CINXE.COM

Jacobitisme — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Jacobitisme — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"f2d649c7-ffff-421a-b5a0-a8d86cdea103","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Jacobitisme","wgTitle":"Jacobitisme","wgCurRevisionId":220640568,"wgRevisionId":220640568,"wgArticleId":72176,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article avec source à lier","Page utilisant P31","Page utilisant une adresse fournie par Wikidata","Article à illustrer Monument","Page géolocalisable sans coordonnées paramétrées","Article utilisant une Infobox en Lua","Article utilisant une Infobox","Article à référence nécessaire","Article avec une section vide ou incomplète","Page utilisant un modèle Bases inactif","Page utilisant P1417","Page utilisant P8313","Page utilisant P7305","Page utilisant P4342", "Page utilisant P3219","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Portail:Royaume-Uni/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:Écosse/Articles liés","Portail:Irlande/Articles liés","Portail:Monarchie/Articles liés","Maison Stuart","Guerres des Trois Royaumes","Jacobitisme","Diaspora irlandaise","Jacques II (roi d'Angleterre)"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Jacobitisme","wgRelevantArticleId":72176,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"}, "wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q212983","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready", "skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/1200px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/800px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/640px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Jacobitisme — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Jacobitisme"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Jacobitisme"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Jacobitisme rootpage-Jacobitisme skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Jacobitisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Jacobitisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Jacobitisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Jacobitisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-La_première_vague_d&#039;émigrés_jacobites_à_l&#039;époque_Cromwell" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_première_vague_d&#039;émigrés_jacobites_à_l&#039;époque_Cromwell"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>La première vague d'émigrés jacobites à l'époque Cromwell</span> </div> </a> <ul id="toc-La_première_vague_d&#039;émigrés_jacobites_à_l&#039;époque_Cromwell-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Les_origines_dynastiques_du_jacobitisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_origines_dynastiques_du_jacobitisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Les origines dynastiques du jacobitisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_origines_dynastiques_du_jacobitisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_Glorieuse_Révolution_de_1688_et_la_naissance_des_prétentions_jacobites" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_Glorieuse_Révolution_de_1688_et_la_naissance_des_prétentions_jacobites"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>La Glorieuse Révolution de 1688 et la naissance des prétentions jacobites</span> </div> </a> <ul id="toc-La_Glorieuse_Révolution_de_1688_et_la_naissance_des_prétentions_jacobites-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Une_émigration_massive,_et_une_forte_présence_des_jacobites_dans_l&#039;armée_française" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Une_émigration_massive,_et_une_forte_présence_des_jacobites_dans_l&#039;armée_française"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Une émigration massive, et une forte présence des jacobites dans l'armée française</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Une_émigration_massive,_et_une_forte_présence_des_jacobites_dans_l&#039;armée_française-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Une émigration massive, et une forte présence des jacobites dans l'armée française</span> </button> <ul id="toc-Une_émigration_massive,_et_une_forte_présence_des_jacobites_dans_l&#039;armée_française-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_cour_jacobite_de_Saint-Germain-en-Laye" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_cour_jacobite_de_Saint-Germain-en-Laye"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>La cour jacobite de Saint-Germain-en-Laye</span> </div> </a> <ul id="toc-La_cour_jacobite_de_Saint-Germain-en-Laye-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_diaspora_jacobite_dans_les_ports_européens" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_diaspora_jacobite_dans_les_ports_européens"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>La diaspora jacobite dans les ports européens</span> </div> </a> <ul id="toc-La_diaspora_jacobite_dans_les_ports_européens-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Les_Jacobites_dans_les_Caraïbes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_Jacobites_dans_les_Caraïbes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Les Jacobites dans les Caraïbes</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_Jacobites_dans_les_Caraïbes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Les_rébellions_jacobites" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_rébellions_jacobites"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Les rébellions jacobites</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Les_rébellions_jacobites-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Les rébellions jacobites</span> </button> <ul id="toc-Les_rébellions_jacobites-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-En_Irlande" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_Irlande"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>En Irlande</span> </div> </a> <ul id="toc-En_Irlande-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-En_Écosse" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_Écosse"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>En Écosse</span> </div> </a> <ul id="toc-En_Écosse-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ultime_complot_et_fin_du_mouvement_jacobite" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ultime_complot_et_fin_du_mouvement_jacobite"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Ultime complot et fin du mouvement jacobite</span> </div> </a> <ul id="toc-Ultime_complot_et_fin_du_mouvement_jacobite-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Liste_des_prétendants" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liste_des_prétendants"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Liste des prétendants</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Liste_des_prétendants-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Liste des prétendants</span> </button> <ul id="toc-Liste_des_prétendants-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Liste_des_prétendants_de_la_Maison_de_Stuart_aux_trônes_d&#039;Angleterre,_d&#039;Écosse_et_d&#039;Irlande_après_1688" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liste_des_prétendants_de_la_Maison_de_Stuart_aux_trônes_d&#039;Angleterre,_d&#039;Écosse_et_d&#039;Irlande_après_1688"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Liste des prétendants de la Maison de Stuart aux trônes d'Angleterre, d'Écosse et d'Irlande après 1688</span> </div> </a> <ul id="toc-Liste_des_prétendants_de_la_Maison_de_Stuart_aux_trônes_d&#039;Angleterre,_d&#039;Écosse_et_d&#039;Irlande_après_1688-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prétendants_Jacobites_depuis_1807" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prétendants_Jacobites_depuis_1807"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Prétendants Jacobites depuis 1807</span> </div> </a> <ul id="toc-Prétendants_Jacobites_depuis_1807-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Généalogie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Généalogie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Généalogie</span> </div> </a> <ul id="toc-Généalogie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ordre_de_succession_jacobite_actuel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ordre_de_succession_jacobite_actuel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Ordre de succession jacobite actuel</span> </div> </a> <ul id="toc-Ordre_de_succession_jacobite_actuel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Familles_jacobites_réfugiées_en_France" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Familles_jacobites_réfugiées_en_France"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Familles jacobites réfugiées en France</span> </div> </a> <ul id="toc-Familles_jacobites_réfugiées_en_France-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Jacobitisme</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 49 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-49" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">49 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Jakobitisme" title="Jakobitisme – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Jakobitisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Jakobiten" title="Jakobiten – alémanique" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Jakobiten" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alémanique" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B9%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A9" title="حركة اليعاقبة – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حركة اليعاقبة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8%D9%8A%D9%87" title="يعقوبيه – arabe égyptien" lang="arz" hreflang="arz" data-title="يعقوبيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="arabe égyptien" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D1%96%D1%82%D1%8B" title="Якабіты – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Якабіты" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Якобитизъм – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Якобитизъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Jacobitisme" title="Jacobitisme – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Jacobitisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jakobit%C3%A9_(hnut%C3%AD)" title="Jakobité (hnutí) – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jakobité (hnutí)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Jacobitiaeth" title="Jacobitiaeth – gallois" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Jacobitiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="gallois" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Jakobitter" title="Jakobitter – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Jakobitter" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Jakobiten" title="Jakobiten – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Jakobiten" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B1%CE%BA%CF%89%CE%B2%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Ιακωβιτισμός – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιακωβιτισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jacobitism" title="Jacobitism – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Jacobitism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Jakobitismo" title="Jakobitismo – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Jakobitismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Jacobismo" title="Jacobismo – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Jacobismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Jakobiidid" title="Jakobiidid – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Jakobiidid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Jakobitismo" title="Jakobitismo – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Jakobitismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="یعقوبی‌گرایی – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="یعقوبی‌گرایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Jakobiitti_(puolue)" title="Jakobiitti (puolue) – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Jakobiitti (puolue)" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Jakobisme" title="Jakobisme – frison occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Jakobisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frison occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Seacaib%C3%ADteachas" title="Seacaibíteachas – irlandais" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Seacaibíteachas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Na_Seumasaich" title="Na Seumasaich – gaélique écossais" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Na Seumasaich" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélique écossais" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Jamyssaght" title="Jamyssaght – mannois" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Jamyssaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="mannois" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A2%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%99%D7%98%D7%99%D7%9D" title="יעקוביטים – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="יעקוביטים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%95%E0%A4%AC%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="जैकबवाद – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जैकबवाद" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Jakobitizmus" title="Jakobitizmus – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Jakobitizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jacobitisme" title="Jacobitisme – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Jacobitisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Jakob%C3%ADtar" title="Jakobítar – islandais" lang="is" hreflang="is" data-title="Jakobítar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandais" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Giacobitismo" title="Giacobitismo – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Giacobitismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A3%E3%82%B3%E3%83%90%E3%82%A4%E3%83%88" title="ジャコバイト – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ジャコバイト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%90%EC%BD%94%EB%B0%94%EC%9D%B4%ED%8A%B8" title="자코바이트 