CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="mk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Сметачки програм — Википедија</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","јануари","февруари","март","април","мај","јуни","јули","август","септември","октомври","ноември","декември"],"wgRequestId":"6575376f-f6c8-4287-83f0-3dcb9533ee09","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Сметачки_програм","wgTitle":"Сметачки програм","wgCurRevisionId":5216558,"wgRevisionId":5216558,"wgArticleId":1064480,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1-грешки: ISBN","Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници","Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)","Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)","Пограмирање", "Програмска опрема"],"wgPageViewLanguage":"mk","wgPageContentLanguage":"mk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Сметачки_програм","wgRelevantArticleId":1064480,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":5216558,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"mk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"mk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false, "wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q40056","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.1"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready", "ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=mk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1264"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="842"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="674"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Сметачки програм — Википедија"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//mk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Уреди" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедија (mk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//mk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.mk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Атом-тековник на Википедија" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Сметачки_програм rootpage-Сметачки_програм skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Прејди на содржината</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Главно мени" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Главно мени</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Главно мени</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Прегледник </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Посети главна страница [z]" accesskey="z"><span>Главна страница</span></a></li><li id="n-Што-е-Википедија?" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4"><span>Што е Википедија?</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%98%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8"><span>Избрана содржина</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Вчитај случајна страница [x]" accesskey="x"><span>Случајна страница</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="За проектот, што можете да направите, каде да најдете некои работи"><span>Портал</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> технички </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Тековни-настани" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A2%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8"><span>Тековни настани</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Список на скорешни промени на викито. [r]" accesskey="r"><span>Скорешни промени</span></a></li><li id="n-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%87%D0%B5%D1%88%D0%BC%D0%B0"><span>Селска чешма</span></a></li><li id="n-Викисредби" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B1%D0%B0"><span>Викисредби</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Место каде што може да се информирате."><span>Помош</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-sr.svg" style="width: 7.8125em; height: 1.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Слободна енциклопедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-mk.svg" width="114" height="11" style="width: 7.125em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%98" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пребарај</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пребарајте по Википедија" aria-label="Пребарајте по Википедија" autocapitalize="sentences" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Специјална:Барај"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пребарај</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Лични алатки"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Сменете ги големината на фонтот, ширината и бојата" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Изглед" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Изглед</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk" class=""><span>Дарување</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително" class=""><span>Направи сметка</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o" class=""><span>Најава</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Повеќе можности" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Лични алатки" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Лични алатки</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Корисничко мени" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk"><span>Дарување</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Направи сметка</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Најава</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Страници за одјавени уредници <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%88:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4" aria-label="Дознајте повеќе за уредувањето"><span>дознајте повеќе</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B8" title="Список на уредувања направени од оваа IP-адреса [y]" accesskey="y"><span>Придонеси</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D1%98%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80" title="Разговор за уредувањата од оваа IP-адреса [n]" accesskey="n"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eтргни\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"mk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"background:white\"\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:F_icon.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/25px-F_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/38px-F_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/50px-F_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"128\" data-file-height=\"128\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСледете ја Википедија на македонски јазик на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.facebook.com/mk.wikipedia\"\u003EFacebook\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E\nи на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.instagram.com/wikimedia_mkd\"\u003EInstagram\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E!\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_(1795).jpg\" class=\"mw-file-description\" title=\"Уредувачки ден „Аболиционизам“\"\u003E\u003Cimg alt=\"Уредувачки ден „Аболиционизам“\" src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg/25px-Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg/38px-Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg/50px-Official_medallion_of_the_British_Anti-Slavery_Society_%281795%29.jpg 2x\" data-file-width=\"900\" data-file-height=\"900\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003EУредувачки ден „Аболиционизам“\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСе известуваат сите заинтересирани уредници на Википедија на македонски јазик дека на 28 ноември 2024 година ќе се одржи \u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8\" title=\"Википедија:Уредувачки денови\"\u003Eуредувачки ден\u003C/a\u003E на тема „\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8_2024#Аболиционизам\" title=\"Википедија:Уредувачки денови 2024\"\u003EАболиционизам\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E“.\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Wikipe-tan_mopping.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/25px-Wikipe-tan_mopping.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"30\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/38px-Wikipe-tan_mopping.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Wikipe-tan_mopping.png/50px-Wikipe-tan_mopping.png 2x\" data-file-width=\"1800\" data-file-height=\"2149\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСе известуваат сите заинтересирани уредници дека во периодот од 4 ноември до 3 декември 2024 година се одржува \u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8\" title=\"Википедија:Уредувачки натпревари\"\u003Eуредувачки натпревар\u003C/a\u003E за \u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_(2024)\" title=\"Википедија:Уредувачки натпревари/Средување (2024)\"\u003Eсредување на статии\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E. Прочитајте ги правилата и вклучете се!\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Содржина" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Содржина</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">скриј</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Почеток</div> </a> </li> <li id="toc-Програмирање" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Програмирање"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Програмирање</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Програмирање-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Програмирање</span> </button> <ul id="toc-Програмирање-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Парадигми" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Парадигми"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Парадигми</span> </div> </a> <ul id="toc-Парадигми-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Составувањето_или_интепретација" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Составувањето_или_интепретација"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Составувањето или интепретација</span> </div> </a> <ul id="toc-Составувањето_или_интепретација-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Само-прилагодувачки_програми" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Само-прилагодувачки_програми"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Само-прилагодувачки програми</span> </div> </a> <ul id="toc-Само-прилагодувачки_програми-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Извршување_и_складирање" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Извршување_и_складирање"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Извршување и складирање</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Извршување_и_складирање-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Извршување и складирање</span> </button> <ul id="toc-Извршување_и_складирање-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Рачно_програмирање" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Рачно_програмирање"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Рачно програмирање</span> </div> </a> <ul id="toc-Рачно_програмирање-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Автоматска_програмска_генерација" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Автоматска_програмска_генерација"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Автоматска