CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>اسپانیا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"fd669634-414d-49dd-bb6f-571ed2e179fe","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"اسپانیا","wgTitle":"اسپانیا","wgCurRevisionId":40405131,"wgRevisionId":40405131,"wgArticleId":6752,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای خطا در ارجاع","خطاهای یادکرد: تاریخ","صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)","خطاهای یادکرد: شاپا","صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده", "سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت","صفحه‌های دارای پیوند مرده","خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی","خطاهای CS1: نشانه‌گذاری","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","یادکردهای دارای منبع به زبان اسپانیایی","پیوندهای آرشیوایز الگوی بایگانی اینترنت","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","صفحه‌ها با یادکرد خراب","مختصات در ویکی‌داده","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان اسپانیایی", "صفحه‌هایی که از الگوهای Lang-xx استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان کاتالان","مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","مقاله‌های دارای واژگان به زبان گالیسی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان باسکی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان اکسیتان (پس از ۱۵۰۰)","اروپای غربی","اسپانیا","ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۸ (میلادی)","پادشاهی اسپانیا","پادشاهی مشروطه","کشورها در آفریقا","کشورها در اروپا","کشورها و سرزمین‌های اسپانیایی‌زبان","کشورهای ساحلی مدیترانه","کشورهای شمال آفریقا", "کشورهای عضو اتحادیه اروپا","کشورهای عضو اتحادیه مدیترانه","کشورهای عضو سازمان ملل متحد","کشورهای عضو شورای اروپا","کشورهای عضو ناتو","کشورهای فراقاره‌ای","کشورهای هم‌مرز با اقیانوس اطلس","لیبرال دموکراسی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"اسپانیا","wgRelevantArticleId":6752,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist": true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":40.43333333333333,"lon":-3.7},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q29","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready", "skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/1200px-Flag_of_Spain.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/800px-Flag_of_Spain.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/640px-Flag_of_Spain.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="اسپانیا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-اسپانیا rootpage-اسپانیا skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-نام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>نام</span> </div> </a> <ul id="toc-نام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تاریخ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تاریخ</span> </button> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-زمان_پیش_از_تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زمان_پیش_از_تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>زمان پیش از تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-زمان_پیش_از_تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-امپراتوری_روم_و_پادشاهی_گوتیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#امپراتوری_روم_و_پادشاهی_گوتیک"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>امپراتوری روم و پادشاهی گوتیک</span> </div> </a> <ul id="toc-امپراتوری_روم_و_پادشاهی_گوتیک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایبریای_اسلامی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایبریای_اسلامی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>ایبریای اسلامی</span> </div> </a> <ul id="toc-ایبریای_اسلامی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-امپراتوری_اسپانیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#امپراتوری_اسپانیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>امپراتوری اسپانیا</span> </div> </a> <ul id="toc-امپراتوری_اسپانیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حکمرانی_ناپلئون،_خیزشها_و_سرنگونی_امپراتوری_ناپلئون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حکمرانی_ناپلئون،_خیزشها_و_سرنگونی_امپراتوری_ناپلئون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۵</span> <span>حکمرانی ناپلئون، خیزشها و سرنگونی امپراتوری ناپلئون</span> </div> </a> <ul id="toc-حکمرانی_ناپلئون،_خیزشها_و_سرنگونی_امپراتوری_ناپلئون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انقلاب‌های_اسپانیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#انقلاب‌های_اسپانیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۶</span> <span>انقلاب‌های اسپانیا</span> </div> </a> <ul id="toc-انقلاب‌های_اسپانیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنگ_داخلی_اسپانیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_داخلی_اسپانیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۷</span> <span>جنگ داخلی اسپانیا</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_داخلی_اسپانیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اسپانیا_در_زمان_فرانکو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اسپانیا_در_زمان_فرانکو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۸</span> <span>اسپانیا در زمان فرانکو</span> </div> </a> <ul id="toc-اسپانیا_در_زمان_فرانکو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اسپانیا_پس_از_فرانکو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اسپانیا_پس_از_فرانکو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۹</span> <span>اسپانیا پس از فرانکو</span> </div> </a> <ul id="toc-اسپانیا_پس_از_فرانکو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-در_هزارهٔ_نو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#در_هزارهٔ_نو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱۰</span> <span>در هزارهٔ نو</span> </div> </a> <ul id="toc-در_هزارهٔ_نو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جغرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جغرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>جغرافیا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جغرافیا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جغرافیا</span> </button> <ul id="toc-جغرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-جزیره‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جزیره‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>جزیره‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-جزیره‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کوهستان‌ها_رودخانه‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کوهستان‌ها_رودخانه‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>کوهستان‌ها رودخانه‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-کوهستان‌ها_رودخانه‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اقلیم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اقلیم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>اقلیم</span> </div> </a> <ul id="toc-اقلیم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-حکومت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#حکومت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>حکومت</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-حکومت-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های حکومت</span> </button> <ul id="toc-حکومت-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اجزای_حکومت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اجزای_حکومت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>اجزای حکومت</span> </div> </a> <ul id="toc-اجزای_حکومت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تقسیمات_کشوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تقسیمات_کشوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>تقسیمات کشوری</span> </div> </a> <ul id="toc-تقسیمات_کشوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روابط_خارجی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روابط_خارجی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>روابط خارجی</span> </div> </a> <ul id="toc-روابط_خارجی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مناقشات_ارضی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مناقشات_ارضی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>مناقشات ارضی</span> </div> </a> <ul id="toc-مناقشات_ارضی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نیروهای_مسلح" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نیروهای_مسلح"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۵</span> <span>نیروهای مسلح</span> </div> </a> <ul id="toc-نیروهای_مسلح-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اقتصاد-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اقتصاد</span> </button> <ul id="toc-اقتصاد-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیش_از_بحران_مالی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیش_از_بحران_مالی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>پیش از بحران مالی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیش_از_بحران_مالی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رونق_و_رکود_در_بازار_مسکن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رونق_و_رکود_در_بازار_مسکن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>رونق و رکود در بازار مسکن</span> </div> </a> <ul id="toc-رونق_و_رکود_در_بازار_مسکن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کیفیت_زندگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کیفیت_زندگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳</span> <span>کیفیت زندگی</span> </div> </a> <ul id="toc-کیفیت_زندگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کشاورزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کشاورزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۴</span> <span>کشاورزی</span> </div> </a> <ul id="toc-کشاورزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گردشگری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#گردشگری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۵</span> <span>گردشگری</span> </div> </a> <ul id="toc-گردشگری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۶</span> <span>انرژی</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ترابری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ترابری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۷</span> <span>ترابری</span> </div> </a> <ul id="toc-ترابری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جمعیت‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جمعیت‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جمعیت‌شناسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جمعیت‌شناسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جمعیت‌شناسی</span> </button> <ul id="toc-جمعیت‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-شهرهای_بزرگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شهرهای_بزرگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>شهرهای بزرگ</span> </div> </a> <ul id="toc-شهرهای_بزرگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مناطق_شهری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مناطق_شهری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>مناطق شهری</span> </div> </a> <ul id="toc-مناطق_شهری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گروه‌های_اقلیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#گروه‌های_اقلیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۳</span> <span>گروه‌های اقلیت</span> </div> </a> <ul id="toc-گروه‌های_اقلیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مهاجرت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مهاجرت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۴</span> <span>مهاجرت</span> </div> </a> <ul id="toc-مهاجرت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زبان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۵</span> <span>زبان</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۶</span> <span>دین</span> </div> </a> <ul id="toc-دین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-فرهنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#فرهنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>فرهنگ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فرهنگ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های فرهنگ</span> </button> <ul id="toc-فرهنگ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-هنر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#هنر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>هنر</span> </div> </a> <ul id="toc-هنر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سینما" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سینما"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>سینما</span> </div> </a> <ul id="toc-سینما-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-معماری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#معماری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۳</span> <span>معماری</span> </div> </a> <ul id="toc-معماری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-موسیقی_و_رقص" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#موسیقی_و_رقص"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۴</span> <span>موسیقی و رقص</span> </div> </a> <ul id="toc-موسیقی_و_رقص-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آشپزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آشپزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۵</span> <span>آشپزی</span> </div> </a> <ul id="toc-آشپزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">اسپانیا</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۰۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-300" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۰۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0" title="Испаниа–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Испаниа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Seupanyo" title="Seupanyo–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Seupanyo" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Испание–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Испание" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Spanje" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Spanien" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8D%93%E1%8A%95%E1%8B%AB" title="እስፓንያ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="እስፓንያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Spain" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Espanya" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sp%C4%93onland" title="Spēonland–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Spēonland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Sipen" title="Sipen–اوبولو" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Sipen" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="اوبولو" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="स्पेन" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="إسبانيا–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إسبانيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A3%DC%A6%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܐܣܦܢܝܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܣܦܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="سپانيا–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="سپانيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="اسبانيا–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اسبانيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%87%E0%A6%A8" title="স্পেইন–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="স্পেইন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="España" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD" title="Испан–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Испан" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Espana" title="Espana–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Espana" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–اودهی" lang="awa" hreflang="awa" data-title="स्पेन" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="اودهی" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Ispa%C3%B1a" title="Ispaña–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Ispaña" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spaniya" title="İspaniya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İspaniya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایسپانیا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Испания" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Spanien" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ispan%C4%97j%C4%97" title="Ispanėjė–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ispanėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Espanya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Іспанія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Іспанія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%96%D1%88%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Гішпанія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Гішпанія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Испания" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="स्पेन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Spen" title="Spen–بیسلاما" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Spen" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="بیسلاما" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%A8" title="স্পেন–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="স্পেন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BC%8D" title="ཞི་པན་ཡ།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཞི་པན་ཡ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%A8" title="স্পেন–Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="স্পেন" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Spagn" title="Spagn–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Spagn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0panija" title="Španija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Španija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Испани" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Espanya" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="España" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%83%CC%A4-b%C4%83ng-ng%C3%A0" title="Să̤-băng-ngà–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Să̤-băng-ngà" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Испани" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Espanya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–چامورویی" lang="ch" hreflang="ch" data-title="España" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="چامورویی" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%82%E1%8F%8D%E1%8F%86%E1%8F%82%E1%8F%B1" title="ᎠᏂᏍᏆᏂᏱ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏂᏍᏆᏂᏱ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–شایانی" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Spain" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="شایانی" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئیسپانیا–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیسپانیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Spagna" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spaniya" title="İspaniya–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İspaniya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0pan%C4%9Blsko" title="Španělsko–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Španělsko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Szpa%C5%84sk%C3%B4" title="Szpańskô–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Szpańskô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%87%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%97%EA%99%97" title="Їспанїꙗ–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Їспанїꙗ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Испани" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sbaen" title="Sbaen–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sbaen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Spanien" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Spain" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Spanien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–دینکایی" lang="din" hreflang="din" data-title="Spain" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="دینکایی" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spanya" title="İspanya–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İspanya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/%C5%A0pa%C5%84ska" title="Špańska–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Špańska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Sepanyol" title="Sepanyol–Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Sepanyol" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="स्पेन" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%90%DE%B0%DE%95%DE%AC%DE%87%DE%A8%DE%82%DE%B0" title="އިސްޕެއިން–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިސްޕެއިން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BD%94%E0%BD%B1%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B" title="སིཔཱེན་–دزونگخا" lang="dz" hreflang="dz" data-title="སིཔཱེན་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="دزونگخا" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–اوه‌ای" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Spain" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="اوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Ισπανία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ισπανία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Spaggna" title="Spaggna–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Spaggna" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Spain" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Hispanio" title="Hispanio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Hispanio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="España" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Hispaania" title="Hispaania–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Hispaania" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Espainia" title="Espainia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Espainia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="España" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Hispaanya" title="Hispaanya–فولانی" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Hispaanya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="فولانی" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Espanja" title="Espanja–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Espanja" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Hispaania" title="Hispaania–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Hispaania" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Spania" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Espagne" title="Espagne–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Espagne" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/%C3%88spagne" title="Èspagne–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Èspagne" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Spaanien" title="Spaanien–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Spaanien" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Spagne" title="Spagne–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Spagne" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Spanje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Sp%C3%A1inn" title="An Spáinn–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Spáinn" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spaniya" title="İspaniya–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İspaniya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E7%8F%AD%E7%89%99" title="西班牙–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="西班牙" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8spangn" title="Lèspangn–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lèspangn" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_Sp%C3%A0inn" title="An Spàinn–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An Spàinn" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="España" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="ايسپانيا–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="ايسپانيا" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ep%C3%A1%C3%B1a" title="Epáña–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Epáña" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="स्पेन" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B7%F0%90%8C%B4%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8D%80%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%BE%F0%90%8C%B0" title="𐌷𐌴𐌹𐍃𐍀𐌰𐌽𐌾𐌰–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌷𐌴𐌹𐍃𐍀𐌰𐌽𐌾𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%A8" title="સ્પેન–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સ્પેન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Epaainya" title="Epaainya–Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Epaainya" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Spaainey" title="Yn Spaainey–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Spaainey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ispaniya" title="Ispaniya–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ispaniya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%AE-p%C3%A2n-ng%C3%A0" title="Sî-pân-ngà–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sî-pân-ngà" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Kepania" title="Kepania–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kepania" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%93" title="ספרד–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="ספרד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="स्पेन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Spain" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%A0panjolska" title="Španjolska–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Španjolska" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/%C5%A0paniska" title="Španiska–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Španiska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Espay" title="Espay–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Espay" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Spanyolorsz%C3%A1g" title="Spanyolország–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Spanyolország" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իսպանիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սպանիա–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Սպանիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Espania" title="Espania–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Espania" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Sepanyol" title="Sepanyol–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Sepanyol" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Hispania" title="Hispania–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Hispania" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Spain" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Ispa%C3%B1a" title="Ispaña–اینوپیک" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Ispaña" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="اینوپیک" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Espania" title="Espania–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Espania" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%B8%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="ХӀиспани–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ХӀиспани" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Hispania" title="Hispania–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Hispania" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sp%C3%A1nn" title="Spánn–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Spánn" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Spagna" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%93%AF%E1%90%B8%E1%90%83%E1%93%90" title="ᓯᐸᐃᓐ–اینوکتیتوت" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᓯᐸᐃᓐ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="اینوکتیتوت" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9A%E3%82%A4%E3%83%B3" title="スペイン–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="スペイン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Spien" title="Spien–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Spien" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/sangu%27e" title="sangu'e–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="sangu'e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ესპანეთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ispaniya" title="Ispaniya–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ispaniya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Spenyul" title="Spenyul–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Spenyul" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%B1%D1%83%D1%85%D1%8C%D1%8D%D0%BD" title="Исбухьэн–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Исбухьэн" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C6%90s%C9%A9paa%C3%B1%C9%A9" title="Ɛsɩpaañɩ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ɛsɩpaañɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Si%CC%B1pen" title="Si̱pen–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Si̱pen" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Espania" title="Espania–کنگویی" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Espania" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="کنگویی" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Испания" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–گرینلندی" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Spania" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="گرینلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9F%81%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9F%89%E1%9E%B6%E1%9E%89" title="អេស្ប៉ាញ–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="អេស្ប៉ាញ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%87%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಸ್ಪೇನ್–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸ್ಪೇನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8A%A4%ED%8E%98%EC%9D%B8" title="스페인–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="스페인" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Эспання–کومی پرمیاک" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Эспання" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="کومی پرمیاک" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Испания" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D9%90%D8%B3%D9%BE%D9%B2%D9%86%D9%90%DB%8C%D8%A7" title="ہِسپٲنِیا–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ہِسپٲنِیا" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Spanya" title="Spanya–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Spanya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Испання–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Испання" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Spayn" title="Spayn–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Spayn" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Испания" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Hispania" title="Hispania–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Hispania" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Espanya" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Spuenien" title="Spuenien–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Spuenien" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Испания" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Espania" title="Espania–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Espania" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Spaanje" title="Spaanje–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Spaanje" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Spagna" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Spania" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Spagna" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Espania" title="Espania–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Espania" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BB%81%E0%BA%AD%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%9B%E0%BA%B2%E0%BA%8D" title="ປະເທດແອັດສະປາຍ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດແອັດສະປາຍ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ispanija" title="Ispanija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ispanija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Spaneja" title="Spaneja–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Spaneja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Sp%C4%81nija" title="Spānija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Spānija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="स्पेन" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Испания" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Espaina" title="Espaina–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Espaina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9" title="Испаний–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Испаний" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/P%C4%81niora" title="Pāniora–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Pāniora" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Шпанија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Шпанија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="സ്പെയിൻ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സ്പെയിൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Испани" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%81%EA%AF%AD%EA%AF%84%EA%AF%A6%EA%AF%9F" title="ꯁ꯭ꯄꯦꯟ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯁ꯭ꯄꯦꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="स्पेन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sepanyol" title="Sepanyol–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sepanyol" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Spanja" title="Spanja–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Spanja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Spanha" title="Spanha–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Spanha" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="စပိန်နိုင်ငံ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="စပိန်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Испания Мастор–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Испания Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایسپانیا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Spagna" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Spanien" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Spanje" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="स्पेन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="स्पेन" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Spanje" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Spania" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Spania" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Spania" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Espangne" title="Espangne–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Espangne" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Spain" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Naakaii_%C5%81ib%C3%A1h%C3%AD_Bik%C3%A9yah" title="Naakaii Łibáhí Bikéyah–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Naakaii Łibáhí Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Spain" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Espanha" title="Espanha–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Espanha" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Ispuanii" title="Ispuanii–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Ispuanii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Ispeen" title="Ispeen–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Ispeen" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%AA%E0%AD%87%E0%AC%A8" title="ସ୍ପେନ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ସ୍ପେନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Испани" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%AA%E0%A9%87%E0%A8%A8" title="ਸਪੇਨ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਪੇਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–پانگاسینانی" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Espanya" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="پانگاسینانی" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Espanya" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Spa%C3%B1a" title="Spaña–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Spaña" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Espanne" title="Espanne–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Espanne" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Schpaani" title="Schpaani–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Schpaani" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Spanien" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8" title="स्पेन–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="स्पेन" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Hiszpania" title="Hiszpania–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Hiszpania" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Spagna" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="سپین–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سپین" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Ισπανία–Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ισπανία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اسپانیا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Espanha" title="Espanha–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Espanha" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ispa%C3%B1a" title="Ispaña–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ispaña" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Spagna" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Spaniya" title="Spaniya–Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Spaniya" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Esipanye" title="Esipanye–روندیایی" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Esipanye" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="روندیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Spania" title="Spania–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Spania" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Ispania" title="Ispania–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Ispania" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Spagne" title="Spagne–Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Spagne" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Испания" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Іспанія–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Іспанія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Esipanye" title="Esipanye–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Esipanye" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D" title="स्पेन्–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="स्पेन्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Испания" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AE%E1%B1%A5%E1%B1%AF%E1%B1%AE%E1%B1%B1" title="ᱮᱥᱯᱮᱱ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱮᱥᱯᱮᱱ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Ispagna" title="Ispagna–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ispagna" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Spagna" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Spainie" title="Spainie–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Spainie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%8A%D9%86" title="اسپين–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اسپين" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Esp%C3%A1nnja" title="Espánnja–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Espánnja" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Esp%C3%A2nye" title="Espânye–سانگو" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Espânye" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="سانگو" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%A0panija" title="Španija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Španija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/%E1%B9%A2banya" title="Ṣbanya–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Ṣbanya" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%95%E1%80%B5%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%87" title="မိူင်းသပဵၼ်ႇ–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းသပဵၼ်ႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%A4%E0%B7%8A%E0%B6%A4%E0%B6%BA" title="ස්පාඤ්ඤය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ස්පාඤ්ඤය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Spain" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%A0panielsko" title="Španielsko–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Španielsko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="اسپین–Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اسپین" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C5%A0panija" title="Španija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Španija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Sepa%C2%ADnia" title="Sepania–ساموآیی" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Sepania" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="ساموآیی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Espanja" title="Espanja–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Espanja" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Speini" title="Speini–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Speini" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Isbania" title="Isbania–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Isbania" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Spanja" title="Spanja–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Spanja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Шпанија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Шпанија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Spanyorokondre" title="Spanyorokondre–زبان اسرانان" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Spanyorokondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="زبان اسرانان" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Sipeyini" title="Sipeyini–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Sipeyini" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–سوتوی جنوبی" lang="st" hreflang="st" data-title="Spain" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="سوتوی جنوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Spanien" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Spanyol" title="Spanyol–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Spanyol" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Spanien" title="Spanien–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Spanien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uhispania" title="Uhispania–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uhispania" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Szpa%C5%84ijo" title="Szpańijo–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Szpańijo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Spain" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="எசுப்பானியா–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எசுப்பானியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Spain" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="స్పెయిన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España–تتومی" lang="tet" hreflang="tet" data-title="España" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="تتومی" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Испания" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%99" title="ประเทศสเปน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศสเปน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B5%E1%8C%B3%E1%8A%9B" title="ስጳኛ–تیگرینیایی" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ስጳኛ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="تیگرینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ispani%C3%BDa" title="Ispaniýa–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ispaniýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Espanya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Ispanij%C9%99" title="Ispanijə–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Ispanijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Sipeini" title="Sipeini–تونگایی" lang="to" hreflang="to" data-title="Sipeini" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="تونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Spen" title="Spen–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Spen" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spanya" title="İspanya–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İspanya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–تاروکویی" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Spain" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="تاروکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Spaniya" title="Spaniya–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Spaniya" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Испания" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–تومبوکایی" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Spain" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="تومبوکایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–توی‌یایی" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Spain" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="توی‌یایی" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Paniora" title="Paniora–تاهیتیایی" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Paniora" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="تاهیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Испания" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئىسپانىيە–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىسپانىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Іспанія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іспанія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" title="ہسپانیہ–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ہسپانیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ispaniya" title="Ispaniya–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ispaniya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ve mw-list-item"><a href="https://ve.wikipedia.org/wiki/Spain" title="Spain–وندایی" lang="ve" hreflang="ve" data-title="Spain" data-language-autonym="Tshivenda" data-language-local-name="وندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Tshivenda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Spagna" title="Spagna–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Spagna" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Ispanii" title="Ispanii–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Ispanii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tây Ban Nha–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tây Ban Nha" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Spanje" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Spany%C3%A4n" title="Spanyän–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Spanyän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Espagne" title="Espagne–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Espagne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Espanya" title="Espanya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Espanya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Ispaa%C3%B1" title="Ispaañ–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Ispaañ" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E7%8F%AD%E7%89%99" title="西班牙–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="西班牙" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%9D%D1%83%D1%82%D1%83%D0%B3" title="Эспанмудин Нутуг–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Эспанмудин Нутуг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/ISpain" title="ISpain–خوسایی" lang="xh" hreflang="xh" data-title="ISpain" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="خوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ესპანეთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%A4%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A2" title="שפאניע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="שפאניע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Sp%C3%A9%C3%ACn" title="Spéìn–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Spéìn" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Sihbanhyaz" title="Sihbanhyaz–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Sihbanhyaz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Spanje" title="Spanje–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Spanje" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9A%E2%B4%B1%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B5%A2%E2%B4%B0" title="ⵚⴱⴰⵏⵢⴰ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵚⴱⴰⵏⵢⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E7%8F%AD%E7%89%99" title="西班牙–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="西班牙" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E7%8F%AD%E7%89%99" title="西班牙–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="西班牙" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Se-pan-g%C3%A2" title="Se-pan-gâ–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Se-pan-gâ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E7%8F%AD%E7%89%99" title="西班牙–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="西班牙" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/ISpeyini" title="ISpeyini–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="ISpeyini" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q29#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&oldid=40405131" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&id=40405131&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%25BE%25D8%25A7%25D9%2586%25DB%258C%25D8%25A7"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%25BE%25D8%25A7%25D9%2586%25DB%258C%25D8%25A7"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Espa%C3%B1a" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" hreflang="fa"><span>ویکی‌خبر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" hreflang="fa"><span>ویکی‌سفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q29" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دستگاه مختصات جغرافیایی">مختصات</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&params=40_26_N_3_42_W_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۴۰°۲۶′</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۳°۴۲′</span> غربی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۴۰٫۴۳۳°</span>شمالی <span dir="ltr">۳٫۷۰۰°</span>غربی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">40.433; -3.700</span></span></span></a></span></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35431660">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:right;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:1 1 1;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">کشور پادشاهی اسپانیا</div><br /><div style="padding-top:1; font-weight:normal;">Reino de España<br />اسپانیا</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; width:58%; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Spain.svg" class="mw-file-description" title="پرچم اسپانیا"><img alt="پرچم اسپانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/125px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/188px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/250px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پرچم اسپانیا">پرچم</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Escudo_de_Espa%C3%B1a_(mazonado).svg" class="mw-file-description" title="نشان ملی اسپانیا"><img alt="نشان ملی اسپانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/85px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png" decoding="async" width="85" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/128px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/170px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png 2x" data-file-width="910" data-file-height="911" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نشان ملی اسپانیا"> نشان ملی</a></div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="line-height:1.0em;"><b>شعار: </b>فراتر از آن</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data سرود"><div style="line-height:1.2em;"><b>سرود: </b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="سرود ملی اسپانیا">مارچا ریل</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="62" data-mwtitle="Marcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c8/Marcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg/Marcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c8/Marcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ar&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ar" label="العربية ‪(ar)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=cs&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="cs" label="čeština ‪(cs)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=da&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="da" label="dansk ‪(da)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=de&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch ‪(de)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=el&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="el" label="Ελληνικά ‪(el)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=en-ca&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en-CA" label="Canadian English ‪(en-ca)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=en-gb&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en-GB" label="British English ‪(en-gb)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=es&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="es" label="español ‪(es)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ext&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ext" label="estremeñu ‪(ext)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=fi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fi" label="suomi ‪(fi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=fr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fr" label="français ‪(fr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=hi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="hi" label="हिन्दी ‪(hi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=hu&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="hu" label="magyar ‪(hu)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=id&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="id" label="Bahasa Indonesia ‪(id)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=it&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="it" label="italiano ‪(it)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ja&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ja" label="日本語 ‪(ja)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ms&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu ‪(ms)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=nl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="nl" label="Nederlands ‪(nl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=pl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pl" label="polski ‪(pl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=pt-br&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt-BR" label="português do Brasil ‪(pt-br)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=pt&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português ‪(pt)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ro&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ro" label="română ‪(ro)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ru&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ru" label="русский ‪(ru)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=sk&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="sk" label="slovenčina ‪(sk)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=sl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="sl" label="slovenščina ‪(sl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ta&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ta" label="தமிழ் ‪(ta)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=tr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe ‪(tr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ug-arab&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ug-Arab" label="ئۇيغۇرچە ‪(ug-arab)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=ur&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ur" label="اردو ‪(ur)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=vi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="vi" label="Tiếng Việt ‪(vi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AMarcha_Real-Royal_March_by_US_Navy_Band.ogg&lang=zh&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh" label="中文 ‪(zh)‬" data-dir="ltr" /></audio></span><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:EU-Spain.svg" class="mw-file-description" title="موقعیت اسپانیا"><img alt="موقعیت اسپانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/250px-EU-Spain.svg.png" decoding="async" width="250" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/375px-EU-Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/500px-EU-Spain.svg.png 2x" data-file-width="2045" data-file-height="1720" /></a></span><div style="position:relative;top:0.3em;">اسپانیا (سبز)<br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> (سبز کم رنگ)<br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> (خاکستری تیره)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">پایتخت<br /><div style="font-weight:normal">و بزرگترین شهر</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a><br /><small><span style="white-space:nowrap;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&params=52_31_N_13_24_E_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۵۲°۳۱′</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۱۳°۲۴′</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۵۲٫۵۱۷°</span>شمالی <span dir="ltr">۱۳٫۴۰۰°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">52.517; 13.400</span></span></span></a></span></span></small></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان(های) رسمی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">حکومت</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="پادشاهی مشروطه">پادشاهی مشروطه</a></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی اسپانیا">پادشاه</a><br />• <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نخست‌وزیر اسپانیا">نخست‌وزیر</a><br /> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%87_%D8%B4%D8%B4%D9%85_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" class="mw-redirect" title="فلیپه ششم (اسپانیا)">فیلیپه ششم</a><br /><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%B2" title="پدرو سانچز">پدرو سانچز</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">بنیان‌گذاری</th><td class="infobox-data">۱۴۶۹<br />۱۵۱۶<br />۱۷۱۶<br />۱۸۱۲</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">مساحت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۵۰۵٬۹۹۰ کیلومتر مربع (۱۹۵٬۳۶۰ مایل مربع) (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">۵۱ام</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• آبها (٪)</div></th><td class="infobox-data">۱٫۰۴</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">جمعیت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرشماری </div></th><td class="infobox-data">۴۶٬۷۵۲٬۰۰۰</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• تراکم</div></th><td class="infobox-data">۹۲ بر کیلومتر مربع (۲۳۸٫۳ بر مایل مربع) (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه تراکم جمعیت">۱۱۲ام</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> (GDP) <span style="font-weight:normal;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="برابری قدرت خرید">برابری قدرت خرید</a> (PPP)</span></th><td class="infobox-data">برآورد ۲۰۲۰ </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۲٫۰۸۱ تریلیون <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دلار">دلار</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی">۱۲ام</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرانه</div></th><td class="infobox-data">۳۸٬۵۹۱ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دلار">دلار</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF)" title="فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید)">۳۶ام</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاخص توسعه انسانی">شاخص توسعه انسانی</a> <span style="font-weight:normal;">(۲۰۲۰)</span></th><td class="infobox-data">۰٫۹۰۴<br /><span style="white-space:nowrap;"></span><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی">۲۵ام</a>(<span style="color:#009900;">خیلی بالا</span>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">واحد پول</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a> (€)<sup>۱</sup> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B4%DB%B2%DB%B1%DB%B7" title="ایزو ۴۲۱۷">EUR</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">منطقه زمانی</th><td class="infobox-data">CET</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• تابستان (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ساعت تابستانی">ساعت تابستانی</a>)</div></th><td class="infobox-data">CEST</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81" class="mw-redirect" title="جهت رانندگی در کشورهای مختلف">جهت رانندگی</a></th><td class="infobox-data">راست رتبه جمعیت = ۳۰ام</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیش‌شماره تلفنی">پیش‌شماره تلفنی</a></th><td class="infobox-data">۳۴+</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B3%DB%B1%DB%B6%DB%B6" title="ایزو ۳۱۶۶">کد ایزو ۳۱۶۶</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/ISO_3166-2:ES" title="ISO 3166-2:ES">ES</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AF_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دامنه سطح‌بالای کد کشوری">دامنه سطح‌بالا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/.es" title=".es">‎.es‏</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="text-align:right;margin-right:auto; margin-right:auto;"><sup>۱</sup> تا پیش از سال ۲۰۰۲: <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="پزوتا">پزوتا</a></div></td></tr></tbody></table> <p><b>اِسپانیا</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a>: <span lang="es" dir="ltr">España</span>) با نام رسمی <b>پادشاهی اسپانیا</b> (<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان گالیسی">گالیسی</a>: <span title="گالیسی-language text"><i lang="gl" dir="ltr">Reino de España</i></span>; <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">باسکی</a>: <span title="باسکی-language text"><i lang="eu" dir="ltr">Espainiako Erresuma</i></span>; <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان اکسیتان">اکسیتان</a>: <span title="اکسیتان (پس از ۱۵۰۰)-language text"><i lang="oc" dir="ltr">Reialme d'Espanha</i></span>; <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان کاتالونیایی">کاتالونیایی</a>: <span title="کاتالان-language text"><i lang="ca" dir="ltr">Regne d'Espanya</i></span>) <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشور فراقاره‌ای">کشور فراقاره‌ای</a> در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="شبه‌جزیره ایبری">شبه‌جزیره ایبری</a> واقع در <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="غرب اروپا">اروپای غربی</a> و عضو <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> است. سرزمین اصلی اسپانیا از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8" title="جنوب">جنوب</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="شرق">شرق</a> با <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دریای مدیترانه">دریای مدیترانه</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%AC%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="تنگه جبل‌الطارق">تنگه جبل‌الطارق</a>، از <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84" title="شمال">شمال</a> و شمال شرق با <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="خلیج بیسکای">خلیج بیسکی</a> و از <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="غرب">غرب</a> و شمال غرب با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اقیانوس اطلس</a> هم‌مرز است. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2" title="مرز">مرز</a> اسپانیا با پرتغال «به طول ۱٬۲۱۴ کیلومتر» طولانی‌ترین مرز یکپارچه در اتحادیه اروپا است. </p><p><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان رسمی</a> مردم اسپانیا، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a> است. اسپانیایی، زبان ۴۸۳ میلیون نفر نیز شناخته می‌شود و تعداد کل سخنوران این زبان به ۵۷۰ میلیون نفر می‌رسد.<sup id="cite_ref-viva18_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-viva18-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قلمروی اسپانیا افزون بر سرزمین اصلی شامل <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر بالئاری">جزایر بالئاری</a> در دریای مدیترانه، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a> در سواحل آفریقایی اقیانوس اطلس، دو <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">شهر خودمختار</a> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="سیاه">سئوتا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a> در <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a>، هم‌مرز با کشور <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و چندین , جزیره مسکونی و غیرمسکونی دیگر از جمله <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جزیره آلبوران">آلبوران</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزایر چافاریناس (صفحه وجود ندارد)">چافاریناس</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D9%87%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزایر آلهوسماس (صفحه وجود ندارد)">آلوزماس</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%84%D8%B2_%D8%AF_%D9%84%D8%A7_%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ولز د لا گومرا (صفحه وجود ندارد)">ولز د لا گومرا</a> است. با مساحت ۵۰۵٬۹۹۰ کیلومتر مربع، اسپانیا کمی بزرگ‌تر از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a> و از لحاظ بزرگی دومین کشور بزرگ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="اروپای غربی">اروپای غربی</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">پنجمین</a> کشور بزرگ اروپاست. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%85%D9%86%D8%AF" title="انسان خردمند">انسان خردمند</a> نخستین بار در حدود ۳۵٬۰۰۰ سال پیش قدم به شبه‌جزیره ایبریا گذاشت. در حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد، این منطقه تحت فرمان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">حکومت روم</a> قرار گرفت و هیسپانیا نامیده می‌شد. هیسپانیا در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> توسط قبایل <a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ژرمن‌ها">ژرمن</a> و پس از آن توسط <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="موروها">موروها</a> تصرف شد. در قرن پانزدهم پس از ازدواج‌های بین حکومتی <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="فرمانروایان کاتولیک">فرمانروایان کاتولیک</a> و اتحاد این حکومت‌ها و همچنین <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="بازپس‌گیری اندلس">سقوط کامل آندلس</a> و بازپس‌گیری آن از دست <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="موروها">موروهای مسلمان</a>، در سال ۱۴۹۲ اسپانیا به شکل کشوری یکپارچه پدیدار شد. در اوایل <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="دوره مدرن">دوران جدید</a>، اسپانیا به یک <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری اسپانیا">امپراتوری</a> پر قدرت جهانی تبدیل شد و اسپانیایی‌ها به عنوان یکی از نخستین فاتحان <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="بر جدید">دنیای جدید</a> به قاره آمریکا وارد و در آن‌جا ساکن شدند. بیش از پانصد میلیون نفر اسپانیایی‌زبانِ ساکن در آمریکا، میراثی است که اسپانیایی‌ها در این قاره بر جای گذاشتند. </p><p>اسپانیای امروزی کشوری <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="دموکراتیک">دموکراتیک</a> و دارای حکومتی پارلمانی تحت قانون اساسی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="پادشاهی">پادشاهی</a> است. اسپانیا یک <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%87" title="کشورهای توسعه‌یافته">کشور توسعه‌یافته</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی">پانزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا</a> از نظر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> می‌باشد. این کشور همچنین دارای سطح بالای استاندارد زندگی است. اسپانیا در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سازمان تجارت جهانی">سازمان تجارت جهانی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان همکاری و توسعه اقتصادی">سازمان همکاری اقتصادی و توسعه</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> عضو است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85"></span>نام</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: نام"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ریشهٔ نام رومی <i>هیسپانیا</i>، که نام کنونی <i>اسپانیا</i> از این واژه گرفته شده، نامشخص است. <i>هیسپانیا</i> شاید از گویش شاعرانه واژه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">زبان یونانی</a> <i>هیسپریا</i> گرفته شده باشد که به معنای «سرزمین غرب» یا «سرزمین غروب خورشید» است.<sup id="cite_ref-anthon_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-anthon-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هیسپانیا ممکن است از واژه پونیکی <i>ای-شپانیا</i> به معنای «جزیره خرگوش‌ها»، «سرزمین خرگوش‌ها» یا «لبه»، که به یاد آورنده موقعیت اسپانیا در لبه اروپا می‌باشد، گرفته شده باشد؛ سکه‌های کشف شده در اسپانیا از دوره <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%A6%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پوبلیوس آئلیوس ترایانوس هادریانوس">هادریان</a> نیز تصویر زنی همراه یک خرگوش را نشان می‌دهد.<sup id="cite_ref-burke_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-burke-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به گفته برخی هیسپانیا از واژه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">باسکی</a> <i>ازپانا</i> به معنای «لبه» یا «مرز» گرفته شده است که موقعیت جغرافیایی اسپانیا را در لبه یا مرز قاره اروپا متذکر می‌شود.<sup id="cite_ref-anthon_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-anthon-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پژوهشگر و تاریخ‌نگار دوره <a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a> آنتونیو دی نبریخا معتقد است <i>هیسپانیا</i> از واژه ایبریایی <i>هیسپالیس</i> به معنای «شهر دنیای باختری» گفته شده است. خسوس لوییز کونخیلوس معتقد است نام اسپانیا از واژه <i>اسپن</i> که از <i>اسپای</i> که واژه‌ای است به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="زبان فنیقی">زبان فنیقی</a> به معنای «ذوب و شکل‌دهی فلز» گرفته شده است و «ای-سپن-یا» نیز به معنای «سرزمین ذوب و شکل‌دهی فلزات» است.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تاریخ اسپانیا">تاریخ اسپانیا</a></div> <p>قدیمی‌ترین ساکنان شبه‌جزیره ایبریا، تشکیل‌دهندگان تمدن‌های ایبری، باسکی و سلتی بوده‌اند. در حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد این منطقه تحت فرمان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="جمهوری روم">جمهوری روم</a> قرار گرفت و در اوایل قرون وسطی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویزیگوت‌ها">ویزیگوت‌ها</a>، ایبریا را تصرف کردند. پس از ویزیگوت‌ها، ایبریا توسط سپاهیان <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C" title="خلافت اموی">خلافت اموی</a> <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="فتح اندلس">فتح شد</a>. حکمرانی <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="موروها">موروهای</a> مسلمان از ۷۱۱ تا ۱۴۹۲ به طول انجامید. پس از آن حکومت‌های کوچک مسیحی به تدریج و طی چند قرن زمام امور را در ایبریا به دست گرفتند. آخرین بقایای مورها در همان سالی که <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8" class="mw-redirect" title="کریستوف کلمب">کریستوف کلمب</a> به قاره آمریکا رسید، سقوط کردند. امپراتوری جهانی اسپانیا با تبدیل این کشور به قدرتمندترین کشور اروپا و ابرقدرت جهان آغاز شد و برای یک و نیم قرن ادامه یافت. </p><p>جنگ‌های پی در پی و ادامه‌دار و وجود مشکلات فراوان در نهایت باعث زوال و اضمحلال امپراتوری شد. حمله ناپلئون به اسپانیا منجر به هرج‌ومرج شد و جنبش‌های استقلال‌طلب و جدایی‌خواه را که در سراسر امپراتوری پراکنده بودند، بیدار کرد و باعث بی‌ثباتی سیاسی شد. پیش از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جنگ داخلی اسپانیا">جنگ داخلی ویرانگر اسپانیا</a> به وقوع پیوست و پس از آن کشور تحت فرمان حکومتی استبدادی <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="ژنرال فرانکو">ژنرال فرانکو</a> قرار گرفت. در نهایت دموکراسی در قالب <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="پادشاهی مشروطه">پادشاهی مشروطه</a> حاکم شد. بعدها اسپانیا به اتحادیه اروپا پیوست و دوره رنسانس فرهنگی و رشد باثبات اقتصادی را تجربه کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زمان_پیش_از_تاریخ"><span id=".D8.B2.D9.85.D8.A7.D9.86_.D9.BE.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D8.B2_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>زمان پیش از تاریخ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: زمان پیش از تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tesoro_de_Villena.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tesoro_de_Villena.jpg/220px-Tesoro_de_Villena.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tesoro_de_Villena.jpg/330px-Tesoro_de_Villena.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tesoro_de_Villena.jpg/440px-Tesoro_de_Villena.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="332" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="گنجینه ویلنا (صفحه وجود ندارد)">گنجینه ویلنا</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ال آرگار (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ آرگاری</a>) یکی از بزرگ‌ترین اندوخته‌های باستانی <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7" title="طلا">طلا</a> مربوط به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> در اروپا</figcaption></figure> <p>پژوهش‌های باستان‌شناسی در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%A6%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="کوه‌های آتاپوئرکا">کوه‌های آتاپوئرکا</a> نشان می‌دهد که شبه‌جزیره ایبریا ۱٫۲ میلیون سال پیش محل زندگی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انسان‌سانان">انسان‌سانان</a> بوده است.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ۳۵٬۰۰۰ سال پیش، انسان نخستین‌بار از شمال به این سرزمین قدم نهاد.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شناخته‌شده‌ترین اثر این انسان‌های پیش از تاریخ نقاشی‌های معروف <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="غار آلتامیرا">غار آلتامیرا</a> در منطقه کانتاباریا در شمال ایبریا است که در حدود ۳۵٬۶۰۰ تا ۱۳٬۵۰۰ سال پیش از میلاد توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="انسان کرومانیون">انسان‌های کرومانیون</a> یا شاید <a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="نئاندرتال">نئاندرتالها</a> کشیده شده‌اند.<sup id="cite_ref-Science2012_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Science2012-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از شواهد باستان‌شناسی و ژنتیکی بر می‌آید که ایبریا پناهگاهی برای ساکنان شمال پس از آخرین <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DB%8C%D8%AE%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="عصر یخبندان">عصر یخبندان</a> بوده است. </p><p>ساکنان تاریخی ایبریا، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ایبریایی‌ها">ایبریایی‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سلت‌ها">سلت‌ها</a> بودند. ایبریایی‌ها در کرانه‌های مدیترانه از شمال شرق تا جنوب شرق ساکن بودند. سلت‌ها در کرانه‌های اطلس از شمال غرب تا جنوب غرب و در شمال و مرکز (سلتیبریان‌ها) شبه‌جزیره زندگی می‌کردند. <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9" title="باسک">باسکی‌ها</a> نیز مناطق غربی کوه‌های پیرنه را اشغال کردند. </p><p>در جنوب ایبریا شهری نیمه افسانه‌ای به نام تارتسوس پدیدار شد (۱۱۰۰ سال پیش از میلاد) که طبق نگاشته‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86" title="استرابون">استرابون</a> و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%84_%D8%BA%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="غزل غزل‌های سلیمان">کتاب سلیمان</a> تجارتِ وسایل ساخته شده از طلا و نقره را با <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فنیقی‌ها">فنیقی‌ها</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="یونانی‌ها">یونانی‌ها</a> انجام می‌داده است. بین سال‌های ۸۰۰ تا ۳۰۰ پیش از میلاد فنیقی‌ها و یونانیان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استعمار دوره باستان">تجارتخانه‌هایی</a> را در طول سواحل مدیترانه ایجاد کردند. <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%98" title="کارتاژ">کارتاژها</a> نیز مدت کوتاهی کنترل بیشتر کناره‌ها مدیترانه‌ای ایبریا را در دست گرفتند تا این که در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="جنگ‌های پونیک">جنگ‌های پونیک</a> از <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">رومی‌ها</a> شکست خوردند.<sup id="cite_ref-country_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-country-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="امپراتوری_روم_و_پادشاهی_گوتیک"><span id=".D8.A7.D9.85.D9.BE.D8.B1.D8.A7.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.B1.D9.88.D9.85_.D9.88_.D9.BE.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.A7.D9.87.DB.8C_.DA.AF.D9.88.D8.AA.DB.8C.DA.A9"></span>امپراتوری روم و پادشاهی گوتیک</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: امپراتوری روم و پادشاهی گوتیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:AcueductoSegovia_edit1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/AcueductoSegovia_edit1.jpg/220px-AcueductoSegovia_edit1.jpg" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/AcueductoSegovia_edit1.jpg/330px-AcueductoSegovia_edit1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/AcueductoSegovia_edit1.jpg/440px-AcueductoSegovia_edit1.jpg 2x" data-file-width="1746" data-file-height="1324" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%B1_%D8%B3%DA%AF%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="آب‌گذر سگوبیا">آب‌گذر سگوبیا</a> مربوط به دوره روم.</figcaption></figure><p> در طی دومین جنگ پونیک، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a> کلنی‌های تجاری <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="کارتاژی">کارتاژی‌ها</a> را در کرانه‌های مدیترانه میان سال‌های ۲۱۰ تا ۲۰۵ پیش از میلاد تصرف کرد. اشغال کامل ایبریا دو قرن به درازا انجامید و رومی‌ها به مدت شش سده مهار این شبه‌جزیره را در دست داشتند. </p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tesoro_de_Guarrazar_(M.A.N._Madrid)_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg/100px-Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg" decoding="async" width="100" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg/150px-Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg/200px-Tesoro_de_Guarrazar_%28M.A.N._Madrid%29_01.jpg 2x" data-file-width="581" data-file-height="1880" /></a><figcaption>تاج یکی از پادشاهان گوتیک (۶۵۳–۶۷۲)</figcaption></figure><p> استیلای روم با زبان، قانون و جاده رومی تکمیل شد.<sup id="cite_ref-hispania_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-hispania-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فرهنگ باشندگان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلتی">سلتی</a> و ایبریایی رفته‌رفته رومی شد. رهبران محلی در طبقه اشرافی روم پذیرفته شدند.<sup id="cite_ref-country_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-country-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هیسپانیا نقش یک انبار غله و غذا را برای بازار روم ایفا می‌کرد و لنگرگاه‌های آن محل صادرات <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7" title="طلا">طلا</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D9%85" title="پشم">پشم</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="روغن زیتون">روغن زیتون</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="شراب">شراب</a> بود. <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="کشاورزی">کشاورزی</a> با ابداع طرح‌های <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آبیاری">آبیاری</a> جدید گسترش یافت به‌طوری که حتی برخی از آن‌ها امروزه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%A6%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پوبلیوس آئلیوس ترایانوس هادریانوس">هادریانوس</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%D8%A7%D9%86" title="تراژان">تراژان</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="تئودئوس اول">تئودئوس اول</a> از امپراتورهای روم، زاده هیسپانیا بودند و همچنین <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="سنکای جوان">سنکا</a>، فیلسوف بزرگ پیش از میلاد، اهل این منطقه بود.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> در سده نخست پس از میلاد وارد این سرزمین شد و در سده دوم فراگیر شد.<sup id="cite_ref-country_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-country-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بیشتر بنیان‌های زبانی و مذهبی و قوانین اسپانیای امروزی ریشه در این دوره دارد.<sup id="cite_ref-hispania_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-hispania-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اضمحلال فرمان‌رانی امپراتوری روم در هیسپانیا از سال ۴۰۹ آغاز شد. هنگامی که <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سوئبی‌ها">سوئبی‌های</a> <a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ژرمن‌ها">ژرمن</a>، و <a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="وندال‌ها">وندال‌ها</a> به همراه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="الانان">الان‌های</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرمتی">سرمتی</a> از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="راین (رود)">رود راین</a> گذشتند و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="سرزمین گل">سرزمین گل</a> را غارت کردند و مردم آنجا را به ایبریا راندند. سوئبی‌ها کشوری را در شمال ایبریا جایی که امروزه <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a> و شمال <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> را فرا می‌گیرد، بنیان نهادند. با سقوط رومی‌ها بنیان‌های اقتصادی و اجتماعی نیز سقوط کرد و ویران شد؛ اما حکومت‌های جایگزین، بسیاری از قوانین و رسوم امپراتوری پیشین را حفظ کردند، مانند مسیحیت. </p><p>گروه‌هایی از قبایل وندال به نام هاسدینگی نیز حکومتی را در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a> بنیان نهادند. دیگر قبیله وندال به نام اسلینگی نیز منطقه‌ای در جنوب را اشغال کردند که تاکنون نام آن‌ها یعنی <i>واندالوسیا</i> یا واژه امروزی آن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="اندلس">اندلس</a> بر آن مانده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایبریای_اسلامی"><span id=".D8.A7.DB.8C.D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.DB.8C"></span>ایبریای اسلامی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: ایبریای اسلامی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:right;background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:242px;max-width:242px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:180px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_(Museo_del_Prado).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg/238px-El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg" decoding="async" width="238" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg/357px-El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg/476px-El_rey_Don_Rodrigo_arengando_a_sus_tropas_en_la_batalla_de_Guadalete_%28Museo_del_Prado%29.jpg 2x" data-file-width="2805" data-file-height="2129" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="فتح اندلس">فتح اندلس</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:171px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Abd_ar-Rahman_I.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Abd_ar-Rahman_I.jpg/238px-Abd_ar-Rahman_I.jpg" decoding="async" width="238" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Abd_ar-Rahman_I.jpg/357px-Abd_ar-Rahman_I.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Abd_ar-Rahman_I.jpg/476px-Abd_ar-Rahman_I.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="921" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84" class="mw-redirect" title="عبدالرحمن داخل">عبدالرحمن داخل</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:157px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/238px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg" decoding="async" width="238" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/357px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/476px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg 2x" data-file-width="3762" data-file-height="2486" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%82%D8%B1%D8%B7%D8%A8%D9%87" class="mw-redirect" title="مسجد قرطبه">مسجد قرطبه</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:162px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes,_Granada,_1500.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg/238px-The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg" decoding="async" width="238" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg/357px-The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg/476px-The_Moorish_Proselytes_of_Archbishop_Ximenes%2C_Granada%2C_1500.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="546" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="گرویدن اجباری مسلمانان در اسپانیا">گرویدن اجباری مسلمانان در اسپانیا</a></div></div></div></div></div><p>در سدهٔ هشتم میلادی تقریباً همه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شبه جزیره ایبری">شبه‌جزیره ایبری</a> توسط <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="موروها">موروهای</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> که از شمال آفریقا آمده بودند، فتح شد. (۷۱۱–۷۱۸) این فتوحات بخشی از کشورگشایی‌های <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خلافت امویان">خلیفه اموی</a> بود. تنها بخش کوچکی در نواحی کوهستانی شمال غرب شبه‌جزیره در برابر هجوم مسلمانان دست به مقاومت زد. </p><p>طبق قوانین اسلامی، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مسیحیان">مسیحیان</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="قوم یهود">یهودیان</a> به عنوان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B0%D9%85%D9%87" title="اهل ذمه">اقلیت مذهبی</a> شناخته شدند و به مسیحیان و یهودیان اجازه داده شد تا به عنوان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="اهل کتاب">اهل کتاب</a> رسوم دینی خود بپردازند اما آن‌ها باید مالیات ویژه‌ای را می‌پرداختند و نسبت به مسلمانان از حقوق اجتماعی پایینتری برخوردار بودند.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گرایش به اسلام کم‌کم‌رو به فزونی گذاشت. اعتقاد بر این است که تا پایان قرن دهم مولدون‌ها (مسلمانان ایبریایی) بیشتر جمعیت این شبه‌جزیره را تشکیل می‌دادند.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-chap2_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-chap2-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جامعه اسلامی در شبه‌جزیره ایبری خود متنوع و دچار تنش‌های اجتماعی بود. <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="قوم بربر">بربرهای</a> اهل شمال آفریقا که هسته اصلی ارتش خلیفه در اندلس را تشکیل می‌دادند، با رهبران عرب در <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a> به مشکل برخوردند و به ستیز و منازعه پرداختند. با گذشت زمان جوامع <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="موروها">موروی</a> مسلمان در مناطق مختلف به ویژه در دره رودخانه <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="گوادالکیویر">گوادالکیویر</a> (وادی‌الکبیر)، دشت‌های ساحلی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">والنسیا</a>، دره <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="ایبرو">رودخانه ایبرو</a> و مناطق کوهستانی <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="گرانادا">گرانادا</a> بر پا شدند.<sup id="cite_ref-chap2_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-chap2-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="کوردوبا (اسپانیا)">کوردوبا</a>، پایتخت <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87" title="خلیفه">خلیفه</a>، بزرگ‌ترین و ثروتمندترین شهر اروپای غربی بود. بازرگانی و فرهنگ مدیترانه‌ای شکوفا شد. مسلمانان یک سنت فکری غنی را از خاورمیانه و شمال آفریقا وارد کردند. دانشمندان و پژوهشگران مسلمان و یهودی نقش مهمی در احیا و گسترش آموزش <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرهنگ یونانی (صفحه وجود ندارد)">کلاسیک یونانی</a> در اروپای غربی ایفا کردند. فرهنگ رومی شبه‌جزیره ایبری با فرهنگ اسلامی و یهودی درآمیخت و فرهنگ ممتازی را در منطقه ایجاد کرد.<sup id="cite_ref-chap2_17-2" class="reference"><a href="#cite_note-chap2-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بیرون شهرها بیشتر جمعیت را در خود جای داده بود. نظام زمینداری رومی در دوران اسلامی تقریباً دست نخورده باقی ماند. </p><p>در قرن یازدهم، تشکیل امارت‌های جداگانه ملوک‌الطوایفی رقیب در بین مسلمانان به دولت‌های کوچک مسیحی اجازه داد تا قلمرو خود را گسترش دهند.