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="자코바이트" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Jakobitydh" title="Jakobitydh – cornique" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Jakobitydh" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="cornique" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%98%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA" title="ဂျက်ကိုဘိုက် – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျက်ကိုဘိုက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Jakobitisme_(Groot-Brittanni%C3%AB)" title="Jakobitisme (Groot-Brittannië) – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Jakobitisme (Groot-Brittannië)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Jakobittane" title="Jakobittane – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Jakobittane" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Jakobittene" title="Jakobittene – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Jakobittene" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Jakobici_(polityka)" title="Jakobici (polityka) – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Jakobici (polityka)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Jacobitismo" title="Jacobitismo – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Jacobitismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B" title="Якобиты – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Якобиты" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Jacobitism" title="Jacobitism – écossais" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Jacobitism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="écossais" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Jakobiti" title="Jakobiti – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Jakobiti" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Jacobitism" title="Jacobitism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Jacobitism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Јакобитизам – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Јакобитизам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Jakobitism" title="Jakobitism – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Jakobitism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="แจกเคอไบต์ – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="แจกเคอไบต์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Jakobitizm" title="Jakobitizm – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Jakobitizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B8" title="Якобіти – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Якобіти" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Jacobitismo" title="Jacobitismo – vénitien" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Jacobitismo" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="vénitien" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A9%B9%E5%A7%86%E6%96%AF%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="詹姆斯主义 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="詹姆斯主义" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q212983#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jacobitisme" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Jacobitisme" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jacobitisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Jacobitisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Jacobitisme" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Jacobitisme" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;oldid=220640568" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Jacobitisme&amp;id=220640568&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FJacobitisme"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FJacobitisme"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Jacobitisme"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Jacobitisme&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Jacobitism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q212983" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/20px-Confusion_colour.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/30px-Confusion_colour.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/40px-Confusion_colour.svg.png 2x" data-file-width="260" data-file-height="200" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Ne doit pas être confondu avec <a href="/wiki/Jacobinisme" title="Jacobinisme">Jacobinisme</a>. </p> </div></div> <div class="bandeau-container metadata bandeau-article bandeau-niveau-modere"><figure class="mw-halign-right noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier" title="Si ce bandeau n&#39;est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus."><img alt="Si ce bandeau n&#39;est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus.</figcaption></figure><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/45px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/68px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/90px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p><strong class="bandeau-titre">Certaines informations figurant dans cet article ou cette section devraient être mieux reliées aux sources mentionnées dans les sections «&#160;Bibliographie&#160;», «&#160;Sources&#160;» ou «&#160;Liens externes&#160;»</strong> <small>(<time class="nowrap" datetime="2023-05" data-sort-value="2023-05">mai 2023</time>).</small> </p> <div class="nomobile"> Vous pouvez améliorer la <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:V%C3%A9rifiabilit%C3%A9" title="Wikipédia:Vérifiabilité">vérifiabilité</a> en <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier/Explication" title="Modèle:Sources à lier/Explication">associant ces informations à des références</a> à l'aide d'<a href="/wiki/Aide:Note" title="Aide:Note">appels de notes</a>.</div> </div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r222901683">.mw-parser-output .infobox hr{height:2px;background-color:#E1E1E1}.mw-parser-output .infobox_v3 .row1col{padding:4px;text-align:center;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);color:var(--color-emphasized,#000000)}</style><div class="infobox_v3 infobox infobox--frwiki noarchive large"><div class="entete" style="background-color:#E1E1E1;color:#000000"><div>Jacobitisme</div></div><table><caption style="color:#000000;text-align:center;background-color:#E1E1E1">Présentation</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">Type</th><td class=""><div> <span class="wd_p31"><a href="/wiki/Mouvement_politique" title="Mouvement politique">Mouvement politique</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q212983?uselang=fr#P31" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr></tbody></table><table><caption style="color:#000000;text-align:center;background-color:#E1E1E1">Localisation</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">Localisation</th><td class=""><div> <a href="/wiki/Grande-Bretagne_(royaume)" title="Grande-Bretagne (royaume)">Royaume de Grande-Bretagne</a> et <a href="/wiki/Royaume_d%27Irlande" title="Royaume d&#39;Irlande">royaume d'Irlande</a></div></td></tr></tbody></table><p class="navbar noprint bordered navigation-not-searchable" style="border-top:1px solid#E1E1E1"><span class="plainlinks" style="text-align:left"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=0">modifier</a> - <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=0">modifier le code</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q212983" class="extiw" title="d:Q212983">modifier Wikidata</a></span><span style="text-align:right"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox" title="Documentation du modèle"><img alt="Documentation du modèle" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></p></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/300px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/450px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg/600px-Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg.png 2x" data-file-width="666" data-file-height="444" /></a><figcaption>La Rose blanche d'<a href="/wiki/Maison_d%27York" title="Maison d&#39;York">York</a>, symbole des jacobites.</figcaption></figure> <p>Le «&#160;<b>jacobitisme</b>&#160;» historique est un <a href="/wiki/Mouvement_politique" title="Mouvement politique">mouvement politique</a> proche des <a href="/wiki/Tory" title="Tory">tories</a> entre <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> et <a href="/wiki/1807" title="1807">1807</a>, composé de ceux qui soutenaient la dynastie détrônée des <a href="/wiki/Maison_Stuart" title="Maison Stuart">Stuart</a> et considéraient comme usurpateurs tous les rois et les reines britanniques ayant régné pendant cette période. Soutenu par les monarchies catholiques <a href="/wiki/Royaume_de_France" title="Royaume de France">française</a> et <a href="/wiki/Espagne" title="Espagne">espagnole</a>, il était surtout implanté en <a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a> et dans les <a href="/wiki/Highlands" title="Highlands">Highlands</a> d'<a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a> qui furent le théâtre de plusieurs révoltes soutenues par la France. Plus marginalement, le jacobitisme disposait également d'un certain nombre de partisans dans le nord de l'<a href="/wiki/Angleterre" title="Angleterre">Angleterre</a> et au <a href="/wiki/Pays_de_Galles" title="Pays de Galles">Pays de Galles</a>. </p><p>En <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a>, le roi <a href="/wiki/Jacques_II_(roi_d%27Angleterre)" title="Jacques II (roi d&#39;Angleterre)">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> d'<a href="/wiki/Royaume_d%27Angleterre" title="Royaume d&#39;Angleterre">Angleterre</a> et d'<a href="/wiki/Royaume_d%27Irlande" title="Royaume d&#39;Irlande">Irlande</a> et VII d'<a href="/wiki/Royaume_d%27%C3%89cosse" title="Royaume d&#39;Écosse">Écosse</a> (1633 – 1701) fut détrôné par un <a href="/wiki/Coup_d%27%C3%89tat" title="Coup d&#39;État">coup d'État</a>, appelé par les historiens <a href="/wiki/Glorieuse_R%C3%A9volution" title="Glorieuse Révolution">Glorieuse Révolution</a>, mené par une armée <a href="/wiki/Provinces-Unies" title="Provinces-Unies">hollandaise</a> de 25&#160;000&#160;hommes, dont plus de 7&#160;000&#160;<abbr class="abbr" title="huguenots"><a href="/wiki/Huguenot" title="Huguenot">huguenots</a></abbr> français. Le roi est chassé et une bonne partie de ses pouvoirs transmis au <a href="/wiki/Parlement_d%27Angleterre" title="Parlement d&#39;Angleterre">Parlement</a>, où les lois seront élaborées par le parti <a href="/wiki/Parti_whig_(Royaume-Uni)" title="Parti whig (Royaume-Uni)">whig</a>. </p><p>Les royalistes britanniques qui lui étaient restés fidèles, de même qu'à ses successeurs, sont connus sous le nom de <i>jacobites</i> car le prénom du roi, en <a href="/wiki/Latin" title="Latin">latin</a>, est «&#160;<i>Jacobus</i>&#160;». Les historiens évaluent à 40&#160;000 le nombre de <a href="/wiki/R%C3%A9fugi%C3%A9s_jacobites_en_France" title="Réfugiés jacobites en France">réfugiés jacobites en France</a>, qui ont émigré après la Glorieuse Révolution, dont environ 60&#160;% étaient irlandais, 34&#160;% anglais et 6&#160;% écossais. Parmi eux, 40&#160;% étaient de familles aristocratiques, dont un grand nombre d'officiers de l'armée du roi. En France, ils ont constitué la <a href="/wiki/Cour_jacobite_de_Saint-Germain_en_Laye" title="Cour jacobite de Saint-Germain en Laye">Cour jacobite de Saint-Germain en Laye</a> et la puissante communauté des <a href="/wiki/Irlandais_de_Nantes" title="Irlandais de Nantes">Irlandais de Nantes</a>. </p><p><span class="need_ref" title="Ce passage nécessite une référence." style="cursor:help;">Apparu plus tard, le jacobitisme dit «&#160;moderne&#160;» est un mouvement très marginal composé de ceux qui considèrent qu'étaient illégitimes tous les rois et les reines ayant régné sur les pays de l'<a href="/wiki/Empire_britannique" title="Empire britannique">Empire britannique</a> et du <a href="/wiki/Commonwealth" title="Commonwealth">Commonwealth</a> après 1688, en particulier parce que ces souverains ont abdiqué une grande part de leur pouvoir en faveur du parlement. Les jacobites modernes considèrent que la reine <a href="/wiki/%C3%89lisabeth_II" title="Élisabeth II">Élisabeth&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> (1926-2022, reine entre 1952 et 2022) n'est que «&#160;la princesse Philippe de Schleswig-Holstein-Sonderbourg-Glücksbourg&#160;».</span><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_première_vague_d'émigrés_jacobites_à_l'époque_Cromwell"><span id="La_premi.C3.A8re_vague_d.27.C3.A9migr.C3.A9s_jacobites_.C3.A0_l.27.C3.A9poque_Cromwell"></span>La première vague d'émigrés jacobites à l'époque Cromwell</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : La première vague d&#39;émigrés jacobites à l&#39;époque Cromwell" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : La première vague d&#39;émigrés jacobites à l&#39;époque Cromwell"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Célèbre pour, au terme d'un procès d'une semaine très controversé, avoir fait <a href="/wiki/D%C3%A9capitation" title="Décapitation">décapiter</a> à la hache le roi d'Angleterre, d'Écosse et d'Irlande <a href="/wiki/Charles_Ier_(roi_d%27Angleterre)" title="Charles Ier (roi d&#39;Angleterre)">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a>, <a href="/wiki/Oliver_Cromwell" title="Oliver Cromwell">Oliver Cromwell</a> s'est aussi distingué par le massacre de 2&#160;000&#160;personnes lors de la prise de la ville de <a href="/wiki/Si%C3%A8ge_de_Drogheda" class="mw-redirect" title="Siège de Drogheda">Drogheda</a> en <a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a>. </p><p>Ces violences ont entraîné la première vague d'émigration en <a href="/wiki/Royaume_de_France" title="Royaume de France">France</a> de jacobites irlandais, lesquels prirent la direction du port de <a href="/wiki/Nantes" title="Nantes">Nantes</a>, tandis que les colons installés par Cromwell sur les meilleures terres de l'<a href="/wiki/Ulster" title="Ulster">Ulster</a>, en Irlande du Nord, ont constitué le premier motif de conflit. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Les_origines_dynastiques_du_jacobitisme">Les origines dynastiques du jacobitisme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Les origines dynastiques du jacobitisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Les origines dynastiques du jacobitisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:James_II_of_England.