CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ba" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Гандбол — Википедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ғинуар","февраль","март","апрель","май","июнь","июль","август","сентябрь","октябрь","ноябрь","декабрь"],"wgRequestId":"2309eacf-db21-43a8-8ec5-4d8904dd1f5d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Гандбол","wgTitle":"Гандбол","wgCurRevisionId":1066440,"wgRevisionId":1066440,"wgArticleId":130134,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без русской подписи","Гандбол","Олимпия уйындары"],"wgPageViewLanguage":"ba","wgPageContentLanguage":"ba","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Гандбол","wgRelevantArticleId":130134,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable" :true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ba","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ba"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8418","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.editZeroSection","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.sidebarRelated","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ba&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg/800px-Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg/640px-Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="960"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Гандбол — Википедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ba.m.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Үҙгәртергә" href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедия (ba)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ba.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ba"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Википедия — Atom каналы" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Гандбол rootpage-Гандбол skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Эстәлеккә күсергә</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Төп меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Төп меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Төп меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навигация </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" title="Баш биткә күсергә [z]" accesskey="z"><span>Баш бит</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BA%D2%AF%D1%80%D2%BB%D3%99%D1%82%D0%BA%D0%B5%D1%81"><span>Алфавитлы күрһәткес</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Ағымдағы ваҡиғалар тураһында белешмә мәғлүмәт"><span>Ағымдағы ваҡиғалар</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-articles" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-articles" > <div class="vector-menu-heading"> Мәҡәләләр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%BA%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Һайланған</span></a></li><li id="n-good" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D2%A1%D1%88%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Яҡшы</span></a></li><li id="n-quality" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Сифатлы</span></a></li><li id="n-1000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:1000_%D3%99%D2%BB%D3%99%D0%BC%D0%B8%D3%99%D1%82%D0%BB%D0%B5_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99"><span>1 000 мотлаҡ</span></a></li><li id="n-10000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:%D0%9C%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%B4%D0%B0"><span>10 000 әһәмиәтле</span></a></li><li id="n-Башҡортнамә" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D1%8B%D1%80%D2%93%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B5%D1%88_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Башҡортнамә</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80"><span>Яңы биттәр</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9E%D1%81%D1%80%D0%B0%D2%A1%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99" title="Осраҡлы һайланған битте ҡарарға [x]" accesskey="x"><span>Осраҡлы мәҡәлә</span></a></li><li id="n-URL-ҡыҫҡартыу" class="mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:UrlShortener"><span>URL ҡыҫҡартыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Ҡатнашыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99" title="Проект буйынса нимә эшләй алыуығыҙ һәм ҡайҙа нимә барлығы тураһында белешмә"><span>Берләшмә</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9"><span>Ҡоролтай</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80" title="Һуңғы үҙгәртеүҙәр исемлеге [r]" accesskey="r"><span>Һуңғы үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%88%D0%BC%D3%99" title="«Википедия» буйынса белешмә"><span>Белешмә</span></a></li><li id="n-sitesupportregional" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B4%D0%B8_%D1%8F%D1%80%D2%99%D0%B0%D0%BC"><span>Матди ярҙам</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ru.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ирекле энциклопедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ba.svg" width="118" height="11" style="width: 7.375em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AD%D2%99%D0%BB%D3%99%D2%AF" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Эҙләү</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Википедия эсендә эҙләү" aria-label="Википедия эсендә эҙләү" autocapitalize="sentences" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Махсус:Эҙләү"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Эҙләргә</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Шәхси ҡоралдар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Измените внешний вид страницы, размер, ширину и цвет шрифта." > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Уҡыу көйләүҙәре" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Уҡыу көйләүҙәре</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba" class=""><span>Иғәнә</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ" class=""><span>Теркәлеү</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o" class=""><span>Танылыу</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Шәхси ҡоралдар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Шәхси ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Ҡатнашыусы менюһы" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba"><span>Иғәнә</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Теркәлеү</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Танылыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Танылмаған мөхәррирҙәр өсөн бит <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A0%D3%99%D1%85%D0%B8%D0%BC_%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D2%99" aria-label="Мөхәррирләү тураһында ентеклерәк"><span>Күберәк белергә</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%A8%D0%BB%D3%A9%D1%88%D3%A9%D0%BC" title="Был IP-адрестан яһалған төҙәтеүҙәр [y]" accesskey="y"><span>Өлөш</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%98%D2%A3%D0%B3%D3%99%D0%BC%D3%99_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="IP-адресығыҙ өсөн фекер алышыу бите [n]" accesskey="n"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eйәшерергә\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ba\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Йөкмәткеһе" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Йөкмәткеһе</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">йәшерергә</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Башы</div> </a> </li> <li id="toc-Уйын_тарихы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Уйын_тарихы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Уйын тарихы</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Уйын_тарихы-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Уйын тарихы бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Уйын_тарихы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Рәсәйҙәге_гандбол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Рәсәйҙәге_гандбол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Рәсәйҙәге гандбол</span> </div> </a> <ul id="toc-Рәсәйҙәге_гандбол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Уйын_ҡағиҙәләре" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Уйын_ҡағиҙәләре"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Уйын ҡағиҙәләре</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Уйын_ҡағиҙәләре-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Уйын ҡағиҙәләре бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Уйын_ҡағиҙәләре-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Уйын_өсөн_майҙансыҡтар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Уйын_өсөн_майҙансыҡтар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Уйын өсөн майҙансыҡтар</span> </div> </a> <ul id="toc-Уйын_өсөн_майҙансыҡтар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ҡапҡа" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ҡапҡа"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Ҡапҡа</span> </div> </a> <ul id="toc-Ҡапҡа-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Туп" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Туп"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Туп</span> </div> </a> <ul id="toc-Туп-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Команда" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Команда"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Команда</span> </div> </a> <ul id="toc-Команда-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Судья" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Судья"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Судья</span> </div> </a> <ul id="toc-Судья-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Уйындың_дауамлығы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Уйындың_дауамлығы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Уйындың дауамлығы</span> </div> </a> <ul id="toc-Уйындың_дауамлығы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Уйын" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Уйын"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Уйын</span> </div> </a> <ul id="toc-Уйын-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ҡапҡа_һаҡсыһы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ҡапҡа_һаҡсыһы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7.1</span> <span>Ҡапҡа һаҡсыһы</span> </div> </a> <ul id="toc-Ҡапҡа_һаҡсыһы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Һелтәүҙәр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Һелтәүҙәр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Һелтәүҙәр</span> </div> </a> <ul id="toc-Һелтәүҙәр-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Башлап_һелтәү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Башлап_һелтәү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8.1</span> <span>Башлап һелтәү</span> </div> </a> <ul id="toc-Башлап_һелтәү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ситке_яҡ_һыҙығы_аша_һелтәү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ситке_яҡ_һыҙығы_аша_һелтәү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8.2</span> <span>Ситке яҡ һыҙығы аша һелтәү</span> </div> </a> <ul id="toc-Ситке_яҡ_һыҙығы_аша_һелтәү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ҡапҡа_һаҡсыһының_һелтәүе" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ҡапҡа_һаҡсыһының_һелтәүе"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8.3</span> <span>Ҡапҡа һаҡсыһының һелтәүе</span> </div> </a> <ul id="toc-Ҡапҡа_һаҡсыһының_һелтәүе-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ирекле_һелтәү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ирекле_һелтәү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8.4</span> <span>Ирекле һелтәү</span> </div> </a> <ul id="toc-Ирекле_һелтәү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-7_метрҙан_туп_һуғыу" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#7_метрҙан_туп_һуғыу"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8.5</span> <span>7 метрҙан туп һуғыу</span> </div> </a> <ul id="toc-7_метрҙан_туп_һуғыу-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Язалар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Язалар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9</span> <span>Язалар</span> </div> </a> <ul id="toc-Язалар-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Иҫкәртеү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҫкәртеү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9.1</span> <span>Иҫкәртеү</span> </div> </a> <ul id="toc-Иҫкәртеү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2_минутҡа_уйындан_ситләтеү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#2_минутҡа_уйындан_ситләтеү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9.2</span> <span>2 минутҡа уйындан ситләтеү</span> </div> </a> <ul id="toc-2_минутҡа_уйындан_ситләтеү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дисквалификация" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Дисквалификация"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9.3</span> <span>Дисквалификация</span> </div> </a> <ul id="toc-Дисквалификация-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Гандбол_Олимпиадала" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гандбол_Олимпиадала"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Гандбол Олимпиадала</span> </div> </a> <ul id="toc-Гандбол_Олимпиадала-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Шулай_уҡ_ҡарағыҙ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Шулай_уҡ_ҡарағыҙ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Шулай уҡ ҡарағыҙ</span> </div> </a> <ul id="toc-Шулай_уҡ_ҡарағыҙ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Иҫкәрмәләр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҫкәрмәләр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Иҫкәрмәләр</span> </div> </a> <ul id="toc-Иҫкәрмәләр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һылтанмалар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Һылтанмалар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Һылтанмалар</span> </div> </a> <ul id="toc-Һылтанмалар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Йөкмәткеһе" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Гандбол</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Икенсе телдәге мәҡәләгә күсегеҙ. 