CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Geschiedenis van Overschie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"de4f54d7-3dbf-4a8f-97e0-ef20f60ab90e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Geschiedenis_van_Overschie","wgTitle":"Geschiedenis van Overschie","wgCurRevisionId":67540504,"wgRevisionId":67540504,"wgArticleId":5420498,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken","Overschie","Geschiedenis van Rotterdam"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Geschiedenis_van_Overschie","wgRelevantArticleId":5420498,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q101623717","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap", "ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="654"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="436"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="349"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Geschiedenis van Overschie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Overschie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Overschie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Geschiedenis_van_Overschie rootpage-Geschiedenis_van_Overschie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Geschiedenis+van+Overschie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Geschiedenis+van+Overschie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Geschiedenis+van+Overschie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Geschiedenis+van+Overschie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Toponymieën" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Toponymieën"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Toponymieën</span> </div> </a> <ul id="toc-Toponymieën-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ligging</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligging-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prehistorie_en_Romeinen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Prehistorie_en_Romeinen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Prehistorie en Romeinen</span> </div> </a> <ul id="toc-Prehistorie_en_Romeinen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Middeleeuwen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Middeleeuwen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Middeleeuwen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Van_één_Schie_naar_vier_Schieën" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Van_één_Schie_naar_vier_Schieën"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Van één Schie naar vier Schieën</span> </div> </a> <ul id="toc-Van_één_Schie_naar_vier_Schieën-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kastelen_in_de_middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kastelen_in_de_middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Kastelen in de middeleeuwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Kastelen_in_de_middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Hoekse en Kabeljauwse twisten</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bestuur_en_rechtspraak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bestuur_en_rechtspraak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Bestuur en rechtspraak</span> </div> </a> <ul id="toc-Bestuur_en_rechtspraak-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Heerlijke_rechten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Heerlijke_rechten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.1</span> <span>Heerlijke rechten</span> </div> </a> <ul id="toc-Heerlijke_rechten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kerkelijk_gebied" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kerkelijk_gebied"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.2</span> <span>Kerkelijk gebied</span> </div> </a> <ul id="toc-Kerkelijk_gebied-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hoogheemraadschap" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoogheemraadschap"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.3</span> <span>Hoogheemraadschap</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoogheemraadschap-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Van_Middeleeuwen_tot_1815" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Van_Middeleeuwen_tot_1815"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Van Middeleeuwen tot 1815</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Van_Middeleeuwen_tot_1815-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Van Middeleeuwen tot 1815-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Van_Middeleeuwen_tot_1815-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bestuur_en_rechtspraak_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bestuur_en_rechtspraak_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Bestuur en rechtspraak</span> </div> </a> <ul id="toc-Bestuur_en_rechtspraak_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Middelen_van_bestaan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Middelen_van_bestaan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Middelen van bestaan</span> </div> </a> <ul id="toc-Middelen_van_bestaan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Moderne_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Moderne_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Moderne tijd</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Moderne_tijd-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Moderne tijd-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Moderne_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Overschie_als_gemeente" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overschie_als_gemeente"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Overschie als gemeente</span> </div> </a> <ul id="toc-Overschie_als_gemeente-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Groei_van_Overschie_in_cijfers" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Groei_van_Overschie_in_cijfers"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Groei van Overschie in cijfers</span> </div> </a> <ul id="toc-Groei_van_Overschie_in_cijfers-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Middelen_van_bestaan_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Middelen_van_bestaan_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Middelen van bestaan</span> </div> </a> <ul id="toc-Middelen_van_bestaan_2-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Voor_1890_voornamelijk_agrarisch" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Voor_1890_voornamelijk_agrarisch"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.1</span> <span>Voor 1890 voornamelijk agrarisch</span> </div> </a> <ul id="toc-Voor_1890_voornamelijk_agrarisch-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1890-1941_de_industrialisatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#1890-1941_de_industrialisatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.2</span> <span>1890-1941 de industrialisatie</span> </div> </a> <ul id="toc-1890-1941_de_industrialisatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_annexatie_door_Rotterdam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_annexatie_door_Rotterdam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>De annexatie door Rotterdam</span> </div> </a> <ul id="toc-De_annexatie_door_Rotterdam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geboren_in_Overschie_en_andere_bekende_inwoners" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geboren_in_Overschie_en_andere_bekende_inwoners"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Geboren in Overschie en andere bekende inwoners</span> </div> </a> <ul id="toc-Geboren_in_Overschie_en_andere_bekende_inwoners-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nog_bestaande_bezienswaardigheden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nog_bestaande_bezienswaardigheden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Nog bestaande bezienswaardigheden</span> </div> </a> <ul id="toc-Nog_bestaande_bezienswaardigheden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trivia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Trivia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Trivia</span> </div> </a> <ul id="toc-Trivia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_websites" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_websites"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Externe websites</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_websites-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bronnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Bronnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bronnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Noten</span> </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Geschiedenis van Overschie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Dit artikel bestaat alleen in deze taal. Het artikel in andere talen toevoegen." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Talen toevoegen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q101623717#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen toevoegen" class="wbc-editpage">Koppelingen toevoegen</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Geschiedenis_van_Overschie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Geschiedenis_van_Overschie" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Geschiedenis_van_Overschie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Geschiedenis_van_Overschie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Geschiedenis_van_Overschie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Geschiedenis_van_Overschie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&oldid=67540504" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Geschiedenis_van_Overschie&id=67540504&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGeschiedenis_van_Overschie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGeschiedenis_van_Overschie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Geschiedenis+van+Overschie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Geschiedenis_van_Overschie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:History_of_Overschie" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q101623717" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <caption class="notheme" style="font-size:large; margin-bottom:0.5em;"><b>Overschie</b> </caption> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="text-align:center;" colspan="2">Voormalige gemeente in <a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/20px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/40px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </th></tr> <tr> <td colspan="2"> <div style="display:grid; grid-template-columns:auto 