CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>جمهوری آذربایجان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"79a27f98-57fe-42ba-beec-e91bff7f9bad","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"جمهوری_آذربایجان","wgTitle":"جمهوری آذربایجان","wgCurRevisionId":40579464,"wgRevisionId":40579464,"wgArticleId":2061,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو","صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی", "یادکردهای دارای منبع به زبان روسی","خطاهای CS1: فاقد periodical","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","صفحه‌های دارای پیوند مرده","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت","صفحات ویکی‌پدیا با محدودیت ویرایش کمتر از ۳۰-۵۰۰","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","صفحه‌هایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان ارمنی","مقاله‌ها با پیوندهای کرلی","مختصات در ویکی‌داده","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","مقاله‌های دارای واژگان به زبان ترکی آذربایجانی","جمهوری آذربایجان","ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در سال ۱۹۹۱ (میلادی)","بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در آسیا","بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در اروپا","جمهوری‌ها","دولت‌های مدرن ترک","قفقاز جنوبی","قفقاز","کشورها در آسیا", "کشورها در اروپا","کشورها و سرزمین‌های ترکی آذربایجانی‌زبان","کشورهای عضو اتحادیه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع","کشورهای عضو سازمان ملل متحد","کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی","کشورهای عضو شورای اروپا","کشورهای غرب آسیا","کشورهای محصور در خشکی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"جمهوری_آذربایجان","wgRelevantArticleId":2061,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["extendedconfirmed"],"wgRestrictionMove":["extendedconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgCoordinates":{"lat":40.3,"lon":47.7},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q227","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready", "user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/1200px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/800px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="400"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/640px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="320"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="جمهوری آذربایجان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-جمهوری_آذربایجان rootpage-جمهوری_آذربایجان skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-واژه‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#واژه‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>واژه‌شناسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-واژه‌شناسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های واژه‌شناسی</span> </button> <ul id="toc-واژه‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ریشهٔ_نام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ریشهٔ_نام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>ریشهٔ نام</span> </div> </a> <ul id="toc-ریشهٔ_نام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نام_پیشین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نام_پیشین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۲</span> <span>نام پیشین</span> </div> </a> <ul id="toc-نام_پیشین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تغییر_نام_از_اران_به_آذربایجان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تغییر_نام_از_اران_به_آذربایجان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۳</span> <span>تغییر نام از اران به آذربایجان</span> </div> </a> <ul id="toc-تغییر_نام_از_اران_به_آذربایجان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جغرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جغرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>جغرافیا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جغرافیا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جغرافیا</span> </button> <ul id="toc-جغرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مرزها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مرزها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>مرزها</span> </div> </a> <ul id="toc-مرزها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آب_و_هوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آب_و_هوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>آب و هوا</span> </div> </a> <ul id="toc-آب_و_هوا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تقسیمات_کشوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تقسیمات_کشوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>تقسیمات کشوری</span> </div> </a> <ul id="toc-تقسیمات_کشوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شهرهای_مهم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شهرهای_مهم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>شهرهای مهم</span> </div> </a> <ul id="toc-شهرهای_مهم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تاریخ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تاریخ</span> </button> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دوره_پیش_از_تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دوره_پیش_از_تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>دوره پیش از تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-دوره_پیش_از_تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دوره_باستان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دوره_باستان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>دوره باستان</span> </div> </a> <ul id="toc-دوره_باستان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دوره_اسلام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دوره_اسلام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>دوره اسلام</span> </div> </a> <ul id="toc-دوره_اسلام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شروان‌شاهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شروان‌شاهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>شروان‌شاهان</span> </div> </a> <ul id="toc-شروان‌شاهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-غزنویان_و_سلجوقیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#غزنویان_و_سلجوقیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۵</span> <span>غزنویان و سلجوقیان</span> </div> </a> <ul id="toc-غزنویان_و_سلجوقیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حمله_مغول_و_تیمور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حمله_مغول_و_تیمور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۶</span> <span>حمله مغول و تیمور</span> </div> </a> <ul id="toc-حمله_مغول_و_تیمور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-صفویه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#صفویه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۷</span> <span>صفویه</span> </div> </a> <ul id="toc-صفویه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-افشاریه_و_قاجاریه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#افشاریه_و_قاجاریه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۸</span> <span>افشاریه و قاجاریه</span> </div> </a> <ul id="toc-افشاریه_و_قاجاریه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سلطه_تزارها_بر_آذربایجان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سلطه_تزارها_بر_آذربایجان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۹</span> <span>سلطه تزارها بر آذربایجان</span> </div> </a> <ul id="toc-سلطه_تزارها_بر_آذربایجان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سقوط_تزارها_و_استقلال_آذربایجان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سقوط_تزارها_و_استقلال_آذربایجان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۰</span> <span>سقوط تزارها و استقلال آذربایجان</span> </div> </a> <ul id="toc-سقوط_تزارها_و_استقلال_آذربایجان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-در_اتحاد_جماهیر_شوروی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#در_اتحاد_جماهیر_شوروی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۱</span> <span>در اتحاد جماهیر شوروی</span> </div> </a> <ul id="toc-در_اتحاد_جماهیر_شوروی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقلال_مجدد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#استقلال_مجدد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۲</span> <span>استقلال مجدد</span> </div> </a> <ul id="toc-استقلال_مجدد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنگ_اول_قره‌باغ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_اول_قره‌باغ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۳</span> <span>جنگ اول قره‌باغ</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_اول_قره‌باغ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنگ_دوم_قره‌باغ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_دوم_قره‌باغ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱۴</span> <span>جنگ دوم قره‌باغ</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_دوم_قره‌باغ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ساختار_سیاسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ساختار_سیاسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>ساختار سیاسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ساختار_سیاسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های ساختار سیاسی</span> </button> <ul id="toc-ساختار_سیاسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-رئیس_دولت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رئیس_دولت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>رئیس دولت</span> </div> </a> <ul id="toc-رئیس_دولت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-قوه_مقننه_جمهوری_آذربایجان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قوه_مقننه_جمهوری_آذربایجان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>قوه مقننه جمهوری آذربایجان</span> </div> </a> <ul id="toc-قوه_مقننه_جمهوری_آذربایجان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-قوه_قضاییه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قوه_قضاییه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>قوه قضاییه</span> </div> </a> <ul id="toc-قوه_قضاییه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <ul id="toc-اقتصاد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کشاورزی_و_دامپروری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کشاورزی_و_دامپروری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>کشاورزی و دامپروری</span> </div> </a> <ul id="toc-کشاورزی_و_دامپروری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جهانگردی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جهانگردی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جهانگردی</span> </div> </a> <ul id="toc-جهانگردی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نیروهای_مسلح" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نیروهای_مسلح"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>نیروهای مسلح</span> </div> </a> <ul id="toc-نیروهای_مسلح-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سیاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>سیاست</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سیاست-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های سیاست</span> </button> <ul id="toc-سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مسایل_مورد_مناقشه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مسایل_مورد_مناقشه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>مسایل مورد مناقشه</span> </div> </a> <ul id="toc-مسایل_مورد_مناقشه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حقوق_بشر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حقوق_بشر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۲</span> <span>حقوق بشر</span> </div> </a> <ul id="toc-حقوق_بشر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جمعیت‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جمعیت‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>جمعیت‌شناسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جمعیت‌شناسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جمعیت‌شناسی</span> </button> <ul id="toc-جمعیت‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قومیت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قومیت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۱</span> <span>قومیت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-قومیت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آذربایجانی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آذربایجانی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۲</span> <span>آذربایجانی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-آذربایجانی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-لزگی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#لزگی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۳</span> <span>لزگی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-لزگی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تالشی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تالشی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۴</span> <span>تالشی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-تالشی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تات‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تات‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۵</span> <span>تات‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-تات‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کردها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کردها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۶</span> <span>کردها</span> </div> </a> <ul id="toc-کردها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زبان‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۷</span> <span>زبان‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ادیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ادیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۸</span> <span>ادیان</span> </div> </a> <ul id="toc-ادیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-فرهنگ_و_هنر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#فرهنگ_و_هنر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>فرهنگ و هنر</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فرهنگ_و_هنر-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های فرهنگ و هنر</span> </button> <ul id="toc-فرهنگ_و_هنر-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سینما" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سینما"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>سینما</span> </div> </a> <ul id="toc-سینما-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-موسیقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#موسیقی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۲</span> <span>موسیقی</span> </div> </a> <ul id="toc-موسیقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ورزش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ورزش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۳</span> <span>ورزش</span> </div> </a> <ul id="toc-ورزش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آشپزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آشپزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۴</span> <span>آشپزی</span> </div> </a> <ul id="toc-آشپزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">جمهوری آذربایجان</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۸۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-289" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۸۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B8%D1%9F%D1%8C%D0%B0%D0%BD" title="Азербаиџьан–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Азербаиџьан" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Az%C3%A8rbaijan" title="Azèrbaijan–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Azèrbaijan" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азэрбийджан–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Азэрбийджан" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Azerbeidjan" title="Azerbeidjan–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Azerbeidjan" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8B%98%E1%88%AD%E1%89%A3%E1%8B%AD%E1%8C%83%E1%8A%95" title="አዘርባይጃን–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="አዘርባይጃን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Aciropayciyang" title="Aciropayciyang–Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Aciropayciyang" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Azerbaich%C3%A1n" title="Azerbaichán–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Azerbaichán" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Aserbaigan" title="Aserbaigan–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Aserbaigan" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="أذربيجان–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أذربيجان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%99%DC%AA%DC%92%DC%9D%DC%93%DC%90%DC%A2" title="ܐܙܪܒܝܓܐܢ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܙܪܒܝܓܐܢ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="أزيربيدجان–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="أزيربيدجان" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B0%D9%8A%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اذيربايجان–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اذيربايجان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A7%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="আজেৰবাইজান–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="আজেৰবাইজান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Azerbaix%C3%A1n" title="Azerbaixán–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Azerbaixán" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–آتیکامکو" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="آتیکامکو" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азарбижан–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Азарбижан" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Azara" title="Azara–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Azara" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–اودهی" lang="awa" hreflang="awa" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="اودهی" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Asar_suyu" title="Asar suyu–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Asar suyu" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Azərbaycan" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="آذربایجان جومهوریتی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آذربایجان جومهوریتی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Әзербайжан" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Az%C4%97rbaid%C5%BEians" title="Azėrbaidžians–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Azėrbaidžians" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Aserbayhan" title="Aserbayhan–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Aserbayhan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азэрбайджан–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Азэрбайджан" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/As%C3%A8rbaijan" title="Asèrbaijan–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Asèrbaijan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अज़रबैजान–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अज़रबैजान" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Asebaijan" title="Asebaijan–بیسلاما" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Asebaijan" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="بیسلاما" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="আজারবাইজান–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আজারবাইজান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BC%8B%E0%BD%9F%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A6%E0%BD%A1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%87%E0%BD%93%E0%BC%8D" title="ཨ་ཟེ་རྦཡི་ཇན།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨ་ཟེ་རྦཡི་ཇན།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="আজারবাইজান–Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="আজারবাইজান" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Azerbejd%C5%BEan" title="Azerbejdžan–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Azerbejdžan" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%95%E1%A8%8D%E1%A8%99%E1%A8%91%E1%A8%85%E1%A8%95%E1%A8%97%E1%A8%8D%E1%A8%8A" title="ᨕᨍᨙᨑᨅᨕᨗᨍᨊ–بوگینس" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨕᨍᨙᨑᨅᨕᨗᨍᨊ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="بوگینس" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Azerbaiy%C3%A1n" title="Azerbaiyán–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Azerbaiyán" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Aserbaiyan" title="Aserbaiyan–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Aserbaiyan" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%8F%E1%8E%B5%E1%8F%86%E1%8F%8C%E1%8F%82" title="ᎠᏏᎵᏆᏌᏂ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏏᎵᏆᏌᏂ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ئازەربایجان–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئازەربایجان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Azerbaighjan" title="Azerbaighjan–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Azerbaighjan" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Azerbaycan" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C3%81zerb%C3%A1jd%C5%BE%C3%A1n" title="Ázerbájdžán–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ázerbájdžán" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Azerbejd%C5%BCan" title="Azerbejdżan–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Azerbejdżan" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%90%EA%99%81%D1%A3%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B8%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8A" title="Аꙁѣрбаичанъ–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Аꙁѣрбаичанъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Aserbaijan" title="Aserbaijan–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Aserbaijan" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Aserbajdsjan" title="Aserbajdsjan–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Aserbajdsjan" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Azerbaycan_(dewlete)" title="Azerbaycan (dewlete)–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Azerbaycan (dewlete)" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Azerbajdžan" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A6%DE%92%DE%A6%DE%83%DE%AA%DE%84%DE%A6%DE%87%DE%A8%DE%96%DE%A7%DE%82%DE%B0" title="އަޒަރުބައިޖާން–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އަޒަރުބައިޖާން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%9B%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%87%E0%BD%93" title="ཨཛར་བཡེ་ཇན–دزونگخا" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཨཛར་བཡེ་ཇན" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="دزونگخا" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–اوه‌ای" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="اوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B6%CE%B5%CF%81%CE%BC%CF%80%CE%B1%CF%8A%CF%84%CE%B6%CE%AC%CE%BD" title="Αζερμπαϊτζάν–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Αζερμπαϊτζάν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Azerbaigi%C3%A0n" title="Azerbaigiàn–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Azerbaigiàn" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Azerbaj%C4%9Dano" title="Azerbajĝano–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Azerbajĝano" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Azerbaiy%C3%A1n" title="Azerbaiyán–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Azerbaiyán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Aserbaid%C5%BEaan" title="Aserbaidžaan–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Aserbaidžaan" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Azerbaiy%C3%A1n" title="Azerbaiyán–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Azerbaiyán" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Aserbayjan" title="Aserbayjan–فولانی" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Aserbayjan" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="فولانی" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEan" title="Azerbaidžan–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Azerbaidžan" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/As%C3%B5rbaid%C5%BEaan" title="Asõrbaidžaan–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Asõrbaidžaan" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Aserbadsjan" title="Aserbadsjan–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Aserbadsjan" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Azerba%C3%AFdjan" title="Azerbaïdjan–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Azerbaïdjan" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Az%C3%A8rbayijan" title="Azèrbayijan–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Azèrbayijan" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschaan" title="Aserbaidschaan–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Aserbaidschaan" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Azerbaizan" title="Azerbaizan–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Azerbaizan" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Azerbeidzjan" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Asarbaise%C3%A1in" title="An Asarbaiseáin–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Asarbaiseáin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Azerbaycan" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Azerbaydjan" title="Azerbaydjan–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Azerbaydjan" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Asarbaide%C3%A0n" title="Asarbaideàn–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Asarbaideàn" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Acerbaix%C3%A1n" title="Acerbaixán–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Acerbaixán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%9A_%D8%AC%D8%A4%D9%85%DB%8A%D8%B1%D9%8A" title="آذربایجان ٚ جؤمۊري–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="آذربایجان ٚ جؤمۊري" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Aservaij%C3%A3" title="Aservaijã–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Aservaijã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9D%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अझरबैजान–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="अझरबैजान" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–گورونتالو" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="گورونتالو" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B6%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B1%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BE%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%BE%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD" title="𐌰𐌶𐌰𐌹𐍂𐌱𐌰𐌾𐌳𐌾𐌰𐌽–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐌶𐌰𐌹𐍂𐌱𐌰𐌾𐌳𐌾𐌰𐌽" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%9D%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="અઝેરબીજાન–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="અઝેરબીજાન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Asserbajaan" title="Yn Asserbajaan–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Asserbajaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBAkepaikana" title="ʻAkepaikana–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻAkepaikana" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%96%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%99%D7%92%27%D7%9F" title="אזרבייג'ן–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אזרבייג'ן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अज़रबाइजान–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अज़रबाइजान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Azerbajdžan" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Azerbajd%C5%BAan" title="Azerbajdźan–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Azerbajdźan" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Az%C3%A8bayidjan" title="Azèbayidjan–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Azèbayidjan" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Azerbajdzs%C3%A1n" title="Azerbajdzsán–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Azerbajdzsán" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Ադրբեջան–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ադրբեջան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A6%D6%80%D5%BA%D5%A7%D5%B5%D5%B3%D5%A1%D5%B6" title="Ազրպէյճան–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ազրպէյճան" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%B5" title="ГӀозлойче–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ГӀозлойче" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Aserba%C3%ADsjan" title="Aserbaísjan–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Aserbaísjan" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Azerbaigian" title="Azerbaigian–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Azerbaigian" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BC%E3%83%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%B8%E3%83%A3%E3%83%B3" title="アゼルバイジャン–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アゼルバイジャン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Azabaijan" title="Azabaijan–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Azabaijan" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აზერბაიჯანი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აზერბაიჯანი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/%C3%81zerbayjan" title="Ázerbayjan–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ázerbayjan" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Azerbijan" title="Azerbijan–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Azerbijan" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азэрбиджан–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Азэрбиджан" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Az%C9%9Brbay%C9%A9jan%C9%A9" title="Azɛrbayɩjanɩ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Azɛrbayɩjanɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–کنگویی" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="کنگویی" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–کیکویویی" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="کیکویویی" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Әзербайжан" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9F%82%E1%9E%94%E1%9F%83%E1%9E%9F%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="អាស៊ែបៃសង់–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="អាស៊ែបៃសង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%9C%E0%B3%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B3%88%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EC%A0%9C%EB%A5%B4%EB%B0%94%EC%9D%B4%EC%9E%94" title="아제르바이잔–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아제르바이잔" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%90%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذرِبایجان–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="آذرِبایجان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Azerbaycan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Azerbayjan" title="Azerbayjan–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Azerbayjan" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайжан–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Азербайжан" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Atropatene_(res_publica)" title="Atropatene (res publica)–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Atropatene (res publica)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Aserbaidjan" title="Aserbaidjan–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Aserbaidjan" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азирбижан–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Азирбижан" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайжан–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Азербайжан" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Azerbeidzjan" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Aserbaigian" title="Aserbaigian–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Aserbaigian" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Azerbaigian" title="Azerbaigian–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Azerbaigian" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Az%C9%9Brbayz%C3%A1ni" title="Azɛrbayzáni–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Azɛrbayzáni" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BB%81%E0%BA%8A%E0%BA%81%E0%BB%84%E0%BA%9A%E0%BA%8A%E0%BA%B2%E0%BA%99" title="ປະເທດອາແຊກໄບຊານ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດອາແຊກໄບຊານ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEanas" title="Azerbaidžanas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Azerbaidžanas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEans" title="Azerbaidžans–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Azerbaidžans" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BE%C4%81na" title="Azerbaidžāna–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Azerbaidžāna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Azerbaij%C3%A0na" title="Azerbaijàna–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Azerbaijàna" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Atepaih%C4%81nia" title="Atepaihānia–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Atepaihānia" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B5%D1%98%D1%9F%D0%B0%D0%BD" title="Азербејџан–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Азербејџан" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="അസർബെയ്ജാൻ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അസർബെയ്ജാൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайжан–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Азербайжан" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%93%EA%AF%A6%EA%AF%94%EA%AF%95%EA%AF%A5%EA%AF%A2%EA%AF%96%EA%AF%A5%EA%AF%9F" title="ꯑꯓꯦꯔꯕꯥꯢꯖꯥꯟ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯓꯦꯔꯕꯥꯢꯖꯥꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9D%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अझरबैजान–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अझरबैजान" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–هیل ماری" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="هیل ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/A%C5%BCerbaj%C4%A1an" title="Ażerbajġan–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ażerbajġan" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Azerbaijon" title="Azerbaijon–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Azerbaijon" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%87%E1%80%AC%E1%80%98%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Азербайджан Республикась–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Азербайджан Республикась" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D9%88%D9%86" title="آذربایجون–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آذربایجون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजरबैजान–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="अजरबैजान" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Azerbeidzjan" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Aserbajdsjan" title="Aserbajdsjan–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Aserbajdsjan" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Aserbajdsjan" title="Aserbajdsjan–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Aserbajdsjan" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Aserbaijan" title="Aserbaijan–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Aserbaijan" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Daak%C7%AB%CA%BC_Dine%CA%BC%C3%A9_Bik%C3%A9yah" title="Daakǫʼ Dineʼé Bikéyah–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Daakǫʼ Dineʼé Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Azerbaitjan" title="Azerbaitjan–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Azerbaitjan" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEuanu" title="Azerbaidžuanu–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Azerbaidžuanu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Azarbaajan" title="Azarbaajan–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Azarbaajan" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%86%E0%AC%9C%E0%AC%B0%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%87%E0%AC%9C%E0%AC%BE%E0%AC%A8" title="ଆଜରବାଇଜାନ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଆଜରବାଇଜାନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%86%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%B0%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%88%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%A8" title="ਆਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਆਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–پانگاسینانی" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="پانگاسینانی" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Azerba%C3%AFdjan" title="Azerbaïdjan–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Azerbaïdjan" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजर्बैजान–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="अजर्बैजान" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Eserbeyjan" title="Eserbeyjan–Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Eserbeyjan" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Azerbejd%C5%BCan" title="Azerbejdżan–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Azerbejdżan" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Aserbaigian" title="Aserbaigian–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Aserbaigian" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربائیجان–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="آذربائیجان" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B6%CE%B5%CF%81%CE%BC%CF%80%CE%B1%CF%8A%CF%84%CE%B6%CE%AC%CE%BD" title="Αζερμπαϊτζάν–Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Αζερμπαϊτζάν" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اذربایجان–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اذربایجان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Azerbaij%C3%A3o" title="Azerbaijão–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Azerbaijão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Asarsuyu" title="Asarsuyu–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Asarsuyu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Aserbeidschan" title="Aserbeidschan–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Aserbeidschan" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–روندیایی" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="روندیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Azerbaidjan" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Azerbaigian" title="Azerbaigian–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Azerbaigian" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Azeribayijani" title="Azeribayijani–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Azeribayijani" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अजर्बैजान–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अजर्बैजान" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8C%D0%B0%D0%BD" title="Азербайдьан–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Азербайдьан" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9F%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%B5%E1%B1%9F%E1%B1%AD%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%B1" title="ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱟᱡᱟᱨᱵᱟᱭᱡᱟᱱ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Azerbaigi%C3%A1n" title="Azerbaigián–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Azerbaigián" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Azzirbaiggian" title="Azzirbaiggian–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Azzirbaiggian" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربائيجان–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="آذربائيجان" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Azerbai%C5%BEan" title="Azerbaižan–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Azerbaižan" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Zerebaidy%C3%A4an" title="Zerebaidyäan–سانگو" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Zerebaidyäan" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="سانگو" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Azerbejd%C5%BEan" title="Azerbejdžan–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Azerbejdžan" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Azrbayjan" title="Azrbayjan–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Azrbayjan" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A2%E1%82%83%E1%82%87%E1%81%B8%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%95%E1%81%A2%E1%82%86%E1%82%87%E1%81%B8%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%87" title="မိူင်းဢႃႇၸႃႇပၢႆႇၸၼ်ႇ–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းဢႃႇၸႃႇပၢႆႇၸၼ်ႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B7%83%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="අසර්බයිජානය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="අසර්බයිජානය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Azerbajdžan" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آزربائجان–Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="آزربائجان" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Azerbajdžan" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Azerbaijin" title="Azerbaijin–ساموآیی" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Azerbaijin" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="ساموآیی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEan" title="Azerbaidžan–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Azerbaidžan" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Aserbiijaan" title="Aserbiijaan–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Aserbiijaan" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Azerbajxhani" title="Azerbajxhani–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Azerbajxhani" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B5%D1%98%D1%9F%D0%B0%D0%BD" title="Азербејџан–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Азербејџан" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Azerbaijanikondre" title="Azerbaijanikondre–زبان اسرانان" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Azerbaijanikondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="زبان اسرانان" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IZebajani" title="IZebajani–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IZebajani" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–سوتوی جنوبی" lang="st" hreflang="st" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="سوتوی جنوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Aserbaidschan" title="Aserbaidschan–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Aserbaidschan" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Azerbajdzjan" title="Azerbajdzjan–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Azerbajdzjan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Azerbejd%C5%BC%C5%AFn" title="Azerbejdżůn–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Azerbejdżůn" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%9A%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%88%E0%AE%9C%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="அசர்பைஜான்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அசர்பைஜான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AC%E0%B1%88%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="అజర్‌బైజాన్–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="అజర్‌బైజాన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Azerbaijaun" title="Azerbaijaun–تتومی" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Azerbaijaun" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="تتومی" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D2%B7%D0%BE%D0%BD" title="Озарбойҷон–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Озарбойҷон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%9A%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ประเทศอาเซอร์ไบจาน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศอาเซอร์ไบจาน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Azarbe%C3%BDjan" title="Azarbeýjan–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Azarbeýjan" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aserbayan" title="Aserbayan–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aserbayan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rboj%C4%8Don" title="Azərbojčon–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Azərbojčon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–تسوانایی" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="تسوانایی" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBAsapaisani" title="ʻAsapaisani–تونگایی" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻAsapaisani" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="تونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Azerbaycan" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–تاروکویی" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="تاروکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D2%97%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайҗан–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Әзербайҗан" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–تومبوکایی" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="تومبوکایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–توی‌یایی" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="توی‌یایی" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Atepaih%C4%81nia" title="Atepaihānia–تاهیتیایی" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Atepaihānia" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="تاهیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%A8%DB%95%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ئەزەربەيجان–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئەزەربەيجان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азербайджан–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Азербайджан" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربائیجان–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آذربائیجان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ozarbayjon" title="Ozarbayjon–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ozarbayjon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Azerbaid%C5%BEan" title="Azerbaidžan–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Azerbaidžan" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Azerbeidzjan" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Las%C3%A4rb%C3%A4c%C3%A4n" title="Lasärbäcän–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Lasärbäcän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Azerbayidjan" title="Azerbayidjan–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Azerbayidjan" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Aserbaiyan" title="Aserbaiyan–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Aserbaiyan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Aserbayjaan" title="Aserbayjaan–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Aserbayjaan" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%9E%E6%8B%9C%E7%96%86" title="阿塞拜疆–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿塞拜疆" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%BD" title="Азермудин Орн–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Азермудин Орн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აზერბაიჯანი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აზერბაიჯანი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%96%D7%A2%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%99%D7%93%D7%96%D7%A9%D7%90%D7%9F" title="אזערביידזשאן–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אזערביידזשאן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ahsehbaiqgyangh" title="Ahsehbaiqgyangh–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Ahsehbaiqgyangh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/A%C3%A2zerbeidzjan" title="Aâzerbeidzjan–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Aâzerbeidzjan" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%A3%E2%B5%94%E2%B4%B1%E2%B5%89%E2%B5%8A%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⴰⵣⵔⴱⵉⵊⴰⵏ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵣⵔⴱⵉⵊⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%9E%E6%8B%9C%E7%96%86" title="阿塞拜疆–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿塞拜疆" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%9E%E6%8B%9C%E7%96%86" title="阿塞拜疆–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="阿塞拜疆" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%9E%E6%8B%9C%E7%96%86" title="阿塞拜疆–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿塞拜疆" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Azerbaijan" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q227#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است.
