CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="te" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>కర్నూలు జిల్లా - వికీపీడియా</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )tewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","జనవరి","ఫిబ్రవరి","మార్చి","ఏప్రిల్","మే","జూన్","జూలై","ఆగస్టు","సెప్టెంబరు","అక్టోబరు","నవంబరు","డిసెంబరు"],"wgRequestId":"d9e3d3d3-2250-496b-8ed8-a918b7deef30","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"కర్నూలు_జిల్లా","wgTitle": "కర్నూలు జిల్లా","wgCurRevisionId":4149783,"wgRevisionId":4149783,"wgArticleId":1350,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","Short description is different from Wikidata","ఈ వారం వ్యాసాలు","క్లుప్త వివరణ ఉన్న articles","Pages using infobox settlement with unknown parameters","Pages using infobox settlement with no coordinates","చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చవలసిన వ్యాసాలు","Commons category link is on Wikidata","ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు","రాయలసీమ","కర్నూలు జిల్లా","భారతదేశం లోని జిల్లాలు"],"wgPageViewLanguage":"te","wgPageContentLanguage":"te","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"కర్నూలు_జిల్లా","wgRelevantArticleId":1350,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"te","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"te"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgCoordinates":{"lat":15.8,"lon":78},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q15381","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.6"};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=te&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/1200px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/800px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/640px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="కర్నూలు జిల్లా - వికీపీడియా"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edit this page" href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="వికీపీడియా (te)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//te.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.te"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="వికీపీడియా ఆటమ్ ఫీడు" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-కర్నూలు_జిల్లా rootpage-కర్నూలు_జిల్లా skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eఈ నోటీసును తొలగించు\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"te\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"wikitable\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #f1ff81; text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003Eవికీ పాఠకులే వికీ రచయితలు!\n\u003C/big\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #fff1ff; text-align: left;\"\u003E\n\u003Ctd\u003Eవికీలో వ్యాసాలు రాస్తున్నది ఎక్స్పర్టులూ, సబ్జెక్టు నిపుణులూ కాదు. ఇక్కడ సాధారణ పాఠకులే వ్యాసాలు రాస్తారు. అందరూ కలిసి పరస్పర సహకారంతో, సమన్వయంతో పనిచేస్తూ వ్యాసాలను రాస్తారు. వివిధ వనరుల్లోంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, ఆ మూలాలను ఉదహరిస్తూ ఆ సమాచారాన్ని వికీలో చేరుస్తారు. మరింత సమాచారం కోసం \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81\" title=\"వికీపీడియా:పరిచయము\"\u003Eవికీపీడియా:పరిచయము\u003C/a\u003E చూడండి. ఈ పనిలో మీరూ భాగం పంచుకోవచ్చు. వికీలో \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%8E%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%3F\" title=\"వికీపీడియా:అకౌంటు ఎందుకు సృష్టించుకోవాలి?\"\u003Eఖాతా సృష్టించుకోండి\u003C/a\u003E. మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయం గురించిన సమాచారాన్ని రాసి, వికీ అభివృద్ధిలో మీరూ తోడ్పడండి. ఈ విషయంలో సందేహమేమైనా ఉంటే \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82\" title=\"వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం\"\u003Eవికీపీడియా సహాయకేంద్రంలో\u003C/a\u003E అడగండి.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-అక్షాంశ_రేఖాంశాలు" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%8C%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B3%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%95_%E0%B0%AA%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="భౌగోళిక నిర్దేశాంక పద్ధతి">అక్షాంశ రేఖాంశాలు</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3926454">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct,.mw-parser-output .geo-inline-hidden{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion load-gadget" data-gadget="WikiMiniAtlas"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&params=15_48_N_78_0_E_type:adm2nd_region:IN_dim:200000"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Maps, aerial photos, and other data for this location"><span class="latitude">15°48′N</span> <span class="longitude">78°0′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Maps, aerial photos, and other data for this location">15.800°N 78.000°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">15.800; 78.000</span></span></span></a></span></span></div></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">కర్నూలు జిల్లా</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">వికీపీడియా నుండి</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Jump to navigation</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Jump to search</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="te" dir="ltr"><div class="tright వేదిక" style="border:solid #aaa 1px;margin:0.5em 0 0.5em 0.5em;"> <table style="background:#f9f9f9; font-size:115%; line-height:130%;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Rayalaseema.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rayalaseema.png/29px-Rayalaseema.png" decoding="async" width="29" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rayalaseema.png/44px-Rayalaseema.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Rayalaseema.png/59px-Rayalaseema.png 2x" data-file-width="628" data-file-height="599" /></a></span> </td> <td style="padding:0 0.2em;"><i><b><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%95:%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE" title="వేదిక:రాయలసీమ">రాయలసీమ*వేదిక</a></b></i> </td></tr></tbody></table> </div><p><br /> </p><div class="dablink">కర్నూలు గురించిన ఇతర వ్యాసాల కొరకు, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_(%E0%B0%85%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%AE%E0%B0%AF_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF)" class="mw-disambig" title="కర్నూలు (అయోమయ నివృత్తి)">కర్నూలు (అయోమయ నివృత్తి)</a> చూడండి.<i></i></div> <div class="shortdescription nomobile noexcerpt noprint searchaux" style="display:none">Place<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:SHORTDESC:Place&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస:SHORTDESC:Place (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూస:SHORTDESC:Place</a></div><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294015">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme)>div:not(.notheme)[style]{background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme) div:not(.notheme){background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media(min-width:640px){body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table{display:table!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>caption{display:table-caption!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>tbody{display:table-row-group}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table tr{display:table-row!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table th,body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table td{padding-left:inherit;padding-right:inherit}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3362027">.mw-parser-output .ib-settlement{width:23em;border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-settlement td,.mw-parser-output .ib-settlement th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-label{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-label{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .maptable{border:0;padding:0}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-below{text-align:left}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.3em}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-subheader{background-color:#cddeff;font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-native{font-weight:normal;padding-top:0.2em}.mw-parser-output .ib-settlement-other-name{font-size:78%}.mw-parser-output .ib-settlement-official{font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-caption{padding:0.3em 0 0 0}.mw-parser-output .ib-settlement-caption-link{padding:0.2em 0}.mw-parser-output .ib-settlement-nickname{display:inline}.mw-parser-output .ib-settlement-fn{font-weight:normal;display:inline}</style><table class="infobox ib-settlement vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div class="fn org">కర్నూలు జిల్లా</div></th></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG" class="mw-file-description" title="1618 లో హంద్రీ నది ఒడ్డున నిర్మించిన కొండారెడ్డి బురుజు, కర్నూలు"><img alt="1618 లో హంద్రీ నది ఒడ్డున నిర్మించిన కొండారెడ్డి బురుజు" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/250px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/375px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG/500px-23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG 2x" data-file-width="4261" data-file-height="3195" /></a></span><div class="ib-settlement-caption">1618 లో హంద్రీ నది ఒడ్డున నిర్మించిన <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF_%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%81" title="కొండారెడ్డి బురుజు">కొండారెడ్డి బురుజు</a>, కర్నూలు</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Kurnool_in_Andhra_Pradesh_(India).