CINXE.COM
عصر اطلاعات - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>عصر اطلاعات - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"a3cc4878-ee9f-46e6-8e90-88090ccbb831","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"عصر_اطلاعات","wgTitle":"عصر اطلاعات","wgCurRevisionId":40347285,"wgRevisionId":40347285,"wgArticleId":347488,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","خطاهای یادکرد: تاریخ","CS1: بازه مختصر سال", "صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد","صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است","نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC","یادکردهای دارای منبع به زبان ترکی استانبولی","مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","عصر اطلاعات","اثر ارابه موسیقی","پسامدرنیسم","تاریخ معاصر","تاریخ نوین","دوره‌های تاریخی","رسانه‌های دیجیتال","سده ۲۰ (میلادی)","سده ۲۱ (میلادی)","شکاف دیجیتال","واقعیت حاد","فرهنگ غربی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"عصر_اطلاعات","wgRelevantArticleId":347488,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[], "wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q956129","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["architecture","bitness","brands","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.3"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/1200px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/800px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/640px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="عصر اطلاعات - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-عصر_اطلاعات rootpage-عصر_اطلاعات skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-مروری_بر_پیشرفت‌های_اولیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مروری_بر_پیشرفت‌های_اولیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>مروری بر پیشرفت‌های اولیه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مروری_بر_پیشرفت‌های_اولیه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مروری بر پیشرفت‌های اولیه</span> </button> <ul id="toc-مروری_بر_پیشرفت‌های_اولیه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-توسعه_کتابخانه‌ها_و_قانون_مور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#توسعه_کتابخانه‌ها_و_قانون_مور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>توسعه کتابخانه‌ها و قانون مور</span> </div> </a> <ul id="toc-توسعه_کتابخانه‌ها_و_قانون_مور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ذخیره_اطلاعات_و_قانون_کرایدر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ذخیره_اطلاعات_و_قانون_کرایدر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۲</span> <span>ذخیره اطلاعات و قانون کرایدر</span> </div> </a> <ul id="toc-ذخیره_اطلاعات_و_قانون_کرایدر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ظرفیت_انتقال_اطلاعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ظرفیت_انتقال_اطلاعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۳</span> <span>ظرفیت انتقال اطلاعات</span> </div> </a> <ul id="toc-ظرفیت_انتقال_اطلاعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-محاسبات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#محاسبات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۴</span> <span>محاسبات</span> </div> </a> <ul id="toc-محاسبات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اطلاعات_ژنتیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اطلاعات_ژنتیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۵</span> <span>اطلاعات ژنتیکی</span> </div> </a> <ul id="toc-اطلاعات_ژنتیکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مفهوم‌سازی‌های_مختلف_از_مراحل_تاریخی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مفهوم‌سازی‌های_مختلف_از_مراحل_تاریخی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>مفهوم‌سازی‌های مختلف از مراحل تاریخی</span> </div> </a> <ul id="toc-مفهوم‌سازی‌های_مختلف_از_مراحل_تاریخی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اقتصاد-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اقتصاد</span> </button> <ul id="toc-اقتصاد-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-شغل_و_توزیع_درآمد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شغل_و_توزیع_درآمد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>شغل و توزیع درآمد</span> </div> </a> <ul id="toc-شغل_و_توزیع_درآمد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نوآوری‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نوآوری‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>نوآوری‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-نوآوری‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های نوآوری‌ها</span> </button> <ul id="toc-نوآوری‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ترانزیستورها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ترانزیستورها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>ترانزیستورها</span> </div> </a> <ul id="toc-ترانزیستورها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد،_جامعه_و_فرهنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد،_جامعه_و_فرهنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>اقتصاد، جامعه و فرهنگ</span> </div> </a> <ul id="toc-اقتصاد،_جامعه_و_فرهنگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">عصر اطلاعات</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۴۶ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۴۶ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA" title="عصر المعلومات–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عصر المعلومات" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Era_de_la_informaci%C3%B3n" title="Era de la información–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Era de la información" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Llikapacha" title="Llikapacha–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Llikapacha" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nformasiya_d%C3%B6vr%C3%BC" title="İnformasiya dövrü–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İnformasiya dövrü" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Informacijsko_doba" title="Informacijsko doba–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Informacijsko doba" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Era_de_la_informaci%C3%B3" title="Era de la informació–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Era de la informació" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Informa%C4%8Dn%C3%AD_v%C4%9Bk" title="Informační věk–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Informační věk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Informationsalderen" title="Informationsalderen–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Informationsalderen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Informationszeitalter" title="Informationszeitalter–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Informationszeitalter" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CF%80%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Εποχή της πληροφορίας–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Εποχή της πληροφορίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Information_Age" title="Information Age–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Information Age" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ciferecepoko" title="Ciferecepoko–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ciferecepoko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Era_de_la_informaci%C3%B3n" title="Era de la información–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Era de la información" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Informazioaren_Aroa" title="Informazioaren Aroa–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Informazioaren Aroa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Informaatioaikakausi" title="Informaatioaikakausi–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Informaatioaikakausi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%88re_de_l%27information" title="Ère de l'information–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ère de l'information" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aois_na_Faisn%C3%A9ise" title="Aois na Faisnéise–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aois na Faisnéise" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Era_da_informaci%C3%B3n" title="Era da información–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Era da información" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%93%D7%9F_%D7%94%D7%9E%D7%99%D7%93%D7%A2" title="עידן המידע–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="עידן המידע" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%82%E0%A4%9A%E0%A4%A8%E0%A4%BE_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="सूचना युग–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सूचना युग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Informacijsko_doba" title="Informacijsko doba–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Informacijsko doba" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Տեղեկատվական դարաշրջան–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տեղեկատվական դարաշրջան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zaman_Informasi" title="Zaman Informasi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Zaman Informasi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stafr%C3%A6n_menning" title="Stafræn menning–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Stafræn menning" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Era_dell%27informazione" title="Era dell'informazione–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Era dell'informazione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%83%85%E5%A0%B1%E5%8C%96%E6%99%82%E4%BB%A3" title="情報化時代–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="情報化時代" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%95%EB%B3%B4%ED%99%94_%EC%8B%9C%EB%8C%80" title="정보화 시대–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="정보화 시대" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Informatietijdperk" title="Informatietijdperk–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Informatietijdperk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="معلومات دا دور–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="معلومات دا دور" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%D9%88_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87" title="د اطلاعاتو دوره–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د اطلاعاتو دوره" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Era_da_Informa%C3%A7%C3%A3o" title="Era da Informação–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Era da Informação" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Era_informa%C8%9Bional%C4%83" title="Era informațională–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Era informațională" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D1%80%D0%B0" title="Информационная эра–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Информационная эра" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Informati%C4%8Dko_doba" title="Informatičko doba–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Informatičko doba" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Information_Age" title="Information Age–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Information Age" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Informacijska_doba" title="Informacijska doba–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Informacijska doba" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Koha_e_Informacionit" title="Koha e Informacionit–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Koha e Informacionit" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%BE_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Информатичко доба–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Информатичко доба" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AE%95%E0%AE%B5%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="தகவல் காலம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தகவல் காலம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ยุคสารสนเทศ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ยุคสารสนเทศ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bili%C5%9Fim_%C3%87a%C4%9F%C4%B1" title="Bilişim Çağı–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bilişim Çağı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Інформаційна ера–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Інформаційна ера" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="معلومات کا دور–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="معلومات کا دور" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_Th%C3%B4ng_tin" title="Thời đại Thông tin–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thời đại Thông tin" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BF%A1%E6%81%AF%E6%97%B6%E4%BB%A3" title="信息时代–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="信息时代" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Inkathi_yokwaziswa" title="Inkathi yokwaziswa–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Inkathi yokwaziswa" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q956129#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&oldid=40347285" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&id=40347285&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B5%25D8%25B1_%25D8%25A7%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25A7%25D8%25AA"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B5%25D8%25B1_%25D8%25A7%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25A7%25D8%25AA"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Information_Age" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q956129" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Internet_map_1024.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/300px-Internet_map_1024.jpg" decoding="async" width="300" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/450px-Internet_map_1024.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/600px-Internet_map_1024.