CINXE.COM
Tanda kurung - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="id" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tanda kurung - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )idwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","Januari","Februari","Maret","April","Mei","Juni","Juli","Agustus","September","Oktober","November","Desember"],"wgRequestId":"e47a4ab4-9dcc-44fd-93e9-fc25055d3deb","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Tanda_kurung","wgTitle":"Tanda kurung","wgCurRevisionId":26365831,"wgRevisionId":26365831,"wgArticleId":457358,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artikel dengan pranala luar nonaktif","Artikel dengan pranala luar nonaktif permanen","Tanda baca"],"wgPageViewLanguage":"id","wgPageContentLanguage":"id","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Tanda_kurung","wgRelevantArticleId":457358,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}}, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"id","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"id"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":3000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q174565","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.watchlist-notice","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Bagikan","ext.gadget.CurIDLink","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging", "ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","oojs-ui.styles.icons-media","oojs-ui-core.icons"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=id&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tanda kurung - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//id.m.wikipedia.org/wiki/Tanda_kurung"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sunting" href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (id)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//id.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://id.wikipedia.org/wiki/Tanda_kurung"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.id"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Umpan Atom Wikipedia" href="/w/index.php?title=Istimewa:Perubahan_terbaru&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Tanda_kurung rootpage-Tanda_kurung skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Lompat ke isi</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu utama" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu utama" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu utama</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu utama</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigasi </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Halaman_Utama" title="Kunjungi Halaman Utama [z]" accesskey="z"><span>Halaman Utama</span></a></li><li id="n-Daftar-isi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Isi"><span>Daftar isi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terbaru" title="Daftar perubahan terbaru dalam wiki. [r]" accesskey="r"><span>Perubahan terbaru</span></a></li><li id="n-Artikel-pilihan" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikel_pilihan/Topik"><span>Artikel pilihan</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Peristiwa_terkini" title="Temukan informasi tentang peristiwa terkini"><span>Peristiwa terkini</span></a></li><li id="n-newpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_baru"><span>Halaman baru</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_sembarang" title="Tampilkan sembarang halaman [x]" accesskey="x"><span>Halaman sembarang</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_istimewa"><span>Halaman istimewa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Komunitas" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Komunitas" > <div class="vector-menu-heading"> Komunitas </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Warung-Kopi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Warung_Kopi"><span>Warung Kopi</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Komunitas" title="Tentang proyek, apa yang dapat Anda lakukan, di mana untuk mencari sesuatu"><span>Portal komunitas</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Bantuan:Isi" title="Tempat mencari bantuan."><span>Bantuan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Wikipedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Wikipedia" > <div class="vector-menu-heading"> Wikipedia </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Perihal"><span>Tentang Wikipedia</span></a></li><li id="n-Pancapilar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Pancapilar"><span>Pancapilar</span></a></li><li id="n-Kebijakan" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kebijakan_dan_pedoman"><span>Kebijakan</span></a></li><li id="n-Hubungi-kami" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Hubungi_kami"><span>Hubungi kami</span></a></li><li id="n-Bak-pasir" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Bak_pasir"><span>Bak pasir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Bagikan" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Bagikan emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> Bagikan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Halaman_Utama" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Ensiklopedia Bebas" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-id.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Istimewa:Pencarian" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cari di Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikipedia" aria-label="Telusuri Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Cari di Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Perkakas pribadi"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tampilan" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tampilan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=id.wikipedia.org&uselang=id" class=""><span>Menyumbang</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&returnto=Tanda+kurung" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan" class=""><span>Buat akun baru</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&returnto=Tanda+kurung" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o" class=""><span>Masuk log</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Opsi lainnya" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas pribadi" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas pribadi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu pengguna" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=id.wikipedia.org&uselang=id"><span>Menyumbang</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&returnto=Tanda+kurung" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Buat