CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="mk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Накит — Википедија</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","јануари","февруари","март","април","мај","јуни","јули","август","септември","октомври","ноември","декември"],"wgRequestId":"66dd2be6-a9bd-4aa9-b8e5-eb479de059e9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Накит","wgTitle":"Накит","wgCurRevisionId":5280805,"wgRevisionId":5280805,"wgArticleId":1062333,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Статии за средување","Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници","Накит","Мода"],"wgPageViewLanguage":"mk","wgPageContentLanguage":"mk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Накит","wgRelevantArticleId":1062333,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true ,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":5280805,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"mk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"mk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q161439","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.1"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.flaggedRevs.advanced","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=mk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="899"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="599"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg/640px-Amber.pendants.800pix.050203.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="479"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Накит — Википедија"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//mk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Уреди" href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедија (mk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//mk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.mk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Атом-тековник на Википедија" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Накит rootpage-Накит skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Прејди на содржината</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Главно мени" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Главно мени</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Главно мени</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Прегледник </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Посети главна страница [z]" accesskey="z"><span>Главна страница</span></a></li><li id="n-Што-е-Википедија?" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4"><span>Што е Википедија?</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%98%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8"><span>Избрана содржина</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Вчитај случајна страница [x]" accesskey="x"><span>Случајна страница</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="За проектот, што можете да направите, каде да најдете некои работи"><span>Портал</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> технички </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Тековни-настани" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A2%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8"><span>Тековни настани</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Список на скорешни промени на викито. [r]" accesskey="r"><span>Скорешни промени</span></a></li><li id="n-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%87%D0%B5%D1%88%D0%BC%D0%B0"><span>Селска чешма</span></a></li><li id="n-Викисредби" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B1%D0%B0"><span>Викисредби</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Место каде што може да се информирате."><span>Помош</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-sr.svg" style="width: 7.8125em; height: 1.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Слободна енциклопедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-mk.svg" width="114" height="11" style="width: 7.125em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%98" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пребарај</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пребарајте по Википедија" aria-label="Пребарајте по Википедија" autocapitalize="sentences" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Специјална:Барај"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пребарај</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Лични алатки"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Сменете ги големината на фонтот, ширината и бојата" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Изглед" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Изглед</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk" class=""><span>Дарување</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително" class=""><span>Направи сметка</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o" class=""><span>Најава</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Повеќе можности" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Лични алатки" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Лични алатки</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Корисничко мени" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk"><span>Дарување</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Направи сметка</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Најава</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Страници за одјавени уредници <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%88:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4" aria-label="Дознајте повеќе за уредувањето"><span>дознајте повеќе</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B8" title="Список на уредувања направени од оваа IP-адреса [y]" accesskey="y"><span>Придонеси</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D1%98%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80" title="Разговор за уредувањата од оваа IP-адреса [n]" accesskey="n"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eтргни\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"mk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"background:white\"\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:F_icon.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/25px-F_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/38px-F_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/50px-F_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"128\" data-file-height=\"128\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСледете ја Википедија на македонски јазик на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.facebook.com/mk.wikipedia\"\u003EFacebook\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E\nи на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.instagram.com/wikimedia_mkd\"\u003EInstagram\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E!\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Nobel_Prize.png\" class=\"mw-file-description\" title=\"Уредувачки ден „Меѓународни награди“\"\u003E\u003Cimg alt=\"Уредувачки ден „Меѓународни награди“\" src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/e/ed/Nobel_Prize.png/25px-Nobel_Prize.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/e/ed/Nobel_Prize.png/38px-Nobel_Prize.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/e/ed/Nobel_Prize.png/50px-Nobel_Prize.png 2x\" data-file-width=\"500\" data-file-height=\"492\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003EУредувачки ден „Меѓународни награди“\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСе известуваат сите заинтересирани уредници на Википедија на македонски јазик дека на 26 ноември 2024 година ќе се одржи \u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8\" title=\"Википедија:Уредувачки денови\"\u003Eуредувачки ден\u003C/a\u003E на тема „\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8_2024#Меѓународни_награди\" title=\"Википедија:Уредувачки денови 2024\"\u003EМеѓународни награди\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E“.\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Wikipe-tan_mopping.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/25px-Wikipe-tan_mopping.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"30\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/38px-Wikipe-tan_mopping.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/50px-Wikipe-tan_mopping.png 2x\" data-file-width=\"1800\" data-file-height=\"2149\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСе известуваат сите заинтересирани уредници дека во периодот од 4 ноември до 3 декември 2024 година се одржува \u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8\" title=\"Википедија:Уредувачки натпревари\"\u003Eуредувачки натпревар\u003C/a\u003E за \u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_(2024)\" title=\"Википедија:Уредувачки натпревари/Средување (2024)\"\u003Eсредување на статии\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E. Прочитајте ги правилата и вклучете се!\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Содржина" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Содржина</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">скриј</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Почеток</div> </a> </li> <li id="toc-Форма_и_фукција" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Форма_и_фукција"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Форма и фукција</span> </div> </a> <ul id="toc-Форма_и_фукција-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Материјали_и_методи" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Материјали_и_методи"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Материјали и методи</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Материјали_и_методи-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Материјали и методи</span> </button> <ul id="toc-Материјали_и_методи-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Дијаманти" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дијаманти"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Дијаманти</span> </div> </a> <ul id="toc-Дијаманти-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Други_скапоцени_камења:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Други_скапоцени_камења:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Други скапоцени камења:</span> </div> </a> <ul id="toc-Други_скапоцени_камења:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Крајна_обработка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Крајна_обработка"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Крајна обработка</span> </div> </a> <ul id="toc-Крајна_обработка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Влијание_врз_општестото" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Влијание_врз_општестото"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Влијание врз општестото</span> </div> </a> <ul id="toc-Влијание_врз_општестото-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Историја" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Историја"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Историја</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Историја-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Историја</span> </button> <ul id="toc-Историја-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Рана_историја" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Рана_историја"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Рана историја</span> </div> </a> <ul id="toc-Рана_историја-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Египет" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Египет"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Египет</span> </div> </a> <ul id="toc-Египет-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Европа_и_Средниот_Исток" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Европа_и_Средниот_Исток"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Европа и Средниот Исток</span> </div> </a> <ul id="toc-Европа_и_Средниот_Исток-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Месопотамија" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Месопотамија"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Месопотамија</span> </div> </a> <ul id="toc-Месопотамија-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Грција" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Грција"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Грција</span> </div> </a> <ul id="toc-Грција-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Рим" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Рим"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.3</span> <span>Рим</span> </div> </a> <ul id="toc-Рим-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Средновековиe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Средновековиe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.4</span> <span>Средновековиe</span> </div> </a> <ul id="toc-Средновековиe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ренесанса" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ренесанса"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.5</span> <span>Ренесанса</span> </div> </a> <ul id="toc-Ренесанса-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Романтизам" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Романтизам"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.6</span> <span>Романтизам</span> </div> </a> <ul id="toc-Романтизам-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Модернизам" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Модернизам"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.7</span> <span>Модернизам</span> </div> </a> <ul id="toc-Модернизам-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ар_деко" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ар_деко"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.8</span> <span>Ар деко</span> </div> </a> <ul id="toc-Ар_деко-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Азија" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Азија"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Азија</span> </div> </a> <ul id="toc-Азија-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Кина" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Кина"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>Кина</span> </div> </a> <ul id="toc-Кина-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Индиски_Потконтинент" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Индиски_Потконтинент"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.2</span> <span>Индиски Потконтинент</span> </div> </a> <ul id="toc-Индиски_Потконтинент-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Северна_и_Јужна_Америка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Северна_и_Јужна_Америка"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Северна и Јужна Америка</span> </div> </a> <ul id="toc-Северна_и_Јужна_Америка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Северноамерикански_Индијанци" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Северноамерикански_Индијанци"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Северноамерикански Индијанци</span> </div> </a> <ul id="toc-Северноамерикански_Индијанци-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Тихи_Океан" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тихи_Океан"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Тихи Океан</span> </div> </a> <ul id="toc-Тихи_Океан-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Модерно_време" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Модерно_време"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Модерно време</span> </div> </a> <ul id="toc-Модерно_време-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Промена_на_телото" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Промена_на_телото"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Промена на телото</span> </div> </a> <ul id="toc-Промена_на_телото-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Пазарот_на_накит" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Пазарот_на_накит"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Пазарот на накит</span> </div> </a> <ul id="toc-Пазарот_на_накит-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Накитот_како_тема_во_уметноста_и_во_популарната_култура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Накитот_како_тема_во_уметноста_и_во_популарната_култура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Накитот како тема во уметноста и во популарната култура</span> </div> </a> <ul id="toc-Накитот_како_тема_во_уметноста_и_во_популарната_култура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Галерија" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Галерија"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Галерија</span> </div> </a> <ul id="toc-Галерија-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Наводи" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Наводи"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Наводи</span> </div> </a> <ul id="toc-Наводи-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Содржина" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Прик./скр. содржина" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Прик./скр. содржина</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Накит</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Појдете на статија на друг јазик. Достапно на 90 јазици" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-90" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">90 јазици</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Ayeuen" title="Ayeuen — ачешки" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Ayeuen" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачешки" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Juweliersware" title="Juweliersware — африканс" lang="af" hreflang="af" data-title="Juweliersware" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африканс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8C%E1%8C%A3%E1%8C%8C%E1%8C%A5" title="ጌጣጌጥ — амхарски" lang="am" hreflang="am" data-title="ጌጣጌጥ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхарски" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مجوهرات — арапски" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مجوهرات" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арапски" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Choyer%C3%ADa" title="Choyería — арагонски" lang="an" hreflang="an" data-title="Choyería" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонски" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Giuvair" title="Giuvair — влашки" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Giuvair" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="влашки" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Xoyer%C3%ADa" title="Xoyería — астурски" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Xoyería" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурски" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Z%C9%99rg%C9%99rlik_m%C9%99mulatlar%C4%B1" title="Zərgərlik məmulatları — азербејџански" lang="az" hreflang="az" data-title="Zərgərlik məmulatları" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербејџански" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B2%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="অলঙ্কার — бенгалски" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অলঙ্কার" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгалски" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chu-p%C3%B3" title="Chu-pó — јужномински" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chu-pó" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="јужномински" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Alahas" title="Alahas — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Alahas" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%B6%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Бижутерия — бугарски" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Бижутерия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="бугарски" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Bravig" title="Bravig — бретонски" lang="br" hreflang="br" data-title="Bravig" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретонски" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Joieria" title="Joieria — каталонски" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Joieria" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталонски" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0perk" title="Šperk — чешки" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Šperk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешки" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zvinemeso" title="Zvinemeso — шона" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zvinemeso" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Smykke" title="Smykke — дански" lang="da" hreflang="da" data-title="Smykke" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дански" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Schmuck" title="Schmuck — германски" lang="de" hreflang="de" data-title="Schmuck" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="германски" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B7%CE%BC%CE%B1" title="Κόσμημα — грчки" lang="el" hreflang="el" data-title="Κόσμημα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грчки" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jewellery" title="Jewellery — англиски" lang="en" hreflang="en" data-title="Jewellery" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англиски" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Joyer%C3%ADa" title="Joyería — шпански" lang="es" hreflang="es" data-title="Joyería" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="шпански" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Juvelarto" title="Juvelarto — есперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Juvelarto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="есперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bitxigintza" title="Bitxigintza — баскиски" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bitxigintza" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскиски" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1" title="جواهر — персиски" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جواهر" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персиски" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Joaillerie" title="Joaillerie — француски" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Joaillerie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француски" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Xoiar%C3%ADa" title="Xoiaría — галициски" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Xoiaría" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галициски" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A3%BC%EC%96%BC%EB%A6%AC" title="주얼리 — корејски" lang="ko" hreflang="ko" data-title="주얼리" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корејски" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ակնագործություն — ерменски" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ակնագործություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ерменски" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="आभूषण — хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आभूषण" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nakit" title="Nakit — хрватски" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Nakit" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perhiasan" title="Perhiasan — индонезиски" lang="id" hreflang="id" data-title="Perhiasan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезиски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Skartgripur" title="Skartgripur — исландски" lang="is" hreflang="is" data-title="Skartgripur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландски" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gioielleria" title="Gioielleria — италијански" lang="it" hreflang="it" data-title="Gioielleria" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="италијански" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%9B%D7%A9%D7%99%D7%98" title="תכשיט — хебрејски" lang="he" hreflang="he" data-title="תכשיט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="хебрејски" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Rerenggan" title="Rerenggan — јавански" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Rerenggan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="јавански" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%AD%E0%B2%B0%E0%B2%A3%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಆಭರಣಗಳು — каннада" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಆಭರಣಗಳು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннада" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამკაული — грузиски" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სამკაული" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузиски" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A0%D9%88%D9%8E%D8%B1" title="زؠوَر — кашмирски" lang="ks" hreflang="ks" data-title="زؠوَر" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмирски" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Зергерлік бұйымдар — казашки" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Зергерлік бұйымдар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казашки" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mapambo_ya_vito" title="Mapambo ya vito — свахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mapambo ya vito" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="свахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Bijou" title="Bijou — хаитски" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Bijou" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="хаитски" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Cewer" title="Cewer — курдски" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Cewer" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдски" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Juvelierizstr%C4%81d%C4%81jums" title="Juvelierizstrādājums — латвиски" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Juvelierizstrādājums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латвиски" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Juvelyrika" title="Juvelyrika — литвански" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Juvelyrika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литвански" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Seeraod" title="Seeraod — лимбуршки" lang="li" hreflang="li" data-title="Seeraod" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбуршки" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Sgiojellaria" title="Sgiojellaria — ломбардиски" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Sgiojellaria" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ломбардиски" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%89kszer" title="Ékszer — унгарски" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ékszer" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="унгарски" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AD%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82" title="ആഭരണം — малајалски" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആഭരണം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малајалски" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%87" title="दागिने — марати" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दागिने" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="марати" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perhiasan" title="Perhiasan — малајски" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perhiasan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малајски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Vatutalei" title="Vatutalei — фиџиски" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Vatutalei" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фиџиски" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sieraad" title="Sieraad — холандски" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sieraad" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="холандски" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Upsm%C3%BCk" title="Upsmük — долносаксонски" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Upsmük" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="долносаксонски" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A4%B9%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="गहना — непалски" lang="ne" hreflang="ne" data-title="गहना" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непалски" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="तिसा — неварски" lang="new" hreflang="new" data-title="तिसा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="неварски" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%BB%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%82%A8%E3%83%AA%E3%83%BC" title="アンティーク・ジュエリー — јапонски" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アンティーク・ジュエリー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="јапонски" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Smykke" title="Smykke — норвешки букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Smykke" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвешки букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Smykke" title="Smykke — норвешки нинорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Smykke" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвешки нинорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Joielari%C3%A1" title="Joielariá — окситански" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Joielariá" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситански" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Zeb-ziynat_buyumlari" title="Zeb-ziynat buyumlari — узбечки" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Zeb-ziynat buyumlari" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбечки" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9F%E0%A9%82%E0%A9%B0%E0%A8%AE%E0%A8%BE%E0%A8%82" title="ਟੂੰਮਾਂ — пенџапски" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਟੂੰਮਾਂ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пенџапски" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%D9%8F%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7%DA%BA" title="ٹُومباں — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ٹُومباں" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Joalharia" title="Joalharia — португалски" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Joalharia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португалски" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Bijuterie" title="Bijuterie — романски" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Bijuterie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="романски" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Achala" title="Achala — кечуански" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Achala" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуански" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B5" title="Ювелирное изделие — руски" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ювелирное изделие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руски" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Xhevahiri" title="Xhevahiri — албански" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Xhevahiri" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албански" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%86%E0%B6%B7%E0%B6%BB%E0%B6%AB" title="ආභරණ — синхалски" lang="si" hreflang="si" data-title="ආභරණ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="синхалски" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Jewellery" title="Jewellery — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Jewellery" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%A0perk" title="Šperk — словачки" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Šperk" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словачки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nakit" title="Nakit — словенечки" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nakit" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенечки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Накит — српски" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Накит" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="српски" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nakit" title="Nakit — српскохрватски" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nakit" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="српскохрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Koru" title="Koru — фински" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Koru" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фински" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Smycke" title="Smycke — шведски" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Smycke" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведски" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alahas" title="Alahas — тагалог" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alahas" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="тагалог" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%A3%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="அணிகலன் — тамилски" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அணிகலன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамилски" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%AD%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఆభరణాలు — телугу" lang="te" hreflang="te" data-title="ఆభరణాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="телугу" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%B5" title="อัญมณี — тајландски" lang="th" hreflang="th" data-title="อัญมณี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тајландски" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B3%D0%B0%D1%80%D3%A3" title="Заргарӣ — таџикистански" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Заргарӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таџикистански" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/M%C3%BCcevher" title="Mücevher — турски" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mücevher" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турски" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Zerg%C3%A4r%C3%A7ilik" title="Zergärçilik — туркменски" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Zergärçilik" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркменски" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%80%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B8" title="Ювелірні прикраси — украински" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ювелірні прикраси" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украински" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%88%D8%B1" title="زیور — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="زیور" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Zoje%C5%82eria" title="Zojełeria — венетски" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Zojełeria" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="венетски" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trang_s%E1%BB%A9c" title="Trang sức — виетнамски" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Trang sức" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="виетнамски" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%A0%E5%AE%9D" title="珠宝 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="珠宝" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%92" title="צירונג — јидиш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="צירונג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="јидиш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%A0%E5%AF%B6" title="珠寶 — кантонски" lang="yue" hreflang="yue" data-title="珠寶" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонски" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%A0%E5%AF%B6" title="珠寶 — кинески" lang="zh" hreflang="zh" data-title="珠寶" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кинески" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161439#sitelinks-wikipedia" title="Уредување на меѓујазични врски" class="wbc-editpage">Уреди врски</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Именски простори"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Преглед на содржинската страница [c]" accesskey="c"><span>Страница</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80:%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" rel="discussion" title="Разговор за содржинската страница [t]" accesskey="t"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Менување на јазичната варијанта" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">македонски</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Посети"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=history" title="Претходни верзии на оваа страница. [h]" accesskey="h"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="алатник" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">алатник</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Алатки</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Повеќе можности" > <div class="vector-menu-heading"> Дејства </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=history"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Општо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A8%D1%82%D0%BE%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%9E%D0%B2%D0%B4%D0%B5/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Список на сите викистраници што водат овде [j]" accesskey="j"><span>Што води овде</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D1%80%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" rel="nofollow" title="Скорешни промени на страници со врски на оваа страница [k]" accesskey="k"><span>Поврзани промени</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8" title="Список на сите службени страници [q]" accesskey="q"><span>Службени страници</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&oldid=5280805" title="Постојана врска до оваа преработка на страницата"><span>Постојана врска</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=info" title="Повеќе информации за страницата"><span>Информации за страницата</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4&page=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&id=5280805&wpFormIdentifier=titleform" title="Информации како да ја наведете оваа страница"><span>Наведи ја страницава</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%9D%D0%B0URL&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259D%25D0%25B0%25D0%25BA%25D0%25B8%25D1%2582"><span>Дај скратена URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:QrCode&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259D%25D0%25B0%25D0%25BA%25D0%25B8%25D1%2582"><span>Преземи QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Печати/извези </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0&bookcmd=book_creator&referer=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82"><span>Создај книга</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:DownloadAsPdf&page=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=show-download-screen"><span>Преземи како PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&printable=yes" title="Верзија за печатење на оваа страница [p]" accesskey="p"><span>Верзија за печатење</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> На други проекти </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Jewellery" hreflang="en"><span>Ризница</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161439" title="Врска до поврзаниот предмет во складиштето за податоци [g]" accesskey="g"><span>Предмет на Википодатоци</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Изглед</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">скриј</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Од Википедија — слободната енциклопедија</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="mk" dir="ltr"><table class="plainlinks metadata plainlinks ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Оваа статија <b>можеби бара дополнително внимание за да ги исполни <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%82" title="Википедија:Прирачник за стилот">стандардите за квалитет</a></b> на Википедија. <small><br />Ве молиме <a class="external text" href="https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit">подобрете ја оваа статија</a> ако можете.</small></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Amber.pendants.800pix.050203.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg/220px-Amber.pendants.800pix.050203.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg/330px-Amber.pendants.800pix.050203.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Amber.pendants.800pix.050203.jpg/440px-Amber.pendants.800pix.050203.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="599" /></a><figcaption>Украс за на врат од килибар</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg/220px-Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg" decoding="async" width="220" height="328" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg/330px-Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg/440px-Collier_Brillantverf%C3%BChrung_auf_wei%C3%9F.jpg 2x" data-file-width="1726" data-file-height="2570" /></a><figcaption><i>Дијамантски дезен</i></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_(1934).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG/220px-Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG" decoding="async" width="220" height="232" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG/330px-Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG/440px-Parure_realizzata_per_la_regina_Farida_d%27Egitto_%281934%29.JPG 2x" data-file-width="1031" data-file-height="1085" /></a><figcaption>Комплет накит со корал црвена боја на кралицата <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B0_%D0%BE%D0%B4_%D0%95%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Флорида од Египет (страницата не постои)">Флорида од Египет</a>, изработка од Ascione, 1938 година, Неапол, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%98_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Музеј на корален накит (страницата не постои)">Музеј на корален накит</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Kenyan_man.