CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="oc" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Volcan — Wikipèdia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ocwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"oc normal","wgMonthNames":["","genièr","febrièr","març","abril","mai","junh","julhet","agost","setembre","octobre","novembre","decembre"],"wgRequestId":"9c634003-f085-4633-8a76-6138f35f3e0c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Volcan","wgTitle":"Volcan","wgCurRevisionId":2402131,"wgRevisionId":2402131,"wgArticleId":23422,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paginas utilizant de ligams magics ISBN","Article de qualitat en estonian","Article de qualitat en eslovac","Bon article en lituanian","Article de qualitat en hongrés","Article de qualitat dins una autra lenga","Article de qualitat en afrikaans","Article de qualitat en esperanto","Referéncia qu'utiliza lo modèl Metaligam cap a portal","Pàgines amb mides d'imatge que contenen px addicionals","Paginas utilizant de ligams magics PMID","Article redigit en provençau", "Portal:Sciéncias de la Tèrra e de l'Univèrs/Articles ligats","Volcan","Geomorfologia volcanica","Vulcanologia"],"wgPageViewLanguage":"oc","wgPageContentLanguage":"oc","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Volcan","wgRelevantArticleId":23422,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"oc","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"oc"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8072","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=oc&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=oc&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=oc&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg/800px-Mahameru-volcano.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg/640px-Mahameru-volcano.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Volcan — Wikipèdia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//oc.m.wikipedia.org/wiki/Volcan"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modificar" href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipèdia (oc)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//oc.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Volcan"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.oc"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipèdia" href="/w/index.php?title=Especial:Darri%C3%A8rs_cambiaments&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Volcan rootpage-Volcan skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Vejatz lo contengut</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lloc"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menut principal/Menut principau" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menut principal/Menut principau</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menut principal/Menut principau</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">Escondre</button> </div> <div id="p-Navigacion" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Navigacion" > <div class="vector-menu-heading"> Navigacion </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Acuèlh" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Acu%C3%A8lh"><span>Acuèlh</span></a></li><li id="n-La-tavèrna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:La_tav%C3%A8rna"><span>La tavèrna</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Acu%C3%A8lh"><span>Portals tematics</span></a></li><li id="n-alphindex" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Totas_las_paginas"><span>Indèx alfabetic</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Pagina_a_l%27azard" title="Afichar una pagina a l'azard [x]" accesskey="x"><span>Una pagina a l'azard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Contact-url"><span>contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuir" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuir" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuir </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:Somari" title="L'endrech per s'assabentar."><span>Ajuda</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Acu%C3%A8lh" title="A prepaus del projècte, çò que podètz far, ont trobar d'informacions"><span>Comunautat</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Darri%C3%A8rs_cambiaments" title="Lista dels darrièrs cambiaments sul wiki [r]" accesskey="r"><span>Darrièrs cambiaments</span></a></li><li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Acu%C3%A8lh_dels_nov%C3%A8ls_venguts"><span>Acuèlh dels novèls venguts</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Acu%C3%A8lh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipèdia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-oc.svg" style="width: 7.5em; height: 1.1875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'enciclopèdia liura" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-oc.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Rec%C3%A8rca" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cercar dins Wikipèdia [C]" accesskey="C"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Recercar</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Recercar sus Wikipèdia" aria-label="Recercar sus Wikipèdia" autocapitalize="sentences" title="Cercar dins Wikipèdia [C]" accesskey="C" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Recèrca"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Recercar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Aisinas personalas"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparença"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparença" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparença</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_oc.wikipedia.org&uselang=oc" class=""><span>Far un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_un_compte&returnto=Volcan" title="Vos es conselhat de crear un compte e de vos connectar ; pasmens, es pas obligatòri" class=""><span>Crear un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Nom_d%27utilizaire&returnto=Volcan" title="Sètz convidat(ada) a vos identificar, mas es pas obligatòri. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connectar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Més opcions" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aisinas personalas" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aisinas personalas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú d'usuari" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_oc.wikipedia.org&uselang=oc"><span>Far un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_un_compte&returnto=Volcan" title="Vos es conselhat de crear un compte e de vos connectar ; pasmens, es pas obligatòri"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Nom_d%27utilizaire&returnto=Volcan" title="Sètz convidat(ada) a vos identificar, mas es pas obligatòri. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connectar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pàgines per a editors no registrats <a href="/wiki/Ajuda:Introducci%C3%B3" aria-label="Vegeu més informació sobre l'edició"><span>més informació</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mas_contribucions" title="Una llista de les modificacions fetes des d'aquesta adreça IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mas_discussions" title="La pagina de discussion per aquesta adreça IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lloc"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Somari" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Somari</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">Escondre</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Començament</div> </a> </li> <li id="toc-L'etimologia_dau_mòt_volcan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#L'etimologia_dau_mòt_volcan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>L'etimologia dau mòt volcan</span> </div> </a> <ul id="toc-L'etimologia_dau_mòt_volcan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_originas_dau_volcanisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_originas_dau_volcanisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Leis originas dau volcanisme</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Leis_originas_dau_volcanisme-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Commuta la subsecció Leis originas dau volcanisme</span> </button> <ul id="toc-Leis_originas_dau_volcanisme-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_tectonica_dei_placas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_tectonica_dei_placas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>La tectonica dei placas</span> </div> </a> <ul id="toc-La_tectonica_dei_placas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_zònas_de_divergéncia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_zònas_de_divergéncia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Lei zònas de divergéncia</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_zònas_de_divergéncia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_zònas_de_subduccion" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_zònas_de_subduccion"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Lei zònas de subduccion</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_zònas_de_subduccion-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_ponchs_cauds" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_ponchs_cauds"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Lei ponchs cauds</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_ponchs_cauds-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_reparticion_dau_volcanisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_reparticion_dau_volcanisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>La reparticion dau volcanisme</span> </div> </a> <ul id="toc-La_reparticion_dau_volcanisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_descripcion_d'un_volcan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#La_descripcion_d'un_volcan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>La descripcion d'un volcan</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-La_descripcion_d'un_volcan-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Commuta la subsecció La descripcion d'un volcan</span> </button> <ul id="toc-La_descripcion_d'un_volcan-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_estructuras_e_lei_relèus_caracteristics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_estructuras_e_lei_relèus_caracteristics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Leis estructuras e lei relèus caracteristics</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_estructuras_e_lei_relèus_caracteristics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lo_magma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lo_magma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Lo magma</span> </div> </a> <ul id="toc-Lo_magma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_manifestacions_de_l'erupcion_volcanica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_manifestacions_de_l'erupcion_volcanica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Lei manifestacions de l'erupcion volcanica</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_manifestacions_de_l'erupcion_volcanica-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-L'activitat_sismica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#L'activitat_sismica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>L'activitat sismica</span> </div> </a> <ul id="toc-L'activitat_sismica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_transformacions_de_l'edifici_volcanic" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_transformacions_de_l'edifici_volcanic"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.2</span> <span>Lei transformacions de l'edifici volcanic</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_transformacions_de_l'edifici_volcanic-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_emissions_volcanicas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_emissions_volcanicas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3</span> <span>Leis emissions volcanicas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_emissions_volcanicas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_emissions_dirèctas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_emissions_dirèctas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.1</span> <span>Leis emissions dirèctas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_emissions_dirèctas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_lava" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#La_lava"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.1.1</span> <span>La lava</span> </div> </a> <ul id="toc-La_lava-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_tefras" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_tefras"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.1.2</span> <span>Lei tefras</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_tefras-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_gas_volcanics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_gas_volcanics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.1.3</span> <span>Lei gas volcanics</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_gas_volcanics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_coladas_piroclasticas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_coladas_piroclasticas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.1.4</span> <span>Lei coladas piroclasticas</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_coladas_piroclasticas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Leis_emissions_indirèctas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_emissions_indirèctas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.2</span> <span>Leis emissions indirèctas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_emissions_indirèctas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lei_lahars" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_lahars"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.2.1</span> <span>Lei lahars</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_lahars-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_esquilhaments_de_terren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_esquilhaments_de_terren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.2.2</span> <span>Leis esquilhaments de terren</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_esquilhaments_de_terren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_tsunamis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_tsunamis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.2.3</span> <span>Lei tsunamis</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_tsunamis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_jökulhlaup" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-5"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_jökulhlaup"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3.2.4</span> <span>Lei jökulhlaup</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_jökulhlaup-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_classificacion_dei_volcans" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_classificacion_dei_volcans"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>La classificacion dei volcans</span> </div> </a> <ul id="toc-La_classificacion_dei_volcans-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lei_classificacions_ancianas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_classificacions_ancianas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1</span> <span>Lei classificacions ancianas</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_classificacions_ancianas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_volcans_roges_e_lei_volcans_gris" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_volcans_roges_e_lei_volcans_gris"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.2</span> <span>Lei volcans roges e lei volcans gris</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_volcans_roges_e_lei_volcans_gris-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_classificacions_segon_la_forma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_classificacions_segon_la_forma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.3</span> <span>Lei classificacions segon la forma</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_classificacions_segon_la_forma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_frequéncia_e_la_classificacion_deis_erupcions" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_frequéncia_e_la_classificacion_deis_erupcions"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>La frequéncia e la classificacion deis erupcions</span> </div> </a> <ul id="toc-La_frequéncia_e_la_classificacion_deis_erupcions-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_frequéncia_de_l'activitat_volcanica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#La_frequéncia_de_l'activitat_volcanica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.1</span> <span>La frequéncia de l'activitat volcanica</span> </div> </a> <ul id="toc-La_frequéncia_de_l'activitat_volcanica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_de_tipe_efusiu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_de_tipe_efusiu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.2</span> <span>Leis erupcions de tipe efusiu</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_de_tipe_efusiu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_erupcions_hawaianas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_hawaianas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.2.1</span> <span>Leis erupcions hawaianas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_hawaianas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_estrombolianas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_estrombolianas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.2.2</span> <span>Leis erupcions estrombolianas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_estrombolianas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_de_tipe_explosiu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_de_tipe_explosiu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.3</span> <span>Leis erupcions de tipe explosiu</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_de_tipe_explosiu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_erupcions_vulcanianas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_vulcanianas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.3.1</span> <span>Leis erupcions vulcanianas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_vulcanianas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_peleanas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_peleanas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.3.2</span> <span>Leis erupcions peleanas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_peleanas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_plinianas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_plinianas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.3.3</span> <span>Leis erupcions plinianas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_plinianas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_en_preséncia_d'aiga" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_en_preséncia_d'aiga"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4</span> <span>Leis erupcions en preséncia d'aiga</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_en_preséncia_d'aiga-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_erupcions_surtseyanas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_surtseyanas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4.1</span> <span>Leis erupcions surtseyanas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_surtseyanas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_subglacialas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_subglacialas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4.2</span> <span>Leis erupcions subglacialas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_subglacialas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_freaticas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_freaticas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4.3</span> <span>Leis erupcions freaticas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_freaticas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_sosmarinas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_sosmarinas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4.4</span> <span>Leis erupcions sosmarinas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_sosmarinas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-L'Indici_d'Explosivitat_Volcanica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#L'Indici_d'Explosivitat_Volcanica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.5</span> <span>L'Indici d'Explosivitat Volcanica</span> </div> </a> <ul id="toc-L'Indici_d'Explosivitat_Volcanica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Leis_efècts_dau_volcanisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_efècts_dau_volcanisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Leis efècts dau volcanisme</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Leis_efècts_dau_volcanisme-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Commuta la subsecció Leis efècts dau volcanisme</span> </button> <ul id="toc-Leis_efècts_dau_volcanisme-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leis_efècts_climatics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_efècts_climatics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Leis efècts climatics</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_efècts_climatics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_efècts_geologics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_efècts_geologics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Leis efècts geologics</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_efècts_geologics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_fenomèns_paravolcanics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_fenomèns_paravolcanics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Lei fenomèns paravolcanics</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_fenomèns_paravolcanics-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lei_fumarolas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_fumarolas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>Lei fumarolas</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_fumarolas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_fònts_caudas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_fònts_caudas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.2</span> <span>Lei fònts caudas</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_fònts_caudas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_gueisèrs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_gueisèrs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.3</span> <span>Lei gueisèrs</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_gueisèrs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_lònas_de_fanga" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_lònas_de_fanga"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.4</span> <span>Lei lònas de fanga</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_lònas_de_fanga-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_volcans_de_fanga" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_volcans_de_fanga"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.5</span> <span>Lei volcans de fanga</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_volcans_de_fanga-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_lacs_acids" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_lacs_acids"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.6</span> <span>Lei lacs acids</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_lacs_acids-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leis_erupcions_límnicas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Leis_erupcions_límnicas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.7</span> <span>Leis erupcions límnicas</span> </div> </a> <ul id="toc-Leis_erupcions_límnicas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_monts_idrautermals" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_monts_idrautermals"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.8</span> <span>Lei monts idrautermals</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_monts_idrautermals-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lei_efècts_sus_lei_societats_umanas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_efècts_sus_lei_societats_umanas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Lei efècts sus lei societats umanas</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_efècts_sus_lei_societats_umanas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-L'estudi_dei_fenomèns_volcanics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#L'estudi_dei_fenomèns_volcanics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>L'estudi dei fenomèns volcanics</span> </div> </a> <ul id="toc-L'estudi_dei_fenomèns_volcanics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lei_cresenças_liadas_ai_fenomèns_volcanics" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_cresenças_liadas_ai_fenomèns_volcanics"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Lei cresenças liadas ai fenomèns volcanics</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_cresenças_liadas_ai_fenomèns_volcanics-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lo_volcanisme_extraterrèstre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lo_volcanisme_extraterrèstre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Lo volcanisme extraterrèstre</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lo_volcanisme_extraterrèstre-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Commuta la subsecció Lo volcanisme extraterrèstre</span> </button> <ul id="toc-Lo_volcanisme_extraterrèstre-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lei_volcanismes_dei_planetas_interioras" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lei_volcanismes_dei_planetas_interioras"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Lei volcanismes dei planetas interioras</span> </div> </a> <ul id="toc-Lei_volcanismes_dei_planetas_interioras-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mercuri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mercuri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.1</span> <span>Mercuri</span> </div> </a> <ul id="toc-Mercuri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vènus" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Vènus"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.2</span> <span>Vènus</span> </div> </a> <ul id="toc-Vènus-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_Luna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#La_Luna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.3</span> <span>La Luna</span> </div> </a> <ul id="toc-La_Luna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mart" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mart"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.4</span> <span>Mart</span> </div> </a> <ul id="toc-Mart-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lo_volcanisme_d'Io" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lo_volcanisme_d'Io"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Lo volcanisme d'Io</span> </div> </a> <ul id="toc-Lo_volcanisme_d'Io-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lo_criovolcanisme_dei_satellits_dei_planetas_exterioras" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lo_criovolcanisme_dei_satellits_dei_planetas_exterioras"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Lo criovolcanisme dei satellits dei planetas exterioras</span> </div> </a> <ul id="toc-Lo_criovolcanisme_dei_satellits_dei_planetas_exterioras-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Euròpa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Euròpa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3.1</span> <span>Euròpa</span> </div> </a> <ul id="toc-Euròpa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Encelad" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Encelad"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3.2</span> <span>Encelad</span> </div> </a> <ul id="toc-Encelad-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Titan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Titan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3.3</span> <span>Titan</span> </div> </a> <ul id="toc-Titan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Triton" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Triton"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3.4</span> <span>Triton</span> </div> </a> <ul id="toc-Triton-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lo_criovolcanisme_deis_objèctes_de_la_cencha_de_Kuiper" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lo_criovolcanisme_deis_objèctes_de_la_cencha_de_Kuiper"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Lo criovolcanisme deis objèctes de la cencha de Kuiper</span> </div> </a> <ul id="toc-Lo_criovolcanisme_deis_objèctes_de_la_cencha_de_Kuiper-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ligams_intèrns" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligams_intèrns"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ligams intèrns</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligams_intèrns-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referéncias" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referéncias"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Referéncias</span> </div> </a> <ul id="toc-Referéncias-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Somari" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Commuta la taula de continguts." > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Commuta la taula de continguts.