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/James_II_of_England.jpg" decoding="async" width="200" height="290" class="mw-file-element" data-file-width="200" data-file-height="290" /></a><figcaption>Portrait de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> par Sir Godfrey Kneller (1684).</figcaption></figure> <p>Pour comprendre la raison d'être de ces mouvements, il faut considérer les rois, les reines et les autres personnages liés au roi <a href="/wiki/Jacques_II_et_VII" class="mw-redirect" title="Jacques II et VII">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr></a> et la <a href="/wiki/Maison_Stuart" title="Maison Stuart">dynastie Stuart</a> entière entre 1541 et 1807. </p><p>Avant qu'il ne devienne roi, Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> était connu comme le prince Jacques, <a href="/wiki/Duc_d%27York" title="Duc d&#39;York">duc d'York</a> depuis 1644, et aussi <a href="/wiki/Duc_d%27Albany" title="Duc d&#39;Albany">duc d'Albany</a>, en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a>, depuis 1660. Le prince Jacques était chef suprême de la Marine royale (<i>Lord High Admiral</i>) lorsque la colonie néerlandaise de <a href="/wiki/Nouvelle-N%C3%A9erlande" title="Nouvelle-Néerlande">Nouvelle-Néerlande</a> en <a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Amérique du Nord">Amérique du Nord</a> et sa capitale <a href="/wiki/La_Nouvelle-Amsterdam" title="La Nouvelle-Amsterdam">La Nouvelle-Amsterdam</a> ont été prises par la Marine royale en 1669 (pendant les guerres anglo-néerlandaises), elles ont toutes les deux été rebaptisées <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a> en son honneur. La ville fortifiée à l'intérieur de la colonie, <i>Fort Orange</i>, a aussi été rebaptisée <a href="/wiki/Albany_(New_York)" title="Albany (New York)">Albany</a> (la capitale moderne de l'<a href="/wiki/%C3%89tat_de_New_York" title="État de New York">État de New York</a>). </p><p>Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> était l'arrière-petit-fils de la catholique <a href="/wiki/Marie_Stuart" title="Marie Stuart">Marie Stuart</a> (1542 – 1587), <a href="/wiki/Liste_des_reines_et_imp%C3%A9ratrices_de_France" title="Liste des reines et impératrices de France">reine de France</a> et épouse (1544 – 1560) du roi <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_II_(roi_de_France)" title="François II (roi de France)">François&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a>, qui a régné de 1559 à 1560, et <a href="/wiki/Liste_des_monarques_d%27%C3%89cosse" title="Liste des monarques d&#39;Écosse">reine souveraine d'Écosse</a> (depuis 1542, détrônée en 1567). Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> était aussi le petit-fils du roi Jacques (1566 – 1625), le fils de Marie Stuart qui est connu comme <a href="/wiki/Jacques_VI_et_Ier" title="Jacques VI et Ier">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="6"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VI</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a>, <a href="/wiki/Liste_des_monarques_d%27%C3%89cosse" title="Liste des monarques d&#39;Écosse">roi d'Écosse</a> (régnant depuis 1567) et comme <a href="/wiki/Jacques_VI_et_Ier" title="Jacques VI et Ier">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a>, <a href="/wiki/Liste_des_monarques_d%27Angleterre" title="Liste des monarques d&#39;Angleterre">roi d'Angleterre</a> et <a href="/wiki/Roi_d%27Irlande" title="Roi d&#39;Irlande">d'Irlande</a> (régnant depuis 1603, l'année où il a hérité de ces autres trônes et qui, après cette succession a réuni toutes les <a href="/wiki/%C3%8Eles_Britanniques" title="Îles Britanniques">Îles Britanniques</a> sous l'autorité d'un seul monarque. Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> était aussi le fils cadet du roi <a href="/wiki/Charles_Ier_(roi_d%27Angleterre)" title="Charles Ier (roi d&#39;Angleterre)">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a> (1600 – 1649, qui régnait depuis 1625 et qui était lui-même le fils du Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="6"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VI</span></abbr>) et de la reine d'Angleterre, <a href="/wiki/Henriette-Marie_de_France" title="Henriette-Marie de France">Henriette-Marie de France</a> (1609 – 1669). </p><p>La reine <a href="/wiki/Henriette-Marie_de_France" title="Henriette-Marie de France">Henriette-Marie de France</a> était la fille d'<a href="/wiki/Henri_IV_(roi_de_France)" title="Henri IV (roi de France)">Henri&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr></a> (1553 – 1610, régnant depuis 1589), la sœur de <a href="/wiki/Louis_XIII" title="Louis XIII">Louis&#160;<abbr class="abbr" title="13"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIII</span></abbr></a> (1601 – 1643, régnant depuis 1610) et la tante de <a href="/wiki/Louis_XIV" title="Louis XIV">Louis&#160;<abbr class="abbr" title="14"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIV</span></abbr></a> (1638 – 1715, régnant depuis 1643). Louis&#160;<abbr class="abbr" title="14"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIV</span></abbr>, donc, était le <a href="/wiki/Cousin_(famille)" title="Cousin (famille)">cousin germain</a> de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> d'Écosse. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:William_III_of_England.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/William_III_of_England.jpg/220px-William_III_of_England.jpg" decoding="async" width="220" height="287" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/William_III_of_England.jpg/330px-William_III_of_England.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/William_III_of_England.jpg/440px-William_III_of_England.jpg 2x" data-file-width="4020" data-file-height="5246" /></a><figcaption>Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> d'Orange-Nassau.</figcaption></figure> <p>Le frère aîné de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr>, <a href="/wiki/Charles_II_(roi_d%27Angleterre)" title="Charles II (roi d&#39;Angleterre)">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> (1630 – 1685), a succédé en droit à son père, après l'exécution de celui-ci en 1649. Il se battit sans succès pendant deux ans pour s'installer sur les trônes anglais et écossais. Il n'a été restauré sur le trône qu'en 1660, après encore 9 ans d'exil avec son frère Jacques et le reste des Stuart. Pendant ces années-là, la <a href="/wiki/Grande-Bretagne" title="Grande-Bretagne">Grande-Bretagne</a> et l'Irlande étaient une république unie, dirigée par le <span class="citation">«&#160;<a href="/wiki/Lord-protecteur" title="Lord-protecteur">lord-protecteur</a>&#160;»</span> <a href="/wiki/Oliver_Cromwell" title="Oliver Cromwell">Oliver Cromwell</a>, qui faisait régner par la terreur un ordre <a href="/wiki/Puritanisme" title="Puritanisme">puritain</a> qu'inspire la <span class="citation not_fr_quote" lang="en-GB">«&#160;<span class="italique"><a href="/wiki/New_Model_Army" title="New Model Army">New Model Army</a></span>&#160;»</span>. </p><p>En dépit des rivalités commerciales entre les deux royaumes, la sœur aînée de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr>, <a href="/wiki/Marie-Henriette_Stuart" title="Marie-Henriette Stuart">Marie-Henriette Stuart</a>, <a href="/wiki/Prince_royal" title="Prince royal">princesse royale</a> de <a href="/wiki/Grande-Bretagne" title="Grande-Bretagne">Grande-Bretagne</a> et d'<a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a> (1631 – 1660) s'est mariée avec le gouverneur (<i>stadhouder</i>) des <a href="/wiki/Provinces-Unies" title="Provinces-Unies">Provinces-Unies</a> (les <a href="/wiki/Pays-Bas" title="Pays-Bas">Pays-Bas</a>), le comte <a href="/wiki/Guillaume_II_d%27Orange-Nassau" title="Guillaume II d&#39;Orange-Nassau">Guillaume de Nassau</a> (1626 – 1650), prince d'<a href="/wiki/Orange_(Vaucluse)" title="Orange (Vaucluse)">Orange</a>, qui gouvernait comme <a href="/wiki/Guillaume_II_d%27Orange-Nassau" title="Guillaume II d&#39;Orange-Nassau">Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> depuis 1647. Ils eurent un fils qui s'appelait aussi Guillaume (1650 – 1702). Il sera <a href="/wiki/Stadhouder" class="mw-redirect" title="Stadhouder">stadhouder</a> des <a href="/wiki/Provinces-Unies" title="Provinces-Unies">Provinces-Unies</a> entre 1672 et 1702, sous le nom de <a href="/wiki/Guillaume_III_d%27Orange-Nassau" title="Guillaume III d&#39;Orange-Nassau">Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a>. </p><p>Quand il était alors le prince Jacques, duc d'York, Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> s'est marié deux fois. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Maria_II_Stuart.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Maria_II_Stuart.JPG/220px-Maria_II_Stuart.JPG" decoding="async" width="220" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Maria_II_Stuart.JPG/330px-Maria_II_Stuart.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Maria_II_Stuart.JPG/440px-Maria_II_Stuart.JPG 2x" data-file-width="552" data-file-height="650" /></a><figcaption>Portrait de Marie d'York par Caspar Netscher (1676).</figcaption></figure> <p>Sa première épouse était <a href="/wiki/Anne_Hyde" title="Anne Hyde">Anne Hyde</a>, la fille d'un des ministres et conseillers préférés du roi <a href="/wiki/Charles_Ier_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles Ier d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a> et du roi <a href="/wiki/Charles_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles II d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> en exil, le <span class="citation not_fr_quote" lang="en-GB">«&#160;<span class="italique">commoner</span>&#160;»</span> <a href="/wiki/Edward_Hyde_(1er_comte_de_Clarendon)" title="Edward Hyde (1er comte de Clarendon)">Edward Hyde</a> (puis <abbr class="abbr" title="Premier">1<sup>er</sup></abbr>&#160;<a href="/wiki/Comte_de_Clarendon" title="Comte de Clarendon">comte de Clarendon</a>). Le couple avait deux filles qui sont toutes deux reines d'Angleterre. </p><p>La fille aînée était la princesse <a href="/wiki/Marie_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Marie II d&#39;Angleterre">Marie d'York</a> (1662-1694) qui devait épouser <a href="/wiki/Louis_de_France_(1661-1711)" title="Louis de France (1661-1711)">Louis, le Grand Dauphin</a> (1661-1711). Mais, en 1677, malgré les protestations de son père le prince Jacques, elle fut obligée par son oncle <a href="/wiki/Charles_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles II d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> de se marier avec son cousin germain, Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr>, prince d'<a href="/wiki/Orange_(Vaucluse)" title="Orange (Vaucluse)">Orange</a>. <a href="/wiki/Guillaume_III_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Guillaume III d&#39;Angleterre">Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> d'Orange-Nassau</a>, donc, n'était plus seulement le neveu du futur Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> mais aussi son gendre. Ces alliances matrimoniales prenaient place alors que les guerres anglo-néerlandaises se déroulaient sur les mers. Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> d'Orange-Nassau et <a href="/wiki/Marie_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Marie II d&#39;Angleterre">Marie d'York</a> étaient mari et femme et aussi cousins germains. Le couple n'a eu aucun enfant qui ait atteint l'âge adulte. </p><p>La fille cadette de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> était la princesse <a href="/wiki/Anne_Ire_de_Grande-Bretagne" class="mw-redirect" title="Anne Ire de Grande-Bretagne">Anne d'York</a> (1665-1714), laquelle devint en 1683 l'épouse du Prince <a href="/wiki/Georges_de_Danemark" title="Georges de Danemark">Georges de Danemark</a> (1653-1708). Ils eurent onze enfants mais aucun n'atteint l'âge adulte non plus, laissant potentiellement le trône vacant. </p><p>En 1673 (après la mort de sa femme, Anne Hyde, en 1671), le prince Jacques se remaria avec une Italienne, la princesse <a href="/wiki/Marie_de_Mod%C3%A8ne" title="Marie de Modène">Marie de Modène</a> (1658-1718). En <time class="nowrap" datetime="1688-06" data-sort-value="1688-06">juin 1688</time>, après plusieurs fausses couches, la princesse (devenue reine) eut un fils, <a href="/wiki/Jacques_Fran%C3%A7ois_Stuart" title="Jacques François Stuart">Jacques François Stuart</a>, prince de Galles (1688-1766). Quatre ans plus tard, en exil à <a href="/wiki/Saint-Germain-en-Laye" title="Saint-Germain-en-Laye">Saint-Germain-en-Laye</a>, elle eut une fille, la princesse Louise Marie (1692-1711). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_Glorieuse_Révolution_de_1688_et_la_naissance_des_prétentions_jacobites"><span id="La_Glorieuse_R.C3.A9volution_de_1688_et_la_naissance_des_pr.C3.A9tentions_jacobites"></span>La Glorieuse Révolution de 1688 et la naissance des prétentions jacobites</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : La Glorieuse Révolution de 1688 et la naissance des prétentions jacobites" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : La Glorieuse Révolution de 1688 et la naissance des prétentions jacobites"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Queen_Mary_II_1692-1694_circa_-_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Queen_Mary_II_1692-1694_circa_-_cropped.jpg" decoding="async" width="165" height="214" class="mw-file-element" data-file-width="165" data-file-height="214" /></a><figcaption>Marie&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre</figcaption></figure> <p>Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> fut contraint d'abandonner le pouvoir à cause de l'invasion de l'Angleterre par les troupes hollandaises de son neveu et gendre <a href="/wiki/Guillaume_III_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Guillaume III d&#39;Angleterre">Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a>, prince d'<a href="/wiki/Orange_(Vaucluse)" title="Orange (Vaucluse)">Orange</a>. Guillaume a été invité à renverser son oncle par certains hommes politiques appelés les <a href="/wiki/Parti_whig_(Royaume-Uni)" title="Parti whig (Royaume-Uni)">Whigs</a>. </p><p>En 1689, Guillaume et sa femme la princesse Marie sont conjointement proclamés roi et reine d'Angleterre, d'<a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a> et d'<a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a> <a href="/wiki/Guillaume_III_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Guillaume III d&#39;Angleterre">Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a> et <a href="/wiki/Marie_II_(reine_d%27Angleterre)" title="Marie II (reine d&#39;Angleterre)">Marie&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> par les parlements d'Angleterre et d'Écosse allant jusqu'à s'arroger le droit d'exclure du trône le roi Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et son fils <a href="/wiki/Jacques_Fran%C3%A7ois_Stuart" title="Jacques François Stuart">Jacques</a>, le <a href="/wiki/Prince_de_Galles" title="Prince de Galles">prince de Galles</a>. Le parlement d'Irlande n'a jamais été consulté (depuis 1494, le parlement anglais avait le droit de faire des lois pour l'Irlande sans consulter le parlement irlandais). La reine <a href="/wiki/Marie_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Marie II d&#39;Angleterre">Marie&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> meurt en 1694&#160;; le roi Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> continue de régner seul jusqu'à sa propre mort en 1702. </p><p>En 1701 le parlement anglais déclare qu'aucun catholique (ou personne avec un conjoint catholique) ne pourrait hériter des trônes britannique et irlandais. Les parlements écossais et irlandais refusent de promulguer la même loi d'interdiction. Au roi Guillaume succède sur les trois trônes sa belle-sœur Anne. Pendant son règne les parlements écossais et anglais sont abolis en 1707. Le <a href="/wiki/Parlement_de_Grande-Bretagne" title="Parlement de Grande-Bretagne">Parlement de Grande-Bretagne</a> a définitivement remplacé les parlements d'Angleterre et d'Écosse. Le successeur de la reine Anne est la personne protestante la plus proche du trône. Il s'agit de <a href="/wiki/George_Ier_de_Grande-Bretagne" class="mw-redirect" title="George Ier de Grande-Bretagne">George&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a>, <a href="/wiki/Prince-%C3%89lecteur" class="mw-redirect" title="Prince-Électeur">électeur</a> de <a href="/wiki/Hanovre" title="Hanovre">Hanovre</a>, (1660-1727) un descendant d'une sœur du roi Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr>. George&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> n'était pourtant que <abbr class="abbr" title="Cinquante-sixième">56<sup>e</sup></abbr> en ligne de succession, mais, comme les 55 autres personnes avant lui étaient catholiques, il peut ainsi accéder au trône, selon la nouvelle loi sur la «&#160;succession protestante&#160;». Les Jacobites n'ont jamais reconnu ce deuxième coup d'État non plus. Le nouveau souverain britannique ne parle pas anglais. </p><p>De 1688 jusqu'à la mort de la reine Anne, les partisans de ces «&#160;coups d'État&#160;» ont été appelés les <a href="/wiki/Orangistes" class="mw-redirect" title="Orangistes">Orangistes</a> (d'après Guillaume d'Orange). Par la suite, avec l'accession au trône de George&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> en 1714, ces mêmes partisans ont été qualifiés d'<a href="/wiki/Maison_de_Hanovre" title="Maison de Hanovre">Hanovriens</a>. </p><p>C'est pour défendre les droits du roi Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> et – après sa mort en 1701 – de son fils Jacques François Stuart (proclamé «&#160;Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="8"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VIII</span></abbr>&#160;») que de nombreux Britanniques et Irlandais, devenus les Jacobites, se sont révoltés à plusieurs reprises entre 1689 et 1746. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Une_émigration_massive,_et_une_forte_présence_des_jacobites_dans_l'armée_française"><span id="Une_.C3.A9migration_massive.2C_et_une_forte_pr.C3.A9sence_des_jacobites_dans_l.27arm.C3.A9e_fran.C3.A7aise"></span>Une émigration massive, et une forte présence des jacobites dans l'armée française</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Une émigration massive, et une forte présence des jacobites dans l&#39;armée française" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Une émigration massive, et une forte présence des jacobites dans l&#39;armée française"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Il est possible d'évaluer, avec une relative exactitude la première vague d'émigration, de loin la plus considérable. Les historiens de l'<a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a> fixent le nombre de militaires passés au service de Louis&#160;<abbr class="abbr" title="14"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIV</span></abbr>, après le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_de_Limerick" title="Traité de Limerick">traité de Limerick</a>, à un peu plus de 19&#160;000. En ajoutant la brigade de Mountcashell, débarquée dès <time class="nowrap" datetime="1690-04" data-sort-value="1690-04">avril 1690</time>, on obtient un total de 25&#160;000&#160;officiers et soldats. </p><p>Les vols d'«&#160;oies sauvages&#160;» se poursuivirent et de nouvelles recrues vinrent combler les vides d'après 1697, date où Louis&#160;<abbr class="abbr" title="14"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIV</span></abbr> licencia une partie de ses régiments étrangers. La réforme de 1763 les réduisit à moins de 4&#160;000&#160;officiers et soldats. Tous les réfugiés, toutefois, n'étaient pas militaires et, bien que majoritaires, les Irlandais ne furent pas les seuls à suivre dans sa retraite leur souverain déchu. L'Angleterre et l'Écosse ont fourni leur contingent, surtout de grands seigneurs. Au total, l'émigration a pu concerner 50&#160;000&#160;personnes. </p><p>Les Jacobites firent, dans les armées du continent, des carrières plus qu'honorables et souvent exceptionnellement brillantes. En France, deux d'entre eux parvinrent au <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle au maréchalat. On a aussi décompté 18 lieutenants généraux, 14 maréchaux de camp. Parmi ces lieutenants généraux, François Bulkeley, Charles Fitzjames, Pierre Nugent, Charles-Edouard Rothe, Michel Rothe, Edouard Fitzjames, Mathieu Cook, André Lée. </p><p>Contrairement aux diasporas confessionnelles d'Europe (Marranes du <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a>, Protestants de <a href="/wiki/Lucques" title="Lucques">Lucques</a> ou de <a href="/wiki/Sienne" title="Sienne">Sienne</a>, Huguenots de France) ou d'<a href="/wiki/Asie" title="Asie">Asie</a> (Juifs, Parsis, Arméniens), celle des Jacobites n'est pas le fait d'une minorité religieuse, mais un phénomène politique consécutif à une révolution, qui s'apparente en cela davantage à l'émigration française des années 1790. </p><p>En <a href="/wiki/Espagne" title="Espagne">Espagne</a>, le premier régiment, Irlanda, fut constitué en 1698 et ceux d'Ultonia et Hiberna en 1709. En 1758, leurs effectifs s'élevaient à 4&#160;200&#160;officiers et soldats. La plupart des réfugiés qui s'établirent en <a href="/wiki/Espagne" title="Espagne">Espagne</a>, <a href="/wiki/Naples" title="Naples">Naples</a>, <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a>, <a href="/wiki/Autriche" title="Autriche">Autriche</a>, <a href="/wiki/Prusse" title="Prusse">Prusse</a> et même <a href="/wiki/Russie" title="Russie">Russie</a>, étaient d'abord passés par la <a href="/wiki/Cour_jacobite_de_Saint-Germain_en_Laye" title="Cour jacobite de Saint-Germain en Laye">Cour jacobite de Saint-Germain en Laye</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_cour_jacobite_de_Saint-Germain-en-Laye">La cour jacobite de Saint-Germain-en-Laye</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : La cour jacobite de Saint-Germain-en-Laye" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : La cour jacobite de Saint-Germain-en-Laye"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La plus grosse concentration de Jacobites sur le continent s'était regroupée à Saint-Germain-en-Laye autour de la Cour en exil du roi d'Angleterre Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr>, qui avait fui après les défaites et le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_de_Limerick" title="Traité de Limerick">traité de Limerick</a>. Son cousin germain Louis&#160;<abbr class="abbr" title="14"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XIV</span></abbr> l'installe alors dans le château historique des rois de France, qu'il a déserté depuis 1673 pour s'installer à <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a>. </p><p>Selon les calculs de l'historien <a href="/wiki/Guy_Chaussinand-Nogaret" title="Guy Chaussinand-Nogaret">Guy Chaussinand-Nogaret</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, 2&#160;500&#160;personnes constituent le chiffre moyen de la population jacobite de <a href="/wiki/Saint-Germain-en-Laye" title="Saint-Germain-en-Laye">Saint-Germain-en-Laye</a>, entre 1690 et 1702, cette période correspondant au maximum d'entrées sur les registres paroissiaux de la commune. </p><p>On peut évaluer sensiblement au même niveau le nombre de réfugiés résidant à Paris et regroupés, pour l'essentiel, dans la paroisse <a href="/wiki/%C3%89glise_Saint-Sulpice_de_Paris" title="Église Saint-Sulpice de Paris">Saint-Sulpice</a> où les abritaient baigneurs et hôtels garnis. Ajoutons encore quelque deux mille individus établis dans les ports – surtout bretons –, la communauté des <a href="/wiki/Irlandais_de_Nantes" title="Irlandais de Nantes">Irlandais de Nantes</a> étant la plus nombreuse. </p><p>On compte aussi nombre de chômeurs, mendiant une solde ou une pension, humiliés, misérables, vivant dans des chambres meublées, dans les petits hôtels de Saint-Sulpice, tombent sous la dépendance du roi de France qui leur alloue quelque pension, ou vivent de la charité publique. À Saint-Germain et à Paris, 345 réfugiés misérables, tous des meilleures maisons d'Angleterre et d'Irlande, et beaucoup chargés de famille, vivent des petits secours que leur distribuent la reine d'Angleterre et le curé de Saint-Sulpice. D'autres acceptent de petites besognes d'espionnage qui entretiennent un courant de défiance et contribuent à dissoudre l'union autour du roi que la cour de Saint-Germain avait à peu près réussi à préserver. Les Jacobites se diluent dans la société ambiante et ne préservent leur originalité nationale que dans l'armée où les régiments les maintiennent en corps. </p><p>La déclaration royale du <time class="nowrap" datetime="1715-11-30" data-sort-value="1715-11-30">30 novembre 1715</time> accorda la nationalité française aux officiers, gens de guerre et soldats ayant servi dix ans, sans qu'ils soient tenus de prendre des lettres de naturalité. Les alliances conclues très tôt dans l'aristocratie la mieux nantie avec des familles françaises ont également favorisé le glissement vers une naturalisation française, facilitée par le niveau de vie moyen élevé d'une partie des réfugiés. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_diaspora_jacobite_dans_les_ports_européens"><span id="La_diaspora_jacobite_dans_les_ports_europ.C3.A9ens"></span>La diaspora jacobite dans les ports européens</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : La diaspora jacobite dans les ports européens" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : La diaspora jacobite dans les ports européens"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La diaspora jacobite dans les ports européens se repartit surtout en France, en Espagne et dans une moindre mesure en Suède<sup id="cite_ref-gcn_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le port français le plus recherché est <a href="/wiki/Nantes" title="Nantes">Nantes</a><sup id="cite_ref-gcn_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, mais toute la côte ouest est concernée. Anglais et Irlandais sont nombreux à Bordeaux, mais beaucoup ne se rattachent que par accroc à la diaspora jacobite<sup id="cite_ref-gcn_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/La_Rochelle" title="La Rochelle">La Rochelle</a> est le centre d'un <a href="/wiki/Commerce_triangulaire" title="Commerce triangulaire">commerce triangulaire</a>&#160;: les marchandises d'Irlande sont exportées aux îles d'Amérique d'où Robert Bodkin, Jacques White et Edmond Gould, Thomas Wallace et Butler retirent des sucres blancs<sup id="cite_ref-gcn_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En Espagne, le principal point de fixation est Cadix. Là se sont établis Diego Caroll, Edouard Crean, James Caroll et quelques filiales des puissantes maisons de Dunkerque et de Nantes&#160;: Loftus et Bray, James et Edouard Gough, François Sarsfield<sup id="cite_ref-gcn_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Sur une soixantaine de raisons sociales connues, une douzaine sont à Stockholm et Goteborg, trois à Elseneur, six à Ostende, une douzaine à Nantes, huit à Bordeaux, neuf à Cadix<sup id="cite_ref-gcn_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-gcn-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Les_Jacobites_dans_les_Caraïbes"><span id="Les_Jacobites_dans_les_Cara.C3.AFbes"></span>Les Jacobites dans les Caraïbes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : Les Jacobites dans les Caraïbes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : Les Jacobites dans les Caraïbes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les jacobites ont joué un rôle militaire puis économique de premier plan dans la mer des Caraïbes, en particulier lors des conflits entre Anglais et Français après la <a href="/wiki/Glorieuse_R%C3%A9volution" title="Glorieuse Révolution">Glorieuse Révolution</a>. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="1694-06-08" data-sort-value="1694-06-08">8 juin 1694</time>, selon l'historien américain <a href="/wiki/Clarence_H._Haring" title="Clarence H. Haring">Clarence H. Haring</a><sup id="cite_ref-Haring_boucaniers_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Haring_boucaniers-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, ils sont à l'origine de l'<a href="/wiki/Exp%C3%A9dition_de_la_Jama%C3%AFque" title="Expédition de la Jamaïque">expédition de la Jamaïque</a>, une flotte de 22 vaisseaux et 1&#160;500&#160;hommes partis du Port de Nantes sous la direction de l'amiral <a href="/wiki/Jean-Baptiste_du_Casse" title="Jean-Baptiste du Casse">Jean-Baptiste du Casse</a> pour attaquer la Jamaïque. Ils brûlent des centaines de maisons et s'emparent de 1&#160;300&#160;esclaves qu'il emmènent à Saint-Domingue, mais ne cherchent pas à s'emparer de la Jamaïque, jugée trop difficile à prendre<sup id="cite_ref-Haring_boucaniers_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Haring_boucaniers-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Les_rébellions_jacobites"><span id="Les_r.C3.A9bellions_jacobites"></span>Les rébellions jacobites</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Les rébellions jacobites" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Les rébellions jacobites"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg/220px-Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg/330px-Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg/440px-Bonnie_Prince_Charlie%27s_Glenfinnan_banner.