CINXE.COM

Tiếng Nhật – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tiếng Nhật – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"784123c4-f621-49c4-9e33-9d880a8ac3de","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Tiếng_Nhật","wgTitle":"Tiếng Nhật","wgCurRevisionId":71797283,"wgRevisionId":71797283,"wgArticleId":17958,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the Phonos extension","Bài có liên kết hỏng","Trang thiếu chú thích trong bài","Bài cơ bản","Bài viết có văn bản tiếng Nhật","Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin","Bài Nhật Bản chọn lọc","Tiếng Nhật","Ngôn ngữ chắp dính","Ngôn ngữ tại Nhật Bản","Ngôn ngữ chủ-tân-động","Ngôn ngữ tại Palau"],"wgPageViewLanguage" :"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Tiếng_Nhật","wgRelevantArticleId":17958,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5287","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture", "bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.phonos.init","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tiếng Nhật – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Tiếng_Nhật rootpage-Tiếng_Nhật skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Ti%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Ti%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Ti%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Ti%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Đặc_điểm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Đặc_điểm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Đặc điểm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đặc_điểm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phân_loại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Phân loại</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_loại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phân_bố_theo_địa_lý" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_bố_theo_địa_lý"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Phân bố theo địa lý</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Phân_bố_theo_địa_lý-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Phân bố theo địa lý</span> </button> <ul id="toc-Phân_bố_theo_địa_lý-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ngôn_ngữ_chính_thức" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ngôn_ngữ_chính_thức"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Ngôn ngữ chính thức</span> </div> </a> <ul id="toc-Ngôn_ngữ_chính_thức-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phương_ngữ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phương_ngữ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Phương ngữ</span> </div> </a> <ul id="toc-Phương_ngữ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Âm_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Âm_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Âm vị</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Âm_vị-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Âm vị</span> </button> <ul id="toc-Âm_vị-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hệ_thống_âm_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_âm_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Hệ thống âm vị</span> </div> </a> <ul id="toc-Hệ_thống_âm_vị-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_thống_nguyên_âm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_nguyên_âm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Hệ thống nguyên âm</span> </div> </a> <ul id="toc-Hệ_thống_nguyên_âm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_thống_phụ_âm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_phụ_âm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Hệ thống phụ âm</span> </div> </a> <ul id="toc-Hệ_thống_phụ_âm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trọng_âm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trọng_âm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Trọng âm</span> </div> </a> <ul id="toc-Trọng_âm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tiền_tại_địa_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tiền_tại_địa_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tiền tại địa vị</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tiền_tại_địa_vị-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tiền tại địa vị</span> </button> <ul id="toc-Tiền_tại_địa_vị-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Phân_loại_chữ_viết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại_chữ_viết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Phân loại chữ viết</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_loại_chữ_viết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phương_ngữ_và_chữ_viết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phương_ngữ_và_chữ_viết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Phương ngữ và chữ viết</span> </div> </a> <ul id="toc-Phương_ngữ_và_chữ_viết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kiểu_viết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kiểu_viết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Kiểu viết</span> </div> </a> <ul id="toc-Kiểu_viết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bộ_gõ_tiếng_Nhật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bộ_gõ_tiếng_Nhật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bộ gõ tiếng Nhật</span> </div> </a> <ul id="toc-Bộ_gõ_tiếng_Nhật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_thống_từ_vựng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_từ_vựng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Hệ thống từ vựng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hệ_thống_từ_vựng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Hệ thống từ vựng</span> </button> <ul id="toc-Hệ_thống_từ_vựng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Đại_từ_nhân_xưng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đại_từ_nhân_xưng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Đại từ nhân xưng</span> </div> </a> <ul id="toc-Đại_từ_nhân_xưng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phân_loại_từ_vựng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại_từ_vựng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Phân loại từ vựng</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_loại_từ_vựng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ngữ_pháp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ngữ_pháp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ngữ pháp</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ngữ_pháp-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Ngữ pháp</span> </button> <ul id="toc-Ngữ_pháp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_trúc_câu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_trúc_câu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Cấu trúc câu</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_trúc_câu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Biến_tố_và_chia_động_từ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Biến_tố_và_chia_động_từ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Biến tố và chia động từ</span> </div> </a> <ul id="toc-Biến_tố_và_chia_động_từ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kính_ngữ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kính_ngữ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Kính ngữ</span> </div> </a> <ul id="toc-Kính_ngữ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Tiếng Nhật</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 229 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-229" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">229 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Bahsa_Jeupang" title="Bahsa Jeupang – Tiếng Achinese" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Bahsa Jeupang" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Tiếng Achinese" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%8B%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Японыбзэ – Tiếng Kabardian" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Японыбзэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Tiếng Kabardian" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Japannees" title="Japannees – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Japannees" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Japanische_Sprache" title="Japanische Sprache – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Japanische Sprache" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%83%E1%8D%93%E1%8A%95%E1%8A%9B" title="ጃፓንኛ – Tiếng Amharic" lang="am" hreflang="am" data-title="ጃፓንኛ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Tiếng Amharic" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Tiếng Angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Iapanisc_spr%C7%A3c" title="Iapanisc sprǣc – Tiếng Anh cổ" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Iapanisc sprǣc" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Tiếng Anh cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B8%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0" title="Аиапон бызшәа – Tiếng Abkhazia" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Аиапон бызшәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="Tiếng Abkhazia" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="اللغة اليابانية – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اللغة اليابانية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Idioma_chapon%C3%A9s" title="Idioma chaponés – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Idioma chaponés" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A0%DC%AB%DC%A2%DC%90_%DC%9D%DC%A6%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܠܫܢܐ ܝܦܢܝܐ – Tiếng Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܠܫܢܐ ܝܦܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Tiếng Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%83%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Ճափոներէն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ճափոներէն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Japon%C3%AAs" title="Japonês – Tiếng Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Japonês" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Tiếng Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%80_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="জাপানী ভাষা – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="জাপানী ভাষা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Xapon%C3%A9s" title="Xaponés – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Xaponés" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="Tiếng Awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Hap%C3%B5%C3%B1e%E2%80%99%E1%BA%BD" title="Hapõñe’ẽ – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Hapõñe’ẽ" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yapon_dili" title="Yapon dili – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Yapon dili" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ژاپون دیلی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ژاپون دیلی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Jepang" title="Bahasa Jepang – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Jepang" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Jepun" title="Bahasa Jepun – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Jepun" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Basa_Jepang" title="Basa Jepang – Tiếng Bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Basa Jepang" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Tiếng Bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="জাপানি ভাষা – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জাপানি ভাষা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Basa_Japang" title="Basa Japang – Tiếng Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Basa Japang" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Tiếng Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ji%CC%8Dt-p%C3%BAn-g%C3%AD" title="Ji̍t-pún-gí – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ji̍t-pún-gí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Basa_Jepang" title="Basa Jepang – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Basa Jepang" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Япон теле – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Япон теле" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Японская мова – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Японская мова" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Японская мова – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Японская мова" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tataramon_na_Hapones" title="Tataramon na Hapones – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tataramon na Hapones" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Japanische_Sproch" title="Japanische Sproch – Tiếng Bavaria" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Japanische Sproch" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Tiếng Bavaria" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%89%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A7%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%91%E0%BC%8D" title="ཉི་ཧོང་སྐད། – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཉི་ཧོང་སྐད།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Japanski_jezik" title="Japanski jezik – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Japanski jezik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Japaneg" title="Japaneg – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Japaneg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Японски език – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Японски език" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BD" title="Япон хэлэн – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Япон хэлэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Japon%C3%A8s" title="Japonès – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Japonès" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Hinapones" title="Hinapones – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Hinapones" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%87%C4%95%D0%BB%D1%85%D0%B8" title="Япон чĕлхи – Tiếng Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Япон чĕлхи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tiếng Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Japon%C5%A1tina" title="Japonština – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Japonština" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chijapani" title="Chijapani – Tiếng Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chijapani" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Tiếng Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Japaneg" title="Japaneg – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Japaneg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Japansk_(sprog)" title="Japansk (sprog) – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Japansk (sprog)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="جاپونية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="جاپونية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Jap%C3%A1nagiella" title="Japánagiella – Tiếng Sami Miền Bắc" lang="se" hreflang="se" data-title="Japánagiella" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Tiếng Sami Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Japanische_Sprache" title="Japanische Sprache – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Japanische Sprache" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%96%DE%A6%DE%95%DE%A7%DE%82%DE%A9" title="ޖަޕާނީ – Tiếng Divehi" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޖަޕާނީ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="Tiếng Divehi" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Japa%C5%84%C5%A1%C4%87ina" title="Japańšćina – Tiếng Hạ Sorbia" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Japańšćina" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="Tiếng Hạ Sorbia" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Jaapani_keel" title="Jaapani keel – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Jaapani keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Ιαπωνική γλώσσα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιαπωνική γλώσσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_language" title="Japanese language – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Japanese language" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Япононь кель – Tiếng Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Япононь кель" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Tiếng Erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Idioma_japon%C3%A9s" title="Idioma japonés – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Idioma japonés" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Japana_lingvo" title="Japana lingvo – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Japana lingvo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Lengua_japonesa" title="Lengua japonesa – Tiếng Extremadura" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Lengua japonesa" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Tiếng Extremadura" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Japoniera" title="Japoniera – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Japoniera" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C" title="زبان ژاپنی – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زبان ژاپنی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Japanese_bhasa" title="Japanese bhasa – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Japanese bhasa" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Japanskt_m%C3%A1l" title="Japanskt mál – Tiếng Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Japanskt mál" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Tiếng Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Japonais" title="Japonais – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Japonais" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Japansk" title="Japansk – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Japansk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_tSeap%C3%A1inis" title="An tSeapáinis – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An tSeapáinis" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Shapaanish" title="Shapaanish – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Shapaanish" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Fa%CA%BBa_Iapani" title="Faʻa Iapani – Tiếng Samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Faʻa Iapani" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="Tiếng Samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Yapon_dili" title="Yapon dili – Tiếng Gagauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Yapon dili" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Tiếng Gagauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Iapanais" title="Iapanais – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Iapanais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_xaponesa" title="Lingua xaponesa – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lingua xaponesa" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Японий мотт – Tiếng Ingush" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Японий мотт" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="Tiếng Ingush" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E8%AF%AD" title="日语 – Tiếng Cám" lang="gan" hreflang="gan" data-title="日语" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Tiếng Cám" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ngi%CC%8Dt-p%C3%BAn-ng%C3%AE" title="Ngi̍t-pún-ngî – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Ngi̍t-pún-ngî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BD" title="Нипонмудн келн – Tiếng Kalmyk" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Нипонмудн келн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="Tiếng Kalmyk" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%BC%EB%B3%B8%EC%96%B4" title="일본어 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="일본어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Harshen_Japan" title="Harshen Japan – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Harshen Japan" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BB%C5%8Clelo_I%C4%81pana" title="ʻŌlelo Iāpana – Tiếng Hawaii" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻŌlelo Iāpana" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="Tiếng Hawaii" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%83%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ճապոներեն – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ճապոներեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Japan%C5%A1%C4%87ina" title="Japanšćina – Tiếng Thượng Sorbia" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Japanšćina" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="Tiếng Thượng Sorbia" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Japanski_jezik" title="Japanski jezik – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Japanski jezik" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Japoniana_linguo" title="Japoniana linguo – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Japoniana linguo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Pagsasao_a_Hapon" title="Pagsasao a Hapon – Tiếng Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Pagsasao a Hapon" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Tiếng Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Lingua_japonese" title="Lingua japonese – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Lingua japonese" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3_%C3%A6%D0%B2%D0%B7%D0%B0%D0%B3" title="Япойнаг æвзаг – Tiếng Ossetic" lang="os" hreflang="os" data-title="Япойнаг æвзаг" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Tiếng Ossetic" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IsiJapani" title="IsiJapani – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IsiJapani" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Japanska" title="Japanska – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Japanska" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lingua_giapponese" title="Lingua giapponese – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Lingua giapponese" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A4%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="יפנית – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="יפנית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Basa_Jepang" title="Basa Jepang – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Basa Jepang" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Sap%C9%94%C5%8B_k%CA%8An%CA%8A%C5%8B" title="Sapɔŋ kʊnʊŋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sapɔŋ kʊnʊŋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%AA%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಜಪಾನಿ ಭಾಷೆ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜಪಾನಿ ಭಾಷೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Amanung_Hapones" title="Amanung Hapones – Tiếng Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Amanung Hapones" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Tiếng Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="იაპონური ენა – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="იაპონური ენა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A3%D9%86%D8%A0_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جاپأنؠ زبان – Tiếng Kashmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="جاپأنؠ زبان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Tiếng Kashmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Жапон тілі – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жапон тілі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Nihonek" title="Nihonek – Tiếng Cornwall" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Nihonek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Tiếng Cornwall" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ikiyapani" title="Ikiyapani – Tiếng Kinyarwanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ikiyapani" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="Tiếng Kinyarwanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B8" title="Жапон тили – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жапон тили" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kijapani" title="Kijapani – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kijapani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Япон кыв – Tiếng Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Япон кыв" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Tiếng Komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Lang_japon%C3%A8" title="Lang japonè – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lang japonè" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Japon%C3%A8" title="Japonè – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Japonè" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_japon%C3%AE" title="Zimanê japonî – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zimanê japonî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Lingaz_iapanesc" title="Lingaz iapanesc – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Lingaz iapanesc" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Lingua_japoneza" title="Lingua japoneza – Tiếng Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Lingua japoneza" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Tiếng Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB_%D0%BC%D0%B0%D0%B7" title="Япониянал маз – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Япониянал маз" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%8D%E0%BA%B5%E0%BB%88%E0%BA%9B%E0%BA%B8%E0%BB%88%E0%BA%99" title="ພາສາຍີ່ປຸ່ນ – Tiếng Lào" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພາສາຍີ່ປຸ່ນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Tiếng Lào" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lingua_Iaponica" title="Lingua Iaponica – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Lingua Iaponica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Jap%C4%81%C5%86u_valoda" title="Japāņu valoda – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Japāņu valoda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Japanesch" title="Japanesch – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Japanesch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%87%D3%80%D0%B0%D0%BB" title="Япон чӀал – Tiếng Lezghian" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Япон чӀал" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Tiếng Lezghian" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Japon%C5%B3_kalba" title="Japonų kalba – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Japonų kalba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Japans" title="Japans – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Japans" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Lizap%C9%94%CC%81" title="Lizapɔ́ – Tiếng Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Lizapɔ́" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Tiếng Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Nion_(lingua)" title="Nion (lingua) – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Nion (lingua)" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Japounien_kieli" title="Japounien kieli – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Japounien kieli" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/ponbau" title="ponbau – Tiếng Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="ponbau" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Tiếng Lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lengua_giapponesa" title="Lengua giapponesa – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lengua giapponesa" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Jap%C3%A1n_nyelv" title="Japán nyelv – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Japán nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="Tiếng Maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Јапонски јазик – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Јапонски јазик" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiteny_jap%C3%B4ney" title="Fiteny japôney – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiteny japôney" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%A8%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7" title="ജാപ്പനീസ് ഭാഷ – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജാപ്പനീസ് ഭാഷ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Reo_Hapani" title="Reo Hapani – Tiếng Māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Reo Hapani" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Tiếng Māori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जपानी भाषा – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जपानी भाषा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="იაპონური ნინა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="იაპონური ნინა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%BA%D9%87_%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%89" title="لغه يابانى – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="لغه يابانى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%88%D9%88%D9%86" title="جاپونی زوون – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="جاپونی زوون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%96%EA%AF%84%EA%AF%A5%EA%AF%85%EA%AF%A4%EA%AF%81_%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯖꯄꯥꯅꯤꯁ ꯂꯣꯟ – Tiếng Manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯖꯄꯥꯅꯤꯁ ꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Tiếng Manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bahaso_Japang" title="Bahaso Japang – Tiếng Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Bahaso Japang" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Tiếng Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/N%C4%ADk-bu%C5%8Dng-ng%E1%B9%B3%CC%84" title="Nĭk-buōng-ngṳ̄ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Nĭk-buōng-ngṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Lh%C3%A9ngua_japonesa" title="Lhéngua japonesa – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Lhéngua japonesa" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D1%8F%D0%BB%D1%8C" title="Япононь кяль – Tiếng Moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Япононь кяль" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Tiếng Moksha" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Япон хэл – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Япон хэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ဂျပန်ဘာသာစကား – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျပန်ဘာသာစကား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Japans" title="Japans – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Japans" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Japans" title="Japans – Tiếng Hạ Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Japans" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Tiếng Hạ Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%AA%9E" title="日本語 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="日本語" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BF%D0%BD%D0%BE%D0%B9%D0%BD_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Ипнойн мотт – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ипнойн мотт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Japoonsk_spriak" title="Japoonsk spriak – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Japoonsk spriak" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Japansk" title="Japansk – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Japansk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Japansk" title="Japansk – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Japansk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Japon%C3%A9s" title="Japonés – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Japonés" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BC%D0%B5" title="Япон йылме – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Япон йылме" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%9C%E0%AC%BE%E0%AC%AA%E0%AC%BE%E0%AC%A8%E0%AD%80_%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B7%E0%AC%BE" title="ଜାପାନୀ ଭାଷା – Tiếng Odia" lang="or" hreflang="or" data-title="ଜାପାନୀ ଭାଷା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="Tiếng Odia" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yapon_tili" title="Yapon tili – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yapon tili" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%AA%E0%A8%BE%E0%A8%A8%E0%A9%80_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਜਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Sowal_no_dipong" title="Sowal no dipong – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Sowal no dipong" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جاپانی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جاپانی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Hapones_(idioma)" title="Hapones (idioma) – Tiếng Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Hapones (idioma)" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Tiếng Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%8A_%DA%98%D8%A8%D9%87" title="جاپاني ژبه – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جاپاني ژبه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Japaniiz_languij" title="Japaniiz languij – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Japaniiz languij" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%94%E1%9F%89%E1%9E%BB%E1%9E%93" title="ភាសាជប៉ុន – Tiếng Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ភាសាជប៉ុន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Tiếng Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Japono%C3%A9s" title="Japonoés – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Japonoés" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Lenga_giapon%C3%A8isa" title="Lenga giaponèisa – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Lenga giaponèisa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Japaansche_Spraak" title="Japaansche Spraak – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Japaansche Spraak" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Język japoński" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_japonesa" title="Língua japonesa – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Língua japonesa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Yapon_tili" title="Yapon tili – Tiếng Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Yapon tili" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Tiếng Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Japon_tili" title="Japon tili – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Japon tili" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Reo_T%C4%81p%C5%8Dn%C4%93" title="Reo Tāpōnē – Tiếng Tahiti" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Reo Tāpōnē" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="Tiếng Tahiti" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_japonez%C4%83" title="Limba japoneză – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba japoneză" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Nihun_simi" title="Nihun simi – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Nihun simi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Японьскый язык – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Японьскый язык" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Японский язык – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Японский язык" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8C%D0%BE%D0%BF%D0%BF%D1%83%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Дьоппуон тыла – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дьоппуон тыла" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="जापानी भाषा – Tiếng Phạn" lang="sa" hreflang="sa" data-title="जापानी भाषा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Tiếng Phạn" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B1%E1%B1%A4%E1%B1%A1%E1%B1%BD_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4" title="ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ – Tiếng Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱡᱟᱯᱟᱱᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Tiếng Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Limba_giaponesa" title="Limba giaponesa – Tiếng Sardinia" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Limba giaponesa" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Tiếng Sardinia" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Japanese_leid" title="Japanese leid – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Japanese leid" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Kari_Tanah_Tunux" title="Kari Tanah Tunux – Tiếng Taroko" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Kari Tanah Tunux" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="Tiếng Taroko" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Sejapane" title="Sejapane – Tiếng Sotho Miền Bắc" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Sejapane" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Tiếng Sotho Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha_japoneze" title="Gjuha japoneze – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjuha japoneze" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lingua_giappunisa" title="Lingua giappunisa – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lingua giappunisa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B7%8A_%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="ජපන් භාෂාව – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ජපන් භාෂාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Japanese_language" title="Japanese language – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Japanese language" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D9%BB%D9%88%D9%84%D9%8A" title="جاپاني ٻولي – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جاپاني ٻولي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Japon%C4%8Dina" title="Japončina – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Japončina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Japon%C5%A1%C4%8Dina" title="Japonščina – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Japonščina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%EA%99%96%D0%BF%D1%A1%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8A_%D1%A9%EA%99%81%EA%99%91%D0%BA%D1%8A" title="Ꙗпѡньскъ ѩꙁꙑкъ – Tiếng Slavơ Nhà thờ" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Ꙗпѡньскъ ѩꙁꙑкъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="Tiếng Slavơ Nhà thờ" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Jap%C5%AF%C5%84sko_godka" title="Japůńsko godka – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Japůńsko godka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%DB%86%D9%86%DB%8C" title="زمانی ژاپۆنی – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زمانی ژاپۆنی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Јапански језик – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Јапански језик" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Japanski_jezik" title="Japanski jezik – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Japanski jezik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Basa_Jepang" title="Basa Jepang – Tiếng Sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Basa Jepang" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Tiếng Sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Japanin_kieli" title="Japanin kieli – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Japanin kieli" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Japanska" title="Japanska – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Japanska" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tutlayt_Tajapunit" title="Tutlayt Tajapunit – Tiếng Tachelhit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tutlayt Tajapunit" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="Tiếng Tachelhit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Wikang_Hapones" title="Wikang Hapones – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Wikang Hapones" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%AE%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AE%BF" title="சப்பானிய மொழி – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சப்பானிய மொழி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tajapunit" title="Tajapunit – Tiếng Kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tajapunit" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Tiếng Kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8nga_giapponese" title="Lènga giapponese – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Lènga giapponese" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Япон теле – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Япон теле" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="జపనీస్ భాష – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="జపనీస్ భాష" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ภาษาญี่ปุ่น – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาญี่ปุ่น" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B8_%D2%B7%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D3%A3" title="Забони ҷопонӣ – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Забони ҷопонӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Tokples_Siapan" title="Tokples Siapan – Tiếng Tok Pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Tokples Siapan" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tiếng Tok Pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/%C3%93eta%27xa%C3%A9n%C3%A9hetse" title="Óeta&#039;xaénéhetse – Tiếng Cheyenne" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Óeta&#039;xaénéhetse" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="Tiếng Cheyenne" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%AA%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಜಪಾನಿ ಭಾಷೆ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಜಪಾನಿ ಭಾಷೆ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Japonca" title="Japonca – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Japonca" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/%C3%9Dapon_dili" title="Ýapon dili – Tiếng Turkmen" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ýapon dili" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Tiếng Turkmen" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D1%8B%D0%BB" title="Япон дыл – Tiếng Tuvinian" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Япон дыл" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="Tiếng Tuvinian" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD_%D0%BA%D1%8B%D0%BB" title="Япон кыл – Tiếng Udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Япон кыл" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="Tiếng Udmurt" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Японська мова – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Японська мова" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جاپانی زبان – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جاپانی زبان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%89%D9%84%D9%89" title="ياپون تىلى – Tiếng Uyghur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ياپون تىلى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Tiếng Uyghur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Vah_Nyiedbonj" title="Vah Nyiedbonj – Tiếng Choang" lang="za" hreflang="za" data-title="Vah Nyiedbonj" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Tiếng Choang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C3%A9ngua_japoneza" title="Łéngua japoneza – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Łéngua japoneza" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Japonan_kel%27" title="Japonan kel&#039; – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Japonan kel&#039;" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Yap%C3%A4nap%C3%BCk" title="Yapänapük – Tiếng Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Yapänapük" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Tiếng Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Jaapani_kiil" title="Jaapani kiil – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Jaapani kiil" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Djapon%C3%A8s_(lingaedje)" title="Djaponès (lingaedje) – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Djaponès (lingaedje)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E8%AA%9E" title="日語 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="日語" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Hinapon" title="Hinapon – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Hinapon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E9%97%B2%E8%AF%9D" title="日本闲话 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="日本闲话" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%90%D7%A4%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A9" title="יאפאניש – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="יאפאניש" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%88d%C3%A8_Japan%C3%AD" title="Èdè Japaní – Tiếng Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Èdè Japaní" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Tiếng Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E6%96%87" title="日文 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="日文" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Japonki" title="Japonki – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Japonki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Japuonu_kalba" title="Japuonu kalba – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Japuonu kalba" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E8%AF%AD" title="日语 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="日语" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Basa_Jepang" title="Basa Jepang – Tiếng Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Basa Jepang" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Tiếng Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Saro_Jepang" title="Saro Jepang – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Saro Jepang" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Boros_Jipun" title="Boros Jipun – Tiếng Dusun Miền Trung" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Boros Jipun" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Tiếng Dusun Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jaku_Jipun" title="Jaku Jipun – Tiếng Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jaku Jipun" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Tiếng Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Jopang" title="Bahasa Jopang – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Bahasa Jopang" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Japoni_zyvon" title="Japoni zyvon – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Japoni zyvon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B5%93%E2%B5%9C%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%A2%E2%B5%9C_%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B5%89%E2%B4%B1%E2%B5%93%E2%B5%8F%E2%B5%9C" title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵏⵉⴱⵓⵏⵜ – Tiếng Tamazight Chuẩn của Ma-rốc" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵏⵉⴱⵓⵏⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="Tiếng Tamazight Chuẩn của Ma-rốc" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5287#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;oldid=71797283" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;id=71797283&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTi%25E1%25BA%25BFng_Nh%25E1%25BA%25ADt"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTi%25E1%25BA%25BFng_Nh%25E1%25BA%25ADt"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Ti%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Japanese_language" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://vi.wikivoyage.org/wiki/S%E1%BB%95_tay_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" hreflang="vi"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5287" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000BCB" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_n%C3%AAn_c%C3%B3" title="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/20px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/30px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/40px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="box-Chú_thích_trong_bài plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết này <b>cần thêm <a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích nguồn gốc</a> để <a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%B4ng_tin_ki%E1%BB%83m_ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được">kiểm chứng thông tin</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Mời bạn giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit">hoàn thiện bài viết này</a> bằng cách bổ sung chú thích tới <a href="/wiki/Wikipedia:Ngu%E1%BB%93n_%C4%91%C3%A1ng_tin_c%E1%BA%ADy" title="Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy">các nguồn đáng tin cậy</a>. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 6/2021</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <p class="mw-empty-elt"> </p> <table class="infobox vevent" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" class="above" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;font-size:135%; color: black; background-color: #9ACD32;">Tiếng Nhật</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;font-size:110%; color: black; background-color: #9ACD32;"><span style="font-size: 120%;"><span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r44997163">.mw-parser-output ruby>rt,.mw-parser-output ruby>rtc{font-feature-settings:"ruby"1}.mw-parser-output ruby.large{font-size:250%}.mw-parser-output ruby.large>rt,.mw-parser-output ruby.large>rtc{font-size:.3em}</style><ruby><rb>日本語</rb><rp>&#32;(</rp><rt>にほんご</rt><rp>)</rp></ruby></span></span><br /><i>Nihongo</i></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Nihongo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Nihongo.svg/100px-Nihongo.svg.png" decoding="async" width="100" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Nihongo.svg/150px-Nihongo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Nihongo.svg/200px-Nihongo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="1147" /></a></span><div style="padding:5px"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">"<i>Nihongo</i>" ("Nhật Bản ngữ")<br />viết kiểu <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_ch%E1%BB%AF_vi%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Hệ thống chữ viết tiếng Nhật">thư pháp tiếng Nhật</a></div></div></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA" title="Trợ giúp:IPA">Phát âm</a></th><td><span title="Pronunciation in IPA" class="IPA"><span class="nowrap"><span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">/nihoɴɡo/</span>: <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɲihoŋɡo], [ɲihoŋŋo]</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row">Sử dụng tại</th><td><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></td></tr><tr><th scope="row">Tổng số người nói</th><td>125 triệu</td></tr><tr><th scope="row">Dân tộc</th><td><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nh%E1%BA%ADt" title="Người Nhật">Nhật Bản</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Yamato" title="Người Yamato">Yamato</a>)</span></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF" class="mw-redirect" title="Hệ ngôn ngữ">Phân loại</a></th><td><a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Ngữ hệ Nhật Bản">Ngữ hệ Nhật Bản</a><ul style="line-height:100%; margin-left:15px;padding-left:0"><li><b>Tiếng Nhật</b></li></ul></td></tr><tr><th scope="row">Ngôn ngữ tiền thân</th><td><div style="text-align:left;"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BA%A1i" class="mw-redirect" title="Tiếng Nhật Thượng đại">Tiếng Nhật Thượng đại</a> <ul style="line-height:100%; margin-left:1.35em;padding-left:0"><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_Trung_c%E1%BB%95" title="Tiếng Nhật Trung cổ">Tiếng Nhật Trung cổ</a><ul style="line-height:100%;margin-left:0.45em;padding-left:0;"><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_Trung_th%E1%BA%BF" title="Tiếng Nhật Trung thế">Tiếng Nhật Trung thế</a><ul style="line-height:100%;margin-left:0.45em;padding-left:0;"><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_C%E1%BA%ADn_th%E1%BA%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Nhật Cận thế (trang không tồn tại)">Tiếng Nhật Cận thế</a></span><ul style="line-height:100%;margin-left:0.45em;padding-left:0;"><li><b>Tiếng Nhật</b></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row">Hệ chữ viết</th><td><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li>Phối hợp <a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">Kanji</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>)</span> với <a href="/wiki/Kana" title="Kana">Kana</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a>, <a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a>)</span></li><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%AF_Braille_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chữ Braille Nhật Bản (trang không tồn tại)">Chữ Braille Nhật Bản</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row"><span class="wrap"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_m%C3%A3_h%C3%B3a_th%E1%BB%A7_c%C3%B4ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ mã hóa thủ công (trang không tồn tại)">Dạng ngôn ngữ kí hiệu</a></div></span></th><td><a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_h%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Chữ tượng hình">Ngôn ngữ tượng hình</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;color: black; background-color: #9ACD32;">Địa vị chính thức</th></tr><tr><th scope="row"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Ngôn ngữ chính thức&#160;tại</div></th><td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> (<i>de facto</i>)</td></tr><tr><th scope="row"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Ngôn ngữ thiểu số được công nhận&#160;tại</div></th><td><div style="vertical-align:middle;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"><div class="plainlist"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Palau.svg/23px-Flag_of_Palau.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Palau.svg/35px-Flag_of_Palau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Palau.svg/46px-Flag_of_Palau.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Palau" title="Palau">Palau</a> </p> <ul><li>&#160;<b>∟</b><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Angaur_State.png/23px-Flag_of_Angaur_State.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Angaur_State.png/35px-Flag_of_Angaur_State.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Angaur_State.png/46px-Flag_of_Angaur_State.png 2x" data-file-width="2010" data-file-height="1257" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Angaur" title="Angaur">Angaur</a></li></ul> </div></div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;color: black; background-color: #9ACD32;">Mã ngôn ngữ</th></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/ISO_639-1" title="ISO 639-1">ISO 639-1</a></th><td><tt>ja</tt></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/ISO_639-2" title="ISO 639-2">ISO 639-2</a></th><td><tt>jpn</tt></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/ISO_639-3" title="ISO 639-3">ISO 639-3</a></th><td><tt><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iso639-3.sil.org/code/jpn">jpn</a></tt></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Glottolog" title="Glottolog">Glottolog</a></th><td><code><a rel="nofollow" class="external text" href="http://glottolog.org/resource/languoid/id/nucl1643">nucl1643</a></code>&#160; <span class="nowrap">ngoại trừ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hachij%C5%8D" title="Tiếng Hachijō">Hachijō</a></span><sup id="cite_ref-Glottolog_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Glottolog-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/w/index.php?title=Linguasphere_Observatory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Linguasphere Observatory (trang không tồn tại)">Linguasphere</a></th><td><code>45-CAA-a</code></td></tr><tr><td colspan="2" class="noprint selfref" style="text-align:center;background-color:#ddddff;padding:0.3em 0.5em;text-align:left;line-height:1.3;"><b>Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm <a href="/wiki/B%E1%BA%A3ng_m%E1%BA%ABu_t%E1%BB%B1_ng%E1%BB%AF_%C3%A2m_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế">IPA</a>.</b> Nếu không thích hợp <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA#Rendering_issues" title="Trợ giúp:IPA">hỗ trợ dựng hình</a>, bạn có thể sẽ nhìn thấy&#160;dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác&#160;thay vì kí tự <a href="/wiki/Unicode" title="Unicode">Unicode</a>. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA" title="Trợ giúp:IPA">Trợ giúp:IPA</a>.</td></tr></tbody></table> <p><b>Tiếng Nhật Bản</b>, <b>Tiếng Nhật</b> hay <b>Nhật ngữ</b><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>日本語</rb><rp>&#32;(</rp><rt>にほんご</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Nhật Bản ngữ)</sup></span><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><span title="Phiên âm rōmaji (chữ La tinh)">Nihongo</span></span></i><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span>, <small></small><span title="Phiên âm IPA" class="IPA"><a href="/wiki/IPA" class="mw-redirect" title="IPA">[ɲihoŋɡo]</a></span>&#32;<span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt ext-phonos-PhonosButton-emptylabel oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/9\/99\/Ja-nihongo.ogg\/Ja-nihongo.ogg.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-nihongo.ogg&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;,&quot;ext-phonos-PhonosButton-emptylabel&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/99/Ja-nihongo.ogg/Ja-nihongo.