CINXE.COM
Periodiek systeem - Wikikids
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Periodiek systeem - Wikikids</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"122f411ffedad5e624627134","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Periodiek_systeem","wgTitle":"Periodiek systeem","wgCurRevisionId":750896,"wgRevisionId":750896,"wgArticleId":68479,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Scheikunde"],"wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Periodiek_systeem","wgRelevantArticleId":68479,"wgIsProbablyEditable":!1,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!1,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl" ,"pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!1};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.EditCount2","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"nl"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.13"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/opensearch_desc.php" title="Wikikids (nl)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://wikikids.nl/api.php?action=rsd"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikikids Atom-feed" href="/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"/> <!--[if lt IE 9]><script src="/resources/lib/html5shiv/html5shiv.js"></script><![endif]--> </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Periodiek_systeem rootpage-Periodiek_systeem skin-vector action-view skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="nl" dir="ltr"><p><span class="plainlinks"><b><a href="/Speciaal:GebruikerAanmaken" title="Speciaal:GebruikerAanmaken">Verbeter WikiKids vandaag nog!</a></b></span> </p></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="nl">Periodiek systeem</h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikikids</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naar navigatie springen</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Naar zoeken springen</a> <div id="mw-content-text" lang="nl" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:502px;"><a href="/Bestand:Periodic_table_(polyatomic).svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Periodic_table_%28polyatomic%29.svg/langnl-500px-Periodic_table_%28polyatomic%29.svg.png" decoding="async" width="500" height="274" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Periodic_table_%28polyatomic%29.svg/langnl-750px-Periodic_table_%28polyatomic%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Periodic_table_%28polyatomic%29.svg/langnl-1000px-Periodic_table_%28polyatomic%29.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Periodic_table_(polyatomic).svg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het huidige periodiek systeem; zoals hij in veel lokalen hangt.</div></div></div> <p>Het <b>Periodiek systeem der elementen</b> is een tabel waarop alle <a href="/Chemisch_element" title="Chemisch element">chemische elementen</a> staan. Alle elementen staan niet zomaar in de tabel. Als eerste is de tabel in 7 periodes verdeeld. Deze lopen horizontaal. Ook is de tabel verdeeld in groepen, deze lopen verticaal. Ook wordt de tabel vaak in kleurtjes verdeeld. Hiermee wordt aangegeven dat elementen bij elkaar horen, bijvoorbeeld de Halogenen. </p><p>Er zijn 118 elementen. De elementen 119, 120, 121 en 122 komen niet voor op <a href="/Aarde_(planeet)" title="Aarde (planeet)">Aarde</a>. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="nl" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Inhoud</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Geschiedenis"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Geschiedenis</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-2"><a href="#Eerste_pogingen"><span class="tocnumber">1.1</span> <span class="toctext">Eerste pogingen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Dmitri_Mendelejev:_de_bedenker"><span class="tocnumber">1.2</span> <span class="toctext">Dmitri Mendelejev: de bedenker</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Latere_ontwikkelingen"><span class="tocnumber">1.3</span> <span class="toctext">Latere ontwikkelingen</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Uiterlijk"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Uiterlijk</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Vakjes:_De_elementen"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Vakjes: De elementen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Kolommen:_groepen"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Kolommen: groepen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Rijen:_Periodes"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Rijen: Periodes</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Kleuren:_reeksen"><span class="tocnumber">2.4</span> <span class="toctext">Kleuren: reeksen</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#Het_Systeem"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Het Systeem</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Het_huidige_periodiek_systeem"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Het huidige periodiek systeem</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Alternatieven"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Alternatieven</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#Zie_ook"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Zie ook</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Geschiedenis">Geschiedenis</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Eerste_pogingen">Eerste pogingen</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Newlands_periodiska_system_1866.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Newlands_periodiska_system_1866.png/300px-Newlands_periodiska_system_1866.png" decoding="async" width="300" height="86" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Newlands_periodiska_system_1866.png 1.5x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Newlands_periodiska_system_1866.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Het periodiek systeem van Newlands uit 1866</div></div></div> <p>Hoewel elementen zoals <a href="/Goud" title="Goud">goud</a> en <a href="/Zilver" title="Zilver">zilver</a> al eeuwenlang bekend zijn, bestaat het periodiek systeem pas sinds 1869. Maar al voor die tijd werden de eerste pogingen gedaan voor het maken van zo'n systeem. In de prehistorie waren al vrij veel elementen bekend, alleen zag de mens ze toen niet aan voor elementen. De Grieken en <a href="/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinen</a> gaven dit pas echt aan als elementen. Het duurde tot 1669 tot er een nieuw element ontdekt werd, namelijk <a href="/Fosfor" title="Fosfor">fosfor</a> door <a href="/index.php?title=Hennig_Brand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hennig Brand (de pagina bestaat niet)">Hennig Brand</a>. De <a href="/Wetenschappelijke_revolutie" title="Wetenschappelijke revolutie">wetenschappelijke revolutie</a> zorgde ervoor dat er allemaal nieuwe elementen ontdekt werden; natuurwetenschap was