö臒renci say谋s谋n谋n artt谋r谋lmas谋 için çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Özel yetenekli ö臒rencilere yönelik ö臒renme ortamlar谋, ders yap谋lar谋, materyal, ö臒retmen ve ebeveyn e臒itimleri ile mevzuat haz谋rlayaca臒谋z. Bu ö臒rencilerin yetkinlik ve ilgi alanlar谋na göre üst e臒itim seviyelerinden ders almalar谋n谋n önü açacak, orta ö臒retim ve üniversite sistemini bu yakla艧谋mla gözden geçirece臒iz.</p> <h4>Kurumsal ve 陌dari Yap谋</h4> <p>Okullara idari i艧ler için özel yeti艧mi艧 kadrolar谋n atanmas谋n谋 mümkün k谋lacak, idari e臒itim kadrosunun asli görevi olan e臒itim ö臒retime odaklanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Binalar谋n mimari yap谋lar谋n谋 ortak çal谋艧ma alanlar谋n谋 geli艧tirmek amac谋yla gözden geçirece臒iz.  Spor ve sanat e臒itimi mekanlar谋n谋 iyile艧tirece臒iz.</p> <p>Okul kantini ve yemekhanelerinde ö臒rencilerin sa臒l谋kl谋 beslenmesi ve geli艧imini destekleyici 艧ekilde önlemler alaca臒谋z.</p> <p>Okul aile birli臒i sistemini gözden geçirecek ve hiçbir 艧ekilde zorunlu ba臒谋艧a izin vermeyece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572935"></a><a name="_Toc34327431"></a><a name="_Toc34327367"></a><a name="_Toc33191980"></a><a name="_Toc33191917"></a>Sa臒l谋k</h4> <p>Sa臒l谋kta dönü艧üm projesi kapsam谋nda gerçekle艧tirilen hizmet ve uygulamalar ba艧lang谋çta pozitif etki yaratm谋艧t谋r. Ancak, aile hekimli臒i ve birinci basamak sa臒l谋k hizmetlerinin istenilen düzeye gelememesi, sevk zincirinin olu艧turulamamas谋, acil sa臒l谋k hizmetlerinde ya艧anan yo臒unluk, sa臒l谋臒a eri艧imin h谋zla art谋艧谋na insan kayna臒谋 altyap谋s谋n谋n cevap verememesi ve insan kayna臒谋 ile performans yönetiminde ya艧anan sorunlar, sa臒l谋k hizmetlerinin kalitesini dü艧ürmü艧 ve finansal zorluklara neden olmu艧tur. Son dönemde devreye al谋nan yüksek maliyetli 艧ehir hastaneleri bu sorunlar谋 daha da artt谋rm谋艧t谋r.</p> <p>Hastane ve doktorlara eri艧imin sa臒land谋臒谋 ama tedavi olman谋n, ilaca eri艧imin ve finansal sürdürülebilirli臒in giderek zorla艧t谋臒谋, hizmet verenin ve alan谋n memnun olmad谋臒谋 bir sa臒l谋k sistemi olu艧maya ba艧lam谋艧t谋r.</p> <p>Tüm çabalara ra臒men, sa臒l谋k bilincinin toplumda henüz istenilen seviyeye ula艧amad谋臒谋, bireyin kendi sa臒l谋臒谋n谋 koruyacak yöndeki al谋艧kanl谋klar谋n谋n ileti艧iminde ve te艧vikinde geri kal谋nd谋臒谋 bir gerçektir.</p> <p>Sa臒l谋kl谋 Kalmay谋 Önceleyen Sa臒l谋k Politikas谋 anlay谋艧谋m谋z çerçevesinde öncelikle koruyucu ve birinci basamak sa臒l谋k hizmetlerini güçlendirece臒iz. Ya艧lanan nüfusun artan sa臒l谋k ihtiyaçlar谋na yönelik eksiklerini gidermeyi, sa臒l谋k sisteminin tüm seviye ve safhalar谋n谋 dikkate alan entegre hizmet süreçleri olu艧turmay谋 ve insan kayna臒谋 ihtiyac谋n谋 kar艧谋lamay谋 hedefliyoruz. Sa臒l谋k personelimizin sorunlar谋n谋 ve ihtiyaçlar谋n谋 giderecek politikalar uygulayaca臒谋z. Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋’n谋 yeniden yap谋land谋rarak merkezi yönetimin problemlerini çözece臒iz. Bütün bunlar谋n yan谋nda, sa臒l谋k endüstrilerinin ve sa臒l谋k turizminin geli艧imini sa臒layaca臒谋z. </p> <p>Kamu kurulu艧lar谋, üniversiteler, vak谋flar, meslek örgütleri, STK’lar gibi tüm payda艧lar谋n kat谋l谋m谋n谋n esas al谋nd谋臒谋, sa臒l谋k mevzuat谋n谋n ve politikalar谋n谋n olu艧turulmas谋, izlenmesi ve de臒erlendirilmesine yönelik sa臒l谋k 艧uralar谋 düzenleyece臒iz.</p> <h4>Koruyucu Sa臒l谋k Hizmetleri ve Aile Hekimli臒i</h4> <p>Koruyucu sa臒l谋k hizmetleri ve temel sa臒l谋k hizmetlerini, e艧itlik ve hakkaniyet prensiplerine uygun olarak; hasta haklar谋na sayg谋l谋, kolay ula艧谋labilir ve kullan谋labilir bir 艧ekilde devlet taraf谋ndan ücretsiz olarak sunmaya devam edece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k okuryazarl谋臒谋n谋n yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋na, koruyucu sa臒l谋k hizmetlerinin güçlendirilmesine, kapasitesi ve yetkinli臒i artt谋r谋lm谋艧 bir aile hekimli臒i modeli ile sevk sisteminin etkinle艧tirilmesine özel önem verece臒iz.</p> <p>K谋rsal kesimde mobil hizmet sunacak donan谋ml谋 sa臒l谋k ekiplerinin tüm ülke genelinde etkin bir 艧ekilde görev yapmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Ula艧谋lmayan ev, a艧谋lanmayan çocuk kalmayacak.</p> <p>Mesleki kurum ve dernekler, yerel yönetimler ve sivil toplum kurulu艧lar谋 ile e艧güdümlü programlar yürütecek, kamu spotlar谋, e臒itim araçlar谋 ve dijital teknolojiler ile halk谋m谋z谋 özellikle kanser, obezite, diyabet ve kalp damar hastal谋klar谋 konusunda bilinçlendirecek ve bu hastal谋klar谋n artmas谋na neden olan risk faktörlerinin azalt谋lmas谋na yönelik koruyucu sa臒l谋k programlar谋na önem ve öncelik vererek güçlendirece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋kl谋 Ya艧am Merkezleri, Kanser Erken Te艧his, Tarama ve E臒itim Merkezi, Verem Sava艧 Dispanserleri ve Ana Çocuk Sa臒l谋臒谋 Merkezlerini, Toplum Sa臒l谋臒谋 Merkezleri alt谋nda toplayarak sistemdeki çok ba艧l谋l谋臒谋 önleyece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k verilerinin analizi yoluyla her yörenin kendi ko艧ullar谋na uyarlanm谋艧 koruyucu sa臒l谋k hizmetleri sunulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Uluslararas谋 standartlarda akredite edilmi艧 referans niteli臒i ta艧谋yan bir halk sa臒l谋臒谋 laboratuvar谋 kuraca臒谋z. Bunun yan谋 s谋ra toplum ya艧am谋n谋 do臒rudan etkileyecek, g谋da güvenli臒i, su kalitesinin korunmas谋, çevre sa臒l谋臒谋 ve di臒er alanlarda yerel ve bölgesel laboratuvarlar谋n kurulmas谋n谋 ve güçlendirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Aile hekimli臒ini kapasite, yetkinlik ve hizmet çe艧itlili臒i aç谋lar谋ndan modernize ederek güçlendirece臒iz. Bu kapsamda, aile hekimli臒i merkezlerinin fiziki ve teknik ekipman ko艧ullar谋n谋 iyile艧tirecek, aile hekimi ba艧谋na dü艧en nüfusu azalt谋rken, yard谋mc谋 sa臒l谋k eleman谋 say谋s谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>Aile hekimlerimizin koruyucu hekimlik ve birinci basamak tedavi hizmetlerinin verilmesinde önemli rol oynamas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Özellikle büyük 艧ehirlerde semt polikliniklerinin aile sa臒l谋臒谋 merkezleri olarak kullan谋lmas谋n谋 hedefliyoruz.</p> <p>Tüm aile hekimlerinin aile uzmanl谋k e臒itimi almas谋 sa臒lanacak, uzman ve pratisyen bütün aile hekimleri için bilimsel geli艧imi artt谋rmak ve e臒itimi sürekli hâle getirmek amac谋yla e臒itim ve sertifikaland谋rma programlar谋 haz谋rlayacak ve uygulayaca臒谋z. Aile hekimi uzmanl谋臒谋 program谋ndaki kontenjan say谋s谋n谋 artt谋racak ve mevcut aile hekimlerinin uzmanl谋k program谋na eri艧imini kolayla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Sa臒l谋k e臒itimi müfredat谋n谋 ve t谋p e臒itimini ça臒谋n gerekleri ile koruyucu ve bütüncül hekimlik anlay谋艧谋 çerçevesinde gözden geçirerek, t谋p fakültelerinin son s谋n谋flar谋nda aile hekimli臒ine yönelik hem teorik hem saha e臒itimlerinin süresini ve niteli臒ini artt谋raca臒谋z.</p> <h4>Hastaneler ve Acil Sa臒l谋k Hizmetleri</h4> <p>Sa臒l谋k hizmetlerinin merkezden çevreye ak谋艧谋n谋 sa臒layacak, nüfus yo臒unlu臒u ve co臒rafi duruma göre de臒i艧en büyüklük ve özelliklerde hastaneler yaparak vatanda艧谋m谋z谋n hizmetine sunaca臒谋z.</p> <p>Mevcut 艧ehir hastanelerinin kar艧谋 kar艧谋ya olduklar谋 yönetimsel, finansal, operasyonel ve performans yönetimi sorunlar谋 dikkate alarak eylem planlar谋 geli艧tirecek, bu hastanelerin bir k谋sm谋n谋 ihtiyaçlar dahilinde özellikli sa臒l谋k hizmetleri veren mükemmeliyet merkezlerine dönü艧türece臒iz.</p> <p>Kaza sonras谋 sakatl谋k, felç geçiren yatalak hastalar, bedensel ve zihinsel özürlü hastalar ile nüfusumuzun ya艧lanmas谋na ba臒l谋 olarak h谋zla artan ya艧l谋 hastalar谋m谋z谋n (Parkinson, Alzheimer gibi) bak谋m谋 için büyük ve orta ölçekteki illerden ba艧lamak üzere özellikli hizmet merkezleri kuraca臒谋z.</p> <p>Bölgesel bir bak谋艧 aç谋s谋yla, yo臒un bak谋m, yo臒un bak谋m sonras谋 gözlem, fizik tedavi ve rehabilitasyon, palyatif bak谋m, evde bak谋m hizmetlerini birbirleriyle entegre çal谋艧acak 艧ekilde yeniden tasarlayaca臒谋z.</p> <p>Acil olmayan hasta birikiminin engellenebilmesi, acil ünitelerinin do臒ru ve etkin bir 艧ekilde kullan谋lmas谋 ve gerçek acil vakalar谋na zaman谋nda ve do臒ru 艧ekilde müdahale edilmesi için gerekli önlemleri kararl谋l谋kla hayata geçirece臒iz.</p> <p>Geli艧en teknoloji, dijital dönü艧üm ve yapay zeka uygulamalar谋n谋n ortaya ç谋karaca臒谋 yeni yakla艧谋mlar谋 ve hasta hekim ili艧kisini yeni bir ba臒lamda de臒erlendirmek için yasal mevzuat谋 ve alt yap谋y谋 olu艧turaca臒谋z. </p> <p>Acil sa臒l谋k hizmetleri alan谋nda güncel t谋bb谋n gerektirdi臒i tüm imkanlar谋 toplumumuzun hizmetine sunaca臒谋z. Bu kapsamda ambulans ve acil servis hizmetlerinden öncelikle acil ve hayati tehdit edici durumlar谋 olan hastalar谋n yararlanmas谋na öncelik tan谋yacak “yapay zeka uygulamalar谋na” geçilmesini sa臒layaca臒谋z. Acil vakalara daha k谋sa sürede ula艧谋m谋 sa臒lamak üzere acil sa臒l谋k istasyonlar谋n谋n say谋lar谋n谋 artt谋racak ve istasyon yerlerinin tespit edilmesinde sistematik yakla艧谋mlar kullanaca臒谋z. Sa臒l谋k çal谋艧anlar谋n谋n acil sa臒l谋k hizmetlerinde çal谋艧may谋 tercih etmesini sa臒layacak 艧artlar谋 olu艧turacak, acil sa臒l谋k hizmetleri çal谋艧anlar谋n谋n t谋bbi bilgi ve uygulamalar谋n谋n güncel kalmas谋n谋 sa臒layacak önlemleri alaca臒谋z.</p> <p>陌lk ve acil yard谋m konusunda en önemli hedefimiz; tüm sa臒l谋k personelinin acil yard谋m konusunda e臒itimlerinin güncellenmesi, ilk yard谋m e臒itimlerinin halk taban谋nda yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋 ile her evde ilk yard谋m bilen bir bireyin bulunmas谋 olacakt谋r.</p> <h4>Sa臒l谋k Çal谋艧anlar谋</h4> <p>Sa臒l谋k çal谋艧anlar谋n谋n can güvenli臒inin sa臒lanmas谋 ve sayg谋nl谋klar谋n谋n korunmas谋 özel önceli臒imiz olacakt谋r. Her türlü yaz谋l谋, görsel ve i艧itsel mecralarda sa臒l谋kta 艧iddeti önlemeye yönelik bütüncül bir ileti艧im dili geli艧tirecek ve bu konudaki yapt谋r谋mlar谋 daha da artt谋raca臒谋z.</p> <p>Tüm sa臒l谋k meslek kurulu艧lar谋yla, sa臒l谋k personeli planlamas谋ndan ba艧layarak, ulusal hizmet standartlar谋n谋n tespiti, meslek mensuplar谋n谋n çal谋艧ma disiplini ve meslek içi e臒itimlerini de içine alacak 艧ekilde sa臒l谋k sisteminin planlamas谋 ve yönetilmesi konusunda i艧 birli臒i yapaca臒谋z.</p> <p>Sa臒l谋k personelinin bölgelere da臒谋l谋m谋ndaki dengesizli臒i te艧vik edici yöntemlerle düzeltece臒iz.</p> <p>T谋p e臒itimi veren üniversitelerimizi akademik kadrolar谋 ve nitelikleri aç谋s谋ndan gözden geçirece臒iz.</p> <p>Devlet e臒itim hastanelerinin tek bir üniversite ile afiliasyonuna ve bu hastanelerde çal谋艧an doktorlara tek bir üniversiteden akademik unvan verilmesi uygulamas谋na son verece臒iz.</p> <p>Nitelikli i艧 gücü ve uzmanla艧m谋艧 yard谋mc谋 sa臒l谋k personelinin say谋s谋n谋 artt谋raca臒谋z.</p> <h4>Sa臒l谋k Bilgi Sistemi</h4> <p>Bili艧im teknolojilerinden en üst düzeyde yararlanarak, sa臒l谋k hizmeti sunan tüm kurumlarda e-sa臒l谋k dönü艧ümü tamamlayacak, sa臒l谋k bilgi sistemlerinin birbiriyle uyumunu sa臒layacak ve sa臒l谋k veri bankas谋 ile hastal谋k da臒谋l谋m haritalar谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Sa臒l谋k sisteminin ve politikalar谋n谋n do臒ru bir 艧ekilde izlenmesi ve yönetilebilmesi için anonimle艧tirilmi艧 verilerin düzenli bir 艧ekilde üçüncü taraflar ile payla艧谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sa臒l谋k hizmeti sunucular谋n谋n il ve bölgesel düzeydeki da臒谋l谋m谋 ve ihtisasla艧mas谋 ile koruyucu ve tedavi edici hekimlik hizmetlerinin etkinli臒ini sa臒l谋k veri bankas谋 ve hastal谋k da臒谋l谋m haritalar谋n谋 kullanarak artt谋raca臒谋z.</p> <h4>Sa臒l谋k Finansal Yönetim Sistemi </h4> <p>Hizmet alan谋 ve hizmet vereni mutlu edecek bir sistem kuraca臒谋z.</p> <p>Sa臒l谋kta hizmet kalitesini dü艧üren ve sistem üzerinde ek finansman yükü olu艧turan performansa dayal谋 ek ödeme modelini sa臒l谋k personelinin mali haklar谋n谋 koruyarak, sa臒l谋k politikalar谋n谋n amaçlar谋na hizmet edecek 艧ekilde, hizmet, kalite, e臒itim ve Ar-Ge odakl谋 anlay谋艧la yeniden gözden geçirece臒iz. </p> <p>Sürdürülebilir bir sa臒l谋k finansman谋 için hizmet sunan kamu ve özel bütün sa臒l谋k kurulu艧lar谋n谋n hepsinden azami 艧ekilde yararlanacak yeni yakla艧谋mlar geli艧tirece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k müesseseleri aras谋nda hizmette yap谋c谋 rekabeti özendirece臒iz.</p> <p>Kat谋l谋m pay谋nda yeni modeller geli艧tirecek, geri ödeme yöntemleri ile özel hastanelerle yap谋lan sözle艧meleri gözden geçirece臒iz.</p> <p>Genel Sa臒l谋k Sigortas谋n谋n finansal sürdürülebilirli臒inin sa臒lanmas谋 ve özel hastanelere yap谋lan ilave ödemelerin ikinci bir sa臒l谋k sigortas谋 güvencesine kavu艧turulmas谋 için tamamlay谋c谋 sa臒l谋k sigortas谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <h4>Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋n谋n Görev, Yetki ve Sorumluluklar谋</h4> <p>Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋 ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun görev, yetki ve sorumluluklar谋n谋 gözden geçirecek ve idari bak谋mdan yeniden organize edece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋’n谋n politika ve strateji belirleme, planlama, koordinasyon, izleme ve denetleme kapasitesini güçlendirece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋’n谋n koruyucu ve birinci basamak sa臒l谋k hizmetlerine yo臒unla艧mas谋n谋, ikinci ve üçüncü basamak hizmetlerinde daha etkin bir kurumsal yap谋 ve yönetim modeline geçilmesini sa臒layaca臒谋z. </p> <p>Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋’n谋n mülkiyet ayr谋m谋 olmaks谋z谋n tüm sa臒l谋k kurumlar谋n谋 geli艧tirece臒i standart denetim kurallar谋na göre denetlemesini ve kamuoyu ile 艧effaf bir biçimde payla艧mas谋n谋 hedefliyoruz. Sa臒l谋k Bakanl谋臒谋 bünyesinde hizmet veren sa臒l谋k kurulu艧lar谋n谋n uluslararas谋 düzeyde hizmet kalitesine ula艧abilmesi için, ba臒谋ms谋z denetleme kurumlar谋 taraf谋ndan da denetlenmesini ve akreditasyonlar almas谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <h4>Sa臒l谋k Endüstrisi ve Hizmetleri</h4> <p>Sa臒l谋臒谋 sadece bir hizmet alan谋 de臒il ayn谋 zamanda do臒ru yat谋r谋mlar ve kurulacak mekanizmalar ile ülkemizin ekonomik geli艧imine katk谋 sa臒layan bir endüstri ve hizmet sektörü olarak da görüyoruz. Bu bak谋艧 aç谋s谋yla, yeni sa臒l谋k politikam谋zda, ülkemizde ilaç, t谋bbi cihaz ve sarf malzemelerinin üretimini ve ihracat谋n谋 te艧vik ederek bölgesel bir sa臒l谋k endüstrileri üssü olmak ana hedeflerimizdendir. Ayr谋ca, sa臒l谋k turizmine yönelik ba艧lat谋lan çal谋艧malar谋 do臒ru ve vizyoner politikalar ile destekleyerek güçlendirece臒iz. Sa臒l谋k sektörü Türkiye’nin ekonomik geli艧imine öncülük eden odak sektörlerden birisi olacakt谋r.  </p> <p>Gerek sahip oldu臒umuz geli艧mi艧 t谋bbi teknolojiler ve do臒al kaynaklar gerekse de co臒rafi konum avantajlar谋m谋z谋 kullanarak ülkemizin önümüzdeki y谋llarda ulusal ve uluslararas谋 kalite sertifikal谋 sa臒l谋k ve termal merkezlerine sahip bir cazibe merkezi haline gelmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ya艧l谋 bak谋m谋 ve termal hizmetlerde uluslararas谋 hastalar için bir çekim merkezi olacak sa臒l谋k köyleri ve sa臒l谋k kampüsleri olu艧turaca臒谋z. Bu tesislerde verilen hizmetin kalitesini artt谋rmak amac谋yla, termal sa臒l谋k uzmanlar谋, geleneksel tamamlay谋c谋 t谋p uzmanlar谋, ya艧l谋 bak谋m谋 ve palyatif bak谋m谋 uzmanlar谋 gibi özellikli yard谋mc谋 personeli içerecek 艧ekilde nitelikli ve dil bilen sertifikal谋 personel yeti艧tirece臒iz.