CINXE.COM
Смена вех - Троицкий вариант — Наука
<!doctype html> <html lang="ru-RU"> <head> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Analytics --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=UA-20207720-1"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'UA-20207720-1'); </script> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no"> <link rel="profile" href="https://gmpg.org/xfn/11"> <script id="yookassa-own-payment-methods-head"> window.yookassaOwnPaymentMethods = ["yookassa_widget"]; </script> <meta name='robots' content='index, follow, max-image-preview:large, max-snippet:-1, max-video-preview:-1' /> <!-- This site is optimized with the Yoast SEO plugin v24.5 - https://yoast.com/wordpress/plugins/seo/ --> <link media="all" href="https://www.trv-science.ru/wp-content/cache/autoptimize/css/autoptimize_72273e31b1d22c96c060f4bb8ed11896.css" rel="stylesheet"><link media="only screen and (max-width: 768px)" href="https://www.trv-science.ru/wp-content/cache/autoptimize/css/autoptimize_ec4b19d756c14372e77bd00c03ec5135.css" rel="stylesheet"><title>Смена вех - Троицкий вариант — Наука</title> <link rel="canonical" href="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/" /> <meta property="og:locale" content="ru_RU" /> <meta property="og:type" content="article" /> <meta property="og:title" content="Смена вех - Троицкий вариант — Наука" /> <meta property="og:description" content="В преддверии Нового года коллектив авторов «Троицкого варианта» по мере сил и возможностей ответил на три вопроса." /> <meta property="og:url" content="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/" /> <meta property="og:site_name" content="Троицкий вариант — Наука" /> <meta property="article:published_time" content="2008-12-23T16:18:24+00:00" /> <meta property="article:modified_time" content="2022-12-21T02:27:35+00:00" /> <meta property="og:image" content="http://trv-science.ru/uploads/175.jpg" /> <meta name="author" content="miily" /> <meta name="twitter:card" content="summary_large_image" /> <script type="application/ld+json" class="yoast-schema-graph">{"@context":"https://schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#article","isPartOf":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/"},"author":{"name":"miily","@id":"https://www.trv-science.ru/#/schema/person/abd34f5c92fdcca1c207dd71c51214d6"},"headline":"Смена вех","datePublished":"2008-12-23T16:18:24+00:00","dateModified":"2022-12-21T02:27:35+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/"},"wordCount":2414,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https://www.trv-science.ru/#organization"},"image":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"http://trv-science.ru/uploads/175.jpg","keywords":["#019","2008","Planck","Андрей Калиничев","археолог","Борис Фирсов","Борис Штерн","Владимир Ядов","вулкан","вулканы","газета","звезда","Илья Мирмов","Ирина Левонтина","история","климат","книги","компьютер","Лев Клейн","лекция","Максим Борисов","МГУ","Наталия Демина","опрос","Павел Амнуэль","Ревекка Фрумкина","Сергей Попов","спутник","СССР","США","Троицк","физика","человек","юбилей"],"articleSection":["Наука и общество"],"inLanguage":"ru-RU","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/","url":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/","name":"Смена вех - Троицкий вариант — Наука","isPartOf":{"@id":"https://www.trv-science.ru/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#primaryimage"},"image":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"http://trv-science.ru/uploads/175.jpg","datePublished":"2008-12-23T16:18:24+00:00","dateModified":"2022-12-21T02:27:35+00:00","breadcrumb":{"@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#breadcrumb"},"inLanguage":"ru-RU","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"ru-RU","@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#primaryimage","url":"http://trv-science.ru/uploads/175.jpg","contentUrl":"http://trv-science.ru/uploads/175.jpg"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Главная страница","item":"https://www.trv-science.ru/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Первая","item":"https://www.trv-science.ru/homepage/"},{"@type":"ListItem","position":3,"name":"Смена вех"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https://www.trv-science.ru/#website","url":"https://www.trv-science.ru/","name":"Троицкий вариант — Наука","description":"газета, выпускаемая учеными и научными журналистами","publisher":{"@id":"https://www.trv-science.ru/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https://www.trv-science.ru/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"ru-RU"},{"@type":"Organization","@id":"https://www.trv-science.ru/#organization","name":"Троицкий вариант — Наука","url":"https://www.trv-science.ru/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"ru-RU","@id":"https://www.trv-science.ru/#/schema/logo/image/","url":"https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1.png","contentUrl":"https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1.png","width":1152,"height":200,"caption":"Троицкий вариант — Наука"},"image":{"@id":"https://www.trv-science.ru/#/schema/logo/image/"}},{"@type":"Person","@id":"https://www.trv-science.ru/#/schema/person/abd34f5c92fdcca1c207dd71c51214d6","name":"miily","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"ru-RU","@id":"https://www.trv-science.ru/#/schema/person/image/","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/05876dda9739c3b61ea46d0d5038bcd5?s=96&d=mm&r=g","contentUrl":"https://secure.gravatar.com/avatar/05876dda9739c3b61ea46d0d5038bcd5?s=96&d=mm&r=g","caption":"miily"},"url":"https://www.trv-science.ru/author/miily/"}]}</script> <!-- / Yoast SEO plugin. --> <link rel='dns-prefetch' href='//static.yoomoney.ru' /> <link rel='dns-prefetch' href='//www.trv-science.ru' /> <link rel='dns-prefetch' href='//fonts.googleapis.com' /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Троицкий вариант — Наука » Лента" href="https://www.trv-science.ru/feed/" /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Троицкий вариант — Наука » Лента комментариев" href="https://www.trv-science.ru/comments/feed/" /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Троицкий вариант — Наука » Лента комментариев к «Смена вех»" href="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/feed/" /> <link rel='stylesheet' id='newscard-google-fonts-css' href='//fonts.googleapis.com/css?family=Roboto%3A100%2C300%2C300i%2C400%2C400i%2C500%2C500i%2C700%2C700i&ver=41ecd9ae2f7d89f64d78d0f9c7d72471' type='text/css' media='all' /> <script type="text/javascript" src="https://www.trv-science.ru/wp-includes/js/jquery/jquery.min.js?ver=3.7.1" id="jquery-core-js"></script> <script type="text/javascript" id="wc-add-to-cart-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var wc_add_to_cart_params = {"ajax_url":"\/wp-admin\/admin-ajax.php","wc_ajax_url":"\/?wc-ajax=%%endpoint%%","i18n_view_cart":"\u041f\u0440\u043e\u0441\u043c\u043e\u0442\u0440 \u043a\u043e\u0440\u0437\u0438\u043d\u044b","cart_url":"https:\/\/www.trv-science.ru\/cart\/","is_cart":"","cart_redirect_after_add":"yes"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="woocommerce-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var woocommerce_params = {"ajax_url":"\/wp-admin\/admin-ajax.php","wc_ajax_url":"\/?wc-ajax=%%endpoint%%"}; /* ]]> */ </script> <!--[if lt IE 9]> <script type="text/javascript" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/themes/newscard/assets/js/html5.js?ver=3.7.3" id="html5-js"></script> <![endif]--> <script type="text/javascript" id="__ytprefs__-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var _EPYT_ = {"ajaxurl":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-admin\/admin-ajax.php","security":"5289b429eb","gallery_scrolloffset":"20","eppathtoscripts":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/youtube-embed-plus\/scripts\/","eppath":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/youtube-embed-plus\/","epresponsiveselector":"[\"iframe.__youtube_prefs__\",\"iframe[src*='youtube.com']\",\"iframe[src*='youtube-nocookie.com']\",\"iframe[data-ep-src*='youtube.com']\",\"iframe[data-ep-src*='youtube-nocookie.com']\",\"iframe[data-ep-gallerysrc*='youtube.com']\"]","epdovol":"1","version":"14.2.1.3","evselector":"iframe.__youtube_prefs__[src], iframe[src*=\"youtube.com\/embed\/\"], iframe[src*=\"youtube-nocookie.com\/embed\/\"]","ajax_compat":"","maxres_facade":"eager","ytapi_load":"light","pause_others":"","stopMobileBuffer":"1","facade_mode":"1","not_live_on_channel":"","vi_active":"","vi_js_posttypes":[]}; /* ]]> */ </script> <link rel="https://api.w.org/" href="https://www.trv-science.ru/wp-json/" /><link rel="alternate" title="JSON" type="application/json" href="https://www.trv-science.ru/wp-json/wp/v2/posts/27089" /> <link rel="alternate" title="oEmbed (JSON)" type="application/json+oembed" href="https://www.trv-science.ru/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.trv-science.ru%2F2008%2F12%2Fsmena-vekh%2F" /> <link rel="alternate" title="oEmbed (XML)" type="text/xml+oembed" href="https://www.trv-science.ru/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.trv-science.ru%2F2008%2F12%2Fsmena-vekh%2F&format=xml" /> <script> document.documentElement.classList.add("leyka-js"); </script> <!-- Saphali Lite Version --> <meta name="generator" content="Saphali Lite 1.9.2" /> <link rel="pingback" href="https://www.trv-science.ru/xmlrpc.php"> <noscript><style>.woocommerce-product-gallery{ opacity: 1 !important; }</style></noscript> <link rel="icon" href="https://www.trv-science.ru/uploads/cropped-trv_neur-1024-32x32.png" sizes="32x32" /> <link rel="icon" href="https://www.trv-science.ru/uploads/cropped-trv_neur-1024-192x192.png" sizes="192x192" /> <link rel="apple-touch-icon" href="https://www.trv-science.ru/uploads/cropped-trv_neur-1024-180x180.png" /> <meta name="msapplication-TileImage" content="https://www.trv-science.ru/uploads/cropped-trv_neur-1024-270x270.png" /> <!-- ## NXS/OG ## --><!-- ## NXSOGTAGS ## --><!-- ## NXS/OG ## --> </head> <body class="post-template-default single single-post postid-27089 single-format-standard wp-custom-logo theme-newscard woocommerce-no-js group-blog"> <div id="page" class="site"> <a class="skip-link screen-reader-text" href="#content">Skip to content</a> <header id="masthead" class="site-header"> <div class="info-bar infobar-links-on"> <div class="container"> <div class="row gutter-10"> <div class="col col-sm contact-section"> <div class="date"> <ul><li>Пятница, 21 февраля, 2025</li></ul> </div> </div><!-- .contact-section --> <div class="col-auto social-profiles order-md-3"> <ul class="clearfix"> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://twitter.com/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://vk.com/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://telegram.me/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://www.youtube.com/channel/UCwAVYR-BmFt1bCyCA68Tbbg"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://rutube.ru/channel/36379070/"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="/feed/"></a></li> </ul> </div><!-- .social-profile --> <div class="col-md-auto infobar-links order-md-2"> <button class="infobar-links-menu-toggle">Responsive Menu</button> <ul class="clearfix"><li id="menu-item-53663" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53663"><a href="https://www.trv-science.ru/category/science/">Бытие науки</a></li> <li id="menu-item-53673" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category current-post-ancestor current-menu-parent current-post-parent menu-item-53673"><a href="https://www.trv-science.ru/category/people/">Наука и общество</a></li> <li id="menu-item-53661" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53661"><a href="https://www.trv-science.ru/category/column/">Авторские колонки</a></li> <li id="menu-item-53671" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53671"><a href="https://www.trv-science.ru/category/news/">Исследования</a></li> <li id="menu-item-53676" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53676"><a href="https://www.trv-science.ru/category/edu/">Просвещение</a></li> <li id="menu-item-53678" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53678"><a href="https://www.trv-science.ru/category/history/">Страницы истории</a></li> <li id="menu-item-53660" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-53660"><a href="https://www.trv-science.ru/category/online/">ТрВ онлайн</a></li> </ul> </div><!