програмска генерација</span> </div> </a> <ul id="toc-Автоматска_програмска_генерација-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Истовременото_извршување" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Истовременото_извршување"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Истовременото извршување</span> </div> </a> <ul id="toc-Истовременото_извршување-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Функционални_категории" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Функционални_категории"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Функционални категории</span> </div> </a> <ul id="toc-Функционални_категории-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Поврзано" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Поврзано"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Поврзано</span> </div> </a> <ul id="toc-Поврзано-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Наводи" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Наводи"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Наводи</span> </div> </a> <ul id="toc-Наводи-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дополнителна_литература" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Дополнителна_литература"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Дополнителна литература</span> </div> </a> <ul id="toc-Дополнителна_литература-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Поврзано_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Поврзано_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Поврзано</span> </div> </a> <ul id="toc-Поврзано_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Наводи_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Наводи_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Наводи</span> </div> </a> <ul id="toc-Наводи_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Надворешни_врски" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Надворешни_врски"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Надворешни врски</span> </div> </a> <ul id="toc-Надворешни_врски-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Содржина" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Прик./скр. содржина" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Прик./скр. содржина</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Сметачки програм</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Појдете на статија на друг јазик. Достапно на 104 јазици" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-104" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">104 јазици</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Rekenaarprogram" title="Rekenaarprogram — африканс" lang="af" hreflang="af" data-title="Rekenaarprogram" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африканс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AC_(%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A8)" title="برنامج (حاسوب) — арапски" lang="ar" hreflang="ar" data-title="برنامج (حاسوب)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арапски" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A7%B0_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E2%80%99%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="কম্পিউটাৰ প্ৰ’গ্ৰাম — асамски" lang="as" hreflang="as" data-title="কম্পিউটাৰ প্ৰ’গ্ৰাম" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="асамски" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Programa_inform%C3%A1ticu" title="Programa informáticu — астурски" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Programa informáticu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурски" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Komp%C3%BCter_proqram%C4%B1" title="Kompüter proqramı — азербејџански" lang="az" hreflang="az" data-title="Kompüter proqramı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербејџански" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="কম্পিউটার প্রোগ্রাম — бенгалски" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কম্পিউটার প্রোগ্রাম" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгалски" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ti%C4%81n-n%C3%A1u_th%C3%AAng-sek" title="Tiān-náu thêng-sek — јужномински" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiān-náu thêng-sek" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="јужномински" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%BF%E2%80%99%D1%8E%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Камп’ютарная праграма — белоруски" lang="be" hreflang="be" data-title="Камп’ютарная праграма" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="белоруски" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Кампутарная праграма — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кампутарная праграма" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%82%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="कंप्यूटर प्रोग्राम — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कंप्यूटर प्रोग्राम" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8E%D1%82%D1%8A%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Компютърна програма — бугарски" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Компютърна програма" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="бугарски" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunarski_program" title="Računarski program — босански" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Računarski program" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босански" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Program" title="Program — бретонски" lang="br" hreflang="br" data-title="Program" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретонски" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Programa_inform%C3%A0tic" title="Programa informàtic — каталонски" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Programa informàtic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталонски" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B8" title="Компьютер программи — чувашки" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Компьютер программи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашки" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Po%C4%8D%C3%ADta%C4%8Dov%C3%BD_program" title="Počítačový program — чешки" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Počítačový program" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешки" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Rhaglen_gyfrifiadurol" title="Rhaglen gyfrifiadurol — велшки" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Rhaglen gyfrifiadurol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="велшки" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Computerprogramm" title="Computerprogramm — германски" lang="de" hreflang="de" data-title="Computerprogramm" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="германски" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Arvutiprogramm" title="Arvutiprogramm — естонски" lang="et" hreflang="et" data-title="Arvutiprogramm" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="естонски" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE" title="Πρόγραμμα υπολογιστή — грчки" lang="el" hreflang="el" data-title="Πρόγραμμα υπολογιστή" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грчки" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Computer_program" title="Computer program — англиски" lang="en" hreflang="en" data-title="Computer program" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англиски" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Programa_inform%C3%A1tico" title="Programa informático — шпански" lang="es" hreflang="es" data-title="Programa informático" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="шпански" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Komputila_programo" title="Komputila programo — есперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Komputila programo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="есперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Programa_informatiko" title="Programa informatiko — баскиски" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Programa informatiko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскиски" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="برنامه رایانه‌ای — персиски" lang="fa" hreflang="fa" data-title="برنامه رایانه‌ای" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персиски" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Programme_informatique" title="Programme informatique — француски" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Programme informatique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француски" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kompj%C3%BBterprogramma" title="Kompjûterprogramma — западнофризиски" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kompjûterprogramma" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="западнофризиски" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/R%C3%ADomhchl%C3%A1r" title="Ríomhchlár — ирски" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ríomhchlár" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирски" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B2gram_(coimpiutair)" title="Prògram (coimpiutair) — шкотски гелски" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Prògram (coimpiutair)" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шкотски гелски" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Programa_inform%C3%A1tico" title="Programa informático — галициски" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Programa informático" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галициски" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%BB%B4%ED%93%A8%ED%84%B0_%ED%94%84%EB%A1%9C%EA%B7%B8%EB%9E%A8" title="컴퓨터 프로그램 — корејски" lang="ko" hreflang="ko" data-title="컴퓨터 프로그램" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корејски" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Համակարգչային ծրագիր — ерменски" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Համակարգչային ծրագիր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ерменски" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="कम्प्यूटर प्रोग्राम — хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कम्प्यूटर प्रोग्राम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunalni_program" title="Računalni program — хрватски" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Računalni program" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Programo_por_komputero" title="Programo por komputero — идо" lang="io" hreflang="io" data-title="Programo por komputero" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Program_komputer" title="Program komputer — индонезиски" lang="id" hreflang="id" data-title="Program komputer" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезиски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Inhleleliso_yesiCikizi" title="Inhleleliso yesiCikizi — зулу" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Inhleleliso yesiCikizi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулу" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Forrit" title="Forrit — исландски" lang="is" hreflang="is" data-title="Forrit" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландски" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Programma_(informatica)" title="Programma (informatica) — италијански" lang="it" hreflang="it" data-title="Programma (informatica)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="италијански" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%95%D7%9B%D7%A0%D7%99%D7%AA_%D7%9E%D7%97%D7%A9%D7%91" title="תוכנית מחשב — хебрејски" lang="he" hreflang="he" data-title="תוכנית מחשב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="хебрејски" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="კომპიუტერული პროგრამა — грузиски" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კომპიუტერული პროგრამა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузиски" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%B1%D0%B0%D2%93%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Компьютер бағдарламасы — казашки" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Компьютер бағдарламасы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казашки" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Programu_ya_kompyuta" title="Programu ya kompyuta — свахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Programu ya kompyuta" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="свахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BA_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B0" title="Компьютердик программа — киргиски" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Компьютердик программа" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="киргиски" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%82%E0%BA%9B%E0%BA%A3%E0%BB%81%E0%BA%81%E0%BA%A3%E0%BA%A1%E0%BA%84%E0%BA%AD%E0%BA%A1%E0%BA%9E%E0%BA%B4%E0%BA%A7%E0%BB%80%E0%BA%95%E0%BA%B5" title="ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ — лаошки" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаошки" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Programma_computatrale" title="Programma computatrale — латински" lang="la" hreflang="la" data-title="Programma computatrale" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латински" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Datorprogramma" title="Datorprogramma — латвиски" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Datorprogramma" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латвиски" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Computerprogramm" title="Computerprogramm — луксембуршки" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Computerprogramm" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="луксембуршки" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kompiuterin%C4%97_programa" title="Kompiuterinė programa — литвански" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kompiuterinė programa" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литвански" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/selsampla" title="selsampla — ложбан" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="selsampla" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Program_(informatika)" title="Program (informatika) — унгарски" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Program (informatika)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="унгарски" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fandaharana" title="Fandaharana — малгашки" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fandaharana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малгашки" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%82" title="കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം — малајалски" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малајалски" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="კომპიუტერული პროგრამა — мегрелски" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კომპიუტერული პროგრამა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="мегрелски" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Atur_cara_komputer" title="Atur cara komputer — малајски" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Atur cara komputer" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малајски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Di%C3%AAng-n%C5%8D%CC%A4_ti%C3%A0ng-s%C3%AA%CC%A4%E1%B9%B3" title="Diêng-nō̤ tiàng-sê̤ṳ — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Diêng-nō̤ tiàng-sê̤ṳ" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Porgrama_de_cumputador" title="Porgrama de cumputador — мирандски" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Porgrama de cumputador" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мирандски" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Компьютеронь программась — мокшански" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Компьютеронь программась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="мокшански" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Компьютер програм — монголски" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Компьютер програм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="монголски" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BB%E1%80%B0%E1%80%90%E1%80%AC_%E1%80%95%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%82%E1%80%9B%E1%80%99%E1%80%BA" title="ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ် — бурмански" lang="my" hreflang="my" data-title="ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бурмански" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Computerprogramma" title="Computerprogramma — холандски" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Computerprogramma" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="холандски" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="कम्प्युटर प्रोग्राम — непалски" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कम्प्युटर प्रोग्राम" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непалски" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="プログラム (コンピュータ) — јапонски" lang="ja" hreflang="ja" data-title="プログラム (コンピュータ)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="јапонски" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Dataprogram" title="Dataprogram — норвешки букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Dataprogram" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвешки букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B5" title="Программе — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Программе" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kompyuter_dasturi" title="Kompyuter dasturi — узбечки" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kompyuter dasturi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбечки" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="کمپیوٹر پروگرام — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کمپیوٹر پروگرام" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Program_komputerowy" title="Program komputerowy — полски" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Program komputerowy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="полски" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Programa_de_computador" title="Programa de computador — португалски" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Programa de computador" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португалски" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Kompyuter_programmas%C4%B1" title="Kompyuter programması — каракалпачки" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Kompyuter programması" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="каракалпачки" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Program_(informatic%C4%83)" title="Program (informatică) — романски" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Program (informatică)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="романски" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Wakichi" title="Wakichi — кечуански" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Wakichi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуански" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D2%91%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Компютеровый проґрам — русински" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Компютеровый проґрам" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="русински" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B0" title="Компьютерная программа — руски" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Компьютерная программа" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руски" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Computer_program" title="Computer program — шкотски германски" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Computer program" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шкотски германски" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Programi_kompjuterik" title="Programi kompjuterik — албански" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Programi kompjuterik" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албански" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Computer_program" title="Computer program — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Computer program" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Program_(po%C4%8D%C3%ADta%C4%8Dov%C3%BD)" title="Program (počítačový) — словачки" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Program (počítačový)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словачки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunalni%C5%A1ki_program" title="Računalniški program — словенечки" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Računalniški program" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенечки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%95%D9%89_%D9%83%DB%86%D9%85%D9%BE%D9%8A%D9%88%D8%AA%DB%95%D8%B1" title="بەرنامەى كۆمپيوتەر — централнокурдски" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="بەرنامەى كۆمپيوتەر" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="централнокурдски" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Рачунарски програм — српски" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Рачунарски програм" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="српски" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kompjuterski_program" title="Kompjuterski program — српскохрватски" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kompjuterski program" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="српскохрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tietokoneohjelma" title="Tietokoneohjelma — фински" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tietokoneohjelma" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фински" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Datorprogram" title="Datorprogram — шведски" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Datorprogram" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведски" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Computer_programming" title="Computer programming — тагалог" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Computer programming" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="тагалог" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%AF%E0%AF%8D%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="செய்நிரல் — тамилски" lang="ta" hreflang="ta" data-title="செய்நிரல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамилски" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ahil" title="Ahil — кабилски" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ahil" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабилски" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D" title="కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్ — телугу" lang="te" hreflang="te" data-title="కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="телугу" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="โปรแกรมคอมพิวเตอร์ — тајландски" lang="th" hreflang="th" data-title="โปรแกรมคอมพิวเตอร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тајландски" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D3%A3" title="Барномаи компютерӣ — таџикистански" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Барномаи компютерӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таџикистански" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgisayar_program%C4%B1" title="Bilgisayar programı — турски" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bilgisayar programı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турски" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%84%E1%A8%9B%E1%A8%91%E1%A8%9A%E1%A8%81%E1%A8%9B%E1%A8%91%E1%A8%86_%E1%A8%80%E1%A8%9A%E1%A8%87%E1%A8%98%E1%A8%88%E1%A8%9B%E1%A8%91%E1%A8%9B" title="ᨄᨛᨑᨚᨁᨛᨑᨆ ᨀᨚᨇᨘᨈᨛᨑᨛ — бугиски" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨄᨛᨑᨚᨁᨛᨑᨆ ᨀᨚᨇᨘᨈᨛᨑᨛ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="бугиски" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%27%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Комп'ютерна програма — украински" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Комп'ютерна програма" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украински" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="کمپیوٹر پروگرام — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کمپیوٹر پروگرام" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Chương trình máy tính — виетнамски" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chương trình máy tính" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="виетнамски" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Puutriprogramm" title="Puutriprogramm — виру" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Puutriprogramm" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="виру" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Programe_%C3%A9ndjolike" title="Programe éndjolike — валонски" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Programe éndjolike" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валонски" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%BB%E8%85%A6%E7%A8%8B%E5%BC%8F" title="電腦程式 — книжевен кинески" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="電腦程式" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="книжевен кинески" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/T%C3%ABriinuw_nosukaay" title="Tëriinuw nosukaay — волофски" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Tëriinuw nosukaay" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="волофски" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%AE%A1%E7%AE%97%E6%9C%BA%E7%A8%8B%E5%BA%8F" title="计算机程序 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="计算机程序" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%9E%D7%A4%D7%99%D7%95%D7%98%D7%A2%D7%A8_%D7%A4%D7%A8%D7%90%D7%92%D7%A8%D7%90%D7%9D" title="קאמפיוטער פראגראם — јидиш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאמפיוטער פראגראם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="јидиш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%BB%E8%85%A6%E7%A8%8B%E5%BC%8F" title="電腦程式 — кантонски" lang="yue" hreflang="yue" data-title="電腦程式" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонски" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%AE%A1%E7%AE%97%E6%9C%BA%E7%A8%8B%E5%BA%8F" title="计算机程序 — кинески" lang="zh" hreflang="zh" data-title="计算机程序" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кинески" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%80%E2%B5%89%E2%B5%8D_%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%8F%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%A2" title="ⴰⵀⵉⵍ ⴰⵙⵏⵎⴰⵍⴰⵢ — стандарден марокански тамазитски" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵀⵉⵍ ⴰⵙⵏⵎⴰⵍⴰⵢ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="стандарден марокански тамазитски" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40056#sitelinks-wikipedia" title="Уредување на меѓујазични врски" class="wbc-editpage">Уреди врски</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Именски простори"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Преглед на содржинската страница [c]" accesskey="c"><span>Страница</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80:%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Разговор за содржинската страница (страницата не постои) [t]" accesskey="t"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Менување на јазичната варијанта" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">македонски</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Посети"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=history" title="Претходни верзии на оваа страница. [h]" accesskey="h"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="алатник" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">алатник</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Алатки</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Повеќе можности" > <div class="vector-menu-heading"> Дејства </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=history"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Општо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A8%D1%82%D0%BE%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%9E%D0%B2%D0%B4%D0%B5/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Список на сите викистраници што водат овде [j]" accesskey="j"><span>Што води овде</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D1%80%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" rel="nofollow" title="Скорешни промени на страници со врски на оваа страница [k]" accesskey="k"><span>Поврзани промени</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8" title="Список на сите службени страници [q]" accesskey="q"><span>Службени страници</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&oldid=5216558" title="Постојана врска до оваа преработка на страницата"><span>Постојана врска</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=info" title="Повеќе информации за страницата"><span>Информации за страницата</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4&page=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&id=5216558&wpFormIdentifier=titleform" title="Информации како да ја наведете оваа страница"><span>Наведи ја страницава</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%9D%D0%B0URL&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A1%25D0%25BC%25D0%25B5%25D1%2582%25D0%25B0%25D1%2587%25D0%25BA%25D0%25B8_%25D0%25BF%25D1%2580%25D0%25BE%25D0%25B3%25D1%2580%25D0%25B0%25D0%25BC"><span>Дај скратена URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:QrCode&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A1%25D0%25BC%25D0%25B5%25D1%2582%25D0%25B0%25D1%2587%25D0%25BA%25D0%25B8_%25D0%25BF%25D1%2580%25D0%25BE%25D0%25B3%25D1%2580%25D0%25B0%25D0%25BC"><span>Преземи QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Печати/извези </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0&bookcmd=book_creator&referer=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC"><span>Создај книга</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:DownloadAsPdf&page=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=show-download-screen"><span>Преземи како PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&printable=yes" title="Верзија за печатење на оваа страница [p]" accesskey="p"><span>Верзија за печатење</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> На други проекти </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Software" hreflang="en"><span>Ризница</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40056" title="Врска до поврзаниот предмет во складиштето за податоци [g]" accesskey="g"><span>Предмет на Википодатоци</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Изглед</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">скриј</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Од Википедија — слободната енциклопедија</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="mk" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png/220px-Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png" decoding="async" width="220" height="232" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png/330px-Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png/440px-Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png 2x" data-file-width="529" data-file-height="557" /></a><figcaption>Компјутерска програма напишана во објектно-ориентиран стил.</figcaption></figure> <p><b>Сметачки програм </b> (исто така <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0" title="Програмска опрема">програмска опрема</a>, или само една <b>програм</b> или <b>прилог</b>, апликација) е низа од <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Инструкции (страницата не постои)">инструкции</a> напишани за вршење на определени задачи со <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Компјутер">компјутер</a>.<sup id="cite_ref-pis-ch4-p132_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-pis-ch4-p132-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Компјутерот бара програми за функционира, обично извршување на инструкции на програмата во централниот <a href="/wiki/%D0%9E%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87" class="mw-redirect" title="Обработувач">обработувач</a>.<sup id="cite_ref-osc-ch3-p58_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch3-p58-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Програмата има <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D1%80%D1%88%D0%BD%D0%B0_%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Извршна форма (страницата не постои)">извршна форма</a> дека компјутерот може да се користи директно за извршување на инструкции. Истата програма во човечки читлив <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Изворен код (страницата не постои)">изворен код</a>, од кои извршнитепрограми се изведени (на пример, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Составени (страницата не постои)">составени</a>), им овозможува на програмерот да учи и да ги развие своите <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BC" title="Алгоритам">алгоритми</a>. Компјутерски изворниот код е често напишан од <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Програмер">програмери</a>. Изворниот код е напишан во <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Програмскиот јазик (страницата не постои)">програмскиот јазик</a> кој обично следи еден од двата главни <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Парадигми (страницата не постои)">парадигми</a>: <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Императив (страницата не постои)">императив</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Декларатив (страницата не постои)">декларатив</a> програмирање. Изворниот код може да се претвори во извршна податотека (понекогаш се нарекува извршна програма или бинарна) од страна на <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Компајлерот (страницата не постои)">компајлерот</a>, а подоцна и погубен од страна на <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Централната единица (страницата не