CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Beha - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"47658108-2c16-46d4-870a-a4a133cbbb95","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Beha","wgTitle":"Beha","wgCurRevisionId":68150638,"wgRevisionId":68150638,"wgArticleId":194368,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Etalage-artikelen","Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2018","Beha"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Beha","wgRelevantArticleId":194368,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags" :0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q13716","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options": "loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="905"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="603"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg/640px-Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="483"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Beha - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Beha"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Beha&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Beha"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Beha rootpage-Beha skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Hoofdmenu </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z">Hoofdpagina</a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie">Vind een artikel</a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november">Vandaag</a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage">Etalage</a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles">Categorieën</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r">Recente wijzigingen</a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x">Willekeurige pagina</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden">Gebruikersportaal</a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus">Snelcursus</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki">Hulp en contact</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"> Zoeken </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Uiterlijk </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class="">Doneren</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Beha" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class="">Account aanmaken</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Beha" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class="">Aanmelden</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Persoonlijke hulpmiddelen </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl">Doneren</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Beha" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."> Account aanmaken</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Beha" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"> Aanmelden</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken">meer lezen</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y">Bijdragen</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n">Overleg</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Etymologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologie"> <div class="vector-toc-text"> 1 Etymologie </div> </a> <ul id="toc-Etymologie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> 2 Geschiedenis </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Geschiedenis-subkopje inklappen </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Oudheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Oudheid"> <div class="vector-toc-text"> 2.1 Oudheid </div> </a> <ul id="toc-Oudheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> 2.2 Middeleeuwen </div> </a> <ul id="toc-Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renaissance_tot_Franse_Revolutie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renaissance_tot_Franse_Revolutie"> <div class="vector-toc-text"> 2.3 Renaissance tot Franse Revolutie </div> </a> <ul id="toc-Renaissance_tot_Franse_Revolutie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ontwikkelingen_van_het_korset_in_de_19e_eeuw" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwikkelingen_van_het_korset_in_de_19e_eeuw"> <div class="vector-toc-text"> 2.4 Ontwikkelingen van het korset in de 19e eeuw </div> </a> <ul id="toc-Ontwikkelingen_van_het_korset_in_de_19e_eeuw-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ontstaan_van_de_beha" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontstaan_van_de_beha"> <div class="vector-toc-text"> 2.5 Ontstaan van de beha </div> </a> <ul id="toc-Ontstaan_van_de_beha-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ontwikkelingen_van_de_beha_in_de_20e_en_21e_eeuw" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwikkelingen_van_de_beha_in_de_20e_en_21e_eeuw"> <div class="vector-toc-text"> 2.6 Ontwikkelingen van de beha in de 20e en 21e eeuw </div> </a> <ul id="toc-Ontwikkelingen_van_de_beha_in_de_20e_en_21e_eeuw-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Begin_20e_eeuw" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Begin_20e_eeuw"> <div class="vector-toc-text"> 2.6.1 Begin 20e eeuw </div> </a> <ul id="toc-Begin_20e_eeuw-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jaren_40_en_50" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Jaren_40_en_50"> <div class="vector-toc-text"> 2.6.2 Jaren 40 en 50 </div> </a> <ul id="toc-Jaren_40_en_50-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jaren_60_en_70" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Jaren_60_en_70"> <div class="vector-toc-text"> 2.6.3 Jaren 60 en 70 </div> </a> <ul id="toc-Jaren_60_en_70-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jaren_80_tot_heden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Jaren_80_tot_heden"> <div class="vector-toc-text"> 2.6.4 Jaren 80 tot heden </div> </a> <ul id="toc-Jaren_80_tot_heden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ontwerp_en_productie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwerp_en_productie"> <div class="vector-toc-text"> 3 Ontwerp en productie </div> </a> <button aria-controls="toc-Ontwerp_en_productie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Ontwerp en productie-subkopje inklappen </button> <ul id="toc-Ontwerp_en_productie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Onderdelen_en_materialen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderdelen_en_materialen"> <div class="vector-toc-text"> 3.1 Onderdelen en materialen </div> </a> <ul id="toc-Onderdelen_en_materialen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Maten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Maten"> <div class="vector-toc-text"> 3.2 Maten </div> </a> <ul id="toc-Maten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ontwerp,_productie_en_verkoop" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwerp,_productie_en_verkoop"> <div class="vector-toc-text"> 3.3 Ontwerp, productie en verkoop </div> </a> <ul id="toc-Ontwerp,_productie_en_verkoop-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Soorten_beha's" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Soorten_beha's"> <div class="vector-toc-text"> 3.4 Soorten beha's </div> </a> <ul id="toc-Soorten_beha's-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sociale_en_culturele_aspecten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sociale_en_culturele_aspecten"> <div class="vector-toc-text"> 4 Sociale en culturele aspecten </div> </a> <button aria-controls="toc-Sociale_en_culturele_aspecten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Sociale en culturele aspecten-subkopje inklappen </button> <ul id="toc-Sociale_en_culturele_aspecten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Gebruik_en_motieven" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gebruik_en_motieven"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 Gebruik en motieven </div> </a> <ul id="toc-Gebruik_en_motieven-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gezondheid_en_hygiëne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gezondheid_en_hygiëne"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 Gezondheid en hygiëne </div> </a> <ul id="toc-Gezondheid_en_hygiëne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Seksualiteit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Seksualiteit"> <div class="vector-toc-text"> 4.3 Seksualiteit </div> </a> <ul id="toc-Seksualiteit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Beha_als_bovenkleding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beha_als_bovenkleding"> <div class="vector-toc-text"> 4.4 Beha als bovenkleding </div> </a> <ul id="toc-Beha_als_bovenkleding-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Feministische_kritiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Feministische_kritiek"> <div class="vector-toc-text"> 4.5 Feministische kritiek </div> </a> <ul id="toc-Feministische_kritiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religieuze_kritiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Religieuze_kritiek"> <div class="vector-toc-text"> 4.6 Religieuze kritiek </div> </a> <ul id="toc-Religieuze_kritiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Beha's_voor_mannen_en_transgender_personen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beha's_voor_mannen_en_transgender_personen"> <div class="vector-toc-text"> 4.7 Beha's voor mannen en transgender personen </div> </a> <ul id="toc-Beha's_voor_mannen_en_transgender_personen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bronnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronnen"> <div class="vector-toc-text"> 5 Bronnen </div> </a> <ul id="toc-Bronnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> 6 Noten </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referenties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referenties"> <div class="vector-toc-text"> 7 Referenties </div> </a> <ul id="toc-Referenties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Inhoudsopgave omschakelen </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Beha</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 100 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-100" aria-hidden="true" > 100 talen </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Bra" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/BH" title="BH – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="BH" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sost%C3%A9n" title="Sostén – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Sostén" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%AF_%D8%B5%D8%AF%D8%B1" title="مشد صدر – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مشد صدر" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="سوتيان – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سوتيان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%A8%E0%A7%80" title="বক্ষবন্ধনী – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="বক্ষবন্ধনী" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCstqalter" title="Büstqalter – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Büstqalter" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Бюстгальтер – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Бюстгальтер" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Gschicht_vom_Busnhoida" title="Gschicht vom Busnhoida – Beiers" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Gschicht vom Busnhoida" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Beiers" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Бюстгальтар – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Бюстгальтар" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Бюстгальтар – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Бюстгальтар" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%B5%D0%BD" title="Сутиен – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Сутиен" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%A8%E0%A7%80" title="বক্ষবন্ধনী – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বক্ষবন্ধনী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B4%E0%BD%96%E0%BC%8D" title="ནུ་ཤུབ། – Tibetaans" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ནུ་ཤུབ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tibetaans" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Brennidenn" title="Brennidenn – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Brennidenn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sostenidor" title="Sostenidor – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sostenidor" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/N%C4%95ng-d%C3%A1e%CC%A4k" title="Nĕng-dáe̤k – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Nĕng-dáe̤k" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%D9%85%DA%A9%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF" title="مەمکبەند – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مەمکبەند" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Podprsenka" title="Podprsenka – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Podprsenka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Bra" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Brystholder" title="Brystholder – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Brystholder" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCstenhalter" title="Büstenhalter – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Büstenhalter" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%B7%CE%B8%CF%8C%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82" title="Στηθόδεσμος – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Στηθόδεσμος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Regip%C3%AAt" title="Regipêt – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Regipêt" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target">Emiliàn e rumagnòl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Bra" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mamzono" title="Mamzono – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mamzono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sost%C3%A9n" title="Sostén – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Sostén" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rinnahoidja" title="Rinnahoidja – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Rinnahoidja" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bularretako" title="Bularretako – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bularretako" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="سوتین – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سوتین" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Rintaliivit" title="Rintaliivit – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Rintaliivit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Soutien-gorge" title="Soutien-gorge – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Soutien-gorge" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Beha" title="Beha – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Beha" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Apertador" title="Apertador – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Apertador" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/K%C3%A1ma_jokoha" title="Káma jokoha – Guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Káma jokoha" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guaraní" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Coodagh_keeagh" title="Coodagh keeagh – Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Coodagh keeagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Manx" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/B%C3%BB-la-chi%C3%A1" title="Bû-la-chiá – Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Bû-la-chiá" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%96%D7%99%D7%99%D7%94" title="חזייה – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="חזייה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%85%E0%A4%B0" title="ब्रेजिअर – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ब्रेजिअर" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Grudnjak" title="Grudnjak – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Grudnjak" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Melltart%C3%B3" title="Melltartó – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Melltartó" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AE%D5%AF%D5%A1%D5%AC" title="Կրծկալ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կրծկալ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sustenepectore" title="Sustenepectore – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sustenepectore" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kutang" title="Kutang – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Kutang" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Sinushalter" title="Sinushalter – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Sinushalter" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Mamosustenilo" title="Mamosustenilo – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Mamosustenilo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Brj%C3%B3stahaldari" title="Brjóstahaldari – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Brjóstahaldari" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Reggiseno" title="Reggiseno – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Reggiseno" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%B8%E3%83%A3%E3%83%BC" title="ブラジャー – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ブラジャー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kutang" title="Kutang – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kutang" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბიუსტჰალტერი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიუსტჰალტერი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B8%8C%EB%9E%98%EC%A7%80%EC%96%B4" title="브래지어 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="브래지어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Bersing" title="Bersing – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Bersing" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Strophium" title="Strophium – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Strophium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Liemen%C4%97l%C4%97" title="Liemenėlė – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Liemenėlė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kr%C5%AB%C5%A1turis" title="Krūšturis – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Krūšturis" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Beha" title="Beha – Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Beha" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE" title="ബ്രാ – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ബ്രാ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8B%E0%A4%B3%E0%A5%80" title="काचोळी – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="काचोळी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Coli" title="Coli – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Coli" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="سوتین – Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سوتین" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazanderani" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%B0" title="ब्रेसियर – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ब्रेसियर" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Brysthaldar" title="Brysthaldar – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Brysthaldar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Brystholder" title="Brystholder – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Brystholder" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Bruschtkisse" title="Bruschtkisse – Pennsylvania-Duits" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Bruschtkisse" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania-Duits" class="interlanguage-link-target">Deitsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Bra" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target">Norfuk / Pitkern</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Biustonosz" title="Biustonosz – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Biustonosz" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%81_%D8%A8%D9%86%D8%AF" title="سینہ بند – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سینہ بند" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Suti%C3%A3" title="Sutiã – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sutiã" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sutien" title="Sutien – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sutien" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Бюстгальтер – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Бюстгальтер" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Stringipettu" title="Stringipettu – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Stringipettu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Grudnjak" title="Grudnjak – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Grudnjak" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B6%B4%E0%B6%A7" title="තනපට – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="තනපට" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Brassi%C3%A8re" title="Brassière – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Brassière" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Podprsenka" title="Podprsenka – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Podprsenka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nedr%C4%8Dek" title="Nedrček – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nedrček" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Bhodhi" title="Bhodhi – Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Bhodhi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Shona" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Rajabeeto" title="Rajabeeto – Somalisch" lang="so" hreflang="so" data-title="Rajabeeto" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalisch" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%9A%D0%B0%D0%BA" title="Грудњак – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Грудњак" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Kutang" title="Kutang – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Kutang" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bh" title="Bh – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bh" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sidiria" title="Sidiria – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sidiria" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Lojbik" title="Lojbik – Silezisch" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Lojbik" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silezisch" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%88" title="மார்புக்கச்சை – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மார்புக்கச்சை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87" title="ยกทรง – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ยกทรง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Bra" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCtyen" title="Sütyen – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sütyen" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D2%AF%D0%BA%D1%80%D3%99%D0%BA%D1%87%D3%99" title="Күкрәкчә – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Күкрәкчә" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%89%D9%BE%D8%AA%D9%89%D9%83" title="لىپتىك – Oeigoers" lang="ug" hreflang="ug" data-title="لىپتىك" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Oeigoers" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Бюстгальтер – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Бюстгальтер" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%81_%D8%A8%D9%86%D8%AF" title="سینہ بند – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سینہ بند" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Siynaband" title="Siynaband – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Siynaband" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%81o_ng%E1%BB%B1c" title="Áo ngực – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Áo ngực" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bra" title="Bra – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Bra" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%83%B8%E7%BD%A9" title="胸罩 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="胸罩" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%83%B8%E7%BD%A9" title="胸罩 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="胸罩" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%96%87%E8%83%B8" title="文胸 – Klassiek Chinees" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="文胸" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Klassiek Chinees" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Leng-ph%C3%A8-%C3%A1" title="Leng-phè-á – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Leng-phè-á" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%83%B8%E5%9C%8D" title="胸圍 