CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Adaptieve optiek - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"8efd6e54-bda1-42dc-b14b-2cf6916e85b7","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Adaptieve_optiek","wgTitle":"Adaptieve optiek","wgCurRevisionId":60512027,"wgRevisionId":60512027,"wgArticleId":1882271,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Microscopie","Telescoop"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Adaptieve_optiek","wgRelevantArticleId":1882271,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0, "wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q506922","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options": "loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth", "ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6e/Keck_laser_at_night.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1159"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Keck_laser_at_night.png/800px-Keck_laser_at_night.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="772"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Keck_laser_at_night.png/640px-Keck_laser_at_night.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="618"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Adaptieve optiek - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Adaptieve_optiek"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Adaptieve_optiek"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Adaptieve_optiek rootpage-Adaptieve_optiek skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Adaptieve+optiek" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Adaptieve+optiek" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Adaptieve+optiek" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Adaptieve+optiek" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Toepassing_in_de_astronomie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Toepassing_in_de_astronomie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Toepassing in de astronomie</span> </div> </a> <ul id="toc-Toepassing_in_de_astronomie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_techniek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_techniek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>De techniek</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-De_techniek-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>De techniek-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-De_techniek-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Multigeconjugeerde_adaptieve_optiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Multigeconjugeerde_adaptieve_optiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Multigeconjugeerde adaptieve optiek</span> </div> </a> <ul id="toc-Multigeconjugeerde_adaptieve_optiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Andere_toepassingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Andere_toepassingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Andere toepassingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Andere_toepassingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Actieve_en_adaptieve_optiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Actieve_en_adaptieve_optiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Actieve en adaptieve optiek</span> </div> </a> <ul id="toc-Actieve_en_adaptieve_optiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Noten</span> </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Adaptieve optiek</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 37 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-37" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">37 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Aanpassingsoptiek" title="Aanpassingsoptiek – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Aanpassingsoptiek" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D9%83%D9%8A%D9%81%D8%A9" title="بصريات متكيفة – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بصريات متكيفة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Adaptiv_optika" title="Adaptiv optika – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Adaptiv optika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Adaptivna_optika" title="Adaptivna optika – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Adaptivna optika" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%92ptica_adaptativa" title="Òptica adaptativa – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Òptica adaptativa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Adaptivn%C3%AD_optika" title="Adaptivní optika – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Adaptivní optika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Adaptive_Optik" title="Adaptive Optik – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Adaptive Optik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Adaptive_optics" title="Adaptive optics – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Adaptive optics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%C3%93ptica_adaptativa" title="Óptica adaptativa – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Óptica adaptativa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Adaptiivne_optika" title="Adaptiivne optika – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Adaptiivne optika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="اپتیک سازگار – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اپتیک سازگار" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Adaptiivinen_optiikka" title="Adaptiivinen optiikka – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Adaptiivinen optiikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Optique_adaptative" title="Optique adaptative – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Optique adaptative" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Optaic_oiri%C3%BAnaitheach" title="Optaic oiriúnaitheach – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Optaic oiriúnaitheach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%94_%D7%90%D7%93%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%91%D7%99%D7%AA" title="אופטיקה אדפטיבית – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="אופטיקה אדפטיבית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Adaptivna_optika" title="Adaptivna optika – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Adaptivna optika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Adapt%C3%ADv_optika" title="Adaptív optika – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Adaptív optika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Optik_adaptif" title="Optik adaptif – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Optik adaptif" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ottica_adattiva" title="Ottica adattiva – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Ottica adattiva" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%A3%9C%E5%84%9F%E5%85%89%E5%AD%A6" title="補償光学 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="補償光学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%81%EC%9D%91%EA%B4%91%ED%95%99" title="적응광학 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="적응광학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Adaptiv_Optik" title="Adaptiv Optik – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Adaptiv Optik" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Adaptyvioji_optika" title="Adaptyvioji optika – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Adaptyvioji optika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Adaptiv_optikk" title="Adaptiv optikk – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Adaptiv optikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Optyka_adaptatywna" title="Optyka adaptatywna – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Optyka adaptatywna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%93ptica_adaptativa" title="Óptica adaptativa – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Óptica adaptativa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Optic%C4%83_adaptativ%C4%83" title="Optică adaptativă – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Optică adaptativă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Адаптивная оптика – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Адаптивная оптика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Adaptivna_optika" title="Adaptivna optika – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Adaptivna optika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Adaptive_optics" title="Adaptive optics – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Adaptive optics" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Adapt%C3%ADvna_optika" title="Adaptívna optika – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Adaptívna optika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Adaptivna_optika" title="Adaptivna optika – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Adaptivna optika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Адаптивна оптика – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Адаптивна оптика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%9B%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="อะแดปทิฟออปติก – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="อะแดปทิฟออปติก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Uyarlanabilir_optik" title="Uyarlanabilir optik – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Uyarlanabilir optik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D0%BF%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Адаптивна оптика – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Адаптивна оптика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%87%AA%E9%80%82%E5%BA%94%E5%85%89%E5%AD%A6" title="自适应光学 