CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ckb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>مووسڵ - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ckbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","کانوونی دووەم","شوبات","ئازار","نیسان","ئایار","حوزەیران","تەممووز","ئاب","ئەیلوول","تشرینی یەکەم","تشرینی دووەم","کانوونی یەکەم"],"wgRequestId":"24dbce92-b661-42c0-85e1-1bffe6858072","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"مووسڵ","wgTitle":"مووسڵ","wgCurRevisionId":1375641,"wgRevisionId":1375641,"wgArticleId":1794,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages with non-numeric formatnum arguments","Webarchive template wayback links","ھەموو وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان","Articles with invalid date parameter in template","وتارەکان بە وەسف", "ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن","دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی کوردستان/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی عێراق/وتارە پەیوەندیدارەکان","ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە","پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە","پەڕەکان بە نەخشەکان","Pages using the JsonConfig extension","وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان لە ئایاری ٢٠٢٢","Pages using infobox settlement with bad settlement type","Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata","پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان","کوردستان","جوگرافیای کوردستان","شارەکانی کوردستان","ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق", "مانگیلەی بەپیت","ئاشوور","شارەکانی عێراق","مووسڵ","شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ","پارێزگاکانی عێراق"],"wgPageViewLanguage":"ckb","wgPageContentLanguage":"ckb","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"مووسڵ","wgRelevantArticleId":1794,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ckb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ckb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":36.36768,"lon":43.15667},"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q83317","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.kartographer.style":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.kartographer.staticframe","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.CommonsDirect","ext.gadget.cgiircbox","ext.gadget.markAdmins","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.defaultsummaries","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.NotifCountTitle","ext.gadget.autosign","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.cite.styles%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ckb&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="897"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg/800px-St._Thomas_Church-Mosul.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="598"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg/640px-St._Thomas_Church-Mosul.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="479"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="مووسڵ - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="دەستکاری" href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپیدیا (ckb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ckb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ckb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="فیدی Atom بۆ ویکیپیدیا" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-مووسڵ rootpage-مووسڵ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">بۆ ناوەڕۆک بازبدە</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="پێڕستی سەرەکی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">پێڕستی سەرەکی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">پێڕستی سەرەکی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ڕێدۆزی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" title="سەردانی پەڕەی سەرەکی بکە [z]" accesskey="z"><span>دەستپێک</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%95%D9%88%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زانیاری پێشینە بەدەست بھێنە دەربارەی بۆنە ھەنووکەییەکان"><span>ڕووداوە ھەنووکەیییەکان</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%AA%D8%8C%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95_%DA%BE%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%DA%A9%DB%8C" title="پەڕەیەک بە هەڵکەوت نیشان بدە [x]" accesskey="x"><span>وتارێک بە ھەڵکەوت</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> ھەڵسوکەوت </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%95%DB%86%DA%A9" title="شوێنی تێگەیشتن"><span>یارمەتی</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA"><span>دەربارەی ویکیپیدیا</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%A7" title="سەبارەت بە پڕۆژەکە، چی دەتوانی بکەیت، لە کوێ شتەکان بدۆزیتەوە"><span>دەروازەی کۆمەڵگە</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="لیستی دوایین گۆڕانکارییەکان لەم ویکییەدا [r]" accesskey="r"><span>دوایین گۆڕانکارییەکان</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C"><span>پەڕەی پەیوەندی</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپیدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ckb.svg" style="width: 5.25em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ckb.svg" width="83" height="17" style="width: 5.1875em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%AF%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>گەڕان</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" aria-label="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" autocapitalize="sentences" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="تایبەت:گەڕان"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بگەڕێ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ڕواڵەت" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ڕواڵەت</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb" class=""><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ" class=""><span>ھەژمار دروست بکە</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o" class=""><span>بچۆ ژوورەوە</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ھەڵبژاردەی زیاتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ئامڕازە تاکەکەسییەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb"><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ھەژمار دروست بکە</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>بچۆ ژوورەوە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ئەو پەڕانەی بۆ ئەو دەستکاریکەرانەن کە لەدەرەوەن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" aria-label="زیاتر لەسەر دەستکاریکردن فێر بە"><span>زیاتر فێر بە</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%A8%DB%95%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%85" title="پێڕستی ئەو دەستکارییانەی لەم ناونیشانی ئای-پییەوە کراوە [y]" accesskey="y"><span>بەشدارییەکان</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%8E%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="لێدوان لەسەر دەستکارییەکان لەم ئایپی ئەدرەسەوە [n]" accesskey="n"><span>لێدوان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ناوەڕۆکەکان" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ناوەڕۆکەکان</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">بشارەوە</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">دەستپێک</div> </a> </li> <li id="toc-ناو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ناو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١</span> <span>ناو</span> </div> </a> <ul id="toc-ناو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دانیشتوانناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دانیشتوانناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢</span> <span>دانیشتوانناسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دانیشتوانناسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی دانیشتوانناسی بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-دانیشتوانناسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-لە_ڕووی_مێژووییەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#لە_ڕووی_مێژووییەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.١</span> <span>لە ڕووی مێژووییەوە</span> </div> </a> <ul id="toc-لە_ڕووی_مێژووییەوە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەرژمێری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرژمێری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.٢</span> <span>سەرژمێری</span> </div> </a> <ul id="toc-سەرژمێری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نەتەوەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نەتەوەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.٣</span> <span>نەتەوەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-نەتەوەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ئایین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ئایین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.٤</span> <span>ئایین</span> </div> </a> <ul id="toc-ئایین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مێژوو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مێژوو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣</span> <span>مێژوو</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مێژوو-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی مێژوو بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-مێژوو-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سەردەمی_کۆن_و_سەرەتای_سەدەکانی_ناوەڕاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سەردەمی_کۆن_و_سەرەتای_سەدەکانی_ناوەڕاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.١</span> <span>سەردەمی کۆن و سەرەتای سەدەکانی ناوەڕاست</span> </div> </a> <ul id="toc-سەردەمی_کۆن_و_سەرەتای_سەدەکانی_ناوەڕاست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەدەی_نۆیەم_تا_١٥٣٥" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سەدەی_نۆیەم_تا_١٥٣٥"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٢</span> <span>سەدەی نۆیەم تا ١٥٣٥</span> </div> </a> <ul id="toc-سەدەی_نۆیەم_تا_١٥٣٥-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەردەمی_عوسمانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سەردەمی_عوسمانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٣</span> <span>سەردەمی عوسمانی</span> </div> </a> <ul id="toc-سەردەمی_عوسمانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-١٩١٨_تا_١٩٩٠" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#١٩١٨_تا_١٩٩٠"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٤</span> <span>١٩١٨ تا ١٩٩٠</span> </div> </a> <ul id="toc-١٩١٨_تا_١٩٩٠-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-٢٠٠٣_داگیرکاری_ئەمریکا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#٢٠٠٣_داگیرکاری_ئەمریکا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٥</span> <span>٢٠٠٣ داگیرکاری ئەمریکا</span> </div> </a> <ul id="toc-٢٠٠٣_داگیرکاری_ئەمریکا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کۆچی_مەسیحیەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کۆچی_مەسیحیەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٦</span> <span>کۆچی مەسیحیەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-کۆچی_مەسیحیەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەردەمی_داعش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سەردەمی_داعش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٧</span> <span>سەردەمی داعش</span> </div> </a> <ul id="toc-سەردەمی_داعش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ئابووری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ئابووری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٤</span> <span>ئابووری</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ئابووری-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی ئابووری بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-ئابووری-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ژێرخانی_ئابووری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ژێرخانی_ئابووری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٤.١</span> <span>ژێرخانی ئابووری</span> </div> </a> <ul id="toc-ژێرخانی_ئابووری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ڕامیاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ڕامیاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥</span> <span>ڕامیاری</span> </div> </a> <ul id="toc-ڕامیاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جوگرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جوگرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦</span> <span>جوگرافیا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جوگرافیا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی جوگرافیا بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-جوگرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کەش_و_ھەوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کەش_و_ھەوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦.١</span> <span>کەش و ھەوا</span> </div> </a> <ul id="toc-کەش_و_ھەوا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تەلارە_مێژوویی_و_ئاینییەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تەلارە_مێژوویی_و_ئاینییەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧</span> <span>تەلارە مێژوویی و ئاینییەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تەلارە_مێژوویی_و_ئاینییەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی تەلارە مێژوویی و ئاینییەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-تەلارە_مێژوویی_و_ئاینییەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مزگەوت_و_مەزارگە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مزگەوت_و_مەزارگە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧.١</span> <span>مزگەوت و مەزارگە</span> </div> </a> <ul id="toc-مزگەوت_و_مەزارگە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کڵێسا_و_دێرەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کڵێسا_و_دێرەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧.٢</span> <span>کڵێسا و دێرەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-کڵێسا_و_دێرەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شوێنەکانی_تر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شوێنەکانی_تر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧.٣</span> <span>شوێنەکانی تر</span> </div> </a> <ul id="toc-شوێنەکانی_تر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ھونەر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ھونەر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨</span> <span>ھونەر</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ھونەر-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی ھونەر بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-ھونەر-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-وێنەکێشان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#وێنەکێشان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨.١</span> <span>وێنەکێشان</span> </div> </a> <ul id="toc-وێنەکێشان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-خوێندن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خوێندن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٩</span> <span>خوێندن</span> </div> </a> <ul id="toc-خوێندن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گواستنەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#گواستنەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٠</span> <span>گواستنەوە</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-گواستنەوە-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی گواستنەوە بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-گواستنەوە-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-شەمەندەفەر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شەمەندەفەر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٠.١</span> <span>شەمەندەفەر</span> </div> </a> <ul id="toc-شەمەندەفەر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پردەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پردەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٠.٢</span> <span>پردەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-پردەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فڕۆکەخانە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فڕۆکەخانە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٠.٣</span> <span>فڕۆکەخانە</span> </div> </a> <ul id="toc-فڕۆکەخانە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ناو_و_نازناو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ناو_و_نازناو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١</span> <span>ناو و نازناو</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ناو_و_نازناو-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی ناو و نازناو بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-ناو_و_نازناو-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مووسڵ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مووسڵ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.١</span> <span>مووسڵ</span> </div> </a> <ul id="toc-مووسڵ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الحدباء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الحدباء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٢</span> <span>الحدباء</span> </div> </a> <ul id="toc-الحدباء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الفیحاء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الفیحاء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٣</span> <span>الفیحاء</span> </div> </a> <ul id="toc-الفیحاء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-أم_الربیعین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#أم_الربیعین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٤</span> <span>أم الربیعین</span> </div> </a> <ul id="toc-أم_الربیعین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الخضراء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الخضراء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٥</span> <span>الخضراء</span> </div> </a> <ul id="toc-الخضراء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-البیضاء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#البیضاء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٦</span> <span>البیضاء</span> </div> </a> <ul id="toc-البیضاء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الحصنین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الحصنین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٧</span> <span>الحصنین</span> </div> </a> <ul id="toc-الحصنین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حسنا_عبرایا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حسنا_عبرایا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٨</span> <span>حسنا عبرایا</span> </div> </a> <ul id="toc-حسنا_عبرایا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نو_أردشیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نو_أردشیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٩</span> <span>نو أردشیر</span> </div> </a> <ul id="toc-نو_أردشیر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خولان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خولان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.١٠</span> <span>خولان</span> </div> </a> <ul id="toc-خولان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مسبیلا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مسبیلا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.١١</span> <span>مسبیلا</span> </div> </a> <ul id="toc-مسبیلا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-وەرزش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#وەرزش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٢</span> <span>وەرزش</span> </div> </a> <ul id="toc-وەرزش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کەسانی_ناودار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کەسانی_ناودار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٣</span> <span>کەسانی ناودار</span> </div> </a> <ul id="toc-کەسانی_ناودار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ئەمانەش_ببینە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ئەمانەش_ببینە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٤</span> <span>ئەمانەش ببینە</span> </div> </a> <ul id="toc-ئەمانەش_ببینە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەرچاوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرچاوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٥</span> <span>سەرچاوە</span> </div> </a> <ul id="toc-سەرچاوە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ناوەڕۆکەکان" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">مووسڵ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="بڕۆ بۆ وتارێک بە زمانێکی تر. بە ١٠٣ زمان بەردەستە" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-103" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">١٠٣ زمان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/M%C3%BBsil" title="Mûsil – کوردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mûsil" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کوردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Mus%C4%B1l" title="Musıl – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Musıl" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Mosoel" title="Mosoel – ئەفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Mosoel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ئەفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Mosul" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84" title="الموصل – عەرەبی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الموصل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عەرەبی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%98%DC%A8%DC%A0" title="ܡܘܨܠ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܘܨܠ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84" title="الموصل – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الموصل" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئاستۆری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Mosul" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ئاستۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئازەربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Mosul" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ئازەربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84" title="موصول – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="موصول" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – باشکیەر" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мосул" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشکیەر" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Масул – بیلاڕووسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Масул" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بیلاڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – بۆلگاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мосул" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بۆلگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%B2" title="मोसुल – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="मोसुल" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A7%81%E0%A6%B2" title="মসুল – بەنگلادێشی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মসুল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بەنگلادێشی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mosoul" title="Mosoul – برێتونی" lang="br" hreflang="br" data-title="Mosoul" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برێتونی" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – بۆسنی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mosul" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بۆسنی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mossul" title="Mossul – كاتالۆنی" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mossul" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="كاتالۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%B8%D0%BB" title="Мовсил – چیچانی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Мовсил" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چیچانی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Mosul_(kapital_sa_lalawigan)" title="Mosul (kapital sa lalawigan) – سێبوانۆ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Mosul (kapital sa lalawigan)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سێبوانۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – چێکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mosul" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چێکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – وێلزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mosul" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="وێلزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – دانماركی" lang="da" hreflang="da" data-title="Mosul" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانماركی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mossul" title="Mossul – ئەڵمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Mossul" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ئەڵمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7" title="Μοσούλη – یۆنانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Μοσούλη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یۆنانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئینگلیزی" lang="en" hreflang="en" data-title="Mosul" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ئینگلیزی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mosulo" title="Mosulo – ئێسپیرانتۆ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mosulo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ئێسپیرانتۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیسپانی" lang="es" hreflang="es" data-title="Mosul" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ئیسپانی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیستۆنی" lang="et" hreflang="et" data-title="Mosul" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ئیستۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mosul" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84" title="موصل – فارسی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="موصل" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="فارسی" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – فینلەندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mosul" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فینلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mossoul" title="Mossoul – فەرەنسی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mossoul" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فەرەنسی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیرلەندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Mosul" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ئیرلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%95%D7%9C" title="מוסול – عیبری" lang="he" hreflang="he" data-title="מוסול" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عیبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%B2" title="मोसुल – هیندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मोसुल" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هیندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – كرواتی" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mosul" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="كرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Moszul" title="Moszul – هەنگاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Moszul" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="هەنگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%AC" title="Մոսուլ – ئەرمەنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մոսուլ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ئەرمەنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئینترلینگووا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Mosul" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ئینترلینگووا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیندۆنیزی" lang="id" hreflang="id" data-title="Mosul" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ئیندۆنیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئینتەرلیگ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Mosul" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ئینتەرلیگ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیدۆ" lang="io" hreflang="io" data-title="Mosul" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ئیدۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3s%C3%BAl" title="Mósúl – ئیسلەندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Mósúl" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ئیسلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئیتالی" lang="it" hreflang="it" data-title="Mosul" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ئیتالی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%AB" title="モースル – ژاپۆنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="モースル" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – جاڤایی" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Mosul" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاڤایی" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="მოსული – گۆرجستانی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მოსული" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گۆرجستانی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – کازاخی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Мосул" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="کازاخی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AA%A8%EC%88%A0" title="모술 – كۆری" lang="ko" hreflang="ko" data-title="모술" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="كۆری" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – كرگیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Мосул" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="كرگیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mausilium" title="Mausilium – لاتینی" lang="la" hreflang="la" data-title="Mausilium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتینی" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Mosoel" title="Mosoel – لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Mosoel" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Mossul" title="Mossul – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Mossul" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mosulas" title="Mosulas – لیتوانی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mosulas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Mosula" title="Mosula – لێتۆنی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mosula" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لێتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Мосул" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – مائۆری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Mosul" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%B8%E0%B5%82%E0%B5%BE" title="മൊസൂൾ – مالایالام" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മൊസൂൾ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالام" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – مەنگۆلی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Мосул" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مەنگۆلی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%B2" title="मोसुल – ماراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मोसुल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ماراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – مالیزی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Mosul" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="مووسڵ – مازەندەرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="مووسڵ" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازەندەرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mosoel" title="Mosoel – هۆڵەندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mosoel" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – نەرویژیی نینۆرسک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mosul" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نەرویژیی نینۆرسک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – نەرویژیی بۆکمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mosul" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نەرویژیی بۆکمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Mossol" title="Mossol – ئۆکسیتانی" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mossol" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ئۆکسیتانی" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – ئۆسێتی" lang="os" hreflang="os" data-title="Мосул" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ئۆسێتی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A8%B2" title="ਮੋਸਲ – پەنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੋਸਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پەنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – پۆڵەندی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mosul" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="پۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84" title="موصل – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="موصل" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mossul" title="Mossul – پورتوگالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mossul" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پورتوگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ڕۆمانی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mosul" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ڕۆمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – ڕووسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мосул" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Mossul" title="Mossul – سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Mossul" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سکۆتس" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Mosul" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="سکۆتس" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سێربۆكرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mosul" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="سێربۆكرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mosul" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سلۆڤاكی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mosul" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="سلۆڤاكی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سلۆڤێنی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mosul" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="سلۆڤێنی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Mowsil" title="Mowsil – سۆمالی" lang="so" hreflang="so" data-title="Mowsil" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سۆمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – سربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мосул" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="سربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سویدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mosul" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سویدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – سواهیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mosul" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواهیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Mosul" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%8B%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="மோசுல் – تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மோசுல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B2%D1%81%D0%B8%D0%BB" title="Мавсил – تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Мавсил" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B8%B9%E0%B8%A5" title="โมซูล – تایلەندی" lang="th" hreflang="th" data-title="โมซูล" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Musul" title="Musul – تورکی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Musul" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="تورکی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Мосул" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%DB%8B%D8%B3%D9%89%D9%84" title="مەۋسىل – ئۆیخۆری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="مەۋسىل" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ئۆیخۆری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%BB" title="Мосул – ئۆكراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мосул" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ئۆكراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84" title="موصل – ئۆردوو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="موصل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ئۆردوو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ئوزبەکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Mosul" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ئوزبەکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – ڤیەتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Mosul" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ڤیەتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – وارای" lang="war" hreflang="war" data-title="Mosul" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارای" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%8B%8F%E5%B0%94" title="摩苏尔 – Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="摩苏尔" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="მოსული – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მოსული" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%90%D7%A1%D7%95%D7%9C" title="מאסול – ییدیش" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מאסול" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ییدیش" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Mosoel" title="Mosoel – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Mosoel" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%8B%8F%E5%B0%94" title="摩苏尔 – چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="摩苏尔" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Mosul" title="Mosul – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Mosul" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%98%87%E7%88%BE" title="摩蘇爾 – کانتۆنی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="摩蘇爾" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q83317#sitelinks-wikipedia" title="بەستەرەکانی نێوانویکی دەستکاری بکە" class="wbc-editpage">دەستکاریی گرێدانەکان</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="شوێنناوەکان"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="بینینی پەڕەی ناوەڕۆک [c]" accesskey="c"><span>وتار</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98:%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" rel="discussion" title="وتووێژ سەبارەت بە پەڕەی ناوەڕۆک [t]" accesskey="t"><span>وتووێژ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">کوردی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بینینەکان"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=history" title="وەشانەکانی پێشووی ئەم پەڕەیە [h]" accesskey="h"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامرازەکان" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ئامرازەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ئامرازەکان</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> کردەوەکان </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=history"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> گشتی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%95/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="پێڕستی ھەموو پەڕەکانی ویکی کە بەستەر دراون بۆ ئێرە [j]" accesskey="j"><span>بەستەرەکان بە ئێرەوە</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:RecentChangesLinked/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" rel="nofollow" title="دوایین گۆڕانکارییەکان لەو پەڕانە کە بەگرەوە گرێ دراون [k]" accesskey="k"><span>گۆڕانکارییە پەیوەندیدارەکان</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ckb" title="پەڕگەکان بار بکە [u]" accesskey="u"><span>پەڕگەیەک بار بکە</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پێڕستی ھەموو پەڕە تایبەتەکان [q]" accesskey="q"><span>پەڕە تایبەتەکان</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&oldid=1375641" title="بەستەری ھەمیشەیی بۆ ئەم پێداچوونەوەیەی ئەم پەڕەیە"><span>بەستەری ھەمیشەیی</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=info" title="زانیاری زیاتر لەبارەی ئەم پەڕەیەوە"><span>زانیاریی پەڕە</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:CiteThisPage&page=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&id=1375641&wpFormIdentifier=titleform" title="زانیاری سەبارەت بە چۆنیەتیی بە ژێدەر کردنی ئەم پەڕە"><span>ئەم پەڕەیە بکە بە ژێدەر</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D9%2588%25D9%2588%25D8%25B3%25DA%25B5"><span>بەستەری کورتکراوە بەدەست بێنە</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:QrCode&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D9%2588%25D9%2588%25D8%25B3%25DA%25B5"><span>کۆدی کیوئاڕ داگرە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چاپکردن/ھەناردەکردن </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5"><span>دروستکردنی کتێبێک</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:DownloadAsPdf&page=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=show-download-screen"><span>داگرتن بە PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&printable=yes" title="وەشانی چاپی ئەم پەڕەیە [p]" accesskey="p"><span>وەشانی ئامادەی چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> لە پڕۆژەکانی تر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mosul" hreflang="en"><span>ویکیمیدیا کۆمنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q83317" title="بەستەر بۆ بەندی خەزێنەی دراوەی پەیوەندیدار [g]" accesskey="g"><span>بەندی ویکیدراوە</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ڕواڵەت</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">بشارەوە</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ckb" dir="rtl"><div class="shortdescription nomobile noexcerpt noprint searchaux" style="display:none">Place<a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:SHORTDESC:Place&action=edit&redlink=1" class="new" title="داڕێژە:SHORTDESC:Place (ئەم پەڕەیە نییە)">داڕێژە:SHORTDESC:Place</a></div><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1099443">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .infobox-header,.mw-parser-output .infobox-subheader,.mw-parser-output .infobox-above,.mw-parser-output .infobox-title,.mw-parser-output .infobox-image,.mw-parser-output .infobox-full-data,.mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1099395">.mw-parser-output .ib-settlement{width:23em;border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-settlement td,.mw-parser-output .ib-settlement th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-label{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-label{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .maptable{border:0;padding:0}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-below{text-align:right}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.3em}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-subheader{background-color:#cddeff;font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-native{font-weight:normal;padding-top:0.2em}.mw-parser-output .ib-settlement-other-name{font-size:78%}.mw-parser-output .ib-settlement-official{font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-caption{padding:0.3em 0 0 0}.mw-parser-output .ib-settlement-caption-link{padding:0.2em 0}.mw-parser-output .ib-settlement-nickname{display:inline}.mw-parser-output .ib-settlement-fn{font-weight:normal;display:inline}</style><table class="infobox ib-settlement vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div class="fn org">مووسڵ</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-subheader"><div class="category"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="شار">شار</a></div></td></tr><tr class="mergedtoprow ib-settlement-official"><td colspan="2" class="infobox-full-data">ܡܘܨܠ - Māwṣil - الموصل - Mosul</td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="background-color:black;border-collapse:collapse;border:1px solid black;width:300px;display:table;margin-left: auto; margin-right: auto;"><div style="display:table-row"><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:2px 0 0 2px"><div style="display:table;background-color:black;border-collapse:collapse"><div style="display:table-row"><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:St._Thomas_Church-Mosul.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg/149px-St._Thomas_Church-Mosul.jpg" decoding="async" width="149" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg/224px-St._Thomas_Church-Mosul.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/St._Thomas_Church-Mosul.jpg/298px-St._Thomas_Church-Mosul.jpg 2x" data-file-width="876" data-file-height="655" /></a></span></div><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg/149px-%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg" decoding="async" width="149" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg/224px-%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg/298px-%D8%A7%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%B1.jpg 2x" data-file-width="5245" data-file-height="3486" /></a></span></div></div></div><div style="display:table;background-color:black;border-collapse:collapse"><div style="display:table-row"><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Mosul_river.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Mosul_river.jpg/149px-Mosul_river.jpg" decoding="async" width="149" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Mosul_river.jpg/224px-Mosul_river.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Mosul_river.jpg/298px-Mosul_river.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1334" /></a></span></div><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg/149px-Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg" decoding="async" width="149" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg/224px-Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg/298px-Mosul_-_The_river%27s_gate.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="960" /></a></span></div></div></div><div style="display:table;background-color:black;border-collapse:collapse"><div style="display:table-row"><div style="display:table-cell;border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer,_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg/300px-Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg" decoding="async" width="300" height="450" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg/450px-Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg/600px-Views_around_the_Mosul_Museum_in_the_old_city_of_Mosul_in_2019_during_the_summer%2C_following_war_with_the_Islamic_State_01.jpg 2x" data-file-width="4160" data-file-height="6240" /></a></span></div></div></div></div></div></div><div class="ib-settlement-caption">چەند دیمەنێکی شاری مووسڵ</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 270px; height: 200px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="270" data-height="200" data-zoom="10" data-overlays="["_eaea82c988b752a1692bdf3ab03dc96668c6a3c7"]"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,10,a,a,270x200.png?lang=ckb&domain=ckb.wikipedia.org&title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&revid=1375641&groups=_eaea82c988b752a1692bdf3ab03dc96668c6a3c7" width="270" height="200" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,10,a,a,270x200@2x.png?lang=ckb&domain=ckb.wikipedia.org&title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&revid=1375641&groups=_eaea82c988b752a1692bdf3ab03dc96668c6a3c7 2x" alt="Map" /></a><div class="ib-settlement-caption"><b>شاری مووسڵ</b></div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="switcher-container"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r806272">.mw-parser-output div.locmap{margin:0 auto}.mw-parser-output .locmap .od{position:absolute}.mw-parser-output .locmap .id{position:absolute;line-height:0}.mw-parser-output .locmap .l0{font-size:0;position:absolute}.mw-parser-output .locmap .pv{line-height:110%;position:absolute;text-align:center}.mw-parser-output .locmap .pl{line-height:110%;position:absolute;top:-0.75em;text-align:right}.mw-parser-output .locmap .pr{line-height:110%;position:absolute;top:-0.75em;text-align:left}.mw-parser-output .locmap .pv>div{display:inline;padding:1px}.mw-parser-output .locmap .pl>div{display:inline;padding:1px;float:right}.mw-parser-output .locmap .pr>div{display:inline;padding:1px;float:left}</style><div class="center"><div class="locmap" style="width:270px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:270px;padding:0"><div style="position:relative;width:270px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Iraq_Kurdistan_location_map.svg" class="mw-file-description" title="مووسڵ is located in ھەرێمی کوردستان"><img alt="مووسڵ is located in ھەرێمی کوردستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Iraq_Kurdistan_location_map.svg/270px-Iraq_Kurdistan_location_map.svg.png" decoding="async" width="270" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Iraq_Kurdistan_location_map.svg/405px-Iraq_Kurdistan_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Iraq_Kurdistan_location_map.svg/540px-Iraq_Kurdistan_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1372" data-file-height="1225" /></a></span><div class="od" style="top:29.607%;left:40.632%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="مووسڵ"><img alt="مووسڵ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pv" style="font-size:91%;width:6em;bottom:4px;left:-3em"><div>مووسڵ</div></div></div></div><div style="padding-top:0.2em">جێگەی لە <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B1%DB%8E%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھەرێمی کوردستان">ھەرێمی کوردستان</a> دا</div><span class="switcher-label" style="display:none">پیشاندانی نەخشەی ھەرێمی کوردستان</span></div></div></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r806272"><div class="center"><div class="locmap" style="width:270px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:270px;padding:0"><div style="position:relative;width:270px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Iraq_physical_map.svg" class="mw-file-description" title="مووسڵ is located in عێراق"><img alt="مووسڵ is located in عێراق" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iraq_physical_map.svg/270px-Iraq_physical_map.svg.png" decoding="async" width="270" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iraq_physical_map.svg/405px-Iraq_physical_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iraq_physical_map.svg/540px-Iraq_physical_map.svg.png 2x" data-file-width="1238" data-file-height="1260" /></a></span><div class="od" style="top:14.326%;left:45.302%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="مووسڵ"><img alt="مووسڵ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pv" style="font-size:91%;width:6em;bottom:4px;left:-3em"><div>مووسڵ</div></div></div></div><div style="padding-top:0.2em">جێگە لە <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقدا</a></div><span class="switcher-label" style="display:none">پیشاندانی نەخشەی عێراق</span></div></div></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r806272"><div class="center"><div class="locmap" style="width:270px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:270px;padding:0"><div style="position:relative;width:270px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Asia_laea_relief_location_map.jpg" class="mw-file-description" title="مووسڵ is located in ئاسیا"><img alt="مووسڵ is located in ئاسیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Asia_laea_relief_location_map.jpg/270px-Asia_laea_relief_location_map.jpg" decoding="async" width="270" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Asia_laea_relief_location_map.jpg/405px-Asia_laea_relief_location_map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Asia_laea_relief_location_map.jpg/540px-Asia_laea_relief_location_map.jpg 2x" data-file-width="1181" data-file-height="1050" /></a></span><div class="od" style="top:40.615%;left:14.439%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="مووسڵ"><img alt="مووسڵ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pv" style="font-size:91%;width:6em;bottom:4px;left:-3em"><div>مووسڵ</div></div></div></div><div style="padding-top:0.2em">جێگە لە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ئاسیا">ئاسیادا</a></div><span class="switcher-label" style="display:none">پیشاندانی نەخشەی ئاسیا</span></div></div></div></div></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data">پۆتانەکان: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&params=36.36768_N_43.15667_E_region:IQ_type:city(1.683.000)"><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="نەخشەکان، وێنە ئاسمانییەکان و دراوەکانی تر بۆ ئەم شوێنە"><span class="latitude">36°22′04″N</span> <span class="longitude">43°09′24″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-default"><span class="geo-dec" title="نەخشەکان، وێنە ئاسمانییەکان و دراوەکانی تر بۆ ئەم شوێنە">36.36768°N 43.15667°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">36.36768; 43.15667</span></span></span></a></span><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%95_%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سیستمی پۆتانە جوگرافیەکان">پۆتانەکان</a>: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&params=36.36768_N_43.15667_E_region:IQ_type:city(1.683.000)"><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="نەخشەکان، وێنە ئاسمانییەکان و دراوەکانی تر بۆ ئەم شوێنە"><span class="latitude">36°22′04″N</span> <span class="longitude">43°09′24″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-default"><span class="geo-dec" title="نەخشەکان، وێنە ئاسمانییەکان و دراوەکانی تر بۆ ئەم شوێنە">36.36768°N 43.15667°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">36.36768; 43.15667</span></span></span></a></span></span></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%88%DA%B5%D8%A7%D8%AA" title="وڵات">وڵات</a></th><td class="infobox-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/22px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/33px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/44px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B1%DB%8E%D9%85" title="ھەرێم">ھەرێم</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B1%DB%8E%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھەرێمی کوردستان">ھەرێمی کوردستان</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7" title="پارێزگا">پارێزگا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">نەینەوا</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7" title="قەزا">قەزا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="قەزای مووسڵ">مووسڵ</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">دەسەڵات<div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • پارێزگار</th><td class="infobox-data">نوفڵ حەمادی</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">ڕووبەر<div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • شاری<div class="ib-settlement-fn"></div></th><td class="infobox-data">١٨٠ <small>کیلۆمەتری چوارگۆشە</small> (٧٠ <small>میلی چوارگۆشە</small>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">بەرزایی<div class="ib-settlement-fn"></div></th><td class="infobox-data">٢٢٣ مەتر (٧٣٢ پێ)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">ژمارەی دانیشتووان<div class="ib-settlement-fn"><span class="nowrap"> </span>(<a href="/wiki/%D9%A2%D9%A0%D9%A2%D9%A1" title="٢٠٢١">٢٠٢١</a>)</div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="شار">شار</a></th><td class="infobox-data">١٫٦٨٣٫٠٠٠</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • چڕیی شاری</th><td class="infobox-data">٩٤١١<small> کەس لە </small><small>کیلۆمەتری چوارگۆشە</small> (٢٤٬٣٧٠<small> کەس لە </small><small>میلی چوارگۆشە</small>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Demonym" class="extiw" title="en:Demonym">سەرناوی دانیشتوو</a></th><td class="infobox-data">مووسڵاوی</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ئایین">ئایین</a><div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="زمانی کوردی">کوردی</a>(<a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کوردیی باکووری">کورمانجی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="کوردیی ناوەندی">سۆرانی</a>)، <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زمانی تورکمانی">تورکمانی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%8C" title="زمانی عەرەبی">عەرەبی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زمانی سوریانی">سوریانی</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ئایین">ئایین</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام">ئیسلام</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننە</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%95" title="شیعە">شیعە</a>)، <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>، <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="یارسان">یارسان</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%86%DB%95%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ناوچەی کاتی">ناوچەی کاتی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=UTC%2B3:30&action=edit&redlink=1" class="new" title="UTC+3:30 (ئەم پەڕەیە نییە)">UTC+3:30</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%86%DB%95%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ناوچەی کاتی">ناوچەی کاتی</a>)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><span class="nowrap"> • ھاوین (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Daylight_saving_time" class="extiw" title="en:Daylight saving time">DST</a>)</span></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=UTC%2B4:30&action=edit&redlink=1" class="new" title="UTC+4:30 (ئەم پەڕەیە نییە)">UTC+4:30</a> (ھاوین)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%84%DB%95%D9%81%DB%86%D9%86" title="تەلەفۆن">تەلەفۆن</a></th><td class="infobox-data">٠٠٩٦٤</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">وێبگە</th><td class="infobox-data">[/<a rel="nofollow" class="external free" href="https://ninava.gov.iq">https://ninava.gov.iq</a>]</td></tr></tbody></table> <p><b>مووسڵ</b> (بە <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%8C" title="زمانی عەرەبی">عەرەبی</a>: <i>الموصل</i>، <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زمانی سوریانی">سوریانی</a>: <i>ܡܘܨܠ</i>) شارێکی گەورەی باکووری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> و نزیک <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B1%DB%8E%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھەرێمی کوردستان">ھەرێمی کوردستانە</a>، وە ناوەندی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوایە</a>. ئەم شارە لە دوای <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدای</a> پایتەخت بە دووەم گەورەترین شاری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> دادەنرێت لە رووی دانیشتوان و ڕووبەرەوە، کە ژمارەی دانیشتووانەکەی زیاتر لە ٣.٧ ملیۆن کەسە. مووسڵ نزیکەی ٤٠٠ کم (٢٥٠ میل) دوورە لە باکووری بەغدا لەسەر ڕووباری دیجلە ھەڵکەوتووە. ناوچەی گەورەی مووسڵ لە شارە کۆنەکەی لای ڕۆژئاواوە گەشەی کردووە و ڕووبەرێکی بەرچاو لە ھەردوو "کەناری چەپ" (لای ڕۆژھەڵات) و "کەناری ڕاست" (لای ڕۆژئاوا) دەگرێتەوە، وەک خەڵکی ناوچەکە پێی دەڵێن دوو کەناری ڕووبارەکە، مووسڵ کەلاوەکانی شاری نەینەوای دێرینی ئاشووری لە لای ڕۆژھەڵاتەوە گەمارۆ داوە. موسڵ نزیکەی ٤٠٠ کم لە بەغداوە دوورە.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مووسڵ و دەوروبەری دانیشتووانێکی ھەمەچەشنی نەتەوەیی و ئایینیان ھەیە؛ زۆرینەیەکی زۆری دانیشتووانەکەی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەبن</a>، لەگەڵ <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکان</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تورکمان">تورکمانەکان</a>، و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردەکان</a>، و کەمینە نەتەوەییە بچووکەکانی دیکە کە باقی دانیشتوانی شارەکە پێکدەھێنن. <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام">ئیسلامی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننە</a> گەورەترین ئایینە، بەڵام ژمارەیەکی بەرچاو <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a> ھەیە، ھەروەھا لایەنگرانی مەزھەبەکانی دیکەی ئیسلام و ئایینە جۆراوجۆرەکانی دیکەی کەمینەکان.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مووسڵ بە یەکێک لە شارە گەورەکانی جیھانی عەرەبی دادەنرێت لە ڕووی مێژوویی و کولتوورییەوە گرنگە. بەھۆی شوێنی ستراتیژی مووسڵەوە بە شێوەیەکی نەریتی وەک ناوەندێکی بازرگانی و گەشتە نێودەوڵەتییەکان خزمەت دەکات. زاراوەی عەرەبی باکووری میزۆپۆتامیا، بەگشتی بە موسڵاوی ناسراوە، بە ناوی شاری موسڵەوە ناونراوە و لە ناوچەکەدا بە شێوەیەکی بەرفراوان قسەی پێدەکرێت. دەوڵەتی مۆدێرنی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> لە سەرەتای بیستەکانی سەدەی بیستەمدا دروست نەدەبوو، ئەگەر مووسڵ نەچووبایە پاڵ ئەو دەوڵەتە، کە لە دوای <a href="/wiki/%D8%AC%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="جەنگی جیھانیی یەکەم">جەنگی جیھانی یەکەمەوە</a> بووەتە بابەتی گرژییەکی توندی نێوان <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B2%D9%86" title="بەریتانیای مەزن">بەریتانیا</a> و <a href="/wiki/%D9%81%DB%95%DA%95%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فەڕەنسا">فەرەنسا</a>. وە لە نێوان دەسەڵاتدارانی ئینتیدابی <a href="/wiki/%D9%81%DB%95%DA%95%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فەڕەنسا">فەرەنسا</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> کە تا ساڵی ١٩٢٦ دەستبەرداری مووسڵ نەبوو، دوای واژۆکردنی پەیمانی ئەنقەرە.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە ڕووی مێژووییەوە بەرھەمە گرنگەکانی ناوچەکە بریتین لە مەڕمەڕی مووسڵ و <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%88%D8%AA" title="نەوت">نەوت</a>. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a> و کۆلێژی پزیشکی بەناوبانگە، کە یەکێکە لە گەورەترین ناوەندەکانی پەروەردە و توێژینەوە لە <a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ڕۆژھەڵاتی ناوین">ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست</a>. مووسڵ لەگەڵ <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="دەشتی نەینەوا">دەشتی نەینەوا</a> کە لە نزیکەوەیە، یەکێکە لە ناوەندە مێژووییەکانی گەلی ئاشوور.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ناو"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.88"></span>ناو</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=1" title="دەستکاریکردنی بەش: ناو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ناوی شارەکە بۆ یەکەمجار لەلایەن <a href="/wiki/%D8%B2%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%81%DB%86%D9%86" title="زەینەفۆن">زەینەفۆنەوە</a> لە لۆگەکانی گەشتەکانیدا لە ئاشوری ھەخامەنی لە ساڵی ٤٠١ پێش زایین ئاماژەی پێکراوە، لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی ھەخامەنی فارسدا. لەوێدا، سەرنج دەداتە شارۆچکەیەکی بچووکی ئاشوری "Mépsila" (<a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%DB%86%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%86" title="زمانی یۆنانیی کۆن">یۆنانی کۆن</a>: Μέψιλα) لەسەر <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> لە دەوروبەری ئەو شوێنەی کە ئەمڕۆ موسڵ لێیە. لەوانەیە سەلامەتتر بێت کە مێپسیلای زینۆفۆن لەگەڵ شوێنی ئەسکی مووسڵ بناسرێتەوە، یان "موسڵی کۆن"، نزیکەی ٣٠ کم (١٩ میل) لە باکووری موسڵی مۆدێرن، کە شەش سەدە دوای راپۆرتەکەی زینۆفۆنە، ناوەندی ئیمپراتۆریەتی ساسانی لە بود-ئەردەشیر دروستکرا. لە ھەر حاڵەتێکدا بێ گومان "مێپسیلا" ڕەگ و ڕیشەی ناوی مۆدێرنە.</li></ul> <ul><li>بەم شێوە و ڕێنووسی ئێستای عەرەبی، زاراوەی مووسڵ، یان باشتر بڵێین "مەوسیل"، بە واتای "خاڵی بەستنەوە" دێت- یان، بە شێوەیەکی تر، "شاری یەکگرتن"، لە <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%8C" title="زمانی عەرەبی">زمانی عەرەبیدا</a>. لە لای رۆژھەڵاتی مووسڵ کەلاوەکانی شاری دێرینی نەینەوا ھەیە و تا ئێستاش <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکان</a> بە تەواوی شارەکە دەڵێن نەینەوا. ھەروەھا مووسڵ نازناوی ئەلفەیحە ("بەھەشت")ی لێنراوە، الخضراء ("سەوز")، و الحەدبا ("ھەمپێکراو"). ھەندێک جار پێی دەوترێت "مرواری باکوور" و "شاری ملیۆنێک سەرباز".<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>بە بڕوای ئەلبەڵدانی، یەعقووتی حەمەوی، موسڵ: شارە بەناوبانگ و مەزنەکە یەکێکە لە بنکەکانی وڵاتانی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام">ئیسلام</a>، کە بە بەراورد لە قەبارە و گەورەییدا، لە زۆریدا لە دروستکردن و فراوانی ڕووبەردا و وە کلیلی <a href="/wiki/%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خۆراسان">خۆراسان</a>، و لێیەوە ئاماژە بە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ئازەربایجان">ئازەربایجان</a> دەکات و ناوی مووسڵ بووە چونکە بەیەک گەیاندنی نێوان <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="جزیر">جزیر</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>. وە دەگوترا بەیەک گەیاندنی نێوان <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فورات">فورات</a>، وە دەگوترا بەیەک گەیاندنی نێوان وڵاتی <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="شنگال">شنگال</a> و حەدیسە. دەگوترا ئەو پاشایەی دروستی کردووە ناوی مووسڵ بووە. شارێکی دێرینە لە لێواری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> و بەرامبەری لە لای ڕۆژھەڵاتەوە، نەینەوا. وە لە ناوەڕاستی شاری موسڵ گۆڕی جەرجیس پێغەمبەرە و خەڵکی سیر دەڵێن: یەکەم کەس کە موسڵی ناساند، ڕەوەند بن یوسف ئەلزەھداق بوو. وشەی موصل لە وشەی (اصل)ەوەیە و لە ڕستەی شوێنی بەستنەوەی کردارەوە سەرچاوەی گرتووە. وە وشەی (موسڵ) بە واتای شوێنێک دێت کە تێیدا ھەموو شتێک بە بازرگانی و فرۆشتنەوە دەبەسترێتەوە.