110 телдә уҡырға була" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-110" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">110 тел</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Handbal" title="Handbal — африкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Handbal" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — швейцарский немецкий" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Handball" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швейцарский немецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Handbol" title="Handbol — арагонский" lang="an" hreflang="an" data-title="Handbol" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонский" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/H%C4%93aphand%C3%BE%C5%8D%C3%B0er" title="Hēaphandþōðer — староанглийский" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Hēaphandþōðer" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="староанглийский" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%AF" title="كرة اليد — арабский" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كرة اليد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабский" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%87%D9%88%D9%86%D8%AF" title="لهوند — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لهوند" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%AF" title="كورة اليد — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كورة اليد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A6%AC%E0%A6%B2" title="হেণ্ডবল — ассамский" lang="as" hreflang="as" data-title="হেণ্ডবল" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ассамский" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Balonmano" title="Balonmano — астурийский" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Balonmano" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурийский" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/H%C9%99ndbol" title="Həndbol — азербайджанский" lang="az" hreflang="az" data-title="Həndbol" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанский" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%A8%D9%88%D9%84" title="هندبول — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="هندبول" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Handboi" title="Handboi — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Handboi" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Гандбол — белорусский" lang="be" hreflang="be" data-title="Гандбол" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="белорусский" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Гандбол — белорусский (тарашкевица)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Гандбол" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="белорусский (тарашкевица)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%B0%D0%BB" title="Хандбал — болгарский" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хандбал" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгарский" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Bal_tangan" title="Bal tangan — Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Bal tangan" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A6%AC%E0%A6%B2" title="হ্যান্ডবল — бенгальский" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হ্যান্ডবল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгальский" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mell-dorn" title="Mell-dorn — бретонский" lang="br" hreflang="br" data-title="Mell-dorn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретонский" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Rukomet" title="Rukomet — боснийский" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Rukomet" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="боснийский" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Handbol" title="Handbol — каталанский" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Handbol" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанский" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%86%D9%BE%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA" title="تۆپی دەست — центральнокурдский" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تۆپی دەست" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="центральнокурдский" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1zen%C3%A1" title="Házená — чешский" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Házená" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешский" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/R%C3%A3czn%C3%B4_bala" title="Rãcznô bala — кашубский" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Rãcznô bala" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="кашубский" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/P%C3%AAl-law" title="Pêl-law — валлийский" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Pêl-law" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валлийский" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/H%C3%A5ndbold" title="Håndbold — датский" lang="da" hreflang="da" data-title="Håndbold" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="датский" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — немецкий" lang="de" hreflang="de" data-title="Handball" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="немецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Hendbol" title="Hendbol — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Hendbol" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7" title="Χειροσφαίριση — греческий" lang="el" hreflang="el" data-title="Χειροσφαίριση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="греческий" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — английский" lang="en" hreflang="en" data-title="Handball" data-language-autonym="English" data-language-local-name="английский" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Manpilkado" title="Manpilkado — эсперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Manpilkado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Balonmano" title="Balonmano — испанский" lang="es" hreflang="es" data-title="Balonmano" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испанский" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/K%C3%A4sipall" title="Käsipall — эстонский" lang="et" hreflang="et" data-title="Käsipall" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонский" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Eskubaloi" title="Eskubaloi — баскский" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Eskubaloi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскский" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Balonmanu" title="Balonmanu — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Balonmanu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="هندبال — персидский" lang="fa" hreflang="fa" data-title="هندبال" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персидский" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/K%C3%A4sipallo" title="Käsipallo — финский" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Käsipallo" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="финский" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Hondb%C3%B3ltur" title="Hondbóltur — фарерский" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Hondbóltur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарерский" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — французский" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Handball" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французский" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/H%C3%A2nbal" title="Hânbal — западнофризский" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Hânbal" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="западнофризский" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Balonm%C3%A1n" title="Balonmán — галисийский" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Balonmán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисийский" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%93" title="כדוריד — иврит" lang="he" hreflang="he" data-title="כדוריד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%AC%E0%A5%89%E0%A4%B2" title="हैंडबॉल — хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हैंडबॉल" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Rukomet" title="Rukomet — хорватский" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Rukomet" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%A9zilabda" title="Kézilabda — венгерский" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kézilabda" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерский" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A2%D5%B8%D5%AC" title="Հանդբոլ — армянский" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հանդբոլ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянский" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — интерлингва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Handball" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bola_tangan" title="Bola tangan — индонезийский" lang="id" hreflang="id" data-title="Bola tangan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезийский" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — интерлингве" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Handball" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="интерлингве" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Handbalo" title="Handbalo — идо" lang="io" hreflang="io" data-title="Handbalo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Handknattleikur" title="Handknattleikur — исландский" lang="is" hreflang="is" data-title="Handknattleikur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландский" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pallamano" title="Pallamano — итальянский" lang="it" hreflang="it" data-title="Pallamano" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальянский" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%8F%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ハンドボール — японский" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ハンドボール" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японский" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ხელბურთი — грузинский" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ხელბურთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузинский" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Takurt_n_Ufus" title="Takurt n Ufus — кабильский" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Takurt n Ufus" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабильский" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%BB_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%8B" title="Қол добы — казахский" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Қол