CINXE.COM
Desmond Tutu – Wikipedia tiếng Việt
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Desmond Tutu – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"ef5d95de-8042-400c-ba69-cf55379c2fb2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Desmond_Tutu","wgTitle":"Desmond Tutu","wgCurRevisionId":71846363,"wgRevisionId":71846363,"wgArticleId":827525,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lỗi CS1: URL","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Quản lý CS1: khác","Lỗi CS1: ngày tháng","Bài có liên kết hỏng","Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả","Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác","Cảnh báo bản mẫu webarchive","Trang có sử dụng tập tin không tồn tại","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Sinh năm 1931","Tổng Giám mục Anh giáo", "Nhà hoạt động chống apartheid","Nhà hoạt động nhân quyền","Người Nam Phi","Nhà hoạt động dân chủ","Người đoạt giải Nobel Hòa bình","Người Nam Phi đoạt giải Nobel","Người đoạt Huy chương Tự do Tổng thống","Người khỏi bệnh ung thư","Nhà hoạt động xã hội HIV/AIDS","Nam giới theo chủ nghĩa nữ giới","Người ủng hộ bất bạo động","Mất năm 2021"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Desmond_Tutu","wgRelevantArticleId":827525,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search" :true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q43033","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/1200px-DesmondTutuDec10.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="987"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/800px-DesmondTutuDec10.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="658"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/640px-DesmondTutuDec10.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="526"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Desmond Tutu – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Desmond_Tutu rootpage-Desmond_Tutu skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Desmond+Tutu" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Desmond+Tutu" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Desmond+Tutu" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Desmond+Tutu" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Thời_niên_thiếu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_niên_thiếu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Thời niên thiếu</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_niên_thiếu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_trong_thời_kỳ_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_trong_thời_kỳ_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Vai trò trong thời kỳ apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Vai_trò_trong_thời_kỳ_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_sau_chế_độ_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_sau_chế_độ_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Vai trò sau chế độ apartheid</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Vai_trò_sau_chế_độ_apartheid-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Vai trò sau chế độ apartheid</span> </button> <ul id="toc-Vai_trò_sau_chế_độ_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Vai_trò_ở_Nam_Phi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_ở_Nam_Phi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Vai trò ở Nam Phi</span> </div> </a> <ul id="toc-Vai_trò_ở_Nam_Phi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chống_chính_sách_kinh_tế_và_tình_trạng_tham_nhũng_trong_chính_phủ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Chống_chính_sách_kinh_tế_và_tình_trạng_tham_nhũng_trong_chính_phủ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>Chống chính sách kinh tế và tình trạng tham nhũng trong chính phủ</span> </div> </a> <ul id="toc-Chống_chính_sách_kinh_tế_và_tình_trạng_tham_nhũng_trong_chính_phủ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bạo_động_bài_ngoại_năm_2008" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bạo_động_bài_ngoại_năm_2008"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>Bạo động bài ngoại năm 2008</span> </div> </a> <ul id="toc-Bạo_động_bài_ngoại_năm_2008-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_tịch_nhóm_The_Elders" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_tịch_nhóm_The_Elders"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Chủ tịch nhóm The Elders</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_tịch_nhóm_The_Elders-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_trong_thế_giới_đang_phát_triển" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_trong_thế_giới_đang_phát_triển"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Vai trò trong thế giới đang phát triển</span> </div> </a> <ul id="toc-Vai_trò_trong_thế_giới_đang_phát_triển-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zimbabwe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Zimbabwe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>Zimbabwe</span> </div> </a> <ul id="toc-Zimbabwe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quần_đảo_Solomon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Quần_đảo_Solomon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.2</span> <span>Quần đảo Solomon</span> </div> </a> <ul id="toc-Quần_đảo_Solomon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Israel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Israel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Israel</span> </div> </a> <ul id="toc-Israel-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Các_Kitô_hữu_Palestine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_Kitô_hữu_Palestine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1</span> <span>Các Kitô hữu Palestine</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_Kitô_hữu_Palestine-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dải_Gaza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dải_Gaza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.2</span> <span>Dải Gaza</span> </div> </a> <ul id="toc-Dải_Gaza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phản_đối_Tutu_ở_Hoa_Kỳ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Phản_đối_Tutu_ở_Hoa_Kỳ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.3</span> <span>Phản đối Tutu ở Hoa Kỳ</span> </div> </a> <ul id="toc-Phản_đối_Tutu_ở_Hoa_Kỳ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Trung_quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Trung quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_ở_Liên_Hợp_Quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_ở_Liên_Hợp_Quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Vai trò ở Liên Hợp Quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Vai_trò_ở_Liên_Hợp_Quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chính_kiến" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chính_kiến"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Chính kiến</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chính_kiến-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chính kiến</span> </button> <ul id="toc-Chính_kiến-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chống_nghèo_khổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chống_nghèo_khổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Chống nghèo khổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Chống_nghèo_khổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chống_chủ_trương_hành_động_đơn_phương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chống_chủ_trương_hành_động_đơn_phương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Chống chủ trương hành động đơn phương</span> </div> </a> <ul id="toc-Chống_chủ_trương_hành_động_đơn_phương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-HIV,_AIDS_và_Lao" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#HIV,_AIDS_và_Lao"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>HIV, AIDS và Lao</span> </div> </a> <ul id="toc-HIV,_AIDS_và_Lao-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cải_cách_Giáo_hội" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cải_cách_Giáo_hội"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Cải cách Giáo hội</span> </div> </a> <ul id="toc-Cải_cách_Giáo_hội-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nữ_quyền" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nữ_quyền"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Nữ quyền</span> </div> </a> <ul id="toc-Nữ_quyền-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Biến_đổi_khí_hậu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Biến_đổi_khí_hậu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Biến đổi khí hậu</span> </div> </a> <ul id="toc-Biến_đổi_khí_hậu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hoạt_động_nhân_đạo_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoạt_động_nhân_đạo_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Hoạt động nhân đạo khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoạt_động_nhân_đạo_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_giáo_viên_đại_học" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_giáo_viên_đại_học"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8</span> <span>Vai trò giáo viên đại học</span> </div> </a> <ul id="toc-Vai_trò_giáo_viên_đại_học-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bộ_gien_đơn_bội" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bộ_gien_đơn_bội"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.1</span> <span>Bộ gien đơn bội</span> </div> </a> <ul id="toc-Bộ_gien_đơn_bội-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Một_thế_giới_trẻ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Một_thế_giới_trẻ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.9</span> <span>Một thế giới trẻ</span> </div> </a> <ul id="toc-Một_thế_giới_trẻ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Đời_tư" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đời_tư"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Đời tư</span> </div> </a> <ul id="toc-Đời_tư-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vinh_dự" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vinh_dự"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Vinh dự</span> </div> </a> <ul id="toc-Vinh_dự-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xuất_hiện_trên_phim_và_phương_tiện_truyền_thông" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Xuất_hiện_trên_phim_và_phương_tiện_truyền_thông"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Xuất hiện trên phim và phương tiện truyền thông</span> </div> </a> <ul id="toc-Xuất_hiện_trên_phim_và_phương_tiện_truyền_thông-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_bài_viết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_bài_viết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Các bài viết</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_bài_viết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo_và_Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo_và_Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tham khảo và Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo_và_Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Desmond Tutu</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 94 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-94" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">94 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%AA%D9%88" title="ديزموند توتو – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ديزموند توتو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1_%E0%A6%9F%E0%A7%81%E0%A6%9F%E0%A7%81" title="ডেসমন্ড টুটু – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ডেসমন্ড টুটু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Дэсманд Туту – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Дэсманд Туту" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Дэсмонд Туту – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Дэсмонд Туту" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%8C%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8C%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%8F%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%8F%E0%BD%B4%E0%BC%8D" title="ཌེ་སི་མོན་ཌི་ཏུ་ཏུ། – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཌེ་སི་མོན་ཌི་ཏུ་ཏུ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%8A%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Дезмънд Туту – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Дезмънд Туту" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%AD%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CF%84_%CE%A4%CE%BF%CF%8D%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Ντέσμοντ Τούτου – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Ντέσμοντ Τούτου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%AA%D9%88" title="دزموند توتو – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دزموند توتو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="Tiếng Kikuyu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Tiếng Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8D%B0%EC%A6%88%EB%A8%BC%EB%93%9C_%ED%88%AC%ED%88%AC" title="데즈먼드 투투 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="데즈먼드 투투" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%A5%D5%BD%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%A4_%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D6%82" title="Դեսմոնդ Տուտու – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Դեսմոնդ Տուտու" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%9F%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%82" title="डेसमंड टूटू – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="डेसमंड टूटू" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="Tiếng Igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="Tiếng Xhosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UDesmond_Tutu" title="UDesmond Tutu – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UDesmond Tutu" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%96%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%93_%D7%98%D7%95%D7%98%D7%95" title="דזמונד טוטו – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="דזמונד טוטו" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Desmond_Mpilo_Tutu" title="Desmond Mpilo Tutu – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Desmond Mpilo Tutu" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Tiếng Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A3" title="დეზმონდ ტუტუ – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="დეზმონდ ტუტუ" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Dezmonds_Tutu" title="Dezmonds Tutu – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Dezmonds Tutu" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Desmond_Mpilo_Tutu" title="Desmond Mpilo Tutu – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Desmond Mpilo Tutu" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81" title="ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%AA%D9%88" title="ديزموند توتو – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ديزموند توتو" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%87%E3%82%BA%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%BB%E3%83%A0%E3%83%94%E3%83%AD%E3%83%BB%E3%83%84%E3%83%84" title="デズモンド・ムピロ・ツツ – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="デズモンド・ムピロ・ツツ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A6%E0%A9%87%E0%A8%B8%E0%A8%AE%E0%A9%B0%E0%A8%A1_%E0%A8%9F%E0%A9%82%E0%A8%9F%E0%A9%82" title="ਦੇਸਮੰਡ ਟੂਟੂ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਦੇਸਮੰਡ ਟੂਟੂ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%88%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%86%DA%88_%D9%B9%D9%88%D9%B9%D9%88" title="ڈسمونڈ ٹوٹو – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ڈسمونڈ ٹوٹو" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%89%DB%90%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%86%DA%89_%D9%BC%D9%88%D9%BC%D9%88" title="ډېسمونډ ټوټو – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ډېسمونډ ټوټو" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83,_%D0%94%D0%B5%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4" title="Туту, Десмонд – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Туту, Десмонд" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Sardinia" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Tiếng Sardinia" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Sotho Miền Bắc" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Tiếng Sotho Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Swati" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="Tiếng Swati" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8E%D8%B2%D9%85%DB%86%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88" title="دێزمۆند تووتوو – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دێزمۆند تووتوو" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Дезмонд Туту – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Дезмонд Туту" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="bài chất lượng cao"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="bài chất lượng cao"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%86%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AF%82%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%81" title="தெசுமாண்ட் தூட்டு – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தெசுமாண்ட் தூட்டு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Дэзмонд Туту – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Дэзмонд Туту" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%9F%E0%B1%81%E0%B0%9F%E0%B1%81" title="డెస్మండ్ టుటు – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="డెస్మండ్ టుటు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tiếng Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4_%D0%A2%D1%83%D1%82%D1%83" title="Десмонд Туту – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Десмонд Туту" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%88%D8%B3%D9%85%D9%86%DA%88_%D9%B9%D9%88%D9%B9%D9%88" title="ڈسمنڈ ٹوٹو – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ڈسمنڈ ٹوٹو" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E6%96%AF%E8%92%99%E5%BE%B7%C2%B7%E5%9B%BE%E5%9B%BE" title="德斯蒙德·图图 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="德斯蒙德·图图" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Desmond_Tutu" title="Desmond Tutu – Tiếng Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Desmond Tutu" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Tiếng Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%9D%9C%E5%9C%96" title="杜圖 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="杜圖" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%88%B4%E6%96%AF%E8%92%99%C2%B7%E5%B1%A0%E5%9C%96" title="戴斯蒙·屠圖 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="戴斯蒙·屠圖" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43033#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Desmond_Tutu" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Desmond_Tutu" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Desmond_Tutu"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Desmond_Tutu"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Desmond_Tutu" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Desmond_Tutu" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&oldid=71846363" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Desmond_Tutu&id=71846363&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FDesmond_Tutu"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FDesmond_Tutu"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Desmond+Tutu"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Desmond_Tutu&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Desmond_Tutu" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43033" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox biography vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;font-size:125%; background-color:#efefef"><div class="honorific-prefix" style="font-size: 77%; font-weight: normal; display:inline;"><small>The Most Reverend</small><br /></div><br /><div class="fn" style="display:inline">Desmond Tutu</div></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:DesmondTutuDec10.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/250px-DesmondTutuDec10.jpg" decoding="async" width="250" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/375px-DesmondTutuDec10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/DesmondTutuDec10.jpg/500px-DesmondTutuDec10.jpg 2x" data-file-width="1440" data-file-height="1184" /></a></span><div style="padding:5px">Tutu trong tháng 12 năm 2010</div></td></tr><tr><th scope="row">Sinh</th><td><span style="display:none">(<span class="bday">1931-10-07</span>)</span>7 tháng 10 năm 1931<br /><span class="birthplace"><a href="/w/index.php?title=Klerksdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klerksdorp (trang không tồn tại)">Klerksdorp</a>, <a href="/wiki/Nam_Phi" class="mw-redirect" title="Nam Phi">Nam Phi</a></span></td></tr><tr><th scope="row">Mất</th><td>26 tháng 12 năm 2021<span style="display:none">(2021-12-26)</span> (90 tuổi)<br /><span class="deathplace"><a href="/wiki/Cape_Town" title="Cape Town">Cape Town</a>, Nam Phi</span></td></tr><tr><th scope="row">Tiền nhiệm</th><td><a href="/w/index.php?title=Philip_Welsford_Richmond_Russell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philip Welsford Richmond Russell (trang không tồn tại)">P.W.R. Russell</a></td></tr><tr><th scope="row">Kế nhiệm</th><td><a href="/w/index.php?title=Njongonkulu_Ndungane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Njongonkulu Ndungane (trang không tồn tại)">Njongonkulu Ndungane</a></td></tr></tbody></table> <p><b>Desmond Mpilo Tutu</b> (sinh ngày <a href="/wiki/7_th%C3%A1ng_10" title="7 tháng 10">7 tháng 10</a> năm <a href="/wiki/1931" title="1931">1931</a> - mất ngày <a href="/wiki/26_th%C3%A1ng_12" title="26 tháng 12">26 tháng 12</a> năm <a href="/wiki/2021" title="2021">2021</a>) là nhà hoạt động người <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nam_Phi" title="Cộng hòa Nam Phi">Nam Phi</a> và tổng Giám mục <a href="/wiki/Anh_gi%C3%A1o" title="Anh giáo">Anh giáo</a> nghỉ hưu, người đã nổi tiếng khắp thế giới trong thập niên 1980 như là một đối thủ của chính sách <a href="/wiki/Apartheid" title="Apartheid">apartheid</a> ở Nam Phi. Ông là người da đen Nam Phi đầu tiên làm <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_Gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Cape_Town&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng Giám mục Cape Town (trang không tồn tại)">Tổng Giám mục Cape Town</a>, Nam Phi và <a href="/w/index.php?title=Gi%C3%A1o_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giáo chủ (trang không tồn tại)">giáo chủ</a> giáo hội Anh giáo Tỉnh Nam Phi (nay là <a href="/w/index.php?title=Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Anh_gi%C3%A1o_Nam_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giáo hội Anh giáo Nam Phi (trang không tồn tại)">Giáo hội Anh giáo Nam Phi</a>). </p><p>Tutu đã hoạt động tích cực trong việc bảo vệ <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n" title="Nhân quyền">nhân quyền</a> và dùng uy tín cá nhân của mình để vận động đấu tranh cho những người bị áp bức. Ông đã vận động đấu tranh chống bệnh <a href="/wiki/HIV/AIDS" title="HIV/AIDS">AIDS</a>, bệnh <a href="/wiki/Lao" title="Lao">lao</a>, tật <a href="/wiki/Gh%C3%AA_s%E1%BB%A3_%C4%91%E1%BB%93ng_t%C3%ADnh_luy%E1%BA%BFn_%C3%A1i" class="mw-redirect" title="Ghê sợ đồng tính luyến ái">ghê sợ đồng tính luyến ái</a>, <a href="/w/index.php?title=Gh%C3%AA_s%E1%BB%A3_chuy%E1%BB%83n_%C4%91%E1%BB%95i_gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghê sợ chuyển đổi giới tính (trang không tồn tại)">ghê sợ chuyển đổi giới tính</a> (transphobia), nạn <a href="/wiki/Ngh%C3%A8o" title="Nghèo">nghèo</a> và chủ nghĩa <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_bi%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng_t%E1%BB%99c" title="Phân biệt chủng tộc">phân biệt chủng tộc</a>. Tutu đã được trao <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Giải Nobel Hòa bình">Giải Nobel Hòa bình</a> năm 1984, <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_Albert_Schweitzer_cho_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nh%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Albert Schweitzer cho chủ nghĩa nhân đạo (trang không tồn tại)">Giải Albert Schweitzer cho chủ nghĩa nhân đạo</a> năm 1986, <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Pacem_in_Terris" title="Giải Pacem in Terris">Giải Pacem in Terris</a> năm 1987, <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_H%C3%B2a_b%C3%ACnh_Sydney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Hòa bình Sydney (trang không tồn tại)">Giải Hòa bình Sydney</a> năm 1999, <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_H%C3%B2a_b%C3%ACnh_Gandhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Hòa bình Gandhi (trang không tồn tại)">Giải Hòa bình Gandhi</a> năm 2005,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <a href="/wiki/Hu%C3%A2n_ch%C6%B0%C6%A1ng_T%E1%BB%B1_do_T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng" title="Huân chương Tự do Tổng thống">Huân chương Tự do Tổng thống</a> năm 2009. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thời_niên_thiếu"><span id="Th.E1.BB.9Di_ni.C3.AAn_thi.E1.BA.BFu"></span>Thời niên thiếu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Thời niên thiếu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời niên thiếu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Desmond Mpilo Tutu sinh tại <a href="/w/index.php?title=Klerksdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klerksdorp (trang không tồn tại)">Klerksdorp</a>, <a href="/w/index.php?title=Transvaal_Province&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transvaal Province (trang không tồn tại)">Transvaal</a>, là con thứ hai và con trai duy nhất trong 3 người con của Zacheriah Zililo Tutu và bà Aletta.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi ông lên 12 tuổi thì gia đình chuyển tới cư ngụ ở <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a>. Cha ông làm giáo viên, còn mẹ ông làm việc quét dọn và nấu ăn ở một trường học dành cho người khiếm thị.<sup id="cite_ref-presentation_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-presentation-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tại đây, ông đã gặp <a href="/w/index.php?title=Trevor_Huddleston&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trevor Huddleston (trang không tồn tại)">Trevor Huddleston</a> một mục sư coi xứ đạo <a href="/w/index.php?title=Sophiatown&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sophiatown (trang không tồn tại)">Sophiatown</a>, trong khu nhà ổ chuột của các người da đen. Tutu kể: "Một hôm, tôi đứng ở ngoài phố với mẹ tôi thì một người da trắng mặc y phục tu sĩ đi ngang qua. Khi đi ngang qua chỗ chúng tôi, ông đã bỏ mũ chào mẹ tôi. Tôi không thể tin ở mắt mình – một người da trắng đã chào một phụ nữ da đen thuộc giai cấp lao động!"