می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&oldid=40579464" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&id=40579464&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2585%25D9%2587%25D9%2588%25D8%25B1%25DB%258C_%25D8%25A2%25D8%25B0%25D8%25B1%25D8%25A8%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AC%25D8%25A7%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2585%25D9%2587%25D9%2588%25D8%25B1%25DB%258C_%25D8%25A2%25D8%25B0%25D8%25B1%25D8%25A8%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AC%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" hreflang="fa"><span>ویکی‌خبر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" hreflang="fa"><span>ویکی‌سفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q227" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دستگاه مختصات جغرافیایی">مختصات</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&params=40.3_N_47.7_E_dim:300000_region:AZ"><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۴۰°</span><span dir="ltr">۱۸′</span>شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۴۷°</span><span dir="ltr">۴۲′</span>شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-default"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۴۰٫۳°</span>شمالی <span dir="ltr">۴۷٫۷°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">40.3; 47.7</span></span></span></a></span></span></span></div></div> <div id="mw-indicator-pp-default" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#تأییدشدهٔ_پایدار" title="این مقاله تأییدشدهٔ پایدار حفاظت شده‌است"><img alt="مقاله حفاظت‌شده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Extended-protection-shackle-check-mark.svg/20px-Extended-protection-shackle-check-mark.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Extended-protection-shackle-check-mark.svg/30px-Extended-protection-shackle-check-mark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Extended-protection-shackle-check-mark.svg/40px-Extended-protection-shackle-check-mark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><p class="mw-empty-elt"> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35431660">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:right;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:1 1 1;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">جمهوری آذربایجان</div><br /><div style="padding-top:1; font-weight:normal;">Azərbaycan Respublikası</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; width:58%; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="پرچم"><img alt="پرچم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/125px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="125" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/188px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/250px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="پرچم جمهوری آذربایجان">پرچم</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="نشان ملی"><img alt="نشان ملی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/85px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="85" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/128px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/170px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="444" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نشان ملی جمهوری آذربایجان">نشان ملی</a></div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data سرود"><div style="line-height:1.2em;"><b>سرود: </b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="سرود ملی جمهوری آذربایجان">سرود ملی آذربایجان</a> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="134" data-mwtitle="Azerbaijan_national_anthem_(vocal_version).ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/31/Azerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/31/Azerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg/Azerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=az&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="az" label="azərbaycanca ‪(az)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=azb&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="azb" label="تۆرکجه ‪(azb)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=fa&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fa" label="فارسی ‪(fa)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=ja&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ja" label="日本語 ‪(ja)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=ru&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ru" label="русский ‪(ru)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=sl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="sl" label="slovenščina ‪(sl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=tr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe ‪(tr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAzerbaijan_national_anthem_%28vocal_version%29.ogg&lang=zh-hk&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh-Hant-HK" label="中文（香港） ‪(zh-hk)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azerbaijan_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="جمهوری آذربایجان (سبز تیره)"><img alt="جمهوری آذربایجان (سبز تیره)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg/250px-Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg/375px-Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg/500px-Azerbaijan_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="551" data-file-height="551" /></a></span><div style="position:relative;top:0.3em;">جمهوری آذربایجان (سبز تیره)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azerbaijan_-_Location_Map_(2013)_-_AZE_-_UNOCHA.svg" class="mw-file-description" title="موقعیت"><img alt="موقعیت" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg/250px-Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg/375px-Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg/500px-Azerbaijan_-_Location_Map_%282013%29_-_AZE_-_UNOCHA.svg.png 2x" data-file-width="312" data-file-height="312" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">پایتخت<br /><div style="font-weight:normal">و بزرگترین شهر</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a><br /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&params=40_23_43_N_49_52_56_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۴۰°۲۳′۴۳″</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۴۹°۵۲′۵۶″</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۴۰٫۳۹۵۲۸°</span>شمالی <span dir="ltr">۴۹٫۸۸۲۲۲°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">40.39528; 49.88222</span></span></span></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان(های) رسمی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="آذربایجانی">آذربایجانی</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">سایر زبان‌ها</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="زبان‌های جمهوری آذربایجان">فهرست کامل زبان‌ها</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="قومیت">گروه‌های قومی</a> <div style="font-weight:normal;display:inline;"> (۲۰۰۹<sup id="cite_ref-auto_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-auto-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)</div></th><td class="infobox-data"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li>۹۱٫۶٪ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="آذربایجانی">آذربایجانی</a></li><li>۲٫۰٪ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="مردم تالش">تالشی</a></li><li style="padding-top:0.2em;line-height:1.2em">۲۰٪ <a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C" class="mw-disambig" title="لزگی">لزگی</a></li><li>۱٫۴٪ <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="روس">روس</a></li><li>۰٫۸٪ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="مردم کرد">کُرد</a></li><li>۱٫۱٪ <a href="#Ethnic_groups">سایر اقوام</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">دین(ها) <div style="font-weight:normal;display:inline;"></div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دولت سکولار">دولت سکولار</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"><div class="plainlist"><ul><li>۹۶٫۹٪ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اسلام در جمهوری آذربایجان">اسلام شیعه</a></li><li>۳٫۰٪ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="مسیحیت در جمهوری آذربایجان">مسیحیت</a></li><li>۰٫۱٪ سایر ادیان<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="نام اهلیت">نام(های) اهلیت</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">آذری‌ها</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">حکومت</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نظام نیمه‌ریاستی">جمهوری نیمه‌ریاستی</a> <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="حکومت متمرکز">متمرکز</a><sup id="cite_ref-LaPorte2016_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-LaPorte2016-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان">رئیس‌جمهور</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="معاون رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)">معاون رئیس‌جمهور</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A7" title="مهربان علیوا">مهربان علیوا</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان">نخست‌وزیر</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D9%88%D9%81" title="علی اسدوف">علی اسدوف</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="رئیس مجلس">رئیس مجلس</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87_%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="صاحبه غفاراوا">صاحبه غفاراوا</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">قوه مقننه</th><td class="infobox-data">تصویب <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="قانون اساسی">قانون اساسی جمهوری آذربایجان</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تاریخ کشور جمهوری آذربایجان">تأسیس</a></th></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق آذربایجان">جمهوری خلق آذربایجان</a> </div></th><td class="infobox-data">۲۸ مه ۱۹۱۸</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان">جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان</a> </div></th><td class="infobox-data">۲۸ آوریل ۱۹۲۰</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• استقلال از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">شوروی</a> </div></th><td class="infobox-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"><div class="plainlist"> <ul><li>۳۰ اوت ۱۹۹۱ (اعلان)</li> <li>۱۸ اکتبر ۱۹۹۱ (استقلال)</li> <li>۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ (نهایی شدن)</li></ul> </div></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• عضویت در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشورهای مستقل همسود">کشورهای مستقل همسود</a> </div></th><td class="infobox-data">۲۱ دسامبر ۱۹۹۱</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• پذیرش <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B7%DB%B4%DB%B2_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۷۴۲ شورای امنیت">قطعنامه ۷۴۲ شورای امنیت</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="سازمان ملل">سازمان ملل</a> </div></th><td class="infobox-data">۲ مارس ۱۹۹۲</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <span class="nowrap">تصویب <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="قانون اساسی جمهوری آذربایجان">قانون اساسی</a></span> </div></th><td class="infobox-data">۱۲ نوامبر ۱۹۹۵</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">مساحت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۸۶٬۶۰۰ کیلومتر مربع (۳۳٬۴۰۰ مایل مربع) (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">۱۱۲اُم</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• آبها (٪)</div></th><td class="infobox-data">۱٫۶</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="جمعیت‌شناسی">جمعیت</a></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• برآورد سال ۲۰۲۱</div></th><td class="infobox-data">۱۰٬۱۳۰٬۱۰۰<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه جمعیت">۹۹اُم</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• تراکم</div></th><td class="infobox-data">۱۱۵ بر کیلومتر مربع (۲۹۷٫۸ بر مایل مربع) (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه تراکم جمعیت">۹۹اُم</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> (GDP) <span style="font-weight:normal;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="برابری قدرت خرید">برابری قدرت خرید</a> (PPP)</span></th><td class="infobox-data">برآورد ۲۰۱۹ </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۱۸۹٬۰۵۰ میلیارد دلار <sup id="cite_ref-World_Economic_Outlook_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-World_Economic_Outlook-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرانه</div></th><td class="infobox-data">۱۸٬۷۹۳ دلار<sup id="cite_ref-World_Economic_Outlook_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-World_Economic_Outlook-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">تولید ناخالص داخلی (GPD) <span style="font-weight:normal;">(اسمی)</span></th><td class="infobox-data">برآورد ۲۰۱۹ </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۴۵٫۲۸۴ میلیارد دلار<sup id="cite_ref-World_Economic_Outlook_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-World_Economic_Outlook-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرانه</div></th><td class="infobox-data">۴٬۴۹۸ دلار<sup id="cite_ref-World_Economic_Outlook_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-World_Economic_Outlook-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شاخص جینی">شاخص جینی</a> <span style="font-weight:normal;">(۲۰۰۸)</span></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span><img alt="رشد منفی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Increase_Negative.svg/11px-Increase_Negative.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Increase_Negative.svg/17px-Increase_Negative.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Increase_Negative.svg/22px-Increase_Negative.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> ۳۳٫۷<sup id="cite_ref-wb-gini_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-wb-gini-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span style="white-space:nowrap;"></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاخص توسعه انسانی">شاخص توسعه انسانی</a> <span style="font-weight:normal;">(۲۰۱۹)</span></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="افزایش"><img alt="افزایش" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> ۰٫۷۵۶<sup id="cite_ref-UNHDR_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-UNHDR-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span style="white-space:nowrap;"></span><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی">۸۸اُم</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">واحد پول</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="منات آذربایجان">منات</a> (₼) (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B4%DB%B2%DB%B1%DB%B7" title="ایزو ۴۲۱۷">AZN</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">منطقه زمانی</th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ساعت هماهنگ جهانی">یوتی‌سی</a>۴+</span> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ساعت رسمی جمهوری آذربایجان">ساعت آذربایجان (AZT)</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81" class="mw-redirect" title="جهت رانندگی در کشورهای مختلف">جهت رانندگی</a></th><td class="infobox-data">راست</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیش‌شماره تلفنی">پیش‌شماره تلفنی</a></th><td class="infobox-data">۹۹۴+</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AF_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دامنه سطح‌بالای کد کشوری">دامنه سطح‌بالا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/.az" title=".az">.az</a></td></tr></tbody></table> <p><b>جمهوری آذربایجان</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکی آذربایجانی">ترکی آذربایجانی</a>: <span title="ترکی آذربایجانی-language text"><span lang="az" dir="ltr">Azərbaycan Respublikası</span></span>) بزرگ‌ترین کشور <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> واقع در <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="قفقاز جنوبی">قفقاز جنوبی</a> می‌باشد که در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" class="mw-redirect" title="شرق اروپا">شرق اروپا</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای غربی">آسیای غربی</a> و در مجاورت <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> قرار دارد.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان رسمی</a> آن، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آذربایجانی">زبان آذربایجانی</a> است. این سرزمین تا حدود دویست سال پیش جزو کشور <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ایران قاجاری">ایران</a> بود ولی در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ‌های ایران و روسیه">جنگ‌های ایران و روسیه</a>، طی قراردادهای <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قرارداد گلستان">گلستان</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="عهدنامه ترکمانچای">ترکمانچای</a> به روسیه ملحق شد. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی">جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی</a> در سال ۱۹۹۱ از اتحاد جماهیر شوروی جدا شد و به شکل کنونی درآمد. </p><p>این کشور از جنوب با <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> ۶۸۹ کیلومتر، از غرب با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> ۹۹۶ کیلومتر و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> ۱۷کیلومتر، از شمال با <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> ۴۲۸ کیلومتر و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> ۳۳۸ کیلومتر مرز زمینی دارد.<sup id="cite_ref-:2_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین این کشور دارای ۷۱۳ کیلومتر <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="مرز آبی">مرز آبی</a> با کشورهای <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> در دریای خزر است.<sup id="cite_ref-:2_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جمعیت آذربایجان ۱۰٬۱۳۹٬۰۰۰ نفر با اکثریت <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> (۹۷٫۳٪)<sup id="cite_ref-:2_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-:2-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این سرزمین تا حدود دویست سال پیش جزو کشور <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="دودمان قاجار">ایران</a> بود ولی در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ‌های ایران و روسیه">جنگ‌های ایران و روسیه</a>، طی قراردادهای <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قرارداد گلستان">گلستان</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="عهدنامه ترکمانچای">ترکمانچای</a> به روسیه ملحق شد. آذربایجان دارای <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="میراث فرهنگی">میراث فرهنگی</a> تاریخی کهن است.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با فروپاشی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری روسیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق آذربایجان">جمهوری دمکراتیک آذربایجان</a> در ۲۸ مه ۱۹۱۸ تأسیس شد و از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری فدرال دموکراتیک قفقاز جنوبی">جمهوری فدرال دموکراتیک قفقاز جنوبی</a>، اعلام استقلال کرد. نام آذربایجان، با توجه به نام ناحیهٔ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان ایران</a> انتخاب و با اهداف سیاسی، بر این جمهوری، نهاده شد. این در حالی است که این نواحی در تاریخ ایران هیچگاه آذربایجان نامیده نمی‌شد بلکه اران یا آران خطاب می‌شد.<sup id="cite_ref-Routledge_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Routledge-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Sochineniya,_vol_II/1_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sochineniya,_vol_II/1-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-I.B.Tauris2_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-I.B.Tauris2-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-I.B._Tauris2_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-I.B._Tauris2-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Amsterdam_University_Press2_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Amsterdam_University_Press2-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۹۲۰ با حملهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="ارتش سرخ">ارتش سرخ</a> به باکو، این جمهوری با عنوان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان">جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان</a>، به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی</a> ضمیمه شد.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Swietochowski_Borderland_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Swietochowski_Borderland-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اندکی پیش از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی</a>، کشور فعلی جمهوری آذربایجان، در روز ۳۰ اوت ۱۹۹۱ اعلام <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84" title="استقلال">استقلال</a> کرد.<sup id="cite_ref-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جمهوری آذربایجان، دارای یک <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="حکومت متمرکز">حکومت متمرکز</a> بوده و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نظام سیاسی">نظام سیاسی</a> آن، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جمهوری">جمهوری</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نظام نیمه‌ریاستی">نیمه‌ریاستی</a> است.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="حزب آذربایجان نوین">حزب آذربایجان نوین</a> از سال ۱۹۹۳ همواره قدرت را در دست داشته است. این <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8" title="حزب">حزب</a>، متهم به انحصار قدرت، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اقتدارگرایی">اقتدارگرایی</a> و نقض <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری آذربایجان">حقوق بشر در آذربایجان</a> از طریق سرکوب <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="آزادی سیاسی">آزادی‌های سیاسی</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="آزادی مدنی">مدنی</a> و ایجاد محدودیت در خبررسانی است.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با وجود این‌که ۹۷ درصد از شهروندان آذربایجانی، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> هستند،<sup id="cite_ref-:3_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما حکومت این کشور، بر اساس <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="قانون اساسی جمهوری آذربایجان">قانون اساسی آذربایجان</a>، یک حکومت <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سکولاریسم">سکولار</a> است و هیچ <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="دین رسمی">دین رسمی</a> نیز برای این کشور، تعریف نشده است.<sup id="cite_ref-:3_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این کشور، یکی از ۶ <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست سرزمین‌های ترک‌نشین">کشور مستقل با مردمان ترک‌زبان</a> و از اعضای فعال <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان">شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="سازمان بین‌المللی فرهنگ ترکی">سازمان بین‌المللی فرهنگ ترکی</a> است. آذربایجان با ۱۸۲ کشور دارای <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیپلماسی">روابط سیاسی</a> است و در ۳۸ سازمان و نهاد بین‌المللی از جمله <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF" title="جنبش عدم تعهد">جنبش عدم تعهد</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا">سازمان امنیت و همکاری اروپا</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a> و همچنین در برنامه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%D8%AD" title="مشارکت برای صلح">مشارکت برای صلح</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a>، عضویت دارد.<sup id="cite_ref-FCO_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-FCO-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این کشور همچنین از اعضای مؤسس <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A2%D9%85" title="سازمان توسعه اقتصادی و دموکراسی گوآم">سازمان توسعه اقتصادی و دموکراسی گوآم</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشورهای مستقل همسود">کشورهای مستقل همسود</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B9_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سازمان منع سلاح‌های شیمیایی">سازمان منع سلاح‌های شیمیایی</a> و عضو ناظر در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سازمان تجارت جهانی">سازمان تجارت جهانی</a> است.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> همچنین جمهوری آذربایجان ادعای مالکیت ارضی بر <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1" title="دالان زنگزور">دالان زنگزور</a> در ارمنستان را مطرح کرده است.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژه‌شناسی"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>واژه‌شناسی</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ریشهٔ_نام"><span id=".D8.B1.DB.8C.D8.B4.D9.87.D9.94_.D9.86.D8.A7.D9.85"></span>ریشهٔ نام</h3></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ریشه نام آذربایجان">ریشه نام آذربایجان</a></div><p>نام آذربایجان از واژهٔ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="آتروپات">آتروپات</a>،<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Schippmann2_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schippmann2-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نام <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%BE" title="ساتراپ">ساتراپ</a> (فرماندار) پارسی<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="ماد کوچک">ماد کوچک</a> در زمان لشکرکشی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسکندر مقدونی">اسکندر مقدونی</a> به <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شاهنشاهی هخامنشی">شاهنشاهی هخامنشی</a>، نشأت گرفته است.<sup id="cite_ref-:0_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آتروپات پس از مرگ <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="داریوش سوم">داریوش سوم</a> در سال ۳۳۰ پ.م. به اسکندر پیوست و ۳ سال همراه او بود تااینکه مجدداً به فرمانداری ماد گماشته شد؛ اما پس از مرگ اسکندر، دولتی مستقل از جانشینان مقدونی وی تشکیل داد.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> معنی نام آتروپات ریشه در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">دین زرتشتی</a> داشته<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> و به معنی «آذربُد» یا «نگهبان آتش» یا «نگهبانی شده توسط آتش» است.<sup id="cite_ref-:0_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Library_of_Congress_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Library_of_Congress-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> واژه آذربایجان در پارسی میانه Āturpātākān (آتورپاتاکان) و در شکل قدیم فارسی نو Ād̲h̲arbād̲h̲agān (آذرباذَگان) و Ād̲h̲arbāyagān (آذربایَگان) تلفظ می‌شده و امروزه Āzarbāyd̲j̲ān (آذَربایجان) تلفظ می‌شود.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در واقع، «آذر» تغییریافتهٔ «آتَر» (آتش) و «بایجان» تغییریافتهٔ «پاتگان» (جایگاه نگهبان) است.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نام_پیشین"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.DB.8C.D9.86"></span>نام پیشین</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_1200ad.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/300px-Asia_1200ad.jpg" decoding="async" width="300" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/450px-Asia_1200ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/600px-Asia_1200ad.jpg 2x" data-file-width="1968" data-file-height="1215" /></a><figcaption><div style="float:right;">نقشه <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a> و آذربایجان در حدود ۱۲۰۰ میلادی</div></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran%27s_official_protest_(sent_to_the_Ottoman_Empire),_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_(1918).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg/220px-Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg" decoding="async" width="220" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg/330px-Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg/440px-Iran%27s_official_protest_%28sent_to_the_Ottoman_Empire%29%2C_about_naming_the_recently-created_state_of_Caucasus_%22Azerbaijan%22_%281918%29.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="490" /></a><figcaption>اعتراض رسمی ایران به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">امپراتوری عثمانی</a> در خصوص انتخاب نام «آذربایجان» از سوی حزب مساوات برای آران</figcaption></figure> <p>این منطقه در گذشته به نام <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a> معروف بوده است. در روستای «بویوک دَکَن» واقع در بخش <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="شکی">نوخای</a> قفقاز، نوشته‌ای به خط و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونانی باستان">زبان یونانی باستان</a> به دست آمده که تاریخ آن را سده ۲ میلادی دانسته‌اند و در آن از «<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">لبانیا</a>» یاد شده است. در نوشته‌های مورخان باستان از جمله <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پلیبیوس">پلیبیوس</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86" title="استرابون">استرابون</a> نیز نام «<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانیا</a>» آمده است. به نظر بعضی محققان، آلبانیا در منابع <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="زبان پارتی">پارتی‌زبان</a> به صورت «اردان» آمده است. در منابع عهد اسلامی این نام را <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a> و «<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="الران">الران</a>» نوشته‌اند. این نام به احتمال قوی با نام پارتی «اردان» مرتبط است. پس از لشکرکشی‌های <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1" title="تیمور">تیمور</a> و تاخت‌وتاز ترکمانان <a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%E2%80%8C%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" title="آق‌قویونلو">آق‌قویونلو</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="قراقویونلو">قراقویونلو</a>، نام <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a> به تدریج از کتاب‌ها برداشته شد<sup id="cite_ref-dreza_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-dreza-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39598369">.mw-parser-output .quotebox{background-color:#F9F9F9;border:1px solid #aaa;box-sizing:border-box;padding:10px;font-size:88%;max-width:100%}.mw-parser-output .quotebox.floatleft{margin:.5em 1.4em .8em 0}.mw-parser-output .quotebox.floatright{margin:.5em 0 .8em 1.4em}.mw-parser-output .quotebox.centered{overflow:hidden;position:relative;margin:.5em auto .8em auto}.mw-parser-output .quotebox.floatleft span,.mw-parser-output .quotebox.floatright span{font-style:inherit}.mw-parser-output .quotebox>blockquote{margin:0;padding:0;border-right:0;font-family:inherit;font-size:inherit}.mw-parser-output .quotebox-title{text-align:center;font-size:110%;font-weight:bold}.mw-parser-output .quotebox-quote>:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .quotebox-quote:last-child>:last-child{margin-bottom:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:before{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" “ ";vertical-align:-45%;line-height:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:after{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" ” ";line-height:0}.mw-parser-output .quotebox .left-aligned{text-align:left}.mw-parser-output .quotebox .right-aligned{text-align:right}.mw-parser-output .quotebox .center-aligned{text-align:center}.mw-parser-output .quotebox .quote-title,.mw-parser-output .quotebox .quotebox-quote{display:block}.mw-parser-output .quotebox cite{display:block;font-style:normal}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .quotebox{width:100%!important;margin:0 0 .8em!important;float:none!important}}</style><div class="quotebox pullquote floatleft" style="width:250px; R;"> <div class="quotebox-title" style="font-size:90%">تحریف تاریخ در شوروی</div> <blockquote class="quotebox-quote left-aligned" style=""> <p>امسال، در مدارس شوروی، از دو درس تاریخ و علوم اجتماعی، امتحان نهایی به عمل نخواهد آمد، چرا که در چند دههٔ گذشته، تاریخ آن کشور به صورت کاملاً تحریف شده‌ای در کتاب‌های درسی مورد بحث قرار گرفته است. </p> </blockquote> <p><cite class="right-aligned" style="">روزنامهٔ ایزوستیا<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite> </p> </div> <p>در پیمان‌نامه‌های <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="عهدنامه ترکمانچای">ترکمانچای</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عهدنامه گلستان">گلستان</a> به بخش شمالیِ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ارس">رود ارس</a> که از ایران جدا شده، نام آذربایجان داده نشده است و این نام مختص به مرزهای ایران بوده است.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تغییر_نام_از_اران_به_آذربایجان"><span id=".D8.AA.D8.BA.DB.8C.DB.8C.D8.B1_.D9.86.D8.A7.D9.85_.D8.A7.D8.B2_.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D8.A8.D9.87_.D8.A2.D8.B0.D8.B1.D8.A8.D8.A7.DB.8C.D8.AC.D8.A7.D9.86"></span>تغییر نام از اران به آذربایجان</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran(Persia)_and_Caucasus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg/220px-Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg" decoding="async" width="220" height="318" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg/330px-Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg/440px-Iran%28Persia%29_and_Caucasus.jpg 2x" data-file-width="6085" data-file-height="8796" /></a><figcaption>نقشه‌ای از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B1" title="رابرت کر پورتر">رابرت کر پورتر</a> در سال ۱۲۰۰ خورشیدی که شمال رودخانهٔ ارس را آذربایجان ننامیده است.</figcaption></figure> <p>نخستین استفاده از نام «آذربایجان» در آن منطقه، به وقایع پس از سقوط امپراتوری روسیه و تشکیل دولتی با نام «جمهوری دموکراتیک آذربایجان» در مه ۱۹۱۸ در شهر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="تفلیس">تفلیس</a> مربوط می‌شود.<sup id="cite_ref-Atabaki2006_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Atabaki2006-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تا آن زمان، یعنی ۱۹۱۸، نام «آذربایجان» صرفاً برای مناطق شمال غربی ایران استفاده می‌شد و برای مناطق بالاتر از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ارس">رود ارس</a> استفاده نمی‌شد.<sup id="cite_ref-I.B.Tauris2_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-I.B.Tauris2-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-I.B._Tauris_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-I.B._Tauris-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Amsterdam_University_Press_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-Amsterdam_University_Press-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:1_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-50"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این در حالی بود که به شکل تاریخی، نام آن مناطق <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شروان">شیروان</a> نامیده می‌شدند.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ‌نگاری">تاریخ‌نویسان</a> و پژوهشگران، تغییر نام این منطقه را از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">آران</a> (در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ باستان">تاریخ باستان</a> با نام <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانی</a>) به آذربایجان که نامی مختص به ایران بود را تلاشی هدفمند از سوی اتحاد شوروی برای مداخله در امور ایران دانستند.<sup id="cite_ref-:1_50-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-50"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در ۲۸ آوریل ۱۹۲۰ میلادی دولت مساواتیان با حمله ارتش سرخ به باکو ساقط شد و سپس آن منطقه را «<a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان">جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان</a>» به عنوان بخشی از اتحاد شوروی نامیدند.<sup id="cite_ref-dreza_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-dreza-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AD%D8%B3%D9%86%D9%84%DB%8C" title="جمیل حسنلی">جمیل حسنلی</a> (از نویسندگان پروژهٔ مطالعات جنگ سرد در دانشگاه هاروارد) می‌گوید، هر چند که سابقه پشنهاد نام آذربایجان برای منطقه در نوشته‌های یکی از روشنفکران برجسته آن دوران به نام <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="جلیل محمدقلی‌زاده">جلیل محمد قلی‌زاده</a> دیده می‌شود، اما پیشنهاد اصلی از سوی <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%DB%8C%DA%AF_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D9%84%DB%8C" title="نصیب بیگ یوسف بیگلی">نصیب بیگ یوسف بیگلی</a> ارائه شده است؛ یک فعال سیاسی اهل گنجه که تمایلات <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پان‌ترکیسم">پان‌ترکی</a> داشته و او یکی از چهره‌های مهم حزب بانفوذ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA_(%D8%AD%D8%B2%D8%A8)" title="مساوات (حزب)">مساوات</a> بوده است: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>قبل از سقوط تزار و در سالهای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> پیش‌بینی می‌شد که نقشه سیاسی دنیا تغییر خواهد کرد. در واقع دوره جست و جوی ایده‌ها آغاز شده بود و ایده آذربایجان پیشتر در ادبیات جای خود را باز کرده بود. اگر به مطبوعاتی که در اراضی آذربایجان شمالی از <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="روزنامه اکینچی">روزنامه اکینچی</a> به این سو منتشر می‌شد نگاه کنیم دربارهٔ این ایده و این که این اراضی آذربایجان نامیده شود، نوشته‌هایی را می‌توان دید و این موضوع در مطبوعات مذاکره می‌شد. بسیاری ایده آذربایجان به عنوان دولت را به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="محمدامین رسول‌زاده">محمد امین رسول‌زاده</a> نسبت می‌دهند اما خود رسولزاده می‌نویسد که بانی این اندیشه <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%DB%8C%DA%AF_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D9%84%DB%8C" title="نصیب بیگ یوسف بیگلی">نصیب بیگ یوسف بیگلی</a> بوده است. نصیب بیگ با دختر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="اسماعیل گاسپرالی">اسماعیل گاسپیرالی</a> ازدواج کرده بود و این خویشاوندی خود نشانگر وقوف او به اندیشه گاسپیرالی یعنی اتحاد بین ترک زبانان در عمل، اندیشه و زبان است. رسولزاده خود می‌نویسد ما به اصطلاح آذربایجان که بار جغرافیایی داشت مضمون سیاسی دادیم. و بدین ترتیب دولتی با نام آذربایجان در نقشه سیاسی جهان پدیدار شد. بی شبهه در ابتدا این نامگذاری در ایران نارضایتی آفرید. چون اراضی شمالی دولت ایران نیز از نظر تاریخی آذربایجان نامیده می‌شد.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جغرافیا"><span id=".D8.AC.D8.BA.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جغرافیا</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جغرافیای جمهوری آذربایجان">جغرافیای جمهوری آذربایجان</a></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azerbaijan_Topography.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Azerbaijan_Topography.png/280px-Azerbaijan_Topography.png" decoding="async" width="280" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Azerbaijan_Topography.png/420px-Azerbaijan_Topography.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Azerbaijan_Topography.png/560px-Azerbaijan_Topography.png 2x" data-file-width="1705" data-file-height="1348" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عارضه‌نگاری">توپوگرافی</a> جمهوری آذربایجان</figcaption></figure> <p>کشور آذربایجان از نظر <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دستگاه مختصات جغرافیایی">موقعیت جغرافیایی</a> بین <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%84_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="طول جغرافیایی">طول جغرافیایی</a> ۲۰”/ ۵۹′/ ۴۴° تا ۵۴”/ ۳۶′/ ۵۰° شرقی و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عرض جغرافیایی">عرض جغرافیایی</a> ۳۰″/ ۲۶′/ ۳۸° تا ۳۶″/ ۵۴′/ ۴۱° شمالی واقع شده است. این مختصات مربوط به خاک اصلی جمهوری آذربایجان است (بدون احتساب <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="نخجوان">نخجوان</a>).<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جمهوری آذربایجان در جنوب <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رشته‌کوه قفقاز">رشته‌کوه قفقاز</a> و شمال رودخانه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ارس">ارس</a> و در کنار <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> واقع شده است. سه رشته‌کوه، <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="قفقاز بزرگ">قفقاز بزرگ</a> در شمال، <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="قفقاز کوچک">قفقاز کوچک</a> در غرب، و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="کوه‌های تالش">کوه‌های تالش</a> در جنوب، این کشور را احاطه کرده است. این کوه‌ها ۴۰ درصد از مساحت جمهوری آذربایجان را دربرگرفته است<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و قلهٔ کوه <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="بازاردوز">بازاردوزو</a> (Bazardüzü) با ارتفاع ۴۴۶۶ متر بلندترین نقطه آن است. نواحی میانی شامل جلگه‌های آران مرکزی، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86" title="دشت مغان">مغان</a> و میل و سواحل <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> کم ارتفاع و پست بوده و ارتفاع در پست‌ترین نقطهٔ این کشور، ۲۸ متر پایین‌تر از سطح <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="آب‌های بین‌المللی">دریاهای آزاد</a> است. جمهوری آذربایجان یک <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="کشور محصور در خشکی">کشور محصور در خشکی</a> است. این کشور در پیرامون دریای خزر، که یک دریای بسته است، واقع شده و طول <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84" title="ساحل">خط ساحلی</a> آن ۸۰۰ کیلومتر است.