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Kenyan_man.jpg/220px-Kenyan_man.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Kenyan_man.jpg/330px-Kenyan_man.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Kenyan_man.jpg/440px-Kenyan_man.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="640" /></a><figcaption>Kenyan човек кој носи племенски монисти</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Brillanten.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Brillanten.jpg/220px-Brillanten.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Brillanten.jpg/330px-Brillanten.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Brillanten.jpg/440px-Brillanten.jpg 2x" data-file-width="476" data-file-height="399" /></a><figcaption>Дијаманти</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg/220px-Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg/330px-Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg/440px-Spanish_jewellery-Gold_and_emerald_pendant_at_VAM-01.jpg 2x" data-file-width="1125" data-file-height="1500" /></a><figcaption>Шпански смарагд со златни украсни елемнти во <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%98%D0%BE%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%B8_%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Музејот Викторија и Алберт (страницата не постои)">Музејот Викторија и Алберт</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:A002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/A002.jpg/220px-A002.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/A002.jpg/330px-A002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/A002.jpg/440px-A002.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Пример на позлатен накит</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg/220px-Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg" decoding="async" width="220" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg/330px-Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/95/Wedding_ring_Louvre_AC924.jpg 2x" data-file-width="440" data-file-height="350" /></a><figcaption>Византиски венчален прстен</figcaption></figure> <p><b>Накит</b> претставува <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Украсување (страницата не постои)">украсување</a> на човечкото тело со разни изработени предмети, како: <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брошеви (страницата не постои)">брошеви</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прстени (страницата не постои)">прстени</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%83%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѓердани (страницата не постои)">ѓердани</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Обетки (страницата не постои)">обетки</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B7%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Белегзии (страницата не постои)">белегзии</a>. Имајќи предвид неколку исклучоци, како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B7%D0%B8%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Медицинските белегзии за предупредување (страницата не постои)">медицинските белегзии за предупредување</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8_%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%84%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D1%87%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воените метални идентификациски плочки (страницата не постои)">воените метални идентификациски плочки</a>, накитот обично се разликува од другите елементи за лично украсување бидејќи неговата примарна намера е да привлече внимание. Долги години човекот создава накит и го носи истиот- почнувајќи со 100,000 години старите монисти направени од <i><a href="/w/index.php?title=Nassarius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nassarius (страницата не постои)">Nassarius</a></i> школки кои се воедно и најстариот накит за кој денес се знае. </p><p>Накитот може да се прави од различни видови материјали но скапоцените камења, скапоцените метали, монистите и школките се оние кои се широко распространети. Во зависност од културата и времето во кое живееме, накитот може да се цени како статус симбол, благодарение на неговите материјални својства, неговите дезени или како симбол со значење. Накитот се создава за да го разубавува секој дел од делото, од шнола до прстен за ножните прсти. </p><p>Самиот збор накит води потекло од зборот <i>jewel</i>, на кого му придале англиски одлики и кој потекнува од <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Старофранцускиот (страницата не постои)">старофранцускиот</a> “<i>joiel</i>” и од латинскиот “<i>jocale</i>” со значење <a href="/wiki/%D0%98%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0" title="Играчка">играчка</a>. Во <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE-%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британско-англискиот (страницата не постои)">Британско-англискиот</a> јазик зборот накит може да се спелува како <i>jewelery</i> или <i>jewellery</i>, додека во <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE-%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Американско-англискиот (страницата не постои)">Американско-англискиот</a> како <i>jewelry</i>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Форма_и_фукција"><span id=".D0.A4.D0.BE.D1.80.D0.BC.D0.B0_.D0.B8_.D1.84.D1.83.D0.BA.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Форма и фукција</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=1" title="Уреди го одделот „Форма и фукција“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=1" title="Уреди изворен код на одделот: Форма и фукција"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Накитот се користи од многу причини: </p> <dl><dd><dl><dd><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%83%D1%82%D0%B0" title="Валута">Валута</a>, покажување на богатството и складирање</dd> <dd>Функционална употреба ( како што се спојалки, шноли, копчиња)</dd> <dd>Симболика ( да покаже припадност кон некоја група, статус или религиозно здружување)</dd> <dd>Заштита ( во форма на <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Амајлии (страницата не постои)">амајлии</a> и заштита од магии)</dd> <dd>Уметничко прикажување</dd></dl></dd></dl> <p>Повеќето култури во одредени моменти имале обичај да чуваат големи количини богатство складирани во форма на накит. Голем број култури ги преобразуваат свадбените <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мирази (страницата не постои)">мирази</a> во форма на накит или создадаваат накит како средство за складирање или прикажување монети. Алтернативно, накитот се користи како валута или артикл за размена; како што е примерот со <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%80%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Трговијата на монисти (страницата не постои)">трговијата на монисти</a>. Многу елементи од накитот како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брошеви (страницата не постои)">брошеви</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%87%D0%B8%D1%9A%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Копчиња (страницата не постои)">копчиња</a>, се создаваа со намера да се употребуваат како функционални направи но со тек на времето, со намалувањето на нивната функционална употреба, се развија во украсни елементи. Накитот може да симболизира и членови на одредена група, како што е во случајот на <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BD%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Христијанското Распнување (страницата не постои)">Христијанското Распнување</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%B5%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%85%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Еврејската Ѕвезда на Давид (страницата не постои)">Еврејската Ѕвезда на Давид</a> или пак да претставува статус, како во случајот на <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B8_%D1%81%D0%B8%D0%BD%D1%9F%D0%B8%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Големи синџири (страницата не постои)">големи синџири</a> кои се носеле околу вратот како знак на лојалност во средновекониот период; како <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D0%BD%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Венчалните прстени (страницата не постои)">венчалните прстени</a> симболизирајќи ги луѓето кои се во брак, обичај кој се практикува на Запад. </p><p>Во некои <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Култури (страницата не постои)">култури</a> се применува носење <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Амајлија">амајлија</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B5_%D1%81%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%BE_%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ланче со религиозно значење (страницата не постои)">ланче со религиозно значење</a> како мерка на заштита или избегнување на злото; тие можат да имаат форма на амблем (како што е <a href="/w/index.php?title=Ankh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ankh (страницата не постои)">ankh</a>-клучот на животот),камења, растенија, животни, делови од човечкото тело (како што е <a href="/w/index.php?title=Khamsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khamsa (страницата не постои)">khamsa</a>-амајлија во форма на дланка добро позната во средновековието и Западна Африка) или <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D0%B8%D1%84%D0%BE%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Глифови (страницата не постои)">глифови</a> (како што се модернизирани верзии од <a href="/w/index.php?title=Throne_Verse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Throne Verse (страницата не постои)">Throne Verse</a> –најпозната верзија на Куранот во <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" class="mw-redirect" title="Исламската уметност">исламската уметност</a>). </p><p>Иако од самиот почеток уметничкото прикажување беше својствоено за накитот, останатите гореспоменати улоги се стремат кон заземање на предноста. Во доцнежниот 19 век, со дејноста на големите уметници како Петар Карл Фаберже (анг. Peter Carl Fabergé) и Рене Лалик (анг. René Lalique) уметноста го презеде водството над функцијата и богатството. Овој тренд се рашири од уметниците како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82_%D0%9B%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Роберт Ли Морис (страницата не постои)">Роберт Ли Морис</a> (анг.<a href="/w/index.php?title=Robert_Lee_Morris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Lee Morris (страницата не постои)">Robert Lee Morris</a>), <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B4_%D0%9B%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ед Левин (страницата не постои)">Ед Левин</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Ed_Levin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ed Levin (страницата не постои)">Ed Levin</a>) и <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Алберто Репоси (страницата не постои)">Алберто Репоси</a> (анг.<a href="/w/index.php?title=Alberto_Repos%D1%81i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alberto Reposсi (страницата не постои)">Alberto Reposсi</a> )и продолжи низ модерните времиња. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Материјали_и_методи"><span id=".D0.9C.D0.B0.D1.82.D0.B5.D1.80.D0.B8.D1.98.D0.B0.D0.BB.D0.B8_.D0.B8_.D0.BC.D0.B5.D1.82.D0.BE.D0.B4.D0.B8"></span>Материјали и методи</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=2" title="Уреди го одделот „Материјали и методи“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=2" title="Уреди изворен код на одделот: Материјали и методи"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Во содазавањето на накитот, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%9A%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Скапоцените камења (страницата не постои)">скапоцените камења</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B8_%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монетите и останато (страницата не постои)">монетите и останато</a>, често се употребуваат скапоцени елементи и како по обичај се вметнуваат во скапоцени метали. <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Легурата (страницата не постои)">Легурата</a> од речиси секој метал за кој знаеме се среќава во накитот. На пример, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бронзата (страницата не постои)">бронзата</a> беше чест случај во римското време. Модерниот префинет накит вклучува <a href="/wiki/%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Злато">злато</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE_%D0%B7%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бело злато (страницата не постои)">бело злато</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Платина">платина</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%83%D0%BC" title="Паладиум">паладиум</a> и <a href="/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D0%BE" title="Сребро">сребро</a>. Поголемиот број од амрикансткиот и европскиот златен накит се прави од легурата на златото, чија чистота се изнесува во <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8" class="mw-redirect" title="Карати">карати</a> означени со број по кој следи буквата К. Американскиот златен накит мора да биде најмалку десекаратен (41,7% чисто злато), ( и покрај тоа што во <a href="/wiki/%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" class="mw-redirect" title="Обединетото Кралство">Обединетото Кралство</a> е деветкаратен (37% чисто злато) и вообичаено се среќава накит кој е осумнаесеткаратен(75% чисто злато). Помалку застапени се нивоата на чистота со легура од 22К (91,6% чисто злато) и 24К (99% чисто злато) кои се сметаат за премногу нежни за да се употребуваат како злато во Америка и Европа. Овие легури со висока чистота се користат во голема мера низ <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Азија">Азија</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Средниот Исток (страницата не постои)">Средниот Исток</a> и <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a>. Легурите од платина се движат од 900 (90% чистота) до 950 (95,0 %чистота). Среброто кое се користи за накит обично е чисто сребро или 92,5% <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чисто сребро (страницата не постои)">чисто сребро</a>. Понекогаш за изработка на бижутерија се користи <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D0%BE_%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5_%E2%80%98%D1%80%D1%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сребро кое не ‘рѓосува (страницата не постои)">сребро кое не ‘рѓосува</a>. </p><p>Други материјали кои често се користат се <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%BE" title="Стакло">стакло</a>, мурано стакло или <a href="/wiki/%D0%95%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB" title="Емајл">емајл</a>; <a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B2%D0%BE" class="mw-redirect mw-disambig" title="Дрво">дрво</a>, често резбано ; школки и други природни животински материи како <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Коска">коска</a> и <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Слонова коска">слонова коска</a>; <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Природна смола (страницата не постои)">природна смола</a> па дури и <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Пластика">пластика</a>. <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BF" title="Коноп">Коноп</a> и други <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канапи (страницата не постои)">канапи</a> се користат со цел да се направи накит кој има поприроден излгед. Сепак, секое вклучување на олово или оловен <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%BC" title="Лем">лем</a> ќе предизвика Англиската <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Институција за проверка на скапоцени метали (страницата не постои)">Институција за проверка на скапоцени метали</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=English_Assay_office&action=edit&redlink=1" class="new" title="English Assay office (страницата не постои)">English Assay office</a>) ( зградата која го дава својот печат за одобрување на накитот во Англија, <a href="/w/index.php?title=The_Hallmark&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Hallmark (страницата не постои)">the Hallmark</a>-официјален знак кој се поставува на предметите изработени од скапоцени метали) да го унитшти тоа парче накит. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монистите (страницата не постои)">Монистите</a> често се користат како накит. Можат да се изработат од стакло, скапоцени камења, метал, <a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B2%D0%BE" class="mw-redirect mw-disambig" title="Дрво">дрво</a>, школки, глина и глина од полимер. <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%BE%D0%B4_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Накитот од монисти (страницата не постои)">Накитот од монисти</a> често вклучува <a href="/w/index.php?title=%D0%83%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѓердани (страницата не постои)">ѓердани</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B7%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Белегзии (страницата не постои)">белегзии</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Обетки (страницата не постои)">обетки</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%B8%D1%88%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каиши (страницата не постои)">каиши</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прстени (страницата не постои)">прстени</a>. Монистите можат да бидат големи или мали; најмалите видови кои се користат се познати како <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D1%80%D0%BD%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монисти со големина на зрно (страницата не постои)">монисти со големина на зрно</a>, кои се користат за ,,проткаен” стил на накитот украсен со монисти. Друга нивна употреба е техниката за везење каде бисерите се зашиваат на подлога од материјал за да се создаде голем ѓердан околку вратот и белегзии. Везењето на монисти, познат вид рачна-изработка во <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Викторијанскиот период (страницата не постои)">Викторијанскиот период</a>, ја отсликува <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ренесансата (страницата не постои)">ренесансата</a> преку модерниот накит во денешно време. Во доста <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Африкански (страницата не постои)">африкански</a> и локални <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE-%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Западно-американски (страницата не постои)">западно-американски</a> култури е познат и декоративниот елемент. Техниките за усовршување на стаклото и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8_%D0%BE%D0%B4_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прозводството на монисти од стакло (страницата не постои)">прозводството на монисти од стакло</a> на <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%80%D0%B2%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Врвните уметници (страницата не постои)">врвните уметници</a> кои како материјал го користат стаклото <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мурано (страницата не постои)">Мурано</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Венетиан (страницата не постои)">Венетиан</a> (анг.