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>واتای وردی ناوی نەینەوا نازانرێت، کە ناوی ئەو شارەیە لەسەردەمی ئەکەدییەکان، بەڵام ئەگەری زۆرە پەیوەندی بە خوداوەندی عەشتارەوە ھەبێت، کە خوداوەندی بەپیتی بوو لە میزۆپۆتامیا و ناوە دێرینەکەی نینا بووە. گریمانەیەکی دیکە ئەوەیە کە ناوی شارەکە بۆ زمانی ئارامی دەگەڕێتەوە، کە وشەی نۆنا (נונא) بە واتای <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ماسی">ماسی</a> دێت. ھەموو شارەکە تا ئێستاش ھەندێک جار بە نەینەوا (ܢܝܢܘܐ) یان ئاتور (ܐܬܘܪ) بۆ سریانیەکان ناسراوە. بۆ یەکەم جار باسکردنی ناوە مۆدێرنەکە دەگەڕێتەوە بۆ زینۆفۆن، مێژوونووسی یۆنانی، لە سەدەی پێنجەمی پێش زایین، کە باسی بوونی شارۆچکەیەکی بچووکی کردووە لە ژێر ناوی مپسیلا (بە <a href="/wiki/%DB%8C%DB%86%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یۆنان">یۆنانی</a>: Μέπσιλα)، بەڵام ئەوەی ئەم ناوە سەر بە ھەمان شارە مۆدێرنەیە، جێگەی گومانە چونکە لە کەناری رۆژھەڵاتی رووباری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلەدا</a> ھەبووە. لە لایەکی دیکەوە ئەگەری ئەوە ھەیە کە وشەکە لە بنەچەی عەرەبی بێت، بە واتای “ئەوەی دوو شت بەیەکەوە دەبەستێتەوە”، چونکە لە نێوان <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="جزیر">جزیر</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> دا بەستراوەتەوە.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>ھەروەھا شارەکە چەندین نازناوی ھەیە کە بەو نازناوە ناسراوە؛ وەک ئوم الربیعین بەھۆی کەشوھەوای سووک تێیدا لە <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%DA%BE%D8%A7%D8%B1" title="بەھار">بەھار</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B2" title="پاییز">پایزدا</a>، وە کۆتر بەھۆی بەرزی <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> کاتێک بەناودا تێدەپەڕێت، یان لەبەر منارەی <b>ئەلجامیع نوری</b>.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دانیشتوانناسی"><span id=".D8.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D9.88.D8.A7.D9.86.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>دانیشتوانناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=2" title="دەستکاریکردنی بەش: دانیشتوانناسی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بە وتەی سەڵاحەدین خودە بەخش، جوگرافیناسە عەرەبەکە ئیبن حەوقال لە ساڵی ٣٥٨ (٩٦٩ی زایینی) لە موسڵ بووە. ناوی لێنا "شارۆچکەیەکی جوان کە بازاڕی نایابی ھەیە، دەورە دراوە بە قەزای بەپیت کە زۆرترین ئاھەنگیان بۆ دەگێڕدرا ئەو دەوری نەینەوا بوو کە پێغەمبەر یونس تێیدا نێژرا. لە سەدەی چوارەم [دەھەم]دا دانیشتووان بە شێوەیەکی سەرەکی لە <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a> پێکھاتبوون، و قەزا بێشومارەکانی دەوروبەری موسڵ، داگیرکردنی ھەموو دییر ڕەبیعەت، بە وردی لەلایەن ئیبن ھاوکالەوە ژماردراوە."<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە ساڵی ١٨١٣دا، جەیمس پلەی فەیر، نووسەری کتێبی سیستمێک لە جوگرافیا: کۆن و مۆدێرن نووسیویەتی، "موسڵ بە شێوەیەکی سەرەکی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردەکانی</a>[Curds] تیادەژی، کە ڕەگەزێکی ھۆشیار و کۆششکارن". بەڵام موسڵ لە مێژووی خۆیدا نەتەوەی جۆراوجۆری ھەبووە. لە ساڵی ١٩٢٣ نیوەی دانیشتووانەکەی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a> بوون. لە سەدەی بیستەمدا موسڵ ئاماژە بوو بۆ تێکەڵبوونی کولتوورە نەتەوەیی و ئایینییەکانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>. زۆرینەیەکی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەبی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننە</a> لە ناوچە شارییەکان ھەبوو، وەک ناوەندی شاری مووسڵ لە ڕۆژئاوای <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a>؛ لە سەرانسەری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> و زیاتر لە باکوور لە ناوچەکانی پەراوێزی شارەکان، ھەزاران <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکان</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تورکمان">تورکمان</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D8%A8%DB%95%DA%A9" title="شەبەک">شەبەک</a>، <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ئێزیدی">ئێزیدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C_(%DA%95%D9%88%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95)" class="mw-disambig" title="ئەرمەنی (ڕوونکردنەوە)">ئەرمەنی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مەندی (ئەم پەڕەیە نییە)">مەندی</a> باقی دانیشتوانی موسڵیان پێکھێناوە. <a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D8%A8%DB%95%DA%A9" title="شەبەک">شەبەکەکان</a> لە پەراوێزی ڕۆژھەڵاتی شارەکەدا چڕبوونەوە.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>١٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="لە_ڕووی_مێژووییەوە"><span id=".D9.84.DB.95_.DA.95.D9.88.D9.88.DB.8C_.D9.85.DB.8E.DA.98.D9.88.D9.88.DB.8C.DB.8C.DB.95.D9.88.DB.95"></span>لە ڕووی مێژووییەوە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=3" title="دەستکاریکردنی بەش: لە ڕووی مێژووییەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table border="1" cellpadding="5"> <tbody><tr> <th scope="col">مێژوو </th> <th scope="col">ژمارەی دانیشتوان </th> <th scope="col">سەرچاوە </th></tr> <tr> <td>١٢٣٥ ھ / ١٨٢٠ م </td> <td>٥٠٠٠٠ </td> <td>بێکینگھام </td></tr> <tr> <td>١٢٤٥ ھ / ١٨٣٠ م </td> <td>٢٠٠٠٠ خێزان </td> <td>شێسنی </td></tr> <tr> <td>١٣١١ ھ / ١٨٩٤ م </td> <td>٦١٠٠٠ </td> <td>کینییە </td></tr> <tr> <td>١٣١٢ ھ / ١٨٩٤-٩٥ م </td> <td>١٦١٠٦ (تەنھا نێر) </td> <td>ساڵنامەی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵ</a>، ١٣١٢ ھ </td></tr> <tr> <td>١٣٢٥ ھ / ١٩٠٧ م </td> <td>٣٦٦٥٥ </td> <td>ساڵنامەی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵ</a>، ١٣٢٥ ھ </td></tr> <tr> <td>١٣٣٢ ھ / ١٩١٤ م </td> <td>٧٠٠٠٠ </td> <td>حکومەتی بەریتانیا </td></tr> <tr> <td>١٣٣٧ ھ / ١٩١٩ م </td> <td>لە نێوان ٨٠ بۆ٩٠ ھەزار </td> <td>حکومەتی بەریتانیا </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سەرژمێری"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.98.D9.85.DB.8E.D8.B1.DB.8C"></span>سەرژمێری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=4" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرژمێری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ژمارەی دانیشتوانی موسڵ بەپێی خەمڵاندنەکانی ساڵی ٢٠٠٣ نزیکەی ١٫٤٠٠٫٠٠٠ کەسە، لە کاتێکدا پێدەچێت ژمارەی دانیشتوانی مووسڵ ٣٫٥ ملیۆن کەس بێت. دووەم گەورەترین شاری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقە</a>، دوای ئەوەی چەند ساڵێک لەمەوبەر <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%B1%DB%95" title="بەسرە">بەسرەی</a> تێپەڕاند. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Mosul_pop.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mosul_pop.svg/220px-Mosul_pop.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mosul_pop.svg/330px-Mosul_pop.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mosul_pop.svg/440px-Mosul_pop.svg.png 2x" data-file-width="1700" data-file-height="1700" /></a><figcaption> ژمارەی دانیشتووانی خەمڵێنراو بۆ ماوەی ساڵی ١٩٥٠ تا ٢٠١٥</figcaption></figure> <p>ژمارەی دانیشتوانی مووسڵ لە سەرەتای سەدەی بیستەمەوە نزیکەی ٢٠٫٣ ھێندە زیادی کردووە، لە کاتێکدا لە ماوەی سەدەی نۆزدەھەمدا تەنیا ١٫٧ ھێندە زیادی کردبوو؛ ژمارەی دانیشتوانی شارەکە لە سەرەتای سەدەی نۆزدەھەمەوە لە ٣٥ ھەزار کەسەوە بەرزبووەوە بۆ ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەھەم بۆ ٤٠ ھەزار کەس. پاشان لە ساڵی ١٩٠٠دا گەیشتە ٦٠ ھەزار کەس و دوای ئەوە سێ ھێندە زیادی کرد و لە ساڵی ١٩٦٥دا گەیشتە ١٧٨ ھەزار کەس. چارەکی سێھەمی سەدەی بیستەم خێراترین قۆناغی گەشەی دانیشتوانی موسڵ بوو کە ژمارەی دانیشتووان زیاتر لە نۆ ھێندە زیادی کرد. ڕێژەی گەشەی دانیشتوانی شاری موسڵ ساڵانە گەیشتە ٣٠٪، ئەمەش وایکرد ژمارەی دانیشتووانەکەی لە نێوان ساڵانی ١٩٥٠ بۆ ١٩٧٧ سێ ساڵ جارێک نزیکەی دوو ھێندە زیاد بکات.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>١١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نەتەوەکان"><span id=".D9.86.DB.95.D8.AA.DB.95.D9.88.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>نەتەوەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=5" title="دەستکاریکردنی بەش: نەتەوەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەبی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننە</a> زۆربەی دانیشتوانی شاری مووسڵ پێکدەھێنن و لەگەڵ <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a>(<a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86" title="موسڵمان">موسڵمان</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ئێزیدی">ئێزیدی</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D8%A8%DB%95%DA%A9" title="شەبەک">شەبەک</a>) کە زۆربەیان سەر بە مەزھەبی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننەن</a> لەوێ بڵاوبوونەتەوە. کوردەکان زیاتر دەکەونە لای ڕۆژھەڵاتی شارەکە، یان ئەوەی پێی دەوترێت کەناری چەپ، سەبارەت بە باقی نەتەوەکانی دیکە تورکمان، یان مەسیحی، سابی، مەندائی، ئەوان پێکەوە ڕێژەیەکی کەم پێکدەھێنن کە لە ٥٪ی کۆی دانیشتوانی مووسڵ تێناپەڕێنێت. </p><p>مووسڵ قەڵایەکی بچووک بوو کە لە ڕابردوودا لە کەناری ڕاستی دیجلە سەری ھەڵدا، لەو شوێنەی کە بە مەحلاتی قەڵا ناسراوە. ئەم ناوچەیە بە زمانی سریانی بە "حەسنە ئیبرایا" ناسرابوو، بە واتای قەڵای پەڕینەوە. ئەم قەڵایە لە سەردەمی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام">ئیسلامیدا</a> فراوانتر بوو، مووسڵ بوو بە پەڕینەوەیەک کە ھەموو زیارەتکارێک پێیدا تێدەپەڕێت. پەیوەندی نێوان <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیا</a> و دەوروبەریەتی. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ئایین"><span id=".D8.A6.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D9.86"></span>ئایین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=6" title="دەستکاریکردنی بەش: ئایین"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مووسڵ ژمارەی دانیشتووانەکەی زۆرینەیان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننەن</a>. ئەم شارە دانیشتووانێکی دێرینی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%88" title="جوو">جووی</a> ھەبوو. وەک ھاوتاکانیان لە شوێنەکانی دیکەی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، زۆربەیان لە ساڵانی ١٩٥٠-١٩٥١ بە زۆر لە دەرکران. زۆربەی جولەکەکانی عێراق ڕوویان لە ئیسرائیل کردووە، ھەندێکیشیان ڕوویان لە ئەمریکا کردووە. لە ساڵی ٢٠٠٣ لە کاتی جەنگی عێراقدا، حاخامێک لە سوپای ئەمریکادا کەسێکی جێھێڵراوی دۆزیەوە، کەنیسەی وێران لە موسڵ کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٣.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>١٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە سەردەمی داگیرکاریی داعشدا، کەمینە ئاینییەکان کرانە ئامانج بۆ ئەوەی موسڵمان بکرێن، پارەی باجی (جیزیا) بدەن، جێبھێڵن، یان بکوژرێن. گۆشەگیری سەر مەسیحییەکان لە موسڵ و دەشتەکانی دەوروبەری نەینەوا <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%DB%95" title="کۆمەڵگە">کۆمەڵگەیەکی</a> مەسیحییان لابرد کە لە سەدەی یەکەمەوە لە ناوچەکەدا نیشتەجێ بوون.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>١٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مێژوو"><span id=".D9.85.DB.8E.DA.98.D9.88.D9.88"></span>مێژوو</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=7" title="دەستکاریکردنی بەش: مێژوو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سەردەمی_کۆن_و_سەرەتای_سەدەکانی_ناوەڕاست"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.D8.AF.DB.95.D9.85.DB.8C_.DA.A9.DB.86.D9.86_.D9.88_.D8.B3.DB.95.D8.B1.DB.95.D8.AA.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.DB.95.D8.AF.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D9.88.DB.95.DA.95.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>سەردەمی کۆن و سەرەتای سەدەکانی ناوەڕاست</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=8" title="دەستکاریکردنی بەش: سەردەمی کۆن و سەرەتای سەدەکانی ناوەڕاست"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG/300px-Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG" decoding="async" width="300" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG/450px-Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG/600px-Saint_Elijah%27s_Monastery_1.JPG 2x" data-file-width="2467" data-file-height="1327" /></a><figcaption> دێری مار ئێلیا باشووری مووسڵ، کۆنترین خانەقای <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقە</a> لە کەنیسەی ئاشوری ڕۆژھەڵات، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی شەشەم. لە ساڵی ٢٠١٤ لەلایەن <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%88%DA%B5%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4)" title="دەوڵەتی ئیسلامی (داعش)">داعشەوە</a> وێران کرا</figcaption></figure> <p>ئەو ناوچەیەی موسڵی لێیە ھەر لە سەدەی بیست و پێنجەمی پێش زایین بەشێکی دانەبڕاوی ئاشوور بووە. دوای ئیمپراتۆریەتی ئەکەدی (٢٣٣٥-٢١٥٤ پێش زایین) کە ھەموو گەلانی میزۆپۆتامیای لە ژێر یەک دەسەڵاتدا یەکخست، موسڵ دیسانەوە بوو بە بەشێکی بەردەوامی ئاشوور لە نزیکەی ٢٠٥٠ پێش زایین لە ڕێگەی ڕووخانی ئیمپراتۆریەتی نوێی ئاشووری لە نێوان ساڵانی ٦١٢ بۆ ٥٩٩ پێش زایین. مووسڵ بۆ ماوەی ١٣ سەدەی دیکە لە چوارچێوەی پارێزگای جیۆپۆلیتیکی ئاشووردا مایەوە (وەک بەشێک لە ئاشوری ھەخامەنی، سێلوقی، ئاشووری ڕۆمانی و ئاسۆریستانی ساسانی) تا فەتحەکانی سەرەتای موسڵمانان لە ناوەڕاستی سەدەی حەوتەمدا. دوای فەتحەکانی موسڵمانان، ناوچەکە وردە وردە لێشاوی گەلانی عەرەب و کورد و تورکی موسڵمانی بەخۆیەوە بینی، ھەرچەندە ئاشورییە ڕەسەنەکان بەردەوامن لە بەکارھێنانی ناوی ئاتورا بۆ پارێزگای کەنیسەکە. </p><p>نەینەوا یەکێک بوو لە کۆنترین و گەورەترین شارەکانی سەردەمی دێرین، و ھەر لە ساڵی ٦٠٠٠ پێش زایین شوێنی نیشتەجێ بووە. ئەم شارە لە ئیمپراتۆریەتی ئاشووری کۆن (٢٠٢٥-١٧٥٠)، و لە سەردەمی شەمشی-عەدادی یەکەم (١٨٠٩-١٧٧٦ پێش زایین) وەک ناوەندێکی پەرستنی خوداوەندی عەشتار ڕیزبەندی کرا، لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی ئاشووری ناوەڕاستدا (١٣٦٥-١٠٥٦ پێش زایین) بەم شێوەیە ماوەتەوە. لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی ئاشووری نوێ (٩١١-٦٠٥ پێش زایین) نەینەوا لە قەبارە و گرنگیدا گەشەی کرد، بە تایبەتی لە سەردەمی توکولتی-نینورتای دووەم و ئاشورناسیرپاڵی دووەم (٨٨٣-٨٥٩ پێش زایین) بەدواوە؛ شاری کەلھو(کاڵای ئینجیلی، نەمرودی مۆدێرن)ی وەک پایتەختی خۆی ھەڵبژارد لەبری پایتەختی نەریتی کۆن ئاشور، </p><p>دواتر ئیمپراتۆر-پاشاکانی ئاشووری یەک لە دوای یەک، وەک شەلمەنەسەری سێیەم، عەداد-نیراری سێیەم، تیغلەت-پیلەسەر سێیەم، شەلمانسەر پێنجەم و سەرگۆنی دووەم، بەردەوام بوون لە فراوانکردنی شارەکە. لە دەوروبەری ساڵی ٧٠٠ پێش زایین پاشا سەنحەریب شاری نەینەوا دەکاتە پایتەختی نوێی ئاشووری. کاری بیناسازی گەورە ئەنجامدرا و نەینەوا بابلی گرتەوە، کەلھو و ئاشور لە قەبارە و گرنگیدا، ئەمەش وایکردووە گەورەترین شار بێت لە جیھاندا. ژمارەیەک لە زانایان پێیان وایە باخچە ھەڵواسراوەکانی بابل لە ڕاستیدا لە نەینەوا بوون. <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>١٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>تەپۆڵکەی کویونجیک لە موسڵ شوێنی کۆشکەکانی پاشا <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%86%D8%AD%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="سەنحاریب">سەنحاریبە</a>، و جێنشینەکانی ئێسارھادۆن، ئاشوربانیپاڵ، (کە کتێبخانەی ئاشوربانیپاڵیان دامەزراند)، ئاشور-ئێتیل-ئیلانی، سین-شومو-لیسیر و سین-شار-ئیشکون. ئیمپراتۆریەتی ئاشوور لە ساڵی ٦٢٦ پێش زایین دەستی بە ھەڵوەشاندنەوە کرد، بەھۆی دە ساڵ شەڕی ناوخۆیی بێ بەزەییانە، کە بووە ھۆی لاواز بوونی. ئاشوور کە بەھۆی جەنگەوە وێران بوو، لە ساڵی ٦١٦ پێش زایین لەلایەن ھاوپەیمانییەکی بەرفراوانی ڕەعیەتەکانی پێشوویەوە ھێرش کرایە سەر، دیارترینیان پەیوەندییە بابلییەکانیان لە باشووری میزۆپۆتامیا، لەگەڵ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="ماد">مادەکان</a>، فارسەکان، کلدانییەکان، سکیتییەکان، سیمێریەکان و سەگارتییەکان. نەینەوا کەوت دوای گەمارۆدان و شەڕێکی تاڵ ماڵ بە ماڵ لە ساڵی ٦١٢ پێش زایین لە سەردەمی سین-شار-ئیشکون، کە لە بەرگریکردن لە پایتەختەکەی کوژرا. جێنشینی ئەو، عاشور-ئۆبەلی دووەم، شەڕی کرد بۆ دەربازبوون لە نەینەوا و پایتەختێکی نوێی ئاشووری لە <a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" title="حەڕان">حەڕان</a> (ئێستا لە <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باکووری کوردستان">باکووری کوردستان</a>) پێکھێنا. </p><p>موسڵ (ئەوکات شارۆچکەی مەپسیلەی ئاشوری بوو، لەلایەن دانیشتوانی پێشووەوە لە وێرانەکانی پایتەختی پێشوویانەوە دامەزراند) دواتر جێگەی نەینەوا گرتەوە وەک سەری پردی دیجلەی ئەو ڕێگایەی کە ئاشووری بەیەکەوە دەبەستەوە و ئەنادۆڵ لەگەڵ ئیمپراتۆریەتی میدیای کورتخایەن و ئیمپراتۆریەتی ھەخامەنیدی دوای ئەو (٥٤٦-٣٣٢ پێش زایین)، کە بەشێک بوو لە پارێزگای جیۆپۆلیتیکی ئاتورا (ئاشوور)، کە ناوچەکە و ئاشوور بەگشتی بووژانەوەیەکی بەرچاوی ئابووری بەخۆیەوە بینی. </p><p>مووسڵ دوای فەتحەکانی ئەسکەندەر لە ساڵی ٣٣٢ پێش زایین بوو بە بەشێک لە ئیمپراتۆریەتی سەلوق. لە کاتێکدا لە سەردەمی ھێلینیستەکانەوە کەمێک لەبارەی شارەکەوە دەزانرێت، پێدەچێت موسڵ سەر بە سەتراپی سەلوقەکانی سوریا بووبێت، زاراوەی یۆنانی بۆ ئاشوور ("سوریا" لە بنەڕەتدا بە واتای ئاشوور دێت نەک نەتەوەی مۆدێرن لە سوریا)، کە ئیمپراتۆریەتی پارتی نزیکەی ١٥٠ پێش زایین داگیری کرد. </p><p>مووسڵ جارێکی دیکە دەستی گۆڕی لەگەڵ سەرھەڵدانی ئیمپراتۆریەتی ساسانی لە ساڵی٢٢٥ و بوو بە بەشێک لە پارێزگای ساسانی ئاسۆریستان. ئایینی <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a> لە ناو خەڵکی ڕەسەنی ئاشووری لە موسڵ ھەر لە سەدەی یەکەمدا بڵاوبووەوە، ھەرچەندە ئایینی کۆنی میزۆپۆتامیا تا سەدەی چوارەم بەھێز ماوەتەوە. لە سەدەی شەشەمدا بووە شوێنی ئەسقەفەکانی کەنیسەی ئاشوری ڕۆژھەڵات. </p><p>لە ساڵی ٦٣٧ (سەرچاوەی تر دەڵێن ٦٤١)، لە سەردەمی خەلیفە عومەردا، موسڵ لەلایەن ئوتبەی کوڕی فەرقاد ئەلسلێمی لە کاتی لەشکرکێشی و فەتحەکانی سەرەتای عەرەبی موسڵمانان لکێندرایە سەر خەلافەتی رەشیدون، دوای ئەوە ئاشوور وەک یەکەیەکی جیۆپۆلیتیک ھەڵوەشایەوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سەدەی_نۆیەم_تا_١٥٣٥"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.AF.DB.95.DB.8C_.D9.86.DB.86.DB.8C.DB.95.D9.85_.D8.AA.D8.A7_.D9.A1.D9.A5.D9.A3.D9.A5"></span>سەدەی نۆیەم تا ١٥٣٥</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=9" title="دەستکاریکردنی بەش: سەدەی نۆیەم تا ١٥٣٥"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Si%C3%A8ge_de_Mossoul_(1261-1262).jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg/300px-Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg" decoding="async" width="300" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg/450px-Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg/600px-Si%C3%A8ge_de_Mossoul_%281261-1262%29.jpeg 2x" data-file-width="1802" data-file-height="1144" /></a><figcaption> مینیاتورێکی فارسی کە گەمارۆدانی موسڵ لە ساڵی ١٢٦١-١٢٦٣ نیشان دەدات لە: ڕەشید-ئەلدین ھەمەدانی، جامیعەلتەواریخ، بیبلیۆتیکی نیشتمانی فەرەنسا.</figcaption></figure> <p>لە کۆتایی سەدەی نۆیەمدا شانشینەکانی تورک ئیسحاق کوڕی کونداج و کوڕەکەی محەمەدی دەستیان بەسەر موسڵدا گرت، بەڵام لە ساڵی ٨٩٣ موسڵ جارێکی دیکە کەوتە ژێر کۆنترۆڵی ڕاستەوخۆی خەلافەتی عەباسی. لە سەرەتای سەدەی دەیەمدا موسڵ کەوتە ژێر کۆنترۆڵی بنەماڵەی ڕەسەنی عەرەبی حەمدانی. لە موسڵەوە حەمدانیەکان لە ژێر دەستی عەبدوڵڵای کوڕی حەمدان و کوڕەکەی ناسر ئەلدەوڵە بۆ چەند دەیەیەک کۆنترۆڵی خۆیان بەسەر میزۆپۆتامیای سەرەوەدا فراوانتر کرد، سەرەتا وەک حاکمی عەباسیەکان و دواتر وەک فەرمانڕەوای سەربەخۆی دیفاکتۆ. دوای سەدەیەک لەلایەن بنەماڵەی ئوقایلەوە جێگەیان گرتەوە. ئیبن حەوقەل کە لە ساڵی ٩٦٨ سەردانی موسڵی کردووە، بە شارۆچکەیەکی جوان وەسفی کردووە کە بە شێوەیەکی سەرەکی کورد تێیدا نیشتەجێیە. <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>١٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>موسڵ لە سەدەی یازدەھەمدا لەلایەن ئیمپراتۆریەتی سەلجوقەوە داگیرکرا. دوای ماوەیەک لە ژێر <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%95%DA%AF" title="ئەتابەگ">ئەتابەگی</a> نیمچە سەربەخۆ وەک مەودود، لە ساڵی ١١٢٧ بوو بە ناوەندی دەسەڵاتی شانشینی زەنگی. سەڵاحەدین لە ساڵی ١١٨٢دا گەمارۆی شارەکەی دا بەڵام سەرکەوتوو نەبوو بەڵام لە ساڵی ١١٨٦ کۆنترۆڵی کرد. لە سەدەی ١٣دا لەلایەن مەغۆلەکانەوە بە سەرۆکایەتی ھولاگو خان دەستی بەسەردا گیرا، بەڵام لە وێرانکاری ئاسایی ڕزگاری بوو لەبەرئەوەی حاکمەکەی بەدر ئەلدین لوعلو یارمەتی خانی دا لە ھەڵمەتەکانی دواتردا لە <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سوریا</a>. </p><p>دوای شکستی مەغۆلەکان لە شەڕی عەین جەلوت لە دژی مەملوکەکان، کوڕی بەدردین لایەنگری ئەم دووەمیان بوو؛ ئەمەش بووە ھۆی وێرانبوونی شارەکە. دواتر ھەندێک گرنگی وەرگرتەوە بەڵام ھەرگیز شکۆمەندی سەرەتایی خۆی نەگەڕایەوە. مووسڵ لەو کاتەوە لەلایەن ئیلخانایەتی مەغۆل و سوڵتانی جەلایریدەوە فەرمانڕەوایی کرا و لە وێرانکارییەکانی تەیمور ڕزگاری بوو. لە ساڵی ١١٦٥دا بنیامینی تودەلە بە موسڵدا تێپەڕی؛ نووسیویەتی کە کۆمەڵگەیەکی بچووکی جولەکەی لە موسڵ دۆزیەوە کە بە ٧ ھەزار کەس مەزەندە دەکرێت، بە سەرۆکایەتی ڕابی زەکای، پێدەچێت پەیوەست بێت بە ھێڵی داودەوە. لە ساڵی ١٢٨٨-٨٩، دەربەدەر لە موسڵ بوو و وەرەقەیەکی پشتیوانی بۆ مایمۆنید واژۆ کرد. لە سەرەتای سەدەی شازدەھەمدا موسڵ لە ژێر دەستی فیدراسیۆنی تورکمانی ئاق قۆیونلودا بوو، بەڵام لە ساڵی ١٥٠٨ لەلایەن بنەماڵەی سەفەوی ئێرانەوە داگیرکرا. <sup id="cite_ref-jews_of_musul_1981_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-jews_of_musul_1981-16"><span class="cite-bracket">[</span>١٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>١٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سەردەمی_عوسمانی"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.D8.AF.DB.95.D9.85.DB.8C_.D8.B9.D9.88.D8.B3.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>سەردەمی عوسمانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=10" title="دەستکاریکردنی بەش: سەردەمی عوسمانی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1031708">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">وتارە سەرەکییەکان: <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ئەیالەتی مووسڵ">ئەیالەتی مووسڵ</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵ</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631,_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg/220px-Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg/330px-Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg/440px-Conquest_of_Mosul_by_Mustafa_Pasha_in_1631%2C_a_Turkish_soldier_in_the_foreground_holding_a_severed_head.jpg 2x" data-file-width="892" data-file-height="590" /></a><figcaption> داگیرکردنی موسڵ (نەینەوا) لەلایەن مستەفا پاشا لە ساڵی ١٦٣١، سەربازێکی تورک لە پێشەوە سەرێکی بڕاوەی بەدەستەوەیە. ل.، سی. (ستیچەر) ١٦٣١ -١٦٥٠</figcaption></figure> <p>ئەوەی لە ساڵی ١٥١٧ وەک ھێرشی ناڕێک دەستی پێکرد لە ساڵی ١٥٣٨ کۆتایی پێھات، کاتێک سوڵتانی عوسمانی سولەیمانی شایستە موسڵی زیاد کرد بۆ ئیمپراتۆریەتەکەی بە گرتنی لە ڕکابەرە سەرەکییەکەی، کە سەفەوییەکان بوو. لەو کاتەوە موسڵ بە پاشایەک بەڕێوە دەچوو. موسڵ بەھۆی ھێڵی دیوارەکانیەوە ناوبانگی دەرکەوت، کە لە حەوت دەروازە پێکھاتبوو بە تاوەری گەورە، نەخۆشخانەیەکی بەناوبانگ (مەریزستان) و بازاڕێکی داپۆشراو (قەیسەرییە)، و قوماشەکانی و پیشە گەشەسەندووەکانی. </p><p><a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیا</a> لەلایەن ئیمپراتۆریەتی عوسمانیەوە لە ساڵی ١٥٥٥ بە ئاشتی ئەماسیا بەدەست ھێنرابوو، بەڵام تا پەیمانی زەھاو لە ساڵی ١٦٣٩ کۆنترۆڵی عوسمانییەکان بەسەر <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیادا</a> یەکلاکەرەوە نەبوو. دوای ئاشتی ئەماسیا، سەفەوییەکان زۆربەی <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیایان</a> گرتەوە بۆ جارێکی دیکە لە سەردەمی پاشا عەباسی یەکەم (١٥٨٨-١٦٢٩). لە نێو حاکمە تازە دەستبەکاربووەکانی سەفەوی <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیا</a> لەو ساڵانەدا قاسم سوڵتان ئەفشار، ساڵی ١٣٩٦ بوو. کە لە ساڵی ١٦٢٢ وەک پارێزگاری موسڵ دەستنیشانکرا. پێش ساڵی ١٦٣٨، عوسمانییەکان موسڵیان بە "ھێشتا بە قەڵایەکی سادە دادەنا، گرنگی بەھۆی پێگەی ستراتیژییەوە وەک سەکۆیەکی ھێرشبەرانە بۆ ھەڵمەتەکانی عوسمانییەکان بۆ ناو <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، ھەروەھا مۆڵگەیەکی بەرگری و پۆستێکی نمایشکردن کە پاسەوانی نزیکبوونەوەکانی ئەنادۆڵ و کەناراوەکانی سوریا دەکات. پاشان لەگەڵ داگیرکردنەوەی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a> لەلایەن عوسمانییەکان لە ساڵی(١٦٣٨)، لیوای مووسڵ بوو بە ویلایەتێکی سەربەخۆ. </p><p>سەرەڕای ئەوەی بەشێک بووە لە ئیمپراتۆریەتی عوسمانی، لە ماوەی چوار سەدەی دەسەڵاتی عوسمانیدا مووسڵ بە "سەربەخۆترین قەزا" دادەنرا لەناو <a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ڕۆژھەڵاتی ناوین">ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا</a>، بە پەیڕەوکردنی مۆدێلی ڕۆمانی حوکمڕانی ناڕاستەوخۆ لە ڕێگەی کەسایەتییە دیارەکانی ناوخۆییەوە. "کلتوری موسڵ بە درێژایی ھێڵەکانی عوسمانی-تورک کەمتر گەشەی کردووە بە بەراورد بە ھێڵەکانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقی</a>-<a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەب</a>؛ و <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="زمانی تورکی">زمانی تورکی</a>، زمانی فەرمی دەوڵەت، بە دڵنیاییەوە زمانی باڵادەست نەبوو لە پارێزگاکەدا”. </p><p>ھاوتەریب لەگەڵ پێگەی خۆی وەک ڕێڕەوێکی بازرگانی سەقامگیری سیاسی لە نێوان <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="دەریای ناوین">دەریای ناوەڕاست</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="کەنداوی فارس">کەنداوی فارس</a>، موسڵ لە ماوەی سەدەی ١٧ و سەرەتای سەدەی ١٨دا گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی. وەک پەرەسەندنی بنەماڵەی مەملوک لە بەغدا، لەم ماوەیەدا "بنەماڵەی جەلیلی خۆیان وەک ئاغای بێ مشتومڕی موسڵ جێگیر دەکرد" و "یارمەتی بەستنەوەی موسڵیان دەدا بە کەسێکی پێش عوسمانی، پێش تورکمان، پێش مەغۆل، میراتی کولتووری عەرەبی کە بڕیار بوو شارۆچکەکە بخاتە سەر ڕێگای وەرگرتنەوەی بەشێک لەو شکۆمەندی و ناوبانگانەی کە لە سەردەمی زێڕینی بەدردین لولودا بەدەستی ھێنابوو." </p><p>لەگەڵ بنەماڵەی ئەلعومەری و تاسین ئەلموفتی، جەلیلییەکان "ئاغایەکی بچووک و مامناوەندی شارەکان و نوخبەیەکی نوێی زەویدار"یان پێکھێنا، کە دەستی کرد بە ئاوارەکردنی کۆنترۆڵی ھۆزە گوندنشینەکانی پێشوو. ئەم جۆرە خێزانانە لە ڕێگەی پڕۆژەی تایبەتەوە خۆیان جێگیر دەکەن، چەسپاندنی کاریگەری و سەروەت و سامانەکانیان لە ڕێگەی کرێی زەوی و باج لەسەر بەرھەمھێنان. </p><p>ھەروەھا لەلایەن بەرپرسانی ھەڵبژێردراوەوە، تەلارسازی کۆمەڵایەتی موسڵ کاریگەری زۆری لەسەر بوو لەلایەن باوکانی دۆمینیکانەوە کە لە ساڵی ١٧٥٠ گەیشتنە موسڵ، لەلایەن پاپا بینیدیکت چواردەھەمەوە نێردراوە (موسڵ دانیشتووانێکی زۆری مەسیحی ھەبوو، کە زۆربەیان ئاشوری ڕەسەن بوون). لە ساڵی ١٨٧٣دا راھیبەکانی دۆمینیکان بەدوایاندا ھاتن، کە قوتابخانە و کلینیکی تەندروستی و چاپخانە و ھەتیوخانە و وۆرک شۆپیان دامەزراند بۆ فێرکردنی کچان بۆ دروومان و چەرمووکردن. کۆمەڵێک لە خوشکانی دۆمینیکان کە لە سەدەی نۆزدەھەمدا دامەزراون، تا ئێستاش لە سەرەتای سەدەی بیست و یەکەمدا ماڵی دایکیان لە موسڵ ھەبووە. زیاتر لە ١٢٠ خوشکی عێراقی ئاشوری سەر بەم کۆبوونەوەیە بوون. </p><p><br /> لە سەدەی نۆزدەھەمدا حکومەتی عوسمانی دەستی کرد بە وەرگرتنەوەی کۆنترۆڵی ناوەندی بەسەر پارێزگاکانی دەرەوەی خۆیدا. ئامانجیان "گێڕانەوەی یاسای عوسمانی، و گەنجکردنەوەی سەربازی" بوو. وە بۆ زیندووکردنەوەی "بنکەیەکی باجی پارێزراو بۆ حکومەت". بە مەبەستی دووبارە دامەزراندنەوەی دەسەڵات، لە ساڵی ١٨٣٤ سوڵتان ھەڵبژاردنی گشتی بۆ پارێزگار ھەڵوەشاندەوە، و دەستی کرد بە "بێلایەنکردنی خێزانە ناوخۆییەکانی وەک جەلیلیەکان و چینەکەیان" و دانانی پارێزگاری نوێ و غەیرە مەسلاوی راستەوخۆ. ھاوتەریب لەگەڵ یەکگرتنەوەی لەناو دەسەڵاتی حکومەتی ناوەندیدا، موسڵ پێویست بوو لەگەڵ یاسای نوێی چاکسازی عوسمانیدا بگونجێت، لەوانەش ستانداردکردنی ڕێژەی باج، یەکخستنی باجی ناوخۆیی و یەکخستنی ئامێری کارگێڕی لەگەڵ حکومەتی ناوەندی.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>١٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ئەم پرۆسەیە لە ساڵی ١٨٣٤ بە دەستبەکاربوونی بەیرەکتار مەھمەت پاشا، ساڵی ١٨٣٤ دەستی پێکرد. کە بڕیار بوو بۆ چوار ساڵی داھاتوو حوکمڕانی موسڵ بکات. دوای دەسەڵاتی ئەو، حکومەتی عوسمانی (بە ئاواتی ئەوەی ھێشتا کاریگەری خێزانە ناوخۆییە بەھێزەکان کۆنتڕۆڵ بکات) زنجیرەیەک حاکمی بە یەک لە دوای یەک بە خێرایی دامەزراند، بڕیار "تەنھا بۆ ماوەیەکی کورت پێش ئەوەی بنێردرێت بۆ شوێنێکی تر بۆ حوکمڕانی، ئەمەش وایکردووە ھیچ کامیان نەتوانێت بنکەیەکی گەورەی دەسەڵاتی ناوخۆیی بەدەستبھێنێت”. گرینگیی مووسڵ وەک ناوەندێکی بازرگانی پاش کردنەوەی کەناڵی سوێس کەمی کرد، کە وایکرد کە کاڵاکان لە ڕێگەی دەریاوە گەشت بکەن بۆ ھیندستان و بگەڕێنەوە نەک لە ڕێگەی وشکانییەوە لە ڕێگەی موسڵەوە. </p><p>مووسڵ پایتەختی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵ</a> بوو، یەکێک بوو لە سێ ویلایەتی (پارێزگا)ی عێراقی عوسمانی، بۆ ماوەیەکی کورت لە ساڵی ١٦٢٣، کاتێک فارس دەستی بەسەر شارەکەدا گرت. </p><p>لە جەنگی یەکەمی جیھانیدا ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لایەنگری <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئەڵمانیا">ئەڵمانیا</a> بوو، ئیمپراتۆریەتی نەمسا و مەجارستان و بولگاریا لە دژی ئیمپراتۆریەتی بەریتانیا و فەرەنسا و ئیمپراتۆریەتی ڕووسیا. لە باکووری میزۆپۆتامیا و باکووری سووریا و باشووری ڕۆژھەڵاتی تورکیا عوسمانییەکان پشتیوانی چەکداری کورد و تورکمان و چەرکەس و ھەندێک گرووپی عەرەبییان بەدەستەوە بوو، لە کاتێکدا بەریتانی و ڕووسەکان لە ڕووی سەربازییەوە لەلایەن ئاشوورییەکان و ئەرمەنییەکانەوە پشتیوانی دەکران (بەتایبەت لە دوای جینۆسایدی ئەرمەنەکان و جینۆسایدی ئاشوورییەکان)، و ھەندێک گروپی عەرەبی. عوسمانییەکان شکستیان ھێنا و لە ساڵی ١٩١٨ ئینگلیزەکان مووسڵ و تەواوی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقیان</a> داگیر کرد.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>١٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="١٩١٨_تا_١٩٩٠"><span id=".D9.A1.D9.A9.D9.A1.D9.A8_.D8.AA.D8.A7_.D9.A1.D9.A9.D9.A9.D9.A0"></span>١٩١٨ تا ١٩٩٠</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=11" title="دەستکاریکردنی بەش: ١٩١٨ تا ١٩٩٠"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە کۆتایی <a href="/wiki/%D8%AC%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="جەنگی جیھانیی یەکەم">جەنگی جیھانیی یەکەم</a> لە ئۆکتۆبەری ١٩١٨، دوای وەستانی ئاگربەستی مودرۆس، ھێزەکانی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B2%D9%86" title="بەریتانیای مەزن">بەریتانیا</a> مووسڵیان داگیرکرد. دوای جەنگ شارەکە و دەوروبەری بوو بە بەشێک لە عێراقی داگیرکراوی بەریتانیا (١٩١٨-١٩٢٠) و پاشان عێراقی ئیجباری (١٩٢٠-١٩٣٢). ئەم کارە لەلایەن <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیاوە</a> کێبڕکێی لەسەر کرا، کە بەردەوام بوو لە داواکردنی ناوچەکە بە بیانووی ئەوەی لە کاتی واژۆکردنی ئاگربەستدا لە ژێر کۆنترۆڵی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی">عوسمانییەکاندا</a> بوو. </p><p>لە پەیمانی لۆزاندا، ناکۆکی لەسەر مووسڵ بەجێھێڵدرا بۆ چارەسەرکردنی داھاتوو لەلایەن <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DB%95%DB%8C_%D9%86%DB%95%D8%AA%DB%95%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="کۆمەڵەی نەتەوەکان">کۆمەڵەی نەتەوەکان</a>. لە ساڵی ١٩٢٦دا گرتنی مووسڵ لەلایەن عێراقەوە پشتڕاست کرایەوە بە ڕێککەوتنی نێوەندگیریی <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DB%95%DB%8C_%D9%86%DB%95%D8%AA%DB%95%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="کۆمەڵەی نەتەوەکان">کۆمەڵەی نەتەوەکان</a> لە نێوان <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B2%D9%86" title="بەریتانیای مەزن">بەریتانیا</a>. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵی</a> پێشووی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی">عوسمانی</a> بوو بە <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوای</a> <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، بەڵام ناوی مووسڵ وەک ناوەندی پارێزگاکە مایەوە. </p><p>بە دۆزینەوەی نەوت لەم ناوچەیە بەختی مووسڵ بوژایەوە، لە کۆتاییەکانی ١٩٢٠ بەدواوە. بوو بە پەیوەندییەک بۆ گواستنەوەی <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%88%D8%AA" title="نەوت">نەوت</a> لە ڕێگەی بارھەڵگر و بۆرییەوە بۆ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سوریا</a>. پاڵاوگەی قیارە لە ماوەی نزیکەی کاتژمێرێک لە شارەکەوە دوورە دروستکراوە و بۆ بەرھەمھێنانی قیر بۆ پڕۆژەکانی دروستکردنی ڕێگاوبان. لە کاتی <a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%DA%95%DB%8C_%D8%A6%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="شەڕی ئێران و عێراق">جەنگی ئێران و عێراقدا</a> زیانی پێگەیشت بەڵام لەناونەچوو. </p><p>کردنەوەی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a> لە ساڵی ١٩٦٧ بووە ھۆی پەروەردەکردنی زۆر کەس لە شارەکە و دەوروبەری. </p><p>دوای <a href="/wiki/%DA%95%D8%A7%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ڕاپەڕین">ڕاپەڕینەکانی</a> ساڵی ١٩٩١ لەلایەن <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردەوە</a>، مووسڵ نەکەوتە چوارچێوەی ئەو ناوچەیەی کە لە ژێر دەسەڵاتی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورددا</a> بوو، بەڵام لە <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DA%98%DB%95%D9%81%DA%95%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="ناوچەکانی دژەفڕینی عێراق">ناوچەکانی دژەفڕینی عێراق</a> جێگیرکرا کە سەپێندرابوو بەسەر عێراقدا و لە نێوان ساڵانی ١٩٩١ بۆ ٢٠٠٣ لەلایەن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%95_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا">ئەمریکا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B2%D9%86" title="بەریتانیای مەزن">بەریتانیاوە</a> چاودێری دەکران. ھەرچەندە ئەمە ڕێگری لە ھێزەکانی سەدام کرد کە جارێکی دیکە ئۆپەراسیۆنی سەربازی بەرفراوان لە ناوچەکەدا ئەنجام بدەنەوە، ئەمە نەبووە ڕێگر لە رژێمەکەی لە جێبەجێکردنی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%95%D8%AA" title="سیاسەت">سیاسەتێکی</a> جێگیر لە "<a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" title="عەرەباندن">عەرەباندن</a>" کە بەھۆیەوە دیمۆگرافیای ھەندێک ناوچەی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوا</a> وردە وردە گۆڕدری. سەرەڕای ئەم بەرنامەیە، مووسڵ و شارۆچکەکانی دەوروبەری و گوندەکان پێکھاتەکەی لە <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەب</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشووری</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C_(%DA%95%D9%88%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95)" class="mw-disambig" title="ئەرمەنی (ڕوونکردنەوە)">ئەرمەنی</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تورکمان">تورکمان</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D8%A8%DB%95%DA%A9" title="شەبەک">شەبەک</a> و چەند <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%88" title="جوو">جوویەک</a> مانەوە، و دانیشتوانی گۆشەگیری ئێزیدییەکان، مەندییەکان، کاولیە و چەرکەسییەکان. </p><p>سەدام توانی بەشێک لە سوپای ٥ لەناو مووسڵدا بە سەربازگە بکات، فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی مووسڵی لە ژێر کۆنترۆڵی سەربازیدا دانابوو، لەوانەیە ئەمە لەبەر ئەوە بووبێت کە زۆربەی ئەفسەر و ژەنەراڵەکانی سوپای <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> خەڵکی مووسڵ بوون. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="٢٠٠٣_داگیرکاری_ئەمریکا"><span id=".D9.A2.D9.A0.D9.A0.D9.A3_.D8.AF.D8.A7.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DA.A9.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D8.A6.DB.95.D9.85.D8.B1.DB.8C.DA.A9.D8.A7"></span>٢٠٠٣ داگیرکاری ئەمریکا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=12" title="دەستکاریکردنی بەش: ٢٠٠٣ داگیرکاری ئەمریکا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Street_fighting_Mosul.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Street_fighting_Mosul.jpg/220px-Street_fighting_Mosul.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Street_fighting_Mosul.jpg/330px-Street_fighting_Mosul.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Street_fighting_Mosul.jpg/440px-Street_fighting_Mosul.jpg 2x" data-file-width="3216" data-file-height="2136" /></a><figcaption> شەڕێکی سەر شەقام لە مووسڵ، مانگی یەکی ٢٠٠٨</figcaption></figure> <p>کاتێک پلانی داگیرکردن بۆ سەر عێراق لە ساڵی ٢٠٠٣ داڕێژرابوو، ئەمریکا لە سەرەتادا بەنیازی دانانی بنکەی ھێزەکانی لە <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> بوو و ھێرشکردنە سەر باکووری عێراق بۆ گرتنی مووسڵ، بەڵام پەرلەمانی تورکیا رەتیکردەوە مۆڵەتی ئۆپەراسیۆنەکە بدات. کاتێک شەڕی عێراق لە مانگی ئازاری ٢٠٠٣ ھەڵگیرسا، چالاکییە سەربازییەکانی ئەمریکا لە ناوچەکەدا تەنیا لە بۆردومانی ستراتیژیدا قەتیس بوو لەگەڵ ھێزە تایبەتەکانی فڕۆکەوانی لە دەوروبەری. مووسڵ لە ١١ی نیسانی ٢٠٠٣ کەوت، کاتێک فەیلەقی پێنجەمی سوپای عێراق، دڵسۆزی سەدام، شارەکەی جێھێشت و دوو ڕۆژ دوای ڕووخانی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a> خۆی ڕادەست کرد. ھێزە تایبەتەکانی سوپای ئەمریکا لەگەڵ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8E%D8%B4%D9%85%DB%95%D8%B1%DA%AF%DB%95" title="پێشمەرگە">پێشمەرگەی</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a> بە خێرایی شارەکەیان کۆنترۆڵ کرد. دواتر دەست بە تاڵانکاری بەرفراوان کرا پێش ئەوەی ڕێککەوتنێک بکرێت بۆ ڕادەستکردنی بە ھێزەکانی ئەمریکا.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>٢٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە ٢٢ی تەمموزی ٢٠٠٣، کوڕەکانی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D9%88%D8%B3%DB%8E%D9%86" title="سەددام حوسێن">سەددام حسێن</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%95%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D9%88%D8%B3%DB%8E%D9%86" title="عودەی سەددام حوسێن">عودەی سەددام حوسێن</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B3%DB%95%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D9%88%D8%B3%DB%8E%D9%86" title="قوسەی سەددام حوسێن">قوسەی سەددام حوسێن</a>، لە شەڕێکی دەستەویەخەدا لەگەڵ ھێزەکانی ھاوپەیمانان لە مووسڵ کوژران دوای ھەوڵێکی شکستخواردوو بۆ گرتنیان. ھەروەھا مووسڵ لە قۆناغی داگیرکاریی ئۆپەراسیۆنی ئازادی عێراقدا وەک بنکەی ئۆپەراسیۆنی فیرقەی ١٠١ی ئاسمانی سوپای ئەمریکا بوو. لە ماوەی سەرۆکایەتییەکەیدا، فیرقەی ١٠١ی ئاسمانی توانی بە شێوەیەکی بەرفراوان ڕووپێووی شارەکە بکات و بە ڕاوێژکاری لەلایەن کەتیبەی ٤٣١ی کاروباری مەدەنی، ڕێکخراوە ناحکومییەکان، و خەڵکی مووسڵ، دەستی بە کاری ئاوەدانکردنەوە کرد بە دامەزراندنی خەڵکی مووسڵ لە بواری ئاسایشدا، کارەبا، حوکمڕانی ناوخۆیی، ئاوی خواردنەوە، ئاوی پیس، فڕێدانی زبڵ، ڕێگاوبان، پرد، و بایەخدان بە ژینگە.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>٢١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٠٤ زنجیرەیەکی تەقینەوەی ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژکراو بووە ھۆی کوژرانی ٦٢ کەس کە زۆربەیان پۆلیس بوون. لە ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٤، لە ھێرشێکی خۆکوژیدا بۆ سەر ھۆڵێکی نانخواردن لە بنکەی ئۆپەراسیۆنی پێشەوە (FOB) مارێز لە تەنیشت فڕۆکەخانەی سەرەکی سەربازی ئەمریکا لە مووسڵ، ١٤ سەربازی ئەمریکی و چوار کارمەندی ئەمریکی کۆمپانیای ھالیبێرتۆن و چوار سەربازی عێراقی کوژران. <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF%DB%86%D9%86" title="پنتاگۆن">پنتاگۆن</a> بڵاویکردەوە، لەو ھێرشەدا ٧٢ کارمەندی دیکە برینداربوون، کە لەلایەن خۆکوژێکەوە ئەنجامدراوە کە جلی تەقینەوە و جلوبەرگی دەزگا ئەمنییەکانی عێراقی لەبەردا ببوو. گروپی ئیسلامیی سوپای ئەنسار سوننە (بەشێکی لە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئەنسارولئیسلام">ئەنسارولئیسلامەوە</a> پەرەی سەندووە) لە بەیاننامەیەکی ئۆنلایندا بەرپرسیارێتی ھێرشەکەیان گرتە ئەستۆ.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>٢٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> <a href="/wiki/%D9%81%DA%95%DB%86%DA%A9%DB%95%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%86%DB%8E%D9%88%D9%86%DB%95%D8%AA%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی مووسڵ">فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی مووسڵی</a> کردەوە. گەشتێکی ھێڵی ئاسمانی عێراقی ١٥٢ حاجی ھەڵگرتبوو بۆ <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a>، یەکەم گەشتی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بازرگانی">بازرگانی</a> بوو لەوەتەی ھێزەکانی ئەمریکا ناوچەی دژە فڕینیان لە ساڵی ١٩٩٣ ڕاگەیاند، ھەرچەندە گەشتی بازرگانی زیاتر بە قەدەغەیی مابووەوە. لە ٢٣ی ژانویەی ٢٠٠٨دا تەقینەوەیەک لە باڵەخانەیەکی شوقەدا ڕوویدا و ٣٦ کەس گیانیان لەدەستدا. ڕۆژی دواتر خۆکوژێک بە جلی ئەفسەری پۆلیسەوە بەڕێوەبەری پۆلیسی ناوچەکەی تیرۆر کرد، کە ناوی عەمید سەلاح محەمەد ئەلجبووری بوو، بەڕێوەبەری پۆلیسی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوا</a> بوو، لەکاتی سەردانی کردنی بۆ شوێنی تەقینەوەکەی ناو شووقەکە چوو بوو.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>٢٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە مانگی ئایاری ٢٠٠٨ ھێزەکانی سوپای عێراق بە سەرپەرشتی فەریق ریاز جەلال تۆفیق، فەرماندەی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانی مووسڵ، کە لەلایەن ئەمریکاوە پاڵپشتی دەکران، بە ھیوای ھێنانەدی سەقامگیری و ئاسایش بۆ شارەکە، ھێرشی سەربازیی بەناوی ھەڵمەتی نەینەوا دەستپێکرد. نوێنەرانی مووسڵ لە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق">ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق</a>، رۆشنبیرانی ئەو شارە، و گروپە مرۆییە پەیوەندیدارەکانی دیکە لەسەر پێویستییەکی خێرا بۆ چارەسەرکردنی بارودۆخە ناسازەکانی شارەکە ڕێککەوتن، بەڵام ھێشتا پێیان وابوو چارەسەرەکە سیاسی و کارگێڕییە. ھەروەھا پرسیاریان لەوە کرد کە ئایا ھێرشێکی سەربازی بەرفراوان لەو شێوەیە گیانی خەڵکی بێتاوان رزگار دەکات.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>٢٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ھەموو ئەم ھۆکارانە شارەکەیان لە بناغە مێژوویی و زانستی و فیکرییەکانی لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٣ بۆ ٢٠٠٨ بێبەش کرد، کاتێک زۆرێک لە زانا، پرۆفیسۆر، ئەکادیمی، پزیشک، پیشەیی تەندروستی، ئەندازیار، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DB%95%D8%B1" title="پارێزەر">پارێزەر</a>، ڕۆژنامەنووس، پیاوانی ئایینی (ھەم <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86" title="موسڵمان">موسڵمان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>)، مێژوونووسان، ھەروەھا پیشەیی و ھونەرمەندان، یان کوژران یان ناچاربوون شارەکە بەجێبھێڵن لەژێر ھەڕەشەی تەقەکردن، رێک وەک ئەوەی لەو ساڵانەدا لە شوێنەکانی دیکەی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> روویدا.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>٢٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>٢٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>٢٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کۆچی_مەسیحیەکان"><span id=".DA.A9.DB.86.DA.86.DB.8C_.D9.85.DB.95.D8.B3.DB.8C.D8.AD.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>کۆچی مەسیحیەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=13" title="دەستکاریکردنی بەش: کۆچی مەسیحیەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە ساڵی ٢٠٠٨دا زۆرێک لە <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحییە</a> <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشووریەکان</a>(نزیکەی ١٢ ھەزار کەس) لە شارەکە ھەڵھاتن، دوای شەپۆلێکی کوشتن و ھەڕەشە لە <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="کۆمەڵگا">کۆمەڵگاکەیان</a>. کوشتنی دەیان ئاشووری، ھەڕەشەی ئەوە بوو کە کەسانی دیکە دەکوژرێن ئەگەر <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86" title="موسڵمان">موسڵمان</a> نەبن، وێرانبوونی خانووەکانیان بووە ھۆی کۆچکردنی خێرای دانیشتوانی <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>. ھەندێکیان بەرەو <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سووریا</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> ھەڵھاتن؛ ھەندێکی تریان لە کڵێسا و خانەقاکاندا پەنایان پێدرا. تۆمەت لە نێوان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%86%DB%95" title="سوننە">سوننەکاندا</a> ئاڵوگۆڕ کرا و ھەندێک گروپی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردی</a> لە پشت ئەم کۆچکردنە نوێیەوە بوون. ھەندێک ئیدیعا پەیوەندییان بە ھەڵبژاردنی پارێزگاکانی ژانویەی ٢٠٠٩، و داواکارییەکانی مەسیحییە ئاشورییەکان بۆ نوێنەرایەتی فراوانترکرد لە ئەنجومەنی پارێزگاکان.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>٢٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>٢٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>موسڵ لە ٤ی حوزەیرانی ٢٠١٤ ھێرشی کرایە سەر. دوای شەش رۆژ لە شەڕ، لە ١٠ی حوزەیران <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%88%DA%B5%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4)" title="دەوڵەتی ئیسلامی (داعش)">دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام</a> لە میانەی ھێرشی حوزەیرانی ٢٠١٤ بۆ باکووری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> کۆنترۆڵی شارەکەی کرد. تا مانگی ئاب، ئیدارەی نوێی داعشی شارەکە ناکارامە بوو، بە بەردەوامی بڕینی کارەبا و پیسبوونی ئاو، داڕمانی ژێرخانی شارەکە و شکستھێنانی چاودێری تەندروستی.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>٣٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>٣١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>٣٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سەردەمی_داعش"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.D8.AF.DB.95.D9.85.DB.8C_.D8.AF.D8.A7.D8.B9.D8.B4"></span>سەردەمی داعش</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=14" title="دەستکاریکردنی بەش: سەردەمی داعش"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Humvee_down_after_isis_attack.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Humvee_down_after_isis_attack.jpg/220px-Humvee_down_after_isis_attack.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Humvee_down_after_isis_attack.jpg/330px-Humvee_down_after_isis_attack.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Humvee_down_after_isis_attack.jpg/440px-Humvee_down_after_isis_attack.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1936" /></a><figcaption>لە١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٤ لە کاتی شەڕی مووسڵدا ئوتومبێلێکی جۆری "ھامڤی" تێکشکا</figcaption></figure> <p>لە ١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٤، دەوڵەتی ئیسلامی مووسڵی گرت، دوای ئەوەی ئەو ھێزە عێراقیانەی لەوێ جێگیر بوون کشانەوە. کەمیی سەرباز و شەڕی ناوخۆیی لە نێوان ئەفسەرە باڵاکان و سەرکردە سیاسییەکانی عێراقدا یاری بە دەستی داعش کرد و ترس و دڵەڕاوکێی زیاتر کرد کە بووە ھۆی جێھێشتنی شارەکە. لە ماوەی دوو ڕۆژی داھاتوودا نیو ملیۆن کەس بە پێ یان بە ئۆتۆمبێل ھەڵھاتن. بەپێی رۆژنامەی رۆژئاوا و لایەنگری حکومەتی عێراق، دانیشتوانی موسڵ بە دیفاکتۆ زیندانی بوون. لە کاتێکدا داعش بە قۆرخکردنی توندوتیژیی توندوتیژی فەرمانڕەوایی موسڵی دەکرد و چەندین کردەوەی تیرۆری ئەنجامدا، ھەندێک لە زانایان دەڵێن حکومەتێکی بیرۆکراسی کارامەی بەرزیشی ھەبوو کە لە رێگەی دیوانە ئاڵۆزەکانەوە دەوڵەتێکی زۆر کارا لە سنوورەکانی موسڵ بەڕێوە دەبرد.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>٣٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عەلی غەیدان، فەرماندەی پێشووی ھێزە زەمینییەکانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، مالیکی تۆمەتبار کرد بەوەی کە فەرمانی کشانەوەی لە شارەکە دەرکردووە. دوای ماوەیەکی کورت، مالیکی داوای باری نائاسایی نیشتمانی کرد لە ١٠ی حوزەیران دوای ھێرشەکەی سەر مووسڵ کە لە شەوێکدا دەستی بەسەردا گیراوە. سەرەڕای قەیرانی ئەمنی، پەرلەمانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> رێگەی نەدا مالیکی باری نائاسایی رابگەیەنێت؛ زۆرێک لە یاسادانەران بایکۆتی دانیشتنەکەیان کرد لەبەرئەوەی دژی فراوانکردنی دەسەڵاتەکانی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%86%DA%A9_%D9%88%DB%95%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سەرۆک وەزیران">سەرۆک وەزیران</a> بوون، لەوەتەی دەسەڵاتەکەی لەلایەن ھەردوو شیکەرەوەی عێراقی و ڕۆژئاواوە بە تائیفی وەسف کراوە، ھەروەھا تۆمەتەکانی گەندەڵی، لەگەڵ سەدان ملیار دۆلار کە گوایە لە خەزێنەی حکومەتدا لەناو دەچێت.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>٣٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>دوای زیاتر لە دوو ساڵ لە داگیرکردنی مووسڵ لەلایەن داعشەوە، ھێزە عێراقییەکان، بە یارمەتی ھێزەکانی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%95_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا">ئەمریکا</a> و <a href="/wiki/%D9%81%DB%95%DA%95%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فەڕەنسا">فەرەنسا</a> ھێرشێکی ھاوبەشیان بۆ کۆنترۆڵکردنەوەی لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ دەستپێکرد. شەڕی مووسڵ بە کلیلی دەستێوەردانی سەربازی لە دژی داعش دادەنرا. ھێرشێکی سەربازی بۆ کۆنترۆڵکردنەوەی شارەکە گەورەترین بڵاوکردنەوەی ھێزە عێراقییەکان بوو لە دوای لەشکرکێشی ساڵی ٢٠٠٣ لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکا و ھاوپەیمانانەوە. لە ٩ی تەمموزی ٢٠١٧، حەیدەر عەبادی، سەرۆکوەزیرانی عێراق، وەک ئامادەکارییەک بۆ راگەیاندنی رزگارکردن و نۆژەنکردنەوەی تەواوەتی مووسڵ دوای سێ ساڵ لە کۆنترۆڵکردنی داعش گەیشتە ئەوێ. ڕۆژی دواتر بەیاننامەیەکی فەرمی درا. شەڕەکە بۆ یەک دوو ھەفتەی دیکە لە شاری کۆن بەردەوام بوو پێش ئەوەی ھێزە <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقییەکان</a> لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧دا بە تەواوی کۆنترۆڵی مووسڵ بکەن.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>٣٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ئابووری"><span id=".D8.A6.D8.A7.D8.A8.D9.88.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>ئابووری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=15" title="دەستکاریکردنی بەش: ئابووری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Stamp_IQ_1970_15fils.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Stamp_IQ_1970_15fils.jpg/220px-Stamp_IQ_1970_15fils.jpg" decoding="async" width="220" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Stamp_IQ_1970_15fils.jpg/330px-Stamp_IQ_1970_15fils.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Stamp_IQ_1970_15fils.jpg/440px-Stamp_IQ_1970_15fils.jpg 2x" data-file-width="963" data-file-height="801" /></a><figcaption>مۆرێکی پۆستەی عێراقی بە بڕی ١٥ فلس کە لە ساڵی ١٩٧٠ دەرچووە بۆ ناساندنی کارگەی شەکری موسڵ</figcaption></figure> <p>مووسڵ لە سەدەی ١٦دا وەک ناوەندێکی بازرگانی گەشەی کرد بەھۆی ئەو پەیوەندییانەی کە لەگەڵ شارۆچکەکانی دراوسێدا ھەیبوو. کەلوپەلی <a href="/wiki/%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="خۆراک">خۆراکی</a> لە شارەکانی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%AE%DB%86" title="زاخۆ">زاخۆ</a> و <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="ھەولێر">ھەولێر</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9" title="کەرکووک">کەرکووکەوە</a> ھاوردە دەکرد. ھەروەھا بەناوبانگ بوو بە ھاوردەکردنی خووری لە <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%DB%95%DA%B5%D8%A7%D9%86" title="گیەڵان">گێڵان</a> لە فارس و بۆ ماوەیەکی دیاریکراو لە سەردەمی دەسەڵاتی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%81%DB%95%D9%88%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سەفەوییەکان">سەفەوییەکان</a> بەسەر ناوچەیەکی بەرفراوانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقدا</a> تا <a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%81" title="حەسکیف">حەسکیف</a>. بەڵام کۆنترۆڵی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی">عوسمانییەکان</a> بەسەریدا ڕەوتی بازرگانی گۆڕی، بۆیە لە بەعلەبەکەوە ئەو قوماشانەی لێی دروستدەکرا ھاوردەی کرد و ھەناردەی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ئەورووپا">ئەورووپا</a> دەکرد، لە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ئەورووپا">ئەورووپا</a> جۆری قوماشەکە بە مووسلی ناسرابوو. ئەم بووژانەوەی بازرگانییە ھاوکات بوو لەگەڵ زیادبوونی ژمارەی دانیشتووان و کۆچبەران بە ڕێژەی ٣٠٪. دەرکەوتنی <a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D9%84%DB%95%D8%A8" title="حەلەب">حەلەب</a> لە <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سووریا</a> وەک ناوەندێک بۆ ھەناردەکردنی <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%85" title="ئاوریشم">ئاوریشم</a> بۆ <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ئەورووپا">ئەورووپا</a> وایکرد بازرگانانی مووسڵ باج لەسەر ئاوریشمی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ئێران">ئێرانی</a> زیاد بکەن کە لەم ڕێگەیەوە ھەناردە دەکرا. لە سەردەمی جەنگی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%81%DB%95%D9%88%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سەفەوییەکان">سەفەوییەکان</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی">عوسمانیدا</a> کە لە کۆتایی سەدەی شانزەھەمەوە تا ساڵی ١٦٣٩ز بەردەوام بوو، دەشتەکانی دەوروبەری مووسڵ بەدەست بوونی سوپای عوسمانیەوە دەیان ناڵاند کە لەو ناوچانەدا جێگیر بوو بوون. ھەروەھا جۆری ئابووریش گۆڕانی بەسەردا ھات و مووسڵ بوو بە ناوەندێک بۆ دابینکردنی دارایی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سوپا">سوپا</a> بە پێداویستییەکانییەوە. بەگشتی ئەو قۆناغە شاھیدی دابەزینی ئابووری مووسڵ بوو، یەکێک لە ھۆکارەکانی ئەوە بوو کە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی">عوسمانییەکان</a> <a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%D8%B2" title="ھۆز">ھۆزە</a> <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەب</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردەکانیان</a> پڕچەککرد بوو بە مەبەستی بەرەنگاربوونەوەی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%81%DB%95%D9%88%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سەفەوییەکان">سەفەوییەکان</a>، بۆیە ھەڵیان دەکوتایە سەر ئەو کاروانە بازرگانیانەی کە جاران سەردانی مووسڵیان دەکرد.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>٣٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کۆنتڕۆڵکردنی بنەماڵەی ئەلجەلیلی بەسەر <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ویلایەتی مووسڵ">ویلایەتی مووسڵ</a> لە <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%AF%DB%95%DB%8C_%D9%A1%D9%A8%DB%8C%DB%95%D9%85" title="سەدەی ١٨یەم">سەدەی ١٨یەمدا</a> بووە ھۆی بڵاوبوونەوەی سەلامەتی لە ناوچەکەدا، ھەروەھا چەندین کاری بیناسازییان ئەنجامدا وەک دروستکردنی دوکان و قەیسەری (بازاڕی داخراو). بنەماڵەی ئەلجەلیلی گوندەکانی دەشتە بەپیتەکانی دەوروبەری شارەکەیان دابەش کرد بە شێوازی تاپۆ کە باج و بەرھەمی کشتوکاڵییان لێ وەردەگرت. قەرەقوش و بەرتەڵە سەر بە بنەماڵەی ئەلجەلیلی بوون، لە کاتێکدا بنەماڵەی ئەلعومەری خاوەنی شاری کەرەملێس بوون. مووسڵ بوو بە یەکێک لە گرنگترین ھەناردەکارانی دانەوێڵەی ناوچەکە و بازرگانەکانی زۆربەی ئەو بەرھەمانەیان ھەناردەی شارە گەورەکانی نزیکی دەکرد وەک <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D9%84%DB%95%D8%A8" title="حەلەب">حەلەب</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ئامەد">ئامەد</a>. لە بەرامبەردا مووسڵ فستق و خووری لە چیاکانی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کوردستان">کوردستانەوە</a> ھاوردە دەکرد، ھەروەھا ئاسنی لە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ئامەد">ئامەدەوە</a> ھاوردە دەکرد.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>٣٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ھێڵێکی بازرگانی نوێ لە نیوەی دووەمی سەدەی بیستەمدا دەرکەوت، کە ھێڵێکی <a href="/wiki/%DA%95%D9%88%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ڕووبار">ڕووبارە</a> لە ڕێگەی ڕووباری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> کە لە مووسڵەوە درێژ دەبێتەوە بۆ <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%B1%DB%95" title="بەسرە">بەسرە</a> لە ڕێگەی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغداوە</a>. ئەو بەرھەمانەی کە بۆ ئەو شارانە دروست دەکران و ھاوردە دەکران، بە تایبەت خووری و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%95" title="پەتاتە">پەتاتە</a> لە ڕێگەی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%B1%DB%95" title="بەسرە">بەسرەوە</a> ھەناردەی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ئەورووپا">ئەورووپا</a> و <a href="/wiki/%DA%BE%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھیندستان">ھیندستان</a> دەکرا. کردنەوەی <a href="/wiki/%D9%86%DB%86%DA%A9%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D9%88%DB%8E%D8%B2" title="نۆکەندی سوێز">نۆکەندی سوێز</a> لە ساڵی ١٨٧٠ و ھاتنی کەشتییە ھەڵمییەکانی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B2%D9%86" title="بەریتانیای مەزن">بەریتانیا</a> یارمەتیدەر بوو بۆ گەشەسەندنی خێرای ئەم بازرگانییە. </p><p>مووسڵ دوای داگیرکاریی بەریتانییەکان بۆ سەر <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، بە یەکێک لە ناوەندەکانی ھەناردەکردنی نەوت لە باکوور ناسرابوو. ھەروەھا زۆرێک لە خەڵکەکەی لە ئاژەڵداری و پیشە دەستییەکانەوە ڕوویان لە کەرتی خزمەتگوزاری کرد. کشتوکاڵ لەوێ فراوان و ھەمەچەشن بوو دوای تەواوبوونی ھەندێک پڕۆژەی ئاودێری لەسەر <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="بەنداوی مووسڵ">بەنداوی مووسڵ</a> (پێشتر بەنداوی سەدام) و ڕووباری <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8E%DB%8C_%DA%AF%DB%95%D9%88%D8%B1%DB%95" title="زێی گەورە">زێی گەورە</a> و ئێستا بەرھەمی پیشەسازی وەک گەنمەشامی و پەتاتە لە ژێر سیستەمی ئاودێری تەقلیدی و مۆدێرن دەچێنرێت. </p><p>شاری مووسڵ لە نەوەدەکانی سەدەی بیستەمەوە بەدەست چەقبەستوویی ئابوورییەوە دەناڵێنێت، لەبەرئەوەی ئەمە ھاوکات بوو لەگەڵ کۆچی پیشەیی کرێکاری و کادیرانی ئەکادیمی بۆ دەرەوەی وڵات. لە ناوبانگترین بازاڕەکانی شاری مووسڵ بریتین لە:(بازاڕی ئەلنەبی یونس، بازاڕی ئەلسەرخانە، باب سەرای و باب التوب). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ژێرخانی_ئابووری"><span id=".DA.98.DB.8E.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.A6.D8.A7.D8.A8.D9.88.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>ژێرخانی ئابووری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=16" title="دەستکاریکردنی بەش: ژێرخانی ئابووری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG/220px-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG/330px-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG/440px-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.JPG 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption> دیمەنی ڕووباری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> لە شاری مووسڵ</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="بەنداوی مووسڵ">بەنداوی مووسڵ</a> لە ساڵانی ھەشتاکانی سەدەی ڕابردوودا بۆ دابینکردنی کارەبا و ئاو بۆ مووسڵ دروستکراوە. سەرەڕای ئەمەش ھێشتا بڕینی ئاو باو و ئاساییە.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>٣٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پێنج پرد لە سەر <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> درووستکراون لە مووسڵ کە لە باکوورەوە بۆ باشوور بەم ناوانە ناسراون: </p> <ul><li>پردی ئەلشوھەداء(یان "پردی سێیەم").</li> <li>پردی پێنجەم.</li> <li>پردی کۆن (یان "پردی ئاسن"، یان "پردی یەکەم").</li> <li>پردی ئەلحوڕیە (بە واتای"پردی ئازادی"، ناسراو بە "پردی دووەم").</li> <li>پردی چوارەم.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>٣٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p>لە کاتی شەڕی موسڵ (٢٠١٦-٢٠١٧) لە نێوان داعش و سوپای عێراق بە پاڵپشتی ھاوپەیمانییەکی نێودەوڵەتی، دوو پرد بەھۆی ھێرشە ئاسمانییەکانی ھاوپەیمانان لە ئۆکتۆبەری ٢٠١٦دا 'زیانیان بەرکەوتووە'، دوو پردی دیکە لە مانگی نۆڤەمبەردا، و پردی کۆن لە سەرەتای مانگی کانوونی دووەمدا 'لەکەڵک کەوت'. بەگوێرەی ھەواڵێکی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%DB%8C" title="بی بی سی">بی بی سی</a>، لە کۆتایی مانگی کانوونی دووەمی ئەمساڵدا پردەکان کراونەتە ئامانج بۆ پەکخستنی دووبارە دابینکردنەوەی ھێزەکانی داعش لە رۆژھەڵاتی مووسڵ لەبەرەی رۆژئاوای مووسڵەوە. لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٧دا، کەناڵی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D8%A6%DB%8E%D9%86_%D8%A6%DB%8E%D9%86" title="سی ئێن ئێن">سی ئێن ئێن</a> بڵاویکردەوە کە داعش خۆی ھەموو پردەکانی 'وێرانکردووە' بۆ خاوکردنەوەی پێشڕەویی ھێزە زەمینییەکانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، بە ئاماژەدان بە فەرماندەی عێراقی لیوا عەبدول<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="ئەمیر">ئەمیر</a> رەشید یارەڵڵا.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>٤٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>لە دوا قۆناغەکانی شەڕی کۆنتڕۆڵکردنەوەی مووسڵدا، لیس گراند ڕایگەیاند کە بەپێی ھەڵسەنگاندنێکی سەرەتایی، چاککردنەوەی ژێرخانی بنەڕەتی زیاتر لە یەک ملیار دۆلار تێدەچێت. ئاماژەی بەوەشکردووە، لە کاتێکدا دەتوانرێت لە دوو مانگدا سەقامگیری لە ڕۆژھەڵاتی مووسڵ بەدەست بھێنرێت، لە ھەندێک قەزاکانی مووسڵ ڕەنگە ساڵانێک بخایەنێت، لە کۆی ٤٤ ناحیە شەش ناحیە نزیکەی بە تەواوی وێران بوون. ھەموو قەزایەکی مووسڵ زیانێکی سووک یان مامناوەندی لێکەوتەوە. بەپێی نەتەوە یەکگرتووەکان، ١٥ لە کۆی ٥٤ ناحیەی نیشتەجێبوون لە نیوەی ڕۆژئاوای مووسڵ زیانێکی زۆریان بەرکەوتووە لە کاتێکدا لانیکەم ٢٣ ناحیەی مامناوەند زیانیان بەرکەوتووە.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>٤١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ڕامیاری"><span id=".DA.95.D8.A7.D9.85.DB.8C.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>ڕامیاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=17" title="دەستکاریکردنی بەش: ڕامیاری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یەکەم ھەڵبژاردنی خۆجێی لە ساڵی ٢٠٠٥ لە موسڵ بەڕێوەچوو، دۆخی ئەمنی جگە لەو ھەڵوێستە نەرێنییە پێشوەختەی کە دانیشتوانی شارەکە گرتبوویانەبەر، بووە ھۆی بەشداریکردن لەم ھەڵبژاردنانەدا. بەشێوازێکی زۆر گەورە بایکۆتی ھەڵبژاردنیان کرد، ئەمەش وایکرد رێژەی بەشداریکردنیان کەم بێت کە لە ٢٠٪ تێنەپەڕی لە تەواوی پارێزگاکەدا، وە گەورەترین براوەی ئەو ھەڵبژاردنانە <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%88%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھاوپەیمانیی کوردستان">ھاوپەیمانیی کوردستان</a> بوو کە لە کۆی ٤١ ئەندام لە <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوا</a> ٣٤ ئەندامی بەدەستھێنا، ئەندامانی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب">عەرەب</a> لە چوار ئەندام زیاتر نەبوون. لە ٣١ی کانوونی دووەم ھەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکان لە سەرتاسەری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> بەڕێوەچوو، لە پارێزگای نەینەوا لیستی نیشتمانی ئەلحەدبا زۆرینەی دەنگەکانی بەدەستھێنا و لە کۆی ٣٧ کورسی ١٩ کورسی بەدەستھێنا، ھاوکات یەکێتیی کوردستانیش ١٠ کورسی بەدەستھێنا دوای ئەوەی زاڵ بوو بەسەر ئەنجوومەنی پێشوودا بە داگیرکردنی ٣٤ کورسی لە کۆی ٤١ کورسی بەھۆی دوودڵیی... ھاوڵاتیان لە نەینەوا بۆ بەشداریکردن لە ھەڵبژاردنەکانی پێشوو کە لە ساڵی ٢٠٠٥ ئەنجامدرا، پشکی حزبی ئیسلامی عێراق لە ھەڵبژاردنەکانی رابردوودا تەنھا 3 کورسی بوو، مەسیحییەکان و ئێزدییەکان و شەبەکەکان بۆ ھەر پێکھاتەیەک کورسییەکیان دەستکەوت کە بە سیستەمی پشک ناسراوە. بەھۆی ئەنجامی ھەڵبژاردنەکانەوە، لیستی ئەلحەدبا توانی کۆنترۆڵی ئیدارەی <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شارەوانی">شارەوانی</a> پارێزگاکە بکات و ئەسیل نوجەیفی بوو بە پارێزگاری نەینەوا. لە لیستەکەدا جەخت لەسەر "ناسنامەی عەرەبی و ئیسلامی"ی پارێزگاکە کراوەتەوە و پەیوەندییەکەی لەگەڵ <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورددا</a> بە گرژی تایبەتمەند بووە.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>٤٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جوگرافیا"><span id=".D8.AC.D9.88.