CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Wilhelm II, Hoàng đế Đức – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"ea9a3d6c-745a-4923-9a8d-de103f1f7f79","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Wilhelm_II,_Hoàng_đế_Đức","wgTitle":"Wilhelm II, Hoàng đế Đức","wgCurRevisionId":71965353,"wgRevisionId":71965353,"wgArticleId":295463,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có lỗi chú thích","Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Nguồn CS1 tiếng Đức (de)","Quản lý CS1: postscript","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Bài viết có văn bản tiếng Đức","Bài viết có văn bản tiếng Anh","Bài viết sử dụng định dạng hAudio", "Bài viết trên Wikipedia kết hợp trích dẫn từ Encyclopædia Britannica năm 1911","Sinh năm 1859","Mất năm 1941","Hoàng đế Đức","Quốc vương Phổ","Hoàng tử Đức","Vương tử Phổ","Hoàng tử","Vương tử","Vương tộc Hohenzollern","Người Đức trong Thế chiến thứ nhất","Cựu sinh viên Đại học Bonn","Người Berlin","Người Đức lưu vong","Vua thoái vị","Chống Do Thái giáo","Chủ nghĩa bài Do Thái ở Đức","Người Đức thế kỷ 19","Người nhận Huân chương Đại bàng trắng (Nga)"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Wilhelm_II,_Hoàng_đế_Đức","wgRelevantArticleId":295463,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault": true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2677","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user": "ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1975"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1316"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1053"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Wilhelm II, Hoàng đế Đức – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Wilhelm_II_Hoàng_đế_Đức rootpage-Wilhelm_II_Hoàng_đế_Đức skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Wilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Wilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Wilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Wilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Đầu_đời" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đầu_đời"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Đầu đời</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Đầu_đời-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Đầu đời</span> </button> <ul id="toc-Đầu_đời-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sinh_thành_và_thân_thế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sinh_thành_và_thân_thế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Sinh thành và thân thế</span> </div> </a> <ul id="toc-Sinh_thành_và_thân_thế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tuổi_trẻ_của_Wilhelm_II" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tuổi_trẻ_của_Wilhelm_II"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Tuổi trẻ của Wilhelm II</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tuổi_trẻ_của_Wilhelm_II-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tuổi trẻ của Wilhelm II</span> </button> <ul id="toc-Tuổi_trẻ_của_Wilhelm_II-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thiếu_thời" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thiếu_thời"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Thiếu thời</span> </div> </a> <ul id="toc-Thiếu_thời-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giáo_dục" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Giáo_dục"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Giáo dục</span> </div> </a> <ul id="toc-Giáo_dục-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hoàng_đế_nước_Phổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoàng_đế_nước_Phổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Hoàng đế nước Phổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoàng_đế_nước_Phổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trị_vì" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Trị_vì"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Trị vì</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Trị_vì-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Trị vì</span> </button> <ul id="toc-Trị_vì-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mâu_thuẫn_với_Bismarck" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mâu_thuẫn_với_Bismarck"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Mâu thuẫn với Bismarck</span> </div> </a> <ul id="toc-Mâu_thuẫn_với_Bismarck-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cách_chức_Bismarck" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cách_chức_Bismarck"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Cách chức Bismarck</span> </div> </a> <ul id="toc-Cách_chức_Bismarck-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tính_cách" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tính_cách"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tính cách</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tính_cách-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tính cách</span> </button> <ul id="toc-Tính_cách-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thái_độ_đối_với_đạo_Hồi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thái_độ_đối_với_đạo_Hồi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Thái độ đối với đạo Hồi</span> </div> </a> <ul id="toc-Thái_độ_đối_với_đạo_Hồi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_bài_Do_Thái" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_bài_Do_Thái"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Chủ nghĩa bài Do Thái</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_bài_Do_Thái-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Những_mối_quan_hệ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_mối_quan_hệ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Những mối quan hệ</span> </div> </a> <ul id="toc-Những_mối_quan_hệ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đối_ngoại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đối_ngoại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Đối ngoại</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Đối_ngoại-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Đối ngoại</span> </button> <ul id="toc-Đối_ngoại-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bài_phát_biểu_Hun_năm_1900" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bài_phát_biểu_Hun_năm_1900"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Bài phát biểu Hun năm 1900</span> </div> </a> <ul id="toc-Bài_phát_biểu_Hun_năm_1900-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khủng_hoảng_Maroc_và_Vụ_bê_bối_Eulenberg" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khủng_hoảng_Maroc_và_Vụ_bê_bối_Eulenberg"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Khủng hoảng Maroc và Vụ bê bối Eulenberg</span> </div> </a> <ul id="toc-Khủng_hoảng_Maroc_và_Vụ_bê_bối_Eulenberg-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chạy_đua_vũ_trang_hải_quân_với_Anh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chạy_đua_vũ_trang_hải_quân_với_Anh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Chạy đua vũ trang hải quân với Anh</span> </div> </a> <ul id="toc-Chạy_đua_vũ_trang_hải_quân_với_Anh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nghệ_thuật_và_Khoa_học" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nghệ_thuật_và_Khoa_học"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Nghệ thuật và Khoa học</span> </div> </a> <ul id="toc-Nghệ_thuật_và_Khoa_học-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chiến_tranh_thế_giới_thứ_nhất" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chiến_tranh_thế_giới_thứ_nhất"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Chiến tranh thế giới thứ nhất</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chiến_tranh_thế_giới_thứ_nhất-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chiến tranh thế giới thứ nhất</span> </button> <ul id="toc-Chiến_tranh_thế_giới_thứ_nhất-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tháng_7_năm_1914" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tháng_7_năm_1914"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Tháng 7 năm 1914</span> </div> </a> <ul id="toc-Tháng_7_năm_1914-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_kỳ_bắt_đầu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_kỳ_bắt_đầu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Thời kỳ bắt đầu</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_kỳ_bắt_đầu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Shadow-Kaiser" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Shadow-Kaiser"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Shadow-Kaiser</span> </div> </a> <ul id="toc-Shadow-Kaiser-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thoái_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Thoái_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Thoái vị</span> </div> </a> <ul id="toc-Thoái_vị-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lưu_vong" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lưu_vong"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Lưu vong</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lưu_vong-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lưu vong</span> </button> <ul id="toc-Lưu_vong-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sự_giàu_có" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_giàu_có"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Sự giàu có</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_giàu_có-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Quan_điểm_về_chủ_nghĩa_Quốc_xã" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Quan_điểm_về_chủ_nghĩa_Quốc_xã"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Quan điểm về chủ nghĩa Quốc xã</span> </div> </a> <ul id="toc-Quan_điểm_về_chủ_nghĩa_Quốc_xã-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wilihelm,_nước_Anh_và_Do_Thái" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Wilihelm,_nước_Anh_và_Do_Thái"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Wilihelm, nước Anh và Do Thái</span> </div> </a> <ul id="toc-Wilihelm,_nước_Anh_và_Do_Thái-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cuối_đời" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cuối_đời"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Cuối đời</span> </div> </a> <ul id="toc-Cuối_đời-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ảnh_hưởng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ảnh_hưởng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Ảnh hưởng</span> </div> </a> <ul id="toc-Ảnh_hưởng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Con_cái" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Con_cái"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Con cái</span> </div> </a> <ul id="toc-Con_cái-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Danh_hiệu_và_tước_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Danh_hiệu_và_tước_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Danh hiệu và tước vị</span> </div> </a> <ul id="toc-Danh_hiệu_và_tước_vị-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gia_phả" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gia_phả"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Gia phả</span> </div> </a> <ul id="toc-Gia_phả-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chú_thích-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chú thích</span> </button> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ghi_chú" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21.1</span> <span>Ghi chú</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_giải" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_giải"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21.2</span> <span>Chú giải</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_giải-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">23</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Wilhelm II, Hoàng đế Đức</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 105 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-105" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">105 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_van_Duitsland" title="Wilhelm II van Duitsland – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Wilhelm II van Duitsland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II._(Deutsches_Reich)" title="Wilhelm II. (Deutsches Reich) – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Wilhelm II. (Deutsches Reich)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A4%B0_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AE_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_(%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी) – Tiếng Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी)" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Tiếng Angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Willelm_II_Germanie_C%C4%81sere" title="Willelm II Germanie Cāsere – Tiếng Anh cổ" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Willelm II Germanie Cāsere" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Tiếng Anh cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="فيلهلم الثاني – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فيلهلم الثاني" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Guill%C3%A9n_II_d%27Alemanya" title="Guillén II d'Alemanya – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Guillén II d'Alemanya" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Guillermu_II_d%27Alema%C3%B1a" title="Guillermu II d'Alemaña – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Guillermu II d'Alemaña" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9F_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AE_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_(%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="सम्राट विल्हेम द्वितीय (जर्मनी) – Tiếng Awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="सम्राट विल्हेम द्वितीय (जर्मनी)" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="Tiếng Awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/II_Vilhelm" title="II Vilhelm – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="II Vilhelm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85" title="ایکینجی ویلهلم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایکینجی ویلهلم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_dari_Jerman" title="Wilhelm II dari Jerman – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Wilhelm II dari Jerman" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_Maharaja_Jerman" title="Wilhelm II, Maharaja Jerman – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Wilhelm II, Maharaja Jerman" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_2-s%C3%A8" title="Wilhelm 2-sè – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Wilhelm 2-sè" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_II_%D0%93%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BD" title="Вільгельм II Гогенцолерн – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Вільгельм II Гогенцолерн" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_II" title="Вільгельм II – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вільгельм II" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Vilim_II,_car_Njema%C4%8Dke" title="Vilim II, car Njemačke – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Vilim II, car Njemačke" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Gwilherm_II_(Alamagn)" title="Gwilherm II (Alamagn) – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Gwilherm II (Alamagn)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BB%D0%BC_II" title="Вилхелм II – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Вилхелм II" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Guillem_II_de_Pr%C3%BAssia" title="Guillem II de Prússia – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Guillem II de Prússia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Vil%C3%A9m_II._Prusk%C3%BD" title="Vilém II. Pruský – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Vilém II. Pruský" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_ymerawdwr_yr_Almaen" title="Wilhelm II, ymerawdwr yr Almaen – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Wilhelm II, ymerawdwr yr Almaen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_2._af_Tyskland" title="Wilhelm 2. af Tyskland – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Wilhelm 2. af Tyskland" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II._(Deutsches_Reich)" title="Wilhelm II. (Deutsches Reich) – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Wilhelm II. (Deutsches Reich)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CE%BB%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CE%92%CE%84_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Guillermo_II_de_Alemania" title="Guillermo II de Alemania – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Guillermo II de Alemania" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Vilhelmo_la_2-a_(Germana_Regno)" title="Vilhelmo la 2-a (Germana Regno) – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Vilhelmo la 2-a (Germana Regno)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Gilen_II.a_Alemaniakoa" title="Gilen II.a Alemaniakoa – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Gilen II.a Alemaniakoa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ویلهلم دوم، امپراتور آلمان – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ویلهلم دوم، امپراتور آلمان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_t%C3%BDskur_keisari" title="Wilhelm II týskur keisari – Tiếng Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Wilhelm II týskur keisari" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Tiếng Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Guillaume_II_(empereur_allemand)" title="Guillaume II (empereur allemand) – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Guillaume II (empereur allemand)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Willem_II_fan_D%C3%BAtsl%C3%A2n" title="Willem II fan Dútslân – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Willem II fan Dútslân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Uilliam_II_na_Gearm%C3%A1ine" title="Uilliam II na Gearmáine – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Uilliam II na Gearmáine" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Illiam_II_y_Ghermaan" title="Illiam II y Ghermaan – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Illiam II y Ghermaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ceusair_Uilleam_II" title="Ceusair Uilleam II – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ceusair Uilleam II" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Guillerme_II_de_Alema%C3%B1a" title="Guillerme II de Alemaña – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Guillerme II de Alemaña" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B9%8C%ED%97%AC%EB%A6%84_2%EC%84%B8" title="빌헬름 2세 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="빌헬름 2세" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%AC%D5%B0%D5%A5%D5%AC%D5%B4_II" title="Վիլհելմ II – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Վիլհելմ II" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A4%B0_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AE_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_(%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी) – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी)" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Vilim_II.,_njema%C4%8Dki_car" title="Vilim II., njemački car – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Vilim II., njemački car" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_la_2ma_di_Germania" title="Wilhelm la 2ma di Germania – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Wilhelm la 2ma di Germania" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Vilhj%C3%A1lmur_2._%C3%9E%C3%BDskalandskeisari" title="Vilhjálmur 2. Þýskalandskeisari – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Vilhjálmur 2. Þýskalandskeisari" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Guglielmo_II_di_Germania" title="Guglielmo II di Germania – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Guglielmo II di Germania" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%94%D7%9C%D7%9D_%D7%94%D7%A9%D7%A0%D7%99,_%D7%A7%D7%99%D7%A1%D7%A8_%D7%92%D7%A8%D7%9E%D7%A0%D7%99%D7%94" title="וילהלם השני, קיסר גרמניה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="וילהלם השני, קיסר גרמניה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Guillaume_2_(Caama_t%C9%9B_wiya%CA%8B)" title="Guillaume 2 (Caama tɛ wiyaʋ) – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Guillaume 2 (Caama tɛ wiyaʋ)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B_II_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)" title="ვილჰელმ II (გერმანიის იმპერია) – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ვილჰელმ II (გერმანიის იმპერია)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_II" title="Вильгельм II – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Вильгельм II" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kaisari_Wilhelm_II" title="Kaisari Wilhelm II – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kaisari Wilhelm II" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_nan_Almay" title="Wilhelm II nan Almay – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Wilhelm II nan Almay" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Gulielmus_II_(Imperator_Germaniae)" title="Gulielmus II (Imperator Germaniae) – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Gulielmus II (Imperator Germaniae)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Vilhelms_II_Hoencollerns" title="Vilhelms II Hoencollerns – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vilhelms II Hoencollerns" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II._vun_D%C3%A4itschland" title="Wilhelm II. vun Däitschland – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Wilhelm II. vun Däitschland" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vilhelmas_II" title="Vilhelmas II – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vilhelmas II" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_van_Duutsjland" title="Wilhelm II van Duutsjland – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Wilhelm II van Duutsjland" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_2,_Imperor_de_Deutxland" title="Wilhelm 2, Imperor de Deutxland – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Wilhelm 2, Imperor de Deutxland" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/II._Vilmos_n%C3%A9met_cs%C3%A1sz%C3%A1r" title="II. Vilmos német császár – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="II. Vilmos német császár" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BB%D0%BC_II_(%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0)" title="Вилхелм II (Германија) – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Вилхелм II (Германија)" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Emperora_Wilhelm_II" title="Emperora Wilhelm II – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Emperora Wilhelm II" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A4%BE_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AE_(%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9F)" title="दुसरा विल्हेल्म (जर्मन सम्राट) – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दुसरा विल्हेल्म (जर्मन सम्राट)" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B_II_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)" title="ვილჰელმ II (გერმანიაშ იმპერია) – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ვილჰელმ II (გერმანიაშ იმპერია)" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%89" title="فيلهام التانى – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فيلهام التانى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_van_Duitsland" title="Wilhelm II van Duitsland – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Wilhelm II van Duitsland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AE_%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B9_%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B9" title="विल्हेम निम्ह जर्मनीयाम्ह – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="विल्हेम निम्ह जर्मनीयाम्ह" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%AB%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%A02%E4%B8%96_(%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E7%9A%87%E5%B8%9D)" title="ヴィルヘルム2世 (ドイツ皇帝) – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヴィルヘルム2世 (ドイツ皇帝)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II._(Tjiisklun)" title="Wilhelm II. (Tjiisklun) – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Wilhelm II. (Tjiisklun)" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Vilhelm II av Tyskland" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Vilhelm II av Tyskland" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Guilh%C3%A8m_II_d%27Alemanha" title="Guilhèm II d'Alemanha – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Guilhèm II d'Alemanha" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_(Germaniya_imperatori)" title="Wilhelm II (Germaniya imperatori) – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Wilhelm II (Germaniya imperatori)" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%84%DB%81%D9%84%D9%85_II" title="ولہلم II – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ولہلم II" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%8C_%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%85_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85" title="جرمنی سترواک، دویم ویلهلم – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جرمنی سترواک، دویم ویلهلم" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_Hohenzollern" title="Wilhelm II Hohenzollern – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wilhelm II Hohenzollern" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Guilherme_II_da_Alemanha" title="Guilherme II da Alemanha – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Guilherme II da Alemanha" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_al_II-lea_al_Germaniei" title="Wilhelm al II-lea al Germaniei – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Wilhelm al II-lea al Germaniei" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_II_(%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B8)" title="Вильгельм II (император Германии) – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Вильгельм II (император Германии)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A4%B0_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AE_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_(%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी) – Tiếng Phạn" lang="sa" hreflang="sa" data-title="कैसर विल्हेम द्वितीय (जर्मनी)" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Tiếng Phạn" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_German_Emperor" title="Wilhelm II, German Emperor – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Wilhelm II, German Emperor" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vilhelmi_II" title="Vilhelmi II – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vilhelmi II" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Gugghiermu_II_di_Girmania" title="Gugghiermu II di Girmania – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Gugghiermu II di Girmania" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_German_Emperor" title="Wilhelm II, German Emperor – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Wilhelm II, German Emperor" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Viliam_II._(Nemecko)" title="Viliam II. (Nemecko) – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Viliam II. (Nemecko)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Viljem_II._Nem%C5%A1ki" title="Viljem II. Nemški – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Viljem II. Nemški" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8E%D9%84%DA%BE%DB%95%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%D9%85" title="وێلھەمی دووەم – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="وێلھەمی دووەم" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BB%D0%BC_II_%D0%BE%D0%B4_%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B5" title="Вилхелм II од Немачке – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Вилхелм II од Немачке" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_od_Njema%C4%8Dke" title="Wilhelm II od Njemačke – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Wilhelm II od Njemačke" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_II_(Saksa)" title="Vilhelm II (Saksa) – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Vilhelm II (Saksa)" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vilhelm II av Tyskland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Guillermo_II_ng_Alemanya" title="Guillermo II ng Alemanya – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Guillermo II ng Alemanya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B0%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D_%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D_(%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%A9%E0%AE%BF)" title="இரண்டாம் வில்லியம் (செருமனி) – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இரண்டாம் வில்லியம் (செருமனி)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D2%BB%D0%B5%D0%BB%D0%BC_II_(%D0%90%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B)" title="Вилһелм II (Алмания императоры) – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Вилһелм II (Алмания императоры)" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_2_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5" title="จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/II._Wilhelm" title="II. Wilhelm – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="II. Wilhelm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_II_(%D0%BD%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80)" title="Вільгельм II (німецький імператор) – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Вільгельм II (німецький імператор)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II" title="Wilhelm II – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Wilhelm II" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Wiy%C3%A5me_II_d%27_Pr%C3%BBsse" title="Wiyåme II d' Prûsse – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Wiyåme II d' Prûsse" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%E4%BA%8C%E4%B8%96_(%E5%BE%B7%E5%9C%8B)" title="威廉二世 (德國) – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="威廉二世 (德國)" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II,_Emperador_han_Alemanya" title="Wilhelm II, Emperador han Alemanya – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Wilhelm II, Emperador han Alemanya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%E4%B8%A4%E4%B8%96%EF%BC%88%E5%BE%B7%E5%9B%BD%EF%BC%89" title="威廉两世（德国） – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="威廉两世（德国）" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%94%D7%A2%D7%9C%D7%9D_%D7%93%D7%A2%D7%A8_%D7%A6%D7%95%D7%95%D7%99%D7%99%D7%98%D7%A2%D7%A8,_%D7%A7%D7%99%D7%99%D7%A1%D7%A2%D7%A8_%D7%A4%D7%95%D7%9F_%D7%93%D7%99%D7%99%D7%98%D7%A9%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%93" title="ווילהעלם דער צווייטער, קייסער פון דייטשלאנד – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ווילהעלם דער צווייטער, קייסער פון דייטשלאנד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%E4%BA%8C%E4%B8%96_(%E5%BE%B7%E5%9C%8B)" title="威廉二世 (德國) – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="威廉二世 (德國)" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%E4%BA%8C%E4%B8%96_(%E5%BE%B7%E5%9B%BD)" title="威廉二世 (德国) – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="威廉二世 (德国)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2677#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&oldid=71965353" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Wilhelm_II%2C_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&id=71965353&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FWilhelm_II%2C_Ho%25C3%25A0ng_%25C4%2591%25E1%25BA%25BF_%25C4%2590%25E1%25BB%25A9c"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FWilhelm_II%2C_Ho%25C3%25A0ng_%25C4%2591%25E1%25BA%25BF_%25C4%2590%25E1%25BB%25A9c"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Wilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Wilhelm_II%2C_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Wilhelm_II.,_Deutscher_Kaiser" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2677" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" class="fn" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;background-color: #cbe; color:inherit; font-size: 125%">Wilhelm II<br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Kaiserstandarte_Version2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Kaiserstandarte_Version2.svg/25px-Kaiserstandarte_Version2.