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="胸圍" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13716#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Beha" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Beha" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t">Overleg</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Nederlands </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Beha">Lezen</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v">Bewerken</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e">Brontekst bewerken</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis weergeven</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Hulpmiddelen </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Beha">Lezen</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v">Bewerken</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e">Brontekst bewerken</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&action=history">Geschiedenis weergeven</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Beha" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Beha" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u">Bestand uploaden</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&oldid=68150638" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Beha&id=68150638&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren">Deze pagina citeren</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBeha">Verkorte URL verkrijgen</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBeha">QR-code downloaden</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Beha">Boek aanmaken</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Beha&action=show-download-screen">Downloaden als PDF</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Beha&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Brassiere" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13716" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g">Wikidata-item</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-etalage" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage" title="Etalagester"><img alt="Etalagester" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/21px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png" decoding="async" width="21" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/32px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/42px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Beha </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><a href="/wiki/Bestand:Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Een softcupbeha die wordt gedragen door een vrouw" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg/266px-Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg" decoding="async" width="266" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg/399px-Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg/532px-Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg 2x" data-file-width="748" data-file-height="564" /></a> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">Een softcupbeha die wordt gedragen door een vrouw</div> </td></tr> <tr> <th>Type </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Ondergoed" title="Ondergoed">ondergoed</a> </td></tr> <tr> <th>Andere benamingen </th> <td colspan="2">bh, bustehouder </td></tr> <tr> <th>Periode </th> <td colspan="2">eind 19e eeuw–heden </td></tr> <tr> <th>Verwant aan </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Korset" title="Korset">korset</a>, <a href="/wiki/Bikini_(kleding)" title="Bikini (kleding)">bikini</a>, <a href="/wiki/Binder_(kleding)" title="Binder (kleding)">binder</a> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;">Portaal  <a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a>   </td> <td class="ta-left"><a href="/wiki/Portaal:Mode" title="Portaal:Mode">Mode</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> Een beha, bh of bustehouder is een aansluitend <a href="/wiki/Kleding" title="Kleding">kledingstuk</a> dat <a href="/wiki/Vrouw" title="Vrouw">vrouwen</a> als <a href="/wiki/Ondergoed" title="Ondergoed">ondergoed</a> dragen ter ondersteuning van hun <a href="/wiki/Borst_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Borst (hoofdbetekenis)">borsten</a>. Er is een grote verscheidenheid beha's in verschillende materialen, al bestaan de meeste modellen uit een band rond de borstkas, twee cups over de borsten en twee schouderbandjes. De beha is een ingewikkeld kledingstuk waarvan elk model in tientallen <a href="/wiki/Behamaat" title="Behamaat">maten</a> wordt geproduceerd. De beha ontstond eind <a href="/wiki/19e_eeuw" title="19e eeuw">19e eeuw</a> in het <a href="/wiki/Westerse_wereld" title="Westerse wereld">Westen</a>. Daarvoor droegen vrouwen <a href="/wiki/Onderhemd" title="Onderhemd">onderhemden</a> en <a href="/wiki/Korset" title="Korset">korsetten</a> als onderkleding. Beha's boden meer bewegingsvrijheid en een betere ondersteuning. Ze raakten begin <a href="/wiki/20e_eeuw" title="20e eeuw">20e eeuw</a> ingeburgerd, waarna hun vorm en functie meermaals veranderden. In de <a href="/wiki/1920-1929" title="1920-1929">jaren 1920</a> vlakten beha's de boezem af, maar vanaf de <a href="/wiki/1930-1939" title="1930-1939">jaren 30</a> hielpen ze een meer <a href="/wiki/Vrouwelijkheid" title="Vrouwelijkheid">vrouwelijk</a> silhouet te creëren. In de <a href="/wiki/1940-1949" title="1940-1949">jaren 40</a> en <a href="/wiki/1950-1959" title="1950-1959">50</a> droegen veel vrouwen opvallende <a href="/wiki/Puntbeha" title="Puntbeha">puntbeha's</a>, waarna het silhouet de lichaamsvormen opnieuw meer volgde en de beha's minimalistischer en comfortabeler werden. Sinds midden <a href="/wiki/1990-1999" title="1990-1999">jaren 1990</a> zijn <a href="/wiki/Beugelbeha" title="Beugelbeha">beugel-</a>, <a href="/wiki/Push-upbeha" title="Push-upbeha">push-up-</a> en T-shirtbeha's, die de borsten een regelmatig ronde vorm geven, de populairste types. De meeste vrouwen wereldwijd dragen vanaf de <a href="/wiki/Puberteit" title="Puberteit">puberteit</a> overdag een beha. Dat doen ze voornamelijk uit <a href="/wiki/Comfort_(kwaliteit)" title="Comfort (kwaliteit)">comfort</a>, om zich <a href="/wiki/Aantrekkelijkheid" title="Aantrekkelijkheid">mooier</a> te voelen of om aan bepaalde <a href="/wiki/Norm_(sociale_wetenschappen)" title="Norm (sociale wetenschappen)">sociale normen</a> te voldoen. Een beha heeft geen effect op het <a href="/wiki/Ptose_(borsten)" title="Ptose (borsten)">hangen van de borsten</a>. Hoewel een beha kan bijdragen tot het comfort van de drager, kan hij ook aanleiding geven tot gezondheidsklachten. <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologie">Etymologie</h2>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Etymologie" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Etymologie">brontekst bewerken</a>]</div> Aan het begin van de 20e eeuw dook in het Nederlands het woord 'bustehouder' op, min of meer gelijktijdig met de uitvinding van de moderne beha. Het <a href="/wiki/Woordenboek_der_Nederlandsche_Taal" title="Woordenboek der Nederlandsche Taal">Woordenboek der Nederlandsche Taal</a> vermeldt een bron uit 1902 waarin men spreekt over "<a href="/wiki/Reformbeweging" title="Reformbeweging">reformkorsetten</a> en bustehouders".<a href="#cite_note-1">[1]</a> Het woord is een <a href="/wiki/Samenstelling_(taalkunde)" title="Samenstelling (taalkunde)">samenstelling</a> van 'buste' (boezem, borsten) en 'houder' (van het werkwoord 'houden').<a href="#cite_note-3">[a]</a> Het is een <a href="/wiki/Leenvertaling" title="Leenvertaling">leenvertaling</a> van het <a href="/wiki/Frans" title="Frans">Franse</a> 'soutien-gorge' (bustesteun), wellicht via het <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duitse</a> 'Büstenhalter'. Het was de Française <a href="/wiki/Herminie_Cadolle" title="Herminie Cadolle">Herminie Cadolle</a> die de woorden 'corselet-gorge' en later 'soutien-gorge' lanceerde.<a href="#cite_note-etymologie-4">[3]</a> In 1950 werd 'bustehouder' in de <a href="/wiki/Van_Dale_Groot_woordenboek_van_de_Nederlandse_taal" title="Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal">Van Dale</a> opgenomen. Het <a href="/wiki/Letterwoord" class="mw-redirect" title="Letterwoord">letterwoord</a> 'beha' – ook 'bh', 'b.h.' of 'BH' gespeld – ontstond later als <a href="/wiki/Eufemisme" title="Eufemisme">eufemistische</a> <a href="/wiki/Afkorting" title="Afkorting">afkorting</a> van 'bustehouder' en is intussen de meest gebruikelijke benaming.<a href="#cite_note-etymologie-4">[3]</a> In nogal wat talen heeft men de benaming rechtstreeks aan de Franse term <a href="/wiki/Leenwoord" title="Leenwoord">ontleend</a>; zo spreekt men in het <a href="/wiki/Roemeens" title="Roemeens">Roemeens</a> van een 'sutien', in het <a href="/wiki/Grieks" title="Grieks">Grieks</a> van een 'soutién' ('σουτιέν'), en in het <a href="/wiki/Turks" title="Turks">Turks</a> van een 'sütyen'. Ook in <a href="/wiki/Vlaanderen" title="Vlaanderen">Vlaanderen</a> is het woord 'soutien' goed ingeburgerd.<a href="#cite_note-5">[4]</a> De <a href="/wiki/Engel" title="Engel">Engelse</a> benaming, 'brassiere' (meestal verkort tot 'bra'), is eveneens een (<a href="/wiki/Normandisch" title="Normandisch">Normandisch</a>) Frans leenwoord, maar verwijst in het Frans en in de Vlaamse dialecten naar een kledingstuk voor baby's met <a href="/wiki/Knoop_(kleding)" title="Knoop (kleding)">knopen</a> op de rug.<a href="#cite_note-6">[5]</a><a href="#cite_note-7">[6]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis">brontekst bewerken</a>]</div> De beha ontstond eind 19e eeuw in het <a href="/wiki/Westerse_wereld" title="Westerse wereld">Westen</a> en raakte in de eerste helft van de 20e eeuw ingeburgerd. De ontstaansgeschiedenis kan echter niet los gezien worden van de ontwikkelingen die het <a href="/wiki/Korset" title="Korset">korset</a> doormaakte van de <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">renaissance</a> tot de <a href="/wiki/Belle_%C3%A9poque" title="Belle époque">belle époque</a>. Verder zijn er in de <a href="/wiki/Westerse_kostuumgeschiedenis" title="Westerse kostuumgeschiedenis">Europese kostuumgeschiedenis</a> voorlopers van de beha aan te wijzen, die, hoewel de beha er niet rechtstreeks op teruggaat, wel een gelijkaardige opbouw hadden en/of dezelfde functies dienden. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Oudheid">Oudheid</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Oudheid" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Oudheid">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband,_0-400_CE,_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband%2C_0-400_CE%2C_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg/260px-Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband%2C_0-400_CE%2C_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg" decoding="async" width="260" height="391" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband%2C_0-400_CE%2C_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg/390px-Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband%2C_0-400_CE%2C_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Bronze_Venus_or_Aphrodite_with_breastband%2C_0-400_CE%2C_exhibited_at_%27Timeless_Beauty%27_at_Gallo-Romeins_Museum_Tongeren_2016.jpg 2x" data-file-width="399" data-file-height="600" /></a><figcaption>Een jonge vrouw maakt zich klaar om een strophion aan te trekken (bronzen beeldje, 1e-4e eeuw).</figcaption></figure> In de menselijke geschiedenis duiken allerlei kledingstukken en accessoires op om vrouwenborsten te bedekken, te ondersteunen of ze een ander aanzicht te geven. In het <a href="/wiki/Middellandse_Zeegebied" title="Middellandse Zeegebied">Middellandse Zeegebied</a> is kleding ter ondersteuning van de borsten opgetekend uit de <a href="/wiki/Oudheid" title="Oudheid">oudheid</a>. Van de <a href="/wiki/Mino%C3%AFsche_beschaving" title="Minoïsche beschaving">Minoïsche beschaving</a> zijn 3600 jaar oude beeldjes overgeleverd van de <a href="/wiki/Slangengodin" title="Slangengodin">slangengodin</a> in een lange rok en een korsetachtig <a href="/wiki/Lijfje" title="Lijfje">lijfje</a> dat de taille nauw omsloot en de ontblote borsten opstuwde.<a href="#cite_note-8">[7]</a><a href="#cite_note-9">[8]</a> De klederdracht van de Minoïsche beeldjes wijkt sterk af van andere kleding uit die tijd, die erg eenvoudig was, grotendeels gelijk voor mannen en vrouwen, en zonder duidelijk onderscheid tussen bovenkleding en ondergoed.<a href="#cite_note-10">[9]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Villa_romana_bikini_girls.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Villa_romana_bikini_girls.JPG/160px-Villa_romana_bikini_girls.JPG" decoding="async" width="160" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Villa_romana_bikini_girls.JPG/240px-Villa_romana_bikini_girls.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Villa_romana_bikini_girls.JPG/320px-Villa_romana_bikini_girls.JPG 2x" data-file-width="4227" data-file-height="2747" /></a><figcaption>Op dit 4e-eeuwse mozaïek dragen atleten een strophium en broekje</figcaption></figure> In het <a href="/wiki/Oude_Griekenland" title="Oude Griekenland">Oude Griekenland</a> en <a href="/wiki/Oude_Rome" title="Oude Rome">Rome</a> droegen vrouwen onder bepaalde omstandigheden een strophion of strophium<a href="#cite_note-11">[b]</a> om de boezem: een lang <a href="/wiki/Wol" title="Wol">wollen</a>, <a href="/wiki/Katoen" title="Katoen">katoenen</a> of <a href="/wiki/Linnen" title="Linnen">linnen</a> <a href="/wiki/Verband_(geneeskunde)" title="Verband (geneeskunde)">verband</a> dat op de rug werd vastgemaakt. Griekse en Romeinse <a href="/wiki/Meisje" title="Meisje">meisjes</a> en vrouwen droegen het verband veelal om de borsten plat te duwen en vast te houden. Bij jonge meisjes veronderstelde men dat een strak verband de borstgroei tegenging; het Romeinse <a href="/wiki/Schoonheidsideaal" title="Schoonheidsideaal">schoonheidsideaal</a> was een fijngebouwde jonge vrouw met kleine borsten en brede heupen. Het strophium kon evengoed gebruikt worden om de boezem in de kijker te zetten, simpelweg door langere verbanden te gebruiken of door het verband onder de borsten te wikkelen.<a href="#cite_note-12">[10]</a><a href="#cite_note-13">[11]</a><a href="#cite_note-14">[12]</a><a href="#cite_note-Croom-15">[13]</a> In de <a href="/wiki/Ilias" title="Ilias">Ilias</a> van <a href="/wiki/Homerus" title="Homerus">Homeros</a> (boek 14, 188-225) wordt verwezen naar de rijkversierde borstband van <a href="/wiki/Aphrodite" title="Aphrodite">Aphrodite</a><a href="#cite_note-16">[c]</a><a href="#cite_note-Bender1-17">[14]</a> en op 4e-eeuwse <a href="/wiki/Moza%C3%AFek" title="Mozaïek">mozaïeken</a> uit de <a href="/wiki/Villa_Romana_del_Casale" title="Villa Romana del Casale">Villa Romana del Casale</a> zijn vrouwen te zien die aan lichaamsoefening doen in wat wel een <a href="/wiki/Bikini_(kleding)" title="Bikini (kleding)">bikini</a> lijkt die bestaat uit een strophium en een broekje. Naast het strophium waren <a href="/wiki/Leer_(stof)" title="Leer (stof)">leren</a> <a href="/wiki/Riem_(kleding)" title="Riem (kleding)">riemen</a> onder of over de borsten gebruikelijke kleding voor Griekse en Romeinse vrouwen. Zulke riemen werden boven een <a href="/wiki/Tunica_(Rome)" title="Tunica (Rome)">tuniek</a> gedragen, als bovenkleding dus.<a href="#cite_note-Croom-15">[13]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Middeleeuwen">Middeleeuwen</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Middeleeuwen">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_(detail).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg/160px-Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg" decoding="async" width="160" height="228" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg/240px-Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg/320px-Schachzabelbuch_-_Cod.poet.et_phil.fol.2_203r_%28detail%29.jpg 2x" data-file-width="429" data-file-height="610" /></a><figcaption>Een kleermaker naait borstzakjes in een mouwloos onderhemd, uit <a href="/w/index.php?title=Schachzabelbuch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schachzabelbuch (de pagina bestaat niet)">Schachzabelbuch</a> (1467).</figcaption></figure> Over ondergoed tijdens de <a href="/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwen</a> in <a href="/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> is relatief weinig met zekerheid bekend. Zowel mannen als vrouwen droegen als onderkleding een kiel, chainse of chemise, al dan niet in combinatie met een soort <a href="/wiki/Onderbroek" title="Onderbroek">(onder)broek</a>.<a href="#cite_note-18">[15]</a><a href="#cite_note-19">[16]</a><a href="#cite_note-20">[17]</a> Ondersteuning van de buste was vermoedelijk zeldzaam, al zijn er aanwijzingen dat vrouwen weleens een linnen verband om de borsten wonden om ze op hun plaats te houden en kleiner te doen lijken.<a href="#cite_note-21">[18]</a> In de 13e-eeuwse <a href="/wiki/Roman_de_la_rose" title="Roman de la rose">Roman de la Rose</a> geeft een oude dame bijvoorbeeld het advies om grote borsten in te binden.<a href="#cite_note-22">[19]</a><a href="#cite_note-23">[20]</a> Tot in de 15e eeuw idealiseerde men namelijk jonge vrouwen met kleine, ronde en hoog gepositioneerde borsten.<a href="#cite_note-24">[21]</a><a href="#cite_note-25">[22]</a> Over het algemeen werd, vooral naar het einde van de middeleeuwen toe, de boezem goed ingepakt onder strakke lijfjes en hoge <a href="/wiki/Halsuitsnijding" title="Halsuitsnijding">halsuitsnijdingen</a>. Terwijl <a href="/wiki/Vroege_middeleeuwen" title="Vroege middeleeuwen">vroeg-</a> en <a href="/wiki/Hoge_middeleeuwen" title="Hoge middeleeuwen">hoogmiddeleeuwse</a> klederdracht voor vrouwen bestond uit lange, losse gewaden, hadden <a href="/wiki/Late_middeleeuwen" title="Late middeleeuwen">laatmiddeleeuwse</a> overjurken een opvallend nauwsluitende snit en een <a href="/wiki/Veter" title="Veter">vetersluiting</a>, waardoor ze – ook zonder spannende onderkleding of een aparte beha – enige ondersteuning boden voor zwaardere borsten. De onderkleding bleef dan ook grotendeels losjes.<a href="#cite_note-Rosalie-26">[23]</a><a href="#cite_note-coenegrachts9-27">[24]</a> Toch bestonden beha's en nauwere onderkleding wel degelijk. De Franse hofarts <a href="/w/index.php?title=Henri_de_Mondeville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henri de Mondeville (de pagina bestaat niet)">Henri de Mondeville</a> schreef in de jaren 1310 dat sommige vrouwen twee aansluitende "borstzakjes" in hun onderhemden naaiden en de boezem vervolgens met een verband vasthielden.<a href="#cite_note-28">[25]</a><a href="#cite_note-historyextra-29">[26]</a> Verschillende <a href="/wiki/Boekverluchting" title="Boekverluchting">verluchte manuscripten</a> uit de 14e en 15e eeuw bevatten afbeeldingen waarop aansluitende onderhemden met borstzakjes te zien zijn.<a href="#cite_note-30">[27]</a> In <a href="/w/index.php?title=Meister_Reuau%C3%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meister Reuauß (de pagina bestaat niet)">Meister Reuauß</a>, een anoniem satirisch gedicht uit het 15e-eeuwse <a href="/wiki/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a>, staat te lezen dat menig vrouw "twee buidels" maakte zodat alle jongens zouden zien wat voor mooie borsten ze had, terwijl andere vrouwen "zakjes" maakten opdat men in de stad juist níét zou zien dat ze dikke borsten hadden.<a href="#cite_note-31">[28]</a> In 2008 vonden <a href="/wiki/Archeologie" title="Archeologie">archeologen</a> van de <a href="/wiki/Universiteit_van_Innsbruck" title="Universiteit van Innsbruck">Universiteit van Innsbruck</a> in het <a href="/wiki/Oost-Tirol" title="Oost-Tirol">Oost-Tiroolse</a> <a href="/wiki/Lengberg-kasteel" title="Lengberg-kasteel">Lengberg-kasteel</a> vier linnen beha's tussen 2700 textielfragmenten. Het bleek te gaan om twee mouwloze onderhemden met borstzakjes, een beha met schouderbandjes en een longlinebeha met vetersluitingen onder de oksels. Op een van de beha's werd <a href="/wiki/Kloskant" title="Kloskant">kloskant</a> aangetroffen, wat doet vermoeden dat het eigendom was van een rijke, mogelijk adellijke dame. De kledingstukken dateren vermoedelijk uit de eerste helft van de 15e eeuw.<a href="#cite_note-historyextra-29">[26]</a><a href="#cite_note-32">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renaissance_tot_Franse_Revolutie">Renaissance tot Franse Revolutie</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Renaissance tot Franse Revolutie" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Renaissance tot Franse Revolutie">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour,_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg/160px-Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="160" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg/240px-Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg/320px-Hans_Holbein_the_Younger_-_Jane_Seymour%2C_Queen_of_England_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="4241" data-file-height="6824" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jane_Seymour_(koningin_van_Engeland)" title="Jane Seymour (koningin van Engeland)">Jane Seymour</a> in een jurk met grote halsopening, die evenwel niets weggeeft van de borsten of het <a href="/wiki/Decollet%C3%A9" title="Decolleté">decolleté</a><a href="#cite_note-koda52-33">[30]</a> (schilderij van <a href="/wiki/Hans_Holbein_de_Jonge" title="Hans Holbein de Jonge">Holbein de Jonge</a>, 1536).</figcaption></figure> In de <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">renaissance</a> maakte kleding die het figuur benadrukte plaats voor kleding met een rigide vorm. In de 16e eeuw kwam de voorloper van het <a href="/wiki/Korset" title="Korset">korset</a> op in de Europese mode.<a href="#cite_note-34">[31]</a><a href="#cite_note-35">[32]</a> <a href="/wiki/Heersende_klasse" title="Heersende klasse">Aristocratische</a> dames droegen een <a href="/wiki/Stijfsel" title="Stijfsel">gesteven</a> linnen lijfje of keurslijf, veelal versterkt met <a href="/wiki/Balein" title="Balein">walvisbaleinen</a>, <a href="/wiki/Staal_(legering)" title="Staal (legering)">staal</a>, <a href="/wiki/Riet" title="Riet">riet</a> of een ander hard materiaal. De lijfjes van de renaissance konden zowel onder- als bovenkleding zijn en werden in het Frans cotte genoemd en in het Engels (pair of) body (bodies) (bovenkleding) of stays (onderkleding).<a href="#cite_note-36">[33]</a><a href="#cite_note-dreamstress-37">[34]</a> Korsetten creëerden een lang en <a href="/wiki/Conisch" title="Conisch">conisch</a> torso, met een brede borstkas en een smal middel. Hoewel de halslijn – vaak vierkant of <a href="/wiki/Trapezium" title="Trapezium">trapezoïdaal</a> – beduidend lager lag dan tijdens de middeleeuwen, bleef de boezem buiten beeld. Onder het korset werden de borsten namelijk uit elkaar geduwd en daardoor onopvallend gemaakt.<a href="#cite_note-koda52-33">[30]</a><a href="#cite_note-Ewing1819korset-38">[35]</a><a href="#cite_note-marquise-39">[36]</a> Men was ervan overtuigd dat korsetten noodzakelijk waren voor een rechte houding, en aristocratische <a href="/wiki/Kind_(leeftijdsgroep)" title="Kind (leeftijdsgroep)">kinderen</a> – zowel meisjes als jongens – kregen op vroege leeftijd een korset aangemeten.<a href="#cite_note-40">[37]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Regency-underclothes_detail2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Regency-underclothes_detail2.png/260px-Regency-underclothes_detail2.png" decoding="async" width="260" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Regency-underclothes_detail2.png 1.5x" data-file-width="312" data-file-height="312" /></a><figcaption>Een vrouw in een kort korset tijdens de <a href="/wiki/Regency" title="Regency">Regency</a>-periode (illustratie uit 1811)</figcaption></figure> Hoewel de mode van de adel allerlei wijzigingen onderging in de 16e, 17e en 18e eeuw, bleven lijfjes en korsetten grotendeels hetzelfde. Op het einde van de 18e eeuw brak er echter een moment van radicale verandering aan. De <a href="/wiki/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie">Franse Revolutie</a> kan gezien worden als een van de grootste keerpunten in de westerse mode.<a href="#cite_note-41">[38]</a><a href="#cite_note-foggneoklassiek-42">[39]</a> De exclusieve, formele kleding van de hogere klassen was plots niet langer toelaatbaar. In plaats daarvan gingen deze klassen eenvoudige, <a href="/wiki/Romantiek_(stroming)" title="Romantiek (stroming)">romantische</a> mode dragen. De nieuwe stijl, die in Frankrijk <a href="/wiki/Robe_%C3%A0_l%27anglaise" title="Robe à l'anglaise">à l'anglaise</a> zou gaan heten, ging te leen bij de klederdracht van Engelse meisjes in de jaren 1780 en werd gekenmerkt door simpele jurken met opvallend hoge tailles, korte mouwen en lage halslijnen. De aanhangers van het nieuwe regime brachten de stijl in verband met het oude Griekenland, een bron van inspiratie voor hen. Zowel de bovenkleding als de onderkleding veranderde. Net als zware stoffen en rijke garneersels werden korsetten verworpen.