CINXE.COM

Մետաղ - Վիքիպեդիա

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Մետաղ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"78695a1b-db95-4ade-981c-1b628c2bc491","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Մետաղ","wgTitle":"Մետաղ","wgCurRevisionId":10111463,"wgRevisionId":10111463,"wgArticleId":22491,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","Օրվա հոդված","Մետաղներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Մետաղ","wgRelevantArticleId":22491,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11426","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons": "ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.gadget.relatedIcons&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Gallium_crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Gallium_crystals.jpg/800px-Gallium_crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Gallium_crystals.jpg/640px-Gallium_crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Մետաղ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Մետաղ rootpage-Մետաղ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Բնության_մեջ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնության_մեջ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Բնության մեջ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնության_մեջ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արդյունահանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արդյունահանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Արդյունահանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Արդյունահանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մետաղների_հատկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Մետաղների_հատկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Մետաղների հատկություններ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Մետաղների_հատկություններ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Մետաղների հատկություններ subsection</span> </button> <ul id="toc-Մետաղների_հատկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Մետաղների_բնորոշ_հատկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մետաղների_բնորոշ_հատկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Մետաղների բնորոշ հատկություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Մետաղների_բնորոշ_հատկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մետաղների_ֆիզիկական_հատկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մետաղների_ֆիզիկական_հատկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Մետաղների ֆիզիկական հատկություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Մետաղների_ֆիզիկական_հատկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մետաղների_աղյուսակ_ըստ_կարծրության" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մետաղների_աղյուսակ_ըստ_կարծրության"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Մետաղների աղյուսակ ըստ կարծրության</span> </div> </a> <ul id="toc-Մետաղների_աղյուսակ_ըստ_կարծրության-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մետաղների_քիմիական_հատկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մետաղների_քիմիական_հատկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Մետաղների քիմիական հատկություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Մետաղների_քիմիական_հատկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Կառուցվածք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կառուցվածք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Կառուցվածք</span> </div> </a> <ul id="toc-Կառուցվածք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Թթուների_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Թթուների_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Թթուների փոխազդեցությունը մետաղների հետ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Թթուների_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Թթուների փոխազդեցությունը մետաղների հետ subsection</span> </button> <ul id="toc-Թթուների_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Չօքսիդացող_թթուների_փոխազդեցությունը_էլեկտրաքիմիական_շարքում_մինչև_ջրածինը_ընկած_մետաղների_հետ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Չօքսիդացող_թթուների_փոխազդեցությունը_էլեկտրաքիմիական_շարքում_մինչև_ջրածինը_ընկած_մետաղների_հետ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Չօքսիդացող թթուների փոխազդեցությունը էլեկտրաքիմիական շարքում մինչև ջրածինը ընկած մետաղների հետ</span> </div> </a> <ul id="toc-Չօքսիդացող_թթուների_փոխազդեցությունը_էլեկտրաքիմիական_շարքում_մինչև_ջրածինը_ընկած_մետաղների_հետ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծծմբական_թթվի՝_H2SO4_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծծմբական_թթվի՝_H2SO4_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Ծծմբական թթվի՝ H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> փոխազդեցությունը մետաղների հետ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծծմբական_թթվի՝_H2SO4_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ազոտական_թթվի_(HNO3)_փոխազդեցություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ազոտական_թթվի_(HNO3)_փոխազդեցություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Ազոտական թթվի (HNO<sub>3</sub>) փոխազդեցություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ազոտական_թթվի_(HNO3)_փոխազդեցություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Լեգիրում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Լեգիրում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Լեգիրում</span> </div> </a> <ul id="toc-Լեգիրում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Մետաղ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 164 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-164" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">164 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Metaal" title="Metaal – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Metaal" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Metalle" title="Metalle – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Metalle" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Metal" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Alata" title="Alata – օբոլո" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Alata" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="օբոլո" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فلز" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%B2" title="فيليز – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="فيليز" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="معدن – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="معدن" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%81" title="ধাতু – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="ধাতু" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Metal" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Metal" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="فیلیز – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="فیلیز" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Металдар – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Металдар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Metoi" title="Metoi – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Metoi" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Metals" title="Metals – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Metals" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Metal" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Металы – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Металы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Мэтал – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мэтал" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Метал" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%AF" title="သတ္တု – Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="သတ္တု" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%81" title="ধাতু – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ধাতু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Metal" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Metal" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Metall" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C4%ADng-s%E1%B9%B3%CC%86k" title="Gĭng-sṳ̆k – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gĭng-sṳ̆k" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Metal" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8E%BE%E1%8E%A6%E1%8E%B5%E1%8F%8D%E1%8E%A9_%E1%8E%A6%E1%8F%82%E1%8F%B1%E1%8F%8D%E1%8E%A9" title="ᎠᎾᎦᎵᏍᎩ ᎦᏂᏱᏍᎩ – չերոկի" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᎾᎦᎵᏍᎩ ᎦᏂᏱᏍᎩ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="չերոկի" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="کانزا – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کانزا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kovy" title="Kovy – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kovy" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Металсем – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Металсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Metel" title="Metel – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Metel" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Metal" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Metalle" title="Metalle – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Metalle" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AD%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1" title="Μέταλλα – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Μέταλλα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Met%C3%A2l" title="Metâl – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Metâl" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Metal" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Metalo" title="Metalo – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Metalo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Metal" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Metallid" title="Metallid – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Metallid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Metal" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Metal" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فلز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Metalli" title="Metalli – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Metalli" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Metal" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Kakumea" title="Kakumea – ֆիջիերեն" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Kakumea" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ֆիջիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Metal" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9tal" title="Métal – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Métal" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Metal" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Miotal" title="Miotal – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Miotal" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%AC" title="金屬 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="金屬" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9tal" title="Métal – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Métal" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Meatailt" title="Meatailt – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Meatailt" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Metal" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="فلز" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Kuarepoti" title="Kuarepoti – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Kuarepoti" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%81" title="ધાતુ – գուջարաթի" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ધાતુ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="գուջարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/%C6%98arfe" title="Ƙarfe – հաուսա" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ƙarfe" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="հաուսա" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%AEm-su%CC%8Dk" title="Kîm-su̍k – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kîm-su̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%AA%D7%9B%D7%AA" title="מתכת – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="מתכת" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%81" title="धातु – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="धातु" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Dhaatu" title="Dhaatu – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Dhaatu" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kovine" title="Kovine – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kovine" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Metal" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/F%C3%A9mek" title="Fémek – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Fémek" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Մետաղ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մետաղ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Metallo" title="Metallo – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Metallo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Logam" title="Logam – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Logam" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Metalle" title="Metalle – ինտերլինգուե" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Metalle" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ինտերլինգուե" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Metal" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%8C%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%88" title="Маьхалаш – ինգուշերեն" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Маьхалаш" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ինգուշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Metalo" title="Metalo – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Metalo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1lmur" title="Málmur – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Málmur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Metallo" title="Metallo – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Metallo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E" title="金属 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="金属" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Metal" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/jinme" title="jinme – լոժբան" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="jinme" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="լոժբան" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Logam" title="Logam – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Logam" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ლითონები – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლითონები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asin" title="Asin – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C3%91%C9%A9%C9%A3l%C9%A9m_n%C9%A9%C9%A3y%CA%8A%CA%8A" title="Ñɩɣlɩm nɩɣyʊʊ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ñɩɣlɩm nɩɣyʊʊ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Металдар – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Металдар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B2%E0%B3%8B%E0%B2%B9" title="ಲೋಹ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಲೋಹ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%88%EC%86%8D" title="금속 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="금속" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DA%BE" title="داتھ – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="داتھ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kanza" title="Kanza – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kanza" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A7%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2" title="Кӧртулов – կոմիերեն" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Кӧртулов" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="կոմիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB" title="Металл – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Металл" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Metallum" title="Metallum – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Metallum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Metall" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Metal" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Metaal" title="Metaal – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Metaal" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Metal" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Metalai" title="Metalai – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Metalai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Met%C4%81li" title="Metāli – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Metāli" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Metaly" title="Metaly – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Metaly" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Logam" title="Logam – մինանգկաբաու" lang="min" hreflang="min" data-title="Logam" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="մինանգկաբաու" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Метал" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B4%82" title="ലോഹം – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലോഹം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB" title="Металл – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Металл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%82" title="धातू – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="धातू" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Logam" title="Logam – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Logam" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%AF" title="သတ္တု – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="သတ္တု" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%82" title="Кшнипонат – էրզյա" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Кшнипонат" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="էրզյա" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Metall" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Metaal" title="Metaal – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Metaal" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%81" title="धातु – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="धातु" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%81" title="धातु – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="धातु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Metaal" title="Metaal – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Metaal" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Metall" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Metall" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9ta" title="Méta – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Méta" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Metal" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Sibiila" title="Sibiila – օրոմո" lang="om" hreflang="om" data-title="Sibiila" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="օրոմո" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%A7%E0%AC%BE%E0%AC%A4%E0%AD%81" title="ଧାତୁ – օրիյա" lang="or" hreflang="or" data-title="ଧାତୁ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="օրիյա" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B3%D1%8A%C3%A6%D1%80" title="Згъæр – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Згъæр" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A7%E0%A8%BE%E0%A8%A4" title="ਧਾਤ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਧਾਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Metale" title="Metale – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Metale" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Metal" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DA%BE%D8%A7%D8%AA" title="دھات – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دھات" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="فلز" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Metal" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Q%27illay" title="Q&#039;illay – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Q&#039;illay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Metal" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Metalu" title="Metalu – արոմաներեն" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Metalu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="արոմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B" title="Металлы – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Металлы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B2" title="Ков – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ков" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Метал" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Mitallu" title="Mitallu – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Mitallu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Metal" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Metal" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B7%9D%E0%B7%84" title="ලෝහ – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="ලෝහ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Metal" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kov" title="Kov – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kov" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kovina" title="Kovina – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kovina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Simbi" title="Simbi – շոնա" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Simbi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="շոնա" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Bir" title="Bir – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Bir" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Metalet" title="Metalet – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Metalet" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Метал" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Metal" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Logam" title="Logam – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Logam" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Metall" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Metali" title="Metali – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Metali" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%B2%E0%AF%8B%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="உலோகம் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உலோகம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="లోహాలు – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="లోహాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B0" title="โลหะ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="โลหะ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Metal" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Metal" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Металлдар – տուվերեն" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Металлдар" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="տուվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%90%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="مېتال – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="مېتال" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Метали – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Метали" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DA%BE%D8%A7%D8%AA" title="دھات – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دھات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Metallar" title="Metallar – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Metallar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Meta%C5%82i" title="Metałi – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Metałi" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Metall" title="Metall – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Metall" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kim_lo%E1%BA%A1i" title="Kim loại – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Kim loại" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Metal" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E" title="金属 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="金属" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/I-metal" title="I-metal – քոսա" lang="xh" hreflang="xh" data-title="I-metal" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="քոսա" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A2%D7%98%D7%90%D7%9C" title="מעטאל – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מעטאל" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%B9%CC%81t%C3%A0l%C3%AC" title="Mẹ́tàlì – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Mẹ́tàlì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E" title="金属 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="金属" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%AC" title="金屬 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="金屬" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kim-sio%CC%8Dk" title="Kim-sio̍k – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kim-sio̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E5%B1%AC" title="金屬 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="金屬" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Inkimbi" title="Inkimbi – զուլուերեն" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Inkimbi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="զուլուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11426#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին (դեռ գրված չէ) [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;oldid=10111463" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&amp;page=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;id=10111463&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2584%25D5%25A5%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B2"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2584%25D5%25A5%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B2"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&amp;page=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Metals" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11426" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gallium_crystals.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Gallium_crystals.jpg/200px-Gallium_crystals.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Gallium_crystals.jpg/300px-Gallium_crystals.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Gallium_crystals.jpg/400px-Gallium_crystals.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Գալիումի բյուրեղ</figcaption></figure> <p><b>Մետաղ</b> (<a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներեն">լատին․</a>՝&#160;<span lang="la">metallum</span> բառից, նշանակում է «հանքահոր»), առանձնահատուկ մետաղների հատկությունների տարրերի մի խումբ, որոնք ունեն բարձր էլեկտրաջերմահաղորդականություն, դիմադրության դրական ջերմաստիճանային գործակից։ Այսօր բացահայտված է միայն 98 մետաղատեսակ։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնության_մեջ"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.A5.D5.BB"></span>Բնության մեջ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Բնության մեջ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#039;s source code: Բնության մեջ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մետաղների մեծ մասը հանդիպում է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բնություն">բնության</a> մեջ <a href="/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Քիմիական միացություն">միացությունների</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հանքաքար (դեռ գրված չէ)">հանքաքարերի</a> ձևով։ Նրանք կազմում են <a href="/wiki/%D5%95%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" title="Օքսիդ">օքսիդներ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%AC%D6%86%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Սուլֆիդ (դեռ գրված չէ)">սուլֆիդներ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կարբոնատ (դեռ գրված չէ)">կարբոնատներ</a> և այլ <a href="/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Քիմիա">քիմիական</a> միացություններ։ Մաքուր մետաղների ստացման և հետագա օգտագործման համար անհրաժեշտ է դրանք զատել հանքաքարից և զտել։ Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է մետաղների <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%A3%D5%AB%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Լեգիրացում (դեռ գրված չէ)">լեգիրացում</a> և/կամ այլ մշակում։ Դրա ուսումնասիրությամբ զբաղվում է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Մետալուրգիա">մետալուրգիա</a> կոչվող <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գիտություն">գիտությունը</a>։ Այն տարբերում է սև (<a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթի</a> հիմքով) և գունավոր (դրանց բաղադրության մեջ չի մտնում երկաթը, շուրջ 70 տարր) մետաղների համաձուլվածքները։ <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">Ոսկին</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">արծաթը</a> և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Պլատին">պլատինը</a> դասվում են թանկարժեք (ազնիվ) մետաղների շարքին։ Բացի այդ, փոքր քանակությամբ մետաղներ առկա են նաև <a href="/wiki/%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Ծով">ծովի</a> <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Ջուր">ջրում</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD" class="mw-redirect" title="Բույս">բույսերում</a>, կենդանի <a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Օրգանիզմ">օրգանիզմներում</a>, որոնք կարևոր նշանակություն ունեն օրգանական աշխարհի ձևավորման և գոյատևման գործընթացներում։ </p><p>Հայտնի է, որ մարդու օրգանիզմի 3%-ը կազմված է մետաղներից<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Մեր <a href="/wiki/%D4%B2%D5%BB%D5%AB%D5%BB" title="Բջիջ">բջիջներում</a> ամենաշատը առկա են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կալցիում">կալցիումը</a> (<a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D6%80" title="Ոսկոր">ոսկորներում</a>) և <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նատրիում">նատրիումը</a>, որը <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A2%D5%BB%D5%BB%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Միջբջջային հեղուկ (դեռ գրված չէ)">միջբջջային հեղուկում</a> և <a href="/wiki/%D5%91%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%AC%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1" title="Ցիտոպլազմա">ցիտոպլազմայում</a> <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BF" title="Էլեկտրոլիտ">էլեկտրոլիտի</a> դեր է կատարում։ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Մագնեզիում">Մագնեզիումը</a> կուտակվում է <a href="/wiki/%D5%84%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Մկանային համակարգ">մկանային</a> հյուսվածքներում և <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%BB%D5%AB%D5%BB" title="Նյարդային բջիջ">նյարդային բջիջներում</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղինձը</a>՝ <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%A1%D6%80%D5%A4" title="Լյարդ">լյարդում</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթը</a>՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արյուն">արյան</a> կարմիր գնդիկների մեջ (կարմիր գույնը պայմանավորված է հենց երկաթի առկայությամբ)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արդյունահանում"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.A4.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A1.D5.B0.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Արդյունահանում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Արդյունահանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#039;s source code: Արդյունահանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Geode_mineral_of_brasil.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Geode_mineral_of_brasil.png/220px-Geode_mineral_of_brasil.png" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Geode_mineral_of_brasil.png/330px-Geode_mineral_of_brasil.