CINXE.COM

Romawi Kuno - Wikibuku bahasa Indonesia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="id" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Romawi Kuno - Wikibuku bahasa Indonesia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )idwikibooksmwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "dmy","wgMonthNames":["","Januari","Februari","Maret","April","Mei","Juni","Juli","Agustus","September","Oktober","November","Desember"],"wgRequestId":"30c0a2d4-e12a-45c6-b26e-97ba8ab3608a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Romawi_Kuno","wgTitle":"Romawi Kuno","wgCurRevisionId":74054,"wgRevisionId":74054,"wgArticleId":5194,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Romawi Kuno"],"wgPageViewLanguage":"id","wgPageContentLanguage":"id","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Romawi_Kuno","wgRelevantArticleId":5194,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikibooks","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"id","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks": "id"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":false,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":3000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1747689","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready", "ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Bagikan","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&amp;modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=id&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Romawi Kuno - Wikibuku bahasa Indonesia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//id.m.wikibooks.org/wiki/Romawi_Kuno"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sunting" href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=edit"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikibooks.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikibuku (id)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//id.wikibooks.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://id.wikibooks.org/wiki/Romawi_Kuno"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.id"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Umpan Atom Wikibuku" href="/w/index.php?title=Istimewa:Perubahan_terbaru&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Romawi_Kuno rootpage-Romawi_Kuno skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Lompat ke isi</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu utama" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu utama" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu utama</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu utama</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigasi </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Halaman_Utama" title="Kunjungi Halaman Utama [z]" accesskey="z"><span>Halaman Utama</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terbaru" title="Daftar perubahan terbaru dalam wiki. [r]" accesskey="r"><span>Perubahan terbaru</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_sembarang" title="Tampilkan sembarang halaman [x]" accesskey="x"><span>Halaman sembarang</span></a></li><li id="n-newpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_baru"><span>Halaman baru</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_istimewa"><span>Halaman istimewa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Komunitas" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Komunitas" > <div class="vector-menu-heading"> Komunitas </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Warung-kopi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibuku:Warung_kopi"><span>Warung kopi</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Tempat mencari bantuan."><span>Bantuan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Wikibooks" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Wikibooks" > <div class="vector-menu-heading"> Wikibooks </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibuku:Perihal"><span>Tentang Wikibuku</span></a></li><li id="n-Bak-pasir" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibuku:Bak_pasir"><span>Bak pasir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Bagikan" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Bagikan emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> Bagikan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Halaman_Utama" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikibooks.svg" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikibuku" src="/static/images/mobile/copyright/wikibooks-wordmark-id.svg" style="width: 7.5em; height: 1em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikibooks-tagline-id.svg" width="115" height="18" style="width: 7.1875em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Istimewa:Pencarian" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cari di Wikibuku [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikibuku" aria-label="Telusuri Wikibuku" autocapitalize="sentences" title="Cari di Wikibuku [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Perkakas pribadi"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tampilan" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tampilan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=id.wikibooks.org&amp;uselang=id" class=""><span>Menyumbang</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&amp;returnto=Romawi+Kuno" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan" class=""><span>Buat akun baru</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&amp;returnto=Romawi+Kuno" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o" class=""><span>Masuk log</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Opsi lainnya" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas pribadi" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas pribadi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu pengguna" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=id.wikibooks.org&amp;uselang=id"><span>Menyumbang</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&amp;returnto=Romawi+Kuno" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Buat