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg/250px-Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg/375px-Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg/500px-Kurnool_in_Andhra_Pradesh_%28India%29.svg.png 2x" data-file-width="1027" data-file-height="849" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="దేశం">దేశం</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="భారత దేశం">భారతదేశం</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="రాష్ట్రం">రాష్ట్రం</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఆంధ్రప్రదేశ్">ఆంధ్రప్రదేశ్</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="ప్రాంతం">ప్రాంతం</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE" title="రాయలసీమ">రాయలసీమ</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">ప్రధాన కేంద్రం</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు">కర్నూలు</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">విస్తీర్ణం<div class="ib-settlement-fn"><sup id="cite_ref-sakshi-1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Total</th><td class="infobox-data">7,980 కి.మీ<sup>2</sup> (3,080 చ. మై)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">జనాభా<div class="ib-settlement-fn"><span class="nowrap"> </span>(2011)<sup id="cite_ref-sakshi-1_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Total</th><td class="infobox-data">22,71,700</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • జనసాంద్రత</th><td class="infobox-data">280/కి.మీ<sup>2</sup> (740/చ. మై.)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header"><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="భాషలు">భాషలు</a><div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A7%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="అధికార భాష">ఆధికార</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81" title="తెలుగు">తెలుగు</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Time_zone" class="mw-redirect" title="Time zone">Time zone</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/UTC%2B5:30" class="mw-redirect" title="UTC+5:30">UTC+5:30</a> (<a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="భారత ప్రామాణిక కాలమానం">IST</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%AB%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="ప్రాంతీయ ఫోన్ కోడ్">ప్రాంతీయ ఫోన్ కోడ్</a></th><td class="infobox-data">+91 0( )</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">లోక్‌సభ నియోజక వర్గం</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="కర్నూలు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం">కర్నూలు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం</a></td></tr></tbody></table> <p><b>కర్నూలు జిల్లా</b> <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%BF%E0%B0%A3_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="దక్షిణ భారతదేశము">దక్షిణ భారతదేశములోని</a> <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఆంధ్రప్రదేశ్">ఆంధ్రప్రదేశ్</a> రాష్ట్రంలో ఒక జిల్లా. జిల్లా కేంద్రం <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు">కర్నూలు</a>. 2022 జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ జిల్లాలో కొంత భాగాన్ని కొత్తగా ఏర్పాటైన <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నంద్యాల జిల్లా">నంద్యాల జిల్లాలో</a> కలిపారు. </p><p>తొలి <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="ఆంధ్రరాష్ట్రం">ఆంధ్ర రాష్ట్రానికి</a> జిల్లా లోని <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు">కర్నూలు</a> ముఖ్యపట్టణంగా ఉంది. ఉమ్మడి జిల్లాలో పర్యాటక ఆకర్షణలు చాలావరకు నంద్యాల జిల్లాలో భాగమైనవి. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="te" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">విషయాలు</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#ఉమ్మడి_కర్నూలు_జిల్లా_చరిత్ర"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">ఉమ్మడి కర్నూలు జిల్లా చరిత్ర</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#భౌగోళిక_స్వరూపం"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">భౌగోళిక స్వరూపం</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#ఖనిజములు"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">ఖనిజములు</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#జనాభా_లెక్కలు"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">జనాభా లెక్కలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#డివిజన్లు_లేదా_మండలాలు,_నియోజక_వర్గాలు"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">డివిజన్లు లేదా మండలాలు, నియోజక వర్గాలు</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#మండలాలు"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">మండలాలు</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#నగరాలు,_పట్టణాలు"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">నగరాలు, పట్టణాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#రాజకీయ_విభాగాలు"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">రాజకీయ విభాగాలు</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#శాసనసభ_నియోజకవర్గాలు"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">శాసనసభ నియోజకవర్గాలు</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#రవాణా_వ్వవస్థ"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">రవాణా వ్వవస్థ</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#విద్యాసంస్థలు"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">విద్యాసంస్థలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#ఆర్ధిక_స్థితి_గతులు"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">ఆర్ధిక స్థితి గతులు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#పరిశ్రమలు"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">పరిశ్రమలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="#పర్యాటక_ఆకర్షణలు"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">పర్యాటక ఆకర్షణలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#చిత్రమాలిక"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">చిత్రమాలిక</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#ప్రముఖవ్యక్తులు"><span class="tocnumber">13</span> <span class="toctext">ప్రముఖవ్యక్తులు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#మూలాలు"><span class="tocnumber">14</span> <span class="toctext">మూలాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#బయటి_లింకులు"><span class="tocnumber">15</span> <span class="toctext">బయటి లింకులు</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఉమ్మడి_కర్నూలు_జిల్లా_చరిత్ర"><span id=".E0.B0.89.E0.B0.AE.E0.B1.8D.E0.B0.AE.E0.B0.A1.E0.B0.BF_.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A8.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B1.81_.E0.B0.9C.E0.B0.BF.E0.B0.B2.E0.B1.8D.E0.B0.B2.E0.B0.BE_.E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0"></span>ఉమ్మడి కర్నూలు జిల్లా చరిత్ర</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=1" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఉమ్మడి కర్నూలు జిల్లా చరిత్ర"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3638050">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andhra_Pradesh_districts_2014.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Andhra_Pradesh_districts_2014.svg/40px-Andhra_Pradesh_districts_2014.svg.png" decoding="async" width="40" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Andhra_Pradesh_districts_2014.svg/60px-Andhra_Pradesh_districts_2014.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Andhra_Pradesh_districts_2014.svg/80px-Andhra_Pradesh_districts_2014.svg.png 2x" data-file-width="748" data-file-height="708" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>ఈ పేజీలో గతంలో ఉన్న సమాచారం స్థానే కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చినట్లుగా తోస్తోంది. అయితే, విజ్ఞానసర్వస్వ వ్యాసాల్లో చారిత్రిక సమాచారం ముఖ్యమైనది కాబట్టి, తీసేసిన పాత సమాచారాన్ని కూడా తిరిగి చేర్చి, ఈ వ్యాసం అభివృద్ధిలో తోడ్పడండి.</b><br /><small>ఏయే సమాచారాన్ని చేర్చాలనే విషయాన్ని <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="చర్చ:కర్నూలు జిల్లా">చర్చా పేజీలో</a> చర్చించండి. </small></div></td></tr></tbody></table> <p>బాదామి చాళుక్యులు, తెలుగు చోళులు, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కాకతీయులు">కాకతీయులు</a> ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించినట్లుగా చరిత్ర చెబుతోంది. అటు తర్వాత <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="విజయనగర రాజులు">విజయనగర రాజులు</a> ఈ ప్రాంతాన్ని జయించి తమ ఆధీనం లోనికి తెచ్చుకొన్నారు. <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="శ్రీకృష్ణదేవరాయలు">శ్రీకృష్ణదేవరాయల</a> కాలంలో ప్రస్తుత జిల్లా అంతా ఆయన ఏలుబడి లోనికి వచ్చింది. కర్నూలులో ప్రఖ్యాతి గాంచిన <i>కొండారెడ్డి బురుజు</i>, <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A4%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="అచ్యుతదేవరాయలు">అచ్యుతదేవరాయలు</a> విజయనగర రాజుగా ఉన్నప్పుడు కట్టబడిన కోటలో ఓ భాగం మాత్రమే, ఆ తర్వాత ఎప్పుడో కొండారెడ్డి అనే విప్లవవీరుణ్ణి అక్కడ బంధించడం వల్ల ఆ పేరు వచ్చింది. </p><p>1565 లో <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%B3%E0%B1%8D%E0%B0%B3%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%9F_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="తళ్ళికోట యుద్ధం">తళ్ళికోట యుద్ధంలో</a> విజయనగర సామ్రాజ్య పతనం తర్వాత <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1" title="గోల్కొండ">గోల్కొండ</a> కుతుబ్ షాహీ సుల్తాన్ కర్నూలును వశపరచుకొన్నాడు. 1687 లో <a href="/wiki/%E0%B0%94%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%9C%E0%B1%87%E0%B0%AC%E0%B1%81" title="ఔరంగజేబు">ఔరంగజేబు</a> కృష్ణానది తీరాన్ని దాటి దండయాత్ర చేసినప్పుడు, గియాసుద్దీన్ అనే సేనాని కర్నూలును జయించాడు. గియాసుద్దీన్ జయించిన ఈ ప్రాంతానికి ఔరంగజేబు మొఘల్ సేనానుల్లో ఒకడైన దావూద్ ఖాన్‌కు జాగీరుగా యిచ్చారు. 1733 లో అతని మరణానంతరం పాలన చేపట్టిన హిమాయత్ ఖాన్ మొదటి <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు నవాబులు">కర్నూలు నవాబుగా</a> పాలకవంశాన్ని ప్రారంభించారు. ఇక్కడి నవాబు హిమాయత్ ఖాన్, <b>కర్ణాటక యుద్ధాలు</b>గా ప్రసిద్ధి గాంచిన ఆంగ్లేయ-ఫ్రెంచి వారి గొడవల్లో పాలుపంచుకొన్నాడు. 1741 లో మరాఠా విజృంభణ కొనసాగినప్పుడు, కర్నూలు వారి హయాంలోనికి వచ్చింది. </p><p>1751 లో సలాబత్ జంగ్, ఫ్రెంచి జనరల్ <i>బుస్సీ</i> (పిల్లల పాటల్లోని <i>బూచాడు</i>) కర్నూలును ముట్టడించారు. 1755 లో <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%88%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="మైసూరు">మైసూరుకు</a> చెందిన <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B1%80" title="హైదర్ అలీ">హైదర్ అలీ</a> ఈ ప్రాంతాన్ని వశపరచుకొన్నాడు. 