CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ikiryō – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"41375716-f4db-47a0-a68d-3132411fe23a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ikiryō","wgTitle":"Ikiryō","wgCurRevisionId":70485137,"wgRevisionId":70485137,"wgArticleId":19270701,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bài viết có nguồn tham khảo tiếng Nhật (ja)","Nguồn CS1 tiếng Nhật (ja)","Bài viết có văn bản tiếng Nhật","Quản lý CS1: ref trùng mặc định","Bản mẫu liên kết liên ngôn ngữ bắt buộc các link interwiki","Yêu quái Nhật Bản","Văn hóa dân gian Phật","Ma Nhật Bản","Văn hóa dân gian Nhật Bản"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel": "wikitext","wgRelevantPageName":"Ikiryō","wgRelevantArticleId":19270701,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2986373","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/SekienIkiryo.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1555"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/SekienIkiryo.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1037"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="829"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ikiryō – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ikiryō rootpage-Ikiryō skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ikiry%C5%8D" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ikiry%C5%8D" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ikiry%C5%8D" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ikiry%C5%8D" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Tóm_lược" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tóm_lược"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tóm lược</span> </div> </a> <ul id="toc-Tóm_lược-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hoạt_động_tương_tự_hoặc_hiện_tượng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoạt_động_tương_tự_hoặc_hiện_tượng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Hoạt động tương tự hoặc hiện tượng</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoạt_động_tương_tự_hoặc_hiện_tượng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chú_thích-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chú thích</span> </button> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ghi_chú_giải_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú_giải_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Ghi chú giải thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú_giải_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><i>Ikiryō</i></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 15 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-15" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">15 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D9%88" title="إيكيريو – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إيكيريو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B8%D1%80%D1%98%D0%BE%D0%BE" title="Икирјоо – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Икирјоо" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E9%9C%8A" title="生霊 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="生霊" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B8%D1%80%D1%91" title="Икирё – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Икирё" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Ikiryō – Tiếng Sardinia" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ikiryō" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Tiếng Sardinia" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อิกิเรียว – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="อิกิเรียว" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8C%D0%BE" title="Ікірьо – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ікірьо" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E9%9D%88" title="生靈 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="生靈" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2986373#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ikiry%C5%8D" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ikiry%C5%8D&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Thảo luận về trang này (trang không tồn tại) [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ikiry%C5%8D"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ikiry%C5%8D"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ikiry%C5%8D" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ikiry%C5%8D" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&oldid=70485137" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Ikiry%C5%8D&id=70485137&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FIkiry%25C5%258D"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FIkiry%25C5%258D"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Ikiry%C5%8D"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Ikiry%C5%8D&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ikiry%C5%8D" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2986373" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:SekienIkiryo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/SekienIkiryo.jpg/220px-SekienIkiryo.jpg" decoding="async" width="220" height="285" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/SekienIkiryo.jpg/330px-SekienIkiryo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/SekienIkiryo.jpg 2x" data-file-width="392" data-file-height="508" /></a><figcaption>Bức tranh <i>Ikiryō</i> (生霊) từ "<i><a href="/wiki/Gazu_Hyakki_Yagy%C5%8D" title="Gazu Hyakki Yagyō">Gazu Hyakki Yagyō</a></i>" bởi <a href="/wiki/Sekien_Toriyama" class="mw-redirect" title="Sekien Toriyama">Sekien Toriyama</a></figcaption></figure> <p><i><b>Ikiryō</b></i>, hoặc <i><b>shōryō</b></i>, <i><b>seirei</b></i>, <i><b>ikisudama</b></i><span style="font-weight: normal"> (<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r44997163">.mw-parser-output ruby>rt,.mw-parser-output ruby>rtc{font-feature-settings:"ruby"1}.mw-parser-output ruby.large{font-size:250%}.mw-parser-output ruby.large>rt,.mw-parser-output ruby.large>rtc{font-size:.3em}</style><ruby><rb>生</rb><rp> (</rp><rt>いき</rt><rp>)</rp></ruby><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>霊</rb><rp> (</rp><rt>りょう</rt><rp>)</rp></ruby> hoặc <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>生</rb><rp> (</rp><rt>しょう</rt><rp>)</rp></ruby><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>霊</rb><rp> (</rp><rt>りょう</rt><rp>)</rp></ruby>, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>生</rb><rp> (</rp><rt>せい</rt><rp>)</rp></ruby><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>霊</rb><rp> (</rp><rt>れい</rt><rp>)</rp></ruby>, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>生</rb><rp> (</rp><rt>いき</rt><rp>)</rp></ruby><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>霊</rb><rp> (</rp><rt>すだま</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup> (Sinh Linh)</sup></span>/ <span title="Hiragana (Bình giả danh)"><i><span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">"ma sống", "bóng ma"</span></i></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span> <i><span class="t_nihongo_romaji"><i><b>Ikiryō</b></i>, hoặc <i><b>shōryō</b></i>, <i><b>seirei</b></i>, <i><b>ikisudama</b></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, trong niềm tin và tiểu thuyết phổ biến của Nhật Bản, đề cập đến một linh hồn rời khỏi cơ thể của một người sống và sau đó ám ảnh những người hoặc địa điểm khác, đôi khi qua những khoảng cách lớn.<sup id="cite_ref-ikeda_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ikeda-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-konno_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-konno-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Clarke2000_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Clarke2000-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các thuật ngữ được sử dụng trái ngược với <i><a href="/wiki/Shiry%C5%8D" title="Shiryō">Shiryō</a></i>, dùng để chỉ tinh thần của những người đã chết. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tóm_lược"><span id="T.C3.B3m_l.C6.B0.E1.BB.A3c"></span>Tóm lược</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Tóm lược”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tóm lược"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Niềm tin phổ biến rằng tinh thần con người (hoặc linh hồn) có thể thoát ra khỏi cơ thể đã có từ thời kỳ đầu, với các tài khoản và kinh nghiệm chứng kiến (ám ảnh, sở hữu, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A3i_nghi%E1%BB%87m_ngo%C3%A0i_c%C6%A1_th%E1%BB%83" title="Trải nghiệm ngoài cơ thể">trải nghiệm ngoài cơ thể</a>) báo cáo trong các tác phẩm giai thoại và hư cấu. Tinh thần báo thù (怨霊, <i><a href="/wiki/Onry%C5%8D" title="Onryō">onryō</a></i>) của người sống được cho là gây ra những lời nguyền (<a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9F%E3%82%8A" class="extiw" title="ja:祟り">祟り</a>, <i>tatari</i>, là sức mạnh của những sinh vật siêu nhiên như thần và Phật và linh hồn khiến con người phải chịu thảm họa, và sức mạnh hành động vào thời điểm đó.) theo chủ đề hoặc đối tượng trả thù của họ bằng cách chuyển đổi thành hình ikiryō của họ. Người ta tin rằng nếu một sự hề hung giòn được giữ, tất cả hoặc một phần của linh hồn của kẻ thù để lấy cơ thể, xuất hiện trước mặt nạn nhân để gây hại hoặc nguyền rủa họ, một khái niệm không giống nhau từ <a href="/wiki/M%E1%BA%AFt_qu%E1%BB%B7" title="Mắt quỷ">mắt quỷ</a>. Ikiryō thậm chí đã đi vào kinh điển Phật giáo, nơi họ được mô tả là "những linh hồn sống", nếu tức giận, có thể mang đến những lời nguyền, ngay cả trước khi họ chết. Sở hữu là một phương tiện khác mà Ikiryō thường được cho là có khả năng gây hại, người bị chiếm hữu được cho là không biết về quy trình này.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, theo thần thoại, ikiryō không nhất thiết phải hành động bất chấp hay báo thù, và những câu chuyện được kể về ikiryō, người không có ác cảm, hoặc không có mối đe dọa thực sự. Trong các ví dụ được ghi lại, tinh thần đôi khi <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADp_h%E1%BB%93n" title="Nhập hồn">chiếm hữu</a> cơ thể của người khác cho các động cơ khác ngoài sự báo thù, chẳng hạn như tình yêu và sự mê đắm (ví dụ như hồn ma Matsutōya bên dưới). Ikiryō của một người cũng có thể rời khỏi cơ thể (thường rất lâu trước khi chết) để biểu lộ sự hiện diện của nó xung quanh những người thân yêu, bạn bè và/hoặc người quen.<sup id="cite_ref-konno_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-konno-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hoạt_động_tương_tự_hoặc_hiện_tượng"><span id="Ho.E1.BA.A1t_.C4.91.E1.BB.99ng_t.C6.B0.C6.A1ng_t.E1.BB.B1_ho.E1.BA.B7c_hi.E1.BB.87n_t.C6.B0.E1.BB.A3ng"></span>Hoạt động tương tự hoặc hiện tượng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Hoạt động tương tự hoặc hiện tượng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hoạt động tương tự hoặc hiện tượng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i><a href="/w/index.php?title=Ushi_no_koku_mairi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ushi no koku mairi (trang không tồn tại)">Ushi no koku mairi</a></i> (<a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%91%E3%81%AE%E5%88%BB%E5%8F%82%E3%82%8A" class="extiw" title="ja:丑の刻参り">丑の刻参り</a>, nghĩa là "ngôi đền giờ của con bò đực") là, khi một, trong giờ của con bò đực (1 giờ sáng đến 3 giờ sáng), đâm một cây đinh vào cây thiêng, và do đó trở thành một <i><a href="/wiki/Oni" title="Oni">oni</a></i> khi còn sống, và sử dụng những sức mạnh oni này, sẽ gây ra những lời nguyền và tai họa cho một đối thủ. Mặc dù nhiều <i>ikiryō</i> nói chung là linh hồn của con người rời khỏi cơ thể một cách vô thức và di chuyển, hành động giống như thực hiện các nghi thức ma thuật và cố tình hành hạ một mục tiêu cũng có thể được hiểu là ikiryō.<sup id="cite_ref-konno069_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-konno069-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo cách tương tự, ở tỉnh <a href="/wiki/Okinawa" title="Okinawa">Okinawa</a>, thực hiện một nghi thức ma thuật với ý định trở thành một ikiryō được gọi là <a href="/w/index.php?title=Ichijama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ichijama (trang không tồn tại)"><i>ichijama</i></a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%81%84%E3%81%A1%E3%81%98%E3%82%83%E3%81%BE" class="extiw" title="ja:いちじゃま">ja</a>]</span>.