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1280" /></a><figcaption>تصویرسازی از مسیرهای مختلف در بخشی از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a></figcaption></figure> <p><b>عصر اطلاعات</b> که با نام‌های <b>عصر رایانه</b>، <b>عصر دیجیتال</b>، <b>عصر سیلیکون</b>، <b>عصر رسانه‌های جدید</b> یا <b>عصر رسانه</b> نیز شناخته می‌شود، یک <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="تاریخ انسان">دوره تاریخی</a> است که از اواسط قرن بیستم آغاز شد. این عصر با تغییر سریع از صنایع سنتی، که در طول <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a> شکل گرفتند، به اقتصادی متمرکز بر <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات">فناوری اطلاعات</a> مشخص می‌شود. شروع عصر اطلاعات به توسعه <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="ترانزیستور">ترانزیستور</a> در سال ۱۹۴۷، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تقویت‌کننده نوری">تقویت‌کننده نوری</a> در سال ۱۹۵۷ و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="ساعت یونیکس">ساعت یونیکس</a> که در ۱ ژانویه ۱۹۷۰ آغاز شد، مرتبط است. این پیشرفت‌های فناورانه تأثیر قابل‌توجهی بر نحوه پردازش و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="انتقال اطلاعات">انتقال اطلاعات</a> داشته است.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به گفته شبکه مدیریت دولتی سازمان ملل متحد، عصر اطلاعات با سرمایه‌گذاری بر روی پیشرفت‌های مینیاتورسازی یا کوچک‌سازی رایانه شکل گرفت. این پیشرفت‌ها منجر به <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="نظریه مدرنیزاسیون">مدرنیزه شدن</a> سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطات اینترنتی به‌عنوان نیروی محرکه <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="تکامل اجتماعی-فرهنگی">تکامل اجتماعی-فرهنگی</a> شد.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مروری_بر_پیشرفت‌های_اولیه"><span id=".D9.85.D8.B1.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.A8.D8.B1_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.D8.B1.D9.81.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.88.D9.84.DB.8C.D9.87"></span>مروری بر پیشرفت‌های اولیه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: مروری بر پیشرفت‌های اولیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="توسعه_کتابخانه‌ها_و_قانون_مور"><span id=".D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B9.D9.87_.DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.82.D8.A7.D9.86.D9.88.D9.86_.D9.85.D9.88.D8.B1"></span>توسعه کتابخانه‌ها و قانون مور</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: توسعه کتابخانه‌ها و قانون مور"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>گسترش کتابخانه‌ها در سال ۱۹۴۵ توسط فریمانت رایدر محاسبه شد و دو برابر شدن ظرفیت آن‌ها را در هر ۱۶ سال در صورت وجود فضای کافی پیش‌بینی کرد. او طرفدار جایگزینی آثار چاپی حجیم و در حال پوسیدگی با عکس‌های آنالوگ ریزفیلم بود که می‌توانستند برای مراجعه‌کنندگان کتابخانه و سایر مؤسسات به‌صورت درخواستی تکثیر شوند. </p><p>بااین‌حال، رایدر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="الکترونیک دیجیتال">فناوری دیجیتال</a> را که چند دهه بعد با تصویربرداری دیجیتال، ذخیره‌سازی و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84" title="محیط انتقال">محیط انتقال</a> دیجیتال، جایگزین ریزفیلم آنالوگ شد، پیش‌بینی نکرد. بدین ترتیب افزایش چشمگیر در سرعت رشد اطلاعات از طریق فناوری‌های دیجیتال خودکار و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81" title="فشرده‌سازی بی‌اتلاف">فشرده‌سازی بی‌اتلاف</a> امکان‌پذیر شد. بر این اساس، قانون مور که در حدود سال ۱۹۶۵ تدوین شد، محاسبه می‌کند که <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="عدد ترانزیستور">عدد ترانزیستورها</a> در یک مدار مجتمع یا <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="آی‌سی">آی‌سی</a> متراکم تقریباً هر دو سال دو برابر می‌شود. </p><p>در اوایل دهه ۱۹۸۰، همراه با پیشرفت در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="کارآیی کامپیوتر">کارآیی کامپیوتر</a>، گسترش <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C" title="رایانه شخصی">رایانه‌های شخصی</a> کوچک‌تر و ارزان‌تر، باعث <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="آزادی اطلاعات">آزادی اطلاعات</a> شد و امکان دسترسی فوری به اطلاعات و توانایی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="تبادل اطلاعات">تبادل</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="بازیابی اطلاعات">بازیابی اطلاعات</a> را فراهم کرد. اتصال بین رایانه‌ها در سازمان‌ها امکان دسترسی به حجم بیشتری از اطلاعات را فراهم کرد.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ذخیره_اطلاعات_و_قانون_کرایدر"><span id=".D8.B0.D8.AE.DB.8C.D8.B1.D9.87_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA_.D9.88_.D9.82.D8.A7.D9.86.D9.88.D9.86_.DA.A9.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.AF.D8.B1"></span>ذخیره اطلاعات و قانون کرایدر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: ذخیره اطلاعات و قانون کرایدر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ظرفیت فناوری جهان در ذخیره اطلاعات از ۲٫۶ (<a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فشرده‌سازی داده‌ها">فشرده‌سازی</a> شده به‌طور بهینه) اگزابایت (EB) در سال ۱۹۸۶ به ۱۵٫۸ اگزابایت در سال ۱۹۹۳؛ بیش از ۵۴٫۵ اگزابایت در سال ۲۰۰۰؛ و به ۲۹۵ (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) اگزابایت در سال ۲۰۰۷ رسید. این معادل اطلاعاتی کمتر از یک سی‌دی-رام ۷۳۰ مگابایتی (MB) به ازای هر نفر در سال ۱۹۸۶ (۵۳۹ <a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="مگابایت">مگابایت</a> به ازای هر نفر)؛ تقریباً چهار سی‌دی-رام به ازای هر نفر در سال ۱۹۹۳؛ دوازده سی‌دی-رام به ازای هر نفر در سال ۲۰۰۰؛ و تقریباً ۶۱ سی‌دی-رام به ازای هر نفر در سال ۲۰۰۷ است. تخمین زده می‌شود که ظرفیت ذخیره اطلاعات جهان در سال ۲۰۱۴ به ۵ زتابایت رسیده باشد که معادل اطلاعاتی ۴۵۰۰ ردیف کتاب چاپی از زمین تا خورشید است.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>حجم <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="دیجیتال">داده‌های دیجیتال</a> ذخیره شده به نظر می‌رسد که تقریباً به‌صورت نمایی در حال افزایش است که یادآور <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B1" title="قانون مور">قانون مور</a> است. بر این اساس، قانون کرایدر پیش‌بینی می‌کند که فضای ذخیره‌سازی در دسترس نیز به نظر می‌رسد که تقریباً به‌صورت نمایی در حال افزایش است.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ظرفیت_انتقال_اطلاعات"><span id=".D8.B8.D8.B1.D9.81.DB.8C.D8.AA_.D8.A7.D9.86.D8.AA.D9.82.D8.A7.D9.84_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>ظرفیت انتقال اطلاعات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: ظرفیت انتقال اطلاعات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ظرفیت فناوری جهان برای دریافت اطلاعات از طریق <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AE%D8%B4_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_(%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="پخش کردن (شبکه رایانه‌ای)">شبکه‌های پخش</a> یک‌طرفه ۴۳۲ <a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="اگزابایت">اگزابایت</a> اطلاعات (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۱۹۸۶، ۷۱۵ اگزابایت (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۱۹۹۳، ۱٫۲ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="زتابایت">زتابایت</a> (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۲۰۰۰ و ۱٫۹ زتابایت در سال ۲۰۰۷ بود که معادل اطلاعاتی ۱۷۴ روزنامه به ازای هر نفر در روز است.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ظرفیت مؤثر جهان برای تبادل اطلاعات از طریق <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="شبکه مخابراتی">شبکه‌های مخابراتی</a> دوطرفه ۲۸۱ پتابایت اطلاعات (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۱۹۸۶، ۴۷۱ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="پتابایت">پتابایت</a> در سال ۱۹۹۳، ۲٫۲ اگزابایت (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۲۰۰۰ و ۶۵ اگزابایت (فشرده‌سازی شده به‌طور بهینه) در سال ۲۰۰۷ بود که معادل اطلاعاتی شش روزنامه به ازای هر نفر در روز است. در دهه ۱۹۹۰، گسترش اینترنت باعث جهش ناگهانی در دسترسی به اطلاعات و توانایی به اشتراک گذاشتن آن در مشاغل و خانه‌ها در سراسر جهان شد. به دلیل پیشرفت سریع فناوری، یک کامپیوتری که در سال ۱۹۹۷، ۳۰۰۰ دلار قیمت داشت، دو سال بعد ۲۰۰۰ دلار و سال بعد ۱۰۰۰ دلار قیمت داشت.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="محاسبات"><span id=".D9.85.D8.AD.D8.A7.D8.B3.D8.A8.D8.A7.D8.AA"></span>محاسبات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: محاسبات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>توانایی محاسباتی جهان برای محاسبه اطلاعات با رایانه‌های همه‌منظوره به‌شدت افزایش یافته است. در سال ۱۹۸۶، رایانه‌های جهان می‌توانستند 3.0 × 10<sup>8</sup> میلیون دستورالعمل در ثانیه (MIPS) انجام دهند. در سال ۱۹۹۳ این مقدار به 4.4 × 10<sup>9</sup> (MIPS) و در سال ۲۰۰۰ به 2.9 × 10<sup>11</sup> (MIPS) رسید و در سال ۲۰۰۷، این تعداد به 6.4 × 10<sup>12</sup> میلیون دستورالعمل در ثانیه افزایش یافت. این بدان معنی است که رایانه‌های جهان اکنون می‌توانند بسیار سریع‌تر از <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="مغز انسان">مغز انسان</a> محاسبات را انجام دهند. یک مقاله منتشر شده در <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ژورنال دانشگاهی">ژورنال دانشگاهی</a> Trends in Ecology and Evolution در سال ۲۰۱۶ گزارش داد که:<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>حوزه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="الکترونیک دیجیتال">الکترونیک دیجیتال</a> به‌شدت از ظرفیت شناختی هر انسانی فراتر رفته است و این اتفاق یک دهه زودتر از موعد پیش بینی شده، انجام شده است. ازنظر ظرفیت، دو معیار مهم وجود دارد: تعداد عملیاتی که یک سیستم می‌تواند انجام دهد و مقدار اطلاعاتی که می‌تواند ذخیره شود. تعداد عملیات سیناپسی در ثانیه در مغز انسان بین 10^15 و 10^17 تخمین زده شده است. در حالی که این رقم چشمگیر است، حتی در سال ۲۰۰۷ رایانه‌های همه‌منظوره بشر قادر به انجام بیش از 10^18 دستور در ثانیه بودند. برآوردها نشان می‌دهد که ظرفیت ذخیره‌سازی مغز انسان حدود 10^12 بایت است. بر اساس سرانه، این رقم با ذخیره‌سازی دیجیتال فعلی یعنی 5x10^21 بایت به ازای 7.2x10^9 نفر مطابقت دارد. </p><p>درمجموع، این بدان معناست که فناوری دیجیتال اکنون می‌تواند بسیار سریع‌تر از مغز انسان محاسبات را انجام دهد و اطلاعات بسیار بیشتری را ذخیره کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اطلاعات_ژنتیکی"><span id=".D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA_.DA.98.D9.86.D8.AA.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>اطلاعات ژنتیکی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: اطلاعات ژنتیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اطلاعات ژنتیکی نیز بخش مهمی از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="انقلاب اطلاعات">انقلاب اطلاعات</a> است. اکنون که توالی‌یابی رایانه‌ای شده است، دانشمندان می‌توانند <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a> را به عنوان داده ارائه و دستکاری کنند. این بدان معنی است که آن‌ها می‌توانند اطلاعات ژنتیکی را برای درک بهتر نحوه عملکرد بدن انسان و ایجاد درمان‌های جدید برای بیماری‌ها استفاده کنند. این کار با <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a> که توسط <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA" title="والتر گیلبرت">والتر گیلبرت</a> و آلن مکسام در سال‌های ۱۹۷۶-۱۹۷۷ و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="فردریک سنگر">فردریک سنگر</a> در سال ۱۹۷۷ اختراع شد، آغاز شد و با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="پروژه ژنوم انسان">پروژه ژنوم انسان</a> که ابتدا توسط گیلبرت مطرح شد، به‌طور پیوسته رشد کرد و درنهایت، کاربردهای عملی توالی‌یابی، مانند آزمایش ژن، پس از کشف جهش ژن سرطان سینه (پروتئین ۱ مستعدکننده به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سرطان پستان">سرطان پستان</a> به‌اختصار <a href="/wiki/BRCA1" title="BRCA1">BRCA1</a>) توسط <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="میریاد جنتیکس">میریاد جنتیکس</a> توسعه یافت. داده‌های توالی در <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ژن‌بانک">ژن‌بانک</a> از ۶۰۶ توالی ژنوم ثبت شده در دسامبر ۱۹۸۲ به ۲۳۱ میلیون ژنوم در آگوست ۲۰۲۱ افزایش یافته است. ۱۳ تریلیون توالی ناقص اضافی در پایگاه داده <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="توالی‌یابی شاتگان">توالی‌یابی شاتگان</a> در آگوست ۲۰۲۱ ثبت شده است. اطلاعات موجود در این توالی‌های ثبت‌شده هر ۱۸ ماه دو برابر شده است.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مفهوم‌سازی‌های_مختلف_از_مراحل_تاریخی"><span id=".D9.85.D9.81.D9.87.D9.88.D9.85.