-- .infobar-links --> </div><!-- .row --> </div><!-- .container --> </div><!-- .infobar --> <nav class="navbar navbar-expand-lg d-block"> <div class="navbar-head header-overlay-light" > <div class="container"> <div class="row align-items-center"> <div class="col-lg-4"> <div class="site-branding navbar-brand"> <a href="https://www.trv-science.ru/" class="custom-logo-link" rel="home"><img width="1152" height="200" src="https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1.png" class="custom-logo" alt="Троицкий вариант — Наука" decoding="async" fetchpriority="high" srcset="https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1.png 1152w, https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1-250x43.png 250w, https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1-580x101.png 580w, https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1-300x52.png 300w, https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1-600x104.png 600w" sizes="(max-width: 1152px) 100vw, 1152px" title="Смена вех" /></a> <h2 class="site-title"><a href="https://www.trv-science.ru/" rel="home">Троицкий вариант — Наука</a></h2> <p class="site-description">газета, выпускаемая учеными и научными журналистами</p> </div><!-- .site-branding .navbar-brand --> </div> <div class="col-lg-8" style="text-align: center;"> <a href="/2024/08/tri-knigi-borisa-sterna-na-ozone/"> <img class="img-fluid" style="margin: 0px 0px 0px 0px;" src="https://www.trv-science.ru/uploads/stern-.png"> </a> </div> </div><!-- .row --> </div><!-- .container --> </div><!-- .navbar-head --> <div class="navigation-bar"> <div class="navigation-bar-top"> <div class="container"> <button class="navbar-toggler menu-toggle" type="button" data-toggle="collapse" data-target="#navbarCollapse" aria-controls="navbarCollapse" aria-expanded="false" aria-label="Toggle navigation"></button> <span class="search-toggle"></span> </div><!-- .container --> <div class="search-bar"> <div class="container"> <div class="search-block off"> <form action="https://www.trv-science.ru/" method="get" class="search-form"> <label class="assistive-text"> Search </label> <div class="input-group"> <input type="search" value="" placeholder="Search" class="form-control s" name="s"> <div class="input-group-prepend"> <button class="btn btn-theme">Search</button> </div> </div> </form><!-- .search-form --> </div><!-- .search-box --> </div><!-- .container --> </div><!-- .search-bar --> </div><!-- .navigation-bar-top --> <div class="navbar-main"> <div class="container"> <div class="collapse navbar-collapse" id="navbarCollapse"> <div id="site-navigation" class="main-navigation nav-uppercase" role="navigation"> <ul class="nav-menu navbar-nav d-lg-block"><li id="menu-item-409233" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-home menu-item-409233"><a href="https://www.trv-science.ru/"><span class="home-i"></span></a></li> <li id="menu-item-427094" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-427094"><a href="https://www.trv-science.ru/about/">О газете</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-427097" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-427097"><a href="https://www.trv-science.ru/editors/">Редакция</a></li> <li id="menu-item-53695" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53695"><a href="https://www.trv-science.ru/about/banners/">Наши баннеры и логотипы</a></li> <li id="menu-item-53697" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-post menu-item-53697"><a href="https://www.trv-science.ru/2012/03/10-faktov-o-trv-nauka/">10 фактов о ТрВ-Наука</a></li> <li id="menu-item-70221" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-privacy-policy menu-item-70221"><a rel="privacy-policy" href="https://www.trv-science.ru/privacy/">Политика в сфере обработки персональных данных (политика конфиденциальности)</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-53698" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-has-children menu-item-53698"><a href="https://www.trv-science.ru/category/pdf/">Архив</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-263160" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-263160"><a href="https://www.trv-science.ru/category/pdf/">Архив номеров газеты</a></li> <li id="menu-item-436365" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-436365"><a href="/2024/">2024 год</a></li> <li id="menu-item-432451" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-432451"><a href="/2023/">2023 год</a></li> <li id="menu-item-425528" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-425528"><a href="/2022/">2022 год</a></li> <li id="menu-item-418807" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-418807"><a href="/2021/">2021 год</a></li> <li id="menu-item-412973" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-412973"><a href="/2020/">2020 год</a></li> <li id="menu-item-71028" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71028"><a href="/2019/">2019 год</a></li> <li id="menu-item-71029" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71029"><a href="/2018/">2018 год</a></li> <li id="menu-item-71030" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71030"><a href="/2017/">2017 год</a></li> <li id="menu-item-71031" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71031"><a href="/2016/">2016 год</a></li> <li id="menu-item-71032" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71032"><a href="/2015/">2015 год</a></li> <li id="menu-item-71033" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71033"><a href="/2014/">2014 год</a></li> <li id="menu-item-71034" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71034"><a href="/2013/">2013 год</a></li> <li id="menu-item-71035" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71035"><a href="/2012/">2012 год</a></li> <li id="menu-item-71036" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71036"><a href="/2011/">2011 год</a></li> <li id="menu-item-71037" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71037"><a href="/2010/">2010 год</a></li> <li id="menu-item-71038" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71038"><a href="/2009/">2009 год</a></li> <li id="menu-item-71039" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-71039"><a href="/2008/">2008 год</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-53689" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-53689"><a href="https://www.trv-science.ru/shop/">Наш магазин</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-263158" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-263158"><a href="https://www.trv-science.ru/shop/">Наш магазин</a></li> <li id="menu-item-53696" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53696"><a href="https://www.trv-science.ru/guestbook/">Гостевая книга</a></li> <li id="menu-item-53690" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53690"><a href="https://www.trv-science.ru/my-account/">Мой аккаунт</a></li> <li id="menu-item-53691" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53691"><a href="https://www.trv-science.ru/cart/">Корзина</a></li> <li id="menu-item-53692" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53692"><a href="https://www.trv-science.ru/checkout/">Оформление заказа</a></li> <li id="menu-item-415035" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-415035"><a href="https://www.trv-science.ru/phoenix/">«Феникс сапиенс»</a></li> <li id="menu-item-46691" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-46691"><a href="https://www.trv-science.ru/proryv/">Прорыв</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-54251" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-54251"><a href="https://www.trv-science.ru/product/proryv-v-pdf/">«Прорыв за край мира» в электронном виде (PDF)</a></li> <li id="menu-item-410680" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-410680"><a href="https://www.trv-science.ru/product/skorlupa-bum/">«Ледяная скорлупа» (бумажная книга)</a></li> <li id="menu-item-410681" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-410681"><a href="https://www.trv-science.ru/product/skorlupa-pdf-epub/">«Ледяная скорлупа» (в электронном виде)</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-53693" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-53693"><a href="https://www.trv-science.ru/kovcheg/">Ковчег 47 Либра</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-54248" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-54248"><a href="https://www.trv-science.ru/product/kovcheg-bum/">«Ковчег 47 Либра» (бумажная книга)</a></li> <li id="menu-item-54250" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-54250"><a href="https://www.trv-science.ru/product/kovcheg-v-pdf/">«Ковчег 47 Либра» в электронном виде</a></li> <li id="menu-item-410679" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-product menu-item-410679"><a href="https://www.trv-science.ru/product/kovcheg-audio/">«Ковчег 47 Либра» (аудиокнига)</a></li> <li id="menu-item-53694" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-53694"><a href="https://www.trv-science.ru/kovcheg/kovcheg-disc/">«Ковчег 47 Либра». Дискуссия</a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="menu-item-69170" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-has-children menu-item-69170"><a href="https://www.trv-science.ru/category/informaciya-ot-partnerov/" title="Информация от партнеров">От партнеров</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-69176" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-69176"><a href="https://www.trv-science.ru/category/exclusive/">Эксклюзив</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-71809" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-71809"><a href="https://www.trv-science.ru/vmeste/">Помощь ТрВ</a></li> <li id="menu-item-413194" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-has-children menu-item-413194"><a href="/pdf422/">Свежий номер</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-413195" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-413195"><a href="/uploads/422N.pdf">ТрВ-Наука № 422 в PDF</a></li> <li id="menu-item-413196" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-413196"><a href="/tag/422/">Материалы номера в HTML</a></li> </ul> </li> </ul> </div><!-- #site-navigation .main-navigation --> </div><!-- .navbar-collapse --> <div class="nav-search"> <span class="search-toggle"></span> </div><!-- .nav-search --> </div><!-- .container --> </div><!-- .navbar-main --> </div><!-- .navigation-bar --> </nav><!-- .navbar --> <div id="breadcrumb"> <div class="container"> <div role="navigation" aria-label="Breadcrumbs" class="breadcrumb-trail breadcrumbs" itemprop="breadcrumb"><ul class="trail-items" itemscope itemtype="http://schema.org/BreadcrumbList"><meta name="numberOfItems" content="4" /><meta name="itemListOrder" content="Ascending" /><li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="http://schema.org/ListItem" class="trail-item trail-begin"><a href="https://www.trv-science.ru/" rel="home" itemprop="item"><span itemprop="name">Home</span></a><meta itemprop="position" content="1" /></li><li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="http://schema.org/ListItem" class="trail-item"><a href="https://www.trv-science.ru/2008/" itemprop="item"><span itemprop="name">2008</span></a><meta itemprop="position" content="2" /></li><li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="http://schema.org/ListItem" class="trail-item"><a href="https://www.trv-science.ru/2008/12/" itemprop="item"><span itemprop="name">Декабрь</span></a><meta itemprop="position" content="3" /></li><li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="http://schema.org/ListItem" class="trail-item trail-end"><span itemprop="name">Смена вех</span><meta itemprop="position" content="4" /></li></ul></div> </div> </div><!-- .breadcrumb --> </header><!