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-murakami_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-murakami-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-murakami_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-murakami-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-ikeda-1"><b><a href="#cite_ref-ikeda_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFIkeda1959">Ikeda 1959</a>, tr. 186–190 <span class="languageicon">(tiếng Nhật)</span></span> </li> <li id="cite_note-konno-2">^ <a href="#cite_ref-konno_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-konno_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKonno1969">Konno 1969</a>, Chương 3 (<i>Ikiryō no yūri</i>), pp. 63–98 <span class="languageicon">(tiếng Nhật)</span></span> </li> <li id="cite_note-Clarke2000-3"><b><a href="#cite_ref-Clarke2000_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFClarke2000" class="citation cs2">Clarke, Peter Bernard (2000), <i>Tôn giáo mới của Nhật Bản: trong viễn cảnh toàn cầu, Tập 1999</i> , Routledge, tr. 247, <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-7007-1185-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-7007-1185-7"><bdi>978-0-7007-1185-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=T%C3%B4n+gi%C3%A1o+m%E1%BB%9Bi+c%E1%BB%A7a+Nh%E1%BA%ADt+B%E1%BA%A3n%3A+trong+vi%E1%BB%85n+c%E1%BA%A3nh+to%C3%A0n+c%E1%BA%A7u%2C+T%E1%BA%ADp+1999&rft.pages=247&rft.edition=ch%C3%BA+th%C3%ADch&rft.pub=Routledge&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-7007-1185-7&rft.aulast=Clarke&rft.aufirst=Peter+Bernard&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-kojien-4">^ <a href="#cite_ref-kojien_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kojien_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFShinmura1991" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Shinmura_Izuru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shinmura Izuru (trang không tồn tại)">Shinmura, Izuru (新村出)</a> biên tập (1991). <a href="/w/index.php?title=Kojien&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kojien (trang không tồn tại)"><i>Kojien</i></a> [<i>Kojien</i>] (ấn bản thứ 4). <a href="/w/index.php?title=Iwanami_Shoten,_Publishers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iwanami Shoten, Publishers (trang không tồn tại)">Iwanami</a>. tr. 122. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-00-080101-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-00-080101-0"><bdi>978-4-00-080101-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kojien&rft.pages=122&rft.edition=4&rft.pub=Iwanami&rft.date=1991&rft.isbn=978-4-00-080101-0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Từ điển <i>Kojien</i><sup id="cite_ref-kojien_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-kojien-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span class="languageicon">(tiếng Nhật)</span></span> </li> <li id="cite_note-konno069-6"><b><a href="#cite_ref-konno069_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKonno1969">Konno 1969</a>, tr. 69</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBargen1997" class="citation book cs1">Bargen, Doris G. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=BVWuLQkPm00C&pg=PA166"><i>Vũ khí của phụ nữ: Thần chiếm hữu trong câu chuyện về Genji</i></a>. Nhà xuất bản Đại học Hawaii. tr. 166. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0824818586" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0824818586"><bdi>978-0824818586</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=V%C5%A9+kh%C3%AD+c%E1%BB%A7a+ph%E1%BB%A5+n%E1%BB%AF%3A+Th%E1%BA%A7n+chi%E1%BA%BFm+h%E1%BB%AFu+trong+c%C3%A2u+chuy%E1%BB%87n+v%E1%BB%81+Genji&rft.pages=166&rft.pub=Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Hawaii&rft.date=1997&rft.isbn=978-0824818586&rft.aulast=Bargen&rft.aufirst=Doris+G.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBVWuLQkPm00C%26pg%3DPA166&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">Từ điển <i>Kojien</i>,<sup id="cite_ref-kojien_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-kojien-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>akugaru</i>, ý nghĩa 2.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMiyamori1956" class="citation book cs1">Miyamori, Asatarō (ed. tr.) (1956). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=AScHAQAAIAAJ"><i>Kiệt tác thơ ca Nhật Bản: Cổ đại và hiện đại</i></a>. <b>1</b>. Công ty Taiseido Shobo.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ki%E1%BB%87t+t%C3%A1c+th%C6%A1+ca+Nh%E1%BA%ADt+B%E1%BA%A3n%3A+C%E1%BB%95+%C4%91%E1%BA%A1i+v%C3%A0+hi%E1%BB%87n+%C4%91%E1%BA%A1i&rft.pub=C%C3%B4ng+ty+Taiseido+Shobo&rft.date=1956&rft.aulast=Miyamori&rft.aufirst=Asatar%C5%8D+%28ed.+tr.%29&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DAScHAQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKonno1969">Konno 1969</a>, tr. 66–67</span> </li> <li id="cite_note-murakami-11">^ <a href="#cite_ref-murakami_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-murakami_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMurakami2005" class="citation cs2"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%9D%91%E4%B8%8A%E5%81%A5%E5%8F%B8" class="extiw" title="ja:村上健司">Murakami, Kenji (村上健司)</a> (2005), <i>Nihon yōkai daijiten 日本妖怪大事典</i> [<i>Bách khoa toàn thư Yokai của Nhật Bản</i>], Kwai books (bằng tiếng Nhật), <a href="/wiki/Kadokawa_Shoten" title="Kadokawa Shoten">Kadokawa</a>, tr. 24–25, <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-04-883926-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-04-883926-6"><bdi>978-4-04-883926-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nihon+y%C5%8Dkai+daijiten+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%A6%96%E6%80%AA%E5%A4%A7%E4%BA%8B%E5%85%B8&rft.series=Kwai+books&rft.pages=24-25&rft.pub=Kadokawa&rft.date=2005&rft.isbn=978-4-04-883926-6&rft.aulast=Murakami&rft.aufirst=Kenji+%28%E6%9D%91%E4%B8%8A%E5%81%A5%E5%8F%B8%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKonno1969">Konno 1969</a>, tr. 66–67</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ghi_chú_giải_thích"><span id="Ghi_ch.C3.BA_gi.E1.BA.A3i_th.C3.ADch"></span>Ghi chú giải thích</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Ghi chú giải thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú giải thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71728118"><div class="reflist" style="list-style-type: lower-alpha;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Một ví dụ khác về thuật ngữ này xảy ra trong câu thơ của nhà thơ <a href="/wiki/Izumi_Shikibu" title="Izumi Shikibu">Izumi Shikibu</a> miêu tả tâm hồn của tác giả như một con đom đóm lang thang: "Trong khi tôi đang say mê suy nghĩ, / Đom đóm của đầm lầy dường như là / Linh hồn của tôi, bắt kịp và lang thang / Forth ra khỏi tôi. " (<i> <a href="/w/index.php?title=Gosh%C5%ABi_Wakash%C5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Goshūi Wakashū (trang không tồn tại)">Goshūi Wakashū</a> </i>, Câu chuyện 20).