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Kaiserstandarte_Version2.svg/38px-Kaiserstandarte_Version2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Kaiserstandarte_Version2.svg/50px-Kaiserstandarte_Version2.svg.png 2x" data-file-width="976" data-file-height="976" /></a></span></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center">Hoàng đế Đức/Quốc vương Phổ, <div style="font-size:small;"></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="photo" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg/205px-Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg" decoding="async" width="205" height="337" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg/308px-Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg 2x" data-file-width="361" data-file-height="594" /></a></span><div style="padding:5px">Hoàng đế Wilhelm II, năm 1910</div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;"><a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Hoàng đế Đức">Hoàng đế Đức</a><br /> <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Danh sách quân chủ Phổ">Quốc vương Phổ</a></th></tr><tr><th scope="row">Trị vì</th><td><a href="/wiki/15_th%C3%A1ng_6" title="15 tháng 6">15 tháng 6</a> năm <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> – <a href="/wiki/9_th%C3%A1ng_11" title="9 tháng 11">9 tháng 11</a> năm <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a><br />30 năm, 147 ngày</td></tr><tr><th scope="row">Tiền nhiệm</th><td><a href="/wiki/Friedrich_III_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Friedrich III của Đức">Friedrich III</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg" class="mw-file-description" title="Vua hoặc hoàng đế"><img alt="Vua hoặc hoàng đế" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/21px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png" decoding="async" width="21" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/32px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/42px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png 2x" data-file-width="265" data-file-height="110" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row">Kế nhiệm</th><td> <ul><li><i><b>Chế độ quân chủ bị bãi bỏ</b></i></li> <li><b><i><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Weimar" title="Cộng hòa Weimar">Cộng hòa Weimar</a> được thành lập</i></b></li></ul> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;">Thông tin chung</th></tr><tr><th scope="row">Sinh</th><td><a href="/wiki/27_th%C3%A1ng_1" title="27 tháng 1">27 tháng 1</a> năm <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a><br /><a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/23px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/35px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/46px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="540" /></span></span> </span><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ph%E1%BB%95" title="Vương quốc Phổ">Phổ</a></td></tr><tr><th scope="row">Mất</th><td>4 tháng 6 năm 1941<span style="display:none">(1941-06-04)</span> (82 tuổi)<br /><a href="/w/index.php?title=Huis_Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huis Doorn (trang không tồn tại)">Huis Doorn</a>, <a href="/w/index.php?title=Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doorn (trang không tồn tại)">Doorn</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_x%C3%A3" title="Đức Quốc xã"><img alt="Đức Quốc xã" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/23px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/35px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/46px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Reichskommissariat_Niederlande" class="extiw" title="en:Reichskommissariat Niederlande">Hà Lan</a></td></tr><tr><th scope="row">An táng</th><td><a href="/w/index.php?title=Huis_Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huis Doorn (trang không tồn tại)">Huis Doorn</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a></td></tr><tr><th scope="row">Phối ngẫu</th><td><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin:2px 0px;"><a href="/wiki/Auguste_Viktoria_x%E1%BB%A9_Schleswig-Holstein" title="Auguste Viktoria xứ Schleswig-Holstein">Auguste Viktoria xứ Schleswig-Holstein</a><br />(cưới 1881⁠–⁠mất1921)</div></li><li><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin:2px 0px;"><a href="/w/index.php?title=Hermine_Reuss_x%E1%BB%A9_Greiz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermine Reuss xứ Greiz (trang không tồn tại)">Hermine Reuss xứ Greiz</a> (cưới 1922)</div></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row">Hậu duệ</th><td> <table width="100%" class="collapsible collapsed" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background: transparent;"> <tbody><tr> <th style="font-weight: normal">Hậu duệ </th></tr> <tr> <td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/wiki/Wilhelm,_Th%C3%A1i_t%E1%BB%AD_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Wilhelm, Thái tử Đức">Wilhelm, Hoàng thái tử Đức</a></li> <li><a href="/wiki/Eitel_Friedrich_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Eitel Friedrich của Phổ">Eitel Friedrich, Vương tử Phổ</a></li> <li><a href="/wiki/Adalbert_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Adalbert của Phổ">Adalbert, Vương tử Phổ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=August_Wilhelm_Heinrich_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="August Wilhelm Heinrich của Phổ (trang không tồn tại)">August Wilhelm Heinrich, Vương tử Phổ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oskar_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oskar của Phổ (trang không tồn tại)">Oskar, Vương tử Phổ</a></li> <li><a href="/wiki/Joachim_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Joachim của Phổ">Joachim, Vương tử Phổ</a></li> <li><a href="/wiki/Viktoria_Luise_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Viktoria Luise của Phổ">Viktoria Luise, Công tước phu nhân xứ Braunschweig</a></li></ul> </div> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><table class="infobox" style="width:22em;border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left">Tên đầy đủ</th></tr><tr><td colspan="2" class="nickname" style="text-align:center;text-align:left; padding-left:0.7em;"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Tiếng Đức">tiếng Đức</a>: <i><span lang="de">Friedrich Wilhelm Viktor Albert</span></i><br /><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i><span lang="en">Frederick William Victor Albrecht</span></i></td></tr></tbody></table></td></tr><tr><th scope="row">Tước vị</th><td> <table width="100%" class="collapsible collapsed" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background: transparent;"> <tbody><tr> <th style="font-weight: normal">Tước vị </th></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg/30px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg.png" decoding="async" width="30" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg/45px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg/60px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.svg.png 2x" data-file-width="1286" data-file-height="1600" /></a></span> Đức Kim thượng Hoàng đế và Quốc vương Wilhelm Đệ Nhị, <a href="/w/index.php?title=Trong_%C3%A2n_%C4%91i%E1%BB%83n_c%E1%BB%A7a_Thi%C3%AAn_Ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trong ân điển của Thiên Chúa (trang không tồn tại)">trong ân điển của Thiên Chúa</a>, <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng đế nước Đức (trang không tồn tại)">Hoàng đế nước Đức</a> và Đức Vua nước Phổ, Ngài <a href="/wiki/B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Bá tước">Bá tước</a> xứ <a href="/wiki/Brandenburg" title="Brandenburg">Brandenburg</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Tử tước">Tử tước</a> thành <a href="/wiki/N%C3%BCrnberg" title="Nürnberg">Nuremberg</a>, <a href="/wiki/B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Bá tước">Bá tước</a> thành <a href="/wiki/Hohenzollern" class="mw-redirect" title="Hohenzollern">Hohenzollern</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%ADn_c%C3%B4ng" title="Quận công">Quận công</a> xứ <a href="/wiki/Silesia" title="Silesia">Silesia</a> và Hạt <a href="/wiki/K%C5%82odzko" title="Kłodzko">Glatz</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_Qu%E1%BA%ADn_c%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Quận công (trang không tồn tại)">Đại Quận công</a> vùng <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_H%E1%BA%A1_Rhine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Công quốc Hạ Rhine (trang không tồn tại)">Hạ Rhine</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Posen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Công quốc Posen (trang không tồn tại)">xứ Posen</a>, Quận công xứ <a href="/wiki/Sachsen" title="Sachsen">Sachsen</a>,... (<i>xem chi tiết trong bài</i>) </td></tr></tbody></table></td></tr><tr><th scope="row">Hoàng tộc</th><td><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Nhà Hohenzollern</a></td></tr><tr><th scope="row">Hoàng gia ca</th><td><a href="/wiki/Heil_dir_im_Siegerkranz" title="Heil dir im Siegerkranz">Heil dir im Siegerkranz</a></td></tr><tr><th scope="row">Thân phụ</th><td><a href="/wiki/Friedrich_III_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Friedrich III của Đức">Friedrich III của Đức</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg" class="mw-file-description" title="Vua hoặc hoàng đế"><img alt="Vua hoặc hoàng đế" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/21px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png" decoding="async" width="21" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/32px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg/42px-French_heraldic_crowns_-_Vidame.svg.png 2x" data-file-width="265" data-file-height="110" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row">Thân mẫu</th><td><a href="/wiki/Victoria,_V%C6%B0%C6%A1ng_n%E1%BB%AF_V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t" title="Victoria, Vương nữ Vương thất">Victoria Adelaide của Liên hiệp Anh</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">Tôn giáo</a></th><td><a href="/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Luther" title="Giáo hội Luther">Giáo hội Phúc Âm Ki-tô giáo (Phổ)</a></td></tr><tr><th scope="row">Chữ ký</th><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wilhelm_II,_German_Emperor_Signature-.svg" class="mw-file-description" title="Chữ ký của Wilhelm II"><img alt="Chữ ký của Wilhelm II" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg/180px-Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg.png" decoding="async" width="180" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg/270px-Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg/360px-Wilhelm_II%2C_German_Emperor_Signature-.svg.png 2x" data-file-width="371" data-file-height="163" /></a></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71932949">.mw-parser-output .listen .side-box-text{line-height:1.1em}.mw-parser-output .listen-plain{border:none;background:transparent}.mw-parser-output .listen-embedded{width:100%;margin:0;border-width:1px 0 0 0;background:transparent}.mw-parser-output .listen-header{padding:2px}.mw-parser-output .listen-embedded .listen-header{padding:2px 0}.mw-parser-output .listen-file-header{padding:4px 0}.mw-parser-output .listen .description{padding-top:2px}.mw-parser-output .listen .mw-tmh-player{max-width:100%}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .listen{clear:both}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .listen:not(.listen-noimage){width:320px}.mw-parser-output .listen-left{overflow:visible;float:left}.mw-parser-output .listen-center{float:none;margin-left:auto;margin-right:auto}}</style><div class="side-box side-box-left listen noprint listen-embedded listen-noimage listen-center"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-text plainlist"><div class="haudio"> <div class="listen-file-header"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" title="Tập tin:Wilhelm II 6-8-1914.ogg">Giọng nói của Wilhelm II</a></div> <div><span typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="215" style="width:215px;" data-durationhint="20" data-mwtitle="Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0e/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=be&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="be" label="беларуская ‪(be)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=de&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch ‪(de)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=ms&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu ‪(ms)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=ru&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ru" label="русский ‪(ru)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div> <div class="description">Hoàng đế Wilhelm II diễn thuyết (thu âm năm 1914)</div></div></div></div> </div></td></tr></tbody></table><p><b>Friedrich Wilhelm Viktor Abert von Hohenzollern, Wilhelm II</b> của <a href="/wiki/Ph%E1%BB%95_(qu%E1%BB%91c_gia)" title="Phổ (quốc gia)">Phổ</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a>, (<a href="/wiki/27_th%C3%A1ng_1" title="27 tháng 1">27 tháng 1</a> năm <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a> – <a href="/wiki/4_th%C3%A1ng_6" title="4 tháng 6">4 tháng 6</a> năm <a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a>) là vị <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF" title="Hoàng đế">Hoàng đế</a> (<i><a href="/wiki/Kaiser" title="Kaiser">Kaiser</a></i>) cuối cùng của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a>, đồng thời cũng là vị <a href="/wiki/Vua" title="Vua">Quốc vương</a> cuối cùng của Vương quốc Phổ, trị vì từ năm <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> cho đến năm <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>. Ông là một trong những nhân vật chủ chốt trong <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Lịch sử châu Âu">lịch sử châu Âu</a> vào <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_20" title="Thế kỷ 20">thế kỷ 20</a>, và những chính sách của ông đóng vai trò quyết định đối với sự bùng nổ của cuộc <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Chiến tranh thế giới lần thứ nhất</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thuở thiếu thời, ông lâm vào sự mâu thuẫn gay gắt đối với song thân của ông, và đặc biệt là mẹ của ông - <a href="/wiki/Victoria,_V%C6%B0%C6%A1ng_n%E1%BB%AF_V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t" title="Victoria, Vương nữ Vương thất">Vương nữ Victoria</a>, con gái cả của <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a> nước Anh.<sup id="cite_ref-JohnRohlXIII_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-JohnRohlXIII-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông lên nối ngôi lúc đã gần 30 tuổi và hai năm sau đó ông cách chức <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_t%C6%B0%E1%BB%9Bng" title="Thủ tướng">Thủ tướng</a> <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> do bất đồng với chính sách <a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao" title="Ngoại giao">ngoại giao</a> khôn khéo của Bismarck.<sup id="cite_ref-JohnRohlXIII_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-JohnRohlXIII-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm II thực hiện chính sách cô lập nước Đức, tạo điều kiện cho <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Nga</a> liên minh với <a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp">Pháp</a> vào năm <a href="/wiki/1894" title="1894">1894</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông là người có <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%C3%A2n_phi%E1%BB%87t" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa quân phiệt">chủ nghĩa quân phiệt</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">chủ nghĩa dân tộc</a> cùng với mong muốn xây dựng lực lượng <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n" title="Hải quân">hải quân</a> mạnh nhằm đưa nước Đức trở thành <a href="/wiki/C%C6%B0%E1%BB%9Dng_qu%E1%BB%91c" title="Cường quốc">cường quốc</a> hàng đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">thế giới</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wilhelm II là một trong những danh nhân lịch sử có sức hút lớn nhất đối với hậu thế.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Là người có tính cách mâu thuẫn, ông mong muốn trở thành một vị vua - chiến binh lỗi lạc nhưng lại yếu ớt. Thừa hưởng Đế quốc Đức hùng mạnh, ông quyết tâm mở mang nền <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a" title="Văn hóa">văn hóa</a>, <a href="/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt" title="Nghệ thuật">nghệ thuật</a>, <a href="/wiki/Opera" title="Opera">nhạc kịch</a> và <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc" title="Kiến trúc">kiến trúc</a>, với không ít thành công. Chính sách này khiến ông tự coi mình là vị "Hoàng đế hiếu hòa" (<i>Friedenskaiser</i>). Tuy không thích người <a href="/wiki/Do_Th%C3%A1i" class="mw-disambig" title="Do Thái">Do Thái</a> nhưng vị Hoàng đế khoan dung một nhóm doanh nghiệp Do Thái bởi lẽ ông nhận thấy tầm quan trọng của họ.<sup id="cite_ref-MacDonogh14_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonogh14-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Với tính khí khác thường, ông thường nói thế này nhưng lại làm thế khác.<sup id="cite_ref-MacDonoghbiasau_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonoghbiasau-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông cũng khuếch trương xây dựng lực lượng Hải quân Đức, và cuộc chạy đua hải quân giữa Đế quốc Đức và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a> chính là một nhân tố quan trọng dẫn đến quan hệ ngoại giao tồi tệ giữa chính phủ 2 nước.<sup id="cite_ref-MacDonogh7den9_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonogh7den9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cho đến năm <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a>, nước Đức đã có nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> vượt trội so với Anh, và lớn mạnh hơn bất kỳ một <a href="/wiki/C%C6%B0%E1%BB%9Dng_qu%E1%BB%91c" title="Cường quốc">liệt cường</a> nào khác - một thành tựu lẫy lừng của triều đại Wilhelm II. Trong khi ấy chính sách cô lập nước Đức của ông gặp một hậu quả là nước Anh liên minh với Nga và Pháp, mặc dù <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o-Hung" title="Đế quốc Áo-Hung">Đế quốc Áo-Hung</a> ủng hộ Đức.<sup id="cite_ref-MacDonogh14_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonogh14-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm II cũng thiết lập liên minh với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Đế quốc Ottoman</a> của người <a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a>.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Dù có người tố cáo ông là kẻ gây ra cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất, thực chất ông đã không ít lần ngăn cản sự bùng nổ và tiếp diễn của cuộc chiến này kể từ khi xảy ra những mầm mống của nó, và cả lúc nó đang tiếp diễn.<sup id="cite_ref-MacDonogh7den9_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonogh7den9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh" title="Chiến tranh">chiến tranh</a>, vai trò Tổng tư lệnh tối cao của ông chỉ còn là danh nghĩa, bị các tướng lĩnh Đức chi phối.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do sự phối hợp kém của đồng minh và những sai lầm về chiến lược quân sự của mình, các chiến dịch của Đức nhằm đánh nhanh, thắng nhanh đều phá sản. Năm <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, quân Anh, Pháp, Mỹ phản công trên khắp mặt trận, đồng thời <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_%C4%90%E1%BB%A9c_(1918%E2%80%931919)" title="Cách mạng Đức (1918–1919)">cách mạng</a> nổ ra chống lại chế độ Wilhelm.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm buộc phải thoái vị vào năm <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a> và sang <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> tị nạn. Kể từ năm <a href="/wiki/1920" title="1920">1920</a>, ông sinh sống tại nhà riêng ở <a href="/w/index.php?title=Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doorn (trang không tồn tại)">Doorn</a> trên đất khách quê người. Khi ấy, ông vẫn luôn khao khát về nước khôi phục nền quân chủ, nhưng khi nhận thấy <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3" title="Đức Quốc Xã">Đức Quốc xã</a> không muốn điều này xảy ra, ông cắt đứt quan hệ với <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" title="Chính phủ">chính phủ</a> Đức Quốc xã vào năm <a href="/wiki/1934" title="1934">1934</a>, và ông vẫn an trí tại Hà Lan cho đến khi <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BFt" title="Chết">qua đời</a> vào năm <a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a> trong cuộc <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Chiến tranh thế giới lần thứ hai</a>.<sup id="cite_ref-MacDonoghbiasau_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-MacDonoghbiasau-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đầu_đời"><span id=".C4.90.E1.BA.A7u_.C4.91.E1.BB.9Di"></span>Đầu đời</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Đầu đời”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đầu đời"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sinh_thành_và_thân_thế"><span id="Sinh_th.C3.A0nh_v.C3.A0_th.C3.A2n_th.E1.BA.BF"></span>Sinh thành và thân thế</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Sinh thành và thân thế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sinh thành và thân thế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg/205px-Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg" decoding="async" width="205" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg/308px-Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg/410px-Victoria_with_baby_Wilhelm_1859.jpg 2x" data-file-width="872" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Vương nữ Vương thất Victoria và Hoàng tôn Wilhelm - khi vẫn còn là một đứa trẻ sơ sinh</figcaption></figure><p>Hoàng tôn Wilhelm<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>A 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> là con trưởng của <a href="/wiki/Friedrich_III_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Friedrich III của Đức">Hoàng tử Friedrich Wilhelm nước Phổ</a> (về sau là Hoàng đế Friedrich III) và <a href="/wiki/Victoria,_V%C6%B0%C6%A1ng_n%E1%BB%AF_V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t" title="Victoria, Vương nữ Vương thất">Vương nữ Victoria của Anh</a> (thường được biết đến với cái tên Vicky trong nội bộ gia đình). Ông sinh tại Cung điện Kronprinzenpalais ở kinh đô <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> vào ngày <a href="/wiki/27_th%C3%A1ng_1" title="27 tháng 1">27 tháng 1</a> năm <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a>. Các văn bản và tài liệu lịch sử của Đức sau này cho thấy rằng trong ca sinh của Victoria đã xảy ra một số trục trặc và kéo đến hàng giờ khi đứa bé sơ sinh đang ở tư thế <a href="/wiki/Sinh_ng%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Sinh ngược">sinh ngược</a>.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Về sau cũng chính vì sự kiện này đã để lại cho Wilhelm dị tật suốt đời bên cánh tay trái. Các đánh giá y tế hiện đại đã kết luận <a href="/wiki/Ng%E1%BA%A1t_khi_sinh" title="Ngạt khi sinh">tình trạng thiếu oxy khi sinh</a> của Wilhelm là do tư thế sinh ngôi mông và dùng quá nhiều <a href="/wiki/Chloroform" title="Chloroform">chloroform</a> khiến ông bị <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5n_th%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%8D_n%C3%A3o" title="Chấn thương sọ não">tổn thương não</a> từ mức độ nhẹ và biểu hiện là sau này ở hành vi hiếu động, thất thường và khả năng chú ý hạn chế, khả năng xã hội bị suy giảm. Chấn thương đám rối thần kinh cánh tay này đã dẫn đến chứng <a href="/w/index.php?title=Erb_b%E1%BB%8B_li%E1%BB%87t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erb bị liệt (trang không tồn tại)">Erb bị liệt</a> và tình trạng cơ thể không tương đồng ở cánh tay trái ngắn hơn tay phải khoảng 6 inch (15 cm). Nhận thấy điều này, trong những bức ảnh sau này Wilhelm chụp, ông điều cố gắng che giấu đi cánh tay trái và làm nổi bật hơn ở cánh tay phải. Về sau, các nhà sử học đã cho rằng khuyết tật này ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển cảm xúc của ông trong độ tuổi trưởng thành.<sup id="cite_ref-youtube.com_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-youtube.com-16"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tuổi_trẻ_của_Wilhelm_II"><span id="Tu.E1.BB.95i_tr.E1.BA.BB_c.E1.BB.A7a_Wilhelm_II"></span>Tuổi trẻ của Wilhelm II</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Tuổi trẻ của Wilhelm II”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tuổi trẻ của Wilhelm II"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thiếu_thời"><span id="Thi.E1.BA.BFu_th.E1.BB.9Di"></span>Thiếu thời</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Thiếu thời”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thiếu thời"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg/220px-The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg" decoding="async" width="220" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg/330px-The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg/440px-The_Crown_Prince_of_Prussia_and_Prince_Wilhelm_II._at_Balmoral_Castle._-_Oct._1863.jpg 2x" data-file-width="569" data-file-height="764" /></a><figcaption>Wilihelm và cha, <a href="/wiki/Friedrich_III,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Friedrich III, Hoàng đế Đức">Thái tử Friedrich</a> trong trang phục người Scotland tại <a href="/wiki/L%C3%A2u_%C4%91%C3%A0i_Balmoral" title="Lâu đài Balmoral">Lâu đài Balmoral</a> vào tháng 10 năm 1863.</figcaption></figure><p> Là cháu trai đầu tiên của <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Victoria của Anh</a>, Wilhelm từ nhỏ đã được tiếp xúc với các thành viên đương thời trong <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t_Anh" title="Vương thất Anh">Vương thất Anh</a>. Năm 1863, ông được đưa đến Anh để có mặt trong đám cưới của con trai cả của <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a>, người mà ông gọi là cậu, Bertie (sau này là <a href="/wiki/Edward_VII_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Edward VII của Anh">Quốc vương Edward VII</a>) và <a href="/wiki/Alexandra_c%E1%BB%A7a_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Alexandra của Đan Mạch">Alexandra của Đan Mạch</a> trong trang phục truyền thống của người Scotland. Trong buổi lễ, <a href="/wiki/Alfred_x%E1%BB%A9_Sachsen%E2%80%91Coburg_v%C3%A0_Gotha" title="Alfred xứ Sachsen‑Coburg và Gotha">Vương tử Alfred</a>, khi đó mới mười tám tuổi, được giao nhiệm vụ để mắt và đảm bảo sự trật tự cho Wilhelm bốn tuổi. Alfred được Wilhelm gọi bằng cậu. Sự tinh nghịch và tính năng động của ông đã gây nhiều phiền toái cho Alfred, trong buổi lễ này Wilhelm đã đe dọa và cắn Alfred khi cố gắng kiềm chế tính năng động này của ông. Nữ vương Victoria đã bỏ lỡ cơ hội chứng kiến vụ việc này. Đối với các thành viên trong gia đình, Nữ vương dường như yêu mến Wilhelm hơn cả, trong mắt của Victoria của Anh, bà thường đánh giá cháu mình là "một đứa trẻ thông minh, thân yêu, ngoan ngoãn và là niềm yêu thích tuyệt vời của Vicky yêu quý của ta".<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Queen_Victoria_and_Prince_William_of_Prussia,_1864.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Queen_Victoria_and_Prince_William_of_Prussia%2C_1864.jpg/220px-Queen_Victoria_and_Prince_William_of_Prussia%2C_1864.jpg" decoding="async" width="220" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Queen_Victoria_and_Prince_William_of_Prussia%2C_1864.jpg 1.5x" data-file-width="273" data-file-height="350" /></a><figcaption>Hoàng tôn Wilhelm và bà ngoại, <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Victoria của Anh</a></figcaption></figure> <p>Mẹ của ông, <a href="/wiki/Victoria,_V%C6%B0%C6%A1ng_n%E1%BB%AF_V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t" title="Victoria, Vương nữ Vương thất">Thái tử phi Victoria</a>, bị ám ảnh bởi cánh tay có tật của ông, bà thường tự trách bản thân và khăng khăng rằng ông sau này phải trở thành một tay đua cừ khôi. Ý nghĩ của Victoria rằng Wilhelm, với tư cách là người thừa kế ngai vàng, không thể cưỡi ngựa là điều không thể chấp nhận được đối với bà.<sup id="cite_ref-youtube.com_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-youtube.com-16"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các bài học cưỡi ngựa đã bắt đầu khi Wilhelm lên tám tuổi và là một vấn đề về sức bền đối với ông. Trong nhiều lần, khi được đặt lên lưng ngựa, Wilhelm liên tục la khóc nhưng bắt buộc phải học từng bước nhỏ trong việc điều khiển ngựa. Thời gian này, bất chấp những giọt nước mắt của vị Hoàng tôn và những cú trượt ngã hết lần này đến lần khác, mẹ ông, Victoria vẫn kiên quyết và cuối cùng sau nhiều tuần như vậy ông đã có thể giữ được thăng bằng và điều khiển ngựa thuần thục.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1874_als_Sch%C3%BCler.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1874_als_Sch%C3%BCler.jpg/202px-1874_als_Sch%C3%BCler.jpg" decoding="async" width="202" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1874_als_Sch%C3%BCler.jpg/303px-1874_als_Sch%C3%BCler.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1874_als_Sch%C3%BCler.jpg/403px-1874_als_Sch%C3%BCler.jpg 2x" data-file-width="474" data-file-height="700" /></a><figcaption>Hoàng tôn Wilhelm ở tuổi thiếu niên (15 tuổi).</figcaption></figure> <p>Wilhelm, từ sáu tuổi, đã được kèm cặp và chịu ảnh hưởng lớn từ người thầy 39 tuổi, <a href="/w/index.php?title=Georg_Ernst_Hinzpeter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg Ernst Hinzpeter (trang không tồn tại)">Georg Ernst Hinzpeter</a>. Sau này ông đã viết rằng <i>"thực sự là một người thầy tốt. Liệu ông ấy có phải là gia sư phù hợp với tôi hay không, tôi không dám quyết định. Nhưng những đau khổ đã gây ra cho tôi trong những lần cưỡi ngựa, chắc chắn thuộc về lỗi của thân mẫu tôi."</i><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi còn là một thiếu niên, ông đã được giáo dục ở <a href="/wiki/Kassel" title="Kassel">Kassel</a> tại <a href="/w/index.php?title=Friedrichsgymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrichsgymnasium (trang không tồn tại)">Friedrichsgymnasium</a>.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào tháng 1 năm 1877, khi học xong trung học và vào ngày sinh nhật thứ mười tám của mình, ông nhận được một món quà từ bà ngoại, Nữ vương Victoria là huân chương <i>Order of the Garter</i>. Wilhelm sở hữu trí thông minh nhanh nhẹn, nhưng điều này thường bị lu mờ bởi tính khí nóng nảy của chính ông. Sau những năm ở Kassel, ông đã trải qua bốn nhiệm kỳ tại <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Bonn" title="Đại học Bonn">Đại học Bonn</a> để nghiên cứu luật và chính trị. Wilhelm trở thành thành viên của <i>Quân đoàn độc quyền Borussia Bonn.</i><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Là một hoàng tôn của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Vương tộc Hohenzollern</a>, Wilhelm ngay từ khi còn nhỏ đã được tiếp xúc với xã hội quân phiệt của tầng lớp <a href="/wiki/Junker_(Ph%E1%BB%95)" title="Junker (Phổ)">quý tộc Phổ</a>. Điều này đã có ảnh hưởng rất lớn đến ông và khi trưởng thành, Wilhelm hiếm khi bị bắt gặp mặc thường phục.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nền văn hóa quân sự siêu nam tính của Phổ trong thời kỳ này đã đóng khung nhiều vào lý tưởng chính trị và các mối quan hệ cá nhân của ông. Hoàng tôn rất ngưỡng mộ cha ông, <a href="/wiki/Friedrich_III,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Friedrich III, Hoàng đế Đức">Thái tử Friedrich</a>, người đã được con trai mình nhìn bằng một tình yêu và sự kính trọng sâu sắc. Vị thế của cha như một người anh hùng trong các cuộc chiến tranh thống nhất đã phần lớn giúp củng cố cho thái độ của ông từ khi còn trẻ và cũng như sau này; nhưng quan hệ tình cảm chặt chẽ giữa cha và ông không được khuyến khích trong xã hội chính trị Đức vào thời điểm đó. Song, khi tiếp xúc với các đối thủ chính trị của Thái tử Frederick, Wilhelm bắt đầu có nhiều cảm xúc xung quanh hơn đối với cha mình, nhận thấy ảnh hưởng của mẹ ông đối với cha, một nhân vật mà ông cho rằng đáng lẽ phải sở hữu tính độc lập và sức mạnh nam tính. Hoàng tôn Wilhelm cũng thần tượng ông nội của mình, <a href="/wiki/Wilhelm_I" class="mw-redirect" title="Wilhelm I">Hoàng đế Wilhelm I</a>, ông là một hình mẫu trong những nỗ lực sau này để nuôi dưỡng sự sùng bái ngưỡng mộ của <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Hoàng đế Đức">Hoàng đế Đức</a> đầu tiên là "Wilhelm I Đại đế". Tuy nhiên, ông có một mối quan hệ không tốt đẹp với mẹ của mình.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Giáo_dục"><span id="Gi.C3.A1o_d.E1.BB.A5c"></span>Giáo dục</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Giáo dục”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giáo dục"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1877_Wilhelm_der_zweite.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/1877_Wilhelm_der_zweite.jpg/220px-1877_Wilhelm_der_zweite.jpg" decoding="async" width="220" height="306" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/1877_Wilhelm_der_zweite.jpg/330px-1877_Wilhelm_der_zweite.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/1877_Wilhelm_der_zweite.jpg/440px-1877_Wilhelm_der_zweite.jpg 2x" data-file-width="1080" data-file-height="1500" /></a><figcaption>Wilhelm trong bộ quân phục của Phổ, 1877</figcaption></figure> <p>Wilhelm chống lại những nỗ lực của cha mẹ ông và đặc biệt là mẹ, Công chúa Victoria, để giáo dục ông theo tinh thần <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">chủ nghĩa tự do</a> của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh_v%C3%A0_B%E1%BA%AFc_Ireland" title="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland">Anh</a>. Thay vào đó, ông đồng ý với sự ủng hộ của các gia sư đối với <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_chuy%C3%AAn_quy%E1%BB%81n" title="Chế độ chuyên quyền">chế độ cai trị chuyên quyền</a>, và dần dần trở nên phổ biến ở <a href="/wiki/Ph%E1%BB%95_(qu%E1%BB%91c_gia)" title="Phổ (quốc gia)">Phổ</a> một cách triệt để dưới ảnh hưởng của nó. Do đó, ông trở nên xa lánh với cha mẹ, nghi ngờ họ đặt lợi ích của nước Anh lên hàng đầu hơn là Đức và Phổ. Wilhelm I, xem cháu trai mình, được giáo dục chủ yếu bởi Công chúa Victoria đã trưởng thành.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi Wilhelm gần 21 tuổi, Hoàng đế quyết định đã đến lúc cháu trai của ông nên bắt đầu giai đoạn quân sự chuẩn bị cho ngai vàng. Ông được bổ nhiệm làm <a href="/wiki/Trung_%C3%BAy" title="Trung úy">trung úy</a> cho Trung đoàn Cận vệ đầu tiên đóng tại <a href="/wiki/Potsdam" title="Potsdam">Potsdam</a>. "<i>Trong đội Vệ binh</i>" Wilhelm nói, "<i>Tôi thực sự tìm thấy gia đình, bạn bè, sở thích của mình—mọi thứ mà tôi có cho đến thời điểm đó đều phải làm mà không có.</i>" Khi còn là một cậu bé và một sinh viên, cách cư xử của ông rất lịch sự và dễ mến; nhưng với tư cách là một sĩ quan quân đội sau này, ông đã bắt đầu đi đứng nghiêm khắc và nói năng thô lỗ bằng giọng điệu mà ông cho là phù hợp với một <a href="/wiki/S%C4%A9_quan" title="Sĩ quan">sĩ quan</a> Phổ. </p><p>Theo nhiều cách, Wilhelm là nạn nhân của vị trí thừa kế và những mưu đồ của thủ tướng đương thời, <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a>. Khi Wilhelm ở độ tuổi đôi mươi, Bismarck cố gắng tách ông khỏi cha mẹ (những người phản đối Bismarck và các chính sách của ông) với một số ít thành công. Bismarck đã lên kế hoạch sử dụng hoàng tôn trẻ tuổi như một vũ khí chống lại cha mẹ để duy trì sự thống trị chính trị của riêng mình. Wilhelm do đó đã phát triển một mối quan hệ bất ổn với cha mẹ ông, nhưng đặc biệt là với mẹ ông, một công chúa người Anh. Trong một lần bộc phát vào tháng 4 năm 1889, Wilhelm tức giận ám chỉ rằng "<i>một bác sĩ người Anh đã giết cha tôi, và một bác sĩ người Anh đã làm què cánh tay tôi - đó là lỗi của mẹ tôi, người mà đã không cho phép một bác sĩ người Đức nào tham gia vào sức khỏe hoặc gia đình trực hệ của bà ấy</i>".