1799 లో శ్రీరంగపట్టణంలో జరిగిన యుద్ధంలో <a href="/wiki/%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="టిప్పు సుల్తాన్">టిప్పు సుల్తాన్</a> మరణించగా అప్పుడు ఈ జిల్లా <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="హైదరాబాద్">హైదరాబాద్</a> <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%82" title="నిజాం">నిజాం</a> నవాబు సొంతం అయింది. తన రక్షణ కోసం బ్రిటిషు సైనికులని ఉపయోగించుకొన్నందుకు ప్రతిగా 1800 లో ఈ ప్రాంతాన్ని బ్రిటిషు వారికి దత్తత ఇచ్చాడు నిజాం నవాబు. అందుకే ఈ ప్రాంతాన్ని అప్పటి నుంచి 'దత్తమండలం' (సీడెడ్) అనేవారు. 1928 లో ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు, <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AE_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమ రావు">గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమ రావు</a> ఇప్పటి <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE" title="రాయలసీమ">రాయలసీమ</a> అనే పేరు పెట్టాడు. ఇప్పటికీ సినీపరిభాషలో 'సీమ'ను సీడెడ్ అనే పిలుస్తారు. </p><p>1733 నుంచి 1838 వరకూ కర్నూలు, అర్ధ స్వత్రంత్రుడైన <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు నవాబులు">పఠాన్‌ నవాబుల</a> యొక్క రాజ్యభాగంగా ఉండేది. ఈ నవాబులు మొదట మొఘల్ సామ్రాజ్యానికి, ఆపైన క్రమంగా మైసూరు సామ్రాజ్యం, హైదరాబాద్ సామ్రాజ్యం, ఈస్టిండియా కంపెనీలకు సామంతునిగా వ్యవహరించారు. 1838 లో ఈ నవాబు యొక్క వారసుని, బ్రిటీషు ప్రభుత్వము రాజద్రోహ నేరంమోపి గద్దె దింపినది.<sup id="cite_ref-కథలు_గాథలు_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-కథలు_గాథలు-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> నవాబు యొక్క జాగీరు కర్నూలు రాజధానిగా మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీలో ఒక జిల్లా అయినది. జిల్లా మధ్యలో <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%86" title="బనగానపల్లె">బనగానపల్లె</a> సంస్థానము నలువైపులా కర్నూలు జిల్లాచే చుట్టబడి ఉంది. 1947 లో భారత దేశ స్వాతంత్ర్యానంతరము కర్నూలు, పూర్వపు మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీనుండి ఏర్పడిన మద్రాసు రాష్ట్రములో భాగమైనది. బనగానపల్లె సంస్థానము జిల్లాలో విలీనమైనది. 1953 లో మద్రాసు రాష్ట్రములోని పదకొండు ఉత్తర జిల్లాలు కలసి <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%8F%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B1%81" title="ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పాటు">ఆంధ్ర రాష్ట్రం</a> ఏర్పడినప్పుడు కర్నూలు ఆంధ్ర రాష్ట్ర తొలి రాజధాని అయినది. 1956 లో ఆంధ్ర రాష్ట్రము విస్తరించి, పూర్వపు హైదరాబాద్ రాష్ట్రములో భాగమైన <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A3" title="తెలంగాణ">తెలంగాణ</a> ప్రాంతమును కలుపుకొని <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E2%80%8C_%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A3" class="mw-redirect" title="ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ అవతరణ">ఆంధ్ర ప్రదేశ్ అవతరించినది</a>. కొత్తగా ఏర్పడిన ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%81" title="హైదరాబాదు">హైదరాబాదును</a> రాజధానిగా చేశారు. </p><p>1830 లో ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించిన యాత్రాచరిత్రకారుడు <a href="/wiki/%E0%B0%8F%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B2_%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య">ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య</a> తన <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="కాశీయాత్ర చరిత్ర">కాశీయాత్ర చరిత్రలో</a> కర్నూలు జిల్లా గురించి నాటి విశేషాలు నమోదు చేశారు. అప్పట్లో కర్నూలు జిల్లాలో అడుగుపెట్టింది మొదలు ఆవులకు పాలు తీయడం చూడలేదన్నారు. ఆయన ఈ విషయాన్ని గురించి ఇట్లా వ్రాసుకున్నారు: <i>కడప విడిచిన తర్వాత ఆవుపాలు, పెరుగున్ను కండ్ల చూడవలెనంటే శ్రీశైలముమీద చూడవలసినది గాని యితర స్థలములలో ఆవులను మాత్రము కండ్ల చూడవచ్చును. ఆవుపాలు తీసుటలేదు, దూడలకు విడిచిపెట్టు చున్నారు. అంత జాగ్రత్తగా ఈ దేశస్థులు పశువులను కాపాడిన్ని, దున్నడముకు ఎద్దులు నెల్లూరు సీమనుంచి తెచ్చేవారి వద్ద హమేషా వారికి కొనవలసి యున్నది. ఎనుములు పాడికేగాని అచ్చటి దున్నలు ఆ భూమిని నిగ్గి దున్ననేరవు. తడవకు 10 నుంచి 20 వరహాలు పెట్టి యెద్దులను కొనుచున్నారు.</i> సాధారణంగా ఆవులను పాల కోసమో లేక, ఎద్దుల కోసమో పెంచుతూండే అలవాటు వాడుక. ఇది చాలా విచిత్రమైన సంగతిగా చెప్పుకోవాలి.<sup id="cite_ref-కాశీయాత్ర_చరిత్ర_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-కాశీయాత్ర_చరిత్ర-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఉమ్మడి కర్నూలు జిల్లాలో 54 మండలాలు వుండేవి.<sup id="cite_ref-ptRaj_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ptRaj-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2022 జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ జిల్లాలో కొంత భాగాన్ని కొత్తగా ఏర్పాటైన <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నంద్యాల జిల్లా">నంద్యాల జిల్లాలో</a> కలిపారు.<sup id="cite_ref-sakshi-1_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="భౌగోళిక_స్వరూపం"><span id=".E0.B0.AD.E0.B1.8C.E0.B0.97.E0.B1.8B.E0.B0.B3.E0.B0.BF.E0.B0.95_.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B1.82.E0.B0.AA.E0.B0.82"></span>భౌగోళిక స్వరూపం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=2" title="విభాగాన్ని మార్చు: భౌగోళిక స్వరూపం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2022 జిల్లా పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత జిల్లా విస్తీర్ణం 7,980 చ.కి.మీ.<sup id="cite_ref-sakshi-1_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>ఉమ్మడి జిల్లా నదులు: <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%AD%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="తుంగభద్ర">తుంగభద్ర</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="హగరి">హగరి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="కుందేరు">కుందేరు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="సగిలేరు">సగిలేరు</a>. తుంగభద్ర, హగరి కృష్ణానదికి ఉపనదులు. కుందేరు, సగిలేరు పెన్నానదికి ఉపనదులు.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ఖనిజములు"><span id=".E0.B0.96.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.9C.E0.B0.AE.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ఖనిజములు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=3" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఖనిజములు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ఉమ్మడి జిల్లాలో నాపరాయి, సున్నపురాయి, ముగ్గురాయి, రంగురాయి, సీసము నిల్వలున్నాయి. పూర్వము రత్నాలకోట (ప్రస్తుత రామళ్ళకోట), జొన్నగిరి గ్రామాలలో రత్నములు లభ్యమయ్యేవి.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="జనాభా_లెక్కలు"><span id=".E0.B0.9C.E0.B0.A8.E0.B0.BE.E0.B0.AD.E0.B0.BE_.E0.B0.B2.E0.B1.86.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>జనాభా లెక్కలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=4" title="విభాగాన్ని మార్చు: జనాభా లెక్కలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2011 జనగణన ఆధారంగా, 2022 లో ఏర్పాటైన నూతన జిల్లా జనాభా 22.717 లక్షలు.<sup id="cite_ref-sakshi-1_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1981 నాటి జనాభా లెక్కల ప్రకారం కర్నూలు జిల్లా జనాభా: 24,07,299, స్త్రీ పురుషుల నిష్పత్తి: 983:1000, అక్షరాస్యత శాతం, 28.42.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="డివిజన్లు_లేదా_మండలాలు,_నియోజక_వర్గాలు"><span id=".E0.B0.A1.E0.B0.BF.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.9C.E0.B0.A8.E0.B1.8D.E0.B0.B2.E0.B1.81_.E0.B0.B2.E0.B1.87.E0.B0.A6.E0.B0.BE_.E0.B0.AE.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81.2C_.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B1.8B.E0.B0.9C.E0.B0.95_.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.97.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>డివిజన్లు లేదా మండలాలు, నియోజక వర్గాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=5" title="విభాగాన్ని మార్చు: డివిజన్లు లేదా మండలాలు, నియోజక వర్గాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>నూతన కర్నూలు జిల్లాను మూడు రెవెన్యూ డివిజన్లుగా, 26 మండలాలుగా విభజించారు. కర్నూలు మండలాన్ని కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ) మండలాలుగా విడదీశారు. <sup id="cite_ref-sakshi-1_1-5" class="reference"><a href="#cite_note-sakshi-1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="మండలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మండలాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=6" title="విభాగాన్ని మార్చు: మండలాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="border-style: solid; border-width: 1px;margin-left: auto; margin-right: 0px;"> <tbody><tr> <td> <p><a rel="nofollow" class="external text" href="http://overpass-turbo.eu/s/1eGu">కర్నూలు జిల్లా మండలాల పటం (Overpass-turbo)</a> </p> </td></tr></tbody></table> <p><br /> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4131619">.mw-parser-output .div-col{margin-top:0.3em;column-width:30em}.mw-parser-output .div-col-small{font-size:90%}.mw-parser-output .div-col-rules{column-rule:1px solid #aaa}.mw-parser-output .div-col dl,.mw-parser-output .div-col ol,.mw-parser-output .div-col ul{margin-top:0}.mw-parser-output .div-col li,.mw-parser-output .div-col dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="div-col div-col-rules" style="column-width: 12em;column-gap: 2em;"> <ol><li>ఆదోని డివిజన్ <ol><li><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%A6%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="ఆదోని మండలం">ఆదోని</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="కోసిగి మండలం">కోసిగి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="కౌతాలం మండలం">కౌతాలం</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="గోనెగండ్ల మండలం">గోనెగండ్ల</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="నందవరం మండలం">నందవరం</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6_%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%AC%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="పెద్ద కడబూరు మండలం">పెద్ద కడబూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="మంత్రాలయం మండలం">మంత్రాలయం</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%86%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="యెమ్మిగనూరు మండలం">యెమ్మిగనూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%B3%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="హోళగుంద మండలం">హోళగుంద</a></li></ol></li> <li>కర్నూలు డివిజన్ <ol><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="వెల్దుర్తి మండలం">వెల్దుర్తి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%93%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="ఓర్వకల్లు మండలం">ఓర్వకల్లు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="కర్నూలు మండలం">కర్నూలు (పట్టణ)</a> (పాత మండలానికి లింకు)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="కర్నూలు మండలం">కర్నూలు (గ్రామీణ)</a> (పాత మండలానికి లింకు)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82_(%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81)" title="కల్లూరు మండలం (కర్నూలు)">కల్లూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="కోడుమూరు మండలం">కోడుమూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%82%E0%B0%A1%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82_(%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81)" title="గూడూరు మండలం (కర్నూలు)">గూడూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BF.