CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Պուրիմ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"56450f11-5dbd-474e-aa8e-3755e1182bb2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Պուրիմ","wgTitle":"Պուրիմ","wgCurRevisionId":9773578,"wgRevisionId":9773578,"wgArticleId":898577,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1 սխալներ: բացակայող periodical","Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ","Տոներ այբբենական կարգով","Հրեական տոներ","Պուրիմ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Պուրիմ","wgRelevantArticleId":898577,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q180115","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model", "platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat", "ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/1200px-Me%27ah_Berachot6.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="676"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/800px-Me%27ah_Berachot6.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="451"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/640px-Me%27ah_Berachot6.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="361"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Պուրիմ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Պուրիմ rootpage-Պուրիմ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Պուրիմի_պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պուրիմի_պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Պուրիմի պատմություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Պուրիմի_պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատմական_տեսակետներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմական_տեսակետներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Պատմական տեսակետներ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պատմական_տեսակետներ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պատմական տեսակետներ subsection</span> </button> <ul id="toc-Պատմական_տեսակետներ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ավանդական_պատմաբաններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ավանդական_պատմաբաններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Ավանդական պատմաբաններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ավանդական_պատմաբաններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ժամանակակից_տեսակետներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ժամանակակից_տեսակետներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Ժամանակակից տեսակետներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ժամանակակից_տեսակետներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Աստվածաշնչյան_և_ռաբբիական_աղբյուրներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստվածաշնչյան_և_ռաբբիական_աղբյուրներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Աստվածաշնչյան և ռաբբիական աղբյուրներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստվածաշնչյան_և_ռաբբիական_աղբյուրներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Պուրիմ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 63 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-63" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">63 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Poerim" title="Poerim – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Poerim" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Purim" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%B1" title="عيد المساخر – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عيد المساخر" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%88%D8%B1" title="عيد الفور – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عيد الفور" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="پوریم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پوریم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Пурим" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BC" title="Пурым – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Пурым" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Пурим" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Pourim" title="Pourim – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Pourim" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Purim" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Purim" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Purim" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Purim" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Purim" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Purim" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Purimo" title="Purimo – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Purimo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Purim" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Purim" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="پوریم – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پوریم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Purim" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pourim" title="Pourim – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pourim" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/P%C3%BAir%C3%ADm" title="Púirím – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Púirím" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Purim" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D" title="פורים – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="פורים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%AE" title="पूरीम – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पूरीम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Purim" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Purim" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Purim" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Purim" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Purim" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%97%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%A0" title="プーリーム – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="プーリーム" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="პურიმი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პურიმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%93%A8%EB%A6%BC" title="퓨림 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="퓨림" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Phurim" title="Phurim – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Phurim" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – լադինո" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Purim" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="լադինո" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Purimas" title="Purimas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Purimas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Purims" title="Purims – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Purims" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Porima" title="Porima – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Porima" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Poerim" title="Poerim – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Poerim" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Purim" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Purim" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Purim" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Purim" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Purim" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пурим" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Purim" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Purim" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Purim" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Purim" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Пурим" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Purim" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Purim" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%82%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="பூரிம் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பூரிம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Пурим" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Purim" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Purim" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" title="Пурим – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Пурим" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="عید پوریم – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عید پوریم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Purim" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Purim" title="Purim – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Purim" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%99%AE%E7%8F%A5%E8%8A%82" title="普珥节 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="普珥节" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D" title="פורים – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פורים" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%99%AE%E7%8F%A5%E7%AF%80" title="普珥節 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="普珥節" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180115#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&oldid=9773578" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&id=9773578&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%258A%25D5%25B8%25D6%2582%25D6%2580%25D5%25AB%25D5%25B4"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%258A%25D5%25B8%25D6%2582%25D6%2580%25D5%25AB%25D5%25B4"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Purim" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180115" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background: #eaecf0; font-size: larger; padding:3px; text-align: center;">Պուրիմ<br /></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-property-id="P18" class="no-wikidata"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Me%27ah_Berachot6.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/274px-Me%27ah_Berachot6.jpg" decoding="async" width="274" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/411px-Me%27ah_Berachot6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Me%27ah_Berachot6.jpg/548px-Me%27ah_Berachot6.jpg 2x" data-file-width="1675" data-file-height="944" /></a></span></span><br />18-րդ դարի աղոթագիրք Պուրիմի հրաշքների մասին</td></tr><tr><th scope="row" style="background-color: #eaecf0">Պաշտոնապես</th><td style="background-color: #eee">Պուրիմ<br /><span style="font-weight:normal;"><span class="script-hebrew" style="font-size: 115%; font-family: Alef, 'SBL Hebrew', 'David CLM', 'Frenk Ruehl CLM', 'Hadasim CLM', Shofar, David, 'Noto Sans Hebrew', 'Ezra SIL', 'Ezra SIL SR', FreeSerif, 'Times New Roman', FreeSans, Arial;" dir="rtl">פּוּרִים</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background-color: #eaecf0">Տեսակ</th><td style="background-color: #eee"><span data-wikidata-property-id="P31" class="no-wikidata">Հրեական կրոն, մշակույթ</span></td></tr><tr><th scope="row" style="background-color: #eaecf0">Ենթադաս</th><td style="background-color: #eee"><span data-wikidata-property-id="P361" class="no-wikidata"><span data-wikidata-claim-id="Q180115$481ee964-4965-3a95-0b2a-51a1d5205f70" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P279"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Իսրայելի տոներ">հրեական տոներ</a></span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background-color: #eaecf0">Ամսաթիվ</th><td style="background-color: #eee"><span data-wikidata-claim-id="Q180115$149be6b5-471e-22c9-94d6-0f4ffc3fd5de" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P837"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3594023" class="extiw" title="d:Q3594023">14 Adar</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background-color: #eaecf0">Կրոն</th><td style="background-color: #eee"><span data-wikidata-claim-id="Q180115$7d3c079e-4f1e-1ebb-a64a-823823d2d0d7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P140"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հուդայականություն">հուդայականություն</a></span></span></td></tr></tbody></table> <p><b>Պուրիմ</b> (<span class="nowrap"><span class="IPA nopopups noexcerpt"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:IPA_for_English" class="mw-redirect" title="Օգնություն:IPA for English">/<span style="border-bottom:1px dotted"><span title="/ˈ/ primary stress follows">ˈ</span><span title="'p' in 'pie'">p</span><span title="/ʊər/ 'our' in 'tour'">ʊər</span><span title="/ɪ/ short 'i' in 'bid'">ɪ</span><span title="'m' in 'my'">m</span></span>/</a></span></span>; <a href="/wiki/%D4%B5%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Եբրայերեն">եբրայերեն</a>՝ <span class="unicode audiolink"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/He-Purim.ogg" class="internal" title="He-Purim.ogg"><span class="script-hebrew" style="font-size: 115%; font-family: Alef, 'SBL Hebrew', 'David CLM', 'Frenk Ruehl CLM', 'Hadasim CLM', Shofar, David, 'Noto Sans Hebrew', 'Ezra SIL', 'Ezra SIL SR', FreeSerif, 'Times New Roman', FreeSans, Arial;" dir="rtl">פּוּרִים</span></a></span> <span