</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Volcan</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Vés a un article en una altra llengua. Disponible en 196 llengües" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-196" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">196 lengas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Vulkaan" title="Vulkaan - afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Vulkaan" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - aleman de Soïssa" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="aleman de Soïssa" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B0_%E1%8C%88%E1%88%9E%E1%88%AB" title="እሳተ ገሞራ - amaric" lang="am" hreflang="am" data-title="እሳተ ገሞራ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amaric" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Volc%C3%A1n" title="Volcán - aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Volcán" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/F%C8%B3rbeorg" title="Fȳrbeorg - anglès antic" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Fȳrbeorg" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="anglès antic" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/V%E1%BB%8Dlikano" title="Vọlikano - obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Vọlikano" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A7%D9%86" title="بركان - arabi" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بركان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabi" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A7%D9%86_(%D8%AC%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7)" title="بركان (جيولوجيا) - arabe marocain" lang="ary" hreflang="ary" data-title="بركان (جيولوجيا)" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="arabe marocain" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A7%D9%86" title="بركان - àrab egipci" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بركان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="àrab egipci" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%97%E0%A6%BF%E0%A7%B0%E0%A6%BF" title="আগ্নেয়গিৰি - assamès" lang="as" hreflang="as" data-title="আগ্নেয়গিৰি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamès" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Volc%C3%A1n" title="Volcán - asturian" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Volcán" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturian" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - azerbaijani" lang="az" hreflang="az" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%BA" title="یانارداغ - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یانارداغ" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - baixkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baixkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Vuikan" title="Vuikan - bavarès" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Vuikan" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bavarès" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ogn%C4%97kalnis" title="Ognėkalnis - samogitien" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ognėkalnis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="samogitien" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Bulkan" title="Bulkan - Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Bulkan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - belarús" lang="be" hreflang="be" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarús" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулькан - Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вулькан" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - bulgar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Volkeno" title="Volkeno - bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Volkeno" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%97%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF" title="আগ্নেয়গিরি - bengalin" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আগ্নেয়গিরি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalin" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="མེ་རི། - tibetan" lang="bo" hreflang="bo" data-title="མེ་རི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetan" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Menez-tan" title="Menez-tan - breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Menez-tan" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - bosniac" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniac" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0_%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B0" title="Галта уула - Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Галта уула" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Volc%C3%A0" title="Volcà - catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Volcà" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%80%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="ТӀаплам - chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ТӀаплам" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Bulkan" title="Bulkan - cebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Bulkan" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuan" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DA%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="گڕکان - kurd central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گڕکان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurd central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Volcanu" title="Volcanu - còrs" lang="co" hreflang="co" data-title="Volcanu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="còrs" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Sopka" title="Sopka - chèc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Sopka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="chèc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/W%C3%B9lkan" title="Wùlkan - caixubi" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Wùlkan" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="caixubi" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD_(%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8)" title="Вулкан (геологи) - chovash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вулкан (геологи)" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chovash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Llosgfynydd" title="Llosgfynydd - gal·lès" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Llosgfynydd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="gal·lès" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - danés" lang="da" hreflang="da" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danés" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - alemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Koyo_volkanik" title="Koyo volkanik - Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Koyo volkanik" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BF" title="Ηφαίστειο - grèc" lang="el" hreflang="el" data-title="Ηφαίστειο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grèc" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Volcano" title="Volcano - anglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Volcano" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Vulkano" title="Vulkano - esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Vulkano" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Volc%C3%A1n" title="Volcán - espanhòl" lang="es" hreflang="es" data-title="Volcán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espanhòl" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Vulkaan" title="Vulkaan - estonian" lang="et" hreflang="et" data-title="Vulkaan" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonian" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sumendi" title="Sumendi - basc" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sumendi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basc" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="آتشفشان - perse" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آتشفشان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perse" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tulivuori" title="Tulivuori - finlandés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tulivuori" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Tul%C3%B5m%C3%A4gi" title="Tulõmägi - võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tulõmägi" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Gosfj%C3%B8ll" title="Gosfjøll - feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Gosfjøll" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Volcan" title="Volcan - francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Volcan" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Wulkaan" title="Wulkaan - frisó septentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Wulkaan" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisó septentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Vulcan" title="Vulcan - friolan" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Vulcan" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friolan" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Fulkaan" title="Fulkaan - frisó occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Fulkaan" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisó occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bolc%C3%A1n" title="Bolcán - irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bolcán" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - xinès gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="火山" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="xinès gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Volkan" title="Volkan - créole guyanais" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Volkan" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="créole guyanais" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Beinn-theine" title="Beinn-theine - gaelic escossés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Beinn-theine" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaelic escossés" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Volc%C3%A1n" title="Volcán - galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Volcán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Yvyrata" title="Yvyrata - guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Yvyrata" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AB%80" title="જ્વાળામુખી - gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="જ્વાળામુખી" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Volcaan" title="Volcaan - manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Volcaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Dutsen_Volcano" title="Dutsen Volcano - haussa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Dutsen Volcano" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haussa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/F%C3%B3-s%C3%A2n" title="Fó-sân - xinès hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Fó-sân" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="xinès hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A8_%D7%92%D7%A2%D7%A9" title="הר געש - ebrèu" lang="he" hreflang="he" data-title="הר געש" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ebrèu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - Indi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Indi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jwala_mukhi" title="Jwala mukhi - hindi de Fiji" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jwala mukhi" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi de Fiji" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - croat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/V%C3%B2lkan" title="Vòlkan - crioll d’Haití" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Vòlkan" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioll d’Haití" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C5%B1zh%C3%A1ny%C3%B3" title="Tűzhányó - ongrés" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tűzhányó" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ongrés" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AD" title="Հրաբուխ - armèni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հրաբուխ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armèni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AD" title="Հրաբուխ - arménien occidental" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Հրաբուխ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="arménien occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Vulcano" title="Vulcano - interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Vulcano" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gunung_berapi" title="Gunung berapi - indonesian" lang="id" hreflang="id" data-title="Gunung berapi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesian" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Vulcan" title="Vulcan - interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Vulcan" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/I%C4%A1%C4%A1isuaq" title="Iġġisuaq - inupiak" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Iġġisuaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiak" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Bulkan" title="Bulkan - ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Bulkan" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Volkano" title="Volkano - ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Volkano" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Eldst%C3%B6%C3%B0" title="Eldstöð - islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Eldstöð" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Vulcano" title="Vulcano - italian" lang="it" hreflang="it" data-title="Vulcano" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italian" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - japonés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="火山" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Volkieno" title="Volkieno - crioll anglès de Jamaica" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Volkieno" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="crioll anglès de Jamaica" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gunung_geni" title="Gunung geni - javanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gunung geni" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი - georgian" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ვულკანი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgian" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - karakalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D1%8D%D0%B1%D1%8D%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D1%83%D1%8D" title="Къэбэкъауэ - kabardí" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Къэбэкъауэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardí" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/T%C9%9Bt%C9%9B%C9%9B_mi%C5%8B" title="Tɛtɛɛ miŋ - Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Tɛtɛɛ miŋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Ndumb%C4%A9r%C4%A9" title="Ndumbĩrĩ - kikuiu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Ndumbĩrĩ" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuiu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Жанартау - cazac" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жанартау" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="cazac" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Qaqqaq_innermik_anitsisartut" title="Qaqqaq innermik anitsisartut - groenlandès" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Qaqqaq innermik anitsisartut" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="groenlandès" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9F%92%E1%9E%93%E1%9F%86%E1%9E%97%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%BE%E1%9E%84" title="ភ្នំភ្លើង - cambojian" lang="km" hreflang="km" data-title="ភ្នំភ្លើង" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="cambojian" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B2%BF" title="ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ - kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%99%94%EC%82%B0" title="화산 - corean" lang="ko" hreflang="ko" data-title="화산" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="corean" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Vulkahn" title="Vulkahn - kölsch" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Vulkahn" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="kölsch" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Volkan" title="Volkan - curd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Volkan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="curd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80_%D1%82%D0%BE%D0%BE" title="Жанар тоо - kirguís" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жанар тоо" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguís" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mons_ignifer" title="Mons ignifer - latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Mons ignifer" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - luxemborgés" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemborgés" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD_(%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F)" title="Вулкан (геология) - lesguià" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Вулкан (геология)" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lesguià" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Ekipuluko" title="Ekipuluko - ganda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Ekipuluko" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="ganda" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Vulkaan" title="Vulkaan - limburguès" lang="li" hreflang="li" data-title="Vulkaan" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburguès" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Vulc%C3%A0n" title="Vulcàn - lígur" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Vulcàn" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="lígur" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Vulcan" title="Vulcan - Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Vulcan" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Volcan" title="Volcan - llombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Volcan" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="llombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B3mb%C3%A1-m%C9%94%CC%8Ct%C9%94" title="Ngómbá-mɔ̌tɔ - lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Ngómbá-mɔ̌tɔ" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B9%E0%BB%80%E0%BA%82%E0%BA%BB%E0%BA%B2%E0%BB%84%E0%BA%9F" title="ພູເຂົາໄຟ - laosian" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພູເຂົາໄຟ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laosian" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bons articles"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ugnikalnis" title="Ugnikalnis - lituan" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ugnikalnis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituan" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Vulk%C4%81ns" title="Vulkāns - leton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vulkāns" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="leton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Gunung_berapi" title="Gunung berapi - Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Gunung berapi" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8C" title="Вулканць - mordovià moksa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Вулканць" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mordovià moksa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Volkano" title="Volkano - malgash" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Volkano" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgash" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Gunuang_api" title="Gunuang api - minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Gunuang api" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - macedonian" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonian" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="അഗ്നിപർവ്വതം - malaiàlam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അഗ്നിപർവ്വതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malaiàlam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%82_%D1%83%D1%83%D0%BB" title="Галт уул - mongòl" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Галт уул" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongòl" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gunung_berapi" title="Gunung berapi - malai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gunung berapi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Bulcon" title="Bulcon - mirandés" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Bulcon" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandés" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA" title="မီးတောင် - birman" lang="my" hreflang="my" data-title="မီးတောင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B4_%D9%81%D8%B4%D9%88%D9%86" title="تش فشون - mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="تش فشون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Tletepetl" title="Tletepetl - Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Tletepetl" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Vurcano" title="Vurcano - napolità" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Vurcano" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napolità" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - baix alemany" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baix alemany" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Vulkaan" title="Vulkaan - baix saxó" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Vulkaan" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baix saxó" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी - nepalés" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ज्वालामुखी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalés" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%81%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="गुँजला - newari" lang="new" hreflang="new" data-title="गुँजला" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Vulkaan" title="Vulkaan - neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Vulkaan" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - norvegian nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvegian nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - norvegian bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvegian bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Montangne_d%C3%A9_feu" title="Montangne dé feu - Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Montangne dé feu" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Tulim%C3%A4gi" title="Tulimägi - Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Tulimägi" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Burkaana" title="Burkaana - oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Burkaana" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A9%81%E0%A8%86%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A8%96%E0%A9%80" title="ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ - punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Volkan" title="Volkan - papiament" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Volkan" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiament" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Volcan" title="Volcan - picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Volcan" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wulkan" title="Wulkan - polonés" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wulkan" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonés" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D9%81%D8%B4%D8%A7%DA%BA" title="آتش فشاں - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="آتش فشاں" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="اورشيندی - pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اورشيندی" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Vulc%C3%A3o" title="Vulcão - portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Vulcão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ariq" title="Ariq - quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ariq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Vulcan" title="Vulcan - romanch" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Vulcan" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanch" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Vulcan" title="Vulcan - romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Vulcan" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Vulcanu" title="Vulcanu - aromanès" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Vulcanu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aromanès" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - ruthène" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ruthène" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ibirunga_byu_Rwanda" title="Ibirunga