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="自适应光学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q506922#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adaptieve_optiek" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Adaptieve_optiek&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adaptieve_optiek"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Adaptieve_optiek"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Adaptieve_optiek" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Adaptieve_optiek" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&oldid=60512027" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Adaptieve_optiek&id=60512027&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdaptieve_optiek"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdaptieve_optiek"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Adaptieve+optiek"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Adaptieve_optiek&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adaptive_optics" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q506922" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie_artikel" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Dit artikel gaat over <b>adaptieve optiek</b>, die automatisch corrigeert voor verstoringen door luchtturbulentie (<a href="/wiki/Seeing" title="Seeing">seeing</a>). Voor het corrigeren van vervormingen door bewegingen van de spiegel zelf, zie </i><a href="/wiki/Actieve_optiek" title="Actieve optiek">actieve optiek</a><i>.</i> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Keck_laser_at_night.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Keck_laser_at_night.png/260px-Keck_laser_at_night.png" decoding="async" width="260" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Keck_laser_at_night.png/390px-Keck_laser_at_night.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Keck_laser_at_night.png/520px-Keck_laser_at_night.png 2x" data-file-width="1046" data-file-height="1010" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Keck-observatorium" title="Keck-observatorium">telescoop Keck-2</a> op <a href="/wiki/Mauna_Kea-observatorium" title="Mauna Kea-observatorium">Mauna Kea</a> (Hawaï) creëert een laservolgster ten behoeve van de adaptieve optiek.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Creating_a_Star.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Creating_a_Star.jpg/260px-Creating_a_Star.jpg" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Creating_a_Star.jpg/390px-Creating_a_Star.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Creating_a_Star.jpg/520px-Creating_a_Star.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Ook de <a href="/wiki/Very_Large_Telescope" title="Very Large Telescope">Very Large Telescope</a> (hier: de UT4) creëert een laservolgster.</figcaption></figure> <p><b>Adaptieve optiek</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (AO) is een techniek die de kwaliteit van optische systemen verbetert door het effect van bestaande, snel veranderende storingen – vooral atmosferische trillingen – zo goed mogelijk te reduceren resp. te compenseren. Deze techniek werd in de jaren 1970 voor militaire toepassingen ontwikkeld. Pas een kleine twintig jaar later werd deze techniek bij astronomische waarnemingen vanaf de aarde toegepast.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Toepassing_in_de_astronomie">Toepassing in de astronomie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Toepassing in de astronomie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Toepassing in de astronomie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wanneer bijvoorbeeld sterrenlicht door turbulente lagen in de <a href="/wiki/Atmosfeer_(astronomie)" title="Atmosfeer (astronomie)">atmosfeer</a> gaat, treden verstoringen van de golffronten – nauwkeuriger: <a href="/wiki/Fase_(golf)" title="Fase (golf)">fasestoringen</a> – op. Met AO kunnen deze storingen worden gecompenseerd. </p><p>Zonder AO werken alle grote, aardgebonden astronomische telescopen ver beneden hun theoretische mogelijkheden. Voor een <a href="/wiki/Spiegeltelescoop" title="Spiegeltelescoop">spiegeltelescoop</a> met een <a href="/wiki/Apertuur" title="Apertuur">apertuur</a> van bijvoorbeeld 10 m betekent dit dat de beeldscherpte, afhankelijk van de golflengte, een factor 10 tot 50 slechter is dan men alleen op basis van de gebruikte optiek zou mogen verwachten. De beperking van de beeldkwaliteit ligt dan ook niet aan de telescoop, maar aan de thermisch-optische turbulentie van de luchtlagen. </p><p>Om voor deze atmosferische storingen (<a href="/wiki/Seeing" title="Seeing">seeing</a> genoemd) te corrigeren, worden grote telescopen van AO voorzien. Daarnaast speelt AO ook een belangrijke rol bij optische communicatie door middel van laserlicht en bij militaire observaties. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_techniek">De techniek</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: De techniek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: De techniek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een adaptieve optiek bestaat in het algemeen uit drie componenten: </p> <ol><li>een golffrontsensor, bijvoorbeeld een <a href="/wiki/Hartmann-Shacksensor" title="Hartmann-Shacksensor">Hartmann-Shacksensor</a>, om de optische storingen te meten;</li> <li>een computer, die daaruit de correctiesignalen berekent;</li> <li>correctie-elementen, die door deze computersignalen zodanig worden aangestuurd dat gecorrigeerde golffronten worden gegenereerd.</li></ol> <p>Deze drie componenten vormen samen een regelkring, die in astronomische toepassingen typische enkele honderden malen per seconde wordt doorlopen. </p><p>De golffrontsensor meet de vervormingen van het golffront van een ander object, bijvoorbeeld een ster in de buurt van het waar te nemen object. Deze zogenaamde <a href="/wiki/Volgster" title="Volgster">volgster</a> (Engels: guide star) moet voldoende helder zijn (magnitude 12 à 15 bij de huidige systemen). Vaak is een dergelijke volgster niet beschikbaar. Men kan dan een volgster simuleren met behulp van een <a href="/wiki/Laser_(licht)" title="Laser (licht)">laserbundel</a> (<i>laservolgster</i>, LGS). Er worden twee methodes gebruikt voor laservolgsterren. Voor de zogenaamde <i>Rayleigh-volgsterren</i> wordt gebruikgemaakt van de <a href="/wiki/Rayleighverstrooiing" title="Rayleighverstrooiing">Rayleighverstrooiing</a>. Hierbij wordt kortgolving laserlicht verstrooid door lucht tussen ca. 15 en 25 km hoogte. Voor <i>natriumvolgsterren</i> wordt geel licht (589 nm) gebruikt, dat <a href="/wiki/Natrium" title="Natrium">natriumatomen</a> in hoge luchtlagen in een <a href="/wiki/Aangeslagen_toestand" title="Aangeslagen toestand">aangeslagen toestand</a> brengt, die daardoor weer licht gaan uitzenden. De laserbundels worden gewoonlijk gepulst, zodat gemakkelijk gecorrigeerd kan worden voor strooilicht van andere bronnen. </p><p>In het eenvoudigste geval kan als correctie-element een langs twee assen kantelbare spiegel worden gebruikt, met behulp waarvan de door de atmosfeer veroorzaakte beeldbewegingen kunnen worden gecompenseerd. De beeldbewegingen kunnen in dit geval bijvoorbeeld met een <a href="/w/index.php?title=Positiegevoelige_detector&action=edit&redlink=1" class="new" title="Positiegevoelige detector (de pagina bestaat niet)">positiegevoelige detector</a> worden gemeten. </p><p>Bij grote telescopen werkt de adaptieve optiek meestal op de secundaire spiegel. Deze is aanmerkelijk kleiner dan de hoofdspiegel en heeft dus ook een kleinere massa, waardoor snellere correcties mogelijk zijn (snelheden tot enkele 100 s<sup>−1</sup>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Multigeconjugeerde_adaptieve_optiek">Multigeconjugeerde adaptieve optiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Multigeconjugeerde adaptieve optiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Multigeconjugeerde adaptieve optiek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De bovenbeschreven methode heeft enkele beperkingen. Inherent aan turbulentie is dat de regelmaat ervan slechts tot kleine afstanden beperkt is. Als de volgster te ver van het waar te nemen object verwijderd staat, zijn de resultaten van de golffrontsensor niet meer representatief voor het waar te nemen signaal. Staat de volgster te dicht bij het object, dan kan dit laatste overstraald worden. Het bruikbare beeldveld bij adaptieve optiek is daarom zeer beperkt. </p><p>Een verbetering is de zogenaamde <i>multigeconjugeerde adaptieve optiek</i> (multi-conjugate adaptive optics, MCAO)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Hierbij worden meerdere (bijvoorbeeld vijf) laservolgsterren gemaakt, waarvan de golffronten gemiddeld worden. Dit levert een groter bruikbaar beeldveld (grootteorde 2 <a href="/wiki/Boogminuut" title="Boogminuut">boogminuten</a>). Deze methode wordt getest op bestaande grote telescopen, zoals de <a href="/wiki/Very_Large_Telescope" title="Very Large Telescope">VLT</a> en de <a href="/wiki/Gemini-observatorium" title="Gemini-observatorium">Gemini-telescopen</a>. Hij zal uiteindelijk worden gebruikt op de <a href="/wiki/Extreem_grote_telescoop" title="Extreem grote telescoop">extreem grote telescopen</a>, zoals de <a href="/wiki/European_Extremely_Large_Telescope" class="mw-redirect" title="European Extremely Large Telescope">E-ELT</a>, <a href="/wiki/Giant_Magellan_Telescope" title="Giant Magellan Telescope">Giant Magellan Telescope</a>, en andere. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Andere_toepassingen">Andere toepassingen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Andere toepassingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Andere toepassingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De laatste jaren wordt ook veel onderzoek gedaan naar toepassing van deze technieken in de <a href="/wiki/Microscopie" title="Microscopie">microscopie</a> en in de <a href="/wiki/Oogheelkunde" title="Oogheelkunde">oogheelkunde</a>, om de afbeeldingsfouten van het menselijk <a href="/wiki/Oog_(anatomie)" title="Oog (anatomie)">oog</a> te compenseren, en om hetzij betere resoluties voor diagnostische processen mogelijk te maken, hetzij het menselijk zichtvermogen te verbeteren. </p><p>Een ander toepassingsgebied van adaptieve optiek is lasersnijapparatuur met <a href="/wiki/Koolstofdioxidelaser" title="Koolstofdioxidelaser">koolstofdioxidelasers</a>. Omdat de stralen via verplaatsbare spiegels lopen, en niet via <a href="/wiki/Glasvezel" title="Glasvezel">glasvezels</a>, verandert de weglengte van de straal tussen <a href="/wiki/Laser_(licht)" title="Laser (licht)">laser</a> en werkstuk, al naargelang van de positie van de snijkop. Om toch steeds in focus te blijven, wordt gebruikgemaakt van adaptieve optiek. Dat kunnen bijvoorbeeld holle, koperen spiegels zijn. Door middel van waterdruk kan het spiegeloppervlak meer of minder worden gekromd, waardoor de ligging van het brandpunt wordt veranderd. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Actieve_en_adaptieve_optiek">Actieve en adaptieve optiek</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Actieve en adaptieve optiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Actieve en adaptieve optiek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Terwijl <i>adaptieve optiek</i> de snel veranderende storende invloeden van de atmosfeer compenseert, beperkt <a href="/wiki/Actieve_optiek" title="Actieve optiek">actieve optiek</a> zich tot het corrigeren voor langzame mechanische invloeden op de telescoop zelf. De actuatoren lijken op die van de adaptieve optiek, maar de sensoren zijn fundamenteel anders. </p><p>Het compenseren van optische fouten van hogere orde, zoals onscherpte, <a href="/wiki/Aberratie_(optica)#Astigmatisme" title="Aberratie (optica)">astigmatisme</a>, <a href="/wiki/Aberratie_(optica)#Coma" title="Aberratie (optica)">coma</a> etc. (zie ook <a href="/wiki/Zernikepolynoom" title="Zernikepolynoom">Zernikepolynoom</a>), behoort eveneens tot het terrein van de <a href="/wiki/Actieve_optiek" title="Actieve optiek">actieve optiek</a>. </p><p>De begrippen <i>actieve</i> en <i>adaptieve</i> optiek worden vaak door elkaar gebruikt. In de astronomie verschillen zij vooral in de snelheid van de regeling: bij actieve optiek is dat in de grootteorde van 1 s<sup>−1</sup>, terwijl het in de adaptieve optiek om snelheden in de grootteorde van 100 s<sup>−1</sup> gaat. Verder kan adaptieve optiek regeltechnisch als een <i><a href="/wiki/Terugkoppeling" title="Terugkoppeling">terugkoppelingssysteem</a></i> worden gezien, terwijl actieve optiek een <i><a href="/wiki/Voorwaartskoppeling" title="Voorwaartskoppeling">voorwaartskoppelingssysteem</a></i> is.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Actieve_optiek" title="Actieve optiek">Actieve optiek</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="citation" id="CITEREFTyson2000_116"><span style="font-variant:small-caps;">Tyson, Robert K.</span> (2000). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontoad00rkty">Introduction to adaptive optics</a></i></cite>. SPIE Press, Bellingham, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontoad00rkty/page/n119">116</a>. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0-8194-3511-2" title="Speciaal:Boekbronnen/0-8194-3511-2">ISBN 0-8194-3511-2</a></span>.</span></li> <li>François Roddier: <i>Adaptive optics in astronomy.</i> Cambridge Univ. Press, Cambridge 2004, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0-521-55375-X" title="Speciaal:Boekbronnen/0-521-55375-X">ISBN 0-521-55375-X</a></span></li> <li>Robert K.Tyson: <i>Principles of adaptive optics</i> Acad. Press, Boston 1998, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0-12-705902-4" title="Speciaal:Boekbronnen/0-12-705902-4">ISBN 0-12-705902-4</a></span></li> <li>Ulrich Wittrock: <i>Adaptive optics for industry and medicine.</i> Springer, Berlin 2005, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/3-540-23978-2" title="Speciaal:Boekbronnen/3-540-23978-2">ISBN 3-540-23978-2</a></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wissenschaft-online.de/abo/lexikon/physik/188">Adaptive Optik im Lexikon der Physik</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mpia-hd.mpg.de/homes/hippler/AOonline/ao_online.html">Online tutorial adaptieve optiek, Max-Planck-Institut für Astronomie, Heidelberg</a>. Goed artikel over adaptieve optiek (Duits).</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifa.hawaii.edu/ao/">Adaptive optics at the University of Hawaii</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noten">Noten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Noten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Noten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">In tegenstelling tot bijvoorbeeld Engels en Duits, maakt het Nederlands onderscheid tussen <i>optica</i> en <i>optiek</i>. De term <i>optica</i> slaat op het vakgebied, terwijl <i>optiek</i> naar de „hardware” (lenzen, spiegels, etc.) verwijst.