</p> <p>陌laç, eczac谋l谋k, t谋bbi cihaz gibi konular谋 içeren t谋bbi teknolojilerin sa臒l谋kta ba艧ar谋 için öncelikli ve desteklenmesi gereken bir sektör oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>陌laç ve T谋bbi Cihaz Kurumu’nu özerk bir yap谋ya kavu艧turaca臒谋z. Kurumun düzenleyici ve denetleyici fonksiyonlar谋n谋 güçlendirecek ve uzman kadrosunun geni艧letilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>陌laç ve t谋bbi cihazlar谋n fiyatland谋rmas谋n谋 geri ödeme politikas谋ndan ba臒谋ms谋z olarak yönetecek ve böylelikle piyasada özellikle son teknoloji ilaç ve t谋bbi cihazlarda ya艧anan arz s谋k谋nt谋lar谋n谋n önüne geçecek, hastalar谋m谋z谋 ma臒dur etmeyece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k yat谋r谋mlar谋n谋n planlamas谋nda, Sosyal Güvenlik Kurumu geri ödeme listelerinde ve kamu al谋mlar谋nda yerli üreticileri te艧vik edici, çok uluslu 艧irketleri ise ülkemizde üretime yöneltecek 艧effaf ve rekabetçi politikalar izleyece臒iz.</p> <p>Sa臒l谋k teknolojilerine yönelik yat谋r谋mlara özel önem verece臒iz. Yerli ilaç ve t谋bbi cihaz üreticilerimizin, ürün geli艧tirme ve yurtd谋艧谋na aç谋l谋mlar谋nda destek olmak amac谋yla, klinik çal谋艧malar谋n finansman谋nda, yurtd谋艧谋 ruhsatland谋rma süreçlerinde, pazara giri艧 ve teknoloji transferi hedefli yurtd谋艧谋 yat谋r谋mlar谋nda finansman destekleri sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ülkemizde gerek iç piyasada üretilen gerekse de d谋艧ar谋dan ithal edilen ilaçlar谋n biyo-e艧de臒erlilik ve etkinliklerinin de臒erlendirilmesine yönelik, bölgesel anlamda hizmet verecek referans merkezleri kuraca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572936"></a><a name="_Toc34327432"></a><a name="_Toc34327368"></a><a name="_Toc33191981"></a><a name="_Toc33191918"></a>Çal谋艧ma Hayat谋</h4> <p>Ülkemiz, sendikala艧man谋n oldukça yetersiz oldu臒u, i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒i kültürünün yerle艧medi臒i, i艧 kazalar谋n谋n çok yo臒un ya艧and谋臒谋 ve kay谋tl谋 ve kay谋ts谋z olmak üzere ikili bir i艧 gücü piyasas谋n谋n oldu臒u ve sosyal diyalo臒un oldukça yetersiz kald谋臒谋 bir çal谋艧ma hayat谋 ile kar艧谋 kar艧谋yad谋r.</p> <p>Çal谋艧ma hayat谋n谋, çal谋艧ma bar谋艧谋n谋 tesis ederek ekonomide kay谋tl谋 istihdam谋, i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒ini, verimlili臒i ve yenilikçili臒i art谋racak, günümüzde ya艧anan teknolojik devrimin ortaya ç谋kard谋臒谋 yeni i艧leri ve i艧 ili艧kilerini kapsayacak 艧ekilde düzenleyece臒iz.</p> <p>Çal谋艧ma hayat谋n谋n i艧çi, i艧veren ve devletin sosyal diyalo臒u çerçevesinde düzenlenmesi temel önceli臒imiz olacakt谋r. Ekonomik Sosyal Konseyin, AB ve ILO normlar谋 çerçevesinde yeniden düzenlenerek kurumsalla艧mas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Ülkemizin temel ekonomik ve sosyal politikalar谋n谋n belirlenmesinde, 2009 y谋l谋艧ubat ay谋ndan bu yana toplanamayan Ekonomik Sosyal Konseyin düzenli 艧ekilde toplanmas谋n谋 ve aktif rol almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sendikal alan谋 düzenleyen mevzuat谋 ILO ve AB standartlar谋na uygun hale getirecek ve böylelikle tüm çal谋艧anlar谋n sendikal hak ve özgürlüklerden ça臒da艧 normlara uygun biçimde ve azami ölçüde yararlanmalar谋n谋n önünü açaca臒谋z.</p> <p>Sendikala艧may谋 ve i艧yerlerinde toplu i艧 sözle艧mesi yap谋lmas谋n谋 destekleyece臒iz. Sendikal谋 i艧yerlerinin rekabet gücünü korumak amac谋yla destek modelleri geli艧tirece臒iz.</p> <p>AB ve ILO normlar谋n谋 dikkate alan, sosyal diyalog anlay谋艧谋 ile çal谋艧an herkesi kapsayan, önleyici bir yakla艧谋m谋n benimsendi臒i, yerinde, ucuz, kaliteli ve herkes taraf谋ndan ula艧谋labilir i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒i hizmetlerinin sunulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Okul öncesinden ba艧layarak hayat谋n her safhas谋nda gerek ki艧inin kendisinin gerekse ikinci ve üçüncü taraflar谋n sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒ini önceleme bilinci ile i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒i kültürünü geli艧tirece臒iz.</p> <p>AB ve ILO normlar谋na uygun, çal谋艧anlar谋n haklar谋n谋 güvence alt谋na alan, güvenceli esneklik anlay谋艧谋 ve “i艧i de臒il insan谋 koruma” ilkesi çerçevesinde insanca çal谋艧may谋 ve ya艧amay谋 temin etmek ad谋na i艧gücü piyasas谋n谋n kat谋l谋klar谋n谋 gözden geçirece臒iz.</p> <p>Esneklik-güvence dengesini sosyal diyalog ile sa臒layacak ve i艧gücü piyasas谋n谋 daha nitelikli ve rekabetçi bir yap谋ya kavu艧turaca臒谋z.</p> <p>Esnek çal谋艧ma modellerini sosyal güvenlik sistemi ile uyumlu hale getirerek, çal谋艧anlar谋n hak kayb谋na u臒ramalar谋n谋 önleyecek; çal谋艧ma ko艧ullar谋, ücret, izin, tazminat ve i艧 sa臒l谋臒谋 ve güvenli臒i gibi konularda ya艧anan belirsizlikleri giderece臒iz.</p> <p>陌s gücü piyasas谋n谋n daha iyi i艧lemesi, kay谋tl谋 istihdam谋n art谋r谋lmas谋, çal谋艧anlar谋n sosyal haklar谋n谋n daha fazla güvence alt谋na al谋nmas谋 için k谋dem tazminat谋 sistemini taraflarla diyalog çerçevesinde gözden geçirece臒iz.</p> <p>陌艧sizlik ödene臒inden daha fazla i艧sizin daha uzun süre ve daha fazla yard谋m almas谋n谋 sa臒layacak düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572937"></a><a name="_Toc34327433"></a><a name="_Toc34327369"></a><a name="_Toc33191982"></a><a name="_Toc33191919"></a>Sosyal Güvenlik</h4> <p>Sosyal güvenlik sisteminde 2008 y谋l谋nda yap谋lan kapsaml谋 reformdan sonra, zaman içinde uygulanan popülist politikalarla, yap谋lan düzenlemelerden teker teker vazgeçilmi艧, norm ve standart birli臒i hedefi gerçekle艧tirilememi艧, primsiz ödemeler sistemde artarak sürmü艧tür. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) özerkli臒ini ve etkinli臒ini kaybetmi艧, defalarca ç谋kar谋lan aflar谋n da etkisiyle dü艧ük prim tahsilat谋 ile yüksek i艧sizlik ve kay谋t d谋艧谋l谋臒a ba臒l谋 olarak makro ekonomik istikrar谋 bozacak yüksek aç谋klar vermeye devam etmi艧tir.</p> <p>陌nsan Haklar谋 Evrensel Beyannamesinde temel bir insan hakk谋 olarak say谋lan sosyal güvenlik hakk谋ndan tüm vatanda艧lar谋m谋z谋n yararlanmas谋n谋 sa臒layarak, refah, huzur ve mutluluklar谋n谋 art谋racak, gelece臒e güvenle bakmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ba艧ta çal谋艧谋lan dönemlerdeki sosyal güvenlik mevzuat hükümleri esas al谋narak hesaplanan emekli ayl谋klar谋 aras谋nda olu艧an e艧itsizlikler olmak üzere sosyal güvenlik sistemini adalet, e艧itlik ve finansal sürdürülebilirlik ilkeleri do臒rultusunda yeniden gözden geçirecek, sosyal güvenlik haklar谋 aç谋s谋ndan ya艧anan adaletsiz ve farkl谋 uygulamalar谋 giderecek, emekli ayl谋klar谋n谋 sat谋n alma gücünü koruyacak 艧ekilde artt谋raca臒谋z.</p> <p>Sosyal güvenlik sisteminin veri altyap谋s谋n谋 yeniden tasarlayacak; çal谋艧anlar ve i艧verenlerin sisteme rahat ve mobil eri艧imini sa臒layacak ve en temel hizmetleri kolayl谋kla alabilmesine imkan verecek bir dijital sosyal güvenlik platformu kurgulayaca臒谋z.</p> <p>Sosyal Güvenlik Kurumunun özerkli臒ini yeniden sa臒layacak, yönetim 艧ekli ve organizasyon yap谋s谋n谋 düzenleyece臒iz.</p> <p>E臒itim, bilinçlendirme, yerinde ve etkili denetim, sivil toplum örgütleriyle i艧 birli臒i, yasal te艧vikler, teknolojik imkanlar ve veri entegrasyonlar谋 yoluyla kay谋t d谋艧谋 istihdamla mücadele edece臒iz.</p> <p>Çok say谋da ve karma艧谋k olan sosyal güvenlik primi ve vergi te艧viklerini sadele艧tirerek uygulanmas谋n谋 kolayla艧t谋racak, i艧letmelerin büyümelerine ve istihdam art谋艧谋na katk谋 sa臒lamas谋n谋 esas alaca臒谋z.</p> <p>Sigortal谋n谋n çal谋艧t谋臒谋 süre artt谋kça ayl谋k ba臒lama oran谋n da artt谋臒谋 yeni bir sisteme geçece臒iz. Böylece daha uzun süre çal谋艧an谋n daha fazla emekli ayl谋臒谋 almas谋n谋 sa臒layarak daha uzun süre çal谋艧may谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Ya艧l谋lar谋n ya艧am boyu ö臒renme programlar谋na daha iyi eri艧imlerini sa臒layarak, aktif ve sa臒l谋kl谋艧ekilde ya艧lanmalar谋n谋 ve böylece çal谋艧ma hayat谋nda uzun süre kalmalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Nüfusun giderek ya艧lanmas谋 sonucunda uzun dönemli bak谋m ihtiyac谋n谋 bir sosyal risk olarak sosyal güvenlik sistemleri kapsam谋na alacak ve bak谋m sigortas谋 uygulamas谋na ba艧layaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572938"></a><a name="_Toc34327434"></a><a name="_Toc34327370"></a><a name="_Toc33191983"></a><a name="_Toc33191920"></a>Sosyal Yard谋m ve Hizmetler</h4> <p>Sosyal yard谋mlar ve hizmetler gerek tür gerekse miktar bak谋m谋ndan önemli art谋艧lar göstermi艧 olmas谋na ra臒men, hedef kitlenin tespitinde ya艧anan sorunlar ve eksiklikler, yard谋mlar谋n a臒谋rl谋kl谋 olarak talep odakl谋 olmas谋, yard谋m miktarlar谋n谋n yetersiz olmas谋, istihdam politikalar谋yla yeterli e艧güdümün sa臒lanamamas谋 gibi nedenlerle toplumsal e艧itsizliklerin, yoksullu臒un ve sosyal d谋艧lanman谋n ortadan kald谋r谋lmas谋nda yeterli ve etkin bir koruma i艧levini yerine getirememektedir.</p> <p>Sosyal yard谋mlarla ilgili uygulamalar ço臒u zaman bir siyasi rant perspektifiyle yürütülmektedir.</p> <p>Ülkemizde ailelerin ve özellikle kad谋n, çocuk, engelli ve ya艧l谋 bireylerin ileride yoksullu臒a dü艧melerinin, korunma ihtiyac谋 hissetmelerinin, kendilerine yönelik ihmal veya istismar vakalar谋 olu艧mas谋n谋n, 艧iddete maruz kalmalar谋n谋n önceden tespit edilmesine ve engellenmesine yönelik programlar bulunmamaktad谋r.</p> <p>Sosyal yard谋m ve hizmet sisteminin, kurumsal ve nitelikli bir sosyal güvenlik sisteminin yerini tutamayaca臒谋 ve as谋l önemli olan谋n sosyal güvenlik sistemi oldu臒u yakla艧谋m谋n谋 esas alarak sosyal güvenlik sistemi ile sosyal yard谋mlar谋 birbirini tamamlay谋c谋 biçimde kurgulayaca臒谋z.</p> <p>Bu amaçla sosyal güvenlik sistemi taraf谋ndan kapsanmayan vatanda艧lar谋 sosyal yard谋m ve hizmet sistemi ile destekleyecek, bununla birlikte söz konusu desteklerin sosyal güvenlik sisteminden vazgeçmeye ya da ayr谋艧maya sebep olmas谋na izin vermeyece臒iz.</p> <p>Sosyal Yard谋m ve Hizmetleri, yeni sosyal politika yakla艧谋mlar谋 ile göç ve kent ya艧am谋nda ortaya ç谋kan sorunlar ile h谋zla de臒i艧en toplum ihtiyaçlar谋n谋 göz önüne alarak sistematik çözümler üretmek üzere hak temelli olarak ve yerinden hizmet modeli ile sunaca臒谋z.</p> <p>Bireyi ve aileyi yoksulluk sarmal谋ndan kurtaracak, sosyal yard谋m, sosyal hizmet, sosyal sigorta ve istihdam hizmetlerinde entegrasyonu sa臒layacak, birbirlerini tamamlayacak ve bu hizmetlerin e艧güdüm içinde sunulmas谋n谋 sa臒layacak yeni bir sosyal yard谋m ve hizmetler sistemi olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Sosyal Koruma ve Güvenlik Sistemi ( SKGS) ad谋n谋 verdi臒imiz bu yeni sistemde sosyal yard谋m ve hizmetleri, dezavantajl谋 aile ve bireylerin herhangi bir ma臒duriyet ya艧amadan önce tespitini ve onlar için olabilecek risklerin önceden do臒ru bir 艧ekilde öngörülmesini içerek 艧ekilde koruyucu, önleyici, sürdürülebilir olarak verece臒iz.</p> <p>Böylece, sosyal yard谋m ve hizmetlerde talep odakl谋 sistemden arz odakl谋 sisteme geçi艧i sa臒layacak bir alt yap谋 kuraca臒谋z. Yeni yap谋da ilgili bütün kurumlarile sivil toplum kurulu艧lar谋n谋n etkin bir koordinasyonunda yeni, entegre ve sürekli güncellenen bir veri bankas谋 kuracak, sosyal yard谋m ve hizmetleri daha etkin 艧ekilde uygulayacak ve izleyece臒iz.  </p> <p>Sosyal Yard谋mla艧ma ve Dayan谋艧ma Vak谋flar谋n谋n fiziksel mekanlar谋n谋 iyile艧tirecek, kurumsal ve teknik kapasitelerini art谋raca臒谋z. </p> <p>Sosyal yard谋mlar谋 insan onurunu zedelemeyecek 艧ekilde sunaca臒谋z. Sosyal yard谋mlar谋n adilane 艧ekilde yap谋lmas谋n谋 sa臒lamak için il ve ilçelerde kurulan kurullar ve komisyonlar谋n tamamen tarafs谋z ki艧ilerden olu艧turulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sosyal yard谋m ve hizmet alan aile ve bireylerin yard谋m alan konumundan ç谋kabilmelerini sa臒layacak aktif politikalar uygulayaca臒谋z. Sosyal yard谋m ve hizmet politikalar谋n谋n belirlenmesinden yard谋m alacak ki艧ilerin tespitine ve yap谋lacak yard谋mlar谋n yap谋lmas谋na kadar her a艧amada sivil toplum kurulu艧lar谋yla yak谋n bir i艧 birli臒i modeli geli艧tirece臒iz.</p> <p>Sivil toplum kurulu艧lar谋yla ortak geli艧tirilecek projelerle, sahadan kamuya güncel bilgi aktar谋m谋 sa臒lanarak kamu organlar谋n谋n do臒ru sosyal yard谋m ve hizmet modelleri geli艧tirmelerini ve kurumsal strateji hedefleri olu艧turmalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Sosyal yard谋mlar ve hizmetleri aile bazl谋 uygulayaca臒谋z. Ailenin gelirinin belirli düzeyin alt谋nda oldu臒u ailelere bu düzeye ula艧malar谋n谋 temin etmek amac谋yla asgari gelir deste臒i sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Çocuklar谋n sa臒l谋k ve e臒itimi için verilen nakit yard谋mlar谋 bak谋m, beslenme, giyinme ve ula艧谋m masraflar谋n谋 da dikkate alarak yükseltece臒iz. Çal谋艧anlar谋n çocuklar谋 için yap谋lan asgari geçim indirimini de ayn谋 miktara yükseltece臒iz.</p> <p>Dar gelirli ailelerin bar谋nma ihtiyac谋n谋n giderilmesi için bir yandan kira öder gibi taksitlerle sahip olabilecekleri sosyal konut yap谋m谋na devam edilirken di臒er yandan ba艧ta muhtaç durumdaki dul ve yetimler olmak üzere dar gelirli aileler için merkezi hükümet ve yerel yönetimlerin i艧birli臒iyle uygun 艧artlarda sosyal konut temin edecek ve dü艧ük bir bedelle bu ailelere kiralayaca臒谋z.</p> <p>Vatanda艧lar谋m谋z谋n toplumsal kalk谋nma ve sosyal dokunun güçlendirilmesi yolunda gönüllü kat谋l谋mlar谋n谋n önemli bir katk谋 sa臒layaca臒谋na olan inanc谋m谋zla ba艧ta ev kad谋nlar谋, gençler ve emekliler olmak üzere gönüllü çal谋艧malar谋 te艧vik edece臒iz. Bu çerçevede sivil toplum kurulu艧lar谋 ve yerel yönetimlerle birlikte yoksul mahallelerden ba艧lamak üzere internet ve çal谋艧ma odalar谋 içeren mahalle kütüphaneleri ve etüt merkezleri kuracak, bu merkezlerde gönüllü çal谋艧ma esas谋na göre yoksul ailelerin e臒itim ça臒谋ndaki çocuklar谋n谋n derslerine ve üniversite giri艧 s谋nav谋na haz谋rlanmalar谋nda yard谋mc谋 olunmas谋n谋 ve ba艧ta meslek seçimi olmak üzere rehberlik yap谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ya艧l谋 bak谋m ve çocuk koruma merkezlerinin bir arada bulundu臒u tesisler kurgulayarak nesillerin bulu艧mas谋n谋 gerçekle艧tirece臒iz. Kampüs 艧eklinde kurgulanacak bu sistem ayn谋 zamanda gençler için yeni bir e臒itim, sosyal yard谋mla艧ma ve çal谋艧ma modeline de imkan sa臒layacakt谋r.</p> <p>Bak谋m hizmetlerinin engelli ve ya艧l谋lar谋艧ehirlerden ve toplumsal hayattan uzakla艧t谋rmayacak mekânlarda ve yöntemlerle sunulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Emekli ve ya艧l谋lara yönelik sosyal ya艧am alanlar谋 geli艧tirecek, belediyeler ile i艧birli臒i halinde sosyal tesisler kuraca臒谋z.</p> <p>Çocuklar谋ndan uzakta ya da yaln谋z ya艧ayan ya艧l谋lar ile engelliler için tam zamanl谋, dönemsel ya da günlük çe艧itlendirilmi艧 bak谋m hizmetleri sunmak üzere kurumlar bünyesinde veya bunlardan ba臒谋ms谋z olarak konaklama, bak谋m ve sa臒l谋k hizmetlerinin sunulaca臒谋 misafirhane ve ya艧am merkezleri olu艧turaca臒谋z.</p> <p>艦iddete u臒rayan kad谋nlar谋n misafir edildi臒i kad谋n konukevlerinden ayr谋lmalar谋 sonras谋nda kendilerine sa臒lanan ekonomik ve sosyal destekleri iyile艧tirecek ve nitelikli dan谋艧manl谋k ile mesleki e臒itim programlar谋 vas谋tas谋yla i艧siz olanlar谋n istihdama kat谋lmalar谋na öncelik verece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572939"></a><a name="_Toc34327435"></a><a name="_Toc34327371"></a><a name="_Toc33191984"></a><a name="_Toc33191921"></a>Engelliler</h4> <p>Engellilerin haklar谋n谋n tan谋nmas谋n谋 e艧it yurtta艧l谋k ilkesinin bir gere臒i olarak görmekteyiz. Engellilerin hayat谋n谋 kolayla艧t谋racak altyap谋 sorunlar谋n谋 öncelikle ele alacak, istihdam ve e臒itim konular谋ndaki haklar谋n谋 gözetecek bir program olu艧turacak, sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlar谋na dönük politikalar谋 ivedilikle hayata geçirece臒iz.</p> <p>Engellilerin çal谋艧ma hayat谋 da dahil toplumsal hayata tam kat谋l谋mlar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Engelli bireylerin yetkinlikleri ve yapabilecekleri i艧lere ili艧kin bilgileri de içeren bir veri taban谋 olu艧turarak yetkinliklerine uygun e臒itim almalar谋n谋 sa臒layacak ve istihdam edilebilirliklerini art谋raca臒谋z.