toen een rage. </p><p>In 1817 viel de Duitse scheikundige <a href="/index.php?title=Johann_Dobereiner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Dobereiner (de pagina bestaat niet)">Johann Dobereiner</a> iets op: de <a href="/Atoommassa" title="Atoommassa">atoommassa</a> van <a href="/Strontium" title="Strontium">strontium</a> ligt tussen die van <a href="/Calcium" title="Calcium">calcium</a> en <a href="/Barium" title="Barium">barium</a>. Ook bleken de elementen veel overeenkomsten te hebben. In de jaren erna werd gekeken of dit ook bij andere elementen zo was en er ontstonden allerlei rijtjes. Deze rijtjes bestonden uit drie elementen en werden daarom <i>triades</i> genoemd (<i>tri-</i> betekent drie). Een voorbeeld is de triade <a href="/Lithium" title="Lithium">lithium</a>, <a href="/Natrium" title="Natrium">natrium</a> en <a href="/Kalium" title="Kalium">kalium</a>. De volgorde bij triades is belangrijk; het middelste element is het gemiddelde van de buitenste twee. </p><p>Vanaf 1829 werd ook los gekeken van de triades. Er kwamen rijtjes van elementen met dezelfde eigenschappen die uit meer elementen bestonden. Doordat er zoveel verbanden bestonden, wilde men dit in een systeem weergeven. In 1862 deed de Fransman <a href="/index.php?title=Alexandre-%C3%89mile_B%C3%A9guyer_de_Chancourtois&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois (de pagina bestaat niet)">Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois</a> een poging hiertoe; de <a href="/index.php?title=Tellurische_helix&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tellurische helix (de pagina bestaat niet)">tellurische helix</a>. Naast elkaar waren de elementen gerangschikt op <a href="/Atoommassa" title="Atoommassa">atoommassa</a> en onder elkaar stonden de elementen met vergelijkbare eigenschappen. Echter kon het systeem maar op een aantal elementen worden toegepast. In 1863 maakte de Britse scheikundige <a href="/index.php?title=John_Alexander_Reina_Newlands&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Alexander Reina Newlands (de pagina bestaat niet)">John Alexander Reina Newlands</a> een voorloper van het periodiek systeem. Het bevatte 53 elementen verdeeld in 11 groepen. Veel groepen hadden acht elementen en daarom heette de tabel de <i>wet van octaven</i> (een octaaf is een mooi woord voor acht). Dit wordt ook wel de octetregel genoemd. Veel scheikundigen vonden de wet belachelijk, maar niemand lukte het om de wet onderuit te halen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Dmitri_Mendelejev:_de_bedenker">Dmitri Mendelejev: de bedenker</span></h3> <p>In 1869 deed de Rus <a href="/Dmitri_Mendelejev" title="Dmitri Mendelejev">Dmitri Mendelejev</a> ook een poging, waaruit het periodiek systeem ontstond. Als eerste rangschikte hij de elementen op atoommassa, zodat alle elementen met een (bijna) gelijke atoommassa bij elkaar stonden. Hierna werd gekeken naar andere eigenschappen en hij keek of deze toe of afnamen. Dit zorgde er uiteindelijk voor dat Mendelejev nu als de vader van het periodiek systeem wordt gezien. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:502px;"><a href="/Bestand:Discovery_of_chemical_elements.svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Discovery_of_chemical_elements.svg/langnl-500px-Discovery_of_chemical_elements.svg.png" decoding="async" width="500" height="344" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Discovery_of_chemical_elements.svg/langnl-750px-Discovery_of_chemical_elements.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Discovery_of_chemical_elements.svg/langnl-1000px-Discovery_of_chemical_elements.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Discovery_of_chemical_elements.svg" class="internal" title="Groter"></a></div>De groei van het periodiek systeem.</div></div></div> <p>Overigens was de Duitser <a href="/index.php?title=Lothar_Meyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lothar Meyer (de pagina bestaat niet)">Lothar Meyer</a> op hetzelfde moment bezig met een soortgelijk periodiek systeem. De twee systemen hadden veel overeenkomsten. Mendelejev publiceerde het systeem alleen eerder, waardoor hij als maker wordt gezien en niet Meyer. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Latere_ontwikkelingen">Latere ontwikkelingen</span></h3> <p>Na Mendelejev was het periodiek systeem nog niet af. De reden hiervoor is simpel, in zijn tijd waren er minder elementen bekend. Zo werden <a href="/Gallium" title="Gallium">gallium</a>, <a href="/Scandium" title="Scandium">scandium</a> en <a href="/Germanium" title="Germanium">germanium</a> later ontdekt. Ook bevatte de tabel geen <a href="/Edelgas" title="Edelgas">edelgassen</a>. Pas in 1898 plaatste <a href="/index.php?title=William_Ramsey&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Ramsey (de pagina bestaat niet)">William Ramsey</a> deze er met de toevoeging van <a href="/Argon" title="Argon">argon</a> en verplaatste <a href="/Helium" title="Helium">helium</a> ook naar deze groep. Dankzij de verbeterde apparatuur werden er in de 20e eeuw nog veel meer elementen ontdekt en werden bijna alle gaten opgevuld. Doordat er ook nieuwe relaties ontdekt werden maakte <a href="/Niels_Bohr" title="Niels Bohr">Niels Bohr</a> een nieuwe versie, wat veel lijkt op het huidige. De laatste grote wijziging was in 1940; de <a href="/Lanthaniden" title="Lanthaniden">lanthaniden</a> en de <a href="/Actiniden" title="Actiniden">actiniden</a> staan sindsdien onder de tabel; met dank aan <a href="/index.php?title=Glenn_Seaborg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glenn Seaborg (de pagina bestaat niet)">Glenn Seaborg</a>. Door deze twee groepen eronder te zetten, kon het systeem smaller worden gehouden, wat makkelijker was bij het weergeven en afdrukken in boeken (en tegenwoordig op internet). </p><p>Aan het einde van de 20e eeuw werd afgesproken om in de hele wereld dezelfde grootheden en cijfers te gebruiken. Voorheen gebruikt men in de Verenigde Staten de Romeinse cijfers, terwijl in de Europa gewone cijfers werden gebruikt. Nog steeds wordt er regelmatig gewijzigd, al gaat het dan om grootheden achter de komma. Ook wordt er soms een nieuw element toegevoegd; die worden vaak in het <a href="/Laboratorium" title="Laboratorium">laboratorium</a> (lab) gemaakt. </p><p>Vaak wordt gesuggereerd hoe groot het periodiek systeem kan worden, aangezien er nog steeds nieuwe elementen bij komen. Echter zijn de elementen die de mens maakt erg instabiel en is het logisch dat er weinig van zullen bijkomen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Uiterlijk">Uiterlijk</span></h2> <p>Elk element heeft zijn eigen vakje. In dat vakje staan twee dingen. Als eerste het nummer van het element. Het <a href="/Atoomnummer" title="Atoomnummer">atoomnummer</a>. Deze lopen van 1 t/m 118. Een paar vakjes hebben haakjes om de nummers heen. Dat betekent dat ze op aarde niet in de natuur voorkomen, maar dat ze in het lab zijn gemaakt. <a href="/Flerovium" title="Flerovium">Flerovium</a> en <a href="/Livermorium" title="Livermorium">Livermorium</a> zijn gemaakt in het lab, maar komen ook voor in de natuur. Ten tweede komt de scheikundige naam van het element voor op het vakje. <a href="/Waterstof_(element)" title="Waterstof (element)">Waterstof</a> is bijvoorbeeld H en <a href="/Zuurstof_(element)" title="Zuurstof (element)">Zuurstof</a> is O. Niet alle elementen hebben één letter, bijvoorbeeld <a href="/IJzer_(element)" title="IJzer (element)">IJzer</a> (Fe). De tweede letter is altijd een kleine letter. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Vakjes:_De_elementen">Vakjes: De elementen</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg/300px-Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg" decoding="async" width="300" height="187" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg/450px-Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg/600px-Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Iron_electrolytic_and_1cm3_cube.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/IJzer_(element)" title="IJzer (element)">IJzer</a> heeft als afkorting <i>fe</i> van het <a href="/Latijn" title="Latijn">Latijnse</a> <i>ferrum</i>.</div></div></div> <p>Het periodiek systeem der elementen telt in totaal 118 vakjes. Elk vakje heeft doorgaans twee gegevens. Als eerste staat het nummer vermeld. In de scheikunde wordt dat het <a href="/Atoomnummer" title="Atoomnummer">atoomnummer</a> genoemd. Daaronder staat de scheikundige afkorting van het element. </p><p>Wat is een element nou eigenlijk? Een element is simpelweg een soort <a href="/Atoom" title="Atoom">atoom</a>. Elke stof die er bestaat, is opgebouwd uit <a href="/Molecuul" title="Molecuul">moleculen</a>, die op hun beurt bestaan uit atomen. Een molecuul is de kleinste hoeveelheid van een stof die nog alle eigenschappen van die stof heeft. Door moleculen te onderzoeken kunnen we ze een afkorting (een <a href="/index.php?title=Structuurformule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Structuurformule (de pagina bestaat niet)">structuurformule</a>) geven. Bij <a href="/Water" title="Water">water</a> is dit bijvoorbeeld H<sub>2</sub>O. Elk atoom dat er bestaat heeft een eigen letter of twee eigen letters. Hierdoor weten we dat een watermolecuul bestaat uit twee keer een H (dus 2x <a href="/Waterstof_(element)" title="Waterstof (element)">waterstof</a>) en 1 keer een O (dus 1x <a href="/Zuurstof_(element)" title="Zuurstof (element)">zuurstof</a>). In totaal zijn er 118 soorten atomen, die allemaal een andere letter of lettercombinatie hebben. Aangezien het alfabet maar uit 26 letters bestaat, hebben sommige atomen twee letters gekregen. Zo is de afkorting van <a href="/Magnesium" title="Magnesium">Magnesium</a> Mg. De eerste letter is dan met een hoofdletter en de tweede een kleine letter. Anders kan men denken dat de G weer voor ander atoom staat. De woorden atoom en <a href="/Chemisch_element" title="Chemisch element">chemisch element</a> kunnen dus door elkaar worden gebruikt. Het enige verschil is dat met "element" de soort atoom wordt bedoeld en met "atoom" de atoom zelf. Hierdoor houdt men in dit geval liever chemisch element aan. Men gebruikt afkortingen aangezien dit internationaal handiger werkt. De afkortingen komen meestal van de Griekse of Latijnse benaming van het element. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Sodium_Atom.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Sodium_Atom.png/300px-Sodium_Atom.png" decoding="async" width="300" height="296" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Sodium_Atom.png/450px-Sodium_Atom.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Sodium_Atom.png/600px-Sodium_Atom.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Sodium_Atom.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Natrium (Na) atoom met in de kern 11 protonen (+) en neutronen en een 'wolk' van elektronen (-)</div></div></div> <p>Wat betekent het atoomnummer dan precies? Elk atoom heeft in de kern twee soorten deeltjes zitten. Een van die soort deeltjes heten <a href="/Proton" title="Proton">protonen</a>. En de andere soort zijn de <a href="/Neutron" title="Neutron">neutronen</a>. Elk element heeft een ander aantal protonen. Een waterstofatoom heeft 1 proton, <a href="/Natrium" title="Natrium">natrium</a> heeft er 11 en <a href="/Goud" title="Goud">goud</a> heeft 79 protonen. Aan het aantal protonen kan men ook zien welk element het atoom is dat men onderzoekt. Dit aantal protonen wordt het <a href="/Atoomnummer" title="Atoomnummer">atoomnummer</a> genoemd. Deze staat in het periodiek systeem zodat men tijdens het onderzoek snel kan zien, zonder na te denken, welk element het atoom is. Onthoud wel dat hoe hoger het aantal protonen, hoe instabieler een element is. Instabieler wil zeggen dat een element in een ander element kan veranderen (verval heet dat). </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Animated_D-T_fusion.gif" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Animated_D-T_fusion.gif/300px-Animated_D-T_fusion.gif" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Animated_D-T_fusion.gif/450px-Animated_D-T_fusion.gif 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Animated_D-T_fusion.gif 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Animated_D-T_fusion.gif" class="internal" title="Groter"></a></div>Animatie van kernfusie van tweewaardig (D) en driewaardig (T) waterstof (H) tot helium (He). N=neutron, +=proton. Gele cirkel is vrijkomende energie of straling</div></div></div> <p>Alleen de eerste 94 elementen komen dan ook voor in de natuur, waarvan er ook instabiele tussen zitten zoals <a href="/Uranium" title="Uranium">uranium</a>. De laatste elementen zijn gemaakt in laboratoria. Vaak worden zij aangegeven door het atoomnummer tussen haakjes te zetten. Dat maken gebeurt door <i>kernfusie</i>. Fusie betekent samensmelten. Hierbij wordt een groter atoom beschoten met een kleiner atoom door middel van een apparaat dat een cyclotron of deeltjesversneller heet. </p><p>Kernfusie gebeurt ook in de sterren en dus ook in onze zon. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Kolommen:_groepen">Kolommen: groepen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Lithium_paraffin.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Lithium_paraffin.jpg/300px-Lithium_paraffin.jpg" decoding="async" width="300" height="167" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Lithium_paraffin.jpg/450px-Lithium_paraffin.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Lithium_paraffin.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Lithium_paraffin.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Onthoud! Er is <b>geen</b> waterstofgroep. Het is een uitzondering. Het is de <a href="/Lithiumgroep" class="mw-redirect" title="Lithiumgroep">lithiumgroep</a>.