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a><figcaption>Drapeau des Jacobites au <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle.</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/R%C3%A9bellion_jacobite" class="mw-redirect" title="Rébellion jacobite">Rébellion jacobite</a>.</div></div> <p>Les régions où les idées jacobites rencontrèrent le plus de soutien furent l'<a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a> et l'<a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_Irlande">En Irlande</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : En Irlande" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : En Irlande"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En <a href="/wiki/Irlande_(%C3%AEle)" title="Irlande (île)">Irlande</a>, le roi Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> fut battu par Guillaume&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> en personne à la <a href="/wiki/Bataille_de_la_Boyne" title="Bataille de la Boyne">bataille de la Boyne</a> (situé entre <a href="/wiki/Dublin" title="Dublin">Dublin</a> et <a href="/wiki/Belfast" title="Belfast">Belfast</a>, au nord-est de l'île) le <time class="nowrap" datetime="1690-07-12" data-sort-value="1690-07-12">12 juillet 1690</time> et de la <a href="/wiki/Bataille_d%27Aughrim" title="Bataille d&#39;Aughrim">bataille d'Aughrim</a>. La bataille de la Boyne est un événement toujours fêté par un jour férié et de grands défilés par les protestants «&#160;orangistes&#160;» en <a href="/wiki/Irlande_du_Nord" title="Irlande du Nord">Irlande du Nord</a>). L'insurrection continua jusqu'à 1692 quand les derniers jacobites irlandais furent contraints de fuir le port de <a href="/wiki/Limerick_(Irlande)" class="mw-redirect" title="Limerick (Irlande)">Limerick</a> au sud-ouest de l'île et sont allés vivre en exil en France. Connus dans l'histoire irlandaise comme les <i><a href="/wiki/Oies_sauvages_(jacobites)" title="Oies sauvages (jacobites)">oies sauvages</a></i><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_Écosse"><span id="En_.C3.89cosse"></span>En Écosse</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : En Écosse" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : En Écosse"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'Écosse, où les jacobites furent pourtant moins nombreux qu'en Irlande, a été l'objet de cinq tentatives de reconquête jacobites en 54 ans, toutes lancées à partir de la France. La première en 1692 (avec la <a href="/wiki/Bataille_de_la_Hougue" title="Bataille de la Hougue">bataille navale de la Hougue</a>), puis en 1708, 1715, 1719 et surtout en 1746. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Battle_culloden.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Battle_culloden.JPG/300px-Battle_culloden.JPG" decoding="async" width="300" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Battle_culloden.JPG 1.5x" data-file-width="382" data-file-height="222" /></a><figcaption>Bataille de Culloden (1746), par David Morier.</figcaption></figure> <p>C'est en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a>, berceau de la dynastie des Stuart, qui venaient de Bretagne (Dol) que Jacques François Stuart («&#160;Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="8"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VIII</span></abbr>&#160;» pour les Jacobites écossais et «&#160;Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr>&#160;» pour les jacobites hors d'<a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a>, «&#160;le Vieux Prétendant&#160;» pour les <a href="/wiki/Whigs" class="mw-redirect" title="Whigs">Whigs</a>) tenta de débarquer en 1708, lança une insurrection en 1715, et encore une fois tenta de débarquer en 1719. </p><p>C'est aussi en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a> et en son nom que son fils <a href="/wiki/Charles_%C3%89douard_Stuart" title="Charles Édouard Stuart">Charles Édouard Stuart</a> («&#160;le Prince de Galles, Prince Régent, Lieutenant des trois Royaumes&#160;» et futur «&#160;<a href="/wiki/Charles_%C3%89douard_Stuart" title="Charles Édouard Stuart">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a>&#160;» pour les Jacobites, «&#160;le Jeune Prétendant&#160;» pour les <a href="/wiki/Whigs" class="mw-redirect" title="Whigs">Whigs</a>), lança la toute dernière insurrection en 1745, battit les Anglais en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a> à la <a href="/wiki/Bataille_de_Prestonpans" title="Bataille de Prestonpans">bataille de Prestonpans</a> le <time class="nowrap" datetime="1745-09-21" data-sort-value="1745-09-21">21 septembre 1745</time>, et pénétra jusqu'à 250&#160;kilomètres en Angleterre où il gagna la ville de <a href="/wiki/Derby_(Angleterre)" class="mw-redirect" title="Derby (Angleterre)">Derby</a> (à 192&#160;kilomètres de Londres) avant qu'il ne soit obligé par ses conseillers militaires de se retirer. Il est accompagné tout au long de cette expédition par le duc d'Eguilles, représentant de Louis&#160;<abbr class="abbr" title="15"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">XV</span></abbr>. </p><p>Il subit une défaite écrasante devant le prince Guillaume Auguste, <a href="/wiki/Duc_de_Cumberland" title="Duc de Cumberland">duc de Cumberland</a> (1721-1765), fils du roi <a href="/wiki/George_II_de_Grande-Bretagne" class="mw-redirect" title="George II de Grande-Bretagne">George&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a> (1683-1760, régnant depuis 1727) à la <a href="/wiki/Bataille_de_Culloden" title="Bataille de Culloden">bataille de Culloden</a> en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a>, le <time class="nowrap" datetime="1746-04-16" data-sort-value="1746-04-16">16 avril 1746</time>. La répression sur les rescapés de la bataille et les civils vivant aux alentours fut féroce, à l'initiative du duc de Cumberland, «&#160;le boucher des Highlands&#160;». La cause jacobite était ruinée en Écosse. Près d'un millier de prisonniers furent réduits en esclavage et déportés aux États-Unis dans des plantations où ils jouèrent un rôle essentiel dans l'<a href="/wiki/Histoire_de_la_culture_du_coton" title="Histoire de la culture du coton">histoire de la culture du coton</a>. </p><p>La dispersion des Jacobites en Europe, à partir de la Provence a été étudiée par Gérard Valin, à propos notamment des Monroe restés catholiques. On retrouve leurs traces en Prusse, en Autriche, en Lorraine, ainsi que dans la région lyonnaise et en Avignon. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ultime_complot_et_fin_du_mouvement_jacobite">Ultime complot et fin du mouvement jacobite</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : Ultime complot et fin du mouvement jacobite" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : Ultime complot et fin du mouvement jacobite"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En 1767, à la suite de la mort de «&#160;Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="8"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VIII</span></abbr>&#160;» à <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a> en 1766, un dernier complot pour soutenir «&#160;Charles&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr>&#160;» fut déjoué parmi certains de la classe politique à <a href="/wiki/Londres" title="Londres">Londres</a> mais sans aucun réel espoir de succès. Charles habita à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a> et puis à <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a> où il mourut sans héritier mâle légitime en 1788. Son frère cadet, <a href="/wiki/Henri_Beno%C3%AEt_Stuart" title="Henri Benoît Stuart">Henri Benoît Stuart</a>, cardinal évêque de <a href="/wiki/Frascati" title="Frascati">Frascati</a> et doyen du <a href="/wiki/Coll%C3%A8ge_des_cardinaux" title="Collège des cardinaux">collège des cardinaux</a>, «&#160;Henri&#160;<abbr class="abbr" title="9"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IX</span></abbr> d'Angleterre et d'Irlande et <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr> d'Écosse&#160;» pour les Jacobites, est le dernier prince en descendance directe de la <a href="/wiki/Dynastie_Stuart" class="mw-redirect" title="Dynastie Stuart">dynastie Stuart</a>, qui a commencé à régner en <a href="/wiki/%C3%89cosse" title="Écosse">Écosse</a> en 1371. Dans ses dernières années de pauvreté (à la suite de l'occupation de <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a> par les troupes napoléoniennes), le cardinal a reçu une retraite privée et généreuse de la part du roi <a href="/wiki/George_III_de_Grande-Bretagne" class="mw-redirect" title="George III de Grande-Bretagne">George&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a> (1738-1820, régnant depuis 1760). Comme c'était en 1801 que, après l'abolition du <a href="/wiki/Parlement_d%27Irlande" title="Parlement d&#39;Irlande">Parlement irlandais</a>, les trois royaumes étaient réunis dans une seule législature (le <a href="/wiki/Parlement_du_Royaume-Uni" title="Parlement du Royaume-Uni">Parlement du Royaume-Uni</a>), c'était à <a href="/wiki/George_III_du_Royaume-Uni" class="mw-redirect" title="George III du Royaume-Uni">George&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a> comme roi du <a href="/wiki/Royaume-Uni_de_Grande-Bretagne_et_d%27Irlande" title="Royaume-Uni de Grande-Bretagne et d&#39;Irlande">Royaume-Uni de Grande-Bretagne et d'Irlande</a> que le cardinal Stuart —&#160;à sa mort en 1807&#160;— a légué toutes les archives des <a href="/wiki/Stuarts" class="mw-redirect" title="Stuarts">Stuart</a> en exil et tous les bijoux et sceaux pris par son grand-père Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> en 1688. Certains peuvent être vus aujourd'hui dans la collection des couronnes et <a href="/wiki/Joyaux_de_la_Couronne_britannique" title="Joyaux de la Couronne britannique">joyaux de la couronne d'Angleterre</a> dans la forteresse de la <a href="/wiki/Tour_de_Londres" title="Tour de Londres">Tour de Londres</a>. Les archives se trouvent dans la bibliothèque royale au <a href="/wiki/Ch%C3%A2teau_de_Windsor" title="Château de Windsor">château de Windsor</a>. </p><p>Sauf parmi les jacobites modernes (une très petite minorité), ce dernier acte du cardinal est considéré comme l'épilogue qui ferme pour toujours le livre de la célèbre famille royale des Stuart et de la cause du jacobitisme. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg/300px-Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg" decoding="async" width="300" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg/450px-Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg/600px-Tomb_of_Stuart_in_the_Vatican.jpg 2x" data-file-width="2449" data-file-height="1801" /></a><figcaption>Tombe de Jacques François Édouard Stuart, Charles Édouard Stuart et Henri Benoît Stuart, «&#160;grotte vaticane&#160;», Basilique de Saint-Pierre.</figcaption></figure> <p>Jacques François Stuart et ses deux fils sont enterrés ensemble au <a href="/wiki/Vatican" title="Vatican">Vatican</a> dans la <a href="/wiki/Basilique_Saint-Pierre" title="Basilique Saint-Pierre">basilique Saint-Pierre</a>, dans un tombeau érigé par le pape <a href="/wiki/Pie_VII" title="Pie VII">Pie&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr></a> (Barnaba Niccolò Maria Luigi Chiaramonti 1742-1823, régnant de 1800 à 1823) avec une inscription qui leur donne, pour une dernière fois, leurs titres royaux. Le tombeau de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> se trouve dans l'église paroissiale en face de sa résidence d'exil, le château de <a href="/wiki/Saint-Germain-en-Laye" title="Saint-Germain-en-Laye">Saint-Germain-en-Laye</a> dans la banlieue ouest de <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a>. Dans les années 1820, l'église était rebâtie. Le roi <a href="/wiki/George_IV_du_Royaume-Uni" class="mw-redirect" title="George IV du Royaume-Uni"><span class="nowrap">George&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr></span></a> (1762-1830, régnant depuis 1820) promet de construire un monument à la fin de ces travaux. Dans un acte final de la réconciliation, ce monument sur le tombeau de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> est érigé 148 ans après sa mort, aux frais de la reine <a href="/wiki/Victoria_(reine)" title="Victoria (reine)">Victoria</a> (1819-1901, régnante depuis 1837). </p><p>Après la mort du cardinal Stuart, le titre de prétendant aux trônes britanniques est passé à des cousins éloignés, descendants d'une autre sœur de Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr>, la princesse <a href="/wiki/Henriette_d%27Angleterre" title="Henriette d&#39;Angleterre">Henriette Anne Stuart</a>, duchesse d'<a href="/wiki/Orl%C3%A9ans" title="Orléans">Orléans</a>. D'après son testament, qu'il signe «&#160;Henry R&#160;», ses prétentions à la couronne britannique passent à son plus proche parent, <a href="/wiki/Charles-Emmanuel_IV" title="Charles-Emmanuel IV">Charles-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr></a>, roi de <a href="/wiki/Sardaigne" title="Sardaigne">Sardaigne</a>, un catholique. Le représentant aîné actuel de la Maison de Stuart est <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_de_Bavi%C3%A8re" title="François de Bavière">François de Wittelsbach</a>, duc de <a href="/wiki/Bavi%C3%A8re" title="Bavière">Bavière</a>, reconnu comme prétendant légitime par la plupart des Jacobites contemporains. Pourtant, ni celui-ci, ni aucun des successeurs de cardinal Stuart n'ont jamais fait publiquement de déclarations d'intention de revendiquer ces droits. À cause d'un mariage entre un oncle et sa nièce, célébré avec dispense pontificale, certains jacobites protestants ne reconnaissent pas cela et veulent reconnaître comme prétendante la princesse <a href="/wiki/Alice_de_Bourbon-Parme_(1917-2017)" title="Alice de Bourbon-Parme (1917-2017)">Alice de Bourbon-Parme</a>, veuve de feu l'infant <a href="/wiki/Alphonse_de_Bourbon-Siciles_(1901-1964)" title="Alphonse de Bourbon-Siciles (1901-1964)">Alphonse d'Espagne</a>, prince de Bourbon-Deux Siciles, titré <a href="/wiki/Duc_de_Calabre" title="Duc de Calabre">duc de Calabre</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liste_des_prétendants"><span id="Liste_des_pr.C3.A9tendants"></span>Liste des prétendants</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : Liste des prétendants" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : Liste des prétendants"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liste_des_prétendants_de_la_Maison_de_Stuart_aux_trônes_d'Angleterre,_d'Écosse_et_d'Irlande_après_1688"><span id="Liste_des_pr.C3.A9tendants_de_la_Maison_de_Stuart_aux_tr.C3.B4nes_d.27Angleterre.2C_d.27.C3.89cosse_et_d.27Irlande_apr.C3.A8s_1688"></span>Liste des prétendants de la Maison de Stuart aux trônes d'Angleterre, d'Écosse et d'Irlande après 1688</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Modifier la section : Liste des prétendants de la Maison de Stuart aux trônes d&#39;Angleterre, d&#39;Écosse et d&#39;Irlande après 1688" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=13" title="Modifier le code source de la section : Liste des prétendants de la Maison de Stuart aux trônes d&#39;Angleterre, d&#39;Écosse et d&#39;Irlande après 1688"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="/wiki/Jacques_II_(roi_d%27Angleterre)" title="Jacques II (roi d&#39;Angleterre)">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre et d'Irlande et&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr> d'Écosse</a> (<time class="nowrap" datetime="1685-02-06" data-sort-value="1685-02-06">6 février 1685</time> – <time class="nowrap" datetime="1701-09-16" data-sort-value="1701-09-16">16 septembre 1701</time>).