</p> <p>Sosyal sorumluluk projeleriyle engellilere yönelik mesleki e臒itimler ve sertifika programlar谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Engelli bireylerin yaz谋l谋m, kodlama, siber güvenlik, e-ticaret uzmanl谋臒谋, büyük veri yöneticili臒i gibi kalifiye eleman olarak istihdam谋n谋 sa臒layacak projeler geli艧tirece臒iz.</p> <p>艦ehirlerin, kamu binalar谋 ba艧ta olmak üzere i艧 yerlerinin ve toplu ta艧谋ma araçlar谋n谋n engellilerin kullan谋m谋na uygun hale getirilmesi için eri艧ilebilirli臒i süratle sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Engelli bak谋m ve kre艧 evleri açarak ailelere sosyal destek sa臒layacak, engellilerin ve bak谋ma muhtaç ya艧l谋lar谋n günü birlik yararlanabilece臒i bak谋m evleri açarak bu ki艧ilerin ailelerinin günlük ihtiyaçlar谋n谋 kar艧谋lamalar谋na yard谋mc谋 olaca臒谋z.</p> <p>Engellilere yönelik sivil toplum örgütlerini destekleyerek, engelli aileleri aras谋ndaki dayan谋艧ma ve yard谋mla艧may谋 artt谋raca臒谋z. Engelli ailelerine yönelik psikolojik destek sa臒layaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572940"></a><a name="_Toc34327436"></a><a name="_Toc34327372"></a><a name="_Toc33191985"></a><a name="_Toc33191922"></a>艦ehit Yak谋nlar谋 ve Gaziler</h4> <p>Gazi ve 艧ehit yak谋nlar谋n谋n mevzuat ve bürokrasiden kaynakl谋 ma臒duriyetlerini tespit ederek h谋zla giderece臒iz. Gazi ve 艧ehit yak谋nlar谋na minnettarl谋臒谋m谋z sadece ekonomik desteklerle s谋n谋rl谋 olmayacak, sosyal ve kültürel her türlü ihtiyaçlar谋n谋n kar艧谋lanmas谋 ve sorunlar谋n谋n çözümü önceliklerimiz aras谋nda olacakt谋r.</p> <p>艦ehit yak谋nlar谋 ve gazilerimize ili艧kin hizmetleri onlar谋 hiçbir 艧ekilde rencide etmeden yerine getirece臒iz.</p> <p>Gazi ve 艧ehit yak谋nlar谋n谋n sosyal entegrasyonu için e臒itim ve istihdam hizmetlerine eri艧imlerini destekleyece臒iz. Devletimiz ya艧amlar谋 boyunca 艧ehit ve gazi yak谋nlar谋m谋z谋n yan谋nda olacak, düzenli aral谋klarla ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlar谋n谋 takip edecek, kar艧谋la艧t谋klar谋 sorunlar谋 süratle çözece臒iz. Özellikle sosyal hizmetlere ihtiyac谋 olanlara gerekli deste臒i öncelikli olarak sa臒layaca臒谋z.</p> <p>艦ehit yak谋n谋 ve gazilerimizden ev sahibi olmayanlar谋n bu sorununu öncelikli olarak en uygun yöntemlerle çözece臒iz.</p> <p>艦ehit yak谋nlar谋 ve gazilere yönelik ç谋kar谋lan ve uygulanmakta olan kanun, yönetmelik ve genelgeleri tek çat谋 alt谋nda toplayarak kar谋艧谋k ve karma艧谋k mevzuat谋 sadele艧tirecek, sa臒lanan hak ve imkanlar aras谋ndaki farkl谋l谋klar谋 gözden geçirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572941"></a><a name="_Toc34327437"></a><a name="_Toc34327373"></a><a name="_Toc33191986"></a><a name="_Toc33191923"></a>Aile</h4> <p>Aile toplumun temelidir. Toplumun düzeni, huzuru, bar谋艧谋, refah谋 ve mutlulu臒u aile kurumunun güçlü olmas谋na ba臒l谋d谋r. Bar谋艧ç谋l, özgürlükçü, e艧itlikçi, demokrat, evrensel insani ve ahlaki de臒erleri içselle艧tirmi艧, kültürel ve geleneksel de臒erlerin bilincinde, hak ve sorumluluklar谋n谋 bilen sa臒l谋kl谋 ve mutlu bireyler ancak güçlü bir aile kurumunda yeti艧tirilebilir.</p> <p>Günümüzde ya艧anan h谋zl谋 sosyal, ekonomik ve teknolojik dönü艧üm, farkl谋 düzeylerde olmakla birlikte dünyan谋n her yerinde ailenin zay谋flamas谋na sebep olmaktad谋r. Ülkemizde geleneksel olarak güçlü olan aile ba臒lar谋n谋n korunmas谋, sa臒l谋kl谋 ve güçlü bir toplum yap谋s谋n谋n varl谋k ve devaml谋l谋臒谋 aç谋s谋ndan, büyük önem ta艧谋maktad谋r. Ailenin korunmas谋 ve güçlendirilmesi, her bireyin aile içinde kimlik ve özgün ki艧ili臒i ile var olmas谋,  yük ve sorumluluklar谋n payla艧谋m谋, kar艧谋l谋kl谋 sevgi ve sayg谋n谋n varl谋臒谋 ile mümkün olabilmektedir.</p> <p>Bu çerçevede hem aile birli臒inin hem de aileyi olu艧turan her bir bireyin korunmas谋 ve güçlendirilmesi sosyal politikalar谋m谋z谋n merkezini olu艧turacakt谋r. Tüm sosyal koruma, sosyal yard谋m, sosyal hizmet, e臒itim, sa臒l谋k, istihdam, bar谋nma ve sosyal refah projelerini aile temelli olarak geli艧tirecek ve uygulayaca臒谋z.</p> <p>Bünyesinde sosyolog, sosyal çal谋艧mac谋, psikolog, e臒itimci, çocuk geli艧imcisi gibi uzmanlar谋 bar谋nd谋ran Sosyal Hizmet Merkezlerinin say谋 ve kapasitelerini artt谋rarak ailenin korunmas谋na, desteklenmesine ve aile içi sorunlar谋n çözümüne yönelik koruyucu, önleyici ve rehabilite edici hizmetlere a臒谋rl谋k verece臒iz. Evlilik öncesi e臒itimler, aile dan谋艧manl谋臒谋 ve bo艧anma süreci dan谋艧manl谋臒谋 gibi dan谋艧manl谋k hizmetlerini yayg谋nla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Güçlü bir aile yap谋s谋 için gerekli olan huzurlu ve güvenli bir ortam olu艧turmak amac谋yla, bir yandan aile içi 艧iddete yol açan psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve kültürel nedenlerle ilgili fark谋ndal谋k yaratacak çal谋艧malar yapacak, di臒er yandan uygulamadan kaynaklanan aksakl谋klar谋 giderece臒iz.</p> <p>艦iddetin ma臒durlar谋 kadar 艧iddeti uygulayanlar için de rehabilitasyon programlar谋 geli艧tirece臒iz. Bu konuda ulusal mevzuat ve uluslararas谋 sözle艧melerden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi için gereken her türlü ad谋m谋 atacak; ba艧ta kad谋n ve çocuklar olmak üzere tüm ma臒durlar谋n ba艧vurabilece臒i kriz masalar谋n谋 ve koruma merkezlerini ço臒altaca臒谋z. Bu merkezlerde etkin hizmet için yetkin kadrolar görevlendirece臒iz.</p> <p>Uzakla艧t谋rma kararlar谋n谋n do臒ru ve sa臒l谋kl谋 bir 艧ekilde al谋nabilmesi için süregelen uzakla艧t谋rma kararlar谋nda hakimin sosyolog ve pedagog raporu alarak karar vermesi esas谋n谋 getirece臒iz. Uzakla艧t谋rma karar谋 al谋nan e艧in ihtiyac谋 halinde kendisine bar谋nma imkan谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Kolluk güçleri bünyesinde aile, kad谋n, çocuk konular谋nda e臒itilmi艧 ve ihtisasla艧m谋艧 özellikle kad谋na yönelik 艧iddetin önlenmesi konular谋nda duyarl谋 personel ve her türlü teknik araç ve gereçlerle donat谋lm谋艧 özel birimler olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Aile büyüklerine sayg谋, aile yap谋s谋n谋n devaml谋l谋臒谋 ve güçlü kalabilmesi için büyük önem ta艧谋maktad谋r. Bu ba臒lamda program谋m谋z谋n sosyal güvenlik ve hizmetler ba艧l谋臒谋 alt谋nda yer alan politikalar ve düzenlemelerle de destekleyerek ya艧l谋lar谋m谋z谋 koruyup gözetece臒iz. Bak谋ma muhtaç ya艧l谋lar谋m谋z谋n aile ortam谋nda bak谋m谋 ve korunmas谋na öncelik verece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572942"></a><a name="_Toc34327439"></a><a name="_Toc34327375"></a><a name="_Toc33191988"></a><a name="_Toc33191925"></a>Çocuk</h4> <p>E臒itimde f谋rsat e艧itli臒inden hareketle çocuklar谋n e臒itimin her a艧amas谋nda ücretsiz kaliteli ve uluslararas谋 standartlarda e臒itim almalar谋 ve e臒itim süreçlerinin kesintiye u臒ramamas谋 için ilgili kurumlarla i艧birli臒i içinde olaca臒谋z.</p> <p>Zorunlu ve kesintisiz e臒itime kat谋l谋mlar谋n谋 düzenli takip ederek, çocuklar谋n erken ya艧ta okuldan ayr谋larak çal谋艧t谋r谋lmas谋n谋n ve evlendirilmesinin önüne geçece臒iz.</p> <p>K谋rsal bölgelerde k谋z çocuklar谋n谋n e臒itimlerinin co臒rafi, kültürel veya etnik sebeplerle kesintiye u臒ramamas谋 için özel programlar uygulayaca臒谋z.</p> <p>Korunmaya muhtaç çocuklar谋n ruhen, bedenen ve zihnen sa臒l谋kl谋 geli艧ebilmeleri için “aileye dönü艧” ve “koruyucu aile" projelerini te艧vik edece臒iz. Sokak çocuklar谋n谋n bar谋nma, e臒itim, tedavi ve rehabilitasyon imkanlar谋n谋 artt谋rarak topluma kazand谋r谋lmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Çocuklar谋 soka臒a, suça, 艧iddete ve ba臒谋ml谋l谋臒a sürükleyen bütün nedenleri ortadan kald谋rmaya yönelik önleyici tedbirleri alacak, cezalar谋n cayd谋r谋c谋 olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Bu konuda yerel yönetimler ve gönüllü kurulu艧lar ile i艧birli臒i yapaca臒谋z.</p> <p>Çocuklar谋n fiziksel ve psikolojik geli艧imlerini olumsuz etkileyen, sa臒l谋k, güvenlik veya ahlaki geli艧imleri aç谋s谋ndan zararl谋 olan, e臒itim ve ö臒retim hakk谋ndan mahrum b谋rakan çocuk i艧çili臒ini kesinlikle önleyece臒iz.</p> <p>Kanunla yasaklanm谋艧 olan çocuk ya艧ta evliliklerle kararl谋 bir biçimde mücadele edece臒iz. K谋z çocuklar谋n谋n kendi r谋zalar谋 d谋艧谋nda zorla evlendirilmelerini önlemek amac谋yla e臒itim çal谋艧malar谋na a臒谋rl谋k verece臒iz.</p> <p>Her türlü çocuk istismar谋 suçunun failleri ve bu suçlar谋 gizleyenler hakk谋nda en a臒谋r cezai yapt谋r谋mlar谋n tavizsiz uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.  </p> <h4><a name="_Toc34572943"></a></h4> </div> </div> <div class="item" id="kadin"> <h5 class="acr-title">KADIN</h5> <div class="acr-content"> <p>Toplumsal cinsiyet e艧itli臒i, sosyal adalet ve güçlü bir toplum için kad谋n谋n sosyal ve ekonomik durumunun sa臒lamla艧t谋r谋lmas谋 bir zorunluluktur. Bunu sa臒lamak için, kad谋n谋n e臒itiminin, çal谋艧ma imkanlar谋na kavu艧mas谋n谋n, psikolojik taciz ve 艧iddete kar艧谋 korunmas谋n谋n, yasalar önünde sa臒lanan e艧itli臒in toplumsal hayat谋n her alan谋 ile karar alma ve yönetim mekanizmalar谋na ta艧谋nmas谋n谋n önemli oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>Partimizin hedefi kad谋nlar谋m谋z谋; güçlü, üretken ve her alanda söz sahibi konuma getirmektir. E艧itlik, özgürlük ve adalet kavramlar谋n谋 esas alan, kad谋nlar ve erkeklerin toplumsal ya艧am谋n her alan谋na e艧it kat谋l谋mlar谋n谋 ifade eden “toplumsal cinsiyet e艧itli臒i” temel ilkemizdir.</p> <p>Kad谋n谋n toplumdaki yerinin güçlendirilmesi; ailede, ekonomik sistemde ve siyasal alanda eme臒inin ve rolünün kar艧谋l谋臒谋n谋 bulmas谋 ana amac谋m谋zd谋r.</p> <p>Kad谋nlara yönelik ayr谋mc谋l谋k içeren ve kad谋nlar谋n e艧it haklara sahip olmas谋n谋 s谋n谋rlayan her türlü uygulama ve engel ile mücadele edece臒iz</p> <p>Temsilde adalet ilkesi çerçevesinde, öncelikle parti te艧kilatlanmas谋ndan ba艧layarak, kad谋nlar谋n siyasal hayatta liyakate dayal谋 olarak daha güçlü bir 艧ekilde yer almas谋 temel hedeflerimizden biridir.</p> <p>Kad谋nlar谋n siyasete ilgilerinin temsile dönü艧mesini teminen, siyasal yap谋lara kat谋l谋mlar谋n谋 zorla艧t谋ran engelleri ve toplumsal önyarg谋lar谋 kald谋rmay谋 hedefliyoruz. De臒er e艧itli臒i (parite), kota ve benzeri parti içi düzenlemelerle kad谋nlar谋n her kademe ve görevde hak ettikleri yeri alabilmelerini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Kad谋nlar谋n sivil toplum kurulu艧lar谋nda aktif çal谋艧malar yaparak toplumsal geli艧ime katk谋 sa臒lamalar谋n谋 te艧vik eden politikalar geli艧tirece臒iz.</p> <p>Ülkemizin ekonomik kalk谋nmas谋n谋 sürdürülebilir k谋lmak için, ülke nüfusunun yakla艧谋k yar谋s谋n谋 olu艧turan kad谋nlar谋n rolünün çok önemli oldu臒una inan谋yoruz. Kad谋n谋n üretime katk谋s谋n谋n artt谋r谋lmas谋 için tüm alanlarda kad谋n-erkek aras谋nda f谋rsat e艧itli臒i ilkesini gözeten istihdam modellerini destekleyece臒iz. 陌stihdam uygulamalar谋nda gelirler, ücretler ve di臒er kazançlar gibi konularda cinsiyet e艧itli臒ini sa臒lamak üzere önlemler alaca臒谋z.</p> <p>Kad谋nlar谋n giri艧imcilik kapasitelerini geli艧tirmek için kredi, finansal hizmetler, öz sermaye ve pazara eri艧im konular谋nda destekleyici programlar olu艧turacak, finansal ve yasal okuryazarl谋臒谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>Kamu fonlar谋ndan çocuk ve ya艧l谋 bak谋m谋 için kaliteli, eri艧ilebilir ve uygun fiyatl谋 bak谋m altyap谋s谋na yat谋r谋m yapaca臒谋z; zorunlu ücretli ebeveyn iznini, ortak sorumluluk almay谋 te艧vik edecek 艧ekilde olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Bak谋ma muhtaç aile büyüklerinin bak谋m谋n谋 üstlenmi艧 kad谋nlar谋n mali olarak ve yerel yönetimlerin sa臒layaca臒谋 hizmetlerle desteklenmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Uluslararas谋 Çal谋艧ma Örgütü’nün 190 say谋l谋 sözle艧mesini onaylay谋p uygulamaya koyarak, i艧 hayat谋nda ay谋r谋mc谋l谋k, 艧iddet ve tacizin önüne geçece臒iz.</p> <p>Kad谋na yönelik sadece fiziki de臒il, ekonomik, psikolojik ve sosyal her türlü 艧iddete kar艧谋y谋z. Türkiye’nin taraf oldu臒u uluslararas谋 anla艧malar ve Ailenin Korunmas谋 ve Kad谋na Yönelik 艦iddetin Önlenmesine yönelik 6284 say谋l谋 yasayla belirlenmi艧 yapt谋r谋mlar谋n etkin 艧ekilde uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Kovu艧turma ve ceza sistemini, ‘iyi hal indirimi’ gibi uygulamalar谋 kald谋rmak suretiyle, kad谋n hak ve özgürlü臒ünü koruyacak, güvenli臒ini sa臒layacak 艧ekilde yap谋land谋raca臒谋z.</p> <p>Kad谋na kar艧谋艧iddetin önlenmesi konusunda sosyal bir norm olu艧turmak gerekti臒i dü艧üncesinden hareketle, sorunlar谋n kayna臒谋na inerek bunlarla yüzle艧meyi mümkün k谋lan sosyal rehabilitasyon birimleri olu艧turaca臒谋z. </p> <p>艦iddetin her 艧eyden önce toplumsal bir sorun olmas谋 nedeniyle, her türlü 艧iddete kar艧谋 toplumsal bir mücadele seferberli臒i ba艧latacak, ya艧am谋n her kesitinde ve toplumun tüm kesimlerince 艧iddet dilinden, bilhassa televizyonlarda 艧iddeti özendiren, kad谋n谋 zay谋f ve aciz gösteren yap谋mlardan uzak durulmas谋na yönelik kampanyalar谋n ve tedbirlerin hayata geçirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Toplumsal geli艧imde kad谋n谋n e臒itime eri艧iminin öneminin fark谋nda olarak, e臒itime ve hayat boyu ö臒renme süreçlerine kat谋l谋mda toplumsal cinsiyet e艧itsizli臒inin ortadan kalkmas谋 için kapsaml谋 çal谋艧malar yapaca臒谋z. Ayr谋ca kad谋nlara meslek edindirme ve teknik beceri kazand谋rmaya yönelik merkezi ve yerel e臒itim programlar谋 uygulayaca臒谋z. </p> <p>Toplumsal geli艧imde bir di臒er önemli unsurun da kad谋nlar谋n e臒itimdeki rolü oldu臒una inan谋yoruz. Kad谋n e臒itimcilerin say谋s谋n谋n ve yetkinliklerinin artt谋r谋lmas谋 ve uygun çal谋艧ma ko艧ullar谋n谋n yarat谋lmas谋 için politikalar olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Toplumsal cinsiyet e艧itli臒i konusunda, net hedefleri olan uygulama planlar谋 geli艧tirecek, ilgili kamu kurulu艧lar谋 ve kad谋n örgütlerinin i艧birli臒i ile yukar谋da say谋lan alanlarda sa臒lanan ilerlemeyi ölçümleyip izleyecek ve halka duyuraca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572944"></a></h4> </div> </div> <div class="item" id="genclik"> <h5 class="acr-title">GEN脟L陌K</h5> <div class="acr-content"> <p>Gençlik ülkemizin en de臒erli varl谋臒谋d谋r. Gençlik sadece gelecek de臒il, ayn谋 zamanda bugündür. Gençli臒in dinamizmi ve gücü, hayal etti臒imiz özgür, adil ve demokratik Türkiye’nin güvencesidir.</p> <p>Gençlerimizin özgüveni yüksek, gelece臒e güvenle bakan, alg谋lar谋 aç谋k, dünyayla entegre olmu艧 ve üretken bireyler olmalar谋 temel hedefimizdir.</p> <p>Devletin görevi; gençlerin kendilerini geli艧tirmesi ve gerçekle艧tirmesi için önlerindeki tüm engelleri kald谋rarak, ba艧ta e臒itim olmak üzere her alanda f谋rsat e艧itli臒ini ve özgürlüklerini garanti alt谋na almak olacakt谋r.</p> <p>Gençlerimizin siyasal kararlara etkin bir 艧ekilde kat谋l谋mlar谋n谋, sivil toplum çal谋艧malar谋nda rol almalar谋n谋 ve orta ö臒retimden itibaren sosyal sorumluluk projelerinde yer almalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Gençlerimizin h谋zla geli艧en teknolojiler ve dijital platformlara eri艧iminin kolayla艧t谋r谋lmas谋 ve bu konularda bilgi ve becerilerinin art谋r谋lmas谋 temel önceliklerimizdendir. Bu kapsamda:</p> <p>-Gençlerin dijital okuryazarl谋臒谋 e臒itimine temel e臒itim olarak yer verece臒iz.</p> <p>-Gençlerin, interneti güven içinde ve ücretsiz olarak kullanmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>-Sosyal medyan谋n gençlerin en güçlü kendini ifade etme mecras谋 oldu臒unu dikkate alarak, bu alanda ifade özgürlü臒ünün önündeki tüm engelleri kald谋raca臒谋z.</p> <p>-Yerel yönetimler ve sivil toplum kurulu艧lar谋yla i艧birli臒i içerisinde, ba艧ta büyük艧ehirlerde olmak üzere, mahalle baz谋nda içinde çal谋艧ma odalar谋, internet, kafe ve kütüphanenin bulundu臒u gençlik merkezleri kuracak ve böylelikle gençlerin her türlü bilgiye eri艧ebilecekleri mekanlar谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>H谋zla dönü艧en küresel dünyada gençlerin rekabetçi kalabilmesi ve potansiyellerini gerçekle艧tirmesine destek olmak amac谋yla ebeveyn e臒itimleri, ö臒retmenlere yönelik seminerler ve yerel yöneticilere dönük birebir dan谋艧manl谋klar gibi hizmetleri te艧vik edece臒iz.