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef2_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef2-56"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a> و گیاهی آذربایجان به دلیل تنوع آب و هوا بسیار زیاد است به گونه‌ای که تنها بیش از ۴۵۰۰ گونه گیاه در کوهستان‌های آذربایجان دیده می‌شود. </p> <table> <tbody><tr> <td><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ismailli_State_Reserve.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Ismailli_State_Reserve.jpg/215px-Ismailli_State_Reserve.jpg" decoding="async" width="215" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Ismailli_State_Reserve.jpg/323px-Ismailli_State_Reserve.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Ismailli_State_Reserve.jpg/430px-Ismailli_State_Reserve.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>جنگل‌های اسماعیلی</figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg/170px-Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg" decoding="async" width="170" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg/255px-Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg/340px-Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus3.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="513" /></a><figcaption>کوه مورو در قفقاز</figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mountain_Beshbarmag,_Azerbaijan,_2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg/160px-Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg/240px-Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg/320px-Mountain_Beshbarmag%2C_Azerbaijan%2C_2007.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A8%D8%B4_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%82" title="کوه بش بارماق">کوه بش بارماق</a></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Omastan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/11/Omastan.jpg/160px-Omastan.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/11/Omastan.jpg/240px-Omastan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/11/Omastan.jpg/320px-Omastan.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a><figcaption>نمایی از جمهوری آذربایجان از مرز ایران (<a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="شهرستان گرمی">شهرستان گرمی</a>)</figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مرزها"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.B2.D9.87.D8.A7"></span>مرزها</h3></div> <table> <tbody><tr> <td> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a>: <small>۱۰۰۷کیلومتر</small> </td> <td> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>: <small>۷۶۵کیلومتر</small> </td> <td> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a>:<small>۴۸۰کیلومتر</small> </td> <td> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a>: <small>۳۹۰کیلومتر</small> </td> <td> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a>: <small>۱۵ کیلومتر</small> (از طریق <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خودمختار نخجوان">جمهوری خودمختار نخجوان</a>) </td> <td> </td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="margin:auto; font-size:95%; text-align:center; width: 80%;"> <tbody><tr> <td width="5%" style="text-align: center; !important" rowspan="5"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/50px-Compass_rose_pale.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/75px-Compass_rose_pale.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/100px-Compass_rose_pale.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a>(<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="داغستان">داغستان</a>) </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> </td> <td width="5%" style="text-align: center; !important" rowspan="5"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/50px-Compass_rose_pale.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/75px-Compass_rose_pale.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Compass_rose_pale.svg/100px-Compass_rose_pale.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </td></tr> <tr> <td width="30%" style="text-align: center; !important" rowspan="3"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="شمال"><img alt="شمال" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/North.svg/17px-North.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/North.svg/26px-North.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/North.svg/34px-North.svg.png 2x" data-file-width="17" data-file-height="17" /></span></span> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important" rowspan="3"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> </td></tr> <tr> <td width="30%" style="text-align: center; !important" nowrap="nowrap"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="شرق"><img alt="شرق" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Boxed_East_arrow.svg/17px-Boxed_East_arrow.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Boxed_East_arrow.svg/26px-Boxed_East_arrow.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Boxed_East_arrow.svg/34px-Boxed_East_arrow.svg.png 2x" data-file-width="17" data-file-height="17" /></span></span>   <b><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/25px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/38px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/50px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>جمهوری آذربایجان</b>    <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="غرب"><img alt="غرب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/West.svg/17px-West.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/West.svg/26px-West.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/West.svg/34px-West.svg.png 2x" data-file-width="17" data-file-height="17" /></span></span> </td></tr> <tr> <td width="30%" style="text-align: center; !important"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="جنوب"><img alt="جنوب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/South.svg/17px-South.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/South.svg/26px-South.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/South.svg/34px-South.svg.png 2x" data-file-width="17" data-file-height="17" /></span></span> </td></tr> <tr> <td width="30%" style="text-align: center; !important"> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> </td> <td width="30%" style="text-align: center; !important"> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جغرافیای_جمهوری_آذربایجان" style="background:white; width:85%; vertical-align:middle;;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#b2e1cF;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="الگو:جغرافیای جمهوری آذربایجان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جغرافیای جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جغرافیای جمهوری آذربایجان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جغرافیای_جمهوری_آذربایجان" style="font-size:114%;margin:0 4em">جغرافیای جمهوری آذربایجان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#C2F1DF; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست رودخانه‌های جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)">رودها</a><br /><br /> <small><small>(به ترتیب بزرگی)</small></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%B1_(%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2)" class="mw-redirect" title="رود کر (قفقاز)">کورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ارس">ارس</a></li> <li>قانیخ</li> <li>قابیرری</li> <li>سامور</li> <li>پیرساعت</li> <li>ترتر</li> <li>توریان</li> <li>آقستافا</li> <li>هکری</li> <li>ویلش</li> <li>سومقاییت</li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lerik_Azerbaijan_03.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Lerik_Azerbaijan_03.JPG/160px-Lerik_Azerbaijan_03.JPG" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Lerik_Azerbaijan_03.JPG/240px-Lerik_Azerbaijan_03.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Lerik_Azerbaijan_03.JPG/320px-Lerik_Azerbaijan_03.JPG 2x" data-file-width="1067" data-file-height="800" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#C2F1DF; text-align:center;">جزایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>بوللا</li> <li>ٔ چیکیل</li> <li>چیلو</li> <li>زنبیل</li> <li>سنگی مغان</li> <li>گیل</li> <li>گیلین‌یانی</li> <li>پیراللهی</li> <li>قاراسو</li> <li>قوم</li> <li>نارگین</li> <li>وولاف</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#C2F1DF; text-align:center;"><span class="nowrap">دریاچه های داخلی</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>آجی‌نئور</li> <li>آلاگول</li> <li>بیوک‌شور</li> <li>جاندارگول</li> <li>حاجی‌قبول</li> <li>ساری‌سو</li> <li>دریاچهٔ سد ارس</li> <li>دریاچهٔ سد سرسنگ</li> <li>دریاچهٔ سد شمکیر</li> <li>دریاچهٔ سد مینگه چویر</li> <li>گوی‌گول</li> <li>مارال‌گول</li> <li>ماسازیر</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#C2F1DF; text-align:center;">پارکهای ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <ul><li>آبشرون</li> <li>آق‌گول</li> <li>آلتی‌آغاج</li> <li>اردوباد</li> <li>شیروان</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پارک ملی هیرکان">هیرکان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آب_و_هوا"><span id=".D8.A2.D8.A8_.D9.88_.D9.87.D9.88.D8.A7"></span>آب و هوا</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png/220px-Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png/330px-Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png/440px-Mean_annual_perseption_in_azerbaijan.png 2x" data-file-width="741" data-file-height="586" /></a><figcaption>میانگین بارش سالانه در جمهوری آذربایجان</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png/220px-Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png/330px-Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png/440px-Annual_Mean_Temperature_in_Azerbaijan.png 2x" data-file-width="779" data-file-height="591" /></a><figcaption>دمای میانگین سالانه در جمهوری آذربایجان</figcaption></figure> <p>از لحاظ آب و هوایی، جمهوری آذربایجان دارای چندین نوع آب و هوای مختلف است. به‌طوری‌که از ۱۱ ناحیه آب و هوایی، ۹ گونه ناحیه در آذربایجان وجود دارد.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> میانگین دما در مناطق جلگه‌ای شمال و شرق کشور از ۶ درجهٔ سانتی‌گراد در زمستان و ۳۶ درجه در تابستان متغیر است، در حالی‌که در مناطق کوهستانی غربی زمستان‌ها تا ۹- در زمستان و ۱۲ درجه سانتی‌گراد در تابستان می‌رسد. پایین‌ترین دمای مطلق در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="اردوباد">اردوباد</a> به میزان ۳۳- درجه سانتی‌گراد و بالاترین دما در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D9%81%D8%A7_(%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86)" title="جلفا (جمهوری آذربایجان)">جلفا</a> به میزان ۴۶ درجه سانتی‌گراد ثبت شده است.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-1" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به‌طور کلی شمال و شرق کشور دارای آب و هوای نسبتاً خشک و کوهستانی است در حالی‌که منطقه جنوب شرقی آب و هوای مرطوب و ملایم‌تری دارد. مناطق غربی و شمالی و جنوبی شامل <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a> و شمال شرقی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خودمختار نخجوان">جمهوری خودمختار نخجوان</a>، دامنه <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رشته‌کوه قفقاز">کوه‌های قفقاز</a> و ناحیه <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="لنکران">لنکران</a>-<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7_(%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86)" title="آستارا (جمهوری آذربایجان)">آستارا</a> و کوه‌های <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="کوه‌های تالش">کوه‌های تالش</a> بسیار مرطوب هستند. بیشترین میزان بارش سالانه در لنکران و به میزان ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی‌متر و کمترین میزان بارش سالانه به میزان ۲۰۰ تا ۳۵۰ میلی‌متر در <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="شهرستان آبشرون">آبشرون</a> روی می‌دهد. مناطق مرکزی شامل جلگه‌های وسیع مستعد کشاورزی است که توسط رودهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="کورا (رود)">کورا</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ارس">ارس</a> آب‌رسانی می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تقسیمات_کشوری"><span id=".D8.AA.D9.82.D8.B3.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.AA_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>تقسیمات کشوری</h3></div> <p>جمهوری آذربایجان به ۵۹ بخش، ۱۱ شهر و ۱ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="جمهوری خودمختار">جمهوری خودمختار</a> تقسیم شده است. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خودمختار نخجوان">جمهوری خودمختار نخجوان</a> دارای ۷ بخش است و بدین ترتیب، این کشور جمعاً به ۶۶ بخش تقسیم شده است. </p><p>علاوه بر این، این کشور به ۱۰ ناحیه اقتصادی تقسیم شده است. هر ناحیه اقتصادی شامل چند بخش می‌باشد. نواحی اقتصادی جمهوری آذربایجان عبارتند از: </p> <table> <tbody><tr> <td> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="شهرستان آبشرون">آبشرون</a></li> <li>قوبا-خاچماز</li> <li>داغلیق شیروان</li> <li>شکی-زاکاتالا</li> <li>گنجه-قازاخ</li></ul> </td> <td> <ul><li>یوخاری قاراباغ</li> <li>کلبجر-لاچین</li> <li>کورا</li> <li>کورای مرکزی</li> <li>لنکران-آستارا</li></ul> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شهرهای_مهم"><span id=".D8.B4.D9.87.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D9.87.D9.85"></span>شهرهای مهم</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">اطلاعات بیشتر: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان">فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان</a></div> <table class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:80%"> <tbody><tr> <th rowspan="11"> </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">ردیف </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">نام شهر </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">جمعیت </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">ردیف </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">نام شهر </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">جمعیت </th> <th rowspan="11"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="الگو:شهرهای بزرگ جمهوری آذربایجان"><span title="مشاهدهٔ این الگو">نمایش</span></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:شهرهای بزرگ جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)"><span title="بحث پیرامون این الگو">بحث</span></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شهرهای بزرگ جمهوری آذربایجان"><span title="ویرایش کردن این الگو">ویرایش</span></a></li></ul></div> <p><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a> </p><p><br /><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%87" title="گنجه">گنجه</a> </p> </th></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Bakı</i></span>)</td> <td>۲٬۰۳۹٬۷۰۰</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۱</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C_(%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="خان‌کندی (آذربایجان)">خان کندی</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Xankəndi</i></span>)</td> <td>۵۵٬۲۸۲ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۲</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%87" title="گنجه">گنجه</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Gəncə</i></span>)</td> <td>۳۲۳٬۷۶۰</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۲</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="لنکران">لنکران</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Lənkəran</i></span>)</td> <td>۵۰٬۵۳۴ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۳</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AA" title="سومقاییت">سومقاییت</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Sumqayıt</i></span>)</td> <td>۲۸۲٬۲۸۰</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۳</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رسول‌زاده">رسول‌زاده</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Rəsulzadə</i></span>)</td> <td>۴۸٬۷۱۶ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۴</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%DA%AF%DA%86%D9%88%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="مینگچویر">مینگچویر</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Mingəçevir</i></span>)</td> <td>۱۰۰٬۷۷۸</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۴</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87_%D8%AC%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیله جری">بیله جری</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Biləcəri</i></span>)</td> <td>۴۵٬۶۷۸ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۵</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="قاراچوخور">قاراچوخور</a></b>(<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Qaraçuxur</i></span>)</td> <td>۷۸٬۷۳۰</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۵</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%BA%D8%A7" class="mw-redirect" title="مشتاغا">مشتاغا</a></b>(<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Maştağa</i></span>)</td> <td>۴۲٬۶۳۵ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۶</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی بایراملی">شیروان</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Şirvan</i></span>)</td> <td>۷۶٬۶۴۸</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۶</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="آغدام">آغدام</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Ağdam</i></span>)</td> <td>۴۲٬۵۸۷ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۷</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="نخجوان">نخجوان</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Naxçıvan</i></span>)</td> <td>۷۵٬۹۷۲</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۷</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%B9" title="بردع">بردع</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Bərdə</i></span>)</td> <td>۴۰٬۷۴۱ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۸</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%81" title="باکیخانوف">باکیخانوف</a></b>(<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Bakıxanov</i></span>)</td> <td>۷۱٬۸۳۶</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۸</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%DA%86%D9%85%D8%A7%D8%B2" title="خاچماز">خاچماز</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Xaçmaz</i></span>)</td> <td>۴۰٬۳۹۱ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۹</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="شکی">شکی</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Şəki</i></span>)</td> <td>۶۵٬۶۱۶</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۹</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="جلیل‌آباد (شهر)">جلیل‌آباد</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Cəlilabad</i></span>)</td> <td>۳۹٬۹۷۴ </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۱۰</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AE" title="یولاخ">یولاخ</a></b> (<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Yevlax</i></span>)</td> <td>۵۷٬۴۴۹</td> <td align="center" style="background:#f۰f۰f۰;">۲۰</td> <td align="right"><b><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="هوسان">هوسان</a></b>(<span title="ترکی آذربایجانی-language text"><i lang="az" dir="ltr">Hövsan</i></span>)</td> <td>۳۸٬۶۷۵ </td></tr> <tr> <td colspan="11" align="center" style="background:#f۵f۵f۵;"><i><b>توضیح:</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=gamelan&geo=-26&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan">جمعیت شهرها بر اساس آمار سال ۲۰۰۹ می باشد</a></i> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="تاریخ جمهوری آذربایجان">تاریخ جمهوری آذربایجان</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دوره_پیش_از_تاریخ"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.B1.D9.87_.D9.BE.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D8.B2_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>دوره پیش از تاریخ</h3></div> <p>سابقه حضور بشر در جمهوری آذربایجان به هزاران سال قبل بازمی‌گردد. کاوش‌های <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D9%88%D8%AE" title="غار آزوخ">غار آزیخ</a> در بخش <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B6%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شهرستان فضولی">فضولی</a> وجود آثاری از زندگی بشر به قدمت ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار سال را نشان می‌دهد.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سنگ نگاره‌های <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قبوستان">قبوستان</a> نیز تاریخی ۱۲ هزارساله دارند. </p><p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B9_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۹ (پیش از میلاد)">سده ۹ پیش از میلاد</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="سکاها">سکاها</a> یکی از اقوام ایرانی‌تبار در این ناحیه‌ای که هم‌اکنون جمهوری آذربایجان نامیده می‌شود، سکنی گزیدند. به دنبال آنان <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="مادها">مادها</a> بر منطقه حاکم گشتند و سپس جزئی از <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شاهنشاهی هخامنشی">شاهنشاهی هخامنشی</a> شد. با <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="حمله اسکندر به ایران">حمله اسکندر به ایران</a> دوران حکمرانی حاکمان وابسته به او در منطقه آغاز شد. اما در دوره‌هایی حاکمان محلی حکومت‌های محلی خود را برپا می‌داشتند.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دوره_باستان"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.B1.D9.87_.D8.A8.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86"></span>دوره باستان</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانیای قفقاز</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ancient_Gabala01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ancient_Gabala01.jpg/240px-Ancient_Gabala01.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ancient_Gabala01.jpg/360px-Ancient_Gabala01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ancient_Gabala01.jpg/480px-Ancient_Gabala01.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" /></a><figcaption>دروازه‌های شهر <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%84%D9%87_(%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="قبله (جمهوری آذربایجان)">قبله</a> پایتخت <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانیای قفقاز</a></figcaption></figure> <p>در فاصله قرن اول تا سوم میلادی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">رومیان</a> بر این منطقه مسلط شدند و نام آن را آلبانیا نهادند<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در این دوران پادشاهی مسیحی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانیای قفقاز</a> پدیدار شد اما این ناحیه در سال ۲۵۲–۲۵۳ پس از میلاد به دست <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="شاپور یکم">شاپور یکم</a> ساسانی افتاد.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کشمکش برای به دست گرفتن کنترل منطقه بین <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="امپراتوری بیزانس">رومیان</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست شاهنشاهان ساسانی">پادشاهان ساسانی</a> و حکام محلی ادامه داشت؛ و قدرت بین آن‌ها دست به دست می‌شد.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دوره_اسلام"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85"></span>دوره اسلام</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a></div> <p>در زمان ظهور اسلام سلسله مسیحی مهرانی‌ها در آلبانیای قفقاز حاکم بودند. آنان همواره توسط ترکان خزر از شمال و اعراب از جنوب مورد تهدید واقع می‌شدند. اعراب مسلمان پس از شکست دادن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="امپراتوری روم شرقی">رومیان</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنشاهی ساسانی">ساسانیان</a> به سوی آذربایجان لشکرکشی کردند و پس از درهم شکستن مقاومت مسیحیان به رهبری <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="جوانشیر">جوانشیر</a> در سال ۶۶۷ میلادی بر این ناحیه حاکم شدند.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شروان‌شاهان"><span id=".D8.B4.D8.B1.D9.88.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D8.B4.D8.A7.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>شروان‌شاهان</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg/240px-Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg" decoding="async" width="240" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg/360px-Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg/480px-Palace_of_the_Shirvanshahs_IAA1173.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="430" /></a><figcaption><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="کاخ شروان‌شاهان">کاخ شروان‌شاهان</a> در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a></figcaption></figure> <p>از اواخر قرن دوم شمسی <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="شروان‌شاهان">شروان‌شاهان</a> حکومت منطقه آذربایجان را در دست گرفتند. آنان با آمدن <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلجوقیان</a> نیز بر مسند قدرت باقی‌ماندند. چرا که به آنان خراج می‌دادند. این سلسله تا زمان انقراضش در سال ۹۱۷ خورشیدی (۹۴۵ قمری) به دست <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A8_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="شاه تهماسب یکم">شاه تهماسب یکم</a> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="صفویان">صفوی</a>، در قسمت‌هایی از آذربایجان به‌ویژه ناحیه شمال شرقی این جمهوری به صورت حاکمان محلی، حکم‌رانی می‌کردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="غزنویان_و_سلجوقیان"><span id=".D8.BA.D8.B2.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.B3.D9.84.D8.AC.D9.88.D9.82.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>غزنویان و سلجوقیان</h3></div> <p>در اوایل قرن پنجم شمسی <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a> بر قسمتی از منطقه مسلط شدند. آنان اولین حکومت <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترک‌تبار</a> در منطقه بودند و در تغییر ترکیب جمعیتی و زبانی آذربایجان نقش عمده‌ای داشتند. به‌دنبال غزنویان، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82" title="دودمان سلجوق">سلجوقیان</a> که حکومتی ترک‌تبار بودند بر منطقه حاکم شدند. این دوران، دوران شکوفایی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a> در منطقه نیز می‌باشد. مشهورترین شاعران این دوران، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاقانی">خاقانی شروانی</a> می‌باشند.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حمله_مغول_و_تیمور"><span id=".D8.AD.D9.85.D9.84.D9.87_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84_.D9.88_.D8.AA.DB.8C.D9.85.D9.88.D8.B1"></span>حمله مغول و تیمور</h3></div> <p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="سده ۱۳ (میلادی)">سده ۱۳</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="سده ۱۴ (میلادی)">سده ۱۴ میلادی</a> با هجوم <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="مغول">مغول‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="تاتارها">تاتارها</a> (تیمور لنگ) سلسله‌های محلی برافتادند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="صفویه"><span id=".D8.B5.D9.81.D9.88.DB.8C.D9.87"></span>صفویه</h3></div> <p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سده پانزدهم میلادی">سده ۱۵ میلادی</a> خانات محلی تحت سلطه <a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%E2%80%8C%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" title="آق‌قویونلو">آق‌قویونلوها</a>، تا به سلطنت رسیدن <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect mw-disambig" title="شاه اسماعیل صفوی">شاه اسماعیل صفوی</a> به قسمت عمده اران، شروان و قره‌باغ تسلط داشتند. آران و شروان، از اولین مناطقی بود که <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="شاه اسماعیل یکم">شاه اسماعیل یکم صفوی</a> تحت سلطه خود درآورد. پس از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنگ چالدران">جنگ چالدران</a> برای نخستین بار این منطقه به شکل موقت به اشغال ترکان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">عثمانی</a> درآمد تا پس از دست به‌دست شدن‌های زیاد، هشتاد سال بعد، ایرانیان در زمان <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="شاه عباس">شاه عباس</a> موفق به بازپس‌گیری درازمدت این منطقه شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="افشاریه_و_قاجاریه"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B4.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D9.87_.D9.88_.D9.82.D8.A7.D8.AC.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D9.87"></span>افشاریه و قاجاریه</h3></div> <p>در قرون بعد تحت حکومت افشاریه و سپس این سرزمین در داخل حکومت <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="قاجاریه">قاجاریه</a> قرار داشته که در نهایت در سال‌های ۱۱۹۳ و ۱۲۰۷ خورشیدی در پی پیمان <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عهدنامه گلستان">گلستان</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="عهدنامه ترکمنچای">ترکمانچای</a> میان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> از ایران جدا و به <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="روسیه تزاری">روسیه تزاری</a> ضمیمه شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سلطه_تزارها_بر_آذربایجان"><span id=".D8.B3.D9.84.D8.B7.D9.87_.D8.AA.D8.B2.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7_.D8.A8.D8.B1_.D8.A2.D8.B0.D8.B1.D8.A8.D8.A7.DB.8C.D8.AC.D8.A7.D9.86"></span>سلطه تزارها بر آذربایجان</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:SV100248.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/SV100248.jpg/200px-SV100248.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/SV100248.jpg/300px-SV100248.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/SV100248.jpg/400px-SV100248.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>ساختمانی تاریخی در شهر <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="باکو">باکو</a></figcaption></figure> <p>پس از انعقاد پیمان <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عهدنامه گلستان">گلستان</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="عهدنامه ترکمنچای">ترکمانچای</a> میان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> تزارها، کنترل منطقه قفقاز را در دست گرفتند اما همچنان نفوذ فرهنگی و معنوی ایران و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عثمانی">عثمانی</a> در منطقه بیشتر از نفوذ روسیه بود. در این دوره روس‌ها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌گذاری">سرمایه‌گذاری</a> بسیار کمی در این ناحیه می‌کردند. اما با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="استخراج نفت">استخراج نفت</a> توجه به آذربایجان بیشتر گردید و اقتصاد محلی رونق گرفت.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در این دوره جمعیت شهر باکو به‌طور فزاینده‌ای افزایش یافت و مهاجران <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="روس">روس</a> یک سوم جمعیت شهر را تشکیل می‌دادند. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ارامنه">ارامنه</a> نیز در دوایر رسمی مشغول بکار بودند. اینگونه تضادهای اجتماعی باعث وقوع شورش‌هایی در سال ۱۹۰۵ میلادی شد.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در دائرةالمعارف بزرگ شوروی آمده است که «در اواسط سدهٔ ۱۱م (۵ ه‍.ق) هجوم <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="اقوام ترک">اقوام ترک</a> (از جمله غُزان و دیگران) که دودمان سلجوقی در رأس آن‌ها قرار داشتند به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سرزمین اران">سرزمین اران</a> و شیروان آغاز گردید». چند خان‌نشین، ملک‌نشین و سلطان‌نشین کوچک پدید آمد که در نیمهٔ دوم سدهٔ ۱۲ق/نیمه دوم سدهٔ ۱۸م شمارهٔ آن‌ها به ۱۵ رسید. عمده‌ترین آن‌ها عبارت بودند از خان‌نشین‌های باکو، گنجه، دربند، قُبه (قوبا = کوبا). قراباغ، نخجوان، طالش، شَکی، شروان، ایروان، کوتکاشِن، قَبَله و شَمشادیل. سلطان‌نشین‌های کوچک بعضی مستقل و بعضی دیگر تابع خان‌ها بودند به عنوان نمونه سلطان‌نشین‌های آرش، ایلی‌سو و کوتکاشن از خان‌شکی، و ملک‌نشین‌ها از خان قراباغ تبعیت می‌کردند. در ۱۴ و ۲۱ مه ۱۸۰۵م در اردوگاه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ارتش روسیه">ارتش روسیه</a> واقع در ساحل <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="کورک‌چای">کورک‌چای</a> موافقتنامه‌ای به امضا رسید که طبق آن، خان‌های قراباغ و شکی تابعیّت دولت روسیه را پذیرفتند. پس از پایان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="جنگ‌های ایران و روسیه در دوره قاجار">جنگ‌های ایران و روسیه</a>، بخشی از این سرزمین به اشغال روسیه درآمد و در پی انعقاد معاهدهٔ ترکمانچای، بعضی خان‌ها، ازجمله خان‌های اردوباد و نخجوان، الحاق خود را به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری روسیه</a> اعلام نمودند<sup id="cite_ref-dreza_42-2" class="reference"><a href="#cite_note-dreza-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سقوط_تزارها_و_استقلال_آذربایجان"><span id=".D8.B3.D9.82.D9.88.D8.B7_.D8.AA.D8.B2.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.84_.D8.A2.D8.B0.D8.B1.D8.A8.D8.A7.DB.8C.D8.AC.D8.A7.D9.86"></span>سقوط تزارها و استقلال آذربایجان</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg/150px-Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg" decoding="async" width="150" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg/225px-Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg/300px-Mahammad_Amin_Rasulzade_3.jpg 2x" data-file-width="709" data-file-height="886" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="محمدامین رسول‌زاده">محمدامین رسول‌زاده</a> اولین رئیس‌جمهور و مؤسس <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری دمکراتیک آذربایجان">جمهوری دمکراتیک آذربایجان</a> در سال ۱۹۱۸</figcaption></figure> <p>در آغاز <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سده بیستم میلادی">قرن بیستم</a> با رشد صنایع، تفکرات <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="اصلاح‌طلبی">اصلاح‌طلبانه</a> در آذربایجان شکل گرفت. در سال ۱۹۰۳ میلادی <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%87%D9%85%D8%AA" title="حزب همت">حزب چپ‌گرای همت</a> با هدف دفاع از زبان و فرهنگ آذربایجانی تشکیل شد. </p><p>در سال ۱۹۱۲ با انشعاب در حزب همت، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA_(%D8%AD%D8%B2%D8%A8)" title="مساوات (حزب)">حزب مساوات</a> شکل گرفت. به دنبال سقوط تزارها، حزب <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B4%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="بلشویک">بلشویک</a> که متشکل از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارامنه</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روس‌ها</a> بود سعی در تشکیل دولتی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کمونیسم">کمونیستی</a> داشتند که با مخالفت مردم مسلمان و تشکیل ارتش اسلام این حرکت ناکام ماند سرانجام در روز ۱۸ مه سال ۱۹۱۸ جمهوری آذربایجان با عنوان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق آذربایجان">جمهوری دمکراتیک آذربایجان</a> توسط <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="محمدامین رسول‌زاده">محمدامین رسول‌زاده</a> رهبر حزب مساوات، اعلام استقلال کرد.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef2_56-1" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef2-56"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="کشتار شوشی">کشتار شوشی</a> که به <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="نسل‌کشی ارمنی‌ها">نسل‌کشی هزاران ارمنی</a> انجامید از وقایع مهم این دوره است.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>تلاش <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق آذربایجان">جمهوری دمکراتیک آذربایجان</a> برای آغاز گفتگوهای اتحاد با ایران با هجوم بلشویک‌ها ناکام ماند و این کشور نوبنیاد تنها دو سال پس از کسب استقلال، تحت سلطه اتحاد جماهیر شوروی درآمد.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="در_اتحاد_جماهیر_شوروی"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.AA.D8.AD.D8.A7.D8.AF_.D8.AC.D9.85.D8.A7.D9.87.DB.8C.D8.B1_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.88.DB.8C"></span>در اتحاد جماهیر شوروی</h3></div> <p>از سال ۱۹۲۰ با پیروزی بلشویک‌ها، جمهوری آذربایجان به مدت ۷۱ سال تا ۱۹۹۲، با نام <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی">جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی</a> یکی از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی">جمهوری‌های</a> تشکیل دهندهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a> بود. </p><p>از ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۶، این کشور بخشی از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی">جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی</a> بود و مانند گرجستان و ارمنستان، دچار گسترش شهرنشینی شد و با پیشرفت‌های گسترده اقتصادی، صنعتی شد. شهرنشینی، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="آموزش و پرورش">آموزش و پرورش</a> و پویایی اجتماعی در جمهوری آذربایجان موجب بروز تضادهای اجتماعی بین <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="کلان‌شهر">کلان‌شهر</a> باکو، و مناطق سنتی عقب مانده روستایی گردید. در این جمهوری آموزش به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آذربایجانی">زبان آذربایجانی</a> بود و مقامات مهم اجرایی آذربایجانی بودند. اما به ویژه در دوره حکومت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="استالین">استالین</a> (۱۹۲۸–۱۹۵۳م) و رهبری <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%81" class="mw-redirect" title="میرجعفر باقراف">باقروف</a> بر حزب کمونیست آذربایجان، این جمهوری شدیداً تحت سیطره مسکو بود. پس از مرگ وی استقلال این جمهوری بیشتر شد و فرصت‌های بیشتری برای رشد نخبگان سیاسی و فکری این کشور فراهم شد. این نخبگان در هنگام بروز نزاع با ارمنیان قره باغ، در فوریه ۱۹۸۸، در بین رهبران <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87%D9%94_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جبههٔ خلق آذربایجان">جبههٔ خلق آذربایجان</a> (اپوزیسیون)، و هم مخالفان کمونیستشان حضور داشتند. در سال‌های ۱۹۸۸ و ۱۹۹۰، خشونت ضد ارمنیان به ترتیب در سومقائیت، و باکو بروز کرد و نتیجتاً در ۱۹۹۰ حکومت مسکو دست به <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عملیات نظامی">عملیات نظامی</a> علیه جمهوری آذربایجان زد.<sup id="cite_ref-cgie.org.ir_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-cgie.org.ir-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="استقلال_مجدد"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.84_.D9.85.D8.AC.D8.AF.D8.AF"></span>استقلال مجدد</h3></div> <p>در پی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7" title="کودتا">کودتای</a> نافرجام علیه <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="میخائیل گورباچف">گورباچف</a> رهبر شوروی سابق در اوت ۱۹۹۱، جمهوری آذربایجان اعلام استقلال کرد و <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="ایاز مطلب‌اف">ایاز مطلب‌اف</a>، رهبر حزب کمونیست به عنوان نخستین رئیس‌جمهور انتخاب شد. گروه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اپوزیسیون">اپوزیسیون</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جبهه خلق آذربایجان">جبههٔ خلق آذربایجان</a> در مهٔ ۱۹۹۲ مطلب‌اف را برانداخت و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="ابوالفضل ایلچی‌بیگ">ابوالفضل ایلچی‌بیگ</a> با شعار جدایی از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشورهای مستقل همسود">کشورهای مستقل همسود</a> و حفظ سیطره بر <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="ناگورنو قره‌باغ">ناگورنو قره‌باغ</a>، در انتخاباتی که این جبهه برگزار کرد پیروز شد.<sup id="cite_ref-cgie.org.ir_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-cgie.org.ir-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از او <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a> از ۱۹۹۳ تا زمان مرگ خود در سال ۲۰۰۳ ریاست جمهوری را بر عهده داشت و پس از او پسرش <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a> به ریاست جمهوری رسید که تاکنون بر سر قدرت بوده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جنگ_اول_قره‌باغ"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.A7.D9.88.D9.84_.D9.82.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A8.D8.A7.D8.BA"></span>جنگ اول قره‌باغ</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="جنگ اول قره‌باغ">جنگ اول قره‌باغ</a></div> <p><b>جنگ اول قره‌باغ</b> (به <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکی آذربایجانی">ترکی آذربایجانی</a>: <span lang="en" dir="rtl" class="spanen"><i>Qarabağ müharibəsi</i></span>)(و به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">ارمنی</a>: <span title="ارمنی-language text"><span lang="hy" dir="ltr">Արցախյան ազատամարտ</span></span> جنگ آزادی‌بخش آرتساخ) جنگی بود که از فوریه ۱۹۸۸ تا <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="مارس">مارس</a> ۱۹۹۴ در ناحیه <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a>، واقع در جنوب غربی جمهوری آذربایجان، بین جمهوری آذربایجان و اکثریت<sup id="cite_ref-ratios_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-ratios-72"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-refworld.org_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-refworld.org-73"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Human_Rights_Watch,_2015_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-Human_Rights_Watch,_2015-74"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Council_of_Europe_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-Council_of_Europe-75"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی</a> ساکن با پشتیبانی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> رخ داد. با بالا گرفتن درگیری، هرکدام از طرفین سعی در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="پاکسازی قومی">پاکسازی قومی</a> مناطق تحت تصرف خود از نژاد دیگر کردند.<sup id="cite_ref-CASE-STUDY-IN-ETHNIC-STRIFE_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-CASE-STUDY-IN-ETHNIC-STRIFE-76"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در نتیجه جنگ قره‌باغ بیش از ۳۵ هزار نفر کشته شدند و بیش از ۸۰۰ هزار نفر در نواحی مورد مناقشه، آواره و مجبور به جلای وطن شدند. برای برقراری صلح دائمی و فراگیر در منطقه کوشش‌های متعددی به عمل آمد و طرح‌های صلح مختلفی ارائه گردیده است ولی هیچ‌یک به نتیجه عینی و مورد انتظار نرسید و وضعیت حاکم بر منطقه همچنان نه جنگ و نه صلح است.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در جریان جنگ <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اکبر هاشمی رفسنجانی">اکبر هاشمی رفسنجانی</a> رئیس‌جمهور وقت ایران در اکتبر ۱۹۹۳. م / آبان <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B2_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۷۲ (خورشیدی)">۱۳۷۲</a> به باکو سفر کرد و طی سه روز (۴، ۵ و ۷ آبان) دیدارهای خصوصی و مکرری با <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a> داشت. در این سفر رئیس‌جمهور وقت آذربایجان از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> درخواست ورود عملی به جنگ را کرد. هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: «... تقریباً همه‌جا در حرکت‌ها و بازدیدها، رئیس‌جمهور [حیدر علی‌اف] همراه من بود، یکی از حرف‌های مهم و تکراری‌اش این بود که ایران از این فرصت جنگ با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارامنه</a> استفاده کند و حضور خودش را در آذربایجان بالا ببرد و گاهی تعبیر می‌کرد که این‌جا از آنِ ایران بوده و حالا هم بیایید دفاع کنید و اداره کنید. در <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="نخجوان">نخجوان</a> هم که بود، شبیه این حرف‌ها را می‌زد و تحلیل می‌کرد که اگر شما آذربایجان را تحت قدرت خود بگیرید، حاکمیت <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> در کل <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> متزلزل می‌شود …». هاشمی در خاطرات ۸ آبان [۱۳۷۲] می‌نویسد: «بعد از نماز مغرب، شورای عالی امنیت ملی جلسه داشت. دربارهٔ درخواست کمک نظامی از سوی جمهوری آذربایجان مذاکره شد. در مورد کمک‌های آموزشی، تسلیحاتی و سیاسی موافقت شد اما درمورد همکاری عملی در دفاع مخالفت شد».<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> حیدر علی اف در ژوئن ۱۹۹۴. م / تیر <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B3_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۷۳ (خورشیدی)">۱۳۷۳</a> هم در این رابطه به ایران سفر کرد که هاشمی دربارهٔ درخواست‌های وی نیز مطالبی نوشته است.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بحران قره‌باغ موجب قطع <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="روابط دیپلماتیک">روابط دیپلماتیک</a> جمهوری آذربایجان و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> با ارمنستان،<sup id="cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان-83"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> انسداد مرزها و شرایط جدید و شکننده‌ای را در فضای منطقه <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="قفقاز جنوبی">قفقاز جنوبی</a> حاکم نمود. حضور و نقش آفرینی بازیگرانی نظیر <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>، ترکیه، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکا</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا">سازمان امنیت و همکاری اروپا</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="شورای امنیت سازمان ملل متحد">شورای امنیت سازمان ملل متحد</a> در روند تحولات قره‌باغ موجب شد این بحران ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی به خود گیرد.<sup id="cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان_83-1" class="reference"><a href="#cite_note-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان-83"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> پس از اعلام آتش‌بس در ۲۴ دسامبر ۱۹۹۴ میلادی شورای عالی قره‌باغ <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روبرت کوچاریان">روبرت کوچاریان</a> را به عنوان نخستین رئیس‌جمهور قره‌باغ انتخاب نمود و در ۳۰ آوریل ۱۹۹۵ میلادی دومین دوره انتخابات پارلمانی قره‌باغ برگزار شد. نخستین دوره انتخابات در ۲۸ دسامبر سال ۱۹۹۱ میلادی صورت گرفت.<sup id="cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان؛_تحولات_قره_باغ_پس_از_آتش‌بس_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان؛_تحولات_قره_باغ_پس_از_آتش‌بس-84"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ilham_Aliyev_in_Poland,_2008.