добы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казахский" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%B8%EB%93%9C%EB%B3%BC" title="핸드볼 — корейский" lang="ko" hreflang="ko" data-title="핸드볼" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корейский" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Hendbol" title="Hendbol — курдский" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hendbol" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдский" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%81%D1%8F%D1%80" title="Кисяр — коми" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Кисяр" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="коми" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Manufollium" title="Manufollium — латинский" lang="la" hreflang="la" data-title="Manufollium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латинский" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — люксембургский" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Handball" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембургский" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Гьандбол — лакский" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Гьандбол" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="лакский" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Bal_a_mano" title="Bal a mano — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Bal a mano" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Handbal" title="Handbal — лимбургский" lang="li" hreflang="li" data-title="Handbal" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбургский" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Rankinis" title="Rankinis — литовский" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Rankinis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литовский" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Rokasbumba" title="Rokasbumba — латышский" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Rokasbumba" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышский" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/P%C4%81ringa_t%C4%ABma" title="Pāringa tīma — маори" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Pāringa tīma" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маори" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82" title="Ракомет — македонский" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ракомет" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонский" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B5%BE" title="ഹാന്റ്ബോൾ — малаялам" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഹാന്റ്ബോൾ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%81%E0%A4%A1%E0%A4%AC%E0%A5%89%E0%A4%B2" title="हँडबॉल — маратхи" lang="mr" hreflang="mr" data-title="हँडबॉल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхи" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bola_baling" title="Bola baling — малайский" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bola baling" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайский" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — нижненемецкий" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Handball" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="нижненемецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Handbal" title="Handbal — нидерландский" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Handbal" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерландский" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — нюнорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Handball" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нюнорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/H%C3%A5ndball" title="Håndball — норвежский букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Håndball" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвежский букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Handbal" title="Handbal — окситанский" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Handbal" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситанский" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%A1%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%B2" title="ਹੈਂਡਬਾਲ — панджаби" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਹੈਂਡਬਾਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджаби" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pi%C5%82ka_r%C4%99czna" title="Piłka ręczna — польский" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Piłka ręczna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польский" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%81%DB%8C%D9%86%DA%88_%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="ہینڈ بال — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ہینڈ بال" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Andebol" title="Andebol — португальский" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Andebol" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португальский" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/K%27akcha_pukllay" title="K'akcha pukllay — кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="K'akcha pukllay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Ballamaun" title="Ballamaun — романшский" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Ballamaun" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="романшский" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Handbal" title="Handbal — румынский" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Handbal" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынский" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Гандбол — русский" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гандбол" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="русский" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Umupira_w%E2%80%99intoke" title="Umupira w’intoke — киньяруанда" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Umupira w’intoke" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="киньяруанда" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="हस्तकन्दुकक्रीडा — санскрит" lang="sa" hreflang="sa" data-title="हस्तकन्दुकक्रीडा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрит" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Pallamanu" title="Pallamanu — сардинский" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Pallamanu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардинский" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Pallammanu" title="Pallammanu — сицилийский" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Pallammanu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сицилийский" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Haundbaw" title="Haundbaw — шотландский" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Haundbaw" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотландский" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Rukomet" title="Rukomet — сербскохорватский" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Rukomet" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскохорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B7%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B7%9D%E0%B6%BD%E0%B7%8A" title="හෑන්ඩ්බෝල් — сингальский" lang="si" hreflang="si" data-title="හෑන්ඩ්බෝල්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сингальский" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Handball" title="Handball — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Handball" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1dzan%C3%A1_(7_hr%C3%A1%C4%8Dov)" title="Hádzaná (7 hráčov) — словацкий" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Hádzaná (7 hráčov)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словацкий" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Rokomet" title="Rokomet — словенский" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Rokomet" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенский" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Hendboll" title="Hendboll — албанский" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Hendboll" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албанский" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82" title="Рукомет — сербский" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Рукомет" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербский" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Handboll" title="Handboll — шведский" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Handboll" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведский" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mpira_wa_mkono" title="Mpira wa mkono — суахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mpira wa mkono" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AA%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="எறிபந்தாட்டம் — тамильский" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எறிபந்தாட்டம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамильский" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Ҳандбол — таджикский" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳандбол" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таджикский" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A5" title="แฮนด์บอล — тайский" lang="th" hreflang="th" data-title="แฮนด์บอล" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайский" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/H%C9%99ndbol" title="Həndbol — талышский" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Həndbol" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="талышский" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hentbol" title="Hentbol — турецкий" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hentbol" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Гандбол — украинский" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Гандбол" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украинский" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%81%DB%8C%D9%86%DA%88_%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="ہینڈ بال — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ہینڈ بال" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Gandbol" title="Gandbol — узбекский" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Gandbol" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекский" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3ng_n%C3%A9m" title="Bóng ném — вьетнамский" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Bóng ném" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнамский" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%89%8B%E7%90%83" title="手球 — у" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="手球" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="у" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ხებურთი — мегрельский" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ხებურთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="мегрельский" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%89%8B%E7%90%83" title="手球 — китайский" lang="zh" hreflang="zh" data-title="手球" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="китайский" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%89%8B%E7%90%83" title="手球 — кантонский" lang="yue" hreflang="yue" data-title="手球" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонский" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8418#sitelinks-wikipedia" title="Башҡа телдәргә һылтанмаларҙы төҙәтеү" class="wbc-editpage">Һылтанмаларҙы төҙәтергә</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Исем арауыҡтары"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Эстәлек битен ҡарау [c]" accesskey="c"><span>Бит</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%B5%D2%AF:%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" rel="discussion" title="Биттең эстәлеге тураһында фекерләшеү [t]" accesskey="t"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Телде үҙгәртергә" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">башҡортса</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ҡарауҙар"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=history" title="Биттең төҙәтеүҙәр журналы [h]" accesskey="h"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ҡоралдар" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ҡоралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <div class="vector-menu-heading"> Ғәмәлдәр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=history"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Дөйөм </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Был биткә һылтанған барлыҡ биттәрҙең исемлеге [j]" accesskey="j"><span>Был биткә һылтанмалар</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D3%99%D0%B9%D0%BB%D0%B5_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" rel="nofollow" title="Был бит һылтанған биттәрҙәге һуңғы үҙгәртеүҙәр [k]" accesskey="k"><span>Бәйле үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Барлыҡ махсус биттәр исемлеге [q]" accesskey="q"><span>Махсус биттәр</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&oldid=1066440" title="Биттең был өлгөһөнә даими һылтанма"><span>Даими һылтанма</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=info" title="Был бит тураһында ентекләберәк"><span>Бит мәғлүмәттәре</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A6%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0&page=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&id=1066440&wpFormIdentifier=titleform" title="Был биттән нисек өҙөмтә яһау тураһында мәғлүмәт"><span>Биттән өҙөмтә яһарға</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D0%25B1%25D0%25BE%25D0%25BB"><span>Ҡыҫҡа URL алыу</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:QrCode&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D0%25B1%25D0%25BE%25D0%25BB"><span>QR код алыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Баҫтырыу/сығарыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:Collection&bookcmd=book_creator&referer=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB"><span>Китап төҙөү</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:DownloadAsPdf&page=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=show-download-screen"><span>PDF форматында йөкләү</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&printable=yes" title="Биттең ҡағыҙға баҫтырыу өсөн өлгөһө [p]" accesskey="p"><span>Баҫтырыу өлгөһө</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Башҡа проекттарҙа </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Handball" hreflang="en"><span>Викимилек</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8418" title="Мәғлүмәт һаҡлағысына бәйле элементҡа һылтанма [g]" accesskey="g"><span>Викимәғлүмәт элементы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Уҡыу көйләүҙәре</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">йәшерергә</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ba" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1278674">.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка{width:23em}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-above{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);font-weight:bold;font-size:120%;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-original,.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-image{text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-label{width:9em;background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);text-align:left;padding-left:.4em;padding-right:.4em}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-split{vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-below{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-error{background:var(--background-color-destructive-subtle,#ffe9e5);border:1px solid var(--border-color-error,#9f3526);text-align:center}</style> <table cellspacing="2" class="infobox ts-Универсальная_карточка"> <tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-above ts-Универсальная_карточка-above">Гандбол</td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image ts-Универсальная_карточка-image"><span data-wikidata-claim-id="Q8418$088FAA1E-4069-428C-93A3-AAE0DEB19753" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Рәсем" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg/266px-Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg" decoding="async" width="266" height="400" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg/400px-Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg/533px-Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1800" /></a></span></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Етәксе орган</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$668fe512-41df-7efe-7fc8-1bc9e458a3db" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P797"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ru.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B0&action=edit&editintro=T:Нет_статьи/editintro&preload=T:Нет_статьи/preload&preloadparams%5B%5D=Q651333&preloadparams%5B%5D=%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B0&preloadparams%5B%5D=Универсальная+карточка"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Международная федерация гандбола</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q651333" class="extiw" title="d:Q651333">[d]</a></sup></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Барлыҡҡа килеү урыны</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$7d54fc50-49c3-b0dd-85d0-cf9c242908a9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P740"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3719" class="extiw" title="d:Property:P3719">Регулируется</a></th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$0fc2b9e4-4222-7a8c-2e9f-6596fdb1d842" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P3719"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ru.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B0&action=edit&editintro=T:Нет_статьи/editintro&preload=T:Нет_статьи/preload&preloadparams%5B%5D=Q651333&preloadparams%5B%5D=%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B0&preloadparams%5B%5D=Универсальная+карточка"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Международная федерация гандбола</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q651333" class="extiw" title="d:Q651333">[d]</a></sup></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Асыу датаһы</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$af4f8d2d-4be3-254b-6ddd-9ae65d662451" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P575"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/1915_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1915 йыл">1915</a></span></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Һештег</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$1eb790a4-47cd-6325-0f56-14e83858d24d" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2572"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">handball</span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image ts-Универсальная_карточка-image"><span data-wikidata-claim-id="Q8418$f6954e52-487e-2059-f50c-e312487e0383" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2910"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Handball_pictogram.svg" class="mw-file-description"><img alt="Пиктограмма" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/80px-Handball_pictogram.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/120px-Handball_pictogram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/160px-Handball_pictogram.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Вики-проект</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q8418$0a9fe3cf-4da7-1c95-d3d5-62390c99d33c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P6104"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ru.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia%3AWikiProject+Handball&action=edit&editintro=T:Нет_статьи/editintro&preload=T:Нет_статьи/preload&preloadparams%5B%5D=Q25991634&preloadparams%5B%5D=Wikipedia%3AWikiProject+Handball&preloadparams%5B%5D=Универсальная+карточка"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Wikipedia:WikiProject Handball</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q25991634" class="extiw" title="d:Q25991634">[d]</a></sup></span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-below ts-Универсальная_карточка-below"><span data-wikidata-claim-id="q8418$D38D544C-032D-46E0-BB37-2EFF3D02E95A" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Handball" title="commons:Category:Handball"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Handball" class="extiw" title="commons:Category:Handball">Гандбол Викимилектә</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>Гандбол</b> (<a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Дан теле">дан.</a> <span lang="da" style="font-style: italic">håndbold</span>, <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D0%B7_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Инглиз теле">ингл.</a> <span lang="en">handball</span>, hand — ҡул һәм ball — туп) — командалы туп уйыны, командалағы уйынсылар һаны 7/7 (һәр командала ҡапҡасыһы һәм 6 ялан уйынсыһы). Ҡул уйыны һанала. Уйындың маҡсаты — ҡапҡаға (3 метрға × 2 метр) тупты мөмкин тиклем күберәк индереү. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Уйын_тарихы"><span id=".D0.A3.D0.B9.D1.8B.D0.BD_.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Уйын тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=1" title="Уйын тарихы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=1" title="Уйын тарихы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Боронғо замандағы ҡул тубы менән уйындар тураһында <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Гомер">Гомерҙың</a> «Одиссея»һында һәм Боронғо Рим табибы <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B4%D0%B8%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD" title="Клавдий Гален">Гален</a> хеҙмәттәрендә лә телгә алына. Быуат уртаһында ошоға оҡшаш уйындарға Вальтер фон дер Фогельвейде үҙенең шиғырҙарын бағышлай. Уйындың әлеге көндә билдәле булғанын дания <a href="/wiki/%D0%A4%D1%83%D1%82%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Футбол">футболсылары</a> XIX−XX быуаттар киҫешкән осорҙа футболдың ҡышҡыһын уйнай торған варианты булараҡ уйлап сығаралар. Футбол уйынынан айырмаһы шунда: был уйын ҡул менән уйнала һәм һәр командала 6-шар уйынсы һәм бер ҡапҡасы була. </p><p>Спорттың туп уйындары төрөнөң барлыҡҡа килеү датаһы итеп халыҡ-ара спорт классификацияһында «гандбол» (ҡул тубы) тигән исем аҫтында теркәлеү үткән1989 йыл ҡабул ителгән дата алына. Даниялағы Ордруп ҡалаһынан реаль училещеһының уҡытыусыһы Хольгер Нильсен физик культура дәрестәренә ҡатын-ҡыҙҙар төркөмө өсөн <b>«гандбол» </b> тип аталған туп уйынын индерә. Уйын әллә ни ҙур булмаған яланда үткәрелә, һәр командала 7-шәр уйынсы була. Улар, тупты бер-береһенә тапшыра-тапшыра, ҡапҡаларға индереү буйынса ярышалар. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Russia_vs_Angola_4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Russia_vs_Angola_4.jpg/250px-Russia_vs_Angola_4.jpg" decoding="async" width="250" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Russia_vs_Angola_4.jpg/375px-Russia_vs_Angola_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Russia_vs_Angola_4.jpg/500px-Russia_vs_Angola_4.jpg 2x" data-file-width="4792" data-file-height="2695" /></a><figcaption>Олимпия уйындары 2012. Гандбол. Ҡатын-ҡыҙҙар. Рәсәй — Ангола</figcaption></figure> <p>Һуңғы йылдарҙа үткәрелгән тикшеренеүҙәр тарихынан күренеүенсә, гандболдың барлыҡҡа килеү ваҡыты күпкә иртәрәк булған, тигән фараз бар.1890 йылда <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехияла</a> халыҡ уйындарының туп ҡулланып уйналған варианттары киң таралыу тапҡан була, һәм улар <b>«хазена»</b> (ташлау, сойорғотоу) тигән исем аҫтында билдәле. Уйын бер көрәшлек ҡулланмаған ҡатнаш төркөмдәрҙә бер ниндәй ҡағиҙәгә яраҡлаштырылмағанса тупты ырғытыуға һәм тотоп алыуға ҡоролған була. 1917 йылда Берлинда йәшәгән бер кеше ике уйындан бер «ҡул тубы» тигән яңы уйын уйлап сығара. Был уйындың бөтә донъяға тараласағы тураһында ул ваҡытта бер кем дә күҙ алдына ла килтерә алмай.. </p><p>1918 йылда халыҡ-ара спорт картаһында уйындың ике ҡапма-ҡаршы ағымы: чех хазенаһы (көнсығышта) һәм немец гандболы (көнбайышта һәм төньяҡта) барлыҡҡа килә. 1920 йылда уҡ <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлинда</a> Кубок уйындары беренселеге һәм ҡул тубы буйынса <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a> беренселеге үтә. Ә 1923 йылда ярыштың яңы ҡағиҙәләре индерелә. Туптың ҙурлығын кәметелеүе, «өс секунд» һәм «өс аҙым» ҡағиҙәләренең индерелеүе уйын техникаһын күпкә яҡшыртыуға булышлыҡ итә. 1925 йылда Германия командаһы менән <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a> командаһының беренсе халыҡ-ара осрашыуы була. Германия был осрашыуҙа 6:5 иҫәбе менән еңелә. </p><p>1926 йылда гандболды халыҡ-ара спорт тип танылыуы был уйындың байтаҡ илдәрҙә үҫеш алыуына этәргес ролен уйнай. Гандболды артабан популляштырыу буйынса клубтар <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембургта</a>, <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцарияла</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испанияла</a> һәм башҡа бихисап илдәрҙә барлыҡҡа килә. 1928 йылда <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BC" title="Амстердам">Амстердамда</a> Һәүәҫкәрҙәрҙең халыҡ-ара гандбол федерацияһы (ИАГФ) булдырыла, ул 1944 йылға тиклем эшләй. Уның составында гандболды үҫтереүгә әүҙем өлөш индергән 11 ил ағза булып тора. Был федирация тәүге тапҡыр 1936 йылда XI <a href="/wiki/%D0%99%D3%99%D0%B9%D0%B3%D0%B5_%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Йәйге Олимпия уйындары">Берлин Олимпия программаһында</a> сығыш яһай, һәм унда Германия командаһы еңеүсе була. Уйындар үткән ваҡытта ИАГФ-тың IV конгресы ойошторола, ул гандбол буйынса 7×7 и 11×11 (уйнаусылар һаны буйынса) форматындағы донъя чемпионатын үткәреү тураһында ҡарар ҡабул итә. Тәүҙә был чемпионатта тик ир-егеттәрҙән торған бер генә команда ҡатнашырға тейеш була. 1938 йылда Германияла үткән ярыштарҙа немец спортсылары донъя беренселегендә еңеү яулай. </p><p>Гандбол үҫешенең өр-яңынан күтәрелеүе1946 йылға тура килә, тап ошо йылда яңы халыҡ-ара гандбол федерацияһы — ИГ (IHF) төҙөлә. Ул донъя гандболын тергеҙеүгә йүнәлтелгән программаны ғәмәлгә индереү буйынса эш планын раҫлай, шулай уҡ гандбол буйынса11×11 форматындағы ҡатын-ҡыҙҙар һәм ирҙәр командалары ҡатнашҡан донъя чемпионатын үткәреү буйынса пландар билдәләй. 