-- #masthead --> <div id="content" class="site-content "> <div class="container"> <div class="row justify-content-center"> <div id="primary" class="col-lg-8 content-area"> <main id="main" class="site-main"> <div class="post-27089 post type-post status-publish format-standard hentry category-people tag-2586 tag-18 tag-planck tag-andrej-kalinichev tag-arxeolog tag-boris-firsov tag-boris-shtern tag-vladimir-yadov tag-vulkan tag-vulkany tag-gazeta tag-zvezda tag-ilya-mirmov tag-irina-levontina tag-istoriya tag-klimat tag-knigi tag-kompyuter tag-lev-klejn tag-lekciya tag-maksim-borisov tag-mgu tag-nataliya-demina tag-opros tag-pavel-amnuel tag-revekka-frumkina tag-sergej-popov tag-sputnik tag-sssr tag-ssha tag-troick tag-fizika tag-chelovek tag-yubilej"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/people/" rel="category tag">Наука и общество</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <header class="entry-header"> <h1 class="entry-title">Смена вех</h1> <div class="entry-meta"> <span class="fa fa-clock-o"></span> 23.12.2008 / <nobr><span class="fa fa-user"></span> </nobr>Ирина Левонтина, Ревекка Фрумкина, Борис Штерн, Сергей Попов, Павел Амнуэль, Лев Клейн, Борис Фирсов, Илья Мирмов, Владимир Ядов, Андрей Калиничев, Наталия Демина, Максим Борисов / <!-- nobr><span class="fa fa-eye"></span></nobr --> <nobr><span class="fa fa-comment"></span> <a href="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/#respond">No Comments</a></nobr> </div><!-- .entry-meta --> </header> <div class="entry-content"> <p>В преддверии Нового года коллектив авторов «Троицкого варианта» дружно поучаствовал в соответствующих празднику мероприятиях. А именно – по мере сил и возможностей ответил на любой из трех, простых с виду вопросов:<br /> 1. Что запомнилось в 2008 году?<br /> 2. Чего ждете от 2009 года?<br /> 3. Связан ли у Вас Новый год с какой-то забавной историей?<br /> И вот что в результате получилось.</p> <p> </p> <figure id="attachment_27098" aria-describedby="caption-attachment-27098" style="width: 107px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/175.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img decoding="async" class=" wp-image-27098 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/175.jpg" alt="Борис Штерн" width="107" height="85" /></a><figcaption id="caption-attachment-27098" class="wp-caption-text">Борис Штерн</figcaption></figure> <p>Наш главный редактор и астрофизик <strong>Борис Штерн</strong> не чужд ни земных, ни небесных радостей:</p> <p>1. Из того, что произошло со мной и окружающими в прошедшем году, я почти ничего не запомнил. Случилось переполнение памяти — так бывает, когда хватаешься сразу за несколько дел. Например, я совершенно не помню, что меня дернуло во всеуслышание объявить о намерении издавать новый «Троицкий вариант», да так, что не позорного пути отступления не осталось. Лишь смутно помню: внутренний голос мне говорил, что я сильно пожалею об этом. На 70 процентов он оказался прав, но оставшиеся 30 процентов позволяют мне не так уж и раскаиваться в содеянном.</p> <p>По-настоящему, во всех красках, запомнился один момент. Это было 8 или 9 сентября — последний день несентябрьской 30-градусной жары. Мы с моим псом переплыли Оку и часа два в полной безмятежности лежали на маленьком песчаном островке — вне досягаемости всех средств связи. Все было точь-в-точь как в детстве на Волге. Разница была лишь в том, что тогда впереди была вся жизнь, а сейчас — приход холодного фронта через несколько часов и одновременное погружение во все это, что сам же и заварил. «Это» — для меня, а для пса впереди были несколько дней бессмысленного существования в городской квартире.</p> <p>И еще, я никогда не видел сочетания сентябрьского света и красок с июльской жарой — такое точно не забудется.</p> <p>2. Самым волнующим событием в 2009 г. для меня будет открывание (в смысле release) данных космического аппарата «Ферми» (в девичестве — GLAST). Я имел неосторожность публично и письменно предсказать кое-что из того, что он должен намерить, и ужасно интересно — сяду я в лужу или нет.</p> <p> </p> <figure id="attachment_27103" aria-describedby="caption-attachment-27103" style="width: 99px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/180.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img decoding="async" class="size-full wp-image-27103 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/180.jpg" alt="Сергей Попов" width="99" height="129" /></a><figcaption id="caption-attachment-27103" class="wp-caption-text">Сергей Попов</figcaption></figure> <p>Астрофизик <strong>Сергей Попов</strong>, как и полагается, зрил не в корень, а смотрел на звёзды:</p> <p>1. Для меня 2008 год во многом прошел под знаком «Троицкого варианта».</p> <p>2. Основные ожидания в 2009 г. связаны с появлением новых приборов.</p> <p>В следующем году должны быть запущены сразу три мощные космические обсерватории. Это инфракрасный телескоп Herschel, микроволновой спутник Planck и фотометрический телескоп Кеpier. Первый из них должен дать много новой информации об образовании звезд и галактик.</p> <p>Второй — о космическом микроволновом фоне и свойствах скоплений галактик. Третий должен начать открывать земноподобные планеты в зонах обитаемости вокруг близких звезд. Кроме того, можно ожидать интересных результатов от недавно запущенного гамма-спутника Fermi. </p> <figure id="attachment_27099" aria-describedby="caption-attachment-27099" style="width: 82px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/176.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img decoding="async" class=" wp-image-27099 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/176.jpg" alt="Ревекка Фрумкина" width="82" height="88" /></a><figcaption id="caption-attachment-27099" class="wp-caption-text">Ревекка Фрумкина</figcaption></figure> <p>Психолингвист <strong>Ревекка Фрумкина</strong> надеется на стабильность:</p> <p>1. Самое сильное впечатление 2008 г. – речь Барака Обамы “We can!”. Единственная сравнимая по силе – знаменитая речь Джона Ф. Кеннеди 10 июня 1963 г. – едва ли многие помнят, что там он оценил потери СССР во Второй мировой войне как минимум в 20 млн человек.</p> <p>2. 2009 год надеюсь прожить не хуже, чем 2008-й.</p> <p> </p> <p> </p> <figure id="attachment_27100" aria-describedby="caption-attachment-27100" style="width: 93px" class="wp-caption alignright"><a href="http://trv-science.ru/uploads/177.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27100 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/177.jpg" alt="Павел Амнуэль" width="93" height="124" /></a><figcaption id="caption-attachment-27100" class="wp-caption-text">Павел Амнуэль</figcaption></figure> <p>Писатель-фантаст <strong>Павел Амнуэль</strong> ограничился как раз новогодней историей:</p> <p>С детства люблю оперу, и в свое время ходил в наш Бакинский оперный театр на все премьеры. За каким-то чёртом первое представление новой постановки «Чио-Чио-сан» назначили на вечер 31 декабря (это было в начале 70-х, но в каком конкретно году – не помню). В зале, рассчитанном на 2500 мест, нас собралось человек 15. Начинается спектакль. Из кулис появляется кошка, которая бродит по сцене и всем мешает. В конце первого акта на певцов сваливается декорация – слава Богу, картон, из-под которого они выбираются, продолжая петь. Во втором акте неожиданно гаснет свет, и минуту оркестр играет в полной темноте, мы уже думаем – ну, все, будем расходиться, но свет вспыхивает, и представление продолжается. Финал: на сцене Чио-Чио-сан с трехлетним сыном поет о разлуке и измене, и тут у мальчика начинаются позывы… он еле терпит, бедняга, видно, что сейчас не выдержит и с ним прямо на сцене случится конфуз, а в туалет он сможет попасть не раньше, чем мама покончит с собой. Оркестр убыстряет темп, и Чио-Чио-сан закалывается в сумасшедшем ритме, от которого Пуччини переворачивается в гробу. Мальчик мчится за кулисы. Занавес…<br /> А до боя курантов – полчаса. Домой уже не успеваем и встречаем Новый год – все 15 зрителей – в театральном буфете. К нам и дирижер приходит, задыхаясь от хохота. Оказывается, бедный мальчик так и не добежал до туалета…<br /> Такая история…</p> <p> </p> <figure id="attachment_27101" aria-describedby="caption-attachment-27101" style="width: 83px" class="wp-caption alignright"><a href="http://trv-science.ru/uploads/178.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27101 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/178.jpg" alt="Лев Клейн" width="83" height="113" /></a><figcaption id="caption-attachment-27101" class="wp-caption-text">Лев Клейн</figcaption></figure> <p>Историк и археолог <strong>Лев Клейн</strong>, увы, не верит в чудеса, но надеется:</p> <p>1. В 2008 г. запомнились первые шаги моего внука, первая лекция моего нынешнего ученика и первые мои статьи в «Троицком варианте». Кроме того, запомнился ряд событий в стране, о которых под Новый год вспоминать не хочется. </p> <p>2. Чего жду от 2009 г.? Надеюсь на три вещи в личном плане: что в наступающем году буду жив (это возможно), что (слабая надежда) здоровье не ухудшится, что (сильная надежда) хотя бы некоторые из моих книг, сданных в издательства, выйдут в свет. Думая о стране же, надеюсь тоже на три вещи: что больше поправок в конституцию не будет</p> <p> </p> <figure id="attachment_27102" aria-describedby="caption-attachment-27102" style="width: 78px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/179.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27102 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/179.jpg" alt="Борис Фирсов" width="78" height="105" /></a><figcaption id="caption-attachment-27102" class="wp-caption-text">Борис Фирсов</figcaption></figure> <p>Социолог <strong>Борис Фирсов</strong> был краток, но красноречив:</p> <p>Главный итог уходящего года я вижу в том, что у российской профессиональной социологии появилась дружественная виртуальная среда – газета «Троицкий вариант» и сайт «Полит.ру». Будущий историк, я верю, отметит важную роль понимающей электронной и бумажной прессы для развития понимающей общество и народ социологии. Спасибо всем научным журналистам за требовательное и трепетное отношение к судьбам нашей науки.<br /> С Новым годом!</p> <p> </p> <p> </p> <figure id="attachment_27105" aria-describedby="caption-attachment-27105" style="width: 98px" class="wp-caption alignright"><a href="http://trv-science.ru/uploads/182.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27105 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/182.jpg" alt="Илья Мирмов" width="98" height="130" /></a><figcaption id="caption-attachment-27105" class="wp-caption-text">Илья Мирмов</figcaption></figure> <p>Химик — технолог <strong>Илья Мирмов</strong> пожелал, чтобы уходящий висоскосный год ушёл как можно быстрее.</p> <p>1. Прошедший год для меня лично выдался сложным, можно сказать тяжёлым. По-настоящему високосным. Не желаю никому таких годов. Чтоб он поскорее кончился и никогда больше не повторился. Научная жизнь текла ровно – без свершений, но и без провалов: и на том спасибо! Случились и любопытные моменты, главный из которых, разумеется, новый, «научный» ТрВ. В этот проект я ввязался исключительно благодаря остаткам юношеского авантюризма и желанию (практически долга!) дружески поддержать застрельщика акции,<br /> Бориса Штерна. Весь мой опыт общения с ним говорил, что просто не будет, но будет, говоря современным языком, прикольно. В ожиданиях я не обманулся…</p> <p>2. Чтоб новый год был лучше, чем уходящий. Было бы здоровье (в том числе и душевное) – всё остальное купим, предварительно заработав.</p> <figure id="attachment_27106" aria-describedby="caption-attachment-27106" style="width: 113px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/183.