CINXE.COM
Anasazis — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Anasazis — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"bd78aca3-25b0-4c3e-a810-9694b0136532","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Anasazis","wgTitle":"Anasazis","wgCurRevisionId":224081473,"wgRevisionId":224081473,"wgArticleId":226894,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article contenant un appel à traduction en anglais","Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata","Page utilisant P6295","Page utilisant P8406","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts","Page utilisant P1417","Page utilisant P7680","Page utilisant P6404","Page utilisant P6706","Page utilisant P1296","Page utilisant P7692","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Portail:Archéologie/Articles liés","Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés","Portail:Sciences/Articles liés","Portail:Amérique précolombienne/Articles liés","Portail:Amérique/Articles liés","Portail:Monde antique/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Nord-Amérindiens/Articles liés","Portail:Amérique du Nord/Articles liés","Portail:États-Unis/Articles liés","Anasazis"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Anasazis","wgRelevantArticleId":226894,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q478805","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg/1200px-Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg/960px-Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Anasazis — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Anasazis"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Anasazis"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Anasazis rootpage-Anasazis skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d'articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Anasazis" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Anasazis" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Anasazis" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Anasazis" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Présentation" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Présentation"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Présentation</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Présentation-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Présentation</span> </button> <ul id="toc-Présentation-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Terme_«_anasazi_»" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Terme_«_anasazi_»"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Terme « anasazi »</span> </div> </a> <ul id="toc-Terme_«_anasazi_»-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sources" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sources"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Sources</span> </div> </a> <ul id="toc-Sources-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chronologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chronologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Chronologie</span> </div> </a> <ul id="toc-Chronologie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Contexte_général" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Contexte_général"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.1</span> <span>Contexte général</span> </div> </a> <ul id="toc-Contexte_général-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Périodisation_de_la_culture_anasazie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Périodisation_de_la_culture_anasazie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.2</span> <span>Périodisation de la culture anasazie</span> </div> </a> <ul id="toc-Périodisation_de_la_culture_anasazie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Apogée_des_Anasazis_(1000-1300_apr._J.-C.)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Apogée_des_Anasazis_(1000-1300_apr._J.-C.)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Apogée des Anasazis (1000-1300 apr. J.-C.)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Apogée_des_Anasazis_(1000-1300_apr._J.-C.)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Apogée des Anasazis (1000-1300 apr. J.-C.)</span> </button> <ul id="toc-Apogée_des_Anasazis_(1000-1300_apr._J.-C.)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Situation_et_environnement_naturel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Situation_et_environnement_naturel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Situation et environnement naturel</span> </div> </a> <ul id="toc-Situation_et_environnement_naturel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cultures_voisines" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultures_voisines"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Cultures voisines</span> </div> </a> <ul id="toc-Cultures_voisines-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Des_villages_aujourd'hui_abandonnés" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Des_villages_aujourd'hui_abandonnés"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Des villages aujourd'hui abandonnés</span> </div> </a> <ul id="toc-Des_villages_aujourd'hui_abandonnés-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alimentation_et_cuisine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Alimentation_et_cuisine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Alimentation et cuisine</span> </div> </a> <ul id="toc-Alimentation_et_cuisine-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Croyances" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Croyances"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Croyances</span> </div> </a> <ul id="toc-Croyances-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Organisation_sociale" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Organisation_sociale"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Organisation sociale</span> </div> </a> <ul id="toc-Organisation_sociale-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Artisanat_et_commerce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Artisanat_et_commerce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Artisanat et commerce</span> </div> </a> <ul id="toc-Artisanat_et_commerce-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_route_du_Nord" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_route_du_Nord"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>La route du Nord</span> </div> </a> <ul id="toc-La_route_du_Nord-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Techniques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Techniques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Techniques</span> </div> </a> <ul id="toc-Techniques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sites_archéologiques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sites_archéologiques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Sites archéologiques</span> </div> </a> <ul id="toc-Sites_archéologiques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dans_la_culture_populaire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_la_culture_populaire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Dans la culture populaire</span> </div> </a> <ul id="toc-Dans_la_culture_populaire-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Anasazis</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 39 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-39" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">39 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%A8%D9%84%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="شعوب بويبلو القديمة – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شعوب بويبلو القديمة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – asturien" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturien" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%83%D1%8D%D0%B1%D0%BB%D0%B0" title="Старажытныя пуэбла – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Старажытныя пуэбла" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Анасази – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Анасази" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Anasaziov%C3%A9" title="Anasaziové – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Anasaziové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Oprindelige_Puebloere" title="Oprindelige Puebloere – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Oprindelige Puebloere" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%AC%CE%B6%CE%B9" title="Ανασάζι – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Ανασάζι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ancestral_Puebloans" title="Ancestral Puebloans – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Ancestral Puebloans" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Prapuebla_kulturo" title="Prapuebla kulturo – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Prapuebla kulturo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%A6%D8%A8%D9%84%D9%88" title="مردمان باستانی پوئبلو – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مردمان باستانی پوئبلو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Pueblo-kulttuuri" title="Pueblo-kulttuuri – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pueblo-kulttuuri" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%A1%D7%90%D7%96%D7%99" title="אנסאזי – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="אנסאזי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%8F%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%8B_%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%82_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%9C" title="पुएब्लो कों के पूर्वज – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पुएब्लो कों के पूर्वज" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%A6%D5%AB" title="Անասազի – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անասազի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – islandais" lang="is" hreflang="is" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandais" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E3%83%97%E3%82%A8%E3%83%96%E3%83%AD%E4%BA%BA" title="古代プエブロ人 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="古代プエブロ人" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Anasaziai" title="Anasaziai – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Anasaziai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%BF" title="അനാസാസി – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അനാസാസി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Pueblocultuur" title="Pueblocultuur – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Pueblocultuur" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Anasazikulturen" title="Anasazikulturen – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Anasazikulturen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Anaas%C3%A1z%C3%AD" title="Anaasází – navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Anaasází" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navajo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_Anasazi" title="Kultura Anasazi – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kultura Anasazi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Анасази – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Анасази" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Anasazi" title="Anasazi – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Anasazi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ancestral_Puebloans" title="Ancestral Puebloans – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ancestral Puebloans" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Anasaziovia" title="Anasaziovia – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Anasaziovia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Stari_Puebli" title="Stari Puebli – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Stari Puebli" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Анасази – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Анасази" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Anasazikulturen" title="Anasazikulturen – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Anasazikulturen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Anasaziler" title="Anasaziler – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Anasaziler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B7%D1%96" title="Анасазі – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Анасазі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E9%82%A3%E8%90%A8%E5%90%89%E4%BA%BA" title="阿那萨吉人 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿那萨吉人" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q478805#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Anasazis" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Anasazis" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Anasazis"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Anasazis"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Anasazis" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Anasazis" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&oldid=224081473" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Anasazis&id=224081473&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FAnasazis"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FAnasazis"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Anasazis"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Anasazis&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Anasazis&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ancient_Pueblo_peoples" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q478805" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Paronymie" title="Aide:Paronymie"><img alt="Page d’aide sur la paronymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Cet article possède des <a href="/wiki/Paronymie" title="Paronymie">paronymes</a>, voir <a href="/wiki/Anastasi" class="mw-disambig" title="Anastasi">Anastasi</a> et <a href="/wiki/Anastasie" class="mw-disambig" title="Anastasie">Anastasie</a>. </p> </div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg/330px-Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg" decoding="async" width="330" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg/500px-Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg/960px-Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg 2x" data-file-width="3504" data-file-height="2336" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Cliff_Palace" title="Cliff Palace">Cliff Palace</a></i>, vestiges d'un site anasazi dans le <a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">parc national de Mesa Verde</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Anasazi_pueblos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Anasazi_pueblos.jpg/330px-Anasazi_pueblos.jpg" decoding="async" width="260" height="381" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Anasazi_pueblos.jpg/500px-Anasazi_pueblos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Anasazi_pueblos.jpg/960px-Anasazi_pueblos.jpg 2x" data-file-width="2454" data-file-height="3596" /></a><figcaption>Ruines de pueblo anasazi en adobe, Cañón de Chelly, Arizona.</figcaption></figure> <p>Les <b>Anasazis</b> sont des <a href="/wiki/Autochtones_d%27Am%C3%A9rique" title="Autochtones d'Amérique">autochtones</a> du sud-ouest de l'<a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Amérique du Nord">Amérique du Nord</a> qui étaient répartis en plusieurs groupes dans les <a href="/wiki/%C3%89tats_des_%C3%89tats-Unis" title="États des États-Unis">États actuels</a> du <a href="/wiki/Colorado" title="Colorado">Colorado</a>, de l'<a href="/wiki/Utah" title="Utah">Utah</a>, de l'<a href="/wiki/Arizona" title="Arizona">Arizona</a> et du <a href="/wiki/Nouveau-Mexique" title="Nouveau-Mexique">Nouveau-Mexique</a>. Leur culture, similaire à certaines autres cultures d'<a href="/wiki/Oasisam%C3%A9rique" title="Oasisamérique">Oasisamérique</a> comme les <a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a> et les <a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a>, a laissé de nombreux vestiges monumentaux et culturels sur plusieurs <a href="/wiki/Site_arch%C3%A9ologique" title="Site archéologique">sites</a>, dont deux sont classés sur la liste du <a href="/wiki/Patrimoine_mondial" title="Patrimoine mondial">patrimoine mondial</a> établie par l'<a href="/wiki/Organisation_des_Nations_unies_pour_l%27%C3%A9ducation,_la_science_et_la_culture" title="Organisation des Nations unies pour l'éducation, la science et la culture">UNESCO</a>. Ces vestiges témoignent d'une maitrise de techniques de <a href="/wiki/C%C3%A9ramique" title="Céramique">céramique</a>, de <a href="/wiki/Tissage" title="Tissage">tissage</a>, d'<a href="/wiki/Irrigation" title="Irrigation">irrigation</a>, d'observations astronomiques et d'un système d'expression pictural. Les descendants actuels des Anasazis, les <a href="/wiki/Zu%C3%B1is" title="Zuñis">Zuñis</a> et les <a href="/wiki/Hopis" title="Hopis">Hopis</a> de l'Arizona et du Nouveau-Mexique, perpétuent certaines de leurs traditions. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Présentation"><span id="Pr.C3.A9sentation"></span>Présentation</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Présentation" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Présentation"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Terme_«_anasazi_»"><span id="Terme_.C2.AB_anasazi_.C2.BB"></span>Terme « anasazi »</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Terme « anasazi »" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Terme « anasazi »"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>On ignore, faute de textes anciens, par quel nom les Anasazis se désignaient eux-mêmes. Cette civilisation ayant disparu avant l'arrivée des Européens en Amérique, on utilise depuis les <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1830" title="Années 1830">années 1830</a> le mot « Anasazi » (mot inventé par les explorateurs militaires américains en écoutant les guides <a href="/wiki/Navajos" title="Navajos">navajos</a> évoquer les sites archéologiques où ces pueblos vivaient<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), signifiant « les anciens<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> » ou « anciens ennemis » en langue <a href="/wiki/Navajo_(langue)" title="Navajo (langue)">navajo</a> pour désigner toutes les cultures vivant dans les Pueblos. Quand le mot « Anasazi » a été inventé par <a href="/w/index.php?title=Richard_Wetherill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Wetherill (page inexistante)">Richard Wetherill</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Wetherill" class="extiw" title="en:Richard Wetherill"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Richard Wetherill »">(en)</span></a><sup id="cite_ref-Bernet_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, la signification « ancien ennemi » n'était apparemment pas connue. </p><p>Quant aux <a href="/wiki/Pueblos" title="Pueblos">Pueblos</a> historiques, leur nom vient du mot <a href="/wiki/Espagnol" title="Espagnol">espagnol</a> « village », car les <a href="/wiki/Conquistador" title="Conquistador">conquistadores</a> avaient été frappés par l'architecture de leurs communautés. Les Américains utilisent aujourd'hui de plus en plus l'expression « <i><span class="lang-en" lang="en">Ancient Pueblos</span></i> »<sup id="cite_ref-Johnson_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ou « <i><span class="lang-en" lang="en">Ancestral Puebloans</span></i> ». </p><p>Les autochtones <a href="/wiki/Hopis" title="Hopis">Hopis</a> utilisent le mot « <span class="lang-hop" lang="hop">Hisatsinom</span> », signifiant simplement « anciens habitants » dans leur propre langue<sup id="cite_ref-Bernet_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, plutôt que celui d'<i>Anasazi</i>, jugé trop péjoratif pour désigner leurs propres ancêtres. Enfin, il ne faut pas confondre la culture « anasazi » et les cultures semblables qui ont évolué dans la même région : les <a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a>, les <a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollons</a> et les <a href="/wiki/Patayan" title="Patayan">Patayans</a>, des peuplades ayant disparu avant le <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sources">Sources</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Sources" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Sources"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Plusieurs types de sources existent pour reconstituer la civilisation des Anasazis : </p> <ul><li>les récits traditionnels des pueblos autochtones (les <a href="/w/index.php?title=Puebloan_peoples&action=edit&redlink=1" class="new" title="Puebloan peoples (page inexistante)">Puebloan peoples</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Puebloan_peoples" class="extiw" title="en:Puebloan peoples"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Puebloan peoples »">(en)</span></a>), qui se transmettent oralement depuis des générations. L'<a href="/wiki/Artisanat" title="Artisanat">artisanat</a> et les croyances des descendants des Anasazis permettent de formuler un certain nombre d'hypothèses sérieuses ;</li> <li>les témoignages des <a href="/wiki/Conquistador" title="Conquistador">conquistadores</a> espagnols qui explorèrent la région à partir du <a href="/wiki/XVIe_si%C3%A8cle" title="XVIe siècle"><abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>. La plus importante de ces expéditions fut celle de <a href="/wiki/Francisco_V%C3%A1squez_de_Coronado" title="Francisco Vásquez de Coronado">Francisco Vásquez de Coronado</a> qui était parti chercher les « <a href="/wiki/Cit%C3%A9s_d%27or" title="Cités d'or">cités d'or</a> » de Quivira et Cíbola<sup id="cite_ref-Bernet_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les <a href="/wiki/Chronique_(litt%C3%A9rature)" title="Chronique (littérature)">chroniques</a> et les lettres envoyées par les explorateurs sont une source précieuse d'informations, à condition de les prendre avec précaution. À la fin du <a href="/wiki/XIXe_si%C3%A8cle" title="XIXe siècle"><abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>, le fermier Charley Mason et les frères Wetherill découvrirent les principaux sites anasazis<sup id="cite_ref-Bernet_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ;</li> <li>les fouilles <a href="/wiki/Arch%C3%A9ologie" title="Archéologie">archéologiques</a>, qui commencèrent vraiment avec le <a href="/wiki/Su%C3%A8de" title="Suède">Suédois</a> <a href="/wiki/Gustaf_Nordenski%C3%B6ld" title="Gustaf Nordenskiöld">Gustaf Nordenskiöld</a> (1868-1895)<sup id="cite_ref-Albanese410_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Albanese410-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Le <a href="/wiki/Aridit%C3%A9" title="Aridité">climat aride</a> de la région a permis la bonne conservation de milliers d'objets faits de fibres végétales : <a href="/wiki/Propulseur" title="Propulseur">atlatl</a> en bois, flèches en <a href="/wiki/Roseau" title="Roseau">roseau</a>, tissus en <a href="/wiki/Coton" title="Coton">coton</a>, ou animales : <a href="/wiki/Tendon" title="Tendon">tendons</a>, cuirs. De même, le milieu sec a préservé plusieurs <a href="/wiki/Squelette" title="Squelette">squelettes</a> qui ont été étudiés par les <a href="/wiki/Anthropologie" title="Anthropologie">anthropologues</a>, et qui donnent des renseignements sur la santé, l'alimentation et la morphologie des Anasazis.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chronologie">Chronologie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Chronologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Chronologie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Map_Anasazi,_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg/220px-Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg.png" decoding="async" width="220" height="271" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg/330px-Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg/440px-Map_Anasazi%2C_Hohokam_and_Mogollon_cultures-fr.svg.png 2x" data-file-width="912" data-file-height="1122" /></a><figcaption>La région des cultures anasazi, hohokam et mogollon.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Contexte_général"><span id="Contexte_g.C3.A9n.C3.A9ral"></span>Contexte général</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Contexte général" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Contexte général"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>D'après les données génétiques, le <a href="/wiki/Premier_peuplement_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Premier peuplement de l'Amérique">peuplement amérindien du continent américain</a> au sud de l'<a href="/wiki/Alaska" title="Alaska">Alaska</a> remonte à environ 16 000 ans <a href="/wiki/Avant_le_pr%C3%A9sent" title="Avant le présent">avant le présent</a> (AP). Les <a href="/wiki/Pal%C3%A9oindiens" class="mw-redirect" title="Paléoindiens">Paléoindiens</a> se sont alors rapidement diffusés sur l'ensemble du continent jusqu'à la <a href="/wiki/Terre_de_Feu" title="Terre de Feu">Terre de Feu</a>. La <a href="/wiki/M%C3%A9gafaune" title="Mégafaune">mégafaune</a> des Amériques s'est éteinte graduellement (<a href="/wiki/Mammouth" title="Mammouth">mammouths</a>, <a href="/wiki/Paresseux_terrestre" title="Paresseux terrestre">paresseux terrestres</a>, etc.). À l'issue de la <a href="/wiki/Derni%C3%A8re_p%C3%A9riode_glaciaire" title="Dernière période glaciaire">dernière période glaciaire</a>, le climat s'est brutalement réchauffé vers 11 700 ans AP, marquant l'entrée de la planète dans l'<a href="/wiki/Holoc%C3%A8ne" title="Holocène">Holocène</a>. Plus au sud, en <a href="/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique">Mésoamérique</a>, les autochtones pratiquaient la culture du maïs dès le <a href="/wiki/IIIe_mill%C3%A9naire_av._J.-C." title="IIIe millénaire av. J.-C."><abbr class="abbr" title="3ᵉ millénaire">III<sup>e</sup></abbr> millénaire <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a> Ils ont produit des civilisations successives à partir du <a href="/wiki/Ier_mill%C3%A9naire_av._J.-C." title="Ier millénaire av. J.-C."><abbr class="abbr" title="1ᵉʳ millénaire">I<sup>er</sup></abbr> millénaire <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a> : <a href="/wiki/Teotihuacan" title="Teotihuacan">Teotihuacan</a>, <a href="/wiki/Tolt%C3%A8ques" title="Toltèques">Toltèques</a>, <a href="/wiki/Zapot%C3%A8ques" title="Zapotèques">Zapotèques</a> (<a href="/wiki/Oaxaca_(%C3%89tat)" title="Oaxaca (État)">Oaxaca</a>) et enfin <a href="/wiki/Azt%C3%A8ques" title="Aztèques">Aztèques</a>, contemporains de l'apogée de la culture anasazie. Avec l'arrivée des conquistadors espagnols au <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, les cultures autochtones ont connu des mutations radicales. Les royaumes et les empires ont été détruits, tandis que plus au nord les pueblos autochtones avaient déjà remplacé les Anasazis. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Périodisation_de_la_culture_anasazie"><span id="P.C3.A9riodisation_de_la_culture_anasazie"></span>Périodisation de la culture anasazie</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Périodisation de la culture anasazie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Périodisation de la culture anasazie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'histoire de ce peuple reste mal connue, faute de témoignages écrits. Les travaux des archéologues permettent néanmoins d'entrevoir plusieurs phases chronologiques, dont les dates sont approximatives : la région du sud-ouest des États-Unis a d'abord été occupée par les peuples de la tradition <a href="/w/index.php?title=Sohara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sohara (page inexistante)">Sohara</a> (vers <a href="/wiki/VIe_mill%C3%A9naire_av._J.-C." title="VIe millénaire av. J.-C.">5500 av. J.-C.</a> – vers <a href="/wiki/Ve_si%C3%A8cle" title="Ve siècle">400 ap. J.-C.</a>). Les Anasazis succédèrent au <a href="/wiki/VIIIe_si%C3%A8cle" title="VIIIe siècle"><abbr class="abbr" title="8ᵉ siècle"><span class="romain">VIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a> ap. J.-C. aux <a href="/w/index.php?title=Basketmaker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basketmaker (page inexistante)">Basketmakers</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Basketmaker_culture" class="extiw" title="en:Basketmaker culture"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Basketmaker culture »">(en)</span></a>, les « vanniers<sup id="cite_ref-Bernet_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> », établis dans ces territoires montagneux et semi-arides, quelque temps avant l'ère chrétienne. La <a href="/wiki/S%C3%A9dentarit%C3%A9" title="Sédentarité">sédentarisation</a> progressive de ces chasseurs-cueilleurs, liée au développement de l'<a href="/wiki/Agriculture" title="Agriculture">agriculture</a>, aboutit à l'émergence d'une nouvelle culture dite de <a href="/wiki/Pueblos" title="Pueblos">Pueblo</a>, en référence aux villages constitués de maisons en briques de terre que les Anasazis du <a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">Mesa Verde</a> construisirent à l'abri des falaises des grands <a href="/wiki/Gorge_(g%C3%A9ographie)" title="Gorge (géographie)">canyons</a>, dans une région accidentée et verdoyante située au cœur du désert du <a href="/wiki/Colorado" title="Colorado">Colorado</a>. Les débuts (période Pueblo I, de 700 à 900) sont caractérisés par la construction de petites maisons isolées (« maisons-puits<sup id="cite_ref-Bernet_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> »), et par l'apparition de la culture du <a href="/wiki/Coton" title="Coton">coton</a> irriguée. Si la période Pueblo II (de 900 à 1100) marque un <a href="/wiki/Apog%C3%A9e" title="Apogée">apogée</a> qui se manifesta par un enrichissement des parures, Pueblo III (de 1100 à 1300) connut un refoulement des divers Anasazis dans le seul <a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">Mesa Verde</a>, et le retour à un habitat <a href="/wiki/Habitat_troglodytique" title="Habitat troglodytique">troglodytique</a> rudimentaire. </p><p>À partir de 1300, les Anasazis se réfugièrent dans la vallée du <a href="/wiki/R%C3%ADo_Grande_(fleuve)" title="Río Grande (fleuve)">Río Grande</a> et au centre de l'<a href="/wiki/Arizona" title="Arizona">Arizona</a><sup id="cite_ref-Bernet_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. On finit par perdre leur trace avant l'arrivée des Européens. Les causes de cet exode restent mystérieuses : en l'absence de documents écrits et en l'état des connaissances actuelles, on ne sait si un <a href="/wiki/Changement_climatique" title="Changement climatique">changement climatique</a> a touché les récoltes, si l'environnement s'est soudainement dégradé (<a href="/wiki/D%C3%A9forestation" title="Déforestation">déforestation</a>, manque de terres cultivables), si la pression démographique est devenue trop forte (surpopulation), si des problèmes d'ordre politique sont apparus ou si des guerres ont ruiné la région. </p><p>La <a href="/wiki/Dendrochronologie" title="Dendrochronologie">dendrochronologie</a> montre qu'il y eut une <a href="/wiki/S%C3%A9cheresse" title="Sécheresse">sécheresse</a> à la fin du <a href="/wiki/XIIIe_si%C3%A8cle" title="XIIIe siècle"><abbr class="abbr" title="13ᵉ siècle"><span class="romain">XIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>, mais il y en eut d'autres avant cette époque<sup id="cite_ref-Johnson_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les études ont mis en évidence une période très humide dans la région entre 1300 et 1340<sup id="cite_ref-Johnson_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. À Kayenta, la population s'exile seulement <span class="nowrap">15 ans</span> après le début de la Grande Sécheresse<sup id="cite_ref-Johnson_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les archéologues ont démontré que, malgré la sécheresse, plusieurs cours d'eau ont continué à couler et que certaines communautés auraient pu rester si elles l'avaient voulu<sup id="cite_ref-Johnson_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. D'autres spécialistes ont montré que le climat a pu se refroidir<sup id="cite_ref-Johnson_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-Bernet_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sur le site de Sand Canyon Pueblo, dans le Colorado, les habitants connurent une phase de retour à la chasse et à la cueillette, du fait des mauvaises récoltes ; ils fortifièrent également leur village et ils furent attaqués<sup id="cite_ref-Johnson_4-6" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Apogée_des_Anasazis_(1000-1300_apr._J.-C.)"><span id="Apog.C3.A9e_des_Anasazis_.281000-1300_apr._J.-C..29"></span>Apogée des Anasazis (1000-1300 <abbr class="abbr nowrap" title="après Jésus-Christ">apr. J.-C.</abbr>)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : Apogée des Anasazis (1000-1300 apr. J.-C.)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : Apogée des Anasazis (1000-1300 apr. J.-C.)