</p> <p>Gençlerin çal谋艧ma hayat谋 ile erken ya艧ta tan谋艧mas谋n谋 sa臒layacak i艧 modelleri geli艧tirece臒iz. K谋sa e臒itim programlar谋, stajlar, sertifikalar, uzaktan e臒itimler, dijital e臒itim mecralar谋 ve ücretsiz dijital geli艧tirme atölyelerinin olu艧turulmas谋n谋 sa臒layarak genç nüfusun topluma ve refaha katk谋s谋n谋 en üst seviyeye çekmeyi hedeflemekteyiz.</p> <p>Gençlerimize finansal okur-yazarl谋k e臒itimleri vererek, mali kaynak planlamas谋 ve yönetimi konusunda belirli bir bilince eri艧melerini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Gençlerimizi aktif i艧 gücü programlar谋ndan daha fazla yararland谋rarak niteliklerini ve becerilerini artt谋racak; kendi i艧ini kurmak isteyenlere verilen giri艧imcilik e臒itimlerini ve desteklerini f谋rsat e艧itli臒i ve etkinli臒i sa臒layacak 艧ekilde gözden geçirece臒iz.</p> <p>Dünyay谋 ve farkl谋 kültürleri daha iyi tan谋malar谋 için, gençlerin seyahat ve de臒i艧im programlar谋n谋 geli艧tirecek ve bu programlar谋 co臒rafya olarak yayg谋nla艧t谋raca臒谋z. </p> <p>Gençlerin ulusal ve uluslararas谋 a臒 olu艧turmalar谋n谋 ve mevcut a臒lara kat谋lmalar谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Gençlerin adalet duygusunun zedelenmesindeki en önemli sebeplerden biri kamuya personel al谋mlar谋ndaki kay谋rmac谋 anlay谋艧t谋r. Kamuda i艧e al谋mlarda liyakatin tek ölçü olmas谋n谋 sa臒layacak, mülakat uygulamas谋n谋 kald谋raca臒谋z.</p> <p>Beyin göçüne yol açan siyasi, sosyal ve ekonomik gerekçeleri ortadan kald谋rarak ba艧ta gençler olmak üzere yurt d谋艧谋na beyin göçünü azaltacak ve tersine beyin göçünü sa臒layacak ortam谋 olu艧turaca臒谋z. </p> <p>Sanat, spor, bilim gibi alanlarda, gençlerimiz aras谋ndaki etkile艧im ve ba臒lar谋 artt谋racak sivil toplum çabalar谋n谋, çal谋艧ma gruplar谋n谋 ve projeleri destekleyerek, toplumsal güven ve birli臒i güçlendirece臒iz.  </p> <p>Mahalle ve semtlerdeki kamuya ait okul, kütüphane gibi tesisleri sergi, tiyatro, müzik, film gösterimi gibi etkinlikler için amatör-profesyonel tüm sanatç谋lar谋n kullan谋m谋na açarak, özellikle kent çeperlerindeki gençlerimizin kültür ve sanat aktivitelerine eri艧imini kolayla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Gençlerin kültür ve sanat aktivitelerinden 25 ya艧谋na kadar ücretsiz yararlanmas谋n谋 sa臒lamak için kültür kart谋 verece臒iz.</p> <p>Dijital içerik, oyun ve madde ba臒谋ml谋l谋臒谋n谋n zihinsel ve bedensel zararlar谋na ili艧kin fark谋ndal谋k yaratmak amac谋yla erken ya艧tan itibaren okullarda seminerler ve görsel içerikler olu艧turaca臒谋z. </p> <p>Çevre ve do臒an谋n ya艧amsal de臒eri, iklim de臒i艧ikli臒i, ekolojik ayak izi ve biyo-çe艧itlilik konular谋nda bilinci ve fark谋ndal谋臒谋 artt谋racak ve bunlar谋n ya艧am prati臒ine dönü艧mesini sa臒layacak e臒itimleri erken ya艧tan itibaren gençlerle bulu艧turaca臒谋z.</p> <p>Tar谋msal üretim, k谋rsal turizm ve ekolojik yenilikçilik konular谋na yönelik gençlere özel, proje, program ve hibeleri güçlendirerek, gençlerimizin k谋rsal alanlardaki i艧 ve istihdam imkanlar谋ndan daha fazla yararlanmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Güvenlik güçleri ba艧ta olmak üzere tüm kamu görevlilerinin, gençlerle ileti艧imini kuvvetlendirecek etkinlik, seminer ve bilinçlendirme çal谋艧malar谋 ba艧latarak, gençlerin kamu yönetimine olan güvenini tesis edece臒iz.</p> <p>Erken çocukluk döneminden itibaren fiziksel ve psikolojik her türlü 艧iddet konusunda gençlerin bilinçlendirilmesi için, 艧iddetle mücadele konusunda iyi çal谋艧谋lm谋艧 kapsaml谋 bir önleme politikas谋 geli艧tirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572945"></a></h4> </div> </div> <div class="item" id="spor"> <h5 class="acr-title">SPOR</h5> <div class="acr-content"> <p>Spor, sa臒l谋kl谋 nesillerin yeti艧mesinde, halk sa臒l谋臒谋n谋n korunmas谋nda, toplumsal bar谋艧谋n tesis edilmesinde ve sosyal uyumun geli艧tirilmesinde önemli bir yere sahiptir.</p> <p>Sporun bu potansiyelinden en üst düzeyde yararlanmak ve içinde bulundu臒u sorunlar谋 çözmek amac谋yla, spor e臒itimi, sporun ve sporcular谋n te艧viki, spor kültürünün yerle艧tirilmesi, spor alt yap谋s谋n谋n geli艧tirilmesi, spor yönetim süreçlerinin iyile艧tirilmesi ve engelli bireylerin spora yönlendirilmesi konular谋nda ilerleme sa臒lamak temel hedeflerimizdendir.</p> <p>Sporda ba艧ar谋y谋 belirleyen iki temel faktör, spor kültürünün yayg谋nl谋臒谋 ve spor yönetiminin etkinli臒idir. Bu çerçevede, Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak spor yönetimini ölçülebilir hedefler ve ba艧ar谋 odakl谋 bir yap谋ya kavu艧turarak faal sporcu ve kulüp say谋s谋n谋 artt谋rmay谋, spor kültürünü geli艧tirmeyi, sporu halka, e臒itimcilere ve karar al谋c谋lara önemli bir de臒er olarak benimsetmeyi hedefliyoruz.</p> <p>Spor’un tüm bran艧larda tabana yay谋lmas谋na öncelik verece臒iz. Bu kapsamda, mahalle ve okul spor kulüpleri ile amatör kulüplerin kurulmas谋n谋 destekleyece臒iz. Okullar için belirli kulüp faaliyetlerini zorunlu k谋laca臒谋z. Bireysel yeteneklerin küçük ya艧ta tespitini sa臒layacak ve bunlar için e臒itim hayatlar谋n谋n bir parças谋 olarak yetenek geli艧tirme programlar谋 uygulayaca臒谋z.</p> <p>Beden E臒itimi ders program谋nda yap谋lacak de臒i艧ikliklerle, gençlerin farkl谋 spor dallar谋yla erken ya艧ta tan谋艧mas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Spor dal谋 norm de臒erlerini belirleyerek yetenekli çocuklar谋n belirlenmesi için beden e臒itimi ö臒retmenlerini e臒itip belirledikleri ö臒rencilerin ilgi, istek ve yeteneklerine uygun spor dallar谋na yönlendirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>陌lk ve Ortaö臒retimde ders içi ve ders d谋艧谋 spor faaliyetlerini yayg谋nla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Ülkemize özgü bir yetenek seçimi modelini ve bu modelle belirlenen yetenekli gençlerin takibini sa臒layacak veri taban谋n谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Spor liselerini bran艧a özgü yap谋ya kavu艧turacak, o bran艧谋n en iyilerinin bu liselerde üst düzey antrenörlerle çal谋艧mas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sporda uluslararas谋 ba艧ar谋 sa臒layan gençlere üniversitede belirli bölümlere giri艧te farkl谋 bir sistem geli艧tirecek ve bu gençlere yurt, hibe ve kredilerde öncelik sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Üniversiteler, belediyeler ve belirli büyüklükteki i艧letmelerin amatör bran艧larda spor kulübü kurmalar谋n谋 ve sportif faaliyetlere kat谋l谋mlar谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Bedensel ve zihinsel direnci art谋rmay谋 hedefleyen çal谋艧malar谋 destekleyecek, sivil toplum kurulu艧lar谋yla i艧 birli臒i içinde bu alanlardaki lisanslanma ve denetim konusunda düzenlemeler yapaca臒谋z.</p> <p>Üniversiteler, okullar, yerel yönetimler ile kamu kurum ve kurulu艧lar谋na ait spor tesislerinin ortak kullan谋m谋na ili艧kin uygulamalar geli艧tirece臒iz.</p> <p>Co臒rafi faktörleri, halk谋n spor kültürü ve taleplerini dikkate alarak farkl谋 spor dallar谋nda yeni spor tesislerini faaliyete geçirece臒iz.</p> <p>Federasyonlar谋n özerkliklerini ve kurumsal kapasitelerini güçlendirecek, görev, yetki, sorumluluk, mali ve idari yap谋lar谋 ile seçim sistemlerini yeniden düzenleyecek yasal bir çerçeve olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Tüm spor dallar谋nda, milli sporcular ile federasyon yönetimlerinin seçiminde liyakate dayal谋 adil ve 艧effaf bir yap谋 tesis edece臒iz.</p> <p>Engelliler ile dezavantajl谋 çocuklar aras谋ndan daha fazla sporcu ç谋kmas谋n谋 sa臒lamak amac谋yla, spor kulüplerinin engellilere yönelik spor 艧ubesi açmas谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>E臒itim kurumlar谋ndaki spor tesislerinin engelli çocuk ve gençlere hizmet edebilmesine yönelik gerekli tedbirleri alaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572946"></a></h4> </div> </div> <div class="item" id="kultur-ve-sanat"> <h5 class="acr-title">K脺LT脺R VE SANAT</h5> <div class="acr-content"> <p>陌nsanlar谋n gönençli bir ülkede bar谋艧 ve özgürlük içerisinde mutlu ya艧am kurmas谋na f谋rsat yaratmak ve imkân tan谋mak siyasetin sorumlulu臒undad谋r. Hukukun üstünlü臒üne, temel insan haklar谋na, giri艧im, dü艧ünce, inanç ve ifade özgürlü臒üne ve sosyal dayan谋艧maya dayal谋 bir sosyal, siyasal ve ekonomik düzenin i艧lerli臒i, ancak sanat ve kültür alanlar谋ndaki serbestlik ve üretkenlik ile birbirini besleyerek sürdürülebilir. Bu ili艧ki geli艧mi艧 ülke örneklerinde de aç谋kça izlenmektedir. E艧zamanl谋 olarak birbirini destekleyen bu unsurlar, abart谋l谋 güvenlik kayg谋lar谋 ile özgürlüklerin k谋s谋tlanmas谋 sonucu olumsuz bir döngüye de evrilebilmektedir. Nitelikli bir ya艧am standard谋na ula艧ma; salt ekonomik büyümeyle sa臒lanamayaca臒谋, toplumun iyi ya艧am ve de臒er üretmesinin adaletten ekonomiye, sanattan kültüre tüm sektörlerin birlikte üretkenli臒iyle mümkün oldu臒u üzerine genel bir uzla艧谋 bulunmaktad谋r.</p> <p>Türkiye çok kültürlü zengin bir toplumdur. Devletin görevi, evrensel de臒erleri gözeterek Türkiye co臒rafyas谋ndaki tüm kültürlerin korunmas谋, ya艧anmas谋 ve temsil edilmesine imkân tan谋mak, üretimine, çe艧itlendirilmesine ve tan谋t谋m谋na destek olmak; gelecek nesillere aktar谋lmas谋na zemin yaratmak ve bunun için vatanda艧lar谋n ihtiyaç duyduklar谋 imkânlar谋 adil k谋staslarla sa臒lamakt谋r.</p> <p>Kültür ve sanat, geni艧 yelpazede çok çe艧itli zevkler ve al谋艧kanl谋klar bütünüdür. Tüm bu kültür kal谋plar谋n谋n, çe艧itlilik ve çok kültürlülük ba臒lam谋nda gelece臒e ta艧谋nabilmesi, insan谋 merkezine alan demokrasi kültürünün olu艧mas谋 anlam谋nda da ya艧amsald谋r.</p> <p>Sanat谋n kendi içerisinde daha belirgin bir sürece, kültürün ise daha kapsaml谋 ve kompleks süreçler bütününe sahip olmas谋 nedeniyle, “kültür ve sanat” kavramlar谋 ayr谋 ayr谋 ele al谋nmal谋d谋r.</p> <p>Sanat, ancak onu üreten insanlar谋n özgür dü艧ünebildi臒i ve sanatseverlere serbestçe ula艧谋labildi臒i bir zeminde hayat bulur. Sanat’ta özgürlük ve çokseslilik kavramlar谋n谋 en temel ilke olarak konumland谋raca臒谋z. Sanat’taki bu yakla艧谋m toplumdaki genel anlam谋yla özgürlük aray谋艧谋n谋n ayr谋lmaz bir parças谋 niteli臒indedir.</p> <p>Kültür ve sanat politikam谋z; siyasi, ekonomik, etnik ve benzeri unsurlar谋n üzerinde, toplumdaki ayr谋艧malar谋n kar艧谋s谋nda, birle艧tirici bir misyonun ta艧谋y谋c谋s谋 olacakt谋r.</p> <p>Kültür ve sanat谋n devlet taraf谋ndan araçsalla艧t谋r谋lma ve tekle艧tirilme giri艧imlerine kapal谋 olmas谋 esast谋r.</p> <p>Sanat alan谋nda ‘devlet projesi’ ya da devletin imkânlar谋n谋 ki艧isel ili艧kileriyle kullananlar谋n desteklendi臒i projeler yakla艧谋m谋 yerine; bir sanat ekosistemi olu艧turmak üzere, hayat谋n do臒al ak谋艧谋 içerisinde ortaya ç谋kan projeleri, devletin uygun, adil ve k谋staslara ba臒l谋 yöntemler kullanmak suretiyle özendirmesini esas alaca臒谋z.</p> <p>Etnik kültürel zenginliklerin de de臒erlendirilebilmesi için tüm vatanda艧lar谋m谋z谋n kendi kültürlerini korumalar谋n谋n önündeki engelleri kald谋racak ve bu faaliyetleri özendirece臒iz.</p> <p>Bütün din, mezhep ve inan谋艧tan vatanda艧lar谋n, inançlar谋 gere臒i sürdürmek istedikleri kültürlerini ya艧amalar谋 için ihtiyaç duyduklar谋 imkânlar谋 temin edece臒iz.</p> <p>Devletin, nitelikli sanat eserlerinin ve sanatsal faaliyetlerin mü艧terisi veya destekçisi olmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Okullar, üniversiteler, halk e臒itim merkezleri, belediyeler ve sivil toplum örgütlerinin sanat e臒itimi faaliyetlerini devlet taraf谋ndan özendirece臒iz.</p> <p>Kültür ve sanat谋, siyasi ve bürokratik yap谋lardan ba臒谋ms谋z bir 艧ekilde ortak ak谋l ve kolektif kat谋l谋mla ele alaca臒谋z.</p> <p>Kültür ve sanat için ba臒谋ms谋z bir kurul olu艧turaca臒谋z. Kurul, planlanan kültür politikalar谋 kapsam谋nda desteklenecek sanatsal faaliyetlere yönelik; fark谋ndal谋k olu艧turmak, özendirmek ve hayata geçirmek amac谋yla dönemsel olarak bütçe destekli çal谋艧ma programlar谋 yürütecektir.</p> <p>Kurul yap谋lanmas谋nda bu alanda yeti艧mi艧 uzmanlar谋n, akademisyenlerin ve sektör temsilcilerinin yan谋nda, toplumda sevilen, önde gelen, her kesime seslenebilen, sayg谋nl谋k kazanm谋艧 ve alan谋nda ba艧ar谋l谋 olmu艧 ki艧ilerin belirli sürelerde de臒i艧meli olarak yer almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Kültür ve sanat alan谋nda sivil toplum örgütü karakterini ta艧谋yan yap谋lar谋 hükümetlerle ili艧kilerinden ba臒谋ms谋z bir 艧ekilde özendirece臒iz.</p> <p>Telif haklar谋 ve fikri mülkiyetin korunmas谋 konusunda mevcut yasal düzenlemeleri güncelleyecek, yarat谋c谋l谋k ve üretkenli臒in önünü açacak 艧ekilde yeniden ele alaca臒谋z. Telif haklar谋 alan谋nda karma艧谋k uygulamalar谋 sadele艧tirecek, kullan谋c谋yla hak sahipleri aras谋nda kolay ve i艧ler ba臒lar olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Ülkemizde üretilen kültür ve sanat ürünlerini h谋zla dijitalle艧tirerek bir veri bankas谋nda muhafaza edilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Her 艧ehirde, merkezi parklar谋n içinde bütün sahne sanatlar谋 etkinliklerinin yap谋labilece臒i çok amaçl谋 “kültür sanat sahneleri” kurarak, i艧letmesini ilgili belediyelere devredece臒iz.</p> <p>Devlet Tiyatrolar谋 ile Devlet Opera ve Balesi gibi kurumlar谋 destekleyecek, bu kurumlar谋n Anadolu’daki kültür ve sanat birikiminden daha fazla yararlanmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Halk kütüphaneleri, merkezi yönetimle idare edilemez bir duruma gelmi艧tir. Bu kütüphaneleri protokollerle belediyelere devredecek ve belediyeler taraf谋ndan i艧letilmeleri ve geli艧tirilmeleri için kaynak aktaraca臒谋z.</p> <p>Müzeyi, sadece devlete ait arkeoloji müzesi olarak görme yakla艧谋m谋n谋 terk ederek, tematik ve ya艧ayan müzeler anlay谋艧谋na geçecek; belediyeler, sivil toplum örgütleri ve özel te艧ebbüs müzecili臒ini özendirece臒iz.</p> <p>An谋tlar kurulu karar谋yla korunan kültür varl谋klar谋n谋n ya艧ayan ve ya艧an谋lan mekânlar olarak varl谋臒谋n谋 sürdürmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Gelenekli sanat ve zanaatlar谋m谋z谋n ya艧at谋lmas谋, geli艧tirilmesi, gelecek nesillere aktar谋lmas谋 ve uluslararas谋 planda görünürlüklerinin artt谋r谋lmas谋 için özel çal谋艧malar yapaca臒谋z.  Bu sanat ve zanaatlar谋n; öncelikle tespiti ve tescili, hikâyelerinin gelene臒e uygun bir 艧ekilde yaz谋m谋, yayg谋n, örgün ve yüksek ö臒renimde e臒itimlerinin sa臒lanmas谋, gelene臒in yeniden yorumlanmas谋 ve ça臒da艧 sanatlarla ili艧kilenmesi konular谋nda gerekli ad谋mlar谋 ataca臒谋z.</p> <p>Gelenekli sanat ve zanaat alan谋nda sanatç谋 ve zanaatkar yeti艧tirilmesi, eser üretimi, üretilmi艧 eserlerin ülke ve dünya pazar谋na ula艧谋m谋n谋n sa臒lanmas谋n谋 destekleyecek, bu alanlarda faaliyet gösteren özel sektör ve sivil toplum için özel destek programlar谋 geli艧tirece臒iz. </p> <p>Yurtd谋艧谋na kaç谋r谋lm谋艧 tarihi eserlerimizin iadesi hususunda özel bir çal谋艧ma grubu olu艧turup, etkin bir mücadele yürütece臒iz.</p> <p>Yerel yöneticilerin kültür ve sanat konular谋nda bilinçlendirilmesi ve dünyadaki iyi uygulamalar谋 yerinde takip edebilmesi için kapsaml谋 çal谋艧malar yapaca臒谋z.</p> <p>Kültür ve sanat alan谋nda günümüze kadar de臒er üretmi艧 tüm sanatç谋lar谋n, kültür insanlar谋n谋n ve bu de臒erlerin üretildi臒i mekanlar谋n, atölyelerin ve kütüphanelerin milli varl谋k olarak tescil edilmesini ve koruma çat谋s谋 alt谋na al谋nmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ülkemizde üretilen kültür-sanat ürünlerinin uluslararas谋 pazarlarda tan谋t谋lmas谋 ve de臒erlendirilmesi için, ilgili bütün sektörleri komisyonlar 艧eklinde bir araya getiren, kolektif ve ba臒谋ms谋z bir “Türkiye Telif Ajans谋” kuraca臒谋z.