CINXE.COM
سوخت - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>سوخت - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"4f8e896c-8584-441c-a021-1691e32b41f6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"سوخت","wgTitle":"سوخت","wgCurRevisionId":39581456,"wgRevisionId":39581456,"wgArticleId":17786,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است","آتش","توسعه انرژی","سوخت‌ها"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"سوخت","wgRelevantArticleId": 17786,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q42501","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher", "ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/1200px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/800px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/640px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="سوخت - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-سوخت rootpage-سوخت skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شیمیایی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شیمیایی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>شیمیایی</span> </div> </a> <ul id="toc-شیمیایی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-هسته‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#هسته‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>هسته‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-هسته‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استفاده_در_طول_زمان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استفاده_در_طول_زمان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>استفاده در طول زمان</span> </div> </a> <ul id="toc-استفاده_در_طول_زمان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برخی_سوخت‌های_معروف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#برخی_سوخت‌های_معروف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>برخی سوخت‌های معروف</span> </div> </a> <ul id="toc-برخی_سوخت‌های_معروف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جستارهای وابسه</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">سوخت</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۰۲ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-102" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۰۲ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Brandstof" title="Brandstof–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Brandstof" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%82%D9%88%D8%AF" title="وقود–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="وقود" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%9D%DC%A9%DC%95%DC%90" title="ܝܩܕܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܝܩܕܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%88%D9%84" title="فيول–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="فيول" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Combustible" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yanacaq" title="Yanacaq–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Yanacaq" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D9%82" title="یاناجاق–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یاناجاق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%93%D1%8B%D1%83%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Яғыулыҡ–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Яғыулыҡ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Паліва–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Паліва" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Паліва–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Паліва" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Гориво–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гориво" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF" title="জ্বালানি–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জ্বালানি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Gorivo" title="Gorivo–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Gorivo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D2%AF%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%8D" title="Түлишэ–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Түлишэ" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Combustible" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%DB%95%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C" title="سووتەمەنی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سووتەمەنی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Palivo" title="Palivo–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Palivo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Tanwydd" title="Tanwydd–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Tanwydd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Br%C3%A6ndstof" title="Brændstof–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Brændstof" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Brennstoff" title="Brennstoff–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Brennstoff" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%8D%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%BF" title="Καύσιμο–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Καύσιμο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fuel" title="Fuel–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Fuel" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Brula%C4%B5o" title="Brulaĵo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Brulaĵo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Combustible" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCtus" title="Kütus–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Kütus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erregai" title="Erregai–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erregai" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Polttoaine" title="Polttoaine–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Polttoaine" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Waiwai_(igu)" title="Waiwai (igu)–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Waiwai (igu)" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Combustible" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Breosla" title="Breosla–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Breosla" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Combustible" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%82%E0%AA%A7%E0%AA%A3_(%E0%AA%AC%E0%AA%B3%E0%AA%A4%E0%AA%A3)" title="ઈંધણ (બળતણ)–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઈંધણ (બળતણ)" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Man_fetur" title="Man fetur–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Man fetur" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%9C%D7%A7" title="דלק–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="דלק" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7%E0%A4%A8" title="ईन्धन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ईन्धन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Goriva" title="Goriva–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Goriva" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Konbistib" title="Konbistib–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Konbistib" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCzel%C5%91anyag" title="Tüzelőanyag–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tüzelőanyag" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D6%84" title="Վառելիք–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Վառելիք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Combustibile" title="Combustibile–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Combustibile" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahan_bakar" title="Bahan bakar–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahan bakar" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BC" title="Доагам–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Доагам" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Fuelo" title="Fuelo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Fuelo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Eldsneyti" title="Eldsneyti–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Eldsneyti" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Combustibile" title="Combustibile–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Combustibile" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E6%96%99" title="燃料–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="燃料" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="საწვავი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საწვავი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Iner%C9%A3i" title="Inerɣi–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Inerɣi" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Отын–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Отын" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A7%E0%B2%A8" title="ಇಂಧನ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಂಧನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%B0%EB%A3%8C" title="연료–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="연료" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%83%D0%BD" title="Отун–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Отун" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Brandjsjtof" title="Brandjsjtof–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Brandjsjtof" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%8A%E0%BA%B7%E0%BB%89%E0%BA%AD%E0%BB%84%E0%BA%9F" title="ເຊື້ອໄຟ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເຊື້ອໄຟ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kuras" title="Kuras–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kuras" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Dagu%C4%BCs" title="Daguļs–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Daguļs" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kurin%C4%81mais" title="Kurināmais–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kurināmais" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fandrehitra" title="Fandrehitra–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fandrehitra" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Minyak_baka" title="Minyak baka–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Minyak baka" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Гориво–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Гориво" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ഇന്ധനം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇന്ധനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%A7%E0%A4%A8" title="इंधन–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इंधन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahan_api" title="Bahan api–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahan api" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AC" title="လောင်စာ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="လောင်စာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7%E0%A4%A8" title="इन्धन–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इन्धन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Brandstof" title="Brandstof–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Brandstof" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Brensel" title="Brensel–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Brensel" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Combustible" title="Combustible–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Combustible" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A8%A3" title="ਬਾਲਣ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਬਾਲਣ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Paliwo" title="Paliwo–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Paliwo" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DD%A8" title="بالݨ–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بالݨ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Combust%C3%ADvel" title="Combustível–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Combustível" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Rawrana" title="Rawrana–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Rawrana" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