1949 йылда <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D1%88%D1%82" title="Будапешт">Будапештта</a> үткән донъя чемпионатында иң көслө команда тип <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a> командаһы билдәләнә. </p><p>Бынан һуңғы йылдарҙа донъя беренселектәре дүрт йылға бер үткәрелә. 11×11форматындағы гандбол буйынса үткәрелгән чемпионаттарҙың 7-һе ир-егеттәрҙеке, 3-һе ҡатын-ҡыҙҙарҙыҡы була. 1966 йылда 11×11форматындағы гандбол буйынса донъя чемптонтының етенсе һәм һуңғы ярышы үтә. Ул халыҡ-ара уйын кимәлендә йәшәүен туҡтата, һәм бының менән 7×7 форматындағы гандбол үҫешенә киң юл аса. 1954 йылда <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швецияла</a> гандбол буйынса был форматтағы уйындар ирҙәр араһында ғына үтә. Шведтар еңеү яулай, ә ҡатын-ҡыҙҙар гандбол буйынса 7х7 форматындағы уйындарын 1957 йылда <a href="/wiki/%D0%AE%D0%B3%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Югославия">Югославияла</a> үткәрә. Беренсе урынды <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Чехословакия">Чехословакия</a> командаһы яулай. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Рәсәйҙәге_гандбол"><span id=".D0.A0.D3.99.D1.81.D3.99.D0.B9.D2.99.D3.99.D0.B3.D0.B5_.D0.B3.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.B1.D0.BE.D0.BB"></span>Рәсәйҙәге гандбол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=2" title="Рәсәйҙәге гандбол бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=2" title="Рәсәйҙәге гандбол бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәйҙә</a> гандболдың барлыҡҡа килеүе XX быуат башына ҡарай. Был спорт төрө тәүге тапҡыр <a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй империяһы">Рәсәй империяһының</a> <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%B2" title="Харьков">Харьков</a> ҡалаһында 1909 йылда барлыҡҡа килә. Рәсәй гандболына чехтарҙың «хазена» уйыны нигеҙ һала. Бындағы «Ыласын» йәмғиәтендә был спорт төрө гимнастика уйындары рәүешендә таратыла. Рәсәйҙә гандболдың үҫеш алыуында мөһим ролде докторы Э. Ф. Малы уйнай, сөнки ул 1914 йылда уҡ юғары хәрәкәтле һәм тәьҫирле туп уйыны алымдары буйынса хеҙмәтен тамамлай һәм беҙҙең илдә беренсе булып гандболда уйнау ҡағиҙәләрен уйлап сығара. Был ҡағиҙәләр буйынса, уйын 45×25 метр булған майҙансыҡта 7-шәр кешенән торған командалар араһында бара, майҙан өс өлөшкә бүленгән була: яҡлау, һөжүм итеү һәм үҙәк ялан.Ҡапҡасы торған урын ҡапҡаға 4 метрҙан һелтәү һыҙығы менән сикләнә, ул 4х8 метрлы дүртмөйөш хасил итә.Тупты киңлеге 200 сантиметр, бейеклеге 225 сантиметр булған ҡапҡаларға индерәләр. Уйын 30-шар минутлыҡ ике таймдан тора. Э. Малы 20 йыл элгәре уйлап сығарылған рус гандболының төп ҡағиҙәләре һуңынана халыҡ-ара гандбол уйындары ҡағиҙәләренә индерелә. Рус гандболы спорт йүнәлешендәге уйындың донъяла иң тәүге тамамланған варианты иҫәпләнә. Рәсәй гандбол командаларының беренсе рәсми уйындары 1910 йылда Харьков ҡалаһында үтә, ә 1918 йылда шунда уҡ «гандбол лигаһы».ойошторола </p><p>СССР-ҙа гандболдың һәм ҡул тубының үҫеше тураһындағы тәүге белешмәләр 1922 йылға ҡарай (ул саҡта гандболды 11×11 уйнайҙар). Мәскәүҙә үткән беренсе осрашыу тәжрибә-уҡытыу майҙанында күрһәтмә характерҙа була. Башлап йөрөүсеһе — ГЦОЛИФК-тың спорт уйындары кафедраһына нигеҙ һалыусы М. С. Козлов. 11 уйынсыһы булған был уйынды «ҡул тубы» тип атап йөрөткәндәр. Ул РСФСР- ҙа таралыш тапҡан була, 7 уйынсы уйнаған уйынды гандбол тип атай башлайҙар. 1928 йылда гандбол I Бөтә Союз спартакиадаһы программаһына индерелә, әммә дебюты уңышһыҙ үтте тип табыла, һәм уйынға ҡарата ҡыҙыҡһыныу кәмей төшә. </p><p>Уйындың өр-яңынан әүҙем тергеҙелеүе 1946 йылға ҡарай. <a href="/wiki/1948_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1948 йыл">1948 йылда</a> уйындың яңы ҡағиҙәләре раҫлана, шунан башлап гандбол «7х7 ҡул тубы» тигән исем аҫтында танылыу таба. СССР-ҙың Ҡул тубы федерацияһы исемендә лә русса атама һаҡлана. Шул ваҡыттан алып, ҡулланылған терминдарҙа аңлашмаусанлыҡ килеп сыға: гандболсылар ҡул тубы уйнай. </p><p>СССР ҡалалары араһындағы ирҙәр һәм ҡатын-ҡыҙҙар йыйылма командаларының 11×11 ҡул тубы буйынса Бөтә Союз ярыштары беренселеге <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Рига">Ригала</a> 1955 йылда үтә. Ҡатын-ҡыҙҙар араһында — Киев студенттары, ир-егеттәр араһында Рига спортсылары еңеүсе була. <a href="/wiki/1956_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1956 йыл">1956</a> йылдан 1966 йылға ҡәҙәр 11х11 ҡул тубы уйыны буйынса алты тапҡыр СССР чемпионаттары үткәрелә, был ярыштар уйынды үҫтереүҙә билдәле бер роль уйнай. Ҡул тубы уйыны үҙебеҙҙең илдә лә, сит илдәрҙә лә позицияһын юғалта башлағас, федерация 11х11 уйынының СССР беренселеген уҙғарыуҙан баш тарта. 1962 йылдан гандбол буйынса 7х7 СССР беренселеге ойошторола. </p><p>Халыҡ-ара аренаға гандбол буйынса СССР-ҙың ирҙәр йыйылма командаһы — <a href="/wiki/1960_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1960 йыл">1960 йылда</a>, ҡатын-ҡыҙҙарҙыҡы <a href="/wiki/1962_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1962 йыл">1962 йылда</a> сыға. Европа кубогында тәүге уңыш яуланыла. Тренер Лазарь Гуревич етәкселегендәге «Хеҙмәт» тигән Мәскәүҙең ҡатын-ҡыҙҙар командаһы 1964 йылда Европа чемпиондары кубогы финалында Данияның «Копенгагенда» командаһы менән алышып, еңеү яулай. Йыйылма командаға тәүге ҙур уңыштары бары тик тиҫтә ярым йыл үткәс кенә йылмая </p><p>СССР-ҙың ҡатын-ҡыҙҙар йыйылма командаһы донъя чемпионаттарында:1982 йылда (Венгрия), <a href="/wiki/1986_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1986 йыл">1986</a> йылда (Нидерланды), <a href="/wiki/1990_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1990 йыл">1990 йылда</a> (Корея Республикаһы) еңеүсе була. Шулай уҡ XXI (Монреаль, 1976 йыл) һәм XXII (Мәскәү, 1980) Олимпиадаһында олимпия чемпионы исемен ала, XXIV (1988) Олимпия уйындарында көмөш миҙалға лайыҡ була. Рәсәй йыйылма командаһы — <a href="/wiki/2001_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2001 йыл">2001 йыл</a> (Италия), <a href="/wiki/2005_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2005 йыл">2005 йыл</a> (Рәсәй, Санкт-Петербург), <a href="/wiki/2007_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2007 йыл">2007 йыл</a> (Нидерланды) һәм <a href="/wiki/2009_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2009 йыл">2009 йыл</a> (Ҡытай) донъя чемпионы. XXXI (Рио, 2016) Олимпиадала олимпия чемпионы; XXV (1992) Олимпия уйындарында көмөш миҙалға лайыҡ була. </p><p>Ирҙәр гандболының танылыу яулау юлы күпкә ҡатмарлыраҡ була. Совет йыйылма командаһы <a href="/wiki/1978_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1978 йыл">1978</a> , <a href="/wiki/1990_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1990 йыл">1990 йылдарҙағы</a> донъя чемпионатында көмөш һәм XXII (Мәскәү, 1980) Олимпия уйындарында көмөш миҙал яуланы. <a href="/wiki/1982_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1982 йыл">1982</a> һәм <a href="/wiki/1992_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1992 йыл">1992 йылдарҙағы</a> донъя чемпионатында алтын миҙалға лайыҡ булды. XXI (Монреаль, 1976), XXIV (Сеул, 1988), XXV (Барселона, 1992) Олимпиадаларында чемпион титулдарын ала. 1984 йылғы Олимпия уйындарында совет командалары ҡатнаша ә 1992 йылда <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D2%A1%D2%BB%D0%BE%D2%99_%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5" title="Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәһе">БДБ</a> илдәренең берҙәм командаһы составында сығыш яһайҙар. Рәсәй йыйылма командаһы еңеү <a href="/wiki/1993_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1993 йыл">1993</a>, <a href="/wiki/1997_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1997 йыл">1997 йылдарҙағы</a> донъя чемпионатында еңеү яулай, шулай уҡ XXVII Олимпиадаһында ла (Сидней, 2000) еңеүсе булыуға өлгәшә. </p><p>Хәҙерге көндә түбәндәге ҡалалар: Краснодар, Волгоград, Астрахань, Дондағы Ростов, Силәбе, Мәскәү, Тольятти барыһы тарафынан гандбол буйынса Рәсәйҙең «баш ҡалаһы» булараҡ ҡабул ителә. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Уйын_ҡағиҙәләре"><span id=".D0.A3.D0.B9.D1.8B.D0.BD_.D2.A1.D0.B0.D2.93.D0.B8.D2.99.D3.99.D0.BB.D3.99.D1.80.D0.B5"></span>Уйын ҡағиҙәләре</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=3" title="Уйын ҡағиҙәләре бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=3" title="Уйын ҡағиҙәләре бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Уйын_өсөн_майҙансыҡтар"><span id=".D0.A3.D0.B9.D1.8B.D0.BD_.D3.A9.D1.81.D3.A9.D0.BD_.D0.BC.D0.B0.D0.B9.D2.99.D0.B0.D0.BD.D1.81.D1.8B.D2.A1.D1.82.D0.B0.D1.80"></span>Уйын өсөн майҙансыҡтар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=4" title="Уйын өсөн майҙансыҡтар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=4" title="Уйын өсөн майҙансыҡтар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Handballfield-rus.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Handballfield-rus.png/250px-Handballfield-rus.png" decoding="async" width="250" height="395" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Handballfield-rus.png/375px-Handballfield-rus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Handballfield-rus.png/500px-Handballfield-rus.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="980" /></a><figcaption> Гандбол уйыны өсөн майҙансыҡтар </figcaption></figure> <p>Уйын ябыҡ биналағы 40×20 метр ҙурлыҡтағы дүрткел майҙансыҡта үтә. Майҙансыҡ тирәләй ян-яҡ һыҙыҡтары буйлап 1 метр һәм ҡапҡа һыҙығы тирәләй 2 метр хәүефһеҙлек зонаһы булырға тейеш. Майҙандың оҙон ситтәре — <b>ян-яҡ һыҙығы</b>, ҡыҫҡалары <b>ҡапҡа һыҙығы</b> (ҡапҡа терәүҙәре араһындағы) йәки <b>ҡапҡаның тышҡы һыҙығы</b> (ҡапҡа тышында) тип атала. Бөтә һыҙыҡтар ҙа үҙҙәре уратып алған майҙандың бер өлөшө булып тора. Барлыҡ билгеләрҙең дә киңлеге 5 см (иҫкәрмә — ҡапҡа терәүҙәре араһындағы һыҙыҡтың киңлеге 8 сантиметр). </p><p>Ҡапҡа һыҙығының һәр береһенә <b>ҡапҡа майҙаны һыҙығы сикләгән ҡапҡа майҙаны</b> тейеп тора. Ул түбәндәгесә үткәрелә: ҡапҡаға ҡаршы яҡта, ҡапҡа һыҙығынан 6 метр алыҫлыҡта 3 метр оҙонлоғондағы паралллель һыҙыҡ үткәрелә. Был һыҙыҡтың остары ҡапҡаның тышҡы һыҙыҡтары менән 6 метр радиусындағы дуғалар менән тоташтырыла, урта өлөшө — ҡапҡа терәүҙәренең эске мөйөштәре менән. </p><p>Ҡапҡа майҙаны һыҙығының тышҡы сиктәренән 3 метр алыҫлыҡта уға параллель рәүештә өҙөк-өҙөк <b>ирекле һуғыу һыҙығы</b> (йәки <b>9 метр оҙонлоғондағы һыҙыҡ</b>) үткәрелә. Был һыҙыҡтың сигменты һәм улар араһындағы алыҫлыҡ 15 сантиметр тәшкил итә. </p><p>Ҡапҡа һыҙығына ҡаршы яҡта, ҡапҡаның урта өлөшө буйлап 7 метр алыҫлыҡта, уға йәнәш итеп, оҙонлоғо 1 метр булған <b>7 метрлыҡ һыҙыҡ</b> үткәрелә. </p><p>Ҡапҡа һыҙығына ҡаршы яҡта, ҡапҡаның урта өлөшө буйлап 4 метр алыҫлыҡта, уға йәнәш итеп, оҙонлоғо 15 сантиметр булған метр булған <b>ҡапҡасыны сикләү һыҙығы</b> (<b>4 метрлыҡ һыҙыҡ</b>) үткәрелә. </p><p>Янүяҡ һыҙыҡтарҙың урта өлөшө <b>үҙәк һыҙыҡ</b> менән тоташтырыла. </p><p>Урта өлөш һыҙығынан 4,5 метр алыҫлыҡҡа тиклемге ян-яҡ һыҙыҡтың бер өлөшө һәр команданың <b>алмашыныу һыҙығы</b> тип атала. Алманшыныу һыҙығының сиктәре ян-яҡ һыҙыҡҡа тура мөйөш менән үткән һәм ике яҡҡа ла 20 сантиметр алыҫлыҡҡа һуҙылған һыҙыҡтар менән билдәләнә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ҡапҡа"><span id=".D2.A0.D0.B0.D0.BF.D2.A1.D0.B0"></span>Ҡапҡа</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=5" title="Ҡапҡа бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=5" title="Ҡапҡа бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Һәр һыҙыҡтың урта өлөшөндә ҡапҡалар урынлаштырыла. Улар ышаныслы нығытылған булырға тейеш. Ҡапҡаның эске үлсәме: киңлеге 3 метр, бейеклеге 8 метр. Ҡапҡа терәүҙәре һәм уның өрлөгө яҡтары 8 сантиметр булған квадрат киҫелешле булырға тейеш, шул уҡ ваҡытта, терәүҙең артҡы сите ҡапҡа һыҙығының эске сите менән тап килергә тейеш. Майҙандың өс урынынан күренмәле ҡапҡа терәүҙәре төҫтәре буйынса айырылып торған буяу менән буялған була. . Ҡапҡаға йылым ҡуйылған булырға тейеш. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Туп"><span id=".D0.A2.D1.83.D0.BF"></span>Туп</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=6" title="Туп бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=6" title="Туп бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Handball_the_ball.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Handball_the_ball.jpg/200px-Handball_the_ball.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Handball_the_ball.jpg/300px-Handball_the_ball.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Handball_the_ball.jpg/400px-Handball_the_ball.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="853" /></a><figcaption>Гандбол тубы</figcaption></figure> <p>Гандбол тубы күн йәки синтетик материалдан эшләнә. Ул йоморо булырға тейеш, ләкин шыумалаҡ та, ялтырап торорға ла тейеш түгел. Ҙурлығы буйынса гандбол тубы 3 төрлө була: </p> <ol><li>Әйләнәһе — 50-52 см, 8—12 йәшлек малайҙар һәм 8—14 йәшлек ҡыҙҙар өсөн 8-12туптың массаһы 290—330 грамм.</li> <li>Әйләнәһе: 54-56 см,14 йәштән өлкән ҡыҙҙар командаһы һәм 12—16 йәшлек малайҙар командаһы өсөн массаһы 325—375 грамм.</li> <li>Әйләнәһе: 58-60 см, ауырлығы: 16 йәштән өлкән ир-егеттәр командаһы өсөн 425—475 грамм.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Команда"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.B0"></span>Команда</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=7" title="Команда бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=7" title="Команда бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Команда 14 кешенән тора, майҙанда бер үк ваҡытта 7 уйынсынан күп булыуы рөхсәт ителмәй, ҡалғандары запас уйынсылар булып иҫәпләнә. Майҙандағы уйынсыларҙың береһе — ҡапҡа һаҡсыһы. Уйын башында командалағы уйынсылар һаны 5-әүҙән кәм булмаҫҡа тейеш. Запастағы уйынсы теләгән ваҡытта майҙанға уйнарға сыға ала, тик бының өсөн уйында ҡатнашҡаны яландан китергә тейеш. Үҙ сиратында, яландан киткәне запастағы уйынсыға әйләнә. Шуның менән бергә, уйын майҙанына сығыу һәм унан китеү кеүек күренештәр бары тик команданың алмашыныу һыҙығында ғына рөхсәт ителә. Уйында алмашыныусылар һаны сикләнмәй. </p><p>Гандболда уйынсыларҙың түбәнләге позициялары (амплуа) ҡаралған: </p><p>1. Ҡапҡа һаҡсыһы. </p><p>2. Мөйөштәгеләр йәки ситкеләр флангыла уйнай, ҡағиҙә булараҡ, улар сос, бик оҫта һәм етеҙ уйынсылар. </p><p>3. Үҙәктәге йәки дәртләндереүсе. Үҙәк майҙанда уйнай, йыш ҡына дәртләндереүсе функцияһын үтәй. Бының өсөн тапшырмаларҙы еткереү таҫыллығы һәм яланды күреү һәләте булыуы мөһим. </p><p>4. Ярымурталыҡ. Урталыҡтағылар менән мөйөштәгеләр араһында уйнай. Ҡағиҙә булараҡ, улар оҙон буйлы һәм көслө һуғыуы булған уйынсылар. </p><p>5. Һыҙыҡтағы уйынсы. 6 метрлы һыҙыҡта уйнай. Уның бурысы — ҡаршы яҡтың оборонаһына ҡамасаулау, ҡапҡасы тарафынан ҡаршы яҡтың кире ҡағылған тубы өсөн көрәшеү. Ҡағиҙә булараҡ, һыҙыҡтағы уйынсы — киң күкрәкле һәм таҙа кәүҙәле. </p><p>Был уйынсыларҙан тыш, протокол матчына индерелгән тағы 4 рәсми кеше уйнай ала. Уларҙың береһе команданың рәсми вәкиле булып тора, уның сәркәтипкә мөрәжәғәт итергә Был команда рәсми вәкилдәренең береһе булып тора. йөҙө, секретарҙарға, секундометристға, хатта судьяға ла мөрәжәғәт итеү хоҡуғы бар. Команданың рәсми вәкиле һаҡлыҡ эскәмйәһендә һәм майҙанда ошо хоҡуҡҡа эйә булған кешеләр генә ҡалыуы өсөн дә яуап бирә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Судья"><span id=".D0.A1.D1.83.D0.B4.D1.8C.D1.8F"></span>Судья</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=8" title="Судья бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=8" title="Судья бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Kampfgericht_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Kampfgericht_01.jpg/200px-Kampfgericht_01.jpg" decoding="async" width="200" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Kampfgericht_01.jpg/300px-Kampfgericht_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Kampfgericht_01.jpg/400px-Kampfgericht_01.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="677" /></a><figcaption>Судьялар, сәркәтип һәм секундометрист</figcaption></figure> <p>Матчты ике тиң хоҡуҡлы судья хеҙмәтләндерә. Әгәр судьялар араһында низағ тыуа ҡалһа, кәңәшләшкәндән һуң улар уртаҡ ҡарарға килә. Ике судья ла ҡағиҙәләрен боҙоуҙарҙы күреп ҡалһа, ләкин уның өсөн төрлө яза тәғәйенләһә, улар араһынан иң ҡәтғи булығаны һайлап алына. </p><p>Судьяларға секундометрист һәм сәркәтип ярҙам итә, ул командалар алмашыныу һыҙығы артындағы өҫтәл артында ултыра. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Уйындың_дауамлығы"><span id=".D0.A3.D0.B9.D1.8B.D0.BD.D0.B4.D1.8B.D2.A3_.D0.B4.D0.B0.D1.83.D0.B0.D0.BC.D0.BB.D1.8B.D2.93.D1.8B"></span>Уйындың дауамлығы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=9" title="Уйындың дауамлығы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=9" title="Уйындың дауамлығы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Өлкәндәр командаһы матчтары (16 йәштән өлкәндәр) 30-шар минутлыҡ ике таймдан тора, улар араһында 15 минутлыҡ тәнәфес ҡаралған (8-12 йәшлек балалар командалары уйындары — 20 минутлыҡ ике таймдан, ә 12-16 йәшлектәр командаһы 25 минутлыҡ ике таймдан тора). Тәнәфестән һуң командалар майҙандағы урындары менән алмашыналар. Еңеүсене асыҡлау кәрәклеге килеп тыуһа, өҫтәмә ваҡыт тәғәйенләнергә мөмкин — 5-әр минутлыҡ ике тайм, улар араһында 1 минутлыҡ тәнәфес була. Әгәр ҙә беренсе өҫтәмә ваҡыт еңеүсене асыҡлай алмаһа, ул саҡта, 5 минуттан һуң, шул уҡ шарттарҙа яңы өҫтәмә ваҡыт тәғәйенләнә. Әгәр икенсе өҫтәмә ваҡыт та ике команда өсөн бер үк иҫәп менән тамамланһа, бындай осраҡта 7 метрҙан туп һелтәү серияһы билдәләнә (футболдағы матч һуңынан үткәрелгән пенальтиға оҡшаш). Ярыш регламентына ярашлы, 7 метрҙан туп һелтәү серияһы төп ваҡыт тамамланғандан һуң да үткәрелеүе ихтимал. </p><p>Уйын барышындағы ваҡыт миҡдарын иҫәпләү уны ҡыҫҡа ваҡытҡа туҡтатып торғанда ла һанала (мәҫәлән, туптың ситке һыҙыҡты киҫеп үткәнендә). Оҙайлы ваҡытҡа туҡталып торған осраҡтарҙа, судьялар секундомерҙы туҡтатып тора ала. Дөйөм алғанда, секундомерҙы туҡтатыу уйынсыны уйындан ситләткәндә һәм судьяларҙың кәңәшмәһе ваҡытында була. </p><p>Һәр команда тайм ваҡытында бер тапҡыр 1 минутлыҡ тайм-аут алыу хоҡуғына эйә, ул ваҡытҡа секундомерҙы туҡтатып торалар. Команда туп менән эш иткән саҡта ғына тайм-аут алырға рөхсәт ителә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Уйын"><span id=".D0.A3.D0.B9.D1.8B.D0.BD"></span>Уйын</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=10" title="Уйын бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=10" title="Уйын бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Уйынсылар ҡулдары, баштары, кәүҙәләре, янбаштары ярҙамында тупты этәрә, туҡтата ала; <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Handball_Men_French_Championship_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Handball_Men_French_Championship_2.jpg/200px-Handball_Men_French_Championship_2.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Handball_Men_French_Championship_2.jpg/300px-Handball_Men_French_Championship_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Handball_Men_French_Championship_2.jpg/400px-Handball_Men_French_Championship_2.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Ҡыҙыл кейемдәге уйынсы һикергән сағында ҡапҡа майҙаны сиген үткән һәм тупты ҡапҡаға ырғыта. Ҡара кейемдәге уйынсыларҙың береһе ҡапҡа майҙанында тора, был ҡағиҙәне боҙоуға инә. Ҡағиҙә боҙоусы спортсы, был ҡылығынан файҙа алмаһа, бының өсөн ул язаһын алмаҫҡа ла мөмкин</figcaption></figure></li> <li>Уйынсының тупты 3 секундтан артыҡ тоторға хаҡы юҡ, шулай уҡ ул туп тотҡан килеш 3 кенә аҙым яһай ала, бынан һуң тупты икенсе уйынсыға тапшырырға, йәки уны ҡапҡаға ташларға, йәки уны ергә һуҡтырырға бурыслы;</li> <li>Ҡапҡа майҙаны эсендәге майҙансыҡҡа бары тик шул команданың ҡапҡасыһы ғына ҡағыла ала. Әммә ҡапҡа майҙаны сиктәрен аша һикереп үтеү тыйылмай;</li> <li>Дәғүәсенән тупты тартып алғанда, устар асыҡ булырға тейеш, ҡаршы яҡ уйынсыһының хәрәкәт итешен контролдә тотҡанда, ҡулдарҙың бөкләнеүе, дәғүәсене кәүҙә менән ҡамау рөхсәт ителә;<figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Passive_play_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Passive_play_01.jpg/200px-Passive_play_01.jpg" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Passive_play_01.jpg/300px-Passive_play_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Passive_play_01.jpg/400px-Passive_play_01.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Судья ишара, пассив уйындары тураһында иҫкәртә. Команда әүҙем уйнай тейеш һуң был ашыу сигнал башлаһа, уның ҡаршы булырға йәки ирекле итеп һуғыу</figcaption></figure></li></ul> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Handball_Men_French_Championship_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Handball_Men_French_Championship_1.jpg/200px-Handball_Men_French_Championship_1.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Handball_Men_French_Championship_1.jpg/300px-Handball_Men_French_Championship_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Handball_Men_French_Championship_1.jpg/400px-Handball_Men_French_Championship_1.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Ҡулды бөкләгән килеш дәғүәсене контролдә тотоу</figcaption></figure> <ul><li>Тупты, күрәләтә һөжүм итеү булмайынса, һүлпән уйнатыу рөхсәт ителмәй;</li> <li>Әгәр туп ҡапҡа һыҙығын тулыһынса киҫһә, гол иҫәпкә алына, был ваҡытта һөжүм итеүсе команда ҡағиҙәне боҙмаҫҡа, һәм судья уйынды туҡтатыуға сигнал бирмәгән булырға тейеш. Әгәр туп ҡапҡа эсенә уйынға ҡатнашы булмағандар ярҙамынан (мәҫәлән, майҙанға ташланған берәй предмет менән бәрелешкәндән һуң, икенсе кешенең ҡыҫылышы арҡаһында һ.б) тыш булһа, был йоғонтолар булмағанда ҡапҡаға инергә тейеш булһа, судьялар голды иҫәпкә алырға мөмкин.</li> <li>Матчта ҡаршы яҡҡа ҡарағанда ҡапҡаға күберәк туп индергән команда еңеү яулай. Иҫәптәрҙең тигеҙлеге лә рөхсәт ителә, әммә еңеүсенә билдәләү кәрәк тип табылһа, өҫтәлмә ваҡыт бирелергә мөмкин (ҡара: юғарыла яҙылған) йәки 7 метрлы туп һелтәүҙәр ҙә үткәрелеүе ихтимал (ярыш регламентына бәйле).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ҡапҡа_һаҡсыһы"><span id=".D2.A0.D0.B0.D0.BF.D2.A1.D0.B0_.D2.BB.D0.B0.D2.A1.D1.81.D1.8B.D2.BB.D1.8B"></span>Ҡапҡа һаҡсыһы</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=11" title="Ҡапҡа һаҡсыһы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=11" title="Ҡапҡа һаҡсыһы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ҡапҡа һаҡсыһы эшмәкәрлеге махсус ҡағиҙәләр менән регламентлана: </p> <ul><li>Ҡапҡа һаҡсыһы — үҙенең ҡапҡаһы майҙаны эсендәге майҙансыҡҡа ҡағылырға хоҡуғы булған берҙән-бер уйынсы;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы үҙенең ҡапҡаһы майҙаны эсендә ҡапҡаны һаҡлағанда тупҡа кәүҙәһенең теләһә ҡайһы ере менән дә ҡағыла ала;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы үҙенең ҡапҡаһы майҙаны биләмәһендә ваҡыт менән һәм аҙымдар һаны менән сикләнмәйенсә, туп менән эш итә ала (әммә ҡапҡасыға ваҡытты күрәләтә һуҙыу тыйыла);</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы үҙенең ҡапҡаһы майҙаны биләмәһенән тупһыҙ килеш сыға ала, был сикте үтһә, ҡапҡасы ябай уйынсы итеп ҡарала;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы үҙенең ҡапҡаһы майҙаны биләмәһенән туп тотҡан килеш сыға алмай, әммә ҡапҡасы ҡарамағында булмаған туп булһа, сығыу рөхсәт ителә;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы үҙенең ҡапҡа майҙанына туп тотҡан килеш кире инә алмай;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы ҡапҡа майҙанында торған көйөнсә, ҡапҡа майҙанынан ситтә ятҡан тупҡа тейә алмай.