<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Khi còn trẻ, Wilhelm đã yêu một trong những người em họ mình là <a href="/wiki/Elisabeth_c%E1%BB%A7a_Hessen_v%C3%A0_Rhein" title="Elisabeth của Hessen và Rhein">Elisabeth của Hessen và Rhein</a>. Nhưng đã bị bà từ chối và tiếp đó đã kết hôn với gia đình Hoàng gia Nga (<a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Romanov" title="Vương tộc Romanov"><i>Romanov</i></a>). Năm 1880, ông đính hôn với <a href="/wiki/Auguste_Viktoria_x%E1%BB%A9_Schleswig-Holstein" title="Auguste Viktoria xứ Schleswig-Holstein">Auguste Victoria xứ Schleswig-Holstein</a> (thường được gọi là "<i>Dona</i>"). Hai người họ kết hôn vào ngày 27 tháng 2 năm 1881, và kéo dài trong bốn mươi năm cho đến khi bà qua đời vào năm 1921. Trong khoảng thời gian mười năm, từ năm 1882 đến năm 1892, Augusta Victoria sinh được bảy người con, sáu con trai và một con gái.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bắt đầu từ năm 1884, Bismarck bắt đầu ủng hộ việc Wilhelm I cử cháu trai của mình đi làm nhiệm vụ ngoại giao, một đặc ân bị từ chối đối với Thái tử Frederick. Năm đó, Wilhelm được cử đến <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Nga</a> ở <a href="/wiki/Sankt-Peterburg" title="Sankt-Peterburg">St.Petersburg</a> để tham dự lễ mừng tuổi của Tsesarevich Nicholas, mười sáu tuổi (sau này là <a href="/wiki/Nikolai_II_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Nikolai II của Nga">Nikolai II</a>). Hai năm sau, ông được ông nội, Wilhelm I đưa đến gặp <a href="/wiki/Franz_Joseph_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Joseph I của Áo">Hoàng đế Franz Joseph I của Áo-Hungary</a>. Năm 1886, cũng nhờ Herbert von Bismarck, con trai của Thủ tướng, Wilhelm bắt đầu được đào tạo hai lần một tuần tại <a href="/wiki/B%E1%BB%99_ngo%E1%BA%A1i_giao" title="Bộ ngoại giao">Bộ Ngoại giao</a>. Wilihelm cũng là một trong những thành viên đại diện cho Đức tham dự lễ kỷ niệm - <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_l%E1%BB%85_V%C3%A0ng_c%E1%BB%A7a_N%E1%BB%AF_v%C6%B0%C6%A1ng_Victoria_c%E1%BB%A7a_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại lễ Vàng của Nữ vương Victoria của Liên hiệp Anh (trang không tồn tại)">Đại lễ Vàng của Nữ vương Victoria của Liên hiệp Anh</a> tại <a href="/wiki/Lu%C3%A2n_%C4%90%C3%B4n" title="Luân Đôn">Luân Đôn</a>.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hoàng_đế_nước_Phổ"><span id="Ho.C3.A0ng_.C4.91.E1.BA.BF_n.C6.B0.E1.BB.9Bc_Ph.E1.BB.95"></span>Hoàng đế nước Phổ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Hoàng đế nước Phổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hoàng đế nước Phổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Ngày 9 tháng 3 năm 1888, ông nội của ông, <a href="/wiki/Wilhelm_I" class="mw-redirect" title="Wilhelm I">Wilhelm I</a> qua đời tại Berlin và cha ông lên ngôi với vương hiệu là <a href="/wiki/Friedrich_III,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Friedrich III, Hoàng đế Đức">Frederick III, Hoàng đế Đức</a>. Tuy nhiên, ông đã trải qua một căn bệnh <a href="/wiki/Ung_th%C6%B0_v%C3%B2m_h%E1%BB%8Dng" title="Ung thư vòm họng">ung thư vòm họng</a> không thể chữa khỏi và đã dành tất cả 99 ngày trong triều đại đầu tiên của mình để chống chọi với căn bệnh này trước khi ông qua đời. Vào ngày 15 tháng 6 cùng năm, Wilhelm với tư cách một Hoàng Thái tử lên kế vị làm Hoàng đế Đức và Vua nước Phổ ở tuổi 29.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png/250px-5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png" decoding="async" width="250" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png/375px-5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png/500px-5_mark_Wilhelm_II_-_1901.png 2x" data-file-width="2236" data-file-height="1138" /></a><figcaption> Xu bạc 5 mark kỷ niệm 200 năm <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ph%E1%BB%95" title="Vương quốc Phổ">Vương quốc Phổ</a>, với mặt trước xu là chân dung nghiên của vua Friedrich I và Wilhelm II</figcaption></figure><p>Thời trẻ ông mặc dù là một người rất ngưỡng mộ <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a>, nhưng tính thiếu kiên nhẫn đặc trưng của ông đã sớm đưa ông vào cuộc xung đột với Bismarck, nhân vật thống trị khi thành lập đế quốc của ông. Wilhelm phản đối chính sách đối ngoại cẩn trọng của Bismarck, thích sự bành trướng mạnh mẽ và nhanh chóng để bảo vệ "vị trí mặt trời" của nước Đức. Hơn nữa, vì Wilhelm quyết tâm cai trị cũng như trị vì không giống như Wilhelm I. Trong khi lá thư của hiến pháp hoàng gia trao quyền hành pháp cho hoàng đế, trước đó Wilhelm I đã bằng lòng để lại việc quản lý cho Bismarck. Những xung đột ban đầu giữa Wilhelm và tể tướng của ông đã sớm đầu độc mối quan hệ giữa hai người này. Bismarck tin rằng Wilhelm là một người nhẹ nhàng và có thể bị thâu tóm, và ông tỏ ra ít tôn trọng các chính sách của Wilhelm vào cuối những năm 1880. Sự chia rẽ cuối cùng giữa quân chủ và chính khách xảy ra ngay sau nỗ lực của Bismarck nhằm thực hiện một đạo luật chống <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Chủ nghĩa xã hội</a> sâu rộng vào đầu năm 1890.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trị_vì"><span id="Tr.E1.BB.8B_v.C3.AC"></span>Trị vì</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Trị vì”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trị vì"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg/220px-3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg/330px-3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg/440px-3_Mark_Preu%C3%9Fen_Regierungsjubil%C3%A4um_Wilhelm.jpg 2x" data-file-width="2085" data-file-height="2088" /></a><figcaption>Mặt trái của đồng xu 3 Mark của Phổ cho lễ kỷ niệm trị vì của Wilhelm II.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mâu_thuẫn_với_Bismarck"><span id="M.C3.A2u_thu.E1.BA.ABn_v.E1.BB.9Bi_Bismarck"></span>Mâu thuẫn với Bismarck</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Mâu thuẫn với Bismarck”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mâu thuẫn với Bismarck"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wilhelm_II,_German_Emperor,_by_Russell_%26_Sons,_c1890.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Wilhelm_II%2C_German_Emperor%2C_by_Russell_%26_Sons%2C_c1890.jpg/220px-Wilhelm_II%2C_German_Emperor%2C_by_Russell_%26_Sons%2C_c1890.jpg" decoding="async" width="220" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Wilhelm_II%2C_German_Emperor%2C_by_Russell_%26_Sons%2C_c1890.jpg 1.5x" data-file-width="293" data-file-height="412" /></a><figcaption>Ảnh chụp Wilhelm II, 1890</figcaption></figure> <p>Wilhelm bị cáo buộc là bác bỏ "<i>chính sách đối ngoại hòa bình</i>" của Bismarck và thay vào đó âm mưu với các tướng lĩnh cấp cao để làm việc "<i>có lợi cho một cuộc chiến tranh xâm lược</i>". Bismarck nói với một phụ tá, "<i>Người thanh niên đó muốn chiến tranh với Nga, và muốn rút kiếm ngay lập tức nếu anh ta có thể. Tôi sẽ không cần thuộc về phe nào cả.</i>" Bismarck, sau khi giành được đa số sự ủng hộ trong <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i" title="Quốc hội">Quốc hội</a> vào chính sách của mình đã quyết định thúc đẩy thông qua luật làm cho các Bộ luật Chống Chủ nghĩa Xã hội của ông trở thành vững chắc. Phần lớn Đảng Bảo thủ Đức và Đảng Tự do Quốc gia ủng hộ việc đưa ra các đạo luật có một lợi thế vững vàng, với một ngoại lệ: quân đội có quyền trục xuất những kẻ kích động <a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i_Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a" class="mw-redirect" title="Xã hội Chủ nghĩa">Xã hội chủ nghĩa</a>.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Khi cuộc tranh luận diễn ra, Wilhelm ngày càng quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề xã hội, đặc biệt là việc đối xử với những công nhân mỏ đã đình công năm 1889. Ông thường xuyên tranh luận với Bismarck trong hội đồng để làm rõ vị trí của mình trong chính sách xã hội.<sup id="cite_ref-archive.org_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-archive.org-35"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhưng Bismarck hoàn toàn không đồng ý với các chính sách ủng hộ liên đoàn lao động của ông và tìm cách phá vỡ các chính sách đó. Bismarck, cảm thấy bị áp lực và không được đánh giá cao bởi vị Hoàng đế trẻ tuổi này, Bismarck đã từ chối ký một tuyên bố liên quan đến việc bảo vệ người lao động cùng với Wilhelm như theo yêu cầu của <a href="/wiki/Hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Hiến pháp Đức">Hiến pháp Đức</a>.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong khi Bismarck trước đây đã bảo trợ cho đạo luật an sinh xã hội mang tính bước ngoặt, thì đến năm 1889–90, ông đã phản đối dữ dội sự gia tăng của lao động có tổ chức. Đặc biệt, ông phản đối việc tăng lương, cải thiện điều kiện làm việc và điều chỉnh quan hệ lao động. Hơn nữa, chính phủ liên minh chuyển đổi mà Bismarck đã có thể duy trì từ năm 1867, cuối cùng đã mất đa số ghế trong Reichstag. Sự đổ vỡ quan hệ cuối cùng giữa Bismarck và <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF" title="Quân chủ chuyên chế">Chế độ quân chủ chuyên chế</a> xảy ra khi Bismarck tìm kiếm đa số nghị viện mới sau khi <i>Kartell</i> của ông ta bị bỏ phiếu từ quyền do sự thất bại của Luật chống xã hội chủ nghĩa. Các quyền lực còn lại trong <a href="/wiki/Reichstag_(%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3)" class="mw-redirect" title="Reichstag (Đức Quốc Xã)">Reichstag</a> là Đảng Trung tâm Công giáo và Đảng Bảo thủ. </p><p>Trong hầu hết các hệ thống nghị viện, người đứng đầu chính phủ phụ thuộc vào sự tín nhiệm của đa số nghị viện và có quyền thành lập liên minh để duy trì đa số người ủng hộ. Tuy nhiên, trong một nền quân chủ chuyên quyền, thủ tướng cũng không thể đủ khả năng để trở thành kẻ thù của <a href="/wiki/Vua" title="Vua">quân vương</a> vì họ có rất nhiều cách theo ý mình để âm thầm ngăn chặn các mục tiêu chính sách của thủ tướng. Vì những lý do này, Wilhelm tin rằng ông có quyền được thông báo trước khi Bismarck bắt đầu các cuộc đàm phán liên minh với <a href="/wiki/Phe_%C4%91%E1%BB%91i_l%E1%BA%ADp" class="mw-redirect" title="Phe đối lập">phe đối lập</a>. </p><p>Sau một cuộc tranh cãi đã xảy ra tại điền trang của Bismarck về việc ông bị cáo buộc là không tôn trọng chế độ quân chủ. Bismarck, lần đầu tiên bị cuốn vào một cuộc khủng hoảng mà ông không thể xoay sở để có lợi cho bản thân và thậm chí ông đã viết một lá thư từ chức để chỉ trích sự tham gia của Wilhelm vào cả chính sách đối ngoại và đối nội, nhưng lá thư này chỉ được công bố sau khi Bismarck qua đời.<sup id="cite_ref-archive.org_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-archive.org-35"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Lễ khai mạc <a href="/wiki/Reichstag_(%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3)" class="mw-redirect" title="Reichstag (Đức Quốc Xã)">Reichstag</a> vào ngày 6 tháng 5 năm 1890, Wilhelm tuyên bố rằng vấn đề cấp bách nhất là ''<i>việc mở rộng hơn nữa dự luật liên quan đến việc bảo vệ người lao động''.</i> Vì vậy, vào năm 1891, <a href="/wiki/Reichstag" class="mw-disambig" title="Reichstag">Reichstag</a> đã thông qua Đạo luật Bảo vệ Người lao động, trong đó cải thiện điều kiện làm việc, bảo vệ phụ nữ và trẻ em và điều chỉnh quan hệ lao động.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cách_chức_Bismarck"><span id="C.C3.A1ch_ch.E1.BB.A9c_Bismarck"></span>Cách chức Bismarck</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Cách chức Bismarck”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cách chức Bismarck"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trước những lời yêu cầu của Wilhelm, Thủ tướng Otto von Bismarck quyết định từ chức vào năm 1890, ở tuổi 75. Bismarck được thay thế bởi <a href="/wiki/Leo_von_Caprivi" title="Leo von Caprivi">Leo von Caprivi</a> làm Thủ tướng Đức và Bộ trưởng kiêm Tổng thống Phổ. Trong chính sách đối ngoại, Bismarck đã đạt được sự cân bằng lợi ích mong manh giữa Đức, Pháp và Nga - hòa bình đã ở trong tầm tay và Bismarck đã cố gắng giữ nó theo cách đó bất chấp tình cảm ngày càng tăng của người dân đối với Anh (liên quan đến các thuộc địa) và đặc biệt là chống lại Nga. Với việc Bismarck bị cách chức, người Nga mong đợi một sự đảo ngược chính sách ở <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a>, vì vậy họ nhanh chóng đạt được thỏa thuận với Pháp, bắt đầu một quá trình mà đến năm 1914, phần lớn là cô lập Đức.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg/220px-1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg" decoding="async" width="220" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg/330px-1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg/440px-1890_Bismarcks_Ruecktritt.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="786" /></a><figcaption>" Dropping the Pilot " của John Tenniel, được xuất bản trên tạp chí <i>Punch</i> ngày 29 tháng 3 năm 1890, hai tuần sau khi Bismarck bị cách chức</figcaption></figure> <p>Trong những năm sau đó, Bismarck đã tạo ra "Bismarck myth"; quan điểm (mà một số nhà sử học lập luận đã được xác nhận bởi các sự kiện sau đó) rằng yêu cầu của Wilhelm đối với việc từ chức của Bismarck đã phá hủy bất kỳ cơ hội nào mà Đế quốc Đức từng có về một chính phủ ổn định và hòa bình quốc tế. Theo quan điểm này, Wilhelm gọi đó là "The New Course" tức khi con tàu của nhà nước Đức đi chệch hướng một cách nguy hiểm, nó đã trực tiếp dẫn đến sự tàn sát của Thế chiến thứ nhất và thứ hai. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Kaiser_Wilhelm_II,_1905.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Kaiser_Wilhelm_II%2C_1905.jpg/190px-Kaiser_Wilhelm_II%2C_1905.jpg" decoding="async" width="190" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Kaiser_Wilhelm_II%2C_1905.jpg/285px-Kaiser_Wilhelm_II%2C_1905.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Kaiser_Wilhelm_II%2C_1905.jpg 2x" data-file-width="373" data-file-height="607" /></a><figcaption><i>Wilhelm II, 1905. Từ một bức ảnh có chữ ký tặng cho Madame de Hegermann-Lindencrone.</i></figcaption></figure> <p>Khi bổ nhiệm Caprivi và sau đó là Hohenlohe, Wilhelm đã bắt tay vào "Lộ trình mới" trong lịch sử, trong đó ông hy vọng sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của chính phủ. Nước Đức trong thời đại này, có một điều rõ ràng giữa sự khác biệt tồn tại giữa Hoàng đế và người hầu chính trị (ám chỉ Thủ tướng Đức) trong "Kỷ nguyên Wilhelmine". Các thủ tướng này là công chức cấp cao chứ không phải là chính khách dày dạn kinh nghiệm như Bismarck trước đây. Wilhelm muốn loại trừ sự xuất hiện của một khác như Bismarck, người mà ông thường căm ghét và gọi là "<i>một kẻ giết người già hư hỏng</i>". </p><p>Về sau, khi nghỉ hưu và cho đến cuối đời, Bismarck đã trở thành người chỉ trích gay gắt các chính sách của Wilhelm, nhưng trên thực tế nếu không có sự hỗ trợ của Wilhelm, rất ít cơ hội để Bismarck có ảnh hưởng quyết định đến chính sách. </p><p>Vào đầu thế kỷ 20, Wilhelm bắt đầu tập trung vào chương trình nghị sự thực sự của mình: thành lập Hải quân Đức có thể sánh ngang với Anh và cho phép Đức tuyên bố mình là một cường quốc thế giới. Ông ra lệnh cho các nhà lãnh đạo quân đội của mình đọc cuốn sách của Đô đốc Alfred Thayer Mahan ''<i>Ảnh hưởng của sức mạnh biển đối với lịch sử''</i>, và dành hàng giờ để vẽ phác thảo những con tàu mà ông muốn đóng. Bülow và Bethmann Hollweg - những thủ tướng trung thành của ông, chăm sóc các vấn đề đối nội và các quyết định được cho là ''<i>lập dị</i>'' của Wilhelm tại thời điểm này đã bắt đầu lan truyền như một sự báo động cho các thủ tướng châu Âu.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tính_cách"><span id="T.C3.ADnh_c.C3.A1ch"></span>Tính cách</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Tính cách”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tính cách"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các nhà sử học đã thường xuyên nhấn mạnh vai trò của tính cách Wilhelm II trong việc định hình triều đại của ông. Theo, Thomas Nipperdey kết luận rằng: </p> <blockquote class="templatequote"><p>...ông ấy có năng khiếu, với sự hiểu biết nhanh chóng, đôi khi xuất chúng và cũng có sở thích về công nghệ, kỹ thuật, công nghiệp, khoa học hiện đại nhưng đồng thời cũng hời hợt, vội vàng, bồn chồn, không thể thư giãn, không có bất kỳ mức độ nghiêm túc nào sâu sắc hơn, không có bất kỳ mong muốn làm việc chăm chỉ hoặc nỗ lực để nhìn thấy mọi thứ đến cùng, không có bất kỳ cảm giác tỉnh táo nào về sự cân bằng và ranh giới, hoặc thậm chí đối với thực tế và các vấn đề thực tế không thể kiểm soát và hiếm có khả năng học hỏi từ kinh nghiệm hay tuyệt vọng để được vỗ tay và thành công - như Bismarck đã nói từ rất sớm trong cuộc đời mình, ông ấy muốn mỗi ngày đều là sinh nhật của mình—lãng mạn, đa cảm, không chắc chắn và kiêu ngạo, với sự tự tin và ham muốn thể hiện vô cùng. Khi còn là một học viên thiếu niên - người không bao giờ có giọng điệu của các sĩ quan và dũng cảm muốn đóng vai lãnh chúa tối cao, đầy sợ hãi hoang mang về một cuộc sống đơn điệu không có bất kỳ sự đa dạng nào, và không mục đích, bệnh hoạn trong lòng căm thù của ông ấy đối với người mẹ người Anh của mình.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENipperdey1992421_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENipperdey1992421-41"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Nhà sử học David Fromkin nói rằng Wilhelm có mối quan hệ yêu ghét với nước Anh.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo Fromkin "ngay từ đầu, phe nửa Đức của Wihelm đã có chiến tranh với phe nửa Anh. Ông ấy cực kỳ ghen tị với người Anh, muốn trở thành người Anh, muốn trở thành người Anh giỏi hơn người Anh, đồng thời ghét họ và bực bội vì ông không bao giờ có thể được họ chấp nhận hoàn toàn".<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Langer và các cộng sự đã từng nhấn mạnh những hậu quả quốc tế tiêu cực về tính cách thất thường của Wilhelm: "Ông ta tin vào vũ lực, và sự sống sót của những người khỏe nhất'' trong chính trị trong nước cũng như đối ngoại... William không thiếu thông minh, nhưng thiếu ổn định, ngụy trang cho sự bất an sâu sắc của mình bằng cách nói chuyện vênh váo và cứng rắn. Wilhelm thường xuyên rơi vào trầm cảm và cuồng loạn. Sự bất ổn cá nhân của ông được thể hiện qua những sai sót trong chính sách. Ông không quan tâm nhiều đến việc đạt được các mục tiêu cụ thể, như trường hợp của Bismarck và cũng như việc khẳng định ý chí của mình.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thái_độ_đối_với_đạo_Hồi"><span id="Th.C3.A1i_.C4.91.E1.BB.99_.C4.91.E1.BB.91i_v.E1.BB.9Bi_.C4.91.E1.BA.A1o_H.E1.BB.93i"></span>Thái độ đối với đạo Hồi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Thái độ đối với đạo Hồi”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thái độ đối với đạo Hồi"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wilhelm II có quan hệ thân thiện với <a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a>.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông tự mô tả mình là "bạn" với "300 triệu người Mô ha mét giáo".<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau chuyến đi đến kinh đô <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a> (mà ông đã đến thăm ba lần - một kỷ lục bất bại đối với bất kỳ quân vương châu Âu nào) vào năm 1898, Wilhelm đã viết cho <a href="/wiki/Nikolai_II_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Nikolai II của Nga">Nicholas II</a> rằng,<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <blockquote class="templatequote"><p>Nếu tôi đến đó mà bản thân không thuộc về bất kỳ tôn giáo nào cả, chắc chắn tôi đã trở thành người Mô ha mét giáo!</p><cite><div class="templatequotecite">— Wilhelm II</div></cite> </blockquote> <p>để đối phó với sự cạnh tranh chính trị giữa các giáo phái <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Cơ đốc</a> để xây dựng các nhà thờ và tượng đài lớn hơn và hoành tráng hơn, điều này đã khiến các giáo phái này tỏ ra <a href="/wiki/Th%E1%BB%9D_ng%E1%BA%ABu_t%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Thờ ngẫu tượng">sùng bái thần tượng</a> và khiến <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Người Hồi giáo">người Hồi giáo</a> rời bỏ sứ điệp Cơ đốc.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_bài_Do_Thái"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_b.C3.A0i_Do_Th.C3.A1i"></span>Chủ nghĩa bài Do Thái</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa bài Do Thái”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa bài Do Thái"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Theo Lamar Cecil kết luận: </p> <blockquote class="templatequote"><p>Wilhelm không bao giờ thay đổi, và trong suốt cuộc đời mình, ông tin rằng <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> phải chịu trách nhiệm nghiêm trọng, phần lớn thông qua sự nổi bật của họ trên <a href="/w/index.php?title=B%C3%A1o_ch%C3%AD_Berlin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Báo chí Berlin (trang không tồn tại)">báo chí Berlin</a> và trong các phong trào <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cánh tả">chính trị cánh tả</a>, vì đã khuyến khích phản đối sự cai trị của ông. Đối với cá nhân người Do Thái, từ các doanh nhân giàu có và các <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_s%C6%B0u_t%E1%BA%ADp_ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà sưu tập nghệ thuật (trang không tồn tại)">nhà sưu tập nghệ thuật</a> lớn đến những người cung cấp hàng hóa trang nhã trong các cửa hàng ở <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a>, ông rất quý trọng, nhưng ông đã ngăn cản các <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_d%C3%A2n_Do_Th%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công dân Do Thái (trang không tồn tại)">công dân Do Thái</a> có sự nghiệp trong quân đội và đoàn ngoại giao và thường xuyên sử dụng ngôn từ lăng mạ chống lại họ.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECecil200057_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECecil200057-49"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Năm 1918, Wilhelm đề xuất một chiến dịch chống lại "Người Do Thái-Bolshevik" ở <a href="/wiki/C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baltic" title="Các nước Baltic">các nước Baltic</a>, trích dẫn ví dụ <a href="/wiki/Di%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng_Armenia" title="Diệt chủng Armenia">về những gì người Thổ Nhĩ Kỳ đã làm</a> với <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Armenia" title="Người Armenia">người Armenia</a> vài năm trước đó.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào ngày 2 tháng 12 năm 1919, Wilhelm viết thư cho <a href="/wiki/August_von_Mackensen" title="August von Mackensen">Thống chế August von Mackensen</a>, tố cáo việc thoái vị của chính mình là "sự xấu hổ sâu sắc nhất, ghê tởm nhất từng gây ra cho một người trong lịch sử, người Đức đã tự làm cho chính họ... bị bộ lạc nuôi dưỡng và lừa dối của Judah... Đừng bao giờ người Đức quên điều này, cũng như không được nghỉ ngơi cho đến khi những ký sinh trùng này bị tiêu diệt và bị tiêu diệt khỏi đất Đức!".<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm tin rằng người Do Thái là một "mối phiền toái mà nhân loại phải thoát khỏi bằng cách này hay cách khác." Ông nói "Tôi tin rằng điều tốt nhất sẽ bằng khí ga!".<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_Emperor_on_board_the_Javus_Sultan_Selim_(Goeben)._German_Emperor_Wilhelm_II._in_conversation_with_Enver_Pascha._October_1917_-_NARA_-_17391108_(restored).jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/The_Emperor_on_board_the_Javus_Sultan_Selim_%28Goeben%29._German_Emperor_Wilhelm_II._in_conversation_with_Enver_Pascha._October_1917_-_NARA_-_17391108_%28restored%29.jpeg/168px-thumbnail.jpeg" decoding="async" width="168" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/The_Emperor_on_board_the_Javus_Sultan_Selim_%28Goeben%29._German_Emperor_Wilhelm_II._in_conversation_with_Enver_Pascha._October_1917_-_NARA_-_17391108_%28restored%29.jpeg/252px-thumbnail.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/The_Emperor_on_board_the_Javus_Sultan_Selim_%28Goeben%29._German_Emperor_Wilhelm_II._in_conversation_with_Enver_Pascha._October_1917_-_NARA_-_17391108_%28restored%29.jpeg/336px-thumbnail.jpeg 2x" data-file-width="1894" data-file-height="2708" /></a><figcaption>Wilhelm II với <a href="/w/index.php?title=Enver_Pasha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enver Pasha (trang không tồn tại)">Enver Pasha</a>, tháng 10 năm 1917. Enver là một trong những thủ phạm chính của cuộc diệt chủng Armenia.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Những_mối_quan_hệ"><span id="Nh.E1.BB.AFng_m.E1.BB.91i_quan_h.E1.BB.87"></span>Những mối quan hệ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Những mối quan hệ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những mối quan hệ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Là cháu của <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a>, Wilhelm là anh họ đời một của vị vua tương lai <a href="/wiki/George_V_c%E1%BB%A7a_Anh" title="George V của Anh">George V</a> của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh_v%C3%A0_B%E1%BA%AFc_Ireland" title="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland">Vương quốc Anh</a>, cũng như <a href="/w/index.php?title=Marie_c%E1%BB%A7a_Edinburgh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marie của Edinburgh (trang không tồn tại)">Vương hậu Marie của Romania</a>, <a href="/wiki/Maud_c%E1%BB%A7a_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh" title="Maud của Liên hiệp Anh">Maud của Na Uy</a>, <a href="/wiki/Victoria_Eugenie_c%E1%BB%A7a_Battenberg" title="Victoria Eugenie của Battenberg">Victoria Eugenie của Tây Ban Nha</a> và <a href="/wiki/Aleksandra_Fyodorovna_(Alix_x%E1%BB%A9_Hessen)" class="mw-redirect" title="Aleksandra Fyodorovna (Alix xứ Hessen)">Hoàng hậu Alexandra của Nga</a>. Năm 1889, em gái của ông, <a href="/wiki/Sophie_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Sophie của Phổ">Sophie</a>, kết hôn với <a href="/wiki/Konstantinos_I_c%E1%BB%A7a_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Konstantinos I của Hy Lạp">Constantine I của Hy Lạp</a> trong tương lai. Wilhelm tức giận khi em gái mình đã cải đạo <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Luther" title="Giáo hội Luther">Luther</a> sang <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_th%E1%BB%91ng_gi%C3%A1o_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Chính thống giáo Hy Lạp">Chính thống giáo Hy Lạp</a>; về sau do quan hệ bất ổn giữa em gái, ông đã cấm Sophia nhập cảnh vào Đức trong vài năm sau đó. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg/220px-The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg/330px-The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg/440px-The_Nine_Sovereigns_at_Windsor_for_the_funeral_of_King_Edward_VII.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1452" /></a><figcaption>Chín vị quân chủ châu Âu tại <a href="/wiki/L%C3%A2u_%C4%91%C3%A0i_Windsor" title="Lâu đài Windsor">Lâu đài Windsor</a> cho tang lễ của <a href="/wiki/Edward_VII_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Edward VII của Anh">Edward VII</a>, được chụp vào ngày 20 tháng 5 năm 1910. Đứng, từ trái sang phải: <a href="/wiki/Haakon_VII_c%E1%BB%A7a_Na_Uy" title="Haakon VII của Na Uy">Haakon VII của Na Uy</a>, <a href="/wiki/Ferdinand_I_c%E1%BB%A7a_Bulgaria" title="Ferdinand I của Bulgaria">Ferdinand của Bulgaria</a>, <a href="/wiki/Manuel_II_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="Manuel II của Bồ Đào Nha">Manuel II của Bồ Đào Nha</a>, <b>Wilhelm II của Đức và Phổ</b>, <a href="/wiki/Georgios_I_c%E1%BB%A7a_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Georgios I của Hy Lạp">Georgios I của Hy Lạp</a> và <a href="/wiki/Albert_I_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%89" title="Albert I của Bỉ">Albert I của Bỉ</a>. Ngồi từ trái sang phải: <a href="/wiki/Alfonso_XIII_c%E1%BB%A7a_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Alfonso XIII của Tây Ban Nha">Alfonso XIII của Tây Ban Nha</a>, <a href="/wiki/George_V_c%E1%BB%A7a_Anh" title="George V của Anh">George V của Anh và Ireland</a> và <a href="/wiki/Frederik_VIII_c%E1%BB%A7a_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Frederik VIII của Đan Mạch">Frederik VIII của Đan Mạch</a>.</figcaption></figure> <p>Các mối quan hệ gây tranh cãi nhất của Wilhelm là với các mối quan hệ của ông với người Anh. Wilhelm từng khao khát sự chấp nhận của bà mình, <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a>, và những người còn lại trong gia đình bà.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù thực tế là Victoria của Anh luôn ấy đối xử với ông một cách lịch sự và tế nhị, nhưng những người thân khác của ông phần lớn lại từ chối chấp nhận ông ấy. </p><p>Ông có một mối quan hệ đặc biệt tồi tệ với chú Bertie của mình, Thân vương xứ Wales (về sau là <a href="/wiki/Edward_VII_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Edward VII của Anh">Vua Edward VII</a>). Về bản thân Wilhelm, ông luôn muốn mọi người xem và cũng như đối xử với mình như một vị vua. Giữa năm 1888 và 1901, Wilhelm từng phẫn nộ với chú của mình, Thân vương xứ Wales vì lý do mặc dù là người thừa kế ngai vàng của Anh, nhưng lại đối xử với Wilhelm không phải như một vị vua trị vì, mà chỉ đơn thuần là một người cháu khác.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Edward, Thân vương xứ Wales không được lòng người cháu Wilhelm, ông từng được Wilhelm gọi một cách châm biếm là "con công già" đi cùng với tước vị của ông. Bắt đầu từ những năm 1890, Wilhelm đã đến Anh tham dự <i>Tuần lễ Cowes</i> trên <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Wight" title="Đảo Wight">Đảo Wight</a> và thường thi đấu với chú của mình trong các cuộc đua du thuyền. Vợ của Edward, <a href="/wiki/Alexandra_c%E1%BB%A7a_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Alexandra của Đan Mạch">Alexandra</a> - công chúa của Đan Mạch, cũng không ưa Wilhelm. Ngay cả khi ông chưa lên ngôi vào thời điểm đó, Alexandra cảm thấy tức giận về việc quân Phổ chiếm giữ <a href="/wiki/Schleswig-Holstein" title="Schleswig-Holstein">Schleswig-Holstein</a> từ quê hương của bà vào những năm 1860, và cũng khó chịu vì cách đối xử của Wilhelm với mẹ mình.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù có quan hệ không tốt với những người thân ở Anh, khi nhận được tin Nữ vương Victoria qua đời tại Nhà Osborne vào tháng 1 năm 1901, Wilhelm lập tức đến Anh và ở bên giường bà khi bà qua đời, và ông vẫn dự tang lễ. Sau này, ông cũng có mặt trong đám tang của Vua Edward VII vào năm 1910. </p><p>Năm 1913, Wilhelm tổ chức một đám cưới xa hoa ở Berlin cho cô con gái duy nhất của mình, <a href="/wiki/Viktoria_Luise_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Viktoria Luise của Phổ">Viktoria Loise</a>. Trong số các khách mời trong đám cưới có anh em họ của ông là Sa hoàng <a href="/wiki/Nicholas_II_c%E1%BB%A7a_Nga" class="mw-redirect" title="Nicholas II của Nga">Nicholas II của Nga</a> và <a href="/wiki/George_V_c%E1%BB%A7a_Anh" title="George V của Anh">Vua George V</a>, và vợ của George, <a href="/wiki/Mary_x%E1%BB%A9_Teck" title="Mary xứ Teck">Vương hậu Mary</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đối_ngoại"><span id=".C4.90.E1.BB.91i_ngo.E1.BA.A1i"></span>Đối ngoại</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Đối ngoại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đối ngoại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Chính sách đối ngoại của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đức</a> dưới thời Wilhelm II đã phải đối mặt với một số vấn đề đáng kể. Có lẽ vấn đề rõ ràng nhất là ông là một người thiếu kiên nhẫn và chủ quan trong các phản ứng của mình thường bị ảnh hưởng mạnh bởi tình cảm và sự bốc đồng. Cá nhân ông không đủ trang bị để điều hành chính sách đối ngoại của Đức theo một lộ trình hợp lý. Ngày nay người ta đã công nhận rộng rãi rằng những hành động ngoạn mục khác nhau mà ông thực hiện trên phạm vi quốc tế thường được giới tinh hoa chính sách đối ngoại của Đức khuyến khích một phần, chẳng hạn như bức điện Kruger năm 1896, trong đó Wilhelm chúc mừng <a href="/wiki/Paul_Kruger" title="Paul Kruger">Tổng thống Paul Kruger</a> vì đã ngăn cản <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Transvaal" title="Cộng hòa Transvaal">Cộng hòa Transvaal</a> trước khi bị thôn tính bởi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Anh" class="mw-redirect" title="Đế chế Anh">Đế chế Anh</a> trong <a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%99t_k%C3%ADch_Jameson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc đột kích Jameson (trang không tồn tại)">Cuộc đột kích Jameson</a>. Dư luận Anh đã khá ủng hộ Wilhelm trong 12 năm đầu tiên ông lên ngôi, nhưng nó đã trở nên tồi tệ vào cuối những năm 1890. Trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Chiến tranh thế giới thứ nhất</a>, ông trở thành mục tiêu trung tâm của tuyên truyền chống Đức của người Anh và hiện thân của một kẻ thù đáng ghét.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:China_imperialism_cartoon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/China_imperialism_cartoon.jpg/175px-China_imperialism_cartoon.jpg" decoding="async" width="175" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/China_imperialism_cartoon.jpg/262px-China_imperialism_cartoon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/China_imperialism_cartoon.jpg/349px-China_imperialism_cartoon.jpg 2x" data-file-width="3118" data-file-height="4267" /></a><figcaption>Một bức tranh hoạt hình, 1898. Trung Quốc được mô tả như một chiếc bánh, được xâu xé bởi <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a> (Anh), <b>Wilhelm II</b> (Đức), <a href="/wiki/Nicholas_II" class="mw-redirect" title="Nicholas II">Nicholas II</a> (Nga), <a href="/wiki/Marianne" title="Marianne">Marianne</a> (Pháp) và một samurai (Nhật Bản)</figcaption></figure> <p>Wilhelm đã gieo rắc nỗi lo sợ về một nguy cơ mà ông đang cố gắng thu hút các nhà cầm quyền châu Âu khác mà họ phải đối mặt khi xâm lược <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Trung Quốc</a> được ít các nhà lãnh đạo khác chú ý đến.