%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B3%E0%B0%97%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="సి.బెళగల్ మండలం">సి.బెళగల్</a></li></ol></li> <li>పత్తికొండ డివిజన్ <ol><li><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82_(%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE)" title="ఆలూరు మండలం (కర్నూలు జిల్లా)">ఆలూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="ఆస్పరి మండలం">ఆస్పరి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="క్రిష్ణగిరి మండలం">క్రిష్ణగిరి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="చిప్పగిరి మండలం">చిప్పగిరి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%B2%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="తుగ్గలి మండలం">తుగ్గలి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="దేవనకొండ మండలం">దేవనకొండ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="పత్తికొండ మండలం">పత్తికొండ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%B0_%E0%B0%A4%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="మద్దికేర తూర్పు మండలం">మద్దికేర తూర్పు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82" title="హాలహర్వి మండలం">హాలహర్వి</a></li></ol></li></ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="నగరాలు,_పట్టణాలు"><span id=".E0.B0.A8.E0.B0.97.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81.2C_.E0.B0.AA.E0.B0.9F.E0.B1.8D.E0.B0.9F.E0.B0.A3.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>నగరాలు, పట్టణాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=7" title="విభాగాన్ని మార్చు: నగరాలు, పట్టణాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>నగరం: <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు">కర్నూలు</a> పట్టణాలు: <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%A6%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="ఆదోని">ఆదోని</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="ఎమ్మిగనూరు">ఎమ్మిగనూరు</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రాజకీయ_విభాగాలు"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B0.95.E0.B1.80.E0.B0.AF_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.AD.E0.B0.BE.E0.B0.97.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>రాజకీయ విభాగాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=8" title="విభాగాన్ని మార్చు: రాజకీయ విభాగాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <pre>లోక్‌సభనియోజకవర్గం: <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="కర్నూలు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం">కర్నూలు</a> </pre> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="శాసనసభ_నియోజకవర్గాలు"><span id=".E0.B0.B6.E0.B0.BE.E0.B0.B8.E0.B0.A8.E0.B0.B8.E0.B0.AD_.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B1.8B.E0.B0.9C.E0.B0.95.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.97.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>శాసనసభ నియోజకవర్గాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=9" title="విభాగాన్ని మార్చు: శాసనసభ నియోజకవర్గాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%A6%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="ఆదోని శాసనసభ నియోజకవర్గం">ఆదోని</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="ఆలూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం">ఆలూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="ఎమ్మిగనూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం">ఎమ్మిగనూరు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="కర్నూలు శాసనసభ నియోజకవర్గం">కర్నూలు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="కోడుమూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం">కోడుమూరు (SC)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="పత్తికొండ శాసనసభ నియోజకవర్గం">పత్తికొండ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="పాణ్యం శాసనసభ నియోజకవర్గం">పాణ్యం (పాక్షికం)</a> కొంత భాగం <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నంద్యాల జిల్లా">నంద్యాల జిల్లాలో</a> గలదు.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="మంత్రాలయం శాసనసభ నియోజకవర్గం">మంత్రాలయం</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రవాణా_వ్వవస్థ"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.BE_.E0.B0.B5.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.B5.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A5"></span>రవాణా వ్వవస్థ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=10" title="విభాగాన్ని మార్చు: రవాణా వ్వవస్థ"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1985 నాటికి ఉమ్మడి జిల్లాలో 2209 కి.మీ. ప్రభుత్వ రహదార్లు, 2146 కి.మీ. జిల్లా పరిషత్ రహదారులు, 1883 కి.మీ. సమితి రోడ్లు ఉన్నాయి. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="విద్యాసంస్థలు"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A5.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>విద్యాసంస్థలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=11" title="విభాగాన్ని మార్చు: విద్యాసంస్థలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="రాయలసీమ విశ్వవిద్యాలయం">రాయలసీమ విశ్వవిద్యాలయం</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఆర్ధిక_స్థితి_గతులు"><span id=".E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BF.E0.B0.95_.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.BF_.E0.B0.97.E0.B0.A4.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ఆర్ధిక స్థితి గతులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=12" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఆర్ధిక స్థితి గతులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ఉమ్మడి జిల్లాలో ఎక్కువ భాగం వ్యవసాయం వర్షాధారితమే అయినా <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%AA_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5" title="కర్నూలు కడప కాలువ">కె.సి. కెనాల్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%97_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%81" title="తెలుగుగంగ ప్రాజెక్టు">తెలుగుగంగ</a> కింద చాలా ప్రాంతం సాగుబడికి వస్తుంది. వీటి పరీవాహక ప్రాంతాల్లో వరి పండిస్తారు. ఇవి కాకుండా వెలుగోడు ప్రాజెక్టు, అవుకు, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="పోతిరెడ్డిపాడు హెడ్‌రెగ్యులేటర్">పోతిరెడ్డిపాడు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B6%E0%B1%88%E0%B0%B2%E0%B0%82_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%81" title="శ్రీశైలం ప్రాజెక్టు">శ్రీశైలం</a> జలాశయాల కింద చాలా ప్రాంతం సాగుబడికి వస్తుంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పరిశ్రమలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.B6.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పరిశ్రమలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=13" title="విభాగాన్ని మార్చు: పరిశ్రమలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ఉమ్మడి జిల్లాలో టిజివి గ్రూప్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీస్, నంది గ్రూప్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీస్, తాడిపత్రి దగ్గరి ఎల్ అండ్ టి (L&T) ఉన్నాయి. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పర్యాటక_ఆకర్షణలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.9F.E0.B0.95_.E0.B0.86.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B7.E0.B0.A3.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పర్యాటక ఆకర్షణలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=14" title="విభాగాన్ని మార్చు: పర్యాటక ఆకర్షణలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Kurnool_26.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/c/c5/Kurnool_26.JPG/220px-Kurnool_26.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/c/c5/Kurnool_26.JPG/330px-Kurnool_26.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/c/c5/Kurnool_26.JPG/440px-Kurnool_26.JPG 2x" data-file-width="1632" data-file-height="1224" /></a><figcaption>కర్నూలులోని చారిత్రక కొండారెడ్డి బురుజు</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg/220px-Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg/330px-Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg/440px-Abdul_Wahab_Khan_Tomb.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>నవాబ్ అబ్దుల్ వహాబ్ ఖాన్ సమాధి <i>గోల్ గుమ్మజ్</i>.</figcaption></figure> <ul><li>అయ్యప్ప స్వామి ఆలయము,కర్నూలు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF_%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%81" title="కొండారెడ్డి బురుజు">కొండారెడ్డి బురుజు</a> కర్నూలు <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>జగన్నాథ గుట్ట ఆలయము,కర్నూలు</li> <li>రేవనూరు హుస్సేన్ స్వామి దర్గ</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="చిత్రమాలిక"><span id=".E0.B0.9A.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.95"></span>చిత్రమాలిక</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=15" title="విభాగాన్ని మార్చు: చిత్రమాలిక"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 652px;"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Kurnool_02.JPG" class="mw-file-description" title="బస్టాండు ఎదుట కర్నూలు పట్టణం దృశ్యం"><img alt="బస్టాండు ఎదుట కర్నూలు పట్టణం దృశ్యం" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/4/46/Kurnool_02.JPG/120px-Kurnool_02.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/4/46/Kurnool_02.JPG/180px-Kurnool_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/4/46/Kurnool_02.JPG/240px-Kurnool_02.JPG 2x" data-file-width="1632" data-file-height="1224" /></a></span></div> <div class="gallerytext">బస్టాండు ఎదుట కర్నూలు పట్టణం దృశ్యం</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg" class="mw-file-description" title="శ్రీ జగన్నాథ గుట్ట ఆలయ గోపురం, కర్నూలు"><img alt="శ్రీ జగన్నాథ గుట్ట ఆలయ గోపురం, కర్నూలు" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/3/3b/Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg/90px-Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/3/3b/Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg/135px-Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/3/3b/Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg/180px-Jagannatha_Gutta_Temple_Gopuram.