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Һелтәүҙәр"><span id=".D2.BA.D0.B5.D0.BB.D1.82.D3.99.D2.AF.D2.99.D3.99.D1.80"></span>Һелтәүҙәр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=12" title="Һелтәүҙәр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=12" title="Һелтәүҙәр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Гандбол ҡағиҙәләрендә биш төрлө стандартҡа тап килгән һелтәү алымы бар. Улар төрлө шарттарҙа (гол, туптың майҙандан ситкә сығыуы, ҡағиҙә боҙоу һ.б.) уйын башында һәм уны яңыртҡанда ҡулланыла. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Башлап_һелтәү"><span id=".D0.91.D0.B0.D1.88.D0.BB.D0.B0.D0.BF_.D2.BB.D0.B5.D0.BB.D1.82.D3.99.D2.AF"></span>Башлап һелтәү</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=13" title="Башлап һелтәү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=13" title="Башлап һелтәү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Башлап һелтәү — уйын башы ысулы, шулай уҡ ул гол индергәндән һуң, уйынды яңынан башлау ҙа. Командаларҙың берәүһе, алдан билдәләнгән йәрәбә буйынса, беренсе тайм башында тупты башлап һелтәү хоҡуғы ала, командаларҙың икенсеһе иһә башлап һуғыу хоҡуғына икенсе таймда эйә була. Әгәр ҙә команда үҙ ҡапҡаһына гол үткәрһә, был осраҡта улар башлап һелтәй. Башлап һелтәгән уйынсы майҙандың уртаһында торорға тейеш (ҡап уртанана майҙан уртаһындағы һыҙыҡ буйлап 1,5 метрға ғына ситкәрәк китеү хатаға иҫәпләнмәй). Башлап һелтәгән уйынсының бер үксәһе — үҙәктәге һыҙыҡта, икенсеһе лә йә үҙәк һыҙыҡта, йә уның ашаһында булырға тейеш. Башлап һелтәү судьяның һыҙғыртҡысы тауышын ишеткәндән һуң, ҡайһы йүнәлештә булһа ла 3 секунд эсендә атҡарылырға тейеш. Уйынсының ҡулынан туп ысҡынып китеү менән, башлап һелтәү үтәлгән тип иҫәпләнә. Команданың башҡа уйынсылары, туп һелтәнгәнгә ҡәҙәр, судьяның һыҙғыртҡысы тауышын ишеткәнсе үҙ майҙандарында торалар. Уларҙың дәғүәселәре лә тупты башлап һелтәгәнде көтөп, тайм башланғансы майҙандың үҙ яғына ҡараған өлөшөндә торалар. Ә туп ырғытылыу менән, майҙандың ҡайһы өлөшөндә теләһәләр, шунда тора алалар. Иллә мәгәр, тупты башлап һелтәүсе менән ҡаршы яҡ команда уйынсылары араһындағы алыҫлыҡ 3 метрҙан кәм булмаҫҡа тейеш. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ситке_яҡ_һыҙығы_аша_һелтәү"><span id=".D0.A1.D0.B8.D1.82.D0.BA.D0.B5_.D1.8F.D2.A1_.D2.BB.D1.8B.D2.99.D1.8B.D2.93.D1.8B_.D0.B0.D1.88.D0.B0_.D2.BB.D0.B5.D0.BB.D1.82.D3.99.D2.AF"></span>Ситке яҡ һыҙығы аша һелтәү</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=14" title="Ситке яҡ һыҙығы аша һелтәү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=14" title="Ситке яҡ һыҙығы аша һелтәү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ситке яҡ һыҙығы аша һелтәү түбәндәге осраҡта атҡарыла: </p> <ol><li>Туп ситке һыҙыҡты тулыһынса киҫеп үтә — туп һыҙыҡты киҫеп үткән ерҙән ырғытыла;</li> <li>Туп ҡапҡаның тышҡы һыҙығын тулыһынса үтеп китә, уға иң һуңғыһы булып яҡлаусы команданың ялан уйынсыһы тейә — туп ситке яҡ һыҙыҡ менән ҡапҡаның тышҡы һыҙығы киҫешкән ерҙән һелтәнелә;</li> <li>Туп түшәмгә йәки майҙан өҫтөндәге ҡоролмаларға тейә — туп тейгән урынға иң яҡын булған ситке яҡ һыҙыҡтан ташлана.</li></ol> <p>Уйынсыһы тупҡа иң һуңғыһы булып ҡағылған команданың дәғүәселәре тупты ырғыта. Туп ырғытҡан уйынсы бер табаны ситке яҡ һыҙыҡҡа ҡуйырға тейеш, икенсе табанын үҙе теләгәнсә ҡуя ала. Туп ырғытҡан уйынсының дәғүәселәре унан 3 метрҙан да кәм булмаған алыҫлыҡта торорға тейеш. Әгәр ҙә ҡапҡа майҙаны һыҙығы туп ырғытҡан ерҙән 3 метрҙан кәмерәк аранан үтһә, бындай осраҡта улар тап шул һыҙыҡ эргәһендә торорға бурыслы. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ҡапҡа_һаҡсыһының_һелтәүе"><span id=".D2.A0.D0.B0.D0.BF.D2.A1.D0.B0_.D2.BB.D0.B0.D2.A1.D1.81.D1.8B.D2.BB.D1.8B.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D2.BB.D0.B5.D0.BB.D1.82.D3.99.D2.AF.D0.B5"></span>Ҡапҡа һаҡсыһының һелтәүе</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=15" title="Ҡапҡа һаҡсыһының һелтәүе бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=15" title="Ҡапҡа һаҡсыһының һелтәүе бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ҡапҡасы һелтәүе түбәнләге осраҡтарҙа атҡарыла: </p> <ol><li>Туп ҡапҡаның тышҡы һыҙығын тулыһынса киҫеп үткәндә, уға иң һуңғыһы булып яҡланыусы команданың ҡапҡа һаҡсыһы йәки берәй уйынсыһы ҡағылһа;</li> <li>Һөжүм итеүсе команда уйынсыһы ҡапҡа майҙаны биләмәһенә инһә, йә булмаһа ҡапҡа аҫтына тәгәрәгән йәки ҡапҡа майҙанында ятҡан тупҡа һөжүм иткәндә тейһә;</li> <li>Ҡапҡа һаҡсыһы ҡапҡа майҙаны биләмәһендәге тупты контролгә алғанда йәки туп ҡапҡа майҙанында ятһа;</li></ol> <p>Яҡланыусы команданың ҡапҡа һаҡсыһы туп ырғыта. Туп һелтәгән ҡапҡа һаҡсыһы ҡапҡа майҙаны биләмәһендә торорға һәм тупты ҡапҡа майҙаны һыҙығын үтеп китерлек итеп ырғытырға тейеш. Туп ҡапҡа майҙаны һыҙығын тулыһынса киҫеп үткән хәлдә генә туп һелтәү атҡарылған тип иҫәпләнә. Ҡаршы яҡ уйынсылары ҡапҡа майҙаны эргәһендә урынлаша алалар, әммә уларға, туп һелтәнмәй тороп, уға ҡағылырға рөхсәт ителмәй. Ҡапҡа һаҡсыһы тупты һелтәгән ыңғайы үҙ ҡапҡаларына индерелгән гол иҫәпкә алынмай. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ирекле_һелтәү"><span id=".D0.98.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.BB.D0.B5_.D2.BB.D0.B5.D0.BB.D1.82.D3.99.D2.AF"></span>Ирекле һелтәү</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=16" title="Ирекле һелтәү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=16" title="Ирекле һелтәү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ирекле һелтәү ҡағиҙәләр боҙолған тип иҫәпләгәндә ҡарала, шулай уҡ уйын туҡтатылып тороп, яңынан башланғандағы, хатта ҡағиҙә боҙолмағанда ла (мәҫәлән, тайм-аут) ҡулланыу алымы. Ирекле һелтәүҙе үҙенә ҡарата уйын ҡағиҙәһен боҙған команданың ҡаршы яҡ командаһы йәки уйын тутҡтатылыр алдынан тупҡа эйә булған команда башҡара. Тупҡа эйә булған командаға ҡаршы ирекле һелтәү тәғәйенләнгәндә, уның уйынсыһы тупты шунда уҡ иҙәнгә һалырға тейеш. Уйын ҡағиҙәһе ҡайһы урында боҙолған урындан. йәки уйын туҡтатылғанда туп ҡайһы ерҙә булыуына ҡарап. ирекле һелтәү үткәрелә. Әгәр ҙә ирекле һелтәү туп ырғытыусы команданың ҡапҡа майҙанының тышҡы яғынан йәки ҡаршы яҡ команданың ирекле һелтәү һыҙығын сикләгән зонанан үткәрелһә, бындай осраҡта, ул был зоналарҙың тышындағы иң яҡын нөктәһенән башҡарыла. </p><p>Ирекле һелтәү судья һыбыҙғыһы тауышынан тыш үтәлә (иҫкәрмә — ҡағиҙә боҙолмайәнса уйынды яңынан башлағандғы һелтәү). Дәғүәселәр ирекле һелтәү башҡарыусы уйынсынан 3 метрҙан да кәм булмаған алыҫлыҡта торорға тейеш (иҫкәрмә — ҡапҡа майҙаны һыҙығы 3 метрҙан да кәм булмаған алыҫлыҡта урынлаша; был осраҡта туранан-тура ошо һыҙыҡ эргәһендә торорға рөхсәт ителә). </p><p>Ирекле һелтәү тәғәйенләнгән хәлдә, судья ишара менән уның ҡайһы йүнәлештә икәнлеген күрһәтә (ҡулы тейешле йүнәлешкә һуҙыла, усы асыҡ һәм иҙәнгә ҡарата перпендикуляр торошта була). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="7_метрҙан_туп_һуғыу"><span id="7_.D0.BC.D0.B5.D1.82.D1.80.D2.99.D0.B0.D0.BD_.D1.82.D1.83.D0.BF_.D2.BB.D1.83.D2.93.D1.8B.D1.83"></span>7 метрҙан туп һуғыу</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=17" title="7 метрҙан туп һуғыу бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=17" title="7 метрҙан туп һуғыу бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Kr-Oe-Siebenmeter.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Kr-Oe-Siebenmeter.jpg/300px-Kr-Oe-Siebenmeter.jpg" decoding="async" width="300" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Kr-Oe-Siebenmeter.jpg/450px-Kr-Oe-Siebenmeter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Kr-Oe-Siebenmeter.jpg/600px-Kr-Oe-Siebenmeter.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="906" /></a><figcaption>7 метрҙан туп һуғыу</figcaption></figure> <p>7 метрҙан туп һуғыу уйынсыларҙың йәки рәсми вәкилдәрҙең, шулай уҡ ҡаршы яҡтың рәсми вәкилдәренең тыйылған эш итеүҙәре йәки сетерекле хәлдәр (мәҫәлән. яҡтыртыу ҡоралмалары ватылғанда) арҡаһында команда гол индереү мөмкинлегенән яҙған осраҡта ҡулланыла. 7 метрҙан туп һуғыу тип аталған ҡағиҙә боҙоу майҙандың теләһә ҡайһы урынында ла булырға мөмкин. </p><p>Гол индереү мөмкинлектәренә түбәндәгеләр ҡарай: </p> <ul><li>Туп тотҡан уйынсының дәғүәселәрҙең ҡапҡа майҙаны һыҙығында тороуы, шуның өҫтәүенә, ҡаршы яҡ уйынсыһы уға ҡапҡаға туп индерергә ҡамасаулай алмағада;</li> <li>Туп тотҡан уйынсы дәғүәселәрҙең ҡапҡа һаҡсыларына ҡаршы икәүҙән-икәү генә сыҡҡанда;</li> <li>Туп тотҡан уйынсы дәғүәселәрҙең буш ҡапҡаһына туп индермәһен өсөн, ҡапҡа һаҡсыһының ҡапҡа майҙаны тышына сығыу мөмкинлеген юғалтҡанда.</li></ul> <p>Туп һуҡҡан уйынсы7 метрлыҡ һыҙыҡтың тышында 1 метрҙан артмаған алыҫлыҡта, һыҙыҡҡа теймәйенсә тора. Ҡаршы яҡтың ҡапҡа һаҡсыһы ҡапҡа һыҙыҡтары менән ҡапҡа һаҡсыһын сикләү һыҙыҡтары араһында урынлаша. Ҡалған уйынсылар ирекле һелтәү һыҙыҡтарының тышында урын алалар, шуның өҫтәүенә, туп һуҡҡан уйынсының дәғүәселәре унан 3 метрҙан да кәм булмаған алыҫлыҡта урын алырға бурыслы. Туп һуҡҡан команда уйынсылары тупты ырғытҡан ыңғайы уға тейә алмайҙар, улар бары тик туп ҡаршы яҡ командаһының берәй уйынсыһына тейгәндән һуң, йә булмаһа ҡапҡаға бәрелгәндән һуң ғына тупҡа тейергә хаҡлылар. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Язалар"><span id=".D0.AF.D0.B7.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Язалар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=18" title="Язалар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=18" title="Язалар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ҡағиҙәләр 3 төрлө шәхси язалар булыу мөмкинлеген ҡарай: </p> <ul><li>Иҫкәртеү;</li> <li>2 минутҡа уйындан ситләштереү;</li> <li>Дисквалификация (уйын аҙағына тиклем уйындан ситләтеү).</li></ul> <p>Бындай язалар уйынсылар тарафынан да, команданың рәсми кешеләре тарафынан да тәғәйенләнә ала. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Иҫкәртеү"><span id=".D0.98.D2.AB.D0.BA.D3.99.D1.80.D1.82.D0.B5.D2.AF"></span>Иҫкәртеү</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=19" title="Иҫкәртеү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=19" title="Иҫкәртеү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Yellow_card_handball.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Yellow_card_handball.jpg/200px-Yellow_card_handball.jpg" decoding="async" width="200" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Yellow_card_handball.jpg/300px-Yellow_card_handball.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Yellow_card_handball.jpg/400px-Yellow_card_handball.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="567" /></a><figcaption>Һары карточка иҫкәртеүҙе аңлата</figcaption></figure> <p>Иҫкәртеү ҡаршы яҡ командаһы уйынсыһына ҡарата йүнәлтелгәндә йәки спорт ҡағиҙәләренә тап килмәгән ҡылыҡтары (судья ҡарары менән килешмәүҙе күрһәткәндә, дәғүәселәрҙең стандарт һелтәү үтәгәндә 3 метрлыҡ ҡағиҙәләрен боҙғанда, һелтәҙе әүҙем ҡамау йәки тубыҡтың аҫ яғы менән пас биргәндә, судьяларҙы алыбырғытыу өсөн «театраль тамашалар» ҡулланыу һ.б.). Иҫкәртәү һары карточка күрһәтеү менән оҙатыла. Уйын дауамында иҫкәртеүҙең иң ҙур һаны: </p> <ul><li>Бөтә команда уйынсылары ла — 3 иҫкәртеү;</li> <li>Бер команданың бөтә рөтә рәсми кешеләре лә — 1 иҫкәртеү.</li></ul> <p>Иң күп иҫкәртеү алғандан һуң, артабанғы ҡағиҙә боҙоуҙар өсөн тағы ла ҡатыраҡ язалар ҡаралған. 2 минутҡа уйындан ситләтелгән уйынсыға иҫкәртеү ҡаралмаған. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="2_минутҡа_уйындан_ситләтеү"><span id="2_.D0.BC.D0.B8.D0.BD.D1.83.D1.82.D2.A1.D0.B0_.D1.83.D0.B9.D1.8B.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D0.BD_.D1.81.D0.B8.D1.82.D0.BB.D3.99.D1.82.D0.B5.D2.AF"></span>2 минутҡа уйындан ситләтеү</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=20" title="2 минутҡа уйындан ситләтеү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=20" title="2 минутҡа уйындан ситләтеү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:2-minutes-suspension-handball.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/2-minutes-suspension-handball.jpg/200px-2-minutes-suspension-handball.jpg" decoding="async" width="200" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/2-minutes-suspension-handball.jpg/300px-2-minutes-suspension-handball.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/2-minutes-suspension-handball.jpg/400px-2-minutes-suspension-handball.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1585" /></a><figcaption>Судьяның 2 минутҡа уйындан ситләтеүҙе аңлатыусы ишараһы</figcaption></figure> <p>2 минутҡа уйындан ситләтеү ҡаршы яҡ командаһы уйынсыһының һаулығына зыян килтерерҙәй (ҙур тиҙлектә ҡаршы килеүсе дәғүәсегә ҡарата әүҙемлек, баш, муйын өлөштәренә физик зыян килтереү, көслө һуғый һ.