</li> <li>Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="8"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VIII</span></abbr> (<time class="nowrap" datetime="1701-09-16" data-sort-value="1701-09-16">16 septembre 1701</time> – <time class="nowrap" datetime="1766-01-01" data-sort-value="1766-01-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> janvier 1766</time>), <a href="/wiki/Jacques_Fran%C3%A7ois_Stuart" title="Jacques François Stuart">Jacques François Stuart</a>, aussi connu comme le Chevalier de St. George ou «&#160;le Vieux Prétendant&#160;».</li> <li>Charles&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> (<time class="nowrap" datetime="1766-01-01" data-sort-value="1766-01-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> janvier 1766</time> – <time class="nowrap" datetime="1788-01-31" data-sort-value="1788-01-31">31 janvier 1788</time>), <a href="/wiki/Charles_%C3%89douard_Stuart" title="Charles Édouard Stuart">Charles Édouard Stuart</a>, aussi connu comme «&#160;Bonnie Prince Charlie&#160;», «&#160;le Jeune Chevalier&#160;», ou «&#160;le Jeune Prétendant&#160;».</li> <li>Henri&#160;<abbr class="abbr" title="9"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IX</span></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> (<time class="nowrap" datetime="1788-01-31" data-sort-value="1788-01-31">31 janvier 1788</time> – <time class="nowrap" datetime="1807-07-13" data-sort-value="1807-07-13">13 juillet 1807</time>), <a href="/wiki/Henri_Beno%C3%AEt_Stuart" title="Henri Benoît Stuart">Henri Benoît Stuart</a>, Cardinal-Duc d'York.</li></ol> <p>Les prétendants suivants, bien qu'héritiers présomptifs, ne revendiquent plus officiellement les titres de roi d'Angleterre, d'Irlande et d'Écosse. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prétendants_Jacobites_depuis_1807"><span id="Pr.C3.A9tendants_Jacobites_depuis_1807"></span>Prétendants Jacobites depuis 1807</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Modifier la section : Prétendants Jacobites depuis 1807" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=14" title="Modifier le code source de la section : Prétendants Jacobites depuis 1807"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Après la mort du cardinal <a href="/wiki/Henri_Beno%C3%AEt_Stuart" title="Henri Benoît Stuart">Henri Benoît Stuart</a>, les Jacobites voient la succession légitime aux trônes d'Angleterre, d'Écosse et d'Irlande passer aux descendants aînés de la princesse <a href="/wiki/Henriette_d%27Angleterre" title="Henriette d&#39;Angleterre">Henriette Anne</a>, duchesse d'<a href="/wiki/Orl%C3%A9ans" title="Orléans">Orléans</a>, la plus jeune fille du roi <a href="/wiki/Charles_Ier_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles Ier d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a>. En 1807, cette personne est l'ancien roi de <a href="/wiki/Sardaigne" title="Sardaigne">Sardaigne</a>, de la <a href="/wiki/Maison_de_Savoie" title="Maison de Savoie">Maison de Savoie</a>. Depuis lors, la succession est passée à la Maison d'Autriche-Este (<a href="/wiki/Duch%C3%A9_de_Mod%C3%A8ne" class="mw-redirect" title="Duché de Modène">duché de Modène</a>), puis à la <a href="/wiki/Maison_de_Wittelsbach" title="Maison de Wittelsbach">Maison de Wittelsbach</a>, où elle est encore aujourd'hui&#160;: </p> <ol><li>Charles&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> (<a href="/wiki/Charles-Emmanuel_IV_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Charles-Emmanuel IV de Sardaigne">Charles-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> de Sardaigne</a>) (<time class="nowrap" datetime="1807-07-13" data-sort-value="1807-07-13">13 juillet 1807</time> – <time class="nowrap" datetime="1819-10-06" data-sort-value="1819-10-06">6 octobre 1819</time>)</li> <li>Victor&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> (<a href="/wiki/Victor-Emmanuel_Ier_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Victor-Emmanuel Ier de Sardaigne">Victor-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> de Sardaigne</a>) (<time class="nowrap" datetime="1819-10-06" data-sort-value="1819-10-06">6 octobre 1819</time> – <time class="nowrap" datetime="1824-01-10" data-sort-value="1824-01-10">10 janvier 1824</time>), son frère</li> <li>Marie&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> (ou <abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre et d'Irlande puisque Marie&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre était en opposition et non reconnue par Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr>) et <abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Écosse (<a href="/wiki/Marie_B%C3%A9atrice_de_Sardaigne_(1792-1840)" class="mw-redirect" title="Marie Béatrice de Sardaigne (1792-1840)">Marie Béatrice de Savoie</a>, duchesse de <a href="/wiki/Duch%C3%A9_de_Mod%C3%A8ne" class="mw-redirect" title="Duché de Modène">Modène</a>) (<time class="nowrap" datetime="1824-01-10" data-sort-value="1824-01-10">10 janvier 1824</time> – <time class="nowrap" datetime="1840-09-15" data-sort-value="1840-09-15">15 septembre 1840</time>), sa fille.</li> <li>François&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> (<a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_V_de_Mod%C3%A8ne" title="François V de Modène">François&#160;<abbr class="abbr" title="5"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">V</span></abbr> de Modène</a>) (<time class="nowrap" datetime="1840-09-15" data-sort-value="1840-09-15">15 septembre 1840</time> – <time class="nowrap" datetime="1875-11-20" data-sort-value="1875-11-20">20 novembre 1875</time>), son fils.</li> <li>Marie&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> (ou <abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr>) et <abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> (archiduchesse <a href="/wiki/Marie_Th%C3%A9r%C3%A8se_de_Mod%C3%A8ne_(1849-1919)" class="mw-redirect" title="Marie Thérèse de Modène (1849-1919)">Marie Thérèse d'Autriche-Este</a>, reine de <a href="/wiki/Bavi%C3%A8re" title="Bavière">Bavière</a>) (<time class="nowrap" datetime="1875-11-20" data-sort-value="1875-11-20">20 novembre 1875</time> – <time class="nowrap" datetime="1919-02-03" data-sort-value="1919-02-03">3 février 1919</time>), sa nièce.</li> <li>Rupert ou Robert&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> et&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> (<a href="/wiki/Rupprecht_de_Bavi%C3%A8re" title="Rupprecht de Bavière">Rupprecht</a>, prince héritier de <a href="/wiki/Bavi%C3%A8re" title="Bavière">Bavière</a>) (<time class="nowrap" datetime="1919-02-03" data-sort-value="1919-02-03">3 février 1919</time> – <time class="nowrap" datetime="1955-08-02" data-sort-value="1955-08-02">2 août 1955</time>), son fils.</li> <li>Albert&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> (<a href="/wiki/Albert_de_Bavi%C3%A8re_(1905-1996)" title="Albert de Bavière (1905-1996)">Albrecht</a>, duc de <a href="/wiki/Bavi%C3%A8re" title="Bavière">Bavière</a>) (<time class="nowrap" datetime="1955-08-02" data-sort-value="1955-08-02">2 août 1955</time> – <time class="nowrap" datetime="1996-07-08" data-sort-value="1996-07-08">8 juillet 1996</time>), son fils.</li> <li>François&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> (<a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_de_Bavi%C3%A8re" title="François de Bavière">François</a>, duc de <a href="/wiki/Bavi%C3%A8re" title="Bavière">Bavière</a>) (depuis le <time class="nowrap" datetime="1996-07-08" data-sort-value="1996-07-08">8 juillet 1996</time>), son fils.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Généalogie"><span id="G.C3.A9n.C3.A9alogie"></span>Généalogie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Modifier la section : Généalogie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=15" title="Modifier le code source de la section : Généalogie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r201193442">.mw-parser-output .treeview ul{padding:0;margin:0}.mw-parser-output .treeview li{padding:0;margin:0;list-style-type:none;list-style-image:none}.mw-parser-output .treeview li li{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f2/Treeview-grey-line.png")no-repeat 0 -2981px;padding-left:20px;text-indent:0.3em}.mw-parser-output .treeview li .lastline{background-position:0 -5971px}.mw-parser-output .treeview li.emptyline>ul{margin-left:-1px}.mw-parser-output .treeview li.emptyline>ul>.mw-empty-elt:first-child+.emptyline,.mw-parser-output .treeview li.emptyline>ul>li:first-child{background-position:0 9px}</style><div class="treeview"> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_gold_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/15px-Simple_gold_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/23px-Simple_gold_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/30px-Simple_gold_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Charles_Ier_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles Ier d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> d'Angleterre</a> (1600-1649) <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_gold_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/15px-Simple_gold_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/23px-Simple_gold_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/30px-Simple_gold_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Charles_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Charles II d&#39;Angleterre">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre</a> (1630-1685)</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_gold_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/15px-Simple_gold_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/23px-Simple_gold_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Simple_gold_crown.svg/30px-Simple_gold_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Jacques_II_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Jacques II d&#39;Angleterre">Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> d'Angleterre</a> (1633-1701) <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Jacques_Fran%C3%A7ois_Stuart" title="Jacques François Stuart">Jacques François Stuart</a> (1688-1766) <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Charles_%C3%89douard_Stuart" title="Charles Édouard Stuart">Charles Édouard Stuart</a> (1720-1788)</li> <li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Henri_Beno%C3%AEt_Stuart" title="Henri Benoît Stuart">Henri Benoît Stuart</a> (1725-1807)</li></ul></li></ul></li> <li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><small><a href="/wiki/Henriette_d%27Angleterre" title="Henriette d&#39;Angleterre">Henriette d'Angleterre</a> (1644-1670) </small> <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><small><a href="/wiki/Anne-Marie_d%27Orl%C3%A9ans" title="Anne-Marie d&#39;Orléans">Anne-Marie d'Orléans</a> (1669-1728) </small> <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><small><a href="/wiki/Charles-Emmanuel_III_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Charles-Emmanuel III de Sardaigne">Charles-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> de Sardaigne</a> (1701-1773) </small> <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><small><a href="/wiki/Victor-Am%C3%A9d%C3%A9e_III_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Victor-Amédée III de Sardaigne">Victor-Amédée&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr> de Sardaigne</a> (1726-1796) </small> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Charles-Emmanuel_IV_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Charles-Emmanuel IV de Sardaigne">Charles-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> de Sardaigne</a> (1751-1819)</li> <li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Victor-Emmanuel_Ier_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Victor-Emmanuel Ier de Sardaigne">Victor-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> de Sardaigne</a> (1759-1824) <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Marie-B%C3%A9atrice_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Marie-Béatrice de Sardaigne">Marie-Béatrice de Sardaigne</a> (1792-1840) <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_V_de_Mod%C3%A8ne" title="François V de Modène">François&#160;<abbr class="abbr" title="5"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">V</span></abbr> de Modène</a> (1819-1875)</li> <li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><small><a href="/wiki/Ferdinand_Charles_Victor_d%27Autriche-Este" title="Ferdinand Charles Victor d&#39;Autriche-Este">Ferdinand-Charles de Modène</a> (1821-1849) </small> <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Marie-Th%C3%A9r%C3%A8se_de_Mod%C3%A8ne_(1849-1919)" title="Marie-Thérèse de Modène (1849-1919)">Marie-Thérèse de Modène</a> (1849-1919) <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Rupprecht_de_Bavi%C3%A8re" title="Rupprecht de Bavière">Robert de Bavière</a> (1869-1955) <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Albert_de_Bavi%C3%A8re_(1905-1996)" title="Albert de Bavière (1905-1996)">Albert de Bavière</a> (1905-1996) <ul><li class="mw-empty-elt"></li><li class="lastline"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Simple_silver_crown.