<sup id="cite_ref-chap2_17-3" class="reference"><a href="#cite_note-chap2-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با ورود فرقه‌های اسلامی <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="موحدون">موحدون</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مرابطان">مرابطان</a> از شمال آفریقا و وضع قوانین سختگیرانه اسلامی، یکپارچگی به جامعه مسلمانان بازگشت. اتحاد دوباره کشور اسلامی تا حدود یک قرن پابرجا ماند. </p><p>در سال ۱۴۶۹ م. دو مملکت مسیحی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی کاستیا">پادشاهی کاستیا</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="پادشاهی آراگون">پادشاهی آراگون</a> با وصلت <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="فرمانروایان کاتولیک">فرمانروایان کاتولیک</a> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="ایزابلای یکم کاستیا">ایزابلای یکم کاستیا</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="فرناندوی دوم، پادشاه آراگون">فرناندوی دوم، پادشاه آراگون</a> متحد شدند. گسترش دامنه‌های تحت سلطه مسیحیان با تکمیل تصرف <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a> توسط کاستیا در سال ۱۴۷۸ م. ادامه یافت، و بعد از آن نیز با امضای <i>کاپیتولاسیون تحویل گرانادا</i> در ۱۴۹۲ م. توسط ملک <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوعبدالله محمد دوازدهم (صفحه وجود ندارد)">ابوعبدالله محمد دوازدهم</a>، که طبق آن پادشاهان کاتولیک ایزابلا و فردیناند موظف به رعایت ساکنان گرانادا به حفظ دینشان شدند. با تحویل گرانادا آخرین هسته سلطه اسلامی در شبه‌جزیرهٔ ایبری پس از ۷۸۱ سال از میان رفت. در همان سال، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%81_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8" title="کریستف کلمب">کریستف کلمب</a> با سرمایه‌گذاری ملکه ایزابلا کاشف <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="جهان نو">جهان نو</a> شد و باز در همان سال، فرمانروایان کاتولیک، به ساکنان یهودی دستور به ترک مذهب و گرایش به مسیحیت یا اخراجشان از اسپانیا بعد از حضور دو هزار ساله‌شان دادند. مدتی پس از اخراج یهودیان، مسلمانان نیز مجبور به ترک مذهب یا خروج از اسپانیا شدند. برای تعقیب انحرافات از مذهب کاتولیک و تقیهٔ یهودیان و مسلمانان، ملکه ایزابلا از سال ۱۴۸۰ م. <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تفتیش عقاید اسپانیایی">دادگاه انگیزیسیون</a> را تأسیس کرده بود. روند تمرکز قدرت در شبه‌جزیره با تصرف <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ناوارا">ناوارا</a> توسط شاه فرنادو در سال ۱۵۱۲ ادامه یافت، که این امر باعث شکل‌گیری مرزهای اصلی اسپانیای کنونی شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="امپراتوری_اسپانیا"><span id=".D8.A7.D9.85.D9.BE.D8.B1.D8.A7.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>امپراتوری اسپانیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: امپراتوری اسپانیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:242px;max-width:242px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:130px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdinand_of_Aragon,_Isabella_of_Castile.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg/238px-Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg" decoding="async" width="238" height="131" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg/357px-Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg/476px-Ferdinand_of_Aragon%2C_Isabella_of_Castile.jpg 2x" data-file-width="1540" data-file-height="847" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="فرمانروایان کاتولیک">فرمانروایان کاتولیک</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:152px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Christopher_Columbus3.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Christopher_Columbus3.jpg/238px-Christopher_Columbus3.jpg" decoding="async" width="238" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Christopher_Columbus3.jpg/357px-Christopher_Columbus3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Christopher_Columbus3.jpg/476px-Christopher_Columbus3.jpg 2x" data-file-width="8208" data-file-height="5261" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8" class="mw-redirect" title="کریستوف کلمب">کریستوف کلمب</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage" style="height:134px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spanish_World_Empire.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Spanish_World_Empire.png/238px-Spanish_World_Empire.png" decoding="async" width="238" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Spanish_World_Empire.png/357px-Spanish_World_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Spanish_World_Empire.png/476px-Spanish_World_Empire.png 2x" data-file-width="15967" data-file-height="9052" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">نقشه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری اسپانیا">امپراتوری اسپانیا</a></div></div></div></div></div><p>اتحاد دو <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="پادشاهی آراگون">پادشاهی آراگون</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی کاستیا">کاستیا</a> به واسطه ازدواج ملکه کاستیا و پادشاه آراگون پایه‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری اسپانیا">امپراتوری اسپانیا</a> و اسپانیای امروزی را استوار کرد؛ گرچه هر یک از ممالک پادشاهی به عنوان یک کشور جداگانه با سیاست، قانون، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AC" title="پول رایج">واحد پول</a> و زبان جداگانه باقی ماند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اسپانیا در سده شانزدهم و بیشتر سده هفدهم قدرت برتر اروپا بود. این موقعیت با ثروت حاصل از بازرگانی و مستعمرات تقویت شد. قدرت و شکوه امپراتوری در دوره دو تن از پادشاهان <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="دودمان هابسبورگ">دودمان هابسبورگ</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85%D8%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="کارل پنجم، امپراتور مقدس روم">کارلوس یکم</a> (بین ۱۵۱۶ تا ۱۵۵۶ میلادی) و <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فلیپه دوم">فلیپه دوم</a> (بین ۱۵۵۶ تا ۱۵۹۸ میلادی)، به اوج خود رسید. در این دوره حوادث مهم تاریخی همچون <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جنگ‌های ایتالیا">جنگ‌های ایتالیا</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورش کاستیا (صفحه وجود ندارد)">شورش اهالی کاستیا علیه کارلوس یکم</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="انقلاب هلند (صفحه وجود ندارد)">انقلاب هلند</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورش مورها در گرانادا (صفحه وجود ندارد)">شورش مورها در گرانادا</a>، جنگ با <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="جنگ‌های عثمانی و هابسبورگ">امپراتوری عثمانی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ اسپانیا و انگلستان (صفحه وجود ندارد)">جنگ با انگلستان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="فرانسه در آغاز دوره مدرن">جنگ با فرانسه</a> به وقوع پیوست.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>امپراتوری اسپانیا با تصرف بخش بزرگی از <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="قاره آمریکا">قاره آمریکا</a>، جزایر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a>، مناطقی از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a>، شهرهایی در <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a> و همچنین بخش‌هایی که امروزه فرانسه، آلمان، بلژیک، لوکزامبورگ و هلند را تشکیل می‌دهد، بسیار بزرگ شد. اسپانیا نخستین امپراتوری بود که به «<a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%B2_%D8%BA%D8%B1%D9%88%D8%A8_%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="امپراتوری‌ای که خورشید در آن هرگز غروب نمی‌کند">امپراتوری بی‌غروب</a>» ملقب شد. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spanish_Galleon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Spanish_Galleon.jpg/170px-Spanish_Galleon.jpg" decoding="async" width="170" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Spanish_Galleon.jpg/255px-Spanish_Galleon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/Spanish_Galleon.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="412" /></a><figcaption>یک کشتی بادبانی اسپانیایی در سده هفدهم</figcaption></figure> <p>سده‌های شانزدهم و هفدهم <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="عصر کاوش">عصر کاوش</a> بود. سفرهای اکتشافی دریایی و زمینی <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیرهای بازرگانی (صفحه وجود ندارد)">مسیرهای بازرگانی</a> جدیدی را بین اقیانوس‌ها گشود و دوره <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="استعمار">استعمار</a> اروپایی‌ها را آغاز کرد. کاشفان اسپانیایی در کنار <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="فلزات گران‌بها">فلزات گران‌بها</a>، ادویه، لوازم تجملی و محصولات جدید کشاورزی، دانش و اطلاعات ارزشمندی را از دنیاهای جدید به همراه خود می‌آوردند و نقش محوری در افزایش دانش اروپایی‌ها از جهان ایفا کردند.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از شکوفایی فرهنگی آن دوره امروزه با عنوان <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="عصر طلایی اسپانیا">عصر طلایی اسپانیا</a> یاد می‌شود. اوج‌گیری <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انسان‌گرایی">انسان‌گرایی</a>، اصلاح‌طلبی پروتستانی و اکتشاف‌های جدید جغرافیایی منجر به شکل‌گیری جنبش بانفوذ روشن‌فکری به نام <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="مکتب سالامانکا">مکتب سالامانکا</a> شد. </p><p>در اواخر سده شانزدهم و نیمه نخست سده هفدهم، اسپانیا با چالش‌های سختی از همه جوانب روبرو بود. <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="دزدان دریایی بربر">دزدان دریایی بربر</a> زیر سایه امپراتوری در حال اوج‌گیری عثمانی، جریان عادی زندگی را در بسیاری از مناطق ساحلی اسپانیا مختل می‌کردند و این به منزله احیای خطر <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فتوحات مسلمانان">حمله مسلمانان</a> بود.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این جریانات در حالی به وقوع می‌پیوست که اسپانیا اغلب در حال جنگ با فرانسه بود. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات پروتستانی">جنبش اصلاحات پروتستانی</a> و تفرقه در کلیسای کاتولیک کشور و امپراتوری را هر چه بیشتر در باتلاق جنگ‌های مذهبی فرو برد و در نتیجه امپراتوری مجبور بود تا نظامی‌گری را در سراسر اروپا و مدیترانه گسترش دهد.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سده شانزدهم و زمانی که امپراتوری در اوج قدرت بود، <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="افسانه سیاه (صفحه وجود ندارد)">افسانه سیاه</a> یا تبلیغات ضد اسپانیایی توسط مبلغانی از قدرت‌های رقیب اروپایی به خصوص <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="پروتستانیسم">پروتستان</a> رواج یافت. مبلغان ضد وضعیت اخلاقی امپراتوری و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="مردم اسپانیا">اسپانیایی‌ها</a> تبلیغ می‌کردند. تبلیغات آن‌ها در مورد میزان <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تفتیش عقاید اسپانیایی">تفتیش عقاید</a> و همچنین چگونگی رفتار اسپانیایی‌ها با بومیان آمریکا، غیر کاتولیک‌ها و یهودیان بیشتر اغراق‌آمیز و گاهی دروغ بود.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg/220px-Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg/330px-Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg/440px-Monastery_of_San_Lorenzo_de_El_Escorial.jpg 2x" data-file-width="2220" data-file-height="1482" /></a><figcaption>بنای تاریخی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="ال اسکوریال">ال اسکوریال</a> در مرکز اسپانیا</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg/170px-Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg" decoding="async" width="170" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg/255px-Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg/340px-Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s_an%C3%B3nimo.jpg 2x" data-file-width="1376" data-file-height="1800" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B3" title="ارنان کورتس">هرنان کورتس</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="کنکیستادور">کنکیستادور</a> (اکتشاف‌گر) و فرماندار <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="اسپانیای نو">اسپانیای نو</a></figcaption></figure> <p>میانه سده هفدهم و در حالی که بیماری و جنگ اروپا را فرا گرفته بود، هابسبورگ‌های اسپانیایی قاره را در دام جنگ‌ها و اختلافات مذهبی سیاسی انداختند. این درگیری‌ها اقتصاد را از پایه ویران کرد و باعث <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84" title="جنگ‌های استقلال">جنگ‌های استقلال‌خواهانه</a> شد. با وجود این امپراتوری در برابر این جریانات جدایی‌خواه مقاومت می‌کرد اما در نهایت مجبور شد تا جدایی پرتغال و هلند را به رسمیت بشناسد. این وضعیت منجر به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ سی‌ساله">جنگ سی‌ساله</a> در اروپا شد. در نیمه دوم سده هفدهم اسپانیا وارد یک سیر نزولی نسبی شد و بخش‌هایی از قلمرو خود در فرانسه و هلند را از دست داد. با این حال کشورگشایی اسپانیایی‌ها در قاره‌های دیگر ادامه داشت و این روند تا سده نوزدهم ادامه پیدا کرد. </p><p>سیر نزولی اسپانیا در سال‌های آغازین سده هجدهم با افزایش رقابت و ستیز بر سر تخت سلطنت به اوج خود رسید و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جنگ‌های جانشینی اسپانیا">جنگ‌های جانشینی اسپانیا</a> به وقوع پیوست. جنگ‌های جانشینی اسپانیا درگیری‌های گسترده بین‌المللی بود که با زد و خوردهای داخلی درآمیخته بود. پادشاهی اسپانیا تاوان سنگینی به سبب این جنگ‌ها پرداخت و قلمروی اروپایی خود و جایگاه ابرقدرتی در این قاره را دست داد.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در پی این جنگ دودمان جدیدی با رگ و ریشه فرانسوی قدرت را در اسپانیا به دست گرفتند. کشور واقعی اسپانیا زمانی تشکیل شد که نخستین پادشاه بوربون، <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" class="mw-redirect" title="فیلیپ پنجم">فیلیپ پنجم</a> پادشاهی‌های کاستیل و آراگون را با هم یکپارچه کرد و بسیاری از قوانین و مقررات محلی قدیمی را برانداخت.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سده هجدهم وضعیت امپراتوری کم‌کم بهبود یافت. خاندان جدید حاکم یعنی <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%86" title="دودمان بوربون">دودمان بوربون</a> نظام جدید مدرنیزه کردن دولت و اقتصاد را پیاده کرد. جنبش‌های <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">روشنگری</a> در میان برخی از نخبگان دربار و خاندان پادشاهی رسوخ نمود. کمک‌های نظامی به شورشیان در مستعمرات بریتانیا در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="جنگ انقلاب آمریکا">جنگ انقلاب آمریکا</a> وجه بین‌المللی اسپانیا را بهبود بخشید.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حکمرانی_ناپلئون،_خیزشها_و_سرنگونی_امپراتوری_ناپلئون"><span id=".D8.AD.DA.A9.D9.85.D8.B1.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D9.BE.D9.84.D8.A6.D9.88.D9.86.D8.8C_.D8.AE.DB.8C.D8.B2.D8.B4.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.B3.D8.B1.D9.86.DA.AF.D9.88.D9.86.DB.8C_.D8.A7.D9.85.D9.BE.D8.B1.D8.A7.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D9.BE.D9.84.D8.A6.D9.88.D9.86"></span>حکمرانی ناپلئون، خیزشها و سرنگونی امپراتوری ناپلئون</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: حکمرانی ناپلئون، خیزشها و سرنگونی امپراتوری ناپلئون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:127px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_(Casado_del_Alisal).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg/188px-La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg" decoding="async" width="188" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg/282px-La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg/376px-La_Rendici%C3%B3n_de_Bail%C3%A9n_%28Casado_del_Alisal%29.jpg 2x" data-file-width="3051" data-file-height="2063" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">نبرد بایلن نخستین شکست ناپلئون در اسپانیا</div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:115px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rocroi,_el_%C3%BAltimo_tercio,_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg/188px-Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg" decoding="async" width="188" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg/282px-Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg/376px-Rocroi%2C_el_%C3%BAltimo_tercio%2C_por_Augusto_Ferrer-Dalmau.jpg 2x" data-file-width="1650" data-file-height="1017" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7" title="نبرد رکروا">نبرد رکروا</a> یکی‌از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ سی‌ساله">جنگ سی‌ساله</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:132px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Comuneros.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Comuneros.jpg/188px-Comuneros.jpg" decoding="async" width="188" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Comuneros.jpg/282px-Comuneros.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Comuneros.jpg/376px-Comuneros.jpg 2x" data-file-width="6036" data-file-height="4242" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%D8%B1%D8%B3" title="شورش کمونرس">شورش کمونرس</a></div></div></div></div></div><p>در سال ۱۷۹۳ م. اسپانیا وارد جنگی علیه <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری اول فرانسه">انقلابیان فرانسوی</a> شد. اسپانیا در میدان نبرد شکست خورد و در سال ۱۷۹۵ م. صلح با فرانسه برقرار شد. در سال ۱۸۰۷ م. طی یک <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="پیمان‌نامه">پیمان‌نامه</a> مخفی بین اسپانیا و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="ناپلئون بناپارت">ناپلئون بناپارت</a> اسپانیا به پرتغال و بریتانیا اعلان جنگ داد. سربازان ناپلئون برای جنگ با پرتغال وارد اسپانیا شدند و تمام استحکامات نظامی را تصرف کردند. پادشاه اسپانیا به نفع برادر ناپلئون <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="ژوزف بناپارت">ژوزف بناپارت</a> استعفا داد. اسپانیایی‌ها به ژوزف ناپلئون به عنوان پادشاه دست نشانده نگاه می‌کردند. </p><p>خیزش ۲ مه ۱۸۰۸ یکی از چندین قیام علیه رژیم ناپلئونی در اسپانیا بود.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این شورش‌ها نقطه آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="جنگ شبه‌جزیره">جنگ شبه‌جزیره</a> علیه رژیم ناپلئون بود.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ناپلئون مجبور شد شخصاً دخالت کند. او چندین ارتش اسپانیایی را شکست داد و انگلیسی‌ها را مجبور به عقب‌نشینی کرد. گرچه اقدامات نظامی بیشتر از سوی نیروهای اسپانیایی، انگلیسی و پرتغالی و تهاجم مرگبار ناپلئون به روسیه منجر به خروج ارتش امپراتوری فرانسه از اسپانیا و بازگشت <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فردیناند هفتم (صفحه وجود ندارد)">فردیناند هفتم</a> شد.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در خلال جنگ یک سازمان انقلابی به نام «کادیز کورتس» برای هماهنگ‌سازی مبارزات علیه رژیم ناپلئونی و آماده‌سازی یک قانون اساسی شکل گرفت.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اعضای این سازمان از تمام اسپانیا بودند.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۸۱۲ م. یک قانون اساسی تدوین شد اما پس از سرنگونی رژیم بناپارتی <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فردیناند هفتم (صفحه وجود ندارد)">فردیناند هفتم</a> پارلمان کورتس تدوینگر قانون اساسی را ملغی و حکومت <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%87" title="پادشاهی مطلقه">پادشاهی مطلقه</a> اعلام کرد. این رخدادها <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2" title="نقطه آغاز">نقطه آغاز</a> درگیری‌های سال‌های بعد بین لیبرال‌ها و محافظه‌کاران بود. </p><p>جنگ‌های دوران ناپلئون باعث بی‌ثباتی و تفرقه سیاسی و همچنین نابودی اقتصاد اسپانیا شد. در بین این ناآرامی‌ها <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ‌های استقلال‌خواهانه آمریکای لاتین (صفحه وجود ندارد)">جنگ‌های استقلال‌خواهانه</a> در <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مستعمرات اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">مستعمرات اسپانیا</a> در <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="قاره آمریکا">قاره آمریکا</a> به وقوع پیوست و به استقلال مستعمرات سابق اسپانیا در قاره آمریکا انجامید. <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فردیناند هفتم اسپانیا">شاه فردیناند هفتم</a> کوشید تا حرکات استقلال‌خواهانه را سرکوب کند اما نه‌تنها با مخالفت‌ها در مستعمرات روبرو شد که در داخل اسپانیا نیز افسران لیبرال دست به شورش زدند. تا پایان سال ۱۸۲۶ م. از تمام مستعمرات اسپانیا در قاره آمریکا تنها <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="کوبا">کوبا</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="پورتوریکو">پورتوریکو</a> باقی ماند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="انقلاب‌های_اسپانیا"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.82.D9.84.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>انقلاب‌های اسپانیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: انقلاب‌های اسپانیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="انقلاب باشکوه اسپانیا">انقلاب باشکوه اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gobierno_Provisional_1869_(J.Laurent).jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gobierno_Provisional_1869_(J.Laurent).jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg/220px-Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg" decoding="async" width="220" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg/330px-Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg/440px-Gobierno_Provisional_1869_%28J.Laurent%29.jpg 2x" data-file-width="1069" data-file-height="758" /></a><figcaption>انقلاب باشکوه اسپانیا</figcaption></figure> <p>در ۱۸۶۸ م. شورشیان به فرماندهی <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="خوان پریم">خوان پریم</a> به لیبرال‌ها و جمهوری‌خواهان اسپانیایی در <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a> پیام دادند که شرایط برای شورشی بزرگ فراهم است. شورشیان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="ایزابلای دوم اسپانیا">ملکه ایزابلای دوم</a> را از پادشاهی فروگرفتند و او به <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> رفت. این رویداد به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="جنگ فرانسه و پروس">جنگ فرانسه و پروس</a> انجامید. </p><p>ادامه بی‌ثباتی و بحران اقتصادی در اسپانیا منجر به شکل‌گیری حرکات استقلال‌خواهانه در <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="فیلیپین">فیلیپین</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="کوبا">کوبا</a> شد. به دنبال این مبارزات استقلال‌خواهانه <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ایالات متحده">ایالات متحده</a> وارد مناقشه شد و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جنگ آمریکا و اسپانیا">جنگ آمریکا و اسپانیا</a> در بهار ۱۸۹۸ م. به وقوع پیوست. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جنگ_داخلی_اسپانیا"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AF.D8.A7.D8.AE.D9.84.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>جنگ داخلی اسپانیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: جنگ داخلی اسپانیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Collage_guerra_civile_spagnola.png"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Collage_guerra_civile_spagnola.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Collage_guerra_civile_spagnola.png/220px-Collage_guerra_civile_spagnola.png" decoding="async" width="220" height="256" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Collage_guerra_civile_spagnola.png/330px-Collage_guerra_civile_spagnola.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Collage_guerra_civile_spagnola.png/440px-Collage_guerra_civile_spagnola.png 2x" data-file-width="644" data-file-height="750" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جنگ داخلی اسپانیا">جنگ داخلی اسپانیا</a></figcaption></figure> <p>با آغاز قرن جدید پیشرفت‌هایی در اسپانیا به وقوع پیوست. با این حال اسپانیا نسبت به سایر اروپاییان نقش کمرنگی در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="تقسیم آفریقا">تقسیم آفریقا</a> داشت. <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="صحرای غربی">صحرای غربی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="قیومیت اسپانیا بر مراکش (صفحه وجود ندارد)">مراکش اسپانیا</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گینه استوایی">گینه استوایی</a> تنها مستعمرات اسپانیا در آفریقا بودند. شکست‌های سنگین در طول <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%DB%8C%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ ریف (صفحه وجود ندارد)">جنگ ریف</a> در مراکش اعتبار حکومت و شاهنشاهی را خدشه‌دار کرد. بین سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۱ (۱۳۰۲ تا ۱۳۱۰) ژنرال <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%84_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88_%D8%AF%D9%87_%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="میگوئل پریمو ده ریورا">میگوئل پریمو ده ریورا</a> بر اسپانیا حکومت کرد و پایان این دوره با آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جمهوری دوم اسپانیا">جمهوری دوم اسپانیا</a> هم‌زمان شد. جمهوری به استان‌های باسک، کاتالونیا و گالیسیا خودمختاری اعطا کرد و برای زنان حق رأی قائل شد. جمهوری دوم به شدت تحت حکمرانی تندروهای چپگرا بود. در شرایطی که وضع اقتصادی بدتر می‌شد سیاست اسپانیا هر چه بیشتر به سمت تندروی و خشونت در حرکت بود. </p><p>جنگ داخلی اسپانیا ۱۷ ژوئیه ۱۹۳۶ (۲۶ تیر ۱۳۱۵) آغاز شد و به مدت سه سال بین نیروهای ملی‌گرا به رهبری <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فرانسیسکو فرانکو">فرانسیسکو فرانکو</a> که توسط <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی ایتالیا">ایتالیای فاشیست</a> پشتیبانی می‌شد در برابر جمهوری‌خواهان که توسط <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوروی">شوروی</a> و گروهی موسوم به «سپاه بین‌المللی» پشتیبانی می‌شدند، ادامه داشت. دولت‌های غربی بنا به سیاست <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87" title="عدم مداخله">عدم مداخله</a> از هیچ‌یک از طرفین حمایت نکردند. ژنرال فرانکو پیروز جنگ شد و حکومت دیکتاتوری خود را آغاز کرد. </p><p>جنگ داخلی اسپانیا جنگ بی‌رحمانه‌ای بود و طرفین درگیر اعمال سبعانه‌ای را انجام دادند. جنگ جان ۵۰۰٬۰۰۰ نفر را گرفت و نیم میلیون نفر دیگر را مستقیماً درگیر کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اسپانیا_در_زمان_فرانکو"><span id=".D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.D8.B2.D9.85.D8.A7.D9.86_.D9.81.D8.B1.D8.A7.D9.86.DA.A9.D9.88"></span>اسپانیا در زمان فرانکو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: اسپانیا در زمان فرانکو"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg/220px-Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg/330px-Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg/440px-Franco_eisenhower_1959_madrid.jpg 2x" data-file-width="607" data-file-height="428" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فرانسیسکو فرانکو">فرانسیسکو فرانکو</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B1" title="دوایت آیزنهاور">آیزنهاور</a> رئیس‌جمهور آمریکا، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a>، ۱۹۵۹ (۱۳۳۷)</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسپانیای فاشیست (صفحه وجود ندارد)">اسپانیای فاشیست</a> تحت حکمرانی فرانکو در قبال <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a> <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسپانیا در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">بی‌طرف</a> بود گرچه به <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="قدرت‌های محور">قدرت‌های محور</a> تمایل داشت. تنها حزب قانونی در رژیم فرانکو حزب <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%98_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حزب فالانژ اسپانیا">فالانژ</a> یا <i>اسپانیولا ترادیسیونالیستا ای د لاس خونس</i> بود که در سال ۱۹۳۷ (۱۳۱۵) تشکیل شده بود؛ خط مشی این حزب تقابل با کمونیسم، کاتولیک گرایی و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a> بود. در سال ۱۹۴۹ (۱۳۲۷) نام حزب به <i>مویممیِنتو ناسیونال" به معنای حرکت ملی تغییر پیدا کرد.</i> </p><p>پس از جنگ جهانی دوم اسپانیا از نظر سیاسی و اقتصادی در انزوا بود و در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> حضور نداشت. اما در سال ۱۹۵۵ (۱۳۳۳) در اوج <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a> اوضاع تغییر پیدا کرد و اسپانیا عضو سازمان ملل متحد شد. در آن زمان اسپانیا اهمیت راهبردی برای حضور نظامی آمریکا در شبه‌جزیره ایبریا و حوزه دریای مدیترانه و در نتیجه تقابل با <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوروی">شوروی</a> داشت. دهه ۶۰ میلادی اسپانیا شاهد رشد بی‌سابقه نرخ‌های اقتصادی بود که از آن به عنوان <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="معجزه اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">معجزه اسپانیا</a> یاد می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اسپانیا_پس_از_فرانکو"><span id=".D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7_.D9.BE.D8.B3_.D8.A7.D8.B2_.D9.81.D8.B1.D8.A7.D9.86.DA.A9.D9.88"></span>اسپانیا پس از فرانکو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: اسپانیا پس از فرانکو"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain,_in_evening_attire,_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain,_in_evening_attire,_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif/lossy-page1-220px-President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif/lossy-page1-330px-President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif/lossy-page1-440px-President_and_Mrs._Nixon_and_Prince_Juan_Carlos_and_Princess_Sophia_of_Spain%2C_in_evening_attire%2C_prior_to_receiving..._-_NARA_-_194349.tif.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2050" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="خوآن کارلوس اول">خوآن کارلوس اول</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="نیکسون">نیکسون</a> همراه با بانوان اول هر دو کشور</figcaption></figure> <p>پس از مرگ فرانکو در نوامبر ۱۹۷۵ (آبان ۱۳۵۴)، بر طبق قانون <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="خوآن کارلوس اول اسپانیا">خوآن کارلوس اول</a> به عنوان <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پادشاهی در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">پادشاه اسپانیا</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA" title="رئیس دولت">رئیس دولت</a> جانشین وی شد. با تصویب قانون اساسی جدید اسپانیا در سال ۱۹۷۸ (۱۳۵۷) و <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گذار اسپانیا به دموکراسی (صفحه وجود ندارد)">استقرار دموکراسی در اسپانیا</a>، حکومت با ایجاد یک سازماندهی درونی بر پایه ایجاد <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">بخش‌های خودمختار</a> قدرت بیشتری به مناطق و استان‌ها اعطا کرد. </p><p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">باسک</a> ملی‌گرایان میانه‌روی باسکی در کنار ملی‌گرایان تندرو به رهبری سازمان مسلح <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="اتا">اتا</a> به حیات خود ادامه دادند. این گروه در سال ۱۹۵۹ (۱۳۳۸) در دوران فرانکو تشکیل شده بود اما به اقدامات خشونت‌بار خود حتی پس از استقرار دموکراسی و اعطای <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خودمختاری">خودمختاری</a> به منطقه باسک ادامه داد. </p><p>در ۲۳ فوریه ۱۹۸۱ (۴ اسفند ۱۳۵۹)، عناصر شورشی نفوذی اتا در میان نیروهای امنیتی مجلس اسپانیا در تلاش برای تحمیل یک <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="حکومت نظامی">حکومت نظامی</a> مجلس را تصرف کردند. شاه خوآن کارلوس اول شخصاً پیگیری مسئله را بر دوش گرفت و از طریق تلویزیون ملی کودتاچیان را وادار به تسلیم کرد. </p><p>در ۳۰ مه ۱۹۸۲ (۹ خرداد ۱۳۶۱) در پی برگزاری یک <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="همه‌پرسی">همه‌پرسی</a> اسپانیا به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a> پیوست. در همان سال با پیروزی <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حزب کارگران سوسیالیست اسپانیا">حزب کارگران سوسیالیست اسپانیا</a> نخستین حزب چپ در ۴۳ سال گذشته به قدرت رسید. در سال ۱۹۸۶ (۱۳۶۴) اسپانیا به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اقتصادی اروپا">اتحادیه اقتصادی اروپا</a> پیوست که بعدها به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> تبدیل شد. در پی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="انتخابات">انتخابات</a> عمومی سال ۱۹۹۶ (۱۳۷۴) حزب کارگران سوسیالیست پس از ۱۴ سال حکومت شکست خورد و جای خود را به <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="حزب مردم (اسپانیا)">حزب مردم</a> داد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="در_هزارهٔ_نو"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D9.87.D8.B2.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D9.86.D9.88"></span>در هزارهٔ نو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: در هزارهٔ نو"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:87px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Atentado_11M.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Atentado_11M.jpg/188px-Atentado_11M.jpg" decoding="async" width="188" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Atentado_11M.jpg/282px-Atentado_11M.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Atentado_11M.jpg/376px-Atentado_11M.jpg 2x" data-file-width="1361" data-file-height="633" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4_%D9%82%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="بمب‌گذاری ۲۰۰۴ قطار مادرید">بمب‌گذاری ۲۰۰۴ قطار مادرید</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:113px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tribunal_Supremo,_Madrid.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg/188px-Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg" decoding="async" width="188" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg/282px-Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg/376px-Tribunal_Supremo%2C_Madrid.jpg 2x" data-file-width="3346" data-file-height="2015" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%D9%87_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="محاکمه رهبران استقلال‌طلب کاتالونیا">محاکمه رهبران استقلال‌طلب کاتالونیا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:125px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg/188px-Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg" decoding="async" width="188" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg/282px-Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg/376px-Barcelona_La_Rambla_-_2011-04-23_05_-_JTCurses.jpg 2x" data-file-width="4272" data-file-height="2848" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B7_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7" title="حمله ۲۰۱۷ بارسلونا">حمله ۲۰۱۷ بارسلونا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:125px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg/188px-Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg" decoding="async" width="188" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg/282px-Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg/376px-Pedro_S%C3%A1nchez_estado_de_alarma.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%B2" title="پدرو سانچز">پدرو سانچز</a>، نخست‌وزیر</div></div></div></div></div><p>در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۰۲ (۱۱ دی ۱۳۸۰) دولت اسپانیا، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a> واحد پول شانزده کشور <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="منطقه یورو">منطقه یورو</a> را جانشین <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="پزوتا">پزوتا</a> کرد. در همان دوره اسپانیا شاهد رشد اقتصادی قوی، بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا بود. در همان حال تحلیلگران اقتصادی هشدار می‌دادند که قیمت شگفت‌آور املاک و کسری تجارت خارجی بالا در اوج رونق احتمالاً منجر به <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="فروپاشی اقتصادی">فروپاشی اقتصادی</a> وحشتناک کشور خواهد شد. این پیش‌بینی‌ها درست بود و رکود اقتصادی ناشی از رکود در بخش مسکن در سال مالی ۲۰۰۸–۲۰۰۹ کشور را فرا گرفت.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۶) ترکیدن <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="حباب مسکن در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">حباب مسکن</a> منجر به بحران مالی در اسپانیا شد که تا سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۲) ادامه داشت. </p><p>در صبح روز ۵ شنبه ۱۱ مارس ۲۰۰۴ (۲۱ اسفند ۱۳۸۲) و در اوج ساعات شلوغی شهر <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a> <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%85%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بمبگذاری‌های ۲۰۰۴ مادرید (صفحه وجود ندارد)">ده انفجار تروریستی در شبکه راه‌آهن مادرید</a> به وقوع پیوست. سه سال بعد و طی تحقیق و برگزاری دادگاه مشخص شد این بمبگذاری‌ها توسط گروه ستیزگر اسلامگرای محلی نزدیک به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="القاعده">القاعده</a> برنامه‌ریزی و اجرا شده بوده است.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بر اثر این انفجار ۱۹۱ نفر کشته و ۱۸۰۰ نفر زخمی شدند. </p><p>نخست انگشت اتهام به سوی گروه جدایی‌طلب باسک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="اتا">اتا</a> دراز شد اما مدارک و شواهدی آشکار شد که دخالت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسلامگرایی">اسلامگرایان</a> را ثابت می‌کرد و چون انتخابات سراسری اسپانیا قرار بود سه روز بعد انجام شود، بی‌درنگ مسائل امنیتی در صدر مجادلات بین دو حزب رقیب <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="حزب مردم (اسپانیا)">حزب مردم</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حزب کارگران سوسیالیست اسپانیا">حزب کارگران سوسیالیست</a> قرار گرفت.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در آن انتخابات، دولت اسپانیا و حزب حاکم مردم که به سبب اتحاد با <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ایالات متحده">ایالات متحده</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ عراق">جنگ عراق</a> شرکت کرده بود، نتوانست اتهام‌ها را دربارهٔ دخالت نظامی در خارج و کوتاهی در حفظ امنیت از خود رفع کند و به این ترتیب <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حزب کارگران سوسیالیست اسپانیا">حزب کارگران سوسیالیست اسپانیا</a> به رهبری <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D9%87_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D8%B2_%D8%B3%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88" title="خوزه لوئیز رودریگز ساپاترو">خوزه لوئیز رودریگز ساپاترو</a> با وعده بازگرداندن ارتش اسپانیا از عراق و جدا شدن از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81" title="ائتلاف">ائتلاف</a> بیش‌تر رای‌ها را از آن خود کرد و ساپاترو به عنوان <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نخست‌وزیر اسپانیا">نخست‌وزیر اسپانیا</a> برگزیده شد.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در انتخابات نوامبر ۲۰۱۱، مشکلات پی آیند <a href="/wiki/%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رکود اقتصادی">رکود اقتصادی</a> مهم‌ترین موضوع کارزارهای دو حزب مطرح در اسپانیا بود. در این انتخابات <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%DB%8C" title="ماریانو راخوی">ماریانو راخوی</a> از حزب راست‌گرای <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="حزب مردم (اسپانیا)">مردم</a>، پیروز شد و به نخست‌وزیری رسید.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در بهار ۲۰۱۴، پادشاه <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="خوآن کارلوس اول اسپانیا">خوآن کارلوس نخست</a> اعلام کرد که قصد دارد از پادشاهی کنار رود<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این مقام را به پسرش واگذارد. با همه مخالفت‌های جمهوری‌خواهان و معترضان به پادشاهی، <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%87%D8%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="فیلیپه، شاهزاده آستوریاس">فیلیپه</a> در ۱۹ ژوئن بر جای پدر نشست و حکومت <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="پادشاهی مشروطه">پادشاهی مشروطه</a> و تاج و تخت در اسپانیا برجا ماند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جغرافیا"><span id=".D8.AC.D8.BA.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جغرافیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: جغرافیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جغرافیای اسپانیا">جغرافیای اسپانیا</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Donostia_Igeldotik.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Donostia_Igeldotik.jpg/330px-Donostia_Igeldotik.jpg" decoding="async" width="330" height="91" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Donostia_Igeldotik.jpg/495px-Donostia_Igeldotik.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Donostia_Igeldotik.jpg/660px-Donostia_Igeldotik.jpg 2x" data-file-width="4500" data-file-height="1246" /></a><figcaption>خلیج لاکونچا در شهر <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="سن سباستین">سن سباستین</a> واقع در <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزایر سانتا کلارا (صفحه وجود ندارد)">جزایر سانتا کلارا</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%AF%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A7" title="استان گیپوسکوا">استان گیپوسکوا</a>، باسک</figcaption></figure> <p>اسپانیا با داشتن ۵۰۵٬۹۹۲ کیلومتر مربع وسعت <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">پنجاه و دومین کشور بزرگ جهان</a> است. اسپانیا تقریباً ۴۷۰۰۰ کیلومتر مربع کوچکتر از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> و ۸۱۰۰۰ کیلومتر مربع بزرگتر از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کالیفرنیا">ایالت کالیفرنیا آمریکا</a> است. قله آتش فشانی <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="تید">تید</a> که در نزدیکی شهر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="تنریف">تنریف</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a> قرار دارد با ارتفاع ۳۷۱۸ متر بلندترین نقطه کشور اسپانیا می‌باشد. </p><p>اسپانیا بین <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DB%B2%DB%B6_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مدار ۲۶ درجه شمالی">مدار ۲۶</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DB%B4%DB%B4_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مدار ۴۴ درجه شمالی">۴۴ درجه شمالی</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%B1_%DB%B5_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="نصف‌النهار ۵ درجه شرقی">نصف‌النهار ۵</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%B1_%DB%B1%DB%B9_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="نصف‌النهار ۱۹ درجه شرقی">۱۹ درجه شرقی</a> قرار دارد. </p><p>اسپانیا در غرب با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a>، در جنوب از طریق <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="برون‌بوم">درون‌بومهایش</a> در شمال آفریقا (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%AA%D9%87" title="سبته">سبته</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%AF_%D9%88%D9%84%D8%B3_%D8%AF_%D9%84%D8%A7_%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پنیون د ولس د لا گومرا (صفحه وجود ندارد)">پنیون د ولس د لا گومرا</a>) با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%AC%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="تنگه جبل‌طارق">تنگه جبل‌طارق</a> (جز <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%86_%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سرزمین‌های آن سوی دریاهای بریتانیا">سرزمین‌های آن سوی دریاهای بریتانیا</a> می‌باشد)، در شمالغرب در راستای کوه‌های <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%86%D9%87" title="پیرنه">پیرنه</a> با <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="شاهزاده نشین">شاهزاده نشین</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> هم‌مرز می‌باشد. در امتداد کوه‌های پیرنه در ۱۶۰۰ متری مرز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="استان خرنا">استان خرنای</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a> شهر برون‌بوم <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ییویا (صفحه وجود ندارد)">ییویا</a> درون خاک کشور فرانسه قرار دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جزیره‌ها"><span id=".D8.AC.D8.B2.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>جزیره‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: جزیره‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جزایر اسپانیا شامل <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر بالئاری">جزایر بالئاری</a> در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دریای مدیترانه">دریای مدیترانه</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اقیانوس اطلس</a> می‌باشد. افزون بر این‌ها شماری جزیره غیر مسکونی دیگر در سمت مدیترانه‌ای <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%AC%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="تنگه جبل‌الطارق">تنگه جبل‌الطارق</a> نیز متعلق به اسپانیا است از جمله <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزایر چافاریناس (صفحه وجود ندارد)">جزایر چافاریناس</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%87%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="پنیون د آلهوسماس (صفحه وجود ندارد)">آلهوسماس</a> و جزیره کوچک <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره پرخیل (صفحه وجود ندارد)">پرخیل</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جزیره آلبوران">جزیره آلبوران</a> که بین اسپانیا و شمال آفریقا قرار دارد نیز تحت حاکمیت اسپانیا می‌باشد. جزیره کوچک <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره فاسان (صفحه وجود ندارد)">فاسان</a> که در <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="رودخانه بیداسوآ (صفحه وجود ندارد)">رودخانه بیداسوآ</a> قرار دارد تحت حاکمیت مشترک اسپانیا و فرانسه اداره می‌شود. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Teide2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Teide2007.jpg/240px-Teide2007.jpg" decoding="async" width="240" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Teide2007.jpg/360px-Teide2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Teide2007.jpg/480px-Teide2007.jpg 2x" data-file-width="2732" data-file-height="1892" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="تید">قله تید</a> در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="تنریف">تنریف</a> واقع در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a>، بلندترین کوه اسپانیا</figcaption></figure> <p>جمعیت جزایر:<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>۱. <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="تنریف">تنریف</a> ۸۹۹٬۸۳۳</li> <li>۲. <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="مایورکا">مایورکا</a> ۸۶۲٬۳۹۷</li> <li>۳. <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="گران کاناریا">گران کاناریا</a> ۸۳۸٬۳۹۷</li> <li>۴. <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%87" title="لانزاروته">لانزاروته</a> ۱۴۱٬۹۳۸</li> <li>۵. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایبیزا، اسپانیا">ایبیزا</a> ۱۲۵٬۰۵۳</li> <li>۶. <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%A6%D8%B1%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="فوئرته‌ونتورا">فوئرته‌ونتورا</a> ۱۰۳٬۱۰۷</li> <li>۷. <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="منورکا (صفحه وجود ندارد)">منورکا</a> ۹۲٬۴۳۴</li> <li>۸. <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="لا پالما">لا پالما</a> ۸۵٬۹۳۳</li> <li>۹. <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7_%D8%AE%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="لا خومرا (صفحه وجود ندارد)">لا خومرا</a> ۲۲٬۲۵۹</li> <li>۱۰. <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84_%D9%87%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ال هییرو (صفحه وجود ندارد)">ال هییرو</a> ۱۰٬۵۵۸</li> <li>۱۱. <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="فورمنترا">فورمنترا</a> ۷٬۹۵۷</li> <li>۱۲. <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره آروسا (صفحه وجود ندارد)">آروسا</a> ۴٬۸۸۹</li> <li>۱۳. <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گراسیوسا، جزایر قناری (صفحه وجود ندارد)">لا گراسیوسا</a> ۶۵۸</li> <li>۱۴. <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="تابارکا (صفحه وجود ندارد)">تابارکا</a> ۱۰۵</li> <li>۱۵. <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره اونس (صفحه وجود ندارد)">اونس</a> ۶۱</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کوهستان‌ها_رودخانه‌ها"><span id=".DA.A9.D9.88.D9.87.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D8.B1.D9.88.D8.AF.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>کوهستان‌ها رودخانه‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: کوهستان‌ها رودخانه‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اسپانیا کشوری کوهستانی است و <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="فلات">فلاتها</a> و رشته کوه‌های بلند در آن پوشیده است. افزون بر کوه‌های <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%86%D9%87" title="پیرنه">پیرنه</a> رشته کوهای دیگری از جمله "کانتابریان"، "ایبریکو"، "سنترال"، "تولدو"، "سییرا مورناً و "پنیبتیکو در اسپانیا وجود دارد. بلندترین نقطه سرزمین اصلی اسپانیا و شبه جزیره ایبریا قله <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%B3%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مولهاسن (صفحه وجود ندارد)">مولهاسن</a> با ارتفاع ۳۴۷۸ متر می‌باشد که در رشته کوه‌های سییرا نوادا قرار دارد. البته بلندترین نقطه کشور اسپانیا در مجموع قله <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="آتشفشان">آتشفشانی</a> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="تید">تید</a> واقع در جزایر قناری می‌باشد. بزرگ‌ترین فلات اسپانیا مستا سنترال نام دارد که در قلب اسپانیا واقع شده است. </p><p>چندین رودخانه بزرگ در اسپانیا وجود دارد از جمله رودخانه‌های <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="تاقوس">تاقوس</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="ایبرو">ایبرو</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88" class="mw-disambig" title="دورو">دورو</a>، <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="گوادیانا (صفحه وجود ندارد)">گوادیانا</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="گوادالکیویر">گوادالکیویر</a>. در طول ساحل <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%D8%B1%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="دشت آبرفتی">دشتهای آبرفتی</a> وجود دارد که بزرگ‌ترین آن دشت آبرفتی گوادالکیویر واقع در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="اندلس">اندلس</a> می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اقلیم"><span id=".D8.A7.D9.82.D9.84.DB.8C.D9.85"></span>اقلیم</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: اقلیم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اقلیم اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">اقلیم اسپانیا</a></div> <p>بر اساس ویژگی‌های جغرافیایی سه اقلیم در اسپانیا وجود دارد:<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="اقلیم مدیترانه‌ای">اقلیم مدیترانه‌ای</a> با تابستان‌های گرم و خشک. بر طبق <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده‌بندی اقلیمی کوپن (صفحه وجود ندارد)">رده‌بندی اقلیمی کوپن</a> در صورت از این نوع اقلیم بر ایبریا حکمفرماست: Csa و Csb.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%88%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%B4%DA%A9" class="mw-redirect" title="آب‌وهوای نیمه‌خشک">اقلیم نیمه‌خشک</a> که در ربع جنوب‌شرقی کشور به ویِژه در منطقه <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="مورسیا (شهر)">مورسیا</a> و در دره <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="ایبرو">ایبرو</a> وجود دارد و برخلاف اقلیم مدیترانه‌ای فصل خشک پس از زمستان نیز ادامه دارد.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="اقلیم اقیانوسی">اقلیم اقیانوسی</a> در شمال اسپانیا به ویژه در منطقه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">استان باسک</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="آستوریاس">آستوریاس</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="استان کانتابریا">کانتابریا</a> و بخشی از <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a> حکمفرماست. برخلاف اقلیم مدیترانه‌ای در اقلیم اقیانوسی دما در زمستان و تابستان تحت تأثیر اقیانوس تغییر می‌کند و هیچ فصل خشکی وجود ندارد.</li></ul> <p>افزون بر این اقلیم‌های اصلی زیر اقلیم‌های دیگری نیز وجود دارد مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="اقلیم آلپی">اقلیم آلپی</a> در <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%86%D9%87" title="پیرنه">پیرنه</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سییرا نوادا (صفحه وجود ندارد)">سییرا نوادا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="مناطق نیمه‌گرمسیری">اقلیم نیمه‌گرمسیری</a> در جزایر قناری. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="حکومت"><span id=".D8.AD.DA.A9.D9.88.D9.85.D8.AA"></span>حکومت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: حکومت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیاست در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">سیاست در اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Juan_Carlos_2004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Juan_Carlos_2004.jpg/170px-Juan_Carlos_2004.jpg" decoding="async" width="170" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dc/Juan_Carlos_2004.jpg 1.5x" data-file-width="206" data-file-height="284" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="خوآن کارلوس اول اسپانیا">خوآن کارلوس اول</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پادشاهی در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">پادشاه پیشین اسپانیا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B3%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="ملکه سوفیای اسپانیا">سوفیا، ملکه پیشین اسپانیا</a></figcaption></figure> <p>قانون اساسی ۱۹۷۸ اوج دموکراسی در اسپانیا است. تاریخ تدوین قانون اساسی در این کشور به <a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B2_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="قانون اساسی ۱۸۱۲ اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">قانون اساسی ۱۸۱۲</a> بازمی‌گردد. پس از مرگ <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="ژنرال فرانکو">ژنرال فرانکو</a> پادشاه <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="خوان کارلوس">خوان کارلوس</a> برای تسریع روند اصلاحات نخست‌وزیر دوران فرانکو <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="کارلوس آریاس ناوارو">کارلوس آریاس ناوارو</a> را برکنار و سیاستمدار اصلاح‌طلب <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2" class="mw-redirect" title="آدولفو سوارز">آدولفو سوارز</a> را جانشین او کرد.<sup id="cite_ref-From_Dictatorship_to_Democracy_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-From_Dictatorship_to_Democracy-43"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Spain's_fast-living_king_turns_70_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Spain's_fast-living_king_turns_70-44"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از برگزاری <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="انتخابات عمومی اسپانیا (۱۹۷۷) (صفحه وجود ندارد)">انتخابات عمومی سال ۱۹۷۷</a> (۱۳۵۶) و در نتیجه آن پارلمان قانون اساسی (پارلمانی که اختیار تدوین قانون اساسی را دارد) با هدف آماده‌سازی و تصویب قانون اساسی جدید تشکیل شد.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از انجام همه‌پرسی در ۶ دسامبر ۱۹۷۸ (۱۵ آذر ۱۳۵۷)، ۸۸٪ رای‌دهندگان به قانون اساسی جدید رأی دادند. </p><p>بر طبق این قانون اساسی اسپانیای امروز شامل ۱۷ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">بخش خودمختار</a> و دو <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">شهر خودمختار</a> با درجه‌های گوناگونی از خودمختاری می‌باشد با این حال این قانون اساسی، اسپانیا را صراحتاً کشوری متحد و غیرقابل تقسیم می‌داند. همچنین بر طبق قانونی اساسی اسپانیا هیچ دینی در این کشور رسمی نیست و همه مردم در اعمال و باورهای دینی خود آزادند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اجزای_حکومت"><span id=".D8.A7.D8.AC.D8.B2.D8.A7.DB.8C_.D8.AD.DA.A9.D9.88.D9.85.D8.AA"></span>اجزای حکومت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: اجزای حکومت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اسپانیا یک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="پادشاهی مشروطه">پادشاهی مشروطه</a> می‌باشد که در آن سلطنت موروثی است و دارای دو مجلس قانون‌گذاری است. به مجموع <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="قوه قانون‌گذاری">قوه قانون‌گذاری</a> اسپانیا یعنی هر دو مجلس «شورای عالی» یا <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%B3_%D8%AE%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="کرتس خنرالس">کرتس خنرالس</a> گفته می‌شود. <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%85%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قوه مجریه">قوه مجریه</a> شامل <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کابینه اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">شورای وزیران</a> به سرپرستی <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نخست‌وزیر اسپانیا">نخست‌وزیر</a> می‌باشد. نخست‌وزیر اسپانیا توسط پادشاه و با تأیید <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="مجلس نمایندگان (اسپانیا)">کنگره نمایندگان</a> (معادل مجلس نمایندگان) پس از انتخابات مجلس انتخاب منصوب می‌گردد. پادشاه فردی را برای نخست‌وزیری به کنگره نمایندگان معرفی می‌کند که توسط حزب دارای اکثریت در کنگره پیشنهاد شده باشد. </p><p><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="قوه قانون‌گذاری">قوه قانون‌گذاری</a> شامل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="مجلس نمایندگان (اسپانیا)">کنگره نمایندگان</a> با ۳۵۰ عضو و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سنای اسپانیا">مجلس سنا</a> با ۲۵۹ عضو می‌باشد که هر دو به انتخاب مردم به مدت چهار سال فعالیت می‌کنند به جز ۵۱ عضو مجلس سنا توسط مجلس‌های منطقه‌ای بخش‌های خودمختار منصوب می‌شوند. </p> <ul><li><b>رئیس کشور</b> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پادشاهی در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">پادشاه</a> <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%87_%D8%B4%D8%B4%D9%85_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" class="mw-redirect" title="فلیپه ششم (اسپانیا)">فلیپه ششم</a> از ۱۹ ژوئن ۲۰۱۴</li></ul></li> <li><b>رئیس دولت</b> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نخست‌وزیر اسپانیا">نخست‌وزیر اسپانیا</a>: <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%B2" title="پدرو سانچز">پدرو سانچز</a>، ۲ ژوئن ۲۰۱۸ (۱۲ خرداد ۱۳۹۷) انتخاب شد. <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جانشین نخست‌وزیر اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">معاون اول نخست‌وزیر</a> و وزیر دفتر نخست‌وزیر: کارمِن کالبُ (۱۷ خرداد ۱۳۹۷).</li></ul></li></ul></li> <li><b>کابینه</b> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کابینه اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">شورای وزیران</a>، توسط نخست‌وزیر تعیین می‌شود.</li></ul></li></ul> <p>اسپانیا یکی از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تمرکززدایی">تمرکززدایی</a> شده‌ترین <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشورهای اروپایی">کشورهای اروپایی</a> است. تمام بخش‌های خودمختار در اسپانیا دارای مجلس منتخب مستقل، دولت و ادارت دولتی مستقل، بودجه مستقل، نظام آموزشی و بهداشتی مستقل می‌باشند. بر افزون بر این‌ها باسک و ناوارا دارای نظام مالی مستقل خود هستند. در بخش‌های خودمختار کاتالونیا و باسک نیروی پلیس محلی جانشین پلیس ملی شده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تقسیمات_کشوری"><span id=".D8.AA.D9.82.D8.B3.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.AA_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>تقسیمات کشوری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: تقسیمات کشوری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="img" class="floatleft noresize" style="width: 410px; line-height: 1; text-align: center; background-color: #ffffff; position: relative;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg/410px-Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg.png" decoding="async" width="410" height="377" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg/615px-Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg/820px-Autonomous_communities_of_Spain_no_names.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="643" /></a></span> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:19px;top:24px"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:211px;top:29.2px"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="نابارا">نابارا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:150.6px;top:120.4px"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF_(%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="مادرید (بخش خودمختار)">مادرید (بخش خودمختار)</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:167px;top:72px"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AE%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="لاریوخا (استان)">لاریوخا (استان)</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:235px;top:75px"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="آراگون">آراگون</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:293px;top:61px"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:247px;top:150px"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">بخش خودمختار والنسیا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:165px;top:154px"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7" title="کاستیا-لا مانچا">کاستیا-لا مانچا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:51.8px;top:164.8px"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="اکسترمادورا">اکسترمادورا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:3px;top:184px"><i><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:101px;top:60px"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="کاستیا و لئون">کاستیا و لئون</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:73px;top:1.6px"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="آستوریاس">آستوریاس</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:123px;top:8.8px"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="استان کانتابریا">استان کانتابریا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:175px;top:10px"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">سرزمین باسک (منطقه خودمختار)</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:208px;top:215.6px"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="مورسیا">مورسیا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:115px;top:228px"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="اندلس">اندلس</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:79px;top:312px"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="سئوتا">سئوتا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:182.2px;top:332px"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:271px;top:14px"><i><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:319px;top:128px"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر بالئاری">جزایر بالئاری</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:299px;top:288px"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:279px;top:232px"><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دریای مدیترانه">دریای مدیترانه</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:31px;top:290px"><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اقیانوس اطلس</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:307px;top:40px"><i><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:351px;top:352px"><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اقیانوس اطلس</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:335px;top:152px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Balearic_Islands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Flag_of_the_Balearic_Islands.svg/25px-Flag_of_the_Balearic_Islands.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Flag_of_the_Balearic_Islands.svg/38px-Flag_of_the_Balearic_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Flag_of_the_Balearic_Islands.svg/50px-Flag_of_the_Balearic_Islands.svg.png 2x" data-file-width="1080" data-file-height="720" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:119px;top:241px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg/25px-Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg/38px-Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg/50px-Flag_of_Andaluc%C3%ADa.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:111px;top:82px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg/25px-Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg/38px-Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg/50px-Flag_of_Castile_and_Le%C3%B3n.svg.png 2x" data-file-width="650" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:243px;top:164px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Valencian_Community_(2x3).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg/25px-Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg/38px-Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg/50px-Flag_of_the_Valencian_Community_%282x3%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="340" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:179px;top:178px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bandera_Castilla-La_Mancha.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Bandera_Castilla-La_Mancha.svg/25px-Bandera_Castilla-La_Mancha.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Bandera_Castilla-La_Mancha.svg/38px-Bandera_Castilla-La_Mancha.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Bandera_Castilla-La_Mancha.svg/50px-Bandera_Castilla-La_Mancha.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:235px;top:88px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Aragon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Flag_of_Aragon.svg/25px-Flag_of_Aragon.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Flag_of_Aragon.svg/38px-Flag_of_Aragon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Flag_of_Aragon.svg/50px-Flag_of_Aragon.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:143px;top:132px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg/25px-Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg.png" decoding="async" width="25" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg/38px-Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg/50px-Flag_of_the_Community_of_Madrid.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="700" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:175px;top:50.4px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_La_Rioja_(with_coat_of_arms).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg/25px-Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg/38px-Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg/50px-Flag_of_La_Rioja_%28with_coat_of_arms%29.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:184.6px;top:312px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Melilla.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Melilla.svg/25px-Flag_of_Melilla.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Melilla.svg/38px-Flag_of_Melilla.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Melilla.svg/50px-Flag_of_Melilla.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:106px;top:296px"><i><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="جبل‌الطارق">جبل‌الطارق</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:111px;top:308px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Ceuta.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Ceuta.svg/25px-Flag_of_Ceuta.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Ceuta.svg/38px-Flag_of_Ceuta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Ceuta.svg/50px-Flag_of_Ceuta.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:299px;top:72px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Catalonia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/25px-Flag_of_Catalonia.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/38px-Flag_of_Catalonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/50px-Flag_of_Catalonia.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:135px;top:22.8px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Cantabria.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Cantabria.svg/25px-Flag_of_Cantabria.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Cantabria.svg/38px-Flag_of_Cantabria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Cantabria.svg/50px-Flag_of_Cantabria.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:175px;top:24px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Basque_Country.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/25px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/38px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/50px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="560" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:23px;top:36px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Galicia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/25px-Flag_of_Galicia.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/38px-Flag_of_Galicia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/50px-Flag_of_Galicia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:69px;top:176px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Extremadura,_Spain_(with_coat_of_arms).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg/25px-Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg/38px-Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg/50px-Flag_of_Extremadura%2C_Spain_%28with_coat_of_arms%29.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:203px;top:40px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bandera_de_Navarra.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Bandera_de_Navarra.svg/25px-Bandera_de_Navarra.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Bandera_de_Navarra.svg/38px-Bandera_de_Navarra.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Bandera_de_Navarra.svg/50px-Bandera_de_Navarra.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:77px;top:12.8px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Asturias.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_Asturias.svg/25px-Flag_of_Asturias.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_Asturias.svg/38px-Flag_of_Asturias.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_Asturias.svg/50px-Flag_of_Asturias.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:315px;top:312px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Canary_Islands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Flag_of_the_Canary_Islands.svg/25px-Flag_of_the_Canary_Islands.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Flag_of_the_Canary_Islands.svg/38px-Flag_of_the_Canary_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Flag_of_the_Canary_Islands.svg/50px-Flag_of_the_Canary_Islands.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:208px;top:228px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg/25px-Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg/38px-Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg/50px-Flag_of_the_Region_of_Murcia.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تقسیمات کشوری اسپانیا">تقسیمات کشوری اسپانیا</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">بخش‌های خودمختار اسپانیا</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="استان‌های اسپانیا">استان‌های اسپانیا</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="شهرستان‌های اسپانیا">شهرستان‌های اسپانیا</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="دهستان‌های اسپانیا">دهستان‌های اسپانیا</a></div> <p>اسپانیا <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بخش‌های خودمختار اسپانیا">۱۷ بخش خودمختار</a> و دو شهر خودمختار دارد که هر دو گروه بالاترین درجه تقسیمات کشوری محسوب می‌شوند. از سوی دیگر کشور اسپانیا به ۵۰ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="استان‌های اسپانیا">استان</a> نیز تقسیم شده است که به این ترتیب هر کدام از بخش‌های خودمختار خود به یک یا چند استان تقسیم گردیده‌اند. علاوه بر این هر استان به تعدادی <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="شهرستان‌های اسپانیا">شهرستان</a> تقسیم شده است.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روابط_خارجی"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B7_.D8.AE.D8.A7.D8.B1.D8.AC.DB.8C"></span>روابط خارجی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: روابط خارجی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="روابط خارجی اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">روابط خارجی اسپانیا</a></div> <p>پس از مرگ فرانکو در سال ۱۹۷۵ (۱۳۵۴) و بازگشت اسپانیا به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a>، سیاست خارجی این کشور دچار تغییر شد و انزوای سیاسی دوران فرانکو جای خود را به گسترش <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیپلماسی">دیپلماسی</a> داد. در سال ۱۹۸۶ (۱۳۶۵) اسپانیا به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اقتصادی اروپا">اتحادیه اقتصادی اروپا</a> پیوست و با کشورهای غربی وارد معاملات امنیتی شد. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_(081).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_%28081%29.jpg/275px-Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_%28081%29.jpg" decoding="async" width="275" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_%28081%29.jpg/413px-Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_%28081%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/Tratado_de_Lisboa_13_12_2007_%28081%29.jpg 2x" data-file-width="521" data-file-height="310" /></a><figcaption>اسپانیا در سال ۱۹۸۶ به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اقتصادی اروپا">اتحادیه اقتصادی اروپا</a> پیوست.</figcaption></figure> <p>اسپانیا به عنوان یکی از اعضای <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a> در فعالیت‌های امنیتی چند جانبه بین‌المللی شرکت داشته است. عضویت این کشور در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> یکی مهم‌ترین بخش‌های سیاست خارجی اسپانیا است. حتی در مواجه با بسیاری از بحران‌های فراروی کشورهای اروپای غربی، اسپانیا ترجیح داده است تا اقداماتش را با سازوکارهای سیاسی اتحادیه اروپا هماهنگ کند. </p><p>اسپانیا روابط ویژه خود را با <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="فیلیپین">فیلیپین</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمریکایی اسپانیایی (صفحه وجود ندارد)">کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی</a> حفظ کرده است. سیاست روابط خارجی اسپانیا با این کشورها بر پایه ایجاد و تقویت یک جامعه ایبری-لاتین و تقویت روابط زبانی، فرهنگی، بازرگانی و تاریخی بین شبه‌جزیره ایبریا و کشورهای آمریکای لاتین استوار است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مناقشات_ارضی"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D9.82.D8.B4.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D8.B1.D8.B6.DB.8C"></span>مناقشات ارضی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: مناقشات ارضی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اسپانیا مدعی مالکیت بر <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل طارق">جبل طارق</a> است در حالی که این منطقه یکی از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%86_%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سرزمین‌های آن سوی دریاهای بریتانیا">سرزمین‌های آن سوی دریاهای بریتانیا</a> محسوب می‌شود. در سال ۱۷۰۴ (۱۰۸۳) در خلال <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جنگ‌های جانشینی اسپانیا">جنگ‌های جانشینی اسپانیا</a> این شهر به دست نیروهای هلندی انگلیسی که برای <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%B4%D8%B4%D9%85%D8%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="کارل ششم، امپراتور مقدس روم">کارل ششم، امپراتور مقدس روم</a> می‌جنگیدند، تسخیر شد. </p><p>وضعیت قانونی این منطقه در سال ۱۷۱۳ (۱۰۹۲) در <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیمان‌نامه اوترخت (صفحه وجود ندارد)">پیمان‌نامه اوترخت</a> مشخص شد و طبق آن اسپانیا برای همیشه جبل طارق را به پادشاهی بریتانیا واگذار کرد.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از دهه ۱۹۴۰ میلادی اسپانیا خواستار بازپس‌گیری این منطقه شده است. بیشتر <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم جبل طارق (صفحه وجود ندارد)">مردم جبل طارق</a> مخالف پیوستن به اسپانیا یا حاکمیت مشترک دو کشور هستند.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سازمان ملل طی قطعنامه‌هایی از دو کشور اسپانیا و بریتانیا خواسته است تا با انجام مذاکره به توافق برسند.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AC" title="جزایر ساویج">جزایر ساویج</a> منطقه دیگری است که مورد ادعای اسپانیا می‌باشد. این جزایر جزو خاک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> می‌باشند و این کشور ادعای همسایه خود اسپانیا را بر جزایر ساواگه بی‌اساس می‌داند. بر طبق ادعای اسپانیایی‌ها ساواگه مجموعه‌ای از صخره‌ها است و جزیره محسوب نمی‌شود پس هیچ آب سرزمینی‌ای برای پرتغال در این منطقه وجود ندارد. در ژوئیه ۲۰۱۳ اسپانیا طی نامه‌ای این نظر خود را به اطلاع سازمان ملل رساند. </p><p>اسپانیا مدعی حاکمیت بر جزیره کوچک و خالی از سکنه <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره پرخیل (صفحه وجود ندارد)">پرخیل</a> نیز می‌باشد. پرخیل در ۲۵۰ متری ساحل مراکش، ۸ کیلومتری <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%AA%D9%87" title="سبته">سبته</a> و ۱۳ کیلومتری سرزمین اصلی اسپانیا قرار دارد. در سال ۲۰۰۲ (۱۳۸۱) اختلاف اسپانیا با مراکش بر سر حاکمیت بر این جزیره منجر به حادثه‌ای مسلحانه شد که با توافق طرفین به ادامه وضع موجود فیصله یافت. این جزیره هم‌اکنون کاملاً خالی از سکنه است و پرچم هیچ کشوری در آن دیده نمی‌شود. </p><p>مناطقی از خاک اسپانیا نیز مورد ادعای سایر کشورهاست. مراکش مدعی بر حاکمیت خود بر دو جزیره سبته و ملیله است و پرتغال حاکمیت اسپانیا بر شهر <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B2%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اولیونزا (صفحه وجود ندارد)">اولیونزا</a> را به رسمیت نمی‌شناسد. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spanish_military_images_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Spanish_military_images_%281%29.jpg/300px-Spanish_military_images_%281%29.jpg" decoding="async" width="300" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Spanish_military_images_%281%29.jpg/450px-Spanish_military_images_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Spanish_military_images_%281%29.jpg/600px-Spanish_military_images_%281%29.jpg 2x" data-file-width="1772" data-file-height="1110" /></a><figcaption>نیروهای نظامی اسپانیا</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نیروهای_مسلح"><span id=".D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B3.D9.84.D8.AD"></span>نیروهای مسلح</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: نیروهای مسلح"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="نیروهای نظامی اسپانیا">نیروهای نظامی اسپانیا</a></div> <p>نیروهای نظامی اسپانیا (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a>: <span lang="es" dir="ltr">Fuerzas Armadas Españolas</span>) شامل <a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیروی زمینی اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">نیروی زمینی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروی هوایی اسپانیا">نیروی هوایی</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروی دریایی اسپانیا">نیروی دریایی</a> می‌باشد. نیروهای نظامی اسپانیا تحت فرمان <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D9%84" class="mw-redirect" title="فرمانده کل">فرماندهی کل قوا</a> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D8%B4%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فیلیپ ششم اسپانیا">پادشاه فیلیپ ششم</a> می‌باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF"></span>اقتصاد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: اقتصاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اقتصاد اسپانیا">اقتصاد اسپانیا</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیش_از_بحران_مالی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D8.B2_.D8.A8.D8.AD.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D9.85.D8.A7.D9.84.DB.8C"></span>پیش از بحران مالی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: پیش از بحران مالی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Zara_-_London,_UK_27.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Zara_-_London%2C_UK_27.jpg/188px-Zara_-_London%2C_UK_27.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Zara_-_London%2C_UK_27.jpg/282px-Zara_-_London%2C_UK_27.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Zara_-_London%2C_UK_27.jpg/376px-Zara_-_London%2C_UK_27.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">فروشگاه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="زارا">زارا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sedesocialsantander.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Sedesocialsantander.jpg/188px-Sedesocialsantander.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Sedesocialsantander.jpg/282px-Sedesocialsantander.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Sedesocialsantander.jpg/376px-Sedesocialsantander.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="بانک سانتاندر">بانک سانتاندر</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg/188px-SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg/282px-SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg/376px-SEAT_IBL_Concept_front_side.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">یک خودرو از شرکت <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="سیات">سیات</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:104px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Repsol_headquarters_(Madrid)_01.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg/188px-Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg" decoding="async" width="188" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg/282px-Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg/376px-Repsol_headquarters_%28Madrid%29_01.jpg 2x" data-file-width="4272" data-file-height="2370" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%BE%D8%B3%D9%88%D9%84" title="رپسول">رپسول</a>، شرکت نفت و گاز</div></div></div></div></div><p>اقتصاد <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داریِ</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%B7" title="اقتصاد مختلط">مختلط</a> اسپانیا <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی">سیزدهمین</a> اقتصاد بزرگ جهان، پنجمین اقتصاد بزرگ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> و چهارمین اقتصاد بزرگ <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="منطقه یورو">منطقه یورو</a> می‌باشد. </p><p>در آغاز دهه ۱۹۹۰ چندی از شرکت‌های اسپانیایی به شرکت‌هایی چند ملیتی تبدیل شدند. بیشتر فعالیت این شرکت‌ها در حوزه کشورهای آمریکای لاتین بود. هم‌اکنون نیز اسپانیا پس از آمریکا بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار خارجی در آمریکای لاتین محسوب می‌شود. برخی دیگر از شرکت‌های اسپانیایی حوزه فعالیت خود را به آسیا و کشورهای هند و چین نیز گسترش داده‌اند. این گسترش جهانی برای اسپانیا برتری رقابتی در برابر دیگر همسایه‌های اروپایی محسوب می‌شود. دلیل این امر ممکن است در درجه اول تمایل به زبان و فرهنگ اسپانیایی در آسیا و آفریقا و همچنین وجود فرهنگ مشارکتی که ریسک کردن در بازارهای ناپایدار را به اسپانیایی‌ها یاد داد باشد. </p><p>پس گذشت دوره بحران اقتصادی در اوایل دهه ۱۹۹۰ اسپانیا شاهد رشد اقتصادی خوبی بود. این رشد اقتصاد بالا به دولت کمک کرد تا بدهی‌های خارجی‌اش را کاهش دهد و همچنین باعث شد نرخ بیکاری در این کشور به‌طور قابل توجهی کاهش یابد. در سال ۱۹۹۹ (۱۳۷۸) اسپانیا در شرایطی به منطقه یورو پیوست که بودجه دولت متعادل و نرخ تورم تحت کنترل بود. </p><p>پیش آغاز بحران شدید اقتصادی اخیر دولت نخست‌وزیر پیشین <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="خوزه ماریا اسنار">خوزه ماریا اسنار</a> در الحاق اسپانیا به کشورهای پایه‌گذار <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a> موفق بود. نرخ <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بیکاری">بیکاری</a> در اکتبر ۲۰۰۶ برابر با ۶/۷٪ بود که در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی و در مقایسه با نرخ بیکاری در اوایل دهه ۱۹۹۰ (حدود ۲۰٪) نرخ پایینی محسوب می‌شد. نقاط ضعف همیشگی اقتصاد اسپانیا تورم بالا،<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> وجود یک <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="بازار سیاه">بازار سیاه</a> وسیع<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و نظام آموزشی ضعیف (که بر اساس گزارش‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="سازمان همکاری اقتصادی و توسعه">سازمان همکاری اقتصادی و توسعه</a> یکی از ضعیف‌ترین نظام‌های آموزشی در میان کشورهای توسعه یافته می‌باشد) هستند.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>شرکت‌های اسپانیایی در زمینه‌های گوناگونی فعال هستند. مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%A7" title="ایبردرولا">ایبردرولا</a> که یکی از بزرگ‌ترین شرکت فعال در زمینه <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="تجاری‌سازی انرژی‌های تجدید پذیر (صفحه وجود ندارد)">انرژی‌های برگشت‌پذیر</a> می‌باشد.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>؛ شرکت‌های <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="تلفونیکا">تلفونیکا</a>ٰ، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A7" title="ابنگوا">ابنگوا</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شرکت موندراگون (صفحه وجود ندارد)">موندراگون</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مویستار (صفحه وجود ندارد)">مویستار</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="هیسدسات (صفحه وجود ندارد)">هیسدسات</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7" title="ایندرا">ایندرا</a> که در زمینه <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری ارتباطات (صفحه وجود ندارد)">فناوری ارتباطات</a> متخصص هستند؛ شرکت‌های <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="کونستروکسیونس ای اوکسیلیار د فروکاریلس (صفحه وجود ندارد)">کونستروکسیونس ای اوکسیلیار د فروکاریلس</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88" title="تالگو">تالگو</a> که در صنعت راه‌آهن و ترابری ریلی فعالند؛ شرکت‌های نساجی مانند <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%B3" title="ایندیتکس">ایندیتکس</a>، شرکت‌های پتروشیمی مانند <a href="/wiki/%D8%B1%D9%BE%D8%B3%D9%88%D9%84" title="رپسول">رپسول</a> و شرکت‌های فعال در زمینه ساخت زیربناها مانند <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="فروویال">فروویال</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="آکسیونا">آکسیونا</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="گروپو آسی‌اس">گروه آسی‌اس</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%87_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوبراسکون هارته لاین">اوبراسکون هارته لاین</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%88_%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B3" title="فومنتو د کونستروکسیونس ای کونتراتس">فومنتو د کونستروکسیونس ای کونتراتس</a>؛ با ذکر این نکته که ۶۰ درصد شرکت‌های بین‌المللی فعال در زمینه زیربناهای حمل و نقل اسپانیایی هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رونق_و_رکود_در_بازار_مسکن"><span id=".D8.B1.D9.88.D9.86.D9.82_.D9.88_.D8.B1.DA.A9.D9.88.D8.AF_.D8.AF.D8.B1_.D8.A8.D8.A7.D8.B2.D8.A7.D8.B1_.D9.85.D8.B3.DA.A9.D9.86"></span>رونق و رکود در بازار مسکن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: رونق و رکود در بازار مسکن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:House,_The_Spain,_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:House,_The_Spain,_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg/220px-House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg/330px-House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg/440px-House%2C_The_Spain%2C_Petersfield_-_geograph.org.uk_-_2048675.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="481" /></a><figcaption>خانه‌های معمولی در اسپانیا</figcaption></figure> <p>با انتخاب یورو به جای پزو در آغاز قرن جدید اقتصاد اسپانیا شاهد کاهش <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D8%AE_%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87" title="نرخ بهره">نرخ بهره</a> به کمترین میزان خود در تاریخ بود. رشد بازار مسکن که از سال ۱۹۹۷ (۱۳۷۶) آغاز شده بود، شتاب گرفته و در عرض چند سال به یک <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="حباب بازار مسکن اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">حباب</a> تبدیل شد. بازار املاک توسط بانک‌های موسوم کاخا (بانک‌های پس‌انداز منطقه‌ای تحت نظارت دولت‌های منطقه‌ای) تأمین مالی و با نرخه بهره پایینی که در تاریخ بی‌نظیر بود و رشد شدید مهاجرت تقویت می‌شد. اقتصاد اسپانیا به خاطر دور بودنش از نرخ رشد صفر مجازی نسبت به دیگر شرکای اروپایی‌اش اعتبار داشت.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اقتصادی که بیش نیمی از شغل‌های جدید ایجاد شده در اتحادیه اروپا را در پنج ساله منتهی به پایان سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) ایجاد کرده بود.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>حباب مسکن اسپانیا در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۷) ترکید و باعث فروپاشی اقتصادی بخش‌های مربوط به مسکن و ساخت و ساز، اخراج گسترده کارکنان و کارگران و توقف روند تقاضای کالا و خدمات شد. تا پایان ماه مه ۲۰۰۹ (اردیبهشت ۱۳۸۸) <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بی‌کاری در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">نرخ بی‌کاری</a> به ۱۸/۷٪ رسید. (۳۷٪ در بین جوانان)<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بانک‌ها و موسسه‌های مالی اسپانیا در ابتدا تلاش کردند تا از بحران پیش آمده برای همتایان بریتانیایی و آمریکایی خود دوری کنند. بانک‌های بین‌المللی اسپانیا، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE" class="mw-redirect" title="سانتاندر گروپ">بانک سانتاندر</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D9%88%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%D8%AE%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="بانکو بیلبائو ویسکایا آرخنتاریا">بانک بی‌بی‌وی‌ای</a> که <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%AF_%D8%B3%D9%87%D8%A7%D9%85" title="سبد سهام">سبدهای سهام</a> متنوع بین‌المللی داشتند خیلی سریع فعالیت خود را در بازار پر خطر مسکن محدود کردند. با این حال با عمیق‌تر شدن رکود اقتصادی و افت قیمت مسکن، بدهی سنگین رو به افزایش بانک‌های پس‌انداز منطقه‌ای، دولت و بانک مرکزی را مجبور به مداخله از طریق تدوین طرح‌های تثبیتی کرد و در نهایت در سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱) دولت مجبور شد از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="بانک مرکزی اروپا">بانک مرکزی اروپا</a> کمک مالی دریافت کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کیفیت_زندگی"><span id=".DA.A9.DB.8C.D9.81.DB.8C.D8.AA_.D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>کیفیت زندگی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: کیفیت زندگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Countries_by_Human_Development_Index_(2021).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg/220px-Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg/330px-Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg/440px-Countries_by_Human_Development_Index_%282021%29.svg.png 2x" data-file-width="2192" data-file-height="1135" /></a><figcaption>اسپانیا جزو <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی">کشورهای برتر در شاخص توسعه انسانی</a></figcaption></figure> <p>بر اساس پژوهش‌های انجام شده در سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) اسپانیا از نظر <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="کیفیت زندگی">کیفیت زندگی</a> پس از کشورهایی مانند فرانسه، آلمان، بریتانیا و کره جنوبی در بین ده کشور نخست جهان قرار دارد.