CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Enerji - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"4307a8ed-c4e3-4a3d-8d1c-3cc7dab962ac","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Enerji","wgTitle":"Enerji","wgCurRevisionId":34161055,"wgRevisionId":34161055,"wgArticleId":3776,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Ek kaynaklar gereken maddeler Mayıs 2024","Ek kaynaklar gereken tüm maddeler","Pasaj içeren maddeler","BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","Enerji","Ana madde konuları"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Enerji","wgRelevantArticleId":3776, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":34161055,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11379","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced", "ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/1200px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/800px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/640px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Enerji - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/Enerji"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Enerji"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Enerji rootpage-Enerji skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Enerji" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Enerji" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Enerji" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Enerji" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Enerji_biçimleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_biçimleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Enerji biçimleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_biçimleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kavramın_kökeni" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kavramın_kökeni"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Kavramın kökeni</span> </div> </a> <ul id="toc-Kavramın_kökeni-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ölçü_birimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ölçü_birimi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ölçü birimi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ölçü_birimi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Ölçü birimi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Ölçü_birimi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Çeşitli_Konular_İçerisinde_Enerji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Çeşitli_Konular_İçerisinde_Enerji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Çeşitli Konular İçerisinde Enerji</span> </div> </a> <ul id="toc-Çeşitli_Konular_İçerisinde_Enerji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Klasik_Mekanik" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasik_Mekanik"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Klasik Mekanik</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasik_Mekanik-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tarihçe_(Zaman_Çizelgesi)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihçe_(Zaman_Çizelgesi)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tarihçe (Zaman Çizelgesi)</span> </div> </a> <ul id="toc-Tarihçe_(Zaman_Çizelgesi)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kimya" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kimya"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kimya</span> </div> </a> <ul id="toc-Kimya-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Biyoloji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Biyoloji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Biyoloji</span> </div> </a> <ul id="toc-Biyoloji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Yer_bilimleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Yer_bilimleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Yer bilimleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Yer_bilimleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kozmoloji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kozmoloji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Kozmoloji</span> </div> </a> <ul id="toc-Kozmoloji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_ve_yaşam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_ve_yaşam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Enerji ve yaşam</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_ve_yaşam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_transferi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_transferi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Enerji transferi</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_transferi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transferde_kütlenin_ve_enerjinin_korunumu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transferde_kütlenin_ve_enerjinin_korunumu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Transferde kütlenin ve enerjinin korunumu</span> </div> </a> <ul id="toc-Transferde_kütlenin_ve_enerjinin_korunumu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tersinir_ve_tersinmez_dönüşüm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tersinir_ve_tersinmez_dönüşüm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Tersinir ve tersinmez dönüşüm</span> </div> </a> <ul id="toc-Tersinir_ve_tersinmez_dönüşüm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evrenin_yaşıyla_dönüşüm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Evrenin_yaşıyla_dönüşüm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Evrenin yaşıyla dönüşüm</span> </div> </a> <ul id="toc-Evrenin_yaşıyla_dönüşüm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_korunumu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_korunumu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Enerji korunumu</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_korunumu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_kavramının_uygulamaları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_kavramının_uygulamaları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Enerji kavramının uygulamaları</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_kavramının_uygulamaları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_Transferi_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_Transferi_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Enerji Transferi</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_Transferi_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_ve_hareket_yasaları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_ve_hareket_yasaları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Enerji ve hareket yasaları</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_ve_hareket_yasaları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hamilton_mekaniği" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hamilton_mekaniği"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Hamilton mekaniği</span> </div> </a> <ul id="toc-Hamilton_mekaniği-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Langrange_mekaniği" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Langrange_mekaniği"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Langrange mekaniği</span> </div> </a> <ul id="toc-Langrange_mekaniği-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noether'in_teoremi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Noether'in_teoremi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Noether'in teoremi</span> </div> </a> <ul id="toc-Noether'in_teoremi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_ve_ısı_bilgisi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_ve_ısı_bilgisi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Enerji ve ısı bilgisi</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_ve_ısı_bilgisi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-İç_enerji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#İç_enerji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">23</span> <span>İç enerji</span> </div> </a> <ul id="toc-İç_enerji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Termodinamiğin_ilk_yasası" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Termodinamiğin_ilk_yasası"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">24</span> <span>Termodinamiğin ilk yasası</span> </div> </a> <ul id="toc-Termodinamiğin_ilk_yasası-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerjinin_eş_bölüşümü" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerjinin_eş_bölüşümü"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">25</span> <span>Enerjinin eş bölüşümü</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerjinin_eş_bölüşümü-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Salınıcılar,_fononlar_ve_fotonlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Salınıcılar,_fononlar_ve_fotonlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">26</span> <span>Salınıcılar, fononlar ve fotonlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Salınıcılar,_fononlar_ve_fotonlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nicem_mekaniği" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nicem_mekaniği"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">27</span> <span>Nicem mekaniği</span> </div> </a> <ul id="toc-Nicem_mekaniği-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Görelilik" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Görelilik"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">28</span> <span>Görelilik</span> </div> </a> <ul id="toc-Görelilik-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ölçme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ölçme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">29</span> <span>Ölçme</span> </div> </a> <ul id="toc-Ölçme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enerji_yoğunluğu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Enerji_yoğunluğu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">30</span> <span>Enerji yoğunluğu</span> </div> </a> <ul id="toc-Enerji_yoğunluğu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">31</span> <span>Ayrıca bakınız</span> </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">32</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Enerji</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 169 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-169" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">169 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/%C3%89nerji" title="Énerji - Açece" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Énerji" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Açece" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Afrikaanca" lang="af" hreflang="af" data-title="Energie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaanca" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - İsviçre Almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Energie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsviçre Almancası" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%89%85%E1%88%9D" title="አቅም - Amharca" lang="am" hreflang="am" data-title="አቅም" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amharca" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Enerch%C3%ADa" title="Enerchía - Aragonca" lang="an" hreflang="an" data-title="Enerchía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonca" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="طاقة - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="طاقة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%AC%DC%98%DC%A9%DC%A6%DC%90" title="ܬܘܩܦܐ - Aramice" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܬܘܩܦܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramice" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="طاقة - Fas Arapçası" lang="ary" hreflang="ary" data-title="طاقة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Fas Arapçası" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D9%87" title="طاقه - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="طاقه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="শক্তি - Assamca" lang="as" hreflang="as" data-title="শক্তি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamca" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Enerx%C3%ADa" title="Enerxía - Asturyasça" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Enerxía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturyasça" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Enerji" title="Enerji - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Enerji" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="انرژی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Başkırtça" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Энергия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Başkırtça" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Bavyera dili" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Energie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavyera dili" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Energ%C4%97j%C4%97" title="Energėjė - Samogitçe" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Energėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitçe" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya - Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Энергія - Belarusça" lang="be" hreflang="be" data-title="Энергія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusça" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Энэргія - Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Энэргія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Енергия - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Енергия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा - Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="শক্তি - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শক্তি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Energiezh" title="Energiezh - Bretonca" lang="br" hreflang="br" data-title="Energiezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretonca" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija - Boşnakça" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Energija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Boşnakça" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Energia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги - Çeçence" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Энерги" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Çeçence" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya - Sebuano dili" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Sebuano dili" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%95" title="وزە - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="وزە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Energie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги - Çuvaşça" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Энерги" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Çuvaşça" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Egni_(gwyddonol)" title="Egni (gwyddonol) - Galce" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Egni (gwyddonol)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Galce" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi - Danca" lang="da" hreflang="da" data-title="Energi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Danca" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Energie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Tinori" title="Tinori - Orta Kadazan" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Tinori" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Orta Kadazan" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1" title="Ενέργεια - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Ενέργεια" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Energy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Energio" title="Energio - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Energio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Energ%C3%ADa" title="Energía - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Energía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Estonca" lang="et" hreflang="et" data-title="Energia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonca" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Energia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Nirg%C3%ADa" title="Nirgía - Ekstremadura Dili" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Nirgía" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Ekstremadura Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="انرژی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Energia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Igu" title="Igu - Fiji dili" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Igu" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="Fiji dili" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89nergie_(physique)" title="Énergie (physique) - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Énergie (physique)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="kaliteli madde"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Energii" title="Energii - Kuzey Frizce" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Energii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Kuzey Frizce" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Enerzjy" title="Enerzjy - Batı Frizcesi" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Enerzjy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Batı Frizcesi" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuinneamh" title="Fuinneamh - İrlandaca" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuinneamh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="İrlandaca" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/%C3%89nerji" title="Énerji - Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Énerji" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/L%C3%B9th" title="Lùth - İskoç Gaelcesi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Lùth" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="İskoç Gaelcesi" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Enerx%C3%ADa" title="Enerxía - Galiçyaca" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Enerxía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galiçyaca" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mbaretekue" title="Mbaretekue - Guarani dili" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mbaretekue" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guarani dili" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%89%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9C%E0%AA%BE" title="ઉર્જા - Güceratça" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઉર્જા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Güceratça" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Bree" title="Bree - Man dili" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Bree" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Man dili" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Makamashi" title="Makamashi - Hausa dili" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Makamashi" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa dili" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/N%C3%A8n-li%C3%B2ng" title="Nèn-liòng - Hakka Çincesi" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Nèn-liòng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%94" title="אנרגיה - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="אנרגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा - Hintçe" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hintçe" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Shakti" title="Shakti - Fiji Hintçesi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Shakti" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hintçesi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija - Hırvatça" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Energija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Hırvatça" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/En%C3%A8ji" title="Enèji - Haiti Kreyolu" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Enèji" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haiti Kreyolu" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Macarca" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Energia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Macarca" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B7%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Էներգիա - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Էներգիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - İnterlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Energia" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="İnterlingua" class="interlanguage-link-target"><span>İnterlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Energi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Energie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Enerhia" title="Enerhia - Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Enerhia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%80" title="Хьинар - İnguşça" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Хьинар" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="İnguşça" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Energio" title="Energio - Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Energio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="kaliteli madde"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Orka" title="Orka - İzlandaca" lang="is" hreflang="is" data-title="Orka" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="İzlandaca" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Energia" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="エネルギー - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="エネルギー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Enaji" title="Enaji - Jamaika Patois Dili" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Enaji" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaika Patois Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/%C3%88nergi" title="Ènergi - Cava dili" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Ènergi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Cava dili" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ენერგია - Gürcüce" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ენერგია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Gürcüce" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Energiya" title="Energiya - Karakalpakça" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Energiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpakça" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tafasa" title="Tafasa - Kabiliyece" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tafasa" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Kabiliyece" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Kazakça" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Энергия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakça" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%BF" title="ಶಕ್ತಿ - Kannada dili" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶಕ್ತಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada dili" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%90%EB%84%88%EC%A7%80" title="에너지 - Korece" lang="ko" hreflang="ko" data-title="에너지" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korece" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Wize" title="Wize - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Wize" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Nerth" title="Nerth - Kernevekçe" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Nerth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Kernevekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Kırgızca" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Энергия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kırgızca" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Latince" lang="la" hreflang="la" data-title="Energia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latince" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Lüksemburgca" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Energie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Lüksemburgca" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy - Ganda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Energy" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="Ganda" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Limburgca" lang="li" hreflang="li" data-title="Energie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgca" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Lombardça" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Energia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardça" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Molung%C3%A9" title="Molungé - Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Molungé" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B0%E0%BA%A5%E0%BA%B1%E0%BA%87%E0%BA%87%E0%BA%B2%E0%BA%99" title="ພະລັງງານ - Lao dili" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພະລັງງານ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Lao dili" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Energija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ener%C4%A3ija" title="Enerģija - Letonca" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Enerģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letonca" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ang%C3%B4vo" title="Angôvo - Malgaşça" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Angôvo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malgaşça" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Енергија - Makedonca" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Енергија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonca" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%8A%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B4%82" title="ഊർജ്ജം - Malayalam dili" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഊർജ്ജം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam dili" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги - Moğolca" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Энерги" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Moğolca" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा - Marathi dili" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi