CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Մանուշակ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"55b654fa-73bd-4504-9215-430bcb106dd6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Մանուշակ","wgTitle":"Մանուշակ","wgCurRevisionId":8598118,"wgRevisionId":8598118,"wgArticleId":446519,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","Նյութեր Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից","Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ առանց from պարամետրի", "Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ 25-29 տաքսոնի նույնականացման համարով","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից","Pages using ISBN magic links","Բույսեր այբբենական կարգով","Կառլ Լիննեյ հեղինակի անվանած տաքսոններ","Մանուշակազգիներ","Դեղաբույսեր"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Մանուշակ","wgRelevantArticleId":446519,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist": true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q146095","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready", "skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/1200px-Viola_reichenbachiana_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/800px-Viola_reichenbachiana_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/640px-Viola_reichenbachiana_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Մանուշակ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Մանուշակ rootpage-Մանուշակ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&returntoquery=veaction%3Dedit" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&returntoquery=veaction%3Dedit" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&returntoquery=veaction%3Dedit" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&returntoquery=veaction%3Dedit" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Կենսաբանական_նկարագիր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կենսաբանական_նկարագիր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Կենսաբանական նկարագիր</span> </div> </a> <ul id="toc-Կենսաբանական_նկարագիր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տեսակները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տեսակները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Տեսակները</span> </div> </a> <ul id="toc-Տեսակները-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մշակում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Մշակում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Մշակում</span> </div> </a> <ul id="toc-Մշակում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հայաստանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Հայաստանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Հայաստանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Հայաստանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տարածում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տարածում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Տարածում</span> </div> </a> <ul id="toc-Տարածում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Քիմիական_կազմ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Քիմիական_կազմ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Քիմիական կազմ</span> </div> </a> <ul id="toc-Քիմիական_կազմ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կիրառում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կիրառում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Կիրառում</span> </div> </a> <ul id="toc-Կիրառում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տեսակներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տեսակներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Տեսակներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Տեսակներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գեղարվեստական_գրականության_մեջ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գեղարվեստական_գրականության_մեջ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Գեղարվեստական գրականության մեջ</span> </div> </a> <ul id="toc-Գեղարվեստական_գրականության_մեջ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Մանուշակ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 87 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-87" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">87 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%AC_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="بنفسج (نبات) – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بنفسج (نبات)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%AC" title="بنفسج – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بنفسج" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/B%C9%99n%C3%B6v%C5%9F%C9%99" title="Bənövşə – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Bənövşə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%A4%D9%88%D8%B4%D9%87" title="بنؤوشه – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بنؤوشه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Veigal" title="Veigal – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Veigal" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Na%C5%A1l%C4%81t%C4%97" title="Našlātė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Našlātė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%BA%D0%B0" title="Фіялка – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Фіялка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%83%D0%B3%D0%B0" title="Теменуга – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Теменуга" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%8F%E0%BD%BC%E0%BD%82" title="མ་མེན་མེ་ཏོག – տիբեթերեն" lang="bo" hreflang="bo" data-title="མ་མེན་མེ་ཏོག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="տիբեթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Viola_(bleunio%C3%B9)" title="Viola (bleunioù) – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Viola (bleunioù)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ljubi%C4%8Dica" title="Ljubičica – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ljubičica" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Viola_(g%C3%A8nere)" title="Viola (gènere) – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Viola (gènere)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Viola_(tanom_nga_bulak)" title="Viola (tanom nga bulak) – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Viola (tanom nga