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در سال‌های اخیر <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="بی‌کاری">بی‌کاری</a> به بزرگ‌ترین نگرانی جامعه اسپانیا تبدیل شده است. نرخ بی‌کاری در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ (۱۳۸۵ و ۱۳۸۶) ۸٪ بود که پس از بحران مالی به ۲۰٪ در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) و ۲۵٪ (۵۶٪ در بین جوانان) در سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۲) رسید.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کشاورزی"><span id=".DA.A9.D8.B4.D8.A7.D9.88.D8.B1.D8.B2.DB.8C"></span>کشاورزی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: کشاورزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg/220px-Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg/330px-Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg/440px-Vi%C3%B1edo-en-Ventosa-LaRioja.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاکستان">تاکستانهای</a> <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AE%D8%A7_(%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8)" class="mw-redirect" title="ریوخا (شراب)">شراب لاریوخا</a> در <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%A7" class="mw-redirect" title="لاریخا">لا ریوخا</a>.</figcaption></figure> <p>زمین‌های کشاورزی به دو روش کلی مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند. زمین‌هایی که با تکیه بر کشت بدون آبیاری و تنها به وسیلهٔ بارندگی به عنوان <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8" class="mw-redirect" title="منبع آب">منبع آب</a> مورد استفاده قرار می‌گیرند که این زمین‌ها ۸۵٪ کل زمین‌های زیر کشت را تشکیل می‌دهد. مناطق مرطوب شمال و شمال‌غرب تحت این روش مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. مناطق حاصلخیزتر به روش کشت با آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند که تا سال ۱۹۸۶ (۱۳۶۵) ۳ میلیون هکتار از مساحت کشور را پوشانده بودند که دولت امیدوار است که سطح زیر کشت به این روش دو برابر شود. یکی از مناطق قابل توجه از نظر گسترش کشاورزی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="استان آلمریا">استان آلمریا</a> می‌باشد - یکی از خشک‌ترین و متروک‌ترین استان‌های اسپانیا - که محصولات زمستانی متنوعی شامل میوه و سبزیجات را به اروپا صادر می‌کند. </p><p>با وجود این که ۱۷٪ سطح زیر کشت زمین‌های کشاورزی در اسپانیا به روش آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند اما ۴۰ تا ۴۵ درصد ارزش خالص کل محصولات و ۵۰ درصد حجم کل صادرات مربوط به این بخش از کشاورزی است. بیش از نیمی از مساحت زیر کشت در این بخش به <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA" title="ذرت">ذرت</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="درخت میوه (صفحه وجود ندارد)">درختان میوه</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="تره‌بار">تره‌بار</a> اختصاص دارد. دیگر محصولات شامل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="انگور">انگور</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%A8%D9%87" title="پنبه">پنبه</a>، <a href="/wiki/%DA%86%D8%BA%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%AF" title="چغندر قند">چغندر قند</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیب زمینی">سیب زمینی</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="حبوبات">حبوبات</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="زیتون">زیتون</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" title="انبه">انبه</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="توت فرنگی">توت فرنگی</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AC%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="گوجه فرنگی">گوجه فرنگی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%81%D9%87" title="علوفه">علوفه دام</a> می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="گردشگری"><span id=".DA.AF.D8.B1.D8.AF.D8.B4.DA.AF.D8.B1.DB.8C"></span>گردشگری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=28" title="ویرایش بخش: گردشگری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="گردشگری در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">گردشگری در اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png/220px-World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png" decoding="async" width="220" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png/330px-World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png/440px-World%E2%80%99s_Top_10_Tourism_Destinations.png 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption>اسپانیا دومین کشور در <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="رتبه‌بندی گردشگری جهان">رتبه‌بندی گردشگری جهان</a><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>در طول چهار دهه گذشته صنعت گردشگری اسپانیا بسیار پیشرفت کرده است به‌طوری‌که به دومین کشور در <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="رتبه‌بندی گردشگری جهان">رتبه‌بندی گردشگری جهان</a> بدل شده است و در سال ۲۰۰۶ ارزش آن حدود ۴۰ میلیارد یورو برابر با ۵٪ تولید ناخالص داخلی کشور بوده است.<sup id="cite_ref-guru_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-guru-65"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> امروزه <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اقلیم اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">اقلیم</a>، آثار تاریخی و فرهنگی،<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> موقعیت جغرافیایی و امکانات رفاهی اسپانیا باعث شده تا گردشگری به یکی از صنایع اصلی و همچنین منبع درآمد و اشتغال ثابت برای این کشور بدل شود. سازوکار رتبه‌بندی هتل‌ها و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA_(%D9%85%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA)" title="اقامت (محل اقامت)">اقامتگاه‌ها</a> در اسپانیا بسیار سختگیرانه‌تر از دیگر کشورهای اروپایی است و به همین دلیل هتل‌های اسپانیایی سطح بالاتر و گرانتر از دیگر کشورهای اروپایی است.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="انرژی"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C"></span>انرژی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=29" title="ویرایش بخش: انرژی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="انرژی‌های تجدید پذیر در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">انرژی‌های تجدید پذیر در اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:PS10_solar_power_tower.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/PS10_solar_power_tower.jpg/220px-PS10_solar_power_tower.jpg" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/PS10_solar_power_tower.jpg/330px-PS10_solar_power_tower.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/PS10_solar_power_tower.jpg/440px-PS10_solar_power_tower.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="436" /></a><figcaption>نخستین نیروگاه خورشیدی تجاری جهان در <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="سویا (استان)">استان سویا</a></figcaption></figure> <p>اسپانیا یکی از کشورهای پیشرو در تولید انرژی‌های تجدید پذیر است. اسپانیا در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) با افتتاح یک نیروگاه بزرگ خورشیدی به نام لا فلوریدا در منطقه آلوارادو با پیشی‌گرفتن از ایالات متحده به بزرگ‌ترین <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="تولید برق از انرژی خورشیدی در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">تولیدکننده انرژی برق از خورشید</a> تبدیل شد.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین اسپانیا در میان کشورهای اروپایی بیشترین مقدار برق را از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="توان بادی">انرژی بادی</a> تولید می‌کند. در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) میزان تولید برق از این روش ۴۲٬۹۷۶ گیگاوات ساعت برابر با ۱۶٪ کل برق تولید شده در اسپانیا بود.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Graber2005_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-Graber2005-73"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۹ نوامبر ۲۰۱۰ (۱۸ آبان ۱۳۸۹) میزان تولید برق از انرژی بادی به صورت آنی به اوج خود در تاریخ کشور رسید به‌طوری‌که ۵۳٪ از نیاز برق سرزمین اصلی اسپانیا را پوشش می‌داد<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این انرژی تولید شده برابر با انرژی تولید شده توسط ۱۴ <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A2%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رآکتور هسته‌ای">واکنشگاه هسته‌ای</a> می‌باشد.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دیگر انرژی‌های برگشت‌پذیری که در اسپانیا به‌کارگیری می‌شوند عبارتند از <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%82%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیروی برق‌آبی">انرژی برق‌آبی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B3" class="mw-redirect" title="بیومس">بیومس</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a> (۲ نیروگاه انرژی دریایی در حال ساخت می‌باشد). </p><p>منابع انرژی تجدید ناپذیری که در اسپانیا استفاده می‌شوند شامل <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> (۸ نیروگاه)، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">گاز طبیعی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">زغال سنگ</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نفت</a> می‌باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ترابری"><span id=".D8.AA.D8.B1.D8.A7.D8.A8.D8.B1.DB.8C"></span>ترابری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=30" title="ویرایش بخش: ترابری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ترابری در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">ترابری در اسپانیا</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:AVE-Bridge-00.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/AVE-Bridge-00.gif/300px-AVE-Bridge-00.gif" decoding="async" width="300" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/AVE-Bridge-00.gif/450px-AVE-Bridge-00.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/AVE-Bridge-00.gif/600px-AVE-Bridge-00.gif 2x" data-file-width="1337" data-file-height="752" /></a><figcaption>راه‌آهن تندروی مادرید-وایادولید</figcaption></figure> <p>شبکه بزرگراه‌های اسپانیا عمدتاً بر شش بزرگراهی که <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a> را به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">باسک</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">والنسیا</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="آندلس">آندلس</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="اکسترمادورا">اکسترمادورا</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a> متصل می‌کنند متمرکز است. همچنین بزرگراه‌های <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%84" title="فرول">فرول</a> به <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%AF%D9%88" title="ویگو">ویگو</a> در خط ساحلی اقیانوس اطلس، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%88" class="mw-redirect" title="ابیدو">اویدو</a> به <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="سن سباستین">سن سباستین</a> در خط ساحلی کانتابریا و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%86%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="خرنا (شهر)">خرنا</a> به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="کادیس">کادیس</a> در خط ساحلی مدیترانه اطراف اسپانیا را به هم متصل می‌کند. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Muelle_1_Malaga.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Muelle_1_Malaga.jpg/220px-Muelle_1_Malaga.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Muelle_1_Malaga.jpg/330px-Muelle_1_Malaga.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Muelle_1_Malaga.jpg/440px-Muelle_1_Malaga.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1774" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بندر مالاگا (صفحه وجود ندارد)">بندر مالاگا</a>.</figcaption></figure><p> اسپانیا پس از چین دومین شبکه بزرگ قطار تندروی جهان و بزرگ‌ترین شبکه بزرگ قطار تندروی اروپا را در اختیار دارد.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شبکه قطار تندروی اسپانیا در مجموع ۳۵۰۰ کیلومتر طول دارد که با سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت بین شهرهای <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%A7" title="مالاگا">مالاگا</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سویا (شهر)">سویا</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="بارسلونا">بارسلونا</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="والنسیا">والنسیا</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="وایادولید">وایادولید</a> در تردد است. به‌طور میانگین شبکه قطار تندروی اسپانیا پر سرعت‌ترین شبکه قطار تندروی جهان است که پس از اسپانیا شبکه قطار تندروی ژاپن، <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%86" title="شینکانسن">شینکانسن</a> و شبکه قطار تندروی فرانسه، <a href="/wiki/%D8%AA_%DA%98_%D9%88" title="ت ژ و">ت ژ و</a> در رده‌های بعدی قرار دارند.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از نظر وقت‌شناسی قطار تندروی اسپانیا پس از ژاپن دوم است. (۹۸/۵۴٪ رسیدن به موقع)<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در صورتی که برنامه‌های جاه‌طلبانه گسترش شبکه قطار تندرو به ثمر بنشیند در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸) طول این شبکه به ۷۰۰۰ کیلومتر خواهد رسید و تقریباً تمام شهرهای مهم در کمتر از سه الی چهار ساعت به مادرید دسترسی پیدا خواهند کرد. </p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Barajas_terminal_4_panorama,_Madrid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg/400px-Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg" decoding="async" width="400" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg/600px-Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg/800px-Barajas_terminal_4_panorama%2C_Madrid.jpg 2x" data-file-width="8229" data-file-height="1645" /></a><figcaption>ترمینال فرودگاه مادرید</figcaption></figure><p>۴۷ فرودگاه در اسپانیا وجود دارد. پررفت‌وآمدترین آن‌ها <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D8%B3" title="فرودگاه مادرید-باراخاس">فرودگاه مادرید-باراخاس</a> است که با ۴۵ میلیون مسافر در سال ۲۰۱۲ <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B1%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%A2%D9%85%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1" title="فهرست پررفت‌وآمدترین فرودگاه‌های جهان بر پایه شمار مسافر">نوزدهمین فرودگاه پررفت‌وآمدترین جهان</a> و چهارمین در اروپا محسوب می‌شود. دیگر فرودگاه مهم این کشور <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7-%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="فرودگاه بارسلونا-ال پرات">فرودگاه بارسلونا-ال پرات</a> می‌باشد که با ۳۵ میلیون مسافر در سال ۲۰۱۲ سی و چهارمین فرودگاه پررفت‌وآمدترین جهان محسوب می‌شود. دیگر فرودگاه‌های اصلی اسپانیا در شهرهای <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7_%D8%AF_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="فرودگاه پالما د مایورکا">مایورکا</a> (با ۲۳ میلیون مسافر)، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%A7" title="فرودگاه مالاگا">مالاگا</a> (با ۱۳ میلیون مسافر)، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%86_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="فرودگاه گرن کناریا">لاس پالماس</a> (با ۱۱ میلیون مسافر)، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D9%84%DA%86%D9%87" title="فرودگاه آلیکانته-الچه">آلیکانته</a> (با ۱۰ میلیون مسافر) قرار دارند. سایر فرودگاه‌ها بین ۴ تا ۱۰ میلیون مسافر جابه‌جا می‌کنند و در شهرهای <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="فرودگاه تنریف جنوبی">تنریف</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="فرودگاه والنسیا">والنسیا</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88" title="فرودگاه سن پابلو">سویا</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="فرودگاه بیلبائو">بیلبائو</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="فرودگاه ایبیزا (اسپانیا)">ایبیزا</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%87" title="فرودگاه لانزاروته">لانزاروته</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D9%88%D8%A6%D8%B1%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="فرودگاه فوئرته‌ونتورا">فوئرته‌ونتورا</a> قرار دارند. ۳۰ فرودگاه دیگر نیز کمتر از ۴ میلیون مسافر در سال جابه‌جا می‌کنند. </p><p>دولت اسپانیا در نظر دارد تا سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) یک میلیون <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="خودروی برقی">خودروی برقی</a> را به منظور <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مصرف بهینه انرژی (صفحه وجود ندارد)">مصرف بهینه انرژی</a> وارد شبکه ترابری کند.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جمعیت‌شناسی"><span id=".D8.AC.D9.85.D8.B9.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>جمعیت‌شناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=31" title="ویرایش بخش: جمعیت‌شناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جمعیت‌شناسی اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">جمعیت‌شناسی اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spain_Population_Pyramid.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Spain_Population_Pyramid.svg/220px-Spain_Population_Pyramid.svg.png" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Spain_Population_Pyramid.svg/330px-Spain_Population_Pyramid.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Spain_Population_Pyramid.svg/440px-Spain_Population_Pyramid.svg.png 2x" data-file-width="734" data-file-height="595" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="هرم جمعیت">هرم جمعیت</a> اسپانیا</figcaption></figure> <p>جمعیت اسپانیا بر اساس تخمین‌های سال ۲۰۲۰ حدود ۴۶/۷ میلیون نفر است.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تراکم جمعیت اسپانیا ۹۲ نفر در هر کیلومتر مربع می‌باشد که از بیشتر کشورهای اروپای غربی کمتر است. پراکنش جمعیت اسپانیا بسیار نابرابر می‌باشد. به جز <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a> و حومه آن بیشتر جمعیت در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند. جمعیت اسپانیا در سال ۱۹۰۰ (۱۲۷۸) برابر با ۱۸ میلیون نفر بود که تاکنون دو برابر شده است. بیشتر رشد جمعیت مربوط به دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ است.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۱۹۸۰ نرخ تولد رو به کاهش گذاشت و نرخ رشد جمعیت نیز کاهش یافت اما جمعیت باز هم رو به فزونی نهاد که دلیل آن بازگشت اسپانیایی‌هایی بود که در دهه ۱۹۷۰ به دیگر کشورهای اروپایی مهاجرت کرده بودند. در سال‌های اخیر نیز با وجود کاهش نرخ تولد به دلیل ورود خیل عظیم مهاجران که هم‌اکنون ۱۲٪ جمعیت را تشکیل می‌دهند؛ جمعیت رو به فزونی بوده است. بیشتر مهاجران ساکن در اسپانیا اهل <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آمریکای لاتین">آمریکای لاتین</a> (۳۹٪)، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شمالی">آفریقای شمالی</a> (۱۶٪)، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="اروپای شرقی">اروپای شرقی</a> (۱۵٪) و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="آفریقای سیاه">آفریقای سیاه</a> هستند.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۲۰۰۳ (۱۳۸۳) دولت اسپانیا با اجرای طرح سه‌ماهه عفو عمومی به عده مشخصی از افراد بیگانه فاقد مدرک، اقامت قانونی اعطا کرد. </p><p>در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۶) به ۸۴٬۱۷۰ نفر در اسپانیا تابعیت داده شد که بیشتر آن‌ها اهل اکوادور، کلمبیا و مراکش بودند. بخش قابل ملاحظه‌ای از اتباع خارجی ساکن در اسپانیا از دیگر کشورهای غربی و مرکزی اروپا آمده‌اند و بیشتر آن‌ها بریتانیایی، فرانسوی، آلمانی، هلندی و نروژی هستند و بیشتر در مناطق ساحلی مدیترانه و جزایر بالئاری به گذران دوره بازنشستگی مشغول هستند. </p><p>جمعیت قابل توجهی از اسپانیایی‌تبارها در سایر نقاط جهان به ویژه در آمریکای لاتین زندگی می‌کنند. با آغاز قرن پانزدهم جمعیت زیادی از ایبریایی‌ها وارد آمریکای لاتین شدند. امروزه بیشتر سفیدپوستان آمریکای لاتین ریشه‌ای از اسپانیا و پرتغال دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شهرهای_بزرگ"><span id=".D8.B4.D9.87.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D8.B2.D8.B1.DA.AF"></span>شهرهای بزرگ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=32" title="ویرایش بخش: شهرهای بزرگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:بزرگ‌ترین شهرهای اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">الگو:بزرگ‌ترین شهرهای اسپانیا</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مناطق_شهری"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.B7.D9.82_.D8.B4.D9.87.D8.B1.DB.8C"></span>مناطق شهری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=33" title="ویرایش بخش: مناطق شهری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:EspDens2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/EspDens2.jpg/325px-EspDens2.jpg" decoding="async" width="325" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/EspDens2.jpg/488px-EspDens2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/EspDens2.jpg/650px-EspDens2.jpg 2x" data-file-width="2225" data-file-height="1349" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="تراکم جمعیت">پراکندگی جمعیت</a> کشور اسپانیا</figcaption></figure> <table class="wikitable"> <tbody><tr style="text-align:center;"> <th>رده</th> <th>منطقه شهر</th> <th>بخش خودمختار</th> <th>استان</th> <th>جمعیت </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۱</td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a></td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF_(%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="مادرید (بخش خودمختار)">مادرید</a></td> <td>مادرید</td> <td>۶٬۵۰۱٬۷۱۷ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۲</td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="بارسلونا">بارسلونا</a></td> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a></td> <td>بارسلونا</td> <td>۵٬۵۱۱٬۱۴۷ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۳</td> <td><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="والنسیا">والنسیا</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">والنسیا</a></td> <td>والنسیا</td> <td>۲٬۵۷۵٬۳۶۲ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۴</td> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سویا (شهر)">سویا</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="اندلس">اندلس</a></td> <td>سویا</td> <td>۱٬۹۲۷٬۱۰۹ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۵</td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%A7" title="مالاگا">مالاگا</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="اندلس">اندلس</a></td> <td>مالاگا</td> <td>۱٬۶۲۴٬۱۴۵ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۶</td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="بیلبائو">بیلبائو</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">باسک</a></td> <td>بیسکای</td> <td>۱٫۱۵۲٫۶۵۸ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۷</td> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%88" class="mw-redirect" title="ابیدو">اویدو</a>–<a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%AE%D9%86" title="خیخن">خیخن</a>–<a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%B3" title="آبیلس">آبیلس</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="آستوریاس">آستوریاس</a></td> <td>آستوریاس</td> <td>۸۴۴٬۰۰۰ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۸</td> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%87" title="آلیکانته">آلیکانته</a>–<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%86%D9%87" title="الچه">الچه</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">والنسیا</a></td> <td>آلیکانته</td> <td>۷۹۳٬۰۰۰ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۹</td> <td><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="لاس پالماس">لاس پالماس</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></td> <td>لاس پالماس</td> <td>۷۵۰٬۰۰۰ </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td>۱۰</td> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="ساراگوسا">ساراگوسا</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="آراگون">آراگون</a></td> <td>ساراگوسا</td> <td>۷۳۰٬۰۰۰ </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="گروه‌های_اقلیت"><span id=".DA.AF.D8.B1.D9.88.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.82.D9.84.DB.8C.D8.AA"></span>گروه‌های اقلیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=34" title="ویرایش بخش: گروه‌های اقلیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG/220px-La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG/330px-La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG/440px-La_Uni%C3%B3n_i_el_F%C3%A8nix_P1160234.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="استقلال‌طلبی کاتالان">استقلال‌طلب‌های کاتالان</a></figcaption></figure> <p>گروه‌های اقلیتی از مستعمرات سابق به ویژه <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آمریکای لاتین">آمریکای لاتین</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شمالی">آفریقای شمالی</a> و همچنین شمار کمتری از کشورهای <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="آفریقای سیاه">آفریقای سیاه</a> در اسپانیا ساکن هستند. همچنین شمار قابل توجهی از مهاجران آسیایی به ویژه مهاجرانی از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای جنوبی">آسیای جنوبی</a> و <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="چینی‌ها">چین</a> و جمعیتی بزرگی از مهاجران بریتانیایی، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آلمانی‌ها">آلمانی</a> و فرانسوی در اسپانیا زندگی می‌کنند. </p><p>دیگر گروه اقلیتی بزرگ در اسپانیایی‌ها <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کولی">کولیها</a> هستند که از قرن شانزدهم بدین سو وارد اسپانیا شده‌اند. جمعیت کولی‌ها در حدود ۷۰۰٬۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مهاجرت"><span id=".D9.85.D9.87.D8.A7.D8.AC.D8.B1.D8.AA"></span>مهاجرت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=35" title="ویرایش بخش: مهاجرت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهاجرت به اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">مهاجرت به اسپانیا</a></div><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG/230px-Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG" decoding="async" width="230" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG/345px-Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG/460px-Bellver_Castle_2008_Palma_Mallorca_130.JPG 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>شهر <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7_%D8%AF_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="پالما د مایورکا">پالما د مایورکا</a> جایی که جمعیت قابل توجهی از آلمانی‌ها در آنجا زندگی می‌کنند.</figcaption></figure><p>بر اساس آمارهای دولت اسپانیا در سال ۲۰۱۱ (۱۳۸۹) ۵/۷ میلیون خارجی معادل ۱۲/۲٪ از کل جمعیت اسپانیا در این کشور زندگی می‌کنند. بیش از ۸۶۰٬۰۰۰ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مردم رومانی">رومانیایی</a>، ۷۷۰٬۰۰۰ <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مراکشی‌ها (صفحه وجود ندارد)">مراکشی</a>، ۳۹۰٬۰۰۰ بریتانیایی و ۳۶۰٬۰۰۰ <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم اکوادور (صفحه وجود ندارد)">اکوادوری</a> در اسپانیا ساکن هستند.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دیگر گروه‌های خارجی شامل <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم کلمبیا (صفحه وجود ندارد)">کلمبیایی‌ها</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم بولیوی (صفحه وجود ندارد)">بولیویایی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آلمانی‌ها">آلمانی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="مردم ایتالیا">ایتالیایی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="بلغارها">بلغارها</a> و چینی‌ها می‌باشند. بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ مهاجر از کشورهای آفریقای سیاه به ویژه از کشورهای <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a> در اسپانیایی زندگی می‌کنند.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۸) بدین سو اسپانیا با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رشد جمعیت">رشد بالای جمعیت</a> حاصل از موج مهاجرت روبرو بوده است. هجوم ناگهانی مهاجران که هم‌اکنون نیز تا حدودی ادامه دارد به ویژه ورود غیرقانونی با قایق باعث بروز تنش‌های اجتماعی در اسپانیا شده است.<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در بین کشورهای اروپایی اسپانیا پس از <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> بالاترین نرخ مهاجرت را تا سال ۲۰۰۸ داشت<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به‌طوری‌که شمار مهاجران از رقم ۵۰۰٬۰۰۰ در سال ۱۹۹۶ (۱۳۷۴) به ۵/۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۶) رسید. این نرخ بالای مهاجرت به اسپانیا دلایلی دارد از جمله نزدیکی‌های فرهنگی با کشورهای آمریکای لاتین، موقعیت جغرافیایی این کشور، عدم استحکام مرزها، وجود بازار سیاه بزرگ و دوام و استحکام بخش‌های کشاورزی و ساختمانی که به نیروی کار ارزان نیاز دارد. یکی دیگر عوامل مهم مهاجرت به اسپانیا محبوبیت سواحل این کشور برای سایر اروپایی‌هاست. پیش از بروز بحران اقتصادی در اسپانیا <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%B2" title="فایننشال تایمز">فایننشال تایمز</a></i> با انتشار گزارشی اعلام کرد که اسپانیا محبوب‌ترین مقصد برای شهروندان اروپایی غربی به منظور مهاجرت یا کار است. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png/220px-Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png" decoding="async" width="220" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png/330px-Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png/440px-Inmigracion_en_Espa%C3%B1a_por_pais.png 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption>مهاجرت به اسپانیا بر پایه کشور (۲۰۰۸)</figcaption></figure> <p>در سال دولت اسپانیا «برنامه بازگشت داوطلبانه» را اجرا کرد که طی آن مهاجران بی‌کاری که اهل کشورهایی به غیر از کشورهای اتحادیه اروپا بودند می‌توانستند به کشورشان بازگردند و مشوق‌هایی نیز دریافت کنند. مشوق‌هایی مانند دریافت مزایای بی‌کاری و اجازه انتقال دریافتی‌های خود از نهادهای اجتماعی و دولتی به کشورشان.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این برنامه با موفقیت چندانی روبرو نشد و در دو ماه تنها ۱۴۰۰ مهاجر از این برنامه استفاده کردند.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کاری که این طرح‌ها و طرح‌های دیگر برای تشویق مهاجران به خروج از اسپانیا نتوانست انجام دهد توسط بحران اقتصادی و با اوج‌گیری آن طی سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ انجام شد و ده‌ها هزار مهاجر به خاطر نبود کار کشور را ترک کردند. تنها در سال ۲۰۱۱ نیم میلیون نفر اسپانیا را ترک کردند.<sup id="cite_ref-emigracion_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-emigracion-91"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای نخستین بار در قرن بیست و یکم نرخ خالص مهاجرت در اسپانیا منفی شد و ۹۰٪ افرادی که کشور را ترک کردند مهاجران خارجی بودند.<sup id="cite_ref-emigracion_91-1" class="reference"><a href="#cite_note-emigracion-91"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبان"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86"></span>زبان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=36" title="ویرایش بخش: زبان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spain_languages.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Spain_languages.svg/250px-Spain_languages.svg.png" decoding="async" width="250" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Spain_languages.svg/375px-Spain_languages.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Spain_languages.svg/500px-Spain_languages.svg.png 2x" data-file-width="1488" data-file-height="1052" /></a><figcaption><b>زبان‌ها اسپانیا</b> <table style="width:100%; background:none;"> <tbody><tr> <td align="top"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33470857">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#ddf1b4; color:black;"> </span> اسپانیایی زبان رسمی است و در تمام کشور به کار برده می‌شود</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#f59053; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان کاتالان">کاتالانی/والنسیایی</a> زبان رسمی منطقه‌ای</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#808080; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">باسکی</a> زبان رسمی منطقه‌ای</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#2b83ba; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان گالیسی">گالیسی</a> زبان رسمی منطقه‌ای</div> </td> <td align="top"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#d7191c; color:white;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان اکسیتان">اکسیتان</a> زبان رسمی منطقه‌ای</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#91cba8; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زبان آستوری">آستوری</a> به رسمیت شناخته شده</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#fede99; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان آراگونی">آراگونی</a> به رسمیت شناخته شده</div> </td></tr></tbody></table></figcaption></figure> <p>اسپانیا کشوری چندزبانه است. بر طبق قانون اساسی اسپانیا از حقوق انسانی، فرهنگ، رسوم و زبان تمام مردم اسپانیا محافظت خواهد کرد.<sup id="cite_ref-preamble_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-preamble-92"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a> یا اسپانیولی (در قانون اساسی به نام <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسپانیایی کاستیلی (صفحه وجود ندارد)">کاستیلی</a> ذکر شده است) زبان رسمی تمام کشور به حساب می‌آید و طبق قانون وظیفه و حق هر اسپانیایی است که این زبان را بیاموزد. بر طبق قانون اساسی تمام زبان‌های دیگر اسپانیا نیز در مناطقی به کار برده می‌شوند رسمی به حساب می‌آیند. </p><p>دیگر زبان‌های رسمی در اسپانیا عبارتند از: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">زبان باسکی</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="سرزمین باسک (منطقه خودمختار)">باسک</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="نابارا">ناوارا</a>؛</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان کاتالان">زبان کاتالان</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بخش خودمختار والنسیا">والنسیا</a> که در والنسیا گونه متمایزی از کاتالانی یعنی <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="گویش والنسیایی">گویش والنسیایی</a> به رسمیت شناخته شده است؛</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان گالیسی">زبان گالیسی</a> در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="گالیسیا">گالیسیا</a></li></ul> <p>از نظر درصد گویشوران زبان باسکی ۲٪، کاتالانی و والنسیایی ۱۷٪ و گالیسی ۷٪ کار برد دارد.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کاتالونیا">کاتالونیا</a> یک لهجه محلی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان اکسیتان">زبان اکسیتان</a> به نام <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آرانسی">آرانسی</a> از سال ۲۰۰۶ به رسمیت شناخته شده است که فقط ۶۷۰۰ گویشور دارد. شهر اسپانیایی <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a> در شمال آفریقا <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان ریفیان (صفحه وجود ندارد)">زبان ریفیان</a> توسط بخش قابل توجهی از ساکنان به کار برده می‌شود. </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دین"><span id=".D8.AF.DB.8C.D9.86"></span>دین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=37" title="ویرایش بخش: دین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">دین در اسپانیا</a></div> <div class="barbox tleft" style="overflow-x: auto;"> <div style="border:1px solid silver; font-size:88%; padding:0.4em; width:auto; background: white;"> <table style="text-align:right; border-collapse:collapse; width:100%;"> <tbody><tr style="background:#ddd"><th style="text-align:center;" colspan="5">ادیان در اسپانیا</th></tr> <tr style="font-size:88%; height:4px;"> <td colspan="2" style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> <td style="width:100px; text-align:right;"></td> <td colspan="2" style="padding:0 4px; width:1em; text-align:right;"></td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">مسیحیت کاتولیک</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:blue; width:70.9%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۷۰٫۹٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">بی‌دین</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:green; width:24.6%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۲۴٫۶٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">دیگر ادیان</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:gray; width:2.4%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۲٫۴٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">بی‌پاسخ</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:purple; width:2.1%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۲٫۱٪</td> </tr> <tr><td colspan="5" style="padding:5px; text-align:right;">تمامی اعداد از × گرفته شده است.<sup id="cite_ref-CIS_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIS-94"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div style="clear:both;"></div> <p><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کاتولیسیزم">مسیحیت کاتولیک</a> به مدت طولانی دین اصلی اسپانیا بود. اما بر طبق قانون دیگر هیچ دینی جایگاه رسمی در قانون ندارد. با این وجود مذهب کاتولیک تنها مذهبی است که به‌طور رسمی آموزش داده می‌شود. بر اساس مطالعات مرکز پژوهش‌های جامعه‌شناسی اسپانیا ۷۱٪ از مردم این کشور خود را مسیحی کاتولیک معرفی می‌کنند. همچنین ۲۴٪ مردم <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="بی‌دین">بی‌دین</a> هستند (۹/۴٪ نیز هیچ اعتقاد به وجود خدا ندارند) و سایر مذاهب نیز ۲/۷٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند. بیشتر اسپانیایی‌ها به‌طور منظم در مراسم‌های مذهبی شرکت نمی‌کنند. پژوهشی در اینباره نشان می‌دهد که ۵۹٪ کسانی که خود را مذهبی می‌دانند به ندرت به کلیسا می‌روند، ۱۵٪ در طول یک سال تنها چند بار به کلیسا می‌روند، ۸٪ آن‌ها چند روز در ماه و ۱۴٪ دیگر هر یکشنبه یا چند بار در هفته در کلیسا حاضر می‌شوند.<sup id="cite_ref-CIS_94-1" class="reference"><a href="#cite_note-CIS-94"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG/170px-Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG/255px-Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG/340px-Bas%C3%ADlica_de_Santiago_02.JPG 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D9%88_%D8%AF_%DA%A9%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای جامع سانتیاگو د کمپوستلا (صفحه وجود ندارد)">کلیسای جامع سانتیاگو د کمپوستلا</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="استان لاکرونیا">استان لاکرونیا</a>؛ نقطه پایان <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیر سنت جیمز (صفحه وجود ندارد)">مسیر سنت جیمز</a></figcaption></figure> <p>در مجموع ۲۲٪ از تمام جمعیت اسپانیا دست کم یکبار در ماه در مراسم‌های مذهبی شرکت می‌جویند.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این نشان‌دهنده تمایل هر چه بیشتر جامعه اسپانیایی به سمت سکولاریسم در چند دهه گذشته است. هر چند ورود مهاجران از آمریکای لاتین که به مسیحیت به شدت مقید هستند به احیای کلیسای کاتولیک کمک کرده است. </p><p>دیگر مذاهب مسیحیت نیز پیروانی دارند. کلیسای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستان</a> دارای ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ عضو می‌باشد.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87" title="شاهدان یهوه">شاهدان یهوه</a> دارای ۱۰۵٬۰۰۰ پیرو، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%AE%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کلیسای عیسی مسیح قدیسان آخر الزمان">کلیسای عیسی مسیح قدیسان آخر الزمان</a> دارای ۴۶٬۰۰۰ پیرو می‌باشند.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بر اساس مطالعه انجام شده توسط <i>اتحادیه جوامع اسلامی اسپانیا</i> ۱٬۷۰۰٬۰۰۰ نفر با پیش‌زمینه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> در اسپانیا ساکن هستند که ۳ تا ۴ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند. بخش عظیمی از آن‌ها را مهاجرانی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و سایر کشورهای آفریقایی تشکیل می‌دهند. بیش از ۵۱۴٬۰۰۰ نفر از آن‌ها دارای تابعیت اسپانیایی هستند.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> موج جدید مهاجرت به اسپانیا باعث افزایش شمار جمعیت <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88" title="هندو">هندوها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="بوداگرایی">بودایی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="سیک">سیکها</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمانان</a> شده است. پس از اخراج مسلمانان از اسپانیا در سال ۱۴۹۲ مسلمانان برای قرن‌ها در اسپانیا حضور نداشتند. در اواخر قرن نوزدهم و پس از ورود استعمارگران اسپانیایی به شمال غرب آفریقا به‌شماری از ساکنان مسلمان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="صحرای غربی">صحرای غربی</a> تابعیت اسپانیایی اعطا شد. در سال‌های اخیر ورود مهاجرانی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a> باعث افزایش جمعیت مسلمانان شده است. </p><p><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="یهودیت">یهودیان</a> پس از اخراجشان در سال ۱۴۹۲ تا قرن نوزدهم در اسپانیا حضور نداشتند. در قرن نوزدهم به یهودیان اجازه اقامت داده شد. هم‌اکنون ۶۲٬۰۰۰ نفر معادل ۰/۱۴ درصد از جمعیت یهودی هستند. بیشتر آن‌ها در طول قرن اخیر وارد اسپانیا شده‌اند اما برخی از آن‌ها نوادگان یهودیان قدیمی اسپانیایی هستند. بر طبق برخی براوردها تقریباً ۸۰٬۰۰۰ یهودی پیش از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تفتیش عقاید اسپانیایی">تفتیش عقاید</a> در اسپانیا زندگی می‌کردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرهنگ"><span id=".D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF"></span>فرهنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=38" title="ویرایش بخش: فرهنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:185px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville,_Spain.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg/188px-El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg" decoding="async" width="188" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg/282px-El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg/376px-El_Derechazo._Plaza_De_Toros_De_La_Maestranza._Seville%2C_Spain.jpg 2x" data-file-width="2357" data-file-height="2331" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A6%D9%88" title="گاوبازی تورئو">گاوبازی تورئو</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:188px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Roundel_of_Spain.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Roundel_of_Spain.svg/188px-Roundel_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="188" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Roundel_of_Spain.svg/282px-Roundel_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Roundel_of_Spain.svg/376px-Roundel_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="602" data-file-height="602" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D9%84_(%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86)" title="کاکل (نشان)">کاکل اسپانیایی</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:124px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg/188px-J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg" decoding="async" width="188" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg/282px-J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg/376px-J%C3%A9reme_M%C3%A9nez_3.jpg 2x" data-file-width="656" data-file-height="436" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فوتبال">فوتبال</a> ورزش ملی اسپانیا</div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:188px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Cross_of_Burgundy_(Template).svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg/188px-Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg.png" decoding="async" width="188" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg/282px-Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg/376px-Cross_of_Burgundy_%28Template%29.svg.png 2x" data-file-width="294" data-file-height="294" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="صلیب بورگوندی">صلیب بورگوندی</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:W_carnation4051.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/W_carnation4051.jpg/188px-W_carnation4051.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/W_carnation4051.jpg/282px-W_carnation4051.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/W_carnation4051.jpg/376px-W_carnation4051.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%DA%A9_%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%81%D9%84%DB%8C" title="میخک قرنفلی">میخک قرنفلی</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:250px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sagrada_Familia_03.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/188px-Sagrada_Familia_03.jpg" decoding="async" width="188" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/282px-Sagrada_Familia_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/376px-Sagrada_Familia_03.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3456" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D9%81%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ساگرادا فامیلیا">ساگرادا فامیلیا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:188px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Andr%C3%A9s_Segovia_(1962).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg/188px-Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg" decoding="async" width="188" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg/282px-Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg/376px-Andr%C3%A9s_Segovia_%281962%29.jpg 2x" data-file-width="1136" data-file-height="1136" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3_%D8%B3%DA%AF%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="آندرس سگوبیا">آندرس سگوبیا</a> گیتاریست اسپانیایی</div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:200px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Belen_maya.