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Situation_et_environnement_naturel">Situation et environnement naturel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Situation et environnement naturel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Situation et environnement naturel"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les archéologues ont retrouvé des vestiges de cette culture dans quatre États américains : l'Arizona, l'Utah, le Nouveau-Mexique et le Colorado. Comme ces États se touchent par un coin, on désigne cette région sous le nom anglais de <i><a href="/wiki/Four_Corners_(r%C3%A9gion_des_%C3%89tats-Unis)" title="Four Corners (région des États-Unis)">Four Corners</a></i> (région des « Quatre Coins »). Les conditions naturelles rendent la vie difficile dans ces contrées : l'<a href="/wiki/Aridit%C3%A9" title="Aridité">aridité</a> marque la plupart des espaces, qui prennent un aspect désertique (<a href="/wiki/D%C3%A9sert_de_Sonora" title="Désert de Sonora">désert de Sonora</a>) ou semi désertique. Les deux plus grands fleuves coulent du nord vers le sud et sont le <a href="/wiki/R%C3%ADo_Grande_(fleuve)" title="Río Grande (fleuve)">Río Grande</a>, se jetant dans le <a href="/wiki/Golfe_du_Mexique" title="Golfe du Mexique">golfe du Mexique</a>, et le <a href="/wiki/Colorado_(fleuve)" title="Colorado (fleuve)">Colorado</a> qui se jette dans le <a href="/wiki/Golfe_de_Californie" title="Golfe de Californie">golfe de Californie</a>. Les <i>arroyos</i> sont des cours d'eau temporaires qui se remplissent au moindre orage. De plus, les Anasazis étaient responsables de la déforestation de leur territoire<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ils cueillaient par exemple les feuilles du <a href="/wiki/Yucca" title="Yucca">yucca</a> pour les tresser. Ils maîtrisaient les techniques agricoles, l'<a href="/wiki/Irrigation" title="Irrigation">irrigation</a>, et s'adaptèrent aux contraintes du milieu. Les produits qu'ils ne trouvaient pas sur place étaient importés d'autres régions. </p><p>L'altitude est une autre contrainte : les hivers sont froids et la neige peut recouvrir le sol. L'<a href="/wiki/Amplitude_thermique" title="Amplitude thermique">écart des températures</a> entre l'hiver et l'été est important. À l'est, les <a href="/wiki/Montagnes_Rocheuses" title="Montagnes Rocheuses">montagnes Rocheuses</a> culminent à plus de quatre mille mètres d'altitude. L'aire occupée par les Anasazis s'étendait sur de hauts <a href="/wiki/Plateau_(g%C3%A9ographie)" title="Plateau (géographie)">plateaux</a> (<a href="/wiki/Plateau_du_Colorado" title="Plateau du Colorado">plateau du Colorado</a>), parcourus par des fleuves coulant dans des vallées encaissées. Les habitants s'étaient surtout installés sur les <i>mesa</i>, terme espagnol signifiant « table », des plateaux rocheux balayés par les vents. La <a href="/wiki/G%C3%A9ologie" title="Géologie">géologie</a> de la région est assez complexe, mais elle offre toutes sortes de matériaux, du <a href="/wiki/Gr%C3%A8s_(g%C3%A9ologie)" title="Grès (géologie)">grès</a> aux roches d'origine <a href="/wiki/Volcan" title="Volcan">volcanique</a>. La flore et la faune dépendent de la nature du sol, des précipitations et de l'altitude. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cultures_voisines">Cultures voisines</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Cultures voisines" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Cultures voisines"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés : <a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a> et <a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a>.</div></div> <p>Les Anasazis étaient en contact avec d'autres cultures autochtones d'Amérique proches (voir la carte) : les <a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a> et les <a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollons</a> sont les plus connus. Ils partageaient de nombreux traits communs avec les Anasazis, au point que certains historiens les regroupent dans une même catégorie : agriculture irriguée, chasse, villages en <a href="/wiki/Adobe_(brique)" title="Adobe (brique)">adobe</a>, en briques ou en pierre, poterie décorée, relations commerciales avec la <a href="/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique">Mésoamérique</a>. Mais on sait que les Hohokams incinéraient leurs morts et que les Mogollons pratiquaient davantage la chasse que l'agriculture. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Des_villages_aujourd'hui_abandonnés"><span id="Des_villages_aujourd.27hui_abandonn.C3.A9s"></span>Des villages aujourd'hui abandonnés</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Des villages aujourd'hui abandonnés" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Des villages aujourd'hui abandonnés"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Hemenway_House_from_Chapin_Mesa,_Mesa_Verde_National_Park_(4848048907).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg/220px-Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg/330px-Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg/440px-Hemenway_House_from_Chapin_Mesa%2C_Mesa_Verde_National_Park_%284848048907%29.jpg 2x" data-file-width="1774" data-file-height="1331" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hemenway_House" title="Hemenway House">Hemenway House</a>, structure troglodytique, comté de Montezuma, Colorado.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Wupatki_NMonument_Arizona.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wupatki_NMonument_Arizona.jpg/220px-Wupatki_NMonument_Arizona.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wupatki_NMonument_Arizona.jpg/330px-Wupatki_NMonument_Arizona.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wupatki_NMonument_Arizona.jpg/440px-Wupatki_NMonument_Arizona.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>Les matériaux utilisés pour les habitations. Wupatki National Monument, Arizona.</figcaption></figure> <p>L'archéologie révèle une grande variété de maisons et de villages anasazis. Les plus anciennes habitations étaient bien modestes : il s'agissait de petites maisons primitives, chacune assez grande pour loger une famille. Elles étaient aménagées dans des fondations peu profondes (<i>maisons-puits</i><sup id="cite_ref-Albanese410_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Albanese410-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Leur toit était constitué de terre et de branchages. Le foyer se trouvait au centre. Ces habitations primitives se sont regroupées à la faveur de la croissance démographique pour former des hameaux. Cette croissance des villages manifeste une organisation collective plus ou moins consciente de l'espace. À partir du <abbr class="abbr" title="10ᵉ siècle"><span class="romain">X</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, ces villages pouvaient abriter plusieurs centaines d'habitants. Ils s'implantaient sur des sites de <a href="/wiki/Plateau_(g%C3%A9ographie)" title="Plateau (géographie)">plateau</a> (<a href="/wiki/Chaco_Canyon" title="Chaco Canyon">Chaco Canyon</a>, 950-1100) ou des abris naturels (falaises de <a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">Mesa Verde</a>, 1100-1300). </p><p>Les Anasazis savaient choisir des sites naturels exceptionnels pour s'installer : plusieurs villages ont été ainsi construits à l'abri d'imposantes falaises, au <abbr class="abbr" title="13ᵉ siècle"><span class="romain">XIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. Creusées dans les parois de gigantesques canyons, les habitations <a href="/wiki/Habitat_troglodytique" title="Habitat troglodytique">troglodytiques</a> attirent toujours la curiosité des touristes. Ce type d'habitat présentait l'avantage d'offrir une protection contre la pluie ou la neige. L'orientation des villages préservait la communauté du froid en hiver et de la <a href="/wiki/Canicule" title="Canicule">canicule</a> en été. De plus, de tels sites constituaient un rempart naturel contre d'éventuelles attaques. En revanche, les champs étaient plus éloignés des habitations et moins accessibles pour leurs occupants. </p><p>Leurs murs étaient faits d'une sorte de <a href="/wiki/Torchis" title="Torchis">torchis</a> (appelé <a href="/wiki/Jacal" title="Jacal">jacal</a> au Mexique) appliqué sur un treillage. Les constructions les mieux conservées aujourd'hui comportaient une structure de pierres sèches, solidarisées par du <a href="/wiki/Mortier_(mat%C3%A9riau)" title="Mortier (matériau)">mortier</a>, et des briques cuites étaient parfois utilisées. Dans différents villages, certaines maisons ont gardé des traces de peintures décoratives<sup id="cite_ref-Albanese413_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Albanese413-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, sur des revêtements en <a href="/wiki/Pl%C3%A2tre" title="Plâtre">plâtre</a>, en <a href="/wiki/Argile" title="Argile">argile</a> ou en <a href="/wiki/Adobe_(brique)" title="Adobe (brique)">adobe</a>. </p><p>Le toit était un couvert de couches d'argile et de branchages maintenus sur des <a href="/wiki/Rondin_de_bois" title="Rondin de bois">rondins de bois</a>. Les maisons ne comptaient qu'un seul niveau au début, mais pouvaient s'agrandir vers le haut, en y ajoutant un ou deux étages supplémentaires. Plusieurs pièces rectangulaires étaient réservées à l'entreposage de la nourriture au rez-de-chaussée. La vie quotidienne se déroulait surtout sur les terrasses de ces habitations : espace de travail pour la préparation du maïs et le tissage, et espace de socialisation. </p><p>Dans les villages, les archéologues se sont beaucoup intéressés aux places (<i>plaza</i>) et aux <a href="/wiki/Kiva" title="Kiva">kivas</a> : ces pièces étaient dévolues au travail ou au repos dans les premiers temps. Les grandes kivas semblent avoir servi de lieu de <a href="#Croyances">cérémonies religieuses</a> pour la communauté. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alimentation_et_cuisine">Alimentation et cuisine</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Alimentation et cuisine" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Alimentation et cuisine"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Ovis_canadensis_0.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Ovis_canadensis_0.jpg/220px-Ovis_canadensis_0.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Ovis_canadensis_0.jpg/330px-Ovis_canadensis_0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Ovis_canadensis_0.jpg/440px-Ovis_canadensis_0.jpg 2x" data-file-width="1147" data-file-height="768" /></a><figcaption>Mouflons : les Anasazis chassaient parfois ces animaux dans les zones montagneuses.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG/220px-Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG/330px-Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG/440px-Bandelier_National_Monument_in_September_2011_-_grinding_stone.JPG 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Meule.</figcaption></figure> <p>Agriculteurs sédentaires, les Anasazis cultivaient les champs proches de leurs habitations. Ils récoltaient le <a href="/wiki/Ma%C3%AFs" title="Maïs">maïs</a> (depuis -2000), base de leur alimentation, les <a href="/wiki/Courge" title="Courge">courges</a> (depuis -800) , les <a href="/wiki/Haricot" title="Haricot">haricots</a> (depuis -600), les <a href="/wiki/Lagenaria_siceraria" title="Lagenaria siceraria">calebasses</a> et le <a href="/wiki/Tabac" title="Tabac">tabac</a>. Ces plantes étaient originaires de la <a href="/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique">Mésoamérique</a> et occupent une place fondamentale dans les civilisations précolombiennes. Les champs s'étendaient sur les espaces plats (mesas, <a href="/wiki/Plaine" title="Plaine">plaines</a>…) jusqu'à 2 100 mètres d'altitude. Plus haut, les conditions climatiques rendaient la culture trop difficile. Leurs instruments aratoires étaient faits de pierre et de bois (<a href="/wiki/Houe" title="Houe">houe</a>, pelle, bâton à fouir…) : les Anasazis ne maîtrisaient pas les techniques de la métallurgie. </p><p>En revanche, ce peuple a progressivement adopté les techniques d'irrigation du <a href="/wiki/Mexique" title="Mexique">Mexique</a> : en puisant l'eau des fleuves (<a href="/wiki/R%C3%ADo_Grande_(fleuve)" title="Río Grande (fleuve)">Rio Grande</a>), et en constituant des réserves d'eau de pluie. La construction de petits <a href="/wiki/Barrage" title="Barrage">barrages</a>, de <a href="/wiki/Canal_d%27irrigation" title="Canal d'irrigation">canaux</a> et de réservoirs nécessitait une certaine organisation de la communauté. </p><p>Une partie du grain était entreposée en prévision des mauvaises récoltes. Certaines cérémonies religieuses devaient appeler la protection des esprits sur les récoltes. Le <a href="/wiki/Ma%C3%AFs" title="Maïs">maïs</a> et les <a href="/wiki/Courge" title="Courge">courges</a> étaient séchés et conservés. Les pommes de pin étaient détachées à l'aide de perches avant d'être chauffées pour en libérer les <a href="/wiki/Pignon_(pin)" title="Pignon (pin)">pignons</a>. Ces derniers étaient consommés directement, ou écrasés et préparés en galettes. Les graines de <a href="/wiki/Tournesol" title="Tournesol">tournesol</a> devaient être écossées et entreposées dans des <a href="/wiki/Jarre_(r%C3%A9cipient)" title="Jarre (récipient)">jarres</a>. Les céréales étaient gardées dans des récipients fermés, afin de les protéger des rongeurs et des insectes. </p><p>Au <abbr class="abbr" title="6ᵉ siècle"><span class="romain">VI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle apparut un style de <a href="/wiki/Poterie" title="Poterie">poteries</a> décorées de figures (lignes, points) reprenant sans doute des décors simples de <a href="/wiki/Vannerie" title="Vannerie">vannerie</a>. Plus tard, le style devint plus complexe : des représentations d'animaux ou d'êtres humains furent dessinées. Les couleurs utilisées étaient différentes selon les régions : noir et blanc dans le Colorado, noir et rouge dans le nord de l'Arizona, rouge et chamois dans l'Utah. La poterie était souvent richement décorée de motifs incrustés, avant cuisson, au moyen de divers objets (épis de céréales, tige de yucca ou coquillages). </p><p>Même s'ils avaient renoncé au mode de vie <a href="/wiki/Nomadisme" title="Nomadisme">nomade</a> depuis des siècles, les autochtones du Sud-Ouest américain n'ont jamais complètement abandonné la <a href="/wiki/Chasse" title="Chasse">chasse</a> et la cueillette pratiquée par leurs ancêtres. <a href="/wiki/Pignon_(pin)" title="Pignon (pin)">Pignons</a>, baies, fruits sauvages (<a href="/wiki/Figuier_de_Barbarie" title="Figuier de Barbarie">figues de barbarie</a>) constituaient une nourriture d'appoint. Ils trouvaient du gibier sur les plateaux (<a href="/wiki/Bison" title="Bison">bisons</a>, <a href="/wiki/Cervidae" title="Cervidae">cervidés</a>, <a href="/wiki/Antilope" class="mw-redirect" title="Antilope">antilopes</a>) et dans les montagnes (cervidés, <a href="/wiki/Wapiti" title="Wapiti">wapitis</a>, <a href="/wiki/Mouflon_canadien" title="Mouflon canadien">mouflons</a>). Les animaux plus petits (<a href="/wiki/Sylvilagus" title="Sylvilagus">lapins</a>, <a href="/wiki/%C3%89cureuil" title="Écureuil">écureuils</a>, oiseaux…) étaient capturés au moyen de pièges et de filets en <a href="/wiki/Yucca" title="Yucca">yucca</a> et constituaient la principale source de viande. </p><p>Les animaux plus grands étaient débités sur le lieu de chasse. La viande était accommodée en ragoûts ou bien hachée. On appréciait également la <a href="/wiki/Moelle_osseuse" title="Moelle osseuse">moelle</a> des os et on gardait la peau et les tendons pour d'autres usages. L'élevage des <a href="/wiki/Dinde" title="Dinde">dindes</a> fournissait des plumes et leur viande était une source de <a href="/wiki/Prot%C3%A9ine" title="Protéine">protéines</a><sup id="cite_ref-Johnson_4-7" class="reference"><a href="#cite_note-Johnson-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Comme les chiens, elles servaient aussi d'animal de compagnie. </p><p>Pour préparer le repas, un feu était allumé en frottant un bâton sur une plaque de bois. Le foyer était ensuite entretenu dans un trou creusé à même sol. Pour cuisiner, on se servait d'ustensiles en terre cuite, en bois ou en os. Pour faire bouillir de l'eau, on ne pouvait pas allumer un feu sous une poterie : cela l'aurait détruite, des pierres brûlantes étaient déposées au fond du récipient afin qu'elles chauffent le liquide. </p><p>Des traces de <a href="/wiki/Cannibalisme" title="Cannibalisme">cannibalisme</a> ont été retrouvées sur d'anciens sites anasazi comme celui de Cowboy Wash (<a href="/wiki/IXe_si%C3%A8cle" title="IXe siècle"><abbr class="abbr" title="9ᵉ siècle"><span class="romain">IX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr></a> et <a href="/wiki/Xe_si%C3%A8cle" title="Xe siècle"><abbr class="abbr" title="10ᵉ siècle"><span class="romain">X</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr></a> siècles)<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dans les années 1990, les archéologues Christy et Jacqueline Turner ont découvert des traces d'anthropophagie peut-être rituelle sur le site de Chaco Canyon<sup id="cite_ref-Bernet_3-8" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Croyances">Croyances</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Croyances" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Croyances"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Indian_petroglyphs_(~100_B.C._to_~1540_A.D.)_(Newspaper_Rock,_southeastern_Utah,_USA)_8_(22868223662).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg/250px-Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg/330px-Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg/500px-Indian_petroglyphs_%28~100_B.C._to_~1540_A.D.%29_%28Newspaper_Rock%2C_southeastern_Utah%2C_USA%29_8_%2822868223662%29.