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label"></span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-nihongo.ogg" title="Tập tin:Ja-nihongo.ogg">ⓘ</a></sup></span> hoặc <small></small><span title="Phiên âm IPA" class="IPA"><a href="/wiki/IPA" class="mw-redirect" title="IPA">[ɲihoŋŋo]</a></span></span>)</span> là một <a href="/wiki/C%C3%A1c_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Các ngôn ngữ Đông Á">ngôn ngữ Đông Á</a> được hơn 125 triệu người sử dụng ở <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> và những cộng đồng dân di cư <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> khắp thế giới. Tại Việt Nam nó cũng là một trong các ngoại ngữ được giảng dạy trong chương trình học từ cấp cơ sở và là môn thi trong <a href="/wiki/K%E1%BB%B3_thi_trung_h%E1%BB%8Dc_ph%E1%BB%95_th%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_gia" title="Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia">Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia</a>. </p><p>Tiếng Nhật là một <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_ch%E1%BA%AFp_d%C3%ADnh" title="Ngôn ngữ chắp dính">ngôn ngữ chắp dính</a> (khác biệt với <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a> vốn thuộc vào loại <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_%C4%91%C6%A1n_l%E1%BA%ADp" title="Ngôn ngữ đơn lập">ngôn ngữ đơn lập</a> phân tích cao), nổi bật với một hệ thống các nghi thức nghiêm ngặt và rành mạch, đặc biệt là hệ thống <a href="/wiki/K%C3%ADnh_ng%E1%BB%AF_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Kính ngữ Nhật Bản">kính ngữ</a> phức tạp thể hiện bản chất thứ bậc của xã hội Nhật Bản, với những dạng biến đổi động từ và sự kết hợp một số từ vựng để chỉ mối quan hệ giữa người nói, người nghe và người được nói đến trong cuộc hội thoại. Kho ngữ âm của tiếng Nhật khá nhỏ, với một hệ thống <a href="/w/index.php?title=Ng%E1%BB%AF_%C4%91i%E1%BB%87u_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngữ điệu Nhật Bản (trang không tồn tại)">ngữ điệu</a> rõ rệt theo từ. Tiếng Nhật cổ nhất được biết đến chủ yếu dựa vào trạng thái của nó vào <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_VIII" class="mw-redirect" title="Thế kỷ VIII">thế kỷ thứ VIII</a>, khi ba tác phẩm chủ yếu của <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_c%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Tiếng Nhật cổ">tiếng Nhật cổ</a> được dịch (hai bộ sử <i><a href="/wiki/C%E1%BB%95_s%E1%BB%B1_k%C3%BD" title="Cổ sự ký">Cổ sự ký</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>古事記</rb><rp>&#32;(</rp><rt>こじき</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Cổ sự ký)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/C%E1%BB%95_s%E1%BB%B1_k%C3%BD" title="Cổ sự ký">Cổ sự ký</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, <i><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_th%C6%B0_k%E1%BB%B7" title="Nhật Bản thư kỷ">Nhật Bản thư kỷ</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>日本書紀</rb><rp>&#32;(</rp><rt>にほんしょき</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Nhật Bản thư kỷ)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_th%C6%B0_k%E1%BB%B7" title="Nhật Bản thư kỷ">Nhật Bản thư kỷ</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>, và thi tập <i><a href="/wiki/V%E1%BA%A1n_di%E1%BB%87p_t%E1%BA%ADp" title="Vạn diệp tập">Vạn diệp tập</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>万葉集</rb><rp>&#32;(</rp><rt>まんようしゅう</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Vạn diệp tập)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/V%E1%BA%A1n_di%E1%BB%87p_t%E1%BA%ADp" title="Vạn diệp tập">Vạn diệp tập</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>; nhưng một số lượng tài liệu ít hơn, chủ yếu là chữ khắc, còn cổ hơn. Những chứng thực về tiếng Nhật cổ nhất có thể được tìm thấy trong một số tư liệu thành văn của <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> từ năm 252. </p><p>Tiếng Nhật cũng nổi bật ở việc được viết phổ biến trong sự phối hợp của ba kiểu chữ: <a href="/wiki/V%C4%83n_t%E1%BB%B1_ng%E1%BB%AF_t%E1%BB%91" title="Văn tự ngữ tố">văn tự ngữ tố</a> <i><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>漢字</rb><rp>&#32;(</rp><rt>かんじ</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Hán tự)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span><span></span> "<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>" kiểu Nhật Bản, có một số khác biệt so với chữ Hán trong <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung" class="mw-redirect" title="Tiếng Trung">tiếng Trung</a></span>)</span> và hai kiểu <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_thanh" class="mw-redirect" title="Chữ tượng thanh">chữ tượng thanh</a> (ghi âm tiết) - <i><a href="/wiki/Kana" title="Kana">kana</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>仮名</rb><rp>&#32;(</rp><rt>かな</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(giả danh)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/Kana" title="Kana">kana</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span> gồm kiểu chữ nét mềm <i><a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>平仮名</rb><rp>&#32;(</rp><rt>ひらがな</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(bình giả danh)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span> và kiểu chữ nét cứng <i><a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a></i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>片仮名</rb><rp>&#32;(</rp><rt>カタカナ</rt><rp>)</rp></ruby></span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(phiến giả danh)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i><a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a></i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>. Kanji dùng để viết các từ Hán (mượn của tiếng Trung Quốc) hoặc các từ người Nhật dùng chữ Hán để thể hiện rõ nghĩa. Hiragana dùng để ghi các từ gốc Nhật và các thành tố ngữ pháp như trợ từ, trợ động từ, đuôi động từ, tính từ... Katakana dùng để phiên âm từ vựng nước ngoài (kể cả tiếng Trung, tuy có chữ Hán nhưng Katakana vẫn được dùng để phiên âm tiếng Quan Thoại, ví dụ như <a href="/wiki/Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_H%E1%BA%A3i" title="Thượng Hải">Thượng Hải</a> <span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">上海</span>, tiếng Nhật dùng <span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">シャンハイ</span> (Shanhai) để phiên âm từ bính âm là "Shànghăi"<i>, </i>ít khi dùng từ Hán-Nhật là "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">じょうかい</span>" Joukai), và có lúc thay Hiragana để nhấn mạnh từ gốc Nhật (ví dụ như "Kimi" (bạn/cậu), có lúc dùng <span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">キミ</span> để nhấn mạnh cho <i><span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r44997163"><ruby><rb>君</rb><rp>&#32;(</rp><rt>きみ</rt><rp>)</rp></ruby></span>,</i> giống như trong tiếng Việt nhấn mạnh bằng cách cho vào "ngoặc kép" hay VIẾT IN HOA). <a href="/wiki/B%E1%BA%A3ng_k%C3%BD_t%E1%BB%B1_Latinh" class="mw-redirect" title="Bảng ký tự Latinh">Bảng ký tự Latinh</a> <a href="/wiki/R%C5%8Dmaji" title="Rōmaji">Rōmaji</a> cũng được dùng trong tiếng Nhật hiện đại, đặc biệt là ở tên và biểu trưng của các công ty, quảng cáo, nhãn hiệu hàng hoá, khi nhập tiếng Nhật vào máy vi tính và được dạy ở cấp tiểu học nhưng chỉ có tính thí điểm. <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_s%E1%BB%91_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Chữ số Ả Rập">Số Ả Rập</a> theo kiểu phương Tây được dùng để ghi số, nhưng cách viết <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_s%E1%BB%91_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Chữ số Trung Quốc">chữ số Hán</a> theo Kanji như "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">一二三</span>" (<i>nhất nhị tam</i>) cũng rất phổ biến. </p><p>Từ vựng Nhật cũng chịu ảnh hưởng lớn bởi những từ mượn từ các ngôn ngữ khác. Một số lượng khổng lồ các từ vựng mượn từ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Hán</a>, hoặc được tạo ra theo kiểu của tiếng Hán, tồn tại qua giai đoạn ít nhất 1.500 năm. Từ cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_XIX" class="mw-redirect" title="Thế kỷ XIX">thế kỷ XIX</a>, tiếng Nhật đã mượn một lượng từ vựng đáng kể từ <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_%E1%BA%A4n-%C3%82u" title="Ngữ hệ Ấn-Âu">ngữ hệ Ấn-Âu</a>, chủ yếu là <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>, và phát sinh ra các từ vựng được gọi là <i>wasei eigo</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">和製英語</span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(Hoà chế Anh ngữ)</sup></span><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><span title="Phiên âm rōmaji (chữ La tinh)">Nihongo</span></span></i><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span>, "tiếng Anh do Nhật chế"</span>)</span>, ví dụ như <i>rimokon</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">リモコン</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>rimokon</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span><span></span> "chiếc điều khiển từ xa"</span>)</span>, chế từ cụm từ tiếng Anh "remote control" mà người Nhật phiên âm là <i>rimōto kontorōru</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">リモートコントロール</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>rimōto kontorōru</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>. Do mối quan hệ thương mại đặc biệt giữa Nhật Bản và <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> vào thế kỷ thứ XVII, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_H%C3%A0_Lan" title="Tiếng Hà Lan">tiếng Hà Lan</a> cũng có ảnh hưởng, với những từ như <i>bīru</i> (từ <i>bier</i>; "<a href="/wiki/Bia" class="mw-disambig" title="Bia">bia</a>") và <i>kōhī</i> (từ <i>koffie</i>; "<a href="/wiki/C%C3%A0_ph%C3%AA" title="Cà phê">cà phê</a>"). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đặc_điểm"><span id=".C4.90.E1.BA.B7c_.C4.91i.E1.BB.83m"></span>Đặc điểm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Đặc điểm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đặc điểm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C3%82m_v%E1%BB%8B" title="Âm vị">Âm vị</a> của tiếng Nhật, ngoại trừ âm "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">っ</span>" (phụ âm đôi) và "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">ん</span>" (âm gảy), mang đặc điểm của ngôn ngữ theo <a href="/wiki/%C3%82m_ti%E1%BA%BFt" title="Âm tiết">âm tiết</a> kết thúc bằng nguyên âm, ngoài ra tiếng Nhật tiêu chuẩn cũng như đa số các phương ngữ tiếng Nhật được nói theo từng nhịp đều nhau. Ngữ điệu trong tiếng Nhật là ngữ điệu cao thấp. Trong bộ từ vựng Đại Hòa (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">大和</span> Yamato), các nguyên tắc sau đây được áp dụng: </p> <ol><li>Các âm thuộc hàng "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">ら</span>" (<i>ra</i>) gồm có <i>/ra/ /ri/ /ru/ /re/ /ro/</i>, không đứng ở đầu một từ (do đó các từ bắt đầu bằng hàng "<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">ら</span>" rất hiếm gặp trong tiếng Nhật. Những từ như <i>raku</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">楽</span>, "lạc", còn gọi là đậu phộng), <i>rappa</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">らっぱ</span>, "kèn"), <i>ringo</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">りんご</span>, "táo")...không phải là từ trong bộ từ vựng Yamato)</li> <li><a href="#Âm_vị">Âm kêu</a> không đứng ở đầu một từ (những từ như <i>daku</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">抱く</span>, "ôm"), <i>dore</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">どれ</span>, "cái nào"), <i>ba</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">場</span>, "nơi chốn"), <i>bara</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">薔薇</span>, hoa hồng)... là do thế hệ sau sửa đổi)</li> <li>Các nguyên âm thuộc cùng một hàng không được liền kề nhau (<i>a.o</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">青</span>, "màu xanh"), <i>ka.i</i> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">貝</span>, con sò) trước đây được đọc lần lượt là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[awo]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[kapi], [kaɸi]</span>)</li></ol> <p>Những nguyên tắc khác được đề cập ở phần <a href="#Phân_loại">Phân loại</a> cũng như <a href="#Âm_vị">Âm vị</a>. </p><p>Về câu, thứ tự các thành phần trong một câu là "<a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> – <a href="/wiki/T%C3%A2n_ng%E1%BB%AF" title="Tân ngữ">tân ngữ</a> – <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB" title="Động từ">động từ</a>". Tân ngữ đứng trước từ cần tân ngữ. Ngoài ra, để hiển thị danh từ cách, không chỉ đổi thứ tự và chia từ vĩ (phần đuôi từ), mà còn thêm từ khoá thể hiện chức năng ngữ pháp (trợ từ) vào cuối (chắp dính). Do đó, xét về mặt <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân loại ngôn ngữ (trang không tồn tại)">phân loại ngôn ngữ</a>, theo quan điểm về thứ tự trong câu theo ngôn ngữ <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7-t%C3%A2n-%C4%91%E1%BB%99ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chủ-tân-động (trang không tồn tại)">kiểu chủ-tân-động</a>, tiếng Nhật được xếp vào loại <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_ch%E1%BA%AFp_d%C3%ADnh" title="Ngôn ngữ chắp dính">ngôn ngữ chắp dính</a> về hình thái (xem thêm phần <a href="#Ngữ_pháp">Ngữ pháp</a>). </p><p>Về từ vựng, ngoài bộ từ vựng Yamato, tiếng Nhật sử dụng rất nhiều chữ Hán được du nhập từ Trung Quốc, ngoài ra gần đây từ vựng phương Tây ngày càng nhiều hơn trong kho từ mượn của tiếng Nhật (xem thêm <a href="#Hệ_thống_từ_vựng">Hệ thống từ vựng</a>). </p><p>Về biểu thị thái độ, tiếng Nhật có một hệ thống kính ngữ đa dạng về ngữ pháp và từ vựng để biểu hiện mối quan hệ một cách khôn khéo của người nói đối với người nghe và người được đề cập đến (xem thêm <a href="#Kính_ngữ">Biểu thị thái độ</a>). </p><p>Về phương ngữ, có sự khác nhau lớn giữa miền Đông và miền Tây của Nhật Bản cũng như ở nhóm đảo Ryūkyū. Hơn nữa, nếu nhìn vào chi tiết, ở mỗi địa phương lại có một phương ngữ khác nhau (xem thêm <a href="#Phương_ngữ">Phương ngữ</a>). </p><p>Các đặc trưng của ngôn ngữ còn được thể hiện, đầu tiên là ở sự phức tạp của hệ thống chữ viết rất dễ nhận thấy. <a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">Kanji</a> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">漢字</span>, Hán tự) (được sử dụng với cả cách đọc <a href="/wiki/On%27yomi_(ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt)" title="On&#39;yomi (tiếng Nhật)">âm Hán</a> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">音読み</span>, <a href="/wiki/On%27yomi_(ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt)" title="On&#39;yomi (tiếng Nhật)">on'yomi</a>) lẫn <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_Nh%E1%BA%ADt_(Kanji)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm Nhật (Kanji) (trang không tồn tại)">âm Nhật</a> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">訓読み</span>, "kun'yomi")), <a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">平仮名</span>), <a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a> (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">片仮名</span>) và bảng <a href="/wiki/R%C5%8Dmaji" title="Rōmaji">rōmaji</a> v.v., nhiều người cho rằng một ngôn ngữ thường xuyên phối hợp hơn 3 kiểu chữ khác nhau như vậy là có một không hai (xem thêm <a href="#Hệ_thống_Chữ_viết">Hệ thống chữ viết</a>). Ngoài ra, đại từ <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A2n_x%C6%B0ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nhân xưng (trang không tồn tại)">nhân xưng</a> rất đa dạng như dùng <i>watakushi, watashi, boku, ore</i> đều để chỉ ngôi thứ nhất và <i>anata, anta, kimi, omae</i> để chỉ ngôi thứ hai, v.v. cũng là một đặc điểm của tiếng Nhật (Xem thêm <a href="#Đại_từ_nhân_xưng">Đại từ nhân xưng</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_loại"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i"></span>Phân loại</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Phân loại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân loại tiếng Nhật Bản (trang không tồn tại)">Phân loại tiếng Nhật Bản</a></div> <p>Hiện nay việc khẳng định tiếng Nhật thuộc ngữ hệ nào vẫn nằm trong vòng tranh cãi, cần phải được chứng minh thêm. Có nhiều giả thuyết đã được đưa ra, nhưng chưa có giả thuyết nào đủ mạnh để có thể khẳng định điều này<sup id="cite_ref-E_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-E-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Có giả thuyết cho rằng nó thuộc <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Altai" title="Ngữ hệ Altai">ngữ hệ Altai</a>, đặc biệt khi quan sát tiếng Nhật từ cuối <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Minh_Tr%E1%BB%8B" title="Thời kỳ Minh Trị">thời Minh Trị</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Về nguồn gốc, trong tiếng Nhật cổ (từ vựng Đại Hoà), có thể thấy rằng âm /r/ (<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_n%C6%B0%E1%BB%9Bc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm nước (trang không tồn tại)">âm nước</a>) không đứng ở đầu từ, và một loại <a href="/w/index.php?title=Nguy%C3%AAn_%C3%A2m_%C4%91i%E1%BB%81u_ho%C3%A0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguyên âm điều hoà (trang không tồn tại)">nguyên âm điều hoà</a> (không để hai nguyên âm cùng loại đứng gần nhau để điều hoà cách đọc) đã được sử dụng<sup id="cite_ref-G_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-G-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Tuy nhiên, bản thân những ngôn ngữ cho rằng mình thuộc ngữ hệ Altai cũng cần phải chứng minh thêm về sự tương quan đó<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, do đó, đối với đặc trưng rất dễ thấy của tiếng Nhật cổ được đề cập ở bên trên thì tiếng Nhật là ngôn ngữ thuộc "kiểu Altai", chứ không hoàn toàn thuộc về hệ đó<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Nam_%C4%90%E1%BA%A3o" title="Ngữ hệ Nam Đảo">Ngữ hệ Nam Đảo</a> cũng là một hệ âm vị và từ vựng được cho là có sự tương đồng với tiếng Nhật<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, tuy nhiên, những minh chứng được đưa ra để khẳng định về mặt ngôn ngữ thì không đủ, có rất nhiều ví dụ cho giả thiết trên không thể kiểm chứng được. Cho nên nói về mối quan hệ thì có thể nói rằng nó không rõ ràng. </p><p>Có giả thuyết nói rằng tiếng Nhật có quan hệ với <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Dravida" title="Ngữ hệ Dravida">ngữ hệ Dravida</a>, nhưng những nhà nghiên cứu nhận thấy mối quan hệ đó không nhiều. <a href="/w/index.php?title=Shin_Ono&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Shin Ono (trang không tồn tại)">Shin Ono</a> có giả thuyết cho rằng các điểm từ vựng - ngữ pháp của tiếng Nhật có những điểm chung với <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tamil" title="Tiếng Tamil">tiếng Tamil</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, tuy nhiên đã có nhiều chỉ trích quan điểm này khi xem xét vấn đề theo phương pháp của ngành so sánh ngôn ngữ học<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (xem <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tamil" title="Tiếng Tamil">tiếng Tamil</a>). </p><p>Nếu chúng ta quan tâm đến mối quan hệ đối với cá nhân từng ngôn ngữ, thì ký hiệu, từ vựng v.v. của tiếng Nhật ảnh hưởng mạnh mẽ bởi <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Hán</a> từ xa xưa thông qua <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a> và <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">Hán ngữ</a>. Nhật Bản thuộc về <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_c%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_c%C3%B3_truy%E1%BB%81n_th%E1%BB%91ng_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nhóm các nước có truyền thống sử dụng chữ Hán (trang không tồn tại)">nhóm các nước có truyền thống sử dụng chữ Hán</a> (các nước đồng văn) mà trung tâm là Trung Quốc. Tuy nhiên, cơ sở <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng" title="Từ vựng">từ vựng</a> không có sự tương ứng, ngoài ra đặc trưng về văn phạm - phát âm thì hoàn toàn khác Trung Quốc, do đó sự liên quan về hệ thống là không chính xác. </p><p>Đối với <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ainu" title="Tiếng Ainu">ngôn ngữ Ainu</a>, mặc dù cấu trúc câu của ngôn ngữ Ainu tương tự như của tiếng Nhật (kiểu SOV), nhưng văn phạm - hình thái xét theo loại hình thì thuộc về các <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_h%E1%BB%A3p_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tổ hợp ngôn ngữ (trang không tồn tại)">tổ hợp ngôn ngữ</a> khác nhau, đồng thời cấu tạo âm vị cũng chứng tỏ tồn tại nhiều khác biệt về hữu thanh - vô thanh cũng như việc sử dụng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_ti%E1%BA%BFt_%C4%91%C3%B3ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tiết đóng (trang không tồn tại)">âm tiết đóng</a>. Sự liên quan tương tự về mặt từ vựng cơ bản cũng đã được chỉ ra<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> nhưng những dẫn chứng thì không đầy đủ. Nói chung sự giống nhau về ngôn ngữ thể hiện ở chỗ, có nhiều từ vựng Ainu rất dễ nhận ra là đều được <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_m%C6%B0%E1%BB%A3n" title="Từ mượn">mượn</a> từ tiếng Nhật<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Hiện nay, những tài liệu chứng minh ra sự liên quan với nhau của hai ngôn ngữ một cách hệ thống rất thiếu. </p><p>Đối với <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Tiếng Triều Tiên">ngôn ngữ Triều Tiên</a>, mặc dù có nhiều điểm giống nhau về cấu trúc văn phạm, cơ sở từ vựng của hai ngôn ngữ khác nhau rất nhiều. Về khía cạnh âm vị, mặc dù có những điểm giống nhau về nguồn gốc cũng như âm nước không đứng ở đầu từ, hay đều dùng một kiểu hoà hợp nguyên âm, v.v., nhưng cũng như ngữ hệ Altai được đề cập ở trên, sự tương tự không đóng vai trò toàn bộ, âm đóng và phụ âm kép (trong tiếng Triều Tiên thời kỳ giữa) tồn tại sự khác nhau lớn so với tiếng Nhật. Trong Ngôn ngữ Cao Ly đã <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_mai_m%E1%BB%99t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ mai một (trang không tồn tại)">biến mất</a> của <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Bán đảo Triều Tiên">bán đảo Triều Tiên</a>, cách đếm số cũng như từ vựng được cho là tương tự với tiếng Nhật<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, nhưng sự thật là hiện nay tiếng Cao Ly là biến mất gần như hoàn toàn, do đó khó có thể trở thành tài liệu kết luận giả thuyết trên một cách có hệ thống. </p><p>Ngoài ra, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Lepcha" title="Tiếng Lepcha">tiếng Lepcha</a> - <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hebrew" title="Tiếng Hebrew">tiếng Hebrew</a> cũng đã được đề cập đến, nhưng về mặt so sánh ngôn ngữ học nó được xếp vào loại các giả thuyết sai. </p><p>Ngôn ngữ giống với tiếng Nhật và hệ thống của nó được thấy rõ ràng nhất là ngôn ngữ của nhóm đảo Ryūkyū (thuộc tiểu <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_L%C6%B0u_C%E1%BA%A7u" title="Vương quốc Lưu Cầu">vương quốc Ryūkyū</a> trước đây). <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ry%C5%ABky%C5%AB" class="mw-redirect" title="Tiếng Ryūkyū">Ngôn ngữ Ryūkyū</a> và tiếng Nhật gần gũi một cách dị thường, do đó có khả năng xếp nó thành một phần của tiếng Nhật (<a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_ng%E1%BB%AF" title="Phương ngữ">phương ngữ</a> Ryūkyū). Trong trường hợp là ngôn ngữ đặc biệt, tiếng Nhật và tiếng Ryūkyū được xếp chung vào <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Ngữ hệ Nhật Bản">Ngữ hệ Nhật Bản</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_bố_theo_địa_lý"><span id="Ph.C3.A2n_b.E1.BB.91_theo_.C4.91.E1.BB.8Ba_l.C3.BD"></span>Phân bố theo địa lý</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Phân bố theo địa lý”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân bố theo địa lý"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Japanese_language_extension.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Japanese_language_extension.PNG/300px-Japanese_language_extension.PNG" decoding="async" width="300" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Japanese_language_extension.PNG/450px-Japanese_language_extension.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Japanese_language_extension.PNG/600px-Japanese_language_extension.PNG 2x" data-file-width="1427" data-file-height="628" /></a><figcaption>Phân bố khu vực có người nói tiếng Nhật</figcaption></figure> <p>Mặc dù tiếng Nhật hầu như chỉ được nói ở nước Nhật, tuy nhiên nó đã và vẫn được dùng ở nhiều nơi khác. Khi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản">Nhật Bản</a> chiếm đóng <a href="/wiki/Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Triều Tiên">Triều Tiên</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a>, một phần của <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c_%C4%91%E1%BA%A1i_l%E1%BB%A5c" title="Trung Quốc đại lục">Trung Hoa lục địa</a>, và một số đảo ở <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> trong và trước <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Chiến tranh thế giới thứ hai</a>, những người dân địa phương ở <a href="/w/index.php?title=Khu_v%E1%BB%B1c_%C4%90%E1%BA%A1i_%C4%90%C3%B4ng_%C3%81_Th%E1%BB%8Bnh_v%C6%B0%E1%BB%A3ng_chung&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khu vực Đại Đông Á Thịnh vượng chung (trang không tồn tại)">các nước này</a> bị bắt buộc phải học tiếng Nhật trong các chương trình xây dựng đế chế. Kết quả là có nhiều người cho đến <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1970" title="Thập niên 1970">thập niên 1970</a> vẫn có thể nói được tiếng Nhật ngoài ngôn ngữ bản địa. Cộng đồng dân di cư Nhật Bản (lớn nhất là ở <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a>) thường dùng tiếng Nhật để nói chuyện hàng ngày. Dân di cư Nhật có mặt ở <a href="/wiki/Peru" class="mw-redirect" title="Peru">Peru</a>, <a href="/wiki/Argentina" title="Argentina">Argentina</a>, <a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc">Úc</a> (đặc biệt ở <a href="/wiki/Sydney" title="Sydney">Sydney</a>, <a href="/wiki/Brisbane" title="Brisbane">Brisbane</a>, và <a href="/wiki/Melbourne" title="Melbourne">Melbourne</a>) và <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> (chủ yếu ở <a href="/wiki/California" title="California">California</a> và <a href="/wiki/Hawaii" title="Hawaii">Hawaii</a>). Còn có một cộng đồng di cư nhỏ ở <a href="/wiki/Davao_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)" title="Davao (thành phố)">Davao</a>, <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a> với nhiều hậu duệ người Philippines gốc Nhật sinh sống, cùng với một số ở Laguna, Philippines và nhiều người khác ở khắp Philippines và ở Nhật Bản và trên 245.518 người Philippines ở Nhật, cộng với số người kết hôn với người Nhật, và ở châu Mỹ cũng có thể nói tiếng Nhật. Con cháu của họ (gọi là <i><a href="/w/index.php?title=Nikkei&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nikkei (trang không tồn tại)">nikkei</a></i> <span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">日系</span> <i>Nhật hệ</i>), tuy nhiên, hiếm khi nói được tiếng Nhật một cách thông thạo. Hiện nay ước tính có khoảng vài triệu người ở các nước đang học tiếng Nhật; nhiều trường tiểu học và trung học cũng đưa tiếng Nhật vào chương trình giảng dạy. </p><p>Ở Việt Nam tiếng Nhật cũng được dạy từ những năm 1940-1945, nhưng chỉ đến khoảng những năm 1960-1965 mới được dạy có hệ thống ở cả hai miền. Trong khoảng 10 năm sau đó có một thế hệ người miền Nam rất giỏi tiếng Nhật làm việc tại Phủ quốc vụ khanh đặc trách văn hoá, Tiểu ban Nhật Văn thuộc Ủy ban dịch thuật. Tuy nhiên, tiếng Nhật chỉ thực sự được giảng dạy mạnh mẽ trở lại trong khoảng 20 năm từ khi bắt đầu đổi mới đến nay khi các trường đại học mở phân khoa tiếng Nhật. Một số trường phổ thông ở Việt Nam cũng có chương trình giảng dạy tiếng Nhật như <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Trung_h%E1%BB%8Dc_ph%E1%BB%95_th%C3%B4ng_chuy%C3%AAn_Ngo%E1%BA%A1i_ng%E1%BB%AF,_%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Qu%E1%BB%91c_gia_H%C3%A0_N%E1%BB%99i" class="mw-redirect" title="Trường Trung học phổ thông chuyên Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội">Trường Trung học phổ thông Chuyên Ngoại ngữ</a>, <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Trung_h%E1%BB%8Dc_ph%E1%BB%95_th%C3%B4ng_Chu_V%C4%83n_An,_H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Trường Trung học phổ thông Chu Văn An, Hà Nội">Trường Trung học phổ thông Chu Văn An (Hà Nội)</a>. </p><p>Theo báo cáo trong <i><a href="/wiki/The_World_Factbook" title="The World Factbook">The World Factbook</a></i> của <a href="/wiki/C%E1%BB%A5c_T%C3%ACnh_b%C3%A1o_Trung_%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-disambig" title="Cục Tình báo Trung ương">CIA</a>, bang <a href="/wiki/Angaur" title="Angaur">Angaur</a> của <a href="/wiki/Palau" title="Palau">Palau</a> xem tiếng Nhật là một trong ba ngôn ngữ chính thức cùng với <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Angaur" class="mw-redirect" title="Tiếng Angaur">tiếng Angaur</a> và <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Tiểu bang này là nơi duy nhất trên thế giới xem tiếng Nhật là ngôn ngữ chính thức về mặt pháp lý, nếu như bản báo cáo đó xác thực. Tuy nhiên, cũng có báo cáo khác nói rằng ngôn ngữ chính thức ở Angaur là <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Palau" title="Tiếng Palau">tiếng Palau</a> và tiếng Anh, giống như các tiểu bang khác trong nước<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Dù thế nào đi nữa, số người dùng tiếng Nhật ở bang đó cũng là con số không, theo điều tra vào năm <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ngôn_ngữ_chính_thức"><span id="Ng.C3.B4n_ng.E1.BB.AF_ch.C3.ADnh_th.E1.BB.A9c"></span>Ngôn ngữ chính thức</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Ngôn ngữ chính thức”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ngôn ngữ chính thức"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tiếng Nhật là ngôn ngữ chính thức "không thành văn" ở Nhật Bản, và Nhật Bản là quốc gia duy nhất dùng tiếng Nhật làm ngôn ngữ hành chính chính thức. Có một dạng ngôn ngữ được coi là chuẩn: <i>hyōjungo</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">標準語</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>hyōjungo</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span> ngôn ngữ tiêu chuẩn, hoặc <i>kyōtsūgo</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">共通語</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>kyōtsūgo</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span> ngôn ngữ phổ thông). Ý nghĩa của hai từ này tương đương nhau. <i>Hyōjungo</i> (<i>kyōtsūgo</i>) là một khái niệm tạo thành từ một bộ phận của phương ngữ. Ngôn ngữ tiêu chuẩn này được tạo ra sau Minh Trị Duy Tân <i>meiji ishin</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">明治維新</span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>meiji ishin</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span> (1868) từ thứ ngôn ngữ được nói ở khu vực đô thị <a href="/wiki/T%C5%8Dky%C5%8D" class="mw-redirect" title="Tōkyō">Tokyo</a> do nhu cầu trao đổi thông tin. <i>Hyōjungo</i> được dạy ở trường học và được dùng trên truyền hình và giao tiếp chính thức, và cũng là bản tiếng Nhật được bàn đến trong bài này. </p><p>Trước đây, tiếng Nhật chuẩn trong văn viết (<i>bungo</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">文語</span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(văn ngữ)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>bungo</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>) khác với văn nói (<i>kōgo</i><span style="font-weight: normal">&#32;(<span style="color:(--color-subtle,#555);"><span class="t_nihongo_kanji" lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">口語</span><span title="phiên âm Hán-Việt của Kanji (chữ Hán)"><sup>&#160;(khẩu ngữ)</sup></span><span class="t_nihongo_norom" style="display:none"><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#32;<i><span class="t_nihongo_romaji"><i>kōgo</i></span></i></span><span class="t_nihongo_help noprint"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ giúp:Tiếng Nhật"><span class="t_nihongo_icon" style="font: bold 80% sans-serif; text-decoration:none;padding:0 .1em;"><sup>?</sup></span></a></span></span>)</span>). Hai hệ thống này có ngữ pháp khác nhau và có những biến thể về từ vựng. <i>Bungo</i> là cách viết tiếng Nhật chủ yếu cho đến khoảng năm 1900, sau đó <i>kogo</i> dần dần mở rộng tầm ảnh hưởng và hai phương pháp này đều được dùng trong văn viết cho đến <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1940" title="Thập niên 1940">thập niên 1940</a>. <i>Bungo</i> vẫn hữu ích đối với các sử gia, học giả văn chương, và luật sư (nhiều điều luật của Nhật có từ thời <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Chiến tranh thế giới thứ hai</a> vẫn còn được viết bằng <i>bungo</i>, mặc dù hiện đang có những nỗ lực để hiện đại hoá ngôn ngữ này). <i>Kōgo</i> phương pháp được dùng cho cả nói và viết tiếng Nhật chiếm ưu thế hiện nay, mặc dù ngữ pháp và từ vựng <i>bungo</i> thỉnh thoảng vẫn được dùng trong tiếng Nhật hiện đại để tăng biểu cảm. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phương_ngữ"><span id="Ph.C6.B0.C6.A1ng_ng.E1.BB.AF"></span>Phương ngữ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Phương ngữ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phương ngữ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja_da_ya.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ja_da_ya.png/350px-Ja_da_ya.png" decoding="async" width="350" height="345" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ja_da_ya.png/525px-Ja_da_ya.