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Belen_maya.jpg/188px-Belen_maya.jpg" decoding="async" width="188" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Belen_maya.jpg/282px-Belen_maya.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Belen_maya.jpg 2x" data-file-width="376" data-file-height="400" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فلامنکو">فلامنکو</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Red_paella_with_mussels.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Red_paella_with_mussels.jpg/188px-Red_paella_with_mussels.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Red_paella_with_mussels.jpg/282px-Red_paella_with_mussels.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Red_paella_with_mussels.jpg/376px-Red_paella_with_mussels.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7" title="پائیا">پائیا</a></div></div></div></div></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فرهنگ اسپانیا">فرهنگ اسپانیا</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست میراث جهانی یونسکو در اسپانیا">فهرست میراث جهانی یونسکو در اسپانیا</a></div> <p>از نظر فرهنگی اسپانیا یک <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جهان غرب">کشور غربی</a> است. به خاطر وجود جنبه‌های قدرتمندی از میراث فرهنگی روم در تمام زوایای زندگی اسپانیایی‌ها، اسپانیا کشوری <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="زبان لاتین">لاتین</a> به حساب می‌آید. با این حال فرهنگی اسپانیایی به خاطر تاریخ و قدمت طولانی این کشور از جنبه‌های گوناگون از هنر گرفته تا کشاورزی تا آشپزی و موسیقی تحت تأثیر دیگر کشورهای اروپایی و کشورهای مدیترانه‌ای بوده است. ۴۴ مکان تاریخی و فرهنگی در اسپانیا در فهرست <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="میراث جهانی یونسکو">میراث جهانی یونسکو</a> قرار دارند. اسپانیا از نظر تعداد میراث فرهنگی مورد حمایت یونسکو پس از ایتالیا و چین در رده سوم جهان قرار دارد.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادبیات اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">ادبیات اسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DA%AF%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="آندره سگوویا">آندره سگوویا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فلامنکو">فلامنکو</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="هنر"><span id=".D9.87.D9.86.D8.B1"></span>هنر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=39" title="ویرایش بخش: هنر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هنر اسپانیایی (صفحه وجود ندارد)">هنر اسپانیایی</a></div> <p>هنرمندان اسپانیایی تأثیرات به سزایی بر پیشرفت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="جنبش هنری">جنبش‌های هنری</a> گوناگون اروپا داشته‌اند. البته هنر اسپانیایی به دلیل گوناگونی‌های تاریخی، جغرافیایی تأثیر زیادی نیز پذیرفته است. میراث مورها در اسپانیا به ویژه در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="آندلس">آندلس</a> هنوز مشهود است. </p><p>در زمینه نقاشی آثاری از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%DA%A9%D9%88" title="ال گرکو">ال گرکو</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B3%D9%BE%D9%87_%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="خوسپه دی ریبرا (صفحه وجود ندارد)">خوسپه دی ریبرا</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%DB%8C_%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرانسیسکو دی زورابان (صفحه وجود ندارد)">فرانسیسکو دی زورابان</a> که مربوط به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-disambig" title="دوران طلایی">دوران طلایی</a> می‌باشند یافت شده‌اند. همچنین در دوران بارکو، <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D9%88_%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="دیه‌گو ولاسکز">دیگو ولاسکز</a> چندین اثر مشهور اسپانیایی از جمله <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="لاس منیناس">بانوان</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%87%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="لاس هیلاندراس (صفحه وجود ندارد)">لاس هیلاندراس</a> را خلق کرد. </p><p>نقاشی‌های <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="فرانسیسکو گویا">فرانسیسکو گویا</a> مربوط به دوره <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="جنگ شبه جزیره">جنگ استقلال اسپانیا</a> بسیار چشمگیر است. در سبک امپرسیونیسم <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%A7" title="خواکین سورولا">خواکین سورولا</a> و همچنین در مدرنیسم <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="پابلو پیکاسو">پابلو پیکاسو</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سالوادور دالی">سالوادور دالی</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="خوان گری">خوان گری</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="خوان میرو">خوان میرو</a> نقاشان مطرح اسپانیایی به حساب می‌آیند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سینما"><span id=".D8.B3.DB.8C.D9.86.D9.85.D8.A7"></span>سینما</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=40" title="ویرایش بخش: سینما"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="سینمای اسپانیا">سینمای اسپانیا</a></div> <p>در طول تاریخ سینمای اسپانیا <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84" title="لوئیس بونوئل">لوئیس بونیوئل</a> نخستین کسی بود که در عرصه جهانی شناخته شد. پس از او <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%A2%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="پدرو آلمودوار">پدرو آلمودوار</a> در دهه هشتاد میلادی توجهات را به سوی خود جلب کرد. همچنین <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="سینمای اسپانیا">سینمای اسپانیا</a> در طول تاریخ خود توسط <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85" title="کارگردان فیلم">کارگردانانی</a> چون <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88_%D8%AF%DB%8C_%DA%86%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سگوندو دی چومون (صفحه وجود ندارد)">سگوندو دی چومون</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلورین ری (صفحه وجود ندارد)">فلورین ری</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="لوئیس گارسیا برلانگا">لوئیس گارسیا برلانگا</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="کارلوس سائورا">کارلوس سائورا</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88_%D9%85%D8%AF%D9%85" title="خولیو مدم">خولیو مدم</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%A2%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="آلخاندرو آمنابار">آلخاندرو آمنابار</a> و برادران تروبا به موفقیت بین‌المللی دست یافته است. در سال‌های اخیر نیز سینمای اسپانیا به موفقیت‌های بین‌المللی از جمله دریافت <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="جایزه اسکار">جایزه اسکار</a> توسط فیلم‌های <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%DB%8C_%D9%BE%D9%86" title="هزارتوی پن">هزارتوی پن</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B6)" title="بازگشت (فیلم ۲۰۰۶)">بازگشت</a> دست یافته است.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بازیگرانی اسپانیایی چون <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84" title="سارا مونتیل">سارا مونتیل</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%84%D9%88%D9%BE%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="پنلوپه کروز">پنلوپه کروز</a> جز ستارگان هالیوودی به حساب می‌آید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="معماری"><span id=".D9.85.D8.B9.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>معماری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=41" title="ویرایش بخش: معماری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="معماری اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">معماری اسپانیا</a></div> <p>معماری اسپانیایی به سبب گوناگونی‌های تاریخی و جغرافیایی در طول تاریخ تأثیرات زیادی پذیرفته است. شهر <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="کوردوبا (اسپانیا)">کوردوبا</a> که توسط رومی‌ها و با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="معماری رومی‌وار">معماری رومی‌وار</a> ساخته شده بعدها با ورود مسلمانان و ساخت بناهایی با معماری عربی در دوره <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="دودمان اموی">امویان</a> از نمونه‌های بارز معماری اسپانیایی است. پس از اموی‌ها معماری عربی در دوره‌های بعدی حکومت‌های اسلامی به رشد خود ادامه داد و در نهایت با حکومت <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="دودمان نصریان">نصریان</a> که کاخ‌های مشهور خود را در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="گرانادا">گرانادا</a> بنا نهادند به پایان رسید. در دوره بین قرون ۱۲ تا ۱۷ میلادی و پس از آشنایی اروپاییان با سبک، الگو و عناصر معماری عربی سبکی به نام سبک معماری <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%AC%D9%86" title="مدجن">مُدَجَّنی</a> شکل گرفت. </p><p>همزمان پادشاهی‌های مسیحی کم‌کم پدید آمدند و سبک معماری آن‌ها به مرور گسترش پیدا کرد. این سبک که سبک معماری پیش از روم بود برای مدتی در اوایل قرون جدید از تأثیر نفوذ جریان‌های معماری معاصر در اروپا در امان ماند و معماران اسپانیای مسیحی بعدها سبک‌های معماری <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="معماری گوتیک">معماری گوتیک</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="معماری رومی‌وار">رومی</a> را با هم درآمیختند. پس سبک گوتیک در سراسر قلمروی اسپانیا به طرز شگفت‌آوری رشد و گسترش یافت. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="موسیقی_و_رقص"><span id=".D9.85.D9.88.D8.B3.DB.8C.D9.82.DB.8C_.D9.88_.D8.B1.D9.82.D8.B5"></span>موسیقی و رقص</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=42" title="ویرایش بخش: موسیقی و رقص"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="موسیقی اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">موسیقی اسپانیا</a></div> <p>خارج از اسپانیا موسیقی اسپانیایی با <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فلامنکو">فلامنکو</a> هم ارز در نظر گرفته می‌شود. فلامنکو یک سبک موسیقی متعلق به غرب منطقه آندلس اسپانیا است که برخلاف دیدگاه عموم در دیگر نقاط اسپانیا مرسوم نیست. سبک‌های دیگری از موسیقی بومی در دیگر نقاط نیز رایج است. در زمینه <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="موسیقی کلاسیک">موسیقی کلاسیک</a> آهنگسازان برجسته‌ای چون <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DA%A9_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%B3" title="ایساک آلبنیس">ایساک آلبنیس</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%D8%AF_%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="مانوئل د فایا">مانوئل د فایا</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="انریکه گرانادوس">انریکه گرانادوس</a> و خوانندگانی همانند <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88" title="پلاسیدو دومینگو">پلاسیدو دومینگو</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B1%D8%A7%D8%B3" title="خوزه کارراس">خوزه کارراس</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="مونتسرات کابایه">مونتسرات کابایه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7_%D8%AF_%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%86%D8%A7" title="آلیسیا د لاروچا">آلیسیا د لاروچا</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="آلفردو کرائوس">آلفردو کرائوس</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%B3" title="پابلو کاسالس">پابلو کاسالس</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88_%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ریکاردو وینیاس (صفحه وجود ندارد)">ریکاردو وینیاس</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خوزه ایتوربی (صفحه وجود ندارد)">خوزه ایتوربی</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%D8%AF%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="پابلو دو ساراساته">پابلو دو ساراساته</a>، <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یوردی ساوای (صفحه وجود ندارد)">یوردی ساوای</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ترزا برگانزا (صفحه وجود ندارد)">ترزا برگانزا</a> اهل اسپانیا هستند. در این کشور بیش از چهل <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="ارکستر">ارکستر</a> حرفه‌ای وجود دارد از جمله ارکستر ملی اسپانیا، ارکستر سمفونیک بارسلونا و ارکستر سمفونیک مادرید و همچنین خانه‌های اپرای بزرگی چون تئاتر سلطنتی، تئاتر لوسیو و قصر هنر ملکه سوفیا در اسپانیا فعال هستند. </p><p>هزاران هوادار موسیقی هر سال برای شرکت در جشنواره شناخته شده موسیقی تابستانه <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="سونار">سونار</a>؛ که در سبک‌های موسیقی پاپ و تکنو فعال است؛ به اسپانیا سفر می‌کنند. دیگر جشنواره موسیقی سالانه در اسپانیا جشنواره موسیقی <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیکاسیم (صفحه وجود ندارد)">بنیکاسیم</a> است که <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="موسیقی راک">موسیقی راک</a> و رقص را اجرا می‌کند.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پرطرفدارترین ابزار موسیقی یعنی <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="گیتار">گیتار</a> ریشه‌ای اسپانیایی دارد.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آشپزی"><span id=".D8.A2.D8.B4.D9.BE.D8.B2.DB.8C"></span>آشپزی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=43" title="ویرایش بخش: آشپزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/80px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای <a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="extiw" title="voy:اسپانیا">اسپانیا</a><b><i> دارد.</i></b></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="extiw" title="q:اسپانیا">اسپانیا</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Spain" class="extiw" title="commons:Category:Spain">اسپانیا</a></span> موجود است.</div></div> </div> <p>آشپزی کاتالانی، که بهترین آن در بارسلون یافت می‌شوند، از آن دست جاذبه‌هایی است که گردشگران را از نقاط مختلف دنیا به این منطقه می‌کشاند. زعفران و زیره سبز در اکثر غذاهای این منطقه دیده می‌شوند. ترکیبی از خوراکی‌های سنتی و ادویه‌های مختلف سبک بارسلونی را به وجود می‌آورند: استفاده از خوراکی‌های دریایی و گوشت با سس زیاد تخصص آشپزان این منطقه است. شام وعده اصلی است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=44" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Spain.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/32px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/48px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/64px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="درگاه:اسپانیا">درگاه اسپانیا</a></span></li></ul></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رئوس مطالب اسپانیا">رئوس مطالب اسپانیا</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&section=45" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120317115207/http://www.ine.es/jaxiBD/tabla.do?per=01&type=db&divi=EPOB&idtab=2">"Official Population Figures of Spain. Population on the 1 April 2010"</a>. Instituto Nacional de Estadística de España. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ine.es/jaxiBD/tabla.do?per=01&type=db&divi=EPOB&idtab=2">the original</a> on 17 March 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 July</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Official+Population+Figures+of+Spain.+Population+on+the+1+April+2010&rft.pub=Instituto+Nacional+de+Estad%C3%ADstica+de+Espa%C3%B1a&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ine.es%2FjaxiBD%2Ftabla.do%3Fper%3D01%26type%3Ddb%26divi%3DEPOB%26idtab%3D2&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-viva18-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-viva18_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation report cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cvc.cervantes.es/lengua/espanol_lengua_viva/pdf/espanol_lengua_viva_2019.pdf">El español: una lengua viva – Informe 2019</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (Report). <a href="/w/index.php?title=Instituto_Cervantes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Instituto Cervantes (صفحه وجود ندارد)">Instituto Cervantes</a>. 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=report&rft.btitle=El+espa%C3%B1ol%3A+una+lengua+viva+%E2%80%93+Informe+2019&rft.pub=Instituto+Cervantes&rft.date=2019&rft_id=https%3A%2F%2Fcvc.cervantes.es%2Flengua%2Fespanol_lengua_viva%2Fpdf%2Fespanol_lengua_viva_2019.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-anthon-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-anthon_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-anthon_3-1">۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAnthon1850" class="citation book cs1">Anthon, Charles (1850). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=hm0rAAAAYAAJ&pg=PA14&dq=hesperia&q=hesperia"><i>A system of ancient and mediæval geography for the use of schools and colleges</i></a>. New York: Harper & Brothers. p. ۱۴.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+system+of+ancient+and+medi%C3%A6val+geography+for+the+use+of+schools+and+colleges&rft.place=New+York&rft.pages=%DB%B1%DB%B4&rft.pub=Harper+%26+Brothers&rft.date=1850&rft.aulast=Anthon&rft.aufirst=Charles&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3Dhm0rAAAAYAAJ%26pg%3DPA14%26dq%3Dhesperia%26q%3Dhesperia&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-burke-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-burke_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBurke" class="citation book cs1">Burke, Ulick Ralph (2nd edition, 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=DuiyyWGg-KEC&pg=PA410&dq=spain+hispania&q=hispania"><i>A History of Spain from the Earliest Times to the Death of Ferdinand the Catholic, Volume 1</i></a>. London: Longmans, Green & Co. p. ۱۴. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4437-4054-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4437-4054-8"><bdi>978-1-4437-4054-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+Spain+from+the+Earliest+Times+to+the+Death+of+Ferdinand+the+Catholic%2C+Volume+1&rft.place=London&rft.pages=%DB%B1%DB%B4&rft.pub=Longmans%2C+Green+%26+Co&rft.isbn=----&rft.aulast=Burke&rft.aufirst=Ulick+Ralph&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DDuiyyWGg-KEC%26pg%3DPA410%26dq%3Dspain%2Bhispania%26q%3Dhispania&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"># ↑ Linch, John (director), Fernández Castro, María Cruz (del segundo tomo), Historia de España, El País, volumen II, La península Ibérica en época prerromana, pg. 40. Dossier. La etimología de España; ¿tierra de conejos?, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-84-9815-764-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-84-9815-764-2">978-84-9815-764-2</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/6256356.stm">"<span class="cs1-kern-left"></span>'First west Europe tooth' found"</a>. BBC. 30 June 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%27First+west+Europe+tooth%27+found&rft.date=2007-06-30&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fscience%2Fnature%2F6256356.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Typical <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%86%DB%8C%D8%B4%D9%86" title="اوریگنیشن">اوریگنیشن</a> items were found in Cantabria (Morín, El Pendo, <a href="/w/index.php?title=Cave_of_El_Castillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cave of El Castillo (صفحه وجود ندارد)">El Castillo</a>), the Basque Country (Santimamiñe) and Catalonia. The radiocarbon datations give the following dates: 32,425 and 29,515 BP.</span> </li> <li id="cite_note-Science2012-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Science2012_8-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code><ref></code>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>Science2012</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBernaldo_de_Quirós_GuidoltiCabrera_Valdés1994" class="citation journal cs1">Bernaldo de Quirós Guidolti, Federico; Cabrera Valdés, Victoria (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=164330&orden=1&info=link">"Cronología del arte paleolítico"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Complutum</i>. <b>۵</b>: ۲۶۵–۲۷۶. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/۱۱۳۱–۶۹۹۳">۱۱۳۱–۶۹۹۳</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 November</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Complutum&rft.atitle=Cronolog%C3%ADa+del+arte+paleol%C3%ADtico&rft.volume=%DB%B5&rft.pages=%DB%B2%DB%B6%DB%B5-%DB%B2%DB%B7%DB%B6&rft.date=1994&rft.aulast=Bernaldo+de+Quir%C3%B3s+Guidolti&rft.aufirst=Federico&rft.au=Cabrera+Vald%C3%A9s%2C+Victoria&rft_id=http%3A%2F%2Fdialnet.unirioja.es%2Fservlet%2Farticulo%3Fcodigo%3D164330%26orden%3D1%26info%3Dlink&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check <code class="cs1-code">|issn=</code> value (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_issn" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-country-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-country_10-0">۱۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-country_10-1">۱۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-country_10-2">۱۰٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRinehart1998" class="citation web cs1">Rinehart, Robert (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/estoc.html">"A Country Study: Spain – Hispania"</a>. Library of Congress Country Series<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Country+Study%3A+Spain+%E2%80%93+Hispania&rft.pub=Library+of+Congress+Country+Series&rft.date=1998&rft.aulast=Rinehart&rft.aufirst=Robert&rft_id=http%3A%2F%2Flcweb2.loc.gov%2Ffrd%2Fcs%2Festoc.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-hispania-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-hispania_11-0">۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hispania_11-1">۱۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPayne1973" class="citation web cs1">Payne, Stanley G. (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libro.uca.edu/payne1/spainport1.htm">"A History of Spain and Portugal; Ch. 1 Ancient Hispania"</a>. The Library of Iberian Resources Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+History+of+Spain+and+Portugal%3B+Ch.+1+Ancient+Hispania&rft.pub=The+Library+of+Iberian+Resources+Online&rft.date=1973&rft.aulast=Payne&rft.aufirst=Stanley+G.&rft_id=http%3A%2F%2Flibro.uca.edu%2Fpayne1%2Fspainport1.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFH._Patrick_Glenn2007" class="citation book cs1">H. Patrick Glenn (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/legaltraditionso0000glen"><i>Legal Traditions of the World</i></a>. Oxford University Press. pp. ۲۱۸–۲۱۹. <q>Dhimma provides rights of residence in return for taxes.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Legal+Traditions+of+the+World&rft.pages=%DB%B2%DB%B1%DB%B8-%DB%B2%DB%B1%DB%B9&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2007&rft.au=H.+Patrick+Glenn&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flegaltraditionso0000glen&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLewis1984" class="citation book cs1">Lewis, Bernard (1984). <i>The Jews of Islam</i>. Princeton: Princeton University Press. p. ۶۲. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-691-00807-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-691-00807-3"><bdi>978-0-691-00807-3</bdi></a>. <q>Dhimmi have fewer legal and social rights than Muslims, but more rights than other non-Muslims.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Jews+of+Islam&rft.place=Princeton&rft.pages=%DB%B6%DB%B2&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1984&rft.isbn=----&rft.aulast=Lewis&rft.aufirst=Bernard&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libro.uca.edu/ics/ics5.htm">Islamic and Christian Spain in the Early Middle Ages. Chapter 5: Ethnic Relations</a>, Thomas F. Glick</span> </li> <li id="cite_note-chap2-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-chap2_17-0">۱۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-chap2_17-1">۱۷٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-chap2_17-2">۱۷٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-chap2_17-3">۱۷٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPayne1973" class="citation web cs1">Payne, Stanley G. (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libro.uca.edu/payne1/spainport1.htm">"A History of Spain and Portugal; Ch. 2 Al-Andalus"</a>. The Library of Iberian Resources Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+History+of+Spain+and+Portugal%3B+Ch.+2+Al-Andalus&rft.pub=The+Library+of+Iberian+Resources+Online&rft.date=1973&rft.aulast=Payne&rft.aufirst=Stanley+G.&rft_id=http%3A%2F%2Flibro.uca.edu%2Fpayne1%2Fspainport1.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080629000351/http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/eurvoya/Imperial.html">"Imperial Spain"</a>. University of Calgary. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/eurvoya/Imperial.html">the original</a> on 29 June 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Imperial+Spain&rft.pub=University+of+Calgary&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ucalgary.ca%2Fapplied_history%2Ftutor%2Feurvoya%2FImperial.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=Y84wAgaXxo4C&lpg=PA472&ots=jSCl9r8JTp&dq=unification%20of%20the%20crowns%20of%20Aragon%20and%20Castile&hl=es&pg=PA472#v=onepage&q&f=false"><i>Handbook of European History</i></a>. Books.google.es<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2013-04-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Handbook+of+European+History&rft.pub=Books.google.es&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3DY84wAgaXxo4C%26lpg%3DPA472%26ots%3DjSCl9r8JTp%26dq%3Dunification%2520of%2520the%2520crowns%2520of%2520Aragon%2520and%2520Castile%26hl%3Des%26pg%3DPA472%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPayne1973" class="citation web cs1">Payne, Stanley G. (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libro.uca.edu/payne1/spainport1.htm">"A History of Spain and Portugal; Ch. 13 The Spanish Empire"</a>. The Library of Iberian Resources Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+History+of+Spain+and+Portugal%3B+Ch.+13+The+Spanish+Empire&rft.pub=The+Library+of+Iberian+Resources+Online&rft.date=1973&rft.aulast=Payne&rft.aufirst=Stanley+G.&rft_id=http%3A%2F%2Flibro.uca.edu%2Fpayne1%2Fspainport1.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFThomas2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Hugh_Thomas_(writer)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugh Thomas (writer) (صفحه وجود ندارد)">Thomas, Hugh</a> (2003). <i>Rivers of gold: the rise of the Spanish Empire</i>. London: George Weidenfeld & Nicholson. pp. <i>passim</i>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-297-64563-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-297-64563-4"><bdi>978-0-297-64563-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rivers+of+gold%3A+the+rise+of+the+Spanish+Empire&rft.place=London&rft.pages=%27%27passim%27%27&rft.pub=George+Weidenfeld+%26+Nicholson&rft.date=2003&rft.isbn=----&rft.aulast=Thomas&rft.aufirst=Hugh&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">According to Robert Davis between 1 million and 1.25 million Europeans were captured by <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شمالی">North Africa</a> Muslim pirates and sold as slaves during the 16th and 17th centuries.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libro.uca.edu/payne1/payne15.htm">"The Seventeenth-Century Decline"</a>. The Library of Iberian resources online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Seventeenth-Century+Decline&rft.pub=The+Library+of+Iberian+resources+online&rft_id=http%3A%2F%2Flibro.uca.edu%2Fpayne1%2Fpayne15.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/67986/Black-Legend">"Encyclopædia Britannica entry "Black Legend"<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. Britannica.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2013-04-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+entry+%22Black+Legend%22&rft.pub=Britannica.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F67986%2FBlack-Legend&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRinehart1998" class="citation web cs1">Rinehart, Robert (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/estoc.html">"A Country Study: Spain – Spain in Decline"</a>. Library of Congress Country Series<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Country+Study%3A+Spain+%E2%80%93+Spain+in+Decline&rft.pub=Library+of+Congress+Country+Series&rft.date=1998&rft.aulast=Rinehart&rft.aufirst=Robert&rft_id=http%3A%2F%2Flcweb2.loc.gov%2Ffrd%2Fcs%2Festoc.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRinehart1998" class="citation web cs1">Rinehart, Robert (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/estoc.html">"A Country Study: Spain – Bourbon Spain"</a>. Library of Congress Country Series<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Country+Study%3A+Spain+%E2%80%93+Bourbon+Spain&rft.pub=Library+of+Congress+Country+Series&rft.date=1998&rft.aulast=Rinehart&rft.aufirst=Robert&rft_id=http%3A%2F%2Flcweb2.loc.gov%2Ffrd%2Fcs%2Festoc.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGascoigne1998" class="citation web cs1">Gascoigne, Bamber (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?HistoryID=ab50&ParagraphID=iss#iss">"History of Spain: Bourbon dynasty: from AD 1700"</a>. Library of Congress Country Series<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=History+of+Spain%3A+Bourbon+dynasty%3A+from+AD+1700&rft.pub=Library+of+Congress+Country+Series&rft.date=1998&rft.aulast=Gascoigne&rft.aufirst=Bamber&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyworld.net%2Fwrldhis%2FPlainTextHistories.asp%3FHistoryID%3Dab50%26ParagraphID%3Diss%23iss&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">David A. Bell. "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historynet.com/wars_conflicts/napoleonic_wars/6361907.html?page=2&c=y">Napoleon's Total War</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arquivo.pt/wayback/20091006185459/http://www.historynet.com/wars_conflicts/napoleonic_wars/6361907.html?page=2&c=y">بایگانی‌شده</a> در ۶ اکتبر ۲۰۰۹ توسط بایگانی اینترنت پرتغال". TheHistoryNet.com</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">(Gates 2001, p.20)</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">(Gates 2001, p.467)</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=l4JQIkW1yrsC&pg=PA209&dq=1812+primeras+cortes+de+españa&hl=es&sa=X&ei=FPu2UNznKcTT0QXo44GQCg&redir_esc=y#v=onepage&q=1812%20primeras%20cortes%20de%20españa&f=false">Diccionario de Historia de España. Jaime Alvar Ezquerra.2003</a> Cortes of Cádiz (1812) was the first parliament of Spain with sovereign power</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRodriguez" class="citation book cs1">Rodriguez. <i>Independence of Spanish America</i>. Cambridge University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Independence+of+Spanish+America&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.au=Rodriguez&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.google.es/search?tbm=bks&hl=es&q=%22It+met+as+one+body,+and+its+members+represented+the+entire+Spanish+world%22&btnG=">[۱]</a> citation: "It met as one body, and its members represented the entire Spanish world"</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPfanner,_Eric2002" class="citation news cs1">Pfanner, Eric (11 July 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2002/07/11/business/worldbusiness/11iht-a10_18.html?scp=1&sq=Economy%20reaps%20benefits%20of%20entry%20to%20the%20%27club%27%20:%20Spain%27s%20euro%20bonanza&st=cse">"Economy reaps benefits of entry to the 'club': Spain's euro bonanza"</a>. <i>International Herald Tribune</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Herald+Tribune&rft.atitle=Economy+reaps+benefits+of+entry+to+the+%27club%27%3A+Spain%27s+euro+bonanza&rft.date=2002-07-11&rft.au=Pfanner%2C+Eric&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2002%2F07%2F11%2Fbusiness%2Fworldbusiness%2F11iht-a10_18.html%3Fscp%3D1%26sq%3DEconomy%2520reaps%2520benefits%2520of%2520entry%2520to%2520the%2520%2527club%2527%2520%3A%2520Spain%2527s%2520euro%2520bonanza%26st%3Dcse&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> See also: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/displayStory.cfm?story_id=9118701">"Spain's economy / Plain sailing no longer"</a>. <i>The Economist</i>. 3 May 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Economist&rft.atitle=Spain%27s+economy+%2F+Plain+sailing+no+longer&rft.date=2007-05-03&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2FdisplayStory.cfm%3Fstory_id%3D9118701&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/3509426.stm">"Al-Qaeda 'claims Madrid bombings'<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. BBC. 14 March 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Al-Qaeda+%27claims+Madrid+bombings%27&rft.date=2004-03-14&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Feurope%2F3509426.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> See also: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/7070827.stm">"Madrid bombers get long sentences"</a>. BBC. 31 October 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Madrid+bombers+get+long+sentences&rft.date=2007-10-31&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Feurope%2F7070827.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBailey2004" class="citation news cs1">Bailey, Dominic (14 March 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/3509744.stm">"Spain votes under a shadow"</a>. BBC<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Spain+votes+under+a+shadow&rft.date=2004-03-14&rft.aulast=Bailey&rft.aufirst=Dominic&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Feurope%2F3509744.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBailey2004" class="citation news cs1">Bailey, Dominic (15 March 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/3512222.stm">"Spain awakes to socialist reality"</a>. BBC<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Spain+awakes+to+socialist+reality&rft.date=2004-03-15&rft.aulast=Bailey&rft.aufirst=Dominic&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Feurope%2F3512222.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140308001141/http://www.thedailybell.com/floatWindow.cfm?id=4309">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thedailybell.com/floatWindow.cfm?id=4309">اصلی</a> در ۸ مارس ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۷ مارس ۲۰۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thedailybell.com%2FfloatWindow.cfm%3Fid%3D4309&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-europe-27662301">http://www.bbc.com/news/world-europe-27662301</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">La superficie de las islas vendrá dada en hectáreas salvo la de las mayores islas de los archipiélagos canario y balear, así como las plazas de soberanía.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.schweizerbart.de/resources/downloads/paper_free/55034.pdf">"World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated – (see p.3)"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=World+Map+of+the+K%C3%B6ppen-Geiger+climate+classification+updated+%E2%80%93+%28see+p.3%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.schweizerbart.de%2Fresources%2Fdownloads%2Fpaper_free%2F55034.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.city-data.com/forum/attachments/weather/56180d1263187925-ultimate-climate-poll-koppen-climate-classification-kottek_et_al_2006.gif">http://www.city-data.com/forum/attachments/weather/56180d1263187925-ultimate-climate-poll-koppen-climate-classification-kottek_et_al_2006.gif</a></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Koppen_World_Map.png">[۲]</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-From_Dictatorship_to_Democracy-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-From_Dictatorship_to_Democracy_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text">John Hooper, <i>The New Spainards</i>, 2001, <i>From Dictatorship to Democracy</i></span> </li> <li id="cite_note-Spain's_fast-living_king_turns_70-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Spain's_fast-living_king_turns_70_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7171971.stm">Spain's fast-living king turns 70</a> BBC News Friday, 4 January 2008 Extracted 18 June 2009</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.senado.es/constitu_i/index.html">"Spanish Constitution"</a>. Senado.es<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spanish+Constitution&rft.pub=Senado.es&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.senado.es%2Fconstitu_i%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statoids.com/ues.html">استانهای اسپانیا</a></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mgar.net/docs/utrech.htm">"Tratado de Utretch – Gibraltar (Spanish)"</a>. mgar.net<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tratado+de+Utretch+%E2%80%93+Gibraltar+%28Spanish%29&rft.pub=mgar.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mgar.net%2Fdocs%2Futrech.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2400673.stm">"Q&A: Gibraltar's referendum"</a>. BBC News. 8 November 2002<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 February</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Q%26A%3A+Gibraltar%27s+referendum&rft.date=2002-11-08&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Feurope%2F2400673.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110503183726/http://daccess-dds-ny.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/218/33/IMG/NR021833.pdf?OpenElement">"Resolution 2070: Question of Gibraltar"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. United Nations. 16 December 1965. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://daccess-dds-ny.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/218/33/IMG/NR021833.pdf?OpenElement">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 3 May 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 February</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Resolution+2070%3A+Question+of+Gibraltar&rft.pub=United+Nations&rft.date=1965-12-16&rft_id=http%3A%2F%2Fdaccess-dds-ny.un.org%2Fdoc%2FRESOLUTION%2FGEN%2FNR0%2F218%2F33%2FIMG%2FNR021833.pdf%3FOpenElement&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110503183729/http://daccess-dds-ny.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/005/34/IMG/NR000534.pdf?OpenElement">"Resolution 2231: Question of Gibraltar"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">United Nations</a>. 20 December 1966. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://daccess-dds-ny.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/005/34/IMG/NR000534.pdf?OpenElement">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 3 May 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 February</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Resolution+2231%3A+Question+of+Gibraltar&rft.pub=United+Nations&rft.date=1966-12-20&rft_id=http%3A%2F%2Fdaccess-dds-ny.un.org%2Fdoc%2FRESOLUTION%2FGEN%2FNR0%2F005%2F34%2FIMG%2FNR000534.pdf%3FOpenElement&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oecdobserver.org/news/fullstory.php/aid/1592/Spains_economy_.html">"Spain's Economy: Closing the Gap"</a>. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="سازمان همکاری اقتصادی و توسعه">OECD</a> Observer. 2005<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain%27s+Economy%3A+Closing+the+Gap&rft.pub=OECD+Observer&rft.date=2005&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oecdobserver.org%2Fnews%2Ffullstory.php%2Faid%2F1592%2FSpain%C2%92s_economy_.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">C1 control character in <code class="cs1-code">|url=</code> at position 62 (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#invisible_char" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|month=</code> ignored (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090116015103/http://www.frontpagemag.com/Articles/Read.aspx?GUID=3E2579A7-6002-4048-97BB-46679C5D8A88">"Going Underground: America's Shadow Economy"</a>. FrontPage magazine. 2005. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.frontpagemag.com/Articles/Read.aspx?GUID=3E2579A7-6002-4048-97BB-46679C5D8A88">the original</a> on 16 January 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Going+Underground%3A+America%27s+Shadow+Economy&rft.pub=FrontPage+magazine&rft.date=2005&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.frontpagemag.com%2FArticles%2FRead.aspx%3FGUID%3D3E2579A7-6002-4048-97BB-46679C5D8A88&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|month=</code> ignored (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oecd.org/dataoecd/51/21/37392840.pdf">"OECD report for 2006"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. OECD<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=OECD+report+for+2006&rft.pub=OECD&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oecd.org%2Fdataoecd%2F51%2F21%2F37392840.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100603175909/http://www.forbes.com/feeds/afx/2008/05/25/afx5046256.html">"Spain's Iberdrola signs investment accord with Gulf group Taqa"</a>. <i>Forbes</i>. 25 May 2008. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.forbes.com/feeds/afx/2008/05/25/afx5046256.html">the original</a> on 3 June 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 October</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Forbes&rft.atitle=Spain%27s+Iberdrola+signs+investment+accord+with+Gulf+group+Taqa&rft.date=2008-05-25&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.forbes.com%2Ffeeds%2Fafx%2F2008%2F05%2F25%2Fafx5046256.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509001824/http://stats.oecd.org/WBOS/ViewHTML.aspx?QueryName=198&QueryType=View&Lang=en">"OECD figures"</a>. OECD. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://stats.oecd.org/WBOS/ViewHTML.aspx?QueryName=198&QueryType=View&Lang=en">the original</a> on 9 May 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=OECD+figures&rft.pub=OECD&rft_id=http%3A%2F%2Fstats.oecd.org%2FWBOS%2FViewHTML.aspx%3FQueryName%3D198%26QueryType%3DView%26Lang%3Den&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTremlett2006" class="citation news cs1">Tremlett, Giles (26 July 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/world/2006/jul/26/spain.gilestremlett">"Economic statistics"</a>. <i>Guardian</i>. London<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Guardian&rft.atitle=Economic+statistics&rft.date=2006-07-26&rft.aulast=Tremlett&rft.aufirst=Giles&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.guardian.co.uk%2Fworld%2F2006%2Fjul%2F26%2Fspain.gilestremlett&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080726044742/http://www.la-moncloa.es/NR/rdonlyres/2E85E75E-E2D9-4148-B1DF-950B06696A6C/74823/Chapter_2.PDF">"Official report on Spanish recent Macroeconomics, including tables and graphics"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. La Moncloa. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.la-moncloa.es/NR/rdonlyres/2E85E75E-E2D9-4148-B1DF-950B06696A6C/74823/Chapter_2.PDF">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 26 July 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Official+report+on+Spanish+recent+Macroeconomics%2C+including+tables+and+graphics&rft.pub=La+Moncloa&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.la-moncloa.es%2FNR%2Frdonlyres%2F2E85E75E-E2D9-4148-B1DF-950B06696A6C%2F74823%2FChapter_2.PDF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cbc.ca/money/story/2009/07/02/euro-zone-unemployment-may.html">«Euro zone unemployment reaches 15 million»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090704003625/http://www.cbc.ca/money/story/2009/07/02/euro-zone-unemployment-may.html">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۴ ژوئیه ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Euro+zone+unemployment+reaches+15+million&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cbc.ca%2Fmoney%2Fstory%2F2009%2F07%2F02%2Feuro-zone-unemployment-may.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.telegraph.co.uk/finance/comment/ambroseevans_pritchard/5742937/The-unemployment-timebomb-is-quietly-ticking.html">The unemployment timebomb is quietly ticking</a></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">Spanish cajas and the financial crisis New York Times Clash of Cultures Upends Spain’s Cajas</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_LIFE.pdf">http://www.economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_LIFE.