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/P%C3%A9troglyphe" title="Pétroglyphe">Pétroglyphes</a>, Newspaper Rock, <a href="/wiki/Utah" title="Utah">Utah</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/250px-Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/330px-Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/500px-Kiva_Bandelier_NMexico_USA1.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Kiva anasazie, Bandelier National Park, <a href="/wiki/Nouveau-Mexique" title="Nouveau-Mexique">Nouveau-Mexique</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg/220px-Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg/330px-Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg/440px-Kiva_ruins_at_Canyons_of_the_Ancients.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="305" /></a><figcaption>Kiva en ruines, <a href="/wiki/Canyons_of_the_Ancients_National_Monument" title="Canyons of the Ancients National Monument">Canyons of the Ancients National Monument</a>.</figcaption></figure> <p>Les Anasazis ont laissé de nombreux <a href="/wiki/P%C3%A9troglyphe" title="Pétroglyphe">pétroglyphes</a> dans le désert américain, sur des <a href="/wiki/Falaise" title="Falaise">falaises</a> en <a href="/wiki/Gr%C3%A8s_(g%C3%A9ologie)" title="Grès (géologie)">grès</a>. Il s'agit de dessins plus ou moins stylisés, gravés par endroits sur la paroi des canyons. Certains de ces graffitis étaient peints directement sur la roche. Ils peuvent être isolés ou couvrir plusieurs mètres carrés. Les archéologues ne peuvent faire que des suppositions quant à leur signification : </p> <ul><li>ces dessins figurent souvent des animaux et témoignent de l'importance de la chasse ;</li> <li>d'autres signes seraient des <a href="/wiki/Carte_g%C3%A9ographique" title="Carte géographique">cartes</a> rudimentaires pointant vers des sources ou des villages ;</li> <li>la figuration de céréales représente une bonne récolte ;</li> <li>certains motifs représentent une famille ou un groupe d'hommes ou des scènes de danse ;</li> <li>les spirales, dont certaines atteignent <span class="nowrap">75 centimètres</span> de diamètre, évoquent le mouvement du soleil ou le temps qui passe ; elles appartiennent peut-être à une sorte de <a href="/wiki/Calendrier" title="Calendrier">calendrier</a> rituel ; pour les Pueblos d'aujourd'hui, elles symbolisent les migrations des tribus.</li></ul> <p>Plusieurs sites de pétroglyphes sont en relation avec les <a href="/wiki/Solstice" title="Solstice">solstices</a> d'été et d'hiver. Ceux de <a href="/wiki/Hovenweep_National_Monument" title="Hovenweep National Monument">Hovenweep National Monument</a> ou de la butte Fajada (le <i>poignard du soleil</i>) indiquent clairement ce moment de l'année<sup id="cite_ref-Bernet_3-9" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les alignements de bâtiments du site archéologique de Chimney Rock prouvent que les Anasazis comprenaient et savaient prévoir le cycle draconitique de la <a href="/wiki/Lune" title="Lune">lune</a>, qui dure 18,6 ans<sup id="cite_ref-Bernet_3-10" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Les historiens ignorent s'il existait un <a href="/wiki/Clerg%C3%A9" title="Clergé">clergé</a> structuré. On sait que certains personnages recherchaient occasionnellement à provoquer des visions en consommant des plantes hallucinogènes. Des graines de <a href="/wiki/Datura" title="Datura">datura</a> ont été retrouvées à Mesa Verde : cette plante toxique provoque des hallucinations. Les cérémonies se pratiquaient sur des <a href="/wiki/Autel_(religion)" title="Autel (religion)">autels</a>, dont on a conservé quelques exemplaires en bois peint<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les fouilles ont aussi collecté des bâtons de prière en bois qui étaient offerts aux « esprits ». Le Chaco Canyon semble pour certains historiens, avoir été un grand centre de <a href="/wiki/P%C3%A8lerinage" title="Pèlerinage">pèlerinage</a> pour les populations des alentours<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Les anciens Anasazis rendaient un culte au dieu <a href="/wiki/Kokopelli" title="Kokopelli">Kokopelli</a> ainsi qu'aux <a href="/wiki/Kachina_(mythologie)" title="Kachina (mythologie)">kachinas</a>, des esprits invisibles. Il existait des cérémonies collectives destinées à invoquer les esprits afin qu'ils protègent la communauté. Elles étaient organisées dans les kivas. La religion des Anasazis se rapprochait de l'<a href="/wiki/Animisme" title="Animisme">animisme</a> : on a retrouvé les ossements d'un perroquet <a href="/wiki/Ara_(oiseau)" title="Ara (oiseau)">ara</a> enterré de façon rituelle à Salmon Ruin, dans le Nouveau-Mexique<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Les <a href="/wiki/Kiva" title="Kiva">kivas</a> étaient des chambres rituelles circulaires creusées dans le sol et recouvertes d'un toit : édifice en partie souterrain, on y descendait par une petite échelle pour pratiquer le culte ou réunir le conseil du village. Un foyer était aménagé au centre et la fumée s'échappait par un conduit de ventilation, doté d'un déflecteur. Les plus grandes pouvaient accueillir plusieurs centaines de personnes qui pouvaient s'asseoir sur des banquettes en pierre. Les grandes kivas de Chaco Canyon avaient un diamètre de dix-huit mètres, et étaient subdivisées selon des <a href="/wiki/Point_cardinal" title="Point cardinal">points cardinaux</a>. Des fêtes religieuses liées aux cycles agricoles devaient être célébrées dans ces kivas, exclusivement par les hommes. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Organisation_sociale">Organisation sociale</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Organisation sociale" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Organisation sociale"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La société devait probablement ressembler à celle des Pueblos actuels. La société des Anasazis s'organise selon un système <a href="/wiki/Matrilocalit%C3%A9" title="Matrilocalité">matrilocal</a> (le couple s'installe sur le lieu de résidence de la mère de l'épouse) et <a href="/wiki/Famille_matrilin%C3%A9aire" title="Famille matrilinéaire">matrilinéaire</a>. Ce sont les femmes qui possèdent le patrimoine familial, maison et champs. Le mari doit intégrer le clan de sa femme. La femme peut divorcer. Les archéologues ne sont pas certains que les Anasazis vivaient en clans. Ils penchent plutôt pour une organisation égalitaire<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, sans groupes sociaux hiérarchisés. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Artisanat_et_commerce">Artisanat et commerce</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=14" title="Modifier la section : Artisanat et commerce" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=14" title="Modifier le code source de la section : Artisanat et commerce"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 187.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 185.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg" class="mw-file-description" title="Lance et couteau, Mesa Verde."><img alt="Lance et couteau, Mesa Verde." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg/278px-Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg" decoding="async" width="186" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg/417px-Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg/556px-Mesa_Verde_spear_and_knife.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="518" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lance et couteau, Mesa Verde.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg" class="mw-file-description" title="Turquoises retrouvées sur le site anasazi de Chaco Canyon."><img alt="Turquoises retrouvées sur le site anasazi de Chaco Canyon." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg/270px-Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg/406px-Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg/541px-Chacoan_turquoise_with_argillite.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="433" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Turquoises retrouvées sur le site anasazi de Chaco Canyon.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 133.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 131.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg" class="mw-file-description" title="Collier anasazi (1100-1600)."><img alt="Collier anasazi (1100-1600)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg/250px-Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg" decoding="async" width="132" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg/330px-Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg/500px-Cultures_pr%C3%A9colombiennes_MRAH_Anasazi_Collier_02_10_2011.jpg 2x" data-file-width="2148" data-file-height="1962" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Collier anasazi (1100-1600).</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 323.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 321.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:ChalcedonyKnifeNPS.jpg" class="mw-file-description" title="Couteau en calcédoine."><img alt="Couteau en calcédoine." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/ChalcedonyKnifeNPS.jpg/482px-ChalcedonyKnifeNPS.jpg" decoding="async" width="322" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/ChalcedonyKnifeNPS.jpg 1.5x" data-file-width="650" data-file-height="243" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Couteau en <a href="/wiki/Calc%C3%A9doine" title="Calcédoine">calcédoine</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 149.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 147.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Basket_of_Basketmaker_Pueblo_people.jpg" class="mw-file-description" title="Panier en vannerie (450-750)."><img alt="Panier en vannerie (450-750)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Basket_of_Basketmaker_Pueblo_people.jpg/250px-Basket_of_Basketmaker_Pueblo_people.jpg" decoding="async" width="148" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Basket_of_Basketmaker_Pueblo_people.jpg/500px-Basket_of_Basketmaker_Pueblo_people.jpg 1.5x" data-file-width="640" data-file-height="521" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Panier en vannerie (450-750).</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 166.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg" class="mw-file-description" title="Bol en céramique peinte (1000-1250), Chaco Canyon."><img alt="Bol en céramique peinte (1000-1250), Chaco Canyon." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg/250px-Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg" decoding="async" width="167" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg/375px-Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg/500px-Bowl_Chaco_Culture_NM_USA.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="468" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Bol en céramique peinte (1000-1250), Chaco Canyon.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Yucca_gloriosa.jpg" class="mw-file-description" title="Le yucca était utilisé dans l'artisanat."><img alt="Le yucca était utilisé dans l'artisanat." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Yucca_gloriosa.jpg/135px-Yucca_gloriosa.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Yucca_gloriosa.jpg/202px-Yucca_gloriosa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Yucca_gloriosa.jpg/270px-Yucca_gloriosa.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Le yucca était utilisé dans l'artisanat.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 110px"> <div class="thumb" style="width: 108px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Anasazi_sandals,_yucca,_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG" class="mw-file-description" title="Sandales anasazi en yucca, vieille de 2000 ans."><img alt="Sandales anasazi en yucca, vieille de 2000 ans." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG/162px-Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG" decoding="async" width="108" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG/243px-Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG/324px-Anasazi_sandals%2C_yucca%2C_1st_century_AD_-_Bata_Shoe_Museum_-_DSC00032.JPG 2x" data-file-width="3423" data-file-height="3798" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sandales anasazi en yucca, vieille de 2000 ans.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 260px"> <div class="thumb" style="width: 258px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg" class="mw-file-description" title="Sandale (1100-1200), Chaco Canyon."><img alt="Sandale (1100-1200), Chaco Canyon." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg/500px-Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg" decoding="async" width="258" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg/580px-Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6f/Sandal-12thcentury_ChacoCanyon_NM_USA.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="303" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sandale (1100-1200), Chaco Canyon.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Twill-plaited_sandal,_1250-1300_AD,_Kayenta_Anasazi,_Mummy_Cave_II,_Arizona,_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG" class="mw-file-description" title="Sandale en sergé tressé (1200-1300)."><img alt="Sandale en sergé tressé (1200-1300)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG/240px-Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG/360px-Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG/480px-Twill-plaited_sandal%2C_1250-1300_AD%2C_Kayenta_Anasazi%2C_Mummy_Cave_II%2C_Arizona%2C_yucca_leaves_-_Natural_History_Museum_of_Utah_-_DSC07326.JPG 2x" data-file-width="4320" data-file-height="3240" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sandale en sergé tressé (1200-1300).</div> </li> </ul> <p>Les hommes tissaient le <a href="/wiki/Coton" title="Coton">coton</a> pour en faire des couvertures et des chemises. Ils utilisaient d'autres fibres végétales (yucca) ou des matières d'origine animale (peaux, fourrures) pour leurs vêtements. Ils portaient des sandales et des <a href="/wiki/Mocassin" title="Mocassin">mocassins</a>, et probablement des chaussures adaptées à la neige pour l'hiver. Le tissage et le tannage étaient des activités masculines<sup id="cite_ref-Bernet_3-11" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Les bijoux étaient courants : colliers, boucles d'oreilles, bracelets, broches, peignes étaient faits en bois, en os, en <a href="/wiki/Corail" title="Corail">corail</a>, en <a href="/wiki/Jais" title="Jais">jais</a> et en pierres diverses. La <a href="/wiki/Turquoise_(min%C3%A9ral)" title="Turquoise (minéral)">turquoise</a> donnait lieu à un commerce florissant et les autochtones lui prêtaient des vertus magiques ; les moins belles étaient utilisées comme <a href="/wiki/Monnaie" title="Monnaie">monnaie</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. On a même retrouvé des instruments de musique (flûte en os…). </p><p>Les Anasazis faisaient venir des coquillages de <a href="/wiki/Californie" title="Californie">Californie</a>, des perles de cuivre du Mexique<sup id="cite_ref-Bernet_3-12" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, du coton, de la <a href="/wiki/Sillimanite" title="Sillimanite">fibrolite</a>, des perroquets (aras) du Mexique… Les marchands empruntaient des sentiers qui formaient un réseau assez vaste : 800 <abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr> de routes et sentiers ont été mis au jour par les archéologues<sup id="cite_ref-Bernet_3-13" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Mais il n'y avait pas de véritables routes aménagées pour le commerce, contrairement aux voies de l'empire <a href="/wiki/Civilisation_inca" title="Civilisation inca">inca</a>. De plus, les fleuves de la région n'étaient pas navigables et les Anasazis n'avaient pas d'animaux de trait<sup id="cite_ref-Bernet_3-14" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><i>Pueblo Bonito</i>, dans le Chaco Canyon, est attesté comme l'un des grands centres de commerce des Anasazis. La région était parcourue par un réseau de voies qui reliaient entre eux une centaine de villages<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. On ne payait pas avec de l'argent mais en donnant quelque chose en échange : c'est le système du <a href="/wiki/Troc" title="Troc">troc</a>.<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Style_encyclop%C3%A9dique" title="Wikipédia:Style encyclopédique">[style à revoir]</a></sup> </p><p>Dans la vie quotidienne, les Anasazis se servaient de différents objets, que l'on peut voir aujourd'hui dans les grands musées américains<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> : </p> <ul><li>Paniers, corbeilles faits d'<a href="/wiki/Osier_(mat%C3%A9riau)" title="Osier (matériau)">osier</a>, yucca, sumac étaient destinés à de multiples usages. Ils étaient par exemple utilisés comme sac à dos pour transporter des outils, des branchages ou de la nourriture.