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جوگرافیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=18" title="دەستکاریکردنی بەش: جوگرافیا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مووسڵ ٢٢٣ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە لە ناوچەی <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیای</a> سەرەوە لە <a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ڕۆژھەڵاتی ناوین">ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست</a>. لە باشووری رۆژئاوای مووسڵ <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="بیابانی سووریا">بیابانی سووریا</a> و لە رۆژھەڵاتیش چیای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%86%D8%B3" title="زاگرۆس">زاگرۆس</a> ھەیە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کەش_و_ھەوا"><span id=".DA.A9.DB.95.D8.B4_.D9.88_.DA.BE.DB.95.D9.88.D8.A7"></span>کەش و ھەوا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=19" title="دەستکاریکردنی بەش: کەش و ھەوا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مووسڵ کەش و ھەوایەکی گەرمی نیمچە وشکی ھەیە (BSh)، نزیکە لە کەشوھەوای <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="دەریای ناوین">دەریای ناوەڕاست</a> (Csa)، لەگەڵ <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ھاوین">ھاوینەکانی</a> زۆر گەرم و درێژخایەن و وشکە، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B2" title="پاییز">پاییز</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%DA%BE%D8%A7%D8%B1" title="بەھار">بەھاری</a> کورت و سووکە، و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زستان">زستانی</a> تەڕ و تاڕادەیەک فێنکە. </p> <table class="wikitable collapsible" style="width:auto; text-align:center; font-size:90%; line-height: 1.2em; margin:auto;"> <tbody><tr> <th colspan="14">زانیاریی کەشوھەوا بۆ «Mosul» </th></tr> <tr> <th>مانگی زایینی </th> <th>١ </th> <th>٢ </th> <th>٣ </th> <th>٤ </th> <th>٥ </th> <th>٦ </th> <th>٧ </th> <th>٨ </th> <th>٩ </th> <th>١٠ </th> <th>١١ </th> <th>١٢ </th> <th style="border-right-width:medium">ساڵ </th></tr> <tr> <th height="16">بەرزترین پلەی تۆمارکراو </th> <td style="background: #FF8C1A; color:#000000;">٢١٫١<br /> (٧٠) </td> <td style="background: #FF6400; color:#000000;">٢٦٫٩<br /> (٨٠) </td> <td style="background: #FF4200; color:#000000;">٣١٫٨<br /> (٨٩) </td> <td style="background: #FF2900; color:#000000;">٣٥٫٥<br /> (٩٦) </td> <td style="background: #EB0000; color:#FFFFFF;">٤٢٫٩<br /> (١٠٩) </td> <td style="background: #DB0000; color:#FFFFFF;">٤٤٫١<br /> (١١١) </td> <td style="background: #A80000; color:#FFFFFF;">٤٧٫٨<br /> (١١٨) </td> <td style="background: #930000; color:#FFFFFF;">٤٩٫٣<br /> (١٢١) </td> <td style="background: #BF0000; color:#FFFFFF;">٤٦٫١<br /> (١١٥) </td> <td style="background: #F50000; color:#FFFFFF;">٤٢٫٢<br /> (١٠٨) </td> <td style="background: #FF3E00; color:#000000;">٣٢٫٥<br /> (٩١) </td> <td style="background: #FF7100; color:#000000;">٢٥٫٠<br /> (٧٧) </td> <td style="background: #930000; color:#FFFFFF; border-right-width:medium">٤٩٫٣<br /> (١٢١) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی بەرزترین پلە </th> <td style="background: #FFC892; color:#000000;">١٢٫٤<br /> (٥٤) </td> <td style="background: #FFB871; color:#000000;">١٤٫٨<br /> (٥٩) </td> <td style="background: #FF9932; color:#000000;">١٩٫٣<br /> (٦٧) </td> <td style="background: #FF7000; color:#000000;">٢٥٫٢<br /> (٧٧) </td> <td style="background: #FF3C00; color:#000000;">٣٢٫٧<br /> (٩١) </td> <td style="background: #FF0F00; color:#FFFFFF;">٣٩٫٢<br /> (١٠٣) </td> <td style="background: #EB0000; color:#FFFFFF;">٤٢٫٩<br /> (١٠٩) </td> <td style="background: #EF0000; color:#FFFFFF;">٤٢٫٦<br /> (١٠٩) </td> <td style="background: #FF1600; color:#FFFFFF;">٣٨٫٢<br /> (١٠١) </td> <td style="background: #FF4B00; color:#000000;">٣٠٫٦<br /> (٨٧) </td> <td style="background: #FF8C1A; color:#000000;">٢١٫١<br /> (٧٠) </td> <td style="background: #FFBC7A; color:#000000;">١٤٫١<br /> (٥٧) </td> <td style="background: #FF5E00; color:#000000; border-right-width:medium">٢٧٫٧٦<br /> (٨٢) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی ڕۆژانە </th> <td style="background: #FFEBD8; color:#000000;">٧٫٣<br /> (٤٥) </td> <td style="background: #FFDFBF; color:#000000;">٩٫١<br /> (٤٨) </td> <td style="background: #FFC388; color:#000000;">١٣٫١<br /> (٥٦) </td> <td style="background: #FFA042; color:#000000;">١٨٫٢<br /> (٦٥) </td> <td style="background: #FF7500; color:#000000;">٢٤٫٥<br /> (٧٦) </td> <td style="background: #FF4D00; color:#000000;">٣٠٫٣<br /> (٨٧) </td> <td style="background: #FF3300; color:#000000;">٣٤٫٠<br /> (٩٣) </td> <td style="background: #FF3700; color:#000000;">٣٣٫٤<br /> (٩٢) </td> <td style="background: #FF5800; color:#000000;">٢٨٫٧<br /> (٨٤) </td> <td style="background: #FF850C; color:#000000;">٢٢٫١<br /> (٧٢) </td> <td style="background: #FFBC79; color:#000000;">١٤٫٢<br /> (٥٨) </td> <td style="background: #FFDFC0; color:#000000;">٩٫٠<br /> (٤٨) </td> <td style="background: #FF9124; color:#000000; border-right-width:medium">٢٠٫٣٣<br /> (٦٨٫٧) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی کەمترین پلە </th> <td style="background: #F2F2FF; color:#000000;">٢٫٢<br /> (٣٦) </td> <td style="background: #F9F9FF; color:#000000;">٣٫٤<br /> (٣٨) </td> <td style="background: #FFEFDF; color:#000000;">٦٫٨<br /> (٤٤) </td> <td style="background: #FFD0A2; color:#000000;">١١٫٢<br /> (٥٢) </td> <td style="background: #FFAE5D; color:#000000;">١٦٫٢<br /> (٦١) </td> <td style="background: #FF8B17; color:#000000;">٢١٫٣<br /> (٧٠) </td> <td style="background: #FF7100; color:#000000;">٢٥٫٠<br /> (٧٧) </td> <td style="background: #FF7700; color:#000000;">٢٤٫٢<br /> (٧٦) </td> <td style="background: #FF9A35; color:#000000;">١٩٫١<br /> (٦٦) </td> <td style="background: #FFC082; color:#000000;">١٣٫٥<br /> (٥٦) </td> <td style="background: #FFECD9; color:#000000;">٧٫٢<br /> (٤٥) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000;">٣٫٨<br /> (٣٩) </td> <td style="background: #FFC58C; color:#000000; border-right-width:medium">١٢٫٨٣<br /> (٥٥) </td></tr> <tr> <th height="16">کەمترین پلەی تۆمارکراو </th> <td style="background: #8787FF; color:#000000;">−١٧٫٦<br /> (٠) </td> <td style="background: #A4A4FF; color:#000000;">−١٢٫٣<br /> (١٠) </td> <td style="background: #C7C7FF; color:#000000;">−٥٫٨<br /> (٢٢) </td> <td style="background: #D1D1FF; color:#000000;">−٤٫٠<br /> (٢٥) </td> <td style="background: #F4F4FF; color:#000000;">٢٫٥<br /> (٣٧) </td> <td style="background: #FFDBB7; color:#000000;">٩٫٧<br /> (٤٩) </td> <td style="background: #FFCE9D; color:#000000;">١١٫٦<br /> (٥٣) </td> <td style="background: #FFBA75; color:#000000;">١٤٫٥<br /> (٥٨) </td> <td style="background: #FFE0C2; color:#000000;">٨٫٩<br /> (٤٨) </td> <td style="background: #D8D8FF; color:#000000;">−٢٫٦<br /> (٢٧) </td> <td style="background: #C5C5FF; color:#000000;">−٦٫١<br /> (٢١) </td> <td style="background: #9393FF; color:#000000;">−١٥٫٤<br /> (٤) </td> <td style="background: #8787FF; color:#000000; border-right-width:medium">−١٧٫٦<br /> (٠) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بارین">بارین</a> میلیمەتر </th> <td style="background: #A2FFA2; color:#000000;">٦٢٫١<br /> (٢٫٤٤) </td> <td style="background: #97FF97; color:#000000;">٦٢٫٧<br /> (٢٫٤٧) </td> <td style="background: #A0FFA0; color:#000000;">٦٣٫٢<br /> (٢٫٤٩) </td> <td style="background: #BBFFBB; color:#000000;">٤٤٫١<br /> (١٫٧٤) </td> <td style="background: #E8FFE8; color:#000000;">١٥٫٢<br /> (٠٫٦) </td> <td style="background: #FDFFFD; color:#000000;">١٫١<br /> (٠٫٠٤) </td> <td style="background: #FEFFFE; color:#000000;">٠٫٢<br /> (٠٫٠١) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠٫٠<br /> (٠) </td> <td style="background: #FEFFFE; color:#000000;">٠٫٣<br /> (٠٫٠١) </td> <td style="background: #EDFFED; color:#000000;">١١٫٨<br /> (٠٫٤٦) </td> <td style="background: #B9FFB9; color:#000000;">٤٥٫٠<br /> (١٫٧٧) </td> <td style="background: #A8FFA8; color:#000000;">٥٧٫٩<br /> (٢٫٢٨) </td> <td style="background: #D1FFD1; color:#000000; border-right-width:medium">٣٦٣٫٦<br /> (١٤٫٣١) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی ژمارەی ڕۆژەکانی بارین </th> <td style="background: #7777FF; color:#000000;">١١ </td> <td style="background: #6868FF; color:#000000;">١١ </td> <td style="background: #6A6AFF; color:#000000;">١٢ </td> <td style="background: #8C8CFF; color:#000000;">٩ </td> <td style="background: #B4B4FF; color:#000000;">٦ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #C1C1FF; color:#000000;">٥ </td> <td style="background: #A5A5FF; color:#000000;">٧ </td> <td style="background: #8383FF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #B4B4FF; color:#000000; border-right-width:medium">٧١ </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی مانگانەی <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەعاتەکانی ھەتاوی بوون (ئەم پەڕەیە نییە)">سەعاتەکانی ھەتاوی بوون</a> </th> <td style="background: #C7C700; color:#000000;">١٥٨ </td> <td style="background: #D2D200; color:#000000;">١٦٥ </td> <td style="background: #D5D500; color:#000000;">١٩٢ </td> <td style="background: #DBDB00; color:#000000;">٢١٠ </td> <td style="background: #F0F011; color:#000000;">٣١٠ </td> <td style="background: #FFFF34; color:#000000;">٣٦٣ </td> <td style="background: #FFFF39; color:#000000;">٣٨٤ </td> <td style="background: #FEFE31; color:#000000;">٣٦٩ </td> <td style="background: #F5F51C; color:#000000;">٣٢١ </td> <td style="background: #E7E700; color:#000000;">٢٦٧ </td> <td style="background: #D6D600; color:#000000;">١٨٩ </td> <td style="background: #C6C600; color:#000000;">١٥٥ </td> <td style="background: #E5E500; color:#000000; border-right-width:medium">٣٬٠٨٣ </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:95%;">سەرچاوەی یەکەم: <a href="/w/index.php?title=World_Meteorological_Organisation&action=edit&redlink=1" class="new" title="World Meteorological Organisation (ئەم پەڕەیە نییە)">World Meteorological Organisation</a> (UN)<sup id="cite_ref-WMO_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-WMO-43"><span class="cite-bracket">[</span>٤٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center; font-size:95%;">سەرچاوەی دووەم: <i>Weatherbase</i> (extremes only)<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>٤٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تەلارە_مێژوویی_و_ئاینییەکان"><span id=".D8.AA.DB.95.D9.84.D8.A7.D8.B1.DB.95_.D9.85.DB.8E.DA.98.D9.88.D9.88.DB.8C.DB.8C_.D9.88_.D8.A6.D8.A7.DB.8C.D9.86.DB.8C.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>تەلارە مێژوویی و ئاینییەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=20" title="دەستکاریکردنی بەش: تەلارە مێژوویی و ئاینییەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مووسڵ دەوڵەمەندە بە شوێنە مێژووییە کۆنەکان و تەلارە دێرینەکان: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%DA%AF%DB%95%D9%88%D8%AA" title="مزگەوت">مزگەوت</a>، <a href="/wiki/%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7" title="قەڵا">قەڵا</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%DA%B5%DB%8E%D8%B3%D8%A7" title="کڵێسا">کڵێسا</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8E%D8%B1" title="دێر">دێر</a>، و <a href="/wiki/%D9%81%DB%8E%D8%B1%DA%AF%DB%95" class="mw-redirect" title="فێرگە">فێرگە</a>، زۆربەیان تایبەتمەندی تەلارسازی و کاری دیکۆراتیان ھەیە کە گرنگن. ناوەندی شارەکە بە تۆڕەڕێی شەقام و خانووی سەدەی نۆزدەھەمی تێدا زاڵە. بازاڕەکان بە تێکەڵاوی ئەو کەسانە ناسراون کە لەوێدا کار دەکەن: عەرەب، کورد، ئاشووری، جوولەکە عێراقییەکان، جولەکەکانی کورد، تورکمانی عێراقی، ئەرمەنی، ئێزیدی، مەندی، ڕۆمانی و شەبەک.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>٤٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%85%DB%86%D8%B2%DB%95%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="مۆزەخانەی مووسڵ">مۆزەخانەی مووسڵ</a> چەندین دۆزینەوە لە شوێنە دێرینەکانی شارە کۆنەکانی پایتەختی ئاشووری نەینەوا و نەمرودی تێدایە. لە دەوری حەوشەیەک داڕێژراوە و ڕووبەرێکی مەڕمەڕی موسڵی تێدایە کە نمایشی ژیانی موسڵی تێدایە کە بە شێوەی تابلۆی وێنا کراوە. لە ٢٦ی شوباتی ٢٠١٥ چەکدارانی داعش شوێنەوارە دێرینەکانی مۆزەخانەکەیان لەناوبرد.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>٤٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مزگەوت_و_مەزارگە"><span id=".D9.85.D8.B2.DA.AF.DB.95.D9.88.D8.AA_.D9.88_.D9.85.DB.95.D8.B2.D8.A7.D8.B1.DA.AF.DB.95"></span>مزگەوت و مەزارگە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=21" title="دەستکاریکردنی بەش: مزگەوت و مەزارگە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Grand_mosque_of_Mosul_.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Grand_mosque_of_Mosul_.jpg/260px-Grand_mosque_of_Mosul_.jpg" decoding="async" width="260" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Grand_mosque_of_Mosul_.jpg/390px-Grand_mosque_of_Mosul_.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Grand_mosque_of_Mosul_.jpg/520px-Grand_mosque_of_Mosul_.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="405" /></a><figcaption>مزگەوتی گەورەی مووسڵ</figcaption></figure> <ul><li>مزگەوتی ئومەوی: یەکەم مزگەوتە لە شارەکەدا، لە ساڵی ٦٤٠ی زایینی لەلایەن ئوتبە بن فەرقاد ئەلسەلامی دروستکراوە دوای ئەوەی لە سەردەمی خەلیفە <a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D9%85%DB%95%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%95%DB%8C_%D8%AE%DB%95%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="عومەر کوڕی خەتتاب">عومەر کوڕی خەتتابدا</a> موسڵی داگیرکرد. تاکە بەشێکی ڕەسەن کە تا ئەم دواییانە ھەیبوو، منارەی خشتی ورد و سەرنجڕاکێش بوو کە بەرزییەکەی ٥٢م بوو کە وەک تاوەری مەیلداری پیزا بوو، پێی دەوترێت ئەلحەدبا. لە شەڕی مووسڵدا تا ڕادەیەکی زۆر وێران بووە.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>٤٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>مزگەوتی گەورەی مووسڵ(نوریدین): لەلایەن نوریدین زەنگیەوە لە ساڵی ١١٧٢ز لە تەنیشت مزگەوتی ئومەوی دروستکراوە. <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%A8%D9%86_%D8%A8%DB%95%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AA%DB%95" title="ئیبن بەتووتە">ئیبن بەتووتە</a> (گەشتیاری گەورەی مەغریب) لەوێ نافورەیەکی مەڕمەڕیی دۆزیەوە و میحرابێک (ئەو شوێنەی کە ئاماژەیە بۆ ئاراستەی مەککە) کە نووسراوێکی کوفیی لەسەرە. لە شەڕی مووسڵدا وێران کرا.</li> <li>مزگەوتی موجاھیدین: مێژووی مزگەوتەکە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٢ی زایینی، و بەھۆی قوبە و میھحرابەکەیەوە کە بە وردی دروستکراوە، جیاوازی پێداوە.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>٤٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>مزگەوت و مەزارگەی پێغەمبەر یوونس: دەکەوێتە ڕۆژھەڵاتی شارەکە، و گۆڕی پێغەمبەر <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%D8%B3" title="یوونس">یوونسی</a> لەخۆگرتبوو، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ھەشتەمی پێش زایین، لەگەڵ ددانێکی نەھەنگەکە کە قوتی دا و دواتر ئازادی کرد. لە تەمموزی ٢٠١٤ لەلایەن داعشەوە بە تەواوی ڕووخێندرا.</li> <li>مزگەوت و مەزارگەی پێغەمبەر جیرجیس: مزگەوت و مەزارگەی کۆتایی سەدەی ١٤ بۆ ڕێزلێنان لە پێغەمبەر جیرجیس (جۆرج) لەسەر گۆڕستانی قوڕەیش دروستکراوە. لە تەمموزی ٢٠١٤ لەلایەن داعشەوە وێران کرا.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>٤٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>مەزارگەی پێغەمبەر دانیال: گۆڕێک کە دەگەڕێتەوە بۆ پێغەمبەر دانیال لە تەمموزی ٢٠١٤ لەلایەن داعشەوە وێرانکرا.</li> <li>مزگەوتی حەمو قەدۆ: مزگەوتێکی سەردەمی عوسمانییە لە ناوچەی مەیدانی ناوەڕاست کە لە ساڵی ١٨٨١ دروستکراوە، و بە فەرمی ناوی مزگەوتی عەبدوڵا ئیبن چەلەبی ئیبن عەبدولقادری لێنراوە. لە مانگی ئازاری ٢٠١٥ لەلایەن داعشەوە وێرانکرا، چونکە گۆڕێکی تێدابوو کە ڕۆژانی پێنجشەممە و ھەینی موسڵمانانی ناوچەکە ڕێزی لێدەگرت و سەردانیان دەکرد.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>٥٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کڵێسا_و_دێرەکان"><span id=".DA.A9.DA.B5.DB.8E.D8.B3.D8.A7_.D9.88_.D8.AF.DB.8E.D8.B1.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>کڵێسا و دێرەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=22" title="دەستکاریکردنی بەش: کڵێسا و دێرەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Mor-mattai.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mor-mattai.png/220px-Mor-mattai.png" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mor-mattai.png/330px-Mor-mattai.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mor-mattai.png/440px-Mor-mattai.png 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3456" /></a><figcaption> دێری مار ماتای لە <a href="/wiki/%DA%A9%DA%B5%DB%8E%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%DB%86%D8%B1%D8%B3%DB%86%D8%AF%DB%86%DA%A9%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کڵێسای ئۆرسۆدۆکسی سوریانی">کڵێسای ئۆرسۆدۆکسی سوریانی</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg/220px-Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg/330px-Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg/440px-Church_St._Thomas_in_Mosul.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="640" /></a><figcaption> کڵێسای سانت تۆماس، مووسڵ</figcaption></figure> <p>مووسڵ زۆرترین ڕێژەی مەسیحییەکانی ھەبووە لە ھەموو شارەکانی عێراقی دەرەوەی ناوچەی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردی</a>، و چەندین کڵێسای کۆن و سەرنجڕاکێشی تێدایە، کە ھەندێکیان لە بنەڕەتدا مێژووەکەیان دەگەڕێتەوە بۆ سەدەکانی سەرەتای ئایینی <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>. زۆرجار کڵێسا کۆنەکانی ئاشووری شاراوەن و دەرگای چوونە ژوورەوەیان لە دیوارە ئەستوورەکاندا ئاسان نییە بدۆزرێتەوە. ھەندێکیان بۆ نۆژەنکردنەوە قورسن. </p> <ul><li>شەمعۆن ئەلسەفا (سان پیتەر، مار پەترۆس): ئەم کەنیسەیە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٣یە و ناوی لە شەمعۆن ئەلسەفا یان سانت پەترۆسەوە ناونراوە (مار پەترۆس بە زمانی ئارامی ئاشووری). پێشتر ناوی دوو نێردراوی پەترۆس و پۆڵسی لەسەر بوو و راھیبە دڵ پیرۆزەکانی تێدا نیشتەجێ بوو.</li> <li>کڵێسای سانت تۆماس (مار تۆما بە زمانی ئارامی ئاشووری): یەکێکە لە کۆنترین کڵێسا مێژووییەکان، ناوی بە ناوی سانت تۆماس نێردراوی خوداوە ناونراوە کە لە ڕۆژھەڵاتدا ئینجیلی بانگەشە دەکرد، لەنێویاندا <a href="/wiki/%DA%BE%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھیندستان">ھیندستان</a>. کاتی درووستکردنی بە وردی نازانرێت، بەڵام پێش ساڵی ٧٧٠ی زایینی بووە.</li> <li>کڵێسای مار پێسیۆن: مار پێسیۆن کە لەلایەن ئامۆزاکەیەوە لە دێرێکدا پەروەردە بووە، لە ساڵی ٤٤٦ی زایینیدا شەھید بووە. یەکەم کەنیسەی کاسۆلیکی کلدانییە لە مووسڵ، دوای یەکگرتنی زۆرێک لە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکان</a> لەگەڵ <a href="/wiki/%DA%95%DB%86%D9%85%D8%A7" title="ڕۆما">ڕۆما</a> لە سەدەی ١٧دا. مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٠، و ٣ م لە خوار ئاستی شەقامەکانەوەیە. ئەم کەنیسەیە تووشی وێرانکاری بوو، چەندین جار ئاوەدان کراوەتەوە. ھۆڵێک لەسەر یەکێک لە سێ بەشەکەی لە ساڵی ١٩٤٢ دروستکرا. لە ئەنجامدا زۆربەی سیما ھونەریەکانی زیانێکی زۆریان بەرکەوتووە.</li> <li>کەنیسەی کۆنی تاھیرە (بێگەرد): نزیک باش تەپەیە، بە یەکێک لە دێرینترین کڵێساکانی مووسڵ دادەنرێت. ھیچ بەڵگەیەک یارمەتیدەر نییە بۆ دیاریکردنی ڕووبەرەکەی. دەکرێت یان پاشماوەی کڵێسای سەرەوە بێت یان کڵێسای وێرانکراوی مار زێنا. مێژووی کڵێسای ئەلتاھیرە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی حەوتەم، و ٣ م لە خوار ئاستی شەقامەکانەوەیە. دواجار لە ساڵی ١٧٤٣دا دووبارە دروستکرایەوە.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>٥١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>کڵێسای ئەلتەھرە: کڵێسای کاسۆلیکی سریانی لە ساڵی ١٨٦٢ تەواو بوو.</li> <li>کەنیسەی مار حودنی: ناوی مار ئاحودەمە(حودەنی) مافریانی تکریتی لێنراوە کە لە ساڵی ٥٧٥ی زایینیدا شەھید بوو. مار حودینی کەنیسەیەکی کۆنی تایتانیەکانە لە مووسڵ. مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی دەیەم، ٧ م لە خوار ئاستی شەقامەکانەوەیە و بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٧٠ دووبارە دروستکرایەوە. خەڵک دەتوانن ئاوی کانزایی لە بیری حەوشەکەی وەربگرن. ئەو زنجیرەی کە لە دیوارەکەدا جێگیر کراوە، وا بیردەکرێتەوە کە چارەسەری نەخۆشی سەرئێشە دەکات.</li> <li>دێری سانت جۆرج (مار گورگیس): یەکێکە لە کۆنترین کڵێساکانی مووسڵ کە بە ناوی سانت جۆرجەوە ناونراوە کە دەکەوێتە باکووری مووسڵ، پێدەچێت لە کۆتایی سەدەی ١٧دا دروستکرابێت. زیارەتکاران لە ناوچە جیاوازەکانی باکوورەوە ساڵانە لە بەھاردا سەردانی دەکەن، کاتێک خەڵکێکی زۆریش بۆ پشوو دەچنە دەرەوە دەچنە ئەم جێگەیە. نزیکەی ٦ م لە خوار ئاستی شەقامەکانەوەیە. کڵێسایەکی مۆدێرن لەسەر کڵێسا کۆنەکە لە ساڵی ١٩٣١ دروستکرا، کە بەشێکی زۆری شوێنەوارە گرنگەکانی فەوتا. تاکە شوێنەوار کە ماوەتەوە چوارچێوەی دەرگایەکی مەڕمەڕن کە بە نووسراوێکی نەخشێنراوی ئێسترانجێلا (سوریانی) ڕازاوەتەوە، و دوو شوێنی تایبەت، کە مێژووەکەیان دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٣ یان ١٤.</li> <li>مار ماتێ: ئەم دێرە دەکەوێتە نزیکەی ٢٠کم(١٢ میل) رۆژھەڵاتی مووسڵ لەسەر لوتکەی شاخێکی بەرز(چیای مەقلوب). لەلایەن مار ماتێوە دروستکراوە کە دەروێشێکە لەگەڵ چەند دەروێشێکی دیکە لە ساڵی ٣٦٢ی زایینیدا ھەڵاتووە لە دێری زوکنین لە نزیک شاری <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ئامەد">ئامەد</a>(دیاربەکر) لە بەشی باشووری ئاسیای بچووک (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیای</a> ئێستا) و باکووری <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> لە سەردەمی ئیمپراتۆر جولیان لادەر (٣٦١-٣٦٣ی زایینی). کتێبخانەیەکی بەنرخی ھەیە کە کتێبە پیرۆزەکانی سوریانی تێدایە.</li> <li>دێری مار بێھنام: ھەروەھا پێی دەوترێت دێر ئەلجوب(دێری کانیاو) و لە سەدەی ١٢ یان ١٣ دروستکرا، دەکەوێتە <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="دەشتی نەینەوا">دەشتی نەینەوا</a> لە نزیک نەمرود نزیکەی ٣٢ کم(٢٠ میل) باشووری ڕۆژئاوای مووسڵ. دێرەکە، بینایەکی گەورەی قەڵایە، لە تەنیشت گۆڕی مار بێھنام بەرز دەبێتەوە، شازادەیەکە کە لەلایەن ساسانییەکانەوە کوژرا، ڕەنگە لە ماوەی سەدەی چوارەمی زایینیدا بووبێت.</li> <li>دێری سانت ئیلیا (دایر مار ئیلیا): مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی شەشەم، کۆنترین خانەقای <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a> بوو لە <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a>، تا لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٦ لەلایەن داعشەوە لەناوچوو.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>٥٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p>بینا مێژووییە مەسیحییەکانی تر: </p> <ul><li>کەنیسەی ڕۆمانی کاسۆلیک (لەلایەن باوکانی دۆمینیکانەوە لە شەقامی نەینەوا لە ساڵی ١٨٩٣ دروستکراوە).</li> <li>مار مایکل</li> <li>مار ئیلیا</li> <li>مار ئۆراھا</li> <li>دێری ڕەبان ھۆرمیزد، خانەقای نۆتردام دێس سێمێنس، نزیک شارۆچکەی ئەلقوش.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شوێنەکانی_تر"><span id=".D8.B4.D9.88.DB.8E.D9.86.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AA.D8.B1"></span>شوێنەکانی تر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=23" title="دەستکاریکردنی بەش: شوێنەکانی تر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>قەڵای باش تاپیا: قەڵایەکی وێرانە کە بە بەرزی بەسەر <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلەدا</a> دەڕوانێت، کە یەکێک بوو لە پاشماوە دەگمەنەکانی دیوارە کۆنەکانی مووسڵ تا لە ساڵی ٢٠١٥ لەلایەن داعشەوە تەقێنرایەوە.</li> <li>قەرە سێرای(کۆشکی ڕەش): پاشماوەی کۆشکی سەدەی ١٣ی سوڵتان بەدرەدین لوعلوعە.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>٥٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ھونەر"><span id=".DA.BE.D9.88.D9.86.DB.95.D8.B1"></span>ھونەر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=24" title="دەستکاریکردنی بەش: ھونەر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="وێنەکێشان"><span id=".D9.88.DB.8E.D9.86.DB.95.DA.A9.DB.8E.D8.B4.D8.A7.D9.86"></span>وێنەکێشان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=25" title="دەستکاریکردنی بەش: وێنەکێشان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg/220px-%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg/330px-%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg/440px-%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg 2x" data-file-width="3024" data-file-height="4032" /></a><figcaption> خانوویەکی کۆن لە مووسڵ.</figcaption></figure> <p>ئەوەی پێی دەوترێت قوتابخانەی مووسڵ بۆ نیگارکێشان، ئاماژە بە شێوازێکی نیگارکێشی مینیاتور دەکات کە لە کۆتایی سەدەی ١٢ تا سەرەتای سەدەی ١٣ لە باکووری عێراق لە ژێر سەرپەرشتی بنەماڵەی زەنگید (١١٢٧-١٢٢٢) پەرەی سەندووە. لە تەکنیک و شێوازدا قوتابخانەی مووسڵ هاوشێوەی تابلۆی تورکەکانی سەلجوق بوو، کە لەو سەردەمەدا عێراقی کۆنترۆڵ کردبوو، بەڵام هونەرمەندانی موسڵ هەستێکی تیژتریان بە ڕیالیزم هەبوو لەسەر بنەمای بابەت و ڕادەی وردەکارییەکانی ناو تابلۆکە نەک لەسەر نوێنەرایەتیکردن لە سێ ڕەهەنددا، کە ڕووی نەدا. زۆربەی ئایکۆنۆگرافیای موسڵ سەلجوق بوو- بۆ نموونە بەکارهێنانی فیگەرەکان کە بە قاچ بڕاو لە دۆخی پێشەوە دانیشتبوون. بەڵام هەندێک توخمی هێمادار وەک هیلال و مارەکان لە رێپەرتۆری کلاسیکی <a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B2%DB%86%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="مێزۆپۆتامیا">مێزۆپۆتامیا</a> وەرگیراون. </p><p>زۆربەی تابلۆکانی مووسڵ وێناکردنی دەستنووس بوون- بە شێوەیەکی سەرەکی بەرهەمی زانستی، کتێبی ئاژەڵان و شیعری لیریک. تابلۆیەکی پێشەوە، ئێستا لە (Bibliothèque nationale) لە پاریس هەڵگیراوە، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ کۆپییەکی کۆتایی سەدەی ١٢ی ڕیسالە پزیشکییەکانی گالێن، کیتاب الدریاک ("کتێبی دژە ژەهرەکان")، نموونەیەکی باشە بۆ کارەکانی پێشووی قوتابخانەی مووسڵ. چوار فیگەر نیشان دەدات کە دەوری فیگەرێکی ناوەندی و دانیشتوویان داوە کە هالۆیەکی شێوە هیلالی بەدەستەوەیە. تابلۆکە بە چەندین ڕەنگی تەواو جیاوازە؛ سوور و شین و سەوز و زێڕین. پیتەکانی کوفیی شینە. کاریگەری کۆی گشتی بە باشترین شێوە بە مەزن وەسف دەکرێت. </p><p>پێشەنگێکی دیکەی ناوەڕاستی سەدەی ١٣ کە لە (Nationalbibliothek)، ڤیەنا بەڕێوەچوو، بۆ کۆپییەکی دیکەی هەمان دەق پێشنیاری کوالیتی نیگارکێشانی دواتری مووسڵ دەکات. ڕیالیزم لە وێناکردنی ئامادەکردنی ژەمی فەرمانڕەوایەک و سوارچاکەکانی سەرقاڵی چالاکیی جۆراوجۆردا هەیە، و تابلۆکە بەقەد تابلۆی قوتابخانەی سەرەتایی موسڵ ڕەنگاوڕەنگە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا بە جۆرێک کەمتر ڕۆحی هەیە. پێکهاتەکە وردترە بەڵام کەمتر سەرکەوتووە. تا ئەم کاتە قوتابخانەی بەغدا کە شێوازی قوتابخانەکانی سووری و سەرەتای موسڵی تێکەڵ کردبوو، دەستی کردبوو بە زاڵبوون. لەگەڵ داگیرکردنی مەغۆلەکان لە ناوەڕاستی سەدەی ١٣دا قوتابخانەی موسڵ کۆتایی هات، بەڵام دەستکەوتەکانی لە هەردوو قوتابخانەی مەملوک و مەغۆلەکانی نیگارکێشانی بچووکدا کاریگەر بوون. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خوێندن"><span id=".D8.AE.D9.88.DB.8E.D9.86.D8.AF.D9.86"></span>خوێندن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=26" title="دەستکاریکردنی بەش: خوێندن"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>موسڵ چەندین زانکۆ و پەیمانگای ھەیە. لەوانە <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a> کە گەورەترین زانکۆی مووسڵە، زانکۆی نەینەوا، کۆلێژی زانکۆی ئەلحەدبا، زانکۆی تەکنیکی باکوور.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>٥٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ھەروەھا موسڵ چەندین قوتابخانەی ئامادەیی ھەیە کە ھەندێکیان ھاوبەشی پەروەردەن لە کاتێکدا ھەندێکی تریان جیاکردنەوەی ڕەگەزن.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>٥٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بریتین لە ئەمانە بەڵام سنووردار نین بە:<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>٥٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>قوتابخانەی الحفسة</li> <li>دواناوەندی الحاج بۆ کچان</li> <li>ئامادەیی کورتوبا بۆ کچان</li> <li>قوتابخانەی ناوەندی الموحوبین بۆ کچان و کوڕان</li> <li>ئامادەیی المستەقبەل بۆ کوڕان</li> <li>ئامادەیی الموتەمەیزات بۆ کچان</li> <li>ئامادەیی ئەلموتەمەعین بۆ کوڕان</li> <li>ئامادەیی الرصالة الئیسلامی (الرصالة) بۆ کوڕان</li> <li>ئامادەیی ئەلشەرقییە بۆ کوڕان</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="گواستنەوە"><span id=".DA.AF.D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95"></span>گواستنەوە</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=27" title="دەستکاریکردنی بەش: گواستنەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شەمەندەفەر"><span id=".D8.B4.DB.95.D9.85.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.95.D9.81.DB.95.D8.B1"></span>شەمەندەفەر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=28" title="دەستکاریکردنی بەش: شەمەندەفەر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یەکەم شەمەندەفەر لە نێوان <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a> و مووسڵ لە ساڵی ١٩٤٠ی زایینیدا درووستکرا، بەو پێیەی موسڵ لەسەر ھێڵی ئاسنی بەرلین-بەغدا بوو. ھەروەھا وێستگەیەکی شەمەندەفەر لە موسڵ دروستکرا، ناوچەی دەوروبەری ناوی حەی مەحەتە بوو. بەھۆی شەڕ و ئاڵۆزی پەیوەندییەکانی نێوان <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> و دراوسێکانی، زۆربەی گەشتەکانی مووسڵ بەرەو باشوور و بەرەو <a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%BA%D8%AF%D8%A7" title="بەغدا">بەغدا</a> ڕۆیشتوون، لەسەر حیسابی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سووریا</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a>. بەڵام خزمە تگوزاری نێودە وڵە تی گەڕایە وە ، لە ساڵی ٢٠٠١ی زایینیدا و لە سە رەتای ساڵی ٢٠١٠ی زایینیدا(بەرە و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%86%DA%A9" title="دیلۆک">گازی ئانتەپ</a> لە ڕێگای <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سووریا">سووریاوە</a> )، بەڵام دوای چەند مانگێک وەستا. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پردەکان"><span id=".D9.BE.D8.B1.D8.AF.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>پردەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=29" title="دەستکاریکردنی بەش: پردەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul,_February_2014_(23).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg/220px-Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg" decoding="async" width="220" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg/330px-Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg/440px-Black_and_white_photograph_of_the_old_bridge_of_Mosul%2C_February_2014_%2823%29.jpg 2x" data-file-width="2232" data-file-height="945" /></a><figcaption>دیمەنێک لە یەکێک لە پردەکانی ناو شارەکە</figcaption></figure> <p>مووسڵ پێنج پردی ھەیە کە ھەردوو بەشی شارەکە بەیەکەوە دەبەستنەوە، کۆنترینیان مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئینتیدابی بەریتانیا، بەڕێوەبەرایەتی ڕێگاوبان و پردەکانی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای مووسڵ</a> ڕایگەیاند، بەم نزیکانە دەست بە دروستکردنی پردی شەشەم دەکەن. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فڕۆکەخانە"><span id=".D9.81.DA.95.DB.86.DA.A9.DB.95.D8.AE.D8.A7.D9.86.DB.95"></span>فڕۆکەخانە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=30" title="دەستکاریکردنی بەش: فڕۆکەخانە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D9%81%DA%95%DB%86%DA%A9%DB%95%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%86%DB%8E%D9%88%D9%86%DB%95%D8%AA%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی مووسڵ">فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی مووسڵ</a> ھەیە کە نزیکەی ٥کم لە ناوەندی شارەوە دوورە، فڕۆکەخانەکە لە ساڵی ١٩٢٠ لەلایەن ھێزی ئاسمانی شاھانەی بەریتانیا دروستکراوە، فڕۆکەخانەکە لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بەڕێوەدەبرێت و یەکێکە لە بارەگاکانی کۆمپانیای ھێڵی ئاسمانی عێراق.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>٥٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ناو_و_نازناو"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.88_.D9.88_.D9.86.D8.A7.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.88"></span>ناو و نازناو</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=31" title="دەستکاریکردنی بەش: ناو و نازناو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مووسڵ"><span id=".D9.85.D9.88.D9.88.D8.B3.DA.B5"></span>مووسڵ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=32" title="دەستکاریکردنی بەش: مووسڵ"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ڕۆژھەڵاتناسی دۆمینیکانی ژان مۆریس فیی ١٩١٤-١٩٩٥ کە یەکێکە لەو کەسانەی کە زۆرترین ئارەزووی مووسڵ و میرات و مێژوو و زمان و شوێنەوارەکانی کردووە، دەبینێت کە ناوی یەکەمی(مەشپێل) بووە؛ ناوێکی بابلییە کە واتای وێران بووە، کاتێک لە ڕووخانی نەینەوا لە ساڵی ٦١٢ پێش زایین لەناوچوو. وە کاتێک یۆنانیەکان داگیریان کرد، پیتی “شین”یان گۆڕی بە “سین” بۆ ئەوەی ببێتە “موسپڵ”، دواتر ئەم ناوە گەشەی کرد بۆ “موسڵ” بەھۆی زۆر بەکارھێنانی و گونجانی پیتەکانی “سین” و “صاد”. </p><p>سەبارەت بە زینفۆن کە لە ناوەڕاستی سەدەی پێنجەمی پێش زایین بە مووسڵدا تێپەڕیوە، ناوی ناوە "موسیلا". زۆربەی مێژوونووسان لەسەر ئەوە کۆکن کە ناوی موسڵ لە ھاتنی لە نێوان دوو ھەرێم یان دوو شوێنەوە ھاتووە، بەڵام لە نێوان خۆیاندا جیاواز بوون لەو دوو شوێنەی کە لە نێوانیاندا بەیەکەوە گرێدرابوون، زۆریان ئاماژە بە ناوی مووسڵ دەکەن، چونکە دەکەوێتە نێوان <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فورات">فورات</a>، ھەندێکی دیکەش پێیان وایە کەوتووەتە نێوان <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="جزیر">جزیرە</a> و ھەندێکی دیکەش پێیان وایە کەوتووەتە نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژئاوا، باکوور و باشوور. دەوترێت لە پێوەندی لەگەڵ ئەو پاشایەی کە دروستی کردووە، بەم شێوەیە ناونراوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الحدباء"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AD.D8.AF.D8.A8.D8.A7.D8.A1"></span>الحدباء</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=33" title="دەستکاریکردنی بەش: الحدباء"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>زۆر کەس بە ھەڵە ناوی مووسڵ دەگەڕێننەوە بۆ الحدباء بۆ منارە مەیلدارەکەی مزگەوتی ئەلنوری، ناوە دروستەکەی حەدباء لە پێچاوپێچی ڕووباری <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%95" title="دیجلە">دیجلە</a> و کشانی ڕێڕەوەکەیەوە ھاتووە کە لە باکووردا تێدەپەڕێت بە شارەکەدا. ھەندێکی تر ئەم ناوە دەگەڕێننەوە بۆ بەرزی زەوییە بەرزەکان لە "تل قلیعات". ئەبو الحزم المکی ابن ڕەیان المقسینی الموسلی کە لە ساڵی ٦٠٣ کۆچی کۆچی دوایی کردووە دەفەرموێت: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1193080">.mw-parser-output .b{text-align:justify;text-align-last:justify;border:0}.mw-parser-output .beyt{white-space:nowrap}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1194924">.mw-parser-output .nastaliq{line-height:200%;font-size:120%;font-family:"Nizar Nastaliq Kurdish",sans-serif;text-justify:inter-word;font-weight:normal}.mw-parser-output .nastaliq .b{text-justify:inter-word}</style><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">وقد اضحت لی الحدباء داراً</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">وأھل مودتی یلوی العقیق</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">أرض یحن إلیھا من یفارقھا</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ویحمد العیش فیھا من یدانیھا</span></td></tr> </tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الفیحاء"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.81.DB.8C.D8.AD.D8.A7.D8.A1"></span>الفیحاء</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=34" title="دەستکاریکردنی بەش: الفیحاء"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بەھۆی جوانی بەھارەکەی و زۆری گوڵەکانیەوە ناوی (الفەیحاء) بوو. السیرا الرفا الموصلی کە لە ساڵی ٣٦٠ کۆچی کۆچی دوایی کردووە فەرمووی؛ </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1193080"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1194924"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">سقی ربا الموصل الفیحاء من بلدٍ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">جود من المزن یحکی جود أھلیھا</span></td></tr> </tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="أم_الربیعین"><span id=".D8.A3.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.A8.DB.8C.D8.B9.DB.8C.D9.86"></span>أم الربیعین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=35" title="دەستکاریکردنی بەش: أم الربیعین"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ھەروەھا بەھۆی نەرمی و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شیرینی">شیرینی</a> کەشوھەوای وەرزی بەھار و پایز و لێکچوونیان، نازناوی ئوم الربیعین(دایکی دوو بەھارە)ی لێنرا. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الخضراء"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AE.D8.B6.D8.B1.D8.A7.D8.A1"></span>الخضراء</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=36" title="دەستکاریکردنی بەش: الخضراء"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ھەروەھا بەھۆی سەوزی و جوانی ڕووی خاکەکەیەوە پێی دەوترێت سەوز. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="البیضاء"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A8.DB.8C.D8.B6.D8.A7.D8.A1"></span>البیضاء</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=37" title="دەستکاریکردنی بەش: البیضاء"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ھەندێک ناویان لێنابوو "البیضاء" چونکە لە ڕابردوودا شارەکە لە مەڕمەڕ و گەچی سپی دروستکرا بوو. شاعیر دەڵێت، یرثی مالک أبن أشقر الأزدی لە شەڕی مەیدانی مووسڵ بە سەرکەوتنی ساڵی ١٩٨ی کۆچی ماتەمینی دەگێڕێت. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1193080"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1194924"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">ألیس أبو الصخر الفتی مالک</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">فتی الرمح والسیف الحسام المصلب</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">عن الموصل البیضاء قد رد تغلبُ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">وقد أشرف منھا علی شر مرقب</span></td></tr> </tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الحصنین"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AD.D8.B5.D9.86.DB.8C.D9.86"></span>الحصنین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=38" title="دەستکاریکردنی بەش: الحصنین"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئاماژەیە بۆ قەڵای ڕۆژھەڵات کە لەسەر گردی ئەلتەوبە دروستکراوە، کە کەلاوە دێرینەکانی نەینەوا لەسەری ھەڵکەوتووە، ھەروەھا قەڵای ڕۆژئاوا لەسەر گردی قلێعات کە مووسڵ لەسەری دروستکراوە. عەرەبەکان لە ڕۆژانی فەتحی ئیسلامیدا بەم ناوە ناویان ھێناوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حسنا_عبرایا"><span id=".D8.AD.D8.B3.D9.86.D8.A7_.D8.B9.D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.A7"></span>حسنا عبرایا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=39" title="دەستکاریکردنی بەش: حسنا عبرایا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>قەڵای عیبری کە ناوێکی ئارامییە بە واتای قەڵای پەڕینەوە دێت، بە واتای قەڵای ڕۆژئاوا دێت کە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکان</a> دروستیان کردووە، پەڕینەوەیەک بووە بەرەو ڕۆژئاوا. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نو_أردشیر"><span id=".D9.86.D9.88_.D8.A3.D8.B1.D8.AF.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>نو أردشیر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=40" title="دەستکاریکردنی بەش: نو أردشیر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ناوێکە فارسەکانی ساسانی بە موسڵیان داوە دوای ئەوەی قەڵایان کرد و کردیان بە ناوەندێکی سەربازی، تەلارسازییەکەیدا، ئەردەشیری یەکەم، ٢٢٤-٢٤١ز دۆزرایەوە و ناوی خەرزەتی ئەردەشیر بوو. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خولان"><span id=".D8.AE.D9.88.D9.84.D8.A7.D9.86"></span>خولان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=41" title="دەستکاریکردنی بەش: خولان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ناوێکە لە لایەن عەرەبەکانەوە ھاتووە، ھەروەک ئەلمەقدیسی لە کتێبی “باشترینی بەشداریکردن لە مەعریفەی ھەرێمەکاندا” ئاماژەی پێکردووە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مسبیلا"><span id=".D9.85.D8.B3.D8.A8.DB.8C.D9.84.D8.A7"></span>مسبیلا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=42" title="دەستکاریکردنی بەش: مسبیلا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>گەشتیار یۆنانی زینۆفۆن، لە گەشتەکەیدا لە ساڵی (٤٠١) پێش زایین، بە ناوی (مسبیلا) ئاماژەی بە مووسڵ کردووە، کە لە وشەی ئاشووری (مشبەلو) وەرگیراوە، کە بە واتای خاکی خوارەوە یان خاکی نزم یان نزم دێت.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>٥٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="وەرزش"><span id=".D9.88.DB.95.D8.B1.D8.B2.D8.B4"></span>وەرزش</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=43" title="دەستکاریکردنی بەش: وەرزش"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شارەکە یەک تیپی تۆپی پێی ھەیە کە توانای کێبڕکێی ھەیە لە پلەی یەکەمی تۆپی پێی عێراقدا ئەویش <b>یانەی مووسڵە</b>. </p><p>یاریگای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a> یاریگای سەرەکی یانەی مووسڵە و دەتوانێت تا ٢٠ ھەزار کەس لەخۆبگرێت. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg/220px-%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg/330px-%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/%D9%85%D9%84%D8%B9%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="265" /></a><figcaption> یاریگای زانکۆی مووسڵ</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a> کۆلێژی پەروەردەی وەرزشی و زانستی وەرزشی لەخۆدەگرێت کە وانە بە خوێندکارانی بەکالۆریۆس و دەرچووان دەداتەوە و لە سێ بەشی زانستیدا توێژینەوە ئەنجام دەدات.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>٥٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کەسانی_ناودار"><span id=".DA.A9.DB.95.D8.B3.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D9.88.D8.AF.D8.A7.D8.B1"></span>کەسانی ناودار</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=44" title="دەستکاریکردنی بەش: کەسانی ناودار"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%95%DA%BE%D8%A7_%D8%AD%DB%95%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="زەھا حەدید">زەھا حەدید</a>، تەلارسازێکی دیار و یەکەم ژن کە خەڵاتی پریتزکەری بەدەستھێناوە. لەلایەن شاژنە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%DB%8E%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%D9%85" title="ئێلیزابێتی دووەم">ئێلیزابێتی دووەمەوە</a> ناوی لێنراوە "دام".</li> <li>ئەلجەلیلی، حسێن پاشا، سوپای بەرزکردەوە و سەرکردایەتی کرد بۆ بەرگریکردن لە مووسڵ لە بەرامبەر نادرشا، شای فارسی لە ساڵی ١٧٤٣.</li> <li>ئەلجەلیلی، ئیسماعیل، پزیشکی چاو کە نەخۆشی جەلیلی دۆزیەوە و لێکۆڵینەوەی لەسەر کرد.</li> <li>سەیار ئەلجەمیل، مێژوونووس و شرۆڤەکاری سیاسی.</li> <li>بێھنام ئەبو ئەلسووف، شوێنەوارناس، مرۆڤناس، مێژوونووس و نووسەری بە ڕەچەڵەک <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%82_%D8%B9%DB%95%D8%B2%DB%8C%D8%B2" title="تارق عەزیز">تارق عەزیز</a>، جێگری سەرۆکوەزیرانی ١٩٧٩-٢٠٠٣ (ناوی ڕاستەقینەی مایکل یوخانا) کە لە <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشوورییەکانە</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%DB%95%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="مونیر بەشیر">مونیر بەشیر</a>، مۆسیقاژەنی <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشووری</a> کە لە ماوەی سەدەی بیستەمدا چەندین سەرکەوتنی لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا بەدەستھێنا.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئەسینات بارزانی">ئەسینات بارزانی</a>، یەکەم حاخامی ژنی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%88" title="جوو">جوو</a>.</li> <li><a href="/wiki/%DA%A4%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%95%D8%AE%DB%8C%D9%84" title="ڤیان دەخیل">ڤیان دەخیل</a>، ئەندامی پەرلەمانی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ئێزیدی">ئێزیدی</a> لە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق">ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق</a>.</li> <li><a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DB%95%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AD%DB%95%D9%85%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ھاوار مەلا محەممەد">ھاوار مەلا محەممەد</a>، یاریزانی تۆپی پێی عێراقی بۆ ھەڵبژاردەی نیشتیمانی کە <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کوردە</a>.</li> <li>پۆڵس فەرەج ڕەحۆ، قەشە سەرەکییەکەی مووسڵی کاسۆلیکی کلدانی ئاشوری، ساڵی ٢٠٠٨ تیرۆرکرا.</li> <li>تەھا یاسین ڕەمەزان، جێگری پێشووی سەرۆک کۆماری عێراق، کە <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="کورد">کورد</a> بوو.</li> <li>ھورمز ڕەسام، شوێنەوارناس و دیپلۆماتکاری <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئاشوورییەکان">ئاشووری</a> سەدەی نۆزدەھەم.</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D9%85_%D8%B3%D8%A7%DA%BE%D8%B1" title="کازم ساھر">کازم ساھر</a>، گۆرانیبێژی پۆپی عەرەبی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراقی</a>، گۆرانیبێژ، و مۆسیقاژەن.</li> <li>عەدنان کوچەر، زانای عێراقی.</li> <li>سەڵاحەدین ئەلسەباغ، ئەفسەری سوپای عێراقی عەرەبی.</li> <li>سەڵاح سەلیم عەلی، نووسەر و وەرگێڕی عێراقی نەرویجی، نووسەری کتێبی ئیبسنی عەرەبی.</li> <li>ئیگناتیۆس گابرێل یەکەم تاپوونی، پاتریاکی ئاشووری ئەنتیکە و ھەموو ڕۆژھەڵات بۆ کەنیسەی کاسۆلیکی سوریانی لە نێوان ساڵانی ١٩٢٩ بۆ ١٩٦٨، باوکی کڵێسای دووەمی ئەنجومەنی ڤاتیکان و یەکەم پرێلاتی ڕێوڕەسمی ڕۆژھەڵات کە لە سەردەمی پاپا پیۆسی نۆیەمەوە بەرزکرایەوە بۆ کۆلێژی کاردیناڵەکان.</li> <li>بێھنام عەفاس، نووسەر و لێکۆڵەری عێراقی-نیوزلەندی لە رۆڵی زانا و مژدەبەری <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مەسیحی">مەسیحی</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%B1" title="غازی یاوەر">غازی یاوەر</a>، سەرۆکی کاتی <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a> لە ماوەی ٢٠٠٤–٢٠٠٥.</li> <li>ئیگناتیۆس زاکای یەکەم، پاتریاکی ئاشوری ئەنتیکە و ھەموو ڕۆژھەڵات بۆ کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی سریانی.</li> <li>چاوی موسڵ، بە عەرەبی(عین الموصل) بلۆگێکی ھەواڵییە کە لەلایەن مێژوونووس و ڕۆژنامەنووسی ھاووڵاتی عومەر محەمەدەوە دروستکراوە و پارێزگاری لێدەکرێت.</li> <li>لۆریس ئۆھان چۆبانیان، ئاوازدانەر و مامۆستای ئەرمەنی-ئەمریکی و مامۆستا لە زانکۆی باڵدوین واڵاس.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ئەمانەش_ببینە"><span id=".D8.A6.DB.95.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.95.D8.B4_.D8.A8.D8.A8.DB.8C.D9.86.DB.95"></span>ئەمانەش ببینە</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=45" title="دەستکاریکردنی بەش: ئەمانەش ببینە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">پارێزگای نەینەوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="قەزای مووسڵ">قەزای مووسڵ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="زانکۆی مووسڵ">زانکۆی مووسڵ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="دەشتی نەینەوا">دەشتی نەینەوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عێراق">عێراق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="ئەیالەتی مووسڵ">ئەیالەتی مووسڵ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سەرچاوە"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.86.D8.A7.D9.88.DB.95"></span>سەرچاوە</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&action=edit&section=46" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرچاوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1215796">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://weather.gladstonefamily.net/site/ORBM">https://weather.gladstonefamily.net/site/ORBM</a> </span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.macrotrends.net/cities/21536/mosul/population#:~:text=The%20metro%20area%20population%20of,a%203.32%25%20increase%20from%202017">https://www.macrotrends.net/cities/21536/mosul/population#:~:text=The%20metro%20area%20population%20of,a%203.32%25%20increase%20from%202017</a>. </span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://syriaca.org/place/139">https://syriaca.org/place/139</a> </span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.nytimes.com/2017/12/10/world/middleeast/iraq-isis-mosul.html">https://www.nytimes.com/2017/12/10/world/middleeast/iraq-isis-mosul.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2015/04/11/mosul-beckons">https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2015/04/11/mosul-beckons</a> </span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://al-maktaba.org/book/23735/2256">https://al-maktaba.org/book/23735/2256</a> </span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://al-maktaba.org/book/23735/2256">https://al-maktaba.org/book/23735/2256</a> </span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.jewishencyclopedia.com/articles/11549-nineveh">https://www.jewishencyclopedia.com/articles/11549-nineveh</a> </span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.iq/books?id=ot1RzQEACAAJ&redir_esc=y">https://books.google.iq/books?id=ot1RzQEACAAJ&redir_esc=y</a> </span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.encyclopedia.com/places/asia/iraq-political-geography/mosul#Mosul">https://www.encyclopedia.com/places/asia/iraq-political-geography/mosul#Mosul</a> </span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.mongabay.com/population_estimates/full/Mosul-Iraq.html">https://books.mongabay.com/population_estimates/full/Mosul-Iraq.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.almosul.org/History/MosulHistory/MosulJews_HuertaCC.htm">http://www.almosul.org/History/MosulHistory/MosulJews_HuertaCC.htm</a> ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101119025208/http://www.almosul.org/History/MosulHistory/MosulJews_HuertaCC.htm">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.hrw.org/news/2014/07/19/iraq-isis-abducting-killing-expelling-minorities">https://www.hrw.org/news/2014/07/19/iraq-isis-abducting-killing-expelling-minorities</a> </span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b></span> <span class="reference-text">Dalley, Stephanie, (2013) The Mystery of the Hanging Garden of Babylon: an elusive World Wonder traced, Oxford University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/978-0-19-966226-5" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/978-0-19-966226-5">978-0-19-966226-5</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1314163">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite id="CITEREFBosworth2007" class="citation book cs1">Bosworth، Edmund (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historiccitiesis00bosw"><i>Historic Cities of the Islamic World</i></a>. Brill. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historiccitiesis00bosw/page/n428">414</a>. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/9789047423836" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/9789047423836"><bdi>9789047423836</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Historic+Cities+of+the+Islamic+World&rft.pages=414&rft.pub=Brill&rft.date=2007&rft.isbn=9789047423836&rft.aulast=Bosworth&rft.aufirst=Edmund&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoriccitiesis00bosw&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-jews_of_musul_1981-16"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-jews_of_musul_1981_16-0">^</a></b></span> <span class="reference-text">עזרא לניאדו, יהודי מוצל, מגלות שומרון עד מבצע עזרא ונחמיה, המכון לחקר יהדות מוצל, טירת-כרמל: ה'תשמ"א.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFDavidson2005" class="citation book cs1">Davidson، Herbert A. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/mosesmaimonidesm0000davi"><i>Moses Maimonides: The Man and His Works</i></a>. New York: Oxford University Press. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/mosesmaimonidesm0000davi/page/560">560</a>. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/0-19-517321-X" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/0-19-517321-X"><bdi>0-19-517321-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Moses+Maimonides%3A+The+Man+and+His+Works&rft.place=New+York&rft.pages=560&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2005&rft.isbn=0-19-517321-X&rft.aulast=Davidson&rft.aufirst=Herbert+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmosesmaimonidesm0000davi&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.domlife.org/Justice/Iraq/PerspectivesJanuary06.htm">http://www.domlife.org/Justice/Iraq/PerspectivesJanuary06.htm</a> </span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.iq/books?id=GYC93sfHXAEC&pg=PA138&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">https://books.google.iq/books?id=GYC93sfHXAEC&pg=PA138&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false</a> </span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220515094912/https://edition.cnn.com/2003/WORLD/meast/07/22/sprj.irq.sons/index.html">«وەشانی ئەرشیڤکراو»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://edition.cnn.com/2003/WORLD/meast/07/22/sprj.irq.sons/index.html">ڕەسەنەکە</a> لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٢ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%88%DB%95%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B4%DB%8C%DA%A4%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88&rft_id=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2003%2FWORLD%2Fmeast%2F07%2F22%2Fsprj.irq.sons%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.globalsecurity.org/military/world/iraq/mosul.htm">https://www.globalsecurity.org/military/world/iraq/mosul.htm</a> </span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.stripes.com/news/w%C3%BCrzburg-hospital-team-is-home-from-iraq-1.28212">https://www.stripes.com/news/w%C3%BCrzburg-hospital-team-is-home-from-iraq-1.28212</a> ٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201126022248/https://www.stripes.com/news/w%C3%BCrzburg-hospital-team-is-home-from-iraq-1.28212">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.forbes.com/feeds/afx/2007/12/04/afx4401017.html">https://www.forbes.com/feeds/afx/2007/12/04/afx4401017.html</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.forbes.com/feeds/afx/2007/12/04/afx4401017.html"><span title=" since ئایاری ٢٠٢٢">بەستەری مردوو</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.foxnews.com/printer_friendly_wires/2008Jan24/0,4675,Iraq,00.html">https://www.foxnews.com/printer_friendly_wires/2008Jan24/0,4675,Iraq,00.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.nytimes.com/2008/05/11/world/middleeast/11iraq.html">https://www.nytimes.com/2008/05/11/world/middleeast/11iraq.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://almosul.org/Action4Mosul/Almosul_Dirk.pdf">http://almosul.org/Action4Mosul/Almosul_Dirk.pdf</a> ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131011204327/http://almosul.org/Action4Mosul/Almosul_Dirk.pdf">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://almosul.org/Contents/HR/0_FP_HR.htm">http://almosul.org/Contents/HR/0_FP_HR.htm</a> ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٠٦ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060629172718/http://almosul.org/Contents/HR/0_FP_HR.htm">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7696242.stm">http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7696242.stm</a> </span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.latimes.com/world/middleeast/la-fg-iraq-mosul-front-20141005-story.html">https://www.latimes.com/world/middleeast/la-fg-iraq-mosul-front-20141005-story.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/10/11/iraq.violence/index.html">https://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/10/11/iraq.violence/index.html</a> ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081024224051/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/10/11/iraq.violence/index.html">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2014/aug/29/islamic-state-isis-mosul-encircled-fear-trapped-in-dark-ages">https://www.theguardian.com/commentisfree/2014/aug/29/islamic-state-isis-mosul-encircled-fear-trapped-in-dark-ages</a> </span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2014/09/iraq-islamic-state-baghdad-war.html">http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2014/09/iraq-islamic-state-baghdad-war.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-37679325">https://www.bbc.com/news/world-middle-east-37679325</a> </span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40558836">https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40558836</a> </span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40549333">https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40549333</a> </span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.iq/books?id=XUBTxmEmsxAC&redir_esc=y">https://books.google.iq/books?id=XUBTxmEmsxAC&redir_esc=y</a> </span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.iq/books?id=XQnTJTtoXMYC&redir_esc=y">https://books.google.iq/books?id=XQnTJTtoXMYC&redir_esc=y</a> </span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.rferl.org/a/mosul-disease-water-electricity-shortage/26650210.html">https://www.rferl.org/a/mosul-disease-water-electricity-shortage/26650210.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-38442811">https://www.bbc.com/news/world-middle-east-38442811</a> </span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://edition.cnn.com/2017/01/13/middleeast/iraq-mosul-troops-advance/">https://edition.cnn.com/2017/01/13/middleeast/iraq-mosul-troops-advance/</a> </span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.reuters.com/article/idUSKBN19Q28F">https://www.reuters.com/article/idUSKBN19Q28F</a> </span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20200403173048/http://books.google.co.uk/books?id=Gpr3OyvZszIC&lpg=PA2&dq=Iraq:%20Politics،%20Governance،%20and%20Human%20Rights%20By%20Kenneth%20Katzman%20(au)&pg=PA21#v=onepage&q&f=false">https://web.archive.org/web/20200403173048/http://books.google.co.uk/books?id=Gpr3OyvZszIC&lpg=PA2&dq=Iraq:%20Politics،%20Governance،%20and%20Human%20Rights%20By%20Kenneth%20Katzman%20(au)&pg=PA21#v=onepage&q&f=false</a> </span> </li> <li id="cite_note-WMO-43"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-WMO_43-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190522101915/http://worldweather.wmo.int/154/c01467.htm">«World Weather Information Service – Mosul»</a>. United Nations. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldweather.wmo.int/154/c01467.htm">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٢ی ئایاری ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=World+Weather+Information+Service+%E2%80%93+Mosul&rft.pub=United+Nations&rft_id=http%3A%2F%2Fworldweather.wmo.int%2F154%2Fc01467.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210123120646/http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=80604">«Mosul, Iraq Travel Weather Averages»</a>. Weatherbase. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=80604">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mosul%2C+Iraq+Travel+Weather+Averages&rft.pub=Weatherbase&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.weatherbase.com%2Fweather%2Fweather.php3%3Fs%3D80604&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2014/07/25/ISIS-destroys-tombs-of-two-prophets-in-Mosul">https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2014/07/25/ISIS-destroys-tombs-of-two-prophets-in-Mosul</a> </span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.theguardian.com/world/2014/jul/28/islamic-state-destroys-ancient-mosul-mosque">https://www.theguardian.com/world/2014/jul/28/islamic-state-destroys-ancient-mosul-mosque</a> </span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://christiannews.net/2014/07/27/muslim-militants-blow-up-tombs-of-biblical-jonah-daniel-in-iraq/">https://christiannews.net/2014/07/27/muslim-militants-blow-up-tombs-of-biblical-jonah-daniel-in-iraq/</a> </span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.huffpost.com/entry/isis-jonah-tomb_n_5620520">https://www.huffpost.com/entry/isis-jonah-tomb_n_5620520</a> </span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/060320151">https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/060320151</a> </span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.npr.org/2007/11/21/16493810/chaplains-struggle-to-protect-monastery-in-iraq">https://www.npr.org/2007/11/21/16493810/chaplains-struggle-to-protect-monastery-in-iraq</a> </span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.ibtimes.co.uk/iraq-isis-destroys-19th-century-ottoman-mosque-central-mosul-1490786">https://www.ibtimes.co.uk/iraq-isis-destroys-19th-century-ottoman-mosque-central-mosul-1490786</a> </span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40564159">https://www.bbc.com/news/world-middle-east-40564159</a> </span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.stripes.com/news/civilians-return-to-mosul-as-iraqi-forces-mop-up-residual-isis-fighters-1.479136">https://www.stripes.com/news/civilians-return-to-mosul-as-iraqi-forces-mop-up-residual-isis-fighters-1.479136</a> </span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.com/news/business-46208714">https://www.bbc.com/news/business-46208714</a> </span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://blogs.unicef.org/blog/responding-iraq-learning-crisis/">https://blogs.unicef.org/blog/responding-iraq-learning-crisis/</a> </span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://reliefweb.int/report/iraq/education-will-help-us-build-future">https://reliefweb.int/report/iraq/education-will-help-us-build-future</a> </span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.alfayhaa.tv/news/economy/86633.html">http://www.alfayhaa.tv/news/economy/86633.html</a> ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ لە <a href="/wiki/%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A8%DB%95%DA%A9_%D9%85%DB%95%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="وەیبەک مەشین">وەیبەک مەشین</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121005055742/http://www.alfayhaa.tv/news/economy/86633.html">ئەرشیڤ کراوە</a>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://wwwallafblogspotcom.blogspot.com/2010/10/blog-post_7181.html">http://wwwallafblogspotcom.blogspot.com/2010/10/blog-post_7181.html</a> </span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.uomosul.edu.iq/en/physicalEducation">https://www.uomosul.edu.iq/en/physicalEducation</a> </span> </li> </ol></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_کوردستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r881436">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-بینین"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="داڕێژە:شارەکانی کوردستان"><abbr title="بینینی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-وتووێژ"><a href="/wiki/%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="وتووێژی داڕێژە:شارەکانی کوردستان"><abbr title="وتووێژی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">و</abbr></a></li><li class="nv-دەستکاری"><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit"><abbr title="دەستکاریکردنی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">د</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_کوردستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Roj_emblem.svg/15px-Roj_emblem.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Roj_emblem.svg/23px-Roj_emblem.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Roj_emblem.svg/30px-Roj_emblem.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></span></span></span> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کوردستان">کوردستان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div id="باکوور" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باکووری کوردستان">باکوور</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DB%95%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای ئادیەمان">ئادیەمان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B4_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئالدووش (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئالدووش</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B4" title="ئالدووش">ئالدووش</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8E%D8%B3%D9%86%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="بێسنی (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">بێسنی</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8E%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="بێسنی">بێسنی</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AA_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تووت (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">تووت</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AA" title="تووت">تووت</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8E%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چێلکان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چێلکان</a> (<a href="/wiki/%DA%86%DB%8E%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="چێلکان">چێلکان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%86%D8%AC%D9%82_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سنجق (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">سنجق</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D9%82" title="سنجق">سنجق</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%AF%DB%86%D9%84_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەرگۆل (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">سەرگۆل</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%AF%DB%86%D9%84" title="سەرگۆل">سەرگۆل</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەمسوور (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">سەمسوور</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1" title="سەمسوور">سەمسوور</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AF_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەمیساد (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">سەمیساد</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="سەمیساد">سەمیساد</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%86%D9%84%DB%8C%DA%A9_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کۆلیک (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">کۆلیک</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کۆلیک">کۆلیک</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="پارێزگای ئاگری">ئاگری</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D8%A7%DA%A4%DA%A9%DB%95%DA%A4%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئاڤکەڤر (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئاڤکەڤر</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DA%A4%DA%A9%DB%95%DA%A4%D8%B1" title="ئاڤکەڤر">ئاڤکەڤر</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%AF_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="بازید (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">بازید</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%AF" title="بازید">بازید</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%86%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پانۆس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">پانۆس</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%86%D8%B3" title="پانۆس">پانۆس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خاموور (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">خاموور</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B1" title="خاموور">خاموور</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%AE_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="دووتاخ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">دووتاخ</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%AE" title="دووتاخ">دووتاخ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8E%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="زێدکان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">زێدکان</a> (<a href="/wiki/%D8%B2%DB%8E%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زێدکان">زێدکان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%DB%86%D8%B3%DB%95_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قەرەکۆسە (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قەرەکۆسە</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%DB%86%D8%B3%DB%95" title="قەرەکۆسە">قەرەکۆسە</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="گیادین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">گیادین</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="گیادین">گیادین</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پارێزگای ئەرزگان">ئەرزگان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەرزگان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەرزگان</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ئەرزگان">ئەرزگان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%DA%AF%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەگین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەگین</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="ئەگین">ئەگین</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئیلیچ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئیلیچ</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%86" title="ئیلیچ">ئیلیچ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DB%8E%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تێرجان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">تێرجان</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%DB%8E%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="تێرجان">تێرجان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%86%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="جمنی (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">جمنی</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جمنی">جمنی</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%95%DB%95%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%DB%95_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ڕەفاعیە (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ڕەفاعیە</a> (<a href="/wiki/%DA%95%DB%95%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%DB%95" class="mw-redirect" title="ڕەفاعیە">ڕەفاعیە</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D9%82%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قەرەقولاک (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قەرەقولاک</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D9%82%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="قەرەقولاک">قەرەقولاک</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%95%D9%85%D8%A7%D8%AE_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کەماخ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">کەماخ</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D9%85%D8%A7%D8%AE" title="کەماخ">کەماخ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%86%D8%B3%DB%95_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="مۆسە (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">مۆسە</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%86%D8%B3%DB%95" title="مۆسە">مۆسە</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DB%8C%DA%95%DB%86%D9%85" title="پارێزگای ئەرزیڕۆم">ئەرزیڕۆم</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D8%A7%D8%B4_%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئاش قەڵا (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئاش قەڵا</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B4_%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7" title="ئاش قەڵا">ئاش قەڵا</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D8%A7%DA%A4%D9%86%DB%8C%DA%A9_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئاڤنیک (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئاڤنیک</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DA%A4%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="ئاڤنیک">ئاڤنیک</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%86%D8%AE%D9%84%DB%8E_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئۆخلێ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئۆخلێ</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%86%D8%AE%D9%84%DB%8E" title="ئۆخلێ">ئۆخلێ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DB%8C%DA%95%DB%86%D9%85_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەرزیڕۆم (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەرزیڕۆم</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DB%8C%DA%95%DB%86%D9%85" class="mw-redirect" title="ئەرزیڕۆم">ئەرزیڕۆم</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاسینی ژێرین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">پاسینی ژێرین</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="پاسینی ژێرین">پاسینی ژێرین</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاتۆس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">تاتۆس</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B3" title="تاتۆس">تاتۆس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8E%D8%B1%D9%85%DA%A9_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چێرمک (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چێرمک</a> (<a href="/wiki/%DA%86%DB%8E%D8%B1%D9%85%DA%A9" title="چێرمک">چێرمک</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86_%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="حەسەن قەڵا (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">حەسەن قەڵا</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86_%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7" title="حەسەن قەڵا">حەسەن قەڵا</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%86%D9%88%D9%88%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خنووس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">خنووس</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%D9%86%D9%88%D9%88%D8%B3" title="خنووس">خنووس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%86%DA%AF%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گۆگسی (ئەم پەڕەیە نییە)">گۆگسی</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قەرەیازی">قەرەیازی</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%B1" title="پارێزگای ئیدر">ئیدر</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="باشان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">باشان</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="باشان">باشان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DB%8E%D8%B4%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تێشبەروون (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">تێشبەروون</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%DB%8E%D8%B4%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86" title="تێشبەروون">تێشبەروون</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%95%DB%95%D8%B4%D9%82%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ڕەشقەلاس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ڕەشقەلاس</a> (<a href="/wiki/%DA%95%DB%95%D8%B4%D9%82%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="ڕەشقەلاس">ڕەشقەلاس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%84%D9%BE_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قولپ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قولپ</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%84%D9%BE" title="قولپ">قولپ</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای باتمان">باتمان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%8E%D9%84%D8%AD_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئێلح (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئێلح</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D9%84%D8%AD" title="ئێلح">ئێلح</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%DB%95%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%81_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="حەسکیف (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">حەسکیف</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%81" title="حەسکیف">حەسکیف</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%DB%95%D8%B2%DB%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="حەزۆ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">حەزۆ</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B2%DB%86" title="حەزۆ">حەزۆ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کەرجەوس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">کەرجەوس</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%B3" title="کەرجەوس">کەرجەوس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B2_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قابلجەواز (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قابلجەواز</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="قابلجەواز">قابلجەواز</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوبین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قوبین</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="قوبین">قوبین</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="پارێزگای بدلیس">بدلیس</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%D9%84%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B2_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەلجەواز (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەلجەواز</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="ئەلجەواز">ئەلجەواز</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="بدلیس (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">بدلیس</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="بدلیس">بدلیس</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AE%D8%AA%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تووختەوان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">تووختەوان</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AE%D8%AA%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تووختەوان">تووختەوان</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%88%D8%AE%D9%88%D9%88%DA%95_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چوخووڕ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چوخووڕ</a> (<a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%AE%D9%88%D9%88%DA%95" title="چوخووڕ">چوخووڕ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%AA_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خەلات (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">خەلات</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="خەلات">خەلات</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خیزان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">خیزان</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="خیزان">خیزان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%86%D8%AA%DA%A9%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)" title="مۆتکی (قەزا)">مۆتکی</a> (<a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%86%D8%AA%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مۆتکی (ئەم پەڕەیە نییە)">مۆتکی</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%86%D9%84" class="mw-redirect" title="پارێزگای بینگۆل">بینگۆل</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%86%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D9%86" title="بۆنگلان">بۆنگلان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%86%D9%86%DB%95%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="چۆنەک (ئەم پەڕەیە نییە)">چۆنەک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%AF" title="چەولیگ">چەولیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8E%D8%B1%D9%85%DB%95" title="چێرمە">چێرمە</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%8C" title="داری ھێنی">داری ھێنی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%DB%95%D8%B4" title="کانی ڕەش">کانی ڕەش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8E%D8%BA%DB%8C" title="گێغی">گێغی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%DB%86%D8%B3%D9%86%DB%95%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھۆسنەک (ئەم پەڕەیە نییە)">ھۆسنەک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پارێزگای حەکاری">حەکاری</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%86%D9%84%DB%95%D9%85%DB%8E%D8%B1%DA%AF" title="جۆلەمێرگ">جۆلەمێرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%95%D9%84%DB%8E" title="چەلێ">چەلێ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D9%85%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="شەمزینان">شەمزینان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%95%DA%A4%DB%95%D8%B1" title="گەڤەر">گەڤەر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8E%D8%AA" title="پارێزگای خارپێت">خارپێت</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="ئەگینی ژێرین">ئەگینی ژێرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%82%DB%8C%D9%84" title="باسقیل">باسقیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%DB%86" title="پالۆ">پالۆ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8E%D8%AA" title="خارپێت">خارپێت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%BE" title="دەپ">دەپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="قەرەباخان (ئەم پەڕەیە نییە)">قەرەباخان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="کەبان">کەبان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%86%D9%84%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D8%B2%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="گۆلی ھەزار (ئەم پەڕەیە نییە)">گۆلی ھەزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%95%D9%86" title="مادەن">مادەن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%B1" title="پارێزگای دیاربەکر">دیاربەکر</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%AE%DB%95%D9%86%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەرخەنی (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەرخەنی</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%AE%DB%95%D9%86%DB%8C" title="ئەرخەنی">ئەرخەنی</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%DA%AF%D9%84_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەگل (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەگل</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%95%DA%AF%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئەگل (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەگل</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B3%D9%85%D9%84_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="بسمل (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">بسمل</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D9%85%D9%84" title="بسمل">بسمل</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاسوور (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">پاسوور</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1" title="پاسوور">پاسوور</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیران (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">پیران</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="پیران">پیران</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%86%D8%A7%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چنار (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چنار</a> (<a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="چنار">چنار</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B4_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چنگوش (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چنگوش</a> (<a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="چنگوش">چنگوش</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8E%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%88%DA%AF_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="چێرمووگ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">چێرمووگ</a> (<a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8E%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%88%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="چێرمووگ (ئەم پەڕەیە نییە)">چێرمووگ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DB%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="حازرۆ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">حازرۆ</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DB%86" title="حازرۆ">حازرۆ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%B1_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیاربەکر (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">دیاربەکر</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ئامەد">ئامەد</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="فارقین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">فارقین</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%86" title="فارقین">فارقین</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B2_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کاراز (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">کاراز</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="کاراز">کاراز</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8E_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیجێ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">لیجێ</a> (<a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8E" class="mw-redirect" title="لیجێ">لیجێ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%8E_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھێنێ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">ھێنێ</a> (<a href="/wiki/%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%8E" title="ھێنێ">ھێنێ</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8E%D8%B1%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="پارێزگای دێرسم">دێرسم</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D9%88%D8%B1" title="پلوور">پلوور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%95%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%95" title="پلەموریە">پلەموریە</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8E%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%AF%DB%95" title="پێرتاگە">پێرتاگە</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%95%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%95%D8%B2%DB%95%DA%A9" class="mw-redirect" title="چەمیشگەزەک">چەمیشگەزەک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%86%D8%B2%D8%A7%D8%AA" title="خۆزات">خۆزات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B3%D9%84%DB%95" title="قسلە">قسلە</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%DA%AF%DB%8E%D8%B1%D8%AF" title="مازگێرد">مازگێرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%95%DA%A9%DB%8C" title="مامەکی">مامەکی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%95%D8%AD%D8%A7" title="پارێزگای ڕحا">ڕحا</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%95%D8%AC%D9%88%D9%88%DA%AF" class="mw-redirect" title="بێرەجووگ">بێرەجووگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پیرسووس">پیرسووس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D9%86%DB%8C_%DA%95%DB%95%D8%B4" title="جورنی ڕەش">جورنی ڕەش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" title="حەڕان">حەڕان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%D9%84%D9%81%DB%95%D8%AA%DB%8C" title="خەلفەتی">خەلفەتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%95%D8%AD%D8%A7" title="ڕحا">ڕحا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سەری کانی">سەری کانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8E%D8%B1%DB%95%DA%A9" class="mw-redirect" title="سوێرەک">سوێرەک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%D8%BA%DB%95%D8%B2%D8%A7%DA%B5%D8%A7%D9%86" title="کانیی غەزاڵان">کانیی غەزاڵان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="وێرانشار">وێرانشار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AC" title="ھەوەنج">ھەوەنج</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8E%D8%B1%D8%AA" title="پارێزگای سێرت">سێرت</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D9%84%DB%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تللۆ (ئەم پەڕەیە نییە)">تللۆ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%B3%D8%AE%DB%8E%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="خسخێر (ئەم پەڕەیە نییە)">خسخێر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="دھ (ئەم پەڕەیە نییە)">دھ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8E%D8%B1%D8%AA" title="سێرت">سێرت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8E%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شێروان (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">شێروان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسرج (ئەم پەڕەیە نییە)">مسرج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%D8%A7%D9%88%DB%8E%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھاوێل (ئەم پەڕەیە نییە)">ھاوێل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%86%DB%95%D8%AE" title="پارێزگای شرنەخ">شرنەخ</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%DA%A9%DB%8E" title="ئەلکێ">ئەلکێ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="باسان (ئەم پەڕەیە نییە)">باسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="جزیر">جزیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%86%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلۆپیان">سلۆپیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%86%DB%95%D8%AE" title="شرنەخ">شرنەخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="قیلابان (ئەم پەڕەیە نییە)">قیلابان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%DB%95%D8%B2%DB%95%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھەزەخ (ئەم پەڕەیە نییە)">ھەزەخ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%95" title="پارێزگای عوسمانیە">عوسمانیە</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%AE%DA%86%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="باخچە (ئەم پەڕەیە نییە)">باخچە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DB%86%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="تۆپراب قەڵا (ئەم پەڕەیە نییە)">تۆپراب قەڵا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="عوسمانیە (ئەم پەڕەیە نییە)">عوسمانیە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھاروونیە (ئەم پەڕەیە نییە)">ھاروونیە</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="پارێزگای عەنتاب (ئەم پەڕەیە نییە)">عەنتاب</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ئیسلاحیە (ئەم پەڕەیە نییە)">ئیسلاحیە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8E%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="بێلکیس (ئەم پەڕەیە نییە)">بێلکیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="تلبشار (ئەم پەڕەیە نییە)">تلبشار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%86%DA%A9" title="دیلۆک">دیلۆک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%DA%A4%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="جینگیڤە (ئەم پەڕەیە نییە)">جینگیڤە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%DA%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A8%DB%95%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاھیدبەی (ئەم پەڕەیە نییە)">شاھیدبەی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%DA%BE%DB%8C%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاھیدکامیل (ئەم پەڕەیە نییە)">شاھیدکامیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="عارابان (ئەم پەڕەیە نییە)">عارابان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="کورودەرە (ئەم پەڕەیە نییە)">کورودەرە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرگامێش (ئەم پەڕەیە نییە)">گرگامێش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%82%DB%95%D8%B1%D8%B3" title="پارێزگای قەرس">قەرس</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D8%AE%DB%86%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیخۆر (ئەم پەڕەیە نییە)">دیخۆر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="جلاوز (ئەم پەڕەیە نییە)">جلاوز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساریقامیش (ئەم پەڕەیە نییە)">ساریقامیش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D9%84%DB%8C%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەلیم (ئەم پەڕەیە نییە)">سەلیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%AE%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کاخزمان (ئەم پەڕەیە نییە)">کاخزمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%D8%B3" title="قەرس">قەرس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="پارێزگای کلیس">کلیس</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%BE%DB%95%D9%86%D8%A7%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="سپەناق (ئەم پەڕەیە نییە)">سپەناق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%95%D9%84%DB%8C%DB%8C_%D9%85%DB%95%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عەلیی مەنتار (ئەم پەڕەیە نییە)">عەلیی مەنتار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="کلیس">کلیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%DB%8E_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرێ موراد (ئەم پەڕەیە نییە)">گرێ موراد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B4" title="پارێزگای مووش">مووش</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8E%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="دێرخاس (ئەم پەڕەیە نییە)">دێرخاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%86%D9%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="کۆپ (ئەم پەڕەیە نییە)">کۆپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملازگرد (ئەم پەڕەیە نییە)">ملازگرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B4" title="مووش">مووش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%85%DA%AF%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="گمگم (ئەم پەڕەیە نییە)">گمگم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div id="باشوور" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باشووری کوردستان">باشوور</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DA%BE%DB%86%DA%A9" title="پارێزگای دھۆک">دھۆک</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%DA%A9%D8%B1%DB%8E" title="قەزای ئاکرێ">ئاکرێ</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DA%A9%D8%B1%DB%8E" title="ئاکرێ">ئاکرێ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C" title="قەزای ئامێدی">ئامێدی</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C" title="ئامێدی">ئامێدی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%DA%95%DB%95%D8%B4" title="قەزای بەردەڕەش">بەردەڕەش</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%DA%95%DB%95%D8%B4" title="بەردەڕەش">بەردەڕەش</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DA%BE%DB%86%DA%A9" title="قەزای دھۆک">دھۆک</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DA%BE%DB%86%DA%A9" title="دھۆک">دھۆک</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D8%AE%DB%86" title="قەزای زاخۆ">زاخۆ</a> (<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%AE%DB%86" title="زاخۆ">زاخۆ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84" title="قەزای سێمێل">سێمێل</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84" title="سێمێل">سێمێل</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="قەزای شێخان">شێخان</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%DB%8E%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="شێخان">شێخان</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8E%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پارێزگای سلێمانی">سلێمانی</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D8%AF%DB%95%D8%B1" title="پشدەر">پشدەر</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B2%DB%8E" title="قەڵادزێ">قەڵادزێ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8E%D9%86" title="قەزای پێنجوێن">پێنجوێن</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%DB%8E%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8E%D9%86" title="پێنجوێن">پێنجوێن</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="قەزای دووکان">دووکان</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="دووکان">دووکان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B1%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="قەزای دەربەندیخان">دەربەندیخان</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="دەربەندیخان">دەربەندیخان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%95" title="قەزای ڕانیە">ڕانیە</a> (<a href="/wiki/%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%95" title="ڕانیە">ڕانیە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8E%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قەزای سلێمانی">سلێمانی</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8E%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سلێمانی">سلێمانی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="قەزای سەید سادق">سەیدسادق</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="سەید سادق">سەید سادق</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%98%DB%8E%DA%95" title="قەزای شارباژێڕ">شارباژێڕ</a> (<a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7" title="چوارتا">چوارتا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%B2%D9%88%D9%88%D8%B1" title="قەزای شارەزوور">شارەزوور</a> (<a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%D8%A8%D8%AC%DB%95%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%95" title="ھەڵەبجەی تازە">ھەڵەبجەی تازە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%AF%D8%A7%D8%BA" title="قەزای قەرەداغ">قەرەداغ</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%AF%D8%A7%D8%BA" title="قەرەداغ">قەرەداغ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AA" title="قەزای ماوەت">ماوەت</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AA" title="ماوەت">ماوەت</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9" title="پارێزگای کەرکووک">کەرکووک</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%88%D9%88%D9%82" title="قەزای داقووق">داقووق</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%88%D9%88%D9%82" title="داقووق">داقووق</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%A8%D8%B2" title="قەزای دووبز">دووبز</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%A8%D8%B2" title="دووبز">دووبز</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%DB%95%D9%88%DB%8C%D8%AC%DB%95" title="قەزای حەویجە">حەویجە</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D9%88%DB%8C%D8%AC%DB%95" title="حەویجە">حەویجە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9" title="قەزای کەرکووک">کەرکووک</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9" title="کەرکووک">کەرکووک</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DB%8C_%DA%AF%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ئیدارەی گەرمیان">گەرمیان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%AF%D8%B1%DB%95" title="قەزای بەدرە">بەدرە</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%AF%D8%B1%DB%95%D8%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="بەدرە، واسیت">بەدرە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%95%D9%85%DA%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DA%B5" title="قەزای چەمچەماڵ">چەمچەماڵ</a> (<a href="/wiki/%DA%86%DB%95%D9%85%DA%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DA%B5" title="چەمچەماڵ">چەمچەماڵ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%D9%82%DB%8C%D9%86" title="قەزای خانەقین">خانەقین</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%D9%82%DB%8C%D9%86" title="خانەقین">خانەقین</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%88" title="قەزای دووزخورماتوو">دووزخورماتوو</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%88" title="دووزخورماتوو">دووزخورماتوو</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="قەزای کەلار">کەلار</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="کەلار">کەلار</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%81%D8%B1%DB%8C" title="قەزای کفری">کفری</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%81%D8%B1%DB%8C" title="کفری">کفری</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%DB%95%DB%8C_%D9%85%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%95%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناحیەی مەندەلی (ئەم پەڕەیە نییە)">مەندەلی</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%95%D9%84%DB%8C" title="مەندەلی">مەندەلی</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%95%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای نەینەوا">نەینەوا</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%84%DA%A9%DB%8E%D9%81" title="قەزای تلکێف">تلکێف</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%DA%A9%DB%8E%D9%81" title="تلکێف">تلکێف</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%DB%95%D9%84%DB%95%D8%B9%D9%81%DB%95%D8%B1" title="قەزای تەلەعفەر">تەلەعفەر</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%84%DB%95%D8%B9%D9%81%DB%95%D8%B1" title="تەلەعفەر">تەلەعفەر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%DB%95%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%95" title="قەزای حەمدانیە">حەمدانیە</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D9%82%D9%88%D9%88%D8%B4" title="قەرەقووش">قەرەقووش</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="قەزای شنگال">شنگال</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="شنگال">شنگال</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="قەزای مووسڵ">مووسڵ</a> (<a class="mw-selflink selflink">مووسڵ</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="پارێزگای ھەولێر">ھەولێر</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%86%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قەزای چۆمان">چۆمان</a> (<a href="/wiki/%DA%86%DB%86%D9%85%D8%A7%D9%86" title="چۆمان">چۆمان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="قەزای خەبات">خەبات</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="خەبات">خەبات</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="قەزای دەشتی ھەولێر">دەشتی ھەولێر</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%95%D8%B3%DA%B5%D8%A7%D9%88%DB%95" title="بنەسڵاوە">بنەسڵاوە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%95%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B2" title="قەزای ڕەواندز">ڕەواندز</a> (<a href="/wiki/%DA%95%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B2" title="ڕەواندز">ڕەواندز</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%86%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قەزای سۆران">سۆران</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%86%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D8%A7%D8%B1)" title="سۆران (شار)">سۆران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%95%D9%82%DA%B5%D8%A7%D9%88%DB%95" title="قەزای شەقڵاوە">شەقڵاوە</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D9%82%DA%B5%D8%A7%D9%88%DB%95" title="شەقڵاوە">شەقڵاوە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%DB%86%DB%8C%DB%95" title="قەزای کۆیە">کۆیە</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%DB%8C%DB%95" title="کۆیە">کۆیە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%AE%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B1" title="قەزای مەخموور">مەخموور</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%AE%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B1" title="مەخموور">مەخموور</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8E%D8%B1%DA%AF%DB%95%D8%B3%DB%86%D8%B1" title="قەزای مێرگەسۆر">مێرگەسۆر</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%D8%B1%DA%AF%DB%95%D8%B3%DB%86%D8%B1" title="مێرگەسۆر">مێرگەسۆر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="قەزای ھەولێر">ھەولێر</a> (<a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="ھەولێر">ھەولێر</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%D8%A8%D8%AC%DB%95" title="پارێزگای ھەڵەبجە">ھەڵەبجە</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%D8%A8%D8%AC%DB%95" title="قەزای ھەڵەبجە">ھەڵەبجە</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ھەروەھا</div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="قەزای شارەبان">شارەبان</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="شارەبان">شارەبان</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div