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ja_da_ya.png/700px-Ja_da_ya.png 2x" data-file-width="1010" data-file-height="996" /></a><figcaption>Các vùng có từ nối <i>da</i> khác nhau</figcaption></figure> <p>Ở Nhật Bản có rất nhiều phương ngữ (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">方言</span> <i>hōgen</i>). Sự phong phú này đến từ nhiều yếu tố, do một thời gian dài sinh sống ở quần đảo, địa hình đảo, những dãy núi chia cắt từng phần lãnh thổ, và lịch sử lâu dài sống tách biệt với bên ngoài lẫn bên trong của nước Nhật. Các phương ngữ thường khác nhau về ngữ điệu, <a href="/wiki/H%C3%ACnh_th%C3%A1i_(ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF)" class="mw-redirect" title="Hình thái (ngôn ngữ)">hình thái</a> biến đổi, <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng" title="Từ vựng">từ vựng</a>, và cách dùng các trợ từ. Một vài phương ngữ còn khác nhau ở các <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A5_%C3%A2m" title="Phụ âm">phụ âm</a> và <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_%C3%A2m" title="Nguyên âm">nguyên âm</a>, mặc dù điều này không phổ biến. </p><p>Năm nhóm phương ngữ chính gồm có 5 nhóm: </p> <ul><li>Higashi-nihon hōgen (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">東日本方言</span>, phương ngữ Đông Nhật Bản), phương ngữ phía Đông Nhật Bản, bao gồm cả phương ngữ Tokyo.</li> <li>Hachijō hōgen (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">八丈方言</span>, phương ngữ Bát Trượng), phương ngữ có ảnh hưởng từ phương ngữ Đông Nhật Bản cổ.</li> <li>Nishi-nihon hōgen (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">西日本方言</span>, phương ngữ Tây Nhật Bản), phương ngữ phía Tây Nhật Bản, gồm có Kyoto, Osaka, v.v.</li> <li>Kyūshū hōgen (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">九州方言</span>, phương ngữ Cửu Châu), gồm Nagasaki, Kumamoto, v.v.</li> <li>Ryūkyū hōgen (<span lang="ja" title="Văn bản tiếng Nhật">琉球方言</span>, phương ngữ Lưu Cầu), các đảo thuộc nhóm đảo Ryūkyū.</li></ul> <p>Ngày nay, tiếng Nhật chuẩn được dùng phổ biến trên cả nước (bao gồm nhiều phần của nhóm đảo Ryūkyū như Okinawa) do không chỉ <a href="/wiki/Truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh" title="Truyền hình">truyền hình</a> và <a href="/wiki/Radio" class="mw-disambig" title="Radio">radio</a>, mà còn nhờ vào hệ thống đường sá, tàu lửa, và hàng không. Những người trẻ tuổi thường nói được cả tiếng địa phương và ngôn ngữ chuẩn, mặc dù trong đa số trường hợp, tiếng địa phương chịu ảnh hưởng bởi tiếng chuẩn, và tiếng Nhật "tiêu chuẩn" ngược lại cũng bị ảnh hưởng bởi tiếng địa phương. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Âm_vị"><span id=".C3.82m_v.E1.BB.8B"></span>Âm vị</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Âm vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Âm vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C3%82m_v%E1%BB%8B_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống Âm vị Nhật Bản (trang không tồn tại)">Hệ thống Âm vị Nhật Bản</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hệ_thống_âm_vị"><span id="H.E1.BB.87_th.E1.BB.91ng_.C3.A2m_v.E1.BB.8B"></span>Hệ thống âm vị</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sửa đổi phần “Hệ thống âm vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống âm vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong tiếng Nhật, <i>ippon</i> (一本, "1 cái"), viết theo chữ <a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a> là 「いっぽん」, sẽ được đọc theo 4 đơn vị là 「い・っ・ぽ・ん」. Theo âm tiết, nghe như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ip.poɴ]</span> với 2 âm tiết, nhưng nó không giống với cách nắm bắt theo âm vị. Cách chia những phần theo âm thanh học thì khác với âm tiết, theo âm vần luận thì mỗi đơn vị trong 「い・っ・ぽ・ん」 được gọi là <i>mora</i><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (phách<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>). </p><p>Mora trong tiếng Nhật nói chung có thể hệ thống hoá dựa trên <i>kana</i> (仮名, bảng chữ tiếng Nhật). <i>Ippon</i> và <i>mattaku</i> 「まったく」 theo âm thanh học là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ippoɴ]</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[mattakɯ]</span> không có đơn âm nào chung, nhưng trong tiếng Nhật vẫn có một mora chung, đó là 「っ」. Ngoài ra, đối với 「ん」, theo âm thanh học thì tuỳ theo âm đi sau nó mà có thể được phát âm là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɴ]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[m]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[n]</span> hay <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ŋ]</span>, nhưng những người nói tiếng Nhật đều có thể nhận ra âm giống nhau, do đó theo âm vần luận nó trở thành một loại mora. </p><p>Trong tiếng Nhật, phần lớn mora đều kết thúc bằng nguyên âm. Do đó tiếng Nhật mang đặc tính mạnh của <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_%C3%A2m_ti%E1%BA%BFt_m%E1%BB%9F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ âm tiết mở (trang không tồn tại)">ngôn ngữ âm tiết mở</a>. Mặc dù vậy, hai mora đặc biệt 「っ」 và 「ん」 không có nguyên âm. </p><p>Về phân loại mora, có 111 kiểu mora như bảng dưới. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, số lượng mora đang dần thay đổi. Đối với âm của hàng <i>ga</i> 「が」, ở vị trí giữa và cuối từ, nó biến thành âm mũi (còn gọi là <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_k%C3%AAu_m%C5%A9i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm kêu mũi (trang không tồn tại)">âm kêu mũi</a>) thuộc hàng 「か゚」, nhưng với những người trẻ tuổi thì sự phân biệt này đang mất dần. Do đó, nếu ta không đếm hàng 「か゚」, số lượng mora chỉ còn 103. Còn nếu tính luôn cả các âm mượn như 「ファ(fa)・フィ(fi)・フェ(fe)・フォ(fo)」「ティ(ti)・トゥ(tu)」「ディ(di)・ドゥ(du)」, con số này lại thay đổi lên đến 128 mora.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <table border="0" cellspacing="0" cellpadding="1" style="margin-left:50px;"> <tbody><tr> <td><b>Âm đơn</b> (nguyên âm)</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>あ い う え お</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td><b>Âm đơn</b> (phụ âm + nguyên âm)</td> <td><b>Âm đôi</b></td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>か き く け こ</td> <td>きゃ きゅ きょ</td> <td>(<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_%C4%91i%E1%BA%BFc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm điếc (trang không tồn tại)">âm điếc</a>) </td></tr> <tr> <td>さ し す せ そ</td> <td>しゃ しゅ しょ</td> <td>(âm điếc) </td></tr> <tr> <td>た ち つ て と</td> <td>ちゃ ちゅ ちょ</td> <td>(âm điếc) </td></tr> <tr> <td>な に ぬ ね の</td> <td>にゃ にゅ にょ</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>は ひ ふ へ ほ</td> <td>ひゃ ひゅ ひょ</td> <td>(âm điếc) </td></tr> <tr> <td>ま み む め も</td> <td>みゃ みゅ みょ</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>ら り る れ ろ</td> <td>りゃ りゅ りょ</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>が ぎ ぐ げ ご</td> <td>ぎゃ ぎゅ ぎょ</td> <td>(<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_k%C3%AAu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm kêu (trang không tồn tại)">âm kêu</a>) </td></tr> <tr> <td>(か゚ き゚ く゚ け゚ こ゚)</td> <td>(き゚ゃ き゚ゅ き゚ょ)</td> <td>(<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_k%C3%AAu_m%C5%A9i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm kêu mũi (trang không tồn tại)">âm kêu mũi</a>) </td></tr> <tr> <td>ざ じ ず ぜ ぞ</td> <td>じゃ じゅ じょ</td> <td>(âm kêu) </td></tr> <tr> <td>だ で ど</td> <td>&#160;</td> <td>(âm kêu) </td></tr> <tr> <td>ば び ぶ べ ぼ</td> <td>びゃ びゅ びょ</td> <td>(âm kêu) </td></tr> <tr> <td>ぱ ぴ ぷ ぺ ぽ</td> <td>ぴゃ ぴゅ ぴょ</td> <td>(<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_n%E1%BB%ADa_k%C3%AAu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm nửa kêu (trang không tồn tại)">âm nửa kêu</a>) </td></tr> <tr> <td><b>Âm đơn</b> (bán phụ âm + nguyên âm)</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>や ゆ よ</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>わ</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td><b>Mora đặc biệt</b></td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>ん (<a href="/w/index.php?title=%C3%82m_g%E1%BA%A3y&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm gảy (trang không tồn tại)">âm gảy</a>)</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>っ (<a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A5_%C3%A2m_%C4%91%C3%B4i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phụ âm đôi (trang không tồn tại)">phụ âm đôi</a>)</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> <tr> <td>ー (<a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C3%A2m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trường âm (trang không tồn tại)">trường âm</a>)</td> <td>&#160;</td> <td>&#160; </td></tr> </tbody></table> <p>Hơn nữa, bảng chữ cái tiếng Nhật thường được sử dụng để giải thích cho hệ thống âm vị, nhưng thử so sánh với bảng mora tiếng Nhật ở trên, ta thấy có sự khác nhau đáng kể. Đáng chú ý bảng chữ cái tiếng Nhật đã có từ thời kỳ Bình An (平安, "Heian"), do đó nó không phản ánh được hệ thống âm vị của ngôn ngữ hiện đại (xem thêm phần "Trước thời Giang hộ (Eido)" của "Nghiên cứu sử tiếng Nhật"). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hệ_thống_nguyên_âm"><span id="H.E1.BB.87_th.E1.BB.91ng_nguy.C3.AAn_.C3.A2m"></span>Hệ thống nguyên âm</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Sửa đổi phần “Hệ thống nguyên âm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống nguyên âm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Japanese_(standard)_vowels.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Japanese_%28standard%29_vowels.svg/292px-Japanese_%28standard%29_vowels.svg.png" decoding="async" width="292" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Japanese_%28standard%29_vowels.svg/438px-Japanese_%28standard%29_vowels.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Japanese_%28standard%29_vowels.svg/584px-Japanese_%28standard%29_vowels.svg.png 2x" data-file-width="292" data-file-height="181" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Nguyên âm được thể hiện bằng các ký tự 「あ・い・う・え・お」. Theo âm vần luận, nguyên âm tiếng Nhật có 5 âm được thể hiện theo các ký tự trên, ký hiệu <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BB%91&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tố (trang không tồn tại)">âm tố</a> được viết là: </p> <ul><li>/a/, /i/, /u/, /e/, /o/</li></ul> <p>Mặt khác, theo <a href="/wiki/%C3%82m_v%E1%BB%8B_h%E1%BB%8Dc" title="Âm vị học">âm vị học</a>, năm nguyên âm cơ bản được phát âm gần với </p> <ul><li><span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[a]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[i]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɯ]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[e]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[o]</span></li></ul> <p>Chữ 「う」<i><span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-2" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/4\/4c\/Ja-U.oga\/Ja-U.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-U.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/4c/Ja-U.oga/Ja-U.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-U.oga" title="Tập tin:Ja-U.oga">ⓘ</a></sup></span></i> giống như âm tròn môi <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[u]</span> trong tiếng Việt và một số ngôn ngữ khác, đồng thời cũng là một <a href="/w/index.php?title=Nguy%C3%AAn_%C3%A2m_kh%C3%B4ng_tr%C3%B2n_m%C3%B4i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguyên âm không tròn môi (trang không tồn tại)">nguyên âm không tròn môi</a>, nhưng ở phía sau <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_m%C3%B4i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm môi (trang không tồn tại)">âm môi</a> thì tiến đến <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_tr%C3%B2n_m%C3%B4i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tròn môi (trang không tồn tại)">âm tròn môi</a> (để hiểu rõ phát âm, xem mục văn tự tương tự). </p><p>Theo âm vần luận, những chữ như <i>kōhī</i> 「コーヒー」 (cà phê) và <i>hīhī</i> 「ひいひい」 (tiếng rên), tồn tại một yếu tố gọi là trường âm biểu diễn bằng 「ー」 hay hàng <i>a</i> 「あ」 trong kana (ký hiệu âm tố là /R/). Ở đây, tồn tại một <i>mora</i> độc đáo độc lập được phát âm bằng phương pháp gọi là "kéo dài nguyên âm trước đó thêm 1 <i>mora</i>"<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Giống như những từ <i>tori</i> (鳥, "chim") và <i>tōri</i> (通り, con đường), việc có hay không có trường âm nhiều khi cũng khác nhau về ý nghĩa. Tuy nhiên, theo âm thanh thì việc có một âm cụ thể được gọi là "trường âm" là không có, vì ở phần nửa sau của nguyên âm dài <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[aː]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[iː]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɯː]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[eː]</span> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[oː]</span> cũng chính là âm đó. </p><p>Đối với những chữ được viết là ei 「えい」, ou 「おう」 thì cách phát âm giống như ee 「ええ」 hay oo 「おお」 và nói chung đều được phiên âm thành các nguyên âm dài của <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[eː]</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[oː]</span> (những từ như kei 「けい」, kou 「こう」 v.v., trường hợp có phụ âm ở đầu hoàn toàn tương tự). Nói cách khác, <i>eisei</i> (衛星, "vệ tinh") <i>outou</i> (応答, "trả lời") được đọc là 「エーセー」「オートー」. Tuy nhiên, ở Kyuushuu và phía Tây Shikoku, phía nam Bán đảo Kii... thì ei 「えい」 phát âm thành <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ei]</span><sup id="cite_ref-D_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-D-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Phần cuối của các câu kết thúc bằng <i>desu</i>「です」 và <i>masu</i>「ます」, biến thành vô thanh và, có trường hợp nghe như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[des]</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[mas]</span> (tuỳ thuộc vào từng phương ngữ và từng cá nhân). Hơn nữa, trong trường hợp nguyên âm <i>i</i> 「い」, <i>u</i> 「う」 nằm giữa phụ âm vô thanh cũng biến thành vô thanh và thanh đới không rung. Ví dụ như, <i>Kikuchi</i> trong <i>Kikuchi Kan</i> (菊池寛) và <i>kuchikiki</i> trong <i>kuchikiki kōi</i> (口利き行為, cử chỉ phát ngôn) phần nguyên âm thành nguyên âm vô thanh. </p><p>Nguyên âm đứng phía trước 「ん」 có xu hướng trở thành âm mũi. Ngoài ra, 「ん」 đứng phía trước nguyên âm thì trở thành nguyên âm mũi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hệ_thống_phụ_âm"><span id="H.E1.BB.87_th.E1.BB.91ng_ph.E1.BB.A5_.C3.A2m"></span>Hệ thống phụ âm</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Sửa đổi phần “Hệ thống phụ âm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống phụ âm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Phụ âm phân biệt theo âm vần luận, có các phụ âm thuộc các hàng 「か(ka)・さ(sa)・た(ta)・な(na)・は(ha)・ま(ma)・や(ya)・ら(ra)・わ(wa)」, phụ âm kêu thuộc các hàng 「が(ga)・ざ(za)・だ(da)・ば(ba)」, phụ âm nửa kêu thuộc hàng 「ぱ(pa)」 (về mora đặc biệt, xin tham khảo ở phần cuối phần này). Ký hiệu âm tố như sau: </p> <ul><li>/k/, /s/, /t/, /h/ (âm điếc)</li> <li>/g/, /z/, /d/, /b/ (âm kêu)</li> <li>/p/ (âm nửa kêu)</li> <li>/n/, /m/, /r/</li> <li>/j/, /w/ (thường gọi là bán nguyên âm)</li></ul> <p>Mặt khác, theo âm thanh học, thì hệ thống phụ âm có rất nhiều khía cạnh phức tạp. Các phụ âm được dùng chủ yếu gồm có </p> <table border="1" frame="box" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="1" class="wikitable" style="text-align:center; margin-left:50px"> <tbody><tr> <th>&#160; </th> <th><a href="/wiki/%C3%82m_%C4%91%C3%B4i_m%C3%B4i" class="mw-redirect" title="Âm đôi môi">Âm<br />đôi môi</a> </th> <th><a href="/wiki/%C3%82m_ch%C3%A2n_r%C4%83ng" class="mw-redirect" title="Âm chân răng">Âm<br />chân răng</a> </th> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_qu%E1%BA%B7t_l%C6%B0%E1%BB%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm quặt lưỡi (trang không tồn tại)">Âm<br />quặt lưỡi</a> </th> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_sau_ch%C3%A2n_r%C4%83ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm sau chân răng (trang không tồn tại)">Âm sau chân răng</a> </th> <th><a href="/wiki/%C3%82m_v%C3%B2m" class="mw-redirect" title="Âm vòm">Âm vòm</a> </th> <th><a href="/wiki/%C3%82m_v%C3%B2m_m%E1%BB%81m" class="mw-redirect" title="Âm vòm mềm">Âm<br />vòm mềm</a> </th> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_l%C6%B0%E1%BB%A1i_g%C3%A0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm lưỡi gà (trang không tồn tại)">Âm<br />lưỡi gà</a> </th> <th><a href="/wiki/%C3%82m_thanh_h%E1%BA%A7u" title="Âm thanh hầu">Âm thanh hầu</a> </th></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc (trang không tồn tại)">Âm tắc</a> </th> <td class="IPA">p&#160;&#160;b </td> <td class="IPA">t&#160;&#160;d </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">k&#160;&#160;ɡ </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_m%C5%A9i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm mũi (trang không tồn tại)">Âm mũi</a> </th> <td class="IPA">m </td> <td class="IPA">n </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">ŋ </td> <td class="IPA">ɴ </td> <td style="background:gray;">&#160; </td></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_v%E1%BB%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm vỗ (trang không tồn tại)">Âm vỗ</a> </th> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">ɾ </td> <td class="IPA">ɽ </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td style="background:gray;">&#160; </td></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_x%C3%A1t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm xát (trang không tồn tại)">Âm xát</a> </th> <td class="IPA">ɸ </td> <td class="IPA">s&#160;&#160;z </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">ɕ&#160;&#160;ʑ </td> <td class="IPA">ç </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">h </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%C3%82m_ti%E1%BA%BFp_c%E1%BA%ADn" title="Âm tiếp cận">Âm tiếp cận</a> </th> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">j </td> <td class="IPA">ɰ </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc_x%C3%A1t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc xát (trang không tồn tại)">Âm tắc xát</a> </th> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">ʦ&#160;&#160;ʣ </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">ʨ&#160;&#160;ʥ </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td></tr> <tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C3%82m_ti%E1%BA%BFp_c%E1%BA%ADn_c%E1%BA%A1nh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tiếp cận cạnh (trang không tồn tại)">Âm tiếp cận cạnh</a> </th> <td style="background:gray;">&#160; </td> <td class="IPA">&#160;l </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td class="IPA">&#160; </td> <td style="background:gray;">&#160; </td></tr></tbody></table> <p>Về cơ bản thì các âm hàng <i>ka</i> 「か」 phát âm là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[k]</span>, hàng <i>sa</i> 「さ」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[s]</span> (hay <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[θ]</span>, tuỳ địa phương và người nói<sup id="cite_ref-D_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-D-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>), hàng <i>ta</i> 「た」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[t]</span>, hàng <i>na</i> 「な」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[n]</span>, hàng <i>ha</i> 「は」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[h]</span>, hàng <i>ma</i> 「ま」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[m]</span>, hàng <i>ya</i> 「や」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[j]</span>, hàng <i>da</i> 「だ」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[d]</span>, hàng <i>ba</i> 「ば」 là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[b]</span>, và cuối cùng là hàng <i>pa</i> 「ぱ」 phát âm là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[p]</span>. </p><p>Phụ âm hàng <i>ra</i> 「ら」 khi đứng ở đầu từ thì phát âm như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[d]</span>, thay vì phát âm như <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc_nh%E1%BA%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc nhẹ (trang không tồn tại)">âm tắc nhẹ</a> khó đọc<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Cũng có người phát âm gần giống như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[l]</span> của tiếng Việt. Không có ký hiệu âm thanh thích hợp nhưng cũng có khi được dùng thay thế bằng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc_u%E1%BB%91n_l%C6%B0%E1%BB%A1i_k%C3%AAu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc uốn lưỡi kêu (trang không tồn tại)">âm tắc uốn lưỡi kêu</a> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɖ]</span><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Mặt khác, âm <i>ra</i> cùng với 「っ」 như 「あらっ?」, xuất hiện ở giữa hoặc cuối từ sẽ trở thành âm tắc lưỡi <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɾ]</span> hoặc <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɽ]</span>. </p><p>Phụ âm hàng <i>wa</i> 「わ」 có người nói dùng cách phát âm tròn môi <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[w]</span>, nhưng đa số dùng âm không tròn môi <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɰ]</span> (khi tách ra đọc từng âm thì tiếng Nhật lại đọc là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[w]</span>). Đối với các âm mượn 「ウィ(vi)」「ウェ(ve)」「ウォ(vo)」 cũng phát âm y hệt nhưng cũng có nhiều người phát âm là 「ウイ(ui)」「ウエ(ue)」「ウオ(uo)」. </p><p>Phụ âm hàng <i>ga</i> 「が」 khi xuất hiện ở đầu từ thì dùng <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[g]</span>, nhưng ở giữa từ thì phổ biến cách dùng <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ŋ]</span> (âm mũi hàng <i>ga</i>, gọi là <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_k%C3%AAu_m%C5%A9i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm kêu mũi (trang không tồn tại)">âm kêu mũi</a>). Ngày nay, việc dùng âm <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ŋ]</span> đang dần biến mất. </p><p>Phụ âm hàng <i>za</i> 「ざ」 khi đứng ở đầu từ và sau 「ん」 thì sử dụng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc_x%C3%A1t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc xát (trang không tồn tại)">âm tắc xát</a> (âm của <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʣ]</span> phối hợp âm tắc và âm xát) nhưng ở giữa từ thì thường sử dụng âm xát (như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[z]</span>). Cũng có người luôn sử dụng âm tắc xát nhưng ví dụ như <i>shujutsu</i> (手術, "phẫu thuật") sẽ rất khó và đa số sẽ dùng âm xát. Ngoài ra, âm 「ぢ」 và 「づ」 của hàng <i>da</i> 「だ」, ngoại trừ một vài phương ngữ, luôn gây cho ta cảm giác đồng âm với 「じ」「ず」 của hàng <i>za</i>, phương pháp phát âm của chúng giống nhau. </p><p>Phụ âm theo sau nguyên âm <i>i</i> 「い」 cho ra âm sắc đặc biệt. Một vài phụ âm biến thành <a href="/w/index.php?title=V%C3%B2m_ho%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vòm hoá (trang không tồn tại)">âm vòm</a>, đầu lưỡi gần với <a href="/w/index.php?title=V%C3%B2m_mi%E1%BB%87ng_c%E1%BB%A9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vòm miệng cứng (trang không tồn tại)">vòm miệng cứng</a>. Ví dụ như, phụ âm của hàng <i>ka</i> 「か」 nói chung phát âm là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[k]</span> nhưng chỉ có <i>ki</i> 「き」 xảy ra hiện tượng như trên, và được phát âm là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[kʲ]</span>. Nếu sau các phụ âm vòm hoá thuộc cột <i>i</i> như trên là các nguyên âm <i>a</i> 「あ」 <i>u</i> 「う」 <i>o</i> 「お」 thì theo phép chính tả các chữ này sẽ biến thành 「ゃ」「ゅ」「ょ」 trong bảng <i>kana</i> và được viết như 「きゃ」「きゅ」「きょ」,「みゃ」「みゅ」「みょ」. Nếu sau nó là nguyên âm 「エ」 thì viết thành 「ェ」 trong bảng <i>kana</i> ví dụ như 「キェ」, nhưng với những từ mượn thì không có áp dụng theo cách trên. </p><p>Phụ âm trên cột âm <i>i</i> 「い」 của các hàng <i>sa</i> 「さ」, <i>za</i> 「ざ」, <i>ta</i> 「た」, <i>ha</i> 「は」 cũng có âm sắc đặc biệt nhưng lúc này không phải chỉ vòm hoá, mà điểm điều âm đã di chuyển đến vòm cứng. Phụ âm 「し」 và 「ち」 phát âm lần lượt là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɕ]</span> <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-3" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/1\/16\/Ja-Shi.oga\/Ja-Shi.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Shi.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/16/Ja-Shi.oga/Ja-Shi.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Shi.oga" title="Tập tin:Ja-Shi.oga">ⓘ</a></sup></span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʨ]</span> <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-4" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/5\/5a\/Ja-Chi_2.oga\/Ja-Chi_2.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Chi 2.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5a/Ja-Chi_2.oga/Ja-Chi_2.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Chi_2.oga" title="Tập tin:Ja-Chi 2.oga">ⓘ</a></sup></span>. Các phụ âm thuộc hàng tương ứng với các âm đó vẫn được phát âm bình thường. Phụ âm của Âm mượn 「スィ(si)」 và 「ティ(ti)」 thì dùng âm vòm hoá <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[sʲ]</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[tʲ]</span>. Phụ âm 「じ」「ぢ」 đứng ở đầu từ cũng như sau 「ん」 thì dùng <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʥ]</span>, giữa từ thì dùng <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʑ]</span>. Phụ âm của âm mượn 「ディ(di)」 và 「ズィ(zi)」 thì sử dụng là âm vòm hoá <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[dʲ]</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʣʲ]</span> hay <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[zʲ]</span>. Phụ âm <i>hi</i> 「ひ」 <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-5" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/0\/04\/Ja-Hi.oga\/Ja-Hi.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Hi.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/04/Ja-Hi.oga/Ja-Hi.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Hi.oga" title="Tập tin:Ja-Hi.oga">ⓘ</a></sup></span>thì có âm vòm cứng <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ç]</span> chứ không đọc là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[h]</span>. </p><p>Ngoài ra, phụ âm <i>ni</i> 「に」 được phát âm thành âm vòm hoá <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[nʲ]</span> nhưng cũng có người sử dụng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_m%C5%A9i_v%C3%B2m_c%E1%BB%A9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm mũi vòm cứng (trang không tồn tại)">âm mũi vòm cứng</a> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɲ]</span>. Tương tự như vậy, <i>ri</i> 「り」 <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-6" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/3\/37\/Ja-Ri.oga\/Ja-Ri.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Ri.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/37/Ja-Ri.oga/Ja-Ri.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Ri.oga" title="Tập tin:Ja-Ri.oga">ⓘ</a></sup></span> có người sử dụng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_t%E1%BA%AFc_v%C3%B2m_c%E1%BB%A9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm tắc vòm cứng (trang không tồn tại)">âm tắc vòm cứng</a>, 「ち」 thì lại cũng có người sử dụng âm chẻ vòm cứng vô thanh <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">c</span>. </p><p>Bên cạnh đó, hàng <i>ha</i> 「は」 thì chỉ có phụ âm <i>fu</i> 「ふ」 <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-7" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/1\/14\/Ja-Fu.oga\/Ja-Fu.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Fu.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/14/Ja-Fu.oga/Ja-Fu.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Fu.oga" title="Tập tin:Ja-Fu.oga">ⓘ</a></sup></span> sử dụng <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_s%C3%A1t_%C4%91%C3%B4i_m%C3%B4i_v%C3%B4_thanh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm sát đôi môi vô thanh (trang không tồn tại)">âm sát đôi môi vô thanh</a> <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɸ]</span> còn các phụ âm còn lại của hàng <i>ha</i> biến hoá từ <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[p]</span> → <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɸ]</span> → <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[h]</span>. Với âm mượn thì có người sử dụng là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[f]</span>. Ngoài ra, ở hàng <i>ta</i> 「た」 thì chỉ có phụ âm <i>tsu</i> 「つ」 <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-8" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{&quot;_&quot;:&quot;mw.Phonos.PhonosButton&quot;,&quot;href&quot;:&quot;\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/c\/ca\/Ja-Tsu.oga\/Ja-Tsu.oga.mp3&quot;,&quot;rel&quot;:[&quot;nofollow&quot;],&quot;framed&quot;:false,&quot;icon&quot;:&quot;volumeUp&quot;,&quot;label&quot;:{&quot;html&quot;:&quot;nghe&quot;},&quot;data&quot;:{&quot;ipa&quot;:&quot;&quot;,&quot;text&quot;:&quot;&quot;,&quot;lang&quot;:&quot;vi&quot;,&quot;wikibase&quot;:&quot;&quot;,&quot;file&quot;:&quot;Ja-Tsu.oga&quot;},&quot;classes&quot;:[&quot;ext-phonos-PhonosButton&quot;,&quot;noexcerpt&quot;]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/ca/Ja-Tsu.oga/Ja-Tsu.oga.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">nghe</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ja-Tsu.oga" title="Tập tin:Ja-Tsu.oga">ⓘ</a></sup></span> dùng là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ʦ]</span> (giống với phụ âm "t" bật hơi của <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>). Các nguyên âm 「あ」「い」「え」「お」 theo sau những phụ âm này chủ yếu xuất hiện trong từ mượn, trở thành các chữ kana 「ァ」「ィ」「ェ」「ォ」 và viết thành 「ファ」「ツァ」 (「ツァ」 cũng dùng cho các trường hợp 「おとっつぁん」 hay 「ごっつぁん」). 「フィ」「ツィ」 thì xảy ra sự vòm hoá phụ âm. 