CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Büyük Selçuklu İmparatorluğu - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"ab69a0cc-29b3-4c37-a793-d8896778396c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu","wgTitle":"Büyük Selçuklu İmparatorluğu","wgCurRevisionId":33791299,"wgRevisionId":33791299,"wgArticleId":69246,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar","Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar","Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar","Tanımlanmamış parametreler içeren ülke bilgi kutusu kullanan sayfalar","Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler","NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","VikiProje Tarih kaynak bekleyen maddeler", "Büyük Selçuklu İmparatorluğu","Tarihteki Türk devletleri","Asya tarihindeki devletler","Orta Asya tarihi","Orta Çağ'da Azerbaycan","Orta Çağ'da Ermenistan","Orta Çağ'da Suriye","Orta Çağ'da Irak"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu","wgRelevantArticleId":69246,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":33791299,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000, "wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3708094","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/1200px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="675"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/800px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="450"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/640px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="360"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Büyük Selçuklu İmparatorluğu - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu rootpage-Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Kökeni" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kökeni"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Kökeni</span> </div> </a> <ul id="toc-Kökeni-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kuruluş" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kuruluş"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Kuruluş</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kuruluş-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Kuruluş alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Kuruluş-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ordu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ordu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Ordu</span> </div> </a> <ul id="toc-Ordu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hassa_ordusu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Hassa_ordusu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Hassa ordusu</span> </div> </a> <ul id="toc-Hassa_ordusu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sipahiler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sipahiler"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Sipahiler</span> </div> </a> <ul id="toc-Sipahiler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tarihi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tarihi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tarihi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Tarihi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Tarihi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tuğrul_ve_Çağrı_dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tuğrul_ve_Çağrı_dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Tuğrul ve Çağrı dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Tuğrul_ve_Çağrı_dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alp_Arslan_dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Alp_Arslan_dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Alp Arslan dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Alp_Arslan_dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Melikşah_dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Melikşah_dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Melikşah dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Melikşah_dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Berkyaruk_dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Berkyaruk_dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Berkyaruk dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Berkyaruk_dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muhammed_Tapar_ve_Sencer_dönemleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muhammed_Tapar_ve_Sencer_dönemleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Muhammed Tapar ve Sencer dönemleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Muhammed_Tapar_ve_Sencer_dönemleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gerileme_ve_Dağılma_Dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gerileme_ve_Dağılma_Dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Gerileme ve Dağılma Dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Gerileme_ve_Dağılma_Dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Devlet_Yapısı_ve_Yönetimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Devlet_Yapısı_ve_Yönetimi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Devlet Yapısı ve Yönetimi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Devlet_Yapısı_ve_Yönetimi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Devlet Yapısı ve Yönetimi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Devlet_Yapısı_ve_Yönetimi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Selçuklularda_Önemli_Divan_Teşkilatları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Selçuklularda_Önemli_Divan_Teşkilatları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Selçuklularda Önemli Divan Teşkilatları</span> </div> </a> <ul id="toc-Selçuklularda_Önemli_Divan_Teşkilatları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Toprak_Yönetimi_ve_Ordu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Toprak_Yönetimi_ve_Ordu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Toprak Yönetimi ve Ordu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Toprak_Yönetimi_ve_Ordu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toprak Yönetimi ve Ordu alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Toprak_Yönetimi_ve_Ordu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Toplumsal_ve_Ekonomik_Yaşam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Toplumsal_ve_Ekonomik_Yaşam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Toplumsal ve Ekonomik Yaşam</span> </div> </a> <ul id="toc-Toplumsal_ve_Ekonomik_Yaşam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eğitim,_Bilim_ve_Sanat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eğitim,_Bilim_ve_Sanat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Eğitim, Bilim ve Sanat</span> </div> </a> <ul id="toc-Eğitim,_Bilim_ve_Sanat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ayrıca bakınız</span> </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Notlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Notlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dış_bağlantılar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dış_bağlantılar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Dış bağlantılar</span> </div> </a> <ul id="toc-Dış_bağlantılar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Büyük Selçuklu İmparatorluğu</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 75 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-75" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">75 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Seldjoekse_Ryk" title="Seldjoekse Ryk - Afrikaanca" lang="af" hreflang="af" data-title="Seldjoekse Ryk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaanca" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="الدولة السلجوقية - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الدولة السلجوقية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AC%D9%82%D9%87" title="سلاجقه - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سلاجقه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Imperiu_sely%C3%BAcida" title="Imperiu selyúcida - Asturyasça" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Imperiu selyúcida" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturyasça" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_S%C9%99lcuq_imperiyas%C4%B1" title="Böyük Səlcuq imperiyası - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Böyük Səlcuq imperiyası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%D9%84%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="بؤیوک سلجوقلو ایمپیراتورلوغو - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بؤیوک سلجوقلو ایمپیراتورلوغو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%A1%D3%99%D0%BB%D0%B6%D2%AF%D0%BA_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Бөйөк Сәлжүк империяһы - Başkırtça" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Бөйөк Сәлжүк империяһы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Başkırtça" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B6%D1%83%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Вялікая Сельджукская імперыя - Belarusça" lang="be" hreflang="be" data-title="Вялікая Сельджукская імперыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusça" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B6%D1%83%D0%BA" title="Велики Селджук - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Велики Селджук" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%9C%E0%A7%81%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="সেলজুক সাম্রাজ্য - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সেলজুক সাম্রাজ্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Imperi_Selj%C3%BAcida" title="Imperi Seljúcida - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Imperi Seljúcida" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%88%D9%82%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی سەلجووقی - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیمپراتۆریەتیی سەلجووقی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEuck%C3%A1_%C5%99%C3%AD%C5%A1e" title="Seldžucká říše - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Seldžucká říše" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Dewleta_Selcuq%C4%B1can" title="Dewleta Selcuqıcan - Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Dewleta Selcuqıcan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Seljuk_Empire" title="Seljuk Empire - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Seljuk Empire" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sel%C4%9Duka_Imperio" title="Selĝuka Imperio - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Selĝuka Imperio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Imperio_sely%C3%BAcida" title="Imperio selyúcida - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Imperio selyúcida" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEukkide_riik" title="Seldžukkide riik - Estonca" lang="et" hreflang="et" data-title="Seldžukkide riik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonca" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Seljuktar_Inperioa" title="Seljuktar Inperioa - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Seljuktar Inperioa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C" title="امپراتوری سلجوقی - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="امپراتوری سلجوقی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEukkien_valtakunta" title="Seldžukkien valtakunta - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Seldžukkien valtakunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEuki_impeerium" title="Seldžuki impeerium - Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Seldžuki impeerium" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Empire_seldjoukide" title="Empire seldjoukide - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Empire seldjoukide" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Imperio_Selx%C3%BAcida" title="Imperio Selxúcida - Galiçyaca" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Imperio Selxúcida" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galiçyaca" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B2%E0%A4%9C%E0%A5%82%E0%A4%95%E0%A4%BC_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="सलजूक़ साम्राज्य - Hintçe" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सलजूक़ साम्राज्य" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hintçe" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nagyszeldzsuk_Birodalom" title="Nagyszeldzsuk Birodalom - Macarca" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nagyszeldzsuk Birodalom" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Macarca" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%AC%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սելջուկյան սուլթանություն - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սելջուկյան սուլթանություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kesultanan_Seljuk_Raya" title="Kesultanan Seljuk Raya - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Kesultanan Seljuk Raya" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Selj%C3%BAkveldi%C3%B0" title="Seljúkveldið - İzlandaca" lang="is" hreflang="is" data-title="Seljúkveldið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="İzlandaca" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Impero_selgiuchide" title="Impero selgiuchide - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Impero selgiuchide" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%AF%E6%9C%9D" title="大セルジューク朝 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="大セルジューク朝" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სელჩუკთა სახელმწიფო - Gürcüce" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სელჩუკთა სახელმწიფო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Gürcüce" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D0%B6%D2%AF%D0%BA_%D3%99%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Селжүк әулеті - Kazakça" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Селжүк әулеті" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakça" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%85%80%EC%A3%BC%ED%81%AC_%EC%A0%9C%EA%B5%AD" title="셀주크 제국 - Korece" lang="ko" hreflang="ko" data-title="셀주크 제국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korece" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Emperatoriya_Selc%C3%BBqiyan" title="Împeratoriya Selcûqiyan - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Împeratoriya Selcûqiyan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%83%D1%83_%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D0%B6%D1%83%D0%BA_%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%B8" title="Улуу Селжук мамлекети - Kırgızca" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Улуу Селжук мамлекети" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kırgızca" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Imperio_Seldjuk" title="Imperio Seldjuk - Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Imperio Seldjuk" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Liel%C4%81_Seld%C5%BEuku_imp%C4%93rija" title="Lielā Seldžuku impērija - Letonca" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lielā Seldžuku impērija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letonca" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%9F%D1%83%D1%87%D0%BA%D0%BE_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Селџучко Царство - Makedonca" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Селџучко Царство" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonca" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="സെൽജൂക്ക് സാമ്രാജ്യം - Malayalam dili" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സെൽജൂക്ക് സാമ്രാജ്യം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam dili" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D0%B6%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%8D%D0%B7%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%B3%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD" title="Селжүкийн эзэнт гүрэн - Moğolca" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Селжүкийн эзэнт гүрэн" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Moğolca" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Empayar_Saljuk" title="Empayar Saljuk - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Empayar Saljuk" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%95_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="सल्जक साम्राज्य - Nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="सल्जक साम्राज्य" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Nevari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Seltsjoekenrijk" title="Seltsjoekenrijk - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Seltsjoekenrijk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Seldsjukkarriket" title="Seldsjukkarriket - Norveççe Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Seldsjukkarriket" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norveççe Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Seldsjukkriket" title="Seldsjukkriket - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Seldsjukkriket" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%B2%E0%A8%9C%E0%A9%82%E0%A8%95_%E0%A8%B8%E0%A8%B2%E0%A8%A4%E0%A8%A8%E0%A8%A4" title="ਸਲਜੂਕ ਸਲਤਨਤ - Pencapça" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਲਜੂਕ ਸਲਤਨਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pencapça" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielcy_Seld%C5%BCucy" title="Wielcy Seldżucy - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wielcy Seldżucy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="سلجوقی سلطنت - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سلجوقی سلطنت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%85%D9%86%D9%8A" title="دسلجوقیانو واکمني - Peştuca" lang="ps" hreflang="ps" data-title="دسلجوقیانو واکمني" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Peştuca" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Imp%C3%A9rio_Selj%C3%BAcida" title="Império Seljúcida - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Império Seljúcida" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Imperiul_Selgiuc" title="Imperiul Selgiuc - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Imperiul Selgiuc" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B6%D1%83%D0%BA%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2" title="Государство Сельджукидов - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Государство Сельджукидов" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEu%C4%8Dka_Monarhija" title="Seldžučka Monarhija - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Seldžučka Monarhija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Seljuk_Empire" title="Seljuk Empire - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Seljuk Empire" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEuck%C3%A1_r%C3%AD%C5%A1a" title="Seldžucká ríša - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Seldžucká ríša" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Seld%C5%BEu%C5%A1ko_cesarstvo" title="Seldžuško cesarstvo - Slovence" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Seldžuško cesarstvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovence" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Salaajiqada_waaween" title="Salaajiqada waaween - Somalice" lang="so" hreflang="so" data-title="Salaajiqada waaween" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalice" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Perandoria_Selxhuke" title="Perandoria Selxhuke - Arnavutça" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Perandoria Selxhuke" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Arnavutça" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%9F%D1%83%D1%87%D0%BA%D0%BE_%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Селџучко царство - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Селџучко царство" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%AF%E0%AF%82%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%87%E0%AE%B0%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="செல்யூக் பேரரசு - Tamilce" lang="ta" hreflang="ta" data-title="செல்யூக் பேரரசு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamilce" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D2%B7%D1%83%D2%9B%D0%B8%D1%91%D0%BD" title="Давлати Салҷуқиён - Tacikçe" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Давлати Салҷуқиён" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tacikçe" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%84" title="จักรวรรดิเซลจุค - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="จักรวรรดิเซลจุค" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Be%C3%BDik_Seljuk_T%C3%BCrkmen_d%C3%B6wleti" title="Beýik Seljuk Türkmen döwleti - Türkmence" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Beýik Seljuk Türkmen döwleti" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Türkmence" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B5%D0%BA_%D0%A1%D3%99%D0%BB%D2%97%D1%83%D0%BA_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82%D0%B5" title="Бөек Сәлҗук дәүләте - Tatarca" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Бөек Сәлҗук дәүләте" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatarca" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B6%D1%83%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%8F" title="Сельджуцька імперія - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сельджуцька імперія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="سلجوقی سلطنت - Urduca" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سلجوقی سلطنت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urduca" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Saljuqiylar_imperiyasi" title="Saljuqiylar imperiyasi - Özbekçe" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Saljuqiylar imperiyasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Özbekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Seljuk" title="Đế quốc Seljuk - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đế quốc Seljuk" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Dako_nga_Imperyo_Seljuq" title="Dako nga Imperyo Seljuq - Varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Dako nga Imperyo Seljuq" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A1%9E%E5%B0%94%E6%9F%B1%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="塞尔柱帝国 - Wu Çincesi" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="塞尔柱帝国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="სელჩუკეფიშ იმპერია - Megrelce" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სელჩუკეფიშ იმპერია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Megrelce" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A1%9E%E5%B0%94%E6%9F%B1%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="塞尔柱帝国 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="塞尔柱帝国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Seljuk_T%C3%A8-kok" title="Seljuk Tè-kok - Min Nan Çincesi" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Seljuk Tè-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A1%9E%E7%88%BE%E6%9F%B1%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="塞爾柱帝國 - Kantonca" lang="yue" hreflang="yue" data-title="塞爾柱帝國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonca" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3708094#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q"><span>Özel sayfalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&oldid=33791299" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&id=33791299&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FB%25C3%25BCy%25C3%25BCk_Sel%25C3%25A7uklu_%25C4%25B0mparatorlu%25C4%259Fu"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FB%25C3%25BCy%25C3%25BCk_Sel%25C3%25A7uklu_%25C4%25B0mparatorlu%25C4%259Fu"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=show-download-screen"><span>PDF olarak indir</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Seljuk_Empire" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3708094" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28603389">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox geography vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:0.25em 0.33em 0.33em;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">Büyük Selçuklu İmparatorluğu</div><div style="padding-top:0.25em; font-weight:normal;">سلچوقلو دولتی  <small>(<a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a>)</small><br /><i>Selçuklu Devleti</i></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-subheader text-align:center;" style="text-align:center;">1037-1157</td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; width:58%; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Flag_of_the_Seljuks.svg" class="mw-file-description" title="Büyük Selçuklu İmparatorluğu bayrağı"><img alt="Büyük Selçuklu İmparatorluğu bayrağı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/125px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png" decoding="async" width="125" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/188px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/250px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;">Bayrak</div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Seljuk_Empire.png" class="mw-file-description" title="Büyük Selçuklu İmparatorluğu arması"><img alt="{{{arma_açıklaması}}}" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Seljuk_Empire.png/85px-Seljuk_Empire.png" decoding="async" width="85" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Seljuk_Empire.png/128px-Seljuk_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Seljuk_Empire.png/170px-Seljuk_Empire.