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm đã sử dụng chiến thắng của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản">Nhật Bản</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Nga-Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Nga-Nhật">Chiến tranh Nga-Nhật</a> để cố gắng kích động nỗi sợ hãi ở phía tây về nguy cơ mà họ phải đối mặt trước nếu Nhật Bản hồi sinh. Ông tuyên bố sẽ liên minh với <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> để đánh chiếm phía tây. Dưới thời ông, nước Đức đã đầu tư vào việc củng cố các thuộc địa của mình ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">Châu Phi</a> và <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a>, nhưng rất ít thu được lợi nhuận và tất cả đều bị mất trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Chiến tranh thế giới thứ nhất</a>. Ở <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_Phi" title="Tây Nam Phi">Tây Nam Phi</a> (nay là <a href="/wiki/Namibia" title="Namibia">Namibia)</a>, một cuộc nổi dậy của người bản xứ chống lại sự cai trị của Đế quốc Đức đã dẫn đến <a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_di%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng_Herero_v%C3%A0_Namaqua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc diệt chủng Herero và Namaqua (trang không tồn tại)">Cuộc diệt chủng Herero và Namaqua</a>, mặc dù cuối cùng Wilhelm đã ra lệnh dừng lại.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một trong số ít lần Wilhelm thành công trong lĩnh vực ngoại giao cá nhân là vào năm 1900, ông ủng hộ cuộc hôn nhân của <a href="/wiki/Franz_Ferdinand_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Ferdinand của Áo">Tổng công tước Franz Ferdinand của Áo</a> với Nữ bá tước Sophie Chotek, trái với mong muốn của <a href="/wiki/Franz_Joseph_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Joseph I của Áo">Hoàng đế Franz Joseph I của Áo</a>. Vào năm 1913, khi con gái ông là <a href="/wiki/Viktoria_Luise_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Viktoria Luise của Phổ">Viktoria Luise</a> kết hôn với Công tước xứ Braunschweig đã giúp hàn gắn rạn nứt giữa <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hannover" title="Vương tộc Hannover">Vương tộc Hanover</a> và <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Vương tộc Hohenzollern</a> sau khi Phổ sáp nhập <a href="/wiki/Hannover" title="Hannover">Hanover</a> vào năm 1866.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bài_phát_biểu_Hun_năm_1900"><span id="B.C3.A0i_ph.C3.A1t_bi.E1.BB.83u_Hun_n.C4.83m_1900"></span>Bài phát biểu Hun năm 1900</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Bài phát biểu Hun năm 1900”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bài phát biểu Hun năm 1900"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Ngh%C4%A9a_H%C3%B2a_%C4%90o%C3%A0n" title="Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn">Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn</a> - một cuộc nổi dậy chống ngoại bang ở <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Trung Quốc</a>, đã bị một lực lượng quốc tế gồm quân Anh, Pháp, Nga, Áo, Ý, Mỹ, Nhật và Đức dập tắt vào năm 1900. Bài diễn văn từ biệt của Wilhelm với những người lính theo tinh thần của <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Hung" title="Người Hung">người Huns</a> đã trở thành một bài hùng biện rực lửa của ông thể hiện rõ về tầm nhìn đối với Đức như một trong những cường quốc.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Có hai phiên bản của bài phát biểu. Bộ Ngoại giao Đức đã ban hành một phiên bản đã được chỉnh sửa, đảm bảo bỏ qua một đoạn đặc biệt gây bức xúc. Phiên bản đã chỉnh sửa là: </p> <blockquote class="templatequote"><p>Những nhiệm vụ tuyệt vời ở nước ngoài đã rơi vào tay Đế quốc Đức mới, những nhiệm vụ lớn hơn nhiều người đồng hương của tôi mong đợi. Đế quốc Đức, về bản chất của nó, có nghĩa vụ hỗ trợ công dân của mình nếu họ đặt chân đến vùng đất nước ngoài... Một nhiệm vụ lớn lao đang chờ chúng ta [ở Trung Quốc]: chúng ta phải trả thù những bất công oan nghiệt đã gây ra. Người Trung Quốc đã đảo lộn luật pháp của các quốc gia; họ đã chế nhạo sự thiêng liêng của sứ thần, nghĩa vụ của lòng hiếu khách theo cách chưa từng có trong lịch sử thế giới. Điều đáng phẫn nộ hơn là tội ác này đã được thực hiện bởi một quốc gia tự hào về nền văn hóa lâu đời của mình. Thể hiện đức hạnh của Phổ xưa. Hãy thể hiện mình là Cơ đốc nhân trong niềm vui chịu đựng đau khổ. Có thể danh dự và vinh quang theo các biểu ngữ và cánh tay của chúng ta. Hãy cho cả thế giới một tấm gương về sự dũng cảm và kỷ luật. Chúng ta biết rõ rằng chúng ta phải chiến đấu chống lại một kẻ thù xảo quyệt, dũng cảm, vũ trang tốt và tàn ác. Khi ai trong các đồng chí gặp họ, hãy biết điều này: không có tù binh nào sẽ được đưa ra. Tù nhân sẽ không bị bắt. Hãy vận động vũ khí của đồng chí để trong một ngàn năm không có người Trung Quốc nào dám nhìn người Đức bằng mắt thường. Duy trì kỷ luật. Cầu mong phước lành của Chúa ở với chúng ta, những lời cầu nguyện của cả một quốc gia và những lời chúc tốt đẹp của tôi sẽ đi cùng các đồng chí, mỗi người và mỗi người. Mở đường đến nền văn minh một lần và mãi mãi! Bây giờ các đồng chí có thể khởi hành! Xin vĩnh biệt các đồng chí!<sup id="cite_ref-HunSpeech_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-HunSpeech-62"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Phiên bản chính thức đã bỏ qua đoạn văn sau đây trong bài phát biểu của nó: </p> <blockquote class="templatequote"><p>Nếu các đồng chí gặp phải kẻ thù, kẻ thù sẽ bị đánh bại! Không có tù binh nào sẽ được đưa ra! Tù nhân sẽ không bị bắt! Ai rơi vào tay các đồng chí là bị giết. Cũng giống như một nghìn năm trước, người Huns dưới thời Vua Attila của họ đã tạo nên tên tuổi cho chính họ, một điều mà thậm chí ngày nay khiến họ dường như hùng mạnh trong lịch sử và truyền thuyết, có thể tên tuổi của người Đức được các đồng chí khẳng định theo cách đó ở Trung Quốc mà không người Trung Quốc nào có thể lại dám trố mắt nhìn một người Đức.<sup id="cite_ref-HunSpeech_62-1" class="reference"><a href="#cite_note-HunSpeech-62"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><cite><div class="templatequotecite">— Kaiser Wilhelm II</div></cite> </blockquote> <p>Thuật ngữ "Hun" sau đó đã trở thành điển hình được ưa chuộng trong tuyên truyền chiến tranh chống Đức của <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_%C4%90%E1%BB%93ng_Minh_th%E1%BB%9Di_Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ nhất">phe Đồng minh</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Chiến tranh thế giới thứ nhất</a>.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khủng_hoảng_Maroc_và_Vụ_bê_bối_Eulenberg"><span id="Kh.E1.BB.A7ng_ho.E1.BA.A3ng_Maroc_v.C3.A0_V.E1.BB.A5_b.C3.AA_b.E1.BB.91i_Eulenberg"></span>Khủng hoảng Maroc và Vụ bê bối Eulenberg</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Khủng hoảng Maroc và Vụ bê bối Eulenberg”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khủng hoảng Maroc và Vụ bê bối Eulenberg"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Một trong những sai lầm <a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao" title="Ngoại giao">ngoại giao</a> của dưới thời của ông là đã châm ngòi cho <a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Maroc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc khủng hoảng Maroc (trang không tồn tại)">Cuộc khủng hoảng Maroc</a> năm 1905. Wilhelm đã có một chuyến thăm ngoạn mục tới <a href="/wiki/Tangier" title="Tangier">Tangier</a>, ở Maroc vào ngày 31 tháng 3 năm 1905.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông đã hội đàm với đại diện của Maroc, Quốc vương Abdelaziz của Maroc và tuyên bố ủng hộ chủ quyền của Sultan—một tuyên bố có thể coi là một lời thách thức khiêu khích đối với ảnh hưởng của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ph%C3%A1p" class="mw-disambig" title="Đế quốc Pháp">Pháp</a> ở <a href="/wiki/Maroc" title="Maroc">Maroc</a>. Sau đó, Wilhelm đã từ chối một loạt các cải cách chính phủ do Pháp đề xuất và mời các cường quốc lớn trên thế giới đến một hội nghị để tư vấn cho ông về những cải cách cần thiết. </p><p>Sự hiện diện của Wilhem được coi là sự khẳng định lợi ích của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đức</a> ở Maroc, đối lập với lợi ích của Pháp. Trong bài phát biểu của mình, ông thậm chí còn đưa ra những nhận xét ủng hộ nền độc lập của Maroc, và điều này dẫn đến mâu thuẫn với Pháp vốn đang mở rộng lợi ích thuộc địa của mình ở Maroc, và tới <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Algeciras&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Algeciras (trang không tồn tại)">Hội nghị Algeciras</a>, phần lớn nhằm cô lập Đức ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Trong những năm 1906–1909, nhà báo Maximilian Harden của đảng Xã hội đã công bố những cáo buộc về hoạt động <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_t%C3%ADnh_luy%E1%BA%BFn_%C3%A1i" title="Đồng tính luyến ái">đồng tính luyến ái</a> liên quan đến các bộ trưởng, cận thần, sĩ quan quân đội, bạn bè và cố vấn thân cận nhất của Wilhelm, <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_t%E1%BB%AD_Philipp_zu_Eulenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng tử Philipp zu Eulenberg (trang không tồn tại)">Hoàng tử Philipp zu Eulenberg</a>. Theo Robert K. Massie:</p><blockquote><p>Đồng tính luyến ái chính thức bị đàn áp ở Đức.... Đây là một tội hình sự, có thể bị phạt tù, mặc dù luật pháp hiếm khi được viện dẫn hoặc thực thi. Tuy nhiên, chính lời buộc tội có thể khuấy động sự phẫn nộ về đạo đức và mang lại sự hủy hoại xã hội. Điều này đặc biệt đúng ở các cấp cao nhất của Xã hội.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote><p>Kết quả là nhiều năm xảy ra nhiều vụ bê bối, xét xử, từ chức và tự tử được công bố rộng rãi. Harden, giống như một số cấp trên của Bộ quân sự và Ngoại giao, đã phẫn nộ với việc Eulenberg chấp thuận đối tượng Anh-Pháp, và cũng khuyến khích Wilhelm tự mình cai trị. Vụ bê bối dẫn đến việc Wilhelm bị suy nhược thần kinh, và cách chức Eulenberg và những người khác trong nhóm của ông khỏi tòa án. Quan điểm cho rằng Wilhelm là một người đồng tính bị kìm nén sâu sắc đã ngày càng được các học giả ủng hộ và mặc dù ông chưa bao giờ xác nhận bất kỳ tình cảm nào với Eulenberg. Các nhà sử học đã liên kết vụ bê bối Eulenberg với một sự thay đổi cơ bản trong chính sách của Đức nhằm nâng cao tính hiếu chiến quân sự của nước này và cuối cùng đã góp phần vào <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thế giới thứ nhất">Chiến tranh Thế giới thứ nhất</a>.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chạy_đua_vũ_trang_hải_quân_với_Anh"><span id="Ch.E1.BA.A1y_.C4.91ua_v.C5.A9_trang_h.E1.BA.A3i_qu.C3.A2n_v.E1.BB.9Bi_Anh"></span>Chạy đua vũ trang hải quân với Anh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Chạy đua vũ trang hải quân với Anh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chạy đua vũ trang hải quân với Anh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quyết định theo đuổi chính sách xây dựng hải quân theo quy mô lớn của Wilhelm trong thời kỳ này đã có ảnh hưởng rất nhiều đến các trường quốc tế. Và một lực lượng hải quân hùng mạnh được xem là dự án trọng tâm nhất của ông. Wilhelm có một sự ngưỡng mộ lớn lao với <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_Ho%C3%A0ng_gia_Anh" title="Hải quân Hoàng gia Anh">Hải quân Hoàng gia Anh</a> - được xem là lực lượng lớn nhất thế giới lúc bấy giờ. Ông từng tâm sự với chú của mình, <a href="/wiki/Edward_VII" class="mw-redirect" title="Edward VII">Edward, Thân vương xứ Wales</a>, rằng ước mơ của ông là một ngày nào đó sẽ có một "hạm đội của riêng mình". Sự thất vọng của ông trước sự thể hiện kém cỏi của hạm đội Đức trong buổi duyệt binh tại lễ kỷ niệm Kim cương của <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Nữ vương Victoria</a>, kết hợp với việc ông không có khả năng gây ảnh hưởng của Đức ở <a href="/wiki/Nam_Phi" class="mw-redirect" title="Nam Phi">Nam Phi</a> sau khi gửi điện tín Kruger, dẫn đến việc Wilhelm thực hiện những bước dứt khoát trong việc xây dựng một hạm đội để sánh ngang với những người anh em họ người Anh của ông. Ông kêu gọi sự phục vụ của sĩ quan hải quân năng động, Ngài Alfred von Tirpitz, người được ông bổ nhiệm làm người đứng đầu của <a href="/w/index.php?title=V%C4%83n_ph%C3%B2ng_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_Ho%C3%A0ng_gia_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Văn phòng Hải quân Hoàng gia Đức (trang không tồn tại)">Văn phòng Hải quân Hoàng gia Đức</a> vào năm 1897.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg/220px-Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg" decoding="async" width="220" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg/330px-Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg/440px-Wilhelm_II_and_Edward_VII_Kiel_1904.jpg 2x" data-file-width="707" data-file-height="1006" /></a><figcaption>Kaiser Wilhelm II và Quốc vương Edward VII của Anh ở Kiel, 1904.</figcaption></figure> <p>Tirpitz đã cho ra đời thứ được gọi là "Lý thuyết rủi ro" hay Kế hoạch Tirpitz, theo đó Đức có thể buộc Anh phải tuân theo các yêu cầu của Đức trên trường quốc tế thông qua mối đe dọa gây ra bởi một dàn chiến xa mạnh tập trung ở <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_B%E1%BA%AFc" title="Biển Bắc">Biển Bắc</a>.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tirpitz được sự ủng hộ hết mình trong việc ủng hộ các dự luật hải quân kế tiếp năm 1897 và 1900, theo đó hải quân <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đức</a> được xây dựng để cạnh tranh với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a>. Việc mở rộng hải quân theo các hành động của hạm đội cuối cùng đã dẫn đến những căng thẳng tài chính nghiêm trọng ở Đức vào năm 1914, vì vào năm 1906, Wilhelm đã cho hải quân của ông đóng loại thiết giáp <a href="/wiki/Dreadnought" title="Dreadnought">hạm dreadnought</a> lớn và đắt tiền. Đế quốc Anh rất phụ thuộc vào tự hào ưu thế hải quân của họ và phản ứng của nước này là biến Đức trở thành kẻ thù của mình.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Naval-race-1909.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Naval-race-1909.jpg/220px-Naval-race-1909.jpg" decoding="async" width="220" height="307" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Naval-race-1909.jpg/330px-Naval-race-1909.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Naval-race-1909.jpg/440px-Naval-race-1909.jpg 2x" data-file-width="1621" data-file-height="2262" /></a><figcaption>Áp phích hoạt hình vào năm 1909 ở <a href="/wiki/Puck" title="Puck">Puck</a> cho thấy năm quốc gia tham gia vào cuộc chạy đua hải quân; Wilhelm II (áo trắng - ngồi trái)</figcaption></figure> <p>Năm 1889, Wilhelm tổ chức lại quyền kiểm soát cấp cao nhất của hải quân bằng cách thành lập Nội các Hải quân (<i>Marine-Kabinett</i>) tương đương với Nội các Quân sự Đế quốc Đức trước đây hoạt động như nhau cho cả <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_qu%C3%A2n" title="Lục quân">lục quân</a> và <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n" title="Hải quân">hải quân</a>. Người đứng đầu Nội các Hải quân chịu trách nhiệm về việc thăng chức, bổ nhiệm, điều hành và ra lệnh cho các lực lượng hải quân. Thuyền trưởng Gustav von Senden-Bibran được bổ nhiệm làm người đứng đầu đầu tiên và giữ nguyên như vậy cho đến năm 1906. Chế độ đô đốc hiện tại của Đế quốc bị bãi bỏ, và trách nhiệm của nó được phân chia giữa hai tổ chức. Một vị trí mới đã được tạo ra, tương đương với tư lệnh tối cao của quân đội: Tổng tư lệnh tối cao của Bộ Hải quân, hay <i>Oberkommando der Marine</i>, chịu trách nhiệm về việc triển khai tàu, chiến lược và chiến thuật. Phó đô đốc Max von der Goltz được bổ nhiệm vào năm 1889 và giữ chức vụ cho đến năm 1895. Việc xây dựng và bảo trì tàu cũng như tiếp tế là trách nhiệm của Quốc vụ khanh Văn phòng Hải quân Đế quốc (<i>Reichsmarineamt</i>), chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Đế quốc và cố vấn cho <i>Reichstag</i> về các vấn đề hải quân. Người được bổ nhiệm đầu tiên là Chuẩn Đô đốc Karl Eduard Heusner, ngay sau đó là Chuẩn Đô đốc Friedrich von Hollmann từ năm 1890 đến năm 1897. Mỗi người trong số ba người đứng đầu này đều báo cáo riêng cho Wilhelm. Và ngoài việc mở rộng hạm đội, <a href="/wiki/K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o_Kiel" title="Kênh đào Kiel">Kênh đào Kiel</a> được khai trương vào năm 1895, tạo điều kiện cho việc di chuyển giữa <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_B%E1%BA%AFc" title="Biển Bắc">Biển Bắc</a> và <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Baltic" title="Biển Baltic">Biển Baltic</a> đã diễn ra nhanh hơn.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nghệ_thuật_và_Khoa_học"><span id="Ngh.E1.BB.87_thu.E1.BA.ADt_v.C3.A0_Khoa_h.E1.BB.8Dc"></span>Nghệ thuật và Khoa học</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Nghệ thuật và Khoa học”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nghệ thuật và Khoa học"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg/195px-Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg" decoding="async" width="195" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg/293px-Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg/390px-Robert_Hahn_-_Kaiser_Wilhelm_II._in_Admiralsuniform.jpg 2x" data-file-width="705" data-file-height="975" /></a><figcaption>Một bức ảnh được tái tạo từ bức tranh sơn dầu vẽ chân dung Kaiser Wilhelm II trong bộ quân phục đô đốc vào những năm 1900 của Robert Hahn.</figcaption></figure> <p>Dưới thời trị vì của Wilhelm, ông nhiệt tình quảng bá nghệ thuật và khoa học cũng như giáo dục công cộng và <a href="/wiki/Ph%C3%BAc_l%E1%BB%A3i_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Phúc lợi xã hội">phúc lợi xã hội</a>.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông đã tài trợ cho Hiệp hội Kaiser Wilhelm để thúc đẩy nghiên cứu khoa học; nó được tài trợ bởi các nhà tài trợ tư nhân giàu có và nhà nước và bao gồm một số viện nghiên cứu về khoa học ứng dụng và thuần túy. <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Khoa_h%E1%BB%8Dc_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Khoa học Phổ (trang không tồn tại)">Học viện Khoa học Phổ</a> đã không thể tránh khỏi áp lực của ông và mất quyền tự chủ khi buộc phải kết hợp các chương trình mới về kỹ thuật và trao học bổng mới trong lĩnh vực <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_k%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt" title="Khoa học kỹ thuật">khoa học kỹ thuật</a> do món quà từ hoàng đế vào năm 1900. </p><p>Wilhelm ủng hộ các nhà hiện đại hóa khi họ cố gắng cải cách hệ thống giáo dục trung học của Phổ - vốn là truyền thống cứng nhắc, theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tinh_hoa" title="Chủ nghĩa tinh hoa">chủ nghĩa tinh hoa</a>, độc đoán về mặt chính trị, và không thay đổi bởi sự tiến bộ của <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Khoa học tự nhiên">khoa học tự nhiên</a>. Với tư cách là Người bảo vệ cha truyền con nối của Dòng dõi Thánh John, ông đã khuyến khích những nỗ lực của Dòng Cơ đốc nhằm đặt nền y học Đức lên vị trí hàng đầu trong thực hành y tế hiện đại thông qua hệ thống bệnh viện, và các trường điều dưỡng, các viện dưỡng lão trên khắp <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a>. Và ông cũng tiếp tục là Người bảo vệ của Lệnh ngay cả sau năm 1918, vì vị trí này về cơ bản thuộc về người đứng đầu <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Hạ viện Hohenzollern</a>.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chiến_tranh_thế_giới_thứ_nhất"><span id="Chi.E1.BA.BFn_tranh_th.E1.BA.BF_gi.E1.BB.9Bi_th.E1.BB.A9_nh.E1.BA.A5t"></span>Chiến tranh thế giới thứ nhất</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Chiến tranh thế giới thứ nhất”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chiến tranh thế giới thứ nhất"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wilhelm là bạn của <a href="/wiki/Franz_Ferdinand_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Ferdinand của Áo">Franz Ferdinand của Áo</a> - Thái tử Đế quốc <a href="/wiki/%C3%81o" title="Áo">Áo</a> - người đã bị ám sát vào ngày 28 tháng 6 năm 1914. Trước đó, ông từng đề nghị hỗ trợ <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o-Hung" title="Đế quốc Áo-Hung">Áo-Hungary</a> trong việc tiêu diệt <a href="/wiki/B%C3%A0n_tay_%C4%91en" title="Bàn tay đen">Bàn tay đen</a> - tổ chức bí mật âm mưu giết người, và trừng phạt sử dụng vũ lực của Áo chống lại nguồn gốc của phong trào - Serbia. Wilhelm muốn ở lại <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> cho đến khi cuộc khủng hoảng được giải quyết, nhưng thay vào đó ông thường đi du ngoạn <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_B%E1%BA%AFc" title="Biển Bắc">Biển Bắc</a> hàng năm vào ngày 6 tháng 7 năm 1914 và thường xuyên cố gắng để theo dõi cuộc khủng hoảng thông qua điện tín, và khi Tối hậu thư của Áo-Hung được giao cho <a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a>, ông đã vội vã trở về Berlin vào ngày 28 tháng 7 để đọc bản sao thư trả lời của người Serbia và viết trên đó: </p> <blockquote class="templatequote"><p>Một giải pháp tuyệt vời—và chỉ trong 48 giờ! Đây là được nhiều hơn những gì có thể mong đợi. Một chiến thắng lớn về mặt đạo đức cho <a href="/wiki/Vienna" class="mw-redirect" title="Vienna">Vienna</a>; nhưng với nó, mọi lý do cho chiến tranh, và Đại sứ Giesl tốt hơn nên ở lại <a href="/wiki/Belgrade" class="mw-redirect" title="Belgrade">Belgrade</a> một cách yên lặng. Trên tài liệu này, lẽ ra tôi không nên ra lệnh điều động.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELudwig1927444_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELudwig1927444-78"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Không rõ Hoàng đế, các bộ trưởng và tướng lĩnh Áo-Hung đã thuyết phục được <a href="/wiki/Franz_Joseph_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Joseph I của Áo">Franz Joseph I của Áo</a> ký tuyên chiến chống lại Serbia như thế nào. Nhưng hệ quả trực tiếp là Nga đã bắt đầu tổng động viên tấn công Áo để phòng thủ Serbia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tháng_7_năm_1914"><span id="Th.C3.A1ng_7_n.C4.83m_1914"></span>Tháng 7 năm 1914</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Tháng 7 năm 1914”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tháng 7 năm 1914"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:General_Hans_G._von_Plessen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/General_Hans_G._von_Plessen.jpg/220px-General_Hans_G._von_Plessen.jpg" decoding="async" width="220" height="302" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/General_Hans_G._von_Plessen.jpg/330px-General_Hans_G._von_Plessen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0b/General_Hans_G._von_Plessen.jpg 2x" data-file-width="379" data-file-height="521" /></a><figcaption>Wilihelm II trò chuyện với Tướng <a href="/wiki/Otto_von_Emmich" title="Otto von Emmich">Otto von Emmich</a>, trong hình còn có <a href="/wiki/Hans_von_Plessen" title="Hans von Plessen">Hans von Plessen</a> (giữa) và <a href="/wiki/Moriz_von_Lyncker" title="Moriz von Lyncker">Moriz von Lyncker</a> (phải)</figcaption></figure> <p>Vào đêm ngày 30 tháng 7 năm 1914, khi được nhận một tài liệu nói rằng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Đế quốc Nga</a> sẽ không hủy bỏ việc huy động lực lượng của mình, Wilhelm đã viết một bài bình luận dài bao gồm những nội dung sau: </p> <blockquote class="templatequote"><p>... Vì tôi không còn nghi ngờ gì nữa rằng Anh, Nga và Pháp đã đồng ý với nhau—biết rằng các nghĩa vụ hiệp ước của chúng tôi buộc chúng tôi phải hỗ trợ Áo—sử dụng xung đột Áo-Serb như một cái cớ để tiến hành một cuộc chiến tiêu diệt chống lại chúng tôi... Tình huống tiến thoái lưỡng nan của chúng ta về việc giữ đức tin với vị Hoàng đế già nua và danh giá đã bị lợi dụng để tạo ra một tình huống cho nước Anh cái cớ mà họ đang tìm cách tiêu diệt chúng ta với vẻ ngoài giả tạo của công lý với lý do rằng họ đang giúp đỡ nước Pháp và duy trì Cân bằng quyền lực nổi tiếng ở Châu Âu, tức là đánh bật tất cả các Quốc gia <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">Châu Âu</a> vì lợi ích của chính họ chống lại chúng ta.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBalfour1964350–351_79-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBalfour1964350–351-79"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Các nhà sử học người Anh gần đây tuyên bố rằng Wilhelm II thực sự tuyên bố, "<i>Sự tàn nhẫn và nhu nhược (ám chỉ chính phủ Anh) sẽ bắt đầu cuộc chiến tranh kinh hoàng nhất trên thế giới, với mục đích là tiêu diệt nước Đức. Bởi vì không còn có thể nghi ngờ gì nữa, Anh, Pháp và Nga đã đồng mưu để chống lại một cuộc chiến tranh tiêu diệt chống lại chúng tôi (ám chỉ nước Đức)</i>". </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71932949"><div class="side-box side-box-right listen noprint"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/50px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/75px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/100px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> <div class="side-box-text plainlist"><div class="haudio"> <div class="listen-file-header"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" title="Tập tin:Wilhelm II 6-8-1914.ogg">An das deutsche Volk</a></div> <div><span typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_1" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="232" style="width:232px;" data-durationhint="20" data-mwtitle="Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0e/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg/Wilhelm_II_6-8-1914.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=be&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="be" label="беларуская ‪(be)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=de&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch ‪(de)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=ms&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu ‪(ms)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AWilhelm_II_6-8-1914.ogg&lang=ru&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ru" label="русский ‪(ru)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div> <div class="description">Trích từ bài diễn văn vận động công khai của Wilhelm, ngày 6 tháng 8 năm 1914.</div></div></div></div> <div class="side-box-abovebelow"><hr /><i class="selfreference">Trục trặc khi nghe tập tin âm thanh này? Xem <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:%C3%82m_thanh" title="Trợ giúp:Âm thanh">hướng dẫn</a>.</i></div> </div> <p>Khi biết rõ rằng Đức sẽ xảy ra chiến tranh trên hai mặt trận và Anh sẽ tham chiến nếu Đức tấn công Pháp thông qua Bỉ trung lập, Wilhelm hoảng sợ đã cố gắng chuyển hướng cuộc tấn công chính chống lại Nga. Khi Helmuth von Moltke nói với ông ấy rằng điều này là không thể, Wilhelm nói: "Chú của anh sẽ cho tôi một câu trả lời khác! Tại biên giới năm 1914 giữa Pháp và Đức, một cuộc tấn công ở phần phía nam của Pháp có thể bị chặn lại bởi pháo đài của Pháp dọc biên giới. Tuy nhiên, Wilhelm đã ngăn chặn bất kỳ cuộc xâm lược nào của Hà Lan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELudwig1927453_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELudwig1927453-80"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBalfour1964355_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBalfour1964355-81"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_kỳ_bắt_đầu"><span id="Th.E1.BB.9Di_k.E1.BB.B3_b.E1.BA.AFt_.C4.91.E1.BA.A7u"></span>Thời kỳ bắt đầu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Thời kỳ bắt đầu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời kỳ bắt đầu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Kaiser_generals.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Kaiser_generals.jpg/220px-Kaiser_generals.jpg" decoding="async" width="220" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Kaiser_generals.jpg/330px-Kaiser_generals.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Kaiser_generals.jpg/440px-Kaiser_generals.jpg 2x" data-file-width="952" data-file-height="608" /></a><figcaption>Ảnh chụp tổng hợp Wilhelm II với các tướng Đức của ông</figcaption></figure> <p>Vào ngày 1 tháng 8 năm 1914, Wilhelm đã có một bài phát biểu về chiến tranh trước một đám đông lớn. Hôm thứ Hai, ông từ <a href="/wiki/Potsdam" title="Potsdam">Potsdam</a> đáp máy bay trở về Berlin và ban hành lệnh của hoàng gia triệu tập Quốc hội.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào ngày hôm sau - ngày 19 tháng 8 năm 1914, Wilhelm dự đoán rằng Đức sẽ thắng trong cuộc chiến. Ông nói "Ta tin tưởng chắc chắn rằng, với sự giúp đỡ của Chúa, sự dũng cảm của Quân đội và Hải quân Đức và sự đồng lòng không gì có thể khuất phục của nhân dân Đức trong những giờ phút nguy hiểm đó, chiến thắng sẽ tôn vinh chính nghĩa của chúng ta."<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Shadow-Kaiser">Shadow-Kaiser</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Shadow-Kaiser”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Shadow-Kaiser"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quyền lực và vai trò của Wilhelm trong thời chiến đã ngày càng giảm. Bộ chỉ huy cấp cao tiếp tục với chiến lược của mình ngay cả khi rõ ràng là kế hoạch Schlieffen đã thất bại. Đến năm 1916, Đức đã thực sự trở thành một <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_t%C3%A0i_qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1" class="mw-redirect" title="Độc tài quân sự">chế độ độc tài quân sự</a> dưới sự kiểm soát của Thống chế <a href="/wiki/Paul_von_Hindenburg" title="Paul von Hindenburg">Paul von Hindenburg</a> và Tướng <a href="/wiki/Erich_Ludendorff" title="Erich Ludendorff">Erich Ludendorff</a>.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngày càng xa rời thực tế và quá trình ra quyết định chính trị, Wilhelm bỏ trống giữa chủ nghĩa phòng thủ và về một giấc mơ chiến thắng, phụ thuộc vào vận may của quân đội của mình. Tuy nhiên, ông vẫn giữ quyền tối cao trong các vấn đề bổ nhiệm chính trị và chỉ sau khi nhận được sự đồng ý của ông, những thay đổi lớn đối với chỉ huy cấp cao mới có thể được thực hiện. Wilhelm ủng hộ việc cách chức Helmuth von Moltke the Younger vào tháng 9 năm 1914 và thay thế là <a href="/wiki/Erich_von_Falkenhayn" title="Erich von Falkenhayn">Erich von Falkenhayn</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECraig1978374,_377–378,_393_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECraig1978374,_377–378,_393-85"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Hindenburg,_Kaiser,_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG/220px-Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG/330px-Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG/440px-Hindenburg%2C_Kaiser%2C_Ludendorff_HD-SN-99-02150.JPG 2x" data-file-width="2962" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Hindenburg (trái) Wilhelm II (giữa) và Ludendorff (phải) vào tháng 1 năm 1917.</figcaption></figure> <p>Năm 1917, Hindenburg và Ludendorff quyết định rằng Bethman-Hollweg không còn được họ chấp nhận làm Thủ tướng nữa và kêu gọi Kaiser Wilhelm bổ nhiệm người khác. Khi được hỏi họ sẽ chấp nhận ai, Ludendorff giới thiệu Georg Michaelis, một người mà ông hầu như không biết. Mặc dù vậy, Wilhelm đã chấp nhận lời đề nghị. Vào tháng 7 năm 1917, khi nghe tin người anh họ <a href="/wiki/George_V" class="mw-redirect" title="George V">George V</a> của ông đã đổi tên vương tộc của <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_gia_Anh" class="mw-redirect" title="Hoàng gia Anh">Hoàng gia Anh</a> thành <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Windsor" class="mw-redirect" title="Nhà Windsor">Windsor</a>,<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm nhận xét rằng ông dự định xem vở kịch <i>Những người vợ vui vẻ của Saxe-Coburg-Gotha</i> <i>của Shakespeare</i>. Cơ sở hỗ trợ của Wilhelm sụp đổ hoàn toàn vào tháng 10 đến tháng 11 năm 1918 trong quân đội, chính phủ dân sự, và trong dư luận Đức khi <a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Tổng thống Woodrow Wilson</a> nói rõ rằng chế độ quân chủ phải bị lật đổ trước khi chiến tranh kết thúc.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECecil1989283_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECecil1989283-87"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESchwabe1985107_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESchwabe1985107-88"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm đó cũng chứng kiến Wilhelm bị ốm và trên toàn thế giới <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_c%C3%BAm_T%C3%A2y_Ban_Nha" class="mw-redirect" title="Dịch cúm Tây Ban Nha">Dịch cúm Tây Ban Nha</a> bùng phát, mặc dù Hoàng đế sau đó đã may mắn sống sót.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thoái_vị"><span id="Tho.C3.A1i_v.E1.BB.8B"></span>Thoái vị</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Thoái vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thoái vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wilhelm đang ở trụ sở Quân đội Đế quốc ở <a href="/wiki/Spa" title="Spa">Spa</a>, tại <a href="/wiki/B%E1%BB%89" title="Bỉ">Bỉ</a> khi các cuộc nổi dậy ở <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> và các trung tâm khác khiến ông bất ngờ vào cuối năm 1918. Cuộc nổi loạn giữa hàng ngũ của <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Hải quân Đế quốc Đức">Hải quân Đế quốc Đức</a> của ông, hải quân đế quốc, đã khiến ông vô cùng kinh ngạc. Sau khi <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_%C4%90%E1%BB%A9c_(1918%E2%80%931919)" title="Cách mạng Đức (1918–1919)">Cách mạng Đức</a> bùng nổ, Wilhelm không thể quyết định có nên thoái vị hay không. Cho đến thời điểm đó, ông chấp nhận rằng mình có thể sẽ phải từ bỏ vương miện hoàng gia Đức và vẫn hy vọng giữ được vương quyền của Phổ. Tuy nhiên, điều này là không thể theo hiến pháp đế quốc. Ông nghĩ rằng trị vì như một hoàng đế trong một liên minh cá nhân với Phổ. Trên thực tế, hiến pháp đã định nghĩa đế quốc là một liên minh của các quốc gia dưới quyền tổng thống thường trực của Phổ. Do đó, vương miện hoàng gia được kết thông với vương miện của Phổ, có nghĩa là Wilhelm không thể thoái vị việc cai trị <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">nước Đức</a> mà không từ cả việc cai trị <a href="/wiki/Ph%E1%BB%95_(qu%E1%BB%91c_gia)" title="Phổ (quốc gia)">Phổ</a>. </p><p>Hy vọng của Wilhelm về việc giữ lại ít nhất một trong những quyền lực của mình đã được tiết lộ là không thực tế khi, với hy vọng duy trì chế độ quân chủ trong bối cảnh bất ổn cách mạng ngày càng gia tăng, <a href="/wiki/Maximilian_x%E1%BB%A9_Baden" title="Maximilian xứ Baden">Maximilian xứ Baden</a> tuyên bố Wilhelm từ bỏ cả hai tước hiệu vào ngày 9 tháng 11 năm 1918. Chính Max đã bị buộc phải từ chức sau đó cùng ngày, khi rõ ràng rằng chỉ <a href="/wiki/Friedrich_Ebert" title="Friedrich Ebert">Friedrich Ebert</a>, lãnh đạo của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_X%C3%A3_h%E1%BB%99i_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đảng Dân chủ Xã hội Đức">Đảng Dân chủ Xã hội của Đức</a>, mới có thể thực hiện quyền kiểm soát một cách hiệu quả. Cuối ngày hôm đó, một trong những quốc vụ khanh của Ebert, Philipp Scheidemann, thành viên Đảng Dân chủ Xã hội, đã tuyên bố nước Đức là một nước <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" title="Cộng hòa">cộng hòa</a>. </p><p>Wilhelm đồng ý thoái vị chỉ sau khi người thay thế Ludendorff, <a href="/w/index.php?title=Wilhelm_Groener&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilhelm Groener (trang không tồn tại)">Tướng Wilhelm Groener</a>, đã thông báo với ông rằng các sĩ quan và người của quân đội sẽ hành quân trở lại trong trật tự tốt dưới sự chỉ huy của Hindenburg, nhưng chắc chắn sẽ không chiến đấu để giành lấy ngai vàng của Wilhelm. Sự ủng hộ cuối cùng và mạnh mẽ nhất của chế độ quân chủ đã bị phá vỡ, và cuối cùng, ngay cả Hindenburg, một người theo chủ nghĩa quân chủ suốt đời, sau khi thăm dò ý kiến các tướng lĩnh của mình, buộc phải khuyên Hoàng đế từ bỏ vương miện.