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AE.D8.AA.D9.84.D9.81_.D8.A7.D8.B2_.D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AD.D9.84_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DB.8C"></span>مفهوم‌سازی‌های مختلف از مراحل تاریخی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: مفهوم‌سازی‌های مختلف از مراحل تاریخی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در طول تاریخ بشر، دوره‌های نادری از نوآوری وجود داشته است که زندگی بشر را متحول کرده است. <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="دوران نوسنگی">عصر نوسنگی</a>، عصر علمی و عصر صنعتی همگی در نهایت تغییرات ناپیوسته و برگشت ناپذیری را در عناصر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زندگی روزمره اکثر مردم ایجاد کردند. به‌طور سنتی، این دوره‌ها صدها سال، یا در مورد انقلاب نوسنگی، هزاران سال به طول انجامیده‌اند، در حالی که عصر اطلاعات در عرض چند سال به همه نقاط جهان رسید. دلیل پذیرش سریع آن، سرعت در حال پیشرفت تبادل اطلاعات است. </p><p>بین ۷۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سال پیش، در دوره نوسنگی، انسان‌ها اهلی کردن حیوانات، کشت غلات و جایگزین کردن ابزارهای سنگی با ابزارهای فلزی را آغاز کردند. این نوآوری‌ها به <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%86%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="شکارچی-گردآورنده">شکارچیان-گردآورنده‌های</a> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="عشایر">عشایر</a> اجازه داد تا ساکن شوند. روستاها در امتداد رودخانه <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="یانگ تسه">یانگ تسه</a> در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> در ۶۵۰۰ پیش از میلاد، در منطقه رود <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84" title="نیل">نیل</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> و در <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بین‌النهرین">بین‌النهرین</a> (<a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a>) در ۶۰۰۰ پیش از میلاد تشکیل شدند. شهرها بین ۶۰۰۰ پیش از میلاد و ۳۵۰۰ پیش از میلاد پدیدار شدند. توسعه ارتباطات مکتوب (<a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%85%DB%8C%D8%AE%DB%8C" title="خط میخی">خط میخی</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%B1" title="سومر">سومر</a> و <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%81_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="هیروگلیف مصری">هیروگلیف</a> در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> در ۳۵۰۰ پیش از میلاد و نوشتن در مصر در ۲۵۶۰ پیش از میلاد و در مینوا و چین در حدود ۱۴۵۰ پیش از میلاد) امکان حفظ ایده‌ها برای مدت طولانی و گسترش آن‌ها را فراهم کرد. در کل، تحولات نوسنگی، همراه با نوشتن به‌عنوان یک ابزار اطلاعاتی، زمینه را برای ظهور تمدن فراهم کرد. </p><p>عصر علمی در دوره بین اثبات چرخش سیارات به دور خورشید توسط <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" class="mw-disambig" title="گالیله">گالیله</a> در سال ۱۵۴۳ و انتشار قوانین حرکت و گرانش <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="نیوتن">نیوتن</a> در کتاب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="اصول ریاضی فلسفه طبیعی">اصول ریاضی فلسفه طبیعی</a> در سال ۱۶۹۷ آغاز شد. این عصر اکتشاف در قرن هجدهم ادامه یافت و با استفاده گسترده از دستگاه <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%BE_%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="چاپ فشاری">چاپ فشاری</a> توسط <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="یوهانس گوتنبرگ">یوهانس گوتنبرگ</a> تسریع یافت. </p><p>عصر صنعتی در سال ۱۷۶۰ در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="بریتانیای کبیر">بریتانیای کبیر</a> آغاز شد و تا اواسط قرن نوزدهم ادامه یافت. این عصر بسیاری از جنبه‌های زندگی را در سراسر جهان تغییر داد. اختراع ماشین‌هایی مانند دستگاه بافندگی خودکار توسط ادموند كارترايت، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1" title="موتور بخار">موتور بخار</a> با محور چرخان توسط <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جیمز واتسون">جیمز وات</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86" title="ماشین پنبه‌پاک‌کن">ماشین پنبه‌پاک‌کن</a> توسط <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="ایلای ویتنی">ایلای ویتنی</a>، به همراه فرایندهای تولید انبوه، برای پاسخگویی به نیازهای جمعیت رو به رشد جهان به کار گرفته شد. عصر صنعتی از بخار و نیروی آب برای کاهش وابستگی به نیروی کار فیزیکی حیوانات و انسان به‌عنوان اصلی‌ترین وسیله تولید استفاده کرد. بنابراین، هسته انقلاب صنعتی تولید و توزیع انرژی از زغال‌سنگ و آب برای تولید بخار و بعداً در قرن بیستم، برق بود. </p><p>عصر اطلاعات نیز به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="الکتریسیته">الکتریسیته</a> برای تأمین انرژی شبکه‌های جهانی <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رایانه">رایانه‌هایی</a> که داده‌ها را پردازش و ذخیره می‌کنند نیاز دارد. بااین‌حال، آنچه که به‌طور چشمگیری سرعت پذیرش عصر اطلاعات را در مقایسه با دوران‌های قبلی افزایش داد، سرعت انتقال دانش و نفوذ آن به کل خانواده بشر در چند دهه کوتاه بود. این تسریع با پذیرش اشکال جدیدی از قدرت به وجود آمد. از سال ۱۹۷۲، مهندسان راه‌هایی را برای مهار نور برای انتقال داده از طریق <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کابل فیبر نوری">کابل فیبر نوری</a> ابداع کردند. امروزه، سیستم‌های شبکه نوری مبتنی بر نور در قلب شبکه‌های مخابراتی و اینترنت، سرتاسر جهان را فراگرفته‌اند و بیشتر ترافیک اطلاعات را به سمت و از طرف کاربران و سیستم های ذخیره‌سازی داده منتقل می‌کنند. </p><p>در مورد مفهوم‌سازی عصر اطلاعات دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی از نویسندگان این عصر را به سه دوره مجزا تقسیم می‌کنند. در دوره اطلاعات اول اطلاعات از طریق <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="روزنامه">روزنامه</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="رادیو">رادیو</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86" title="تلویزیون">تلویزیون</a> منتقل می‌شد. در دوره اطلاعات دوم <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تلویزیون ماهواره‌ای">تلویزیون‌های ماهواره‌ای</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87" title="تلفن همراه">تلفن‌های همراه</a> به‌عنوان ابزارهای انتقال اطلاعات ظهور کردند. در دوره اطلاعات سوم رسانه‌های دوره اطلاعات اول و دوم به هم متصل شده‌اند و شکل جدیدی از انتقال اطلاعات را ایجاد کرده‌اند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>دیدگاه دیگر در مورد عصر اطلاعات، آن را بر اساس نظریه موج‌های بلند <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%B4%D9%88%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1" title="یوزف شومپیتر">یوزف شومپیتر</a> یا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%81" title="امواج کندراتیف">امواج کندراتیف</a> طبقه‌بندی می‌کند. بر اساس این دیدگاه، نویسندگان معتقدند که سه دوره طولانی‌مدت متفاوت در تاریخ وجود داشته است که هر کدام دارای امواج بلندمدت متفاوتی مشخص شده است. مرحله اول که بر روی تبدیل مواد اولیه مانند <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="سنگ">سنگ</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="برنز">برنز</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a> تمرکز داشت. مرحله دوم که اغلب به‌عنوان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a> شناخته می‌شود، بر روی تبدیل انرژی مانند آب، بخار، برق و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2" title="موتور درون‌سوز">نیروی احتراق</a> تمرکز داشت. مرحله سوم که جدیدترین مرحله است، بر روی تبدیل اطلاعات تمرکز دارد. این مرحله با گسترش ارتباطات و داده‌های ذخیره شده آغاز شد و اکنون به عصر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85" title="الگوریتم">الگوریتم‌ها</a> وارد شده است. هدف الگوریتم‌ها ایجاد فرایندهای خودکار برای تبدیل اطلاعات موجود به دانش قابل استفاده است. درواقع، نویسندگان معتقدند که عصر اطلاعات دوره سوم متا<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%85" title="پارادایم">پارادایم</a> بلندمدت است.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF"></span>اقتصاد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: اقتصاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>درنهایت، <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات و ارتباطات">فناوری اطلاعات و ارتباطات</a> (ICT) به‌عنوان بخشی مهم از اقتصاد جهانی تبدیل شد. فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رایانه">رایانه‌ها</a>، دستگاه‌های الکترونیکی مصرفی، <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فیبر نوری">فیبر نوری</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ماهواره مخابراتی">ماهواره‌های مخابراتی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a> و سایر ابزارهای ICT است. توسعه شبکه‌های نوری و <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ریزرایانه">ریزرایانه‌ها</a> بسیاری از مشاغل و صنایع را به‌طور قابل توجهی تغییر داد. نیکلاس نگروپونتی در کتاب خود به نام «دیجیتال بودن» که در سال ۱۹۹۵ منتشر شد، ماهیت این تغییرات را به‌خوبی بیان کرد. در این کتاب، او به شباهت‌ها و تفاوت‌های بین محصولات ساخته شده از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم‌ها</a> و محصولات ساخته شده از <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="بیت (رایانه)">بیت‌ها</a> می‌پردازد.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شغل_و_توزیع_درآمد"><span id=".D8.B4.D8.BA.D9.84_.D9.88_.D8.AA.D9.88.D8.B2.DB.8C.D8.B9_.D8.AF.D8.B1.D8.A2.D9.85.D8.AF"></span>شغل و توزیع درآمد</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: شغل و توزیع درآمد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عصر اطلاعات بر <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="نیروی کار (کارکنان)">نیروی کار</a> به طرق مختلفی ازجمله ترغیب کارگران برای رقابت در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="اقتصاد کار">بازار کار</a> جهانی، تأثیر گذاشته است. یکی از نگرانی‌های آشکار، جایگزینی نیروی انسانی با رایانه‌هایی است که می‌توانند کار خود را سریع‌تر و مؤثرتر انجام دهند و درنتیجه شرایطی را ایجاد می‌کنند که در آن افرادی که کارهایی را انجام می‌دهند که به‌راحتی قابل <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="خودکارسازی">خودکارسازی</a> هستند، مجبور می‌شوند شغلی پیدا کنند که نیروی کارشان به آن اندازه قابل حذف نباشد. این امر به‌ویژه برای ساکنان شهرهای صنعتی مشکل ایجاد می‌کند، جایی که راه‌حل‌ها معمولاً شامل کاهش <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ساعات کاری">ساعات کاری</a> است که اغلب با مقاومت شدید مواجه می‌شود. بنابراین، افرادی که شغل خود را از دست می‌دهند، ممکن است تحت فشار قرار بگیرند تا به مشاغلی ضروری‌تر (به‌عنوان مثال <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3" title="مهندس">مهندس‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دکترای پزشکی">پزشک‌ها</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%84" title="وکیل">وکیل‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="آموزگار">آموزگارها</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF" title="استاد">استادهای دانشگاه</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF" title="دانشمند">دانشمندها</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="مدیر کارآفرین">مدیرهای کارآفرین</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="روزنامه‌نگار">روزنامه‌نگارها</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1" title="مشاور">مشاورها</a>) منتقل شوند که قادر به رقابت موفقیت‌آمیز در بازار جهانی هستند و دستمزد (نسبتاً) بالایی دریافت می‌کنند.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عصر اطلاعات نه‌تنها منجر به خودکارسازی بسیاری از مشاغل شده است، بلکه مشاغل سنتی <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="طبقه متوسط">طبقه متوسط</a> (مانند <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%98" title="خط مونتاژ">مونتاژ</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="پردازش رایانه‌ای داده‌ها">پردازش رایانه‌ای داده‌ها</a>، مدیریت و نظارت) را نیز به دلیل برون‌سپاری به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" title="کشورهای در حال توسعه">کشورهای در حال توسعه</a> از بین برده است. کارگران تولید و خدمات در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="جامعه فراصنعتی">جوامع فراصنعتی</a> (توسعه یافته) نمی‌توانند با کارگران کشورهای در حال توسعه رقابت کنند، بنابراین یا شغل خود را از دست می‌دهند یا مجبور به پذیرش کاهش <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B2%D8%AF" title="دستمزد">دستمزد</a> یا انجام مشاغل خدماتی کم مهارت و کم‌درآمد می‌شوند. در گذشته، سرنوشت اقتصادی افراد به سرنوشت کشورشان گره خورده بود. به‌عنوان مثال، زمانی کارگران در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> نسبت به کارگران سایر کشورها حقوق خوبی دریافت می‌کردند؛ اما با ظهور عصر اطلاعات و پیشرفت‌های ارتباطی، این موضوع دیگر صدق نمی‌کند، زیرا کارگران اکنون باید در یک بازار کار جهانی رقابت کنند که در آن دستمزدها کمتر تحت تأثیر عملکرد اقتصادهای فردی هستند.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اینترنت امکان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="جهانی شدن اقتصاد">جهانی شدن اقتصاد</a> را به وجود آورده و فرصت‌ها را در کشورهای در حال توسعه نیز افزایش داده است و کارگران در این کشورها را قادر ساخته است تا خدمات حضوری ارائه دهند و درنتیجه به‌طور مستقیم با همتایان خود در سایر کشورها رقابت کنند. این <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%DB%8C%D8%AA_%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="مزیت رقابتی">مزیت رقابتی</a> به معنای افزایش فرصت‌ها و دستمزدهای بالاتر است.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نوآوری‌ها"><span id=".D9.86.D9.88.D8.A2.D9.88.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>نوآوری‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: نوآوری‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عصر اطلاعات با توسعه فناوری در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="انقلاب دیجیتال">انقلاب دیجیتال</a> امکان‌پذیر شد که خود بر اساس پیشرفت‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="انقلاب صنعتی دوم">انقلاب صنعتی دوم</a> یا انقلاب فناوری ساخته شده بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ترانزیستورها"><span id=".D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.86.D8.B2.DB.8C.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7"></span>ترانزیستورها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: ترانزیستورها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>آغاز عصر اطلاعات را می‌توان با توسعه فناوری <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="ترانزیستور">ترانزیستور</a> مرتبط دانست. مفهوم <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="ترانزیستور اثر میدان">ترانزیستور اثر میدان</a> یا «فِت» برای اولین بار توسط <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%84%D8%AF" title="ژولیوس ادگار لیلینفلد">ژولیوس ادگار لیلینفلد</a> در سال ۱۹۲۵ مطرح شد. اولین ترانزیستور عملی، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ترانزیستور تماس نقطه‌ای">ترانزیستور تماس نقطه‌ای</a> بود که توسط مهندسان <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="والتر هاوسر براتین">والتر هاوسر براتین</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="جان باردین">جان باردین</a> در حین کار برای ویلیام شاکلی در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84" title="آزمایشگاه‌های بل">آزمایشگاه‌های بل</a> در سال ۱۹۴۷ اختراع شد. این یک پیشرفت بزرگ بود که پایه‌های فناوری مدرن را بنا گذاشت. تیم تحقیقاتی شاکلی همچنین در سال ۱۹۵۲ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C" title="ترانزیستور پیوندی دوقطبی">ترانزیستور پیوندی دوقطبی</a> را اختراع کردند. پرکاربردترین نوع ترانزیستور، ترانزیستور اثرِ میدانیِ نیم‌رسانا اکسید-فلز یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%AA" title="ماسفت">ماسفت</a> است که توسط <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="محمد محمد عطاالله">محمد محمد عطاالله</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="داوون کانگ">داوون کانگ</a> در آزمایشگاه‌های بل در سال ۱۹۶۰ اختراع شد. فرآیند ساخت <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="سیماس">سیماس</a> یا نیم‌رسانای اکسید-فلز مُکمِّل توسط <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="فرانک وانلاس">فرانک وانلاس</a> و <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%87" title="چی-تانگ ساه">چی-تانگ ساه</a> در سال ۱۹۶۳ توسعه یافت.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد،_جامعه_و_فرهنگ"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF.D8.8C_.D8.AC.D8.A7.D9.85.D8.B9.D9.87_.D9.88_.D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF"></span>اقتصاد، جامعه و فرهنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: اقتصاد، جامعه و فرهنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%84%D8%B2" title="مانوئل کاستلز">مانوئل کاستلز</a> در کتاب «عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ» زمانی که از وابستگی متقابل جهانی ما و روابط جدید بین اقتصاد، دولت و جامعه می‌نویسد، چیزی که کاستلز آن را «جامعه نوظهور» می‌نامد؛ اهمیت عصر اطلاعات را به تصویر می‌کشد. او هشدار می‌دهد که صرفاً به دلیل اینکه انسان‌ها بر دنیای مادی مسلط شده‌اند، به این معنی نیست که عصر اطلاعات پایان تاریخ است.