byu Rwanda - ruandès" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ibirunga byu Rwanda" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="ruandès" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%83" title="अग्निपर्वतः - sanscrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अग्निपर्वतः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanscrit" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Булкаан - iacut" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Булкаан" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacut" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Vulcanu" title="Vulcanu - sard" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Vulcanu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sard" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Vurcanu_(giolugg%C3%ACa)" title="Vurcanu (gioluggìa) - sicilian" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Vurcanu (gioluggìa)" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilian" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Volcanae" title="Volcanae - escossés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Volcanae" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escossés" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="آتش فشان - sindi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="آتش فشان" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Dollav%C3%A1rri" title="Dollavárri - sami septentrional" lang="se" hreflang="se" data-title="Dollavárri" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="sami septentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - serbocroat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%92_%E0%B6%9A%E0%B6%B3%E0%B7%94" title="ගිනි කඳු - singalès" lang="si" hreflang="si" data-title="ගිනි කඳු" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="singalès" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Volcano" title="Volcano - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Volcano" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Sopka" title="Sopka - eslovac" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Sopka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovac" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D9%81%D8%B4%D8%A7%DA%BA" title="آتش فشاں - Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="آتش فشاں" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ognjenik" title="Ognjenik - eslovèn" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Ognjenik" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="eslovèn" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chikwatamabwe" title="Chikwatamabwe - shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chikwatamabwe" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Folkaano" title="Folkaano - somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Folkaano" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vullkani" title="Vullkani - albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vullkani" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - serbi" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbi" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Vulkan" title="Vulkan - suedés" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vulkan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suedés" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Volkeno" title="Volkeno - swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Volkeno" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%B2%E0%AF%88" title="எரிமலை - tamol" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எரிமலை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamol" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="అగ్నిపర్వతం - telogó" lang="te" hreflang="te" data-title="అగ్నిపర్వతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telogó" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D0%B0%D1%88%D1%84%D0%B8%D1%88%D0%BE%D0%BD" title="Оташфишон - tajic" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Оташфишон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tajic" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9F" title="ภูเขาไฟ - tai" lang="th" hreflang="th" data-title="ภูเขาไฟ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Wulkan" title="Wulkan - turcmèn" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Wulkan" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turcmèn" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Bulkan" title="Bulkan - tagal" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Bulkan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagal" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yanarda%C4%9F" title="Yanardağ - turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yanardağ" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%82%D1%83%D0%B3_%D0%B4%D0%B0%D0%B3" title="Оттуг даг - tuvinià" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Оттуг даг" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinià" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%BA" title="يانار تاغ - oigor" lang="ug" hreflang="ug" data-title="يانار تاغ" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="oigor" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Вулкан - ucrainés" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Вулкан" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucrainés" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D9%81%D8%B4%D8%A7%DA%BA" title="آتش فشاں - ordó" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آتش فشاں" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ordó" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Vulqon" title="Vulqon - ozbèc" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Vulqon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ozbèc" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Volcan" title="Volcan - vènet" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Volcan" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="vènet" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/L%C3%A4moim%C3%A4gi" title="Lämoimägi - vepse" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Lämoimägi" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="vepse" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa" title="Núi lửa - vietnamian" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Núi lửa" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamian" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="articles de qualitat"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Vulkoan" title="Vulkoan - flamenc occidental" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Vulkoan" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="flamenc occidental" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Volkan" title="Volkan - volapuc" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Volkan" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapuc" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Volcan" title="Volcan - való" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Volcan" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="való" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bulkan" title="Bulkan - waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Bulkan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - xinès wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="火山" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="xinès wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Intaba-mlilo" title="Intaba-mlilo - xhòsa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Intaba-mlilo" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="xhòsa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი - mingrelià" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ვულკანი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="mingrelià" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%90%D7%95%D7%9C%D7%A7%D7%90%D7%9F" title="וואולקאן - yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="וואולקאן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="火山" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - xinès clàssic" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="火山" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="xinès clàssic" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ho%C3%A9-soa%E2%81%BF" title="Hoé-soaⁿ - xinès min del sud" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hoé-soaⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="xinès min del sud" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%81%AB%E5%B1%B1" title="火山 - cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="火山" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8072#sitelinks-wikipedia" title="Modificar los ligams interlenga" class="wbc-editpage">Modificar los ligams</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espacis de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Volcan" title="Veire l’article [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discutir:Volcan" rel="discussion" title="Discussion a prepaus d'aquesta pagina [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Canvia la variant de llengua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">occitan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Afichatges"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Volcan"><span>Legir</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit" title="Modificar aquela pagina [v]" accesskey="v"><span>Modificar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit" title="Modificar lo còdi font d'aquela pagina [e]" accesskey="e"><span>Modificar lo còdi</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=history" title="Los autors e versions precedentas d'aquesta pagina. [h]" accesskey="h"><span>Veire l'istoric</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Eines de la pàgina"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Bóstia d'aisinas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bóstia d'aisinas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aisinas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">Escondre</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Mai d'opcions" > <div class="vector-menu-heading"> Accions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Volcan"><span>Legir</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit" title="Modificar aquela pagina [v]" accesskey="v"><span>Modificar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit" title="Modificar lo còdi font d'aquela pagina [e]" accesskey="e"><span>Modificar lo còdi</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=history"><span>Veire l'istoric</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Generau </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Paginas_ligadas/Volcan" title="Lista de las paginas ligadas a aquesta. [j]" accesskey="j"><span>Paginas connèxas</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Seguit_dels_ligams/Volcan" rel="nofollow" title="Lista dels darrièrs cambiaments de las paginas ligadas a aquesta [k]" accesskey="k"><span>Seguit dels ligams</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=oc" title="Mandar un imatge o fichièr mèdia sul servidor [u]" accesskey="u"><span>Importar un fichièr</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Paginas_especialas" title="Lista de totas las paginas especialas [q]" accesskey="q"><span>Paginas especialas</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&oldid=2402131" title="Ligam permanent cap a aquesta version de la pagina"><span>Ligam permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=info" title="Mai d’informacion sus aquesta pagina"><span>Informacion sus la pagina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&page=Volcan&id=2402131&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacions sus cossí citar aquesta pagina"><span>Citar aqueste article</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Foc.wikipedia.org%2Fwiki%2FVolcan"><span>Obténer una URL acorchida</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Foc.wikipedia.org%2Fwiki%2FVolcan"><span>Telecargar lo còdi QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir / exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libre&bookcmd=book_creator&referer=Volcan"><span>Crear un libre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Volcan&action=show-download-screen"><span>Telecargar coma PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Volcan&printable=yes" title="Version imprimibla d'aquesta pagina [p]" accesskey="p"><span>Version imprimibla</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dins d'autres projèctes </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Volcano" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8072" title="Ligam cap a l’element de referencial de las donadas connectadas [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Eines de la pàgina"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparença"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparença</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">Escondre</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000_articles_fondamentals" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span title="Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver."><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="//oc.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A8dia:Ti%C3%A8ra_de_1000_articles_que_totas_las_Wikip%C3%A8dias_deuri%C3%A1n_aver"><img alt="Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/1000F.png/24px-1000F.png" decoding="async" width="24" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/1000F.png/36px-1000F.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/1000F.png/49px-1000F.png 2x" data-file-width="1001" data-file-height="908" /></a></span></span></div></div> <div id="mw-indicator-dialecte-provençau" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span title="Aqueste article es redigit en provençau."><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="//oc.wikipedia.org/wiki/Proven%C3%A7au"><img alt="Aqueste article es redigit en provençau." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Provence.svg/30px-Flag_of_Provence.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Provence.svg/45px-Flag_of_Provence.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Provence.svg/60px-Flag_of_Provence.svg.png 2x" data-file-width="1125" data-file-height="750" /></a></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="oc" dir="ltr"><div class="noprint" style="width: 100%; background-color: #f5f5f5; margin-bottom: 1em; position:relative;"> <table style="background-color: #f5f5f5" cellspacing="5"> <tbody><tr> <td style="width: 25px; vertical-align: top"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Articles_de_qualitat" title="Wikipèdia:Articles de qualitat"><img alt="Wikipèdia:Articles de qualitat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/15px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/23px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/30px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> </td> <td style="font-style: italic;font-size: 12px;">Legissètz un «<i><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Articles_de_qualitat" title="Wikipèdia:Articles de qualitat">article de qualitat</a></i>» </td></tr></tbody></table></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Mahameru-volcano.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg/400px-Mahameru-volcano.jpeg" decoding="async" width="400" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg/600px-Mahameru-volcano.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mahameru-volcano.jpeg/800px-Mahameru-volcano.jpeg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a><figcaption>Lo cratèr fumant del <a href="/wiki/Bromo" title="Bromo">Bromo</a> (segond plan) e lo <a href="/wiki/Semeru" title="Semeru">Semeru</a> en erupcion (darrièr plan), <a href="/wiki/Java" title="Java">Illa de Java</a>, <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a>, julhet de 2004</figcaption></figure> <p>Un <b>volcan</b> es un relèu terrèstre, sosmarin o extraterrèstre format a la seguida de l'ejeccion e de l'empilament de materials eissits dau <a href="/wiki/Mant%C3%A8l_(geologia)" title="Mantèl (geologia)">mantèu</a> (sota la forma de <a href="/wiki/Lava" title="Lava">lavas</a>, <a href="/w/index.php?title=Cendre_volcanica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cendre volcanica (la pagina existís pas)">cendres</a>, etc). L'acumulacion pòu aténher de miliers de mètres d'espessor formant de <a href="/wiki/Montanha" title="Montanha">montanhas</a> o d'<a href="/wiki/Illa" title="Illa">illas</a>. La natura dei materiaus, lo tipe d'erupcion, lor frequéncia e l'<a href="/wiki/Orogen%C3%A8si" title="Orogenèsi">orogenèsi</a> donan ai volcans de formas variadas, mai prenon en generau l'aspèct d'una montanha conica coronada per un <a href="/wiki/Crat%C3%A8r_volcanic" title="Cratèr volcanic">cratèr</a> o una <a href="/wiki/Caldera" title="Caldera">caldera</a>. Lo luòc principau de sortida dei materiaus pendent una erupcion es situat pus sovent au suc del volcan, ont desboca la chaminèia volcanica, mai arriba que de doberturas lateralas aparescan sus lei pendas o a la basa dau volcan. </p><p>Dos grands tipes de volcans existisson sus Tèrra : </p> <ul><li>lei « <a href="/wiki/Volcan_roge" title="Volcan roge">volcans roges</a> » deis erupcions efusivas relativament suavas e qu'emeton de lavas coladissas. Son lei volcans de « <a href="/wiki/Ponch_caud_(geologia)" title="Ponch caud (geologia)">ponch caud</a> » e lei volcans, generalament <a href="/wiki/Volcan_sosmarin" title="Volcan sosmarin"> sosmarins</a>, dei <a href="/wiki/Dorsala_(geologia)" title="Dorsala (geologia)">dorsalas</a>.</li> <li>lei « <a href="/wiki/Volcan_gris" title="Volcan gris">volcans gris</a> » deis erupcions explosivas e qu'emeton de lavas pastosas e de cendres sota la forma de <a href="/wiki/Flux_piroclastic" title="Flux piroclastic">flux piroclastics</a> (o coladas piroclasticas) e de plumachos volcanics. Son mai que mai associats au fenomèn de <a href="/wiki/Subduccion" title="Subduccion">subduccion</a> (per exemple lei volcans de la « <a href="/wiki/Cencha_de_fu%C3%B2c_del_Pacific" class="mw-redirect" title="Cencha de fuòc del Pacific">cencha de fuòc del Pacific</a> »).</li></ul> <p>Se compta aperaquí 1500 volcans terrèstres actius qu'una seissantena son en erupcion per an<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Lei volcans sosmarins son ben pus nombrós mai mau coneguts. </p><p>Lo <i>volcanisme</i> es l'ensems dei fenomèns associats ai volcans e a la preséncia de magma. La <i><a href="/wiki/Vulcanologia" title="Vulcanologia">vulcanologia</a></i> es la sciéncia de l'estudi, de l'observacion e de la prevencion dei riscs volcanics. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="L'etimologia_dau_mòt_volcan"><span id="L.27etimologia_dau_m.C3.B2t_volcan"></span>L'etimologia dau mòt volcan</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=1" title="Modificar la seccion : L'etimologia dau mòt volcan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=1" title="Edita el codi de la secció: L'etimologia dau mòt volcan"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lo mot de <i>volcan</i> vèn de l'illa de <a href="/wiki/Vulcano" title="Vulcano">Vulcano</a>, una deis <a href="/wiki/Illas_Eolianas" title="Illas Eolianas">Illas Eolianas</a> dichas en onor de <a href="/wiki/Vulcan_(mitologia)" title="Vulcan (mitologia)">Vulcan</a>, lo <a href="/w/index.php?title=Religion_romana_antica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion romana antica (la pagina existís pas)">dieu roman</a> dau <a href="/wiki/Fu%C3%B2c" title="Fuòc">fuòc</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Leis_originas_dau_volcanisme">Leis originas dau volcanisme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=2" title="Modificar la seccion : Leis originas dau volcanisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=2" title="Edita el codi de la secció: Leis originas dau volcanisme"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_tectonica_dei_placas">La tectonica dei placas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=3" title="Modificar la seccion : La tectonica dei placas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=3" title="Edita el codi de la secció: La tectonica dei placas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Tectonica_dei_Placas.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tectonica_dei_Placas.png/220px-Tectonica_dei_Placas.png" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tectonica_dei_Placas.png/330px-Tectonica_dei_Placas.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tectonica_dei_Placas.png/440px-Tectonica_dei_Placas.png 2x" data-file-width="4217" data-file-height="2856" /></a><figcaption>Representacion dei placas terrèstras.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Tectonica_de_las_placas" title="Tectonica de las placas">Tectonica de las placas</a>.</div> <p>La causa principala de l'activitat volcanica es la calor intèrna importanta dau glòbe <a href="/wiki/T%C3%A8rra" title="Tèrra">terrèstre</a> qu'entraïna de movements de conveccion a l'interior dau mantèu. La matèria pus cauda remonta vèrs la superficia mentre que la matèria pus freja sota vèrs lei prefondors dau mantèu. Aqueu fenomèn a doas consequéncias principalas. La premiera es de rompre la crosta terrèstra segon un sistèma de placas mobilas a l'origina de la <a href="/wiki/Tectonica_de_las_placas" title="Tectonica de las placas">tectonica dei placas</a>. La segonda es de menar de materiaus prefonds e cauds vèrs la superficia gràcias ai fracturas entre lei placas. Dins certanei cas particulars, lei remontadas de matèria en fusion pòdon tanben traversar dirèctament una placa. Ansin, tres tipes de zònas son caracterizats per la preséncia de fenomèns volcanics : lei <a href="/wiki/Dorsala_(geologia)" title="Dorsala (geologia)">zònas de divergéncia</a>, lei <a href="/wiki/Subduccion" title="Subduccion">zònas de subduccion</a> e lei <a href="/wiki/Ponch_caud_(geologia)" title="Ponch caud (geologia)">ponchs cauds</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_zònas_de_divergéncia"><span id="Lei_z.C3.B2nas_de_diverg.C3.A9ncia"></span>Lei zònas de divergéncia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=4" title="Modificar la seccion : Lei zònas de divergéncia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=4" title="Edita el codi de la secció: Lei zònas de divergéncia"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Dorsala_(geologia)" title="Dorsala (geologia)">Dorsala (geologia)</a>.</div> <p>Una zòna de divergéncia, tanben dicha dorsala, es caracterizada per doas placas que s'escartan pauc a pauc. Aquò amenusa l'espessor de la litosfèra e causa una remontada de <a href="/wiki/Magma" title="Magma">magma</a> entre lei doas placas. Aquela demenicion d'espessor entraïna tanben una baissa de la pression que permet la fusion parciala dei materiaus dau mantèu e la formacion de magma. Puei, aqueu magma en fusion pòu contuniar son camin en direccion de la superficia gràcias ai falhas causadas per la divergéncia dei dòas placas. </p><p>Lei dorsalas pòdon se formar dins lei regions oceanicas o continentalas. Pasmens, son pus frequentas au fons deis oceans onte l'espessor de la crosta terrèstra es pus febla. Ansin, existisson 64 000 quilomètres de dorsalas oceanicas activas còntra solament 6 000 situadas sus un continent. Lei principalei son situadas au fons de l'Ocean Atlantic, au fons de l'Ocean Pacific, au fons de l'Ocean Indian e dins lei regions orientalas d'Africa. </p><p>Lo volcanisme dei zònas de divergéncia es generalament de tipe efusiu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_zònas_de_subduccion"><span id="Lei_z.C3.B2nas_de_subduccion"></span>Lei zònas de subduccion</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=5" title="Modificar la seccion : Lei zònas de subduccion" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=5" title="Edita el codi de la secció: Lei zònas de subduccion"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Subduccion" title="Subduccion">Subduccion</a>.</div> <p>Lei zònas de subduccion apareisson quand doas placas se cavaucan. Dins aqueu cas, la placa pus pesuca, generalament una placa oceanica, esquilha sota la placa pus leugiera, generalament una placa continentala, e s'enfonsa dins lo mantèu. Lei <a href="/wiki/Minerau" title="Minerau">mineraus</a> de la placa que s'enfonsa van subir divèrsei transformacions en causa dau cambiament dei condicions de pression e de temperatura. En particular, l'aiga va s'escapar de la litosfèra e modificar la composicion quimica dei ròcas dau mantèu entraïnant una baissa de son ponch de fusion. Aquò permet la fusion parciala dau mantèu e la remontada de magma a travèrs de la litosfèra de la placa pus leugiera e la formacion de volcans a sa superficia. </p><p>Lo volcanisme d'aqueu tipe de region es generalament explosiu car lo magma es fòrça viscós e pastós e presenta de concentracions gròssas de gas (aiga, dioxid de carbòni...). Se la placa pus leugiera es continentala, la subduccion entraïna la formacion d'una cordilhèra onte se situan lei volcans (<a href="/wiki/Andes" title="Andes">Andes</a>...). Se la placa es de tipe oceanic, se forma un arc d'illas volcanicas (Antilhas...). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_ponchs_cauds">Lei ponchs cauds</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=6" title="Modificar la seccion : Lei ponchs cauds" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=6" title="Edita el codi de la secció: Lei ponchs cauds"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Ponch_caud_(geologia)" title="Ponch caud (geologia)">Ponch caud (geologia)</a>.</div> <p>Lei ponchs cauds son de remontadas de magma a travèrs una placa dempuei lei prefondors dau mantèu o dau nuclèu terrèstre sota la forma d'un plumacho de matèria cauda. L'existéncia d'un ponch caud sembla pas liada a aquela d'un limit entre doas placas. Per exemple, un ponch caud fòrça actiu se troba sota l'illa d'Islàndia que son activitat se conjuga amb aquela de la dorsala atlantica. Pasmens, existís tanben un ponch caud fòrça actiu sota l'illa d'Hawaii qu'es situat au bèu mitan de la Placa Pacifica. Generalament, lo volcanisme d'aqueu tipe de region es efusiu. </p><p>Coma lei ponchs son fixs, son a l'origina de cadena de <a href="/wiki/Montanha" title="Montanha">montanhas</a> volcanicas en causa dau movement dei placas. D'efèct, l'activitat dau ponch caud entraïna la formacion d'un volcan actiu a sa verticala. Puei, aqueu volcan s'aluncha pauc a pauc dau plumacho de remontadas magmaticas fins a l'aplant de son activitat e son remplaçament per un volcan novèu. L'exemple pus conegut d'aqueu tipe de cadena montanhòsa es l'<a href="/wiki/Archip%C3%A8la" title="Archipèla">archipèla</a> d'Hawaii. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_reparticion_dau_volcanisme">La reparticion dau volcanisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=7" title="Modificar la seccion : La reparticion dau volcanisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=7" title="Edita el codi de la secció: La reparticion dau volcanisme"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png/220px-Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png/330px-Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png/440px-Esqu%C3%A8ma_generau_dau_volcanisme_terr%C3%A8stre.png 2x" data-file-width="984" data-file-height="672" /></a><figcaption>Reparticion dei volcans principaus e de la Cencha de fuòc dau Pacific (zònas jaunas).