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eso.org/public/teles-instr/technology/adaptive_optics.html">https://www.eso.org/public/teles-instr/technology/adaptive_optics.html Adaptive optics</a> (<a href="/wiki/Europese_Zuidelijke_Sterrenwacht" title="Europese Zuidelijke Sterrenwacht">ESO</a>) (ingezien 22-08-2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130806203322/http://www.eso.org/public/teles-instr/technology/adaptive_optics.html">Gearchiveerd</a> op 6 augustus 2013.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gemini.edu/sciops/instruments/adaptiveOptics/MCAO.html">The Gemini MCAO – A Challenge and an Opportunity</a> (<a href="/wiki/Gemini-observatorium" title="Gemini-observatorium">Gemini-observatorium</a>) (ingezien 22-08-2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304185343/http://www.gemini.edu/sciops/instruments/adaptiveOptics/MCAO.html">Gearchiveerd</a> op 4 maart 2016.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/sci/facilities/develop/ao/sys/mad.html">MAD: Multi-Conjugate Adaptive Optics Demonstrator</a> (<a href="/wiki/Europese_Zuidelijke_Sterrenwacht" title="Europese Zuidelijke Sterrenwacht">ESO</a>) (ingezien 22-08-2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210517174212/https://www.eso.org/sci/facilities/develop/ao/sys/mad.html">Gearchiveerd</a> op 17 mei 2021.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Deze benaderingswijze biedt tevens een middel om de beide termen uit elkaar te houden. <i>Adapteren</i> betekent <i>aanpassen</i>. <i>Adaptieve optiek</i> meet de gevolgen van een extern, onvoorspelbaar verschijnsel en corrigeert daarvoor. <i>Actieve optiek</i> weet zelf wat het voorspelbare effect is van bepaalde telescoopbewegingen en corrigeert daar <i>(pro)actief</i> voor.</span> </li> </ol></div></div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adaptive_optics#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Adaptive optics">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adaptive_optics#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Adaptive optics">Adaptive optics</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Geometrische_optica" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_geometrische_optica" title="Sjabloon:Navigatie geometrische optica"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_geometrische_optica&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Geometrische_optica" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Geometrische_optica" title="Geometrische optica">Geometrische optica</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Basisbegrippen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Apertuur" title="Apertuur">Apertuur</a> · <a href="/wiki/Beeld_(optica)" title="Beeld (optica)">Beeld</a> · <a href="/wiki/Beeldvlak_(optica)" title="Beeldvlak (optica)">Beeldvlak</a> · <a href="/wiki/Brandpunt_(optica)" title="Brandpunt (optica)">Brandpunt</a> · <a href="/wiki/Brandpuntsafstand" title="Brandpuntsafstand">Brandpuntsafstand</a> · <a href="/wiki/Brekingsindex" title="Brekingsindex">Brekingsindex</a> · <a href="/wiki/Catadioptrisch_systeem" title="Catadioptrisch systeem">Catadioptrisch systeem</a> · <a href="/wiki/Concaaf" title="Concaaf">Concaaf</a> · <a href="/wiki/Contrast" title="Contrast">Contrast</a> · <a href="/wiki/Convergentie_en_divergentie" title="Convergentie en divergentie">Convergentie en divergentie</a> · <a href="/wiki/Convex" title="Convex">Convex</a> · <a href="/wiki/Diafragmagetal" title="Diafragmagetal">Diafragmagetal</a> · <a href="/wiki/Dioptrie" title="Dioptrie">Dioptrie</a> · <a href="/wiki/Fresnelvergelijkingen" title="Fresnelvergelijkingen">Fresnelvergelijkingen</a> · <a href="/wiki/Getal_van_Abbe" title="Getal van Abbe">Getal van Abbe</a> · <a href="/wiki/Glans" title="Glans">Glans</a> · <a href="/wiki/Hoekvergroting" title="Hoekvergroting">Hoekvergroting</a> · <a href="/wiki/Hoofdvlak" title="Hoofdvlak">Hoofdvlak</a> · <a href="/wiki/Intree-_en_uittreepupil" title="Intree- en uittreepupil">Intree- en uittreepupil</a> · <a href="/wiki/Lenzenformule" title="Lenzenformule">Lenzenformule</a> · <a href="/wiki/Lichtbreking" title="Lichtbreking">Lichtbreking</a> · <a href="/wiki/Openingshoek" title="Openingshoek">Openingshoek</a> · <a href="/wiki/Optische_as_(optica)" title="Optische as (optica)">Optische as</a> · <a href="/wiki/Parallax_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Parallax (hoofdbetekenis)">Parallax</a> · <a href="/wiki/Paraxiale_benadering" title="Paraxiale benadering">Paraxiale benadering</a> · <a href="/wiki/Reflectie_(straling)" title="Reflectie (straling)">Reflectie</a> · <a href="/wiki/Scheimpflug-principe" title="Scheimpflug-principe">Scheimpflug-principe</a> · <a href="/wiki/Spiegelbeeld_(reflectie)" title="Spiegelbeeld (reflectie)">Spiegelbeeld</a> · <a href="/wiki/Strehlverhouding" title="Strehlverhouding">Strehlverhouding</a> · <a