「トゥ」「ドゥ」(<span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[tɯ]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[dɯ]</span>) có người cố gắng phát âm gần với âm mượn <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[t]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[tu]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[du]</span>. </p><p>Âm được gọi là <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A5_%C3%A2m_%C4%91%C3%B4i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phụ âm đôi (trang không tồn tại)">phụ âm đôi</a> 「っ」 (ký hiệu âm tố là /Q/) cũng như <a href="/w/index.php?title=%C3%82m_g%E1%BA%A3y&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Âm gảy (trang không tồn tại)">âm gảy</a> 「ん」 (/N/), theo khái niệm của âm vần luận, là một mora đặc biệt giống như <a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C3%A2m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trường âm (trang không tồn tại)">trường âm</a> được đề cập ở trên. Nói về âm thanh thực thì 「っ」 trở thành các phụ âm liên tục <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-kk-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-ss-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-ɕɕ-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-tt-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-tʦ-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-tʨ-]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[-pp-]</span>. Ngoài ra, 「ん」 thì tuỳ theo âm ở phía sau mà thành phụ âm <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɴ]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[m]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[n]</span>, <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ŋ]</span> (tuy nhiên, nếu ở phía trước nguyên âm thì thành <a href="/w/index.php?title=Nguy%C3%AAn_%C3%A2m_m%C5%A9i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguyên âm mũi (trang không tồn tại)">nguyên âm mũi</a>). Ví dụ nếu ở cuối câu thì nhiều người dùng là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[ɴ]</span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trọng_âm"><span id="Tr.E1.BB.8Dng_.C3.A2m"></span>Trọng âm</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Sửa đổi phần “Trọng âm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trọng âm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm (trang không tồn tại)">Trọng âm</a> của tiếng Nhật chủ yếu là <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_kh%C3%B4ng_%C4%91%E1%BB%81u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm không đều (trang không tồn tại)">trọng âm không đều</a>. Trọng âm được xác định theo từ. Những trường hợp từ đồng âm có thể phân biệt nhờ sự khác nhau về trọng âm không ít. Ví dụ như trong phương ngữ Tokyo, <i>ame</i> (雨, "mưa") và <i>ame</i> (飴, "kẹo") thì được đọc tương ứng là 「a\me」 (phần đầu đọc cao hơn) và 「a/me」 (kiểu âm bằng), được phát âm rõ ràng là khác nhau (từ lúc này trở đi, khi nói về âm thanh đi lên dùng /, âm bằng dùng \). Những chữ đều được phiên âm là <i>hashi o</i> 「端を」 (góc đường), 「箸を」 (đôi đũa), 「橋を」 (cây cầu) thì đọc tương ứng là 「ha/shio」「ha\shio」「ha/shi\o」. </p><p>Sự lên xuống của trọng âm nếu nói theo âm nhạc thì giống với sự lên xuống của âm giai. Nhiều nhà soạn nhạc trước đây, khi phổ nhạc cho thơ, đã dựa trên trọng âm của ngôn từ<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Ví dụ như, nhạc sĩ <a href="/w/index.php?title=Kousaku_Yamada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kousaku Yamada (trang không tồn tại)">Kousaku Yamada</a> đã phổ nhạc cho câu <i>Karatachi no hana ga sai tayo</i> ("hoa cam ba lá đã nở") (phổ thơ 「からたちの花」 của Kitahara Hakushū) đã tận dụng lại trọng âm phát âm là 「ka/ratachi no ha/na\ga sa/itayo」. Do đó, tránh cho <i>ha/na\ga</i> (花が, hoa) bị hiểu nhầm thành "lỗ mũi" 「鼻が」 (ha/naga). </p><p>Mặc dù như vậy, không phải lúc nào khác trọng âm cũng là khác nghĩa nhau. Như <i>kyō'iku</i> (教育, "giáo dục") hay <i>zaisei</i> (財政, "tài chính") giọng Tokyo đọc là 「kyo/ーiku」 và 「za/iseー (za/isei)」, nhưng theo các nhà chuyên môn cũng thường được đọc là 「kyo\ーiku」 và 「za\iseー」. Ngoài ra, sự bằng hoá trọng âm dường như đang là xu hướng của thời đại, <i>densha</i> (電車, "xe điện") và <i>eiga</i> (映画, "phim") từ cách đọc 「de\nsha」 và 「e\ーga (e\iga)」 đang dần trở thành 「de/nsha」 và 「e/ーga」. Tuy nhiên, ý nghĩa các từ không hề thay đổi. </p><p><i>Hana ga</i> (花が, "hoa (thì)") ở Tokyo đọc là 「ha/na\ga」, ở Kyoto đọc là 「ha\naga」, cho nên trọng âm ở mỗi từ khác nhau tuỳ theo địa phương. Tuy nhiên, hệ thống trọng âm các địa phương với nhau không hoàn toàn là không hề tương ứng với nhau. Nhiều trường hợp có thể nhìn thấy sự đối ứng một cách có hệ thống. Ví dụ như, <i>hana ga</i> (花が), <i>yama ga</i> (山が, "núi (thì)") và <i>ike ga</i> (池が, "hồ (thì)") theo giọng Tokyo là 「ha/na\ga」, 「ya/ma\ga」, 「i/ke\ga」, phát âm dạng lồi, còn ở Kyoto thì 「ha\naga」, 「ya\maga」 và 「i\kega」 phát âm dạng phần đầu là âm cao. Theo đó, những từ nào ở địa phương này có cùng một kiểu trọng âm, thì ở địa phương khác, những từ đó cũng thuộc về cùng một kiểu trọng âm khác. </p><p>Sự thật là, trọng âm theo phương ngữ của Nhật Bản đều bắt nguồn từ một hệ thống ngôn ngữ có trọng âm hoàn toàn giống nhau trong quá khứ, nhưng sau đó dần dần tách ra và xuất hiện khác biệt. <a href="/w/index.php?title=Shir%C5%8D_Hattori&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Shirō Hattori (trang không tồn tại)">Shirō Hattori</a> gọi nó là trọng âm của tiếng Nhật nguyên thủy<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, nhưng vấn đề tiếng Nhật nguyên thủy cụ thể ra sao thì có nhiều quan điểm. Ví dụ như <a href="/w/index.php?title=Kazuharu_Kindaichi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kazuharu Kindaichi (trang không tồn tại)">Kazuharu Kindaichi</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> và Otsumura Kazuo<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> thì cho rằng trọng âm theo kiểu <a href="/w/index.php?title=Kinh_Ph%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kinh Phản (trang không tồn tại)">Kinh Phản</a> (Keihan) của thời kỳ <a href="/w/index.php?title=Vi%E1%BB%87n_Ch%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Viện Chính (trang không tồn tại)">Viện Chính</a> (Insei) (giọng kiểu sao chép tên (meigite)) là hệ thống cổ của trọng âm tiếng Nhật và, hầu hết mọi trọng âm của các phương ngữ hiện tại là kết quả sinh ra từ sau <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_Nam_B%E1%BA%AFc_Tri%E1%BB%81u_(Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thời đại Nam Bắc Triều (Nhật Bản) (trang không tồn tại)">thời đại Nam Bắc Triều</a>. </p><p>Hệ thống trọng âm ở miền Đông và miền Tây nói chung là khác nhau, nhưng nếu đi vào cụ thể, sự phân bố trọng âm phức tạp hơn. Ví dụ như, (quận) Aichi, Gifu, Nagano, Niigata về phía đông nói chung có <a href="/wiki/Gi%E1%BB%8Dng_Tokyo" class="mw-redirect" title="Giọng Tokyo">giọng Tokyo</a>, địa phương Kinki (khu vực xung quanh Osaka, Kyoto, Nara), Shikoku v.v. thì có <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BB%8Dng_Keihan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giọng Keihan (trang không tồn tại)">giọng Keihan</a>, xa về phía tây vùng Chūgoku, đến vùng Kyūshū, lại xuất hiện giọng Tokyo. Nói cách khác, giọng Keihan đóng vai trò quan trọng trong khu vực Kinki lại có xen kiểu Tokyo. Hơn nữa, một khu vực gồm một phần của vùng Kyūshū có kiểu <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_m%E1%BB%99t_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm một hình thức (trang không tồn tại)">trọng âm một hình thức</a> được phát âm với trọng âm như nhau và khu vực từ phía Bắc Kantō (miền Đông) đến phía Nam Tōhoku (Đông Bắc), thì có thể nhận ra kiểu <a href="/w/index.php?title=Kh%C3%B4ng_c%C3%B3_tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Không có trọng âm (trang không tồn tại)">không có trọng âm</a>, các âm đọc theo quy tắc không có âm cao. Một lần nữa, tồn tại những hệ thống trung gian, khác biệt hoàn toàn với đa số các hệ thống khác. </p><p>Chi tiết, có các hệ thống trọng âm sau: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_ki%E1%BB%83u_Keihan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm kiểu Keihan (trang không tồn tại)">Trọng âm kiểu Keihan</a> (Kinh Phản)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_ki%E1%BB%83u_Tokyo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm kiểu Tokyo (trang không tồn tại)">Trọng âm kiểu Tokyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_2_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm 2 hình thức (trang không tồn tại)">Trọng âm 2 hình thức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m_1_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trọng âm 1 hình thức (trang không tồn tại)">Trọng âm 1 hình thức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%C3%B4ng_c%C3%B3_tr%E1%BB%8Dng_%C3%A2m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Không có trọng âm (trang không tồn tại)">Không có trọng âm</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tiền_tại_địa_vị"><span id="Ti.E1.BB.81n_t.E1.BA.A1i_.C4.91.E1.BB.8Ba_v.E1.BB.8B"></span>Tiền tại địa vị</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Sửa đổi phần “Tiền tại địa vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tiền tại địa vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%AF_vi%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chữ viết tiếng Nhật (trang không tồn tại)">Chữ viết tiếng Nhật</a></div> <p>Tiếng Nhật hiện đại sử dụng phổ biến <i><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a></i> (漢字 - <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>) với <i><a href="/wiki/Kana" title="Kana">kana</a></i> - bao gồm <i><a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a></i> (ひらがな) và <i><a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a></i> (カタカナ), được viết dựa trên <a href="/w/index.php?title=H%C3%A1n_t%E1%BB%B1_th%C3%B4ng_d%E1%BB%A5ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hán tự thông dụng (trang không tồn tại)">Hán tự thông dụng</a> - <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_t%E1%BA%A3_kana_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chính tả kana hiện đại (trang không tồn tại)">Chính tả kana hiện đại</a>. <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_s%E1%BB%91_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Chữ số Ả Rập">Số Ả rập</a> và <a href="/wiki/R%C5%8Dmaji" title="Rōmaji">Romaji</a> (ký tự latinh) cũng được sử dụng khi cần thiết. Về cách đọc của Hán tự thì có cách đọc theo kiểu onyomi (Hán-Nhật) và cách đọc kunyomi (thuần Nhật), tuỳ theo thói quen mà sử dụng cách đọc nào là hợp lý. Không có phép <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_t%E1%BA%A3" title="Chính tả">chính tả</a> chính xác một cách chặt chẽ và những tranh luận về việc có nên quy định một phép chính tả chính xác<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> cùng với sự phản đối nó<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dần dần không còn được nhắc đến nữa. </p><p>Hệ thống kana được phát triển để mô tả từ vựng ở vị trí trung tâm văn hoá. Do đó, kana luôn luôn phù hợp để viết ra hệ thống âm vị của phương ngữ khác. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phân_loại_chữ_viết"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i_ch.E1.BB.AF_vi.E1.BA.BFt"></span>Phân loại chữ viết</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Sửa đổi phần “Phân loại chữ viết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại chữ viết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hiragana - Katakana hiện nay có 46 chữ được sử dụng </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Nihongo_ichiran_01-converted.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Nihongo_ichiran_01-converted.svg/220px-Nihongo_ichiran_01-converted.svg.png" decoding="async" width="220" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Nihongo_ichiran_01-converted.svg/330px-Nihongo_ichiran_01-converted.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Nihongo_ichiran_01-converted.svg/440px-Nihongo_ichiran_01-converted.svg.png 2x" data-file-width="1356" data-file-height="1532" /></a><figcaption>Bảng chữ cái của tiếng Nhật, được viết bằng Hiragana, Katakana và Rōmaji. Bên trái là phần đơn âm (gồm 48 chữ, gồm cả hai chữ hiếm là <i>wi</i> và <i>we</i>), bên phải là Youon nghĩa là âm kép (gồm 21 chữ).</figcaption></figure> <p>Trong số này, có chữ kana biểu thị âm kêu và âm nửa kêu bằng cách gắn 「゛」 (dấu âm kêu) và 「゜」 (dấu âm nửa kêu) (tham khảo phần <a href="#Âm_vị">Âm vị</a>). <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_%C3%A2m_%C4%91%C3%B4i" title="Nguyên âm đôi">Nguyên âm đôi</a> được biểu thị đi kèm với 「ゃ」「ゅ」「ょ」 viết bằng chữ nhỏ và, <a href="/wiki/X%C3%BAc_%C3%A2m" class="mw-redirect" title="Xúc âm">xúc âm</a> được viết bằng chữ 「っ」 viết nhỏ. Còn những chữ như 「つぁ」「ファ」, có âm đọc được thể hiện đi kèm với 「ぁ」「ぃ」「ぅ」「ぇ」「ぉ」 chữ nhỏ. Theo <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_vi%E1%BA%BFt_kana_c%E1%BB%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cách viết kana cổ (trang không tồn tại)">cách viết kana cổ</a>, khác với ở trên, tồn tại những chữ như 「ゐ」「ゑ」 trong Hiragana và 「ヰ」「ヱ」 trong Katakana. Cũng có 「ー」 để biểu thị <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C3%A2m_(ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt)" title="Trường âm (tiếng Nhật)">trường âm</a> như ký hiệu bổ trợ. </p><p>Hán tự có 1945 chữ <a href="/w/index.php?title=H%C3%A1n_t%E1%BB%B1_th%C3%B4ng_d%E1%BB%A5ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hán tự thông dụng (trang không tồn tại)">Hán tự thông dụng</a>, trong đó 1006 chữ được quy định là <a href="/w/index.php?title=H%C3%A1n_t%E1%BB%B1_gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hán tự giáo dục (trang không tồn tại)">Hán tự được dạy cho học sinh phổ thông</a> nhưng tại nơi công cộng thì, ngoại trừ Hán tự dùng cho tên người, có khoảng 2000 đến 3000 chữ Hán đang được sử dụng. Với bảng <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%AF_th%C3%B4ng_d%E1%BB%A5ng_c%E1%BB%A7a_H%C3%A1n_ng%E1%BB%AF_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chữ thông dụng của Hán ngữ hiện đại (trang không tồn tại)">Chữ thông dụng của Hán ngữ hiện đại</a> của <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_ho%C3%A0_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa">Trung Quốc</a> có 2500 chữ thông dụng và 1000 chữ gọi là Chữ thông dụng kế tiếp, do đó có thể nói rằng không có khoảng cách giữa số Hán tự được sử dụng thường xuyên hàng ngày của tiếng Nhật và tiếng Trung. </p><p>Ở trong câu nói chung, ngoài việc viết pha trộn các Hán tự - Hiragana - Katakana như ở trên, Romaji - Số Ả Rập cũng được sử dụng cùng lúc khi cần thiết. Một cách cơ bản, đa số dùng Hán tự cho Hán ngữ, với phần biểu thị khái niệm chung của Hoà ngữ (như danh từ và gốc từ biến cách) thì dùng Hán tự, với yếu tố hình thức (như trợ từ - trợ động từ) và một phần của phó từ - từ nối thì dùng hiragana, Ngoại lai ngữ (trừ Hán ngữ) thì sử dụng katakana. Theo tài liệu chính thức thì cũng có trường hợp quy định chữ viết cụ thể<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, người dân bình thường cũng dùng theo theo cách đó. Tuy nhiên, không có phép chính tả chính xác chặt chẽ và sự linh động về chữ viết đang được chấp nhận rộng rãi. Tuỳ theo loại văn chương và mục đích mà có các cách viết sau: </p> <ul><li>さくらのはながさく</li> <li>サクラの花が咲く</li> <li>桜の花が咲く</li></ul> <dl><dd><ul><li><i>sakura no hana ga saku</i> ("Hoa anh đào nở")</li></ul></dd></dl> <p>Lợi ích của việc viết trộn lẫn hệ thống chữ viết một cách đa dạng là ở chỗ từng khối từ được nắm bắt dễ dàng và rất có lợi để đọc nhanh. Từ đồng âm dị nghĩa bắt nguồn từ cấu tạo âm tiết đơn thuần của tiếng Nhật được phân biệt bằng Hán tự, số chữ có được cũng được rút ngắn, đó cũng là một lợi ích. Theo lịch sử, đã từng có chủ trương huỷ bỏ Hán tự cũng như Quốc tự hoá (kana hoá) Rōmaji nhưng không thể thực hiện rộng rãi<sup id="cite_ref-L_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-L-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Ngày nay kiểu viết trộn lẫn Hán tự - Hiragana - Katakana đang được thừa nhận rộng rãi như kiểu chữ viết chuẩn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phương_ngữ_và_chữ_viết"><span id="Ph.C6.B0.C6.A1ng_ng.E1.BB.AF_v.C3.A0_ch.E1.BB.AF_vi.E1.BA.BFt"></span>Phương ngữ và chữ viết</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Sửa đổi phần “Phương ngữ và chữ viết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phương ngữ và chữ viết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hệ thống chữ viết của tiếng Nhật đã phát triển để cho cách viết thống nhất nhưng không phải lúc nào cũng thích hợp để diễn tả âm vị của phương ngữ. Ví dụ, ở khu vực <a href="/wiki/T%C5%8Dhoku" title="Tōhoku">Tohoku</a> (Đông Bắc) thì việc phát âm theo chữ <i>kaki</i> (柿, "quả hồng vàng") đọc là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[kagɨ]</span>, <i>kagi</i> (鍵, "chìa khoá") đọc là <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[kãŋɨ]</span><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, nhưng viết hai chữ này bằng kana thông thường sẽ là thì sẽ không phân biệt được (theo từ điển trọng âm nếu viết theo cách tương tự với chính tả sử dụng, sẽ trở thành 「カギ」 và 「カ<small>ン</small>キ゚」). Dù vậy, phương ngữ ít sử dụng ngôn ngữ viết, do đó trên thực tế ít gặp phải sự bất tiện. </p><p>Nói về phương ngữ Kesen tỉnh Iwate (tiếng Kesen), theo Harutsugu Yamaura, đã có những thử nghiệm về phép chính tả đúng dựa trên hình thức ngữ pháp<sup id="cite_ref-I_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-I-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Nhưng đó chỉ là những thử nghiệm mang tính học thuật chứ không được sử dụng thực tế. </p><p>Hệ thống chữ viết của <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ry%C5%ABky%C5%AB" class="mw-redirect" title="Tiếng Ryūkyū">tiếng Ryūkyū</a> đang được dùng cũng tương ứng với cách dùng của tiếng Nhật. Ví dụ, bài thơ <i>tensago no hana</i> của Ruka (còn được viết là てぃんさぐぬ花) theo cách viết truyền thống sẽ được viết như sau </p> <blockquote><p>てんさごの花や 爪先に染めて 親の寄せごとや 肝に染めれ<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p></blockquote> <p>Theo cách viết này thì, ví dụ, hai loại nguyên âm (<span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">u</span> và <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">ʔu</span>) của tiếng Ryūkyū không có cách viết tương ứng. Nếu viết theo ngữ âm, có chỗ viết giống như <span title="Kí hiệu đại diện trong IPA" class="IPA">[tiɴʃagunu hanaja ʦimiʣaʧiɲi sumiti, ʔujanu juʃigutuja ʧimuɲi sumiri]</span><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Mặt chữ của cách viết Hán tự có những chữ riêng biệt chỉ tồn tại ở một số địa phương. Ví dụ, chữ 「杁」 trong một địa danh của thành phố Nagoya <i>Irinaka</i> 「杁中」, đó là "văn tự khu vực" của địa phương chỉ có ở Nagoya. Ngoài ra, 「垰」 được đọc với chữ kana là <i>tao</i> hay <i>tawa</i>, cũng là một chữ khác chỉ có ở vùng Chūgoku<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kiểu_viết"><span id="Ki.E1.BB.83u_vi.E1.BA.BFt"></span>Kiểu viết</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Sửa đổi phần “Kiểu viết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kiểu viết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tiếng Nhật có 2 kiểu viết: viết dọc - "<b>tategaki</b>" (縦書き - <i>tung thư</i>) và viết ngang - "<b>yokogaki</b>" (横書き - <i>hoành thư</i>). </p><p>Kiểu viết dọc tategaki là kiểu viết truyền thống theo chữ Hán, viết và đọc từ trên xuống, hàng tính từ phải sang trái. Kiểu viết này đôi khi cũng được dùng trong tiếng Trung và tiếng Hàn, trong truyện đọc, truyện tranh, thư từ. </p><p>Ví dụ điển hình nhất cho kiểu viết dọc tategaki trong đời sống hiện nay là tất cả các bộ <a href="/wiki/Manga" title="Manga">truyện tranh Nhật Bản</a> hiện đang phát hành có bản quyền ở Việt Nam đều phải đọc từ phải sang trái, nguyên nhân do các tác giả Nhật Bản đều sử dụng kiểu tategaki khi vẽ và viết lời thoại. Tiếng Việt ở Việt Nam hiện tại dùng <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_Qu%E1%BB%91c_Ng%E1%BB%AF" class="mw-redirect" title="Chữ Quốc Ngữ">chữ Quốc Ngữ</a> thuộc <a href="/wiki/B%E1%BA%A3ng_ch%E1%BB%AF_c%C3%A1i_Latinh" class="mw-redirect" title="Bảng chữ cái Latinh">ký tự Latin</a> của phương Tây và không còn dùng phổ biến <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a> - <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_N%C3%B4m" title="Chữ Nôm">chữ Nôm</a>, và người Việt Nam vì đứt gãy văn hoá cổ xưa nên cách viết này đã dần bị lãng quên (Ở Việt Nam chỉ có thể thấy kiểu viết này ở các di tích lịch sử phong kiến như <a href="/wiki/Bia_ti%E1%BA%BFn_s%C4%A9_V%C4%83n_Mi%E1%BA%BFu_Th%C4%83ng_Long" title="Bia tiến sĩ Văn Miếu Thăng Long">Bia tiến sĩ</a> ở <a href="/wiki/V%C4%83n_Mi%E1%BA%BFu_-_Qu%E1%BB%91c_T%E1%BB%AD_Gi%C3%A1m" class="mw-redirect" title="Văn Miếu - Quốc Tử Giám">Văn Miếu - Quốc Tử Giám</a>, thể hiện rằng người Việt ở thời phong kiến đọc từ phải sang trái, và ở thời hiện tại là đọc từ trái sang phải là ngược với truyền thống, nhưng đa số người Việt hiện nay không biết điều này). </p><p>Kiểu viết ngang yokogaki theo giống chữ Latin, viết và đọc từ trái sang phải, hàng tính từ trên xuống dưới, thường dùng trong văn bản hành chính. </p><p>Ví dụ như viết câu "Nihongo no benkyou wa muzukashii kedo omoshiroi yo." (<i>Việc học tiếng Nhật nó khó nhưng rất thú vị đó.</i>) ở dưới: </p> <table class="wikitable" style="white-space:nowrap;"> <tbody><tr> <th><i>yokogaki</i><br />(横書き) </th> <td>日本語の勉強は<br />難しいけど<br />面白いよ。 </td></tr> <tr> <th><i>tategaki</i><br />(縦書き) </th> <td align="right"><div style="writing-mode:tb-rl; text-align:left;">日本語の勉強は<br />難しいけど<br />面白いよ。</div> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bộ_gõ_tiếng_Nhật"><span id="B.E1.BB.99_g.C3.B5_ti.E1.BA.BFng_Nh.E1.BA.ADt"></span>Bộ gõ tiếng Nhật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Sửa đổi phần “Bộ gõ tiếng Nhật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bộ gõ tiếng Nhật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/B%E1%BB%99_g%C3%B5_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Bộ gõ tiếng Nhật">Bộ gõ tiếng Nhật</a></div> <p>Các bộ gõ tiếng Nhật luôn được tích hợp sẵn trong các hệ điều hành máy tính (<a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Windows</a>, <a href="/wiki/MacOS" title="MacOS">MacOS</a>,<a href="/wiki/Linux" title="Linux">Linux</a>) và điện thoại di động có giao diện sử dụng tiếng Nhật. </p><p>Đối với máy tính, có hai kiểu gõ là qua <a href="/wiki/R%C5%8Dmaji" title="Rōmaji">romaji</a> và qua <a href="/wiki/Kana" title="Kana">kana</a>. Do người lớn tuổi hay những người ở vùng sâu xa ít tiếp xúc với romaji hay ít hiểu rõ về cách chuyển tự phiên âm romaji sang tiếng Nhật, nhiều hãng điện tử cũng sản xuất riêng các laptop hay các bàn phím riêng cho người Nhật, với sự thay đổi so với bàn phím gốc ở điểm sẽ in thêm các ký tự kana lên các phím (thường là <a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a>). Do số lượng kana lên tới gần 50 ký tự nên phải in lên cả phím số và phím dấu câu. Khi gõ thì màn hình cũng hiện các từ bằng <a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a> hay <a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a> tương ứng và người gõ dùng phím cách để chọn từ. Hệ thông gõ chữ romaji có một vấn đề là hai chữ ず và づ có cùng phát âm 'zu' cho nên づ được gõ bằng 'du' thay 'zu'. Còn cặp chữ khác cũng có vấn đề này là じ và ぢ (cả có phát âm 'ji'); cho じ gõ 'ji' và ぢ gõ 'di'. </p><p>Đối với điện thoại thì người Nhật hay sử dụng bàn phím số T9, với các phím số lần lượt từ 1 đến 9 và 0 được tích hợp kana theo hàng a-ka-sa-ta-na-ha-ma-ya-ra-wa (hàng wa cũng chứa ký tự を "o", ん "n" và dấu ngang ー <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C3%A2m_(ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt)" title="Trường âm (tiếng Nhật)">trường âm</a> của katakana). Bấm liên tục một phím sẽ cho ra các kana lần lượt theo cột a-i-u-e-o. Phím * dùng để đổi các kana ban đầu sang hàng của âm đục (ga-za-da-ba), âm bán đục (pa), <a href="/wiki/Sokuon" title="Sokuon">âm ngắt</a> (tsu nhỏ), ảo âm (ya-yu-yo nhỏ cho các âm thuộc hàng kya, sha, gya, ja, nya, bya, pya, mya, rya hay các chữ a-i-u-e-o nhỏ cho các âm hàng "fa", các âm "ti","di" và "tu","du" trong katakana để phiêm âm từ ngoại lai). Phím # dùng để viết dấu câu (bao gồm cả dấu cách, nhưng tiếng Nhật ít khi sử dụng). Khi bấm thì màn hình cũng hiện các từ bằng <a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a> hay katakana tương ứng, người viết dùng phím điều hướng để chọn. Bàn phím số T9 là bàn phím sử dụng phổ biến nhất trên di động ở Nhật Bản bởi bàn phím Qwerty trên điện thoại thường quá bé để chứa đủ các ký tự kana, cũng như người Nhật họ đương nhiên nhìn kana mà gõ tiếng Nhật quen hơn so với nhìn romaji. Chính vì vậy mà điện thoại gập và điện thoại cơ bản ở Nhật vẫn được sử dụng phổ biến. Hiện nay trên các smartphone cảm ứng thì bàn phím T9 còn có kiểu chọn kana qua cách quẹt phím theo 4 hướng trái-trên-phải-dưới của hàng tương ứng để chọn các chữ của cột i-u-e-o. Nó tiện hơn hẳn so với cách bấm liên tục khi bạn muốn viết nhanh các chữ cùng hàng (như はは(母) <i>haha</i> - "mẹ", かきかた(書き方) <i>kakikata</i> - "cách viết") mà không phải chờ 1 giây để máy xác nhận chữ, cũng như muốn bấm ngay chữ ở cột i-u-e-o (ví dụ như おととい <i>ototoi</i> - "hôm kia"; theo kiểu cũ bạn phải bấm năm lần phím 1 (hàng a cột o ra chữ お), năm lần phím 4 (hàng ta cột o ra chữ と) và chờ nhận chữ, năm lần phím 4 tiếp và 2 lần phím 1 (hàng a cột i ra chữ い); còn theo kiểu mới thì bạn chỉ cần quẹt xuống phím 1 ra お; quẹt xuống phím 4 hai lần ra とと và quẹt trái phím 1 ra い là xong). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hệ_thống_từ_vựng"><span id="H.E1.BB.87_th.E1.BB.91ng_t.E1.BB.AB_v.E1.BB.B1ng"></span>Hệ thống từ vựng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Sửa đổi phần “Hệ thống từ vựng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống từ vựng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ vựng tiếng Nhật (trang không tồn tại)">Từ vựng tiếng Nhật</a></div> <p>Hệ thống từ vựng Nhật Bản khá phong phú, đa dạng. Trong <i>Daijiten</i> (Đại từ điển) do Nhà xuất bản Heibon xuất bản có khoảng 700.000 từ. Từ điển <i>Kokugo jiten</i> (Quốc ngữ từ điển) của Nhà xuất bản Iwanami có 57.000 từ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đại_từ_nhân_xưng"><span id=".C4.90.E1.BA.A1i_t.E1.BB.AB_nh.C3.A2n_x.C6.B0ng"></span>Đại từ nhân xưng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Sửa đổi phần “Đại từ nhân xưng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đại từ nhân xưng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sự đa dạng của từ vựng mô tả con người trong tiếng Nhật thì rất đáng chú ý. Ví dụ như, ở mục <i>watashi</i> (わたし, "tôi") của <i>Đại từ điển đồng âm</i><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> liệt kê 「わたし(watashi)・わたくし(watakushi)・あたし(atashi)・あたくし(atakushi)・あたい(atai)・わし(washi)・わい(wai)・わて(wate)・我が輩(wagahai)・僕(boku)・おれ(ore)・おれ様(oresama)・おいら(oira)・わっし(wasshi)・こちとら(kochitora)・自分(jibun)・てまえ(temae)・小生(shousei)・それがし(soregashi)・拙者(sessha)・おら(ora)」, mục từ <i>anata</i> (あなた, "bạn") thì có 「あなた(anata)・あんた(anta)・きみ(kimi)・おまえ(omae)・おめえ(omee)・おまえさん(omaesan)・てめえ(temee)・貴様(kisama)・おのれ(onore)・われ(ware)・お宅(otaku)・なんじ(anji)・おぬし(onushi)・その方(sonokata)・貴君(kikun)・貴兄(kikei)・貴下(kika)・足下(sokka)・貴公(kikou)・貴女(kijo)・貴殿(kiden)・貴方(kihou)」. </p><p>Sự thật ở trên là, nếu như so sánh với việc hầu như chỉ có "I" và "you" để chỉ đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất và ngôi thứ hai trong <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> hiện đại, hay đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất của <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%C3%A1p" title="Tiếng Pháp">tiếng Pháp</a> là "je", đại từ nhân xưng ngôi thứ hai là "tu" "vous", có thể thấy được sự khác biệt. Mặc dù vậy, thậm chí trong tiếng Nhật, nếu xét đến đại từ nhân xưng cần thiết, thì ngôi thứ nhất chỉ cần <i>wa(re)</i> hay <i>a(re)</i>, và ngôi thứ hai là <i>na(re)</i>. Những từ được dùng với vai trò đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất và thứ hai ngày nay phần lớn là sự thay đổi từ danh từ chung<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Hơn nữa, từ quan điểm thể hiện sự <a href="#Kính_ngữ">kính trọng</a>, đối với cấp trên thì việc sử dụng đại từ nhân xưng ngôi thứ hai có xu hướng lược bỏ. Ví dụ, thay vì hỏi <i>anata wa nanji ni dekakemasuka</i> ("mấy giờ ngài đi"), thông thường sẽ được nói <i>nanji ni irasshaimasuka</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phân_loại_từ_vựng"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i_t.E1.BB.AB_v.E1.BB.B1ng"></span>Phân loại từ vựng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Sửa đổi phần “Phân loại từ vựng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại từ vựng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nếu phân chia theo nguồn gốc sinh ra từ vựng tiếng Nhật, ta có được nhiều nhóm bao gồm <i>wago</i> (和語, "<a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0_ng%E1%BB%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hoà ngữ (trang không tồn tại)">hoà ngữ</a>"), <i>kango</i> (漢語, "<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">hán ngữ</a>"), <i>gairaigo</i> (外来語, "<a href="/wiki/T%E1%BB%AB_m%C6%B0%E1%BB%A3n" title="Từ mượn">ngoại lai ngữ</a>"), cũng như một loại từ vựng pha trộn các kiểu trên với nhau gọi là <i>konshugo</i> (混種語, "<a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_lai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ lai (trang không tồn tại)">hỗn chủng ngữ</a>"). Cách phân loại của từ theo nguồn gốc như vậy gọi là <i>goshu</i> (語種, "<a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ vựng tiếng Nhật (trang không tồn tại)">ngữ chủng</a>"). Hoà ngữ là bộ <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng_Yamato&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ vựng Yamato (trang không tồn tại)">từ vựng Yamato</a> (大和言葉, "Đại Hoà ngôn diệp - từ vựng Đại Hoà") có từ xưa của Nhật Bản, Hán ngữ (từ Hán) là những từ vựng sử dụng âm Hán tự du nhập từ <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>, Ngoại lai ngữ (từ nước ngoài) là từ vựng được du nhập từ các ngôn ngữ khác ngoài Trung Quốc. Mặc dù vậy, từ <i>ume</i> (ウメ, "mận"), ví dụ, có khả năng là từ mượn từ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Trung Quốc</a> nguyên thủy nên không phải Hoà ngữ, cho thấy biên giới của Ngữ chủng đến nay vẫn chưa rõ ràng. </p><p>Hoà ngữ chiếm một phần hạt nhân của từ vựng tiếng Nhật. Những từ vựng cơ sở như <i>kore</i> (これ, "cái này"), <i>sore</i> (それ, "cái kia", <i>kyō</i> (きょう, "hôm nay"), <i>asu</i> (あす, "ngày mai"), <i>watashi</i> (わたし, "tôi"), <i>anata</i> (あなた, "bạn" ngôi thứ hai), <i>iku</i> (行く, "đi"), <i>kuru</i> (来る, "đến"), <i>yoi</i> (良い, "tốt"), <i>warui</i> (悪い, "xấu") hầu hết là Hoà ngữ. Ngoài ra, các trợ từ như <i>te</i>「て」, <i>ni</i>「に」, <i>wo</i> 「を」, <i>wa</i> 「は」 và đại bộ phận trợ động từ và các từ phụ thuộc cần thiết để tạo thành câu đều là Hoà ngữ. </p><p>Mặt khác, Hán ngữ và Ngoại lai ngữ được dùng nhiều để biểu thị khái niệm trừu tượng và khái niệm mới sinh ra từ sự phát triển của xã hội. Cũng có những tên sự vật nguyên thủy là Hoà ngữ thì đã chuyển sang Hán ngữ và Ngoại lai ngữ. <i>Meshi</i> (めし, "bữa ăn" hay "cơm") chuyển thành <i>gohan</i> (御飯) hay <i>raisu</i> (ライス); <i>yadoya</i> (やどや, "nhà nghỉ") thành <i>ryokan</i> (旅館) hay <i>hoteru</i> (ホテル) là những ví dụ tiêu biểu cho sự thay đổi này<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Đối với những từ đồng nghĩa nhưng thay đổi Ngữ chủng như vậy, có một sự khác biệt nhỏ về ý nghĩa - sắc thái, cụ thể là Hoà ngữ thì tạo ấn tượng đơn giản, suồng sã, Hán ngữ thường tạo ra ấn tượng chính thức, lễ nghi, còn Ngoại lai ngữ thì mang ấn tượng hiện đại. </p><p>Một cách tổng quát, có thể nói nghĩa của Hoà ngữ thì rộng, còn nghĩa của Hán ngữ thì hẹp. Một ví dụ, chỉ có một từ Hoà ngữ là <i>shizumu</i> (しづむ) hay <i>shizumeru</i> (しずめる) có nghĩa là "kìm nén", tương ứng với nhiều thành phần từ ghép của hán ngữ như 「沈」「鎮」「静」. Ý nghĩa đa dạng về cách hiểu của <i>shizumu</i> chỉ có thể phân biệt được khi viết xuống sử dụng Hán tự, và có thể là một trong các chữ 「沈む」「鎮む」「静む」. Ý nghĩa biểu thị của Hán ngữ được ghép lại từ hơn hai chữ có tính phân tích, tức là nghĩa của nó có thể suy đoán từ nghĩa của từng từ. Ví dụ, chữ <i>jaku</i> (弱, "nhược") khi ghép với các chữ <i>sei</i> (脆, "thuý", "dễ vỡ"), <i>hin</i> (貧, "bần", "nghèo"), <i>nan</i> (軟, "nhuyễn", "mềm, ủ rũ"), <i>haku</i> (薄, "bạc", "ốm yếu"), tạo thành từ vựng có tính phân tích - giải thích như <i>zeijaku</i> (脆弱, "dễ vỡ"), <i>hinjaku</i> (貧弱, "nghèo", "xơ xác"), <i>nanjaku</i> (軟弱, "ốm yếu"), <i>hakujaku</i> (薄弱, "yếu đuối")<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Hán ngữ, với những từ như <i>gakumon</i> (学問, "học vấn"), <i>sekai</i> (世界, "thế giới), <i>hakasei</i> (博士, "bác sĩ"), là những từ vựng được du nhập từ Trung Quốc trước đây, chiếm đại bộ phận từ vựng tiếng Nhật, nhưng từ xa xưa đã có nhiều từ Hán ngữ do người Nhật tạo ra (<i>waseikango</i>, 和製漢語, "Hoà chế Hán ngữ"). Ngay cả ngôn ngữ hiện đại như <i>kokuritsu</i> (国立, "quốc lập"), <i>kaisatsu</i> (改札, "soát vé"), <i>chakuseki</i> (着席, "chỗ ngồi"), <i>kyoshiki</i> (挙式, "tổ chức buổi lễ") hay <i>sokutō</i> (即答, "trả lời ngay") cũng dùng nhiều Hoà chế Hán ngữ<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Ngoại lai ngữ ngoài những từ đang được sử dụng với ý nghĩa gốc của nó, thì trong tiếng Nhật, việc có sự thay đổi ý nghĩa gốc của từ là không ít. "Claim" trong <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> có nghĩa là "đòi hỏi quyền lợi tự nhiên", còn trong tiếng Nhật <i>kurēmu</i> 「クレーム」 mang nghĩa là "than phiền". Tiếng Anh, "lunch" có nghĩa là "bữa ăn trưa", thì <i>ranchi</i> 「ランチ」 trong nghĩa tiếng Nhật khi nhắc đến ăn uống thì có nghĩa là một kiểu ăn ("tiệc trưa")<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Sự kết hợp các Ngoại lai ngữ như <i>aisu kyandē</i> 「アイスキャンデー」 ("ice" + "candy", "kem cây") hay <i>saido mirā</i> 「サイドミラー」 ("side" + "mirror", "kính chắn gió"), <i>tēburu supīchi</i> 「テーブルスピーチ」 ("table" + "speech", "cuộc chuyện trò sau bữa ăn tối") được sáng tạo ra từ nghĩa gốc tiếng Nhật. Ngoài ra, cũng có sự sáng tạo những từ mà dạng từ liên quan không hề là từ nước ngoài như <i>naitā</i> 「ナイター」 ("trò chơi dưới ánh đèn", chuyển tự <i>nighter</i>), <i>panerā</i> 「パネラー」 ("người trả lời trong các chương trình trò chơi dạng hỏi đáp trên ti vi", chuyển tự <i>paneler</i>), <i>purezentētā</i> 「プレゼンテーター」 ("người diễn thuyết", chuyển tự <i>presentator</i>). Thuật ngữ chung để gọi dạng từ này là <i>waseiyōgo</i> (和製洋語, "tiếng Nhật tạo ra từ thành phần tiếng nước ngoài"), nếu từ tiếng Anh thì đặc biệt gọi là <i>waseieigo</i> (和製英語, "tiếng Nhật tạo ra từ thành phần tiếng Anh"). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ngữ_pháp"><span id="Ng.E1.BB.AF_ph.C3.A1p"></span>Ngữ pháp</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Sửa đổi phần “Ngữ pháp”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ngữ pháp"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ng%E1%BB%AF_ph%C3%A1p_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngữ pháp tiếng Nhật (trang không tồn tại)">Ngữ pháp tiếng Nhật</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cấu_trúc_câu"><span id="C.E1.BA.A5u_tr.C3.BAc_c.C3.A2u"></span>Cấu trúc câu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Sửa đổi phần “Cấu trúc câu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu trúc câu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trật tự từ tiếng Nhật cơ bản là <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">Chủ ngữ</a> - <a href="/wiki/T%C3%A2n_ng%E1%BB%AF" title="Tân ngữ">Tân ngữ</a> - <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB" title="Động từ">Động từ</a>. Sự liên kết <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">Chủ ngữ</a>, Tân ngữ hay các yếu tố ngữ pháp khác thường được đánh dấu bằng <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_t%E1%BB%AB_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ từ tiếng Nhật">trợ từ</a> <i>joshi</i> (助詞) hay <i>teniwoha</i> (てにをは) làm hậu tố cho các từ mà nó bổ nghĩa, do đó các trợ từ này được gọi là các <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%ADu_v%E1%BB%8B_t%E1%BB%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hậu vị từ (trang không tồn tại)">hậu vị từ</a>. </p><p>Cấu trúc câu cơ bản là <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81-b%E1%BB%95_%C4%91%E1%BB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chủ đề-bổ đề (trang không tồn tại)">chủ đề-bổ đề</a>. Ví dụ, <i>Kochira-wa Tanaka-san desu.</i> (こちらは田中さんです) <i>Kochira</i> ("đây") là chủ đề của câu, được chỉ ra bởi trợ từ <i>-wa</i>. Động từ là <i>desu</i>, một <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB" title="Hệ động từ">hệ động từ</a>, thường được dịch là "là" hoặc "nó là" (dù có nhiều động từ có thể dịch nghĩa "là"). Cụm từ <i>Tanaka-san desu</i> là bổ đề. Câu này có thể dịch một cách đại khái là "Người này, (đó) là Ông/Bà/Cô Tanaka". Do đó tiếng Nhật, giống như <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Trung</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Tiếng Triều Tiên">tiếng Hàn</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a>, và nhiều ngôn ngữ châu Á khác, thường được gọi là <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_n%E1%BB%95i_b%E1%BA%ADt_ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81" title="Ngôn ngữ nổi bật chủ đề">ngôn ngữ nổi bật chủ đề</a>, điều này có nghĩa nó có một xu hướng biểu thị chủ đề tách biệt khỏi <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> và chúng không trùng khớp nhau. Câu <i>Zō-wa hana-ga nagai (desu)</i> (象は鼻が長いです) tạm dịch thô là, "Còn về con voi, mũi (của nó) thì dài". Chủ đề <i>zō</i> "con voi", và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> là <i>hana</i> "mũi". </p><p>Tiếng Nhật là một <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_l%C6%B0%E1%BB%A3c_b%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%A1i_t%E1%BB%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ lược bỏ đại từ (trang không tồn tại)">ngôn ngữ lược bỏ đại từ</a>, có nghĩa là <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> hay tân ngữ của một câu không cần phải được nêu ra nếu nó là hiển nhiên trong ngữ cảnh đó. Ngoài ra, người ta thường cảm thấy, đặc biệt trong văn nói tiếng Nhật, câu càng ngắn càng hay. Kết quả của sự dễ dãi và xu hướng giản lược của ngữ pháp là người nói tiếng Nhật có xu hướng loại bỏ các từ ra khỏi câu một cách tự nhiên chứ không dùng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_t%E1%BB%AB" title="Đại từ">đại từ</a>. Trong ngữ cảnh của ví dụ trên, <i>hana-ga nagai</i> sẽ có nghĩa là "mũi [của chúng] thì dài," còn <i>nagai</i> đứng một mình sẽ là "[chúng] thì dài". Một động từ đơn cũng có thể là một câu hoàn chỉnh: <i>Yatta!</i> "[Tôi / Chúng ta /Họ/ ...vv] đã làm [điều đó]!". Ngoài ra, do các tính từ có thể tạo thành vị ngữ trong một câu tiếng Nhật, một tính từ đơn có thể là một câu hoàn chỉnh: <i>Urayamashii!</i> "[Tôi] ghen tị [về điều đó]!". </p><p>Trong khi ngôn ngữ này có một số từ thường được dịch như đại từ, chúng lại không được dùng thường xuyên như các đại từ ở một vài <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_%E1%BA%A4n-%C3%82u" title="Ngữ hệ Ấn-Âu">ngôn ngữ Ấn-Âu</a>, và có chức năng khác hẳn. Thay cho đại từ, tiếng Nhật thường dựa trên các hình thức động từ và trợ động từ đặc biệt để chỉ ra đối tượng nhận hành động: "hướng vào" để chỉ nhóm ngoài làm lợi cho nhóm trong; và "hướng ra" để chỉ nhóm trong làm lợi cho nhóm ngoài. Ở đây, những nhóm trong bao gồm người nói còn nhóm ngoài thì ngược lại, và ranh giới của chúng thì phụ thuộc vào ngữ cảnh. Ví dụ, <i>oshiete moratta</i> (có nghĩa, "giải thích" với người được hưởng hành động là nhóm trong) nghĩa là "[ông ta/bà ta/họ] đã giải thích cho [tôi/chúng tôi]". Tương tự như thế, <i>oshiete ageta</i> (có nghĩa, "giải thích" với người được hưởng hành động là nhóm ngoài) nghĩa là "[Tôi/chúng tôi] đã giải thích [việc đó] cho [anh ta/cô ta/họ]". Do đó, những trợ động từ "có lợi" có chức năng tương tự với các đại từ và giới từ trong các ngôn ngữ Ấn-Âu để chỉ ra người thực hiện hành động và người tiếp nhận hành động. </p><p>"Giới từ" trong tiếng Nhật cũng có chức năng khác biệt với phần lớn các đại từ của các ngôn ngữ Ấn-Âu hiện đại (và giống với các danh từ hơn) ở chỗ chúng có thể có bổ từ như danh từ. Ví dụ, chúng ta không thể nói như sau trong tiếng Anh: </p> <dl><dd>*<b>The amazed he</b> ran down the street. (không đúng ngữ pháp)</dd></dl> <p>Nhưng ta <i>có thể</i> về cơ bản nói đúng ngữ pháp câu tương tự trong tiếng Nhật: </p> <dl><dd><i><b>Odoroita kare</b>-wa michi-wo hashitte itta.</i> (đúng ngữ pháp)</dd></dl> <p>Điều này một phần là do các từ này tiến triển từ các danh từ thông thường, như <i>kimi</i> "bạn (tớ), em" (từ 君 "quân", "ngài"), <i>anata</i> "bạn, anh, chị..." (từ あなた "phía đó, đằng kia"), và <i>boku</i> "Tôi, tao, tớ..." (từ 僕 "thị, bầy tôi"). Đây là lý do tại sao các nhà ngôn ngữ học không xếp "đại từ" tiếng Nhật vào nhóm đại từ, mà phân vào danh từ tham chiếu. Những đại từ nhân xưng tiếng Nhật thường chỉ được dùng trong các tình huống yêu cầu nhấn mạnh đặc biệt như ai đang làm gì đối với ai. </p><p>Việc lựa chọn từ để sử dụng làm đại từ tương ứng với giới tính của người nói và tình huống xã hội khi đang nói chuyện: nam giới và nữ giới dùng đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất giống nhau, thường gọi mình là <i>watashi</i> (私 "tư") hay <i>watakushi</i> (cũng 私), còn nam giới trong các hội thoại suồng sã thường sử dụng từ <i>ore</i> (俺 "chính mình", "chính tao") hay <i>boku</i> nhiều hơn. Tương tự, các từ khác như <i>anata</i>, <i>kimi</i>, và <i>omae</i> (お前, hay chính thức hơn là 御前 "ngự tiền, người trước tôi") có thể được sử dụng nói đến người nghe tuỳ thuộc vào địa vị xã hội và mức độ thân mật giữa người nói với người nghe. Khi được sử dụng trong các mối quan hệ xã hội khác, cùng một từ đó có thể có các ý nghĩa tích cực (thân mật hoặc tôn kính) hoặc tiêu cực (không thân mật hoặc bất kính). </p><p>Người Nhật thường sử dụng tước vị của người được đề cập mà trong trường hợp đó tiếng Anh sẽ dùng các đại từ. Ví dụ, khi nói về thầy giáo của mình, gọi <i>sensei</i> (先生, "tiên sinh") là cách dùng đúng, còn sử dụng <i>anata</i> là không thích hợp. Điều này là do <i>anata</i> được sử dụng để đề cập những người có địa vị bằng hoặc thấp hơn, và thầy của mình thì có địa vị cao hơn. </p><p>Đối với nhiều người nói tiếng Anh, việc đưa <i>watashi-wa</i> hoặc <i>anata-wa</i> vào đầu câu tiếng Nhật là điều thường xảy ra. Dù các câu này về mặt ngữ pháp là đúng nhưng chúng lại nghe có vẻ kỳ cục ngay cả trong hoàn cảnh chính thức. Điều này gần tương tự với việc sử dụng lặp đi lặp lại một danh từ trong tiếng Anh, khi một đại từ đã là đủ: "John sắp đến, vì thế hãy đảm bảo là bạn chuẩn bị cho John một cái bánh sandwich vì John thích bánh sandwich. Mình hy vọng John thích cái váy mình đang mặc..." </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Biến_tố_và_chia_động_từ"><span id="Bi.E1.BA.BFn_t.E1.BB.91_v.C3.A0_chia_.C4.91.E1.BB.99ng_t.E1.BB.AB"></span>Biến tố và chia động từ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Sửa đổi phần “Biến tố và chia động từ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Biến tố và chia động từ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tiếng Nhật không có số nhiều số ít hay giống. Danh từ <i>hon</i> (本) có thể là một hay nhiều quyển sách; <i>hito</i> (人) có thể có nghĩa "một người" hay "nhiều người"; và <i>ki</i> (木) có thể là "một cây" hay "những cây". Nếu số lượng là quan trọng thì nó có thể được chỉ rõ bằng cách thêm số lượng (thường bằng một <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_%C4%91%E1%BA%BFm_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ đếm tiếng Nhật (trang không tồn tại)">từ đếm</a>) hoặc (hiếm khi) bằng cách bổ sung một hậu tố. Những từ dùng cho người thường được hiểu là số ít. Do đó <i>Tanaka-san</i> thường có nghĩa <i>Ông/Bà/Cô Tanaka</i>. Có thể tạo ra các từ nhắc đến nhiều người và nhiều con bằng cách thêm một hậu tố tập hợp để chỉ một nhóm các cá nhân (một hậu tố danh từ dùng để chỉ một nhóm), như <i>-tachi</i>, nhưng đây không phải là một số nhiều thực sự: nghĩa của nó thì gần giống "và người/vật đi cùng". Một nhóm được miêu tả là <i>Tanaka-san-tachi</i> có thể bao gồm những người không có tên là Tanaka. Vài danh từ tiếng Nhật trên thực tế là số nhiều, như <i>hitobito</i> "những người" và <i>wareware</i> "chúng tôi", còn từ <i>tomodachi</i> "bạn bè" thì được xem là số ít dù có hình thức số nhiều. </p><p>Động từ được <a href="/w/index.php?title=Chia_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chia động từ tiếng Nhật (trang không tồn tại)">chia</a> để thể hiện thì, có hai thì: quá khứ và hiện tại, hay phi-quá khứ được dùng để chỉ cả hiện tại lẫn tương lai. Đối với các động từ miêu tả một quá trình đang xảy ra, hình thức <i>-te iru</i> chỉ thì tiếp diễn. Đối với các động từ khác miêu tả sự thay đổi trạng thái, hình thức <i>-te iru</i> chỉ một thì hoàn thành. Ví dụ <i>kite iru</i> có nghĩa "Anh ta đã đến (và vẫn đang ở đây)", nhưng <i>tabete iru</i> có nghĩa "Anh ta đang ăn". </p><p>Câu hỏi (cả với một đại từ nghi vấn và câu hỏi có/không) có cấu trúc như các câu khẳng định nhưng ngữ điệu lên giọng ở cuối câu. Trong cách nói chính quy, trợ từ nghi vấn <i>-ka</i> được thêm vào. Ví dụ, <i>Ii desu</i> "tốt" trở thành <i>Ii desu-ka</i> "có tốt không?". Trong lối diễn đạt thân mật, đôi khi trợ từ <i>-no</i> được thêm vào thay vì "ka" để biểu thị một sự quan tâm cá nhân của người nói: <i>Dōshite konai-no?</i> "Sao (mày) lại không đến?". Một vài câu hỏi được tạo ra chỉ đơn giản bằng cách đề cập chủ đề với một ngữ điệu nghi vấn để tạo ra sự chú ý của người nghe: <i>Kore-wa?</i> "(Thế còn) điều này?"; <i>Namae-wa?</i> "Tên (của bạn là gì)?". </p><p>Thể phủ định được tạo bằng cách biến cách động từ. Ví dụ, <i>Pan-wo taberu</i> "Tôi sẽ ăn bánh mỳ" hoặc "Tôi ăn bánh mỳ" trở thành <i>Pan-wo tabenai</i> "Tôi sẽ không ăn bánh mỳ" hoặc "Tôi không ăn bánh mỳ". </p><p>Hình thức động từ dạng <i>-te</i> được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau: hoặc là tiếp diễn hoặc là hoàn thành (xem ở trên); các động từ kết hợp theo thứ tự thời gian (<i>Asagohan-wo tabete sugu dekakeru</i> "Tôi sẽ ăn bữa sáng và ra đi ngay"), các mệnh lệnh đơn giản, bày tỏ điều kiện và sự cho phép (<i>Dekakete-mo ii?</i> "Tôi ra ngoài được không?"), v.v. </p><p>Từ <i>da</i> (suồng sã), <i>desu</i> (lịch sự) là <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB" title="Hệ động từ">hệ động từ</a>. Nó gần tương tự với từ <i>là, thì, ở</i> trong tiếng Anh nhưng thường có vai trò khác nữa, đó là một từ đánh dấu thì khi động từ được chia ở thì quá khứ <i>datta</i> (suồng sã), <i>deshita</i> (lịch sự). Điều này được sử dụng bởi vì chỉ có <i>hình dung từ</i> và động từ là có thể mang thì trong tiếng Nhật. Hai động từ thông dụng khác được sử dụng để chỉ tình trạng hay thuộc tính, trong một vài ngữ cảnh: <i>aru</i> (phủ định là <i>nai</i>) đối với những vật vô tri giác và <i>iru</i> (phủ định là <i>inai</i>) cho những đồ vật có tri giác. Ví dụ, <i>Neko ga iru</i> "Có một con mèo", <i>Ii kangae-ga nai</i> "[Tôi] không có một ý tưởng hay". </p><p>Động từ "làm" (<i>suru</i>, dạng lịch sự <i>shimasu</i>) thường được sử dụng để tạo ra danh động từ (<i>ryōri suru</i> "nấu ăn", <i>benkyō suru</i> "học hành", vv.) và tỏ ra hữu ích trong việc tạo ra các từ lóng hiện đại. Tiếng Nhật cũng có một số lượng lớn các động từ phức để diễn đạt các khái niệm mà tiếng Anh dùng động từ và giới từ để diễn đạt (ví dụ <i>tobidasu</i> "bay đi, chạy trốn," từ <i>tobu</i> "bay, nhảy" + <i>dasu</i> "đuổi ra, thoát ra"). </p><p>Có ba kiểu <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_t%E1%BB%AB_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính từ tiếng Nhật (trang không tồn tại)">tính từ</a> (xem thêm <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_t%E1%BB%AB_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính từ tiếng Nhật (trang không tồn tại)">tính từ tiếng Nhật</a>), tính từ bổ nghĩa cho danh từ sẽ đứng trước danh từ: </p> <ol><li>形容詞 <i>keiyōshi</i> (hình dung từ), hay các tính từ đuôi <i>i</i> (kết thúc bằng <i>i</i>) (như <i>atsui</i>, "nóng") có thể biến đổi sang thì quá khứ (<i>atsukatta</i> - "nó đã nóng"), hay phủ định (<i>atsuku nai</i> - "[nó] không nóng"). Lưu ý rằng <i>nai</i> cũng là một tính từ đuôi <i>i</i>, có thể trở thành quá khứ (<i>atsuku nakatta</i> - [nó] đã không nóng). <dl><dd>暑い日 <i>atsui hi</i> "một ngày nóng".</dd></dl></li> <li>形容動詞 <i>keiyōdōshi</i> (hình dung động từ), hay các tính từ đuôi <i>na</i>, được theo sau bởi một dạng <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB" title="Hệ động từ">hệ động từ</a>, thường là <i>na</i>. Ví dụ <i>hen</i> (lạ) <dl><dd>変な人 <i>hen na hito</i> "một người lạ".</dd></dl></li> <li>連体詞 <i>rentaishi</i> (liên thể từ), cũng gọi là các tính từ thực, như <i>ano</i> "kia" <dl><dd>あの山 <i>ano yama</i> "núi kia".</dd></dl></li></ol> <p>Cả <i>keiyōshi</i> và <i>keiyōdōshi</i> có thể <a href="/w/index.php?title=L%C3%A0m_v%E1%BB%8B_ng%E1%BB%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Làm vị ngữ (trang không tồn tại)">làm vị ngữ</a> cho câu. Ví dụ, </p> <dl><dd>ご飯が熱い。 <i>Gohan-ga atsui.</i> "Cơm nóng."</dd> <dd>彼は変だ。<i>Kare-wa hen da.</i> "Ông ta lạ."</dd></dl> <p>Cả hai biến cách, dù chúng không chỉ ra tất cả các cách chia, đều có thể tìm thấy trong các động từ thực. <i>Rentaishi</i> trong tiếng Nhật hiện đại rất ít và không giống như những từ khác, chúng bị giới hạn trong các danh từ bổ nghĩa trực tiếp. Chúng không bao giờ làm vị ngữ cho câu. Các đơn cử bao gồm <i>ookina</i> "lớn", <i>kono</i> "này", <i>iwayuru</i> "cái gọi là" và <i>taishita</i> "làm kinh ngạc". </p><p>Cả <i>keiyōdōshi</i> và <i>keiyōshi</i> đều có thể trở thành các <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A1ng_t%E1%BB%AB" title="Trạng từ">phó từ</a>, bằng cách cho <i>ni</i> theo sau trong trường hợp <i>keiyōdōshi</i>: </p> <dl><dd>変になる <i>hen ni naru</i> "trở nên lạ",</dd></dl> <p>và bằng cách đổi <i>i</i> sang <i>ku</i> trong trường hợp <i>keiyōshi</i>: </p> <dl><dd>熱くなる <i>atsuku naru</i> "trở nên nóng".</dd></dl> <p>Chức năng ngữ pháp của các danh từ được chỉ ra bời các <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%ADu_v%E1%BB%8B_t%E1%BB%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hậu vị từ (trang không tồn tại)">hậu vị từ</a>, còn được gọi là <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_t%E1%BB%AB_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Trợ từ tiếng Nhật">trợ từ</a>. Các ví dụ là: </p> <ul><li><b>が <i>ga</i></b> cho <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_c%C3%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chủ cách (trang không tồn tại)">chủ cách</a>. Không nhất thiết là một <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a>.</li></ul> <dl><dd><i>Kare <b>ga</b> yatta.</i> "<b>Anh ta</b> đã làm điều đó."</dd></dl> <ul><li><b>に <i>ni</i></b> cho <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%B7ng_c%C3%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tặng cách (trang không tồn tại)">tặng cách</a>.</li></ul> <dl><dd><i>田中さん<b>に</b>聞いて下さい。 Tanaka-san <b>ni</b> kiite kudasai</i> "Làm ơn hỏi <b>ông Tanaka</b>."</dd></dl> <ul><li><b>の <i>no</i></b> đối với <a href="/wiki/S%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu_c%C3%A1ch" title="Sở hữu cách">sở hữu cách</a>, hay các cụm chuyển hoá danh từ.</li></ul> <dl><dd><i>私<b>の</b>カメラ。 watashi <b>no</b> kamera</i> "máy ảnh <b>của tôi</b>"</dd> <dd><i>スキー<b>に</b>行くのが好きです。 Sukī-ni iku <b>no</b> ga suki desu</i> "(tôi) thích <b>đi</b> trượt tuyết."</dd></dl> <ul><li><b>を <i>wo</i></b> đối với <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%95i_c%C3%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đổi cách (trang không tồn tại)">đổi cách</a>. Không nhất thiết là một tân ngữ.</li></ul> <dl><dd><i>何<b>を</b>食べますか。 Nani <b>wo</b> tabemasu ka?</i> "(bạn) sẽ ăn <b>gì</b>?"</dd></dl> <ul><li><b>は <i>wa</i></b> đối với chủ đề. Nó có thể cùng tồn tại với các trợ từ đánh dấu cách như trên ngoại trừ <i>no</i>, và nó quan trọng hơn <i>ga</i> và <i>wo</i>.</li></ul> <dl><dd><i>私<b>は</b>タイ料理がいいです。 Watashi <b>wa</b> tai-ryōri ga ii desu.</i> "Đối với tôi, đồ ăn Thái thì ngon." Trợ từ chỉ định <i>ga</i> sau <i>watashi</i> được giấu bên dưới <i>wa</i>.</dd></dl> <p>Lưu ý: Sự khác biệt giữa <i><b>wa</b></i> và <i><b>ga</b></i> nằm ngoài sự khác biệt trong tiếng Anh giữa chủ đề và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> câu. Trong khi <i>wa</i> chỉ chủ đề và phần còn lại của câu mô tả hoặc hành động theo chủ đề đó, nó mang ngụ ý rằng <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ng%E1%BB%AF" title="Chủ ngữ">chủ ngữ</a> được chỉ định bởi <i>wa</i> không phải duy nhất, hoặc có thể là một phần của một nhóm lớn hơn. </p> <dl><dd><i>Ikeda-san <b>wa</b> yonjū-ni sai da.</i> "Ông Ikeda 42 tuổi." Những người khác trong nhóm có thể cũng cùng tuổi.</dd></dl> <p>Sự thiếu <i>wa</i> thường có nghĩa chủ ngữ là <a href="/w/index.php?title=Ti%C3%AAu_%C4%91i%E1%BB%83m_(ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiêu điểm (ngôn ngữ học) (trang không tồn tại)">tiêu điểm</a> của câu. </p> <dl><dd><i>Ikeda-san <b>ga</b> yonjū-ni sai da.</i> "Chính ông Ikeda là người 42 tuổi." Đây là một câu trả lời một câu hỏi ngầm hoặc hỏi thẳng ai trong nhóm này là người 42 tuổi.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kính_ngữ"><span id="K.C3.ADnh_ng.E1.BB.AF"></span>Kính ngữ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Sửa đổi phần “Kính ngữ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kính ngữ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/K%C3%ADnh_ng%E1%BB%AF_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Kính ngữ tiếng Nhật">kính ngữ tiếng Nhật</a> và <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_danh_hi%E1%BB%87u_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Các danh hiệu Nhật Bản (trang không tồn tại)">các danh hiệu Nhật Bản</a></div> <p>Không giống như phần lớn các ngôn ngữ phương Tây nhưng giống nhiều ngôn ngữ phương Đông, tiếng Nhật có một hệ thống ngữ pháp để diễn tả sự tôn kính và sự trang trọng. </p><p>Do phần lớn các mối quan hệ trong xã hội Nhật Bản là không ngang hàng, nên một người nào đó thường có một địa vị cao hơn người kia. Địa vị này được quyết định bởi nhiều yếu tố khác nhau bao gồm: công việc, tuổi tác, kinh nghiệm hay thậm chí tình trạng tâm lý (ví dụ một người nhờ người khác giúp thì thường có xu hướng làm điều đó một cách lịch sự). Người có địa vị thấp hơn thường phải dùng kính ngữ còn người khác có thể dùng lối nói suồng sã. Người lạ cũng phải hỏi người khác một cách lịch sự. Trẻ con Nhật Bản hiếm khi sử dụng kính ngữ cho đến khi chúng đến tuổi thanh thiếu niên, tuổi mà chúng phải nói theo cách của người lớn. </p><p>Trong khi <i>teineigo</i> (丁寧語) (đinh ninh ngữ) thường là một hệ thống <a href="/wiki/Bi%E1%BA%BFn_t%E1%BB%91" title="Biến tố">biến tố</a>, <i>sonkeigo</i> (尊敬語) (tôn kính ngữ) và <i>kenjōgo</i> (謙譲語) (khiêm nhường ngữ) thường sử dụng nhiều động từ kính ngữ và khiêm nhường ngữ đặc biệt: <i>kuru</i> "đến" trở thành <i>kimasu</i> trong đinh ninh ngữ, nhưng được thay thế bằng <i>irasshau</i> trong kính ngữ và <i>mairu</i> trong khiêm nhường ngữ. </p><p>Sự khác biệt giữa lối nói đinh ninh ngữ và kính ngữ được phát âm khác nhau trong tiếng Nhật. Khiêm nhường ngữ thường được sử dụng để nói về chính mình hoặc nhóm của mình (người cùng đi, gia đình) trong khi kính ngữ chủ yếu được sử dụng khi miêu tả người đối thoại và nhóm của anh ta/cô ta. Ví dụ, hậu tố <i>-san</i> ("Ông" "Bà." hay "Cô") là một ví dụ về kính ngữ. Nó không được dùng để nói về chính mình hoặc nói về người nào đó trong công ty mình với một người ngoài do người cùng công ty với mình thuộc trong nhóm của người nói. Khi nói trực tiếp với người trên của mình trong nhóm của mình hoặc khi nói với người làm thuê trong công ty về một người cấp trên, một người Nhật sẽ sử dụng từ vựng và biến tố của kính ngữ để đề cập đến người đó. Khi nói với một người ở công ty khác (ví dụ một thành viên của một nhóm ngoài), thì người Nhật sẽ dùng lối văn suồng sã hoặc khiêm nhường ngữ để đề cập đến lời nói và hành động của những người cấp trên trong nhóm của mình. Tóm lại, từ ngữ sử dụng trong tiếng Nhật đề cập đến người, lời nói hoặc hành động của từng cá nhân cụ thể sẽ thay đổi theo mối quan hệ (trong nhóm hoặc ngoài nhóm) giữa người nói và người nghe, cũng như phụ thuộc vào tình trạng quan hệ giữa người nói, người nghe và người thứ ba được đề cập. Vì lý do này, hệ thống tiếng Nhật đối với sự biểu thị từ ngữ xã hội được gọi là một hệ thống "kính ngữ tương đối." Điều này khác với hệ thống <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Tiếng Triều Tiên">tiếng Hàn</a> thuộc "kính ngữ tuyệt đối," mà trong đó từ ngữ như nhau được sử dụng để đề cập đến các nhân vật nói riêng (ví dụ như bố mình, một người chủ tịch công ty mình...) trong bất kỳ ngữ cảnh nào bất kể mối quan hệ giữa người nói và người đối thoại. Do đó, lối nói lịch sự của tiếng Triều Tiên có thể nghe rất táo bạo khi dịch đúng nguyên văn từng chữ một sang tiếng Nhật, do trong tiếng Hàn là điều bình thường và chấp nhận được khi nói những câu như "Ông giám đốc Công ty chúng tôi..." khi nói với một thành viên bên ngoài nhóm, mà điều này thì rất không phù hợp trong ngữ cảnh xã hội Nhật Bản. </p><p>Phần lớn các <a href="/wiki/Danh_t%E1%BB%AB" title="Danh từ">danh từ</a> trong tiếng Nhật có thể trở thành thể lịch sự bằng cách thêm <i>o-</i> hoặc <i>go-</i> làm tiền tố. <i>o-</i> thường được dùng cho các từ có nguồn gốc tiếng Nhật Bản ngữ còn <i>go-</i> được đưa vào tiền tố các từ có gốc Hán. Trong một số trường hợp, tiền tố đã trở thành một phần cố định của từ và được dùng kể cả trong lối nói thông thường như <i>gohan</i> "cơm; đồ ăn." Các tạo từ như thế thường chỉ phụ thuộc vào chủ của đồ vật hoặc chính chủ ngữ. Ví dụ, từ <i>tomodachi</i> 'bạn bè,' sẽ trở thành <i>o-tomodachi</i> khi đề cập đến bạn của ai đó có địa vị cao hơn (dù các bà mẹ thường dùng hình thức này để chỉ các bạn bè của con mình). Mặt khác, một người nói lịch sự có thể thỉnh thoảng đề cập đến <i>mizu</i> "nước" là <i>o-mizu</i> nhằm biểu thị thái độ lịch sự. </p><p>Phần lớn người Nhật sử dụng lối nói lịch sự để biểu thị sự thiếu thân mật. Điều đó có nghĩa rằng họ sử dụng lối lịch sự đối với những người mới quen nhưng nếu mối quan hệ trở nên thân mật, họ sẽ không sử dụng lối nói lịch sự này nữa. Điều này xảy ra bất kể tuổi tác, địa vị xã hội hay giới tính. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ry%C5%ABky%C5%AB" class="mw-redirect" title="Tiếng Ryūkyū">Tiếng Ryūkyū</a></li> <li><a href="/wiki/V%C4%83n_ho%C3%A1_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Văn hoá Nhật Bản">Văn hoá Nhật Bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C6%B0%C6%A1ng_ng%E1%BB%AF_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phương ngữ tiếng Nhật (trang không tồn tại)">Phương ngữ tiếng Nhật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_v%C3%A0_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Nhật và máy tính (trang không tồn tại)">Tiếng Nhật và máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Văn học Nhật Bản">Văn học Nhật Bản</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AAn_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Tên người Nhật">Tên Nhật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%AF_Yamato&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chữ Yamato (trang không tồn tại)">Chữ Yamato</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_H%C3%A1n_-_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Hán - Nhật (trang không tồn tại)">Tiếng Hán - Nhật</a></li> <li><a href="/wiki/K%E1%BB%B3_thi_n%C4%83ng_l%E1%BB%B1c_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Kỳ thi năng lực tiếng Nhật">Kỳ thi năng lực tiếng Nhật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B3_thi_n%C4%83ng_l%E1%BB%B1c_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt_NAT-TEST&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỳ thi năng lực tiếng Nhật NAT-TEST (trang không tồn tại)">Kỳ thi năng lực tiếng Nhật NAT-TEST</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint plainlinks" style="clear: right; border: solid #C0C0C0 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 85%; background: #f9f9f9; width: 305px; padding: 4px; spacing: 0px; text-align: left; float: right"> <div style="float: left;"><span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Main_Page" title="wikibooks:Main Page"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/40px-Wikibooks-logo-en.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/60px-Wikibooks-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/80px-Wikibooks-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div> <div style="margin-left: 43px;"><b><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/" class="extiw" title="wikibooks:">Wikibooks </a></b> có thông tin Anh ngữ về: <div style="margin-left: 5px;"><i><b><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Japanese" class="extiw" title="wikibooks:Japanese">Japanese</a></b></i></div> </div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/40px-Wikipedia-logo-v2.svg.png" decoding="async" width="40" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/60px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/80px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><i><b>Có sẵn <a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ja:">phiên bản Tiếng Nhật </a></b></i> của <a href="/wiki/Wikipedia" title="Wikipedia">Wikipedia</a>, bách khoa toàn thư mở</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Glottolog-1"><b><a href="#cite_ref-Glottolog_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFNordhoffHammarströmForkelHaspelmath2013" class="citation book cs1">Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://glottolog.org/resource/languoid/id/nucl1643">“Nuclear Japanese”</a>. <i><a href="/wiki/Glottolog" title="Glottolog">Glottolog</a></i>. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Nuclear+Japanese&amp;rft.btitle=Glottolog&amp;rft.place=Leipzig&amp;rft.pub=Max+Planck+Institute+for+Evolutionary+Anthropology&amp;rft.date=2013&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fglottolog.org%2Fresource%2Flanguoid%2Fid%2Fnucl1643&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATi%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-E-2"><b><a href="#cite_ref-E_2-0">^</a></b> <span class="reference-text">亀井 孝 他 [編] (1963)『日本語の歴史1 民族のことばの誕生』(平凡社)。