class="metadata audiolinkinfo"><small>(<a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D6%80" title="Վիքիպեդիա:Մեդիաֆայլեր">օգնություն</a> • <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:He-Purim.ogg" title="Պատկեր:He-Purim.ogg">ինֆո</a>)</small></span> <i>Pûrîm</i> <span class="script-hebrew" style="font-size: 115%; font-family: Alef, 'SBL Hebrew', 'David CLM', 'Frenk Ruehl CLM', 'Hadasim CLM', Shofar, David, 'Noto Sans Hebrew', 'Ezra SIL', 'Ezra SIL SR', FreeSerif, 'Times New Roman', FreeSans, Arial;" dir="rtl">פור</span> <i>pur</i><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%84%D6%84%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Աքքադերեն">աքքադերեն</a>՝ <i>pūru</i>), <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հրեական տոներ (դեռ գրված չէ)">հրեական տոն</a>, որը հիշատակում է <a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1" class="mw-redirect" title="Հրեա">հրեա</a> ժողովրդի փրկությունը <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6_(%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Համան (Աստվածաշունչ) (դեռ գրված չէ)">Համանից</a>, որը պլանավորել էր <a href="/wiki/%D5%91%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ցեղասպանություն">սպանել</a> հրեա ժողովրդին <a href="/wiki/%D4%B1%D6%84%D5%A5%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աքեմենյան պետություն">Աքեմենյան պետության</a> օրոք։ Պատմությունն արձանագրված է աստվածաշնչյան <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D6%80_(%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84)" title="Եսթեր (գիրք)">Էսթերի գրքում</a> (<a href="/wiki/%D4%B5%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Եբրայերեն">եբրայերեն</a>՝ <span class="script-hebrew" style="font-size: 115%; font-family: Alef, 'SBL Hebrew', 'David CLM', 'Frenk Ruehl CLM', 'Hadasim CLM', Shofar, David, 'Noto Sans Hebrew', 'Ezra SIL', 'Ezra SIL SR', FreeSerif, 'Times New Roman', FreeSans, Arial;" dir="rtl">מגילת אסתר</span> <i>Megillat Ester</i>): </p><p>Ըստ Էսթերի գրքի՝ պարսից Ահասերուս (համարվում է Պարսկաստանի <a href="/wiki/%D5%94%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_I" title="Քսերքսես I">Քսերքսես I</a> կամ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_I" title="Արտաքսերքսես I">Արտաքսերքսես I</a>)<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> թագավորի վեզիր Համանը նախատեսել էր սպանել թագավորության բոլոր հրեաներին, սակայն նրա ծրագրերը չիրագործվեցին Մորդեխայի և նրա զարմուհու և որդեգիր դստեր՝ Պարսից թագուհի դարձած Էսթերի շնորհիվ։ Փրկության օրը դարձավ խնջույքի և ուրախության օր։ </p><p>Հիմք ընդունելով Էսթերի գիրքը<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>՝ «[...], որ նրանք պետք է տոնեն և ուրախ օրեր անցկացնեն, միմյանց բաժին ուղարկեն և աղքատներին նվերներ», Պուրիմը հրեաների կողմից տոնվում է </p> <ul><li>Սննդամթերքի և խմիչքների երկկողմանի փոխանակմամբ, որը հայտնի է որպես <i>mishloach manot</i></li> <li>Բարեգործություն աղքատներին, հայտնի է որպես <i>mattanot la-evyonim</i><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Տոնական ուտեստի ճաշակում՝ <i>se'udat Purim</i></li> <li>Էսթերի գրքի հրապարակային արտասանում («մեգիլահի ընթերցում»), հայտնի է որպես <i>kriat ha-megillah</i>, սովորաբար սինագոգում</li> <li>Լրացուցիչ արտասանումներ, որոնք հայտնի են որպես <i>Al HaNissim</i>, ամենօրյա աղոթքներ և գոհունակություն ընթրիքից հետո</li></ul> <p>Այլ սովորույթներ ներառում են գինու կամ այլ ալկոհոլային խմիչքների, դիմակների և բեմական հագուստների օգտագործում և հանրային տոնակատարություններ<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Պուրիմն ամեն տարի նշվում է եբրայական օրացույցի համաձայն Ադար ամսի 14-ին, հրեաների՝ իրենց թշնամուն հաղթելու հաջորդ օրը։ Աստվածաշնչյան Յոշուայի ժամանակ պատով պաշտպանված քաղաքներում Պուրիմը փոխարինվում է Ադարի 15-րդ օրը, որը հայտնի է որպես Շուշան Պուրիմ, քանի որ Շուշան քաղաքում մարտնչումը շարունակվել էր Ադարի 14-րդ օրը<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այսօր, միայն Երուսաղեմում և մի քանի այլ քաղաքներում է Պուրիմը տոնվում Ադարի 15-ին։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պուրիմի_պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.AB.D5.B4.D5.AB_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պուրիմի պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Պուրիմի պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Պուրիմի պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg/220px-Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg/330px-Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg/440px-Pieter_Pietersz._Lastman_-_The_Triumph_of_Mordechai.jpg 2x" data-file-width="1718" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Մորդեխայի հաղթանակը, նկարիչ՝ Պիտեր Լաստման</figcaption></figure> <p>Էսթերի գիրքը սկսվում է <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պարսկաստան">Պարսկաստանի</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Մարաստան">Մարաստանի</a> բանակի, ինչպես նաև իր թագավորության 127 <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%BA" title="Սատրապ">սատրապների</a> և իշխանների համար պարսից թագավոր Ահասերուսի կազմակերպած վեցամսյա (180-օրյա) տոնակատարությամբ, Շուշան քաղաքի հարուստ և աղքատ բնակիչների համար յոթօրյա խմիչքների խնջույքով և թագավորական բակի տաղավարում Աստին թագուհու (Vashti) կողմից կազմակերպված կանանց համար առանձին խմելու տոնակատարությամբ։ </p><p>Տոնակատարության ժամանակ Ահասերուսը հարբում է, և հրամայում կնոջը՝ Աստինին, իր գեղեցկությունը ցուցադրել ազնվականների և ժողովրդի առջև իր թագավորական թագով (Չգրված Թորայի ռաբբիները հասկանում են, որ արքան ուզում էր, որ թագուհին միայն լինի արքայական թագով, նշանակում է, մերկ լինել, մի բան, որ նա կուզեր, բայց մաշկի պատճառով հրաժարվում է դա անել)։ Թագուհու հրաժարվելուց հետո Ահասերուսը նրան հեռացնում է թագուհու պաշտոնից և պատվիրում բոլոր երիտասարդ կանանց ներկայացնել իրեն, որպեսզի նա կարողանա նոր թագուհի ընտրել՝ փոխարինելու Աստինին։ Ներկայացված աղջիկների թվում էր նաև Եսթերը, որը որբացել էր դեռահաս տարիքում և գտնվում էր իր զարմիկ Մորդեխայի խնամակալության ներքո։ Որոշ ռաբինիստական մեկնաբաններ նշում են, որ նա իրականում Մորդեխայի կինն էր, քանի որ Թորան թույլ է տալիս հորեղբորն ամուսնանալ իր զարմուհու հետ։ Արքան նկատում է Էսթերին և նրան ընտրում նոր թագուհի։ Էսթերը չի բացահայտում, որ ինքն հրեա է։ </p><p>Կարճ ժամանակ անց Մորդեխայը բացահայտում է երկու պալատական պահակների՝ Բիգթանի և Թերեշի դավադրությունը, որոնք պատրաստվում էին սպանել Ահասերուսին։ Նրանց ձերբակալում և կախում են, և Մորդեխայի արքունի ծառայությունը արձանագրվում է դատարանի ամենօրյա գրառումներում<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ահասերուսը Համանին նշանակում է փոխարքա։ Մորդեխային, որ նստում էր պալատի դարպասների մոտ, հրաժարվում է խոնարհվել Հանանի առջև։ Պարզելով, որ Մորդեխայը հրեա է, Համանը մտադրվում է սպանել ոչ միայն Մորդեխային, այլև կայսրության հրեա փոքրամասնությանը։ Ահասերուսի թույլտվությունն ու իր ծրագրի իրականացման և գումար ստանալու համար նա վիճակ է գցում ("purim") ընտրելու Ադար ամսվա տասներեքերորդ օրը։ Երբ Մորդեխայը հասկանում է նրա ծրագրերը, նա կոպիտ գործվածից հագուստ է հագնում, որը սգո նշան է, հրապարակայնորեն լացում և աղաղակում, նույնն անում են Շուշանում և Ահասերուսի կայսրության այլ մասերում շատ այլ հրեաներ՝ որպես տառապանք և ծոմապահություն։ Էսթերը տեղեկանում է, թե ինչ է պատահել, պալատական սպասավորի միջոցով խոսք փոխանակում Մորդեխայի հետ, որը խնդրում է Էսթերին միջնորդել թագավորին հանուն հրեաների. Էսթերը պատասխանում է, որ ոչ ոք չի կարող թագավորին խնդրել, երբ մահվան դատավճիռ կա։ Մորդեխայը զգուշացնում է նրան, որ պալատում նա ավելի անվտանգ չի լինի, քան որևէ այլ հրեա, ասում է, որ եթե լռի, փրկությունը հրեաների համար կգա մի այլ տեղից, բայց «դու և քո հոր տունը կկորչեն» և ասում է, որ նա թագուհի է դարձել, որպեսզի օգնի նման իրավիճակներում։ Էսթերն ասում է, որ ինքն երեք օր կաղոթի, այնուհետև օգնության համար կմոտենա թագավորին. «եթե ես կործանվելու եմ, թող կործանվեմ»։ Նա նաև խնդրում է, որ Մորդեխայն ասի Շուշանի բոլոր հրեաներին, որ երեք օր շարունակ աղոթեն նրա հետ միասին։ Երրորդ օրը նա հանդիպում է թագավորին և նրան Համանի ուղեկցությամբ հրավիրում է խնջույքի։ Տոնի ժամանակ նա խնդրում է, որ հաջորդ երեկոյան մյուս տոնին մասնակցեն։ Մինչդեռ, Համանը նորից խիստ վիրավորվել էր Մորդեխայից, որ հրաժարվել էր իրեն խոնարհվելուց։ Նա Մորդեխայի համար կախաղան էր պատրաստել, որտեղ մտադիր էր հաջորդ օրը նրան կախել<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Այդ գիշերը Ահասերուսը տառապում է անքնությունից, և արքունի հրովարտակների ընթերցումն օգնում է նրան քնել. նա տեղեկանում է Մորդեխայի մատուցած ծառայությունների մասին և հարցնում է, թե արդյոք ինչ-որ բան արվել է Մորդեխայի համար և տեղեկանում, որ նա թագավորի կյանքը փրկելու համար չի խրախուսվել։ Այդ ժամանակ հայտնվում է Համանը, և Ահասերուս թագավորը հարցնում է նրան, թե ինչ պետք է արվի այն մարդու համար, որին թագավորը ցանկանում է պատվել։ Մտածելով, որ թագավորը խոսում է իր՝ Համանի մասին, Համանը ասում է, որ պարգևատրվողը պետք է հագնի թագավորի արքայական հագուստը և թագավորի արքունի ձին հեծնի։ Ի զարմանս Համանի՝ թագավորը նրան հանձնարարում է նման հարգանք ցուցաբերել Մորդեխայի հանդեպ<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Այդ երեկո Ահասերուսը և Համանը մասնակցում են Էսթերի երկրորդ ճաշկերույթին, որտեղ նա բացահայտում է, որ ինքը հրեա է, և որ Համանը մտադիր է ոչնչացնել իր ժողովրդին, այդ թվում և իրեն։ Ահասերուսը վրդովում է և փոխարենը հրամայում Համանին կախել այն ծառից, որը նա պատրաստել էր Մորդեխայի համար։ Հրեա ժողովրդի դեմ նախորդ հրովարտակը չեղյալ չէր կարող համարվել, ուստի թագավորը Մորդեխային և Էսթերին թույլ է տալիս մեկ այլ հրովարտակ գրել, ինչպես իրենք են ցանկանում։ Արդյունքում Ադար ամսի 13-ին Շուշանում սպանվում են հինգ հարյուր հարձակվողներ և Համանի տասը որդիները։ Կայսրության ողջ ընթացքում հրեա ժողովուրդների թշնամիներից 75 հազարը սպանվում է<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մորդեխայը ստանձնում է Ահասերուսից հետո երկրորդ պաշտոնը և հաստատում է հրեա ժողովրդին ոչնչացումից փրկելու մասին ամենամյա հիշատակում<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմական_տեսակետներ"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Պատմական տեսակետներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմական տեսակետներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Պատմական տեսակետներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ավանդական_պատմաբաններ"><span id=".D4.B1.D5.BE.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ավանդական պատմաբաններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ավանդական պատմաբաններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ավանդական պատմաբաններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%BD" title="Բերոսոս">Բերոսոսը</a> (մ.թ.ա. 3-րդ դար) արձանագրում է ամբողջ Պարսկական կայսրությունում <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%AB%D5%BF%D5%A1" title="Անահիտա">«Անահիտայի»</a> պաշտամունքը <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_II" title="Արտաքսերքսես II">Արտաքսերքսես II</a>-ի օրոք<sup id="cite_ref-Magi_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Magi-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Առաջին դարի պատմաբան <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B8%D5%BD_%D5%93%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Հովսեփոս Փլավիոս">Հովսեփոս Փլավիոսը</a> շարադրում է Պուիմի ծագումը հրեաների հնադարյան 11-րդ գրքում։ Նա շարունակում է Էսթերի եբրայերեն գիրքը, սակայն ներկայացնում է լրացուցիչ նյութեր <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հունարեն">հունարեն</a> տարբերակում (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%BF%D5%A1" class="mw-redirect" title="Սեպտուագինտա">«Սեպտուագինտա»</a>), որտեղ նա Ահասերուսին ներկայացնում է որպես <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_I" title="Արտաքսերքսես I">Արտաքսերքսես I</a> և ներկայացնում է թագավորի նամակի տեքստը։ Նա նաև լրացուցիչ տեղեկատվություն է տրամադրում Եզրաս և Նեեմիային վերաբերող իրադարձությունների մասին<sup id="cite_ref-Whiston_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Whiston-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հովսեփոսը արձանագրում է նաև հրեաների պարսկական հետապնդումը և նշում է, որ հրեաներն ստիպված են երկրպագել Պարսկաստանում ստեղծված սրբավայրերը<sup id="cite_ref-Whiston_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-Whiston-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Hosch_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hosch-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Տասներորդ դարի հրեական պատմությունը կազմող Յոզիպպոնը Պուիմի ծագմանն անդրադառնում է 4-րդ գլխում։ Այն շարունակում է աստվածաշնչյան բովանդակությունը և ներառում լրացուցիչ ավանդույթներ, որոնք համապատասխանում են հունարեն տարբերակին և Հովսեփոսի մոտ (որոնք հեղինակը համարում է որպես աղբյուր), բացառությամբ վերջինիս աշխատանքներում հայտնաբերված նամակների մանրամասների։ Այն նաև տրամադրում է այլ համատեքստային տեղեկություններ, որոնք վերաբերում են հրեական և պարսկական պատմությանը, օրինակ Դարիուս Մարաստանցու նույնականացումը որպես Կյուրոսի հորեղբայր և հայր<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Իրադարձությունների վերաբերյալ հակիրճ պարսկական պատմություն ներկայացնում է իսլամական պատմիչ և աստվածաբան <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%AB" title="Տաբարի">Մուհամմադ իբն Ջարիր ալ-Տաբարին</a> իր «Մարգարեների և թագավորների պատմության» մեջ (ավարտվել է մ.թ. 915 թ.)