CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>حفره الکترونی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"a474d0db-a47f-4c02-b15a-e3fa219cf8b9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"حفره_الکترونی","wgTitle":"حفره الکترونی","wgCurRevisionId":39429828,"wgRevisionId":39429828,"wgArticleId":256846,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","همه مقاله‌های خرد","مقاله‌های خرد فیزیک","حامل‌های بار","شبه ذرات","شیمی کوانتومی", "مفهوم‌های الکترونیک","سوراخ‌ها"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"حفره_الکترونی","wgRelevantArticleId":256846,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q651050","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dd/Electron-hole-pair.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1322"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Electron-hole-pair.jpg/800px-Electron-hole-pair.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="882"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Electron-hole-pair.jpg/640px-Electron-hole-pair.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="705"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="حفره الکترونی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-حفره_الکترونی rootpage-حفره_الکترونی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-شبیه_سازی_حفره_الکترونی_به_پازل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شبیه_سازی_حفره_الکترونی_به_پازل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>شبیه سازی حفره الکترونی به پازل</span> </div> </a> <ul id="toc-شبیه_سازی_حفره_الکترونی_به_پازل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-علت_بوجود_آمدن_حفره_الکترونی_در_نیمه_هادی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#علت_بوجود_آمدن_حفره_الکترونی_در_نیمه_هادی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>علت بوجود آمدن حفره الکترونی در نیمه هادی</span> </div> </a> <ul id="toc-علت_بوجود_آمدن_حفره_الکترونی_در_نیمه_هادی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حرکت_حفره‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#حرکت_حفره‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>حرکت حفره‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-حرکت_حفره‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جایگاه_حفره_در_ذرات_زیر_اتمی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جایگاه_حفره_در_ذرات_زیر_اتمی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>جایگاه حفره در ذرات زیر اتمی</span> </div> </a> <ul id="toc-جایگاه_حفره_در_ذرات_زیر_اتمی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حفره_ها_در_کدام_لایه_هستند_؟" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#حفره_ها_در_کدام_لایه_هستند_؟"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>حفره ها در کدام لایه هستند ؟</span> </div> </a> <ul id="toc-حفره_ها_در_کدام_لایه_هستند_؟-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بار_حفره_ی_الکترونی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بار_حفره_ی_الکترونی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>بار حفره ی الکترونی</span> </div> </a> <ul id="toc-بار_حفره_ی_الکترونی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تعریف_منطقی_حفره_الکترونی_از_نظر_ریاضی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تعریف_منطقی_حفره_الکترونی_از_نظر_ریاضی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>تعریف منطقی حفره الکترونی از نظر ریاضی</span> </div> </a> <ul id="toc-تعریف_منطقی_حفره_الکترونی_از_نظر_ریاضی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژی_حفره_الکترونی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی_حفره_الکترونی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>انرژی حفره الکترونی</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژی_حفره_الکترونی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کاربرد_حفره_های_الکترونی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربرد_حفره_های_الکترونی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>کاربرد حفره های الکترونی</span> </div> </a> <ul id="toc-کاربرد_حفره_های_الکترونی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">حفره الکترونی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-39" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AB%D8%BA%D8%B1%D8%A9_%D8%A5%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="ثغرة إلكترونية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ثغرة إلكترونية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Электронная дзірка–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Электронная дзірка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BF%D0%BA%D0%B8_(%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82)" title="Дупки (проводимост)–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Дупки (проводимост)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Forat_(f%C3%ADsica)" title="Forat (física)–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Forat (física)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Elektronov%C3%A1_d%C3%ADra" title="Elektronová díra–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Elektronová díra" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%C4%83%D1%82%C4%83%D0%BA%D1%87%C4%83%D0%BA" title="Шăтăкчăк–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Шăтăкчăк" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Elektronhul" title="Elektronhul–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Elektronhul" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Defektelektron" title="Defektelektron–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Defektelektron" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Electron_hole" title="Electron