akun baru</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&amp;returnto=Romawi+Kuno" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Masuk log</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Halaman penyunting yang telah keluar log <a href="/wiki/Bantuan:Pengantar" aria-label="Pelajari lebih lanjut tentang menyunting"><span>pelajari lebih lanjut</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Kontribusi_saya" title="Daftar suntingan yang dibuat dari alamat IP ini [y]" accesskey="y"><span>Kontribusi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pembicaraan_saya" title="Pembicaraan tentang suntingan dari alamat IP ini [n]" accesskey="n"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Etutup\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"id\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Daftar isi" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Daftar isi</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sembunyikan</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Awal</div> </a> </li> <li id="toc-" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span></span> </div> </a> <ul id="toc--sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lihat_pula" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lihat_pula"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Lihat pula</span> </div> </a> <ul id="toc-Lihat_pula-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Daftar Isi" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span style="/* attempt to bypass $wgRestrictDisplayTitle */">Romawi Kuno</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Pergi ke artikel dalam bahasa lain. Terdapat 6 bahasa" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-6" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">6 bahasa</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikibooks.org/wiki/Geschichte_Roms" title="Geschichte Roms – Jerman" lang="de" hreflang="de" data-title="Geschichte Roms" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Jerman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Ancient_History/Rome" title="Ancient History/Rome – Inggris" lang="en" hreflang="en" data-title="Ancient History/Rome" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Inggris" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikibooks.org/wiki/Rooman_valtakunta" title="Rooman valtakunta – Suomi" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Rooman valtakunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Suomi" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikibooks.org/wiki/R%C3%B3maveldi" title="Rómaveldi – Islandia" lang="is" hreflang="is" data-title="Rómaveldi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Islandia" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikibooks.org/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ძველი რომის ისტორია – Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ძველი რომის ისტორია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikibooks.org/wiki/Ab_Urbe_Condita" title="Ab Urbe Condita – Belanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ab Urbe Condita" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Belanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1747689#sitelinks-wikibooks" title="Sunting pranala interwiki" class="wbc-editpage">Sunting pranala</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ruang nama"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Romawi_Kuno" title="Lihat halaman isi [c]" accesskey="c"><span>Halaman</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pembicaraan:Romawi_Kuno&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Pembicaraan halaman isi (halaman belum tersedia) [t]" accesskey="t"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ubah varian bahasa" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bahasa Indonesia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Tampilan"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Romawi_Kuno"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=edit" title="Sunting halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=history" title="Revisi sebelumnya dari halaman ini. [h]" accesskey="h"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Perkakas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Opsi lainnya" > <div class="vector-menu-heading"> Tindakan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Romawi_Kuno"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=edit" title="Sunting halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=history"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Umum </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pranala_balik/Romawi_Kuno" title="Daftar semua halaman wiki yang memiliki pranala ke halaman ini [j]" accesskey="j"><span>Pranala balik</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terkait/Romawi_Kuno" rel="nofollow" title="Perubahan terbaru halaman-halaman yang memiliki pranala ke halaman ini [k]" accesskey="k"><span>Perubahan terkait</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=id" title="Unggah berkas [u]" accesskey="u"><span>Unggah berkas</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;oldid=74054" title="Pranala permanen untuk revisi halaman ini"><span>Pranala permanen</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=info" title="Informasi lanjut tentang halaman ini"><span>Informasi halaman</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Kutip&amp;page=Romawi_Kuno&amp;id=74054&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informasi tentang bagaimana mengutip halaman ini"><span>Kutip halaman ini</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fid.wikibooks.org%2Fwiki%2FRomawi_Kuno"><span>Lihat URL pendek</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fid.wikibooks.org%2Fwiki%2FRomawi_Kuno"><span>Unduh kode QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Cetak/ekspor </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buku&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Romawi+Kuno"><span>Buat