<sup id="cite_ref-Yar_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yar-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: Հիմնվելով հրեա և քրիստոնեական աղբյուրների վրա՝ Տաբարին լրացուցիչ մանրամասներ է տրամադրում, օրինակ «Էսթերի» պարսկական բնօրինակ «Աստուրիա» ձևը<sup id="cite_ref-Perlmann_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Perlmann-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նա իրադարձությունները ներկայացնում է Արդաշիր Բահմանի (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_II" title="Արտաքսերքսես II">Արտաքսերքսես II</a>) օրոք<sup id="cite_ref-Arjomand_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Arjomand-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, բայց շփոթում է նրան Արդաշիր ալ-Տավիլ ալ-Բայի (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_I" title="Արտաքսերքսես I">Արտաքսերքսես I</a>) հետ, մինչդեռ Ահասերուսը համարում է համաղեկավարի անունը<sup id="cite_ref-Perlmann_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-Perlmann-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մեկ այլ կարճ պարսկական գրառում արձանագրված է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%AB" title="Մասուդի">Մասուդիի</a> «Ոսկու հովիտներում» (ավարտվել է մ. թ. 947-րդ դ.)<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: Նա անդրադառնում է մի հրեա կնոջ, որն ամուսնացել է պարսից թագավոր Բահմանի (Արտաքսերքսես II) հետ և ազատել իր ժողովրդին<sup id="cite_ref-Arjomand_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-Arjomand-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>՝ հաստատելով Ահարերուսի նույնականացումը։ Նա նաև նշում է կնոջ դստերը՝ Խումային, որը հայտնի չէ հրեական ավանդության մեջ, բայց հիշատակվում է պարսկական բանահյուսության մեջ։ Ալ-Տաբերին նրան անվանում է «Խումանի» և պատմում է, թե ինչպես է նրա հայրը (Արդաշիր Բահմանը) ամուսնացրել նրան։ <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB" title="Ֆիրդուսի">Ֆիրդուսին</a> իր <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A5" title="Շահնամե">Շահնամեում</a> (մոտ. 1000 թ.) նույնպես նկարագրում է, թե ինչպես է Բահման թագավորն ամուսնացնում Խումեյին<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>19-րդ դարի աստվածաշնչյան մեկնաբանությունները ընդհանուր առմամբ Ահասերուսին նույնացնում են Պարսկաստանի <a href="/wiki/%D5%94%D5%BD%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%BD_I" title="Քսերքսես I">Քսերքսես I</a>-ի հետ<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ժամանակակից_տեսակետներ"><span id=".D4.BA.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.AF.D5.AB.D6.81_.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ժամանակակից տեսակետներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Ժամանակակից տեսակետներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Ժամանակակից տեսակետներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Մերձավոր Արևելք">Մերձավոր Արևելքի</a> և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պարսկաստան">Պարսկաստանի</a> որոշ պատմաբաններ պնդում են, որ Պուրիմն իրականում պատմական հիմք չունի։ Ամնոն Նեցերը և Շաուլ Շաքեդը պնդում են, որ «Մորդեխայ» և «Էսթեր» անունները նման են բաբելոնյան աստվածներ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AF" title="Մարդուկ">Մարդուկ</a> և Ինաննա անուններին<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ամելի Կուրրթը ասում է, որ Էսթերի գիրքը կազմվել է հելլենիստական ժամանակաշրջանում և այն ցույց է տալիս պարսկական պալատի հեռանկարը, որը նույն է, ինչ դասական հունական գրքերում<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Շաուլ Շաքեդն ասում է, որ գրքի ստեղծման ամսաթիվն անհայտ է, բայց հավանական է, որ Աքեմենյան թագավորության անկումից հետո չի եղել, այլ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%A9%D6%87%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պարթևաստան">պարթևական ժամանակաշրջանում</a>, թերևս, մ.թ.ա. երրորդ կամ երկրորդ դարում<sup id="cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մակքլուն նաև առաջարկում է, որ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Հերոդոտոս">Հերոդոտոսը</a> գրի է առել Քսերքսեսի թագուհու անունը որպես Ամեստրիս (Օթանեսի դուստրը) և ոչ թե որպես Էսթեր<sup id="cite_ref-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գիտնականներ Ալբերտ Բաումգարտեն և Ս. Դեյվիդ Սփերլինգը և Ռ. Ջ. Լիթմանն ասում են, որ ըստ Հերոդոտոսի, Քսերքսեսը կարող էր միայն ամուսնանալ իր հայր <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B0_I_%D5%84%D5%A5%D5%AE" title="Դարեհ I Մեծ">Դարիուս I-ի</a> վեց դաշնակիցներից մեկի դստեր հետ<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աստվածաշնչյան_և_ռաբբիական_աղբյուրներ"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D5.A1.D5.B7.D5.B6.D5.B9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D6.87_.D5.BC.D5.A1.D5.A2.D5.A2.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B2.D5.A2.D5.B5.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աստվածաշնչյան և ռաբբիական աղբյուրներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Աստվածաշնչյան և ռաբբիական աղբյուրներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Աստվածաշնչյան և ռաբբիական աղբյուրներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg/330px-Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg/440px-Esther_Scroll_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="5493" data-file-height="4331" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B5%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D6%80_(%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84)" title="Եսթեր (գիրք)">Եսթերի գիրքը</a></figcaption></figure> <p>Պուրիմի ծագման վերաբերյալ բնագիր աղբյուրը <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D6%80_(%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84)" title="Եսթեր (գիրք)">Էսթերի գիրքն</a> է, որը դարձավ Եբրայերեն Աստվածաշնչի 24 գրքերից վերջինը, որը սրբացվել է Մեծ ժողովի իմաստունների կողմից։ Այն թվագրված է մ.թ.ա. չորրորդ դար<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և ըստ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A4" title="Թալմուդ">Թալմուդի</a> Մորդեխայի բնագիր տեքստի Մեծ ժողովի կողմից խմբագրված տարբերակն է<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Միշնայում Մեգլիա տրակտատը (վերախմբագրված մ.թ. 200) արձանագրում է պուրիմին վերաբերող օրենքները։ Դրան զուգահեռ հրեական սուրբ գիրքը՝ Թոսեֆթան (վերախմբագրվել է նույն ժամանակահատվածում) և Գեմարան (Երուսաղեմում և Բաբելոնյան Թալմուդը վերախմբագրվել է մ.