<a href="#cite_note-foggneoklassiek-42">[39]</a> Tot circa 1830 gaven de meeste vrouwen de voorkeur aan klassieke jurken met een strak lijfje in plaats van een korset. Slechts een minderheid van vooral jonge vrouwen in West-Europa droeg hooguit een chemise en een lint onder de borsten. Heel korte korsetten en korsetten die de borsten scheidden, beide voorlopers van de beha, waren eveneens korte tijd populair.<a href="#cite_note-43">[40]</a><a href="#cite_note-ewing5257-44">[41]</a><a href="#cite_note-45">[42]</a> Deze periode betekende een keerpunt in de vormgeving van de boezem: terwijl die tot op het einde van de 18e eeuw ondergeschikt was aan de door het korset benadrukte taille, werd vanaf de Franse Revolutie van korsetten en andere (onder)kleding verwacht dat ze de borsten in zekere mate ondersteunden, scheidden en accentueerden.<a href="#cite_note-koda52-33">[30]</a> Door de hoge tailles en de lichte, halftransparante stofjes van de <a href="/wiki/Directoire" title="Directoire">directoire</a>- en <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">empiremode</a>, bijvoorbeeld, kwam de nadruk sterk op de buste te liggen; rond de eeuwwisseling verschenen er zelfs 'valse boezems' van <a href="/wiki/Was_(substantie)" title="Was (substantie)">was</a> of katoen.<a href="#cite_note-46">[43]</a><a href="#cite_note-47">[44]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontwikkelingen_van_het_korset_in_de_19e_eeuw">Ontwikkelingen van het korset in de 19e eeuw</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Ontwikkelingen van het korset in de 19e eeuw" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwikkelingen van het korset in de 19e eeuw">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif/260px-The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif" decoding="async" width="260" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif/390px-The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif/520px-The_Imperial_summer_corset_ca1890.gif 2x" data-file-width="1260" data-file-height="1275" /></a><figcaption>Een lang en stijf victoriaans korset (illustratie uit de jaren 1890)</figcaption></figure> In Europa en Noord-Amerika groeide er tijdens het <a href="/wiki/Victoriaanse_tijdperk" class="mw-redirect" title="Victoriaanse tijdperk">victoriaanse tijdperk</a> een grote <a href="/wiki/Middenklasse" title="Middenklasse">middenklasse</a>, die geïnteresseerd was in mode. Tegelijkertijd werd de <a href="/wiki/Textielindustrie" title="Textielindustrie">textielproductie</a> <a href="/wiki/Mechanisering" title="Mechanisering">gemechaniseerd</a> en <a href="/wiki/Industrialisatie" title="Industrialisatie">geïndustrialiseerd</a>, waardoor de prijzen daalden en het aanbod toenam. De uitvinding van de <a href="/wiki/Naaimachine" title="Naaimachine">naaimachine</a> speelde een belangrijke rol in de productie en verspreiding van ondergoed. In de jaren 1850 werden de eerste naaimachines in gebruik genomen in Amerikaanse en Britse korsettenfabrieken.<a href="#cite_note-48">[45]</a> Aan het einde van het victoriaanse tijdperk hadden consumenten in het rijke Westen de keuze uit een groot <a href="/wiki/Assortiment" title="Assortiment">assortiment</a> damesondergoed, inclusief verfijnde korsetten en onderrokken in wit, grijs, zwart of een modekleur, uitgevoerd in satijn of voorzien van kanten boordjes of <a href="/wiki/Borduren" title="Borduren">borduurwerk</a>.<a href="#cite_note-49">[46]</a> De <a href="/wiki/Neoclassicisme" title="Neoclassicisme">neoklassieke</a> trends van eind 18e en begin 19e eeuw gingen – via een conservatieve, maar nog altijd romantische fase<a href="#cite_note-50">[47]</a> – geleidelijk over in de meer pompeuze victoriaanse mode, waarin het lange korset opnieuw centraal stond. Strak aangespannen en stijve korsetten werden gecombineerd met volumineuze <a href="/wiki/Crinoline" title="Crinoline">hoepelrokken (crinolines)</a> in de jaren 1850 en 60 en met <a href="/wiki/Tournure" class="mw-redirect" title="Tournure">tournures</a> begin jaren 70.<a href="#cite_note-ewing6987-51">[48]</a><a href="#cite_note-fogg146149-52">[49]</a> Men reeg de veters van het korset strak aan (<a href="/wiki/Tightlacing" title="Tightlacing">tightlacing</a>) zodat het korset een heel <a href="/wiki/Vrouwelijkheid" title="Vrouwelijkheid">'vrouwelijk'</a> silhouet creëerde, met een volle boezem, een <a href="/wiki/Wespentaille_(mode)" title="Wespentaille (mode)">wespentaille</a> en glooiende heupen. Terwijl de korsetten oorspronkelijk passend werden gemaakt door extra stof in te naaien ter hoogte van de heupen en borsten, begon men in de jaren 50 korsetten samen te stellen op basis van meerdere <a href="/w/index.php?title=Pand_(kleding)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pand (kleding) (de pagina bestaat niet)">panden</a>, zoals later ook met beha's zou gebeuren. Een typisch midden-19e-eeuws korset bedekte de boezem ruimschoots, werd gesteven en was uitgerust met een harde <a href="/w/index.php?title=Busk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Busk (de pagina bestaat niet)">busk</a> en baleinen.<a href="#cite_note-53">[50]</a> Naar het einde van de 19e eeuw maakte het cuirasse-lijfje (letterlijk <a href="/wiki/Harnas" title="Harnas">pantser</a>, met dezelfde oorsprong als 'keurs'<a href="#cite_note-54">[51]</a>) zijn opwachting: een lang en nauwsluitend lijfje dat de rondingen benadrukte, maar nog minder bewegingsvrijheid bood. Om de borsten nog meer te benadrukken, verschenen er in de jaren 1880 opnieuw valse boezems, alsook verstevigde <a href="/wiki/Topje" title="Topje">topjes</a> die een push-upeffect konden bereiken. Eigen aan de victoriaanse voorlopers van de beha was dat ze de boezem steevast vormgaven als een ononderbroken geheel, zonder de twee borsten visueel te scheiden.<a href="#cite_note-ewing6987-51">[48]</a><a href="#cite_note-fogg146149-52">[49]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontstaan_van_de_beha">Ontstaan van de beha</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Ontstaan van de beha" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontstaan van de beha">brontekst bewerken</a>]</div> De moderne beha ontstond eind 19e eeuw uit een tweeledige evolutie: enerzijds de breed gedragen <a href="/wiki/Fysiologie" title="Fysiologie">fysiologische</a> kritiek op korsetten en anderzijds de toegenomen vraag van <a href="/wiki/Eerste_feministische_golf" title="Eerste feministische golf">vroege feministes</a> naar praktische mode. Vanaf de jaren 1830 werd er kritiek geuit op ongezonde modetrends die het lichaam vervormden, zoals tightlacing. Ingesnoerde korsetten konden orgaanletsel veroorzaken en beperkten de bewegingsvrijheid aanzienlijk. Sommige artsen ontraadden knellende korsetten en stelden alternatieven voor. De roep om meer <a href="/wiki/Hygi%C3%ABne" title="Hygiëne">'hygiënische'</a> en 'rationele' kleding – ter vervanging van de onpraktische modegrillen – werd versterkt door de emancipatie van vrouwen uit de hogere klassen. Zij wilden hun hoepelrokken inwisselen voor kleding die meer bewegingsvrijheid bood tijdens het sporten, zoals de door anderen verafschuwde <a href="/wiki/Bloomer_(kleding)" title="Bloomer (kleding)">bloomer</a>. Parallel aan de voorstellen van hygiënisten en feministen experimenteerden kunstenaars met lossere kleding. Verzet tegen de victoriaanse mode kwam vanaf de jaren 1840 bijvoorbeeld van het <a href="/wiki/Pre-Raphaelite_Brotherhood" class="mw-redirect" title="Pre-Raphaelite Brotherhood">Pre-Raphaelite Brotherhood</a>, dat kunst in de breedste zin wilde bevrijden van zijn academisch keurslijf en opkeek naar de losse, hoog getailleerde gewaden van de middeleeuwen. De prerafaëlitische klederdracht – ook artistic en later aesthetic dress genoemd – raakte in de jaren 1870 enigszins ingeburgerd bij de artistieke en <a href="/wiki/Intelligentsia" title="Intelligentsia">intellectuele elite</a>. Het duurde tot het einde van het victoriaanse tijdperk voordat <a href="/wiki/Reformkleding" class="mw-redirect" title="Reformkleding">reformkleding</a> ingang vond bij een breder publiek. Zo verschenen er in de laatste decennia van de 19e eeuw allerlei lijfjes die wel steun boden, maar het lichaam niet beknelden. Rond de eeuwwisseling werden tal van 'gezondheids-' en 'reformkorsetten' op de markt gebracht, zoals het wollen korset van <a href="/wiki/Jaeger_(kleding)" title="Jaeger (kleding)">Dr. Jaeger</a>. De wespentaille bleef echter in de mode en de nieuwe korsetten werden net zo hard aangeregen als de oude, waardoor de boezem vooruit en de heup achteruit werd geduwd, wat resulteerde in het <a href="/wiki/Edwardiaans_tijdperk" title="Edwardiaans tijdperk">edwardiaans</a> S-vormig silhouet.<a href="#cite_note-coppens7079-2">[2]</a><a href="#cite_note-55">[52]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:LeNouveauSoutienGorge1906.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/LeNouveauSoutienGorge1906.png/260px-LeNouveauSoutienGorge1906.png" decoding="async" width="260" height="398" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/LeNouveauSoutienGorge1906.png/390px-LeNouveauSoutienGorge1906.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/LeNouveauSoutienGorge1906.png/520px-LeNouveauSoutienGorge1906.png 2x" data-file-width="2008" data-file-height="3072" /></a><figcaption>Een onverstevigde beha in lichte <a href="/wiki/Batist" title="Batist">batist</a> (illustratie bij een Franse advertentie, 1906)</figcaption></figure> Eind 19e en begin 20e eeuw werden in Europa en de Verenigde Staten primitieve beha's ontworpen en gepatenteerd om aan de vraag van actieve vrouwen tegemoet te komen. Wat de 'eerste beha' is, is een kwestie van definitie op basis van de vorm, de functie en de impact van de <a href="/wiki/Uitvinding" title="Uitvinding">uitvinding</a>. Volgens onderzoekers Jane Farrell-Beck en Colleen Gau is er geen 'uitvinder van de beha' aan te duiden, maar kwam de vinding voort uit vele kleine stappen van zowel mannelijke als vrouwelijke ontwerpers.<a href="#cite_note-bratechnology-56">[53]</a> De Française <a href="/wiki/Herminie_Cadolle" title="Herminie Cadolle">Herminie Cadolle</a>, grondlegger van het gelijknamige modehuis, ontwierp in 1889 de corselet-gorge, een tweeledig korset dat bestond uit een beha en een heupkorset. Ze verkreeg hiervoor een <a href="/wiki/Octrooi" title="Octrooi">patent</a> en stelde haar uitvinding tentoon op de <a href="/wiki/Wereldtentoonstelling_van_1889" title="Wereldtentoonstelling van 1889">wereldtentoonstellingen van 1889</a> en <a href="/wiki/Exposition_Universelle_(1900)" class="mw-redirect" title="Exposition Universelle (1900)">1900</a> in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>. Het setje werd in Frankrijk op de markt gebracht, maar kende weinig succes. In de Verenigde Staten bleek het ontwerp van <a href="/w/index.php?title=Marie_Tucek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marie Tucek (de pagina bestaat niet)">Marie Tucek</a> uit 1893 eveneens een commerciële mislukking.<a href="#cite_note-bratechnology-56">[53]</a> Ook <a href="/w/index.php?title=Hugo_Schindler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo Schindler (de pagina bestaat niet)">Hugo Schindler</a> en <a href="/w/index.php?title=Christine_Hardt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christine Hardt (de pagina bestaat niet)">Christine Hardt</a> maakten vermeldenswaardige ontwerpen, respectievelijk in 1893 en 1899.<a href="#cite_note-mabrut146-57">[54]</a><a href="#cite_note-58">[55]</a> Zowel in de Verenigde Staten als in Europa, met Frankrijk op kop, werden in de eerste jaren van de 20e eeuw tal van vroege beha's geproduceerd. Dat blijkt onder andere uit het feit dat het woord voor beha rond deze periode in de talen van deze landen opduikt. Rond de eeuwwisseling was in het Nederlandse taalgebied sprake van 'brassières', 'borstdragers' en 'bustehouders'.<a href="#cite_note-coppens7079-2">[2]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontwikkelingen_van_de_beha_in_de_20e_en_21e_eeuw">Ontwikkelingen van de beha in de 20e en 21e eeuw</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Ontwikkelingen van de beha in de 20e en 21e eeuw" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwikkelingen van de beha in de 20e en 21e eeuw">brontekst bewerken</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Begin_20e_eeuw">Begin 20e eeuw</h4>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Begin 20e eeuw" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Begin 20e eeuw">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg/160px-Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg" decoding="async" width="160" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg/240px-Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg/320px-Iribe_Les_Robes_de_Paul_Poiret_p.21.jpg 2x" data-file-width="3680" data-file-height="4048" /></a><figcaption>Ontwerper <a href="/wiki/Paul_Poiret" title="Paul Poiret">Paul Poiret</a> stond erop dat zijn klanten geen korset droegen onder zijn creaties. De slanke mode van de jaren 1910 vroeg om lichter ondergoed, zoals de beha.</figcaption></figure> De beha heeft zijn doorbraak voornamelijk te danken aan de begin-20e-eeuwse mode voor bovenkleding. De Fransman <a href="/wiki/Paul_Poiret" title="Paul Poiret">Paul Poiret</a> ontwierp vanaf 1908 jurken waaronder zijn klanten geen korset moesten, konden of – wat hem betrof – mochten dragen. Ze hingen als Griekse <a href="/wiki/Chiton_(kleding)" title="Chiton (kleding)">chitons</a> losjes van de schouders naar beneden, subtiel ingebonden rond het middel. Poirets rechte silhouet werd geïmiteerd door andere ontwerpers en kende een wijde verspreiding. Hoewel veel mensen uit gewoonte of overtuiging korsetten bleven dragen, kreeg de beha gestaag meer aanhangers. Korsetten zelf waren lang en laag, zodat ze haast tot de knieën reikten en geen ondersteuning boden aan de boezem. Onder een slanke jurk kon een hard en verstevigd lijfje of, almaar vaker, een beha dan soelaas bieden.<a href="#cite_note-59">[56]</a><a href="#cite_note-60">[57]</a><a href="#cite_note-61">[58]</a> In Duitsland patenteerde de firma Lindauer in 1912 de eerste <a href="/wiki/Productieproces" title="Productieproces">in serie geproduceerde</a> beha, de Hautana.<a href="#cite_note-mabrut146-57">[54]</a><a href="#cite_note-62">[59]</a> Na de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> onderging het damesondergoed ingrijpende veranderingen. Tijdens de oorlog hadden vrouwen een grote rol gespeeld in de economie, en eind jaren 10 en begin jaren 20 werd de roep om <a href="/wiki/Vrouwenkiesrecht" title="Vrouwenkiesrecht">vrouwenkiesrecht</a> in veel landen ingewilligd. Die ontwikkelingen vertaalden zich in een <a href="/wiki/Androgynie" title="Androgynie">androgyne</a> damesmode in het verlengde van Poirets ideaalbeeld: de boezem werd afgevlakt, de taille verborgen en de heupen versmald. De mode van de jaren 20, gesymboliseerd door de <a href="/wiki/Flapper" title="Flapper">flapper</a>, wisselde het korset in voor <a href="/wiki/Bandeau" title="Bandeau">bandeaubeha</a>'s die de borsten plat duwden. In diezelfde periode werd het <a href="/wiki/Corselet" title="Corselet">corselet</a> uitgevonden, dat de functies van de afvlakkende beha en het rechte heupkorset combineerde. Over het algemeen vergde het jongensachtig silhouet minder en dunner ondergoed, al werd volop gebruikgemaakt van felle kleuren en exclusieve stoffen zoals <a href="/wiki/Zijde_(textiel)" title="Zijde (textiel)">zijde</a>, kant, <a href="/wiki/Kasjmier_(wol)" title="Kasjmier (wol)">kasjmier</a> en later ook <a href="/wiki/Kunstzijde" title="Kunstzijde">viscose (kunstzijde)</a>.<a href="#cite_note-63">[60]</a><a href="#cite_note-underpinning-64">[61]</a><a href="#cite_note-65">[62]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:FashionsAndFiguresDressCorset_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/FashionsAndFiguresDressCorset_cropped.jpg/260px-FashionsAndFiguresDressCorset_cropped.jpg" decoding="async" width="260" height="329" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/FashionsAndFiguresDressCorset_cropped.jpg 1.5x" data-file-width="379" data-file-height="479" /></a><figcaption>Halverwege de jaren 20 begon het androgyne silhouet subtiel te vervrouwelijken. De taille verschoof naar het natuurlijke middel en borsten en heupen konden opnieuw lichtjes benadrukt worden. Illustratie uit 1930.</figcaption></figure> Vanaf midden jaren 20 werden lichaamsrondingen opnieuw af en toe benadrukt en verschenen er fullcupbeha's die de borsten apart ondersteunden en die een min of meer natuurlijk silhouet toelieten. Zo werd in 1922 de firma <a href="/wiki/Maidenform" title="Maidenform">Maidenform</a> opgericht, die zich – in naam ('meisjesvorm') en in de ontwerpen – verzette tegen het jongensachtig silhouet. De meest invloedrijke uitvinding was echter de <a href="/w/index.php?title=Kestos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kestos (de pagina bestaat niet)">Kestos</a>, ontworpen door de Pools-Britse Rosaline Kiln. De Kestos was een eenvoudige beha die bestond uit twee driehoeken stof, schouderbandjes en gekruiste borstbandjes. Volgens historici Jane Farrell-Beck en Colleen Gau betrof het de belangrijkste innovatie in lingerieontwerp van de 20e eeuw. De moderne beha, beargumenteren ze, duwt de boezem niet langer als één geheel omhoog, zoals de korsetten van weleer, noch duwt hij hem plat als in de jaren 20. Hij wordt voornamelijk <a href="/wiki/Figuurcorrigerend_ondergoed" title="Figuurcorrigerend ondergoed">figuurcorrigerend</a> ingezet: de beha creëert het gewenste lichaamsprofiel zonder het lichaam zelf te vervormen. Vanaf eind jaren 20 schuilt de figuurcorrigerende kracht van beha's in de schouderbandjes, die de borsten subtiel optillen, en de twee cups, die de borsten apart vormgeven.<a href="#cite_note-underpinning-64">[61]</a><a href="#cite_note-66">[63]</a><a href="#cite_note-67">[64]</a><a href="#cite_note-68">[65]</a> Rond 1929 sloeg de mode voor bovenkleding een andere richting in. Hoewel de vrouwelijke figuur slank bleef, verloor ze het jongensachtig karakter definitief. De taille klom naar het natuurlijke middel en werd – samen met de borsten – opnieuw benadrukt.<a href="#cite_note-69">[66]</a> De impact op ondergoed was in eerste instantie beperkt. Wel verdwenen onderhemden en lichaamsbedekkend ondergoed en ging men de beha en het heupkorset rechtstreeks op de huid dragen.<a href="#cite_note-70">[67]</a> Geleidelijk werden beha's lichter en werden ze vaker in elastische stoffen uitgevoerd, zoals <a href="/w/index.php?title=Lastex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lastex (de pagina bestaat niet)">lastex</a>.<a href="#cite_note-71">[68]</a> Fabrikanten streefden over het algemeen naar groter draagcomfort voor een grotere groep vrouwen. De Britse firma <a href="/w/index.php?title=Berlei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlei (de pagina bestaat niet)">Berlei</a> introduceerde in 1930 een complex systeem van figuurtypes en maten. In 1932 introduceerde de Amerikaanse producent S.H. Camp and Company vier <a href="/wiki/Behamaat" title="Behamaat">behamaten</a>: A, B, C en D, die in eerste instantie de stevigheid van de borsten aangaven. Terwijl veel producenten nog lange tijd werkten met eenvoudige confectiematen, paste <a href="/w/index.php?title=Warnaco_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Warnaco Group (de pagina bestaat niet)">Warner</a> in 1937 de lettermaten toe op het volume van de cups, zoals nog altijd gangbaar is. Verder verschenen er verstelbare bandjes met haken en ogen. Om consumenten een zo goed mogelijke pasvorm te bieden, leidden producenten en <a href="/wiki/Warenhuis_(winkel)" title="Warenhuis (winkel)">warenhuizen</a> winkelassistenten op om lichaamsmaten correct op te meten en een passend behamodel voor te stellen.<a href="#cite_note-72">[69]</a><a href="#cite_note-73">[70]</a> Verschillende behatypes werden in de jaren 30 ontwikkeld, maar braken pas door na de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a>, zoals de bandeaubeha zonder bandjes, de <a href="/wiki/Beugelbeha" title="Beugelbeha">beugelbeha</a> en de beha met vullingen.<a href="#cite_note-74">[71]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Jaren_40_en_50">Jaren 40 en 50</h4>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Jaren 40 en 50" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Jaren 40 en 50">brontekst bewerken</a>]</div> De <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> legde de kledingindustrie grotendeels lam, onder andere door <a href="/wiki/Rantsoenering" title="Rantsoenering">rantsoenering</a> van grondstoffen.<a href="#cite_note-75">[72]</a><a href="#cite_note-76">[73]</a> Zo gold er in het Verenigd Koninkrijk een verbod op ondergoed met kant of borduurwerk. Zowel in Groot-Brittannië als in de Verenigde Staten kregen vrouwen – die een belangrijke rol speelden in de oorlog – het evenwel voor elkaar om damesondergoed te laten erkennen als een essentiële industrietak, zodat de kwaliteit van korsetten en beha's gewaarborgd bleef.<a href="#cite_note-77">[74]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:The_Ladies%27_home_journal_(1948)_(14768299792).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg/160px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg" decoding="async" width="160" height="318" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg/240px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg/320px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814768299792%29.jpg 2x" data-file-width="1626" data-file-height="3230" /></a><figcaption>Deze advertentie uit 1948 voor een puntbeha in een lichte, elastische stof belooft een "permanente lift".</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Bra2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Bra2.png/260px-Bra2.png" decoding="async" width="260" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Bra2.png/390px-Bra2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Bra2.png/520px-Bra2.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="392" /></a><figcaption>Illustratie bij een Amerikaans octrooi (1947)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Patti_Page_1955.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Patti_Page_1955.JPG/260px-Patti_Page_1955.JPG" decoding="async" width="260" height="307" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Patti_Page_1955.JPG/390px-Patti_Page_1955.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Patti_Page_1955.JPG/520px-Patti_Page_1955.JPG 2x" data-file-width="777" data-file-height="917" /></a><figcaption>Actrice <a href="/wiki/Patti_Page" title="Patti Page">Patti Page</a> in de karakteristieke <a href="/w/index.php?title=Sweater_girl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sweater girl (de pagina bestaat niet)">sweater girl</a>-look (1955)</figcaption></figure> In 1947 kwam de modewereld na de sobere oorlogsjaren weer tot leven. Europese en Amerikaanse ontwerpers, producenten en consumenten, die de oorlog maar al te graag achter zich wilden laten, sprongen op de kar van de Franse ontwerper <a href="/wiki/Christian_Dior" title="Christian Dior">Christian Dior</a>. Diens jongste collectie – La ligne corolle, door de Amerikaanse pers de <a href="/w/index.php?title=New_Look&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Look (de pagina bestaat niet)">New Look</a> genoemd – was hypervrouwelijk<a href="#cite_note-78">[75]</a> en opvallend luxueus. Wijde rokken, wespentailles, nauwe bovenstukken en smalle schouders waren kenmerkend voor het nieuwe vrouwbeeld.<a href="#cite_note-79">[76]</a> Het gewenste silhouet werd mogelijk gemaakt door het juiste ondergoed, zoals een stretchkorset en een (bandeau)beha.<a href="#cite_note-carter113-80">[77]</a> Terwijl Diors New Look vooral op de taille werkte, verschoof de aandacht onder invloed van <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Amerikaanse</a> <a href="/wiki/Film_(cinematografie)" title="Film (cinematografie)">film</a> en <a href="/wiki/Televisie" title="Televisie">televisie</a> naar de boezem en naar de beha's die het nieuwe ideaalbeeld mogelijk maakten. Producenten adverteerden vanaf de jaren 50 in magazines en op tv met beelden van zich aan- en uitkledende vrouwen in glamoureuze poses.<a href="#cite_note-81">[78]</a> Ook in <a href="/wiki/Hollywood" title="Hollywood">Hollywood</a> was de beha niet langer onzichtbaar. Voluptueuze actrices als <a href="/wiki/Lana_Turner" title="Lana Turner">Lana Turner</a>, <a href="/wiki/Jayne_Mansfield" title="Jayne Mansfield">Jayne Mansfield</a> en <a href="/wiki/Jane_Russell" title="Jane Russell">Jane Russell</a> droegen zowel op het doek als daarbuiten onder een nauwe <a href="/wiki/Trui_(kleding)" title="Trui (kleding)">sweater</a> een <a href="/wiki/Puntbeha" title="Puntbeha">puntbeha</a> of bullet bra. Deze opvallende beha met kegelvormige cups werd in 1949 ontwikkeld door <a href="/wiki/Maidenform" title="Maidenform">Maidenform</a> en werd verstevigd en voorgevormd met doorgestikte naden.