</p> <p>Tüm dünyada, Türkiye dendi臒inde akla gelen ilk 艧ehir 陌stanbul’dur. 陌stanbul, kültürümüzde ‘mutlulu臒un kap谋s谋’ yani ‘dersaadet’ olarak yer etmi艧tir. Bu anlamda, kültür ve sanat politikalar谋 belirlenirken 陌stanbul’un kültürel ve sanatsal zenginli臒imizin ta艧谋y谋c谋s谋 olarak özel konumunu ihtimamla ön plana ç谋karaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572947"></a></h4> </div> </div> <div class="item" id="goc-politikalari"> <h5 class="acr-title">G脰脟 POL陌T陌KALARI</h5> <div class="acr-content"> <p>Türkiye co臒rafyas谋 tarih boyunca oldu臒u gibi bugün de insani krizlerin yan谋nda çe艧itli sosyal, ekonomik ve siyasal gerekçelerle birçok göç hareketine ev sahipli臒i yapmaktad谋r. Türkiye, göç veren bir ülke oldu臒u gibi hem göç alan hem de göçlerin geçi艧 güzergah谋nda bulunan bir ülkedir.</p> <p>Uluslararas谋 göç konusunun giderek önem kazand谋臒谋 ülkemizde göç meselesini çok boyutlu bir de臒erlendirme ve bütüncül bir bak谋艧 aç谋s谋yla ele alaca臒谋z. Bu çerçevede, göç kaynakl谋 sorunlar谋 asgari düzeye indirecek proaktif ve dinamik politikalar geli艧tirece臒iz.</p> <p>Bugüne kadar geçici çözümlerle yönetilmeye çal谋艧谋lan göç konusunda insan odakl谋 ve milli menfaatlere dayal谋 bir Ulusal Göç Politikas谋 haz谋rlayaca臒谋z. Bu do臒rultuda gerçekçi, insani, bütüncül, kapsay谋c谋 ve kat谋l谋mc谋 bir yakla艧谋mla yeni politikalar olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Yeni yasal düzenlemeler ile güçlü bir yöneti艧im a臒谋n谋n olu艧turulmas谋n谋, tüm payda艧lar谋n rollerinin tan谋mlanmas谋n谋 ve ileti艧im ve koordinasyon sorunlar谋n谋n giderilmesini sa臒layaca臒谋z. Kamu, yerel yönetimler, özel sektör, akademi ve sivil toplumun bir arada yürütebilece臒i çok payda艧l谋 güçlü projeleri ve çal谋艧malar谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Göçle ilgili sorunlar谋n insani boyutunu hassasiyetle de臒erlendirecek, k谋sa vadeli yakla艧谋mlardan uzak, insan onuruna yara艧谋r politikalar yürütece臒iz.</p> <p>Çe艧itli göç dalgalar谋n谋n yol açt谋臒谋 insani, toplumsal ihtiyaç ve sorunlara yönelik uluslararas谋 sözle艧meler ve yükümlülükler çerçevesinde, uluslararas谋 i艧 birli臒i ve hakkaniyetli sorumluluk payla艧谋m谋 esas谋yla gerçekçi ve çözüm odakl谋 stratejiler geli艧tirece臒iz.</p> <p>Ülkemiz d谋艧谋nda ya艧anan ve uluslararas谋 düzensiz göçe sebep olabilecek olaylar谋 hassasiyetle takip edecek, stratejik bir yakla艧谋mla koruyucu ve önleyici tedbirler alacak, ülkelerine dönmek isteyen s谋臒谋nmac谋 ve göçmenler için güvenli ve gönüllü dönü艧 ko艧ullar谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Ekonomik nedenlerle ülkelerini terk ederek ülkemize yasa d谋艧谋 yollarla gelen yabanc谋larla ilgili olarak, söz konusu ülkelerin yönetimleri ile diyalog ve i艧birli臒i halinde geldikleri ülkelerde çözümü önceleyen politikalar geli艧tirece臒iz.</p> <p>S谋臒谋nmac谋lar谋n ülkemizde misafir olduklar谋 süre boyunca sa臒l谋k ve e臒itim gibi temel insani ihtiyaçlar谋n谋n kar艧谋lanmas谋nda ulusal kapasitemizin etkin kullan谋m谋n谋 ve uluslararas谋 i艧 birli臒ini azami düzeyde tutaca臒谋z. Toplumsal uyumu sa臒lamaya yönelik sosyal politikalar uygulayaca臒谋z.</p> <p>Hassas gruplar olan çocuk ve kad谋nlar谋n istismardan korunmas谋 ve insan ticaretinin önüne geçilmesi için koruyucu ve önleyici tedbirleri art谋raca臒谋z. Refakatsiz çocuklar谋n korunmas谋 ve çocuk i艧çili臒i ile etkin bir 艧ekilde mücadele edecek ve toplumsal fark谋ndal谋k çal谋艧malar谋 yürütece臒iz. Bu çocuklar谋n e臒itim hayat谋na kat谋lmalar谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Temel politikalar谋n ve programlar谋n uygulanmas谋nda sorumlulu臒u olan ve mevzuat谋 uygulayan kamu personelinin çözüm üretici kapasitelerini artt谋raca臒谋z.</p> <p>Göç politikalar谋n uygulanmas谋nda yerel yönetimlerin etkinli臒inin artt谋r谋lmas谋 için yetki ve sorumluluklar谋 tan谋mlayarak yerel düzeyde politika üretimini destekleyece臒iz. Ayr谋ca, politika üretim ve uygulama süreçlerinde tecrübe payla艧谋m谋 esas谋 ile sivil toplumun etkinli臒inin artt谋r谋lmas谋 için gerekli düzenlemeleri yapaca臒谋z. Üniversitelerin ve ara艧t谋rma merkezlerinin ara艧t谋rma kapasitesini artt谋racak, bilgi üretimi ve politika geli艧tirmelerini te艧vik edece臒iz.</p> <p>Yeni göç dalgalar谋 ve terör potansiyeli olu艧turma riskini önlemek amac谋yla, s谋n谋r güvenli臒ini artt谋racak ve izinsiz giri艧lerin önüne geçece臒iz. Kaçak giri艧ler konusunda ilgili mevzuata ve uluslararas谋 yükümlülüklerimize uygun bir 艧ekilde geri gönderme politikalar谋n谋n aktif uygulanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’deki Suriyeliler, olu艧turdu臒u toplumsal ve ekonomik etkiler ba臒lam谋nda müstakil olarak ele al谋nmas谋 gereken çok önemli bir konudur. Uluslararas谋 toplum ile de i艧birli臒i halinde Suriyeli s谋臒谋nmac谋lar谋n can ve mal güvenceleri sa臒land谋ktan sonra, ülkelerine dönebilmeleri konusunda stratejiler belirleyecek, destekleyici çal谋艧malar yapacak ve çözümler üretece臒iz.  Ülkelerine dönmesi mümkün olmayanlar için sosyal uyum politikalar谋 çerçevesinde düzenlemeler yapaca臒谋z.</p> </div> </div> <div class="item" id="cevre-kentlesme-ve-afet-yonetimi"> <h5 class="acr-title">脟EVRE, KENTLE艦ME VE AFET Y脰NET陌M陌</h5> <div class="acr-content"> <h4>Çevre</h4> <p>Artan nüfus, kentle艧me ve sanayile艧me; ormanlar谋n yok olmas谋na, emisyonlar谋n artmas谋na, yenilenemeyen kaynaklar谋n tükenmesine, nehirlerin kirlenmesine, çölle艧meye, su bask谋nlar谋na ve uzun dönem iklim de臒i艧ikli臒ine neden olmaktad谋r.  陌klim de臒i艧ikli臒i, insanlar, di臒er canl谋lar, çevre ve ekonomi üzerindeki geni艧 kapsaml谋 ve y谋k谋c谋 etkileriyle insanl谋臒谋n kar艧谋la艧t谋臒谋 en büyük ve en acil sorunlardan biri haline gelmi艧tir.</p> <p>Hükümetler aras谋陌klim De臒i艧ikli臒i Paneli (IPCC) raporuna göre Türkiye Akdeniz havzas谋nda olmas谋 nedeniyle iklim de臒i艧ikli臒inin zararl谋 etkilerinden ve tehditlerinden etkilenecek ülkeler aras谋nda yer almaktad谋r.</p> <p>Vatanda艧lar谋m谋z谋n sa臒l谋k ve refah谋n谋n çevre ile ilgili risklere kar艧谋 korunmas谋 için, kirlili臒in önlenmesi ve do臒al kaynaklar谋n ekolojik dengeye zarar vermeyecek biçimde kullan谋lmas谋 temel hedefimizdir.</p> <p>陌nsan sa臒l谋臒谋 ve refah谋 için temiz bir çevrenin 艧art oldu臒u bilinciyle, çevreye yap谋lan her yat谋r谋m谋 insan sa臒l谋臒谋n谋 koruma bak谋m谋ndan önemli görüyoruz.</p> <p>Çevreyle ilgili kurumlar谋n güçlendirildi臒i, ilgili payda艧lar谋 süreçlere dahil eden, i艧birli臒ini esas alan, kaynak verimlili臒ine dayal谋, koruma kullanma dengesini gözeten, fosil yak谋tlara dayal谋 kahverengi ekonomiden yenilenebilir enerji kaynaklar谋na dayal谋 ye艧il bir ekonomiye geçi艧i öngören, kapsay谋c谋 ve sürdürülebilir bir çevre politikas谋 hedefliyoruz.</p> <p>Okul öncesi e臒itimden ba艧layarak, bireylere pratik al谋艧kanl谋klar谋 olu艧turmay谋 hedefleyen güçlü bir çevre e臒itimi bilinci verilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ba艧ta enerji olmak üzere, sanayi, tar谋m, ula艧t谋rma gibi di臒er politika alanlar谋n谋 çevre ile daha uyumlu hale getirece臒iz.</p> <p>Sanayide çevre dostu teknolojilerin kullan谋lmas谋n谋 destekleyecek; yenilenebilir ve temiz enerji potansiyelimizi en üst seviyeye ç谋karaca臒谋z.</p> <p>Yeni yerle艧im yerlerinde merkezi 谋s谋tma sistemlerini te艧vik edecek, ye艧il alanlar谋 artt谋racak, imar planlar谋 yap谋l谋rken hava kirlili臒ini azaltan tedbirleri uygulamaya koyacak ve toplu ta艧谋ma araçlar谋n谋n yayg谋nla艧t谋rmas谋n谋 özendirece臒iz. </p> <p>Hava kirlili臒ine sebep olan kirletici vasf谋 yüksek tesislerde, baca gaz谋 ar谋tma tesisleri için en iyi teknolojileri seçecek, hava kalitesinin izlenmesi sistemini yerle艧im yerlerinde kurdurarak ve çevrimiçi bilgilendirme sistemleri ile vatanda艧lar谋m谋z谋 bilgilendirece臒iz.</p> <p>Denizlerimizdeki petrol kirlili臒i, at谋klar谋n art谋艧谋 ve a艧谋r谋, düzensiz bal谋kç谋l谋k gibi unsurlar, deniz canl谋lar谋n谋n sa臒l谋臒谋n谋 ve çe艧itlili臒ini olumsuz etkilemektedir. Denizlerimizin kirlenmeye kar艧谋 korunmas谋 için etkin mücadele edecek, özellikle taraf oldu臒umuz Barselona ve Bükre艧 Sözle艧melerindeki yükümlülüklerimizi özenle sürdürecek ve denizlerimizin maruz kald谋臒谋 kirlili臒in bertaraf edilmesine yönelik çal谋艧malar gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Evsel ve sanayi at谋k sular谋 için ortak at谋k su ar谋tma tesisleri yaparak, ar谋t谋lan sular谋n sulamada kullan谋lmas谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Suyun sektörler aras谋nda tahsisinde ekonomik verimlili臒i dikkate alaca臒谋z.</p> <p>Tar谋mda suyu az tüketen, bölgenin durumuna göre kurakl谋臒a dayan谋kl谋 bitki türlerine yönlenmesini te艧vik edecek, tar谋mda su kullan谋m谋n谋n etkinle艧tirilmesi için yeni teknolojilerin kullan谋lmas谋n谋 destekleyece臒iz. Bu amaçla yo臒unla艧t谋r谋lm谋艧 çiftçi e臒itim programlar谋 uygulayarak, toprak-su dostu ürün sertifikalar谋 verece臒iz.</p> <p>Üretilen at谋klar谋n, çevre ve insan sa臒l谋臒谋 için bir tehdit olmaktan ç谋kar谋larak, ekonomi için bir girdiye dönü艧türülmesini amaçlayan at谋k yönetim stratejimiz “sürdürülebilir kalk谋nma” yakla艧谋m谋n谋n temellerinden birini olu艧turacakt谋r. Bununla birlikte, at谋klar谋n öncelikle kayna臒谋nda azalt谋lmas谋, geri dönü艧ümü, tekrar kullan谋m谋 ve enerjiye dönü艧türülerek ekonomiye kazand谋r谋lmas谋n谋 te艧vik edece臒iz.</p> <p>Ülkemiz birçok endemik türe ev sahipli臒i yapmakta ve zengin bir biyolojik çe艧itlilik bar谋nd谋rmaktad谋r. Çevre için önemli oldu臒u kadar, ekonomik aç谋dan da büyük de臒ere sahip olan biyolojik çe艧itlili臒i ve gen kaynaklar谋m谋z谋, gelecek ku艧aklar谋 da gözeterek, koruyaca臒谋z.</p> <p>Hayvan haklar谋n谋n korunmas谋 ve hayvanlar谋n kötü muamele ve 艧iddete maruz kalmalar谋n谋n engellenmesi önemli ve hassas bir toplumsal konudur. Hayvan haklar谋n谋n korunmas谋 konusunda hem vicdani duygular谋 hem de Hayvan Haklar谋 Evrensel Bildirgesi gibi ilgili uluslararas谋 enstrümanlar谋n benimsedi臒i norm ve standartlar谋 tüm düzenleme ve uygulamalar谋 göz önünde bulunduraca臒谋z. Hayvan haklar谋 ile ilgili düzenleme ve projeleri bu anlay谋艧la geli艧tirecek, gerekli denetim ve yapt谋r谋mlar谋 hayata geçirece臒iz.  </p> <p>Hayvanlar谋n 艧iddet ve i艧kenceden korunmas谋, hayvan yeti艧tiricilerinin bilgilendirilmesi, sanayi ve bilimsel ara艧t谋rmalarda hayvanlara muamele, nesli tükenmekte olan hayvanlar谋n korunmas谋 ve izinsiz avlanma, e臒lenme, dövü艧türme ve benzeri amaçlarla hayvanlara zarar verilmesi gibi ba艧l谋ca konularda çal谋艧malar yürütece臒iz. Hayvanlara kar艧谋 i艧lenen suçlar kapsam谋na giren fiilleri ve cezalar谋 bu do臒rultuda düzenleyece臒iz.   </p> <p>Orman ve korunan alanlar谋 geni艧letecek, milli parklar, tabiat parklar谋, tabiat an谋tlar谋, tabiat谋 koruma alanlar谋, uluslararas谋 öneme sahip sulak alanlar, yaban hayat谋 geli艧tirme sahalar谋 ile hassas bölgeleri koruyacak; orman, mera ve tar谋m alanlar谋n谋n ekonomik getiri ve rant u臒runa kullan谋mlar谋na izin vermeyece臒iz.</p> <p>Çölle艧me, verimli topraklar谋n azalmas谋na, üretim ve verim dü艧üklü臒üne, bitki örtüsünün tahribine, g谋da üretiminin azalmas谋na, sel ve ta艧k谋n zararlar谋n谋n artmas谋na, ekonomik kaynaklar谋n azalmas谋na ve göçlere sebep olmaktad谋r. Çölle艧me ile mücadele de havza bazl谋, sürdürülebilir arazi yönetiminin sa臒lanmas谋 ve yok olan topraklar谋m谋z谋n kayb谋n谋 önlenmesi için gerekli yasal çerçeveyi olu艧turacak, Ulusal Eylem Planlar谋 haz谋rlayacak, entegre arazi kullan谋m planlar谋 ve politikalar谋 geli艧tirecek ve bu planlar谋n ülkemiz stratejik kalk谋nma planlar谋na entegrasyonunu sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Birle艧mi艧 Milletler 陌klim De臒i艧ikli臒i Çerçeve Sözle艧mesi, Paris Anla艧mas谋, Avrupa Birli臒i Çevre Programlar谋 ve taraf oldu臒umuz di臒er uluslararas谋 anla艧ma ve sözle艧meleri yak谋ndan takip edece臒iz. Türkiye’nin, uluslararas谋 iklim de臒i艧ikli臒i platformlar谋nda daha aktif rol oynamas谋n谋 ve sorumluluklar谋yla orant谋l谋艧ekilde yükümlülük almas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Küresel 谋s谋nman谋n ülkemizdeki co臒rafi ve ekonomik etkilerini tüm yönleriyle ara艧t谋racak; i艧 ve gelir kay谋plar谋, yerle艧im alanlar谋 ile do臒al, tarihi ve kültürel de臒erler alanlar谋nda yol açabilece臒i hasarlar谋 tespit edece臒iz.</p> <p>Çevreyi kirleten bütün kurum, kurulu艧 ve 艧ah谋slara, kirleten öder ilkesi do臒rultusunda, en a臒谋r ve cayd谋r谋c谋 yapt谋r谋mlar谋 uygulayaca臒谋z.</p> <p>Çevreye zarar veren faaliyetler üzerindeki vergileri, harçlar谋 ve ücretleri artt谋racak, kirletici faaliyetleri destekleyen sübvansiyonlar谋 kald谋racak ve kamu al谋m kurallar谋nda de臒i艧iklikler yapaca臒谋z. Çevre odakl谋 yat谋r谋mlara, teknolojik yeniliklere ve temiz teknoloji kullan谋m谋na daha fazla kaynak ay谋raca臒谋z.</p> <p>Çevreye ili艧kin politikalar, planlar ve projeler belirlenirken; kamu kurumlar谋, özel sektör temsilcileri ve sivil toplum örgütlerini sürece dahil edecek, fark谋ndal谋k kampanyalar谋yla halk谋m谋z谋n bilinçlendirilmesini ve bilgiye eri艧imini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Merkezi ve yerel bütçeleme süreci ile politikalar谋n olu艧turulmas谋nda iklim ve çevresel hedefleri de dikkate alaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572950"></a><a name="_Toc34327446"></a><a name="_Toc34327382"></a><a name="_Toc33191995"></a><a name="_Toc33191932"></a>Kentle艧me</h4> <p>Kentlerimizin; ya艧anabilir, refah seviyesi yüksek, temiz, huzurlu, güvenli, üretken, verimli, sürdürülebilir, tarihi ve kültürel de臒erleri korunan, dirençli, ekolojik, teknolojik ve ça臒da艧 kentler olmas谋n谋 hedefliyoruz.</p> <p>Kentlerimizin gelece臒ini belirleyecek yol haritalar谋n谋n, geli艧im strateji çerçevelerinin ve yap谋sal planlar谋n谋n, kentlerimizin farkl谋la艧an özellik ve dinamiklerini dikkate alarak kat谋l谋mc谋 bir yakla艧谋mla ele al谋nmas谋 ve tüm kent payda艧lar谋 taraf谋ndan benimsenmesi gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Yerel yönetimlerin özellikle altyap谋 ve imar planlar谋 için rehber olacak nitelikte uzun vadeli yat谋r谋m ve kalk谋nma stratejik planlar谋n谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>陌mar planlar谋na ayk谋r谋 yap谋la艧maya ve kentle艧meye kesinlikle izin vermeyece臒iz. Kamu yarar谋 ilkesinin göz ard谋 edilerek yap谋lan ve kentlerimizi büyük oranda ya艧anmaz hale getiren, rant amac谋 güden veya yerel yönetimlere gelir sa臒lama amaçl谋 mevzi imar plan谋 de臒i艧iklikleri ve emsal art谋艧lar谋na son verece臒iz.</p> <p>Türk Ceza Kanunu’na “Kente Kar艧谋陌艧lenen Suç” kavram谋n谋 ekleyece臒iz. 陌mar ve çevre mevzuat谋na ayk谋r谋l谋klara uygulanan cezalar谋 artt谋raca臒谋z.</p> <p>陌mar plan谋 yapma konusundaki yetki da臒谋n谋kl谋臒谋n谋, mahalli idarelerin imar plan谋 yapma, merkezi yönetimin ise denetim yapma yetkisine sahip olaca臒谋 bir anlay谋艧谋 esas alarak giderece臒iz.</p> <p>Kentlerimizi, kimliklerine yön veren bütün dinamikleri dikkate alarak özellikli temalar谋n谋 öne ç谋kartarak, bu kimli臒in içselle艧tirilerek korunmas谋n谋 ve ya艧at谋lmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Geni艧 yollar谋, engelli dostu kald谋r谋mlar谋 ve geçitleri, parklar谋, anla艧谋l谋r yönlendirme i艧aretleri, yayaya, bisiklet kullan谋m谋na ve toplu ta艧谋maya öncelik veren caddeleri ile insan谋 merkeze alan her türlü düzenlemenin yerel yönetimlerce gerçekle艧tirilmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Kentlerde aidiyet ve sahiplenme duygusunu artt谋rmak için yerel yönetimlerin kent ruhu ve kimli臒i olu艧turma yönündeki çabalar谋n谋 destekleyece臒iz. Mimari ve kültürel miras ile kentsel dönü艧ümü tamamlay谋c谋 kavramlar olarak de臒erlendiriyoruz. Kent haf谋zas谋n谋, mimari ve kültürel miras谋n谋 kentin sürdürülebilirli臒i aç谋s谋ndan önemsiyoruz. Bu nedenle kentlerimizin tarihi, kültürel ve do臒al de臒erlerini tavizsiz koruyaca臒谋z ve geli艧tirece臒iz.