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào ngày 10 tháng 11, Wilhelm vượt biên bằng tàu hỏa và lưu vong ở Hà Lan trung lập. Sau khi ký kết <a href="/wiki/H%C3%B2a_%C6%B0%E1%BB%9Bc_Versailles" title="Hòa ước Versailles">Hiệp ước Versailles</a> vào đầu năm 1919, Điều 227 quy định rõ ràng về việc truy tố Wilhelm "vì tội tối cao chống lại đạo đức quốc tế và sự tôn nghiêm của các hiệp ước", nhưng chính phủ Hà Lan đã từ chối dẫn độ ông. <a href="/wiki/George_V" class="mw-redirect" title="George V">Vua George V</a> đã viết rằng ông coi người em họ ông là "tội phạm vĩ đại nhất trong lịch sử", nhưng phản đối đề xuất "treo cổ Wilhelm" của <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_t%C6%B0%E1%BB%9Bng" title="Thủ tướng">Thủ tướng</a> <a href="/wiki/David_Lloyd_George" title="David Lloyd George">David Lloyd George</a>. Ở Anh, có rất ít sự sốt sắng trong việc truy tố. Vào ngày 1 tháng 1 năm 1920, trong các vòng tròn chính thức ở <a href="/wiki/Lu%C3%A2n_%C4%90%C3%B4n" title="Luân Đôn">Luân Đôn</a> đã tuyên bố rằng <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh_v%C3%A0_B%E1%BA%AFc_Ireland" title="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland">Vương quốc Anh</a> sẽ "hoan nghênh việc <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> từ chối giao cựu kaiser để xét xử," và ám chỉ rằng điều này đã được chuyển đến chính phủ Hà Lan thông qua các kênh ngoại giao.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dd>Một bình luận nói: "Việc trừng phạt cựu kaiser và các tội phạm chiến tranh khác đang khiến Vương quốc Anh lo lắng. Tuy nhiên, về hình thức, chính phủ Anh và Pháp dự kiến sẽ yêu cầu Hà Lan dẫn độ cựu kaiser". Hà Lan sẽ từ chối trên cơ sở các điều khoản hiến pháp liên quan đến vụ việc và sau đó vấn đề sẽ được hủy bỏ. Yêu cầu dẫn độ sẽ không dựa trên mong muốn thực sự của các quan chức Anh là đưa kaiser ra xét xử, theo thông tin có thẩm quyền, nhưng được coi là hình thức cần thiết để ''cứu lấy thể diện'' của các chính trị gia, những người đã hứa sẽ thấy rằng Wilhelm bị trừng phạt vì tội ác của mình."<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <p>Tổng thống <a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Woodrow Wilson</a> của Hoa Kỳ phản đối việc dẫn độ, cho rằng việc truy tố Wilhelm sẽ gây mất ổn định trật tự quốc tế và làm mất hòa bình.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wilhelm lần đầu tiên chuyển đến định cư tại <a href="/w/index.php?title=L%C3%A2u_%C4%91%C3%A0i_Amerongen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lâu đài Amerongen (trang không tồn tại)">Lâu đài Amerongen</a> vào ngày 28 tháng 11, ông đã đưa ra tuyên bố thoái vị muộn màng khỏi cả vương triều Phổ và đế quốc, do đó chính thức chấm dứt sự cai trị 500 năm của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Nhà Hohenzollerns</a> đối với Phổ. Chấp nhận thực tế rằng Wilhelm đã mất cả hai vương miện quyền lực của mình vì lý do tốt, ông từ bỏ quyền của mình đối với "ngai vàng của Phổ và ngai vàng của Hoàng gia Đức được kết nối với nó." Ông cũng giải phóng binh lính và quan chức của mình ở cả Phổ và đế quốc - những người đã thề trung thành với ông.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm sau đó đã mua một ngôi nhà ở nông thôn tại thành phố Doorn ở Hà Lan được gọi là Huis Doorn, và chuyển đến vào ngày 15 tháng 5 năm 1920. Đây là ngôi nhà ông sống trong phần còn lại của cuộc đời mình.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Weimar" title="Cộng hòa Weimar">Cộng hòa Weimar</a> đã cho phép Wilhelm di chuyển hai mươi ba toa xe lửa chứa đồ đạc, hai mươi bảy gói hàng chứa đủ loại, một mang ô tô và một toa khác, ra khỏi <a href="/wiki/Cung_%C4%91i%E1%BB%87n_m%E1%BB%9Bi_(Potsdam)" title="Cung điện mới (Potsdam)">Cung điện Mới</a> ở <a href="/wiki/Potsdam" title="Potsdam">Potsdam</a>.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lưu_vong"><span id="L.C6.B0u_vong"></span>Lưu vong</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Lưu vong”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lưu vong"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1922, Wilhelm xuất bản tập đầu tiên của hồi ký—một tập sách rất mỏng chủ yếu khẳng định ông không có tội trong việc khởi xướng cuộc Đại chiến, và bảo vệ hành vi của bản thân trong suốt thời gian trị vì của mình, đặc biệt là trong các vấn đề chính sách đối ngoại. Trong hai mươi năm còn lại của cuộc đời, ông tiếp đãi các vị khách và thu nhập thông tin về các sự kiện ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>. Ông để râu và để bộ <a href="/wiki/Ria" title="Ria">ria mép</a> nổi tiếng của mình rũ xuống, áp dụng phong cách rất giống với những người anh em họ của mình là <a href="/wiki/George_V" class="mw-redirect" title="George V">George V</a> và <a href="/wiki/Nikolai_II_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Nikolai II của Nga">Sa hoàng Nicholas II</a>. Ngoài ra, ông cũng học tiếng <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> và phát triển thiên hướng khảo cổ khi cư trú tại <a href="/w/index.php?title=Corfu_Achilleion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corfu Achilleion (trang không tồn tại)">Corfu Achilleion</a>, khai quật tại địa điểm của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%81n_Artemis" title="Đền Artemis">Đền Artemis</a> ở <a href="/wiki/Corfu" class="mw-redirect" title="Corfu">Corfu</a> - một niềm đam mê mà ông đã giữ lại trong cuộc sống lưu vong của mình. Ông đã mua lại nơi ở <a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p" title="Hy Lạp">Hy Lạp</a> cũ của <a href="/wiki/Elisabeth_x%E1%BB%A9_Bayern" title="Elisabeth xứ Bayern">Hoàng hậu Elisabeth</a> sau khi bà bị sát hại vào năm 1898. Ông cũng phác thảo kế hoạch cho các tòa nhà lớn và thiết giáp hạm khi cảm thấy buồn chán. Khi sống lưu vong, một trong những niềm đam mê lớn nhất của Wilhelm là săn bắn, và ông đã giết hàng nghìn con vật, cả thú lẫn chim. Phần lớn thời gian của ông được dành cho việc chặt gỗ và hàng ngàn cây đã bị chặt trong thời gian ông ở <a href="/w/index.php?title=Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doorn (trang không tồn tại)">Doorn</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_giàu_có"><span id="S.E1.BB.B1_gi.C3.A0u_c.C3.B3"></span>Sự giàu có</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Sự giàu có”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự giàu có"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:DoornCastle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/DoornCastle.jpg/220px-DoornCastle.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/DoornCastle.jpg/330px-DoornCastle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/DoornCastle.jpg/440px-DoornCastle.jpg 2x" data-file-width="894" data-file-height="585" /></a><figcaption>Huis Doorn, dinh thự được Wilhelm cư trú sau khi thoái vị và cũng là nơi sau này ông sống cho đến khi mất</figcaption></figure> <p>Wilhelm II được coi là người giàu nhất nước Đức trước năm 1914. Sau khi thoái vị, ông vẫn giữ được khối tài sản đáng kể. Một số thông tin cho rằng cần ít nhất 60 toa xe lửa để chở đồ đạc, tác phẩm nghệ thuật, đồ sứ và bạc của ông từ Đức đến Hà Lan. Kaiser đã giữ lại lượng tiền mặt dự trữ đáng kể cũng như một số <a href="/wiki/Cung_%C4%91i%E1%BB%87n" title="Cung điện">cung điện</a>. Sau năm 1945, các khu rừng, trang trại, nhà máy và cung điện của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Vương tộc Hohenzollern">Vương tộc Hohenzollern</a> ở những nơi trở thành phố <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Đông Đức">Đông Đức</a> đã bị tịch thu và hàng nghìn tác phẩm nghệ thuật được đưa vào các bảo tàng quốc doanh. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Quan_điểm_về_chủ_nghĩa_Quốc_xã"><span id="Quan_.C4.91i.E1.BB.83m_v.E1.BB.81_ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_Qu.E1.BB.91c_x.C3.A3"></span>Quan điểm về chủ nghĩa Quốc xã</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Quan điểm về chủ nghĩa Quốc xã”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quan điểm về chủ nghĩa Quốc xã"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào đầu những năm 1930, Wilhelm rõ ràng hy vọng rằng những thành công của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Đảng Quốc Xã Đức">Đảng Quốc xã Đức</a> sẽ kích thích sự quan tâm đến việc khôi phục <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chế độ quân chủ">chế độ quân chủ</a>, với cháu trai cả của ông là Kaiser mới. Người vợ thứ hai của ông, Himent, đã chủ động kiến nghị với chính phủ <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3" title="Đức Quốc Xã">Đức Quốc xã</a> thay cho chồng mình. Tuy nhiên, <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a>, bản thân là một cựu binh của <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_qu%C3%A2n_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Lục quân Đế quốc Đức">Quân đội Đế quốc Đức</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thế giới thứ nhất">Chiến tranh Thế giới thứ nhất</a>, không cảm thấy gì ngoài sự khinh bỉ đối với người mà ông đổ lỗi cho thất bại lớn nhất của nước Đức và những lời thỉnh cầu đã bị phớt lờ. Wilhelm ngày càng không tin tưởng vào Hitler và điều trần về vụ giết vợ của cựu <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_t%C6%B0%E1%BB%9Bng" title="Thủ tướng">Thủ tướng</a> <a href="/wiki/Kurt_von_Schleicher" title="Kurt von Schleicher">Kurt von Schleicher</a> trong vụ <a href="/wiki/%C4%90%C3%AAm_c%E1%BB%A7a_nh%E1%BB%AFng_con_dao_d%C3%A0i" title="Đêm của những con dao dài">Đêm của những con dao dài</a> (<i>Night of the Long Knives</i>), Wilhelm nói, "Chúng ta đã không còn sống dưới chế độ pháp quyền và mọi người phải chuẩn bị cho khả năng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3" title="Đức Quốc Xã">Đức Quốc xã</a> sẽ lấn tới và dồn họ vào tường!."<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wilhelm cũng kinh hoàng tại <a href="/wiki/Kristallnacht" title="Kristallnacht">Kristallnacht</a>, ngày 9–10 tháng 11 năm 1938, Wilhelm nói rằng "Tôi vừa nói rõ quan điểm của mình với Auwi (<a href="/w/index.php?title=August_Wilhelm&action=edit&redlink=1" class="new" title="August Wilhelm (trang không tồn tại)">August Wilhelm</a>, con trai thứ tư của Wilhelm) trước sự chứng kiến của những người anh em của nó. Auwi có gan nói rằng đồng ý với những <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> <a href="/wiki/Pogrom" title="Pogrom">Pogrom</a> và hiểu lý do tại sao họ lại đến. Khi tôi nói với nó rằng bất kỳ người đàn ông tử tế nào cũng sẽ mô tả những hành động này như những dấu hiệu của hoa thị, Auwi tỏ ra hoàn toàn thờ ơ. Auwi hoàn toàn lạc lõng với gia đình chúng tôi". Wilhelm cũng nói rằng, "Lần đầu tiên, tôi cảm thấy xấu hổ khi là một <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Người Đức">người Đức</a>."<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <blockquote class="templatequote"><p>"Có một người đơn độc, không gia đình, không con cái, không Chúa... Anh ta xây dựng quân đoàn, nhưng không xây dựng một quốc gia. Một quốc gia được tạo ra bởi gia đình, tôn giáo, truyền thống: nó được tạo nên từ trái tim của những người mẹ, sự khôn ngoan của những người cha, niềm vui và sự háo hức của những đứa con... Trong vài tháng, tôi đã tin vào Chủ nghĩa xã hội dân tộc. Tôi nghĩ đó như một cơn sốt cần thiết. Và tôi hài lòng khi thấy rằng, gắn liền với nó trong một thời gian, một số người Đức khôn ngoan nhất và xuất chúng nhất. Nhưng từng người một, anh ta đã bị loại trừ hoặc thậm chí bị giết chết... Anh ta không để lại gì ngoài một loạt các băng đảng xã hội đen! Người đàn ông này có thể mang về nhà những chiến thắng cho nhân dân chúng ta mỗi năm, mà không mang lại vinh quang hay nguy hiểm. Nhưng nước Đức của chúng ta, một quốc gia của các nhà thơ và nhạc sĩ, của các nghệ sĩ và chiến sĩ, ông ấy đã tạo nên một quốc gia cuồng loạn và ẩn dật, chìm trong đám đông và dẫn đầu bởi hàng nghìn kẻ dối trá hoặc cuồng tín."<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><cite><div class="templatequotecite">— Wilhelm về Hitler, tháng 12 năm 1938.</div></cite> </blockquote> <p>Sau <a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_t%E1%BA%A5n_c%C3%B4ng_Ba_Lan_(1939)" class="mw-redirect" title="Cuộc tấn công Ba Lan (1939)">Cuộc tấn công Ba Lan,</a> đem về chiến thắng cho Đức trước Ba Lan vào tháng 9 năm 1939, phụ tá của Wilhelm, <a href="/w/index.php?title=T%C6%B0%E1%BB%9Bng_von_Dommes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tướng von Dommes (trang không tồn tại)">Tướng von Dommes</a>, đã viết thư thay mặt cho Hitler, nói rằng Hạ viện Hohenzollern "vẫn trung thành" và lưu ý rằng chín Hoàng tử Phổ (một con trai và tám người cháu) đóng quân ở phía trước, kết luận "vì hoàn cảnh đặc biệt buộc phải cư trú ở nước ngoài trung lập, Bệ hạ phải đích thân từ chối để đưa ra lời nhận xét nói trên. Vì vậy, Hoàng đế đã buộc tội tôi thông gia."<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wilhelm vô cùng ngưỡng mộ thành công mà Hitler có thể đạt được trong những tháng đầu của <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Chiến tranh thế giới thứ hai</a>, và đích thân gửi một bức điện chúc mừng khi <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> đầu hàng vào tháng 5 năm 1940. Ông viết "<i>Thưa ngài, tôi xin chúc mừng ngài và hy vọng rằng dưới sự lãnh đạo tuyệt vời của ngài, Chế độ quân chủ của Đức sẽ được khôi phục hoàn toàn</i>." Không ấn tượng, Hitler nói với Linge, người hầu cận của ông, "<i>Thật là một tên ngốc!</i>".<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a> thất thủ một tháng sau, Wilhelm gửi một bức điện khác: "<i>Dưới ấn tượng sâu sắc về sự đầu hàng của nước Pháp, tôi xin chúc mừng các ngài và tất cả các lực lượng vũ trang Đức về chiến thắng phi thường do Chúa ban tặng với những lời của Kaiser Wilhelm I Đại đế năm 1870</i>" và "<i>Thật là mọi sự kiện thay đổi qua thời gian của Đức Chúa Trời!.</i> <i>Tất cả trái tim người Đức đều tràn ngập nhịp điệu của Leuthen, mà những người chiến thắng Leuthen, những người lính của Vua vĩ đại đã hát: Bây giờ, xin cảm tạ tất cả Chúa của chúng ta!</i>". Phản ứng chậm trễ của Hitler được cho là không tẻ nhạt và không đáp lại sự nhiệt tình của cựu Hoàng đế. Trong một bức thư gửi cho con gái của mình là <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_ch%C3%BAa_Viktoria_Luise_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công chúa Viktoria Luise của Phổ (trang không tồn tại)">Viktoria Luise, Công tước phu nhân xứ Brunswick</a>, ông ấy đã viết một cách đắc thắng, "<i>Entente Cordiale</i> của Uncle Edward VII đã trở thành vô ích." </p><p>Trong một bức thư tháng 9 năm 1940 gửi cho một nhà báo Mỹ, Wilhelm ca ngợi những cuộc chinh phục ban đầu nhanh chóng của Hitler là "một sự liên tiếp của những điều kỳ diệu", nhưng cũng nhận xét rằng "những vị tướng lãnh đạo xuất sắc trong cuộc chiến này đến từ trường của tôi, họ đã chiến đấu dưới quyền chỉ huy của tôi trong Thế chiến với tư cách là trung úy, đội trưởng và các chuyên gia trẻ. Được giáo dục bởi Schlieffen, họ đã đưa những kế hoạch mà ông ấy đã vạch ra dưới thời tôi vào thực tế theo cùng lộ trình như chúng tôi đã làm vào năm 1914." Sau cuộc chinh phục Hà Lan của người Đức vào năm 1940, Wilhelm đã đến tuổi già và ông đã rút lui hoàn toàn khỏi cuộc sống chính trị. Vào tháng 5 1940, Wilhelm từ chối lời đề nghị từ <a href="/wiki/Winston_Churchill" title="Winston Churchill">Winston Churchill</a> tị nạn ở Anh, và được cho rằng ông thích được mất tại <a href="/w/index.php?title=Huis_Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huis Doorn (trang không tồn tại)">Huis Doorn</a>.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wilihelm,_nước_Anh_và_Do_Thái"><span id="Wilihelm.2C_n.C6.B0.E1.BB.9Bc_Anh_v.C3.A0_Do_Th.C3.A1i"></span>Wilihelm, nước Anh và Do Thái</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Wilihelm, nước Anh và Do Thái”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Wilihelm, nước Anh và Do Thái"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong năm cuối đời của mình tại Doorn, Wilhelm bằng lý do nào đó mà ông vẫn luôn tin Đức vẫn là một đất nước của chế độ quân chủ và <a href="/wiki/C%C6%A1_%C4%90%E1%BB%91c_gi%C3%A1o" class="mw-redirect" title="Cơ Đốc giáo">Cơ đốc giáo</a> và tin rằng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a> là đất nước của <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Chủ nghĩa tự do cổ điển">chủ nghĩa tự do Cổ điển</a> và do đó là của <a href="/wiki/Satan" title="Satan">Satan</a> và <a href="/wiki/Antichrist" class="mw-redirect" title="Antichrist">Antichrist</a>. Ông cho rằng giới quý tộc Anh đã bị "các Freemasons (<i><a href="/wiki/H%E1%BB%99i_Tam_%C4%90i%E1%BB%83m" title="Hội Tam Điểm">Hội Tam Điểm</a></i>) lây nhiễm hoàn toàn bởi <a href="/wiki/Juda" class="mw-redirect" title="Juda">Juda</a>".<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wilhelm từng khẳng định "người dân Anh phải được giải phóng khỏi <i>Antichrist, Juda</i>. Chúng ta phải đuổi Juda ra khỏi nước Anh cũng như nó đã bị đuổi ra khỏi Lục địa."<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ông cũng tin rằng các <i>Freemasons</i> và <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> đã gây ra cả hai cuộc chiến tranh thế giới và đang nhắm đến một đế chế thế giới được cung cấp bởi vàng của Anh và Mỹ, nhưng Wilhelm nói "kế hoạch của Juda đã bị phá tan thành từng mảnh và chính họ đã bị quét ra khỏi <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%C3%A2u_%C3%82u" class="mw-redirect" title="Lục địa châu Âu">Lục địa Châu Âu</a>!". Lục địa <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">Châu Âu</a> bây giờ, Wilhelm viết, "củng cố và khép mình khỏi ảnh hưởng của <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Anh" title="Người Anh">người Anh</a> sau khi người Anh và <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> bị loại bỏ! Kết quả sẽ là "Hoa Kỳ của Châu Âu!"  Trong một bức thư năm 1940 gửi cho em gái mình, <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_ch%C3%BAa_Margaret&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công chúa Margaret (trang không tồn tại)">Công chúa Margaret</a>, ông viết: "Bàn tay của Chúa đang tạo ra một thế giới mới và làm nên những điều kỳ diệu... Chúng ta đang trở thành <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> của Châu Âu dưới sự lãnh đạo của Đức, một Lục địa Châu Âu thống nhất." Ông nói thêm: "Người Do Thái đang bị đẩy ra khỏi vị trí bất chính của họ ở tất cả các quốc gia, những người mà họ đã hướng tới sự thù địch trong nhiều thế kỷ."<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Ngoài ra, vào năm 1940, sinh nhật lần thứ 100 của mẹ Wilhelm. Bất chấp mối quan hệ rất rắc rối, ông đã viết cho một người bạn, "Hôm nay là sinh nhật lần thứ 100 của mẹ tôi! Không có thông báo nào về nó! Không có 'Dịch vụ Tưởng niệm' hoặc... ủy ban để ghi nhớ công việc tuyệt vời của bà cho... phúc lợi của người dân Đức của chúng tôi... Không ai thuộc thế hệ mới biết bất cứ điều gì về bà ấy."<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:WilhelmFerdinandSofia.jpg" class="mw-file-description" title="Wilhelm II và Sa hoàng Ferdinand I ở Sofia."><img alt="Wilhelm II và Sa hoàng Ferdinand I ở Sofia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/WilhelmFerdinandSofia.jpg/162px-WilhelmFerdinandSofia.jpg" decoding="async" width="162" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/WilhelmFerdinandSofia.jpg/243px-WilhelmFerdinandSofia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/WilhelmFerdinandSofia.jpg/324px-WilhelmFerdinandSofia.jpg 2x" data-file-width="654" data-file-height="727" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Wilhelm II và <a href="/wiki/Ferdinand_I_c%E1%BB%A7a_Bulgaria" title="Ferdinand I của Bulgaria">Sa hoàng Ferdinand I</a> ở <a href="/wiki/Sofia" title="Sofia">Sofia</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg" class="mw-file-description" title="Lễ kỷ niệm sinh nhật của Wilhelm II vào ngày 27 tháng 1 tại Brzezany."><img alt="Lễ kỷ niệm sinh nhật của Wilhelm II vào ngày 27 tháng 1 tại Brzezany." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg/200px-01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg" decoding="async" width="200" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg/300px-01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg/400px-01916_Feier_anl%C3%A4sslich_des_Geburtstages_des_Kaisers_Wilhelm_II._am_27._Jan._in_Brzezany.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="556" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lễ kỷ niệm sinh nhật của Wilhelm II vào ngày 27 tháng 1 tại <a href="/wiki/Brzeziny" title="Brzeziny">Brzezany</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bundesarchiv_Bild_102-11383,_Doorn,_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg" class="mw-file-description" title="Wilhelm và người vợ thứ 2, Hermès Reuss của Greiz cùng con gái út Công chúa Henriette của Schönaich-Carolath (con riêng của Hermès với chồng, Hoàng tử Johann), đã được Wilhelm nhận làm cha. Ảnh chụp ở Doorn, tháng 3 năm 1931."><img alt="Wilhelm và người vợ thứ 2, Hermès Reuss của Greiz cùng con gái út Công chúa Henriette của Schönaich-Carolath (con riêng của Hermès với chồng, Hoàng tử Johann), đã được Wilhelm nhận làm cha. Ảnh chụp ở Doorn, tháng 3 năm 1931." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg/200px-Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg" decoding="async" width="200" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg/300px-Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg/400px-Bundesarchiv_Bild_102-11383%2C_Doorn%2C_Kaiser_Wilhelm_II._mit_Gattin_und_Tochter.jpg 2x" data-file-width="1598" data-file-height="1108" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Wilhelm và người vợ thứ 2, Hermès Reuss của Greiz cùng con gái út Công chúa Henriette của Schönaich-Carolath (con riêng của Hermès với chồng, Hoàng tử Johann), đã được Wilhelm nhận làm cha. Ảnh chụp ở Doorn, tháng 3 năm 1931.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bundesarchiv_Bild_136-C0804,_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg" class="mw-file-description" title="Wilhelm vào năm 1933"><img alt="Wilhelm vào năm 1933" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg/120px-Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg" decoding="async" width="120" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg/180px-Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg/240px-Bundesarchiv_Bild_136-C0804%2C_Kaiser_Wilhelm_II._im_Exil.jpg 2x" data-file-width="427" data-file-height="640" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Wilhelm vào năm 1933</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cuối_đời"><span id="Cu.E1.BB.91i_.C4.91.E1.BB.9Di"></span>Cuối đời</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Cuối đời”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cuối đời"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bundesarchiv_Bild_183-L19106,_Doorn,_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_183-L19106%2C_Doorn%2C_Beisetzung_Kaiser_Wilhelm_II..jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1092" /></a><figcaption>Ở hàng thứ 2 từ bên trái, Đô đốc Canaris, Tướng der Flieger Christiansen, Đại tá Haase và Đô đốc Densch trong đám tang của Wilhelm</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mausoleumwhilhelm.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Mausoleumwhilhelm.JPG/220px-Mausoleumwhilhelm.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Mausoleumwhilhelm.JPG/330px-Mausoleumwhilhelm.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Mausoleumwhilhelm.JPG/440px-Mausoleumwhilhelm.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Lăng của Wilhelm</figcaption></figure> <p>Ông chết vì tắc mạch phổi ở <a href="/w/index.php?title=Doorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doorn (trang không tồn tại)">Doorn</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a>, vào ngày 4 tháng 6 năm 1941, ở tuổi 82, chỉ vài tuần trước khi <a href="/wiki/Phe_Tr%E1%BB%A5c" title="Phe Trục">phe Trục</a> xâm lược <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a>. Bất chấp sự thù hận cá nhân đối với chế độ quân chủ, Hitler đã muốn đưa thi thể của Wilhelm trở lại <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> để làm lễ tang cấp nhà nước, vì Hitler cảm thấy rằng một đám tang như vậy, với việc bản thân đóng vai trò là người thừa kế ngai vàng, sẽ rất hữu ích để khai thác và tuyên truyền.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, ý muốn của Wilhelm rằng thi hài của ông sẽ không được trở về Đức trừ khi chế độ quân chủ được khôi phục lần đầu tiên sau đó được tiết lộ và được tôn trọng một cách miễn cưỡng. Chính quyền chiếm đóng của Đức Quốc xã đã tổ chức một đám tang quân sự nhỏ với chỉ vài trăm người có mặt. Những người đưa tang có <a href="/wiki/August_von_Mackensen" title="August von Mackensen">Thống chế August von Mackensen</a>, mặc hoàn toàn trong bộ quân phục Imperial Hussars cũ, Đô đốc <a href="/w/index.php?title=Wilhelm_Canaris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilhelm Canaris (trang không tồn tại)">Wilhelm Canaris</a>, Đại tá <a href="/w/index.php?title=General_Curt_Haase&action=edit&redlink=1" class="new" title="General Curt Haase (trang không tồn tại)">General Curt Haase</a>, Tướng Hà Lan <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Christiansen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Christiansen (trang không tồn tại)">Friedrich Christiansen</a>, và Chính ủy Hà Lan <a href="/w/index.php?title=Arthur_Seyss_-Inquart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Seyss -Inquart (trang không tồn tại)">Arthur <i>Seyss</i> -Inquart</a>, cùng một số cố vấn quân sự khác. Tuy nhiên, việc Wilhelm khăng khăng rằng chữ Vạn và thần khí của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_Qu%E1%BB%91c_X%C3%A3" class="mw-redirect" title="Đảng Quốc Xã">Đảng Quốc xã</a> không được trưng bày trong đám tang của ông đã bị phớt lờ, vì cuối cùng nó đã vẫn xuất hiện trong các bức ảnh đám tang do một nhiếp ảnh gia người Hà Lan chụp.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wilhelm được chôn cất trong một lăng mộ trên khuôn viên của Huis Doorn từ đó đã trở thành nơi hành hương của những người theo chủ nghĩa quân chủ Đức, những người tụ tập ở đó hàng năm vào ngày giỗ của ông để bày tỏ lòng kính trọng đối với vị Hoàng đế cuối cùng của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a>.<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ảnh_hưởng"><span id=".E1.BA.A2nh_h.C6.B0.E1.BB.9Fng"></span>Ảnh hưởng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Ảnh hưởng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ảnh hưởng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Có ba xu hướng đã đặc trưng cho việc viết về <b>Wilhelm II</b>. Đầu tiên, các nhà văn lấy cảm hứng từ triều đình coi ông ta là một người tử vì đạo và là một anh hùng, thường chấp nhận một cách thiếu thận trọng những lời biện minh được đưa ra trong hồi ký của chính bản thân. Thứ hai, có những người đánh giá Wilhelm hoàn toàn không thể đảm đương những trách nhiệm lớn lao của vị trí của mình, một người cai trị quá liều lĩnh để đối phó với quyền lực. Thứ ba, sau năm 1950, các học giả sau này đã tìm cách vượt qua những đam mê của đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_20" title="Thế kỷ 20">thế kỷ 20</a> và cố gắng miêu tả một cách khách quan về Wilhelm và sự cai trị của ông. </p><p>Vào ngày 8 tháng 6 năm 1913, một năm trước khi cuộc Đại chiến bắt đầu, <i><a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a></i> đã xuất bản một phụ lục đặc biệt dành cho lễ kỷ niệm 25 năm ngày Kaiser gia nhập. Dòng tiêu đề biểu ngữ có nội dung: <i>"Kaiser, 25 năm một nhà cầm quyền, được ca ngợi là Người tạo hòa bình trưởng"</i>. Câu chuyện kèm theo gọi ông là "<i>nhân tố vĩ đại nhất cho hòa bình mà thời đại chúng ta có thể thể hiện</i>", và ghi nhận Wilhelm là người thường xuyên giải cứu <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> khỏi bờ vực chiến tranh. Cho đến cuối những năm 1950, nước Đức dưới thời Kaiser cuối cùng được hầu hết các sử gia mô tả là một chế độ quân chủ gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, một phần, đây là một sự lừa dối có chủ ý của các công chức Đức và các quan chức được bầu chọn. Ví dụ, cựu Tổng thống <a href="/wiki/Theodore_Roosevelt" title="Theodore Roosevelt">Theodore Roosevelt</a> cho rằng Wilhelm nắm quyền kiểm soát <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch_%C4%91%E1%BB%91i_ngo%E1%BA%A1i" title="Chính sách đối ngoại">chính sách đối ngoại</a> của Đức vì <a href="/w/index.php?title=Hermann_Speck_von_Sternburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermann Speck von Sternburg (trang không tồn tại)">Hermann Speck von Sternburg</a>, đại sứ Đức tại <a href="/wiki/Washington" class="mw-disambig" title="Washington">Washington</a> và là một người bạn cá nhân của Roosevelt đã trình bày với Tổng thống những thông điệp từ Thủ tướng <a href="/w/index.php?title=Bernhard_von_B%C3%BClow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernhard von Bülow (trang không tồn tại)">Bernhard von Bülow</a> như thể đó là những thông điệp đến từ Wilhelm. Các nhà sử học sau này đã hạ thấp vai trò của ông, cho rằng các quan chức cấp cao thường xuyên làm việc sau lưng ông. Gần đây hơn, nhà sử học <a href="/w/index.php?title=John_CG_R%C3%B6hl&action=edit&redlink=1" class="new" title="John CG Röhl (trang không tồn tại)">John CG Röhl</a> đã miêu tả Wilhelm là nhân vật chủ chốt trong việc tìm hiểu sự liều lĩnh và sự sụp đổ của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a>. Do đó, người ta vẫn lập luận rằng tàu Kaiser đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các chính sách bành trướng của cả hải quân và thực dân, nguyên nhân khiến mối quan hệ của Đức với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Anh</a> trở nên xấu đi trước năm 1914. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Con_cái"><span id="Con_c.C3.A1i"></span>Con cái</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=30" title="Sửa đổi phần “Con cái”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Con cái"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wilhelm kết hôn vào ngày 27 tháng 2 năm 1881 với <a href="/w/index.php?title=Auguste_Viktoria_von_Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Auguste Viktoria von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg (trang không tồn tại)">Công chúa Auguste Viktoria của Schleswig-Holstein</a>. Họ có được 7 người con. </p> <table border="1" style="border-collapse: collapse;"> <tbody><tr style="background:#ccc;"> <th>Chân dung </th> <th>Tên </th> <th>Sinh </th> <th>Mất </th> <th>Kết hôn </th> <th>Bọn trẻ </th></tr> <tr> <td align="center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg/90px-Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg" decoding="async" width="90" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg/135px-Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg/180px-Germany_Before_the_First_World_War_1890_-_1914_HU68364.jpg 2x" data-file-width="562" data-file-height="800" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Wilhelm,_Th%C3%A1i_t%E1%BB%AD_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Wilhelm, Thái tử Đức">Wilhelm, Thái tử Đức</a> </td> <td>6 tháng 5 năm 1882 </td> <td>20 tháng 7 năm 1951 </td> <td>Nữ công tước Cecilie của Mecklenburg-Schwerin </td> <td>Hoàng tử Wilhelm (1906–1940) <p>Hoàng tử Louis (1907–1994) </p><p>Hoàng tử Hubertus (1909–1950) </p><p>Hoàng tử Frederick (1911–1966) </p><p>Công chúa Alexandrine (1915–1980) </p><p>Công chúa Cecilie (1917–1975) </p> </td></tr> <tr> <td align="center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_(1914).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg/90px-Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg" decoding="async" width="90" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg/135px-Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg/180px-Erich_Sellin_-_Prinz_Eitel_Friedrich_von_Preu%C3%9Fen_%281914%29.jpg 2x" data-file-width="277" data-file-height="453" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Eitel_Friedrich_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Eitel Friedrich của Phổ">Hoàng tử Eitel Friedrich</a> </td> <td>7 tháng 7 năm 1883 </td> <td>8 tháng 12 năm 1942 </td> <td>Nữ công tước Sophia Charlotte của Oldenburg </td> <td> </td></tr> <tr> <td align="center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Prince_Adalbert_of_Prussia_(1884%E2%80%931948).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg/90px-Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg" decoding="async" width="90" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg/135px-Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg/180px-Prince_Adalbert_of_Prussia_%281884%E2%80%931948%29.