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/15px-Simple_silver_crown.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/23px-Simple_silver_crown.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Simple_silver_crown.svg/30px-Simple_silver_crown.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_de_Bavi%C3%A8re" title="François de Bavière">François de Bavière</a> (1933)</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg" class="mw-file-description" title="Jacques François Stuart (1688-1766)"><img alt="Jacques François Stuart (1688-1766)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/95px-Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg" decoding="async" width="95" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/142px-Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/189px-Portrait_of_James_Francis_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg 2x" data-file-width="1578" data-file-height="2000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Jacques_Fran%C3%A7ois_Stuart" title="Jacques François Stuart">Jacques François Stuart</a> (1688-1766)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg" class="mw-file-description" title="Charles Édouard Stuart (1720-1788)"><img alt="Charles Édouard Stuart (1720-1788)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/90px-Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/135px-Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg/180px-Prince_Charles_Edward_Stuart_by_Antonio_David.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="3202" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Charles_%C3%89douard_Stuart" title="Charles Édouard Stuart">Charles Édouard Stuart</a> (1720-1788)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Circle_of_Anton_Raphael_Mengs,_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart,_Cardinal_York_(ca_1750)_-002.jpg" class="mw-file-description" title="Henri Benoît Stuart (1725-1807)"><img alt="Henri Benoît Stuart (1725-1807)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg/99px-Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg" decoding="async" width="99" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg/148px-Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg/198px-Circle_of_Anton_Raphael_Mengs%2C_Henry_Benedict_Maria_Clement_Stuart%2C_Cardinal_York_%28ca_1750%29_-002.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="727" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Henri_Beno%C3%AEt_Stuart" title="Henri Benoît Stuart">Henri Benoît Stuart</a> (1725-1807)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg" class="mw-file-description" title="Charles-Emmanuel&#160;IV de Sardaigne (1751-1819)"><img alt="Charles-Emmanuel&#160;IV de Sardaigne (1751-1819)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg/92px-CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg" decoding="async" width="92" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg/138px-CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg/184px-CharlesEmmanuel_IV_by_Panealbo.jpg 2x" data-file-width="340" data-file-height="444" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Charles-Emmanuel_IV_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Charles-Emmanuel IV de Sardaigne">Charles-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr> de Sardaigne</a> (1751-1819)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:VittorioEmanueleI.jpg" class="mw-file-description" title="Victor-Emmanuel&#160;Ier de Sardaigne (1759-1824)"><img alt="Victor-Emmanuel&#160;Ier de Sardaigne (1759-1824)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/VittorioEmanueleI.jpg/62px-VittorioEmanueleI.jpg" decoding="async" width="62" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/VittorioEmanueleI.jpg/93px-VittorioEmanueleI.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/VittorioEmanueleI.jpg/124px-VittorioEmanueleI.jpg 2x" data-file-width="551" data-file-height="1065" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Victor-Emmanuel_Ier_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Victor-Emmanuel Ier de Sardaigne">Victor-Emmanuel&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> de Sardaigne</a> (1759-1824)</center></div> </li> </ul> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg" class="mw-file-description" title="Marie-Béatrice de Sardaigne (1792-1840)"><img alt="Marie-Béatrice de Sardaigne (1792-1840)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg/77px-Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg/116px-Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg/155px-Maria_Beatrice_Vittoria_of_Savoy.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1548" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Marie-B%C3%A9atrice_de_Sardaigne" class="mw-redirect" title="Marie-Béatrice de Sardaigne">Marie-Béatrice de Sardaigne</a> (1792-1840)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg" class="mw-file-description" title="François&#160;V de Modène (1819-1875)"><img alt="François&#160;V de Modène (1819-1875)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg/90px-Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg/135px-Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg/180px-Francesco_V_d%27austria_este_Duca_Modena_young.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="854" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_V_de_Mod%C3%A8ne" title="François V de Modène">François&#160;<abbr class="abbr" title="5"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">V</span></abbr> de Modène</a> (1819-1875)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:MariaTheresiaAustriaEste.jpg" class="mw-file-description" title="Marie-Thérèse de Modène (1849-1919)"><img alt="Marie-Thérèse de Modène (1849-1919)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/MariaTheresiaAustriaEste.jpg/112px-MariaTheresiaAustriaEste.jpg" decoding="async" width="112" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/MariaTheresiaAustriaEste.jpg/168px-MariaTheresiaAustriaEste.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/MariaTheresiaAustriaEste.jpg/225px-MariaTheresiaAustriaEste.jpg 2x" data-file-width="424" data-file-height="453" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Marie-Th%C3%A9r%C3%A8se_de_Mod%C3%A8ne_(1849-1919)" title="Marie-Thérèse de Modène (1849-1919)">Marie-Thérèse de Modène</a> (1849-1919)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Rupprecht_von_Bayern.jpg" class="mw-file-description" title="Robert de Bavière (1869-1955)"><img alt="Robert de Bavière (1869-1955)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Rupprecht_von_Bayern.jpg/77px-Rupprecht_von_Bayern.jpg" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Rupprecht_von_Bayern.jpg/115px-Rupprecht_von_Bayern.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Rupprecht_von_Bayern.jpg/153px-Rupprecht_von_Bayern.jpg 2x" data-file-width="342" data-file-height="535" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Rupprecht_de_Bavi%C3%A8re" title="Rupprecht de Bavière">Robert de Bavière</a> (1869-1955)</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Franz_Herzog_von_Bayern.jpg" class="mw-file-description" title="François de Bavière (1933)"><img alt="François de Bavière (1933)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Franz_Herzog_von_Bayern.jpg/120px-Franz_Herzog_von_Bayern.jpg" decoding="async" width="120" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Franz_Herzog_von_Bayern.jpg/180px-Franz_Herzog_von_Bayern.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Franz_Herzog_von_Bayern.jpg/240px-Franz_Herzog_von_Bayern.jpg 2x" data-file-width="3137" data-file-height="2581" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_de_Bavi%C3%A8re" title="François de Bavière">François de Bavière</a> (1933)</center></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ordre_de_succession_jacobite_actuel">Ordre de succession jacobite actuel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Modifier la section : Ordre de succession jacobite actuel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=16" title="Modifier le code source de la section : Ordre de succession jacobite actuel"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Ordre_de_succession_jacobite_pour_le_tr%C3%B4ne_britannique" class="mw-redirect" title="Ordre de succession jacobite pour le trône britannique">Ordre de succession jacobite pour le trône britannique</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Familles_jacobites_réfugiées_en_France"><span id="Familles_jacobites_r.C3.A9fugi.C3.A9es_en_France"></span>Familles jacobites réfugiées en France</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Modifier la section : Familles jacobites réfugiées en France" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=17" title="Modifier le code source de la section : Familles jacobites réfugiées en France"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone"><span class="mw-valign-text-top noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_travaux_orange-simple.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/15px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png" decoding="async" width="15" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/22px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/29px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="219" /></a></span></div><div class="bandeau-cell">Cette section est vide, insuffisamment détaillée ou incomplète. <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:EditPage/Jacobitisme" title="Spécial:EditPage/Jacobitisme">Votre aide</a> est la bienvenue&#160;! <a href="/wiki/Aide:Comment_modifier_une_page" title="Aide:Comment modifier une page">Comment faire&#160;?</a></div></div> <ul><li>Famille Thave</li> <li>Famille Leblanc (nom français)</li> <li>Famille Monroe</li> <li><a href="/wiki/Clarke" class="mw-disambig" title="Clarke">Clarke</a> de Dromantin&#160;: <ul><li>l'auteur <a href="/w/index.php?title=Patrick_Clarke_de_Dromantin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patrick Clarke de Dromantin (page inexistante)">Patrick Clarke de Dromantin</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Famille_de_Mac-Mahon" class="mw-redirect" title="Famille de Mac-Mahon">Famille de Mac-Mahon</a></li> <li><a href="/wiki/O%27Brien" class="mw-disambig" title="O&#39;Brien">O'Brien</a> <a href="/wiki/Comt%C3%A9_de_Thomond" class="mw-redirect" title="Comté de Thomond">de Thomond</a>&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Charles_O%27Brien_de_Thomond" title="Charles O&#39;Brien de Thomond">Charles O'Brien de Thomond</a></li></ul></li> <li>O'Gorman <ul><li><a href="/wiki/Chevalier_O%27Gorman" title="Chevalier O&#39;Gorman">Chevalier O'Gorman</a></li></ul></li> <li>Famille de Saint Leger, <a href="/wiki/Comt%C3%A9_de_Kilkenny" title="Comté de Kilkenny">comté de Kilkenny</a>, <a href="/wiki/Irlande_(pays)" title="Irlande (pays)">Irlande</a>&#160;: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Geoffrey_de_Saint_Leger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geoffrey de Saint Leger (page inexistante)">Geoffrey de Saint Leger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laurent_de_Saint_Leger_1659-1737&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Laurent de Saint Leger 1659-1737 (page inexistante)">Laurent de Saint Leger 1659-1737</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antoine_de_Saint_Leger_1673-1747&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Antoine de Saint Leger 1673-1747 (page inexistante)">Antoine de Saint Leger 1673-1747</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mathieu_de_Saint_Leger_1695-1746&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mathieu de Saint Leger 1695-1746 (page inexistante)">Mathieu de Saint Leger 1695-1746</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Richard_de_Saint_Leger_1710-1745&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Richard de Saint Leger 1710-1745 (page inexistante)">Richard de Saint Leger 1710-1745</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Sarsfield" class="mw-redirect" title="Sarsfield">Sarsfield</a>&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Patrick_Sarsfield" title="Patrick Sarsfield">Patrick Sarsfield</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Sarsfield" title="Paul Sarsfield">Paul Sarsfield</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Stapleton" class="mw-disambig" title="Stapleton">Stapleton</a>&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Jean_Ier_Stapleton" title="Jean Ier Stapleton">Jean&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr> Stapleton</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_II_Stapleton" title="Jean II Stapleton">Jean&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr> Stapleton</a></li> <li><a href="/wiki/William_Stapleton" title="William Stapleton">William Stapleton</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Famille_Walsh_de_Serrant" title="Famille Walsh de Serrant">Walsh de Serrant</a>&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Phillip_Walsh" title="Phillip Walsh">Phillip Walsh</a></li> <li><a href="/wiki/Antoine_Walsh" title="Antoine Walsh">Antoine Walsh</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Jacques_Walsh" class="mw-redirect" title="François Jacques Walsh">François Jacques Walsh</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%89mile_de_Wogan" title="Émile de Wogan">Émile de Wogan</a></li> <li>Mitchell établis en Irlande&#160;: <ul><li><a href="/wiki/Pierre_Mitchell" title="Pierre Mitchell">Pierre