</p> <p>Kentsel kültürü, “an谋” niteli臒indeki yap谋 ve yap谋 dokular谋n谋 koruyaca臒谋z; güncel duruma uygun düzenlemeler ve restorasyon çal谋艧malar谋na dair özendirici düzenlemeler yapaca臒谋z.</p> <p>Kültürel miras bütünle艧ik yönetim plan谋 ve kültürel kümelenme analizleriyle koruma sektörü ve gayrimenkul sektörünün ahengini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Sokak geni艧li臒i, a臒aç envanteri, karma kullan谋mlar谋n varl谋臒谋 gibi mahalle dokusunu bozmadan dönü艧ümler gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Belediyelerin yöneti艧im kapasitesini desteklemek, ak谋ll谋 kent yat谋r谋mlar谋n谋n finansman谋n谋 kolayla艧t谋rmak ve ak谋ll谋 kent çözümleri üreten bir ekosistem olu艧turabilmek amac谋yla, Ulusal Ak谋ll谋 Kentler Program谋’n谋 tasarlay谋p, uygulayaca臒谋z.</p> <p>Ulusal Ak谋ll谋 Kentler Program谋 kapsam谋nda, do臒rudan vatanda艧a dokunacak Ak谋ll谋 Ayd谋nlatma, Ak谋ll谋 Trafik Lambalar谋, Ak谋ll谋 Çöp Konteynerleri, Ak谋ll谋 Bina Otomasyon Sistemleri, Ak谋ll谋 Park Yeri, Ak谋ll谋 Kamu Emniyeti ve Güvenlik Çözümleri projelerini öncelikli olarak hayata geçirece臒iz.</p> <p>Yapay zeka ile ölçülebilir, denetlenebilir ve çözüm üretilebilir kentler için içerik, özellik ve standartlar谋 belirlenmi艧 ça臒da艧 “Kent Bilgi Sistemi” projelerini hayata geçirece臒iz. Kent Bilgi sistemi olu艧turma standartlar谋 ve veri formatlar谋 geli艧tirerek tüm sistemlerin birbiriyle konu艧an bir bütünün parças谋 olarak hareket etmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Her bir yerle艧im biriminin sahip oldu臒u ça臒da艧 “Kent Bilgi Sistemleri”nin birle艧mesiyle “Ülke Bilgi Sistemi”ni olu艧turaca臒谋z. Halk谋n refah谋n谋 do臒rudan etkileyen; sosyal donat谋, okul imkan谋, sa臒l谋k kurulu艧u imkan谋, kültürel alan imkan谋 gibi konularda; alan tahsislerini, ki艧ilerin ve yöneticilerin sübjektif tercihleri yerine azami ölçüde yapay zeka ile tespite olanak sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Toplu konut üretimini, sadece miktara ve adete ba臒l谋 de臒il; yerel kimli臒e, sosyal dokuya, esteti臒e ve sa臒l谋kl谋 bar谋nma hakk谋na uygun bir temelde gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Peyzaj mimarisine ve bahçe tanzimine kentsel ve k谋rsal kesimde gereken önemin verilmesini halk谋n bu konularda bilinçlenmesini sa臒layarak önem verece臒iz.</p> <p>Özellikle büyük kentlerimizde Endemik Bitki Parklar谋 açarak ülke genelinde iç ve d谋艧 turizme verdi臒i destek ba臒lam谋nda canl谋l谋k yarataca臒谋z.</p> <p>Do臒al sit alanlar谋n谋n korunmas谋 konusundaki fark谋ndal谋臒谋 ve sahiplenmeyi art谋racak, bu alanlarda do臒al yap谋ya zarar verenler hakk谋nda daha kat谋 kural ve cezalar getirece臒iz.</p> <p>Ekolojik dengeye ve do臒al ekosisteme tahribat verebilecek yap谋lara izin vermeyece臒iz.</p> <p>Binalarda Enerji Verimlili臒i ve Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeleri ile çevre dostu in艧aat süreçlerinin ve yöntemlerinin geli艧tirilmesi için çaba sarf edece臒iz. Bu çerçevede, çevreye duyarl谋 malzemelerin kullan谋m谋n谋 te艧vik edecek, ye艧il çat谋 uygulamalar谋n谋, enerji verimlili臒ini esas alan ve çevreyi kirletmeyen çal谋艧malar谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Kaliteli su yönetim anlay谋艧谋n谋 güvence alt谋na alacak, su kaynaklar谋n谋 koruyacak ve içme suyu havzalar谋nda suyu kirletecek hiçbir yap谋ya izin vermeyece臒iz.</p> <p>Büyük kentlerde at谋k su ar谋tma merkezlerinde, yeni teknolojileri kullanarak do臒rudan kullan谋labilir nitelikte su ç谋kt谋s谋 üreten sistemleri kullanmaya ba艧layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’de kentle艧me süreçlerine ba艧ta büyük kentlerimiz olmak üzere yerel yönetimleri de katarak yerelli臒e dair tasar谋m kültürünün geli艧tirilmesi için kentsel tasar谋m rehberleri haz谋rlayarak, toplumun kentlerin geli艧me sürecine güven duymas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Metro, cadde tramvay谋, hava ray, otobüs, ana ula艧谋m akslar谋 ara ba臒lant谋lar谋, deniz geçi艧leri gibi kentlerde toplu ta艧谋ma lehine her türlü düzenlemenin Naz谋m 陌mar Planlar谋n谋n bir parças谋 olarak Ula艧谋m Master Plan谋 d谋艧谋nda yap谋lmas谋na izin vermeyece臒iz.</p> <p>Kentlerde otopark sorununa köklü çözümler getirece臒iz. Otopark i艧letmecili臒ine sadece yerel yönetimlere gelir sa臒lay谋c谋 bir faaliyet olarak bakmayacak, insan谋 önceleyici ve insan hareketlili臒ini destekleyici yönde gözden geçirece臒iz.</p> <p>Tarihi ve kültürel dokuya uygun olarak belli bölgelerde yayala艧t谋rma düzenlemeleri yapaca臒谋z.</p> <p>Kentlerde yayalar谋n daha rahat ve güvenli 艧ekilde yürümesini, bisiklet kullanabilmesini sa臒layacak çözümler geli艧tirece臒iz. Özellikle kent çeperlerinde, güvenli ev, güvenli sokak, güvenli mahalle yakla艧谋m谋yla güvenli臒i artt谋r谋lm谋艧 kent dokusu ve altyap谋s谋 olu艧turma konusuna özel önem vererek kad谋n ve çocuklar谋n hareketlili臒ine k谋s谋t getiren unsurlar谋 ortadan kald谋raca臒谋z.</p> <p>Kentlerdeki toplu ta艧谋mac谋l谋k uygulamalar谋n谋 temizlik, konfor, h谋z, güvenlik ve kalite kriterleri bak谋m谋ndan geli艧tirecek ve toplu ta艧谋mayla ula艧谋m谋 özendirece臒iz.</p> <p>Kentlerimizdeki tüm ula艧谋m sistemlerinden engelli bireylerin kolayca faydalanmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Ça臒谋m谋za uygun ak谋ll谋 ula艧谋m ve trafik sinyalizasyon sistemleri ile kentlerdeki trafi臒i daha ak谋c谋 bir hale getirece臒iz.</p> <p>Kentlerdeki ula艧谋m modlar谋 aras谋ndaki entegrasyonu tam anlam谋yla sa臒lay谋p, kesintisiz bir ula艧谋m a臒谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Kentlerimizdeki ana güzergahlara yerle艧tirilecek elektrikli bisiklet ve benzeri araçlarla kent içi ula艧谋ma alternatif yaratacak ve mikro hareketlili臒i yayg谋nla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Araç ve yolculuk payla艧谋m sistemlerini destekleyerek kent ula艧谋mlar谋ndaki hareketlili臒i h谋zland谋raca臒谋z.</p> <p>Çevre dostu elektrikli araçlar谋n kullan谋m谋n谋 desteklemek amac谋yla araç 艧arj istasyonlar谋n谋n ülke genelinde yayg谋nla艧mas谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <p>Kentsel tasar谋m rehberlerimize uygun olarak sosyal ve kültürel donat谋lar谋 artt谋ran, estetik, aç谋k ve ye艧il yeni ya艧am alanlar谋 yaratarak kentli vatanda艧lar谋m谋z谋n ya艧am kalitelerini iyile艧tirece臒iz.</p> <p>Kentsel Dönü艧üm Projelerini deprem, sel ve di臒er afetlere kar艧谋 kentin direncini artt谋rman谋n yan谋 s谋ra, ya艧anabilir ve ça臒da艧 normlara uygun kentler olu艧turmak amac谋yla gerçekle艧tirece臒iz.</p> <p>Kentsel dönü艧üm ve imar uygulamalar谋nda mahalle dokusunu ve kültürünü koruyacak, güvenli ev, güvenli sokak, güvenli mahalleler in艧a ederek çocuklar için ya艧anabilir alanlar olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Kentsel dönü艧üm ve kenti etkileyen büyük ölçekli yap谋la艧ma kararlar谋 öncesinde Sosyal Etki De臒erlendirme (SED) raporu al谋nmas谋 uygulamas谋n谋 getirece臒iz. Sosyolog, tarihçi, psikolog, pedagog ve 艧ehir planc谋s谋 gibi ilgili uzman görü艧lerinin yer alaca臒谋 bu raporlar etki alan谋ndaki kentin ve kent nüfusunun kar艧谋la艧abilece臒i sorunlar谋n önceden belirlenmesine katk谋 vererek karar alma süreçlerinin bir parças谋 olacakt谋r.</p> <p>Kamu arazilerinin yönetiminde, arsa ofisinden ba艧layarak TOK陌’ye giden süreçten ç谋kar谋lacak dersler do臒rultusunda yeni bir model ve denetleme mekanizmas谋 kuracak ve bu sayede ya艧am alanlar谋m谋zdaki kamu arazilerinin korunmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Yeni yap谋lacak yap谋lar谋n mevcut yap谋larla uyumlu olmas谋na ve yeni yap谋la艧man谋n mevcut altyap谋ya yük getirmeyecek 艧ekilde olmas谋na özen gösterece臒iz.</p> <p>Güzel 艧ehircilik uygulamalar谋n谋n te艧vik edildi臒i düzenlemeleri hayata geçirece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572951"></a><a name="_Toc34327447"></a><a name="_Toc34327383"></a><a name="_Toc33191996"></a><a name="_Toc33191933"></a>Afet Yönetimi</h4> <p>Türkiye ba艧ta depremler olmak üzere birçok afetle s谋kl谋kla kar艧谋la艧maktad谋r. Afetler ciddi insani ve toplumsal maliyetlerin yan谋nda önemli ekonomik kay谋plara da yol açmaktad谋r. Ülkemizde, afet yönetimi konusunda belli bir ilerleme olmas谋na ra臒men, afetler sonras谋 ortaya ç谋kan tablo, afet öncesi haz谋rl谋k ve afet sonras谋 koordinasyon konular谋nda ilave ad谋mlara ihtiyaç oldu臒unu göstermektedir.</p> <p>Afet sonras谋 faaliyetlere yo臒unla艧an bir Kriz Yönetimi yerine, afet öncesi riskin en aza indirilmesine yönelik tedbirler ile afet s谋ras谋nda yap谋lmas谋 gerekenleri ve afet sonras谋n谋 planlayan uygulanabilir bir Afet Yönetim Sistemi olu艧turaca臒谋z. Bu kapsamda tüm yap谋lar谋 süratle gözden geçirerek, deprem ve sel aç谋s谋ndan en riskli bölgelerden ba艧lamak üzere bir kentsel dönü艧üm program谋n谋 derhal uygulamaya koyaca臒谋z. Böylece bölge risk düzeyine ba臒l谋 olarak hastane, okullar ve di臒er kamu binalar谋 öncelikli olmak üzere tüm yap谋 stokumuzu elden geçirecek ve depreme ve di臒er afetlere dayan谋kl谋 hale getirece臒iz. Bunun için gerekli uygun ko艧ullu finansman谋, arsa tahsislerini ve di臒er kolayl谋klar谋 sa臒layaca臒谋z. 陌stanbul’un depreme haz谋rlanmas谋 konusunu öncelikli olarak ele alaca臒谋z.</p> <p>Demokrasi ve At谋l谋m Partisi olarak, afete duyarl谋 kentle艧me ve planlama modelinden taviz vermeyece臒iz. Ulusal risk azaltma strateji plan谋 kapsam谋nda bölgesel ve yerel ölçekte afet tehlikesi ve risklerine ili艧kin haritalar, raporlar ve k谋lavuzlar haz谋rlayarak kentsel yerle艧me ve yap谋la艧ma kararlar谋n谋 bu çerçevede alaca臒谋z.</p> <p>Afet yönetimi konusunda aktif bir tespit, risk azaltma, tedbir ve düzeltme faaliyet program谋n谋 devreye sokaca臒谋z.</p> <p>艦effaf ve kat谋l谋mc谋 yönetim felsefesi ile etkin, tutarl谋 ve anla艧谋l谋r bir afet risk de臒erlendirmesi yaparak kamuoyu ile payla艧aca臒谋z. Afet tehlikesi ve riskleri ile ilgili verilerin topland谋臒谋 ve periyodik olarak de臒erlendirildi臒i 艧effaf bir afet bilgi sistemi kuraca臒谋z.</p> <p>Afetlere haz谋rl谋k ve korunma e臒itimlerini tüm okullarda ve medya imkânlar谋n谋 kullanarak yeniden yayg谋n ve sürekli hale getirece臒iz.</p> <p>Afet sonras谋 geçici bar谋nma ihtiyac谋na yönelik olarak mevsimine göre çad谋r veya kolay montaj edilebilir prefabrik bar谋nma yap谋lar谋 tedariki için her türlü planlamay谋 gözden geçirece臒iz gecikmeden uygulayaca臒谋z.</p> <p>Do臒al afet an谋nda elektrik, do臒algaz ve su gibi 艧ebekeleri devre d谋艧谋 b谋rakacak erken uyar谋 sistemleri geli艧tirece臒iz. Afet sonras谋, enerji, altyap谋, planlama, arazi kullan谋m谋, g谋da güvencesi, turizm, salg谋n hastal谋k, su kaynaklar谋 gibi sektörel risklerin de de臒erlendirilmesi ve yönetilmesi için ilgili kurum ve kurulu艧lar aras谋ndaki koordinasyonu güçlendirece臒iz.</p> <p>Kentlerin içinde yer alan kamu arazilerinin envanterini h谋zl谋ca tek elde toplayaca臒谋z ve uygun görülen alanlar谋, riskli bölgelerde bulunan kent dokular谋n谋n rehabilitasyonunda tahliye alan谋 olarak kullanaca臒谋z. Jeolojik aç谋dan risk ta艧谋yan ve tahliyesi tamamlanan alanlar谋, kentin içerisinde ye艧il alanlar veya afet toplanma alan谋 olarak düzenleyece臒iz.</p> <p>Yap谋 denetim sisteminin i艧letilmesinde ve depreme dayan谋kl谋 yap谋 teknolojileri ile yeni güvenilir yap谋 temel sistemlerinin kullan谋lmas谋nda ya艧anan sorunlar谋 giderece臒iz.</p> <p>Vatanda艧lar谋m谋z谋n afetlerden en az 艧ekilde etkilenmelerini sa臒lamak amac谋yla sigorta bilincini yayg谋nla艧t谋raca臒谋z.</p> <p>Özel tehlikelere (s谋v谋la艧ma, heyelan, tsunami, sel gibi) maruz alanlarda farkl谋 imar k谋s谋tlamalar谋 uygulayaca臒谋z.</p> <p>Ula艧谋m ve altyap谋 sistemlerinde güzergâh ve 艧ebeke seçimlerini; afet an谋nda patlama, yang谋n, biyolojik, kimyasal ve/veya radyoaktif yay谋l谋m riski içeren ticari ve endüstriyel yap谋lar谋n yerle艧imlerini riskleri azaltacak bir yakla艧谋mla belirleyece臒iz. Risk azaltma çal谋艧malar谋na ilgili payda艧lar谋n kat谋l谋m谋n谋 art谋raca臒谋z.</p> <p>Ulusal ve uluslararas谋 afetlerde görev alacak kurtarma ekiplerini güçlendirece臒iz.</p> <p>Ba艧ta AFAD ve K谋z谋lay olmak üzere afet sonras谋 yard谋m organizasyonunu ve faaliyetlerini her türlü 艧üphe, ihmal ve kay谋rmac谋l谋ktan uzak 艧eklide yeniden yap谋land谋raca臒谋z ve planlayaca臒谋z. Gerçek ihtiyaç sahiplerine ula艧ma ve yard谋mlar谋n da臒谋t谋m谋 konusundaki belirsizlik ve karga艧ay谋 önlemede adrese dayal谋 nüfus sisteminden istifade edece臒iz.</p> </div> </div> <div class="item" id="guvenlik-ve-savunma"> <h5 class="acr-title">G脺VENL陌K VE SAVUNMA</h5> <div class="acr-content"> <p>Güven içinde ya艧amak temel bir insan hakk谋d谋r. Vatanda艧lar谋n谋n güven içinde ya艧amas谋n谋 temin etmek devletlerin en önemli görevlerinden birisidir.</p> <p>Ülkemiz çok yönlü güvenlik riskleri ile kar艧谋 kar艧谋yad谋r. Terörizm ve organize suçlar toplumsal dokumuzu zedelemekte, insan谋m谋z谋n huzurunu bozmakta ve ekonomimizi olumsuz yönde etkilemektedir.</p> <p>Çalkant谋l谋 uluslararas谋 ortam ve yak谋n kom艧ular谋m谋zda süregelen istikrars谋zl谋klar, otorite bo艧luklar谋 ve bunlardan kaynaklanan risklerin iyi yönetilememesi, ülkemizi önemli iç ve d谋艧 tehditlere maruz b谋rakmaktad谋r.</p> <p>Güvenlik kavram谋n谋; insan-toplum-devlet-çevre faktörleri aras谋ndaki hassas dengeye dayal谋, riskleri en iyi 艧ekilde yönetirken tehditleri yok etmeyi hedefleyen, demokratik özgürlükleri en üst düzeyde gözeten, bütüncül ve geli艧imci bir yakla艧谋mla ele alaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572953"></a><a name="_Toc34327449"></a><a name="_Toc34327385"></a><a name="_Toc33191998"></a><a name="_Toc33191935"></a>Güvenlik</h4> <p>Güvenlik hizmetlerinin temel ilkesi; demokratik hukuk devleti prensiplerine ba臒l谋l谋k, insan haklar谋na sayg谋, özgürlük ve güvenlik aras谋ndaki birlikteli臒in ve hassasiyetin gözetilmesi, önleyici kolluk hizmetlerinin önceliklendirilmesidir.</p> <p>Ba艧ta FETÖ, PKK ve DEA艦 olmak üzere terör örgütleri bir yandan ülkemizin güvenli臒ini, anayasal düzenini ve bütünlü臒ünü tehdit ederken, di臒er yandan da daha güçlü bir gelece臒in kurulmas谋na engel olan yap谋lanmalard谋r. Bu ve benzeri örgütlerle hiçbir taviz vermeden son derece kararl谋 ve azimli olarak mücadele edece臒iz. Bu mücadelenin hukuk içerisinde, rasyonel bir yöntemle toplumsal dinamikleri dikkate alarak, teröristlerle mücadelenin yan谋 s谋ra terörün kaynaklar谋n谋 kurutmay谋 da esas alan bir anlay谋艧la, ilgili tüm kurumlar ve uluslararas谋 taraflarla i艧birli臒i içinde yürütece臒iz.</p> <p>Önleyici ve cayd谋r谋c谋 kolluk gücü ile sokaklar谋nda suçun kol gezmedi臒i, trafikte kavgalar谋n ya艧anmad谋臒谋, güvenlik görevlilerinin herkese e艧it uygulama yapt谋臒谋, kad谋n cinayetleri ve çocuklar谋n cinsel istismar谋 ba艧ta olmak üzere insan onuruna ve hayat谋na kasteden her türlü 艧iddet türünün ortadan kalkt谋臒谋 özel hayat谋n gizlili臒inin ihlal edilmedi臒i ve edenlerden hesap soruldu臒u bir güvenlik altyap谋s谋n谋n olu艧turulmas谋 temel asayi艧 hedefimizdir.</p> <p>Çete, mafya ve benzeri organize suç örgütleriyle kararl谋l谋kla mücadele edecek, bu yap谋lar谋n devlete s谋zmalar谋n谋 önleyecek ve devletten güç ald谋臒谋 alg谋s谋n谋 olu艧turacak her türlü söylem ve faaliyetlere a臒谋r yapt谋r谋mlar getirece臒iz.</p> <p>Organize suç örgütlerinin s谋n谋r谋 a艧an faaliyetleri konusunda uluslararas谋 i艧birli臒ini güçlendirece臒iz.</p> <p>Her geçen gün insan谋m谋z için ta艧谋d谋臒谋 risk ve tehdit boyutu artan uyu艧turucu ve madde ba臒谋ml谋l谋臒谋, günümüz gençli臒i ve gelecek nesiller için öncelikli sorun alanlar谋ndan biridir. Uyu艧turucu maddelerin yasa d谋艧谋 üretimi, ticareti ve kullan谋m谋yla kararl谋l谋kla mücadele edece臒iz. Di臒er yandan öncellikle okullardan ba艧lamak üzere toplumsal fark谋ndal谋k ve bilinçlendirme faaliyetlerine önem verece臒iz.</p> <p>Son y谋llarda yanl谋艧 göçmen ve vize politikalar谋 nedeniyle ülkemiz çok ciddi bir yabanc谋 s谋臒谋nmac谋 sorunu ile kar艧谋 kar艧谋ya kalm谋艧t谋r. Önleyici kolluk kapsam谋nda s谋臒谋nmac谋lar谋n suça bula艧malar谋n谋 ve toplum güvenli臒ini tehdit etmelerini engelleyecek tedbirleri alaca臒谋z.