akun baru</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&returnto=Tanda+kurung" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Masuk log</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Halaman penyunting yang telah keluar log <a href="/wiki/Bantuan:Pengantar" aria-label="Pelajari lebih lanjut tentang menyunting"><span>pelajari lebih lanjut</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Kontribusi_saya" title="Daftar suntingan yang dibuat dari alamat IP ini [y]" accesskey="y"><span>Kontribusi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pembicaraan_saya" title="Pembicaraan tentang suntingan dari alamat IP ini [n]" accesskey="n"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Daftar isi" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Daftar isi</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sembunyikan</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Awal</div> </a> </li> <li id="toc-Tanda_kurung_lengkung" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tanda_kurung_lengkung"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tanda kurung lengkung</span> </div> </a> <ul id="toc-Tanda_kurung_lengkung-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tanda_kurung_siku" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tanda_kurung_siku"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Tanda kurung siku</span> </div> </a> <ul id="toc-Tanda_kurung_siku-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tanda_kurung_kurawal_dan_tanda_kurung_sudut" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tanda_kurung_kurawal_dan_tanda_kurung_sudut"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tanda kurung kurawal dan tanda kurung sudut</span> </div> </a> <ul id="toc-Tanda_kurung_kurawal_dan_tanda_kurung_sudut-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Catatan_kaki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Catatan_kaki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Catatan kaki</span> </div> </a> <ul id="toc-Catatan_kaki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Daftar Isi" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Tanda kurung</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Pergi ke artikel dalam bahasa lain. Terdapat 72 bahasa" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-72" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">72 bahasa</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Hakies" title="Hakies – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Hakies" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B5%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85)" title="علامات الحصر (ترقيم) – Arab" lang="ar" hreflang="ar" data-title="علامات الحصر (ترقيم)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arab" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C3%B6t%C9%99riz%C9%99" title="Mötərizə – Azerbaijani" lang="az" hreflang="az" data-title="Mötərizə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D3%99%D0%B9%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Йәйәләр – Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Йәйәләр" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B6%D0%BA%D1%96" title="Дужкі – Belarusia" lang="be" hreflang="be" data-title="Дужкі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusia" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B6%D0%BA%D1%96" title="Дужкі – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Дужкі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Скоба – Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Скоба" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Klammer_(Zeichen)" title="Klammer (Zeichen) – Katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Klammer (Zeichen)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1vorky" title="Závorky – Ceko" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Závorky" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Ceko" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%C4%83%D0%BB%C4%83%D0%BF%D0%BA%D0%B0" title="Хăлăпка – Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хăлăпка" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Parentes" title="Parentes – Dansk" lang="da" hreflang="da" data-title="Parentes" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Dansk" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Klammer_(Zeichen)" title="Klammer (Zeichen) – Jerman" lang="de" hreflang="de" data-title="Klammer (Zeichen)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Jerman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bracket" title="Bracket – Inggris" lang="en" hreflang="en" data-title="Bracket" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Inggris" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Krampo_(interpunkcio)" title="Krampo (interpunkcio) – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Krampo (interpunkcio)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_(%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86)" title="قلاب (نشانگذاری متن) – Persia" lang="fa" hreflang="fa" data-title="قلاب (نشانگذاری متن)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Persia" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sulkeet" title="Sulkeet – Suomi" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sulkeet" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Suomi" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Heakje" title="Heakje – Frisia Barat" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Heakje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Frisia Barat" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Par%C3%A9nteses" title="Parénteses – Galisia" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Parénteses" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galisia" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%95%E0%AB%8C%E0%AA%82%E0%AA%B8" title="કૌંસ – Gujarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="કૌંસ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Gujarat" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%95%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%9D" title="סוגריים – Ibrani" lang="he" hreflang="he" data-title="סוגריים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Ibrani" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A4%95" title="कोष्ठक – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कोष्ठक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zagrade" title="Zagrade – Kroasia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zagrade" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroasia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1r%C3%B3jel" title="Zárójel – Hungaria" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Zárójel" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hungaria" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A3%D5%AE%D5%A5%D6%80" title="Փակագծեր – Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Փակագծեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Krampono" title="Krampono – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Krampono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Parentesi" title="Parentesi – Italia" lang="it" hreflang="it" data-title="Parentesi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italia" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%AC%E5%BC%A7" title="括弧 – Jepang" lang="ja" hreflang="ja" data-title="括弧" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Jepang" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_(%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90)" title="ფრჩხილები (პუნქტუაცია) – Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ფრჩხილები (პუნქტუაცია)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%9B%D1%88%D0%B0" title="Жақша – Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жақша" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B4%84%ED%98%B8" title="괄호 – Korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="괄호" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Parenthesis" title="Parenthesis – Latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Parenthesis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Klamer" title="Klamer – Luksemburg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Klamer" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luksemburg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Skliausteliai" title="Skliausteliai – Lituania" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Skliausteliai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Lituania" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Iekavas" title="Iekavas – Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Iekavas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fonon-teny_mahitsy" title="Fonon-teny mahitsy – Malagasi" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fonon-teny mahitsy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagasi" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Заграда – Makedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Заграда" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B4%AF%E0%B4%82_(%E0%B4%9A%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%A8%E0%B4%82)" title="വലയം (ചിഹ്നനം) – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വലയം (ചിഹ്നനം)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A4%95_%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A5%8D%E0%A4%A8" title="कोष्ठक चिह्न – Nepali" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कोष्ठक चिह्न" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepali" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Haakje" title="Haakje – Belanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Haakje" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Belanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Parentes" title="Parentes – Nynorsk Norwegia" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Parentes" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Nynorsk Norwegia" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Parentes" title="Parentes – Bokmål Norwegia" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Parentes" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Bokmål Norwegia" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%A0" title="ਕੋਸ਼ਠ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੋਸ਼ਠ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nawias" title="Nawias – Polski" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nawias" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Polski" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Par%C3%AAntese_reto" title="Parêntese reto – Portugis" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Parêntese reto" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugis" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Parantez%C4%83" title="Paranteză – Rumania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Paranteză" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%BA%D0%B8" title="Скобки – Rusia" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Скобки" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusia" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%8F%D9%86%DA%AF%D9%8A%D9%88%D9%86" title="ڏنگيون – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڏنگيون" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zagrade" title="Zagrade – Serbo-Kroasia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zagrade" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serbo-Kroasia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Bracket" title="Bracket – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Bracket" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1tvorka_(interpunk%C4%8Dn%C3%A9_znamienko)" title="Zátvorka (interpunkčné znamienko) – Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zátvorka (interpunkčné znamienko)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="قوسین – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="قوسین" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Oklepaj" title="Oklepaj – Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Oklepaj" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kllapa" title="Kllapa – Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kllapa" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Zagrade" title="Zagrade – Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Zagrade" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Parentes" title="Parentes – Swedia" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Parentes" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Swedia" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mabano" title="Mabano – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mabano" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B2%D1%81%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Қавсайн – Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Қавсайн" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="นขลิขิต – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="นขลิขิต" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Panaklong" title="Panaklong – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Panaklong" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Parantez" title="Parantez – Turki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Parantez" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%96%D3%99%D1%8F%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Җәяләр – Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Җәяләр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B6%D0%BA%D0%B8" title="Дужки – Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Дужки" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="قوسین – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="قوسین" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qavs" title="Qavs – Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qavs" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/D%E1%BA%A5u_ngo%E1%BA%B7c" title="Dấu ngoặc – Vietnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Dấu ngoặc" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/%C3%85tchete_(tipografeye)" title="Åtchete (tipografeye) – Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Åtchete (tipografeye)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Hil-ot" title="Hil-ot – Warai" lang="war" hreflang="war" data-title="Hil-ot" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Warai" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%AC%E5%8F%B7" title="括号 – Wu Tionghoa" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="括号" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Tionghoa" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%B2%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Хавсыр – Kalmuk" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Хавсыр" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="Kalmuk" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%AC%E5%8F%B7" title="括号 – Tionghoa" lang="zh" hreflang="zh" data-title="括号" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tionghoa" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Goe%CC%8Dh-b%C3%A2i-ti%C3%A1m" title="Goe̍h-bâi-tiám – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Goe̍h-bâi-tiám" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%AC%E5%BC%A7" title="括弧 – Kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="括弧" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q174565#sitelinks-wikipedia" title="Sunting pranala interwiki" class="wbc-editpage">Sunting pranala</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ruang nama"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tanda_kurung" title="Lihat halaman isi [c]" accesskey="c"><span>Halaman</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pembicaraan:Tanda_kurung" rel="discussion" title="Pembicaraan halaman isi [t]" accesskey="t"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ubah varian bahasa" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bahasa Indonesia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Tampilan"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tanda_kurung"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit" title="Sunting halaman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit" title="Sunting kode sumber halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=history" title="Revisi sebelumnya dari halaman ini. [h]" accesskey="h"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Perkakas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Opsi lainnya" > <div class="vector-menu-heading"> Tindakan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Tanda_kurung"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit" title="Sunting halaman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit" title="Sunting kode sumber halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=history"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Umum </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pranala_balik/Tanda_kurung" title="Daftar semua halaman wiki yang memiliki pranala ke halaman ini [j]" accesskey="j"><span>Pranala balik</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terkait/Tanda_kurung" rel="nofollow" title="Perubahan terbaru halaman-halaman yang memiliki pranala ke halaman ini [k]" accesskey="k"><span>Perubahan terkait</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&oldid=26365831" title="Pranala permanen untuk revisi halaman ini"><span>Pranala permanen</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=info" title="Informasi lanjut tentang halaman ini"><span>Informasi halaman</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Kutip&page=Tanda_kurung&id=26365831&wpFormIdentifier=titleform" title="Informasi tentang bagaimana mengutip halaman ini"><span>Kutip halaman ini</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fid.wikipedia.org%2Fwiki%2FTanda_kurung"><span>Lihat URL pendek</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:QrCode&url=https%3A%2F%2Fid.wikipedia.org%2Fwiki%2FTanda_kurung"><span>Unduh kode QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Cetak/ekspor </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buku&bookcmd=book_creator&referer=Tanda+kurung"><span>Buat buku</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:DownloadAsPdf&page=Tanda_kurung&action=show-download-screen"><span>Unduh versi PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&printable=yes" title="Versi cetak halaman ini [p]" accesskey="p"><span>Versi cetak</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dalam proyek lain </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Brackets_(punctuation_marks)" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q174565" title="Pranala untuk menghubungkan butir pada ruang penyimpanan data [g]" accesskey="g"><span>Butir di Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tampilan</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sembunyikan</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="id" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26333518">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="font-size: 130%; margin: 6px 0px 6px 0px; background: #ddf;">Tanda baca</th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="text-align:center; font-size:1000%; font-family:'times new roman',times,georgia,serif; padding:0.5em 0.3em"> ( )</td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> <a href="/wiki/Tanda_baca" title="Tanda baca">Tanda baca</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_elipsis" title="Tanda elipsis">elipsis</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> …<span class="nowrap">  </span>...<span class="nowrap">  </span>. . .