Mitchell</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois-Patrice_Mitchell" title="François-Patrice Mitchell">François-Patrice Mitchell</a></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=18" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%A9bellions_jacobites" title="Rébellions jacobites">Rébellions jacobites</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=19" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text">Une élite insulaire au service de l'Europe&#160;: les jacobites au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;1099</span> </li> <li id="cite_note-gcn-2"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-gcn_2-0">a</a> <a href="#cite_ref-gcn_2-1">b</a> <a href="#cite_ref-gcn_2-2">c</a> <a href="#cite_ref-gcn_2-3">d</a> <a href="#cite_ref-gcn_2-4">e</a> et <a href="#cite_ref-gcn_2-5">f</a></sup> </span><span class="reference-text">"Une élite insulaire au service de l'Europe&#160;: les jacobites au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle", par <a href="/wiki/Guy_Chaussinand-Nogaret" title="Guy Chaussinand-Nogaret">Guy Chaussinand-Nogaret</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.persee.fr/doc/ahess_0395-2649_1973_num_28_5_293410">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-Haring_boucaniers-3"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Haring_boucaniers_3-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Haring_boucaniers_3-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><i>Les Boucaniers dans les Antilles au XVIIE Siècle</i> (1910), par <a href="/wiki/Clarence_H._Haring" title="Clarence H. Haring">Clarence H. Haring</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.thepirateking.com/books/books_buccaneersintewestindies_ch07.htm">[2]</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text">Il se trouve parmi eux des ancêtres du <a href="/wiki/Patrice_de_Mac-Mahon" class="mw-redirect" title="Patrice de Mac-Mahon">maréchal Mac Mahon</a>, deuxième président de la <a href="/wiki/Troisi%C3%A8me_R%C3%A9publique_(France)" title="Troisième République (France)">Troisième République</a> française et du <a href="/wiki/Charles_de_Gaulle" title="Charles de Gaulle">général de Gaulle</a>, premier président de la <a href="/wiki/Cinqui%C3%A8me_R%C3%A9publique_(France)" title="Cinquième République (France)">Cinquième République</a></span> </li> </ol></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jacobite.ca/gentree.htm">Ligne de succession des rois jacobites d'Angleterre, Irlande et Écosse</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliographie">Bibliographie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=20" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>John Baynes, <i>The Jacobite Rising of 1715</i>, Londres, Cassell, 1970.</li> <li>Patrick Clarke de Dromantin, <i>Les Oies Sauvages. Mémoires d'une famille irlandaise réfugiée en France (1691-1914)</i>.</li> <li>Patrick Clarke de Dromantin, <i>Les réfugiés jacobites dans la France du <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. L'exode de toute une noblesse pour cause de religion</i>.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Eveline Cruickshanks et Edward Corp, <i>The Stuart Court in exile and the Jacobites</i>, Londres-Rio Grande, the Hambledon Press, 1995</li> <li>Nathalie Genet-Rouffiac, <i>Le Grand Exil&#160;: les jacobites en France, 1688-1715</i>, Vincennes, Service historique de la Défense, 2007</li> <li>Nathalie Genet-Rouffiac, <i>Jacques&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr>, le roi qui voulut être saint</i>, Paris, Belin, 2011</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Rebecca Wills, <i>The Jacobites and Russia, 1715-1750</i>, East Linton, Tuckwell, 2002</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Neil Guthrie, <i>The Material Culture of the Jacobites</i>, Cambridge, 2014</li> <li><span class="ouvrage" id="1992">«&#160;<cite style="font-style:normal">Les Jacobites</cite>&#160;», <i>Revue de la Bibliothèque Nationale</i>, Armand Colin, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;46,&#8206; <time class="nowrap" datetime="1992" data-sort-value="1992">hiver 1992</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Les+Jacobites&amp;rft.jtitle=Revue+de+la+Biblioth%C3%A8que+Nationale&amp;rft.issue=46&amp;rft.date=1992&amp;rft.tpages=88&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AJacobitisme"></span></span></li> <li>Gérard Valin, Les Jacobites, la papauté et la Provence, L'Harmattan, 2019</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liens_externes">Liens externes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;action=edit&amp;section=21" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q212983?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Jacobite-British-history"><i>Britannica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://denstoredanske.lex.dk//jakobitter/"><i>Den Store Danske Encyklopædi</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3916375"><i>Internetowa encyklopedia PWN</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/jakobittisme"><i>Store norske leksikon</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/eglise-jacobite/"><i>Universalis</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l&#39;information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q212983?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85069222">LCCN</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00574972">Japon</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007529365805171">Israël</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph1052645">Tchéquie</a></span></li> </ul></div></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/ahess_0395-2649_1973_num_28_5_293410#">Une élite insulaire au service de l'Europe&#160;: les jacobites au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a></li></ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Royaume-Uni" title="Portail du Royaume-Uni"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/37px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="37" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/55px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/74px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Royaume-Uni" title="Portail:Royaume-Uni">Portail du Royaume-Uni</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:%C3%89cosse" title="Portail de l’Écosse"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/37px-Flag_of_Scotland.svg.png" decoding="async" width="37" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/55px-Flag_of_Scotland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/74px-Flag_of_Scotland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:%C3%89cosse" title="Portail:Écosse">Portail de l’Écosse</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Irlande" title="Portail de l’Irlande"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Blank_Ireland.svg/19px-Blank_Ireland.svg.png" decoding="async" width="19" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Blank_Ireland.svg/28px-Blank_Ireland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Blank_Ireland.svg/37px-Blank_Ireland.svg.png 2x" data-file-width="908" data-file-height="1159" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Irlande" title="Portail:Irlande">Portail de l’Irlande</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Monarchie" title="Portail de la monarchie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/32px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/48px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/65px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png 2x" data-file-width="287" data-file-height="214" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Monarchie" title="Portail:Monarchie">Portail de la monarchie</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.next‐778d44d497‐pttvr Cached time: 20250301144451 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.621 seconds Real time usage: 0.905 seconds Preprocessor visited node count: 3717/1000000 Post‐expand include size: 86795/2097152 bytes Template argument size: 2635/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 15765/5000000 bytes Lua time usage: 0.328/10.000 seconds Lua memory usage: 7522677/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 13/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 759.706 1 -total 25.94% 197.075 1 Modèle:Infobox 17.51% 133.006 1 Modèle:Liens 6.40% 48.622 47 Modèle:Noble 5.80% 44.044 55 Modèle:Noble- 5.14% 39.046 1 Modèle:Portail 3.97% 30.141 1 Modèle:Confusion 3.87% 29.385 3 Modèle:En 3.67% 27.900 1 Modèle:Méta_bandeau 3.58% 27.224 1 Modèle:Indication_de_langue --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:72176:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250301144451 and revision id 220640568. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;oldid=220640568">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;oldid=220640568</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Maison_Stuart" title="Catégorie:Maison Stuart">Maison Stuart</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Guerres_des_Trois_Royaumes" title="Catégorie:Guerres des Trois Royaumes">Guerres des Trois Royaumes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Jacobitisme" title="Catégorie:Jacobitisme">Jacobitisme</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Diaspora_irlandaise" title="Catégorie:Diaspora irlandaise">Diaspora irlandaise</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Jacques_II_(roi_d%27Angleterre)" title="Catégorie:Jacques II (roi d&#039;Angleterre)">Jacques II (roi d'Angleterre)</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_source_%C3%A0_lier" title="Catégorie:Article avec source à lier">Article avec source à lier</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P31" title="Catégorie:Page utilisant P31">Page utilisant P31</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_une_adresse_fournie_par_Wikidata" title="Catégorie:Page utilisant une adresse fournie par Wikidata">Page utilisant une adresse fournie par Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_illustrer_Monument" title="Catégorie:Article à illustrer Monument">Article à illustrer Monument</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_g%C3%A9olocalisable_sans_coordonn%C3%A9es_param%C3%A9tr%C3%A9es" title="Catégorie:Page géolocalisable sans coordonnées paramétrées">Page géolocalisable sans coordonnées paramétrées</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox_en_Lua" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox en Lua">Article utilisant une Infobox en Lua</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox">Article utilisant une Infobox</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_une_section_vide_ou_incompl%C3%A8te" title="Catégorie:Article avec une section vide ou incomplète">Article avec une section vide ou incomplète</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_un_mod%C3%A8le_Bases_inactif" title="Catégorie:Page utilisant un modèle Bases inactif">Page utilisant un modèle Bases inactif</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1417" title="Catégorie:Page utilisant P1417">Page utilisant P1417</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8313" title="Catégorie:Page utilisant P8313">Page utilisant P8313</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7305" title="Catégorie:Page utilisant P7305">Page utilisant P7305</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4342" title="Catégorie:Page utilisant P4342">Page utilisant P4342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3219" title="Catégorie:Page utilisant P3219">Page utilisant P3219</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d&#039;autorité">Article de Wikipédia avec notice d'autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Royaume-Uni/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Royaume-Uni/Articles liés">Portail:Royaume-Uni/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89cosse/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Écosse/Articles liés">Portail:Écosse/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Irlande/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Irlande/Articles liés">Portail:Irlande/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Monarchie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Monarchie/Articles liés">Portail:Monarchie/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 26 novembre 2024 à 23:13.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Jacobitisme" title="Spécial:Citer/Jacobitisme">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacobitisme&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Jacobitisme</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>49 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-958d75f5c-2468n","wgBackendResponseTime":176,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.621","walltime":"0.905","ppvisitednodes":{"value":3717,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":86795,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2635,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":15765,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":13,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 759.706 1 -total"," 25.94% 197.075 1 Modèle:Infobox"," 17.51% 133.006 1 Modèle:Liens"," 6.40% 48.622 47 Modèle:Noble"," 5.80% 44.044 55 Modèle:Noble-"," 5.14% 39.046 1 Modèle:Portail"," 3.97% 30.141 1 Modèle:Confusion"," 3.87% 29.385 3 Modèle:En"," 3.67% 27.900 1 Modèle:Méta_bandeau"," 3.58% 27.224 1 Modèle:Indication_de_langue"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.328","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7522677,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.next-778d44d497-pttvr","timestamp":"20250301144451","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Jacobitisme","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Jacobitisme","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q212983","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q212983","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-30T17:14:11Z","dateModified":"2024-11-26T22:13:33Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/31\/Flag_of_Prince_Charles_Edward_Stuart.svg","headline":"mouvement politique britannique proche des tories entre 1688 et 1807"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10