</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r41642734">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFIkeda1959" class="citation book cs1"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B1%A0%E7%94%B0%E5%BD%8C%E4%B8%89%E9%83%8E" class="extiw" title="ja:池田彌三郎">Ikeda, Yasusaburō (池田彌三郎)</a> (1978) [1959]. <i>Nihon no yūrei 日本の幽霊</i> [<i>Bóng ma Nhật Bản</i>]. <a href="/w/index.php?title=Chuokoron-Shinsha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuokoron-Shinsha (trang không tồn tại)">Chuokoron</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-12-200127-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-12-200127-5"><bdi>978-4-12-200127-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nihon+no+y%C5%ABrei+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%81%AE%E5%B9%BD%E9%9C%8A&rft.pub=Chuokoron&rft.date=1978&rft.isbn=978-4-12-200127-5&rft.aulast=Ikeda&rft.aufirst=Yasusabur%C5%8D+%28%E6%B1%A0%E7%94%B0%E5%BD%8C%E4%B8%89%E9%83%8E%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFŌtō1955" class="citation book cs1"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E8%97%A4%E6%99%82%E5%BD%A6" class="extiw" title="ja:大藤時彦">Ōtō, Tokihiko (大藤時彦)</a> (1955). 民俗学研究所 (biên tập). <i>Sōgō nihon minzoku goi 綜合日本民俗語彙</i> [<i>Sogo từ vựng dân gian Nhật Bản</i>]. <b>1</b>. <a href="/w/index.php?title=Kunio_Yanagita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kunio Yanagita (trang không tồn tại)">柳田國男</a> (giám sát biên tập). Heibonsha. BN05729787.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=S%C5%8Dg%C5%8D+nihon+minzoku+goi+%E7%B6%9C%E5%90%88%E6%97%A5%E6%9C%AC%E6%B0%91%E4%BF%97%E8%AA%9E%E5%BD%99&rft.pub=Heibonsha&rft.date=1955&rft.aulast=%C5%8Ct%C5%8D&rft.aufirst=Tokihiko+%28%E5%A4%A7%E8%97%A4%E6%99%82%E5%BD%A6%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: ref trùng mặc định (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_ref_tr%C3%B9ng_m%E1%BA%B7c_%C4%91%E1%BB%8Bnh" title="Thể loại:Quản lý CS1: ref trùng mặc định">liên kết</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKonno1969" class="citation book cs1">Konno, Ensuke (今野円輔) (2004) [1969]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=BG8nAQAAIAAJ"><i>Nihon kaidanshū; yūrei hen</i></a> [<i>Bộ sưu tập kaidan Nhật Bản: những con ma</i>] <span class="cs1-format">(đoạn trích)</span>. <b>1</b>. <a href="/w/index.php?title=Chuokoron-Shinsha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuokoron-Shinsha (trang không tồn tại)">Chuokoron-Shinsha</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-12-204464-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-12-204464-7"><bdi>978-4-12-204464-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nihon+kaidansh%C5%AB%3B+y%C5%ABrei+hen&rft.pub=Chuokoron-Shinsha&rft.date=2004&rft.isbn=978-4-12-204464-7&rft.aulast=Konno&rft.aufirst=Ensuke+%28%E4%BB%8A%E9%87%8E%E5%86%86%E8%BC%94%29&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBG8nAQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span> <ul><li>Chương 1 Sugata naki maboroshi<span style="font-weight: normal"> (<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">姿なきマボロシ</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span> <i><span class="t_nihongo_romaji">Sugata naki maboroshi</span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, pp. 11–36</li> <li>Chương 2 Hitodama kō<span style="font-weight: normal"> (<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">人魂考</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span> <i><span class="t_nihongo_romaji">Hitodama kō</span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, pp. 37–62</li> <li>Chương 3 Ikiryō no yūri<span style="font-weight: normal"> (<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">生霊の遊離</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span> <i><span class="t_nihongo_romaji">Ikiryō no yūri</span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, pp. 63–98</li> <li>Chapter 4 Tamashī no wakare<span style="font-weight: normal"> (<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">たましいの別れ</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span> <i><span class="t_nihongo_romaji">Tamashī no wakare</span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, pp. 100–125</li></ul></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTada2008" class="citation book cs1"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%9A%E7%94%B0%E5%85%8B%E5%B7%B1" class="extiw" title="ja:多田克己">Tada, Katsumi (多田克己)</a> (2008). “Chapter: Yōkai soran 妖怪総覧”. Trong <a href="/w/index.php?title=Natsuhiko_Kyogoku&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natsuhiko Kyogoku (trang không tồn tại)">Natsuhiko Kyogoku</a> (biên tập). <i>Yōkai gahon: kyōka hayakumonogatari 妖怪画本狂歌百物語</i> [<i>sách ảnh <a href="/wiki/Y%C5%8Dkai" title="Yōkai">Yōkai</a>: châm biếm <a href="/w/index.php?title=Waka_(th%C6%A1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waka (thơ) (trang không tồn tại)">waka</a> phiên bản <a href="/w/index.php?title=Hyakumonogatari_Kaidankai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hyakumonogatari Kaidankai (trang không tồn tại)">Hyakumonogatari</a></i>]. Kokusho kankōkai (<a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E6%9B%B8%E5%88%8A%E8%A1%8C%E4%BC%9A" class="extiw" title="ja:国書刊行会">ja</a>). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-3360-5055-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-3360-5055-7"><bdi>978-4-3360-5055-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Chapter%3A+Y%C5%8Dkai+soran+%E5%A6%96%E6%80%AA%E7%B7%8F%E8%A6%A7&rft.btitle=Y%C5%8Dkai+gahon%3A+ky%C5%8Dka+hayakumonogatari+%E5%A6%96%E6%80%AA%E7%94%BB%E6%9C%AC+%E7%8B%82%E6%AD%8C%E7%99%BE%E7%89%A9%E8%AA%9E&rft.pub=Kokusho+kank%C5%8Dkai+%28ja%29&rft.date=2008&rft.isbn=978-4-3360-5055-7&rft.aulast=Tada&rft.aufirst=Katsumi+%28%E5%A4%9A%E7%94%B0%E5%85%8B%E5%B7%B1%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTakada1989" class="citation book cs1"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%AB%98%E7%94%B0%E8%A1%9B" class="extiw" title="ja:高田衛">Takada, Mamoru (高田衛)</a> biên tập (1989). “Sorori monogatari 曾呂利物語”. <i>Edo Kaidanshū 江戸怪談集</i> [<i>Bộ sưu tập truyện ma Edo</i>]. <b>2</b>. <a href="/w/index.php?title=Iwanami_Shoten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iwanami Shoten (trang không tồn tại)">Iwanami</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-4-00-302572-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-4-00-302572-7"><bdi>978-4-00-302572-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Sorori+monogatari+%E6%9B%BE%E5%91%82%E5%88%A9%E7%89%A9%E8%AA%9E&rft.btitle=Edo+Kaidansh%C5%AB+%E6%B1%9F%E6%88%B8%E6%80%AA%E8%AB%87%E9%9B%86&rft.pub=Iwanami&rft.date=1989&rft.isbn=978-4-00-302572-7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFVisser1935" class="citation book cs1">Visser, Marinus Willem de (1935). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.co.uk/books?id=zbkUAAAAIAAJ&pg=PA112"><i>Phật giáo cổ xưa ở Nhật Bản</i></a>. <b>1</b>. Leiden: E.J. Brill.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ph%E1%BA%ADt+gi%C3%A1o+c%E1%BB%95+x%C6%B0a+%E1%BB%9F+Nh%E1%BA%ADt+B%E1%BA%A3n&rft.place=Leiden&rft.pub=E.J.+Brill&rft.date=1935&rft.aulast=Visser&rft.aufirst=Marinus+Willem+de&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.co.uk%2Fbooks%3Fid%3DzbkUAAAAIAAJ%26pg%3DPA112&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AIkiry%C5%8D" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Văn_học_dân_gian_Nhật_Bản" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Japanese_folklore_long" title="Bản mẫu:Japanese folklore long"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Japanese_folklore_long&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Japanese folklore long (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Japanese_folklore_long&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Văn_học_dân_gian_Nhật_Bản" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_d%C3%A2n_gian_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Văn học dân gian Nhật Bản">Văn học dân gian Nhật Bản</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Truy%E1%BB%87n_d%C3%A2n_gian_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truyện dân gian Nhật Bản (trang không tồn tại)">Truyện dân gian</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Awa_Tanuki_Gassen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Awa Tanuki Gassen (trang không tồn tại)">Awa Tanuki Gassen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bunbuku_Chagama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bunbuku Chagama (trang không tồn tại)">Bunbuku Chagama</a></li> <li><a href="/wiki/Hakuz%C5%8Dsu" title="Hakuzōsu">Hakuzōsu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hanasaka_Jiisan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hanasaka Jiisan (trang không tồn tại)">Hanasaka Jiisan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Issun-b%C5%8Dshi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Issun-bōshi (trang không tồn tại)">Issun-bōshi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kachi-kachi_Yama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kachi-kachi Yama (trang không tồn tại)">Kachi-kachi Yama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kintar%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kintarō (trang không tồn tại)">Kintarō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kurozuka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurozuka (trang không tồn tại)">Kurozuka</a></li> <li><a href="/wiki/Momotar%C5%8D" title="Momotarō">Momotarō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nezumi_no_Sum%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nezumi no Sumō (trang không tồn tại)">Nezumi no Sumō</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%89_v%C3%A0_cua_%C4%91%C3%A1nh_nhau" class="mw-redirect" title="Khỉ và cua đánh nhau">Saru Kani Gassen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shita-kiri_Suzume&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shita-kiri Suzume (trang không tồn tại)">Shita-kiri Suzume</a></li> <li><a href="/wiki/Taketori_Monogatari" title="Taketori Monogatari">Taketori Monogatari</a></li> <li><a href="/wiki/Tamamo-no-Mae" title="Tamamo-no-Mae">Tamamo-no-Mae</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tawara_T%C5%8Dda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tawara Tōda (trang không tồn tại)">Tawara Tōda</a></li> <li><a href="/wiki/Urashima_Tar%C5%8D" title="Urashima Tarō">Urashima Tarō</a></li> <li><a href="/wiki/Yamata_no_Orochi" title="Yamata no Orochi">Yamata no Orochi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yotsuya_Kaidan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yotsuya Kaidan (trang không tồn tại)">Yotsuya Kaidan</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg" class="mw-file-description" title="Utamaro Yama-uba và Kintaro"><img alt="Utamaro Yama-uba và Kintaro" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg/75px-Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg" decoding="async" width="75" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg/113px-Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg/150px-Utamaro_Yama-uba_and_Kintaro_3.