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="668" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Adalbert_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Adalbert của Phổ">Hoàng tử Adalbert</a> </td> <td>14 tháng 7 năm 1884 </td> <td>22 tháng 9 năm 1948 </td> <td>Công chúa Adelaide của Saxe-Meiningen </td> <td>Công chúa Victoria Marina (1915) <p>Công chúa Victoria Marina (1917–1981) </p><p>Hoàng tử Wilhelm Victor (1919–1989) </p> </td></tr> <tr> <td align="center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg/90px-Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg/135px-Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg/179px-Prince_August_Wilhelm_of_Prussia.jpg 2x" data-file-width="1404" data-file-height="1877" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_t%E1%BB%AD_August_Wilhelm_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng tử August Wilhelm của Phổ (trang không tồn tại)">Hoàng tử August Wilhelm</a> </td> <td>29 tháng 1 năm 1887 </td> <td>25 tháng 3 năm 1949 </td> <td>Công chúa Alexandra Victoria của Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg </td> <td>Hoàng tử Alexander Ferdinand (1912–1985) </td></tr> <tr> <td align="center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Prince_Oskar_of_Prussia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prince_Oskar_of_Prussia.jpg/90px-Prince_Oskar_of_Prussia.jpg" decoding="async" width="90" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prince_Oskar_of_Prussia.jpg/135px-Prince_Oskar_of_Prussia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prince_Oskar_of_Prussia.jpg/180px-Prince_Oskar_of_Prussia.jpg 2x" data-file-width="407" data-file-height="565" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/w/index.php?title=V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%AD_Oskar_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vương tử Oskar của Phổ (trang không tồn tại)">Hoàng tử Oskar</a> </td> <td>27 tháng 7 năm 1888 </td> <td>27 tháng 1 năm 1958 </td> <td>Nữ bá tước Ina Marie von Bassewitz </td> <td>Hoàng tử Oskar (1915–1939) <p>Hoàng tử Burchard (1917–1988) </p><p>Công chúa Herzeleide (1918–1989) </p><p>Hoàng tử Wilhelm-Karl (1922–2007) </p> </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Prince_Joachim,_Germany_LCCN2014684723.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg/90px-Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg" decoding="async" width="90" height="126" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg/135px-Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg/180px-Prince_Joachim%2C_Germany_LCCN2014684723.jpg 2x" data-file-width="4166" data-file-height="5829" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Joachim_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Joachim của Phổ">Hoàng tử Joachim</a> </td> <td>17 tháng 12 năm 1890 </td> <td>18 tháng 7 năm 1920 </td> <td>Công chúa Marie-Auguste của Anhalt </td> <td>Hoàng tử Karl Franz (1916–1975) </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia,_aged_10,_1902.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg/91px-Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg" decoding="async" width="91" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg/136px-Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg/182px-Princess_Viktoria_Luise_of_Prussia%2C_aged_10%2C_1902.jpg 2x" data-file-width="535" data-file-height="800" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Viktoria_Luise_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Viktoria Luise của Phổ">Hoàng nữ Viktoria Luise</a> </td> <td>13 tháng 9 năm 1892 </td> <td>11 tháng 12 năm 1980 </td> <td>Ernest Augustus, Công tước Brunswick </td> <td>Vương tử Ernest Augustus (1914–1987) <p>Vương tử George William (1915–2006) </p><p><a href="/wiki/Friederike_Luise_c%E1%BB%A7a_Hannover" title="Friederike Luise của Hannover">Vương nữ Friederike</a> (1917–1981) </p><p>Vương tử Christian </p> </td></tr></tbody></table> <p>Sau khi vợ chết, vào năm 1922 ông lấy bà công chúa góa chồng <a href="/w/index.php?title=Hermine_von_Sch%C3%B6naich-Carolath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermine von Schönaich-Carolath (trang không tồn tại)">Hermine von Schönaich-Carolath</a>, và không có con. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Danh_hiệu_và_tước_vị"><span id="Danh_hi.E1.BB.87u_v.C3.A0_t.C6.B0.E1.BB.9Bc_v.E1.BB.8B"></span>Danh hiệu và tước vị</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=31" title="Sửa đổi phần “Danh hiệu và tước vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Danh hiệu và tước vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>27 tháng 1 năm 1859</b> <b>– 18 tháng 1 năm 1871:</b> Vương tôn <i>Điện hạ</i> Wilhelm của Phổ.<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>A 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><b>18 tháng 1 năm 1871 – 9 tháng 3 năm 1888:</b> Hoàng tôn <i>Điện hạ</i> Wilhelm của Đức và Phổ.<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>A 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><b>9 tháng 3 năm 1888 – 15 tháng 6 năm 1888:</b> Hoàng Thái tử và Vương Thái tử <i>Điện hạ</i> Wilhelm của Đức và Phổ.<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>A 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><b>15 tháng 6 năm 1888 – 9 tháng 11 năm 1918:</b> <i>Bệ hạ</i> Hoàng đế Đức, Quốc vương nước Phổ.</li></ul> <p>Danh hiệu đầy đủ của Wilhelm II là Hoàng thượng và Vương thượng Bệ hạ Wilhelm Đệ Nhất, <a href="/w/index.php?title=Trong_%C3%A2n_%C4%91i%E1%BB%83n_c%E1%BB%A7a_Thi%C3%AAn_Ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trong ân điển của Thiên Chúa (trang không tồn tại)">trong ân điển của Thiên Chúa</a>, Hoàng đế <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Người Đức">người Đức</a> và Vua của nước Phổ, Ngài <a href="/wiki/B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Bá tước">Bá tước</a> của <a href="/wiki/Brandenburg" title="Brandenburg">Brandenburg</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Tử tước">Tử tước</a> của <a href="/wiki/N%C3%BCrnberg" title="Nürnberg">Nuremberg</a>, Bá tước của <a href="/wiki/Hohenzollern" class="mw-redirect" title="Hohenzollern">Hohenzollern</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%ADn_c%C3%B4ng" title="Quận công">Quận công</a> của <a href="/wiki/Silesia" title="Silesia">Schlesien</a> và <a href="/wiki/K%C5%82odzko" title="Kłodzko">Glatz</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_Qu%E1%BA%ADn_c%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Quận công (trang không tồn tại)">Đại Quận công</a> của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_H%E1%BA%A1_Rhein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Công quốc Hạ Rhein (trang không tồn tại)">Hạ Rhein</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Posen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Công quốc Posen (trang không tồn tại)">Posen</a>, Quận công của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Sachse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Sachse (trang không tồn tại)">Sachsen</a>, của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Westfalen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Westfalen (trang không tồn tại)">Westfalen</a>, của <a href="/w/index.php?title=Engern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Engern (trang không tồn tại)">Engern</a>, của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Pommern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Pommern (trang không tồn tại)">Pommern</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Pommern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Pommern (trang không tồn tại)">Pommern</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_L%C3%BCneburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Lüneburg (trang không tồn tại)">Lüneburg</a>, <a href="/w/index.php?title=Holstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holstein (trang không tồn tại)">Holstein</a> và <a href="/wiki/C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Schleswig" title="Công quốc Schleswig">Schleswig</a>, của <a href="/wiki/C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Magdeburg" title="Công quốc Magdeburg">Magdeburg</a>, của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Bremen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Bremen (trang không tồn tại)">Bremen</a>, của <a href="/w/index.php?title=Gelre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gelre (trang không tồn tại)">Geldern</a>, <a href="/wiki/C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Kleve" title="Công quốc Kleve">Kleve</a>, <a href="/wiki/C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_J%C3%BClich" title="Công quốc Jülich">Jülich</a> và <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Berg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công tước Berg (trang không tồn tại)">Berg</a>, Công tước của người <a href="/w/index.php?title=Wenden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wenden (trang không tồn tại)">Wenden</a> và <a href="/w/index.php?title=Kaszubi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaszubi (trang không tồn tại)">Kaschuben</a>, của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Crossen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công quốc Crossen (trang không tồn tại)">Crossen</a>, <a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_Lauenburg_v%C3%A0_B%C3%BCtow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng Lauenburg và Bütow (trang không tồn tại)">Lauenburg</a> và <a href="/wiki/Mecklenburg" title="Mecklenburg">Mecklenburg</a>; <a href="/wiki/B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Bá tước">Quận bá của</a> <a href="/wiki/B%C3%A1_qu%E1%BB%91c_Hessen" title="Bá quốc Hessen">Hessne</a> và <a href="/w/index.php?title=B%C3%A1_qu%E1%BB%91c_Th%C3%BCringen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bá quốc Thüringen (trang không tồn tại)">Thüringen</a>; Biên cảnh hầu tước của <a href="/w/index.php?title=Bi%C3%AAn_c%E1%BA%A3nh_h%E1%BA%A7u_qu%E1%BB%91c_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_Lausitz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biên cảnh hầu quốc Thượng Lausitz (trang không tồn tại)">Thượng</a> và <a href="/w/index.php?title=Bi%C3%AAn_c%E1%BA%A3nh_h%E1%BA%A7u_qu%E1%BB%91c_H%E1%BA%A1_Lausitz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biên cảnh hầu quốc Hạ Lausitz (trang không tồn tại)">Hạ Lausitz</a>; <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_Orange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân vương Orange (trang không tồn tại)">Thân vương</a> của <a href="/wiki/Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Orange" title="Thân vương quốc Orange">Orange</a>, Thân vương của <a href="/wiki/Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_R%C3%BCgen" title="Thân vương quốc Rügen">Rügen</a>, của <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%B4ng_Friesland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đông Friesland (trang không tồn tại)">Đông Friesland</a>, của <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Paderborn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng giám mục Thân vương quốc Paderborn (trang không tồn tại)">Paderborn</a> và <a href="/wiki/Bad_Pyrmont" title="Bad Pyrmont">Pyrmont</a>, của <a href="/wiki/Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Halberstadt" title="Thân vương quốc Halberstadt">Halberstadt</a>, <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_M%C3%BCnster&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng giám mục Thân vương quốc Münster (trang không tồn tại)">Münster</a>, <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Minden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân vương quốc Minden (trang không tồn tại)">Minden</a>, <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Osnabr%C3%BCck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng giám mục Thân vương quốc Osnabrück (trang không tồn tại)">Osnabrück</a>, <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_gi%C3%A1m_m%E1%BB%A5c_Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Hildesheim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng giám mục Thân vương quốc Hildesheim (trang không tồn tại)">Hildesheim</a>, của <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Verden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân vương quốc Verden (trang không tồn tại)">Verden</a>, <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Cammin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân vương quốc Cammin (trang không tồn tại)">Cammin</a>, <a href="/w/index.php?title=Fulda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulda (trang không tồn tại)">Fulda</a>, <a href="/w/index.php?title=Nassau_(qu%E1%BB%91c_gia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nassau (quốc gia) (trang không tồn tại)">Nassau</a> và <a href="/wiki/Moers" title="Moers">Moers</a>; Quận bá của <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Henneberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà Henneberg (trang không tồn tại)">Henneberg</a>; <a href="/wiki/B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Bá tước">Bá tước</a> của <a href="/w/index.php?title=L%C3%A3nh_%C4%91%E1%BB%8Ba_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Mark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lãnh địa Bá tước Mark (trang không tồn tại)">Mark</a>, của <a href="/w/index.php?title=L%C3%A3nh_%C4%91%E1%BB%8Ba_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Ravensberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lãnh địa Bá tước Ravensberg (trang không tồn tại)">Ravensberg</a>, của Hohenstein, <a href="/w/index.php?title=L%C3%A3nh_%C4%91%E1%BB%8Ba_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Tecklenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lãnh địa Bá tước Tecklenburg (trang không tồn tại)">Tecklenburg</a> và Lingen, của <a href="/wiki/Mansfeld" title="Mansfeld">Mansfeld</a>, <a href="/wiki/Sigmaringen" title="Sigmaringen">Sigmaringen</a> và Veringen; Huân tước Frankfurt.<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gia_phả"><span id="Gia_ph.E1.BA.A3"></span>Gia phả</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=32" title="Sửa đổi phần “Gia phả”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Gia phả"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r48623877">.mw-parser-output table.ahnentafel{border-collapse:separate;border-spacing:0;line-height:130%}.mw-parser-output .ahnentafel tr{text-align:center}.mw-parser-output .ahnentafel-t{border-top:#000 solid 1px;border-left:#000 solid 1px}.mw-parser-output .ahnentafel-b{border-bottom:#000 solid 1px;border-left:#000 solid 1px}</style><div class="noresize"><table class="collapsible collapsed" style="margin:0.3em auto;clear:none;min-width:60em;width:auto;font-size:88%;border:1px solid #aaa"><tbody><tr><th style="padding:0.2em 0.3em 0.2em 4.3em;background:none;width:auto">Gia phả của Wilhelm II của Đức</th></tr><tr><td style="text-align:center"><table class="ahnentafel" style="margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr><td> </td><td rowspan="60" colspan="2"> </td><td rowspan="29"> </td><td rowspan="28" colspan="2"> </td><td rowspan="13"> </td><td rowspan="12" colspan="2"> </td><td rowspan="5"> </td><td rowspan="4" colspan="2"> </td><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">16. <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_II_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm II của Phổ">Friedrich Wilhelm II của Phổ</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">8. <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_III_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm III của Phổ">Friedrich Wilhelm III của Phổ</a><sup id="cite_ref-ADB-Wilhelm_I_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-ADB-Wilhelm_I-119"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">17. <a href="/w/index.php?title=Friederike_Luise_x%E1%BB%A9_Hessen-Darmstadt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friederike Luise xứ Hessen-Darmstadt (trang không tồn tại)">Friederike Luise xứ Hessen-Darmstadt</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #ffc;">4. <a href="/wiki/Wilhelm_I,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Wilhelm I, Hoàng đế Đức">Wilhelm I của Đức</a><sup id="cite_ref-NDB-Friedrich_III_117-0" class="reference"><a href="#cite_note-NDB-Friedrich_III-117"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="15" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">18. <a href="/w/index.php?title=Karl_II_x%E1%BB%A9_Mecklenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl II xứ Mecklenburg (trang không tồn tại)">Karl II xứ Mecklenburg</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">9. <a href="/w/index.php?title=Luise_x%E1%BB%A9_Mecklenburg-Strelitz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luise xứ Mecklenburg-Strelitz (trang không tồn tại)">Luise xứ Mecklenburg-Strelitz</a><sup id="cite_ref-ADB-Wilhelm_I_119-1" class="reference"><a href="#cite_note-ADB-Wilhelm_I-119"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">19. <a href="/w/index.php?title=Friderike_Caroline_Luise_x%E1%BB%A9_Hessen-Darmstadt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friderike Caroline Luise xứ Hessen-Darmstadt (trang không tồn tại)">Friderike Caroline Luise xứ Hessen-Darmstadt</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #FCC;">2. <a href="/wiki/Friedrich_III,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Friedrich III, Hoàng đế Đức">Friedrich III của Đức</a></td><td rowspan="2" colspan="11"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="31" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="30" colspan="2"> </td><td rowspan="15" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">20. <a href="/w/index.php?title=Carl_August_x%E1%BB%A9_Sachsen-Weimar-Eisenach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carl August xứ Sachsen-Weimar-Eisenach (trang không tồn tại)">Carl August xứ Sachsen-Weimar-Eisenach</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">10. <a href="/w/index.php?title=Carl_Friedrich_x%E1%BB%A9_Sachsen-Weimar-Eisenach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carl Friedrich xứ Sachsen-Weimar-Eisenach (trang không tồn tại)">Carl Friedrich xứ Sachsen-Weimar-Eisenach</a><sup id="cite_ref-NDB-Augusta_120-0" class="reference"><a href="#cite_note-NDB-Augusta-120"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">21. <a href="/w/index.php?title=Luise_x%E1%BB%A9_Hessen-Darmstadt,_%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_phu_nh%C3%A2n_x%E1%BB%A9_Sachsen-Weimar-Eisenach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luise xứ Hessen-Darmstadt, Đại Công tước phu nhân xứ Sachsen-Weimar-Eisenach (trang không tồn tại)">Luise xứ Hessen-Darmstadt</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #ffc;">5. <a href="/wiki/Augusta_c%E1%BB%A7a_Sachsen-Weimar-Eisenach" class="mw-redirect" title="Augusta của Sachsen-Weimar-Eisenach">Augusta của Sachsen-Weimar-Eisenach</a><sup id="cite_ref-NDB-Friedrich_III_117-1" class="reference"><a href="#cite_note-NDB-Friedrich_III-117"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="15"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">22. <a href="/wiki/Pavel_I_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Pavel I của Nga">Pavel I của Nga</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">11. <a href="/wiki/Mariya_Pavlovna_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Mariya Pavlovna của Nga">Mariya Pavlovna của Nga</a><sup id="cite_ref-NDB-Augusta_120-1" class="reference"><a href="#cite_note-NDB-Augusta-120"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">23. <a href="/wiki/Sophie_Dorothee_x%E1%BB%A9_W%C3%BCrttemberg" title="Sophie Dorothee xứ Württemberg">Sophie Dorothee xứ Württemberg</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #0FF;">1. <b><span style="color:Blue">Wilhelm II của Đức</span></b></td><td rowspan="2" colspan="15"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="60" colspan="2"> </td><td rowspan="31" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="30" colspan="2"> </td><td rowspan="15"> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">24. <a href="/wiki/George_III_c%E1%BB%A7a_Anh" title="George III của Anh">George III của Liên hiệp Anh</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">12. <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%AD_Edward,_C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_x%E1%BB%A9_Kent_v%C3%A0_Strathearn" title="Vương tử Edward, Công tước xứ Kent và Strathearn">Edward của Liên hiệp Anh và Hannover</a><sup id="cite_ref-louda_118-2" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">25. <a href="/wiki/Charlotte_x%E1%BB%A9_Mecklenburg-Strelitz" title="Charlotte xứ Mecklenburg-Strelitz">Charlotte xứ Mecklenburg-Strelitz</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #ffc;">6. <a href="/wiki/Victoria_c%E1%BB%A7a_Anh" title="Victoria của Anh">Victoria I của Liên hiệp Anh</a><sup id="cite_ref-louda_118-0" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="15" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">26. <a href="/wiki/Franz_I_x%E1%BB%A9_Sachsen-Coburg-Saalfeld" title="Franz I xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld">Franz I xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld</a> (= 28)</td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">13. <a href="/wiki/Victoire_x%E1%BB%A9_Sachsen-Coburg-Saalfeld" title="Victoire xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld">Victoire xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld</a><sup id="cite_ref-louda_118-3" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">27. <a href="/wiki/Auguste_Reu%C3%9F_x%E1%BB%A9_Ebersdorf" title="Auguste Reuß xứ Ebersdorf">Auguste Reuß xứ Ebersdorf</a> (= 29)</td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #FCC;">3. <a href="/wiki/Victoria,_V%C6%B0%C6%A1ng_n%E1%BB%AF_V%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BA%A5t" title="Victoria, Vương nữ Vương thất">Victoria Adelaide của Liên hiệp Anh</a></td><td rowspan="2" colspan="11"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="29"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="28" colspan="2"> </td><td rowspan="15" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="14" colspan="2"> </td><td rowspan="7"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">28. <a href="/wiki/Franz_I_x%E1%BB%A9_Sachsen-Coburg-Saalfeld" title="Franz I xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld">Franz I xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld</a> (= 26)</td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">14. <a href="/wiki/Ernst_I_x%E1%BB%A9_Sachsen-Coburg_v%C3%A0_Gotha" title="Ernst I xứ Sachsen-Coburg và Gotha">Ernst I xứ Sachsen-Coburg và Gotha</a><sup id="cite_ref-louda_118-4" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">29. <a href="/wiki/Auguste_Reu%C3%9F_x%E1%BB%A9_Ebersdorf" title="Auguste Reuß xứ Ebersdorf">Auguste Reuß xứ Ebersdorf</a> (= 27)</td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #ffc;">7. <a href="/wiki/Albrecht_x%E1%BB%A9_Sachsen-Coburg_v%C3%A0_Gotha" title="Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha">Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha</a><sup id="cite_ref-louda_118-1" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="7"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="13"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="12" colspan="2"> </td><td rowspan="7" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="6" colspan="2"> </td><td rowspan="3"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">30. <a href="/w/index.php?title=August_I_x%E1%BB%A9_Sachsen-Gotha-Altenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="August I xứ Sachsen-Gotha-Altenburg (trang không tồn tại)">August I xứ Sachsen-Gotha-Altenburg</a></td></tr><tr><td> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-t"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #bfc;">15. <a href="/wiki/Luise_Pauline_x%E1%BB%A9_Sachsen-Gotha-Altenburg" title="Luise Pauline xứ Sachsen-Gotha-Altenburg">Luise Pauline xứ Sachsen-Gotha-Altenburg</a><sup id="cite_ref-louda_118-5" class="reference"><a href="#cite_note-louda-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td rowspan="2" colspan="3"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="5"> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="4" colspan="2"> </td><td rowspan="3" class="ahnentafel-b"> </td><td rowspan="2" colspan="4"> </td></tr><tr><td> </td></tr><tr><td> </td><td rowspan="2" colspan="4" style="border:1px solid black;height:0.5em; padding:0 0.2em;background-color: #9fe;">31. <a href="/w/index.php?title=Luise_Charlotte_x%E1%BB%A9_Mecklenburg-Schwerin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luise Charlotte xứ Mecklenburg-Schwerin (trang không tồn tại)">Luise Charlotte xứ Mecklenburg-Schwerin</a></td></tr><tr><td> </td><td> </td></tr><tr><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td><td> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=33" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Wilhelm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa Wilhelm (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa Wilhelm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3_h%E1%BB%87_c%C3%A1c_vua_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phả hệ các vua Đức (trang không tồn tại)">Phả hệ các vua Đức</a> - ông có liên quan đến mọi vị vua khác của nước Đức</li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A2u_l%E1%BA%A1c_b%E1%BB%99_Ho%C3%A0ng_gia_Yacht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Câu lạc bộ Hoàng gia Yacht (trang không tồn tại)">Câu lạc bộ Hoàng gia Yacht</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Li%C3%AAn_minh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_(%C4%90%E1%BB%A9c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liên minh Hải quân (Đức) (trang không tồn tại)">Liên minh Hải quân (Đức)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=34" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=35" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=35" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Sự khác nhau về các <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87" title="Ngữ hệ">nhóm ngôn ngữ</a> đặt biệt là <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> mà tước vị của một người trong <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_t%E1%BB%99c_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng tộc Phổ (trang không tồn tại)">hoàng tộc</a> sẽ được dịch là một <b><a href="/w/index.php?title=Prince_(t%C6%B0%E1%BB%9Bc_v%E1%BB%8B)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prince (tước vị) (trang không tồn tại)">Prince</a></b> hay <b>Princess</b> trong suốt cuộc đời. Lý do những nhóm ngôn ngữ này không có các từ biểu thị quan hệ giữa một Prince và Princess tại một thời điểm với quân chủ trị vì. Vì vậy, khi các văn bản tiếng anh được <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_thu%E1%BA%ADt" title="Dịch thuật">dịch thuật</a> sang <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a> thường dịch sai các <b>Prince/Princess</b> thành <b>Công chúa</b> và <b>Hoàng tử</b> trong khi các từ <b>Hoàng tôn</b> và <b>Hoàng tôn nữ</b> lại ít được chú ý hơn.</span> </li> <li id="cite_note-112"><b><a href="#cite_ref-112">^</a></b> <span class="reference-text">Trong ngôn ngữ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> tước hiệu vào thời điểm này của Wilhelm là một <b>Prince (<i>Hoàng tử</i>)</b> vì trong ngôn ngữ này không có thêm các từ thông dụng để biểu thị quan hệ với quân chủ tại thời điểm đó. Nhưng trong <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a> tước vị <b>Hoàng tôn</b> tại thời điểm này ám chỉ Wilhelm là <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A1u_trai_c%E1%BB%A7a_Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cháu trai của Quân chủ (trang không tồn tại)">cháu trai của Quân chủ</a> trị vì.</span> </li> <li id="cite_note-113"><b><a href="#cite_ref-113">^</a></b> <span class="reference-text">Vào ngày <a href="/wiki/18_th%C3%A1ng_1" title="18 tháng 1">18 tháng 1</a> năm <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>, <a href="/w/index.php?title=V%C6%B0%C6%A1ng_mi%E1%BB%87n_Vua_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vương miện Vua Phổ (trang không tồn tại)">vương miện Vua Phổ</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a> đã sáp nhập - Vua <a href="/wiki/Wilhelm_I_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Wilhelm I của Phổ">Wilhelm I của Phổ</a> đồng thời trở thành <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Danh sách quân chủ Phổ">Hoàng đế của Đức</a>.</span> </li> <li id="cite_note-114"><b><a href="#cite_ref-114">^</a></b> <span class="reference-text">Vương Thái tử - tước vị ám chỉ Wilhelm là Thái tử của Phổ vì Phổ là một vương thất; Hoàng Thái tử - tước vị ám chỉ Wilhelm là Thái tử của Đế quốc Đức.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Chú_giải"><span id="Ch.C3.BA_gi.E1.BA.A3i"></span>Chú giải</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=36" title="Sửa đổi phần “Chú giải”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=36" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú giải"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71728118"><div class="reflist references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Christopher_Clark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Clark (trang không tồn tại)">Christopher Clark</a>, <i>Kaiser Wilhelm II</i>, Bìa sau</span> </li> <li id="cite_note-JohnRohlXIII-2">^ <a href="#cite_ref-JohnRohlXIII_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-JohnRohlXIII_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">John C. G. Röhl, <i>Young Wilhelm: the Kaiser's early life, 1859-1888</i>, trang XIII</span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Giles_MacDonogh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giles MacDonogh (trang không tồn tại)">Giles MacDonogh</a>, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, Lời Mở đầu</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">John C. G. Röhl, <i>Wilhelm II: the Kaiser's personal monarchy, 1888-1900</i>, Bìa sau</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">John C. G. Röhl, Nicolaus Sombart, <i>Kaiser Wilhelm II New Interpretations: The Corfu Papers</i>, Bìa sau</span> </li> <li id="cite_note-MacDonogh14-6">^ <a href="#cite_ref-MacDonogh14_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-MacDonogh14_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Giles MacDonogh, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, các trang 1-5.</span> </li> <li id="cite_note-MacDonoghbiasau-7">^ <a href="#cite_ref-MacDonoghbiasau_7-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-MacDonoghbiasau_7-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Giles MacDonogh, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, Bìa sau</span> </li> <li id="cite_note-MacDonogh7den9-8">^ <a href="#cite_ref-MacDonogh7den9_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-MacDonogh7den9_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Giles MacDonogh, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, các trang 7-9.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">Giles MacDonogh, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, các trang 333-346.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">John C. G. Röhl, Nicolaus Sombart, <i>Kaiser Wilhelm II New Interpretations: The Corfu Papers</i>, trang 185</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">Giles MacDonogh, <i>The Last Kaiser: The Life of Wilhelm II</i>, các trang 405-407.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">Christopher M. Clark, <i>Kaiser Wilhelm II</i>, trang 241</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 1998, p. 10</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+1998%2C+p.+10&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 1998, pp. 17–18</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+1998%2C+pp.+17%E2%80%9318.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-youtube.com-16">^ <a href="#cite_ref-youtube.com_16-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-youtube.com_16-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=AHNorbVvyLg">“Queen Victoria and the Crippled Kaiser – Ντοκιμαντερ”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Queen+Victoria+and+the+Crippled+Kaiser+%E2%80%93+%CE%9D%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DAHNorbVvyLg&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Putnam, William L. (2001). The Kaiser's Merchant Ships in World War I. Flagstaff, Arizona: Light Technology Publishing. p. 33. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9781622336999" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1622336999</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Putnam%2C+William+L.+%282001%29.+The+Kaiser%27s+Merchant+Ships+in+World+War+I.+Flagstaff%2C+Arizona%3A+Light+Technology+Publishing.+p.+33.+ISBN+978-1622336999.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, tr. 28</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+tr.+28.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, tr. 29</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+tr.+29.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, tr. 28</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+tr.+28&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, tr. 28</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+tr.+28.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Clay 2006, tr. 14</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Clay+2006%2C+tr.+14.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, tr. 29</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+tr.+29.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, p. 29</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+p.+29.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Hull 2004, p. 31</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Hull+2004%2C+p.+31.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Hull, Isabel V. (2004). The Entourage of Kaiser Wilhelm II, 1888–1918. Cambridge University Press. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521533218" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-53321-8</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Hull%2C+Isabel+V.+%282004%29.+The+Entourage+of+Kaiser+Wilhelm+II%2C+1888%E2%80%931918.+Cambridge+University+Press.+ISBN+978-0-521-53321-8.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl, John CG (1998). Wilhelm thời trẻ: Cuộc đời sơ khai của Kaiser, 1859–1888. Nhà xuất bản Đại học Cambridge</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl%2C+John+CG+%281998%29.+Wilhelm+th%E1%BB%9Di+tr%E1%BA%BB%3A+Cu%E1%BB%99c+%C4%91%E1%BB%9Di+s%C6%A1+khai+c%E1%BB%A7a+Kaiser%2C+1859%E2%80%931888.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Cambridge&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Massie 1991, p. 33</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Massie+1991%2C+p.+33.