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Geode_mineral_of_brasil.png/440px-Geode_mineral_of_brasil.png 2x" data-file-width="823" data-file-height="535" /></a><figcaption>Մետաղի հանքաքար</figcaption></figure> <p>Մետաղները հաճախ հողից ստացվում են <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հանքային արդյունաբերություն (դեռ գրված չէ)">հանքային արդյունաբերության</a> միջոցով, արդյունքը՝ ստացված հանքաքարերը, ծառայում են որպես անհրաժեշտ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D6%80%D6%80" title="Տարր">տարրերի</a> համեմատաբար հարուստ աղբյուր։ Հանքաքարերի գտնվելու վայրը պարզելու համար օգտագործվում են հատուկ հետազոտական մեթոդներ, որոնց մեջ է մտնում հանքաքարերի հանքատեղերի հետախուզությունը։ <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հանքատեղ (դեռ գրված չէ)">Հանքատեղերը</a>, որպես կանոն, բաժանվում են <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="mw-redirect" title="Քարահանք">քարահանքերի</a> (հանքաքարերի մշակումը մակերևույթին), որտեղ հանույթը կատարվում է <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Բնահող (դեռ գրված չէ)">բնահողի</a> դուրսբերումով, որն ուղեկցվում է <a href="/w/index.php?title=%D4%BE%D5%A1%D5%B6%D6%80_%D5%BF%D5%A5%D5%AD%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ծանր տեխնիկա (դեռ գրված չէ)">ծանր տեխնիկայով</a>, ինչպես նաև՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%B6%D5%B5%D5%A1_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ստորգետնյա հանքահոր (դեռ գրված չէ)">ստորգետնյա հանքահորերի</a>։ </p><p>Մետաղները դուրս են բերվում արդյունահանանված հանքաքարերից, որպես կանոն, քիմիական կամ էլեկտրոլիտիկ վերականգնման միջոցով։ Հրամետաղագործության մեջ հրաքարից մետաղի հումքի փոխակերպման համար կիրառվում է բարձր ջերմաստիճանը, հիդրոմետաղագործության մեջ նույն նպատակներով օգտածործվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ջրային քիմիա (դեռ գրված չէ)">ջրային քիմիան</a>։ Կիրառված մեթոդը կախված է մետաղի տեսակից և աղտոտվածության տիպից։ </p><p>Երբ մետաղի հանքաքարը հանդիսանում է մետաղի և ոչ մետաղի <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Իոնական միացություն (դեռ գրված չէ)">իոնական միացություն</a>, մաքուր մետաղի դուրսբերման համար այդ սովորաբար ենթարկվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հալեցում (դեռ գրված չէ)">հալեցման</a>՝ տաքացում, որն ուղեկցվում է վերականգնմամբ։ Շատ տարածված մետաղներ, ինչպիսին է օրինակ <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթը</a>, հալեցվում են, կիրառելով <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AE%D5%AD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ածխածին">ածխածին</a>, որպես վերականգնող։ Մի շարք մետաղներ, ինչպիսիք են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">ալյումինն</a> ու <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նատրիում">նատրիումը</a>, չունեն ոչ մի տնտեսապես արդարացված վերականգնող և արդյունահանվում են <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A6" title="Էլեկտրոլիզ">էլեկտրոլիզի</a> միջոցով<sup id="cite_ref-losal_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-losal-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%AC%D6%86%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Սուլֆիդ (դեռ գրված չէ)">Սուլֆիդային</a> հանքաքարերը չեն բարելավվում մինչև մաքուր մետաղի ստացումը, բայց այրվում են օդում՝ օքսիդի վերածման նպատակով։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Մետաղների_հատկություններ"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Մետաղների հատկություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Մետաղների հատկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#039;s source code: Մետաղների հատկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մետաղների_բնորոշ_հատկություններ"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A2.D5.B6.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.B7_.D5.B0.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Մետաղների բնորոշ հատկություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Մետաղների բնորոշ հատկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#039;s source code: Մետաղների բնորոշ հատկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Մետաղական փայլ (բնորոշ է ոչ միայն մետաղների համար. առկա է նաև ոչ մետաղներ <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%A4" title="Յոդ">յոդի</a> և <a href="/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%BF" title="Գրաֆիտ">գրաֆիտի</a> տեսքով <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AE%D5%AD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ածխածին">ածխածնի</a> մոտ)</li> <li>լավ <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Էլեկտրահաղորդականություն">էլեկտրահաղորդականություն</a></li> <li>Հեշտ մեխանիկական մշակման հնարավորություն (տե՛ս <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect mw-disambig" title="Պլաստիկություն">պլաստիկություն</a>, սակայն որոշ մետաղներ, օրինակ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Գերմանիում">գերմանիումն</a> ու <a href="/wiki/%D4%B2%D5%AB%D5%BD%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9" title="Բիսմութ">բիսմութը</a> պլաստիկ չեն)</li> <li>Բարձր <a href="/wiki/%D4%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Խտություն">խտություն</a> (սովորաբար մետաղները ոչ մետաղներից ծանր են)</li> <li>Հալման բարձր ջերմաստիճան (բացառություններ են՝ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%AF" title="Սնդիկ">սնդիկն</a> ու <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ալկալիական մետաղներ">ալկալիական մետաղները</a>)</li> <li>Բարձր <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ջերմահաղորդականություն">ջերմահաղորդականություն</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ռեակցիա (դեռ գրված չէ)">Ռեակցիաներում</a> հիմնականում հանդիսանում են <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Վերականգնողներ (դեռ գրված չէ)">վերականգնողներ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մետաղների_ֆիզիկական_հատկություններ"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.86.D5.AB.D5.A6.D5.AB.D5.AF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Մետաղների ֆիզիկական հատկություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Մետաղների ֆիզիկական հատկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#039;s source code: Մետաղների ֆիզիկական հատկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg/250px-Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg" decoding="async" width="250" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg/375px-Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg/500px-Barium_unter_Argon_Schutzgas_Atmosph%C3%A4re.jpg 2x" data-file-width="793" data-file-height="460" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Բարիում">Բարիում</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aluminium_bar_surface_etched.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Aluminium_bar_surface_etched.jpg/250px-Aluminium_bar_surface_etched.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Aluminium_bar_surface_etched.jpg/375px-Aluminium_bar_surface_etched.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Aluminium_bar_surface_etched.jpg/500px-Aluminium_bar_surface_etched.jpg 2x" data-file-width="5616" data-file-height="3744" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">Ալյումին</a></figcaption></figure> <p>Բոլոր մետաղները (բացի սնդիկից և պայմանականորեն ֆրանսիումից) <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Սովորական պայմաններ (դեռ գրված չէ)">սովորական պայմաններում</a> գտնվում են <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%B6%D5%A4_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Պինդ մարմին">պինդ ագրեգատային վիճակում</a>, սակայն ունեն տարբեր <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%AE%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կարծրություն (դեռ գրված չէ)">կարծրություն</a>։ Ստորև ներկայացված են մի շարք մետաղների կարծրությունները՝ ըստ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%B8%D5%BD%D5%AB_%D5%B7%D5%A1%D6%80%D6%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մոոսի շարք (դեռ գրված չէ)">Մոոսի շարքի</a>. </p><p>Մաքուր մետաղների հալման ջերմաստիճանը տատանվում է -39<sup>о</sup>С-ից (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%AF" title="Սնդիկ">սնդիկ</a>) 3410<sup>о</sup> С միջակայքում (<a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D6%86%D6%80%D5%A1%D5%B4" title="Վոլֆրամ">Վոլֆրամ</a>)։ Մետաղների մեծամասնության <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%B3%D5%A1%D5%B6" title="Հալման ջերմաստիճան">հալման ջերմաստիճանը</a> (<a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ալկալիական մետաղներ">ալկալիական մետաղներից</a> բացի) բարձր է, սակայն որոշ «նորմալ» մետաղները, ինչպիսիք են օրինակ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%A3" title="Անագ">անագն</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Գալիում">գալիումը</a> ու <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Կապար">կապարը</a>, կարելի է հալեցնել հասարակ էլեկտրական կամ <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%A6%D6%85%D5%BB%D5%A1%D5%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Գազօջախ (դեռ գրված չէ)">գազային</a> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Վառարան">վառարանի</a> վրա։ </p><p>Կախված <a href="/wiki/%D4%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Խտություն">խտությունից</a>՝ մետաղները լինում են թեթև (խտությունը 0,53 ÷ 5 գ/սմ<sup>3</sup>) և ծանր (5 ÷ 22,5 գ/սմ³)։ Ամենաթեթև մետաղն է <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%A9%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լիթիում">լիթիումը</a> ( խտությունը 0.53 գ/սմ³)։ Ամենածանր մետաղը ներկա պահին անվանել հնարավոր չէ, քանի որ ամենածանր մետաղների՝ <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Օսմիում">օսմիումի</a> և <a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Իրիդիում">իրիդիումի</a>, խտությունները գրեթե հավասար են (մոտ 22.6 գ/սմ³ - ճիշտ 2 անգամ ավելի, քան <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Կապար">կապարի</a> խտությունն է), իսկ դրանց ստույգ խտության հաշվումը չափազանց դժվար է՝ դրա համար անհրաժեշտ է լրիվ մաքրել մետաղը, քանի որ յուրաքանչյուր խառնուրդ ցածրացնում է դրանց խտությունը։ </p><p>Մետաղների մեծամասնությունը <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Պլաստիկ (դեռ գրված չէ)">պլաստիկ</a> է, այսինքն մետաղյա լարը կարելի է թեքել, և այն չի կոտրվի։ Սա տեղի է ունենում մետաղների <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BF%D5%B8%D5%B4" title="Ատոմ">ատոմների</a> շերտերի՝ առանց նրանց միջև կապի խախտման տեղաշարժերի պատճառով։ Ամենապլաստիկ մետաղներն են <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">ոսկին</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթն</a> ու <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղինձը</a>։ Ոսկուց կարելի է պատրաստել 0.003 մմ հաստությամբ թիթեղ, որը կիրառվում է իրեղենի ոսկեպատման համար։ Սակայն ոչ բոլոր մետաղներն են պլաստիկ։ <a href="/wiki/%D5%91%D5%AB%D5%B6%D5%AF" title="Ցինկ">Ցինկի</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%A3" title="Անագ">անագի</a> լարը ճռթճռթում է՝ այն թեքելիս, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B6" title="Մանգան">մանգանն</a> ու <a href="/wiki/%D4%B2%D5%AB%D5%BD%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9" title="Բիսմութ">բիսմութը</a>, դեֆորմացիայի ենթարկվելիս, գրեթե ընդհանրապես չեն թեքվում, այլ միանգամից կոտրվում են։ </p><p>Պլաստիկությունը կախված է նաև մետաղի մաքրությունից. այդպես՝ շատ մաքուր <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%B8%D5%B4" title="Քրոմ">քրոմը</a> բավականին պլաստիկ է, սակայն դրանում չնչին խառնուրդի դեպքում, այն դառնում է փխրուն և ավելի կարծր։ Որոշ մետաղներ, ինչպիսիք են ոսկին, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">արծաթը</a>, կապարը, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">ալյումինը</a>, օսմիումը, կարող են միաձուլվել իրար հետ, սակայն դա կխլի տասնյակ տարիներ։ </p><p>Բոլոր մետաղները <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D6%84" title="Էլեկտրական հոսանք">էլեկտրական հոսանքի</a> լավ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B9" class="mw-redirect" title="Հաղորդիչ">հաղորդիչներ</a> են, սա պայմանավորված է դրանց <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2" title="Բյուրեղ">բյուրեղային</a> ցանցում առկա շարժուն <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Էլեկտրոն">էլեկտրոններով</a>, որոնք շարժվում են էլեկտրական դաշտի ազդեցության տակ։ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">Արծաթը</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղինձն</a> ու <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">ալյումինը</a> ունեն ամենաբարձր <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Էլեկտրահաղորդականություն">էլեկտրահաղորդականությունը</a>, որի պատճառով վերջին երկուսը հաճախակի օգտագործվում են <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հաղորդալար (դեռ գրված չէ)">հաղորդալարերի</a> պատրաստման համար։ Բարձր էլեկտրահաղորդականություն ունի նաև <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նատրիում">նատրիումը</a>։ Փորձարարական տեխնիկայում հայտնի են նատրիումային էլեկտրահաղորդալարերի՝ նատրիումով լցված չժանգոտվող պողպատից խողովակների, կիրառման փորձեր։ Նատրիումի ցածր տեսակարար զանգվածի շնորհիվ, հավասարաչափ դիմադրության դեպքում նատրիումային լարերը ստացվում են պղնձյա և նույնիսկ ալյումինե լարերից զգալիորեն թեթև։ </p><p>Մետաղների բարձր ջերմահաղորդականությունը նույնպես կախված է ազատ էլեկտրոնների շարժունակությունից։ Այդ պատճառով <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ջերմահաղորդականություն">ջերմահաղորդականության</a> շարքը նման է էլեկտրահաղորդականության շարքին, ուստի ջերմության, ինչպես նաև էլեկտրական հոսանքի ամենալավ հաղորդիչը հանդիսանում է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">արծաթը</a>։ Նատրիումը նույնպես կիրառվում է, որպես ջերմության լավ հաղորդիչ։ Լայն տարածված է նատրիումի օգտագործումը օրինակ ավտոմոբիլային շարժիչների կափույրների սառեցման և բարելավման համար։ </p><p>Մետաղների մեծամասնության գույնը գրեթե նունն է՝ բաց մոխրագույն՝ երկնագույն երանգով։ Ոսկին, պղինձն ու ցեզիումը համապատասխանաբար դեղին, կարմիր և բաց դեղին գույնի են։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մետաղների_աղյուսակ_ըստ_կարծրության"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A1.D5.B2.