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="900" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tuyển tập văn bản</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Konjaku_Monogatarish%C5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konjaku Monogatarishū (trang không tồn tại)">Konjaku Monogatarishū</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Otogiz%C5%8Dshi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Otogizōshi (trang không tồn tại)">Otogizōshi</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Y%C5%8Dkai" title="Yōkai">Sinh vật cổ tích</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abumi-guchi" title="Abumi-guchi">Abumi-guchi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abura-akago&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abura-akago (trang không tồn tại)">Abura-akago</a></li> <li><a href="/wiki/Akaname" title="Akaname">Akaname</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akuma_(v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_d%C3%A2n_gian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akuma (văn học dân gian) (trang không tồn tại)">Akuma</a></li> <li><a href="/wiki/Amanojaku" title="Amanojaku">Amanojaku</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Amefurikoz%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amefurikozō (trang không tồn tại)">Amefurikozō</a></li> <li><a href="/wiki/Amikiri" title="Amikiri">Amikiri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bakeneko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bakeneko (trang không tồn tại)">Bakeneko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baku_(linh_h%E1%BB%93n)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baku (linh hồn) (trang không tồn tại)">Baku</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Binb%C5%8Dgami&action=edit&redlink=1" class="new" title="Binbōgami (trang không tồn tại)">Binbōgami</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biwa-bokuboku&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biwa-bokuboku (trang không tồn tại)">Biwa-bokuboku</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chimim%C5%8Dry%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chimimōryō (trang không tồn tại)">Chimimōryō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C5%8Dchin-obake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chōchin-obake (trang không tồn tại)">Chōchin-obake</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Daidarabotchi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daidarabotchi (trang không tồn tại)">Daidarabotchi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dodomeki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dodomeki (trang không tồn tại)">Dodomeki</a></li> <li><a href="/wiki/R%E1%BB%93ng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Rồng Nhật Bản">Rồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enenra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enenra (trang không tồn tại)">Enenra</a></li> <li><a href="/wiki/Funay%C5%ABrei" title="Funayūrei">Funayūrei</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Futakuchi-onna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Futakuchi-onna (trang không tồn tại)">Futakuchi-onna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gashadokuro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gashadokuro (trang không tồn tại)">Gashadokuro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gory%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Goryō (trang không tồn tại)">Goryō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hanako-san&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hanako-san (trang không tồn tại)">Hanako-san</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hibagon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hibagon (trang không tồn tại)">Hibagon</a></li> <li><a href="/wiki/Hitotsume-koz%C5%8D" title="Hitotsume-kozō">Hitotsume-kozō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hitotsume-ny%C5%ABd%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hitotsume-nyūdō (trang không tồn tại)">Hitotsume-nyūdō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hone-onna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hone-onna (trang không tồn tại)">Hone-onna</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Ikiryō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ikuchi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ikuchi (trang không tồn tại)">Ikuchi</a></li> <li><a href="/wiki/Inugami" title="Inugami">Inugami</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inugami_Gyoubu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inugami Gyoubu (trang không tồn tại)">Inugami Gyoubu</a></li> <li><a href="/wiki/Ittan-momen" title="Ittan-momen">Ittan-momen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jinmenju&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jinmenju (trang không tồn tại)">Jinmenju</a></li> <li><a href="/wiki/Jor%C5%8Dgumo" title="Jorōgumo">Jorōgumo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kamaitachi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kamaitachi (trang không tồn tại)">Kamaitachi</a></li> <li><a href="/wiki/Kappa_(sinh_v%E1%BA%ADt_truy%E1%BB%81n_thuy%E1%BA%BFt)" title="Kappa (sinh vật truyền thuyết)">Kappa</a></li> <li><a href="/wiki/Karakasa_Koz%C5%8D" title="Karakasa Kozō">Kasa-obake</a></li> <li><a href="/wiki/Kasha" title="Kasha">Kasha</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A1i_c%C3%A1#Văn_học_dân_gian_Nhật_Bản" title="Rái cá">Kawauso</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Keukegen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keukegen (trang không tồn tại)">Keukegen</a></li> <li><a href="/wiki/K%E1%BB%B3_l%C3%A2n" title="Kỳ lân">Kirin</a></li> <li><a href="/wiki/Kitsune" title="Kitsune">Kitsune</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kodama_(linh_h%E1%BB%93n)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kodama (linh hồn) (trang không tồn tại)">Kodama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Komainu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Komainu (trang không tồn tại)">Komainu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kudan_(y%C5%8Dkai)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kudan (yōkai) (trang không tồn tại)">Kudan</a></li> <li><a