bulak)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%95%D9%86%DB%95%D9%88%D8%B4%DB%95" title="وەنەوشە – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="وەنەوشە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Violka" title="Violka – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Violka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Viol" title="Viol – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Viol" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Veilchen" title="Veilchen – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Veilchen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Fija%C5%82ka" title="Fijałka – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Fijałka" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CF%84%CE%B1" title="Βιολέτα – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιολέτα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Vi%C3%B3la" title="Vióla – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Vióla" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Viola_(plant)" title="Viola (plant) – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Viola (plant)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Violo" title="Violo – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Violo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Viola_(g%C3%A9nero)" title="Viola (género) – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Viola (género)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kannike" title="Kannike – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Kannike" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Viola_(generoa)" title="Viola (generoa) – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Viola (generoa)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B4%D9%87" title="بنفشه – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بنفشه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Orvokit" title="Orvokit – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Orvokit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Viola_(plante)" title="Viola (plante) – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Viola (plante)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Viola" title="Viola – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Viola" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Sailchuach" title="Sailchuach – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sailchuach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Viola_(x%C3%A9nero)" title="Viola (xénero) – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Viola (xénero)" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%92%D7%9C_(%D7%A1%D7%95%D7%92)" title="סיגל (סוג) – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="סיגל (סוג)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ljubica" title="Ljubica – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ljubica" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Fija%C5%82ka" title="Fijałka – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Fijałka" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ibolya_(n%C3%B6v%C3%A9nynemzets%C3%A9g)" title="Ibolya (növénynemzetség) – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ibolya (növénynemzetség)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sukma" title="Sukma – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Sukma" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Violo" title="Violo – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Violo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fj%C3%B3la_(bl%C3%B3m)" title="Fjóla (blóm) – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Fjóla (blóm)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Viola_(botanica)" title="Viola (botanica) – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Viola (botanica)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9F%E3%83%AC%E5%B1%9E" title="スミレ属 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="スミレ属" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%90" title="ია – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B3%D1%96%D1%80%D0%B3%D2%AF%D0%BB" title="Шегіргүл – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Шегіргүл" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%9C%EB%B9%84%EA%BD%83%EC%86%8D" title="제비꽃속 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="제비꽃속" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D9%97%D9%86%DB%81%D9%95_%D9%BE%D9%88%D8%B4" title="نوٗنہٕ پوش – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نوٗنہٕ پوش" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Binef%C5%9F" title="Binefş – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Binefş" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D2%AF%D0%BB" title="Алагүл – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Алагүл" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Viola_(genus_plantarum)" title="Viola (genus plantarum) – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Viola (genus plantarum)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%88%D0%B0_%D1%82%D3%80%D1%83%D1%82%D3%80%D0%B8" title="Банавша тӀутӀи – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Банавша тӀутӀи" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Na%C5%A1lait%C4%97" title="Našlaitė – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Našlaitė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Vijol%C4%ABtes" title="Vijolītes – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vijolītes" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%89%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Љубичица – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Љубичица" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%B3_(%E0%B4%B8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82)" title="വിയോള (സസ്യം) – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വിയോള (സസ്യം)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BB_%D1%86%D1%8D%D1%86%D1%8D%D0%B3" title="Нил цэцэг – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Нил цэцэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%B9%D1%80%D1%82_%D0%BF%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D3%B9%D1%88" title="Сӹрт пеледӹш – արևմտամարիերեն" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Сӹрт