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.A1.D5.AF_.D5.A8.D5.BD.D5.BF_.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.AE.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6"></span>Մետաղների աղյուսակ ըստ կարծրության</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Մետաղների աղյուսակ ըստ կարծրության" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#039;s source code: Մետաղների աղյուսակ ըստ կարծրության"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ստորև աղյուսակի տեսքով ներկայացվում է որոշ մետաղների կարծրությունը ըստ Մոսսի սանդղակի<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <table align="center" class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th>Կարծրություն</th> <th>Մետաղ </th></tr> <tr> <td>0.2</td> <td><a href="/wiki/%D5%91%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ցեզիում">Ցեզիում</a> </td></tr> <tr> <td>0.3</td> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռուբիդիում">Ռուբիդիում</a> </td></tr> <tr> <td>0.4</td> <td><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կալիում">Կալիում</a> </td></tr> <tr> <td>0.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նատրիում">Նատրիում</a> </td></tr> <tr> <td>0.6</td> <td><a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%A9%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լիթիում">Լիթիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.2</td> <td><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ինդիում">Ինդիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.2</td> <td><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Թալիում">Թալիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.25</td> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Բարիում">Բարիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ստրոնցիում">Ստրոնցիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Գալիում">Գալիում</a> </td></tr> <tr> <td>1.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%A3" title="Անագ">Անագ</a> </td></tr> <tr> <td>1.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Կապար">Կապար</a> </td></tr> <tr> <td>1.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8D%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%AF" title="Սնդիկ">Սնդիկ</a> </td></tr> <tr> <td>1.75</td> <td><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կալցիում">Կալցիում</a> </td></tr> <tr> <td>2.0</td> <td><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A4%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կադմիում">Կադմիում</a> </td></tr> <tr> <td>2.25</td> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%AB%D5%BD%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9" title="Բիսմութ">Բիսմութ</a> </td></tr> <tr> <td>2.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Մագնեզիում">Մագնեզիում</a> </td></tr> <tr> <td>2.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%91%D5%AB%D5%B6%D5%AF" title="Ցինկ">Ցինկ</a> </td></tr> <tr> <td>2.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D5%B6" title="Լանթան">Լանթան</a> </td></tr> <tr> <td>2.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">Արծաթ</a> </td></tr> <tr> <td>2.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">Ոսկի</a> </td></tr> <tr> <td>2.59</td> <td><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Իտրիում">Իտրիում</a> </td></tr> <tr> <td>2.75</td> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">Ալյումին</a> </td></tr> <tr> <td>3.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">Պղինձ</a> </td></tr> <tr> <td>3.0</td> <td><a href="/wiki/%D4%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB%D6%80" title="Ծարիր">Ծարիր</a> </td></tr> <tr> <td>3.0</td> <td><a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Թորիում">Թորիում</a> </td></tr> <tr> <td>3.17</td> <td><a href="/wiki/%D5%8D%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սկանդիում">Սկանդիում</a> </td></tr> <tr> <td>3.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Պլատին">Պլատին</a> </td></tr> <tr> <td>3.75</td> <td><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%BF" title="Կոբալտ">Կոբալտ</a> </td></tr> <tr> <td>3.75</td> <td><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Պալադիում">Պալադիում</a> </td></tr> <tr> <td>3.75</td> <td><a href="/wiki/%D5%91%D5%AB%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ցիրկոնիում">Ցիրկոնիում</a> </td></tr> <tr> <td>4.0</td> <td><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">Երկաթ</a> </td></tr> <tr> <td>4.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%A5%D5%AC" title="Նիկել">Նիկել</a> </td></tr> <tr> <td>4.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%86%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Հաֆնիում">Հաֆնիում</a> </td></tr> <tr> <td>4.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B6" title="Մանգան">Մանգան</a> </td></tr> <tr> <td>4.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Վանադիում">Վանադիում</a> </td></tr> <tr> <td>4.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A2%D5%A4%D5%A5%D5%B6" title="Մոլիբդեն">Մոլիբդեն</a> </td></tr> <tr> <td>4.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռոդիում">Ռոդիում</a> </td></tr> <tr> <td>4.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Տիտան">Տիտան</a> </td></tr> <tr> <td>4.75</td> <td><a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%B8%D5%A2%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նիոբիում">Նիոբիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.0</td> <td><a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Իրիդիում">Իրիդիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռութենիում">Ռութենիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%AC" title="Տանտալ">Տանտալ</a> </td></tr> <tr> <td>5.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%AD%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Տեխնեցիում">Տեխնեցիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%B8%D5%B4" title="Քրոմ">Քրոմ</a> </td></tr> <tr> <td>5.5</td> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Բերիլիում">Բերիլիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Օսմիում">Օսմիում</a> </td></tr> <tr> <td>5.5</td> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռենիում">Ռենիում</a> </td></tr> <tr> <td>6.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D6%86%D6%80%D5%A1%D5%B4" title="Վոլֆրամ">Վոլֆրամ</a> </td></tr> <tr> <td>6.0</td> <td><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6_(%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%80)" title="Ուրան (տարր)">Ուրան</a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մետաղների_քիմիական_հատկություններ"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.84.D5.AB.D5.B4.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Մետաղների քիմիական հատկություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Մետաղների քիմիական հատկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edit section&#039;s source code: Մետաղների քիմիական հատկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lithium_chloride.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lithium_chloride.jpg/220px-Lithium_chloride.jpg" decoding="async" width="220" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lithium_chloride.jpg/330px-Lithium_chloride.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lithium_chloride.jpg/440px-Lithium_chloride.jpg 2x" data-file-width="668" data-file-height="636" /></a><figcaption>Լիթիումի քլորիդ</figcaption></figure> <p>Մետաղների մեծամասնության արտաքին <a href="/wiki/%D4%B7%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Էներգիա">էներգիական</a> մակարդակում առկա է <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Էլեկտրոն">էլեկտրոնների</a> փոքր քանակ (1-3), այդ պատճառով նրանք ռեակցիաների մեծ մասում հանդես են գալիս որպես վերականգնողներ (այսինքն «տալիս են» իրենց էլեկտրոնները)։ </p><p><b> Պարզ նյութերի հետ փոխազդեցությունը</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Թթվածին">Թթվածնի</a> հետ փոխազդում են բոլոր մետաղները, բացի <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">ոսկուց</a> և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Պլատին">պլատինից</a>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">Արծաթի</a> հետ փոխազդեցությունը նկատվում է միայն բարձր ջերմաստիճանների դեպքում, սակայն <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9%D5%AB_(II)_%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Արծաթի (II) օքսիդ (դեռ գրված չէ)">արծաթի (II) օքսիդը</a> գրեթե չի առաջանում, քանի որ այն ջերմապես անկայուն է։ Կախված մետաղի տեսակից՝ ելանյութը կարող է լինել <a href="/wiki/%D5%95%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" title="Օքսիդ">օքսիդ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A5%D6%80%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Պերօքսիդ (դեռ գրված չէ)">պերօքսիդ</a>։</li></ul> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {4Li+O_{2}=2Li_{2}O} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {4Li+O_{2}=2Li_{2}O} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2413503f047fec8977e985894b9e88c878c2e2ce" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.188ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {4Li+O_{2}=2Li_{2}O} }"></span> <i><a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%A9%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լիթիում">լիթիումի</a> օքսիդ</i> <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Na+O_{2}=Na_{2}O_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Na+O_{2}=Na_{2}O_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/e1075141df391ab46d0a8db19d814164ca4e9cb8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:19.691ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Na+O_{2}=Na_{2}O_{2}} }"></span> <i><a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Նատրիում">նատրիումի</a> պերօքսիդ</i> <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {K+O_{2}=KO_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">K</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">K</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {K+O_{2}=KO_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6e80bd7d1863c4ca9583d89e4134ac25d28e1f30" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:15.28ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {K+O_{2}=KO_{2}} }"></span> <i><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կալիում">կալիումի</a> գերրօքսիդ</i> <br /> Պերօքսիդից օքսիդ ստանալու համար պերօքսիդը վերականգնվում է մետաղի միջոցով. <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {Na_{2}O_{2}+2Na=2Na_{2}O} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {Na_{2}O_{2}+2Na=2Na_{2}O} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f0993cc4b7cb22320e2e490b58af38747a705dc8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:23.759ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {Na_{2}O_{2}+2Na=2Na_{2}O} }"></span> <br /> Միջին և ցածր ակտիվության մետաղների հետ <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ռեակցիա (դեռ գրված չէ)">ռեակցիան</a> անցնում է տաքացման միջոցով. <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {3Fe+2O_{2}=Fe_{3}O_{4}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> <mi mathvariant="normal">F</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">F</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {3Fe+2O_{2}=Fe_{3}O_{4}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4c3729190b05b99a0e59ec9bd7cedbbd3c5f4855" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:20.143ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {3Fe+2O_{2}=Fe_{3}O_{4}} }"></span><br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Hg+O_{2}=2HgO} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Hg+O_{2}=2HgO} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6f00e17aa2de4be884f5219c24278dbdfbf8f29f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.745ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Hg+O_{2}=2HgO} }"></span><br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Cu+O_{2}=2CuO} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">u</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">u</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Cu+O_{2}=2CuO} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ce2514ac11559bcff2bd67eee39cf66e0b925a98" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.875ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Cu+O_{2}=2CuO} }"></span> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%B8%D5%BF" title="Ազոտ">Ազոտի</a> հետ փոխազդում են միայն ամենաակտիվ մետաղները, սենյակային ջերմաստիճանում փոխազդում է միայն <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%A9%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լիթիում">լիթիումը</a>՝ կազմելով <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Նիտրիդ (դեռ գրված չէ)">նիտրիդներ</a>։</li></ul> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {6Li+N_{2}=2Li_{3}N} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>6</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {6Li+N_{2}=2Li_{3}N} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/91743d9d6d64175575c87f1df31486061afc6f7d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.058ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {6Li+N_{2}=2Li_{3}N} }"></span> <br /> Տաքացման ժամանակ՝ <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Al+N_{2}=2AlN} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">A</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">A</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Al+N_{2}=2AlN} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/409fcb6f561a8a9df4cf5728265749e814836774" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:17.584ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Al+N_{2}=2AlN} }"></span><br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {3Ca+N_{2}=Ca_{3}N_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {3Ca+N_{2}=Ca_{3}N_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/98f97a5496c371acec4c56e7020e087d3a29de3e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:19.431ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {3Ca+N_{2}=Ca_{3}N_{2}} }"></span> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BE%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2" title="Ծծումբ">Ծծմբի</a> հետ փոխազդում են բոլոր մետաղները՝ բացի ոսկուց ու պլատինից.</li></ul> <p><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">Երկաթը</a> փոխազդում է ծծմբի հետ տաքացման դեպքում, կազմելով <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%AC%D6%86%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Սուլֆիդ (դեռ գրված չէ)">սուլֆիդ</a>։ <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {Fe+S=FeS} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">F</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">S</mi> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">F</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mi mathvariant="normal">S</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {Fe+S=FeS} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3fb9d8a6326d80667229086c56a6a89fcfc46537" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.505ex; width:13.624ex; height:2.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {Fe+S=FeS} }"></span> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ջրածին">Ջրածնի</a> հետ փոխազդում են միայն ամենաակտիվ մետաղները, այսինքն IA և IIA խմերի տարրերը, բացառությամբ <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Բերիլիում">բերիլիումի</a>։ Ռեակցիաները իրականացվում են տաքացման դեպքում՝ կազմելով <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հիդրիդ (դեռ գրված չէ)">հիդրիդներ</a>։ Ռեակցիաներում մետաղը հանդիսանում է վերականգնող, ջրածնի <a href="/wiki/%D5%95%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%B3%D5%A1%D5%B6" title="Օքսիդացման աստիճան">օքսիդացման աստիճանը</a> -1 է։</li></ul> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Na+H_{2}=2NaH} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Na+H_{2}=2NaH} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ba405116993ffacd221751a172982641c48afcc6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.615ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Na+H_{2}=2NaH} }"></span> <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {Mg+H_{2}=MgH_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">M</mi> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">M</mi> <mi mathvariant="normal">g</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {Mg+H_{2}=MgH_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/13a1d3c5d1d862869c2524285dfde487bf65365b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.12ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {Mg+H_{2}=MgH_{2}} }"></span> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AE%D5%AD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ածխածին">Ածխածնի</a> հետ փոխազդում են միայն ամենաակտիվ մետաղները, ընդ որում՝ ռեակցիայի ընթացքում ստացվում են <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%81%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ացետիլենիդ (դեռ գրված չէ)">ացետիլենիդներ</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մեթանիդ (դեռ գրված չէ)">մեթանիդներ</a>։ Ացետիլենիդները ջրի հետ փոխազդելիս տալիս են <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A9%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Աթետիլեն (դեռ գրված չէ)">աթետիլեն</a>, մեթանիդները՝ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%A9%D5%A1%D5%B6" title="Մեթան">մեթան</a>։</li></ul> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2Na+2C=Na_{2}C_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2Na+2C=Na_{2}C_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/38721b75f22dfe9294f1e12b977aa1b6d7d0739e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:19.54ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2Na+2C=Na_{2}C_{2}} }"></span> <br /> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {Na_{2}C_{2}+2H_{2}O=2NaOH+C_{2}H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mo>=</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {Na_{2}C_{2}+2H_{2}O=2NaOH+C_{2}H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/a0c2fb65614e4dcc6a82503930f39027bd2b7536" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:34.388ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {Na_{2}C_{2}+2H_{2}O=2NaOH+C_{2}H_{2}} }"></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կառուցվածք"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.82.D6.81.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D6.84"></span>Կառուցվածք</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Կառուցվածք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edit section&#039;s source code: Կառուցվածք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ըստ <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D5%84%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D6%87" title="Դմիտրի Մենդելեև">Մենդելեևի</a> <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF" title="Պարբերական աղյուսակ">Պարբերական աղյուսակի</a> քիմիական տարրերը բաժանվում են. </p> <dl><dd><ul><li><a class="mw-selflink selflink">Մետաղների</a></li> <li>Ոչ մետաղների</li> <li>Կիսահաղորդիչների</li></ul></dd></dl> <p>Մետաղները կազմում են այդ տարրերի <b>76.2%</b>-ը։ </p><p>Պարզ մետաղ կոչվում է հիմնականում մետաղական մեկ տարրից բաղկացած նյութը։ Մետաղները ոչ մետաղներից և կիսահաղորդիչներից տարբերող բնորոշ հատկանիշներն են՝ ջերմաստիճանի իջեցմանը համեմատ աճող բարձր <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Էլեկտրահաղորդականությունը (դեռ գրված չէ)">էլեկտրահաղորդականությունը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Պլաստիկությունը (դեռ գրված չէ)">պլաստիկությունը</a>, լույս անդրադարձնելու ունակությունը(<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մետաղական փայլ (դեռ գրված չէ)">մետաղական փայլ</a>), և բարձր <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ջերմահաղորդականությունը (դեռ գրված չէ)">ջերմահաղորդականությունը</a>։ Այս հատկությունները պայմանավորված են մետաղական տարրերի ատոմների կառուցվածքի առանձնահատկությամբ։<br /> Ցանկացած մետաղական տարրի ատոմ կազմված է դրական լիցքավորված միջուկից (պրոտոններից և նեյտրոններից) և նրա շուրջը արագ պտտվող բացասական լիցքավորված էլեկտրոններից։ Պրոտոնի և էլեկտրոնի լիցքերը մեծությամբ հավասար են, նշաններով հակադիր, իսկ ատոմում նրանց թիվը հավասար։ Ատոմի արտաքին թաղանթում կարող են գտնվել <b>1-8</b> վալենտային էլեկտրոններ։ </p><p>Մետաղական տարրերի ատոմները ունեն նվազագույն թվով վալենտային էլեկտրոններ՝ առավելապես 1 և 2, հազվադեպ՝ 3։ Թույլ վալենտային էլեկտրոնները պոկվում են ատոմից՝ մետաղի հեղուկ կամ պինդ վիճակում, և նորից միանում նրանցից որևէ մեկին։ Որքան մեծ է ազատ էլեկտրոնների կոնցենտրացիան, այնքան խիստ են արտահայտված տարրի մետաղական հատկությունները։ Ազատ էլեկտրոնների այդ ամբողջությունը կոչում են <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D5%A1%D5%A6" title="Էլեկտրոնային գազ">էլեկտրոնային գազ</a>։ Մետաղների դրական լիցքավորված իոնների և բացասական լիցքավորված էլեկտրոնային գազի միջև էլեկտրական ձգման ուժերը ամուր կապ են ստեղծում մետաղի ատոմների միջև, որը կոչվում է <b>մետաղական կապ</b>։ </p><p>Մետաղների ատոմային կառուցվածքը յուրահատուկ է, այդ իսկ պատճառով նրանք օժտված են բազմաթիվ հատկություններով, և ամենալայն կիրառությունը ունեն մինչ այժմ, հիմա և հետագայում։ Այն կառուցվածքը, որը տեսանելի է անզեն աչքով կամ <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D5%B7%D5%B8%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%81" title="Խոշորացույց">խոշորացույցի</a> օգնությամբ (մինչև 25 անգամ մեծացնելիս), կոչվում է մակրոկառուցվածք։ Մակրոկառուցվածքը ուսումնասիրում են <a href="/w/index.php?title=%D5%87%D5%AB%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Շինվածք (դեռ գրված չէ)">շինվածքից</a> կամ նախապատրաստուկից կտրված հարթ նմուշների, ինչպես նաև շինվածքի կոտրվածքների վրա։ Մակրոկառուցվածքի հետազոտման ժամանակ կարելի է հայտնաբերել մետաղի հոծության խախտումները, խառնուկների բաշխումը, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2" title="Բյուրեղ">բյուրեղների</a> ձևն ու դասավորությունը շինվածքի տարբեր մասերում։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Թթուների_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ"><span id=".D4.B9.