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="713" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;">Arma</div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Map_of_the_Seljuk_Empire_(1090).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png/280px-Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png" decoding="async" width="280" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png/420px-Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png/560px-Map_of_the_Seljuk_Empire_%281090%29.png 2x" data-file-width="3829" data-file-height="2175" /></a></span></div><div style="position:relative;top:0.3em;font-size:x-small" align="center">Melikşah'ın ölümünden sonra, 1090 dolaylarında, Selçuklu İmparatorluğu. Dönem ismiyle <a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Asya" class="mw-redirect" title="Küçük Asya">Küçük Asya</a>, Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı Süleyman Kutalmış'ın bağımsız yönetimi altındaydı ve Bizans İmparatorluğu ile savaş halindeydi. Doğuda <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1_Devleti" class="mw-redirect" title="Karahanlı Devleti">Karahanlı Devleti</a>, yarım yüzyıl boyunca, vassal bir devlet oldu.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Başkent</th><td class="infobox-data"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32637355">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><a href="/wiki/Ni%C5%9Fabur" title="Nişabur">Nişabur</a> <span style="font-size:85%;">(1037–1043)</span><br /><a href="/wiki/Rey,_%C4%B0ran" class="mw-redirect" title="Rey, İran">Rey</a> <span style="font-size:85%;">(1043–1074)</span> <br /><a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a> <span style="font-size:85%;">(1074–1118)</span> <br /><a href="/wiki/Merv" title="Merv">Merv</a> <span style="font-size:85%;">(1118-1157)</span> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Yaygın dil(ler)</th><td class="infobox-data"> <ul><li><a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> <span style="font-size:85%;">(resmi & hukuki dil; <i><a href="/wiki/Lingua_franca" title="Lingua franca">lingua franca</a></i>)<sup id="cite_ref-ReferenceA_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Bosworth_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bosworth-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li> <li><a href="/wiki/Ana_O%C4%9Fuz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Ana Oğuz Türkçesi">Ana Oğuz Türkçesi</a> <span style="font-size:85%;">(ordu dili ve ana dil)<sup id="cite_ref-Bosworth_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bosworth-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li> <li><a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a> <span style="font-size:85%;">(Anadolu, Selçuklu hâkimiyetine girdikten sonra)<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li> <li><a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> <span style="font-size:85%;">(medrese dili)<sup id="cite_ref-ReferenceA_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Bosworth_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Bosworth-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li></ul> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Resmî din <div style="font-weight:normal;display:inline;"></div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/S%C3%BCnni_%C4%B0slam" class="mw-redirect" title="Sünni İslam">Sünni İslam</a> (<a href="/wiki/Hanefi" class="mw-redirect" title="Hanefi">Hanefi</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Hükûmet</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Sultanl%C4%B1k" class="mw-redirect" title="Sultanlık">Bağımsız Sultanlık</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Sel%C3%A7uklu_hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Selçuklu hanedanı">Sultan</a></th><td class="infobox-data"> </td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28603389"><table class="infobox-subbox"><tbody><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• 1037–1063 </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Tu%C4%9Frul_Bey" class="mw-redirect" title="Tuğrul Bey">I. Tuğrul</a> (ilk)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• 1117/1118–1157 </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Ahmet_Sencer" class="mw-redirect" title="Ahmet Sencer">Ahmet Sencer</a> (son)</td></tr></tbody></table></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Tarihçe</th><td class="infobox-data"> </td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28603389"><table class="infobox-subbox"><tbody><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Kuruluşu </div></th><td class="infobox-data">1037</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul_Bey" class="mw-redirect" title="Tuğrul Bey">Tuğrul Bey</a>'in devlet sistemini oluşturması </div></th><td class="infobox-data">1037</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Dandanakan_Muharebesi" title="Dandanakan Muharebesi">Dandanakan Muharebesi</a> </div></th><td class="infobox-data">1040</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Malazgirt_Meydan_Muharebesi" title="Malazgirt Meydan Muharebesi">Malazgirt Meydan Muharebesi</a> </div></th><td class="infobox-data">1071</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/I._Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferi" class="mw-redirect" title="I. Haçlı Seferi">I. Haçlı Seferi</a> </div></th><td class="infobox-data">1095-99</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Dağılışı </div></th><td class="infobox-data">1157</td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left;">Yüzölçümü</th></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label">1080 tah.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th><td class="infobox-data">3.900.000 km<sup>2</sup></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"> <table style="width:95%; background: transparent; text-align:center; margin:0 auto;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center; border:0; padding-bottom:0"><div id="before-after"></div> <b>Öncüller</b></td> <td style="text-align:center;border:0; padding-bottom:0;"><b>Ardıllar</b> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align:top; text-align:center; border:0;"> <table style="width:100%; background: transparent; text-align:center; margin:0 auto; border:0;"> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/O%C4%9Fuz_Yabgulu%C4%9Fu" title="Oğuz Yabguluğu">Oğuz Yabguluğu</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/20px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/30px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/40px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="648" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans İmparatorluğu</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Ghaznavid.svg/20px-Flag_of_Ghaznavid.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Ghaznavid.svg/30px-Flag_of_Ghaznavid.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Ghaznavid.svg/40px-Flag_of_Ghaznavid.svg.png 2x" data-file-width="1283" data-file-height="854" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/Gazne_Devleti" class="mw-redirect" title="Gazne Devleti">Gazne Devleti</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/B%C3%BCveyh%C3%AEler" title="Büveyhîler">Büveyhîler</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/Merv%C3%A2n%C3%AEler" title="Mervânîler">Mervânîler</a> </td></tr> </tbody></table> </td> <td style="vertical-align:top; text-align:center;border:0;"> <table style="width:92%; background:transparent; text-align:center; margin:0 auto; border:0;"> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" class="mw-redirect" title="Anadolu Selçukluları">Anadolu Selçukluları</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg/20px-Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg/30px-Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg/40px-Flag_of_Sultanate_of_Rum.svg.png 2x" data-file-width="384" data-file-height="192" /></span></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Irak Selçukluları">Irak Selçukluları</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Kirman Selçukluları">Kirman Selçukluları</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Harezm%C5%9Fahlar" class="mw-redirect" title="Harezmşahlar">Harezmşahlar</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Khwarazmia.svg/20px-Flag_of_Khwarazmia.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Khwarazmia.svg/30px-Flag_of_Khwarazmia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Khwarazmia.svg/40px-Flag_of_Khwarazmia.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="333" /></span></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Salgurlular" title="Salgurlular">Salgurlular</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33092931">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid #aaa;padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile" style="border-spacing:0em ;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle" style="background:#00B0C7; font-weight:normal; color:white; padding-top:10px;"><a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrk_tarihi" title="Kategori:Türk tarihi"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33633371">'"`UNIQ--templatestyles-00000019-QINU`"'</style><span class="tmp-color" style="color:white"> Makale serilerinden</span></a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="background:#00B0C7; font-size:200%; font-weight:normal; color:white; padding-bottom:15px;padding-top:5px;"><div style="line-height:50%"><b><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk_tarihi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türk tarihi (sayfa mevcut değil)"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33633371"><span class="tmp-color" style="color:white">Türk tarihi</span></a></b></div></th></tr><tr><td class="sidebar-image" style="padding:0.4em 0 0.4em; background:transparent;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Mahmud_al-Kashgari_map.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mahmud_al-Kashgari_map.jpg/200px-Mahmud_al-Kashgari_map.jpg" decoding="async" width="200" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mahmud_al-Kashgari_map.jpg/300px-Mahmud_al-Kashgari_map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mahmud_al-Kashgari_map.jpg/400px-Mahmud_al-Kashgari_map.jpg 2x" data-file-width="1488" data-file-height="1361" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;">İlk Çağ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="text-align:left;padding-top:0;">• <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Hun_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Büyük Hun İmparatorluğu">Büyük Hun İmparatorluğu</a> (İÖ 220-İS 92)<br /> <p>• <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Hiung-nu" title="Batı Hiung-nu">Batı Hiung-nu</a> (İÖ 56-36)<br /> • <a href="/wiki/Kuzey_Hiung-nu" title="Kuzey Hiung-nu">Kuzey Hiung-nu</a> (48-156)<br /> • <a href="/wiki/G%C3%BCney_Hiung-nu" title="Güney Hiung-nu">Güney Hiung-nu</a> (48-216)<br /> • <a href="/wiki/Xianbei_eyaleti" title="Xianbei eyaleti">Siyenpi İmparatorluğu</a> (93-234)<br /> • <a href="/wiki/Avrupa_Hun_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Avrupa Hun İmparatorluğu">Avrupa Hun İmparatorluğu</a> (352-469)<br /> </p> • <a href="/wiki/Sabirler" title="Sabirler">Sabar Hanlığı</a> (5. yy-6. yy)<br /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;">Orta Çağ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="text-align:left;padding-top:0;">• <a href="/wiki/Ak_Hun_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Ak Hun İmparatorluğu">Ak Hun İmparatorluğu</a> (420-670)<br /> <p>• <a href="/wiki/G%C3%B6kt%C3%BCrk_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Göktürk Kağanlığı">Göktürk Kağanlığı</a> (552-744)<br />   • <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_G%C3%B6kt%C3%BCrk_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Doğu Göktürk Kağanlığı">Doğu Göktürk</a> (583-630)<br />   • <a href="/wiki/Bat%C4%B1_G%C3%B6kt%C3%BCrk_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Batı Göktürk Kağanlığı">Batı Göktürk</a> (583-659)<br />   • <a href="/wiki/%C4%B0kinci_Do%C4%9Fu_G%C3%B6kt%C3%BCrk_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı">İkinci Göktürk</a> (681-744)<br /> • <a href="/wiki/Avar_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Avar Kağanlığı">Avar Kağanlığı</a> (562-803)<br /> • <a href="/wiki/Seyanto_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Seyanto Hanlığı">Seyanto Hanlığı</a> (628-647)<br /> • <a href="/wiki/Hazar_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Hazar Kağanlığı">Hazar Kağanlığı</a> (630-1048)<br /> • <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Bulgar_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Büyük Bulgar Hanlığı">Büyük Bulgar Hanlığı</a> (632-668)<br /> • <a href="/wiki/%C4%B0dil_Bulgarlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="İdil Bulgarları">İdil Bulgarları</a> (7. yy-1240'lar)<br /> • <a href="/wiki/Kangar_Birli%C4%9Fi" title="Kangar Birliği">Kangar Birliği</a> (659-750)<br /> • <a href="/wiki/Birinci_Bulgar_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Birinci Bulgar İmparatorluğu">Birinci Bulgar İmparatorluğu</a> (681-1018)<br /> • <a href="/wiki/Uygur_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Uygur Kağanlığı">Uygur Kağanlığı</a> (742-840)<br />   • <a href="/wiki/Kansu_Uygur_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kansu Uygur Krallığı">Kansu Uygur</a> (848-1036)<br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1rg%C4%B1z_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kırgız Kağanlığı">Kırgız Kağanlığı</a> (693-1207)<br />   • <a href="/wiki/Karahoca_Uygur_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Karahoca Uygur Krallığı">Karahoca Uygur</a> (991-1209)<br /> • Karluk Hanlığı (743-1220)<br /> • <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_Yabgulu%C4%9Fu" title="Oğuz Yabguluğu">Oğuz Yabguluğu</a> (750-1055)<br /> • <a href="/wiki/Karluklar" title="Karluklar">Karluk Yabgu Devleti</a> (756-940)<br /> • <a href="/wiki/%C5%9Eirvan%C5%9Fahlar_Devleti" title="Şirvanşahlar Devleti">Şirvanşahlar Devleti</a> (799-1539)<br /> • <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1lar" title="Karahanlılar">Karahanlılar</a> (840-1212)<br />   • <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Karahanl%C4%B1lar" title="Doğu Karahanlılar">Doğu Karahanlılar</a> (1032-1210)<br />   • <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Karahanl%C4%B1lar" title="Batı Karahanlılar">Batı Karahanlılar</a> (1041-1212)<br /> • <a href="/wiki/Pe%C3%A7enekler" title="Peçenekler">Peçenek Hanlığı</a> (860-1091)<br /> • <a href="/wiki/Toluno%C4%9Fullar%C4%B1" title="Tolunoğulları">Tolunoğulları</a> (868-905)<br /> • <a href="/wiki/Ak%C5%9Fitler" class="mw-redirect" title="Akşitler">Akşitler</a> (935-969)<br /> • <a href="/wiki/Gazne_Devleti" class="mw-redirect" title="Gazne Devleti">Gazne Devleti</a> (961-1186)<br /> • <a class="mw-selflink selflink">Büyük Selçuklu İmparatorluğu</a> (1040-1157)<br />   • <a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Türkiye Selçuklu</a> (1077-1308)<br />   • <a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Kirman Selçuklu Devleti">Kirman Selçuklu</a> (1092-1187)<br />   • <a href="/wiki/Suriye_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Suriye Selçuklu Devleti">Suriye Selçuklu</a> (1092-1117)<br />   • <a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Irak Selçuklu Devleti">Irak Selçuklu</a> (1118-1194)<br /> • <a href="/wiki/Meng%C3%BC%C3%A7l%C3%BC_Beyli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Mengüçlü Beyliği">Mengüçlü</a> (1072-1277)<br /> • <a href="/wiki/Harezm%C5%9Fahlar_Devleti" title="Harezmşahlar Devleti">Harezmşahlar İmparatorluğu</a> (1077-1231)<br /> • <a href="/wiki/Dani%C5%9Fmendliler_Beyli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Danişmendliler Beyliği">Danişmendliler</a> (1080-1178)<br /> • <a href="/wiki/%C3%87aka_Bey" title="Çaka Bey">Çaka Bey</a> (1081-1098)<br /> • <a href="/wiki/%C3%87ubuko%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Çubukoğulları Beyliği">Çubukoğulları</a> (1085-1092) <br /> • <a href="/wiki/Dilma%C3%A7o%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Dilmaçoğulları Beyliği">Dilmaçoğulları</a> (1085-1192) <br /> • <a href="/wiki/Saltuklu_Beyli%C4%9Fi" title="Saltuklu Beyliği">Saltuklu Beyliği</a> (1092-1202)<br /> • <a href="/wiki/%C4%B0nalo%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="İnaloğulları Beyliği">İnaloğulları</a> (1098-1183)<br /> • <a href="/wiki/Ahlat%C5%9Fahlar_Beyli%C4%9Fi" title="Ahlatşahlar Beyliği">Ahlatşahlar</a> (1100-1207)<br /> • <a href="/wiki/Artuklu_Beyli%C4%9Fi" title="Artuklu Beyliği">Artuklu Beyliği</a> (1102-1408)<br /> • <a href="/wiki/B%C3%B6riler" title="Böriler">Böriler</a> (1104-1154)<br /> • <a href="/wiki/Zengiler" class="mw-redirect" title="Zengiler">Zengiler</a> (1127-1250)<br /> • <a href="/wiki/%C4%B0ldenizliler" title="İldenizliler">İldenizliler</a> (1142-1225)<br /> • <a href="/wiki/Erbil_Beyli%C4%9Fi" title="Erbil Beyliği">Erbil Beyliği</a> (1146-1232)<br /> • <a href="/wiki/Salgurlular" title="Salgurlular">Salgurlular</a> (1148-1286)<br /> • <a href="/wiki/Eyy%C3%BBb%C3%AEler" title="Eyyûbîler">Eyyûbîler</a> (1171-1348)<br /> • <a href="/wiki/Mo%C4%9Fol_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Moğol İmparatorluğu">Cengiz İmparatorluğu</a> (1206-1368)<br /> • <a href="/wiki/Delhi_Sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Delhi Sultanlığı">Delhi Sultanlığı</a> (1206-1527)<br /> • <a href="/wiki/%C3%87obano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Çobanoğulları Beyliği">Çobanoğulları</a> (1227-1309)<br /> • <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fatay_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Çağatay Hanlığı">Çağatay Hanlığı</a> (1227-1347)<br />   • <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_%C3%87a%C4%9Fatay_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Doğu Çağatay Hanlığı">Doğu Çağatay Hanlığı</a> (1347-1680)<br />   • Batı Çağatay Hanlığı<br /> • <a href="/wiki/Alt%C4%B1n_Orda_Devleti" title="Altın Orda Devleti">Altın Orda Devleti</a> (1242-1502)<br /> • <a href="/wiki/Meml%C3%BBk_Sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Memlûk Sultanlığı">Memlûk Sultanlığı</a> (1250-1517)<br /> • <a href="/wiki/Karamano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Karamanoğulları Beyliği">Karamanoğulları</a> (1256-1483)<br /> • <a href="/wiki/%C4%B0nan%C3%A7o%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="İnançoğulları Beyliği">İnançoğulları</a> (1261-1368)<br /> • <a href="/wiki/S%C3%A2hib_Atao%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Sâhib Ataoğulları Beyliği">Sâhib Ataoğulları</a> (1275-1342)<br /> • <a href="/wiki/Pervaneo%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Pervaneoğulları Beyliği">Pervaneoğulları</a> (1277-1322)<br /> • <a href="/wiki/E%C5%9Frefo%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Eşrefoğulları Beyliği">Eşrefoğulları</a> (1280-1326)<br /> • <a href="/wiki/Mente%C5%9Fe_Beyli%C4%9Fi" title="Menteşe Beyliği">Menteşe Beyliği</a> (1280-1424)<br /> • <a href="/wiki/Karesi_Beyli%C4%9Fi" title="Karesi Beyliği">Karesi Beyliği</a> (1297-1360)<br /> • <a href="/wiki/Candaro%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Candaroğulları Beyliği">Candaroğulları</a> (1299-1462)<br /> • <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a> (1299-1922)<br /> • <a href="/wiki/Germiyano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Germiyanoğulları Beyliği">Germiyanoğulları</a> (1300-1423)<br /> • <a href="/wiki/Hamito%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Hamitoğulları Beyliği">Hamitoğulları</a> (1301-1423) <br /> • <a href="/wiki/Saruhano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Saruhanoğulları Beyliği">Saruhanoğulları</a> (1302-1410)<br /> • <a href="/wiki/Taceddino%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Taceddinoğulları Beyliği">Taceddinoğulları</a> (1303-1415) <br /> • <a href="/wiki/Ayd%C4%B1no%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Aydınoğulları Beyliği">Aydınoğulları</a> (1308-1426) <br /> • <a href="/wiki/Tekeo%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Tekeoğulları Beyliği">Tekeoğulları</a> (1321-1390)<br /> • <a href="/wiki/Ramazano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Ramazanoğulları Beyliği">Ramazanoğulları</a> (1325-1608)<br /> • <a href="/wiki/Eretna_Beyli%C4%9Fi" title="Eretna Beyliği">Eretna</a> (1335-1381)<br /> • <a href="/wiki/Dulkadiro%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Dulkadiroğulları Beyliği">Dulkadiroğulları</a> (1339-1521) <br /> • <a href="/wiki/Ta%C5%9Fano%C4%9Fullar%C4%B1_Beyli%C4%9Fi" title="Taşanoğulları Beyliği">Taşanoğulları</a> (1350-1398)<br /> • Sufi Devleti (1361-1379)<br /> • <a href="/wiki/Timur_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Timur İmparatorluğu">Timur İmparatorluğu</a> (1370-1507)<br /> • <a href="/wiki/Akkoyunlular" title="Akkoyunlular">Akkoyunlular</a> (1378-1508)<br /> • <a href="/wiki/Erzincan_Beyli%C4%9Fi" title="Erzincan Beyliği">Erzincan Beyliği</a> (1379-1410) <br /> • <a href="/wiki/Karakoyunlular" title="Karakoyunlular">Karakoyunlular</a> (1380-1469)<br /> • <a href="/wiki/Kad%C4%B1_Burh%C3%A2neddin_Devleti" title="Kadı Burhâneddin Devleti">Kadı Burhâneddin Devleti</a> (1381-1398) <br /> • <a href="/wiki/Malva_Sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Malva Sultanlığı">Malva Sultanlığı</a> (1392-1562)<br /> • <a href="/wiki/Nogay_Ordas%C4%B1" title="Nogay Ordası">Nogay Ordası</a> (1398-1642)<br /> • <a href="/wiki/%C5%9Eeybani_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Şeybani Hanlığı">Şeybani Hanlığı</a> (1428-1599)<br /> • <a href="/wiki/Kazan_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kazan Hanlığı">Kazan Hanlığı</a> (1438-1552)<br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kırım Hanlığı">Kırım Hanlığı</a> (1441-1783)<br /> • <a href="/wiki/Astrahan_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Astrahan Hanlığı">Astrahan Hanlığı</a> (1446-1556)<br /> </p> • <a href="/wiki/Kas%C4%B1m_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kasım Hanlığı">Kasım Hanlığı</a> (1452-1681)<br /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;">Yeni Çağ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="text-align:left;padding-top:0;">• <a href="/wiki/Sibir_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Sibir Hanlığı">Sibir Hanlığı</a> (1464-1598)<br /> <p>• <a href="/wiki/Kazak_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kazak Hanlığı">Kazak Hanlığı</a> (1465-1729)<br /> • <a href="/wiki/Buhara_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Buhara Hanlığı">Buhara Hanlığı</a> (1500-1785)<br /> • <a href="/wiki/Safev%C3%AE_Devleti" class="mw-redirect" title="Safevî Devleti">Safevî Devleti</a> (1501-1736)<br /> • <a href="/wiki/Yarkand_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Yarkand Hanlığı">Yarkand Hanlığı</a> (1514-1680)<br /> • <a href="/wiki/Hive_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Hive Hanlığı">Hive Hanlığı</a> (1515-1920)<br /> • <a href="/wiki/Kutb%C5%9Fahlar" title="Kutbşahlar">Kutbşah Devleti</a> (1518-1687)<br /> • <a href="/wiki/Bab%C3%BCr_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Babür İmparatorluğu">Babür İmparatorluğu</a> (1526-1858)<br /> • <a href="/wiki/Bak%C3%BC_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Bakü Hanlığı">Bakü Hanlığı</a> (1718-1806)<br /> • <a href="/wiki/Af%C5%9Far_Hanedan%C4%B1" title="Afşar Hanedanı">Afşar İmparatorluğu</a> (1736-1796)<br /> • <a href="/wiki/Hokand_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Hokand Hanlığı">Hokand Hanlığı</a> (1740-1876)<br /> • <a href="/wiki/Revan_Hanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Revan Hanlığı">Revan Hanlığı</a> (1747-1828)<br /> </p> • <a href="/wiki/Buhara_Emirli%C4%9Fi" title="Buhara Emirliği">Buhara Emirliği</a> (1785-1920)<br /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;">Yakın Çağ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="text-align:left;padding-top:0;">• <a href="/wiki/Ka%C3%A7ar_Hanedan%C4%B1" title="Kaçar Hanedanı">Kaçar İmparatorluğu</a> (1794-1925)<br /> <p>• <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Trakya_Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z_H%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti">Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti</a> (1913)<br /> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkistan_Mill%C3%AE_%C3%96zerk_H%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Türkistan Millî Özerk Hükûmeti">Türkistan Millî Özerk Hükûmeti</a> (1917-1918)<br /> • <a href="/wiki/Aras_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Aras Türk Cumhuriyeti">Aras Türk Cumhuriyeti</a> (1918-1919)<br /> • <a href="/wiki/%C4%B0dil_Ural_Devleti" title="İdil Ural Devleti">İdil Ural Devleti</a> (1918-1919)<br /> • <a href="/wiki/Ala%C5%9F_Orda" title="Alaş Orda">Alaş Orda</a> (1917-1920)<br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Halk_Cumhuriyeti" title="Kırım Halk Cumhuriyeti">Kırım Halk Cumhuriyeti</a> (1917-1918)<br /> • <a href="/wiki/Azerbaycan_Demokratik_Cumhuriyeti" title="Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti">Azerbaycan DC</a> (1918-1921)<br /> • <a href="/wiki/G%C3%BCneybat%C4%B1_Kafkas_Ge%C3%A7ici_H%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Güneybatı Kafkas Geçici Hükûmeti">Güneybatı Kafkas Geçici Milli Hükümeti</a> (1918-1919)<br /> • <a href="/wiki/Azadistan" title="Azadistan">Azadistan</a> (1919-1920)<br /> • <a href="/wiki/Buhara_Sovyet_Halk_Cumhuriyeti" title="Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti">Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti</a> (1920-1925)<br /> • <a href="/wiki/Harezm_Sovyet_Halk_Cumhuriyeti" title="Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti">Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti</a> (1920-1925)<br /> • <a href="/wiki/T%C4%B1va_Halk_Cumhuriyeti" class="mw-redirect" title="Tıva Halk Cumhuriyeti">Tıva Halk Cumhuriyeti</a> (1921-1944)<br /> • <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_T%C3%BCrkistan_%C4%B0sl%C3%A2m_Cumhuriyeti" title="Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti">Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti</a> (1932-1934)<br /> • <a href="/wiki/Hatay_Devleti" title="Hatay Devleti">Hatay Devleti</a> (1938-1939)<br /> • <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_T%C3%BCrkistan_Cumhuriyeti" title="Doğu Türkistan Cumhuriyeti">Doğu Türkistan Cumhuriyeti</a> (1944-1949)<br /> • <a href="/wiki/Azerbaycan_Mill%C3%AE_H%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Azerbaycan Millî Hükûmeti">Azerbaycan Millî Hükûmeti</a> (1945-1946)<br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Ge%C3%A7ici_T%C3%BCrk_Y%C3%B6netimi" title="Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi">Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi</a> (1964-1974)<br /> • <a href="/wiki/%C3%96zerk_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Y%C3%B6netimi" class="mw-redirect" title="Özerk Kıbrıs Türk Yönetimi">Özerk Kıbrıs Türk Yönetimi</a> (1974-1975)<br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Federe_Devleti" title="Kıbrıs Türk Federe Devleti">Kıbrıs Türk Federe Devleti</a> (1975-1983)<br /> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a><br /> • <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</a><br /> • <a href="/wiki/K%C4%B1rg%C4%B1zistan" title="Kırgızistan">Kırgızistan</a><br /> • <a href="/wiki/%C3%96zbekistan" title="Özbekistan">Özbekistan</a><br /> • <a href="/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan">Azerbaycan</a> <br /> • <a href="/wiki/Kazakistan" title="Kazakistan">Kazakistan</a><br /> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkmenistan" title="Türkmenistan">Türkmenistan</a><br /> </p><p><b>Tarihi Türk devletleri listesi</b><br />   • <a href="/wiki/T%C3%BCrk_devletleri_listesi" title="Türk devletleri listesi">Tarihî ve çağdaş Türk devletleri</a><br /> </p>   • <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk_tarihi_edebiyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türk tarihi edebiyatı (sayfa mevcut değil)">Türk tarihi edebiyatı</a>'<br /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_tarihi" title="Şablon:Türk tarihi"><abbr title="Bu şablonu görüntüle">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:T%C3%BCrk_tarihi" title="Şablon tartışma:Türk tarihi"><abbr title="Bu şablonu tartış">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_tarihi&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir">d</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Büyük Selçuklu İmparatorluğu</b><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> veya <b>Selçuklu Devleti</b> (<a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a>: <span class="lang-oat" lang="oat" dir="ltr">سلچوقلو دولتی</span>, <small><a href="/wiki/Romanizasyon" title="Romanizasyon">romanize</a>: <span class="lang-oat transcription" lang="oat-Latn"><i>Selçuklu Devleti</i></span></small>), <a href="/wiki/Orta_%C3%87a%C4%9F" title="Orta Çağ">Orta Çağ</a>'da <a href="/wiki/O%C4%9Fuzlar" title="Oğuzlar">Oğuz Türklerinin</a> <a href="/wiki/K%C4%B1n%C4%B1k_boyu" title="Kınık boyu">Kınık boyu</a> tarafından kurulan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_halklar%C4%B1" title="Türk halkları">Türk</a>, <a href="/wiki/S%C3%BCnnilik" title="Sünnilik">Sünni Müslüman</a> bir imparatorluk. Selçuklular <a href="/wiki/Hinduku%C5%9F_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Hindukuş Dağları">Hindukuş Dağları</a>'ndan <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Anadolu" title="Batı Anadolu">Batı Anadolu</a>'ya ve <a href="/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya">Orta Asya</a>'dan <a href="/wiki/Basra_K%C3%B6rfezi" title="Basra Körfezi">Basra Körfezi</a>'ne kadar uzanan geniş bir alanı kontrol ettiler. <a href="/wiki/Aral_G%C3%B6l%C3%BC" title="Aral Gölü">Aral Gölü</a> yakınında güç kazandıktan sonra ilk olarak <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Horasan" class="mw-redirect" title="Büyük Horasan">Horasan</a>'ı ele geçiren Selçuklular, buradan <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a> içlerine doğru ilerledi ve ardından <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a>'daki şehirleri kontrol altına aldı. </p><p>Büyük Selçuklu İmparatorluğu, <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul" title="Tuğrul">Tuğrul Bey</a> (1016–63) tarafından 1037'de kuruldu. Tuğrul'u büyüten dedesi ve <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_Yabgulu%C4%9Fu" title="Oğuz Yabguluğu">Oğuz Yabgu Devleti</a>'nde yüksek makam sahibi olan <a href="/wiki/Sel%C3%A7uk_Bey" title="Selçuk Bey">Selçuk Bey</a>, adını hem ülkeyi yöneten <a href="/wiki/Sel%C3%A7uklular" class="mw-redirect" title="Selçuklular">hanedana</a> hem de imparatorluğa verdi. Devlet kurulduktan kısa süre sonra <a href="/wiki/%C4%B0slam_d%C3%BCnyas%C4%B1" title="İslam dünyası">İslam dünyasının</a> merkezi otoriteden yoksun parçalanmış siyasi haritasını birleştirdi ve daha sonra <a href="/wiki/Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferleri" title="Haçlı Seferleri">Haçlı Seferlerinin</a> <a href="/wiki/Birinci_Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferi" title="Birinci Haçlı Seferi">birinci</a> ve <a href="/wiki/%C4%B0kinci_Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferi" title="İkinci Haçlı Seferi">ikincisinde</a> kilit rol oynadı. Dili ve kültürüyle yoğun bir şekilde <a href="/wiki/Persle%C5%9Fmek" class="mw-redirect" title="Persleşmek">İranlılaşan</a> Selçuklular,<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/T%C3%BCrk-%C4%B0ran_gelene%C4%9Fi" title="Türk-İran geleneği">Türk-İran geleneğinde</a> büyük bir gelişme sağladı<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ve İran kültürünü Anadolu'ya taşıdı.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Türk boylarının ele geçirilen yerlerde devlet otoritesini artırmak gibi siyasi amaçlar doğrultusunda devlet yöneticileri tarafından ülkenin kuzeybatısına yerleştirilmesi ile bu bölgelerde <a href="/wiki/T%C3%BCrkle%C5%9Ftirme" title="Türkleştirme">Türkleştirme</a> süreci başladı.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gittikleri bölgelere <a href="/wiki/T%C3%BCrk_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Türk kültürü">Türk kültürünü</a> yayan<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Sel%C3%A7uklular" class="mw-redirect" title="Selçuklular">Selçuklular</a> beraberinde <a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslam</a> dinini de <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadoluya</a> yaydı.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kökeni"><span id="K.C3.B6keni"></span>Kökeni</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Kökeni" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kökeni"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kınık boyu, Orta Asya'daki <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_boylar%C4%B1_listesi" title="Oğuz boyları listesi">24 Oğuz boylarından</a> biridir. Bu boyun, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun çekirdeğini oluşturan boy olduğu konusunda tarihçiler ittifak halindedir.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Devlete ve hanedana adını veren Selçuk Bey'in bilinen en eski atası babası <a href="/wiki/Dukak" title="Dukak">Dukak</a>'dır. Dukak Oğuz Yabguluğu'nda <a href="/wiki/Suba%C5%9F%C4%B1" title="Subaşı">sü-başı</a> (ordu/birlik komutanı) olarak görev yapmış ve daha sonra adı kaynaklarda "<i>Salcuk</i>", "<i>Salçuk</i>", "<i>Selcük</i>", "<i>Sarçuk</i>" gibi farklı şekillerde yazılan oğlu Selçuk bu göreve gelmiştir. Selçuk Bey'in torunları <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul" title="Tuğrul">Tuğrul</a> ve <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1_Bey" class="mw-redirect" title="Çağrı Bey">Çağrı Bey</a>'in kurduğu devlet devrin kaynakları tarafından, onun adına nisbetle <i>Selçukıyân</i>, <i>Salâcıka</i> veya <i>Â-li Selçuk</i> (Yüce Selçuklu) olarak verilir. <a href="/wiki/Yusuf_Y%C4%B1nal" title="Yusuf Yınal">Yusuf Yınal</a> ve <a href="/wiki/Arslan_Yabgu" title="Arslan Yabgu">Arslan Yabgu</a>'ya tabi Türkmenler ise Yınallılar (Yınâliyân) ve Yabgulular olarak kayıtlara geçmiştir. Oğuz Yabgularının Hazar Kağanlığı veya Karahanlılar'a bağlı oldukları ileri sürülür. Oğuzların Karahanlılar ile bazen mücadele bazen de ittifak halinde bulundukları ve onlara paralı asker olarak hizmet ettikleri tespit edilmiştir. Selçuk Bey'in oğullarına Mikail, İsrail, Musa, Yusuf gibi isimler vermesi nedeniyle de Hazarlara bağlı ve <a href="/wiki/Musevilik" class="mw-redirect" title="Musevilik">Musevi</a> oldukları ileri sürülmektedir, fakat günümüzde genel kabul gören görüş bu isimlerin Hazarlar ile yapılan ticari ve kültürel ilişkilerin bir sonucu olduğudur.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kuruluş"><span id="Kurulu.C5.9F"></span>Kuruluş</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Kuruluş" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kuruluş"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Gaznaly-seljuk_Dandanaqan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Gaznaly-seljuk_Dandanaqan.jpg/200px-Gaznaly-seljuk_Dandanaqan.jpg" decoding="async" width="200" height="242" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1c/Gaznaly-seljuk_Dandanaqan.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="363" /></a><figcaption><a href="/wiki/Dandanakan_Sava%C5%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Dandanakan Savaşı">Dandanakan Savaşı</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/10._y%C3%BCzy%C4%B1l" title="10. yüzyıl">10. yüzyılın</a> ikinci yarısında, <a href="/wiki/K%C4%B1taylar" class="mw-redirect" title="Kıtaylar">Kıtaylar</a> Moğolistan'dan çıkartılınca <a href="/wiki/K%C4%B1p%C3%A7aklar" title="Kıpçaklar">Kıpçak</a> boy birliği dağıldı ve Oğuzlar kuzey komşuları olan Türk boylarının birleşmesi ve göçleri sebebiyle ciddi baskıya maruz kaldılar. Bu da Yabguların otorite ve güçlerini etkilemeye başladı. Bu etki ve belki de bazı kaynaklarda belirtilen Selçuk Bey'in iktidar mücadelesine girdiği <a href="/wiki/Yabgu" title="Yabgu">Yabgu</a> karşısında başarılı olamaması sonucu (tahminen 960~985) Selçuk Bey boyu ile beraber <a href="/wiki/Mavera%C3%BCnnehir" class="mw-redirect" title="Maveraünnehir">Maveraünnehir</a> yönüne göç ettiler ve yine bir Yabgu'ya bağlı <a href="/wiki/Cend" title="Cend">Cend</a>'e yerleştiler. Bu bölge o sıralarda özellikle <a href="/wiki/Samaniler" class="mw-redirect" title="Samaniler">Samaniler</a> tarafından yoğun biçimde islam propagandası uygulanan bir bölgeydi ve Selçuk Bey de ailesi ile İslamiyeti seçti. İslamiyeti seçmesinden kısa süre sonra etrafındakiler ve özellikle silahlı Oğuzlar onun önderliğinde toplandılar. Bu göçebe topluluk <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1lar" title="Karahanlılar">Karahanlılara</a> ve <a href="/wiki/Saman%C3%AEler" class="mw-redirect" title="Samanîler">Samanîlere</a> savaşlarda asker vererek karşılığında geniş otlaklar elde etti ve Samanîler Devleti'nin yönetiminde söz sahibi oldu. Samanîler Devleti yıkılınca Selçuk Bey, Müslüman halkıyla birlikte <a href="/wiki/Horasan_(%C4%B0ran)" title="Horasan (İran)">Horasan</a> bölgesine yerleşti. Selçuk Bey'in 1009'da ölümünden sonra daha da güneye indiler. </p><p>Selçuk Bey'in oğlu <a href="/wiki/Arslan_Yabgu" title="Arslan Yabgu">Arslan Bey</a>'in yönetiminde, <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1lar" title="Karahanlılar">Karahanlıları</a> ve <a href="/wiki/Gazneliler" title="Gazneliler">Gaznelileri</a> endişelendirecek kadar güçlendiler. Arslan Bey'in Gaznelilerce tutuklanması ve 1032'de ölmesinden sonra, Selçuk Bey'in torunları <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul_Bey" class="mw-redirect" title="Tuğrul Bey">Tuğrul Bey</a> ve <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1_Bey" class="mw-redirect" title="Çağrı Bey">Çağrı Bey</a> bağımsızlıklarını elde etmeye giriştiler. Selçukluların teşkilatlı devlet düzenine girmesi bu dönemde oldu. Devletin ilk yöneticisi <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul_Bey" class="mw-redirect" title="Tuğrul Bey">Tuğrul Bey</a>'di. Selçuklular 1035'te büyük bir Gazneli ordusunu yenerek <a href="/wiki/Horasan_(%C4%B0ran)" title="Horasan (İran)">Horasan</a> içlerine doğru ilerlediler. 1037'de de, bugünkü <a href="/wiki/T%C3%BCrkmenistan" title="Türkmenistan">Türkmenistan</a>'da yer alan <a href="/wiki/Merv" title="Merv">Merv</a> kentini ele geçirdiler. 1040'da <a href="/wiki/Dandanakan_Muharebesi" title="Dandanakan Muharebesi">Dandanakan Muharebesi</a>'nde Gaznelileri ikinci kez yendiler ve <a href="/wiki/Ni%C5%9Fabur" title="Nişabur">Nişabur</a> kentine girerek bağımsızlıklarını ilan ettiler. Tuğrul Bey sultan sanıyla hükümdar ilan edildi ve Büyük Selçuklu Devleti de böylece kurulmuş oldu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ordu">Ordu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Ordu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ordu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Devletin temeli olan ordu, <i>hassa ordusu</i> ve <a href="/wiki/Sipahi" title="Sipahi"><i>tımarlı sipahi</i>lerden</a> meydana geliyordu. Sarayda özel olarak yetiştirilip doğrudan sultana bağlı olan <a href="/w/index.php?title=Gulam%C3%A2n-%C4%B1_Saray&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gulamân-ı Saray (sayfa mevcut değil)">Gulamân-ı Saray</a> askerleri çeşitli milletlerden seçilirdi. Bunlar senede dört defa maaş alırlardı. Selçuklular, askerî iktalar sayesinde maaş ödemeden bir orduyu beslemiş, mühim bir Türkmen nüfusunu toprağa ve devlete bağlayarak iskân etmişti. Bu sayede üretimin artmasını, halk ile hükûmet arasında yeni askerî ve idari bir kadronun kurulmasını temin etmişti. Bin süvariden fazla asker besleyen ikta sahipleri vardı. Büyük Selçuklularda ordu mevcudu 400.000'e kadar çıktı. Bunun 46.000'i merkezde, geri kalanı devletin diğer bölgelerine dağılmış durumdaydı. <a href="/wiki/%C4%B0kta" title="İkta">İkta</a> sistemiyle ülke menfaatlerini ahenkleştirip kudretli askerî ve idari teşkilata sahip oldular. Aynı sistem Osmanlıları da etkiledi. Halk arasından <i>Haşer</i> denilen ücretli askerler de alınırdı. Ayrıca gönüllü Gâziyân ve çeşitli askerî sınıflar da vardı.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Hassa_ordusu">Hassa ordusu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Hassa ordusu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Hassa ordusu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=Hassa_ordusu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hassa ordusu (sayfa mevcut değil)">Hassa ordusu</a> melik, vali, vezir ve diğer yüksek rütbeli devlet memurlarının emri altında, her an harekete hazır askerler olup maaş alan ordu mensuplarıdır. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sipahiler">Sipahiler</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Sipahiler" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Sipahiler"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/T%C4%B1marl%C4%B1_Sipahiler" class="mw-redirect" title="Tımarlı Sipahiler">Tımarlı Sipahiler</a>, süvari kuvvetlerinden oluşan sipahi ordusu mensuplarından her biri, ülkenin çeşitli bölgelerinde kendilerine tahsis edilen toprakların (ikta=dirlik) gelirlerinden geçimlerini sağlıyordu. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihi">Tarihi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Tarihi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tuğrul_ve_Çağrı_dönemi"><span id="Tu.C4.9Frul_ve_.C3.87a.C4.9Fr.C4.B1_d.C3.B6nemi"></span>Tuğrul ve Çağrı dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Tuğrul ve Çağrı dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tuğrul ve Çağrı dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dandanakan'ın muzaffer başkumandanlarından <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1_Bey" class="mw-redirect" title="Çağrı Bey">Çağrı Bey</a>, zafer sonrasında verilen <a href="/wiki/Toy" title="Toy">toy</a> yâni büyük ziyafette üstün idarecilik vasfı ve keskin siyâsî zekâsını takdir ettiği kardeşi <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul" title="Tuğrul">Tuğrul Bey</a>'i Büyük Selçuklu Devleti <a href="/wiki/Sultan" title="Sultan">Sultânı</a> îlân etti. <a href="/wiki/Merv" title="Merv">Merv</a> başşehir yapıldı. Toplanan <a href="/wiki/Kurultay" title="Kurultay">kurultayda</a> feth edilecek yerlerle idareciler tespit edildi. <a href="/wiki/Ceyhun" title="Ceyhun">Ceyhun</a> ile Gazne arasındaki bölge Çağrı Bey'e, Bust-Sistan havalisi Mûsâ Yabgu'ya, Nişâbur'dan îtibâren bütün batı bölgeleri Tuğrul Bey'e verildi. <a href="/wiki/%C4%B0brahim_Y%C4%B1nal" title="İbrahim Yınal">İbrahim Yınal</a> ve Çağrı Bey'in oğlu Yâkutî, batı cephesinde vazife aldılar. Hanedandan Arslan Yabgu'nun oğlu <a href="/wiki/Kutalm%C4%B1%C5%9F" title="Kutalmış">Kutalmış</a>, Gürcan ve <a href="/wiki/Dam%C4%9Fan_%C5%9Fehristan%C4%B1" title="Damğan şehristanı">Damgan</a>'a, Çağrı Bey'in oğlu Kara Arslan Kavurd ise, <a href="/wiki/Kirman_Eyaleti" class="mw-redirect" title="Kirman Eyaleti">Kirman</a> havalisine tâyin olundular. Vazife taksiminin ardından kısa zamanda; kuzeyde <a href="/wiki/Harezm" title="Harezm">Hârezm</a> dâhil, <a href="/wiki/M%C3%A2ver%C3%A2%C3%BCnnehir" title="Mâverâünnehir">Mâverâünnehr</a>, <a href="/wiki/Sistan" title="Sistan">Sistân</a>, <a href="/wiki/Mekran" title="Mekran">Mekrân</a> bölgesi, Kirman ve civarı, <a href="/wiki/H%C3%BCrm%C3%BCz_Emirli%C4%9Fi" title="Hürmüz Emirliği">Hürmüz Emirliği</a>, hattâ <a href="/wiki/Arap_Yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Arap Yarımadası">Arabistan Yarımadası</a>'nda <a href="/wiki/Umman" title="Umman">Umman</a> ve dolayları ile Gürcan, <a href="/wiki/Badgis" title="Badgis">Bâdgis</a>, Huttalân tamamen zapt edildi. Tuğrul Bey, <a href="/wiki/Taberistan" title="Taberistan">Taberistân</a>, <a href="/wiki/Kazvin" title="Kazvin">Kazvin</a>, <a href="/wiki/Dehistan" title="Dehistan">Dehistân</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfehan</a>, <a href="/wiki/Nihavend_(%C5%9Fehir)" title="Nihavend (şehir)">Nihâvend</a>, <a href="/wiki/Rey,_%C4%B0ran" class="mw-redirect" title="Rey, İran">Rey</a> ve <a href="/wiki/%C5%9Eehrizor" title="Şehrizor">Şehrezur</a>'u alarak devletin sınırlarını genişletti. Büyük Selçuklu Devleti Gence ve <a href="/wiki/Ani" title="Ani">Ani</a> şehirlerini ele geçirmeden önce bölgeyi <a href="/wiki/%C5%9Eedd%C3%A2d%C3%AEler" title="Şeddâdîler">Şeddâdîler</a> hakimiyeti altında tutuyordu.<sup id="cite_ref-:Atatürk_Üniversitesi_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-:Atatürk_Üniversitesi-37"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1046'da <a href="/wiki/Gence" title="Gence">Gence</a>, 1048'de Erzen, Karaz, <a href="/wiki/Pasinler" title="Pasinler">Hasankale</a>, <a href="/wiki/Erzurum" title="Erzurum">Erzurum</a> ve havalisindeki <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCler" title="Gürcüler">Gürcü</a>, <a href="/wiki/Ermeniler" title="Ermeniler">Ermeni</a> ve <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans</a> orduları mağlûbiyete uğratıldı. </p><p>Henüz yeni kurulan devlet kısa zamanda, Büveyhîlerin işgalindeki Bağdâd hâriç, bölgedeki bütün <a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslâm</a> topraklarına hâkim oldu. Sultan Tuğrul, <a href="/wiki/B%C3%BCveyho%C4%9Fullar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Büveyhoğulları">Büveyhîlerin</a> işgalindeki halifelik merkezi olan Bağdâd'ı kurtarmak için <a href="/wiki/Abb%C3%A2s%C3%AEler" title="Abbâsîler">Abbasî</a> halîfesi el-Kâim bi-Emrillah'ın daveti ile 17 Ocak 1055'te <a href="/wiki/Ba%C4%9Fdat" title="Bağdat">Bağdat</a>'a girdi. Halîfenin, âlimlerin ve sünnî müslümanların büyük hüsn-i kabulüyle karşılanan Tuğrul Bey, Büveyhî hükümdarlığını yıkarak Abbasî halifeliğini yeniden ihya etti. İslâm âleminin takdirini kazanıp, büyük iltifatlara kavuştu. Halîfeliğe karşı yapılan <a href="/wiki/Fat%C4%B1mi_Devleti" class="mw-redirect" title="Fatımi Devleti">Fatımî</a> saldırılarını bertaraf etti. Halîfelik makamına ve Bağdâd şehrine hizmetinden dolayı 25 Ocak 1058'de Tuğrul Bey'e iki altın kılıç kuşatan halîfe, onu; doğunun ve batının hükümdarı îlân etti. Selçuklu sultânının, halîfe tarafından "Dünyâ hakanı" îlân edilmesi, Türklere büyük itibâr kazandırdığı gibi, Alplik ruhunu okşayarak islam dîninin cihâd emrine daha fazla sarılmalarına yol açtı. Aynı sene Tuğrul Bey, tahrikler sebebiyle isyan eden üvey kardeşi <a href="/wiki/%C4%B0brahim_Y%C4%B1nal" title="İbrahim Yınal">İbrahim Yınal</a>'ı cezalandırdı. <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1_Bey" class="mw-redirect" title="Çağrı Bey">Çağrı Bey</a>, yetmiş yaşlarında 1060'ta, <a href="/wiki/Tu%C4%9Frul" title="Tuğrul">Tuğrul Bey</a> ise, 1063'te yetmiş yaşında öldü. Tuğrul Bey, devletini sağlam temeller üzerine oturtarak, sınırlarını Ceyhun'dan Fırat'a kadar genişletti. Anadolu üzerine yaptırdığı akınlarla, Bizans idaresinde bulunan bölgenin <a href="/wiki/T%C3%BCrkler" title="Türkler">Türk</a> yurdu olması için ilk harcı koydu. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg/220px-Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg" decoding="async" width="220" height="332" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg/330px-Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg/440px-Persian_-_Standing_Warrior_Holding_a_Sword_-_Walters_241.jpg 2x" data-file-width="1193" data-file-height="1800" /></a><figcaption>İran'da bulunan bir Büyük Selçuklu Devleti askeri Figürü. (Metropolitan Müzesi)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alp_Arslan_dönemi"><span id="Alp_Arslan_d.C3.B6nemi"></span>Alp Arslan dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Alp Arslan dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Alp Arslan dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tuğrul Bey'in oğlu olmadığından, Çağrı Bey'in oğlu <a href="/wiki/Alp_Arslan" title="Alp Arslan">Alp Arslan</a> Selçuklu Devleti sultânı oldu. Başa geçer geçmez amcasının veziri <a href="/wiki/K%C3%BCnd%C3%BCr%C3%AE" title="Kündürî">Amîd-ül-mülk</a>'ü görevden alarak, yerine <a href="/wiki/Niz%C3%A2m%C3%BClm%C3%BClk" title="Nizâmülmülk">Nizâm-ül-mülk</a>'ü tâyin etti. Sultan Alp Arslan, tahta geçmek iddiasında bulunan diğer rakiplerini bertaraf ettikten sonra, batıya yönelerek fetihlere başladı. Kafkaslardan dolaşıp bölgesel küçük krallıkları boyunduruk altına aldı. Doğu Anadolu'nun Kuzeydoğu ucundaki ünlü <a href="/w/index.php?title=Ani_Kalesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ani Kalesi (sayfa mevcut değil)">Ani Kalesi</a>'ni 1064'te alarak, 16 Ağustos 1064'te <a href="/wiki/Kars" title="Kars">Kars</a>'a girdi. 