hole–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Electron hole" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Elektrona_truo" title="Elektrona truo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Elektrona truo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Hueco_de_electr%C3%B3n" title="Hueco de electrón–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Hueco de electrón" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Auk_(f%C3%BC%C3%BCsika)" title="Auk (füüsika)–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Auk (füüsika)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Elektroniaukko" title="Elektroniaukko–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Elektroniaukko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Trou_d%27%C3%A9lectron" title="Trou d'électron–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Trou d'électron" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%95%D7%A8_(%D7%97%D7%A9%D7%9E%D7%9C)" title="חור (חשמל)–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="חור (חשמל)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%89%E0%A4%A8_%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A4%B0" title="इलेक्ट्रॉन कोटर–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इलेक्ट्रॉन कोटर" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Elektronlyuk" title="Elektronlyuk–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Elektronlyuk" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lacuna_(fisica)" title="Lacuna (fisica)–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Lacuna (fisica)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A3%E5%AD%94" title="正孔–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="正孔" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BC%D1%82%D1%96%D0%BA" title="Кемтік–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Кемтік" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%96%91%EA%B3%B5" title="양공–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="양공" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ഇലക്ട്രോൺ ദ്വാരം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇലക്ട്രോൺ ദ്വാരം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Elektronengat" title="Elektronengat–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Elektronengat" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Elektronh%C3%B2l" title="Elektronhòl–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Elektronhòl" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Dziura_elektronowa" title="Dziura elektronowa–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Dziura elektronowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Buraco_(semicondutores)" title="Buraco (semicondutores)–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Buraco (semicondutores)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Gol_(fizic%C4%83)" title="Gol (fizică)–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Gol (fizică)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8B%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Дырка–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Дырка" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Pirtusu" title="Pirtusu–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Pirtusu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Electron_hole" title="Electron hole–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Electron hole" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Elektronska_vrzel" title="Elektronska vrzel–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Elektronska vrzel" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/H%C3%A5l_(kvasipartikel)" title="Hål (kvasipartikel)–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Hål (kvasipartikel)" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%B3%E0%AF%88" title="மின்துளை–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மின்துளை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Elektron_deli%C4%9Fi" title="Elektron deliği–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Elektron deliği" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0_(%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D0%B7%D1%96%D1%87%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0)" title="Дірка (квазічастинка)–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Дірка (квазічастинка)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Elektron_teshik" title="Elektron teshik–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Elektron teshik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%97_tr%E1%BB%91ng_electron" title="Lỗ trống electron–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lỗ trống electron" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A9%BA%E7%A9%B4" title="空穴–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="空穴" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A9%BA%E7%A9%B4" title="空穴–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="空穴" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q651050#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&oldid=39429828" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&id=39429828&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AD%25D9%2581%25D8%25B1%25D9%2587_%25D8%25A7%25D9%2584%25DA%25A9%25D8%25AA%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%2586%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AD%25D9%2581%25D8%25B1%25D9%2587_%25D8%25A7%25D9%2584%25DA%25A9%25D8%25AA%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%2586%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q651050" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله نیازمند <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تمیزکاری">تمیزکاری</a> است. لطفاً تا جای امکان آن‌را از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است <b>غیر قابل اعتماد و نادرست</b> یا <b>جانبدارانه</b> باشد یا <b>قوانین حقوق پدیدآورندگان</b> را نقض کرده باشد.