</span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">大野 晋・柴田 武 [編] (1978)『岩波講座 日本語 第12巻 日本語の系統と歴史』(岩波書店)。</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">藤岡 勝二 (1908)「日本語の位置」『国学院雑誌』14。</span> </li> <li id="cite_note-G-5"><b><a href="#cite_ref-G_5-0">^</a></b> <span class="reference-text">有坂 秀世 (1931)「国語にあらはれる一種の母音交替について」『音声の研究』第4輯(1957年の『国語音韻史の研究 増補新版』(三省堂)に収録)。</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">北村 甫 [編] (1981)『講座言語 第6巻 世界の言語』(大修館書店)p.121。</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">亀井 孝・河野 六郎・千野 栄一 [編] (1996)『言語学大辞典6 術語編』(三省堂)の「アルタイ型」。</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">泉井 久之助 (1952)「日本語と南島諸語」『民族学研究』17-2(1975年の『マライ=ポリネシア諸語 比較と系統』(弘文堂)に収録)。</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">大野 晋 (1987)『日本語以前』(岩波新書)などを参照。研究の集大成として、大野 晋 (2000)『日本語の形成』(岩波書店)を参照。</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">主な 批判・反批判として、以下のものがある。家本 太郎・児玉 望・山下 博司・長田 俊樹 (1996)「「日本語=タミル語同系説」を検証する―大野晋『日本語の起源 新版』をめぐって」『日本研究(国際文化研究センター紀要)』13/大野 晋 (1996)「「タミル語=日本語同系説に対する批判」を検証する」『日本研究』15/山下 博司 (1998)「大野晋氏のご批判に答えて―「日本語=タミル語同系説」の手法を考える」『日本研究』17。</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">服部 四郎 (1959)『日本語の系統』(岩波書店、1999年に岩波文庫)。</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">中川 裕 (2005)「アイヌ語にくわわった日本語」『国文学 解釈と鑑賞』70-1。</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">新村 出 (1916)「国語及び朝鮮語の数詞に就いて」『芸文』7-2・4(1971年の『新村出全集 第1巻』(筑摩書房)に収録)。</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200501043831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ps.html">“CIA - The World Factbook -- Field Listing - Languages”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ps.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 1 tháng 5 năm 2020<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=CIA+-+The+World+Factbook+--+Field+Listing+-+Languages&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fps.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATi%E1%BA%BFng+Nh%E1%BA%ADt" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Theo một blog tiếng Nhật <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2u.biglobe.ne.jp/~massange/cgi-bin/iroiro.cgi/world/belau2.htm">massangeana のいろいろ</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title="&#160;kể từ 2023-03-16">liên kết hỏng</span></a></i>&#93;</span></sup>, Hersey Kyota, đại sứ Palau ở Hoa Kỳ, nói rằng ngôn ngữ chính thức ở Angaur là tiếng Palau và tiếng Anh.</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Từ trang web chính thức của <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spc.int/prism/country/pw/stats/PalauStats/Publication/publications.htm">Phòng Kế hoạch và Thống kê Palau</a>, điều tra dân cư và nhà ở năm 2005, Bảng 16. Theo báo cáo điều tra có 124 người nói tiếng Nhật trong cả nước, trong đó 116 sống ở <a href="/wiki/Koror" title="Koror">Koror</a>, không có ai ở Angaur.</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">服部 四郎 (1950) "Phoneme, Phone and Compound Phone" 『言語研究』16(1960年の『言語学の方法』(岩波書店)に収録)。</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">亀井 孝 (1956)「「音韻」の概念は日本語に有用なりや」『国文学攷』15。</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">松崎 寛 (1993)「外来語音と現代日本語音韻体系」『日本語と日本文学』18では、外来音を多く認めた129モーラからなる音韻体系を示す。</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">金田一 春彦 (1950) 「「五億」と「業苦」―引き音節の提唱」『国語と国文学』27-1(1967年に「「里親」と「砂糖屋」―引き音節の提唱」として『国語音韻の研究』(東京堂出版)に収録)などを参照。</span> </li> <li id="cite_note-D-21">^ <a href="#cite_ref-D_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-D_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">徳川 宗賢 [編] (1989) 『日本方言大辞典 下』(小学館)の「音韻総覧」。</span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text">服部 四郎 (1984) 『音声学』(岩波書店)。</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">斎藤 純男 (1997)『日本語音声学入門』(三省堂、2006年に改訂版)。</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">金田一 春彦 (1981)『日本語の特質』(新NHK市民大学叢書)p.76-9。</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text">服部 四郎 (1951)「原始日本語のアクセント」『国語アクセント論叢』(法政大学出版局)。</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">金田一 春彦 (1954)「東西両アクセントのちがいができるまで」『文学』22-8。</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">奥村 三雄 (1955)「東西アクセント分離の時期」『国語国文』20-1。</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">梅棹 忠夫 (1972)「現代日本文字の問題点」『日本文化と世界』(講談社現代新書)など。</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">鈴木 孝夫 (1975)『閉された言語・日本語の世界』(新潮選書)など。</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">文化庁 (2001)『公用文の書き表し方の基準(資料集)増補二版』(第一法規)には、1981年の『公用文における漢字使用等について』『法令における漢字使用等について』など、諸種の資料が収められている。</span> </li> <li id="cite_note-L-31"><b><a href="#cite_ref-L_31-0">^</a></b> <span class="reference-text">西尾 実・久松 潜一 [監修] (1969)『国語国字教育史料総覧』(国語教育研究会)。</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text">北条 忠雄 (1982)「東北方言の概説」『講座方言学 4 北海道東北地方の方言』(国書刊行会)p.161-162。</span> </li> <li id="cite_note-I-33"><b><a href="#cite_ref-I_33-0">^</a></b> <span class="reference-text">山浦 玄嗣 (1986)『ケセン語入門』(共和印刷企画センター、1989年に改訂補足版)。</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">西岡 敏・仲原 穣 (2000)『沖縄語の入門―たのしいウチナーグチ』(白水社)p.154。</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">国立国語研究所 [編] (1969)『沖縄語辞典』(大蔵省印刷局)に記載されている表音ローマ字を<a href="/w/index.php?title=%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E9%9F%B3%E5%A3%B0%E8%A8%98%E5%8F%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="国際音声記号 (trang không tồn tại)">国際音声記号</a>に直したもの。</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">笹原 宏之 (2006)『日本の漢字』(岩波新書)p.142-5。</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text">柴田 武・山田 進 [編] (2002)『類語大辞典』(講談社)</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text">亀井 孝・河野 六郎・千野 栄一 [編] (1996)『言語学大辞典6 術語編』(三省堂)の「人称代名詞」。</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">樺島 忠夫 (1981)『日本語はどう変わるか―語彙と文字』(岩波新書)p.18、およびp.176以下。</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text">岩田 麻里 (1983)「現代日本語における漢字の機能」『日本語の世界16』(中央公論社)p.183。</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text">現代語の例は、陳 力衛 (2001)「和製漢語と語構成」『日本語学』20-9の例示による。</span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text">以上は、石綿 敏雄 (2001)『外来語の総合的研究』(東京堂出版)の例示による。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Japanese_language?uselang=vi">Tiếng Nhật</a></b></i>.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/40px-Wikipedia-logo-v2.svg.png" decoding="async" width="40" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/60px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/80px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><i><b>Có sẵn <a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ja:">phiên bản Tiếng Nhật </a></b></i> của <a href="/wiki/Wikipedia" title="Wikipedia">Wikipedia</a>, bách khoa toàn thư mở</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Detail.aspx?ItemID=7649">Tiếng Nhật</a> tại <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_b%C3%A1ch_khoa_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Từ điển bách khoa Việt Nam">Từ điển bách khoa Việt Nam</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/301146">Japanese language</a> tại <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.romajidesu.com/">Từ điển RomajiDesu</a> Từ điển Anh-Nhật trực tuyến</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://brng.jp/50renshuu.pdf">Tiếng Nhật Bản bảng chữ cái tập luyện(PDF)</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="flag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/21px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="21" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/32px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/42px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Cổng thông tin:Nhật Bản">Nhật Bản</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/19px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/29px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/38px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Cổng thông tin:Châu Á">Châu Á</a></li></ul></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=Nhật_Bản&amp;#124;link=Nhật_Bản_Ngôn_ngữ_tại_Nhật_Bản" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Nhật Bản"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Nhật Bản (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=Nhật_Bản&amp;#124;link=Nhật_Bản_Ngôn_ngữ_tại_Nhật_Bản" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản"><img alt="Nhật Bản" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ tại Nhật Bản (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ</a> tại <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><center><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_ch%C3%ADnh_th%E1%BB%A9c" title="Ngôn ngữ chính thức">Chính thức</a></center></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Tiếng Nhật</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><center>Ngôn ngữ bản địa</center></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hachij%C5%8D" title="Tiếng Hachijō">Hachijō</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ainu" title="Tiếng Ainu">Ainu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_L%C6%B0u_C%E1%BA%A7u" class="mw-redirect" title="Tiếng Lưu Cầu">Lưu Cầu</a> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Amami_%C5%8Cshima" title="Tiếng Amami Ōshima">Amami Ōshima</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Kikai" title="Tiếng Kikai">Kikai</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tokunoshima" title="Tiếng Tokunoshima">Tokunoshima</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Okinoerabu" class="mw-redirect" title="Tiếng Okinoerabu">Okinoerabu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Yoron" title="Tiếng Yoron">Yoron</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Kunigami" title="Tiếng Kunigami">Kunigami</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Okinawa" title="Tiếng Okinawa">Okinawa</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Miyako" title="Tiếng Miyako">Miyako</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Yaeyama" title="Tiếng Yaeyama">Yaeyama</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Yonaguni" title="Tiếng Yonaguni">Yonaguni</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ngôn ngữ kí hiệu</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ kí hiệu Nhật Bản (trang không tồn tại)">Kí hiệu Nhật Bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u_Amami_Oshima&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ kí hiệu Amami Oshima (trang không tồn tại)">Kí hiệu Amami Oshima</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="20px_Nhật_Bản" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#ddf;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Bản mẫu:Chủ đề Nhật Bản"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chủ đề Nhật Bản (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="20px_Nhật_Bản" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Imperial_Seal_of_Japan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Imperial_Seal_of_Japan.svg/20px-Imperial_Seal_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Imperial_Seal_of_Japan.svg/30px-Imperial_Seal_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Imperial_Seal_of_Japan.svg/40px-Imperial_Seal_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="990" /></a></span> <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;">Thông tin chung</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_b%C3%A0i_v%E1%BB%81_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Danh sách các bài về Nhật Bản (trang không tồn tại)">Bản liệt kê</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BB%81_v%E1%BB%81_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Danh sách các chủ đề về Nhật Bản (trang không tồn tại)">Các chủ đề riêng</a> </p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Flag_of_Japan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/180px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/270px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/360px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;"><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lịch sử Nhật Bản">Lịch sử</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%C3%AC_%C4%91%E1%BB%93_%C4%91%C3%A1_c%C5%A9_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Thời kì đồ đá cũ ở Nhật Bản">Thời kì đồ đá cũ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_J%C5%8Dmon" title="Thời kỳ Jōmon">Thời kỳ Jōmon</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Yayoi" title="Thời kỳ Yayoi">Thời kỳ Yayoi</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Kofun" title="Thời kỳ Kofun">Kofun</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Asuka" title="Thời kỳ Asuka">Asuka</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Nara" title="Thời kỳ Nara">Nara</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Heian" title="Thời kỳ Heian">Heian</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Kamakura" title="Thời kỳ Kamakura">Kamakura</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Muromachi" title="Thời kỳ Muromachi">Muromachi</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Azuchi-Momoyama" title="Thời kỳ Azuchi-Momoyama">Azuchi-Momoyama</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Edo" title="Thời kỳ Edo">Edo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Minh_Tr%E1%BB%8B" title="Thời kỳ Minh Trị">Minh Trị</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_%C4%90%E1%BA%A1i_Ch%C3%ADnh" title="Thời kỳ Đại Chính">Đại Chính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Chi%C3%AAu_H%C3%B2a" title="Thời kỳ Chiêu Hòa">Chiêu Hòa</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_B%C3%ACnh_Th%C3%A0nh" title="Thời kỳ Bình Thành">Bình Thành</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_L%E1%BB%87nh_H%C3%B2a" title="Thời kỳ Lệnh Hòa">Lệnh Hòa</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_kinh_t%E1%BA%BF_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lịch sử kinh tế Nhật Bản">Lịch sử kinh tế</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lịch sử quân sự Nhật Bản">Lịch sử quân đội</a>&#160;<small>(<a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_qu%C3%A2n_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lục quân Đế quốc Nhật Bản">Lục quân</a> và <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Hải quân Đế quốc Nhật Bản">Hải quân</a>)</small> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;"><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Chính phủ Nhật Bản">Chính phủ</a><br /> và&#160;<a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Chính trị Nhật Bản">Chính trị</a><br /></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/Thi%C3%AAn_ho%C3%A0ng" title="Thiên hoàng">Thiên hoàng</a>&#160;<small>(<a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_Thi%C3%AAn_ho%C3%A0ng" title="Danh sách Thiên hoàng">danh sách</a>)</small>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_t%C6%B0%E1%BB%9Bng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thủ tướng Nhật Bản">Thủ tướng</a>&#160;<small>(<a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_Th%E1%BB%A7_t%C6%B0%E1%BB%9Bng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Danh sách Thủ tướng Nhật Bản">danh sách</a>)</small>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/N%E1%BB%99i_c%C3%A1c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nội các Nhật Bản">Nội các</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Quốc hội Nhật Bản">Quốc hội</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Tham_Ngh%E1%BB%8B_vi%E1%BB%87n" title="Tham Nghị viện">Tham Nghị viện</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ch%C3%BAng_Ngh%E1%BB%8B_vi%E1%BB%87n" title="Chúng Nghị viện">Chúng Nghị viện</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/B%E1%BA%A7u_c%E1%BB%AD_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Bầu cử ở Nhật Bản">Bầu cử</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/C%C3%A1c_ch%C3%ADnh_%C4%91%E1%BA%A3ng_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Các chính đảng ở Nhật Bản">Chính trị và&#160;Đảng phái</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%C3%B2a_%C3%A1n_Hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tòa án Hiến pháp Nhật Bản (trang không tồn tại)">Tòa án Hiến pháp Nhật Bản</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch_t%C3%A0i_ch%C3%ADnh_v%C3%A0_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Chính sách tài chính và tiền tệ của Nhật Bản">Chính sách tiền tệ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch_%C4%91%E1%BB%91i_ngo%E1%BA%A1i_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Chính sách đối ngoại của Nhật Bản">Chính sách đối ngoại</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Quan_h%E1%BB%87_ngo%E1%BA%A1i_giao_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Quan hệ ngoại giao của Nhật Bản">Quan hệ với các quốc gia</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_quy%E1%BB%81n_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhân quyền tại Nhật Bản">Nhân quyền</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_Ph%C3%B2ng_v%E1%BB%87_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản">Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản</a>&#160;<small>(<a href="/wiki/L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_ph%C3%B2ng_v%E1%BB%87_Tr%C3%AAn_kh%C3%B4ng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Lực lượng phòng vệ Trên không Nhật Bản">Không quân</a>&#160;• <a href="/wiki/L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_Ph%C3%B2ng_v%E1%BB%87_M%E1%BA%B7t_%C4%91%E1%BA%A5t_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản">Lục quân</a>&#160;• <a href="/wiki/L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_Ph%C3%B2ng_v%E1%BB%87_Bi%E1%BB%83n_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản">Hải quân</a>)</small> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%AD_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Địa lí Nhật Bản">Địa lí</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/V%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Vấn đề môi trường ở Nhật Bản">Môi trường</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%C3%B4n_gi%C3%A1o_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tôn giáo Nhật Bản (trang không tồn tại)">Tôn giáo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Tỉnh của Nhật Bản">Tỉnh</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thành phố của Nhật Bản">Thành phố</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Huy%E1%BB%87n_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Huyện của Nhật Bản">Huyện</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%E1%BA%A5n_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thị trấn của Nhật Bản">Thị trấn</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_l%C3%A0ng_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Danh sách các làng ở Nhật Bản">Làng</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_%C4%91%E1%BA%A3o_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Danh sách đảo Nhật Bản">Đảo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_h%E1%BB%93_c%E1%BB%A7a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Danh sách các hồ của Nhật Bản">Hồ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=S%C3%B4ng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sông Nhật Bản (trang không tồn tại)">Sông</a> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;"><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Kinh tế Nhật Bản">Kinh tế</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/w/index.php?title=N%C3%B4ng_l%C3%A2m_ng%C6%B0_nghi%E1%BB%87p_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nông lâm ngư nghiệp Nhật (trang không tồn tại)">Nông lâm ngư nghiệp Nhật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sản xuất công nghiệp tại Nhật (trang không tồn tại)">Sản xuất hàng hóa</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thị trường lao động Nhật (trang không tồn tại)">Thị trường lao động</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Th%C3%B4ng_tin_li%C3%AAn_l%E1%BA%A1c_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thông tin liên lạc ở Nhật Bản (trang không tồn tại)">Thông tin liên lạc</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Giao_th%C3%B4ng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Giao thông Nhật Bản">Giao thông</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Yen_Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Yen Nhật">Tiền tệ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Ngân hàng Nhật Bản">Ngân hàng trung ương</a> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;"><a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Văn hóa Nhật Bản">Văn hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/Anime" title="Anime">Anime</a>&#160;/&#160;<a href="/wiki/Manga" title="Manga">Manga</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Kiến trúc Nhật Bản">Kiến trúc</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=M%C4%A9_thu%E1%BA%ADt_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mĩ thuật Nhật Bản (trang không tồn tại)">Mĩ thuật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Bonsai" title="Bonsai">Bonsai</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E1%BA%A8m_th%E1%BB%B1c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Ẩm thực Nhật Bản">Ẩm thực</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BB%85_h%E1%BB%99i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Lễ hội Nhật Bản">Lễ hội</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/V%C6%B0%E1%BB%9Dn_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Vườn Nhật Bản">Vườn Nhật Bản</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Geisha" title="Geisha">Geisha</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%C3%B2_ch%C6%A1i_d%C3%A2n_gian_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trò chơi dân gian Nhật Bản (trang không tồn tại)">Trò chơi dân gian</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ikebana" title="Ikebana">Ikebana</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Văn học Nhật Bản">Văn chương</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/V%C3%B5_thu%E1%BA%ADt_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Võ thuật Nhật Bản">Võ thuật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C3%82m_nh%E1%BA%A1c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Âm nhạc Nhật Bản">Âm nhạc</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Onsen" title="Onsen">Onsen</a>&#160;/&#160;<a href="/wiki/Sent%C5%8D" title="Sentō">Sentō</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Tr%C3%A0_%C4%91%E1%BA%A1o_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Trà đạo Nhật Bản">Trà đạo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Ca_k%E1%BB%8Bch_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ca kịch Nhật Bản (trang không tồn tại)">Ca kịch</a> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender; line-height:11pt;">Xã hội</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/M%E1%BB%B9_h%E1%BB%8Dc_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Mỹ học Nhật Bản">Mỹ học</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_kh%E1%BA%A9u_h%E1%BB%8Dc_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Nhân khẩu học Nhật Bản">Nhân khẩu học</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%99i_ph%E1%BA%A1m_%E1%BB%9F_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tội phạm ở Nhật (trang không tồn tại)">Tội phạm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Giáo dục Nhật Bản">Giáo dục</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Nghi_th%E1%BB%A9c_x%C3%A3_giao_Nh%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nghi thức xã giao Nhật (trang không tồn tại)">Các qui tắc ứng xử</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a class="mw-selflink selflink">Tiếng Nhật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADt_ph%C3%A1p_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Luật pháp Nhật Bản">Luật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thần thoại Nhật Bản">Thần thoại</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Tôn giáo tại Nhật Bản">Tôn giáo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_thao_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thể thao Nhật Bản (trang không tồn tại)">Thể thao</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144546">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=Philippines&amp;#124;link=Philippines_Ngôn_ngữ_tại_Philippines" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Philippines" title="Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Philippines"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Philippines (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Philippines&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=Philippines&amp;#124;link=Philippines_Ngôn_ngữ_tại_Philippines" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines"><img alt="Philippines" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/23px-Flag_of_the_Philippines.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/35px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/46px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ tại Philippines (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ tại Philippines</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ chính thức</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Filipino" title="Tiếng Filipino">Filipino</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">Anh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ khu vực</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Aklanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Aklanon (trang không tồn tại)">Aklanon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Trung_Bikol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Trung Bikol (trang không tồn tại)">Bikol</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Cebu" title="Tiếng Cebu">Cebu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Chavacano" title="Tiếng Chavacano">Chavacano</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hiligaynon" title="Tiếng Hiligaynon">Hiligaynon</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ibanag" title="Tiếng Ibanag">Ibanag</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ilocano" class="mw-redirect" title="Tiếng Ilocano">Ilocano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ivatan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ivatan (trang không tồn tại)">Ivatan</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Kapampangan" title="Tiếng Kapampangan">Kapampangan</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Karay-a" class="mw-redirect" title="Tiếng Karay-a">Karay-a</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Maguindanao" title="Tiếng Maguindanao">Maguindanao</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Maranao" title="Tiếng Maranao">Maranao</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Pangasinan" title="Tiếng Pangasinan">Pangasinan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sambal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sambal (trang không tồn tại)">Sambal</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Surigaonon" title="Tiếng Surigaonon">Surigaonon</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tagalog" title="Tiếng Tagalog">Tagalog</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tausug" title="Tiếng Tausug">Tausug</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Waray" title="Tiếng Waray">Waray</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Yakan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Yakan (trang không tồn tại)">Yakan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ bản địa<br />(theo <a href="/wiki/V%C3%B9ng_c%E1%BB%A7a_Philippines" title="Vùng của Philippines">vùng</a>)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Luzon" style="font-size:114%;margin:0 4em"><div class="center"><a href="/wiki/Luzon" title="Luzon">Luzon</a></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Ilocos_(v%C3%B9ng)" title="Ilocos (vùng)">Ilocos</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bolinao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bolinao (trang không tồn tại)">Bolinao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/V%C3%B9ng_H%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Cordillera" class="mw-redirect" title="Vùng Hành chính Cordillera">Cordillera</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Atta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Atta (trang không tồn tại)">Atta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Balangao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Balangao (trang không tồn tại)">Balangao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bontoc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bontoc (trang không tồn tại)">Bontoc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ga%27dang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ga&#39;dang (trang không tồn tại)">Ga'dang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kalinga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kalinga (trang không tồn tại)">Kalinga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kallahan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kallahan (trang không tồn tại)">Kallahan</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Kankana-ey" title="Tiếng Kankana-ey">Kankana-ey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ibaloi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ibaloi (trang không tồn tại)">Ibaloi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ifugao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ifugao (trang không tồn tại)">Ifugao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Isnag&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Isnag (trang không tồn tại)">Isnag</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Itneg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Itneg (trang không tồn tại)">Itneg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Itawis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Itawis (trang không tồn tại)">Itawis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Iwaak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Iwaak (trang không tồn tại)">Iwaak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Malaweg_dialect&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Malaweg dialect (trang không tồn tại)">Malaweg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tuwali&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tuwali (trang không tồn tại)">Tuwali</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Thung_l%C5%A9ng_Cagayan" title="Thung lũng Cagayan">Thung lũng