dili" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tenaga" title="Tenaga - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tenaga" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Einergie" title="Einergie - Miranda dili" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Einergie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Miranda dili" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%BD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA" title="စွမ်းအင် - Birman dili" lang="my" hreflang="my" data-title="စွမ်းအင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birman dili" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B5" title="Альме - Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Альме" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی - Mazenderanca" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="انرژی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazenderanca" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Aşağı Almanca" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Energie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Aşağı Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा - Nepalce" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalce" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा - Nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Nevari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Energie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi - Norveççe Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Energi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norveççe Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Energi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Energie" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Oksitan dili" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Energia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Anniisaa" title="Anniisaa - Oromo dili" lang="om" hreflang="om" data-title="Anniisaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Oromo dili" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B6%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF" title="ଶକ୍ତି - Oriya dili" lang="or" hreflang="or" data-title="ଶକ୍ତି" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="Oriya dili" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%8A%E0%A8%B0%E0%A8%9C%E0%A8%BE" title="ਊਰਜਾ - Pencapça" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਊਰਜਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pencapça" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Energia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Energ%C3%ACa" title="Energìa - Piyemontece" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Energìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piyemontece" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="توانائی - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="توانائی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%D9%8A" title="انرژي - Peştuca" lang="ps" hreflang="ps" data-title="انرژي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Peştuca" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Energia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Micha" title="Micha - Keçuva dili" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Micha" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Keçuva dili" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Romanşça" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Energia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Romanşça" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Energie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Энергия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D2%91%D1%96%D1%8F" title="Енерґія - Rusince" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Енерґія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusince" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Yakutça" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Энергия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Yakutça" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Enirg%C3%ACa" title="Enirgìa - Sicilyaca" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Enirgìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sicilyaca" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy - İskoçça" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Energy" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="İskoçça" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="توانائي - Sindhi dili" lang="sd" hreflang="sd" data-title="توانائي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi dili" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Energija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ta%E1%BA%93%E1%B8%8Da%E1%B9%9Bt" title="Taẓḍaṛt - Taşelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Taẓḍaṛt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="Taşelit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="ශක්තිය - Sinhali dili" lang="si" hreflang="si" data-title="ශක්තිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Sinhali dili" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Energy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Energia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija - Slovence" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Energija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovence" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia - İnari Laponcası" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Energia" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="İnari Laponcası" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Simba" title="Simba - Şona dili" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Simba" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Şona dili" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Tamar" title="Tamar - Somalice" lang="so" hreflang="so" data-title="Tamar" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalice" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Energjia" title="Energjia - Arnavutça" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Energjia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Arnavutça" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Енергија - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Енергија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/%C3%89nergi" title="Énergi - Sunda dili" lang="su" hreflang="su" data-title="Énergi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Sunda dili" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Energi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nishati" title="Nishati - Svahili dili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nishati" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Svahili dili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%B1%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="ஆற்றல் - Tamilce" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆற்றல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamilce" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="శక్తి - Telugu dili" lang="te" hreflang="te" data-title="శక్తి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu dili" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Tacikçe" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Энергия" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tacikçe" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="พลังงาน - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="พลังงาน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Energi%C3%BDa" title="Energiýa - Türkmence" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Energiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Türkmence" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya - Tagalogca" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalogca" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Eneji" title="Eneji - Tok Pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Eneji" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tok Pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Matimba" title="Matimba - Tsonga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Matimba" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="Tsonga" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Tatarca" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Энергия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatarca" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия - Tuvaca" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Энергия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="Tuvaca" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%90%D9%86%DB%90%D8%B1%DA%AF%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئېنېرگىيە - Uygurca" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئېنېرگىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Uygurca" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Енергія - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Енергія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="توانائی - Urduca" lang="ur" hreflang="ur" data-title="توانائی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urduca" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Energiya" title="Energiya - Özbekçe" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Energiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Özbekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Enerzia" title="Enerzia - Venedikçe" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Enerzia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venedikçe" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Energii" title="Energii - Veps dili" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Energii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps dili" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Năng lượng - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Năng lượng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/N%C3%A4met" title="Nämet - Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nämet" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya - Varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/K%C3%A0ttan" title="Kàttan - Volofça" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Kàttan" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="Volofça" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量 - Wu Çincesi" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="能量" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ენერგია - Megrelce" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ენერგია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Megrelce" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A0%D7%A2%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%A2" title="ענערגיע - Yidiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ענערגיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Yidiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="能量" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量 - Edebi Çince" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="能量" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Edebi Çince" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%AAng-li%C5%8Dng" title="Lêng-liōng - Min Nan Çincesi" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lêng-liōng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量 - Kantonca" lang="yue" hreflang="yue" data-title="能量" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonca" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isidlakalasi" title="Isidlakalasi - Zuluca" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isidlakalasi" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="Zuluca" class="interlanguage-link-target"><span>İsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11379#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Enerji" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:Enerji" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Enerji"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Enerji"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/Enerji" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/Enerji" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q"><span>Özel sayfalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&oldid=34161055" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=Enerji&id=34161055&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FEnerji"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FEnerji"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=Enerji"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=Enerji&action=show-download-screen"><span>PDF olarak indir</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enerji&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://tr.wikiquote.org/wiki/Enerji" hreflang="tr"><span>Vikisöz</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11379" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">"Erke" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için <a href="/wiki/Erke_(anlam_ayr%C4%B1m%C4%B1)" class="mw-disambig" title="Erke (anlam ayrımı)">Erke (anlam ayrımı)</a> sayfasına bakınız.</div> <table class="infobox" style="width: 24em; text-align: left; font-size: 90%" cellspacing="2"> <tbody><tr> <td style="font-size: 110%;" colspan="2"><div class="center"><i><b>Enerji</b></i></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><div class="center"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Dosya:Sun_in_February_(black_version).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/220px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/330px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg/440px-Sun_in_February_%28black_version%29.jpg 2x" data-file-width="2632" data-file-height="2632" /></a></span></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><div class="center"><small><a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F" title="Güneş">Güneş</a>, <a href="/wiki/D%C3%BCnya" title="Dünya">Dünya</a> üzerindeki yaşamın büyük çoğunluğu için enerji kaynağıdır. Enerjisini esas olarak <a href="/wiki/N%C3%BCkleer_f%C3%BCzyon" title="Nükleer füzyon">nükleer füzyondan</a> alır. Nükleer füzyon ile Güneş çekirdeğinde <a href="/wiki/Proton" title="Proton">protonlar</a> birleşerek <a href="/wiki/Helyum" title="Helyum">helyum</a> açığa çıkar ve böylece kütle, enerjiye dönüşür. Açığa çıkan enerji Güneş'in yüzeyine taşınır ve esas olarak <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1n%C4%B1m" class="mw-redirect" title="Işınım">ışınımla</a> uzaya yayılır.</small></div> </td></tr> <tr> <td><b>Yaygın sembol(ler):</b></td> <td><i>E</i> </td></tr> <tr> <td><b>temel SI birimlerinden türetimi:</b></td> <td>J = kg m<sup>2</sup> s<sup>−2</sup> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Boyut_analizi" title="Boyut analizi">SI nicelik boyutu</a>:</b></td> <td><b>M</b> <b>L</b><sup>2</sup> <b>T</b><sup>−2</sup> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Birimler_Sistemi" title="Uluslararası Birimler Sistemi">SI birimi</a>:</b></td> <td><a href="/wiki/Joule" title="Joule">joule</a> </td></tr> <tr> <td><b>diğer birimler</b></td> <td><a href="/wiki/Kilowatt-saat" class="mw-redirect" title="Kilowatt-saat">kW⋅h</a>, <a href="/wiki/BTU" title="BTU">BTU</a>, <a href="/wiki/Kalori" title="Kalori">kalori</a>, <a href="/wiki/Elektronvolt" title="Elektronvolt">eV</a>, <a href="/wiki/Erg" title="Erg">erg</a>, <a href="/w/index.php?title=Ayak-libre_(enerji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayak-libre (enerji) (sayfa mevcut değil)">ayak-libre</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Ye%C4%9Fin_ve_yayg%C4%B1n_%C3%B6zellikler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeğin ve yaygın özellikler (sayfa mevcut değil)">Yaygın</a> mı?:</b></td> <td>evet </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Korunan_nicelik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Korunan nicelik (sayfa mevcut değil)">Korunuyor</a> mu?:</b></td> <td>evet </td></tr> </tbody></table> <table class="box-Ek_kaynak_gerekli plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bu maddedeki <b>bilgilerin <a href="/wiki/Vikipedi:Do%C4%9Frulanabilirlik" title="Vikipedi:Doğrulanabilirlik">doğrulanabilmesi</a> için ek kaynaklar gerekli</b>.<span class="hide-when-compact"> Lütfen <a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%BCvenilir_kaynaklar" title="Vikipedi:Güvenilir kaynaklar">güvenilir kaynaklar</a> ekleyerek <a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Enerji&action=edit">maddenin geliştirilmesine</a> yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve <a href="/wiki/Vikipedi:Do%C4%9Frulanabilirlik#Kanıt_sorumluluğu" title="Vikipedi:Doğrulanabilirlik">kaldırılabilir</a>.<br /><small><span class="plainlinks"><i>Kaynak ara:</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&q=%22Enerji%22">"Enerji"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&q=%22Enerji%22+-wikipedia">haber</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&q=%22Enerji%22+site:news.google.com/newspapers&source=newspapers">gazete</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&q=%22Enerji%22+-wikipedia">kitap</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22Enerji%22">akademik</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22Enerji%22&acc=on&wc=on">JSTOR</a></span></small></span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">Mayıs 2024</span>)</i></small><small class="hide-when-compact"><i> (<a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Bak%C4%B1m_%C5%9Fablonunu_kald%C4%B1rmak" title="Yardım:Bakım şablonunu kaldırmak">Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin</a>)</i></small></div></td></tr></tbody></table><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg/260px-Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg/390px-Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg/520px-Lightning_over_Oradea_Romania_2.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="3072" /></a><figcaption><a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1r%C4%B1m" class="mw-redirect" title="Yıldırım">Yıldırım</a>, enerji aktarımının oldukça görülebilir bir biçimidir.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Fizik" title="Fizik">Fizikte</a> <b>enerji</b> (<a href="/wiki/Grek%C3%A7e" title="Grekçe">Antik Yunanca</a> ἐνέργεια (enérgeia) 'aktivite'den gelir), <a href="/wiki/Fiziksel_cisim" title="Fiziksel cisim">bir cisime</a> veya <a href="/wiki/Fiziksel_sistem" title="Fiziksel sistem">fiziksel bir sisteme</a> <a href="#enerji">aktarılan</a>, işin performansında ve <a href="/wiki/Is%C4%B1" title="Isı">ısı</a> ve <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k" title="Işık">ışık</a> biçiminde tanınabilen <a href="/wiki/Fiziksel_nicelik" title="Fiziksel nicelik">niceliksel</a> <a href="/wiki/Fiziksel_%C3%B6zellik" title="Fiziksel özellik">özelliktir</a>. Enerji <a href="/wiki/Korunum_yasas%C4%B1" title="Korunum yasası">korunan bir miktardır</a>; <a href="/wiki/Enerjinin_korunumu" title="Enerjinin korunumu">Enerjinin korunumu</a> yasası, enerjinin istenen biçime <a href="/wiki/Enerji_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC" title="Enerji dönüşümü">dönüştürülebileceğini</a> ancak yaratılamayacağını veya yok edilemeyeceğini belirtir. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Birimler_Sistemi" title="Uluslararası Birimler Sistemi">Uluslararası Birimler Sisteminde</a> (SI) enerjinin <a href="/wiki/%C3%96l%C3%A7me" title="Ölçme">ölçü</a> birimi <a href="/wiki/Joule" title="Joule">joule</a>'dür (J). </p><p>Enerji, bir sistemin <a href="/wiki/%C4%B0%C5%9F_(fizik)" title="İş (fizik)">iş</a> yapma kapasitesidir. Fizikte iş, <a href="/wiki/Kuvvet" title="Kuvvet">kuvvetin</a> yer değişim yönündeki bileşeninin etkisinin yer değiştirmeyle çarpımı olarak tanımlanır ve enerji, iş ile aynı birimle ölçülür. </p><p>Enerjinin yaygın biçimleri arasında, hareket eden bir nesnenin <a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">kinetik enerjisi</a>, bir nesnenin depoladığı <a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">potansiyel enerji</a> (örneğin bir alandaki konumu nedeniyle), katı bir nesnede depolanan <a href="/wiki/Esneklik_enerjisi" title="Esneklik enerjisi">esneklik enerjisi</a>, <a href="/wiki/Kimyasal_reaksiyon" title="Kimyasal reaksiyon">kimyasal reaksiyonlarla</a> ilişkili <a href="/wiki/Kimyasal_enerji" title="Kimyasal enerji">kimyasal enerji</a>, <a href="/wiki/Elektromanyetik_radyasyon" title="Elektromanyetik radyasyon">elektromanyetik radyasyon</a> tarafından taşınan <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1n%C4%B1m_enerjisi" title="Işınım enerjisi">ışınım enerjisi</a> ve termodinamik sistemin içerdiği <a href="/wiki/%C4%B0%C3%A7_enerji" title="İç enerji">iç enerji</a> yer alır. Tüm <a href="/wiki/Canl%C4%B1" title="Canlı">canlılar</a> sürekli olarak enerji alır ve verir. </p><p><b>Enerjinin 3 temel formülü vardır:</b> </p><p><b>E=Fd</b> </p> <dl><dd>1 <a href="/wiki/Joule_(birim)" class="mw-redirect" title="Joule (birim)">Joule</a> enerjisi olan bir madde, 1 <a href="/wiki/Metre" title="Metre">metreyi</a> 1 <a href="/wiki/Newton_(birim)" title="Newton (birim)">Newton</a> ile gidebilir.</dd></dl> <p><b>E=mc<sup>2</sup></b> </p> <dl><dd>1 <a href="/wiki/Kilogram" title="Kilogram">kg</a> kütlesi olan bir maddenin <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_h%C4%B1z%C4%B1" title="Işık hızı">ışık hızının</a> karesinin sayısal değeri kadar (Joule) enerjisi vardır.</dd></dl> <p><b>E=Pt</b> </p> <dl><dd>1 Joule enerjisi olan bir madde, 1 <a href="/wiki/Saniye" title="Saniye">saniye</a> boyunca, 1 <a href="/wiki/Watt" title="Watt">Watt</a>'lık güç uygulayabilir.</dd></dl> <p>Fizikte, enerjinin önemi için bir sebep; enerjinin korunma özelliğidir. <a href="/wiki/Enerjinin_korunumu" title="Enerjinin korunumu">Enerjinin korunumu</a> yasası şöyle söyler: Enerji ne yaratılabilir ne de yok edilebilir, sadece farklı biçimlere dönüştürülebilir. Enerjinin bir hacim alanı içerisindeki bütün biçimlerinin toplamı sadece o hacme giren ya da o hacimden çıkan enerji miktarı ile değiştirilebilir. Enerjinin önemi için diğer sebep; enerjinin alabileceği farklı biçimlerin sayısıdır. <a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">Kinetik enerji</a> (hareket enerjisi) ve <a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">potansiyel enerji</a> enerjinin iki temel kategorisidir. Kinetik enerji atılan bir beyzbol topu gibi hareketli bir kütle tarafından taşınan hareketin enerjisidir. Potansiyel enerji <a href="/wiki/K%C3%BCtle%C3%A7ekim" title="Kütleçekim">kütleçekim</a> alanı, <a href="/wiki/Elektrik" title="Elektrik">elektrik</a> ya da <a href="/wiki/Manyetik" title="Manyetik">manyetik</a> alan gibi bir kuvvet alanı içerisindeki objelerin konumları tarafından etkilenen enerjidir. Örneğin; yer çekimine karşı kaldırılan bir nesne içerisinde, eğer düşerse kinetik enerjiye dönüştürülen, kütleçekim potansiyel enerjisi depolar. <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k" title="Işık">Işık</a> gibi <a href="/wiki/Elektromanyetik_dalga" class="mw-redirect" title="Elektromanyetik dalga">elektromanyetik dalgaların</a> ışıma enerjisi, katı cisimlerin bozulması ya da esnemesi sonucu elastik enerji, örneğin; bir yakıtın yanmasıyla oluşan <a href="/wiki/Kimyasal_enerji" title="Kimyasal enerji">kimyasal enerji</a> ve <a href="/wiki/Is%C4%B1_enerjisi" class="mw-redirect" title="Isı enerjisi">ısı enerjisi</a>, maddeyi oluşturan parçacıkların belirli bir rastgele hareketinin mikroskobik kinetik ve potansiyel enerjileri enerjinin özel biçimlerini içerir. </p><p>Ancak, bir sistemdeki toplam enerjinin tamamı işe dönüştürülemez. Bir sistemin enerjisinin işe dönüştürülebilen miktarına kullanılabilir enerji denir. En fazla bozulan ve enerjinin en yüksek entropi biçimi olarak ısı enerjisi özel bir duruma sahiptir. <a href="/wiki/Termodinami%C4%9Fin_ikinci_yasas%C4%B1" title="Termodinamiğin ikinci yasası">Termodinamiğin ikinci yasası</a>, enerjinin değişik biçimlerine dönüştürülebilen ısı enerjisinin miktarını belirler. </p><p>Her cisim durgunken kütleye sahiptir. Buna hareketsiz kütle denir. <a href="/wiki/Eylemsizlik_kuvveti" title="Eylemsizlik kuvveti">Eylemsizlik kuvveti</a>, <a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a>'ın E=mc<sup>2</sup> eşitliği kullanılarak hesaplanabilir. </p><p>Enerjinin bir biçimi olan durgun enerji enerjinin başka biçimlerine çevrilebilir. Tüm enerji dönüşümlerindeki gibi, enerjinin toplam miktarı bu durumda da azalmaz ya da artmaz. Bu perspektiften dolayı; evrendeki maddenin miktarı onun toplam enerjisine katkıda bulunur. </p><p>Benzer bir biçimde, tüm enerji kütlenin bir eşdeğer miktarını gösterir. Güneşimiz (ya da bir nükleer bomba) nükleer potansiyel enerjiyi enerjinin başka biçimlerine dönüştürür; toplam kütlesi haddi zatından dolayı azalır. Çünkü, <a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F" title="Güneş">Güneş</a> büyükçe bir ışık enerjisi olarak hala içerisinde aynı toplam enerjiyi içerir. (Enerji Güneşin çevresinden uzaklaştığı zaman kütlesi azalır.) </p><p>Enerjinin tüm egzotik biçimleri boş alanı da içeren tüm uzaya nüfuz eder. Örneğin; tüm uzay <a href="/wiki/S%C4%B1f%C4%B1r_noktas%C4%B1_enerjisi" title="Sıfır noktası enerjisi">sıfır noktası enerjisi</a> olarak adlandırılan bir enerji yoğunluğunu içerir. </p><p>Enerji maddelerin değişmesi için gereklidir. Tüm yaşayan şeyler canlı kalabilmek için kullanılabilir enerjiye ihtiyaç duyar. İnsanlar bu enerjiyi oksijen ile birlikte metabolizmanın ihtiyacını karşılayan yiyeceklerden alır. İnsan uygarlığı enerjinin devamlı kullanılmasına gereksinim duyar. Örneğin; fosil yakıtlar ekonomide ve politikada hayati bir konudur. <a href="/wiki/D%C3%BCnya" title="Dünya">Dünya</a>'nın iklimi ve ekosistemi <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_enerjisi" title="Işık enerjisi">ışık enerjisi</a> ile sürdürülür. Dünya ışık enerjisini büyük oranda Güneşten alır ve iklim ile <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">ekosistem</a> alınan enerji miktarı ile hassas bir biçimde değişir. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_biçimleri"><span id="Enerji_bi.C3.A7imleri"></span>Enerji biçimleri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Enerji biçimleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji biçimleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg/220px-Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg/330px-Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg/440px-Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg 2x" data-file-width="1468" data-file-height="964" /></a><figcaption>Tipik <a href="/wiki/%C5%9Eim%C5%9Fek_ve_y%C4%B1ld%C4%B1r%C4%B1m" title="Şimşek ve yıldırım">yıldırım</a> çakmasında, 500 <a href="/wiki/Joule" title="Joule">megajoule</a> <a href="/wiki/Elektriksel_potansiyel_enerji" title="Elektriksel potansiyel enerji">elektrik potansiyel enerjisi</a>, aynı miktarda enerjiye, çoğunlukla <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1n%C4%B1m_enerjisi" title="Işınım enerjisi">ışık enerjisi</a>, <a href="/wiki/Ses_enerjisi" title="Ses enerjisi">ses enerjisi</a> ve <a href="/wiki/Termal_enerji" title="Termal enerji">termal enerjiye</a> dönüştürülür.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Hot_metalwork.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Hot_metalwork.jpg/220px-Hot_metalwork.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Hot_metalwork.jpg/330px-Hot_metalwork.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Hot_metalwork.jpg/440px-Hot_metalwork.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1163" /></a><figcaption><a href="/wiki/Termal_enerji" title="Termal enerji">Termal enerji</a>, hem <a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">kinetik</a> hem de <a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">potansiyel enerji</a> içerebilen, maddenin mikroskobik bileşenlerinin enerjisidir.</figcaption></figure> <p>Bir <a href="/wiki/Sistem" title="Sistem">sistemin</a> toplam enerjisi <a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">potansiyel enerji</a>, <a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">kinetik enerji</a> veya bu ikisinin çeşitli şekillerde birleşimi şeklinde alt bölümlere ayrılabilir ve sınıflandırılabilir. Kinetik enerji bir nesnenin <a href="/wiki/Hareket_(fizik)" title="Hareket (fizik)">hareketi</a> veya nesnenin bileşenlerinin <a href="/wiki/%C4%B0statistiksel_mekanik" title="İstatistiksel mekanik">bileşik hareketi</a> tarafından belirlenirken, <a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">potansiyel enerji</a> bir nesnenin hareket etme potansiyelini yansıtır ve genellikle nesnenin bir <a href="/wiki/Alan_(fizik)" title="Alan (fizik)">alandaki</a> konumuna veya kendi alanında depolanana bağlıdır.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bu iki kategori tüm enerji türlerini tanımlamak için yeterli olsa da, potansiyel ve kinetik enerjinin belirli kombinasyonlarına kendi formu olarak atıfta bulunmak uygundur. Örneğin, bir sistemdeki öteleme ve dönme kinetik ve potansiyel enerjilerinin toplamı <a href="/wiki/Mekanik_enerji" title="Mekanik enerji">mekanik enerji</a> olarak anılırken, nükleer enerji, diğer örneklerin yanı sıra, atom çekirdeğindeki <a href="/wiki/N%C3%BCkleer_kuvvet" title="Nükleer kuvvet">nükleer kuvvet</a> veya <a href="/wiki/Zay%C4%B1f_etkile%C5%9Fim" title="Zayıf etkileşim">zayıf kuvvetten</a> kaynaklanan birleşik potansiyelleri ifade eder.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Enerji birçok biçimde var olabilir: Doğa bilimlerinin içerisinde, çeşitli enerji biçimleri tanımlanabilir. </p> <ul><li><a href="/wiki/Kimyasal_enerji" title="Kimyasal enerji">Kimyasal enerji</a>: Yemek, pil vb. maddelerdeki depolanmış enerjidir.</li> <li><a href="/wiki/Is%C4%B1_enerjisi" class="mw-redirect" title="Isı enerjisi">Isı enerjisi</a>: Atomların hareketinin enerjisidir.</li> <li><a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">Potansiyel enerji</a>: Bir maddenin durumuna göre sahip olduğu enerjidir (yokuştaki tekerlek, esnetilmiş lastik veya havada tutulan top gibi).</li> <li><a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">Kinetik enerji</a>: Bir maddenin bir yerden başka bir yere gitmek veya dönmek için ihtiyaç duyduğu enerji türüdür.</li> <li><a href="/wiki/Mekanik_enerji" title="Mekanik enerji">Mekanik enerji</a>: Potansiyel enerji ile kinetik enerjinin toplamıdır.</li> <li><a href="/wiki/Elektrik_enerjisi" title="Elektrik enerjisi">Elektrik enerjisi</a>: Elektronların hareketlerinden kaynaklanan enerjidir.</li> <li><a href="/wiki/Manyetik_enerji" title="Manyetik enerji">Manyetik enerji</a>: Sadece metallerin sahip olabildiği, atomların dizilimine bağlı çekme veya itme hareketine dönüşebilen enerjidir.</li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCkleer_enerji" title="Nükleer enerji">Nükleer enerji</a>: Atomların içlerinde sakladıkları enerjidir.</li> <li><a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_enerjisi" title="Işık enerjisi">Işık enerjisi</a>: Fotonların dalga halinde oluşturduğu enerjidir.</li> <li><a href="/wiki/Ses_enerjisi" title="Ses enerjisi">Ses enerjisi</a>: Canlıların duyma organı tarafından algılanabilen enerji türüdür.</li></ul> <p>Yukarıdaki liste, enerjinin muhtemel listesi tamamlamak zorunda değildir. Ne zaman doğa bilimcileri enerji korunumu yasası ile çelişen bir olay keşfederlerse, durumu açıklayacak yeni biçimler eklenebilir. </p><p>Isı ve iş, sistemin özelliklerini göstermemeleri fakat transfer edilen enerji süreçlerinde olmalarından dolayı özel durumlardır. Genellikle, bir cisimde ne kadar ısı ya da işin bulunduğunu ölçemeyiz fakat bunun yerine belirli yollarla, verilen durumun olduğu sırada, sadece cisimler arasında transfer edilenin ne kadarının enerji olduğudur. </p><p>Enerjinin çeşitleri sınıflandırılabilir. Yukarıda sıralananların bazıları listede olanların diğerlerini içerebilir ya da kapsayabilir. Depolanan enerjinin çeşitleri potansiyel enerji olarak adlandırılan doğanın temel kuvvetlerine bağlıdır. Potansiyel enerji, özel bir kuvvet çeşidinin (kuvvet alanı, alan) etkisi altında olan cisimlerin ya da parçacıkların düzeni içerisinde kaydedilmesidir. Bunlar yer çekimsel enerji (kütlelerin bir yer çekimsel alan içerisinde toplanması yoluyla depolanan enerji), nükleer enerjinin farklı çeşitleri (nükleer ve zayıf kuvvetten yararlanarak depolanan enerjidir.), elektriksel enerji (elektrik alandan...) ve manyetik enerji (manyetik alandan...). </p><p>Diğer alışılmış enerji çeşitleri kinetik ve potansiyel enerjinin karışımının değişimidir. Bir örnek: genellikle makroskobik düzeyde kinetik ve potansiyel enerjinin toplamı mekanik enerjidir. Maddeler içerisindeki elastik enerji ayrıca atomlar ve moleküller arasındaki elektriksel potansiyel enerjiye bağlıdır. Kimyasal enerji elektriksel potansiyel enerji haznesinden salınan ve depolanan ve molekülleri ya da atomik çekirdekleri etkileşime sokan enerjidir. </p><p>Klasik mekanik, bir alan içerisindeki konum işlevi olan potansiyel enerji, hızın bir işlevi olan hareket (kinetik) enerji üzerinden hesaplamalar yapar. <a href="/wiki/Konum" class="mw-redirect" title="Konum">Konum</a> ve <a href="/wiki/H%C4%B1z" title="Hız">hız</a> bir gözlemci çerçevesinde seçilmelidir. Gözlemci çerçevesini tanımlamak için gerekli olan şeylerden biri <a href="/wiki/S%C4%B1f%C4%B1r_noktas%C4%B1" title="Sıfır noktası">sıfır noktasıdır</a>. Bu sıklıkla, Dünya'nın yüzeyinde isteğe bağlı keyfi bir noktadır. </p><p>Hareket ya da potansiyel enerjinin bütün biçimleri sınıflandırılmaya girişilmiştir. Richard Feynman şunun altını çizer: </p><p>Potansiyel ve hareket enerjisinin bu tanımı uzunluk ölçüsünün tanımına bağlıdır. Örneğin; biri, ısıl potansiyel ve hareket enerjisini içermeyen, makroskobik potansiyel ve hareket enerjisinden bahsedebilir. Ayrıca, kimyasal potansiyel enerji makroskobik bir kavramla adlandırılır. Daha yakın incelemeler atomik ve yarı atomik ölçekte, onun gerçekten potansiyel ve hareket enerjisinin toplamı olduğunu gösterir. Benzer yorumlar nükleer potansiyel enerji ve diğer enerji biçimlerinin en yaygın olanlarına uygulanır. Eğer çeşitli uzunluk ölçekleri ayrıştırılırsa, uzunluk ölçeğindeki bu bağımlılık, genelde olduğu gibi problemli değildir. Fakat, farklı uzunluk ölçekleri gruplandırıldığı zaman karmaşa yükselebilir. Örneğin, sürtünme makroskobik işi mikroskobik ısıl enerjiye dönüştürdüğü zaman böyle olur. </p><p>Enerji, çeşitli verimlerde farklı biçimler arasında dönüştürülebilir. Bu arasında dönüştürülen ögelere <a href="/wiki/Transd%C3%BCser" title="Transdüser">enerji dönüştürücü</a> denir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kavramın_kökeni"><span id="Kavram.C4.B1n_k.C3.B6keni"></span>Kavramın kökeni</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Kavramın kökeni" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kavramın kökeni"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji kelimesi, <a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunanca</a> energeia(ἐνέργεια) kelimesinden gelir. Muhtemelen ilk olarak, milattan önce 4. yüzyılda <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristoteles</a>'in çalışmalarında görülmüştür. (Antik Yunanca: <i>ἐνέργεια</i>-energeia: “etkinlik, faaliyet”) </p><p>Enerji kavramı, <a href="/wiki/Gottfried_Leibniz" title="Gottfried Leibniz">Gottfried Leibniz</a> tarafından tanımlanan <a href="/w/index.php?title=Vis_visa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vis visa (sayfa mevcut değil)">vis visa</a>(canlı kuvvet) fikrinden çıkmıştır. Leibniz, vis visa'yı cismin kütlesiyle hızının karesinin çarpımı olarak tanımladı. Toplam vis visa'nın korunduğuna inandı. Yavaşlamanın sürtünme (Leibniz ısıl enerjinin, maddenin birbirini takip eden parçalarının karışık hareketinden oluştuğunu düşündü.) yüzünden olmasından dolayı, bu görüş <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a> tarafından kabul edilmesine rağmen, bir yüzyıldan daha fazla bir süre boyunca çoğunluk tarafından kabul görmemiştir. </p><p>1807'de, <a href="/wiki/Thomas_Young" title="Thomas Young">Thomas Young</a> günümüzdeki anlamında <i>enerji</i> kavramını vis visa yerine ilk kullanan kişidir. <a href="/w/index.php?title=Gustave-Gaspard_Coriolis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gustave-Gaspard Coriolis (sayfa mevcut değil)">Gustave-Gaspard Coriolis</a>, 1829'da hareket enerjisini; <a href="/wiki/William_Rankine" class="mw-redirect" title="William Rankine">William Rankine</a> 1853'te potansiyel enerjiyi günümüzdeki anlamında tanımlamıştır. </p><p>Enerjinin korunumu yasası'nın ilk olarak 19. yüzyılın başlarında varsayıldığı ve her yalıtılmış sistemde uygulandığı kabul edilir. <a href="/w/index.php?title=Noether&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noether (sayfa mevcut değil)">Noether</a>'in kuramına göre; enerji korunumu fiziğin yıllar boyu değişmeyen yasalarının bir sonucudur. 1918'den beri, enerji korunumu yasası, enerjinin çoklu bileşiminin, zaman olarak bilinen ötelemsel eşbakışımının matematiksel olarak uygulanmasının bir sonucudur. </p><p>Enerjinin bir madde ya da momentum gibi yalnızca fiziksel bir büyüklük olup olmadığı yıllarca tartışıldı. 1845'te, <a href="/wiki/James_Prescott_Joule" title="James Prescott Joule">James Prescott Joule</a> matematiksel iş ve ısı üretimi arasındaki bağıntıyı keşfetti. Bu enerji korunumu kuramına ve termodinamiğin ilk kuralının gelişimine öncülük etmiştir. </p><p>Sonuçta William Thomson(Lord Kelvin); Rudolf Clausius, Josiah Willard Gibbs ve Walther Nernst'in katkılarıyla, kimyasal projelerin çabuk gelişiminin açıklamaları, bu keşifleri ısı bilgisi yasaları bünyesinde birleştirdi. Thomson ayrıca, Clausius tarafından ortaya atılan entropiyi ve Jozef Stefan tarafından ortaya atılan ışıma enerjisinin başlangıç yasalarını da içeren matematiksel bir formüle öncülük etti. </p><p>Kalifornya teknoloji enstitüsünde, 1961 sırasında, yüksek okul öğrencileri için bir derste, ünlü fizik öğretmeni Richard Feynman ve Nobel Laureate enerjinin kavrami hakkında şöyle söyledi: </p><p><i>Tarih olarak bilinen, bütün doğal olayları düzenleyen, uzun zamandır kesin olarak bildiğimiz bir etki – ya da dilerseniz yasa da diyebilirsiniz- vardır. Bu yasa enerji korunumu yasası olarak bilinir. Bu, enerji olarak adlandırdığımız, doğada benzeri pek çok yerde görülen belirli bir büyüklüktür. Bu en soyut iddiadır çünkü; herhangi bir şey olduğunda değişmeyen, belirli bir büyüklük olduğunu söyleyen matematiksel bir ilkedir. Enerji korunumu yasası bir mekanizmanın ya da herhangi bir somutlamanın tanımı değildir; Sadece, bazı sayılarla hesaplayabileceğimiz ve bitirdiğimizde doğanın oyunlarına katlanacağımız ve tekrar hesaplayacağımız gizemli bir etkidir. O aynıdır.</i> (<a href="/w/index.php?title=Feynman%27%C4%B1n_fizik_dersleri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feynman'ın fizik dersleri (sayfa mevcut değil)">Feynman'ın fizik dersleri</a>) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ölçü_birimi"><span id=".C3.96l.C3.A7.C3.BC_birimi"></span>Ölçü birimi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Ölçü birimi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ölçü birimi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji, kütle gibi nicel bir büyüklüktür. Joule Uluslararası birim sisteminde enerjinin ölçü birimidir. O da; bir Newton'luk kuvvetin bir metre mesafe boyunca uygulandıkça artan (ya da işe yarayan) enerjiye eşittir. Ancak, enerji erg, kalori, İngiliz ısı Birimi, kilowatt-saat ve kilokalori gibi başkaca birimlerle de tanımlanabilir. Bu birimler için SI biriminde daima tartışmalı bir faktör vardır. Örneğin; bir kWh 3,6 milyon Joule'a eşittir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Çeşitli_Konular_İçerisinde_Enerji"><span id=".C3.87e.C5.9Fitli_Konular_.C4.B0.C3.A7erisinde_Enerji"></span>Çeşitli Konular İçerisinde Enerji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Çeşitli Konular İçerisinde Enerji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çeşitli Konular İçerisinde Enerji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klasik_Mekanik">Klasik Mekanik</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Klasik Mekanik" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Klasik Mekanik"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihçe_(Zaman_Çizelgesi)"><span id="Tarih.C3.A7e_.28Zaman_.C3.87izelgesi.29"></span>Tarihçe (Zaman Çizelgesi)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Tarihçe (Zaman Çizelgesi)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihçe (Zaman Çizelgesi)"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerjinin bir formu olarak iş kuvvet-yol çarpımıdır. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle W=\int _{C}\mathbf {F} \cdot \mathrm {d} \mathbf {s} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>W</mi> <mo>=</mo> <msub> <mo>∫</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>C</mi> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="bold">F</mi> </mrow> <mo>⋅</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">d</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="bold">s</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle W=\int _{C}\mathbf {F} \cdot \mathrm {d} \mathbf {s} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/db88166e600c5c87817f25ce9a056bc12c30338b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.338ex; width:14.405ex; height:5.676ex;" alt="{\displaystyle W=\int _{C}\mathbf {F} \cdot \mathrm {d} \mathbf {s} }"></span></dd></dl> <p>Bu denklem; işin, bir <i>C</i> yolu boyunca uygulanan <b>F</b> kuvvetinin <a href="/w/index.php?title=%C3%87izgi_t%C3%BCmlev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çizgi tümlev (sayfa mevcut değil)">çizgi tümlevine</a> eşit olduğunu söyler. </p><p>Sonuçta, iş ve enerji bu çerçevede birbirine bağımlıdır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kimya">Kimya</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Kimya" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kimya"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Kimya" title="Kimya">Kimyanın</a> içeriğinde, enerji bir maddenin atomik, moleküler ya da bütün yapısının bir özelliğidir. Maddenin içerdiği enerji daima bir enerji artışına ya da azalışına eşlik eder. Çünkü; bir kimyasal değişime bunun gibi bir ya da birden fazla yapının değişimi tarafından eşlik edilir. Bazı enerjiler çevre ve tepkimenin bileşenleri arasında, ışık ya da ısı formunda transfer edilir. Böylece, bir tepkimenin ürünleri, tepkime bileşenlerinden daha çok ya da daha az enerjiye sahip olabilir. Eğer son durumda ilk durumdakinden daha az enerji varsa, tepkimenin ısıveren (egzotermik) olduğu söylenebilir. Isıalan (endotermik) tepkimelerde bu durumun tersi gözlenir. Bileşenler etkinleşme enerjisi olarak bilinen bir enerji sınırını aşamazsa; <a href="/wiki/Kimyasal_tepkime" class="mw-redirect" title="Kimyasal tepkime">kimyasal tepkimeler</a> her zaman gerçekleşmez. Bir kimyasal tepkimenin hızı (verilen T sıcaklığında) Boltzmann'ın popülasyon çarpanıyla e<sup>−<i>E</i>/<i>kT</i></sup> ilgilidir. (Yani; verilen sıcaklıkta molekülün etkinleşim enerjisinden daha büyük ya da ona eşit olma ihtimalidir.) Bir tepkimeyi bu üstel bağımlılığını sıcaklığa oranlama <a href="/w/index.php?title=Arrhenius_e%C5%9Fitli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arrhenius eşitliği (sayfa mevcut değil)">Arrhenius eşitliği</a> olarak bilinir. <a href="/w/index.php?title=Etkinle%C5%9Fim_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etkinleşim enerjisi (sayfa mevcut değil)">Etkinleşim enerjisi</a> ısıl enerji formunda olabilen bir kimyasal tepkime için gereklidir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Biyoloji">Biyoloji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Biyoloji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Biyoloji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji">Biyolojide</a>, enerji biyosferden en küçük canlı organizmalara bütün biyolojik sistemin bir özelliğidir. Bir organizmanın içinde, enerji bir biyolojik hücrenin ya da biyolojik bir organizmanın bir organelinin büyüme ve gelişmesinden sorumludur. Bu yüzden enerjinin genelde, solunum içerisindeki oksijen ile tepkimeye giren karbonhidratlar(şeker içeren), yağlar ve proteinler gibi maddenin yapı taşları tarafından depolanmış olduğu söylenir. İnsan açısından- verilen enerji tüketimi miktarı için, insani denklik(İ-d)(insani enerji dönüşümü), insan metabolizması için ihtiyaç olan bağıl enerji miktarını gösterir. (Ortalama bir insanın enerji tüketiminin günde 12,500kJ olduğunu ve bazal metabolik oranın 80 <a href="/wiki/Watt" title="Watt">Watt</a> olduğunu var sayarsak...) Örneğin, eğer vücudumuz ortalama 80 Watt ile çalışırsa, 100 Watt'ta çalışan bir lamba 1.25 insan denkliğidir (100/80=1.25 İ-d). Bir insan, sadece birkaç saniye süren zor bir iş için, binlerce Watt'ın üzerine çıkabilir. Birkaç dakika süren işler için, normal bir insan yaklaşık 1,000 Watt kullanabilir. Bir saat boyunca sürdürülmek zorunda olan bir etkinlik için çıkış gücü yaklaşık 300 Watt kullanılırken; tüm gün süren bir etkinlik için, maksimum 150 Watt güç harcanır. İnsan denkliği insanda enerji birimleri olarak tanımlanan fizikte ve biyolojik sistemlerdeki enerji akışını anlamayı desteklemek için oluşturulmuş bir birimdir: verilen enerji miktarı kullanımı anlamak için bir his sağlar. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yer_bilimleri">Yer bilimleri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: Yer bilimleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yer bilimleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Jeoloji" title="Jeoloji">Jeoloji</a>, kıtasal sürüklenme, sıra dağlar, volkanlar ve depremler Dünya'nın içsel enerji transferi olarak açıklanabilecek olaylardır. Diğer taraftan, rüzgâr, yağmur, dolu, kar, aydınlanma, hortumlar, fırtınalar gibi meteorolojik olaylar güneş enerjisinin ve Dünya'nın atmosferinin meydana getirdiği enerji transferinin bir sonucudur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kozmoloji">Kozmoloji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Kozmoloji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kozmoloji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Kozmoloji" title="Kozmoloji">Kozmoloji</a> ve <a href="/wiki/Astronomi" title="Astronomi">astronomide</a>; <a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Yıldız">yıldız</a>, <a href="/wiki/Nova" title="Nova">nova</a>, <a href="/wiki/S%C3%BCpernova" title="Süpernova">süpernova</a>, <a href="/w/index.php?title=G%C3%B6kcisimleri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gökcisimleri (sayfa mevcut değil)">gökcisimleri</a> ve <a href="/w/index.php?title=Gama_%C4%B1%C5%9F%C4%B1k_patlamas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gama ışık patlaması (sayfa mevcut değil)">gama ışık patlaması</a> olayları maddenin enerji transferlerinin en yüksek evrensel üretimidir. Yıldızlarla ilgili Güneşi de içeren bütün olaylar çeşitli enerji transferleri tarafından yürütülür. Bu tür enerji transferleri ya astronomik nesnelerin çeşitli sınıflarında (yıldızlar, beyaz cüceler vs.) maddenin yer çekimsel hareketidir ya da ışıksal elementlerin, öncelikli hidrojenin nükleer füzyonundan dolayıdır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_ve_yaşam"><span id="Enerji_ve_ya.C5.9Fam"></span>Enerji ve yaşam</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: Enerji ve yaşam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji ve yaşam"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Energy_and_life.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/220px-Energy_and_life.svg.png" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/330px-Energy_and_life.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/440px-Energy_and_life.svg.png 2x" data-file-width="746" data-file-height="565" /></a><figcaption>Enerjinin insan yaşamındaki yeri</figcaption></figure> <p>Dünya'da yaşayan neredeyse her organizma Güneş'ten dışsal bir enerji ışınıma (radyasyonuna) bağımlıdır. Yeşil bitkiler bu şekilde gelen enerjiyi farklı biçimlerde kimyasal bileşiklere çevirirler. Bitkiler dışındaki canlıların neredeyse tamamı bu kimyasal enerjiyi büyüyebilmek ve yenilenebilmek için kullanır. Yetişkin bir insana oksijen ve besin moleküllerinin(bunlar daha çok <a href="/wiki/Glukoz" title="Glukoz">glukoz</a> (C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub>) ve <a href="/w/index.php?title=Stearin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stearin (sayfa mevcut değil)">stearin</a> (C<sub>57</sub>H<sub>110</sub>O<sub>6</sub>) gibi karbonhidratlar ve yağlardır.) İnsana, bitkilerin ürettiği bu enerjiden farklı biçimlerde günlük 1500-2000 kalori(6-8 MJ) enerji alması önerilir. Besin molekülleri <a href="/wiki/Mitokondri" title="Mitokondri">mitokondride</a> su ve karbondioksite oksitlendirilir. </p> <dl><dd><dl><dd>C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub> + 6O<sub>2</sub> → 6CO<sub>2</sub> + 6H<sub>2</sub>O</dd> <dd>C<sub>57</sub>H<sub>110</sub>O<sub>6</sub> + 81.5O<sub>2</sub> → 57CO<sub>2</sub> + 55H<sub>2</sub>O</dd></dl></dd></dl> <p>Ve bu enerjinin bir kısmı ADP'yi ATP'ye çevirmek için kullanılır. </p> <dl><dd><dl><dd>ADP + HPO<sub>4</sub><sup>2−</sup> → ATP + H<sub>2</sub>O</dd></dl></dd></dl> <p>Karbonhidrat ya da yağın içindeki kimyasal enerjinin geriye kalan kısmı ısıya dönüştürülür: <a href="/wiki/Adenozin_trifosfat" title="Adenozin trifosfat">ATP</a> bir tür <i>enerji birimi</i> olarak kullanılır ve bölündüğü ve su ile tepkimeye girdiği zaman içerdiği kimyasal enerjinin bir kısmı başka metabolizma için kullanılır. (metabolik yolların her aşamasında bir miktar kimyasal enerji ısıya dönüştürülür.) Gerçek kimyasal enerjinin sadece küçük bir bölümü iş için kullanılır: </p> <dl><dd>Bir 100 m yarışı sırasında bir koşucunun kullandığı kinetik enerji: 4 kJ</dd> <dd>Yerden 2 metre kaldırılan 150 kg bir kütlenin kazandığı yer çekimsel potansiyel enerji: 3kJ</dd> <dd>Normal bir yetişkinin aldığı günlük besin: 6–8 MJ</dd></dl> <p>Yaşayan organizmaların aldıkları(kimyasal ya da ışıma enerjisi) enerjiyi kullanmada verimsiz(fiziksel anlamda) oldukları görülecektir ve gerçek makinelerin çoğunun daha verimli olduğu doğrudur. Büyüyen organizmalarda, ısıya dönüşen enerji hayati bir amaç sunar: organizma dokularının inşa edildikleri moleküller bakımından oldukça düzenli olmalarına izin verir. Termodinamiğin ikinci yasasına göre: enerji(ve madde) evren karşısında daha düzgün olarak yayılma eğilimindedir: özel bir alanda enerji(ya da madde) toplamak için; evrende (<i>çevrede</i>)4 kalan enerjinin daha büyük bir miktarını yaymak gerekir. Basit organizmalar daha karmaşık olanlardan daha fazla enerjiye ulaşabilir ama karmaşık organizmalar daha küçük bileşenlerine ayrışamayan ekolojik hücreyi işgal edebilir. Kimyasal enerjinin bir kısmının bir metabolik yolun her aşamasında ısıya dönüşümü ekolojide gözlenen biyokütle piramidinin arkasındaki fiziksel bir sebeptir: Besin zincirinin ilk aşamasından alınan karbonun(Fotosentezle sabitlenmiş 124.7 Pg/a karbon olarak hesaplanmıştır.) 64.3 Pg/a(%52)'si yeşil bitkilerin5 metabolizması için kullanılır, kalanı da karbondioksite ve ısıya geri dönüştürülür. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_transferi">Enerji transferi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Enerji transferi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji transferi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji olgusu ve transferi en doğal olayı açıklama ve tahmin etmede hayati önem taşır. Enerjinin bir biçimi sık sık isteyerek bir diğerine dönüştürülebilir. Örneğin; bir batarya kimyasal enerjiden elektrik enerjisine; bir baraj, yer çekimsel potansiyel enerjiden hareket eden suyun kinetik enerjisine ve sonunda elektrik jeneratörü aracılığıyla elektrik enerjisine dönüşür. </p><p>Enerjinin emek ve ısının iki temel kanunuyla – Carnot teoremi ve termodinamiğin ikinci kanunu- nasıl etkili bir şekilde diğer biçimlere dönüştürüleceği konusunda katı sınırlar vardır. Bir motor çalışması için kullanıldığında bu sınırlar özellikle kanıt olacaktır. Bazı enerji transferleri oldukça etkili olabilir. </p><p>Enerji transferinin yönü (hangi enerji türü hangi enerji türüne dönüşür) genellikle entropi (var olan tüm serbestlik derecesi içinde eşit enerji dağılımı) göz önünde tutularak tarif edilir. Pratikte bütün enerji dönüşümleri küçük ölçekte imkânlıdır fakat belirli büyük dönüşümler imkânlı değildir çünkü enerji ya da maddenin rastgele daha konsantre biçimlere ya da küçük alanlara taşınacağı istatistiksel açıdan pek mümkün değildir. </p><p>Big Bang'den bu yana var olan çeşitli potansiyel enerji türleri, tetikleyici bir mekanizma var olduğunda sonradan “ serbest bırakılmış” olan (kinetik ya da radyan enerji gibi daha aktif enerji türlerine dönüştürülmüş) evrendeki enerji dönüşümlerinin karakterini oluşturmuştur. Uranyum ve toryum gibi ağır izotoplarda saklı bulunan enerjinin nükleosentez yoluyla açığa çıkarıldığı radyoaktif çözülme bu sürecin örneklerinden biridir. Nükleosentez, ağır elementlerin Güneş sistemi ve Dünya'ya dahil edilmesinden önce, süpernova yer çekimi çöküşünden çıkan yer çekimsel potansiyel enerjiyi ağır elementlerin yaratılmasında depolayan bir süreçtir. Bu enerji nükleer fisyon bombalarında ya da sivil nükleer enerji üretiminde tetiklenir ve serbest bırakılır. </p><p>Benzer olarak, kimyasal patlama durumunda, kimyasal potansiyel enerji çok kısa bir zaman diliminde kinetik ve ısıl enerjiye dönüşür. Buna başka bir örnek ise sarkaçtır. Sarkacın en yüksek noktasında kinetik enerji sıfırdır ve yer çekimsel potansiyel enerjisi en yüksek düzeydedir. En aşağı noktasında ise kinetik enerjisi maksimumdur ve potansiyel enerjisindeki azalmaya eşittir. Eğer sürtünme ve diğer kayıplar göz ardı edilirse, bu süreçler arasında enerji dönüşümü kusursuz olacaktır ve sarkaç sonsuza kadar salınımına devam edecektir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transferde_kütlenin_ve_enerjinin_korunumu"><span id="Transferde_k.C3.BCtlenin_ve_enerjinin_korunumu"></span>Transferde kütlenin ve enerjinin korunumu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Transferde kütlenin ve enerjinin korunumu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Transferde kütlenin ve enerjinin korunumu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Transferde Enerjinin Korunumu ve Kütle Enerji ölçülebildiği yerde sıfır ivmeyle bir sisteme hapsedildiğinde bir ağırlık yaratır. Bu ağırlık kütleye denktir ve bu kütle ağırlıkla her zaman ilişkilidir. Kütle ayrıca enerjinin belirli miktarına denktir ve kütle enerji denkliğinde belirtildiği gibi aynı şekilde enerjiyle ilişkili görünür. Albert Einstein'ın bulduğu E = mc² formülü özel görelilik içinde durgun kütle ve durgun enerji arasındaki ilişkiyi ölçer. J. J. Thomson (1881), Henri Poincaré (1900), Friedrich Hasenöhrl (1904) ve diğerleri (daha fazla bilgi için: Mass-energy equivalence#History). </p><p>Madde enerjiye dönüştürülebilir (ya da tam tersi) fakat kütle hiçbir zaman yok edilemez, madde ve enerjinin birbirine dönüştüğü bütün durumlarda kütle- enerji denkliği hem kütle hem de enerji için sabit kalır. Ancak, c² sıradan insan ölçeğine çok büyük ölçüde bağlı olduğundan, sıradan madde miktarının ısı, ışık, digger radyasyon gibi enerji türlerine dönüşmesi, nükleer silah ve nükleer reaktörlerde görülebileceği gibi, çok büyük miktarda enerji bırakır (örneğin 1 kg'dan ~ jul yani 21 megaton TNT üretilir). Aksine, bir birim enerjiye denk düşen kütle denkliği çok küçüktür. Bu da çok büyük bir enerji kaybı olmadıkça, çoğu sistemden enerji kaybını ağırlık aracılığıyla ölçmenin neden zor olduğunu gösterir. Enerjinin maddeye dönüşümünün örnekleri yüksek enerjili nükleer fizikte bulunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tersinir_ve_tersinmez_dönüşüm"><span id="Tersinir_ve_tersinmez_d.C3.B6n.C3.BC.C5.9F.C3.BCm"></span>Tersinir ve tersinmez dönüşüm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=14" title="Değiştirilen bölüm: Tersinir ve tersinmez dönüşüm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=14" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tersinir ve tersinmez dönüşüm"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji transferini yararlı bir çalışmaya dönüştürmek termodinamiğin ana konularından biridir. Doğada, enerji transferi temel olarak iki sınıfa ayrılır: ısı bilgisi olarak tersinir ve ısı bilgisi olarak tersinmez. ısı bilgisindeki tersinir süreç, enerjinin daha yoğun biçimlerine geri kazandırılamadığından (düşük kuantum dereceleri) hiçbir enerjinin bir hacimdeki var olan boş enerji derecelerine dağılmadığı süreçtir. Tersinir bir süreç bu tür dağılmanın gerçekleşmediği bir süreçtir. Örneğin, bir tür potansiyel alandan diğerine gerçekleşen enerji transferi tersinirdir, yukarıda sarkaç sistemi örneğinde de belirtildiği gibi. Isının üretildiği süreçlerde, düşük enerjinin kuantum dereceleri alanda atomlar arasındaki mümkün olan uyarılmaları ifade eder ve 100% etkili bir şekilde diğer enerji biçimlerine dönüşmek için enerji parçası için depo gibi hareket eder. Bu durumda enerjinin bir kısmı ısı olarak kalmalıdır. Enerji evrende tamamen kullanılabilecek enerji olarak geri kazandırılamaz, kuantum derecelerindeki düzensizliğin artışı gibi ısının bazı diğer türlerindeki artışın bedeli istisnai bir durumdur, (madde patlaması ya da bir kristalde rastgele sıralama gibi) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Evrenin_yaşıyla_dönüşüm"><span id="Evrenin_ya.C5.9F.C4.B1yla_d.C3.B6n.C3.BC.C5.9F.C3.BCm"></span>Evrenin yaşıyla dönüşüm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=15" title="Değiştirilen bölüm: Evrenin yaşıyla dönüşüm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=15" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Evrenin yaşıyla dönüşüm"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Evren zamanla evrimleştikçe, evrimin enerjisi de tersinmez derecelerde hapsedilmiş olur. (yani ısı ya da diğer türlerin düzensizlikte yükselmesi). Bu durum evrenin kaçınılmaz ısı bilgisi ısıl dengeliliğine işaret eder. Bu ısıl dengelilikte evrenin enerjisi değişmez fakat enerjinin ısı motorlarıyla çalışmaya uygun olan kısmı ya da diğer kullanılabilir enerji türlerine dönüştürülebilen kısmı (ısı motorlarına bağlı çalışan jeneratörlerin kullanımı yoluyla) daha az büyür. </p><p>Daha yavaş bir süreçte, Dünya'nın merkezindeki bu atomların radyoaktif ayrışması ısı açığa çıkarır. Bu ısıl enerji orojonez yoluyla levha tektoniklerini hareket ettirir ve dağları yükseltebilir. Bu yavaş yükseltme ısıl enerjinin bir yer çekimsel potansiyel enerji deposu olduğuna işaret eder, tetikleyici bir olaydan sonra bu yükselim toprak kaymasında aktif kinetik enerjiyi de ortaya çıkarabilir. Depremler ayrıca kayalardaki depolanmış elastik potansiyel enerjiyi de ortaya çıkarır, bu depo sonuç olarak aynı radyoaktif ısı kaynaklarından üretilmiştir. Böylelikle, şimdiki anlayışa göre, deprem ve toprak kayması gibi birbirine yakın olaylar Dünya'nın yer çekimi alanındaki ve kayalardaki elastik şekil değiştirmedeki (mekanik potansiyel enerji) depolanmış potansiyel enerjiyi açığa çıkarırlar. Bundan önce, uzun süreli imha edilmiş supernova yıldızlarının çöküşünün bu atomları yaratmasından bu yana, bu olaylar ağır elementlerdeki birikmiş enerjinin ortaya çıkmasını yansıtıyordu. </p><p>Evrenin şafağında başlayan başka bir dönüşüm zinciri ise Güneş'teki hidrojenin nükleer füzyonlarının Big Bang zamanında yaratılan başka bir enerji deposunu ortaya çıkarmasıdır. Bu zamanda teoriye göre, uzay genişledi ve evren hidrojenin tamamen daha ağır elementlerle kaynaşması için çok hızlı bir şekilde soğudu. Bu hidrojenin füzyon yoluyla ortaya çıkarabilecek bir potansiyel enerji deposu olduğunu gösterir. Hidrojen bulutları yıldızları ürettiğinde, hidrojen bulutlarının yer çekimsel çöküşünden üretilen ısı ve baskı böyle bir füzyon sürecini tetikler. Güneş'ten gelen gün ışığı Dünya'ya çarptıktan sonra belki yer çekimsel potansiyel enerji olarak depolanır. Örneğin, su okyanuslardan buharlaşır ve dağların üstünde depolanır (bir hidroelektrik barajında ortaya çıktıktan elektrik üretmek için sonra türbinlerin ya da jeneratörlerin hareket ettirilmesi için kullanılır). Güneş ışığı ayrıca birçok hava olaylarını da etkiler, volkanik olaylardan oluşanları da korur. </p><p>Güneş aracılı hava olaylarına bir örnek ise ılık okyanusların dağların üstünden ısınmış değişken geniş alanlarının birkaç günlük sert hava hareketlerini güçlendirmek için birden kendi ısıl enerjilerini bırakmasıyla gerçekleşen kasırgalardır. Güneş ışığı ayrıca bitkiler tarafından fotosentez sırasında kimyasal potansiyel enerji olarak hapsedilmiştir. Fotosentez ise karbondioksit ve suyun (iki düşük enerjili birleşimin) birleşerek yüksek enerjili karbonhidrat, yağ ve protein bileşimlerini oluşturmalarıdır. Bitkilere ayrıca fotosentez sırasında karbonhidrat yağ ve proteinlerin enerjisini ortaya çıkarmak için canlı organizmalar tarafından elektron alıcısı olarak kullanılan oksijeni üretirler. Fotosentez boyunca ısı ya da ışık olarak depolanın enerjinin ortaya çıkması bir orman yangınında birden bir kıvılcım ile tetiklenebilir ya da enzim hareketleriyle katabolizma tetiklenip bu moleküller sindirildiğinde insan ya da hayvan metabolizması için bu süreç daha yavaş olabilir. </p><p>Bütün bu enerji dönüşümü zincirlerinde, Big Bang döneminde depolanmış olan potansiyel enerji sonradan ara olaylar tarafından aktif enerji olarak ortaya çıkar. Bütün bu olaylarda, ısı da dahil olmak üzere enerjinin bir türü diğer enerji türlerine dönüşmüş olur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_korunumu">Enerji korunumu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=16" title="Değiştirilen bölüm: Enerji korunumu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=16" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji korunumu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji, enerjinin korunumu yasasına tabidir. Bu yasaya göre, enerji kendi kendine ne var olabilir ne de yok olabilir. Sadece dönüşebilir. </p><p>Çoğu enerji çeşidi (yer çekimi enerjisi kayda değer bir istisnadır) enerjinin kısmi korunumu yasasına bağlıdır. Bu durumda, enerji sadece uzayın birbirine çok yakın bölgelerinde değiştirilebilir ve tüm gözlemciler, herhangi bir uzayın volumetrik yoğunluğundaki enerjiyi kabul ederler. Bir de evrenin toplam enerjisinin değişemeyeceğini savunan evrensel bir enerjinin korunumu yasası vardır; kısmi yasanın sonucudur; ama tam tersi değildir.6 Enerjinin korunumu zamanın dönüştürülebilir simetrisinin matematiksel sonucudur. (yani, alınan farklı zamanların zaman aralığının ayırt edilemezliği)- (Noether Teoremi) </p><p>Enerjinin korunumuna göre, bir sisteme giren toplam enerji o sistemden çıkan toplam enerjiye eşit olmak zorundadır. </p><p>Bu yasa fiziğin temel ilkesidir. Bu kural zamanın dönüştürülebilir simetrisini takip eder, kozmik ölçeğe ait olayları yerlerinden ve zaman koordinasyonlarından bağımsız yapar. Başka bir deyişle, dün, bugün ve yarın fiziksel olarak farksızdır. </p><p>İşte bu sebeple enerji, zamana enerji koruyan eşlenik olan bir niceliktir. Enerjinin ve zamanın bu matematiksel karmaşıklığı belirsizlik ilkesini de doğurur- belirli bir zaman aralığındaki gerçek enerji miktarını tanımlamak imkânsızdır. Belirsizlik ilkesi, enerjinin korunumuyla karıştırılmamalıdır- aksine matematiksel limitler sağlar, bu ilkeyle enerji tanımlanabilir ve hesaplanabilir. </p><p>Doğanın her bir temel gücü farklı potansiyel enerji türleriyle bağlantılıdır ve tüm potansiyel enerji türleri(diğer tür enerji türleri gibi) sistem kütlesi gibi görünür. Örneğin, sıkıştırılmış bir yay sıkıştırılmadan öncekine göre çok az daha ağırdır. Aynı şekilde, enerji herhangi bir mekanizmayla sistemler arası transfer edildiğinde bağlantılı kütleyle transfer olur. </p><p>Kuantum mekaniğinde enerji Hamilton operatörü ile ifade edilir. Herhangi bir zaman ölçeğindeki enerjideki belirsizlik -Heisenberg'in belirsizlik teoremi'nde olduğu gibi: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>E</mi> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>t</mi> <mo>≥</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mi class="MJX-variant">ℏ</mi> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b3b265d159ccfc0708c879a3959861262fdf50f2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:11.728ex; height:5.343ex;" alt="{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}"></span></dd></dl> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>E</mi> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>t</mi> <mo>≥</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mi class="MJX-variant">ℏ</mi> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b3b265d159ccfc0708c879a3959861262fdf50f2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:11.728ex; height:5.343ex;" alt="{\displaystyle \Delta E\Delta t\geq {\frac {\hbar }{2}}}"></span></dd></dl> <p>(Fakat, H ve t dinamik olarak eşlenik değişkenler olmadığı için, ne kuantum mekaniğinde ne de klasik mekanikte tam matematiksel karşılığı bu formül vermez.) </p><p>Parçacık fiziğinde, bu eşitsizlik momentumu taşıyan sanal parçacıkların niteliksel kavrayışına olanak verir. Sanal fotonlar (Kuantum mekanik enerji seviyesi en düşük olan fotonlardır.) da elektriksel yükler (Coulomb yasasının sonucu olan) arasındaki elektrostatik etkileşiminden sorumludur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_kavramının_uygulamaları"><span id="Enerji_kavram.C4.B1n.C4.B1n_uygulamalar.C4.B1"></span>Enerji kavramının uygulamaları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=17" title="Değiştirilen bölüm: Enerji kavramının uygulamaları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=17" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji kavramının uygulamaları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji, evrensel korunum yasasına sıkı sıkıya bağlıdır; yani, ne zaman bir sistemin toplam enerjisi ölçülse(ya da hesaplansa), sistemin toplam enerjisi daima sabit kalır. </p><p>Bir sistemin toplam enerjisi çeşitli yollarda bölünebilir ve sınıflandırılabilir. Örneğin; bazen potansiyel enerjiyi(sadece koordinat fonksiyonu olan) kinetik enerjiden (Sadece zaman koordinat türevi fonksiyonu olan) ayırmak elverişlidir. yer çekimi enerjisini, elektrik enerjisini, ısı enerjisini ve diğer formları ayırmak da elverişli olabilir. Bu sınıflandırmalar örtüşür; mesela, ısı enerjisi genellikle kısmen potansiyel kısmen kinetik enerjiden oluşur. Enerjinin transferi çeşitli şekillerde olabilir; aşağıda iş, ısı akışı ve yatay akım gibi örneklerle ele alınmıştır. <i>Enerji</i> kelimesi fiziğin dışında birçok yerde de kullanılır ve anlam belirsizliği ve uyumsuzluğa neden olur. Konuşma dili teknik terminolojiyle tutarlı değildir. Örneğin; enerji sürekli korunurken(enerji dönüşümüne rağmen toplam enerjinin değişmemesi bakımından), enerji ısı enerjisi gibi bir biçime dönüştürülebilir. Birisi "daha az araba sürerek enerji korumak" dan bahsedebilir, birisi fosil yakıtları korumak ve enerjinin ısıya dönüşerek kaybolmasına engel olmaktan bahsedebilir. "Korunumun" bu şekilde kullanılması enerjinin korunumu yasasından farklıdır. </p><p>Klasik fizikte enerji ölçeksel miktar olarak nitelendirilir, zamana enerji koruyan eşleniktir. Özel görecelilikte de enerji ölçekseldir. Başka bir deyişle, enerji uzayın döngülerine nazaran değişmezdir, ama uzay-zaman döngüsüne nazaran değişmez değildir. (=itici güç) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_Transferi_2">Enerji Transferi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=18" title="Değiştirilen bölüm: Enerji Transferi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=18" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji Transferi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bir sistem sadece maddeyi diğer sisteme aktararak ona enerji aktarabilir. (Çünkü madde kütlesi uyarınca enerjiye eş değerdir). Eğer enerji transferi madde dışında başka yollarla transfer edilirse, transfer üzerinde yapılmış olan işten dolayı bu transfer ikinci sistem içerisinde değişikliklere yol açar. ış kendisini hedef sistem içindeki mesafeler üzerinden uygulanan kuvvetlerin etkisi ile gösterir. Örneğin, bir sistem diğerine elektromanyetik enerji aktararak (radiating- ışın yayarak) enerji yayabilir, ama bu radyasyonu soğrulmuş parçacıklar üzerinde kuvvetler oluşturur. Benzer bir şekilde bir sistem başka bir sisteme fiziksel olarak etkileyerek enerji aktarabilir ama bu durumda nesnenin içerisindeki hareket enerjisi kinetik enerji olarak adlandırılır ki; bu da temas ettiği diğer nesnede görülen kuvvetlerin mesafeler üzerinde etkisi (yeni enerji) ile sonuçlanır. Isı ile ısıl enerji alışverişi şu iki mekanizma ile oluşur: ısı elektromanyetik radyasyon ile transfer edilebilir ya da doğrudan parçacık çarpışmalarındaki fiziksel temasla kinetik enerji aktarılır. </p><p>Çünkü enerji kesinlikle korunur ve (tanımlanabilir olduğu her yerde) bölgesel olarak da muhafaza edilir, şunu hatırlamak önemlidir ki enerji tanımına göre sistem ve komşu bölgeler arasındaki enerji transferi iştir. Bilinen bir örneği ise mekanik iştir. Basit durumlarda aşağıdaki denklem kullanılarak yazılır: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Delta E=W}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>W</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Delta E=W}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/496a97fc167a96c8286a16ea695b9807ad0179d5" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:9.245ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle \Delta E=W}"></span></dd></dl> <p>Eğer başka enerji transfer süreçleri içermiyorsa. Burada; ΔE transfer edilmiş enerjinin miktarını ve W sistem üzerinde yapılmış olan işi temsil ediyor. (Wikipedia: Tartışmalı konu(Disputed statement)) </p><p>Daha genel olarak enerji transferi iki kategoriye ayrılabilir: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Delta E=W+Q}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>W</mi> <mo>+</mo> <mi>Q</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Delta E=W+Q}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/47976e3a8018efbd7056a2772c8fd149811f00f5" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:13.924ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \Delta E=W+Q}"></span></dd></dl> <p>Burada Q sisteme ısı akışını temsil ediyor. </p><p>Açık bir sistemin enerji kaybetmesinin ya da kazanmasının başka yolları da var. Kimyasal sistemlerde, farklı kimyasal potansiyelli maddelerin eklenmesi ki bu daha sonra ekstre edilecektir ile enerji sisteme eklenebilir. (bu iki süreç de araca yakıt vermek ile örneklendirilebilir; iş ya da ısı eklemeden bu şekilde enerji kazanan bir sistemdir) Bu terimler yukarıdaki denkleme ilave edilebilir ya da <i>enerji toplama terimi</i> diye adlandırılan miktar içerisine toplanabilir ayrıca bu enerji toplan terimi kontrol hacmi ya da sistem hacmi üzerine aktarılan herhangi bir tür enerjiye değinir. Üstte örnekleri bulunabilir ve bir sürü başkaları da düşünülebilir. (Örneğin, klasik anlamda, iş yapılmadan ya da ısı eklenmeden ya da olmadan, bir sisteme giren parçacıkların kinetik enerjisi ya da lazer ışınından çıkan enerjinin sistem enerjisine eklenmesi.) </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Delta E=W+Q+E}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>W</mi> <mo>+</mo> <mi>Q</mi> <mo>+</mo> <mi>E</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Delta E=W+Q+E}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/865fab33a6a7870caf1672f49f9c07e263db50d9" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.54ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \Delta E=W+Q+E}"></span></dd></dl> <p>Bu genel denklemde E diğer ek adveksiyon enerji terimlerini temsil eder ve sistem üzerindeki yapılan iş ve ısı buna eklenmemiştir. </p><p>Enerji aynı zaman da potansiyel enerjiden(E p) kinetik enerjiye(E k) transfer edilir ve sonra sürekli bir biçimde potansiyel enerjiye geri döner. Bu enerji korunumu olarak adlandırılır. Bu kapalı sistemde, enerji yaratılamaz ya da yok edilemez. Bu yüzden de başlangıç enerjisi ve nihai enerji birbirine eşit olacaktır. Bu durum aşağıdaki şekilde gösterilir: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {E}_{pi}+{E}_{ki}={E}_{pF}+{E}_{kF}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>E</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>E</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>E</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> <mi>F</mi> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>E</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> <mi>F</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {E}_{pi}+{E}_{ki}={E}_{pF}+{E}_{kF}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8112792d2f6d4e161caab9bc2e9e50a2782423ed" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:23.533ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {E}_{pi}+{E}_{ki}={E}_{pF}+{E}_{kF}}"></span></dd></dl> <p>Bu denklem sonra daha da basitleştirilebilinir. Çünkü <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{p}=mgh}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mi>g</mi> <mi>h</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{p}=mgh}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/71be3ed0d4d97cf9428feafafc7b7f41b3326038" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:10.368ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle E_{p}=mgh}"></span> (kütle, yer çekimi ivmesi ve yüksekliğin çarpımı) ve <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/83f03039a1f0b8aa7076737f5dccb36fb002995c" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:12.123ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}"></span> (Kütlenin yarısıyla hızın karesinin çarpımı). Ve böylece toplam enerji iki terimin toplamına eşit olur: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{p}+E_{k}=E_{total}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>t</mi> <mi>o</mi> <mi>t</mi> <mi>a</mi> <mi>l</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{p}+E_{k}=E_{total}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/cc52f0daaf1fd8ae5d459e0f117a70701de5d7b4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:16.809ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle E_{p}+E_{k}=E_{total}}"></span> . </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_ve_hareket_yasaları"><span id="Enerji_ve_hareket_yasalar.C4.B1"></span>Enerji ve hareket yasaları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=19" title="Değiştirilen bölüm: Enerji ve hareket yasaları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=19" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji ve hareket yasaları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Klasik mekanikte, korunmuş bir miktar olarak enerji, kavramsal ve matematiksel olarak kullanışlı bir özelliktir. Mekaniğin çeşitli formülleri enerjiyi kullanarak çekirdek bir kavram olarak geliştirilmiştir. Aşağıdaki gibi: </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hamilton_mekaniği"><span id="Hamilton_mekani.C4.9Fi"></span>Hamilton mekaniği</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=20" title="Değiştirilen bölüm: Hamilton mekaniği" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=20" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Hamilton mekaniği"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>William Rowan Hamilton'dan sonra, bir sistemin toplam enerjisi bazen Hamiltonsal olarak ifade edilir. Hareketin klasik eşitlikleri, yüksek karmaşık ya da kuramsal sistemler için bile, Hamiltonsal olarak yazılabilir. Bu klasik eşitlikler görecelilik olmayan kuantum mekaniğinde dikkate değer doğrudan benzerliklere sahiptir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Langrange_mekaniği"><span id="Langrange_mekani.C4.9Fi"></span>Langrange mekaniği</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=21" title="Değiştirilen bölüm: Langrange mekaniği" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=21" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Langrange mekaniği"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Joseph Louis Lagrange'den sonra, bir diğer ilgili enerji kavramı Langrangesel olarak ifade edilir. Bu Hamilton'a göre daha da temeldir ve hareket eşitlikleri türetmek için kullanılabilir. Bu klasik fiziğin bağlamından bulunmuştur ama genelde modern fizik için daha kullanışlıdır. Langrangesel kinetik enerji eksi potansiyel enerji olarak tanımlanır. </p><p>Genellikle, Langrangesel biçimcilik, korunumun olmadığı sistemlerde(örneğin sürtünmeli sistemlerde) Hamiltonsaldan matematiksel olarak daha uygundur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noether'in_teoremi"><span id="Noether.27in_teoremi"></span>Noether'in teoremi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=22" title="Değiştirilen bölüm: Noether'in teoremi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=22" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Noether'in teoremi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Noether'in(ilk) teoremi(1918) bir fiziksel sistemin sahip olduğu bir korunum yasasına karşılık gelen hareketinin her türevlenebilir simetrisini belirtir. Noether'in teoremi modern teorik fiziğin ve varyasyon hesaplamasının temel bir aracı olmuştur. Langrangesel ve Hamiltonsal (sırasıyla 1788 ve 1833) mekanikte hareket sabitleri üzerine üretilen denklemlerin bir genellemesidir. Bir Langrangesel sistem ile modellenemeyen sistemlerde uygulanamaz. Örneğin; devamlı simetrileri ile yutucu sistemlerinin bir korunum yasasına karşılık gelmesine gerek yoktur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_ve_ısı_bilgisi"><span id="Enerji_ve_.C4.B1s.C4.B1_bilgisi"></span>Enerji ve ısı bilgisi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=23" title="Değiştirilen bölüm: Enerji ve ısı bilgisi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=23" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji ve ısı bilgisi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İç_enerji"><span id=".C4.B0.C3.A7_enerji"></span>İç enerji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=24" title="Değiştirilen bölüm: İç enerji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=24" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: İç enerji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İç enerji bir sistemin tüm mikroskobik formlarının toplamıdır. Bir sistem yaratmak için gerekli olan enerjidir. Potansiyel enerji, vs., molekül yapısı, kristal yapı ve parçacık hareketi, kinetik enerji formunu içeren diğer geometrik etkenler ile ilgilidir. ısı bilgisi iç enerjideki değişikliklerle başlıca ilgilendirilir ve sadece ısı bilgisi ile belirlenmesi imkânsız olan değerin bir kesinliği yoktur.9 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Termodinamiğin_ilk_yasası"><span id="Termodinami.C4.9Fin_ilk_yasas.C4.B1"></span>Termodinamiğin ilk yasası</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=25" title="Değiştirilen bölüm: Termodinamiğin ilk yasası" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=25" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Termodinamiğin ilk yasası"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Termodinamiğin ilk yasası enerjinin(serbest ısı bilgisi enerji olmak zorunda değil) daima korunduğunu ve ısı akışının enerji transferinin bir formu olduğunu ileri sürer. Homojen sistemler için, iyi tanımlanan bir sıcaklık ve basınçta, birinci yasanın sıklıkla kullanılan bir sonucu şudur: sadece basınç kuvvetine ve ısı transferine(mesela, gazla dolu bir silindir) konu olan bir sistem için, sistemin iç enerjisindeki son küçük değişimi (diferansiyel değişim) </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {d} E=T\mathrm {d} S-P\mathrm {d} V\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">d</mi> </mrow> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">d</mi> </mrow> <mi>S</mi> <mo>−</mo> <mi>P</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">d</mi> </mrow> <mi>V</mi> <mspace width="thinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {d} E=T\mathrm {d} S-P\mathrm {d} V\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/01e4f87ae1402f6f7193ba9c08feaaf1edaa0fe9" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.505ex; width:18.647ex; height:2.