id="ڕۆژھەڵات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ڕۆژھەڵاتی کوردستان">ڕۆژھەڵات</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><small><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا">ئازەربایجانی<br /> ڕۆژاوا</a></small></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%86%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="شارستانی بۆکان">بۆکان</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%86%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بۆکان">بۆکان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%86%D9%84%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" title="شارستانی پۆلدەشت">پۆلدەشت</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" title="پۆلدەشت">پۆلدەشت</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="شارستانی پیرانشار">پیرانشار</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="پیرانشار">پیرانشار</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A8" title="شارستانی تیکاب">تیکاب</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A8" title="تیکاب">تیکاب</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%86%D8%A7%DA%B5%D8%AF%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شارستانی چاڵدێران">چاڵدێران</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DA%BE%DA%86%DB%95%D8%B4%D9%85%DB%95" title="سیاھچەشمە">سیاھچەشمە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%86%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%95" title="شارستانی چایپارە">چایپارە</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%95%D8%AF%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="قەرەزیائەددین">قەرەزیائەددین</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%DB%86%DB%8C" title="شارستانی خۆی">خۆی</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%DB%86%DB%8C" title="خۆی">خۆی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7" title="شارستانی ساینقەڵا">ساینقەڵا</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%95%DA%B5%D8%A7" title="ساینقەڵا">ساینقەڵا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" title="شارستانی سەردەشت">سەردەشت</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" title="سەردەشت">سەردەشت</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="شارستانی سەڵماس">سەڵماس</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="سەڵماس">سەڵماس</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%86%DB%86" title="شارستانی شنۆ">شنۆ</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%DB%86" title="شنۆ">شنۆ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%95%D9%88%D8%AA" title="شارستانی شەوت">شەوت</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%DB%95%D9%88%D8%AA" title="شەوت">شەوت</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DA%A9%DB%86" title="شارستانی ماکۆ">ماکۆ</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%DB%86" title="ماکۆ">ماکۆ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%DA%BE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="شارستانی مەھاباد">مەھاباد</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%95%DA%BE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="مەھاباد">مەھاباد</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%88" title="شارستانی میاندواو">میاندواو</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%88" title="میاندواو">میاندواو</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%DB%95%D8%BA%DB%95%D8%AF%DB%95" title="شارستانی نەغەدە">نەغەدە</a> (<a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D8%BA%DB%95%D8%AF%DB%95" title="نەغەدە">نەغەدە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8E" title="شارستانی ورمێ">ورمێ</a> (<a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8E" title="ورمێ">ورمێ</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85" title="پارێزگای ئیلام">ئیلام</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="شارستانی ئاودانان">ئاودانان</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ئاودانان">ئاودانان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%95%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شارستانی ئەیوان">ئەیوان</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ئەیوان">ئەیوان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85" title="شارستانی ئیلام">ئیلام</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیلام">ئیلام</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8E%D9%84%D9%88%DA%95%D8%A7%D9%86" title="شارستانی دێلوڕان">دێلوڕان</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%8E%D9%84%D9%88%DA%95%D8%A7%D9%86" title="دێلوڕان">دێلوڕان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%86%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88%DA%95" title="شارستانی چەرداوڕ">چەرداوڕ</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%88%DA%B5%DB%95" title="سەراوڵە">سەراوڵە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%95%DA%95%DB%95%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="شارستانی دەڕەشار">دەڕەشار</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%DA%95%DB%95%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="دەڕەشار">دەڕەشار</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%B4%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="شارستانی مەڵگشای">مەڵگشای</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="ئەرکەواز">ئەرکەواز</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%8E%DA%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شارستانی مێھران">مێران</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%8E%DA%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مێھران">مێھران</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای کرماشان">کرماشان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="شارستانی ئارووناوا">ئارووناوا</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="ئارووناوا">ئارووناوا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%88%DB%95" title="شارستانی پاوە">پاوە</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پاوە">پاوە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%95%DB%86" title="شارستانی جوانڕۆ">جوانڕۆ</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%95%DB%86" title="جوانڕۆ">جوانڕۆ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DA%BE%DB%86" title="شارستانی داڵاھۆ">داڵاھۆ</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%86" title="کرن">کرن</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%95" title="گاوارە">گاوارە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%95%D8%B1" title="شارستانی ڕوانسەر">ڕوانسەر</a> (<a href="/wiki/%DA%95%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%95%D8%B1" title="ڕوانسەر">ڕوانسەر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%82%D9%88%DA%95" title="شارستانی سونقوڕ">سونقوڕ</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%82%D9%88%DA%95" title="سونقوڕ">سونقوڕ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%D9%BE%DB%8E%DA%B5%DB%8C_%D8%B2%DB%95%DA%BE%D8%A7%D9%88" title="شارستانی سەرپێڵی زەھاو">سەرپێڵی زەھاو</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D9%BE%DB%8E%DA%B5%DB%8C_%D8%B2%DB%95%DA%BE%D8%A7%D9%88" title="سەرپێڵی زەھاو">سەرپێڵی زەھاو</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شارستانی سەلاسی باوەجانی">سەلاسی باوەجانی</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="تازاوای سەلاس">تازاوای سەلاس</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%AD%D9%86%DB%95" title="شارستانی سەحنە">سەحنە</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%AD%D9%86%DB%95" title="سەحنە">سەحنە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%DB%95%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="شارستانی قەسری شیرین">قەسری شیرین</a> (<a href="/wiki/%D9%82%DB%95%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="قەسری شیرین">قەسری شیرین</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="شارستانی کرماشان">کرماشان</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کرماشان">کرماشان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%95%D9%88%DB%95%D8%B1" title="شارستانی کەنگەوەر">کەنگەوەر</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%95%D9%88%DB%95%D8%B1" title="کەنگەوەر">کەنگەوەر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%DB%95%DA%B5%D8%A7%D9%86" title="شارستانی گیەڵان">گیەڵان</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%DB%95%DA%B5%D8%A7%D9%86" title="گیەڵان">گیەڵان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="شارستانی ھەرسین">ھەرسین</a> (<a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ھەرسین">ھەرسین</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای کوردستان">کوردستان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%95" title="شارستانی بانە">بانە</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%95" title="بانە">بانە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DA%95" title="شارستانی بیجاڕ">بیجاڕ</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DA%95" title="بیجاڕ">بیجاڕ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95" title="شارستانی دیواندەرە">دیواندەرە</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95" title="دیواندەرە">دیواندەرە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8E%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86" title="شارستانی دێولان">دێولان</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%8E%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86" title="دێولان">دێولان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DB%95" title="شارستانی سنە">سنە</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%95" title="سنە">سنە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%82%D8%B2" title="شارستانی سەقز">سەقز</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%82%D8%B2" title="سەقز">سەقز</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%88%DA%B5%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="شارستانی سەوڵاوا">سەوڵاوا</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%88%DA%B5%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="سەوڵاوا">سەوڵاوا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%95" title="شارستانی قوروە">قوروە</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%95" title="قوروە">قوروە</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شارستانی کامیاران">کامیاران</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کامیاران">کامیاران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شارستانی مەریوان">مەریوان</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مەریوان">مەریوان</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%88%DA%95%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای لوڕستان">لوڕستان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DA%B5%D9%81%D8%A7%D9%86" title="شارستانی دڵفان">دڵفان</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="نووراوا">نووراوا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%DB%95" title="شارستانی سلسلە">سلسلە</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%DB%8C%D8%B4%D8%AA%DB%95%D8%B1" title="ئەلیشتەر">ئەلیشتەر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="شارستانی کوودەشت">کوودەشت</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="کوودەشت">کوودەشت</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%DA%AF%DA%95" title="شارستانی ورووگڕ">ورووگڕ</a> (<a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%DA%AF%DA%95" title="ورووگڕ">ورووگڕ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D9%88%DA%95%DB%95%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%95" title="شارستانی خوڕەماوە">خوڕەماوە</a> (<a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%DA%95%DB%95%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%95" title="خوڕەماوە">خوڕەماوە</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%85%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="پارێزگای ھەمەدان">ھەمەدان</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="شارستانی تووسرکان">تووسرکان</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تووسرکان">تووسرکان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="شارستانی ئەسەداوا">ئەسەداوا</a> (<a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="ئەسەداوا">ئەسەداوا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8E%D8%B1" title="شارستانی مەلایێر">مەلایێر</a> (<a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8E%D8%B1" title="مەلایێر">مەلایێر</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86" title="شارستانی نیاوەن">نیاوەن</a> (<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86" class="mw-redirect" title="نیاوەن">نیاوەن</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;">پەیوەندیدار</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%95%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="لوڕستان">ھەرێمی لوڕستان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div id="ڕۆژاوا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ڕۆژاوای کوردستان">ڕۆژاوا</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%86%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95" title="کانتۆنی جزیرە">جزیرە</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%B4%D9%84%DB%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="قامشلۆ (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">قامشلۆ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%8E" title="عاموودێ">عاموودێ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%B4%D9%84%DB%86" class="mw-redirect" title="قامشلۆ">قامشلۆ</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8E%D8%B1%DA%A9_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="دێرک (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">دێرک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8E%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دێرک (ئەم پەڕەیە نییە)">دێرک</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%8C%DA%86%DB%95_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="حەسیچە (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">حەسیچە</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%8C%DA%86%DB%95" title="حەسیچە">حەسیچە</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەری کانی (قەزای ڕۆژاوای کوردستان) (ئەم پەڕەیە نییە)">سەری کانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="سەری کانی (ڕۆژاوای کوردستان)">سەری کانی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%86%D9%86%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کانتۆنی کۆبانی">کۆبانی</a></div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%DB%8E%D8%B3%D9%BE%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرێسپی (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">گرێسپی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%DB%8E%D8%B3%D9%BE%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرێسپی (ئەم پەڕەیە نییە)">گرێسپی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%86%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کۆبانی (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">کۆبانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کۆبانی">کۆبانی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:7em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%86%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کانتۆنی عەفرین">عەفرین</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%95%D8%B2%D8%A7%D8%B2_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="عەزاز (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">عەزاز</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%95%D8%B2%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="عەزاز (ئەم پەڕەیە نییە)">عەزاز</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="عەفرین (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">عەفرین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="عەفرین">عەفرین</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%A8_(%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="باب (قەزا) (ئەم پەڕەیە نییە)">باب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="باب">باب</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span typeof="mw:File"><span title="پۆل"><img alt="پۆل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پۆل:شارەکانی کوردستان">پۆل:شارەکانی کوردستان</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پڕگەلھەترین_شارەکانی_کوردستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r881436"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-بینین"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D9%BE%DA%95%DA%AF%DB%95%D9%84%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="داڕێژە:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان"><abbr title="بینینی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-وتووێژ"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D9%BE%DA%95%DA%AF%DB%95%D9%84%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="وتووێژی داڕێژە:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان (ئەم پەڕەیە نییە)"><abbr title="وتووێژی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">و</abbr></a></li><li class="nv-دەستکاری"><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D9%BE%DA%95%DA%AF%DB%95%D9%84%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit"><abbr title="دەستکاریکردنی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">د</abbr></a></li></ul></div><div id="پڕگەلھەترین_شارەکانی_کوردستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%95%D9%84%DA%BE%DB%95%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="گەلھەی شارەکانی کوردستان (ئەم پەڕەیە نییە)">پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:right;width:100%;"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="font-weight:bold;">ڕیز</td><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="border-right:2px solid #fdfdfd;font-weight:bold;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باشووری کوردستان">باشووری کوردستان</a></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="border-right:2px solid #fdfdfd;font-weight:bold;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باکووری کوردستان">باکووری کوردستان</a></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="border-right:2px solid #fdfdfd;font-weight:bold;"><a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ڕۆژاوای کوردستان">ڕۆژاوای کوردستان</a></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="border-right:2px solid #fdfdfd;font-weight:bold;"><a href="/wiki/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ڕۆژھەڵاتی کوردستان">ڕۆژھەڵاتی کوردستان</a></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td style="padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p>١<br /> ٢<br /> ٣<br /> ٤<br /> ٥<br /> ٦<br /> ٧<br /> ٨<br /> ٩<br /> ١٠ </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p><a class="mw-selflink selflink">مووسڵ</a><br /> <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%88%D9%84%DB%8E%D8%B1" title="ھەولێر">ھەولێر</a><br /> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9" title="کەرکووک">کەرکووک</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8E%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سلێمانی">سلێمانی</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AF%DA%BE%DB%86%DA%A9" title="دھۆک">دھۆک</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%84%DB%95%D8%B9%D9%81%DB%95%D8%B1" title="تەلەعفەر">تەلەعفەر</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%AE%DB%86" title="زاخۆ">زاخۆ</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%D9%82%DB%8C%D9%86" title="خانەقین">خانەقین</a><br /> <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%D8%A8%D8%AC%DB%95" title="ھەڵەبجە">ھەڵەبجە</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="میقدادیە (ئەم پەڕەیە نییە)">میقدادیە</a> </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p>٣٬٠٠٠٬٠٩٦<br /> ١٬٢٩٣٬٨٢٠<br /> ١٬٢٠٠٬٠٠٠<br /> ٨٠٧٬٦١٤<br /> ٧٠٠٬٣٧٣<br /> ٤٥٠٬٠٨٨<br /> ٤٠٠٬٢١٥<br /> ١٦٠٬٣٧٩<br />٨٠٬٠٠٠<br /> ٣٦٬٥٠٠ </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%86%DA%A9" title="دیلۆک">دیلۆک</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AF" title="ئامەد">ئامەد</a><br /> <a href="/wiki/%DA%95%D8%AD%D8%A7" title="ڕحا">ڕحا</a><br /> <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D9%84%DB%95%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مەلەدی">مەلەدی</a><br /> <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B1%D8%B9%DB%95%D8%B4" title="مەرعەش">مەرعەش</a><br /> <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%86" title="وان">وان</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D8%B2%DB%95%DA%95%DB%86%D9%85" class="mw-redirect" title="ئەرزەڕۆم">ئەرزەڕۆم</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8E%D8%AA" title="خارپێت">خارپێت</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D9%84%D8%AD" title="ئێلح">ئێلح</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1" title="سەمسوور">سەمسوور</a> </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p>١٬٣١٤٬٠٥٤<br /> ٨٤٣٬٤٦٠<br /> ٤٩٨٬١١١<br /> ٤٨٠٬١٤٤<br /> ٤٢٨٬٧٢٤<br /> ٣٦٧٬٤١٩<br /> ٣٦٧٬٢٥٠<br />٣٣١٬٤٧٩ <br /> ٢٩٨٬٣٤٢<br /> ٢٠٢٬٧٣٥ </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p><a href="/wiki/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%8C%DA%86%DB%95" title="حەسیچە">حەسیچە</a><br /> <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84%DB%86" title="قامیشلۆ">قامیشلۆ</a><br /> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کۆبانی">کۆبانی</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B9%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="عەفرین">عەفرین</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="سەری کانی (ڕۆژاوای کوردستان)">سەری کانی</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8E%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دێرک (ئەم پەڕەیە نییە)">دێرک</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%DB%8E%D8%B3%D9%BE%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرێسپی (ئەم پەڕەیە نییە)">گرێسپی</a> </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p>١٨٨٬١٦٠<br /> ١٨٤٬٢٣١<br /> ٤٤٬٨٢١<br /> ٣٦٬٥٦٢<br /> ٢٩٬٣٤٧<br /> ٢٦٬٣١١<br /> ١٤٬٨٢٥ </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کرماشان">کرماشان</a><br /> <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8E" title="ورمێ">ورمێ</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%95" title="سنە">سنە</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%95" class="mw-redirect" title="خورەماوە">خورەماوە</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیلام">ئیلام</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%86%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بۆکان">بۆکان</a><br /> <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%DA%BE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="مەھاباد">مەھاباد</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D9%82%D8%B2" title="سەقز">سەقز</a><br /> <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مەریوان">مەریوان</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="ئارووناوا">ئارووناوا</a> </p> </div></td><td style="border-right:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align: center;;;width:10em;"><div> <p>٨٥١٬٤٠٥<br /> ٦٦٧٬٤٤٩<br /> ٣٧٣٬٩٨٧<br /> ٣٧٣٬٤١٦<br /> ١٧٢٬٢١٣<br /> ١٧٠٬٦٠٠<br /> ١٤٧٬٢٦٨<br /> ١٦٥٬٧٣٨<br /> ١١٠٬٤٦٤<br /> ٩٤٬٦٩٩٤ </p> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="bandeau-portail وێنۆچکەکان" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:جوگرافیا"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/29px-Terrestrial_globe.svg.png" decoding="async" width="29" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/43px-Terrestrial_globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/58px-Terrestrial_globe.svg.png 2x" data-file-width="321" data-file-height="312" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:جوگرافیا">دەروازەی جوگرافیا</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دەروازە:کوردستان"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/32px-Flag_of_Kurdistan.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/48px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/64px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دەروازە:کوردستان">دەروازەی کوردستان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="دەروازە:عێراق"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/32px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/48px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/64px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="دەروازە:عێراق">دەروازەی عێراق</a></span></li></ul> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;color:#000"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mosul" class="extiw" title="commons:Category:Mosul">مووسڵ</a></b></i> تێدایە.</td></tr> </tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">وەرگیراو لە «<a dir="ltr" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=مووسڵ&oldid=1375641">https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=مووسڵ&oldid=1375641</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تایبەت:پۆلەکان">پۆلەکان</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages using the JsonConfig extension (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95_%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%DB%8C%DB%8C%DB%95_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%95_%D8%A6%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%A2%D9%A0%D9%A2%D9%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان لە ئایاری ٢٠٢٢ (ئەم پەڕەیە نییە)">وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان لە ئایاری ٢٠٢٢</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_infobox_settlement_with_bad_settlement_type&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages using infobox settlement with bad settlement type (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages using infobox settlement with bad settlement type</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Infobox_mapframe_without_OSM_relation_ID_on_Wikidata" title="پۆل:Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata">Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DA%95%DA%AF%DB%95%D9%84%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پۆل:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان">پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پۆل:کوردستان">کوردستان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پۆل:جوگرافیای کوردستان">جوگرافیای کوردستان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پۆل:شارەکانی کوردستان">شارەکانی کوردستان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%DB%95%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق">ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D9%BE%DB%8C%D8%AA" title="پۆل:مانگیلەی بەپیت">مانگیلەی بەپیت</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B1" title="پۆل:ئاشوور">ئاشوور</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="پۆل:شارەکانی عێراق">شارەکانی عێراق</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="پۆل:مووسڵ">مووسڵ</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95_%D8%A6%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%B5" title="پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ">شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="پۆل:پارێزگاکانی عێراق">پارێزگاکانی عێراق</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">پۆلە شاردراوەکان: <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_with_non-numeric_formatnum_arguments" title="پۆل:Pages with non-numeric formatnum arguments">Pages with non-numeric formatnum arguments</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Webarchive_template_wayback_links" title="پۆل:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95_%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%DB%8C%DB%8C%DB%95_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:ھەموو وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان">ھەموو وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Articles_with_invalid_date_parameter_in_template" title="پۆل:Articles with invalid date parameter in template">Articles with invalid date parameter in template</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D9%88%DB%95%D8%B3%D9%81" title="پۆل:وتارەکان بە وەسف">وتارەکان بە وەسف</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%84%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95_%DA%BE%DB%95%D9%86" title="پۆل:ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن">ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی کوردستان/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی کوردستان/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی عێراق/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی عێراق/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%88%DA%B5%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە">ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%D9%86%D8%B2_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%DB%86%D9%85%D8%A7%DA%B5%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%95%DA%AF%DB%95%DA%B5_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە">پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D9%86%DB%95%D8%AE%D8%B4%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:پەڕەکان بە نەخشەکان">پەڕەکان بە نەخشەکان</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ئەم پەڕەیە دواجار لە ‏١٨:٢٠ی ‏٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ نوێ کراوەتەوە.</li> <li id="footer-info-copyright">دەق لەژێر <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> لەبەردەستە؛ لەوانەیە مەرجی تریشی پێوە ببێت. بۆ وردەکاری <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">مەرجەکانی بەکارھێنان</a> ببینە.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاسەتی تایبەتێتی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA">دەربارەی ویکیپیدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%95%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86">نابەرپرسییەکان</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">پەرەپێدەران</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ckb.wikipedia.org">ئامارەکان</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ڕوونکردنەوەی کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ckb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">بینینی مۆبایلی</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-7zwfr","wgBackendResponseTime":211,"wgKartographerLiveData":{"_eaea82c988b752a1692bdf3ab03dc96668c6a3c7":[{"type":"ExternalData","service":"geoshape","url":"https://maps.wikimedia.org/geoshape?getgeojson=1\u0026ids=Q83317","properties":{"title":"مووسڵ","fill-opacity":0.5,"stroke":"#FF0000","stroke-width":3,"fill":"#606060"}},{"type":"ExternalData","service":"geoline","url":"https://maps.wikimedia.org/geoline?getgeojson=1\u0026ids=Q83317","properties":{"stroke-width":5,"stroke":"#FF0000","title":"مووسڵ"}},{"type":"Feature","geometry":{"coordinates":[43.11666666666667,36.36666666666667],"type":"Point"},"properties":{"title":"مووسڵ","marker-color":"#5E74F3"}}]},"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.947","walltime":"1.333","ppvisitednodes":{"value":11218,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":407117,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":78663,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":56867,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1036.927 1 -total"," 35.66% 369.764 1 داڕێژە:زانیاریدانی_نیشتنگە"," 34.62% 359.030 1 داڕێژە:Infobox_settlement"," 33.28% 345.065 1 داڕێژە:سەرچاوەکان"," 25.04% 259.655 1 داڕێژە:Infobox"," 12.50% 129.630 2 داڕێژە:Cite_book"," 9.59% 99.424 1 داڕێژە:بەستەری_مردوو"," 8.98% 93.071 1 داڕێژە:Fix"," 8.66% 89.798 1 داڕێژە:شارەکانی_کوردستان"," 8.53% 88.492 14 داڕێژە:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.404","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":10646239,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-kk9x7","timestamp":"20241110030654","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0645\u0648\u0648\u0633\u06b5","url":"https:\/\/ckb.wikipedia.org\/wiki\/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%B5","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q83317","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q83317","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-09-27T12:05:01Z","dateModified":"2024-11-07T18:20:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0f\/St._Thomas_Church-Mosul.jpg"}</script> </body> </html>