б.), спорт ҡағиҙәләренә тап килмәгән етди ҡылыҡтары (һөрәнләп, ишара ярҙамында йәки лайыҡ булмаған тәртип аша протест белдереү, тупҡа эйә булған командаға тупты бирмәү, запастағылар зонаһында тупты ҡамау), майҙанға артыҡ уйынсының сығыуы, запастағы уйынсының уйын барышына ҡыҫылыуы, уйындан ситләтелгән уйынсының спорт ҡағиҙәләренә тап килмәгән тәртибе ише ҡағиҙә боҙоу осраҡтарында билдәләнә. Бынан тыш, команда уйынсыһы йәки ул яҡтың рәсми вәкиле иң күп иҫкәртеү алһа, бындай әллә ни етди булмаған ҡағиҙә боҙоуҙар өсөн дә 2 минутҡа уйындан ситләтеү ҡарала. </p><p>Уйындан ситләтеү судьяның ишараһы — ике тура бармаҡты күрһәтеп, ҡулды өҫкә күтәреү менән оҙатыла. Был яза бирелгән осраҡта, уйындан ситләтелгән уйынсы ике минутҡа уйын майҙанынан сығып тора, ә команда был ваҡытта тулы булмаған составта уйнай. Уйындан ситләтелгән уйынсы үҙ командаһының запастағылар эскәмйәһендә урын ала. Бындай язаны команданың рәсми вәкиленә ҡарата ҡулланғанда, ул запастағы эскәмйәлә ҡала, ә уның өсөн язаны уйынсыларҙың береһе ала. </p><p>Бер үк уйынсыны матч дауамында өсөнсө тапҡыр 2 минутҡа уйындан ситләтеү уны автоматик рәүештә уйындан сығарыуға (уйын тамамланғансы ситләтеү) алып килә. Бер команданың бөтә рәсми вәкилдәре лә бары тик бер тапҡыр ғына 2 минутлыҡ ситләтеү ала, артабан ҡағиҙә боҙа ҡалһалар, был уларға дисквалификация менән янай. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Дисквалификация"><span id=".D0.94.D0.B8.D1.81.D0.BA.D0.B2.D0.B0.D0.BB.D0.B8.D1.84.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.8F"></span>Дисквалификация</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=21" title="Дисквалификация бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=21" title="Дисквалификация бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Rote_Karte_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Rote_Karte_01.jpg/200px-Rote_Karte_01.jpg" decoding="async" width="200" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Rote_Karte_01.jpg/300px-Rote_Karte_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Rote_Karte_01.jpg/400px-Rote_Karte_01.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1146" /></a><figcaption>Дисквалификация — уйын аҙағына тиклем ситләтеү</figcaption></figure> <p>Дисквалификация (уйын аҙағына тиклем ситләтеү) ҡағиҙәне тупаҫ боҙған, спорт талаптарына тап килмәгән тупаҫ тәртип (һыҙғыртҡыс тауышынан һуң күрәләтә туп һелтәү, ҡапҡа һаҡсыһының 7 метрлы туп һелтәүҙе кире ҡағыуҙан баш тартыуы, ирекле һелтәүҙә йәки 7 метрлы һелтәүҙә дәғүәсенең башына туп менән бәреү, уйын туҡтатылған мәлдә ҡаршы яҡ уйынсыһына тупты аңлы рәүештә ырғытыу) өсөн билдәләнә. Уйын ҡағиҙәһен айырыуса тупаҫ боҙған осраҡтарҙа (икенсе уйынсыны, судьяны, тамашасыны, рәсми вәкилде һ.б. рәнйетеү йәки уларға һөжүм итеү алымы ҡулланыу) дисквалификация тейешле спорт структурларына рапорт яҙыу менән оҙатыла. Әгәр уйынсы бер уйын дауамында өс тапҡыр 2 минутҡа уйындан ситләтеү алһа йәки команданың рәсми вәкиле уйын дауамында икенсе һәм артабанғы уйындан 2 минутҡа ситләтеү язаһы алһа, шулай уҡ дисквалификация тәғәйенләнә. </p><p>Дисквалификация ҡыҙыл карточка күрһәтеү менән оҙатыла. Дисквалификация алған уйынсы йәки команданың рәсми вөкиле уйын майҙанынан һәм запастағылар зонаһынан сығып китергә тейештәр һәм команда менән уйын аҙағына тиклем бәйләнешкә инеү хоҡуғын юғалталар. Дисквалификация һәр ваҡыт 2 минутҡа уйындан ситләтеү менән оҙатыла. Дисквалификациянан һуң 2 минут үткәс, команда дисквалификацияланған уйынсыға алмаш уйынсыны майҙанға сығара ала. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гандбол_Олимпиадала"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.B1.D0.BE.D0.BB_.D0.9E.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.BF.D0.B8.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D0.BB.D0.B0"></span>Гандбол Олимпиадала</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=22" title="Гандбол Олимпиадала бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=22" title="Гандбол Олимпиадала бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"> <tbody><tr> <th colspan="4">Олимпиада еңеүселәре </th></tr> <tr> <th>Йыл </th> <th>Ҡала </th> <th>Ирҙәр </th> <th>Ҡыҙҙар </th></tr> <tr> <td>1936 </td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a> </td> <td>Германия </td> <td>— </td></tr> <tr> <td>1972 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8E%D0%BD%D1%85%D0%B5%D0%BD" title="Мюнхен">Мюнхен</a> </td> <td>Югославия </td> <td>— </td></tr> <tr> <td>1976 </td> <td>Монреаль </td> <td>СССР </td> <td>СССР </td></tr> <tr> <td>1980 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D1%81%D0%BA%D3%99%D2%AF" title="Мәскәү">Москва</a> </td> <td>ГДР </td> <td>СССР </td></tr> <tr> <td>1984 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D1%81-%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81" title="Лос-Анджелес">Лос-Анджелес</a> </td> <td>Югославия </td> <td>Югославия </td></tr> <tr> <td>1988 </td> <td><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%83%D0%BB" title="Сеул">Сеул</a> </td> <td>СССР </td> <td>К. Корея </td></tr> <tr> <td>1992 </td> <td>Барселона </td> <td>СНГ </td> <td>К. Корея </td></tr> <tr> <td>1996 </td> <td><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0" title="Атланта">Атланта</a> </td> <td>Хорватия </td> <td>Дания </td></tr> <tr> <td>2000 </td> <td><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B9" title="Сидней">Сидней</a> </td> <td>Рәсәй </td> <td>Дания </td></tr> <tr> <td>2004 </td> <td><a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Афина">Афины</a> </td> <td>Хорватия </td> <td>Дания </td></tr> <tr> <td>2008 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD" title="Пекин">Пекин</a> </td> <td>Франция </td> <td>Норвегия </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D0%99%D3%99%D0%B9%D0%B3%D0%B5_%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B_2012" title="Йәйге Олимпия уйындары 2012">2012</a> </td> <td><a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD" title="Лондон">Лондон</a> </td> <td>Франция </td> <td>Норвегия </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/2016_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2016 йыл">2016</a> </td> <td>Рио-де-Жанейро </td> <td>Дания </td> <td>Рәсәй </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Шулай_уҡ_ҡарағыҙ"><span id=".D0.A8.D1.83.D0.BB.D0.B0.D0.B9_.D1.83.D2.A1_.D2.A1.D0.B0.D1.80.D0.B0.D2.93.D1.8B.D2.99"></span>Шулай уҡ ҡарағыҙ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=23" title="Шулай уҡ ҡарағыҙ бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=23" title="Шулай уҡ ҡарағыҙ бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ир-егеттәр араһында гандбол буйынса Донъя чемпионаты</li> <li>Гандбол буйынса ҡатын-ҡыҙҙар араһында Донъя чемпионаты</li> <li>Ир-егеттәр араһында гандбол буйынса Европа чемпионаты</li> <li>Гандбол буйынса ҡатын-ҡыҙҙар араһында Европа чемпионаты</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Иҫкәрмәләр"><span id=".D0.98.D2.AB.D0.BA.D3.99.D1.80.D0.BC.D3.99.D0.BB.D3.99.D1.80"></span>Иҫкәрмәләр</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=24" title="Иҫкәрмәләр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=24" title="Иҫкәрмәләр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Һылтанмалар"><span id=".D2.BA.D1.8B.D0.BB.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.BC.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Һылтанмалар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&veaction=edit&section=25" title="Һылтанмалар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&action=edit&section=25" title="Һылтанмалар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eurohandball.com">Европа гандбол Федерацияһы сайтынан</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ihf.info">Халыҡ-ара гандбол федерацияһы</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rushandball.ru">Рәсәй гандболистар оюзы</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ihf.info/files/Uploads/NewsAttachments/0__2010%20IHF-Regeln%20Druckversion%20E_update100813GB.pdf">IHF сайтында гандбол ҡағиҙәләре (инглиз телендә)</a> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2016 йыл 10 март <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160310190422/http://www.ihf.info/files/Uploads/NewsAttachments/0__2010%20IHF-Regeln%20Druckversion%20E_update100813GB.pdf">архивланған</a>.</span></small></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Гандбол&oldid=1066440">https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Гандбол&oldid=1066440</a>» битенән алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Махсус:Категориялар">Категориялар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Категория:Гандбол">Гандбол</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Категория:Олимпия уйындары">Олимпия уйындары</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Йәшерелгән категория: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D1%81%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B8" title="Категория:Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без русской подписи">Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без русской подписи</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Был бит һуңғы тапҡыр 02:05 31 август 2021 үҙгәртелгән.</li> <li id="footer-info-copyright">Текст <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> буйынса рөхсәт ителгән; өҫтәмә шарттар ҡулланылыуы мөмкин. Тулыраҡ мәғлүмәт алыу өсөн, <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ҡулланыу шарттарын</a> ҡарағыҙ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ru">Сер һаҡлау сәйәсәте</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0">Википедия тураһында</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%88_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%83">Яуаплылыҡтан баш тартыу</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртип кодексы</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Эшләүселәр</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ba.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie ҡулланыу тураһында белдереү</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ba.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобиль версия</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-sscwj","wgBackendResponseTime":199,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.647","walltime":"1.022","ppvisitednodes":{"value":3452,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":61230,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8287,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":31,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":1160,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":13,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 708.397 1 -total"," 98.17% 695.455 1 Ҡалып:Ук"," 15.45% 109.415 1 Ҡалып:Wikidata"," 10.46% 74.070 1 Ҡалып:Сначала_имя"," 8.98% 63.598 1 Ҡалып:Str_find"," 8.23% 58.336 1 Ҡалып:Str_find/logic"," 5.37% 38.046 199 Ҡалып:Str_left"," 1.54% 10.882 2 Ҡалып:До_символа"," 1.41% 10.004 2 Ҡалып:Str_rep"," 1.23% 8.720 1 Ҡалып:Без_уточнения"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.519","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8174295,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype commonsMedia of P18 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P797 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P740 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P3719 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P575 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P2572 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P2910 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P6104 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P373 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-84d8f4b96-wpp9b","timestamp":"20241118073430","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0413\u0430\u043d\u0434\u0431\u043e\u043b","url":"https:\/\/ba.wikipedia.org\/wiki\/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B1%D0%BE%D0%BB","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8418","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8418","author":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0442\u0430\u0440\u044b\u043d\u0434\u0430 \u04a1\u0430\u0442\u043d\u0430\u0448\u044b\u0443\u0441\u044b\u043b\u0430\u0440"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u0424\u043e\u043d\u0434\u044b","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2018-01-10T06:20:20Z","dateModified":"2021-08-31T02:05:07Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bd\/Albert_Rocas_Selecci%C3%B3n_2013.jpg"}</script> </body> </html>