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFStephen_Burgen_in_Barcelona2013" class="citation web cs1">Stephen Burgen in Barcelona (30 August 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/business/2013/aug/30/spain-youth-unemployment-record-high">"Spain youth unemployment reaches record 56.1%"</a>. <a href="/wiki/The_Guardian" class="mw-redirect" title="The Guardian">The Guardian</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 October</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+youth+unemployment+reaches+record+56.1%25&rft.pub=The+Guardian&rft.date=2013-08-30&rft.au=Stephen+Burgen+in+Barcelona&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fbusiness%2F2013%2Faug%2F30%2Fspain-youth-unemployment-record-high&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Italic or bold markup not allowed in: <code class="cs1-code">|publisher=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#apostrophe_markup" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://travel.sahelaftab.com/اسپانیا-دومین-کشور-بزرگ-توریستی-دنیا/">«اسپانیا دومین کشور بزرگ توریستی دنیا - ساحل آفتاب»</a>. <bdi>۲۰۱۷-۰۴-۱۷</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۱-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7+%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86+%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C+%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7+-+%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84+%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8&rft.date=2017-04-17&rft_id=https%3A%2F%2Ftravel.sahelaftab.com%2F%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.isna.ir/news/1401042919910/مهم-ترین-کشورهای-میزبان-گردشگری-سال-۲۰۲۲">«مهم‌ترین کشورهای میزبان گردشگری سال ۲۰۲۲»</a>. <i>ایسنا</i>. <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۲۰</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۱-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B2&rft.date=2022-07-20&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.isna.ir%2Fnews%2F1401042919910%2F%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B2&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-guru-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guru_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110106210622/http://www.theglobalguru.com/article.php?id=60&offer=GURU001">"Global Guru | analysis"</a>. The Global Guru. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theglobalguru.com/article.php?id=60&offer=GURU001">the original</a> on 6 January 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Global+Guru+%26%23124%3B+analysis&rft.pub=The+Global+Guru&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theglobalguru.com%2Farticle.php%3Fid%3D60%26offer%3DGURU001&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080726044741/http://www.bde.es/informes/be/boleco/coye.pdf">"Economic report"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بانک اسپانیا">Bank of Spain</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bde.es/informes/be/boleco/coye.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 26 July 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Economic+report&rft.pub=Bank+of+Spain&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bde.es%2Finformes%2Fbe%2Fboleco%2Fcoye.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210501052159/https://arrestedworld.com/ourist-destinations-in-spain/">«50 Most Spectacular Tourist Destinations in Spain»</a>. <i>ArrestedWorld</i> (به انگلیسی). <bdi>۲۰۲۰-۰۷-۳۰</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://arrestedworld.com/ourist-destinations-in-spain/">اصلی</a> در ۱ مه ۲۰۲۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ArrestedWorld&rft.atitle=50+Most+Spectacular+Tourist+Destinations+in+Spain&rft.date=2020-07-30&rft_id=https%3A%2F%2Farrestedworld.com%2Fourist-destinations-in-spain%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTrend2009" class="citation news cs1">Trend, Nick (2 June 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.telegraph.co.uk/travel/columnists/nicktrend/5422970/European-hotel-star-ratings-explained.html">"European hotel star ratings explained"</a>. <i>The Daily Telegraph</i>. London<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 September</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Daily+Telegraph&rft.atitle=European+hotel+star+ratings+explained&rft.date=2009-06-02&rft.aulast=Trend&rft.aufirst=Nick&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Ftravel%2Fcolumnists%2Fnicktrend%2F5422970%2FEuropean-hotel-star-ratings-explained.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMorning_Edition2010" class="citation web cs1">Morning Edition (15 July 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=128532115">"Spain Is World's Leader In Solar Energy"</a>. Npr.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 September</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+Is+World%27s+Leader+In+Solar+Energy&rft.pub=Npr.org&rft.date=2010-07-15&rft.au=Morning+Edition&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.npr.org%2Ftemplates%2Fstory%2Fstory.php%3FstoryId%3D128532115&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101124024231/http://europeanfutureenergyforum.com/renewable-energy-news/spain-becomes-solar-power-world-leader">"Spain becomes solar power world leader"</a>. Europeanfutureenergyforum.com. 14 July 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europeanfutureenergyforum.com/renewable-energy-news/spain-becomes-solar-power-world-leader">the original</a> on 24 November 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 September</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+becomes+solar+power+world+leader&rft.pub=Europeanfutureenergyforum.com&rft.date=2010-07-14&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.europeanfutureenergyforum.com%2Frenewable-energy-news%2Fspain-becomes-solar-power-world-leader&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110427085056/http://www.eolicenergynews.org/?p=4082">"Spain becomes the first European wind energy producer after overcoming Germany for the first time"</a>. Eolic Energy News. 31 December 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eolicenergynews.org/?p=4082">the original</a> on 27 April 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+becomes+the+first+European+wind+energy+producer+after+overcoming+Germany+for+the+first+time&rft.pub=Eolic+Energy+News&rft.date=2010-12-31&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eolicenergynews.org%2F%3Fp%3D4082&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aeeolica.es/">"Asociación Empresarial Eólica – Spanish Wind Energy Association – Energía Eólica"</a>. Aeeolica.es<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Asociaci%C3%B3n+Empresarial+E%C3%B3lica+%E2%80%93+Spanish+Wind+Energy+Association+%E2%80%93+Energ%C3%ADa+E%C3%B3lica&rft.pub=Aeeolica.es&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aeeolica.es%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Graber2005-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Graber2005_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMéndez2009" class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Méndez, Rafael (9 November 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/sociedad/eolica/supera/primera/vez/mitad/produccion/electrica/elpepusoc/20091109elpepisoc_2/Tes">"La eólica supera por primera vez la mitad de la producción eléctrica"</a>. <i>El País</i> (به اسپانیایی). Ediciones El Pais<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 August</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=La+e%C3%B3lica+supera+por+primera+vez+la+mitad+de+la+producci%C3%B3n+el%C3%A9ctrica&rft.date=2009-11-09&rft.aulast=M%C3%A9ndez&rft.aufirst=Rafael&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Fsociedad%2Feolica%2Fsupera%2Fprimera%2Fvez%2Fmitad%2Fproduccion%2Felectrica%2Felpepusoc%2F20091109elpepisoc_2%2FTes&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111214141437/http://www.renovablesmadeinspain.es/noticia/pagid/205/titulo/La%20eólica%20en%20España%20bate%20de%20nuevo%20su%20marca%20de%20potencia%20instantánea/len/en/">"Wind power in Spain breaks new instantaneous power record"</a>. www.renovablesmadeinspain.es. 9 November 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.renovablesmadeinspain.es/noticia/pagid/205/titulo/La%20eólica%20en%20España%20bate%20de%20nuevo%20su%20marca%20de%20potencia%20instantánea/len/en/">the original</a> on 14 December 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Wind+power+in+Spain+breaks+new+instantaneous+power+record&rft.pub=www.renovablesmadeinspain.es&rft.date=2010-11-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.renovablesmadeinspain.es%2Fnoticia%2Fpagid%2F205%2Ftitulo%2FLa%2520e%C3%B3lica%2520en%2520Espa%C3%B1a%2520bate%2520de%2520nuevo%2520su%2520marca%2520de%2520potencia%2520instant%C3%A1nea%2Flen%2Fen%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMorning_Edition2010" class="citation web cs1">Morning Edition (9 November 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/sociedad/reactores/nucleares/movidos/viento/elpepusoc/20101109elpepusoc_4/Tes">"14 reactores nucleares movidos por el viento"</a>. www.elpais.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=14+reactores+nucleares+movidos+por+el+viento&rft.pub=www.elpais.com&rft.date=2010-11-09&rft.au=Morning+Edition&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Fsociedad%2Freactores%2Fnucleares%2Fmovidos%2Fviento%2Felpepusoc%2F20101109elpepusoc_4%2FTes&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110202103102/http://blog.raileurope.com/high-speed-rail-news/the-need-for-speed-high-speed-rail-in-europe-do-you-speak-spanish">"The Need for Speed–High Speed Rail in Europe: Do You Speak Spanish? Europe on Track"</a>. Blog.raileurope.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://blog.raileurope.com/high-speed-rail-news/the-need-for-speed-high-speed-rail-in-europe-do-you-speak-spanish">the original</a> on 2 February 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Need+for+Speed%E2%80%93High+Speed+Rail+in+Europe%3A+Do+You+Speak+Spanish%3F+Europe+on+Track&rft.pub=Blog.raileurope.com&rft_id=http%3A%2F%2Fblog.raileurope.com%2Fhigh-speed-rail-news%2Fthe-need-for-speed-high-speed-rail-in-europe-do-you-speak-spanish&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theolivepress.es/spain-news/2010/11/17/spain-speeds-ahead/">"Spain has developed Europe's largest high-speed rail network | Olive Press Newspaper | News"</a>. Theolivepress.es<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+has+developed+Europe%27s+largest+high-speed+rail+network+%26%23124%3B+Olive+Press+Newspaper+%26%23124%3B+News&rft.pub=Theolivepress.es&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theolivepress.es%2Fspain-news%2F2010%2F11%2F17%2Fspain-speeds-ahead%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724100612/http://beta2.tbo.com/business/business/2010/oct/15/foreign-companies-vying-for-florida-high-speed-rai-ar-23443/">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://beta2.tbo.com/business/business/2010/oct/15/foreign-companies-vying-for-florida-high-speed-rai-ar-23443/">اصلی</a> در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۶ نوامبر ۲۰۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fbeta2.tbo.com%2Fbusiness%2Fbusiness%2F2010%2Foct%2F15%2Fforeign-companies-vying-for-florida-high-speed-rai-ar-23443%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elmundo.es/mundodinero/2010/11/09/economia/1289304399.html">"El AVE español, el más veloz del mundo y el segundo en puntualidad"</a>. www.elmundo.es. 10 November 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=El+AVE+espa%C3%B1ol%2C+el+m%C3%A1s+veloz+del+mundo+y+el+segundo+en+puntualidad&rft.pub=www.elmundo.es&rft.date=2010-11-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elmundo.es%2Fmundodinero%2F2010%2F11%2F09%2Feconomia%2F1289304399.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110721092807/http://www.railpro.co.uk/magazine/?idArticles=34">"Spain powers ahead with high-speed rail"</a>. www.railpro.co.uk. January 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.railpro.co.uk/magazine/?idArticles=34">the original</a> on 21 July 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+powers+ahead+with+high-speed+rail&rft.pub=www.railpro.co.uk&rft.date=2010-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.railpro.co.uk%2Fmagazine%2F%3FidArticles%3D34&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106014819/http://www.triplepundit.com/pages/algae-based-biofuels-in-plain--003362.php">"Algae Based Biofuels in Plain English: Why it Matters, How it Works. (algae algaebiofuels carbonsequestration valcent vertigro algaebasedbiofuels ethanol)"</a>. Triplepundit.com. 30 July 2008. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.triplepundit.com/pages/algae-based-biofuels-in-plain--003362.php">the original</a> on 6 January 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Algae+Based+Biofuels+in+Plain+English%3A+Why+it+Matters%2C+How+it+Works.+%28algae+algaebiofuels+carbonsequestration+valcent+vertigro+algaebasedbiofuels+ethanol%29&rft.pub=Triplepundit.com&rft.date=2008-07-30&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.triplepundit.com%2Fpages%2Falgae-based-biofuels-in-plain--003362.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190107082610/http://www.ine.es/jaxi/menu.do?type=pcaxis&path=%2Ft20%2Fe260&file=inebase&L=1%20">"Population Figures"</a>. Instituto Nacional de Estadística (National Statistics Institute). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ine.es/jaxi/menu.do?type=pcaxis&path=%2Ft20%2Fe260&file=inebase&L=1">the original</a> on 7 January 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population+Figures&rft.pub=Instituto+Nacional+de+Estad%C3%ADstica+%28National+Statistics+Institute%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ine.es%2Fjaxi%2Fmenu.do%3Ftype%3Dpcaxis%26path%3D%252Ft20%252Fe260%26file%3Dinebase%26L%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text">Joseph Harrison, David Corkill (2004). "<i>Spain: a modern European economy</i>". Ashgate Publishing. p.23. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7546-0145-5" title="ویژه:منابع کتاب/0-7546-0145-5">0-7546-0145-5</a></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080325043135/http://www.ine.es/inebase/cgi/axi?AXIS_PATH=/inebase/temas/t20/e245/p04/a2005/l0/&FILE_AXIS=00000010.px&CGI_DEFAULT=/inebase/temas/cgi.opt&COMANDO=SELECCION&CGI_URL=/inebase/cgi/">"Población extranjera por sexo, país de nacionalidad y edad"</a>. Instituto Nacional de Estadística. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ine.es/inebase/cgi/axi?AXIS_PATH=/inebase/temas/t20/e245/p04/a2005/l0/&FILE_AXIS=00000010.px&CGI_DEFAULT=/inebase/temas/cgi.opt&COMANDO=SELECCION&CGI_URL=/inebase/cgi/">the original</a> on 25 March 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Poblaci%C3%B3n+extranjera+por+sexo%2C+pa%C3%ADs+de+nacionalidad+y+edad&rft.pub=Instituto+Nacional+de+Estad%C3%ADstica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ine.es%2Finebase%2Fcgi%2Faxi%3FAXIS_PATH%3D%2Finebase%2Ftemas%2Ft20%2Fe245%2Fp04%2Fa2005%2Fl0%2F%26FILE_AXIS%3D00000010.px%26CGI_DEFAULT%3D%2Finebase%2Ftemas%2Fcgi.opt%26COMANDO%3DSELECCION%26CGI_URL%3D%2Finebase%2Fcgi%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>2011</b>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ine.es/prensa/np648.pdf">INE</a></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.earthtimes.org/articles/show/295183,financial-crisis-reveals-vulnerability-of-spains-immigrants--feature.html">Financial crisis reveals vulnerability of Spain's immigrants – Feature</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20120530050737/http://www.earthtimes.org/articles/show/295183,financial-crisis-reveals-vulnerability-of-spains-immigrants--feature.html">بایگانی‌شده</a> در ۳۰ مه ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Archive.today" class="mw-redirect" title="Archive.today">Archive.today</a>". The Earth Times. 18 November 2009.</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ine.es/prodyser/pubweb/anuario06/anu06_02demog.pdf">"Avance del Padrón Municipal a 1 de enero de 2006. Datos provisionales"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Instituto Nacional de Estadística<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Avance+del+Padr%C3%B3n+Municipal+a+1+de+enero+de+2006.+Datos+provisionales&rft.pub=Instituto+Nacional+de+Estad%C3%ADstica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ine.es%2Fprodyser%2Fpubweb%2Fanuario06%2Fanu06_02demog.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> See also: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051226222148/http://www.imdiversity.com/villages/hispanic/world_international/pns_immigration_shift_1204.asp">"Immigration Shift: Many Latin Americans Choosing Spain Over U.S."</a> IMDiversity, Inc. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imdiversity.com/villages/hispanic/world_international/pns_immigration_shift_1204.asp">the original</a> on 26 December 2005<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Immigration+Shift%3A+Many+Latin+Americans+Choosing+Spain+Over+U.S.&rft.pub=IMDiversity%2C+Inc&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imdiversity.com%2Fvillages%2Fhispanic%2Fworld_international%2Fpns_immigration_shift_1204.asp&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> and <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.businessweek.com/magazine/content/07_21/b4035066.htm">"Spain: Immigrants Welcome"</a>. <i>Business Week</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Business+Week&rft.atitle=Spain%3A+Immigrants+Welcome&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.businessweek.com%2Fmagazine%2Fcontent%2F07_21%2Fb4035066.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> and <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080513052346/http://www.msnbc.msn.com/id/14628564/site/newsweek/print/1/displaymode/1098/">"Immigrants Fuel Europe's Civilization Clash"</a>. MSNBC. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msnbc.msn.com/id/14628564/site/newsweek/print/1/displaymode/1098/">the original</a> on 13 May 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Immigrants+Fuel+Europe%27s+Civilization+Clash&rft.pub=MSNBC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.msnbc.msn.com%2Fid%2F14628564%2Fsite%2Fnewsweek%2Fprint%2F1%2Fdisplaymode%2F1098%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> and <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080214141447/http://www.iht.com/articles/2007/01/22/news/spain.php">"Spanish youth clash with immigrant gangs"</a>. <i>International Herald Tribune</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iht.com/articles/2007/01/22/news/spain.php">the original</a> on 14 February 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=International+Herald+Tribune&rft.atitle=Spanish+youth+clash+with+immigrant+gangs&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iht.com%2Farticles%2F2007%2F01%2F22%2Fnews%2Fspain.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080819191607/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-NK-06-001/EN/KS-NK-06-001-EN.PDF">"Population in Europe in 2005"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Eurostat. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-NK-06-001/EN/KS-NK-06-001-EN.PDF">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 19 August 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population+in+Europe+in+2005&rft.pub=Eurostat&rft_id=http%3A%2F%2Fepp.eurostat.ec.europa.eu%2Fcache%2FITY_OFFPUB%2FKS-NK-06-001%2FEN%2FKS-NK-06-001-EN.PDF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.planderetornovoluntario.es/index_uno.html">Plan de Retorno Voluntario</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111018081322/https://www.planderetornovoluntario.es/index_uno.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Gobierno de España</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://online.wsj.com/article/SB123275552359911807.html">Spain's Jobs Crisis Leaves Immigrants Out of Work</a>, The Wall Street Journal, 24 January 2009</span> </li> <li id="cite_note-emigracion-91"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-emigracion_91-0">۹۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-emigracion_91-1">۹۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/sociedad/580000/personas/van/Espana/elpepisoc/20111008elpepisoc_2/Tes">580.000 personas se van de España</a>. El País. Edición Impresa. 8 October 2011</span> </li> <li id="cite_note-preamble-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-preamble_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Preamble to the Constitution <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCortes_Generales1978" class="citation web cs1"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%B3_%D8%AE%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="کرتس خنرالس">Cortes Generales</a> (27 December 1978). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120117063355/http://www.tribunalconstitucional.es/en/constitucion/Pages/ConstitucionIngles.aspx#i1">"Spanish Constitution"</a>. Tribunal Constitucional de España. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tribunalconstitucional.es/en/constitucion/Pages/ConstitucionIngles.aspx#i1">the original</a> on 17 January 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 January</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spanish+Constitution&rft.pub=Tribunal+Constitucional+de+Espa%C3%B1a&rft.date=1978-12-27&rft.au=Cortes+Generales&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tribunalconstitucional.es%2Fen%2Fconstitucion%2FPages%2FConstitucionIngles.aspx%23i1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090513080105/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sp.html">"CIA – The World Factbook – Spain"</a>. Cia.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sp.html">the original</a> on 13 May 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+%E2%80%93+The+World+Factbook+%E2%80%93+Spain&rft.pub=Cia.gov&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fsp.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-CIS-94"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CIS_94-0">۹۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CIS_94-1">۹۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCentro_de_Investigaciones_Sociológicas2012" class="citation web cs1">Centro de Investigaciones Sociológicas (April 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.cis.es/pdf/Es2941mar_A.pdf">"Barómetro abril 2012"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. p. 17<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Bar%C3%B3metro+abril+2012&rft.pages=17&rft.date=2012-04&rft.au=Centro+de+Investigaciones+Sociol%C3%B3gicas&rft_id=http%3A%2F%2Fdatos.cis.es%2Fpdf%2FEs2941mar_A.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text">{{cite web|url=<a rel="nofollow" class="external free" href="http://mas.lne.es/documentos/archivos/20-11-06-cis.pdf%7Cpublisher=Centre">http://mas.lne.es/documentos/archivos/20-11-06-cis.pdf%7Cpublisher=Centre</a> of Sociological Investigations|title=October poll, questions 32 and 32a|format=PDF|accessdate=13 August 2008}}</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110930083055/http://www.ferede.org/general.php?pag=estad#1">"Federación de Entidades Religiosas Evangélicas de España – FEREDE"</a>. Ferede.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ferede.org/general.php?pag=estad#1">the original</a> on 30 September 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 September</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Federaci%C3%B3n+de+Entidades+Religiosas+Evang%C3%A9licas+de+Espa%C3%B1a+%E2%80%93+FEREDE&rft.pub=Ferede.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ferede.org%2Fgeneral.php%3Fpag%3Destad%231&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">line feed character in <code class="cs1-code">|title=</code> at position 11 (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#invisible_char" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071213224340/http://www.lds.org/ldsnewsroomeng/contact-us/spain">"Spain – LDS Newsroom"</a>. Lds.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lds.org/ldsnewsroom/eng/contact-us/spain">the original</a> on 13 December 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 September</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spain+%E2%80%93+LDS+Newsroom&rft.pub=Lds.org&rft_id=http%3A%2F%2Flds.org%2Fldsnewsroom%2Feng%2Fcontact-us%2Fspain&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://oban.multiplexor.es/estademograf.pdf">"Explotación estadística del censo de ciudadanos musulmanes en España referido a fecha 31/12/2012"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Unión De Comunidades Islámicas De España</i>: 6–9. 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Uni%C3%B3n+De+Comunidades+Isl%C3%A1micas+De+Espa%C3%B1a&rft.atitle=Explotaci%C3%B3n+estad%C3%ADstica+del+censo+de+ciudadanos+musulmanes+en+Espa%C3%B1a+referido+a+fecha+31%2F12%2F2012&rft.pages=6-9&rft.date=2012&rft_id=http%3A%2F%2Foban.multiplexor.es%2Festademograf.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">line feed character in <code class="cs1-code">|journal=</code> at position 34 (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#invisible_char" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text">{{cite web|url=<a rel="nofollow" class="external free" href="http://whc.unesco.org/en/list%7Ctitle=World">http://whc.unesco.org/en/list%7Ctitle=World</a> Heritage List|publisher=UNESCO|accessdate=2 June 2013}}</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJordanMorgan-Tamosunas1998" class="citation book cs1">Jordan, Barry; Morgan-Tamosunas, Rikki (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/contemporaryspan0000jord_k5f3"><i>Contemporary spanish cinema</i></a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="انتشارات دانشگاه منچستر">Manchester University Press</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Contemporary+spanish+cinema&rft.pub=Manchester+University+Press&rft.date=1998&rft.aulast=Jordan&rft.aufirst=Barry&rft.au=Morgan-Tamosunas%2C+Rikki&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcontemporaryspan0000jord_k5f3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111028170946/http://www.spoonfed.co.uk/london/festivals/">"Music Festivals, UK Festivals and London Festivals"</a>. Spoonfed.co.uk. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spoonfed.co.uk/london/festivals/">the original</a> on 28 October 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Music+Festivals%2C+UK+Festivals+and+London+Festivals&rft.pub=Spoonfed.co.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spoonfed.co.uk%2Flondon%2Ffestivals%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110429082016/http://www.linguatics.com/guitar.htm">"The History of the Guitar in Spain"</a>. Linguatics.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.linguatics.com/guitar.htm">the original</a> on 29 April 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+History+of+the+Guitar+in+Spain&rft.pub=Linguatics.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.linguatics.com%2Fguitar.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> </ol> <p><span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: برچسب <code><ref></code> درون <code><references></code> در تضاد با ویژگی‌های گروه «persian-alpha» است. (). </span></p> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_مستقل_و_سرزمین‌های_وابسته_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:کشورهای مستقل اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای مستقل اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای مستقل اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_مستقل_و_سرزمین‌های_وابسته_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em">کشورهای مستقل و سرزمین‌های وابسته اروپا</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست کشورهای مستقل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="بریتانیای کبیر">بریتانیای کبیر</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری مقدونیه">جمهوری مقدونیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="سان مارینو">سان مارینو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> </p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Europe_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/225px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشورها با<br />به رسمیت شناختن محدود</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2" title="آبخاز">آبخاز</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اوستیای جنوبی">اوستیای جنوبی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%88" title="کوزوو">کوزوو</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">جمهوری ترک قبرس شمالی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ترانس‌نیستریا">ترانس‌نیستریا</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قلمروهای وابسته <br />و سرزمین‌های دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">دانمارک</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="جزایر فارو">جزایر فارو</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">فنلاند</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر الند">جزایر الند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">نروژ</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="سوالبارد">سوالبارد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">بریتانیای کبیر</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="آکراتاری و داکیلیا">آکراتاری و داکیلیا</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل طارق">جبل طارق</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرنزی">گرنزی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%86" title="جزیره من">جزیره من</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="جرزی">جرزی</a></span></div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_عضو_اتحادیه_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color:#003399; color:white"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:کشورهای اتحادیه اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو" style="color:white">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="بحث الگو:کشورهای اتحادیه اروپا"><abbr title="بحث پیرامون این الگو" style="color:white">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای اتحادیه اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو" style="color:white">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_عضو_اتحادیه_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em">کشورهای عضو <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا"><span style="color:white;">اتحادیه اروپا</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فعلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/23px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/35px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/45px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/23px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/35px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/45px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></span></span> </span><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/23px-Flag_of_Estonia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/35px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/46px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="630" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/23px-Flag_of_Slovakia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/35px-Flag_of_Slovakia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/45px-Flag_of_Slovakia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/23px-Flag_of_Slovenia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/35px-Flag_of_Slovenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/46px-Flag_of_Slovenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/23px-Flag_of_Ireland.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/35px-Flag_of_Ireland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/46px-Flag_of_Ireland.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری ایرلند">جمهوری ایرلند</a></li> <li><span class="flagicon" style="margin:0px 3px 0px 2px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Belgium.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/17px-Flag_of_Belgium.svg.png" decoding="async" width="17" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/26px-Flag_of_Belgium.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/34px-Flag_of_Belgium.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="780" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/23px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/35px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/46px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/23px-Flag_of_Portugal.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/35px-Flag_of_Portugal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/45px-Flag_of_Portugal.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/23px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/35px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/45px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/20px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/31px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/40px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/23px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/35px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/45px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/23px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/35px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/46px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/23px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/35px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/46px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/23px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/35px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/45px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/23px-Flag_of_Latvia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/35px-Flag_of_Latvia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/46px-Flag_of_Latvia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/23px-Flag_of_Luxembourg.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/35px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/46px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/23px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/35px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/46px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/23px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/35px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/46px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/23px-Flag_of_Malta.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/35px-Flag_of_Malta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/45px-Flag_of_Malta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/23px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/35px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/46px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/23px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/35px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/23px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/35px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/45px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/23px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/35px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/46px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="نشان اتحادیه اروپا"><img alt="نشان اتحادیه اروپا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/70px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="70" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/105px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/140px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قبلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=ناتو&#124;link=ناتو_ناتو" style=";wide;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color:#C3D6EF;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:North_Atlantic_Treaty_Organization&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:North Atlantic Treaty Organization (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:North_Atlantic_Treaty_Organization&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:North Atlantic Treaty Organization (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:North_Atlantic_Treaty_Organization" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:North Atlantic Treaty Organization"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=ناتو&#124;link=ناتو_ناتو" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو"><img alt="ناتو" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/20px-Flag_of_NATO.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/31px-Flag_of_NATO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/40px-Flag_of_NATO.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">سمبل‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Animus_in_consulendo_liber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Animus in consulendo liber (صفحه وجود ندارد)">Animus in consulendo liber</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="پرچم ناتو">پرچم ناتو</a></li> <li>"<a href="/w/index.php?title=The_NATO_Hymn&action=edit&redlink=1" class="new" title="The NATO Hymn (صفحه وجود ندارد)">The NATO Hymn</a>"</li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_Day&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO Day (صفحه وجود ندارد)">NATO Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_Medal&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO Medal (صفحه وجود ندارد)">NATO Medal</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:NATO_OTAN_Insignia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/NATO_OTAN_Insignia.svg/100px-NATO_OTAN_Insignia.