<span class="nowrap">  </span>⋯<span class="nowrap">  </span>᠁<span class="nowrap">  </span>ฯ</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_garis_miring" title="Tanda garis miring">garis miring, solidus</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> /<span class="nowrap">  </span>⧸<span class="nowrap">  </span>⁄</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_guilemet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda guilemet (halaman belum tersedia)">guilemet</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‹ ›<span class="nowrap">  </span>« »</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_hubung" title="Tanda hubung">hubung</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‐</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_hubung_tebal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda hubung tebal (halaman belum tersedia)">hubung tebal</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> -</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_koma" title="Tanda koma">koma</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ,<span class="nowrap">  </span>،<span class="nowrap">  </span>、</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a class="mw-selflink selflink">kurung</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> [ ]<span class="nowrap">  </span>( )<span class="nowrap">  </span>{ }<span class="nowrap">  </span>⟨ ⟩</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_penyingkat" title="Tanda penyingkat">penyingkat</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ’<span class="nowrap">  </span>'</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_petik" title="Tanda petik">petik</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‘ ’<span class="nowrap">  </span>“ ”<span class="nowrap">  </span>' '<span class="nowrap">  </span>" "</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_pisah" title="Tanda pisah">pisah</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‒  –  —  ―</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_seru" title="Tanda seru">seru</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> !</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_tanya" title="Tanda tanya">tanya</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ?</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_titik" title="Tanda titik">titik</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <b>.</b></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_titik_dua" title="Tanda titik dua">titik dua</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <span style="font-size:85%;"><b>:</b></span></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_titik_koma" title="Tanda titik koma">titik koma</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <span style="font-size:85%;"><b>;</b></span></td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> <a href="/wiki/Pemisah_kata" title="Pemisah kata">Pemisah kata</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_titik_tengah" title="Tanda titik tengah">titik tengah</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <b>·</b></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Spasi" title="Spasi">spasi</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <span style="background-color: #CEEEF2"> </span>  <span style="background-color: #CEEEF2"> </span>  <span style="background-color: #CEEEF2"> </span></td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> <a href="/wiki/Tipografi" title="Tipografi">Tipografi</a> bacaan</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Ampersan" title="Ampersan">ampersan</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> &</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_bintang" title="Tanda bintang">tanda bintang</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> *</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/@" title="@">at</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> @</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_bagian" title="Tanda bagian">bagian</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> §</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Dagger_(tipografi)" class="mw-redirect" title="Dagger (tipografi)">dagger</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> † ‡ ⹋</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_ditto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda ditto (halaman belum tersedia)">ditto</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ” 〃</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Garis_bawah" title="Garis bawah">garis bawah</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <span style="position: relative; top: -0.25em;">_</span></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Garis_miring_terbalik" title="Garis miring terbalik">garis miring terbalik</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> \</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Garis_vertikal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Garis vertikal (halaman belum tersedia)">garis vertikal</a>, pipa</td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> |<span class="nowrap">  </span>‖<span class="nowrap">  </span>¦</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tilde" title="Tilde">gelombang, tilde</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ~</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_hubung_ganda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda hubung ganda (halaman belum tersedia)">hubung ganda</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> = ⸗</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Karet_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karet (tipografi) (halaman belum tersedia)">karet</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ^</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_pilkrow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol pilkrow (halaman belum tersedia)">pilkrow</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ¶</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_prima&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol prima (halaman belum tersedia)">prima</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ′<span class="nowrap">  </span>″<span class="nowrap">  </span>‴</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_referensi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda referensi (halaman belum tersedia)">referensi</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ※</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_tanya_dan_tanda_seru_terbalik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda tanya dan tanda seru terbalik (halaman belum tersedia)">seru