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a></span></div> <div class="gallerytext">శ్రీ జగన్నాథ గుట్ట ఆలయ గోపురం, కర్నూలు</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:AyappaSwamyTemple.JPG" class="mw-file-description" title="శ్రీ అయ్యప్ప స్వామి ఆలయం, కర్నూలు"><img alt="శ్రీ అయ్యప్ప స్వామి ఆలయం, కర్నూలు" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/AyappaSwamyTemple.JPG/120px-AyappaSwamyTemple.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/AyappaSwamyTemple.JPG/180px-AyappaSwamyTemple.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/AyappaSwamyTemple.JPG/240px-AyappaSwamyTemple.JPG 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext">శ్రీ అయ్యప్ప స్వామి ఆలయం, కర్నూలు</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ప్రముఖవ్యక్తులు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AE.E0.B1.81.E0.B0.96.E0.B0.B5.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ప్రముఖవ్యక్తులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=16" title="విభాగాన్ని మార్చు: ప్రముఖవ్యక్తులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BF" title="పోతులూరి వీరబ్రహ్మేంద్రస్వామి">పోతులూరి వీరబ్రహ్మేంద్ర స్వామి</a>: యోగి, కాలజ్ఞాన సృష్టికర్త.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1_%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="ఉయ్యాలవాడ నరసింహారెడ్డి">ఉయ్యాలవాడ నరసింహారెడ్డి</a>: స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BE_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%B3%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="బుడ్డా వెంగళరెడ్డి">బుడ్డా వెంగళరెడ్డి</a>: దాత- స్వాతంత్ర్యము రాక ముందు కరువు సమయాలలో తన సర్వ ఆస్తిని పంచిన గొప్ప వ్యక్తి.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AE_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమ రావు">గాడిచర్ల హరి సర్వోత్తమరావు</a>: స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు, గ్రంథాలయ ఉద్యమ స్థాపకుడు</li> <li>కొప్పెర క్రిష్ణ మూర్తి: నంద్యాల కె.సి కెనాల్ క్రింద ఉన్న గ్రామాలన్నింటికి నీరందించి జిల్లాకే నంద్యాలను అన్నపూర్ణగా మార్ఛిన సేవాతత్పరుడు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="చండ్ర పుల్లారెడ్డి">చండ్ర పుల్లారెడ్డి</a> : స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు, CPIML పార్టీ స్థాపకుడు.</li> <li>డక్క చిన్నన్న : కోవెలకుంట్ల పరిసర ప్రాంతాలలో నీటి పారుదలకు కృషి చేసిన వ్యక్తి,మల్ల యోధుడు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%B8%E0%B1%8B%E0%B0%AE%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA" title="మాచాని సోమప్ప">మాచాని సోమప్ప</a> : వై.డబ్ల్యు.సి.ఎస్. స్థాపకుడు, <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="ఎమ్మిగనూరు">ఎమ్మిగనూరు</a> అభివృద్ధికి నాంది వేసిన వ్యక్తి : <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="పద్మశ్రీ పురస్కారం">పద్మశ్రీ</a> గ్రహీత</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి">కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి</a>: ఆంధ్ర ప్రదేశ్ కు రెండు సార్లు (1982-83, 1992-94) <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ముఖ్యమంత్రి">ముఖ్యమంత్రి</a>.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="దామోదరం సంజీవయ్య">దామోదరం సంజీవయ్య</a>: ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రెండవ ముఖ్యమంత్రి (1960-62), పూర్వ అఖిల భారత కాంగ్రెసు కమిటీ అధ్యక్షులు.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="పెరుగు శివారెడ్డి">పెరుగు శివారెడ్డి</a>: నేత్ర వైద్య నిపుణుడు.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%88%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వైద్యం వేంకటేశ్వరాచార్యులు">వైద్యం వేంకటేశ్వరాచార్యులు</a>: కవి, రచయిత, అవధాని, పరిశోధకులు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="పెండేకంటి వెంకటసుబ్బయ్య">పెండేకంటి వెంకటసుబ్బయ్య</a>: పూర్వ కేంద్ర మంత్రి, బీహారు, కర్ణాటక గవర్నరు, ఆరు మార్లు నంద్యాల నియోజకవర్గ లోక్ సభ సభ్యులు.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BF._%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="జి. పుల్లారెడ్డి">గుణంరెడ్డి పుల్లారెడ్డి</a>: ప్రఖ్యాత వ్యాపారవేత్త, విద్యావేత్త</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు">పీ వీ నరసింహా రావు</a>:భారత దేశ ప్రధానిగా సత్తా చాటారు</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%88%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%B6%E0%B1%87%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="బైరెడ్డి రాజశేఖరరెడ్డి">బైరెడ్డి రాజశేఖర్ రెడ్డి</a>: <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%A3_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="రాయలసీమ పరిరక్షణ సమితి">రాయలసీమ పరిరక్షణ సమితి</a> స్థాపకుడు.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%82._%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఎం. హరికిషన్">ఎం. హరికిషన్</a> : బాలసాహితీకారుడు, రచయిత.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మూలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మూలాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=17" title="విభాగాన్ని మార్చు: మూలాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4300226">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-sakshi-1-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-0">1.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-1">1.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-2">1.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-3">1.3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-4">1.4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sakshi-1_1-5">1.5</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4342780">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058">"AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?"</a>. <i>Sakshi</i>. 2022-04-03<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-04-03</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Sakshi&rft.atitle=AP%3A+%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%82%E0%B0%AA%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%87..+%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE+%E0%B0%8F%E0%B0%A6%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%87%3F&rft.date=2022-04-03&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sakshi.com%2Ftelugu-news%2Fandhra-pradesh%2Farea-and-population-new-districts-ap-1446058&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-కథలు_గాథలు-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-కథలు_గాథలు_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFవెంకట_శివరావు1944" class="citation book cs1">వెంకట శివరావు, దిగవల్లి (1944). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.371485"><i>కథలు-గాథలు (కందనూరు నవాబు రాజరికం)</i></a> (1 ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకట శివరావు. pp. 127–140<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 December</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B0%95%E0%B0%A5%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A5%E0%B0%B2%E0%B1%81+%28%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81+%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%81+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%82%29&rft.place=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1&rft.pages=127-140&rft.edition=1&rft.pub=%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF+%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F+%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81&rft.date=1944&rft.aulast=%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F+%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81&rft.aufirst=%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fin.ernet.dli.2015.371485&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-కాశీయాత్ర_చరిత్ర-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-కాశీయాత్ర_చరిత్ర_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFవీరాస్వామయ్య1941" class="citation book cs1">వీరాస్వామయ్య, యేనుగుల (1941). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ia601406.us.archive.org/12/items/kasiyatracharitr020670mbp/kasiyatracharitr020670mbp.pdf"><i>కాశీయాత్రా చరిత్ర</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (మూడవ ముద్రణ ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకట శివరావు<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 November</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0&rft.place=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1&rft.edition=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%A1%E0%B0%B5+%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A3&rft.pub=%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF+%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F+%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81&rft.date=1941&rft.aulast=%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF&rft.aufirst=%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fia601406.us.archive.org%2F12%2Fitems%2Fkasiyatracharitr020670mbp%2Fkasiyatracharitr020670mbp.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ptRaj-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ptRaj_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927222735/http://panchayat.gov.in/adminreps/viewpansumR.asp?selstate=0213000000&ptype=B&button1=Submit">"కర్నూలు జిల్లా తాలూకాల వివరాలు"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://panchayat.gov.in/adminreps/viewpansumR.asp?selstate=0213000000&ptype=B&button1=Submit">the original</a> on 2007-09-27.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE+%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2+%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81&rft_id=http%3A%2F%2Fpanchayat.gov.in%2Fadminreps%2FviewpansumR.asp%3Fselstate%3D0213000000%26ptype%3DB%26button1%3DSubmit&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122062849">"కొత్త జిల్లా తాజా స్వరూపం"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Eenadu.net&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eenadu.net (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Eenadu.net</a></i>. 