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dreadnought_(book)">“Massie, Robert K. (1991). Dreadnought: Anh, Đức, và sắp tới của Đại chiến (ấn bản đầu tiên)”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Massie%2C+Robert+K.+%281991%29.+Dreadnought%3A+Anh%2C+%C4%90%E1%BB%A9c%2C+v%C3%A0+s%E1%BA%AFp+t%E1%BB%9Bi+c%E1%BB%A7a+%C4%90%E1%BA%A1i+chi%E1%BA%BFn+%28%E1%BA%A5n+b%E1%BA%A3n+%C4%91%E1%BA%A7u+ti%C3%AAn%29.&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FDreadnought_%28book%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl, John CG (1998). Wilhelm thời trẻ: Cuộc đời sơ khai của Kaiser, 1859–1888. Nhà xuất bản Đại học Cambridge</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl%2C+John+CG+%281998%29.+Wilhelm+th%E1%BB%9Di+tr%E1%BA%BB%3A+Cu%E1%BB%99c+%C4%91%E1%BB%9Di+s%C6%A1+khai+c%E1%BB%A7a+Kaiser%2C+1859%E2%80%931888.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Cambridge&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl, John CG (1998). Wilhelm thời trẻ: Cuộc đời sơ khai của Kaiser, 1859–1888. Nhà xuất bản Đại học Cambridge</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl%2C+John+CG+%281998%29.+Wilhelm+th%E1%BB%9Di+tr%E1%BA%BB%3A+Cu%E1%BB%99c+%C4%91%E1%BB%9Di+s%C6%A1+khai+c%E1%BB%A7a+Kaiser%2C+1859%E2%80%931888.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Cambridge&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Cecil, Lamar (1989), Wilhelm II: Prince and Emperor, 1859–1900 , Chapel Hill: University of North Carolina Press, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780807818282" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8078-1828-2</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cecil%2C+Lamar+%281989%29%2C+Wilhelm+II%3A+Prince+and+Emperor%2C+1859%E2%80%931900+%2C+Chapel+Hill%3A+University+of+North+Carolina+Press%2C+ISBN+978-0-8078-1828-2&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Cecil 1989, trang 124–146</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cecil+1989%2C+trang+124%E2%80%93146.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 2014, tr. 44</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+2014%2C+tr.+44.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-archive.org-35">^ <a href="#cite_ref-archive.org_35-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-archive.org_35-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/germanemperorass00gausuoft/page/n8/mode/2up">“The German Emperor as shown in his public utterances”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+German+Emperor+as+shown+in+his+public+utterances&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgermanemperorass00gausuoft%2Fpage%2Fn8%2Fmode%2F2up&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Steinberg 2011, trang 445–447</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Steinberg+2011%2C+trang+445%E2%80%93447.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Cecil 1989, trang 147–170</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cecil+1989%2C+trang+147%E2%80%93170.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Steinberg, Jonathan (2011). Bismarck: Một cuộc sống. Nhà xuất bản Đại học Oxford. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780199975396" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0199975396</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Steinberg%2C+Jonathan+%282011%29.+Bismarck%3A+M%E1%BB%99t+cu%E1%BB%99c+s%E1%BB%91ng.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Oxford.+ISBN+978-0199975396.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Taylor 1967, trang 238–239</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Taylor+1967%2C+trang+238%E2%80%93239.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Modris Eksteins (1989), Rites of Spring: The Great War and the Birth of the Modern Age, trang 66–67</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Modris+Eksteins+%281989%29%2C+Rites+of+Spring%3A+The+Great+War+and+the+Birth+of+the+Modern+Age%2C+trang+66%E2%80%9367&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENipperdey1992421-41"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENipperdey1992421_41-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNipperdey1992">Nipperdey 1992</a>, tr. 421.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNipperdey1992 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Fromkin 2008, tr. 110</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Fromkin+2008%2C+tr.+110&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Fromkin 2008, tr. 87</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Fromkin+2008%2C+tr.+87.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Langer & MacKendrick 1968, tr. 528</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Langer+%26+MacKendrick+1968%2C+tr.+528.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/intellectualsmod00dudo">“Dudoignon, Stephane A; Hisao, Komatsu; Yasushi, Kosugi, eds (2006). Intellectuals in the Modern Islamic World: Transmission, Transformation and Communication”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Dudoignon%2C+Stephane+A%3B+Hisao%2C+Komatsu%3B+Yasushi%2C+Kosugi%2C+eds+%282006%29.+Intellectuals+in+the+Modern+Islamic+World%3A+Transmission%2C+Transformation+and+Communication&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fintellectualsmod00dudo&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Motadel, David, ed. (2014). Islam and the European Empires (illustrated ed.). Oxford University Press. pp. 244–245. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780199668311" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780199668311</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Motadel%2C+David%2C+ed.+%282014%29.+Islam+and+the+European+Empires+%28illustrated+ed.%29.+Oxford+University+Press.+pp.+244%E2%80%93245.+ISBN+9780199668311.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.economist.com/europe/2017/08/31/how-recep-tayyip-erdogan-seduces-turkish-migrants-in-europe">“<span class="cs1-kern-left">"</span>How Recep Tayyip Erdogan seduces Turkish migrants in Europe<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22How+Recep+Tayyip+Erdogan+seduces+Turkish+migrants+in+Europe%22.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Feurope%2F2017%2F08%2F31%2Fhow-recep-tayyip-erdogan-seduces-turkish-migrants-in-europe&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Edward Jewitt Wheeler; Isaac Kaufman Funk; William Seaver Woods (1920). Tạp chí Văn học. Trang 3</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Edward+Jewitt+Wheeler%3B+Isaac+Kaufman+Funk%3B+William+Seaver+Woods+%281920%29.+T%E1%BA%A1p+ch%C3%AD+V%C4%83n+h%E1%BB%8Dc.+Trang+3&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECecil200057-49"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECecil200057_49-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCecil2000">Cecil 2000</a>, tr. 57.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCecil2000 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.routledgehandbooks.com/doi/10.4324/9780203837443.ch3">“Đức và Cuộc diệt chủng Armenia năm 1915–17”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%90%E1%BB%A9c+v%C3%A0+Cu%E1%BB%99c+di%E1%BB%87t+ch%E1%BB%A7ng+Armenia+n%C4%83m+1915%E2%80%9317&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.routledgehandbooks.com%2Fdoi%2F10.4324%2F9780203837443.ch3&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 1994, tr. 210</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+1994%2C+tr.+210.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 1994, tr. 210</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+1994%2C+tr.+210.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>King, Greg, Twilight of Splendor: The Court of Queen Victoria Trong Năm Kim Cương Của Bà (Wiley & Sons, 2007), tr. 52</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=King%2C+Greg%2C+Twilight+of+Splendor%3A+The+Court+of+Queen+Victoria+Trong+N%C4%83m+Kim+C%C6%B0%C6%A1ng+C%E1%BB%A7a+B%C3%A0+%28Wiley+%26+Sons%2C+2007%29%2C+tr.+52&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Magnus, Philip, Vua Edward Đệ Thất (EP Dutton & Co, Inc., 1964), tr. 204</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Magnus%2C+Philip%2C+Vua+Edward+%C4%90%E1%BB%87+Th%E1%BA%A5t+%28EP+Dutton+%26+Co%2C+Inc.%2C+1964%29%2C+tr.+204&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Battiscombe, Georgiana, Nữ hoàng Alexandra (Constable, 1960), tr. 174</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Battiscombe%2C+Georgiana%2C+N%E1%BB%AF+ho%C3%A0ng+Alexandra+%28Constable%2C+1960%29%2C+tr.+174&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Reinermann 2008, trang 469–485</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Reinermann+2008%2C+trang+469%E2%80%93485.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 1996, tr. 203</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+1996%2C+tr.+203.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110914151923/https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">“Wilhelm II: Prince and Emperor, 1859–1900; Chapel Hill: University of North Carolina Press”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 14 tháng 9 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Wilhelm+II%3A+Prince+and+Emperor%2C+1859%E2%80%931900%3B+Chapel+Hill%3A+University+of+North+Carolina+Press&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.questia.com%2FPM.qst%3Fa%3Do%26d%3D23057779&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110914151923/https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">“<span class="cs1-kern-left">"</span>Wilhelm II: Prince and Emperor, 1859–1900; Chapel Hill: University of North Carolina Press<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 14 tháng 9 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E2%80%9CWilhelm+II%3A+Prince+and+Emperor%2C+1859%E2%80%931900%3B+Chapel+Hill%3A+University+of+North+Carolina+Press%E2%80%9D&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.questia.com%2FPM.qst%3Fa%3Do%26d%3D23057779&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Vovk 2012, tr. 243</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Vovk+2012%2C+tr.+243.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://germanhistorydocs.ghi-dc.org/sub_image.cfm?image_id=2178">“<span class="cs1-kern-left">"</span>"Bài phát biểu về người Hun": Bài phát biểu của Kaiser Wilhelm II với Lực lượng viễn chinh Đức trước khi lên đường tới Trung Quốc (ngày 27 tháng 7 năm 1900)”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22%22B%C3%A0i+ph%C3%A1t+bi%E1%BB%83u+v%E1%BB%81+ng%C6%B0%E1%BB%9Di+Hun%22%3A+B%C3%A0i+ph%C3%A1t+bi%E1%BB%83u+c%E1%BB%A7a+Kaiser+Wilhelm+II+v%E1%BB%9Bi+L%E1%BB%B1c+l%C6%B0%E1%BB%A3ng+vi%E1%BB%85n+chinh+%C4%90%E1%BB%A9c+tr%C6%B0%E1%BB%9Bc+khi+l%C3%AAn+%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng+t%E1%BB%9Bi+Trung+Qu%E1%BB%91c+%28ng%C3%A0y+27+th%C3%A1ng+7+n%C4%83m+1900%29&rft_id=https%3A%2F%2Fgermanhistorydocs.ghi-dc.org%2Fsub_image.cfm%3Fimage_id%3D2178&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HunSpeech-62">^ <a href="#cite_ref-HunSpeech_62-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-HunSpeech_62-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="vi" dir="ltr">Lỗi chú thích: Thẻ <code><ref></code> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên <code>HunSpeech</code></span></li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPrenzle" class="citation cs2">Prenzle, Johannes, <i>Die Reden Kaiser Wilhelms II</i> (bằng tiếng Đức), Leipzig, tr. 209–212</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+Reden+Kaiser+Wilhelms+II&rft.place=Leipzig&rft.pages=209-212&rft.aulast=Prenzle&rft.aufirst=Johannes&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGörtemaker1996" class="citation cs2">Görtemaker, Manfred (1996), <i>Deutschland im 19. Jahrhundert. Entwicklungslinien</i> , Opladen: Schriftenreihe der Bundeszentrale für politische Bildung, tr. 357</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Deutschland+im+19.+Jahrhundert.+Entwicklungslinien&rft.place=Opladen&rft.pages=357&rft.edition=Volume+274&rft.pub=Schriftenreihe+der+Bundeszentrale+f%C3%BCr+politische+Bildung&rft.date=1996&rft.aulast=G%C3%B6rtemaker&rft.aufirst=Manfred&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://germanhistorydocs.ghi-dc.org/sub_document.cfm?document_id=755&language=english">“Dunlap, Thorsten. "Wilhelm II:" Bài phát biểu của Hun "(1900)<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Dunlap%2C+Thorsten.+%22Wilhelm+II%3A%22+B%C3%A0i+ph%C3%A1t+bi%E1%BB%83u+c%E1%BB%A7a+Hun+%22%281900%29%22&rft_id=https%3A%2F%2Fgermanhistorydocs.ghi-dc.org%2Fsub_document.cfm%3Fdocument_id%3D755%26language%3Denglish&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Görtemaker, Manfred (1996), Deutschland im 19. Jahrhundert. Entwicklungslinien (Tập 274 ấn bản), Opladen: Schriariesreihe der Bundeszentrale für politische Bildung, p. 357</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=G%C3%B6rtemaker%2C+Manfred+%281996%29%2C+Deutschland+im+19.+Jahrhundert.+Entwicklungslinien+%28T%E1%BA%ADp+274+%E1%BA%A5n+b%E1%BA%A3n%29%2C+Opladen%3A+Schriariesreihe+der+Bundeszentrale+f%C3%BCr+politische+Bildung%2C+p.+357&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-67"><b><a href="#cite_ref-67">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Chisholm, Hugh, biên tập. (Năm 1911). "Maroc". Bách khoa toàn thư Britannica. Tập 18 (ấn bản thứ 11). Nhà xuất bản Đại học Cambridge. P. 858</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chisholm%2C+Hugh%2C+bi%C3%AAn+t%E1%BA%ADp.+%28N%C4%83m+1911%29.+%22Maroc%22.+B%C3%A1ch+khoa+to%C3%A0n+th%C6%B0+Britannica.+T%E1%BA%ADp+18+%28%E1%BA%A5n+b%E1%BA%A3n+th%E1%BB%A9+11%29.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Cambridge.+P.+858&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Cecil 1989, trang 91–102</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cecil+1989%2C+trang+91%E2%80%93102.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Robert K. Massie, Dreadnought 1991 p. 674</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Robert+K.+Massie%2C+Dreadnought+1991+p.+674.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Steakley, James D. (1989). "Iconography of a Scandal: Political Cartoons and the Eulenburg Affair in Wilhelmine Germany in". In Dubermann, Martin (ed.). Hidden From History: Reclaiming The Gay And Lesbian Past. New American Library. pp. 325–326</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Steakley%2C+James+D.+%281989%29.+%22Iconography+of+a+Scandal%3A+Political+Cartoons+and+the+Eulenburg+Affair+in+Wilhelmine+Germany+in%22.+In+Dubermann%2C+Martin+%28ed.%29.+Hidden+From+History%3A+Reclaiming+The+Gay+And+Lesbian+Past.+New+American+Library.+pp.+325%E2%80%93326.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><b><a href="#cite_ref-71">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Carl L. Boyd (1966). "Mười năm lãng phí, 1888–1898: Kaiser Tìm một Đô đốc". Viện Dịch vụ Hoàng gia Hoa Kỳ. Tạp chí . 111 (644): 291–297</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Carl+L.+Boyd+%281966%29.+%22M%C6%B0%E1%BB%9Di+n%C4%83m+l%C3%A3ng+ph%C3%AD%2C+1888%E2%80%931898%3A+Kaiser+T%C3%ACm+m%E1%BB%99t+%C4%90%C3%B4+%C4%91%E1%BB%91c%22.+Vi%E1%BB%87n+D%E1%BB%8Bch+v%E1%BB%A5+Ho%C3%A0ng+gia+Hoa+K%E1%BB%B3.+T%E1%BA%A1p+ch%C3%AD+.+111+%28644%29%3A+291%E2%80%93297.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Jonathan Steinberg (1973). "Kế hoạch Tirpitz". Tạp chí Lịch sử. 16 (1): 196–204. JSTOR 2637924 </i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Jonathan+Steinberg+%281973%29.+%22K%E1%BA%BF+ho%E1%BA%A1ch+Tirpitz%22.+T%E1%BA%A1p+ch%C3%AD+L%E1%BB%8Bch+s%E1%BB%AD.+16+%281%29%3A+196%E2%80%93204.+JSTOR+2637924+.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Matthew S. Seligmann, "Cuộc chạy đua của Hải quân Anh-Đức, 1898–1914." trong Các cuộc chạy đua vũ trang trong chính trị quốc tế: từ Thế kỷ 19 đến Thế kỷ 21 (2016) trang: 21-40</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Matthew+S.+Seligmann%2C+%22Cu%E1%BB%99c+ch%E1%BA%A1y+%C4%91ua+c%E1%BB%A7a+H%E1%BA%A3i+qu%C3%A2n+Anh-%C4%90%E1%BB%A9c%2C+1898%E2%80%931914.%22+trong+C%C3%A1c+cu%E1%BB%99c+ch%E1%BA%A1y+%C4%91ua+v%C5%A9+trang+trong+ch%C3%ADnh+tr%E1%BB%8B+qu%E1%BB%91c+t%E1%BA%BF%3A+t%E1%BB%AB+Th%E1%BA%BF+k%E1%BB%B7+19+%C4%91%E1%BA%BFn+Th%E1%BA%BF+k%E1%BB%B7+21+%282016%29+trang%3A+21-40.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-74"><b><a href="#cite_ref-74">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Herwig 1980, trang 21–23</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Herwig+1980%2C+trang+21%E2%80%9323.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-75"><b><a href="#cite_ref-75">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>König 2004, trang 359–377</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=K%C3%B6nig+2004%2C+trang+359%E2%80%93377.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/books/edition/The_Evangelical_Knights_of_Saint_John/E9fRPQAACAAJ">“The Evangelical Knights of Saint John: A History of the Bailiwick of Brandenburg of the Knightly Order of St. John of the Hospital at Jerusalem, Known as the Johanniter Order”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Evangelical+Knights+of+Saint+John%3A+A+History+of+the+Bailiwick+of+Brandenburg+of+the+Knightly+Order+of+St.+John+of+the+Hospital+at+Jerusalem%2C+Known+as+the+Johanniter+Order&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fbooks%2Fedition%2FThe_Evangelical_Knights_of_Saint_John%2FE9fRPQAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Sainty 1991, p. 91</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sainty+1991%2C+p.+91&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELudwig1927444-78"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELudwig1927444_78-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLudwig1927">Ludwig 1927</a>, tr. 444.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLudwig1927 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBalfour1964350–351-79"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBalfour1964350–351_79-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBalfour1964">Balfour 1964</a>, tr. 350–351.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBalfour1964 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELudwig1927453-80"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELudwig1927453_80-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLudwig1927">Ludwig 1927</a>, tr. 453.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLudwig1927 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBalfour1964355-81"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBalfour1964355_81-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBalfour1964">Balfour 1964</a>, tr. 355.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBalfour1964 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-82"><b><a href="#cite_ref-82">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1914/08/03/archives/kaiser-motors-to-berlin-with-brother-and-other-princes-he-is.html">“<span class="cs1-kern-left">"</span>KAISER CỰC ĐẾN BERLIN; Với Anh trai và các hoàng tử khác, Anh ấy được chào đón một cách ngớ ngẩn". New York Time. Ngày 3 tháng 8 năm 1914”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22KAISER+C%E1%BB%B0C+%C4%90%E1%BA%BEN+BERLIN%3B+V%E1%BB%9Bi+Anh+trai+v%C3%A0+c%C3%A1c+ho%C3%A0ng+t%E1%BB%AD+kh%C3%A1c%2C+Anh+%E1%BA%A5y+%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c+ch%C3%A0o+%C4%91%C3%B3n+m%E1%BB%99t+c%C3%A1ch+ng%E1%BB%9B+ng%E1%BA%A9n%22.+New+York+Time.+Ng%C3%A0y+3+th%C3%A1ng+8+n%C4%83m+1914.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1914%2F08%2F03%2Farchives%2Fkaiser-motors-to-berlin-with-brother-and-other-princes-he-is.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><b><a href="#cite_ref-83">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1914/08/19/archives/kaiser-predicts-german-victory-issues-an-encouraging-decree-as-he.html">“<span class="cs1-kern-left">"</span>KAISER PREDICTS GERMAN VICTORY; Ban hành một Nghị định khuyến khích khi Anh rời Berlin để làm mặt trận". Thời báo New York. Ngày 19 tháng 8 năm 1914”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22KAISER+PREDICTS+GERMAN+VICTORY%3B+Ban+h%C3%A0nh+m%E1%BB%99t+Ngh%E1%BB%8B+%C4%91%E1%BB%8Bnh+khuy%E1%BA%BFn+kh%C3%ADch+khi+Anh+r%E1%BB%9Di+Berlin+%C4%91%E1%BB%83+l%C3%A0m+m%E1%BA%B7t+tr%E1%BA%ADn%22.+Th%E1%BB%9Di+b%C3%A1o+New+York.+Ng%C3%A0y+19+th%C3%A1ng+8+n%C4%83m+1914.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1914%2F08%2F19%2Farchives%2Fkaiser-predicts-german-victory-issues-an-encouraging-decree-as-he.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-84"><b><a href="#cite_ref-84">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Craig, Gordon Alexander (1978). Đức, 1866-1945. Nhà xuất bản Đại học Oxford. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780198221135" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-822113-5</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Craig%2C+Gordon+Alexander+%281978%29.+%C4%90%E1%BB%A9c%2C+1866-1945.+Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Oxford.+ISBN+978-0-19-822113-5.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECraig1978374,_377–378,_393-85"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECraig1978374,_377–378,_393_85-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCraig1978">Craig 1978</a>, tr. 374, 377–378, 393.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCraig1978 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-86"><b><a href="#cite_ref-86">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>"Số 30186". The London Gazette. Ngày 17 tháng 7 năm 1917. tr. 7119</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%22S%E1%BB%91+30186%22.+The+London+Gazette.+Ng%C3%A0y+17+th%C3%A1ng+7+n%C4%83m+1917.+tr.+7119.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECecil1989283-87"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECecil1989283_87-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCecil1989">Cecil 1989</a>, tr. 283.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCecil1989 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESchwabe1985107-88"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESchwabe1985107_88-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchwabe1985">Schwabe 1985</a>, tr. 107.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFSchwabe1985 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-89"><b><a href="#cite_ref-89">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Collier R (1974). Bệnh dịch của Tây Ban Nha - Đại dịch Cúm năm 1918–19. Mảng xơ vữa. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780689105920" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-689-10592-0</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Collier+R+%281974%29.+B%E1%BB%87nh+d%E1%BB%8Bch+c%E1%BB%A7a+T%C3%A2y+Ban+Nha+-+%C4%90%E1%BA%A1i+d%E1%BB%8Bch+C%C3%BAm+n%C4%83m+1918%E2%80%9319.+M%E1%BA%A3ng+x%C6%A1+v%E1%BB%AFa.+ISBN+978-0-689-10592-0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><b><a href="#cite_ref-90">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110914151923/https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">“Cecil, Lamar (1989), Wilhelm II: Prince and Emperor, 1859–1900”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 14 tháng 9 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cecil%2C+Lamar+%281989%29%2C+Wilhelm+II%3A+Prince+and+Emperor%2C+1859%E2%80%931900&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.questia.com%2FPM.qst%3Fa%3Do%26d%3D23057779&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><b><a href="#cite_ref-91">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Cecil 1989, tr. 294</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cecil+1989%2C+tr.+294.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><b><a href="#cite_ref-92">^</a></b> <span class="reference-text">United Press, “Cựu Kaiser sẽ không bao giờ bị thử chiến tranh - Hà Lan sẽ từ chối dẫn độ - Nhu cầu sẽ được đưa ra như một vấn đề về hình thức nhưng Anh và Pháp sẽ hủy bỏ trường hợp khi Hà Lan từ chối cung cấp War Lord,” <i>Riverside Daily Press</i>, Riverside, California, Tối Thứ Năm, ngày 1 tháng 1 năm 1920, Tập XXXV, số 1, tr. 1.</span> </li> <li id="cite_note-93"><b><a href="#cite_ref-93">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Ashton & Hellema 2000, trang 53–78</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ashton+%26+Hellema+2000%2C+trang+53%E2%80%9378.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><b><a href="#cite_ref-94">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.vn/books?id=jzM9AQAAMAAJ&pg=PA153&redir_esc=y">“My year book: Ghi chép về các sự kiện và tiến trình”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=My+year+book%3A+Ghi+ch%C3%A9p+v%E1%BB%81+c%C3%A1c+s%E1%BB%B1+ki%E1%BB%87n+v%C3%A0+ti%E1%BA%BFn+tr%C3%ACnh&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.vn%2Fbooks%3Fid%3DjzM9AQAAMAAJ%26pg%3DPA153%26redir_esc%3Dy&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><b><a href="#cite_ref-95">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radionetherlandsarchives.org/the-last-kaiser-the-dramatic-story-of-wilhelm-ii-the-last-emperor-of-the-german-reich/">“The Last Kaiser, Đài lưu trữ Đài Hà Lan, tháng 11 năm 1998”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Last+Kaiser%2C+%C4%90%C3%A0i+l%C6%B0u+tr%E1%BB%AF+%C4%90%C3%A0i+H%C3%A0+Lan%2C+th%C3%A1ng+11+n%C4%83m+1998&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.radionetherlandsarchives.org%2Fthe-last-kaiser-the-dramatic-story-of-wilhelm-ii-the-last-emperor-of-the-german-reich%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-96"><b><a href="#cite_ref-96">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Macdonogh, Giles (2001), The Last Kaiser: William the Impetuous , London: Weidenfeld & Nicolson, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9781842124789" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-84212-478-9</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Macdonogh%2C+Giles+%282001%29%2C+The+Last+Kaiser%3A+William+the+Impetuous+%2C+London%3A+Weidenfeld+%26+Nicolson%2C+ISBN+978-1-84212-478-9&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-97"><b><a href="#cite_ref-97">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Macdonogh 2001, trang 452–452</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Macdonogh+2001%2C+trang+452%E2%80%93452.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><b><a href="#cite_ref-98">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Balfour 1964, tr. 419</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Balfour+1964%2C+tr.+419.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><b><a href="#cite_ref-99">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oldmagazinearticles.com/pdf/Kaiser_Wm_and_Hitler.pdf">“The Kaiser on Hitler”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=Ken_(magazine)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ken (magazine) (trang không tồn tại)">Ken</a></i>. 15 tháng 12 năm 1938<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ken&rft.atitle=The+Kaiser+on+Hitler&rft.date=1938-12-15&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oldmagazinearticles.com%2Fpdf%2FKaiser_Wm_and_Hitler.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><b><a href="#cite_ref-100">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Petropoulos 2006, tr. 170</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Petropoulos+2006%2C+tr.+170.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><b><a href="#cite_ref-101">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Antony Beevor (2013). Chiến tranh thế giới thứ hai. Sách Phượng Hoàng. trang 92–93</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Antony+Beevor+%282013%29.+Chi%E1%BA%BFn+tranh+th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi+th%E1%BB%A9+hai.+S%C3%A1ch+Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng+Ho%C3%A0ng.+trang+92%E2%80%9393.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><b><a href="#cite_ref-102">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Gilbert 1994, tr. 523</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gilbert+1994%2C+tr.+523.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-103"><b><a href="#cite_ref-103">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl 2014, tr. 192</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl+2014%2C+tr.+192.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-104"><b><a href="#cite_ref-104">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Palmer 1978, tr. 226</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Palmer+1978%2C+tr.+226.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-105"><b><a href="#cite_ref-105">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl, John C. G. (2014). Conflict, Catastrophe and Continuity: Essays on Modern German History. Cambridge University Press. p. 1263. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521844314" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780521844314</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl%2C+John+C.+G.+%282014%29.+Conflict%2C+Catastrophe+and+Continuity%3A+Essays+on+Modern+German+History.+Cambridge+University+Press.+p.+1263.+ISBN+9780521844314.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><b><a href="#cite_ref-106">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Röhl, John C. G. (1996). The Kaiser and His Court: Wilhelm II and the Government of Germany. translated by Terence F. Cole (reprint, illustrated ed.). Cambridge University Press. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0521565049" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0521565049</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=R%C3%B6hl%2C+John+C.+G.+%281996%29.+The+Kaiser+and+His+Court%3A+Wilhelm+II+and+the+Government+of+Germany.+translated+by+Terence+F.+Cole+%28reprint%2C+illustrated+ed.%29.+Cambridge+University+Press.+ISBN+0521565049.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-107"><b><a href="#cite_ref-107">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/books/edition/Royals_and_the_Reich/B3w7DwAAQBAJ?gbpv=0">“Royals and the Reich: The Princes Von Hessen in Nazi Germany (2006)”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Royals+and+the+Reich%3A+The+Princes+Von+Hessen+in+Nazi+Germany+%282006%29&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fbooks%2Fedition%2FRoyals_and_the_Reich%2FB3w7DwAAQBAJ%3Fgbpv%3D0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-108"><b><a href="#cite_ref-108">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/books/edition/An_Uncommon_Woman/vpfuc37LLEAC?gbpv=0">“Pakula, Hannah (1997). Một người phụ nữ không phổ biến”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Pakula%2C+Hannah+%281997%29.+M%E1%BB%99t+ng%C6%B0%E1%BB%9Di+ph%E1%BB%A5+n%E1%BB%AF+kh%C3%B4ng+ph%E1%BB%95+bi%E1%BA%BFn&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fbooks%2Fedition%2FAn_Uncommon_Woman%2Fvpfuc37LLEAC%3Fgbpv%3D0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-109"><b><a href="#cite_ref-109">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Sweetman 1973, trang 654–655</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sweetman+1973%2C+trang+654%E2%80%93655.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-110"><b><a href="#cite_ref-110">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><i>Macdonogh 2001, tr. 459</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Macdonogh+2001%2C+tr.+459.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-111"><b><a href="#cite_ref-111">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://greatwar.nl/frames/default-kaiser.html">“How A German Soldier Still Loves His Dead Kai”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+A+German+Soldier+Still+Loves+His+Dead+Kai&rft_id=https%3A%2F%2Fgreatwar.nl%2Fframes%2Fdefault-kaiser.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-115"><b><a href="#cite_ref-115">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071222124050/http://regiments.org/biography/royals/1859wilG.htm">“Wilhelm II, Emperor of Germany (1859-1941)”</a>. Web.archive.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://regiments.org/biography/royals/1859wilG.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 8 năm 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Wilhelm+II%2C+Emperor+of+Germany+%281859-1941%29&rft.pub=Web.archive.org&rft_id=http%3A%2F%2Fregiments.org%2Fbiography%2Froyals%2F1859wilG.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><b><a href="#cite_ref-116">^</a></b> <span class="reference-text">Rudolf Graf v. Stillfried: <i>Die Titel und Wappen des preußischen Königshauses.</i> Berlin 1875.</span> </li> <li id="cite_note-NDB-Friedrich_III-117">^ <a href="#cite_ref-NDB-Friedrich_III_117-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-NDB-Friedrich_III_117-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMeisner,_Heinrich_Otto1961" class="citation cs2">Meisner, Heinrich Otto (1961), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://daten.digitale-sammlungen.de/0001/bsb00016321/images/index.html?seite=503">“Friedrich III”</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Neue_Deutsche_Biographie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neue Deutsche Biographie (trang không tồn tại)">Neue Deutsche Biographie</a> (NDB)</i> (bằng tiếng Đức), <b>5</b>, Berlin: Duncker & Humblot, tr. 487–489</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Friedrich+III&rft.btitle=Neue+Deutsche+Biographie+%28NDB%29&rft.place=Berlin&rft.pages=487-489&rft.pub=Duncker+%26+Humblot&rft.date=1961&rft.au=Meisner%2C+Heinrich+Otto&rft_id=https%3A%2F%2Fdaten.digitale-sammlungen.de%2F0001%2Fbsb00016321%2Fimages%2Findex.html%3Fseite%3D503&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: postscript (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_postscript" title="Thể loại:Quản lý CS1: postscript">liên kết</a>)</span>; (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/ppn118535668.html">full text online</a>)</span> </li> <li id="cite_note-louda-118">^ <a href="#cite_ref-louda_118-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-louda_118-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-louda_118-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-louda_118-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-louda_118-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-louda_118-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLoudaMaclagan1999" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ji%C5%99%C3%AD_Louda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jiří Louda (trang không tồn tại)">Louda, Jiří</a>; <a href="/w/index.php?title=Michael_Maclagan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Maclagan (trang không tồn tại)">Maclagan, Michael</a> (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/linesofsuccessio0000loud"><i>Lines of Succession: Heraldry of the Royal Families of Europe</i></a>. London: Little, Brown. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/linesofsuccessio0000loud/page/34">34</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1-85605-469-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/1-85605-469-1"><bdi>1-85605-469-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lines+of+Succession%3A+Heraldry+of+the+Royal+Families+of+Europe&rft.place=London&rft.pages=34&rft.pub=Little%2C+Brown&rft.date=1999&rft.isbn=1-85605-469-1&rft.aulast=Louda&rft.aufirst=Ji%C5%99%C3%AD&rft.au=Maclagan%2C+Michael&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flinesofsuccessio0000loud&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ADB-Wilhelm_I-119">^ <a href="#cite_ref-ADB-Wilhelm_I_119-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ADB-Wilhelm_I_119-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMarcks,_Erich_ADB:Wilhelm_I._(deutscher_Kaiser)1897" class="citation cs2">Marcks, Erich ADB:Wilhelm I. (deutscher Kaiser) (1897), “<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/s:Not_found" class="extiw" title="de:s:Not found">Wilhelm I. (deutscher Kaiser)</a>”, <i><a href="/w/index.php?title=Allgemeine_Deutsche_Biographie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allgemeine Deutsche Biographie (trang không tồn tại)">Allgemeine Deutsche Biographie</a> (ADB)</i> (bằng tiếng Đức), <b>42</b>, Leipzig: Duncker & Humblot, tr. 527–692</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Wilhelm+I.+%28deutscher+Kaiser%29&rft.btitle=Allgemeine+Deutsche+Biographie+%28ADB%29&rft.place=Leipzig&rft.pages=527-692&rft.pub=Duncker+%26+Humblot&rft.date=1897&rft.au=Marcks%2C+Erich+ADB%3AWilhelm+I.+%28deutscher+Kaiser%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NDB-Augusta-120">^ <a href="#cite_ref-NDB-Augusta_120-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-NDB-Augusta_120-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGoetz,_Walter1953" class="citation cs2">Goetz, Walter (1953), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://daten.digitale-sammlungen.de/0001/bsb00016233/images/index.html?seite=469">“Augusta”</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Neue_Deutsche_Biographie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neue Deutsche Biographie (trang không tồn tại)">Neue Deutsche Biographie</a> (NDB)</i> (bằng tiếng Đức), <b>1</b>, Berlin: Duncker & Humblot, tr. 451–452</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Augusta&rft.btitle=Neue+Deutsche+Biographie+%28NDB%29&rft.place=Berlin&rft.pages=451-452&rft.pub=Duncker+%26+Humblot&rft.date=1953&rft.au=Goetz%2C+Walter&rft_id=https%3A%2F%2Fdaten.digitale-sammlungen.de%2F0001%2Fbsb00016233%2Fimages%2Findex.html%3Fseite%3D469&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: postscript (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_postscript" title="Thể loại:Quản lý CS1: postscript">liên kết</a>)</span>; (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/ppn118651102.html">full text online</a>)</span> </li> </ol></div> <dl><dt>Tư liệu tham khảo</dt></dl> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Wilhelm_II_of_Germany?uselang=vi">Wilhelm II, Hoàng đế Đức</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Giles_MacDonogh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giles MacDonogh (trang không tồn tại)">MacDonogh, Giles</a>. <i>The Last Kaiser: William the Impetuous</i>, London: Weidenfeld & Nicolson, 2001. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9781842124789" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-84212-478-9</a></li> <li>Cecil, Lamar. <i>Wilhelm II: Prince and Emperor, 1859–1900</i>, Chapel Hill: <a href="/w/index.php?title=University_of_North_Carolina_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of North Carolina Press (trang không tồn tại)">University of North Carolina Press</a>, 1989. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0807818283" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8078-1828-3</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=23057779">online edition</a></li> <li>Cecil, Lamar. <i>Wilhelm II: Emperor and Exile, 1900–1941</i>, (1996). <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0807822833" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8078-2283-3</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=105767371">online edition</a>,</li> <li>McLean, Roderick R. "Kaiser Wilhelm II and the British Royal Family: Anglo-German Dynastic Relations in Political Context, 1890–1914." <i>History</i> 2001 86(284): 478–502. Issn: 0018-2648</li> <li>Röhl, John C. G., and Nicholaus Sombart, eds. <i>Kaiser Wilhelm II: New Interpretations − the Corfu Papers</i>, Cambridge: Cambridge University Press, 1982 (reprinted 2005).</li> <li>Röhl, John C. G. <i>Young Wilhelm: The Kaiser's Early Life, 1859–1888</i>, (Cambridge University Press, 1998)</li> <li>Röhl, John C. G. <i>The Kaiser's Personal Monarchy, 1888–1900</i>, (Cambridge University Press, 2004); 1310pp <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/Wilhelm-II-Personal-Monarchy-1888-1900/dp/0521819202">excerpt and text search</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521819206" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-81920-6</a></li> <li>Röhl, John C. G.. <i>The Kaiser and His Court: Wilhelm II and the Government of Germany</i>, (Cambridge University Press, 1994. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0521402239" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-40223-9</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=37" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=37" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r41642734">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li>Carter, Miranda. <i>George, Nicholas and Wilhelm: Three Royal Cousins and the Road to World War I</i> (2010)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Christopher_Clark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Clark (trang không tồn tại)">Clark, Christopher</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.vn/books?id=ZYPLsaSpbokC&q=%22Clark%22+%2B+%22Wilhelm+II"><i>Kaiser Wilhelm II</i></a>. Longman, 2000. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0582245591" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-582-24559-1</a>. <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_s%E1%BB%AD" title="Tiểu sử">Tiểu sử</a> ngắn do một học giả viết.</li> <li>Clay, Catrine., <i>King Kaiser Tsar: Three Royal Cousins Who Led the World to War.</i> (2007). 432 pp. popular narrative</li> <li>Eley, Geoff. "The View From The Throne: The Personal Rule of Kaiser Wilhelm II," <i>Historical Journal,</i> June 1985, Vol. 28 Issue 2, pp 469–485</li> <li>Hull, Isabel V. <i>The Entourage of Kaiser Wilhelm II, 1888–1918</i>, Cambridge: Cambridge University Press, 1982. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521236652" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-23665-2</a></li> <li>Kohut, Thomas A. <i>Wilhelm II and the Germans: A Study in Leadership</i>, New York: Oxford University Press, 1991. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780195061727" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-506172-7</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emil_Ludwig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emil Ludwig (trang không tồn tại)">Ludwig, Emil</a>. <i>Wilhelm Hohenzollern: The Last of the Kaisers</i>, G.P. Putnam's Sons, New York, 1927 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0404040675" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-404-04067-5</a>.</li> <li>Mombauer, Annika, and Wilhelm Deist, eds. <i>The Kaiser: New Research on Wilhelm II's Role in Imperial Germany</i>, (Cambridge University Press, 2003) 299pp; 12 essays by scholars <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521824088" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-82408-8</a></li> <li>Mommsen, Wolfgang J. "Kaiser Wilhelm II and German Politics." <i>Journal of Contemporary History</i> 1990 25(2–3): 289–316. Issn: 0022-0094 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jstor.org/pss/260734">in Jstor</a></li> <li>Retallack, James. <i>Germany in the Age of Kaiser Wilhelm II</i>, Basingstoke: <a href="/w/index.php?title=St._Martin%27s_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="St. Martin's Press (trang không tồn tại)">St. Martin's Press</a>, 1996. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780333592427" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-333-59242-7</a></li> <li>Van der Kiste, John. <i>Kaiser Wilhelm II: Germany's Last Emperor</i>, Sutton Publishing, 1999. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780750919418" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7509-1941-8</a></li> <li>Waite, Robert G. L. <i>Kaiser and Führer: A Comparative Study of Personality and Politics.</i> (1998). 511 pp. Psychohistory that compares him with <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&veaction=edit&section=38" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&section=38" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/details/germanemperorass00gausuoft"><i>The German Emperor as shown in his public utterances</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/details/kaisersmemoirs001358mbp"><i>My Memoirs: 1878–1918</i></a> by William II, London: Cassell & Co., 1922.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=ywZoAAAAMAAJ&dq=kaiser+%22My+Memoirs"><i>My Memoirs: 1878–1918</i></a> by William II, London: Cassell & Co. 1922.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/details/germanemperorssp00willuoft"><i>The German emperor's speeches: being a selection from the speeches, edicts, letters, and telegrams of the Emperor William II</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.miragebookmark.ch/be_kaiser_wilh_ii.htm">Commemorative Silk Bookmark of William II from 1913</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kirkusreviews.com/book-reviews/non-fiction/giles-macdonogh/the-last-kaiser/">The Last Kaiser by Giles MacDonogh: The Life of Wilhelm II</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/dp/B000EMGF2Q/"><i>Fall of Eagles</i> BBC series</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFChisholm1911" class="citation encyclopaedia cs1">Chisholm, Hugh biên tập (1911). <span class="cs1-ws-icon" title="s:en:1911 Encyclopædia Britannica/William II (Germany)"><a class="external text" href="https://vi.wikisource.org/wiki/en:1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/William_II_(Germany)">“William II (Germany)” </a></span>. <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica_Eleventh_Edition" title="Encyclopædia Britannica Eleventh Edition">Encyclopædia Britannica</a></i> (ấn bản thứ 11). Cambridge University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=William+II+%28Germany%29&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.edition=11th&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1911&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AWilhelm+II%2C+Ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF+%C4%90%E1%BB%A9c" class="Z3988"></span></li> <li>William II tried to stop the bombing of Belgrade <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20001021081451/http://www.terravista.pt/guincho/2104/1914_e.html"><i>History of the Last Days before the day of fate</i></a>, documentary by German Historian Guido Knopp, February 1999, as History of Ultimatum to Serbia repeated.</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Wilhelm_II_of_Germany?uselang=vi">Wilhelm II, Hoàng đế Đức</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Quân_chủ_Phổ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Bản mẫu:Quân chủ Phổ"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Quân chủ Phổ (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Quân_chủ_Phổ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Danh sách quân chủ Phổ">Quân chủ Phổ</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Danh sách quân chủ Phổ">Công tước Phổ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Albrecht_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albrecht của Phổ (trang không tồn tại)">Albrecht</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=Albrecht_Friedrich,_C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Ph%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albrecht Friedrich, Công tước Phổ (trang không tồn tại)">Albrecht Friedrich</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=Johann_Sigismund,_Tuy%E1%BB%83n_h%E1%BA%A7u_Brandenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Sigismund, Tuyển hầu Brandenburg (trang không tồn tại)">Johann Sigismund</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=Georg_Wilhelm_c%E1%BB%A7a_Brandenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg Wilhelm của Brandenburg (trang không tồn tại)">Georg Wilhelm</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_I_x%E1%BB%A9_Brandenburg" title="Friedrich Wilhelm I xứ Brandenburg">Friedrich Wilhelm</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_I_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich I của Phổ">Friedrich</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg" class="mw-file-description" title="Coat of arms of the Kingdom of Prussia"><img alt="Coat of arms of the Kingdom of Prussia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg/60px-Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg.png" decoding="async" width="60" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg/90px-Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg/120px-Coat_of_Arms_of_the_Kingdom_of_Prussia_1873-1918.svg.png 2x" data-file-width="984" data-file-height="1520" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Ph%E1%BB%95" title="Danh sách quân chủ Phổ">Quốc vương Phổ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Friedrich_I_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich I của Phổ">Friedrich I</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_I_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm I của Phổ">Friedrich Wilhelm I</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_II_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich II của Phổ">Friedrich II</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_II_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm II của Phổ">Friedrich Wilhelm II</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_III_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm III của Phổ">Friedrich Wilhelm III</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_IV_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm IV của Phổ">Friedrich Wilhelm IV</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Wilhelm_I_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Wilhelm I của Đức">Wilhelm I</a> <b>·</b> <a href="/wiki/Friedrich_III_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Friedrich III của Đức">Friedrich III</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/Wilhelm_II_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Wilhelm II của Đức">Wilhelm II</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><sup>1</sup> Cũng là <a href="/wiki/Tuy%E1%BB%83n_h%E1%BA%A7u_x%E1%BB%A9_Brandenburg" class="mw-redirect" title="Tuyển hầu xứ Brandenburg">Tuyển hầu xứ Brandenburg</a>; <sup>2</sup> Cũng là <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Hoàng đế Đức">Hoàng đế Đức</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Các_vị_vua_nước_Đức" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#ffd700;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Bản mẫu:Vua Đức"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Vua Đức (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Các_vị_vua_nước_Đức" style="font-size:114%;margin:0 4em">Các vị vua nước <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Vương quốc Đức">Vương quốc Đức</a> (843-1806)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludwig_Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Ludwig Người Đức">Ludwig II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Karlmann_c%E1%BB%A7a_Bayern" class="mw-redirect" title="Karlmann của Bayern">Karlmann</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludwig_Tr%E1%BA%BB" title="Ludwig Trẻ">Ludwig III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Charles_B%C3%A9o" title="Charles Béo">Karl III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Arnolf_x%E1%BB%A9_Carinthia" title="Arnolf xứ Carinthia">Arnolf</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludwig_Tr%E1%BA%BB_con" title="Ludwig Trẻ con">Ludwig IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Konrad_I_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Konrad I của Đức">Konrad I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_s%C4%83n_chim" title="Heinrich Người săn chim">Heinrich I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Otto_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Otto I của Thánh chế La Mã">Otto I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Otto_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Otto II của Thánh chế La Mã">Otto II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Otto_III_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Otto III của Thánh chế La Mã">Otto III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich II của Thánh chế La Mã">Heinrich II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Konrad_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Konrad II của Thánh chế La Mã">Konrad II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_III_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich III của Thánh chế La Mã">Heinrich III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_IV_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich IV của Thánh chế La Mã">Heinrich IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_V_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich V của Thánh chế La Mã">Heinrich V</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Lothar_III_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Lothar III của Thánh chế La Mã">Lothar III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Konrad_III_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Konrad III của Đức">Konrad III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Friedrich I của Thánh chế La Mã">Friedrich I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_VI_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich VI của Thánh chế La Mã">Heinrich VI</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Philipp_x%E1%BB%A9_Schwaben" title="Philipp xứ Schwaben">Philipp</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Otto_IV_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Otto IV của Thánh chế La Mã">Otto IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Friedrich II của Thánh chế La Mã">Friedrich II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Konrad_IV_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrad IV của Thánh chế La Mã (trang không tồn tại)">Konrad IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Rudolf_I_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Rudolf I của Đức">Rudolf I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Adolf_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Adolf của Đức">Adolf</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Albrecht_I_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Albrecht I của Đức">Albrecht I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Heinrich_VII_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Heinrich VII của Thánh chế La Mã">Heinrich VII</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludwig_IV_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Ludwig IV của Thánh chế La Mã">Ludwig IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Karl_IV_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Karl IV của Thánh chế La Mã">Karl IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Wenzer,_Vua_La_M%C3%A3_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Wenzer, Vua La Mã Đức">Wenzer</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ruprecht_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Ruprecht của Đức">Ruprecht I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Sigismund_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Sigismund của Thánh chế La Mã">Sigismund</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Albrecht_II_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Albrecht II của Đức">Albrecht II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_III_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Friedrich III của Thánh chế La Mã">Friedrich III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Maximilian_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Maximilian I của Thánh chế La Mã">Maximilian I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Karl_V_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Karl V của Thánh chế La Mã">Karl V</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ferdinand_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Ferdinand I của Thánh chế La Mã">Ferdinand I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Maximilian_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Maximilian II của Thánh chế La Mã">Maximilian II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Rudolf_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Rudolf II của Thánh chế La Mã">Rudolf II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Matthias_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Matthias của Thánh chế La Mã">Matthias</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ferdinand_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Ferdinand II của Thánh chế La Mã">Ferdinand II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ferdinand_III_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Ferdinand III của Thánh chế La Mã">Ferdinand III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ferdinand_IV,_Vua_La_M%C3%A3_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Ferdinand IV, Vua La Mã Đức">Ferdinand IV</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Leopold_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Leopold I của Thánh chế La Mã">Leopold I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Joseph_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Joseph I của Thánh chế La Mã">Joseph I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Karl_VI_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Karl VI của Thánh chế La Mã">Karl VI</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Karl_VII_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Karl VII của Thánh chế La Mã">Karl VII</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Franz_I_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Franz I của Thánh chế La Mã">Franz I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Joseph_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Joseph II của Thánh chế La Mã">Joseph II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Leopold_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Leopold II của Thánh chế La Mã">Leopold II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Franz_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Franz II của Thánh chế La Mã">Franz II</a> </span></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="8" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Coat_of_arms_of_Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/70px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="70" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/105px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/140px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="396" data-file-height="510" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_bang_Rhein" title="Liên bang Rhein">Liên bang Rhein</a> (1806-1813)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Napol%C3%A9on_Bonaparte" title="Napoléon Bonaparte">Napoléon Bonaparte</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_minh_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Liên minh Đức">Liên minh Đức</a> (1815-1848)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Franz_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" class="mw-redirect" title="Franz I của Áo">Franz II</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ferdinand_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Ferdinand I của Áo">Ferdinand I</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/w/index.php?title=Paulskirchenverfassung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paulskirchenverfassung (trang không tồn tại)">Đế quốc Đức</a> (1849-1813)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_IV_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm IV của Phổ">Friedrich Wilhelm IV</a> <small>(emperor-elect)</small> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/w/index.php?title=Li%C3%AAn_bang_Erfurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liên bang Erfurt (trang không tồn tại)">Liên bang Đức</a> (1849-1850)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_IV_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich Wilhelm IV của Phổ">Friedrich Wilhelm IV</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_minh_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Liên minh Đức">Liên minh Đức</a> (1850-1866)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Franz_Joseph_I_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Franz Joseph I của Áo">Franz Joseph I</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_minh_B%E1%BA%AFc_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Liên minh Bắc Đức">Liên minh Bắc Đức</a> (1867-1871)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Wilhelm_I,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Wilhelm I, Hoàng đế Đức">Wilhelm I</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffd700;"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức</a> (1871-1918)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Wilhelm_I,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Wilhelm I, Hoàng đế Đức">Wilhelm I</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Friedrich_III,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Friedrich III, Hoàng đế Đức">Friedrich III</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a class="mw-selflink selflink">Wilhelm II</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/19px-Icon_History.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/29px-Icon_History.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/38px-Icon_History.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Cổng thông tin:Lịch sử">Lịch sử</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="flag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/21px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="21" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/32px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/42px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:%C4%90%E1%BB%A9c" title="Cổng thông tin:Đức">Đức</a></li></ul></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Hoàng_đế_Đức&oldid=71965353">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Hoàng_đế_Đức&oldid=71965353</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_n%C4%83m_1859" title="Thể loại:Sinh năm 1859">Sinh năm 1859</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BA%A5t_n%C4%83m_1941" title="Thể loại:Mất năm 1941">Mất năm 1941</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Thể loại:Hoàng đế Đức">Hoàng đế Đức</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BB%91c_v%C6%B0%C6%A1ng_Ph%E1%BB%95" title="Thể loại:Quốc vương Phổ">Quốc vương Phổ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ho%C3%A0ng_t%E1%BB%AD_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Thể loại:Hoàng tử Đức">Hoàng tử Đức</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%AD_Ph%E1%BB%95" title="Thể loại:Vương tử Phổ">Vương tử Phổ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ho%C3%A0ng_t%E1%BB%AD" title="Thể loại:Hoàng tử">Hoàng tử</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%AD" title="Thể loại:Vương tử">Vương tử</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%99c_Hohenzollern" title="Thể loại:Vương tộc Hohenzollern">Vương tộc Hohenzollern</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c_trong_Th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Thể loại:Người Đức trong Thế chiến thứ nhất">Người Đức trong Thế chiến thứ nhất</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%B1u_sinh_vi%C3%AAn_%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Bonn" title="Thể loại:Cựu sinh viên Đại học Bonn">Cựu sinh viên Đại học Bonn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Berlin" title="Thể loại:Người Berlin">Người Berlin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c_l%C6%B0u_vong" title="Thể loại:Người Đức lưu vong">Người Đức lưu vong</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Vua_tho%C3%A1i_v%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Vua thoái vị (trang không tồn tại)">Vua thoái vị</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%91ng_Do_Th%C3%A1i_gi%C3%A1o" title="Thể loại:Chống Do Thái giáo">Chống Do Thái giáo</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%C3%A0i_Do_Th%C3%A1i_%E1%BB%9F_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Thể loại:Chủ nghĩa bài Do Thái ở Đức">Chủ nghĩa bài Do Thái ở Đức</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_19" title="Thể loại:Người Đức thế kỷ 19">Người Đức thế kỷ 19</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_nh%E1%BA%ADn_Hu%C3%A2n_ch%C6%B0%C6%A1ng_%C4%90%E1%BA%A1i_b%C3%A0ng_tr%E1%BA%AFng_(Nga)" title="Thể loại:Người nhận Huân chương Đại bàng trắng (Nga)">Người nhận Huân chương Đại bàng trắng (Nga)</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_l%E1%BB%97i_ch%C3%BA_th%C3%ADch" title="Thể loại:Trang có lỗi chú thích">Trang có lỗi chú thích</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c_(de)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Đức (de)">Nguồn CS1 tiếng Đức (de)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_postscript" title="Thể loại:Quản lý CS1: postscript">Quản lý CS1: postscript</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Đức">Bài viết có văn bản tiếng Đức</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Anh">Bài viết có văn bản tiếng Anh</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_%C4%91%E1%BB%8Bnh_d%E1%BA%A1ng_hAudio" title="Thể loại:Bài viết sử dụng định dạng hAudio">Bài viết sử dụng định dạng hAudio</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_tr%C3%AAn_Wikipedia_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%A3p_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_t%E1%BB%AB_Encyclop%C3%A6dia_Britannica_n%C4%83m_1911" title="Thể loại:Bài viết trên Wikipedia kết hợp trích dẫn từ Encyclopædia Britannica năm 1911">Bài viết trên Wikipedia kết hợp trích dẫn từ Encyclopædia Britannica năm 1911</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 25 tháng 11 năm 2024, 15:51.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-7cbn4","wgBackendResponseTime":189,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.439","walltime":"1.881","ppvisitednodes":{"value":7562,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":255798,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19145,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":310212,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1500.767 1 -total"," 40.92% 614.162 2 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 23.69% 355.572 2 Bản_mẫu:Infobox"," 23.59% 353.978 66 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 23.08% 346.440 1 Bản_mẫu:Thông_tin_nhân_vật_hoàng_gia"," 8.48% 127.291 1 Bản_mẫu:Lang-de"," 8.44% 126.622 1 Bản_mẫu:Commonscat"," 7.65% 114.881 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 6.36% 95.446 8 Bản_mẫu:Quote"," 6.01% 90.226 20 Bản_mẫu:Chú_thích_web"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.799","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":18445880,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFChisholm1911\"] = 1,\n [\"CITEREFGörtemaker1996\"] = 1,\n [\"CITEREFLoudaMaclagan1999\"] = 1,\n [\"CITEREFPrenzle\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Ahnentafel\"] = 1,\n [\"Chú thích sách\"] = 66,\n [\"Chú thích web\"] = 20,\n [\"Citation\"] = 2,\n [\"Cite ADB\"] = 1,\n [\"Cite EB1911\"] = 1,\n [\"Cite magazine\"] = 1,\n [\"Commons\"] = 1,\n [\"Commonscat\"] = 1,\n [\"Các chủ đề\"] = 1,\n [\"Flag\"] = 1,\n [\"Flagicon\"] = 1,\n [\"Lang-de\"] = 1,\n [\"Lang-en\"] = 1,\n [\"Listen\"] = 2,\n [\"Marriage\"] = 2,\n [\"Màu sắc\"] = 1,\n [\"NDB\"] = 2,\n [\"Ngày mất và tuổi\"] = 1,\n [\"Plainlist\"] = 1,\n [\"Quote\"] = 8,\n [\"Quân chủ Phổ\"] = 1,\n [\"Refbegin\"] = 1,\n [\"Refend\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 5,\n [\"Snf\"] = 4,\n [\"Số năm theo năm và ngày\"] = 1,\n [\"Tham khảo\"] = 2,\n [\"Thông tin nhân vật hoàng gia\"] = 1,\n [\"Thời gian sống\"] = 1,\n [\"Ubl\"] = 1,\n [\"Vua Đức\"] = 1,\n [\"Vương miện\"] = 2,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6f4956b788-5lz5s","timestamp":"20241128152523","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Wilhelm II, Ho\u00e0ng \u0111\u1ebf \u0110\u1ee9c","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Wilhelm_II,_Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_%C4%90%E1%BB%A9c","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2677","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2677","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-10-25T13:15:33Z","dateModified":"2024-11-25T15:51:33Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/eb\/Kaiser_Wilhelm_II_of_Germany_circa_1910.jpg","headline":"ho\u00e0ng \u0111\u1ebf \u0110\u1ee9c v\u00e0 vua c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc Ph\u1ed5 t\u1eeb n\u0103m 1888 \u0111\u1ebfn 1918"}</script> </body> </html>