50%; align-items:center; text-align:center;"> <div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Overschie_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de gemeente Overschie"><img alt="Vlag van de gemeente Overschie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Overschie_vlag.svg/110px-Overschie_vlag.svg.png" decoding="async" width="110" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Overschie_vlag.svg/165px-Overschie_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Overschie_vlag.svg/220px-Overschie_vlag.svg.png 2x" data-file-width="217" data-file-height="218" /></a></span></div> <div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Overschie_wapen.svg" class="mw-file-description" title="Wapen van de gemeente Overschie"><img alt="Wapen van de gemeente Overschie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Overschie_wapen.svg/70px-Overschie_wapen.svg.png" decoding="async" width="70" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Overschie_wapen.svg/105px-Overschie_wapen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Overschie_wapen.svg/140px-Overschie_wapen.svg.png 2x" data-file-width="464" data-file-height="563" /></a></span></div> <div></div> <div></div></div> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Situering </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lijst_van_landen_in_2024" title="Lijst van landen in 2024">Land</a> </th> <td>Nederland </td></tr> <tr> <th>Provincie </th> <td><span class="sortkey" style="display: none;">Zuid-Holland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zuid-Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zuid-Holland"><img alt="Vlag Zuid-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/20px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/30px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/40px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a></span> <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a></span></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeente" title="Nederlandse gemeente">Gemeente</a> </th> <td><a href="/wiki/Rotterdam_(gemeente)" title="Rotterdam (gemeente)">Rotterdam</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Algemeen </th></tr> <tr> <th>Hoofdplaats </th> <td>Overschie </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Overig </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lijst_van_wijken_en_buurten_in_Nederland" title="Lijst van wijken en buurten in Nederland">CBS-wijkindeling</a> </th> <td>zie <a href="/w/index.php?title=Wijken_en_buurten_in_Overschie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wijken en buurten in Overschie (de pagina bestaat niet)">wijken en buurten</a> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" colspan="2"> <table style="border-collapse:collapse;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Nederland" title="Portaal:Nederland">Nederland</a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Jongkind_kerk_van_overschie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg/260px-Jongkind_kerk_van_overschie.jpg" decoding="async" width="260" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg/390px-Jongkind_kerk_van_overschie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="218" /></a><figcaption>Schie en kerk van Overschie door Jongkind</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Hooge-brug_Overschie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Hooge-brug_Overschie.jpg/260px-Hooge-brug_Overschie.jpg" decoding="async" width="260" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Hooge-brug_Overschie.jpg/390px-Hooge-brug_Overschie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Hooge-brug_Overschie.jpg/520px-Hooge-brug_Overschie.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="522" /></a><figcaption>Hoge Brug over de Delfshavense Schie</figcaption></figure> <p>Dit artikel behandelt de <b>geschiedenis van <a href="/wiki/Overschie_(stadsdeel)" title="Overschie (stadsdeel)">Overschie</a></b> vanaf het ontstaan van het dorp Schie of Scyhe tot aan de annexatie door <a href="/wiki/Rotterdam_(gemeente)" title="Rotterdam (gemeente)">Rotterdam</a>. Na de stichting van NieuwerSchie - het tegenwoordige <a href="/wiki/Schiedam" title="Schiedam">Schiedam</a> - werd Schie Ouderschie, dat verbasterd werd tot Overschie. Voor 1795 was Overschie een <a href="/wiki/Ambachtsheerlijkheid" class="mw-redirect" title="Ambachtsheerlijkheid">ambacht</a>, tussen 1795 en 1812 la Commune d'Overschie en tussen 1812 en 1941 de zelfstandige gemeente Overschie. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Toponymieën"><span id="Toponymie.C3.ABn"></span>Toponymieën</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Toponymieën" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Toponymieën"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In Overschie komen de vier wateren bij elkaar die alle vier kortweg met <a href="/wiki/Schie" title="Schie">Schie</a> worden aangeduid: De <i><a href="/wiki/Delfshavense_Schie" title="Delfshavense Schie">Delfshavense Schie</a></i>, de <i><a href="/wiki/Schie" title="Schie">Delftse Schie</a></i>, de <i><a href="/wiki/Rotterdamse_Schie" title="Rotterdamse Schie">Rotterdamse Schie</a></i> en de <i><a href="/wiki/Schiedamse_Schie" title="Schiedamse Schie">Schiedamse Schie</a></i>. </p><p>"Schie" zou <i>scheiding</i> kunnen betekenen tussen de naastliggende gebieden, het oude Maasland en Schieland. </p><p>Overschie ligt niet over de Schie, maar het is een verbastering van OuderSchie of OuwerSchie. In het Latijn (waarin vroeger alle akten geschreven werden) bestaat geen verschil tussen de letters u en v, waardoor de verbastering ontstaan kan zijn. Als Ouder oud betekent zou er ook een Nieuwer Schie moeten zijn, dat inderdaad voorkomt op kaarten boven Schiedam, dat toen zelf een buitendijks <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">gors</a> was, dat pas rond 1250 afgedamd werd. </p><p>Voor 1200 was er nog maar één Schie. In een oorkonde uit 1200 wordt Overschie nog Scyhe genoemd<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>noot 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in 1272 nadat de Schielandse Hoge Zeedijk aangelegd is worden er plaatsen omschreven als Nieuwendamme en Ouden Damme<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, en in 1288 heet Overschie Ouder Schye.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>noot 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Als in 1596 het ambacht de Hoogenban te koop komt te staan wordt er nog Ouerschye en Ouerschie gebruikt, eenduidigheid in schrijfwijze was er niet. Deze Hoogenban was evenals Overschie een ambachtsheerlijkheid, dat later met Overschie samengevoegd werd. Ban of <a href="/wiki/Banne_(rechtsgebied)" title="Banne (rechtsgebied)">banne</a> was vroeger ook een naam voor een rechtsgebied. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligging">Ligging</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Ligging" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Ligging"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het dorp Overschie ligt aan de rivier de Schie, die loopt van <a href="/wiki/Delft_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Delft (hoofdbetekenis)">Delft</a> naar het zuiden, en dan bij Overschie een scherpe bocht naar het westen maakt en vervolgens uitmondt via de boven vermelde Schieën in de <a href="/wiki/Nieuwe_Maas" title="Nieuwe Maas">Nieuwe Maas</a>. Het gebied rond Overschie bestond uit veenpoelen en plassen, die afgewaterd en verveend werden, rondom in de omgeving werden een aantal burchten gebouwd. </p><p>Het ambacht Overschie betrof de polders ten oosten van deze Schie. In 1823 na de gemeentelijke herindeling, waarin Delfshaven een zelfstandige gemeente werd, omvatte Overschie, naast het dorp Overschie de polders <a href="/wiki/Blijdorpse_polder" title="Blijdorpse polder">Blijdorp</a>, <a href="/wiki/Zestienhoven_(polder)" title="Zestienhoven (polder)">Zestienhoven</a>, Schieveen en de Spaanse polder. De oostgrens met de gemeente Rotterdam lag, waar nu NS-station <a href="/wiki/Rotterdam_CS" class="mw-redirect" title="Rotterdam CS">Rotterdam CS</a> ligt. </p><p>Onderstaand drie delen uit een kaart van het <a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Schieland" title="Hoogheemraadschap van Schieland">Hoogheemraadschap van Schieland</a> uit 1611, gemaakt door Delftenaar Floris Balthasars van Berckenrode. Daarnaast een luchtfoto van de cartografische dienst van de KLM uit 1924. </p><p>Bovenin op de kaart het dorp Overschie, ten oosten ervan het ambacht, en ten zuidoosten de polders die tot de gemeente Overschie behoorden. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Delfshavense_Schie_1611.jpg" class="mw-file-description" title="Delfshavense Schie 1611, op een kaart van Floris Balthasar."><img alt="Delfshavense Schie 1611, op een kaart van Floris Balthasar." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Delfshavense_Schie_1611.jpg/95px-Delfshavense_Schie_1611.jpg" decoding="async" width="95" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Delfshavense_Schie_1611.jpg/143px-Delfshavense_Schie_1611.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Delfshavense_Schie_1611.jpg/190px-Delfshavense_Schie_1611.jpg 2x" data-file-width="1048" data-file-height="1320" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Delfshavense Schie 1611, op een kaart van <a href="/wiki/Floris_Balthasar" title="Floris Balthasar">Floris Balthasar</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Blijdorpse_polder_1611.jpg" class="mw-file-description" title="Blijdorpse polder 1611, op een kaart van Floris Balthasar."><img alt="Blijdorpse polder 1611, op een kaart van Floris Balthasar." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Blijdorpse_polder_1611.jpg/120px-Blijdorpse_polder_1611.jpg" decoding="async" width="120" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Blijdorpse_polder_1611.jpg/180px-Blijdorpse_polder_1611.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Blijdorpse_polder_1611.jpg/240px-Blijdorpse_polder_1611.jpg 2x" data-file-width="1218" data-file-height="1156" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Blijdorpse polder 1611, op een kaart van <a href="/wiki/Floris_Balthasar" title="Floris Balthasar">Floris Balthasar</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Rotterdamse_Schie_1611.jpg" class="mw-file-description" title="Rotterdamse Schie 1611, op een kaart van Floris Balthasar."><img alt="Rotterdamse Schie 1611, op een kaart van Floris Balthasar." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rotterdamse_Schie_1611.jpg/77px-Rotterdamse_Schie_1611.jpg" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rotterdamse_Schie_1611.jpg/116px-Rotterdamse_Schie_1611.