terbalik</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ¡</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_tanya_dan_tanda_seru_terbalik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda tanya dan tanda seru terbalik (halaman belum tersedia)">tanya terbalik</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ¿</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Titik_bulat" title="Titik bulat">titik bulat</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> •</td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> Tipografi <a href="/wiki/Angka" class="mw-redirect" title="Angka">angka</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_pagar" title="Tanda pagar">angka, pagar</a>, <a href="/wiki/Tagar" title="Tagar">tagar</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> #</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_derajat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol derajat (halaman belum tersedia)">derajat</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> °</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_nomor" title="Tanda nomor">nomor</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> №</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Indikator_ordinal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indikator ordinal (halaman belum tersedia)">ordinal</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> º ª</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_persen" title="Tanda persen">persen</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> %</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Permil" title="Permil">permil</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‰</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_permiriad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda permiriad (halaman belum tersedia)">permiriad</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‱</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_tambah" class="mw-redirect" title="Tanda tambah">tambah, plus</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> +</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_kurang" class="mw-redirect" title="Tanda kurang">kurang, minus</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> −</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_kurang-lebih&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda kurang-lebih (halaman belum tersedia)">kurang-lebih, plus-minus</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ± ∓</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_kali" title="Tanda kali">kali</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ×</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_obelus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda obelus (halaman belum tersedia)">obelus</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ÷</td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> <a href="/wiki/Kekayaan_intelektual" title="Kekayaan intelektual">Kekayaan intelektual</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Simbol_hak_cipta" class="mw-redirect" title="Simbol hak cipta">hak cipta</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ©</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Copyleft" title="Copyleft">copyleft</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> 🄯</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_hak_cipta_rekaman_suara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol hak cipta rekaman suara (halaman belum tersedia)">hak cipta rekaman suara</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ℗</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Simbol_merek_dagang_terdaftar" class="mw-redirect" title="Simbol merek dagang terdaftar">merek dagang terdaftar</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ®</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_merek_jasa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol merek jasa (halaman belum tersedia)">merek jasa</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ℠</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Simbol_merek_dagang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simbol merek dagang (halaman belum tersedia)">merek dagang</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ™</td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> Tipografi tidak umum</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none;line-height:1.3em;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Asterisme_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asterisme (tipografi) (halaman belum tersedia)">asterisme</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ⁂</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Fleuron_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fleuron (tipografi) (halaman belum tersedia)">fleuron, hedera</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ❧</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Indeks_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indeks (tipografi) (halaman belum tersedia)">indeks, fist</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ☞</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Tanda_interobang" title="Tanda interobang">interobang</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ‽</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tanda_ironi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda ironi (halaman belum tersedia)">ironi</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ⸮</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Lozenge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lozenge (halaman belum tersedia)">lozenge</a>, belah-ketupat</td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> ◊</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Tie_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tie (tipografi) (halaman belum tersedia)">tie</a></td><td style="text-align:right;font-size:125%;line-height:0.8em;vertical-align:middle;white-space:nowrap;"> <span style="position: relative; top: 0.25em;">⁀</span></td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> <a href="/wiki/Aksara" title="Aksara">Aksara</a> lainnya</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r23782733">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist" style="line-height:1.3em;"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Tanda_baca_Tionghoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda baca Tionghoa (halaman belum tersedia)">Tionghoa</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Tanda_baca_Ibrani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda baca Ibrani (halaman belum tersedia)">Ibrani</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Tanda_baca_Jepang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda baca Jepang (halaman belum tersedia)">Jepang</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Tanda_baca_Korea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda baca Korea (halaman belum tersedia)">Korea</a></li></ul></div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background: #eef; text-align: center;"> Terkait</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r23782733" /><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Diakritik" title="Diakritik">Diakritik</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Daftar_simbol_logika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daftar simbol logika (halaman belum tersedia)">Simbol logika</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Karakter_spasi_putih&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karakter spasi putih (halaman belum tersedia)">Karakter spasi putih</a></li><li><span style="font-size: 120%;">¤</span> <a href="/w/index.php?title=Tanda_mata_uang_(tipografi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanda mata uang (tipografi) (halaman belum tersedia)">Tanda mata uang</a></li></ul></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below hlist" style="background: #eef; text-align: center;"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r23782733" /><div class="hlist"><ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="Category"><img alt="Category" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/Kategori:Tanda_baca" title="Kategori:Tanda baca">Kategori</a></li><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Symbol_book_class2.svg" class="mw-file-description" title="Wikipedia book"><img alt="Wikipedia book" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/16px-Symbol_book_class2.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/23px-Symbol_book_class2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/31px-Symbol_book_class2.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Book:Typographical_symbols" class="extiw" title="en:Book:Typographical symbols">Buku</a></li></ul></div></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r18590415">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-lihat"><a href="/wiki/Templat:Tanda_baca" title="Templat:Tanda baca"><abbr title="Lihat templat ini">l</abbr></a></li><li class="nv-bicara"><a href="/wiki/Pembicaraan_Templat:Tanda_baca" title="Pembicaraan Templat:Tanda baca"><abbr title="Diskusikan templat ini">b</abbr></a></li><li class="nv-sunting"><a class="external text" href="https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Tanda_baca&action=edit"><abbr title="Sunting templat ini">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Berkas:Brackets.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Brackets.svg/220px-Brackets.svg.png" decoding="async" width="220" height="872" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Brackets.svg/330px-Brackets.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Brackets.svg/440px-Brackets.svg.png 2x" data-file-width="260" data-file-height="1030" /></a><figcaption>Bentuk-bentuk tanda kurung</figcaption></figure> <p><b>Tanda kurung</b> (<a href="/wiki/Bahasa_Inggris" title="Bahasa Inggris">bahasa Inggris</a>: <span lang="en"><i>bracket</i></span>) adalah <a href="/wiki/Tanda_baca" title="Tanda baca">tanda baca</a> yang digunakan secara berpasangan (kurung buka dan kurung tutup) untuk memisahkan atau menyisipkan teks ke dalam teks lain. Ada empat jenis tanda kurung, yaitu: </p> <ol><li>tanda kurung/kurung lengkung (<i>round brackets</i>): ( )</li> <li>tanda kurung siku/kurung tegak (<i>square brackets</i>): [ ]</li> <li>tanda kurung kurawal (<i>curly brackets</i>): { }</li> <li>tanda kurung sudut (<i>angle brackets</i>):  < ></li></ol> <p>Dalam <a href="/wiki/Bahasa_Indonesia" title="Bahasa Indonesia">bahasa Indonesia</a>, istilah <i>tanda kurung</i> saja merujuk pada tanda kurung lengkung. Dalam <a href="/wiki/Bahasa_Inggris" title="Bahasa Inggris">bahasa Inggris</a>, istilah <i>bracket</i> umumnya merujuk kepada keempat jenis tanda kurung tersebut, meskipun di <a href="/wiki/Amerika_Serikat" title="Amerika Serikat">Amerika Serikat</a>, istilah <i>bracket</i> secara spesifik digunakan untuk tanda kurung siku.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tanda_kurung_lengkung">Tanda kurung lengkung</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit&section=1" title="Sunting bagian: Tanda kurung lengkung" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit&section=1" title="Sunting kode sumber bagian: Tanda kurung lengkung"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Menurut pedoman <a href="/wiki/EYD" class="mw-redirect" title="EYD">EYD</a>,<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> tanda kurung (lengkung) digunakan untuk: </p> <ol><li>Mengapit keterangan atau penjelasan. Contoh: <dl><dd><i>Bagian Perencanaan sudah selesai menyusun DIK (Daftar Isian Kegiatan) kantor itu</i>.</dd></dl></li> <li>Mengapit keterangan atau penjelasan yang bukan bagian integral pokok pembicaraan. Contoh: <dl><dd><i>Sajak Tranggono yang berjudul "Ubud" (nama tempat yang terkenal di Bali) ditulis pada tahun 1962</i>.</dd></dl></li> <li>Mengapit huruf atau kata yang kehadirannya di dalam teks dapat dihilangkan. Contoh: <dl><dd><i>Pejalan kaki itu berasal dari (kota) Surabaya</i>.</dd></dl></li> <li>Mengapit angka atau huruf yang memerinci satu urutan keterangan. Contoh: <dl><dd><i>Faktor produksi menyangkut masalah (a) alam, (b) tenaga kerja, dan (c) modal</i>.</dd></dl></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tanda_kurung_siku">Tanda kurung siku</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit&section=2" title="Sunting bagian: Tanda kurung siku" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit&section=2" title="Sunting kode sumber bagian: Tanda kurung siku"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tanda tanda kurung siku <sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> digunakan untuk: </p> <ol><li>Mengapit huruf, kata, atau kelompok kata sebagai koreksi atau tambahan pada kalimat atau bagian kalimat yang ditulis orang lain. Tanda itu menyatakan bahwa kesalahan atau kekurangan itu memang terdapat di dalam naskah asli. Contoh: <dl><dd><i>Sang Sapurba men[d]engar bunyi gemerisik</i>.</dd></dl></li> <li>Mengapit keterangan dalam kalimat penjelas yang sudah bertanda kurung. Contoh: <dl><dd><i>Persamaan kedua proses ini (perbedaannya dibicarakan di dalam Bab II [lihat halaman 35-38]) perlu dibentangkan di sini</i>.