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {d} E=T\mathrm {d} S-P\mathrm {d} V\,}"></span>,</dd></dl> <p>olarak verilir. Burada, sağdaki ilk ifade sisteme transfer edilen, sıcaklığı T entropiyi S cinsinden tanımlanan ısıdır (sistem ısıtıldığı zaman, entropi artar ve dS değişimi pozitiftir.) ve sağ taraftaki son ifade, basıncın P hacmin V olduğu yerde, sistemde yapılan iş olarak tanımlandırılır. (negatif işaret, sistemin kendi üzerinde yaptığı işe gereksinen basıncının sonucudur ve böylece hacim değişikliği, dV, sistem üzerinde iş yapıldığı zaman negatiftir.) Bu, tüm kimyasalları, elektriksel, nükleer ve yer çekimsel kuvvetleri yok sayan çok özel bir eşitliktir. Adveksiyon gibi, ısı ve pV-iş dışında, herhangi bir enerji formunu etkiler. İlk yasanın genel u(yani, enerji korunumu) sistemin homojen olmadığı koşullarda bile geçerlidir. Bu sebeplerden ötürü, kapalı bir sistemin iç enerjisindeki değişim genel bir form olarak şu şekilde tanımlanır. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {d} E=\delta Q+\delta W}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">d</mi> </mrow> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>δ</mi> <mi>Q</mi> <mo>+</mo> <mi>δ</mi> <mi>W</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {d} E=\delta Q+\delta W}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3193b93f1629c23792183555b5cd916d818d6a0a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:15.378ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {d} E=\delta Q+\delta W}"></span></dd></dl> <p>Burada, <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \delta Q}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>δ</mi> <mi>Q</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \delta Q}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bf715eece146c816847a8c5d56eae97798453d64" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.887ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle \delta Q}"></span> sisteme sağlanan ısıdır ve <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \delta W}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>δ</mi> <mi>W</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \delta W}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/973e6b089758466f338610e76ab50fd4093efbc8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:3.484ex; height:2.343ex;" alt="{\displaystyle \delta W}"></span> sisteme uygulanan iştir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerjinin_eş_bölüşümü"><span id="Enerjinin_e.C5.9F_b.C3.B6l.C3.BC.C5.9F.C3.BCm.C3.BC"></span>Enerjinin eş bölüşümü</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=26" title="Değiştirilen bölüm: Enerjinin eş bölüşümü" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=26" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerjinin eş bölüşümü"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bir mekanik harmonik salınıcının enerjisi(yayın enerjisi) kinetik ve potansiyel enerjiye alternatiftir. salınım döngüsünün iki noktasında, o tamamen kinetik ve buna alternatif diğer iki noktada tamamen potansiyeldir. Buna enerji eş dönüşümü ilkesi denir: Birçok serbestlik derecesiyle birlikte bir sistemin toplam enerjisi tüm kullanılabilir serbestlik dereceleri arasında eşitçe bölünmüştür. Bu ilke, entalpi denen enerji ile yakından ilişkili bir büyüklüğün davranışını anlamak için hayati öneme sahiptir. Entropi, bir sistem parçaları arasında bir enerji dağılımının eşit ölçümüdür. İzole edilmiş bir sisteme daha fazla serbestlik derecesi verildiği zaman (örneğin; var olan durumla eşit olan yeni kullanılabilir enerji durumu verilmesi), toplam enerji tüm kullanılabilir derecelere, <i>yeni</i> ve <i>eski</i> derece ayrımı olmaksızın, eşit olarak yayılır bu matematiksel sonuca termodinamiğin ikinci yasası denir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Salınıcılar,_fononlar_ve_fotonlar"><span id="Sal.C4.B1n.C4.B1c.C4.B1lar.2C_fononlar_ve_fotonlar"></span>Salınıcılar, fononlar ve fotonlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=27" title="Değiştirilen bölüm: Salınıcılar, fononlar ve fotonlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=27" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Salınıcılar, fononlar ve fotonlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Eş zamanlı olmayan bir salınımcılar topluluğunda, ortalama enerji kinetik ve potansiyel enerji tipleri arasında eşit olarak dağılmaktadır. </p><p>Katılarda ısıl enerji (genellikle ısı olarak da adlandırılır), mekanik salınıcı işlevi gören ısıl fononlar şeklinde tanımlanabilir. Bu modelde, ısıl enerji yarı yarıya kinetik ve potansiyeldir. </p><p>İdeal bir gazda, parçacıklar arasındaki etkileşim potansiyeli, enerji depolamayan delta fonksiyonuyla ifade edilebilir: bu yüzden, ısıl enerjinin tamamı kinetiktir. </p><p>Elektrik salınıcıları (LC devresi) mekanik salınıcıyla benzer olduğundan, ortalama enerji yarı yarıya kinetik ve potansiyel olmalıdır. Manyetik enerjinin kinetik ve elektrik enerjisinin potansiyel olması ya da bunun tam tersi durum, tamamen rastgeledir. Bu durum, sığaç yaya eşdeğerken ürünleyici kütleye benzetilmesiyle ya da tam tersi bir benzetmeyle açıklanabilir. </p><p>1. Yukarıdaki fikrin bir uzantısı olarak, elektromanyetik alan boş uzayda bir salınıcılar topluluğu olarak düşünülebilir. Bu durumda radyasyon enerjisi yarı yarıya potansiyel ve kinetik enerjiden oluşmaktadır. Bu model, elektromanyetik Lagrange birincil ilgi alanıysa ve potansiyel ve kinetik enerji terimleriyle ifade edilmekteyse kullanışlı bir modeldir. </p><p>2. Öte taraftan, anahtar denklemde <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle m^{2}c^{4}=E^{2}-p^{2}c^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msup> <mi>m</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msup> <mo>=</mo> <msup> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mo>−</mo> <msup> <mi>p</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle m^{2}c^{4}=E^{2}-p^{2}c^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/cc0102d6ee91fd5387a2512098855079bb6391f2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:18.227ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle m^{2}c^{4}=E^{2}-p^{2}c^{2}}"></span>'nin katkısına dinlenme enerjisi denir ve enerjiye diğer tüm katkılara kinetik enerji denir. Kütleye sahip bir parçacık için bu kinetik enerjinin, c den çok daha küçük hızda olduğuna işaret eder. Bu; <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E=mc^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E=mc^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9f73dbd37a0cac34406ee89057fa1b36a1e6a18e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:8.976ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle E=mc^{2}}"></span> √<span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (1+p^{2}m^{-2}c^{-2})}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mn>1</mn> <mo>+</mo> <msup> <mi>p</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msup> <mi>m</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mo stretchy="false">)</mo> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (1+p^{2}m^{-2}c^{-2})}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/afb574218cbf6db72ea2dac69a509349dfe4b6b5" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:15.749ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle (1+p^{2}m^{-2}c^{-2})}"></span> eşitlikleri yazılarak ve en düşük sıranın karekökü ile genişleterek ispat edilebilir. Bu hattan akıl yürüterek, bir fotonun enerjisi tamamen kinetiktir. Çünkü, foton kütlesizdir ve dinlenme enerjisi yoktur. Örneğin; enerji-momentum ilişkisi birincil ilgi olduğu zaman, bu tanım kullanışlıdır. </p><p>Bu iki analiz tamamen tutarlıdır. 1. maddedeki elektrik ve manyetik serbestlik dereceleri hareket yönüne aykırıyken; 2. maddede hareket yönü boyuncadır. görecelilik olmayan parçacıklar için potansiyel ve kinetik enerjinin bu iki kavramı sayıca eşittir. Bu yüzden belirsizlik zararsızdır fakat göreceli parçacıklar için öyle değildir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nicem_mekaniği"><span id="Nicem_mekani.C4.9Fi"></span>Nicem mekaniği</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=28" title="Değiştirilen bölüm: Nicem mekaniği" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=28" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Nicem mekaniği"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nicem mekaniğinde enerji, dalga işlevinin bir zaman türevi olan enerji operatörü olarak tanımlanır. Schrödinger eşitliği enerji operatörünü bir sistemin ya da parçacığın toplam enerjisine eşitler. Sonuçta, nicem mekaniğinde enerji ölçümünün bir tanımı olarak düşünülebilir. Schrödinger eşitliği nicem sistemlerinin yavaş değişen dalga işlevini (göreceli olmayan) uzay-zaman bağımlılığıyla tanımlar. Bağlı sistem için bu eşitliğin çözümü kuanta kavramında sonuçlanan soyutluktur(her biri bir enerji seviyesi tarafından tanımlanan bir dizi izinli evre). Herhangi bir salınıcı ve bir vakumdaki elektromanyetik dalgalar için Schrödinger eşitliğinin çözümünde, elde edilen enerji evresi Planck </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E=h\nu }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>h</mi> <mi>ν</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E=h\nu }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c6c0386dc6d9530519404f95570fcc8548ed2326" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:7.445ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle E=h\nu }"></span></dd></dl> <p>denklemindeki frekansla ilgilidir. (Burada h Planck sabiti ve <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \nu }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>ν</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \nu }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c15bbbb971240cf328aba572178f091684585468" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:1.232ex; height:1.676ex;" alt="{\displaystyle \nu }"></span> frekanstır.) Elektromanyetik dalga durumunda, bu enerji evreleri ışık ya da foton kuantaları olarak adlandırılır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Görelilik"><span id="G.C3.B6relilik"></span>Görelilik</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=29" title="Değiştirilen bölüm: Görelilik" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=29" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Görelilik"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kinetik enerji(bir kütleyi sıfır hızdan belirli bir hıza ivmelendirilerek yapılan iş) Newton mekaniği yerine Lorentz dönüşümlerini kullanarak göreceli olarak hesaplandığı zaman, Einstein, sıfır hızda kaybolmayan bir enerji terimi olarak bu hesaplamalardan beklenmedik bir ürün keşfetti. O buna durgun kütle enerjisi dedi. -Durgun kütle enerjisi her kütlenin durgun halde olduğunda bile etkilenmek zorunda olduğu enerjidir.- Enerji miktarı vücut kütlesinin doğrudan özelliğidir: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E=m{c}^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E=m{c}^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/15d3d0fad7c5291b036bc915aa1286cdea05a428" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:8.976ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle E=m{c}^{2}}"></span></dd></dl> <p>Burada: </p> <dl><dd><i>m</i> kütle</dd> <dd><i>c</i> ışığın boşluktaki hızı</dd> <dd><i>E</i> durgun kütle enerjisidir.</dd></dl> <p>Örneğin: elektron-pozitron yok oluşu düşünüldüğünde ki burada özel parçacıklarının durgun kütleleri parçalanır, ama iki parçacığın sisteminin eylemsizlik eşitliği (farklı olmayan kütleleri) kalır (çünkü bütün enerji kütle ile ilişkilendirilir.) ve bu eylemsizlik ve farklı olmayan kütle özel kütlesiz fotonlar tarafından taşınır ama bir sistem olarak kütlesini elinde bulundurur. Bu tersine çevrilebilir bir süreçtir – ters süreç çift oluşturma olarak adlandırılır.– Burada, parçacıkların durgun kütlesi iki(ya da daha fazla) bozulmuş fotonun enerjisinden yaratılır. Ancak, sistemin toplam kütlesi ve enerjisi bu etkileşim süresince değişmez. </p><p>Genelde görecelilik, manyetik alan için kaynak terimi olarak sunulan stres enerji gergisi, kaba bir kıyaslamayla görecelilik olmayan Newton yaklaşımında kayna terimi olarak kütle yolu için sunulur. </p><p>Enerjinin kütleye <i>eşit</i> olduğunu duymak oldukça yaygındır. Tüm enerjinin bir eylemsizliğe, yer çekimi eşitliğine sahip olduğu ve kütle, enerjinin bir formu olduğu için; kütlenin de kendisiyle ilişkilendirilen eylemsizliğe ve yer çekimine sahip olduğu durumu daha doğru olur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ölçme"><span id=".C3.96l.C3.A7me"></span>Ölçme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=30" title="Değiştirilen bölüm: Ölçme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=30" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ölçme"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:X-ray_microcalorimeter_diagram.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/X-ray_microcalorimeter_diagram.jpg/220px-X-ray_microcalorimeter_diagram.jpg" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/X-ray_microcalorimeter_diagram.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="174" /></a><figcaption>Kalorimetre için şematik çizim.</figcaption></figure> <p>Enerjinin kesin ölçümü yoktur. Çünkü; enerji nesneler üzerinde iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanır. Bir durumdan başka bir duruma bir sistemin sadece transferi olarak tanımlanabilir ve sonuçta enerji; görecelilik terimlerle ölçümlendirilir. Taban çizgisi ve sıfır noktası arasındaki yapılacak tercih genellikle isteğe bağlıdır ve sorunun çeşidine elverişli herhangi bir biçimde yapılabilir. Örneğin, diyagramda gösterilen X- ışınlarının bıraktığı enerjinin ölçümünde sıklıkla kalorimetri yöntemi kullanılagelmiştir. Bu bir ısı bilgisi tekniktir ve ısının ölçümünde kullanılan bir termometre ya da radyasyonun yoğunluğunun ölçümünde kullanılan bir barometreye dayanır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enerji_yoğunluğu"><span id="Enerji_yo.C4.9Funlu.C4.9Fu"></span>Enerji yoğunluğu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=31" title="Değiştirilen bölüm: Enerji yoğunluğu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=31" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Enerji yoğunluğu"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Enerji yoğunluğu belirli bir sistemin ya da bir bölgenin birim alandaki boşluğunun içerdiği kullanılabilir enerji miktarı için kullanılan bir terimdir. Yakıtlar için birim hacimdeki enerji bazen kullanışlı bir parametredir. Bazı uygulamalarda, örneğin hidrojen yakıtı ve benzinin tesirliliğini karşılaştırırken, hidrojenin daha yüksek bir spesifik enerjisinin olduğu ancak, sıvı formdayken bile çok daha düşük bir enerji yoğunluğunun olduğu ortaya çıkmıştır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız"><span id="Ayr.C4.B1ca_bak.C4.B1n.C4.B1z"></span>Ayrıca bakınız</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=32" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=32" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_enerji" title="Türkiye'de enerji">Türkiye'de enerji</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Enerji" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Enerji" title="Şablon:Enerji"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Enerji" title="Şablon tartışma:Enerji"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Enerji&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Enerji" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Enerji</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div id="Tarih_•_Dizin"><a href="/wiki/Enerji_tarihi" title="Enerji tarihi">Tarih</a> • <a href="/w/index.php?title=Enerji_maddeleri_dizini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji maddeleri dizini (sayfa mevcut değil)">Dizin</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Temel kavramlar</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Enerji</a> <ul><li><a href="/wiki/Enerji_birimleri" title="Enerji birimleri">Birimler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Enerjinin_korunumu" title="Enerjinin korunumu">Enerjinin korunumu</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik" title="Termodinamik">Enerji bilimi</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC" title="Enerji dönüşümü">Enerji dönüşümü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enerji_ko%C5%9Fulu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji koşulu (sayfa mevcut değil)">Enerji koşulu</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_ge%C3%A7i%C5%9Fi" title="Enerji geçişi">Enerji geçişi</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_seviyesi" title="Enerji seviyesi">Enerji seviyesi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enerji_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji sistemi (sayfa mevcut değil)">Enerji sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%BCtle" title="Kütle">Kütle</a> <ul><li><a href="/wiki/Negatif_k%C3%BCtle" title="Negatif kütle">Negatif kütle</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%BCtle-enerji_e%C5%9Fde%C4%9Ferli%C4%9Fi" title="Kütle-enerji eşdeğerliği">Kütle-enerji eşdeğerliği</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BC%C3%A7_(fizik)" title="Güç (fizik)">Güç</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik" title="Termodinamik">Termodinamik</a> <ul><li><a href="/wiki/Kuantum_termodinami%C4%9Fi" title="Kuantum termodinamiği">Kuantum termodinamiği</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik_kanunlar%C4%B1" title="Termodinamik kanunları">Termodinamik kanunları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termodinamik_sistem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termodinamik sistem (sayfa mevcut değil)">Termodinamik sistem</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik_durum" title="Termodinamik durum">Termodinamik durum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termodinamik_potansiyel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termodinamik potansiyel (sayfa mevcut değil)">Termodinamik potansiyel</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik_serbest_enerji" title="Termodinamik serbest enerji">Termodinamik serbest enerji</a></li> <li><a href="/wiki/Tersinmezlik" title="Tersinmezlik">Tersinmezlik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termal_rezervuar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termal rezervuar (sayfa mevcut değil)">Termal rezervuar</a></li> <li><a href="/wiki/Is%C4%B1_aktar%C4%B1m%C4%B1" class="mw-redirect" title="Isı aktarımı">Isı aktarımı</a></li> <li><a href="/wiki/Is%C4%B1_s%C4%B1%C4%9Fas%C4%B1" title="Isı sığası">Isı sığası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hacim_(termodinamik)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hacim (termodinamik) (sayfa mevcut değil)">Hacim (termodinamik)</a></li> <li><a href="/wiki/Termodinamik_denge" title="Termodinamik denge">Termodinamik denge</a></li> <li><a href="/wiki/Is%C4%B1l_denge" title="Isıl denge">Isıl denge</a></li> <li><a href="/wiki/Mutlak_s%C4%B1cakl%C4%B1k" title="Mutlak sıcaklık">Mutlak sıcaklık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yal%C4%B1t%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F_sistem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yalıtılmış sistem (sayfa mevcut değil)">Yalıtılmış sistem</a></li> <li><a href="/wiki/Entropi" title="Entropi">Entropi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serbest_entropi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serbest entropi (sayfa mevcut değil)">Serbest entropi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Entropi_kuvveti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entropi kuvveti (sayfa mevcut değil)">Entropi kuvveti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negentropi (sayfa mevcut değil)">Negentropi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0%C5%9F_(fizik)" title="İş (fizik)">İş</a></li> <li><a href="/wiki/Ekserji" title="Ekserji">Ekserji</a></li> <li><a href="/wiki/Entalpi" title="Entalpi">Entalpi</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Çeşitler</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">Kinetik</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0%C3%A7_enerji" title="İç enerji">İç</a></li> <li><a href="/wiki/Termal_enerji" title="Termal enerji">Termal</a></li> <li><a href="/wiki/Potansiyel_enerji" title="Potansiyel enerji">Potansiyel</a></li> <li><a href="/wiki/Yer%C3%A7ekimi_enerjisi" class="mw-redirect" title="Yerçekimi enerjisi">Yerçekimsel</a></li> <li><a href="/wiki/Esneklik_enerjisi" title="Esneklik enerjisi">Esneklik</a></li> <li><a href="/wiki/Elektriksel_potansiyel_enerji" title="Elektriksel potansiyel enerji">Elektriksel potansiyel enerji</a></li> <li><a href="/wiki/Mekanik_enerji" title="Mekanik enerji">Mekanik</a></li> <li><a href="/wiki/Atomlararas%C4%B1_potansiyel" title="Atomlararası potansiyel">Atomlararası potansiyel</a></li> <li><a href="/wiki/Elektrik_enerjisi" title="Elektrik enerjisi">Elektrik</a></li> <li><a href="/wiki/Manyetik_enerji" title="Manyetik enerji">Manyetik</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0yonla%C5%9Fma_enerjisi" title="İyonlaşma enerjisi">İyonlaşma</a></li> <li><a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1n%C4%B1m_enerjisi" title="Işınım enerjisi">Işınım</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C4%9Flanma_enerjisi" title="Bağlanma enerjisi">Bağlanma</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCkleer_ba%C4%9Flanma_enerjisi" title="Nükleer bağlanma enerjisi">Nükleer bağlanma enerjisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yer%C3%A7ekimsel_ba%C4%9Flanma_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yerçekimsel bağlanma enerjisi (sayfa mevcut değil)">Yerçekimsel bağlanma enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/Kuantum_renk_dinami%C4%9Fi_ba%C4%9Flanma_enerjisi" title="Kuantum renk dinamiği bağlanma enerjisi">Kuantum renk dinamiği bağlanma enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/Karanl%C4%B1k_enerji" title="Karanlık enerji">Karanlık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%96z_(fizik)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Öz (fizik) (sayfa mevcut değil)">Öz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hayalet_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hayalet enerji (sayfa mevcut değil)">Hayalet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negatif_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negatif enerji (sayfa mevcut değil)">Negatif</a></li> <li><a href="/wiki/Kimyasal_enerji" title="Kimyasal enerji">Kimyasal</a></li> <li><a href="/wiki/Durgun_enerji" class="mw-redirect" title="Durgun enerji">Durgun</a></li> <li><a href="/wiki/Ses_enerjisi" title="Ses enerjisi">Ses enerjisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Y%C3%BCzey_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yüzey enerjisi (sayfa mevcut değil)">Yüzey enerjisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bo%C5%9Fluk_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boşluk enerjisi (sayfa mevcut değil)">Boşluk enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/S%C4%B1f%C4%B1r_noktas%C4%B1_enerjisi" title="Sıfır noktası enerjisi">Sıfır noktası enerjisi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Enerji_ta%C5%9F%C4%B1y%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji taşıyıcı (sayfa mevcut değil)">Enerji taşıyıcılar</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Radyasyon" title="Radyasyon">Radyasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Entalpi" title="Entalpi">Entalpi</a></li> <li><a href="/wiki/Mekanik_dalga" title="Mekanik dalga">Mekanik dalga</a></li> <li><a href="/wiki/Ses_dalgalar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ses dalgaları">Ses dalgaları</a></li> <li><a href="/wiki/Yak%C4%B1t" title="Yakıt">Yakıt</a> <ul><li><a href="/wiki/Fosil_yak%C4%B1t" title="Fosil yakıt">Fosil yakıt</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Is%C4%B1" title="Isı">Isı</a> <ul><li><a href="/wiki/Gizli_%C4%B1s%C4%B1" title="Gizli ısı">Gizli ısı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0%C5%9F_(fizik)" title="İş (fizik)">İş</a></li> <li><a href="/wiki/Elektrik" title="Elektrik">Elektrik</a></li> <li><a href="/wiki/Pil" title="Pil">Pil</a></li> <li><a href="/wiki/Kondansat%C3%B6r" title="Kondansatör">Kondansatör</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Birincil_enerji" title="Birincil enerji">Birincil enerji</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Fosil_yak%C4%B1t" title="Fosil yakıt">Fosil yakıt</a> <ul><li><a href="/wiki/K%C3%B6m%C3%BCr" title="Kömür">Kömür</a></li> <li><a href="/wiki/Petrol" title="Petrol">Petrol</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Fal_gaz" class="mw-redirect" title="Doğal gaz">Doğal gaz</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCkleer_yak%C4%B1t" title="Nükleer yakıt">Nükleer yakıt</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Do%C4%9Fal_uranyum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doğal uranyum (sayfa mevcut değil)">Doğal uranyum</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1n%C4%B1m_enerjisi" title="Işınım enerjisi">Işınım enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_enerjisi" title="Güneş enerjisi">Güneş</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%BCzg%C3%A2r_g%C3%BCc%C3%BC" title="Rüzgâr gücü">Rüzgâr</a></li> <li><a href="/wiki/Hidrolik_g%C3%BC%C3%A7" title="Hidrolik güç">Hidrolik güç</a></li> <li><a href="/wiki/Okyanus_enerjisi" title="Okyanus enerjisi">Okyanus enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/Jeotermal_enerji" title="Jeotermal enerji">Jeotermal</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoenerji" title="Biyoenerji">Biyoenerji</a></li> <li><a href="/wiki/Yer%C3%A7ekimi_enerjisi" class="mw-redirect" title="Yerçekimi enerjisi">Yerçekimi enerjisi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Enerji_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji sistemi (sayfa mevcut değil)">Enerji sistemi</a><br />bileşenleri</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Enerji_sistemleri_m%C3%BChendisli%C4%9Fi" title="Enerji sistemleri