1067'de bölgenin kontrolünü elinde tutan <a href="/wiki/%C5%9Eedd%C3%A2d%C3%AEler" title="Şeddâdîler">Şeddadiler</a> hanedanı <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Büyük Selçuklu Devleti">Selçukluların</a> işgaline uğramış ve 1174'e kadar <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Büyük Selçuklu Devleti">Selçukluya</a> bağımlı bir <a href="/wiki/Hanedan" title="Hanedan">hanedan</a> olarak devam etmiştir.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Ani" title="Ani">Ani</a>, Hristiyan âleminin kutsal yerlerinden biri idi. Bu fetihler İslam dünyasında büyük sevinç kaynağı oldu ve Halife Kâim bil-Emrillah, sultana, fetihler babası yani çok feth eden anlamına gelen Ebü'l-Feth lakabını verdi. Sultan, 1065 senesi sonlarında doğuya yönelerek Üstyurd ve Mangışlak taraflarına yürüdü. Başarı ile biten seferin sonunda; ticaret yollarını vuran Kıpçak ve Türkmenler itaat altına alındı. </p><p>Alp Arslan, 1067 senesinde Kirman meliki olan kardeşi <a href="/wiki/Kavurd" title="Kavurd">Kavurd</a>'un isyanı ile karşılaştı. Bu isyanı kısa sürede bastırdı (Bkz. <a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Kirman Selçuklu Devleti">Kirman Selçukluları</a>). Öncelikle <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCmanlar" class="mw-redirect" title="Müslümanlar">Müslümanlar</a> arasında birliğin sağlanmasını arzu eden Alp Arslan, <a href="/wiki/Bahreyn" title="Bahreyn">Bahreyn</a> taraflarındaki <a href="/wiki/Karmat%C3%AElik" title="Karmatîlik">Karmatî</a> sapıkları ve Önasya'daki <a href="/wiki/F%C3%A2t%C4%B1m%C3%AEler" title="Fâtımîler">Şiî-Fâtımî</a> kalıntılarını temizlemek için harekete geçti. Şiî-Fâtımî sultanının İslâm ülkeleri üzerinden kalkmakta olduğunu gören <a href="/wiki/Mekke_%C5%9Eerifli%C4%9Fi" title="Mekke Şerifliği">Mekke şerîfi</a>, Alp Arslan'a itaatini arz ederek, <a href="/wiki/Hutbe" title="Hutbe">hutbeyi</a> Abbasî halîfesi ve Sultan Alp Arslan adına okumaya başladı. Doğu ve Batıda sistemli bir şekilde yapılan fetih hareketleri; 1067 senesinde <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a>'da başlatılan yıpratma ve yıldırma akınları, 26 Ağustos 1071'deki <a href="/wiki/Malazgirt_Meydan_Muharebesi" title="Malazgirt Meydan Muharebesi">Malazgirt muharebesine</a> kadar devam etti. Malazgirt zaferiyle Büyük Selçuklulara kapıları açılan Anadolu, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrkleri" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkleri">Türkiye Türklerinin</a> istikbâldeki yurdu durumuna girdi. Malazgirt Zaferi sonrasında, Bizans imparatoru Diogenes ile yapılan antlaşma, tahttan indirildiği için tatbik edilemedi. Sultan Alp Arslan, antlaşmanın silah zoruyla tatbikini kumandan ve beylerine emrederek, bütün Anadolu'nun fethini istedi. Selçuklu emrindeki Türkmen boyları, <a href="/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya">Orta Asya</a>'dan batıya sevk edilerek, Doğu Anadolu'daki Bizans hududuna gönderildi. Selçukluların gaza akınlarına mukavemet edemeyen Bizans kale ve garnizonları Türklerin eline geçti. Türk akınları Marmara Denizi sahillerine kadar uzandı ve fethedilen Anadolu, iskân edildi. Anadolu'nun Türkleşip, İslâmlaşması için gerekli bütün tedbirler alındı. Sultan Alp Arslan, çıktığı Mâverâünnehr seferinde, esir alınan bir kale kumandanı tarafından şehîd edildi. <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk_tarihi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türk tarihi (sayfa mevcut değil)">Türk târihinin</a> büyük sultanlarından olan <a href="/wiki/Alp_Arslan" title="Alp Arslan">Alp Arslan</a>, enerjisi, disiplini, yiğitliği ve adaleti ile temayüz etmişti. </p><p>Sultan Alp Arslan öldüğünde, devlet toprakları, doğuda Yaşgar'dan, batıda Ege kıyıları ve İstanbul boğazına, kuzeyde <a href="/wiki/Hazar_Denizi" title="Hazar Denizi">Hazar</a>-<a href="/wiki/Aral_G%C3%B6l%C3%BC" title="Aral Gölü">Aral</a> arasından, güneyde Yemen'e kadar olan bir bölgeye yayılmıştı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Melikşah_dönemi"><span id="Melik.C5.9Fah_d.C3.B6nemi"></span>Melikşah dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: Melikşah dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Melikşah dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Alp Arslan'ın yerine oğlu ve veliahdı <a href="/wiki/Melik%C5%9Fah" class="mw-redirect" title="Melikşah">Melikşah</a>, Büyük Selçuklu Devleti sultânı oldu. Sultanlığını tanımayan amcası <a href="/wiki/Kavurd" title="Kavurd">Kavurd</a> ile Kerez'de yapılan savaşı kazanan Melikşah birkaç gün sonra Kavurd'un ölümü ile devlet içinde asayişi kısa sürede sağladı. İçişlerini hâlleden Melikşah, taht mücadelesinden faydalanarak Selçuklu sınırlarına saldıran <a href="/wiki/Gazne_Devleti" class="mw-redirect" title="Gazne Devleti">Gazneliler</a> ile <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1lar" title="Karahanlılar">Karahanlılara</a> karşı sefere çıktı. Bu sırada Karahanlı <a href="/w/index.php?title=%C5%9Eems%C3%BClm%C3%BClk_N%C3%A2s%C4%B1r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şemsülmülk Nâsır (sayfa mevcut değil)">Şemsülmülk Nâsır</a>'ın mektubunu aldı ve elçisini kabul etti ise de, hareketinden vazgeçmedi. <a href="/wiki/Tirmiz" title="Tirmiz">Tirmiz</a>'i kuşatmaya başladı. Emir Savtiğin'in ikmal yollarını kesmesi, şehrin düşerek Sultan'ın başarıya ulaşmasına ve Şemsülmülk'ün barış istemesine neden oldu. Gaznelilere karşı, Emir Gümüştiğin ve Anuştiğin'i gönderdi. Gazneli hükümdarı İbrahim bin Mesud, Melikşâh'ın başarılarının artması üzerine itaate mecbur oldu. Gönderdiği elçilik heyeti ve hediyelerle iyi ilişkiler kuruldu. Sultan'ın kızı Gevher Hatun'un, Gazneli veliahdı Mesud bin İbrahim ile evlendirilmesi, iki devlet arasında çıkması muhtemel anlaşmazlığı önledi. </p><p>Doğu sınırlarını garantiye alan <a href="/wiki/Melik%C5%9Fah" class="mw-redirect" title="Melikşah">Melikşâh</a>, babasının veziri ve kendisinin de hocası olan sapık ve bâtınî akımlara karşı Sünnîliğin müdafaası için <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme"><span title="">kaynak belirtilmeli</span></a></i>]</sup> Nizâmiyye medreselerini kuran Nizâm-ül-mülk'den vezîrliğe devam etmesini istedi. Bu sayede Selçuklu Devletine ve İslâm dînine çok hizmet etmesine sebep oldu. Sultan Melikşah çok hâlim-selîm, affedici, fakat devlet ve millet işlerinde ciddi, müstesna bir şahsiyetti. Devrinde bozkırlardaki <a href="/wiki/T%C3%BCrk_halklar%C4%B1" title="Türk halkları">Türk boylarını</a>, bütün <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>'ı, <a href="/wiki/Suudi_Arabistan" title="Suudi Arabistan">Arabistan</a>'ı, <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Suriye</a> ve <a href="/wiki/Filistin_(b%C3%B6lge)" title="Filistin (bölge)">Filistin</a>'i, idaresi altına aldı. Anadolu'nun fethi üzerinde hassasiyetle durup, babasının vazifelendirdiği amcazadesi Kutalmışoğlu Süleyman Şah ve Türkmen beylerinden Alp İlig, Artuk Bey, Mansur, Dolat gibi komutanlarla fetihleri sürdürdü. Selçuklu kumandanları, <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans</a>'ın Türklere karşı kurduğu ölmezler adlı askerî birlikleri mağlûb etti. <a href="/wiki/Artuk_Bey" title="Artuk Bey">Artuk Bey</a>, Bizans kuvvetlerini 1074'te Sapanca çevresinde mağlup ederek, yüz binden fazla Türk, İzmit'ten Üsküdar'a kadar olan sahaya yerleşti. Kutalmışoğlu Süleyman Şah, güneydoğu harekâtıyla, Adana dolaylarını feth etmekle meşguldü. Fırat'ı geçerek Çukurova, Maraş, Tarsus, Antep ve Urfa'ya dağılan Ermeni ve ücretli frank askerlerini <a href="/wiki/Antakya" title="Antakya">Antakya</a>'da, Gümüştiğin de Nizip, Amid ve Urfa civarında Bizans kuvvetlerini mağlûb ettiler. Artuk Bey, Sultan Melikşâh'ın emriyle Doğu harekâtını idare etti. 1074-1077 seneleri arasında Sivas, Tokat, Çorum havalisini, Yeşilırmak ve Kelkit havzalarını ele geçirdi. Artuk Bey'den sonra yerine Danişmend Gazi geçerek, Amasya ve civarını <a href="/wiki/Karadeniz" title="Karadeniz">Karadeniz</a>'e kadar aldı. Mengücük Gazi, Şarkî Karahisar, Erzincan ve Divriği çevresini; Ebü'l-Kâsım da, Erzurum ve Çoruh bölgesini fethetti. Orta, Kuzeybatı ve Batı harekâtını Süleyman Şah idare edip, Bizanslılar ile mücadele ve onların asi kumandanları ile ittifak yaptı. Bizanslılar, Balkanlar'daki iktidar mücadelesi ve iç hadiseler üzerine Selçuklulardan yardım istediler. Yardım talepleri Selçukluların menfaatleri doğrultusunda karşılandı. Süleyman Şah, İznik'e yerleşerek, bu şehri <a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Türkiye Selçukluları Devleti</a>'nin merkezi yaptı. Selçuklular, Anadolu'da sahil şehirleri dışında Toroslar ve Çukurova'dan Üsküdar'a kadar bütün bölgeye yerleştiler. Bu durum karşısında Avrupalılar Çin'e elçilik heyeti göndererek, Selçukluların doğudan tazyik edilmesini istediler. Ancak müracaatları sonuçsuz kaldı. Süleyman Şah, 1082-1083 senelerinde Bizanslıların elinde olan Adana ile Tarsus, Misis, Anazarba ve bölgedeki diğer yerleri zapt etti. 1085'te Suriye'nin kilit şehri Antakya'yı bir baskınla fethetti. Antakya'nın en büyük kilisesini camiye çevirip, fetih şükrânesi olarak yüz yirmi müezzinin okuduğu ezandan sonra Cuma namazını burada kıldı. Diyarbekir bölgesinin fethi için Selçuklu seferleri, Fahrüddevle Cüheyr'in İsfehân'a gelmesiyle başladı. Fahrüddevle, buradaki şiî îtikâdlı Karmatîlerin yola sokulması için hareket eden Artuk Bey ve bağlı kuvvetlerle beraber Diyarbekir'e doğru yola çıktı. Şehrin muhasarası sırasında Selçuklu ordusundaki Arab unsurların şehrin müdâfilerinin içindeki Araplarla savaşmaya yanaşmamaları, ordudaki Türkmen beylerini güç durumda bıraktı ise de, Arablardan müteşekkil kısım, bölgede bulunan diğer şehirlerin fethine me'mûr edildi. Fahrüddevle'nin kumandanlığındaki birlikler, çevredeki Mardin, Hasankeyf, Cizre ve daha otuz kadar kaleyi ele geçirdi. Diyarbekir, Fahrüddevle'nin oğlu Zaimüddevle ve emrindeki kuvvetlerin 4 Mayıs 1085'te şehre girmesiyle düştü ve <a href="/wiki/Mervaniler" class="mw-redirect" title="Mervaniler">Mervânîler</a> Devleti ortadan kalktı. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png/220px-Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png/330px-Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png/440px-Sel%C3%A7uklularminyat%C3%BCr.png 2x" data-file-width="559" data-file-height="378" /></a><figcaption>Büyük Selçuklu Sultanı ve Onur Kaftanının verilişi.(Jami' al-tawarih, 1314 (<a href="/wiki/Edinburgh_%C3%9Cniversitesi" title="Edinburgh Üniversitesi">Edinburgh Üniversitesi</a>)</figcaption></figure> <p>Musul'un fethine me'mûr edilen Aksungur ve diğer Türkmen emirleri şehre harpsiz girdiler. Fethi müteakip <a href="/wiki/Musul" title="Musul">Musul</a>'a gelen Melikşâh, büyük bir merasimle karşılandı. Musul emîrliğine Şerefüddevle'yi tâyin etti. </p><p>Sultan Alp Arslan zamanından beri Suriye ve daha güneye yürüyen Selçuklu kumandanlarından Atsız, seferlerini Melikşâh zamanında da sürdürdü. Uzun süre muhasara ettiği <a href="/wiki/%C5%9Eam" title="Şam">Dımaşk</a>'ı 1076 Mart'ında Selçuklu topraklarına kattı. Dımaşk'ın alınmasından sonra camilerde okunan Şiî-Fâtımî ezanını yasaklayarak Cum'a hutbesini Halîfe Muktedî ve Sultan <a href="/wiki/Melik%C5%9Fah" class="mw-redirect" title="Melikşah">Melikşâh</a> adına okuttu. Daha sonra Selçuklu Devleti'nin "Fatımî Devleti'nin ortadan kaldırılması" politikasına uygun olarak, <a href="/wiki/M%C4%B1s%C4%B1r" title="Mısır">Mısır</a>'a doğru sefere devam etti. Fakat muvaffak olamadı ve başarısızlığı Suriye emirliğinden alınmasına sebep oldu. Yerine Melikşâh'ın kardeşi Tâcüddevle Tutuş getirildi. </p><p>Sultan Melikşah, Kutalmışoğlu Süleyman Şah ile kardeşi Tutuş'un Suriye'deki mücâdelesi üzerine 1086'da İsfehan'dan bölgeye hareket ederek bölgede asayişi yeniden sağladı. Halep valiliğini Aksungur'a, Urfa'yı Bozan'a, Antakya'yı da Yağısıyan'a verdi. 1087 senesinde Sultan Melikşah, Süveydiye kıyılarından Akdeniz'e ulaştı. Böylece Uzakdoğudan Ortadoğuya kadar hâkimiyet kurdu. Dönüşte hilafet merkezi olan Bağdad'ı ziyaret etti. Halife Müktedî tarafından iki kılıç kuşatıldı ve 25 Nisan 1087'de "Dünyâ hükümdarı" îlân edildi. </p><p>Selçukluların İslâm'a ve insanlığa hizmeti sayesinde kısa zamanda genişlemesi, düşmanlarını hızlı bir faaliyet içine soktu. Bizanslılar ve sapık fırkalara karşı mücâdele eden âlim ve kumandanlar suikastla öldürülüyordu. 1092 senesinde, önce Selçukluların meşhur veziri Nizâm-ül-mülk, <a href="/wiki/Hasan_Sabbah" title="Hasan Sabbah">Hasen Sabbah</a>'ın fedailerinden bir <a href="/wiki/B%C3%A2t%C4%B1n%C3%AElik" title="Bâtınîlik">bâtınî</a> tarafından; arkasından Sultan Melikşâh Bağdad'da zehirlenerek şehid edildiler. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Berkyaruk_dönemi"><span id="Berkyaruk_d.C3.B6nemi"></span>Berkyaruk dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Berkyaruk dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Berkyaruk dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Melikşâh'ın ölümü ile başlayan saltanat mücadelesinde Şam Meliki Tutuş, derhal sultanlığını ilan etti. Bu arada Melikşâh'ın hanımı <a href="/wiki/Terken_Hatun_(I._Melik%C5%9Fah%27%C4%B1n_e%C5%9Fi)" title="Terken Hatun (I. Melikşah'ın eşi)">Terken Hâtûn</a> da küçük oğlu Mahmûd'u sultan ve torunu Cafer'i halifenin veliahdı yapmak için bütün kuvvetiyle uğraştı ve 1092'de Mahmûd'un saltanatını ilan ederek, adina hutbe okutmaya muvaffak oldu. Yine bu arada taraftarlarıyla Rey'e çekilen Berkyaruk da sultanlığını îlân etti ve Terken Hâtun'un üzerine gönderdiği orduyu Burucerd'de bozguna uğrattı. Terken Hâtun'un Gence meliki İsmail'i tarafına çekmesi de bir fayda sağlamadı. </p><p>Terken Hâtun'un bir suikast neticesinde öldürülmesiyle saltanat mücadelesi Tutuş'la Berkyaruk arasında kaldı. Tutuş, Rey üzerine yürüdü ise de 1093 yılında vuku bulan uzun mücâdeleler esnasında birçok emir Berkyaruk tarafına geçti. Bu sayede Berkyaruk karşısındaki orduyu bozguna uğrattı. Ayrıca Tutuş'un ölümü ile bütün rakiplerini bertaraf ederek adına Bağdat'da hutbe okundu. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:BarkiyaruqPainting.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/BarkiyaruqPainting.jpg/220px-BarkiyaruqPainting.jpg" decoding="async" width="220" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/BarkiyaruqPainting.jpg/330px-BarkiyaruqPainting.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/BarkiyaruqPainting.jpg/440px-BarkiyaruqPainting.jpg 2x" data-file-width="1107" data-file-height="638" /></a><figcaption>Sultan <a href="/wiki/Berkyaruk" title="Berkyaruk">Berkyaruk</a>.</figcaption></figure> <p>Sultan <a href="/wiki/Berkyaruk" title="Berkyaruk">Berkyaruk</a> zamanında Selçuklu Devleti; a-Irak ve Horasan, b-Sûriye, c-Kirman, d-Rum Selçukluları olmak üzere dörde bölündü. Ayrıca Doğu Anadolu'nun çeşitli yerlerinde Türkmen beylikleri ve Atabeglikler ortaya çıktı. Berkyaruk, parçalanan Selçuklu İmparatorluğu'nu toplamaya başladığı bir sırada haçlı orduları da Suriye'ye geldiler. Berkyaruk, haçlılara ve onların <a href="/wiki/Antakya" title="Antakya">Antakya</a> kuşatmasına karşı <a href="/wiki/K%C3%BCrbo%C4%9Fa" title="Kürboğa">Kürboğa</a>'yı ve Artuklu beylerini gönderdi. Anadolu'dan geçen haçlılar, Suriye'ye vardıkları zaman sayıları oldukça azalmıştı. Ancak İslâm davasına ihanet eden Şiî-Fâtımîlerin, Sünni müslümanlara karşı haçlılarla ittifak etmeleri, ayrıca Suriye emirleri arasındaki emniyetsizlik ve rekabetler, Tutuş'un oğlu Dukak ile birlikte Suriye kuvvetlerinin haber vermeden çekilmesi, Frenklerin taarruza geçerek, Türkleri bozguna uğratmalarına sebep oldu. Neticede ilerlemeye devam eden haçlılar, Antakya'dan bir sene sonra da <a href="/wiki/Kud%C3%BCs" title="Kudüs">Kudüs</a>'ü işgal edip şehirde meskun olan yetmiş bin müslüman ve yahûdiyi hunharca katlettiler. </p><p>Bu arada Gence meliki ve kardeşi Muhammed Tapar, Berkyaruk'a saltanat iddiasıyla isyan etti. Berkyaruk, 1100 senesinde Sefîdrûd'da yenilmesine rağmen, Muhammed Tapar'ı arka arkaya dört defa bozguna uğrattı. Ahlat'a sığınan <a href="/wiki/Muhammed_Tapar" title="Muhammed Tapar">Muhammed Tapar</a>, buranın hükümdarı Sülemen'i ve Ani emîri Menuçehr'i hizmetine alarak yeniden savaşa hazırlandı ise de, Berkyaruk çok kan aktığını, memleketin harap, emir ve askerlerin yorgun olduğunu, hazinenin boş kaldığını, vergilerin tahsil edilemez bir hale geldiğini ve nihayet İslâm düşmanlarına fırsat verildiğini beyân ederek, gönderdiği bir elçi ile, kardeşini barışa ikna etti. Böylece 1104'te Azerbaycan'da Sefîdrûd hudud olmak üzere Kafkasya'dan Suriye'ye kadar bütün vilâyetlerde Muhammed Tapar sultan tanındı. Bağdâd, Rey, Cibâl, Taberistan, Fars, Huzistan, Azerbaycan, Mekke ve Medîne'nin idaresi de Berkyaruk'da kaldı. </p><p>Selçuklu İmparatorluğu iki devlete ayrılmak suretiyle Türkiye ile birlikte üç Selçuklu sultânı ortaya çıktı. Lâkin bu durum çok sürmedi. Çünkü, Berkyaruk hastalıklı olduğu için 1104 senesinde yirmi altı yaşında iken öldüi. Sultan Berkyaruk, ülkesini düşünen ve milletinin refahı için çalışan bir kimse idi. Ancak kardeş kavgalarının, memleketin birlik ve beraberliğe en muhtaç olduğu bir döneme rastlaması Berkyaruk'u çok üzdü. Buna rağmen fırsat buldukça haçlı kuvvetleri üzerine asker sevk etmekten ve darbeler vurmaktan geri kalmadı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muhammed_Tapar_ve_Sencer_dönemleri"><span id="Muhammed_Tapar_ve_Sencer_d.C3.B6nemleri"></span>Muhammed Tapar ve Sencer dönemleri</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: Muhammed Tapar ve Sencer dönemleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Muhammed Tapar ve Sencer dönemleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Berkyaruk'un vefatıyla oğlu Melikşâh ile Muhammed Tapar saltanat mücâdelesine başladılar. Muhammed Tapar, Bağdat üzerine yürüyerek fazla zorluk çekmeden 1105'te tek başına sultan oldu. Önce kendisine karşı isyan eden amcasının oğlu Mengübars hâdisesini bastırdı. Daha sonra ülkede uzun zamandır karışıklık çıkaran, anarşiyi tahrik eden bâtınîlere karşı mücâdele etti. 1107'de bâtınîlerin merkezi olan Alamut kalesi kuşatıldı ve çok sayıda bâtınî öldürüldü. Selçuklular arasındaki karışıklıklardan istifade eden haçlılar, Birinci Haçlı Seferi sonunda Suriye'de haçlı devletleri kurmaya başladılar. Sultan Muhammed Tapar, bunların üzerine ordular gönderdi ise de, kumandanlar arasında tam anlaşma sağlanamadığından kesin sonuca gidilemedi. Sefer kumandanı Emir <a href="/wiki/Mevdud_bin_Altuntegin" title="Mevdud bin Altuntegin">Mevdud</a>, Şam <a href="/wiki/Emev%C3%AE_Camii" title="Emevî Camii">Emevî Camii</a>'nde bir bâtınî tarafından öldürüldü. Sultan, haçlılara karşı <a href="/wiki/Aksungur_el-Porsuki" title="Aksungur el-Porsuki">Aksungur</a>'u kumandanlığa getirdi. Bu arada kardeşi Sencer'i Suriye ve Horasan'daki bâtınîlere karşı mücâdele etmekle vazifelendirdi. Alamut üzerine de bir ordu gönderdi. Sultan Muhammed Tapar'ın 1118'de vefatı sebebiyle bu fesad ocağı ortadan kaldırılamadı. Sultan Muhammed Tapar, ilim ve imar işleri ile de uğraşma fırsatı buldu. İsfahan'da yaptırdığı medresenin bahçesine defnedildi. İleri gelen devlet adamları, Muhammed Tapar'ın henüz küçük yaştaki oğlu Mahmud'u tahta geçirdilerse de, Melikşah'ın oğlu ve Horasan meliki olan Sencer, yeğeni Mahmûd'un sultanlığını kabul etmeyerek, saltanat iddiasında bulundu. 14 Ağustos 1119 tarihinde yapılan Save savaşını kazanarak sultanlığını ilan eden Sencer, yeğenine evlat muamelesi yaptı ve kendi hâkimiyetini tanımak şartı ile Rey hâriç, batı ülkelerinin hâkimiyetini ona bıraktı (Bkz. <a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Irak Selçuklu Devleti">Irak Selçukluları</a>). Sultan Sencer, batı işlerinden çok doğu ile uğraştı. Gaznelilerle savaştı. Karahanlıları kendisine bağladı. Zamanı, Selçukluların son parlak devri idi. Bu arada Selçuklu Devleti'ni iki büyük tehlike tehdid ediyordu. Bunlardan birisi batıdan Anadolu ve Suriye'ye saldırmakta olan haçlılar, diğeri doğudan gelen ve devletin doğu sınırlarını zorlayan Karahitaylar idi. Sultan yalnız bu ikinci tehlike ile uğraştı. Doğu Karahanlılar Devleti'ni yıkarak Seyhun boylarını zorlayan <a href="/wiki/Karahitaylar" class="mw-redirect" title="Karahitaylar">Karahitaylarla</a> çarpışan <a href="/wiki/Ahmed_Sencer" title="Ahmed Sencer">Sencer</a>, onlarla 10 Eylül 1141 senesinde yaptığı Katvan meydan muharebesini kaybetti. Bu muharebeden sonra Seyhun nehrine kadar olan topraklar Karahitayların eline geçti. Katvan meydan muharebesiyle Büyük Selçuklu Devleti tarihinde yeni bir devir başladı ve Selçuklu ülkesi müslüman olmayan Türk ve Moğol birliklerinin istilâsına uğradı. </p><p>Sultan Sencer'in bu mağlûbiyetinden istifade etmek isteyen Gûr hükümdarı Alâeddîn Hüseyin, yıllık vergiyi vermemek, sultanlık peşinde koşmak gibi davranışlarla Sencer'e olan tâbiliğinden kurtulmaya çalışıyordu. Zaten sınırlarını fazla genişletmesi, bölgenin kuvvet dengesini bozmakta ve bu durum Sultan Sencer'i endişeye düşürmekte idi. Büyük kuvvetlere sahib olan <a href="/wiki/Gurlular" title="Gurlular">Gûrlular</a> üzerine yürüyen <a href="/wiki/Ahmed_Sencer" title="Ahmed Sencer">Sultan Sencer</a>, Haziran 1152'de yaptığı muharebede Gûr ordusunu mağlup ederek Katvan'da kaybedilen itibârı yeniden sağladı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gerileme_ve_Dağılma_Dönemi"><span id="Gerileme_ve_Da.C4.9F.C4.B1lma_D.C3.B6nemi"></span>Gerileme ve Dağılma Dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Gerileme ve Dağılma Dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Gerileme ve Dağılma Dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Melikşah'tan sonra sırasıyla başa geçen <a href="/wiki/I._Mahmud_(Sel%C3%A7uklu)" class="mw-redirect" title="I. Mahmud (Selçuklu)">I. Mahmud</a> (1092-1094), <a href="/wiki/Berkyaruk" title="Berkyaruk">Berkyaruk</a> (1094-1105), <a href="/wiki/M%C3%BCizzeddin_Melik%C5%9Fah" class="mw-redirect" title="Müizzeddin Melikşah">Müizzeddin Melikşah</a> (1105-1105) ve <a href="/wiki/Mehmed_Tapar" class="mw-redirect" title="Mehmed Tapar">Mehmed Tapar</a> (1105-1118) dönemlerinde Büyük Selçuklu Devleti gücünü ve eyaletlerdeki merkezi denetimini giderek yitirdi. 1118'de tahta çıkan <a href="/wiki/Ahmed_Sencer" title="Ahmed Sencer">Ahmed Sencer</a>'in ülke topraklarını yeniden birleştirme çabası da başarılı olduysa da devlet hiçbir zaman Melikşah dönemindeki sınırlarına ve otoritesine kavuşamadı. 1128 yılında Doğudaki <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Karahanl%C4%B1_Devleti" class="mw-redirect" title="Doğu Karahanlı Devleti">Doğu</a> ve <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Karahanl%C4%B1_Devleti" class="mw-redirect" title="Batı Karahanlı Devleti">Batı Karahanlı Devletine</a> boyun eğdiren <a href="/wiki/Karahitaylar" class="mw-redirect" title="Karahitaylar">Karahitaylar</a> Büyük Selçuklu Devleti ile komşu oldular ve Selçuklulara baskı yaratmaya başladılar. 