</li> <li>Poteries et céramiques : urnes, bols, jarres, pichets, cuillères, petites figurines…</li> <li>Outils et armes en pierre (les Anasazis ne maîtrisaient pas les techniques de la métallurgie<sup id="cite_ref-Bernet_3-15" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) : <a href="/wiki/Al%C3%AAne" title="Alêne">alênes</a>, pointes de flèches, massues, couteaux en <a href="/wiki/Obsidienne" title="Obsidienne">obsidienne</a>, haches en fibrolite ou en limonite, outils agricoles rudimentaires (houes, bâtons à fouir<sup id="cite_ref-Bernet_3-16" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>).</li> <li>Objets pour le tissage du coton, pour coudre le cuir (aiguilles en os).</li> <li>Fil (parfois en cheveux), ficelle et cordages (fibres de yucca).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_route_du_Nord">La route du Nord</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=15" title="Modifier la section : La route du Nord" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=15" title="Modifier le code source de la section : La route du Nord"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le système de routes chacoanes était étendu et impressionnant. Près de 650 <abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr> de routes préhistoriques ont été identifiées. Ce système a relié Chaco à d'autres communautés et région de ressources ce qui a créé également des communications entre ces communautés extérieures. Une des plus longues routes allait vers le nord, menant aux communautés de Salmon et Aztec. </p><p>Ces routes n'étaient pas simplement des chemins creusés par des marcheurs durant des centaines d'années. Ces routes étaient planifiées et leur élaboration demandait un investissement important de construction et de maintenance. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Techniques">Techniques</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=16" title="Modifier la section : Techniques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=16" title="Modifier le code source de la section : Techniques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Pueblo_Bonito,_Chaco_Cultural_National_Historical_Park,_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg/220px-Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg/330px-Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg/440px-Pueblo_Bonito%2C_Chaco_Cultural_National_Historical_Park%2C_from_a_nearby_overlook_in_summer_2011.jpg 2x" data-file-width="2968" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Chaco Canyon.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde,_Colorado,_U.S.A,_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg/250px-Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg" decoding="async" width="220" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg/330px-Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg/500px-Relics_of_the_cliff_dwellers_of_the_Mesa_Verde%2C_Colorado%2C_U.S.A%2C_from_Robert_N._Dennis_collection_of_stereoscopic_views_2.jpg 2x" data-file-width="760" data-file-height="389" /></a><figcaption>Reliques d'habitants des falaises, Mesa Verde, photographie (1870-1880).</figcaption></figure> <p>Pour Jerry J. Brody, la culture anasazie est la <span class="citation">« mieux connue des cultures préhistoriques du Sud-Ouest américain »</span><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les Anasazis n'avaient pas d'écriture et ne connaissaient ni la roue, ni la monnaie. Ils ne maitrisaient pas les techniques de la <a href="/wiki/M%C3%A9tallurgie" title="Métallurgie">métallurgie</a> et n'ont pas vraiment apporté d'innovation majeure. Leur histoire ne peut se comparer à celle de la <a href="/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique">Mésoamérique</a> ou des <a href="/wiki/Incas" class="mw-redirect" title="Incas">Incas</a>. </p><p>Les <a href="/wiki/Conquistador" title="Conquistador">conquistadors</a> estimaient toutefois qu'un peuple qui tisse le coton était civilisé<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La maitrise de l'irrigation, les maisons en pierres et à étages (Pueblo Bonito en compte cinq), les connaissances en <a href="/wiki/Astronomie" title="Astronomie">astronomie</a> témoignent de savoir-faire notables. Certains villages auraient compté jusqu'à six mille habitants. Les villages du Chaco Canyon étaient si rapprochés qu'ils formaient une sorte de <a href="/wiki/Conurbation" title="Conurbation">conurbation</a> rassemblant de 15 à 30 000 habitants<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Les Anasazis devaient construire, dans des endroits difficilement accessibles, sans animaux de trait ni outils métalliques. Les grandes maisons de Chaco Canyon ont nécessité des centaines de millions de blocs de grès et des centaines de milliers de poutres<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sites_archéologiques"><span id="Sites_arch.C3.A9ologiques"></span>Sites archéologiques</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=17" title="Modifier la section : Sites archéologiques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=17" title="Modifier le code source de la section : Sites archéologiques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/220px-Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/330px-Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg/440px-Cliff_Dwelling_Bandelier_NMexico_USA1.jpg 2x" data-file-width="2150" data-file-height="1591" /></a><figcaption>Habitat troglodytique anasazi de Bandelier, Nouveau-Mexique.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Sunset_House_-_panoramio_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg/220px-Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg/330px-Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg/440px-Sunset_House_-_panoramio_%281%29.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sunset_House" title="Sunset House">Sunset House</a>, structure troglodytique dans le comté de Montezuma, Colorado.</figcaption></figure> <p>La région des <a href="/wiki/Four_Corners_(r%C3%A9gion_des_%C3%89tats-Unis)" title="Four Corners (région des États-Unis)">Four Corners</a> compte quelque 3 900 sites archéologiques parmi lesquels 600 sont troglodytiques<sup id="cite_ref-Bernet_3-17" class="reference"><a href="#cite_note-Bernet-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <ul><li><a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">Parc national de Mesa Verde</a> : classé au <a href="/wiki/Liste_du_patrimoine_mondial_en_Am%C3%A9rique" title="Liste du patrimoine mondial en Amérique">patrimoine mondial</a> (<span class="citation">« Avec ses 4 000 sites archéologiques, Mesa Verde constitue aujourd'hui un trésor inestimable pour le monde entier<sup id="cite_ref-Albanese413_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Albanese413-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> »</span>)</li> <li><a href="/wiki/Chaco_Canyon" title="Chaco Canyon">Chaco Canyon</a> (Nouveau-Mexique), classé au <a href="/wiki/Liste_du_patrimoine_mondial_en_Am%C3%A9rique" title="Liste du patrimoine mondial en Amérique">patrimoine mondial</a></li> <li><a href="/wiki/Aztec_Ruins_National_Monument" title="Aztec Ruins National Monument">Aztec Ruins National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Casa_Grande_Ruins_National_Monument" title="Casa Grande Ruins National Monument">Casa Grande Ruins National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Gila_Cliff_Dwellings_National_Monument" title="Gila Cliff Dwellings National Monument">Gila Cliff Dwellings National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Monument_national_du_Canyon_de_Chelly" title="Monument national du Canyon de Chelly">Monument national du Canyon de Chelly</a></li> <li><a href="/wiki/Hovenweep_National_Monument" title="Hovenweep National Monument">Hovenweep National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Bandelier_National_Monument" title="Bandelier National Monument">Bandelier National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Montezuma_Castle_National_Monument" title="Montezuma Castle National Monument">Montezuma Castle National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Tuzigoot_National_Monument" title="Tuzigoot National Monument">Tuzigoot National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Wupatki_National_Monument" title="Wupatki National Monument">Wupatki National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Canyons_of_the_Ancients_National_Monument" title="Canyons of the Ancients National Monument">Canyons of the Ancients National Monument</a></li> <li><a href="/wiki/Mancos" title="Mancos">Mancos</a> (Colorado)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Tin_Cup_Mesa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tin Cup Mesa (page inexistante)">Tin Cup Mesa</a> (Utah)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kuana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuana (page inexistante)">Kuana</a> (Nouveau-Mexique)</li> <li><a href="/w/index.php?title=San_Gabriel_de_Yungue-Ouinge&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Gabriel de Yungue-Ouinge (page inexistante)">San Gabriel</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/San_Gabriel_de_Yungue-Ouinge" class="extiw" title="en:San Gabriel de Yungue-Ouinge"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « San Gabriel de Yungue-Ouinge »">(en)</span></a> à <a href="/w/index.php?title=Ohkay_Owingeh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ohkay Owingeh (page inexistante)">San Juan Pueblo</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ohkay_Owingeh,_New_Mexico" class="extiw" title="en:Ohkay Owingeh, New Mexico"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Ohkay Owingeh, New Mexico »">(en)</span></a> (Nouveau-Mexique)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Dolores_Valley&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dolores Valley (page inexistante)">Dolores Valley</a> (500 / 1000)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Escalante_Pueblo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escalante Pueblo (page inexistante)">Escalante Pueblo</a></li> <li><a href="/wiki/Agate_House_Pueblo" title="Agate House Pueblo">Agate House Pueblo</a></li> <li><a href="/wiki/Puerco_Pueblo" title="Puerco Pueblo">Puerco Pueblo</a></li> <li><a href="/wiki/Chimney_Rock" title="Chimney Rock">Chimney Rock</a>, près de Pagosa Springs (Colorado)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dans_la_culture_populaire">Dans la culture populaire</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=18" title="Modifier la section : Dans la culture populaire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=18" title="Modifier le code source de la section : Dans la culture populaire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Les tomes 9 à 13 des aventures de <i><a href="/wiki/Thorgal" title="Thorgal">Thorgal</a></i>, de <a href="/wiki/Jean_Van_Hamme" title="Jean Van Hamme">Jean Van Hamme</a> et <a href="/wiki/Grzegorz_Rosi%C5%84ski" title="Grzegorz Rosiński">Grzegorz Rosiński</a>, se déroulent chez les Anasazis (« Cycle du pays Qâ »).</li> <li><i><a href="/wiki/Gus_(bande_dessin%C3%A9e)" title="Gus (bande dessinée)">Gus</a></i> de <a href="/wiki/Christophe_Blain" title="Christophe Blain">Christophe Blain</a> (tome 2 - "Beau bandit"), pages 30 à 31.</li> <li>L'épisode 25 de la saison 2 de <i><a href="/wiki/X-Files_:_Aux_fronti%C3%A8res_du_r%C3%A9el" title="X-Files : Aux frontières du réel">X-Files</a></i> s'intitule <i><a href="/wiki/Anasazi_(X-Files)" title="Anasazi (X-Files)">Anasazi</a></i>. Une partie de l'épisode 19 de la saison 9 se déroule dans une cité Anasazi. Le peuple Anasazi est présenté comme ayant compris la faiblesse des extraterrestres contre lesquels les protagonistes de la série se battent.</li> <li><i>Les Sortilèges de la cité perdue</i>, de <a href="/wiki/Douglas_Preston" title="Douglas Preston">Douglas Preston</a> et <a href="/wiki/Lincoln_Child" title="Lincoln Child">Lincoln Child</a>, a pour thème la recherche d'une cité perdue Anasazi, la mythique <a href="/wiki/Cit%C3%A9s_d%27or" title="Cités d'or">Quivira</a>.</li> <li>Le jeu vidéo <i>Cyclone</i> (aussi appelé <i>Shivers 2</i>), développé par <a href="/wiki/Sierra_Entertainment" title="Sierra Entertainment">Sierra Entertainment</a>, se déroule en partie dans un canyon et dans des ruines Anasazis où l'on peut voir de nombreux pétroglyphes, et de nombreuses références à leur culture.</li> <li>L'épisode 2 saison 1 de la série <i><a href="/wiki/Supernatural_(s%C3%A9rie_t%C3%A9l%C3%A9vis%C3%A9e)" title="Supernatural (série télévisée)">Supernatural</a></i> intitulé <i>Wendigo</i> fait référence à des symboles anasazis pour se protéger d'une créature démoniaque, le <a href="/wiki/Wendigo" title="Wendigo">Wendigo</a>.</li> <li>Le tome 4 de la série <i><a href="/wiki/Rork" title="Rork">Rork</a></i> (<i>Lumière d'étoiles</i>), de <a href="/wiki/Andreas" title="Andreas">Andreas</a>, se déroule dans un pueblo taillé dans la roche faisant penser à Cliff Palace.</li> <li><i><a href="/wiki/Le_Voleur_de_temps" title="Le Voleur de temps">Le Voleur de temps</a></i> (titre original : A Thief of Time), roman policier américain de <i><a href="/wiki/Tony_Hillerman" title="Tony Hillerman">Tony Hillerman</a></i> paru en 1988 ayant trait à la disparition d'une archéologue étudiant les céramiques.</li> <li>Le tome 4 et le tome 5 de la série de livres <i><a href="/wiki/Tara_Duncan" title="Tara Duncan">Tara Duncan</a></i>, de <a href="/wiki/Sophie_Audouin-Mamikonian" title="Sophie Audouin-Mamikonian">Sophie Audouin-Mamikonian</a>, expliquent que les anasazis ont été enlevés par un dragon pour construire une machine démoniaque, destinée à aspirer la magie puis abandonnée sur le continent interdit. Ils sont finalement devenus pour la plupart des <a href="/wiki/Lycanthrope" title="Lycanthrope">loups-garous</a>.</li> <li>Les Anasazis sont un des peuples du continent des « Territoires Inconnus » Enlilkisar dans la série <i><a href="/wiki/Les_H%C3%A9ritiers_d%27Enkidiev" title="Les Héritiers d'Enkidiev">Les Héritiers d'Enkidiev</a></i> de l'écrivaine <a href="/wiki/Qu%C3%A9bec" title="Québec">québécoise</a> <a href="/wiki/Anne_Robillard" title="Anne Robillard">Anne Robillard</a>.</li> <li>L'album de bande dessinée <i><a href="/wiki/Le_Spectre_aux_balles_d%27or" title="Le Spectre aux balles d'or">Le Spectre aux balles d'or</a></i> des aventures de <a href="/wiki/Blueberry" title="Blueberry">Blueberry</a> (de <a href="/wiki/Jean-Michel_Charlier" title="Jean-Michel Charlier">Jean-Michel Charlier</a> et <a href="/wiki/Jean_Giraud" title="Jean Giraud">Jean Giraud</a>) se déroule en grande partie dans une cité anasazie déserte, inspirée de <a href="/wiki/Cliff_Palace" title="Cliff Palace">Cliff Palace</a>.</li> <li>Le roman contemporain <i>Le Canyon Hanté</i> de <a href="/wiki/Louis_L%27Amour" title="Louis L'Amour">Louis L'Amour</a> est inspiré des Anasazis et de leurs légendes.</li> <li>Le film d'horreur <i><a href="/wiki/The_Darkness_(film)" title="The Darkness (film)">The Darkness</a></i> les mentionne comme créateurs des galets noirs pour enfermer les mauvais esprits.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=19" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=19" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text">Jehan-Richard Dufour et Charlotte Roux, <i>Les Anasazis ou ancêtres des pueblos</i>, France Culture, 13 septembre 2011.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text">Wolfgang Lindig, <i>Die Kulturen der Eskimos und Indianer Nordamerikas</i>, Wiesbaden, 1972, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 59.