</p><blockquote><p>درواقع، برعکس است: اگر تاریخ را به‌عنوان یک فرآیند پیوسته و دائمی درک کنیم که پس از هزاران سال نبرد ماقبل تاریخ با طبیعت، ابتدا برای زنده ماندن و سپس برای تسخیر آن، گونه ما به سطحی از دانش و سازمان اجتماعی رسیده است که به ما اجازه می‌دهد در جهانی عمدتاً اجتماعی زندگی کنیم، پس تاریخ تازه آغاز شده است. این آغاز یک زندگی جدید و درواقع آغاز یک عصر جدید است، عصر اطلاعات که در آن فرهنگ از اساس مادی وجود ما مستقل است.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p>توماس چترتون ویلیامز در مقاله‌ای برای <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87)" title="آتلانتیک (مجله)">مجله آتلانتیک</a>، درباره خطرات <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="ضد روشنفکری">ضد روشنفکری</a> در عصر اطلاعات هشدار می‌دهد. او می‌گوید که اگرچه دسترسی به اطلاعات در این عصر آسان‌تر از همیشه است، اما بیشتر اطلاعات بی‌ربط یا بی‌پایه است. تأکید عصر اطلاعات بر سرعت در برابر تخصص، منجر به ایجاد فرهنگ سطحی شده است که در آن حتی نخبگان نیز ارزش اندیشه‌های عمیق را زیر سؤال می‌برند.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.worldcat.org/oclc/43092627">https://www.worldcat.org/oclc/43092627</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubs.opengroup.org/onlinepubs/9699919799/basedefs/V1_chap04.html#tag_04_16">«General Concepts»</a>. <i>pubs.opengroup.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=pubs.opengroup.org&rft.atitle=General+Concepts&rft_id=https%3A%2F%2Fpubs.opengroup.org%2Fonlinepubs%2F9699919799%2Fbasedefs%2FV1_chap04.html%23tag_04_16&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130719163905/http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/apcity/unpan002006.htm">«Globalization, Informatization, and Intercultural Communication»</a>. <i>web.archive.org</i>. <bdi>۲۰۱۳-۰۷-۱۹</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/apcity/unpan002006.htm">اصلی</a> در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۳<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=web.archive.org&rft.atitle=Globalization%2C+Informatization%2C+and+Intercultural+Communication&rft.date=2013-07-19&rft_id=http%3A%2F%2Funpan1.un.org%2Fintradoc%2Fgroups%2Fpublic%2Fdocuments%2Fapcity%2Funpan002006.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thoughtco.com/history-of-computers-4082769">"Who Invented the Computer?"</a>. <i>ThoughtCo</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-10-29</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ThoughtCo&rft.atitle=Who+Invented+the+Computer%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.thoughtco.com%2Fhistory-of-computers-4082769&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cnet.com/">"CNET: Product reviews, advice, how-tos and the latest news"</a>. <i>CNET</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-10-29</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=CNET&rft.atitle=CNET%3A+Product+reviews%2C+advice%2C+how-tos+and+the+latest+news&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cnet.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoserRitchieMathieu2023" class="citation journal cs1">Roser, Max; Ritchie, Hannah; Mathieu, Edouard (2023-04-25). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ourworldindata.org/technological-change">"Technological Change"</a>. <i>Our World in Data</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Our+World+in+Data&rft.atitle=Technological+Change&rft.date=2023-04-25&rft.aulast=Roser&rft.aufirst=Max&rft.au=Ritchie%2C+Hannah&rft.au=Mathieu%2C+Edouard&rft_id=https%3A%2F%2Fourworldindata.org%2Ftechnological-change&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHilbertLópez" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Hilbert, Martin; López, Priscila (2011-04). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.science.org/doi/10.1126/science.1200970">"The World's Technological Capacity to Store, Communicate, and Compute Information"</a>. <i>Science</i> (به انگلیسی). <b>332</b> (6025): 60–65. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1200970">10.1126/science.1200970</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0036-8075">0036-8075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=The+World%E2%80%99s+Technological+Capacity+to+Store%2C+Communicate%2C+and+Compute+Information&rft.chron=2011-04&rft.volume=332&rft.issue=6025&rft.pages=60-65&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rft.issn=0036-8075&rft.aulast=Hilbert&rft.aufirst=Martin&rft.au=L%C3%B3pez%2C+Priscila&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.science.org%2Fdoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=OCLC&oldid=1181142247">"OCLC"</a>. <i>Wikipedia</i> (به انگلیسی). 2023-10-21.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Wikipedia&rft.atitle=OCLC&rft.date=2023-10-21&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DOCLC%26oldid%3D1181142247&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHilbertLópez" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Hilbert, Martin; López, Priscila (2011-04). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.science.org/doi/10.1126/science.1200970">"The World's Technological Capacity to Store, Communicate, and Compute Information"</a>. <i>Science</i> (به انگلیسی). <b>332</b> (6025): 60–65. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1200970">10.1126/science.1200970</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0036-8075">0036-8075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=The+World%E2%80%99s+Technological+Capacity+to+Store%2C+Communicate%2C+and+Compute+Information&rft.chron=2011-04&rft.volume=332&rft.issue=6025&rft.pages=60-65&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rft.issn=0036-8075&rft.aulast=Hilbert&rft.aufirst=Martin&rft.au=L%C3%B3pez%2C+Priscila&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.science.org%2Fdoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGillingsHilbertKemp2016" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Gillings, Michael R.; Hilbert, Martin; Kemp, Darrell J. (2016-03-01). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://escholarship.org/uc/item/38f4b791">"Information in the Biosphere: Biological and Digital Worlds"</a>. <i>Trends in Ecology & Evolution</i> (به انگلیسی). <b>31</b> (3): 180–189. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.tree.2015.12.013">10.1016/j.tree.2015.12.013</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0169-5347">0169-5347</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Trends+in+Ecology+%26+Evolution&rft.atitle=Information+in+the+Biosphere%3A+Biological+and+Digital+Worlds&rft.volume=31&rft.issue=3&rft.pages=180-189&rft.date=2016-03-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.tree.2015.12.013&rft.issn=0169-5347&rft.aulast=Gillings&rft.aufirst=Michael+R.&rft.au=Hilbert%2C+Martin&rft.au=Kemp%2C+Darrell+J.&rft_id=https%3A%2F%2Fescholarship.org%2Fuc%2Fitem%2F38f4b791&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20160916195434/https://www.eetimes.com/author.asp?section_id=36&doc_id=1330462">https://web.archive.org/web/20160916195434/https://www.eetimes.com/author.asp?section_id=36&doc_id=1330462</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.signiant.com/resources/tech-article/the-historical-growth-of-data-why-we-need-a-faster-transfer-solution-for-large-data-sets/">«We Need a Faster Solution for Large Data | Signiant»</a>. <i>www.signiant.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.signiant.com&rft.atitle=We+Need+a+Faster+Solution+for+Large+Data+%7C+Signiant&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.signiant.com%2Fresources%2Ftech-article%2Fthe-historical-growth-of-data-why-we-need-a-faster-transfer-solution-for-large-data-sets%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>semanticscholar.org</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://semanticscholar.org/paper/1758f4a39fe2a9b6dab3bc2ed13162377a5f1238">https://semanticscholar.org/paper/1758f4a39fe2a9b6dab3bc2ed13162377a5f1238</a><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=semanticscholar.org&rft_id=https%3A%2F%2Fsemanticscholar.org%2Fpaper%2F1758f4a39fe2a9b6dab3bc2ed13162377a5f1238&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">پارامتر <code class="cs1-code">|عنوان= یا |title=</code> ناموجود یا خالی (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#citation_missing_title" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://semanticscholar.org/paper/1758f4a39fe2a9b6dab3bc2ed13162377a5f1238">https://semanticscholar.org/paper/1758f4a39fe2a9b6dab3bc2ed13162377a5f1238</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHilbertLópez" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Hilbert, Martin; López, Priscila (2011-04). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.science.org/doi/10.1126/science.1200970">"The World's Technological Capacity to Store, Communicate, and Compute Information"</a>. <i>Science</i> (به انگلیسی). <b>332</b> (6025): 60–65. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1200970">10.1126/science.1200970</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0036-8075">0036-8075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=The+World%E2%80%99s+Technological+Capacity+to+Store%2C+Communicate%2C+and+Compute+Information&rft.chron=2011-04&rft.volume=332&rft.issue=6025&rft.pages=60-65&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rft.issn=0036-8075&rft.aulast=Hilbert&rft.aufirst=Martin&rft.au=L%C3%B3pez%2C+Priscila&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.science.org%2Fdoi%2F10.1126%2Fscience.1200970&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://escholarship.org/uc/item/38f4b791">http://escholarship.org/uc/item/38f4b791</a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/scitable/topicpage/genomic-data-resources-challenges-and-promises-743721/">"Genomic Data Resources: Curation, Databasing, and Browsers | Learn Science at Scitable"</a>. <i>www.nature.com</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-11-04</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nature.com&rft.atitle=Genomic+Data+Resources%3A+Curation%2C+Databasing%2C+and+Browsers+%7C+Learn+Science+at+Scitable&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Fscitable%2Ftopicpage%2Fgenomic-data-resources-challenges-and-promises-743721%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-9553067432">https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-9553067432</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHilbert2020" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Hilbert, Martin (2020-06-30). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tandfonline.com/doi/full/10.31887/DCNS.2020.22.2/mhilbert">"Digital technology and social change: the digital transformation of society from a historical perspective"</a>. <i>Dialogues in Clinical Neuroscience</i> (به انگلیسی). <b>22</b> (2): 189–194. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.31887%2FDCNS.2020.22.2%2Fmhilbert">10.31887/DCNS.2020.22.2/mhilbert</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1958-5969">1958-5969</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7366943">7366943</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32699519">32699519</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Dialogues+in+Clinical+Neuroscience&rft.atitle=Digital+technology+and+social+change%3A+the+digital+transformation+of+society+from+a+historical+perspective&rft.volume=22&rft.issue=2&rft.pages=189-194&rft.date=2020-06-30&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMCPMC7366943%23id-name%3DPMC&rft.issn=1958-5969&rft_id=info%3Apmid%2F32699519&rft_id=info%3Adoi%2F10.31887%2FDCNS.2020.22.2%2Fmhilbert&rft.aulast=Hilbert&rft.aufirst=Martin&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tandfonline.com%2Fdoi%2Ffull%2F10.31887%2FDCNS.2020.22.2%2Fmhilbert&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_PMC" title="رده:نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150914220859/http://i-a-e.org/newsletters/IAE-Newsletter-2008-01.html">«i-a-e.org»</a>. <i>i-a-e.org</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://i-a-e.org/newsletters/IAE-Newsletter-2008-01.html">اصلی</a> در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=i-a-e.org&rft.atitle=i-a-e.org&rft_id=https%3A%2F%2Fi-a-e.org%2Fnewsletters%2FIAE-Newsletter-2008-01.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://iae-pedia.org/">"Canlı Casino Siteleri Arasında Gelmiş Geçmiş En İyi 11 Site"</a>. <i>Canlı Casino Siteleri</i> (به ترکی استانبولی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-10-31</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Canl%C4%B1+Casino+Siteleri&rft.atitle=Canl%C4%B1+Casino+Siteleri+Aras%C4%B1nda+Gelmi%C5%9F+Ge%C3%A7mi%C5%9F+En+%C4%B0yi+11+Site&rft_id=http%3A%2F%2Fiae-pedia.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archives.obs-us.com/obs/english/books/nn/bdcont.htm">«<span class="cs1-kern-left">"</span>Being Digital" by Nicholas Negroponte, Contents of Online Version»</a>. <i>archives.obs-us.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۰-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=archives.obs-us.com&rft.atitle=%22Being+Digital%22+by+Nicholas+Negroponte%2C+Contents+of+Online+Version&rft_id=https%3A%2F%2Farchives.obs-us.com%2Fobs%2Fenglish%2Fbooks%2Fnn%2Fbdcont.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://hbr.org/1985/07/how-information-gives-you-competitive-advantage">https://hbr.org/1985/07/how-information-gives-you-competitive-advantage</a></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Human_Resource_Management_Research">https://en.wikipedia.org/wiki/Human_Resource_Management_Research</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Oxford_University_Press">https://en.wikipedia.org/wiki/Oxford_University_Press</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0631215943">https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0631215943</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191209032130/https://web.stanford.edu/class/archive/ee/ee214/ee214.1032/Handouts/HO2.