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27106 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/183.jpg" alt="183" width="113" height="107" /></a><figcaption id="caption-attachment-27106" class="wp-caption-text">Ирина Левонтина</figcaption></figure> <p>Филолог <strong>Ирина Левонтина</strong> теперь знает, сколько лет Деду Морозу:</p> <p>Три года назад я пошла с дочкой на елку. Елка, как водится, проходила в интерактивном режиме: персонажи периодически обращались к юным зрителям с вопросами. Дед Мороз загадывал загадки, а также осведомлялся, всегда ли детки говорят правду. Волк интересовался, в какую сторону пошла Снегурочка (тут, конечно, следовало ответить сугубую неправду). И вот в какой-то момент Снегурочка спрашивает: «Ребята, вот скажите мне, а сколько лет-то Дедушке Морозу?» Я задумалась: интересно, какого же ответа они ожидают от четырехлетних детей, если я – с высшим образованием и ученой степенью – оказалась в затруднении. Дети, впрочем, не смутились. Самая бойкая девочка (это не была моя дочь) уверенно ответила: «Семьдесят пять!». «О, если бы!» – вздохнула Снегурочка. А теперь внимание, правильный ответ: «Год-то мы какой встречаем? 2006-й! Ну вот!» А правда, замечательно: 2006 год от рождества Деда Морозова. Интересно, он тоже в яслях родился? А волхвы приходили? В общем вопросов много. Вообще-то это очень типично, что праздники, принадлежащие разным культурам, сливаются в народном сознании. Яркий пример – Масленица, предшествующая Великому посту. В Масленице ясно просматривается языческий культ солнца, он виден даже в самой форме блина. Так и зимние праздники: все смешалось в голове современного русского человека – два Рождества, два новых года, святки, звезда рождественская и звезда кремлевская. Собачка – а в этом году коровка – из восточного календаря в колпачке Санта Клауса, а для полноты картины стоило бы дать ей в лапу горящую менору, чтобы уж заодно учесть и Хануку. (В США теперь, кстати, в видах политкорректности в декабре вешают плакаты с надписью просто Happy Holidays!). Да и сам Дед Мороз, конечно, побратался с Санта Клаусом – святым Николаем. Прототип Санта Клауса, Святитель Николай Мирликийский, жил в IV веке и прославился разными, не очень фантастическими, но очень добрыми чудесами. А теперь вот обнаружились новые астральные близнецы…</p> <p> </p> <figure id="attachment_27107" aria-describedby="caption-attachment-27107" style="width: 96px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/184.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27107 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/184.jpg" alt="Владимир Ядов" width="96" height="123" /></a><figcaption id="caption-attachment-27107" class="wp-caption-text">Владимир Ядов</figcaption></figure> <p>Социолог <strong>Владимир Ядов</strong>, напротив, склонен встретить Новый год с оптимизмом: </p> <p>Заметных изменений от 2009 г. не жду, но с удовольствием расскажу читателям «Троицкого варианта» любимый анекдот. Моряку повезло выбраться из затонувшего судна на необитаемый остров. Как Робинзон, он нашел пропитание и обустроился. Спустя время, его заела тоска по женщине, и он обратил свое внимание на верблюдицу, что постоянно паслась невдалеке. Соорудил из бамбука лестницу и приставил к объекту вожделения. Верблюдица сделала шаг, кавалер рухнул в траву. Эту попытку он повторял снова и снова, но все безуспешно. Случилось, что буря погубила очередной корабль и на этот раз в море оказалась стюардесса неписаной красоты. Наш герой бросился в пучину и вытащил ее на остров. Когда девушка пришла в себя, ее первые слова были «Ты спас мне жизнь. Проси, что хочешь». Моряк немедля ответил: «Слушай, подержи верблюдицу». В преддверии Нового года пожелаем себе не походить на героя анекдота и всегда действовать, руководствуясь не только эмоциями, но и рассудком.</p> <p>3. С новым годом в моей жизни связана такая история. У одного моего друга-ученого (не буду называть его имени) был юбилей. Он решил убежать от чествований и уехал в Испанию. Мне удалось узнать телефон отеля. Портье спрашивает: «Сэр, Вы знаете, какое сейчас время?» Говорю, что по среднеевропейскому около часа дня. Слышу: «Сейчас время сиесты, сэр». Дальше – гудки. Понятно, что читатели «Троицкого варианта» сиесту не соблюдают, и не только по причине нашего климата. Пару новогодних дней не будем думать о делах и проведем в праздном застолье с близкими и друзьями. Год наступает тяжелый. Прорвемся!</p> <p> </p> <figure id="attachment_27108" aria-describedby="caption-attachment-27108" style="width: 86px" class="wp-caption alignright"><a href="http://trv-science.ru/uploads/185.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27108 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/185.jpg" alt="Андрей Калиничев" width="86" height="106" /></a><figcaption id="caption-attachment-27108" class="wp-caption-text">Андрей Калиничев</figcaption></figure> <p>Геохимик <strong>Андрей Калиничев</strong> многого ждёт от нашей газеты:</p> <p>1. Я хоть и не геолог по специальности, но всю жизнь по науке тесно сотрудничаю с геологами. Тем не менее, в геологические полевые экспедиции меня никогда не берут. Ответ всегда примерно такой: «Ты же всё равно только на компьютере считаешь, зачем тебе в поле?» Поэтому «в поле» обычно езжу, действительно, не столько ради науки, сколько из любопытства. В 2008 г. запомнилась поездка на Гавайские<br /> вулканы, вязкость лавовых расплавов которых я когда-то помогал рассчитывать моей жене. В этом году мы, наконец, увидели их вживую.<br /> Но, самое главное, 2008 год знаменателен прежде всего тем, что в этом году начал выходить и быстро становится популярным «Троицкий вариант» в своей новой общенаучной реинкарнации. </p> <p>2. От 2009 г. жду, что ТрВ станет действительно главной и влиятельной общероссийской научной газетой.</p> <p> </p> <figure id="attachment_27109" aria-describedby="caption-attachment-27109" style="width: 138px" class="wp-caption alignright"><a href="http://trv-science.ru/uploads/186.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class="size-full wp-image-27109 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/186.jpg" alt="Наталья Демина" width="138" height="164" /></a><figcaption id="caption-attachment-27109" class="wp-caption-text">Наталья Демина</figcaption></figure> <p>Социолог и научный журналист <strong>Наталия Демина</strong> рассказала, как отмечала Новый год у Эйфелевой башни и почему ей это не понравилось:</p> <p>1. В этом году запомнились встречи с интересными людьми – физиками и лириками. Каждый раз испытываешь чувство восхищения, когда встречаешь по-настоящему умного человека, неважно, молодого или старого. Также останутся в памяти наши первые шаги по созданию новой газеты ученых и научных журналистов, поиски формата (о котором написала И.Левонтина в своей колонке), поиски авторов, поиски своего пути.</p> <p>2. Надеюсь, что новый год будет не таким ужасным, как предсказывают многие аналитики. И хотя некоторые мои родные уже закупили мешки с сахаром, гречкой и рисом, надеюсь, что с продуктами все будет хорошо. Моему сыну в следующем году исполнится пять лет, и кажется, что он вот-вот научится читать.</p> <p>3. Известный российский социолог Александр Гофман как-то сказал: «Уберите у России праздники: Новый год, 23 февраля, 8 марта, 7 ноября – и увидите, что страна исчезнет». Мне же праздновать смену 31 декабря на 1 января не очень нравится. Надоели ритуальные и скучные «голубые огоньки», с одними и теми же мэтрами эстрады, поздравления Президента, заполняющие почему-то 99% каналов телевидения. Долгое время я мечтала встретить новогоднюю ночь в Париже. И вот мечта сбылась. Мы с подружкой отправились встречать праздники у Эйфелевой башни. Она то и дело ходила звонить своему знакомому французу, к которому у нее была симпатия, тот обещал приехать, но все не приезжал. А я, чтобы мы не потерялись в толпе, стояла на одном месте и ждала. Все было бы ничего, если бы подростки-афроевропейцы не развлекали себя тем, что беспрерывно, не отдыхая ни минуты, кидали под ноги людей петарды. Это было ужасно! Уговоры на них не действовали. Им очень нравилось, как люди визжат и прыгают. Так что подружка «мучила» телефон-автомат, а я ее ждала, уворачиваясь, как на поле боя, от петард. Новый год наступил очень буднично. Если бы не звонки родных и знакомых из Москвы, то границу между двумя годами можно было бы и не заметить. На Эйфелевой башне не было ни часов, ни какого-то другого отсчета уходящих минут года. Вернувшись в гостиницу, я увидела, что на моей куртке, на спине, прожженная дырочка от петарды. Пожалуй, это был худший новый год в моей жизни. А прошлый год я встретила более разумно. Печка на даче давала ровное и приятное тепло. Мой сын заснул, и я с ним тоже.</p> <p> </p> <figure id="attachment_27097" aria-describedby="caption-attachment-27097" style="width: 130px" class="wp-caption alignleft"><a href="http://trv-science.ru/uploads/187.jpg" data-rel="lightbox-gallery-0" data-rl_title="" data-rl_caption="" title=""><img loading="lazy" decoding="async" class=" wp-image-27097 " style="margin: 5px;" src="http://trv-science.ru/uploads/187.jpg" alt="Максим Борисов" width="130" height="115" /></a><figcaption id="caption-attachment-27097" class="wp-caption-text">Максим Борисов</figcaption></figure> <p>У выпускника физфака МГУ, научного журналиста <strong>Максима Борисова</strong>, кажется, не очень праздничное настроение:</p> <p>1. Мне всегда казалось несколько противоестественным подводить итоги непременно за год или за квартал (точно так же, как и отмечать юбилеи). Все равно что ожидать, что все материки окажутся непременно квадратными… К тому же людям посторонним вряд ли так уж интересна личная жизнь научных журналистов (во всяком случае, не в этом формате). Впрочем, постараюсь хоть как-то следовать «правилам игры». …После презентации необычной и завораживающей «Метафизики Москвы» Рустама Рахматулина (она, кстати говоря, стала потом еще лауреатом «Большой книги») возник вопрос: какое место на Земле я бы сам счел самым «метафизическим». Так вот, мне над этим даже и думать не пришлось, ответ возник сразу. Это не Москва, где я формально родился, и не то место под Раменским, где прожил большую часть своей жизни, а деревенский дом на Урале, где проходили в детстве все каникулы. Там живут сны, там источник необычного вдохновения… И вот это место мы этим летом… продали… Так было нужно, и иначе было никак нельзя… Это событие заслонило для меня всё остальное (расчудесное и печальное), случившееся в этом году. Летний месяц, проведенный в комнате с накренившимся полом, который, кажется, выносит всех сидящих куда-то за окно, и в кухоньке со старой печкой, залитой косым теплым светом, где знакома каждая трещина, опять оживил все сны… Старые вещи, все лежащие на своих законных местах (так, как это было и десять, и двадцать, и тридцать лет назад), замкнули время почище голливудской фантастики. Тревожа их, мы сами себе казались чудовищами…</p> <p>2. Ждать чего-либо в следующем году и так далее… бессмысленно, всё ведь уже случилось когда-то в детстве, и теперь этот калейдоскоп лишь показывает прежние осколки в разных сочетаниях, убивая и калеча то, что уже давно есть…</p> <div class="taxopress-output-wrapper"> <h4>См. также:</h4> <ul class="st-related-posts"> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2010/02/eksperty-na-televidenii/" title="Эксперты на телевидении (02.02.2010)">Эксперты на телевидении</a> (02.02.2010)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2015/05/dinastiyu-mogut-obyavit-inostrannym-agentom/" title="ФОНД ДМИТРИЯ ЗИМИНА «ДИНАСТИЯ» МОГУТ ОБЪЯВИТЬ ИНОСТРАННЫМ АГЕНТОМ (новостная лента) (10.05.2015)">ФОНД ДМИТРИЯ ЗИМИНА «ДИНАСТИЯ» МОГУТ ОБЪЯВИТЬ ИНОСТРАННЫМ АГЕНТОМ (новостная лента)</a> (10.05.2015)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2015/06/v-zashhitu-nauki-i-obrazovaniya/" title="Митинг в защиту науки и образования в Москве 6 июня 2015 года: выступления (09.06.2015)">Митинг в защиту науки и образования в Москве 6 июня 2015 года: выступления</a> (09.06.2015)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2017/04/dr-trv2017/" title="День рождения ТрВ-Наука — 2017 (стенограмма) (24.04.2017)">День рождения ТрВ-Наука — 2017 (стенограмма)</a> (24.04.2017)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2009/05/enox-letavshij-na-nebesa/" title="Енох, летавший на небеса (26.05.2009)">Енох, летавший на небеса</a> (26.05.2009)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2008/12/vladimir-zakharov-ostaviv-nauku-ya-by-izmenil-sam-sebe/" title="Владимир Захаров: «Оставив науку, я бы изменил сам себе» (09.12.2008)">Владимир Захаров: «Оставив науку, я бы изменил сам себе»</a> (09.12.2008)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2016/06/prosvetitel-long-list-sezona-2016/" title="«Просветитель»: лонг-лист сезона 2016 (08.06.2016)">«Просветитель»: лонг-лист сезона 2016</a> (08.06.2016)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2014/08/russkijj-biznes-s-borodojj-kak-vyzhivayut-starovery-za-granicejj/" title="Русский бизнес с бородой. Как выживают староверы за границей (26.08.2014)">Русский бизнес с бородой. Как выживают староверы за границей</a> (26.08.2014)</li> <li><a href="https://www.trv-science.ru/2021/10/put-rossii-v-istoricheskom-kontekste/" title="Путь России в историческом контексте (13.10.2021)">Путь России в историческом контексте</a> (13.10.2021)</li> </ul> </div> </div><!