пеледӹш" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="արևմտամարիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B4%D9%87" title="ونوشه – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ونوشه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Viooltje" title="Viooltje – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Viooltje" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Fiolar" title="Fiolar – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Fiolar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Fiolslekten" title="Fiolslekten – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Fiolslekten" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Viola_(genre_vegetal)" title="Viola (genre vegetal) – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Viola (genre vegetal)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%C3%86%D1%80%D0%B2%D0%B4%D0%B7%C3%A6%D1%81%D1%82" title="Æрвдзæст – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Æрвдзæст" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Fio%C5%82ek" title="Fiołek – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Fiołek" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%85%D8%A8%D9%84" title="چمبل – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="چمبل" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Viola_(planta)" title="Viola (planta) – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Viola (planta)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Viola_(gen_de_plante)" title="Viola (gen de plante) – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Viola (gen de plante)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0" title="Фиалка – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фиалка" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Viola_(plant)" title="Viola (plant) – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Viola (plant)" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%81%D9%8A%D9%88%D9%86" title="فرفيون – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="فرفيون" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Violat" title="Violat – հյուսիսային սաամի" lang="se" hreflang="se" data-title="Violat" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="հյուսիսային սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ljubica" title="Ljubica – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ljubica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Violet_(plant)" title="Violet (plant) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Violet (plant)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vjollca" title="Vjollca – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vjollca" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%89%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Љубичица – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Љубичица" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Violsl%C3%A4ktet" title="Violsläktet – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Violsläktet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%84%D1%88%D0%B0" title="Бунафша – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Бунафша" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="หน้าแมวจิ๋ว – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="หน้าแมวจิ๋ว" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Biyola_(halaman)" title="Biyola (halaman) – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Biyola (halaman)" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/V%C9%99n%C9%99%C5%A1%C9%99" title="Vənəšə – թալիշերեն" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Vənəšə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="թալիշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Menek%C5%9Fe" title="Menekşe – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Menekşe" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0" title="Фіалка – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Фіалка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B4%DB%81" title="بنفشہ – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="بنفشہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Binafsha" title="Binafsha – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Binafsha" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Zolotuhhein_(heim)" title="Zolotuhhein (heim) – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Zolotuhhein (heim)" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi_Hoa_t%C3%ADm" title="Chi Hoa tím – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chi Hoa tím" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Viola_(tanaman)" title="Viola (tanaman) – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Viola (tanaman)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A0%87%E8%8F%9C%E5%B1%9E" title="堇菜属 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="堇菜属" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A0%87%E8%8F%9C%E5%B1%9E" title="堇菜属 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="堇菜属" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%AB%E8%8F%9C%E5%B1%AC" title="菫菜屬 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="菫菜屬" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q146095#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&oldid=8598118" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&id=8598118&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%2584%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B7%25D5%25A1%25D5%25AF%26veaction%3Dedit"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%2584%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B7%25D5%25A1%25D5%25AF%26veaction%3Dedit"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Viola_(Violaceae)" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Viola_(L.)" hreflang="en"><span>Վիքիցեղեր</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q146095" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="toccolours" style="float:right; clear:right; width:300px; margin-left: 1em;"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:1.2em; padding:0.5em 0 0.5em 0; background: lightgreen"><b>Մանուշակ</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center" style="text-align: center;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Viola_reichenbachiana_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/220px-Viola_reichenbachiana_001.