постои)">централната единица</a> за обработка. Алтернативно, сметачки програми може да се изврши со помош на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87" class="mw-redirect" title="Преведувач">преведувач</a> (интерпретер), или можат да бидат вградени директно во <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Хардвер">хардверот</a>. Сметачките програми може да се категоризираат по функционални линии: <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Системскиот софтвер (страницата не постои)">системскиот софтвер</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Апликативен софтвер (страницата не постои)">апликативен софтвер</a>. Две или повеќе сметачки програми може да работат истовремено на еден компјутер, процес познат како <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%9C%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82_(%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Повеќезадачност (информатика) (страницата не постои)">повеќезадачност</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Програмирање"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D0.B8.D1.80.D0.B0.D1.9A.D0.B5"></span>Програмирање</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=1" title="Уреди го одделот „Програмирање“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=1" title="Уреди изворен код на одделот: Програмирање"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5" class="mw-redirect" title="Компјутерско програмирање">Компјутерско програмирање</a> е итеративен процес на пишување или уредување на <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Изворниот код (страницата не постои)">изворниот код</a>. Уредување на изворниот код вклучува испробување, анализа, и рафинирање, а понекогаш и координирање со другите програмери на заедничкa развиенa програма. Човек кој ја практикува оваа вештина е наведен како компјутерски <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Програмер">програмер</a>, развивач на софтвер или кодер. Понекогаш долг процес на компјутерско програмирање обично е наведено како <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%98_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Развој на софтвер (страницата не постои)">развој на софтвер</a>. Поимот <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%B8%D0%BD%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Софтверското инженерство (страницата не постои)">софтверското инженерство</a> станува популарен, и процесот се гледа како <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Инженерство">инженерска</a> дисциплина. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Парадигми"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.B4.D0.B8.D0.B3.D0.BC.D0.B8"></span>Парадигми</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=2" title="Уреди го одделот „Парадигми“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=2" title="Уреди изворен код на одделот: Парадигми"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Сметачките програми може да се категоризираат од страна на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Програмските јазични парадигми (страницата не постои)">програмските јазични парадигми</a> што се користи за да ги произведе истите. Двајца од главните парадигми се <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Императив (страницата не постои)">императив</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Декларатив (страницата не постои)">декларатив</a>. Програми напишани со помош императив јазик особено <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BC" title="Алгоритам">алгоритмите</a> користење декларации, изрази, и изјави.<sup id="cite_ref-cpl-ch4-75_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-cpl-ch4-75-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Двојните изјави се <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%B0" title="Променлива">променлива</a> ,име на тип на податоци. На пример: <code> var x: integer; </code>; Изразот дава вредност. На пример: <code> 2 + 2 </code> дава 4. Конечно, изјавата може да се додели како израз на променлива или употреба на вредноста на променлива за менување контрола на протокот на програмата. На пример: <code>x := 2 + 2; if x = 4 тогаш направи нешто();</code> Една критика на императив јазици е пропратен ефект на задача, изјава за класа на променливи и се нарекува не-локални променливи .<sup id="cite_ref-cpl-ch9-213_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-cpl-ch9-213-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Програми напишани со помош на декларативен јазик особено својствата кои треба да бидат исполнети од страна на излезот. Тие не се определи детално изразени во однос на контрола на протокот на извршувашната машина, но на математички односи меѓу декларираните објекти и нивните својства. Две широки категории на декларативна јазици се <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Функционални јазици (страницата не постои)">функционални јазици</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Логички јазици (страницата не постои)">логички јазици</a>. Принципот зад функционални јазици (како <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хаскел (страницата не постои)">Хаскел</a>) е да не дозволите <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D0%B5%D1%84%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Несакани ефекти (страницата не постои)">несакани ефекти</a>, што ги прави полесно да се причина за програми како математички функции <sup id="cite_ref-cpl-ch9-213_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-cpl-ch9-213-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Принципот зад логички јазици (како <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3" title="Пролог">Пролог</a>) е да се дефинира проблемот што треба да се реши -. цел-. и да создаде детално решение за Пролог системот <sup id="cite_ref-cpl-ch10-244_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-cpl-ch10-244-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Целта е дефинирана од обезбедување на список на подцели. Тогаш секој подцел се дефинира преку понатамошно обезбедување на список на подцели, итн. Ако патот на подцелите не успее да најде решение, тогаш подцелта е грешна и друг пат систематски се бара. Формата во која програмата е создадена може да биде текстуална или визуелна. Во <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%B7%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Визуелен програмски јазик (страницата не постои)">визуелен програмски јазик</a>, елементи се манипулираат графички, наместо текстуално. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Составувањето_или_интепретација"><span id=".D0.A1.D0.BE.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5.D1.82.D0.BE_.D0.B8.D0.BB.D0.B8_.D0.B8.D0.BD.D1.82.D0.B5.D0.BF.D1.80.D0.B5.D1.82.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Составувањето или интепретација</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=3" title="Уреди го одделот „Составувањето или интепретација“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=3" title="Уреди изворен код на одделот: Составувањето или интепретација"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Компјутерска програма во форма на човечки читлив програмски јазик се нарекува <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Изворен код (страницата не постои)">изворен код</a>. Изворниот код може да се претвори во извршна <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Слика">слика</a> со <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Компајлер">компајлер</a> или со извршување веднаш со помош на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87" class="mw-redirect" title="Преведувач">преведувач</a>. Или собрани или толкувани програми може да се <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D1%80%D1%88%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Извршат (страницата не постои)">извршат</a> во <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Серија процес (страницата не постои)">серија процес</a> без човечка интеракција, но толкуваните програми му дозволуваат на корисникот да напишеш <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Команда (страницата не постои)">команди</a> во една <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Интерактивна сесија (страницата не постои)">интерактивна сесија</a>. Во овој случај програми се посебни команди, чие извршување се случува последователно, и на тој начин заедно. Кога некој јазик се користи за да даде команди за да софтверска апликација (како shell) се нарекува <a href="/w/index.php?title=%D0%88%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Јазик за скриптирање (страницата не постои)">јазик за скриптирање</a>. Компајлери се користат да се преведе изворниот код од програмскиот јазик во <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D1%98%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Објектниот код (страницата не постои)">објектниот код</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Машински код (страницата не постои)">машински код</a>. Објектниот код има потреба од понатамошна обработка за да стане машина код, и машински код е мајчин <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Код (страницата не постои)">код</a> ,централната единица за обработка и извршување со машините. Компајлираните сметачки програми најчесто се нарекува извршни, бинарни слики, или едноставно како <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бинарни податотеки (страницата не постои)">бинарни податотеки</a> - упатување на <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бинарен формат (страницата не постои)">бинарен формат</a> на податотека кој се користи за чување на извршниот код. Толкувани сметачки програми - во серија или интерактивна сесија - се декодира и потоа веднаш се егзекутира или се декодира во некои ефикасна средно застапеност за понатамошно извршување.<a href="/wiki/BASIC" title="BASIC">BASIC</a>, <a href="/w/index.php?title=Perl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perl (страницата не постои)">Perl</a> и <a href="/wiki/Java" class="mw-redirect" title="Java">Java</a> се примери за веднаш погубени сметачки програми. Алтернативно, <a href="/wiki/Java" class="mw-redirect" title="Java">Java</a> компјутерските програми се составуваат пред време и се чуваат како независен толкуван код наречен <a href="/w/index.php?title=Bytecode&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bytecode (страницата не постои)">bytecode</a>. Bytecode-от потоа се извршува по барање на преведувач кој се нарекува <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Виртуелна машина">виртуелна машина</a>. Главниот недостаток на преведувачите е дека компјутерските програми работат побавно отколку кога се компајлирани. Кодот на интерпретерот е побавно од пустање на компајлирана верзија, бидејќи преведувачот мора да го декодира секој ред од изворниот код и секој пат таа е вчитана и потоа се извршува на посакуваната акција. Сепак, развој на софтвер може да биде побрзо со помош на преведувач, бидејќи испробување е итно ,а постепеното компајлирање е испуштено. Друг недостаток на интерпретерот е дека најмалку еден човек мора да бидат присутни на компјутерот за време на компјутерското извршување на програмата. Спротивно на тоа, компајлирана компјутерска програма нема потреба од присуство на човекза време на извршувањето. Нема својства во програмскиот јазика ко бараат изворниот код да бите прецизно да биди компајлиран или толкуван. Категоризацијата обично се одразува на најпопуларниот метод на извршување на јазикот. На пример, BASIC се смета за толкуван јазик ,а C компајлиран јазик, и покрај постоењето на основните компајлери за BASIC и C интерпретери(преведувачи). Некои системи користат само <a href="/w/index.php?title=Just-in-time_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%BB%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Just-in-time компајлирање (страницата не постои)">just-in-time компајлирање</a> при што делови од изворот се компајлираат "on the fly"(во лет) и се чуваат за последователни погубувања. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Само-прилагодувачки_програми"><span id=".D0.A1.D0.B0.D0.BC.D0.BE-.D0.BF.D1.80.D0.B8.D0.BB.D0.B0.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.87.D0.BA.D0.B8_.D0.BF.D1.80.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D0.B8"></span>Само-прилагодувачки програми</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=4" title="Уреди го одделот „Само-прилагодувачки програми“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=4" title="Уреди изворен код на одделот: Само-прилагодувачки програми"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Компјутерска програма во <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D1%80%D1%88%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Извршување (страницата не постои)">извршувањесе</a> третираат нормално како различни форми на податоците со кој програмата работи. Меѓутоа, во некои случаи оваа разлика е нејасна кога компјутерската програмасе модифицира сама. Изменетата компјутерска програма се последователно извршува како дел од истата програма. <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE-%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Само-прилагодувачкиот код (страницата не постои)">Само-прилагодувачкиот код</a> е можност за програми напишани во <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%87%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мачински код (страницата не постои)">мачински код</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Асемблерски јазик (страницата не постои)">асемблерски јазик</a>, <a href="/w/index.php?title=Lisp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lisp (страницата не постои)">Lisp</a>, <a href="/wiki/C" class="mw-redirect" title="C">C</a>, <a href="/w/index.php?title=COBOL&action=edit&redlink=1" class="new" title="COBOL (страницата не постои)">COBOL</a>, <a href="/w/index.php?title=PL_/_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="PL / 1 (страницата не постои)">PL / 1</a>, <a href="/wiki/Prolog" class="mw-redirect" title="Prolog">Prolog</a> и го вклучите Javascript-(на eval функција) меѓу другите и <a href="/wiki/JavaScript" title="JavaScript">JavaScript</a>(eval финкција) меѓу другите. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Извршување_и_складирање"><span id=".D0.98.D0.B7.D0.B2.D1.80.D1.88.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5_.D0.B8_.D1.81.D0.BA.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D0.B8.D1.80.D0.B0.D1.9A.D0.B5"></span>Извршување и складирање</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=5" title="Уреди го одделот „Извршување и складирање“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=5" title="Уреди изворен код на одделот: Извршување и складирање"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Обично, сметачките програми се чуваат во <a href="/w/index.php?title=Non-volatile&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-volatile (страницата не постои)">non-volatile</a> меморија додека директно или индиректно да биде извршена од страна на корисникот на компјутер. По таквото барање, на програмата е натоварена во случаен пристап на <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Меморија">меморија</a>, од компјутерска програма наречена <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="Оперативен систем">оперативен систем</a>, каде што може да се пристапи директно од централниот обработувач. Централниот обработувач тогаш извршува ‘’’runs’’’(извршување) на програмата, инструкција по инструкција, до крајот на изврчувањето. Програма во извршување се нарекува <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81" title="Процес">процес</a><sup id="cite_ref-osc-ch4-97_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch4-97-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Стопирањето на извршувањето е по нормален пат или по грешка — софтверска или хардверска грешка. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Рачно_програмирање"><span id=".D0.A0.D0.B0.D1.87.D0.BD.D0.BE_.D0.BF.D1.80.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D0.B8.D1.80.D0.B0.D1.9A.D0.B5"></span>Рачно програмирање</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=6" title="Уреди го одделот „Рачно програмирање“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=6" title="Уреди изворен код на одделот: Рачно програмирање"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Dg-nova3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Dg-nova3.jpg/230px-Dg-nova3.jpg" decoding="async" width="230" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Dg-nova3.jpg/345px-Dg-nova3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Dg-nova3.jpg/460px-Dg-nova3.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="683" /></a><figcaption> Склопки за рачно внесување на <a href="/w/index.php?title=Data_General_Nova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Data General Nova (страницата не постои)">Data General Nova</a> 3</figcaption></figure> <p>Компјутерските програми историски биле рачно внесување на централниот обработувач преку прекинувачи. Упатство било застапено од конфигурацијата на вклучување / исклучување поставувања. По поставувањето на конфигурацијата, извршно копчето се притиснува. Овој процес пото се повторува. Сметачките програми, исто така, историски биле рачно внесување преку лента од хартија или punched card(ударни картички). Откако медиумот е внесен, почетната адреса се поставува преку прекинувачи и се притиска извршното копче.<sup id="cite_ref-osc-ch1-p6_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch1-p6-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Автоматска_програмска_генерација"><span id=".D0.90.D0.B2.D1.82.D0.BE.D0.BC.D0.B0.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0_.D0.BF.D1.80.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D1.81.D0.BA.D0.B0_.D0.B3.D0.B5.D0.BD.D0.B5.D1.80.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Автоматска програмска генерација</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=7" title="Уреди го одделот „Автоматска програмска генерација“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=7" title="Уреди изворен код на одделот: Автоматска програмска генерација"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Генеративно програмирање (страницата не постои)">Генеративно програмирање</a> е стил на <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="Компјутерско програмирањ (страницата не постои)">компјутерско програмирањ</a> која создава <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Изворен код (страницата не постои)">изворен код</a> преку <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Генерички класи (страницата не постои)">генерички класи</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прототип (страницата не постои)">прототипови</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шаблони (страницата не постои)">шаблони</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8" class="mw-redirect" title="Аспекти">аспекти</a>, и <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B4_%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Код генератори (страницата не постои)">код генератори</a> за подобрување на продуктивноста на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Програмер">програмер</a>. Изворниот код е генериран со <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Програмирање алатки (страницата не постои)">програмирање алатки</a> како <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B5%D1%84%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дефиниран обработувач (страницата не постои)">дефиниран обработувач</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%82%D0%B5%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%98_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Интегриран развој на средината (страницата не постои)">интегриран развој на средината</a>. Најпростиот облик на изворниот код генератор е <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Макро (страницата не постои)">макро</a> обработувач, како на пример <a href="/w/index.php?title=%D0%A6_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ц преобработувач (страницата не постои)">Ц преобработувач</a>, кој го заменува моделот во изворниот код, според релативно едноставни правила. <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Софтвер мотори (страницата не постои)">Софтвер мотори</a> излезниот изворниот код или <a href="/w/index.php?title=Makeup_%D0%BA%D0%BE%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makeup код (страницата не постои)">makeup код</a> кој истовремено станува влез на друг <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Компјутерски процес (страницата не постои)">компјутерски процес</a>. <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D0%BF%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Апликациски опслужувачи (страницата не постои)">Апликациски опслужувачи</a> се софтвер мотори кои нудат апликации за <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Клиент на компјутерите (страницата не постои)">клиент на компјутерите</a>. На пример, на <a href="/w/index.php?title=Wiki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wiki (страницата не постои)">Wiki</a> е апликационен опслужувач кој им овозможува на корисниците да изградат <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%BE%D0%B4%D1%80%D0%B6%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Динамичка содржина (страницата не постои)">динамични содржини</a> составен од статии. Wiki генерира <a href="/wiki/HTML" title="HTML">HTML</a>, <a href="/wiki/CSS" title="CSS">CSS</a>, <a href="/wiki/Java" class="mw-redirect" title="Java">Java</a>, и го вклучите <a href="/w/index.php?title=Javascript&action=edit&redlink=1" class="new" title="Javascript (страницата не постои)">Javascript</a> кои потоа се <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Толкува (страницата не постои)">толкува</a> од страна на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прелистувачот (страницата не постои)">прелистувачот</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Истовременото_извршување"><span id=".D0.98.D1.81.D1.82.D0.BE.D0.B2.D1.80.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.BE.D1.82.D0.BE_.D0.B8.D0.B7.D0.B2.D1.80.D1.88.