href="/wiki/Kuchisake-onna" title="Kuchisake-onna">Kuchisake-onna</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%ADu_v%C4%A9_h%E1%BB%93" title="Cửu vĩ hồ">Kyubi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikaribaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikaribaba (trang không tồn tại)">Mikaribaba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikoshi-ny%C5%ABd%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikoshi-nyūdō (trang không tồn tại)">Mikoshi-nyūdō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Misaki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Misaki (trang không tồn tại)">Misaki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mizuchi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mizuchi (trang không tồn tại)">Mizuchi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mokumokuren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mokumokuren (trang không tồn tại)">Mokumokuren</a></li> <li><a href="/wiki/Mononoke" title="Mononoke">Mononoke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mujina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mujina (trang không tồn tại)">Mujina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Namahage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namahage (trang không tồn tại)">Namahage</a></li> <li><a href="/wiki/Namazu" title="Namazu">Namazu</a></li> <li><a href="/wiki/Nekomata" title="Nekomata">Nekomata</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ningyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ningyo (trang không tồn tại)">Ningyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Noppera-b%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noppera-bō (trang không tồn tại)">Noppera-bō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nue (trang không tồn tại)">Nue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nuppepp%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuppeppō (trang không tồn tại)">Nuppeppō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nurarihyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nurarihyon (trang không tồn tại)">Nurarihyon</a></li> <li><a href="/wiki/Nure-onna" title="Nure-onna">Nure-onna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nurikabe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nurikabe (trang không tồn tại)">Nurikabe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ny%C5%ABd%C5%8D-b%C5%8Dzu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nyūdō-bōzu (trang không tồn tại)">Nyūdō-bōzu</a></li> <li><a href="/wiki/Obake" title="Obake">Obake</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oboroguruma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oboroguruma (trang không tồn tại)">Oboroguruma</a></li> <li><a href="/wiki/Oni" title="Oni">Oni</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kijo_(v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_d%C3%A2n_gian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kijo (văn học dân gian) (trang không tồn tại)">Onibaba</a></li> <li><a href="/wiki/Onry%C5%8D" title="Onryō">Onryō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%8Cny%C5%ABd%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ōnyūdō (trang không tồn tại)">Ōnyūdō</a></li> <li><a href="/wiki/Rokurokubi" title="Rokurokubi">Rokurokubi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samebito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samebito (trang không tồn tại)">Samebito</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Satori_(v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_d%C3%A2n_gian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Satori (văn học dân gian) (trang không tồn tại)">Satori</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shachihoko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shachihoko (trang không tồn tại)">Shachihoko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shidaidaka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shidaidaka (trang không tồn tại)">Shidaidaka</a></li> <li><a href="/wiki/Shikigami" title="Shikigami">Shikigami</a></li> <li><a href="/wiki/Shinigami" title="Shinigami">Shinigami</a></li> <li><a href="/wiki/Shiry%C5%8D" title="Shiryō">Shiryō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sh%C5%8Dj%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shōjō (trang không tồn tại)">Shōjō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shuten-d%C5%8Dji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shuten-dōji (trang không tồn tại)">Shuten-dōji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C5%8Dj%C5%8Db%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sōjōbō (trang không tồn tại)">Sōjōbō</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ADng_ch%C3%B3_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lửng chó Nhật Bản">Tanuki</a></li> <li><a href="/wiki/Tengu" title="Tengu">Tengu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenome (trang không tồn tại)">Tenome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C5%8Dfu-koz%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tōfu-kozō (trang không tồn tại)">Tōfu-kozō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsukumogami&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsukumogami (trang không tồn tại)">Tsukumogami</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsuchigumo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsuchigumo (trang không tồn tại)">Tsuchigumo</a></li> <li><a href="/wiki/Tsuchinoko" title="Tsuchinoko">Tsuchinoko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsurube-otoshi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsurube-otoshi (trang không tồn tại)">Tsurube-otoshi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ubagabi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ubagabi (trang không tồn tại)">Ubagabi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umib%C5%8Dzu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umibōzu (trang không tồn tại)">Umibōzu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umi_zat%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umi zatō (trang không tồn tại)">Umi zatō</a></li> <li><a