թ. 400-ական թվականներին և համապատասխանաբար 600-ական թվականներին)<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> արձանագրում է լրացուցիչ մանրամասներ, որ Աստին թագուհին եղել է Բալթասարի դուստրը, ինչպես նաև մանրամասներ, ըստ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B8%D5%BD_%D5%93%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Հովսեփոս Փլավիոս">Հովսեփոս Փլավիոսի</a>, որ Էսթերը թագավորական ծագում ունի։ Էսթերի մասին կարճ հիշատակում կա Հուլլին տրակատում (<i>Bavli Hullin</i> 139b), Համանի երկրպագությանը վերաբերող կռապաշտությունը քննարկվում է <i>Sanhedrin</i> տրակատում (<i>Sanhedrin</i> 61b): </p><p>Էսթեր Ռաբբա ստեղծագործությունը միդրաշային տեքստ է՝ բաժանված երկու մասի։ Առաջին մասը վերագրվում է մ. թ. 500 թ. և մեկնում է Էսթերի հրեական գրքի առաջին երկու գլուխները և աղբյուր է հանդիսանում <i>Targum Sheni</i>-ի համար։ Երկրորդ մասը վերախմբագրվել է 11-րդ դարում և ներառում է մեկնություններ Եսթերի մնացած գլուխների մասին։ Այն նաև պարունակում է լրացուցիչ նյութ, որը հանդիպում ենք Josippon-ում (Ադամից մինչև <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Տիտոս">Տիտոսի</a> ժամանակների հրեական պատմության քրոնիկ, որը ենթադրվում էր, որ գրվել է Յոսիպպոնի կամ Յոզեֆ բեն Գորիոնի կողմից)<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D4%B5%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D6%80_(%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84)" title="Եսթեր (գիրք)">Esther</a> 9:24, 27.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFJewish_(and_not_commonly_misunderstood_Xerxes_I,_"Khshayarsha"_in_Old_Persian)_Encyclopedia1906" class="citation book cs1">Jewish (and not commonly misunderstood Xerxes I, "Khshayarsha" in Old Persian) Encyclopedia (1906). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jewishencyclopedia.com/articles/967-ahasuerus"><i>AHASUERUS</i></a>. JewishEncyclopedia.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140703094127/http://www.jewishencyclopedia.com/articles/967-ahasuerus">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 3-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=AHASUERUS&rft.pub=JewishEncyclopedia.com&rft.date=1906&rft.au=Jewish+%28and+not+commonly+misunderstood+Xerxes+I%2C+%22Khshayarsha%22+in+Old+Persian%29+Encyclopedia&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jewishencyclopedia.com%2Farticles%2F967-ahasuerus&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFEncyclopaedia_Perthensis1816" class="citation book cs1">Encyclopaedia Perthensis (1816). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=S1cKAQAAMAAJ&pg=PA82&lpg=PA82&dq=Ahasuerus%2Bxerxes+encyclopaedia&sav=onepage&q=Ahasuerus%2Bxerxes%20encyclopaedia&f=false"><i>Universal Dictionary of the Arts, Sciences, Literature etc</i></a>. Vol. 9. Edinburgh: John Brown, Anchor Close (Printers). էջ 82. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151017044011/https://books.google.am/books?id=S1cKAQAAMAAJ&pg=PA82&lpg=PA82&dq=Ahasuerus%2Bxerxes+encyclopaedia&source=bl&ots=yNxPwMHdA7&sig=HQabznGjWQ42ehzR_Cg2tM-Z4qk&hl=en&sa=X&ei=w2pDUvfZF4znigLV5oDoAg&redir_esc=y#v=onepage&q=Ahasuerus%2Bxerxes%20encyclopaedia&f=false">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Universal+Dictionary+of+the+Arts%2C+Sciences%2C+Literature+etc.&rft.place=Edinburgh&rft.pages=82&rft.pub=John+Brown%2C+Anchor+Close+%28Printers%29&rft.date=1816&rft.au=Encyclopaedia+Perthensis&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DS1cKAQAAMAAJ%26pg%3DPA82%26lpg%3DPA82%26dq%3DAhasuerus%252Bxerxes%2Bencyclopaedia%26sav%3Donepage%26q%3DAhasuerus%252Bxerxes%2520encyclopaedia%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLaw2010" class="citation book cs1">Law, George R. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=vpEOkDk-gc8C&pg=PA95&lpg=PA95&dq=Ahasuerus%2Bxerxes+encyclopaedia&source=bl&ots=9bLLvcTkWT&sig=Pp5Fp7sdum2Yr-aC4IM1VKZ3ZII&hl=en&sa=X&ei=umVDUrztN4iwigLNnYGADw&redir_esc=y#v=onepage&q=Ahasuerus%2Bxerxes%20encyclopaedia&f=false"><i>Identification of Darius the Mede</i></a>. USA: Ready Scribe Press. էջեր 94–96. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151017044011/https://books.google.am/books?id=vpEOkDk-gc8C&pg=PA95&lpg=PA95&dq=Ahasuerus%2Bxerxes+encyclopaedia&source=bl&ots=9bLLvcTkWT&sig=Pp5Fp7sdum2Yr-aC4IM1VKZ3ZII&hl=en&sa=X&ei=umVDUrztN4iwigLNnYGADw&redir_esc=y#v=onepage&q=Ahasuerus%2Bxerxes%20encyclopaedia&f=false">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Identification+of+Darius+the+Mede&rft.place=USA&rft.pages=94-96&rft.pub=Ready+Scribe+Press&rft.date=2010&rft.aulast=Law&rft.aufirst=George+R.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DvpEOkDk-gc8C%26pg%3DPA95%26lpg%3DPA95%26dq%3DAhasuerus%252Bxerxes%2Bencyclopaedia%26source%3Dbl%26ots%3D9bLLvcTkWT%26sig%3DPp5Fp7sdum2Yr-aC4IM1VKZ3ZII%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DumVDUrztN4iwigLNnYGADw%26redir_esc%3Dy%23v%3Donepage%26q%3DAhasuerus%252Bxerxes%2520encyclopaedia%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">First, Mitchell (2015). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books/about/Esther_Unmasked.html?id=jhUJrgEACAAJ">Esther Unmasked: Solving Eleven Mysteries of the Jewish Holidays and Liturgy</a></i> (Kodesh Press), p. 163.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibref.hebtools.com/?book=%20Esther&verse=9:22&src=HE">Esther 9:22</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFElozor_Barclay_and_Yitzchok_Jaeger" class="citation web cs1">Elozor Barclay and Yitzchok Jaeger. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140427021216/http://www.aish.com/h/pur/m/48969546.html">«Gifts to the Poor»</a>. Aish.com. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aish.com/h/pur/m/48969546.html">օրիգինալից</a> 2014 թ․ ապրիլի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gifts+to+the+Poor&rft.pub=Aish.com&rft.au=Elozor+Barclay+and+Yitzchok+Jaeger&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aish.com%2Fh%2Fpur%2Fm%2F48969546.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/holidays/purim/article_cdo/aid/648312/jewish/Purim-2012-Guide.htm">«Purim 2012 Guide»</a>. Chabad-Lubavitch Media Center. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120407190956/http://www.chabad.org/holidays/purim/article_cdo/aid/648312/jewish/Purim-2012-Guide.htm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 7-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Purim+2012+Guide&rft.pub=Chabad-Lubavitch+Media+Center&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.chabad.org%2Fholidays%2Fpurim%2Farticle_cdo%2Faid%2F648312%2Fjewish%2FPurim-2012-Guide.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Shulchan Aruch Orach Chayyim 685:1</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Esther chapters 1 and 2</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Esther chapters 3–5</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Mindel, Nissan. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/holidays/purim/article_cdo/aid/1355/jewish/Zereshs-Advice.htm">The Complete Story of Purim</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180122125745/http://www.chabad.org/holidays/purim/article_cdo/aid/1355/jewish/Zereshs-Advice.htm">Արխիվացված</a> 2018-01-22 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Esther chapters 9–16</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Esther chapters 6–9</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Esther chapters 9–10</span> </li> <li id="cite_note-Magi-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Magi_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Albert De Jong, <i>Traditions of the Magi: Zoroastrianism in Greek and Latin Literature</i>, chap. 3, Brill, 1997. Citing Berossus in his <i>Babyloniaca</i> (in a section preserved in Clement of Alexandria's <i>Protrepticus</i>)</span> </li> <li id="cite_note-Whiston-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Whiston_17-0">17,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Whiston_17-1">17,1</a></sup></span> <span class="reference-text">William Whiston, <i>The Works of Flavius Josephus, the Learned and Authentic Jewish Historian</i>, Milner and Sowerby, 1864, online edition Harvard University 2004. Cited in <i>Contra Apionem</i> which quotes a work referred to as <i>Peri Ioudaion</i> (<i>On the Jews</i>), which is credited to Hecataeus of Abdera (late fourth century BCE).</span> </li> <li id="cite_note-Hosch-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hosch_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Jacob Hoschander, <i>The Book of Esther in the Light of History</i>, Oxford University Press, 1923</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">David Flusser, <i>Josephus Goridines (The Josippon) (Vols. 1–2)</i>, The Bialik Institute, 1978</span> </li> <li id="cite_note-Yar-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Yar_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ehsan Yar-Shater, <i>The History of al-Tabari : An Annotated Translation</i>, SUNY Press, 1989</span> </li> <li id="cite_note-Perlmann-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Perlmann_21-0">21,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Perlmann_21-1">21,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Moshe Perlmann trans., <i>The Ancient Kingdoms</i>, SUNY Press, 1985</span> </li> <li id="cite_note-Arjomand-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Arjomand_22-0">22,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Arjomand_22-1">22,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Said Amir Arjomand, <i>Artaxerxes, Ardasir and Bahman</i>, The Journal of the American Oriental Society, Vol. 118, 1998</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition</i> article <i>Abd al-Hasan Ali ibn al-Husayn Masudi</i>, Columbia University Press, 2007</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Lewis Bayles Paton, <i>Esther: Critical Exegetical Commentary</i>, Continuum International Publishing Group, 2000</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Abd al-Hasan Ali ibn al-Husayn Masudi, <i>Murūj al-dhahab (Meadows of Gold)</i>, ed. and French transl. by F. Barbier de Meynard and Pavet du Courteille, Paris, 1861</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Richard James Horatio Gottheil ed., <i>Persian Literature, Volume 1, Comprising The Shah Nameh, The Rubaiyat, The Divan, and The Gulistan</i>, Colonial Press, 1900</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/1454354">The Religious Policy of Xerxes and the "Book of Esther"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151029215407/http://www.jstor.org/stable/1454354">Արխիվացված</a> 2015-10-29 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i>, Littman, Robert J., The Jewish Quarterly Review, 65.3, January 1975, pp. 145–48.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Netzer, Amnon. "Festivals vii. Jewish". In <i>Encyclopædia Iranica</i>. vol. 9, pp. 555–60.</span> </li> <li id="cite_note-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-0">29,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-1">29,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Shaked,_Shaul_1998,_pp_655-657_29-2">29,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Shaked, Shaul. "Esther, Book of". In <i>Encyclopædia Iranica</i>. vol. 8, 1998, pp. 655–57</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Dandamayev, M. A. "Bible i. As a Source for Median and Achaemenid History". In <i>Encyclopædia Iranica</i>. vol. 4, pp. 199–200</span> </li> <li id="cite_note-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635_31-0">31,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-McCullough,_W._S._1985._pp_634-635_31-1">31,1</a></sup></span> <span class="reference-text">McCullough, W. S. "Ahasureus". In <i>Encyclopædia Iranica</i>. vol. 1, 1985. pp. 634–35</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Kuhrt, Amélie, <i>Achaemenid</i> (in persian: Hakhamaneshian)), tr. by Morteza Thaghebfar, Tehran, 2012, p. 19</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">The Religious Policy of Xerxes and the "Book of Esther" Author(s): Robert J. Littman Reviewed work(s): Source: The Jewish Quarterly Review, New Series, Vol. 65, No. 3 (Jan., 1975), pp. 145–55 Published by: University of Pennsylvania Press Stable URL: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation journal cs1">«Archived copy». <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/1454354">1454354</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Archived+copy&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1454354%23id-name%3DJSTOR&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Sperling, S. David and Albert I Baumgarten. “scroll of esther". In <i>Encyclopedia Judaica</i>. vol. 18. 2nd ed. New York: Thomson Gale, 2007. 215–18. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-02-865946-5" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-02-865946-5">0-02-865946-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">NIV Study Bible, <i>Introductions to the Books of the Bible, Esther</i>, Zondervan, 2002</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Babylonian Talmud, Tractate <i>Bava Basra</i> 15a.