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.stanford.edu/class/archive/ee/ee214/ee214.1032/Handouts/HO2.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۹ دسامبر ۲۰۱۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۱ اكتبر ۲۰۲۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.stanford.edu%2Fclass%2Farchive%2Fee%2Fee214%2Fee214.1032%2FHandouts%2FHO2.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|بازبینی=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.computerhistory.org/atchm/who-invented-the-transistor/">https://www.computerhistory.org/atchm/who-invented-the-transistor/</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191209032130/https://web.stanford.edu/class/archive/ee/ee214/ee214.1032/Handouts/HO2.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.stanford.edu/class/archive/ee/ee214/ee214.1032/Handouts/HO2.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۹ دسامبر ۲۰۱۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۱ اكتبر ۲۰۲۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.stanford.edu%2Fclass%2Farchive%2Fee%2Fee214%2Fee214.1032%2FHandouts%2FHO2.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|بازبینی=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.computerhistory.org/siliconengine/metal-oxide-semiconductor-mos-transistor-demonstrated/">https://www.computerhistory.org/siliconengine/metal-oxide-semiconductor-mos-transistor-demonstrated/</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.computerhistory.org/siliconengine/complementary-mos-circuit-configuration-is-invented/">https://www.computerhistory.org/siliconengine/complementary-mos-circuit-configuration-is-invented/</a></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Castells, Manuel. The Power of Identity, The Information Age: Economy, Society and Culture Vol. II. Cambridge, MA; Oxford, UK: Blackwell</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWilliams2023" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Williams, Thomas Chatterton (2023-01-25). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2023/01/kanye-west-sam-bankman-fried-books-reading/672823/">"The People Who Don't Read Books"</a>. <i>The Atlantic</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-11-01</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Atlantic&rft.atitle=The+People+Who+Don%E2%80%99t+Read+Books&rft.date=2023-01-25&rft.aulast=Williams&rft.aufirst=Thomas+Chatterton&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theatlantic.com%2Fideas%2Farchive%2F2023%2F01%2Fkanye-west-sam-bankman-fried-books-reading%2F672823%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <ul><li>مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Information_Age&oldid=508992002">Information Age</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="فناوری" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="الگو:فناوری"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فناوری (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فناوری"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="فناوری" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فناوری">فناوری</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of technology (صفحه وجود ندارد)">Outline of technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_applied_science&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of applied science (صفحه وجود ندارد)">Outline of applied science</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زمینه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="کشاورزی">کشاورزی و منابع طبیعی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%88_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="علوم و مهندسی شیلات">علوم و مهندسی شیلات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="شیلات">شیلات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="شیمی خوراک">شیمی خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87" title="تغذیه">تغذیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی (صفحه وجود ندارد)">فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری خوراک (صفحه وجود ندارد)">فناوری خوراک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="محدودیت استفاده از فناوری ژنتیک (صفحه وجود ندارد)">محدودیت استفاده از فناوری ژنتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی خوراک (صفحه وجود ندارد)">مهندسی خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="مهندسی کشاورزی">مهندسی کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="میکروبیولوژی خوراک (صفحه وجود ندارد)">میکروبیولوژی خوراک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="بیوانفورماتیک">بیوانفورماتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="بیومکاترونیک">بیومکاترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="پزشکی نانو">پزشکی نانو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تحقیقات پزشکی">تحقیقات پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="داروشناسی">داروشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زیست‌فناوری">زیست‌فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="شیمی‌انفورماتیک">شیمی‌انفورماتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="علم بهداشت">علم بهداشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="علوم اعصاب">علوم اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="فناوری اعصاب">فناوری اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فناوری پزشکی">فناوری پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری تناسلی (صفحه وجود ندارد)">فناوری تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مهندسی بافت">مهندسی بافت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="مهندسی پزشکی">مهندسی پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهندسی زیستی">مهندسی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="معماری">ساختمان‌ها</a> و<br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="ساخت‌وساز">سازه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آتش‌نشانی">مهندسی آتش‌نشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87_(%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="سازه (ساختمان)">سازه (ساختمان)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری خانگی (صفحه وجود ندارد)">فناوری خانگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مهندسی ایمنی">مهندسی ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی بهداشتی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی بهداشتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی تأسیسات ساختمان (صفحه وجود ندارد)">مهندسی تأسیسات ساختمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="مهندسی ساخت">مهندسی ساخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="مهندسی سازه">مهندسی سازه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="مهندسی صوت">مهندسی صوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مهندسی عمران">مهندسی عمران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D9%85%D8%A7" title="مهندسی نما">مهندسی نما</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="فناوری آموزشی">فناوری آموزشی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="آموزش الکترونیکی">آموزش الکترونیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="پردیس مجازی">پردیس مجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="فناوری آموزشی">فناوری آموزشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نرم‌افزار آموزشی (صفحه وجود ندارد)">نرم‌افزار آموزشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری انرژی پاک (صفحه وجود ندارد)">فناوری انرژی پاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فناوری هسته‌ای">فناوری هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="مهندسی نفت">مهندسی نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مهندسی هسته‌ای">مهندسی هسته‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="محیط زیست">محیط زیست</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AA%DA%A9" title="اکوتک">اکوتک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="طراحی بوم‌شناختی">طراحی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="طراحی پایدار">طراحی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="فناوری پاک">فناوری پاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری زغال‌سنگ پاک (صفحه وجود ندارد)">فناوری زغال‌سنگ پاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" class="mw-redirect" title="فناوری نانو سبز">فناوری نانو سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="معماری سبز">معماری سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1" title="معماری منظر">معماری منظر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی بوم‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی بوم‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="مهندسی پایدار">مهندسی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="مهندسی محیط زیست">مهندسی محیط زیست</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA" title="صنعت">صنعت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="انفورماتیک بازرگانی (صفحه وجود ندارد)">انفورماتیک بازرگانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="بهره‌وری">بهره‌وری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" title="تحقیق و توسعه">تحقیق و توسعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="خودکارسازی">خودکارسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زیست‌فناوری">زیست‌فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سوده‌شناسی">سوده‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فلزشناسی">فلزشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مدیریت مهندسی">مدیریت مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مهندسی سازمان">مهندسی سازمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="مهندسی صنایع">مهندسی صنایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="مهندسی مالی">مهندسی مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="مهندسی معدن">مهندسی معدن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات و ارتباطات">فناوری اطلاعات و ارتباطات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="علوم رایانه">علوم رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات">فناوری اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="فناوری بصری">فناوری بصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="فناوری موسیقی">فناوری موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی صدا و سیما (صفحه وجود ندارد)">مهندسی صدا و سیما</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="مهندسی فرکانس رادیویی">مهندسی فرکانس رادیویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="مهندسی کامپیوتر">مهندسی کامپیوتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مهندسی مخابرات">مهندسی مخابرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="مهندسی نرم‌افزار">مهندسی نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی هستی‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی هستی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="هوش مصنوعی">هوش مصنوعی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="نیروهای مسلح">نظامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="جنگ الکترونیک">جنگ الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="فناوری شناساگریزی">فناوری شناساگریزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مخابرات نظامی (صفحه وجود ندارد)">مخابرات نظامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی تعمیرات نظامی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی تعمیرات نظامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="مهندسی جنگ">مهندسی جنگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ترابری">ترابری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فناوری فضایی">فناوری فضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="معماری کشتی">معماری کشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="مهندسی ترابری">مهندسی ترابری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_(%D8%AD%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%88%D9%86%D9%82%D9%84)" title="مهندسی ترافیک (حمل‌ونقل)">مهندسی ترافیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88" title="مهندسی خودرو">مهندسی خودرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="مهندسی هوافضا">مهندسی هوافضا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="علوم کاربردی">علوم کاربردی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرماشناسی">سرماشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="الکترواپتیک">الکترواپتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="الکترونیک">الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="زمین‌شناسی مهندسی">زمین‌شناسی مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="علوم مهندسی">علوم مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="هیدرولیک">هیدرولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="دانش مواد">دانش مواد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری میکرو (صفحه وجود ندارد)">فناوری میکرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="فناوری نانو">فناوری نانو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر زمینه‌های <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مهندسی">مهندسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="مهندسی صوت">مهندسی صوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مهندسی زیست‌شیمیایی">زیست‌شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی سرامیک">سرامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="مهندسی شیمی">مهندسی شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="مهندسی پلیمر">مهندسی پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84" title="مهندسی کنترل">مهندسی کنترل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="مهندسی برق">مهندسی برق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی الکترونیک">مهندسی الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="فناوری سرگرمی">سرگرمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژئوتکنیک">مهندسی ژئوتکنیک (مکانیک خاک و پی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی هیدرولیک">هیدرولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی مکانیک">مهندسی مکانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی مکاترونیک">مهندسی مکاترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%88_%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1" title="مهندسی اپتیک و لیزر">مهندسی اپتیک و لیزر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="مهندسی پروتئین">پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی کوانتوم (صفحه وجود ندارد)">کوانتوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی رباتیک">مهندسی رباتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="انیماترونیک">انیماترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="مهندسی سامانه‌ها">مهندسی سامانه‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اجزا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="زیرساخت">زیرساخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9" title="اختراع">اختراع</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_historic_inventions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of historic inventions (صفحه وجود ندارد)">Timeline</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="دانش">دانش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ماشین">ماشین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="توانمندی">توانمندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ابزار">ابزار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="ابزارک">ابزارک</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ فناوری">تاریخ فناوری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_prehistoric_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of prehistoric technology (صفحه وجود ندارد)">Prehistoric technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انقلاب نوسنگی">انقلاب نوسنگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ancient_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient technology (صفحه وجود ندارد)">Ancient technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Medieval_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medieval technology (صفحه وجود ندارد)">Medieval technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Renaissance_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renaissance technology (صفحه وجود ندارد)">Renaissance technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="انقلاب صنعتی دوم">انقلاب صنعتی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AC%D8%AA" title="عصر جت">عصر جت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="انقلاب دیجیتال">انقلاب دیجیتال</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عصر اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="انقلاب صنعتی چهارم">انقلاب صنعتی چهارم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Theories_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theories of technology (صفحه وجود ندارد)">Theories</a> و<br />ایده‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Appropriate_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Appropriate technology (صفحه وجود ندارد)">Appropriate technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="نقد فناوری">نقد فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انتشار نوآوری">انتشار نوآوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نوآوری تحول آفرین">نوآوری تحول آفرین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dual-use_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dual-use technology (صفحه وجود ندارد)">Dual-use technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ephemeralization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ephemeralization (صفحه وجود ندارد)">Ephemeralization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ethics_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ethics of technology (صفحه وجود ندارد)">Ethics of technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%86" class="mw-redirect" title="بالافن">بالافن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hype_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hype cycle (صفحه وجود ندارد)">Hype cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inevitability_thesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inevitability thesis (صفحه وجود ندارد)">Inevitability thesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="فناوری پست">فناوری پست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%BA" title="فناوری بالغ">فناوری بالغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فلسفه فناوری">فلسفه فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Strategy_of_Technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strategy of Technology (صفحه وجود ندارد)">Strategy of Technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="ترابشریت">ترابشریت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Techno-progressivism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Techno-progressivism (صفحه وجود ندارد)">Techno-progressivism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocapitalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocapitalism (صفحه وجود ندارد)">Technocapitalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocentrism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocentrism (صفحه وجود ندارد)">Technocentrism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فن‌سالاری">فن‌سالاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocriticism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocriticism (صفحه وجود ندارد)">Technocriticism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoetic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoetic (صفحه وجود ندارد)">Technoetic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoethics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoethics (صفحه وجود ندارد)">Technoethics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_change&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological change (صفحه وجود ندارد)">Technological change</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فناوری همگرا">فناوری همگرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جبرگرایی فناورانه">جبرگرایی فناورانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_escalation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological escalation (صفحه وجود ندارد)">Technological escalation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_evolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological evolution (صفحه وجود ندارد)">Technological evolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_fix&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological fix (صفحه وجود ندارد)">Technological fix</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نظام نوآوری فناورانه">نظام نوآوری فناورانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_momentum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological momentum (صفحه وجود ندارد)">Technological momentum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملی‌گرایی تکنولوژیک (صفحه وجود ندارد)">ملی‌گرایی تکنولوژیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_rationality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological rationality (صفحه وجود ندارد)">Technological rationality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_revival&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological revival (صفحه وجود ندارد)">Technological revival</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تکینگی فناوری">تکینگی فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_somnambulism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological somnambulism (صفحه وجود ندارد)">Technological somnambulism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_utopianism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological utopianism (صفحه وجود ندارد)">Technological utopianism</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="چرخه حیات تکنولوژی">چرخه حیات تکنولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="مدل پذیرش تکنولوژی">مدل پذیرش تکنولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_adoption_lifecycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology adoption lifecycle (صفحه وجود ندارد)">Technology adoption lifecycle</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technomancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technomancy (صفحه وجود ندارد)">Technomancy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technorealism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technorealism (صفحه وجود ندارد)">Technorealism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="ترابشریت">ترابشریت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="فناوری‌های نوپدید">فناوری‌های نوپدید</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_emerging_technologies&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of emerging technologies (صفحه وجود ندارد)">List</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fictional_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fictional technology (صفحه وجود ندارد)">Fictional technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technopaganism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technopaganism (صفحه وجود ندارد)">Technopaganism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:High-technology_business_districts&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:High-technology business districts (صفحه وجود ندارد)">High-technology business districts</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D9%81" title="مقیاس کارداشف">مقیاس کارداشف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_technologies&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of technologies (صفحه وجود ندارد)">List of technologies</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیاست گذاری علم و فناوری">سیاست گذاری علم و فناوری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Technology_dynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology dynamics (صفحه وجود ندارد)">Technology dynamics</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="رده:علم و فناوری بر پایه کشور">رده:علم و فناوری بر پایه کشور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_alignment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology alignment (صفحه وجود ندارد)">Technology alignment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_assessment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology assessment (صفحه وجود ندارد)">Technology assessment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_brokering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology brokering (صفحه وجود ندارد)">Technology brokering</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:شرکت‌های فناوری">رده:شرکت‌های فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_demonstration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology demonstration (صفحه وجود ندارد)">Technology demonstration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_education&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology education (صفحه وجود ندارد)">Technology education</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%86%DB%8C" title="رده:کالج‌ها و دانشگاه‌های فنی">رده:کالج‌ها و دانشگاه‌های فنی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_evangelist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology evangelist (صفحه وجود ندارد)">Technology evangelist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_fusion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology fusion (صفحه وجود ندارد)">Technology fusion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_governance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology governance (صفحه وجود ندارد)">Technology governance</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_integration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology integration (صفحه وجود ندارد)">Technology integration</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="روزنامه‌نگاری فناوری">روزنامه‌نگاری فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="مدیریت تکنولوژی">مدیریت تکنولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="فناوری تیمار">فناوری تیمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="سیاست فناوری">سیاست فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_shock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology shock (صفحه وجود ندارد)">Technology shock</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="استراتژی تکنولوژی">استراتژی تکنولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_and_society&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology and society (صفحه وجود ندارد)">Technology and society</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انتقال فناوری">انتقال فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoself&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoself (صفحه وجود ندارد)">Technoself</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emoji_u1f4d6.svg" class="mw-file-description" title="کتاب ویکی‌پدیا"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/16px-Emoji_u1f4d6.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/24px-Emoji_u1f4d6.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/32px-Emoji_u1f4d6.