<a href="/w/index.php?title=Murano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Murano (страницата не постои)">Murano</a> and <a href="/w/index.php?title=Venetian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venetian (страницата не постои)">Venetian</a>) развија кристално јасно стакло, стакло со глазура (емајл), стакло со златни делчиња (златен камен), шарено стакло (<a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BB%D1%98%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D1%86%D0%B2%D0%B5%D1%9C%D0%B8%D1%9A%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Илјада цвеќиња (страницата не постои)">илјада цвеќиња</a> (анг. millefiori), млечно стакло (латимо (анг. Lattimo)) и имитација на скапоцени камења направени од стакло. Веќе во 13 век <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%B8_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%9C%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Стаклото и монистите Мурано (страницата не постои)">стаклото и монистите Мурано</a> беа познати. Методите на <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D1%98%D1%83%D0%BD%D1%9F%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кујунџијата (страницата не постои)">кујунџијата</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Златарот (страницата не постои)">златарот</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%9A%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Обработувачот на скапоцени камења (страницата не постои)">обработувачот на скапоцени камења</a> вклучуваат <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ковање (страницата не постои)">ковање</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леење (страницата не постои)">леење</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лемење (страницата не постои)">лемење</a> или <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Заварување">заварување</a>, сечење, <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B5%D0%B7%D0%B1%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Резбање (страницата не постои)">резбање</a> и <a href="/w/index.php?title=,,%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE_%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%98%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5%E2%80%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title=",,ладно спојување” (страницата не постои)">,,ладно спојување”</a> (користејќи лепило, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%BE%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Спојалици (страницата не постои)">спојалици</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Навртки (страницата не постои)">навртки</a> за да се спојат деловите). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дијаманти"><span id=".D0.94.D0.B8.D1.98.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D1.82.D0.B8"></span>Дијаманти</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=3" title="Уреди го одделот „Дијаманти“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=3" title="Уреди изворен код на одделот: Дијаманти"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4650192">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Главна статија: <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дијаманти (страницата не постои)">Дијаманти</a></div> <p>Првото копање на дијамнти беше во <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">Индија</a>. Плиниј, римски држајанин и научник, можеби ги има спомнанто, иако постои дебата за вистинската природа на каменот која тој ја нарече Адамс. Во 2005 година <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Австралија">Австралија</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Боцвана">Боцвана</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Русија">Русија</a> и <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> се рангираа помеѓу првите извори на производство на скапоцени дијамантски камења. <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британскиот кралски (страницата не постои)">Британскиот кралски</a> накит се состои од <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%8F%D1%83%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дијамантот Џулијан (страницата не постои)">дијамантот Џулијан</a> ( анг. <a href="/w/index.php?title=Cullinan_Diamond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cullinan Diamond (страницата не постои)">Cullinan Diamond</a>), дел од најквалитетен необработен дијамант некогаш пронајден (1950 година), со 3,106,75 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8" class="mw-redirect" title="Карати">карати</a> (621,35 грама). Денес познати се <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D0%BD%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Венчалните прстени (страницата не постои)">венчалните прстени</a>. Оваа употреба датира од времто кога <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BC_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Максим I (страницата не постои)">Максим I</a> се оженил со <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BE%D0%B4_%D0%91%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Марија од Бургундија (страницата не постои)">Марија од Бургундија</a> во 1477 година. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Други_скапоцени_камења:"><span id=".D0.94.D1.80.D1.83.D0.B3.D0.B8_.D1.81.D0.BA.D0.B0.D0.BF.D0.BE.D1.86.D0.B5.D0.BD.D0.B8_.D0.BA.D0.B0.D0.BC.D0.B5.D1.9A.D0.B0:"></span>Други скапоцени камења:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=4" title="Уреди го одделот „Други скапоцени камења:“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=4" title="Уреди изворен код на одделот: Други скапоцени камења:"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4650192"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Главна статија: <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%9A%D0%B0" class="mw-redirect" title="Скапоцени камења">Скапоцени камења</a></div> <p>Многу скапоцени и полускапоцени камења се користат како накит. Помеѓу нив се следниве: </p><p><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%80" title="Килибар">Килибар</a>. Килибар- древен, органски, скапоцен камен, се состои од смола од дрво која се стврднала со текот на годините. Каменот мора да биде најмалку милион години стар за да се класифицира како килибар а некој килибар може да биде стар и 120 милиони години. </p><p><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82" title="Аметист">Аметист</a>. Историсрки, аметистот бил еден од највисоко ценетите скапоцени камења кај семејствата од повисоката класа. Нему му се придава големо значење поради неговата боја, која може да се класифицира по нијанса од најсветла до најтемна. </p><p><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B4" title="Смарагд">Смарагд</a>. Смарагдите се едни од трите главни скапоцени камења (заедно со рубинот и сафирите) и се познати по нивната светло - зелена до синкаво- зелена боја. Тие биле ценети низ текот на годините и според некои извештаи Египќаните копале смарагд дури 3500 години п.н.е. . </p><p><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%B4" title="Жад">Жад</a>. Жадот најчесто е со зелена боја но може да се појави и во голем број други бои. Тој е тесно поврзан со азиската култура , историја и традиција и понекогаш се нарекува каменот од рајот. </p><p><a href="/wiki/%D0%88%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B8%D1%81" title="Јаспис">Јаспис</a>. Јасписот води потекло од фамилијата млечни камења и може да се појави во различни бои. Јасипот често може да се истакне со уникатни и интересни дезени во обоениот камен. Picture jasper е вид на јаспис познат по боите (најчесто беж и кафена) и спиралните облици во шемата на каменот. </p><p><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц">Кварц</a>. Кварцот се однесува на фамилијата кристални скапоцени камења во различни бои и големини. Помеѓу најпознатите видови на кварц се <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B2_%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Розов кварц (страницата не постои)">розов кварц</a> ( кој има светло- розова боја) и зачаден кварц (кој се појавува во разновидни нијанси на проѕирна кафеава). Одреден број од другите скапоцени камења како што се <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82" title="Аметист">аметист</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цитрин (страницата не постои)">цитрин</a> се дел од фамилијата на кварцот. Rutilated quartz e познат вид на кварц кој во својата содржина вклучува смеси во форма на игла. </p><p><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B1%D0%B8%D0%BD" title="Рубин">Рубин</a>. Рубинот е познат по неговата интезивно црвена боја и се вклучуа помеѓу највисоко ценетите скапоцени камења. Веќе илјада години рубинот е доста ценет скапоцен камен. Во санскритскиот јазик за рубин се користи зборот <i>ratnaraj</i> со значење <i>кралот на скапоцените камења</i>. </p><p><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%80" title="Сафир">Сафир</a>. Најраспространетата форма на сафир е синиот сафир кој е познат по неговата боја која се движи од средно сина до темносина и неговата силна заситеност. Во САД се смета дека синиот сафир е најпознатиот и најдостапниот од трите најголеми бесценети скапоцени камења (смарагд, рубин и сафир). </p><p><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B7" title="Тиркиз">Тиркиз</a>. Тиркизот може да се најде само на неколку места на земајта. Југозападна Америка е најголемиот регион за производство на тиркиз во светот. Тиркизот се цени по неговата привлечна боја, најчесто интензивно сина или зеленикаво сина и по древното богатство. Тиркизот се користи во разни видови на накит. Можеби е најтесно поврзан со јужнозападните и севернозамериканските Индијанци но и со елегантните модерни стилови на накит. Некој тиркиз има матрица од темнокафеава шара која овозможува интересн контраст на сетлосината боја на скапоцениот камен. Некои скапоцени камења (како бисери, колар и килибар) се класифицираат како органски што значи дека се настанати од живи организми. Други се неоргански што значи дека се состојат и произлегуваат од минерали. Методот на вадење на <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аметистот (страницата не постои)">аметистот</a> почна помалку да се вреднува па поради тоа нивното увезување се зголеми. Некои камења кои човекот ги направил можат да послужат како природни скапоцени камења како што е коцкестиот циркон кој може да се користи на местото на дијамантот. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Крајна_обработка"><span id=".D0.9A.D1.80.D0.B0.D1.98.D0.BD.D0.B0_.D0.BE.D0.B1.D1.80.D0.B0.D0.B1.D0.BE.D1.82.D0.BA.D0.B0"></span>Крајна обработка</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=5" title="Уреди го одделот „Крајна обработка“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=5" title="Уреди изворен код на одделот: Крајна обработка"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>За накитот од <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Платина">платина</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Злато">злато</a> и <a href="/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D0%BE" title="Сребро">сребро</a> има повеќе техники за да се направи крајна обработка. Најчести се висoко полирање, техника за добивање мазен или мат изглед , <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%BE_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Грубо полирање (страницата не постои)">грубо полирање</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шмирглање (страницата не постои)">шмирглање</a>) и ковање. Досега високо полираниот накит е најзастапен и му дава на металот голем сјај кој се одбива и краен, сјаен изглед. Техниката за мат или мазна обработка го намалува сјајот и рефлективноста на накитот и често се користи за истакнување на скапоцените камења како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дијамантите (страницата не постои)">дијамантите</a>. Грубото полирање му дава текстура на накитот и често се прави со стругање на металот( слично како шмирглање) оставајќи ,, траги од четки”. За ковањето вообичаено се користи мек, заоблен чекан и накитот се кова со цел да му се даде брановиден изглед. Некој накит се обложува со цел да добие сјаен и рефлектен изглед или за да се постигне посакуваната боја. Накитот од чисто сребро може да се обложи со тенок слој од 0,999 чисто злато (процес познат како светнување) или пак со родиум или злато. Бижутеријата со основа метал може исто така да се обложи со сребро, злато или родиум за поатрактивен краен излгед. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Влијание_врз_општестото"><span id=".D0.92.D0.BB.D0.B8.D1.98.D0.B0.D0.BD.D0.B8.D0.B5_.D0.B2.D1.80.D0.B7_.D0.BE.D0.BF.D1.88.D1.82.D0.B5.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.82.D0.BE"></span>Влијание врз општестото</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=6" title="Уреди го одделот „Влијание врз општестото“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=6" title="Уреди изворен код на одделот: Влијание врз општестото"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Накитот се користи за да одбележи одреден статус. На пример, во Стариот Рим само одредена класа луѓе носеа прстени, подоцна <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D0%BC%D0%BF%D1%82%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сумптуарните (страницата не постои)">сумптуарните</a> закони одредија кој може да носи таков вид накит и повторно врз основа на класата. Прописите на културата одиграа значајна улога. На пример, во 19 и почетокот на 20 век кога некој од западот носел обетки се сметало за женственост. До неодамна, покажувањето на накитот за тело,како што е <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%B0%D1%9A%D0%B5%D1%82%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пирсањето (страницата не постои)">пирсањето</a>, стана знак за припадност и некои групи луѓе тоа го сметаат за храброст а други пак се сосема против тоа. Исто така <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BF-%D1%85%D0%BE%D0%BF" class="mw-redirect" title="Хип-хоп">хип-хоп</a> културата го разви жаргонскиот термин <a href="/w/index.php?title=Bling-bling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bling-bling (страницата не постои)">bling-bling</a> кој укажува на накит кој е наметлив и се носи од страна на мажи и жени. Во почетокот на 20 век луѓето од индрустијата за накит кои започнаа акција за популаризирање на <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D0%BD%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Венчалните прстени (страницата не постои)">венчалните прстени</a> за мажи, кои станаа познати, како и <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%80%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD" title="Свршенички прстен">свршенички прстени</a>, кои не достигнаа популарност, отидoа толку далеко што измислија лажна историја и тврдеа дека ова се применува уште од средновековните години. </p><p>До средината на 40-тите години, 85% од свадбите во САД се одликуваа со церемонија за разменување на прстени, за 15% повеќе од 20-тите години. Покрај споменатите фактори и религијата има голем придонес : на пример исламот смета дека носењето злато од страна на мажот е општествена <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Забрана (страницата не постои)">забрана</a> и многу религии имаат дектрети против претераното изложување на накитот. Во христијанството Новиот завет заповеда против носењето злато, во евангелијата на апостолите Павле и Петар. Во Апокалипсата 17 (последната книга од Библијата) ,,големата блудница” или лажниот религиозен систем се опишува како ,, накитен со злато, скапоцени камења и бисери, со златна чаша во раката”. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Историја"><span id=".D0.98.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Историја</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=7" title="Уреди го одделот „Историја“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=7" title="Уреди изворен код на одделот: Историја"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Накитот има долга историја со многу различни употреби во различни <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Култури (страницата не постои)">култури</a>. Опстојува веќе илјадници години и овозможува различни проникнувања за тоа како древните култури се развиваа. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Рана_историја"><span id=".D0.A0.D0.B0.D0.BD.D0.B0_.D0.B8.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Рана историја</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=8" title="Уреди го одделот „Рана историја“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=8" title="Уреди изворен код на одделот: Рана историја"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Првите знаци на накит водат потекло од луѓето во Африка. Во <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D1%81_%D0%BF%D0%B5%D1%88%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бломбос пештерата (страницата не постои)">Бломбос пештерата</a> се пронајдени исдупчени монисти кои упатуваат кон <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%BE%D0%B4_%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Накитот од школки (страницата не постои)">накитот од школки</a><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%B4_%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D0%B4_%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Направен од школки од морски полжави (страницата не постои)">направен од школки од морски полжави</a> стари 75, 000 години. Во Кенија, во <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%BD_%D0%88%D0%B0_%D0%9C%D1%83%D1%82%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Енкапун Ја Муто (страницата не постои)">Енкапун Ја Муто</a><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3.Enkapune_Ya_Muto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Анг.Enkapune Ya Muto (страницата не постои)">анг.Enkapune Ya Muto</a>, монистите кои се направени од исдупчените лушпи од јајце од <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%98" title="Ној">ној</a> датираат од пред 40,000 години и повеќе. </p><p>Надвор од границите на Африка <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кромањонецот (страницата не постои)">кромањонецот</a> поседуваше груби <a href="/w/index.php?title=%D0%83%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѓердани (страницата не постои)">ѓердани</a> и белегзии од коски, заби, зрнести плодови и камења кои висат на конец или на животинска <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мускулна жила (страницата не постои)">мускулна жила</a> или на делови од изделкана коска чија цел беше да ја држи облеката заедно. Во некои случаи накитот опфаќаше школки или <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8_%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бисерни школки (страницата не постои)">бисерни школки</a>. Во јужна <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Русија">Русија</a> се пронајдени изгравирани колби од <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B1_%D0%BE%D0%B4_%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D1%83%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Заб од мамут (страницата не постои)">заб од мамут</a>. <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" class="mw-redirect" title="Венера">Венера</a> од <a href="/w/index.php?title=Hohle_Fels&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hohle Fels (страницата не постои)">Hohle Fels</a> се одликува со отвор на врвот покажувајќи дека била наменета да се носи како <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Украс (страницата не постои)">украс</a> за на врат. </p><p>Пред околу 7,000 години се здогледа првиот знак на накит од <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80" title="Бакар">бакар</a>. Во октомври 2012 година изјавата на Музејот на древна историја во Покраина, за пронаоѓањето на гроб на жена која изработувала накит-ги натера археологистите уште еднаш да ги истражат половите улоги откатко се покажа дека професијата за која претходно се сметаше дека ја работеле само мажи ја работеле и жени изработувајќи накит од метал. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Египет"><span id=".D0.95.D0.B3.D0.B8.D0.BF.D0.B5.D1.82"></span>Египет</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=9" title="Уреди го одделот „Египет“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=9" title="Уреди изворен код на одделот: Египет"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Првите знаци на официјалните производства на накит во <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%95%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D1%82" title="Стар Египет">Стар Египет</a> датираат од пред 3,000-5,000 години. <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D1%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Египќаните (страницата не постои)">Египќаните</a> претпочитаа луксуз, уникатност и искористување на златото отколку на останатите метали. <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D1%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BE%D0%B4_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Египќаните од прединастичкиот период (страницата не постои)">Египќаните од прединастичкиот период</a> кои поседуваа накит во Египет почнаа да ја симболизираат моќта и религиозната сила во општеството. Накитот не само што го носеле богатите Египќани додека биле живи дури и по нивната смрт накитот бил со нив, во нивните гробници често до <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B7%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%B4%D0%B3%D1%80%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%BD_%D0%B6%D0%B8%D0%B2%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Благодетите за задгробен живот (страницата не постои)">благодетите за задгробен живот</a>. Надоврзувајќи се на златниот накит, Египќаните користеа обоено стакло заедно со скапоцени камења. Бојата на накитот имаше значење. Зелената, на пример, симболизираше плодност. Иако увозот на <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Синиот камен (страницата не постои)">синиот камен</a> и среброто бил надвор од границите на државата многу други материјали беа пронајдени во или близу Египет. </p><p>Египетските дезени често беа застапени кај <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Финикискиот (страницата не постои)">финикискиот</a> накит. Старите турски дезени застапени кај накитот од <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Персија">Персија</a> укажуваат на честата трговијата помеѓу Средниот Исток и <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа">Европа</a>. За време на свеченостите жените носеа добро изработен накит од злато и сребро. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Egypte_louvre_091_faucon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Egypte_louvre_091_faucon.jpg/220px-Egypte_louvre_091_faucon.jpg" decoding="async" width="220" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Egypte_louvre_091_faucon.jpg/330px-Egypte_louvre_091_faucon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Egypte_louvre_091_faucon.jpg/440px-Egypte_louvre_091_faucon.jpg 2x" data-file-width="1732" data-file-height="984" /></a><figcaption>Амајлија (1254 година п.н.е.) изработена од злато, син камен, тиркиз и карнеал, широк 14 сантиметри</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg/220px-18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg/330px-18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg/440px-18th_dynasty_pharaonic_crown_by_John_Campana.jpg 2x" data-file-width="980" data-file-height="684" /></a><figcaption>Круна на египетската принцеза од 18тата династија според фараноската ера</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Европа_и_Средниот_Исток"><span id=".D0.95.D0.B2.D1.80.D0.BE.D0.BF.D0.B0_.D0.B8_.D0.A1.D1.80.D0.B5.D0.B4.D0.BD.D0.B8.D0.BE.D1.82_.D0.98.D1.81.D1.82.D0.BE.D0.BA"></span>Европа и Средниот Исток</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=10" title="Уреди го одделот „Европа и Средниот Исток“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=10" title="Уреди изворен код на одделот: Европа и Средниот Исток"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Месопотамија"><span id=".D0.9C.D0.B5.D1.81.D0.BE.D0.BF.D0.BE.D1.82.D0.B0.D0.BC.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Месопотамија</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=11" title="Уреди го одделот „Месопотамија“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=11" title="Уреди изворен код на одделот: Месопотамија"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пред околу 4000 години производството на накит стана значаен занает во градовите во <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Месопотамија">Месопотамија</a>. Најбитниот археолошки доказ доаѓа од <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B3%D1%80%D0%BE%D0%B1%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A3%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кралската гробница во Ур (страницата не постои)">Кралската гробница во Ур</a>, каде илјадници гробови од периодот помеѓу 2900-2300 година од п.н.е. беа откопани, гробови како оној на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%83%D0%B0%D0%B1%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пуаби (страницата не постои)">Пуаби</a> со мноштво од ракотворби во злато, сребро како и полускапоцени камења, како круни од <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Син камен (страницата не постои)">син камен</a> украсени со златна статуетка, ѓердани во форма на јака и украсни брошеви за на глава. Во <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Асирија">Асирија</a> и мажите и жените носеа премногу накит вклучувајќи <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Амајлии (страницата не постои)">амајлии</a>, колби за зглобовите, тешки ѓердани од повеќе слоја и цилиндрични печати. </p><p>Во Месопотамија се настојуваше накитот да се прави од тенок метален лист и се декорираше со светли лисја, спирали, монети и сноп грозје. Златарите произведуваа накит и за човечка употреба и за украсување на статуи и идоли. Тие применуваа напредни техники за преработка на метал во голема разновидност како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Емајлирани садови (страницата не постои)">емајлирани садови</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гравирање (страницата не постои)">гравирање</a>, фина гранулација и <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Филигран">филигран</a>. Меѓу останантите пронајдоци, низ археолошките локации во Месопотамија се пронајдени опширни и прецизни извештаи кои се однесуваат на трговијата и прозводството на накит. </p><p>На пример, еден изештај во кралската архива <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8" title="Мари">Мари</a> дава увид на изработката на разновидни елементи од накит: </p> <ul><li>Еден ѓердан од мазни, шарени монисти кој вклучува: 35 мазни, шарени монисти од млечен камен и 35 златни монисти зацврстени со жлебови во група од пет.</li> <li>Еден ѓердан од мазни, шарени монисти кој вклучува: 39 мазни, шарени монисти од млечен камен со 41 мониста зацврстени со жлебови во група составувајќи го делот што виси.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Грција"><span id=".D0.93.D1.80.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Грција</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=12" title="Уреди го одделот „Грција“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=12" title="Уреди изворен код на одделот: Грција"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg/220px-Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg" decoding="async" width="220" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg/330px-Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg/440px-Earring_Mycenae_Louvre_Bj135.jpg 2x" data-file-width="2278" data-file-height="2025" /></a><figcaption>Златни обетки од Mycenae, 16 век п.н.е</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Ancient_Greek_jewelry_Pontika_(Ukraina)_300_bC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg/220px-Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg" decoding="async" width="220" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg/330px-Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg/440px-Ancient_Greek_jewelry_Pontika_%28Ukraina%29_300_bC.jpg 2x" data-file-width="1776" data-file-height="1526" /></a><figcaption>Антички грчки накит, 300 години п.н.е</figcaption></figure> <p>Грците почнаа со употреба на златото и скапоцените камења за накит во 1600-тата година п.н.е. и покрај сознанието дека монисти во форми на школки и животни се произведуваа многу години пред тоа. До 300-тата година п.н.е. Грците станале стручнаци за накит во боја и користење на аметист, бисери и смарагд. Се открија и првите знаци на камеја, кои Грците ја создадоа од индиски <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81" title="Оникс">оникс</a> (истакнат вид на калцедон), пругаст ахат со кафеаво розова и кремаста боја. Грчкиот накит отсекогаш беше поедноставен за разлика од оној во другите култури, со едноставни дезени и обработка. Сепак, како што поминуваше времето, дезените станаа посложени и набргу разновидни материјале почнаа да се користат. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg/220px-Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg" decoding="async" width="220" height="332" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg/330px-Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg/440px-Pendant_Camiros_Louvre_Bj2169-9.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1510" /></a><figcaption>Украс со гола жена направен од електрум, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81" title="Родос">Родос</a>, околу 630-620 година п.н.е.</figcaption></figure> <p>Грците едвај носеа накит и најчесто го носеа кога се појавуваа во јавноста или во свечени прилики. Често како подарок си даваа накит и претежно жените го носеа за да го покажзат своето богатство, општествен статус и убавина. Од накитот се очекуваше да го заштити корисникот од ,, злобното око” или да му даде натприродна моќ додека сите останати предмети кои му претходеа на накитот имаа само религиозно значење. Постари парчиња накит беа посветени на боговите. Најголемото производство на накит од овој период беше од Западна Грција и Македонија. Покрај многубројниот накит од злато и сребро со слонова коска и скапоцени камења се правеа и примероци од бронза и глина. </p><p>Грците изработуваа два вида на арчиња накит: леани парчиња и парчиња измазнети на метална плоча. Откриени се неколку парчиња леен накит. Се правеа со леење на металот на два камења или глинени калапи. Двете половини потоа се спојуваа заедно со восок и во средината се ставаше растопен метал. Оваа техника се практикувала од времето на донцната <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" class="mw-redirect" title="Бронзена доба">бронзена доба</a>. Најчестата форма на накит беше кована плочка. Плочките од метал се коваа додека не станат тенки а потоа заедно се лемеа. Внатрешноста на двете плочки се пополнуваше со восок или друга течност за да се заштити металот.Во тоа време се користеа различни техники, како печат или гравирање за да се направат апликации на накитот.Многу од дезените Грците ги зедоа од надворешно потекло, на пример од Азија, кога <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8" class="mw-redirect" title="Александар Велики">Александар Велики</a> освои дел од неа. Други влијанија од Европа можат да се забележат во поранешните дезени. Кога римскиот закон се воведе во Грција не настана промена во изгледот на накитот. Сепак, од 27-тата година п.н.е. големи промени се забележуваат кај грчкиот накит под влијание на римската култура но тоа не значи дека дезенот на домородците не напреднувал. Голем број многубојни приврзоци во форма на пеперутки на сребрено синџирче од лисичја опашка кои датираат од првиот век се пронајдени близу <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BB%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Олбија (страницата не постои)">Олбија</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Olbia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olbia (страницата не постои)">Olbia</a>) со еден единствен примерок во светот. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Рим"><span id=".D0.A0.D0.B8.D0.BC"></span>Рим</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=13" title="Уреди го одделот „Рим“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=13" title="Уреди изворен код на одделот: Рим"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Иако изработката на накит беше во избилство разновидна во поранешни времиња, особено помеѓу варварските племиња како што се <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BB%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5" class="mw-redirect" title="Келтите">Келтите</a>, кога Римјаните ја освоија скоро цела Европа, накитот претрпе промени како резултат на помали фракции кои влијаеја врз римските дезени. Најзастапен артефакт кај древните Римјани беше <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брошот (страницата не постои)">брошот</a> со намера да ја држи облеката прицврстена. Римјаните користеа голем избор на материјали од нивните пространи извори низ државата. </p><p>Покрај златото, Римјаните понекогаш користеа бронза и коска и во поранешни времиња стаклени монисти & бисери. Речиси пред 2,000 години тие увезија сафири од Шри Ланка и индиски дијаманти и користеа смарагд и килибар за изработка на накит. Во Англија, упраувана од Рим, фосилизирано дрво наречено ахат од Северна Англија често се длабеше на парчиња накит. Древните Италјанци работеа со грубо злато и произведуваа копчиња, ѓердани, обетки и колби. Изработуваа и огромни приврзоци исполнети со парфем. Исто како кај Грците, целта на Римјаните беше заштита од ,, злобното око” на душманите. Иако жените носеа голема количина накит, мажите често носеа само прстен. Покрај очекуваното да носат само еден прстен, некои од нив носеа на секој прст а други воопшто и не носеа. Римјаните, вклучувајќи ги и мажите и жените носеа прстен со изгравиран скапоцен камен на него кој кога се користеше со восок служеше за запечатување на документи, обичај кој продолжи и во средновековието кај кралевите и аристократите. По падот на Римското Царство, дезените беа преземени од соседените држави и племиња. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Средновековиe"><span id=".D0.A1.D1.80.D0.B5.D0.B4.D0.BD.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B8e"></span>Средновековиe</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=14" title="Уреди го одделот „Средновековиe“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=14" title="Уреди изворен код на одделот: Средновековиe"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пост-Римска Европа продолжи да развива техники за правење накит.<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Келите (страницата не постои)">Келите</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Меровињаните (страницата не постои)">Меровињаните</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Merovingians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Merovingians (страницата не постои)">Merovingians</a>) воглавно биле забележени по нивниот накит кој во поглед на квалитет се совпаѓал и го надминувал оној од Византија. Патенти за облека, амајлии и во помал број прстен-печат се артефакти за кои денес знаеме. Особено впечатлив пример е <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тара брошот (страницата не постои)">Тара брошот</a> на Келтите. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D1%80%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Торк (страницата не постои)">Торк</a> е метален ѓердан кој често се користеше во Европа симболизирајќи статус и моќ. До 8 век, оружјето украсено со накит беше својствено за мажите а останатиот вид на накит со исклучок на прстенот-печат, беше карактеристичен за жените. Како пример служат закопани добра пронајдени во гроб близу <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%BD-%D1%81%D1%83%D1%80-%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шалон-сур-Салон (страницата не постои)">Шалон-сур-Салон</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Chalon-sur-Sa%C3%B4ne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chalon-sur-Saône (страницата не постои)">Chalon-sur-Saône</a> ) во 6-7 век. Млада девојка била закопана со два сребрени брошеви, ѓердан со парички, колба, златни обетки, еден пар шноли за коса, чешел и шнола. Келтите се остручија во понатамошната обработка и декорирање на накит додека дезените на Меровињаните (анг. Merovingians) се најдобро познати по стилизирани животиснки фигури. Тие не се единствено познати по добрата изработка на накит. Обрнете внимание на работата на Визиготите (анг. Visigoth) и многубројните украсни објекти пронајдени кај <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Англосаксонскиот (страницата не постои)">англосаксонскиот</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Погребален брод (страницата не постои)">погребален брод</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Ship_burial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ship burial (страницата не постои)">Ship burial</a>) во <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%A5%D0%BE_%D0%A1%D1%83%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сутон Хо Суфолк (страницата не постои)">Сутон Хо Суфолк</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3._Sutton_Hoo_Suffolk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Анг. Sutton Hoo Suffolk (страницата не постои)">анг. Sutton Hoo Suffolk</a>), <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Англија">Англија</a> кои претставуваат осебено добар пример. Би можело да се констатира дека во овој период на континентот <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Емајлираните садови (страницата не постои)">емајлираните садови</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гранатот (страницата не постои)">гранатот</a> претставуваа совршен метод и скапоцени камења. Источниот наследник на Римското Царство, <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" class="mw-redirect" title="Византиско Царство">Византиско Царство</a> продолжи со употреба на повеќе римјански методи и покрај тоа што преовладуваа религиозни мотиви. За разлика од Римјаните, Франките и Келтите, граѓаните на Византиум користеа лесен златен лист наместо тешко злато и повеќе акцент ставаа на камењата и скапоценостите. На запад, жените од повисок стаж носеа византиско злато додека кај мажите беше ограничен само на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD-%D0%BF%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прстен-печат (страницата не постои)">прстен-печат</a>. Женскиот накит имаше некои одлики како <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%82" title="Колт">колт</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3._kolts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Анг. kolts (страницата не постои)">анг. kolts</a> кои претставуваа дел од женски шешир и служеа за украсување на панделки за коса. Како многу други современи култури, накитот се закопуваше заедно со својот сопственик. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG/220px-Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG/330px-Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG/440px-Fibules_m%C3%A9rovingiennes_01.JPG 2x" data-file-width="1091" data-file-height="856" /></a><figcaption>Меровињанска фабула, <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Национална библиотека во Франција (страницата не постои)">Национална библиотека во Франција</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ренесанса"><span id=".D0.A0.D0.B5.D0.BD.D0.B5.D1.81.D0.B0.D0.BD.D1.81.D0.B0"></span>Ренесанса</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=15" title="Уреди го одделот „Ренесанса“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=15" title="Уреди изворен код на одделот: Ренесанса"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ренесансата заедно (страницата не постои)">Ренесансата заедно</a> со истражувањето имаа големо влијание врз развојот на накитот во Европа. До 17 век зголеменото истражување и трговија придонесоа за поголема достапност на разновидни скапоцени камења и откривање на уметноста на другите култури. </p><p>Овој период се одликуваше со зголема доминантност на скапоцени камења и нивните приспособувања додека претходно на прво место била обработката на злато и скапоцен метал. Извонреден пример за ова е <a href="/w/index.php?title=Cheapside_Hord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cheapside Hord (страницата не постои)">Cheapside Hord</a> залиха на накит скриена во <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD" title="Лондон">Лондон</a> за време на периодот на <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Републиката (страницата не постои)">Републиката</a> која не се пронајде сè до 1912 година. Содржеше колумбиски <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B4" title="Смарагд">смарагд</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B7" title="Топаз">топаз</a> и <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%82" title="Амазонит">амазонит</a> од Бразил, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шпинел (страницата не постои)">шпинел</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кордиерит (страницата не постои)">кордиерит</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%83%D0%BC_%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Берилиум алуминат (страницата не постои)">берилиум алуминат</a> од Шри Ланка, <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B1%D0%B8%D0%BD" title="Рубин">рубин</a> од Индија, авганистански син камен, персиски тиркиз, оливин од Црвеното Море како и бохемиски и унгарски <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B0%D0%BB" title="Опал">опал</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гранат (страницата не постои)">гранат</a> и <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82" title="Аметист">аметист</a>. Прстените со глазура се украсуваа со големи камења сместени во кутии со жлебови. Помеѓу трговците оној кој привлекуваше внимание беше Жан Батист Таверние (анг. Jean-Baptiste Tavernier), кој во 60-тите го донесе во Франција каменот кој му претходи на Кралскиот дијамант. </p><p>Кога Наполеаон Бонапарт беше назначен за крал на Франција во 804 година им го врати сјајот на стилот и раскошот на накитот и модата во Франција. Под власт на Наполеаон произодителите на накит претставија <a href="/w/index.php?title=Parures&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parures (страницата не постои)">parures</a> - комплет од накит, како што е дијамантска <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B0" title="Круна">круна</a>, дијаманстки <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Обетки (страницата не постои)">обетки</a>, дијамантски прстени, дијамантски брош и дијамантски ѓердан. Двете жени на Наполеон поседуваа ваков сет од накит и редовно го носеа. Друг моден елемент кој Бонапарт го возобнови е <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Камеја (страницата не постои)">камеја</a>. По претставувањето на неговата круна која беше гравирана, ваквиот метод се бараше во голема мера. Прите фази на <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%B6%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бижутеријата (страницата не постои)">бижутеријата</a> беа видливи во овој период, стаклени монисти во форма на <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B8%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рибина крлушка (страницата не постои)">рибина крлушка</a> наместо бисери или гравирани школки од <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Морски полжави (страницата не постои)">морски полжави</a> наместо гравирање на камења. Нови термини се измислија за да се разликува филофозијата: златарите кои работеа со поевтини материјали се нарекуваа <i>bijoutier</i> додека златарите кои работеа со поскапи материјали –<i>joailliers</i>, обичај кој продолжи до денешен ден. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg/220px-Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg" decoding="async" width="220" height="319" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg/330px-Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg/440px-Cameo_Claudius_Cdm_Paris_Chab220.jpg 2x" data-file-width="1271" data-file-height="1843" /></a><figcaption>Оникс камеја</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Романтизам"><span id=".D0.A0.D0.BE.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D1.82.D0.B8.D0.B7.D0.B0.D0.BC"></span>Романтизам</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=16" title="Уреди го одделот „Романтизам“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=16" title="Уреди изворен код на одделот: Романтизам"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Почнувајќи во доцниот 18 век, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D1%82" class="mw-redirect" title="Романтизмот">романтизмот</a> остави силно влијание врз развојот на накитот од западот. Можеби најзначајните влијанија беа занесот на јавноста од новоотркиените богатства со раѓањето на <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Археологијата (страницата не постои)">археологијата</a> и привлечноста на средновековната и ренесансна уметност. Промената на општествените услови и почетокот на <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Индустриската револуција">Индустриската револуција</a> доведоа до пораст на средната класа која сакаше и можеше да си дозоли да носи накит. Како резултат на тоа, користа од индустриските процеси, евтината легура и имитациите на камен доведоа до развој на <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%B6%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бижутеријата (страницата не постои)">бижутеријата</a>. Истакнати златари продолжија да просперираат, сепак, побогатите господари кои сакаа да го истакнат она што го носат стоеја подалеку од вообичаениот накит не само со употребата на скапоцени камења туку и со врвна уметничка и техничка обработка. Еден таков уметник беше францускиот златар <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BE%D0%B0_%D0%94%D0%B5%D1%81%D0%B8%D1%80_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франсоа Десир Формент Морис (страницата не постои)">Франсоа Десир Формент Морис</a> (француски <a href="/w/index.php?title=Fran%C3%A7oise_D%C3%A9sire_Froment_Meurice&action=edit&redlink=1" class="new" title="Françoise Désire Froment Meurice (страницата не постои)">Françoise Désire Froment Meurice</a>). Уникатна категорија и доста соодветна на филофозијата на романтизмот беше <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Накитот на жалост (страницата не постои)">накитот на жалост</a>, кој обично се носеше по загубата на блиска личност. Потекнува од Англија каде <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Кралицата Викторија">кралицата Викторија</a> често носеше накит од црн килибар по смртта на принцот <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Алберт (страницата не постои)">Алберт</a> со што беше дозволено да се носи ваков накит за време на жалост поради смртта на саканата личност. Во САД во 1837 година е основана <a href="/w/index.php?title=Tiffany_%26_Co.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiffany & Co. (страницата не постои)">Tiffany & Co.</a> од <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%81_%D0%9B%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%81_%D0%A2%D0%B8%D1%84%D0%B0%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чарлс Левис Тифани (страницата не постои)">Чарлс Левис Тифани</a>. Оваа корпорација ја постави Америка на светската мапа во однос на накитот и постигна слава создавајќи еклатантени комисии за одредени луѓе како што е жената на <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BC_%D0%9B%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Абрахам Линкон (страницата не постои)">Абрахам Линкон</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg/220px-Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg" decoding="async" width="220" height="420" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg/330px-Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg/440px-Schwarzer_Trauerschmuck2.jpg 2x" data-file-width="472" data-file-height="902" /></a><figcaption>Накит на жалост во форма на црн брош 19 век</figcaption></figure> <p>Подоцна ќе се здобие со лоша слава со објавувањето на филмот ,,Појадок кај Тифани”. Во Франција, Пјер Картиер ја основа Cartier SA во 1847година додека во 1884 година ја основа Bulgari во Италија. Се роди студиото на модерното производсто кое беше чекор напред од поранешната доминантност на поединечни занаетчии и покровителство. </p><p>Соработката помеѓу исток и запад го одблежи овој период. Соработката во <a href="/w/index.php?title=Pforzheim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pforzheim (страницата не постои)">Pforzheim</a> помеѓу германски и јапонски уметници доведе до колекција шакидо плочи во филигрански рамки кои фирмата Stoeffler ги создала во 1885 година. Можеби големото финале- и соодветен премин до следниот период- беа маестралните творби на рускиот уметник <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%A4%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B5" class="mw-redirect" title="Петар Карл Фаберже">Петар Карл Фаберже</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Peter_Carl_Faberg%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Carl Fabergé (страницата не постои)">Peter Carl Fabergé</a>), кој работел за рускиот кралски двор и чиј накит и доста познатите уметнички јајца направени од накит сè уште се сметаат како пример за златарската уметност. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Модернизам"><span id=".D0.9C.D0.BE.D0.B4.D0.B5.D1.80.D0.BD.D0.B8.D0.B7.D0.B0.D0.BC"></span>Модернизам</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=17" title="Уреди го одделот „Модернизам“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=17" title="Уреди изворен код на одделот: Модернизам"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Во 1890-тите години создавачите на накит почнаа да го истражуваат потенцијалот за развивање на модернизмот и блиско поврзаниот германски <a href="/w/index.php?title=Jugendstil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jugendstil (страницата не постои)">Jugendstil</a>, британскиот (и за некој степен американски) Arts and Crafts Movemenт, каталонскиот модернизам, австроунгарскиот <a href="/w/index.php?title=Sezession&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sezession (страницата не постои)">Sezession</a>, италјанскиот ,,Liberty” итн. </p><p>Накитот од овој правец опфаќа многу различни одлики како фокусирање на женските форми и ставање акцент на бојата, најчесто толкувана преку употребата на техниките за глазура вклучувајќи basse-taille- техника на емајлирање за создавање барејлеф шема во металот, champleve – техника за украсување на метали каде одредени делови изделени од металот се пополнети со емајл и се палат, емајл и <a href="/w/index.php?title=Plique-%C3%A0-jour&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plique-à-jour (страницата не постои)">plique-à-jour</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Letting_in_daylight&action=edit&redlink=1" class="new" title="Letting in daylight (страницата не постои)">letting in daylight</a>- допуштање на дневна светлина). </p><p>Мотивите вклучуваат орхидеи, ирис, љубичица, винова лоза, лебеди, пауни, змии, водно коњче, суштества од митологијата и женската силуета. <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5_%D0%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BA" title="Рене Лалик">Рене Лалик</a> (француски <a href="/w/index.php?title=Ren%C3%A9_Lalique&action=edit&redlink=1" class="new" title="René Lalique (страницата не постои)">René Lalique</a>), кој работел во продавницата на <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D1%83%D0%B5%D0%BB_%D0%91%D0%B8%D0%BD%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Семуел Бинг (страницата не постои)">Семуел Бинг</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Samuel_Bing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Bing (страницата не постои)">Samuel Bing</a>) во Париз, современиците го признаа за водечка личност во овој тренд. Darmstadt Artists' Colony и Wiener Werkstätte веројатно го овозможија најзначајниот германски придонес во овој тренд, додека во Данска, тоа е <a href="/w/index.php?title=%D0%8F%D0%BE%D0%BD_%D0%8F%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Џон Џенсен (страницата не постои)">Џон Џенсен</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Georg_Jensen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg Jensen (страницата не постои)">Georg Jensen</a>) , најдобро познат по неговото сребро, кој придонесе за значајни парчиња накит. </p><p>Во Англија <a href="/w/index.php?title=Liberty_%26_Co.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberty & Co. (страницата не постои)">Liberty & Co.</a> and the British arts & crafts movement на <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%81_%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82_%D0%90%D1%88%D0%B1%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чарлс Роберт Ашби (страницата не постои)">Чарлс Роберт Ашби</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Charles_Robert_Ashbee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Robert Ashbee (страницата не постои)">Charles Robert Ashbee</a>) овозможија повеќе линиски но сепак карактеристични дезени. Новиот стил ја помести главната точка на уметноста на златарите од сложувањето на камењата до уметничките дезени на самото парче накит. Дезенот на водно коњче на Лилик е најдобар пример за ова. <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Глазуарата (страницата не постои)">Глазуарата</a> имаше голема улога во техниката додека змијулестите структурни линии се најпрепознатлива одлика на дезенот. Крајот на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Првата светска војна">Првата светска војна</a> уште еднаш го смени гледиштето на јавноста со што се разви посериозен дизајн. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ар_деко"><span id=".D0.90.D1.80_.D0.B4.D0.B5.D0.BA.D0.BE"></span>Ар деко</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=18" title="Уреди го одделот „Ар деко“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=18" title="Уреди изворен код на одделот: Ар деко"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Растот на политичкиот притисок и поствоените последици доведе до поедноставни форми комбинирани со поефикасна изработка за масовно производство на висококвалитетен накит. Опфаќајќи го период од 1920-тите и 1930-тите новиот правец стана познат како <a href="/wiki/%D0%90%D1%80_%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D0%BE" title="Ар деко">ар деко</a>. <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%83%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Волтер Кропиус (страницата не постои)">Волтер Кропиус</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Walter_Gropius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walter Gropius (страницата не постои)">Walter Gropius</a>) и германското движење Bauhaus со нивната филозофија дека ,,не постојат граници помеѓу уметниците и занетчиите” доведоа до некои интересни и стилски опростени форми. Се претставија и модерни материјали: најпрво се користеше пластика и аломиниум и од значење се прврзоците од хром на рускиот <a href="/w/index.php?title=Bauhaus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bauhaus (страницата не постои)">Bauhaus</a> умтеник <a href="/w/index.php?title=Naum_Slutzky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naum Slutzky (страницата не постои)">Naum Slutzky</a>. Стручната вештина се вреднуваше исто како и самиот материјал. На западот во овој овој период од значење беше повторното откривање на гранулацијата од страна на германката <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82_%D0%A2%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Елизабет Тресков (страницата не постои)">Елизабет Тресков</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Treskow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elizabeth Treskow (страницата не постои)">Elizabeth Treskow</a>) иако овој развој на повторно создавање продолжи во 1990-тите. Се заснова на основни форми. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Азија"><span id=".D0.90.D0.B7.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Азија</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=19" title="Уреди го одделот „Азија“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=19" title="Уреди изворен код на одделот: Азија"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Во Азија, <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9F%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Индискиот Потконтинент (страницата не постои)">Индискиот Потконтинент</a> се истакнува со најголемото сведоштво за правење накит од било кое друго место на светот со историја постара од 5,000 годинии. Првите кои започнаа со изработка на накит се луѓето од <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%98%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цивилизираната долината Инд (страницата не постои)">цивилизираната долината Инд</a> каде денес претежно се наоѓа современ Пакистан. Раното производство на накит во Кина започна приближно истиот период но стана широко распространет со ширењето на <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Будизмо (страницата не постои)">Будизмот</a> пред околу 2,000 години. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg/220px-Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg" decoding="async" width="220" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg/330px-Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg/440px-Andhra_Pradesh_Royal_earrings_1st_Century_BCE.jpg 2x" data-file-width="1158" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Кралски обетки, Индија, 1 век п.н.е.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Кина"><span id=".D0.9A.D0.B8.D0.BD.D0.B0"></span>Кина</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=20" title="Уреди го одделот „Кина“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=20" title="Уреди изворен код на одделот: Кина"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Кизените користеа повеќе <a href="/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D0%BE" title="Сребро">сребро</a> отколку злато во изработката на накит. <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сините перја (страницата не постои)">Сините перја</a> на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%82%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%87%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Птиците рибарче (страницата не постои)">птиците рибарче</a> беа поврзани со кинескиот накит и подоцна во дезенот на накитот се вклучија и скапоцени камења и стакло. Сепак, повеќе се претпочиташе <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жадот (страницата не постои)">жадот</a> отколку некој друг камен. Кинезите го почитуваа жадот поради човечките квалитети кои му ги препишуваа, како што се неговата цврстина, издржливост и убавина. Првите парчиња жад беа многу едноставни, но како што минуваше времето се воведоа посложени дезени. Прстени од жад кои датираат помеѓу 4 и 7 век п.н.е. докажаа дека се обработувале со сложена <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Машина за мелење (страницата не постои)">машина за мелење</a> стотици години пред оваа опрема да се спомне на западот. Во Кина најнесекојдневен елемент на накит беше обетката, која ниту мажите ниту жените ја носеа. Вообичаени беа <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Амајлиите (страницата не постои)">амајлиите</a> најчесто со кинескиот <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Симбол">симбол</a> или <a href="/wiki/%D0%97%D0%BC%D0%B5%D1%98" title="Змеј">змеј</a>. Змејови, кинески симболи и феникс најчесто беа насликани на накитот. Кинезите често го сместуваа нивниот накит во нивните гробови. Повеќето кинески гробови кои археологистите ги пронајдоа содржат украсен накит. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Индиски_Потконтинент"><span id=".D0.98.D0.BD.D0.B4.D0.B8.D1.81.D0.BA.D0.B8_.D0.9F.D0.BE.D1.82.D0.BA.D0.BE.D0.BD.D1.82.D0.B8.D0.BD.D0.B5.D0.BD.D1.82"></span>Индиски Потконтинент</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=21" title="Уреди го одделот „Индиски Потконтинент“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=21" title="Уреди изворен код на одделот: Индиски Потконтинент"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9F%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Индискиот Потконтинент (страницата не постои)">Индискиот Потконтинент</a> ( вклучувајќи ја <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">Индија</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Пакистан">Пакистан</a> и други земји од Јужна Азија) има долга историја на накит која помина низ различни промени со културни и политички влијанија повеќе од 5,000 – 8,000 години. Иднија го има најголемото сведоштво за правење злато од било кое друго место на светот од времето на <a href="/w/index.php?title=%27%27%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B0%27%27&action=edit&redlink=1" class="new" title="''Рамајана'' (страницата не постои)">''Рамајана''</a> и <a href="/w/index.php?title=%27%27%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B1%D1%85%D0%B0%D1%80%D1%82%27%27&action=edit&redlink=1" class="new" title="''Махабхарт'' (страницата не постои)">''Махабхарт''а</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Ramayana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramayana (страницата не постои)">Ramayana</a> and <a href="/w/index.php?title=Mahabharata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahabharata (страницата не постои)">Mahabharata</a>). Како резултат на многубројните извори на накит, Индија финансиски напредна со извезувањето и размената со други земји. Додека западните традициите беа под поголемо влијание на царствата кои се зацврстуаат и слабеат, Индија уживаше во непрекинат развој на уметнички форми приближно 5,000 години. </p><p>Први кои ја започнаа изработката на накит беа луѓето од <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%98%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цивилизираната долина Инд (страницата не постои)">цивилизираната долина Инд</a> (опфаќајќи го денешен Пакистан и северозападна <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">Индија</a>). До 1500-тата година п.н.е. луѓето од долината Инд изработуваа златни обетки и ѓердани, ѓердани од монисти и метални алки. Пред 2100-тата година п.н.е. претходејќи на периодот кога <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Металот (страницата не постои)">металот</a> се користеше во голема мера, најголемата трговија на накит во долината Инд беше трговијата со <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монисти (страницата не постои)">монисти</a>. Монистите во оваа долина се правеа со едноставни техники. Најпрво се купуваше цврст камен кој можеше да се набави од трговец на камења од истокот. Потоа каменот се ставаше во жешка печка каде се загреваше сè додека не стане темноцрвен, високо ценета боја од страна на жителите на долината Инд. Потоа каменот се кршеше сè додека не ја добие потребната големина. Монистите потоа се полираа а некои се украсуваа со дезени. Овој метод се пренесуваше на следните генерации во семејството. Децата на изработувачите на монисти го учеа овој занает уште од рани години. Персискиот стил одигра голема улога кај индискиот накит. Секој камен си има свои карактеристки поврзани со хиндуизам. Накитот во долината Инд претежно го носеа жените кои на рачните зглобови имаа многубројни колби од глина или школки. Најчесто беа во форма на крофна и во црна боја. Со тек на време, глинените алки се отфрлија за други, поиздржливи. Во денешна Индија алките се прават од метал или стакло. Други парчиња кои жените обично ги носеа се тенки златни врвки на челото, обетки, примитивни брошеви, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD_%D1%93%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тесен ѓердан (страницата не постои)">тесен ѓердан</a> и златни прстени. Иако жените претежно носеа накит, некои мажи од долината Инд носеа монисти. Малите монисти најчесто се изработуваа за да се стават во косата на жените и мажите и беа со должина од еден милиметар. </p><p>Женски скелет (моментално изложен во Националниот музеј, Њу Делхи, Индија) носи алка од карнеол на нејзината лева рака. Според хинду верувањето златото и среброто се сметаат за религиознни метали. Златото го исмболизира топлото сонце додека среброто ладната месечина. Двата се сметаат за совршени метали кога станува збор за индискиот накит. Чистото злато не оксидира и ‘рѓосува со тек на времето па поради тоа хинду религијата го поврзува златото со бесмртноста. Во древната индиска литература често се среќава сликовито изложување на злато. Во ведските хинду верувања на космолошкото создавање изворот на физичкиот и духовниот човечки живот води потекло и се развива од златната утроба (<i>hiranyagarbha)</i> или од јајцето (<i>hiranyanda</i>), метафора за сонцето чија светлина се издига од исконските води. Владеењето на Mughal беше најзначајниот период поврзан со накитот. Многу произведувачи на накит просперираа од 16 до 19 век. Накитот имаше голем статус во индиското кралсто, толку моќен што се воведоа закони и ограничување за носење накит кај кралското семејство. Само кралското семејсто и неколку други на кои им беше дозволено можеа да носат накит на нозете. Ова обично се сметаше за недоволно почитување на вредноста на светите метали. Иако поголемиот дел од населението во Индија носеше накит, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9F%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Махараџа (страницата не постои)">Махараџа</a> и луѓето од кралското семејство беа подлабоко порзани со накитот. Улоготата на <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9F%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Махараџа (страницата не постои)">Махараџа</a> беше од големо значење што хинду филозофите го одредија за главен за урамнотежното раководење на светот. Се смета за божествено битие, божество во човечки облик чија должност е да ги поддржува и заштитува принципите на космичкиот ред (анг. dharma), моралниот ред на универзумот. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Наваратна (страницата не постои)">Наваратна</a> (девет скапоцени камења) е накит со голема важност кој често го носел <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9F%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Махараџа (страницата не постои)">Махараџа</a>. Тоа е амајлија, која се состои од дијамант, бисер, рубин, сафир, смарагд, топаз, мачкино око, корал и хијацинт (црвен циркон). Секој од овие камења се поврзува со небесно божесто, а кога сите девет камења се заедно го претставуваат совршенството на хинду универзумот. Дијамантот е највлиијател од сите други камења. Постојат различни исечоци на скапоцени камења. Индиските кралеви поединечно купуваа скапоцени камења од продава;ите. <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9F%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Махараџа (страницата не постои)">Махараџа</a> и други членови од кралското семејство го ценат скапоцениот камен како да е хинду Бог. Тие разменуваа скапоцени камења со луѓе со кои биле многу блиски посебно членовите на кралското семејство и други блиски сојузници. Само на самиот владетел, неговото блиско сродство и на некои одредени членови од неговата свита им беше дозволено да носат кралски турбан. Како што империјата се развиваше, различни форми на украсни елемети се стекнаа со едно заедничко име sarpech, споено од sar или sir што значи глава и pech со значење копче. </p><p><a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">Индија</a> беше прва држава која копаше <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дијаманти (страницата не постои)">дијаманти</a>, со некои рудници кои датираат од 296-тата година п.н.е. Индија тргуваше со дијамнати имајќи ја предвид нивната вредност. Според историјата, дијамантите се поседувале за да се задржи во сеќавање или да се врати изгубената љубов, како знак за пофалба или за изразување верност во замена на одобрување и заштита. Мугхал владетелите ги користеа дијамантите како средство со кое ќе ја обезбедат нивната бесмртност со тоа што нивните имиња и звања биле напишани на дијамантите. </p><p>Покрај сето тоа, Махараџа имаше и продолжил да има главна улога во социјалните, политички, економски и религиозни случувања во Индија како и во многу други места. Во историјата на Индија, дијамантите се користеле за да се здобие со воена опрема, финансиски војни, поттикнати револуции и дезертерство. Тие придонеле за одрекување од престолот или обезглавување на моќните. Се користеле за убиство на претставниците на доминантната власт со тоа што ја мешале нивната храна со згмечени дијаманти. Индиските дијаманти се користеле за обезбедување на големи заеми потребни за политички или економски кризи. Воените херои се наградувале со дијаманти кои се користеле и како откупнуна за ослободување од затвор или грабнување. Употребата на накитот продолжува и во денешно време и е незаменлив во индиските церемонии и <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D0%B1%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Свадби (страницата не постои)">свадби</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Navaratna-ring.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Navaratna-ring.jpg/220px-Navaratna-ring.jpg" decoding="async" width="220" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Navaratna-ring.jpg/330px-Navaratna-ring.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/80/Navaratna-ring.jpg 2x" data-file-width="432" data-file-height="526" /></a><figcaption>Наваратна прстен</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Северна_и_Јужна_Америка"><span id=".D0.A1.D0.B5.D0.B2.D0.B5.D1.80.D0.BD.D0.B0_.D0.B8_.D0.88.D1.83.D0.B6.D0.BD.D0.B0_.D0.90.D0.BC.D0.B5.D1.80.D0.B8.D0.BA.D0.B0"></span>Северна и Јужна Америка</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=22" title="Уреди го одделот „Северна и Јужна Америка“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=22" title="Уреди изворен код на одделот: Северна и Јужна Америка"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Накитот имаше главна улога во судбината на <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Американците (страницата не постои)">Американците</a> кога <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шпанците (страницата не постои)">Шпанците</a> создадоа империја за да го запленат американското злато. Во Централна и Јужна Америка прозводството на накит се разви пред 5,000 години. Големи количини накит беа лесно достапни и <a href="/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5" class="mw-redirect" title="Ацтеките">Ацтеките</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Aztecs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aztecs (страницата не постои)">Aztecs</a>), <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Микстеките (страницата не постои)">Микстеките</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Mixtecs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mixtecs (страницата не постои)">Mixtecs</a>), <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B8%D1%82%D0%B5" class="mw-redirect" title="Маите">Маите</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Mayans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayans (страницата не постои)">Mayans</a>) и голем број други андски култури како што е Мочика (анг. Mochica) од Перу создадоа прекрасни парчиња накит. </p><p>Со културата на Мочика, обработката на златото достигна висок подем. Парчињата накит не се веќе едноставна обработка на метал туку се маестрални примери на накит. Тие се софистицирани во нивниот дезен со елемнти од <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B7" title="Тиркиз">тиркиз</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%84" title="Седеф">седеф</a>, школката спондилоза и <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82" title="Аметист">аметист</a>. Украсите за нос и уво, плочки за градниот кош, мали кутии и свирки се сметаат за ремек дела од перунската култура. </p><p>Помеѓу <a href="/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5" class="mw-redirect" title="Ацтеките">Ацтеките</a> само аристократите носеа злато што укажува на класата на кое припаѓаа, моќта и богатството. Накитот од злато најчесто беа најзастапен во империјата на Ацетките каде често се украсуваше со пердуви од птицата <a href="/w/index.php?title=Quetzal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quetzal (страницата не постои)">Quetzal</a> и други. Главно колку повеќе накит носеа аристократите толку повисок статус или углед имаше накитот. На пример, владетелот и неговите првосвештеници беа целосно покриени со злато кога се појавуваа во јавноста. Иако златото беше најзастапениот и најпознатиот материјал кој го користеле Ацетките, <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жадот (страницата не постои)">жадот</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B7%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тиркизот (страницата не постои)">тиркизот</a> и одредени пердуви многу повеќе се ценеа. Како допполонение на украсите и статусот, Ацетките го користеа накитот и во принесувањето жртви за да ги успокојат боговите. Свештениците во изршувањето на животински и човечки жртви користеа долг нож покриен со скапоцени камења. </p><p>Друга древна американска цивилизација со познавања за изработка на накит беа Маите. При крајот од нивната цивилизација тие изработуваа накит од <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%B4" title="Жад">жад</a>, злато, сребро, <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0" title="Бронза">бронза</a> и <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80" title="Бакар">бакар</a>. Нивните дезени беа слични со оние на Ацетките, со богати украси за на глава и накит. Маите тргуваа со скапоцените камења но во поскорашни времиња имаа слаб пристап до метал, па поголемиот дел од накитот го изработуваа од коска или камен. Трговците и аристократите беа помеѓу оние малкумина кои носеа скап накит во областа на Маите, слично како и во случајот на Ацетките. Во <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Северна Америка">Северна Америка</a>, Северноамериканските Индијанците користеа <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B8" title="Школки">школки</a>, дрво, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B7" title="Тиркиз">тиркиз</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Стеатит (страницата не постои)">стеатит</a>, речиси недостапни во Јужна и Западна Америка. Тиркизот се користеше за ѓердани и обетки. Пристапот на домородците до школките од <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Острига (страницата не постои)">острига</a> често сместени во една област во Америка им овозможи да ги разменуваат школките со другите племиња со што укажува на големата важност на трговијата на украси за тело во Северна Америка. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Северноамерикански_Индијанци"><span id=".D0.A1.D0.B5.D0.B2.D0.B5.D1.80.D0.BD.D0.BE.D0.B0.D0.BC.D0.B5.D1.80.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D0.BD.D1.81.D0.BA.D0.B8_.D0.98.D0.BD.D0.B4.D0.B8.D1.98.D0.B0.D0.BD.D1.86.D0.B8"></span>Северноамерикански Индијанци</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=23" title="Уреди го одделот „Северноамерикански Индијанци“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=23" title="Уреди изворен код на одделот: Северноамерикански Индијанци"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4650192"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Главна статија: <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Накитот на северноамериканските Индијанци (страницата не постои)">накитот на северноамериканските Индијанци</a></div> <p>Накитот на <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Северноамериканските Индијанци (страницата не постои)">северноамериканските Индијанци</a> претставува поединечно украсување најчесто во форма на ѓердани, обетки, колби, прстени, шноли за коса, брошеви, labret(пирс на устата) и многу други украси кои овие <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%86%D0%B8" class="mw-redirect" title="Американски домородци">американски домородци</a> ги направиле. Накитот на Идијанците ја отсликува културната разноликост и историја на создавачите. Домородните племиња сè уште ја развивааат јасната естетика вкоренета во нивните поединечни уметнички визии и културни традиции. Уметниците содзаваат накит за украсување, церемонии и трговија. Луј Шер Дубин (анг. Lois Sherr Dubin) пишува: во отсуство на пишани јазици, украсувањето стана битен елемнт во домородната комуникацијата спроведувајќи разни видови информации. Подоцна накитот и личното украсување ,, најавуваа отпорност кон прилагодувањето. Накитот останува главно изразување на племенскиот и поединечениот идентитет. “ Ковачите на метал, произведувачите на монисти, резбари и обработувачи на скапоцени камења спојуваат различни видови на метали, дрва, скапоцени и полискапоцени камења, <a href="/w/index.php?title=Beadwok&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beadwok (страницата не постои)">beadwok</a>(<a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B8%D0%B6%D0%B5%D1%9A%D0%B5_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нижење монисти (страницата не постои)">нижење монисти</a>)-украси направени од монисти, <a href="/w/index.php?title=Quillwork&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quillwork (страницата не постои)">quillwork</a> – вид украсување со ткаенина применувајќи перо од бодликаво прасе,заби, коски, кожа, растителни влакна и други материјали за правење накит. </p><p>Палетата на накит на современите домородци нуди накит од рачно искршени и преработени камења и школки до накит од челик и титан направен со помош на компјутер. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Atsidi_Sani.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Atsidi_Sani.jpg/220px-Atsidi_Sani.jpg" decoding="async" width="220" height="319" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Atsidi_Sani.jpg/330px-Atsidi_Sani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Atsidi_Sani.jpg/440px-Atsidi_Sani.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="870" /></a><figcaption>Bai-De-Schluch-A-Ichin or Be-Ich-Schluck-Ich-In-Et-Tzuzzigi (слаб кујунџија), ,, мајстор за метал”, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE" title="Навахо">Навахо</a> кујунџија, слика од Џорџ Бен Витик, 1833</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:MocheEarplugs.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/MocheEarplugs.jpg/220px-MocheEarplugs.jpg" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2d/MocheEarplugs.jpg 1.5x" data-file-width="283" data-file-height="229" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%87%D0%B5" title="Моче">Моче</a> украси за уво 1-800 н.е. Колекција од музејот Ларко, Лима, Перу</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Тихи_Океан"><span id=".D0.A2.D0.B8.D1.85.D0.B8_.D0.9E.D0.BA.D0.B5.D0.B0.D0.BD"></span>Тихи Океан</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=24" title="Уреди го одделот „Тихи Океан“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=24" title="Уреди изворен код на одделот: Тихи Океан"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4650192"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Главна статија: <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%82_%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%B8%D1%85%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Накитот во Тихиот Океан (страницата не постои)">накитот во Тихиот Океан</a></div> <p>Поради недамненшни човечки населувања, производството на накит во <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%85%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Тихиот Океан">Тихиот Океан</a> започна подоцна. Првобитниот накит се правеше од коска, дрво и други природни материјали и како резултат на тоа не опстана. Поголемиот дел од овој накит се носи над половината, опфаќа украси за на глава, ѓердани, шноли за коса и каиши за раце и половина кои се парчиња накит кои најмногу се употребуваат. </p><p>Накитот во Тихиот Океан, со исклучок на Австралија се носи за да симболизира било плодност или моќ. </p><p>Усовршени украси за на глава се користат во многу култури од Тихиот Океан и некои жители како што се оние на <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%98%D0%B0" title="Папуа Нова Гвинеја">Папуа Нова Гвинеја</a> (анг. <a href="/wiki/Papua_New_Guinea" class="mw-redirect" title="Papua New Guinea">Papua New Guinea</a>) носат украси на главата по убивството на некој непријател. Поглаварот може да носи коска од диво прасе пикната низ носот. </p><p>Културата на островот сè уште е примитивна поради недостокот на комуникација со културите вон островот. Западните нации допрва ќе истражуваат некои области од Борнео и Папуа Нова Гвинеја. Сепак, западните мисионери кои го преплавија островот предизвикаа драстични промени во дезенот на накитот. Мисионерите сметаа дека секој кој носи племенски накит е приврзаник на паганството. Многу од племенсите дезени се изгубија при преобразувањето на луѓето во христијани. </p><p>Денес, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Австралија">Австралија</a> е број еден снабдувач на <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B0%D0%BB" title="Опал">опал</a> во светот. Во Европа и Јужна Америка веќе имаше ископувања на опал кои многу години беа главен извор на опал но во доцниот 19 век, астралискиот пазар на опал го презеде водството. </p><p>Само во одредени места во Австралија се копа опал кој стана еден од најпрофитабилните камења во Тихиот Океан. </p><p><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8" title="Маори">Маори</a> луѓето од <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нов Зеланд">Нов Зеланд</a> традиционално имаа силна култура на лично украсување. Нивен најпознат накит е <a href="/w/index.php?title=Hei-tiki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hei-tiki (страницата не постои)">hei-tiki</a> рачно изгравиран од коска, <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B5%D1%84%D1%80%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нефрит (страницата не постои)">нефрит</a> и <a href="/w/index.php?title=Bowenite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bowenite (страницата не постои)">bowenite</a>- минерал од светлозелен серпетин сличен на нефрит. </p><p>Во денешно време широк спектар од вакви традиционално инспирирани предмети како што се приврзоци изгравирани од коска закачени на традиционални јадици <a href="/w/index.php?title=Hei_matau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hei matau (страницата не постои)">hei matau</a> и накит од <a href="/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Диорит">диорит</a> се доста популарни кај младите од Нов Зеланд од било кое подрачје- за кои накитот се поврзува со генерализираното чувство за идентитет. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Opal_Armband_800pix.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opal_Armband_800pix.jpg/220px-Opal_Armband_800pix.jpg" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opal_Armband_800pix.jpg/330px-Opal_Armband_800pix.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opal_Armband_800pix.jpg/440px-Opal_Armband_800pix.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="579" /></a><figcaption>Модерна белегзија од опал</figcaption></figure> <p>Освен накитот кој се создал под влијание на Маори луѓето, модерниот накит во Нов Зеланд е мултикултурен и разновиден. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Модерно_време"><span id=".D0.9C.D0.BE.D0.B4.D0.B5.D1.80.D0.BD.D0.BE_.D0.B2.D1.80.D0.B5.D0.BC.D0.B5"></span>Модерно време</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=25" title="Уреди го одделот „Модерно време“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=25" title="Уреди изворен код на одделот: Модерно време"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Движењето на модерниот накит започна во подоцнежниот период од 40те години, на крајот од Втората светска војна со освежен интерес кон нова уметност. Движењето станува забележливо со делата на <a href="/w/index.php?title=%D0%8F%D0%BE%D1%80%D1%9F_%D0%8F%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Џорџ Џенсен (страницата не постои)">Џорџ Џенсен</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Georg_Jensen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg Jensen (страницата не постои)">Georg Jensen</a>) и други создавачи на накит кои ја унапредија замислата за правење накит. Со појавувањето на нови материјали како пластика, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%93%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Скапоцена Метална Глина (страницата не постои)">Скапоцена Метална Глина</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Precious_Metal_Clay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Precious Metal Clay (страницата не постои)">Precious Metal Clay</a> (<a href="/wiki/PMC" class="mw-redirect" title="PMC">PMC</a>)) и техники за боење придонесоа за зголемена разновидност во стиловите. Други предностии како што е развојот на усовршената берба на бисери од страна на луѓето како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%9A%D0%BE%D0%BA%D0%B8%D1%87%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Микимото Кокичи (страницата не постои)">Микимото Кокичи</a> и развојот на подобрениот квалитет на вештачките скапоцени камења како што е <a href="/w/index.php?title=Moissanite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moissanite (страницата не постои)">moissanite</a> (дијамант симултант), направи народот да има сè поголема потреба од накит. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg/220px-Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg/330px-Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg/440px-Gold-jewellery-jewel-henry-designs-terabass.jpg 2x" data-file-width="3636" data-file-height="2424" /></a><figcaption>Накит со современ дезен</figcaption></figure> <p>Занаетчиите како <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82_%D0%9B%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Роберт Ли Морис (страницата не постои)">Роберт Ли Морис</a> широко го распространија движењето наречено ,,накитот како уметност” кое подоцна го продолжија дизајнерите <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B8%D0%BB_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%B1%D1%83%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гил Форсбук (страницата не постои)">Гил Форсбук</a> во Обединетото Кралсто. </p><p>Еден пример од ова е <a href="/w/index.php?title=Bling-bling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bling-bling (страницата не постои)">bling-bling</a> накитот кој стана познат благодарение на хип-хоп и рап изведувачите во раниот 21 век т.е. <a href="/w/index.php?title=Grills&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grills (страницата не постои)">grills</a> - вид накит кој се става на забите. </p><p>Во доцниот 20 век се забележа мешање на европскиот дезен со техники од истокот како што е Mokume-gane. Следниве се иновации во деценииите кои ја опфаќаат и 2000 година: <a href="/w/index.php?title=Mokume-gane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mokume-gane (страницата не постои)">Mokume-gane</a>, хидраулично формирање со калап, анти-конгломеративно металство, превиткување, анодирање на реактивен метал, форми на школки , Скапоцена Метална Глина (анг. Precious Metal Clay (PMC)), фотолитографија и <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE-%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%BF%D0%BE%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B8_%D1%82%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Компјутерко-потпоомогнати техноглогии (страницата не постои)">компјутерко-потпоомогнати техноглогии</a>). </p><p>Сè повеќе се зголемува желбата за правење <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уметнички накит (страницата не постои)">уметнички накит</a> и како хоби и како професија. Во САД со повеќе од 17 списанија за самостојно изработување на накит, за пристапот, изворите и можноста да се вложат малку пари за да се започне овој бизнис се причинители произодството на рачно направени украси постојано да се зголемува. Ваков накит може да се види во <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%98%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Метрополитан музејот (страницата не постои)">Метрополитан музејот</a> за накит и во <a href="/wiki/%D0%8A%D1%83%D1%98%D0%BE%D1%80%D0%BA" class="mw-redirect" title="Њујорк">Њујорк</a>. </p><p>Во последниве 20 години во Аврстралија се зголеми бројот на студенти кои сакаат да студираат дизајн и изработка на накит па денес Австралија има современо општество за производство на накит. Многу од овие создавачи на накит опфаќаат модерни материјали и техники како и соединување на традиционалните вештини. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Промена_на_телото"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.BE.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.B0_.D0.BD.D0.B0_.D1.82.D0.B5.D0.BB.D0.BE.D1.82.D0.BE"></span>Промена на телото</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=26" title="Уреди го одделот „Промена на телото“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=26" title="Уреди изворен код на одделот: Промена на телото"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Накитот кој се користи во ваква примена, за вннесување некоја промена во изгледот, најчесто е едноставен, без некоја шара. Преовладува употребата на нитни од чисто сребро, прстени и обетки. Обетките кои ги носиме кои се ставаат со продупчување на увото придонесуваат за промена во нашиот изглед. <a href="/w/index.php?title=Padaung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Padaung (страницата не постои)">Padaung</a> жените во <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мајанмар (страницата не постои)">Мајанмар</a> (анг. <a href="/w/index.php?title=Myanmar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Myanmar (страницата не постои)">Myanmar</a>) носат големи златни прстени околу вратот. На речиси петгодишна возраст девојчињата се во пресрет со нивниот прв ваков прстен. Низ годините се повеќе прстени се додаваат. Покрај десетте и повеќе килограми на прстени околу нејзиниот врат, Padaung жената може да носи исто толку и на нејзините потколеници. Како резултат од големината на прстените вратот на овие жени значително се издолжува дури и до 10-15 инчи (25- 38 сантиметри). Ваквата примена лошо влијае врз здравјето и во последните години многу повеќе се носат заради љубопитност на туристите отколку заради нормите кои им ги налага културата. Племиња поврзани со Paduang како и други култури насекаде во светот го користат накитот за да го растегнат долниот мек дел на увцето или зголемувањето на бројот на обетки (пирсинг). Во Америка <a href="/w/index.php?title=Labret&action=edit&redlink=1" class="new" title="Labret (страницата не постои)">labret</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B8%D1%80%D1%81_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пирс на вилицата (страницата не постои)">пирс на вилицата</a>) се носи уште од првиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Контакт (страницата не постои)">контакт</a> со <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ину (страницата не постои)">Ину</a> луѓето и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Првите народи (страницата не постои)">првите народи</a> од северозападното крајбрежје. <a href="/w/index.php?title=Lip_plate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lip plate (страницата не постои)">Lip plate</a> (округли плочи за устата) се носат од <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D1%80%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мурси (страницата не постои)">Мурси</a> Африканците(анг. <a href="/w/index.php?title=Mursi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mursi (страницата не постои)">Mursi</a>) и <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сара народот (страницата не постои)">Сара народот</a>(анг.<a href="/w/index.php?title=Sara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sara (страницата не постои)">Sara</a>) како и од јужноамериканците. </p><p>Во доцниот 20 век влијанието од <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Модерниот примитивизам (страницата не постои)">модерниот примитивизам</a> доведе многу од овие примени да се метнат во западни супкултури и повеќето од нив се потпираат на комбинација од изменување на изгледот на телото и украсни предмети, на тој начин зачувувајќи ја оригиналноста на овие два вида нејасни декорации. </p><p>Во многу култури накитот се користи како приверемен модификатор на телото, во некои случаи на својата кожа човекот може да закачи кука или други предмети големи како велосипедите кои на нив вклучуваат и шанк. Иако оваа традиција се применува од племенски или полуплеменски групи и најчесто во полусвесна состојба за време на нивните религиозни церемонии, се вметна и кај западната култура. Многу продавници за екстремно голем накит им овозможуваат на луѓето да го украсат своето тело со предмети како кука или клинци. Најчесто овие куки се користат во комбинација со роданкотур за да го подигне човекот во воздухот и се претпоставува дека предизвикува еротско чувство кај човекот па некои двојки дури ја изведуваат нивната садбена церемонија на ваков начин. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg/220px-Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg" decoding="async" width="220" height="307" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg/330px-Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg/440px-Karen_Padaung_Girl_Portrait.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="2856" /></a><figcaption>Padaung девојче во Северен Тајланд</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Пазарот_на_накит"><span id=".D0.9F.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D1.80.D0.BE.D1.82_.D0.BD.D0.B0_.D0.BD.D0.B0.D0.BA.D0.B8.D1.82"></span>Пазарот на накит</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=27" title="Уреди го одделот „Пазарот на накит“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=27" title="Уреди изворен код на одделот: Пазарот на накит"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Според недамнешно истражување на KPMG, Сад го држи првото место за најголем пазар на накит со 30,8 % дел од пазарот, Јапонија, Индија, Кина и Средниот Исток секој со 8-9% и Италија со 5%. Авторите на ова истражување предвидуваат дека до 2015 година ќе се случи драматична промена со тоа што пазарниот удел на САД ќе падне на 25% а Кина и Индија ќе доживеат пораст до 13%. Средниот Исток ќе остане на речиси исто рамниште, околу 9% помалку или повеќе додека пазарниот удел на Европа и Јапонија ќе биде преполовен со помалку од 4% за Јапонија и помалку од 3% за најголемите индивудуални европски земји, Италија и Велика Британија. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Накитот_како_тема_во_уметноста_и_во_популарната_култура"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.BA.D0.B8.D1.82.D0.BE.D1.82_.D0.BA.D0.B0.D0.BA.D0.BE_.D1.82.D0.B5.D0.BC.D0.B0_.D0.B2.D0.BE_.D1.83.D0.BC.D0.B5.D1.82.D0.BD.D0.BE.D1.81.D1.82.D0.B0_.D0.B8_.D0.B2.D0.BE_.D0.BF.D0.BE.D0.BF.D1.83.D0.BB.D0.B0.D1.80.D0.BD.D0.B0.D1.82.D0.B0_.D0.BA.D1.83.D0.BB.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Накитот како тема во уметноста и во популарната култура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=28" title="Уреди го одделот „Накитот како тема во уметноста и во популарната култура“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=28" title="Уреди изворен код на одделот: Накитот како тема во уметноста и во популарната култура"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>„Волшебниот прстен“ — <a href="/wiki/%D0%95%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%80" title="Естонски фолклор">естонска</a> народна приказна.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„Трите прстени“ (<a href="/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B8" class="mw-redirect" title="Српски">српски</a>: <i>Три прстена</i>) — српска народна приказна.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„Бајка за црниот прстен“ — песна на руската поетеса <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Ана Ахматова">Ана Ахматова</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„Ѓерданче“ — книга на македонскиот писател <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB_%D0%9A%D1%83%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Васил Куноски">Васил Куноски</a> од 1956 година.</li> <li>„<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82_(%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B7_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD)" title="Накит (расказ на Мопасан)">Накит</a>“ (<a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B8" class="mw-redirect" title="Француски">француски</a>: <i>Les Bijoux</i>) — расказ на францускиот писател <a href="/wiki/%D0%93%D0%B8_%D0%B4%D0%B5_%D0%9C%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD" title="Ги де Мопасан">Ги де Мопасан</a> од 1883 година.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„<a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82_(%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BC_%D0%BE%D0%B4_1931)" title="Украдениот накит (филм од 1931)">Украдениот накит</a>“ (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8" class="mw-redirect" title="Англиски">англиски</a>: <i>The Stolen Jools</i>) — американски <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%BC" title="Филм">филм</a> од <a href="/wiki/1931" title="1931">1931</a> година, во <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%B6%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Режија">режија</a> на <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC_%D0%A6._%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D0%93%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вилијам Ц. МекГен (страницата не постои)">Вилијам Ц. МекГен</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„Ѓерданот“ — песна на македонската <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BA-%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Рок-музика">рок</a>-група <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0_(%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0)" title="Верка (група)">Верка</a> од 2010 година.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>„Прстен“ — песна на српската рок-група <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%B1%D1%80%D0%B5%D1%98%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Партибрејкерс (страницата не постои)">Партибрејкерс</a> од 1988 година.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Галерија"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D1.80.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Галерија</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=29" title="Уреди го одделот „Галерија“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=29" title="Уреди изворен код на одделот: Галерија"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Lance-1.jpg" class="mw-file-description" title="Ланче"><img alt="Ланче" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Lance-1.jpg/120px-Lance-1.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Lance-1.jpg/180px-Lance-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Lance-1.jpg/240px-Lance-1.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ланче</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Lance2.jpg" class="mw-file-description" title="Ланче"><img alt="Ланче" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Lance2.jpg/120px-Lance2.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Lance2.jpg/180px-Lance2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Lance2.jpg/240px-Lance2.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ланче</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Obetki-2.jpg" class="mw-file-description" title="Обетки"><img alt="Обетки" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Obetki-2.jpg/120px-Obetki-2.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Obetki-2.jpg/180px-Obetki-2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Obetki-2.jpg/240px-Obetki-2.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Обетки</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Nakit-2.jpg" class="mw-file-description" title="Накит"><img alt="Накит" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Nakit-2.jpg/120px-Nakit-2.jpg" decoding="async" width="120" height="59" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Nakit-2.jpg/180px-Nakit-2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Nakit-2.jpg/240px-Nakit-2.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="790" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Накит</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Наводи"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D0.BE.D0.B4.D0.B8"></span>Наводи</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&veaction=edit&section=30" title="Уреди го одделот „Наводи“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&action=edit&section=30" title="Уреди изворен код на одделот: Наводи"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Волшебниот прстен - Естонски народни приказни</i>. Наша книга, Скопје, 1969, стр. 20-27.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Вук Караџић, <i>Српске народне приповијетке</i>. Београд: Лагуна и Вукова задужбина, 2017, стр. 309-311.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Волшебни сказни на балканските народи</i>. Скопје: Просветно дело, Редакција „Детска радост“, 2004, стр. 69-72.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)</i>. Београд: Paidea, 2007, стр. 52-53.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">„Гиј де Мопасан, <i>Изабране новеле</i> (друга књига). Култура, Београд, 1950, стр. 144-156.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rts.rs/page/tv/ci/story/18/rts-2/4195635/ukradeni-nakit.html">РТС, Украдени накит (пристапено на 2.1.2021)</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Верка, <i>Моторни песни</i>, 2010.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.discogs.com/Partibrejkers-Partibrejkers-II/master/422677">Discogs, Partibrejkers ‎– Partibrejkers II (пристапено на 17.9.2021)</a></span> </li> </ol></div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Преземено од „<a dir="ltr" href="https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Накит&oldid=5280805">https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Накит&oldid=5280805</a>“</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8" title="Специјална:Категории">Категории</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82" title="Категорија:Накит">Накит</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Категорија:Мода">Мода</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Скриени категории: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Категорија:Статии за средување">Статии за средување</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%BE%D1%88%D0%BA%D0%B8_%D1%88%D1%82%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82_%D0%B4%D0%BE_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B5%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8" title="Категорија:Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници">Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Последната промена на страницава е извршена на 7 октомври 2024 г. во 16:50 ч.</li> <li id="footer-info-copyright">Текстот е достапен под условите на лиценцата <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Криејтив комонс Наведи извор-Сподели под исти услови</a>. Може да важат и дополнителни услови. За повеќе информации, погледајте ги <a class="external text" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/Википедија:Услови_на_употреба">Условите на употреба</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Заштита на личните податоци</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%97%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0">За Википедија</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BE%D0%B4_%D0%BE%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82">Одрекување од одговорност</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Правилник на однесување</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Програмери</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/mk.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Согласност за колачиња</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//mk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобилен изглед</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-d465dfd78-5mx8z","wgBackendResponseTime":274,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.185","walltime":"0.301","ppvisitednodes":{"value":826,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":6037,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":577,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8146,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 141.667 1 -total"," 40.67% 57.610 1 Предлошка:Внимание"," 35.22% 49.891 1 Предлошка:Mbox"," 25.41% 35.991 4 Предлошка:Главна"," 21.25% 30.102 1 Предлошка:Namespace_detect"," 11.77% 16.668 1 Предлошка:Ambox"," 9.26% 13.122 1 Предлошка:Наводи"," 2.88% 4.081 1 Предлошка:DMC"," 1.62% 2.291 1 Предлошка:Главен-друг"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.028","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1085358,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6b6c9bdc8b-pctzc","timestamp":"20241104011136","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041d\u0430\u043a\u0438\u0442","url":"https:\/\/mk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9D%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%82","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161439","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161439","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0447\u0435\u0441\u043d\u0438\u0446\u0438 \u043d\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0438\u043d\u0438 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0438"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0424\u043e\u043d\u0434\u0430\u0446\u0438\u0458\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0458\u0430","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-01-05T07:24:08Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/41\/Amber.pendants.800pix.050203.jpg"}</script> </body> </html>