<sup id="cite_ref-presentation_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-presentation-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mặc dù Tutu muốn trở thành một <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7y_thu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Thầy thuốc">thầy thuốc</a>, nhưng gia đình không thể chu cấp tiền cho việc học, nên ông đành theo nghề dạy học của người cha. Tutu học ở "Pretoria Bantu Normal College" từ năm 1951 tới năm 1953, rồi dạy học ở Trường trung học Bantu Johannesburg và trường trung học Munsienville tại thành phố Mogale. Tuy nhiên, ông đã từ chức sau khi <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1o_lu%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_Bantu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đạo luật giáo dục Bantu (trang không tồn tại)">Đạo luật giáo dục Bantu</a> được thông qua, để phản đối viễn cảnh giáo dục nghèo nàn dành cho những người da đen Nam Phi. Sau đó ông học môn <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_h%E1%BB%8Dc" title="Thần học">Thần học</a> ở <a href="/w/index.php?title=St._Martin%27s_School&action=edit&redlink=1" class="new" title="St. Martin's School (trang không tồn tại)">St Peter's Theology College</a> tại <a href="/w/index.php?title=Rosettenville,_Gauteng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rosettenville, Gauteng (trang không tồn tại)">Rosettenville</a>, Johannesburg. Năm 1960 ông được phong chức <a href="/wiki/M%E1%BB%A5c_s%C6%B0" title="Mục sư">mục sư</a> <a href="/wiki/Anh_gi%C3%A1o" title="Anh giáo">Anh giáo</a> nối gót <a href="/w/index.php?title=Trevor_Huddleston&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trevor Huddleston (trang không tồn tại)">Trevor Huddleston</a>, nhà hoạt động và là cố vấn tin cậy của ông. </p><p>Từ năm 1962 tới 1966 Tutu sang học ở <a href="/w/index.php?title=King%27s_College_London&action=edit&redlink=1" class="new" title="King's College London (trang không tồn tại)">King's College London</a>, đậu bằng <a href="/wiki/C%E1%BB%AD_nh%C3%A2n_(h%E1%BB%8Dc_v%E1%BB%8B)" title="Cử nhân (học vị)">cử nhân</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1c_s%C4%A9" title="Thạc sĩ">thạc sĩ</a> <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_h%E1%BB%8Dc" title="Thần học">thần học</a>. Trong thời gian này ông làm việc bán thời gian như mục sư phó xứ, lúc đầu ở nhà thờ St. Alban, <a href="/w/index.php?title=Golders_Green&action=edit&redlink=1" class="new" title="Golders Green (trang không tồn tại)">Golders Green</a>, sau đó ở nhà thờ St. Mary tại <a href="/w/index.php?title=Bletchingley&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bletchingley (trang không tồn tại)">Bletchingley</a>, <a href="/wiki/Surrey" title="Surrey">Surrey</a>.<sup id="cite_ref-albans_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-albans-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau đó ông trở về Nam Phi và từ năm 1967 đến năm 1972 đã dùng các bài nói chuyện của mình để làm nổi bật hoàn cảnh của dân châu Phi. Ông đã viết một bức thư gửi cho thủ tướng <a href="/w/index.php?title=B.J._Vorster&action=edit&redlink=1" class="new" title="B.J. Vorster (trang không tồn tại)">B.J. Vorster</a>, trong đó ông mô tả tình hình ở Nam Phi là một "thùng thuốc súng, có thể nổ tung bất cứ lúc nào"; bức thư đó không được trả lời. Ông trở thành mục sư tuyên úy tại <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Fort_Hare&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Fort Hare (trang không tồn tại)">Đại học Fort Hare</a> vào năm 1967, nơi đầy những người bất đồng chính kiến và là một trong vài trường đại học có chất lượng cho sinh viên châu Phi ở miền Nam châu Phi. Từ năm 1970 đến 1972, Tutu giảng dạy tại <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Qu%E1%BB%91c_gia_Lesotho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Quốc gia Lesotho (trang không tồn tại)">Đại học Quốc gia Lesotho</a>. </p><p>Năm 1972, Tutu trở lại <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Vương quốc Anh">Vương quốc Anh</a>, được bổ nhiệm làm phó giám đốc "Quỹ giáo dục Thần học" của <a href="/w/index.php?title=World_Council_of_Churches&action=edit&redlink=1" class="new" title="World Council of Churches (trang không tồn tại)">World Council of Churches</a> (Hội đồng các giáo hội thế giới) tại <a href="/wiki/Bromley" title="Bromley">Bromley</a>, <a href="/wiki/Kent" title="Kent">Kent</a>. Năm 1975, ông trở lại Nam Phi, được bổ nhiệm chức trưởng đoàn mục sư Anh giáo của <a href="/wiki/Nh%C3%A0_th%E1%BB%9D_ch%C3%ADnh_t%C3%B2a" title="Nhà thờ chính tòa">Nhà thờ chính tòa</a> thánh Maria ở <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a> -— người da đen đầu tiên giữ chức này. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vai_trò_trong_thời_kỳ_apartheid"><span id="Vai_tr.C3.B2_trong_th.E1.BB.9Di_k.E1.BB.B3_apartheid"></span>Vai trò trong thời kỳ apartheid</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Vai trò trong thời kỳ apartheid”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò trong thời kỳ apartheid"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1976, các cuộc phản đối ở <a href="/w/index.php?title=Soweto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soweto (trang không tồn tại)">Soweto</a>, cũng gọi là <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A1o_lo%E1%BA%A1n_Soweto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bạo loạn Soweto (trang không tồn tại)">Bạo loạn Soweto</a>, chống lại việc chính phủ dùng <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Afrikaans" title="Tiếng Afrikaans">tiếng Afrikaans</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> như một phương tiện giảng dạy bắt buộc trong các trường của người da đen, đã trở thành một cuộc nổi dậy lớn chống lại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc. Từ đó Tutu ủng hộ việc <a href="/wiki/T%E1%BA%A9y_chay" title="Tẩy chay">tẩy chay</a> kinh tế đối với nước mình. Ông mạnh mẽ phản đối chính sách "<a href="/w/index.php?title=Constructive_engagement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constructive engagement (trang không tồn tại)">constructive engagement</a>" (tham gia có tính xây dựng) của chính phủ Hoa Kỳ <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> nhằm ủng hộ "friendly persuasion" ("thuyết phục cách thân thiện"). Tutu rất ủng hộ việc ngưng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_t%C6%B0" title="Đầu tư">đầu tư</a> (từ nước ngoài vào Nam Phi), mặc dù việc này ảnh hưởng mạnh nhất tới các người nghèo, vì nếu ngưng đầu tư thì sẽ khiến các người da đen thất nghiệp; tuy nhiên Tutu biện luận rằng, dù sao họ cũng phải chịu thiệt thòi "cho một mục đích". Năm 1985, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh (hai nước chính đầu tư vào Nam Phi) đã ngừng mọi khoản đầu tư vào Nam Phi. Kết quả là việc ngưng đầu tư đã thành công, khiến cho giá trị của đồng <a href="/w/index.php?title=Rand_Nam_Phi_rand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rand Nam Phi rand (trang không tồn tại)">Rand</a> sụt giảm hơn 35%, gây sức ép khiến chính phủ phải quay sang cải cách.Tutu tăng cường lợi thế và tổ chức các cuộc tuần hành hòa bình đưa khoảng 30.000 người xuống đường ở <a href="/wiki/Cape_Town" title="Cape Town">Cape Town</a>.<sup id="cite_ref-tutustory_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-tutustory-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu làm Giám mục Lesotho từ năm 1976 tới 1978, nơi ông trở thành <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_th%C6%B0_k%C3%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng thư ký (trang không tồn tại)">tổng thư ký</a> của <a href="/w/index.php?title=South_African_Council_of_Churches&action=edit&redlink=1" class="new" title="South African Council of Churches (trang không tồn tại)">South African Council of Churches</a> (Hội đồng các giáo hội Nam Phi). Ở cương vị này, ông có thể tiếp tục việc chống lại chủ nghĩa apartheid với sự tán thành của hầu hết các giáo hội. Qua bài viết và bài nói chuyện của ông ở trong nước và ở nước ngoài, Tutu luôn ủng hộ việc <a href="/wiki/H%C3%B2a_gi%E1%BA%A3i" title="Hòa giải">hòa giải</a> giữa tất cả các bên liên quan đến phân biệt chủng tộc. Việc chống đối chủ trương phân biệt chủng tộc của Tutu rất mạnh mẽ và rõ ràng, và ông đã nói thẳng tại Nam Phi và ở nước ngoài. Ông thường so sánh chủ trương apartheid với <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Qu%E1%BB%91c_x%C3%A3" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa Quốc xã">chủ nghĩa quốc xã</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">chủ nghĩa Cộng sản</a>; kết quả là chính phủ đã thu hồi hộ chiếu của ông 2 lần, và ông đã bị bắt giam một thời gian ngắn vào năm 1980 sau một cuộc biểu tình tuần hành phản đối. Nhiều người cho rằng sự gia tăng danh tiếng của Tutu trên thế giới và việc ủng hộ mạnh mẽ việc <a href="/wiki/B%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Bất bạo động">bất bạo động</a> của ông đã che chở ông khỏi bị hình phạt nặng hơn. Tutu cũng nghiêm khắc chỉ trích các chiến thuật sử dụng bạo lực của một số nhóm chống apartheid như <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%99i_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Phi" title="Đại hội Dân tộc Phi">Đại hội Dân tộc Phi</a> và lên án chủ trương khủng bố và chủ nghĩa cộng sản. </p><p>Năm 1983, khi một hiến pháp mới cho Nam Phi được đề xuất nhằm chống lại phong trào chống-apartheid, Tutu đã giúp lập ra "Ủy ban diễn đàn quốc gia" để đấu tranh chống lại việc thay đổi hiến pháp nói trên.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù sự chống đối chế độ apartheid của ông, Tutu đã bị chỉ trích là "phẫn nộ có chọn lựa" bởi thái độ thụ động của mình đối với chế độ đảo chính ở Lesotho (1970-1986), nơi ông đã giảng dạy từ 1970-1972 và phục vụ với cương vị Giám mục từ năm 1976-1978, chỉ rời khỏi đó khi cuộc nội chiến nổ ra. Điều này tương phản tồi tệ với thái độ canđảm của nhân viên Giáo hội Tin Lành Lesotho bị giết hại. </p><p>Năm 1986, ông nhận được chức công dân danh dự của thành phố <a href="/wiki/Reggio_Emilia" title="Reggio Emilia">Reggio nell'Emilia</a> (Ý), thành phố đầu tiên trên thế giới trao phần thưởng quan trọng này cho Desmond Tutu. </p><p>Năm 1990, Tutu và cựu Hiệu trưởng danh dự của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Western_Cape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Western Cape (trang không tồn tại)">Đại học Western Cape</a> – giáo sư Jakes Gerwel – thành lập "Hội giáo dục Desmond Tutu" nhằm tài trợ cho các chương trình phát triển trong giáo dục cấp ba. Việc làm trung gian hòa giải của Tutu để ngăn chặn chiến tranh chủng tộc có thể xảy ra tại tang lễ của <a href="/w/index.php?title=Chris_Hani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chris Hani (trang không tồn tại)">Chris Hani</a>, nhà lãnh đạo <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Nam_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng cộng sản Nam Phi (trang không tồn tại)">Đảng cộng sản Nam Phi</a> trong năm 1993. Tutu đã khích lệ đám đông 120.000 người lặp lại hoài hoài sau khi ông hát: "Chúng ta sẽ được tự do !", "Tất cả chúng ta !", "Người đen và người trắng cùng với nhau !"<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1994, Tutu được bổ nhiệm làm người bảo trợ "Chiến dịch thế giới chống sự hợp tác <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1" title="Quân sự">quân sự</a> và <a href="/wiki/H%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n_nguy%C3%AAn_t%E1%BB%AD" title="Hạt nhân nguyên tử">hạt nhân</a> với Nam Phi" và <a href="/w/index.php?title=H%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB_Ireland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hành động từ Ireland (trang không tồn tại)">Hành động từ Ireland</a>. Năm 1995, ông được <a href="/wiki/Elizabeth_II" title="Elizabeth II">Nữ hoàng Elizabeth II</a> bổ nhiệm làm mục sư tuyên uý kiêm Sub-Prelate (<i>tương đương phó Giám mục</i>) của <a href="/w/index.php?title=Venerable_Order_of_Saint_John&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venerable Order of Saint John (trang không tồn tại)">Venerable Order of Saint John</a> (dòng thánh Gioan đáng kính)<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vai_trò_sau_chế_độ_apartheid"><span id="Vai_tr.C3.B2_sau_ch.E1.BA.BF_.C4.91.E1.BB.99_apartheid"></span>Vai trò sau chế độ apartheid</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Vai trò sau chế độ apartheid”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò sau chế độ apartheid"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau khi chế độ apartheid sụp đổ, Tutu đứng đầu <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%A6y_ban_H%C3%B2a_gi%E1%BA%A3i_v%C3%A0_S%E1%BB%B1_th%E1%BA%ADt_(Nam_Phi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ủy ban Hòa giải và Sự thật (Nam Phi) (trang không tồn tại)">Ủy ban Hòa giải và Sự thật</a>. Ông từ chức <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_Gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Cape_Town&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng Giám mục Cape Town (trang không tồn tại)">Tổng Giám mục Cape Town</a> năm 1996 và được phong Tổng Giám mục danh dự (emeritus) Cape Town, một tước hiệu danh dự ít sử dụng trong giáo hội Anh giáo<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông được <a href="/w/index.php?title=Njongonkulu_Ndungane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Njongonkulu Ndungane (trang không tồn tại)">Njongonkulu Ndungane</a> kế vị. Tại buổi lễ tạ ơn nhân dịp Tutu từ chức Tổng Giám mục năm 1996, <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> đã nói rằng "ông đã đóng góp quá nhiều cho dân tộc chúng ta".<sup id="cite_ref-noway_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-noway-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu thường được coi là người đặt ra thuật ngữ <a href="/w/index.php?title=Rainbow_Nation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rainbow Nation (trang không tồn tại)">Rainbow Nation</a> (Dân tộc Cầu vồng) như là một ẩn dụ cho Nam Phi sau thời kỳ apartheid sau năm 1994 dưới sự cai trị của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%99i_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Phi" title="Đại hội Dân tộc Phi">Đại hội Dân tộc Phi</a>. Thuật ngữ này từ đó đã đi vào ý thức của đại đa số dân để mô tả sự đa dạng dân tộc của Nam Phi. </p><p>Từ khi nghỉ hưu, Tutu đã làm việc như một nhà hoạt động toàn cầu về những vấn đề liên quan tới <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ">dân chủ</a>, <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_t%E1%BB%B1_do" class="mw-redirect" title="Quyền tự do">tự do</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n" title="Nhân quyền">nhân quyền</a>. Năm 2006, Tutu đã phát động một chiến dịch toàn cầu, do tổ chức <a href="/w/index.php?title=Plan_(t%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_c%E1%BB%A9u_tr%E1%BB%A3)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan (tổ chức cứu trợ) (trang không tồn tại)">Plan</a> tổ chức, nhằm bảo đảm cho mọi trẻ em được ghi vào sổ khai sinh khi sinh ra, vì một đứa trẻ không có tên trong sổ khai sinh thì không chính thức hiện hữu và dễ bị làm mồi cho bọn buôn lậu và dễ bị tổn thương trong thiên tai.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu đã loan báo rút lui khỏi sinh hoạt công cộng khi tròn 79 tuổi vào tháng 10 năm 2010 </p> <dl><dd>" Để được già đi một cách thoải mái, trong tổ ấm với gia đình – đọc và viết, cầu nguyện và suy tư – thay vì mất quá nhiều thời gian ở các sân bay và trong khách sạn".<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vai_trò_ở_Nam_Phi"><span id="Vai_tr.C3.B2_.E1.BB.9F_Nam_Phi"></span>Vai trò ở Nam Phi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Vai trò ở Nam Phi”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò ở Nam Phi"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu được đa số người coi là "lương tâm luân lý của Nam Phi"<sup id="cite_ref-usazim_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-usazim-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và đã được cựu tổng thống Nam Phi <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> mô tả là: "đôi khi gay gắt, thường dịu dàng, không hề sợ hãi và ít khi không hài hước, tiếng nói của Desmond Tutu sẽ luôn luôn là tiếng nói của người không nói được".<sup id="cite_ref-noway_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-noway-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Từ khi nghỉ hưu, Tutu đã chỉ trích chính phủ Nam Phi mới. Tutu đã lón tiếng lên án tình trạng tham nhũng, sự vô tích sự của chính phủ do <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%99i_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Phi" title="Đại hội Dân tộc Phi">Đại hội Dân tộc Phi</a> lãnh đạo trong việc giải quyết tình trạng nghèo khổ, và các vụ bạo động bài ngoại nổ ra gần đây trong một số khu người da đen ở Nam Phi. </p><p>Sau một thập kỷ tự do cho Nam Phi, Tutu vinh dự được mời tới nói chuyện tại "Quỹ Nelson Mandela" hàng năm. Ngày 23.11.2004, Tutu đã thuyết trình bài mang tên "Look to the Rock from Which You Were Hewn". Bài nói chuyện này, chỉ trích chính phủ do <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%99i_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Phi" title="Đại hội Dân tộc Phi">Đại hội Dân tộc Phi</a> kiểm soát, gây ra sự tranh cãi giữa Tutu và <a href="/wiki/Thabo_Mbeki" title="Thabo Mbeki">Thabo Mbeki</a>, đặt thành vấn đề "quyền phê bình chỉ trích".<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Chống_chính_sách_kinh_tế_và_tình_trạng_tham_nhũng_trong_chính_phủ"><span id="Ch.E1.BB.91ng_ch.C3.ADnh_s.C3.A1ch_kinh_t.E1.BA.BF_v.C3.A0_t.C3.ACnh_tr.E1.BA.A1ng_tham_nh.C5.A9ng_trong_ch.C3.ADnh_ph.E1.BB.A7"></span>Chống chính sách kinh tế và tình trạng tham nhũng trong chính phủ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Chống chính sách kinh tế và tình trạng tham nhũng trong chính phủ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chống chính sách kinh tế và tình trạng tham nhũng trong chính phủ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã công kích gay gắt giới chóp bu chính trị của Nam Phi, nói rằng đất nước đang"ngồi trên một thùng thuốc súng"<sup id="cite_ref-keg_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-keg-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> vì đã thất bại trong việc làm giảm nghèo, một thập kỷ sau khi chủ nghĩa phân biệt chủng tộc đã chấm dứt. Tutu cũng nói rằng các nỗ lực để thúc đẩy quyền sở hữu kinh tế đen chỉ mang lại lợi ích cho một thiểu số người chóp bu, trong khi sự khuất phục chính trị bên trong "Đại hội Dân tộc Phi" cầm quyền đã cản trở nền dân chủ. Tutu hỏi, "Việc trao quyền đen là gì khi nó dường như không có lợi cho đại đa số, mà chỉ có lợi cho một tầng lớp thượng lưu có xu hướng sẽ được trở lại cầm quyền?"<sup id="cite_ref-keg_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-keg-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu đã cảnh báo tình trạng tham nhũng ngay sau khi chính phủ của Đại hội Dân tộc Phi được bầu lại, nói rằng họ "chỉ ngừng việc kiếm tiền mà không tốn công sức bao lâu mà họ thấy là đã đủ cho chính họ".<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tháng 8 năm 2006 Tutu đã công khai kêu gọi <a href="/wiki/Jacob_Zuma" title="Jacob Zuma">Jacob Zuma</a> - <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_kh%C3%A1ch" title="Chính khách">chính trị gia</a> Nam Phi (nay là Tổng thống) - người đã bị cáo buộc phạm tội tình dục và tham nhũng, hãy từ bỏ cuộc đua để kế nhiệm chức tổng thống của "Đại hội Dân tộc Phi". Ông nói trong một bài nói truyện công khai rằng ông sẽ không có thể ngẩng "cao đầu" mình nếu Zuma trở thành nhà lãnh đạo sau khi bị cáo buộc tội hiếp dâm và tham nhũng. Tháng 9 năm 2006, Tutu lặp đi lặp lại sự chống đối việc Zuma ứng cử làm nhà lãnh đạo "Đại hội Dân tộc Phi" vì Zuma "thiếu đạo đức"."<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bạo_động_bài_ngoại_năm_2008"><span id="B.E1.BA.A1o_.C4.91.E1.BB.99ng_b.C3.A0i_ngo.E1.BA.A1i_n.C4.83m_2008"></span>Bạo động bài ngoại năm 2008</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Bạo động bài ngoại năm 2008”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bạo động bài ngoại năm 2008"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã lên án cuộc bạo động <a href="/wiki/B%C3%A0i_ngo%E1%BA%A1i" title="Bài ngoại">bài ngoại</a> xảy ra ở một số nơi ở Nam Phi trong tháng 5 năm 2008. Tutu, người đã từng can thiệp trong những năm chủ nghĩa phân biệt chủng tộc để ngăn chặn một đám đông "<a href="/w/index.php?title=Necklacing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Necklacing (trang không tồn tại)">necklacing</a>"<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> một người đàn ông,<sup id="cite_ref-scotsman_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-scotsman-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-abc_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-abc-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nói rằng khi Nam Phi đấu tranh chống lại chủ nghĩa apartheid, họ đã được những người trên khắp thế giới ủng hộ và đặc biệt là những người ở châu Phi. Mặc dù họ nghèo, nhưng những người châu Phi khác đã chào đón người dân Nam Phi như là người tị nạn, và cho phép các phong trào giải phóng Nam Phi đặt căn cứ trong lãnh thổ của họ, ngay cả khi nước họ có thể bị Lực lượng quốc phòng Nam Phi tấn công.. Tutu kêu gọi người dân Nam Phi chấm dứt bạo lực, khiến hàng ngàn người tị nạn đã tìm chỗ nương náu trong các nơi trú ẩn.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_tịch_nhóm_The_Elders"><span id="Ch.E1.BB.A7_t.E1.BB.8Bch_nh.C3.B3m_The_Elders"></span>Chủ tịch nhóm The Elders</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Chủ tịch nhóm The Elders”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ tịch nhóm The Elders"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngày 18.7.2007 <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a>, <a href="/wiki/Gra%C3%A7a_Machel" title="Graça Machel">Graça Machel</a>, và Tutu triệu tập <a href="/w/index.php?title=Global_Elders&action=edit&redlink=1" class="new" title="Global Elders (trang không tồn tại)">The Elders</a> - một nhóm các nhà lãnh đạo thế giới - tới họp ở <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a>, để đóng góp trí tuệ, lòng tốt, tài lãnh đạo và sự liêm chính của họ để giải quyết một số vấn đề khó khăn nhất của thế giới. Mandela đã công bố việc hình thành nhóm trong một bài phát biểu vào ngày sinh nhật thứ 89 của mình. Tutu làm Chủ tịch nhóm này. Các thành viên sáng lập khác có <a href="/wiki/Kofi_Annan" title="Kofi Annan">Kofi Annan</a>, <a href="/w/index.php?title=Ela_Bhatt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ela Bhatt (trang không tồn tại)">Ela Bhatt</a>, <a href="/wiki/Gro_Harlem_Brundtland" title="Gro Harlem Brundtland">Gro Harlem Brundtland</a>, <a href="/wiki/Jimmy_Carter" title="Jimmy Carter">Jimmy Carter</a>, <a href="/wiki/L%C3%BD_Tri%E1%BB%87u_Tinh" title="Lý Triệu Tinh">Li Zhaoxing</a>, <a href="/w/index.php?title=Mary_Robinson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mary Robinson (trang không tồn tại)">Mary Robinson</a>, <a href="/w/index.php?title=Jonathan_Park&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jonathan Park (trang không tồn tại)">Jonathan Park</a>, <a href="/wiki/Muhammad_Yunus" title="Muhammad Yunus">Muhammad Yunus</a> và <a href="/wiki/Aung_San_Suu_Kyi" title="Aung San Suu Kyi">Aung San Suu Kyi</a>, người mà ghế được để trống tượng trưng, vì bà bị giam giữ như một <a href="/wiki/T%C3%B9_nh%C3%A2n_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Tù nhân chính trị">tù nhân chính trị</a> ở Myanmar (không thể tới họp). </p><p>"Nhóm này có thể nói cách tự do và mạnh dạn, làm việc vừa công khai, vừa ở đằng sau hậu trường về bất cứ hành động nào cần được thực hiện", Mandela nhận xét như vậy. "Chúng ta sẽ cùng nhau làm việc để hỗ trợ cho lòng can đảm ở nơi có sự sợ hãi, thúc đẩy sự thỏa thuận ở nơi có xung đột, và tạo hy vọng cho nơi có tuyệt vọng".<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhóm The Elders được tài trợ cách độc lập bởi nhóm thành viên sáng lập, trong đó có <a href="/wiki/Richard_Branson" title="Richard Branson">Sir Richard Branson</a>, <a href="/wiki/Peter_Gabriel" title="Peter Gabriel">Peter Gabriel</a>, Ray Chambers, <a href="/w/index.php?title=Michael_Chambers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Chambers (trang không tồn tại)">Michael Chambers</a>, Quỹ Bridgeway, Pam <a href="/w/index.php?title=Omidyar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omidyar (trang không tồn tại)">Omidyar</a>, Humanity United, <a href="/w/index.php?title=Amy_Robbins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amy Robbins (trang không tồn tại)">Amy Robbins</a>, <a href="/w/index.php?title=Shashi_Ruia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shashi Ruia (trang không tồn tại)">Shashi Ruia</a>, Dick Tarlow và <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BB%B9_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quỹ Liên Hợp Quốc (trang không tồn tại)">Quỹ Liên Hợp Quốc</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vai_trò_trong_thế_giới_đang_phát_triển"><span id="Vai_tr.C3.B2_trong_th.E1.BA.BF_gi.E1.BB.9Bi_.C4.91ang_ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n"></span>Vai trò trong thế giới đang phát triển</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Vai trò trong thế giới đang phát triển”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò trong thế giới đang phát triển"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester,_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg/220px-Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg/330px-Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg/440px-Archbishop_Desmond_Tutu_gets_an_HIV_test_on_The_Desmond_Tutu_HIV_Foundation%27s_Tutu_Tester%2C_a_mobile_test_unit_that_brings_healthcare_right_to_your_doorstep.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="427" /></a><figcaption>Tổng Giám mục Desmond Tutu được xét nghiệm HIV tại "The Desmond Tutu HIV Foundation's Tutu Tester", một đơn vị xét nghiệm lưu động</figcaption></figure> <p>Tutu đã tập trung lôi kéo sự chú ý tới các vấn đề như nghèo đói, bệnh AIDS và các chính phủ không dân chủ trong <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_ba" title="Thế giới thứ ba">Thế giới thứ ba</a>. Đặc biệt, ông đã tập chú tới các vấn đề ở <a href="/wiki/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a> và <a href="/wiki/Palestine" class="mw-redirect" title="Palestine">Palestine</a>. Tutu cũng dẫn phái đoàn nhóm The Elders đầu tiên tới <a href="/wiki/Sudan" title="Sudan">Sudan</a> vào tháng 9, tháng 10 năm 2007 để thúc đẩy hòa bình trong cuộc <a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Darfur" class="mw-redirect" title="Xung đột Darfur">xung đột Darfur</a>. Tutu nói: </p><p>"Hy vọng của chúng tôi là có thể giữ cho Darfur ở cương vị nổi bật và thúc đẩy các chính phủ giúp gìn giữ hòa bình trong khu vực".<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Zimbabwe">Zimbabwe</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Zimbabwe”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Zimbabwe"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã lên tiếng chỉ trích các vi phạm nhân quyền ở <a href="/wiki/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a> cũng như chính sách ngoại giao thầm lặng của chính phủ Nam Phi đối với Zimbabwe. Năm 2007, ông nói việc "ngoại giao thầm lặng" mà <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_Nam_Phi" title="Cộng đồng Phát triển Nam Phi">Cộng đồng Phát triển Nam Phi</a> (Southern Africa Development Community, vt. là SADC) theo đuổi đã "chẳng làm gì" và ông kêu gọi Anh và <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_T%C3%A2y" class="mw-disambig" title="Phương Tây">phương Tây</a> làm áp lực với SADC, trong đó có Nam Phi, chủ trì các cuộc đàm phán giữa đảng <a href="/w/index.php?title=Zanu-PF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zanu-PF (trang không tồn tại)">Zanu-PF</a> của Tổng thống Mugabe và phe đối lập <a href="/w/index.php?title=Phong_tr%C3%A0o_v%C3%AC_thay_%C4%91%E1%BB%95i_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phong trào vì thay đổi Dân chủ (trang không tồn tại)">Phong trào vì thay đổi Dân chủ</a> (Movement for Democratic Change – Tsvangirai), để định thời hạn chắc chắn cho hành động, với hậu quả sẽ có nếu họ không gặp nhau.