-- entry-content --> <footer class="entry-meta"><span class="tag-links"><span class="label">Tags:</span> <a href="https://www.trv-science.ru/tag/019/" rel="tag">#019</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/2008/" rel="tag">2008</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/planck/" rel="tag">Planck</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/andrej-kalinichev/" rel="tag">Андрей Калиничев</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/arxeolog/" rel="tag">археолог</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/boris-firsov/" rel="tag">Борис Фирсов</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/boris-shtern/" rel="tag">Борис Штерн</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/vladimir-yadov/" rel="tag">Владимир Ядов</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/vulkan/" rel="tag">вулкан</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/vulkany/" rel="tag">вулканы</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/gazeta/" rel="tag">газета</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/zvezda/" rel="tag">звезда</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/ilya-mirmov/" rel="tag">Илья Мирмов</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/irina-levontina/" rel="tag">Ирина Левонтина</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/istoriya/" rel="tag">история</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/klimat/" rel="tag">климат</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/knigi/" rel="tag">книги</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/kompyuter/" rel="tag">компьютер</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/lev-klejn/" rel="tag">Лев Клейн</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/lekciya/" rel="tag">лекция</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/maksim-borisov/" rel="tag">Максим Борисов</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/mgu/" rel="tag">МГУ</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/nataliya-demina/" rel="tag">Наталия Демина</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/opros/" rel="tag">опрос</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/pavel-amnuel/" rel="tag">Павел Амнуэль</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/revekka-frumkina/" rel="tag">Ревекка Фрумкина</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/sergej-popov/" rel="tag">Сергей Попов</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/sputnik/" rel="tag">спутник</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/sssr/" rel="tag">СССР</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/ssha/" rel="tag">США</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/troick/" rel="tag">Троицк</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/fizika/" rel="tag">физика</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/chelovek/" rel="tag">человек</a>, <a href="https://www.trv-science.ru/tag/yubilej/" rel="tag">юбилей</a></span><!-- .tag-links --></footer><!-- .entry-meta --> </div><!-- .post-27089 --> <div class="wpdiscuz_top_clearing"></div> <div id='comments' class='comments-area'><div id='respond' style='width: 0;height: 0;clear: both;margin: 0;padding: 0;'></div> <div id="wpdcom" class="wpdiscuz_unauth wpd-default wpd-layout-1 wpd-comments-open"> <div class="wc_social_plugin_wrapper"> </div> <div class="wpd-form-wrap"> <div class="wpd-form-head"> <div class="wpd-sbs-toggle"> <i class="far fa-envelope"></i> <span class="wpd-sbs-title">Подписаться</span> <i class="fas fa-caret-down"></i> </div> <div class="wpd-auth"> <div class="wpd-login"> <a rel="nofollow" href="https://www.trv-science.ru/wp-login.php?redirect_to=https%3A%2F%2Fwww.trv-science.ru%2F2008%2F12%2Fsmena-vekh%2F"><i class='fas fa-sign-in-alt'></i> авторизуйтесь</a> </div> </div> </div> <div class="wpdiscuz-subscribe-bar wpdiscuz-hidden"> <form action="https://www.trv-science.ru/wp-admin/admin-ajax.php?action=wpdAddSubscription" method="post" id="wpdiscuz-subscribe-form"> <div class="wpdiscuz-subscribe-form-intro">Уведомление о </div> <div class="wpdiscuz-subscribe-form-option" style="width:40%;"> <select class="wpdiscuz_select" name="wpdiscuzSubscriptionType"> <option value="post">новые последующие комментарии</option> <option value="all_comment" >новые ответы на мои комментарии</option> </select> </div> <div class="wpdiscuz-item wpdiscuz-subscribe-form-email"> <input class="email" type="email" name="wpdiscuzSubscriptionEmail" required="required" value="" placeholder="Email"/> </div> <div class="wpdiscuz-subscribe-form-button"> <input id="wpdiscuz_subscription_button" class="wpd-prim-button wpd_not_clicked" type="submit" value="›" name="wpdiscuz_subscription_button"/> </div> <input type="hidden" id="wpdiscuz_subscribe_form_nonce" name="wpdiscuz_subscribe_form_nonce" value="f5add481e6" /><input type="hidden" name="_wp_http_referer" value="/2008/12/smena-vekh/" /> </form> </div> <div class="wpd-form wpd-form-wrapper wpd-main-form-wrapper" id='wpd-main-form-wrapper-0_0'> <form method="post" enctype="multipart/form-data" data-uploading="false" class="wpd_comm_form wpd_main_comm_form" > <div class="wpd-field-comment"> <div class="wpdiscuz-item wc-field-textarea"> <div class="wpdiscuz-textarea-wrap "> <div class="wpd-avatar"> <img alt='guest' src='https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-first-letter-avatar/images/default/96/number_6.png' class='avatar avatar-56 photo wpfla round-avatars ' width='56' height='56' /> </div> <div id="wpd-editor-wraper-0_0" style="display: none;"> <div id="wpd-editor-char-counter-0_0" class="wpd-editor-char-counter"></div> <label style="display: none;" for="wc-textarea-0_0">Label</label> <textarea id="wc-textarea-0_0" name="wc_comment" class="wc_comment wpd-field"></textarea> <div id="wpd-editor-0_0"></div> <div id="wpd-editor-toolbar-0_0"> <button title="Жирный" class="ql-bold" ></button> <button title="Курсив" class="ql-italic" ></button> <button title="Подчеркивание" class="ql-underline" ></button> <button title="Зачеркивание" class="ql-strike" ></button> <button title="Упорядоченный список" class="ql-list" value='ordered' ></button> <button title="Неупорядоченный список" class="ql-list" value='bullet' ></button> <button title="Цитата" class="ql-blockquote" ></button> <button title="Блок кода" class="ql-code-block" ></button> <button title="Ссылка" class="ql-link" ></button> <button title="Исходный код" class="ql-sourcecode" data-wpde_button_name='sourcecode'>{}</button> <button title="Спойлер" class="ql-spoiler" data-wpde_button_name='spoiler'>[+]</button> <div class="wpd-editor-buttons-right"> <span class='wmu-upload-wrap' wpd-tooltip='Прикрепить изображение' wpd-tooltip-position='left'><label class='wmu-add'><i class='far fa-image'></i><input style='display:none;' class='wmu-add-files' type='file' name='wmu_files' accept='image/*'/></label></span> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="wpd-form-foot" style='display:none;'> <div class="wpdiscuz-textarea-foot"> <div class="wpdiscuz-button-actions"><div class='wmu-action-wrap'><div class='wmu-tabs wmu-images-tab wmu-hide'></div></div></div> </div> <div class="wpd-form-row"> <div class="wpd-form-col-left"> <div class="wpdiscuz-item wc_name-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-user"></i> </div> <input id="wc_name-0_0" value="" required='required' aria-required='true' class="wc_name wpd-field" type="text" name="wc_name" placeholder="Имя*" maxlength="50" pattern='.{3,50}' title=""> <label for="wc_name-0_0" class="wpdlb">Имя*</label> </div> <div class="wpdiscuz-item wc_email-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-at"></i> </div> <input id="wc_email-0_0" value="" required='required' aria-required='true' class="wc_email wpd-field" type="email" name="wc_email" placeholder="Email*"/> <label for="wc_email-0_0" class="wpdlb">Email*</label> </div> <div class="wpdiscuz-item wc_website-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-link"></i> </div> <input id="wc_website-0_0" value="" class="wc_website wpd-field" type="text" name="wc_website" placeholder="Веб-сайт"/> <label for="wc_website-0_0" class="wpdlb">Веб-сайт</label> </div> </div> <div class="wpd-form-col-right"> <div class="wc-field-submit"> <label class="wpd_label" wpd-tooltip="Сообщать о всех новых ответах на мои комментарии"> <input id="wc_notification_new_comment-0_0" class="wc_notification_new_comment-0_0 wpd_label__checkbox" value="comment" type="checkbox" name="wpdiscuz_notification_type" checked='checked'/> <span class="wpd_label__text"> <span class="wpd_label__check"> <i class="fas fa-bell wpdicon wpdicon-on"></i> <i class="fas fa-bell-slash wpdicon wpdicon-off"></i> </span> </span> </label> <input id="wpd-field-submit-0_0" class="wc_comm_submit wpd_not_clicked wpd-prim-button" type="submit" name="submit" value="Оставить комментарий" aria-label="Оставить комментарий"/> </div> </div> <div class="clearfix"></div> </div> </div> <input type="hidden" class="wpdiscuz_unique_id" value="0_0" name="wpdiscuz_unique_id"> <p style="display: none;"><input type="hidden" id="akismet_comment_nonce" name="akismet_comment_nonce" value="3db5000d85" /></p><p style="display: none !important;" class="akismet-fields-container" data-prefix="ak_"><label>Δ<textarea name="ak_hp_textarea" cols="45" rows="8" maxlength="100"></textarea></label><input type="hidden" id="ak_js_1" name="ak_js" value="85"/><script>document.getElementById( "ak_js_1" ).setAttribute( "value", ( new Date() ).getTime() );</script></p> </form> </div> <div id="wpdiscuz_hidden_secondary_form" style="display: none;"> <div class="wpd-form wpd-form-wrapper wpd-secondary-form-wrapper" id='wpd-secondary-form-wrapper-wpdiscuzuniqueid' style='display: none;'> <div class="wpd-secondary-forms-social-content"></div> <div class="clearfix"></div> <form method="post" enctype="multipart/form-data" data-uploading="false" class="wpd_comm_form wpd-secondary-form-wrapper" > <div class="wpd-field-comment"> <div class="wpdiscuz-item wc-field-textarea"> <div class="wpdiscuz-textarea-wrap "> <div class="wpd-avatar"> <img alt='guest' src='https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-first-letter-avatar/images/default/96/number_6.png' class='avatar avatar-56 photo wpfla round-avatars ' width='56' height='56' /> </div> <div id="wpd-editor-wraper-wpdiscuzuniqueid" style="display: none;"> <div id="wpd-editor-char-counter-wpdiscuzuniqueid" class="wpd-editor-char-counter"></div> <label style="display: none;" for="wc-textarea-wpdiscuzuniqueid">Label</label> <textarea id="wc-textarea-wpdiscuzuniqueid" name="wc_comment" class="wc_comment wpd-field"></textarea> <div id="wpd-editor-wpdiscuzuniqueid"></div> <div id="wpd-editor-toolbar-wpdiscuzuniqueid"> <button title="Жирный" class="ql-bold" ></button> <button title="Курсив" class="ql-italic" ></button> <button title="Подчеркивание" class="ql-underline" ></button> <button title="Зачеркивание" class="ql-strike" ></button> <button title="Упорядоченный список" class="ql-list" value='ordered' ></button> <button title="Неупорядоченный список" class="ql-list" value='bullet' ></button> <button title="Цитата" class="ql-blockquote" ></button> <button title="Блок кода" class="ql-code-block" ></button> <button title="Ссылка" class="ql-link" ></button> <button title="Исходный код" class="ql-sourcecode" data-wpde_button_name='sourcecode'>{}</button> <button title="Спойлер" class="ql-spoiler" data-wpde_button_name='spoiler'>[+]</button> <div class="wpd-editor-buttons-right"> <span class='wmu-upload-wrap' wpd-tooltip='Прикрепить изображение' wpd-tooltip-position='left'><label class='wmu-add'><i class='far fa-image'></i><input style='display:none;' class='wmu-add-files' type='file' name='wmu_files' accept='image/*'/></label></span> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="wpd-form-foot" style='display:none;'> <div class="wpdiscuz-textarea-foot"> <div class="wpdiscuz-button-actions"><div class='wmu-action-wrap'><div class='wmu-tabs wmu-images-tab wmu-hide'></div></div></div> </div> <div class="wpd-form-row"> <div class="wpd-form-col-left"> <div class="wpdiscuz-item wc_name-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-user"></i> </div> <input id="wc_name-wpdiscuzuniqueid" value="" required='required' aria-required='true' class="wc_name wpd-field" type="text" name="wc_name" placeholder="Имя*" maxlength="50" pattern='.