buku</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:DownloadAsPdf&amp;page=Romawi_Kuno&amp;action=show-download-screen"><span>Unduh versi PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;printable=yes" title="Versi cetak halaman ini [p]" accesskey="p"><span>Versi cetak</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dalam proyek lain </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ancient_Rome" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikipedia mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Romawi_Kuno" hreflang="id"><span>Wikipedia</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1747689" title="Pranala untuk menghubungkan butir pada ruang penyimpanan data [g]" accesskey="g"><span>Butir di Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tampilan</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sembunyikan</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Dari Wikibuku bahasa Indonesia, sumber buku teks bebas</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="id" dir="ltr"><div style="height:190px; text-align:center;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Roman_SPQR_banner.svg" class="mw-file-description" title="Romawi Kuno"><img alt="Romawi Kuno" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Roman_SPQR_banner.svg/200px-Roman_SPQR_banner.svg.png" decoding="async" width="200" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Roman_SPQR_banner.svg/300px-Roman_SPQR_banner.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Roman_SPQR_banner.svg/400px-Roman_SPQR_banner.svg.png 2x" data-file-width="289" data-file-height="229" /></a></span></div> <div style="height:115px; text-align:center;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:TRF_hh.jpg" class="mw-file-description" title="Forum Romawi"><img alt="Forum Romawi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/TRF_hh.jpg/160px-TRF_hh.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/TRF_hh.jpg/240px-TRF_hh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/TRF_hh.jpg/320px-TRF_hh.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg" class="mw-file-description" title="Patung Marcus Aurelius"><img alt="Patung Marcus Aurelius" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg/89px-Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg" decoding="async" width="89" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg/133px-Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg/177px-Marcus_Aurelius_equestrian_2d.jpg 2x" data-file-width="739" data-file-height="1000" /></a></span><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg" class="mw-file-description" title="Lukisan dinding di Pompeii"><img alt="Lukisan dinding di Pompeii" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg/105px-Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg" decoding="async" width="105" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg/157px-Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg/209px-Roman_fresco_Villa_dei_Misteri_Pompeii_009.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="2322" /></a></span><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Relief_Kolumna_Trajana2.jpg" class="mw-file-description" title="Tiang Trajanus"><img alt="Tiang Trajanus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Relief_Kolumna_Trajana2.jpg/112px-Relief_Kolumna_Trajana2.jpg" decoding="async" width="112" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Relief_Kolumna_Trajana2.jpg/168px-Relief_Kolumna_Trajana2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Relief_Kolumna_Trajana2.jpg/224px-Relief_Kolumna_Trajana2.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1030" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg" class="mw-file-description" title="Tentara legiun Romawi"><img alt="Tentara legiun Romawi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg/70px-Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg/105px-Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg/140px-Roman_legionaire_in_lorica_segmentata.jpg 2x" data-file-width="552" data-file-height="945" /></a></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id=""></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sunting bagian: "><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="float:left; width:55%;"> <p>Romawi Kuno adalah peradaban yang tumbuh dari komunitas pertanian kecil yang didirikan di Semenanjung Italia pada abad ke-9 SM. Seiring waktu, Romawi menjadi kekaisaran kuat yang menguasai Laut Tengah. Dalam 12 abad keberlangsungannya, peradaban Romawi berubah-ubah dari monarki, menjadi republik campuran oligarki dan demokrasi, dan akhirnya menjadi kekaisaran otokrasi. Melalui penaklukan dan asimilasi, Romawi mendominasi Eropa Barat, seluruh Laut Tengah termasuk Timur Dekat dan Afrika Utara, Semenanjung Balkan, dan Laut Hitam. </p><p>Kekaisaran Romawi mengalami kemunduran pada abad ke-3 M, dan menjadi semakin gawat pada abad ke-5 M. Diperparah dengan adanya ketidakstabilan pemerintahan dan serangan dari beragam suku-suku di perbatasannya, Kekaisaran Romawi Barat, yang meliputi Hispania, Galia, dan Italia, akhirnya terpecah menjadi banyak kerajaan kecil pada abad ke-5. Kekaisaran Romawi Timur, yang dipimpin oleh kaisar Constantinus, berhasil bertahan dari krisis ini, dan selanjutnya terus bertahan sampai seribu tahun berikutnya hingga kelak ditaklukan oleh Kesultanan Ustmaniyah. Kekaisaran Romawi Timur disebut juga sebagai Kekasiaran Bizantium. </p><p>Peradaban Romawi banyak berpengaruh terhadap perkembangan hukum, militer, seni, sastra, arsitektur, teknologi, dan bahasa di dunia, khususnya di Dunia Barat. Salah satu warisan Romawi yang masih terus digunakan bahkan di Indonesia adalah huruf Latin. </p> </div> <div style="float:right; width:45%;"> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Wikipedia-logo-v2-id.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wikipedia-logo-v2-id.svg/50px-Wikipedia-logo-v2-id.svg.png" decoding="async" width="50" height="57" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wikipedia-logo-v2-id.svg/75px-Wikipedia-logo-v2-id.