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg/230px-Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg" decoding="async" width="230" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg/345px-Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg/460px-Ilham_Aliyev_in_Poland%2C_2008.jpg 2x" data-file-width="1387" data-file-height="1110" /></a><figcaption>الهام علی‌اف رئیس‌جمهور کنونی جمهوری آذربایجان </figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جنگ_دوم_قره‌باغ"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AF.D9.88.D9.85_.D9.82.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A8.D8.A7.D8.BA"></span>جنگ دوم قره‌باغ</h3></div> <p>مقاله اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0)" class="mw-redirect" title="جنگ ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)">جنگ دوم قره‌باغ</a> </p><p>جنگ دوم قره‌باغ در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰ بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان آغاز شد. با وجود در خواستهای کشورهای مختلف برای کاهش تنشها و بعد از چندین آتش‌بسی نا موفق بالاخره بعد از ۴۴ روز جنگ متمادی جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان با وساطت فدراسیون روسیه موفق به عقد <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="توافقنامه آتش‌بس ناگورنو قره‌باغ">توافقنامه آتش‌بس ناگورنو قره‌باغ</a> در ۹ نوامبر ۲۰۲۰ شدند. بر اساس این توافق آذربایجان بخش بزرگی از مناطق اشغال شده در طی جنگ اول قره‌باغ را بازپس گرفت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ساختار_سیاسی"><span id=".D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1_.D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>ساختار سیاسی</h2></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/180px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="180" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/270px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/360px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="444" /></a><figcaption><small style="font-size:85%;">از سه <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="دایره">دایره</a> درون هم به رنگ‌های (به ترتیب از داخل به خارج) سبز، قرمز و آبی تشکیل شده درون این سه دایره یک ستاره هشت پر با پس زمینهٔ سفید وجود دارد و درون آن واژه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله">الله</a> به صورت <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%84%D9%87" title="شعله">شعله</a> برافروخته ترسیم شده است و در قسمت آبی رنگ هم هشت نقطه زرد رنگ وجود دارد به علاوه یک خوشه <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%85" title="گندم">گندم</a> و یک شاخه از درخت <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B7" title="بلوط">بلوط</a> به صورت نیم دایره دور این دایره را پوشانده است.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></small></figcaption></figure> <p>دولت آذربایجان یک جمهوری دمکراتیک<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup>، قانون محور<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup>، لائیک و یکپارچه است. </p><p>حاکمیت دولتی در جمهوری آذربایجان بر پایه اصل تفکیک قوا اعمال می‌گردد. سیستم سیاسی جمهوری آذربایجان از منظر شکل اعمال حاکمیت دولتی، یک جمهوری بر پایه سیستم ریاست جمهوری است. </p><p>نظام سیاسی آذربایجان از سوی برخی عالمان سیاسی به خاطر نفوذ دیرپای خانواده سیاسی علی‌اف و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="حزب آذربایجان نوین">حزب آذربایجان نوین</a> (<i>Yeni Azərbaycan Partiyası</i>, YAP) تأسیس شده توسط <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a>.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سومین رئیس‌جمهور این کشور، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اقتدارگرایی">اقتدارگرایانه</a> توصیف شده است.<sup id="cite_ref-Freedom_House_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-Freedom_House-87"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> علی‌اف (که بین ۱۹۹۳ و ۲۰۰۳ رئیس‌جمهور بود؛ او پیشتر <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D9%84" title="دبیرکل">دبیرکل</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B2%DB%B0)" title="حزب کمونیست آذربایجان (۱۹۲۰)">حزب کمونیست آذربایجان</a> بین ۱۹۶۹ و ۱۹۸۲, و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="معاون اول نخست‌وزیر اتحاد جماهیر شوروی">معاون اول نخست‌وزیر اتحاد جماهیر شوروی</a> بین ۱۹۸۲ و ۱۹۸۷ بود) در سال ۲۰۰۳ با <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a>، رئیس‌جمهور چهارم و کنونی جایگزین شد.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گرچه آذربایجان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="انتخابات در جمهوری آذربایجان">انتخابات‌های</a> متعددی از زمان استقلال خود برگزار کرده و بسیاری از نهادهای رسمی یک <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a> را دارد، از سوی <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="خانه آزادی">خانهٔ آزادی</a> در دستهٔ غیرآزاد مانده است،<sup id="cite_ref-Freedom_House_87-1" class="reference"><a href="#cite_note-Freedom_House-87"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-frh_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-frh-89"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این نهاد در شاخص جهانی آزادی در سال ۲۰۲۲ به آن امتیاز ۹ از ۱۰۰ داده و آن را یک «رژیم مستحکم اقتدارگرا» خواند.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال‌های اخیر شمار زیادی از روزنامه نگاران، وکلا و و کنشگران حقوق بشر آذربایجانی بابت انتقاد از رئیس‌جمهور علی‌اف و مقامات حکومت دستگیر و زندانی شده‌اند.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قطعنامه‌ای در پارلمان اروپا در سپتامبر ۲۰۱۵ آذربایجان را دچار «بزرگ‌ترین افول در حکمرانی دمکراتیک در کل اوراسیا در ده سال اخیر» دانسته و ذکر کرده گفتگوی آن با این کشور در زمینه حقوق بشر «هیچ پیشرفت بزرگی» نداشته است.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۲۰۱۶، رئیس‌جمهور آذربایجان فرمانی را برای عفو یک دوجین از افرادی را صادر کرد که از سوی برخی سازمان‌های غیردولتی ۱۷ زندانی سیاسی شناخته می‌شدند.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این فرمان مورد استقبال وزارت امور خارجه آمریکا قرار گرفت و قدمی مثبت دانسته شد.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در مارس ۲۰۱۷، فرمان عفو دیگری صادر شد که منجر به آزادی افرادی شد که ۱۶ زندانی سیاسی تلقی می‌شدند.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رئیس_دولت"><span id=".D8.B1.D8.A6.DB.8C.D8.B3_.D8.AF.D9.88.D9.84.D8.AA"></span>رئیس دولت</h3></div> <p>رئیس جمهوری هر ۵ سال یک بار به روش مراجعه به آرای مخفی عمومی انتخاب می‌شود. الهام حیدر اوغلو علی‌یف در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۱۳ به ریاست‌جمهوری آذربایجان برگزیده شده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قوه_مقننه_جمهوری_آذربایجان"><span id=".D9.82.D9.88.D9.87_.D9.85.D9.82.D9.86.D9.86.D9.87_.D8.AC.D9.85.D9.87.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.A2.D8.B0.D8.B1.D8.A8.D8.A7.DB.8C.D8.AC.D8.A7.D9.86"></span>قوه مقننه جمهوری آذربایجان</h3></div> <p>مجلس ملی جمهوری آذربایجان از ۱۲۵ نماینده تشکیل شده است. انتخابات چهارمین دورهٔ این مجلس در ۷ نوامبر ۲۰۱۰ برگزار شد. ۱۰۵ نفر برابر با ۸۴٪ از نمایندگان را آقایان و ۲۰ نفر برابر با ۱۶٪ از نمایندگان را زنان تشکیل می‌دهند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قوه_قضاییه"><span id=".D9.82.D9.88.D9.87_.D9.82.D8.B6.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D9.87"></span>قوه قضاییه</h3></div> <p>جمهوری آذربایجان شامل دادگاه قانون اساسی، دیوان عالی کشور، دادگاه استیناف و دادگاه اقتصاد می‌باشد. </p><p><b>سیستم سیاسی جمهوری آذربایجان</b> بر پایهٔ اصول چند حزبی و تکثرگرایی استوار است. در حال حاضر در جمهوری آذربایجان ۵۵ حزب سیاسی دارای مجوز بوده و مشغول فعالیت هستند. احزاب سیاسی از طریق عضویت در نهاد مقننه و نهادهای مدیریت محلی، در اعمال حاکمیت دولتی مشارکت می‌کنند. به جز احزاب سیاسی، بالغ بر ۴۰۰۰ تشکل مردم‌نهاد نیز در کشور فعالیت دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF"></span>اقتصاد</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اقتصاد جمهوری آذربایجان">اقتصاد جمهوری آذربایجان</a></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Economic_regions_Azerbaijan.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Economic_regions_Azerbaijan.PNG/220px-Economic_regions_Azerbaijan.PNG" decoding="async" width="220" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Economic_regions_Azerbaijan.PNG/330px-Economic_regions_Azerbaijan.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Economic_regions_Azerbaijan.PNG/440px-Economic_regions_Azerbaijan.PNG 2x" data-file-width="1400" data-file-height="1111" /></a><figcaption>نواحی اقتصادی جمهوری آذربایجان</figcaption></figure> <p>جمهوری آذربایجان در مقایسه با جمهوری‌های تازه استقلال یافته اطراف خود در اثر بهره‌برداری از منابع نفتی که در سال ۲۰۰۸ برابر ۷ میلیارد بشکه بوده است (که حدود یک درصد از ذخایر اثبات شده جهان) که در حال حاضر در منطقه یک صادرکننده محصولات گازی محسوب می‌شود.<sup id="cite_ref-Zamin_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zamin-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و سرمایه‌گذاری پس از استقلال توسعه بیشتری پیدا کرده است. با وجود این بعد از استقلال این کشور، تورم فزاینده ناشی از آثار جنگ <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a> همراه با سیاست‌های آزادسازی قیمت‌ها و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="خصوصی‌سازی">خصوصی‌سازی</a> اقتصاد موجب شد که مردم جمهوری آذربایجان تحت فشارهای شدید اقتصادی قرار گیرند و <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="قدرت خرید">قدرت خرید</a> آن‌ها به‌سرعت کاهش یابد ولی از سال ۱۹۹۶ میلادی، افزایش درآمدهای حاصل از قراردادهای نفتی بین‌المللی، روند رو به رشد سرمایه‌گذاری خارجی، اعتبارات <a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84" title="صندوق بین‌المللی پول">صندوق بین‌المللی پول</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بانک جهانی">بانک جهانی</a> و مساعدت <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشورهای اروپایی">کشورهای اروپایی</a> موجب شد تا اقتصاد نابسامان این کشور کمی رو به بهبود گذارد. در سال ۲۰۰۷ از تعداد کل شاغلان در بخش اقتصادی ۷۰ درصد در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C" title="بخش خصوصی">بخش خصوصی</a> مشغول به کار بودن و تعداد بیکاران ۲۸۱ هزار نفر بوده است.<sup id="cite_ref-Zamin_96-1" class="reference"><a href="#cite_note-Zamin-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> آن در سال ۲۰۱۹ معادل ۴۵ میلیارد دلار<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بوده است که تولید ناخالص سرانه اهالی کشور را معادل ۴۵۰۰ دلار می‌کند.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جمهوری آذربایجان برای ثبات بخشیدن به اوضاع اقتصادی با کمک صندوق بین‌المللی پول دو برنامهٔ اقتصادی را به اجرا درآورده و توانسته است میزان تورم را کاهش دهد.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> میزان تورم در این کشور از ۴۱۱ درصد در سال ۱۹۹۵ میلادی به ۲۰ درصد در سال ۱۹۹۶ میلادی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> و ۷/۳ درصد در سال ۱۹۹۷<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> و صفر درصد در سال ۱۹۹۸ میلادی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> و (۵-) درصد در نیمه نخست سال ۲۰۰۰ میلادی کاهش یافته است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p>در سال ۲۰۰۸ میلادی جمهوری آذربایجان بنا به گزارش بانک جهانی برترین کشور از نظر اجرای برنامه‌های اصلاحات اقتصادی بین ۱۰ کشور محاسبه شده (ده کشوری که جزئیات اطلاعات اقتصادی خود را در اختیار بانک جهانی قرار دادند) بوده است و در رتبه نخست قرار گرفت.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p>واحد پول ملی این کشور منات آذربایجان است که هر منات معادل ۰٫۵۸۸ دلار آمریکا و هر دلار آمریکا معادل ۱٫۶۹۸ منات است. (آوریل ۲۰۲۲) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کشاورزی_و_دامپروری"><span id=".DA.A9.D8.B4.D8.A7.D9.88.D8.B1.D8.B2.DB.8C_.D9.88_.D8.AF.D8.A7.D9.85.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>کشاورزی و دامپروری</h2></div> <p>طبق گزارش فائو، در سال ۲۰۱۸ مهم‌ترین محصولات کشاورزی آذربایجان به این صورت بوده است:<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گندم (۱٬۹۹۱٬۰۰۰ تن) - هندوانه (۳۰۷٬۰۰۰ تن) - گردو (۱۱٬۷۴۰ تن) - گوجه فرنگی (۶۰۹٬۰۰۰ تن) - چغندر قند (۲۷۷٬۰۰۰ تن) - به (۳۲٬۰۰۰ تن) - سیب زمینی (۸۹۸٬۰۰۰ تن) - گلابی (۵۲٬۰۰۰ تن) - پیاز (۲۳۵٬۰۰۰ تن) - ذرت (۲۴۸٬۰۰۰ تن) - فندق (۵۲٬۰۰۰ تن) - انگور (۱۶۷٬۰۰۰ تن) - سیر (۴۴٬۹۰۰ تن) - انجیر (۱۱٬۲۰۰ تن) - بادمجان (۷۹٬۰۰۰ تن) - خیار (۲۲۳٬۰۰۰ تن) - آلبالو (۳۸٬۸۰۰ تن) - جو (۹۱۶٬۰۰۰ تن) - سیب (۲۷۷٬۰۰۰ تن) - کلم (۱۰۸٬۰۰۰ تن) </p><p>همچنین تعداد دام زنده در این کشور به این ترتیب می‌باشد: </p><p>گاو (۲٬۴۸۲٬۰۰۰ رأس) - گاومیش (۱۷۶٬۰۰۰ رأس) - بز (۶۲۲٬۰۰۰ رأس) - اسب (۶۵٬۰۰۰ رأس) - گوسفند (۷٬۶۸۱٬۰۰۰ رأس) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جهانگردی"><span id=".D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.DA.AF.D8.B1.D8.AF.DB.8C"></span>جهانگردی</h2></div> <p>جمهوری آذربایجان در سال‌های اخیر تلاش‌های قابل توجه‌ای برای افزایش گردشگری خود داشته است. همچنین سال ۲۰۱۱درکشور آذربایجان سال <i>گردشگری آذربایجان</i> نمایده شد. کشور آذربایجان در سال ۲۰۱۰ میزبان بیش از دو و نیم میلیون گردشگر بوده است، در سال‌های اخیر سهم گردشگری آذربایجان را بیشتر کشورهای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> داشته‌اند<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> در سال ۲۰۱۲ جمهوری آذربایجان بیشترین گردشگر را در منطقه قفقاز پذیرا بوده است. در همین سال علی‌رغم اینکه ایران دو برابر جمهوری آذربایجان گردشگر پذیرفته اما درآمد گردشگری جمهوری آذربایجان در این سال بیش از دو برابر درآمد ایران بوده است.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>میراث فرهنگی و معماری ملی و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلامی</a> از مهم‌ترین عامل‌های ثبات در جمهوری آذربایجان محسوب می‌شود. این کشور به‌عنوان دومین کشور <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a> در جهان، با میراث‌های معماری، آداب و رسوم، تنوع‌های فرهنگی، انواع پوشاک، صنایع دستی، غذاهای سنتی و چشم‌اندازهای جغرافیایی و طبیعی از نظر جهانگردی قابل‌توجه بوده و همه‌ساله هزاران گردشگر خارجی را به سمت جمهوری آذربایجان جذب کرده که از نظر اقتصادی نیز تأثیر به‌سزایی در <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رشد اقتصادی">رشد اقتصادی</a> این کشور داشته است.<sup id="cite_ref-Zamin_96-2" class="reference"><a href="#cite_note-Zamin-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نیروهای_مسلح"><span id=".D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B3.D9.84.D8.AD"></span>نیروهای مسلح</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان">نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان</a></div> <p>تاریخ <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان">نیروهای مسلح آذربایجان</a> به زمان جمهوری دموکراتیک آذربایجان در سال ۱۹۱۸ که ارتش ملی تازه شکل گرفته بود بازمی‌گردد.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> وقتی جمهوری آذربایجان استقلال خود را پس از فروپاشی شوروی سوسیالیستی به‌دست‌آورد بر پایه قانون در سال ۱۹۹۱ ارتش جمهوری آذربایجان تأسیس گردید.<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تا سال ۲۰۰۲ ارتش آذربایجان دارای ۹۵۰۰۰ پرسنل نظامی فعال و همچنین دارای ۱۷۰۰۰ <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبه‌نظامی">نیروی شبه‌نظامی</a> است.<sup id="cite_ref-Blandy12_108-0" class="reference"><a href="#cite_note-Blandy12-108"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نیروهای مسلح این کشور، دارای سه شاخه <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروی دریایی جمهوری آذربایجان">نیروی دریایی آذربایجان</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی جمهوری آذربایجان">نیروی هوایی</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروی زمینی جمهوری آذربایجان">نیروی زمینی</a> است. افزون بر این شاخه‌های اصلی، نیروهای نظامی آذربایجان دارای زیرشاخه‌هایی است که در موقع لزوم می‌توانند در دفاع از کشور کمک کنند. این نیروها شامل گارد ساحلی، مرزبانان و نیروهای انتظامی داخلی است.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گارد ملی آذربایجان یک نیروی بیشتر <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبه‌نظامی">شبه‌نظامی</a> است که یک نهاد نیمه‌مستقل ویژه از سرویس حفاظت دولتی است که زیر نظر رئیس‌جمهور اداره می‌شود.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>آذربایجان پیمان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="نیروهای مسلح">نیروهای مسلح</a> متعارف در اروپا (<b>سی اف ای</b>) را امضا کرده است. این کشور همکاری نزدیکی با <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a> در پروژهای حفاظت از صلح دارد. آذربایجان ۱۵۱ نیروی حافظ صلح در <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> و ۱۸۴ نیرو در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> دارد.<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بودجه نظامی آذربایجان برای سال ۲۰۱۱ معادل ۴٫۴۶ میلیارد دلار بوده است.<sup id="cite_ref-ng.ru_112-0" class="reference"><a href="#cite_note-ng.ru-112"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آذربایجان دارای صنایع دفاعی تولید اسلحه سبک، سیستم‌های کوچک توپخانه و برخی <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D9%86%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="وسایل نقلیه">وسایل نقلیه</a> نظامی است.<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ارتش آذربایجان همکاری‌های تمرینی با گارد ملی اوکلاهاما داشته است.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیاست"><span id=".D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>سیاست</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan,_2016_1.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan,_2016_1.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg/220px-Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg" decoding="async" width="220" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg/330px-Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg/440px-Benyamin_Netanyahu_visit_to_Azerbaijan%2C_2016_1.jpg 2x" data-file-width="1560" data-file-height="1292" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a> رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان و نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل</figcaption></figure> <p>به‌دنبال استقلال، فعالیت‌های سیاسی در جمهوری آذربایجان به‌شدت افزایش یافت.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های سیاسی اپوزیسیون <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جبهه خلق آذربایجان">جبههٔ خلق آذربایجان</a> حول <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a> ملی و دفاع در مقابل حملات ارمنستان تشکیل شد.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> این سازمان در مراحل بعدی حاوی فراکسیونهایی با اندیشه‌های پان ترکیسم نیز بوده است. در اولین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="ابوالفضل ایلچی‌بیگ">ابوالفضل ایلچی‌بیگ</a> با اندیشه‌های قوم گرایانه این مقام رسید، بعد از انتخاب ایلچی‌بیگ وی به همراه <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزیر کشور (صفحه وجود ندارد)">وزیر کشور</a> خود اسکندر حمیداف در چندین نوبت خواستار تشکیل ترکیه بزرگ که شامل تمام نواحی شمالی ایران می‌شد شدند. پس از شکست‌های پیاپی در جنگ با ارمنستان، و شکست تقریباً تمامی سیاست‌های وی، و چندین قیام خونین در چند شهر از جمله <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%87" title="گنجه">گنجه</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a> رئیس وقت پارلمان طی یک کودتای بدون خون‌ریزی قدرت را به دست آورد و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="ابوالفضل ایلچی‌بیگ">ایلچی‌بیگ</a> به تبعید فرستاده شد. </p><p>در زمان ریاست‌جمهوری وی و پسرش روابط با ایران به‌تدریج گرمتر شد، تا جایی که رؤسای جمهور هر دو کشور در چندین نوبت به کشور یکدیگر سفر کرده‌اند، و جمهوری آذربایجان کنسولگری‌ای نیز در شهر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="تبریز">تبریز</a> افتتاح کرد و علی‌اف پسر به آن شهر سفر کرده و با تجار آن دیدار کرد. موافقتنامه‌های زیادی نیز در زمینه‌های تجاری، ورزشی، فرهنگی و مرزی بین دو کشور بسته شده است. در سال‌های اخیر جریانات ضدایرانی تحت حاکمیت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a> دوباره شدت گرفته است.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین این کشور در فهرست ناقضان <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="آزادی رسانه">آزادی مطبوعات</a> است.<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مسایل_مورد_مناقشه"><span id=".D9.85.D8.B3.D8.A7.DB.8C.D9.84_.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.AF_.D9.85.D9.86.D8.A7.D9.82.D8.B4.D9.87"></span>مسایل مورد مناقشه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%DA%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="کشتار سومگاییت">کشتار سومگاییت</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%AC%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشتار خوجالی">کشتار خوجالی</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="جنگ قره‌باغ">جنگ قره‌باغ</a></div> <p>در پی گسسته شدن اتحاد جماهیر شوروی و آغاز درگیری‌های قومی، تعداد کثیری از ساکنان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی</a> منطقه <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a> با مداخله ارتش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">جمهوری ارمنستان</a> موفق به کنترل این ناحیه و شش ناحیه غیر ارمنی‌نشین شدند. جمهوری <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a> که کنترل بیست درصد از اراضی جمهوری آذربایجان را دارد تا کنون توسط هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است و از هر لحاظ تحت نفوذ و حاکمیت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> می‌باشد. در اثر این جنگ‌ها حدود یک میلیون اهالی آذری، ارمنی و کُرد جنگ‌زده این منطقه <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بی خانمان">بی خانمان</a> گشته و تعداد کثیری هنوز در پناهگاه‌های موقتی و نیمه موقتی به‌سر می‌برند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حقوق_بشر"><span id=".D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.D8.A8.D8.B4.D8.B1"></span>حقوق بشر</h3></div> <p>جمهوری آذربایجان یکی از ضعیف‌ترین کشورها در رعایت <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بشر</a> است. در چند سال گذشته فشار بر منتقدان دولت به روش‌های گوناگون در حال افزایش بوده است. گفته می‌شود یکی از دلایل عدم تمایل اعضای <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a> به مجازات یا مذاکره در این مورد با جمهوری آذربایجان، به خاطر منابع <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a> این کشور است.<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جمعیت‌شناسی"><span id=".D8.AC.D9.85.D8.B9.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>جمعیت‌شناسی</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمعیت‌شناسی جمهوری آذربایجان">جمعیت‌شناسی جمهوری آذربایجان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان">فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان</a></div> <p>از جمعیت ۸٬۲۳۸٬۶۷۲ نفری جمهوری آذربایجان، ۵۱ درصد شهرنشین و ۴۹ درصد در روستاها زندگی می‌کنند.<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نرخ <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رشد جمعیت">رشد جمعیت</a> در این کشور ۰٫۷۶۲ درصد است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قومیت‌ها"><span id=".D9.82.D9.88.D9.85.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>قومیت‌ها</h3></div> <p>براساس سرشماری سال ۱۹۹۹، ۹۰٫۶ درصد از جمعیت جمهوری آذربایجان را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم آذربایجانی">آذربایجانی</a>، ۲٫۲ درصد را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم لزگی">لزگی</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="داغستان">داغستانی</a>)، ۱٫۸ درصد را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روس</a> و ۱٫۵ درصد را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی</a> تشکیل می‌دهند؛ البته تقریباً تمامی ارمنی‌ها در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">منطقهٔ خودمختار قره‌باغ کوهستانی</a> زندگی می‌کنند.<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> براساس سرشماری سال ۱۹۸۹ شوروی، حدود ۲۶۲٬۰۰۰ نفر غیر آذربایجانی از ۹ قومیت مختلف در این کشور زندگی می‌کرده‌اند که از این میان، ۱۷۱٬۰۰۰ نفر لزگی و ۲۱٬۰۰۰ نفر تالشی بوده‌اند؛ اما تالشی‌ها جمعیت خود را حدود ۲۰۰٬۰۰۰ تا ۳۰۰٬۰۰۰ نفر برآورد می‌کنند.<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>آمارهای رسمی این کشور در مورد اقلیت‌های قومی مورد چالش پژوهشگران قرار گرفته است و در محافل خصوصی نیز خود آذربایجانی‌ها قبول دارند که تعداد لزگی‌ها، تالش‌ها و کردها بسیار بیشتر است.<sup id="cite_ref-Cornell,_Svante_E_2000._p_2622_124-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cornell,_Svante_E_2000._p_2622-124"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هم‌اکنون دولت جمهوری آذربایجان سیاست سخت آسیمیله کردن اقلیتهای قومی را پیگیری می‌کند<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و باعث گردیده است که بسیاری از لزگی‌ها، تالش‌ها و کردها در این صدسال اخیر در قوم آذربایجانی ادغام شوند.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این در حالیست که بر اساس <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="قانون اساسی">قانون اساسی</a> جمهوری آذربایجان تمام اقوام ساکن این کشور از حق آموزش به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="زبان مادری">زبان مادری</a> و حفظ فرهنگ بومی برخوردارند.<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما این اصل قانون اساسی کشور به درستی توسط دولت به اجرا در نیامده و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a> نیز در گزارش سال ۲۰۰۹ خود تلاش دولت این کشور را برای حفظ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="تنوع فرهنگی">تنوع فرهنگی</a> و فرهنگ‌های قومی کم دانسته است.<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>جدول جمعیت گروه‌های قومی آذربایجان (۱۹۲۶–۲۰۰۹)</b><sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable" style="text-align: right;"> <tbody><tr bgcolor="#e0e0e۰"> <th rowspan="2"><br />گروه قومی </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۲۶<sup>۱</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۳۹<sup>۲</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۵۹<sup>۳</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۷۰<sup>۴</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۷۹<sup>۵</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۸۹<sup>۶</sup> </th> <th colspan="2">آمار دولتی ۱۹۹۹<sup>۶</sup> </th> <th colspan="2">آمار ۲۰۰۹<sup id="cite_ref-Azer2009_131-0" class="reference"><a href="#cite_note-Azer2009-131"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr bgcolor="#e0e0e۰"> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th> <th>تعداد </th> <th>% </th></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">آذربایجانی‌ها</a> </td> <td align="right">۱٬۴۳۷٬۹۷۷ </td> <td align="right">۶۲٫۱ </td> <td align="right">۱٬۸۷۰٬۴۷۱ </td> <td align="right">۵۸٫۴ </td> <td align="right">۲٬۴۹۴٬۳۸۱ </td> <td align="right">۶۷٫۵ </td> <td align="right">۳٬۷۷۶٬۷۷۸ </td> <td align="right">۷۳٫۸ </td> <td align="right">۴٬۷۰۸٬۸۳۲ </td> <td align="right">۷۸٫۱ </td> <td align="right">۵٬۸۰۴٬۹۸۰ </td> <td align="right">۸۲٫۷ </td> <td align="right">۷٬۲۰۵٬۴۶۴ </td> <td align="right">۹۰٫۶ </td> <td align="right">۸٬۱۷۲٬۸۰۰ </td> <td align="right">۹۱٫۶ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="لزگی‌ها">لزگی‌ها</a> </td> <td align="right">۳۷٬۲۶۳ </td> <td align="right">۱٫۶ </td> <td align="right">۱۱۱٬۶۶۶ </td> <td align="right">۳٫۵ </td> <td align="right">۹۸٬۲۱۱ </td> <td align="right">۲٫۷ </td> <td align="right">۱۳۷٬۲۵۰ </td> <td align="right">۲٫۷ </td> <td align="right">۱۵۸٬۰۵۷ </td> <td align="right">۲٫۶ </td> <td align="right">۱۷۱٬۳۹۵ </td> <td align="right">۲٫۴ </td> <td align="right">۱۷۸٬۰۲۱ </td> <td align="right">۲٫۲ </td> <td align="right">۱۸۰٬۳۰۰ </td> <td align="right">۲٫۰۲ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ارمنی‌ها">ارمنی‌ها</a> </td> <td>۲۸۲٬۰۰۴</td> <td>۱۲٫۲ </td> <td>۳۸۸٬۰۲۵</td> <td>۱۲٫۱ </td> <td>۴۴۲٬۰۸۹</td> <td>۱۲٫۰ </td> <td>۴۸۳٬۵۲۰</td> <td>۹٫۴ </td> <td>۴۷۵٬۴۸۶</td> <td>۷٫۹ </td> <td>۳۹۰٬۵۰۵</td> <td>۵٫۶ </td> <td>۱۲۰٬۷۴۵<sup>۸</sup></td> <td>۱٫۵ </td> <td>۱۲۰٬۳۰۰<sup>۸</sup></td> <td>۱٫۳۵ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روس‌ها</a> </td> <td align="right">۲۲۰٬۵۴۵ </td> <td align="right">۹٫۵ </td> <td align="right">۵۲۸٬۳۱۸ </td> <td align="right">۱۶٫۵ </td> <td align="right">۵۰۱٬۲۸۲ </td> <td align="right">۱۳٫۶ </td> <td align="right">۵۱۰٬۰۵۹ </td> <td align="right">۱۰٫۰ </td> <td align="right">۴۷۵٬۲۵۵ </td> <td align="right">۷٫۹ </td> <td align="right">۳۹۲٬۳۰۴ </td> <td align="right">۵٫۶ </td> <td align="right">۱۴۱٬۶۸۷ </td> <td align="right">۱٫۸ </td> <td align="right">۱۱۹٬۳۰۰ </td> <td align="right">۱٫۳۵ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="مردم تالش">تالش‌ها</a> </td> <td align="right">۷۷٬۳۲۳ </td> <td align="right">۳٫۳ </td> <td align="right">۸۷٬۵۱۰ </td> <td align="right">۲٫۷ </td> <td align="right">۸۵ </td> <td align="right">۰٫۰ </td> <td align="right"> </td> <td align="right"> </td> <td align="right"> </td> <td align="right"> </td> <td align="right">۲۱ </td> <td align="right">۱۱۲٬۰۰۰ </td> <td align="right">۱٫۲۶ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آوارهای قفقازی">آوارها</a> </td> <td align="right">۱۹٬۱۰۴ </td> <td align="right">۰٫۸ </td> <td align="right">۱۵٬۷۴۰ </td> <td align="right">۰٫۵ </td> <td align="right">۱۷٬۲۵۴ </td> <td align="right">۰٫۵ </td> <td align="right">۳۰٬۷۳۵ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۳۵٬۹۹۱ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۴۴٬۰۷۲ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۵۰٬۸۷۱ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۴۹٬۸۰۰ </td> <td align="right">۰٫۵۶ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترک‌های استانبولی">ترک‌ها</a> </td> <td align="right">۹۵ </td> <td align="right">۰٫۰ </td> <td align="right">۶۰۰ </td> <td align="right">۰٫۰ </td> <td align="right">۲۰۲ </td> <td align="right">۰٫۰ </td> <td align="right">۸٬۴۹۱ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۷٬۹۲۶ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۱۷٬۷۰۵ </td> <td align="right">۰٫۳ </td> <td align="right">۴۳٬۴۵۴ </td> <td align="right">۰٫۵ </td> <td align="right">۳۸٬۰۰۰ </td> <td align="right">۰٬۴۳ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="تاتارها">تاتارها</a> </td> <td align="right">۹٬۹۴۸ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۲۷٬۵۹۱ </td> <td align="right">۰٫۹ </td> <td align="right">۲۹٬۳۷۰ </td> <td align="right">۰٫۸ </td> <td align="right">۳۱٬۳۵۳ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۳۱٬۲۰۴ </td> <td align="right">۰٫۵ </td> <td align="right">۲۸٬۰۱۹ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۳۰٬۰۱۱ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۲۵٬۹۰۰ </td> <td align="right">۰٬۲۹ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="تات‌های قفقاز">تات‌های قفقاز</a> </td> <td align="right">۲۸٬۴۴۳ </td> <td align="right">۱٫۲ </td> <td align="right">۲٬۲۸۹ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۵٬۸۸۷ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۷٬۷۶۹ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۸٬۸۴۸ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۱۰٬۲۳۹ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۱۰٬۹۲۲ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۲۵٬۲۰۰ </td> <td align="right">۰٫۲۸ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="اوکراینی‌ها">اوکراینی‌ها</a> </td> <td align="right">۱۸٬۲۴۱ </td> <td align="right">۰٫۸ </td> <td align="right">۲۳٬۶۴۳ </td> <td align="right">۰٫۷ </td> <td align="right">۲۵٬۷۷۸ </td> <td align="right">۰٫۷ </td> <td align="right">۲۹٬۱۶۰ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۲۶٬۴۰۲ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۳۲٬۳۴۵ </td> <td align="right">۰٫۵ </td> <td align="right">۲۸٬۹۸۴ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۲۱٬۵۰۰ </td> <td align="right">۰٬۲۴ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردمان ساخوری">ساخوری‌ها</a> </td> <td align="right">۱۵٬۵۵۲ </td> <td align="right">۰٫۷ </td> <td rowspan="2" align="right">۶٬۴۶۴ </td> <td rowspan="2" align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۲٬۸۷۶ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۶٬۲۰۸ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۸٬۵۴۶ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۱۳٬۳۱۸ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۱۵٬۸۷۷ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۱۲٬۳۰۰ </td> <td align="right">۰٫۱۴ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اودیان">اودیان</a> </td> <td align="right">۲٬۴۴۵ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۳٬۲۰۲ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۵٬۴۹۲ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۵٬۸۴۱ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۶٬۱۲۵ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۴٬۱۵۲ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۳٬۸۰۰ </td> <td align="right">۰٫۰۴ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="گرجی‌ها">گرجی‌ها</a> </td> <td align="right">۹٬۵۰۰ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۱۰٬۱۹۶ </td> <td align="right">۰٫۳ </td> <td align="right">۹٬۵۲۶ </td> <td align="right">۰٫۳ </td> <td align="right">۱۳٬۵۹۵ </td> <td align="right">۰٫۳ </td> <td align="right">۱۱٬۴۱۲ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۱۴٬۱۹۷ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۱۴٬۸۷۷ </td> <td align="right">۰٫۲ </td> <td align="right">۹٬۹۰۰ </td> <td align="right">۰٫۱۱ </td></tr> <tr> <td align="left"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="یهودیان">یهودیان</a> </td> <td align="right">۲۰٬۵۷۸ </td> <td align="right">۰٫۹ </td> <td align="right">۴۱٬۲۴۵ </td> <td align="right">۱٫۳ </td> <td align="right">۴۰٬۱۹۸ </td> <td align="right">۱٫۱ </td> <td align="right">۴۸٬۶۵۲ </td> <td align="right">۱٫۰ </td> <td align="right">۳۵٬۴۸۷ </td> <td align="right">۰٫۶ </td> <td align="right">۳۰٬۷۹۲ </td> <td align="right">۰٫۴ </td> <td align="right">۸٬۹۱۶ </td> <td align="right">۰٫۱ </td> <td align="right">۹٬۱۰۰ </td> <td align="right">۰٫۱ </td></tr> <tr> <td colspan="2">۸٬۹۲۲٬۴۰۰ </td></tr> <tr> <td colspan="17" align="left"><small><sup>۱</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_26.php?reg=2275">[۶]</a>. <sup>۲</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_39.php">[۷]</a>. <sup>۳</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_59.php">[۸]</a>. <sup>۴</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_70.php">[۹]</a>. <sup>۵</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_79.php">[۱۰]</a>. <sup>۶</sup> Source:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php">[۱۱]</a>. <sup>۷</sup> تمامی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="کردها">کردها</a> در جغرافیای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" class="mw-redirect" title="جمهوری کردستان سرخ">جمهوری کردستان سرخ</a> سابق، میان جغرافیای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="قره باغ">قره باغ</a> زندگی می‌کنند. در اواخر دهه ۱۹۳۰ مقامات شوروی بیشتر جمعیت کردنشین آذربایجان را به قزاقستان تبعید کردند<sup>۸</sup>تمامی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ارمنی‌ها">ارمنی‌ها</a> از دهه ۱۹۹۰ در جغرافیای <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a> سکونت دارند.</small> </td></tr></tbody></table><p><sup id="cite_ref-autogenerated1_132-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-132"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="barbox tright" style="overflow-x: auto;"> <div style="border:1px solid silver; font-size:88%; padding:0.4em; width:auto; background: white;"> <table style="text-align:right; border-collapse:collapse; width:100%;"> <tbody><tr style="background:#ddd"><th style="text-align:center;" colspan="5">گروه‌های قومی در جمهوری آذربایجان (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اطلاعات‌نامه جهان">داده‌های سازمان سیا</a>)<sup id="cite_ref-autogenerated1_132-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-132"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th></tr> <tr style="font-size:88%; height:4px;"> <td colspan="2" style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> <td style="width:100px; text-align:right;"></td> <td colspan="2" style="padding:0 4px; width:1em; text-align:right;"><b>درصد</b></td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">آذربایجانی‌ها</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:red; width:90.6%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۹۰٫۶٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="لزگی ها">اقوام داغستانی</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:green; width:2.2%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۲٫۲٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روس‌ها</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:yellow; width:1.8%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۱٫۸٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ارمنی‌ها">ارمنی‌ها</a></td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:black; width:1.5%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۱٫۵٪</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">سایر اقوام</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:blue; width:3.5%; overflow: hidden;"> </div></td> <td colspan="2" style="padding-right: 1.2em; padding-left: 0.4em; text-align: left;">۳٫۵٪</td> </tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آذربایجانی‌ها"><span id=".D8.A2.D8.B0.D8.B1.D8.A8.D8.A7.DB.8C.D8.AC.D8.A7.D9.86.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>آذربایجانی‌ها</h3></div> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">قوم آذربایجانی</a> که اکثریت مردم این کشور را تشکیل می‌دهند مردمی عمدتاً <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه‌مذهب</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="آذربایجانی">ترک‌زبان</a> و با <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرهنگ ایرانی">فرهنگ ایرانی</a> هستند.<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به نوشته دائرةالمعارف بزرگ اسلامی «در این قوم، عنصر غالبِ ترک که پیامد مهاجرت اقوام ترک - به‌ویژه سلجوقیانِ اُغوز در سدهٔ ۱۱ م/۵ ق - به این سرزمین است، با ساکنان کهن این سرزمین، یعنی ایرانیان و دیگر مردمانی که از روزگار باستان در <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="ماوراء قفقاز">ماوراء قفقاز</a> می‌زیسته‌اند، ترکیب شده است».<sup id="cite_ref-di_134-0" class="reference"><a href="#cite_note-di-134"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مطالعات ژنتیکی جدید نشان داده که آن‌ها هم از نظر <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a>، که نسب مادری را نشان می‌دهد و هم از نظر <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85_Y" title="کروموزوم Y">کروموزوم Y</a>، که نسب پدری را می‌نمایاند، به همسایگان جغرافیایی خود یعنی اقوام قفقازی (گویشوران به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان‌های قفقازی">زبان‌های قفقازی</a>) شبیه ترند تا به خویشان زبانی خود یعنی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="اقوام ترک‌تبار">اقوام ترک‌تبار</a> در نقاط دیگر دنیا. خصوصیات ژنتیکی قفقازی‌ها نیز در مجموع چیزی بین اروپائی‌ها و ساکنان خاورمیانه است که نسب مادری شباهت بیشتری را به اروپائی‌ها و نسب پدری شباهت بیشتری را به خاورمیانه‌ای‌ها نشان می‌دهد. این نتایج ایده جابجایی زبانی آذربایجانی‌ها را تقویت می‌کند و نشان می‌دهد که گروه‌های مهاجر آن قدر کوچک بوده‌اند که سهم ژنتیکی آن‌ها در جمعیت فعلی قابل مشاهده نیست.<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="لزگی‌ها"><span id=".D9.84.D8.B2.DA.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>لزگی‌ها</h3></div> <p>لزگی‌ها جزو اقوام بومی قفقازی هستند که به یکی از زبان‌های خانواده قفقازی تکلم می‌کنند. برای نمونه پروفسور سوانته کرنل می‌گوید:" این آمارها نشانگر نظرات رسمی دولت هست، ولی در واقعیت شمار لزگی‌ها روشن نیست. هرچند مقامات رسمی آن را صد و هشتاد هزار نفر ذکر می‌کنند اما منابع دیگری تعداد لزگی‌ها را بسیار بیشتر دانسته و آن را در حدود هفتصد هزار نفر می‌دانند.<sup id="cite_ref-Cornell,_Svante_E_2000._p_262_136-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cornell,_Svante_E_2000._p_262-136"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین در آمار <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%AF" title="اتنولوگ">اتنولوگ</a>، حدود لزگی‌ها در جمهوری آذربایجان ۳۶۴٫۰۰۰ نفر ذکر شده است.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef3_137-0" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef3-137"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>برپایه آمار رسمی جمهوری آذربایجان جمعیت لزگی‌ها ۱۷۸۰۲۱ هزار نفر است.<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به قول پروفسور کرنول، نریمان رمضانُف یکی از رهبران سیاسی لزگی می‌گوید که هرچند بسیاری از تالش‌ها، تات‌ها و کردها زبانشان را به خاطر سیاست‌های آسیمیلاسیون باخته‌اند، ولی لزگی‌ها به خاطر روابط با <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="داغستان">داغستان</a> (که سیاست آسیمیله شدن دولت جمهوری آذربایجان در آن وجود ندارد) توانسته‌اند زبان و فرهنگ خود را بهتر حفظ کنند.<sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تالشی‌ها"><span id=".D8.AA.D8.A7.D9.84.D8.B4.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>تالشی‌ها</h3></div> <p>طبق دانشنامهٔ ایران، بیشترین <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="تراکم جمعیت">تراکم جمعیت</a> روستاییان در این کشور در نواحی واقع در جنوب شرقی آن است که اکثریت این جمعیت را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="مردم تالش">تالشی‌ها</a> (که آن‌ها نیز ایرانی‌تبارند) تشکیل می‌دهند و بسیاری از آداب رسوم کهن خود را هم حفظ کرده‌اند.<sup id="cite_ref-di_134-1" class="reference"><a href="#cite_note-di-134"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>آمار سال ۱۹۲۶ شوروی (در رابطه با کم شمردن این آمار به بخش تات‌ها در همین مقاله بنگرید)، تعداد تالشی‌ها را ۷۷٫۰۳۹ نفر ذکر کرده است.<sup id="cite_ref-osce.org_140-0" class="reference"><a href="#cite_note-osce.org-140"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آمار سال ۱۹۵۹ تالشی‌ها را ذکر نکرده و آن‌ها را جزو آذربایجانی‌ها شمرده است. سپس در سال ۱۹۹۹ (آمار رسمی جمهوری آذربایجان) تعداد تالشی‌ها ۷۶٫۸۰۰ نفر شمرده شده است (یعنی کمتر از سال ۱۹۲۶). امروزه نیز مقامات جمهوری آذربایجان تعداد تالشی‌ها را همان ۷۶٫۸۰۰ نفر برمی‌شمرند. اما از دیدگاه بسیاری از پژوهشگران تعداد تالشی‌ها بسیار بیشتر از این می‌باشد و این ارقام تنها ناشی از کم‌شماری اقلیت‌های قومی توسط دولت است.<sup id="cite_ref-osce.org_140-1" class="reference"><a href="#cite_note-osce.org-140"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پروفسور وارتان گریگوریان این آمارسازی مقامات جمهوری آذربایجان را یک تحریف می‌داند<sup id="cite_ref-taleshan.com_141-0" class="reference"><a href="#cite_note-taleshan.com-141"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>همچنین پروفسور کرنول می‌گوید که حداقل ۲۰۰٫۰۰۰ تا ۴۰۰٫۰۰۰ تالشی در جمهوری آذربایجان وجود دارد<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. بر اساس آمار <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%AF" title="اتنولوگ">اتنولوگ</a> در سال ۱۹۹۶ تعداد تالشی‌ها در این کشور حدود ۸۰۰ هزار نفر، لزگی‌ها ۳۶۴ هزار نفر و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="مردم کرد">کردها</a> ۲۰ هزار نفر بوده است.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef3_137-1" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef3-137"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پروفسور <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="وارتان گریگوریان">وارتان گریگوریان</a> (استاد دانشگاه و رئیس چند دانشگاه آمریکا) مقاله مفصلی در رابطه با آسیمیله کردن تالشی‌ها به دست شوروی و مقامات جمهوری آذربایجان نوشته است.<sup id="cite_ref-taleshan.com_141-1" class="reference"><a href="#cite_note-taleshan.com-141"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در کل دو علت برای کم شمردن تالش‌ها ذکر شده است: اول از همه فشار بر هویت تالش در دوران شوروی و دوم حساسیت برانگیختن از این‌که کسی خود را غیر آذربایجانی معرفی کند<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تات‌ها"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>تات‌ها</h3></div> <p>زبان تات‌های قفقاز <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a> است<sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و آن که در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect mw-disambig" title="تاتی">تاتی</a> نامیده می‌شود نیست. </p><p>دولت جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۹۹ میلادی، جمعیت تات‌های آذربایجان را تنها ۱۰٬۹۲۲ نفر اعلام کرده است.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این در حالی‌است که تا <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" class="mw-redirect" title="قرن بیستم">قرن بیستم</a> تعداد تات‌زبان‌ها بسیار بیشتر بوده است. برای نمونه در آمار سال ۱۸۸۶، شمار تات‌ها ۱۲۰٫۰۰۰ نفر ذکر شده است.<sup id="cite_ref-Natalia_G._Volkova_1996_146-0" class="reference"><a href="#cite_note-Natalia_G._Volkova_1996-146"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما پس از حکومت شوروی، در سال ۱۹۲۶، تعداد تات‌ها به ۲۸٫۵۰۰ تقلیل یافت.<sup id="cite_ref-Natalia_G._Volkova_1996_146-1" class="reference"><a href="#cite_note-Natalia_G._Volkova_1996-146"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بنابر نظر این منبع، تعداد تات‌ها به خاطر سیاست آسیمیله کاهش یافته است. </p><p>عباس قلیخان باکیخانوف (قرن نوزدهم) نیز زبان «مملکت باکو» به علاوه چند نقطه دیگر را نیز تاتی ذکر کرده است<sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. درصفحه ۱۸ کتاب مذکور آمده است: هشت قریه در طبرسران که جلقان و روکال و مقاطیر و کماخ و زیدیان و حمیدی و مطاعی و بیلحدی باشد، در حوالی شهری که انوشیروان در محل متصل به دربند تعمیر کرده بود و آثار آن هنوز معلوم است، زبان تات دارند. ایضاً در صفحه ۱۹ کتاب یاد شده آمده است: محالات واقع در میان بلوکین‌شماخی و قدیال که حالا شهر قبه است، مثل حوض و لاهج و قشونلو در شیروان و برمک و شش پاره و پایین بدوق در قبه و تمام مملکت باکو سوای شش قریهٔ تراکمه، همین زبان تات را دارند… قسم قربی مملکت قبه سوای قریهٔ خنالق که ربانی علی‌حده دارد و ناحیهٔ سموریه و کوره دو محال طبرسران که دره و احمدلو می‌باشند به اصطلاحات منطقه، زبان مخصوص دارند و اهالی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ترک‌زبان">ترک‌زبان</a> را مغول می‌نامند.