href="/wiki/Ushi-oni" title="Ushi-oni">Ushi-oni</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uwan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uwan (trang không tồn tại)">Uwan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wany%C5%ABd%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wanyūdō (trang không tồn tại)">Wanyūdō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yamabiko_(v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_d%C3%A2n_gian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yamabiko (văn học dân gian) (trang không tồn tại)">Yamabiko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yamajijii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yamajijii (trang không tồn tại)">Yamajijii</a></li> <li><a href="/wiki/Yama-uba" title="Yama-uba">Yama-uba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Y%C5%8Dsei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yōsei (trang không tồn tại)">Yōsei</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yosuzume&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yosuzume (trang không tồn tại)">Yosuzume</a></li> <li><a href="/wiki/Yuki-onna" title="Yuki-onna">Yuki-onna</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C5%ABrei" title="Yūrei">Yūrei</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zashiki-warashi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zashiki-warashi (trang không tồn tại)">Zashiki-warashi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_trong_v%C4%83n_ho%C3%A1_%C4%91%E1%BA%A1i_ch%C3%BAng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thần thoại Nhật Bản trong văn hoá đại chúng (trang không tồn tại)">Thần thoại trong văn hoá phổ biến</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_sinh_v%E1%BA%ADt_huy%E1%BB%81n_tho%E1%BA%A1i_t%E1%BB%AB_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách sinh vật huyền thoại từ Nhật Bản (trang không tồn tại)">Sinh vật huyền thoại</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ikiryō&oldid=70485137">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ikiryō&oldid=70485137</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_li%C3%AAn_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_b%E1%BA%AFt_bu%E1%BB%99c_c%C3%A1c_link_interwiki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Bản mẫu liên kết liên ngôn ngữ bắt buộc các link interwiki (trang không tồn tại)">Bản mẫu liên kết liên ngôn ngữ bắt buộc các link interwiki</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Y%C3%AAu_qu%C3%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Yêu quái Nhật Bản">Yêu quái Nhật Bản</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%C3%B3a_d%C3%A2n_gian_Ph%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Văn hóa dân gian Phật (trang không tồn tại)">Văn hóa dân gian Phật</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ma_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Ma Nhật Bản (trang không tồn tại)">Ma Nhật Bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%C3%B3a_d%C3%A2n_gian_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Văn hóa dân gian Nhật Bản">Văn hóa dân gian Nhật Bản</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_ngu%E1%BB%93n_tham_kh%E1%BA%A3o_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_(ja)" title="Thể loại:Bài viết có nguồn tham khảo tiếng Nhật (ja)">Bài viết có nguồn tham khảo tiếng Nhật (ja)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_(ja)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Nhật (ja)">Nguồn CS1 tiếng Nhật (ja)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Nhật">Bài viết có văn bản tiếng Nhật</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_ref_tr%C3%B9ng_m%E1%BA%B7c_%C4%91%E1%BB%8Bnh" title="Thể loại:Quản lý CS1: ref trùng mặc định">Quản lý CS1: ref trùng mặc định</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 26 tháng 7 năm 2023, 04:34.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ikiry%C5%8D&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-g2dn4","wgBackendResponseTime":121,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.544","walltime":"0.628","ppvisitednodes":{"value":1417,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":45719,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3062,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":41458,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 562.816 1 -total"," 27.03% 152.131 2 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 26.84% 151.042 5 Bản_mẫu:Nihongo"," 23.48% 132.126 1 Bản_mẫu:Lang"," 14.46% 81.357 2 Bản_mẫu:Citation"," 14.26% 80.236 2 Bản_mẫu:Refn"," 13.72% 77.202 3 Bản_mẫu:In_lang"," 12.34% 69.443 1 Bản_mẫu:Japanese_folklore_long"," 12.04% 67.758 1 Bản_mẫu:Navbox"," 11.04% 62.137 9 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.381","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":19393422,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFBargen1997\"] = 1,\n [\"CITEREFClarke2000\"] = 1,\n [\"CITEREFIkeda1959\"] = 1,\n [\"CITEREFKonno1969\"] = 1,\n [\"CITEREFMiyamori1956\"] = 1,\n [\"CITEREFMurakami2005\"] = 1,\n [\"CITEREFShinmura1991\"] = 1,\n [\"CITEREFTada2008\"] = 1,\n [\"CITEREFTakada1989\"] = 1,\n [\"CITEREFVisser1935\"] = 1,\n [\"CITEREFŌtō1955\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"!\"] = 1,\n [\"Chú thích sách\"] = 9,\n [\"Citation\"] = 2,\n [\"DEFAULTSORT:Ikiryo\"] = 1,\n [\"Harvnb\"] = 5,\n [\"In lang\"] = 3,\n [\"Interlanguage link multi\"] = 1,\n [\"Italic title\"] = 1,\n [\"Japanese folklore long\"] = 1,\n [\"Nihongo\"] = 5,\n [\"Notelist\"] = 1,\n [\"Refbegin\"] = 1,\n [\"Refend\"] = 1,\n [\"Refn\"] = 2,\n [\"Ruby\"] = 8,\n [\"SfnRef\"] = 3,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-99485b69b-8k5cw","timestamp":"20241107093212","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ikiry\u014d","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ikiry%C5%8D","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2986373","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2986373","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-05-13T10:47:32Z","dateModified":"2023-07-26T04:34:34Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b2\/SekienIkiryo.jpg"}</script> </body> </html>