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Jacob Neusner,<i>The Talmud: What it is and what it Says</i>, Rowman & Littlefield, 2006</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Moshe David Herr, <i>Encyclopedia Judaica 1997 CD-ROM Edition</i>, article <i>Esther Rabbah</i>, 1997</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Aish HaTorah <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aish.com/h/pur/">Purim Resources</a></li> <li>Chabad <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/holidays/purim/default_cdo/jewish/Purim.htm">Purim Resources</a></li> <li>Yeshiva <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yeshiva.co/collection/default.aspx/Purim">Laws, articles and Q&A on Purim</a></li> <li>Union for Reform Judaism <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reformjudaism.org/calendar/purim-1">Purim Resources</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191206141740/https://reformjudaism.org/calendar/purim-1">Արխիվացված</a> 2019-12-06 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li>The United Synagogue of Conservative Judaism <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uscj.org/JewishLivingandLearning/ShabbatandHolidayInformation/Holidays/JewishHolidays/Purim/default.aspx">Purim Resources</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130301023636/http://www.uscj.org/JewishLivingandLearning/ShabbatandHolidayInformation/Holidays/JewishHolidays/Purim/default.aspx">Արխիվացված</a> 2013-03-01 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Purim" class="extiw" title="commons:Category:Purim">«Պուրիմ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%91%D0%AD%D0%90%D0%9D/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%85%D0%B5%D0%B5%D0%B2_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C" class="extiw" title="s:ru:БЭАН/Мардохеев день">Աստվածաշնչյան</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%91%D0%AD%D0%90%D0%9D/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" class="extiw" title="s:ru:БЭАН/Пурим">Աստվածաշնչյան</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Purim" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Purim">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Purim">Բրիտանիկա</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Пурим">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Пурим">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/religiya/PURIM.html">Կրուգոսվետ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eleven.co.il/article/13355">Համառոտ հրեական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%95%D0%AD%D0%91%D0%95/%D0%9F%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" class="extiw" title="s:ru:ЕЭБЕ/Пурим">Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%95%D0%AD%D0%91%D0%95/%D0%A8%D1%83%D1%88%D0%B0%D0%BD-%D0%BF%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BC" class="extiw" title="s:ru:ЕЭБЕ/Шушан-пурим">Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/12580b.htm">Catholic (1997—…)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/purim/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14525534w">14525534w</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4364443-0">4364443-0</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85109186">sh85109186</a> · <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Լատվիայի ազգային գրադարան">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000270713">000270713</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պուրիմ&oldid=9773578">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պուրիմ&oldid=9773578</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Տոներ այբբենական կարգով">Տոներ այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կատեգորիա:Հրեական տոներ (դեռ գրված չէ)">Հրեական տոներ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կատեգորիա:Պուրիմ (դեռ գրված չէ)">Պուրիմ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_periodical" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: բացակայող periodical">CS1 սխալներ: բացակայող periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%B9%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%80%D5%A5%D6%80_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ">Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 6 Ապրիլի 2024-ի ժամը 18:35-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-vrhlg","wgBackendResponseTime":134,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.452","walltime":"0.874","ppvisitednodes":{"value":1799,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":37015,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1767,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":35868,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":16,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 620.977 1 -total"," 56.49% 350.801 20 Կաղապար:Wikidata"," 52.06% 323.289 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Տոն"," 50.96% 316.442 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 26.70% 165.774 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 15.72% 97.645 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 12.79% 79.416 3 Կաղապար:Cite_book"," 3.75% 23.264 1 Կաղապար:Cite_journal"," 3.33% 20.670 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 2.68% 16.643 4 Կաղապար:Webarchive"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.281","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9622730,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P279 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P837 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P2894 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P2633 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P580 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P582 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P868 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P547 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P112 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P155 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P460 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7d9797f5d-s2267","timestamp":"20241120082252","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u054a\u0578\u0582\u0580\u056b\u0574","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180115","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180115","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2018-11-29T11:06:23Z","dateModified":"2024-04-06T18:35:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0f\/Me%27ah_Berachot6.jpg","headline":"\u0570\u0580\u0565\u0561\u056f\u0561\u0576 \u057f\u0578\u0576"}</script> </body> </html>