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=Book:Technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Book:Technology (صفحه وجود ندارد)">Book</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:فناوری">رده:فناوری</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Technology" class="extiw" title="commons:Category:Technology">Commons</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="درگاه:فناوری">درگاه:فناوری</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌گفتاورد"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/13px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/20px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/27px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> <b><a href="https://en.wikiquote.org/wiki/Technology" class="extiw" title="wikiquote:Technology">Wikiquotes</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ_اروپا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="الگو:تاریخ اروپا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:تاریخ اروپا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ اروپا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ_اروپا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="تاریخ اروپا">تاریخ اروپا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="اروپای پیشاتاریخ">اروپای پیشاتاریخ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اروپای دوران پارینه‌سنگی">اروپای دوران پارینه‌سنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اروپای دوران نوسنگی">اروپای دوران نوسنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2#عصر_برنز_در_اروپا" title="عصر برنز">اروپای عصر برنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86#اروپا" title="عصر آهن">اروپای عصر آهن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="اروپای دوران قدیم">اروپای دوران قدیم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="یونان کلاسیک">یونان کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="جمهوری روم">جمهوری روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="عصر هلنیستی">عصر هلنیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امپراتوری روم غربی">امپراتوری روم غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دوران اواخر باستان">دوران اواخر باستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="مسیحیت اولیه">مسیحیت اولیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="بحران قرن سوم">بحران قرن سوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="سقوط امپراتوری روم غربی">سقوط امپراتوری روم غربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="سده‌های میانه">سده‌های میانه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="سده‌های میانه اولیه (صفحه وجود ندارد)">سده‌های میانه اولیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="دوره مهاجرت‌ها">دوره مهاجرت‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="امپراتوری روم شرقی">امپراتوری روم شرقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیحی‌کردن (صفحه وجود ندارد)">مسیحی‌کردن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="عصر وایکینگ‌ها">عصر وایکینگ‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="روس کیف">روس کیف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C_%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="قرون وسطی ثانویه (صفحه وجود ندارد)">قرون وسطی ثانویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری مقدس روم">امپراتوری مقدس روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="جنگ‌های صلیبی">جنگ‌های صلیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D8%B9%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="نظام ارباب رعیت">نظام ارباب رعیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قرون وسطی پایانی (صفحه وجود ندارد)">قرون وسطی پایانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B5%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ صدساله">جنگ صدساله</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اروپای مدرن ابتدایی">اروپای مدرن ابتدایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات پروتستانی">اصلاحات پروتستانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصلاحات کاتولیکی (صفحه وجود ندارد)">اصلاحات کاتولیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="عصر کاوش">عصر کاوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">عصر روشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="تاریخ استعمار">عصر دوم استعمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%A9" title="باروک">باروک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ سی‌ساله">جنگ سی‌ساله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%87" title="پادشاهی مطلقه">پادشاهی مطلقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">امپراتوری عثمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="امپراتوری پرتغال">امپراتوری پرتغال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری اسپانیا">امپراتوری اسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="فرانسه در آغاز دوره مدرن">فرانسه در آغاز دوره مدرن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مشترک المنافع لهستان-لیتوانی">مشترک المنافع لهستان-لیتوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="امپراتوری سوئد">امپراتوری سوئد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری هلند">جمهوری هلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">امپراتوری بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="امپراتوری هابسبورگ">امپراتوری هابسبورگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری روسیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="دوران مدرن">دوران مدرن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="واگرایی بزرگ (صفحه وجود ندارد)">واگرایی بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نوگرایی">نوگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="انقلاب فرانسه">انقلاب فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C" title="جنگ‌های ناپلئونی">جنگ‌های ناپلئونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="ناسیونالیسم">ناسیونالیسم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="انقلاب صربستان (صفحه وجود ندارد)">انقلاب صربستان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B8" class="mw-redirect" title="جنبش‌های ۱۸۴۸">جنبش‌های ۱۸۴۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="صنعتی‌سازی">صنعتی‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="کاپیتالیسم">کاپیتالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="مارکسیسم">مارکسیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="تاریخ استعمار">عصر سوم استعمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="انقلاب صنعتی دوم">انقلاب صنعتی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1" title="انقلاب اکتبر">انقلاب اکتبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="دوره میان‌دوجنگ">دوره میان‌دوجنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="دوران معاصر">دوران معاصر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86" title="جهانی شدن">جهانی شدن</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عصر اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="جامعه اطلاعاتی">جامعه اطلاعاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="جامعه پساصنعتی">جامعه پساصنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="پست‌مدرنیته">پست‌مدرنیته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="پسانوگرایی">پسانوگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="تاریخ اتحادیه اروپا">تاریخ اتحادیه اروپا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جهان_و_فرهنگ_غربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="الگو:جهان غرب"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جهان غرب (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جهان غرب"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جهان_و_فرهنگ_غربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جهان غرب">جهان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="فرهنگ غربی">فرهنگ غربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بنیان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86" title="گهواره تمدن">گهواره تمدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="بر قدیم">بر قدیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جهان یونانی رومی">جهان یونانی رومی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونان باستان">یونانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">رومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امپراتوری روم غربی">غربی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="میراث امپراتوری روم">میراث امپراتوری روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="رومی‌سازی">رومی‌سازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romano-Germanic_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romano-Germanic culture (صفحه وجود ندارد)">Romano-Germanic culture</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="جهان مسیحیت">جهان مسیحیت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=History_of_Western_civilization&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Western civilization (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bronze_Age_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bronze Age Europe (صفحه وجود ندارد)">European Bronze Age</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="اروپای دوران قدیم">اروپای دوران قدیم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AA%D8%A3%D8%AE%D8%B1" class="mw-redirect" title="دوران باستان متأخر">دوران باستان متأخر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="قرون وسطای آغازین">آغازین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="قرون وسطای میانه">میانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A3%D8%AE%D8%B1" title="قرون وسطای متأخر">متأخر</a>)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="دوران مدرن نخستین">دوران مدرن نخستین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="عصر کاوش">عصر کاوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات پروتستانی">اصلاحات پروتستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">عصر روشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="انقلاب علمی">انقلاب علمی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Late_modern_history&action=edit&redlink=1" class="new" title="Late modern history (صفحه وجود ندارد)">Late modern period</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="عصر انقلاب (صفحه وجود ندارد)">عصر انقلاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA_%D8%A8%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="مخالفت با بردگی">مخالفت با بردگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="رهاسازی">رهاسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Great_Divergence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Great Divergence (صفحه وجود ندارد)">Great Divergence</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="تاریخ انسان">عصر مدرن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="دوره میان‌دوجنگ">دوره میان‌دوجنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A3%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="حق رأی عمومی">حق رأی عمومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="دوره پس از جنگ سرد">دوره پس از جنگ سرد</a> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">عصر اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="جنگ با تروریسم">جنگ با تروریسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ سرد دوم">جنگ سرد دوم</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="فرهنگ غربی">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="الفبای زبان لاتین">الفبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="معماری">معماری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="پیشینه هنر غرب">هنر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Periods_in_Western_art_history&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periods in Western art history (صفحه وجود ندارد)">Periods</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="گاه‌شماری میلادی">تقویم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آشپزی اروپایی">Cuisine</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Western_pattern_diet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western pattern diet (صفحه وجود ندارد)">Diet</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="سنت کلاسیک غربی">سنت کلاسیک غربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="مطالعات کلاسیک">مطالعات</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_dress_codes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western dress codes (صفحه وجود ندارد)">Clothing</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Western_fashion&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Western fashion (صفحه وجود ندارد)">History</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%B5" title="رقص">رقص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="باطن‌گرایی غربی">باطن‌گرایی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Western_astrology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western astrology (صفحه وجود ندارد)">Astrology</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_folklore&action=edit&redlink=1" class="new" title="European folklore (صفحه وجود ندارد)">Folklore</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western law (صفحه وجود ندارد)">Law</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="زبان‌های اروپا">زبان‌ها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eurolinguistics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurolinguistics (صفحه وجود ندارد)">Eurolinguistics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Average_European&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Average European (صفحه وجود ندارد)">Standard Average European</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western literature (صفحه وجود ندارد)">Literature</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="آثار برجسته غربی">آثار برجسته</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رسانه‌های غربی">رسانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a></li></ul></li> <li>موسیقی <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chant (صفحه وجود ندارد)">Chant</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="موسیقی کلاسیک">Classical</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_European_folk_music_traditions&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of European folk music traditions (صفحه وجود ندارد)">Folk</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="موسیقی قرن بیستم">20th century</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="فهرست اساطیر">Mythology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="نقاشی غربی">نقاشی</a> (<a href="/w/index.php?title=20th-century_Western_painting&action=edit&redlink=1" class="new" title="20th-century Western painting (صفحه وجود ندارد)">contemporary</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="فلسفه غرب">فلسفه غرب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85" title="فلسفه علم">فلسفه علم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Values_(Western_philosophy)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Values (Western philosophy) (صفحه وجود ندارد)">Values</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western