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rotterdamse_Schie_1611.jpg/155px-Rotterdamse_Schie_1611.jpg 2x" data-file-width="978" data-file-height="1516" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Rotterdamse Schie 1611, op een kaart van <a href="/wiki/Floris_Balthasar" title="Floris Balthasar">Floris Balthasar</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg" class="mw-file-description" title="Luchtfoto Overschie uit 1924"><img alt="Luchtfoto Overschie uit 1924" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg/120px-Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg" decoding="async" width="120" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg/180px-Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg/240px-Luchtfoto_Overschie_uit_1924.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="509" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Luchtfoto Overschie uit 1924</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Prehistorie_en_Romeinen">Prehistorie en Romeinen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Prehistorie en Romeinen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Prehistorie en Romeinen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rond 4500 v.Chr. zijn door de Noordzee aan de Nederlandse kust de duinen afgezet, waarachter een gebied van meren, getijdenkreken en moerassen ontstond. In het gebied van Overschie zijn nog geen resten gevonden uit deze prehistorie, maar er is ook weinig naar gezocht. Tot aan de tweede helft van de 20e eeuw dacht men dat het gebied onbewoonbaar was.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze gedachte was gebaseerd op wat Romeinse geschiedschrijvers over de rivierendelta geschreven hadden, zoals <a href="/wiki/Publius_Cornelius_Tacitus" title="Publius Cornelius Tacitus">Tacitus</a> in zijn <a href="/wiki/De_origine_et_situ_Germanorum" title="De origine et situ Germanorum">Germania</a>: <i>Het terrein is er woest, het klimaat ruw, het leven en landschap somber. Hier kom je alleen indien het je vaderland is</i>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>noot 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de tweede helft van de 20e eeuw is uitgebreid aangetoond dat er wel degelijk bewoning in de Maasdelta geweest is, gezien de archeologische vondsten bij de aanleg van de <a href="/wiki/Maasvlakte" title="Maasvlakte">Maasvlakte</a> (1982), in <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a> (1958), <a href="/wiki/Bergschenhoek" title="Bergschenhoek">Bergschenhoek</a> (1978) en in <a href="/wiki/Hekelingen" title="Hekelingen">Hekelingen</a> (1950), zie hiervoor ook <a href="/wiki/Vlaardingencultuur" title="Vlaardingencultuur">Vlaardingencultuur</a> en <a href="/wiki/Vriesland_(Spijkenisse)" title="Vriesland (Spijkenisse)">Vriesland (Spijkenisse)</a>. </p><p>Uit de Romeinse tijd zijn evenmin nog sporen van bewoning gevonden, maar in 2016 is aan de westover van de Schie bij <a href="/wiki/Kandelaar_(Zuid-Holland)" title="Kandelaar (Zuid-Holland)">Kandelaar</a> wel een boerderij uit de Romeinse tijd ontdekt.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>noot 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook is bekend dat vanaf <a href="/wiki/Forum_Hadriani" title="Forum Hadriani">Forum Hadriani</a> (<a href="/wiki/Voorburg_(Zuid-Holland)" title="Voorburg (Zuid-Holland)">Voorburg</a>) een zuidelijke <a href="/wiki/Heerweg_(Romeinse_Rijk)" title="Heerweg (Romeinse Rijk)">heerweg</a> langs de <a href="/wiki/Maas_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Maas (hoofdbetekenis)">Maas</a> en <a href="/wiki/Waal_(rivier)" title="Waal (rivier)">Waal</a> naar <a href="/wiki/Ulpia_Noviomagus_Batavorum" title="Ulpia Noviomagus Batavorum">Ulpia Noviomagus Batavorum</a> (<a href="/wiki/Nijmegen_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nijmegen (hoofdbetekenis)">Nijmegen</a>) bestaan heeft. Zie de <a href="/wiki/Peutinger_kaart" class="mw-redirect" title="Peutinger kaart">Peutinger kaart</a>. </p><p>De <a href="/wiki/Cananefaten" title="Cananefaten">Cananefaten</a>, de bevolking in de moerasdelta van de Maas, woonden in deze Romeinse tijd binnen de verdedigingszone van de <a href="/wiki/Limes_(Romeinse_Rijk)" title="Limes (Romeinse Rijk)">limes</a>, de noordgrens van het <a href="/wiki/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinse Rijk</a>, maar na 250 trokken de Romeinen zich terug, en trok een groot deel van deze oorspronkelijke bevolking weg. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Middeleeuwen">Middeleeuwen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Paleografische_kaart_800nC_detail.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Paleografische_kaart_800nC_detail.png/260px-Paleografische_kaart_800nC_detail.png" decoding="async" width="260" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Paleografische_kaart_800nC_detail.png/390px-Paleografische_kaart_800nC_detail.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Paleografische_kaart_800nC_detail.png/520px-Paleografische_kaart_800nC_detail.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a><figcaption>Paleografische kaart 800 na Chr.</figcaption></figure> <p>De naam <i>Schie</i> wordt als eerste in de <a href="/wiki/10e_eeuw" title="10e eeuw">tiende eeuw</a> genoemd als ' Sche' in een register uit de <a href="/wiki/Abdij_van_Egmond" class="mw-redirect" title="Abdij van Egmond">Abdij van Egmond</a>, waarin graaf <a href="/wiki/Arnulf_van_Gent" title="Arnulf van Gent">Arnulf van Gent</a> en zijn gemalin <a href="/wiki/Lutgardis_van_Luxemburg" title="Lutgardis van Luxemburg">Lutgardis van Luxemburg</a> aan de abdij de kapel te Schie geschonken hebben.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De bouw van de eerste nederzetting werd vijftig jaar eerder geschat, op basis waarvan Overschie in 1929 het 1000-jarig bestaan vierde. Deze eerste nederzetting ontstond als ontginnings-nederzetting toen kolonisten vanuit <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a> het achterliggende veenmoeras mochten ontginnen. </p><p>Schie was toen zowel de naam van het dorp als van het riviertje de <a href="/wiki/Schie" title="Schie">Schie</a>, dat eigenlijk een getijdenkreek was, met uitlopers diep in het veengebied. Het riviertje diende voor de waterafvoer bij eb van de sloten, die in het veengebied gegraven waren om zodoende het grondwaterpeil laag te houden. Het riviertje mondde uit in de <a href="/wiki/Merwede" title="Merwede">Merwede</a>, de oude naam voor de <a href="/wiki/Nieuwe_Maas" title="Nieuwe Maas">Nieuwe Maas</a>, die toen meer het karakter van een zeearm, dan van een rivier had. </p><p>De ontginning van dit veengebied vond plaats, nadat de plundertochten op <a href="/wiki/Frisia_Magna" class="mw-redirect" title="Frisia Magna">Frisia</a> - de oude naam voor het kustgebied van <a href="/wiki/Zwin_(zeearm)" title="Zwin (zeearm)">Zwin</a> tot <a href="/wiki/Wezer" title="Wezer">Wezer</a> - door de <a href="/wiki/Vikingen" title="Vikingen">Vikingen</a>, die via de <a href="/wiki/Oude_Rijn_(Harmelen-Noordzee)" title="Oude Rijn (Harmelen-Noordzee)">Rijn</a> en Merwede tot aan <a href="/wiki/Dorestad" title="Dorestad">Dorestad</a> hun strooptochten hielden, rond het jaar 900 ten einde kwamen.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze ontginningen, die bekend staan als de <a href="/wiki/Grote_Ontginning" title="Grote Ontginning">Grote Ontginning</a>, hadden als gevolg de inklinking van het land, gepaard met een bodemverlaging van soms twee meter. Hierdoor ontstond de noodzaak van bedijking. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:3_dijken_bij_Overschie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/3_dijken_bij_Overschie.jpg/260px-3_dijken_bij_Overschie.jpg" decoding="async" width="260" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/3_dijken_bij_Overschie.jpg/390px-3_dijken_bij_Overschie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/3_dijken_bij_Overschie.jpg/520px-3_dijken_bij_Overschie.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a><figcaption>3 dijken bij Overschie</figcaption></figure> <p>Op 1 november van het jaar 1170 woedde er een vreselijke storm, die enorme overstromingen teweegbracht. Die vloed, <a href="/wiki/Allerheiligenvloed_(1170)" title="Allerheiligenvloed (1170)">de Allerheiligenvloed van 1170</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>noot 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> genoemd, kwam tot aan de stadsmuren van <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a>, er werd daar zelfs zeevis gevangen, aldus een tekst uit de <a href="/wiki/Annalen_van_Egmond" title="Annalen van Egmond">Annalen van Egmond</a>.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Om het land tegen deze overstromingen te beschermen werd rond 1180 - in opdracht van graaf <a href="/wiki/Floris_III_van_Holland" title="Floris III van Holland">Floris III van Holland</a> en de <a href="/wiki/Abdij_van_Egmond" class="mw-redirect" title="Abdij van Egmond">Abdij van Egmond</a> - de eerste dijk aangelegd bij Overschie, zuidwaarts langs de Schie, oostwaarts richting <a href="/wiki/Hillegersberg" title="Hillegersberg">Hillegersberg</a> en <a href="/wiki/Rotte_(rivier)" title="Rotte (rivier)">Rotte</a>.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Deze oude dijken volstonden niet, daarom werd vanaf 1250 op initiatief van <a href="/wiki/Willem_II_van_Holland" title="Willem II van Holland">Willem II van Holland</a> begonnen met de aanleg langs de Merwede van de <a href="/wiki/Schielands_Hoge_Zeedijk" title="Schielands Hoge Zeedijk">Schielands Hoge Zeedijk</a> , waarbij de twee riviertjes de Schie en de <a href="/wiki/Rotte_(rivier)" title="Rotte (rivier)">Rotte</a> afgedamd werden.Het werk werd voltooid onder <a href="/wiki/Aleid_van_Holland" title="Aleid van Holland">Aleid van Holland</a>, zijn zus. Deze Aleid (1228-1284), die gehuwd was met Jan van Avesnes (1218-1257) kocht na de dood van haar echtgenoot in 1258 de polder Nuwer Scye (Nieuwe Schie) van Dirk Bokel en liet daar een huis bouwen.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>noot 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Van_één_Schie_naar_vier_Schieën"><span id="Van_.C3.A9.C3.A9n_Schie_naar_vier_Schie.C3.ABn"></span>Van één Schie naar vier Schieën</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Van één Schie naar vier Schieën" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Van één Schie naar vier Schieën"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Delfshaven,_Overschie_en_Schiebroek.