mühendisliği">Enerji mühendisliği</a></li> <li><a href="/wiki/Petrol_rafinerisi" title="Petrol rafinerisi">Petrol rafinerisi</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BC%C3%A7_(elektrik)" title="Güç (elektrik)">Elektrik gücü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fosil_yak%C4%B1tl%C4%B1_elektrik_santrali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fosil yakıtlı elektrik santrali (sayfa mevcut değil)">Fosil yakıtlı elektrik santrali</a> <ul><li><a href="/wiki/Kojenerasyon" title="Kojenerasyon">Kojenerasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Entegre_gazla%C5%9Ft%C4%B1rma_kombine_%C3%A7evrim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entegre gazlaştırma kombine çevrim (sayfa mevcut değil)">Entegre gazlaştırma kombine çevrim</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCkleer_enerji" title="Nükleer enerji">Nükleer enerji</a> <ul><li><a href="/wiki/N%C3%BCkleer_enerji_santrali" title="Nükleer enerji santrali">Nükleer enerji santrali</a></li> <li><a href="/wiki/Radyoizotop_termoelektrik_jenerat%C3%B6r" title="Radyoizotop termoelektrik jeneratör">Radyoizotop termoelektrik jeneratör</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%BCne%C5%9F_g%C3%BCc%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Güneş gücü (sayfa mevcut değil)">Güneş gücü</a> <ul><li><a href="/wiki/Fotovoltaik_sistem" title="Fotovoltaik sistem">Fotovoltaik sistem</a></li> <li><a href="/wiki/Yek-odakl%C4%B1_g%C3%BCne%C5%9F_enerjisi_santralleri" class="mw-redirect" title="Yek-odaklı güneş enerjisi santralleri">Yek-odaklı güneş enerjisi santralleri</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termal_g%C3%BCne%C5%9F_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termal güneş enerjisi (sayfa mevcut değil)">Termal güneş enerjisi</a> <ul><li><a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_enerji_kulesi" title="Güneş enerji kulesi">Güneş enerji kulesi</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_f%C4%B1r%C4%B1n%C4%B1" class="mw-redirect" title="Güneş fırını">Güneş fırını</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%BCzg%C3%A2r_g%C3%BCc%C3%BC" title="Rüzgâr gücü">Rüzgâr gücü</a> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%BCzg%C3%A2r_%C3%A7iftli%C4%9Fi" title="Rüzgâr çiftliği">Rüzgâr çiftliği</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=U%C3%A7an_r%C3%BCzg%C3%A2r_enerjisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uçan rüzgâr enerjisi (sayfa mevcut değil)">Uçan rüzgâr enerjisi</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hidrolik_g%C3%BC%C3%A7" title="Hidrolik güç">Hidrolik güç</a> <ul><li><a href="/wiki/Hidroelektrik" title="Hidroelektrik">Hidroelektrik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dalga_tarlas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dalga tarlası (sayfa mevcut değil)">Dalga tarlası</a></li> <li><a href="/wiki/Gelgit_enerjisi" title="Gelgit enerjisi">Gelgit enerjisi</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Jeotermal_elektrik" title="Jeotermal elektrik">Jeotermal elektrik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyok%C3%BCtle" title="Biyokütle">Biyokütle</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Kullanım ve<br /><a href="/w/index.php?title=Enerji_tedari%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji tedariği (sayfa mevcut değil)">tedarik</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Enerji_t%C3%BCketimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji tüketimi (sayfa mevcut değil)">Enerji tüketimi</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_depolama" title="Enerji depolama">Enerji depolama</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya_enerji_t%C3%BCketimi" title="Dünya enerji tüketimi">Dünya enerji tüketimi</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_g%C3%BCvencesi" title="Enerji güvencesi">Enerji güvencesi</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_tasarrufu" title="Enerji tasarrufu">Enerji tasarrufu</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji_verimlili%C4%9Fi" title="Enerji verimliliği">Enerji verimliliği</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ula%C5%9F%C4%B1mda_enerji_verimlili%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ulaşımda enerji verimliliği (sayfa mevcut değil)">Ulaşım</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tar%C4%B1mda_enerji_verimlili%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarımda enerji verimliliği (sayfa mevcut değil)">Tarım</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Yenilenebilir_enerji" title="Yenilenebilir enerji">Yenilenebilir enerji</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_enerji" title="Sürdürülebilir enerji">Sürdürülebilir enerji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enerji_politikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji politikası (sayfa mevcut değil)">Enerji politikası</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Enerji_geli%C5%9Fimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enerji gelişimi (sayfa mevcut değil)">Enerji gelişimi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%BCnya_enerji_tedari%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dünya enerji tedariği (sayfa mevcut değil)">Dünya enerji tedariği</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%BCney_Amerika%27da_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Güney Amerika'da enerji (sayfa mevcut değil)">Güney Amerika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kuzey_Amerika%27da_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuzey Amerika'da enerji (sayfa mevcut değil)">Kuzey Amerika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Avrupa%27da_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avrupa'da enerji (sayfa mevcut değil)">Avrupa</a></li> <li><a href="/wiki/Kategori:Asya%27da_enerji" title="Kategori:Asya'da enerji">Asya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Afrika%27da_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afrika'da enerji (sayfa mevcut değil)">Afrika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Avustralya%27da_enerji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avustralya'da enerji (sayfa mevcut değil)">Avustralya</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Diğer</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Jevons_paradoksu" title="Jevons paradoksu">Jevons paradoksu</a></li> <li><a href="/wiki/Karbon_ayak_izi" title="Karbon ayak izi">Karbon ayak izi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span><b><a href="/wiki/Kategori:Enerji" title="Kategori:Enerji">Kategori</a></b> • <span typeof="mw:File"><span title="Commons sayfası"><img alt="Commons sayfası" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">Medya</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Doğanın_ögeleri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Do%C4%9Fa" title="Şablon:Doğa"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Do%C4%9Fa" title="Şablon tartışma:Doğa"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Do%C4%9Fa&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Doğanın_ögeleri" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Do%C4%9Fa" title="Doğa">Doğanın</a> ögeleri</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/Evren" title="Evren">Evren</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Uzay_(fizik)" title="Uzay (fizik)">Uzay</a></li> <li><a href="/wiki/Zaman" title="Zaman">Zaman</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Enerji</a></li> <li><a href="/wiki/Madde" title="Madde">Madde</a> <ul><li><a href="/wiki/Par%C3%A7ac%C4%B1k" title="Parçacık">Parçacık</a></li> <li><a href="/wiki/Element" title="Element">Element</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kalk%C3%BCl%C3%BCs" title="Kalkülüs">Değişim</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/D%C3%BCnya" title="Dünya">Dünya</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Yer_bilimleri" title="Yer bilimleri">Yer bilimleri</a></li> <li><a href="/wiki/Yerk%C3%BCre_tarihi" title="Yerküre tarihi">Tarih</a> (<a href="/wiki/D%C3%BCnya%27n%C4%B1n_jeolojik_tarihi" class="mw-redirect" title="Dünya'nın jeolojik tarihi">jeolojik</a>)</li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya%27n%C4%B1n_yap%C4%B1s%C4%B1" title="Dünya'nın yapısı">Dünya'nın yapısı</a></li> <li><a href="/wiki/Jeoloji" title="Jeoloji">Jeoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Levha_hareketleri" class="mw-redirect" title="Levha hareketleri">Levha hareketleri</a></li> <li><a href="/wiki/Okyanus" title="Okyanus">Okyanuslar</a></li> <li><a href="/wiki/Gaia_hipotezi" title="Gaia hipotezi">Gaia hipotezi</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya%27n%C4%B1n_gelece%C4%9Fi" title="Dünya'nın geleceği">Gelecek</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/Hava_durumu" title="Hava durumu">Hava durumu</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Meteoroloji" title="Meteoroloji">Meteoroloji</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya_atmosferi" title="Dünya atmosferi">Atmosfer <span style="font-size:90%;">(Dünya)</span></a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0klim" title="İklim">İklim</a></li> <li><a href="/wiki/Bulut" title="Bulut">Bulutlar</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C4%9Fmur" title="Yağmur">Yağmur</a></li> <li><a href="/wiki/Kar" title="Kar">Kar</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Güneş ışığı">Güneş ışığı</a></li> <li><a href="/wiki/Gelgit" title="Gelgit">Gelgitler</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%BCzg%C3%A2r" title="Rüzgâr">Rüzgâr</a> <ul><li><a href="/wiki/Hortum_(meteoroloji)" title="Hortum (meteoroloji)">Hortum</a></li> <li><a href="/wiki/Tropikal_siklon" title="Tropikal siklon">Tropikal siklon</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/Do%C4%9Fal_%C3%A7evre" title="Doğal çevre">Doğal çevre</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ekoloji" title="Ekoloji">Ekoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">Ekosistem</a></li> <li><a href="/wiki/Alan_(fizik)" title="Alan (fizik)">Alan</a></li> <li><a href="/wiki/Radyasyon" title="Radyasyon">Radyasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Vah%C5%9Fi_do%C4%9Fa" title="Vahşi doğa">Vahşi doğa</a></li> <li><a href="/wiki/Orman_yang%C4%B1n%C4%B1" title="Orman yangını">Orman yangınları</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam" title="Yaşam">Yaşam</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abiyogenez" title="Abiyogenez">Köken <span style="font-size:90%;">(abiyogenez)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam%C4%B1n_evrimsel_tarihi" title="Yaşamın evrimsel tarihi">Evrimsel tarih</a></li> <li><a href="/wiki/Biyosfer" title="Biyosfer">Biyosfer</a></li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_organizasyon" title="Biyolojik organizasyon">Hiyerarşi</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji">Biyoloji</a> (<a href="/wiki/Astrobiyoloji" title="Astrobiyoloji">astrobiyoloji</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Biyo%C3%A7e%C5%9Fitlilik" title="Biyoçeşitlilik">Biyoçeşitlilik</a></li> <li><a href="/wiki/Canl%C4%B1" title="Canlı">Canlı</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96karyot" title="Ökaryot">Ökaryotlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Flora_(botanik)" title="Flora (botanik)">flora</a> <ul><li><a href="/wiki/Bitki" title="Bitki">bitkiler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Fauna" title="Fauna">fauna</a> <ul><li><a href="/wiki/Hayvanlar" class="mw-redirect" title="Hayvanlar">hayvanlar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Mantarlar" title="Mantarlar">mantarlar</a></li> <li><a href="/wiki/Protistler" title="Protistler">protistler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prokaryot" title="Prokaryot">Prokaryotlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Arkea" title="Arkea">arkea</a></li> <li><a href="/wiki/Bakteri" title="Bakteri">bakteri</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Vir%C3%BCs" title="Virüs">Virüsler</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Kategori:Do%C4%9Fa" title="Kategori:Doğa">Kategori</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Teknoloji" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Teknoloji" title="Şablon:Teknoloji"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Teknoloji" title="Şablon tartışma:Teknoloji"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Teknoloji&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Teknoloji" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Teknoloji" title="Teknoloji">Teknoloji</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Uygulamal%C4%B1_bilimler" title="Uygulamalı bilimler">Uygulamalı Bilim</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Arkeoloji" title="Arkeoloji">Kazıbilim</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Yapay_zek%C3%A2" title="Yapay zekâ">Yapay zekâ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Berim" title="Berim">Berim</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Elektronik" title="Elektronik">Elektronik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">Enerji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Enerji_depolama" title="Enerji depolama">Enerji depolama</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Kriyojenik" title="Kriyojenik">Kriyojenik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=M%C3%BChendislik_jeofizi%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mühendislik jeofiziği (sayfa mevcut değil)">Mühendislik jeofiziği</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BChendislik_jeolojisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mühendislik jeolojisi (sayfa mevcut değil)">Mühendislik jeolojisi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%C3%87evre_teknolojisi" title="Çevre teknolojisi">Çevre teknolojisi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bal%C4%B1k%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k" title="Balıkçılık">Balıkçılık</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Malzeme_bilimi" title="Malzeme bilimi">Malzeme bilimi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Mikroteknoloji" title="Mikroteknoloji">Mikroteknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Mimarl%C4%B1k" title="Mimarlık">Mimarlık</a>  <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Nanoteknoloji" title="Nanoteknoloji">Nanoteknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/N%C3%BCkleer_teknoloji" title="Nükleer teknoloji">Nükleer teknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Optik" title="Optik">Optik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Par%C3%A7ac%C4%B1k_fizi%C4%9Fi" title="Parçacık fiziği">Parçacık fiziği</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Zooloji" title="Zooloji">Zooloji</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Bilgi" title="Bilgi">Bilgi</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bili%C5%9Fim_ve_ileti%C5%9Fim_teknolojileri" class="mw-redirect" title="Bilişim ve iletişim teknolojileri">Bilişim ve iletişim teknolojileri</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Grafik_tasar%C4%B1m" title="Grafik tasarım">Grafik tasarım</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bilgi_teknolojisi" title="Bilgi teknolojisi">Bilgi teknolojisi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/M%C3%BCzik_teknolojisi" title="Müzik teknolojisi">Müzik teknolojisi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ses_konu%C5%9Fma_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1_yaz%C4%B1l%C4%B1mlar" title="Ses konuşma tanımlayıcı yazılımlar">Ses tanıma</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Dijital_foto%C4%9Fraf%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k" title="Dijital fotoğrafçılık">Görsel teknolojiler</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Sistematik" title="Sistematik">Sistematik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bili%C5%9Fim" title="Bilişim">Bilişim</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/End%C3%BCstri" class="mw-redirect" title="Endüstri">Endüstri</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%C4%B0n%C5%9Faat" title="İnşaat">Yapı</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bal%C4%B1k%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k" title="Balıkçılık">Balıkçılık</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/End%C3%BCstriyel_teknoloji" title="Endüstriyel teknoloji">Endüstriyel teknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%C4%B0malat" title="İmalat">Üretim</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Makine_sanayi" title="Makine sanayi">Makine sanayi</a>  <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Madencilik" title="Madencilik">Madencilik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Ara%C5%9Ft%C4%B1rma_ve_geli%C5%9Ftirme" title="Araştırma ve geliştirme">Araştırma ve geliştirme</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Askeriye" title="Askeriye">Askeriye</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/M%C3%BChimmat" title="Mühimmat">Mühimmat</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bomba" title="Bomba">Bomba</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Muharebe_m%C3%BChendisli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muharebe mühendisliği (sayfa mevcut değil)">Muharebe mühendisliği</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Asker%C3%AE_teknoloji" title="Askerî teknoloji">Askerî teknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%C4%B0stihk%C3%A2m" class="mw-redirect" title="İstihkâm">İstihkâm</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ev" title="Ev">Ev</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Beyaz_e%C5%9Fya" title="Beyaz eşya">Beyaz eşya</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/E%C4%9Fitim_teknolojisi" title="Eğitim teknolojisi">Eğitim teknolojisi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Evi%C3%A7i_teknolojileri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eviçi teknolojileri (sayfa mevcut değil)">Eviçi teknolojileri</a>  <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/G%C4%B1da_teknolojisi" title="Gıda teknolojisi">Gıda teknolojisi</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Sa%C4%9Fl%C4%B1k" title="Sağlık">Sağlık</a> / <a href="/wiki/G%C3%BCvenlik" title="Güvenlik">Güvenlik</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Biyomedikal" title="Biyomedikal">Biyomedikal</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Biyomekatronik" title="Biyomekatronik">Biyomekatronik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Biyokimya" title="Biyokimya">Biyokimya</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Biyoenformatik" title="Biyoenformatik">Biyoenformatik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Biyoteknoloji" title="Biyoteknoloji">Biyoteknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Kemoinformatik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kemoinformatik (sayfa mevcut değil)">Kemoinformatik</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Yang%C4%B1n_%C3%B6nleme_m%C3%BChendisli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yangın önleme mühendisliği (sayfa mevcut değil)">Yangın önleme mühendisliği</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Farmakoloji" title="Farmakoloji">Eczabilim</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Medikal_teknoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medikal teknoloji (sayfa mevcut değil)">Medikal teknoloji</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Beslenme" title="Beslenme">Beslenme</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Eczac%C4%B1l%C4%B1k" title="Eczacılık">Eczacılık</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/G%C3%BCvenlik_m%C3%BChendisli%C4%9Fi" title="Güvenlik mühendisliği">Güvenlik mühendisliği</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Hijyen_m%C3%BChendisli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hijyen mühendisliği (sayfa mevcut değil)">Hijyen mühendisliği</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ula%C5%9F%C4%B1m" title="Ulaşım">Ulaşım</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Havac%C4%B1l%C4%B1k" title="Havacılık">Havacılık</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Motorlu_ta%C5%9F%C4%B1t" title="Motorlu taşıt">Motorlu taşıt</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Otonom_araba" title="Otonom araba">Otonom araçlar</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Uzay_teknolojisi" title="Uzay teknolojisi">Uzay teknolojisi</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">İlgili maddeler</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/M%C3%BChendislik" title="Mühendislik">Mühendislik</a> (<a href="/wiki/%C5%9Eablon:M%C3%BChendislik" title="Şablon:Mühendislik">Şablon</a>) <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Teknoloji_eti%C4%9Fi" title="Teknoloji etiği">Teknoloji etiği</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Biyoloji" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Biyoloji" title="Şablon:Biyoloji"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Biyoloji" title="Şablon tartışma:Biyoloji"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Biyoloji&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Biyoloji" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji">Biyoloji</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div id="*_Giriş_(Genetik,_Evrim)_*_Ana_hatlar_*_Tarih&#95;_**_Zaman_çizelgesi_*_Dizin"> <ul><li>Giriş (<a href="/w/index.php?title=Geneti%C4%9Fe_giri%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetiğe giriş (sayfa mevcut değil)">Genetik</a>, <a href="/w/index.php?title=Evrime_giri%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrime giriş (sayfa mevcut değil)">Evrim</a>)</li> <li><a href="/wiki/Biyolojinin_ana_hatlar%C4%B1" title="Biyolojinin ana hatları">Ana hatlar</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoloji_tarihi" title="Biyoloji tarihi">Tarih</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biyoloji_ve_organik_kimyan%C4%B1n_zaman_%C3%A7izelgesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyoloji ve organik kimyanın zaman çizelgesi (sayfa mevcut değil)">Zaman çizelgesi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyoloji_maddeleri_dizini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyoloji maddeleri dizini (sayfa mevcut değil)">Dizin</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji">Biyoloji</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Genel Bakış</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bilim" title="Bilim">Bilim</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam" title="Yaşam">Yaşam</a></li> <li>Özellikler (<a href="/wiki/Adaptasyon" title="Adaptasyon">Adaptasyon</a>, <a href="/wiki/Metabolizma" title="Metabolizma">Metabolizma</a>, <a href="/wiki/Geli%C5%9Fim_biyolojisi" title="Gelişim biyolojisi">Büyüme</a>, <a href="/wiki/Yap%C4%B1#Biyolojik" title="Yapı">Düzen</a>, <a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Düzenleme</a>, <a href="/wiki/%C3%9Creme" title="Üreme">Üreme</a>, <a href="/wiki/Uyaran_(fizyoloji)" title="Uyaran (fizyoloji)">Çevreye verilen tepki</a>)</li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_organizasyon" title="Biyolojik organizasyon">Yaşam hiyerarşisi</a> (<a href="/wiki/Atom" title="Atom">Atom</a> > <a href="/wiki/Molek%C3%BCl" title="Molekül">Molekül</a> > <a href="/wiki/Organel" title="Organel">Organel</a> > <a href="/wiki/H%C3%BCcre" title="Hücre">Hücre</a> > <a href="/wiki/Doku" title="Doku">Doku</a> > <a href="/wiki/Organ" title="Organ">Organ</a> > <a href="/wiki/Organ_sistemi" title="Organ sistemi">Organ sistemi</a> > <a href="/wiki/Canl%C4%B1" title="Canlı">Canlı</a> > <a href="/wiki/Pop%C3%BClasyon_(biyoloji)" title="Popülasyon (biyoloji)">Popülasyon</a> > <a href="/w/index.php?title=Biyosinoz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyosinoz (sayfa mevcut değil)">Topluluk</a> > <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">Ekosistem</a> > <a href="/wiki/Biyosfer" title="Biyosfer">Biyosfer</a>)</li> <li><a href="/wiki/Red%C3%BCksiyonizm#Bilimde" title="Redüksiyonizm">İndirgemeci</a></li> <li><a href="/wiki/Belirme" title="Belirme">Belirme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mekanik_felsefe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mekanik felsefe (sayfa mevcut değil)">Mekanistik</a></li> <li><a href="/wiki/Bilimsel_y%C3%B6ntem" title="Bilimsel yöntem">Bilimsel yöntem</a></li> <li><a href="/wiki/Bilimsel_teori" title="Bilimsel teori"> Teori</a></li> <li><a href="/wiki/Bilimsel_kanun" title="Bilimsel kanun"> Kanun</a></li> <li><a href="/wiki/Akran_denetimi" title="Akran denetimi">Akran denetimi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyoloji_dergileri_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyoloji dergileri listesi (sayfa mevcut değil)">Biyoloji dergileri</a></li> <li><a href="/wiki/Biyolog" title="Biyolog">Biyolog</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Kimyasal temel</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Atom" title="Atom">Atomlar</a></li> <li><a href="/wiki/Karbon_temelli_ya%C5%9Fam" title="Karbon temelli yaşam">Karbon temelli yaşam</a></li> <li><a href="/wiki/Amino_asit" title="Amino asit">Amino asitler</a></li> <li><a href="/wiki/Karbonhidrat" title="Karbonhidrat">Karbonhidratlar</a></li> <li><a href="/wiki/Kimyasal_ba%C4%9F" title="Kimyasal bağ">Kimyasal bağ</a></li> <li><a href="/wiki/Element" title="Element">Element</a></li> <li><a href="/wiki/Lipit" title="Lipit">Lipitler</a></li> <li><a href="/wiki/Madde" title="Madde">Madde</a> <ul><li><a href="/wiki/Kuantum_biyolojisi" title="Kuantum biyolojisi">Kuantum</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Molek%C3%BCl" title="Molekül">Moleküller</a></li> <li><a href="/wiki/Monomer" title="Monomer">Monomer</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCkleik_asit" title="Nükleik asit">Nükleik asitler</a></li> <li><a href="/wiki/Organik_bile%C5%9Fik" title="Organik bileşik">Organik bileşikler</a></li> <li><a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a></li> <li><a href="/wiki/Polimer" title="Polimer">Polimer</a></li> <li><a href="/wiki/Protein" title="Protein">Proteinler</a></li> <li><a href="/wiki/Su" title="Su">Su</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%C3%BCcre" title="Hücre">Hücreler</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Adenozin_trifosfat" title="Adenozin