<a href="#cite_note-82">[79]</a><a href="#cite_note-83">[80]</a> In diezelfde periode raakte – eveneens door toedoen van filmsterren – de in 1946 gelanceerde en nog erg gedurfde <a href="/wiki/Bikini_(kleding)" title="Bikini (kleding)">bikini</a> ingeburgerd. In 1948 bracht het Amerikaanse <a href="/w/index.php?title=Frederick%27s_of_Hollywood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederick's of Hollywood (de pagina bestaat niet)">Frederick's of Hollywood</a> een eerste <a href="/wiki/Push-upbeha" title="Push-upbeha">push-upbeha</a> op de markt. Vullingen en gekantelde cups duwden de borsten van de drager omhoog en inwaarts, waardoor een <a href="/wiki/Decollet%C3%A9" title="Decolleté">decolleté</a> haalbaar werd voor vrouwen met kleinere borsten.<a href="#cite_note-84">[81]</a><a href="#cite_note-jihanforbes-85">[82]</a> Het veranderde silhouet werd mogelijk gemaakt door de uitvinding en toepassing van twee <a href="/wiki/Textiele_grondstoffen" class="mw-redirect" title="Textiele grondstoffen">kunstmatige vezels</a> na de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse chemiereus <a href="/wiki/DuPont" title="DuPont">DuPont</a> ontwikkelde zowel <a href="/wiki/Nylon" title="Nylon">nylon</a> als <a href="/wiki/Lycra" title="Lycra">lycra</a> (<a href="/wiki/Elastaan" title="Elastaan">elastaan</a>): sterke, veerkrachtige en erg goedkope vezels. Deze nieuwe stoffen werden onder andere gebruikt om lichte en ietwat rekbare beha's, (heup)korsetten en onderbroeken te produceren. Tegelijk werd de textielproductie gemechaniseerd, waardoor modieus en duurzaam ondergoed betaalbaar werd voor mensen uit alle sociale klassen. Handvervaardigd ondergoed voor rijke dames verdween. Decoraties die tot dan alleen haalbaar waren in zware en dure stoffen, zoals <a href="/wiki/Taf_(textiel)" title="Taf (textiel)">taf</a> en <a href="/w/index.php?title=Marquisette&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marquisette (de pagina bestaat niet)">marquisette</a>, werden door de uitvinding van het ragfijne nylon gemeengoed.<a href="#cite_note-86">[83]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Jaren_60_en_70">Jaren 60 en 70</h4>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Jaren 60 en 70" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Jaren 60 en 70">brontekst bewerken</a>]</div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /> Zie ook <a class="mw-selflink-fragment" href="#Feministische_kritiek">Feministische kritiek</a> voor een meer diepgaande bespreking.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Teenform_bra_ad,_Good_Housekeeping,_April_1961.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg/160px-Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg" decoding="async" width="160" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg/240px-Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg/320px-Teenform_bra_ad%2C_Good_Housekeeping%2C_April_1961.jpg 2x" data-file-width="1073" data-file-height="2218" /></a><figcaption>Een advertentie voor Teenform, een beha voor tienermeisjes (1961)</figcaption></figure> De borstenfixatie van de Amerikaanse maatschappij, de expansiedrang van ondergoedproducenten, de democratisering van confectie en de groeiende autonomie van tieners verklaren waarom behaproducenten zich ook op <a href="/wiki/Puberteit" title="Puberteit">pubermeisjes</a> gingen richten. Er werden comfortabele tienerbeha's ontwikkeld in lichte materialen. Zowel artsen als de kledingindustrie opperden dat beha's noodzakelijke ondersteuning boden. Uiteindelijk zou de ontwikkeling van gerieflijke en modieuze beha's voor een generatie mondige maar onzekere tieners<a href="#cite_note-88">[d]</a> het beeld van ondergoed voor alle leeftijden veranderen: meisjes die opgroeiden met goed zittende beha's in mooie stoffen, kleuren en motieven, zouden als volwassene hetzelfde verwachten van hun ondergoed.<a href="#cite_note-brumberg-87">[84]</a><a href="#cite_note-89">[85]</a> In de tweede helft van de jaren 60 zette de vereenvoudiging van damesondergoed voor meisjes en vrouwen zich voort onder impuls van de <a href="/wiki/Minirok" title="Minirok">minirok</a> en <a href="/wiki/Maillot_(kleding)" title="Maillot (kleding)">maillot of kousenbroek</a>. Toen korte rokken populair werden bij jonge vrouwen, verwierp men <a href="/wiki/Kous_(kleding)" title="Kous (kleding)">kousen</a> en <a href="/wiki/Jarretellengordel" title="Jarretellengordel">jarretellengordels</a> als onpraktisch en begon men maillots te dragen. Ook heupkorsetten, corseletten, korsetten en onderhemden verdwenen grotendeels. Vanaf eind jaren 60 was het gebruikelijk om onder de bovenkleding louter een beha, een (almaar kleinere) onderbroek en eventueel een maillot te dragen. Hoewel de minirok zelf slechts enkele seizoenen populair was, en dat bij een kleine minderheid van de vrouwen, was de impact op damesondergoed permanent en nagenoeg universeel.<a href="#cite_note-90">[86]</a> Ook onder invloed van de <a href="/wiki/Tweede_feministische_golf" title="Tweede feministische golf">tweede feministische golf</a> en de <a href="/wiki/Seksuele_revolutie" title="Seksuele revolutie">seksuele revolutie</a> werd traditioneel figuurcorrigerend ondergoed verworpen, won licht en betaalbaar ondergoed aan populariteit en werd er geëxperimenteerd met moderne en minimalistische beha's, zoals de No Bra van <a href="/wiki/Rudi_Gernreich" title="Rudi Gernreich">Rudi Gernreich</a> uit 1964.<a href="#cite_note-91">[87]</a> Tot in de jaren 70 bleef damesondergoed klein, dun, soepel, sober en soms doorzichtig en werden beha's doorgaans niet gevuld of voorgevormd.<a href="#cite_note-92">[88]</a> Een innovatie van de jaren 70 waren ondergoedsetjes, waarbij een beha werd aangevuld met een broekje of onderrok in dezelfde kleur of print. Voordien was dit moeilijk haalbaar, maar door de uitvinding van <a href="/wiki/Lycra" title="Lycra">lycra</a> <a href="/wiki/Tricot_(stof)" title="Tricot (stof)">tricot</a> konden fabrikanten dezelfde prints maken in zowel traditionele als elastische stoffen.<a href="#cite_note-93">[89]</a><a href="#cite_note-94">[90]</a> Eveneens in de jaren 70 werden de eerste in <a href="/wiki/Matrijs_(mal)" title="Matrijs (mal)">mallen</a> <a href="/wiki/Pers_(machine)" title="Pers (machine)">geperste</a> beha's geproduceerd, zoals de T-shirtbeha. Deze beha's worden in een stuk vervaardigd uit <a href="/wiki/Thermoplast" title="Thermoplast">thermoplastische</a> stoffen op basis van nylon, polyester en elastaan. Geperste beha's maakten in de loop van de jaren 70 een gestage opgang vanwege het draagcomfort en de toentertijd begeerde <a href="/wiki/Naaktheid" title="Naaktheid">nude</a> look.<a href="#cite_note-95">[91]</a><a href="#cite_note-96">[92]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Jaren_80_tot_heden">Jaren 80 tot heden</h4>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Jaren 80 tot heden" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Jaren 80 tot heden">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Kelly_Gale_2014-cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kelly_Gale_2014-cropped.jpg/260px-Kelly_Gale_2014-cropped.jpg" decoding="async" width="260" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kelly_Gale_2014-cropped.jpg/390px-Kelly_Gale_2014-cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kelly_Gale_2014-cropped.jpg/520px-Kelly_Gale_2014-cropped.jpg 2x" data-file-width="2043" data-file-height="1751" /></a><figcaption>Lingeriemodel <a href="/w/index.php?title=Kelly_Gale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kelly Gale (de pagina bestaat niet)">Kelly Gale</a> in een push-upbeha tijdens een <a href="/wiki/Modeshow" title="Modeshow">modeshow</a> van <a href="/wiki/Victoria%27s_Secret" title="Victoria's Secret">Victoria's Secret</a> (2014)</figcaption></figure> De afgelopen decennia is het aanbod aan damesondergoed sterk gediversifieerd. Het assortiment bestaande uit klassieke fullcupbeha's en minimalistische creaties werd uitgebreid met T-shirtbeha's, <a href="/wiki/Sportbeha" title="Sportbeha">sportbeha</a>'s en <a href="/wiki/Push-upbeha" title="Push-upbeha">push-upbeha</a>'s. De eerste sportbeha werd in 1977 op de markt gebracht en beleefde door de <a href="/wiki/Hardlopen" title="Hardlopen">jogging-</a> en <a href="/wiki/Aerobics" title="Aerobics">aerobics</a><a href="/wiki/Rage_(hype)" title="Rage (hype)">rages</a> een sterke groei in de jaren 80 en 90.<a href="#cite_note-97">[93]</a> Terwijl de vrouwenmode zich in de jaren 80 door de zakelijke herenmode liet inspireren – bijvoorbeeld met <a href="/wiki/Blazer_(kleding)" title="Blazer (kleding)">blazers</a> met <a href="/wiki/Schoudervulling" title="Schoudervulling">schoudervullingen</a> – werd ondergoed opnieuw vrouwelijker en luxueuzer. Zo verscheen er, nadat damesondergoed twee decennia lang voornamelijk eenvoudiger en kleiner was geworden, <a href="/wiki/Lingerie" title="Lingerie">lingerie</a> die decoratiever, glamoureuzer en romantischer was.<a href="#cite_note-98">[94]</a> Popster <a href="/wiki/Madonna_(zangeres)" title="Madonna (zangeres)">Madonna</a> blies het korset en de bustier nieuw leven in, en zette hiermee de trend voor zichtbaar ondergoed. Hoewel korsetten als bovenkleding geen gemeengoed werden, zijn zichtbare onderbroekranden en behabandjes sinds de jaren 90 in veel situaties niet langer <a href="/wiki/Taboe" title="Taboe">taboe</a>.<a href="#cite_note-coenegrachts4042-99">[95]</a><a href="#cite_note-100">[96]</a> In de jaren 90 brak de <a href="/wiki/Push-upbeha" title="Push-upbeha">push-up-</a><a href="/wiki/Beugelbeha" title="Beugelbeha">beugelbeha</a> door als het populairste type. Het schoonheidsideaal bleef lang en mager, maar nu met grotere en uitgesproken bolvormige borsten.<a href="#cite_note-101">[97]</a><a href="#cite_note-fisher-102">[98]</a> Een push-upbeha maakte het mogelijk om dat ideaal te benaderen. Het model 1300 Dreamlift van de <a href="/wiki/Canada" title="Canada">Canadese</a> fabrikant <a href="/wiki/Wonderbra" title="Wonderbra">Wonderbra</a> uit de jaren 60 brak pas echt door begin jaren 90. In 1991 ging de Britse markt overstag, in 1993 gevolgd door het Europese continent en in 1994 door de Verenigde Staten. Ook concurrent <a href="/wiki/Victoria%27s_Secret" title="Victoria's Secret">Victoria's Secret</a> zette – met de Miracle Bra – volop in op push-ups. In 1996 was de Wonderbra de meest verkochte beha tot dan. Sindsdien hebben producenten werk gemaakt van comfortabelere beha's.<a href="#cite_note-103">[99]</a> Tot op heden blijven push-up-, beugel- en T-shirtbeha's de meest gedragen types.<a href="#cite_note-jihanforbes-85">[82]</a><a href="#cite_note-104">[100]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:State_Street_Madison_2022_31.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/State_Street_Madison_2022_31.jpg/160px-State_Street_Madison_2022_31.jpg" decoding="async" width="160" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/State_Street_Madison_2022_31.jpg/240px-State_Street_Madison_2022_31.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/State_Street_Madison_2022_31.jpg/320px-State_Street_Madison_2022_31.jpg 2x" data-file-width="3609" data-file-height="5413" /></a><figcaption>Een jonge Amerikaanse vrouw draagt een <a href="/wiki/Naveltruitje" title="Naveltruitje">crop top</a> zonder beha onder (2022).</figcaption></figure> Populaire media in het Westen berichtten dat vrouwen sinds de jaren 90 almaar grotere behamaten dragen. Op basis van cijfers van lingerieverkopers zou de gemiddelde behamaat in het Verenigd Koninkrijk van een 34B in 2008 naar een 32D in 2010 gegaan zijn en in de Verenigde Staten van een 34B circa 2006 naar een 36DD rond 2016. Er is evenwel geen wetenschappelijk onderzoek dat bewijst dat borstgrootte daadwerkelijk toeneemt. Onderzoekers wijzen op niet-gestandaardiseerde behamaten, naast mogelijke factoren zoals <a href="/wiki/Vergrijzing" title="Vergrijzing">vergrijzing</a> en toegenomen <a href="/wiki/Obesitas" title="Obesitas">obesitas</a> in landen als de VS en het VK.<a href="#cite_note-105">[101]</a> Een andere oorzaak voor de gestegen verkoop van beha's in grote maten kan zijn dat vrouwen zich meer bewust zijn van het belang van een goed passende beha en dat ze zich daardoor beter laten opmeten.<a href="#cite_note-fisher-102">[98]</a> Sinds midden jaren 2010 zijn sportbeha's en <a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">bralettes</a> aan een opmars bezig,<a href="#cite_note-106">[102]</a><a href="#cite_note-107">[103]</a> voornamelijk bij <a href="/wiki/Millennials" title="Millennials">millennials</a><a href="#cite_note-108">[104]</a><a href="#cite_note-109">[105]</a> en <a href="/wiki/Generatie_Z" title="Generatie Z">generatie Z</a>.<a href="#cite_note-110">[106]</a> Deze trends werden versneld door de <a href="/wiki/Coronapandemie" title="Coronapandemie">coronapandemie</a>.<a href="#cite_note-111">[107]</a><a href="#cite_note-marci-112">[108]</a> Onder jonge vrouwen in de jaren 2020 is het niet dragen van een beha genormaliseerd; zij beschouwen het niet langer als een verplichting, maar als een vrije keuze.<a href="#cite_note-113">[109]</a><a href="#cite_note-114">[110]</a><a href="#cite_note-115">[111]</a> Tegelijkertijd nam het aanbod ondergoed in verschillende tinten <a href="/wiki/Beige" title="Beige">beige</a> en <a href="/wiki/Bruin" title="Bruin">bruin</a> toe, om de nude look toegankelijk te maken voor mensen van alle <a href="/wiki/Huidskleur" title="Huidskleur">huidskleuren</a>.<a href="#cite_note-marci-112">[108]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ontwerp_en_productie">Ontwerp en productie</h2>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Ontwerp en productie" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwerp en productie">brontekst bewerken</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Onderdelen_en_materialen">Onderdelen en materialen</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Onderdelen en materialen" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Onderdelen en materialen">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg/260px-Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg/390px-Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg/520px-Brassiere_hooks-and-eyes_back_closure_two_ends.jpg 2x" data-file-width="5783" data-file-height="3845" /></a><figcaption>De twee delen van de rugsluiting van een beha, met in dit geval twee haakjes en drie rijen van telkens twee ogen</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Seamless_black_T-shirt_bra,_close-up.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg/260px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg/390px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg/520px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_close-up.jpg 2x" data-file-width="5564" data-file-height="3700" /></a><figcaption>Close-up van een naadloze T-shirtbeha met beugels</figcaption></figure> De meeste beha's bestaan uit een band rond de <a href="/wiki/Ribbenkast" title="Ribbenkast">borstkas</a> onder de borsten, twee cups rond de borsten en twee schouderbandjes.<a href="#cite_note-116">[112]</a> Beha's zijn bijzonder complexe kledingstukken. Een typische beha is samengesteld uit twintig tot vijftig veelal kleine onderdelen, vaak in verschillende <a href="/wiki/Materiaal" title="Materiaal">materialen</a>. Bovendien moeten de opbouw en de naden heel degelijk zijn en moet de beha, die rechtstreeks op de huid wordt gedragen, comfortabel aanvoelen.<a href="#cite_note-117">[113]</a><a href="#cite_note-elle-118">[114]</a><a href="#cite_note-119">[115]</a> Oorspronkelijk werd voor de productie van beha's gebruikgemaakt van lappen <a href="/wiki/Linnen" title="Linnen">linnen</a>, <a href="/wiki/Katoen" title="Katoen">katoenen</a> <a href="/wiki/Lakenindustrie" class="mw-redirect" title="Lakenindustrie">laken</a> en <a href="/wiki/Keperbinding" title="Keperbinding">twill weave-stof</a>, die met verborgen stiksels aan elkaar werden genaaid. Tegenwoordig vervaardigt men beha's uit tientallen stoffen, waaronder <a href="/wiki/Tricot_(stof)" title="Tricot (stof)">tricot</a>, <a href="/wiki/Elastaan" title="Elastaan">elastaan</a>, <a href="/wiki/Latex" title="Latex">latex</a>, <a href="/wiki/Microvezel" title="Microvezel">microvezel</a>, <a href="/wiki/Satijn" title="Satijn">satijn</a>, <a href="/wiki/Jacquardgetouw" title="Jacquardgetouw">jacquard</a>, <a href="/wiki/Schuim_(structuur)" title="Schuim (structuur)">schuim</a>, <a href="/w/index.php?title=MeshX&action=edit&redlink=1" class="new" title="MeshX (de pagina bestaat niet)">mesh</a> en <a href="/wiki/Kant_(textiel)" title="Kant (textiel)">kant</a>. In de cups worden soms vullingen of pads in schuim, <a href="/wiki/Siliconen" title="Siliconen">siliconen</a> of luchtzakjes aangebracht. Het merendeel van de beha's is daarnaast voorzien van beugels (<a href="/wiki/Balein" title="Balein">baleinen</a>) in de cups. De halfronde beugels zitten ingebed in de stof langs de onderrand van de cups. Voor de baleinen in beugelbeha's gebruiken producenten metaal, plastic of <a href="/wiki/Hars" title="Hars">hars</a>. De meeste beha's hebben een <a href="/wiki/Verbindingstechnieken" title="Verbindingstechnieken">rugsluiting</a> met haken en ogen, al bestaan er ook modellen met voorsluiting. Sommige sportbeha's en bralettes hebben geen sluiting, maar zijn elastisch genoeg om over het hoofd, de schouders en de borsten getrokken te worden. Soms wordt een beha in andere kleding geïntegreerd. Zo worden in <a href="/wiki/Jurk" title="Jurk">jurken</a>, <a href="/wiki/Trouwjurk" title="Trouwjurk">trouwjurken</a> en <a href="/wiki/Topje" title="Topje">topjes</a> soms cups ingenaaid opdat je er geen beha onder hoeft te dragen. Hoewel het resultaat er vaak hetzelfde uitziet, biedt zo'n geïntegreerde beha zelden dezelfde steun. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Maten">Maten</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Maten" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Maten">brontekst bewerken</a>]</div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /> Zie <a href="/wiki/Behamaat" title="Behamaat">Behamaat</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</div> Beha's worden geproduceerd in verschillende maten om tegemoet te komen aan de grote verscheidenheid in menselijke lichamen. Hoewel de maten nagenoeg overal op dezelfde manier worden opgemeten, zijn er nationale en regionale maattabellen. De juiste behamaat vinden is niet altijd makkelijk.<a href="#cite_note-wrestling-120">[116]</a> In speciaalzaken helpen winkelassistenten consumenten om de geschikte maat te vinden. Er zijn meerdere systemen in gebruik om de behamaat te bepalen. Zo is er een Amerikaanse, Britse, Europese, Franse en Italiaanse maat. In Nederland worden de Europese maten het meest gebruikt en in België de Franse. Elk van deze systemen werkt met een letter die de cupmaat aangeeft en een cijfer voor de borstomtrek. Cupmaten worden berekend op basis van het verschil in omtrek van de torso over de borsten en onder de borsten. De cupmaten zijn gerelateerd aan de bandmaat, waardoor een B-cup met maat 75 niet even groot is als een B-cup met maat 80.<a href="#cite_note-121">[e]</a> De kleinste cup is AA, waarop (in continentaal Europa) de maten A, B, C, D, E, ... volgen. Veel merken bieden 36 verschillende maatcombinaties aan. Niet alle beha's worden volgens zo'n maatsysteem geproduceerd. Bralettes, sportbeha's en topjes zonder voorgevormde cups worden doorgaans aangeboden in een vijf- of zestal maten, en louter op basis van de borstomtrek, niet op basis van het verschil tussen borstomtrek over en onder de borsten. Hiervoor hanteren fabrikanten de plaatselijk gebruikelijke <a href="/wiki/Kledingmaat" title="Kledingmaat">confectiematen</a> voor bovenstukken. Ten slotte experimenteren sommige fabrikanten met alternatieve maatsystemen.<a href="#cite_note-wrestling-120">[116]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontwerp,_productie_en_verkoop">Ontwerp, productie en verkoop</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Ontwerp, productie en verkoop" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwerp, productie en verkoop">brontekst bewerken</a>]</div> Het <a href="/wiki/Productieproces" title="Productieproces">productieproces</a> van een beha begint met de ontwerpfase. Het voltooide ontwerp, al dan niet op basis van bestaande patronen, wordt door een of meer <a href="/wiki/Naaien" title="Naaien">naaisters</a> uitgewerkt tot een <a href="/wiki/Prototype" title="Prototype">prototype</a> om ontwerpfouten en onvolmaaktheden op te sporen en het model te beoordelen op draagcomfort en esthetiek. Sommige producenten laten hun prototypes langdurig uittesten door proefpersonen. Goedgekeurde ontwerpen worden machinaal geproduceerd in verschillende maten. De panden worden volgens aangeleverde patronen gesneden en met een naaimachine aan elkaar gezet. In grote productie-eenheden komen hier doorgaans geen naaisters aan te pas. Soms is de productie van de delen van een beha opgesplitst en verdeeld over meerdere fabrieken. <a href="/wiki/Etiket" title="Etiket">Labels</a> en kleine, metalen onderdelen zoals haken en ogen worden op het einde van het proces in de beha's genaaid en <a href="/wiki/Strijkijzer" title="Strijkijzer">gestreken</a>. Na afloop worden de beha's gevouwen, <a href="/wiki/Verpakking" title="Verpakking">verpakt</a> en <a href="/wiki/Distributie_(verdeling)" title="Distributie (verdeling)">gedistribueerd</a>.<a href="#cite_note-elle-118">[114]</a> Naar schatting 60 percent van alle nieuwe beha's wordt in het tweede decennium van de 21e eeuw in de <a href="/wiki/Volksrepubliek_China" title="Volksrepubliek China">Volksrepubliek China</a> geproduceerd, vaak in gespecialiseerde industriesteden met meerdere textielfabrieken. Fabrikanten vestigen zich almaar vaker buiten China, in Zuidoost-Aziatische landen waar de lonen lager liggen, als <a href="/wiki/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a>, <a href="/wiki/Thailand" title="Thailand">Thailand</a>, <a href="/wiki/Cambodja" title="Cambodja">Cambodja</a> en <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a>.<a href="#cite_note-122">[117]</a><a href="#cite_note-MAS-123">[118]</a> Ook in <a href="/wiki/India" title="India">India</a>, <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> en <a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a> wordt veel damesondergoed gefabriceerd voor export.<a href="#cite_note-124">[119]</a><a href="#cite_note-125">[120]</a> Beha's worden vaak geproduceerd in <a href="/wiki/Sweatshop" title="Sweatshop">sweatshops</a>, waar arbeiders lage lonen ontvangen en gebukt gaan onder slechte <a href="/wiki/Arbeidsomstandigheden" title="Arbeidsomstandigheden">arbeidsomstandigheden</a>.<a href="#cite_note-MAS-123">[118]</a> Ook in het rijke Westen zijn producenten van lingerie actief, zij het meestal voor dure merken.<a href="#cite_note-126">[121]</a> Zowel in de Verenigde Staten als in de Europese Unie komen de laatste jaren ontwerpers en producenten op die duurzame beha's maken.