<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کردها"><span id=".DA.A9.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7"></span>کردها</h3></div> <p>بخش عمده کردهای آذربایجان در سده‌های ۱۹ و ۲۰ میلادی وارد این سرزمین شدند. بیشتر آنها در جنگ بین <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%B3%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="روس‌ (صفحه وجود ندارد)">روس‌</a> ها و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکان عثمانی">ترکان عثمانی</a>، آوارگانی بودند که به خاطر نزدیکی دینی با آذربایجانی‌ها در خاک آذربایجان سکنی گزیدند.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-2" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="مردم کرد">کردها</a> یکی از ملت‌هایی <a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> هستند که زیرفشار سخت آسیمیله، شمار آن‌ها در جمهوری آذربایجان کاهش یافته‌است؛ به گونه‌ای که اگر یک فرد کرد به جای این که خود را یک آذربایجانی معرفی کند، بر هویت ملی خویش پافشاری می‌کرد، قادر به پیداکردن شغل نبود.<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کردهای جمهوری آذربایجان بیشتر در منطقه <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="ناگورنو قره‌باغ">ناگورنو قره‌باغ</a> (در اطراف شهرهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A8%D8%AC%D8%B1_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="کلبجر (شهر)">کلبجر</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="لاچین (شهر)">لاچین</a>) در مرکز کشور (شهرهای <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DA%A9" title="هاک">هاک</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="زنگلان (شهر)">زنگلان</a> و زردآوا و در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری نخجوان">جمهوری نخجوان</a> (اطراف شهرهای <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="شهرستان سدرک">سده رک</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="تیواز">تیواز</a>) زندگی می‌کنند. بعد از وقوع <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="جنگ قره‌باغ">جنگ قره‌باغ</a>، کردها نیز مانند آذربایجانی‌ها این منطقه را ترک نمودند و به سایر مناطق آذربایجان کوچ کردند.<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%86%D9%84" class="mw-redirect" title="کرنل">کرنل</a> در رابطه با <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="جمعیت کردها">جمعیت کردها</a> می‌گوید: «آمار کردها بسیار است، برخی آن را حدود ده درصد از جمعیت کشور برشمرده‌اند».<sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی از منابع کرد به وجود ۲۰۰٬۰۰۰ نفر کرد در جمهوری آذربایجان اشاره می‌کنند؛ اما در آمار رسمی گفته شده که تنها ۱۲٬۰۰۰ نفر کرد در این کشور زندگی می‌کنند؛ دلیل این امر آن است که پس از سال ۱۹۳۰ به تدریج منابع دولتی قومیت اکثر کردها را از روی عمد آذربایجانی عنوان کرده‌اند.<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کردهای ساکن در اطراف منطقه قره باغ از سال ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۹ میلادی، این منطقه را تحت عنوان استان خودمختار کرد (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="کردستان سرخ">کردستان سرخ</a>) اعلام کردند که این منطقه در نتیجه سیاست‌های شوروی کمونیستی به حالت پیشین برگشت.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-3" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبان‌ها"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>زبان‌ها</h3></div> <p>زبان رسمی کشور، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="آذربایجانی">آذربایجانی</a> است ولی زبان‌های <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C" class="mw-disambig" title="لزگی">لزگی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="تالشی">تالشی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect mw-disambig" title="تاتی">تاتی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="زبان‌های کردی">کردی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان آواری">آواری</a> نیز صحبت می‌شود. آذربایجانی از نظر تقسیمات زبانی، جزئی از دسته ترکی جنوب باختری یا <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%BA%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="ترکی اوغوز">ترکی اوغوز</a> می‌باشد. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آذربایجانی">زبان آذربایجانی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکی استانبولی">ترکی استانبولی</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکمنی">ترکمنی</a> در گروه ترکی جنوب باختری (اوغوز) قرار می‌گیرند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ادیان"><span id=".D8.A7.D8.AF.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>ادیان</h3></div> <p>حدود ۴۵ درصد جمعیت جمهوری آذربایجان مسلمان هستند. ۸۵ درصد جمعیت مسلمان جمهوری آذربایجان <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a> و ۱۵ درصد بقیه <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a> هستند.<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ۴۴٫۹ درصد از مردم جمهوری آذربایجان، مسلمان (۸۵ درصد شیعه<sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-pewforum.org2_155-0" class="reference"><a href="#cite_note-pewforum.org2-155"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)، حدود ۵۴ درصد از جمعیت آذربایجان <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بی‌دینی">بی‌دین</a> هستند. ۲٫۵ درصد ارتدوکس روس و ۲٫۳ درصد ارمنی هستند. البته درصد اعتقاد به ادیان در این کشور صوری است؛ چراکه عدهٔ بسیار کمی از مردم عبادت کرده و واقعاً به دین خود وابستگی دارند.<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جمهوری آذربایجان به همراه ایران، عراق و بحرین چهار کشوری هستند که در آن شیعیان اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهند.<sup id="cite_ref-pewforum.org2_155-1" class="reference"><a href="#cite_note-pewforum.org2-155"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> پس از استقلال از شوروی تبلیغات اسلامی در این کشور رشد داشته است<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرهنگ_و_هنر"><span id=".D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF_.D9.88_.D9.87.D9.86.D8.B1"></span>فرهنگ و هنر</h2></div> <p>فرهنگ مردم جمهوری آذربایجان بنا به موقعیت جغرافیایی و میراث تاریخی متأثر از فرهنگ‌های مختلف منطقه قفقاز و خاورمیانه از جمله فرهنگ‌های <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایرانی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" class="mw-disambig" title="ترکی">ترکی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روسی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلامی</a> است. در سال ۲۰۰۹ باکو از طرف سازمان‌های <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a> به عنوان پایتخت فرهنگی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام">جهان اسلام</a> معرفی شد.<sup id="cite_ref-Zamin_96-3" class="reference"><a href="#cite_note-Zamin-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و امروزه فرهنگ غربی با شدت بسیار رایج می‌گردد. بجز اکثریت آذربایجانی اقوام متفاوتی همچون <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="مردم کرد">کردها</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="مردم تالش">تالشی‌ها</a> در جنوب و شرق و <a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="لزگی‌ها">لزگی‌ها</a> و <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Azerbaijan.html">یهودی</a> هاو <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="تات‌های قفقاز">تات‌ها</a> در شمال به رنگارنگی زبان‌ها و فرهنگ رایج افزوده‌اند. نرخ باسوادی در این کشور ۹۸٪ ذکر شده است.<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برگزاری جشن <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز">نوروز</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="موسیقی مقام">موسیقی مقام</a> نشانه‌های نزدیکی و تأثیر ماندگار و تاریخی به فرهنگ ایرانی هستند. از لحاظ ادبیات نیز شعرایی مانند خاقانی شروانی و نظامی گنجوی از خاک جمهوری آذربایجان فعلی برخاسته‌اند و تأثیرهای اساسی در ادبیات فارسی داشته‌اند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سینما"><span id=".D8.B3.DB.8C.D9.86.D9.85.D8.A7"></span>سینما</h3></div> <p>سینما در آن منطقه ریشه تاریخی دارد. در واقع سه سال پس از نمایش اولین فیلم در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>، فیلم‌هایی کوتاه دربارهٔ فوران نفت و یک رقص توسط یک مهندس فرانسوی فعال در حوزه صنعت نفت که به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری روسیه</a> و باکو آمده بود، گرفته شد.<sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="موسیقی"><span id=".D9.85.D9.88.D8.B3.DB.8C.D9.82.DB.8C"></span>موسیقی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی آذربایجانی">موسیقی آذربایجانی</a></div> <p>جمهوری آذربایجان از لحاظ موسیقی غنی است، انواع موسیقی در این کشور رایج است<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی مقامی آذربایجانی">موسیقی مقامی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="موسیقی میخانه‌ای">موسیقی میخانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%82" title="عاشیق">موسیقی عاشیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="موسیقی تالشی">موسیقی تالشی</a></li></ul> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%86_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B2" title="مسابقه آواز یوروویژن ۲۰۱۲">مسابقه آواز یوروویژن ۲۰۱۲</a> با برنده شدن آذربایجان در سال ۲۰۱۱ و با ترانه "Running Scared" با اجرای دو هنرمند آذربایجانی اِلدار و نگار در جمهوری آذربایجان و در شهر باکو و در تالار نوساز کریستال این شهر برگزار گردید. با توجه به تصمیم EBU پایان این مسابقه در ۲۶ مه ۲۰۱۲، برابر با شنبه ۶ خرداد سال ۱۳۹۱ <a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="هجری شمسی">هجری شمسی</a> برگزار گردید.<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eurovision.tv/stories?_t=the_organisers_of_the_eurovision_song_contest_whats_up&id=35383">"Stories"</a>. <i>Eurovision Song Contest</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2024-05-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Eurovision+Song+Contest&rft.atitle=Stories&rft_id=https%3A%2F%2Feurovision.tv%2Fstories%3F_t%3Dthe_organisers_of_the_eurovision_song_contest_whats_up%26id%3D35383&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span> ۴۲ کشور در این نوبت از مسابقه شرکت کرده بودند و ترانه "سرخوشی" از لوریَن از کشور سوئد برنده این مسابقه شد. روسیه با گروه " مادر بزرگها " مقام دوم و صربستان هم مقام سوم را از آن خود کرده آذربایجان هم چهارم شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ورزش"><span id=".D9.88.D8.B1.D8.B2.D8.B4"></span>ورزش</h3></div> <p>در سال ۲۰۱۵ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بازی‌های اروپایی">بازی‌های اروپایی</a> در این کشور برگزار شد و همچنین یکی از میزبان‌های مسابقات فوتبال قهرمانی اروپا ۲۰۲۰ بود. </p><p>از تیم‌های فوتبال این کشور می‌توان به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="باشگاه فوتبال قره‌باغ">باشگاه فوتبال قره‌باغ</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تیم ملی فوتبال آذربایجان">تیم ملی فوتبال آذربایجان</a> اشاره کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آشپزی"><span id=".D8.A2.D8.B4.D9.BE.D8.B2.DB.8C"></span>آشپزی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="آشپزی آذربایجان">آشپزی آذربایجان</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg" class="mw-file-description" title="مسجد و آرامگاه بی‌بی هیبت «خواهر امام رضا»[۱۶۲]"><img alt="مسجد و آرامگاه بی‌بی هیبت «خواهر امام رضا»[۱۶۲]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg/120px-Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg" decoding="async" width="120" height="89" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg/180px-Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg/240px-Bibi_Heybat_Mosque_Baku_1.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="894" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> مسجد و آرامگاه بی‌بی هیبت «خواهر امام رضا»<sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Caravanserai-Sheki.jpg" class="mw-file-description" title="کاروانسرای شهر شکی"><img alt="کاروانسرای شهر شکی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Caravanserai-Sheki.jpg/120px-Caravanserai-Sheki.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Caravanserai-Sheki.jpg/180px-Caravanserai-Sheki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Caravanserai-Sheki.jpg/240px-Caravanserai-Sheki.jpg 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></a></span></div> <div class="gallerytext">کاروانسرای شهر <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="شکی">شکی</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Diri_Baba_mausoleum.jpg" class="mw-file-description" title="زیارتگاه دیری بابا در منطقه مرزه"><img alt="زیارتگاه دیری بابا در منطقه مرزه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Diri_Baba_mausoleum.jpg/120px-Diri_Baba_mausoleum.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Diri_Baba_mausoleum.jpg/180px-Diri_Baba_mausoleum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Diri_Baba_mausoleum.jpg/240px-Diri_Baba_mausoleum.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">زیارتگاه دیری بابا در منطقه مرزه</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg" class="mw-file-description" title="شهر توریستی نابران واقع در بخش خاچماز"><img alt="شهر توریستی نابران واقع در بخش خاچماز" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg/120px-Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg/180px-Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg/240px-Nabran_Caspian_Sea_Resort.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext">شهر توریستی نابران واقع در بخش <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%DA%86%D9%85%D8%A7%D8%B2" title="خاچماز">خاچماز</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Paysage_karabagh_01.jpg" class="mw-file-description" title="منطقه قره باغ"><img alt="منطقه قره باغ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Paysage_karabagh_01.jpg/120px-Paysage_karabagh_01.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Paysage_karabagh_01.jpg/180px-Paysage_karabagh_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Paysage_karabagh_01.jpg/240px-Paysage_karabagh_01.jpg 2x" data-file-width="1626" data-file-height="1089" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> منطقه <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="قره باغ">قره باغ</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Khinaliqmountain.JPG" class="mw-file-description" title="منطقه گردشگری خینالیق"><img alt="منطقه گردشگری خینالیق" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Khinaliqmountain.JPG/120px-Khinaliqmountain.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Khinaliqmountain.JPG/180px-Khinaliqmountain.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Khinaliqmountain.JPG/240px-Khinaliqmountain.JPG 2x" data-file-width="1843" data-file-height="1382" /></a></span></div> <div class="gallerytext">منطقه گردشگری خینالیق</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azerbaijani_Village.JPG" class="mw-file-description" title="روستای خینالیق در قوبا"><img alt="روستای خینالیق در قوبا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Azerbaijani_Village.JPG/120px-Azerbaijani_Village.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Azerbaijani_Village.JPG/180px-Azerbaijani_Village.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Azerbaijani_Village.JPG/240px-Azerbaijani_Village.JPG 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>روستای خینالیق در <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="قوبا">قوبا</a></small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Qobustan_Petroglyphs.jpg" class="mw-file-description" title="سنگ نگاره قبوستان"><img alt="سنگ نگاره قبوستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Qobustan_Petroglyphs.jpg/120px-Qobustan_Petroglyphs.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Qobustan_Petroglyphs.jpg/180px-Qobustan_Petroglyphs.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Qobustan_Petroglyphs.jpg/240px-Qobustan_Petroglyphs.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext">سنگ نگاره قبوستان</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Alazani_Valley_(3).jpg" class="mw-file-description" title="دره آلازانی"><img alt="دره آلازانی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Alazani_Valley_%283%29.jpg/120px-Alazani_Valley_%283%29.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Alazani_Valley_%283%29.jpg/180px-Alazani_Valley_%283%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Alazani_Valley_%283%29.jpg/240px-Alazani_Valley_%283%29.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">دره آلازانی</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg" class="mw-file-description" title="مرکز فرهنگی حیدر علیف"><img alt="مرکز فرهنگی حیدر علیف" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d3/Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg/120px-Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg" decoding="async" width="120" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d3/Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg/180px-Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d3/Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg/240px-Heydar_Aliyev_Cultural_Center.jpg 2x" data-file-width="3201" data-file-height="1886" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> مرکز فرهنگی حیدر علیف</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gabala_lake.jpg" class="mw-file-description" title="دریاچه‌ای در منطقهٔ قبله"><img alt="دریاچه‌ای در منطقهٔ قبله" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Gabala_lake.jpg/120px-Gabala_lake.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Gabala_lake.jpg/180px-Gabala_lake.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Gabala_lake.jpg/240px-Gabala_lake.jpg 2x" data-file-width="2150" data-file-height="1613" /></a></span></div> <div class="gallerytext">دریاچه‌ای در منطقهٔ <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%84%D9%87" title="قبله">قبله</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/32px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/48px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/64px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="درگاه:جمهوری آذربایجان">درگاه جمهوری آذربایجان</a></span></li></ul></div> <div class="div-col columns column-count column-count-۳" style="column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3; آری"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="روابط ایران و جمهوری آذربایجان">روابط ایران و جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات علیه ممنوعیت حجاب در جمهوری آذربایجان">اعتراضات علیه ممنوعیت حجاب در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B4%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="پولشویی دولت جمهوری آذربایجان">پولشویی دولت جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="پراکنش مردم آذری">پراکنش مردم آذری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="آذربایجانی">آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B7_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="طرح تروریستی ۲۰۰۷ باکو">طرح تروریستی ۲۰۰۷ باکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="قاچاق انسان در آذربایجان">قاچاق انسان در آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="روابط اسرائیل و جمهوری آذربایجان">روابط اسرائیل و جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="فساد در جمهوری آذربایجان">فساد در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="تروریسم در جمهوری آذربایجان">تروریسم در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خودمختار نخجوان">جمهوری خودمختار نخجوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="حقوق کودکان در جمهوری آذربایجان">حقوق کودکان در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی آذربایجانی">موسیقی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری آذربایجان">حقوق بشر در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%B5%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رقص‌های آذربایجانی">رقص‌های آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="کتابخانه ملی جمهوری آذربایجان">کتابخانه ملی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مافیای آذربایجانی">مافیای آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="قره‌باغ">قره‌باغ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="کمک‌های ایران به جمهوری آذربایجان">کمک‌های ایران به جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="پناهندگان در جمهوری آذربایجان">پناهندگان در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="دیپلماسی خاویار">دیپلماسی خاویار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیازمندی به روادید برای شهروندان جمهوری آذربایجان">نیازمندی به روادید برای شهروندان جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروی حافظ صلح جمهوری آذربایجان">نیروی حافظ صلح جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان">وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کانال‌های تلویزیونی جمهوری آذربایجان">کانال‌های تلویزیونی جمهوری آذربایجان</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ask.org.az/wp-content/uploads/2019/10/Konstitusiya_ENG.pdf">"The Constitution of the Republic of Azerbaijan"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>President of the Republic of Azerbaijan</i>. The Official Website of the President of the Republic of Azerbaijan<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 August</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=President+of+the+Republic+of+Azerbaijan&rft.atitle=The+Constitution+of+the+Republic+of+Azerbaijan&rft_id=http%3A%2F%2Fask.org.az%2Fwp-content%2Fuploads%2F2019%2F10%2FKonstitusiya_ENG.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-auto-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-auto_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131110034957/http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/az/AP_/AZ_1.shtml">The State Statistical Committee of the Azerbaijan Republic, The ethnic composition of the population according to the 2009 census.</a> azstat.org</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/azerbaijan/">"Central Intelligence Agency"</a>. <i>The World Factbook</i>. Central Intelligence Agency. 13 February 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 February</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+World+Factbook&rft.atitle=Central+Intelligence+Agency&rft.date=2020-02-13&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Fthe-world-factbook%2Fcountries%2Fazerbaijan%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-LaPorte2016-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-LaPorte2016_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLaPorte2016" class="citation book cs1">LaPorte, Jody (2016). "Semi-presidentialism in Azerbaijan". In <a href="/w/index.php?title=Robert_Elgie_(academic)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Elgie (academic) (صفحه وجود ندارد)">Elgie, Robert</a>; <a href="/w/index.php?title=Sophia_Moestrup&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sophia Moestrup (صفحه وجود ندارد)">Moestrup, Sophia</a> (eds.). <i>Semi-Presidentialism in the Caucasus and Central Asia</i>. London: <a href="/wiki/Palgrave_Macmillan" class="mw-redirect" title="Palgrave Macmillan">Palgrave Macmillan</a> (published 15 May 2016). pp. 91–117. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1057%2F978-1-137-38781-3_4">10.1057/978-1-137-38781-3_4</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-137-38780-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-137-38780-6"><bdi>978-1-137-38780-6</bdi></a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87" title="شماره کنترل کتابخانه کنگره">LCCN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//lccn.loc.gov/2016939393">2016939393</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="اسی‌ال‌سی (شناسه)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/6039791976">6039791976</a>. <q>LaPorte examines the dynamics of semi-presidentialism in Azerbaijan. Azerbaijan's regime is a curious hybrid, in which semi-presidential institutions operate in the larger context of authoritarianism. The author compares formal Constitutional provisions with the practice of politics in the country, suggesting that formal and informal sources of authority come together to enhance the effective powers of the presidency. In addition to the considerable formal powers laid out in the Constitution, Azerbaijan's president also benefits from the support of the ruling party and informal family and patronage networks. LaPorte concludes by discussing the theoretical implications of this symbiosis between formal and informal institutions in Azerbaijan's semi-presidential regime.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Semi-presidentialism+in+Azerbaijan&rft.btitle=Semi-Presidentialism+in+the+Caucasus+and+Central+Asia&rft.place=London&rft.pages=91-117&rft.pub=Palgrave+Macmillan&rft.date=2016&rft_id=info%3Aoclcnum%2F6039791976&rft_id=info%3Alccn%2F2016939393&rft_id=info%3Adoi%2F10.1057%2F978-1-137-38781-3_4&rft.isbn=978-1-137-38780-6&rft.aulast=LaPorte&rft.aufirst=Jody&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://oxu.az/society/495259">"Azərbaycan əhalisinin sayı artıb - RƏSMİ"</a>. <i>oxu.az</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 8,</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=oxu.az&rft.atitle=Az%C9%99rbaycan+%C9%99halisinin+say%C4%B1+art%C4%B1b+-+R%C6%8FSM%C4%B0&rft_id=https%3A%2F%2Foxu.az%2Fsociety%2F495259&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-World_Economic_Outlook-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-World_Economic_Outlook_6-0">۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_Economic_Outlook_6-1">۶٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_Economic_Outlook_6-2">۶٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_Economic_Outlook_6-3">۶٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=53&pr.y=6&sy=2019&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=912&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=">"Report for Selected Countries and Subjects"</a>. <i>imf.org</i>. International Monetary Fund. April 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 August</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=imf.org&rft.atitle=Report+for+Selected+Countries+and+Subjects&rft.date=2019-04&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2Fpubs%2Fft%2Fweo%2F2019%2F01%2Fweodata%2Fweorept.aspx%3Fpr.x%3D53%26pr.y%3D6%26sy%3D2019%26ey%3D2024%26scsm%3D1%26ssd%3D1%26sort%3Dcountry%26ds%3D.%26br%3D1%26c%3D912%26s%3DNGDPD%252CPPPGDP%252CNGDPDPC%252CPPPPC%26grp%3D0%26a%3D&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-wb-gini-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wb-gini_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/gini-index-coefficient-distribution-of-family-income/country-comparison/">"Gini Index coefficient"</a>. CIA World Factbook<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 July</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gini+Index+coefficient&rft.pub=CIA+World+Factbook&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Fthe-world-factbook%2Ffield%2Fgini-index-coefficient-distribution-of-family-income%2Fcountry-comparison%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-UNHDR-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-UNHDR_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf"><i>Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-92-1-126442-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-92-1-126442-5"><bdi>978-92-1-126442-5</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 December</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Human+Development+Report+2020+The+Next+Frontier%3A+Human+Development+and+the+Anthropocene&rft.pages=343-346&rft.pub=United+Nations+Development+Programme&rft.date=2020-12-15&rft.isbn=978-92-1-126442-5&rft_id=http%3A%2F%2Fhdr.undp.org%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Fhdr2020.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">While often politically aligned with Europe, Azerbaijan is generally considered to be at least mostly in Southwest Asia geographically with its northern part bisected by the <a href="/w/index.php?title=Boundaries_between_continents&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boundaries between continents (صفحه وجود ندارد)">standard Asia-Europe divide</a>, the <a href="/w/index.php?title=Greater_Caucasus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greater Caucasus (صفحه وجود ندارد)">Greater Caucasus</a>. The United Nations <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unstats.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm">classification of world regions</a> places Azerbaijan in Western Asia; the <a href="/wiki/CIA_World_Factbook" class="mw-redirect" title="CIA World Factbook">CIA World Factbook</a> places it mostly in Southwest Asia <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/azerbaijan/">[۱]</a> and <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.m-w.com/dictionary/Azerbaijan">Merriam-Webster's Collegiate Dictionary</a> places it in both; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationalgeographic.com/xpeditions/atlas/index.html?Parent=asia&Rootmap=azerba&Mode=d&SubMode=w">NationalGeographic.com</a>, and <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/46781/Azerbaijan">Encyclopædia Britannica</a> also place Georgia in Asia. Conversely, some sources place Azerbaijan in Europe such as <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldatlas.com/webimage/countrys/eu.htm">Worldatlas.com</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:2-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_10-0">۱۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_10-1">۱۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_10-2">۱۰٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/azerbaijan">"Azerbaijan"</a>. <i>The World Factbook</i> (به انگلیسی). Central Intelligence Agency. 2022-01-12.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+World+Factbook&rft.atitle=Azerbaijan&rft.date=2022-01-12&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Fthe-world-factbook%2Fcountries%2Fazerbaijan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150816232627/http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm">«World Population Prospects - Population Division - United Nations»</a>. <i>population.un.org</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://population.un.org/wpp/">اصلی</a> در ۱۶ اوت ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۶-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=population.un.org&rft.atitle=World+Population+Prospects+-+Population+Division+-+United+Nations&rft_id=https%3A%2F%2Fpopulation.un.org%2Fwpp%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">E. Cornell, Svante (2006). The Politicization of Islam in Azerbaijan. Silk Road Paper. pp. 124, 222, 229, 269–270.</span> </li> <li id="cite_note-Routledge-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Routledge_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFYilmaz2015" class="citation book cs1">Yilmaz, Harun (2015). <i>National Identities in Soviet Historiography: The Rise of Nations Under Stalin</i>. Routledge. p. 21. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-317-59664-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-317-59664-6"><bdi>978-1-317-59664-6</bdi></a>. <q>On May 27, the Democratic Republic of Azerbaijan (DRA) was declared with Ottoman military support. The rulers of the DRA refused to identify themselves as [Transcaucasian] Tatar, which they rightfully considered to be a Russian colonial definition. (...) Neighboring Iran did not welcome the DRA's adoption of the name of "Azerbaijan" for the country because it could also refer to Iranian Azerbaijan and implied a territorial claim.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+Identities+in+Soviet+Historiography%3A+The+Rise+of+Nations+Under+Stalin&rft.pages=21&rft.pub=Routledge&rft.date=2015&rft.isbn=978-1-317-59664-6&rft.aulast=Yilmaz&rft.aufirst=Harun&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Sochineniya,_vol_II/1-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sochineniya,_vol_II/1_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBarthold1963" class="citation book cs1">Barthold, Vasily (1963). <i>Sochineniya, vol II/1</i>. Moscow. p. 706. <q>(...) whenever it is necessary to choose a name that will encompass all regions of the Republic of Azerbaijan, name <a href="/w/index.php?title=Arran_(Caucasus)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arran (Caucasus) (صفحه وجود ندارد)">Arran</a> can be chosen. But the term Azerbaijan was chosen because when the Azerbaijan republic was created, it was assumed that this and the <a href="/w/index.php?title=Iranian_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iranian Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Persian Azerbaijan</a> would be one entity because the population of both has a big similarity. On this basis, the word Azerbaijan was chosen. Of course right now when the word Azerbaijan is used, it has two meanings as Persian Azerbaijan and as a republic, its confusing and a question arises as to which Azerbaijan is talked about.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sochineniya%2C+vol+II%2F1&rft.place=Moscow&rft.pages=706&rft.date=1963&rft.aulast=Barthold&rft.aufirst=Vasily&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-I.B.Tauris2-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-I.B.Tauris2_15-0">۱۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-I.B.Tauris2_15-1">۱۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAtabaki2000" class="citation book cs1">Atabaki, Touraj (2000). <i>Azerbaijan: Ethnicity and the Struggle for Power in Iran</i>. I.B.Tauris. p. 25. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86064-554-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86064-554-9"><bdi>978-1-86064-554-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Azerbaijan%3A+Ethnicity+and+the+Struggle+for+Power+in+Iran&rft.pages=25&rft.pub=I.B.Tauris&rft.date=2000&rft.isbn=978-1-86064-554-9&rft.aulast=Atabaki&rft.aufirst=Touraj&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-I.B._Tauris2-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-I.B._Tauris2_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDekmejianSimonian2003" class="citation book cs1">Dekmejian, R. Hrair; Simonian, Hovann H. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=4_jdnke35AgC"><i>Troubled Waters: The Geopolitics of the Caspian Region</i></a>. I.B. Tauris. p. 60. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86064-922-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86064-922-6"><bdi>978-1-86064-922-6</bdi></a>. <q>Until 1918, when the Musavat regime decided to name the newly independent state Azerbaijan, this designation had been used exclusively to identify the <a href="/w/index.php?title=Iranian_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iranian Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Iranian province of Azerbaijan</a>.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Troubled+Waters%3A+The+Geopolitics+of+the+Caspian+Region&rft.pages=60&rft.pub=I.B.+Tauris&rft.date=2003&rft.isbn=978-1-86064-922-6&rft.aulast=Dekmejian&rft.aufirst=R.+Hrair&rft.au=Simonian%2C+Hovann+H.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D4_jdnke35AgC&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Amsterdam_University_Press2-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Amsterdam_University_Press2_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRezvani2014" class="citation book cs1">Rezvani, Babak (2014). <i>Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan: academisch proefschrift</i>. Amsterdam: Amsterdam University Press. p. 356. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-9048519286" title="ویژه:منابع کتاب/978-9048519286"><bdi>978-9048519286</bdi></a>. <q>The region to the north of the river Araxes was not called Azerbaijan prior to 1918, unlike the region in northwestern Iran that has been called since so long ago.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ethno-territorial+conflict+and+coexistence+in+the+Caucasus%2C+Central+Asia+and+Fereydan%3A+academisch+proefschrift&rft.place=Amsterdam&rft.pages=356&rft.pub=Amsterdam+University+Press&rft.date=2014&rft.isbn=978-9048519286&rft.aulast=Rezvani&rft.aufirst=Babak&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://books.google.com/books?id=FfRYRwAACAAJ&dq=Russia+and+Iran+in+the+great+game:+travelogues+and+orientalism">http://books.google.com/books?id=FfRYRwAACAAJ&dq=Russia+and+Iran+in+the+great+game:+travelogues+and+orientalism</a></span> </li> <li id="cite_note-Swietochowski_Borderland-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Swietochowski_Borderland_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSwietochowski1995" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Tadeusz_Swietochowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tadeusz Swietochowski (صفحه وجود ندارد)">Swietochowski, Tadeusz</a> (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=FfRYRwAACAAJ"><i>Russia and Azerbaijan: A Borderland in Transition</i></a>. <a href="/wiki/Columbia_University_Press" class="mw-redirect" title="Columbia University Press">Columbia University Press</a>. pp. 69, 133. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-231-07068-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-231-07068-3"><bdi>978-0-231-07068-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Russia+and+Azerbaijan%3A+A+Borderland+in+Transition&rft.pages=69%2C+133&rft.pub=Columbia+University+Press&rft.date=1995&rft.isbn=978-0-231-07068-3&rft.aulast=Swietochowski&rft.aufirst=Tadeusz&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DFfRYRwAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPipes1997" class="citation book cs1"><a href="/wiki/Richard_Pipes" class="mw-redirect" title="Richard Pipes">Pipes, Richard</a> (1997). <i>The Formation of the Soviet Union: Communism and Nationalism 1917–1923</i> (2nd ed.). Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 218–220, 229. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-30951-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-30951-7"><bdi>978-0-674-30951-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Formation+of+the+Soviet+Union%3A+Communism+and+Nationalism+1917%E2%80%931923&rft.place=Cambridge%2C+Massachusetts&rft.pages=218-220%2C+229&rft.edition=2nd&rft.pub=Harvard+University+Press&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-674-30951-7&rft.aulast=Pipes&rft.aufirst=Richard&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27_21-0">۲۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-King_2006_https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27_27_21-1">۲۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKing2006" class="citation book cs1">King, David C. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27"><i>Azerbaijan</i></a>. Marshall Cavendish. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/azerbaijan00king/page/27">27</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7614-2011-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7614-2011-8"><bdi>978-0-7614-2011-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Azerbaijan&rft.pages=27&rft.pub=Marshall+Cavendish&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-7614-2011-8&rft.aulast=King&rft.aufirst=David+C.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fazerbaijan00king%2Fpage%2F27&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210924142728/https://yeltsin.ru/day-by-day/1991/08/31/40769/">"Азербайджан. Восстановлена государственная независимость"</a>. <i>Ельцин Центр</i> (به روسی). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://yeltsin.ru/day-by-day/1991/08/31/40769/">the original</a> on 24 September 2021<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-09-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%95%D0%BB%D1%8C%D1%86%D0%B8%D0%BD+%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80&rft.atitle=%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD.+%D0%92%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0+%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fyeltsin.ru%2Fday-by-day%2F1991%2F08%2F31%2F40769%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLaPorte2016" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">LaPorte, Jody (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/title/semi-presidentialism-in-azerbaijan/oclc/6039791976">"Semi-presidentialism in Azerbaijan"</a> (به انگلیسی). <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="اسی‌ال‌سی (شناسه)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/6039791976">6039791976</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Semi-presidentialism+in+Azerbaijan&rft.date=2016&rft_id=info%3Aoclcnum%2F6039791976&rft.aulast=LaPorte&rft.aufirst=Jody&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldcat.org%2Ftitle%2Fsemi-presidentialism-in-azerbaijan%2Foclc%2F6039791976&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hrw.org/europecentral-asia/azerbaijan">"Azerbaijan | Country Page | World | Human Rights Watch"</a>. <i>www.hrw.org</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-10-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.hrw.org&rft.atitle=Azerbaijan+%7C+Country+Page+%7C+World+%7C+Human+Rights+Watch&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.hrw.org%2Feuropecentral-asia%2Fazerbaijan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:3-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:3_25-0">۲۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_25-1">۲۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCornell2010" class="citation book cs1">Cornell, Svante E. (2010). <i>Azerbaijan Since Independence</i>. M.E. Sharpe. pp. 165, 284. <q>Indicative of general regional trends and a natural reemergence of previously oppressed religious identity, an increasingly popular ideological basis for the pursuit of political objectives has been Islam.... The government, for its part, has shown an official commitment to Islam by building mosques and respecting Islamic values... Unofficial Islamic groups sought to use aspects of Islam to mobilize the population and establish the foundations for a future political struggle.... Unlike Turkey, Azerbaijan does not have the powerful ideological legacy of secularism... the conflict with Armenia has bred frustration that is increasingly being answered by a combined Islamic and nationalist sentiment, especially among younger people... All major political forces are committed to secularism and are based, if anything, on a nationalist agenda.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Azerbaijan+Since+Independence&rft.pages=165%2C+284&rft.pub=M.E.+Sharpe&rft.date=2010&rft.aulast=Cornell&rft.aufirst=Svante+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FCO-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FCO_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket/Xcelerate/ShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1019233781986">"Azerbaijan: Membership of international groupings/organisations"</a>. British Foreign & Commonwealth Office. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070609103711/http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket%2FXcelerate%2FShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1019233781986">Archived</a> from the original on 9 June 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 May</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan%3A+Membership+of+international+groupings%2Forganisations&rft.pub=British+Foreign+%26+Commonwealth+Office&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fco.gov.uk%2Fservlet%2FFront%3Fpagename%3DOpenMarket%2FXcelerate%2FShowPage%26c%3DPage%26cid%3D1007029394365%26a%3DKCountryProfile%26aid%3D1019233781986&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEuropa_Publications_Limited1998" class="citation book cs1">Europa Publications Limited (1998). <i>Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States</i>. Routledge. p. 154. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85743-058-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85743-058-5"><bdi>978-1-85743-058-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Eastern+Europe+and+the+Commonwealth+of+Independent+States&rft.pages=154&rft.pub=Routledge&rft.date=1998&rft.isbn=978-1-85743-058-5&rft.au=Europa+Publications+Limited&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.mehrnews.com/news/5197318/تحلیلی-بر-طرح-ادعای-ارضی-جدید-درباره-دالان-زنگزور">https://www.mehrnews.com/news/5197318/تحلیلی-بر-طرح-ادعای-ارضی-جدید-درباره-دالان-زنگزور</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHoutsma1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Martijn_Theodoor_Houtsma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martijn Theodoor Houtsma (صفحه وجود ندارد)">Houtsma, M. Th.</a> (1993). <i>First Encyclopaedia of Islam 1913–1936</i> (reprint ed.). BRILL. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-04-09796-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-90-04-09796-4"><bdi>978-90-04-09796-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=First+Encyclopaedia+of+Islam+1913%E2%80%931936&rft.edition=reprint&rft.pub=BRILL&rft.date=1993&rft.isbn=978-90-04-09796-4&rft.aulast=Houtsma&rft.aufirst=M.+Th.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Schippmann2-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Schippmann2_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchippmann1989" class="citation book cs1">Schippmann, Klaus (1989). <i>Azerbaijan: Pre-Islamic History</i>. Encyclopædia Iranica. pp. 221–224. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-933273-95-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-933273-95-5"><bdi>978-0-933273-95-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Azerbaijan%3A+Pre-Islamic+History&rft.pages=221-224&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.date=1989&rft.isbn=978-0-933273-95-5&rft.aulast=Schippmann&rft.aufirst=Klaus&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMinahan1998" class="citation book cs1">Minahan, James (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/miniatureempires0000mina"><i>Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States</i></a>. Greenwood Publishing Group. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/miniatureempires0000mina/page/20">20</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-313-30610-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-313-30610-5"><bdi>978-0-313-30610-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Miniature+Empires%3A+A+Historical+Dictionary+of+the+Newly+Independent+States&rft.pages=20&rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-313-30610-5&rft.aulast=Minahan&rft.aufirst=James&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fminiatureempires0000mina&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChamoux2003" class="citation book cs1">Chamoux, François (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hellenisticcivil00cham"><i>Hellenistic Civilization</i></a>. John Wiley and Sons. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hellenisticcivil00cham/page/n37">26</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-631-22241-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-631-22241-5"><bdi>978-0-631-22241-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Hellenistic+Civilization&rft.pages=26&rft.pub=John+Wiley+and+Sons&rft.date=2003&rft.isbn=978-0-631-22241-5&rft.aulast=Chamoux&rft.aufirst=Fran%C3%A7ois&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhellenisticcivil00cham&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBosworth_A.B.2002" class="citation book cs1">Bosworth A.B., Baynham E.J. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/alexandergreatfa00bosw"><i>Alexander the Great in Fact and fiction</i></a>. <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/alexandergreatfa00bosw/page/92">92</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-925275-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-925275-6"><bdi>978-0-19-925275-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Alexander+the+Great+in+Fact+and+fiction&rft.pages=92&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-19-925275-6&rft.aulast=Bosworth+A.B.&rft.aufirst=Baynham+E.J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Falexandergreatfa00bosw&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_34-0">۳۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_34-1">۳۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/atropates-aturpat-lit">دانش‌نامه‌ی ایرانیکا، ذیل: آتروپاتس-آتروپات</a></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.britannica.com/biography/Atropates">https://www.britannica.com/biography/Atropates</a></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://iranicaonline.org/articles/atropates-aturpat-lit">https://iranicaonline.org/articles/atropates-aturpat-lit</a></span> </li> <li id="cite_note-Library_of_Congress-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Library_of_Congress_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014)">"Azerbaijan: Early History: Iranian and Greek Influences"</a>. U.S. Library of Congress<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 June</span> 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan%3A+Early+History%3A+Iranian+and+Greek+Influences&rft.pub=U.S.+Library+of+Congress&rft_id=http%3A%2F%2Flcweb2.loc.gov%2Fcgi-bin%2Fquery%2Fr%3Ffrd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID%2Baz0014%29&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240518084541/https://referenceworks.brill.com/">«Minorsky, V.; Minorsky, V. "Azerbaijan" Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill , 2007. Brill Online»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encislam.brill.nl/subscriber/entry?entry=islam_COM-0016">اصلی</a> در ۱۸ مه ۲۰۲۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۰ مارس ۲۰۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Minorsky%2C+V.%3B+Minorsky%2C+V.+%22Azerbaijan%22+Encyclopaedia+of+Islam.+Edited+by%3A+P.+Bearman%2C+Th.+Bianquis%2C+C.E.+Bosworth%2C+E.+van+Donzel+and+W.P.+Heinrichs.+Brill+%2C+2007.+Brill+Online.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.encislam.brill.nl%2Fsubscriber%2Fentry%3Fentry%3Dislam_COM-0016&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>آذربایجان</i>. اسکای لین دهلی نو. <bdi>۲۰۱۴</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DB%8C+%D9%84%DB%8C%D9%86+%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C+%D9%86%D9%88&rft.date=2014&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">Minorsky, V. ; Minorsky, V. "Ādharbaydjān (Azarbāydjān)." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P.Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007. Brill Online “ called in Middle Persian Āturpātākān, older new-Persian Ād̲h̲arbād̲h̲agān, Ād̲h̲arbāyagān, at present Āzarbāyd̲j̲ān, Greek ᾿Ατροπατήνη, Byzantine Greek ᾿Αδραβιγάνων, Armenian Atrapatakan, Syriac Ad̲h̲orbāyg̲h̲ān. The province was called after the general Atropates (“protected by fire”), who at the time of Alexander's invasion proclaimed his independence (328 B.C.) and thus preserved his kingdom (Media Minor, Strabo, xi, 13, 1) in the north-western corner of later Persia (cf. Ibn al-Muḳaffaʿ, in Yāḳūt, i, 172, and al-Maḳdisī, 375: Ād̲h̲arbād̲h̲ b. Bīwarasf).</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">K. Shippman, "Azerbaijan: Pre-Islamic History" in Encyclopædia Iranica In the Achaemenid period Azerbaijan was part of the satrapy of Media. When the Achaemenid empire collapsed, Atropates, the Persian satrap of Media, made himself independent in the northwest of this region in 321 B.C. Thereafter Greek and Latin writers named the territory Media Atropatene or, less frequently, Media Minor (e.g. Strabo 11.13.1; Justin 23.4.13). The Middle Persian form of the name was (early) Āturpātākān, (later) Ādurbādgān) whence the New Persian Ādarbāyjān</span> </li> <li id="cite_note-dreza-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-dreza_42-0">۴۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dreza_42-1">۴۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dreza_42-2">۴۲٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text">رضا، عنایت الله، «آذربایجان شوروی»، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>، جلد ۱، چاپ اول: تهران، ۱۳۶۷ ش، ص۲۳۷–۲۴۳</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">آذربایجان کجاست؟، نوشته دکتر جلال متینی، نشریه ایران‌شناسی، پاییز 1368، سال اول، شماره سوم، صص 462-443</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">I. Ovchinnikov, "The Test is Canceled, History Reminded!", Izvestia, The Current Digest of the Soviet Press, XL, No. 23, 1988, P.22, Moskva, June 10 1988</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">محسنی، محمدرضا ۱۳۸۹: <i>پان ترکیسم، ایران و آذربایجان</i>، انتشارات سمرقند، ص۳۱</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">این دو پیمان در مجلهٔ ایران‌شناسی، ج ۱، شمارهٔ ۳، چاپ ۱۹۸۹، رویهٔ ۴۵۸ تحت عنوان «آذربایجان کجاست» توسط جلال متینی چاپ شده است.</span> </li> <li id="cite_note-Atabaki2006-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Atabaki2006_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAtabaki2006" class="citation book cs1"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DA%A9%DB%8C" title="تورج اتابکی">Atabaki, Touraj</a> (4 September 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=M3adD9kNH1gC&pg=PA132"><i>Iran and the First World War: Battleground of the Great Powers</i></a>. I.B.Tauris. p. 132. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86064-964-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86064-964-6"><bdi>978-1-86064-964-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Iran+and+the+First+World+War%3A+Battleground+of+the+Great+Powers&rft.pages=132&rft.pub=I.B.Tauris&rft.date=2006-09-04&rft.isbn=978-1-86064-964-6&rft.aulast=Atabaki&rft.aufirst=Touraj&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DM3adD9kNH1gC%26pg%3DPA132&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-I.B._Tauris-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-I.B._Tauris_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDekmejianSimonian2003" class="citation book cs1">Dekmejian, R. Hrair; Simonian, Hovann H. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=4_jdnke35AgC"><i>Troubled Waters: The Geopolitics of the Caspian Region</i></a>. I.B. Tauris. p. 60. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86064-922-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86064-922-6"><bdi>978-1-86064-922-6</bdi></a>. <q>Until 1918, when the Musavat regime decided to name the newly independent state Azerbaijan, this designation had been used exclusively to identify the <a href="/w/index.php?title=Azerbaijan_(Iran)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Azerbaijan (Iran) (صفحه وجود ندارد)">Iranian province of Azerbaijan</a>.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Troubled+Waters%3A+The+Geopolitics+of+the+Caspian+Region&rft.pages=60&rft.pub=I.B.+Tauris&rft.date=2003&rft.isbn=978-1-86064-922-6&rft.aulast=Dekmejian&rft.aufirst=R.+Hrair&rft.au=Simonian%2C+Hovann+H.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D4_jdnke35AgC&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Amsterdam_University_Press-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Amsterdam_University_Press_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRezvani2014" class="citation book cs1">Rezvani, Babak (2014). <i>Ethno-territorial conflict and coexistence in the caucasus, Central Asia and Fereydan: academisch proefschrift</i>. Amsterdam: Amsterdam University Press. p. 356. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-9048519286" title="ویژه:منابع کتاب/978-9048519286"><bdi>978-9048519286</bdi></a>. <q>The region to the north of the river Araxes was not called Azerbaijan prior to 1918, unlike the region in northwestern Iran that has been called since so long ago.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ethno-territorial+conflict+and+coexistence+in+the+caucasus%2C+Central+Asia+and+Fereydan%3A+academisch+proefschrift&rft.place=Amsterdam&rft.pages=356&rft.pub=Amsterdam+University+Press&rft.date=2014&rft.isbn=978-9048519286&rft.aulast=Rezvani&rft.aufirst=Babak&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:1-50"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_50-0">۵۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_50-1">۵۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFragner2001" class="citation book cs1">Fragner, B.G. (2001). <i>Soviet Nationalism: An Ideological Legacy to the Independent Republics of Central Asia</i>. I.B. Tauris and Company. pp. 13–32. <q>In the post Islamic sense, Arran and <a href="/w/index.php?title=Shirvan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shirvan (صفحه وجود ندارد)">Shirvan</a> are often distinguished, while in the pre-Islamic era, Arran or the western <a href="/w/index.php?title=Caucasian_Albania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caucasian Albania (صفحه وجود ندارد)">Caucasian Albania</a> roughly corresponds to the modern territory of the Republic of Azerbaijan. In the <a href="/w/index.php?title=Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Soviet</a> era, in a breathtaking manipulation, <a href="/w/index.php?title=Azerbaijan_(Iran)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Azerbaijan (Iran) (صفحه وجود ندارد)">historical Azerbaijan</a> (northwestern <a href="/wiki/Iran" class="mw-redirect" title="Iran">Iran</a>) was reinterpreted as "South Azerbaijan" in order for the Soviets to lay territorial claim on historical Azerbaijan proper which is located in modern-day northwestern Iran.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Soviet+Nationalism%3A+An+Ideological+Legacy+to+the+Independent+Republics+of+Central+Asia&rft.pages=13-32&rft.pub=I.B.+Tauris+and+Company&rft.date=2001&rft.aulast=Fragner&rft.aufirst=B.G.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAtabaki2000" class="citation book cs1">Atabaki, Touraj (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=MybbePBf9YcC"><i>Azerbaijan: Ethnicity and the Struggle for Power in Iran</i></a>. I.B.Tauris. p. 8. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86064-554-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86064-554-9"><bdi>978-1-86064-554-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Azerbaijan%3A+Ethnicity+and+the+Struggle+for+Power+in+Iran&rft.pages=8&rft.pub=I.B.Tauris&rft.date=2000&rft.isbn=978-1-86064-554-9&rft.aulast=Atabaki&rft.aufirst=Touraj&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DMybbePBf9YcC&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFدریایی2012" class="citation web">دریایی، تورج (<bdi>۲۰۱۲-۰۹-۱۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6B7MkPFf9?url=http://www.bbc.co.uk/blogs/persian/viewpoints/2012/09/post-311.html">«نامه‌ای به طراح تقسیم ایران»</a>. بی‌بی‌سی. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/blogs/persian/viewpoints/2012/09/post-311.html">اصلی</a> در ۲ اکتبر ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۲-۱۰-۰۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD+%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&rft.date=2012-09-19&rft.aulast=%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%AC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fblogs%2Fpersian%2Fviewpoints%2F2012%2F09%2Fpost-311.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">حسینی، کیوان، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/fk-fergheh-e02/27404920.html">تغییر نام شمال ارس به «آذربایجان» و روایت جدایی از نگاه آنها</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7" title="رادیو فردا">رادیو فردا</a>، ۱۲/آذر/۱۳۹۴</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFواحدی1382" class="citation book">واحدی، الیاس (<bdi>۱۳۸۲</bdi>). <i>برآورد استراتژیک آذربایجان</i>. تهران: ابرار معاصر تهران. صص. <bdi>۱۷</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B7%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1382&rft.aulast=%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cac-biodiversity.org/aze/aze_biodiversity.htm">Azerbaijan:Biodiversity</a></span> </li> <li id="cite_note-ToolAutoGenRef2-56"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef2_56-0">۵۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef2_56-1">۵۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azstat.org/publications/azfigures/2007/en/001.shtml#t1_2">The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan</a></span> </li> <li id="cite_note-ToolAutoGenRef1-57"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-0">۵۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-1">۵۷٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-2">۵۷٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_57-3">۵۷٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azhydromet.com/">«AZ Hydromet»</a> (به انگلیسی). <bdi>۲۰۱۹-۱۲-۱۸</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۱۰-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=AZ+Hydromet&rft.date=2019-12-18&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.azhydromet.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/42_folder/42_articles/42_azikhcave.html">Jawbones and Dragon Legends: Azerbaijan's Prehistoric Azikh Cave by Dr. Arif Mustafayev</a></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121212005248/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014)">https://archive.today/20121212005248/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014)</a></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121213090426/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0015)">https://archive.today/20121213090426/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0015)</a></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/v1f8/v1f8a022.html">http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/v1f8/v1f8a022.html</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup> Encyclopædia Iranica</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.caucasianhistory.org/eng">http://www.caucasianhistory.org/eng</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup> Caucasian Albania</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text">Cyril Toumanoff. Review of C. J. F. Dowsett's "The History of Caucasian Albanians by Movsēs Dasxuranci" , Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 25, No. 1/3. (1962), p. 366</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://books.google.com/books?id=-eMcn6Ik1v0C&pg=PA7&sig=njHz1tUfPk-uqSpdUzHIbL99wvg#v=onepage&q=&f=false">http://books.google.com/books?id=-eMcn6Ik1v0C&pg=PA7&sig=njHz1tUfPk-uqSpdUzHIbL99wvg#v=onepage&q=&f=false</a></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121212025029/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0017)">https://archive.today/20121212025029/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0017)</a></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121212001205/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)">https://archive.today/20121212001205/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)</a></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121212060203/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)">https://archive.today/20121212060203/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)</a></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Giovanni Guaita (2001). "Armenia between the Bolshevik hammer and Kemalist anvil". 1700 Years of Faithfulness: History of Armenia and its Churches. Moscow: FAM. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/5-89831-013-4" title="ویژه:منابع کتاب/5-89831-013-4">5-89831-013-4</a>. "<b>In March 1920 a terrible pogrom took place in Shushi, organized by Azerbaijanis with the support of Turkish forces. Azerbaijani and Soviet authorities during the decades will deny and try to hush up the mass killings of about 30000 Armenians</b>"</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text">Russian analysts Igor Babanov and Konstantin Voevodsky write that "<b>On March, 1920, during the occupation of Shusha town, 30 thousand Armenians were massacred</b>". / Игорь Бабанов, Константин Воеводский, Карабахский кризис, Санкт-Петербург, 1992</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.today/20121212013641/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0019)">https://archive.today/20121212013641/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0019)</a></span> </li> <li id="cite_note-cgie.org.ir-71"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-cgie.org.ir_71-0">۷۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cgie.org.ir_71-1">۷۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121029031059/http://www.cgie.org.ir/shavadn.asp?id=391&avaid=2276">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cgie.org.ir/shavadn.asp?id=391&avaid=2276">اصلی</a> در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱ ژوئیه ۲۰۱۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cgie.org.ir%2Fshavadn.asp%3Fid%3D391%26avaid%3D2276&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-ratios-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ratios_72-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" class="mw-redirect" title="دیدبان حقوق بشر">دیدبان حقوق بشر</a>. <i>Seven Years of Conflict in Nagorno-Karabakh</i>. December 1994, p. xiii, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-56432-142-8" title="ویژه:منابع کتاب/1-56432-142-8">‎۱−۵۶۴۳۲−۱۴۲−۸</a>, citing: Natsional'nyi Sostav Naseleniya SSSR, po dannym Vsesoyuznyi Perepisi Naseleniya 1989 g. , Moskva, "Finansy i Statistika"</span> </li> <li id="cite_note-refworld.org-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-refworld.org_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.refworld.org/docid/49749d5b32.html">World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Azerbaijan : Armenians</a></span> </li> <li id="cite_note-Human_Rights_Watch,_2015-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Human_Rights_Watch,_2015_74-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=4ipKwifQaNIC&pg=PR18&lpg=PR18&dq=Karabakh+population+1988&source=bl&ots=ZJfs8Cgxar&sig=ACfU3U0zyQXGCpMYjixK-knQ2gGul8f2pw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjLq-rPn9vmAhVqx4UKHd8DCNsQ6AEwEXoECA0QAQ#v=onepage&q=Karabakh%20population%201988&f=false">Azerbaijan: Azerbaijani mugam</a></span> </li> <li id="cite_note-Council_of_Europe-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Council_of_Europe_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=JDB8z8xZNjYC&pg=RA9-PA6&lpg=RA9-PA6&dq=Karabakh+population+1988&source=bl&ots=z3c0SJTHgh&sig=ACfU3U21oMyPPjxdMZ0t9UJhACgNDWDO_g&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiAr4Tln9vmAhUPx4UKHce7AoE4ChDoATAEegQICRAB#v=onepage&q=Karabakh%20population%201988&f=false">Parliamentary Assembly Documents, Working papers 2000 Ordinary session (Third part), Volume IV</a></span> </li> <li id="cite_note-CASE-STUDY-IN-ETHNIC-STRIFE-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CASE-STUDY-IN-ETHNIC-STRIFE_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRieff1997" class="citation journal cs1">Rieff, David (ژوئن 1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20080720114733/http://www.cilicia.com/armo19e.html">"Without Rules or Pity"</a>. <i>Foreign Affairs</i>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="شورای روابط خارجی">شورای روابط خارجی</a>. <b>76</b> (2). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cilicia.com/armo19e.html">the original</a> on 20 July 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 February</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Foreign+Affairs&rft.atitle=Without+Rules+or+Pity&rft.volume=76&rft.issue=2&rft.date=1997-06&rft.aulast=Rieff&rft.aufirst=David&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cilicia.com%2Farmo19e.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLieberman2006" class="citation book cs1">Lieberman, Benjamin (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/terriblefateethn0000lieb"><i>Terrible Fate: Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe</i></a>. Chicago: Ivan R. Dee. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/terriblefateethn0000lieb/page/284">284</a>–292. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-56663-646-9" title="ویژه:منابع کتاب/1-56663-646-9"><bdi>1-56663-646-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Terrible+Fate%3A+Ethnic+Cleansing+in+the+Making+of+Modern+Europe&rft.place=Chicago&rft.pages=284-292&rft.pub=Ivan+R.+Dee&rft.date=2006&rft.isbn=1-56663-646-9&rft.aulast=Lieberman&rft.aufirst=Benjamin&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fterriblefateethn0000lieb&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">علی عباس اف و هاریتون چاخاتریان، مناقشه قره‌باغ؛ آرمان‌ها و واقعیت‌ها، مترجم و نشر:موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر ایران، چاپ نخست ۱۳۸۳</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.isna.ir/news/1400071811618/پیشنهاد-الحاق-آذربایجان-به-ایران-و-پاسخ-هاشمی">https://www.isna.ir/news/1400071811618/پیشنهاد-الحاق-آذربایجان-به-ایران-و-پاسخ-هاشمی</a></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text">هاشمی رفسنجانی، اکبر، صلابت سازندگی، کارنامه و خاطرات ۱۳۷۲، به کوشش زهرا سیدروحانی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۹۵</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.eghtesadnews.com/بخش-اخبار-سایر-رسانه-ها-61/446622-ماجرای-پیشنهاد-الحاق-جمهوری-آذربایجان-به-ایران-پاسخ-آیت-الله-هاشمی">https://www.eghtesadnews.com/بخش-اخبار-سایر-رسانه-ها-61/446622-ماجرای-پیشنهاد-الحاق-جمهوری-آذربایجان-به-ایران-پاسخ-آیت-الله-هاشمی</a></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://azariha.org/2661/مروری-بر-خاطرات-هاشمی-رفسنجانی-در-خصوص-2/">http://azariha.org/2661/مروری-بر-خاطرات-هاشمی-رفسنجانی-در-خصوص-2/</a></span> </li> <li id="cite_note-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان-83"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان_83-0">۸۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان_83-1">۸۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تحولات سیاسی جمهوری ارمنستان">کتاب:تحولات سیاسی جمهوری ارمنستان، نویسنده: «ولی کوزه‌گر کالجی» صفحه:۱۲۱</a></span> </li> <li id="cite_note-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان؛_تحولات_قره_باغ_پس_از_آتش‌بس-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-کتاب:تحولات_سیاسی_جمهوری_ارمنستان؛_تحولات_قره_باغ_پس_از_آتش‌بس_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تحولات سیاسی جمهوری ارمنستان">کتاب:تحولات سیاسی جمهوری ارمنستان، تحولات قره باغ پس از آتش‌بس، نویسنده: «ولی کوزه‌گر کالجی» صفحه:۱۲۰</a></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.advantour.com/azerbaijan/emblem.htm">http://www.advantour.com/azerbaijan/emblem.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMcCallion2022" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">McCallion, Chris (22 September 2022). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.businessinsider.com/azerbaijan-armenia-war-biden-good-vs-bad-china-russia-narrative-2022-9">"A small war in Central Asia is a big problem for Joe Biden's narrative about taking on Russia and China"</a>. <i>Insider.com</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 September</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Insider.com&rft.atitle=A+small+war+in+Central+Asia+is+a+big+problem+for+Joe+Biden%27s+narrative+about+taking+on+Russia+and+China&rft.date=2022-09-22&rft.aulast=McCallion&rft.aufirst=Chris&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.businessinsider.com%2Fazerbaijan-armenia-war-biden-good-vs-bad-china-russia-narrative-2022-9&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Freedom_House-87"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Freedom_House_87-0">۸۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Freedom_House_87-1">۸۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://freedomhouse.org/country/azerbaijan">"Freedom House: Azerbaijan"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 February</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Freedom+House%3A+Azerbaijan&rft_id=https%3A%2F%2Ffreedomhouse.org%2Fcountry%2Fazerbaijan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eurasianet.org/azerbaijan-biography-of-deceased-former-president-heidar-aliyev">"Azerbaijan: Biography Of Deceased Former President Heidar Aliyev"</a>. <i>eurasianet.org</i> (به انگلیسی). 14 December 2003<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 September</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=eurasianet.org&rft.atitle=Azerbaijan%3A+Biography+Of+Deceased+Former+President+Heidar+Aliyev&rft.date=2003-12-14&rft_id=https%3A%2F%2Feurasianet.org%2Fazerbaijan-biography-of-deceased-former-president-heidar-aliyev&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-frh-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-frh_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.freedomhouse.org/template.cfm?page=475&year=2009">"Combined Average Ratings: Independent Countries 2009"</a>. FreedomHouse.org. 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 July</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Combined+Average+Ratings%3A+Independent+Countries+2009&rft.pub=FreedomHouse.org&rft.date=2009&rft_id=http%3A%2F%2Fold.freedomhouse.org%2Ftemplate.cfm%3Fpage%3D475%26year%3D2009&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://freedomhouse.org/country/azerbaijan/freedom-world/2022">"Azerbaijan: Freedom in the World 2022 Country Report"</a>. <i>Freedom House</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-06-12</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Freedom+House&rft.atitle=Azerbaijan%3A+Freedom+in+the+World+2022+Country+Report&rft_id=https%3A%2F%2Ffreedomhouse.org%2Fcountry%2Fazerbaijan%2Ffreedom-world%2F2022&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.washingtonpost.com/opinions/jailed-without-trial-in-azerbaijan/2015/03/01/34a1d342-bea1-11e4-bdfa-b8e8f594e6ee_story.html">Jailed without trial in Azerbaijan</a>," <i><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="واشینگتن پست">واشینگتن پست</a></i>. 1 March 2015. Retrieved 26 September 2015.</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.washingtonpost.com/opinions/no-this-is-the-truth-about-azerbaijan/2015/09/25/d68a6fd0-608f-11e5-b38e-06883aacba64_story.html">No, this is the truth about Azerbaijan's repression</a>." <i>The Washington Post</i>. 25 September 2015. Retrieved 26 September 2015.</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://president.az/articles/18131">Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi – SƏNƏDLƏR " Sərəncamlar Məhkum edilmiş bir sıra şəxslərin əfv olunması haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı</a>. President.az. Retrieved 1 July 2017.</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://2009-2017.state.gov/r/pa/prs/ps/2016/03/254820.htm">Release of Activists, Journalists, and Political Party Members in Azerbaijan</a>. 2009–2017.state.gov. Retrieved 1 July 2017.</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://president.az/articles/23141">Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi – SƏNƏDLƏR " Sərəncamlar Məhkum edilmiş bir sıra şəxslərin əfv olunması haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı</a>. President.az. Retrieved 1 July 2017.</span> </li> <li id="cite_note-Zamin-96"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Zamin_96-0">۹۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Zamin_96-1">۹۶٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Zamin_96-2">۹۶٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Zamin_96-3">۹۶٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110708075317/http://www.khabaronline.ir/news-29222.aspx">«خبر انلاین»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.khabaronline.ir/news-29222.aspx">اصلی</a> در ۸ ژوئیه ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۲ مه ۲۰۱۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%A8%D8%B1+%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.khabaronline.ir%2Fnews-29222.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://countryeconomy.com/gdp/azerbaijan?year=2014">"Azerbaijan GDP - Gross Domestic Product 2014"</a>. <i>countryeconomy.com</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-03-10</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=countryeconomy.com&rft.atitle=Azerbaijan+GDP+-+Gross+Domestic+Product+2014&rft_id=https%3A%2F%2Fcountryeconomy.com%2Fgdp%2Fazerbaijan%3Fyear%3D2014&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=90&pr.y=6&sy=2016&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=912&s=NGDPD,NGDPDPC,PPPGDP,PPPPC&grp=0&a=">Azerbaijan</a> International Monetary Fund</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://donya-e-eqtesad.com/بخش-دنیا-5/472130-جمهوری-آذربایجان-در-رتبه-نخست-اصلاحات-اقتصادی-جهان">گزارش بانک جهانی: جمهوری آذربایجان در رتبه نخست اصلاحات اقتصادی جهان</a></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC/visualize">«FAOSTAT»</a>. <i>www.fao.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۶-۲۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.fao.org&rft.atitle=FAOSTAT&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Ffaostat%2Fen%2F%23data%2FQC%2Fvisualize&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720180315/http://www.shasa.ir/newsdetail-109779-fa.html">«شبکه اطلاع‌رسانی ساختمان ایران»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shasa.ir/newsdetail-109779-fa.html">اصلی</a> در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۱.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shasa.ir%2Fnewsdetail-109779-fa.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720180309/http://www.sabadnews.com/economicnews/mobile/index.php?news=30938">«پایگاه خبری سبد نیوز»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabadnews.com/economicnews/mobile/index.php?news=30938">اصلی</a> در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۱.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%B3%D8%A8%D8%AF+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabadnews.com%2Feconomicnews%2Fmobile%2Findex.php%3Fnews%3D30938&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150112082549/http://www.e-unwto.org/content/r13521/fulltext.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.e-unwto.org/content/r13521/fulltext.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲ سپتامبر ۲۰۱۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.e-unwto.org%2Fcontent%2Fr13521%2Ffulltext.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text">Власти Азербайджана обеспокоены состоянием исторических памятников в Нагорном Карабахе <span class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#555;">(روسی)</span></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azembassy.com.pk/en/book/?get=c3"><i>Azerbaijan: Short History of Statehood</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070718172824/http://www.azembassy.com.pk/en/book/?get=c3">بایگانی‌شده</a> در ۱۸ ژوئیه ۲۰۰۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Embassy of Republic of Azerbaijan in Pakistan, 2005, Chapter 3.</span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.calend.ru/holidays/0/0/1393/">Creation of National Army in 1918</a> <span class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#555;">(روسی)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.base.spinform.ru/show_doc.fwx?Regnom=2893">Law of the Republic of Azerbaijan on Armed Forces</a>, No. 210-XII, 9 October 1991 <span class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#555;">(روسی)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-Blandy12-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Blandy12_108-0">↑</a></span> <span class="reference-text">C. W. Blandy <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.da.mod.uk/colleges/arag/document-listings/caucasus/08(17)CWB.pdf">Azerbaijan: Is War Over Nagornyy Karabakh a Realistic Option? Advanced Research and Assessment Group. Caucasus Series 08/17. — Defence Academy of the United Kingdom, 2008, p.12</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.wikiwix.com/cache/20110223145427/http://www.da.mod.uk/colleges/arag/document-listings/caucasus/08(17)CWB.pdf">بایگانی‌شده</a> در ۲۳ فوریه ۲۰۱۱ توسط Wikiwix</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160709035525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">"CIA World factbook Azerbaijan"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">the original</a> on 9 July 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 September</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+World+factbook+Azerbaijan&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Faj.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.axisglobe.com/news.asp?news=13236">"AxisGlobe.com"</a>. AxisGlobe.com. ۲۰۰۹-۱۲-۲۱<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2010-06-30</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=AxisGlobe.com&rft.pub=AxisGlobe.com&rft.date=2009-12-21&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.axisglobe.com%2Fnews.asp%3Fnews%3D13236&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eurasianet.org/departments/insightb/articles/eav060409.shtml">"Azerbaijani parliament voted in March to double the number of Azerbaijani peacekeepers serving in Afghanistan to 184"</a>. eurasianet.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-05-27</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijani+parliament+voted+in+March+to+double+the+number+of+Azerbaijani+peacekeepers+serving+in+Afghanistan+to+184&rft.pub=eurasianet.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eurasianet.org%2Fdepartments%2Finsightb%2Farticles%2Feav060409.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ng.ru-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ng.ru_112-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ng.ru/politics/2011-01-24/1_karabah.html">Карабахский детонатор на взводе - В Баку и Ереване все четче звучит воинственная риторика</a></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.un-az.org/undp/bulnews55/en3.php">"Azerbaijan manufacturing arms"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan+manufacturing+arms&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.un-az.org%2Fundp%2Fbulnews55%2Fen3.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.topix.com/world/azerbaijan/2008/09/azerbaijan-gearing-for-manufacturing-aircraft-and-helicopter">"Azerbaijan to manufacture its own aircraft and helicopters"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan+to+manufacture+its+own+aircraft+and+helicopters&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.topix.com%2Fworld%2Fazerbaijan%2F2008%2F09%2Fazerbaijan-gearing-for-manufacturing-aircraft-and-helicopter&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.today.az/news/business/47845.html">"Azerbaijan will produce competitive tanks, aircraft and helicopters in the future"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan+will+produce+competitive+tanks%2C+aircraft+and+helicopters+in+the+future&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.today.az%2Fnews%2Fbusiness%2F47845.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panarmenian.net/news/eng/?nid=28123">"Azerbaijan to produce tanks, aviation bombs and pilotless vehicles in 2009"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Azerbaijan+to+produce+tanks%2C+aviation+bombs+and+pilotless+vehicles+in+2009&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.panarmenian.net%2Fnews%2Feng%2F%3Fnid%3D28123&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130730162744/http://www.ng.mil/">"State Partnership Program Coordinator Conference Site Oklahoma – Azerbaijan"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ngb.army.mil/ia/states/states/ok_azerbaijan%5B1%5D.htm">the original</a> on 30 July 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=State+Partnership+Program+Coordinator+Conference+Site+Oklahoma+%E2%80%93+Azerbaijan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ngb.army.mil%2Fia%2Fstates%2Fstates%2Fok_azerbaijan%255B1%26%2393%3B.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tabnak.ir/fa/news/210320/مقامات-جمهوری-آذربایجان-به-دنبال-تجزیه-ایران-هستیم">- مقامات جمهوری آذربایجان: به دنبال تجزیه ایران هستیم </a></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azerireport.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2170&Itemid=48">azerireport.com - Azerbaijan Belongs On Obama's List Of Violators Of Press Freedom</a></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/10/141022_an_azerbaijan_politics_critics_detained">'فشار بر منتقدان جمهوری آذربایجان زیاد می‌شود'</a> بی‌بی‌سی فارسی، ۳۰ مهر ۱۳۹۳</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intute.ac.uk/worldguide/html/819_people.html">Intute - World Guide - Azerbaijan</a></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160709035525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html#People">«CIA - The World Factbook»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html#People">اصلی</a> در ۹ ژوئیه ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۴ اوت ۲۰۱۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+-+The+World+Factbook&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Faj.html%23People&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://countrystudies.us/azerbaijan/18.htm">Azerbaijan - Population and Ethnic Composition</a></span> </li> <li id="cite_note-Cornell,_Svante_E_2000._p_2622-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Cornell,_Svante_E_2000._p_2622_124-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000. p 262. Where as officially the number of Lezgins registered as such in Azerbaijan is around ۱۸۰٬۰۰۰ the Lezgins claim that the number of Lezgins registerd in Azerbaijan is much higher than this figure, some accounts showing over ۷۰۰٬۰۰۰ Lezgins in Azerbaijan. These figures are denied by the Azerbaijani government, but in private many Azeris acknowledge the fact that the Lezgins – for that matter the Talysh or the Kurdish-population of Azerbaijan is far higher than the official figures... For the Lezgins in Azerbaijan, the existence of ethnic kin in Dagestan is of high importance. Nariman Ramazanov, one of the Lezgin political leaders, has argued that whereas the Talysh, Tats, and Kurds of Azerbaijan lost much of their language and ethnic identity, the Lezgins have been able to preserve theirs by their contacts with Dagestan, where there was naturally no policy of Azeri assimilation. …. The Lezgin problem remains one of the most acute and unpredictable of the contemporary Caucasus. This said, the conditions for a peaceful resolution of the conflict are present. No past conflict nor heavy mutual prejudices make management of the conflict impossible; nor has ethnic mobilization taken place to a significant extent. Hence there are no actual obstacles to a de-escalation of the conflict at the popular level. At the political level, however, the militancy of Sadval and the strict position of the Azeri government give cause for worry, and may prevent the settlement of the conflict through a compromise such as a freetrading zone. The Lezgin problem needs to be monitored and followed in closer detail, and its continued volatility is proven by the tension surrounding a recent Lezgin congress in Dagestan.</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text">Christina Bratt (EDT) Paulston, Donald Peckham (eds.), Linguistic Minorities in Central and Eastern Europe, Multilingual Matters publisher, 1998, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-85359-416-4" title="ویژه:منابع کتاب/1-85359-416-4">1-85359-416-4</a>, p. 106 1993 there was an attempt officially to restore the Latin script; very few people advocated the Arabic script. Kryzi and Khinalug speakers, as well as most Tsakhurs, are bilingual and tend to assimilate with the Azeris. The same is true of the Tat speakers, and slightly less about the Talysh. At least there is no official recognition, teaching or publishing in these languages in any form. Lezghins in Azerbaijan are struggling very determinedly for their linguistic revival, but with little success. Generally there is a prevailing policy of forceful assimilation of all minorities, including the Talysh, Tat, Kurds and Lezgins. There is little or no resistance to assimilation from the Kryzi, Khinalug, Tsakhurs or Tat, and not much resistance from the Talysh. There are some desperate efforts of resistance from the Udin, stubborn resistance from the Kurds, and an extremely active struggle from the Lezgins, who want to separate Lezgin populated districts both from Dagestan and Azerbaijan in order to create an autonomous republic with Lezgin as the state language.</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000. p 49. Further, Many Kurds, Lezgins, Talysh in Azerbaijan were assimilated into the Azerbaijani identity</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150922082955/http://www.un-az.org/doc/constitution.doc">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.un-az.org/doc/constitution.doc">اصلی</a> در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۳ ژوئن ۲۰۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.un-az.org%2Fdoc%2Fconstitution.doc&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/progress2009/sec09_512_en.pdf">http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/progress2009/sec09_512_en.pdf</a> The legislative and institutional framework for the protection of national minorities remains insufficient. Issues of concern include the lack of comprehensive anti-discriminatory legislation and limited possibilities for national minorities to effectively channel their views and concerns to the authorities, as well as reported cases of intolerance faced by persons or organisations advocating minority rights. Some national minorities continue to face discrimination. Like last year, there was no progress towards ratification of the Protocol n° ۱۲ of the ECHR on the general prohibition of discrimination or of the European Charter on Minority Languages.