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg/260px-Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg" decoding="async" width="260" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg/390px-Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg/520px-Delfshaven%2C_Overschie_en_Schiebroek.jpg 2x" data-file-width="2310" data-file-height="1254" /></a><figcaption>Delfshaven, Overschie en Schiebroek</figcaption></figure> <p>Dat er bij Overschie vier Schieën bij elkaar kwamen is zowel geografisch als historisch verkeerd uitgedrukt. Er was eerst één Schie, de oude getijdenkreek, en de naar Delft doorgegraven Schie. </p><p>Op <a href="/wiki/7_juni" title="7 juni">7 juni</a> <a href="/wiki/1340" title="1340">1340</a> kreeg <a href="/wiki/Rotterdam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rotterdam (hoofdbetekenis)">Rotterdam</a> stadsrechten van Graaf <a href="/wiki/Willem_IV_van_Holland" title="Willem IV van Holland">Willem IV van Holland</a>. Een van de privileges die de stad Rotterdam van Graaf Willem IV kreeg, was dat <a href="/wiki/Baljuwschap_Schieland" title="Baljuwschap Schieland">Schieland</a> medewerking moest verlenen aan de aanleg van een kanaal tussen de <a href="/wiki/Schie" title="Schie">Schie</a> bij Overschie en Rotterdam. De aanleg duurde van 1343 tot 1348. Het tracé is bochtig omdat bij het graven van de Rotterdamse Schie gebruik is gemaakt van bestaande waterlopen. </p><p>Hierna waren er Schieën: de Schie van Delft tot Overschie, en daarna de Schie naar Schiedam, en de Rotterdamsche Schie. Alleen het deel naar Delft is duidelijk gegraven, de benedenlopen, die gedeeltelijk de oude getijdenkreken volgden, zijn kronkelig. </p><p><a href="/wiki/Delft_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Delft (hoofdbetekenis)">Delft</a> wilde niet afhankelijk zijn van Rotterdam voor zijn handel en wist van Graaf <a href="/wiki/Albrecht_van_Beieren_(1336-1404)" title="Albrecht van Beieren (1336-1404)">Albrecht van Beieren</a> in 1389 de concessie te krijgen om een eigen Schie te graven, een kaarsrecht kanaal van Overschie naar de <a href="/wiki/Schielands_Hoge_Zeedijk" title="Schielands Hoge Zeedijk">Schielands Hoge Zeedijk</a>, waar Delft een eigen haven stichtte, <a href="/wiki/Delfshaven_(deelgemeente)" class="mw-redirect" title="Delfshaven (deelgemeente)">Delfshaven</a>. </p><p>Over haar eigen Schie had Rotterdam met Delft hooglopende conflicten die zelfs leidden tot jarenlange afsluitingen van deze Rotterdamse Schie. Uiteindelijk werd dit conflict in 1512 door de <a href="/wiki/Grote_Raad_van_Mechelen" title="Grote Raad van Mechelen">Grote Raad van Mechelen</a> in het voordeel van Rotterdam beslist. </p><p>Ter verduidelijking van de situatie werd op doek een situatiekaart geschilderd, links op de voorgrond Overschie, met midden links de Hoge Brug, waarbij een kruis, uiterst links de Lage Brug met linksboven via de slingerende Rotterdamse Rijweg, Rotterdam, met een galgenveld, rechtsboven Delfshaven met daarboven de Merwede met schepen. </p><p>Naar rechts zien we de oude rivierloop naar Schiedam, de brug bij Overschie links is de brug over de Rotterdamse Schie, rechts die over de nieuw gegraven Delftse Schie naar Delfshaven. </p><p>De conflicten tussen Delft en Rotterdam over de Schieën, waren er niet voor niets.De trekvaart was het belangrijkste transportmiddel in die tijd. In de 17e eeuw vond 68 procent van alle vervoer plaats per trekschuit, en 26 procent per beurtvaart. Slechts 6 procent ging over land.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kastelen_in_de_middeleeuwen">Kastelen in de middeleeuwen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Kastelen in de middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Kastelen in de middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Uit erkentelijkheid voor het verrichten van werkzaamheden zoals ontginning, inpoldering, bedijking of het bouwen en exploiteren van een (grafelijke) hoeve in Overschie kregen diverse families en personen hier het recht om een – stenen – verdedigbare woning op te richten. Hierdoor worden vanaf de 13e eeuw in en rondom Overschie verschillende kastelen of verdedigbare huizen opgetrokken: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland,_Spangen.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg/260px-Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg" decoding="async" width="260" height="427" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg/390px-Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg/520px-Atlas_Schoemaker-ZUIDHOLLAND-DEEL5-2356-Zuid-Holland%2C_Spangen.jpeg 2x" data-file-width="1009" data-file-height="1656" /></a><figcaption>Tekening uit 1710 van kasteel ter Spangen</figcaption></figure> <ul><li>De (ronde) burcht van Overschie, waarvan de restanten ontdekt werden in 1922, bij wat nu de Terpstraat heet, en die waarschijnlijk vroeger 'hof ter schie' heette, gebouwd in de 13e eeuw en toebehorend aan de abdij van egmond.</li> <li><a href="/wiki/Kasteel_ter_Spangen" title="Kasteel ter Spangen">Kasteel ter Spangen</a>, aan de Delfshavense Schie, ten noorden van de <a href="/wiki/Rijksweg_20" title="Rijksweg 20">A20</a>, gebouwd omstreeks 1310, in 1488 verwoest, weer herbouwd en in 1572 opnieuw, nu door de watergeuzen verwoest.</li> <li>Slot Starrenburg, een ridderslot van Dirc van Cralingen, zoon van Gillis van Voorschoten, vlak bij Slot Spangen, in 1426 verwoest, herbouwd en in 1574 weer verwoest.</li> <li>Versterkte woning voor het verblijf van de abt van Egmond, gebouwd in de 13e eeuw aan de Rotterdamse Rijweg</li> <li>Hofstad Rodenrijs aan de Delftweg, even voorbij de Doenkade, gebouwd in het laatste kwart van de 13e eeuw, in bezit geweest van <a href="/wiki/Johan_van_Oldenbarnevelt_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Johan van Oldenbarnevelt (hoofdbetekenis)">Johan van Oldenbarnevelt</a>, in de 18e eeuw verbouwd tot landhuis, in 1850 gesloopt.</li> <li>’s Gravenhuize in de Oost-Abtspolder tegenover De Hoge Brug, waarschijnlijk na de 14e eeuw gebouwd.</li></ul> <p>Aan de grenzen van Overschie lagen bij Schiedam Huis te Riviere, nu bekend als de ‘Ruïne van Mathenesse’ en even voorbij de Bovendijk, net in Berkel en Rodenrijs, het kasteel De Tempel. Van geen van deze zes Overschiese kastelen is nu nog iets zichtbaar. Sommige kastelen zijn al in de tijd van de Hoekse en Kabeljauwse twisten geslecht, sommige tijdens de Opstand tegen Spanje (zie hieronder). Dit is een van de redenen dat de rol van de adel in deze contreien al vroeg is uitgespeeld.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten">Hoekse en Kabeljauwse twisten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Hoekse en Kabeljauwse twisten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Hoekse en Kabeljauwse twisten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Hoekse en Kabeljauwse twisten vormden in de periode van 1350 tot 1495 een burgeroorlog in het graafschap Holland, met grote gevolgen voor Overschie. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten" title="Hoekse en Kabeljauwse twisten">Hoekse en Kabeljauwse twisten</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>In 1351 won <a href="/wiki/Graaf_Willem_V" class="mw-redirect" title="Graaf Willem V">Graaf Willem V</a> de slag bij Vlaardingen, waarbij de kastelen rondom Overschie in vlammen opgingen. De oorlog werd met tussenpozen voortgezet tot 1492.<br /> In 1488 veroverde <a href="/wiki/Jonker_Frans" class="mw-redirect" title="Jonker Frans">Jonker Frans</a> van Brederode, nauwelijks 22-jaar oud, als aanvoerder van de Hoeken de stad Rotterdam, en voerde vandaar uit strijd in en om Overschie tot aan de poorten van Delft. Voornamelijk op 6 maart 1489 voerde de Rotterdamse opstandelingen diversen keren strijd tegen de stedelingen uit Schiedam en Delft met de <a href="/wiki/Slag_bij_Overschie" title="Slag bij Overschie">Slag bij Overschie</a>, waarbij de Rotterdammers wonnen en zo een doortocht hadden om te gaan plunderen in Westland, Schieland en Rijnland. Toen Frans zich met zijn troepen moest terugtrekken werd Overschie beroofd en in brand gestoken. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Jonker_Fransenoorlog" title="Jonker Fransenoorlog">Jonker Fransenoorlog</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bestuur_en_rechtspraak">Bestuur en rechtspraak</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Bestuur en rechtspraak" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Bestuur en rechtspraak"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bestuurlijk had Overschie te maken met zowel het <a href="/wiki/Ambacht_(gebiedsnaam)" title="Ambacht (gebiedsnaam)">ambacht</a> Overschie, ook geheten het ambacht met de 64 hoeven<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>noot 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, als met het <a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Schieland" title="Hoogheemraadschap van Schieland">hoogheemraadschap van Schieland</a> over alles wat met het water te maken had. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Heerlijke_rechten">Heerlijke rechten</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Heerlijke rechten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Heerlijke rechten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Overschie was een ambachtsheerlijkheid, waarvan de rechten door graaf Willem VI van Holland, in 1409 verleend werden aan Philips III van Spangen (1365-1424). Engelbrecht van Spangen (1402-1450) verkoopt deze rechten in 1432 aan <a href="/wiki/Willem_III_van_Naaldwijk" title="Willem III van Naaldwijk">Willem III van Naaldwijk</a> (1397-1444), diens erfgenaam <a href="/wiki/Hendrik_IV_van_Naaldwijk" title="Hendrik IV van Naaldwijk">Hendrik IV van Naaldwijk</a> verkoopt de rechten in 1492 aan de stad Delft.<br /> De ambachtsheerlijkheid Hoogenban (ook ambacht van der Lecke<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>noot 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en heer Otgiersgerechte van Cralingen<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>noot 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> genoemd) werd vermoedelijk in 1401 verleend aan Vrouwe Gillis van Cralingen. Via vererving en huwelijken komt het ambacht in 1484 bij Alyd van Kyfhoeck, die de rechten 1511 verkoopt aan de stad Rotterdam, die daarmee hoopte Delft dwars te zitten. Haar zoon Floris naastte de koop echter in 1512.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>noot 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een jarenlange juridische strijd binnen de familie van Assendelft, noopte Johan van Assendelft, de rechten in 1596 aan de stad Delft te verkopen.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>noot 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />Vanaf 1601 werd er voor beide heerlijkheden 1 schout benoemd.