<a href="#cite_note-127">[122]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg/160px-Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg" decoding="async" width="160" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg/240px-Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg/320px-Hypermarch%C3%A9_E.Leclerc_%C3%A0_Bois-d%27Arcy_dans_les_Yvelines_en_France_le_11_avril_2017_-_47.jpg 2x" data-file-width="4999" data-file-height="2811" /></a><figcaption>Ondergoedafdeling in een Franse supermarkt</figcaption></figure> Er zijn geen cijfers beschikbaar die aangeven welke bedrijven de grootste behaproducenten of -retailers zijn. Internationaal belangrijke merken, die al dan niet eigen <a href="/wiki/Winkel_(zaak)" title="Winkel (zaak)">winkels</a> hebben, zijn onder andere <a href="/wiki/Aerie" title="Aerie">Aerie</a>, <a href="/wiki/Agent_Provocateur_(merk)" title="Agent Provocateur (merk)">Agent Provocateur</a>, <a href="/wiki/Aubade_(merk)" title="Aubade (merk)">Aubade</a>, <a href="/w/index.php?title=Berlei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlei (de pagina bestaat niet)">Berlei</a>, <a href="/wiki/Calvin_Klein_(merk)" title="Calvin Klein (merk)">Calvin Klein Underwear</a>, <a href="/wiki/Chantelle_(merk)" title="Chantelle (merk)">Chantelle</a>, <a href="/w/index.php?title=DIM&action=edit&redlink=1" class="new" title="DIM (de pagina bestaat niet)">DIM</a>, <a href="/w/index.php?title=Eres_(merk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eres (merk) (de pagina bestaat niet)">Eres</a>, <a href="/w/index.php?title=Etam_D%C3%A9veloppement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etam Développement (de pagina bestaat niet)">Etam</a>, <a href="/w/index.php?title=Frederick%27s_of_Hollywood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederick's of Hollywood (de pagina bestaat niet)">Frederick's of Hollywood</a>, <a href="/w/index.php?title=Huit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huit (de pagina bestaat niet)">Huit</a>, <a href="/wiki/Hunkem%C3%B6ller" title="Hunkemöller">Hunkemöller</a>, <a href="/w/index.php?title=Intimissimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intimissimi (de pagina bestaat niet)">Intimissimi</a>, <a href="/w/index.php?title=Jockey_International&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jockey International (de pagina bestaat niet)">Jockey</a>, <a href="/w/index.php?title=La_Perla_(merk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Perla (merk) (de pagina bestaat niet)">La Perla</a>, <a href="/wiki/Livera" class="mw-redirect" title="Livera">Livera</a>, <a href="/wiki/Maidenform" title="Maidenform">Maidenform</a>, <a href="/wiki/Van_de_Velde_(bedrijf)" title="Van de Velde (bedrijf)">Marie Jo</a>, <a href="/wiki/Marlies_Dekkers" title="Marlies Dekkers">Marlies Dekkers</a>, <a href="/wiki/Playtex" title="Playtex">Playtex</a>, <a href="/wiki/Van_de_Velde_(bedrijf)" title="Van de Velde (bedrijf)">Prima Donna</a>, <a href="/wiki/Schiesser_(onderneming)" title="Schiesser (onderneming)">Schiesser</a>, <a href="/w/index.php?title=Simone_P%C3%A9r%C3%A8le&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simone Pérèle (de pagina bestaat niet)">Simone Pérèle</a>, <a href="/wiki/Sloggi" title="Sloggi">Sloggi</a>, <a href="/wiki/SPANX" title="SPANX">Spanx</a>, <a href="/wiki/Triumph_International" title="Triumph International">Triumph</a>, <a href="/wiki/Victoria%27s_Secret" title="Victoria's Secret">Victoria's Secret</a>, <a href="/w/index.php?title=Wacoal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wacoal (de pagina bestaat niet)">Wacoal</a>, <a href="/w/index.php?title=Wolford_(merk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolford (merk) (de pagina bestaat niet)">Wolford</a> en <a href="/wiki/Wonderbra" title="Wonderbra">Wonderbra</a>. Sportbeha's worden doorgaans op de markt gebracht door <a href="/wiki/Sportkleding" title="Sportkleding">sportkledingmerken</a>. Veel consumenten kopen <a href="/wiki/Huismerk_(product)" title="Huismerk (product)">huismerken</a> van warenhuizen, kleding<a href="/wiki/Supermarkt" title="Supermarkt">supermarkten</a> als <a href="/wiki/Zeeman_(winkel)" title="Zeeman (winkel)">Zeeman</a> en modeketens als <a href="/wiki/H%26M" title="H&M">H&M</a>. Hoewel er al sinds de jaren 2000 veel <a href="/wiki/Webwinkel" title="Webwinkel">webwinkels</a> gespecialiseerd in lingerie bestaan,<a href="#cite_note-128">[123]</a> kwam lingerie in e-commerce pas echt van de grond rond 2020.<a href="#cite_note-129">[124]</a> Wereldwijd gaan er elk jaar zo'n 1,6 miljard (2016) beha's over de toonbank. In 2016 werd de markt op 16 miljard Amerikaanse dollar geschat.<a href="#cite_note-130">[125]</a> Beha's nemen meer dan de helft in van de totale lingeriemarkt. In 2017 werd de markt voor vrouwenondergoed geschat op 38 miljard dollar; in 2024 zou hij 60 miljard dollar waard zijn.<a href="#cite_note-131">[126]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Soorten_beha's">Soorten beha's</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Soorten beha's" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Soorten beha's">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Brassiere-white.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5a/Brassiere-white.jpg" decoding="async" width="254" height="197" class="mw-file-element" data-file-width="254" data-file-height="197" /></a><figcaption>Balconette-push-upbeha</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg/260px-Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg/390px-Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg/520px-Tiger_in_bra_and_briefs_with_lace_detail.jpg 2x" data-file-width="3840" data-file-height="5760" /></a><figcaption>Niet-gevoerde fullcupbeha met beugels</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Victoria_secret_bralette.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Victoria_secret_bralette.jpg/260px-Victoria_secret_bralette.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Victoria_secret_bralette.jpg/390px-Victoria_secret_bralette.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Victoria_secret_bralette.jpg/520px-Victoria_secret_bralette.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="2667" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">Bralette</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Sports_bra_rear.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sports_bra_rear.jpg/260px-Sports_bra_rear.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sports_bra_rear.jpg/390px-Sports_bra_rear.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sports_bra_rear.jpg/520px-Sports_bra_rear.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>De achterzijde van een op verschillende punten verstelbare <a href="/wiki/Sportbeha" title="Sportbeha">sportbeha</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Woman_with_afro-textured_hair.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Woman_with_afro-textured_hair.jpg/260px-Woman_with_afro-textured_hair.jpg" decoding="async" width="260" height="388" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Woman_with_afro-textured_hair.jpg/390px-Woman_with_afro-textured_hair.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Woman_with_afro-textured_hair.jpg/520px-Woman_with_afro-textured_hair.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3872" /></a><figcaption>Veel <a href="/wiki/Bikini_(kleding)" title="Bikini (kleding)">bikinibovenstukken</a> zijn in vorm identiek aan beha's. Deze vrouw draagt een <a href="/wiki/Beugelbeha" title="Beugelbeha">beugelbeha</a> met kleine cupmaat en bijpassende <a href="/wiki/Boyshorts" title="Boyshorts">boyshorts</a> als <a href="/wiki/Zwemkleding" title="Zwemkleding">strandkleding</a>.</figcaption></figure> Er zijn veel soorten beha's, met verschillende ontwerpen, functies en materialen. Enkele van de meest voorkomende of herkenbare behamodellen en -stijlen worden hieronder beschreven.<a href="#cite_note-132">[127]</a><a href="#cite_note-133">[128]</a> <table class="wikitable" style="text-align: left"> <tbody><tr style="background:#cccccc"> <th width="120px">Type</th> <th>Beschrijving </th></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee;width:100px">Balconette Balconnet </td> <td>Een soort demi bra – die ongeveer de onderste helft van de borsten ondersteunt en bedekt – met een lage <a href="/wiki/Halsuitsnijding" title="Halsuitsnijding">halslijn</a>. De beha bestaat uit twee halve maantjes die bovenaan ongeveer een rechte lijn vormen. De bevestiging van de schouderbandjes wordt meer naar de buitenkant geschoven. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Bandeau" title="Bandeau">Bandeau</a> Strapless beha </td> <td>Een beha zonder schouderbandjes. Vaak worden bandeaus vervaardigd uit rekbare stoffen, al dan niet voorzien van een sluiting aan de achterkant. Terwijl strapless beha's per definitie geen schouderbandjes hebben, bestaan er wel bandeaumodellen met (afneembare) bandjes. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Beugelbeha" title="Beugelbeha">Beugelbeha</a> </td> <td>Een beha waarin onder de borsten twee dunne, halfronde beugels zijn verwerkt. De beugels worden in de stof gestikt aan de onderkant van de cups. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Borstvoedingsbeha" title="Borstvoedingsbeha">Borstvoedingsbeha</a> </td> <td>Een fullcupbeha waarbij de cups opengemaakt kunnen worden zonder de beha af te nemen, zodat de drager makkelijk <a href="/wiki/Borstvoeding" title="Borstvoeding">borstvoeding</a> kan geven. Vaak hebben borstvoedingsbeha's brede schouderbanden voor extra ondersteuning. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">Bralette</a> </td> <td>Een eenvoudige beha in een lichte stof zonder voorgevormde cups. Een bralette bedekt de borsten, maar biedt bijna geen ondersteuning en wordt dus vooral gedragen door vrouwen met kleine borsten.<a href="#cite_note-134">[129]</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Bustier" title="Bustier">Bustier</a> </td> <td>Een op een <a href="/wiki/Korset" title="Korset">korset</a> geïnspireerde beha die tot aan de <a href="/wiki/Taille_(anatomie)" title="Taille (anatomie)">taille</a> reikt en geen schouderbandjes heeft. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Fullcupbeha </td> <td>Een model dat de volledige borsten omvat. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Gevoerde beha Voorgevormde beha </td> <td>Een beha waarvan de cups een vaste vorm hebben, ook wanneer hij niet wordt gedragen. De cups bevatten een (soms verwijderbare) schuimvulling en worden meestal ondersteund door beugels. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Longlinebeha </td> <td>Een model waarvan de stof tot aan de taille reikt, vergelijkbaar met een <a href="/wiki/Naveltruitje" title="Naveltruitje">naveltruitje</a> (maar dan met cups) of bustier (maar dan met bandjes). </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Minimizer </td> <td>Een beha die de borsten tegen het lichaam aanduwt en het volume spreidt, waardoor de borsten kleiner lijken. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Multiwaybeha </td> <td>Een beha waarvan de bandjes op verschillende manieren gedragen kunnen worden, bijvoorbeeld recht of kruisend. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Plakbeha </td> <td>Een beha zonder riem en schouderbandjes, die uitsluitend bestaat uit twee vooraan met elkaar verbonden cups. Plakbeha's zijn ontworpen om gedragen te worden onder galakleding. Ze maskeren de <a href="/wiki/Tepel" title="Tepel">tepels</a> en kunnen de borsten dichter tegen elkaar brengen voor een voller <a href="/wiki/Decollet%C3%A9" title="Decolleté">decolleté</a>. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Plungebeha" title="Plungebeha">Plungebeha</a> </td> <td>Een beha geschikt om te dragen onder kleding met een diep uitgesneden hals. De cups zijn doorgaans gekanteld, waardoor de beha in het midden dieper uitgesneden kan worden. Soms is het verbindingsstukje in het midden zelfs verlaagd tot onder de basis van de borsten. Veelal staan de schouderbandjes, net als bij een balconette, ver uit elkaar, zodat de beha niet zichtbaar is onder een bloes of jurk met diep decolleté. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Postoperatieve beha Prothesebeha </td> <td>Een beha voor patiënten die een <a href="/wiki/Mastectomie" title="Mastectomie">borstamputatie (mastectomie)</a> hebben ondergaan. De meeste prothesebeha's hebben in één of in beide cups een vak waarin een <a href="/wiki/Borstprothese" title="Borstprothese">borstprothese</a> op maat past.<a href="#cite_note-135">[130]</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Puntbeha" title="Puntbeha">Puntbeha</a> </td> <td>Een fullcupbeha met cups in de vorm van <a href="/wiki/Kegel_(ruimtelijke_figuur)" title="Kegel (ruimtelijke figuur)">kegels</a>. De bullet bra was populair in de jaren 50, maar is nu veeleer een curiosum. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Push-upbeha" title="Push-upbeha">Push-upbeha</a> </td> <td>Een beha die de borsten ietwat optilt en dichter bij elkaar brengt. Een push-up creëert die illusie van grotere of vollere borsten, en vergroot zo het decolleté, doordat de cups van de beha naar binnen zijn gekanteld en/of voorzien zijn van vullingen (meestal padding van <a href="/wiki/Siliconen" title="Siliconen">siliconen</a>). De meeste push-upbeha's zijn beugelbeha's met halfopen cups (demi cup). </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">Softbeha Softcupbeha </td> <td>Een beha met voorgevormde cups maar zonder beugels of vulling. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Sportbeha" title="Sportbeha">Sportbeha</a> </td> <td>Een beha uit een stevige, elastische stof die de zij- en opwaartse bewegingen van de borsten tijdens het <a href="/wiki/Sport" title="Sport">sporten</a> reduceert. Sportbeha's hebben geen beugels. Veelal bedekken ze een groter deel van de boezem dan andere beha's. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee"><a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">Triangelbeha</a> </td> <td>Een eenvoudige beha die vooraan bestaat uit twee driehoeken stof over de borsten. Aan de hand van een of meer <a href="/wiki/Figuurnaad" title="Figuurnaad">coupenaden</a> wordt de stof enigszins voorgevormd, al kan deze pasvorm ook verkregen worden met een rekbare stof. </td></tr> <tr> <td style="background:#eeeeee">T-shirtbeha </td> <td>Een voorgevormd model zonder zichtbare naden, haakjes of andere onderdelen wanneer het onder een nauw aansluitend topje, T-shirt of lichte sweater wordt gedragen. De cups zijn vaak voorzien van dunne schuimvullingen om de tepels te verbergen en de stof is veelal <a href="/wiki/Lasersnijden" title="Lasersnijden">lasergesneden</a>. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sociale_en_culturele_aspecten">Sociale en culturele aspecten</h2>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Sociale en culturele aspecten" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Sociale en culturele aspecten">brontekst bewerken</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gebruik_en_motieven">Gebruik en motieven</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Gebruik en motieven" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Gebruik en motieven">brontekst bewerken</a>]</div> Er zijn geen betrouwbare, globale, recente statistieken over het percentage vrouwen dat gewoonlijk een beha draagt. Volgens Frans marktonderzoek droeg in 1959 94,5% van de vrouwen gewoonlijk een beha; in 1970 ging het om 84%.<a href="#cite_note-136">[131]</a> Opnieuw volgens Frans marktonderzoek, ditmaal uit 2020, droeg 3% van de vrouwen en 4% van de vrouwen jonger dan 25 jaar nooit of bijna nooit een beha. De <a href="/wiki/Coronapandemie" title="Coronapandemie">coronapandemie</a> zorgde voor een sterke afname van behagebruik, voornamelijk bij jonge vrouwen (20% van hen droeg geen beha's tijdens de eerste <a href="/wiki/Lockdown_(maatregel)" title="Lockdown (maatregel)">lockdown</a>).<a href="#cite_note-ifop-137">[132]</a> De meeste <a href="/wiki/Tiener" title="Tiener">tienermeisjes</a> en volwassen vrouwen in de Westerse wereld dragen overdag en buitenshuis een beha.<a href="#cite_note-138">[133]</a> Voor velen van hen is het een vanzelfsprekende <a href="/wiki/Gewoonte" title="Gewoonte">gewoonte</a>.<a href="#cite_note-brodie-139">[134]</a> Meisjes beginnen vaak aan het begin van of tijdens de <a href="/wiki/Puberteit" title="Puberteit">puberteit</a> met een beha; een eerste beha kopen en dragen kan gezien worden als een <a href="/wiki/Overgangsrituelen" class="mw-redirect" title="Overgangsrituelen">overgangsritueel</a>.<a href="#cite_note-brodie-139">[134]</a> Maar niet overal ter wereld dragen vrouwen bustehouders. In <a href="/wiki/Ontwikkelingsland" title="Ontwikkelingsland">ontwikkelingslanden</a> kan de kostprijs van een beha oplopen tot het equivalent van 30 werkuren.<a href="#cite_note-hooked-140">[135]</a> Op tweedehandsmarkten in <a href="/wiki/West-Afrika" title="West-Afrika">West-Afrika</a> zijn oude beha's daarom erg begeerde goederen.<a href="#cite_note-141">[136]</a><a href="#cite_note-142">[137]</a> In sommige niet-verwesterde culturen is een beha dragen ongewoon; soms is <a href="/wiki/Topless" title="Topless">topless</a> de norm. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:The_Ladies%27_home_journal_(1948)_(14579814690).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg/260px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg" decoding="async" width="260" height="354" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg/390px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg/520px-The_Ladies%27_home_journal_%281948%29_%2814579814690%29.jpg 2x" data-file-width="3405" data-file-height="4637" /></a><figcaption>Deze advertentie uit 1948 koppelt het product aan <a href="/w/index.php?title=Glamour_(schone_schijn)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glamour (schone schijn) (de pagina bestaat niet)">glamour</a>. De beha helpt de boezem "optillen, kneden, corrigeren, vasthouden".</figcaption></figure> De motieven om een beha te dragen lopen sterk uiteen. In sommige gevallen biedt het kledingstuk de nodige ondersteuning om comfortabel en pijnloos te bewegen. Vooral vrouwen met grote borsten en vrouwen die aan intensieve <a href="/wiki/Lichaamsbeweging" title="Lichaamsbeweging">lichaamsbeweging</a> doen, ervaren de behoefte om een aangepaste beha te dragen.<a href="#cite_note-dale-143">[138]</a> Dat een beha voor elke vrouw noodzakelijk is om de borsten te ondersteunen, is een mythe. Of een beha al dan niet comfort biedt, hangt van allerlei factoren af, zoals de grootte van de borsten en de gewoonten van de drager. Beha's hebben bovendien geen effect op het gaan <a href="/wiki/Ptose_(borsten)" title="Ptose (borsten)">hangen van de borsten</a>, in tegenstelling tot wat veel dragers veronderstellen.<a href="#cite_note-why-144">[139]</a><a href="#cite_note-stuart-145">[140]</a> Borsten verslappen en zakken vanzelf naarmate de leeftijd vordert. De mogelijke impact van beha's hierop is onvoldoende bestudeerd.<a href="#cite_note-146">[141]</a> De beha lijkt onder meer een <a href="/wiki/Cosmetica" title="Cosmetica">cosmetische</a> functie te vervullen.<a href="#cite_note-147">[142]</a> Zo is een beha voor veel dragers een middel om de aandacht in een professionele of publieke omgeving niet te veel op de borsten te vestigen. Een beha geeft de boezem een min of meer vaste vorm en maskeert de tepels. Zichtbare tepels of een 'opzichtig' <a href="/wiki/Decollet%C3%A9" title="Decolleté">decolleté</a> worden in sommige situaties niet sociaal aanvaard of leiden tot <a href="/wiki/Stigma_(schandvlek)" title="Stigma (schandvlek)">stigma</a>. Ook uit esthetische of mode-overwegingen kan men het egaliserende effect van een beha nastreven.<a href="#cite_note-dale-143">[138]</a><a href="#cite_note-why-144">[139]</a> Een beha kan evengoed gebruikt worden om de aandacht op de boezem te vestigen. Zo zijn zowel een push-upbeha als een plungebeha ideaal om een decolleté te creëren.<a href="#cite_note-why-144">[139]</a> Menige vrouw met relatief kleine borsten ervaart meer <a href="/wiki/Zelfvertrouwen" title="Zelfvertrouwen">zelfvertrouwen</a> wanneer ze ondergoed draagt dat haar boezem visueel vergroot. Ook wanneer de beha door de bovenkleding zichtbaar is, kan dat als sexy worden beschouwd. Hoe vrouwen hun beha ook inzetten, veel dragers geven aan dat een beha goed is voor hun zelfvertrouwen en dat zij zich beter voelen met een beha.<a href="#cite_note-dale-143">[138]</a> Aan de andere kant is er een minderheid in de geïndustrialiseerde landen die het verkiest om nooit een beha te dragen of om de beha op bepaalde momenten achterwege te laten, bijvoorbeeld uit verzet tegen sociale normen, omdat de drager fysieke ongemakken ervaart of omdat een beha voor de gezondheid en het comfort gewoonweg niet noodzakelijk is. Heel wat dragers kiezen er bijvoorbeeld voor om thuis hun beha achterwege te laten.<a href="#cite_note-148">[143]</a> Daarnaast zijn beha's relatief duur.<a href="#cite_note-hooked-140">[135]</a> Ten slotte kan het niet dragen van een beha een gevoel van vrijheid geven en voelen bepaalde mensen zich aantrekkelijker zonder.<a href="#cite_note-dale-143">[138]</a> Tijdens de lockdown naar aanleiding van de coronapandemie van 2020, lieten meer vrouwen hun beha achterwege. Als voornaamste redenen daarvoor gaven jonge vrouwen het ongemak op, een negatieve impact op de borsten en de strijd tegen seksualisering.<a href="#cite_note-ifop-137">[132]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gezondheid_en_hygiëne">Gezondheid en hygiëne</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Gezondheid en hygiëne" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Gezondheid en hygiëne">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Seamless_black_T-shirt_bra,_label.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg/260px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg" decoding="async" width="260" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg/390px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg/520px-Seamless_black_T-shirt_bra%2C_label.jpg 2x" data-file-width="4784" data-file-height="2382" /></a><figcaption>Label aan de binnenzijde van een beha met het <a href="/wiki/Wasvoorschrift" title="Wasvoorschrift">wasvoorschrift</a>, het <a href="/wiki/Merk" title="Merk">merk</a>, de behamaat volgens verschillende systemen en de stofsamenstelling</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg/260px-Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg/390px-Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg/520px-Mother_breastfeeding_with_nursing_bra.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Een vrouw in een borstvoedingsbeha geeft haar baby de borst</figcaption></figure> Een beha kan, door de borsten op hun plaats te houden, bijdragen aan het <a href="/wiki/Comfort_(kwaliteit)" title="Comfort (kwaliteit)">comfort</a>.<a href="#cite_note-witman-149">[144]</a> Sommige activiteiten zoals hardlopen kunnen pijnlijk zijn zonder een (sport)beha.<a href="#cite_note-why-144">[139]</a> Met de juiste sportbeha hebben sporters minder last van spierpijn.<a href="#cite_note-150">[145]</a> Een beha kan echter ook aanleiding geven tot gezondheidsproblemen. Gezondheidsklachten ten gevolge van de verkeerde behamaat komen vaak voor. Een kleinschalige studie, waaraan dertig vrouwen met rugklachten deelnamen, wees uit dat vier op de vijf participanten een verkeerde behamaat droegen, het merendeel een te kleine beha.<a href="#cite_note-wood-151">[146]</a> Een slecht passende beha kan aanleiding geven tot een ongezonde houding en rug-, nek- en schouderpijn.<a href="#cite_note-152">[147]</a> Te strakke bandjes kunnen <a href="/wiki/Huidirritatie" class="mw-redirect" title="Huidirritatie">huidirritatie</a> veroorzaken. Dat beugelbeha's <a href="/wiki/Borstkanker" title="Borstkanker">borstkanker</a> zouden veroorzaken, is een mythe.<a href="#cite_note-153">[148]</a><a href="#cite_note-154">[149]</a><a href="#cite_note-155">[150]</a> Bij gebruik worden beha's, zoals alle onderkleding, vuil. Op beha's kunnen <a href="/wiki/Bacteri%C3%ABn" title="Bacteriën">bacteriën</a>, <a href="/wiki/Micro-organisme" title="Micro-organisme">micro-organismen</a>, <a href="/wiki/Zweten" title="Zweten">zweet</a>, <a href="/wiki/Talg_(sebum)" title="Talg (sebum)">talg</a>, lichaamsverzorgingsproducten en andere stoffen accumuleren. Voor een optimale <a href="/wiki/Hygi%C3%ABne" title="Hygiëne">hygiëne</a> wordt aanbevolen een beha na twee of drie draagbeurten te wassen. Producenten raden een <a href="/wiki/Handwas" title="Handwas">handwas</a> aan of, als je beha's in de <a href="/wiki/Wasmachine" title="Wasmachine">wasmachine</a> wast, beschermende <a href="/wiki/Waszak" title="Waszak">waszakjes</a>.<a href="#cite_note-156">[151]</a> Een schone, passende beha kan ervoor zorgen dat er zich geen zweet opstapelt in de borstplooien en kan zo <a href="/wiki/Huiduitslag" title="Huiduitslag">uitslag</a> of <a href="/wiki/Zweer" title="Zweer">zweren</a> voorkomen.<a href="#cite_note-witman-149">[144]</a> Moeders met een <a href="/wiki/Baby" title="Baby">zuigeling</a> kunnen om discreet <a href="/wiki/Borstvoeding" title="Borstvoeding">borstvoeding</a> te geven een <a href="/wiki/Borstvoedingsbeha" title="Borstvoedingsbeha">borstvoedingsbeha</a> dragen. Daarvan kunnen de cups eenvoudig opengemaakt worden tijdens het dragen. Ook voor mensen die een <a href="/wiki/Mastectomie" title="Mastectomie">mastectomie</a> of borstamputatie hebben ondergaan, bijvoorbeeld als remedie tegen <a href="/wiki/Borstkanker" title="Borstkanker">borstkanker</a>, bestaan er speciale beha's. De meeste mastectomie- of borstprothesebeha's hebben in een van de twee cups, of in beide cups, een vak waarin de <a href="/wiki/Borstprothese" title="Borstprothese">borstprothese</a> past. Verder bestaan er modellen die de gewenste ondersteuning bieden na een chirurgische ingreep aan de borsten, zoals een <a href="/wiki/Borstvergroting" title="Borstvergroting">borstvergroting</a> of <a href="/wiki/Borstverkleining" title="Borstverkleining">-verkleining</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Seksualiteit">Seksualiteit</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Seksualiteit" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Seksualiteit">brontekst bewerken</a>]</div> Aangezien men iemand anders doorgaans uitsluitend in ondergoed te zien krijgt tijdens het aan- of uitkleden, in de privésfeer, wordt zichtbaar ondergoed sterk geassocieerd met <a href="/wiki/Intimiteit" title="Intimiteit">intimiteit</a> en <a href="/wiki/Seksualiteit" title="Seksualiteit">seksualiteit</a>. Hoewel volledige <a href="/wiki/Naaktheid" title="Naaktheid">naaktheid</a> dezelfde associaties oproept, heeft een lichaam toch enige kleding nodig "om écht sexy te zijn", aldus modecriticus <a href="/wiki/Colin_McDowell" title="Colin McDowell">Colin McDowell</a>. "Bedekte huid of op een geraffineerde manier getoonde huid biedt iets wat naaktheid niet biedt: de spanning van verwachting en onthulling."