</span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Statistical Yearbook of Azerbaijan 2006</i>, State Statistical Committee, Baku, table 2.6, p. 69</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180328034119/http://www.azerbaijan.az/_GeneralInfo/_Population/_population_e.html">«The Population of Azerbaijan»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azerbaijan.az/_GeneralInfo/_Population/_population_e.html">اصلی</a> در ۲۸ مارس ۲۰۱۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ اوت ۲۰۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Population+of+Azerbaijan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.azerbaijan.az%2F_GeneralInfo%2F_Population%2F_population_e.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Azer2009-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Azer2009_131-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/AP_/1_5.xls">Censuses of Republic of Azerbaijan 1979, 1989, 1999, 2009</a></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-132"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_132-0">۱۳۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_132-1">۱۳۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160709035525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">«سازمان سیا - جمهوری آذربایجان»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">اصلی</a> در ۹ ژوئیه ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۸ سپتامبر ۲۰۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7+-+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Faj.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.washingtonpost.com/wp-srv/world/countries/azerbaijan.html#land">[۲]</a></span> </li> <li id="cite_note-di-134"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-di_134-0">۱۳۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-di_134-1">۱۳۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cgie.org.ir/shavadn.asp?id=391&avaid=2276">«آذَرْبایْجان، جُمْهوری»</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121029031059/http://www.cgie.org.ir/shavadn.asp?id=391&avaid=2276">بایگانی‌شده</a> در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دانشنامهٔ ایران">دانشنامهٔ ایران</a>، وبگاه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120716205710/http://www.eva.mpg.de/genetics/pdf/Y-paper.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eva.mpg.de/genetics/pdf/Y-paper.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ دسامبر ۲۰۱۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eva.mpg.de%2Fgenetics%2Fpdf%2FY-paper.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Cornell,_Svante_E_2000._p_262-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Cornell,_Svante_E_2000._p_262_136-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000. p 262. Where as officially the number of Lezgins registered as such in Azerbaijan is around ۱۸۰٬۰۰۰ the Lezgins claim that the number of Lezgins registerd in Azerbaijan is much higher than this figure, some accounts showing over ۷۰۰٬۰۰۰ Lezgins in Azerbaijan. These figures are denied by the Azerbaijani government, but in private many Azeris acknowledge the fact that the Lezgins – for that matter the Talysh or the Kurdish-population of Azerbaijan is far higher than the official figures... For the Lezgins in Azerbaijan, the existence of ethnic kin in Dagestan is of high importance. Nariman Ramazanov, one of the Lezgin political leaders, has argued that whereas the Talysh, Tats, and Kurds of Azerbaijan lost much of their language and ethnic identity, the Lezgins have been able to preserve theirs by their contacts with Dagestan, where there was naturally no policy of Azeri assimilation. …. The Lezgin problem remains one of the most acute and unpredictable of the contemporary Caucasus. This said, the conditions for a peaceful resolution of the conflict are present. No past conflict nor heavy mutual prejudices make management of the conflict impossible; nor has ethnic mobilization taken place to a significant extent. Hence there are no actual obstacles to a de-escalation of the conflict at the popular level. At the political level, however, the militancy of Sadval and the strict position of the Azeri government give cause for worry, and may prevent the settlement of the conflict through a compromise such as a freetrading zone. The Lezgin problem needs to be monitored and followed in closer detail, and its continued volatility is proven by the tension surrounding a recent Lezgin congress in Dagestan.</span> </li> <li id="cite_note-ToolAutoGenRef3-137"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef3_137-0">۱۳۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef3_137-1">۱۳۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=Azerbaijan">Ethnologue report for Azerbaijan</a></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybcensus/V2_table4.xls">27 فوریه 1999 census of Azerbaijan</a></span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000 pg 259: For the lezgins in Azerbaijan, the existence of ethnic kin in Daghestan is of high importance. Nariman Ramazonov, one of the Lezgin political leaders, has argued that whereas the Talysh, Tats and Kurds of Azerbaijan lost much of their language and ethnic identity, the Lezgins have been able to preserve theirs by their contacts with Daghestan, where there was no natural policy of Azeri assimilation.</span> </li> <li id="cite_note-osce.org-140"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-osce.org_140-0">۱۴۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-osce.org_140-1">۱۴۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Hema Kotecha, Islamic and Ethnic Identities in Azerbaijan: Emerging trends and tensions, OSCE, Baku, July 2006 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.osce.org/documents/ob/2006/08/23087_en.pdf">[۳]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090305180115/http://www.osce.org/documents/ob/2006/08/23087_en.pdf">بایگانی‌شده</a> در ۵ مارس ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> According to the census of 1926, there were ۷۷٬۰۳۹ Talysh in Soviet Azerbaijan. 1959 and following censuses do not mention the Talysh who became officially Azerbaijanis and this has been the case ever since. Nevertheless, the Talysh language was acknowledged as a mother tongue by ۱۰٬۵۰۰ people in 1959. According to data from 1983, nearly ۱۰۰٬۰۰۰ Talysh live in Iran. Only in 1989 did the census register the Talysh ethnicity. ۷۶٬۸۰۰ in Azerbaijan is the 1999 official population, undoubtedly an under-representation (given the problems with registering as Talysh) and some claim a current population of ۵۰۰٬۰۰۰ living in the southern regions of Azerbaijan.131 (Talysh also inhabit the north-western areas of Iran – Gilan province and some of Ardebil).</span> </li> <li id="cite_note-taleshan.com-141"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-taleshan.com_141-0">۱۴۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-taleshan.com_141-1">۱۴۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">مجله ایران‌شناسی دوره۳/(۱۳۷۱) بتسدا(Bethesda)آمریکا/ رویه‌های ۶۰۲ تا۶۱۱/ سرنوشت تلخ تالش‌ها در آذربایجان شوروی-ادغام داوطلبانه! یا تقلب و تزویر/وارتان گریگوریان/ <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.taleshan.com/talesh-sh.htm">[۴]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100726165608/http://www.taleshan.com/talesh-sh.htm">بایگانی‌شده</a> در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۰ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000. p 308. In the south there is a substantial community of the Iranian ethnic group, of Talysh, possibly some ۲۰۰٬۰۰۰ –۴۰۰٬۰۰۰ people.</span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text">Hema Kotecha, Islamic and Ethnic Identities in Azerbaijan: Emerging trends and tensions, OSCE, Baku, July 2006 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.osce.org/documents/ob/2006/08/23087_en.pdf">[۵]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090305180115/http://www.osce.org/documents/ob/2006/08/23087_en.pdf">بایگانی‌شده</a> در ۵ مارس ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> pg 8 The suppression of Talysh identity (predominant in the south) during the Soviet period led to a situation in which the Talysh ethnicity is unquantifiable (yet the population with the largest growth rate in the country). This is also partly due to a reluctance to claim Talysh identity (influenced by a stigma against publicly pronouncing non-Azerbaijani identity) and the diminishing use of Talysh language, except in places which are relatively remote and unintegrated. Nationalists seem fairly marginalised.</span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text">Gernot Windfuhr, "Persian Grammer: history and state of its study", Walter de Gruyter, 1979. pg 4:""Tat- Persian spoken in the East Caucasus""</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybcensus/V2_table4.xls">http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybcensus/V2_table4.xls</a></span> </li> <li id="cite_note-Natalia_G._Volkova_1996-146"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Natalia_G._Volkova_1996_146-0">۱۴۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Natalia_G._Volkova_1996_146-1">۱۴۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">“In the nineteenth century the Tats were settled in large homogeneous groups. The intensive processes of assimilation by the Turkic-speaking Azerbaijanis cut back the territory and numbers of the Tats. In 1886 they numbered more than ۱۲۰٬۰۰۰ in Azerbaijan and ۳٬۶۰۰ in Daghestan. According to the census of 1926 the number of Tats in Azerbaijan (despite the effect of natural increase) had dropped to ۲۸٬۵۰۰, although there were also ۳۸٬۳۰۰ “Azerbaijanis”with Tat as their native language. ” (Natalia G. Volkova “Tats”in Encyclopedia of World Culture, Editor: David Publisher, New York: G.K. Hall, Prentice Hall International, 1991-1996).</span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text">Abbas Qoli Agha Bakikhanov, a 19th century literary figure from the Caucasia mentions in his Golestan Iram large number of Tats in the area around Baku: There are eight villages in Tabarsaran which are: Jalqan, Rukan, Maqatir, Kamakh, Ridiyan, Homeydi, Mata'i, and Bilhadi. They are in the environs of a city that Anushiravan built near the wall of Darband. Its remains are still there. They speak the Tat language, which is one of the languages of Old Persia. It is clear that they are from the people of Fars and after its destruction they settled in those villages...The districts situated between the two cities of Shamakhi and Qodyal, which is now the city of Qobbeh, include Howz, Lahej, and Qoshunlu in Shirvan and Barmak, Sheshpareh and the lower part of Boduq in Qobbeh, and all the country of Baku, except six villages of Turkmen, speak Tat. it becomes apparent from this that they originate from Fars. (Floor, Willem. and Javadi, Hasan. i(۲۰۰۹), "The Heavenly Rose-Garden: A History of Shirvan & Daghestan by Abbas Qoli Aqa Bakikhanov, Mage Publishers, 2009) Original Persian: درصفحه ۱۸ کتاب مذکور آمده است: هشت قریه در طبرسران که جلقان و روکال و مقاطیر و کماخ و زیدیان و حمیدی و مطاعی و بیلحدی باشد، در حوالی شهری که انوشیروان در محل متصل به دربند تعمیر کرده بود و آثار آن هنوز معلوم است، زبان تات دارند. ایضاً در صفحه ۱۹ کتاب یاد شده آمده است: محالات واقع در میان بلوکین‌شماخی و قدیال که حالا شهر قبه است، مثل حوض و لاهج و قشونلو در شیروان و برمک و شش پاره و پایین بدوق در قبه و تمام مملکت باکو سوای شش قریهٔ تراکمه، همین زبان تات را دارند… قسم قربی مملکت قبه سوای قریهٔ خنالق که ربانی علی‌حده دارد و ناحیهٔ سموریه و کوره دو محال طبرسران که دره و احمدلو می‌باشند به اصطلاحات منطقه، زبان مخصوص دارند و اهالی ترک‌زبان را مغول می‌نامند. (Gulistan-i Iram, Baki Khanuf, “Gulistan-i Iram”, matn-i ilmi - intiqadi bi-sayy va ihtimam: Abd al-Karim Ali-zadah[va digaran],Bakku: Idarah-i intisharat-i Ilm, 1970.)</span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text">گلستان-ارم - متن علمی - انتشارات علم (Gulistan-i Iram, Baki Khanuf, “Gulistan-i Iram”, matn-i ilmi - intiqadi bi-sayy va ihtimam: Abd al-Karim Ali-zadah[va digaran],Bakku: Idarah-i intisharat-i Ilm, 1970.)</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text">Ismet Chériff Vanly, “The Kurds in the Soviet Union”, in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, ۱۹۹۲ “Not only did Turkey and Azerbaijan pursue an identical policy, both employed identical techniques, e.g. forced assimilation, manipulation of population figures, settlement of non-Kurds in areas predominantly Kurdish, suppression of publications and abolition of Kurdish as a medium of instruction in schools. A familiar Soviet technique was also used: Kurdish historical figures such as Sharaf Khan of Bitlis and Ahmad Khani and the Shaddadid dynasty as a whole were described as Azeris. Kurds who retained “Kurdish”as their nationality on their internal passports as opposed to “Azeri”were unable to find employment. ”</span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFواحدی1382" class="citation book">واحدی، الیاس (<bdi>۱۳۸۲</bdi>). <i>برآورد استراتژیک آذربایجان</i>. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران. صص. <bdi>۳۳۶ و ۳۳۷</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B3%DB%B3%DB%B6+%D9%88+%DB%B3%DB%B3%DB%B7%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA+%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1382&rft.aulast=%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text">Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000 pg 21:The Kurdish population is also substanial, according to some sources over 10 percent of the population; in the south there is a substantial community of Iranian ethnic group, of Talysh, possible some 200000-400000 people.</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text">According to Thomas de Waal: Smaller indigenous Caucasian nationalities, such as Kurds, also complained of assimilation. In the 1920s, Azerbaijan's Kurds had had their own region, known as Red Kurdistan, to the west of Nagorny Karabakh; in 1930, it was abolished and most Kurds were progressively recategorized as "Azerbaijani." A Kurdish leader estimates that there are currently as many as ۲۰۰٬۰۰۰ Kurds in Azerbaijan, but official statistics record only about ۱۲٬۰۰۰.</span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf">http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf">Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion</a></span> </li> <li id="cite_note-pewforum.org2-155"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pewforum.org2_155-0">۱۵۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pewforum.org2_155-1">۱۵۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091010050756/http://pewforum.org/newassets/images/reports/Muslimpopulation/Muslimpopulation.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pewforum.org/newassets/images/reports/Muslimpopulation/Muslimpopulation.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۱۰ اکتبر ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ اوت ۲۰۱۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fpewforum.org%2Fnewassets%2Fimages%2Freports%2FMuslimpopulation%2FMuslimpopulation.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160709035525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">«CIA - The World Factbook»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html">اصلی</a> در ۹ ژوئیه ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۸ سپتامبر ۲۰۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+-+The+World+Factbook&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Faj.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iwpr.net/report-news/azerbaijan-state-hounds-muslim-leaders">Azerbaijan: State Hounds Muslim Leaders</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110819070851/http://iwpr.net/report-news/azerbaijan-state-hounds-muslim-leaders">بایگانی‌شده</a> در ۱۹ اوت ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، بازدید: آوریل ۲۰۱۰</span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=AZ">Ethnologue report for Azerbaijan</a></span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/53_folder/53_articles/53_100years.html">The Pre-Soviet Era: Celebrating 100 Years in Film, Not 80-Aydin Kazimzade</a></span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=gM6QDAAAQBAJ&pg=PR23&dq=The+Oil+Gush+in+Historical+Dictionary+cinema&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwjMjrWmlMToAhUKqxoKHUzYA7EQ6AEIKDAA#v=onepage&q=The%20Oil%20Gush%20in%20Historical%20Dictionary%20cinema&f=false">«Historical Dictionary of Russian and Soviet Cinema»</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Historical+Dictionary+of+Russian+and+Soviet+Cinema&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.fr%2Fbooks%3Fid%3DgM6QDAAAQBAJ%26pg%3DPR23%26dq%3DThe%2BOil%2BGush%2Bin%2BHistorical%2BDictionary%2Bcinema%26hl%3Dfr%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwjMjrWmlMToAhUKqxoKHUzYA7EQ6AEIKDAA%23v%3Donepage%26q%3DThe%2520Oil%2520Gush%2520in%2520Historical%2520Dictionary%2520cinema%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509092218/http://www.azerimusic.net/old/musiqi.htm">«Musiqi - AzeriMusic.Net»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://azerimusic.net/old/musiqi.htm">اصلی</a> در ۹ مه ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۷ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Musiqi+-+AzeriMusic.Net&rft_id=http%3A%2F%2Fazerimusic.net%2Fold%2Fmusiqi.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azer.com/aiweb/categories/magazine/63_folder/63_articles/63_bibiheybat.html">6.3 The Bibi-Heybat Mosque: When Legends Shape Reality</a></span> </li> </ol></div></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20121212062804/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0034)">کتابخانه کنگره آمریکا</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2></div> <div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="metadata plainlinks sistersitebox plainlist mbox-small" style="border:1px solid #aaa;padding:0;background:#f9f9f9"><div style="padding:0.75em 0;text-align:center"><b style="display:block">جمهوری آذربایجان</b>در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:پروژه‌های خواهر ویکی‌مدیا"><span id="sister-projects">پروژه‌های خواهر</span></a> ویکی‌پدیا</div><ul style="border-top:1px solid #aaa;padding:0.75em 0;width:217px;margin:0 auto"><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan" class="extiw" title="c:Azərbaycan">در میان تصاویر و رسانه‌ها</a> از ویکی‌انبار</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/27px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/41px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/54px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="extiw" title="n:رده:آذربایجان">در میان خبرها</a> از ویکی‌خبر</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/27px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/41px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/54px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="extiw" title="voy:جمهوری آذربایجان">در میان راهنماهای سفر</a> از ویکی‌سفر</span></li></ul></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azer.com/">آذربایجان اینترنشنال</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azerbaijan.az/">بنیاد حیدر علی‌اف</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Regional/Asia/Azerbaijan">جمهوری آذربایجان</a> در <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D8%B2" title="دی‌موز">کرلی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/azerbaijan/">جمهوری آذربایجان</a>. <i><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D9%82%D8%A7%DB%8C%D9%82_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کتاب حقایق جهانی">کتاب حقایق جهانی</a></i>. <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="سیا">سیا</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/news/world-europe-17043424">نمایه کشور</a> در <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی">بی‌بی‌سی</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/16px-Openstreetmap_logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/24px-Openstreetmap_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/32px-Openstreetmap_logo.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /></span></span> داده‌های جغرافیایی مربوط به <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/relation/364110">جمهوری آذربایجان</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%BE" title="اوپن‌استریت‌مپ">OSM</a></li></ul> <p><br /> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جمهوری_آذربایجان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:موضوعات جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:موضوعات جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات جمهوری آذربایجان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جمهوری_آذربایجان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> </div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تاریخ کشور جمهوری آذربایجان">تاریخ کشور جمهوری آذربایجان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">پیشین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%E2%80%93%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="تمدن کورا–ارس">تمدن کورا–ارس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khojaly%E2%80%93Gadabay_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khojaly–Gadabay culture (صفحه وجود ندارد)">Khojaly–Gadabay culture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shulaveri-Shomu_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shulaveri-Shomu culture (صفحه وجود ندارد)">Shulaveri-Shomu culture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mughan_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mughan culture (صفحه وجود ندارد)">Mughan culture</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%AE%D9%85%D8%B1%D9%87" title="گورخمره">گورخمره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leyla-Tepe_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leyla-Tepe culture (صفحه وجود ندارد)">Leyla-Tepe culture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="پادشاهی ماد">پادشاهی ماد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شاهنشاهی هخامنشی">شاهنشاهی هخامنشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="آلبانیای قفقاز">آلبانیای قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنشاهی اشکانی">شاهنشاهی اشکانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنشاهی ساسانی">شاهنشاهی ساسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شروان">شروان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دوران میانه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ساجیان">ساجیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سالاریان">سالاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="شدادیان">شدادیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="شروان‌شاهان">شروان‌شاهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اتابکان آذربایجان">اتابکان آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="قراقویونلو">قراقویونلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%E2%80%8C%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" title="آق‌قویونلو">آق‌قویونلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="ایران صفوی">ایران صفوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="افشاریان">افشاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="خانات قفقاز">خانات قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زندیان">زندیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ایران قاجاری">ایران قاجاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B4)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)">جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عهدنامه گلستان">عهدنامه گلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B6)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶)">جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="عهدنامه ترکمانچای">عهدنامه ترکمانچای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">مدرن</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B7" title="کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷">کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="وقایع مارس">وقایع مارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%93%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جنگ ارمنستان–جمهوری آذربایجان">جنگ ارمنستان–جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق آذربایجان">جمهوری خلق آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان">جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="جنگ اول قره‌باغ">جنگ اول قره‌باغ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="ژانویه سیاه">ژانویه سیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تاریخ کشور جمهوری آذربایجان">تاریخ کشور جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0)" class="mw-redirect" title="درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)">درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">طبق موضوع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Land_of_Fire&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Land of Fire (صفحه وجود ندارد)">The Land of Fire</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Coat_of_arms_of_Azerbaijan" title="Coat of arms of Azerbaijan"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/80px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="80" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/120px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/160px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="444" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جغرافیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bodies_of_water_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bodies of water of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Bodies of water</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Climate_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Climate of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Climate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_earthquakes_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of earthquakes in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Earthquakes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environment_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environment of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Environment</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Environmental_issues_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental issues in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">issues</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Extreme_points_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Extreme points of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Extreme points</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fauna_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fauna of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Fauna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flora_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flora of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Flora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geology_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geology of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Geology</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Caves_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caves of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Caves</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mountains_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mountains of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Mountains</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="پارک‌های ملی جمهوری آذربایجان">پارک‌های ملی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orography_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orography of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Orography</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_protected_areas_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of protected areas of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Protected areas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=State_reserves_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="State reserves of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">State reserves</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wildlife_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wildlife of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Wildlife</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">تقسیمات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان">تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="مرزهای جمهوری آذربایجان">مرزهای جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان">فهرست شهرهای جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_World_Heritage_Sites_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of World Heritage Sites in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">World Heritage Sites</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاست</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">دولت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="کابینه جمهوری آذربایجان">کابینه جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="قانون اساسی جمهوری آذربایجان">قانون اساسی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="انتخابات در جمهوری آذربایجان">انتخابات در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="روابط خارجی جمهوری آذربایجان">روابط خارجی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری آذربایجان">حقوق بشر در جمهوری آذربایجان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=LGBT_rights_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="LGBT rights in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">LGBT</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Law_enforcement_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Law enforcement in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Law enforcement</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان">نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="مجلس ملی جمهوری آذربایجان">مجلس ملی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_political_parties_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of political parties in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Political parties</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="سیاست در جمهوری آذربایجان">سیاست در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان">رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان">نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اقتصاد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agriculture_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agriculture in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="بانک مرکزی آذربایجان">بانک مرکزی آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_companies_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of companies of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Companies</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="منات آذربایجان">منات آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mineral_industry_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mineral industry of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Mineral industry</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="صنعت نفت جمهوری آذربایجان">صنعت نفت جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Telecommunications_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telecommunications in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Telecommunications</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="گردشگری در جمهوری آذربایجان">گردشگری در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transport_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transport in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فرهنگ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="معماری در جمهوری آذربایجان">معماری در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هنر آذربایجانی">هنر آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="سینمای جمهوری آذربایجان">سینمای جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آشپزی آذربایجانی">آشپزی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%B5%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رقص‌های آذربایجانی">رقص‌های آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="لباس آذربایجانی">لباس آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادبیات شفاهی آذربایجانی">ادبیات شفاهی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکی آذربایجانی">زبان ترکی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ادبیات آذربایجانی">ادبیات آذربایجانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Media_of_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Media of Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Media</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی آذربایجانی">موسیقی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Novruz_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Novruz in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Novruz (New Year)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Public_holidays_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Public holidays in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Public holidays</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Religion</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قالی آذربایجانی">قالی آذربایجانی</a>s</li> <li><a href="/w/index.php?title=Sport_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sport in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Sport</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D8%A7%D8%AA%D8%B1_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="تئاتر آذربایجانی">تئاتر آذربایجانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">جمعیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Education_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Education in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Education</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ethnic_minorities_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ethnic minorities in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Ethnic minorities</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Medicine_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicine in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Health</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="زبان‌های جمهوری آذربایجان">زبان‌های جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=LGBT_rights_in_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="LGBT rights in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">LGBT rights</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">مردم آذری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_Azerbaijanis&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Azerbaijanis (صفحه وجود ندارد)">list</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">نشان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="پرچم جمهوری آذربایجان">پرچم جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="سرود ملی جمهوری آذربایجان">سرود ملی جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نشان ملی جمهوری آذربایجان">نشان ملی جمهوری آذربایجان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="رده:جمهوری آذربایجان">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مقاله‌های_وابسته_به_جمهوری_آذربایجان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#e8e8ff;"><div id="مقاله‌های_وابسته_به_جمهوری_آذربایجان" style="font-size:114%;margin:0 4em">مقاله‌های وابسته به جمهوری آذربایجان</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;font-size:114%"><div style="padding:0px"> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_آسیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بحث الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_آسیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">کشورهای آسیا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشورها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a><sup><small>۱</small></sup> • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a><sup><small>۳</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a><sup><small>۱</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="تیمور شرقی">تیمور شرقی</a><sup><small>۳</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق چین">چین</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a><sup><small>۱</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="فیلیپین">فیلیپین</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a><sup><small>۱</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" class="mw-redirect" title="قطر (کشور)">قطر</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC" title="کامبوج">کامبوج</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کره شمالی">کره شمالی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a><sup><small>۱</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="لائوس">لائوس</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a><sup><small>۲</small></sup> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="نپال">نپال</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="ویتنام">ویتنام</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></span></div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/225px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">با رسمیت محدود</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2" title="آبخاز">آبخاز</a> • <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اوستیای جنوبی">اوستیای جنوبی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تایوان">تایوان</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">فلسطین</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">قبرس شمالی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a> و<br /><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="منطقه ویژه اداری">منطقه ویژه اداری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">استرالیا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%B3" title="جزیره کریسمس">جزیره کریسمس</a> • <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="جزایر کوکوس">جزایر کوکوس</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">چین</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="هنگ کنگ">هنگ‌کنگ</a> • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="ماکائو">ماکائو</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">بریتانیا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="آکراتاری و داکیلیا">آکراتاری و داکیلیا</a> • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند">قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><small> </small><p><small><sup>۱</sup> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای در گستره بیش از یک قاره">بخشی از آن</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a>.  <sup>۲</sup> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای در گستره بیش از یک قاره">بخشی از آن</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a>.  <sup>۳</sup> <span class="nowrap">تمامی یا بخشی از آن جزو <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a> به‌شمار می‌آید.</span><br /> </small> </p> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_مستقل_و_سرزمین‌های_وابسته_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:کشورهای مستقل اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای مستقل اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای مستقل اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_مستقل_و_سرزمین‌های_وابسته_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em">کشورهای مستقل و سرزمین‌های وابسته اروپا</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست کشورهای مستقل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="بریتانیای کبیر">بریتانیای کبیر</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری مقدونیه">جمهوری مقدونیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="سان مارینو">سان مارینو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> </p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Europe_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/225px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشورها با<br />به رسمیت شناختن محدود</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2" title="آبخاز">آبخاز</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اوستیای جنوبی">اوستیای جنوبی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%88" title="کوزوو">کوزوو</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">جمهوری ترک قبرس شمالی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ترانس‌نیستریا">ترانس‌نیستریا</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قلمروهای وابسته <br />و سرزمین‌های دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">دانمارک</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="جزایر فارو">جزایر فارو</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">فنلاند</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر الند">جزایر الند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">نروژ</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="سوالبارد">سوالبارد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative"><div style="padding:0em 0.75em;">بریتانیای کبیر</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="آکراتاری و داکیلیا">آکراتاری و داکیلیا</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل طارق">جبل طارق</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرنزی">گرنزی</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%86" title="جزیره من">جزیره من</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="جرزی">جرزی</a></span></div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_مستقل_مشترک‌المنافع_(CIS)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="الگو:کشورهای مستقل مشترک‌المنافع"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای مستقل مشترک‌المنافع"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_مستقل_مشترک‌المنافع_(CIS)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="کشورهای مستقل مشترک‌المنافع">کشورهای مستقل مشترک‌المنافع</a> (CIS)</div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اتحادیه گمرکی اوراسیا">اتحادیه گمرکی اوراسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اتحادیه اقتصادی اوراسیا">اتحادیه اقتصادی اوراسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="اتحادیه روسیه و بلاروس">اتحادیه روسیه و بلاروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضای همکار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضای سابق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> (۱۹۹۳–۲۰۰۹)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی">اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Union_of_Sovereign_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Union of Sovereign States (صفحه وجود ندارد)">Union of Sovereign States</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Belavezha_Accords&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belavezha Accords (صفحه وجود ندارد)">Belavezha Accords</a> (<a href="/w/index.php?title=Near_abroad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Near abroad (صفحه وجود ندارد)">Near abroad</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Alma-Ata_Protocol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alma-Ata Protocol (صفحه وجود ندارد)">Alma-Ata Protocol</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_CIS.svg" class="mw-file-description" title="CIS flag"><img alt="CIS flag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_the_CIS.svg/64px-Flag_of_the_CIS.svg.png" decoding="async" width="64" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_the_CIS.svg/96px-Flag_of_the_CIS.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_the_CIS.svg/128px-Flag_of_the_CIS.