1141 yılında Karahitay ve Selçuklu orduları arasındaki <a href="/wiki/Katvan_Sava%C5%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Katvan Savaşı">Katvan Savaşı</a>'nda yenilgiye uğrayan Büyük Selçuklu Devleti hızlı bir dağılma sürecine girdi. Karahitayların devletin en verimli toprakları olan <a href="/wiki/Mavera%C3%BCnnehir" class="mw-redirect" title="Maveraünnehir">Maveraünnehir</a>'i işgal etmeleri Büyük Selçuklu Devleti'nin <a href="/wiki/Ekonomi" title="Ekonomi">ekonomisini</a> ve ordusunu iyice sıkıntıya soktu. Sultan Sencer, giderek artan ekonomik buhran nedeniyle ayaklanan göçebe <a href="/wiki/O%C4%9Fuzlar" title="Oğuzlar">Oğuzlara</a> 1153'te tutsak düştü. İki yıl sonra kaçarak kurtulduysa da ülkede iktidarını yeniden sağlayamadan 1157'de öldü. Büyük Selçuklu Devleti böylece sona erdi. Bu tarihten sonra Büyük Selçukluların toprakları büyük ölçüde <a href="/wiki/Harezm%C5%9Fahlar" class="mw-redirect" title="Harezmşahlar">Harzemşahların</a> denetimi altına girdi. </p><p>Hanedan üyeleri yönettikleri bölgelerde bağımsız davranmaya başladılar. Daha önce bağımsızlıklarını ilan etmiş olan Selçuklu hanedanın kurduğu devletlerden yalnızca <a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Anadolu Selçuklu Devleti</a>, yüz yılı aşkın bir süre daha ayakta kalabildi. Ayrıca devletin gerilemesinin sebepleri arasında <a href="/wiki/Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferleri" title="Haçlı Seferleri">Haçlı Seferleri</a>, <a href="/wiki/F%C3%A2t%C4%B1m%C3%AEler" title="Fâtımîler">Fâtımîler</a> ile olan çatışmalar, <a href="/wiki/Hasan_Sabbah" title="Hasan Sabbah">Hasan Sabbah</a>'ın <a href="/wiki/B%C3%A2t%C4%B1n%C3%AElik" title="Bâtınîlik">Bâtınîlik</a> propagandaları ve <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_boylar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Oğuz boyları">Oğuz boylarının</a> ayaklanmaları sayılabilir. Bunun sonucunda ise <a href="/wiki/Abb%C3%A2s%C3%AE" class="mw-redirect" title="Abbâsî">Abbâsî</a> <a href="/wiki/Halife" class="mw-redirect" title="Halife">halifeleri</a> Selçuklu egemenliğinden kurtulmak için bir takım çalışmalar yürütmüştür. Bunlar Selçuklu Devleti'nin yıkılmasına neden olan etkenler ve nedenlerdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Devlet_Yapısı_ve_Yönetimi"><span id="Devlet_Yap.C4.B1s.C4.B1_ve_Y.C3.B6netimi"></span>Devlet Yapısı ve Yönetimi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Devlet Yapısı ve Yönetimi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Devlet Yapısı ve Yönetimi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Büyük Selçuklu Devleti'nin örgütlenme biçimi, kendisinden önceki İslam devletlerine benziyordu. <a href="/wiki/Hintler" title="Hintler">Hint</a>-<a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a> devlet anlayışını yansıtan bu örgütlenmede, eski Türk devlet geleneğinin de belirgin etkisi vardı. Eski Türk devlet geleneğinde olduğu gibi, Büyük Selçuklu Devleti'nde de ülke toprakları hanedanın ortak malı sayılıyordu. Bundan dolayı Büyük Selçuklu toprakları eyaletlere bölünmüştü. Eyaletlerin yönetimi de <a href="/wiki/Melik" title="Melik">Melik</a> olarak adlandırılan hanedanın erkek üyelerine bırakılmıştı. Tuğrul Bey'den önce boy başkanına Oğuz geleneğine göre <a href="/wiki/Yabgu" title="Yabgu">Yabgu</a> deniyordu. İslam dininin benimsenmesinden sonra, hükümdarlar İslam devletlerindeki geleneğe uyarak "<a href="/wiki/Sultan" title="Sultan">sultan</a>" unvanı ile anıldılar. <a href="/wiki/Suriye_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Suriye Selçuklu Devleti">Suriye Selçukluları</a> ile <a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Kirman Selçuklu Devleti">Kirman Selçukluları</a>'na <a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Irak Selçuklu Devleti">Irak Selçukluları</a> da katıldı. Büyük Selçuklu topraklarına göçen yeni <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_boylar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Oğuz boyları">Oğuz boyları</a> da iç düzeni büyük ölçüde sarstılar. Bu karışıklık döneminde <a href="/wiki/Harzem%C5%9Fahlar" class="mw-redirect" title="Harzemşahlar">Harzemşahlar</a>, Büyük Selçuklu toprakların büyük bölümünü ele geçirdiler. Bir süre daha direnen <a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Kirman Selçukluları">Kirman Selçukluları</a> 1175'te, <a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Irak Selçukluları">Irak Selçukluları</a> da 1194'te <a href="/wiki/O%C4%9Fuzlar" title="Oğuzlar">Oğuzlar</a> ve <a href="/wiki/Harzem%C5%9Fahlar" class="mw-redirect" title="Harzemşahlar">Harzemşahlar</a> tarafından yıkıldı. </p><p>Başkentte oturan sultan, devletin mutlak egemeniydi. Bütün atamalar ve toprak dağıtımı sultanın buyruğuyla yapılıyordu. Ayrıca sultan yüksek yargı kurullarına da başkanlık ediyordu. Hükümdarların "danışman"ı konumundaki kişiler yönetimde önemli rol oynuyorlardı. Alp Arslan döneminde bu göreve getirilen <a href="/wiki/Nizam%C3%BClm%C3%BClk" class="mw-redirect" title="Nizamülmülk">Nizamülmülk</a>, İslam geleneği uyarınca <a href="/wiki/Vezir" title="Vezir">vezir</a> unvanı aldı ve devlet yönetiminde köklü değişiklikler yaptı. <a href="/wiki/Nizam%C3%BClm%C3%BClk" class="mw-redirect" title="Nizamülmülk">Nizamülmülk</a>, devlet yönetimine ilişkin anlayışını <a href="/wiki/Siyasetname" class="mw-redirect" title="Siyasetname">Siyasetname</a> adlı kitabında da anlatmıştır. Büyük Selçuklu Devleti'nde devlet işleri "Divan-ı Âlâ" adı verilen bir kurulda görüşülür ve karara bağlanırdı. Ayrıca maliye, askerlik ve adalet işleriyle uğraşan başka divanlar da vardı. Meliklerin yönetimindeki eyaletlerde de büyük ölçüde merkezdeki örgütlenme örnek alınmıştı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Selçuklularda_Önemli_Divan_Teşkilatları"><span id="Sel.C3.A7uklularda_.C3.96nemli_Divan_Te.C5.9Fkilatlar.C4.B1"></span>Selçuklularda Önemli Divan Teşkilatları</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=14" title="Değiştirilen bölüm: Selçuklularda Önemli Divan Teşkilatları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=14" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Selçuklularda Önemli Divan Teşkilatları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg/220px-Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg" decoding="async" width="220" height="423" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg/330px-Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg/440px-Standing_Figure_with_Jeweled_Headdress_MET_DP235240.jpg 2x" data-file-width="2014" data-file-height="3869" /></a><figcaption>Metropolitan Sanat Müzesi'nde sergilenen Büyük Selçuklular'dan kalma bir figür.</figcaption></figure><p><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>1. Divan-ı Âli/ Divan-ı Saltanat:</b> Devlet işlerinin görüşüldüğü divandır. Sultandan sonra en yetkili kişi olan 'Vezir' tarafından yönetilir. </p><p><b>2. Divan-ı İstifa:</b> Maliye işlerinden sorumludur. Yöneticisi 'Müstevfi'dir. </p><p><b>3. Divan-ı Arz:</b> Ordunun ikmal ve lojistik desteğini veren divandır. Ayrıca hassa askerlerinin maaşlarını da bu divan öder. Yöneticisi 'Arız'dır. </p><p><b>4. Divan-ı İnşa:</b> İç ve dış yazışmalardan sorumludur. Yöneticisi Tuğrai'dir. </p><p><b>5. Divan-ı İşraf:</b> Devletin idari ve mali işlerini denetlerdi. Yöneticisi 'Müşrif'tir. </p><p><b>6. Niyabet-i Saltanat:</b> Hükümdar başkentte yokken devleti idare eden divandır. Başında 'Naib' bulunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Toprak_Yönetimi_ve_Ordu"><span id="Toprak_Y.C3.B6netimi_ve_Ordu"></span>Toprak Yönetimi ve Ordu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=15" title="Değiştirilen bölüm: Toprak Yönetimi ve Ordu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=15" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Toprak Yönetimi ve Ordu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg/220px-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg/330px-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg/440px-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85.jpg 2x" data-file-width="5091" data-file-height="3292" /></a><figcaption>Aliabad(Doğu Azerbaycan) Selçuklu Kervansarayı</figcaption></figure> <p>Büyük Selçuklu ülkesinde tarım yapılan topraklar <a href="/wiki/%C4%B0kta" title="İkta">ikta</a> denen bölümlere ayrılmıştı ve iktalar hizmet karşılığında belirli süre için ileri gelenlere veriliyordu. Bu usulle verilen topraklar <a href="/wiki/Has" title="Has">has</a>, <a href="/wiki/%C4%B0kta" title="İkta">ikta</a> ve <a href="/w/index.php?title=Haraci&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haraci (sayfa mevcut değil)">haraci</a> olarak üçe ayrılıyordu. Has toprakların geliri doğrudan sultan ailesine veriliyordu. İkta sahipleri ise, toprakları işleme karşılığında belli sayıda asker besliyor ve savaş zamanlarında orduya katılıyorlardı. Haraci olarak adlandırılan toprakların geliri de doğrudan devlet hazinesine aktarılıyordu. </p><p>Alp Arslan dönemine kadar beylere bağlı göçebe <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrkmenleri" title="Türkiye Türkmenleri">Türkmenlerden</a> oluşan ordu Nizamülmülk tarafından yeniden yapılandırıldı. Nizamülmülk, aylıklı askerlerden oluşan sürekli bir ordu kurdu. Bu aylıklı askerlere "gulam" deniyordu ve bunlar temel olarak başkentte iktidarı korumakla görevliydi. Savaş sırasında asıl ordu ise ikta sahiplerinin yönetimindeki atlı askerlerden oluşurdu. Ayrıca bağlı devletler de savaş zamanlarında sultanın ordusuna asker gönderiyorlardı. Melikşah döneminde orduda 50 bin kadar atlı asker olduğu bilinmektedir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Toplumsal_ve_Ekonomik_Yaşam"><span id="Toplumsal_ve_Ekonomik_Ya.C5.9Fam"></span>Toplumsal ve Ekonomik Yaşam</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=16" title="Değiştirilen bölüm: Toplumsal ve Ekonomik Yaşam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=16" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Toplumsal ve Ekonomik Yaşam"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Büyük Selçuklu Devleti'ndeki Oğuz boyları ve başka bazı topluluklar göçebeydiler. Oğuz boylarının başında bir <a href="/wiki/Bey" title="Bey">bey</a> bulunuyordu. Bu göçebe topluluklar geçimlerini hayvancılıkla sağlıyorlardı ve otlak bulmak için de mevsimlere göre yer değiştiriyorlardı. Devlet göçebe topluluklardan otlak vergisi alıyordu. Yerleşik nüfus ise çiftçilik, zanaatçılık ve ticaretle uğraşıyordu. Kentlerdeki tüccar ve esnaf, işkollarına göre loncalar biçiminde örgütlenmişti. Merkezi devlette görevli memurlar ile sürekli ordudaki askerler maaş alıyorlardı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eğitim,_Bilim_ve_Sanat"><span id="E.C4.9Fitim.2C_Bilim_ve_Sanat"></span>Eğitim, Bilim ve Sanat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=17" title="Değiştirilen bölüm: Eğitim, Bilim ve Sanat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=17" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Eğitim, Bilim ve Sanat"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Borj-toghrul.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Borj-toghrul.jpg/220px-Borj-toghrul.jpg" decoding="async" width="220" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Borj-toghrul.jpg/330px-Borj-toghrul.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Borj-toghrul.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="502" /></a><figcaption>İran'ın Rey kentinde bulunan Selçuklu devletinin kurucusu Tuğrul Bey'in anıt mezarı</figcaption></figure> <p>Büyük Selçuklular, kendilerinden önce var olan <a href="/wiki/Medrese" title="Medrese">medreselerde</a> öğretimi sürdürdüler, ama bununla yetinmediler. Vezir Nizamülmülk'ün öncülüğünde ve onun adını taşıyan yeni medreseler kurdular. Nizamiye medreselerinin ilki 1067'de <a href="/wiki/Ba%C4%9Fdat" title="Bağdat">Bağdat</a>'ta açıldı. Daha sonra <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a>, <a href="/wiki/Rey" title="Rey">Rey</a>, <a href="/wiki/Merv" title="Merv">Merv</a> (selçukluların başkenti), <a href="/wiki/Belh" title="Belh">Belh</a>, <a href="/wiki/Herat" title="Herat">Herat</a>, <a href="/wiki/Basra" title="Basra">Basra</a>, <a href="/wiki/Musul" title="Musul">Musul</a> gibi kentlerde yeni <a href="/wiki/Nizamiye_Medreseleri" class="mw-redirect" title="Nizamiye Medreseleri">Nizamiye medreseleri</a> kuruldu. Medrese sisteminde programlı ve belli bir yönteme dayanan eğitim ilk kez bu medreselerde verildi. Medreselerde din konularının yanı sıra matematik, felsefe, dil ve edebiyat gibi dersler de okutuluyordu ve medreselerde zengin kitaplıklar vardı. Medreselerin dışında da ülkenin çeşitli yerlerinde kurulmuş kitaplıklar bulunuyordu. Melikşah döneminde önce İsfahan'da, sonra Bağdat'ta birer gözlemevi kuruldu. Büyük Selçuklular Arapçayı din ve bilim dili, Farsçayı edebiyat ve devlet dili, Türkçeyi ise saray ve orduda günlük konuşma dili olarak kullanıyorlardı. </p><p>Büyük Selçuklular, var olan kentleri bayındır hale getirirken yeni kentler de kurdular. Ülkenin pek çok yerinde yeni kurumlar ve yapılar inşa ettiler. Bunlar <a href="/wiki/Cami" title="Cami">cami</a>, <a href="/wiki/Medrese" title="Medrese">medrese</a>, <a href="/wiki/Kervansaray" title="Kervansaray">kervansaray</a>, hastane, <a href="/wiki/K%C3%B6pr%C3%BC" title="Köprü">köprü</a>, çeşme, <a href="/wiki/%C4%B0maret" title="İmaret">imaret</a>, <a href="/wiki/Han_(konaklama)" title="Han (konaklama)">han</a>, hamam, <a href="/wiki/T%C3%BCrbe" title="Türbe">türbe</a> ve <a href="/wiki/K%C3%BCmbet" title="Kümbet">kümbet</a> gibi yapılardı. </p><p>Büyük Selçuklular, ince ve uzun minarelerle cami mimarisine yeni bir anlayış getirdiler. İsfahan'daki <a href="/wiki/%C4%B0sfahan_Ulu_Camii" title="İsfahan Ulu Camii">Mescid-i Cuma</a> bu anlayışla yapılmış en eski örnektir. Büyük Selçuklu anıtmezarları olan kümbetler de yaygın mimari yapılardır. Kümbetler içten kubbe, dıştan ise piramit ya da konik bir çatıyla örtülüyordu. Dört köşeli, çok köşeli ya da yuvarlak formdaki Büyük Selçuklu kümbetleri genellikle iki katlı olarak yapılıyordu. Bu kümbetlerin alt kat mezar, üst kat ise mescit olarak kullanılıyordu. </p><p>Büyük Selçuklu sanatında <a href="/wiki/Hat_sanat%C4%B1" class="mw-redirect" title="Hat sanatı">hat</a> (yazı), <a href="/wiki/Minyat%C3%BCr" title="Minyatür">minyatür</a>, <a href="/wiki/Ah%C5%9Fap" title="Ahşap">ahşap</a> ve <a href="/wiki/Ta%C5%9F_oymac%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Taş oymacılığı">taş oymacılığı</a>, <a href="/wiki/%C3%87ini" title="Çini">çinicilik</a>, <a href="/wiki/Madencilik" title="Madencilik">maden işleme</a>, <a href="/w/index.php?title=Cilt%C3%A7ilik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciltçilik (sayfa mevcut değil)">cilt</a> ve çeşitli <a href="/wiki/Tezhip" title="Tezhip">süsleme sanatları</a> da gelişmişti. Zamanla yayıldığı bölgelerdeki Farsi kültürü benimsediği yönünde görüşler de vardır.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-jproux-1_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-jproux-1-43"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız"><span id="Ayr.C4.B1ca_bak.C4.B1n.C4.B1z"></span>Ayrıca bakınız</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=18" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=18" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/O%C4%9Fuz_Yabgulu%C4%9Fu" title="Oğuz Yabguluğu">Oğuz Yabguluğu</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_Sultanlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Büyük Selçuklu Sultanları">Büyük Selçuklu sultanları listesi</a></li> <li><a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Anadolu Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Suriye Selçuklu Devleti">Suriye Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Irak Selçuklu Devleti">Irak Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Kirman Selçuklu Devleti">Kirman Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Horasan_Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Horasan Selçuklu Devleti">Horasan Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Atabeylikler" class="mw-redirect" title="Atabeylikler">Atabeylikler</a> <ul><li><a href="/wiki/Zengiler" class="mw-redirect" title="Zengiler">Zengiler</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6riler" title="Böriler">Böriler</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ldenizliler" title="İldenizliler">İldenizliler</a></li> <li><a href="/wiki/Salgurlular" title="Salgurlular">Salgurlular</a></li> <li><a href="/wiki/Beyteginliler" class="mw-redirect" title="Beyteginliler">Beyteginliler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCrcistan_K%C4%B1p%C3%A7aklar%C4%B1" title="Gürcistan Kıpçakları">Gürcistan Kıpçakları</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notlar">Notlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=19" title="Değiştirilen bölüm: Notlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=19" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Notlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-lower-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-17"><strong><a href="#cite_ref-17">^</a></strong> <span class="reference-text">"Büyük" ifadesi, devleti tarih yazımında <a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Anadolu Selçuklu Devleti'nden</a> ayırt etmek için tarihçiler tarafından tercih edilir.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=20" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=20" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32805677"><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><strong><a href="#cite_ref-1">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Barraclough, Geoffrey (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_IYYAQAAMAAJ&pg=PA135"><i>The Times Atlas of World History</i></a> (İngilizce). Times Books. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-7230-0906-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-7230-0906-1">978-0-7230-0906-1</a>. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230326164808/https://books.google.com/books?id=_IYYAQAAMAAJ&pg=PA135">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">12 Nisan</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Times+Atlas+of+World+History&rft.pub=Times+Books&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-7230-0906-1&rft.aulast=Barraclough&rft.aufirst=Geoffrey&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_IYYAQAAMAAJ%26pg%3DPA135&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><strong><a href="#cite_ref-2">^</a></strong> <span class="reference-text">Malazgirt Muharebesi, Carole Hillenbrand, s. 180</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-3"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Savory, R. M. and Roger Savory, <i>Introduction to Islamic civilisation</i>, (Cambridge University Press, 1976 ), 82.</span> </li> <li id="cite_note-4"><strong><a href="#cite_ref-4">^</a></strong> <span class="reference-text">Black, Edwin, <i>Banking on Baghdad: inside Iraq's 7,000-year history of war, profit and conflict</i>, (John Wiley and sons, 2004), 38.</span> </li> <li id="cite_note-Bosworth-5"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Bosworth_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bosworth_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bosworth_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">C.E. Bosworth, "Turkish Expansion towards the west" in <i>UNESCO History of Humanity</i>, Volume IV, titled "From the Seventh to the Sixteenth Century", UNESCO Publishing / Routledge, p. 391: "While the Arabic language retained its primacy in such spheres as law, theology and science, the culture of the Seljuk court and secular literature within the sultanate became largely Persianized; this is seen in the early adoption of Persian epic names by the Seljuk rulers (Qubād, Kay Khusraw and so on) and in the use of Persian as a literary language (Turkish must have been essentially a vehicle for everyday speech at this time)."</span> </li> <li id="cite_note-6"><strong><a href="#cite_ref-6">^</a></strong> <span class="reference-text">** "Aḥmad of Niǧde's <i>al-Walad al-Shafīq</i> and the Seljuk Past", A. C. S. Peacock, <i>Anatolian Studies</i>, Vol. 54, (2004), 97; "With the growth of Seljuk power in Rum, a more highly developed Muslim cultural life, based on the <b>Persianate culture of the Seljuk court</b>, was able to take root in Anatolia." <ul><li><ul><li>Meisami, Julie Scott, <i>Persian Historiography to the End of the Twelfth Century</i>, (Edinburgh University Press, 1999), 143; "Nizam al-Mulk also attempted to organise the Saljuq administration according to the <b>Persianate</b> Ghaznavid model k..."</li> <li><i>Encyclopaedia Iranica</i>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">Šahrbānu</a> 17 Mayıs 2015 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150517060431/http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">arşivlendi</a>.", Online Edition: "here one might bear in mind that <b>non-Persian dynasties</b> such as the Ghaznavids, Saljuqs and Ilkhanids were rapidly to adopt the Persian language and have their origins traced back to the ancient kings of Persia rather than to Turkish heroes or Muslim saints ..."</li> <li><cite class="kaynak kitap">Meri, Josef W. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=H-k9oc9xsuAC&pg=PA399"><i>Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia</i></a> (İngilizce). Psychology Press. s. 399. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-415-96690-0" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-415-96690-0">978-0-415-96690-0</a>. <q>(<a href="/wiki/%C4%B0sfahan_(eyalet)" title="İsfahan (eyalet)">Isfahan</a>) has served as the political and cultural center of the <b>Persianate world</b>: during the reign of the Seljuks (1038-1194) and that of the Safavids (1501-1722)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Medieval+Islamic+Civilization%3A+An+Encyclopedia&rft.pages=399&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-415-96690-0&rft.aulast=Meri&rft.aufirst=Josef+W.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DH-k9oc9xsuAC%26pg%3DPA399&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span>.</li> <li><cite class="kaynak kitap">Mandelbaum, Michael (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hl-A3yTT8PYC&pg=PA79"><i>Central Asia and the World: Kazakhstan, Uzbekistan, Tajikistan, Kyrgyzstan, and Turkmenistan</i></a> (İngilizce). Council on Foreign Relations. s. 79. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-87609-167-8" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-87609-167-8">978-0-87609-167-8</a>. <q>Persianate zone (...) The rise of <b>Persianized Turks</b> to administrative control (...) The <b>Turko-Persian tradition</b> developed during the Seljuk period (1040-1118) (...) In the Persianate zone, Turkophones ruled and Iranians administered</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Central+Asia+and+the+World%3A+Kazakhstan%2C+Uzbekistan%2C+Tajikistan%2C+Kyrgyzstan%2C+and+Turkmenistan&rft.pages=79&rft.pub=Council+on+Foreign+Relations&rft.date=1994&rft.isbn=978-0-87609-167-8&rft.aulast=Mandelbaum&rft.aufirst=Michael&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dhl-A3yTT8PYC%26pg%3DPA79&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li>Jonathan Dewald, <i>Europe 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World</i>, Charles Scribner's Sons, 2004, p. 24: "<b>Turcoman</b> armies coming from the East had driven the Byzantines out of much of Asia Minor and established the <b>Persianized sultanate of the Seljuks</b>."</li> <li>Grousset, Rene, <i>The Empire of the Steppes</i>, (Rutgers University Press, 1991), 161, 164; "renewed the Seljuk attempt to found a great <b>Turko-Persian empire</b> in eastern Iran.."," "It is to be noted that the Seljuks, those <b>Turkomans</b> who became sultans of Persia, did not Turkify Persia-no doubt because they did not wish to do so. On the contrary, it was they who voluntarily became Persians and who, in the manner of the great old Sassanid kings, strove to protect the Iranian populations from the plundering of Ghuzz bands and save Iranian culture from the Turkoman menace."</li> <li><cite class="kaynak kitap">Shaw, Wendy (12 Haziran 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=v65XlSj4ud8C&pg=PA5"><i>Possessors and Possessed: Museums, Archaeology, and the Visualization of History in the Late Ottoman Empire</i></a> (İngilizce). University of California Press. s. 5. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-520-92856-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-520-92856-5">978-0-520-92856-5</a>. <q>In the tenth century, these and other nomadic tribes, often collectively referred to as <b>Turkomans</b>, migrated out of Central Asia and into Iran. <b>Turkish</b> tribes initially served as mercenary soldiers for local rulers but soon set up their own kingdoms in Iran, some of which grew into Empires - most notably the <b>Great Seljuk Empire</b>. In the meantime, many Turkic rulers and tribespeople eventually converted to Islam.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Possessors+and+Possessed%3A+Museums%2C+Archaeology%2C+and+the+Visualization+of+History+in+the+Late+Ottoman+Empire&rft.pages=5&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=2003-06-12&rft.isbn=978-0-520-92856-5&rft.aulast=Shaw&rft.aufirst=Wendy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dv65XlSj4ud8C%26pg%3DPA5&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li></ul></li></ul> </span></li> <li id="cite_note-7"><strong><a href="#cite_ref-7">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Rāvandī, Muḥammad (1385). <i>Rāḥat al-ṣudūr va āyat al-surūr dar tārīkh-i āl-i saljūq</i>. Tihrān: Intishārāt-i Asāṭīr. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9643313662" title="Özel:KitapKaynakları/9643313662">9643313662</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C4%81%E1%B8%A5at+al-%E1%B9%A3ud%C5%ABr+va+%C4%81yat+al-sur%C5%ABr+dar+t%C4%81r%C4%ABkh-i+%C4%81l-i+salj%C5%ABq&rft.place=Tihr%C4%81n&rft.pub=Intish%C4%81r%C4%81t-i+As%C4%81%E1%B9%AD%C4%ABr&rft.date=1385&rft.isbn=9643313662&rft.aulast=R%C4%81vand%C4%AB&rft.aufirst=Mu%E1%B8%A5ammad&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><strong><a href="#cite_ref-8">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120112165641/http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/view/12/22">"Türk Halk ve Klasik Müziklerinin Oluşum ve İlişkilerine Tarihten Bakmak"</a>. <i>İnsan Bilimleri Dergisi</i>. 14 Nisan 2006. 