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.B4.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A5.D5.BF"></span>Թթուների փոխազդեցությունը մետաղների հետ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Թթուների փոխազդեցությունը մետաղների հետ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edit section&#039;s source code: Թթուների փոխազդեցությունը մետաղների հետ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A9%D5%B8%D6%82" class="mw-redirect" title="Թթու">Թթուների</a> հետ մետաղները փոխազդում են տարբեր ձևերով։ Այն մետաղները, որոնք <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B7%D5%A1%D6%80%D6%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Էլեկտրոքիմիական ակտիվության շարք (դեռ գրված չէ)">էլեկտրոքիմիական ակտիվության շարքում</a> ընկած են <a href="/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ջրածին">ջրածնից</a> առաջ, փոխազդում են գրեթե բոլոր թթուների հետ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Չօքսիդացող_թթուների_փոխազդեցությունը_էլեկտրաքիմիական_շարքում_մինչև_ջրածինը_ընկած_մետաղների_հետ"><span id=".D5.89.D6.85.D6.84.D5.BD.D5.AB.D5.A4.D5.A1.D6.81.D5.B8.D5.B2_.D5.A9.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.A7.D5.AC.D5.A5.D5.AF.D5.BF.D6.80.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B4.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B7.D5.A1.D6.80.D6.84.D5.B8.D6.82.D5.B4_.D5.B4.D5.AB.D5.B6.D5.B9.D6.87_.D5.BB.D6.80.D5.A1.D5.AE.D5.AB.D5.B6.D5.A8_.D5.A8.D5.B6.D5.AF.D5.A1.D5.AE_.D5.B4.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A5.D5.BF"></span>Չօքսիդացող թթուների փոխազդեցությունը էլեկտրաքիմիական շարքում մինչև ջրածինը ընկած մետաղների հետ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Չօքսիդացող թթուների փոխազդեցությունը էլեկտրաքիմիական շարքում մինչև ջրածինը ընկած մետաղների հետ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edit section&#039;s source code: Չօքսիդացող թթուների փոխազդեցությունը էլեկտրաքիմիական շարքում մինչև ջրածինը ընկած մետաղների հետ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կատարվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BC%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Տեղակալման ռեակցիա (դեռ գրված չէ)">տեղակալման ռեակցիա</a>, որը նաև հանդիսանում է <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4%D5%A1-%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BC%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Օքսիդա-վերականգնման ռեակցիա (դեռ գրված չէ)">օքսիդա-վերականգնման ռեակցիա</a>. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Mg+2HCl=MgCl_{2}+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Mg+2HCl=MgCl_{2}+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0f7c9ed647bef693f3797cc32a11f9fc13247a07" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:27.624ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Mg+2HCl=MgCl_{2}+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {2Al+2H_{3}PO_{4}=2AlPO_{4}+3H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">A</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">P</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">A</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mi mathvariant="sans-serif">P</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {2Al+2H_{3}PO_{4}=2AlPO_{4}+3H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7235ba78d639b09441c1f8b22cef0d5eb82dd380" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:33.35ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {2Al+2H_{3}PO_{4}=2AlPO_{4}+3H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ծծմբական_թթվի՝_H2SO4_փոխազդեցությունը_մետաղների_հետ"><span id=".D4.BE.D5.AE.D5.B4.D5.A2.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A9.D5.A9.D5.BE.D5.AB.D5.9D_H2SO4_.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.B4.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.B2.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A5.D5.BF"></span>Ծծմբական թթվի՝ H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> փոխազդեցությունը մետաղների հետ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Ծծմբական թթվի՝ H2SO4 փոխազդեցությունը մետաղների հետ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edit section&#039;s source code: Ծծմբական թթվի՝ H2SO4 փոխազդեցությունը մետաղների հետ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Օքսիդացնող թթուները կարող են փոխազդել նաև էլեկտրաքիմիական շարքում ջրածնից հետո գտնվող մետաղների հետ. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Cu+2H_{2}SO_{4}=CuSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Cu+2H_{2}SO_{4}=CuSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/04877ee60da61a1bef1704f2234548f898e6110d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:40.022ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Cu+2H_{2}SO_{4}=CuSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <p>Շատ նոսրեցված թթուն փոխազդում է մետաղի հետ դասական դրույթներին համապատասխան. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Mg+H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Mg+H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4848ee2e5957e1c637ece24956e5ae53e6142a90" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:30.493ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Mg+H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl> <p>Թթվի <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B6%D6%81%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Կոնցենտրացիա">կոնցենտրացիայի</a> մեծացման դեպքում կազմվում են տարբեր ելանյութեր. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Mg+2H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Mg+2H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bc441fcffbfcdc87d4894141d92fc5e835bbf091" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:41.039ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Mg+2H_{2}SO_{4}=MgSO_{4}+SO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {3Mg+4H_{2}SO_{4}=3MgSO_{4}+S\downarrow +4H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <mo stretchy="false">&#x2193;<!-- ↓ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {3Mg+4H_{2}SO_{4}=3MgSO_{4}+S\downarrow +4H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c5b237fa4f4c06ee326021bbf869267691e09831" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:40.599ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {3Mg+4H_{2}SO_{4}=3MgSO_{4}+S\downarrow +4H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {4Mg+5H_{2}SO_{4}=4MgSO_{4}+H_{2}S\uparrow +4H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">5</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">M</mi> <mi mathvariant="sans-serif">g</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {4Mg+5H_{2}SO_{4}=4MgSO_{4}+H_{2}S\uparrow +4H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/55b4f1711e27fd04f1a7d47a9028ef511e0dfd1e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:43.299ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {4Mg+5H_{2}SO_{4}=4MgSO_{4}+H_{2}S\uparrow +4H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ազոտական_թթվի_(HNO3)_փոխազդեցություն"><span id=".D4.B1.D5.A6.D5.B8.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A9.D5.A9.D5.BE.D5.AB_.28HNO3.29_.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Ազոտական թթվի (HNO<sub>3</sub>) փոխազդեցություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Ազոտական թթվի (HNO3) փոխազդեցություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edit section&#039;s source code: Ազոտական թթվի (HNO3) փոխազդեցություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Cu+4HNO_{3}(60\%)=Cu(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">60</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Cu+4HNO_{3}(60\%)=Cu(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/133211a75864718f14059e2df63a7709262aa1e4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:50.123ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Cu+4HNO_{3}(60\%)=Cu(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {3Cu+8HNO_{3}(30\%)=3Cu(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">8</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">30</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">u</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {3Cu+8HNO_{3}(30\%)=3Cu(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8d70119f431fd75e3b212c783d37b5f7b48647f4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:51.393ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {3Cu+8HNO_{3}(30\%)=3Cu(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <p>Ակտիվ մետաղների հետ փոխազդեցության դեպքում ռեակցիաների տարբերակները ավելի են շատանում. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Zn+4HNO_{3}(60\%)=Zn(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">60</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Zn+4HNO_{3}(60\%)=Zn(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/534dd22c6ad718f0458fe20236e165c98016914f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:49.993ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Zn+4HNO_{3}(60\%)=Zn(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\uparrow +2H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {3Zn+8HNO_{3}(30\%)=3Zn(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">8</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">30</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {3Zn+8HNO_{3}(30\%)=3Zn(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3caacc45cf808ddfb0aba8b27f63ee62678c65d6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:51.263ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {3Zn+8HNO_{3}(30\%)=3Zn(NO_{3})_{2}+2NO\uparrow +4H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(20\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}O\uparrow +5H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">10</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">20</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">5</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(20\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}O\uparrow +5H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/32365e3c59b4c395b269bd527facabecd67c373b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:52.318ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(20\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}O\uparrow +5H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {5Zn+12HNO_{3}(10\%)=5Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}\uparrow +6H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">5</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">12</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">10</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">5</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">&#x2191;<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">6</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {5Zn+12HNO_{3}(10\%)=5Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}\uparrow +6H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b77e66ee3ded25ea5aa39522ba526f314763fd4d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:50.607ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {5Zn+12HNO_{3}(10\%)=5Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}\uparrow +6H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle ~{\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(3\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+NH_{4}NO_{3}+3H_{2}O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mtext>&#xA0;</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">10</mn> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <mi mathvariant="sans-serif">&#x0025;<!