</div></td></tr></tbody></table> <p><b>حفره الکترونی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Electron hole</bdi></span>) یک مفهوم در فیزیک جامدات است که به جای خالی در یک نوار ظرفیت یک ماده نیمه رسانا اشاره دارد. حفره الکترونی از نظر ریاضی معکوس الکترون است و بار مثبت دارد. در یک ماده <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="نیمه رسانا">نیمه رسانا</a>، الکترون‌ها در نوار ظرفیت و حفره‌ها در نوار رسانش قرار دارند. الکترون‌ها می‌توانند از نوار ظرفیت به نوار <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B4" class="mw-redirect mw-disambig" title="رسانش">رسانش</a> منتقل شوند و در نتیجه یک حفره در نوار ظرفیت باقی بماند. این حفره می‌تواند توسط یک الکترون از نوار رسانش پر شود. حفره‌ها نیز مانند الکترون‌ها می‌توانند در یک ماده نیمه رسانا حرکت کنند. حرکت حفره‌ها در جهت مخالف حرکت الکترون‌ها است. این بدان معناست که حفره‌ها می‌توانند جریان الکتریکی را در یک ماده نیمه رسانا حمل کنند. حفره‌ها در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی مانند <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ترانزیستورها">ترانزیستورها</a>،دیودها و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلول‌های خورشیدی">سلول‌های خورشیدی</a> استفاده می‌شوند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Electron-hole-pair.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Electron-hole-pair.jpg/220px-Electron-hole-pair.jpg" decoding="async" width="220" height="242" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Electron-hole-pair.jpg/330px-Electron-hole-pair.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Electron-hole-pair.jpg/440px-Electron-hole-pair.jpg 2x" data-file-width="942" data-file-height="1038" /></a><figcaption>طرح‌نگاره‌ای از ساختار تحریک یک نیمه‌رسانا برای ایجاد یک جفت حفره الکترونی</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شبیه_سازی_حفره_الکترونی_به_پازل"><span id=".D8.B4.D8.A8.DB.8C.D9.87_.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D9.BE.D8.A7.D8.B2.D9.84"></span>شبیه سازی حفره الکترونی به پازل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: شبیه سازی حفره الکترونی به پازل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یک پازل ساده می‌تواند به ما کمک کند تا مفهوم تحرک حفره ها در یک شبکه اتمی را درک کنیم. در این پازل، اعداد مانند الکترون‌ها در یک شبکه کریستالی هستند. عدد گم‌شده مشابه یک حفره است. همان‌طور که می‌توان موقعیت عدد گم‌شده را با حرکت عدد های دیگر به مکان‌های مختلف منتقل کرد، یک حفره در یک شبکه کریستالی می‌تواند با حرکت الکترون‌های اطراف به موقعیت‌های مختلف در شبکه حرکت کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="علت_بوجود_آمدن_حفره_الکترونی_در_نیمه_هادی"><span id=".D8.B9.D9.84.D8.AA_.D8.A8.D9.88.D8.AC.D9.88.D8.AF_.D8.A2.D9.85.D8.AF.D9.86_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D9.86.DB.8C.D9.85.D9.87_.D9.87.D8.A7.D8.AF.DB.8C"></span>علت بوجود آمدن حفره الکترونی در نیمه هادی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: علت بوجود آمدن حفره الکترونی در نیمه هادی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در نیمه هادی های خالص، هر اتم چهار الکترون در لایه ظرفیت خود دارد که چهار پیوند <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کووالانسی">کووالانسی</a> با اتم های مجاور تشکیل می دهد. این امر باعث می شود که نیمه هادی خالص خنثی باشد. دو روش اصلی برای ایجاد حفره الکترونی در نیمه هادی ها وجود دارد: انحلال ناخالصی و تحریک حرارتی. ناخالصی های دهنده <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="الکترون های ظرفیت">الکترون هایظرفیتاضافی</a> دارند که می توانند به نوار هدایت بروند و باعث ایجاد حفره در لایه ظرفیت شوند. ناخالصی های گیرنده الکترون های ظرفیت کمتری دارند که می توانند از نوار هدایت به لایه ظرفیت بروند و باعث ایجاد الکترون در لایه ظرفیت شوند. حرارت می تواند باعث شود که الکترون ها از لایه ظرفیت به نوار هدایت بروند و باعث ایجاد حفره در لایه ظرفیت شوند.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="حرکت_حفره‌ها"><span id=".D8.AD.D8.B1.DA.A9.D8.AA_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>حرکت حفره‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: حرکت حفره‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حفره‌ها در یک ماده نیمه رسانا می‌توانند به دلیل نیروهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%86%DB%8C" title="کولنی">کولنی</a> بین الکترون‌ها و حفره‌ها حرکت کنند. هنگامی که یک حفره به یک الکترون نزدیک می‌شود، الکترون را جذب می‌کند. این باعث می‌شود که الکترون به حفره نزدیک شود و حفره را به جلو حرکت دهد. حفره‌ها همچنین می‌توانند تحت تأثیر میدان الکتریکی حرکت کنند. هنگامی که یک میدان الکتریکی به یک ماده نیمه رسانا اعمال می‌شود، حفره‌ها به سمت قطب منفی میدان حرکت می‌کنند.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جایگاه_حفره_در_ذرات_زیر_اتمی"><span id=".D8.AC.D8.A7.DB.8C.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.AF.D8.B1_.D8.B0.