</figcaption></figure> <p>La màger part dei volcans son situats de lòng dei limits entre placas, especialament de lòng dei dorsalas que son d'endrechs fòrça actius en causa dei corrents de conveccion verticaus caracteristics d'aquelei regions. Coma lei dorsalas son magerament situadas au fons deis oceans entre 1 000 e 4 000 mètres de prefondor, la màger part dei volcans terrèstres son sosmarins. Òr, en causa de la pression d'aiga dins aquelei zònas, l'importància deis explosions es fòrça afeblida e la deteccion deis erupcions sosmarinas es donc malaisada. Ansin, lei conoissenças sus lei volcans sosmarins son totjorn limitadas a l'ora d'ara. </p><p>Dins lei regions continentalas, lei volcans son tanben pus frequents de lòng dei limits entre placas. 75% dei volcans actius son situadas de lòng dei ribas de l'Ocean Pacifica dins la « <a href="/wiki/Cencha_de_fu%C3%B2c_del_Pacific" class="mw-redirect" title="Cencha de fuòc del Pacific">Cencha de fuòc del Pacific</a> »<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Lo rèsta se situa magerament en Islàndia, dins lei regions orientalas d'Africa e dins leis Antilhas. Lei ponchs cauds son rars mai forman divèrsei volcans emergits entre lei pus actius. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_descripcion_d'un_volcan"><span id="La_descripcion_d.27un_volcan"></span>La descripcion d'un volcan</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=8" title="Modificar la seccion : La descripcion d'un volcan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=8" title="Edita el codi de la secció: La descripcion d'un volcan"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leis_estructuras_e_lei_relèus_caracteristics"><span id="Leis_estructuras_e_lei_rel.C3.A8us_caracteristics"></span>Leis estructuras e lei relèus caracteristics</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=9" title="Modificar la seccion : Leis estructuras e lei relèus caracteristics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=9" title="Edita el codi de la secció: Leis estructuras e lei relèus caracteristics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Volcano_scheme.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Volcano_scheme.svg/220px-Volcano_scheme.svg.png" decoding="async" width="220" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Volcano_scheme.svg/330px-Volcano_scheme.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Volcano_scheme.svg/440px-Volcano_scheme.svg.png 2x" data-file-width="1099" data-file-height="1149" /></a><figcaption>Esquèma generau d'un volcan : (1) Sèrva magmatica ; (2) Sòcle geologic ; (3) Chaminèia ; (4) Basa dau volcan ; (5) Sill ; (6) Dic ; (7) Jaç succesius de cendre formant l'edifici volcanic ; (8) Flanc dau volcan ; (9) Coladas de lava refrejadas formant l'edifici volcanic ; (10) Sortida de la chaminèia ; (11) Edifici segondari ; (12) Colada de lava ; (13) Sortida dau cratèr ; (14) Cratèr ; (15) Plumacho.</figcaption></figure> <p>Un volcan es generalament compausat d'un ensems d'estructuras e de relèus caracteristics que se pòdon observar sus totei lei volcans : </p> <ul><li>una sèrva magmatica, situada entre 10 e 50 km de prefondor, qu'es alimentada per lei remontadas de magma vengudas dau mantèu terrèstre. Es un endrech que sèrv de resèrva de magma e de luòc de diferenciacion. Se la sèrva es vueja, lo volcan pòu s'afondrar en causa de sa massa.</li> <li>una chaminèia volcanica qu'es l'endrech principau permetent la remontada dau magma entre la sèrva e la superficia.</li> <li>un cratèr o una caldeira qu'es la sortida de la chaminèia. Una caldeira es un cratèr format per un afondrament d'una partida de l'edifici volcanic.</li> <li>de chaminèias segondàrias que van de la sèrva magmatica o de la chaminèia principala vèrs la superficia. La sortida d'aquelei chaminèias segondàrias son generalament situadas sus lei flancs o de còps a la basa dau volcan.</li> <li>de fissuras lateralas causadas per la dilatacion dau volcan.</li> <li>d'edificis segondaris situats sus lo flanc dau volcan.</li> <li>de resèrvas sosterrenhas formadas per de remontadas magmaticas qu'an pas agantat la superficia. Forman de filons que son dichs dics o de jaç que son dichs sill.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lo_magma">Lo magma</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=10" title="Modificar la seccion : Lo magma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=10" title="Edita el codi de la secció: Lo magma"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Magma" title="Magma">Magma</a>.</div> <p>Lo magma es lo materiau rocassós en fusion a l'origina dei fenomèns volcanics a la superficia terrèstra. Es non cristalizat e a una consisténcia fluida o viscosa. Contèn tanben de gas volcanics en solucion e qu'es formada a partir de la fusion totala o parciala dau mantèu terrèstre. Lo magma remonta generalament vèrs la superficia en causa de sa densitat pus febla. Forma de sèrvas dins la litosfèra onte va subir una cristalizacion parciala o totala e un començament de desagatge. Se la pression o la coesion dei jaç geologics a l'entorn de la sèrva son pas sufisentas per lo contenir, lo magma va contuniar de remontar de lòng d'una chaminèia volcanica fins au volcan. Quand lo magma aganta la superficia, forma alora de produchs volcanics solids coma la lava o lei tefras. </p><p>La proprietat principala d'un magma es sa concentracion de <a href="/wiki/Silici" title="Silici">silici</a> que va influénciar la velocitat de remontada e la liberacion dei gas : </p> <ul><li>un magma ultramafic a una concentracion de SiO<sub>2</sub> inferiora a 45%. Aqueu tipe de magma es fòrça rar e fòrça fluid.</li> <li>un magma mafic a una concentracion de SiO<sub>2</sub> inferiora a 52%. Aqueu tipe de magma es frequent dins lei zonas de dorsalas e de ponch cauds.</li> <li>un magma intermediari a una concentracion de SiO<sub>2</sub> entre 52 e 64%.</li> <li>un magma felsic a una concentracion de SiO<sub>2</sub> superiora a 64%. Aqueu tipe de magma es frequent dins lei zonas de subduccion.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_manifestacions_de_l'erupcion_volcanica"><span id="Lei_manifestacions_de_l.27erupcion_volcanica"></span>Lei manifestacions de l'erupcion volcanica</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=11" title="Modificar la seccion : Lei manifestacions de l'erupcion volcanica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=11" title="Edita el codi de la secció: Lei manifestacions de l'erupcion volcanica"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="L'activitat_sismica"><span id="L.27activitat_sismica"></span>L'activitat sismica</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=12" title="Modificar la seccion : L'activitat sismica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=12" title="Edita el codi de la secció: L'activitat sismica"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lei movements de magma entraïnan una activitat sismica locala en causa dei tuerts dau magma, dei bofigas gassosas e dei blòts solids còntra lei bòrds de la chaminèia volcanica o de la sèrva magmatica. Dins lo corrent d'una erupcion, aquela activitat sismatica forma de vibracions regularas, dichas tremors, caracterizadas per una frequéncia situada entre 1 e 5 Hz. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_transformacions_de_l'edifici_volcanic"><span id="Lei_transformacions_de_l.27edifici_volcanic"></span>Lei transformacions de l'edifici volcanic</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=13" title="Modificar la seccion : Lei transformacions de l'edifici volcanic" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=13" title="Edita el codi de la secció: Lei transformacions de l'edifici volcanic"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dins lo corrent d'un periòde eruptiu, un edifici volcanic va subir divèrsei transformacions. D'efèct, la remontada dau magma dins la chaminèia va entraïnar una deformacion que se pòu mesurar sus sei pendas. Puei, leis emissions volcanicas van modificar son aspèct. Generalament, van aumentar son altitud o son diamètre. Pasmens, dins certanei cas, la quantitat de materiaus volcanicas emesa pòu vujar la sèrva magmatica e entraïnar l'afondrament dau volcan en causa de son pes en direccion dei zonas vuejas. Aquò causa alora la formacion d'un cratèr d'afondrament dich caldeira. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Leis_emissions_volcanicas">Leis emissions volcanicas</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=14" title="Modificar la seccion : Leis emissions volcanicas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=14" title="Edita el codi de la secció: Leis emissions volcanicas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_emissions_dirèctas"><span id="Leis_emissions_dir.C3.A8ctas"></span>Leis emissions dirèctas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=15" title="Modificar la seccion : Leis emissions dirèctas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=15" title="Edita el codi de la secció: Leis emissions dirèctas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="La_lava">La lava</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=16" title="Modificar la seccion : La lava" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=16" title="Edita el codi de la secció: La lava"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pahoehoe_toe.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Pahoehoe_toe.jpg/220px-Pahoehoe_toe.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Pahoehoe_toe.jpg/330px-Pahoehoe_toe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Pahoehoe_toe.jpg/440px-Pahoehoe_toe.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a><figcaption>Colada de lava basaltica.</figcaption></figure> <p>La lava es lo materiau volcanic pus conegut. Ne'n existís divèrsei tipes segon lo tipe de magma implicat dins l'erupcion. Ansin, un magma amb una concentracion de silici febla va formar de lavas fluidas dichas basalticas. En revènge, un magma amb una concentracion gròssa será fòrça viscós. Aquela lava, dicha andesitica, va formar un dòma a la sortida dau cratèr o de coladas fòrça limitadas sus lei pendas dau volcan. La temperatura de la lava se situa generalament entre 700 e 1 200°C. L'unica excepcion coneguda es la lava dau volcan Ol Doynio Lengaï qu'es formada de carbonatits e qu'a una temperatura situada entre 550 e 600°C. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_tefras">Lei tefras</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=17" title="Modificar la seccion : Lei tefras" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=17" title="Edita el codi de la secció: Lei tefras"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Lava-bomb-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Lava-bomb-01.jpg/220px-Lava-bomb-01.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Lava-bomb-01.jpg/330px-Lava-bomb-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Lava-bomb-01.jpg/440px-Lava-bomb-01.jpg 2x" data-file-width="1698" data-file-height="1173" /></a><figcaption>Bomba volcanica.</figcaption></figure> <p>Lo tèrme tefra designa leis emissions solidas d'un volcan. Son de talha e de natura diferentas : </p> <ul><li>lo tuf designa una matèria fòrça fina que pòu se formar a partir dau magma o dei ròcas de la sèrva magmatica.</li> <li>la cendre es un materiau format de particulas inferioras a 2 mm. Es formada per l'explosion dau magma en particulas finas.</li> <li>lei lapilli son de fragments amb una talha situada entre 2 e 64 mm.</li> <li>lei bombas volcanicas son de fragments amb una talha superiora a 64 mm.</li> <li>lei blòts designan de còps de bombas volcanicas d'una talha fòrça importanta.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_gas_volcanics">Lei gas volcanics</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=18" title="Modificar la seccion : Lei gas volcanics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=18" title="Edita el codi de la secció: Lei gas volcanics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lei gas volcanics son una partida importanta dau magma car lei condicions de son degasatge van determinar lo caractèr mai o mens explosiu de l'erupcion. La formacion de bofigas gassosas permet tanben de demenir la densitat dau magma e de favorizar sa remontada vèrs la superficia. Son generalament compausats de vapor d'aiga (50-90%), de dioxid de carbòni (5-25%) e de dioxid de sofre (3-25%). Se troban tanben de còps d'elements segondaris. Lei principaus son monoxid de carbòni, clorur d'idrogèn, idrogèn e sulfur d'idrogèn. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_coladas_piroclasticas">Lei coladas piroclasticas</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=19" title="Modificar la seccion : Lei coladas piroclasticas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=19" title="Edita el codi de la secció: Lei coladas piroclasticas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lei <a href="/wiki/Flux_piroclastic" title="Flux piroclastic">coladas piroclasticas</a>, o nivolosas ardentas, son formadas d'una mescla de tefras e de gas volcanics que va davalar lei pendas dau volcan. La velocitat d'aqueu tipe de colada pòu agantar 600 km/h e sa temperatura 1 000°C. Es un fenomèn fòrça perilhós que foguèt a l'origina de la destruccion de la vila de Saint-Pierre en 1902 (28 000 mòrts). Dos mecanismes principaus permèton sa formacion. Lo premier es l'afondrament d'un dòma dins lo corrent d'una erupcion de tipe pelean. Lo segond s'observa sus leis erupcions plinianas. Es l'afondrament d'un plumacho de cendre en causa de son pes sus lei pendas dau volcan. De còps, lei dos fenomèns se debanan durant una meme erupcion. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_emissions_indirèctas"><span id="Leis_emissions_indir.C3.A8ctas"></span>Leis emissions indirèctas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=20" title="Modificar la seccion : Leis emissions indirèctas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=20" title="Edita el codi de la secció: Leis emissions indirèctas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_lahars">Lei lahars</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=21" title="Modificar la seccion : Lei lahars" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=21" title="Edita el codi de la secció: Lei lahars"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg/220px-MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg" decoding="async" width="220" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg/330px-MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg/440px-MSH82_lahar_from_march_82_eruption_03-21-82.jpg 2x" data-file-width="2976" data-file-height="1901" /></a><figcaption>Lahars formats en 1982 au Mont St-Helens.</figcaption></figure> <p>Lei <a href="/wiki/Lahar" title="Lahar">lahars</a> son de coladas de fanga gigantas e rapidas formadas d'aiga e de tefras. Se forman quand l'erupcion pòu produrre de quantitats d'aiga importantas (fusion d'un <a href="/wiki/Glaci%C3%A8r" title="Glacièr">glacièr</a>, preséncia de jaç freatics...) o en preséncia de condicions climaticas fòrça umidas (ciclons...). Son frequents sus lei volcans de la Cencha de Fuòc e son de fenomèns fòrça perilhós (24 000 mòrts en 1985 au <a href="/wiki/Nevado_del_Ruiz" title="Nevado del Ruiz">Nevado del Ruiz</a>). Certanei lahars pòdon se formar d'annadas après l'erupcion volcanica a l'origina dei depaus de tefras. Per exemple, en 1995, un lahar tuèt 151 personas dins la region dau Pont <a href="/wiki/Pinatubo" title="Pinatubo">Pinatubo</a> quatre ans après l'erupcion de 1991. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Leis_esquilhaments_de_terren">Leis esquilhaments de terren</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=22" title="Modificar la seccion : Leis esquilhaments de terren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=22" title="Edita el codi de la secció: Leis esquilhaments de terren"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Leis esquilhaments de terren causats per de volcans son de fenomèns rars liats a sa dislocacion en causa de la pression. Aquò pòu formar d'avalancas fòrça importantas. Un exemple d'aqueu tipe de fenomèn se debanèt en 1980 dins lo corrent de l'erupcion dau <a href="/wiki/Mont_Saint_Helens" title="Mont Saint Helens">Mont Saint Helens</a>. Lo volcan Pico de Fogo presenta tanben dempuei son erupcion de 1995 un sistèma de linhas de rompedura que pòu entraïnar l'afondrament d'un flanc entier de la montanha dins l'Ocean Atlantic. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_tsunamis">Lei tsunamis</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=23" title="Modificar la seccion : Lei tsunamis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=23" title="Edita el codi de la secció: Lei tsunamis"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Leis erupcions pòdon causar de <a href="/wiki/Tsunami" title="Tsunami">tsunamis</a> segon divèrsei mecanismes. Lei principaus son una explosion sosmarina, la casuda d'una partida d'un volcan o d'una nivolada ardenta dins la mar e l'afondrament d'un volcan pròche de la mar sus sa sèrva magmatica. Per exemple, foguèt lo cas dau volcan Krakatoa que causèt un tsunami gigant dins lo corrent de son erupcion de 1883 (36 000 mòrts). </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="Lei_jökulhlaup"><span id="Lei_j.C3.B6kulhlaup"></span>Lei jökulhlaup</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=24" title="Modificar la seccion : Lei jökulhlaup" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=24" title="Edita el codi de la secció: Lei jökulhlaup"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jökulhlaup es un tèrme d'origina islandesa que designa una inondacion brutala e poderosa. Se forman generalament quand una erupcion se debana en dessota d'un <a href="/wiki/Glaci%C3%A8r" title="Glacièr">glacièr</a> que son aiga va fusionar en causa de la calor de la lava. Quand l'aiga pòu pas s'evacuar, va formar un lac que pòu se vuejar rapidament en cas de rompedura sobda dau glacièr. Aqueu fenomèn se debana generalament en Islandia a l'entorn dau glacièr Vatnajökull. Pasmens, es tanben possible dins lei regions polaras o frejas coma Antardida o lo sud de Chile. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_classificacion_dei_volcans">La classificacion dei volcans</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=25" title="Modificar la seccion : La classificacion dei volcans" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=25" title="Edita el codi de la secció: La classificacion dei volcans"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_classificacions_ancianas">Lei classificacions ancianas</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=26" title="Modificar la seccion : Lei classificacions ancianas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=26" title="Edita el codi de la secció: Lei classificacions ancianas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Au començament de la volcanologia, lo nombre limitat de volcans observats foguèt a l'origina de la creacion de categorias basadas sus l'aspèct deis erupcions e de la lava. Cada tipe èra dich segon lo volcan utilizat per definir la categoria. Pasmens, aquela classificacion aviá dos problemas principaus que van entraïnar son abandon. Premier, l'identificacion d'un tipe d'erupcion es de còps subjectiu e mau segura. Puei, dificultat pus grèva, aqueu modèl mau representa lei cambiaments de tipe d'erupcion d'un volcan. L'adopcion d'una classificacion basada solament sus la natura de la lava foguèt lo sistèma adoptada per remplaçar aqueu modèl e la forma dei volcans es un segond mejan per identificar lo tipe d'activitat volcanica. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_volcans_roges_e_lei_volcans_gris">Lei volcans roges e lei volcans gris</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=27" title="Modificar la seccion : Lei volcans roges e lei volcans gris" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=27" title="Edita el codi de la secció: Lei volcans roges e lei volcans gris"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lo modèl de classificacion basat sus lei lavas observadas durant una erupcion permet de devesir lei volcans entre doas categorias. La premiera gropa lei volcans dichs roges que seis erupcions son de tipe efusiu amb una explosivitat quasi inexistenta o febla. La segonda gropa lei volcans dichs gris que seis erupcions son de tipe explosiu. Un limit important d'aquela classificacion es la manca de representacion dau caractèr explosiu de l'erupcion d'un volcan roge en preséncia d'aiga. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_classificacions_segon_la_forma">Lei classificacions segon la forma</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=28" title="Modificar la seccion : Lei classificacions segon la forma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=28" title="Edita el codi de la secció: Lei classificacions segon la forma"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg/220px-Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg/330px-Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg/440px-Skjaldbreidur_Herbst_2004.jpg 2x" data-file-width="742" data-file-height="458" /></a><figcaption>Forma caracteristica de volcan bloquier.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg/220px-Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg/330px-Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg/440px-Kodaki_fuji_frm_shojinko_refurb.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="2677" /></a><figcaption>Forma caracteristica d'un estratovolcan.</figcaption></figure> <p>La classificacion pus frequenta destria tres formas principalas de volcans segon lo tipe de lava qu'es generalament emesa e lo tipe d'erupcion abituau : </p> <ul><li><a href="/wiki/Volcan_bloquier" title="Volcan bloquier">volcan bloquier</a> quand lo diamètre es fòrça superior a l'autor en causa de la fluiditat dei lavas que pòdon s'estendre sus de distàncias importantas. D'exemples d'aqueu tipe de volcan son lo <a href="/wiki/Mauna_Kea" title="Mauna Kea">Mauna Kea</a> o lo <a href="/w/index.php?title=Piton_del_Forn%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piton del Fornà (la pagina existís pas)">Piton del Fornà</a>.</li> <li><a href="/wiki/Estratovolcan" title="Estratovolcan">estratovolcan</a> quand lo rapòrt entre lo diamètre e l'autor es pus equilibrat en causa d'una viscositat pus importanta dei lavas. D'exemples son lo <a href="/wiki/Vesuvi" title="Vesuvi">Vesuvi</a> o lo <a href="/wiki/Mont_Fuji" title="Mont Fuji">Mont Fuji</a>.</li> <li><a href="/wiki/Volcan_fissurau" title="Volcan fissurau">volcan fissurau</a> qu'es compausat d'una fissura o d'un ret de fissuras dins la crosta continentala o oceanica. D'exemples son lei volcans de dorsala coma lo sistèma islandés de <a href="/wiki/Krafla" title="Krafla">Krafla</a>.</li> <li><a href="/wiki/D%C3%B2ma_de_lava" title="Dòma de lava">dòma de lava</a> qu'es una estructura formada de lava tròp viscosa per formar una colada e que resta a l'entorn de son ponch d'emission. D'exemples son lei dòmas de <a href="/w/index.php?title=Chait%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chaitén (la pagina existís pas)">Chaitén</a> e de <a href="/wiki/Novarupta" title="Novarupta">Novarupta</a>.</li></ul> <p>Pasmens, dins lei fachs, un volcan es sovent una mescladís entre divèrsei formas. Per exemple, <a href="/wiki/%C3%88tna" title="Ètna">Ètna</a> sembla d'èstre un estratovolcan bastit sus un volcan bloquier, lo sistèma d'Hekla es un estratovolcan decopat per un ret de fissuras volcanicas, leis erupcions dei volcans bloquiers hawaiians entraïnan sovent la formacion de fissuras e un dòma ocupa regularament lo cratèr d'un estratovolcan. De mai, d'autreis estructuras especialas existisson coma : </p> <ul><li>lei caldeiras gigantas que son enviroutadas per lei vestigis d'edifici volcanic mai o mens destruch. D'exemples son lo lac Crater Lake o lo « <a href="/wiki/Supervolcan" title="Supervolcan">supervolcan</a> » de Yellowstone.</li> <li>lei camps monogenetics que presentan d'edificis multiples que son lo luòc d'una erupcion unica. Un exemple es la <a href="/wiki/Monts_Domats" class="mw-redirect" title="Monts Domats">Linha dei Puèis</a> d'<a href="/wiki/Auv%C3%A8rnhe" class="mw-disambig" title="Auvèrnhe">Auvèrnhe</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_frequéncia_e_la_classificacion_deis_erupcions"><span id="La_frequ.C3.A9ncia_e_la_classificacion_deis_erupcions"></span>La frequéncia e la classificacion deis erupcions</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=29" title="Modificar la seccion : La frequéncia e la classificacion deis erupcions" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=29" title="Edita el codi de la secció: La frequéncia e la classificacion deis erupcions"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="La_frequéncia_de_l'activitat_volcanica"><span id="La_frequ.C3.A9ncia_de_l.27activitat_volcanica"></span>La frequéncia de l'activitat volcanica</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=30" title="Modificar la seccion : La frequéncia de l'activitat volcanica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=30" title="Edita el codi de la secció: La frequéncia de l'activitat volcanica"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Diferentei definicions existisson per depintar l'activitat volcanica. Pasmens, lei volcans son devesits entre tres categorias principalas que son : </p> <ul><li>en activitat quand lo volcan foguèt lo luòc recent (de quauquei deceni a un o dos sègles) d'una erupcion. Per exemple, Vulcano, que sa darriera erupcion se debanèt en 1888-1890, es considerat coma actiu.</li> <li>endormit quand lo volcan foguèt lo luòc d'una erupcion durant lei darriers millenaris. Per exemple, <a href="/wiki/Mauna_Kea" title="Mauna Kea">Mauna Kea</a>, que sa darriera erupcion se debanèt vèrs lo sègle XXV avC, fa partida d'aquela categoria.</li> <li>amorçat quand sa darriera erupcion se debanèt i a au mens 50 000 ans e que l'erosion a començat la destruccion de l'edifici volcanic. L'estratovolcan gigant de <a href="/wiki/Cantal_(montanha)" title="Cantal (montanha)">Cantal</a> es un exemple d'aqueu tipe de volcan.</li></ul> <p>Lei <a href="/wiki/Supervolcan" title="Supervolcan">supervolcans</a>, coma Yellowstone, respectan pas aquela categorizacion e an un ritme d'erupcion diferent ambé solament quauquei erupcions per centenaus de milièrs d'annadas. </p><p>La frequéncia eruptiva d'un volcan actiu es fòrça variabla. Certanei volcans, coma Estrombòli o Sakurajima, son en erupcion permanenta dempuei de sègles. D'autrei pòdon demorar suau durant de sègles coma Pinatubo que conoguèt ges d'erupcion entre lo sègle XV e 1991. De mai, un edifici volcanic pòu èsser l'endrech d'una erupcion volcanica unica o d'una succession d'erupcions. Dins lo premier cas, lo volcan es dich monogenic. La màger part dei volcans de la <a href="/wiki/Monts_Domats" class="mw-redirect" title="Monts Domats">Linha dei Puèis</a> es d'aqueu tipe. Dins lo segond cas, es dich poligenic. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Leis_erupcions_de_tipe_efusiu">Leis erupcions de tipe efusiu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=31" title="Modificar la seccion : Leis erupcions de tipe efusiu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=31" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions de tipe efusiu"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Leis erupcions de tipe efusiu son caracterizadas per d'emissions de lavas fluidas que van formar de coladas sus de distàncias importantas. Se debanan sus lei volcans de tipe roge. L'explositat d'aqueleis erupcions es quasi inexistenta o fòrça limitada. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_hawaianas">Leis erupcions hawaianas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=32" title="Modificar la seccion : Leis erupcions hawaianas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=32" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions hawaianas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Hawaiian_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Hawaiian_Eruption-numbers.svg/220px-Hawaiian_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Hawaiian_Eruption-numbers.svg/330px-Hawaiian_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Hawaiian_Eruption-numbers.svg/440px-Hawaiian_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion hawaiana : (1) Plumacho volcanic fòrça limitat ; (2) Fònt de lava e degasatge aisat ; (3) Cratèr ; (4) Lac de lava ;(5) Fumarola ; (6) Colada de lava fòrça lònga ; (7) Penda volcanica generalament doça ; (8) Sòcle geologic ; (9) Sill (chaminèia segondària) ; (10) Chaminèia volcanica (durada de sejorn dau magma febla) ; (11) Sèrva magmatica ; (12) Dic.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_hawaiana" title="Erupcion hawaiana">Erupcion hawaiana</a>.</div> <p>Leis erupcions hawaianas son caracterizadas per de lavas fòrça fluidas, basalticas amb una concentracion de <a href="/wiki/Silici" title="Silici">silici</a> febla. Aquò permet l'escolament de la lava sus lei flancs dau volcan sus de distàncias lòngas que pòdon agantar de desenaus de quilomètres. Lo desagatge dau magma es aisat e son emission se forma siá sota la forma d'una fònt de lava d'unei centenaus de mètres d'autor amb un debit regular siá sota la forma d'un lac de lava situat dins lo cratèr. Una activitat hawaiana regulara entraïna generalament la formacion d'un volcan bloquier. Certanei volcans coma <a href="/wiki/Mauna_Loa" title="Mauna Loa">Mauna Loa</a>, <a href="/wiki/Kilauea" title="Kilauea">Kilauea</a> o <a href="/wiki/Nyiragongo" title="Nyiragongo">Nyiragongo</a> an un regim eruptiu quasi unicament hawaian. </p><p>Aqueleis erupcions son generalament gaire perilhosas mai pòdon causar de destruccions importantas en causa dei coladas de lava que son capablas de destrurre la màger part deis infrastructuras umanas. L'Indici d'Explositat Volcanica d'una erupcion hawaiana se situa generalament entre 0 e 1. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Mauna Loa en 1984."><img alt="Erupcion de Mauna Loa en 1984." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg/120px-Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg" decoding="async" width="120" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg/180px-Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg/240px-Aa_channel_flow_from_Mauna_Loa.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Mauna Loa en 1984.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg" class="mw-file-description" title="Lac de lava de Kilauea en 1954."><img alt="Lac de lava de Kilauea en 1954." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg/120px-Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg" decoding="async" width="120" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg/180px-Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg/240px-Eruption_1954_Kilauea_Volcano.jpg 2x" data-file-width="1400" data-file-height="920" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lac de lava de Kilauea en 1954.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg" class="mw-file-description" title="Lac de lava d'Erta Ale en 2001."><img alt="Lac de lava d'Erta Ale en 2001." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg/120px-Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg/180px-Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg/240px-Erta-ale_lac-de-lave_2001.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lac de lava d'Erta Ale en 2001.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pahoeoe_fountain_original.jpg" class="mw-file-description" title="Fònt de lava de Kilauea en 1983."><img alt="Fònt de lava de Kilauea en 1983." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Pahoeoe_fountain_original.jpg/120px-Pahoeoe_fountain_original.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Pahoeoe_fountain_original.jpg/180px-Pahoeoe_fountain_original.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Pahoeoe_fountain_original.jpg/240px-Pahoeoe_fountain_original.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Fònt de lava de Kilauea en 1983.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_estrombolianas">Leis erupcions estrombolianas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=33" title="Modificar la seccion : Leis erupcions estrombolianas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=33" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions estrombolianas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Strombolian_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Strombolian_Eruption-numbers.svg/220px-Strombolian_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Strombolian_Eruption-numbers.svg/330px-Strombolian_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Strombolian_Eruption-numbers.svg/440px-Strombolian_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion estromboliana : (1) Plumacho de cendre limitat ; (2) Lapili ; (3) Tombadas de cendre limitada ; (4) Fònt de lava ; (5) Bomba volcanica ; (6) Colada de lava de fluiditat mejana ; (7) Penda generalament sobda ; (8) Sòcle geologic ; (9) Chaminèia segondària ; (10) Chaminèia principala ; (11) Sèrva magmatica ; (12) Jaç magmatic sosterrenh.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_estromboliana" title="Erupcion estromboliana">Erupcion estromboliana</a>.</div> <p>Leis erupcions estrombolianas son caracterizadas per una lava que sa fluiditat es mejana e que van entraïnar d'explosions dins lo cratèr e l'emission de tefras coma de lapilis o de bombas volcanicas. Un plumacho de cendres de quauquei centenaus de mètres d'autor pòu tanben se formar. La longor dei coladas de lavas aganta rarament lo desenau de quilomètres. Lei pendas de l'edifici volcanic son generalament sobdas. L'activitat d'<a href="/wiki/Estromb%C3%B2li" title="Estrombòli">Estrombòli</a> es un exemple d'aqueu tipe d'erupcion. </p><p>Lo risc es generalament limitat per lei populacions e despend subretot de la distància entre leis projeccions dau cratèr e lei centres urbans. L'Indici d'Explosivitat Volcanica d'aqueu tipe d'erupcion se situa entre 1 e 2. </p><p><br /> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Paricutin_30_613.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Paricutin en 1943."><img alt="Erupcion de Paricutin en 1943." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Paricutin_30_613.jpg/120px-Paricutin_30_613.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Paricutin_30_613.jpg/180px-Paricutin_30_613.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Paricutin_30_613.jpg/240px-Paricutin_30_613.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Paricutin en 1943.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Stromboli_Eruption.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion d'Estrombòli en 1980."><img alt="Erupcion d'Estrombòli en 1980." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Stromboli_Eruption.jpg/80px-Stromboli_Eruption.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Stromboli_Eruption.jpg/121px-Stromboli_Eruption.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Stromboli_Eruption.jpg/161px-Stromboli_Eruption.jpg 2x" data-file-width="939" data-file-height="1400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion d'Estrombòli en 1980.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pacaya-08.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Pacaia en 1992."><img alt="Erupcion de Pacaia en 1992." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pacaya-08.jpg/120px-Pacaya-08.jpg" decoding="async" width="120" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pacaya-08.jpg/180px-Pacaya-08.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pacaya-08.jpg/240px-Pacaya-08.jpg 2x" data-file-width="1400" data-file-height="1015" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Pacaia en 1992.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Leis_erupcions_de_tipe_explosiu">Leis erupcions de tipe explosiu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=34" title="Modificar la seccion : Leis erupcions de tipe explosiu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=34" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions de tipe explosiu"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Leis erupcions de tipe explosiu son caracterizadas per de lavas viscosas que van empachar o limitar lo desagatge dau magma. Lei coladas de lava son raras e gaire lòngas. En revènge, aqueleis erupcions forman de plumachos volcanics e de coladas piroclasticas importants que son a l'origina de destruccions gròssas. Leis erupcions explosivas son caracteristics dei volcans gris. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_vulcanianas">Leis erupcions vulcanianas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=35" title="Modificar la seccion : Leis erupcions vulcanianas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=35" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions vulcanianas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Vulcanian_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Vulcanian_Eruption-numbers.svg/220px-Vulcanian_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Vulcanian_Eruption-numbers.svg/330px-Vulcanian_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Vulcanian_Eruption-numbers.svg/440px-Vulcanian_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion vulcaniana : (1) Plumacho de cendre d'unei quilomètres d'autor ; (2) Lapili ; (3) Fònt de lava ; (4) Tombadas de cendre ; (5) Bomba volcanica ; (6) Colada de lava d'una longor limitada ; (7) Penda generalament sobda ; (8) Sòcle geologic ; (9) Chaminèia segondària ; (10) Chaminèia volcanica ; (11) Sèrva magmatica ; (12) Dic.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_vulcaniana" title="Erupcion vulcaniana">Erupcion vulcaniana</a>.</div> <p>Leis erupcions vulcanianas son caracterizadas per una lava que sa fluiditat es febla en causa d'una concentracion auta de <a href="/wiki/Silici" title="Silici">silici</a>. Lo desagatge dau magma vèn malaisat. Una fònt de lava de quauquei centenaus de mètres d'autor pòu de còps se formar mai lei coladas de lava passan rarament lo pè dau volcan. Lo caractèr eruptiu es explosiu e causa la formacion d'un plumacho de cendre d'unei quilomètres d'autor o de projeccions importantas (tombadas de cendres, lapilis, bombas...). Dins certanei cas, lo desagatge malaisat pòu entraïnar una explosion catastrofica e destrurre una partida dau volcan. L'erupcion vulcaniana tipe es aquela de Vulcano en 1888-1890. Lo volcan japonés de Sakurajima, en erupcion permanenta dempuei de sègles, es tanben un exemple de regim vulcanian. </p><p>Lo risc per lei populacions varia segon lo caractèr explosiu de l'erupcion. Lei degalhs son generalament causats per lei tombadas de cendres que pòdon causar l'afrondrament de bastiments. L'Indici d'Explosivitat Volcanica se situa entre 2 e 5. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:1974_Japan_Sakurajima.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion dins lo cratèr de Sakurajima en 1974."><img alt="Erupcion dins lo cratèr de Sakurajima en 1974." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/1974_Japan_Sakurajima.jpg/120px-1974_Japan_Sakurajima.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/1974_Japan_Sakurajima.jpg/180px-1974_Japan_Sakurajima.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/1974_Japan_Sakurajima.jpg/240px-1974_Japan_Sakurajima.jpg 2x" data-file-width="1031" data-file-height="698" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion dins lo cratèr de Sakurajima en 1974.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Sakurajima_at_Sunset.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Sakurajima en 2009."><img alt="Erupcion de Sakurajima en 2009." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Sakurajima_at_Sunset.jpg/120px-Sakurajima_at_Sunset.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Sakurajima_at_Sunset.jpg/180px-Sakurajima_at_Sunset.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Sakurajima_at_Sunset.jpg/240px-Sakurajima_at_Sunset.jpg 2x" data-file-width="5083" data-file-height="3389" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Sakurajima en 2009.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Tavurvur_volcano_2.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Tavurvur en 2008."><img alt="Erupcion de Tavurvur en 2008." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Tavurvur_volcano_2.jpg/80px-Tavurvur_volcano_2.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Tavurvur_volcano_2.jpg/120px-Tavurvur_volcano_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Tavurvur_volcano_2.jpg/160px-Tavurvur_volcano_2.jpg 2x" data-file-width="2600" data-file-height="3884" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Tavurvur en 2008.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Tavurvur_volcano_edit.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Tavurvur en 2009."><img alt="Erupcion de Tavurvur en 2009." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Tavurvur_volcano_edit.jpg/120px-Tavurvur_volcano_edit.jpg" decoding="async" width="120" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Tavurvur_volcano_edit.jpg/180px-Tavurvur_volcano_edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Tavurvur_volcano_edit.jpg/240px-Tavurvur_volcano_edit.jpg 2x" data-file-width="3844" data-file-height="2544" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Tavurvur en 2009.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Gran_Cratere_Vulcano.jpg" class="mw-file-description" title="Cratèr de Vulcano."><img alt="Cratèr de Vulcano." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Gran_Cratere_Vulcano.jpg/120px-Gran_Cratere_Vulcano.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Gran_Cratere_Vulcano.jpg/180px-Gran_Cratere_Vulcano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Gran_Cratere_Vulcano.jpg/240px-Gran_Cratere_Vulcano.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Cratèr de Vulcano.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_peleanas">Leis erupcions peleanas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=36" title="Modificar la seccion : Leis erupcions peleanas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=36" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions peleanas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pelean_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pelean_Eruption-numbers.svg/220px-Pelean_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pelean_Eruption-numbers.svg/330px-Pelean_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pelean_Eruption-numbers.svg/440px-Pelean_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion peleana : (1) Plumacho volcanic important ; (2) Tombadas de cendre importanta ; (3) Dòma de lava viscosa blocant la sortida de la chaminèia ; (4) Bomba volcanica ; (5) Colada piroclastica ; (6) Penda generalament sobda ; (7) Sòcle geologic ; (8) Chaminèia volcanica ; (9) Sèrva magmatica (durada de sejorn dau magma generalament lònga) ; (10) Dic.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_peleana" title="Erupcion peleana">Erupcion peleana</a>.</div> <p>Leis erupcions peleanas son caracterizats per una lava fòrça viscosa que son escolament es fòrça limitat e que forma donc un dòma de lava a la sortida de la chaminèia. Lo desagatge es fòrça malaisat e la preséncia dau dòma entraïna una aumentacion de la pression dau magma dins la chaminèia e la sèrva magmatica. Aquò entraïna una explosion dau dòma que forma una plumacho volcanic d'unei quilomètres d'autor e de coladas piroclasticas sus lei pendas dau volcan. Lo plumacho causa tanben de tombadas de materiaus volcanics (cendre... etc.). L'erupcion peleana tipe es aquela de la Montanha Pelada en 1902. Es un tipe d'erupcion frequent sus lei volcans gris. </p><p>Lei riscs son fòrça importants per lei societats umanas en causa dei coladas piroclasticas e dei casudas de cendre que pòdon causar de destruccions gròssas. L'Indici d'Explosivitat Volcanica d'una erupcion peleana se situa entre 1 e 8. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pelee_1902_2.jpg" class="mw-file-description" title="Colada piroclastica durant l'erupcion de 1902 de la Montanha Pelada."><img alt="Colada piroclastica durant l'erupcion de 1902 de la Montanha Pelada." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Pelee_1902_2.jpg/85px-Pelee_1902_2.jpg" decoding="async" width="85" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Pelee_1902_2.jpg/128px-Pelee_1902_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Pelee_1902_2.jpg/171px-Pelee_1902_2.jpg 2x" data-file-width="269" data-file-height="378" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Colada piroclastica durant l'erupcion de 1902 de la Montanha Pelada.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Ash_and_Steam_Plume,_Soufriere_Hills_Volcano,_Montserrat.jpg" class="mw-file-description" title="Fotografia aeriana de l'erupcion de la Sofrièra de Montserrat en 2009."><img alt="Fotografia aeriana de l'erupcion de la Sofrièra de Montserrat en 2009." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg/120px-Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg" decoding="async" width="120" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg/180px-Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg/240px-Ash_and_Steam_Plume%2C_Soufriere_Hills_Volcano%2C_Montserrat.jpg 2x" data-file-width="2598" data-file-height="2039" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Fotografia aeriana de l'erupcion de la Sofrièra de Montserrat en 2009.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Augustine_Volcano.jpg" class="mw-file-description" title="Dòma de lava dins lo cratèr d'Augustina en 1976."><img alt="Dòma de lava dins lo cratèr d'Augustina en 1976." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Augustine_Volcano.jpg/120px-Augustine_Volcano.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Augustine_Volcano.jpg/180px-Augustine_Volcano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Augustine_Volcano.jpg/240px-Augustine_Volcano.jpg 2x" data-file-width="1050" data-file-height="707" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Dòma de lava dins lo cratèr d'Augustina en 1976.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion dau Mont Mayon en 1984."><img alt="Erupcion dau Mont Mayon en 1984." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg/120px-Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg" decoding="async" width="120" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg/180px-Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg/240px-Pyroclastic_flows_at_Mayon_Volcano-2010-20-08.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion dau Mont Mayon en 1984.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_plinianas">Leis erupcions plinianas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=37" title="Modificar la seccion : Leis erupcions plinianas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=37" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions plinianas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Plinian_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Plinian_Eruption-numbers.svg/220px-Plinian_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Plinian_Eruption-numbers.svg/330px-Plinian_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Plinian_Eruption-numbers.svg/440px-Plinian_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion pliniana : (1) Plumacho fòrça importanta ; (2) Explosion dau magma dins la chaminèia volcanica ; (3) Tombadas de cendre ; (4) Penda generalament sobda ; (5) Sòcle geologic ; (6) Sèrva magmatica (durada de sejorn dau magma lònga).</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_pliniana" title="Erupcion pliniana">Erupcion pliniana</a>.</div> <p>Leis erupcions plinianas son caracterizadas per una lava que tèn una concentracion de silici auta e qu'es donc fòrça viscosa. Lo desagatge es fòrça malaisat e la pression aumenta dins la sèrva magmatica causant d'explosions gròssas que van formar de plumachos de cendre importants d'unei desenaus de quilomètres d'autor. De còp, la preséncia d'un dòma de lava dins lo cratèr renforça lo procès. Lo plumacho s'afondra sovent en causa de son pes per formar de coladas piroclasticas sus lei flancs dau volcan. Aqueu tipe d'erupcion es frequent per lei volcans gris de la Cencha de fuòc dau Pacific. </p><p>Lei riscs per lei societats umanas son fòrça importants en causa dei tombadas de cendre e dei coladas piroclasticas que pòdon percórrer rapidament de distàncias importantas e causar de degalhs gròs. L'Indici d'Explosivitat Volcanica d'aqueu tipe d'erupcion se situa entre 3 e 8. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion dau Mont Saint Helens en 1980."><img alt="Erupcion dau Mont Saint Helens en 1980." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg/80px-MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg/120px-MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg/160px-MSH80_eruption_mount_st_helens_05-18-80-dramatic-edit.jpg 2x" data-file-width="2994" data-file-height="4500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion dau <a href="/wiki/Mont_Saint_Helens" title="Mont Saint Helens">Mont Saint Helens</a> en 1980.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Pinatubo en 1991."><img alt="Erupcion de Pinatubo en 1991." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg/115px-Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg" decoding="async" width="115" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg/173px-Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg/230px-Pinatubo91eruption_clark_air_base.jpg 2x" data-file-width="1981" data-file-height="2064" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de <a href="/wiki/Pinatubo" title="Pinatubo">Pinatubo</a> en 1991.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Krakatoa_eruption_lithograph.jpg" class="mw-file-description" title="Representacion de l'erupcion de Krakatoa en 1883."><img alt="Representacion de l'erupcion de Krakatoa en 1883." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Krakatoa_eruption_lithograph.jpg/94px-Krakatoa_eruption_lithograph.jpg" decoding="async" width="94" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Krakatoa_eruption_lithograph.jpg/141px-Krakatoa_eruption_lithograph.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Krakatoa_eruption_lithograph.jpg/189px-Krakatoa_eruption_lithograph.jpg 2x" data-file-width="2726" data-file-height="3468" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Representacion de l'erupcion de Krakatoa en 1883.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:MtRedoubtedit1.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion dau Mont Redoubt en 1990."><img alt="Erupcion dau Mont Redoubt en 1990." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/MtRedoubtedit1.jpg/120px-MtRedoubtedit1.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/MtRedoubtedit1.jpg/180px-MtRedoubtedit1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/MtRedoubtedit1.jpg/240px-MtRedoubtedit1.jpg 2x" data-file-width="2980" data-file-height="1996" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion dau Mont Redoubt en 1990.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Leis_erupcions_en_preséncia_d'aiga"><span id="Leis_erupcions_en_pres.C3.A9ncia_d.27aiga"></span>Leis erupcions en preséncia d'aiga</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=38" title="Modificar la seccion : Leis erupcions en preséncia d'aiga" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=38" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions en preséncia d'aiga"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La preséncia d'aiga dins lo corrent d'una erupcion es un factor qu'aumenta son explositat, compres quand lo magma dau volcan es de tipe efusiu. D'efèct, la vaporizacion entraïna d'explosions de vapor o aumenta la pression intèrna dins la chaminèia volcanica. Ansin, leis erupcions en preséncia d'aiga (mar, lac, jaç freatic, glacièr... etc.) forman de classas especialas. Puei, quand l'aiga es eliminada, l'erupcion pòu evolucionar vèrs un modèl d'erupcion efusiva o explosiva classica. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_surtseyanas">Leis erupcions surtseyanas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=39" title="Modificar la seccion : Leis erupcions surtseyanas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=39" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions surtseyanas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Surtseyan_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Surtseyan_Eruption-numbers.svg/220px-Surtseyan_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Surtseyan_Eruption-numbers.svg/330px-Surtseyan_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Surtseyan_Eruption-numbers.svg/440px-Surtseyan_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion surtseyana : (1) Plumacho de vapor d'aiga ; (2) Plumacho format d'aiga e de materiaus volcanicas refrejats ; (3) Cratèr ; (4) Aiga ; (5) Penda generalament fòrça sobda (edifici sosmarin) ; (6) Sòcle geologic ; (7) Chaminèia volcanica ; (8) Sèrva magmatica ; (9) Dic.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_surtseyana" title="Erupcion surtseyana">Erupcion surtseyana</a>.</div> <p>Leis erupcions surtseyanas son caracterizadas per la preséncia de gròssei quantitats d'aiga (mar, lòna, lac subglacièr...). L'endrech de l'erupcion es sosmarin mai pròche de la superficia, generalament a mens de cent mètres. Lo contact entre lo magma e l'aiga entraïna d'explosions e de projeccions d'una mesclada de materiaus formada de lava refrejada, d'aiga liquida e de vapor. Dins lo corrent de l'erupcion, lo volcan pòu agantar la superficia e formar una illa. A partir d'aquel instant, lo contact entre l'aiga e lo magma pòu s'acabar e l'erupcion adoptar una forma classica efusiva o explosiva. </p><p>Lei riscs per lei societats umanas varian segon l'endrech de l'erupcion. Pasmens, en general, sei consequéncias segondàrias (tsunami, <a href="/wiki/Inondacion" title="Inondacion">inondacion</a>...) representan sovent lei perilhs pus importants. L'Indici d'Explosivitat Volcanica d'aqueu tipe d'erupcion va de 2 a 5 segon la natura dau magma. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Surtsey_eruption_2.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Surtsey de 1963-1967."><img alt="Erupcion de Surtsey de 1963-1967." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Surtsey_eruption_2.jpg/120px-Surtsey_eruption_2.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Surtsey_eruption_2.jpg/180px-Surtsey_eruption_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Surtsey_eruption_2.jpg/240px-Surtsey_eruption_2.jpg 2x" data-file-width="972" data-file-height="648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Surtsey de 1963-1967.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Surtsey_eruption_1963.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Surtsey de 1963-1967."><img alt="Erupcion de Surtsey de 1963-1967." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Surtsey_eruption_1963.jpg/120px-Surtsey_eruption_1963.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Surtsey_eruption_1963.jpg/180px-Surtsey_eruption_1963.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Surtsey_eruption_1963.jpg/240px-Surtsey_eruption_1963.jpg 2x" data-file-width="982" data-file-height="652" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Surtsey de 1963-1967.