</p> <p>Ülke genelinde gerçekle艧en trafik kazalar谋nda hayat谋n谋 kaybeden insan say谋s谋 ve ortaya ç谋kan maddi hasar izah ve kabul edilebilir seviyenin hala çok üstündedir. Konuyla ilgili e臒itim, fiziksel alt yap谋, bireysel ve kurumsal hatalara yönelik tüm tedbirleri kararl谋l谋kla alaca臒谋z.</p> <p>Kat谋l谋mc谋l谋k anlay谋艧谋m谋z çerçevesinde; güvenlik bürokrasisi temsilcilerinin, akademisyenlerin, sivil toplum örgütlerinin, meslek odalar谋n谋n, kanaat önderlerinin ve ilgili tüm taraflar谋n kat谋laca臒谋 kapsaml谋 Güvenlik 艦ûralar谋’n谋 düzenli olarak toplayaca臒谋z.</p> <p>陌ç, d谋艧, teknik, savunma ve emniyet istihbarat fonksiyonlar谋n谋 gözden geçirece臒iz. 陌stihbarata Kar艧谋 Koyma kapasitesinin geli艧tirilmesini öncelikli olarak ele alaca臒谋z.</p> <p>Siber güvenlik konusuna özel bir önem veriyoruz. Ulusal siber güvenlik altyap谋m谋z谋n güçlenmesini sa臒layacak, yasal, kurumsal ve teknik düzenlemeleri hayata geçirecek ve bu alandaki uluslararas谋 i艧birli臒i faaliyetlerine aktif katk谋da bulunaca臒谋z.</p> <h4><a name="_Toc34572954"></a><a name="_Toc34327450"></a><a name="_Toc34327386"></a><a name="_Toc33191999"></a><a name="_Toc33191936"></a>Savunma</h4> <p>Türk Silahl谋 Kuvvetleri’nin (TSK) demokratik denetim ve gözetime tabi, itibarl谋, cayd谋r谋c谋 ve etkin bir askeri güç olmas谋 temel hedefimizdir.</p> <p>Kara, deniz ve hava unsurlar谋 ile ordumuzu vatan savunmas谋nda kritik görevlerini sürdürürken yeni teknolojilerle destekleyecek, istihbarat, ke艧if ve vuru艧 gücü bak谋m谋ndan güçlendirece臒iz.</p> <p>TSK’n谋n stratejik kurumsal yönetimini liyakati esas alacak ve operasyonel yeteneklerini güçlendirecek bir 艧ekilde yürütmesini sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Öncelik kritik ihtisasa sahip personelde olacak 艧ekilde personel mevcudunu nicelik ve nitelik yönünden güçlendirmeye devam edece臒iz. </p> <p>Partimiz, toplumda adalet duygusunu zedeleyen zorunlu ve bedelli askerli臒in bir arada uygulanmas谋n谋 sona erdirerek profesyonel orduya geçilmesini hedeflemektedir.</p> <h4><a name="_Toc34572955"></a><a name="_Toc34327451"></a><a name="_Toc34327387"></a><a name="_Toc33192000"></a><a name="_Toc33191937"></a>Savunma Sanayi</h4> <p>Ülkemizin savunma alan谋ndaki d谋艧a ba臒谋ml谋l谋臒谋n谋 azaltmak, kendi teknolojimizi geli艧tirmek, silahl谋 kuvvetlerimizin gücünü ve cayd谋r谋c谋l谋臒谋n谋 artt谋rmak ve yüksek katma de臒erli ihracat谋 geli艧tirmek aç谋s谋ndan savunma sanayimiz büyük önem ta艧谋maktad谋r.</p> <p>Savunma Sanayimizi, özel sektörün önünü açacak ve sektörde adil rekabeti sa臒layacak bir planlama ve yönetim anlay谋艧谋yla daha ileri noktalara ta艧谋yaca臒谋z.</p> <p>Büyük tedarik projelerini, kuvvet yap谋s谋 ve kuvvet planlamas谋n谋 bozmayacak 艧ekilde somut güvenlik ortam ve ihtiyac谋na uygun olarak, ülkenin d谋艧 politikas谋 ile çeli艧meyen bir biçimde yönetece臒iz.</p> <p>Savunma Sanayii Ba艧kanl谋臒谋’yla birlikte savunma sanayi alan谋nda faaliyet gösteren di臒er kurum kurulu艧 ve vak谋f 艧irketleri ile özel firmalar aras谋nda sinerji, i艧birli臒i ve e艧güdüm yaratacak mekanizmalar谋 olu艧turaca臒谋z.</p> <p>Kamu-üniversite-özel sektör i艧birli臒ini güçlü ve etkin bir biçimde tesis ederek, savunma sanayinde Ar-ge ve yenilikçili臒i geli艧tirece臒iz.</p> <p>Savunma sanayiinde faaliyet gösteren vak谋f 艧irketlerinin, denetlenebilir, ölçülebilir, performans ve verimlilik de臒erlendirmesine aç谋k stratejik yönetim düzenlemeleri ile liyakat esasl谋 ve profesyonel yönetime uygun ilkeler çerçevesinde çal谋艧mas谋n谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>陌艧letme modernizasyonu, profesyonel yönetim ve yeni kurumsal düzenlemelerle askeri fabrikalarda verimlilik art谋艧谋 ve etkinlik sa臒layaca臒谋z. Milli menfaat ve milli güvenlik ilkeleri çerçevesinde, kritik özellikteki yetenekleri ve hizmetleri zaafa u臒ratacak askeri fabrika özelle艧tirilmesine gitmeyece臒iz. Uygun olaca臒谋 tespit edilen faaliyet alanlar谋ndaki özelle艧tirmeleri ise, tüm ulusal kat谋l谋mc谋lara e艧it mesafede, serbest rekabet ortam谋 ve kamu ihale mevzuat谋na uygun olarak gerçekle艧tirece臒iz.</p> </div> </div> <div class="item" id="dis-politika"> <h5 class="acr-title">DI艦 POL陌T陌KA</h5> <div class="acr-content"> <h1><a name="_Toc34572956"></a><a name="_Toc34328377"></a><a name="_Toc34327452"></a><a name="_Toc34327388"></a><a name="_Toc33192001"></a><a name="_Toc33191938"></a></h1> <h4><a name="_Toc34572957"></a><a name="_Toc34328378"></a><a name="_Toc34327453"></a><a name="_Toc34327389"></a><a name="_Toc33192002"></a><a name="_Toc33191939"></a>D谋艧 Politika 陌lkeleri</h4> <p>Uluslararas谋 ortam çalkant谋l谋 ve belirsizliklerle dolu bir görünüm içinde bulunmaktad谋r. Bu durumun nedenleri aras谋nda; ekonomik e艧itsizlik ve adaletsizlikler, siyaset, ekonomi ve finans dünyalar谋ndaki 艧effafl谋k ve etik eksikli臒i, ulusal ve uluslararas谋 kurumlar谋n güvenilirliklerini ve itibarlar谋n谋 kaybetmekte olmalar谋, sosyolojik de臒i艧imin teknolojik ilerlemenin h谋z谋na eri艧ememesi, ideolojik-kültürel farkl谋l谋klar谋n istismar谋 ve ahlaki bunal谋mlar gibi birçok faktör bulunmaktad谋r.</p> <p>陌ki dünya sava艧谋ndan ve so臒uk sava艧tan ç谋kar谋lan dersler sonucunda geli艧en çok tarafl谋 uluslararas谋 i艧birli臒i anlay谋艧谋 a艧谋nm谋艧 olup, bunun kurumlar谋 etkisiz kalmaktad谋r.</p> <p>Ülkeler aras谋ndaki geleneksel ittifaklar ve dengeler sars谋lmakta, öngörülebilirlik azalmakta, yeni baz谋 eksenler olu艧maktad谋r.</p> <p>陌nsan haklar谋 ve demokrasiye dayanan de臒er temelli politikalar sald谋r谋 alt谋nda bulunmakta, insanl谋臒谋n ortak faydalar谋 dar ve k谋sa vadeli ç谋kar mücadelelerine feda edilmektedir.</p> <p>Yak谋n co臒rafyam谋zda ise, baz谋 ülkelerde iç sava艧lar sürmekte, kimi ülkelerde ise istikrars谋zl谋k artmaktad谋r. E臒itim ve iyi yönetim alanlar谋ndaki eksiklikler, çevremizdeki birçok ülkede çökü艧leri daha da beslemektedir.</p> <p>Bütün bunlar谋n sonucu olan terörizm ve 艧iddet, göç ve mülteci sorunlar谋, ideolojik çat谋艧malar ve popülist e臒ilimler küresel ortam谋 daha da karma艧谋k hale getirmektedir. Bu tehditlerle etkin mücadele için gerekli olan uluslararas谋 ve bölgesel i艧birli臒i sa臒lanamamaktad谋r.</p> <p>Endi艧e verici bu uluslararas谋 ortam Türkiye’yi do臒rudan etkilemekte ve yak谋ndan ilgilendirmektedir.</p> <p>Mevcut ko艧ullarda öncelikle ulusal ç谋karlar谋m谋z谋 ve güvenli臒imizi en iyi biçimde koruyaca臒谋z. Bölgesel ve küresel istikrar ile bar谋艧谋n geleneksel bir savunucusu olarak ayn谋 zamanda ya艧anmakta olan küresel çalkant谋n谋n yat谋艧mas谋na da katk谋da bulunmaya gayret gösterece臒iz.</p> <p>D谋艧 politikam谋z谋n iki temel önceli臒i bulunacakt谋r:</p> <p>Birincisi, Türkiye’nin ulusal güvenli臒ini sa臒lamak, bu çerçevede toprak bütünlü臒ümüzü ve ulusal egemenli臒imizi korumakt谋r.</p> <p>陌kincisi ise ekonomik refah谋m谋za ve büyümemize yard谋mc谋 olmakt谋r.</p> <p>Diplomasinin daha güçlü yürütülmesi için ülke içi kutupla艧man谋n azalt谋lmas谋 ekonomimizin ve sosyal dokumuzun güçlenmesi gerekti臒ine inan谋yoruz.</p> <p>Türkiye’nin ortak de臒erler ile 艧ekillenen ittifaklar谋n谋 koruyaca臒谋z. Ortak menfaatler üzerinden 艧ekillenen yeni i艧birliklerine de aç谋k olaca臒谋z.</p> <p>Birle艧mi艧 Milletler 艦art谋, 陌nsan Haklar谋 Evrensel Bildirisi gibi temel belgelere, TBMM taraf谋ndan onaylanm谋艧 olan uluslararas谋 sözle艧melere ve olu艧turulmas谋na katk谋da bulunmu艧 oldu臒umuz normlara titizlikle ba臒l谋 kalaca臒谋z.</p> <p>Türkiye, özel jeostratejik konumu ve tarihsel ko艧ullar谋 çerçevesinde birçok uluslararas谋 ve bölgesel kurulu艧ta öncü, kurucu, ortak, üye veya gözlemci statüsüyle yer alm谋艧t谋r. Bu kurulu艧lar谋n de臒i艧en küresel ko艧ullardaki yeni kimlik, yön ve misyon aray谋艧lar谋na yap谋c谋 katk谋da bulunaca臒谋z. Dünyada ve bölgemizde demokratik ve 艧effaf bir çok-tarafl谋l谋k anlay谋艧谋n谋n ve kurumlar谋n谋n ihyas谋 için çal谋艧aca臒谋z. Bu çerçevede Birle艧mi艧 Milletler Güvenlik Konseyi’ni daha kat谋l谋mc谋 hale getirmeyi hedefleyen reform çal谋艧malar谋n谋n sonuç vermesine öncelik verece臒iz.</p> <p>Türkiye’yi tüm müttefikleriyle, kom艧ular谋yla ve çevresindeki ülkelerle içi艧lerine kar谋艧mama ilkesi temelinde yap谋c谋 ve dengeli diyaloglar kurabilir duruma getirece臒iz. Böylece çevremizde bir istikrar ve refah havzas谋 olu艧turulmas谋n谋 sa臒layaca臒谋z. Türkiye’nin ikili ili艧kilerinin onar谋lmas谋n谋 ve güçlendirilmesini, kar艧谋l谋kl谋 ticaret ve yat谋r谋mlar谋n güvenli臒i bak谋m谋ndan da de臒erlendirece臒iz.</p> <p>Diplomasimizi sadece ikili ili艧kilerimizde de臒il, bölgesel ve uluslararas谋 ihtilaflar ve haks谋zl谋klar bak谋m谋ndan da adalet ve hukuk temelinde uzla艧t谋r谋c谋, sorun çözücü kimli臒ine tekrar kavu艧turaca臒谋z. Krizlerden beslenmeyece臒iz. Diplomasi yoluyla sorunlar谋 çözerek, krizleri önleyerek güçlenece臒iz. Sorunlar谋n de臒il, çözümlerin parças谋 olaca臒谋z.</p> <p>Mevcut k谋r谋lgan küresel ortamda Türk d谋艧 politikas谋n谋n sa臒l谋kl谋 ve tutarl谋 bir seyir izlemesi için gerçekçi, ihtiyatl谋, dikkatli ve sab谋rl谋 davranaca臒谋z. Ancak diplomasimize gerekti臒inde yarat谋c谋 ve cesur ad谋mlar atabilecek esnekli臒i de kazand谋raca臒谋z.</p> <p>K谋sa vadeli, iç politikaya yönelik, dar parti veya ki艧i propagandas谋 amaçl谋 polemikçi söylem ve tarz谋n ulusal ç谋karlar谋m谋za zarar verdi臒ini dikkate alarak a臒谋rba艧l谋 ve sorumlu üslup ve yakla艧谋mlar benimseyece臒iz.</p> <p>Türkiye’nin Osmanl谋 ve Cumhuriyet dönemlerinde elde etti臒i de臒erli bir d谋艧 politika tecrübesi ve bunu özümsemi艧 liyakatli kadrolar谋 vard谋r. D谋艧i艧leri Bakanl谋臒谋 ba艧ta olmak üzere tüm ilgili kurumlar谋, Türkiye’nin uluslararas谋 ili艧kilerinin yürütülmesi sürecinin etkin unsurlar谋 yapaca臒谋z.</p> <p>D谋艧 politikan谋n belirlenmesi ve uygulanmas谋 süreçlerinin ço臒ulcu olmas谋 gerekti臒ine inan谋yoruz. D谋艧 politikam谋z谋 parlamento, bas谋n, dü艧ünce kurulu艧lar谋 ve ekonomik-sosyal aktörler dahil, sivil toplum ile i艧birli臒i halinde, geni艧 ve 艧effaf bir isti艧areye dayand谋raca臒谋z. Böylece uzun vadeli ulusal ç谋karlar谋m谋za ulusal mutabakata dayal谋 kuvvetli bir temel kazand谋rm谋艧 olaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin Cumhuriyet dönemi diplomasisine yön vermi艧 olan Mustafa Kemal Atatürk’ün iç bar谋艧 ile dünya bar谋艧谋n谋 ba臒da艧t谋ran 艧iar谋n谋n bugünün ko艧ullar谋nda da geçerlili臒ini muhafaza etmekte oldu臒una inan谋yoruz.</p> <p>Yukar谋daki ilkeler do臒rultusunda, bölgesel ve küresel meselelerde sorumluluk alan yap谋c谋 ve birle艧tirici bir milli d谋艧 politika uygulayaca臒谋z.</p> <p>D谋艧 politika kapasitemizi geli艧tirmek ve desteklemek üzere üniversitelerin bölge/konu bazl谋 enstitüler kurmas谋n谋 te艧vik edecek ve bu kurulu艧lar谋 politika yap谋m süreçlerinde etkin kullanaca臒谋z. Bu ba臒lamda öncelikle Ortado臒u, Balkanlar ve Afrika olmak üzere dünyan谋n de臒i艧ik bölgelerindeki çat谋艧ma bölgelerini ve çat谋艧ma çözümü süreçlerini takip eden akademik çal谋艧malar ve enstitüler kurulmas谋n谋 destekleyece臒iz.</p> <h4><a name="_Toc34572958"></a><a name="_Toc34328379"></a><a name="_Toc34327454"></a><a name="_Toc34327390"></a><a name="_Toc33192003"></a><a name="_Toc33191940"></a>D谋艧 Politika Gündemi</h4> <p>Yukar谋daki ilkeler çerçevesinde, d谋艧 politikam谋zda e臒ilece臒imiz ba艧l谋klar bak谋m谋ndan bütün kom艧ular谋m谋z, NATO müttefiklerimiz, AB ortaklar谋m谋z, Türk Dünyas谋, Akraba Topluluklar ve Arap-陌slam Dünyas谋 ile ili艧kileri güçlendirmek öncelik ta艧谋yacakt谋r. K谋br谋s davam谋z ve Yunanistan ile ili艧kilere de özellikle odaklanaca臒谋z. Ba艧ta Irak ve Suriye’deki durum olmak üzere, çevremizde bulunan ve ulusal güvenlik ve refah谋m谋z谋 etkileyen acil sorunlar谋n çözümü için çal谋艧mak bir di臒er önceli臒imizi te艧kil edecektir. Di臒er ülkelerde ya艧ayan vatanda艧 ve soyda艧lar谋m谋z ile ilgilenmek, adalet ve insani yard谋m bekleyen halklara el uzatmak her zaman gündemimizde olacakt谋r. Ba艧ta Filistin, Da臒l谋k Karaba臒 ve Ke艧mir meseleleri olmak üzere, ihtilaflar谋n bar谋艧ç谋 siyasi çözümünü te艧vik edece臒iz. Yurtd谋艧谋 Türkler, Orta Do臒u ve Afrika ve di臒er baz谋 konularda kapsaml谋 vizyon belgelerimiz üzerinden politikalar yürütece臒iz. Yeni co臒rafyalar ile ili艧kileri de geli艧tirece臒iz. Bütün bu görevleri daha iyi yerine getirmek için bölgesel ve uluslararas谋 kurulu艧lar ve mekanizmalar ile i艧birli臒inden de yararlanaca臒谋z.</p> <p><strong>Avrupa Birli臒i’ne</strong> üyeli臒imizin tarihi öneme sahip bir hedef oldu臒unu, bu hedefin gerçekle艧tirilmesinin gerek ülkemiz gerek içinde bulundu臒umuz co臒rafya aç谋s谋ndan büyük önem ta艧谋d谋臒谋n谋 dü艧ünüyoruz. Bu nedenle Türkiye’nin AB üyeli臒i bizim için vazgeçilmez orta ve uzun vadeli bir hedef olmaya devam edecektir. Daha k谋sa vadede ise Türkiye ile AB aras谋nda tam üyelik sürecinin tamamlay谋c谋s谋 niteli臒inde, Gümrük Birli臒i’nin kapsam谋n谋n geni艧letilerek modernle艧tirilmesini, göç politikalar谋, yenilikçilik, terör ile mücadele ve savunma ve güvenlik alan谋nda i艧birli臒ini sa臒layaca臒谋z. Küresel düzeyde, özellikle baz谋 Avrupa ülkelerinde yükselen ve bu ülkelerde ya艧ayan vatanda艧lar谋m谋z谋 da etkileyen 谋rkç谋l谋k, yabanc谋 dü艧manl谋臒谋, islamofobya ve antisemitizm e臒ilimlerine kar艧谋 mücadelenin ba艧ar谋s谋 için, AB Komisyonu ve AB ülkelerindeki siyasi, sivil ve kültürel aktörlerle e艧güdüm içinde olaca臒谋z.</p> <p><strong>NATO</strong>‘nun sa臒lam谋艧 oldu臒u cayd谋r谋c谋l谋臒谋n Türkiye’nin ulusal güvenli臒i aç谋s谋ndan kritik önemde oldu臒unu dü艧ünüyoruz. Dolay谋s谋yla bu transatlantik ittifak谋n, önümüzdeki dönemde de güçlenerek yoluna devam etmesini hedefleyece臒iz. Di臒er yandan, NATO’nun da de臒i艧en tehdit ko艧ul ve co臒rafyas谋na ayak uydurmas谋n谋 te艧vik edece臒iz. Bu ba臒lamda NATO’nun ülkemiz aç谋s谋ndan da en önde gelen tehditler aras谋nda yer alan, terör ile mücadele, kitle imha silahlar谋n谋n yay谋lmas谋n谋n önlenmesi, siber güvenlik ile hibrid ve enformasyon sava艧lar谋 ile mücadele alan谋ndaki yeteneklerini art谋rmas谋n谋 savunaca臒谋z. Öte yandan Türkiye’nin NATO ülkelerinin güvenli臒ine yapm谋艧 oldu臒u katk谋lara paralel olarak NATO ülkelerinin de Türkiye’nin kar艧谋 kar艧谋ya kald谋臒谋 tehditlere yönelik ko艧ulsuz dayan谋艧ma içinde olmalar谋n谋 sa臒lamak önceli臒imiz olacakt谋r.</p> <p><strong>ABD </strong>ile, stratejik ortakl谋臒谋m谋z谋n ve müttefiklik ili艧kilerimizin aksamas谋na yol açm谋艧 olan sebepler ve bunlar谋n ortadan kald谋r谋lmas谋 konusunda ve bölgesel konularda yeni bir diyalo臒a girece臒iz. FETÖ ve PYD/YPG gibi terör örgütlerine baz谋 ABD makamlar谋 taraf谋ndan verilen deste臒in kesilmesi konusunda 谋srarc谋 olaca臒谋z. Amerikan Kongresi taraf谋ndan Türkiye aleyhine al谋nan kararlar谋n düzeltilmesine çal谋艧aca臒谋z.</p> <p><strong>K谋br谋s</strong> davam谋z konusunda, KKTC ile yak谋n isti艧are halinde BM çerçevesindeki müzakerelerin devam谋 temelinde Ada’da adil, kal谋c谋 ve bölgenin istikrar谋na katk谋 sa臒layacak bir çözüm sa臒lanmas谋 için çaba sarf edece臒iz.</p> <p><strong>Yunanistan</strong> ile iyi kom艧uluk hedefiyle, Ege’de ya艧anan karasular谋, k谋ta sahanl谋臒谋, hava sahas谋, münhas谋r ekonomik bölge gibi konular üzerinde öteden beri süren temaslar devam ettirilecek, Bat谋 Trakya’daki soyda艧lar谋m谋z谋n sorunlar谋 da gündemde tutulacakt谋r.</p> <p><strong>Do臒u Akdeniz</strong> havzas谋ndaki petrol ve do臒al gaz kaynaklar谋n谋n bölge ülkeleri aras谋nda hakkaniyete dayal谋 olarak ve bölgedeki bar谋艧 ve refaha katk谋 sa臒layacak 艧ekilde birlikte kullan谋lmas谋 konusunda çaba sarf edece臒iz. Bölgenin bir anla艧mazl谋k ve çat谋艧ma alan谋 de臒il, i艧birli臒i ve istikrar havzas谋 haline getirilmesini hedefleyece臒iz.</p> <p><strong>Rusya </strong>ile çok boyutlu ortakl谋k niteli臒i ta艧谋yan ikili ili艧kilerimizin sa臒l谋kl谋 ve dengeli biçimde devam etmesini hedefleyece臒iz. Bölgesel ve di臒er baz谋 konulardaki farkl谋l谋klar谋n iki ülke ç谋karlar谋na olumsuz yans谋mamas谋 için azami özen gösterece臒iz.