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D8.B2.DB.8C.D8.B1_.D8.A7.D8.AA.D9.85.DB.8C"></span>جایگاه حفره در ذرات زیر اتمی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: جایگاه حفره در ذرات زیر اتمی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ذرات زیراتمی، ذراتی هستند که کوچکتر از اتم هستند. این ذرات، اجزای سازنده ماده و انرژی در جهان هستند. ذرات زیراتمی به دو دسته ذرات بنیادی و ذرات ترکیبی تقسیم می‌شوند. <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ذرات بنیادی">ذرات بنیادی</a>، ذراتی هستند که از ذرات کوچکتر تشکیل نشده‌اند. این ذرات، پایه‌های تشکیل دهنده ماده و انرژی در جهان هستند. ذرات ترکیبی، ذراتی هستند که از ذرات بنیادی تشکیل شده‌اند. این ذرات، ذرات پایداری نیستند و به سرعت به ذرات بنیادی تجزیه می‌شوند. <b>مشهورترین ذرات زیراتمی عبارتند از: </b> </p><p><b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="الکترون">الکترون</a> </b>، ذره‌ای با بار منفی است که در اطراف هسته اتم در حال چرخش است. <b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پروتون">پروتون</a> </b>، ذره‌ای با بار مثبت است که در هسته اتم قرار دارد. <b><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترون">نوترون</a> </b>، ذره‌ای بدون بار است که در هسته اتم قرار دارد. </p><p><b>حفره </b> نیز یک ذره زیراتمی است که در واقع الکترون خالی در یک لایه ظرفیت است. حفره‌ها مانند ذرات باردار مثبت رفتار می‌کنند. <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="حفره_ها_در_کدام_لایه_هستند_؟"><span id=".D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D9.87.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.DA.A9.D8.AF.D8.A7.D9.85_.D9.84.D8.A7.DB.8C.D9.87_.D9.87.D8.B3.D8.AA.D9.86.D8.AF_.D8.9F"></span>حفره ها در کدام لایه هستند ؟</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: حفره ها در کدام لایه هستند ؟"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حفره‌ها در واقع الکترون‌های خالی در یک لایه ظرفیت هستند. زمانی که یک الکترون از یک لایه ظرفیت به لایه ظرفیت بالاتری منتقل می‌شود، یک حفره در لایه ظرفیت پایین‌تر باقی می‌ماند. حفره‌ها مانند ذرات باردار مثبت رفتار می‌کنند. در واقع، می‌توان گفت که حفره‌ها ذرات مخالف الکترون‌ها هستند. در اتم‌ها، حفره‌ها می‌توانند در هر لایه ظرفیتی وجود داشته باشند. اما در نیمه‌رساناها، حفره‌ها معمولاً در لایه ظرفیت نزدیک‌ترین به هسته قرار دارند.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بار_حفره_ی_الکترونی"><span id=".D8.A8.D8.A7.D8.B1_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.DB.8C_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C"></span>بار حفره ی الکترونی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: بار حفره ی الکترونی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بار حفره الکترونی برابر با بار الکترون، اما با قطب مخالف است. به عبارت دیگر، حفره الکترونی یک حامل بار مثبت است. این به این دلیل است که حفره الکترونی در واقع فقدان الکترون در باند ظرفیت است. هنگامی که الکترونی از باند ظرفیت به <a href="/wiki/%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA" class="mw-disambig" title="هدایت">هدایت</a> حرکت می کند، یک حفره در باند ظرفیت باقی می گذارد. این حفره سپس می تواند توسط الکترون دیگری پر شود، که همچنین یک حفره باقی می گذارد. این فرآیند می تواند به طور نامحدود ادامه یابد، که منجر به جریان حاملان بار مثبت، یا حفره ها می شود.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تعریف_منطقی_حفره_الکترونی_از_نظر_ریاضی"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.B1.DB.8C.D9.81_.D9.85.D9.86.D8.B7.D9.82.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B6.DB.8C"></span>تعریف منطقی حفره الکترونی از نظر ریاضی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: تعریف منطقی حفره الکترونی از نظر ریاضی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حفره الکترونی منطقه‌ای از یک نیمه‌رسانا یا <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%82" class="mw-disambig" title="عایق">عایق</a> است که الکترون مفقودی در آن وجود دارد. این ناحیه، جای خالی‌ای در باند ظرفیت است و می‌توان آن را به عنوان ذره‌ای با بار مثبت تصور کرد. از نظر ریاضی، حفره الکترونی می‌تواند به عنوان حالتی در باند ظرفیت تعریف شود که الکترون ندارد. انرژی این حالت برابر با انرژی لبه باند ظرفیت است. تابع موج یک حفره الکترونی را می‌توان به عنوان ترکیبی از تابع موج تمام الکترون‌های موجود در باند ظرفیت نوشت.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انرژی_حفره_الکترونی"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C"></span>انرژی حفره الکترونی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: انرژی حفره الکترونی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>انرژی حفره الکترونی برابر با انرژی الکترون در باند رسانش منهای انرژی الکترون در باند ظرفیت است. به عبارت دیگر، این اختلاف انرژی بین دو باند است. این اختلاف انرژی، <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="شکاف انرژی">شکاف انرژی</a> نامیده می‌شود. </p><p>شکاف انرژی برای <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="سیلیکون">سیلیکون</a> تقریباً 1.12 الکترون ولت است. این بدان معناست که یک حفره الکترونی در سیلیکون دارای انرژی تقریباً 1.12 الکترون ولت است. شکاف انرژی برای <a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85" title="ژرمانیم">ژرمانیم</a> تقریباً 0.67 الکترون ولت است. این بدان معناست که یک حفره الکترونی در ژرمانیم دارای انرژی تقریباً 0.67 الکترون ولت است. شکاف انرژی برای نیمه‌رساناهای دیگر بسته به ماده متفاوت است. به عنوان مثال، شکاف انرژی برای گالیوم آرسنید تقریباً 1.42 الکترون ولت است و شکاف انرژی برای <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%85_%D9%81%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="ایندیوم فسفید">ایندیوم فسفید</a> تقریباً 1.35 الکترون ولت است. در نتیجه، انرژی حفره الکترونی برابر با اختلاف انرژی بین باند رسانش و باند ظرفیت است. این اختلاف انرژی، شکاف انرژی نامیده می‌شود.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کاربرد_حفره_های_الکترونی"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF_.D8.AD.D9.81.D8.B1.D9.87_.