31 March 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 March</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Eenadu.net&rft.atitle=%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE+%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%BE+%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%82%E0%B0%AA%E0%B0%82&rft.date=2022-03-31&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.eenadu.net%2Ftelugu-news%2Fap-top-news%2Fgeneral%2F2501%2F122062849&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">సంగ్రహ ఆంధ్ర విజ్ఞాన కోశము, రెండవ భాగము, 1960 ప్రచురణ, పేజీ సంఖ్య 545</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation book">సురవరం, ప్రతాపరెడ్డి (1949). "<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="Wikisource link to" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/18px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/24px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> <a href="https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0/6_%E0%B0%B5_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="extiw" title="s:ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర/6 వ ప్రకరణము">6 వ ప్రకరణము</a>". <i><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="Wikisource link to" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/18px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/24px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> <a href="https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0" class="extiw" title="s:ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర">ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర</a></i>. <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="వికీసోర్స్">వికీసోర్స్</a>. <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="Wikisource page link" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/18px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/24px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> <a href="https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0/6_%E0%B0%B5_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%81#337" class="extiw" title="s:ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర/6 వ ప్రకరణము">337</a>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=%5B%5BFile%3AWikisource-logo.svg%7C12px%7Calt%3DWikisource+link+to%5D%5D%26nbsp%3B%5B%5Bs%3A%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%2F6+%E0%B0%B5+%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%81%7C6+%E0%B0%B5+%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%81%5D%5D&rft.atitle=%5B%5BFile%3AWikisource-logo.svg%7C12px%7Calt%3DWikisource+link+to%5D%5D%26nbsp%3B%5B%5Bs%3A%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%7C%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%5D%5D&rft.aulast=%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82&rft.aufirst=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF&rft.au=%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82%2C%26%2332%3B%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF&rft.date=1949&rft.pages=%5B%5BFile%3AWikisource-logo.svg%7C12px%7Calt%3DWikisource+page+link%5D%5D%26nbsp%3B%5B%5Bs%3A%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BF%E0%B0%95+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%2F6+%E0%B0%B5+%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%81%23337%7C337%5D%5D&rft.pub=%5B%5B%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D%5D%5D&rfr_id=info:sid/en.wikipedia.org:%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">ఆంధ్రప్రదేశ్ దర్శిని, 1985</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090923170624/http://asihyd.ap.nic.in/kurnool/index.htm">"ఆర్కైవ్ నకలు"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://asihyd.ap.nic.in/kurnool/index.htm">the original</a> on 2009-09-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-07-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%B5%E0%B1%8D+%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81&rft_id=http%3A%2F%2Fasihyd.ap.nic.in%2Fkurnool%2Findex.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="బయటి_లింకులు"><span id=".E0.B0.AC.E0.B0.AF.E0.B0.9F.E0.B0.BF_.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>బయటి లింకులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit&section=18" title="విభాగాన్ని మార్చు: బయటి లింకులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4246472">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3779865">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">వికీమీడియా కామన్స్‌లో <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Kurnool_district" class="extiw" title="commons:Category:Kurnool district">Kurnool district</a></span>కి సంబంధించి దస్త్రాలు ఉన్నాయి.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3795437">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4286695">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ఆంధ్రప్రదేశ్_రాష్ట్రం" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294021">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="మూస:ఆంధ్రప్రదేశ్"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="మూస చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:ఆంధ్రప్రదేశ్"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="ఆంధ్రప్రదేశ్_రాష్ట్రం" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఆంధ్రప్రదేశ్">ఆంధ్రప్రదేశ్</a> రాష్ట్రం</div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్">ఆంధ్రప్రదేశ్ విషయాలు</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="ఆంధ్రప్రదేశ్ చరిత్ర">చరిత్ర</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="రాజకీయాలు">రాజకీయాలు</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="తెలుగు ప్రజలు">తెలుగు ప్రజలు</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD%E0%B1%81%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82" title="ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం">ప్రభుత్వం</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="రాజధాని">రాజధాని</a></b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="అమరావతి">అమరావతి</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="జిల్లా">జిల్లాలు</a></b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="అనకాపల్లి జిల్లా">అనకాపల్లి </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="అనంతపురం జిల్లా">అనంతపురం </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="అన్నమయ్య జిల్లా">అన్నమయ్య </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా">అల్లూరి సీతారామరాజు </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="ఎన్టీఆర్ జిల్లా">ఎన్టీఆర్ </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%8F%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="ఏలూరు జిల్లా"> ఏలూరు </a>  <b>·</b>  <a class="mw-selflink selflink">కర్నూలు </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A1_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="కాకినాడ జిల్లా">కాకినాడ </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%BE_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="కృష్ణా జిల్లా">కృష్ణా </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="గుంటూరు జిల్లా">గుంటూరు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="చిత్తూరు జిల్లా">చిత్తూరు </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="కోనసీమ జిల్లా">కోనసీమ </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="తిరుపతి జిల్లా">తిరుపతి </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81_%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="తూర్పు గోదావరి జిల్లా">తూర్పు గోదావరి</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నంద్యాల జిల్లా">నంద్యాల </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="పల్నాడు జిల్లా">పల్నాడు </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%AE_%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా">పశ్చిమ గోదావరి </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా">పార్వతీపురం మన్యం </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="ప్రకాశం జిల్లా">ప్రకాశం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="బాపట్ల జిల్లా">బాపట్ల </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="విజయనగరం జిల్లా">విజయనగరం </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="విశాఖపట్నం జిల్లా">విశాఖపట్నం </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%88%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా">వైఎస్ఆర్ </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B3%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="శ్రీకాకుళం జిల్లా">శ్రీకాకుళం </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా">నెల్లూరు </a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B8%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా">శ్రీ సత్యసాయి </a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b><a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82_(%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%9A%E0%B0%A8%E0%B0%82)" class="mw-redirect" title="నగరం (నిర్వచనం)">నగరాలు</a></b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="అనంతపురం">అనంతపురం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%8F%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="ఏలూరు">ఏలూరు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%92%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఒంగోలు">ఒంగోలు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%AA" title="కడప">కడప</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కర్నూలు">కర్నూలు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A1" title="కాకినాడ">కాకినాడ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="గుంటూరు">గుంటూరు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="చిత్తూరు">చిత్తూరు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="తిరుపతి">తిరుపతి</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="నెల్లూరు">నెల్లూరు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="మచిలీపట్నం">మచిలీపట్నం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="రాజమహేంద్రవరం">రాజమహేంద్రవరం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="విజయనగరం">విజయనగరం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1" title="విజయవాడ">విజయవాడ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="విశాఖపట్నం">విశాఖపట్నం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B3%E0%B0%82" title="శ్రీకాకుళం">శ్రీకాకుళం</a> (గమనిక: నగర పాలకసంస్థ హోదా ఉన్నవి)</div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కర్నూలు_జిల్లా&oldid=4149783">https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కర్నూలు_జిల్లా&oldid=4149783</a>" నుండి