<br /> Het ambacht Overschie had geen <a href="/wiki/Hoge_jurisdictie" title="Hoge jurisdictie">Hoge jurisdictie</a> (de rechtspraak over ernstige strafzaken), die berustte eerst bij het <a href="/wiki/Baljuwschap_Schieland" title="Baljuwschap Schieland">Baljuwschap Schieland</a><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>noot 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, maar gingen over naar de stad Delft, toen deze de heerlijke rechten kocht. De jurisdictie in Overschie was enerzijds nog ingewikkelder omdat op een strook land langs de Schie, deze berustte onder de poorterij van Delft<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>noot 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, en op een andere strook onder de poorterij van Rotterdam<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>noot 14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-gedenkboek_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-gedenkboek-25"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>De twee steden hadden daar in verband met hun belang in de vaarwegen rechtsmacht.<br />Daarnaast waren er de heerlijkheid van Ackersdyk, dat toebehoorde aan de Abdij van Rijnsburg, het ambacht van Schiebroek, van Beukelsdijk en van Mathenesse.<br /> Anderzijds was het minder ingewikkeld, aangezien uiteindelijk beslist werd door de stad Delft of Rotterdam.<br /> De heerlijke rechten, zoals het benoemingsrecht, de renten en windrecht werden in de <a href="/wiki/Franse_Tijd_in_Nederland" title="Franse Tijd in Nederland">Franse Tijd</a> grotendeels afgeschaft. De rechten van de poorterijen kwamen weer naar het ambacht.<br /> Dat, wat er nog restte - zoals het vis- en jachtrecht - werd door Overschiesche ingezetenen van Delft gekocht en aan de gemeente Overschie overgedragen. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kerkelijk_gebied">Kerkelijk gebied</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Kerkelijk gebied" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Kerkelijk gebied"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kerkelijk besloeg Overschie een groter gebied, van <a href="/wiki/Pijnacker" title="Pijnacker">Pijnacker</a> in het noorden tot en met <a href="/wiki/Mathenesse_(ambachtsheerlijkheid)" title="Mathenesse (ambachtsheerlijkheid)">Mathenesse</a>, <a href="/wiki/Cool_(wijk)" title="Cool (wijk)">Cool</a> en <a href="/wiki/Beukelsdijk" title="Beukelsdijk">Beukelsdijk</a> aan de grenzen met Schiedam en Rotterdam. <sup id="cite_ref-Ollefen_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ollefen-26"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Hoogheemraadschap">Hoogheemraadschap</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Hoogheemraadschap" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Hoogheemraadschap"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Eind 13e eeuw delegeerde Graaf <a href="/wiki/Floris_V_van_Holland" title="Floris V van Holland">Floris V van Holland</a> een aantal bevoegdheden inzake waterschapszaken, zoals de controle op de dijkplicht van de <a href="/wiki/Ingeland" title="Ingeland">Ingelanden</a>, aan plaatselijke adel. In 1299 worden zij al heemraden genoemd, de hoogheemraden vormden tezamen met de baljuw het dagelijks bestuur. In 1273 werden deze bevoegdheden vastgelegd voor <i>het gebied tussen Schie en <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a></i>, dat later de naam het <a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Schieland" title="Hoogheemraadschap van Schieland">Hoogheemraadschap van Schieland</a> kreeg, en in 1289 over het gebied ten westen van de Schie tot aan de Noordzee, dat later het <a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Delfland" title="Hoogheemraadschap van Delfland">Hoogheemraadschap van Delfland</a> werd.<br /> Hoogheemraden en de baljuw, die later dijkgraaf ging heten, hadden tot 1841 de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht over waterstaatsaangelegenheden binnen het ambachtsgebied van Overschie. In tegenstelling tot de ambachten veranderde er in de Franse tijd weinig, pas in 1841 werd de rechtsprekende bevoegdheid ingetrokken.<br />De schriftelijke neerslag van de wetgevende bevoegdheid van de hoogheemraden en de dijkgraaf was en is nog steeds terug te vinden in de keuren. Dit zijn algemeen geldende verordeningen bij waterschappen. De bevoegdheid tot vonnissen berustte deels bij het hoogheemraadschap Delfland, en deels bij het hoogheemraadschap Schieland. Het betrof niet alleen de berechting van overtreding van de keur, maar ook het beoordelen in geschillen tussen derden waarbij waterstaatkundige belangen in het geding waren. In dergelijke civiele zaken traden de hoogheemraden op als arbiters.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Schie, die nog steeds fungeert als boezemwater voor zowel de polders in Delfland als Schieland, viel administratief onder Delfland.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Van_Middeleeuwen_tot_1815">Van Middeleeuwen tot 1815</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Van Middeleeuwen tot 1815" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Van Middeleeuwen tot 1815"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1568 brak de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a> uit. In 1572, nadat de <a href="/wiki/Watergeuzen" title="Watergeuzen">Watergeuzen</a> <a href="/wiki/Brielle" title="Brielle">Den Briel</a> veroverd hadden, wordt er gevochten om Rotterdam. De Spaanse troepen onder <a href="/wiki/Maximiliaan_van_H%C3%A9nin-Li%C3%A9tard" title="Maximiliaan van Hénin-Liétard">Bossu</a> plunderden Delfshaven en Overschie.<br /> In 1574 belegerden Spaanse troepen de stad Leiden. Om de stad te ontzetten (<a href="/wiki/Leidens_Ontzet" class="mw-redirect" title="Leidens Ontzet">Leidens Ontzet</a>) besloten <a href="/wiki/Willem_van_Oranje_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Willem van Oranje (hoofdbetekenis)">Willem van Oranje</a> en de <a href="/wiki/Staten_van_Holland_en_West-Friesland" title="Staten van Holland en West-Friesland">Staten van Holland en West-Friesland</a> op 16 plaatsen de Hoge Zeedijk door te steken , waardoor de landerijen rondom Overschie onder water liepen.<br /> Militair waren deze inundaties een succes, voor de bewoners met name de boeren was het minder. Door de aanleg van de <a href="/wiki/Oude_Hollandse_Waterlinie" title="Oude Hollandse Waterlinie">Hollandse Waterlinie</a> werd het inundatiegebied oostwaarts verschoven, waardoor Overschie tijdens de oorlogen met <a href="/wiki/Lodewijk_XIV_van_Frankrijk" title="Lodewijk XIV van Frankrijk">Lodewijk XIV van Frankrijk</a> en daarna geen last meer van overstromingen heeft gehad. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bestuur_en_rechtspraak_2">Bestuur en rechtspraak</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Bestuur en rechtspraak" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Bestuur en rechtspraak"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de <a href="/wiki/Franse_Tijd_in_Nederland" title="Franse Tijd in Nederland">Franse Tijd</a> werd een begin gemaakt met de uniformering van bestuurlijk Nederland, heerlijke rechten waren deels afgeschaft, en er werden gemeentebesturen gevormd. Bestuur en rechtspraak werden gescheiden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Middelen_van_bestaan">Middelen van bestaan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Middelen van bestaan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Middelen van bestaan"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Schiedam_spoelingschuit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Schiedam_spoelingschuit.jpg/260px-Schiedam_spoelingschuit.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Schiedam_spoelingschuit.jpg/390px-Schiedam_spoelingschuit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Schiedam_spoelingschuit.jpg/520px-Schiedam_spoelingschuit.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="1296" /></a><figcaption>spoelingschuit</figcaption></figure> <p>Tot aan 1700 was turfwinning de belangrijkste bron van inkomsten, maar het uitgraven van de veenpolders verarmde het land. De waterschappen namen in hun keuren daarom een compensatie-plicht op om land voor landbouw en veeteelt geschikt te maken, zo ontstonden turf-weidebedrijven.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> Na de <a href="/wiki/Vervening" title="Vervening">vervening</a> ontstonden er uitgestrekte veenplassen, die men via windmolens of een combinatie van twee of drie molens , de zogenaamde <a href="/wiki/Molengang" title="Molengang">molengangen</a> droogmaalde, waardoor nieuw landbouwgebied ontstond. De oudste molens waren meestal <a href="/wiki/Wipmolen" title="Wipmolen">wipmolens</a>, later waren het meestal <a href="/wiki/Grondzeiler" title="Grondzeiler">grondzeilers</a>.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> In de 17e en 18e eeuw werd het boerenbedrijf het belangrijkste middel ven bestaan, de scheepswerven kwamen op de tweede plaats. Opvallend is dat het dorp in 1795 twintig smederijen telde en in 1815 zelfs 26. In die tijd was de smederij een huisindustrie, met als afnemers voornamelijk de scheepswerven.<br /> Ten behoeve van de passagiers van de trekschuiten, van en naar Rotterdam, Delft, Delfshaven en Schiedam kende Overschie ook veel herbergen, waar het voor deze passagiers gebruikelijk was enige tijd te vertoeven. De brug over de Rotterdamsche Schie, deze heette de Lage Brug omdat deze te laag was om schepen onderdoor te laten, noodzaakte de passagiers over te stappen.<br /> In het begin van de 17e eeuw was <a href="/wiki/Jenever" title="Jenever">jenever</a> of <i>genever</i> een drankje voor medicinale doeleinden, maar werd later een alternatief voor brandy. In het laatste kwart van de 17e eeuw, vanaf ongeveer 1671 waren er zowel echte oorlogen als handelsoorlogen met het Frankrijk van <a href="/wiki/Lodewijk_XIV_van_Frankrijk" title="Lodewijk XIV van Frankrijk">Lodewijk XIV</a>, met als gevolg soms een verbod op de import van Frans gedestilleerd, zoals cognac en brandy, soms werden deze dranken belast met importheffingen, het was in ieder geval een keerpunt voor de branderijen-industrie. Met name aan de Nieuwe Maas (Rotterdam, Delfshaven en Schiedam) beleefde de korenbanderij in de 18e eeuw een ongekende bloeitijd, in 1795 waren er in Schiedam 438 ruw-destilleerketels, waarin de granen tot ruwnat gebrand werden.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> Voor deze industrietak waren de belangrijkste grondstoffen gerst, rogge en haver, vandaar de vele korenmolens in en rondom Schiedam. Hoewel Overschie ook enkele branderijen kende was een afvalproduct belangrijker: de <a href="/wiki/Spoeling" title="Spoeling">spoeling</a>. Deze spoeling, die via schuiten en schouwen aangevoerd werd, diende als voer voor koeien en varkens. Jaarlijks werden er duizenden stuks vee gemest. Zowel het varken als de vette ossen werden een exportproduct voor Overschie.