-- % --></mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mo mathvariant="sans-serif">=</mo> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle ~{\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(3\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+NH_{4}NO_{3}+3H_{2}O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9bbc901ddcc1b7a6209e42eaa3bb8c57818fbcf3" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:54.661ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle ~{\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(3\%)=4Zn(NO_{3})_{2}+NH_{4}NO_{3}+3H_{2}O}}}"></span></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Լեգիրում"><span id=".D4.BC.D5.A5.D5.A3.D5.AB.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Լեգիրում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Լեգիրում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edit section&#039;s source code: Լեգիրում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%A3%D5%AB%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լեգիրում">Լեգիրումը</a> <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հալույթ (դեռ գրված չէ)">հալույթի</a> մեջ հավելյալ տարրերի ներմուծումն է, որոնք փոփոխում են հիմնական մետաղի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մեխանիկա">մեխանիկական</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Ֆիզիկա">ֆիզիկական</a> ու <a href="/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Քիմիա">քիմիական</a> հատկությունները։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edit section&#039;s source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մետաղների հատկություններ">Մետաղների հատկություններ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84" class="mw-redirect" title="Մետաղների կառուցվածք">Մետաղների կառուցվածք</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edit section&#039;s source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120125095019/http://n-t.ru/ri/kk/hm16.htm">«Յուրի Կուշկին «Մեզ շրջապատող քիմիան»»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://n-t.ru/ri/kk/hm16.htm">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունվարի 25-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D5%85%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB+%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%AF%D5%AB%D5%B6+%C2%AB%D5%84%D5%A5%D5%A6+%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%B2+%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B6%C2%BB&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fn-t.ru%2Fri%2Fkk%2Fhm16.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-losal-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-losal_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span title="անգլերեն" style="font-size:85%; cursor:help; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d);">(անգլ.)</span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://periodic.lanl.gov/11.shtml">«Los Alamos National Laboratory – Sodium»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/69fbIIDQN?url=http://periodic.lanl.gov/11.shtml">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Los+Alamos+National+Laboratory+%E2%80%93+Sodium&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fperiodic.lanl.gov%2F11.shtml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span title="անգլերեն" style="font-size:85%; cursor:help; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d);">(անգլ.)</span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://periodic.lanl.gov/13.shtml">«Los Alamos National Laboratory – Aluminum»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/69fbIm7Or?url=http://periodic.lanl.gov/13.shtml">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Los+Alamos+National+Laboratory+%E2%80%93+Aluminum&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fperiodic.lanl.gov%2F13.shtml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation">Պովարեննիխ Ա. Ս., Միներալների կարծրություն (Твердость минералов), «АН УССР», <a href="/wiki/1963" title="1963">1963</a>, էջ&#160;197-208. — 304&#160;էջ։</span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edit section&#039;s source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bettly.ru/tabulky/tvrdost-mohs.htm">Տարբեր մետաղների կարծրության սանդղակ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140330001433/http://bettly.ru/tabulky/tvrdost-mohs.htm">Արխիվացված</a> 2014-03-30 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imet.ac.ru/metally/">«Մետաղներ» ամսագրի կայք</a></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Metals" class="extiw" title="commons:Category:Metals">«Մետաղ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;">&#160;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span>&#160;</span></div>&#160;&#160;Թեմատիկ կայքեր</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kegg.jp/entry/C00050">KEGG</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Metal" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Metal">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/metal-chemistry">Բրիտանիկա</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B_%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%B8%D0%B4%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Металлы и металлоиды">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B_%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%B8%D0%B4%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Металлы и металлоиды">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/métal/69663">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/metall">Մեծ նորվեգական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%91%D0%A1%D0%AD1/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B" class="extiw" title="s:ru:БСЭ1/Металлы">Մեծ սովետական (1 հրտ.)</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/The_American_Cyclop%C3%A6dia_(1879)/Metal" class="extiw" title="wikisource:The American Cyclopædia (1879)/Metal">American Cycl. (1879)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/metallo">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/metaux-vue-d-ensemble/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX524901">XX524901</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4038860-8">4038860-8</a> · <span title="Microsoft Academic" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">Microsoft</span>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/544153396">544153396</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00565895">00565895</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114995">ph114995</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" style="margin: 0;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/50px-HSutvald2.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/75px-HSutvald2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/100px-HSutvald2.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style="font-weight: italic;"> Այս հոդվածն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Հայերեն Վիքիպեդիա">Հայերեն Վիքիպեդիայի</a> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված">օրվա հոդված</a>: </td> </tr> </tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐57b59b5979‐d97ml Cached time: 20241127045536 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.285 seconds Real time usage: 0.484 seconds Preprocessor visited node count: 916/1000000 Post‐expand include size: 16686/2097152 bytes Template argument size: 1427/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 11600/5000000 bytes Lua time usage: 0.128/10.000 seconds Lua memory usage: 5482349/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 304.854 1 -total 50.11% 152.750 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ 39.86% 121.501 1 Կաղապար:Ծանցանկ 28.77% 87.704 3 Կաղապար:Cite_web 27.60% 84.128 1 Կաղապար:Քույրհղումներ 3.54% 10.782 1 Կաղապար:Webarchive 2.84% 8.673 1 Կաղապար:Օրվա_հոդված_նախագծի_մասնակից 2.35% 7.161 2 Կաղապար:Ref-en 1.95% 5.953 1 Կաղապար:Ambox 1.93% 5.885 1 Կաղապար:Lang-lat --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:idhash:22491-0!canonical and timestamp 20241127045536 and revision id 10111463. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մետաղ&amp;oldid=10111463">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մետաղ&amp;oldid=10111463</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիա</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Մետաղներ">Մետաղներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Օրվա հոդված">Օրվա հոդված</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 18 Սեպտեմբերի 2024-ի ժամը 15:51-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-669b4ddb54-dtspk","wgBackendResponseTime":141,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.285","walltime":"0.484","ppvisitednodes":{"value":916,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":16686,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1427,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11600,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 304.854 1 -total"," 50.11% 152.750 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 39.86% 121.501 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 28.77% 87.704 3 Կաղապար:Cite_web"," 27.60% 84.128 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 3.54% 10.782 1 Կաղապար:Webarchive"," 2.84% 8.673 1 Կաղապար:Օրվա_հոդված_նախագծի_մասնակից"," 2.35% 7.161 2 Կաղապար:Ref-en"," 1.95% 5.953 1 Կաղապար:Ambox"," 1.93% 5.885 1 Կաղապար:Lang-lat"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.128","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5482349,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-57b59b5979-d97ml","timestamp":"20241127045536","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0544\u0565\u057f\u0561\u0572","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11426","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11426","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-12-27T10:02:26Z","dateModified":"2024-09-18T15:51:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/92\/Gallium_crystals.jpg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10