<a href="#cite_note-157">[152]</a> In verschillende culturen gaat er een grote <a href="/wiki/Sexappeal" title="Sexappeal">seksuele aantrekkingskracht</a> uit van lichaamsdelen en kledingstukken die men onder normale omstandigheden niet te zien krijgt. Zo is er in het Westen een fascinatie voor zowel borsten als beha's.<a href="#cite_note-158">[f]</a> Niet alleen zijn de <a href="/wiki/Areola" title="Areola">areola</a> en tepel <a href="/wiki/Erogene_zone" title="Erogene zone">erogene zones</a>, de borsten zijn ook een traditioneel focuspunt van mannelijke, <a href="/wiki/Heteroseksualiteit" title="Heteroseksualiteit">heteroseksuele</a> <a href="/wiki/Lust" title="Lust">begeerte</a>.<a href="#cite_note-159">[153]</a> Vrouwen kunnen de seksuele aantrekkingskracht van hun boezem op verschillende manier versterken met een beha. Zowel zichtbare behabandjes als verfijnde of weinig verhullende lingerie gelden als sexy. Push-upbeha's en beha's met vullingen scheppen de illusie van vollere borsten, wat begeerlijk wordt geacht, en kunnen de drager helpen om een decolleté te creëren. Ook wanneer het effect beperkt blijft – en nog altijd als zedig wordt beschouwd – kan een beha bijdragen aan een toegenomen gevoel van zelfvertrouwen en <a href="/wiki/Aantrekkelijkheid" title="Aantrekkelijkheid">aantrekkelijkheid</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beha_als_bovenkleding">Beha als bovenkleding</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Beha als bovenkleding" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Beha als bovenkleding">brontekst bewerken</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67750980">body.skin--responsive .mw-parser-output a>img,body.skin--responsive .mw-parser-output noscript>img{max-width:initial!important}</style><div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:262px;"> <table style="border: 0; padding: 0; margin: 0; width:258px;" cellspacing="0"> <tbody><tr style="vertical-align:middle;"> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/Bestand:Keeping_Fit_and_Connected_(6635665267)_(cropped_2).jpg" class="mw-file-description" title="Sinds de jaren 2000 wordt sporten in een sportbeha zonder bovenstuk op veel plaatsen aanvaard. In de mode van de jaren 2010 verschijnen bralettes eveneens als bovenkleding."><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg/100px-Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg" decoding="async" width="100" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg/150px-Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg/200px-Keeping_Fit_and_Connected_%286635665267%29_%28cropped_2%29.jpg 2x" data-file-width="747" data-file-height="1716" /></a> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/Bestand:Young_woman_with_tattoos,_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison,_Wisconsin_2019.jpg" class="mw-file-description" title="Sinds de jaren 2000 wordt sporten in een sportbeha zonder bovenstuk op veel plaatsen aanvaard. In de mode van de jaren 2010 verschijnen bralettes eveneens als bovenkleding."><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg/154px-Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg" decoding="async" width="154" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg/231px-Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg/308px-Young_woman_with_tattoos%2C_bralette_and_wrap_skirt_in_Madison%2C_Wisconsin_2019.jpg 2x" data-file-width="3036" data-file-height="4554" /></a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top;"> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Sinds de jaren 2000 wordt sporten in een <a href="/wiki/Sportbeha" title="Sportbeha">sportbeha</a> zonder bovenstuk op veel plaatsen aanvaard. In de mode van de jaren 2010 verschijnen <a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">bralettes</a> eveneens als bovenkleding.</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> In de westerse cultuur hoort ondergoed onzichtbaar te zijn.<a href="#cite_note-160">[154]</a> Sinds eind 20e eeuw treden beha's soms toch op de voorgrond. In het Engels spreekt men van underwear as outerwear, in het Frans van dessus-dessous. Popster <a href="/wiki/Madonna_(zangeres)" title="Madonna (zangeres)">Madonna</a> was in de jaren 1980 een van de eerste die beha's en korsetten als bovenkleding begon te dragen.<a href="#cite_note-coenegrachts4042-99">[95]</a> In de jaren 90 kwamen zichtbare behabandjes op in de jongerenmode.<a href="#cite_note-161">[155]</a> Het beeld van Amerikaans voetbalster <a href="/wiki/Brandi_Chastain" title="Brandi Chastain">Brandi Chastain</a> die na een doelpunt in de finale van het <a href="/wiki/Wereldkampioenschap_voetbal_vrouwen_1999" title="Wereldkampioenschap voetbal vrouwen 1999">wereldkampioenschap 1999</a> haar truitje uittrok en zo haar sportbeha toonde, ging de wereld rond en wordt aangehaald als een verklaring voor de opkomst van sportbeha's als bovenkleding.<a href="#cite_note-162">[156]</a> Sinds de jaren 2010 draagt men verfijnde <a href="/wiki/Bralette" title="Bralette">bralettes</a> ook als bovenkleding of zichtbaar onder een bloes of jasje.<a href="#cite_note-163">[157]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Feministische_kritiek">Feministische kritiek</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Feministische kritiek" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Feministische kritiek">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Sheer_dress.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Sheer_dress.jpg/160px-Sheer_dress.jpg" decoding="async" width="160" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Sheer_dress.jpg/240px-Sheer_dress.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Sheer_dress.jpg/320px-Sheer_dress.jpg 2x" data-file-width="601" data-file-height="792" /></a><figcaption>Moderne feministen dichten de beha zowel <a href="/wiki/Disciplinemaatschappij" title="Disciplinemaatschappij">disciplinerende</a> als <a href="/wiki/Emancipatie" title="Emancipatie">emanciperende</a> functies toe. Wie geen beha draagt, distantieert zich mogelijk van het <a href="/wiki/Schoonheidsideaal" title="Schoonheidsideaal">schoonheidsideaal</a>, maar krijgt ook te maken met stigma en <a href="/wiki/Seksisme" title="Seksisme">seksisme</a>.</figcaption></figure> Hoewel de beha in zijn moderne gedaante een bevrijding betekende voor veel Westerse vrouwen, onder andere omdat hij meer bewegingsvrijheid biedt dan een dwingend korset,<a href="#cite_note-164">[158]</a> kwam er vanaf de jaren 1960 en 70 <a href="/wiki/Feminisme" title="Feminisme">feministische</a> kritiek op het kledingstuk. <a href="/wiki/Tweede_feministische_golf" title="Tweede feministische golf">Feministes van de tweede golf</a> zagen typisch 'vrouwelijke' tooi zoals beha's, korsetten, hoge hakken, nylonkousen, geonduleerd haar, valse wimpers en make-up als <a href="/w/index.php?title=Patriarchaat_(ideologie)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patriarchaat (ideologie) (de pagina bestaat niet)">patriarchale</a> middelen om de vrouw te <a href="/wiki/Totalitarisme" title="Totalitarisme">onderdrukken</a> en haar te reduceren tot een <a href="/wiki/Objectificatie#Seksuele_objectificatie" title="Objectificatie">seksobject</a>. Deze feministische kritiek bereikte de mainstream na een demonstratie van de <a href="/w/index.php?title=New_York_Radical_Women&action=edit&redlink=1" class="new" title="New York Radical Women (de pagina bestaat niet)">New York Radical Women</a> tijdens de <a href="/wiki/Schoonheidswedstrijd" title="Schoonheidswedstrijd">schoonheidswedstrijd</a> <a href="/wiki/Miss_America" title="Miss America">Miss America</a> 1969, gehouden in september 1968. Activisten gooiden allerlei 'vrouwenproducten' in een vuilnisbak en, hoewel die niet in brand werden gestoken, ging de gebeurtenis het collectieve geheugen in als een 'behaverbranding'. Ook buiten de Verenigde Staten raakte het <a href="/wiki/Stereotype" title="Stereotype">stereotype</a> van de '<a href="/wiki/Radicaal_feminisme" title="Radicaal feminisme">radicale</a>, <a href="/wiki/Lesbianisme" title="Lesbianisme">lesbische</a>, beha-verbrandende feministe' ingeburgerd.<a href="#cite_note-geerlings-165">[159]</a><a href="#cite_note-166">[g]</a> Tijdens de jaren 60 en 70 zwoeren sommige vrouwen daadwerkelijk hun beha's af als daad van bevrijding, al werd die beslissing niet altijd genomen onder invloed van de feministische beweging. Minstens even belangrijk was de <a href="/wiki/Tegencultuur_van_de_jaren_1960" title="Tegencultuur van de jaren 1960">tegencultuur van de jaren 1960</a>, die aanleiding gaf tot een <a href="/wiki/Seksuele_revolutie" title="Seksuele revolutie">seksuele bevrijding</a>. Zo speculeerden onder andere de Deense modehistoricus <a href="/wiki/Rudolf_Broby-Johansen" title="Rudolf Broby-Johansen">Rudolf Broby-Johansen</a> en de Oostenrijks-Amerikaanse avant-garde modeontwerper <a href="/wiki/Rudi_Gernreich" title="Rudi Gernreich">Rudi Gernreich</a> erop dat <a href="/wiki/Topless" title="Topless">toplessness</a> in de toekomst maatschappelijk breed geaccepteerd zou worden.<a href="#cite_note-167">[160]</a> Feministische wetenschappers wijzen op de dubbele rol van de beha. Volgens politiek wetenschapster <a href="/wiki/Iris_Marion_Young" title="Iris Marion Young">Iris Marion Young</a> werkt de beha enerzijds als een "barrière tegen aanraking", maar anderzijds "<a href="/wiki/Objectificatie" title="Objectificatie">deobjectiveert</a>" het niet dragen van een beha de borsten, omdat ze niet langer aan de verwachting voldoen. Zonder een beha, aldus Young, hebben borsten niet altijd dezelfde vorm, maar verandert de vorm bij elke beweging, wat ze bevrijdt van het door feministen bekritiseerde verwachtingspatroon.<a href="#cite_note-168">[161]</a> Onderzoekers Hinds en Stacey leggen het als volgt uit: de borst en de beha achtervolgen het feminisme al decennialang als een ambigu <a href="/wiki/Metonymie" title="Metonymie">metoniem</a> voor de essentie van de strijd voor bevrijding van de vrouw. "Enerzijds", schrijven ze, "worden de contouren van de 'onbelemmerde' borst onthuld door geen beha te dragen, waardoor de borst als teken van seksuele bevrijding opnieuw <a href="/w/index.php?title=Erotiseren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erotiseren (de pagina bestaat niet)">geseksualiseerd</a> wordt. Anderzijds is geen beha dragen een teken van vrouwelijke bevrijding die de borst wil deseksualiseren door <a href="/wiki/Fetisjisme_(antropologie)" title="Fetisjisme (antropologie)">fetisjistische</a> <a href="/wiki/Commodificatie" title="Commodificatie">commodificatie</a> en opsluiting van de borst af te wijzen."<a href="#cite_note-169">[162]</a> Eerder schreef de Australische feministe <a href="/wiki/Germaine_Greer" title="Germaine Greer">Germaine Greer</a> in <a href="/wiki/The_Female_Eunuch" class="mw-redirect" title="The Female Eunuch">The Female Eunuch</a> (1970): "Beha's zijn een absurde uitvinding, maar als je van het niet dragen van beha's de regel maakt, onderwerp je jezelf gewoon aan een andere vorm van onderdrukking."<a href="#cite_note-170">[163]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Religieuze_kritiek">Religieuze kritiek</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Religieuze kritiek" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Religieuze kritiek">brontekst bewerken</a>]</div> In 2009 sprak de <a href="/wiki/Moslimfundamentalisme" title="Moslimfundamentalisme">moslimfundamentalistische</a> terreurgroep <a href="/wiki/Al-Shabaab_(Somali%C3%AB)" title="Al-Shabaab (Somalië)">Al-Shabaab</a> in <a href="/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië">Somalië</a> een verbod uit op beha's, omdat ze een vorm van bedrog zouden zijn, wat in strijd zou zijn met de <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a>.<a href="#cite_note-171">[164]</a> Het grote merendeel van de <a href="/wiki/Moslim" title="Moslim">moslima's</a> in de <a href="/wiki/Oemma" title="Oemma">moslimwereld</a> en elders dragen, net zoals niet-moslimvrouwen, beha's onder hun kleding.<a href="#cite_note-172">[165]</a><a href="#cite_note-173">[166]</a> Zowel in de islam als in andere religies wordt zichtbaar ondergoed, zoals zichtbare behabandjes, door een deel van de gelovigen als ongepast of <a href="/w/index.php?title=Zedigheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zedigheid (de pagina bestaat niet)">onzedig</a> beschouwd. Ook intentioneel sexy kleding die de lichaamsvorm benadrukt, valt ten prooi aan deze kritiek van <a href="/wiki/Conservatisme" title="Conservatisme">conservatieve</a> <a href="/wiki/Christen" title="Christen">christenen</a>, moslims, <a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">joden</a> en andere gelovigen.<a href="#cite_note-174">[h]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beha's_voor_mannen_en_transgender_personen">Beha's voor mannen en transgender personen</h3>[<a href="/w/index.php?title=Beha&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Beha's voor mannen en transgender personen" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken</a> | <a href="/w/index.php?title=Beha&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Beha's voor mannen en transgender personen">brontekst bewerken</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Underwire_lace_push-up_bra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Underwire_lace_push-up_bra.jpg/260px-Underwire_lace_push-up_bra.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Underwire_lace_push-up_bra.jpg/390px-Underwire_lace_push-up_bra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Underwire_lace_push-up_bra.jpg/520px-Underwire_lace_push-up_bra.jpg 2x" data-file-width="5760" data-file-height="3840" /></a><figcaption>Plungebeha gedragen door een transgender persoon</figcaption></figure> Onder bepaalde omstandigheden dragen ook <a href="/wiki/Man_(geslacht)" title="Man (geslacht)">mannen</a> beha's. <a href="/wiki/Jongen" title="Jongen">Jongens</a> en mannen met <a href="/wiki/Gynaecomastie" title="Gynaecomastie">gynaecomastie</a> of <a href="/wiki/Obesitas" title="Obesitas">obesitas</a> kunnen ervoor kiezen een mannenbeha aan te trekken om de borsten te ondersteunen en/of visueel te minimaliseren.<a href="#cite_note-175">[167]</a><a href="#cite_note-176">[168]</a><a href="#cite_note-guyswhowearbras-177">[169]</a> Andere mannen dragen een beha uit <a href="/wiki/Seksueel_fetisjisme" title="Seksueel fetisjisme">seksueel fetisjisme</a> of tijdens <a href="/wiki/Crossdressing" title="Crossdressing">crossdressing</a>.<a href="#cite_note-guyswhowearbras-177">[169]</a> Ten slotte zijn er mannelijke <a href="/wiki/Atleet" title="Atleet">atleten</a> die zoals hun vrouwelijke collega's onder hun shirt een <a href="/wiki/Sportbeha" title="Sportbeha">sportbeha</a> dragen om geïrriteerde en pijnlijke tepels tijdens het sporten te voorkomen. Het is gebruikelijk voor <a href="/wiki/Transgender" title="Transgender">transvrouwen</a> – personen geboren met het lichaam van een man die zich <a href="/wiki/Genderidentiteit" title="Genderidentiteit">identificeren</a> met de andere <a href="/wiki/Gender_(sekse)" title="Gender (sekse)">sekse</a> – om een beha te dragen. Sommige transmannen gebruiken dan weer <a href="/wiki/Binder_(kleding)" title="Binder (kleding)">binders</a> om hun borsten te verbergen en er mannelijker uit te zien. Een binder lijkt op een sportbeha, maar zit strakker om het bovenlijf en spreidt het volume van de borsten. Voor transgenders en anderen die onvoldoende hebben aan de (traditionele) beleving van hun <a href="/wiki/Sekse" title="Sekse">biologisch geslacht</a>, is deze vorm van crossdressing deel van hun <a href="/wiki/Genderexpressie" title="Genderexpressie">genderexpressie</a>. In het geval van <a href="/wiki/Transseksualiteit" title="Transseksualiteit">transseksuelen</a> is het dragen van een beha met vullingen of een binder veelal deel van een transitie naar het andere geslacht, in afwachting van <a href="/wiki/Hormoonbehandeling" title="Hormoonbehandeling">hormoontherapie</a> en/of <a href="/wiki/Plastische_chirurgie" title="Plastische chirurgie">chirurgie</a>.<a href="#cite_note-178">[170]</a> <div class="interProject wiktionary mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/beha" class="extiw" title="wikt:beha">WikiWoordenboek</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><a href="/wiki/Bestand:Wiktionary-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/25px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/38px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/50px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></a></div> <div>Zoek <a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/beha" class="extiw" title="wikt:beha">beha</a> op in het <a href="/wiki/Wiktionary" title="Wiktionary">WikiWoordenboek</a>.</div> </div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><div style="margin-top:-16px"></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronnen">Bronnen</h2></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style>(en) Alison Carter, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books/about/Underwear_the_fashion_history.html?id=3dMSAQAAIAAJ&redir_esc=y">Underwear. The Fashion History.</a> Londen: B.T. Batsford Limited, 1992.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Judith Chazin-Bennahum, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=gIQFiVm2fcUC">The Lure of Perfection: Fashion and Ballet, 1780-1830.</a> New York: Routledge, 2005.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Colette Coenegrachts (red.), Mode onder mode. Hasselt: <a href="/wiki/Modemuseum_Hasselt" title="Modemuseum Hasselt">Stedelijk Modemuseum Hasselt</a>, 1997.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Marguerite Coppens, Mode in België in de 19de eeuw. Brussel: Vrienden van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, 1996.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Caroline Cox, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=uCoUAQAAIAAJ">Lingerie. A Lexicon Of Style.</a> Londen: Scriptum Editions, 2000.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Elizabeth Ewing, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=f5C1AAAAIAAJ">Dress and Undress. A History of Women's Underwear.</a> Londen: Bibliophile, 1981.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Marnie Fogg (red.), Mode in het juiste perspectief (Fashion – The Whole Story). Kerkdriel: Librero, 2013.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Harold Koda, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=rL-19_S0-PMC">Extreme Beauty: The Body Transformed.</a> New Haven: Yale University Press, 2001.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Gertrud Lehnert, Geschiedenis van de mode in de 20e eeuw (Geschichte der Mode im 20. Jahrhundert). Keulen: Könemann, 2000.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(fr) Claire Mabrut en Vincent Le Bee, Les dessous chics. Parijs: Hugo & Cie, 2005.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a href="/wiki/Colin_McDowell" title="Colin McDowell">Colin McDowell</a>, The Anatomy of Fashion. Why We Dress The Way We Do. Londen: Phaidon Press, 2013.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Merril D. Smith, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=qrCCBAAAQBAJ">Cultural Encyclopedia of the Breast</a>. Lanham: Rowman & Littlefield, 2014.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a href="/wiki/Valerie_Steele" title="Valerie Steele">Valerie Steele</a>, The Corset. A Cultural History. New Haven: Yale University Press, 2001.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Martine van Rooijen, Hooggehakt & kortgerokt. 100 jaar met de mode mee. Schiedam: Scriptum, 2012.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noten">Noten</h2></div> <div class="reflist" style="list-style-type: lower-alpha;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> Begin 20e eeuw was ook de term 'borstdrager', een gelijkaardige leenvertaling van 'soutien-gorge', in omloop.<a href="#cite_note-coppens7079-2">[2]</a> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <a href="/wiki/Oudgrieks" title="Oudgrieks">Griekse</a> synoniemen waren apodesmos, mastodeton en mastodemos. <a href="/wiki/Latijn" title="Latijn">Latijnse</a> synoniemen waren mamillare, taenia en fascia. </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> De referentie maakt deel uit van een opvallende passage waarin <a href="/wiki/Hera_(Griekse_mythologie)" class="mw-redirect" title="Hera (Griekse mythologie)">Hera</a>, die <a href="/wiki/Zeus" title="Zeus">Zeus</a> wil verleiden, <a href="/wiki/Aphrodite" title="Aphrodite">Aphrodite</a> smeekt om haar dezelfde charmes te geven als zij heeft. Aphrodite neemt hierop haar borstverband af en geeft het aan Hera. Hierin liggen al mijn charmes, zegt de mooie Aphrodite, waarmee ze impliceert dat het verband haar inherente schoonheid omvat of dat het verband haar borsten hun schoonheid verleent. </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">↑</a> Joan Jacobs Brumberg, onderzoeker vrouwen- en medische geschiedenis, stelt dat de onzekerheid van jonge meisjes over hun borsten voortvloeide uit de mediafocus op borsten enerzijds en de democratisering van confectie anderzijds. Zodra kleding niet langer op maat van het individu wordt gemaakt, moeten mensen op zoek naar passende kleding op basis van standaardmaten, opgesteld volgens een impliciete norm. Wanneer het lichaam van een jong meisje niet of nog niet overeenkomt met de gewenste maat, levert dat onzekerheid op.<a href="#cite_note-brumberg-87">[84]</a> </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">↑</a> Binnen dit systeem is er sprake van sister sizes (zustermaten): beha's met een andere bandmaat en een andere cupmaat waarvan de cups toch hetzelfde volume hebben. De cups van een 75B, bijvoorbeeld, zijn even groot als die van een 80A (met langere band) en 70C (met kortere band). Zustermaten kunnen een betere pasvorm bieden wanneer de huidige maat te veel spant of te los zit. </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">↑</a> Sommige mensen beleven uitzonderlijk seksueel genot wanneer ze ondergoed zien, aanraken, ruiken of erover fantaseren; dan is sprake van <a href="/wiki/Ondergoedfetisjisme" title="Ondergoedfetisjisme">ondergoedfetisjisme</a> of lingeriefetisjisme. Ook <a href="/w/index.php?title=Borstenfetisjisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borstenfetisjisme (de pagina bestaat niet)">borstenfetisjisme</a> komt voor en kan gepaard gaan met een obsessie met beha's. </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">↑</a> In Nederland werd in 1970 een korset verbrand door een van de <a href="/wiki/Dolle_Mina_(Nederland)" title="Dolle Mina (Nederland)">Dolle Mina</a>'s. De actie haalde het tv-nieuws niet en werd daardoor niet zo bekend.<a href="#cite_note-geerlings-165">[159]</a> </li> <li id="cite_note-174"><a href="#cite_ref-174">↑</a> Zie bijvoorbeeld <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160608090657/http://www.projectinspired.com/undergarments-whats-appropriate-for-christian-teens">dit blogartikel</a> over de (on)zedigheid van bepaalde soorten ondergoed voor christelijke tieners en <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christianpost.com/news/christian-women-who-wear-clothes-outlining-shape-of-their-body-are-sensual-and-wrong-says-preacher-paul-washer-113519/">dit artikel</a> over nauwsluitende kleding voor christelijke vrouwen. </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referenties">Referenties</h2></div> <div class="reflist" style="max-height: 500px; overflow:auto; border:thin solid silver;"><div style="font-size:; column-count:2; -moz-column-count:2; -webkit-column-count:2;;list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058143">"Reform(-) I"</a>, Woordenboek der Nederlandsche Taal, <a href="/wiki/Instituut_voor_Nederlandse_Lexicologie" class="mw-redirect" title="Instituut voor Nederlandse Lexicologie">Instituut voor Nederlandse Lexicologie</a>, 2007, online geraadpleegd op 18 november 2015. </li> <li id="cite_note-coppens7079-2">↑ <a href="#cite_ref-coppens7079_2-0">a</a> <a href="#cite_ref-coppens7079_2-1">b</a> <a href="#cite_ref-coppens7079_2-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Coppens 1996, p. 70-79. </li> <li id="cite_note-etymologie-4">↑ <a href="#cite_ref-etymologie_4-0">a</a> <a href="#cite_ref-etymologie_4-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Nicole van der Sijs, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/beha">"Beha (bustehouder)"</a>, etymologiedatabank.nl, 2010, online geraadpleegd op 18 november 2015. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151119090336/http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/beha">Gearchiveerd</a> op 19 november 2015. </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vlaamswoordenboek.be/definities/term/soutien">"soutien"</a>, vlaamswoordenboek.be, 31 oktober 2014, online geraadpleegd op 20 november 2015. </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(fr) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/brassi%C3%A8re/11016">"brassière"</a>, <a href="/w/index.php?title=Le_Petit_Larousse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le Petit Larousse (de pagina bestaat niet)">Larousse</a>, online geraadpleegd op 20 november 2015. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151120222404/http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/brassi%C3%A8re/11016">Gearchiveerd</a> op 20 november 2015. </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vlaamswoordenboek.be/definities/term/brassi%C3%A8re+">"brassière"</a>, vlaamswoordenboek.be, 23 december 2013, online geraadpleegd op 20 november 2015. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230531163600/https://www.vlaamswoordenboek.be/definities/term/brassi%C3%A8re+">Gearchiveerd</a> op 31 mei 2023. </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Christopher L. C. E. Witcombe, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arthistoryresources.net/snakegoddess/votary.html">"2. The Votary"</a>, arthistoryresources.net, 2000, online geraadpleegd op 17 juni 2016. </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Coenegrachts 1997, p. 7. </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 13. </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.metmuseum.org/toah/hd/grdr/hd_grdr.htm">"Ancient Greek Dress"</a>, <a href="/wiki/Metropolitan_Museum_of_Art" title="Metropolitan Museum of Art">Metropolitan Museum of Art</a>, oktober 2003, online geraadpleegd op 16 juni 2016. </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Barbara F. McManus, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130818091213/http://www.vroma.org/~bmcmanus/clothing.html">"Roman Clothing"</a>, vroma.org, augustus 2003, online geraadpleegd op 16 juni 2016. </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kelly Olson, Dress and the Roman Woman. Self-presentation and Society. Abingdon: Routledge, 2008, p. 16, 52-53. </li> <li id="cite_note-Croom-15">↑ <a href="#cite_ref-Croom_15-0">a</a> <a href="#cite_ref-Croom_15-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Alexandra Croom, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=rXOoAwAAQBAJ&">Roman Clothing and Fashion.</a> Stroud: Amberley Publishing Limited, 2013, p. 49-52. </li> <li id="cite_note-Bender1-17"><a href="#cite_ref-Bender1_17-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) K. Bender, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://kbender.blogspot.be/2013/01/the-girdle-of-aphrodite-venusor-was-it.html">"The girdle of Aphrodite-Venus...or was it her 'wonderbra'?"</a>, Iconography in Art History, 3 januari 2013, online geraadpleegd op 8 januari 2016. </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cultuurwijs.nl/nwc.rijksmuseumamsterdam/cultuurwijs.nl/i000691.html">"Onderkleding in de Middeleeuwen: 900 - 1200"</a>, 17 april 2003, online geraadpleegd op 20 juni 2016. (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20160620184258/https://www.cultuurwijs.nl/nwc.rijksmuseumamsterdam/cultuurwijs.nl/i000691.html">gearchiveerd</a>) </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 16-18. </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Françoise Piponnier en Perrine Mane, Dress in the Middle Ages (Se vêtir au Moyen Âge). New Haven: Yale University Press, 1997, p. 40-41. </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Jeffrey L. Singman, Jeffrey L. Forgeng en Will McLean, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=olG9GofwXE4C&vq">Daily Life in Chaucer's England</a>. Westport: Greenwood Publishing Group, 1995, p. 98. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230531163944/https://books.google.be/books?id=olG9GofwXE4C&vq">Gearchiveerd</a> op 31 mei 2023. </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Patricia Marie Phillips-Batoma, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904204237/https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/49614/Patricia_Phillips.pdf?sequence=1">A Feminist Reading of La Veille's Speech in Jean de Meun's Portion of Le Roman de la Rose</a>. Urbana: University at Illinois at Urbana-Champaign, 2014. </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Heather Arden, "Women as Readers, Women as Text in the 'Roman de la Rose'", in: Lesley Janette Smith en Jane H. M. Taylor (red.), Women, the Book, and the Wordly: Selected Proceedings of the St. Hilda's Conference, 1993, Volume 2. Cambridge: D.S. Brewer, 1995, p. 116. </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kim M. Philips, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=mHscM7ofx_AC">Medieval Maidens: Young Women and Gender in England, 1270-1540</a>. Manchester: Manchester University Press, 2003, p. 45. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904200417/https://books.google.be/books?id=mHscM7ofx_AC">Gearchiveerd</a> op 4 september 2017. </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kim M. Philips, "Beauty," in: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=aDhOv6hgN2IC">Women and Gender in Medieval Europe: An Encyclopedia</a>. New York: Routledge, 2006, p. 64-65. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904202003/https://books.google.be/books?id=aDhOv6hgN2IC">Gearchiveerd</a> op 4 september 2017. </li> <li id="cite_note-Rosalie-26"><a href="#cite_ref-Rosalie_26-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Rosalie Gilbert, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rosaliegilbert.com/bras.html">"Breast Coverings & Medieval Bras"</a>, RosalieGilbert.com, online geraadpleegd op 24 juli 2017. </li> <li id="cite_note-coenegrachts9-27"><a href="#cite_ref-coenegrachts9_27-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Coenegrachts 1997, p. 9. </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Will McLean, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://willscommonplacebook.blogspot.be/2012/07/breast-sacks-and-medieval-ideals-of.html">"Breast Sacks and Medieval Ideals of Female Beauty"</a>, willscommonplacebook.blogspot.be, 23 juli 2013, online geraadpleegd op 21 juni 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160813121643/http://willscommonplacebook.blogspot.be/2012/07/breast-sacks-and-medieval-ideals-of.html">Gearchiveerd</a> op 13 augustus 2016. </li> <li id="cite_note-historyextra-29">↑ <a href="#cite_ref-historyextra_29-0">a</a> <a href="#cite_ref-historyextra_29-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Beatrix Nutz, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.historyextra.com/lingerie">"Medieval underwear"</a>, HistoryExtra.com, 17 november 2015, online geraadpleegd op 17 juni 2016. </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Isis Sturtewagen, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.medievalsilkwork.com/2012/08/15th-century-bra-found-at-schloss.html">"Supportive underwear # visual sources"</a>, MedievalSilkwork.com, 7 augustus 2012, online geraadpleegd op 1 juli 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160812203119/http://www.medievalsilkwork.com/2012/08/15th-century-bra-found-at-schloss.html">Gearchiveerd</a> op 12 augustus 2016. </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160817151923/https://www.uibk.ac.at/urgeschichte/projekte_forschung/textilien-lengberg/mittelalterliche-unterwaesche/index.html.de">"Mittelalterliche Unterwäsche aus Schloss Lengberg, Osttirol"</a>, <a href="/wiki/Universiteit_van_Innsbruck" title="Universiteit van Innsbruck">Universiteit van Innsbruck</a>, 2012, online geraadpleegd op 22 juni 2016. </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(de) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131207065752/http://tirol.orf.at/news/stories/2541916/">"Sensation: 532 Jahre alter BH gefunden"</a>, Tirol heute, 18 juli 2012, online geraadpleegd op 22 juni 2016 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-koda52-33">↑ <a href="#cite_ref-koda52_33-0">a</a> <a href="#cite_ref-koda52_33-1">b</a> <a href="#cite_ref-koda52_33-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Koda 2001, p. 52. </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Fogg 2013, p. 48-51. </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Steele 2001, p. 6. </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Steele 2001, p. 6-8. </li> <li id="cite_note-dreamstress-37"><a href="#cite_ref-dreamstress_37-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Leimomi Oakes, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://thedreamstress.com/2013/08/terminology-whats-the-difference-between-stays-jumps-a-corsets/">"Terminology: What’s the difference between stays, jumps & a corset"</a>, TheDreamstress.com, 29 augustus 2013, online geraadpleegd op 25 juli 2016. </li> <li id="cite_note-Ewing1819korset-38"><a href="#cite_ref-Ewing1819korset_38-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 22-25, 29-30, 35-38, 48. </li> <li id="cite_note-marquise-39"><a href="#cite_ref-marquise_39-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marquise.de/en/themes/korsett/korsett.shtml">"A Short History of the Corset"</a>, marquise.de, online geraadpleegd op 25 juli 2016. </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Steele 2001, p. 12-13. </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 52. </li> <li id="cite_note-foggneoklassiek-42">↑ <a href="#cite_ref-foggneoklassiek_42-0">a</a> <a href="#cite_ref-foggneoklassiek_42-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Fogg 2013, p. 120-121. </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Chazin-Bennahum 2005, p. 126. </li> <li id="cite_note-ewing5257-44"><a href="#cite_ref-ewing5257_44-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 52-57. </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 31. </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Chazin-Bennahum 2005, p. 101. </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 30. </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 60, 64-68. </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 81. </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Fogg 2013, p. 130-131. </li> <li id="cite_note-ewing6987-51">↑ <a href="#cite_ref-ewing6987_51-0">a</a> <a href="#cite_ref-ewing6987_51-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 69-87. </li> <li id="cite_note-fogg146149-52">↑ <a href="#cite_ref-fogg146149_52-0">a</a> <a href="#cite_ref-fogg146149_52-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Fogg 2013, p. 146-149. </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 34. </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Nicole van der Sijs, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/keurs">"keurs (korset)"</a>, etymologiedatabank.nl, 2010, online geraadpleegd op 11 oktober 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161012075224/http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/keurs">Gearchiveerd</a> op 12 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 63-64, 89-91, 95-104, 109-110. </li> <li id="cite_note-bratechnology-56">↑ <a href="#cite_ref-bratechnology_56-0">a</a> <a href="#cite_ref-bratechnology_56-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Teresa Riordan, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2002/10/28/business/patents-in-bra-technology-an-incremental-improvement-can-translate-into-comfort.html">"Patents; In bra technology, an incremental improvement can translate into comfort"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 28 oktober 2002, online geraadpleegd op 7 november 2017. </li> <li id="cite_note-mabrut146-57">↑ <a href="#cite_ref-mabrut146_57-0">a</a> <a href="#cite_ref-mabrut146_57-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(fr) Mabrut en Le Bee 2005, p. 146. </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(de) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www1.wdr.de/stichtag/stichtag-hugo-schindler-bh-patent-100.html">"6. Februar 1893 - Hugo Schindler erhält Schweizer Patent für den Büstenhalter"</a>, <a href="/wiki/Westdeutscher_Rundfunk" title="Westdeutscher Rundfunk">WDR</a>, 6 februari 2018, online geraadpleegd op 9 mei 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180510051229/https://www1.wdr.de/stichtag/stichtag-hugo-schindler-bh-patent-100.html">Gearchiveerd</a> op 10 mei 2018. </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 113-114, p. 122-123. </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Michael en Ariane Batterberry, Fashion: The Mirror of History. New York: Greenwich House, 1982, p. 268-272. </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) van Rooijen 2012, p. 18. </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(de) Edgar Rehberger, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wirtemberg.de/sigmund-lindauer.htm">"Vom Korsett zum Büstenhalter"</a>, Cannstatter Zeitung, 29 februari 2012, online geraadpleegd op 9 mei 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180510051021/http://www.wirtemberg.de/sigmund-lindauer.htm">Gearchiveerd</a> op 10 mei 2018. </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 122-130, 140-142. </li> <li id="cite_note-underpinning-64">↑ <a href="#cite_ref-underpinning_64-0">a</a> <a href="#cite_ref-underpinning_64-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://witness2fashion.wordpress.com/2014/04/27/underpinning-the-1920s-brassieres-bandeaux-and-bust-flatteners/">"Underpinning the 1920s: Brassieres, Bandeaux, and Bust Flatteners"</a>, Witness2Fashion, 27 april 2014, online geraadpleegd op 28 februari 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170301180540/https://witness2fashion.wordpress.com/2014/04/27/underpinning-the-1920s-brassieres-bandeaux-and-bust-flatteners/">Gearchiveerd</a> op 1 maart 2017. </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 76. </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 130-132. </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) "'Uplift' Changes Brassieres: 1917 to 1929 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://witness2fashion.wordpress.com/2016/04/27/uplift-changes-brassieres-1917-to-1929-part-1/">(Part 1)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://witness2fashion.wordpress.com/2016/05/01/uplift-changes-brassieres-part-2-late-1920s-brassieres/">(Part 2)</a>", Witness2Fashion, 1 mei 2016, online geraadpleegd op 28 februari 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170304195047/https://witness2fashion.wordpress.com/2016/04/27/uplift-changes-brassieres-1917-to-1929-part-1/">Gearchiveerd</a> op 4 maart 2017. </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 89. </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Lehnert 2000, p. 34-35. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 142-143. </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 143-48. </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 135-151. </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 82. </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 149. </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 106-108. </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Lehnert 2000, p. 41. </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 155-156. </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kate Finnigan, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.service95.com/culture-hello-girls-underwear-podcast/">"Why We Need To Talk About Underwear"</a>, service95.com, 18 mei 2023, online geraadpleegd op 13 november 2023. </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Lehnert 2000, p. 42-43. </li> <li id="cite_note-carter113-80"><a href="#cite_ref-carter113_80-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 113. </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 110, 113-114. </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://historicalagentcarter.tumblr.com/post/95105608997/maidenform-and-the-bullet-bra">"Maidenform and the 'Bullet Bra'"</a>, The Historical Agent Carter, 18 augustus 2014, online geraadpleegd op 17 september 2017. </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) van Rooijen 2012, p. 98. </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Paul Lukas, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://money.cnn.com/magazines/fsb/fsb_archive/2003/02/01/336849/index.htm">"Underwear Model Frederick Mellinger's racy creations made his business a star"</a>, CNN Money, 1 februari 2003, online geraadpleegd op 17 september 2017. </li> <li id="cite_note-jihanforbes-85">↑ <a href="#cite_ref-jihanforbes_85-0">a</a> <a href="#cite_ref-jihanforbes_85-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Jihan Forbes, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elle.com/fashion/news/a15269/history-of-the-bra/">"A Brief History of the Bra"</a>, <a href="/wiki/Elle_(tijdschrift)" title="Elle (tijdschrift)">Elle</a>, 13 november 2013, online geraadpleegd op 17 september 2017. </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 156-161, 166-168. </li> <li id="cite_note-brumberg-87">↑ <a href="#cite_ref-brumberg_87-0">a</a> <a href="#cite_ref-brumberg_87-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Joan Jacobs Brumberg, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020328155254/http://course1.winona.msus.edu/pjohnson/e111/e111f99/brumberg.htm">The Body Project: An Intimate History of American Girls</a>. New York: Random House, 1998 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 165-166. </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 168-174. </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carter 1992, p. 115. </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) van Rooijen 2012, p. 128, 163. </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) van Rooijen 2012, p. 129. </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 170. </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 174-176. </li> <li id="cite_note-96"><a href="#cite_ref-96">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Coenegrachts 1997, p. 38. </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Jacob Roberts, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170728212122/https://www.chemheritage.org/distillations/magazine/womens-work">"Women’s Work"</a>, Distillations, Chemical Heritage Foundation, 2017, online geraadpleegd op 5 november 2017 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ewing 1981, p. 176-179. </li> <li id="cite_note-coenegrachts4042-99">↑ <a href="#cite_ref-coenegrachts4042_99-0">a</a> <a href="#cite_ref-coenegrachts4042_99-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Coenegrachts 1997, p. 40-42. </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Lene Kemps, "Binnenste buiten", in: Ontboezemingen. Hasselt: Stedelijk Modemuseum Hasselt, 2001, p. 54-59. </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Natalie Angier, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/1995/04/02/weekinreview/ideas-trends-put-on-your-best-chest-it-s-time-to-preen.html">"Ideas & Trends; Put On Your Best Chest -- It's Time To Preen"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 2 april 1995, online geraadpleegd op 7 november 2017. </li> <li id="cite_note-fisher-102">↑ <a href="#cite_ref-fisher_102-0">a</a> <a href="#cite_ref-fisher_102-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Alice Fisher, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/lifeandstle/2010/may/16/womens-breasts-are-getting-bigger">"Why are British women's breasts getting bigger?"</a>, <a href="/wiki/The_Guardian_(krant)" class="mw-redirect" title="The Guardian (krant)">The Guardian</a>, 16 mei 2010, online geraadpleegd op 13 november 2017. </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Smith 2014, p. 41. </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170913200133/http://www.wonderbra.ca/about-us/">"Our story"</a>, Wonderbra, online geraadpleegd op 5 november 2017. </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">↑</a> Nicola Brown en Joanna Scurr, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.isita-org.com/jass/Contents/2016vol94/Brown/26656956.pdf">"“Breasts are getting bigger”. Where is the evidence?"</a>, <a href="/w/index.php?title=Journal_of_Anthropological_Sciences&action=edit&redlink=1" class="new" title="Journal of Anthropological Sciences (de pagina bestaat niet)">Journal of Anthropological Sciences</a> 94 (2016), p. 237–244. </li> <li id="cite_note-106"><a href="#cite_ref-106">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Katie Smith, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171210180547/https://edited.com/blog/2017/03/lingerie-trend-changing-category/">"The lingerie trend that rocked the entire category"</a>, Edited.com, 23 maart 2017, online geraadpleegd op 10 december 2017. </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kristen Bahler, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171207171817/http://time.com/money/4711601/sports-bras-as-fashion-popularity/">"Sports Bras Are the New T-Shirt — And It’s Killing the Lingerie Market"</a>, <a href="/wiki/Time_(tijdschrift)" title="Time (tijdschrift)">Time</a>, 27 maart 2017, online geraadpleegd op 10 december 2017. </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.npd.com/wps/portal/npd/us/news/press-releases/2016/millennials-have-triggered-an-evolution-in-the-way-women-shop-for-bras-reports-npd/">"Millennials Have Triggered an Evolution in the Way Women Shop for Bras, Reports NPD"</a>, NPD, 22 februari 2016, online geraadpleegd op 23 oktober 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191023074038/https://www.npd.com/wps/portal/npd/us/news/press-releases/2016/millennials-have-triggered-an-evolution-in-the-way-women-shop-for-bras-reports-npd/">Gearchiveerd</a> op 23 oktober 2019. </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carly Mallenbaum, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eu.usatoday.com/story/life/2016/07/19/braless-millenials-bralette/87111292/">"Why Millennials are going braless"</a>, <a href="/wiki/USA_Today" title="USA Today">USA Today</a>, 20 juli 2016, online geraadpleegd op 23 oktober 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190926031651/https://eu.usatoday.com/story/life/2016/07/19/braless-millenials-bralette/87111292/">Gearchiveerd</a> op 26 september 2019. </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Jill Manoff, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.glossy.co/fashion/as-thirdlove-acquires-kit-undergarments-the-battle-for-the-gen-z-bra-shopper-heats-up/">"As ThirdLove acquires Kit Undergarments, the battle for the Gen-Z bra shopper heats up"</a>, Glossy, 25 april 2022, online geraadpleegd op 27 december 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221227130252/https://www.glossy.co/fashion/as-thirdlove-acquires-kit-undergarments-the-battle-for-the-gen-z-bra-shopper-heats-up/">Gearchiveerd</a> op 27 december 2022. </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Courtney Rubin, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2021/03/18/style/underwear-women-dont-want-to-be-harnessed-anymore.html">"‘Women Don’t Want to Be Harnessed Anymore’"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 18 maart 2021, online geraadpleegd op 10 mei 2022. </li> <li id="cite_note-marci-112">↑ <a href="#cite_ref-marci_112-0">a</a> <a href="#cite_ref-marci_112-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kayla Marci, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://blog.edited.com/blog/lingerie-market">"The Lingerie Market Explained In 8 Charts"</a>, Edited, 28 februari 2022, online geraadpleegd op 10 mei 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220519184227/https://blog.edited.com/blog/lingerie-market">Gearchiveerd</a> op 19 mei 2022. </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Laura Craik, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.telegraph.co.uk/fashion/style/why-generation-has-turned-back-bra/">"Why a generation has turned its back on the bra"</a>, <a href="/wiki/The_Telegraph" class="mw-redirect mw-disambig" title="The Telegraph">The Telegraph</a>, 2 juli 2022, online geraadpleegd op 22 februari 2024. </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Harriet Walker, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thetimes.co.uk/article/when-did-everyone-stop-wearing-bras-times-luxury-lt9mmk58b">"When did everyone stop wearing bras?"