</div></div></div> <p>In het periodiek systeem staan de elementen niet zo maar. Ze zijn verdeeld volgens drie bepaalde systemen. De eerste van deze systemen zijn groepen en families. Deze groepen volgen grotendeels de verticale rijen (de kolommen). </p><p>Op deze twee groepen na wordt iedere groep naar het eerste element in de kolom vernoemd. Zo heet kolom 6 de <a href="/index.php?title=Chroomgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chroomgroep (de pagina bestaat niet)">chroomgroep</a>, aangezien <a href="/Chroom_(element)" title="Chroom (element)">chroom</a> het eerste element is dat in die kolom voorkomt. Bij kolom 1 moet men wel oppassen. Die heet niet de waterstofgroep, maar de <a href="/Alkalimetaal" title="Alkalimetaal">lithiumgroep</a>. Waterstof wordt namelijk niet bij de groepen gerekend. Kolom 1 en 2 hebben ook nog een andere naam. Kolom 1 mag ook de <a href="/Alkalimetaal" title="Alkalimetaal">alkalimetalen</a> genoemd worden en kolom 2 mag naast Berylliumgroep ook <a href="/Aardalkalimetaal" title="Aardalkalimetaal">aardalkalimetalen</a> genoemd worden. Ook mag je kolom 17 naast fluorgroep het ook <a href="/Halogeen" title="Halogeen">halogenen</a> noemen en kolom 18 mag naast heliumgroep of neongroep ook <a href="/Edelgas" title="Edelgas">edelgassen</a> genoemd worden. In principe zijn deze namen verouderd, maar ze worden soms nog weleens gebruikt. Leuk weetje is dat kolom 8, 9 en 10 vroeger als 1 groep gezien werden. De <a href="/Lanthaniden" title="Lanthaniden">lanthaniden</a> en de <a href="/Actiniden" title="Actiniden">actiniden</a> (de twee rijen onderaan het periodiek systeem) vallen onder de <a href="/index.php?title=Scandiumgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scandiumgroep (de pagina bestaat niet)">scandiumgroep</a>. </p><p>Elementen worden ingedeeld op basis van een aantal kenmerken die ze gemeen hebben. Naarmate je meer naar onder gaat worden deze kenmerken steeds duidelijker, steeds meer aanwezig. Waterstof wordt niet in één van de groepen ingedeeld, aangezien waterstof met geen enkel ander element kenmerken deelt. Men heeft het slechts om ruimte te besparen bovenaan de lithiumgroep gezet. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Rijen:_Periodes">Rijen: Periodes</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Cesium.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cesium.jpg/300px-Cesium.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cesium.jpg/450px-Cesium.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cesium.jpg/600px-Cesium.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Cesium.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Cesium" title="Cesium">Cesium</a> valt onder periode 6.</div></div></div> <p>De horizontale rijen heten de periodes. Het periodiek systeem is ook naar de periodes vernoemd. In totaal zijn er 7 periodes (rijen) </p><p>Wat zijn periodes nou precies? Als eerste gaan we daarvoor terug naar de basis. Een atoom heeft naast protonen ook <a href="/Elektron" title="Elektron">elektronen</a>. Elektronen zitten niet in de kern, maar cirkelen om de kern heen (wordt ook elektronenwolk genoemd). Je kunt het eigenlijk een beetje vergelijken als ons zonnestelsel. Een kern (de zon) met daarom heen elektronen (de planeten). Net als in ons zonnestelsel heb je bij een atoom elektronen die dichtbij de kern blijven en elektronen die ver van de kern verwijderd zijn. Ook dit verschilt per element. Je kunt om de kern denkbeeldige lijnen trekken. Elke lijn vormt een soort schil om de kern heen (de <a href="/index.php?title=Elektronenschil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elektronenschil (de pagina bestaat niet)">elektronenschil</a>). Een atoom kan er maximaal 7 hebben. Periodes geven eigenlijk aan hoeveel van deze schillen zijn opgevuld met elektronen. <a href="/Zwavel" title="Zwavel">Zwavel</a> staat bijvoorbeeld in periode 3, wat betekent dat het element drie schillen heeft die elk elektronen bevatten. Aangezien elektronen altijd het liefst dicht bij de kern blijven, worden eerst de binnenste lagen/schillen gevuld tot die helemaal vol zijn. Bij zwavel zijn de eerste twee schillen dus helemaal gevuld. Of de derde schil vol is kun je niet zo aflezen, daarvoor zal je het atoom van dichtbij moeten bekijken. Wel kun je met zekerheid zeggen dat er in de derde schil elektronen voorkomen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Kleuren:_reeksen">Kleuren: reeksen</span></h3> <p>De kleuren van de vakjes geven aan tot welke reeks het element behoort. Deze elementen hebben dezelfde scheikundige en natuurkundige eigenschappen. Maar er zijn wel kleinere verschillen te zien. Vaak is dit zo geplaatst dat het oploopt, alleen de manier waarop verschilt. Zo kan dit verticaal, horizontaal of diagonaal zijn. In totaal zijn er 10 verschillende reeksen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Het_Systeem">Het Systeem</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Het_huidige_periodiek_systeem">Het huidige periodiek systeem</span></h3> <p>Hieronder zie je een weergave van het systeem. Een paar vakjes hebben haakjes om de atoomnummers heen. Dat betekent dat ze op aarde niet in de natuur voorkomen, maar dat ze in het laboratorium zijn gemaakt: </p> <table align="center" style="border-style:none;border-width:0px"> <tbody><tr> <td> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/Alkalimetaal" title="Alkalimetaal">1<br />Ia</a> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/Edelgas" title="Edelgas">18<br />0</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/Periode-1-element" title="Periode-1-element">1</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">1</font><br /><a href="/Waterstof_(element)" title="Waterstof (element)">H</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/Aardalkalimetaal" title="Aardalkalimetaal">2<br />IIa</a> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Boorgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boorgroep (de pagina bestaat niet)">13<br />IIIa</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Koolstofgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koolstofgroep (de pagina bestaat niet)">14<br />IVa</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Stikstofgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stikstofgroep (de pagina bestaat niet)">15<br />Va</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Zuurstofgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuurstofgroep (de pagina bestaat niet)">16<br />VIa</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/Halogeen" title="Halogeen">17<br />VIIa</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">2</font><br /><a href="/Helium" title="Helium">He</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-2-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-2-element (de pagina bestaat niet)">2</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">3</font><br /><a href="/Lithium" title="Lithium">Li</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">4</font><br /><a href="/Beryllium" title="Beryllium">Be</a> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">5</font><br /><a href="/Boor_(element)" title="Boor (element)">B</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">6</font><br /><a href="/Koolstof" title="Koolstof">C</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">7</font><br /><a href="/Stikstof_(element)" title="Stikstof (element)">N</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">8</font><br /><a href="/Zuurstof_(element)" title="Zuurstof (element)">O</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">9</font><br /><a href="/Fluor_(element)" title="Fluor (element)">F</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">10</font><br /><a href="/Neon" title="Neon">Ne</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-3-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-3-element (de pagina bestaat niet)">3</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">11</font><br /><a href="/Natrium" title="Natrium">Na</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">12</font><br /><a href="/Magnesium" title="Magnesium">Mg</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Scandiumgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scandiumgroep (de pagina bestaat niet)">3<br />IIIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Titaangroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Titaangroep (de pagina bestaat niet)">4<br />IVb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Vanadiumgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vanadiumgroep (de pagina bestaat niet)">5<br />Vb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Chroomgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chroomgroep (de pagina bestaat niet)">6<br />VIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Mangaangroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mangaangroep (de pagina bestaat niet)">7<br />VIIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Platinagroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Platinagroep (de pagina bestaat niet)">8<br />VIIIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Platinagroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Platinagroep (de pagina bestaat niet)">9<br />VIIIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Platinagroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Platinagroep (de pagina bestaat niet)">10<br />VIIIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Kopergroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kopergroep (de pagina bestaat niet)">11<br />Ib</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:none"><a href="/index.php?title=Zinkgroep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zinkgroep (de pagina bestaat niet)">12<br />IIb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">13</font><br /><a href="/Aluminium" title="Aluminium">Al</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">14</font><br /><a href="/Silicium" title="Silicium">Si</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">15</font><br /><a href="/Fosfor" title="Fosfor">P</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">16</font><br /><a href="/Zwavel" title="Zwavel">S</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">17</font><br /><a href="/Chloor_(element)" class="mw-redirect" title="Chloor (element)">Cl</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">18</font><br /><a href="/Argon" title="Argon">Ar</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-4-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-4-element (de pagina bestaat niet)">4</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">19</font><br /><a href="/Kalium" title="Kalium">K</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">20</font><br /><a href="/Calcium" title="Calcium">Ca</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">21</font><br /><a href="/Scandium" title="Scandium">Sc</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">22</font><br /><a href="/Titanium" title="Titanium">Ti</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">23</font><br /><a href="/Vanadium" title="Vanadium">V</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">24</font><br /><a href="/Chroom_(element)" title="Chroom (element)">Cr</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">25</font><br /><a href="/Mangaan" title="Mangaan">Mn</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">26</font><br /><a href="/IJzer_(element)" title="IJzer (element)">Fe</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">27</font><br /><a href="/Kobalt" title="Kobalt">Co</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">28</font><br /><a href="/Nikkel" title="Nikkel">Ni</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">29</font><br /><a href="/Koper_(element)" title="Koper (element)">Cu</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">30</font><br /><a href="/Zink_(element)" title="Zink (element)">Zn</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">31</font><br /><a href="/Gallium" title="Gallium">Ga</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">32</font><br /><a href="/Germanium" title="Germanium">Ge</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">33</font><br /><a href="/Arsenicum" class="mw-redirect" title="Arsenicum">As</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbff77;"><font size="1">34</font><br /><a href="/Seleen" title="Seleen">Se</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">35</font><br /><a href="/Broom_(element)" title="Broom (element)">Br</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">36</font><br /><a href="/Krypton_(element)" title="Krypton (element)">Kr</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-5-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-5-element (de pagina bestaat niet)">5</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">37</font><br /><a href="/Rubidium" title="Rubidium">Rb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">38</font><br /><a href="/Strontium" title="Strontium">Sr</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">39</font><br /><a href="/Yttrium" title="Yttrium">Y</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">40</font><br /><a href="/Zirkonium" title="Zirkonium">Zr</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">41</font><br /><a href="/Niobium" title="Niobium">Nb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">42</font><br /><a href="/Molybdeen" title="Molybdeen">Mo</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(43)</font><br /><a href="/Technetium" title="Technetium">Tc</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">44</font><br /><a href="/Ruthenium" title="Ruthenium">Ru</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">45</font><br /><a href="/Rhodium" title="Rhodium">Rh</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">46</font><br /><a href="/Palladium_(element)" title="Palladium (element)">Pd</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">47</font><br /><a href="/Zilver" title="Zilver">Ag</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">48</font><br /><a href="/Cadmium" title="Cadmium">Cd</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">49</font><br /><a href="/Indium" title="Indium">In</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">50</font><br /><a href="/Tin_(element)" title="Tin (element)">Sn</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">51</font><br /><a href="/Antimoon" title="Antimoon">Sb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">52</font><br /><a href="/Telluur" title="Telluur">Te</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">53</font><br /><a href="/Jodium_(element)" title="Jodium (element)">I</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">54</font><br /><a href="/Xenon" title="Xenon">Xe</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-6-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-6-element (de pagina bestaat niet)">6</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">55</font><br /><a href="/Cesium" title="Cesium">Cs</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">56</font><br /><a href="/Barium" title="Barium">Ba</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">*</font><br /> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">72</font><br /><a href="/Hafnium" title="Hafnium">Hf</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">73</font><br /><a href="/Tantaal" class="mw-redirect" title="Tantaal">Ta</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">74</font><br /><a href="/Wolfraam" title="Wolfraam">W</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">75</font><br /><a href="/Renium" title="Renium">Re</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">76</font><br /><a href="/Osmium" title="Osmium">Os</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">77</font><br /><a href="/Iridium_(element)" title="Iridium (element)">Ir</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">78</font><br /><a href="/Platina" title="Platina">Pt</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">79</font><br /><a href="/Goud" title="Goud">Au</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">80</font><br /><a href="/Kwik" title="Kwik">Hg</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">81</font><br /><a href="/Thallium" title="Thallium">Tl</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">82</font><br /><a href="/Lood_(element)" title="Lood (element)">Pb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">83</font><br /><a href="/Bismut" title="Bismut">Bi</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ccccff;"><font size="1">84</font><br /><a href="/Polonium" title="Polonium">Po</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">85</font><br /><a href="/Astaat" class="mw-redirect" title="Astaat">At</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">86</font><br /><a href="/Radon_(element)" title="Radon (element)">Rn</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/index.php?title=Periode-7-element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periode-7-element (de pagina bestaat niet)">7</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbbff;"><font size="1">87</font><br /><a href="/Francium" title="Francium">Fr</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffbb77;"><font size="1">88</font><br /><a href="/Radium" title="Radium">Ra</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">**</font><br /> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(104)</font><br /><a href="/Rutherfordium" title="Rutherfordium">Rf</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(105)</font><br /><a href="/Dubnium" title="Dubnium">Db</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(106)</font><br /><a href="/Seaborgium" title="Seaborgium">Sg</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(107)</font><br /><a href="/Bohrium" title="Bohrium">Bh</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(108)</font><br /><a href="/Hassium" title="Hassium">Hs</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(109)</font><br /><a href="/Meitnerium" title="Meitnerium">Mt</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(110)</font><br /><a href="/Darmstadtium" title="Darmstadtium">Ds</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(111)</font><br /><a href="/R%C3%B6ntgenium" class="mw-redirect" title="Röntgenium">Rg</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#bbffff;"><font size="1">(112)</font><br /><a href="/Copernicium" title="Copernicium">Cn</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">(113)</font><br /><a href="/Nihonium" title="Nihonium">Nh</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">(114)</font><br /><a href="/Flerovium" title="Flerovium">Fl</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">(115)</font><br /><a href="/Moscovium" title="Moscovium">Mc</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77bbff;"><font size="1">(116)</font><br /><a href="/Livermorium" title="Livermorium">Lv</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ffffbb;"><font size="1">(117)</font><br /><a href="/Tennessine" title="Tennessine">Ts</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#77ffbb;"><font size="1">(118)</font><br /><a href="/Oganesson" title="Oganesson">Og</a> </td> <td width="32" style="border-style:none"> </td></tr> <tr> <td width="32" style="border-style:none"> </td></tr> <tr> <td width="32" style="border-style:none" colspan="3">*<a href="/Lanthanide" class="mw-redirect" title="Lanthanide">Lanthaniden</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">57</font><br /><a href="/Lanthanium" title="Lanthanium">La</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">58</font><br /><a href="/Cerium" title="Cerium">Ce</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">59</font><br /><a href="/Praseodymium" title="Praseodymium">Pr</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">60</font><br /><a href="/Neodymium" title="Neodymium">Nd</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">(61)</font><br /><a href="/Promethium" title="Promethium">Pm</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">62</font><br /><a href="/Samarium" title="Samarium">Sm</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">63</font><br /><a href="/Europium" title="Europium">Eu</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">64</font><br /><a href="/Gadolinium" title="Gadolinium">Gd</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">65</font><br /><a href="/Terbium" title="Terbium">Tb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">66</font><br /><a href="/Dysprosium" title="Dysprosium">Dy</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">67</font><br /><a href="/Holmium" title="Holmium">Ho</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">68</font><br /><a href="/Erbium" title="Erbium">Er</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">69</font><br /><a href="/Thulium" title="Thulium">Tm</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">70</font><br /><a href="/Ytterbium" title="Ytterbium">Yb</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#ddbbdd;"><font size="1">71</font><br /><a