<sup id="cite_ref-Ollefen_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ollefen-26"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-vandenBerg_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-vandenBerg-32"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De mest, die het vee produceerde, werd verkocht aan de tuinders in het <a href="/wiki/Westland_(Nederlandse_streek)" title="Westland (Nederlandse streek)">Westland</a>, deze mest werd via de Schie vervoerd met de zogenaamde <a href="/wiki/Westlander_(schip)" title="Westlander (schip)">westlanders</a>.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Moderne_tijd">Moderne tijd</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Moderne tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Moderne tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overschie_als_gemeente">Overschie als gemeente</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Overschie als gemeente" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Overschie als gemeente"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Onder <a href="/wiki/Koning_Willem_I_der_Nederlanden" class="mw-redirect" title="Koning Willem I der Nederlanden">Koning Willem I der Nederlanden</a> werden de wijzigingen inzake het benoemingsrecht deels teruggedraaid naar de situatie van voor de Franse periode en kwamen zij weer in oude handen. Pas bij <a href="/wiki/Thorbecke" class="mw-redirect" title="Thorbecke">Thorbecke</a>'s <a href="/wiki/Grondwetsherziening_van_1848" title="Grondwetsherziening van 1848">Grondwetsherziening van 1848</a> werd het gemeentebestuur echt geregeld, en was Overschie een <a href="/wiki/Nederlandse_gemeente" title="Nederlandse gemeente">Nederlandse gemeente</a>.<br /> In de periode 1865-1870 maakte J.Kuyper de gemeente-atlas van Nederland.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op de kaart van Overschie is te zien dat de bebouwing voornamelijk langs de Schieën geconcentreerd was, en dat het grootste gedeelte van de gemeente bestond uit polder, t.w. de Schieveense polders, de Zestienhovense polders, de Oudendijkse polders, de Spaanse polder en de Blijdorpsche polder. Op deze kaart is ook goed de polderindeling in <a href="/wiki/Hoofdwatergang" title="Hoofdwatergang">tochten</a> en sloten te zien, de tochten loodrecht op de boezem. In de 20e -eeuw is in de stratenplannen deze structuur nog steeds zichtbaar.<br /> De noordgrens van de gemeente is het riviertje de Zweth, ten zuiden grensde Overschie aan Delfshaven, ten westen aan Schiedam en <a href="/wiki/Kethel" title="Kethel">Kethel</a>, ten oosten aan Hillegersberg en in het zuidoosten aan Rotterdam, met als uiterste oostpunt de heulbrug over de Rotterdamse Schie bij de <a href="/wiki/Walenburgerweg" class="mw-redirect" title="Walenburgerweg">Walenburgerweg</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Groei_van_Overschie_in_cijfers">Groei van Overschie in cijfers</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Groei van Overschie in cijfers" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Groei van Overschie in cijfers"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg/260px-Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg" decoding="async" width="260" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg/390px-Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg/520px-Oudendijkse_bovenwatermolen_Overschie.jpg 2x" data-file-width="801" data-file-height="485" /></a><figcaption>Oudendijkse bovenwatermolen Overschie<br />met erachter het nieuwe stoomgemaal</figcaption></figure> <p>Voor de Franse tijd was er geen burgerlijke stand met bevolkingscijfers, wel waren er belastingkohiers, waarin een administratie van grondbezit en huizen te vinden is. In onderstaande tabel is te zien hoe Overschie in de loop der eeuwen gegroeid is. </p> <table class="wikitable" style="margin:0.5em 1em 0.5em 0; font-size: 85%; text-align:center;"> <tbody><tr> <th width="100"><b>Jaar</b></th> <th width="100"><b>Aantal huizen</b></th> <th width="100"><b>Bevolking</b></th> <th width="250">Overig</th> <th width="350"><b> Opmerkingen </b> </th></tr> <tr> <td align="left">1514</td> <td>65</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td align="left">1632</td> <td>128</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td align="left">1632</td> <td>128</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td align="left">1674</td> <td></td> <td>900</td> <td style="text-align:left">1 korenmolen 5 watermolens</td> <td> </td></tr> <tr> <td align="left">1732</td> <td>229</td> <td></td> <td style="text-align:left">1 korenmolen</td> <td> </td></tr> <tr> <td align="left">1794</td> <td>274</td> <td>1687</td> <td></td> <td style="text-align:left">inclusief Hogenban </td></tr> <tr> <td align="left">1815</td> <td>407</td> <td>2128</td> <td style="text-align:left">1 koren-,1 snuif-,2 verf- en 8 houtzaagmolens<br />12 watermolens en 3 molengangen</td> <td style="text-align:left">inclusief polder Schieveen </td></tr> <tr> <td align="left">1900</td> <td>644</td> <td>4000</td> <td></td> <td style="text-align:left">De watermolens zijn vervangen door elektrische of stoomgemalen. </td></tr> <tr> <td align="left">1925</td> <td></td> <td>6000</td> <td></td> <td style="text-align:left">De wijk Schiewijk wordt gebouwd. </td></tr> <tr> <td align="left">1941</td> <td>2200</td> <td>11639</td> <td></td> <td style="text-align:left">Bij de annexatie door Rotterdam </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Middelen_van_bestaan_2">Middelen van bestaan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Middelen van bestaan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Middelen van bestaan"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Voor_1890_voornamelijk_agrarisch">Voor 1890 voornamelijk agrarisch</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Voor 1890 voornamelijk agrarisch" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Voor 1890 voornamelijk agrarisch"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Paardentram_slagveld_overschie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Paardentram_slagveld_overschie.jpg/260px-Paardentram_slagveld_overschie.jpg" decoding="async" width="260" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Paardentram_slagveld_overschie.jpg/390px-Paardentram_slagveld_overschie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Paardentram_slagveld_overschie.jpg/520px-Paardentram_slagveld_overschie.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="512" /></a><figcaption>Paardentram lijn 6 tussen slagveld en Overschie</figcaption></figure> <p>In de 19e eeuw bleef Overschie een landelijk karakter houden, met molens langs de Schie en trekschuiten erin. Die molens waren voornamelijk watermolens, niet dat zij op waterkracht draaiden, maar zij dienden om het water uit de polders omhoog te malen en worden daarom meestal poldermolens genoemd. Daarnaast waren er meerdere industriemolens, voornamelijk voor de houtzagerij. De ligging aan het water was vooral gunstig voor aanvoer en opslag van de boomstammen. Was het hout eenmaal gezaagd dan vertrok het per schip via dezelfde weg. De meeste zaagmolens stonden langs de Rotterdamse Schie, allereerst - vanaf de 18e eeuw - bouwde men <a href="/wiki/Paltrokmolen" title="Paltrokmolen">paltrokmolens</a>, in de 19e eeuw stapte men over op <a href="/wiki/Stellingmolen" title="Stellingmolen">stellingmolens</a>.<br /> In 1815 waren er ongeveer 50 grote boerenbedrijven en 150 kleinere. Aan de Beukelsdijk, aan de grens met Rotterdam hadden boeren op betrekkelijk weinig weiland in het voorjaar 200 â 300 stuks vee.<sup id="cite_ref-vandenBerg_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-vandenBerg-32"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De landbouwboeren verbouwden voornamelijk rogge, haver en gerst.<br /> De “spoelingindustrie” bereikte zijn hoogtepunt in de tweede helft van de negentiende eeuw. Het gezegde luidt <i>vele varkens maken de spoeling dun</i>, maar de spoeling werd niet dun door de varkens, maar doordat de jeneverindustrie steeds efficiënter de vaste stoffen uit de granen haalde. Het watergehalte kwam tot boven de 90%, waardoor de boeren zich genoodzaakt zagen met meel en mais bij te voeren.<sup id="cite_ref-vandenBerg_32-2" class="reference"><a href="#cite_note-vandenBerg-32"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> Tussen Overschie-dorp en de Zweth werden buitenplaatsen aangelegd, zoals het in 1794 al befaamde <a href="/wiki/Zweth" title="Zweth">Zwethheul</a><sup id="cite_ref-Ollefen_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ollefen-26"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Particuliere landgoederen waren buitenplaats "De Tempel" en "Het Leeuwenhof", een toeristische theetuin was Land- en Schiezicht.<br /> Eind 19e eeuw had de Rotterdamse Schie vrijwel geen functie meer als trekvaart, er kwamen motorbootjes en voor personenvervoer werd de verbinding met Rotterdam onderhouden door een paardentram vanuit Rotterdam-Slagveld (ongeveer bij het huidige <a href="/wiki/Hofplein" title="Hofplein">Hofplein</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="1890-1941_de_industrialisatie">1890-1941 de industrialisatie</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: 1890-1941 de industrialisatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: 1890-1941 de industrialisatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg/260px-Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg" decoding="async" width="260" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg/390px-Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg/520px-Rotterdam_van_nelle_fabriek.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="1969" /></a><figcaption>De Van Nelle-fabriek aan de Schie</figcaption></figure> <p>De <a href="/wiki/Industri%C3%ABle_revolutie_in_Nederland" title="Industriële revolutie in Nederland">industriële revolutie</a> kwam in Nederland laat op gang, zeker in Overschie.<br /> Rond 1900 verhuisden een aantal bedrijven uit de overvolle Rotterdamse binnenstad naar de terreinen langs de Delfhavense Schie. Ook de aanleg van het <a href="/wiki/Schie-Schiekanaal" title="Schie-Schiekanaal">Schie-Schiekanaal</a> tussen de Delfshavense en Rotterdamse Schie was een stimulans voor bedrijven om zich in dit gebied - de zogenaamde <a href="/wiki/Kleinpolder" title="Kleinpolder">Kleine Polder</a> - te vestigen.<br /> De industrie in Delft kreeg zuidelijke uitlopers, richting Overschie. In de periode 1920-1925 werd in de Schieveense polder ten noorden van het oude dorp, een forensenwijk gebouwd met gemeentewoningen, ten zuiden werd grond voor particuliere villabouw uitgegeven. In de periode 1930-1933 werd <a href="/wiki/Rijksweg_13" title="Rijksweg 13">Rijksweg 13</a> tussen Delft en Overschie aamgelegd. De industrie concentreerde zich in de <a href="/wiki/Spaanse_Polder" title="Spaanse Polder">Spaanse Polder</a>.