href="/wiki/Totale_interne_reflectie" title="Totale interne reflectie">Totale interne reflectie</a> · <a href="/wiki/Virtueel_beeld" title="Virtueel beeld">Virtueel beeld</a> · <a href="/wiki/Wet_van_Snellius" title="Wet van Snellius">Wet van Snellius</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Optische component:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dunne_lens" title="Dunne lens">Dunne lens</a> · <a href="/wiki/Dikke_lens" title="Dikke lens">Dikke lens</a> · <a href="/wiki/Diafragma_(optica)" title="Diafragma (optica)">Diafragma</a> · <a href="/wiki/Flintglas" title="Flintglas">Flintglas</a> · <a href="/wiki/Fresnellens" title="Fresnellens">Fresnellens</a> · <a href="/wiki/Kroonglas_(optisch_glas)" title="Kroonglas (optisch glas)">Kroonglas</a> · <a href="/wiki/Lens_(optica)" title="Lens (optica)">Lens</a> · <a href="/wiki/Microlens_(optica)" title="Microlens (optica)">Microlens</a> · <a href="/wiki/Retroreflector" title="Retroreflector">Retroreflector</a> · <a href="/wiki/Spiegel_(optica)" title="Spiegel (optica)">Spiegel</a> · <a href="/wiki/Stralingsdeler" title="Stralingsdeler">Stralingsdeler</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Asferische component:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Asferische_optiek" title="Asferische optiek">Asferische optiek</a> · <a href="/wiki/Cilindrische_lens" title="Cilindrische lens">Cilindrische lens</a> · <a href="/wiki/Lachspiegel" title="Lachspiegel">Lachspiegel</a> · <a href="/wiki/Paraboolreflector" title="Paraboolreflector">Paraboolreflector</a> · <a href="/wiki/Spiegeltelescoop#Schmidtcorrector" title="Spiegeltelescoop">Schmidtcorrector</a> · <a href="/wiki/Torische_lens" title="Torische lens">Torische lens</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Lenzenstelsel:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Condensor_(optica)" title="Condensor (optica)">Condensor</a> · <a href="/wiki/Lenzenstelsel" title="Lenzenstelsel">Lenzenstelsel</a> · <a href="/wiki/Objectief_(optica)" title="Objectief (optica)">Objectief (optica)</a> · <a href="/wiki/Oculair" title="Oculair">Oculair</a> · <a href="/wiki/Retrofocus-_en_teleconstructie" title="Retrofocus- en teleconstructie">Retrofocus- en teleconstructie</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Afbeeldingsfout:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aberratie_(optica)" title="Aberratie (optica)">Afbeeldingsfouten</a> · <a href="/wiki/Astigmatisme_(optica)" title="Astigmatisme (optica)">Astigmatisme</a> · <a href="/wiki/Beeldveldwelving" title="Beeldveldwelving">Beeldveldwelving</a> · <a href="/wiki/Chromatische_aberratie" title="Chromatische aberratie">Chromatische aberratie</a> · <a href="/wiki/Coma_(optica)" title="Coma (optica)">Coma</a> · <a href="/wiki/Sferische_aberratie" title="Sferische aberratie">Sferische aberratie</a> · <a href="/wiki/Vertekening" title="Vertekening">Vertekening</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b>Toepassing (fotografie):</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Fisheye-objectief" title="Fisheye-objectief">Fisheye-objectief</a> · <a href="/wiki/Fotografie" title="Fotografie">Fotografie</a> · <a href="/wiki/Groothoekobjectief" title="Groothoekobjectief">Groothoekobjectief</a> · <a href="/wiki/Macro-objectief" title="Macro-objectief">Macro-objectief</a> · <a href="/wiki/Pentaprisma" title="Pentaprisma">Pentaprisma</a> · <a href="/wiki/Standaardobjectief" title="Standaardobjectief">Standaardobjectief</a> · <a href="/wiki/Teleconverter" title="Teleconverter">Teleconverter</a> · <a href="/wiki/Teleobjectief" title="Teleobjectief">Teleobjectief</a> · <a href="/wiki/Tussenring" title="Tussenring">Tussenring</a> · <a href="/wiki/Vergrotingsapparaat" title="Vergrotingsapparaat">Vergrotingsapparaat</a> · <a href="/wiki/Vignettering" title="Vignettering">Vignettering</a> · <a href="/wiki/Voorzetlens" title="Voorzetlens">Voorzetlens</a> · <a href="/wiki/Zoomobjectief" title="Zoomobjectief">Zoomobjectief</a></td></tr><tr><td class="links"><b>(bril e.d.):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Antireflectiecoating" title="Antireflectiecoating">Antireflectiecoating</a> · <a href="/wiki/Bifocaal_brillenglas" title="Bifocaal brillenglas">Bifocaal brillenglas</a> · <a href="/wiki/Beeldschermbril" title="Beeldschermbril">Beeldschermbril</a> · <a href="/wiki/Bril_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Bril (hoofdbetekenis)">Bril</a> · <a href="/wiki/Contactlens" title="Contactlens">Contactlens</a> · <a href="/wiki/Intraoculaire_lens" title="Intraoculaire lens">Intraoculaire lens</a> · <a href="/wiki/Multifocaal_brillenglas" title="Multifocaal brillenglas">Multifocaal brillenglas</a> · <a href="/wiki/Nabijheidspunt" title="Nabijheidspunt">Nabijheidspunt</a> · <a href="/wiki/Oogmeting" title="Oogmeting">Oogmeting</a> · <a href="/wiki/Refractor_(optometrie)" title="Refractor (optometrie)">Refractor (optometrie)</a> · <a