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/330px-Viola_reichenbachiana_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Viola_reichenbachiana_001.jpg/440px-Viola_reichenbachiana_001.jpg 2x" data-file-width="1759" data-file-height="1319" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; font-size:1.1em; padding:0.5em 0 0.5em 0; background: #eaecf0" colspan="2"><b><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կենսաբանական դասակարգում">Դասակարգում</a></b> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Թագավորություն (կենսաբանություն)">Թագավորություն </a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Բույսեր">Բույսեր</a> <small>(Plantae)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Թագավորություն (կենսաբանություն)">Ինֆրաթագավորություն</a></b> </td> <td><i>Streptophyta</i> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BA_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Տիպ (կենսաբանություն)">Վերնաբաժին</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3_%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Բարձրակարգ բույսեր">Բարձրակարգ բույսեր</a> <small>(Embryophytes)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BA_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Տիպ (կենսաբանություն)">Տիպ/Բաժին</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B8%D5%A9%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Անոթավոր բույսեր">Անոթավոր բույսեր</a> <small>(Tracheophytes)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BA_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Տիպ (կենսաբանություն)">Ենթատիպ</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Սերմնավոր բույսեր">Սերմնավոր բույսեր</a> <small>(Spermatophytes)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Կարգ">Կարգ</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%AC%D5%BA%D5%AB%D5%A3%D5%AB%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B2%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մալպիգիածաղկավորներ (դեռ գրված չէ)">Մալպիգիածաղկավորներ</a> <small>(Malpighiales)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%84_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Ընտանիք (կենսաբանություն)">Ընտանիք</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մանուշակազգիներ (դեռ գրված չէ)">Մանուշակազգիներ</a> <small>(Violaceae)</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><b><a href="/wiki/%D5%91%D5%A5%D5%B2_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" class="mw-redirect" title="Ցեղ (կենսաբանություն)">Ցեղ</a></b> </td> <td><b>Մանուշակ</b> <i><small>(Viola)</small></i><br /><small><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC_%D4%BC%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%B5" title="Կառլ Լիննեյ">L.</a>, <a href="/wiki/1753" title="1753">1753</a></small> </td></tr></tbody></table> <p><b>Մանուշակ</b> (<a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներեն">լատին․</a>՝ <span lang="la"><i>Viola</i></span>), <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մանուշակազգիներ (դեռ գրված չէ)">մանուշակազգիների</a> ընտանիքի բազմամյա կամ միամյա <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D5%BF%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD" title="Խոտաբույս">խոտաբույսերի</a>, երբեմն կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 500 տեսակ։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կենսաբանական_նկարագիր"><span id=".D4.BF.D5.A5.D5.B6.D5.BD.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B6.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D6.80"></span>Կենսաբանական նկարագիր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Կենսաբանական նկարագիր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Կենսաբանական նկարագիր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Viola_gracilis_140-8541.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Viola_gracilis_140-8541.jpg/220px-Viola_gracilis_140-8541.jpg" decoding="async" width="220" height="357" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Viola_gracilis_140-8541.jpg/330px-Viola_gracilis_140-8541.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Viola_gracilis_140-8541.jpg/440px-Viola_gracilis_140-8541.jpg 2x" data-file-width="2136" data-file-height="3468" /></a><figcaption><i>Viola gracilis</i></figcaption></figure> <p>Պատկանում է Մանուշակազգիների (Violanceae) ընտանիքին։ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A5%D6%80%D6%87" title="Տերև">Տերևները</a> ամբողջական են, հերթադիր են կամ արմատամերձ վարդակով, սովորաբար՝ տերևակիցներով։ <a href="/wiki/%D4%BE%D5%A1%D5%B2%D5%AB%D5%AF" title="Ծաղիկ">Ծաղիկները</a> միայնակ են, երկսեռ, հնգաթերթ, մանուշակագույն, սպիտակ կամ բազմագույն։ Ստորին տերևներն օվալաձև են, արտահայտված սղոցաեզր, վերինները՝ նշտարաձև։ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B2" title="Պտուղ">Պտուղը</a> եռափեղկ տուփիկ է։ Հասունանալիս այն բացվում է և թափվում են մանր, ձվաձև, ներքևի մասում ստորակետի նման կեռացած, բաց դարչնագույն սերմերը։ Նրանց մակերեսը թեթև կնճռոտված է, փայլուն կամ հազվադեպ՝ փայլատ։ 1000 սերմը կշռում է 0,5 գրամ։ Բույսը բացառապես <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%B4" title="Սերմ">սերմերով</a> է բազմանում և լավ է աճում թեթև ավազային, նոսր ցանքով հողատեսքերում։ Թե հողում և թե սերմնանյութի մեջ ու լաբորատորիայում սերմերը իրենց ծլունակությունը կարող են պահպանել մինչև չորս տարի։ Ներքին հարկի <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D5%BF" title="Մոլախոտ">մոլախոտ</a> է, կուլտուրական բույսերին ճնշում է մատղաշ հասակում, հատկապես ուշ և նոսր ցանքերում<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ծաղկում է գարնանը և ամռան սկզբին։ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B2" title="Պտուղ">Պտուղը</a> եռափեղկ տուփիկ է։ Հայտնի է մանուշակի շուրշ 500 տեսակ, մասնավորապես Հյուսիսային կիսագնդի բարեխառն գոտում և հանդերում։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տեսակները"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Տեսակները</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Տեսակները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Տեսակները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մանուշակների ցեղն իր մեջ ընդգրկում է բավական շատ տեսակներ, որոնցից աչքի ենընկնում եռագույն մանուշակը (V. tricolor L.), որը վայրի վիճակում հանդիպում է Եվրոպական համարյա բոլոր երկրներում, ինչպես նաև հոտավետ (V. odorata L.) և եղջերավոր (V. cornula L.) մանուշակները, որոնց վայրի վիճակում կարելի է հանդիպել Սովետական Միության տարբեր վայրերում, գլխավորապես Կովկասում։ Սելեկցիայի և հիբրիդիզացիայի շնորհիվ ստացվել են խոշորածաղիկ եռագույն մանուշակների (V. t. maxima) բազմաթիվ սորտեր։ </p><p>Դեկորատիվ տեսակներից խիստ արժեքավոր են նաև վիթխարի ծաղիկեր կրող եռագույն մանուշակների մի շարք սորտեր, որոնց ծաղիկների տրամագիծը հասնում է 7-8 սմ-ի։ Եռագույն մանուշակը ծաղկման առատության, բազմերանգ ծաղիկների և մշակության պարզության շնորհիվ մեծ ժողովրդականություն վայելող բազմամյա ծաղկաբույսերից մեկն է։ Մշակության մեջ օգտսգործվում է որպես երկամյա, իսկ երբեմն նաև՝ որպես միամյա։ Մի շարք մասնագետների հաջողվել է սերմերից ստացված բույսերից ընտրել և աճեցնել այնպիսի բույսեր, որոնց ծաղիկները կրում են մեկական գույն, ինչպես, օրինակ՝ լրիվ դեղին կամ սպիտակ, մուգ կապույտ և այլն։ Ներկայումս միայն եռագույն մանուշակի տարբեր սորտետով հնարավոր է ձևավորել գեղեցիկ ծաղկեթփեր, ղևանդներ և այլն։ Կարելի է օգտագործել նաև նույն ժամկետում ծաղկող վարդակակաչների հետ միասին։ </p><p>Եռագույն մանուշակի թփիկը կոմպակտ է։ Տարբեր սորտերի բարձրությունը տատանվում է 15-25 սմ-ի սահմաններում։ Ծաղկում է խիստ առատ, մանր ու խոշոր, բազմերանգ ծաղիկներով, որոնց տրամագիծը հասնում է 4-7 սմ-ի։ Այսպես, օրինակ՝ Վելիկան սորտի ծաղիկների տրամագիծը հասնում է 7-7,5 սմ-ի։ Բացի դրանից, շատ խոշոր ծաղիկներ կրող սորտերից աչքի ենընկնում Ռուբինը՝ մուգ կարմիր, Կանդիսսիման՝ սպիտակ, մուգ կապույտ, դեղին-ոսկեգույն, դեղին աչիկ կրող, Դոկտոր Ֆաուստը՝ սև գույնի ծաղիկներով և այլն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Մշակում"><span id=".D5.84.D5.B7.D5.A1.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Մշակում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Մշակում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Մշակում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մանուշակները բազմանում են թփիկների բաժանումով, կտրոններով և սերմերով։ Եռագույն մանուշակը սովորաբար բազմացվում է միայն սերմերով։ Որպեսզի գարնանից մինչև աշուն բույսերը անընդհատ առատորեն ծաղկեն, Երևանի պայմաններում ցանքը ջերմատներում պետք է կատարել փետրվար ամսից ոչ շուտ։ </p><p>Վաղ գարնանը առատորեն ծաղկող բույսեր ունենալու համար անհրաժեշտ է ցանքը կատարել հուլիսի վերջերին։ Այս դեպքում նախասածիլումը սովորաբար կատարվում է ջերմոցի գրունտում կամ արկղերի մեջ, տախտակյա վահանակների ստվերի տակ։ Մինչև բույսերը բաց գրունտ տեղափոխելը, որը կատարվում է սեպտեմբեր ամսին, անհրաժեշտ է լավ կոփել և սովորեցնել դրսի պայմաններին։ Հաջորդ տարվա գարնանը այդ բույսերը արդեն կարելի է օգտագործել ծաղկային զանազան ձևավորումերում։ Եռագույն մանուշակն իրեն ավելի լավ է զգում կիսաստվերում։ Սակայն փորձերը ցույց են տվել, որ Երևանի պայմաններում արևոտ, լուսավոր հողամասերում մշակվող բույսերը, որոնք ստեղծվում են գարնան ցանքից, ամբողջ տարվա ընթացքում փարթամորեն ծաղկում են մինչև աշուն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Հայաստանում"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.B5.D5.A1.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Հայաստանում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Հայաստանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Հայաստանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հայաստանում՝ 14 տեսակ՝ </p> <ul><li>Մանուշակ անուշահոտ (<i>V. odorata</i>),</li> <li>Մանուշակ կովկասյան (<i>V. caucasica</i>),</li> <li>Մանուշակ դաշտային (<i>V. arvensis</i>),</li> <li>Մանուշակ ժայռային (<i>V. rupestris</i>) և այլն։</li></ul> <p>Կովկասյան մանուշակ հանդիպում է Սյունիքի մարզում (Խուստուփ լեռ), աճում է կրաքարային ժայռերի ճեղքերում, ալպյան գոտու խճաքարոտ, խոնավ լանջերին (2800-3000 մ բարձրալեռներում), ծաղիկները դեղին են, մանուշակ սոմխեթականը (<i>V. somchetica</i>)՝ Լոռու և Տավուշի մարզերում՝ մարգագետիններում, անտառեզրերին, բացատներու մանուշակ ծաղիկները խոշոր են, մանուշակագույն, բուրավետ։ Այս տեսակները կովկասյան բնաշխարհիկներ են, գրանցված են <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հայաստան">Հայաստանի</a> <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84" title="Կարմիր գիրք">Կարմիր գրքում</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տարածում"><span id=".D5.8F.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Տարածում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Տարածում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Տարածում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27,_SC,_Vic.,_15.9.2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg/220px-Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg" decoding="async" width="220" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg/330px-Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg/440px-Viola_x_hybrida_%27Clear_Crystals_Apricot%27%2C_SC%2C_Vic.%2C_15.9.2007.jpg 2x" data-file-width="1067" data-file-height="1500" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Տարածված է գրեթե բոլոր մարզերում։ Աճում է անտառներում, թփուտներում, մարգագետիններում, գետերի և առվակների ափերին, չոր, քարքարոտ վայրերում և այլն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Քիմիական_կազմ"><span id=".D5.94.D5.AB.D5.B4.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.A6.D5.B4"></span>Քիմիական կազմ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Քիմիական կազմ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Քիմիական կազմ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Պարունակում են <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սապոնիններ">սապոնիններ</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ալկալոիդներ">ալկալոիդներ</a>, աղաղանյութեր, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Գլիկոզիդներ">գլիկոզիդներ</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Կարոտին">կարոտին</a> (A-նախավիտամին), <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%B6_C" title="Վիտամին C">վիտամին C</a> և այլն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կիրառում"><span id=".D4.BF.D5.AB.D6.80.