religions (صفحه وجود ندارد)">Religion</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جدایی شرق و غرب">جدایی شرق و غرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مسیحیت غربی">مسیحیت غربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Decline_of_Christianity_in_the_Western_world&action=edit&redlink=1" class="new" title="Decline of Christianity in the Western world (صفحه وجود ندارد)">Decline</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سکولاریسم">سکولاریسم</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="فلسفه غرب">فلسفه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فلسفه هلنیستی">فلسفه هلنیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judeo-Christian_ethics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judeo-Christian ethics (صفحه وجود ندارد)">Judeo-Christian ethics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="فلسفه مسیحی">فلسفه مسیحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="فلسفه مدرسی">فلسفه مدرسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خردگرایی">خردگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تجربه‌گرایی">تجربه‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="اگزیستانسیالیسم">اگزیستانسیالیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="اگزیستانسیالیسم مسیحی">اگزیستانسیالیسم مسیحی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انسان‌گرایی">انسان‌گرایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="انسان‌گرایی مسیحی">انسان‌گرایی مسیحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="انسان‌گرایی سکولار">انسان‌گرایی سکولار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لیبرالیسم">لیبرالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محافظه‌کاری">محافظه‌کاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سوسیالیسم">سوسیالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فلسفه قاره‌ای">فلسفه قاره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فلسفه تحلیلی">فلسفه تحلیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پساساختارگرایی">پساساختارگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="مدارا">مدارا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پارادوکس بردباری">پارادوکس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نسبی‌گرایی">نسبی‌گرایی</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Peritrope&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peritrope (صفحه وجود ندارد)">Peritrope</a></i></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Western_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western religions (صفحه وجود ندارد)">دین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="یهودیت">یهودیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF" title="فرهنگ یهود">فرهنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="فرهنگ مسیحی">فرهنگ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مسیحیت غربی">غربی</a>/<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مسیحیت شرقی">شرقی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک">کلیسای کاتولیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="کلیسای لاتین">کلیسای لاتین</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستانتیسم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پاگانیسم">پاگانیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اساطیر بالتیک">بالتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ancient_Celtic_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient Celtic religion (صفحه وجود ندارد)">Celtic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Finnish_paganism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Finnish paganism (صفحه وجود ندارد)">Finnish</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بت پرستی ژرمنی">ژرمنی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="بت پرستی آنگلوساکسون">آنگلوساکسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frankish_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frankish mythology (صفحه وجود ندارد)">Frankish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gothic_paganism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gothic paganism (صفحه وجود ندارد)">Gothic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="بت‌پرستی نورس">بت‌پرستی نورس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دین هلنیستی">هلنیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دین روم باستان">رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیگنیسم اسلاوی">اسلاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="پاگانیسم مدرن">نئو</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ندانم‌گرایی">ندانم‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداناباوری">خداناباوری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Western_law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western law (صفحه وجود ندارد)">حقوق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="قانون طبیعی">قانون طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="حاکمیت قانون">حاکمیت قانون</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="برابری در برابر قانون">برابری در برابر قانون</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%AA" title="مشروطیت">مشروطیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بشر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="حق زندگی">زندگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="آزادی اندیشه">اندیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی بیان">بیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="آزادی رسانه">مطبوعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی ادیان">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA" title="حق مالکیت">مالکیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="حقوق بین‌الملل">حقوق بین‌الملل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">یکپارچه‌سازی<br />معاصر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B2" title="ارتش‌های آبکانز">ارتش‌های آبکانز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اتحاد پرتغال و انگلستان">اتحاد پرتغال و انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پیمان آنزوس">پیمان آنزوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شورای شمالگان">شورای شمالگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="آکوس">آکوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baltic_Assembly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baltic Assembly (صفحه وجود ندارد)">Baltic Assembly</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="بنلوکس">بنلوکس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British%E2%80%93Irish_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="British–Irish Council (صفحه وجود ندارد)">British–Irish Council</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bucharest_Nine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bucharest Nine (صفحه وجود ندارد)">Bucharest Nine</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Craiova_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Craiova Group (صفحه وجود ندارد)">Craiova Group</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="منطقه اقتصادی اروپا">EEA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_Free_Trade_Agreement&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Free Trade Agreement (صفحه وجود ندارد)">EFTA</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="آژانس فضایی اروپا">آژانس فضایی اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">EU</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا">اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="منطقه یورو">منطقه یورو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="پیمان تجارت و همکاری بریتانیا و اتحادیه اروپا">پیمان تجارت و همکاری بریتانیا و اتحادیه اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%88_%D8%A2%DB%8C%D8%B2" title="فایو آیز">فایو آیز</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D9%81%D8%AA" title="گروه هفت">G7</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lancaster_House_Treaties&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lancaster House Treaties (صفحه وجود ندارد)">Lancaster House Treaties</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB_%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مثلث لوبلین (صفحه وجود ندارد)">مثلث لوبلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="شورای نوردیک">شورای نوردیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا">OSCE</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pacific_Islands_Forum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pacific Islands Forum (صفحه وجود ندارد)">Pacific Islands Forum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inter-American_Treaty_of_Reciprocal_Assistance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inter-American Treaty of Reciprocal Assistance (صفحه وجود ندارد)">Rio Treaty</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%B4%D9%86%DA%AF%D9%86" title="منطقه شنگن">منطقه شنگن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D8%B5_(%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" class="mw-redirect" title="رابطه خاص (بریتانیا-آمریکا)">رابطه خاص (بریتانیا-آمریکا)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Three_Seas_Initiative&action=edit&redlink=1" class="new" title="Three Seas Initiative (صفحه وجود ندارد)">Three Seas Initiative</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87-%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="توافق ایالات متحده-مکزیک-کانادا">USMCA</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="گروه ویشگراد">گروه ویشگراد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=West_Nordic_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="West Nordic Council (صفحه وجود ندارد)">West Nordic Council</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بلوک غرب">بلوک غرب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گروه اروپای غربی و دیگران">گروه اروپای غربی و دیگران</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐rxmbk Cached time: 20241115193954 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.753 seconds Real time usage: 1.165 seconds Preprocessor visited node count: 2282/1000000 Post‐expand include size: 145612/2097152 bytes Template argument size: 636/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 97221/5000000 bytes Lua time usage: 0.457/10.000 seconds Lua memory usage: 5714017/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 664.755 1 -total 70.91% 471.366 1 الگو:پانویس 43.96% 292.235 13 الگو:یادکرد_وب 24.95% 165.873 3 الگو:Navbox 23.69% 157.449 1 الگو:فناوری 19.59% 130.250 7 الگو:Cite_journal 3.44% 22.848 5 الگو:Icon 2.91% 19.344 1 الگو:یادکرد-ویکی 1.37% 9.086 1 الگو:جهان_غرب 1.29% 8.608 2 الگو:یادکرد-ویکی/زبان --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:347488-0!canonical and timestamp 20241115193954 and revision id 40347285. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عصر_اطلاعات&oldid=40347285">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عصر_اطلاعات&oldid=40347285</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="رده:عصر اطلاعات">عصر اطلاعات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="رده:اثر ارابه موسیقی">اثر ارابه موسیقی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="رده:پسامدرنیسم">پسامدرنیسم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="رده:تاریخ معاصر">تاریخ معاصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="رده:تاریخ نوین">تاریخ نوین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C" title="رده:دوره‌های تاریخی">دوره‌های تاریخی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="رده:رسانه‌های دیجیتال">رسانه‌های دیجیتال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B2%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:سده ۲۰ (میلادی)">سده ۲۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B2%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:سده ۲۱ (میلادی)">سده ۲۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="رده:شکاف دیجیتال">شکاف دیجیتال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="رده:واقعیت حاد">واقعیت حاد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:فرهنگ غربی">فرهنگ غربی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1:_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="رده:CS1: بازه مختصر سال">CS1: بازه مختصر سال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد">صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است">صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_PMC" title="رده:نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC">نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان ترکی استانبولی">یادکردهای دارای منبع به زبان ترکی استانبولی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۲:۳۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-77bc9d5b54-qhmzx","wgBackendResponseTime":247,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.753","walltime":"1.165","ppvisitednodes":{"value":2282,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":145612,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":636,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":97221,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 664.755 1 -total"," 70.91% 471.366 1 الگو:پانویس"," 43.96% 292.235 13 الگو:یادکرد_وب"," 24.95% 165.873 3 الگو:Navbox"," 23.69% 157.449 1 الگو:فناوری"," 19.59% 130.250 7 الگو:Cite_journal"," 3.44% 22.848 5 الگو:Icon"," 2.91% 19.344 1 الگو:یادکرد-ویکی"," 1.37% 9.086 1 الگو:جهان_غرب"," 1.29% 8.608 2 الگو:یادکرد-ویکی/زبان"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.457","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5714017,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-rxmbk","timestamp":"20241115193954","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0637\u0644\u0627\u0639\u0627\u062a","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q956129","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q956129","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-07-04T09:38:59Z","dateModified":"2024-09-20T02:30:34Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d2\/Internet_map_1024.jpg","headline":"\u062f\u0648\u0631\u0647\u0654 \u062a\u0627\u0631\u06cc\u062e\u06cc"}</script> </body> </html>