href="/wiki/Vertepunt" title="Vertepunt">Vertepunt</a></td></tr><tr><td class="links"><b>(microscoop):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Microscoop" title="Microscoop">Microscoop</a> · <a href="/wiki/Numerieke_apertuur" title="Numerieke apertuur">Numerieke apertuur</a> · <a href="/wiki/Olie-immersie" title="Olie-immersie">Olie-immersie</a> · <a href="/wiki/Stereomicroscoop" title="Stereomicroscoop">Stereomicroscoop</a></td></tr><tr><td class="links"><b>(projector):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Eidophor" title="Eidophor">Eidophor</a> · <a href="/wiki/Episcoop" title="Episcoop">Episcoop</a> · <a href="/wiki/Diaprojector" title="Diaprojector">Diaprojector</a> · <a href="/wiki/Filmprojector" title="Filmprojector">Filmprojector</a> · <a href="/wiki/Overheadprojector" title="Overheadprojector">Overheadprojector</a> · <a href="/wiki/Toverlantaarn" title="Toverlantaarn">Toverlantaarn</a> · <a href="/wiki/Videoprojector" title="Videoprojector">Videoprojector</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b>(telescoop e.d.):</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Actieve_optiek" title="Actieve optiek">Actieve optiek</a> · <a href="/wiki/Astrograaf" title="Astrograaf">Astrograaf</a> · <a href="/wiki/Dobsontelescoop" title="Dobsontelescoop">Dobsontelescoop</a> · <a href="/wiki/Hollandse_kijker" title="Hollandse kijker">Hollandse kijker</a> · <a href="/wiki/Montering_(telescoop)" title="Montering (telescoop)">Montering</a> · <a href="/wiki/Newtontelescoop" title="Newtontelescoop">Newtontelescoop</a> · <a href="/wiki/Nulcorrector" title="Nulcorrector">Nulcorrector</a> · <a href="/wiki/Refractor_(telescoop)" title="Refractor (telescoop)">Refractor (telescoop)</a> · <a href="/wiki/Spiegeltelescoop" title="Spiegeltelescoop">Spiegeltelescoop (alle types)</a> · <a href="/wiki/Telescoop_(optica)" title="Telescoop (optica)">Telescoop</a> · <a href="/wiki/Verrekijker_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verrekijker (hoofdbetekenis)">Verrekijker</a> · <a href="/wiki/Volgster" title="Volgster">Volgster</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Algemene toepassing:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Achteruitkijkspiegel" title="Achteruitkijkspiegel">Achteruitkijkspiegel</a> · <a class="mw-selflink selflink">Adaptieve optiek</a> · <a href="/wiki/Barlowlens" title="Barlowlens">Barlowlens</a> · <a href="/wiki/Kaleidoscoop" class="mw-redirect" title="Kaleidoscoop">Kaleidoscoop</a> · <a href="/wiki/Eenrichtingsspiegel" title="Eenrichtingsspiegel">Eenrichtingsspiegel</a> · <a href="/wiki/Immersielithografie" title="Immersielithografie">Immersielithografie</a> · <a href="/wiki/Loep" title="Loep">Loep</a> · <a href="/wiki/Periscoop" title="Periscoop">Periscoop</a> · <a href="/wiki/Theodoliet" title="Theodoliet">Theodoliet</a> · <a href="/wiki/Waterpas_(landmeetkunde)" title="Waterpas (landmeetkunde)">Waterpasinstrument</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&oldid=60512027">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&oldid=60512027</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Microscopie" title="Categorie:Microscopie">Microscopie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Telescoop" title="Categorie:Telescoop">Telescoop</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 9 dec 2021 om 20:30.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaptieve_optiek&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-f2c9h","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.136","walltime":"0.262","ppvisitednodes":{"value":1143,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":24042,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11684,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7540,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 198.424 1 -total"," 47.99% 95.214 1 Sjabloon:Navigatie_geometrische_optica"," 19.64% 38.976 1 Sjabloon:Commonscat"," 16.95% 33.628 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 16.38% 32.510 1 Sjabloon:Cite_book"," 15.72% 31.202 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 6.69% 13.279 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 6.05% 12.005 2 Sjabloon:De"," 5.08% 10.088 2 Sjabloon:First_non_empty"," 3.95% 7.834 1 Sjabloon:References"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.006","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":743064,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-bf56d8766-6fvjr","timestamp":"20241114124147","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Adaptieve optiek","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Adaptieve_optiek","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q506922","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q506922","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-04-05T18:11:23Z","dateModified":"2021-12-09T19:30:04Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6e\/Keck_laser_at_night.png"}</script> </body> </html>