trifosfat">ATP</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCcre_d%C3%B6ng%C3%BCs%C3%BC" title="Hücre döngüsü">Hücre döngüsü</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCcre_teorisi" title="Hücre teorisi">Hücre teorisi</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCcre_sinyalizasyonu" title="Hücre sinyalizasyonu">Hücre sinyalizasyonu</a></li> <li><a href="/wiki/Oksijenli_solunum" title="Oksijenli solunum">Hücresel solunum</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Enerji dönüşümü</a></li> <li><a href="/wiki/Enzim" title="Enzim">Enzim</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96karyot" title="Ökaryot">Ökaryot</a></li> <li><a href="/wiki/Fermantasyon" title="Fermantasyon">Fermantasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Metabolizma" title="Metabolizma">Metabolizma</a></li> <li><a href="/wiki/Mayoz" title="Mayoz">Mayoz</a></li> <li><a href="/wiki/Mitoz" title="Mitoz">Mitoz</a></li> <li><a href="/wiki/Fotosentez" title="Fotosentez">Fotosentez</a></li> <li><a href="/wiki/Prokaryot" title="Prokaryot">Prokaryot</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Genetik" title="Genetik">Genetik</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a></li> <li><a href="/wiki/Epigenetik" title="Epigenetik">Epigenetik</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_geli%C5%9Fim_biyolojisi" title="Evrimsel gelişim biyolojisi">Evrimsel gelişim biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Gen_ifadesi" title="Gen ifadesi">Gen ifadesi</a></li> <li><a href="/wiki/Gen_ifadesinin_d%C3%BCzenlenmesi" title="Gen ifadesinin düzenlenmesi">Gen düzenlenmesi</a></li> <li><a href="/wiki/Genom" title="Genom">Genomlar</a></li> <li><a href="/wiki/Mendel_geneti%C4%9Fi" title="Mendel genetiği">Mendel genetiği</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transkripsiyon_sonras%C4%B1_modifikasyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transkripsiyon sonrası modifikasyon (sayfa mevcut değil)">Transkripsiyon sonrası modifikasyon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Evrim" title="Evrim">Evrim</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Adaptasyon" title="Adaptasyon">Adaptasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Yery%C3%BCz%C3%BCndeki_ilk_ya%C5%9Fam" title="Yeryüzündeki ilk yaşam">Yeryüzündeki ilk yaşam</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0%C5%9Flev_(biyoloji)" title="İşlev (biyoloji)">İşlev</a></li> <li><a href="/wiki/Genetik_s%C3%BCr%C3%BCklenme" title="Genetik sürüklenme">Genetik sürüklenme</a></li> <li><a href="/wiki/Gen_ak%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Gen akışı">Gen akışı</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam%C4%B1n_evrimsel_tarihi" title="Yaşamın evrimsel tarihi">Yaşamın evrimsel tarihi</a></li> <li><a href="/wiki/Makro_evrim" title="Makro evrim">Makro evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Mikro_evrim" title="Mikro evrim">Mikro evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Mutasyon" title="Mutasyon">Mutasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Fal_se%C3%A7ilim" title="Doğal seçilim">Doğal seçilim</a></li> <li><a href="/wiki/Filogenetik" title="Filogenetik">Filogenetik</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Türleşme">Türleşme</a></li> <li><a href="/wiki/Taksonomi_(biyoloji)" title="Taksonomi (biyoloji)">Taksonomi</a></li> <li><a href="/wiki/Varolu%C5%9F_m%C3%BCcadelesi" title="Varoluş mücadelesi">Varoluş mücadelesi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyo%C3%A7e%C5%9Fitlilik" title="Biyoçeşitlilik">Çeşitlilik</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Arkea" title="Arkea">Arkea</a></li> <li><a href="/wiki/Hayvan" title="Hayvan">Hayvanlar</a></li> <li><a href="/wiki/Bakteri" title="Bakteri">Bakteri</a></li> <li><a href="/wiki/Mantarlar" title="Mantarlar">Mantarlar</a></li> <li><a href="/wiki/Omurgas%C4%B1zlar" title="Omurgasızlar">Omurgasızlar</a></li> <li><a href="/wiki/Bitki" title="Bitki">Bitkiler</a></li> <li><a href="/wiki/Protistler" title="Protistler">Protistler</a></li> <li><a href="/wiki/Omurgal%C4%B1lar" title="Omurgalılar">Omurgalılar</a></li> <li><a href="/wiki/Vir%C3%BCs" title="Virüs">Virüsler</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bitki formu <br /> ve işlevi</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Epidermis_(botanik)" title="Epidermis (botanik)">Epidermis</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87i%C3%A7ek" title="Çiçek">Çiçek</a></li> <li><a href="/wiki/Temel_doku" title="Temel doku">Temel doku</a></li> <li><a href="/wiki/Yaprak" title="Yaprak">Yaprak</a></li> <li><a href="/wiki/Floem" title="Floem">Floem</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nternod" title="İnternod">İnternod</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%B6k" title="Kök">Kök</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrg%C3%BCn_(botanik)" title="Sürgün (botanik)">Sürgün</a></li> <li><a href="/wiki/Tracheophyta" title="Tracheophyta">Damarlı bitki</a></li> <li><a href="/wiki/Damar_dokusu" title="Damar dokusu">Damar dokusu</a></li> <li><a href="/wiki/Ksilem" title="Ksilem">Ksilem</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hayvan formu <br /> ve işlevi</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Soluma" title="Soluma">Soluma</a></li> <li><a href="/wiki/Dola%C5%9F%C4%B1m_sistemi" title="Dolaşım sistemi">Dolaşım sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Endokrin_sistem" title="Endokrin sistem">Endokrin sistem</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nsan_sindirim_sistemi" title="İnsan sindirim sistemi">Sindirim sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Homeostaz</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F%C4%B1kl%C4%B1k_sistemi" title="Bağışıklık sistemi">Bağışıklık sistemi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0%C3%A7_%C3%A7evre&action=edit&redlink=1" class="new" title="İç çevre (sayfa mevcut değil)">İç çevre</a></li> <li><a href="/wiki/Kas_sistemi" title="Kas sistemi">Kas sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Sinir_sistemi" title="Sinir sistemi">Sinir sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Creme_sistemi" title="Üreme sistemi">Üreme sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Solunum_sistemi" title="Solunum sistemi">Solunum sistemi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ekoloji" title="Ekoloji">Ekoloji</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/G%C4%B1da_d%C3%B6ng%C3%BCs%C3%BC" title="Gıda döngüsü">Gıda döngüsü</a></li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_etkile%C5%9Fim" title="Biyolojik etkileşim">Biyolojik etkileşim</a></li> <li><a href="/wiki/Biyok%C3%BCtle" title="Biyokütle">Biyokütle</a></li> <li><a href="/wiki/Biyom" title="Biyom">Biyomlar</a></li> <li><a href="/wiki/Biyosfer" title="Biyosfer">Biyosfer</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0klim" title="İklim">İklim</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0klim_de%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi" title="İklim değişikliği">İklim değişikliği</a></li> <li><a href="/wiki/Kom%C3%BCnite" title="Komünite">Komünite</a></li> <li><a href="/wiki/Koruma_biyolojisi" title="Koruma biyolojisi">Koruma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekosistem_ekolojisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekosistem ekolojisi (sayfa mevcut değil)">Ekosistem</a></li> <li><a href="/wiki/Habitat" title="Habitat">Habitat</a> <ul><li><a href="/wiki/Ekolojik_ni%C5%9F" title="Ekolojik niş">Niş</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikrobiyom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikrobiyom (sayfa mevcut değil)">Mikrobiyom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%C3%BCfus_ekolojisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nüfus ekolojisi (sayfa mevcut değil)">Nüfus dinamikleri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaynak_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaynak (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Kaynaklar</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyolojideki_ara%C5%9Ft%C4%B1rma_y%C3%B6ntemleri_listesi" title="Biyolojideki araştırma yöntemleri listesi">Araştırma <br /> yöntemleri</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Laboratuvar <br /> teknikleri</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Genetik_m%C3%BChendisli%C4%9Fi" title="Genetik mühendisliği">Genetik mühendisliği</a></li> <li><a href="/wiki/Transformasyon" title="Transformasyon">Transformasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Jel_elektroforezi" title="Jel elektroforezi">Jel elektroforezi</a></li> <li><a href="/wiki/Kromatografi" title="Kromatografi">Kromatografi</a></li> <li><a href="/wiki/Santrif%C3%BCjleme" title="Santrifüjleme">Santrifüjleme</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCcre_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Hücre kültürü">Hücre kültürü</a></li> <li><a href="/wiki/DNA_dizileme" title="DNA dizileme">DNA dizileme</a></li> <li><a href="/wiki/DNA_mikro%C3%A7ip" title="DNA mikroçip">DNA mikroçip</a></li> <li><a href="/wiki/Ye%C5%9Fil_floresan_protein" title="Yeşil floresan protein">Yeşil floresan protein</a></li> <li><a href="/wiki/Vekt%C3%B6r_(molek%C3%BCler_biyoloji)" title="Vektör (moleküler biyoloji)">Vektör</a></li> <li><a href="/wiki/Enzim_%C3%B6l%C3%A7%C3%BCm%C3%BC" title="Enzim ölçümü">Enzim ölçümü</a></li> <li><a href="/wiki/Protein_safla%C5%9Ft%C4%B1rmas%C4%B1" title="Protein saflaştırması">Protein saflaştırması</a></li> <li><a href="/wiki/Western_blot" title="Western blot">Western blot</a></li> <li><a href="/wiki/Northern_blot" title="Northern blot">Northern blot</a></li> <li><a href="/wiki/Southern_blot" title="Southern blot">Southern blot</a></li> <li><a href="/wiki/Restriksiyon_enzimi" title="Restriksiyon enzimi">Restriksiyon enzimi</a></li> <li><a href="/wiki/Polimeraz_zincir_reaksiyonu" title="Polimeraz zincir reaksiyonu">Polimeraz zincir reaksiyonu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ki_hibritli_tarama&action=edit&redlink=1" class="new" title="İki hibritli tarama (sayfa mevcut değil)">İki hibritli tarama</a></li> <li><i><a href="/wiki/In_vivo" title="In vivo">In vivo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/In_vitro" title="In vitro">In vitro</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/In_silico" title="In silico">In silico</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Saha teknikleri</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ku%C5%9Fak_transekti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuşak transekti (sayfa mevcut değil)">Kuşak transekti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Etiketleme_ve_tekrar_yakalama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etiketleme ve tekrar yakalama (sayfa mevcut değil)">Etiketleme ve tekrar yakalama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCr_ke%C5%9Fif_e%C4%9Frisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tür keşif eğrisi (sayfa mevcut değil)">Tür keşif eğrisi</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyolojinin_ana_hatlar%C4%B1#Dallar" title="Biyolojinin ana hatları">Dallar</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="excerpt-block"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26210209">.mw-parser-output .excerpt .selflink{font-weight:normal}.mw-parser-output .excerpt-indicator{border-left:3px solid #c8ccd1;margin:1em 0;padding-left:1em}</style><div class="excerpt"> <ul><li><a href="/wiki/Abiyogenez" title="Abiyogenez">Abiyogenez</a></li> <li><a href="/wiki/Aerobiyoloji" title="Aerobiyoloji">Aerobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Tarla_tar%C4%B1m%C4%B1" title="Tarla tarımı">Agronomi</a></li> <li><a href="/wiki/Agrostoloji" title="Agrostoloji">Agrostoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Anatomi" title="Anatomi">Anatomi</a></li> <li><a href="/wiki/Astrobiyoloji" title="Astrobiyoloji">Astrobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Bakteriyoloji" title="Bakteriyoloji">Bakteriyoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beslenme_bilimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beslenme bilimi (sayfa mevcut değil)">Beslenme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bili%C5%9Fsel_biyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bilişsel biyoloji (sayfa mevcut değil)">Bilişsel biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoco%C4%9Frafya" title="Biyocoğrafya">Biyocoğrafya</a></li> <li><a href="/wiki/Biyofizik" title="Biyofizik">Biyofizik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoenformatik" title="Biyoenformatik">Biyoenformatik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoistatistik" title="Biyoistatistik">Biyoistatistik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyojeoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyojeoloji (sayfa mevcut değil)">Biyojeoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Biyokimya" title="Biyokimya">Biyokimya</a></li> <li><a href="/wiki/Biyomekanik" title="Biyomekanik">Biyomekanik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyom%C3%BChendislik" title="Biyomühendislik">Biyomühendislik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyosemiyotik" title="Biyosemiyotik">Biyosemiyotik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyoteknoloji" title="Biyoteknoloji">Biyoteknoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Botanik" title="Botanik">Botanik</a></li> <li><a href="/wiki/Dendroloji" title="Dendroloji">Dendroloji</a></li> <li><a href="/wiki/Deniz_biyolojisi" title="Deniz biyolojisi">Deniz biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Ekolojik_genetik" title="Ekolojik genetik">Ekolojik genetik</a></li> <li><a href="/wiki/Ekoloji" title="Ekoloji">Ekoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Embriyoloji" title="Embriyoloji">Embriyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Entomoloji" title="Entomoloji">Entomoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Epidemiyoloji" title="Epidemiyoloji">Epidemiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Epigenetik" title="Epigenetik">Epigenetik</a></li> <li><a href="/wiki/Etoloji" title="Etoloji">Etoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_biyoloji" title="Evrimsel biyoloji">Evrimsel biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Farmakoloji" title="Farmakoloji">Farmakoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Fikoloji" title="Fikoloji">Fikoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Filogenetik" title="Filogenetik">Filogenetik</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyoloji" title="Fizyoloji">Fizyoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fotobiyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fotobiyoloji (sayfa mevcut değil)">Fotobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Geli%C5%9Fim_biyolojisi" title="Gelişim biyolojisi">Gelişim biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Genetik" title="Genetik">Genetik</a></li> <li><a href="/wiki/Genomik" title="Genomik">Genomik</a></li> <li><a href="/wiki/Gerontoloji" title="Gerontoloji">Gerontoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Geli%C5%9Fimsel_plastisite" title="Gelişimsel plastisite">Gelişimsel plastisite</a></li> <li><a href="/wiki/Herpetoloji" title="Herpetoloji">Herpetoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Hesaplamal%C4%B1_biyoloji" title="Hesaplamalı biyoloji">Hesaplamalı biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Histoloji" title="Histoloji">Histoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCcresel_mikrobiyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hücresel mikrobiyoloji (sayfa mevcut değil)">Hücresel mikrobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0htiyoloji" title="İhtiyoloji">İhtiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mm%C3%BCnoloji" title="İmmünoloji">İmmünoloji</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nsan_biyolojisi" title="İnsan biyolojisi">İnsan biyolojisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jeobiyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeobiyoloji (sayfa mevcut değil)">Jeobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Kimyasal_biyoloji" title="Kimyasal biyoloji">Kimyasal biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Koruma_biyolojisi" title="Koruma biyolojisi">Koruma biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Kriyobiyoloji" title="Kriyobiyoloji">Kriyobiyoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kronobiyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kronobiyoloji (sayfa mevcut değil)">Kronobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Kuantum_biyolojisi" title="Kuantum biyolojisi">Kuantum biyolojisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lipidoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lipidoloji (sayfa mevcut değil)">Lipidoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Matematiksel_ve_teorik_biyoloji" title="Matematiksel ve teorik biyoloji">Matematiksel biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Mammaloji" title="Mammaloji">Mammaloji</a></li> <li><a href="/wiki/Mikoloji" title="Mikoloji">Mikoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrobiyoloji" title="Mikrobiyoloji">Mikrobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Molek%C3%BCler_biyoloji" title="Moleküler biyoloji">Moleküler biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Morfoloji_(biyoloji)" title="Morfoloji (biyoloji)">Morfoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neontoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neontoloji (sayfa mevcut değil)">Neontoloji</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%B6robilim" title="Nörobilim">Nörobilim</a></li> <li><a href="/wiki/Ku%C5%9F_bilimi" title="Kuş bilimi">Ornitoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Ontojeni" title="Ontojeni">Ontojeni</a></li> <li><a href="/wiki/Kemikbilim" title="Kemikbilim">Osteoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Paleontoloji" title="Paleontoloji">Paleontoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Parazitoloji" title="Parazitoloji">Parazitoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Patoloji" title="Patoloji">Patoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Pomoloji" title="Pomoloji">Pomoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Primatoloji" title="Primatoloji">Primatoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Proteomik" title="Proteomik">Proteomik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protistoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protistoloji (sayfa mevcut değil)">Protistoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Radyobiyoloji" title="Radyobiyoloji">Radyobiyoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sentetik_biyoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sentetik biyoloji (sayfa mevcut değil)">Sentetik biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Sistematik" title="Sistematik">Sistematik</a></li> <li><a href="/wiki/Sistem_biyolojisi" title="Sistem biyolojisi">Sistem biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Sitogenetik" title="Sitogenetik">Sitogenetik</a></li> <li><a href="/wiki/Sitoloji" title="Sitoloji">Sitoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyobiyoloji" title="Sosyobiyoloji">Sosyobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Taksonomi_(biyoloji)" title="Taksonomi (biyoloji)">Taksonomi</a></li> <li><a href="/wiki/Tar%C4%B1m_bilimi" title="Tarım bilimi">Tarım bilimi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tatl%C4%B1_su_biyolojisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tatlı su biyolojisi (sayfa mevcut değil)">Tatlı su biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Teratoloji" title="Teratoloji">Teratoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Toksikoloji" title="Toksikoloji">Toksikoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Creme_biyolojisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üreme biyolojisi (sayfa mevcut değil)">Üreme biyolojisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Virofizik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virofizik (sayfa mevcut değil)">Virofizik</a></li> <li><a href="/wiki/Viroloji" title="Viroloji">Viroloji</a></li> <li><a href="/wiki/Yap%C4%B1sal_biyoloji" title="Yapısal biyoloji">Yapısal biyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Zenobiyoloji" title="Zenobiyoloji">Zenobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Zooloji" title="Zooloji">Zooloji</a></li></ul></div></div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Sözlükler</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biyoloji_s%C3%B6zl%C3%BC%C4%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyoloji sözlüğü (sayfa mevcut değil)">Biyoloji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Botanik_terimler_s%C3%B6zl%C3%BC%C4%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Botanik terimler sözlüğü (sayfa mevcut değil)">Botanik terimler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekoloji_s%C3%B6zl%C3%BC%C4%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekoloji sözlüğü (sayfa mevcut değil)">Ekoloji terimler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bitki_morfolojisi_s%C3%B6zl%C3%BC%C4%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bitki morfolojisi sözlüğü (sayfa mevcut değil)">Bitki morfolojisi terimleri</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/Kategori:Biyoloji" title="Kategori:Biyoloji">Kategori</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Commons sayfası"><img alt="Commons sayfası" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Biology" class="extiw" title="commons:Biology">Commons</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="VikiProje"><img alt="VikiProje" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></span></span> <a href="/wiki/Vikiproje:Biyoloji" title="Vikiproje:Biyoloji">Vikiproje</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Sürdürülebilirlik" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Şablon:Sürdürülebilirlik"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Şablon tartışma:Sürdürülebilirlik"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Sürdürülebilirlik" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilirlik</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div id="*_Ana_hatlar_*_Dizin"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirli%C4%9Fin_ana_hatlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirliğin ana hatları (sayfa mevcut değil)">Ana hatlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_maddeleri_dizini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik maddeleri dizini (sayfa mevcut değil)">Dizin</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik#İlkeler_ve_kavramlar" title="Sürdürülebilirlik">İlkeler</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Antroposen" title="Antroposen">Antroposen</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87evrecilik" title="Çevrecilik">Çevrecilik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gezegensel_s%C4%B1n%C4%B1rlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gezegensel sınırlar (sayfa mevcut değil)">Gezegensel sınırlar</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nsan%C4%B1n_%C3%A7evre_%C3%BCzerindeki_etkisi" title="İnsanın çevre üzerindeki etkisi">İnsanın çevre üzerindeki etkisi</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_kalk%C4%B1nma" class="mw-redirect" title="Sürdürülebilir kalkınma">Kalkınma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C3%B6neti%C5%9Fim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Küresel yönetişim (sayfa mevcut değil)">Küresel yönetişim</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_t%C3%BCketim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir tüketim (sayfa mevcut değil)">Tüketim</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCketim_ahlak%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tüketim ahlakı (sayfa mevcut değil)">Ahlak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antropizasyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antropizasyon (sayfa mevcut değil)">Antropizasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A%C5%9F%C4%B1r%C4%B1_t%C3%BCketim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aşırı tüketim (sayfa mevcut değil)">Aşırı tüketim</a></li> <li><a href="/wiki/Basit_ya%C5%9Fam" title="Basit yaşam">Basit yaşam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dayanakl%C4%B1_mal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dayanaklı mal (sayfa mevcut değil)">Dayanaklı mal</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%B6ng%C3%BCsel_ekonomi" title="Döngüsel ekonomi">Döngüsel ekonomi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%BCnya_Limit_A%C5%9F%C4%B1m_G%C3%BCn%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dünya Limit Aşım Günü (sayfa mevcut değil)">Dünya Limit Aşım Günü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekolojik_ayak_izi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekolojik ayak izi (sayfa mevcut değil)">Ekolojik ayak izi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kararl%C4%B1_durum_ekonomisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kararlı durum ekonomisi (sayfa mevcut değil)">Kararlı durum ekonomisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikro_s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikro sürdürülebilirlik (sayfa mevcut değil)">Mikro sürdürülebilirlik</a></li> <li><a href="/wiki/Ortak_varl%C4%B1klar%C4%B1n_trajedisi" title="Ortak varlıkların trajedisi">Ortak varlıkların trajedisi</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilir</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_pazarlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir pazarlar (sayfa mevcut değil)">Pazar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_t%C3%BCketici_davran%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir tüketici davranışı (sayfa mevcut değil)">Tüketici davranışı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilirlik</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_markas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik markası (sayfa mevcut değil)">Marka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_pazarlamas%C4%B1_miyoplu%C4%9Fu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik pazarlaması miyopluğu (sayfa mevcut değil)">Pazarlama miyopluğu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_reklamc%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik reklamcılığı (sayfa mevcut değil)">Reklamcılık</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_ve_sistemik_de%C4%9Fi%C5%9Fim_direnci&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik ve sistemik değişim direnci (sayfa mevcut değil)">Sistemik değişim direnci</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCketim_kar%C5%9F%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Tüketim karşıtlığı">Tüketim karşıtlığı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Cr%C3%BCn_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ürün yönetimi (sayfa mevcut değil)">Ürün yönetimi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yat%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1n_sosyal_getirisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yatırımın sosyal getirisi (sayfa mevcut değil)">Yatırımın sosyal getirisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ye%C5%9Fil_t%C3%BCketim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeşil tüketim (sayfa mevcut değil)">Yeşil tüketim</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/D%C3%BCnya_n%C3%BCfusu" title="Dünya nüfusu">Dünya nüfusu</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Aile_planlamas%C4%B1" title="Aile planlaması">Aile planlaması</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demografik_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demografik dönüşüm (sayfa mevcut değil)">Demografik dönüşüm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0nsan_n%C3%BCfusu_planlamas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İnsan nüfusu planlaması (sayfa mevcut değil)">Kontrol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_n%C3%BCfus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir nüfus (sayfa mevcut değil)">Sürdürülebilir nüfus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Teknoloji</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%87evre_teknolojisi" title="Çevre teknolojisi">Çevre teknolojisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Do%C4%9Fal_yap%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doğal yapı (sayfa mevcut değil)">Doğal yapı</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilir</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_ambalaj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir ambalaj (sayfa mevcut değil)">Ambalaj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_end%C3%BCstriler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir endüstriler (sayfa mevcut değil)">Endüstri</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_mimari" title="Sürdürülebilir mimari">Mimari</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_tasar%C4%B1m" title="Sürdürülebilir tasarım">Tasarım</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uygun_teknoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uygun teknoloji (sayfa mevcut değil)">Uygun</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyo%C3%A7e%C5%9Fitlilik" title="Biyoçeşitlilik">Biyoçeşitlilik</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Biyog%C3%BCvenlik" title="Biyogüvenlik">Biyogüvenlik</a></li> <li><a href="/wiki/Biyosfer" title="Biyosfer">Biyosfer</a></li> <li><a href="/wiki/Holosen_yok_olu%C5%9Fu" title="Holosen yok oluşu">Holosen yok oluşu</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0stilac%C4%B1_t%C3%BCrler" title="İstilacı türler">İstilacı türler</a></li> <li><a href="/wiki/Koruma_biyolojisi" title="Koruma biyolojisi">Koruma biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Tehlikedeki_t%C3%BCr" title="Tehlikedeki tür">Tehlikedeki tür</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">Enerji</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Karbon_ayak_izi" title="Karbon ayak izi">Karbon ayak izi</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_enerji" title="Sürdürülebilir enerji">Sürdürülebilir enerji</a></li> <li><a href="/wiki/Yenilenebilir_enerji" title="Yenilenebilir enerji">Yenilenebilir enerji</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_g%C4%B1da_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir gıda sistemi (sayfa mevcut değil)">Gıda</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0klim_dostu_tar%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="İklim dostu tarım (sayfa mevcut değil)">İklim dostu tarım</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sivil_tar%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sivil tarım (sayfa mevcut değil)">Sivil tarım</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilir</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_bal%C4%B1k%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir balıkçılık (sayfa mevcut değil)">Balıkçılık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_beslenme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir beslenme (sayfa mevcut değil)">Beslenme</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_tar%C4%B1m" title="Sürdürülebilir tarım">Tarım</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Topluluk_destekli_tar%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Topluluk destekli tarım (sayfa mevcut değil)">Topluluk destekli tarım</a></li> <li><a href="/wiki/Yapay_et" title="Yapay et">Yapay et</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Su</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ar%C4%B1t%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F_su&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arıtılmış su (sayfa mevcut değil)">Arıtılmış su</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=At%C4%B1k_sulardan_%C4%B1s%C4%B1_geri_kazan%C4%B1m%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atık sulardan ısı geri kazanımı (sayfa mevcut değil)">Atık sulardan ısı geri kazanımı</a></li> <li><a href="/wiki/Su_ayak_izi" title="Su ayak izi">Ayak izi</a></li> <li><a href="/wiki/Gelgit_enerjisi" title="Gelgit enerjisi">Gelgit enerjisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gelgit_ak%C4%B1nt%C4%B1s%C4%B1_jenerat%C3%B6r%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gelgit akıntısı jeneratörü (sayfa mevcut değil)">Gelgit akıntısı jeneratörü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geri_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm_du%C5%9Flar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geri dönüşüm duşları (sayfa mevcut değil)">Geri dönüşüm duşları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Su_g%C3%BCvenli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Su güvenliği (sayfa mevcut değil)">Güvenlik</a></li> <li><a href="/wiki/Hidroelektrik" title="Hidroelektrik">Hidroelektrik</a> <ul><li><a href="/wiki/Hidrolik_g%C3%BC%C3%A7" title="Hidrolik güç">Hidrolik güç</a></li> <li><a href="/wiki/Hidroelektrik_santrali" title="Hidroelektrik santrali">Hidroelektrik santrali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_HES&action=edit&redlink=1" class="new" title="Küçük HES (sayfa mevcut değil)">Küçük HES</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikro_HES&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikro HES (sayfa mevcut değil)">Mikro HES</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Piko_HES&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piko HES (sayfa mevcut değil)">Piko HES</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Su_k%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Su kıtlığı">Kıtlık</a></li> <li><a href="/wiki/Nehir_tipi_hidroelektrik_santrali" title="Nehir tipi hidroelektrik santrali">Nehir tipi hidroelektrik santrali</a></li> <li><a href="/wiki/Okyanus_enerjisi" title="Okyanus enerjisi">Okyanus enerjisi</a></li> <li><a href="/wiki/Okyanus_%C4%B1s%C4%B1l_enerji_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC" title="Okyanus ısıl enerji dönüşümü">Okyanus ısıl enerji dönüşümü</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Sorumluluk</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%87evresel_muhasebe" title="Çevresel muhasebe">Çevresel muhasebe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87evresel_planlama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çevresel planlama (sayfa mevcut değil)">Çevresel planlama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kurumsal_%C3%A7evre_sorumlulu%C4%9Fu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurumsal çevre sorumluluğu (sayfa mevcut değil)">Kurumsal çevre sorumluluğu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kurumsal_sosyal_sorumluluk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurumsal sosyal sorumluluk (sayfa mevcut değil)">Kurumsal sosyal sorumluluk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_verim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir verim (sayfa mevcut değil)">Sürdürülebilir verim</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilirlik</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_endeksleri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik endeksleri (sayfa mevcut değil)">Endeks</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_muhasebesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik muhasebesi (sayfa mevcut değil)">Muhasebe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_%C3%B6l%C3%A7%C3%BCm%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik ölçümü (sayfa mevcut değil)">Ölçüm</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_raporlamas%C4%B1" title="Sürdürülebilirlik raporlaması">Rapor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_raporlama_standartlar%C4%B1_ve_sertifikasyonu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik raporlama standartları ve sertifikasyonu (sayfa mevcut değil)">Standartlar ve sertifikasyon</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Uygulamalar</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C3%87evre_finansman%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çevre finansmanı (sayfa mevcut değil)">Çevre finansmanı</a></li> <li><a href="/wiki/Eko-kapitalizm" title="Eko-kapitalizm">Eko-kapitalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Eko-kent" title="Eko-kent">Eko-kent</a></li> <li><a href="/wiki/Ekok%C3%B6y" title="Ekoköy">Ekoköy</a></li> <li><a href="/wiki/Eko-sosyalizm" class="mw-redirect" title="Eko-sosyalizm">Eko-sosyalizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eko-yat%C4%B1r%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eko-yatırım (sayfa mevcut değil)">Eko-yatırım</a></li> <li><a href="/wiki/Etki_yat%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Etki yatırımı">Etki yatırımı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0klim_finansman%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İklim finansmanı (sayfa mevcut değil)">İklim finansmanı</a></li> <li><a href="/wiki/Jeopark" title="Jeopark">Jeopark</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Organik_hareket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organik hareket (sayfa mevcut değil)">Organik hareket</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosyal_sorumlu_i%C5%9Fletme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosyal sorumlu işletme (sayfa mevcut değil)">Sosyal sorumlu işletme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosyal_sorumlu_pazarlama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosyal sorumlu pazarlama (sayfa mevcut değil)">Sosyal sorumlu pazarlama</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Sürdürülebilirlik">Sürdürülebilir</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_bah%C3%A7ecilik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir bahçecilik (sayfa mevcut değil)">Bahçecilik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_drenaj_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir drenaj sistemi (sayfa mevcut değil)">Drenaj sistemi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_finans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir finans (sayfa mevcut değil)">Finans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_ge%C3%A7im&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir geçim (sayfa mevcut değil)">Geçim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0n%C5%9Faatta_s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik&action=edit&redlink=1" class="new" title="İnşaatta sürdürülebilirlik (sayfa mevcut değil)">İnşaat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_i%C5%9Fletme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir işletme (sayfa mevcut değil)">İşletme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_kaynak_kullan%C4%B1m%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir kaynak kullanımı (sayfa mevcut değil)">Kaynak kullanımı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_kentsel_altyap%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir kentsel altyapı (sayfa mevcut değil)">Kentsel altyapı</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_moda" title="Sürdürülebilir moda">Moda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_organizasyonlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir organizasyonlar (sayfa mevcut değil)">Organizasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_peyzaj_mimarisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir peyzaj mimarisi (sayfa mevcut değil)">Peyzaj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_reklam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir reklam (sayfa mevcut değil)">Reklam</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_sanat" title="Sürdürülebilir sanat">Sanat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_sanitasyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir sanitasyon (sayfa mevcut değil)">Sanitasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_%C5%9Fehir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir şehir (sayfa mevcut değil)">Şehir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_tedarik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir tedarik (sayfa mevcut değil)">Tedarik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_topluluk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir topluluk (sayfa mevcut değil)">Topluluk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_turizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir turizm (sayfa mevcut değil)">Turizm</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_ula%C5%9F%C4%B1m" title="Sürdürülebilir ulaşım">Ulaşım</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uzay_s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirli%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uzay sürdürülebilirliği (sayfa mevcut değil)">Uzay</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_ya%C5%9Fam" title="Sürdürülebilir yaşam">Yaşam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_yenileme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir yenileme (sayfa mevcut değil)">Yenileme</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87evre_dostu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çevre dostu (sayfa mevcut değil)">Yeşil</a> <ul><li><a href="/wiki/Ye%C5%9Fil_altyap%C4%B1" title="Yeşil altyapı">Altyapı</a></li> <li><a href="/wiki/Ye%C5%9Fil_ekonomi" title="Yeşil ekonomi">Ekonomi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ye%C5%9Fil_kalk%C4%B1nma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeşil kalkınma (sayfa mevcut değil)">Kalkınma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ye%C5%9Fil_pazarlama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeşil pazarlama (sayfa mevcut değil)">Pazarlama</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ye%C5%9Fillendirme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeşillendirme (sayfa mevcut değil)">Yeşillendirme</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_y%C3%B6netim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir yönetim (sayfa mevcut değil)">Sürdürülebilir yönetim</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/At%C4%B1k_y%C3%B6netimi" title="Atık yönetimi">Atık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bal%C4%B1k%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Balıkçılık yönetimi (sayfa mevcut değil)">Balıkçılık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_ve_%C3%A7evre_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik ve çevre yönetimi (sayfa mevcut değil)">Çevresel</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Fal_kaynak_y%C3%B6netimi" title="Doğal kaynak yönetimi">Doğal kaynak</a></li> <li><a href="/wiki/Geri_d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm" title="Geri dönüşüm">Geri dönüşüm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gezegen_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gezegen yönetimi (sayfa mevcut değil)">Gezegen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCmanist_kapitalizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hümanist kapitalizm (sayfa mevcut değil)">Hümanist kapitalizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_malzeme_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir malzeme yönetimi (sayfa mevcut değil)">Malzemeler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_orman_y%C3%B6netimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilir orman yönetimi (sayfa mevcut değil)">Orman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Peyzaj_%C3%B6l%C3%A7e%C4%9Finde_koruma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peyzaj ölçeğinde koruma (sayfa mevcut değil)">Peyzaj</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Anlaşmalar ve <br />konferanslar</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Birle%C5%9Fmi%C5%9F_Milletler_%C4%B0nsan_%C3%87evresi_Konferans%C4%B1" class="mw-redirect" title="Birleşmiş Milletler İnsan Çevresi Konferansı">BM İnsan Çevresi Konferansı</a> (Stockholm 1972)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Brundtland_Komisyonu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brundtland Komisyonu (sayfa mevcut değil)">Brundtland Komisyon Raporu</a> (1983)</li> <li><a href="/wiki/Ortak_Gelece%C4%9Fimiz" title="Ortak Geleceğimiz"><i>Ortak Geleceğimiz</i></a> (1987)</li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%BCnya_Zirvesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dünya Zirvesi (sayfa mevcut değil)">Dünya Zirvesi</a> (1992)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87evre_ve_Geli%C5%9Fim_Hakk%C4%B1nda_Rio_Deklarasyonu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çevre ve Gelişim Hakkında Rio Deklarasyonu (sayfa mevcut değil)">Çevre ve Gelişim Hakkında Rio Deklarasyonu</a> (1992)</li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%BCndem_21&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gündem 21 (sayfa mevcut değil)">Gündem 21</a> (1992)</li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_%C3%87e%C5%9Fitlilik_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi" title="Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi">Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi</a> (1992)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Lizbon_Prensipleri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lizbon Prensipleri (sayfa mevcut değil)">Lizbon Prensipleri</a> (1997)</li> <li><a href="/wiki/Yery%C3%BCz%C3%BC_%C5%9Eart%C4%B1" title="Yeryüzü Şartı">Yeryüzü Şartı</a> (2000)</li> <li><a href="/wiki/Birle%C5%9Fmi%C5%9F_Milletler_Biny%C4%B1l_Bildirgesi" title="Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi">BM Binyıl Bildirgesi</a> (2000)</li> <li><a href="/w/index.php?title=2002_D%C3%BCnya_Zirvesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="2002 Dünya Zirvesi (sayfa mevcut değil)">2002 Dünya Zirvesi</a> (Rio+10, Johannesburg)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Birle%C5%9Fmi%C5%9F_Milletler_S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_Kalk%C4%B1nma_Konferans%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (sayfa mevcut değil)">BM Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı</a> (Rio+20, 2012)</li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir_Kalk%C4%B1nma_Ama%C3%A7lar%C4%B1" title="Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları">Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları</a> (2015)</li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Kategori:S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik" title="Kategori:Sürdürülebilirlik">Kategori</a></b></li> <li><b><a href="/wiki/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_bilimi" title="Sürdürülebilirlik bilimi">Bilim</a></b></li> <li><b><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik_%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürdürülebilirlik çalışmaları (sayfa mevcut değil)">Çalışmalar</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11379&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11379&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11379" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Fransa_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Fransa Millî Kütüphanesi">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119314344">cb119314344</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119314344">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/T%C3%BCmle%C5%9Fik_Otorite_Dosyas%C4%B1" title="Tümleşik Otorite Dosyası">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4014692-3">4014692-3</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Mill%C3%AE_Diyet_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Millî Diyet Kütüphanesi">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00561932">00561932</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%C3%87ek_Cumhuriyeti_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Çek Cumhuriyeti Millî Kütüphanesi">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph114472&CON_LNG=ENG">ph114472</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enerji&veaction=edit&section=33" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enerji&action=edit&section=33" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><strong><a href="#cite_ref-1">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Bobrowsky, Matt (2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/27133353">"SCIENCE 101: Q: What Is Energy?"</a>. <i>Science and Children</i> (İngilizce). <b>59</b> (1). ss. 61-65. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/19434812.2021.12291716">10.1080/19434812.2021.12291716</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0036-8148">0036-8148</a>. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/27133353">27133353</a>. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240206033844/https://www.jstor.org/stable/27133353">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=SCIENCE+101%3A+Q%3A+What+Is+Energy%3F&rft.pages=61-65&rft.date=2021&rft.issn=0036-8148&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F27133353&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F19434812.2021.12291716&rft.aulast=Bobrowsky&rft.aufirst=Matt&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F27133353&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEnerji" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><strong><a href="#cite_ref-2">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nuclear-power.com/nuclear-power/nuclear-energy/">"Nuclear Energy | Definition, Formula & Examples | nuclear-power.com"</a>. <i>Nuclear Power</i> (İngilizce). 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220706153815/https://www.nuclear-power.com/nuclear-power/nuclear-energy/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">6 Temmuz</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Nuclear+Power&rft.atitle=Nuclear+Energy+%7C+Definition%2C+Formula+%26+Examples+%7C+nuclear-power.com&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nuclear-power.com%2Fnuclear-power%2Fnuclear-energy%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEnerji" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Enerji&oldid=34161055">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Enerji&oldid=34161055</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Enerji" title="Kategori:Enerji">Enerji</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Ana_madde_konular%C4%B1" title="Kategori:Ana madde konuları">Ana madde konuları</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Ek_kaynaklar_gereken_maddeler_May%C4%B1s_2024" title="Kategori:Ek kaynaklar gereken maddeler Mayıs 2024">Ek kaynaklar gereken maddeler Mayıs 2024</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Ek_kaynaklar_gereken_t%C3%BCm_maddeler" title="Kategori:Ek kaynaklar gereken tüm maddeler">Ek kaynaklar gereken tüm maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Pasaj_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Pasaj içeren maddeler">Pasaj içeren maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:BNF_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:GND_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NDL_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NKC_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 13.35, 1 Kasım 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Enerji&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-67c44fb794-dmq5q","wgBackendResponseTime":169,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.452","walltime":"0.733","ppvisitednodes":{"value":2449,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":168653,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1578,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":10002,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 410.043 1 -total"," 38.70% 158.678 8 Şablon:Dolaşım"," 20.55% 84.273 1 Şablon:Ek_kaynak_gerekli"," 19.03% 78.045 1 Şablon:Mikutu"," 16.99% 69.663 1 Şablon:Kaynakça"," 16.54% 67.833 1 Şablon:Biyoloji"," 14.86% 60.934 1 Şablon:Enerji"," 13.05% 53.529 1 Şablon:Pasaj"," 12.52% 51.357 1 Şablon:Otorite_kontrolü"," 10.85% 44.505 1 Şablon:Dergi_kaynağı"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.174","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3602558,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-4s4kw","timestamp":"20241127160510","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Enerji","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/Enerji","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11379","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11379","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-10-20T23:03:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fb\/Sun_in_February_%28black_version%29.jpg","headline":"bir sistemin i\u015f yapabilme yetene\u011finin \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc"}</script> </body> </html>