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Կիրառում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Կիրառում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Կիրառում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Որոշ տեսակներ դեղաբույսեր են։ Մանուշակի որոշ տեսակներ օգտագործվում են ծաղկաբուծության, եթերայուղերի արտադրության և <a href="/wiki/%D4%B2%D5%AA%D5%B7%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բժշկություն">բժշկության</a> մեջ։ Պատրաստուկներն օգտագործում են որպես խորխաբեր միջոց և մաշկային հիվանդությունների (<a href="/wiki/%D4%B7%D5%AF%D5%A6%D5%A5%D5%B4%D5%A1" title="Էկզեմա">էկզեմա</a>, <a href="/wiki/%D5%88%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%B6" title="Որքին">որքին</a>) ժամանակ։ Մանուշակը ունի հանգստացնող ազդեցություն հիստերիայի, նյարդդային գրգռվածության, կծկանքների, անքնության ժամանակ։ Այն օգտագործում են <a href="/wiki/%D5%8C%D6%87%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Ռևմատիզմ">ռևմատիզմի</a> և մաշկային հիվանդությունների դեպքում։ Հնուց մանուշակի օշարակը համարել են փորլուծության դեմ լավագույն միջոց։ Մանուշակի յուղով մշակում են գլխի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%A2" title="Մաշկաբորբ">մաշկաբորբը</a>, այն գործածում են են դեմքի այտուցմանն և շուրթերի ճաքի դեպքում։ Յուղն օգտագործում են նաև <a href="/wiki/%D5%94%D5%B8%D5%BD" title="Քոս">քոսի</a>, փուչիկանման բշտիկների բուժման համար<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տեսակներ"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Տեսակներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Տեսակներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Տեսակներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Trip_And_Spring_005.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Trip_And_Spring_005.jpg/220px-Trip_And_Spring_005.jpg" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Trip_And_Spring_005.jpg/330px-Trip_And_Spring_005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Trip_And_Spring_005.jpg/440px-Trip_And_Spring_005.jpg 2x" data-file-width="1136" data-file-height="862" /></a><figcaption> <i><a href="/w/index.php?title=Viola_sororia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola sororia (դեռ գրված չէ)">Viola sororia</a></i></figcaption></figure> <table> <tbody><tr valign="top"> <td> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_arvensis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola arvensis (դեռ գրված չէ)">Viola arvensis</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_banksii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola banksii (դեռ գրված չէ)">Viola banksii</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_biflora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola biflora (դեռ գրված չէ)">Viola biflora</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_canina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola canina (դեռ գրված չէ)">Viola canina</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_cheiranthifolia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola cheiranthifolia (դեռ գրված չէ)">Viola cheiranthifolia</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_corsica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola corsica (դեռ գրված չէ)">Viola corsica</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_glabella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola glabella (դեռ գրված չէ)">Viola glabella</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_hederacea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola hederacea (դեռ գրված չէ)">Viola hederacea</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_hirta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola hirta (դեռ գրված չէ)">Viola hirta</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_labradorica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola labradorica (դեռ գրված չէ)">Viola labradorica</a></i></li></ul> </td> <td> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_odorata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola odorata (դեռ գրված չէ)">Viola odorata</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_pedunculata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola pedunculata (դեռ գրված չէ)">Viola pedunculata</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_persicifolia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola persicifolia (դեռ գրված չէ)">Viola persicifolia</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_praemorsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola praemorsa (դեռ գրված չէ)">Viola praemorsa</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_pubescens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola pubescens (դեռ գրված չէ)">Viola pubescens</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_riviniana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola riviniana (դեռ գրված չէ)">Viola riviniana</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_rostrata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola rostrata (դեռ գրված չէ)">Viola rostrata</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_sororia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola sororia (դեռ գրված չէ)">Viola sororia</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Viola_tricolor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viola tricolor (դեռ գրված չէ)">Viola tricolor</a></i></li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գեղարվեստական_գրականության_մեջ"><span id=".D4.B3.D5.A5.D5.B2.D5.A1.D6.80.D5.BE.D5.A5.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.A5.D5.BB"></span>Գեղարվեստական գրականության մեջ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Գեղարվեստական գրականության մեջ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Գեղարվեստական գրականության մեջ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Մանուշակ։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B6%D5%A1_%D5%8D%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5" title="Աննա Սաքսե">Աննա Սաքսե</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A5%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%AE%D5%A1%D5%B2%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հեքիաթներ ծաղիկների մասին (դեռ գրված չէ)">«Հեքիաթներ ծաղիկների մասին»</a>, Ե., Դարակ, 2020, էջ 37-39։</li> <li>Գիշերային մանուշակ։ Աննա Սաքսե, «Հեքիաթներ ծաղիկների մասին», Ե., Դարակ, 2020, էջ 61-65։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Հայաստանում տարածված մոլախոտերի ատլաս, Ռ․Ս․ Կարապետյան Լույս հրատարակչություն, Երևան-1980</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Բնությունը՝ հարուստ դեղատուն, Բուսաբուժության փոքր հանրագիտարան, Չինար հրատաակչություն, Երևան-2007</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Имханицкая Н. Н.