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wikipedia-logo-v2-id.svg/100px-Wikipedia-logo-v2-id.svg.png 2x" data-file-width="135" data-file-height="155" /></a><figcaption> </figcaption></figure> <div style="margin-left: 60px;"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Wikipedia" class="extiw" title="w:Wikipedia">Wikipedia</a> memiliki artikel ensiklopedia mengenai: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/id:Romawi_Kuno" class="extiw" title="w:id:Romawi Kuno">Romawi Kuno</a></b></i></div> </div> </div> <ul><li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Sejarah" title="Romawi Kuno/Sejarah">Sejarah</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Sosial" title="Romawi Kuno/Sosial">Sosial</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Kuliner" title="Romawi Kuno/Kuliner">Kuliner</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Pakaian" title="Romawi Kuno/Pakaian">Pakaian</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Rumah" title="Romawi Kuno/Rumah">Rumah</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Lingkungan" title="Romawi Kuno/Lingkungan">Lingkungan</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Pengetahuan" title="Romawi Kuno/Pengetahuan">Pengetahuan</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Ekonomi" title="Romawi Kuno/Ekonomi">Ekonomi</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Arsitektur" title="Romawi Kuno/Arsitektur">Arsitektur</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Filsafat" title="Romawi Kuno/Filsafat">Filsafat</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Sastra" title="Romawi Kuno/Sastra">Sastra</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Pemerintahan" title="Romawi Kuno/Pemerintahan">Pemerintahan</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Militer" title="Romawi Kuno/Militer">Militer</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Seni" title="Romawi Kuno/Seni">Seni</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Hiburan" title="Romawi Kuno/Hiburan">Hiburan</a></li> <li><a href="/wiki/Romawi_Kuno/Agama" title="Romawi Kuno/Agama">Agama</a></li></ul> </div> <div style="clear:both"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lihat_pula">Lihat pula</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sunting bagian: Lihat pula"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Yunani_Kuno/Sejarah/Romawi_Kuno" title="Yunani Kuno/Sejarah/Romawi Kuno">Yunani Kuno/Sejarah/Romawi Kuno</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐bc58557c4‐852jn Cached time: 20250204103914 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.030 seconds Real time usage: 0.066 seconds Preprocessor visited node count: 269/1000000 Post‐expand include size: 1529/2097152 bytes Template argument size: 462/2097152 bytes Highest expansion depth: 5/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 15.282 1 -total 68.90% 10.530 16 Templat:Bab 13.52% 2.066 1 Templat:Gradient 9.92% 1.516 1 Templat:Wikipedia --> <!-- Saved in parser cache with key idwikibooks:pcache:5194:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250204103914 and revision id 74054. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Diperoleh dari "<a dir="ltr" href="https://id.wikibooks.org/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;oldid=74054">https://id.wikibooks.org/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;oldid=74054</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Istimewa:Daftar_kategori" title="Istimewa:Daftar kategori">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Romawi_Kuno" title="Kategori:Romawi Kuno">Romawi Kuno</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Halaman ini terakhir diubah pada 9 November 2020, pukul 07.02.</li> <li id="footer-info-copyright">Teks tersedia di bawah <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Lisensi Atribusi-BerbagiSerupa Creative Commons</a>; ketentuan tambahan mungkin berlaku. Lihat <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ketentuan Penggunaan</a> untuk rincian lebih lanjut.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Kebijakan privasi</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikibuku:Tentang">Tentang Wikibuku</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikibuku:Penyangkalan_umum">Penyangkalan</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kode Etik</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Pengembang</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/id.wikibooks.org">Statistik</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Pernyataan kuki</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//id.m.wikibooks.org/w/index.php?title=Romawi_Kuno&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Tampilan seluler</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikibuku"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span style="/* attempt to bypass $wgRestrictDisplayTitle */">Romawi Kuno</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>6 bahasa</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Bagian baru</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74fffdc954-hdkzj","wgBackendResponseTime":95,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.030","walltime":"0.066","ppvisitednodes":{"value":269,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":1529,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":462,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 15.282 1 -total"," 68.90% 10.530 16 Templat:Bab"," 13.52% 2.066 1 Templat:Gradient"," 9.92% 1.516 1 Templat:Wikipedia"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-bc58557c4-852jn","timestamp":"20250204103914","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Romawi Kuno","url":"https:\/\/id.wikibooks.org\/wiki\/Romawi_Kuno","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1747689","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1747689","author":{"@type":"Organization","name":"Kontributor dari proyek Wikimedia."},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-10-10T12:48:35Z","dateModified":"2020-11-09T07:02:08Z"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10