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong quá khứ Tutu thường chỉ trích <a href="/wiki/Robert_Mugabe" title="Robert Mugabe">Robert Mugabe</a> và đã có lần ông mô tả nhà lãnh đạo chuyên quyền Mugabe là "một nhân vật biếm họa của một nguyên mẫu nhà độc tài châu Phi".<sup id="cite_ref-usazim_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-usazim-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 2008, ông kêu gọi Cộng đồng quốc tế hãy can thiệp vào Zimbabwe – bằng vũ lực nếu cần.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Về phần Mugabe, ông đã gọi Tutu là "một tiểu Giám mục cáu kỉnh, xấu xa và cay đắng".<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu thường nói rằng mọi nhà lãnh đạo ở châu Phi phải lên án Zimbabwe: "Thật là một vết nhơ khủng khiếp trên quyển vở của chúng ta. Chúng ta có thực sự quan tâm về nhân quyền, chúng ta có để ý là những người bằng xương bằng thịt, các dân châu Phi bạn bè, đang được đối xử như rác rưởi, hầu như tồi tệ hơn những gì họ đã từng bị đối xử bởi bọn phân biệt chủng tộc điên cuồng?"<sup id="cite_ref-usazim_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-usazim-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau cuộc bầu cử tổng thống Zimbabwe tháng 4 năm 2008, Tutu tỏ ý hy vọng là Mugabe sẽ từ chức sau khi có tin ban đầu là Mugabe đã thất cử. Tutu khẳng định lại sự ủng hộ quá trình dân chủ và hy vọng rằng Mugabe sẽ tuân theo tiếng nói của người dân.<sup id="cite_ref-retire_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-retire-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu nói ông lo sợ rằng cuộc bạo loạn sẽ nổ ra ở Zimbabwe nếu các kết quả bầu cử bị lờ đi. Ông đề nghị gửi lực lượng gìn giữ hòa bình tới khu vực này để bảo đảm sự ổn định.<sup id="cite_ref-retire_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-retire-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Quần_đảo_Solomon"><span id="Qu.E1.BA.A7n_.C4.91.E1.BA.A3o_Solomon"></span>Quần đảo Solomon</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Quần đảo Solomon”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quần đảo Solomon"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2009, Tutu tham gia việc thiết lập <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%A6y_ban_H%C3%B2a_gi%E1%BA%A3i_v%C3%A0_S%E1%BB%B1_th%E1%BA%ADt_(qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Solomon)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ủy ban Hòa giải và Sự thật (quần đảo Solomon) (trang không tồn tại)">Ủy ban Hòa giải và Sự thật</a> của <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Solomon" title="Quần đảo Solomon">quần đảo Solomon</a>, theo mô hình ủy ban của Nam Phi cùng tên.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông phát biểu tại buổi lễ ra mắt chính thức của ủy ban này ở <a href="/wiki/Honiara" title="Honiara">Honiara</a>, ngày 29 tháng 4 năm 2009, nhấn mạnh yêu cầu cần thiết của sự tha thứ để xây dựng hòa bình lâu dài.<sup id="cite_ref-RNZI_46259_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-RNZI_46259-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Israel">Israel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Israel”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Israel"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã thừa nhận vai trò quan trọng của người Do Thái trong cuộc đấu tranh chống phân biệt chủng tộc ở Nam Phi và đã lên tiếng ủng hộ mối quan tâm về an ninh của Israel, chống lại cuộc <a href="/wiki/%C4%90%C3%A1nh_bom_t%E1%BB%B1_s%C3%A1t" class="mw-redirect" title="Đánh bom tự sát">đánh bom tự sát</a>.<sup id="cite_ref-tutu_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-tutu-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông cũng là người đề xướng và hoạt động tích cực cho đợt vận động <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0a_%C4%91%E1%BA%A7u_t%C6%B0_ra_kh%E1%BB%8Fi_Israel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đưa đầu tư ra khỏi Israel (trang không tồn tại)">đưa đầu tư ra khỏi Israel</a>,<sup id="cite_ref-tutuNation_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-tutuNation-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> vì việc Israel đối xử với những người <a href="/wiki/Palestine" class="mw-redirect" title="Palestine">Palestine</a> cũng tương tự như việc đối xử của chính quyền da trắng với dân da đen Nam Phi trong thời <a href="/wiki/Apartheid" title="Apartheid">apartheid</a>.<sup id="cite_ref-tutu_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-tutu-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tutu đưa ra sự so sánh này nhân chuyến viếng thăm <a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a> dịp <a href="/wiki/L%E1%BB%85_Gi%C3%A1ng_Sinh" class="mw-redirect" title="Lễ Giáng Sinh">lễ Giáng sinh</a> năm 1989, khi ông nói rằng ông là một người "da đen Nam Phi, và nếu tôi có thể thay đổi tên gọi, thì một sự mô tả những gì xảy ra ở <a href="/wiki/D%E1%BA%A3i_Gaza" title="Dải Gaza">Dải Gaza</a> và ở <a href="/wiki/B%E1%BB%9D_T%C3%A2y" title="Bờ Tây">Bờ Tây</a> có thể mô tả những sự việc xảy ra ở Nam Phi".<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông cũng đưa ra những bình luận tương tự trong năm 2002, nói về "sự sỉ nhục của những người <a href="/wiki/Palestine" class="mw-redirect" title="Palestine">Palestine</a> phải chịu tại các trạm kiểm soát và các rào chắn đường cũng giống như của chúng tôi khi các viên sĩ quan cảnh sát trẻ người da trắng ngăn không cho chúng tôi đi qua".<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1988, <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%A6y_ban_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i_Hoa_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ủy ban người Do Thái Hoa Kỳ (trang không tồn tại)">Ủy ban người Do Thái Hoa Kỳ</a> ghi nhận là Tutu chỉ trích kịch liệt quan hệ quân sự và quan hệ khác của Israel với Nam Phi trong thời apartheid, và dẫn lời ông nói rằng chủ nghĩa <a href="/wiki/Zionism" class="mw-redirect" title="Zionism">Zionism</a> (chủ nghĩa phục quốc Do Thái) có "rất nhiều điểm tương đồng với chủ nghĩa phân biệt chủng tộc", vì nó "loại trừ những người dựa trên cơ sở dân tộc hay nguyên nhân khác mà họ không thể kiểm soát". Trong khi Ủy ban người Do Thái Hoa Kỳ chỉ trích một số quan điểm của Tutu, nhưng bác bỏ "tin đồn ngấm ngầm" là ông đã có lời lẽ chống-Semit.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (Lời văn chính xác của tuyên bố của Tutu đã được tường thuật khác nhau trong các nguồn khác nhau. Một bài trên tờ "<a href="/wiki/Toronto_Star" title="Toronto Star">Toronto Star</a>" từ thời kỳ này cho thấy rằng ông mô tả chủ nghĩa Zionism "như là một chính sách dường như có nhiều điểm tương đồng với chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, tác dụng là như nhau")<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu đưa ra một thông điệp về sự tha thứ trong chuyến viếng thăm Viện bảo tàng <a href="/wiki/Yad_Vashem" title="Yad Vashem">Yad Vashem</a> của Israel năm 1989, nói rằng: "Chúa chúng ta sẽ nói là cuối cùng thì điều tích cực có thể đến là tinh thần tha thứ, chứ không phải lãng quên, nhưng tinh thần nói: Chúa ơi, điều này đã xảy ra cho chúng tôi. Chúng tôi cầu nguyện cho những ai đã mang lại điều đó, xin hãy giúp chúng tôi tha thứ cho họ và hãy giúp chúng tôi, để tới lượt chúng tôi sẽ không làm cho những người khác đau khổ".<sup id="cite_ref-forgive_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-forgive-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Một số người thấy lời nói này xúc phạm, như rabbi Marvin Hier của <a href="/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_Simon_Wiesenthal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung tâm Simon Wiesenthal (trang không tồn tại)">Trung tâm Simon Wiesenthal</a> gọi đó là "một sự xúc phạm miễn phí cho người Do Thái và các nạn nhân của chủ nghĩa Quốc xã ở khắp mọi nơi".<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tutu đã là đối tượng của sự dèm pha chủng tộc trong chuyến viếng thăm Israel này, với chữ viết của kẻ bôi nhọ "Con heo quốc xã đen" (Black Nazi pig) trên các bức tường của nhà thờ chính tòa thánh George ở Đông Jerusalem, nơi ông cư ngụ.<sup id="cite_ref-forgive_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-forgive-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 2002, khi đưa ra bài nói truyện trước công chúng, ủng hộ việc thôi đầu tư vào Israel, Tutu đã nói "Tôi thật đau lòng. Tôi nói tại sao ký ức của chúng ta quá ngắn. Có anh chị em Do Thái nào của chúng tôi đã quên sự sỉ nhục của họ. Họ đã quên sự trừng phạt tập thể, các vụ phá hủy nhà, trong chính lịch sử của họ sớm như vậy? Họ đã quay lưng lại với truyền thống tôn giáo sâu xa và cao thượng của họ sao? Họ đã quên rằng Thiên Chúa quan tâm sâu xa về người bị áp bức?"<sup id="cite_ref-tutu_32-2" class="reference"><a href="#cite_note-tutu-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông lập luận rằng, Israel không bao giờ có thể sống trong an ninh bằng cách đàn áp một dân tộc khác, và nói, "Mọi người đang sợ hãi ở đất nước này (Hoa Kỳ), nói sai là sai bởi vì việc vận động hành lang của người Do Thái là mạnh mẽ - rất mạnh mẽ. Vậy thì sao ? Vì Chúa, đây là thế giới của Chúa ! Chúng ta sống trong một vũ trụ đạo đức. Chính phủ apartheid đã rất mạnh mẽ, nhưng ngày nay nó không còn tồn tại nữa".<sup id="cite_ref-tutu_32-3" class="reference"><a href="#cite_note-tutu-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lời phát biểu sau đó đã bị một số nhóm người Do Thái chỉ trích, trong đó có <a href="/w/index.php?title=Anti-Defamation_League&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anti-Defamation League (trang không tồn tại)">Anti-Defamation League</a> (Liên đoàn chống phỉ báng).<sup id="cite_ref-ADL_on_Beit_Hanoun_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-ADL_on_Beit_Hanoun-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi biên tập và in lại từng phần bài nói chuyện đó trong năm 2005, Tutu đã thay các từ "Jewish lobby" (vận động hành lang của người Do Thái) bằng các từ "pro-Israel lobby" (vận động hành lang thân Israel).<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Durban_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Durban II (trang không tồn tại)">Hội nghị Durban II</a> gây tranh cãi trong tháng 4 năm 2009, luật sư người Mỹ <a href="/w/index.php?title=Alan_Dershowitz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alan Dershowitz (trang không tồn tại)">Alan Dershowitz</a> cho Tutu là một "người phân biệt chủng tộc và người tin mù quáng".<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Các_Kitô_hữu_Palestine"><span id="C.C3.A1c_Kit.C3.B4_h.E1.BB.AFu_Palestine"></span>Các Kitô hữu Palestine</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Các Kitô hữu Palestine”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các Kitô hữu Palestine"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2003, Tutu nhận vai trò bảo trợ Quốc tế <a href="/w/index.php?title=Sabeel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sabeel (trang không tồn tại)">Sabeel</a>,<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> một tổ chức <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_h%E1%BB%8Dc_gi%E1%BA%A3i_ph%C3%B3ng" title="Thần học giải phóng">thần học giải phóng</a> Kitô giáo ủng hộ lợi ích của cộng đồng Kitô giáo Palestine và tích cực vận động hành lang bên cạnh Cộng đồng Kitô hữu quốc tế cho việc "đưa đầu tư ra khỏi Israel".<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cùng năm, Tutu nhận làm người ủng hộ quốc tế cho Giải thưởng Hòa bình từ <a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Lu%E1%BA%ADt_Cardozo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường Luật Cardozo (trang không tồn tại)">Trường Luật Cardozo</a>, một chi nhánh của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Yeshiva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Yeshiva (trang không tồn tại)">Đại học Yeshiva</a>, gây ra các vụ phản đối lưa thưa của sinh viên và những sự lên án từ những người đại diện "Trung tâm Simon Wiesenthal" và "Liên đoàn chống Phỉ báng".<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Một mục ý kiến trên báo <i>Jerusalem Post</i> năm 2006 mô tả ông như "một người bạn của Israel và người Do Thái, mặc dù bị hướng dẫn sai".<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dải_Gaza"><span id="D.E1.BA.A3i_Gaza"></span>Dải Gaza</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Dải Gaza”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Dải Gaza"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu được <a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">Liên Hợp Quốc</a> bổ nhiệm dẫn đầu phái đoàn điều tra việc Israel ném bom trong vụ <a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_r%E1%BA%AFc_r%E1%BB%91i_t%E1%BA%A1i_Beit_Hanoun_2006&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ rắc rối tại Beit Hanoun 2006 (trang không tồn tại)">Vụ rắc rối tại Beit Hanoun 2006</a>. Israel đã từ chối không cho phái đoàn của Tutu nhập cảnh nên tới năm 2008 việc điều tra không thành. </p><p>Trong nhiệm vụ tìm hiểu thực tế đó, Tutu đã gọi việc phong tỏa Dải Gaza là hành động ghê tởm<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và so sánh lối ứng xử của Israel với lối ứng xử của nhóm sĩ quan quân sự cai trị <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Phản_đối_Tutu_ở_Hoa_Kỳ"><span id="Ph.E1.BA.A3n_.C4.91.E1.BB.91i_Tutu_.E1.BB.9F_Hoa_K.E1.BB.B3"></span>Phản đối Tutu ở Hoa Kỳ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Phản đối Tutu ở Hoa Kỳ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phản đối Tutu ở Hoa Kỳ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2011 một số thành viên của "Hiệp hội bệnh tâm thần Hoa Kỳ" đã từ chối tham dự cuộc họp hàng năm của nhóm ở <a href="/wiki/Honolulu" title="Honolulu">Honolulu</a> để phản đối việc chọn Tutu làm phát ngôn viên vì ông được cho là có những lời phát biểu "bài Do Thái". Dr. Thomas G. Gutheil còn đi xa hơn là rút lui khỏi tổ chức này.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 2007, chủ tịch <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_St._Thomas_(Minnesota)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học St. Thomas (Minnesota) (trang không tồn tại)">Đại học St. Thomas</a> ở <a href="/wiki/Minnesota" title="Minnesota">Minnesota</a> đã hủy bỏ cuộc nói chuyện của Tutu đã được dự kiến trước, với lý do là sự hiện diện của ông có thể khiến một số thành viên trong cộng đồng người Do Thái địa phương bất mãn.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhiều thành viên trong Ban giảng huấn của trường đã phản đối quyết định này, và một số người mô tả Tutu là nạn nhân của một <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_b%C3%B4i_nh%E1%BB%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch bôi nhọ (trang không tồn tại)">chiến dịch bôi nhọ</a>. Nhóm <a href="/w/index.php?title=Jewish_Voice_for_Peace&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish Voice for Peace (trang không tồn tại)">Jewish Voice for Peace</a> đã dẫn đầu một chiến dịch gửi thư điện tử kêu gọi Đại học St. Thomas xem xét lại quyết định của mình,<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> khiến ông chủ tịch đã xét lại và mời Tutu tới trường.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tutu khước từ lời mời lại này, thay vào đó ông tới nói chuyện ở "Trung tâm hội nghị Minneapolis" nhân một sự kiện do "Metro State University" tổ chức.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, 2 ngày sau Tutu đã tới nói chuyện ở đại học St. Thomas, sau khi chấm dứt cuộc viếng thăm "Metro State University". "Có những người đã thử nói "Tutu không nên tới (Đại học St.Thomas) để nói chuyện." Tôi ở cách xa đây 10.000 dặm và tôi tự nghĩ: "À, không", bởi vì ở đây có nhiều người đã nói "Không, hãy đến và nói chuyện",Tutu nói. "Mọi người đã đến và đứng lên và đã có các phát biểu rằng "Hãy để cho Tutu nói". [Metropolitan State University] nói:" Dù thế nào, ông ta có thể đến và nói chuyện ở đây. "Giáo sư Toffolo và những người khác nói: "Chúng tôi ủng hộ ông.' Vì vậy, chúng ta hãy ủng hộ họ".<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_quốc"><span id="Trung_qu.E1.BB.91c"></span>Trung quốc</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Trung quốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trung quốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2007 Tutu viết thư cho chính phủ <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> yêu cầu thả nhà bất đồng chính kiến <a href="/w/index.php?title=D%C6%B0%C6%A1ng_Ki%E1%BA%BFn_L%E1%BB%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dương Kiến Lợi (trang không tồn tại)">Dương Kiến Lợi</a>.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông chỉ trích Trung Quốc là đã không làm gì nhiều chống lại cuộc <a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Darfur" class="mw-redirect" title="Xung đột Darfur">xung đột Darfur</a>.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong cuộc <a href="/wiki/B%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%99ng_n%C4%83m_2008_t%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng" class="mw-redirect" title="Bạo động năm 2008 tại Tây Tạng">Bạo động năm 2008 tại Tây Tạng</a>, Tutu ca tụng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1t-l%E1%BA%A1i_L%E1%BA%A1t-ma" class="mw-redirect" title="Đạt-lại Lạt-ma">Đạt-lại Lạt-ma</a> thứ 14 và nói rằng chính phủ Trung quốc phải "nghe theo những lời yêu cầu [của ông ta] để... không bạo hành thêm nữa".<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau đó ông nói tại một cuộc mít tinh kêu gọi các nhà lãnh đạo quốc gia khắp thế giới không tới dự Lễ khai mạc <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_v%E1%BA%ADn_h%E1%BB%99i_M%C3%B9a_h%C3%A8_2008" title="Thế vận hội Mùa hè 2008">Thế vận hội Mùa hè 2008</a> "vì dân tộc Tây Tạng".<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vai_trò_ở_Liên_Hợp_Quốc"><span id="Vai_tr.C3.B2_.E1.BB.9F_Li.C3.AAn_H.E1.BB.A3p_Qu.E1.BB.91c"></span>Vai trò ở Liên Hợp Quốc</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Vai trò ở Liên Hợp Quốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò ở Liên Hợp Quốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2003, ông được bầu vào Ban Giám đốc "Quỹ Ủy thác cho các nạn nhân" của <a href="/wiki/T%C3%B2a_%C3%A1n_H%C3%ACnh_s%E1%BB%B1_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Tòa án Hình sự Quốc tế">Tòa án Hình sự Quốc tế</a>.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 2006 ông được bổ nhiệm làm thành viên của ban cố vấn của Liên Hợp Quốc về phòng, chống tội diệt chủng.<sup id="cite_ref-bday_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-bday-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tuy nhiên, Tutu cũng chỉ trích Liên Hợp Quốc, đặc biệt về vấn đề <a href="/wiki/T%C3%A2y_Papua" class="mw-disambig" title="Tây Papua">Tây Papua</a>. Tutu bày tỏ sự ủng hộ phong trào độc lập Tây Papua, chỉ trích vai trò của Liên Hợp Quốc trong việc để cho <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a> tiếp quản Tây Papua. Tutu nói: "Trong nhiều năm người dân Nam Phi đã phải chịu dưới ách áp bức và phân biệt chủng tộc. Nhiều người tiếp tục bị đàn áp tàn bạo, phẩm cách cơ bản như là con người của họ bị từ chối. Một dân tộc giống như vậy là dân tộc Tây Papua."<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu được bổ nhiệm đứng đầu phái bộ Liên Hợp Quốc tìm hiểu thực tế vụ việc ở thị trấn <a href="/w/index.php?title=Beit_Hanoun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beit Hanoun (trang không tồn tại)">Beit Hanoun</a> thuộc <a href="/wiki/D%E1%BA%A3i_Gaza" title="Dải Gaza">Dải Gaza</a>, nơi mà trong vụ <a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_r%E1%BA%AFc_r%E1%BB%91i_t%E1%BA%A1i_Beit_Hanoun_2006&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ rắc rối tại Beit Hanoun 2006 (trang không tồn tại)">Vụ rắc rối tại Beit Hanoun 2006</a> <a href="/wiki/C%C3%A1c_l%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_Ph%C3%B2ng_v%E1%BB%87_Israel" class="mw-redirect" title="Các lực lượng Phòng vệ Israel">Lực lượng Phòng vệ Israel</a> đã giết 19 thường dân sau khi đội quân tiến hành xong cuộc đột nhập kéo dài một tuần lễ nhằm mục đích kiềm chế "vụ người Palestine bắn hỏa tiễn vào Israel năm 2006" từ thị trấn này.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo chủ tịch <a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_Nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc">Hội đồng Nhân quyền</a> Liên Hợp Quốc,<a href="/w/index.php?title=Luis_Alfonso_De_Alba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luis Alfonso De Alba (trang không tồn tại)">Luis Alfonso De Alba</a> thì Tutu dự định đi tới lãnh thổ Palestine để "đánh giá tình trạng của các nạn nhân, xem xét giải quyết các nhu cầu của những người sống sót và đưa ra các khuyến nghị về cách thức và phương tiện để bảo vệ thường dân Palestine chống lại các cuộc tấn công tiếp tục của Israel".<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các quan chức Israel bày tỏ lo ngại rằng bản báo cáo sẽ thiên vị chống lại Israel. Tutu hủy bỏ chuyến đi vào giữa tháng Mười Hai, nói rằng Israel đã từ chối cấp cho ông giấy phép du hành cần thiết sau hơn một tuần lễ thảo luận.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, Tutu và giáo viên đại học người Anh Christine Chinkin nay được sắp đặt tới thăm <a href="/wiki/D%E1%BA%A3i_Gaza" title="Dải Gaza">Dải Gaza</a> qua lối <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a> và sẽ nộp một báo cáo cho <a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_Nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc">Hội đồng Nhân quyền</a> tại kỳ họp tháng 9 năm 2008.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chính_kiến"><span id="Ch.C3.ADnh_ki.E1.BA.BFn"></span>Chính kiến</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Chính kiến”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chính kiến"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Chống_nghèo_khổ"><span id="Ch.E1.BB.91ng_ngh.C3.A8o_kh.E1.BB.95"></span>Chống nghèo khổ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Chống nghèo khổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chống nghèo khổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trước <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_G8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị thượng đỉnh G8 (trang không tồn tại)">Hội nghị thượng đỉnh G8</a> lần thứ 31 ở <a href="/w/index.php?title=Gleneagles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gleneagles (trang không tồn tại)">Gleneagles</a>, <a href="/wiki/Scotland" title="Scotland">Scotland</a>, năm 2005, Tutu kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới thúc đẩy mậu dịch tự do với các nước nghèo hơn. Tutu cũng kêu gọi chấm dứt việc đánh thuế cao các thuốc chống bệnh AIDS.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sau hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo G8 đã cam kết tăng cường viện trợ cho các <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%91ang_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n" title="Nước đang phát triển">nước đang phát triển</a> 48 tỷ <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4_la_M%E1%BB%B9" title="Đô la Mỹ">dollar Mỹ</a> một năm vào năm 2010. Hơn nữa, họ đã hứa danh dự rằng họ sẽ làm hết sức mình để hoàn tất quyền tiếp cận phổ cập trong phòng chống và điều trị cho hàng triệu, triệu người trên toàn cầu bị đe dọa bởi HIV/AIDS. </p><p>Trước khi <a href="/wiki/H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_G8" class="mw-redirect" title="Hội nghị Thượng đỉnh G8">Hội nghị Thượng đỉnh G8</a> lần thứ 32 tại <a href="/wiki/Heiligendamm" title="Heiligendamm">Heiligendamm</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a> trong năm 2007, Tutu kêu gọi các nước G8 tập chú vào tình trạng nghèo khổ ở Thế giới thứ ba. Sau khi <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_Thi%C3%AAn_ni%C3%AAn_k%E1%BB%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Thượng đỉnh Thiên niên kỷ (trang không tồn tại)">Hội nghị Thượng đỉnh Thiên niên kỷ</a> vào năm 2000, có vẻ như các nhà lãnh đạo thế giới đã quả quyết như chưa hề có trước đây, là đặt ra và đáp ứng các mục tiêu cụ thể liên quan đến nghèo đói cùng cực.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Chống_chủ_trương_hành_động_đơn_phương"><span id="Ch.E1.BB.91ng_ch.E1.BB.A7_tr.C6.B0.C6.A1ng_h.C3.A0nh_.C4.91.E1.BB.99ng_.C4.91.C6.A1n_ph.C6.B0.C6.A1ng"></span>Chống chủ trương hành động đơn phương</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Chống chủ trương hành động đơn phương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chống chủ trương hành động đơn phương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tháng Giêng năm 2003, Tutu công kích thái độ của thủ tướng Anh <a href="/wiki/Tony_Blair" title="Tony Blair">Tony Blair</a> trong việc ủng hộ tổng thống Hoa Kỳ <a href="/wiki/George_W._Bush" title="George W. Bush">George W. Bush</a> về vấn đề <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a>. Liên minh giữa Hoa Kỳ và Anh đã dẫn đến cuộc <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iraq" title="Chiến tranh Iraq">chiến tranh Iraq</a> nổ ra vào cuối năm đó. Tutu hỏi tại sao Iraq bị chọn (để tấn công), trong khi <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> và <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> cũng có nhiều <a href="/wiki/V%C5%A9_kh%C3%AD_h%E1%BB%A7y_di%E1%BB%87t_h%C3%A0ng_lo%E1%BA%A1t" title="Vũ khí hủy diệt hàng loạt">vũ khí hủy diệt hàng loạt</a>.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tháng 10 năm 2004, Tutu xuất hiện trong vở kịch ở <a href="/w/index.php?title=Off_Broadway&action=edit&redlink=1" class="new" title="Off Broadway (trang không tồn tại)">Off Broadway</a>, <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_New_York" title="Thành phố New York">New York</a>, gọi là <i><a href="/w/index.php?title=Honor_Bound_to_Defend_Freedom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honor Bound to Defend Freedom (trang không tồn tại)">Guantanamo – Honor-bound to Defend Freedom</a></i>. Vở kịch này chỉ trích mạnh mẽ việc Hoa Kỳ đối xử với các tù nhân bị giam ở <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Guant%C3%A1namo" title="Vịnh Guantánamo">Vịnh Guantánamo</a>. Tutu đóng vai Lord Justice Steyn, một thẩm phán đã yêu cầu chứng minh sự hợp pháp của chế độ giam giữ.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tháng Giêng năm 2005, Tutu thêm tiếng nói của mình vào sự bất đồng ngày càng tăng về những kẻ bị tình nghi là quân khủng bố bị giữ tại <a href="/w/index.php?title=Camp_X-Ray&action=edit&redlink=1" class="new" title="Camp X-Ray (trang không tồn tại)">Camp X-Ray</a> ở <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Guant%C3%A1namo" title="Vịnh Guantánamo">Vịnh Guantánamo</a>, <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>, đề cập tới những vụ giam giữ mà không đưa ra xét xử là "hoàn toàn không thể chấp nhận được". Tutu so sánh các vụ giam gìữ này với các vụ giam giữ dưới chế độ Apartheid. Tutu cũng nhấn mạnh là khi Nam Phi sử dụng các phương pháp đó thì đã bị lên án, nhưng khi các cường quốc như Anh và Hoa Kỳ cũng dùng tới cường lực như vậy thì thế giới lại lặng im và trong sự lặng im này họ đã chấp nhận những phương pháp đó dù chúng vi phạm các quyền chủ yếu của con người.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tháng 2 năm 2006, Tutu nhắc lại những tuyên bố này sau khi một báo cáo của Liên Hợp Quốc được công bố, trong đó kêu gọi đóng cửa trại giam này. Tutu nói rằng trại Guantanamo là một vết nhơ trên danh tiếng của Hoa Kỳ, trong khi pháp luật ở Anh đưa ra một thời hạn tạm giam 28 ngày đối với các nghi phạm khủng bố là "quá đáng" và "không thể biện hộ được". Tutu đã chỉ ra rằng các lập luận tương tự đã được đưa ra ở Anh và Hoa Kỳ mà chế độ phân biệt chủng tộc Nam Phi đã sử dụng. Tutu nói:"Thật là hổ thẹn và người ta không thể tìm thấy từ đủ mạnh mẽ để lên án những gì mà Anh và Hoa Kỳ cùng một số đồng minh của họ đã chấp nhận". Tutu cũng công kích mưu toan đã thất bại của Tony Blair nhằm giữ các nghi phạm khủng bố ở Anh lên đến 90 ngày mà không kết tội. "90 ngày đối với một người Nam Phi là một cảm giác khủng khiếp đã trải qua, bởi vì chúng tôi đã có luật giam giữ 90 ngày ở Nam Phi trong thời kỳ tồi tệ xưa ", ông nói. Dưới thời apartheid, cũng như tại Guantanamo, người ta đã bị giữ trong các "thời gian dài quá đáng" rồi sau đó được thả, ông nói.