</dd></dl></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tanda_kurung_kurawal_dan_tanda_kurung_sudut">Tanda kurung kurawal dan tanda kurung sudut</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit&section=3" title="Sunting bagian: Tanda kurung kurawal dan tanda kurung sudut" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit&section=3" title="Sunting kode sumber bagian: Tanda kurung kurawal dan tanda kurung sudut"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Penggunaan tanda kurung kurawal (disebut juga tanda kurung besar atau akolade) dan tanda kurung sudut (kadang disebut juga tanda kurung lancip atau tanda kurung bersudut) tidak diatur dalam pedoman EYD. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Catatan_kaki">Catatan kaki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&veaction=edit&section=4" title="Sunting bagian: Catatan kaki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tanda_kurung&action=edit&section=4" title="Sunting kode sumber bagian: Catatan kaki"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r18833634">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://foldoc.org/index.cgi?query=bracket&action=Search">Free Online Dictionary of Computing</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Pranala_mati" title="Wikipedia:Pranala mati"><span title=" pranala nonaktif sejak Maret 2021">pranala nonaktif permanen</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="https://id.wikisource.org/wiki/Pedoman_Umum_Ejaan_Bahasa_Indonesia_yang_Disempurnakan#J._Tanda_Kurung_((...))" class="extiw" title="s:Pedoman Umum Ejaan Bahasa Indonesia yang Disempurnakan">Pedoman Umum Ejaan Bahasa Indonesia yang Disempurnakan: Tanda Kurung</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="https://id.wikisource.org/wiki/Pedoman_Umum_Ejaan_Bahasa_Indonesia_yang_Disempurnakan#K._Tanda_Kurung_Siku_([...])" class="extiw" title="s:Pedoman Umum Ejaan Bahasa Indonesia yang Disempurnakan">Pedoman Umum Ejaan Bahasa Indonesia yang Disempurnakan: Tanda Kurung Siku</a></span> </li> </ol></div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐57bccb6b4d‐lb2z7 Cached time: 20250223001253 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.214 seconds Real time usage: 0.266 seconds Preprocessor visited node count: 1409/1000000 Post‐expand include size: 89427/2097152 bytes Template argument size: 852/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 13786/5000000 bytes Lua time usage: 0.108/10.000 seconds Lua memory usage: 1798922/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 211.604 1 -total 86.25% 182.501 1 Templat:Tanda_baca 84.98% 179.825 1 Templat:Sidebar 26.55% 56.188 6 Templat:Aligned_table 23.48% 49.684 3 Templat:Hlist 9.02% 19.080 21 Templat:Spaces 8.93% 18.903 1 Templat:Reflist 7.61% 16.106 3 Templat:Background_color 6.93% 14.657 4 Templat:Main_other 5.97% 12.636 3 Templat:Ensure_AAA_contrast_ratio --> <!-- Saved in parser cache with key idwiki:pcache:457358:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250223001253 and revision id 26365831. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Diperoleh dari "<a dir="ltr" href="https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanda_kurung&oldid=26365831">https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanda_kurung&oldid=26365831</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Istimewa:Daftar_kategori" title="Istimewa:Daftar kategori">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Tanda_baca" title="Kategori:Tanda baca">Tanda baca</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kategori tersembunyi: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Artikel_dengan_pranala_luar_nonaktif" title="Kategori:Artikel dengan pranala luar nonaktif">Artikel dengan pranala luar nonaktif</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Artikel_dengan_pranala_luar_nonaktif_permanen" title="Kategori:Artikel dengan pranala luar nonaktif permanen">Artikel dengan pranala luar nonaktif permanen</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Halaman ini terakhir diubah pada 30 September 2024, pukul 02.52.</li> <li id="footer-info-copyright">Teks tersedia di bawah <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Lisensi Atribusi-BerbagiSerupa Creative Commons</a>; ketentuan tambahan mungkin berlaku. Lihat <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ketentuan Penggunaan</a> untuk rincian lebih lanjut.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Kebijakan privasi</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Tentang">Tentang Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Penyangkalan_umum">Penyangkalan</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kode Etik</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Pengembang</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/id.wikipedia.org">Statistik</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Pernyataan kuki</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//id.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanda_kurung&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Tampilan seluler</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Tanda kurung</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>72 bahasa</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Bagian baru</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6455b7c8bf-wq2x2","wgBackendResponseTime":140,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.214","walltime":"0.266","ppvisitednodes":{"value":1409,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":89427,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":852,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13786,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 211.604 1 -total"," 86.25% 182.501 1 Templat:Tanda_baca"," 84.98% 179.825 1 Templat:Sidebar"," 26.55% 56.188 6 Templat:Aligned_table"," 23.48% 49.684 3 Templat:Hlist"," 9.02% 19.080 21 Templat:Spaces"," 8.93% 18.903 1 Templat:Reflist"," 7.61% 16.106 3 Templat:Background_color"," 6.93% 14.657 4 Templat:Main_other"," 5.97% 12.636 3 Templat:Ensure_AAA_contrast_ratio"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.108","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1798922,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-57bccb6b4d-lb2z7","timestamp":"20250223001253","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Tanda kurung","url":"https:\/\/id.wikipedia.org\/wiki\/Tanda_kurung","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q174565","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q174565","author":{"@type":"Organization","name":"Kontributor dari proyek Wikimedia."},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-11-20T05:47:22Z","dateModified":"2024-09-30T02:52:46Z"}</script> </body> </html>