{3,50}' title=""> <label for="wc_name-wpdiscuzuniqueid" class="wpdlb">Имя*</label> </div> <div class="wpdiscuz-item wc_email-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-at"></i> </div> <input id="wc_email-wpdiscuzuniqueid" value="" required='required' aria-required='true' class="wc_email wpd-field" type="email" name="wc_email" placeholder="Email*"/> <label for="wc_email-wpdiscuzuniqueid" class="wpdlb">Email*</label> </div> <div class="wpdiscuz-item wc_website-wrapper wpd-has-icon"> <div class="wpd-field-icon"><i class="fas fa-link"></i> </div> <input id="wc_website-wpdiscuzuniqueid" value="" class="wc_website wpd-field" type="text" name="wc_website" placeholder="Веб-сайт"/> <label for="wc_website-wpdiscuzuniqueid" class="wpdlb">Веб-сайт</label> </div> </div> <div class="wpd-form-col-right"> <div class="wc-field-submit"> <label class="wpd_label" wpd-tooltip="Сообщать о всех новых ответах на мои комментарии"> <input id="wc_notification_new_comment-wpdiscuzuniqueid" class="wc_notification_new_comment-wpdiscuzuniqueid wpd_label__checkbox" value="comment" type="checkbox" name="wpdiscuz_notification_type" checked='checked'/> <span class="wpd_label__text"> <span class="wpd_label__check"> <i class="fas fa-bell wpdicon wpdicon-on"></i> <i class="fas fa-bell-slash wpdicon wpdicon-off"></i> </span> </span> </label> <input id="wpd-field-submit-wpdiscuzuniqueid" class="wc_comm_submit wpd_not_clicked wpd-prim-button" type="submit" name="submit" value="Оставить комментарий" aria-label="Оставить комментарий"/> </div> </div> <div class="clearfix"></div> </div> </div> <input type="hidden" class="wpdiscuz_unique_id" value="wpdiscuzuniqueid" name="wpdiscuz_unique_id"> <p style="display: none;"><input type="hidden" id="akismet_comment_nonce" name="akismet_comment_nonce" value="3db5000d85" /></p><p style="display: none !important;" class="akismet-fields-container" data-prefix="ak_"><label>Δ<textarea name="ak_hp_textarea" cols="45" rows="8" maxlength="100"></textarea></label><input type="hidden" id="ak_js_2" name="ak_js" value="49"/><script>document.getElementById( "ak_js_2" ).setAttribute( "value", ( new Date() ).getTime() );</script></p> </form> </div> </div> </div> <div id="wpd-threads" class="wpd-thread-wrapper"> <div class="wpd-thread-head"> <div class="wpd-thread-info " data-comments-count="0"> <span class='wpdtc' title='0'>0</span> Комментария(-ев) </div> <div class="wpd-space"></div> <div class="wpd-thread-filter"> <div class="wpd-filter wpdf-reacted wpd_not_clicked wpdiscuz-hidden" wpd-tooltip="Популярнейший комментарий "> <i class="fas fa-bolt"></i></div> <div class="wpd-filter wpdf-hottest wpd_not_clicked wpdiscuz-hidden" wpd-tooltip="Цепочка актуального комментария"> <i class="fas fa-fire"></i></div> </div> </div> <div class="wpd-comment-info-bar"> <div class="wpd-current-view"><i class="fas fa-quote-left"></i> Встроенные отзывы </div> <div class="wpd-filter-view-all">Посмотреть все комментарии</div> </div> <div class="wpd-thread-list"> <div class="wpdiscuz-comment-pagination"> </div> </div> </div> </div> </div> <div id="wpdiscuz-loading-bar" class="wpdiscuz-loading-bar-unauth"></div> <div id="wpdiscuz-comment-message" class="wpdiscuz-comment-message-unauth"></div> <strong>Оценить:</strong> <div id="post-ratings-27089" class="post-ratings" itemscope itemtype="https://schema.org/Article" data-nonce="5a2df2f845"><img id="rating_27089_1" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_off.gif" alt="Звёзд: 1" title="Звёзд: 1" onmouseover="current_rating(27089, 1, 'Звёзд: 1');" onmouseout="ratings_off(0, 0, 0);" onclick="rate_post();" onkeypress="rate_post();" style="cursor: pointer; border: 0px;" /><img id="rating_27089_2" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_off.gif" alt="Звёзд: 2" title="Звёзд: 2" onmouseover="current_rating(27089, 2, 'Звёзд: 2');" onmouseout="ratings_off(0, 0, 0);" onclick="rate_post();" onkeypress="rate_post();" style="cursor: pointer; border: 0px;" /><img id="rating_27089_3" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_off.gif" alt="Звёзд: 3" title="Звёзд: 3" onmouseover="current_rating(27089, 3, 'Звёзд: 3');" onmouseout="ratings_off(0, 0, 0);" onclick="rate_post();" onkeypress="rate_post();" style="cursor: pointer; border: 0px;" /><img id="rating_27089_4" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_off.gif" alt="Звёзд: 4" title="Звёзд: 4" onmouseover="current_rating(27089, 4, 'Звёзд: 4');" onmouseout="ratings_off(0, 0, 0);" onclick="rate_post();" onkeypress="rate_post();" style="cursor: pointer; border: 0px;" /><img id="rating_27089_5" src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_off.gif" alt="Звёзд: 5" title="Звёзд: 5" onmouseover="current_rating(27089, 5, 'Звёзд: 5');" onmouseout="ratings_off(0, 0, 0);" onclick="rate_post();" onkeypress="rate_post();" style="cursor: pointer; border: 0px;" /> (Пока оценок нет)<br /><span class="post-ratings-text" id="ratings_27089_text"></span><meta itemprop="name" content="Смена вех" /><meta itemprop="headline" content="Смена вех" /><meta itemprop="description" content="В преддверии Нового года коллектив авторов «Троицкого варианта» по мере сил и возможностей ответил на три вопроса." /><meta itemprop="datePublished" content="2008-12-23T20:18:24+03:00" /><meta itemprop="dateModified" content="2022-12-21T05:27:35+03:00" /><meta itemprop="url" content="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/" /><meta itemprop="author" content="miily" /><meta itemprop="mainEntityOfPage" content="https://www.trv-science.ru/2008/12/smena-vekh/" /><div style="display: none;" itemprop="publisher" itemscope itemtype="https://schema.org/Organization"><meta itemprop="name" content="Троицкий вариант — Наука" /><meta itemprop="url" content="https://www.trv-science.ru" /><div itemprop="logo" itemscope itemtype="https://schema.org/ImageObject"><meta itemprop="url" content="https://www.trv-science.ru/uploads/logo_trv2-e1573805568596-1.png" /></div></div></div><div id="post-ratings-27089-loading" class="post-ratings-loading"><img src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/loading.gif" width="16" height="16" class="post-ratings-image" /> Загрузка...</div> <br /><div><a rel='nofollow' class='btn-theme' href='/vmeste/'>Помощь «Троицкому варианту — Наука»</a></div> <br /> <div id="infox_6202"></div><script type="text/javascript"> (function(w, d, n, s, t) { w[n] = w[n] || []; w[n].push(function() { INFOX6202.renderTo("infox_6202"); }); t = d.getElementsByTagName("script")[0]; s = d.createElement("script"); s.type = "text/javascript"; s.src = "//rb.infox.sg/infox/6202"; s.async = true; t.parentNode.insertBefore(s, t); })(this, this.document, "infoxContextAsyncCallbacks6202"); </script> </main><!-- #main --> </div><!-- #primary --> <aside id="secondary" class="col-lg-4 widget-area" role="complementary"> <div class="sticky-sidebar"> <section id="newscard_recent_posts-11" class="widget newscard-widget-recent-posts"> <h2 class="widget-title">Свежий номер газеты ТрВ-Наука</h2> <div class="row gutter-parent-14 post-horizontal"> <div class="col-12 second-col"> <div class="row"> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/pdf422/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/trv422.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/pdf/" rel="category tag">Архив</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/pdf422/">ТрВ № 3 (422) за 2025 г.: Как менялся климат Земли за последние два тысячелетия?</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/pdf422/" title="ТрВ № 3 (422) за 2025 г.: Как менялся климат Земли за последние два тысячелетия?">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> </div><!-- .row --> </div> <!-- .row gutter-parent-14 --> </section><!-- .widget_featured_post --><section id="newscard_recent_posts-12" class="widget newscard-widget-recent-posts"> <h2 class="widget-title">Главное</h2> <div class="row gutter-parent-14 post-horizontal"> <div class="col-12 second-col"> <div class="row"> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/kak-menyalsya-klimat-zemli-za-poslednie-2k-let/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0043.jpeg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/news/" rel="category tag">Исследования</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/photo/" rel="category tag">Фотогалерея</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/kak-menyalsya-klimat-zemli-za-poslednie-2k-let/">Солнце, лед, вулканы и климат: как менялся климат Земли за последние два тысячелетия?</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/kak-menyalsya-klimat-zemli-za-poslednie-2k-let/" title="Солнце, лед, вулканы и климат: как менялся климат Земли за последние два тысячелетия?">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/gde-i-kak-iskat-novye-zemli-prigodnye-dlya-zhizni/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0028.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/news/" rel="category tag">Исследования</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/gde-i-kak-iskat-novye-zemli-prigodnye-dlya-zhizni/">Где и как искать новые земли, пригодные для жизни (что есть в радиусе 10 парсек)</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/gde-i-kak-iskat-novye-zemli-prigodnye-dlya-zhizni/" title="Где и как искать новые земли, пригодные для жизни (что есть в радиусе 10 парсек)">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/astronovosti-11-feb/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0009.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/news/" rel="category tag">Исследования</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/sciencenews/" rel="category tag">Новости науки</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/photo/" rel="category tag">Фотогалерея</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/astronovosti-11-feb/">Астроновости: астероид Бенну — конструктор для демиурга, мишень размером с галактику, рождение планет у двойных и тройных звезд</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/astronovosti-11-feb/" title="Астроновости: астероид Бенну — конструктор для демиурга, мишень размером с галактику, рождение планет у двойных и тройных звезд">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/god-velikogo-pereloma-2-raskrytie-vselennoj-contd/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0013.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/history/" rel="category tag">Страницы истории</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/photo/" rel="category tag">Фотогалерея</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/god-velikogo-pereloma-2-raskrytie-vselennoj-contd/">Год великого перелома II: раскрытие Вселенной (окончание)</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/god-velikogo-pereloma-2-raskrytie-vselennoj-contd/" title="Год великого перелома II: раскрытие Вселенной (окончание)">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/o-novyh-dokumentalnyh-filmah-ob-einsteine/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0044.