Combustibil" title="Combustibil–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Combustibil" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Топливо–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Топливо" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%82%D1%83%D0%BA" title="Оттук–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Оттук" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Fuel" title="Fuel–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Fuel" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BB%D8%A7%D8%B1%DA%BB" title="ٻارڻ–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٻارڻ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Goriva" title="Goriva–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Goriva" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%B0%E0%B6%B1" title="ඉන්ධන–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉන්ධන" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Fuel" title="Fuel–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Fuel" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Palivo" title="Palivo–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Palivo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gorivo" title="Gorivo–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gorivo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/L%C3%ABnda_djeg%C3%ABse" title="Lënda djegëse–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Lënda djegëse" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Гориво–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гориво" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Suluh" title="Suluh–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Suluh" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Br%C3%A4nsle" title="Bränsle–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bränsle" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Fueli" title="Fueli–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Fueli" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="எரிமம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எரிமம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="ఇంధనం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇంధనం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="เชื้อเพลิง–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เชื้อเพลิง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Lolo" title="Lolo–تونگایی" lang="to" hreflang="to" data-title="Lolo" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="تونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yak%C4%B1t" title="Yakıt–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yakıt" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Паливо–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Паливо" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%BE%D9%86" title="ایندھن–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایندھن" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yoqilg%CA%BBi" title="Yoqilgʻi–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yoqilgʻi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Conbust%C3%ACbi%C5%82e" title="Conbustìbiłe–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Conbustìbiłe" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nhi%C3%AAn_li%E1%BB%87u" title="Nhiên liệu–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nhiên liệu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E6%96%99" title="燃料–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="燃料" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%A8%D7%A2%D7%A0%D7%A9%D7%98%D7%90%D7%A3" title="ברענשטאף–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ברענשטאף" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E6%96%99" title="燃料–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="燃料" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E6%96%99" title="燃料–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="燃料" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q42501#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&oldid=39581456" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&id=39581456&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D8%25AE%25D8%25AA"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D8%25AE%25D8%25AA"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Fuel" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q42501" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/200px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/300px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg/400px-Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>پمپ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a> در برزیل</figcaption></figure> <p><b>سوخت</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Fuel</span></span>) ماده‌ای است که در اثر تغییرات (معمولاً شیمیائی) تولید <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> مفید می‌کند که بعداً می‌تواند تبدیل به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a> شود. این تغییرات معمولاً با سوختن (یعنی ترکیب با <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" title="اکسیژن">اکسیژن</a>) همراه است. فرایندهای مورد استفاده برای تبدیل سوخت به انرژی عبارتند از: واکنش‌های شیمیایی مختلف و گرمازا واکنش‌های هسته‌ای مانند <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شکافت هسته‌ای">شکافت هسته‌ای</a> یا گداخت هسته‌ای. هیدروکربن‌ها تا حد زیادی شایع‌ترین منبع سوخت مورد استفاده توسط انسان است، اما در بسیاری از موارد فلزات رادیو اکتیو نیز استفاده می‌شوند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اولین استفاده از سوخت توسط بشر، احتراق و سوزاندن تکه‌های چوب در حدود ۲ میلیون سال پیش توسط انسان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="انسان راست‌قامت">راست قامت</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Homo_erectus" class="extiw" title="en:Homo erectus">homo erectus</a>) بود. به صورت کلی در طول تاریخ زندگی بشر که تا به حال با آن آشنا شده‌ایم، تنها سوخت‌هایی که بیشترین استفاده را داشته‌است از گیاهان یا چربی حیوانات بدست می‌آمده‌است و مورد استفاده انسان قرار گرفته‌است. انسان‌ها از ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برای ذوب <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a> از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="زغال">زغال چوب</a> و مشتقات <a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوب</a> استفاده می‌کردند. بعدها این سوخت‌ها جای خودشان را با <a href="/wiki/%DA%A9%DA%A9_(%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA)" title="کک (سوخت)">کُک</a> عوض کردند. به دلیل اینکه در حوالی قرن ۱۸ جنگل‌های اروپا در حال نابودی بودند. در حال حاضر زغال چوب تنها برای اعمالی مانند <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="باربیکیو">باربیکیو</a> (کباب کردن)، استعمال <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قلیان">قلیان</a> و دیگر کارها استفاده می‌شود. </p><p>اولین بار روغن خام (<a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a>) توسط <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="کیمیاگری و شیمی در اسلام قرون وسطی">شیمی دانان پارسی</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B7%DB%8C%D8%B1" title="تقطیر">تقطیر</a> شد که کاملاً واضح توضیح آن در دست نوشته‌های عربی نوشته شده‌است که به <a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="زکریای رازی">محمد بن زکریا رازی</a> اشاره دارد. او فرایند تقطیر نفت خام / نفت را به <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="نفت سفید">نفت سفید</a> و همچنین سایر ترکیبات <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" title="هیدروکربن">هیدروکربن</a> را در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%DB%8C%D8%A7_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="کتاب الاسرار یا رازهای صنعت کیمیا">کتاب الاسرار</a> توضیح داده‌است. </p><p>نفت سفید به همان روش <a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B1" title="قیر">قیر</a> از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="سنگ نفت">سنگ نفت</a> بدست می‌آید که در این روش با گرما دادن به سنگ نفت و سپس تقطیر آن نفت سفید به دست می‌آید. زکریا رازی همچنین اولین توضیح را دربارهٔ <a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA_%D9%86%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="چراغ نفتی">چراغ نفتی</a> توسط نفت خام داد که البته آن را نفتا نامیده‌است که هم‌اکنون به آن نفت می‌گویند. </p><p>خیابان‌های <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a> به صورت کامل با غیر پوشانده شده‌است. که منبع بدست آوردن این غیرها میادین طبیعی نفتی است. </p><p>در قرن نهم میلادی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%B2%D9%86_%D9%86%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="مخزن نفتی">میادین نفتی</a> در مناطق اطراف <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a>ی امروزی مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این میادین برای اولین بار توسط جغرافی‌دان عرب <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">علی بن حسین مسعودی</a> در قرن ۱۰ میلادی معرفی شد و سپس توسط <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88_%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88" title="مارکو پولو">مارکو پولو</a> در قرن ۱۳ میلادی اینگونه توصیف شد که خروجی این میادین در حدود صدها بار کشتی است. </p><p>با وجود در اختیار بودن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی‌های شیمیایی</a> که می‌توان انرژی آنها را با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="احتراق">احتراق</a> آزاد کرد، امّا توسعه مفهموم <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1" title="موتور بخار">موتور بخار</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> در سال ۱۷۶۹، با استفاده <a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال سنگ</a> به عنوان انرژی همراه بود که بخش عمده ای از سوخت‌ها را در آن زمان تشکیل می‌داد. </p><p>بعداً از زغال سنگ برای به حرکت درآوردن <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1)" title="کشتی (شناور)">کشتی‌ها</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88" title="لوکوموتیو">لوکوموتیو</a> استفاده شد. در قرن نوزدهم، گاز استخراج شده از زغال سنگ برای روشنایی خیابان‌ها در <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a> مورد استفاده قرار می‌گرفت. در قرن‌های ۲۰ و ۲۱ میلادی، اولویت استفاده از زغال سنگ تولید برق است که ۴۰ درصد از سهم منبع برق جهانی در سال ۲۰۰۵ را تأمین می‌کرد. </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت‌های فسیلی</a> در طی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a> به سرعت مورد استفاده قرار گرفتند، زیرا از غلظت و انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به منابع انرژی سنتی مانند انرژی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">حرکتی آب</a> برخوردار بودند. سوخت‌های فسیلی در حال حاضر محور اصلی پیشرفت جامعه امروزی است. به شکلی که اکثر کشورهای جهان از سوخت‌های فسیلی به عنوان منبع تأمین انرژی استفاده می‌کنند. که البته خطرهایی را مانند <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرمایش جهانی">گرمایش جهانی</a> و خطرات اقلیمی را با خود به همراه دارد. </p><p>در حال حاضر انسان‌ها سعی می‌کنند که جهت مصرف سوخت‌ها را به <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="سوخت‌های تجدیدپذیر">سوخت‌های تجدیدپذیر</a> تغییر بدهند. سوخت‌هایی (انرژی) مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="توربین بادی">توربین‌های بادی</a> و …. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شیمیایی"><span id=".D8.B4.DB.8C.D9.85.DB.8C.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>شیمیایی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: شیمیایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سوخت‌های شیمیایی موادی هستند که باعث آزاد شدن انرژی از طریق واکنش با مواد اطراف آنها است که مهمترین آنها توسط فرایند اکسیداسیون می‌باشد. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Buying_fuelwood.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Buying_fuelwood.jpeg/240px-Buying_fuelwood.jpeg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Buying_fuelwood.jpeg/360px-Buying_fuelwood.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Buying_fuelwood.jpeg/480px-Buying_fuelwood.jpeg 2x" data-file-width="768" data-file-height="512" /></a><figcaption><a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوب</a> یکی از اولین سوخت‌های مورد استفاده توسط انسان بود و هنوز هم منبع اصلی انرژی در بسیاری از نقاط جهان است.