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ورزش‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Unified_Team_at_the_Olympics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unified Team at the Olympics (صفحه وجود ندارد)">Unified Team at the Olympics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Unified_Team_at_the_Paralympics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unified Team at the Paralympics (صفحه وجود ندارد)">Unified Team at the Paralympics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Commonwealth_of_Independent_States_national_bandy_team&action=edit&redlink=1" class="new" title="Commonwealth of Independent States national bandy team (صفحه وجود ندارد)">CIS national bandy team</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="تیم ملی فوتبال کشورهای مستقل همسود">تیم ملی فوتبال کشورهای مستقل همسود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CIS_men%27s_national_ice_hockey_team&action=edit&redlink=1" class="new" title="CIS men's national ice hockey team (صفحه وجود ندارد)">CIS national ice hockey team</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CIS_(rugby)&action=edit&redlink=1" class="new" title="CIS (rugby) (صفحه وجود ندارد)">CIS national rugby team</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Commonwealth_of_Independent_States_Cup&action=edit&redlink=1" class="new" title="Commonwealth of Independent States Cup (صفحه وجود ندارد)">CIS Cup (football)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ارتش</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="سازمان پیمان امنیت جمعی">سازمان پیمان امنیت جمعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Collective_Rapid_Reaction_Force&action=edit&redlink=1" class="new" title="Collective Rapid Reaction Force (صفحه وجود ندارد)">Collective Rapid Reaction Force</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joint_CIS_Air_Defense_System&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joint CIS Air Defense System (صفحه وجود ندارد)">Joint CIS Air Defense System</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اقتصاد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Economic_Court_of_the_Commonwealth_of_Independent_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economic Court of the Commonwealth of Independent States (صفحه وجود ندارد)">Economic Court</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CISFTA&action=edit&redlink=1" class="new" title="CISFTA (صفحه وجود ندارد)">CISFTA</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="مجمع اقتصادی اوراسیا">مجمع اقتصادی اوراسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eurasian_Patent_Convention&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurasian Patent Convention (صفحه وجود ندارد)">Eurasian Patent Convention</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eurasian_Patent_Organization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurasian Patent Organization (صفحه وجود ندارد)">Eurasian Patent Organization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technical_Aid_to_the_Commonwealth_of_Independent_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technical Aid to the Commonwealth of Independent States (صفحه وجود ندارد)">EU Technical Aid</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Interstate_Aviation_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interstate Aviation Committee (صفحه وجود ندارد)">Interstate Aviation Committee</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" title="رده:کشورهای مستقل همسود">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_همکاری_اقتصادی_(ECO)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="الگو:سازمان همکاری اقتصادی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان همکاری اقتصادی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان همکاری اقتصادی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_همکاری_اقتصادی_(ECO)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سازمان همکاری اقتصادی">سازمان همکاری اقتصادی</a> (ECO)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">سیاست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="توافق‌نامه تجاری سازمان همکاری اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">اکوتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C#دبیرخانه" title="سازمان همکاری اقتصادی">دبیرخانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C#دبیرکل‌ها" title="سازمان همکاری اقتصادی">دبیر کل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2%D9%85%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیمان ازمیر (صفحه وجود ندارد)">پیمان ازمیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیانیه اسلام‌آباد (صفحه وجود ندارد)">بیانیهٔ اسلام‌آباد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نمادها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نشان سازمان همکاری اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">نشان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پرچم سازمان همکاری اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">پرچم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">نشست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=1st_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="1st ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">تهران ۱۹۹۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2nd_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="2nd ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">استانبول ۱۹۹۳</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=3rd_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="3rd ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">اسلام‌آباد ۱۹۹۵</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=4th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="4th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">عشق‌آباد ۱۹۹۶</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=5th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="5th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">آلماتی ۱۹۹۸</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=6th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="6th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">تهران ۲۰۰۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=7th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="7th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">استانبول ۲۰۰۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=8th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="8th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">دوشنبه ۲۰۰۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=9th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="9th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">باکو ۲۰۰۶</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=10th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="10th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">تهران ۲۰۰۹</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=11th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="11th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">اسلام‌آباد ۲۰۱۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=12th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="12th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">باکو ۲۰۱۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=13th_ECO_Summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="13th ECO Summit (صفحه وجود ندارد)">اسلام‌آباد ۲۰۱۷</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/23px-Flag_of_the_Taliban.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/35px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/46px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/23px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/35px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/46px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/23px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/46px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/23px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/35px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/46px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/23px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/35px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/45px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/23px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/35px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/46px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/23px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/35px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/45px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></li> <li> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/23px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/35px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/46px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">ناظران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="کشورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشورها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/23px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/35px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/45px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="قبرس شمالی">قبرس شمالی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان‌های بین‌المللی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان همکاری اسلامی">سازمان همکاری اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان">شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">سازمان‌های مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="بانک تجارت و توسعه اکو">بانک تجارت و توسعه اکو</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="مؤسسه فرهنگی اکو">مؤسسه فرهنگی اکو</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="شبکه بیوتکنولوژی کشاورزی اکو">شبکه بیوتکنولوژی کشاورزی اکو</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="مؤسسه آموزش عالی بیمه اکو">مؤسسه آموزش عالی بیمه اکو</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست پایتخت‌های فرهنگی اکو (صفحه وجود ندارد)">پایتخت فرهنگی اکو</a></div></td></tr></tbody></table></div> <p>}} </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_امنیت_و_همکاری_اروپا_(OSCE)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color: #335290; color:white"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو" style="color:white">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو" style="color:white">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان امنیت و همکاری اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو" style="color:white">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_امنیت_و_همکاری_اروپا_(OSCE)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا"><span style="color: white;">سازمان امنیت و همکاری اروپا</span></a> (OSCE)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Members</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا">آندورا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a> •  <a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="سریر مقدس">سریر مقدس</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="لیختن‌اشتاین">لیختن‌اشتاین</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری مقدونیه">جمهوری مقدونیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت (کشور)</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مولداوی">مولداوی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="موناکو">موناکو</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="مونته‌نگرو">مونته‌نگرو</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="سن مارینو">سن مارینو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربستان">صربستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسلوونی">اسلوونی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:OSCE_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/120px-OSCE_logo.svg.png" decoding="async" width="120" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/180px-OSCE_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/OSCE_logo.svg/240px-OSCE_logo.svg.png 2x" data-file-width="815" data-file-height="253" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Partners for<br />Cooperation</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> •  <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #335290; color:white;width:1%">Bodies and posts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Parliamentary_Assembly_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parliamentary Assembly of the Organization for Security and Co-operation in Europe (صفحه وجود ندارد)">Parliamentary Assembly</a> •  <a href="/w/index.php?title=ODIHR&action=edit&redlink=1" class="new" title="ODIHR (صفحه وجود ندارد)">ODIHR</a> •  <a href="/w/index.php?title=High_Commissioner_on_National_Minorities&action=edit&redlink=1" class="new" title="High Commissioner on National Minorities (صفحه وجود ندارد)">Commissioner on National Minorities</a> •  <a href="/w/index.php?title=OSCE_Representative_on_Freedom_of_the_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="OSCE Representative on Freedom of the Media (صفحه وجود ندارد)">Representative on Freedom of the Media</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_همکاری_اسلامی_(OIC)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:سازمان همکاری اسلامی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان همکاری اسلامی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان همکاری اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_همکاری_اسلامی_(OIC)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان همکاری اسلامی">سازمان همکاری اسلامی</a> (OIC)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88" title="توگو">توگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">فلسطین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85" title="سورینام">سورینام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1" title="کومور">کومور</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D9%86" title="گابن">گابن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="گویان">گویان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="گینه">گینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%DA%A9" title="موزامبیک">موزامبیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تعلیق‌شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ناظران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:left;padding-right:0.75em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">کشورها و قلمروها</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">جمهوری ترک قبرس شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:left;padding-right:0.75em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">جوامع اسلامی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Moro_National_Liberation_Front&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moro National Liberation Front (صفحه وجود ندارد)">Moro National Liberation Front</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:left;padding-right:0.75em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">سازمان‌های بین‌المللی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سازمان همکاری اقتصادی">سازمان همکاری اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="اتحادیه آفریقا">اتحادیه آفریقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیه کشورهای عرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF" title="جنبش عدم تعهد">جنبش عدم تعهد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مناقشه_قره‌باغ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B4%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="الگو:مناقشه قره‌باغ"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B4%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مناقشه قره‌باغ (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B4%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مناقشه قره‌باغ"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مناقشه_قره‌باغ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B4%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="مناقشه قره‌باغ">مناقشه قره‌باغ</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پیش‌زمینه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="ناگورنو قره‌باغ">ناگورنو قره‌باغ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="تاریخ آرتساخ">تاریخ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اخراج آذری‌ها از ارمنستان">اخراج آذری‌ها از ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنبش قره‌باغ (صفحه وجود ندارد)">جنبش قره‌باغ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="میاتسوم (صفحه وجود ندارد)">میاتسوم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ارمنی‌های جمهوری آذربایجان">ارمنی‌های جمهوری آذربایجان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ارمنی‌های باکو (صفحه وجود ندارد)">ارمنی‌های باکو</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="آذری‌های ارمنستان">آذری‌های ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="ارمنی‌ستیزی در جمهوری آذربایجان">ارمنی‌ستیزی در جمهوری آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="آذربایجانی‌ستیزی در ارمنستان">آذربایجانی‌ستیزی در ارمنستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="روبط ارمنستان و جمهوری آذربایجان (صفحه وجود ندارد)">روبط ارمنستان و جمهوری آذربایجان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" class="mw-redirect" title="جنگ قره‌باغ">جنگ قره‌باغ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="درگیری آسکران">درگیری آسکران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AA" title="کشتار سومقاییت">کشتار سومقاییت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stepanakert_pogrom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stepanakert pogrom (صفحه وجود ندارد)">کشتار استپانکرت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="کشتار کیروف‌آباد">کشتار کیروف‌آباد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="کشتار باکو">کشتار باکو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Kalbajar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Kalbajar (صفحه وجود ندارد)">جنگ کلبجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="نبرد شوشی">نبرد شوشی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="ژانویه سیاه">ژانویه سیاه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zvartnots_Airport_clash&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zvartnots Airport clash (صفحه وجود ندارد)">درگیری فرودگاه زوارتنوتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="گلوله‌باران استپاناکرت">گلوله‌باران استپاناکرت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D9%84%DB%8C" title="کشتار خواجه‌لی">کشتار خواجه‌لی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A7" title="کشتار ماراقا">کشتار ماراقا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mardakert_and_Martuni_Offensives&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mardakert and Martuni Offensives (صفحه وجود ندارد)">تهاجم‌های مارتاکرت و مارتونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Law_on_Abolishment_of_Nagorno-Karabakh_Autonomous_Oblast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Law on Abolishment of Nagorno-Karabakh Autonomous Oblast (صفحه وجود ندارد)">قانون انحلال استان خودمختار ناگورنو-قره‌باغ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1990_Tbilisi%E2%80%93Agdam_bus_bombing&action=edit&redlink=1" class="new" title="1990 Tbilisi–Agdam bus bombing (صفحه وجود ندارد)">بمب‌گذاری اتوبوس تفلیس آغدام (۱۹۹۰)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1991_Azerbaijani_Mil_Mi-8_shootdown&action=edit&redlink=1" class="new" title="1991 Azerbaijani Mil Mi-8 shootdown (صفحه وجود ندارد)">سقوط بالگرد ارمنستان (۱۹۹۱)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1992_Azerbaijani_Mil_Mi-8_shootdown&action=edit&redlink=1" class="new" title="1992 Azerbaijani Mil Mi-8 shootdown (صفحه وجود ندارد)">سقوط بالگرد ارمنستان (۱۹۹۲)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Goranboy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Goranboy (صفحه وجود ندارد)">عملیات گورانبوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87" title="عملیات حلقه">عملیات حلقه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Horadiz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Horadiz (صفحه وجود ندارد)">عملیات هورادیز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1993_Summer_Offensives&action=edit&redlink=1" class="new" title="1993 Summer Offensives (صفحه وجود ندارد)">تهاجم‌های تابستان ۱۹۹۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B4_%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="بمب‌گذاری ۱۹۹۴ باگراتاشن">بمب‌گذاری ۱۹۹۴ باگراتاشن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1994_Baku_Metro_bombings&action=edit&redlink=1" class="new" title="1994 Baku Metro bombings (صفحه وجود ندارد)">بمب‌گذاری مترو باکو (۱۹۹۴)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">درگیری‌های پساجنگ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگیری مارتاکرت (۲۰۰۸) (صفحه وجود ندارد)">درگیری مارتاکرت (۲۰۰۸)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۱۰) (صفحه وجود ندارد)">درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۱۰)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگیری مارتاکرت (۲۰۱۰) (صفحه وجود ندارد)">درگیری مارتاکرت (۲۰۱۰)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B2)" title="درگیری‌های مرزی ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۲)">درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۲)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B4)&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۴) (صفحه وجود ندارد)">درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۴)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2014_Armenian_Mil_Mi-24_shootdown&action=edit&redlink=1" class="new" title="2014 Armenian Mil Mi-24 shootdown (صفحه وجود ندارد)">سقوط بالگرد ارمنستان (۲۰۱۴)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B6)" class="mw-redirect" title="درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۶)">درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۶)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B8)" title="درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۸)">درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (۲۰۱۸)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_(%DA%98%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0)" class="mw-redirect" title="درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (ژوئیه ۲۰۲۰)">درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (ژوئیه ۲۰۲۰)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Incidents_during_the_2020_Armenian%E2%80%93Azerbaijani_clashes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Incidents during the 2020 Armenian–Azerbaijani clashes (صفحه وجود ندارد)">وقایع</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_reactions_to_the_July_2020_Armenian%E2%80%93Azerbaijani_clashes&action=edit&redlink=1" class="new" title="International reactions to the July 2020 Armenian–Azerbaijani clashes (صفحه وجود ندارد)">واکنش‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0)" class="mw-redirect" title="درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)">درگیری ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مناطق اصلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="تقسیمات کشوری جمهوری آرتساخ">تقسیمات کشوری جمهوری آرتساخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="استپاناکرت">استپاناکرت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استان آسکران">استان آسکران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="استان هادروت">استان هادروت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%82" title="استان کاشاتاق">استان کاشاتاق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="استان مارتاکرت">استان مارتاکرت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استان مارتونی">استان مارتونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="استان شاهومیان">استان شاهومیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="استان شوشی">استان شوشی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armenian-controlled_territories_surrounding_Nagorno-Karabakh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armenian-controlled territories surrounding Nagorno-Karabakh (صفحه وجود ندارد)">مناطق تحت کنترل ارمنستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%BA%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="شهرستان آغ‌دام">شهرستان آغ‌دام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B6%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شهرستان فضولی">شهرستان فضولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="شهرستان جبرئیل">شهرستان جبرئیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%D8%A8%D8%AC%D8%B1" title="شهرستان کلبجر">شهرستان کلبجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%DA%86%DB%8C%D9%86" title="شهرستان لاچین">شهرستان لاچین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="شهرستان قبادلی">شهرستان قبادلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D9%86" title="شهرستان زنگلان">شهرستان زنگلان</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رهبران سیاسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/15px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/23px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/30px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%B1-%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="لوون تر-پتروسیان">لوون تر-پتروسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روبرت کوچاریان">روبرت کوچاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%98_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سرژ سارگسیان">سرژ سارگسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="نیکول پاشینیان">نیکول پاشینیان</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/15px-Flag_of_Artsakh.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/23px-Flag_of_Artsakh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/30px-Flag_of_Artsakh.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%AA%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1)" title="آرتور مکرتچیان (سیاستمدار)">آرتور مکرتچیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روبرت کوچاریان">روبرت کوچاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="لئونارد پتروسیان">لئونارد پتروسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%82%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آرکادی قوکاسیان">آرکادی قوکاسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="باکو ساهاکیان">باکو ساهاکیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C))" title="آرائیک هاروتیونیان (زاده ۱۹۷۳ (میلادی))">آرائیک هاروتیونیان</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/15px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/23px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/30px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="ایاز مطلب‌اف">ایاز مطلب‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="ابوالفضل ایلچی‌بیگ">ابوالفضل ایلچی‌بیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="الهام علی‌اف">الهام علی‌اف</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88-%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="جامعه آذربایجانی‌های ناگورنو-قره‌باغ (صفحه وجود ندارد)">جامعه آذربایجانی‌های ناگورنو-قره‌باغ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%B5%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%81" title="بایرام صفراف">بایرام صفراف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="نظامی بهمن‌اف">نظامی بهمن‌اف</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/15px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="15" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="بوریس یلتسین">بوریس یلتسین</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/15px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/23px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/30px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="میخائیل گورباچف">میخائیل گورباچف</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/15px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="15" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/30px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%84" title="تورگوت اوزال">تورگوت اوزال</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رهبران نظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/15px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/23px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/30px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="وازگن سارگسیان">وازگن سارگسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="گورگن دالیبالتایان">گورگن دالیبالتایان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" title="نورات تر-گریگوریانتس">نورات تر-گریگوریانتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ژیرایر سفیلیان">ژیرایر سفیلیان</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/15px-Flag_of_Artsakh.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/23px-Flag_of_Artsakh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/30px-Flag_of_Artsakh.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامول بابایان">سامول بابایان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="کریستاپور ایوانیان">کریستاپور ایوانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آرکادی تر-تادئوسیان">آرکادی تر-تادئوسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مونته ملکونیان">مونته ملکونیان</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/15px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/23px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/30px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a class="mw-selflink selflink">جمهوری آذربایجان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%81" title="اسکندر حمیداف">اسکندر حمیداف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85_%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="رحیم قاضی‌اف">رحیم قاضی‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="صورت حسین‌اف">صورت حسین‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="واله برشادلی">واله برشادلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A2%D8%A7%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%81" title="مآایس برخوداروف">مآایس برخوداروف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%81" title="حکمت میرزایوف">حکمت میرزایوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%AD%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%81" title="حکمت حسنوف">حکمت حسنوف</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/15px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="15" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DA%86%D9%81" title="پاول گراچف">پاول گراچف</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/15px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/23px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/30px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Viktor_Polyanichko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viktor Polyanichko (صفحه وجود ندارد)">ویکتور پولیانچکو</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg/15px-Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg.png" decoding="async" width="15" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg/23px-Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg/30px-Flag_of_Chechen_Republic_of_Ichkeria.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="700" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%86%D9%86_%D8%A7%DB%8C%DA%86%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="جمهوری چچن ایچکریا">جمهوری چچن ایچکریا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%81" title="شامل باسایف">شامل باسایف</a></li></ul></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg/15px-Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg/23px-Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg/30px-Flag_of_Afghanistan_%281992%E2%80%932001%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="گلبدین حکمتیار">گلبدین حکمتیار</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">روند صلح</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Baker_rules&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baker rules (صفحه وجود ندارد)">قوانین بیکر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bishkek_Protocol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bishkek Protocol (صفحه وجود ندارد)">پروتکل بیشکک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B2)" title="بیانیه تهران (۱۹۹۲)">بیانیه تهران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zheleznovodsk_Communiqu%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zheleznovodsk Communiqué (صفحه وجود ندارد)">ابلاغیه ژلزنووودسک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" class="mw-redirect" title="گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا">گروه مینسک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prague_Process_(Armenian%E2%80%93Azerbaijani_negotiations)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prague Process (Armenian–Azerbaijani negotiations) (صفحه وجود ندارد)">فرایند پراگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصول مادرید (صفحه وجود ندارد)">اصول مادرید</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اسناد بین‌المللی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیانیه آستراخان (صفحه وجود ندارد)">بیانیه آستراخان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88-%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیانیه ناگورنو-قره‌باغ (صفحه وجود ندارد)">بیانیه ناگورنو-قره‌باغ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NATO_Lisbon_Summit_Declaration&action=edit&redlink=1" class="new" title="NATO Lisbon Summit Declaration (صفحه وجود ندارد)">بیانیه اجلاس لیسبون ناتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OIC_Resolution_10/11&action=edit&redlink=1" class="new" title="OIC Resolution 10/11 (صفحه وجود ندارد)">قطعنامه ۱۰/۱۱ سازمان همکاری اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OIC_Council_of_Foreign_Ministers_Resolution_10/37&action=edit&redlink=1" class="new" title="OIC Council of Foreign Ministers Resolution 10/37 (صفحه وجود ندارد)">قطعنامه ۱۰/۳۷ سازمان همکاری اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Council_of_Europe_Parliamentary_Assembly_Resolution_1416_(2005)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Council of Europe Parliamentary Assembly Resolution 1416 (2005) (صفحه وجود ندارد)">قطعنامه ۱۴۱۶ مجمع پارلمانی شورای اروپا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Nations_General_Assembly_Resolution_62/243&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations General Assembly Resolution 62/243 (صفحه وجود ندارد)">قطعنامه ۶۲/۲۴۳ مجمع عمومی سازمان ملل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_United_Nations_Security_Council_resolutions_on_the_Nagorno-Karabakh_conflict&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of United Nations Security Council resolutions on the Nagorno-Karabakh conflict (صفحه وجود ندارد)">قطعنامه‌های شورای امنیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B8%DB%B2%DB%B2_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۸۲۲ شورای امنیت">۸۲۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B8%DB%B5%DB%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۸۵۳ شورای امنیت">۸۵۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B8%DB%B7%DB%B4_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۸۷۴ شورای امنیت">۸۷۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B8%DB%B8%DB%B4_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۸۸۴ شورای امنیت">۸۸۴</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_همکاری_شانگهای_(SCO)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="الگو:سازمان همکاری شانگهای"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان همکاری شانگهای (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان همکاری شانگهای"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_همکاری_شانگهای_(SCO)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="سازمان همکاری شانگهای">سازمان همکاری شانگهای (SCO)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نشست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=2012_SCO_summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="2012 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">پکن ۲۰۱۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2014_SCO_summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="2014 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">دوشنبه ۲۰۱۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2017_SCO_summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="2017 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">آستانه ۲۰۱۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2022_SCO_summit&action=edit&redlink=1" class="new" title="2022 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">سمرقند ۲۰۲۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B4_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="اجلاس ۲۰۲۴ سازمان همکاری شانگهای">آستانه ۲۰۲۴</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Member_states_of_Shanghai_Cooperation_Organisation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Member states of Shanghai Cooperation Organisation (صفحه وجود ندارد)">کشورهای عضو</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق چین">جمهوری خلق چین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشورهای ناظر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شرکای مشورتی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">میهمانان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="انجمن ملل آسیای جنوب شرقی">ASEAN</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشورهای مستقل همسود">CIS</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eurasian_Land_Bridge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurasian Land Bridge (صفحه وجود ندارد)">Eurasian Land Bridge</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="سه شرارت">سه شرارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان کاری">زبان‌های کاری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q227#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q227#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q227#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000123091396">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/139695406">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/139695406">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX456191">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb116644955">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb116644955">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=42755">اوکراین</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4068887-2">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007567638005171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n92000010">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00577523">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge131639&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نهادهای پژوهش هنری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kulturnav.org/fd46c423-2318-492b-9afc-7d15e683cd98">کولتورناو (نروژ)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1260665/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/044994">فرهنگ تاریخی سوئیس</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/area/b211ad01-2f7d-32e9-80ed-cfd6c9eb6845">منطقهٔ</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="موزیک‌برینز">موزیک‌برینز</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10045248">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027438120">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/azerbaycan">دانشنامهٔ اسلام</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.parliament.uk/yY776N6v">پارلمان بریتانیا</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جمهوری_آذربایجان&oldid=40579464">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جمهوری_آذربایجان&oldid=40579464</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان ترکی آذربایجانی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان ترکی آذربایجانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="رده:جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در سال ۱۹۹۱ (میلادی)">ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در سال ۱۹۹۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در آسیا">بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در اروپا">بنیان‌گذاری‌های ۱۹۹۱ (میلادی) در اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:جمهوری‌ها">جمهوری‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="رده:دولت‌های مدرن ترک">دولت‌های مدرن ترک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="رده:قفقاز جنوبی">قفقاز جنوبی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رده:قفقاز">قفقاز</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:کشورها در آسیا">کشورها در آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:کشورها در اروپا">کشورها در اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:کشورها و سرزمین‌های ترکی آذربایجانی‌زبان">کشورها و سرزمین‌های ترکی آذربایجانی‌زبان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع">کشورهای عضو اتحادیه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد">کشورهای عضو سازمان ملل متحد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی">کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="رده:کشورهای عضو شورای اروپا">کشورهای عضو شورای اروپا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:کشورهای غرب آسیا">کشورهای غرب آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="رده:کشورهای محصور در خشکی">کشورهای محصور در خشکی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88" title="رده:صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو">صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی">صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان روسی">یادکردهای دارای منبع به زبان روسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت">سایر بایگانی‌های الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%DA%A9%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%DB%B3%DB%B0-%DB%B5%DB%B0%DB%B0" title="رده:صفحات ویکی‌پدیا با محدودیت ویرایش کمتر از ۳۰-۵۰۰">صفحات ویکی‌پدیا با محدودیت ویرایش کمتر از ۳۰-۵۰۰</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان ارمنی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان ارمنی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%84%DB%8C" title="رده:مقاله‌ها با پیوندهای کرلی">مقاله‌ها با پیوندهای کرلی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:مختصات در ویکی‌داده">مختصات در ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_EMU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_KULTURNAV" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_HDS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_MusicBrainz_area" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_TDV%C4%B0A" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_UKPARL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۸ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۶:۳۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-7dxkw","wgBackendResponseTime":242,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.637","walltime":"3.212","ppvisitednodes":{"value":18836,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":675210,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":155482,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":62,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":420672,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2666.698 1 -total"," 36.16% 964.251 1 الگو:پانویس"," 13.89% 370.457 21 الگو:Navbox"," 12.47% 332.619 23 الگو:Cite_book"," 12.09% 322.349 22 الگو:یادکرد_وب"," 9.70% 258.730 1 الگو:الگوهای_ناوبری"," 9.10% 242.623 1 الگو:Infobox_country"," 8.95% 238.601 3 الگو:Infobox"," 7.84% 209.026 21 الگو:Cite_web"," 5.12% 136.547 22 الگو:Lang"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.538","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":20828890,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["?","320","18.4"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","220","12.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","220","12.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","220","12.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","200","11.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityStatements","100","5.7"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","60","3.4"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","60","3.4"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","40","2.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::parseFormattedNumber","40","2.3"],["[others]","260","14.9"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-pzjbs","timestamp":"20241123090254","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062c\u0645\u0647\u0648\u0631\u06cc \u0622\u0630\u0631\u0628\u0627\u06cc\u062c\u0627\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q227","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q227","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-28T14:50:01Z","dateModified":"2024-11-08T16:30:50Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/dd\/Flag_of_Azerbaijan.svg","headline":"\u06a9\u0634\u0648\u0631\u06cc \u062f\u0631 \u063a\u0631\u0628 \u0622\u0633\u06cc\u0627"}</script> </body> </html>