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 2007, Tutu nói rằng "cuộc chiến chống khủng bố" toàn cầu sẽ không thể thắng nếu dân chúng sống trong những hoàn cảnh tuyệt vọng. Tutu nói rằng sự chênh lệch toàn cầu giữa người giàu và người nghèo tạo ra sự bất ổn định.<sup id="cite_ref-povertyterror_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-povertyterror-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="HIV,_AIDS_và_Lao"><span id="HIV.2C_AIDS_v.C3.A0_Lao"></span>HIV, AIDS và Lao</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “HIV, AIDS và Lao”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: HIV, AIDS và Lao"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%E1%BA%A3i_l%C3%AAn&wpDestFile=Desmond_Tutu_HIV_Foundation.jpg" class="new" title="Tập tin:Desmond Tutu HIV Foundation.jpg"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="180">Tập tin:Desmond Tutu HIV Foundation.jpg</span></a><figcaption>Desmond Tutu HIV Foundation</figcaption></figure> <p>Tutu là người đấu tranh không mệt mỏi cho y tế và nhân quyền, và đặc biệt đã lớn tiếng ủng hộ việc kiểm soát bệnh <a href="/wiki/Lao" title="Lao">lao</a> và <a href="/wiki/HIV" title="HIV">HIV</a>.<sup id="cite_ref-tbhiv_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-tbhiv-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông là người bảo trợ "Quỹ HIV Desmond Tutu", một tổ chức bất vụ lợi, và làm chủ tịch danh dự của "Global AIDS Alliance" cùng người bảo trợ <a href="/w/index.php?title=TB_Alert&action=edit&redlink=1" class="new" title="TB Alert (trang không tồn tại)">TB Alert</a>, một tổ chức từ thiện có tính quốc tế của Anh.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 2003 "Trung tâm HIV Desmond Tutu" được thiết lập ở <a href="/wiki/Cape_Town" title="Cape Town">Cape Town</a>, trong khi "Trung tâm TB Desmond Tutu" được thành lập ở <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Stellenbosch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Stellenbosch (trang không tồn tại)">Đại học Stellenbosch</a> năm 2003. Tutu bị <a href="/wiki/Lao" title="Lao">lao</a> từ thời trẻ và đã tích cực giúp đỡ những người bị bệnh, đặc biệt là trường hợp tử vong vì bệnh lao và HIV/AIDS đã trở thành cố kết ở Nam Phi. Tutu nói: "Những người các anh làm việc chăm sóc cho những người bị AIDS và bệnh lao là lau giọt nước mắt khỏi mắt của Chúa.<sup id="cite_ref-tbhiv_75-1" class="reference"><a href="#cite_note-tbhiv-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngày 20.4.2005, sau khi Hồng y Joseph Ratzinger được bầu làm <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_ho%C3%A0ng_Bi%E1%BB%83n_%C4%90%E1%BB%A9c_XVI" title="Giáo hoàng Biển Đức XVI">Giáo hoàng Biển Đức XVI</a>, Tutu nói ông buồn là <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_C%C3%B4ng_gi%C3%A1o_R%C3%B4ma" class="mw-redirect" title="Giáo hội Công giáo Rôma">Giáo hội Công giáo Rôma</a> không nghĩ đến thay đổi thái độ chống đối việc dùng bao cao su trong đấu tranh chống HIV/AIDS ở châu Phi: "Chúng tôi đã hy vọng có một người cởi mở hơn đối với những phát triển gần đây trên thế giới, toàn bộ vấn đề chức giáo sĩ của phụ nữ và một quan điểm hợp lý hơn đối với việc dùng bao cao su cùng HIV/AIDS."<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 2007, Các thống kê được công bố chỉ ra số lượng người nhiễm HIV và AIDS ở Nam Phi thấp hơn so với suy nghĩ trước đây. Tuy nhiên, Tutu gọi những thống kê này là "sự an ủi nhạt nhẽo" vì không thể chấp nhận là mỗi ngày ở Nam Phi có tới 600 người chết vì bệnh AIDS. Tutu cũng khiển trách chính phủ vì đã lãng phí thời gian thảo luận về cái gì gây ra HIV/AIDS, mà đặc biệt là các công kích Mbeki và Bộ trưởng Y tế <a href="/wiki/Manto_Tshabalala-Msimang" title="Manto Tshabalala-Msimang">Manto Tshabalala-Msimang</a> [ về lập trường chối bỏ bệnh AIDS của họ.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cải_cách_Giáo_hội"><span id="C.E1.BA.A3i_c.C3.A1ch_Gi.C3.A1o_h.E1.BB.99i"></span>Cải cách Giáo hội</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Cải cách Giáo hội”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cải cách Giáo hội"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2002, Tutu kêu gọi cải cách <a href="/w/index.php?title=Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Anh_gi%C3%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giáo hội Anh giáo (trang không tồn tại)">giáo hội Anh giáo</a> về vấn đề chọn vị lãnh đạo của giáo hội, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%A9c_T%E1%BB%95ng_Gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Canterbury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đức Tổng Giám mục Canterbury (trang không tồn tại)">Đức Tổng Giám mục Canterbury</a>, như thế nào. Việc bổ nhiệm cuối cùng là do Thủ tướng Chính phủ Anh và do đó Tutu cho rằng quá trình lựa chọn sẽ chỉ thích hợp với dân chủ và tính đại diện, khi mối liên kết giữa giáo hội và nhà nước được phá vỡ. Tháng 2 năm 2006, Tutu đã tham gia cuộc họp lần thứ 9 của <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội đồng Giáo hội thế giới (trang không tồn tại)">Hội đồng Giáo hội thế giới</a>, tổ chức tại <a href="/wiki/Porto_Alegre" title="Porto Alegre">Porto Alegre</a>, <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a>. Ở đó, ông thể hiện cam kết của mình vào chủ trương <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_k%E1%BA%BFt" class="mw-redirect" title="Đại kết">đại kết</a> và biểu dương những nỗ lực của các giáo hội Kitô giáo nhằm thúc đẩy đối thoại để giảm bớt sự khác biệt giữa các giáo hội. Đối vớiTutu, "một giáo hội thống nhất là không có ngoại lệ tùy chọn". </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nữ_quyền"><span id="N.E1.BB.AF_quy.E1.BB.81n"></span>Nữ quyền</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Nữ quyền”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nữ quyền"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngày 8.3.2009, Desmond Tutu tham gia cuộc vận động <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.africa4womensrights.org">"Châu Phi ủng hộ Nữ quyền"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220120102238/http://www.africa4womensrights.org/">Lưu trữ</a> 2022-01-20 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> được "Liên đoàn quốc tế Nhân quyền", "Trung tâm Nghiên cứu Nhân quyền và Dân chủ châu Phi", "Phụ nữ châu Phi đoàn kết", Women's Aid Collective (WACOL), Women in Law and Development in Africa (WILDAF), Women and Law in South Africa (WLSA) cùng hàng trăm tổ chức nhân quyền và nữ quyền khác ở châu Phi phát động. Đợt vận động này nhằm lôi kéo sự chú ý tối đa tới vấn đề nữ quyền để gia tăng áp lực buộc các chính phủ châu Phi phải phê chuẩn những văn kiện bảo vệ nữ quyền của khu vực và quốc tế, và chấm dứt bạo lực cùng phân biệt đối xử với phụ nữ. </p><p>Năm 1994, Tutu nói rằng ông tán thành phương pháp ngừa thai nhân tạo và nói rằng việc phá thai phải được chấp nhận trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như trường hợp loạn luân và hiếp dâm. Ông đặc biệt hoan nghệnh các mục tiêu của <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_v%E1%BB%81_D%C3%A2n_s%E1%BB%91_v%C3%A0_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị quốc tế về Dân số và Phát triển (trang không tồn tại)">Hội nghị quốc tế về Dân số và Phát triển</a> ở <a href="/wiki/Cairo" title="Cairo">Cairo</a>.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Biến_đổi_khí_hậu"><span id="Bi.E1.BA.BFn_.C4.91.E1.BB.95i_kh.C3.AD_h.E1.BA.ADu"></span>Biến đổi khí hậu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Biến đổi khí hậu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Biến đổi khí hậu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã tham dự <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_Bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu_2009&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu 2009 (trang không tồn tại)">Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu 2009</a> ở Copenhagen. Ông đã phát biểu trước cử tọa trong Hội nghị này. Tutu cũng là "Climate Ally" trong đợt vận động "tck tck tck Time for Climate Justice" của <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%85n_%C4%91%C3%A0n_Nh%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A1o_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diễn đàn Nhân đạo toàn cầu (trang không tồn tại)">Diễn đàn Nhân đạo toàn cầu</a> và sứ giả của <a href="/w/index.php?title=350.org&action=edit&redlink=1" class="new" title="350.org (trang không tồn tại)">350.org</a>.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hoạt_động_nhân_đạo_khác"><span id="Ho.E1.BA.A1t_.C4.91.E1.BB.99ng_nh.C3.A2n_.C4.91.E1.BA.A1o_kh.C3.A1c"></span>Hoạt động nhân đạo khác</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Hoạt động nhân đạo khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hoạt động nhân đạo khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2009 Tutu tham gia dự án "Soldiers of Peace" (Các chiến binh Hòa bình), một phim chống mọi cuộc chiến tranh và cho hòa bình toàn cầu.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cũng năm 2009, cùng với các ông sếp trứ danh và những người nổi tiếng khác như <a href="/w/index.php?title=Daniel_Boulud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Boulud (trang không tồn tại)">Daniel Boulud</a> và <a href="/w/index.php?title=Jean_Rochefort&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean Rochefort (trang không tồn tại)">Jean Rochefort</a>, Desmond Tutu đã ủng hộ Chiến dịch "Không đói" của tổ chức <a href="/w/index.php?title=Action_Against_Hunger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Action Against Hunger (trang không tồn tại)">Action Against Hunger</a> (Hành động chống Đói), kêu gọi cựu phó tổng thống Hoa Kỳ <a href="/wiki/Al_Gore" title="Al Gore">Al Gore</a> hãy làm một phim tài liệu về nạn đói trên thế giới.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vai_trò_giáo_viên_đại_học"><span id="Vai_tr.C3.B2_gi.C3.A1o_vi.C3.AAn_.C4.91.E1.BA.A1i_h.E1.BB.8Dc"></span>Vai trò giáo viên đại học</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Vai trò giáo viên đại học”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò giáo viên đại học"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg/220px-Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg/330px-Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg/440px-Desmond_Tutu_At_NMRE_2009_-_pic_2.jpg 2x" data-file-width="2700" data-file-height="1800" /></a><figcaption>Tutu đưa ra bài phát biểu chính tại buổi lễ công nhận thành viên mới của Đại học Western Cape, 2009</figcaption></figure> <p>Năm 1998, ông được bổ nhiệm chức giáo sư thỉnh giảng <a href="/w/index.php?title=Robert_W._Woodruff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert W. Woodruff (trang không tồn tại)">Robert W. Woodruff</a> tại <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Emory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Emory (trang không tồn tại)">Đại học Emory</a>, <a href="/wiki/Atlanta" title="Atlanta">Atlanta</a>. Năm sau ông trở lại Đại học Emory với tư cách Giáo sư thỉnh giảng lỗi lạc (Visiting Distinguished Professor) William R Cannon. </p><p>Năm 2000, ông thành lập "Quỹ Hòa bình Desmond Tutu" để tài trợ cho "Trung tâm Hòa bình Desmond Tutu" ở Cape Town. Năm sau ông phát động "Quỹ Hòa bình Desmond Tutu Hoa Kỳ", để làm việc với các trường đại học trong phạm vi cả nước nhằm tạo ra chức lãnh đạo các học viện nhấn mạnh về hòa bình, công bằng xã hội và hòa giải. </p><p>Năm 2001, "Hội giáo dục Desmond Tutu", với sự tài trợ của <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BB%B9_W.K._Kellogg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quỹ W.K. Kellogg (trang không tồn tại)">Quỹ W.K. Kellogg</a>, đưa ra "Giải thưởng các nhân vật huyền thoại theo dấu chân Desmond Tutu" để nhìn nhận vai trò lãnh đạo trong cuộc chiến cho nhân quyền, nghiên cứu, chống định kiến, và xóa đói giảm nghèo. Từ năm 2004, ông là giáo sư thỉnh giảng tại <a href="/w/index.php?title=King%E2%80%99s_College_London&action=edit&redlink=1" class="new" title="King’s College London (trang không tồn tại)">King’s College London</a>. Năm 2007 và năm 2010, ông cùng 600 sinh viên đại học đi biển quanh thế giới với chương trình "Học kỳ trên biển" (Semester at Sea).<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tutu là đồng chủ tịch "Nhóm ủng hộ" chiến dịch <a href="/w/index.php?title=1GOAL_Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_cho_m%E1%BB%8Di_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="1GOAL Giáo dục cho mọi người (trang không tồn tại)">1GOAL Giáo dục cho mọi người</a> được <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu_Rania_c%E1%BB%A7a_Jordan" class="mw-redirect" title="Hoàng hậu Rania của Jordan">Hoàng hậu Rania của Jordan</a> phát động trong tháng 8 năm 2009 nhằm mục đích bảo đảm việc học cho khoảng 72 triệu trẻ em trên khắp thế giới không được học hành, phù hợp với <a href="/wiki/M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_Thi%C3%AAn_ni%C3%AAn_k%E1%BB%B7" title="Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ">Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ</a> về <a href="/w/index.php?title=Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_cho_m%E1%BB%8Di_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giáo dục cho mọi người (trang không tồn tại)">Giáo dục cho mọi người</a> tới năm 2015, cho họ cơ hội được giáo dục thông qua đợt vận động 1Goal của <a href="/wiki/FIFA" title="FIFA">FIFA</a>.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bộ_gien_đơn_bội"><span id="B.E1.BB.99_gien_.C4.91.C6.A1n_b.E1.BB.99i"></span>Bộ gien đơn bội</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Bộ gien đơn bội”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bộ gien đơn bội"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong nỗ lực liên tục để nghiên cứu sự đa dạng của các bộ gien đơn bội (genome) của con người, Tutu đã tặng một số tế bào riêng của mình cho dự án trên. Các tế bào này đã được sắp xếp theo trình tự chuỗi như một bản mẫu cho một cá thể <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Bantu" title="Người Bantu">người Bantu</a> đại diện cho những người nói tiếng <a href="/w/index.php?title=Sotho-Tswana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sotho-Tswana (trang không tồn tại)">Sotho-Tswana</a> và <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nguni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiếng Nguni (trang không tồn tại)">tiếng Nguni</a> (xuất bản: tháng 2 năm 2010).<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Một_thế_giới_trẻ"><span id="M.E1.BB.99t_th.E1.BA.BF_gi.E1.BB.9Bi_tr.E1.BA.BB"></span>Một thế giới trẻ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Một thế giới trẻ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Một thế giới trẻ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Desmond Tutu đã ghi tên làm một trong các cố vấn của tổ chức <a href="/w/index.php?title=One_Young_World&action=edit&redlink=1" class="new" title="One Young World (trang không tồn tại)">One Young World</a> (Một thế giới trẻ) – một <a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_phi_l%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn" title="Tổ chức phi lợi nhuận">tổ chức phi lợi nhuận</a> hy vọng mang 1.500 nhà lãnh đạo trẻ toàn cầu của ngày mai từ mọi nước trên thế giới lại với nhau. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đời_tư"><span id=".C4.90.E1.BB.9Di_t.C6.B0"></span>Đời tư</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Đời tư”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đời tư"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngày 2.7.1955, Tutu kết hôn với Nomalizo Leah Shenxane, một giáo viên mà ông đã quen từ thời còn là sinh viên. Họ có bốn người con: Trevor Thamsanqa Tutu, Theresa Thandeka Tutu, Naomi Nontombi Tutu và Mpho Andrea Tutu, cả bốn đều học trường <a href="/w/index.php?title=Waterford_Kamhlaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waterford Kamhlaba (trang không tồn tại)">Waterford Kamhlaba</a> ở Swaziland.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Người con trai của ông, Trevor Tutu, gây ra vụ đe dọa đánh bom tại <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_East_London" title="Sân bay East London">sân bay East London</a> vào năm 1989 và đã bị bắt. Năm 1991, anh bị kết án vi phạm Luật Hàng không dân dụng vì tuyên bố dối trá là có một quả bom trên máy bay của hãng hàng không <a href="/wiki/South_African_Airways" title="South African Airways">South African Airways</a> ở sân bay East London.<sup id="cite_ref-freed_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-freed-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vụ đe dọa đánh bom này làm cho chuyến bay tới <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a> phải hoãn lại hơn 3 giờ, khiến cho hãng <a href="/wiki/South_African_Airways" title="South African Airways">South African Airways</a> tốn mất số tiền 28.000 <a href="/w/index.php?title=Rand_Nam_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rand Nam Phi (trang không tồn tại)">rand Nam Phi</a>. Vào thời điểm đó, Trevor Tutu công bố ý định kháng cáo bản án của mình, nhưng đã không có mặt ở phiên tòa phúc thẩm. Anh đã bị tịch thu số tiền thế chấp 15.000 rand Nam Phi.<sup id="cite_ref-freed_89-1" class="reference"><a href="#cite_note-freed-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Anh tới hạn bắt đầu chấp hành hình phạt của mình vào năm 1993, nhưng không đến trình diện với giới chức nhà tù, cuối cùng anh đã bị bắt ở <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a> trong tháng 8 năm 1997. Anh đã nộp đơn xin ân xá tại <a href="/w/index.php?title=Truth_and_Reconciliation_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truth and Reconciliation Commission (trang không tồn tại)">Truth and Reconciliation Commission</a> (Ủy ban Sự thật và Hòa giải) và được chấp thuận năm 1997, sau đó được phóng thích khỏi nhà tù Goodwood ở <a href="/wiki/Cape_Town" title="Cape Town">Cape Town</a>, nơi anh bắt đầu thụ án phạt giam 3 năm rưỡi sau khi một tòa án ở thành phố <a href="/w/index.php?title=East_London,_Eastern_Cape&action=edit&redlink=1" class="new" title="East London, Eastern Cape (trang không tồn tại)">East London, Eastern Cape</a> (đông nam Nam Phi) từ chối không cho anh nộp tiền thế chấp tại ngoại.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Naomi Tutu học ở "Trường Ngoại giao và Thương mại quốc tế Patterson" thuộc <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Kentucky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Kentucky (trang không tồn tại)">Đại học Kentucky</a> và theo chân cha làm <a href="/wiki/Nh%C3%A0_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n" title="Nhà hoạt động nhân quyền">nhà hoạt động nhân quyền</a>. Naomi đã lập ra "Quỹ Phát triển và Trợ cấp Tutu" ở Nam Phi, có trụ sở ở <a href="/wiki/Hartford,_Connecticut" title="Hartford, Connecticut">Hartford</a>, Connecticut. Hiện nay Naomi là người điều phối chương trình cho "Viện quan hệ chủng tộc" (Race Relations Institute) ở <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Fisk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Fisk (trang không tồn tại)">Đại học Fisk</a>, tại <a href="/wiki/Nashville,_Tennessee" title="Nashville, Tennessee">Nashville</a>, Tennessee.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mpho Tutu, cũng nối gót theo cha và năm 2004 đã được cha mình phong chức giáo sĩ giáo phái <a href="/w/index.php?title=Episcopal_Church_(Hoa_K%E1%BB%B3)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Episcopal Church (Hoa Kỳ) (trang không tồn tại)">Episcopal</a>.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cô cũng là người sáng lập và làm giám đốc điều hành "Viện cầu nguyên và hành hương Tutu" (Tutu Institute for Prayer and Pilgrimage) đồng thời làm trưởng Ban "Liên minh AIDS toàn cầu" (Global AIDS Alliance).<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1997, Tutu bị chẩn đoán mắc bệnh <a href="/w/index.php?title=Ung_th%C6%B0_tuy%E1%BA%BFn_Ti%E1%BB%81n_li%E1%BB%87t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ung thư tuyến Tiền liệt (trang không tồn tại)">Ung thư tuyến Tiền liệt</a> và được chữa trị thành công ở Hoa Kỳ. Sau đó ông trở thành người đỡ đầu "Quỹ Ung thư tuyến Tiền liệt Nam Phi" (South African Prostate Cancer Foundation) được thành lập năm 2007.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Từ sinh nhật thứ 79, Tutu thực hiện việc rút lui khỏi sinh hoạt xã hội công cộng từng giai đoạn, đầu tiên là chỉ có mặt mỗi tuần một ngày tại văn phòng của ông cho đến cuối tháng 2 năm 2011. Ngày 23 tháng 5 ở Shrewsbury Massachusetts, Tutu đã làm điều được cho là sự kiện công cộng lớn cuối cùng của ông ở bên ngoài Nam Phi. Tutu sẽ thi hành các cam kết của mình cho tới hết tháng 5 năm 2011 và sẽ không đưa ra thêm cam kết nào nữa.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tổng giám mục Desmond Tutu qua đời ngày <a href="/wiki/26_th%C3%A1ng_12" title="26 tháng 12">26 tháng 12</a> năm <a href="/wiki/2021" title="2021">2021</a> tại <a href="/wiki/Cape_Town" title="Cape Town">Cape Town</a>, hưởng thọ 90 tuổi. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vinh_dự"><span id="Vinh_d.E1.BB.B1"></span>Vinh dự</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Vinh dự”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vinh dự"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Desmond_Tutu_at_Penn.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Desmond_Tutu_at_Penn.jpg/220px-Desmond_Tutu_at_Penn.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Desmond_Tutu_at_Penn.jpg/330px-Desmond_Tutu_at_Penn.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Desmond_Tutu_at_Penn.jpg/440px-Desmond_Tutu_at_Penn.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="531" /></a><figcaption>Tutu tại <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Pennsylvania" title="Đại học Pennsylvania">Đại học Pennsylvania</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg/250px-Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg/375px-Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg/500px-Desmond_Tutu_Honorary_Doctorate_Vienna.jpg 2x" data-file-width="3884" data-file-height="2581" /></a><figcaption>Dr. Desmond Tutu tại Phân khoa Thần học ở Vienne</figcaption></figure> <p>Dưới đây là một số giải thưởng và Vinh dự của Desmond Tutu: </p> <ul><li>1978: Tutu được trao chức thành viên Ban quản trị <a href="/w/index.php?title=King%27s_College_London&action=edit&redlink=1" class="new" title="King's College London (trang không tồn tại)">King's College London</a>, nơi ông từng là cựu sinh viên. Ông trở lại King's College năm 2004 làm giáo sư thỉnh giảng môn "Nghiên cứu sau Xung đột" (Post-Conflict Studies). Câu lạc bộ hộp đêm của sinh viên được đặt theo tên ông.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>16.10.1984: Giám mục Desmond Tutu được trao <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Giải Nobel Hòa bình">Giải Nobel Hòa bình</a>. Ủy ban giải Nobel đã nêu "vai trò của ông như nhân vật lãnh đạo thống nhất trong chiến dịch giải quyết vấn đề phân biệt chủng tộc ở Nam Phi".<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1986: <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_Albert_Schweitzer_cho_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nh%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Albert Schweitzer cho chủ nghĩa nhân đạo (trang không tồn tại)">Giải Albert Schweitzer cho chủ nghĩa nhân đạo</a></li> <li>Năm 1987 Tutu được trao <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Pacem_in_Terris" title="Giải Pacem in Terris">Giải Pacem in Terris</a>.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Giải này được gọi theo tông thư cùng tên năm 1963 của <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_ho%C3%A0ng_Gioan_XXIII" title="Giáo hoàng Gioan XXIII">Giáo hoàng Gioan XXIII</a> kêu gọi mọi người có thiện chí bảo đảm hòa bình giữa các dân tộc.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Năm 1992, ông được trao <a href="/w/index.php?title=Bishop_John_T._Walker_Distinguished_Humanitarian_Service_Award&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bishop John T. Walker Distinguished Humanitarian Service Award (trang không tồn tại)">Bishop John T. Walker Distinguished Humanitarian Service Award</a>.</li> <li>1998: <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C4%90%E1%BA%A9u_B%E1%BB%99i_tinh" title="Bắc Đẩu Bội tinh">Bắc Đẩu Bội tinh</a> hạng Grand Officier (Pháp)</li> <li>1998: <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_%C3%9D_th%E1%BB%A9c_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u" title="Giải Ý thức toàn cầu">Giải Ý thức toàn cầu</a> (<i>Planetary Consciousness Award</i>)</li> <li>1999: <a href="/w/index.php?title=Hu%C3%A2n_ch%C6%B0%C6%A1ng_C%C3%B4ng_tr%E1%BA%A1ng_c%E1%BB%A7a_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Li%C3%AAn_bang_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huân chương Công trạng của Cộng hòa Liên bang Đức (trang không tồn tại)">Huân chương Công trạng của Cộng hòa Liên bang Đức</a> (Verdienstorden der Bundesrepublik Deutschland) hạng Đại Thập Tự</li> <li>1999: <a href="/w/index.php?title=Huy_ch%C6%B0%C6%A1ng_Wilberforce&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huy chương Wilberforce (trang không tồn tại)">Huy chương Wilberforce</a> (Anh)</li> <li>Tháng 6 năm 1999, Tutu được bầu làm thành viên danh dự trong Ban quản trị của trường <a href="/w/index.php?title=Sidney_Sussex_College&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sidney Sussex College (trang không tồn tại)">Sidney Sussex College</a> thuộc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Cambridge" title="Đại học Cambridge">Đại học Cambridge</a>, nơi đây ông đã được trao bằng <a href="/w/index.php?title=Doctor_of_Divinity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doctor of Divinity (trang không tồn tại)">Doctor of Divinity</a> danh dự.</li> <li>1999: <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_H%C3%B2a_b%C3%ACnh_Sydney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Hòa bình Sydney (trang không tồn tại)">Giải Hòa bình Sydney</a> (Úc)</li> <li>2001: Tutu được "Đại học Stellenbosch"trao chức Hội viên danh dự của "<a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_Danh_d%E1%BB%B1_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_Golden_Key" title="Hiệp hội Danh dự Quốc tế Golden Key">Golden Key International Honour Society</a>".<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>2004: <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_H%C3%B2a_b%C3%ACnh_Gandhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Hòa bình Gandhi (trang không tồn tại)">Giải Hòa bình Gandhi</a> (Ấn Độ)</li> <li>2006: Tutu được bổ nhiệm làm người bảo trợ danh dự của <a href="/w/index.php?title=University_Philosophical_Society&action=edit&redlink=1" class="new" title="University Philosophical Society (trang không tồn tại)">University Philosophical Society</a>, <a href="/w/index.php?title=Trinity_College,_Dublin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trinity College, Dublin (trang không tồn tại)">Trinity College, Dublin</a>.