12 Ocak 2012 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/view/12/22">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">22 Mart</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%C4%B0nsan+Bilimleri+Dergisi&rft.atitle=T%C3%BCrk+Halk+ve+Klasik+M%C3%BCziklerinin+Olu%C5%9Fum+ve+%C4%B0li%C5%9Fkilerine+Tarihten+Bakmak&rft.date=2006-04-14&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.insanbilimleri.com%2Fojs%2Findex.php%2Fuib%2Farticle%2Fview%2F12%2F22&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><strong><a href="#cite_ref-9">^</a></strong> <span class="reference-text"><i>Concise encyclopedia of languages of the world</i>, Ed. Keith Brown, Sarah Ogilvie, (Elsevier Ltd., 2009), 1110; "Oghuz Turkic is first represented by Old Anatolian Turkish which was a subordinate written medium until the end of the Seljuk rule."</span> </li> <li id="cite_note-10"><strong><a href="#cite_ref-10">^</a></strong> <span class="reference-text">* <cite class="kaynak dergi">Jackson, P. (2002). "Review: The History of the Seljuq Turkmens: The History of the Seljuq Turkmens". <i>Journal of Islamic Studies</i>. <b>13</b> (1). <a href="/w/index.php?title=Oxford_Centre_for_Islamic_Studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oxford Centre for Islamic Studies (sayfa mevcut değil)">Oxford Centre for Islamic Studies</a>. ss. 75-76. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/jis/13.1.75">10.1093/jis/13.1.75</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0955-2340">0955-2340</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Review%3A+The+History+of+the+Seljuq+Turkmens%3A+The+History+of+the+Seljuq+Turkmens&rft.pages=75-76&rft.pub=Oxford+Centre+for+Islamic+Studies&rft.date=2002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fjis%2F13.1.75&rft.issn=0955-2340&rft.aulast=Jackson&rft.aufirst=P.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span> <ul><li>Bosworth, C. E. (2001). Notes on Some Turkish Names in Abu 'l-Fadl Bayhaqi's Tarikh-i Mas'udi. Oriens, Vol. 36, 2001 (2001), pp. 299–313.</li> <li>Dani, A. H., Masson, V. M. (Eds), Asimova, M. S. (Eds), Litvinsky, B. A. (Eds), Boaworth, C. E. (Eds). (1999). History of Civilizations of Central Asia. <a href="/w/index.php?title=Motilal_Banarsidass_Publishers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Motilal Banarsidass Publishers (sayfa mevcut değil)">Motilal Banarsidass Publishers</a> (Pvt. Ltd).</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ian_Hancock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ian Hancock (sayfa mevcut değil)">Hancock, I.</a> (2006). ON ROMANI ORIGINS AND IDENTITY. The Romani Archives and Documentation Center. <a href="/w/index.php?title=The_University_of_Texas_at_Austin&action=edit&redlink=1" class="new" title="The University of Texas at Austin (sayfa mevcut değil)">The University of Texas at Austin</a>.</li> <li>Asimov, M. S., Bosworth, C. E. (eds.). (1998). History of Civilizations of Central Asia, Vol. IV: The Age of Achievement: AD 750 to the End of the Fifteenth Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting. Multiple History Series. Paris: UNESCO Publishing.</li> <li>Dani, A. H., Masson, V. M. (Eds), Asimova, M. S. (Eds), Litvinsky, B. A. (Eds), Boaworth, C. E. (Eds). (1999). History of Civilizations of Central Asia. Motilal Banarsidass Publishers (Pvt. Ltd).</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-11"><strong><a href="#cite_ref-11">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210501052727/https://belleten.gov.tr/tam-metin/2536/tur">"Türkiye Selçukluları Devrinde Türkçe'nin Resmî Dil Olmasını Kim Kabul Etti?"</a>. BELLETEN. 25 Eylül 2022. 1 Mayıs 2021 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://belleten.gov.tr/tam-metin/2536/tur">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrkiye+Sel%C3%A7uklular%C4%B1+Devrinde+T%C3%BCrk%C3%A7e%27nin+Resm%C3%AE+Dil+Olmas%C4%B1n%C4%B1+Kim+Kabul+Etti%3F&rft.pub=BELLETEN&rft.date=2022-09-25&rft_id=https%3A%2F%2Fbelleten.gov.tr%2Ftam-metin%2F2536%2Ftur&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><strong><a href="#cite_ref-12">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.tr/books?id=ynxHswEACAAJ&dq=Sel%C3%A7uklular+Tarihi+ve+T%C3%BCrk-%C4%B0slaM+Medeniyeti&hl=tr&sa=X&redir_esc=y"><i>Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti</i></a>. 1965. s. 321<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular+Tarihi+ve+T%C3%BCrk+%C4%B0slam+Medeniyeti&rft.pages=321&rft.date=1965&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.tr%2Fbooks%3Fid%3DynxHswEACAAJ%26dq%3DSel%25C3%25A7uklular%2BTarihi%2Bve%2BT%25C3%25BCrk-%25C4%25B0slaM%2BMedeniyeti%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26redir_esc%3Dy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><strong><a href="#cite_ref-13">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.tr/books?id=qH1OAQAACAAJ&dq=Sel%C3%A7uklular+ve+Konya&hl=tr&sa=X&redir_esc=y"><i>Selçuklular ve Konya</i></a>. s. 113<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular+ve+Konya&rft.pages=113&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.tr%2Fbooks%3Fid%3DqH1OAQAACAAJ%26dq%3DSel%25C3%25A7uklular%2Bve%2BKonya%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26redir_esc%3Dy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><strong><a href="#cite_ref-14">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (Aralık 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190520161830/http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381">"East-West Orientation of Historical Empires"</a>. <i>Journal of world-systems research</i>. <b>12</b> (2). s. 223. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1076-156X">1076-156X</a>. 20 Mayıs 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=East-West+Orientation+of+Historical+Empires&rft.pages=223&rft.date=2006-12&rft.issn=1076-156X&rft.aulast=Turchin&rft.aufirst=Peter&rft.au=Adams%2C+Jonathan+M.&rft.au=Hall%2C+Thomas+D&rft_id=http%3A%2F%2Fjwsr.pitt.edu%2Fojs%2Findex.php%2Fjwsr%2Farticle%2Fview%2F369%2F381&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><strong><a href="#cite_ref-15">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi"><a href="/w/index.php?title=Rein_Taagepera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rein Taagepera (sayfa mevcut değil)">Rein Taagepera</a> (Eylül 1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jstor.org/stable/2600793">"Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=International_Studies_Quarterly&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Studies Quarterly (sayfa mevcut değil)">International Studies Quarterly</a></i>. <b>41</b> (3). s. 496. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/0020-8833.00053">10.1111/0020-8833.00053</a>. 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191027104133/https://www.jstor.org/stable/2600793">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Expansion+and+Contraction+Patterns+of+Large+Polities%3A+Context+for+Russia&rft.pages=496&rft.date=1997-09&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2F0020-8833.00053&rft.au=Rein+Taagepera&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2600793&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><strong><a href="#cite_ref-16">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Peacock, A. C. S.; Yildiz, Sara Nur; Yildiz, Dr Sara Nur (6 Kasım 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.tr/books?id=dp-LDwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=The+Seljuks+of+Anatolia:+Court+and+Society+in+the+Medieval+Middle+East.&hl=tr&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=The%20Seljuks%20of%20Anatolia:%20Court%20and%20Society%20in%20the%20Medieval%20Middle%20East.&f=false"><i>The Seljuks of Anatolia: Court and Society in the Medieval Middle East</i></a> (İngilizce). Bloomsbury Publishing. s. 6. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-85773-346-7" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-85773-346-7">978-0-85773-346-7</a>. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230414110707/https://books.google.com.tr/books?id=dp-LDwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=The+Seljuks+of+Anatolia:+Court+and+Society+in+the+Medieval+Middle+East.&hl=tr&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=The%20Seljuks%20of%20Anatolia:%20Court%20and%20Society%20in%20the%20Medieval%20Middle%20East.&f=false">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">14 Nisan</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Seljuks+of+Anatolia%3A+Court+and+Society+in+the+Medieval+Middle+East&rft.pages=6&rft.pub=Bloomsbury+Publishing&rft.date=2012-11-06&rft.isbn=978-0-85773-346-7&rft.aulast=Peacock&rft.aufirst=A.+C.+S.&rft.au=Yildiz%2C+Sara+Nur&rft.au=Yildiz%2C+Dr+Sara+Nur&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.tr%2Fbooks%3Fid%3Ddp-LDwAAQBAJ%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3DThe%2BSeljuks%2Bof%2BAnatolia%3A%2BCourt%2Band%2BSociety%2Bin%2Bthe%2BMedieval%2BMiddle%2BEast.%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26redir_esc%3Dy%23v%3Donepage%26q%3DThe%2520Seljuks%2520of%2520Anatolia%3A%2520Court%2520and%2520Society%2520in%2520the%2520Medieval%2520Middle%2520East.%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><strong><a href="#cite_ref-18">^</a></strong> <span class="reference-text">* <i><a href="/wiki/Encyclopaedia_Iranica" class="mw-redirect" title="Encyclopaedia Iranica">Encyclopaedia Iranica</a></i>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">Šahrbānu</a> 17 Mayıs 2015 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150517060431/http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">arşivlendi</a>.", Online Edition: "... here one might bear in mind that non-Persian dynasties such as the Ghaznavids, Saljuqs and Ilkhanids were rapidly to adopt the Persian language and have their origins traced back to the ancient kings of Persia rather than to Turkmen heroes or Muslim saints ..." <ul><li>Josef W. Meri, "Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia", Routledge, 2005, p. 399</li> <li>Michael Mandelbaum, "Central Asia and the World", Council on Foreign Relations (May 1994), p. 79</li> <li>Jonathan Dewald, "Europe 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World", Charles Scribner's Sons, 2004, p. 24: "Turcoman armies coming from the East had driven the Byzantines out of much of Asia Minor and established the Persianized sultanate of the Seljuks."</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-19"><strong><a href="#cite_ref-19">^</a></strong> <span class="reference-text">* C.E. Bosworth, "Turkmen Expansion towards the west" in <i>UNESCO History of Humanity</i>, Volume IV, titled "From the Seventh to the Sixteenth Century", UNESCO Publishing / Routledge, p. 391: "While the Arabic language retained its primacy in such spheres as law, theology and science, the culture of the Seljuk court and secular literature within the sultanate became largely Persianized; this is seen in the early adoption of Persian epic names by the Seljuk rulers (Qubād, Kay Khusraw and so on) and in the use of Persian as a literary language (Turkmen must have been essentially a vehicle for everyday speech at this time). The process of Persianization accelerated in the thirteenth century with the presence in Konya of two of the most distinguished refugees fleeing before the Mongols, Bahā' al-Dīn Walad and his son Mawlānā Jalāl al-Dīn Rūmī, whose <i>Mathnawī</i>, composed in Konya, constitutes one of the crowning glories of classical Persian literature." <ul><li>Mehmed Fuad Köprülü, "Early Mystics in Turkish Literature", Translated by Gary Leiser and Robert Dankoff, Routledge, 2006, pg 149: "If we wish to sketch, in broad outline, the civilization created by the Seljuks of Anatolia, we must recognize that the local—i.e., non-Muslim, element was fairly insignificant compared to the Turkish and Arab-Persian elements, and that the Persian element was paramount. The Seljuk rulers, to be sure, who were in contact with not only Muslim Persian civilization, but also with the Arab civilizations in al-jazlra and Syria—indeed, with all Muslim peoples as far as India—also had connections with {various} Byzantine courts. Some of these rulers, like the great 'Ala' al-Dln Kai-Qubad I himself, who married Byzantine princesses and thus strengthened relations with their neighbors to the west, lived for many years in Byzantium and became very familiar with the customs and ceremonial at the Byzantine court. Still, this close contact with the ancient Greco-Roman and Christian traditions only resulted in their adoption of a policy of tolerance toward art, aesthetic life, painting, music, independent thought—in short, toward those things that were frowned upon by the narrow and piously ascetic views {of their subjects}. The contact of the common people with the Greeks and Armenians had basically the same result. {Before coming to Anatolia,} the Turkmens had been in contact with many nations and had long shown their ability to synthesize the artistic elements that thev had adopted from these nations. When they settled in Anatolia, they encountered peoples with whom they had not yet been in contact and immediately established relations with them as well. Ala al-Din Kai-Qubad I established ties with the Genoese and, especially, the Venetians at the ports of Sinop and Antalya, which belonged to him, and granted them commercial and legal concessions. Meanwhile, the Mongol invasion, which caused a great number of scholars and artisans to flee from Turkmenistan, Iran, and Khwarazm and settle within the Empire of the Seljuks of Anatolia, resulted in a reinforcing of Persian influence on the Anatolian Turks. Indeed, despite all claims to the contrary, there is no question that Persian influence was paramount among the Seljuks of Anatolia. This is clearly revealed by the fact that the sultans who ascended the throne after Ghiyath al-Din Kai-Khusraw I assumed titles taken from ancient Persian mythology, like Kai-Khusraw, Kai-Ka us, and Kai-Qubad; and that. Ala' al-Din Kai-Qubad I had some passages from the Shahname inscribed on the walls of Konya and Sivas. When we take into consideration domestic life in the Konya courts and the sincerity of the favor and attachment of the rulers to Persian poets and Persian literature, then this fact {i.e., the importance of Persian influence} is undeniable. With- regard to the private lives of the rulers, their amusements, and palace ceremonial, the most definite influence was also that of Iran, mixed with the early Turkish traditions, and not that of Byzantium."</li> <li>Stephen P. Blake, <i><a href="/w/index.php?title=Shahjahanabad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shahjahanabad (sayfa mevcut değil)">Shahjahanabad</a>: The Sovereign City in Mughal India, 1639–1739</i>. Cambridge University Press, 1991. pg 123: "For the Seljuks and Il-Khanids in Iran it was the rulers rather than the conquered who were "Persianized and Islamicized"</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-20"><strong><a href="#cite_ref-20">^</a></strong> <span class="reference-text">* <i><a href="/wiki/Encyclopaedia_Iranica" class="mw-redirect" title="Encyclopaedia Iranica">Encyclopaedia Iranica</a></i>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">Šahrbānu</a> 17 Mayıs 2015 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150517060431/http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">arşivlendi</a>.", Online Edition: "... here one might bear in mind that non-Persian dynasties such as the Ghaznavids, Saljuqs and Ilkhanids were rapidly to adopt the Persian language and have their origins traced back to the ancient kings of Persia rather than to Turkmen heroes or Muslim saints ..." <ul><li>O.Özgündenli, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp7/ot_pers_mss_ott_20050106.html">Persian Manuscripts in Ottoman and Modern Turkish Libraries</a> 22 Ocak 2012 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120122005207/http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp7/ot_pers_mss_ott_20050106.html">arşivlendi</a>.", <i><a href="/wiki/Encyclopaedia_Iranica" class="mw-redirect" title="Encyclopaedia Iranica">Encyclopaedia Iranica</a></i>, Online Edition</li> <li><i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-9066688">Seljuq</a> 19 Aralık 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071219231803/http://www.britannica.com/eb/article-9066688">arşivlendi</a>.", Online Edition: "... Because the Turkish Seljuqs had no Islamic tradition or strong literary heritage of their own, they adopted the cultural language of their Persian instructors in Islam. Literary Persian thus spread to the whole of Iran, and the Arabic language disappeared in that country except in works of religious scholarship ..."</li> <li>M. Ravandi, "The Seljuq court at Konya and the Persianisation of Anatolian Cities", in <i>Mesogeios (Mediterranean Studies)</i>, vol. 25-6 (2005), pp. 157–69</li> <li>F. Daftary, "Sectarian and National Movements in Iran, Khorasan, and Trasoxania during Umayyad and Early Abbasid Times", in <i>History of Civilizations of Central Asia</i>, Vol 4, pt. 1; edited by M.S. Asimov and <a href="/wiki/Clifford_Edmund_Bosworth" title="Clifford Edmund Bosworth">C.E. Bosworth</a>; <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a> Publishing, <a href="/w/index.php?title=Institute_of_Ismaili_Studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Institute of Ismaili Studies (sayfa mevcut değil)">Institute of Ismaili Studies</a>: "... Not only did the inhabitants of Khurasan not succumb to the language of the nomadic invaders, but they imposed their own tongue on them. The region could even assimilate the Turkic Ghaznavids and Seljuks (eleventh and twelfth centuries), the Timurids (fourteenth–fifteenth centuries), and the Qajars (nineteenth–twentieth centuries) ..."</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-21"><strong><a href="#cite_ref-21">^</a></strong> <span class="reference-text">"The <a href="/w/index.php?title=Turko-Persian_tradition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turko-Persian tradition (sayfa mevcut değil)">Turko-Persian tradition</a> features Persian culture patronized by Turkic rulers." See Daniel Pipes: "The Event of Our Era: Former Soviet Muslim Republics Change the Middle East" in Michael Mandelbaum, "Central Asia and the World: Kazakhstan, Uzbekistan, Tajikistan, Kyrgyzstan, Turkemenistan and the World", Council on Foreign Relations, p. 79. Exact statement: "In Short, the Turko-Persian tradition featured Persian culture patronized by Turcophone rulers."</span> </li> <li id="cite_note-22"><strong><a href="#cite_ref-22">^</a></strong> <span class="reference-text">Grousset, Rene, <i>The Empire of the Steppes</i>, (Rutgers University Press, 1991), 574.</span> </li> <li id="cite_note-23"><strong><a href="#cite_ref-23">^</a></strong> <span class="reference-text">Bingham, Woodbridge, Hilary Conroy and Frank William Iklé, <i>History of Asia</i>, Vol.1, (Allyn and Bacon, 1964), 98.</span> </li> <li id="cite_note-24"><strong><a href="#cite_ref-24">^</a></strong> <span class="reference-text">*<i>An Introduction to the History of the Turkic Peoples</i> (Peter B. Golden. Otto Harrasowitz, 1992). pg 386: "Turkic penetration probably began in the Hunnic era and its aftermath. Steady pressure from Turkic nomads was typical of the Khazar era, although there are no unambiguous references to permanent settlements. These most certainly occurred with the arrival of the Oguz in the 11th century. The Turkicization of much of Azarbayjan, according to Soviet scholars, was completed largely during the Ilxanid period if not by late Seljuk times. Sumer, placing a slightly different emphasis on the data (more correct in my view), posts three periods which Turkicization took place: Seljuk, Mongol and Post-Mongol (Qara Qoyunlu, Aq Qoyunlu and Safavid). In the first two, Oguz Turkic tribes advanced or were driven to the western frontiers (Anatolia) and Northern Azarbaijan (Arran, the Mugan steppe). In the last period, the Turkic elements in Iran (derived from Oguz, with lesser admixture of Uygur, Qipchaq, Qaluq and other Turks brought to Iran during the Chinggisid era, as well as Turkicized Mongols) were joined now by Anatolian Turks migrating back to Iran. This marked the final stage of Turkicization. Although there is some evidence for the presence of Qipchaqs among the Turkic tribes coming to this region, there is little doubt that the critical mass which brought about this linguistic shift was provided by the same Oguz-Turkmen tribes that had come to Anatolia. The Azeris of today are an overwhelmingly sedentary, detribalized people. Anthropologically, they are little distinguished from the Iranian neighbors." <ul><li>John Perry:</li></ul> "We should distinguish two complementary ways in which the advent of the Turks affected the language map of Iran. First, since the Turkish-speaking rulers of most Iranian polities from the Ghaznavids and Seljuks onward were already Iranized and patronized Persian literature in their domains, the expansion of Turk-ruled empires served to expand the territorial domain of written Persian into the conquered areas, notably Anatolia and Central and South Asia. Secondly, the influx of massive Turkish-speaking populations (culminating with the rank and file of the Mongol armies) and their settlement in large areas of Iran (particularly in Azerbaijan and the northwest), progressively turkicized local speakers of Persian, Kurdish and other Iranian languages" (John Perry. "The Historical Role of Turkish in Relation to Persian of Iran". <i>Iran & the Caucasus</i>, Vol. 5, (2001), pp. 193–200.) <ul><li>According to C.E. Bosworth:</li></ul> "The eastern Caucasus came under Saljuq control in the middle years of the 5th/11th century, and in ca. 468/1075-56 Sultan Alp Arslān sent his slave commander ʿEmād-al-dīn Savtigin as governor of Azerbaijan and Arrān, displacing the last Shaddadids. From this period begins the increasing Turkicization of Arrān, under the Saljuqs and then under the line of Eldigüzid or Ildeñizid Atabegs, who had to defend eastern Transcaucasia against the attacks of the resurgent Georgian kings. The influx of Oghuz and other Türkmens was accentuated by the Mongol invasions. Bardaʿa had never revived fully after the Rūs sacking, and is little mentioned in the sources." (C.E. Bsowrth, Arran in <i>Encyclopedia Iranica</i>) <ul><li>According to Fridrik Thordarson:</li></ul> "Iranian influence on Caucasian languages. There is general agreement that Iranian languages predominated in Azerbaijan from the 1st millennium b.c. until the advent of the Turks in a.d. the 11th century (see Menges, pp. 41–42; Camb. Hist. Iran IV, pp. 226–28, and VI, pp. 950–52). The process of Turkicization was essentially complete by the beginning of the 16th century, and today Iranian languages are spoken in only a few scattered settlements in the area."</span> </li> <li id="cite_note-25"><strong><a href="#cite_ref-25">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Savaş Yücel Sipahioğlu (30 Nisan 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130506012510/http://www.serenti.org/anadolu-nasil-turklesti/">"Anadolu Nasıl Türkleşti"</a>. 6 Mayıs 2013 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.serenti.org/anadolu-nasil-turklesti/">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Anadolu+Nas%C4%B1l+T%C3%BCrkle%C5%9Fti&rft.date=2013-04-30&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.serenti.org%2Fanadolu-nasil-turklesti%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><strong><a href="#cite_ref-26">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/688971"><i>Anadolu'nun Fethi ve Türkleşmesi</i></a>. <a href="/wiki/Mustafa_Kafal%C4%B1" title="Mustafa Kafalı">Mustafa Kafalı</a>. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220924221938/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/688971">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Anadolu%27nun+Fethi+ve+T%C3%BCrkle%C5%9Fmesi&rft.pub=Mustafa+Kafal%C4%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F688971&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><strong><a href="#cite_ref-27">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Okunma: 3, 19 Ağustos 2021 | Toplam; 816. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210819232720/http://www.turktarihim.com/anadolunun_turklesmesi.html">"Anadolu'nun Türkleşmesine Dair"</a>. <i>Türk Tarihi</i>. 19 Ağustos 2021 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turktarihim.com/anadolunun_turklesmesi.html">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 24 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=T%C3%BCrk+Tarihi&rft.atitle=Anadolu%27nun+T%C3%BCrkle%C5%9Fmesine+Dair&rft.aulast=Okunma%3A+3&rft.aufirst=19+A%C4%9Fustos+2021+%7C+Toplam&rft.au=816&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turktarihim.com%2Fanadolunun_turklesmesi.