</span> </li> <li id="cite_note-Bernet-3"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Bernet_3-0">a</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-1">b</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-2">c</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-3">d</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-4">e</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-5">f</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-6">g</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-7">h</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-8">i</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-9">j</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-10">k</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-11">l</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-12">m</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-13">n</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-14">o</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-15">p</a> <a href="#cite_ref-Bernet_3-16">q</a> et <a href="#cite_ref-Bernet_3-17">r</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="#Bernet2009">Bernet 2009</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Johnson-4"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Johnson_4-0">a</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-1">b</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-2">c</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-3">d</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-4">e</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-5">f</a> <a href="#cite_ref-Johnson_4-6">g</a> et <a href="#cite_ref-Johnson_4-7">h</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Johnson2008"><span class="ouvrage" id="George_Johnson2008"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> George <span class="nom_auteur">Johnson</span>, « <cite style="font-style:normal" lang="en">Vanished: A Pueblo Mystery</cite> », <i><span class="lang-en" lang="en">The New York Times</span></i>,‎ <time class="nowrap" datetime="2008-04-08" data-sort-value="2008-04-08">8 avril 2008</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <span class="plainlinks noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://portal.issn.org/resource/issn/0362-4331">0362-4331</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2008/04/08/science/08anasazi.html">lire en ligne</a>, consulté le <time class="nowrap" datetime="2023-12-01" data-sort-value="2023-12-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> décembre 2023</time>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Vanished%3A+A+Pueblo+Mystery&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft.aulast=Johnson&rft.aufirst=George&rft.date=2008-04-08&rft.issn=0362-4331&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Albanese410-5"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Albanese410_5-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Albanese410_5-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="#Albanese2004">Albanese 2004</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 410.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Diamond"><span class="ouvrage" id="Jared_Diamond">Jared Diamond, <cite class="italique">Effondrement</cite>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 20<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Effondrement&rft.aulast=Diamond&rft.aufirst=Jared&rft.pages=20&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span>.<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_incompl%C3%A8te" title="Aide:Référence incomplète">[réf. incomplète]</a></sup></span> </li> <li id="cite_note-Albanese413-7"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Albanese413_7-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Albanese413_7-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="#Albanese2004">Albanese 2004</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 413.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text">Philippe Jacquin, Daniel Royot, <i>Go West ! Histoire de l'Ouest américain d'hier à aujourd'hui</i>, Paris, Flammarion, 2002, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 25.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 29</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 111</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 121</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 109</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text">Philippe Jacquin, Daniel Royot, <i>Go West ! Histoire de l'Ouest américain d'hier à aujourd'hui</i>, Paris, Flammarion, 2002, page 24</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 110</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Mus%C3%A9e_am%C3%A9ricain_d%27histoire_naturelle" title="Musée américain d'histoire naturelle">Musée américain d'histoire naturelle</a> (<a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a>), Maxwell Museum of Anthropology (Albuquerque)…</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 15</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 33</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 106-107</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Brody1993">Brody 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 112</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=20" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=20" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Anasazi?uselang=fr">Anasazis</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li><li class="wikibooks"><a href="https://fr.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Les_civilisations_anciennes/Les_Anasazis" class="extiw" title="b:Wikijunior:Les civilisations anciennes/Les Anasazis">Anasazis</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikibooks</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=21" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=21" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span title="Document utilisé pour la rédaction de l’article"><span typeof="mw:File"><span><img alt="Document utilisé pour la rédaction de l’article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span> : document utilisé comme source pour la rédaction de cet article. </p> <ul><li>Article « Anasazi » dans <a href="/wiki/Michel_Mourre" title="Michel Mourre">Michel Mourre</a>, <i>Dictionnaire encyclopédique d'histoire</i>, Bordas, 1986-1993, tome 1.</li> <li><span class="ouvrage" id="Sebag1971"><span class="ouvrage" id="Lucien_Sebag1971">Lucien <span class="nom_auteur">Sebag</span>, <cite class="italique">L'invention du monde chez les Indiens Pueblos</cite>, Paris, François Maspero, <time>1971</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/469558109">469558109</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=L%27invention+du+monde+chez+les+Indiens+Pueblos&rft.place=Paris&rft.pub=Fran%C3%A7ois+Maspero&rft.aulast=Sebag&rft.aufirst=Lucien&rft.date=1971&rft_id=info%3Aoclcnum%2F469558109&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Brody1993"><span class="ouvrage" id="Jerry_J._Brody1993">Jerry J. <span class="nom_auteur">Brody</span>, <cite class="italique">Les Anasazis : les premiers Indiens du Sud-Ouest américain</cite>, Aix-en-Provence, <a href="/wiki/%C3%89disud" title="Édisud">Edisud</a>, <time>1993</time>, 237 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-85744-686-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-85744-686-6"><span class="nowrap">978-2-85744-686-6</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/79480193">79480193</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Anasazis&rft.place=Aix-en-Provence&rft.pub=Edisud&rft.stitle=les+premiers+Indiens+du+Sud-Ouest+am%C3%A9ricain&rft.aulast=Brody&rft.aufirst=Jerry+J.&rft.date=1993&rft.tpages=237&rft.isbn=978-2-85744-686-6&rft_id=info%3Aoclcnum%2F79480193&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span> <span title="Document utilisé pour la rédaction de l’article"><span typeof="mw:File"><span><img alt="Document utilisé pour la rédaction de l’article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2001">« <cite style="font-style:normal">Les Anasazis</cite> », <i><a href="/wiki/Geo_(magazine)" title="Geo (magazine)">Geo</a></i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 265,‎ <time>2001</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 136<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Les+Anasazis&rft.jtitle=Geo&rft.issue=265&rft.date=2001&rft.pages=136&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Albanese2004"><span class="ouvrage" id="Marilia_Albanese2004">Marilia <span class="nom_auteur">Albanese</span> <i><abbr class="abbr" title="et alii (et d’autres)">et al.</abbr></i>, <cite class="italique">À la découverte des civilisations disparues</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Gr%C3%BCnd" title="Éditions Gründ">Gründ</a>, <time>2004</time>, 512 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7000-2175-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7000-2175-2"><span class="nowrap">978-2-7000-2175-2</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/181349645">181349645</a></span>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <span class="nowrap">410-415</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C3%80+la+d%C3%A9couverte+des+civilisations+disparues&rft.place=Paris&rft.pub=Gr%C3%BCnd&rft.aulast=Albanese&rft.aufirst=Marilia&rft.date=2004&rft.pages=410-415&rft.tpages=512&rft.isbn=978-2-7000-2175-2&rft_id=info%3Aoclcnum%2F181349645&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2000">« <cite style="font-style:normal">Les ancêtres des Pueblo rentrent chez eux</cite> », <i><a href="/wiki/National_Geographic" title="National Geographic">National Geographic</a> France</i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 14,‎ <time class="nowrap" datetime="2000-11" data-sort-value="2000-11">novembre 2000</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Les+anc%C3%AAtres+des+Pueblo+rentrent+chez+eux&rft.jtitle=National+Geographic+France&rft.issue=14&rft.date=2000-11&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Bernet2009"><span class="ouvrage" id="Anne_Bernet2009">Anne <span class="nom_auteur">Bernet</span>, « <cite style="font-style:normal">Les Anasazis : comment ont-ils disparu ?</cite> », <i>Historia</i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 120,‎ <time class="nowrap" datetime="2009" data-sort-value="2009">juillet-août 2009</time>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <span class="nowrap">60-63</span> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <span class="plainlinks noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://portal.issn.org/resource/issn/0018-2281">0018-2281</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Les+Anasazis+%3A+comment+ont-ils+disparu+%3F&rft.jtitle=Historia&rft.issue=120&rft.aulast=Bernet&rft.aufirst=Anne&rft.date=2009&rft.pages=60-63&rft.issn=0018-2281&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span> <span title="Document utilisé pour la rédaction de l’article"><span typeof="mw:File"><span><img alt="Document utilisé pour la rédaction de l’article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Cordell1984"><span class="ouvrage" id="Linda_S._Cordell1984"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Linda S. <span class="nom_auteur">Cordell</span>, <cite class="italique" lang="en">Prehistory of the Southwest</cite>, New York, <a href="/wiki/Academic_Press" title="Academic Press">Academic Press</a>, <time>1984</time>, 407 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-0-12-188220-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-0-12-188220-4"><span class="nowrap">978-0-12-188220-4</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/468690391">468690391</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Prehistory+of+the+Southwest&rft.place=New+York&rft.pub=Academic+Press&rft.aulast=Cordell&rft.aufirst=Linda+S.&rft.date=1984&rft.tpages=407&rft.isbn=978-0-12-188220-4&rft_id=info%3Aoclcnum%2F468690391&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="HayesBlom1996"><span class="ouvrage" id="Allan_HayesJohn_Blom1996"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Allan <span class="nom_auteur">Hayes</span> et John <span class="nom_auteur">Blom</span>, <cite class="italique" lang="en">Southwestern pottery : Anasazi to Zuni</cite>, Flagstaff, Arizona, Northland Publishing, <time>1996</time>, 189 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-0-87358-663-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-0-87358-663-4"><span class="nowrap">978-0-87358-663-4</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/34515540">34515540</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Southwestern+pottery&rft.place=Flagstaff%2C+Arizona&rft.pub=Northland+Publishing&rft.stitle=Anasazi+to+Zuni&rft.aulast=Hayes&rft.aufirst=Allan&rft.au=Blom%2C+John&rft.date=1996&rft.tpages=189&rft.isbn=978-0-87358-663-4&rft_id=info%3Aoclcnum%2F34515540&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAnasazis"></span></span></span></li> <li>Légendes Anasazi, contes du danseur de vent, Lou Cuevas, traduit de l'américain par Loïc Le Guillouzer, éditions Goater, 2015</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=22" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=22" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Cliff_Palace" title="Cliff Palace">Cliff Palace</a></li> <li><a href="/wiki/Kokopelli" title="Kokopelli">Kokopelli</a> (musicien guérisseur farceur)</li> <li>Cultures voisines : <a href="/wiki/Sinaguas" title="Sinaguas">Sinaguas</a>, <a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a>, <a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a></li> <li><a href="/wiki/Aridam%C3%A9rique" title="Aridamérique">Aridamérique</a>, <a href="/wiki/Oasisam%C3%A9rique" title="Oasisamérique">Oasisamérique</a></li> <li><a href="/wiki/Mound_Builders" title="Mound Builders">Mound Builders</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Agriculture_pr%C3%A9historique_du_Sud-Ouest_des_%C3%89tats-Unis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agriculture préhistorique du Sud-Ouest des États-Unis (page inexistante)">Agriculture préhistorique du Sud-Ouest des États-Unis</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Agriculture_in_the_prehistoric_Southwestern_United_States" class="extiw" title="en:Agriculture in the prehistoric Southwestern United States"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Agriculture in the prehistoric Southwestern United States »">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Peuples_indig%C3%A8nes_du_Sud-Ouest_de_l%27Am%C3%A9rique_du_Nord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peuples indigènes du Sud-Ouest de l'Amérique du Nord (page inexistante)">Peuples indigènes du Sud-Ouest de l'Amérique du Nord</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Indigenous_peoples_of_the_North_American_Southwest" class="extiw" title="en:Indigenous peoples of the North American Southwest"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Indigenous peoples of the North American Southwest »">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arch%C3%A9ologie_du_Sud-Ouest_des_%C3%89tats-Unis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Archéologie du Sud-Ouest des États-Unis (page inexistante)">Archéologie du Sud-Ouest des États-Unis</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Southwestern_archaeology" class="extiw" title="en:Southwestern archaeology"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Southwestern archaeology »">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sud-Ouest_archa%C3%AFque_en_Am%C3%A9rique_du_Nord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sud-Ouest archaïque en Amérique du Nord (page inexistante)">Sud-Ouest archaïque en Amérique du Nord</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Archaic_Southwest" class="extiw" title="en:Archaic Southwest"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais : « Archaic Southwest »">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Sud-Ouest_des_%C3%89tats-Unis#Époque_précolombienne" title="Sud-Ouest des États-Unis">Amérindiens du Sud-Ouest des États-Unis</a></li> <li>Les Anasazi sont un peuple-clé de la mythologie <i><a href="/wiki/X-Files_:_Aux_fronti%C3%A8res_du_r%C3%A9el" title="X-Files : Aux frontières du réel">X-Files</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Anasazisaurus" title="Anasazisaurus">Anasazisaurus</a></i>, un dinosaure, doit son nom au peuple anasazi.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&veaction=edit&section=23" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Anasazis&action=edit&section=23" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.desertusa.com/ind1/du_peo_ana.html">Cultures du désert américain</a></li></ul> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressources relatives aux beaux-arts<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q478805?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.artic.edu/artists/30184"><span class="lang-en" lang="en">Art Institute of Chicago</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/gao/9781884446054.article.T002482"><span class="lang-en" lang="en">Grove Art Online</span></a></li> </ul></span> </li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q478805?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Ancestral-Pueblo-culture"><i>Britannica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://coloradoencyclopedia.org/article/ancestral-puebloans-four-corners-region"><i>Colorado Encyclopedia</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/anasazi_(Dizionario-di-Storia)/"><i>Dizionario di Storia</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sapere.it/enciclopedia/Anasazi.html"><i>Enciclopedia De Agostini</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0003756.xml"><i>Gran Enciclopèdia Catalana</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.uen.org/utah_history_encyclopedia/a/Anasazi.shtml"><i>Utah History Encyclopedia</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l'information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q478805?