</li> <li>2008, Thống đốc <a href="/w/index.php?title=Rod_Blagojevich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rod Blagojevich (trang không tồn tại)">Rod Blagojevich</a> tiểu bang <a href="/wiki/Illinois" title="Illinois">Illinois</a> công bố lấy ngày 13 tháng 5 là 'Ngày Desmond Tutu'. Trong dịp tới thăm Illinois, Tutu được trao "Giải chức lãnh đạo Lincoln" (Lincoln Leadership Prize) và mở tấm che khai mạc bức hình chân dung của ông trưng bày trong <a href="/w/index.php?title=Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng_Abraham_Lincoln&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thư viện Tổng thống Abraham Lincoln (trang không tồn tại)">Thư viện Tổng thống Abraham Lincoln</a> ở <a href="/wiki/Springfield,_Illinois" title="Springfield, Illinois">Springfield</a>.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Tháng 10 năm 2008, Tutu được trao <a href="/wiki/Huy_ch%C6%B0%C6%A1ng_Wallenberg" title="Huy chương Wallenberg">Huy chương Wallenberg</a> của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Michigan" title="Đại học Michigan">Đại học Michigan</a> nhìn nhận công việc bảo vệ nhân quyền và <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_ph%E1%BA%A9m" title="Nhân phẩm">nhân phẩm</a> suốt đời ông.</li> <li>Tháng 11 năm 2008, Tutu được trao giải <a href="/w/index.php?title=Fulbright_Program&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulbright Program (trang không tồn tại)">J. William Fulbright Prize for International Understanding</a>.</li> <li>2009: <a href="/wiki/Hu%C3%A2n_ch%C6%B0%C6%A1ng_T%E1%BB%B1_do_T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng" title="Huân chương Tự do Tổng thống">Huân chương Tự do Tổng thống</a> (Hoa Kỳ)<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ngày 8.5.2009, Tutu được trao bằng tiến sĩ danh dự của <a href="/w/index.php?title=Michigan_State_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michigan State University (trang không tồn tại)">Michigan State University</a>. Hai ngày sau, ông nhận bằng tiến sĩ danh dự của <a href="/wiki/University_of_North_Carolina_at_Chapel_Hill" class="mw-redirect" title="University of North Carolina at Chapel Hill">University of North Carolina at Chapel Hill</a>.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ngày 10.6.2009: Tiến sĩ danh dự của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Bangor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Bangor (trang không tồn tại)">Đại học Bangor</a>, xứ <a href="/wiki/Wales" title="Wales">Wales</a></li> <li>Ngày 12.6.2009: Tiến sĩ Thần học danh dự của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Vienne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Vienne (trang không tồn tại)">Đại học Vienne</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://etf.univie.ac.at/desmondtutu">"Doctor Theologiae honoris causa"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111007214805/http://etf.univie.ac.at/desmondtutu">Lưu trữ</a> 2011-10-07 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li>2009: Nhà thờ chính tòa Southwark đặt tên hai loại hoa hồng mới theo tên ông và bà vợ Leah Tutu để vinh danh nhân "Cuộc triển lãm Hoa RHS 2009" ở Hampton Court Palace. Dịp này ca đoàn <a href="/w/index.php?title=Southwark_Cathedral_Merbecke_Choir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Southwark Cathedral Merbecke Choir (trang không tồn tại)">Southwark Cathedral Merbecke Choir</a> đã trình diễn buổi hòa nhạc ở Nhà thờ chính tòa Southwark ngày 11.7.2009 trước sự hiện diện của ông và bà vợ.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>2009: Ông nhận "Giải lãnh đạo tinh thần" của Phong trào <a href="/w/index.php?title=Humanity%27s_Team&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanity's Team (trang không tồn tại)">Humanity's Team</a> quốc tế<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xuất_hiện_trên_phim_và_phương_tiện_truyền_thông"><span id="Xu.E1.BA.A5t_hi.E1.BB.87n_tr.C3.AAn_phim_v.C3.A0_ph.C6.B0.C6.A1ng_ti.E1.BB.87n_truy.E1.BB.81n_th.C3.B4ng"></span>Xuất hiện trên phim và phương tiện truyền thông</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=30" title="Sửa đổi phần “Xuất hiện trên phim và phương tiện truyền thông”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xuất hiện trên phim và phương tiện truyền thông"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Desmond_tutu_20070607_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Desmond_tutu_20070607_2.jpg/220px-Desmond_tutu_20070607_2.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Desmond_tutu_20070607_2.jpg/330px-Desmond_tutu_20070607_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Desmond_tutu_20070607_2.jpg/440px-Desmond_tutu_20070607_2.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="747" /></a><figcaption>Tutu tại "<a href="/w/index.php?title=Deutscher_Evangelischer_Kirchentag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutscher Evangelischer Kirchentag (trang không tồn tại)">Deutscher Evangelischer Kirchentag</a>" 2007</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Desmond_tutu_wef.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Desmond_tutu_wef.jpg/220px-Desmond_tutu_wef.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Desmond_tutu_wef.jpg/330px-Desmond_tutu_wef.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Desmond_tutu_wef.jpg/440px-Desmond_tutu_wef.jpg 2x" data-file-width="4096" data-file-height="2608" /></a><figcaption>Tutu tại <a href="/wiki/Di%E1%BB%85n_%C4%91%C3%A0n_Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Diễn đàn Kinh tế thế giới">Diễn đàn Kinh tế thế giới</a> 2009</figcaption></figure> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=The_Late_Late_Show_with_Craig_Ferguson&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Late Late Show with Craig Ferguson (trang không tồn tại)">The Late Late Show with Craig Ferguson</a></i> (mà Ferguson đoạt <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_Peabody&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải Peabody (trang không tồn tại)">Giải Peabody</a>) (2009)</li> <li><i>Iconoclasts</i> Desmond Tutu và <a href="/wiki/Richard_Branson" title="Richard Branson">Richard Branson</a> (2008)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=I_Am_Because_We_Are&action=edit&redlink=1" class="new" title="I Am Because We Are (trang không tồn tại)">I Am Because We Are</a></i> (2008)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=For_the_Bible_Tells_Me_So&action=edit&redlink=1" class="new" title="For the Bible Tells Me So (trang không tồn tại)">For the Bible Tells Me So</a></i> (2007)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Virgin_Radio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virgin Radio (trang không tồn tại)">Virgin Radio</a> (2007) – Tutu tiếp xúc với Virgin Radio ngày 15.10.2007 trong chương trình điện đàm "Who's Calling <a href="/w/index.php?title=Christian_O%27Connell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian O'Connell (trang không tồn tại)">Christian</a>" trong đó cá người nổi tiếng gọi tới để tăng lên số tiền đáng kể cho việc từ thiện.</li> <li><i>The Foolishness of God: Desmond Tutu and Forgiveness</i> (2007) (hậu sản xuất)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Our_Story_Our_Voice&action=edit&redlink=1" class="new" title="Our Story Our Voice (trang không tồn tại)">Our Story Our Voice</a></i> (2007)</li> <li>2006 Trumpet Awards (2006) (TV)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Nobelity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nobelity (trang không tồn tại)">Nobelity</a> DVD (2006)</li> <li><i>De skrev historie</i> (1 tập, 2005)</li> <li><i>The Shot That Shook the World</i> (2005) (TV)</li> <li><i>The Peace!</i> DVD (2005) (V)</li> <li><i>The Charlie Rose Show</i> (1 tập, 2005)</li> <li><i>Out of Africa: Heroes and Icons</i> (2005) (TV)</li> <li><i>Big Ideas That Changed the World</i> (2005) (mini) TV Series</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Breakfast_with_Frost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Breakfast with Frost (trang không tồn tại)">Breakfast with Frost</a></i> (3 tập, 2004–2005)</li> <li><i>Tavis Smiley</i> (1 tập, 2005)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_South_Bank_Show&action=edit&redlink=1" class="new" title="The South Bank Show (trang không tồn tại)">The South Bank Show</a></i> (1 tập, 2005)</li> <li><i>Wall Street: A Wondering Trip</i> (2004) (TV)</li> <li><i>The Daily Show</i> (1 tập, 2004)</li> <li><i>Bonhoeffer</i> (2003)</li> <li><i>Long Night's Journey Into Day</i> (2000)</li> <li><i>Epidemic Africa</i> (1999)</li> <li><i>Cape Divided</i> (1999)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=A_Force_More_Powerful&action=edit&redlink=1" class="new" title="A Force More Powerful (trang không tồn tại)">A Force More Powerful</a></i> (1999)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Gimme_Hope_Jo%27anna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gimme Hope Jo'anna (trang không tồn tại)">Gimme Hope Jo'anna</a></i> đĩa đơn nổi tiếng 1988 của <a href="/w/index.php?title=Eddy_Grant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eddy Grant (trang không tồn tại)">Eddy Grant</a> coi Tutu như "The Archbishop who's a peaceful man" (Vị Tổng Giám mục là một người hòa bình), đã bị chính phủ Nam Phi cấm</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Tutu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tutu (trang không tồn tại)">Tutu</a></i> album 1986 của <a href="/wiki/Miles_Davis" title="Miles Davis">Miles Davis</a> hiến tặng Tutu. Phần tiêu đề do <a href="/w/index.php?title=Marcus_Miller&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcus Miller (trang không tồn tại)">Marcus Miller</a> viết, đã trở thành một tiêu chuẩn phối hợp nhạc jazz.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_bài_viết"><span id="C.C3.A1c_b.C3.A0i_vi.E1.BA.BFt"></span>Các bài viết</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=31" title="Sửa đổi phần “Các bài viết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các bài viết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tutu đã đóng góp vào lãnh vực <a href="/wiki/T%C3%A2m_l%C3%BD_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Tâm lý xã hội">tâm lý xã hội</a>. Các bài viết của ông đăng trên tạp chí "Greater Good" do <a href="/w/index.php?title=Greater_Good_Science_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greater Good Science Center (trang không tồn tại)">Greater Good Science Center</a> của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_California_t%E1%BA%A1i_Berkeley" title="Đại học California tại Berkeley">Đại học California tại Berkeley</a> xuất bản. Các đóng góp của ông trong đó có việc giải thích nghiên cứu khoa học tận gốc rễ của lòng từ bi, lòng vị tha, và các mối quan hệ hòa bình của con người. Bài viết gần đây nhất của ông trên tạp chí Greater Greater có tên là: Why to Forgive", trong đó xem xét vì sao sự tha thứ không chỉ bổ ích cá nhân, mà còn là sự cần thiết chính trị để cho phép Nam Phi có một sự bắt đầu mới. Tuy nhiên, Tutu c ũng nói rằng sự tha thứ không phải là nhắm mắt làm ngơ đối với những sai trái; việc hòa giải đích thực phải phơi bày cho thấy sự khủng khiếp, lạm dụng, nỗi đau thể xác và tinh thần, sự thật. Nó thậm chí đôi khi có thể làm cho các việc trở nên tồi tệ hơn. Nó là một công việc nguy hiểm nhưng cuối cùng nó cũng đáng giá, bởi vì rốt cuộc chỉ có một cuộc đối đầu trung thực với thực tế mới có thể chữa lành bệnh. </p><p>Tutu là tác giả của 7 bộ tập hợp các bài thuyết giáo và những bài viết khác: </p> <ul><li><i>Crying in the Wilderness</i>, <a href="/w/index.php?title=Eerdmans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eerdmans (trang không tồn tại)">Eerdmans</a>, 1982. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780802802705" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8028-0270-5</a></li> <li><i>Hope and Suffering: Sermons and Speeches</i>, Skotaville, 1983. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780620067768" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-620-06776-8</a></li> <li><i>The Words of Desmond Tutu</i>, Newmarket, 1989. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9781557047199" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-55704-719-9</a></li> <li><i>Worshipping Church in Africa</i>, <a href="/w/index.php?title=Duke_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duke University Press (trang không tồn tại)">Duke University Press</a>, 1995. ASIN B000K5WB02</li> <li><i>The Essential Desmond Tutu</i>, David Phillips Publishers, 1997. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780864863461" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-86486-346-1</a></li> <li><i>No Future without Forgiveness</i>, <a href="/w/index.php?title=Doubleday_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doubleday (publisher) (trang không tồn tại)">Doubleday</a>, 1999. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780385496896" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-385-49689-6</a></li> <li><i>An African Prayerbook</i>, <a href="/w/index.php?title=Doubleday_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doubleday (publisher) (trang không tồn tại)">Doubleday</a>, 2000. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780385477307" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-385-47730-7</a></li> <li><i>God Has a Dream: A Vision of Hope for Our Time</i>, <a href="/w/index.php?title=Doubleday_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doubleday (publisher) (trang không tồn tại)">Doubleday</a>, 2004. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780385477840" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-385-47784-0</a></li> <li><i>The Rainbow People of God: The Making of a Peaceful Revolution</i>, <a href="/w/index.php?title=Doubleday_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doubleday (publisher) (trang không tồn tại)">Doubleday</a>, 1994. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780385475464" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-385-47546-4</a></li></ul> <p>Tutu cũng là đồng tác giả nhiều sách: </p> <ul><li>"Bounty in Bondage: Anglican Church in Southern Africa – Essays in Honour of Edward King, Dean of Cape Town" with Frank England, Torguil Paterson, and Torquil Paterson (1989)</li> <li>"Resistance Art in South Africa" with Sue Williamson (1990)</li> <li><i>The Rainbow People of God</i> with John Allen (1994)</li> <li>"Freedom from Fear: And Other Writings" with <a href="/wiki/V%C3%A1clav_Havel" title="Václav Havel">Václav Havel</a> và <a href="/wiki/Aung_San_Suu_Kyi" title="Aung San Suu Kyi">Aung San Suu Kyi</a> (1995)</li> <li>"Reconciliation: The Ubuntu Theology of Desmond Tutu" with <a href="/w/index.php?title=Michael_J._Battle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael J. Battle (trang không tồn tại)">Michael J. Battle</a> (1997)</li> <li>"Exploring Forgiveness" with Robert D. Enright and Joanna North (1998)</li> <li>"Love in Chaos: Spiritual Growth and the Search for Peace in Northern Ireland" with <a href="/wiki/Mary_McAleese" title="Mary McAleese">Mary McAleese</a> (1999)</li> <li>"Race and Reconciliation in South Africa (Global Encounters: Studies in Comparative Political Theory)" with William Vugt and G. Daan Cloete (2000)</li> <li>"South Africa: A Modern History" with T.R.H. Davenport and Christopher Saunders (2000)</li> <li>"At the Side of Torture Survivors: Treating a Terrible Assault on Human Dignity" with <a href="/w/index.php?title=Bahman_Nirumand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bahman Nirumand (trang không tồn tại)">Bahman Nirumand</a>, Sepp Graessner and Norbert Gurris (2001)</li> <li>"Place of Compassion" with Kenneth E. Luckman (2001)</li> <li>"Passion for Peace: Exercising Power Creatively" with <a href="/w/index.php?title=Stuart_Rees&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stuart Rees (trang không tồn tại)">Stuart Rees</a> (2002)</li> <li>"Out of Bounds (New Windmills)" with <a href="/w/index.php?title=Beverley_Naidoo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beverley Naidoo (trang không tồn tại)">Beverley Naidoo</a> (2003)</li> <li>"Fly, Eagle, Fly!" with Christopher Gregorowski and Niki Daly (2003)</li> <li>"Sex, Love and Homophobia: Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender Lives" with <a href="/wiki/%C3%82n_x%C3%A1_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Ân xá Quốc tế">Amnesty International</a>, Vanessa Baird and <a href="/wiki/Grayson_Perry" title="Grayson Perry">Grayson Perry</a> (2004)</li> <li>"Toward a Jewish Theology of Liberation" with <a href="/w/index.php?title=Gustavo_Gutierrez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gustavo Gutierrez (trang không tồn tại)">Gustavo Gutierrez</a> và <a href="/w/index.php?title=Marc_H._Ellis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marc H. Ellis (trang không tồn tại)">Marc H. Ellis</a> (2004)</li> <li>"Radical Compassion: The Life and Times of Archbishop Ted Scott" with Hugh McCullum (2004)</li> <li>"Third World Health: Hostage to First World Wealth" with Theodore MacDonald (2005)</li> <li>"Where God Happens: Discovering Christ in One Another and Other Lessons from the Desert Fathers" with <a href="/w/index.php?title=Rowan_Williams&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rowan Williams (trang không tồn tại)">Rowan Williams</a> (2005)</li> <li>"Health, Trade and Human Rights" with Mogobe Ramose and Theodore H. MacDonald (2006)</li> <li>"The Soul of a New Cuisine: A Discovery of the Foods and Flavors of Africa" with <a href="/w/index.php?title=Marcus_Samuelsson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcus Samuelsson (trang không tồn tại)">Marcus Samuelsson</a>, Heidi Sacko Walters and Gediyon Kifle (2006)</li> <li>"The Gospel According to Judas WMA: By Benjamin Iscariot" with <a href="/w/index.php?title=Jeffrey_Archer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeffrey Archer (trang không tồn tại)">Jeffrey Archer</a>, Frank Moloney (2007)</li> <li>"Made for Goodness: And Why This Makes All The Difference" with Mpho Tutu (2010)</li> <li>"God Is Not A Christian: And Other Provocations" with John Allen (2010)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo_và_Chú_thích"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o_v.C3.A0_Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Tham khảo và Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=32" title="Sửa đổi phần “Tham khảo và Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo và Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mg.co.za/article/ngày">3 tháng 10 năm 2006-tutu-to-be-honoured-with-gandhi-peace-award “Tutu to be honoured with Gandhi Peace Award”</a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> Kiểm tra giá trị <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#bad_url" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 11 tháng 11 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+to+be+honoured+with+Gandhi+Peace+Award&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mg.co.za%2Farticle%2Fng%C3%A0y+3+th%C3%A1ng+10+n%C4%83m+2006-tutu-to-be-honoured-with-gandhi-peace-award&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMiller" class="citation web cs1">Miller, Lindsay. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060930061530/http://www.ccds.charlotte.nc.us/History/Africa/02/miller/miller.htm">“Desmond Tutu – A Man with a Mission”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccds.charlotte.nc.us/History/Africa/02/miller/miller.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 30 tháng 9 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu+%E2%80%93+A+Man+with+a+Mission&rft.aulast=Miller&rft.aufirst=Lindsay&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccds.charlotte.nc.us%2FHistory%2FAfrica%2F02%2Fmiller%2Fmiller.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-presentation-3">^ <a href="#cite_ref-presentation_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-presentation_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAarvik1984" class="citation web cs1">Aarvik, Egil (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1984/presentation-speech.html">“Presentation Speech of 1984 Nobel Prize for Peace”</a>. The Nobel Foundation<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Presentation+Speech+of+1984+Nobel+Prize+for+Peace&rft.pub=The+Nobel+Foundation&rft.date=1984&rft.aulast=Aarvik&rft.aufirst=Egil&rft_id=http%3A%2F%2Fnobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fpeace%2Flaureates%2F1984%2Fpresentation-speech.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-albans-4"><b><a href="#cite_ref-albans_4-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGish2004" class="citation book cs1">Gish, Steven (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/desmondtutu00stev"><i>Desmond Tutu. A Biography</i></a>. Greenwood Press. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1336%2F0313328609">10.1336/0313328609</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-313-32860-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-313-32860-2"><bdi>978-0-313-32860-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Desmond+Tutu.+A+Biography&rft.pub=Greenwood+Press&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.1336%2F0313328609&rft.isbn=978-0-313-32860-2&rft.aulast=Gish&rft.aufirst=Steven&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdesmondtutu00stev&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">ngôn ngữ của người da trắng ở Nam Phi, phái sinh từ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_H%C3%A0_Lan" title="Tiếng Hà Lan">tiếng Hà Lan</a></span> </li> <li id="cite_note-tutustory-6"><b><a href="#cite_ref-tutustory_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWood,_Lawrence2006" class="citation web cs1">Wood, Lawrence (ngày 17 tháng 10 năm 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christiancentury.org/article.lasso?id=2441">“Tutu's story”</a>. The Christian Century<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu%27s+story&rft.pub=The+Christian+Century&rft.date=2006-10-17&rft.au=Wood%2C+Lawrence&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.christiancentury.org%2Farticle.lasso%3Fid%3D2441&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTutu1994" class="citation book cs1">Tutu, Desmond (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rainbowpeopleofg00tutu"><i>The Rainbow People of God: The Making of a Peaceful Revolution</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Doubleday_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doubleday (publisher) (trang không tồn tại)">Doubleday</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0385475462" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0385475462"><bdi>0385475462</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Rainbow+People+of+God%3A+The+Making+of+a+Peaceful+Revolution&rft.place=New+York&rft.pub=Doubleday&rft.date=1994&rft.isbn=0385475462&rft.aulast=Tutu&rft.aufirst=Desmond&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frainbowpeopleofg00tutu&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCarlin,_John2006" class="citation news cs1">Carlin, John (ngày 12 tháng 11 năm 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://observer.guardian.co.uk/review/story/0,,1945580,00.html">“Former aide John Allen's authorised biography offers an intimate view of Desmond Tutu”</a>. <i>The Observer</i>. UK<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Observer&rft.atitle=Former+aide+John+Allen%E2%80%99s+authorised+biography+offers+an+intimate+view+of+Desmond+Tutu&rft.date=2006-11-12&rft.au=Carlin%2C+John&rft_id=http%3A%2F%2Fobserver.guardian.co.uk%2Freview%2Fstory%2F0%2C%2C1945580%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGazette54002" class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thegazette.co.uk/London/issue/54002/page/">“No. 54002”</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_London_Gazette&action=edit&redlink=1" class="new" title="The London Gazette (trang không tồn tại)">The London Gazette</a></i>. ngày 7 tháng 4 năm 1995.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+London+Gazette&rft.atitle=No.+54002&rft.date=1995-04-07&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.thegazette.co.uk%2FLondon%2Fissue%2F54002%2Fpage%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/8072034.stm">(ngày 1 tháng 6 năm 2009): Tutu in Hay appeal for Zimbabwe</a>. BBC News (ngày 28 tháng 5 năm 2009). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-noway-11">^ <a href="#cite_ref-noway_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-noway_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110228080818/http://www.racismnoway.com.au/classroom/factsheets/42.html/">“Fact Sheet: Archbishop Desmond Mpilo Tutu”</a>. Racism. No Way. ngày 19 tháng 1 năm 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.racismnoway.com.au/classroom/factsheets/42.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 2 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Fact+Sheet%3A+Archbishop+Desmond+Mpilo+Tutu&rft.pub=Racism.+No+Way.&rft.date=2006-01-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.racismnoway.com.au%2Fclassroom%2Ffactsheets%2F42.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4289393.stm">“Tutu calls for child registration”</a>. BBC. ngày 22 tháng 2 năm 2005<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+calls+for+child+registration&rft.date=2005-02-22&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F4289393.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://edition.cnn.com/2010/WORLD/africa/07/22/south.africa.tutu.retires/index.html#fbid=ZeXEgKJ1qcV">"South Africa's Tutu Announces Retirement."</a>. CNN. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-usazim-14">^ <a href="#cite_ref-usazim_14-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-usazim_14-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-usazim_14-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usatoday.com/news/world/ngày">16 tháng 3 năm 2007-tutu-zimbabwe_N.htm “Archbishop Desmond Tutu lambasts African silence on Zimbabwe”</a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> Kiểm tra giá trị <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#bad_url" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span>. <i>USA Today</i>. ngày 16 tháng 3 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=USA+Today&rft.atitle=Archbishop+Desmond+Tutu+lambasts+African+silence+on+Zimbabwe&rft.date=2007-03-16&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.usatoday.com%2Fnews%2Fworld%2Fng%C3%A0y+16+th%C3%A1ng+3+n%C4%83m+2007-tutu-zimbabwe_N.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTutu,_Mbeki_&_others2005" class="citation web cs1">Tutu, Mbeki & others (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070213032334/http://www.nu.ac.za/ccs/default.asp?3,28,10,1763">“Controversy: Tutu, Mbeki & the freedom to criticise”</a>. Centre for Civil Society. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nu.ac.za/ccs/default.asp?3,28,10,1763">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 13 tháng 2 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Controversy%3A+Tutu%2C+Mbeki+%26+the+freedom+to+criticise&rft.pub=Centre+for+Civil+Society&rft.date=2005&rft.au=Tutu%2C+Mbeki+%26+others&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nu.ac.za%2Fccs%2Fdefault.asp%3F3%2C28%2C10%2C1763&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-keg-16">^ <a href="#cite_ref-keg_16-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-keg_16-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4035809.stm">“Tutu warns of poverty 'powder keg<span class="cs1-kern-right">'</span>”</a>. BBC. ngày 23 tháng 11 năm 2004.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+warns+of+poverty+%27powder+keg%27&rft.date=2004-11-23&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F4035809.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCarlin" class="citation web cs1">Carlin, John. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/mandela/interviews/tutu.html">“Interview with Tutu”</a>. PBS Frontline<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Interview+with+Tutu&rft.pub=PBS+Frontline&rft.aulast=Carlin&rft.aufirst=John&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pbs.org%2Fwgbh%2Fpages%2Ffrontline%2Fshows%2Fmandela%2Finterviews%2Ftutu.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/5384310.stm">“S Africa is losing its way – Tutu”</a>. BBC. ngày 27 tháng 9 năm 2006.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=S+Africa+is+losing+its+way+%E2%80%93+Tutu&rft.date=2006-09-27&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F5384310.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">xử tử bằng cách ấn vòng bánh xe lọt ngang ngực người đó rồi đốt vòng bánh xe đó</span> </li> <li id="cite_note-scotsman-20"><b><a href="#cite_ref-scotsman_20-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFEdward2008" class="citation news cs1">Edward, Rhiannon (ngày 22 tháng 5 năm 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.scotsman.com/world/South-Africa-calls-in-army.4108764.jp">“South Africa calls in army as street violence spreads”</a>. <i>The Scotsman</i>. Edinburgh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/5qYz4CVWk?url=http://news.scotsman.com/world/South-Africa-calls-in-army.4108764.jp">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 17 tháng 6 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Scotsman&rft.atitle=South+Africa+calls+in+army+as+street+violence+spreads&rft.date=2008-05-22&rft.aulast=Edward&rft.aufirst=Rhiannon&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.scotsman.com%2Fworld%2FSouth-Africa-calls-in-army.4108764.jp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-abc-21"><b><a href="#cite_ref-abc_21-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://abcnews.go.com/GMA/Books/archbishop-desmond-tutu-difference-goodness-makes-read-book/story?id=10055589">“Archbishop Desmond Tutu on 'Made For Goodness<span class="cs1-kern-right">'</span>”</a>. <i>ABC Good Morning America, Books</i>. ABC News. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/5qYzJ7FLz?url=http://abcnews.go.com/GMA/Books/archbishop-desmond-tutu-difference-goodness-makes-read-book/story?id=10055589">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 17 tháng 6 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ABC+Good+Morning+America%2C+Books&rft.atitle=Archbishop+Desmond+Tutu+on+%27Made+For+Goodness%27&rft_id=http%3A%2F%2Fabcnews.go.com%2FGMA%2FBooks%2Farchbishop-desmond-tutu-difference-goodness-makes-read-book%2Fstory%3Fid%3D10055589&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106040341/http://www.news24.com/News24/South_Africa/Politics/0,,2-7-12_2325358,00.html">“<span class="cs1-kern-left">'</span>Please, please stop<span class="cs1-kern-right">'</span>”</a>. News24. ngày 19 tháng 5 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.news24.com/News24/South_Africa/Politics/0,,2-7-12_2325358,00.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 6 tháng 1 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 5 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%27Please%2C+please+stop%27&rft.pub=News24&rft.date=2008-05-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.news24.com%2FNews24%2FSouth_Africa%2FPolitics%2F0%2C%2C2-7-12_2325358%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://theelders-news.blogspot.com/2008/01/for-immediate-release-july-18-2007.html">“Nelson Mandela and Desmond Tutu Announce The Elders”</a> (Thông cáo báo chí). The Elders. ngày 18 tháng 7 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nelson+Mandela+and+Desmond+Tutu+Announce+The+Elders&rft.pub=The+Elders&rft.date=2007-07-18&rft_id=http%3A%2F%2Ftheelders-news.blogspot.com%2F2008%2F01%2Ffor-immediate-release-july-18-2007.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106202504/http://www.news24.com/News24/Africa/0,,2-11_2236256,00.html">“Tutu denounces rights abuses”</a>. News24. ngày 10 tháng 12 năm 2007. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.news24.com/News24/Africa/0,,2-11_2236256,00.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 6 tháng 1 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+denounces+rights+abuses&rft.pub=News24&rft.date=2007-12-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.news24.com%2FNews24%2FAfrica%2F0%2C%2C2-11_2236256%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFThornycroftBerger2007" class="citation news cs1">Thornycroft, Peta; Berger, Sebastien (ngày 19 tháng 9 năm 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080412172626/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2007%2F09%2F19%2Fwtutu119.xml">“Zimbabwe needs your help, Tutu tells Brown”</a>. <i>The Daily Telegraph</i>. UK. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2007/09/19/wtutu119.xml">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Daily+Telegraph&rft.atitle=Zimbabwe+needs+your+help%2C+Tutu+tells+Brown&rft.date=2007-09-19&rft.aulast=Thornycroft&rft.aufirst=Peta&rft.au=Berger%2C+Sebastien&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fnews%2Fmain.jhtml%3Fxml%3D%2Fnews%2F2007%2F09%2F19%2Fwtutu119.xml&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7479696.stm">“Tutu urges Zimbabwe intervention”</a>. BBC. ngày 29 tháng 6 năm 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+urges+Zimbabwe+intervention&rft.date=2008-06-29&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F7479696.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJohn_Allen2007" class="citation news cs1">John Allen (ngày 10 tháng 10 năm 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100601021857/http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/faith/article2631943.ece">“Working with a rabble-rouser”</a>. <i>The Times</i>. UK. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/faith/article2631943.ece">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 1 tháng 6 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Times&rft.atitle=Working+with+a+rabble-rouser&rft.date=2007-10-10&rft.au=John+Allen&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.timesonline.co.uk%2Ftol%2Fcomment%2Ffaith%2Farticle2631943.ece&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-retire-28">^ <a href="#cite_ref-retire_28-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-retire_28-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080410041005/http://www.thetimes.co.za/News/Article.aspx?id=739329">“<span class="cs1-kern-left">'</span>Mugabe must step down with dignity<span class="cs1-kern-right">'</span>”</a>. <i>The Times</i>. UK. ngày 2 tháng 4 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thetimes.co.za/News/Article.aspx?id=739329">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 10 tháng 4 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Times&rft.atitle=%E2%80%98Mugabe+must+step+down+with+dignity%E2%80%99&rft.date=2008-04-02&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thetimes.co.za%2FNews%2FArticle.aspx%3Fid%3D739329&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,25401194-16953,00.html">"Solomon Islands gets Desmond Tutu truth help"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090505025238/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,25401194-16953,00.html">Lưu trữ</a> 2009-05-05 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>The Australian</i>, ngày 29 tháng 4 năm 2009</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.solomontimes.com/news.aspx?nwID=3512">"Archbishop Tutu to Visit Solomon Islands"</a>, <i>Solomon Times</i>, ngày 4 tháng 2 năm 2009</span> </li> <li id="cite_note-RNZI_46259-31"><b><a href="#cite_ref-RNZI_46259_31-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rnzi.com/pages/news.php?op=read&id=46259">“Solomons Truth and Reconciliation Commission launched”</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Radio_New_Zealand_International&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radio New Zealand International (trang không tồn tại)">Radio New Zealand International</a></i>. ngày 29 tháng 4 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Radio+New+Zealand+International&rft.atitle=Solomons+Truth+and+Reconciliation+Commission+launched&rft.date=2009-04-29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rnzi.com%2Fpages%2Fnews.php%3Fop%3Dread%26id%3D46259&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-tutu-32">^ <a href="#cite_ref-tutu_32-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tutu_32-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tutu_32-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tutu_32-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTutu2002" class="citation news cs1">Tutu, Desmond (ngày 29 tháng 4 năm 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/israel/comment/0,10551,706911,00.html">“Apartheid in the Holy Land”</a>. <i>The Guardian</i>. UK<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Guardian&rft.atitle=Apartheid+in+the+Holy+Land&rft.date=2002-04-29&rft.aulast=Tutu&rft.aufirst=Desmond&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.guardian.co.uk%2Fisrael%2Fcomment%2F0%2C10551%2C706911%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span>MOS</span> </li> <li id="cite_note-tutuNation-33"><b><a href="#cite_ref-tutuNation_33-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation journal cs1">. Desmond Tutu and Ian Urbina. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100304065800/http://www.thenation.com/doc/20020715/tutu">“Israeli apartheid”</a>. <i>The Nation</i> (275): 4–5. ngày 27 tháng 6 năm 2002. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thenation.com/doc/20020715/tutu">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Nation&rft.atitle=Israeli+apartheid&rft.issue=275&rft.pages=4-5&rft.date=2002-06-27&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thenation.com%2Fdoc%2F20020715%2Ftutu&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: khác (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_kh%C3%A1c" title="Thể loại:Quản lý CS1: khác">liên kết</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFRuby1989" class="citation news cs1">Ruby, Walter (ngày 1 tháng 2 năm 1989). “Tutu says Israel's policy in territories remind him of SA”. Jerusalem Post.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+says+Israel%27s+policy+in+territories+remind+him+of+SA&rft.date=1989-02-01&rft.aulast=Ruby&rft.aufirst=Walter&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1957644.stm">“Tutu condemns Israeli apartheid”</a>. BBC. ngày 29 tháng 4 năm 2002<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+condemns+Israeli+apartheid&rft.date=2002-04-29&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F1957644.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFShimoni1988" class="citation journal cs1">Shimoni, Gideon (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ajcarchives.org/AJC_DATA/Files/1988_3_SpecialArticles.pdf">“South African Jews and the Apartheid Crisis”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>American Jewish Year Book</i>. American Jewish Committee. <b>88</b>: 50.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Jewish+Year+Book&rft.atitle=South+African+Jews+and+the+Apartheid+Crisis&rft.volume=88&rft.pages=50&rft.date=1988&rft.aulast=Shimoni&rft.aufirst=Gideon&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ajcarchives.org%2FAJC_DATA%2FFiles%2F1988_3_SpecialArticles.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBarthos1989" class="citation news cs1">Barthos, Gordon (ngày 20 tháng 12 năm 1989). “Israelis uneasy about Tutu's Yule visit”. <i>Toronto Star</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Toronto+Star&rft.atitle=Israelis+uneasy+about+Tutu%27s+Yule+visit&rft.date=1989-12-20&rft.aulast=Barthos&rft.aufirst=Gordon&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-forgive-38">^ <a href="#cite_ref-forgive_38-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-forgive_38-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1">“Tutu Urges Jews to Forgive The Nazis”. <i>San Francisco Chronicle</i>. ngày 27 tháng 12 năm 1989.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=San+Francisco+Chronicle&rft.atitle=Tutu+Urges+Jews+to+Forgive+The+Nazis&rft.date=1989-12-27&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1">“Tutu assailed”. <i>Chicago Sun-Times</i>. ngày 30 tháng 12 năm 1989. tr. 13.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Chicago+Sun-Times&rft.atitle=Tutu+assailed&rft.pages=13&rft.date=1989-12-30&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ADL_on_Beit_Hanoun-40"><b><a href="#cite_ref-ADL_on_Beit_Hanoun_40-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070504084456/http://www.adl.org/PresRele/UnitedNations_94/4933_94.htm">“ADL Blasts Appointment Of Desmond Tutu As Head Of U.N. Fact Finding Mission To Gaza”</a> (Thông cáo báo chí). Anti-Defamation League. 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adl.org/PresRele/UnitedNations_94/4933_94.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 5 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ADL+Blasts+Appointment+Of+Desmond+Tutu+As+Head+Of+U.N.+Fact+Finding+Mission+To+Gaza&rft.pub=Anti-Defamation+League&rft.date=2006&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.adl.org%2FPresRele%2FUnitedNations_94%2F4933_94.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPhillips2002" class="citation news cs1">Phillips, Melanie (ngày 6 tháng 5 năm 2002). “Bigotry and a corruption of the truth”. <i>Daily Mail</i>. UK.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Daily+Mail&rft.atitle=Bigotry+and+a+corruption+of+the+truth&rft.date=2002-05-06&rft.aulast=Phillips&rft.aufirst=Melanie&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTutu2005" class="citation book cs1">Tutu, Desmond (forward) (2005). Michael Prior (biên tập). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/speakingtruth00mich"><i>Speaking the Truth: Zionism, Israel, and Occupation</i></a>. Olive Branch Press. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/speakingtruth00mich/page/12">12</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Speaking+the+Truth%3A+Zionism%2C+Israel%2C+and+Occupation&rft.pages=12&rft.pub=Olive+Branch+Press&rft.date=2005&rft.aulast=Tutu&rft.aufirst=Desmond+%28forward%29&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fspeakingtruth00mich&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iol.co.za/index.php?set_id=1&click_id=24&art_id=nw20090420195412760C586681">“Tutu slammed at racism conference - World News IOL News”</a>. Independent Online<span class="reference-accessdate">. Truy cập 8 tháng 2 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+slammed+at+racism+conference+-+World+News+IOL+News&rft.place=Independent+Online&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iol.co.za%2Findex.php%3Fset_id%3D1%26click_id%3D24%26art_id%3Dnw20090420195412760C586681&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.comeandsee.com/modules.php?name=News&file=print&sid=464">“Desmond Tutu lends his name to Sabeel”</a>. comeandsee.com. ngày 18 tháng 6 năm 2003<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu+lends+his+name+to+Sabeel&rft.pub=comeandsee.com&rft.date=2003-06-18&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.comeandsee.com%2Fmodules.php%3Fname%3DNews%26file%3Dprint%26sid%3D464&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071025013747/http://www.sabeel.org/documents/A%20nonviolence%20sabeel%20second%20revision.pdf">“A call for morally responsible investment: A Nonviolent Response to the Occupation”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Sabeel. 2005. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabeel.org/documents/A%20nonviolence%20sabeel%20second%20revision.pdf">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> lưu trữ ngày 25 tháng 10 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 3 tháng 10 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+call+for+morally+responsible+investment%3A+A+Nonviolent+Response+to+the+Occupation&rft.pub=Sabeel&rft.date=2005&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabeel.org%2Fdocuments%2FA%2520nonviolence%2520sabeel%2520second%2520revision.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120303234611/http://www.thejewishweek.com/news/newscontent.php3?artid=7706&print=yes">“Tutu Honor Too Too Much?”</a>. Jewish Week. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thejewishweek.com/news/newscontent.php3?artid=7706&print=yes">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+Honor+Too+Too+Much%3F&rft.pub=Jewish+Week&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thejewishweek.com%2Fnews%2Fnewscontent.php3%3Fartid%3D7706%26print%3Dyes&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDerfner,_Larry2006" class="citation news cs1">Derfner, Larry (ngày 15 tháng 10 năm 2006). “Anti-Semite and Jew”. Jerusalem Post. tr. 15.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Anti-Semite+and+Jew&rft.pages=15&rft.date=2006-10-15&rft.au=Derfner%2C+Larry&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7425082.stm">“BBC NEWS | Middle East | Tutu: Gaza blockade abomination”</a>. BBC News. 10:27 GMT, Thursday, ngày 29 tháng 5 năm 2008 11:27 UK<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 10 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=BBC+NEWS+%26%23124%3B+Middle+East+%26%23124%3B+Tutu%3A+Gaza+blockade+abomination&rft.chron=10%3A27+GMT%2C+Thursday%2C+ng%C3%A0y+29+th%C3%A1ng+5+n%C4%83m+2008+11%3A27+UK&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fmiddle_east%2F7425082.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#bad_date" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.psychiatrictimes.com/news/content/article/10168/1788049">Boycotts and Protests To Meet APA Keynote Speaker, Desmond Tutu</a>. <i>Psychiatric Times</i>. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thejewishchronicle.net/view/full_story/11343662/article-Pittsburgh-psychiatrist-opposed-to-Desmond-Tutu-speech-at-national-meeting-?instance=lead_story_left_column">Pittsburgh psychiatrist opposed to Desmond Tutu speech at national meeting</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111008061411/http://thejewishchronicle.net/view/full_story/11343662/article-Pittsburgh-psychiatrist-opposed-to-Desmond-Tutu-speech-at-national-meeting-?instance=lead_story_left_column">Lưu trữ</a> 2011-10-08 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <i>The Jewish Chronicle</i>. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.staradvertiser.com/news/hawaiinews/20110512__Controversy_surrounds_Tutus_isle_appearance.html">"Controversy surrounds Tutu's isle appearance"</a>. <i>Honolulu Star Advertiser</i>. (ngày 12 tháng 5 năm 2011). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFurst2007" class="citation web cs1">Furst, Randy (ngày 4 tháng 10 năm 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.startribune.com/462/story/1463394.html">“St. Thomas won't host Tutu”</a>. Minneapolis Star Tribune.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=St.+Thomas+won%27t+host+Tutu&rft.pub=Minneapolis+Star+Tribune&rft.date=2007-10-04&rft.aulast=Furst&rft.aufirst=Randy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.startribune.com%2F462%2Fstory%2F1463394.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ 2022-05-25">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFurst2007" class="citation web cs1">Furst, Randy (ngày 15 tháng 10 năm 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090323234440/http://www.startribune.com/local/11591286.html">“St. Thomas urged to reconsider its decision not to invite Tutu”</a>. Minneapolis Star Tribune. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.startribune.com/local/11591286.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 23 tháng 3 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=St.+Thomas+urged+to+reconsider+its+decision+not+to+invite+Tutu&rft.pub=Minneapolis+Star+Tribune&rft.date=2007-10-15&rft.aulast=Furst&rft.aufirst=Randy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.startribune.com%2Flocal%2F11591286.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stthomas.edu/bulletin/news/200741/Wednesday/Dease10_10_07.cfm">“UST president says he made wrong decision, invites Tutu to campus”</a>. University of St. Thomas Bulletin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071013055725/http://www.stthomas.edu/bulletin/news/200741/Wednesday/Dease10_10_07.cfm">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 13 tháng 10 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=UST+president+says+he+made+wrong+decision%2C+invites+Tutu+to+campus&rft.pub=University+of+St.+Thomas+Bulletin&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stthomas.edu%2Fbulletin%2Fnews%2F200741%2FWednesday%2FDease10_10_07.cfm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMador2008" class="citation web cs1">Mador, Jessica (ngày 12 tháng 4 năm 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://minnesota.publicradio.org/display/web/2008/04/12/tutu2/">“Desmond Tutu avoids politics while talking about peace”</a>. Minnesota Public Radio<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 5 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu+avoids+politics+while+talking+about+peace&rft.pub=Minnesota+Public+Radio&rft.date=2008-04-12&rft.aulast=Mador&rft.aufirst=Jessica&rft_id=http%3A%2F%2Fminnesota.publicradio.org%2Fdisplay%2Fweb%2F2008%2F04%2F12%2Ftutu2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMinor2009" class="citation web cs1">Minor, Nathaniel (ngày 17 tháng 7 năm 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stthomas.edu/aquin/0708/080418.pdf">“Tutu talks at Metro State”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. The Aquin, St. Thomas' student newspaper<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+talks+at+Metro+State&rft.pub=The+Aquin%2C+St.+Thomas%27+student+newspaper&rft.date=2009-07-17&rft.aulast=Minor&rft.aufirst=Nathaniel&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stthomas.edu%2Faquin%2F0708%2F080418.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span> <sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ October 2010">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yangjianli.com/articles/yangjianli20070925_en.htm">Yang Jianli's Meeting with Archbishop Desmond Tutu in Boston</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081205183333/http://www.yangjianli.com/articles/yangjianli20070925_en.htm">Lưu trữ</a> 2008-12-05 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dailymail.co.uk/news/article-514484/Now-Archbishop-Desmond-Tutu-urges-boycott-Beijing-Olympics-Chinas-failure-act-Darfur.html">Now Archbishop Desmond Tutu urges boycott of Beijing Olympics over China's failure to act in Darfur</a>. Daily Mail. ngày 14 tháng 2 năm 2008</span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text">Tutu, Desmond. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/panelists/desmond_tutu/2008/03/statement_on_tibet_and_china.html">Statement on Tibet and China</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120327111839/http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/panelists/desmond_tutu/2008/03/statement_on_tibet_and_china.html">Lưu trữ</a> 2012-03-27 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Washington Post. ngày 25 tháng 3 năm 2008</span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7337925.stm">“San Francisco set for torch relay”</a>. BBC. ngày 9 tháng 4 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=San+Francisco+set+for+torch+relay&rft.date=2008-04-09&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fasia-pacific%2F7337925.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040113162831/http://web.amnesty.org/library/Index/ENGIOR300072003?open&of=ENG-391">“Amnesty International welcomes the election of a Board of Directors”</a>. <a href="/wiki/%C3%82n_x%C3%A1_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Ân xá Quốc tế">Amnesty International</a>. ngày 12 tháng 9 năm 2003. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.amnesty.org/library/Index/ENGIOR300072003?open&of=ENG-391">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 13 tháng 1 năm 2004<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Amnesty+International+welcomes+the+election+of+a+Board+of+Directors&rft.pub=Amnesty+International&rft.date=2003-09-12&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.amnesty.org%2Flibrary%2FIndex%2FENGIOR300072003%3Fopen%26of%3DENG-391&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-bday-62"><b><a href="#cite_ref-bday_62-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080325043910/http://www.news24.com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_2009103,00.html">“Desmond Tutu turns 75”</a>. News24. ngày 6 tháng 10 năm 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.news24.com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_2009103,00.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 25 tháng 3 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu+turns+75&rft.pub=News24&rft.date=2006-10-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.news24.com%2FNews24%2FSouth_Africa%2FNews%2F0%2C%2C2-7-1442_2009103%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110902070710/http://westpapuaaction.buz.org/unreview/">“Statement by Archbishop Desmond Tutu, South Africa”</a>. West Papuan Action. ngày 23 tháng 2 năm 2004. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://westpapuaaction.buz.org/unreview/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Statement+by+Archbishop+Desmond+Tutu%2C+South+Africa&rft.pub=West+Papuan+Action&rft.date=2004-02-23&rft_id=http%3A%2F%2Fwestpapuaaction.buz.org%2Funreview%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSlosberg2006" class="citation web cs1">Slosberg, Jacob (ngày 29 tháng 11 năm 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?pagename=JPost/JPArticle/ShowFull&cid=1162378513178">“Tutu to head UN rights mission to Gaza”</a>. Jerusalem Post.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+to+head+UN+rights+mission+to+Gaza&rft.pub=Jerusalem+Post&rft.date=2006-11-29&rft.aulast=Slosberg&rft.aufirst=Jacob&rft_id=http%3A%2F%2Ffr.jpost.com%2Fservlet%2FSatellite%3Fpagename%3DJPost%2FJPArticle%2FShowFull%26cid%3D1162378513178&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 15 tháng 2 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1">Gil Hoffman & Keinon, Herb (ngày 19 tháng 12 năm 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1164881856613&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull">“Israel may give no-no to Tutu's trip to Beit Hanun”</a>. Jerusalem Post.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Israel+may+give+no-no+to+Tutu%27s+trip+to+Beit+Hanun&rft.pub=Jerusalem+Post&rft.date=2006-12-19&rft_id=http%3A%2F%2Ffr.jpost.com%2Fservlet%2FSatellite%3Fcid%3D1164881856613%26pagename%3DJPost%2FJPArticle%2FShowFull&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_tham_s%E1%BB%91_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả">liên kết</a>)</span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 15 tháng 2 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iht.com/articles/ap/2006/12/11/news/UN_GEN_UN_Israel_Tutu.php">“Desmond Tutu says Israel refused fact-finding mission to Gaza”</a>. <i>International Herald Tribune</i>. ngày 11 tháng 12 năm 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071014191121/http://www.iht.com/articles/ap/2006/12/11/news/UN_GEN_UN_Israel_Tutu.php">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 14 tháng 10 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=International+Herald+Tribune&rft.atitle=Desmond+Tutu+says+Israel+refused+fact-finding+mission+to+Gaza&rft.date=2006-12-11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iht.com%2Farticles%2Fap%2F2006%2F12%2F11%2Fnews%2FUN_GEN_UN_Israel_Tutu.php&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-67"><b><a href="#cite_ref-67">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080531134028/http://www.news24.com/News24/World/News/0,,2-10-1462_2328948,00.html">“Tutu heads for Gaza Strip”</a>. News24. ngày 26 tháng 5 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.news24.com/News24/World/News/0,,2-10-1462_2328948,00.