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion d'Anak Krakatoa en 1927-1928."><img alt="Erupcion d'Anak Krakatoa en 1927-1928." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg/120px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg" decoding="async" width="120" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg/180px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg/240px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Uitbarsting_van_de_Krakatau_TMnr_10004017.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="634" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion d'Anak Krakatoa en 1927-1928.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_subglacialas">Leis erupcions subglacialas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=40" title="Modificar la seccion : Leis erupcions subglacialas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=40" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions subglacialas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Subglacial_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Subglacial_Eruption-numbers.svg/220px-Subglacial_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Subglacial_Eruption-numbers.svg/330px-Subglacial_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Subglacial_Eruption-numbers.svg/440px-Subglacial_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion subglaciala : (1) Plumacho de vapor d'aiga ; (2) Lac en formacion en dessota dau glacièr ; (3) Glaç ; (4) Penda generalament sobda (edifici de tipe sosmarin) ; (5) Sòcle geologic ; (6) Lava refrejada generalament sota la forma de basalts sosmarins ; (7) Chaminèia volcanica ; (8) Sèrva magmatica ; (9) Dic.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_subglaciala" title="Erupcion subglaciala">Erupcion subglaciala</a>.</div> <p>Leis erupcions subglacialas son caracterizadas per una emission de lava en dessota d'una massa gròssa de glaç (<a href="/wiki/Glaci%C3%A8r" title="Glacièr">glacièr</a>, inlandsis...). La calor transforma lo glaç en aiga liquid o en vapor. Quand de quantitats d'aiga liquida importantas son accumuladas, l'erupcion pòu evolucionar vèrs lo tipe surtseyan o causar una inondacion rapid e brutala o un tsunami. En causa de la preséncia d'aiga, un plumacho format de vapor e de còps d'aiga liquida o de materiaus volcanics refrejats pòu se formar. Aqueu tipe d'erupcion es frequent dins lei regions polaras coma <a href="/wiki/Isl%C3%A0ndia" title="Islàndia">Islàndia</a> o lo sud de <a href="/wiki/Chile" title="Chile">Chile</a>. L'erupcion d'<a href="/wiki/Eyjafj%C3%B6ll" title="Eyjafjöll">Eyjafjöll</a> de 2010 es un exemple d'aqueu tipe d'erupcion. </p><p>Lei riscs per lei populacions varian segon l'endrech de l'erupcion e pòdon venir importants se de centres urbans son situats a proximitat dau volcan o dins una region menaçada per leis inondacions o per lei tsunamis. L'Indici d'Explosivitat Volcanica varia segon lo tipe de magma implicat. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Iceland_volcano_april_4_2010.JPG" class="mw-file-description" title="Glacièr en dessús dau volcan d'Eyjafjallajokull en 2010."><img alt="Glacièr en dessús dau volcan d'Eyjafjallajokull en 2010." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Iceland_volcano_april_4_2010.JPG/120px-Iceland_volcano_april_4_2010.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Iceland_volcano_april_4_2010.JPG/180px-Iceland_volcano_april_4_2010.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Iceland_volcano_april_4_2010.JPG/240px-Iceland_volcano_april_4_2010.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="2672" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Glacièr en dessús dau volcan d'Eyjafjallajokull en 2010.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010."><img alt="Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg/120px-Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg/180px-Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg/240px-Eyjafjallajokull_volcano_plume_2010_04_17.jpg 2x" data-file-width="4752" data-file-height="3168" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010."><img alt="Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg/120px-Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg/180px-Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg/240px-Eyjafjallaj%C3%B6kull_plumes-2010-05-01.jpg 2x" data-file-width="1286" data-file-height="854" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion d'Eyjafjallajokull en 2010.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Katla_1918.jpg" class="mw-file-description" title="Erupcion de Katla en 1918."><img alt="Erupcion de Katla en 1918." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Katla_1918.jpg/120px-Katla_1918.jpg" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Katla_1918.jpg/180px-Katla_1918.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Katla_1918.jpg/240px-Katla_1918.jpg 2x" data-file-width="380" data-file-height="321" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Katla en 1918.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_freaticas">Leis erupcions freaticas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=41" title="Modificar la seccion : Leis erupcions freaticas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=41" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions freaticas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Phreatic_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Phreatic_Eruption-numbers.svg/220px-Phreatic_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Phreatic_Eruption-numbers.svg/330px-Phreatic_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Phreatic_Eruption-numbers.svg/440px-Phreatic_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion freatica : (1) Plumacho de vapor d'aiga ; (2) Chaminèia volcanica ; (3) Edifici volcanic variable ; (4) Sòcle geologic ; (5) Aiga ; (6) Explosion au contact entre lo magma e l'aiga ; (7) Sèrva magmatica.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_freatica" title="Erupcion freatica">Erupcion freatica</a>.</div> <p>Leis erupcions freaticas son caracterizadas per l'expulsion d'una quantitat importanta d'aiga sota la forma d'explosions que van formar un plumacho volcanica magerament compausat de vapor d'aiga. L'origina de l'aiga es generalament un jaç freatic, un lac o un glacièr que sa temperatura aumenta en causa de la calor dau magma o dei materiaus volcanics emes per una erupcion (depaus de cendre...). Quand l'aiga es totalament consumada, l'eruption pòu evolucionar vèrs un tipe magmatic classic. L'erupcion de La Sofrièra de 1976 es un exemple d'erupcion freatica. </p><p>Lei riscs per lei populacions umanas son generalament limitats car lei consequéncias de l'explosion son concentrats sus lei flancs dau volcan. Pasmens, una erupcion freatica es generalament lo premier signe d'una remontada de magma que pòu per la seguida entraïnar una erupcion pus importanta coma au Mont St-Helens en 1980. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Phreatic_St._Helens.jpg" class="mw-file-description" title="Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980."><img alt="Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Phreatic_St._Helens.jpg/75px-Phreatic_St._Helens.jpg" decoding="async" width="75" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Phreatic_St._Helens.jpg/112px-Phreatic_St._Helens.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Phreatic_St._Helens.jpg/150px-Phreatic_St._Helens.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="800" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg" class="mw-file-description" title="Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980."><img alt="Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg/120px-MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg/180px-MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg/240px-MSH80_early_eruption_st_helens_from_NE_04-10-80.jpg 2x" data-file-width="2922" data-file-height="1979" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Explosion freatica au Mont Saint Helens au començament dau periòde eruptiu de 1980.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Leis_erupcions_sosmarinas">Leis erupcions sosmarinas</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=42" title="Modificar la seccion : Leis erupcions sosmarinas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=42" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions sosmarinas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Submarine_Eruption-numbers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Submarine_Eruption-numbers.svg/220px-Submarine_Eruption-numbers.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Submarine_Eruption-numbers.svg/330px-Submarine_Eruption-numbers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Submarine_Eruption-numbers.svg/440px-Submarine_Eruption-numbers.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="1100" /></a><figcaption>Esquèma generau d'una erupcion sosmarina : (1) Plumacho de vapor d'aiga ; (2) Aiga ; (3) Sòcle geologic ; (4) Colada de lava refrejada (pillow-lava) ; (5) Chaminèia volcanica ; (6) Sèrva magmatica ; (7) Dic ; (8) Penda generalament fòrça sobda.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Erupcion_sosmarina" title="Erupcion sosmarina">Erupcion sosmarina</a>.</div> <p>Leis erupcions sosmarinas son caracterizadas per l'emission de lava en dessota d'una massa d'aiga importanta coma un lac prefond, una mar o un ocean. La lava es rapidament refrejada e caufa l'aiga per formar un plumacho de vapor. La solidificacion dei coladas es donc rapida entraïnant la formacion d'un edifici volcanica ai pendas fòrça sobdas. Lei basalts sosmarins an tanben una forma caracteristica en coissin qu'es dicha <i>pillow-lava</i>. Coma la màger part dei volcans terrèstres son situats de lòng dei dorsalas oceanicas, aqueu tipe d'erupcion es fòrça frequent. Pasmens, en causa dei condicions d'observacion malaisada, es relativament mau conegut. </p><p>Lei riscs per lei populacions son generalament limitats per la prefondor e la pression de l'aiga que limita la poissança de l'explosion. Pasmens, quauquei cas d'erupcion sosmarina murtriera son documentats coma lo volcan grèc Columbo en 1649-1650. En fach, lo risc despend dau tipe de volcan implicat, roge o gris, e de la prefondor. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg" class="mw-file-description" title="Basalts en pillow-lava formats dins la region d'Hawaii."><img alt="Basalts en pillow-lava formats dins la region d'Hawaii." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg/120px-Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg" decoding="async" width="120" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg/180px-Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg/240px-Nur05018-Pillow_lavas_off_Hawaii.jpg 2x" data-file-width="1852" data-file-height="1118" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Basalts en pillow-lava formats dins la region d'Hawaii.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg" class="mw-file-description" title="Colada de lava sosmarina observada en 2009 sus lo volcan de Mata Oèst.]]"><img alt="Colada de lava sosmarina observada en 2009 sus lo volcan de Mata Oèst.]]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg/120px-Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg/180px-Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg/240px-Bands_of_glowing_magma_from_submarine_volcano.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Colada de lava sosmarina observada en 2009 sus lo volcan de Mata Oèst.]]</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png" class="mw-file-description" title="Erupcion de Mata Oèst en 2009."><img alt="Erupcion de Mata Oèst en 2009." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png/120px-Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png" decoding="async" width="120" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png/180px-Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png/240px-Explosion_near_summit_of_West_Mata_submarine_volcano.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Erupcion de Mata Oèst en 2009.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg" class="mw-file-description" title="Fotogràfia aeriana de l'erupcion dau Mont Seamount en 2008.]]"><img alt="Fotogràfia aeriana de l'erupcion dau Mont Seamount en 2008.]]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg/120px-Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg/180px-Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg/240px-Havre_Seamount_Eruption_19_July_2012_with_labels.jpg 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Fotogràfia aeriana de l'erupcion dau Mont Seamount en 2008.]]</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="L'Indici_d'Explosivitat_Volcanica"><span id="L.27Indici_d.27Explosivitat_Volcanica"></span>L'Indici d'Explosivitat Volcanica</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=43" title="Modificar la seccion : L'Indici d'Explosivitat Volcanica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=43" title="Edita el codi de la secció: L'Indici d'Explosivitat Volcanica"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Indici_d%27explosivitat_volcanica" title="Indici d'explosivitat volcanica">Indici d'explosivitat volcanica</a>.</div> <p>L'<a href="/wiki/Indici_d%27explosivitat_volcanica" title="Indici d'explosivitat volcanica">indici d'explosivitat volcanica</a>, o Indici VEI (per l'<a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">anglés</a> <i>Volcanic Explosivity Index</i>), foguèt desvolopat per de scientifics estatsunidencs en 1982 per establir una mesura relativa de l'explosivitat deis erupcions volcanicas. Permet tanben d'identificar lei volcans perilhós. Es basat sus divèrsei paramètres coma lei quantitats d'emissions dau volcan durant l'erupcion o l'autor dau plumacho eruptiu. L'escala de l'Indici es dubèrt mai lei valors definidas a l'ora d'ara van de 0 a 8. Pasmens, lo modèl a plusors limits. De'n premier, totei lei materiaus emés per lo volcan (coladas de lava, cendre...) son tractats d'un biais identic. De mai, la magnitud de la poissança de l'explosion es pas utilizada per lo modèl. </p> <table class="wikitable center"> <tbody><tr> <td><b>VEI</b> </td> <td><b>Classificacion</b> </td> <td><b>Descripcion</b> </td> <td><b>Autor dau plumacho de cendre</b> </td> <td><b>Quantitats d'emissions</b> </td> <td><b>Periodicitat teorica</b> </td> <td><b>Exemple(s)</b> </td></tr> <tr> <td>0 </td> <td>Hawaiana </td> <td>Non explosiu </td> <td>< 100 m </td> <td>> 1 000 m<sup>3</sup> </td> <td>quotidian </td> <td><a href="/wiki/Kilauea" title="Kilauea">Kilauea</a> </td></tr> <tr> <td>1 </td> <td>Hawaiana / Estromboliana </td> <td>Feblament explosiu </td> <td>100-1 000 m </td> <td>> 10 000 m<sup>3</sup> </td> <td>quotidian </td> <td><a href="/wiki/Estromb%C3%B2li" title="Estrombòli">Estrombòli</a> </td></tr> <tr> <td>2 </td> <td>Estromboliana / Vulcaniana </td> <td>Explosiu </td> <td>1-5 km </td> <td>> 10 000 000 m<sup>3</sup> </td> <td>setmanièr </td> <td>Galeras (1982) </td></tr> <tr> <td>3 </td> <td>Vulcaniana </td> <td>Catastrofica </td> <td>3-15 km </td> <td>> 100 000 000 m<sup>3</sup> </td> <td>anuau </td> <td><a href="/wiki/Nevado_del_Ruiz" title="Nevado del Ruiz">Nevado del Ruiz</a> (1985) </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td>Vulcaniana / Pliniana </td> <td>Cataclismica </td> <td>10-25 km </td> <td>> 0,1 km<sup>3</sup> </td> <td>≥ 10 ans </td> <td>Galunggung (1982) </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td>Pliniana </td> <td>Paroxismatica </td> <td>> 25 km </td> <td>> 1 km<sup>3</sup> </td> <td>≥ 50 ans </td> <td><a href="/wiki/Vesuvi" title="Vesuvi">Vesuvi</a> (79), St-Helens (1980) </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td>Pliniana / Ultrapliniana </td> <td>Colossala </td> <td>> 25 km </td> <td>> 10 km<sup>3</sup> </td> <td>≥ 100 ans </td> <td>Krakatoa (1883), Pinatubo (1991) </td></tr> <tr> <td>7 </td> <td>Ultrapliniana </td> <td>Ultracolossala </td> <td>> 25 km </td> <td>> 100 km<sup>3</sup> </td> <td>≥ 1 000 ans </td> <td>Tambora (1815) </td></tr> <tr> <td>8 </td> <td>Ultrapliniana / <a href="/wiki/Supervolcan" title="Supervolcan">Supervolcan</a> </td> <td>Apocaliptica </td> <td>> 25 km </td> <td>> 1 000 km<sup>3</sup> </td> <td>≥ 10 000 ans </td> <td>Lac Taupo (vèrs 25 000 avC) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Leis_efècts_dau_volcanisme"><span id="Leis_ef.C3.A8cts_dau_volcanisme"></span>Leis efècts dau volcanisme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=44" title="Modificar la seccion : Leis efècts dau volcanisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=44" title="Edita el codi de la secció: Leis efècts dau volcanisme"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leis_efècts_climatics"><span id="Leis_ef.C3.A8cts_climatics"></span>Leis efècts climatics</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=45" title="Modificar la seccion : Leis efècts climatics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=45" title="Edita el codi de la secció: Leis efècts climatics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Global_Temperature_Anomaly.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Global_Temperature_Anomaly.svg/220px-Global_Temperature_Anomaly.svg.png" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Global_Temperature_Anomaly.svg/330px-Global_Temperature_Anomaly.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Global_Temperature_Anomaly.svg/440px-Global_Temperature_Anomaly.svg.png 2x" data-file-width="1440" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Grafic representant l'aumentacion de la temperatura globala. Lei demenicions enregistradas en 1982-1983 e 1991-1994 son la consequéncia d'erupcion volcanica.</figcaption></figure> <p>Leis emissions volcanicas son generalament compausadas de particulas solidas finas (cendre) e de gas (vapor d'aiga, dioxid de carbòni, dioxid de sofre e de còps sulfur d'idrogèn, clorur d'idrogèn, fluorur d'idrogèn per lei principaus). Aquelei compausats se concentran generalament entre 16 e 32 quilomètres d'autor. Dins lo cas d'una erupcion importanta, aquò pòu entraïnar de consequéncias climaticas a l'escala d'un emisfèri o de la planeta. D'efèct, aquelei gas e particulas pòdon captar una partida dau raionament solar entraïnant una aumentacion de la temperatura de l'estratosfèra e una demenicion de la temperatura dei jaç inferiors de l'atmosfèra. </p><p>Lei consequéncias d'aqueu fenomèn son un refrejament dei temperaturas mesuras a la superficia terrèstra. Aquò es una situacion frequenta après una erupcion importanta qu'es dicha « ivèrn volcanic ». Per exemple, lei cendres de l'erupcion de Pinatubo en 1991 entraïnèron l'aplant de l'<a href="/wiki/Escalfament_global" class="mw-redirect" title="Escalfament global">escaufament globau</a> de 1991 a 1994. Leis erupcions pus importantas coma aquelei de Laki en 1783-1784 o dau Mont Tambora en 1815 pòdon aver d'efècts sus de periòdes pus lòngs e pus importants. Per exemple, l'annada 1816, dicha « Annada sensa estiu », foguèt la pus freja de l'istòria de la meteorologia en causa dei perturbacions causadas per lei cendres dau Mont Tambora. Leis estudis an mostrat d'una erupcion encara pus importanta, d'Indici d'Explosivitat Volcanica egau a 8 coma aquela dau lac Tauba i a 71 000-73 000 ans, pòu entraïnar de baissas de la temperatura mejana superiora a 3°C e cambiar la reparticion deis espècias viventas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leis_efècts_geologics"><span id="Leis_ef.C3.A8cts_geologics"></span>Leis efècts geologics</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=46" title="Modificar la seccion : Leis efècts geologics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=46" title="Edita el codi de la secció: Leis efècts geologics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Le_Puy_en_Velay_02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Le_Puy_en_Velay_02.jpg/220px-Le_Puy_en_Velay_02.jpg" decoding="async" width="220" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Le_Puy_en_Velay_02.jpg/330px-Le_Puy_en_Velay_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Le_Puy_en_Velay_02.jpg/440px-Le_Puy_en_Velay_02.jpg 2x" data-file-width="1156" data-file-height="1700" /></a><figcaption>Piton basaltic e Chapèla de Sant Michial d'Agulha au <a href="/wiki/Lo_Pu%C3%A8i_de_Velai" title="Lo Puèi de Velai">Puèi de Velai</a>.</figcaption></figure> <p>Certanei relèus o païsatges son la consequéncia dirècta d'una erupcion. Se tracta de segur deis edificis volcanics esperelei que pòdon formar, per exemple, de montanhas, d'illas, de plans basaltics o de zonas d'afondrament. Pasmens, d'un biais generau, totei lei volcans actius an tendància a curbir la region a l'entorn dau cratèr de materiaus volcanics. Aquò entraïna donc d'efècts geologics de lòng tèrme après la disparicion de l'activitat volcanica e lo començament de l'erosion. En causa de la soliditat diferenta dei materiaus volcanics, divèrsei relèus van aparéisser coma de pitons basaltics, de lacs dins lei zonas d'afondrament o d'atòls. Ansin, dins totei lei cas, la preséncia d'una activitat volcanica a una influéncia majora sus lo relèu locau durant de milions d'annadas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_fenomèns_paravolcanics"><span id="Lei_fenom.C3.A8ns_paravolcanics"></span>Lei fenomèns paravolcanics</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=47" title="Modificar la seccion : Lei fenomèns paravolcanics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=47" title="Edita el codi de la secció: Lei fenomèns paravolcanics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lo tèrme fenomèn paravolcanic designa un fenomèn geologic actiu indirèctament liat a una activitat volcanica. La màger part (fònts caudas, gueisèrs...) a una origina geotermica. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_fumarolas">Lei fumarolas</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=48" title="Modificar la seccion : Lei fumarolas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=48" title="Edita el codi de la secció: Lei fumarolas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Fumarola" title="Fumarola">Fumarola</a>.</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG/220px-Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG/330px-Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG/440px-Fourpeaked-fumaroles-cyrus-read1.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="678" /></a><figcaption>Fumarolas dins lo <a href="/wiki/Glaci%C3%A8r" title="Glacièr">glacièr</a> Fourpeaked.</figcaption></figure> <p>Una <a href="/wiki/Fumarola" title="Fumarola">fumarola</a> es un pichon plumacho gassós que sa temperatura varia generalament entre 100 e 500°C e qu'es emés dins una zona volcanica. Lo gas pòu tanben de còps transportar de particulas, d'acids (especialament l'acid sulfuric), d'elements <a href="/wiki/Minerau" title="Minerau">mineraus</a> d'origina magmatica e dei traças de vapor metellica. La temperatura, l'aciditat e la concentracion de sofre dei fumarolas aumentan quand lo risc d'erupcion aumenta. Ansin, lei fumarolas son fòrça susvelhadas per lei scientifics. </p><p>Dins certanei regions, existisson de noms especiaus per caracterizar certanei tipes de fumarolas : </p> <ul><li>lei solfataras son de fumarolas caudas que forman de depaus de sofre solid. Lei pus conegudas son aquelei de <a href="/wiki/Kawah_Ijen" title="Kawah Ijen">Kawah Ijen</a> en <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a> e de la Solfatara en <a href="/wiki/It%C3%A0lia" title="Itàlia">Itàlia</a>.</li> <li>lei mofetas son de fumarolas amb una temperatura inferiora a 150°C qu'emeton solament de <a href="/wiki/Dioxid_de_carb%C3%B2ni" title="Dioxid de carbòni">dioxid de carbòni</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_fònts_caudas"><span id="Lei_f.C3.B2nts_caudas"></span>Lei fònts caudas</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=49" title="Modificar la seccion : Lei fònts caudas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=49" title="Edita el codi de la secció: Lei fònts caudas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/F%C3%B2nt_cauda" title="Fònt cauda">Fònt cauda</a>.</div> <p>Una fònt cauda es una fònt que son aiga es caufada per un procès geotermic. Segon lei país e leis organizacions, de definicions pus precisa existisson e consideran la temperatura de l'aiga o la temperatura de l'environament de la fònt. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_gueisèrs"><span id="Lei_gueis.C3.A8rs"></span>Lei gueisèrs</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=50" title="Modificar la seccion : Lei gueisèrs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=50" title="Edita el codi de la secció: Lei gueisèrs"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Old_Faithfull-pdPhoto.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Old_Faithfull-pdPhoto.jpg/220px-Old_Faithfull-pdPhoto.jpg" decoding="async" width="220" height="287" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Old_Faithfull-pdPhoto.jpg/330px-Old_Faithfull-pdPhoto.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Old_Faithfull-pdPhoto.jpg/440px-Old_Faithfull-pdPhoto.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="1003" /></a><figcaption>Gueisèr <i>Old Faithfull</i> de la region de Yellowstone.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Gueis%C3%A8r" title="Gueisèr">Gueisèr</a>.</div> <p>Un <a href="/wiki/Gueis%C3%A8r" title="Gueisèr">gueisèr</a> es un tipe especiau de fònt cauda qu'intra en erupcion d'un biais mai o mens regulara. Aquela erupcion es caracterizada per l'expulsion d'un giscle d'aiga e de vapor. Lo cicle eruptiu d'un gueisèr se devesís generalament en quatre etapas principalas. D'en premier, d'aiga emplís una sèrva sosterranha, generalament per infiltracion. Puei, l'aiga monta dins un conduch estrech, resistent e aut. Aquò va aumentar l'autor de la colona d'aiga e donc aumentar la pression dins la sèrva. La consequéncia es l'aumentencion de la temperatura de vaporizacion d'aiga dins la sèrva. Pasmens, pauc a pauc, una bofiga de vapor va se formar, remontar lo conduch e copar la colona d'aiga. Aquela copadura entraïna una demenicion de la pression dins la sèrva e la vaporizacion rapida d'una partida de son contengut. La vapor va alora remontar lo conduch e possar la partida superiora vèrs l'exterior per formar lo giscle caracteristic de l'erupcion dau gueisèr. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_lònas_de_fanga"><span id="Lei_l.C3.B2nas_de_fanga"></span>Lei lònas de fanga</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=51" title="Modificar la seccion : Lei lònas de fanga" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=51" title="Edita el codi de la secció: Lei lònas de fanga"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/L%C3%B2na_de_fanga" title="Lòna de fanga">Lòna de fanga</a>.</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:MudPot_8334.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/MudPot_8334.jpg/220px-MudPot_8334.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/MudPot_8334.jpg/330px-MudPot_8334.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/MudPot_8334.jpg/440px-MudPot_8334.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Lòna de fanga dins lo Parc estatsunidenc de Lassen Volcanic.</figcaption></figure> <p>Lei <a href="/wiki/L%C3%B2na_de_fanga" title="Lòna de fanga">lònas de fanga</a> son un tipe especiau de fumarola que se son formadas dins un terrenh sedimentari. Aquelei sediments son generalament lo resultat de la descomposicion de materiaus volcanics per l'acid sulfuric de certanei fumarolas. Ansin, una fumarola vièlha pòu de còps evolucionar per formar una lònas de fanga avans sa disparicion finala. La lòna se forma gràcias a la mesclada entre l'aiga dau plumacho gassós de la fumarola e lei sediments. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_volcans_de_fanga">Lei volcans de fanga</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=52" title="Modificar la seccion : Lei volcans de fanga" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=52" title="Edita el codi de la secció: Lei volcans de fanga"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Volcan_de_fanga" title="Volcan de fanga">Volcan de fanga</a>.</div> <p>Lei <a href="/wiki/Volcan_de_fanga" title="Volcan de fanga">volcans de fanga</a> o dòmas de fanga designan un ensems d'estructuras que son la fònt de remontadas d'una mesclada d'aiga, de sediments e de gas. Lei sediments son generalament compausats de particulas finas e d'idrocarburs. Lo gas es magerament fach de metan (~ 86%), de dioxid de carbòni e d'azòte. Lo fenomèn es generalament associat ai zonas de subduccion mai son origina es mau conegut e sembla qu'existe de tipes diferents de volcans de fanga. A l'ora d'ara, aperaquí 700 volcans de fanga son identificats dins de regions continentalas e 400 dins de zonas de fons marins pauc prefonds. Lo pus grand a un diamètre egau a 10 quilomètres e una autor egala a 700 mètres. Pasmens, la màger part a de dimensions limitadas e passa rarament quauquei desenaus de mètres d'autor. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_lacs_acids">Lei lacs acids</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=53" title="Modificar la seccion : Lei lacs acids" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=53" title="Edita el codi de la secció: Lei lacs acids"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Poas_crater.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Poas_crater.jpg/220px-Poas_crater.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Poas_crater.jpg/330px-Poas_crater.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Poas_crater.jpg/440px-Poas_crater.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Fotografia dau lac acid situat dins lo cratèr de Poas.</figcaption></figure> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/wiki/Lac_acid" title="Lac acid">Lac acid</a>.</div> <p>Un <a href="/wiki/Lac_acid" title="Lac acid">lac acid</a> es un lac, generalament situat dins un cratèr volcanic o un maar, que son aiga es venguda acida en causa de la dissolucion de gas acids (dioxid de sofre, clorur d'idrogèn)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Leis emissions gassosas son sovent aquelei de fumarolas immergidas au fons dau cratèr. Un renovelament limitat dau lac es tanben necessari per concentrar l'aciditat formada. Lei lacs acids pòdon se formar sus totei lei tipes de volcans e son pron frequents quand lei condicions favorablas son reünidas. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Leis_erupcions_límnicas"><span id="Leis_erupcions_l.C3.ADmnicas"></span>Leis erupcions límnicas</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=54" title="Modificar la seccion : Leis erupcions límnicas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=54" title="Edita el codi de la secció: Leis erupcions límnicas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/w/index.php?title=Erupcion_l%C3%ADmnica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erupcion límnica (la pagina existís pas)">Erupcion límnica</a>.</div> <p>Una erupcion límnica es un fenomèn caracterizat per lo desgasatge rapide d'un lac meromictic que va relargar lo dioxid de carbòni acampat dins lei jaç prefonds dau lac. L'element pus importanta sembla d'èstre la forma dau lac : dèu empachar — o limitar — lei cambis entre lei jaç superiors e inferiors per permetre l'acumulacion de gas dins lei prefondors. Certanei lacs volcanics, especialament aquelei situats dins de caldeiras o de maars, presentan de condicions fòrça favorablas. L'origina de dioxid de carbòni pòu èstre volcanica (fumarola) o organica (descomposicion deis organismes vivents). Ansin, l'activitat volcanica es pas a l'origina dirècta de la formacion de totei lei lacs meromictics de la planeta. </p><p>Lo procès d'acumulacion de gas pòu se debanar durant d'annadas. Pasmens, lo mecanisme de l'erupcion es encara mau conegut car solament doas erupcions límnicas foguèron enregistrats dins lo corrent dau sègle XX en <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> au lac Monoun (37 mòrts) e en <a href="/wiki/1986" title="1986">1986</a> au lac Nyos (1 700 mòrts). Leis ipotèsis principalas supausan qu'un element perturbator (<a href="/wiki/T%C3%A8rratrem" title="Tèrratrem">tèrratrem</a>, avalancada, començament d'una erupcion...) pòsque destabilizar l'equilibri dei jaç inferiors o entraïnar la remontada d'aquelei jaç. Cada perturbacion sembla de presentar lo sieu mecanisme. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lei_monts_idrautermals">Lei monts idrautermals</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=55" title="Modificar la seccion : Lei monts idrautermals" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=55" title="Edita el codi de la secció: Lei monts idrautermals"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-section bandeau-niveau-detail loupe">Article detalhat: <a href="/w/index.php?title=Mont_idrautermal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mont idrautermal (la pagina existís pas)">Mont idrautermal</a>.</div> <p>Lei monts idrautermals son de fissuras d'origina volcanica que se situan sus lei fons oceanics dins lei zonas de dorsalas o de ponchs cauds. Son la fònt d'emission de gas sulfurós fòrça cauds. En causa dei dificultats d'observacion, lo fenomèn es mau conegut. A l'ora, dos tipes de monts son identificats : lei negres que son lei pus cauds e lei blancs que son pus fregs. Aquelei formacions son a l'origina d'una vida oceanica especiala qu'es basada sus lei gas volcanics. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_efècts_sus_lei_societats_umanas"><span id="Lei_ef.C3.A8cts_sus_lei_societats_umanas"></span>Lei efècts sus lei societats umanas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=56" title="Modificar la seccion : Lei efècts sus lei societats umanas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=56" title="Edita el codi de la secció: Lei efècts sus lei societats umanas"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pelee_1902_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Pelee_1902_3.jpg/220px-Pelee_1902_3.jpg" decoding="async" width="220" height="258" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Pelee_1902_3.jpg 1.5x" data-file-width="322" data-file-height="378" /></a><figcaption>Lei roïnas de la vila de Saint-Pierre après l'erupcion de la Montanha Pelada en 1902.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Merbabu%26Merapi.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Merbabu%26Merapi.JPG/220px-Merbabu%26Merapi.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Merbabu%26Merapi.JPG/330px-Merbabu%26Merapi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Merbabu%26Merapi.JPG/440px-Merbabu%26Merapi.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Agricultura au pè dau volcan Merapi en 2008.</figcaption></figure> <p>Lei volcans an d'efècts sus lei societats umanas, especialament aquelei que son installadas dins lei regions pròchas dau cratèr. Lei pus coneguts son leis efècts negatius causant per leis emissions volcanicas que pòdon destrurre leis infrastucturas e tuar un nombre important de personas. Pasmens, quand l'activitat d'un volcan demenís, sa region presenta tanben d'avantatges importants. </p><p>D'efèct, leis emissions volcanicas pòdon causar la mòrt d'un nombre important d'individús dins lo cas d'una erupcion situada dins una region fòrça poblada. Lei catastròfas foguèron generalament causadas per lei volcans gris. Lei factors principaus entraïnant un nombre gròs de victimas son una densitat auta de populacion e una manca d'informacions que va empachar o limitar l'evacuacion deis abitants menaçats. S'aquelei condicions marridas son reünidas, lo nombre de mòrts pòu rapidament aumentar. Ansin, leis erupcions pus murtrieras foguèron aquelei dau Mont Tambora en 1815 (au mens 92 000 mòrts), de Krakatoa en 1883 (36 417 mòrts), de la Montanha Pelada en 1902 (29 000 mòrts), de Navado del Ruiz en 1985 (25 000 mòrts) e dau Mont Unzen en 1792 (15 000 mòrts). </p><p>Dins lei regions pobladas, lei erupcions volcanicas causan sovent de destruccions fòrça importantas ais infrastucturas e empachar certaneis activitats. Totei lei tipes de volcans son capables d'endomatjar lei construccions umanas. Per exemple, en <a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a>, l'erupcion dau volcan Eldfell, volcan roge, entraïnèt la destruccion de la mitat de la vila d'Heimaey e menacèt de blocar son pòrt. En 2002, l'erupcion de Nyiragonga, tanben un volcan roge, destruguèt 4 500 ostaus e causèt la fugida de 120 000 personas. En 1980, l'erupcion dau Mont St-Helens, volcan gris, destruguèt 200 ostaus, 24 quilomètres de camin de fèrre e 300 quilomètres de rotas. Enfin, en 2010, l'erupcion dau volcan islandés Eyjafjöll entraïnèt de perturbacions grèvas dau trafic aerian europèu entraïnant una pèrda economica per lei companhiás aerianas qu'estimada a 1,7 miliards de dolars. </p><p>Pasmens, maugrat aqueleis efècts negatius, lei regions volcanicas an mai d'un avantatge d'explica lei concentracions umanas importantas au pè de certanei volcans. Ansin, lei regions volcanicas son generalament fòrça drudas. Au començament dau sègle XXI, aquela agricultura permetiá de norrir 350 milions de personas. En fòra d'aquel atots, lei regions volcanicas son sovent de fònts d'energia gràcias a la geotermia, de fònts de materiaus de construccion (basalt...), de mineraus (sofre, diamant, fèrre...) e d'atraccions <a href="/wiki/Torisme" title="Torisme">toristicas</a> (escorreguda, termalisme...). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="L'estudi_dei_fenomèns_volcanics"><span id="L.27estudi_dei_fenom.C3.A8ns_volcanics"></span>L'estudi dei fenomèns volcanics</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=57" title="Modificar la seccion : L'estudi dei fenomèns volcanics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=57" title="Edita el codi de la secció: L'estudi dei fenomèns volcanics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:KatiaMauriceKrafft.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/KatiaMauriceKrafft.jpg/220px-KatiaMauriceKrafft.jpg" decoding="async" width="220" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/KatiaMauriceKrafft.jpg/330px-KatiaMauriceKrafft.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/KatiaMauriceKrafft.jpg/440px-KatiaMauriceKrafft.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="306" /></a><figcaption><a href="/wiki/Maurice_Krafft" title="Maurice Krafft">Maurice</a> (1946-1991) e <a href="/wiki/Katia_Krafft" title="Katia Krafft">Katia Krafft</a> (1942-1991), volcanològs <a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">francés</a> famós per la realizacion d'un film de prevencion sus lei riscs volcanics.</figcaption></figure> <p>La sciéncia de l'estudi dei fenomèns volcanics es dicha volcanologia o vulcanologia. Es una especialitat de la <a href="/wiki/Geologia" title="Geologia">geologia</a> e es fòrça liada a la geofisica e a la sismologia. Lo scientific especializat dins l'estudi dei volcans es dich volcanològ. Leis objectius principaus de la volcanologia es de comprendre lo foncionament dei fenomèns volcanics per establir, durant un periòde determinat, lei riscs e lei perilhs per lei populacions e leis activitats umanas. Per aquò, la premiera etapa dau volcanològ a generalament luòc sus lo terren per collectar d'informacions (observacions, presa de mòstras...). Puei, la segonda etapa se debana en laboratòri per analisar e interpretar lei donadas. D'efèct, la gestion d'una erupcion en cors es quasi impossible<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Lo trabalh dau volcanològ dèu donc se concentrar sus la prevencion. </p><p>La prevencion regarda lei mejans de limitar o d'empachar leis efècts d'una erupcion sus lei societats umanas. Necessita d'observar e de susvelhar divèrsei paramètres coma l'activitat sismica d'un volcan, la temperatura e la composicion de sei fumarolas... etc. Segon la situacion, d'estimacions dei degalhs e de plans d'evacuacion dei populacions son establits. De campanhas d'informacion dei populacions son tanben regularament organizats per favorizar la realizacion dei mesuras de prevencion, especialament l'evacuacion dei regions menaçadas. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lei_cresenças_liadas_ai_fenomèns_volcanics"><span id="Lei_cresen.C3.A7as_liadas_ai_fenom.C3.A8ns_volcanics"></span>Lei cresenças liadas ai fenomèns volcanics</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=58" title="Modificar la seccion : Lei cresenças liadas ai fenomèns volcanics" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=58" title="Edita el codi de la secció: Lei cresenças liadas ai fenomèns volcanics"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Pele_gifts5.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Pele_gifts5.jpg/220px-Pele_gifts5.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Pele_gifts5.jpg/330px-Pele_gifts5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Pele_gifts5.jpg/440px-Pele_gifts5.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="427" /></a><figcaption>Ofèrtas a la divessa Pele sus lo bòrd dau cratèr de Kilauea en 2007.</figcaption></figure> <p><br /> La màger part dei volcans situats dins de regions popladas son l'objècte de divèrsei cresenças e ceremonias religiosas. Èran liadas tant ais aspècts positius dei volcans (fertilitat...) que negatius (destruccion...). Ansin, de volcans foguèron considerats coma de dieus, d'esperits o de passatges vèrs de mondes sosterrenhs (reiaume dei mòrts, infèrn...). Apareguèt tanben de legendas o de mites per explicar certanei relèus volcanics. </p><p>Lei religions politeïstas semblan de favorizar la divinizacion dei volcans. Quand lei volcans an pas d'estatut divin, son sovent considerats coma l'ostau o l'otís dei divinitats. Lei volcans dieus son donc fòrça frequents dins lei regions de la Cencha de Fuòc. Per exemple, la mitologia maori considera lei volcans Taranaki e Ruapehu coma de dieus en garrolha per l'amor dau volcan Tongariro. Mai d'un volcan de la Cencha (Mont Unzen, Bromo, Masaia...) foguèt l'endrech de sacrificis umans per contentar la colèra dei dieus. Lei civilizacions romanas o grègas <a href="/wiki/Antiquitat" title="Antiquitat">anticas</a> desvolopèron lo concèpte dei volcans palais divins (Estrombòli...) o otís de la colèra divina (racònte de l'<a href="/wiki/Atlantida" title="Atlantida">Atlantida</a>...). L'illa d'Hawaii es tanben un exemple d'aqueu tipe de concepcion ambé la divessa Pele que son palais se situa dins lo cratèr de Kilauea. </p><p>Lei legendas e lei mites explicant la formacion de certanei relèus d'origina volcanica son sovent associadas au politeïsme. Per exemple, lo dic de Devil's Tower o lo lac gigant de Crater Lake son la fònt de divèrsei racòntes subrenaturalas deis Indians d'America. En America dau Sud, lo glacièr de la cima de Misti èra una punicion infligida per lo Solèu per blocar l'esperit dau volcan dins la montanha. </p><p>Lei crestians divinizan pas lei volcans que son considerats coma l'òbra de Satan. En revènge, demandan sovent la proteccion de sants còntra leis efècts deis erupcions, per exemple per desviar una colada de lava. Per exemple, la vila de Napòli tèn un centenau de sants protectors coma Sant Genier. Certanei consequéncias de l'activitat volcanica son tanben interpretats coma de signes divins. Es, per exemple, lo cas deis emissions de cristaus de piroxèn en forma de crotz. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lo_volcanisme_extraterrèstre"><span id="Lo_volcanisme_extraterr.C3.A8stre"></span>Lo volcanisme extraterrèstre</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=59" title="Modificar la seccion : Lo volcanisme extraterrèstre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=59" title="Edita el codi de la secció: Lo volcanisme extraterrèstre"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lo volcanisme es pas una caracteristica unica de la <a href="/wiki/T%C3%A8rra" title="Tèrra">Tèrra</a>. Au contrari, totei lei planetas interioras dau <a href="/wiki/Sist%C3%A8ma_Solar" title="Sistèma Solar">Sistèma Solar</a>, e tanben la <a href="/wiki/Luna" title="Luna">Luna</a>, presentan de signes d'activitat volcanica anciana o presenta. Dins lei regions pus alunchadas dau Sistèma Solar ocupadas per lei planetas gigantas, mai d'un satellit a una activitat volcanica. Sa forma es generalament originala car, levat <a href="/wiki/Io_(luna)" title="Io (luna)">Io</a>, lo volcanisme dei satellits glaçats dei planetas jovianas es en fach un criovolcanisme. D'observacions e de mesuras recentas podrián tanben mostrar l'existéncia de criovolcans sus d'objèctes dei regions exterioras dau Sistèma Solar coma la cencha de Kuiper. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lei_volcanismes_dei_planetas_interioras">Lei volcanismes dei planetas interioras</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=60" title="Modificar la seccion : Lei volcanismes dei planetas interioras" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=60" title="Edita el codi de la secció: Lei volcanismes dei planetas interioras"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mercuri">Mercuri</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=61" title="Modificar la seccion : Mercuri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=61" title="Edita el codi de la secció: Mercuri"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Mercure_plaine_lisse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Mercure_plaine_lisse.jpg/220px-Mercure_plaine_lisse.jpg" decoding="async" width="220" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Mercure_plaine_lisse.jpg/330px-Mercure_plaine_lisse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Mercure_plaine_lisse.jpg/440px-Mercure_plaine_lisse.jpg 2x" data-file-width="832" data-file-height="700" /></a><figcaption>Fotografia d'un plan lisc dins un cratèr meteoritic de la superficia de Mercuri.</figcaption></figure> <p>L'existéncia d'un volcanisme sus Mercuri i a de desenaus de milions d'annadas es una ipotèsi avançada per explicar la formacion de plans liscs au fons dei cratèrs pus importants de la superficia de la planeta. Lei tuerts pus poderós aurián romput la crosta e entraïna la formacion de lacs de lava dempuei lo mantèu au fons dei cratèrs. La principala ipotèsi concurrenta estudís la possibilitat d'explicar lo fons lisc dau cratèr per la preséncia de matèria en fusion après lo tuert meteoritic<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Vènus"><span id="V.C3.A8nus"></span>Vènus</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=62" title="Modificar la seccion : Vènus" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=62" title="Edita el codi de la secció: Vènus"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Maat_Mons_on_Venus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/220px-Maat_Mons_on_Venus.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/330px-Maat_Mons_on_Venus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/440px-Maat_Mons_on_Venus.jpg 2x" data-file-width="5000" data-file-height="4000" /></a><figcaption>Reconstitucion en 3D dau volcan <a href="/wiki/Maat_Mons" title="Maat Mons">Maat Mons</a> a partir dei donadas radar de la sonda <i><a href="/wiki/Magellan_(sonda_espaciala)" title="Magellan (sonda espaciala)">Magellan</a></i>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/V%C3%A8nus_(planeta)" title="Vènus (planeta)">Vènus</a> a una estructura similara a aquela de la <a href="/wiki/T%C3%A8rra" title="Tèrra">Tèrra</a> que sa diferéncia principala es l'abséncia d'una tectonica dei placas. Vènus tèn 1 600 volcans importants e de miliers pus pichons : es la planeta pus volcanica dau Sistèma Solar. Ges d'erupcion es estada detectada a l'ora d'ara mai lo volcanisme de la planeta es generalament supausat en activitat. Lei formas dei volcans de Vènus son fòrça variadas : </p> <ul><li>de <i>volcans bloquiers</i> car i a pas d'activitat tectonica coma per la Tèrra sus Vènus. Lei volcans de Vènus son donc sovent d'aqueu tipe. Pasmens, lor forma es diferenta dei volcans bloquiers terrèstres. Sus Vènus, seis altituds son generalament a l'entorn de <span class="nowrap">1 500 m</span> amb un diamètre d'unei centenaus de quilomètres mentre que sus Tèrra, lei volcans bloquiers pòdon agantar <span class="nowrap">10 km</span> d'autor per un diamètre d'unei desenau de quilomètres.</li> <li>de coladas generalizadas formant de plans o de canaus de lava. Aqueleis estructuras son generalament associadas amb de volcans.</li> <li>de volcans tipics de Vènus dichs <i>volcans en crespèu</i>. Son de volcans amb un diamètre de quasi <span class="nowrap">25 km</span> per una altitud mejana egala a <span class="nowrap">750 m</span>. Se podrián formar après d'erupcions de lavas viscosas que podrián pas s'alunchar dau cratèr en causa de la pression atmosferica fòrça importanta.</li> <li>de <i>volcans en corona</i> que son de volcans amb una forma <a href="/wiki/Ellipsa" title="Ellipsa">elliptica</a> irregulara enviroutada per d'anèus concentrics. Aquelei volcans son tanben tipics de Vènus. 176 existisson amb de diamètres variant de 60 a <span class="nowrap">2 000 km</span> e de largors d'anèus compresas entre 10 e <span class="nowrap">150 km</span>. La reparticion de volcans en corona es relativament unifòrma maugrat una pichona concentracion entre <a href="/wiki/Aphrodite_Terra" title="Aphrodite Terra">Aphrodite Terra</a> e lo grop Beta.</li> <li>de volcans egalament tipics de Vènus dichs <i>Novae</i> e <i>Arachnoïdes</i>. Lei <i>novae</i> son formadas per d'estructuras de lava fòrça rebatentas per lei radars. Forman de rets radiaus e simetrics de crestas e de trencadas a l'entorn d'un cratèr qu'es de còps afondrat. Leis <i>arachnoïdes</i> serián analògs mai presents dins un ancian volcan en corona. Lor aparéncia es donc similara a una teranhina. Dins aquò, l'origina comuna entre lei <i>novae</i> e lei <i>arachnoïdes</i> es pas encara confiermada.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="La_Luna">La Luna</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=63" title="Modificar la seccion : La Luna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=63" title="Edita el codi de la secció: La Luna"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Full_Moon_Luc_Viatour.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Full_Moon_Luc_Viatour.jpg/220px-Full_Moon_Luc_Viatour.jpg" decoding="async" width="220" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Full_Moon_Luc_Viatour.jpg/330px-Full_Moon_Luc_Viatour.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Full_Moon_Luc_Viatour.jpg/440px-Full_Moon_Luc_Viatour.jpg 2x" data-file-width="1411" data-file-height="1424" /></a><figcaption>Fotografia de la fàcia visibla de la Luna e de sei mars (zonas sornas).</figcaption></figure> <p>Lo volcanisme lunar es amorçat dempuei de milions d'annadas. Aviá doas formas principalas. La pus coneguda es aquela dei mars que son de lacs de lava gigants qu'an emplit de bacins situats a bassa altitud e que s'atròban principalament sus la fàcia visibla. Au contrari d'una idèa frequenta, lei tuerts meteoritics e la formacion dei mars foguèron generalament pas de fenomèns simultanèus. D'efèct, leis erupcions se debanèron 500 milions d'annadas après la formacion dei bacins meteoritics e certanei mars, coma <a href="/wiki/Oceanus_Procellarum" title="Oceanus Procellarum">Oceanus Procellarum</a>, correspòndon pas amb un bacin conegut. La rason supausada de la preséncia pus importanta sus la fàcia visibla es que la crosta i seriá mens espessa e lo magma pus caud en causa deis efècts dei fòrças de marèia de la Tèrra. Lei rets de fracturas causadas per lei tuerts meteoritics aurián favorizats la remontada dau magma vèrs la superficia. </p><p>La segonda forma de volcanisme lunar es compausada de volcans bloquiers que son rars e amorçats dempuei de miliards d'annadas. An una autor de quauquei centenaus de mètres e un diamètre de 8 a 12 quilomètres coma per la region de <a href="/w/index.php?title=Mons_R%C3%BCmker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mons Rümker (la pagina existís pas)">Mons Rümker</a>. La màger part es situada dins lei regions pròchas dei mars lunaras<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La lava d'aquelei volcans es supausada relativament viscosa e rica en silici. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mart">Mart</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=64" title="Modificar la seccion : Mart" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=64" title="Edita el codi de la secció: Mart"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Syrtis_Major_MC-13.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Syrtis_Major_MC-13.jpg/220px-Syrtis_Major_MC-13.jpg" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Syrtis_Major_MC-13.jpg/330px-Syrtis_Major_MC-13.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Syrtis_Major_MC-13.jpg/440px-Syrtis_Major_MC-13.jpg 2x" data-file-width="7170" data-file-height="4991" /></a><figcaption>Fotografia de la region de Syrtis Major Planum.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Olympus_Mons_alt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Olympus_Mons_alt.jpg/220px-Olympus_Mons_alt.jpg" decoding="async" width="220" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Olympus_Mons_alt.jpg/330px-Olympus_Mons_alt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Olympus_Mons_alt.jpg/440px-Olympus_Mons_alt.jpg 2x" data-file-width="2020" data-file-height="1883" /></a><figcaption>Fotografia dau volcan bloquier gigant d'Olympus Mons.</figcaption></figure> <p>Lei recèrcas an mostrat un volcanisme devesit en cinc periòdes majors d'activitat de 3,5 miliards a 100 milions d'annadas. Pasmens, certanei sondas an observat un relèu volcanic que sa formacion podriá remontar a solament dos milions d'annadas<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ansin, l'existéncia d'un volcanisme residuau encara actiu es possibla<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Lo volcanisme de <a href="/wiki/Mart_(planeta)" title="Mart (planeta)">Mart</a> es caracterizat per doas formas principalas que son la formacion de plans basaltics amb un aspèct similar ai mars lunars e aquela de volcans gigants. </p><p>Lei plans basaltics an una superficia fòrça importanta e una color sorna qu'es de còps esconduda per de sediments pus recents. Son generalament situats dins de bacins d'altitud febla. Lo mecanisme de formacion d'aqueleis estructuras es mau conegut e existís probablament mai d'un tipe diferent de plans basaltics d'origina diferenta. D'efèct, lo periòde de formacion d'aquelei plans sembla fòrça lòng de la formacion de la planeta a mens de cent milions d'annadas dins lo cas de la region d'Amazonis Planitia. De mai, de mesuras an mostrat de diferéncias d'estructuras ambé la preséncia, dins certanei cas, de sèrvas magmaticas en dessota dau plan coma dins la region de Syrtis Major. Au contrari, certanei bacins fòrça ancians podrián tenir una estructura similara ai mars lunars ambé de remontadas de magma a travèrs un ret de fracturas causadas per de tuerts meteoritics. </p><p>Lei volcans gigants an de talhas importantas en causa de l'abséncia de tectonica dei placas. Totjorn per aquela rason, la durada d'activitat dei volcans de Mart es fòrça lònga e pòu s'estendre de 3,8 miliards a mens de quauquei milions d'annadas. Divèrsei tipes de volcans semblan d'existir. Lei pus auts e famós son lei volcans bloquiers que agantar d'altituds superioras a 15 000 mètres e de diamètres superiors a 500 quilomètres. Ansin, Olympus Mons es la montanha pus auta dau <a href="/wiki/Sist%C3%A8ma_Solar" title="Sistèma Solar">Sistèma Solar</a> amb una altitud de 21 229 mètres. Pasmens, existís tanben d'autrei tipes de volcans coma d'estratovolcans, de <a href="/wiki/Patera" title="Patera">pateras</a>, de dòmas dichs <a href="/w/index.php?title=Tholus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tholus (la pagina existís pas)">tholus</a> e de rets de fissuras. An de talhas inferioras ai volcans bloquiers e passan rarament 10 000 mètres d'autor. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lo_volcanisme_d'Io"><span id="Lo_volcanisme_d.27Io"></span>Lo volcanisme d'Io</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=65" title="Modificar la seccion : Lo volcanisme d'Io" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=65" title="Edita el codi de la secció: Lo volcanisme d'Io"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg/220px-Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg/330px-Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Tvashtar_volcano_on_Io_from_New_Horizons.jpg 2x" data-file-width="420" data-file-height="420" /></a><figcaption>Plumacho volcanic sus la superficia d'Io.</figcaption></figure> <p>Lo volcanisme d'<a href="/wiki/Io_(luna)" title="Io (luna)">Io</a>, satellit de <a href="/wiki/Jupit%C3%A8r_(planeta)" title="Jupitèr (planeta)">Jupitèr</a>, es lo pus actiu dau <a href="/wiki/Sist%C3%A8ma_Solar" title="Sistèma Solar">Sistèma Solar</a>. Es caracterizat per un magma principalament basaltic (silicats ambé de compausats rics en magnèsi) mai lo sofre jòga un ròtle non negligible. Ansin, se lo volcanisme d'Io es diferent dei fenomèns observats sus lei planetas interioras, es pus pròche d'aqueu tipe d'activitat que dau criovolcanisme observat sus leis autrei lunas dei planetas exterioras. </p><p>Es causat per l'excentricitat de son orbita e sa proximitat ambé la planeta joviana qu'entraïnan de fòrças de marèia importantas e la fusion parciala dei materiaus de l'interior de la luna<sup id="cite_ref-Peale_et_al._10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Peale_et_al.-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Foguèt descubèrt per la sonda <i><a href="/wiki/Voyager_1" title="Voyager 1">Voyager 1</a></i> en <a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a> qu'observèt de plumachos volcanics<sup id="cite_ref-Morabito_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Morabito-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En tot, Io podriá tenir aperaquí 400 volcans actius<sup id="cite_ref-Lopez_et_al._12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lopez_et_al.-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Tres tipes d'erupcions son observats : </p> <ul><li>leis erupcions <i>intra-patera</i> se debanan dins de depressions volcanicas dichas <i>paterae</i>. Lei <i>paterae</i> retrason ai caldeiras terrèstras amb un fons plan e de parets escabrosas. Dins aquò, una origina similara per lei <i>patera</i> e lei caldeiras de la Tèrra es pas segura a l'ora d'ara. Lo diamètre mejan de la depression es 41 quilomètres per una prefondor egala a 1500 mètres<sup id="cite_ref-Radebaugh_et_al._13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Radebaugh_et_al.-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La pus granda es la <a href="/w/index.php?title=Patera_Loki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patera Loki (la pagina existís pas)">Patera Loki</a> que tèn un diamètre de 202 quilomètres. Leis erupcions <i>intra-patera</i> prenon la forma de coladas o de lac de lava au fons de la <i>patera</i><sup id="cite_ref-Perry_et_al._14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Perry_et_al.-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-Lopes_et_al._15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lopes_et_al.-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>leis erupcions en coladas continuas duran generalament uneis annadas o decennis e forman de quantitats de lava fòrça importantas. Aqueleis erupcions se debanan dins de cratèrs volcanics coma lei <i>paterae</i> o a l'entorn de falhas dins lei plans d'Io. Sovent, lo debit de lava emesa es relativament constant. La superficia dei zonas recubèrtas per lei lavas d'una erupcion d'aqueu tipe podriá montar a <span class="nowrap">125 000 km²</span><sup id="cite_ref-Davies_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Davies-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>leis erupcions explosivas se caracterizan per de duradas pus cortas (de setmanas o de mes) que leis autrei tipes d'erupcions, de temperaturas pus autas e de fònts de lava<sup id="cite_ref-Davies_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Davies-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Una erupcion explosiva se debaba per l'arribada a la superficia d'un dic de magma dau mantèu. Entraïna generalament una aumentacion de la luminositat infraroja d'Io.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lo_criovolcanisme_dei_satellits_dei_planetas_exterioras">Lo criovolcanisme dei satellits dei planetas exterioras</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=66" title="Modificar la seccion : Lo criovolcanisme dei satellits dei planetas exterioras" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=66" title="Edita el codi de la secció: Lo criovolcanisme dei satellits dei planetas exterioras"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lo criovolcanisme designa l'activitat dei volcans que se forman sus lei satellits glaçats dau <a href="/wiki/Sist%C3%A8ma_Solar" title="Sistèma Solar">Sistèma Solar</a> e benlèu sus d'objèctes de sei regions exterioras. En fòra de lava formada de ròcas en fusion, lei produchs expulsats son fachs de compausats volatils coma d'aiga, d'amoniac o de metan que son de còps dichs criomagma o criolava. Durant l'erupcion, son emés sota forma gassosa mai, en causa dei temperaturas bassas, la condensacion se debana rapidament per formar un plumacho que pòu agantar una altitud importanta en causa de la gravitat febla. </p><p>Lei fòrças de marèia entre lo satellit e sa planeta e la desintegracion d'elements radioactius son lei fònts d'energia permetent la fusion dei glaç. Dins certanei cas, lei fòrças de marèia son fòrça importantas e la radioactivitat a un ròtle negligible dins l'explicacion dau fenomèn. En revènge, per leis objèctes dei regions exterioras dau Sistèma Solar qu'orbitan pas a l'entorn d'una planeta, será l'unica fònt de calor dau criovolcanisme. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Euròpa"><span id="Eur.C3.B2pa"></span>Euròpa</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=67" title="Modificar la seccion : Euròpa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=67" title="Edita el codi de la secció: Euròpa"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Europa-moon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Europa-moon.jpg/220px-Europa-moon.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Europa-moon.jpg/330px-Europa-moon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Europa-moon.jpg/440px-Europa-moon.jpg 2x" data-file-width="913" data-file-height="913" /></a><figcaption>Fotografia de la superficia d'Euròpa.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Eur%C3%B2pa_(luna)" title="Euròpa (luna)">Euròpa</a>, segond satellit galilean de <a href="/wiki/Jupit%C3%A8r_(planeta)" title="Jupitèr (planeta)">Jupitèr</a>, presenta una superficia amb un nombre fòrça feble de cratèrs meteoritics. Doas ipotèsis principalas permèton d'explicar aqueu fenomèn. Lo premier será l'existéncia d'una activitat geologica sota la forma d'un criovolcanisme o d'una activitat tectonica. La segonda será una fusion parciala dei jaç superioras de la crosta causada per lei fòrças de marèia de la planeta joviana. Fau noter que lei fotografias dei darrierei missions espacialas mandadas vèrs Saturne agan pas mostrat la preséncia de criovolcans ni de guersèrs. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Encelad">Encelad</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=68" title="Modificar la seccion : Encelad" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=68" title="Edita el codi de la secció: Encelad"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg/220px-Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg" decoding="async" width="220" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg/330px-Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg/440px-Fountains_of_Enceladus_PIA07758.jpg 2x" data-file-width="1019" data-file-height="863" /></a><figcaption>Plumacho visible au limit dau disc dau satellit Encelad observat par la sonda <i>Cassini</i>.</figcaption></figure> <p>Lo criovolcanisme sus lo satellit foguèt descubèrt a partir d'observacions menadas ambé la sonda <i>Cassini</i>. Foguèt una sospresa car lei scientifics pensavan pas possibla la preséncia d'una activitat d'aqueu tipe sus un còrs tant pichon (diamètre mejan egau a 500 km). Lei mecanismes de foncionament e de formacion dau criovolcanisme d'Encelad son donc mau coneguts. Pasmens, l'abséncia de cratèrs èra ja considerat coma un indici seriós de l'existéncia d'un procès de renovelament de la superficia. </p><p>A l'ora d'ara, l'ipotèsi principala es aquela dicha dau <i>« gueisèr freg »</i>. Segon aqueu modèl, un nuclèu rocassós — e benlèu parcialament metallic — permetriá de caufar la matèria de certanei regions dau mantèu de glaç de la luna e de formar de sèrvas d'aiga liquida. La calor vendriá dei fòrças de marèias causadas per Saturne. La prefondor d'aquelei sèrvas es desconeguda. Per la seguida, l'aumentacion de la pression permetriá de remontadas d'aiga fins a la superficia e l'expulsion de la matèria cauda sota la forma d'un plumacho. </p><p>Una ipotèsi pus vièlha supausava l'existéncia d'un jaç liquid dins la mantèu o sota la crosta d'Encelad format d'un mescla eutectica d'aiga e d'amoniac. Coma per lo modèl precedent, l'aumentacion de la pression auriá entraïnat de remontadas d'aqueu mescla vèrs la superficia e son expulsion sota la formacion d'un plumacho. Pasmens, per demorar liquid, lei proporcions de l'eutectic son de dos tèrçs d'aiga e d'un tèrç d'amoniac. Òr, lei mesuras de la sonda <i>Cassini</i> an mostrat una concentracion fòrça febla d'amoniac dins l'atmosfèra d'Encelad qu'es pas compatibla amb aqueu modèl. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Titan">Titan</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=69" title="Modificar la seccion : Titan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=69" title="Edita el codi de la secció: Titan"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'existéncia d'un criovolcanisme sus Titan, satellit principau de <a href="/wiki/Saturne_(planeta)" title="Saturne (planeta)">Saturne</a>, es una causa largament acceptada per la communautat scientifica mai pas encara demostrada d'un biais segur. Leis indicis principaus son la preséncia d'<a href="/wiki/Argon" title="Argon">argon 40</a> dins l'atmosfèra per la mission <i>Cassini</i> en 2004<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> e la descubèrta de divèrsei relèus que l'origina foguèt atribuida au volcanisme<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Pasmens, en causa dei dificultats d'observacions dins l'atmosfèra espessa de Titan, l'identificacion d'aqueleis estructuras es encara lo subjècte de debats. La fònt de calor d'aqueu criovolcanisme será l'energia desgatjada per la desintegracion d'elements <a href="/wiki/Radioactivitat" title="Radioactivitat">radioactius</a> coma per la Tèrra. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Triton">Triton</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=70" title="Modificar la seccion : Triton" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=70" title="Edita el codi de la secció: Triton"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichi%C3%A8r:Triton_close.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Triton_close.jpg/220px-Triton_close.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Triton_close.jpg/330px-Triton_close.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Triton_close.jpg/440px-Triton_close.jpg 2x" data-file-width="880" data-file-height="736" /></a><figcaption>Traças sornas sus la calòta polara sud de Triton atribuida a una activitat criovolcanica.</figcaption></figure> <p>Lo volcanisme de <a href="/wiki/Triton_(luna)" title="Triton (luna)">Triton</a>, luna principala de <a href="/wiki/Neptun_(planeta)" title="Neptun (planeta)">Neptun</a>, es fòrça mau conegut en causa de la manca d'observacions detalhadas. La màger part dei conoissenças vèn de la mission espaciala <i><a href="/wiki/Voyager_2" title="Voyager 2">Voyager 2</a></i> que traversèt lo sistèma neptunian en <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a>. L'abséncia d'un nombre important de cratèrs sugerís una activitat geologica a la superficia dau satellit e de traças sornas observadas dins lei regions polaras sud foguèron atribuidas a una activitat criovolcanica de tipe <a href="/wiki/Gueis%C3%A8r" title="Gueisèr">gueisèrs</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lo_criovolcanisme_deis_objèctes_de_la_cencha_de_Kuiper"><span id="Lo_criovolcanisme_deis_obj.C3.A8ctes_de_la_cencha_de_Kuiper"></span>Lo criovolcanisme deis objèctes de la cencha de Kuiper</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=71" title="Modificar la seccion : Lo criovolcanisme deis objèctes de la cencha de Kuiper" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=71" title="Edita el codi de la secció: Lo criovolcanisme deis objèctes de la cencha de Kuiper"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>, de scientifics detectèron de traças de glaç a la superficia de <a href="/wiki/(50000)_Quaoar" class="mw-redirect" title="(50000) Quaoar">(50000) Quaoar</a>, un objècte de la cencha de Kuiper<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. D'autrei mesuras mostrèron tanben la preséncia de glaç sus d'autrei còrs d'aqueu tipe. Òr, segon lei modèls actuaus, la superficia d'aqueleis objèctes devriá èstre facha de poussa e non de glaç. L'existéncia d'un criovolcanisme basat sus la calor formada per la desintegracion d'elements <a href="/wiki/Radioactivitat" title="Radioactivitat">radioactius</a> fa partida deis ipotèsis desvolopadas per explicar aqueu fenomèn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligams_intèrns"><span id="Ligams_int.C3.A8rns"></span>Ligams intèrns</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=72" title="Modificar la seccion : Ligams intèrns" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=72" title="Edita el codi de la secció: Ligams intèrns"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Dorsala_(geologia)" title="Dorsala (geologia)">Dorsala (geologia)</a>.</li> <li><a href="/wiki/Subduccion" title="Subduccion">Subduccion</a>.</li> <li><a href="/wiki/Tectonica_de_las_placas" title="Tectonica de las placas">Tectonica de las placas</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referéncias"><span id="Refer.C3.A9ncias"></span>Referéncias</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=73" title="Modificar la seccion : Referéncias" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=73" title="Edita el codi de la secció: Referéncias"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:var(--color-subtle, #54595d);" title="En anglés">(<abbr title="">en</abbr>)</span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.volcano.si.edu/faq/index.cfm?faq=03">Smithsonian Institution - Nombre de volcans</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Son equivalent dins lo <a href="/wiki/Mitologia_gr%C3%A8ga" title="Mitologia grèga">panteon grèc</a> es <a href="/w/index.php?title=H%C3%A9pha%C3%AFstos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Héphaïstos (la pagina existís pas)">Héphaïstos</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">(en)</a></b> Garrett Nagle, <i>Hazards</i>, Edicions Nelson Thornes (1998), p. 27.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Franc%C3%A9s" title="Francés">(fr)</a></b> Jacques-Marie Bardintzeff, <i>Connaître et découvrir les volcans</i>, Edicions Liber, octòbre de 1997, p. 119 (<a href="/wiki/Especial:Obratge_de_refer%C3%A9ncia/2881431178" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-88143-117-8</a>).</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Lei temptativas de desviar leis efècts d'una erupcion son rars, costós e lo succès generalament limitat.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">(en)</a></b> P. D. Spudis (2001). "The Geological History of Mercury". Workshop on Mercury: Space Environment, Surface, and Interior, Chicago: 100.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Head, L.W.J.W. (2003). "Lunar Gruithuisen and Mairan domes: Rheology and mode of emplacement". Journal of Geophysical Research 108: 5012.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés"><b>(en)</b></a> <i>"Mars Volcanoes Possibly Still Active, Pictures Show"</i>. Space.com. 22 de decembre 2004.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">(en)</a></b> Carr, Michael H. (1973). "Volcanism on Mars". Journal of Geophysical Research 78: 4049–4062. Bibcode 1973JGR....78.4049C. doi:10.1029/JB078i020p04049.</span> </li> <li id="cite_note-Peale_et_al.-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Peale_et_al._10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Peale, S. J.; et al. (1979). "Melting of Io by Tidal Dissipation". Science 203 (4383): 892–94.</span> </li> <li id="cite_note-Morabito-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Morabito_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Morabito, L. A.; et al. (1979). "Discovery of currently active extraterrestrial volcanism". Science 204 (4396): 972.</span> </li> <li id="cite_note-Lopez_et_al.-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lopez_et_al._12-0">↑</a></span> <span class="reference-text">R. M. C. Lopes et al., « Lava lakes on Io: Observations of Io’s volcanic activity from Galileo NIMS during the 2001 fly-bys », dans Icarus, vol. 169, 2004, p. 140–174.</span> </li> <li id="cite_note-Radebaugh_et_al.-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Radebaugh_et_al._13-0">↑</a></span> <span class="reference-text">D. Radebaugh et al., « Paterae on Io: A new type of volcanic caldera? », dans J. Geophys. Res., vol. 106, 2001, p. 33005–33020.</span> </li> <li id="cite_note-Perry_et_al.-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Perry_et_al._14-0">↑</a></span> <span class="reference-text">J. E. Perry et al., « Gish Bar Patera, Io: Geology and Volcanic Activity, 1997–2001 », dans Lunar and Planetary Science Conference XXXIV, Clear Lake City, Texas, 2003.</span> </li> <li id="cite_note-Lopes_et_al.-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lopes_et_al._15-0">↑</a></span> <span class="reference-text">R. M. C. Lopes et al., « Lava lakes on Io: Observations of Io’s volcanic activity from Galileo NIMS during the 2001 fly-bys », dans Icarus, vol. 169, 2004, p. 140–174</span> </li> <li id="cite_note-Davies-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Davies_16-0">16,0</a></sup> et <sup><a href="#cite_ref-Davies_16-1">16,1</a></sup></span> <span class="reference-text">A. Davies, Volcanism on Io: A Comparison with Earth, Cambridge University Press, 2007, p. 155–232</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">(en)</a></b> Owen, Tobias (2005). <i>"Planetary science: Huygens rediscovers Titan"</i>. Nature 438 (7069): 756–757. Bibcode 2005Natur.438..756O. doi:10.1038/438756a. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16363022?dopt=Abstract">PMID 16363022</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Shiga, David (28 de març de 2009). <i>"Giant 'ice flows' bolster case for Titan's volcanoes"</i>. NewScientist.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><b><a href="/wiki/Angl%C3%A9s" title="Anglés">(en)</a></b> Jewitt, D.C.; J. Luu (2004). <i>"Crystalline water ice on the Kuiper belt object (50000) Quaoar"</i>. Nature 432 (7018): 731–3. Bibcode 2004Natur.432..731J. doi:10.1038/nature03111. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15592406?dopt=Abstract">PMID 15592406</a>.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Volcan&veaction=edit&section=74" title="Modificar la seccion : Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modificar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Volcan&action=edit&section=74" title="Edita el codi de la secció: Bibliografia"><span>Modificar lo còdi</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portal:Sci%C3%A9ncias_de_la_T%C3%A8rra_e_de_l%27Univ%C3%A8rs" title="Portal de las sciéncias de la Tèrra e de l’Univèrs"><img alt="Portal de las sciéncias de la Tèrra e de l’Univèrs" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Crystal128-browser.svg/24px-Crystal128-browser.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Crystal128-browser.svg/36px-Crystal128-browser.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Crystal128-browser.svg/48px-Crystal128-browser.svg.png 2x" data-file-width="124" data-file-height="125" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/w/index.php?title=Portal:Sci%C3%A9ncias_de_la_T%C3%A8rra_e_de_l%27Univ%C3%A8rs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portal:Sciéncias de la Tèrra e de l'Univèrs (la pagina existís pas)">Portal de las sciéncias de la Tèrra e de l’Univèrs</a></span> </span></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Recuperada de « <a dir="ltr" href="https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Volcan&oldid=2402131">https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Volcan&oldid=2402131</a> »</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categorias" title="Especial:Categorias">Categorias de la pagina</a> : <ul><li><a href="/w/index.php?title=Categoria:P%C3%A0gines_amb_mides_d%27imatge_que_contenen_px_addicionals&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoria:Pàgines amb mides d'imatge que contenen px addicionals (la pagina existís pas)">Pàgines amb mides d'imatge que contenen px addicionals</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categoria:Paginas_utilizant_de_ligams_magics_PMID&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoria:Paginas utilizant de ligams magics PMID (la pagina existís pas)">Paginas utilizant de ligams magics PMID</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_redigit_en_proven%C3%A7au" title="Categoria:Article redigit en provençau">Article redigit en provençau</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categoria:Portal:Sci%C3%A9ncias_de_la_T%C3%A8rra_e_de_l%27Univ%C3%A8rs/Articles_ligats&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoria:Portal:Sciéncias de la Tèrra e de l'Univèrs/Articles ligats (la pagina existís pas)">Portal:Sciéncias de la Tèrra e de l'Univèrs/Articles ligats</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Volcan" title="Categoria:Volcan">Volcan</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Geomorfologia_volcanica" title="Categoria:Geomorfologia volcanica">Geomorfologia volcanica</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Vulcanologia" title="Categoria:Vulcanologia">Vulcanologia</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorias amagadas : <ul><li><a href="/wiki/Categoria:Paginas_utilizant_de_ligams_magics_ISBN" title="Categoria:Paginas utilizant de ligams magics ISBN">Paginas utilizant de ligams magics ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_en_estonian" title="Categoria:Article de qualitat en estonian">Article de qualitat en estonian</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_en_eslovac" title="Categoria:Article de qualitat en eslovac">Article de qualitat en eslovac</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Bon_article_en_lituanian" title="Categoria:Bon article en lituanian">Bon article en lituanian</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_en_hongr%C3%A9s" title="Categoria:Article de qualitat en hongrés">Article de qualitat en hongrés</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_dins_una_autra_lenga" title="Categoria:Article de qualitat dins una autra lenga">Article de qualitat dins una autra lenga</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_en_afrikaans" title="Categoria:Article de qualitat en afrikaans">Article de qualitat en afrikaans</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Article_de_qualitat_en_esperanto" title="Categoria:Article de qualitat en esperanto">Article de qualitat en esperanto</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Refer%C3%A9ncia_qu%27utiliza_lo_mod%C3%A8l_Metaligam_cap_a_portal" title="Categoria:Referéncia qu'utiliza lo modèl Metaligam cap a portal">Referéncia qu'utiliza lo modèl Metaligam cap a portal</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Aquela pagina es estada modificada pel darrièr còp lo 18 octobre de 2023 a 15.46.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Drech_d%27autor" title="Wikipèdia:Drech d'autor">Drech d'autor</a> : Los tèxtes son disponibles jos <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licéncia Creative Commons paternitat pertatge a l’identic</a> ; d’autras condicions se pòdon aplicar. Vejatz las <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">condicions d’utilizacion</a> per mai de detalhs, e mai los credits grafics.<br /> Wikipedia® es una marca depausada de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organizacion de benfasença regida pel paragraf 501(c)(3) del còde fiscal dels Estats Units.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politica de confidencialitat</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Avertiments_generals">Avertiments</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Còdi de conducta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desvolopaires</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/oc.wikipedia.org">Estatisticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaracion suls cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//oc.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Volcan&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Afichatge mobil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-nzmwf","wgBackendResponseTime":194,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.354","walltime":"0.550","ppvisitednodes":{"value":2526,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":11681,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1596,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":42108,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 334.863 1 -total"," 22.65% 75.851 1 Modèl:Portal_Sciéncias_de_la_Tèrra_e_de_l'Univèrs"," 19.63% 65.750 1 Modèl:Metaligam_cap_a_portal"," 15.72% 52.625 23 Modèl:Veire"," 12.17% 40.769 23 Modèl:Multiparamètres-Ligam"," 11.13% 37.282 1 Modèl:Categorizacion_badges"," 10.95% 36.655 1 Modèl:Reflist"," 6.79% 22.723 1 Modèl:En"," 6.63% 22.191 1 Modèl:Seguiment_de_las_biografias"," 5.97% 19.981 1 Modèl:Indicacion_de_lenga"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.058","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2184083,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-v7l2b","timestamp":"20241125095505","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Volcan","url":"https:\/\/oc.wikipedia.org\/wiki\/Volcan","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8072","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8072","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-02-01T17:11:02Z","dateModified":"2023-10-18T15:46:59Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5f\/Mahameru-volcano.jpeg"}</script> </body> </html>