</i> Семейство <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фиалковые (դեռ գրված չէ)">фиалковые</a> (Violaceae) // Жизнь растений. В 6-ти т. Т. 5. Ч. 2. Цветковые растения / Под ред. <a href="/w/index.php?title=%D0%90._%D0%9B._%D0%A2%D0%B0%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D1%8F%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="А. Л. Тахтаджян (դեռ գրված չէ)">А. Л. Тахтаджян</a>а. — М.: Просвещение, 1981. — С. 40—45.</li> <li>Ботаника. Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ. (ред. Григорьев Д. и др.) — Könemann, 2006 (русское издание). — С. 923—926. — <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/3833116218" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-8331-1621-8</a>.</li> <li>Юзепчук С. В., Клоков М. В. Род 905. Фиалка — Viola L. // Флора СССР. В 30 т. / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Ред. тома Б. К. Шишкин и Е. Г. Бобров. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1949. — Т. XV. — С. 350—479. — 742 с. — 4000 экз.</li> <li>Fritz Köhlein: <i>Viola - Veilchen, Stiefmütterchen, Hornveilchen.</i> Eugen Ulmer, Stuttgart 1999, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/3800166550" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-8001-6655-0</a>.</li> <li>Elisabeth Mayer: <i>Wildfrüchte, Wildgemüse, Wildkräuter.</i> 2. Aufl., <a href="/w/index.php?title=Leopold_Stocker_Verlag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leopold Stocker Verlag (դեռ գրված չէ)">Leopold Stocker Verlag</a>, Graz 2001, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/3702008357" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-7020-0835-7</a>, S. 31–32.</li> <li>Marion Nickig, Elke von Radziewsky: <i>Stiefmütterchen und Veilchen.</i> Ellert & Richter, Hamburg 1999, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/3892348375" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-89234-837-5</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://herba.msu.ru/shipunov/school/txt/nikitin1998_viola.pdf"><i>Никитин В. В.</i> Ключ для определения фиалок (Viola L.) флоры Восточной Европы и Кавказа (pdf)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090220021532/http://herba.msu.ru/shipunov/school/txt/nikitin1998_viola.pdf">Արխիվացված</a> 2009-02-20 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://flower.onego.ru/other/viola.html">Энциклопедия декоративных садовых растений — Фиалка</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gartenveilchen.de">Veilchenhomepage.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.americanvioletsociety.org/"><i>The American Violet Society</i>.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150801061128/http://americanvioletsociety.org/">Արխիվացված</a> 2015-08-01 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.botanische-spaziergaenge.at/viewforum.php?f=384">Zahlreiche Detailaufnahmen bei botanische-spaziergaenge.at</a></li></ul> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է</i> <i><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարան">Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից</a>, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Notification-icon-Wikispecies-logo.svg/24px-Notification-icon-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Notification-icon-Wikispecies-logo.svg/36px-Notification-icon-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Notification-icon-Wikispecies-logo.svg/48px-Notification-icon-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%81%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%80" title="Վիքիցեղեր">Վիքիցեղերն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Viola_(L.)" class="extiw" title="species:Viola (L.)">«Մանուշակ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table><table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Viola_(Violaceae)" class="extiw" title="commons:Category:Viola (Violaceae)">«Մանուշակ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/viola-30">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Фиалка">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D0%A2%D0%A1%D0%942/%D0%A4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ТСД2/Фиалка">Վ. Դալի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0150806.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/fiol">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D032413">MESH ID</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/violette/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Տաքսոնոմիա</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/2874237">GBIF</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.inaturalist.org/taxa/50829">iNaturalist</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=13757">NCBI</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irmng.org/aphia.php?p=taxdetails&id=1332414">IRMNG</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=22030">ITIS TSN</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=425767">WoRMS</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4187467-5">4187467-5</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: left;"><div class="center">Տաքսոնի<br />նույնացուցիչներ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%81%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%80" title="Վիքիցեղեր">Վիքիցեղեր</a>: <span class="uid"><span class="external"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Viola_(L.)" class="extiw" title="wikispecies:Viola (L.)">Viola (L.)