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 31 tháng 5 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 5 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu+heads+for+Gaza+Strip&rft.pub=News24&rft.date=2008-05-26&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.news24.com%2FNews24%2FWorld%2FNews%2F0%2C%2C2-10-1462_2328948%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/4356821.stm">“Archbishop Tutu calls for G8 help”</a>. BBC. ngày 17 tháng 3 năm 2005<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Archbishop+Tutu+calls+for+G8+help&rft.date=2005-03-17&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fuk_news%2Fscotland%2F4356821.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061130164351/http://www.worldaidscampaign.info/index.php/en/media__1/press_releases/desmond_tutu_keep_your_promises">“Desmond Tutu: Keep your Promises”</a> (Thông cáo báo chí). World Aids Campaign. ngày 19 tháng 10 năm 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldaidscampaign.info/index.php/en/media__1/press_releases/desmond_tutu_keep_your_promises">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 30 tháng 11 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu%3A+Keep+your+Promises&rft.pub=World+Aids+Campaign&rft.date=2006-10-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.worldaidscampaign.info%2Findex.php%2Fen%2Fmedia__1%2Fpress_releases%2Fdesmond_tutu_keep_your_promises&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/2628607.stm">“Tutu condemns Blair's Iraq stance”</a>. BBC. ngày 5 tháng 1 năm 2003<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+condemns+Blair%27s+Iraq+stance&rft.date=2003-01-05&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fuk_news%2F2628607.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><b><a href="#cite_ref-71">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCooke2004" class="citation news cs1">Cooke, Jeremy (ngày 2 tháng 10 năm 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3709288.stm">“Tutu in anti-Guantanamo theatre”</a>. BBC<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+in+anti-Guantanamo+theatre&rft.date=2004-10-02&rft.aulast=Cooke&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Famericas%2F3709288.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/4167369.stm">“Tutu calls for Guantanamo release”</a>. BBC. ngày 12 tháng 1 năm 2005<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+calls+for+Guantanamo+release&rft.date=2005-01-12&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fuk_news%2F4167369.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4723512.stm">“Tutu calls for Guantanamo closure”</a>. BBC. ngày 17 tháng 2 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu+calls+for+Guantanamo+closure&rft.date=2006-02-17&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Famericas%2F4723512.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-povertyterror-74"><b><a href="#cite_ref-povertyterror_74-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cnn.com/2007/WORLD/asiapcf/09/16/talkasia.tutu/">“Tutu: Poverty fuelling terror”</a>. CNN. ngày 16 tháng 9 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tutu%3A+Poverty+fuelling+terror&rft.date=2007-09-16&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cnn.com%2F2007%2FWORLD%2Fasiapcf%2F09%2F16%2Ftalkasia.tutu%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-tbhiv-75">^ <a href="#cite_ref-tbhiv_75-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tbhiv_75-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080719180250/http://www.tbhiv-create.org/NewsUpdates/archbishop_desmond_tutu.htm">“Archbischop Desmond Tutu urges TB/HIV workers to continue to relieve suffering from dual scourges”</a>. Desmond Tutu HIV Centre. ngày 28 tháng 9 năm 2005. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tbhiv-create.org/NewsUpdates/archbishop_desmond_tutu.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 19 tháng 7 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Archbischop+Desmond+Tutu+urges+TB%2FHIV+workers+to+continue+to+relieve+suffering+from+dual+scourges&rft.pub=Desmond+Tutu+HIV+Centre&rft.date=2005-09-28&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tbhiv-create.org%2FNewsUpdates%2Farchbishop_desmond_tutu.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tbalert.org/about/people.php">TB Alert website</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130307042051/http://www.tbalert.org/about/people.php">Lưu trữ</a> 2013-03-07 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Tbalert.org (ngày 23 tháng 1 năm 2009). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4463873.stm">“Africans hail conservative Pope”</a>. BBC News. ngày 20 tháng 4 năm 2005<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Africans+hail+conservative+Pope&rft.date=2005-04-20&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F4463873.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><b><a href="#cite_ref-78">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106012410/http://www.news24.com/News24/South_Africa/Aids_Focus/0,,2-7-659_2230486,00.html">“Aids stats 'cold comfort'- Tutu”</a>. News24. ngày 30 tháng 11 năm 2007. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.news24.com/News24/South_Africa/Aids_Focus/0,,2-7-659_2230486,00.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 6 tháng 1 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aids+stats+%27cold+comfort%27-+Tutu&rft.pub=News24&rft.date=2007-11-30&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.news24.com%2FNews24%2FSouth_Africa%2FAids_Focus%2F0%2C%2C2-7-659_2230486%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><b><a href="#cite_ref-79">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.population-security.org/tutu-94-06.htm">Tutu Challenges Vatican On Birth Control, Abortion</a>. Population-security.org (ngày 16 tháng 6 năm 1976). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-80"><b><a href="#cite_ref-80">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://edition.cnn.com/2009/WORLD/europe/10/24/international.climate.change.demonstrations/">“International day of demonstrations on climate change”</a>. <i>CNN</i>. ngày 26 tháng 10 năm 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=CNN&rft.atitle=International+day+of+demonstrations+on+climate+change&rft.date=2009-10-26&rft_id=http%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2009%2FWORLD%2Feurope%2F10%2F24%2Finternational.climate.change.demonstrations%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><b><a href="#cite_ref-81">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090808104953/http://www.soldiersofpeacemovie.com/about/the-cast/15/desmond-tutu/">“Desmond Tutu — The Cast — Soldiers of Peace”</a>. Soldiersofpeacemovie.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.soldiersofpeacemovie.com/about/the-cast/15/desmond-tutu/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 8 tháng 8 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Desmond+Tutu+%E2%80%94+The+Cast+%E2%80%94+Soldiers+of+Peace&rft.pub=Soldiersofpeacemovie.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.soldiersofpeacemovie.com%2Fabout%2Fthe-cast%2F15%2Fdesmond-tutu%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-82"><b><a href="#cite_ref-82">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.soldatidipace.blogspot.com/">“Soldati di Pace (Soldiers of Peace)”</a>. Soldatidipace Blog. ngày 18 tháng 10 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Soldati+di+Pace+%28Soldiers+of+Peace%29&rft.pub=Soldatidipace+Blog&rft.date=2009-10-18&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.soldatidipace.blogspot.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><b><a href="#cite_ref-83">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.actionagainsthunger.org/pressroom/releases/2009/10/15">Renowned Chefs Call for End to Hunger-Related Deaths</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724224755/http://www.actionagainsthunger.org/pressroom/releases/2009/10/15">Lưu trữ</a> 2011-07-24 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Action Against Hunger (ngày 15 tháng 10 năm 2009). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-84"><b><a href="#cite_ref-84">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.virginia.edu/uvatoday/newsRelease.php?id=621">“Nobel Peace Prize Winner Archbishop Desmond Tutu to Sail with Semester at Sea for Entire Spring Semester”</a>. University of Virginia. ngày 26 tháng 9 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nobel+Peace+Prize+Winner+Archbishop+Desmond+Tutu+to+Sail+with+Semester+at+Sea+for+Entire+Spring+Semester&rft.pub=University+of+Virginia&rft.date=2006-09-26&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.virginia.edu%2Fuvatoday%2FnewsRelease.php%3Fid%3D621&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ 2022-05-25">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-85"><b><a href="#cite_ref-85">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.timeslive.co.za/opinion/columnists/article531580.ece/From-the-soccer-pitch-to-the-schoolroom">From the soccer pitch to the schoolroom – Another View</a>; By Desmond Tutu; ngày 4 tháng 7 năm 2010; <a href="/w/index.php?title=Times_LIVE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Times LIVE (trang không tồn tại)">Times LIVE</a></span> </li> <li id="cite_note-86"><b><a href="#cite_ref-86">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sport24.co.za/Soccer/WorldCup/NationalNews/1Goal-to-educate-millions-20100703">1Goal to educate millions</a>; ngày 4 tháng 7 năm 2010; Johannesburg, Sport24, (<a href="/w/index.php?title=News24&action=edit&redlink=1" class="new" title="News24 (trang không tồn tại)">News24</a>). Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2010.</span> </li> <li id="cite_note-87"><b><a href="#cite_ref-87">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/nature/journal/v463/n7283/full/nature08795.html">Complete Khoisan and Bantu genomes from southern Africa</a>; Schuster, Stephan C. <i>Nature</i> <b>463</b>, 943–947 (ngày 18 tháng 2 năm 2010)</span> </li> <li id="cite_note-88"><b><a href="#cite_ref-88">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080518020115/http://www.helpkids.org.za/pages.php?id=26">“Our Patron – Archbishop Desmond Tutu”</a>. Cape Town Child Welfare. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.helpkids.org.za/pages.php?id=26">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 18 tháng 5 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Our+Patron+%E2%80%93+Archbishop+Desmond+Tutu&rft.pub=Cape+Town+Child+Welfare&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.helpkids.org.za%2Fpages.php%3Fid%3D26&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-freed-89">^ <a href="#cite_ref-freed_89-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-freed_89-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doj.gov.za/trc/media/1997/9711/s971128s.htm">“Trevor Tutu freed from prison after being granted amnesty”</a>. SAPA. ngày 28 tháng 11 năm 1997<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Trevor+Tutu+freed+from+prison+after+being+granted+amnesty&rft.pub=SAPA&rft.date=1997-11-28&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.doj.gov.za%2Ftrc%2Fmedia%2F1997%2F9711%2Fs971128s.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><b><a href="#cite_ref-90">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081021151852/http://www.dispatch.co.za/1997/09/27/page%209.htm">“Tutu's son in amnesty bid”</a>. Dispatch. ngày 27 tháng 9 năm 1997. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dispatch.co.za/1997/09/27/page%209.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 21 tháng 10 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu%27s+son+in+amnesty+bid&rft.pub=Dispatch&rft.date=1997-09-27&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dispatch.co.za%2F1997%2F09%2F27%2Fpage%25209.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><b><a href="#cite_ref-91">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080318140406/http://dept.kent.edu/violence_symposium/naomi_tutu.htm">“Nontombi Naomi Tutu”</a>. Kent State University. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dept.kent.edu/violence_symposium/naomi_tutu.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 18 tháng 3 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nontombi+Naomi+Tutu&rft.pub=Kent+State+University&rft_id=http%3A%2F%2Fdept.kent.edu%2Fviolence_symposium%2Fnaomi_tutu.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><b><a href="#cite_ref-92">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pages.interlog.com/~saww/2004Mpho.html">“Reverend Mpho Tutu”</a>. 2004 Women of Distinction. 2004<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Reverend+Mpho+Tutu&rft.pub=2004+Women+of+Distinction&rft.date=2004&rft_id=http%3A%2F%2Fpages.interlog.com%2F~saww%2F2004Mpho.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-93"><b><a href="#cite_ref-93">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080723211942/http://www.tutuinstitute.org/user/Tutu_BIO.htm">“The Reverend Mpho A. Tutu”</a>. Tutu Institute. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tutuinstitute.org/user/Tutu_BIO.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 23 tháng 7 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Reverend+Mpho+A.+Tutu&rft.pub=Tutu+Institute&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tutuinstitute.org%2Fuser%2FTutu_BIO.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><b><a href="#cite_ref-94">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080820042608/http://www.prostatecancerfoundation.co.za/A_Aboutus_Media.asp">“Taking the fight against prostate cancer to South Africans”</a> (Thông cáo báo chí). Prostate Cancer Foundation of South Africa. ngày 3 tháng 3 năm 2007. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prostatecancerfoundation.co.za/A_Aboutus_Media.asp">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 20 tháng 8 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Taking+the+fight+against+prostate+cancer+to+South+Africans&rft.pub=Prostate+Cancer+Foundation+of+South+Africa&rft.date=2007-03-03&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prostatecancerfoundation.co.za%2FA_Aboutus_Media.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><b><a href="#cite_ref-95">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stjohnshigh.org/s/804/index.aspx?sid=804&gid=1&pgid=1256">St. John's High School – Desmond Tutu at Saint John's</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110722111858/http://www.stjohnshigh.org/s/804/index.aspx?sid=804&gid=1&pgid=1256">Lưu trữ</a> 2011-07-22 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Stjohnshigh.org (ngày 23 tháng 5 năm 2011). Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2011.</span> </li> <li id="cite_note-96"><b><a href="#cite_ref-96">^</a></b> <span class="reference-text">King's College London, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kcl.ac.uk/about/history/people/tutu.html">"Famous People: Desmond Tutu"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110827014234/http://www.kcl.ac.uk/about/history/people/tutu.html">Lưu trữ</a> 2011-08-27 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-97"><b><a href="#cite_ref-97">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nobelprize.org/peace/laureates/1984/press.html">“The Nobel Peace Prize for 1984”</a> (Thông cáo báo chí). <a href="/w/index.php?title=Norwegian_Nobel_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Norwegian Nobel Committee (trang không tồn tại)">Norwegian Nobel Committee</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Nobel+Peace+Prize+for+1984&rft.pub=Norwegian+Nobel+Committee&rft_id=http%3A%2F%2Fnobelprize.org%2Fpeace%2Flaureates%2F1984%2Fpress.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><b><a href="#cite_ref-98">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGish1963" class="citation book cs1">Gish, Steven (1963). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=S6UYpCoGUkgC&printsec=frontcover&dq=1987+Tutu+was+awarded+the+Pacem+in+Terris+Award"><i>Desmond Tutu: A Biography</i></a>. Westport, Connecticut: Greenwood Press. tr. 126. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780313328602" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780313328602"><bdi>9780313328602</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Desmond+Tutu%3A+A+Biography&rft.place=Westport%2C+Connecticut&rft.pages=126&rft.pub=Greenwood+Press&rft.date=1963&rft.isbn=9780313328602&rft.aulast=Gish&rft.aufirst=Steven&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DS6UYpCoGUkgC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3D1987%2BTutu%2Bwas%2Bawarded%2Bthe%2BPacem%2Bin%2BTerris%2BAward&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><b><a href="#cite_ref-99">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080705175359/http://www.habitat.org/newsroom/2007archive/11_01_2007_HFH_Freedom_Award.aspx">“Habitat for Humanity Lebanon Chairman to receive prestigious Pacem in Terris Peace and Freedom Award”</a> (Thông cáo báo chí). Habitat for Humanity. ngày 1 tháng 11 năm 2007. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.habitat.org/newsroom/2007archive/11_01_2007_HFH_Freedom_Award.aspx">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 5 tháng 7 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Habitat+for+Humanity+Lebanon+Chairman+to+receive+prestigious+Pacem+in+Terris+Peace+and+Freedom+Award&rft.pub=Habitat+for+Humanity&rft.date=2007-11-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.habitat.org%2Fnewsroom%2F2007archive%2F11_01_2007_HFH_Freedom_Award.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><b><a href="#cite_ref-100">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100608151749/http://www.goldenkey.org/GKIHS/GoldenKeyInDepth/WhatisGoldenKey/">“What is Golden Key?”</a>. Golden Key International Honour Society. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.goldenkey.org/GKIHS/GoldenKeyInDepth/WhatisGoldenKey/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 8 tháng 6 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=What+is+Golden+Key%3F&rft.pub=Golden+Key+International+Honour+Society&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.goldenkey.org%2FGKIHS%2FGoldenKeyInDepth%2FWhatisGoldenKey%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><b><a href="#cite_ref-101">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091110104426/http://www.illinois.gov/PressReleases/ShowPressRelease.cfm?SubjectID=2&RecNum=6830">“Gov. Blagojevich Proclaims Today "Desmond Tutu Day" in Illinois”</a> (Thông cáo báo chí). Illinois Government News Network. ngày 13 tháng 5 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.illinois.gov/pressreleases/ShowPressRelease.cfm?SubjectID=2&RecNum=6830">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 10 tháng 11 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gov.+Blagojevich+Proclaims+Today+%22Desmond+Tutu+Day%22+in+Illinois&rft.pub=Illinois+Government+News+Network&rft.date=2008-05-13&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.illinois.gov%2Fpressreleases%2FShowPressRelease.cfm%3FSubjectID%3D2%26RecNum%3D6830&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><b><a href="#cite_ref-102">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.whitehouse.gov/the_press_office/President-Obama-Names-Medal-of-Freedom-Recipients/">"President Obama Names Medal of Freedom Recipients"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091215034234/http://www.whitehouse.gov/the_press_office/President-Obama-Names-Medal-of-Freedom-Recipients/">Lưu trữ</a> 2009-12-15 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, White House Office of the Press Secretary, ngày 30 tháng 7 năm 2009</span> </li> <li id="cite_note-103"><b><a href="#cite_ref-103">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation pressrelease cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090512171428/http://uncnews.unc.edu/news/campus-and-community/tutu-five-others-to-receive-honorary-degrees-at-carolinas-may-commencement.html">“Tutu, five others to receive honorary degrees at Carolina's May Commencement”</a> (Thông cáo báo chí). University of North Carolina at Chapel Hill. ngày 24 tháng 4 năm 2009. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://uncnews.unc.edu/news/campus-and-community/tutu-five-others-to-receive-honorary-degrees-at-carolinas-may-commencement.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 12 tháng 5 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tutu%2C+five+others+to+receive+honorary+degrees+at+Carolina%27s+May+Commencement&rft.pub=University+of+North+Carolina+at+Chapel+Hill&rft.date=2009-04-24&rft_id=http%3A%2F%2Funcnews.unc.edu%2Fnews%2Fcampus-and-community%2Ftutu-five-others-to-receive-honorary-degrees-at-carolinas-may-commencement.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-104"><b><a href="#cite_ref-104">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090517015147/http://uncnews.unc.edu/news/students/archbishop-emeritus-tutu-delivers-2009-commencement-address.html">“Archbishop Emeritus Tutu delivers 2009 commencement address”</a>. Chapel Hill, NC: University of North Carolina at Chapel Hill. ngày 10 tháng 5 năm 2009. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://uncnews.unc.edu/news/students/archbishop-emeritus-tutu-delivers-2009-commencement-address.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 17 tháng 5 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Archbishop+Emeritus+Tutu+delivers+2009+commencement+address&rft.place=Chapel+Hill%2C+NC&rft.pub=University+of+North+Carolina+at+Chapel+Hill&rft.date=2009-05-10&rft_id=http%3A%2F%2Funcnews.unc.edu%2Fnews%2Fstudents%2Farchbishop-emeritus-tutu-delivers-2009-commencement-address.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-105"><b><a href="#cite_ref-105">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cathedral.southwark.anglican.org/worship/calendar-detail.php?c=ngày">11 tháng 7 năm 2009&d=ngày 1 tháng 7 năm 20091&id=4255 “The Merbecke Choir: I sing of a rose”</a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> Kiểm tra giá trị <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#bad_url" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span>. Southwark Cathedral. ngày 11 tháng 7 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Merbecke+Choir%3A+I+sing+of+a+rose&rft.pub=Southwark+Cathedral&rft.date=2009-07-11&rft_id=http%3A%2F%2Fcathedral.southwark.anglican.org%2Fworship%2Fcalendar-detail.php%3Fc%3Dng%C3%A0y+11+th%C3%A1ng+7+n%C4%83m+2009%26d%3Dng%C3%A0y+1+th%C3%A1ng+7+n%C4%83m+20091%26id%3D4255&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 15 tháng 2 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-106"><b><a href="#cite_ref-106">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110821193725/http://merbecke.org.uk/hearus.html">“The Merbecke Choir: Hear Us”</a>. Southwark Cathedral. ngày 11 tháng 7 năm 2009. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://merbecke.org.uk/hearus.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 21 tháng 8 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Merbecke+Choir%3A+Hear+Us&rft.pub=Southwark+Cathedral&rft.date=2009-07-11&rft_id=http%3A%2F%2Fmerbecke.org.uk%2Fhearus.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ADesmond+Tutu" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-107"><b><a href="#cite_ref-107">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=gVHbSx69X7s&eurl=http%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fuser%2FHumanitysTeam&feature=player_profilepage#t=584/">"Archbishop Tutu Receives Spiritual Leadership Award From Humanity's Team"</a>, Humanity's Team, award presentation, YouTube, ngày 18 tháng 4 năm 2009</span> </li> <li id="cite_note-108"><b><a href="#cite_ref-108">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS153163+10-Feb-2009+PRN20090210/">"Desmond Tutu to Receive Spiritual Leadership Award"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wayback.archive-it.org/all/20100327050742/http://www.reuters.com/article/idUS153163+10-Feb-2009+PRN20090210">Lưu trữ</a> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">[Date missing]</span> tại <a href="/wiki/Archive-It" class="mw-redirect" title="Archive-It">Archive-It</a>, Humanity's Team through PR Newswire, carried by Reuters, ngày 10 tháng 2 năm 2009</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=33" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Shirley du Boulay, <i>Tutu: Voice of the Voiceless</i> (Eerdmans, 1988).</li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_J._Battle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael J. Battle (trang không tồn tại)">Michael J. Battle</a>, <i>Reconciliation: The Ubuntu Theology of Desmond Tutu</i> (Pilgrim Press, 1997).</li> <li>Steven D. Gish, <i>Desmond Tutu: A Biography</i> (Greenwood, 2004).</li> <li>David Hein, "Bishop Tutu's Christology." <i>Cross Currents</i> 34 (1984): 492–99.</li> <li>David Hein, "Religion and Politics in South Africa." <i>Modern Age</i> 31 (1987): 21–30.</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Allen&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Allen (trang không tồn tại)">John Allen</a>, <i>Rabble-Rouser for Peace: The Authorised Biography of Desmond Tutu</i> (Rider Books, 2007).