</figcaption></figure> <p><span style="font-size: large;">سوخت‌های زیستی</span> </p><p>سوخت‌های زیستی می‌تواند به عنوان سوخت مایع، جامد یا گاز متشکل یا حاصل از زیست توده تعریف شود. زیست توده نیز می‌تواند برای گرم کردن یا تولید برق استفاده شود. سوخت‌های زیستی را می‌توان از هر منبع کربن مثل گیاهان که به سرعت جایگزین می‌شود بدست اورد. بسیاری گیاهان مختلف و مواد مشتق شده از گیاهان برای تولید سوخت زیستی استفاده می‌شود. </p><p>شاید اولین سوخت کار گرفته شده توسط انسان چوب است. شواهد نشان می‌دهد آتش کنترل شده تا ۱٫۵ میلیون سال پیش مورد استفاده قرار گرفت در Swartkrans، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a> است. چوب به عنوان یک سوخت تا به امروز باقی مانده‌است. چوب دارای چگالی انرژی ۱۰–۲۰ MJ / به ازای هر کیلوگرم اخیرا سوخت‌های زیستی برای استفاده در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ترابری">حمل و نقل</a> خودرو (برای مثال Bioethanol و بیودیزل) مورد توجه واقع شده. </p><p><span style="font-size: large;">سوخت‌های فسیلی</span> </p><p>سوخت‌های فسیلی شامل هیدروکربن‌ها، عمدتا زغال سنگ و نفت (نفت خام یا گاز طبیعی)، که از بقایای فسیل شده گیاهان و حیوانات قرار گرفته در حرارت بالا و فشار بالا در غیاب اکسیژن در داخل پوسته زمین طی میلیون‌ها سال تشکیل می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="هسته‌ای"><span id=".D9.87.D8.B3.D8.AA.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>هسته‌ای</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: هسته‌ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سوخت هسته‌ای، هر گونه ماده‌ای است که به منظور مصرف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> هسته‌ای استخراج شده‌است. </p><p><span style="font-size: large;">شکافت</span> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nuclear_fuel_pellets.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nuclear_fuel_pellets.jpeg/120px-Nuclear_fuel_pellets.jpeg" decoding="async" width="120" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nuclear_fuel_pellets.jpeg/180px-Nuclear_fuel_pellets.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nuclear_fuel_pellets.jpeg/240px-Nuclear_fuel_pellets.jpeg 2x" data-file-width="250" data-file-height="231" /></a><figcaption>قرص‌های سوخت هسته‌ای</figcaption></figure> <p>شایع‌ترین نوع از سوخت هسته‌ای مورد استفاده توسط انسان <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عناصر سنگین شکافت پذیر (صفحه وجود ندارد)">عناصر سنگین شکافت پذیر</a> است که می‌تواند به وسیله انجام واکنش‌های شکافت هسته‌ای زنجیره‌ای در یک راکتور شکافت هسته‌ای انرژی تولید کند. معمول‌ترین سوخت‌های هسته‌ای شکافت پذیر ۲۳۵U و ۲۳۹Pu، هستند. </p><p>اعمال <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC" title="استخراج">استخراج</a>، تصفیه استفاده و جمع‌آوری این عناصر را <a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="چرخه سوخت هسته‌ای">چرخه سوخت هسته‌ای</a> که در نهایت برای تولید <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> یا بمب‌های هسته‌ای استفاده می‌شوند. </p><p>چرخه سوخت هسته‌ای، ارتباط به تولید برق هسته‌ای و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جنگ‌افزار هسته‌ای">سلاح‌های هسته‌ای</a> دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استفاده_در_طول_زمان"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.81.D8.A7.D8.AF.D9.87_.D8.AF.D8.B1_.D8.B7.D9.88.D9.84_.D8.B2.D9.85.D8.A7.D9.86"></span>استفاده در طول زمان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: استفاده در طول زمان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:2005fuel_import.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2005fuel_import.PNG/300px-2005fuel_import.PNG" decoding="async" width="300" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2005fuel_import.PNG/450px-2005fuel_import.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2005fuel_import.PNG/600px-2005fuel_import.PNG 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption>واردات سوخت کشورهای جهان در سال ۲۰۰۵ میلادی</figcaption></figure> <p>اولین استفاده از سوخت احتراق چوب یا میله‌های هومو ارکتوس در نزدیکی ۲ میلیون سال پیش است. </p><p><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="زغال سنگ">زغال سنگ</a> برای اولین بار به عنوان یک سوخت حدود ۱۰۰۰ پیش از میلاد در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> مورد استفاده قرار گرفت. با توسعه موتور بخار در سال ۱۷۹۹، زغال سنگ را به استفاده بیشتر رایج است به عنوان یک منبع قدرت است. زغال سنگ بعد به درایو کشتی و لوکوموتیو مورد استفاده قرار گرفت. قرن ۱۹ میلادی، گاز استخراج شده از زغال سنگ برای روشنایی خیابانی در لندن مورد استفاده قرار گرفت. در قرن ۲۰، استفاده اصلی از زغال سنگ برای تولید برق، به ۴۰ درصد از عرضه برق جهان در سال ۲۰۰۵ رسیده‌است. </p><p><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" class="mw-redirect" title="تبدیل زباله به سوخت">تبدیل زباله به سوخت</a> راه حلی جدید برای تولید گاز طبیعی می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برخی_سوخت‌های_معروف"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.AE.DB.8C_.D8.B3.D9.88.D8.AE.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B9.D8.B1.D9.88.D9.81"></span>برخی سوخت‌های معروف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: برخی سوخت‌های معروف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="زغال سنگ">زغال سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA" class="mw-redirect" title="نفت">نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="هیدرازین">هیدرازین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="بنزین">بنزین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="گازوئیل">گازوئیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="نفت سیاه">نفت سیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="مازوت">مازوت</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسه"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D9.87"></span>جستارهای وابسه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="زیست‌سوخت">زیست‌سوخت</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wikipedia contributors, "Fuel," Wikipedia, The Free Encyclopedia, <a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Fuel&oldid=190758336">http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Fuel&oldid=190758336</a> (accessed February ۱۹، ۲۰۰۸). </p> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="الگو:انرژی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:انرژی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:انرژی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">دید کلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">پیشینه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">نمایه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اصول پایه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیستم ترمودینامیکی">سیستم ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انواع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="پرتو">پرتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="صدا">صدا</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="برق">برق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اجزای <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="سامانه فتوولتاییک">سامانه فتوولتاییک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="انرژی خورشیدی متمرکز">انرژی خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="نیروگاه موج">نیروگاه موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاربرد و <a href="/w/index.php?title=Energy_supply&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">عرضه انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انرژی مصرفی جهان">انرژی مصرفی جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">متفرقه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="تأثیرات کربن">تأثیرات کربن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">انبار</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">ویکی‌پروژه</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Energy footer"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">Outline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">History</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">Index</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Fundamental<br />concepts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سامانه ترمودینامیکی">سامانه ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Types</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر (فیزیک)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="نوسان کوانتومی">نوسان کوانتومی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a>s</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4" title="تابش">تابش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="صدا">صدا</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="انرژی هیدروژن">انرژی هیدروژن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="الکتریسیته">الکتریسیته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a><br />components</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سامانه فتوولتایی">سامانه فتوولتایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="برق خورشیدی متمرکز">برق خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="انرژی موج">انرژی موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Use and<br /><a href="/w/index.php?title=Energy_supply&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">supply</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Misc.</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="ردپای کربنی">ردپای کربنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">Commons</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">WikiProject</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Fuels" class="extiw" title="commons:Category:Fuels">سوخت</a></span> موجود است.</div></div> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐565f7d7996‐r982d Cached time: 20241031103820 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.353 seconds Real time usage: 0.485 seconds Preprocessor visited node count: 549/1000000 Post‐expand include size: 51246/2097152 bytes Template argument size: 374/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 17500/5000000 bytes Lua time usage: 0.229/10.000 seconds Lua memory usage: 16151740/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 371.804 1 -total 41.05% 152.633 1 الگو:انرژی 36.13% 134.325 1 الگو:به_انگلیسی 35.78% 133.029 2 الگو:Navbox 35.63% 132.487 1 الگو:به_زبان_دیگر 35.07% 130.405 1 الگو:Lang 22.67% 84.306 1 الگو:ویکی‌انبار-رده 21.61% 80.356 1 الگو:پروژه_خواهر 20.89% 77.673 1 الگو:Side_box 4.64% 17.238 3 الگو:سخ --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:17786-0!canonical and timestamp 20241031103820 and revision id 39581456. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سوخت&oldid=39581456">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سوخت&oldid=39581456</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%AA%D8%B4" title="رده:آتش">آتش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:سوخت‌ها">سوخت‌ها</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است">پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۴ مهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۱۶:۲۷ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-kmvjg","wgBackendResponseTime":175,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.353","walltime":"0.485","ppvisitednodes":{"value":549,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":51246,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":374,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17500,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 371.804 1 -total"," 41.05% 152.633 1 الگو:انرژی"," 36.13% 134.325 1 الگو:به_انگلیسی"," 35.78% 133.029 2 الگو:Navbox"," 35.63% 132.487 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 35.07% 130.405 1 الگو:Lang"," 22.67% 84.306 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 21.61% 80.356 1 الگو:پروژه_خواهر"," 20.89% 77.673 1 الگو:Side_box"," 4.64% 17.238 3 الگو:سخ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.229","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16151740,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-565f7d7996-r982d","timestamp":"20241031103820","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0633\u0648\u062e\u062a","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q42501","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q42501","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-12-09T23:49:04Z","dateModified":"2024-05-24T16:27:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/93\/Alcohol_fuel_pump_in_Brazil.jpg"}</script> </body> </html>