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5"></span>Истовременото извршување</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=8" title="Уреди го одделот „Истовременото извршување“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=8" title="Уреди изворен код на одделот: Истовременото извршување"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4650192">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Поврзано: <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81_(%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80)_%D0%B8_%D0%9C%D1%83%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Процес (компјутер) и Мултипроцесирање (страницата не постои)">Процес (компјутер) и Мултипроцесирање</a></div> <p>Многу оперативни системи за поддршка на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%9C%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Повеќезадачност (страницата не постои)">повеќезадачност</a> кој им овозможува на многу сметачки програми да се појавуваат и да работат истовремено на еден компјутер. Оперативните системи може да работат на повеќе програми преку <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Процес на планирање (страницата не постои)">процесот на планирање</a> - софтвер механизам да се <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B5%D1%84%D1%80%D0%BB%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Префрли (страницата не постои)">префрли</a> на обработувачот меѓу процеси често така што корисниците можат да <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Комуницираат (страницата не постои)">комуницираат</a> со секоја програма додека е пуштена.<sup id="cite_ref-osc-ch4-100_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch4-100-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Во рамките на хардвер, денешните мултиобработувачски компјутери или компјутери со повеќе јадрени обработувачи може да ја стартуваат повеќе програми.<sup id="cite_ref-mcore_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-mcore-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Еден компјутерска програма може да се пресметива истовремено повеќе од една операција со користење <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Теми (страницата не постои)">теми</a> или одделни <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%B8" class="mw-redirect" title="Процеси">процеси</a>. <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%BB%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мултичитачките (страницата не постои)">Мултичитачките</a> обработувачи се оптимизирани за извршување на повеќе теми ефикасно. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Функционални_категории"><span id=".D0.A4.D1.83.D0.BD.D0.BA.D1.86.D0.B8.D0.BE.D0.BD.D0.B0.D0.BB.D0.BD.D0.B8_.D0.BA.D0.B0.D1.82.D0.B5.D0.B3.D0.BE.D1.80.D0.B8.D0.B8"></span>Функционални категории</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=9" title="Уреди го одделот „Функционални категории“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=9" title="Уреди изворен код на одделот: Функционални категории"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Сметачките програми може да се категоризираат по функционални линии. Главните функционални категории се <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Системски софтвер (страницата не постои)">системски софтвер</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Апликативен софтвер (страницата не постои)">апликативен софтвер</a>. Системски софтвер вклучува <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="Оперативен систем">оперативен систем</a> кој двојки <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Компјутерски хардвер">компјутерски хардвери</a> со апликативен софтвер.<sup id="cite_ref-osc-ch1-1_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch1-1-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Целта на оперативниот систем е да обезбеди средина во која апликативен софтвер извршува во удобен и ефикасен начин.<sup id="cite_ref-osc-ch1-1_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-osc-ch1-1-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Во прилог на оперативен систем, системски софтвер вклучува <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Корисни програми (страницата не постои)">корисни програми</a> кои им помагаат со управување и адаптација на компјутер. Ако компјутерската програма не е системски софтвер, тогаш тоа е апликативен софтвер. Апликативен софтвер вклучува <a href="/w/index.php?title=Middleware&action=edit&redlink=1" class="new" title="Middleware (страницата не постои)">middleware</a>, кои парови на системскиот софтвер се со кориснички интерфејс. Апликативен софтвер, исто така, вклучува корисни програми кои им помагаат на корисниците да ги решат проблемите на апликациите, како и потребата за сортирање. Понекогаш развојот на [[софтвер|софтверот се гледа како функционална категорија на сопствените, особено во контекст на интеракција на човечкиот компјутер и програмскиот дизајн на јазик. Развојните околини собираат системски софтвер (како што се компајлери и серија на системот за обработка на скриптни јазици) и апликативен софтвер (како што <a href="/w/index.php?title=IDEs&action=edit&redlink=1" class="new" title="IDEs (страницата не постои)">IDEs</a>) за специфична цел на помагање на програмерите кои создаваат нови програми. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Поврзано"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.B2.D1.80.D0.B7.D0.B0.D0.BD.D0.BE"></span>Поврзано</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=10" title="Уреди го одделот „Поврзано“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=10" title="Уреди изворен код на одделот: Поврзано"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Algorithm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algorithm (страницата не постои)">Алгоритам</a> за односот помеѓу сметачки програми и алгоритми</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Компјутерски софтвер (страницата не постои)">Компјутерски софтвер</a> за повеќе информации за сметачки програми</li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Податочна структура">Податочна структура</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Наводи"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D0.BE.D0.B4.D0.B8"></span>Наводи</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=11" title="Уреди го одделот „Наводи“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=11" title="Уреди изворен код на одделот: Наводи"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-pis-ch4-p132-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pis-ch4-p132_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFStair2003" class="citation book">Stair, Ralph M.; и др. (2003). <i>Principles of Information Systems, Sixth Edition</i>. Thomson Learning, Inc. стр. 132. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-619-06489-7" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-619-06489-7"><bdi>0-619-06489-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Principles+of+Information+Systems%2C+Sixth+Edition&rft.pages=132&rft.pub=Thomson+Learning%2C+Inc.&rft.date=2003&rft.isbn=0-619-06489-7&rft.aulast=Stair&rft.aufirst=Ralph+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5289462">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:var(--color-subtle,#54595d)}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:12px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style></span> </li> <li id="cite_note-osc-ch3-p58-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osc-ch3-p58_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSilberschatz1994" class="citation book">Silberschatz, Abraham (1994). <i>Operating System Concepts, Fourth Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 58. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-50480-4" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-50480-4"><bdi>0-201-50480-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Operating+System+Concepts%2C+Fourth+Edition&rft.pages=58&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1994&rft.isbn=0-201-50480-4&rft.aulast=Silberschatz&rft.aufirst=Abraham&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-cpl-ch4-75-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cpl-ch4-75_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFWilson1993" class="citation book">Wilson, Leslie B. (1993). <i>Comparative Programming Languages, Second Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 75. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-56885-3" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-56885-3"><bdi>0-201-56885-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparative+Programming+Languages%2C+Second+Edition&rft.pages=75&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1993&rft.isbn=0-201-56885-3&rft.aulast=Wilson&rft.aufirst=Leslie+B.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-cpl-ch9-213-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-cpl-ch9-213_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cpl-ch9-213_4-1">4,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFWilson1993" class="citation book">Wilson, Leslie B. (1993). <i>Comparative Programming Languages, Second Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 213. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-56885-3" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-56885-3"><bdi>0-201-56885-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparative+Programming+Languages%2C+Second+Edition&rft.pages=213&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1993&rft.isbn=0-201-56885-3&rft.aulast=Wilson&rft.aufirst=Leslie+B.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-cpl-ch10-244-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cpl-ch10-244_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFWilson1993" class="citation book">Wilson, Leslie B. (1993). <i>Comparative Programming Languages, Second Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 244. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-56885-3" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-56885-3"><bdi>0-201-56885-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparative+++Programming+Languages%2C+Second+Edition&rft.pages=244&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1993&rft.isbn=0-201-56885-3&rft.aulast=Wilson&rft.aufirst=Leslie+B.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-osc-ch4-97-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osc-ch4-97_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSilberschatz1994" class="citation book">Silberschatz, Abraham (1994). <i>Operating System Concepts, Fourth Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 97. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-50480-4" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-50480-4"><bdi>0-201-50480-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Operating+System+Concepts%2C+Fourth+Edition&rft.pages=97&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1994&rft.isbn=0-201-50480-4&rft.aulast=Silberschatz&rft.aufirst=Abraham&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-osc-ch1-p6-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osc-ch1-p6_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSilberschatz1994" class="citation book">Silberschatz, Abraham (1994). <i>Operating System Concepts, Fourth Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 6. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-50480-4" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-50480-4"><bdi>0-201-50480-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Operating+System+Concepts%2C+Fourth+Edition&rft.pages=6&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1994&rft.isbn=0-201-50480-4&rft.aulast=Silberschatz&rft.aufirst=Abraham&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-osc-ch4-100-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osc-ch4-100_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSilberschatz1994" class="citation book">Silberschatz, Abraham (1994). <i>Operating System Concepts, Fourth Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 100. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-50480-9" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-50480-9"><bdi>0-201-50480-9</bdi></a><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> Проверете ја вредноста <code class="cs1-code">|isbn=</code>: checksum (<a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%88:CS1_errors#bad_isbn" class="mw-redirect" title="Помош:CS1 errors">help</a>)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Operating+System+Concepts%2C+Fourth+Edition&rft.pages=100&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1994&rft.isbn=0-201-50480-9&rft.aulast=Silberschatz&rft.aufirst=Abraham&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-mcore-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mcore_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFAkhter2006" class="citation book">Akhter, Shameem (2006). <i>Multi-Core Programming</i>. Richard Bowles (Intel Press). стр. 11–13. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-9764832-4-6" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-9764832-4-6"><bdi>0-9764832-4-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Multi-Core+Programming&rft.pages=11-13&rft.pub=Richard+Bowles+%28Intel+Press%29&rft.date=2006&rft.isbn=0-9764832-4-6&rft.aulast=Akhter&rft.aufirst=Shameem&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-osc-ch1-1-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-osc-ch1-1_10-0">10,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-osc-ch1-1_10-1">10,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSilberschatz1994" class="citation book">Silberschatz, Abraham (1994). <i>Operating System Concepts, Fourth Edition</i>. Addison-Wesley. стр. 1. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-50480-4" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-50480-4"><bdi>0-201-50480-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Operating+System+Concepts%2C+Fourth+Edition&rft.pages=1&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1994&rft.isbn=0-201-50480-4&rft.aulast=Silberschatz&rft.aufirst=Abraham&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дополнителна_литература"><span id=".D0.94.D0.BE.D0.BF.D0.BE.D0.BB.D0.BD.D0.B8.D1.82.D0.B5.D0.BB.D0.BD.D0.B0_.D0.BB.D0.B8.D1.82.D0.B5.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Дополнителна литература</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=12" title="Уреди го одделот „Дополнителна литература“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=12" title="Уреди изворен код на одделот: Дополнителна литература"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3953304">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin reflist" style=""> <ul><li><cite id="CITEREFKnuth1997" class="citation book">Knuth, Donald E. (1997). <i>The Art of Computer Programming, Volume 1, 3rd Edition</i>. Boston: Addison-Wesley. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-89683-4" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-89683-4"><bdi>0-201-89683-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Art+of+Computer+Programming%2C+Volume+1%2C+3rd+Edition&rft.place=Boston&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1997&rft.isbn=0-201-89683-4&rft.aulast=Knuth&rft.aufirst=Donald+E.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></li> <li><cite id="CITEREFKnuth1997" class="citation book">Knuth, Donald E. (1997). <i>The Art of Computer Programming, Volume 2, 3rd Edition</i>. Boston: Addison-Wesley. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-89684-2" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-89684-2"><bdi>0-201-89684-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Art+of+Computer+Programming%2C+Volume+2%2C+3rd+Edition&rft.place=Boston&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1997&rft.isbn=0-201-89684-2&rft.aulast=Knuth&rft.aufirst=Donald+E.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></li> <li><cite id="CITEREFKnuth1997" class="citation book">Knuth, Donald E. (1997). <i>The Art of Computer Programming, Volume 3, 3rd Edition</i>. Boston: Addison-Wesley. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/0-201-89685-0" title="Специјална:ПечатенИзвор/0-201-89685-0"><bdi>0-201-89685-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Art+of+Computer+Programming%2C+Volume+3%2C+3rd+Edition&rft.place=Boston&rft.pub=Addison-Wesley&rft.date=1997&rft.isbn=0-201-89685-0&rft.aulast=Knuth&rft.aufirst=Donald+E.&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></li></ul></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Поврзано_2"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.B2.D1.80.D0.B7.D0.B0.D0.BD.D0.BE_2"></span>Поврзано</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=13" title="Уреди го одделот „Поврзано“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=13" title="Уреди изворен код на одделот: Поврзано"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0" title="Програмска опрема">Програмска опрема</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Програмирање">Програмирање</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Наводи_2"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D0.BE.D0.B4.D0.B8_2"></span>Наводи</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=14" title="Уреди го одделот „Наводи“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=14" title="Уреди изворен код на одделот: Наводи"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Надворешни_врски"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B4.D0.B2.D0.BE.D1.80.D0.B5.D1.88.D0.BD.D0.B8_.D0.B2.D1.80.D1.81.D0.BA.D0.B8"></span>Надворешни врски</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&veaction=edit&section=15" title="Уреди го одделот „Надворешни врски“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&section=15" title="Уреди изворен код на одделот: Надворешни врски"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Нормативна контрола">Нормативна контрола</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/lccn-sh85-029524">WorldCat</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%98_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Контролен број на Конгресната библиотека">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85029524">sh85029524</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Обединета нормативна податотека">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4047394-6">4047394-6</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A7%D0%B5%D1%88%D0%BA%D0%B0" title="Национална библиотека на Чешка">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph124516&CON_LNG=ENG">ph124516</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Национална библиотека на Шпанија">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX526558">XX526558</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Преземено од „<a dir="ltr" href="https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Сметачки_програм&oldid=5216558">https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Сметачки_програм&oldid=5216558</a>“</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8" title="Специјална:Категории">Категории</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Категорија:Пограмирање (страницата не постои)">Пограмирање</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0" title="Категорија:Програмска опрема">Програмска опрема</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Скриени категории: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:CS1-%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BA%D0%B8:_ISBN" title="Категорија:CS1-грешки: ISBN">CS1-грешки: ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%BE%D1%88%D0%BA%D0%B8_%D1%88%D1%82%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82_%D0%B4%D0%BE_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B5%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8" title="Категорија:Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници">Статии со заглавни предлошки што водат до непостоечки страници</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_(LCCN)" title="Категорија:Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)">Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_(GND)" title="Категорија:Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)">Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Последната промена на страницава е извршена на 20 јуни 2024 г. во 12:11 ч.</li> <li id="footer-info-copyright">Текстот е достапен под условите на лиценцата <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Криејтив комонс Наведи извор-Сподели под исти услови</a>. Може да важат и дополнителни услови. За повеќе информации, погледајте ги <a class="external text" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/Википедија:Услови_на_употреба">Условите на употреба</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Заштита на личните податоци</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%97%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0">За Википедија</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BE%D0%B4_%D0%BE%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82">Одрекување од одговорност</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Правилник на однесување</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Програмери</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/mk.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Согласност за колачиња</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//mk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобилен изглед</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-r6n5n","wgBackendResponseTime":167,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.210","walltime":"0.540","ppvisitednodes":{"value":825,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23406,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":80,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":51006,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 220.963 1 -total"," 51.80% 114.469 1 Предлошка:Reflist"," 46.27% 102.243 13 Предлошка:Наведена_книга"," 19.21% 42.443 1 Предлошка:Видете_исто_така"," 17.91% 39.570 1 Предлошка:Нормативна_контрола"," 3.79% 8.378 1 Предлошка:Refbegin"," 1.22% 2.697 2 Предлошка:Главен-друг"," 0.95% 2.091 1 Предлошка:Refend"," 0.84% 1.848 1 Предлошка:Наводи"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.111","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2796159,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-8f644c877-zwkcs","timestamp":"20241106053702","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0421\u043c\u0435\u0442\u0430\u0447\u043a\u0438 \u043f\u0440\u043e\u0433\u0440\u0430\u043c","url":"https:\/\/mk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40056","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40056","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0447\u0435\u0441\u043d\u0438\u0446\u0438 \u043d\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0438\u043d\u0438 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0438"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0424\u043e\u043d\u0434\u0430\u0446\u0438\u0458\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0458\u0430","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-01-22T20:11:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/37\/Object-Oriented-Programming-Methods-And-Classes-with-Inheritance.png"}</script> </body> </html>