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C"></span>کاربرد حفره های الکترونی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: کاربرد حفره های الکترونی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حفره های الکترونی، حامل های بار مثبتی هستند که در نیمه هادی ها وجود دارند. آنها زمانی ایجاد می شوند که یک الکترون از باند ظرفیت به باند هدایت منتقل شود، و یک جای خالی را پشت سر می گذارد. حفره ها مانند الکترون ها می توانند جریان الکتریکی را حمل کنند. <b> کاربردهای حفره های الکترونی در زمینه های مختلف به شرح زیر است: </b> </p><p><b> الکترونیک: </b> حفره ها در بسیاری از قطعات الکترونیکی مانند دیود، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="ترانزیستور">ترانزیستور</a> و مدارهای مجتمع استفاده می شوند. <b> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلول های خورشیدی">سلول های خورشیدی</a>: </b> حفره ها در سلول های خورشیدی برای تبدیل نور خورشید به انرژی الکتریکی استفاده می شوند. <b><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1" title="لیزر">لیزرها</a>: </b> حفره ها در لیزرها برای تولید نور با شدت بالا استفاده می شوند. <b> مواد نیمه رسانای <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA" class="mw-disambig" title="کامپوزیت"> کامپوزیتی</a>: </b> حفره ها در مواد نیمه رسانای کامپوزیتی برای بهبود خواص مکانیکی و الکتریکی این مواد استفاده می شوند. </p><p><b> نمونه هایی از کاربردهای حفره های الکترونی در دستگاه های الکترونیکی عبارتند از: </b> </p><p><b> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%AF" title="دیود">دیود</a>: </b> دیود یک قطعه الکترونیکی است که جریان الکتریکی را تنها در یک جهت اجازه می دهد. در یک دیودنوع P، حفره ها به عنوان حامل های بار غالب هستند. <b> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="ترانزیستور">ترانزیستور</a>: </b> ترانزیستور یک قطعه الکترونیکی است که می تواند <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%84" title="سیگنال">سیگنال های</a> الکتریکی را تقویت یا قطع کند. در یک ترانزیستور نوعN، الکترون ها به عنوان حامل های بار غالب هستند. <b> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%B9" class="mw-redirect" title="مدار مجتمع">مدار مجتمع</a>: </b> مدار مجتمع یک قطعه الکترونیکی است که از تعداد زیادی ترانزیستور و سایر قطعات الکترونیکی کوچک تشکیل شده است. مدارهای مجتمع در بسیاری از دستگاه های الکترونیکی مانند رایانه ها، تلفن های همراه و تلویزیون ها استفاده می شوند. </p><p><b> کاربردهای حفره های الکترونی در سلول های خورشیدی به شرح زیر است: </b> </p><p><b> سلول های خورشیدی فوتوالکتریک: </b> در سلول های خورشیدی فوتوالکتریک، نور خورشید باعث می شود که الکترون ها از اتم ها جدا شوند و جریان الکتریکی ایجاد کنند. این الکترون ها سپس از طریق یک مدار خارجی جریان می یابند و انرژی الکتریکی تولید می کنند. <b> سلول های خورشیدی فوتوولتائیک: </b> در سلول های خورشیدی فوتوولتائیک، نور خورشید باعث می شود که حفره ها و الکترون ها در نیمه هادی ها ایجاد شوند. این حفره ها و الکترون ها سپس با یکدیگر ترکیب می شوند و جریان الکتریکی تولید می کنند. </p><p><b> کاربردهای حفره های الکترونی در لیزرها به شرح زیر است: </b> </p><p><b> لیزرهای نیمه هادی: </b> لیزرهای نیمه هادی از حفره ها برای تولید نور با شدت بالا استفاده می کنند. این لیزرها در بسیاری از کاربردها مانند چاپ لیزری، جراحی و ارتباطات استفاده می شوند. <b> لیزرهای رنگی: </b> لیزرهای رنگی از حفره ها برای تولید نور با <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="طول موج">طول موج های</a> مختلف استفاده می کنند. این لیزرها در بسیاری از کاربردها مانند نمایشگرها، نورپردازی و تجهیزات پزشکی استفاده می شوند. </p><p><b> کاربردهای حفره های الکترونی در مواد نیمه رسانای کامپوزیتی به شرح زیر است: </b> </p><p><b> مواد نیمه رسانای کامپوزیتی با استحکام بالا: </b> حفره ها می توانند به بهبود استحکام مواد نیمه رسانای کامپوزیتی کمک کنند. این مواد در کاربردهایی مانند خودروسازی، ساخت و ساز و تجهیزات الکتریکی استفاده می شوند. <b> مواد نیمه رسانای کامپوزیتی با <a href="/wiki/%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="هدایت حرارتی">هدایت حرارتی</a> بالا: </b> حفره ها می توانند به بهبود هدایت حرارتی مواد نیمه رسانای کامپوزیتی کمک کنند. این مواد در کاربردهایی مانند خنک کننده، انتقال گرما و ذخیره انرژی استفاده می شوند. </p><p>در پایان باید ذکر کرد که حفره های الکترونی کاربردهای گسترده ای در زمینه های مختلف دارند. با پیشرفت فناوری، کاربردهای جدیدی برای این حامل های بار نیز کشف خواهد شد.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">کتاب فیزیک جامدات، تألیف دکتر حسین زاده </span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Semiconductors and Electronic Devices, 10th Edition by Thomas L. Floyd</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Horowitz, P., & W. H. Robson. (2022). Modern electronics (10th ed.). New York: McGraw-Hill Education. p. 62</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">bridge University Press. p. 134.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Garoffolo, F. J. (2021). Semiconductor materials (3rd ed.). Hoboken, NJ: Wiley. p. 118</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">امین زاده، محمد. فیزیک مدرن. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، چاپ دهم، ۱۳۹۸.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">یزدی، حسن. مبانی فیزیک مدرن. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، ۱۳۹۸.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">امین زاده، محمد. فیزیک مدرن. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، چاپ دهم، ۱۳۹۸.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Charles Kittel, Semiconductor Physics, 8th edition, p. 51</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Electron Holes," American Physical Society</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Ziman, J. M. (1972). Electron Holes. Principles of the Theory of Solids. Cambridge University Press</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">semiconductor Physics, 8th Edition, by Charles Kittel and Herbert Kroemer, page 149</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Holes in Semiconductors by Paul E. Sandby, 2016</span> </li> </ol></div></div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li>Angus Rockett, <i>The Materials Science of Semiconductors</i>, Springer Science+Business Media, LLC, 2008. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-387-25653-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-387-25653-5">978-0-387-25653-5</a></li></ul> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ذرات_در_فیزیک" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بحث الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ذرات_در_فیزیک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فیزیک ذرات">ذرات در فیزیک</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ذرات بنیادی">بنیادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="فرمیون">فرمیون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="کوارک">کوارک‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کوارک بالا">بالا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کوارک بالا">پادبالا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="کوارک پایین">پایین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="کوارک پایین">پادپایین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%88%D9%86" title="کوارک افسون">افسون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%88%D9%86" title="کوارک افسون">پادافسون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA" title="کوارک شگفت">شگفت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA" title="کوارک شگفت">پادشگفت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B3%D8%B1" title="کوارک سر">سر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B3%D8%B1" title="کوارک سر">پادسر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%87" title="کوارک ته">ته</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%87" title="کوارک ته">پادته</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86" title="لپتون">لپتون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="الکترون">الکترون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پوزیترون">پوزیترون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="میون">میون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="میون">پادمیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">تاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">پادتاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="الکترون نوترینو">الکترون‌نوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نوترینو">الکترون‌پادنوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="میون نوترینو">میون‌نوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نوترینو">میون‌پادنوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="تاو نوترینو">تاونوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="تاو نوترینو">تاوپادنوترینو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="بوزون">بوزون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:4em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بوزون پیمانه‌ای">پیمانه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون">فوتون</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون"><span style="white-space:nowrap">γ</span></a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="گلوئون">گلوئون</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="گلوئون"><span style="white-space:nowrap">g</span></a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88_%D9%88_%D8%B2%D8%AF" title="بوزون‌های دبلیو و زد">دبلیو و زد</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="بوزون دبلیو"><span style="white-space:nowrap">W<span style="display:inline-block; margin-bottom:-0.3em; vertical-align:0.8em; line-height:1.2em; font-size:85%; text-align:left;">±<br /></span></span></a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%B2%D8%AF" class="mw-redirect" title="بوزون زد"><span style="white-space:nowrap">Z</span></a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:4em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بوزون نرده‌ای">نرده‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بوزون هیگز"><span style="white-space:nowrap">H<span style="display:inline-block; margin-bottom:-0.3em; vertical-align:0.8em; line-height:1.2em; font-size:85%; text-align:left;">0<br /></span></span></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD_%D9%81%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%81-%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%81" class="mw-redirect" title="ارواح فادیف-پوپوف">ارواح</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">فرضی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%B1%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابرشریک (صفحه وجود ندارد)">ابرشریک‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="گواگینو (صفحه وجود ندارد)">گواگینو‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86%D9%88" title="گلوینو">گلوینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="گراویتینو (صفحه وجود ندارد)">گراویتینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فوتینو (صفحه وجود ندارد)">فوتینو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="هیگزینو (صفحه وجود ندارد)">هیگزینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوترالینو (صفحه وجود ندارد)">نوترالینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="چارجینو (صفحه وجود ندارد)">چارجینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="اکسینو (صفحه وجود ندارد)">اکسینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسفرمیون (صفحه وجود ندارد)">اسفرمیون</a> (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="کوارک ایست (صفحه وجود ندارد)">کوارک ایست</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اکسیون">اکسیون (A<sup>0</sup>)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="اینفلیتون">اینفلیتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_X_%D9%88_Y" title="بوزون‌های X و Y">بوزون‌ ایکس (X)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_X_%D9%88_Y" title="بوزون‌های X و Y">بوزون‌ وای (Y)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=W%E2%80%B2_and_Z%E2%80%B2_bosons&action=edit&redlink=1" class="new" title="W′ and Z′ bosons (صفحه وجود ندارد)">بوزون‌ دبلیوپریم (′W)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=W%E2%80%B2_and_Z%E2%80%B2_bosons&action=edit&redlink=1" class="new" title="W′ and Z′ bosons (صفحه وجود ندارد)">بوزون زدپریم (′Z)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86" title="پرئون">پرئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%86" title="تاکیون">تاکیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="تک‌قطبی مغناطیسی">تک‌قطبی مغناطیسی (m)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%86" title="دیلاتون">دیلاتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ذره پلانک">ذره پلانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="فرمیون مایورانا">فرمیون مایورانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="فوتون تاریک">فوتون تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="گراویفوتون">گراویفوتون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="گراویتون">گراویتون (G)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%BE%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="لپتوکوارک">لپتوکوارک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مایورون (صفحه وجود ندارد)">مایورون (J)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترینو سترون">نوترینو سترون</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C#ذرات_ترکیبی" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">مرکب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="هادرون‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هادرون">هادرون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="باریون">باریون‌ها</a> / <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هیپرون">هیپرون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="نوکلئون"><span style="white-space:nowrap">N</span></a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پروتون"><span style="white-space:nowrap">p</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترون"><span style="white-space:nowrap">n</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7" title="باریون دلتا"><span style="white-space:nowrap">Δ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="باریون لاندا (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Λ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%85%D8%A7" title="باریون سیگما"><span style="white-space:nowrap">Σ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xi_baryon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xi baryon (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Ξ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Omega_baryon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omega baryon (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Ω</span></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86" title="مزون">مزون‌ها</a> / <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="کوارکونیوم">کوارکونیوم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پیون"><span style="white-space:nowrap">π</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%B1%D9%88" title="مزون رو"><span style="white-space:nowrap">ρ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eta_meson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eta meson (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">η</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eta_prime_meson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eta prime meson (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">η′</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="مزون فی"><span style="white-space:nowrap">φ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون امگا (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">ω</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_J/%CF%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون J/ψ (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">J/ψ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون اپسیلون (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">ϒ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%AA%D8%A7" title="مزون تتا"><span style="white-space:nowrap">θ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%86" title="کائون"><span style="white-space:nowrap">K</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون بی (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">B</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون دی (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">D</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AA%DB%8C" title="مزون تی"><span style="white-space:nowrap">T</span></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="هسته اتم">هسته اتم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دی کوارک (صفحه وجود ندارد)">دی کوارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اتم اگزاتیک">اتم اگزاتیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="پوزیترونیوم">پوزیترونیوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مئونیوم (صفحه وجود ندارد)">مئونیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">تاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="اونیوم">اونیا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابراتم (صفحه وجود ندارد)">ابراتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:ذرات مرکب فرضی (صفحه وجود ندارد)">فرضی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هادرون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">هادرون‌های<br /> غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="باریون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">باریون‌های غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%DA%AF%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="هگزاکوارک (صفحه وجود ندارد)">دی باریون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="پنتاکوارک">پنتاکوارک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسکرمیون (صفحه وجود ندارد)">اسکرمیون</a></li> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">مزون‌های غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="گلوبال (فیزیک ذرات) (صفحه وجود ندارد)">گلوبال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AA%D8%B1%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تترا کوارک (صفحه وجود ندارد)">تترا کوارک</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84_%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%DB%8C" title="مولکول مزونی">مولکول مزونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پومرون (صفحه وجود ندارد)">پومرون</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="شبه ذرات">شبه ذرات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="سولیتون دیویدوف (صفحه وجود ندارد)">سولیتون دیویدوف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="دراپلتون (صفحه وجود ندارد)">دراپلتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="اکسیتون">اکسیتون</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">حفره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DA%AF%D9%86%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مگنون (صفحه وجود ندارد)">مگنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86%D9%88%D9%86" title="فونون">فونون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پلاسمارون">پلاسمارون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%86" title="پلاسمون">پلاسمون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پلاریتون">پلاریتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پولارون">پولارون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="روتون (صفحه وجود ندارد)">روتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تریون (فیزیک) (صفحه وجود ندارد)">تریون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست باریون‌ها">باریون‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست مزون‌ها">مزون‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">ذرات بنیادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست شبه ذرات (صفحه وجود ندارد)">شبه ذرات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="گاه‌شمار کشف ذرات بنیادی">گاه‌شمار کشف ذرات بنیادی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="درگاه:فیزیک">درگاه فیزیک</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37527932">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-style:italic}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;left:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Atom_editor_logo_black.svg" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Atom_editor_logo_black.svg/30px-Atom_editor_logo_black.svg.png" decoding="async" width="30" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Atom_editor_logo_black.svg/45px-Atom_editor_logo_black.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Atom_editor_logo_black.svg/60px-Atom_editor_logo_black.svg.png 2x" data-file-width="131" data-file-height="120" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فیزیک">فیزیک</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حفره_الکترونی&oldid=39429828">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حفره_الکترونی&oldid=39429828</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="رده:حامل‌های بار">حامل‌های بار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="رده:شبه ذرات">شبه ذرات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="رده:شیمی کوانتومی">شیمی کوانتومی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="رده:مفهوم‌های الکترونیک">مفهوم‌های الکترونیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AE%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:سوراخ‌ها">سوراخ‌ها</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری">همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="رده:همه مقاله‌های خرد">همه مقاله‌های خرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="رده:مقاله‌های خرد فیزیک">مقاله‌های خرد فیزیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱ مهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۲۲:۱۸ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-59bbd5969d-kksc7","wgBackendResponseTime":198,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.468","walltime":"0.952","ppvisitednodes":{"value":15943,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":100557,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1069,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":16131,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["104.87% 498.088 10 الگو:Navbox","100.00% 474.960 1 -total"," 50.69% 240.737 1 الگو:ذرات_بنیادی"," 24.82% 117.897 1 الگو:انگلیسی"," 24.15% 114.707 26 الگو:SubatomicParticle"," 24.03% 114.139 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 23.61% 112.123 1 الگو:Lang"," 12.91% 61.338 26 الگو:SubatomicParticle/symbol"," 10.69% 50.790 1 الگو:تمیزکاری"," 10.09% 47.940 1 الگو:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.223","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17444623,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6f4956b788-s84nr","timestamp":"20241128200315","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062d\u0641\u0631\u0647 \u0627\u0644\u06a9\u062a\u0631\u0648\u0646\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q651050","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q651050","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-09-17T13:34:57Z","dateModified":"2024-05-01T22:18:35Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/dd\/Electron-hole-pair.jpg"}</script> </body> </html>