</p> <p>Türk Dünyas谋 ve Akraba Topluluklar谋m谋z ile ili艧kilere yeni bir heyecanla e臒ilecek, ba臒lar谋 ve dostluk köprülerini güçlendirece臒iz. Ya艧anan sorunlar ile yak谋ndan ilgilenecek ve hamasi söylemlerden öteye kal谋c谋 projeler uygulayaca臒谋z. Türksoy, Türk Kene艧i, TÜRKPA, Türk Dünyas谋 Üniversiteler Birli臒i gibi olu艧umlar谋 ve Yunus Emre Enstitüsü ve T陌KA’y谋 daha etkin ve verimli k谋laca臒谋z.</p> <p><strong>Yurtd谋艧谋nda ya艧ayan </strong>ve ülkemizin asli bir parças谋 olarak kabul etti臒imiz vatanda艧lar谋m谋z谋n anavatanlar谋 ile olan ba艧ta dil ve kültür olmak üzere çok boyutlu ba臒lar谋n谋n korunmas谋n谋 ana hedef olarak koyuyoruz. Ya艧ad谋klar谋 ülkelerde toplumsal hayat谋n siyaset, e臒itim, bilim, kültür ve ticaret gibi farkl谋 alanlar谋na e艧it düzeyde ve yüksek seviyede aktif kat谋l谋mlar谋n谋n te艧vik edilmesine öncelik veriyoruz. Bu vatanda艧lar谋m谋z谋n kar艧谋 kar艧谋ya bulunduklar谋陌slam kar艧谋t谋 ve yabanc谋 dü艧man谋 ortam谋n ortadan kald谋r谋lmas谋 için ev sahibi ülkelerin resmi ve sivil unsurlar谋 nezdinde çok yönlü giri艧im ve faaliyetlerde bulunaca臒谋z. Bütüncül, kapsay谋c谋, tutarl谋, uygulanabilir, çözüm odakl谋 ve ya艧ad谋klar谋 ülke ve toplumlarla ili艧ki ve i艧birli臒ini destekleyen, uzun vadeli, siyaset üstü, ulusal ve uluslararas谋 hukuka sayg谋l谋 bir politika geli艧tirece臒iz. Bu politikam谋z谋 güncel siyasi gündemler üzerinden 艧ekillendirmeyecek, diasporam谋z谋 iç politika gündemine göre asla araçsalla艧t谋rmayaca臒谋z. Devletimizin yurt d谋艧谋ndaki vatanda艧lar谋m谋za olan anayasal sorumlulu臒unu azami derecede yerine getirmesini hedefleyece臒iz. Kamu hizmetleri, e臒itim, kültür, hukuk, aile, dinî hizmetler, ekonomi, sivil toplum ve medya gibi alanlar谋 kapsay谋c谋 ve sivil toplum ve kanaat önderleriyle i艧birli臒i içerisinde politikalar takip edece臒iz. Bu alanda faaliyet gösteren kurumlar谋m谋z谋n, kapsay谋c谋, sürdürülebilir, bütüncül ve birbiriyle koordineli bir 艧ekilde yeniden yap谋land谋r谋lmas谋 sa臒layaca臒谋z.</p> <p>Türkiye’nin Orta Do臒u’da k谋sa vadeli hedefi bölgedeki çat谋艧malar谋n ve 艧iddetin son bulmas谋, orta vadede sorunlar谋n bar谋艧ç谋l yollarla çözümü ve ekonomik i艧birli臒i ile kalk谋nmaya odaklan谋lmas谋, uzun vadede ise kendi içindeki farkl谋l谋klar谋yla bölgesel bar谋艧 ve refah谋 tesis etmi艧 bir bölge yarat谋lmas谋d谋r. Türkiye’nin kendi güvenlik ve ekonomik ç谋karlar谋 bak谋m谋ndan da geçerli olan bu hedeflerin ve yukar谋daki vizyonun hayata geçirilmesine katk谋da bulunabilmek için, Orta Do臒u’da güven tazelemeye ve ikili ili艧kilerini yeniden güçlendirmeye ihtiyac谋n谋n oldu臒unu, ulusal menfaatleri ile bölge gerçekleri aras谋nda rasyonel bir denge olu艧turmas谋 gerekti臒ini ve bölgedeki sorunlarda taraf de臒il, çözüm unsuru olabilece臒ini, bunun için bölgeyle ili艧kisini me艧ru aktörler arac谋l谋臒谋yla düzenlemesinin yararl谋 olaca臒谋n谋 dü艧ünüyoruz.</p> <p><strong>Suriye</strong>’nin toprak bütünlü臒ünün ve egemenli臒inin korunmas谋n谋 savunuyoruz.  Suriye’de kal谋c谋 çözümün, tüm etnik ve dini gruplar谋n, Suriye yönetiminde temsili ve do臒al kaynaklar谋ndan adil bir 艧ekilde faydalanmas谋ndan geçti臒ine olan inanc谋m谋z tamd谋r. Bunun öncelikle siyasi ve diplomatik yöntemlerle sa臒lanaca臒谋na inan谋yoruz. Dolay谋s谋yla, siyasi-diplomatik çözümün bütün taraflar谋yla yap谋c谋 ve gerçekçi bir diyalog sürdürmemizin Türkiye’nin ulusal güvenli臒i ve ç谋karlar谋 ile uyumlu bir sonuca ula艧谋lmas谋na yard谋mc谋 olaca臒谋n谋 dü艧ünüyoruz. Böylelikle Türkiye’nin, Adana Protokolü uyar谋nca kendisine tan谋nm谋艧 olan haklardan istifade ile, Suriye ile potansiyel terör tehdidinin bertaraf edilmesi yönünde i艧birli臒i imkan谋na kavu艧aca臒谋n谋 öngörüyoruz.</p> <p><strong>Irak</strong>’谋n toprak bütünlü臒ü ve siyasi birli臒inin korunmas谋, merkezi hükümetin güçlenmesi, istikrar谋n sa臒lanmas谋 ve refah谋n谋n artmas谋 bu ülke ile ilgili temel önceliklerimizi te艧kil edecektir. Bu do臒rultuda Irak Hükümeti ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ile diyalog ve i艧birli臒ini geli艧tirece臒iz.</p> <p><strong>陌ran</strong> ile olan geleneksel kom艧uluk ili艧kilerimizi sürdürmeye büyük önem verece臒iz. 陌ran ile alt谋 ülke aras谋nda nükleer dosya konusunda yap谋lm谋艧 olan anla艧man谋n uygulanmas谋n谋n aksamas谋n谋 ve ABD taraf谋ndan yapt谋r谋m politikalar谋n谋n uygulanmas谋n谋 bölgenin ve Nükleer Silahlar谋n Yay谋lmas谋n谋n Önlenmesi Antla艧mas谋n谋n (NPT) gelece臒i bak谋m谋ndan son derece talihsiz bir durum olarak görüyoruz. Söz konusu anla艧man谋n uygulanmas谋n谋n sa臒lanmas谋 için ba艧lat谋labilecek yeni giri艧imlere kolayla艧t谋r谋c谋 olarak katk谋da bulunmaya haz谋r olaca臒谋z.</p> <p><strong>Kafkasya</strong>’da istikrar ve i艧birli臒inin sa臒lanmas谋 için 2008 y谋l谋nda Türkiye taraf谋ndan önerilmi艧 olan Kafkasya 陌stikrar ve 陌艧birli臒i Platformu giri艧imini canland谋raca臒谋z. Ermenistan’谋n Azerbaycan topraklar谋n谋n i艧galinin bir an önce son bulmas谋n谋 teminen Minsk Grubu çerçevesindeki ve di臒er gayretlere destek verece臒iz.</p> <p><strong>Balkan </strong>ülkeleri ile ikili ili艧kilerimizi tarihsel, insani ve co臒rafi ili艧kilerimize uygun olarak çok yönlü biçimde geli艧tirece臒iz. Güneydo臒u Avrupa’y谋 kapsayan çok tarafl谋 forumlar谋n daha etkin hale getirilmesinin bölgenin istikrar谋 için önem ta艧谋d谋臒谋n谋 savunaca臒谋z.</p> <p><strong>Filistin</strong> topraklar谋n谋n i艧galinin ve bunun sonucu olan vahim insani durumun sona ermesi, bölgede ve dünyada bar谋艧谋n en temel gere臒i olmaya devam etmektedir. BM Güvenlik Konseyi kararlar谋 çerçevesinde, 1967 s谋n谋rlar谋 içinde ba艧kenti Do臒u Kudüs olan ba臒谋ms谋z ve egemen bir Filistin Devleti’nin kurulmas谋 için, uluslararas谋 toplum nezdinde ve konunun tüm taraflar谋 ile diyalog halinde azami gayret gösterece臒iz. ABD’nin Kudüs ve 陌srail yerle艧imleri ile ilgili politikalar谋n谋 de臒i艧tirmesinde 谋srarl谋 olaca臒谋z.</p> <p><strong>Asya-Pasifik</strong> bölgesi küresel güç de臒i艧imi sebebiyle önümüzdeki senelerde artarak önem kazanacakt谋r. Bölgedeki geli艧meleri yak谋ndan takip edecek ve ülkemizin ulusal menfaatleri için sundu臒u i艧birli臒i f谋rsatlar谋n谋 partimizin kalk谋nma ve güvenlik odakl谋 d谋艧 politikas谋 do臒rultusunda de臒erlendirece臒iz. Tüm bölge devletleri ile dostluk ili艧kilerimizi güçlendirmek ve ekonomik, siyasi ve diplomatik ili艧kilerimizi geli艧tirmek önemli bir hedefimiz olacakt谋r.</p> <p><strong>Afrika</strong> politikam谋z谋, ticaret, be艧eri kalk谋nma, insani yard谋m, yoksullu臒a kar艧谋 mücadele, alt yap谋 yat谋r谋mlar谋, kapsay谋c谋 kurumlar yaratma arac谋l谋臒谋yla çat谋艧ma çözümü ve uzla艧ma temelinde yürütece臒iz. Yükselen bir k谋ta olarak gördü臒ümüz Afrika’daki temsilciliklerimizi çok daha etkin ve verimli bir 艧ekilde kullanaca臒谋z.<strong>              </strong></p> <p><strong>                                                                                                               </strong></p> <p> </p> <p> </p> <p> </p> <p> </p> <p> </p> </div> </div> </div> </div> </div> <footer> <div class="footer-top" style="padding:350px 0px !important;"> <div class="container"> <div class="row justify-content-center"> <div class="col-10 col-sm-10 col-md-8 col-lg-6 footer-newsletter"> <form id="abone"> <input type="hidden" name="_token" value="pA8TeNlivElisaYcg1ey9mGCiPbf8hZgaJrWnRjf"> <input type="hidden" value="Abone" name="type"> <div class="title">SON GEL陌艦MELERDEN HABERDAR OLUN</div> <div class="form-group"> <input type="text" class="form-control form-control-lg rounded-0 border-0 subscribe_input" placeholder="Ad谋n谋z" name="name" required> </div> <div class="form-group"> <input type="text" class="form-control form-control-lg rounded-0 border-0 subscribe_input" placeholder="Soyad谋n谋z" name="surname" required> </div> <div class="form-group"> <input type="text" class="form-control form-control-lg rounded-0 border-0 subscribe_input" placeholder="E-Posta Adresiniz" name="email" required> </div> <div class="form-group"> <input type="text" class="form-control form-control-lg rounded-0 border-0 subscribe_input" placeholder="E-Posta Adresiniz (Tekrar)" name="email_2" required> </div> <p>Sizi e-posta yoluyla kampanyalar, etkinlikler ve ki艧isel geli艧im f谋rsatlar谋 hakk谋nda bilgilendirece臒iz.</p> <div class="submit"> <button id="bultenButton" type="button" class="btn btn-lg rounded-0 border-0 blue-btn" style="background-color: aliceblue;">ABONE OL</button> </div> </form> </div> </div> </div> </div> <div class="footer-bottom"> <div class="container"> <div class="row footer-content"> <div class="col-md-12 col-lg-8"> <div class="row footer-menu"> <div class="col-12 col-sm-6 col-lg-3 item"> <div class="title">TEMEL MET陌NLER</div> <ul> <li><a href="/temel-metinler/parti-tuzugu">Parti T眉z眉臒眉</a></li> <li><a href="/temel-metinler/parti-programi">Parti Program谋</a></li> <li><a href="/parti/sik-sorulan-sorular">Sorular / Cevaplar</a></li> <li><a href="/temel-metinler/kurumsal-kimlik">Kurumsal Kimlik</a></li> </ul> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-lg-3 item"> <div class="title">B陌R陌MLER</div> <ul> <li><a href="/teskilat/genel-baskan">Genel Ba艧kan</a></li> <li><a href="/teskilat/baskanlik-kurulu">Genel Merkez Ba艧kanl谋k Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/yonetim-kurulu">Genel Merkez Y枚netim Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/disiplin-kurulu">Merkez Disiplin Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/uyusmazlik-cozum-kurulu">Uyu艧mazl谋k 脟枚z眉m Kurulu</a></li> <li><a href="/teskilat/kurucu-uyeler">Kurucu 脺yeler</a></li> <li><a href="/teskilat/il-ilce-teskilatlari">陌l ve 陌l莽e Te艧kilatlar谋</a></li> </ul> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-lg-3 item"> <div class="title">E-DEMOKRAS陌</div> <ul> <li><a href="/parti/bize-katilin">Bize Kat谋l谋n</a></li> <li><a href="/parti/serbest-kursu">Serbest K眉rs眉</a></li> <li><a href="/parti/bize-yazin">Bize Yaz谋n</a></li> <li><a href="/parti/bagis-yap">Ba臒谋艧 Yap谋n</a></li> <li><a href="/parti/uyelik-sorgula">脺yelik Ba艧vuru Sorgula</a></li> </ul> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-lg-3 item"> <div class="title">E-AR艦陌V</div> <ul> <li><a href="/parti/e-arsiv">Duyurular</a></li> <li><a href="/parti/sik-sorulan-sorular">S.S.S.</a></li> </ul> </div> </div> </div> <div class="col-md-12 col-lg-4"> <div class="footer-social"> <ul> <li><a href="https://twitter.com/devapartisi" target="_blank"><i class="fab fa-twitter"></i></a></li> <li><a href="https://www.facebook.com/devapartisi/" target="_blank"><i class="fab fa-facebook-square"></i></a></li> <li><a href="https://www.instagram.com/devapartisi/" target="_blank"><i class="fab fa-instagram"></i></a></li> <li><a href="https://www.youtube.com/channel/UCTsxsoRvvGwDVtMIj19jzyg" target="_blank"><i class="fab fa-youtube"></i></a></li> </ul> </div> <div class="footer-contact"> <h4>DEMOKRAS陌 VE ATILIM PART陌S陌</h4> <p>Mustafa Kemal Mahallesi, 2158. Sokak, No: 9 脟ankaya 06510, Ankara</p> <p class="direction"><a target="_blank" href="https://goo.gl/maps/44pNkueacyTRFvSF8"><i class="fas fa-map-marker-alt"></i><span>Yol Tarifi i莽in t谋klay谋n</span></a></p> <p class="phone"><a href="tel:+908502556565"><i class="fas fa-phone"></i><span>0850 255 65 65</span></a></p> </div> </div> </div> <hr class="border-white"> <div class="footer-apps text-center"> <h4>DEVA Partisi Mobil Uygulamas谋n谋陌ndirin</h4> <ul> <li><a target="_blank" href="https://play.google.com/store/apps/details?id=hr.apps.n145576"><img src="/front/v2/assets/images/action/google-play.png"></a></li> <li><a target="_blank" href="https://apps.apple.com/us/app/deva-partisi/id1515777298?ls=1"><img src="/front/v2/assets/images/action/app-store.png"></a></li> </ul> </div> <div class="footer-logo"> <img src="/front/v2/assets/images/logo/logo-white.svg"> </div> <div class="footer-copyright text-center"> Demokrasi ve At谋l谋m Partisi Resmi Web Sitesi <br /> © 2020 T眉m Haklar谋 Sakl谋d谋r. </div> <div class="footer-link text-center"> <a href="/website/kvkk">Veri G眉venli臒i ve 脟erez Politikam谋z</a> </div> </div> </div> <div class="topofpage"><i class="fas fa-arrow-up"></i></div> </footer>  <div class="modal fade" id="bultenModal" tabindex="-1" role="dialog" aria-labelledby="exampleModalCenterTitle" aria-hidden="true"> <div class="modal-dialog modal-dialog-centered" role="document"> <div class="modal-content"> <div class="modal-header"> <h5 class="modal-title text-center" id="exampleModalLongTitle">Te艧ekk眉rler!</h5> <button type="button" class="close" data-dismiss="modal" aria-label="Close"> <span aria-hidden="true">×</span> </button> </div> <div class="modal-body text-center"> </div> <div class="modal-footer"> <button type="button" class="btn btn-primary m-auto" data-dismiss="modal">Tamam</button> </div> </div> </div> </div> <script src="/front/js/jquery.js"></script> <script src="/front/js/plugins.js"></script> <script type='text/javascript' src='https://platform-api.sharethis.com/js/sharethis.js#property=5ebdb5055c19d000124b6e6b&product=inline-share-buttons&cms=website' async='async'></script> <script src="/front/js/functions.js"></script> <script src="/front/js/contact.js"></script> <script src="/front/js/intlTelInput.js"></script> <script src="/front/js/datepicker.js"></script> <script src="/front/js/datepicker.tr-TR.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/jquery-3.5.1.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/popper.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/bootstrap.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/jquery.fancybox.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/slick.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/jquery.lazyload.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/aos.js"></script> <script src="https://cdn.jsdelivr.net/npm/select2@4.1.0-rc.0/dist/js/select2.min.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/adaylarmap.js"></script> <script src="/front/v2/assets/js/custom.js?v=1"></script> <script> $("#bultenButton").click(function(event) { event.preventDefault(); $(this).button('loading'); $.ajax({ url: '/submission/subscribe?' + $('#abone').serialize(), success(response) { $("#bultenModal").modal('show'); if (response.status === 'exist') { $("#bultenModal .modal-body").html( `Zaten halihaz谋rda e-B眉lten aboneli臒iniz mevcut. 陌lginizden 枚t眉r眉 te艧ekk眉r ederiz.` ); } if (response.status === 'created') { $("#bultenModal .modal-body").html(`Abonelik ba艧vurunuz ba艧ar谋yla al谋nm谋艧t谋r.<br> Sizlere belirtti臒iniz e-mail adresi 眉zerinden ula艧aca臒谋z.`); dataLayer.push({ 'Category': 'Newsletter', 'Action': ' Successful', 'Label': ' Successful', 'event': 'gaEvent' }); } }, error(response) { window.errors = response.responseJSON.errors; Object.keys(errors).forEach(function(error) { console.log(`[attribute='${error}']`); $(`[name='${error}']`).attr('style', "border: 3px solid red !important;"); $(`[name='${error}']`).addClass('is-invalid'); $(`[name='${error}']`).unbind(); $(`[name='${error}']`).keyup(function() { $(this).removeClass('is-invalid') $(`[name='${error}']`).attr('style', ""); }) }); } }) }); </script> <script> $(function () { if (window.location.hash) { document.querySelector(window.location.hash + "> h5").click(); setTimeout(function () { window.scrollBy(0, -100); }, 300) } }) </script> </body> </html>

CINXE.COM

PART陌 PROGRAMI