href="/Lutetium" title="Lutetium">Lu</a> </td></tr> <tr> <td width="32" style="border-style:none" colspan="3">**<a href="/Actinide" class="mw-redirect" title="Actinide">Actiniden</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">89</font><br /><a href="/Actinium" title="Actinium">Ac</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">90</font><br /><a href="/Thorium" title="Thorium">Th</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">91</font><br /><a href="/Protactinium" title="Protactinium">Pa</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">92</font><br /><a href="/Uranium" title="Uranium">U</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(93)</font><br /><a href="/Neptunium" title="Neptunium">Np</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(94)</font><br /><a href="/Plutonium" title="Plutonium">Pu</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(95)</font><br /><a href="/Americium" title="Americium">Am</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(96)</font><br /><a href="/Curium" title="Curium">Cm</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(97)</font><br /><a href="/Berkelium" title="Berkelium">Bk</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(98)</font><br /><a href="/Californium" title="Californium">Cf</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(99)</font><br /><a href="/Einsteinium" title="Einsteinium">Es</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(100)</font><br /><a href="/Fermium" title="Fermium">Fm</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(101)</font><br /><a href="/Mendelevium" title="Mendelevium">Md</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(102)</font><br /><a href="/Nobelium" title="Nobelium">No</a> </td> <td align="center" valign="bottom" width="32" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888; background:#dd88dd;"><font size="1">(103)</font><br /><a href="/Lawrencium" title="Lawrencium">Lr</a> </td></tr></tbody></table> <table align="center" style="border-style:none;border-width:0px;"> <caption><b>Chemische reeksen van het Periodiek Systeem der Elementen</b> </caption> <tbody><tr> <td style="background:#ffbbff; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Alkalimetaal" title="Alkalimetaal">Alkalimetalen</a> </td> <td style="background:#ffbb77; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Aardalkalimetaal" title="Aardalkalimetaal">Aardalkalimetalen</a> </td> <td style="background:#bbffff; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Overgangsmetaal" title="Overgangsmetaal">Overgangsmetalen</a> </td> <td style="background:#77bbff; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Hoofdgroepmetaal" title="Hoofdgroepmetaal">Hoofdgroepmetalen</a> </td> <td style="background:#ccccff; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Metallo%C3%AFde" title="Metalloïde">Metalloïden</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#bbff77; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Niet-metaal" title="Niet-metaal">Niet-metalen</a> </td> <td style="background:#ffffbb; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Halogeen" title="Halogeen">Halogenen</a> </td> <td style="background:#77ffbb; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Edelgas" title="Edelgas">Edelgassen</a> </td> <td style="background:#ddbbdd; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Lanthanide" class="mw-redirect" title="Lanthanide">Lanthaniden</a> </td> <td style="background:#dd88dd; border-style:solid; border-width:1px; border-color:#888888;" width="32"><a href="/Actinide" class="mw-redirect" title="Actinide">Actiniden</a> </td></tr></tbody></table> <p><br /> </p> <h3><span class="mw-headline" id="Alternatieven">Alternatieven</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Elementspiral_(polyatomic).svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Elementspiral_%28polyatomic%29.svg/langnl-250px-Elementspiral_%28polyatomic%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="213" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Elementspiral_%28polyatomic%29.svg/langnl-375px-Elementspiral_%28polyatomic%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Elementspiral_%28polyatomic%29.svg/langnl-500px-Elementspiral_%28polyatomic%29.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Elementspiral_(polyatomic).svg" class="internal" title="Groter"></a></div>Een alternatieve versie op het Periodiek Systeem; de zogeheten <i>elementspiraal</i>.</div></div></div> <p>In de circa 100 jaar dat het Periodiek Systeem bestaat zijn er meer dan 700 versies van gemaakt. Vooral de vorm wordt steeds aangepast. Zo zijn er verschillende maten rechthoeken gemaakt, maar ook is het periodiek systeem afgebeeld als cirkel, kubus, cilinder, spiraal, driehoek of piramide. De reden hiervoor is dat deze vormen elk bepaalde scheikundige of natuurkundige eigenschappen van de elementen laten zien. </p><p>De bekendste maat is het rechthoekige periodiek systeem met 32 kolommen in plaats van 18 kolommen. In principe is deze iets preciezer, maar voor het systeem zelf is dat te breed om af te drukken in boeken. Hierdoor blijft de normaal periodiek systeem het meest gebruikt. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Zie_ook">Zie ook</span></h2> <ul><li><a href="/Lijst_van_chemische_elementen" title="Lijst van chemische elementen">Lijst van chemische elementen</a></li> <li><a href="/Scheikunde" title="Scheikunde">Scheikunde</a></li> <li><a href="/Portaal:Scheikunde" title="Portaal:Scheikunde">Portaal:Scheikunde</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Cached time: 20240927120220 Cache expiry: 3600 Dynamic content: false Complications: [] CPU time usage: 0.067 seconds Real time usage: 0.111 seconds Preprocessor visited node count: 377/1000000 Post‐expand include size: 25672/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 2/40 Expensive parser function count: 0/100 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1.938 1 Sjabloon:Periodiek_systeem2 100.00% 1.938 1 -total --> <!