<br /> De later wereldberoemde <a href="/wiki/Van_Nellefabriek" title="Van Nellefabriek">Van Nellefabriek</a> was niet het eerste maar wel het bekendse bedrijf, dat zich in Overschie vestigde , andere bekende bedrijven waren de houthandel van de familie <a href="/wiki/Van_Stolk_(geslacht)" title="Van Stolk (geslacht)">van Stolk</a> en de Rotterdamse Marmer Industrie<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>noot 15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. De latere annexatie van Overschie door <a href="/wiki/Rotterdam_(gemeente)" title="Rotterdam (gemeente)">Rotterdam</a> was eigenlijk meer een economisch belang dan - zoals bij de latere gemeentelijke herindelingen - een bestuurlijk belang. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_annexatie_door_Rotterdam">De annexatie door Rotterdam</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: De annexatie door Rotterdam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: De annexatie door Rotterdam"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De eerste stap in de overname van Overschies grondgebied door <a href="/wiki/Rotterdam_(gemeente)" title="Rotterdam (gemeente)">Rotterdam</a> was de aankoop van het stuk grond waar het nieuwe <a href="/wiki/Station_Rotterdam_Delftsche_Poort" title="Station Rotterdam Delftsche Poort">Station Rotterdam Delftsche Poort</a><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>noot 16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> moest komen. Dit station werd in 1877 opgeleverd, en in 1894 werd de grond via een wetswijziging aan de gemeente Rotterdam toegevoegd.<br /> In de periode 1860 tot 1900 groeide de bevolking van de stad Rotterdam van 108.000 inwoners naar 330.000.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De huisvesting van de vele aangetrokken arbeiders begon problemen op te leveren. In eerste instantie werd er ten zuiden van de Nieuwe Maas (op Charlois) en op Kralingen gehuisvest, maar aangezien Kralingen geen rioolstelsel had, ontstonden er problemen als stankoverlast. De Tweede Kamer greep hierop in, en besloot in 1894 tot annexatie van Kralingen door Rotterdam.<br /> In diezelfde tijd maakten projectontwikkelaars ook plannen voor woningen in de polders Blijdorp, dat Overschies was, en in de polders van de gemeente Hillegersberg, maar men trok wel lering uit wat er in Kralingen gebeurd was, waardoor de onderhandelingen tussen de drie partijen (de gemeente Overschie, de gemeente Rotterdam en de projectontwikkelaars) moeizaam verliepen.<br /> Door de aanleg van de Ceintuurbaan<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>noot 17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in 1898 werd de polder Blijdorp in tweeën gedeeld. In 1902 kwam het oostelijk deel van Blijdorp, tegelijk met de <a href="/wiki/Oud-Mathenesse" title="Oud-Mathenesse">Oud-Mathenesse</a> polder, die ten zuiden van de spoorlijn naar Delft lag, via een wetswijziging naar Rotterdam.<br /> In de jaren daarna werden volop plannen gemaakt voor industrieterreinen langs de Ceintuurbaan, met bijbehorende woningbouw, tussen Rotterdam en het zich ook uitbreidende Delft. In 1937 gingen <a href="/wiki/College_van_burgemeester_en_wethouders" title="College van burgemeester en wethouders">B&W</a> van Overschie akkoord met een voorstel tot een nieuwe grenswijziging, waarmee men naar verwachting tot het jaar 2000 vooruit kon.<br /> Als ingangsdatum werd 1 mei 1940 bepaald.<br /> Nog geen veertien dagen later kwam het <a href="/wiki/Bombardement_op_Rotterdam" title="Bombardement op Rotterdam">bombardement</a>, dat de hele Rotterdamse binnenstad verwoestte. Burgemeester <a href="/wiki/Pieter_Oud" title="Pieter Oud">Pieter Oud</a> van Rotterdam diende in 1941 heropbouwplannen in, waarin de annexatie per 1 juli 1941 van Overschie begrepen was. Zo geschiedde, en hield de gemeente Overschie, wel een maand later, op 1 augustus 1941 op te bestaan. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geboren_in_Overschie_en_andere_bekende_inwoners">Geboren in Overschie en andere bekende inwoners</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Geboren in Overschie en andere bekende inwoners" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Geboren in Overschie en andere bekende inwoners"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ludolf_de_Jongh" title="Ludolf de Jongh">Ludolf de Jongh</a> (1616-1679) schilder, koopman en bestuurder.</li> <li><a href="/wiki/Abraham_van_Beijeren" title="Abraham van Beijeren">Abraham van Beijeren</a> (1620-1690) kunstschilder.</li> <li><a href="/wiki/Martinus_Anne_Wijnaendts" title="Martinus Anne Wijnaendts">Martinus Anne Wijnaendts</a> (1793-1842) wethouder van Delft, lid Gedeputeerde Staten, lid Tweede Kamer.</li> <li><a href="/wiki/Cornelis_Ouboter_van_der_Grient" title="Cornelis Ouboter van der Grient">Cornelis Ouboter van der Grient</a> (1797-1868), schilder en graficus.</li> <li><a href="/wiki/Louise_Frederike_Wijnaendts" title="Louise Frederike Wijnaendts">Louise Frederike Wijnaendts</a> (1845-1890), strijdster voor vrouwenrechten.</li> <li><a href="/wiki/Luitzen_Egbertus_Jan_Brouwer" title="Luitzen Egbertus Jan Brouwer">Luitzen Egbertus Jan Brouwer</a> (1881-1966), wiskundige en filosoof, grondlegger van de <a href="/wiki/Intu%C3%AFtionisme" title="Intuïtionisme">intuïtionistische wiskunde</a>.</li> <li><a href="/wiki/Louis_Bolk" title="Louis Bolk">Louis Bolk</a> (1866-1930), een <a href="/wiki/Anatoom" class="mw-redirect" title="Anatoom">anatoom</a> en <a href="/wiki/Embryoloog" class="mw-redirect" title="Embryoloog">embryoloog</a>.</li> <li><a href="/wiki/Johannes_Hendrikus_Scholten" title="Johannes Hendrikus Scholten">Johannes Hendrikus Scholten</a> (1904-1981), kunstschilder.</li> <li>Willem van der Lee (1906-1984), Tuinarchitect en directeur van keukenhof</li> <li><a href="/wiki/Jan_Louis_de_Kroes" title="Jan Louis de Kroes">Jan Louis de Kroes</a> (1924-2020), hoogleraar aan de <a href="/wiki/TU_Delft" class="mw-redirect" title="TU Delft">TU Delft</a>.</li> <li><a href="/wiki/Jean_Schalekamp" title="Jean Schalekamp">Jean Schalekamp</a> (1926-2015), schrijver en vertaler.</li> <li><a href="/wiki/Jules_Deelder" title="Jules Deelder">Jules Deelder</a> (1944-2019), schrijver, dichter en nachtburgemeester van Rotterdam.</li> <li><a href="/wiki/Martin_van_Waardenberg" title="Martin van Waardenberg">Martin van Waardenberg</a> (1956-heden), acteur, cabaretier, scenario schrijver</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nog_bestaande_bezienswaardigheden">Nog bestaande bezienswaardigheden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Nog bestaande bezienswaardigheden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Nog bestaande bezienswaardigheden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Rotterdam_delftweg-kerk.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Rotterdam_delftweg-kerk.jpg/260px-Rotterdam_delftweg-kerk.jpg" decoding="async" width="260" height="405" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Rotterdam_delftweg-kerk.jpg/390px-Rotterdam_delftweg-kerk.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Rotterdam_delftweg-kerk.jpg/520px-Rotterdam_delftweg-kerk.jpg 2x" data-file-width="1670" data-file-height="2600" /></a><figcaption>Kerk van St. Petrus' Banden</figcaption></figure> <ul><li>Museum Overschie gevestigd in drie historische panden. (sinds 1 januari 2023 is het museum veranderd in Museum Overschie)</li> <li>Molen de Speelman, vroeger molen de Hoop, verplaatst in 1971 naar de Kleiweg.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Grote Kerk (PKN) gebouwd in 1899-1902 in <a href="/wiki/Neogotiek" title="Neogotiek">neogotische</a> trant voorzien van een romaniserend interieur met <a href="/wiki/Jugendstil" title="Jugendstil">jugendstil</a>-elementen naar ontwerp van B. Hooykaas, nadat de oude, in oorsprong middeleeuwse, kerk door brand was verwoest.</li> <li>R.K. Kerk van St. Petrus'Banden. Neo-klassicistische zaalkerk met aan de voorgevel een zuilenstelling met fronton. Boven de gevel een houten klokkentoren met koepeldak. Inwendig gekoppelde Jonische pilasters tegen de gepleisterde wanden, waarboven een kroonlijst, van waar een cassettenplafond opgaat. Gebouwd in 1831 door P. Adams. Rijk gesneden neobarokke preekstoel uit de bouwtijd; zilverwerk uit de 18e en 19e eeuw. Mechanisch torenuurwerk, Eijsbouts, 1922. Tweeklaviers pneumatisch orgel met vrij pedaal, gemaakt in 1904 door de firma L. Ypma & Co.</li> <li>Het voormalig ambachtshuis uit circa 1600, daarna Raadhuis, verbouwd in 1860.</li> <li>Hogebrug: Boogbrug met vier gebeeldhouwde wapens in cartouches, derde kwart 17e eeuw.</li> <li>Brugwachtershuis met twee gevelstenen, waarvan een gedateerd; 1637. Drie puntgevels, vensters met ontlastingsbogen en houten kruiskozijnen. Gerestaureerd.</li> <li>Buitenplaats <a href="/wiki/De_Tempel_(Overschie)" title="De Tempel (Overschie)">De Tempel</a> in het hoofdgebouw een psychoterapeutische gemeenschap, het park is openbaar.</li> <li>Boerderij "De Honderdmorgen". 17e-eeuwse hoeve met pannen wolfdak en vensters met 18e-eeuwse schuiframen. Bakstenen schuren met pannen wolf- en zadeldaken.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trivia">Trivia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Trivia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Trivia"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Aan_de_oever_van_de_Rotte" title="Aan de oever van de Rotte">Aan de oever van de Rotte, tussen Delft en Overschie, zat een kikvors luid te wenen ...</a> is een kinderliedje met vele variaties. Dat Overschie aan de Rotte zou liggen is een dichterlijke vrijheid.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Lijst_van_burgemeesters_van_Overschie" title="Lijst van burgemeesters van Overschie">Lijst van burgemeesters van Overschie</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_websites">Externe websites</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deelgemeenteoverschie.nl">Website van bestuurlijk Overschie</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stadsarchief.rotterdam.nl/">stadsarchief Rotterdam</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://museumoudoverschie.nl">museum oud overschie</a></li></ul> <hr /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronnen">Bronnen</h2></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Oorkondeboeken van Holland en Zeeland tot 1299, oorkonde 243 d.d. 21 augustus 1200</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Oorkondeboeken van Holland en Zeeland tot 1299, oorkonde 1349 d.d. 28 april 1264</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span style="font-variant:small-caps;">Louwe Kooijmans, L.P.</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdl.handle.net/1887/2800">Sporen in het land, de Nederlandse delta in de prehistorie</a>. Meulenhoff Informatief, Amsterdam. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-20">20 oktober 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijnmond.nl/nieuws/142553/Een-bouwoffer-uit-de-Romeinse-tijd">Een bouwoffer uit de Romeinse tijd</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201026084835/https://www.rijnmond.nl/nieuws/142553/Een-bouwoffer-uit-de-Romeinse-tijd">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-26">26 oktober 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-23">23 oktober 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Cartularium Egmundense.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.gjallar.nl/index.html">http://www.gjallar.nl/index.html</a> (geraadpleegd 5 september 2020).</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Nederland in 7 overstromingen door Leontine van der Stadt. <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9789057309533" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978 90 5730 953 3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1200.html">http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1200.html</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211027092052/http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1200.html">Gearchiveerd</a> op 27 oktober 2021.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span style="font-variant:small-caps;">Enne Koops</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://historiek.net/trekschuit-betekenis-geschiedenis/84307/">betekenis van de trekschuit</a>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-26">26 oktober 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1300.html">http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1300.html</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211027094807/http://museumoudoverschie.nl/nl/main/geschiedenis/1300.html">Gearchiveerd</a> op 27 oktober 2021.</span> </li> <li id="cite_note-gedenkboek-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gedenkboek_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Overschie in den loop van tien eeuwen door G.C.Elbers.</span> </li> <li id="cite_note-Ollefen-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Ollefen_26-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ollefen_26-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ollefen_26-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">De Nederlandsche stad- en dorp-beschrijver door L. van Ollefen - <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=8odZAAAAcAAJ&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false">Deel II: Delfland</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715212425/https://books.google.nl/books?id=8odZAAAAcAAJ&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false">Gearchiveerd</a> op 15 juli 2023.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2012"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120107034657/http://www.hhdelfland.nl/doet-delfland/historie/">Hoogheemraadschap van Delfland - Historie</a>. <i>web.archive.org</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2012-01-07">7 januari 2012</span>). Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-01-07">7 januari 2012</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-09-30">30 september 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ensie.nl/oosthoek1916/delfland">Delfland - de betekenis volgens Oosthoek 1916</a>. <i>www.ensie.nl</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210130201108/https://www.ensie.nl/oosthoek1916/delfland">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-01-30">30 januari 2021</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-02">2 oktober 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20201020233038/https://www.schielandendekrimpenerwaard.nl/media/documenten/2015/turfwinning.pdf">https://web.archive.org/web/20201020233038/https://www.schielandendekrimpenerwaard.nl/media/documenten/2015/turfwinning.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.allemolens.nl">http://www.allemolens.nl</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">De branderijen in Holland tot het begin der negentiende eeuw, een proefschrift van P.J.Dobbelaar uit 1930.</span> </li> <li id="cite_note-vandenBerg-32"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-vandenBerg_32-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-vandenBerg_32-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-vandenBerg_32-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">J. van den Berg vertelt,een voordracht uit 1935, als boek uitgegeven in 1950.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.middendelflandsite.nl/natuur-en-cultuurhistorie/spoeling">middendelflandsite-.natuur-en-cultuurhistorie-spoeling</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210124044919/https://www.middendelflandsite.nl/natuur-en-cultuurhistorie/spoeling">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-01-24">24 januari 2021</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-10-23">23 oktober 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.atlas1868.nl/zh/overschie.html">https://www.atlas1868.nl/zh/overschie.html</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220927043102/https://www.atlas1868.nl/zh/overschie.html">Gearchiveerd</a> op 27 september 2022.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stadsarchief.rotterdam.nl">Adresboeken Rotterdam</a>.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://molendespeelman.nl/de-molen-een-monument/">https://molendespeelman.nl/de-molen-een-monument/</a></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noten">Noten</h2></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Graaf Diederik VII en gravin Aleid bevestigen, samen met graaf Otto IV van Bentheim en Sophia abdis (van Fontenelles?), de abdij van Rijnsburg in de haar door wijlen Sophia, gravin van Holland, geschonken opbrengsten en goederen te Overschie, Rijswijkerbroek,s-Gravenzande en Warmond, op voorwaarde dat deze aan aalmoezen worden besteed. Origineel in Latijn met ""libras et bona de Scyhe et bona de Riswikerbroke".</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">De oorkondeboeken zijn digitaal te raadplegen op <span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/ohz/#page=0&accessor=toc&view=homePane">oorkondeboeken Holland en Zeeland</a>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-01-20">20 januari 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Tacitus is hier nooit geweest, maar hij haalt waarschijnlijk <a href="/wiki/Plinius_de_Oudere" title="Plinius de Oudere">Plinius de Oudere</a> aan.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Voor 1941 behoorde Kandelaar tot de gemeente <a href="/wiki/Kethel_en_Spaland" title="Kethel en Spaland">Kethel en Spaland</a>, na de annexatie in 1941 door Rotterdam ligt Kandelaar in het stadsdeel Overschie.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">In 1570 zou weer een stormvloed op 1 november een deel van Nederland treffen.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Huis_te_Riviere" title="Huis te Riviere">Huis te Riviere</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Hier berekend als 1 hoeve is 30 morgen, 1 morgen is 8515 m².</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">naar Dirck van der Lecke.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">naar Ogier van Cralingen.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie het wikipedia-artikel over <a href="/wiki/Naasting" title="Naasting">Naasting</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie ook <a href="/wiki/Van_Assendelft" title="Van Assendelft">Van Assendelft</a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Delfland en Schieland hadden dezelfde baljuw.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Vanaf de Hoge Brug richting Delft.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Vanaf de Lage Brug, langs de Rotterdamse Schie tot even over het Verlaat.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">Tijdens de wederopbouw van Rotterdam groeide RMI uit tot de grootste natuursteenverwerker van Nederland. Alleen al in Rotterdam zit er in het Hilton hotel,het Shell gebouw, de Bijenkorf (de bekende gevelstenen), in de Doelen (de klankkaatsers) en in nog veel meer gebouwen natuursteen van de RMI verwerkt.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">In <a href="/wiki/Bombardement_op_Rotterdam" title="Bombardement op Rotterdam">mei 1940 verwoest</a> en als <a href="/wiki/Rotterdam_CS" class="mw-redirect" title="Rotterdam CS">Rotterdam CS</a> weer opgebouwd.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Een spoorlijn die rondom Rotterdam gelegd werd om de lijn Amsterdam-Rotterdam en Utrecht-Rotterdam met elkaar te verbinden.</span> </li> </ol></div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&oldid=67540504">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&oldid=67540504</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Overschie" title="Categorie:Overschie">Overschie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Rotterdam" title="Categorie:Geschiedenis van Rotterdam">Geschiedenis van Rotterdam</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorie: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_die_ISBN_magische_links_gebruiken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken">Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 17 mei 2024 om 12:21.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Geschiedenis_van_Overschie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-nd6xd","wgBackendResponseTime":148,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.233","walltime":"0.302","ppvisitednodes":{"value":4197,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15767,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7133,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":24240,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 185.798 1 -total"," 46.11% 85.664 1 Sjabloon:Appendix"," 44.67% 82.995 2 Sjabloon:References"," 33.87% 62.925 1 Sjabloon:Infobox_voormalige_gemeente_Nederland"," 31.32% 58.196 1 Sjabloon:Infobox_plaats"," 24.46% 45.451 7 Sjabloon:Citeer_web"," 7.87% 14.616 1 Sjabloon:NL-vlag"," 3.40% 6.318 2 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 1.97% 3.653 1 Sjabloon:NL-VLAG"," 1.82% 3.389 2 Sjabloon:Multiparameters"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.011","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":953186,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-h2fbm","timestamp":"20241116182548","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Geschiedenis van Overschie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Geschiedenis_van_Overschie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q101623717","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q101623717","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-09-07T14:16:02Z","dateModified":"2024-05-17T11:21:36Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/70\/Jongkind_kerk_van_overschie.jpg"}</script> </body> </html>