Cagayan</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Arta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Arta (trang không tồn tại)">Arta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Atta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Atta (trang không tồn tại)">Atta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFngn_Agta_Trung_Cagaya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếngn Agta Trung Cagaya (trang không tồn tại)">Agta Trung Cagayan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Dinapigue&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Dinapigue (trang không tồn tại)">Agta Dinapigue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Dupaningan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Dupaningan (trang không tồn tại)">Agta Dupaningan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Gaddang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Gaddang (trang không tồn tại)">Gaddang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ilongot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ilongot (trang không tồn tại)">Ilongot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Isinai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Isinai (trang không tồn tại)">Isinai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Itbayat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Itbayat (trang không tồn tại)">Itbayat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Itawis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Itawis (trang không tồn tại)">Itawis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kallahan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kallahan (trang không tồn tại)">Kallahan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Karao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Karao (trang không tồn tại)">Karao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Malaweg_dialect&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Malaweg dialect (trang không tồn tại)">Malaweg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Nagtipunan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Nagtipunan (trang không tồn tại)">Agta Nagtipunan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Paranan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Paranan (trang không tồn tại)">Agta Paranan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Paranan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Paranan (trang không tồn tại)">Paranan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Yogad&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Yogad (trang không tồn tại)">Yogad</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Trung_Luzon" title="Trung Luzon">Trung Luzon</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Abellen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Abellen (trang không tồn tại)">Abellen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ambala&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ambala (trang không tồn tại)">Ambala</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Antsi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Antsi (trang không tồn tại)">Antsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Botolan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Botolan (trang không tồn tại)">Botolan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Dumagat_Casiguran&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Dumagat Casiguran (trang không tồn tại)">Agta Dumagat Casiguran</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Indi" title="Tiếng Indi">Indi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kasiguranin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kasiguranin (trang không tồn tại)">Kasiguranin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Marivele%C3%B1o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Mariveleño (trang không tồn tại)">Mariveleño</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_B%E1%BA%AFc_Alta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bắc Alta (trang không tồn tại)">Bắc Alta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nam_Alta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Nam Alta (trang không tồn tại)">Nam Alta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Umiray_Dumaget&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Umiray Dumaget (trang không tồn tại)">Umiray Dumaget</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Calabarzon" title="Calabarzon">Calabarzon</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Inagta_Alabat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Inagta Alabat (trang không tồn tại)">Inagta Alabat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Manide&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Manide (trang không tồn tại)">Manide</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_Remontado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta Remontado (trang không tồn tại)">Agta Remontado</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nam_Alta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Nam Alta (trang không tồn tại)">Nam Alta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Umiray_Dumaget&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Umiray Dumaget (trang không tồn tại)">Umiray Dumaget</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/V%C3%B9ng_%C4%91%C3%B4_th%E1%BB%8B_Manila" title="Vùng đô thị Manila">Vùng đô thị Manila</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Taglish&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Taglish (trang không tồn tại)">Tiếng Taglish</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Mimaropa" title="Mimaropa">Mimaropa</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agutaynen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agutaynen (trang không tồn tại)">Agutaynen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Alangan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Alangan (trang không tồn tại)">Alangan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Asi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Asi (trang không tồn tại)">Asi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Calamian_Tagbanwa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Calamian Tagbanwa (trang không tồn tại)">Calamian Tagbanwa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Trung_Tagbanwa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Trung Tagbanwa (trang không tồn tại)">Trung Tagbanwa</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Cuyonon" title="Tiếng Cuyonon">Cuyonon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Iraya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Iraya (trang không tồn tại)">Iraya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kagayanen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kagayanen (trang không tồn tại)">Kagayanen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Molbog&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Molbog (trang không tồn tại)">Molbog</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Onhan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Onhan (trang không tồn tại)">Onhan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Palawan_Batak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Palawan Batak (trang không tồn tại)">Palawan Batak</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Palawano" title="Tiếng Palawano">Palawano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ratagnon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ratagnon (trang không tồn tại)">Ratagnon</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Romblomanon" title="Tiếng Romblomanon">Romblomanon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tadyawan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tadyawan (trang không tồn tại)">Tadyawan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Bicol_(v%C3%B9ng)" title="Bicol (vùng)">Bicol</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bikol_Albay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bikol Albay (trang không tồn tại)">Bikol Albay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Inagta_Partido&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Inagta Partido (trang không tồn tại)">Inagta Partido</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Manide&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Manide (trang không tồn tại)">Manide</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Masbate%C3%B1o" title="Tiếng Masbateño">Masbateño</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agta_n%C3%BAi_Iraya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agta núi Iraya (trang không tồn tại)">Agta núi Iraya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bikol_Pandan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bikol Pandan (trang không tồn tại)">Bikol Pandan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bikol_Rinconada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bikol Rinconada (trang không tồn tại)">Bikol Rinconada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sorsoganon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sorsoganon (trang không tồn tại)">Sorsoganon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bikol_Nam_Catanduanes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bikol Nam Catanduanes (trang không tồn tại)">Bikol Nam Catanduanes </a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Visayas" style="font-size:114%;margin:0 4em"><div class="center"><a href="/wiki/Visayas" title="Visayas">Visayas</a></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/T%C3%A2y_Visayas" title="Tây Visayas">Tây Visayas</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ati (trang không tồn tại)">Ati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Caluyanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Caluyanon (trang không tồn tại)">Caluyanon</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Capiznon" title="Tiếng Capiznon">Capiznon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sulod&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sulod (trang không tồn tại)">Sulod</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Negros" title="Negros">Đảo Negros</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ata_(Aeta)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ata (Aeta) (trang không tồn tại)">Ata</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Karolanos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Karolanos (trang không tồn tại)">Karolanos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Magahat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Magahat (trang không tồn tại)">Magahat</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Trung_Visayas" title="Trung Visayas">Trung Visayas</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bantayanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bantayanon (trang không tồn tại)">Bantayanon</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Eskaya" title="Tiếng Eskaya">Eskaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Porohanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Porohanon (trang không tồn tại)">Porohanon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Visayas" title="Đông Visayas">Đông Visayas</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Abaknon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Abaknon (trang không tồn tại)">Abaknon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Baybay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Baybay (trang không tồn tại)">Baybay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kabalian&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kabalian (trang không tồn tại)">Kabalian</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Mindanao" style="font-size:114%;margin:0 4em"><div class="center"><a href="/wiki/Mindanao" title="Mindanao">Mindanao</a></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Zamboanga" title="Bán đảo Zamboanga">Bán đảo Zamboanga</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Subanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Subanon (trang không tồn tại)">Subanon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Mindanao" title="Bắc Mindanao">Bắc Mindanao</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bukid&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bukid (trang không tồn tại)">Bukid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Higaonon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Higaonon (trang không tồn tại)">Higaonon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ilianen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ilianen (trang không tồn tại)">Ilianen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Iranun&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Iranun (trang không tồn tại)">Iranun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kamigin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kamigin (trang không tồn tại)">Kamigin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Matigsalug&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Matigsalug (trang không tồn tại)">Matigsalug</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Subanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Subanon (trang không tồn tại)">Subanon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_T%C3%A2y_Bukidnon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tây Bukidnon (trang không tồn tại)">Tây Bukidnon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Caraga" title="Caraga">Caraga</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Agusan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Agusan (trang không tồn tại)">Agusan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ata_Manobo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ata Manobo (trang không tồn tại)">Ata Manobo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Butuanon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Butuanon (trang không tồn tại)">Butuanon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Higaonon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Higaonon (trang không tồn tại)">Higaonon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kamayo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kamayo (trang không tồn tại)">Kamayo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Mamanwa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Mamanwa (trang không tồn tại)">Mamanwa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Davao_(v%C3%B9ng)" title="Davao (vùng)">Davao</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Bagobo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Bagobo (trang không tồn tại)">Bagobo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_B%27laan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng B&#39;laan (trang không tồn tại)">B'laan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Davawenyo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Davawenyo (trang không tồn tại)">Davawenyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kalagan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kalagan (trang không tồn tại)">Kalagan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Mandaya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Mandaya (trang không tồn tại)">Mandaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Mansaka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Mansaka (trang không tồn tại)">Mansaka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Obo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Obo (trang không tồn tại)">Obo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sangirese&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sangirese (trang không tồn tại)">Sangirese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sarangani&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sarangani (trang không tồn tại)">Sarangani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tagabawa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tagabawa (trang không tồn tại)">Tagabawa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Soccsksargen" class="mw-redirect" title="Soccsksargen">Soccsksargen</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_B%27laan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng B&#39;laan (trang không tồn tại)">B'laan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Cotabato_Manobo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Cotabato Manobo (trang không tồn tại)">Cotabato Manobo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Ilianen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Ilianen (trang không tồn tại)">Ilianen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Iranun&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Iranun (trang không tồn tại)">Iranun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Obo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Obo (trang không tồn tại)">Obo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tboli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tboli (trang không tồn tại)">Tboli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tiruray&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tiruray (trang không tồn tại)">Tiruray</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Khu_t%E1%BB%B1_tr%E1%BB%8B_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o_Mindanao" class="mw-redirect" title="Khu tự trị Hồi giáo Mindanao">Mindanao</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Iranun&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Iranun (trang không tồn tại)">Iranun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Pangutaran_Sama&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Pangutaran Sama (trang không tồn tại)">Pangutaran Sama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Sama&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Sama (trang không tồn tại)">Sama</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ <br />người nhập cư</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Tiếng Ả Rập">Tiếng Ả Rập</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Basque" title="Tiếng Basque">Basque</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">Trung Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%C3%A1p" title="Tiếng Pháp">Pháp</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Tiếng Đức">Đức</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hindi" title="Tiếng Hindi">Hindi</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Nhật</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Tiếng Triều Tiên">Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Malay" class="mw-redirect" title="Tiếng Malay">Malay</a> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Indonesia" title="Tiếng Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Malaysia" title="Tiếng Malaysia">Malaysia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Sindhi" class="mw-redirect" title="Tiếng Sindhi">Sindhi</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tiếng Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">Việt</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ kí hiệu</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u_M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Ngôn ngữ kí hiệu Mỹ">Ngôn ngữ kí hiệu Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u_Philippine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ kí hiệu Philippine (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ kí hiệu Philippine</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ cổ</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_Ti%E1%BB%81n_Philippine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ Tiền Philippine (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ Tiền Philippine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Tagalog_c%E1%BB%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Tagalog cổ (trang không tồn tại)">Tiếng Tagalog cổ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:#b7f7b7;"><div><span class="nobold"> <p><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%B3m_s%E1%BA%AFc_t%E1%BB%99c_%E1%BB%9F_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Nhóm sắc tộc ở Philippines (trang không tồn tại)">Sắc tộc</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Philippines" title="Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Philippines">Ngôn ngữ</a> • <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:V%C6%B0%E1%BB%9Dn_qu%E1%BB%91c_gia_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Vườn quốc gia Philippines (trang không tồn tại)">Vườn quốc gia</a> • <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%E1%BA%A8m_th%E1%BB%B1c_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Ẩm thực Philippines (trang không tồn tại)">Ẩm thực</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:S%C3%A2n_bay_Philippines" title="Bản mẫu:Sân bay Philippines">Sân bay</a> • <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%E1%BB%ADa_kh%E1%BA%A9u_Philippines&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Cửa khẩu Philippines (trang không tồn tại)">Cửa khẩu</a> </p> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=&amp;#124;link=_Ngôn_ngữ_tại_Singapore" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Singapore" title="Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Singapore"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Singapore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Singapore (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Singapore&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=&amp;#124;link=_Ngôn_ngữ_tại_Singapore" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/23px-Flag_of_Singapore.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/35px-Flag_of_Singapore.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/45px-Flag_of_Singapore.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> Ngôn ngữ tại Singapore</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Chính thức</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">Anh</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Malay" class="mw-redirect" title="Tiếng Malay">Malay</a></li> <li><a href="/wiki/Quan_tho%E1%BA%A1i_Singapore" title="Quan thoại Singapore">Quan thoại Singapore</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tamil" title="Tiếng Tamil">Tamil</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Creole</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Baba_Malay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Baba Malay (trang không tồn tại)">Baba Malay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Malacca_Creole_Malay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Malacca Creole Malay (trang không tồn tại)">Chitty Malay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Kristang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Kristang (trang không tồn tại)">Kristang</a></li> <li><a href="/wiki/Singlish" title="Singlish">Singlish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Singdarin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Singdarin (trang không tồn tại)">Singdarin</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Nhập cư</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">Tiếng Trung Quốc</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Qu%E1%BA%A3ng_Ch%C3%A2u" title="Tiếng Quảng Châu">Quảng Châu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Kh%C3%A1ch_Gia" title="Tiếng Khách Gia">Khách Gia</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%C3%BAc_Ki%E1%BA%BFn" class="mw-disambig" title="Tiếng Phúc Kiến">Phúc Kiến</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ch%C3%A2u" title="Tiếng Triều Châu">Triều Châu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ từ Ấn Độ</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Gujarat" title="Tiếng Gujarat">Gujarat</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hindi" title="Tiếng Hindi">Hindi</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Malayalam" title="Tiếng Malayalam">Malayalam</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Punjab" title="Tiếng Punjab">Punjab</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Telugu" title="Tiếng Telugu">Telugu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Urdu" title="Tiếng Urdu">Urdu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ngôn ngữ từ Indonesia</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Java" title="Tiếng Java">Java</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Madura" title="Tiếng Madura">Bawean</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Minangkabau" title="Tiếng Minangkabau">Minangkabau</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Banjar" title="Tiếng Banjar">Banjar</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Bugis" title="Tiếng Bugis">Bugis</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Tiếng khác</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Tiếng Ả Rập">Ả Rập</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Armenia" title="Tiếng Armenia">Armenian</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Myanmar" class="mw-redirect" title="Tiếng Myanmar">Myanmar </a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Nhật</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nepal" title="Tiếng Nepal">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Sinhala" title="Tiếng Sinhala">Sinhala</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tagalog" title="Tiếng Tagalog">Tagalog</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Tiếng Thái">Thái</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Bản địa</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Malay" class="mw-redirect" title="Tiếng Malay">Johor-Riau Malay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Orang_Seletar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiếng Orang Seletar (trang không tồn tại)">Orang Seletar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center">Ký hiệu</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_k%C3%BD_hi%E1%BB%87u_Singapore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ ký hiệu Singapore (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ ký hiệu Singapore</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐8cmsp Cached time: 20241123095624 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.983 seconds Real time usage: 1.289 seconds Preprocessor visited node count: 5913/1000000 Post‐expand include size: 225420/2097152 bytes Template argument size: 12372/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 11/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 61054/5000000 bytes Lua time usage: 0.432/10.000 seconds Lua memory usage: 15406522/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1015.202 1 -total 39.05% 396.399 1 Bản_mẫu:Infobox_language 38.36% 389.434 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin 17.27% 175.370 33 Bản_mẫu:Lang 15.04% 152.685 1 Bản_mẫu:Big 11.62% 117.919 5 Bản_mẫu:Navbox 10.56% 107.232 1 Bản_mẫu:Glottolog 10.28% 104.355 1 Bản_mẫu:Cite_book 8.01% 81.270 1 Bản_mẫu:Ngôn_ngữ_tại_Nhật_Bản 6.86% 69.613 1 Bản_mẫu:Wikipedia_ngoại_ngữ --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:17958-0!canonical and timestamp 20241123095624 and revision id 71797283. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tiếng_Nhật&amp;oldid=71797283">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tiếng_Nhật&amp;oldid=71797283</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Thể loại:Tiếng Nhật">Tiếng Nhật</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_ch%E1%BA%AFp_d%C3%ADnh" title="Thể loại:Ngôn ngữ chắp dính">Ngôn ngữ chắp dính</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Ngôn ngữ tại Nhật Bản">Ngôn ngữ tại Nhật Bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_ch%E1%BB%A7-t%C3%A2n-%C4%91%E1%BB%99ng" title="Thể loại:Ngôn ngữ chủ-tân-động">Ngôn ngữ chủ-tân-động</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Palau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thể loại:Ngôn ngữ tại Palau (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ tại Palau</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_the_Phonos_extension" title="Thể loại:Pages using the Phonos extension">Pages using the Phonos extension</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Thể loại:Bài có liên kết hỏng">Bài có liên kết hỏng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_thi%E1%BA%BFu_ch%C3%BA_th%C3%ADch_trong_b%C3%A0i" title="Thể loại:Trang thiếu chú thích trong bài">Trang thiếu chú thích trong bài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài cơ bản">Bài cơ bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Nhật">Bài viết có văn bản tiếng Nhật</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Thể loại:Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin">Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Bài Nhật Bản chọn lọc">Bài Nhật Bản chọn lọc</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 23 tháng 9 năm 2024, 08:50.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-2hmlm","wgBackendResponseTime":156,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.983","walltime":"1.289","ppvisitednodes":{"value":5913,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":225420,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12372,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":61054,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1015.202 1 -total"," 39.05% 396.399 1 Bản_mẫu:Infobox_language"," 38.36% 389.434 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 17.27% 175.370 33 Bản_mẫu:Lang"," 15.04% 152.685 1 Bản_mẫu:Big"," 11.62% 117.919 5 Bản_mẫu:Navbox"," 10.56% 107.232 1 Bản_mẫu:Glottolog"," 10.28% 104.355 1 Bản_mẫu:Cite_book"," 8.01% 81.270 1 Bản_mẫu:Ngôn_ngữ_tại_Nhật_Bản"," 6.86% 69.613 1 Bản_mẫu:Wikipedia_ngoại_ngữ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.432","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15406522,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-8cmsp","timestamp":"20241123095624","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ti\u1ebfng Nh\u1eadt","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ti%E1%BA%BFng_Nh%E1%BA%ADt","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5287","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5287","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-11-08T07:09:45Z","dateModified":"2024-09-23T08:50:25Z","headline":"ng\u00f4n ng\u1eef \u0110\u00f4ng \u00c1 thu\u1ed9c ng\u1eef h\u1ec7 Nh\u1eadt B\u1ea3n-L\u01b0u C\u1ea7u \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1eed d\u1ee5ng ch\u1ee7 y\u1ebfu t\u1ea1i Nh\u1eadt B\u1ea3n"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10