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><strong><a href="#cite_ref-28">^</a></strong> <span class="reference-text">Selçukluların, fethedilen şehirlerin Türkleştirilmesi ve İslâmlaştırılması için, yerli halkı başka yerlere tehcir ile onlardan boşalan yerlere Türk ve Müslüman unsuru iskân etme politikasını Osmanlılar da aynen devam ettirmişlerdir. Fatih’in, Trabzon’u fethedince, yerli Hıristiyanlardan bir kısmını hizmete alması, bir kısmını İstanbul’a göndermesi, geride kalanlardan çoğunu da surların dışına çıkarması ve buna mukabil Rumlardan boşalan yerlere, Samsun, Çorum, Amasya, Tokat gibi civar şehirlerden Müslüman aileler getirterek Trabzon’a yerleştirmesi bunu gösterir. (Bk., Ö. L. Barkan, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler”, İÜİFM, XV, 209-237; Ş. Tekindağ, “Trabzon”, İA, XII1).</span> </li> <li id="cite_note-29"><strong><a href="#cite_ref-29">^</a></strong> <span class="reference-text">İbn Bibi, a.g.e., s. 154; O. Turan, “Keykâvüs”, I, İA, VI, 635-636; H. F. Turgal, Anadolu Selçûkîleri (Müneccimbaşı’ya Göre), s. 35.</span> </li> <li id="cite_note-30"><strong><a href="#cite_ref-30">^</a></strong> <span class="reference-text">Osman Çetin, Selçuklu Müesseseleri ve Anadolu’da İslâmiyet’in Yayılışı, İstanbul, 1981.</span> </li> <li id="cite_note-31"><strong><a href="#cite_ref-31">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Karadaş, Yrd. Doç. Dr. Cağfer. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200325093139/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260598">"Selçukluların Din Politikası"</a>. 25 Mart 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260598">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular%C4%B1n+Din+Politikas%C4%B1&rft.aulast=Karada%C5%9F&rft.aufirst=Yrd.+Do%C3%A7.+Dr.+Ca%C4%9Ffer&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F260598&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><strong><a href="#cite_ref-32">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Prof. Dr. Osman Turan (1965). <i>Selçuklular Tarihi Ve Türk–İslam Medeniyeti</i>. Ötüken Neşriyat Yayınları. s. 54. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789754374704" title="Özel:KitapKaynakları/9789754374704">9789754374704</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular+Tarihi+Ve+T%C3%BCrk%E2%80%93%C4%B0slam+Medeniyeti&rft.pages=54&rft.pub=%C3%96t%C3%BCken+Ne%C5%9Friyat+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=1965&rft.isbn=9789754374704&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><strong><a href="#cite_ref-33">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190120194523/https://islamansiklopedisi.org.tr/selcuklular">"SELÇUKLULAR - TDV İslâm Ansiklopedisi"</a>. <i>TDV İslam Ansiklopedisi</i>. 20 Ocak 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/selcuklular">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rft.atitle=SEL%C3%87UKLULAR+-+TDV+%C4%B0sl%C3%A2m+Ansiklopedisi&rft_id=https%3A%2F%2Fislamansiklopedisi.org.tr%2Fselcuklular&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><strong><a href="#cite_ref-34">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Prof. Dr. Osman Turan (1965). <i>Selçuklular Tarihi Ve Türk–İslam Medeniyeti</i>. Ötüken Neşriyat Yayınları. s. 60-61. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789754374704" title="Özel:KitapKaynakları/9789754374704">9789754374704</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular+Tarihi+Ve+T%C3%BCrk%E2%80%93%C4%B0slam+Medeniyeti&rft.pages=60-61&rft.pub=%C3%96t%C3%BCken+Ne%C5%9Friyat+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=1965&rft.isbn=9789754374704&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><strong><a href="#cite_ref-35">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Prof. Dr. Gülay Öğün Bezer (2019). <i>Büyük Selçuklu Tarihi</i>. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. s. 6. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789750630040" title="Özel:KitapKaynakları/9789750630040">9789750630040</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+Tarihi&rft.place=Eski%C5%9Fehir&rft.pages=6&rft.pub=Anadolu+%C3%9Cniversitesi&rft.date=2019&rft.isbn=9789750630040&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><strong><a href="#cite_ref-36">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200710212339/http://www.mootol.com/Yazi2415/buyuk-selcuklu-devleti--kurucusu-selcuk-beyms-1040--1157">"Büyük Selçuklu Devleti"</a>. <i>Araştırma yazısı,Yönetmen Tekin Gün</i>. Mootol,Kültür Sanat.Mart 2020. 10 Temmuz 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mootol.com/Yazi2415/buyuk-selcuklu-devleti--kurucusu-selcuk-beyms-1040--1157">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ara%C5%9Ft%C4%B1rma+yaz%C4%B1s%C4%B1%2CY%C3%B6netmen+Tekin+G%C3%BCn&rft.atitle=B%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+Devleti&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mootol.com%2FYazi2415%2Fbuyuk-selcuklu-devleti--kurucusu-selcuk-beyms-1040--1157&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-:Atatürk_Üniversitesi-37"><strong><a href="#cite_ref-:Atatürk_Üniversitesi_37-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Solmaz, Gürsoy (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://atauni.edu.tr/yuklemeler/3f5c2dab086d0da2928c5c5e24a33686.pdf">"Selçuklular'dan Osmanlılar'dan Gence"</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. Atatürk Üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü tarih anabilim dalı. s. 24. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240405005909/https://atauni.edu.tr/yuklemeler/3f5c2dab086d0da2928c5c5e24a33686.pdf">arşivlendi</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">5 Nisan</span> 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sel%C3%A7uklular%E2%80%99dan+Osmanl%C4%B1lar%E2%80%99dan+Gence&rft.pages=24&rft.pub=Atat%C3%BCrk+%C3%9Cniversitesi+sosyal+bilimler+enstit%C3%BCs%C3%BC+tarih+anabilim+dal%C4%B1&rft.date=1997&rft.aulast=Solmaz&rft.aufirst=G%C3%BCrsoy&rft_id=https%3A%2F%2Fatauni.edu.tr%2Fyuklemeler%2F3f5c2dab086d0da2928c5c5e24a33686.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><strong><a href="#cite_ref-38">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Erdal, Zekai (Aralık 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/338164295_Seddadiler'den_Bahseden_Kitabeler">"Şeddadiler'den Bahseden Kitabeler"</a>. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">5 Nisan</span> 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C5%9Eeddadiler%E2%80%99den+Bahseden+Kitabeler&rft.pub=Bing%C3%B6l+%C3%9Cniversitesi+%C4%B0lahiyat+Fak%C3%BCltesi+Dergisi&rft.date=2019-12&rft.aulast=Erdal&rft.aufirst=Zekai&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F338164295_Seddadiler%27den_Bahseden_Kitabeler&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><strong><a href="#cite_ref-39">^</a></strong> <span class="reference-text"><i>Shaddadids</i>, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Vol.IX, sayfa 169</span> </li> <li id="cite_note-40"><strong><a href="#cite_ref-40">^</a></strong> <span class="reference-text">Andrew C. S. Peacock, Nomadic Society and the Seljūq Campaigns in Caucasia, sayfa 216</span> </li> <li id="cite_note-41"><strong><a href="#cite_ref-41">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metmuseum.org/art/collection/search/451909">"Standing Figure with Jeweled Headdress"</a>. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210424202601/https://www.metmuseum.org/art/collection/search/451909">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Standing+Figure+with+Jeweled+Headdress&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metmuseum.org%2Fart%2Fcollection%2Fsearch%2F451909&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><strong><a href="#cite_ref-42">^</a></strong> <span class="reference-text">* "Aḥmad of Niǧde's <i>al-Walad al-Shafīq</i> and Borj-toghrul.jpg the Seljuk Past", A. C. S. Peacock, <i>Anatolian Studies</i>, Vol. 54, (2004), 97; "With the growth of Seljuk power in Rum, a more highly developed Muslim cultural life, based on the <i>Persianate culture</i> of the Great Seljuk court, was able to take root in Anatolia." <ul><li>Meisami, Julie Scott, <i>Persian Historiography to the End of the Twelfth Century</i>, (Edinburgh University Press, 1999), 143; "Nizam al-Mulk also attempted to organise the Saljuq administration according to the Persianate Ghaznavid model..."</li> <li><i><a href="/wiki/Encyclopaedia_Iranica" class="mw-redirect" title="Encyclopaedia Iranica">Encyclopaedia Iranica</a></i>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">Šahrbānu</a> 17 Mayıs 2015 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150517060431/http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu">arşivlendi</a>.", Online Edition: "... here one might bear in mind that non-Persian dynasties such as the Ghaznavids, Saljuqs and Ilkhanids were rapidly to adopt the Persian language and have their origins traced back to the ancient kings of Persia rather than to Turkmen heroes or Muslim saints ..."</li> <li>Josef W. Meri, <i>Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia</i>, Routledge, 2005, p. 399</li> <li>Michael Mandelbaum, <i>Central Asia and the World</i>, Council on Foreign Relations (May 1994), p. 79</li> <li>Jonathan Dewald, <i>Europe 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World</i>, Charles Scribner's Sons, 2004, p. 24: "Turcoman armies coming from the East had driven the Byzantines out of much of Asia Minor and established the Persianized sultanate of the Seljuks."</li> <li>Grousset, Rene, <i>The Empire of the Steppes</i>, (Rutgers University Press, 1991), 161, 164; "renewed the Seljuk attempt to found a great Turko-Persian empire in eastern Iran." "It is to be noted that the Seljuks, those Turkomans who became sultans of Persia, did not Turkify Persia-no doubt because they did not wish to do so. On the contrary, it was they who voluntarily became Persians and who, in the manner of the great old Sassanid kings, strove to protect the Iranian populations from the plundering of Ghuzz bands and save Iranian culture from the Turkoman menace."</li> <li>Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire; By Wendy M. K. Shaw; Published by University of California Press, 2003, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0520233352" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0520233352</a>, 9780520233355; p. 5.</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-jproux-1-43"><strong><a href="#cite_ref-jproux-1_43-0">^</a></strong> <span class="reference-text"> <cite class="kaynak kitap">Roux, Jean Paul (1984). <i>Türklerin Tarihi (Historie des Turks)</i>. Ad. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9755060189" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 975-506-018-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=T%C3%BCrklerin+Tarihi+%28Historie+des+Turks%29&rft.pub=Ad&rft.date=1984&rft.aulast=Roux&rft.aufirst=Jean+Paul&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AB%C3%BCy%C3%BCk+Sel%C3%A7uklu+%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dış_bağlantılar"><span id="D.C4.B1.C5.9F_ba.C4.9Flant.C4.B1lar"></span>Dış bağlantılar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&veaction=edit&section=21" title="Değiştirilen bölüm: Dış bağlantılar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&action=edit&section=21" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dış bağlantılar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Byzantium and the Turks in the Thirteenth Century, Dimitri Korobeĭnikov (Oxford University Press)</li> <li>Turkish Myth and Muslim Symbol: The Battle of Manzikert By Carole Hillenbrand (Edinburgh)</li> <li>Köymen, Mehmet Altay, (2004), <i>Selçuklu Devri Türk Tarihi</i>, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789751601193" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9789751601193</a>.</li> <li>Köymen, Mehmet Altay, (2011) <i> Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi. 2. Cilt. İkinci İmparatorluk Devri</i>, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789751603555" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9789751603555</a>.</li> <li>Köymen, Mehmet Altay, (2001), <i>Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi. Cilt 3. Alp Arslan ve Zamanı</i>, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9799751604797" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9799751604797</a>.</li> <li>Koymen, Mehmet Altay, (1963), <i>Selçuklu Devri Türk Tarihi</i>, İstanbul: Ayyıldız Matbaası</li> <li>Kafesoğlu, İbrahim (1972), <i>Selçuklu Tarihi</i>, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi</li> <li>Demir, Mustafa (2004), <i>Büyük Selçuklular tarihi</i>, Ankara: Sakarya Kitabevi</li> <li>Ankara Millî Kütüphane Genel Müdürlüğü (1971), <i>Selçuklu Tarihi, Alparslan ve Malazgirt Bibliyografyası</i>, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.</li> <li>Sevim, Ali ve Erdoğan Merçil (1995), <i>Selçuklu Devletleri Tarihi: Siyaset, Teşkilât ve Kültür</i>, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları No.19 <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789751606907" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9789751606907</a>.</li> <li>Bosworth, Clifford, "The Political and Dynastic History of the Iranian World (1000-1217)," ed. John A. Boyle, (1968) <i>Cambridge History of Iran V</i>, Cambridge:Cambridge University Press, s.1-202. <span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:inherit;">(İngilizce)</span></li> <li>Peacock, Andrew.C.S. (2015) <i>The Great Seljuk Empire (Edinburgh History of the Islamic Empires Eup)</i>, Edinburgh: Edinburgh University Press <span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:inherit;">(İngilizce)</span> ISBN:(Ciltli: 9780748638253; Karton kapakli: 9780748638260; EBook (PDF): 9780748638277, EBook (ePub): 9780748698073)</li> <li>Lastivertli Aristakes'in Tarihi - Bizans ve Türkler Arasında Ermeniler, çev: Engin ÖZTÜRK, İstanbul: Urzen, 2020.</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Selçuklu_Hanedanı" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Sel%C3%A7uklu_Hanedan%C4%B1" title="Şablon:Selçuklu Hanedanı"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Sel%C3%A7uklu_Hanedan%C4%B1" title="Şablon tartışma:Selçuklu Hanedanı"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Sel%C3%A7uklu_Hanedan%C4%B1&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Selçuklu_Hanedanı" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Sel%C3%A7uklu_Hanedan%C4%B1" title="Selçuklu Hanedanı">Selçuklu Hanedanı</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Erken Selçuklular</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Dukak" title="Dukak">Dukak</a></li> <li><a href="/wiki/Sel%C3%A7uk_Bey" title="Selçuk Bey">Selçuk</a></li> <li><a href="/wiki/Mikail_(Sel%C3%A7uk_Bey%27in_o%C4%9Flu)" title="Mikail (Selçuk Bey'in oğlu)">Mikâil</a></li> <li><a href="/wiki/Arslan_Yabgu" title="Arslan Yabgu">Arslan Yabgu</a></li> <li><a href="/wiki/Musa_Yabgu" title="Musa Yabgu">Musa Yabgu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_sultanlar%C4%B1_listesi" title="Büyük Selçuklu sultanları listesi">Büyük Selçuklu<br />sultanları</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Tu%C4%9Frul" title="Tuğrul">Tuğrul</a></li> <li><a href="/wiki/Alp_Arslan" title="Alp Arslan">Alp Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/I._Melik%C5%9Fah" title="I. Melikşah">I. Melikşah</a></li> <li><a href="/wiki/I._Mahmud_(B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_sultan%C4%B1)" title="I. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)">I. Mahmud</a></li> <li><a href="/wiki/Berkyaruk" title="Berkyaruk">Berkyaruk</a></li> <li><a href="/wiki/II._Melik%C5%9Fah" title="II. Melikşah">II. Melikşah</a></li> <li><a href="/wiki/Muhammed_Tapar" title="Muhammed Tapar">Muhammed Tapar</a></li> <li><a href="/wiki/II._Mahmud_(B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_sultan%C4%B1)" title="II. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)">II. Mahmud</a> ve <a href="/wiki/Ahmed_Sencer" title="Ahmed Sencer">Ahmed Sencer</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bölgesel<br />hükümdarlar</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Horasan_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Horasan Selçukluları">Horasan melikleri</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fr%C4%B1_(Horasan_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Çağrı (Horasan Selçuklu meliki)">Çağrı</a></li> <li><a href="/wiki/Alp_Arslan" title="Alp Arslan">Alp Arslan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arslan%C5%9Fah_(Horasan_Sel%C3%A7uklu_meliki)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arslanşah (Horasan Selçuklu meliki) (sayfa mevcut değil)">Arslanşah</a></li> <li><a href="/wiki/To%C4%9Fan%C5%9Fah" title="Toğanşah">Toğanşah</a></li> <li><a href="/wiki/Arslan_Argun" title="Arslan Argun">Arslan Argun</a></li> <li><a href="/wiki/Ahmed_Sencer" title="Ahmed Sencer">Ahmed Sencer</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Kirman_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Kirman Selçukluları">Kirman melikleri</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kavurd" title="Kavurd">Kavurd</a></li> <li><a href="/wiki/Kirman%C5%9Fah_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Kirmanşah (Kirman Selçuklu meliki)">Kirmanşah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCseyin_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüseyin (Kirman Selçuklu meliki) (sayfa mevcut değil)">Hüseyin</a></li> <li><a href="/wiki/Sultan%C5%9Fah_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Sultanşah (Kirman Selçuklu meliki)">Sultanşah</a></li> <li><a href="/wiki/I._Turan%C5%9Fah" title="I. Turanşah">I. Turanşah</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%8Er%C3%A2n%C5%9F%C3%A2h" title="Îrânşâh">Îrânşâh</a></li> <li><a href="/wiki/I._Arslan%C5%9Fah" title="I. Arslanşah">I. Arslanşah</a></li> <li><a href="/wiki/I._Muhammed_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="I. Muhammed (Kirman Selçuklu meliki)">I. Muhammed</a></li> <li><a href="/wiki/Tu%C4%9Frul_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Tuğrul (Kirman Selçuklu meliki)">Tuğrul</a></li> <li><a href="/wiki/Behram_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Behram (Kirman Selçuklu meliki)">Behram</a></li> <li><a href="/wiki/II._Arslan%C5%9Fah" title="II. Arslanşah">II. Arslanşah</a></li> <li><a href="/wiki/II._Turan%C5%9Fah" title="II. Turanşah">II. Turanşah</a></li> <li><a href="/wiki/II._Muhammed_(Kirman_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="II. Muhammed (Kirman Selçuklu meliki)">II. Muhammed</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Suriye Selçukluları">Suriye Selçuklu<br />melikleri</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/I._Tutu%C5%9F" title="I. Tutuş">I. Tutuş</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Şam melikleri</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Dukak_(Suriye_Sel%C3%A7uklu_%C5%9Eam_meliki)" title="Dukak (Suriye Selçuklu Şam meliki)">Dukak</a></li> <li><a href="/wiki/II._Tutu%C5%9F" title="II. Tutuş">II. Tutuş</a></li> <li><a href="/wiki/Erta%C5%9F_(Suriye_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Ertaş (Suriye Selçuklu meliki)">Ertaş</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Halep melikleri</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/R%C4%B1dvan_(Suriye_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Rıdvan (Suriye Selçuklu meliki)">Rıdvan</a></li> <li><a href="/wiki/Alp_Arslan_el-Ahras" title="Alp Arslan el-Ahras">Alp Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/Sultan%C5%9Fah_(Suriye_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Sultanşah (Suriye Selçuklu meliki)">Sultanşah</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Irak_Sel%C3%A7uklular%C4%B1" title="Irak Selçukluları">Irak melikleri</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/II._Mahmud_(B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_sultan%C4%B1)" title="II. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)">II. Mahmud</a></li> <li><a href="/wiki/Davud_(Irak_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Davud (Irak Selçuklu meliki)">Davud</a></li> <li><a href="/wiki/I._Tu%C4%9Frul" title="I. Tuğrul">I. Tuğrul</a></li> <li><a href="/wiki/Mesud_(Irak_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Mesud (Irak Selçuklu meliki)">Mesud</a></li> <li><a href="/wiki/III._Melik%C5%9Fah" title="III. Melikşah">III. Melikşah</a></li> <li><a href="/wiki/II._Muhammed_(Irak_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="II. Muhammed (Irak Selçuklu meliki)">Muhammed</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCleyman_(Irak_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Süleyman (Irak Selçuklu meliki)">Süleyman</a></li> <li><a href="/wiki/Arslan%C5%9Fah_(Irak_Sel%C3%A7uklu_meliki)" title="Arslanşah (Irak Selçuklu meliki)">Arslanşah</a></li> <li><a href="/wiki/II._Tu%C4%9Frul" title="II. Tuğrul">II. Tuğrul</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_sultanlar%C4%B1_listesi" title="Anadolu Selçuklu sultanları listesi">Anadolu Selçuklu<br />sultanları</a><br /><small>(<a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklular%C4%B1_soya%C4%9Fac%C4%B1" title="Anadolu Selçukluları soyağacı">soyağacı</a>)</small></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kutalm%C4%B1%C5%9F" title="Kutalmış">Kutalmış</a></li> <li><a href="/wiki/I._S%C3%BCleyman_%C5%9Eah" title="I. Süleyman Şah">I. Süleyman Şah</a></li> <li><a href="/wiki/Eb%C3%BC%27l-K%C3%A2s%C4%B1m" title="Ebü'l-Kâsım">Ebü'l-Kâsım</a> <small>(Fetret Devri)</small></li> <li><a href="/wiki/I._K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7_Arslan" title="I. Kılıç Arslan">I. Kılıç Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/Melik%C5%9Fah_(Anadolu_Sel%C3%A7uklu_sultan%C4%B1)" title="Melikşah (Anadolu Selçuklu sultanı)">Melikşah</a></li> <li><a href="/wiki/I._Mesud" title="I. Mesud">I. Mesud</a></li> <li><a href="/wiki/II._K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7_Arslan" title="II. Kılıç Arslan">II. Kılıç Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/I._G%C4%B1y%C3%A2seddin_Keyh%C3%BCsrev" title="I. Gıyâseddin Keyhüsrev">I. Gıyâseddin Keyhüsrev</a></li> <li><a href="/wiki/II._S%C3%BCleyman_%C5%9Eah" title="II. Süleyman Şah">II. Süleyman Şah</a></li> <li><a href="/wiki/III._K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7_Arslan" title="III. Kılıç Arslan">III. Kılıç Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/I._%C4%B0zzeddin_Keyk%C3%A2vus" title="I. İzzeddin Keykâvus">I. İzzeddin Keykâvus</a></li> <li><a href="/wiki/I._Al%C3%A2eddin_Keykubad" title="I. Alâeddin Keykubad">I. Alâeddin Keykubad</a></li> <li><a href="/wiki/II._G%C4%B1y%C3%A2seddin_Keyh%C3%BCsrev" title="II. Gıyâseddin Keyhüsrev">II. Gıyâseddin Keyhüsrev</a></li> <li><a href="/wiki/II._%C4%B0zzeddin_Keyk%C3%A2vus" title="II. İzzeddin Keykâvus">II. İzzeddin Keykâvus</a></li> <li><a href="/wiki/IV._K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7_Arslan" title="IV. Kılıç Arslan">IV. Kılıç Arslan</a></li> <li><a href="/wiki/II._Al%C3%A2eddin_Keykubad" title="II. Alâeddin Keykubad">II. Alâeddin Keykubad</a></li> <li><a href="/wiki/III._G%C4%B1y%C3%A2seddin_Keyh%C3%BCsrev" title="III. Gıyâseddin Keyhüsrev">III. Gıyâseddin Keyhüsrev</a></li> <li><a href="/wiki/II._Mesud" title="II. Mesud">II. Mesud</a></li> <li><a href="/wiki/III._Al%C3%A2eddin_Keykubad" title="III. Alâeddin Keykubad">III. Alâeddin Keykubad</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="22x20px&#124;border_&#124;alt=Suriye&#124;link=Suriye_Suriye_konuları" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Suriye_konular%C4%B1" title="Şablon:Suriye konuları"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Suriye_konular%C4%B1" title="Şablon tartışma:Suriye konuları"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Suriye_konular%C4%B1&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="22x20px&#124;border_&#124;alt=Suriye&#124;link=Suriye_Suriye_konuları" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="bayraksimge"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Suriye" title="Suriye"><img alt="Suriye" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/22px-Flag_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/33px-Flag_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/44px-Flag_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Suriye</a> konuları</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye_tarihi" title="Suriye tarihi">Tarih</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Suriye_tarihinin_zaman_%C3%A7izelgesi" title="Suriye