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh2014001391">LCCN</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987012440951005171">Israël</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph726309">Tchéquie</a></span></li> </ul></div></li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Civilisations_pr%C3%A9colombiennes" title="Modèle:Palette Civilisations précolombiennes"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a> · <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Civilisations_pr%C3%A9colombiennes&action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Civilisations_pr%C3%A9colombiennes" title="Civilisations précolombiennes">Civilisations précolombiennes</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Amérique du Nord">Amérique du Nord</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Adena" title="Adena">Adena</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Anasazis</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Caborn-Welborn" title="Culture Caborn-Welborn">Caborn-Welborn</a></li> <li><a href="/wiki/Fort_Ancient" title="Fort Ancient">Fort Ancient</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Fremont" title="Culture Fremont">Fremont</a></li> <li><a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Hopewell" title="Culture Hopewell">Hopewell</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_de_Marksville" title="Culture de Marksville">Marksville</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_du_Mississippi" title="Civilisation du Mississippi">Civilisation du Mississippi</a></li> <li><a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a></li> <li><a href="/wiki/Mound_Builders" title="Mound Builders">Mound Builders</a></li> <li><a href="/wiki/Patayan" title="Patayan">Patayan</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_de_Poverty_Point" title="Culture de Poverty Point">Poverty Point</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique">Mésoamérique</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Azt%C3%A8ques" title="Aztèques">Aztèques</a></li> <li><a href="/wiki/Complexe_c%C3%A9ramique_Capacha" title="Complexe céramique Capacha">Capacha</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_maya" title="Civilisation maya">Maya</a></li> <li><a href="/wiki/Chichim%C3%A8ques" title="Chichimèques">Chichimèques</a></li> <li><a href="/wiki/Cholula" title="Cholula">Cholula</a></li> <li><a href="/wiki/Chorotega" title="Chorotega">Chorotega</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Chup%C3%ADcuaro" title="Culture Chupícuaro">Chupícuaro</a></li> <li><a href="/wiki/Cuicuilco" title="Cuicuilco">Cuicuilco</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_des_tombes_%C3%A0_puits" title="Culture des tombes à puits">Culture des tombes à puits</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_de_Teuchitlan" title="Culture de Teuchitlan">Culture de Teuchitlan</a></li> <li><a href="/wiki/El_Ope%C3%B1o" title="El Opeño">El Opeño</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pi-Olm%C3%A8ques" title="Épi-Olmèques">Épi-Olmèques</a></li> <li><a href="/wiki/Huaxt%C3%A8ques" title="Huaxtèques">Huaxtèques</a></li> <li><a href="/wiki/Izapa" title="Izapa">Izapa</a></li> <li><a href="/wiki/Mixt%C3%A8ques" title="Mixtèques">Mixtèques</a></li> <li><a href="/wiki/Olm%C3%A8ques" title="Olmèques">Olmèques</a></li> <li><a href="/wiki/Pipils" title="Pipils">Pipils</a></li> <li><a href="/wiki/Royaume_tarasque" title="Royaume tarasque">Tarasques</a></li> <li><a href="/wiki/Teotihuacan" title="Teotihuacan">Teotihuacan</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_de_Tlatilco" title="Culture de Tlatilco">Tlatilco</a></li> <li><a href="/wiki/Tolt%C3%A8ques" title="Toltèques">Toltèques</a></li> <li><a href="/wiki/Totonaques" title="Totonaques">Totonaques</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_zapot%C3%A8que" title="Civilisation zapotèque">Zapotèques</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Sud" title="Amérique du Sud">Amérique du Sud</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Culture_Calima" title="Culture Calima">Calima</a></li> <li><a href="/wiki/Ca%C3%B1aris" title="Cañaris">Cañaris</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_de_Caral" title="Civilisation de Caral">Caral</a></li> <li><a href="/wiki/Chachapoyas_(peuple)" title="Chachapoyas (peuple)">Chachapoyas</a></li> <li><a href="/wiki/Chancas" title="Chancas">Chancas</a></li> <li><a href="/wiki/Chancay_(culture)" title="Chancay (culture)">Chancay</a></li> <li><a href="/wiki/Chav%C3%ADn_(culture)" title="Chavín (culture)">Chavín</a></li> <li><a href="/wiki/Chibchas" title="Chibchas">Chibchas</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_chim%C3%BA" title="Civilisation chimú">Chimú</a></li> <li><a href="/wiki/Chincha" title="Chincha">Chincha</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A9ramique_cupisnique" title="Céramique cupisnique">Cupisnique</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Huari" title="Culture Huari">Huari</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_inca" title="Civilisation inca">Inca</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Lima" title="Culture Lima">Lima</a></li> <li><a href="/wiki/Moche_(culture)" title="Moche (culture)">Moche</a></li> <li><a href="/wiki/Nazca_(civilisation)" title="Nazca (civilisation)">Nazca</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_de_Paracas" title="Civilisation de Paracas">Paracas</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Recuay" title="Culture Recuay">Recuay</a></li> <li><a href="/wiki/Lambayeque_(culture)" title="Lambayeque (culture)">Sicán</a></li> <li><a href="/wiki/Salado%C3%AFde" title="Saladoïde">Saladoïde</a></li> <li><a href="/wiki/Salinar_(culture)" title="Salinar (culture)">Salinar</a></li> <li><a href="/wiki/Tayronas" title="Tayronas">Tayronas</a></li> <li><a href="/wiki/Tiwanaku" title="Tiwanaku">Tiahuanaco</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Valdivia" title="Culture Valdivia">Valdivia</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_Vic%C3%BAs" title="Culture Vicús">Vicús</a></li> <li><a href="/wiki/Vir%C3%BA" title="Virú">Virú</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Notions générales</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Arts_pr%C3%A9colombiens" title="Arts précolombiens">Arts</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisations_pr%C3%A9colombiennes#Chronologie_générale" title="Civilisations précolombiennes"> Chronologies</a></li> <li><a href="/wiki/Religions_m%C3%A9soam%C3%A9ricaines" title="Religions mésoaméricaines">Religion</a></li> <li><a href="/wiki/Bibliographie_sur_la_M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Bibliographie sur la Mésoamérique">Bibliographie</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="2"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Autochtones_d%27Am%C3%A9rique" title="Autochtones d'Amérique">Autochtones d'Amérique</a></li> <li><a href="/wiki/Portail:Am%C3%A9rique_pr%C3%A9colombienne" title="Portail:Amérique précolombienne">Portail de l’Amérique précolombienne</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Modèle:Palette Histoire des États-Unis"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a> · <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis&action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire des États-Unis">Histoire des États-Unis</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Civilisations amérindiennes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Culture_Clovis" title="Culture Clovis">Culture Clovis</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Anasazis</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_du_Mississippi" title="Civilisation du Mississippi">Civilisation du Mississippi</a></li> <li><a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a></li> <li><a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a></li> <li><a href="/wiki/Mound_Builders" title="Mound Builders">Mound Builders</a></li> <li><a href="/wiki/Apaches" title="Apaches">Apaches</a></li> <li><a href="/wiki/Cherokees" title="Cherokees">Cherokees</a></li> <li><a href="/wiki/Cheyennes" title="Cheyennes">Cheyennes</a></li> <li><a href="/wiki/Comanches" title="Comanches">Comanches</a></li> <li><a href="/wiki/Creeks" title="Creeks">Creeks</a></li> <li><a href="/wiki/Lenapes" title="Lenapes">Lenapes</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C3%AFutes" title="Païutes">Païutes</a></li> <li><a href="/wiki/Pueblos" title="Pueblos">Pueblos</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9minoles" title="Séminoles">Séminoles</a></li> <li><a href="/wiki/Chaouanons" title="Chaouanons">Chaouanons</a></li> <li><a href="/wiki/Sioux" title="Sioux">Sioux</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="9" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/250px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="175" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/330px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/350px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="451" data-file-height="476" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire coloniale</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A9couverte_et_exploration_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Découverte et exploration de l'Amérique">Exploration</a></li> <li><a href="/wiki/Colonisation_europ%C3%A9enne_des_Am%C3%A9riques" title="Colonisation européenne des Amériques">Colonisation</a></li> <li><a href="/wiki/Jamestown_(Virginie)" title="Jamestown (Virginie)">Jamestown</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A8res_p%C3%A8lerins" title="Pères pèlerins">Pilgrim fathers</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-N%C3%A9erlande" title="Nouvelle-Néerlande">Nouvelle-Néerlande</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-Su%C3%A8de" title="Nouvelle-Suède">Nouvelle-Suède</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-France" title="Nouvelle-France">Nouvelle-France</a></li> <li><a href="/wiki/Treize_Colonies" title="Treize Colonies">Treize Colonies</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_des_sorci%C3%A8res_de_Salem" title="Procès des sorcières de Salem">Sorcières de Salem</a></li> <li><a href="/wiki/Traite_de_fourrures" title="Traite de fourrures">Traite des fourrures</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_la_Conqu%C3%AAte" title="Guerre de la Conquête">Guerre de la Conquête</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9portation_des_Acadiens" title="Déportation des Acadiens">Déportation des Acadiens</a></li> <li><a href="/wiki/Boston_Tea_Party" title="Boston Tea Party">Boston Tea Party</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9claration_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Déclaration d'indépendance des États-Unis">Déclaration d'indépendance</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/R%C3%A9volution_am%C3%A9ricaine" title="Révolution américaine">Révolution</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Guerre d'indépendance des États-Unis">Guerre d'indépendance</a></li> <li><a href="/wiki/Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Constitution des États-Unis">Constitution</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Vente_de_la_Louisiane" title="Vente de la Louisiane">Vente de la Louisiane</a></li> <li><a href="/wiki/Act_Prohibiting_Importation_of_Slaves" title="Act Prohibiting Importation of Slaves">Act Prohibiting Importation of Slaves</a></li> <li><a href="/wiki/Exp%C3%A9dition_Lewis_et_Clark" title="Expédition Lewis et Clark">Expédition Lewis et Clark</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Guerre_anglo-am%C3%A9ricaine_de_1812" title="Guerre anglo-américaine de 1812">Guerre de 1812</a></li> <li><a href="/wiki/Guerres_indiennes" title="Guerres indiennes">Guerres indiennes</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Conqu%C3%AAte_de_l%27Ouest" title="Conquête de l'Ouest">Conquête de l'Ouest</a></li> <li><a href="/wiki/Doctrine_Monroe" title="Doctrine Monroe">Doctrine Monroe</a></li> <li><a href="/wiki/Piste_des_larmes" title="Piste des larmes">Piste des larmes</a></li> <li><a href="/wiki/Guerres_s%C3%A9minoles" title="Guerres séminoles">Guerres séminoles</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_texane" title="Révolution texane">Révolution texane</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-mexicaine" title="Guerre américano-mexicaine">Guerre américano-mexicaine</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Ru%C3%A9e_vers_l%27or_en_Californie" title="Ruée vers l'or en Californie">Ruée vers l'or en Californie</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">Guerre de Sécession</a></li> <li><a href="/wiki/Treizi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Treizième amendement de la Constitution des États-Unis">Treizième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Quatorzi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Quatorzième amendement de la Constitution des États-Unis">Quatorzième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Quinzi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Quinzième amendement de la Constitution des États-Unis">Quinzième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Reconstruction_(%C3%89tats-Unis)" title="Reconstruction (États-Unis)">Reconstruction</a></li> <li><a href="/wiki/Lois_Jim_Crow" title="Lois Jim Crow">Lois Jim Crow</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_hispano-am%C3%A9ricaine" title="Guerre hispano-américaine">Guerre hispano-américaine</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%88re_progressiste" title="Ère progressiste">Ère progressiste</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-philippine" title="Guerre américano-philippine">Insurrection des Philippines</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tats-Unis_dans_la_Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="États-Unis dans la Première Guerre mondiale">Première Guerre mondiale</a></li> <li><a href="/wiki/Ku_Klux_Klan" title="Ku Klux Klan">Ku Klux Klan</a></li> <li><a href="/wiki/Prohibition" title="Prohibition">Prohibition</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_du_singe" title="Procès du singe">Procès du singe</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_D%C3%A9pression" title="Grande Dépression">Grande Dépression</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/New_Deal" title="New Deal">New Deal</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_militaire_des_%C3%89tats-Unis_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Histoire militaire des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a> <ul><li><a href="/wiki/Attaque_de_Pearl_Harbor" title="Attaque de Pearl Harbor">attaque de Pearl Harbor</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Pacifique" title="Guerre du Pacifique">guerre du Pacifique</a></li> <li><a href="/wiki/Bataille_de_Normandie" title="Bataille de Normandie">bataille de Normandie</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Projet_Manhattan" title="Projet Manhattan">projet Manhattan</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Plan_Marshall" title="Plan Marshall">Plan Marshall</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Guerre_froide" title="Guerre froide">Guerre froide</a></li> <li><a href="/wiki/Maccarthysme" title="Maccarthysme">Maccarthysme</a></li> <li><a href="/wiki/Ethel_et_Julius_Rosenberg" title="Ethel et Julius Rosenberg">Procès Rosenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_Cor%C3%A9e" title="Guerre de Corée">Guerre de Corée</a></li> <li><a href="/wiki/Mouvement_am%C3%A9ricain_des_droits_civiques" title="Mouvement américain des droits civiques">Mouvement des droits civiques</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_missiles_de_Cuba" title="Crise des missiles de Cuba">Crise de Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Assassinat_de_John_F._Kennedy" title="Assassinat de John F. Kennedy">Assassinat de John Kennedy</a></li> <li><a href="/wiki/Civil_Rights_Act_de_1964" title="Civil Rights Act de 1964">Civil Rights Act de 1964</a></li> <li><a href="/wiki/Voting_Rights_Act_de_1965" title="Voting Rights Act de 1965">Voting Rights Act de 1965</a></li> <li><a href="/wiki/Civil_Rights_Act_de_1968" title="Civil Rights Act de 1968">Civil Rights Act de 1968</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">Guerre du Viêt Nam</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Programme_Apollo" title="Programme Apollo">Programme Apollo</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Hippie" title="Hippie">Mouvement hippie</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Scandale_du_Watergate" title="Scandale du Watergate">Scandale du Watergate</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_otages_am%C3%A9ricains_en_Iran" title="Crise des otages américains en Iran">Crise des otages en Iran</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Affaire_Iran-Contra" title="Affaire Iran-Contra">Irangate</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Golfe" title="Guerre du Golfe">Guerre du Golfe</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89meutes_de_1992_%C3%A0_Los_Angeles" title="Émeutes de 1992 à Los Angeles">Émeutes de Los Angeles</a></li> <li><a href="/wiki/Boom_%C3%A9conomique_am%C3%A9ricain_des_ann%C3%A9es_1990" title="Boom économique américain des années 1990">Boom économique des années 