</a>, <a href="/wiki/The_Times" title="The Times">The Times</a>, 24 januari 2024, online geraadpleegd op 22 februari 2024. </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Suzanne Harrington, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.irishexaminer.com/lifestyle/people/arid-41017367.html">"Off the hook: a new generation goes braless"</a>, <a href="/w/index.php?title=Irish_Examiner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irish Examiner (de pagina bestaat niet)">Irish Examiner</a>, 4 december 2022, online geraadpleegd op 22 februari 2024. </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Smith 2014, p. 39. </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Katya Foreman, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/culture/story/20150220-the-bra-an-uplifting-tale">"The bra: An uplifting tale"</a>, 20 februari 2015, online geraadpleegd op 24 juli 2016. </li> <li id="cite_note-elle-118">↑ <a href="#cite_ref-elle_118-0">a</a> <a href="#cite_ref-elle_118-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) "Boezemvriendin", <a href="/wiki/Elle_(tijdschrift)" title="Elle (tijdschrift)">Elle</a> (Vlaamse editie), mei 2016, p. 140-142. </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Cora Harrington, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teenvogue.com/story/cost-of-lingerie-explainer">"There's a Reason It's Hard to Find Cheap Bras"</a>, Teen Vogue, 29 maart 2016, online geraadpleegd op 5 september 2016. </li> <li id="cite_note-wrestling-120">↑ <a href="#cite_ref-wrestling_120-0">a</a> <a href="#cite_ref-wrestling_120-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Stephanie Clifford, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2013/05/31/business/a-new-step-in-wrestling-with-the-bra.html">"A New Step in Wrestling With the Bra"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 30 mei 2013, online geraadpleegd op 7 november 2017. </li> <li id="cite_note-122"><a href="#cite_ref-122">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.economist.com/news/china/21697004-one-product-towns-fuelled-chinas-export-boom-many-are-now-trouble-bleak-times-bra-town">"Bleak times in bra town"</a>, <a href="/wiki/The_Economist" title="The Economist">The Economist</a>, 16 april 2016, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-MAS-123">↑ <a href="#cite_ref-MAS_123-0">a</a> <a href="#cite_ref-MAS_123-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Noshua Watson, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160108235002/http://www.unprme.org/reports/masholdingsfinalinseadcasefeb28th2006.pdf">"MAS Holdings: Strategic Corporate Social Responsibility in the Apparel Industry"</a>, <a href="/wiki/INSEAD" title="INSEAD">INSEAD</a>, 2006, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170905050445/https://www.just-style.com/interview/victorias-secret-gets-intimate-with-sri-lanka_id95331.aspx?d=1">"Victoria's Secret gets intimate with Sri Lanka"</a>, just-style.com, 20 oktober 2006, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Rajendra Nargundkar, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=S2yEVmANxGUC">International Marketing</a>. New Delhi: Excel Books India, 2009, p. 198-201. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904202503/https://books.google.be/books?id=S2yEVmANxGUC">Gearchiveerd</a> op 4 september 2017. </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2005/09/03/opinion/the-bra-wars.html">"The Bra Wars"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 3 september 2005, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Christine Huang, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ecocult.com/2016/the-10-ethical-and-sustainable-lingerie-brands-you-should-know/">"The 10 Ethical and Sustainable Lingerie Brands You Should Know"</a>, ecocult.com, 26 januari 2016, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Aimee Millwood, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.entrepreneur.com/article/275419">"Why No One is Buying Bras Online: Challenges for the eCommerce Lingerie Industry"</a>, <a href="/w/index.php?title=Entrepreneur_(tijdschrift)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entrepreneur (tijdschrift) (de pagina bestaat niet)">Entrepreneur.com</a>, 10 mei 2016, online geraadpleegd op 17 september 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170917213627/https://www.entrepreneur.com/article/275419">Gearchiveerd</a> op 17 september 2017. </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) April Bertene, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.digitalcommerce360.com/2019/08/06/why-lingerie-is-one-the-fastest-growing-ecommerce-categories/">"Why lingerie is one of the fastest-growing ecommerce categories"</a>, Digital Commerce 360, 6 april 2019, online geraadpleegd op 14 augustus 2024. </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.prnewswire.com/news-releases/global-market-review-of-lingerie-2016---forecasts-to-2022---complete-retail-market-statistics-and-forecasts---research-and-markets-300376587.html">"Global Market Review of Lingerie 2016 - Forecasts to 2022 - Complete Retail Market Statistics and Forecasts - Research and Markets"</a>, PRNewswire, 12 december 2016, online geraadpleegd op 14 december 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181215022041/https://www.prnewswire.com/news-releases/global-market-review-of-lingerie-2016---forecasts-to-2022---complete-retail-market-statistics-and-forecasts---research-and-markets-300376587.html">Gearchiveerd</a> op 15 december 2018. </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://globenewswire.com/news-release/2018/06/27/1530396/0/en/Global-Lingerie-Market-Will-Reach-USD-59-15-Billion-by-2024-Zion-Market-Research.html">"Global Lingerie Market Will Reach USD 59.15 Billion by 2024: Zion Market Research"</a>, Globe Newswire, 27 juni 2018, online geraadpleegd op 14 december 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181215022054/https://globenewswire.com/news-release/2018/06/27/1530396/0/en/Global-Lingerie-Market-Will-Reach-USD-59-15-Billion-by-2024-Zion-Market-Research.html">Gearchiveerd</a> op 15 december 2018. </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Kate Brooks, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170228084916/http://thebraguide.com/25-types-bras-every-woman-needs-know/">"25 Types Of Bras Every Woman Needs To Know About"</a>, TheBraGuide.com, 2016, online geraadpleegd op 27 februari 2017. </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ultimatebraguide.com/bra-types/">"Bra types"</a>, UltimateBraGuide.com, online geraadpleegd op 27 februari 2017. </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Timon Van Mechelen, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hln.be/hln/nl/40/Style/article/detail/2810182/2016/07/26/De-ideale-zomerlingerie-voor-dames-met-een-kleine-boezem-de-bralette.dhtml">"De ideale zomerlingerie voor dames met een kleine boezem: de bralette"</a>, <a href="/wiki/Het_Laatste_Nieuws" title="Het Laatste Nieuws">Het Laatste Nieuws</a>, 26 juli 2016, online geraadpleegd op 24 februari 2017. </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170228085728/http://www.pink-ribbon.be/nl/nieuws/welke-soorten-behas-zijn-er">"Welke soorten beha’s zijn er?"</a>, Pink-Ribbon.be, 22 juni 2016, online geraadpleegd op 27 februari 2017 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-136"><a href="#cite_ref-136">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(fr) Mabrut en Le Bee 2005, p. 155 </li> <li id="cite_note-ifop-137">↑ <a href="#cite_ref-ifop_137-0">a</a> <a href="#cite_ref-ifop_137-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(fr) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ifop.com/wp-content/uploads/2020/07/Rapport_Ifop_Nobra_2020.07.15.pdf">Le boom du "No Bra". Tendance de fond ou effet de mode ?</a> <a href="/w/index.php?title=Ifop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ifop (de pagina bestaat niet)">Ifop</a>, 15 juli 2020, online geraadpleegd op 30 juli 2020. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200726073002/https://www.ifop.com/wp-content/uploads/2020/07/Rapport_Ifop_Nobra_2020.07.15.pdf">Gearchiveerd</a> op 26 juli 2020. </li> <li id="cite_note-138"><a href="#cite_ref-138">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160807044644/http://pressroom.consumerreports.org/pressroom/2008/03/shopsmart-poll-women-only-spend-100-a-year-on-bras.html">"ShopSmart Poll: Women Only Spend $100 a Year on Bras"</a>, ConsumerReports.org, 17 maart 2008, online geraadpleegd op 28 juli 2016 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-brodie-139">↑ <a href="#cite_ref-brodie_139-0">a</a> <a href="#cite_ref-brodie_139-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Ian Brodie, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.erudit.org/revue/ethno/2007/v29/n1-2/018746ar.html">"'The Harsh Reality of Being a Woman'. First Bra Experiences"</a>, Ethnologies 20:1-2 (2007), p. 81-106. </li> <li id="cite_note-hooked-140">↑ <a href="#cite_ref-hooked_140-0">a</a> <a href="#cite_ref-hooked_140-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150701133030/http://www.times.co.nz/news/hooked-on-bra-collection.html">"Hooked on Bra Collection"</a>, Times.co.nz, 22 november 2012, online geraadpleegd op 17 november 2015 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Tamara Hinson, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://metro.co.uk/2012/04/01/the-breast-way-to-support-women-in-africa-373675/">"The breast way to support women in Africa"</a>, Metro.co.uk, 1 april 2012, online geraadpleegd op 8 juni 2016. </li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150725113024/https://bosomgalore.com/frip-ethique/">"Frip Ethique"</a>, bosomgalore.com, online geraadpleegd op 8 juni 2016 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-dale-143">↑ <a href="#cite_ref-dale_143-0">a</a> <a href="#cite_ref-dale_143-1">b</a> <a href="#cite_ref-dale_143-2">c</a> <a href="#cite_ref-dale_143-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Elisabeth Dale, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.huffingtonpost.com/elisabeth-dale/not-wearing-bras-empoweri_b_11189492.html">"Not Wearing Bras: Empowering Or Embarrassing?"</a>, The Huffington Post, 27 juli 2016, online geraadpleegd op 28 juli 2016. </li> <li id="cite_note-why-144">↑ <a href="#cite_ref-why_144-0">a</a> <a href="#cite_ref-why_144-1">b</a> <a href="#cite_ref-why_144-2">c</a> <a href="#cite_ref-why_144-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.007b.com/why_wear_bras.php">"Why wear a bra?"</a>, 007b.com, online geraadpleegd op 4 september 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160907211125/http://www.007b.com/why_wear_bras.php">Gearchiveerd</a> op 7 september 2016. </li> <li id="cite_note-stuart-145"><a href="#cite_ref-stuart_145-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Julia Stuart, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/dont-burn-your-bra-just-yet-622008.html">"Don't burn your bra just yet"</a>, <a href="/wiki/The_Independent" title="The Independent">The Independent</a>, 2 november 2000, online geraadpleegd op 19 januari 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180119181057/https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/dont-burn-your-bra-just-yet-622008.html">Gearchiveerd</a> op 19 januari 2018. </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Rebecca Watson, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.csicop.org/specialarticles/show/dont_burn_your_bra_for_science_just_yet">"Don’t Burn Your Bra for Science Just Yet"</a>, Skeptical Inquirer, 17 april 2013, online geraadpleegd op 14 juli 2016. </li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Judith A. McGaw, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170517065200/http://www.cws.illinois.edu/iprhdigitalliteracies/mcgaw.pdf">"Why Feminine Technologies Matter"</a>, in: Nina E. Lerman, Ruth Oldenziel en Arwen P. Mohun (red.), Gender & Technology. A Reader. Baltimore: The ]ohns Hopkins University Press, 2003, p. 13-36 (gearchiveerd). </li> <li id="cite_note-148"><a href="#cite_ref-148">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Emine Saner, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2020/jul/05/death-of-bra-will-great-lingerie-liberation-lockdown-last">"The death of the bra: will the great lingerie liberation of lockdown last?"</a>, <a href="/wiki/The_Guardian_(Britse_krant)" title="The Guardian (Britse krant)">The Guardian</a>, 5 juli 2020, online geraadpleegd op 19 juli 2021. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210719232324/https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2020/jul/05/death-of-bra-will-great-lingerie-liberation-lockdown-last">Gearchiveerd</a> op 19 juli 2021. </li> <li id="cite_note-witman-149">↑ <a href="#cite_ref-witman_149-0">a</a> <a href="#cite_ref-witman_149-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Sarah Witman, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/wirecutter/reviews/best-bra-brands/">"The Best, Most Comfortable Bras"</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 28 januari 2022, online geraadpleegd op 10 mei 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220510185732/https://www.nytimes.com/wirecutter/reviews/best-bra-brands/">Gearchiveerd</a> op 10 mei 2022. </li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Alexandra Milligan, Chris Mills en Joanna Scurr, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167945714000906">"The effect of breast support on upper body muscle activity during 5 km treadmill running"</a>, <a href="/w/index.php?title=Human_Movement_Science&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human Movement Science (de pagina bestaat niet)">Human Movement Science</a> 38 (december 2014), p. 74-83, online geraadpleegd op 28 juli 2016. </li> <li id="cite_note-wood-151"><a href="#cite_ref-wood_151-0">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Katherine Wood, Melainie Cameron en Kylie Fitzgerald, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2275741/">"Breast Size, Bra Fit and Thoracic Pain in Young Women: A Correlational Study"</a>, Chiropractic & Osteopathy 16:1, online gepubliceerd op 13 maart 2008, geraadpleegd op 14 juli 2016. </li> <li id="cite_note-152"><a href="#cite_ref-152">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Stephen Adams, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.telegraph.co.uk/news/health/news/9675935/Bad-back-neck-pain-and-headaches-the-perils-of-wearing-a-poorly-fitting-bra.html">"Bad back, neck pain and headaches: the perils of wearing a poorly fitting bra"</a>, <a href="/wiki/The_Daily_Telegraph" title="The Daily Telegraph">The Daily Telegraph</a>, 13 november 2012, online geraadpleegd op 17 november 2015. </li> <li id="cite_note-153"><a href="#cite_ref-153">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Lu Chen, Kathleen E. Malone en Christopher I. Li, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4184992/">"Bra wearing not associated with breast cancer risk: a population based case-control study"</a>, Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 23(10) (oktober 2014), p. 2181-2185. </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160725192512/http://www.cancer.org/aboutus/howwehelpyou/bras-and-breast-cancer">"Bras and Breast Cancer"</a>, American Cancer Society, 26 augustus 2014, online geraadpleegd op 14 juli 2016. </li> <li id="cite_note-155"><a href="#cite_ref-155">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.breastcancer.org/risk/risk-factors/antiperspirants-bras">"Common Fears With No Evidence: Antiperspirants and Bras"</a>, Breastcancer.org, 11 februari 2022, online geraadpleegd op 10 mei 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220520014342/https://www.breastcancer.org/risk/risk-factors/antiperspirants-bras">Gearchiveerd</a> op 20 mei 2022. </li> <li id="cite_note-156"><a href="#cite_ref-156">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Lauren Piro, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.goodhousekeeping.com/home/cleaning/tips/a32516/how-often-to-wash-bra/">"How Often Do You Need to Wash Your Bras?"</a>, Good Housekeeping, 15 mei 2015, online geraadpleegd op 4 september 2016. </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) McDowell 2013, p. 225. </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) McDowell 2013, p. 78-79. </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Marlen Komar, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bustle.com/p/all-the-times-in-history-your-bra-was-a-big-freaking-deal-72118">"All The Unbelievable Times In History That Your Bra Was A Big Freaking Deal"</a>, <a href="/w/index.php?title=Bustle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bustle (de pagina bestaat niet)">Bustle</a>, 29 oktober 2017, online geraadpleegd op 6 februari 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220206083041/https://www.bustle.com/p/all-the-times-in-history-your-bra-was-a-big-freaking-deal-72118">Gearchiveerd</a> op 6 februari 2022. </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Constance C. R. White, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1997/08/10/style/bra-straps-as-fashion-don-t-tell-your-mom.html">"Bra Straps As Fashion. Don't Tell Your Mom."</a>, <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a>, 10 augustus 1997, online geraadpleegd op 6 februari 2022. </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Jacob Roberts, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencehistory.org/distillations/magazine/womens-work">"Women’s Work"</a>, Science History Institute, 1 mei 2017, online geraadpleegd op 6 februari 2022. </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220206083023/https://www.bendonlingerie.co.nz/blog/post/10-ways-to-style-a-bralette-in-2021">"10 Ways to Style a Bralette in 2021"</a>, Bendon Lingerie, online geraadpleegd op 6 februari 2022. </li> <li id="cite_note-164"><a href="#cite_ref-164">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Carol Ruth Weber, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://guardianlv.com/2017/06/bra-history-made-females-seeking-alternative/">"Bra History Made by Females Seeking an Alternative"</a>, Liberty Voice, 22 juni 2017, online geraadpleegd op 23 juni 2017. </li> <li id="cite_note-geerlings-165">↑ <a href="#cite_ref-geerlings_165-0">a</a> <a href="#cite_ref-geerlings_165-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(nl) Lonneke Geerlings, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/310776046_%27Bra_Burners%27_De_korsetverbranding_van_Dolle_Mina_in_trans-Atlantisch_perspectief">"‘Bra burners’. De korset-verbranding van DolleMina in trans-Atlantisch perspectief"</a>, Leidschrift 30:2 (2015). </li> <li id="cite_note-167"><a href="#cite_ref-167">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Rachel Shteir, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=vPwVfOUWAe0C">Striptease: The Untold History of the Girlie Show</a>. Oxford: Oxford University Press, 2004, p. 318. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170827124615/https://books.google.be/books?id=vPwVfOUWAe0C">Gearchiveerd</a> op 27 augustus 2017. </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Iris Marion Young, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=0DxB3v0Y_HoC">On Female Body Experience: "Throwing Like a Girl" and Other Essays</a>. Oxford: Oxford University Press, 2005, p. 83. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904202218/https://books.google.be/books?id=0DxB3v0Y_HoC">Gearchiveerd</a> op 4 september 2017. </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Rebecca Munford en Melanie Waters, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=QI_0AgAAQBAJ">Feminism and Popular Culture: Investigating the Postfeminist Mystique</a>. New Brunswick: Rutgers University Press, 2014, p. 174. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904203639/https://books.google.be/books?id=QI_0AgAAQBAJ">Gearchiveerd</a> op 4 september 2017. </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biographyonline.net/writers/germaine-greer.html">"Germaine Greer Biography"</a>, biographyonline.net, online geraadpleegd op 14 juli 2016. </li> <li id="cite_note-171"><a href="#cite_ref-171">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Abdi Sheikh, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100312124234/http://af.reuters.com/article/oddlyEnoughNews/idAFTRE59F1K420091016?pageNumber=1&virtualBrandChannel=0">"Somali Islamists whip women for wearing bras"</a>, <a href="/wiki/Reuters" title="Reuters">Reuters</a> Africa, 16 oktober 2009, online geraadpleegd op 9 juni 2016. </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theshorthorn.com/opinion/columnists/columnist_your_view/columnist-answers-questions-dispels-myths-about-muslim-dress/article_8338752e-f18a-11e1-8050-001a4bcf6878.html">"Columnist answers questions, dispels myths about Muslim dress"</a>, The Shorthorn, 29 augustus 2012, online geraadpleegd op 9 juni 2016. </li> <li id="cite_note-173"><a href="#cite_ref-173">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Natalie Stechyson, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.nationalpost.com/news/canada/lingerie-market-in-muslim-countries-booming">"Lingerie market in Muslim countries booming"</a>, <a href="/wiki/National_Post" title="National Post">National Post</a>, 21 december 2011, online geraadpleegd op 9 oktober 2016. </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Therese Smith Cox, "Men who develop breasts more numerous than people realize", Charleston Daily Mail, 1 augustus 2000. </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Mark McGivern en Jill Main, Jill, "Men are from Mars...", <a href="/wiki/Daily_Record" title="Daily Record">Daily Record</a>, 23 januari 2002. </li> <li id="cite_note-guyswhowearbras-177">↑ <a href="#cite_ref-guyswhowearbras_177-0">a</a> <a href="#cite_ref-guyswhowearbras_177-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) Elisabeth Dale, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thebreastlife.com/blog/advice-for-guys-who-wear-bras/">"Advice for Guys Who Wear Bras"</a>, The Breast Life, 8 januari 2014, online geraadpleegd op 2 september 2016. </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320">(en) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://transguys.com/features/chest-binding">"Chest Binding 101"</a>, TransGuys.com, 6 september 2010, online geraadpleegd op 29 augustus 2016. </li> </ol></div></div> </div> <div class="toccolours etalage" style="display:flex; justify-content:space-between; gap:1em; align-items:center; text-align:center; font-size:85%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);"> <div><a href="/wiki/Bestand:Fairytale_bookmark_golden.svg" class="mw-file-description" title="Etalagester"><img alt="Etalagester" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/20px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/30px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/40px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></div> <div>Dit artikel is op 22 januari 2018 in <a class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Beha&oldid=50803420">deze versie</a> opgenomen in de <a href="/wiki/Wikipedia:Etalage" title="Wikipedia:Etalage">etalage</a>.</div> <div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Brassieres#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Brassieres">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></div> <div>Zie de categorie <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Brassieres#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Brassieres">Beha's</a> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Beha&oldid=68150638">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Beha&oldid=68150638</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Beha" title="Categorie:Beha">Beha</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen" title="Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen">Wikipedia:Etalage-artikelen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen_uit_2018" title="Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2018">Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2018</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 22 sep 2024 om 15:16.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie. Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Beha&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-q6bg2","wgBackendResponseTime":167,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.496","walltime":"0.877","ppvisitednodes":{"value":4925,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":108528,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":52370,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":178475,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 353.363 1 -total"," 30.73% 108.606 1 Sjabloon:Appendix"," 30.01% 106.039 2 Sjabloon:Bevat"," 21.78% 76.976 1 Sjabloon:References-scroll"," 12.84% 45.371 1 Sjabloon:Infobox_kleding"," 10.98% 38.800 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 6.66% 23.535 1 Sjabloon:Wikt"," 6.51% 23.007 1 Sjabloon:Etalage"," 5.51% 19.488 8 Sjabloon:Refn"," 4.99% 17.645 2 Sjabloon:InterProject"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.010","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":948354,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-8679fd89f6-ffrb9","timestamp":"20241119185803","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Beha","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Beha","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13716","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13716","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-01T21:58:14Z","dateModified":"2024-09-22T14:16:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b2\/Woman_in_purple_soft-cup_bra_cropped.jpg","headline":"vrouwelijk ondergoed ter ondersteuning van borsten"}</script> </body> </html>