</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">APDB: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://africanplantdatabase.ch/en/nomen/195852">195852</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">APNI: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.biodiversity.org.au/name/apni/91625">91625</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">BioLib: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biolib.cz/en/taxon/id38844">38844</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">BOLD: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boldsystems.org/index.php/TaxBrowser_TaxonPage?taxid=121166">121166</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">EPPO: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gd.eppo.int/taxon/1VIOG">1VIOG</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">FloraBase: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://florabase.dpaw.wa.gov.au/browse/profile/21793">21793</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">FNA: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=134607">134607</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">FoAO2: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://profiles.ala.org.au/opus/foa/profile/Viola">Viola</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">FoC: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=134607">134607</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">GBIF: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/2874237">2874237</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">GRIN: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomygenus.aspx?id=12719">12719</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">iNaturalist: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/50829">50829</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">IPNI: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ipni.org/n/41602-1">41602-1</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">IRMNG: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.irmng.org/aphia.php?p=taxdetails&id=1332414">1332414</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">ITIS: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=22030">22030</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NBN: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.nbn.org.uk/Taxa/NHMSYS0000464877">NHMSYS0000464877</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NCBI: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=13757">13757</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NZOR: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nzor.org.nz/names/8cee38f2-ca13-4605-9492-fb1b5f54778a">8cee38f2-ca13-4605-9492-fb1b5f54778a</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">PLANTS: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plants.sc.egov.usda.gov/plant-profile/VIOLA">VIOLA</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">POWO: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:30000540-2">urn:lsid:ipni.org:names:30000540-2</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">Tropicos: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://legacy.tropicos.org/Name/40024459">40024459</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">VASCAN: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.canadensys.net/vascan/taxon/1822">1822</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">VicFlora: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vicflora.rbg.vic.gov.au/flora/taxon/9c45bdc8-58d7-4dec-91a3-b03c01aa9f61">9c45bdc8-58d7-4dec-91a3-b03c01aa9f61</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">WoRMS: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=425767">425767</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_7.djvu/255" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 7.djvu/255">հ․ 7, էջ 255</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մանուշակ&oldid=8598118">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մանուշակ&oldid=8598118</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Բույսեր այբբենական կարգով">Բույսեր այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC_%D4%BC%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%B5_%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AE_%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Կառլ Լիննեյ հեղինակի անվանած տաքսոններ">Կառլ Լիննեյ հեղինակի անվանած տաքսոններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Մանուշակազգիներ">Մանուշակազգիներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B4%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Դեղաբույսեր">Դեղաբույսեր</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից">Նյութեր Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B6%D6%81_from_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%AB" title="Կատեգորիա:Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ առանց from պարամետրի">Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ առանց from պարամետրի</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80_25-29_%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ 25-29 տաքսոնի նույնականացման համարով">Տաքսոնի նավարկման աղյուսակներ 25-29 տաքսոնի նույնականացման համարով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 26 հունվարի 2023-ի ժամը 15:05-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF&veaction=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-zmttc","wgBackendResponseTime":947,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.483","walltime":"0.791","ppvisitednodes":{"value":367,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23986,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":232,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":45,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":1896,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":43,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 632.065 1 -total"," 52.27% 330.390 1 Կաղապար:Տաքսոտուփ2"," 25.18% 159.126 1 Կաղապար:Տաքսոնի_նավարկում"," 17.18% 108.606 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 7.98% 50.438 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 2.38% 15.018 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 1.45% 9.159 2 Կաղապար:Webarchive"," 0.43% 2.708 1 Կաղապար:ՀՍՀ"," 0.37% 2.357 1 Կաղապար:Lang-lat"," 0.26% 1.613 1 Կաղապար:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.381","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":12518603,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-zmttc","timestamp":"20241128125020","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0544\u0561\u0576\u0578\u0582\u0577\u0561\u056f","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q146095","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q146095","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-03-17T06:34:54Z","dateModified":"2023-01-26T15:05:25Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5b\/Viola_reichenbachiana_001.jpg","headline":"\u0562\u0578\u0582\u0575\u057d\u056b \u057f\u0565\u057d\u0561\u056f"}</script> </body> </html>