1990</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Attentats_du_11_septembre_2001" title="Attentats du 11 septembre 2001">Attentats du 11 septembre</a></li> <li>« <a href="/wiki/Guerre_contre_le_terrorisme" title="Guerre contre le terrorisme">Guerre contre le terrorisme</a> » <ul><li><a href="/wiki/Guerre_d%27Afghanistan_(2001-2021)" title="Guerre d'Afghanistan (2001-2021)">guerre d'Afghanistan</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27Irak" title="Guerre d'Irak">guerre d'Irak</a></li> <li><a href="/wiki/Mort_d%27Oussama_ben_Laden" title="Mort d'Oussama ben Laden">mort de ben Laden</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Grande_R%C3%A9cession_de_2008" title="Grande Récession de 2008">Crise économique de 2008</a></li> <li><i><a href="/wiki/Occupy_Wall_Street" title="Occupy Wall Street">Occupy Wall Street</a></i></li> <li>« <a href="/wiki/Alt-right" title="Alt-right">Alt-right</a> » <ul><li><a href="/wiki/Manifestation_%C2%AB_Unite_the_Right_%C2%BB_%C3%A0_Charlottesville" title="Manifestation « Unite the Right » à Charlottesville">événements de Charlottesville</a></li> <li><a href="/wiki/Assaut_du_Capitole_par_des_partisans_de_Donald_Trump" title="Assaut du Capitole par des partisans de Donald Trump">assaut du Capitole</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Pand%C3%A9mie_de_Covid-19_aux_%C3%89tats-Unis" title="Pandémie de Covid-19 aux États-Unis">Pandémie de Covid-19</a></li> <li><i><a href="/wiki/Black_Lives_Matter" title="Black Lives Matter">Black Lives Matter</a></i> <ul><li><a href="/wiki/Manifestations_et_%C3%A9meutes_cons%C3%A9cutives_au_meurtre_de_George_Floyd" title="Manifestations et émeutes consécutives au meurtre de George Floyd">manifestations de 2020</a></li></ul></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Chronologie_des_%C3%89tats-Unis" title="Chronologie des États-Unis">Chronologie</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_coloniale_de_l%27Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Histoire coloniale de l'Amérique du Nord">Avant l’indépendance</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1776_%C3%A0_1865" title="Histoire des États-Unis de 1776 à 1865">1776-1865</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1865_%C3%A0_1918" title="Histoire des États-Unis de 1865 à 1918">1865-1918</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1918_%C3%A0_1945" title="Histoire des États-Unis de 1918 à 1945">1918-1945</a> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1937_%C3%A0_1943" title="Histoire des États-Unis de 1937 à 1943">1937-1943</a></li> <li><a href="/wiki/Chronologie_des_%C3%89tats-Unis_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Chronologie des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale">1940-1945</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1945_%C3%A0_1964" title="Histoire des États-Unis de 1945 à 1964">1945-1964</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1964_%C3%A0_1980" title="Histoire des États-Unis de 1964 à 1980">1964-1980</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_depuis_1980" title="Histoire des États-Unis depuis 1980">Depuis 1980</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_des_%C3%89tats-Unis" title="Liste des présidents des États-Unis">Liste des présidents</a></li> <li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:%C3%89lection_pr%C3%A9sidentielle_am%C3%A9ricaine_par_ann%C3%A9e" title="Catégorie:Élection présidentielle américaine par année">Élections présidentielles</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire des <a href="/wiki/Race_(recensement_des_%C3%89tats-Unis)" title="Race (recensement des États-Unis)">groupes raciaux</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_Afro-Am%C3%A9ricains" title="Histoire des Afro-Américains">Afro-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Amérindiens aux États-Unis">Amérindiens</a></li> <li><a href="/wiki/Asio-Am%C3%A9ricains" title="Asio-Américains">Asio-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Blancs_am%C3%A9ricains" title="Blancs américains">Blancs américains</a></li> <li><a href="/wiki/Euro-Am%C3%A9ricains" title="Euro-Américains">Euro-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Hispaniques_et_Latino-Am%C3%A9ricains_(%C3%89tats-Unis)" class="mw-redirect" title="Hispaniques et Latino-Américains (États-Unis)">Latino-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_Juifs_aux_%C3%89tats-Unis" title="Histoire des Juifs aux États-Unis">Juifs</a></li> <li><a href="/wiki/Oc%C3%A9ano-Am%C3%A9ricains" title="Océano-Américains">Océano-Américains</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire thématique</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Cin%C3%A9ma_am%C3%A9ricain" title="Cinéma américain">Cinéma</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_des_%C3%89tats-Unis" title="Culture des États-Unis">Culture</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9mographie_des_%C3%89tats-Unis" title="Démographie des États-Unis">Démographie</a></li> <li><a href="/wiki/Esclavage_aux_%C3%89tats-Unis" title="Esclavage aux États-Unis">Esclavage</a> <ul><li><a href="/wiki/Esclavage_parmi_les_Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Esclavage parmi les Amérindiens aux États-Unis">parmi les Amérindiens</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%89volution_territoriale_des_%C3%89tats-Unis" title="Évolution territoriale des États-Unis">Évolution territoriale</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_%C3%A9conomique_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire économique des États-Unis">Économie</a></li> <li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_%C3%A9ducatif_aux_%C3%89tats-Unis" title="Système éducatif aux États-Unis">Éducation</a></li> <li><a href="/wiki/Immigration_aux_%C3%89tats-Unis" title="Immigration aux États-Unis">Immigration</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_d%27inventions_am%C3%A9ricaines" title="Liste d'inventions américaines">Inventions</a></li> <li><a href="/wiki/Mafia_am%C3%A9ricaine" title="Mafia américaine">Mafia</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_militaire_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire militaire des États-Unis">Histoire militaire</a></li> <li><a href="/wiki/Complexe_militaro-industriel_des_%C3%89tats-Unis" title="Complexe militaro-industriel des États-Unis">Complexe militaro-industriel</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_politique_%C3%A9trang%C3%A8re_des_%C3%89tats-Unis" class="mw-redirect" title="Histoire de la politique étrangère des États-Unis">Politique étrangère</a></li> <li><a href="/wiki/Religion_aux_%C3%89tats-Unis" title="Religion aux États-Unis">Religion</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9gr%C3%A9gation_raciale_aux_%C3%89tats-Unis" title="Ségrégation raciale aux États-Unis">Ségrégation raciale</a></li> <li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_am%C3%A9ricaine" title="Société américaine">Société</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_syndicats_aux_%C3%89tats-Unis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Histoire des syndicats aux États-Unis (page inexistante)">Syndicats</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoires des villes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_de_Boston" title="Histoire de Boston">Boston</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Chicago" title="Histoire de Chicago">Chicago</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_D%C3%A9troit" title="Histoire de Détroit">Détroit</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Houston" title="Histoire de Houston">Houston</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_La_Nouvelle-Orl%C3%A9ans" title="Histoire de La Nouvelle-Orléans">La Nouvelle-Orléans</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Las_Vegas" title="Histoire de Las Vegas">Las Vegas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Los_Angeles" title="Histoire de Los Angeles">Los Angeles</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Louisville_(Kentucky)" title="Histoire de Louisville (Kentucky)">Louisville</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Miami" title="Histoire de Miami">Miami</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Histoire_de_New_York" title="Histoire de New York">New York</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_San_Diego" title="Histoire de San Diego">San Diego</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_San_Francisco" title="Histoire de San Francisco">San Francisco</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Washington_(district_de_Columbia)" title="Histoire de Washington (district de Columbia)">Washington, D.C.</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Arch%C3%A9ologie" title="Portail de l’archéologie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Portal_Archeology_icon.svg/40px-Portal_Archeology_icon.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Portal_Archeology_icon.svg/60px-Portal_Archeology_icon.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Arch%C3%A9ologie" title="Portail:Archéologie">Portail de l’archéologie</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Am%C3%A9rique_pr%C3%A9colombienne" title="Portail de l’Amérique précolombienne"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Mesoamerican_icon2.svg/40px-Mesoamerican_icon2.svg.png" decoding="async" width="28" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Mesoamerican_icon2.svg/60px-Mesoamerican_icon2.svg.png 1.5x" data-file-width="594" data-file-height="513" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Am%C3%A9rique_pr%C3%A9colombienne" title="Portail:Amérique précolombienne">Portail de l’Amérique précolombienne</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Nord-Am%C3%A9rindiens" title="Portail des Nord-Amérindiens"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Logo_Tipi_Indien_1.svg/26px-Logo_Tipi_Indien_1.svg.png" decoding="async" width="26" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Logo_Tipi_Indien_1.svg/39px-Logo_Tipi_Indien_1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Logo_Tipi_Indien_1.svg/52px-Logo_Tipi_Indien_1.svg.png 2x" data-file-width="706" data-file-height="647" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Nord-Am%C3%A9rindiens" title="Portail:Nord-Amérindiens">Portail des Nord-Amérindiens</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:%C3%89tats-Unis" title="Portail des États-Unis"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/42px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="42" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/63px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/84px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:%C3%89tats-Unis" title="Portail:États-Unis">Portail des États-Unis</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5c69f4f699‐ctg6n Cached time: 20250401111317 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.628 seconds Real time usage: 0.989 seconds Preprocessor visited node count: 5768/1000000 Post‐expand include size: 164565/2097152 bytes Template argument size: 41890/2097152 bytes Highest expansion depth: 17/100 Expensive parser function count: 9/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 25749/5000000 bytes Lua time usage: 0.185/10.000 seconds Lua memory usage: 6176483/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 641.817 1 -total 22.55% 144.754 1 Modèle:Liens 13.15% 84.419 1 Modèle:Références 6.90% 44.270 1 Modèle:Portail 6.57% 42.170 1 Modèle:Voir_paronymes 6.30% 40.454 4 Modèle:Article 6.11% 39.234 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 6.01% 38.580 1 Modèle:Autres_projets 5.45% 34.979 1 Modèle:Méta_bandeau 5.33% 34.182 1 Modèle:Palette --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:226894:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250401111317 and revision id 224081473. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Anasazis&oldid=224081473">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Anasazis&oldid=224081473</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Anasazis" title="Catégorie:Anasazis">Anasazis</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_anglais" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais">Article contenant un appel à traduction en anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_diff%C3%A9rent_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P6295" title="Catégorie:Page utilisant P6295">Page utilisant P6295</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8406" title="Catégorie:Page utilisant P8406">Page utilisant P8406</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_aux_beaux-arts" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts">Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1417" title="Catégorie:Page utilisant P1417">Page utilisant P1417</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7680" title="Catégorie:Page utilisant P7680">Page utilisant P7680</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P6404" title="Catégorie:Page utilisant P6404">Page utilisant P6404</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P6706" title="Catégorie:Page utilisant P6706">Page utilisant P6706</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1296" title="Catégorie:Page utilisant P1296">Page utilisant P1296</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7692" title="Catégorie:Page utilisant P7692">Page utilisant P7692</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d'autorité">Article de Wikipédia avec notice d'autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Arch%C3%A9ologie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Archéologie/Articles liés">Portail:Archéologie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sciences_humaines_et_sociales/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés">Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sciences/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sciences/Articles liés">Portail:Sciences/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Am%C3%A9rique_pr%C3%A9colombienne/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Amérique précolombienne/Articles liés">Portail:Amérique précolombienne/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Am%C3%A9rique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Amérique/Articles liés">Portail:Amérique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Monde_antique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Monde antique/Articles liés">Portail:Monde antique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Nord-Am%C3%A9rindiens/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Nord-Amérindiens/Articles liés">Portail:Nord-Amérindiens/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Am%C3%A9rique_du_Nord/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Amérique du Nord/Articles liés">Portail:Amérique du Nord/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89tats-Unis/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:États-Unis/Articles liés">Portail:États-Unis/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 21 mars 2025 à 01:39.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Anasazis" title="Spécial:Citer/Anasazis">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Anasazis&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Anasazis</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>39 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7ccc697c5f-kp9v8","wgBackendResponseTime":190,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.628","walltime":"0.989","ppvisitednodes":{"value":5768,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":164565,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":41890,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":9,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":25749,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 641.817 1 -total"," 22.55% 144.754 1 Modèle:Liens"," 13.15% 84.419 1 Modèle:Références"," 6.90% 44.270 1 Modèle:Portail"," 6.57% 42.170 1 Modèle:Voir_paronymes"," 6.30% 40.454 4 Modèle:Article"," 6.11% 39.234 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 6.01% 38.580 1 Modèle:Autres_projets"," 5.45% 34.979 1 Modèle:Méta_bandeau"," 5.33% 34.182 1 Modèle:Palette"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.185","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6176483,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5c69f4f699-ctg6n","timestamp":"20250401111317","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Anasazis","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Anasazis","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q478805","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q478805","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-03-31T00:32:01Z","dateModified":"2025-03-20T23:39:47Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/dd\/Mesa_Verde_National_Park_Cliff_Palace_2_2006_09_12.jpg","headline":"civilisation disparue d'Am\u00e9rique du Nord"}</script> </body> </html>