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/opinion/" rel="category tag">Мнения</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/history/" rel="category tag">Страницы истории</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/photo/" rel="category tag">Фотогалерея</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/o-novyh-dokumentalnyh-filmah-ob-einsteine/">О новых документальных фильмах об Эйнштейне</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/o-novyh-dokumentalnyh-filmah-ob-einsteine/" title="О новых документальных фильмах об Эйнштейне">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/fizika-mezhdu-strok-uchebnika/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0011.png');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/opinion/" rel="category tag">Мнения</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/edu/study/" rel="category tag">Образование</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/fizika-mezhdu-strok-uchebnika/">Физика: между строк учебника</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/fizika-mezhdu-strok-uchebnika/" title="Физика: между строк учебника">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/muzykalnoe-chuvstvo-ot-neokantianstva-k-fenomenologii-i-obratno/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0049_cr.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/edu/" rel="category tag">Просвещение</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/muzykalnoe-chuvstvo-ot-neokantianstva-k-fenomenologii-i-obratno/">Музыкальное чувство: от неокантианства к феноменологии и обратно</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/muzykalnoe-chuvstvo-ot-neokantianstva-k-fenomenologii-i-obratno/" title="Музыкальное чувство: от неокантианства к феноменологии и обратно">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/svidetel-i-tolko-svidetel-rasskaz-pavla-amnuelya/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/422-0046.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/edu/" rel="category tag">Просвещение</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/svidetel-i-tolko-svidetel-rasskaz-pavla-amnuelya/">Свидетель и только свидетель. Рассказ Павла Амнуэля</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/02/svidetel-i-tolko-svidetel-rasskaz-pavla-amnuelya/" title="Свидетель и только свидетель. Рассказ Павла Амнуэля">11.02.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> <!-- post-boxed --> <div class="col-md-6 post-col"> <div class="post-boxed inlined clearfix"> <div class="post-img-wrap"> <a href="https://www.trv-science.ru/2025/01/virusy-i-evolyucziya/" class="post-img" style="background-image: url('https://www.trv-science.ru/uploads/421-0027.jpg');"></a> </div> <div class="post-content"> <div class="entry-meta category-meta"> <div class="cat-links"><a href="https://www.trv-science.ru/category/main/" rel="category tag">Главное</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/interview/" rel="category tag">Интервью</a> <a href="https://www.trv-science.ru/category/news/" rel="category tag">Исследования</a></div> </div><!-- .entry-meta --> <h3 class="entry-title"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/01/virusy-i-evolyucziya/">Вирусы и эволюция</a></h3> <div class="entry-meta"> <div class="date"><a href="https://www.trv-science.ru/2025/01/virusy-i-evolyucziya/" title="Вирусы и эволюция">28.01.2025</a> </div> <div class="by-author vcard author"><a href="https://www.trv-science.ru/author/editor/">trv-science.ru</a> </div> </div> </div> </div><!-- .post-boxed --> </div><!-- .col-md-6 .post-col --> </div><!-- .row --> </div> <!-- .row gutter-parent-14 --> </section><!-- .widget_featured_post --><section id="custom_html-3" class="widget_text widget widget_custom_html"><div class="textwidget custom-html-widget"><!-- begin of Top100 code --> <script id="top100Counter" type="text/javascript" src="//counter.rambler.ru/top100.jcn?1752865"></script> <noscript> <a rel="nofollow" href="//top100.rambler.ru/navi/1752865/"> <img src="//counter.rambler.ru/top100.cnt?1752865" alt="Rambler's Top100" border="0" /> </a> </noscript> <!-- end of Top100 code --> <!--LiveInternet counter--><script type="text/javascript"><!-- document.write("<a rel='nofollow' href='//www.liveinternet.ru/click' "+ "target=_blank><img src='//counter.yadro.ru/hit?t18.5;r"+ escape(document.referrer)+((typeof(screen)=="undefined")?"": ";s"+screen.width+"*"+screen.height+"*"+(screen.colorDepth? screen.colorDepth:screen.pixelDepth))+";u"+escape(document.URL)+ ";h"+escape(document.title.substring(0,80))+";"+Math.random()+ "' alt='' title='LiveInternet: показано число просмотров за 24"+ " часа, посетителей за 24 часа и за сегодня' "+ "border='0' width='88' height='31'><\/a>") //--></script><!--/LiveInternet--> <!-- Yandex.Metrika informer --> <a href="//metrika.yandex.ru/stat/?id=27777204&from=informer" target="_blank" rel="nofollow"><img src="//bs.yandex.ru/informer/27777204/3_0_ECECECFF_CCCCCCFF_0_pageviews" style="width:88px; height:31px; border:0;" alt="Яндекс.Метрика" title="Яндекс.Метрика: данные за сегодня (просмотры, визиты и уникальные посетители)" onclick="try{Ya.Metrika.informer({i:this,id:27777204,lang:'ru'});return false}catch(e){}"/></a> <!-- /Yandex.Metrika informer --> <!-- Yandex.Metrika counter --> <script type="text/javascript"> (function (d, w, c) { (w[c] = w[c] || []).push(function() { try { w.yaCounter27777204 = new Ya.Metrika({id:27777204, webvisor:true, clickmap:true, trackLinks:true, accurateTrackBounce:true}); } catch(e) { } }); var n = d.getElementsByTagName("script")[0], s = d.createElement("script"), f = function () { n.parentNode.insertBefore(s, n); }; s.type = "text/javascript"; s.async = true; s.src = (d.location.protocol == "https:" ? "https:" : "http:") + "//mc.yandex.ru/metrika/watch.js"; if (w.opera == "[object Opera]") { d.addEventListener("DOMContentLoaded", f, false); } else { f(); } })(document, window, "yandex_metrika_callbacks"); </script> <noscript><div><img src="//mc.yandex.ru/watch/27777204" style="position:absolute; left:-9999px;" alt="" /></div></noscript> <!-- /Yandex.Metrika counter --> </div></section> </div><!-- .sticky-sidebar --> </aside><!-- #secondary --> </div><!-- row --> </div><!-- .container --> </div><!-- #content .site-content--> <footer id="colophon" class="site-footer" role="contentinfo"> <div class="site-info"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-lg-auto order-lg-2 ml-auto"> <div class="social-profiles"> <ul class="clearfix"> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://twitter.com/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://vk.com/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://telegram.me/trvscience"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://www.youtube.com/channel/UCwAVYR-BmFt1bCyCA68Tbbg"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="https://rutube.ru/channel/36379070/"></a></li> <li><a target="_blank" rel="nofollow" href="/feed/"></a></li> </ul> </div> </div> <div class="copyright col-lg order-lg-1 text-lg-left"> <div class="theme-link"> Copyright © 2025 <a href="https://www.trv-science.ru/" title="Троицкий вариант — Наука" >Троицкий вариант — Наука</a></div><div class="privacy-link"><a class="privacy-policy-link" href="https://www.trv-science.ru/privacy/" rel="privacy-policy">Политика в сфере обработки персональных данных (политика конфиденциальности)</a></div> </div><!-- .copyright --> </div><!-- .row --> </div><!-- .container --> </div><!-- .site-info --> </footer><!-- #colophon --> <div class="back-to-top"><a title="Go to Top" href="#masthead"></a></div> </div><!-- #page --> <span id='wpdUserContentInfoAnchor' style='display:none;' rel='#wpdUserContentInfo' data-wpd-lity>wpDiscuz</span><div id='wpdUserContentInfo' style='overflow:auto;background:#FDFDF6;padding:20px;width:600px;max-width:100%;border-radius:6px;' class='lity-hide'></div><div id='wpd-editor-source-code-wrapper-bg'></div><div id='wpd-editor-source-code-wrapper'><textarea id='wpd-editor-source-code'></textarea><button id='wpd-insert-source-code'>Insert</button><input type='hidden' id='wpd-editor-uid' /></div> <script type='text/javascript'> (function () { var c = document.body.className; c = c.replace(/woocommerce-no-js/, 'woocommerce-js'); document.body.className = c; })(); </script> <script type="text/javascript" src="https://static.yoomoney.ru/checkout-client/checkout-widget.js?ver=2.11.0" id="yookassa-widget-js"></script> <script type="text/javascript" id="responsive-lightbox-js-before"> /* <![CDATA[ */ var rlArgs = {"script":"prettyphoto","selector":"lightbox","customEvents":"","activeGalleries":true,"animationSpeed":"slow","slideshow":true,"slideshowDelay":5000,"slideshowAutoplay":false,"opacity":"0.75","showTitle":false,"allowResize":true,"allowExpand":true,"width":1080,"height":720,"separator":"\/","theme":"pp_default","horizontalPadding":20,"hideFlash":false,"wmode":"opaque","videoAutoplay":true,"modal":false,"deeplinking":true,"overlayGallery":false,"keyboardShortcuts":true,"social":false,"woocommerce_gallery":true,"ajaxurl":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-admin\/admin-ajax.php","nonce":"425d4584d5","preview":false,"postId":27089,"scriptExtension":false}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="wp-postratings-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var ratingsL10n = {"plugin_url":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/wp-postratings","ajax_url":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-admin\/admin-ajax.php","text_wait":"\u041f\u043e\u0436\u0430\u043b\u0443\u0439\u0441\u0442\u0430, \u043d\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u0443\u0439\u0442\u0435 \u0437\u0430 \u043d\u0435\u0441\u043a\u043e\u043b\u044c\u043a\u043e \u0437\u0430\u043f\u0438\u0441\u0435\u0439 \u043e\u0434\u043d\u043e\u0432\u0440\u0435\u043c\u0435\u043d\u043d\u043e.","image":"stars_crystal","image_ext":"gif","max":"5","show_loading":"1","show_fading":"1","custom":"0"}; var ratings_mouseover_image=new Image();ratings_mouseover_image.src="https://www.trv-science.ru/wp-content/plugins/wp-postratings/images/stars_crystal/rating_over.gif";; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="wpdiscuz-combo-js-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var wpdiscuzAjaxObj = {"wc_hide_replies_text":"\u0421\u043f\u0440\u044f\u0442\u0430\u0442\u044c \u043e\u0442\u0432\u0435\u0442\u044b","wc_show_replies_text":"\u041f\u0440\u043e\u0441\u043c\u043e\u0442\u0440 \u043e\u0442\u0432\u0435\u0442\u043e\u0432","wc_msg_required_fields":"\u0417\u0430\u043f\u043e\u043b\u043d\u0438\u0442\u0435 \u043d\u0435\u043e\u0431\u0445\u043e\u0434\u0438\u043c\u044b\u0435 \u043f\u043e\u043b\u044f","wc_invalid_field":"\u041d\u0435\u043a\u043e\u0442\u043e\u0440\u044b\u0435 \u043f\u043e\u043b\u044f \u0437\u0430\u043f\u043e\u043b\u043d\u0435\u043d\u044b \u043d\u0435\u0432\u0435\u0440\u043d\u043e","wc_error_empty_text":"\u043f\u043e\u0436\u0430\u043b\u0443\u0439\u0441\u0442\u0430, \u0437\u0430\u043f\u043e\u043b\u043d\u0438\u0442\u0435 \u044d\u0442\u043e \u043f\u043e\u043b\u0435, \u0447\u0442\u043e\u0431\u044b \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0438\u0440\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c","wc_error_url_text":"URL \u043d\u0435\u0434\u0435\u0439\u0441\u0442\u0432\u0438\u0442\u0435\u043b\u044c\u043d\u044b\u0439","wc_error_email_text":"\u0430\u0434\u0440\u0435\u0441 \u044d\u043b\u0435\u043a\u0442\u0440\u043e\u043d\u043d\u043e\u0439 \u043f\u043e\u0447\u0442\u044b \u043d\u0435\u0432\u0435\u0440\u0435\u043d","wc_invalid_captcha":"\u041d\u0435\u0432\u0435\u0440\u043d\u043e \u0432\u0432\u0435\u0434\u0435\u043d \u043a\u043e\u0434","wc_login_to_vote":"\u0412\u044b \u0434\u043e\u043b\u0436\u043d\u044b \u0432\u043e\u0439\u0442\u0438, \u0447\u0442\u043e\u0431\u044b \u043f\u0440\u043e\u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c","wc_deny_voting_from_same_ip":"\u0412\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u0442\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c \u0437\u0430 \u044d\u0442\u043e\u0442 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439","wc_self_vote":"\u0412\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u0442\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c \u0437\u0430 \u0441\u0432\u043e\u0439 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439","wc_vote_only_one_time":"\u0412\u044b \u0443\u0436\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u043b\u0438 \u0437\u0430 \u044d\u0442\u043e\u0442 