-- Saved in parser cache with key wikikids:pcache:idhash:68479-0!canonical and timestamp 20240927120220 and revision id 750896 --> </div></div><div class="printfooter">Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "<a dir="ltr" href="https://wikikids.nl/index.php?title=Periodiek_systeem&oldid=750896">https://wikikids.nl/index.php?title=Periodiek_systeem&oldid=750896</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/Speciaal:Categorie%C3%ABn" title="Speciaal:Categorieën">Categorie</a>: <ul><li><a href="/Categorie:Scheikunde" title="Categorie:Scheikunde">Scheikunde</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigatiemenu</h2> <div id="mw-head"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Persoonlijke hulpmiddelen</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-createaccount"><a href="/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Periodiek+systeem" title="Registreer je om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids.">Account aanmaken</a></li><li id="pt-login"><a href="/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Periodiek+systeem" title="Meld je aan om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids. [o]" accesskey="o">Inloggen</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Naamruimten</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/Periodiek_systeem" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk"><a href="/Overleg:Periodiek_systeem" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t">Overleg</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Varianten</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Weergaven</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/Periodiek_systeem">Lezen</a></li><li id="ca-viewsource" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Periodiek_systeem&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd. U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e">Brontekst bekijken</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Periodiek_systeem&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>Meer</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Zoeken</label> </h3> <form action="/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikikids" title="Doorzoek Wikikids [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> <input type="submit" name="fulltext" value="Zoeken" title="Alle pagina's op deze tekst doorzoeken" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="OK" title="Naar een pagina met deze naam gaan als deze bestaat" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Naar de hoofdpagina gaan" class="mw-wiki-logo" href="/Hoofdpagina"></a> </div> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-Knoppen" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-Knoppen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Knoppen-label"> <span>Knoppen</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-De-Boomhut"><a href="/Wikikids:Boomhut">De Boomhut</a></li><li id="n-Help"><a href="/Wikikids:Alarm">Hulp</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-Kids" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Kids-label" role="navigation" > <h3 id="p-Kids-label"> <span>Kids</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-KidsPortaal"><a href="/Portaal:Kids">KidsPortaal</a></li><li id="n-Nieuw-artikel-maken"><a href="/Wikikids:Meehelpen-NieuwePagina">Nieuw artikel maken</a></li><li id="n-Plaatje-uploaden"><a href="/Wikikids:Uploaden">Plaatje uploaden</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-Volwassenen" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Volwassenen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Volwassenen-label"> <span>Volwassenen</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-HulpPortaal"><a href="/Portaal:Hulp">HulpPortaal</a></li><li id="n-Nieuwe-artikelen"><a href="/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-Recente-Wijzigingen"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingen">Recente Wijzigingen</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-Moderators" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Moderators-label" role="navigation" > <h3 id="p-Moderators-label"> <span>Moderators</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Controleer-wijzigingen"><a href="https://wikikids.nl/index.php?hidebots=1&reviewStatus=unpatrolled&limit=50&days=90&tagfilter__Filter%3A+Experimenteren_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Leeghalen_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Onjuist+blokverzoek_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Schuttingtaal_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Weghalen+categorie%C3%ABn+_color=c5&title=Speciaal:RecenteWijzigingen&urlversion=2" rel="nofollow">Controleer wijzigingen</a></li><li id="n-Filterlogboek"><a href="https://wikikids.nl/Speciaal:Filterlogboek?wpSearchUser=&wpSearchTitle=&wpSearchFilter=1%7C2%7C3%7C4%7C5%7C6%7C7%7C8%7C9%7C11%7C12%7C13%7C15%7C16%7C18%7C20%7C21%7C22%7C23%7C24%7C25%7C26%7C28%7C34" rel="nofollow">Filterlogboek</a></li><li id="n-Richtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren">Richtlijnen</a></li><li id="n-Blokkaderichtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren/blokkades">Blokkaderichtlijnen</a></li><li id="n-CheckUser-verzoek"><a href="/Wikikids:CUVerzoek">CheckUser-verzoek</a></li><li id="n-Blokverzoek"><a href="/Wikikids:Blokverzoek">Blokverzoek</a></li><li id="n-Uploaden"><a href="/Speciaal:WizardUploaden">Uploaden</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Hulpmiddelen</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Periodiek_systeem" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Periodiek_systeem" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li><li id="t-permalink"><a href="/index.php?title=Periodiek_systeem&oldid=750896" title="Permanente koppeling naar deze versie van de pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info"><a href="/index.php?title=Periodiek_systeem&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-lang" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-lang-label" role="navigation" > <h3 id="p-lang-label"> <span>In andere talen</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li class="interlanguage-link interwiki-en"><a href="http://en.vikidia.org/wiki/Periodic_table" title="Periodic table – English" lang="en" hreflang="en" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es"><a href="http://es.vikidia.org/wiki/Tabla_peri%C3%B3dica_de_los_elementos" title="Tabla periódica de los elementos – español" lang="es" hreflang="es" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr"><a href="http://fr.vikidia.org/wiki/Tableau_p%C3%A9riodique_des_%C3%A9l%C3%A9ments" title="Tableau périodique des éléments – français" lang="fr" hreflang="fr" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it"><a href="http://it.vikidia.org/wiki/Tavola_periodica" title="Tavola periodica – italiano" lang="it" hreflang="it" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 1 dec 2022 om 15:53.</li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/Wikikids:Privacybeleid" title="Wikikids:Privacybeleid">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/Wikikids:Info" title="Wikikids:Info">Over Wikikids</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/Wikikids:Algemene_disclaimer" class="mw-redirect" title="Wikikids:Algemene disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.067","walltime":"0.111","ppvisitednodes":{"value":377,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":25672,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 1.938 1 Sjabloon:Periodiek_systeem2","100.00% 1.938 1 -total"]},"cachereport":{"timestamp":"20240927120220","ttl":3600,"transientcontent":false}}});});</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-383337-35', 'auto'); ga('set', 'anonymizeIp', true); ga('send', 'pageview'); </script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgBackendResponseTime":160});});</script></body><!-- Cached 20240927120220 --> </html>