tarihinin zaman çizelgesi">Zaman çizelgesi</a> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tarih öncesi Suriye</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Levanten_koridoru" title="Levanten koridoru">Levanten koridoru</a></li> <li><a href="/wiki/Natufyan_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Natufyan kültürü">Natufyan kültürü</a></li> <li><a href="/wiki/Halaf_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Halaf kültürü">Halaf kültürü</a></li> <li><a href="/wiki/Uruk_d%C3%B6nemi" title="Uruk dönemi">Uruk dönemi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ebu_Hureyhe_Tepesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ebu Hureyhe Tepesi (sayfa mevcut değil)">Ebu Hureyhe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Esvad_Tepesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Esvad Tepesi (sayfa mevcut değil)">Esvad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yarmukyan_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yarmukyan kültürü (sayfa mevcut değil)">Yarmukyan kültürü</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Antik_Suriye" class="mw-redirect" title="Antik Suriye">Antik Suriye</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Amoriler" title="Amoriler">Amoriler</a></li> <li><a href="/wiki/Akad_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Akad İmparatorluğu">Akad İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Aramiler" title="Aramiler">Aramiler</a></li> <li><a href="/wiki/Kenan" title="Kenan">Kenan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eski_Asur_d%C3%B6nemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eski Asur dönemi (sayfa mevcut değil)">Eski Asur dönemi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orta_Asur_d%C3%B6nemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta Asur dönemi (sayfa mevcut değil)">Orta Asur dönemi</a></li> <li><a href="/wiki/Ebla" title="Ebla">Ebla</a></li> <li><a href="/wiki/Yamhad" title="Yamhad">Yamhad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Katna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katna (sayfa mevcut değil)">Katna</a></li> <li><a href="/wiki/Mari_(antik_kent)" title="Mari (antik kent)">Mari</a></li> <li><a href="/wiki/Ugarit" title="Ugarit">Ugarit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aram-%C5%9Eam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aram-Şam (sayfa mevcut değil)">Aram-Şam</a></li> <li><a href="/wiki/Ge%C3%A7_Hititler" title="Geç Hititler">Geç Hititler</a></li> <li><a href="/wiki/Yeni_Asur_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Yeni Asur İmparatorluğu">Yeni Asur İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Yeni_Babil_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Yeni Babil İmparatorluğu">Yeni Babil İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eber-Nari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eber-Nari (sayfa mevcut değil)">Eber-Nari</a></li> <li><a href="/wiki/Seleukos_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Seleukos İmparatorluğu">Seleukos İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Part_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Part İmparatorluğu">Part İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_(eyalet)" title="Suriye (eyalet)">Roma Suriyesi</a></li> <li><a href="/wiki/Palmira_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Palmira İmparatorluğu">Palmira İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bizans_Suriyesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bizans Suriyesi (sayfa mevcut değil)">Bizans Suriyesi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Orta_%C3%87a%C4%9F_Suriyesi" class="mw-redirect" title="Orta Çağ Suriyesi">Orta Çağ Suriyesi</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCmanlar%C4%B1n_Levant%27%C4%B1_fethi" title="Müslümanların Levant'ı fethi">Müslüman fethi</a> (636)</li> <li><a href="/wiki/Bilad%C3%BC%27%C5%9F-%C5%9Eam" title="Biladü'ş-Şam">Biladü'ş-Şam</a></li> <li><a href="/wiki/Toluno%C4%9Fullar%C4%B1" title="Tolunoğulları">Tolunoğulları</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0h%C5%9F%C3%AEd%C3%AEler" title="İhşîdîler">İhşîdîler</a></li> <li><a href="/wiki/Zengiler" class="mw-redirect" title="Zengiler">Zengiler</a></li> <li><a href="/wiki/Hamd%C3%A2n%C3%AEler" title="Hamdânîler">Hamdânîler</a></li> <li><a href="/wiki/Mirdaso%C4%9Fullar%C4%B1" title="Mirdasoğulları">Mirdasoğulları</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A2t%C4%B1m%C3%AEler" title="Fâtımîler">Fâtımîler</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Büyük Selçuklu İmparatorluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Ha%C3%A7l%C4%B1_devletleri" title="Haçlı devletleri">Haçlı devletleri</a> <ul><li><a href="/wiki/Urfa_Kontlu%C4%9Fu" title="Urfa Kontluğu">Urfa Kontluğu</a></li> <li><a href="/wiki/Antakya_Prensli%C4%9Fi" title="Antakya Prensliği">Antakya Prensliği</a></li> <li><a href="/wiki/Trablus_Kontlu%C4%9Fu" title="Trablus Kontluğu">Trablus Kontluğu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Eyy%C3%BBb%C3%AEler" title="Eyyûbîler">Eyyûbîler</a> (1174-1260)</li> <li><a href="/wiki/Meml%C3%BBk_Devleti" title="Memlûk Devleti">Memlûk Devleti</a> (1260-1516)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Yeni Çağ Suriyesi</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_Suriyesi" title="Osmanlı Suriyesi">Osmanlı Suriyesi</a> (1516-1918)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye%27nin_modern_tarihi" title="Suriye'nin modern tarihi">Modern Suriye</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Arap_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Suriye Arap Krallığı">Suriye Arap Krallığı</a> (1920)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hac%C4%B1_Fad%C4%B1l_H%C3%BCk%C3%BBmeti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hacı Fadıl Hükûmeti (sayfa mevcut değil)">Hacı Fadıl Hükûmeti</a></li> <li><a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Suriye_ve_L%C3%BCbnan_Mandas%C4%B1" title="Fransız Suriye ve Lübnan Mandası">Fransız Mandası</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Federasyonu" title="Suriye Federasyonu">Suriye Federasyonu</a> (1922-25)</li> <li><a href="/wiki/Suriye_Devleti" title="Suriye Devleti">Suriye Devleti</a> (1925-30)</li> <li><a href="/wiki/Birinci_Suriye_Cumhuriyeti#Manda_yönetimindeki_Suriye_Cumhuriyeti_(1930-1946)" title="Birinci Suriye Cumhuriyeti">Manda Yönetimindeki Cumhuriyet</a> (1930-46)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Birinci_Suriye_Cumhuriyeti#Bağımsız_Birinci_Suriye_Cumhuriyeti_(1946-1950)" title="Birinci Suriye Cumhuriyeti">Bağımsız Birinci Cumhuriyet</a> (1946-50)</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0kinci_Suriye_Cumhuriyeti" title="İkinci Suriye Cumhuriyeti">İkinci Suriye Cumhuriyeti</a> (1950-58, 1961-63)</li> <li><a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Arap_Cumhuriyeti" title="Birleşik Arap Cumhuriyeti">Birleşik Arap Cumhuriyeti</a> (1958-61)</li> <li><a href="/wiki/Suriye_%C4%B0%C3%A7_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Suriye İç Savaşı">İç savaş</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Coat_of_arms_of_Syria.svg" class="mw-file-description" title="Suriye arması"><img alt="Suriye arması" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Coat_of_arms_of_Syria.svg/100px-Coat_of_arms_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="100" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Coat_of_arms_of_Syria.svg/150px-Coat_of_arms_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Coat_of_arms_of_Syria.svg/200px-Coat_of_arms_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="652" data-file-height="625" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye_co%C4%9Frafyas%C4%B1" title="Suriye coğrafyası">Coğrafya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Suriye_s%C4%B1n%C4%B1rlar%C4%B1" title="Şablon:Suriye sınırları">Sınırlar</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27deki_%C5%9Fehirler_listesi" title="Suriye'deki şehirler listesi">Şehirler</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27nin_il%C3%A7eleri" title="Suriye'nin ilçeleri">İlçeler</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27nin_illeri" title="Suriye'nin illeri">İller</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27deki_nehirler_listesi" title="Suriye'deki nehirler listesi">Nehirler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27deki_yanarda%C4%9Flar_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'deki yanardağlar listesi (sayfa mevcut değil)">Yanardağlar</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Özellikler</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anti-L%C3%BCbnan_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Anti-Lübnan Dağları">Anti-Lübnan Dağları</a></li> <li><a href="/wiki/Asi_Nehri" title="Asi Nehri">Asi Nehri</a></li> <li><a href="/wiki/F%C4%B1rat" title="Fırat">Fırat</a></li> <li><a href="/wiki/Golan_Tepeleri" title="Golan Tepeleri">Golan Tepeleri</a></li> <li><a href="/wiki/Havran_(b%C3%B6lge)" title="Havran (bölge)">Havran</a></li> <li><a href="/wiki/Hermon_Da%C4%9F%C4%B1" title="Hermon Dağı">Hermon</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_%C3%87%C3%B6l%C3%BC" title="Suriye Çölü">Suriye Çölü</a></li> <li><a href="/wiki/Yukar%C4%B1_Mezopotamya" title="Yukarı Mezopotamya">Yukarı Mezopotamya</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">İlgili</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bereketli_Hilal" title="Bereketli Hilal">Bereketli Hilal</a></li> <li><a href="/wiki/Levant" title="Levant">Levant</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%BCney_Suriye&action=edit&redlink=1" class="new" title="Güney Suriye (sayfa mevcut değil)">Güney Suriye</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_(b%C3%B6lge)" title="Suriye (bölge)">Suriye (bölge)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye%27de_siyaset" title="Suriye'de siyaset">Siyaset</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_h%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Suriye hükûmeti">Hükûmet</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Anayasas%C4%B1" title="Suriye Anayasası">Anayasa</a></li> <li><a href="/wiki/Bakanlar_Kurulu_(Suriye)" title="Bakanlar Kurulu (Suriye)">Bakanlar Kurulu</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27deki_bakanl%C4%B1klar" title="Suriye'deki bakanlıklar">Bakanlıklar</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_ba%C5%9Fbakan%C4%B1" title="Suriye başbakanı">Başbakan</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_ba%C5%9Fbakanlar%C4%B1_listesi" title="Suriye başbakanları listesi">liste</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye_devlet_ba%C5%9Fkan%C4%B1" title="Suriye devlet başkanı">Devlet başkanı</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_devlet_ba%C5%9Fkanlar%C4%B1_listesi" title="Suriye devlet başkanları listesi">liste</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye_devlet_ba%C5%9Fkan%C4%B1_yard%C4%B1mc%C4%B1s%C4%B1" title="Suriye devlet başkanı yardımcısı">Başkan yardımcısı</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27nin_d%C4%B1%C5%9F_ili%C5%9Fkileri" title="Suriye'nin dış ilişkileri">Dış ilişkiler</a> <ul><li><a href="/wiki/Golan_Tepeleri#Toprak_iddiaları" title="Golan Tepeleri">Golan Tepeleri hak iddiası</a></li> <li><a href="/wiki/Hatay_Sorunu" title="Hatay Sorunu">İskenderun</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Golan_Tepeleri%27nin_stat%C3%BCs%C3%BC" title="Golan Tepeleri'nin statüsü">Golan Tepeleri'nin statüsü</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27de_insan_haklar%C4%B1" title="Suriye'de insan hakları">İnsan hakları</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye%27de_LGBT_haklar%C4%B1" title="Suriye'de LGBT hakları">LGBT</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Halk_Meclisi" title="Suriye Halk Meclisi">Parlamento</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Halk_Meclisi_ba%C5%9Fkan%C4%B1" title="Suriye Halk Meclisi başkanı">Başkanlar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye_milliyet%C3%A7ili%C4%9Fi" title="Suriye milliyetçiliği">Milliyetçilik</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27de_se%C3%A7imler" title="Suriye'de seçimler">Seçimler</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27deki_siyasi_partiler_listesi" title="Suriye'deki siyasi partiler listesi">Siyasi partiler</a> <ul><li><span style="font-size:85%;"><a href="/wiki/Baas_Partisi" title="Baas Partisi">Arap Sosyalist Baas Partisi</a></span> <ul><li><span style="font-size:85%;"><a href="/wiki/Baas_Partisi_(Suriye_a%C4%9F%C4%B1rl%C4%B1kl%C4%B1_hizip)" title="Baas Partisi (Suriye ağırlıklı hizip)">ulusal</a> / <a href="/wiki/Arap_Sosyalist_Baas_Partisi_-_Suriye_B%C3%B6lgesi" title="Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi">bölgesel komutanlık</a></span></li></ul></li> <li><span style="font-size:85%;"><a href="/wiki/Ulusal_%C4%B0lerici_Cephe_(Suriye)" title="Ulusal İlerici Cephe (Suriye)">Ulusal İlerici Cephe</a></span></li> <li><span style="font-size:85%;"><a href="/wiki/De%C4%9Fi%C5%9Fim_ve_%C3%96zg%C3%BCrl%C3%BCk_i%C3%A7in_Halk_Cephesi" title="Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi">Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi</a></span></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_ter%C3%B6rizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de terörizm (sayfa mevcut değil)">Terörizm</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_yarg%C4%B1_sistemi" title="Suriye yargı sistemi">Yargı</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Y%C3%BCksek_Anayasa_Mahkemesi" title="Suriye Yüksek Anayasa Mahkemesi">Yüksek Anayasa Mahkemesi</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%BCksek_Yarg%C4%B1_Konseyi" title="Yüksek Yargı Konseyi">Yüksek konsey</a></li></ul></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Askeriye" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye_Silahl%C4%B1_Kuvvetleri" title="Suriye Silahlı Kuvvetleri">Askeriye</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Arap_Ordusu" title="Suriye Arap Ordusu">Ordu</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Hava_Kuvvetleri" title="Suriye Hava Kuvvetleri">Hava kuvvetleri</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Hava_Savunma_Kuvvetleri" title="Suriye Hava Savunma Kuvvetleri">Hava savunma kuvvetleri</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Deniz_Kuvvetleri" title="Suriye Deniz Kuvvetleri">Donanma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye_ve_kitle_imha_silahlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye ve kitle imha silahları (sayfa mevcut değil)">Kitle imha silahları</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Suriye_ekonomisi" title="Suriye ekonomisi">Ekonomi</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Suriye_borsas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye borsası (sayfa mevcut değil)">Borsa</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_Merkez_Bankas%C4%B1" title="Suriye Merkez Bankası">Merkez Bankası</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_liras%C4%B1" title="Suriye lirası">Para birimi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_sanayi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de sanayi (sayfa mevcut değil)">Sanayi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye_%C5%9Firketler_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye şirketler listesi (sayfa mevcut değil)">Şirketler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_tar%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de tarım (sayfa mevcut değil)">Tarım</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27nin_uluslararas%C4%B1_s%C4%B1ralamas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'nin uluslararası sıralaması (sayfa mevcut değil)">Uluslararası sıralama</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Altyapı" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Altyapı</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_ekonomisi#Enerji_ve_mineral_kaynakları" title="Suriye ekonomisi">Enerji ve mineral kaynakları</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_petrol_end%C3%BCstrisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de petrol endüstrisi (sayfa mevcut değil)">Petrol endüstrisi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_ileti%C5%9Fim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de iletişim (sayfa mevcut değil)">İletişim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_su_temini_ve_sanitasyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de su temini ve sanitasyon (sayfa mevcut değil)">Su temini ve sanitasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_ula%C5%9F%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de ulaşım (sayfa mevcut değil)">Ulaşım</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Kategori:Suriye%27de_toplum" title="Kategori:Suriye'de toplum">Toplum</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_demografisi" title="Suriye demografisi">Demografi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_e%C4%9Fitim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de eğitim (sayfa mevcut değil)">Eğitim</a></li> <li><a href="/wiki/Suriyeliler" title="Suriyeliler">Halk</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Suriye_diasporas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye diasporası (sayfa mevcut değil)">diaspora</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_%C4%B0%C3%A7_Sava%C5%9F%C4%B1%27nda_m%C3%BClteciler" title="Suriye İç Savaşı'nda mülteciler">mülteciler <span style="font-size:85%;">(2011-günümüz)</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27de_izcilik" title="Suriye'de izcilik">izcilik</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27deki_resm%C3%AE_tatiller" title="Suriye'deki resmî tatiller">Resmi tatiller</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_sa%C4%9Fl%C4%B1k&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de sağlık (sayfa mevcut değil)">Sağlık</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Kültür" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Suriye_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye kültürü (sayfa mevcut değil)">Kültür</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_armas%C4%B1" title="Suriye arması">Arma</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_bayra%C4%9F%C4%B1" title="Suriye bayrağı">Bayrak</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27de_konu%C5%9Fulan_diller" title="Suriye'de konuşulan diller">Dil</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye%27de_din" title="Suriye'de din">Din</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye_filmleri_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye filmleri listesi (sayfa mevcut değil)">Filmler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye_medyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye medyası (sayfa mevcut değil)">Medya</a> <ul><li><a href="/wiki/Suriye_Televizyonu" title="Suriye Televizyonu">Televizyon</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Humat_ed-Diyar" title="Humat ed-Diyar">Millî marş</a></li> <li><a href="/wiki/Suriye_mutfa%C4%9F%C4%B1" title="Suriye mutfağı">Mutfak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye_m%C3%BCzi%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye müziği (sayfa mevcut değil)">Müzik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriye%27de_sigara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriye'de sigara (sayfa mevcut değil)">Sigara</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/Kategori:Suriye" title="Kategori:Suriye">Kategori</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Commons sayfası"><img alt="Commons sayfası" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Syria" class="extiw" title="commons:Syria">Commons</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="VikiProje"><img alt="VikiProje" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></span></span> <a href="/wiki/Vikiproje:Suriye" title="Vikiproje:Suriye">Vikiproje</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q3708094&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q3708094&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3708094" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%C3%87ek_Cumhuriyeti_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Çek Cumhuriyeti Millî Kütüphanesi">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge641448&CON_LNG=ENG">ge641448</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu&oldid=33791299">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Büyük_Selçuklu_İmparatorluğu&oldid=33791299</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Kategori:Büyük Selçuklu İmparatorluğu">Büyük Selçuklu İmparatorluğu</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Tarihteki_T%C3%BCrk_devletleri" title="Kategori:Tarihteki Türk devletleri">Tarihteki Türk devletleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Asya_tarihindeki_devletler" title="Kategori:Asya tarihindeki devletler">Asya tarihindeki devletler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Orta_Asya_tarihi" title="Kategori:Orta Asya tarihi">Orta Asya tarihi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Orta_%C3%87a%C4%9F%27da_Azerbaycan" title="Kategori:Orta Çağ'da Azerbaycan">Orta Çağ'da Azerbaycan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Orta_%C3%87a%C4%9F%27da_Ermenistan" title="Kategori:Orta Çağ'da Ermenistan">Orta Çağ'da Ermenistan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Orta_%C3%87a%C4%9F%27da_Suriye" title="Kategori:Orta Çağ'da Suriye">Orta Çağ'da Suriye</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Orta_%C3%87a%C4%9F%27da_Irak" title="Kategori:Orta Çağ'da Irak">Orta Çağ'da Irak</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Yinelenen_%C5%9Fablon_de%C4%9Fi%C5%9Fkenleri_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar">Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:ISBN_sihirli_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_kullanan_sayfalar" title="Kategori:ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar">ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kullan%C4%B1mdan_kald%C4%B1r%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F_g%C3%B6r%C3%BCnt%C3%BC_s%C3%B6zdizimi_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar">Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Tan%C4%B1mlanmam%C4%B1%C5%9F_parametreler_i%C3%A7eren_%C3%BClke_bilgi_kutusu_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Tanımlanmamış parametreler içeren ülke bilgi kutusu kullanan sayfalar">Tanımlanmamış parametreler içeren ülke bilgi kutusu kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kaynaks%C4%B1z_anlat%C4%B1mlar_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler">Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NKC_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:VikiProje_Tarih_kaynak_bekleyen_maddeler" title="Kategori:VikiProje Tarih kaynak bekleyen maddeler">VikiProje Tarih kaynak bekleyen maddeler</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 14.07, 13 Eylül 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-nt2gf","wgBackendResponseTime":295,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.798","walltime":"1.091","ppvisitednodes":{"value":7545,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":221031,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11306,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":73028,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 853.880 1 -total"," 32.64% 278.732 1 Şablon:Ülke_bilgi_kutusu"," 31.29% 267.167 3 Şablon:Bilgi_kutusu"," 27.84% 237.745 2 Şablon:Kaynakça"," 13.43% 114.647 13 Şablon:Kitap_kaynağı"," 10.19% 87.048 9 Şablon:Dolaşım"," 9.62% 82.130 1 Şablon:Otorite_kontrolü"," 9.49% 81.010 1 Şablon:Türk_tarihi"," 9.09% 77.616 1 Şablon:Sidebar_with_collapsible_lists"," 6.34% 54.122 1 Şablon:Selçuklular_Hanedanı"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.318","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4915588,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-2tr86","timestamp":"20241124153130","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"B\u00fcy\u00fck Sel\u00e7uklu \u0130mparatorlu\u011fu","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/B%C3%BCy%C3%BCk_Sel%C3%A7uklu_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3708094","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3708094","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-04-02T14:25:08Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e5\/Flag_of_the_Seljuks.svg","headline":"O\u011fuz T\u00fcrkleri taraf\u0131ndan kurulan \u0130ran merkezli bir T\u00fcrk devleti"}</script> </body> </html>