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439","wc_voting_error":"\u041e\u0448\u0438\u0431\u043a\u0430 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u043d\u0438\u044f","wc_banned_user":"You are banned","wc_comment_edit_not_possible":"\u0418\u0437\u0432\u0438\u043d\u0438\u0442\u0435, \u043d\u043e \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439 \u0443\u0436\u0435 \u043d\u0435\u043b\u044c\u0437\u044f \u043e\u0431\u043d\u043e\u0432\u0438\u0442\u044c","wc_comment_not_updated":"\u0418\u0437\u0432\u0438\u043d\u0438\u0442\u0435, \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439 \u043d\u0435 \u0431\u044b\u043b \u043e\u0431\u043d\u043e\u0432\u043b\u0435\u043d","wc_comment_not_edited":"\u0412\u044b \u043d\u0435 \u0441\u0434\u0435\u043b\u0430\u043b\u0438 \u043d\u0438\u043a\u0430\u043a\u0438\u0445 \u0438\u0437\u043c\u0435\u043d\u0435\u043d\u0438\u0439","wc_msg_input_min_length":"\u0412\u0432\u0435\u0434\u0435\u043d\u043d\u044b\u0439 \u0442\u0435\u043a\u0441\u0442 \u0441\u043b\u0438\u0448\u043a\u043e\u043c \u043a\u043e\u0440\u043e\u0442\u043a\u0438\u0439","wc_msg_input_max_length":"\u0412\u0432\u0435\u0434\u0435\u043d\u043d\u044b\u0439 \u0442\u0435\u043a\u0441\u0442 \u0441\u043b\u0438\u0448\u043a\u043e\u043c \u0434\u043b\u0438\u043d\u043d\u044b\u0439","wc_spoiler_title":"\u041d\u0430\u0437\u0432\u0430\u043d\u0438\u0435 \u0441\u043f\u043e\u0439\u043b\u0435\u0440\u0430","wc_cannot_rate_again":"\u0412\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u0442\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c \u0441\u043d\u043e\u0432\u0430","wc_not_allowed_to_rate":"\u0412\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u0442\u0435 \u0433\u043e\u043b\u043e\u0441\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c \u0437\u0434\u0435\u0441\u044c","wc_confirm_rate_edit":"Are you sure you want to edit your rate?","wc_follow_user":"\u041f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u0430\u0442\u044c\u0441\u044f \u043d\u0430 \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u043f\u043e\u043b\u044c\u0437\u043e\u0432\u0430\u0442\u0435\u043b\u044f","wc_unfollow_user":"\u041e\u0442\u043f\u0438\u0441\u0430\u0442\u044c\u0441\u044f \u043e\u0442 \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u043f\u043e\u043b\u044c\u0437\u043e\u0432\u0430\u0442\u0435\u043b\u044f","wc_follow_success":"\u0412\u044b \u043d\u0430\u0447\u0430\u043b\u0438 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u043a\u0443 \u043d\u0430 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0438 \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u0430\u0432\u0442\u043e\u0440\u0430","wc_follow_canceled":"\u0412\u044b \u043e\u0441\u0442\u0430\u043d\u043e\u0432\u0438\u043b\u0438 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u043a\u0443 \u043d\u0430 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0438 \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u0430\u0432\u0442\u043e\u0440\u0430","wc_follow_email_confirm":"\u041f\u043e\u0436\u0430\u043b\u0443\u0439\u0441\u0442\u0430, \u043f\u0440\u043e\u0432\u0435\u0440\u044c\u0442\u0435 \u0432\u0430\u0448 email \u0438 \u043f\u043e\u0434\u0442\u0432\u0435\u0440\u0434\u0438\u0442\u0435 \u0437\u0430\u043f\u0440\u043e\u0441 \u043d\u0430 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u043a\u0443.","wc_follow_email_confirm_fail":"\u0418\u0437\u0432\u0438\u043d\u0438\u0442\u0435, \u043c\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u043c \u043f\u0440\u0438\u0441\u043b\u0430\u0442\u044c \u043f\u0438\u0441\u044c\u043c\u043e \u043f\u043e\u0434\u0442\u0432\u0435\u0440\u0436\u0434\u0435\u043d\u0438\u044f.","wc_follow_login_to_follow":"\u041f\u043e\u0436\u0430\u043b\u0443\u0439\u0441\u0442\u0430, \u0432\u043e\u0439\u0434\u0438\u0442\u0435 \u0447\u0442\u043e\u0431\u044b \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u044b\u0432\u0430\u0442\u044c\u0441\u044f \u043d\u0430 \u043f\u043e\u043b\u044c\u0437\u043e\u0432\u0430\u0442\u0435\u043b\u0435\u0439.","wc_follow_impossible":"\u041d\u0430\u043c \u0436\u0430\u043b\u044c, \u043d\u043e \u0432\u044b \u043d\u0435 \u043c\u043e\u0436\u0435\u0442\u0435 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u0430\u0442\u044c\u0441\u044f \u043d\u0430 \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u043f\u043e\u043b\u044c\u0437\u043e\u0432\u0430\u0442\u0435\u043b\u044f.","wc_follow_not_added":"\u041d\u0435 \u043f\u043e\u043b\u0443\u0447\u0438\u043b\u043e\u0441\u044c \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u0430\u0442\u044c\u0441\u044f. \u041f\u043e\u0436\u0430\u043b\u0443\u0439\u0441\u0442\u0430, \u043f\u043e\u043f\u0440\u043e\u0431\u0443\u0439\u0442\u0435 \u043f\u043e\u0437\u0436\u0435.","is_user_logged_in":"","commentListLoadType":"0","commentListUpdateType":"1","commentListUpdateTimer":"30","liveUpdateGuests":"0","wordpressThreadCommentsDepth":"10","wordpressIsPaginate":"1","commentTextMaxLength":"7000","replyTextMaxLength":"0","commentTextMinLength":"2","replyTextMinLength":"1","storeCommenterData":"100000","socialLoginAgreementCheckbox":"0","enableFbLogin":"0","fbUseOAuth2":"0","enableFbShare":"0","facebookAppID":"546532369187168","facebookUseOAuth2":"0","enableGoogleLogin":"0","googleClientID":"","googleClientSecret":"","cookiehash":"d4f56d75b7546f7acde4bb81f42ff6f2","isLoadOnlyParentComments":"0","scrollToComment":"1","commentFormView":"collapsed","enableDropAnimation":"1","isNativeAjaxEnabled":"1","userInteractionCheck":"1","enableBubble":"0","bubbleLiveUpdate":"0","bubbleHintTimeout":"45","bubbleHintHideTimeout":"10","cookieHideBubbleHint":"wpdiscuz_hide_bubble_hint","bubbleHintShowOnce":"1","bubbleHintCookieExpires":"7","bubbleShowNewCommentMessage":"1","bubbleLocation":"content_left","firstLoadWithAjax":"2","wc_copied_to_clipboard":"\u041a\u043e\u043f\u0438\u0440\u043e\u0432\u0430\u0442\u044c \u0432 \u0431\u0443\u0444\u0435\u0440 \u043e\u0431\u043c\u0435\u043d\u0430","inlineFeedbackAttractionType":"blink","loadRichEditor":"1","wpDiscuzReCaptchaSK":"","wpDiscuzReCaptchaTheme":"light","wpDiscuzReCaptchaVersion":"2.0","wc_captcha_show_for_guest":"0","wc_captcha_show_for_members":"0","wpDiscuzIsShowOnSubscribeForm":"0","wmuEnabled":"1","wmuInput":"wmu_files","wmuMaxFileCount":"1","wmuMaxFileSize":"1048576","wmuPostMaxSize":"125829120","wmuIsLightbox":"1","wmuMimeTypes":{"jpg":"image\/jpeg","jpeg":"image\/jpeg","jpe":"image\/jpeg","gif":"image\/gif","png":"image\/png"},"wmuPhraseConfirmDelete":"\u0412\u044b \u0443\u0432\u0435\u0440\u0435\u043d\u044b, \u0447\u0442\u043e \u0445\u043e\u0442\u0438\u0442\u0435 \u0443\u0434\u0430\u043b\u0438\u0442\u044c \u044d\u0442\u043e \u0432\u043b\u043e\u0436\u0435\u043d\u0438\u0435?","wmuPhraseNotAllowedFile":"\u041d\u0435 \u0440\u0430\u0437\u0440\u0435\u0448\u0435\u043d\u043d\u044b\u0439 \u0442\u0438\u043f \u0444\u0430\u0439\u043b\u0430","wmuPhraseMaxFileCount":"\u041f\u0440\u0435\u0432\u044b\u0448\u0435\u043d\u043e \u043c\u0430\u043a\u0441\u0438\u043c\u0430\u043b\u044c\u043d\u043e\u0435 \u0447\u0438\u0441\u043b\u043e \u0437\u0430\u0433\u0440\u0443\u0436\u0430\u0435\u043c\u044b\u0445 \u0444\u0430\u0439\u043b\u043e\u0432 1","wmuPhraseMaxFileSize":"\u041f\u0440\u0435\u0432\u044b\u0448\u0435\u043d \u043c\u0430\u043a\u0441\u0438\u043c\u0430\u043b\u044c\u043d\u044b\u0439 \u0440\u0430\u0437\u043c\u0435\u0440 \u0444\u0430\u0439\u043b\u0430 1MB","wmuPhrasePostMaxSize":"\u041f\u0440\u0435\u0432\u044b\u0448\u0435\u043d \u043c\u0430\u043a\u0441\u0438\u043c\u0430\u043b\u044c\u043d\u044b\u0439 \u0440\u0430\u0437\u043c\u0435\u0440 \u0441\u043e\u043e\u0431\u0449\u0435\u043d\u0438\u044f 120MB","wmuPhraseDoingUpload":"Uploading in progress! Please wait.","msgEmptyFile":"File is empty. Please upload something more substantial. This error could also be caused by uploads being disabled in your php.ini or by post_max_size being defined as smaller than upload_max_filesize in php.ini.","msgPostIdNotExists":"ID \u0437\u0430\u043f\u0438\u0441\u0438 \u043d\u0435 \u0441\u0443\u0449\u0435\u0441\u0442\u0432\u0443\u0435\u0442","msgUploadingNotAllowed":"\u0418\u0437\u0432\u0438\u043d\u0438\u0442\u0435, \u0437\u0430\u0433\u0440\u0443\u0437\u043a\u0430 \u0434\u043b\u044f \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u043f\u043e\u0441\u0442\u0430 \u0437\u0430\u043f\u0440\u0435\u0449\u0435\u043d\u0430","msgPermissionDenied":"\u0423 \u0432\u0430\u0441 \u043d\u0435\u0434\u043e\u0441\u0442\u0430\u0442\u043e\u0447\u043d\u043e \u043f\u0440\u0430\u0432 \u0434\u043b\u044f \u0432\u044b\u043f\u043e\u043b\u043d\u0435\u043d\u0438\u044f \u044d\u0442\u043e\u0433\u043e \u0434\u0435\u0439\u0441\u0442\u0432\u0438\u044f","wmuKeyImages":"images","wmuSingleImageWidth":"auto","wmuSingleImageHeight":"200","previewTemplate":"<div class=\"wmu-preview [PREVIEW_TYPE_CLASS]\" title=\"[PREVIEW_TITLE]\" data-wmu-type=\"[PREVIEW_TYPE]\" data-wmu-attachment=\"[PREVIEW_ID]\">\r\n <div class=\"wmu-preview-remove\">\r\n <img class=\"wmu-preview-img\" src=\"[PREVIEW_ICON]\">\r\n <div class=\"wmu-file-name\">[PREVIEW_FILENAME]<\/div>\r\n<!-- <div class=\"wmu-delete\">\u00a0<\/div>-->\r\n <\/div>\r\n<\/div>\r\n","isUserRated":"0","version":"7.6.28","wc_post_id":"27089","isCookiesEnabled":"1","loadLastCommentId":"0","dataFilterCallbacks":[],"phraseFilters":[],"scrollSize":"32","is_email_field_required":"1","url":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-admin\/admin-ajax.php","customAjaxUrl":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/wpdiscuz\/utils\/ajax\/wpdiscuz-ajax.php","bubbleUpdateUrl":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-json\/wpdiscuz\/v1\/update","restNonce":"687958e653","is_rate_editable":"0","menu_icon":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/wpdiscuz\/assets\/img\/plugin-icon\/wpdiscuz-svg.svg","menu_icon_hover":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-content\/plugins\/wpdiscuz\/assets\/img\/plugin-icon\/wpdiscuz-svg_hover.svg"}; var wpdiscuzUCObj = {"msgConfirmDeleteComment":"\u0412\u044b \u0445\u043e\u0442\u0438\u0442\u0435 \u0443\u0434\u0430\u043b\u0438\u0442\u044c \u044d\u0442\u043e\u0442 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439?","msgConfirmCancelSubscription":"\u0412\u044b \u0445\u043e\u0442\u0438\u0442\u0435 \u043e\u0442\u043c\u0435\u043d\u0438\u0442\u044c \u044d\u0442\u0443 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u043a\u0443?","msgConfirmCancelFollow":"\u0412\u044b \u0443\u0432\u0435\u0440\u0435\u043d\u044b \u0447\u0442\u043e \u0445\u043e\u0442\u0438\u0442\u0435 \u043e\u0442\u043c\u0435\u043d\u0438\u0442\u044c \u044d\u0442\u0443 \u043f\u043e\u0434\u043f\u0438\u0441\u043a\u0443?","additionalTab":"0"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="wpdiscuz-combo-js-js-before"> /* <![CDATA[ */ var wpdiscuzEditorOptions = { modules: { toolbar: "", counter: { uniqueID: "", commentmaxcount : 7000, replymaxcount : 0, commentmincount : 2, replymincount : 1, }, }, wc_be_the_first_text: "\u041e\u0441\u0442\u0430\u0432\u044c\u0442\u0435 \u043f\u0435\u0440\u0432\u044b\u0439 \u043a\u043e\u043c\u043c\u0435\u043d\u0442\u0430\u0440\u0438\u0439!", wc_comment_join_text: "\u041f\u0440\u0438\u0441\u043e\u0435\u0434\u0438\u043d\u0438\u0442\u044c\u0441\u044f \u043a \u043e\u0431\u0441\u0443\u0436\u0434\u0435\u043d\u0438\u044e", theme: 'snow', debug: 'error' }; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="wc-order-attribution-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var wc_order_attribution = {"params":{"lifetime":1.0000000000000001e-5,"session":30,"base64":false,"ajaxurl":"https:\/\/www.trv-science.ru\/wp-admin\/admin-ajax.php","prefix":"wc_order_attribution_","allowTracking":true},"fields":{"source_type":"current.typ","referrer":"current_add.rf","utm_campaign":"current.cmp","utm_source":"current.src","utm_medium":"current.mdm","utm_content":"current.cnt","utm_id":"current.id","utm_term":"current.trm","utm_source_platform":"current.plt","utm_creative_format":"current.fmt","utm_marketing_tactic":"current.tct","session_entry":"current_add.ep","session_start_time":"current_add.fd","session_pages":"session.pgs","session_count":"udata.vst","user_agent":"udata.uag"}}; /* ]]> */ </script> <script defer src="https://www.trv-science.ru/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_d3939161d611d46cf116eacd7ae895ea.js"></script></body> </html>