వెలికితీశారు</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:వర్గాలు">వర్గాలు</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%A4_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%89%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_articles" class="mw-redirect" title="వర్గం:క్లుప్త వివరణ ఉన్న articles">క్లుప్త వివరణ ఉన్న articles</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_infobox_settlement_with_unknown_parameters&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Pages using infobox settlement with unknown parameters (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Pages using infobox settlement with unknown parameters</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_infobox_settlement_with_no_coordinates&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Pages using infobox settlement with no coordinates (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Pages using infobox settlement with no coordinates</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B0%BF_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చవలసిన వ్యాసాలు">చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చవలసిన వ్యాసాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Commons_category_link_is_on_Wikidata" title="వర్గం:Commons category link is on Wikidata">Commons category link is on Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు">ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE" title="వర్గం:రాయలసీమ">రాయలసీమ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="వర్గం:కర్నూలు జిల్లా">కర్నూలు జిల్లా</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:భారతదేశం లోని జిల్లాలు">భారతదేశం లోని జిల్లాలు</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">దాచిన వర్గాలు: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="వర్గం:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Short_description_is_different_from_Wikidata" title="వర్గం:Short description is different from Wikidata">Short description is different from Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%88_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు">ఈ వారం వ్యాసాలు</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>మార్గదర్శకపు మెనూ</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">వ్యక్తిగత పరికరాలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="మీ ఐపీ చిరునామాకి సంబంధించిన వాడుకరి పేజీ">లాగిన్ అయిలేరు</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A" title="ఈ ఐపీ చిరునామా నుండి చేసిన మార్పుల గురించి చర్చ [n]" accesskey="n"><span>ఈ IP కి సంబంధించిన చర్చ</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఈ IP అడ్రసు నుండి చేసిన దిద్దుబాట్ల జాబితా [y]" accesskey="y"><span>మార్పుచేర్పులు</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు"><span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o"><span>లాగినవండి</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పేరుబరులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="విషయపు పేజీని చూడండి [c]" accesskey="c"><span>వ్యాసం</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" rel="discussion" title="విషయపు పేజీ గురించి చర్చ [t]" accesskey="t"><span>చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">తెలుగు</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">చూపులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=edit" title="ఈ పేజీ సోర్సుకోడ్‌ను దిద్దండి [e]" accesskey="e"><span>మార్చు</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=history" title="ఈ పేజీ మునుపటి కూర్పులు [h]" accesskey="h"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="మరిన్ని ఎంపికలు" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మరిన్ని</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >వెతుకు</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" aria-label="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" autocapitalize="sentences" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="ప్రత్యేక:అన్వేషణ"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="పేజీలలో ఈ పాఠ్యం కొరకు వెతుకు" value="వెతుకు"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="కచ్చితంగా ఇదే పేరుతో పేజీ ఉంటే అక్కడికి తీసుకెళ్ళు" value="వెళ్లు"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మార్గదర్శకము</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి [z]" accesskey="z"><span>మొదటి పేజీ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%83%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ఓ యాదృచ్చిక పేజీని చూడండి [x]" accesskey="x"><span>యాదృచ్ఛిక పేజీ</span></a></li><li id="n-రచ్చబండ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1"><span>రచ్చబండ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF"><span>వికీపీడియా గురించి</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Contact_us"><span>సంప్రదింపు పేజీ</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te" title="మాకు తోడ్పడండి"><span>విరాళాలు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-పరస్పరక్రియ" class="mw-portlet mw-portlet-పరస్పరక్రియ vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-పరస్పరక్రియ-label" > <h3 id="p-పరస్పరక్రియ-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరస్పరక్రియ</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-సహాయసూచిక" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95"><span>సహాయసూచిక</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ప్రాజెక్టు గురించి, మీరేం చేయవచ్చు, సమాచారం ఎక్కడ దొరుకుతుంది"><span>సముదాయ పందిరి</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వికీలో ఇటీవల జరిగిన మార్పుల జాబితా. [r]" accesskey="r"><span>ఇటీవలి మార్పులు</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81"><span>కొత్త పేజీలు</span></a></li><li id="n-దస్త్రం-ఎక్కింపు" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:File_Upload_Wizard"><span>దస్త్రం ఎక్కింపు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరికరాల పెట్టె</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="ఇక్కడికి లింకై ఉన్న అన్ని వికీ పేజీల జాబితా [j]" accesskey="j"><span>ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" rel="nofollow" title="ఈ పేజీకి లింకై ఉన్న పేజీల్లో జరిగిన ఇటీవలి మార్పులు [k]" accesskey="k"><span>సంబంధిత మార్పులు</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు" title="దస్త్రాలను ఎక్కించండి [u]" accesskey="u"><span>దస్త్రపు ఎక్కింపు</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక పేజీలన్నిటి జాబితా [q]" accesskey="q"><span>ప్రత్యేక పేజీలు</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&oldid=4149783" title="ఈ పేజీకి చెందిన ఈ కూర్పుకు శాశ్వత లింకు"><span>శాశ్వత లింకు</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=info" title="ఈ పేజీ గురించి మరింత సమాచారం"><span>పేజీ సమాచారం</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:CiteThisPage&page=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&id=4149783&wpFormIdentifier=titleform" title="ఈ పేజీని ఎలా ఉల్లేఖించాలనే దానిపై సమాచారం"><span>ఈ పేజీని ఉల్లేఖించండి</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2595%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25A8%25E0%25B1%2582%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%2581_%25E0%25B0%259C%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B2%25E0%25B0%25BE"><span>పొట్టి URL ని పొందండి</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:QrCode&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2595%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25A8%25E0%25B1%2582%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%2581_%25E0%25B0%259C%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B2%25E0%25B0%25BE"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ముద్రణ/ఎగుమతి</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE"><span>ఓ పుస్తకాన్ని సృష్టించండి</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:DownloadAsPdf&page=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&action=show-download-screen"><span>PDF రూపంలో దించుకోండి</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&printable=yes" title="ఈ పేజీకి ముద్రించుకోదగ్గ కూర్పు [p]" accesskey="p"><span>అచ్చుతీయదగ్గ కూర్పు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర ప్రాజెక్టులలో</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Kurnool_district" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15381" title="ఈ పేజీకి జత చేసి ఉన్న వికీడేటా పేజీకి లంకె [g]" accesskey="g"><span>వికీడేటా అంశం</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర భాషలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kurnool_district" title="Kurnool district – ఇంగ్లీష్" lang="en" hreflang="en" data-title="Kurnool district" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ఇంగ్లీష్" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="कर्नूल जिला – హిందీ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कर्नूल जिला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="హిందీ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%A8%E0%AF%82%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B5%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கர்நூல் மாவட்டம் – తమిళము" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கர்நூல் மாவட்டம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="తమిళము" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D9%83%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84" title="منطقة كرنول – అరబిక్" lang="ar" hreflang="ar" data-title="منطقة كرنول" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84" title="كرنول – ఈజిప్షియన్ అరబిక్" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كرنول" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ఈజిప్షియన్ అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="कर्नूल जिला – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कर्नूल जिला" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B2_%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="কুর্নুল জেলা – బంగ్లా" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কুর্নুল জেলা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="బంగ్లా" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Districte_de_Kurnool" title="Districte de Kurnool – కాటలాన్" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Districte de Kurnool" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="కాటలాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(distrito)" title="Kurnool (distrito) – సెబువానో" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Kurnool (distrito)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="సెబువానో" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(distrikt)" title="Kurnool (distrikt) – డానిష్" lang="da" hreflang="da" data-title="Kurnool (distrikt)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="డానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(Distrikt)" title="Kurnool (Distrikt) – జర్మన్" lang="de" hreflang="de" data-title="Kurnool (Distrikt)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Distrito_de_Kurnool" title="Distrito de Kurnool – స్పానిష్" lang="es" hreflang="es" data-title="Distrito de Kurnool" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="స్పానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kurnool_barrutia" title="Kurnool barrutia – బాస్క్యూ" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kurnool barrutia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="బాస్క్యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%88%D9%84" title="بخش کورنوول – పర్షియన్" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بخش کورنوول" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="పర్షియన్" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kurnoolin_piirikunta" title="Kurnoolin piirikunta – ఫిన్నిష్" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kurnoolin piirikunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ఫిన్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/District_de_Kurnool" title="District de Kurnool – ఫ్రెంచ్" lang="fr" hreflang="fr" data-title="District de Kurnool" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ఫ్రెంచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%95%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A8%E0%AB%82%E0%AA%B2" title="કુર્નૂલ – గుజరాతి" lang="gu" hreflang="gu" data-title="કુર્નૂલ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="గుజరాతి" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Distretto_di_Kurnool" title="Distretto di Kurnool – ఇటాలియన్" lang="it" hreflang="it" data-title="Distretto di Kurnool" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ఇటాలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="კურნულის ოლქი – జార్జియన్" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კურნულის ოლქი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="జార్జియన్" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="कुर्नूल जिला – మైథిలి" lang="mai" hreflang="mai" data-title="कुर्नूल जिला" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="మైథిలి" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Kurnool" title="Kurnool – మలగాసి" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kurnool" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="మలగాసి" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A4%BE" title="कुर्नूल जिल्हा – మరాఠీ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कुर्नूल जिल्हा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="మరాఠీ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="कुर्नुल जिल्ला – నేపాలి" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कुर्नुल जिल्ला" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="నేపాలి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="कुर्नूल जिल्ला – నెవారి" lang="new" hreflang="new" data-title="कुर्नूल जिल्ला" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="నెవారి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(district)" title="Kurnool (district) – డచ్" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kurnool (district)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="డచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(distrikt)" title="Kurnool (distrikt) – నార్వేజియన్ బొక్మాల్" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kurnool (distrikt)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="నార్వేజియన్ బొక్మాల్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%81%E0%A8%B0%E0%A8%A8%E0%A9%82%E0%A8%B2_%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BF%E0%A8%B2%E0%A8%BE" title="ਕੁਰਨੂਲ ਜ਼ਿਲਾ – పంజాబీ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੁਰਨੂਲ ਜ਼ਿਲਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="పంజాబీ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Karnulu_(dystrykt)" title="Karnulu (dystrykt) – పోలిష్" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Karnulu (dystrykt)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="పోలిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B6%D9%84%D8%B9_%DA%A9%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84" title="ضلع کرنول – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ضلع کرنول" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(distrito)" title="Kurnool (distrito) – పోర్చుగీస్" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Kurnool (distrito)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="పోర్చుగీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%83%D0%BB_(%D0%BE%D0%BA%D1%80%D1%83%D0%B3)" title="Карнул (округ) – రష్యన్" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Карнул (округ)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="రష్యన్" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%B2%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="कर्नूलुमण्डलम् – సంస్కృతం" lang="sa" hreflang="sa" data-title="कर्नूलुमण्डलम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="సంస్కృతం" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A0%E1%B1%A9%E1%B1%A8%E1%B1%B1%E1%B1%A9%E1%B1%9E_%E1%B1%A6%E1%B1%9A%E1%B1%B1%E1%B1%9A%E1%B1%9B" title="ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ – సంతాలి" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱠᱩᱨᱱᱩᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="సంతాలి" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Kurnool_district" title="Kurnool district – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Kurnool district" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(distrikt)" title="Kurnool (distrikt) – స్వీడిష్" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kurnool (distrikt)" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="స్వీడిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%83%D0%BB_(%D0%BE%D0%BA%D1%80%D1%83%D0%B3)" title="Карнул (округ) – ఉక్రెయినియన్" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Карнул (округ)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ఉక్రెయినియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84_%D8%B6%D9%84%D8%B9" title="کرنول ضلع – ఉర్దూ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کرنول ضلع" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ఉర్దూ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(huy%E1%BB%87n)" title="Kurnool (huyện) – వియత్నామీస్" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Kurnool (huyện)" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="వియత్నామీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kurnool_(ko%C4%81n)" title="Kurnool (koān) – మిన్ నాన్ చైనీస్" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kurnool (koān)" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="మిన్ నాన్ చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15381#sitelinks-wikipedia" title="భాషాలింకులను మార్చు" class="wbc-editpage">లంకెలను మార్చు</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ఈ పేజీలో చివరి మార్పు 26 ఫిబ్రవరి 2024న 17:36కు జరిగింది.</li> <li id="footer-info-copyright">పాఠ్యం <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు</a>; క్రింద లభ్యం అదనపు షరతులు వర్తించవచ్చు. మరిన్ని వివరాలకు <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">వాడుక నియమాలను</a> చూడండి.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">గోప్యతా విధానం</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF">వికీపీడియా గురించి</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81">అస్వీకారములు</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">వృద్ధికారులు</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/te.wikipedia.org">గణాంకాలు</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">కుకీ ప్రకటన</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//te.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">మొబైల్ వీక్షణ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-d8f47","wgBackendResponseTime":168,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.538","walltime":"0.985","ppvisitednodes":{"value":5033,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":80568,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10323,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":52233,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 661.462 1 -total"," 44.86% 296.734 1 మూస:Infobox_settlement"," 23.89% 158.030 1 మూస:Infobox"," 22.53% 149.059 1 మూస:మూలాలజాబితా"," 18.49% 122.296 9 మూస:Main_other"," 14.89% 98.479 4 మూస:Cite_web"," 13.67% 90.402 1 మూస:ఆంధ్ర_ప్రదేశ్"," 12.65% 83.662 1 మూస:Navbox"," 8.20% 54.250 1 మూస:Commons_category"," 7.77% 51.408 1 మూస:Sister_project"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.290","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5460898,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5484c6d78d-q24ld","timestamp":"20241111161602","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c15\u0c30\u0c4d\u0c28\u0c42\u0c32\u0c41 \u0c1c\u0c3f\u0c32\u0c4d\u0c32\u0c3e","url":"https:\/\/te.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15381","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15381","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-18T00:54:52Z","dateModified":"2024-02-26T17:36:41Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4b\/23_-_Telugu_Talli_Statue_with_Kondareddy_Buruju_as_background.JPG","headline":"\u0c06\u0c02\u0c27\u0c4d\u0c30\u0c2a\u0c4d\u0c30\u0c26\u0c47\u0c36\u0c4d \u0c1c\u0c3f\u0c32\u0c4d\u0c32\u0c3e"}</script> </body> </html>