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/NATO_OTAN_Insignia.svg/150px-NATO_OTAN_Insignia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/NATO_OTAN_Insignia.svg/200px-NATO_OTAN_Insignia.svg.png 2x" data-file-width="576" data-file-height="576" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/w/index.php?title=History_of_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of NATO (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="پیمان آتلانتیک شمالی">پیمان آتلانتیک شمالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO summit (صفحه وجود ندارد)">Summits</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_NATO_operations&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of NATO operations (صفحه وجود ندارد)">Operations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_NATO_exercises&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of NATO exercises (صفحه وجود ندارد)">List of exercises</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="گسترش ناتو">گسترش ناتو</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Withdrawal_from_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Withdrawal from NATO (صفحه وجود ندارد)">potential withdrawal</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Opposition_to_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opposition to NATO (صفحه وجود ندارد)">Opposition to NATO</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=.nato&action=edit&redlink=1" class="new" title=".nato (صفحه وجود ندارد)">.nato Internet domain</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/w/index.php?title=Structure_of_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Structure of NATO (صفحه وجود ندارد)">ساختار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=NATO_headquarters&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO headquarters (صفحه وجود ندارد)">NATO headquarters</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=North_Atlantic_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="North Atlantic Council (صفحه وجود ندارد)">Council</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Staff&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Staff (صفحه وجود ندارد)">International Staff</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Military_Staff&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Military Staff (صفحه وجود ندارد)">International Military Staff</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Supreme_Headquarters_Allied_Powers_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Supreme Headquarters Allied Powers Europe (صفحه وجود ندارد)">Supreme Headquarters Allied Powers Europe</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Allied_Air_Command&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Air Command (صفحه وجود ندارد)">Air Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Land_Command&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Land Command (صفحه وجود ندارد)">Land Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Maritime_Command&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Maritime Command (صفحه وجود ندارد)">Maritime Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Joint_Force_Command_Brunssum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Joint Force Command Brunssum (صفحه وجود ندارد)">JFC Brunssum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Joint_Force_Command_Naples&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Joint Force Command Naples (صفحه وجود ندارد)">JFC Naples</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joint_Force_Command_Norfolk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joint Force Command Norfolk (صفحه وجود ندارد)">JFC Norfolk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joint_Support_and_Enabling_Command&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joint Support and Enabling Command (صفحه وجود ندارد)">Joint Support and Enabling Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naval_Striking_and_Support_Forces_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naval Striking and Support Forces NATO (صفحه وجود ندارد)">STRIKFORNATO</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Command_Transformation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Command Transformation (صفحه وجود ندارد)">Allied Command Transformation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_Parliamentary_Assembly&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO Parliamentary Assembly (صفحه وجود ندارد)">Parliamentary Assembly</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="استانگ">استانگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D9%84_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="دبیرکل ناتو">دبیرکل ناتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chair_of_the_NATO_Military_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chair of the NATO Military Committee (صفحه وجود ندارد)">Chair of the Military Committee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Supreme_Allied_Commander_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Supreme Allied Commander Europe (صفحه وجود ندارد)">Supreme Allied Commander Europe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Allied_Command_Transformation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allied Command Transformation (صفحه وجود ندارد)">Supreme Allied Commander Transformation</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="کشورهای عضو ناتو">اعضاء</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نیروهای مسلح آلبانی">آلبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="نیروهای مسلح بلژیک">بلژیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح بلغارستان">بلغارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="نیروهای مسلح کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نیروهای مسلح جمهوری کرواسی">کرواسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="ارتش جمهوری چک">جمهوری چک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="نیروهای دفاعی دانمارک">دانمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="نیروهای دفاعی استونی">استونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="نیروهای مسلح فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B3%E2%80%8C%D9%88%D8%B1" title="بوندس‌ور">بوندس‌ور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح یونان">یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح مجارستان">مجارستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Defence_of_Iceland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Defence of Iceland (صفحه وجود ندارد)">ایسلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="نیروهای مسلح ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="نیروهای مسلح ملی لتونی">ملی لتونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نیروهای مسلح لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="ارتش لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armed_Forces_of_Montenegro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armed Forces of Montenegro (صفحه وجود ندارد)">مونته‌نگرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیروهای مسلح هلند">هلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Army_of_North_Macedonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Army of North Macedonia (صفحه وجود ندارد)">مقدونیه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نیروهای مسلح نروژ">نروژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح لهستان">لهستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="نیروهای مسلح پرتغال">پرتغال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نیروهای مسلح رومانی">رومانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="نیروهای مسلح اسلواکی">اسلواکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="نیروهای مسلح اسلوونی">اسلوونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروهای مسلح اسپانیا">اسپانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Turkey_in_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turkey in NATO (صفحه وجود ندارد)">ترکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروهای مسلح بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/w/index.php?title=Foreign_relations_of_NATO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foreign relations of NATO (صفحه وجود ندارد)">Multilateral relations</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Atlantic_Treaty_Association&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atlantic Treaty Association (صفحه وجود ندارد)">Atlantic Treaty Association</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_Euro-Atlantic_Disaster_Response_Coordination_Centre&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO Euro-Atlantic Disaster Response Coordination Centre (صفحه وجود ندارد)">Euro-Atlantic Disaster Response Coordination Centre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Euro-Atlantic_Partnership_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euro-Atlantic Partnership Council (صفحه وجود ندارد)">Euro-Atlantic Partnership Council</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mediterranean_Dialogue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mediterranean Dialogue (صفحه وجود ندارد)">Mediterranean Dialogue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Individual_Partnership_Action_Plan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Individual Partnership Action Plan (صفحه وجود ندارد)">Individual Partnership Action Plan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Istanbul_Cooperation_Initiative&action=edit&redlink=1" class="new" title="Istanbul Cooperation Initiative (صفحه وجود ندارد)">Istanbul Cooperation Initiative</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="متحدین اصلی خارج از ناتو">متحدین اصلی خارج از ناتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_open_door_policy&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO open door policy (صفحه وجود ندارد)">Open door policy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%D8%AD" title="مشارکت برای صلح">مشارکت برای صلح</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russia%E2%80%93NATO_relations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russia–NATO relations (صفحه وجود ندارد)">Relationship with Russia</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Controversy_in_Russia_regarding_the_legitimacy_of_eastward_NATO_expansion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Controversy in Russia regarding the legitimacy of eastward NATO expansion (صفحه وجود ندارد)">eastward NATO expansion issues</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88" title="سیتو">سیتو</a> (SEATO)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Suwa%C5%82ki_Gap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suwałki Gap (صفحه وجود ندارد)">Suwałki Gap</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_امنیت_و_همکاری_اروپا_(OSCE)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color: #335290; color:white"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو" style="color:white">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو" style="color:white">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو" style="color:white">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_امنیت_و_همکاری_اروپا_(OSCE)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا"><span style="color: white;">سازمان امنیت و همکاری اروپا</span></a> (OSCE)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Members</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="سریر مقدس">سریر مقدس</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری مقدونیه">جمهوری مقدونیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت (کشور)</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="سن مارینو">سن مارینو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a> •  <a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:OSCE_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/120px-OSCE_logo.svg.png" decoding="async" width="120" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/180px-OSCE_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/240px-OSCE_logo.svg.png 2x" data-file-width="815" data-file-height="253" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Partners for<br />Cooperation</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> •  <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Bodies and posts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Parliamentary_Assembly_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parliamentary Assembly of the Organization for Security and Co-operation in Europe (صفحه وجود ندارد)">Parliamentary Assembly</a> •  <a href="/w/index.php?title=ODIHR&action=edit&redlink=1" class="new" title="ODIHR (صفحه وجود ندارد)">ODIHR</a> •  <a href="/w/index.php?title=High_Commissioner_on_National_Minorities&action=edit&redlink=1" class="new" title="High Commissioner on National Minorities (صفحه وجود ندارد)">Commissioner on National Minorities</a> •  <a href="/w/index.php?title=OSCE_Representative_on_Freedom_of_the_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="OSCE Representative on Freedom of the Media (صفحه وجود ندارد)">Representative on Freedom of the Media</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پادشاهی‌" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:پادشاهی‌ها"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:پادشاهی‌ها (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پادشاهی‌ها"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پادشاهی‌" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="پادشاهی">پادشاهی‌</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%81%D8%B9%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست پادشاهی‌های مستقل فعلی (صفحه وجود ندارد)">فهرست پادشاهی‌های مستقل فعلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر اساس نوع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%87" title="پادشاهی مطلقه">مطلقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="پادشاهی مشروطه">مشروطه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پادشاهی انتخابی">انتخابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AB%DB%8C" title="پادشاهی موروثی">موروثی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دوپادشاهی (صفحه وجود ندارد)">دوپادشاهی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="پادشاهی فدرال (صفحه وجود ندارد)">فدرال</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر اساس منطقه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:; color:;;width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">افریقا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%88" title="لسوتو">لسوتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اسواتینی">اسواتینی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:; color:;;width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">آسیا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC" title="کامبوج">کامبوج</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:; color:;;width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">امریکا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="آنتیگوآ و باربودا">آنتیگوآ و باربودا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="باهاما">باهاما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="باربادوس">باربادوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="بلیز">بلیز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="گرنادا">گرنادا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="جامائیکا">جامائیکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%B3_%D9%88_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="سنت کیتس و نویس">سنت کیتس و نویس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="سنت لوسیا">سنت لوسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سنت وینسنت و گرنادین‌ها">سنت وینسنت و گرنادین‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:; color:;;width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">اقیانوسیه</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%A2_%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%86%D9%88" title="پاپوآ گینه نو">پاپوآ گینه نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر سلیمان">جزایر سلیمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="تونگا">تونگا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88" title="تووالو">تووالو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:; color:;;width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">اروپا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="قلمروهای_دور_کشورهای_اروپایی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:قلمروهای دور کشورهای اروپایی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:قلمروهای دور کشورهای اروپایی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:قلمروهای دور کشورهای اروپایی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="قلمروهای_دور_کشورهای_اروپایی" style="font-size:114%;margin:0 4em">قلمروهای دور کشورهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپایی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>قلمروهای تحت <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="حاکمیت">حاکمیت</a> کشورهای اروپایی که به سرزمین‌های غیراروپایی نزدیک هستند.</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="گرینلند">گرینلند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جزیره کلیپرتون">جزیره کلیپرتون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="گویان فرانسه">گویان فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B2%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="پلی‌نزی فرانسه">پلی‌نزی فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%88%D9%BE" class="mw-redirect" title="جزیره گوادلوپ">جزیره گوادلوپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مارتینیک">مارتینیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="مایوت">مایوت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="کالدونیای جدید">کالدونیای جدید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="رئونیون">رئونیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AB%D9%84%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="سنت بارثلمی">سنت بارثلمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="سنت مارتین فرانسه">سنت مارتین فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86-%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D9%88_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86" title="سن-پیر و میکلون">سن-پیر و میکلون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%88_%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%A7" title="والیس و فوتونا">والیس و فوتونا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="سرزمین‌های جنوبی و جنوبگانی فرانسه">سرزمین‌های جنوبی و جنوبگانی فرانسه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="جزیره آمستردام">جزیره آمستردام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%BE%D9%84" title="جزیره سنت پل">جزیره سنت پل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%AA" title="جزایر کروزت">جزایر کروزت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%86" title="جزایر کرگولن">جزایر کرگولن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="سرزمین ادلی">سرزمین ادلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ایل-اپارس">ایل-اپارس</a></li></ul></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="پانتلریا">پانتلریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%87" title="جزیره‌های پلاجیه">جزیره‌های پلاجیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="لامپدوسا">لامپدوسا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lampione&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lampione (صفحه وجود ندارد)">Lampione</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7" title="لینوزا">لینوزا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="پادشاهی هلند">هلند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="آروبا">آروبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A8_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر کارائیب هلند">جزایر کارائیب هلند</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B1" title="بونیر">بونیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%A7" title="سیبا">سیبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B4%D8%B3" title="سینت یوستیشس">سینت یوستیشس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="کوراسائو">کوراسائو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="سینت مارتن">سینت مارتن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%87" title="جزیره بووه">جزیره بووه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%AA%D8%B1_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="جزیره پتر یکم">جزیره پتر یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88_%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%AF" title="سرزمین شهبانو ماود">سرزمین شهبانو ماود</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%88%D8%B1" title="آزور">آزور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="مادیرا">مادیرا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%AA%D9%87" title="سبته">سبته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3_%D8%AF_%D8%B3%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پلاساس د سبرانیا">پلاساس د سبرانیا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Islas_Chafarinas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islas Chafarinas (صفحه وجود ندارد)">Islas Chafarinas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pe%C3%B1%C3%B3n_de_Alhucemas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peñón de Alhucemas (صفحه وجود ندارد)">Peñón de Alhucemas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pe%C3%B1%C3%B3n_de_V%C3%A9lez_de_la_Gomera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peñón de Vélez de la Gomera (صفحه وجود ندارد)">Peñón de Vélez de la Gomera</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="آنگویلا">آنگویلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="برمودا">برمودا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جزایر ویرجین بریتانیا">جزایر ویرجین بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9%85%D9%86" title="جزایر کیمن">جزایر کیمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر فالکلند">جزایر فالکلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مونتسرات">مونتسرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B4%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا">سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%B3_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="جزایر تورکس و کایکوس">جزایر تورکس و کایکوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%A8_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8" class="mw-redirect" title="قلمرو بریتانیایی قطب جنوب">قلمرو بریتانیایی قطب جنوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند">قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%86" title="جزایر پیت‌کرن">جزایر پیت‌کرن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی">جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پایتخت‌های_حکومت‌ها_و_قلمروهای_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:پایتخت‌های اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:پایتخت‌های اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پایتخت‌های اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پایتخت‌های_حکومت‌ها_و_قلمروهای_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA" title="پایتخت">پایتخت‌های</a> حکومت‌ها و قلمروهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>پایتخت‌های <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">فهرست کشورهای با رسمیت محدود</a> <i>italics</i> نمایش داده شده.</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="اروپای غربی">اروپای غربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="آمستردام">آمستردام</a></b>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a><sup>۱</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7_%D9%84%D8%A7_%D9%88%D9%84%D8%A7" title="آندورا لا ولا">آندورا لا ولا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="برن (شهر)">برن</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%84" title="بروکسل">بروکسل</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a><sup>۲</sup></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3_(%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%86)" title="دوگلاس (جزیره من)">دوگلاس</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%86" title="جزیره من">جزیره من</a> (بریتانیا)</i></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%86" title="دوبلین">دوبلین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری ایرلند">جمهوری ایرلند</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="لوکزامبورگ (شهر)">لوکزامبورگ</a></b>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a></b>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%87" title="سن هلیه">سن هلیه</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="جرزی">جرزی</a> (بریتانیا)</i></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="سن پتر پورت">سن پتر پورت</a></b>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرنزی">گرنزی</a> (بریتانیا)</i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="اروپای شمالی">اروپای شمالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%DA%AF" title="کپنهاگ">کپنهاگ</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9%DB%8C" title="هلسینکی">هلسینکی</a></b>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="لانگیربین">لانگیربین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="سوالبارد">سوالبارد</a> (نروژ)</i></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ماریهام">ماریهام</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر الند">جزایر الند</a> (فنلاند)</i></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9_(%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF)" title="نوک (گرینلند)">نوک</a></b>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="گرینلند">گرینلند</a> (دانمارک)</i></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="الونکین‌بین">الونکین‌بین</a></b>، <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="یان ماین">یان ماین</a> (نروژ)</i></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88" title="اسلو">اسلو</a></b>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="ریکیاویک">ریکیاویک</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D9%87%D9%84%D9%85" title="استکهلم">استکهلم</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%86" title="توشهاون">توشهاون</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="جزایر فارو">جزایر فارو</a> (دانمارک)</i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="اروپای مرکزی">اروپای مرکزی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">برلین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="براتیسلاوا">براتیسلاوا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="بوداپست">بوداپست</a></b>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="لیوبلیانا">لیوبلیانا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="پراگ">پراگ</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%AA%D8%B3" title="فادوتس">فادوتس</a></b>، <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86" title="وین">وین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="ورشو">ورشو</a></b>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="اروپای جنوبی">اروپای جنوبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="آنکارا">آنکارا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a><sup>۳</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%86" title="آتن">آتن</a></b>، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="بلگراد">بلگراد</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="بخارست">بخارست</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل طارق">جبل طارق</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل طارق">جبل طارق</a> (بریتانیا)</i></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A8%D9%88%D9%86" title="لیسبون">لیسبون</a></b>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a></b>، <a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88-%D9%88%DB%8C%D9%84" title="موناکو-ویل">موناکو-ویل</a></b>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="نیکوزیا">نیکوزیا</a></b>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a><sup>۴</sup></li> <li><i><b><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%81%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لفکوشای شمالی (صفحه وجود ندارد)">لفکوشای شمالی</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">جمهوری ترک قبرس شمالی</a></i><sup>۴، ۵</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AF%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B3%D8%A7" title="پودگوریتسا">پودگوریتسا</a></b>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="پریشتینا">پریشتینا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%88" class="mw-redirect" title="جمهوری کوزوو">جمهوری کوزوو</a></i><sup>۵</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85" title="رم">رم</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="سان مارینو (شهر)">سان مارینو</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="سان مارینو">سان مارینو</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%88" title="سارایوو">سارایوو</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87" title="اسکوپیه">اسکوپیه</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری مقدونیه">جمهوری مقدونیه</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="صوفیه">صوفیه</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="تیرانا">تیرانا</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7" title="والتا">والتا</a></b>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="واتیکان سیتی">واتیکان سیتی</a></b>، <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A8" title="زاگرب">زاگرب</a></b>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="اروپای شرقی">اروپای شرقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="آستانه (قزاقستان)">آستانه</a></b>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a><sup>۳</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a><sup>۳</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88" title="کیشیناو">کیشیناو</a></b>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%81" title="کی‌یف">کی‌یف</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9" title="مینسک">مینسک</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="مسکو">مسکو</a></b>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a><sup>۳</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D8%A7" title="ریگا">ریگا</a></b>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="استپاناکرت">استپاناکرت</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a></i><sup>۴، ۵</sup></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D9%88%D9%85%DB%8C" title="سوخومی">سوخومی</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2" title="آبخاز">آبخاز</a></i><sup>۳، ۵</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="تالین">تالین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="تفلیس">تفلیس</a></b>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a><sup>۳</sup></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%84" title="تیراسپل">تیراسپل</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ترانس‌نیستریا">ترانس‌نیستریا</a></i><sup>۵</sup></li> <li><i><b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D8%AE%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="تسخینوالی">تسخینوالی</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اوستیای جنوبی">اوستیای جنوبی</a></i><sup>۳، ۵</sup></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="ویلنیوس">ویلنیوس</a></b>، <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ایروان">ایروان</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a><sup>۴</sup></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>1</sup></span> همچنین پایتخت <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="پادشاهی هلند">پادشاهی هلند</a></li> <li><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>2</sup></span> همچنین پایتخت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a>، <a href="/w/index.php?title=Institutional_seats_of_the_European_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Institutional seats of the European Union (صفحه وجود ندارد)">Institutional seats of the European Union</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%84_%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بروکسل و اتحادیه اروپا (صفحه وجود ندارد)">بروکسل و اتحادیه اروپا</a></li> <li><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>3</sup></span> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای در گستره بیش از یک قاره">Transcontinental country</a></li> <li><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>4</sup></span> کاملاً در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای غربی">آسیای غربی</a> اما روابط socio-political با اروپا دارد</li> <li><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>5</sup></span> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">فهرست کشورهای با رسمیت محدود</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اعضای_منطقه_اقتصادی_اروپا_(EEA)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:منطقه اقتصادی اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:منطقه اقتصادی اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:منطقه اقتصادی اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اعضای_منطقه_اقتصادی_اروپا_(EEA)" style="font-size:114%;margin:0 4em">اعضای <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="منطقه اقتصادی اروپا">منطقه اقتصادی اروپا (EEA)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/23px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/35px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/45px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></span></span></span> اعضای <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="فهرست کشورهای عضو اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a> <small>(<a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="منطقه اقتصادی اروپا">عضو موقت</a>)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری ایرلند">ایرلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:EEA_single_entity.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/EEA_single_entity.PNG/100px-EEA_single_entity.PNG" decoding="async" width="100" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/EEA_single_entity.PNG/150px-EEA_single_entity.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/EEA_single_entity.PNG/200px-EEA_single_entity.PNG 2x" data-file-width="432" data-file-height="426" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span title="no"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/EFTA_logo2.svg/23px-EFTA_logo2.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/EFTA_logo2.svg/35px-EFTA_logo2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/EFTA_logo2.svg/46px-EFTA_logo2.svg.png 2x" data-file-width="610" data-file-height="380" /></span></span></span> اعضای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="انجمن تجارت آزاد اروپا">انجمن تجارت آزاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> <small>(<a href="/w/index.php?title=Brexit_withdrawal_agreement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brexit withdrawal agreement (صفحه وجود ندارد)">تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰</a>)</small></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_آفریقا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="الگو:کشورهای آفریقا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای آفریقا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای آفریقا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_آفریقا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="فهرست کشورهای مستقل و سرزمین‌های وابسته در آفریقا">کشورهای</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84" class="mw-redirect" title="کشور مستقل">کشور مستقل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">به طور کامل یا بیشتر در آفریقا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7" title="آنگولا">آنگولا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="بوتسوانا">بوتسوانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بوروندی">بوروندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%BA%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" class="mw-redirect" title="دماغه سبز">دماغه سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="اتحاد قمر">اتحاد قمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D9%88" title="جمهوری دموکراتیک کنگو">جمهوری دموکراتیک کنگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D9%88" title="جمهوری کنگو">جمهوری کنگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گینه استوایی">گینه استوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اسواتینی">اسواتینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D9%86" title="گابن">گابن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="گینه">گینه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%88" title="لسوتو">لسوتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="لیبریا">لیبریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="ماداگاسکار">ماداگاسکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مالاوی">مالاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="موریس">موریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%DA%A9" title="موزامبیک">موزامبیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="نامیبیا">نامیبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="رواندا">رواندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%87_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%BE" title="سائوتومه و پرنسیپ">سائوتومه و پرنسیپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B4%D9%84" title="سیشل">سیشل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="سودان جنوبی">سودان جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88" title="توگو">توگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا">زامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%87" title="زیمبابوه">زیمبابوه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">بخشی در آفریقا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="مایوت">مایوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="رئونیون">رئونیون</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="پانتلریا">پانتلریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%87" title="جزیره‌های پلاجیه">جزیره‌های پلاجیه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="مادیرا">مادیرا</a></li></ul></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="سئوتا">سئوتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3_%D8%AF_%D8%B3%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پلاساس د سبرانیا">پلاساس د سبرانیا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%A7" title="سقطرا">سقطرا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Africa_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="Orthographic projection of Africa"><img alt="Orthographic projection of Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/120px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/180px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/240px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">فهرست کشورهای با رسمیت محدود</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="جمهوری دموکراتیک عربی صحرا">جمهوری دموکراتیک عربی صحرا</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سومالی‌لند">سومالی‌لند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="سرزمین">سرزمین</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ایل-اپارس">ایل-اپارس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B4%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا">سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><sup>1</sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اختلاف سرزمینی">اختلاف سرزمینی</a>.<br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Africa (صفحه وجود ندارد)">درگاه Africa</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=اروپا&#124;link=اروپا_شورای_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:شورای اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:شورای اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شورای اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=اروپا&#124;link=اروپا_شورای_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا"><img alt="اروپا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/23px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/35px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/45px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موسسات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Secretary_General_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secretary General of the Council of Europe (صفحه وجود ندارد)">Secretary General</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Committee_of_Ministers_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Committee of Ministers of the Council of Europe (صفحه وجود ندارد)">Committee of Ministers</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parliamentary_Assembly_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parliamentary Assembly of the Council of Europe (صفحه وجود ندارد)">Parliamentary Assembly</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Congress_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Congress of the Council of Europe (صفحه وجود ندارد)">Congress</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="دادگاه حقوق بشر اروپا">دادگاه حقوق بشر اروپا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Commissioner_for_Human_Rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="Commissioner for Human Rights (صفحه وجود ندارد)">Commissioner for Human Rights</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_Commission_for_the_Efficiency_of_Justice&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Commission for the Efficiency of Justice (صفحه وجود ندارد)">Commission for the Efficiency of Justice</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_Commission_against_Racism_and_Intolerance&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Commission against Racism and Intolerance (صفحه وجود ندارد)">Commission against Racism and Intolerance</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Venice_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venice Commission (صفحه وجود ندارد)">Venice Commission</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Council_of_Europe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Council_of_Europe.svg/120px-Council_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Council_of_Europe.svg/180px-Council_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Council_of_Europe.svg/240px-Council_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="2045" data-file-height="1720" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Member_states_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Member states of the Council of Europe (صفحه وجود ندارد)">اعضا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="پادشاهی هلند">پادشاهی هلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری ایرلند">جمهوری ایرلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="سان مارینو">سان مارینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مقدونیه شمالی">مقدونیه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ناظران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="سریر مقدس">سریر مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" class="mw-redirect" title="شوالیه‌های مالت">شوالیه‌های مالت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Council_of_Europe%E2%80%93European_Union_relations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Council of Europe–European Union relations (صفحه وجود ندارد)">EU relations</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضای پیشین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="چکسلواکی">چکسلواکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saar_Protectorate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saar Protectorate (صفحه وجود ندارد)">Saar (assoc. 1950–1956)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="صربستان و مونته‌نگرو">صربستان و مونته‌نگرو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اسپانیا&oldid=40405131">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اسپانیا&oldid=40405131</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان گالیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان گالیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان باسکی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان باسکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%DB%B1%DB%B5%DB%B0%DB%B0)" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان اکسیتان (پس از ۱۵۰۰)">مقاله‌های دارای واژگان به زبان اکسیتان (پس از ۱۵۰۰)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:اروپای غربی">اروپای غربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:اسپانیا">اسپانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۸ (میلادی)">ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:پادشاهی اسپانیا">پادشاهی اسپانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="رده:پادشاهی مشروطه">پادشاهی مشروطه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:کشورها در آفریقا">کشورها در آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:کشورها در اروپا">کشورها در اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:کشورها و سرزمین‌های اسپانیایی‌زبان">کشورها و سرزمین‌های اسپانیایی‌زبان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:کشورهای ساحلی مدیترانه">کشورهای ساحلی مدیترانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:کشورهای شمال آفریقا">کشورهای شمال آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه اروپا">کشورهای عضو اتحادیه اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه مدیترانه">کشورهای عضو اتحادیه مدیترانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد">کشورهای عضو سازمان ملل متحد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:کشورهای عضو شورای اروپا">کشورهای عضو شورای اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="رده:کشورهای عضو ناتو">کشورهای عضو ناتو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رده:کشورهای فراقاره‌ای">کشورهای فراقاره‌ای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="رده:کشورهای هم‌مرز با اقیانوس اطلس">کشورهای هم‌مرز با اقیانوس اطلس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:لیبرال دموکراسی">لیبرال دموکراسی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9" title="رده:صفحه‌های دارای خطا در ارجاع">صفحه‌های دارای خطا در ارجاع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="رده:صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)">صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D8%A7" title="رده:خطاهای یادکرد: شاپا">خطاهای یادکرد: شاپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده">صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت">سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C" title="رده:خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی">خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:خطاهای CS1: نشانه‌گذاری">خطاهای CS1: نشانه‌گذاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان اسپانیایی">یادکردهای دارای منبع به زبان اسپانیایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای آرشیوایز الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای آرشیوایز الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:صفحه‌ها با یادکرد خراب">صفحه‌ها با یادکرد خراب</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:مختصات در ویکی‌داده">مختصات در ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان اسپانیایی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان اسپانیایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_Lang-xx_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از الگوهای Lang-xx استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از الگوهای Lang-xx استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان کاتالان">مقاله‌های دارای واژگان به زبان کاتالان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D9%87%D8%AF%D9%81_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="رده:مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود">مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۸:۳۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-6d7kv","wgBackendResponseTime":197,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.962","walltime":"3.909","ppvisitednodes":{"value":18844,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":489233,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":27485,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":59,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":371484,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2953.620 1 -total"," 46.15% 1363.224 1 الگو:پانویس"," 23.92% 706.448 50 الگو:Cite_web"," 12.03% 355.319 13 الگو:Navbox"," 8.10% 239.202 1 الگو:جعبه_اطلاعات_کشور"," 7.60% 224.443 2 الگو:Infobox"," 6.49% 191.572 2 الگو:Coord"," 5.68% 167.690 12 الگو:Cite_news"," 5.42% 159.998 1 الگو:کشورهای_اتحادیه_اروپا"," 3.99% 117.849 8 الگو:Cite_book"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.737","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":26625796,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","440","24.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","360","19.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","200","11.0"],["?","180","9.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","140","7.7"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","120","6.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::find","80","4.4"],["date","40","2.2"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","40","2.2"],["citation0 \u003Cپودمان:Citation/CS1/fa:2046\u003E","20","1.1"],["[others]","200","11.0"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-k62c7","timestamp":"20241122100424","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0633\u067e\u0627\u0646\u06cc\u0627","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q29","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q29","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-27T14:55:01Z","dateModified":"2024-10-02T08:33:20Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/9a\/Flag_of_Spain.svg","headline":"\u06a9\u0634\u0648\u0631\u06cc \u062f\u0631 \u063a\u0631\u0628 \u0642\u0627\u0631\u06c0 \u0627\u0631\u0648\u067e\u0627"}</script> </body> </html>