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&veaction=edit&section=34" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Desmond_Tutu&action=edit&section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Desmond_Tutu?uselang=vi">Desmond Tutu</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.desmondtutudiversitytrust.org.za/">Desmond Tutu Diversity Trust</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100611141051/http://www.desmondtutudiversitytrust.org.za/">Lưu trữ</a> 2010-06-11 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tutu.org/">The Desmond Tutu Peace Centre</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tutufoundationuk.org/">Tutu Foundation UK</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hope.ac.uk/research/warandpeace/">Archbishop Desmond Tutu Centre for War and Peace Studies</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080226204940/http://www.hope.ac.uk/research/warandpeace/">Lưu trữ</a> 2008-02-26 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> at <a href="/w/index.php?title=Liverpool_Hope_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liverpool Hope University (trang không tồn tại)">Liverpool Hope University</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://beholders.org/spirit/inspirationalpeople/143-desmondtutu.html">Desmond Tutu – South Africa's moral conscience (Bio and Video)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.project-syndicate.org/contributor/842">Column archive</a> at <a href="/w/index.php?title=Project_Syndicate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Project Syndicate (trang không tồn tại)">Project Syndicate</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1984/tutu-lecture.html">Nobel lecture</a>, ngày 11 tháng 12 năm 1984</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/name/nm0878379/">Desmond Tutu</a> trên <a href="/wiki/Internet_Movie_Database" title="Internet Movie Database">IMDb</a> </li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/identities/lccn-n82-54447">Các công trình liên quan hoặc của Desmond Tutu</a> trên các thư viện của thư mục (<a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cbc.ca/thehour/video.php?id=1590">Desmond Tutu on The Hour</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://greatergood.berkeley.edu/greatergood/archive/2004fallwinter/Fall04_Tutu.pdf">"Why To Forgive"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110719143812/http://greatergood.berkeley.edu/greatergood/archive/2004fallwinter/Fall04_Tutu.pdf">Lưu trữ</a> 2011-07-19 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dalailama.com/news.237.htm">Dalai Lama, Bishop Tutu Join Seattle Interfaith Discussion</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106005111/http://www.dalailama.com./news.237.htm">Lưu trữ</a> 2009-01-06 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.candlesforrwanda.org/view/29/desmond-tutu.html">Desmond Tutu lights a candle for Rwanda</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110918235600/http://www.candlesforrwanda.org/view/29/desmond-tutu.html">Lưu trữ</a> 2011-09-18 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theage.com.au/opinion/politics/spirit-that-freed-south-africa-must-now-rescue-the-planet-20091022-hbch.html">Spirit that Freed South Africa Must Now Rescue the Planet</a> by Desmond Tutu</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.democracynow.org/2009/12/14/archbishop_desmond_tutu_on_president_obama">Desmond Tutu on President Obama: "Become What You Are"</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gayrights.change.org/blog/view/archbishop_desmond_tutus_five_best_quotes_for_full_lgbt_equality">Archbishop Desmond Tutu's Five Best Quotes for Full LGBT Equality</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101203020932/http://gayrights.change.org/blog/view/archbishop_desmond_tutus_five_best_quotes_for_full_lgbt_equality">Lưu trữ</a> 2010-12-03 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.democracynow.org/2010/10/8/nobel_peace_prize_winner_archbishop_desmond">Archbishop Desmond Tutu Retires from Public Life</a> – video report by <i><a href="/w/index.php?title=Democracy_Now!&action=edit&redlink=1" class="new" title="Democracy Now! (trang không tồn tại)">Democracy Now!</a></i></li></ul> <table class="wikitable succession-box noprint" style="margin:0.5em auto; font-size:95%;clear:both;"> <tbody><tr style="text-align: center;"> <td width="30%" valign="top" align="center" rowspan="1">Tiền nhiệm:<br /><b><a href="/w/index.php?title=Philip_Welsford_Richmond_Russell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philip Welsford Richmond Russell (trang không tồn tại)">Philip Welsford Richmond Russell</a></b> </td> <td width="40%" style="text-align: center;" rowspan="1"><b><a href="/w/index.php?title=Anglican_Diocese_of_Cape_Town&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anglican Diocese of Cape Town (trang không tồn tại)">Anglican Archbishop of Cape Town</a></b><br />1986–1996 </td> <td width="30%" valign="top" align="center" rowspan="1">Kế nhiệm:<br /><b><a href="/w/index.php?title=Njongonkulu_Ndungane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Njongonkulu Ndungane (trang không tồn tại)">Njongonkulu Ndungane</a></b> </td></tr> </tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Người_đoạt_giải_Nobel_Hòa_bình" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Bản mẫu:Người đoạt giải Nobel Hòa bình"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Người đoạt giải Nobel Hòa bình (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Người_đoạt_giải_Nobel_Hòa_bình" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Danh sách người đoạt giải Nobel Hòa bình">Người đoạt giải</a> <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Giải Nobel Hòa bình">Nobel Hòa bình</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1901 – 1925</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Henry_Dunant" title="Henry Dunant">Dunant</a> / <a href="/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Passy" title="Frédéric Passy">Passy</a> (1901)</li> <li><a href="/wiki/%C3%89lie_Ducommun" title="Élie Ducommun">Ducommun</a> / <a href="/wiki/Charles_Albert_Gobat" title="Charles Albert Gobat">Gobat</a> (1902)</li> <li><a href="/wiki/William_Randal_Cremer" title="William Randal Cremer">Cremer</a> (1903)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Vi%E1%BB%87n_Lu%E1%BA%ADt_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viện Luật Quốc tế (trang không tồn tại)">IDI</a> (1904)</li> <li><a href="/wiki/Bertha_von_Suttner" title="Bertha von Suttner">Suttner</a> (1905)</li> <li><a href="/wiki/Theodore_Roosevelt" title="Theodore Roosevelt">Roosevelt</a> (1906)</li> <li><a href="/wiki/Ernesto_Teodoro_Moneta" title="Ernesto Teodoro Moneta">Moneta</a> / <a href="/wiki/Louis_Renault_(lu%E1%BA%ADt_gia)" title="Louis Renault (luật gia)">Renault</a> (1907)</li> <li><a href="/wiki/Klas_Pontus_Arnoldson" title="Klas Pontus Arnoldson">Arnoldson</a> / <a href="/wiki/Fredrik_Bajer" title="Fredrik Bajer">Bajer</a> (1908)</li> <li><a href="/wiki/Auguste_Beernaert" title="Auguste Beernaert">Beernaert</a> / <a href="/wiki/Paul-Henri-Benjamin_d%27Estournelles_de_Constant" title="Paul-Henri-Benjamin d'Estournelles de Constant">Estournelles de Constant</a> (1909)</li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%B2ng_H%C3%B2a_b%C3%ACnh_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Phòng Hòa bình Quốc tế">BIPP</a> (1910)</li> <li><a href="/wiki/Tobias_Michael_Carel_Asser" title="Tobias Michael Carel Asser">Asser</a> / <a href="/wiki/Alfred_Hermann_Fried" title="Alfred Hermann Fried">Fried</a> (1911)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Elihu_Root&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elihu Root (trang không tồn tại)">Root</a> (1912)</li> <li><a href="/wiki/Henri_La_Fontaine" title="Henri La Fontaine">La Fontaine</a> (1913)</li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Ch%E1%BB%AF_th%E1%BA%ADp_%C4%91%E1%BB%8F_v%C3%A0_Tr%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A1i_li%E1%BB%81m_%C4%91%E1%BB%8F_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế">ICRC</a> (1917)</li> <li><a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Wilson</a> (1919)</li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A9on_Bourgeois&action=edit&redlink=1" class="new" title="Léon Bourgeois (trang không tồn tại)">Bourgeois</a> (1920)</li> <li><a href="/wiki/Hjalmar_Branting" title="Hjalmar Branting">Branting</a> / <a href="/wiki/Christian_Lous_Lange" title="Christian Lous Lange">Lange</a> (1921)</li> <li><a href="/wiki/Fridtjof_Nansen" title="Fridtjof Nansen">Nansen</a> (1922)</li> <li><a href="/wiki/Austen_Chamberlain" title="Austen Chamberlain">Chamberlain</a> / <a href="/wiki/Charles_G._Dawes" title="Charles G. Dawes">Dawes</a> (1925)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1926 – 1950</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aristide_Briand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aristide Briand (trang không tồn tại)">Briand</a> / <a href="/wiki/Gustav_Stresemann" title="Gustav Stresemann">Stresemann</a> (1926)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ferdinand_Buisson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand Buisson (trang không tồn tại)">Buisson</a> / <a href="/w/index.php?title=Ludwig_Quidde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Quidde (trang không tồn tại)">Quidde</a> (1927)</li> <li><a href="/wiki/Frank_Billings_Kellogg" title="Frank Billings Kellogg">Kellogg</a> (1929)</li> <li><a href="/wiki/Nathan_S%C3%B6derblom" title="Nathan Söderblom">Söderblom</a> (1930)</li> <li><a href="/wiki/Jane_Addams" title="Jane Addams">Addams</a> / <a href="/w/index.php?title=Nicholas_Murray_Butler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicholas Murray Butler (trang không tồn tại)">Butler</a> (1931)</li> <li><a href="/wiki/Norman_Angell" title="Norman Angell">Angell</a> (1933)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Arthur_Henderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Henderson (trang không tồn tại)">Henderson</a> (1934)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Carl_von_Ossietzky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carl von Ossietzky (trang không tồn tại)">Ossietzky</a> (1935)</li> <li><a href="/wiki/Carlos_Saavedra_Lamas" title="Carlos Saavedra Lamas">Lamas</a> (1936)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Cecil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Cecil (trang không tồn tại)">Cecil</a> (1937)</li> <li><a href="/wiki/C%C6%A1_quan_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_v%E1%BB%81_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_t%E1%BB%8B_n%E1%BA%A1n_Nansen" title="Cơ quan quốc tế về người tị nạn Nansen">Cơ quan Nansen</a> (1938)</li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Ch%E1%BB%AF_th%E1%BA%ADp_%C4%91%E1%BB%8F_v%C3%A0_Tr%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A1i_li%E1%BB%81m_%C4%91%E1%BB%8F_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế">ICRC</a> (1944)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Cordell_Hull&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cordell Hull (trang không tồn tại)">Hull</a> (1945)</li> <li><a href="/wiki/Emily_Greene_Balch" title="Emily Greene Balch">Balch</a> / <a href="/wiki/John_Mott" title="John Mott">Mott</a> (1946)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_h%E1%BB%97_tr%E1%BB%A3_b%C3%A8_b%E1%BA%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội đồng hỗ trợ bè bạn (trang không tồn tại)">FSC</a> / <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%A6y_ban_h%E1%BB%97_tr%E1%BB%A3_b%C3%A8_b%E1%BA%A1n_Hoa_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ủy ban hỗ trợ bè bạn Hoa Kỳ (trang không tồn tại)">AFSC</a> (1947)</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Boyd_Orr&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Boyd Orr (trang không tồn tại)">Boyd Orr</a> (1949)</li> <li><a href="/wiki/Ralph_Bunche" title="Ralph Bunche">Bunche</a> (1950)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1951 – 1975</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/L%C3%A9on_Jouhaux" title="Léon Jouhaux">Jouhaux</a> (1951)</li> <li><a href="/wiki/Albert_Schweitzer" title="Albert Schweitzer">Schweitzer</a> (1952)</li> <li><a href="/wiki/George_Marshall" title="George Marshall">Marshall</a> (1953)</li> <li><a href="/wiki/Cao_%E1%BB%A7y_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_t%E1%BB%8B_n%E1%BA%A1n" title="Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn">UNHCR</a> (1954)</li> <li><a href="/wiki/Lester_B._Pearson" title="Lester B. Pearson">Pearson</a> (1957)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Pire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Pire (trang không tồn tại)">Pire</a> (1958)</li> <li><a href="/wiki/Philip_Noel-Baker" title="Philip Noel-Baker">Noel-Baker</a> (1959)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Albert_Lutuli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albert Lutuli (trang không tồn tại)">Lutuli</a> (1960)</li> <li><a href="/wiki/Dag_Hammarskj%C3%B6ld" title="Dag Hammarskjöld">Hammarskjöld</a> (1961)</li> <li><a href="/wiki/Linus_Pauling" title="Linus Pauling">Pauling</a> (1962)</li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Ch%E1%BB%AF_th%E1%BA%ADp_%C4%91%E1%BB%8F_v%C3%A0_Tr%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A1i_li%E1%BB%81m_%C4%91%E1%BB%8F_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế">ICRC</a> (1963)</li> <li><a href="/wiki/Martin_Luther_King" title="Martin Luther King">King</a> (1964)</li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BB%B9_Nhi_%C4%91%E1%BB%93ng_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc">UNICEF</a> (1965)</li> <li><a href="/wiki/Ren%C3%A9_Cassin" title="René Cassin">Cassin</a> (1968)</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_Lao_%C4%91%E1%BB%99ng_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Tổ chức Lao động Quốc tế">ILO</a> (1969)</li> <li><a href="/wiki/Norman_Borlaug" title="Norman Borlaug">Borlaug</a> (1970)</li> <li><a href="/wiki/Willy_Brandt" title="Willy Brandt">Brandt</a> (1971)</li> <li><a href="/wiki/L%C3%AA_%C4%90%E1%BB%A9c_Th%E1%BB%8D" title="Lê Đức Thọ">Lê Đức Thọ</a> <span style="font-size:85%;">(từ chối nhận giải)</span><i> / <a href="/wiki/Henry_Kissinger" title="Henry Kissinger">Kissinger</a> (1973)</i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Se%C3%A1n_MacBride&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seán MacBride (trang không tồn tại)">MacBride</a> / <a href="/wiki/Sat%C5%8D_Eisaku" title="Satō Eisaku">Satō</a> (1974)</li> <li><a href="/wiki/Andrei_Dmitrievich_Sakharov" class="mw-redirect" title="Andrei Dmitrievich Sakharov">Sakharov</a> (1975)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1976 – 2000</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Betty_Williams&action=edit&redlink=1" class="new" title="Betty Williams (trang không tồn tại)">B.Williams</a> / <a href="/wiki/Mairead_Corrigan" title="Mairead Corrigan">Corrigan</a> (1976)</li> <li><a href="/wiki/%C3%82n_x%C3%A1_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Ân xá Quốc tế">Ân xá Quốc tế</a> (1977)</li> <li><a href="/wiki/Anwar_Al-Sadad" title="Anwar Al-Sadad">Sadad</a> / <a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Begin</a> (1978)</li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%B9_T%C3%AAr%C3%AAsa" title="Mẹ Têrêsa">Têrêsa</a> (1979)</li> <li><a href="/wiki/Adolfo_P%C3%A9rez_Esquivel" title="Adolfo Pérez Esquivel">Esquivel</a> (1980)</li> <li><a href="/wiki/Cao_%E1%BB%A7y_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_t%E1%BB%8B_n%E1%BA%A1n" title="Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn">UNHCR</a> (1981)</li> <li><a href="/wiki/Alva_Myrdal" title="Alva Myrdal">Myrdal</a> / <a href="/wiki/Alfonso_Garc%C3%ADa_Robles" title="Alfonso García Robles">García Robles</a> (1982)</li> <li><a href="/wiki/Lech_Wa%C5%82%C4%99sa" title="Lech Wałęsa">Wałęsa</a> (1983)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Tutu</a> (1984)</li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_Y_s%C4%A9_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_Ph%C3%B2ng_ng%E1%BB%ABa_Chi%E1%BA%BFn_tranh_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Hiệp hội Y sĩ Quốc tế Phòng ngừa Chiến tranh hạt nhân">IPPNW</a> (1985)</li> <li><a href="/wiki/Elie_Wiesel" title="Elie Wiesel">Wiesel</a> (1986)</li> <li><a href="/wiki/%C3%93scar_Arias" title="Óscar Arias">Arias</a> (1987)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%ACn_gi%E1%BB%AF_h%C3%B2a_b%C3%ACnh_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc">Mũ nồi xanh</a> (1988)</li> <li><a href="/wiki/Tenzin_Gyatso" title="Tenzin Gyatso">Lạt-ma</a> (1989)</li> <li><a href="/wiki/Mikhail_Sergeyevich_Gorbachyov" title="Mikhail Sergeyevich Gorbachyov">Gorbachyov</a> (1990)</li> <li><a href="/wiki/Aung_San_Suu_Kyi" title="Aung San Suu Kyi">Suu Kyi</a> (1991)</li> <li><a href="/wiki/Rigoberta_Mench%C3%BA" title="Rigoberta Menchú">Menchú</a> (1992)</li> <li><a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Mandela</a> / <a href="/wiki/Frederik_Willem_de_Klerk" title="Frederik Willem de Klerk">de Klerk</a> (1993)</li> <li><a href="/wiki/Yasser_Arafat" title="Yasser Arafat">Arafat</a> / <a href="/wiki/Shimon_Peres" title="Shimon Peres">Peres</a> / <a href="/wiki/Yitzhak_Rabin" title="Yitzhak Rabin">Rabin</a> (1994)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Pugwash_v%E1%BB%81_Khoa_h%E1%BB%8Dc_v%C3%A0_c%C3%A1c_V%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81_c%E1%BB%A7a_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Pugwash về Khoa học và các Vấn đề của Thế giới (trang không tồn tại)">Pugwash</a> / <a href="/w/index.php?title=Joseph_Rotblat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Rotblat (trang không tồn tại)">Rotblat</a> (1995)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Carlos_Filipe_Ximenes_Belo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlos Filipe Ximenes Belo (trang không tồn tại)">Belo</a> / <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Ramos_Horta&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Ramos Horta (trang không tồn tại)">Ramos Horta</a> (1996)</li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_c%E1%BA%A5m_m%C3%ACn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổ chức Quốc tế cấm mìn (trang không tồn tại)">ICBL</a> / <a href="/w/index.php?title=Jody_Williams&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jody Williams (trang không tồn tại)">J.Williams</a> (1997)</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Hume&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Hume (trang không tồn tại)">Hume</a> / <a href="/w/index.php?title=David_Trimble&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Trimble (trang không tồn tại)">Trimble</a> (1998)</li> <li><a href="/wiki/B%C3%A1c_s%C4%A9_kh%C3%B4ng_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi" title="Bác sĩ không biên giới">MSF</a> (1999)</li> <li><a href="/wiki/Kim_Dae-jung" title="Kim Dae-jung">Kim Dae-jung</a> (2000)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">2001 – 2025</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">UN</a> / <a href="/wiki/Kofi_Annan" title="Kofi Annan">Annan</a> (2001)</li> <li><a href="/wiki/Jimmy_Carter" title="Jimmy Carter">Carter</a> (2002)</li> <li><a href="/wiki/Shirin_Ebadi" title="Shirin Ebadi">Ebadi</a> (2003)</li> <li><a href="/wiki/Wangari_Maathai" title="Wangari Maathai">Maathai</a> (2004)</li> <li><a href="/wiki/C%C6%A1_quan_N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_Nguy%C3%AAn_t%E1%BB%AD_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế">IAEA</a> / <a href="/wiki/Mohamed_ElBaradei" title="Mohamed ElBaradei">ElBaradei</a> (2005)</li> <li><a href="/wiki/Muhammad_Yunus" title="Muhammad Yunus">Yunus</a> / <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Grameen" title="Ngân hàng Grameen">Grameen</a> (2006)</li> <li><a href="/wiki/Al_Gore" title="Al Gore">Gore</a> / <a href="/wiki/%E1%BB%A6y_ban_Li%C3%AAn_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_v%E1%BB%81_Bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_Kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu" title="Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu">IPCC</a> (2007)</li> <li><a href="/wiki/Martti_Ahtisaari" title="Martti Ahtisaari">Ahtisaari</a> (2008)</li> <li><a href="/wiki/Barack_Obama" title="Barack Obama">Obama</a> (2009)</li> <li><a href="/wiki/L%C6%B0u_Hi%E1%BB%83u_Ba" title="Lưu Hiểu Ba">Lưu Hiểu Ba</a> (2010)</li> <li><a href="/wiki/Ellen_Johnson_Sirleaf" title="Ellen Johnson Sirleaf">Ellen Johnson Sirleaf</a> / <a href="/wiki/Leymah_Gbowee" title="Leymah Gbowee">Leymah Gbowee</a> / <a href="/wiki/Tawakkul_Karman" title="Tawakkul Karman">Tawakkul Karman</a> (2011)</li> <li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_minh_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Liên minh châu Âu">Liên minh châu Âu</a> (2012)</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_C%E1%BA%A5m_V%C5%A9_kh%C3%AD_H%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc" title="Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học">Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học</a> (2013)</li> <li><a href="/wiki/Kailash_Satyarthi" title="Kailash Satyarthi">Kailash Satyarthi</a> / <a href="/wiki/Malala_Yousafzai" title="Malala Yousafzai">Malala Yousafzai</a> (2014)</li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_t%E1%BB%A9_%C4%90%E1%BB%91i_tho%E1%BA%A1i_Qu%E1%BB%91c_gia_Tunisia" title="Bộ tứ Đối thoại Quốc gia Tunisia">Bộ tứ Đối thoại Quốc gia Tunisia</a> (2015)</li> <li><a href="/wiki/Juan_Manuel_Santos" title="Juan Manuel Santos">Juan Manuel Santos</a> (2016)</li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_nh%E1%BA%B1m_lo%E1%BA%A1i_b%E1%BB%8F_v%C5%A9_kh%C3%AD_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Chiến dịch quốc tế nhằm loại bỏ vũ khí hạt nhân">ICAN</a> (2017)</li> <li><a href="/wiki/Denis_Mukwege" title="Denis Mukwege">Denis Mukwege</a> / <a href="/wiki/Nadia_Murad" title="Nadia Murad">Nadia Murad</a> (2018)</li> <li><a href="/wiki/Abiy_Ahmed" title="Abiy Ahmed">Abiy Ahmed</a> (2019)</li> <li><a href="/wiki/Ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_L%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BB%B1c_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Chương trình Lương thực Thế giới">Chương trình Lương thực Thế giới</a> (2020)</li> <li><a href="/wiki/Maria_Ressa" title="Maria Ressa">Maria Ressa</a> /<a href="/wiki/Dmitry_Muratov" class="mw-redirect" title="Dmitry Muratov">Dmitry Muratov</a> (2021)</li> <li><a href="/wiki/Ales_Bialiatski" title="Ales Bialiatski">Ales Bialiatski</a> / <a href="/w/index.php?title=Memorial_(society)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memorial (society) (trang không tồn tại)">Memorial</a> / <a href="/w/index.php?title=Center_for_Civil_Liberties_(human_rights_organization)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Center for Civil Liberties (human rights organization) (trang không tồn tại)">Center for Civil Liberties</a> (2022)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐7fc47fc68d‐2thzg Cached time: 20241128152757 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.915 seconds Real time usage: 1.176 seconds Preprocessor visited node count: 6170/1000000 Post‐expand include size: 183711/2097152 bytes Template argument size: 3667/2097152 bytes Highest expansion depth: 19/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 289952/5000000 bytes Lua time usage: 0.506/10.000 seconds Lua memory usage: 5331244/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 878.970 1 -total 62.42% 548.619 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 27.69% 243.407 43 Bản_mẫu:Chú_thích_web 11.61% 102.026 27 Bản_mẫu:Chú_thích_báo 8.69% 76.394 1 Bản_mẫu:Thông_tin_nhân_vật 8.30% 72.960 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin 8.28% 72.808 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 8.09% 71.144 1 Bản_mẫu:Người_đoạt_giải_Nobel_Hòa_bình_1976-2000 7.78% 68.352 1 Bản_mẫu:Commons 7.60% 66.805 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:827525:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241128152757 and revision id 71846363. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Desmond_Tutu&oldid=71846363">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Desmond_Tutu&oldid=71846363</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_n%C4%83m_1931" title="Thể loại:Sinh năm 1931">Sinh năm 1931</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:T%E1%BB%95ng_Gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Anh_gi%C3%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Tổng Giám mục Anh giáo (trang không tồn tại)">Tổng Giám mục Anh giáo</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_ch%E1%BB%91ng_apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Nhà hoạt động chống apartheid (trang không tồn tại)">Nhà hoạt động chống apartheid</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n" title="Thể loại:Nhà hoạt động nhân quyền">Nhà hoạt động nhân quyền</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nam_Phi" title="Thể loại:Người Nam Phi">Người Nam Phi</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_d%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Thể loại:Nhà hoạt động dân chủ">Nhà hoạt động dân chủ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel_H%C3%B2a_b%C3%ACnh" title="Thể loại:Người đoạt giải Nobel Hòa bình">Người đoạt giải Nobel Hòa bình</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nam_Phi_%C4%91o%E1%BA%A1t_gi%E1%BA%A3i_Nobel" title="Thể loại:Người Nam Phi đoạt giải Nobel">Người Nam Phi đoạt giải Nobel</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91o%E1%BA%A1t_Huy_ch%C6%B0%C6%A1ng_T%E1%BB%B1_do_T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng" title="Thể loại:Người đoạt Huy chương Tự do Tổng thống">Người đoạt Huy chương Tự do Tổng thống</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_kh%E1%BB%8Fi_b%E1%BB%87nh_ung_th%C6%B0" title="Thể loại:Người khỏi bệnh ung thư">Người khỏi bệnh ung thư</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i_HIV/AIDS" title="Thể loại:Nhà hoạt động xã hội HIV/AIDS">Nhà hoạt động xã hội HIV/AIDS</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nam_gi%E1%BB%9Bi_theo_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_n%E1%BB%AF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thể loại:Nam giới theo chủ nghĩa nữ giới">Nam giới theo chủ nghĩa nữ giới</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%E1%BB%A7ng_h%E1%BB%99_b%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Thể loại:Người ủng hộ bất bạo động">Người ủng hộ bất bạo động</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BA%A5t_n%C4%83m_2021" title="Thể loại:Mất năm 2021">Mất năm 2021</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_URL" title="Thể loại:Lỗi CS1: URL">Lỗi CS1: URL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_kh%C3%A1c" title="Thể loại:Quản lý CS1: khác">Quản lý CS1: khác</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_ng%C3%A0y_th%C3%A1ng" title="Thể loại:Lỗi CS1: ngày tháng">Lỗi CS1: ngày tháng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Thể loại:Bài có liên kết hỏng">Bài có liên kết hỏng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_tham_s%E1%BB%91_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả">Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_l%C6%B0u_tr%E1%BB%AF_kh%C3%A1c" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác">Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BA%A3nh_b%C3%A1o_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive" title="Thể loại:Cảnh báo bản mẫu webarchive">Cảnh báo bản mẫu webarchive</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_t%E1%BA%ADp_tin_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trang có sử dụng tập tin không tồn tại">Trang có sử dụng tập tin không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 7 tháng 10 năm 2024, 13:31.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Desmond_Tutu&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6dfcdd5ff5-sgwsd","wgBackendResponseTime":208,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.915","walltime":"1.176","ppvisitednodes":{"value":6170,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":183711,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3667,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":289952,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 878.970 1 -total"," 62.42% 548.619 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 27.69% 243.407 43 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 11.61% 102.026 27 Bản_mẫu:Chú_thích_báo"," 8.69% 76.394 1 Bản_mẫu:Thông_tin_nhân_vật"," 8.30% 72.960 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 8.28% 72.808 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 8.09% 71.144 1 Bản_mẫu:Người_đoạt_giải_Nobel_Hòa_bình_1976-2000"," 7.78% 68.352 1 Bản_mẫu:Commons"," 7.60% 66.805 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.506","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5331244,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-2thzg","timestamp":"20241128152757","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Desmond Tutu","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Desmond_Tutu","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43033","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43033","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-11-22T09:49:00Z","dateModified":"2024-10-07T13:31:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/57\/DesmondTutuDec10.jpg","headline":"gi\u00e1m m\u1ee5c Nam Phi"}</script> </body> </html>