CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="el" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Υπόλειμμα υπερκαινοφανούς - Βικιπαίδεια</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )elwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ιανουάριος","Φεβρουάριος","Μάρτιος","Απριλίου","Μαΐου","Ιουνίου","Ιουλίου","Αύγουστος","Σεπτέμβριος","Οκτώβριος","Νοέμβριος","Δεκέμβριος"],"wgRequestId":"dddd4c22-6ee6-4157-87eb-2bfed5a03d8d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς","wgTitle":"Υπόλειμμα υπερκαινοφανούς","wgCurRevisionId":10519310,"wgRevisionId":10519310,"wgArticleId":560788,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive","Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN","Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF", "Υπολείμματα υπερκαινοφανών","Νεφελώματα"],"wgPageViewLanguage":"el","wgPageContentLanguage":"el","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς","wgRelevantArticleId":560788,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"el","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"el"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q207436","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.74"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site", "mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.imagelinks","ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=el&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=el&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=el&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/1200px-Crab_Nebula.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/800px-Crab_Nebula.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/640px-Crab_Nebula.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Υπόλειμμα υπερκαινοφανούς - Βικιπαίδεια"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Επεξεργασία" href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Βικιπαίδεια (el)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//el.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.el"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Βικιπαίδεια ροή Atom" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς rootpage-Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Μετάβαση στο περιεχόμενο</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Ιστότοπος"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Κύριο μενού" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Κύριο μενού</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Κύριο μενού</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">απόκρυψη</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Πλοήγηση </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1" title="Επισκεφθείτε την αρχική σελίδα [z]" accesskey="z"><span>Κύρια πύλη</span></a></li><li id="n-Θεματικές-πύλες" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%98%CE%AD%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1"><span>Θεματικές πύλες</span></a></li><li id="n-Featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%B5%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%BB%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1"><span>Προβεβλημένα λήμματα</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%A4%CF%81%CE%AD%CF%87%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1_%CE%B3%CE%B5%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B1" title="Βρείτε βασικές πληροφορίες για τρέχοντα γεγονότα"><span>Τρέχοντα γεγονότα</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A4%CF%85%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1" title="Φόρτωση μιας τυχαίας σελίδας [x]" accesskey="x"><span>Τυχαίο λήμμα</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Συμμετοχή" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Συμμετοχή" > <div class="vector-menu-heading"> Συμμετοχή </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%92%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1" title="Το μέρος για να βρείτε αυτό που ψάχνετε"><span>Βοήθεια</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7_%CE%9A%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82" title="Σχετικά με το εγχείρημα, τι μπορείτε να κάνετε, πού μπορείτε να βρείτε τι"><span>Πύλη Κοινότητας</span></a></li><li id="n-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%91%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AC"><span>Αγορά</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82" title="Λίστα πρόσφατων αλλαγών στο wiki [r]" accesskey="r"><span>Πρόσφατες αλλαγές</span></a></li><li id="n-Επικοινωνία" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span>Επικοινωνία</span></a></li><li id="n-Δωρεές" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserLandingPage?uselang=el&country=GR"><span>Δωρεές</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Βικιπαίδεια" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-el.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Η Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-el.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Αναζήτηση στη Βικιπαίδεια [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Αναζήτηση</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Αναζήτηση σε Βικιπαίδεια" aria-label="Αναζήτηση σε Βικιπαίδεια" autocapitalize="sentences" title="Αναζήτηση στη Βικιπαίδεια [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Ειδικό:Αναζήτηση"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Αναζήτηση</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Προσωπικά εργαλεία"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Εμφάνιση"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εμφάνιση" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Εμφάνιση</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_el.wikipedia.org&uselang=el" class=""><span>Δωρεές</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%9B%CE%BF%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D&returnto=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Σας ενθαρρύνουμε να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό και να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό" class=""><span>Δημιουργία λογαριασμού</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%B7%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%B7&returnto=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Σας ενθαρρύνουμε να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό [o]" accesskey="o" class=""><span>Σύνδεση</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Περισσότερες επιλογές" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Προσωπικά εργαλεία" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Προσωπικά εργαλεία</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Μενού χρήστη" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_el.wikipedia.org&uselang=el"><span>Δωρεές</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%9B%CE%BF%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D&returnto=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Σας ενθαρρύνουμε να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό και να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Δημιουργία λογαριασμού</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%B7%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%B7&returnto=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Σας ενθαρρύνουμε να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Σύνδεση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Σελίδες για αποσυνδεμένους συντάκτες <a href="/wiki/%CE%92%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE" aria-label="Μάθετε περισσότερα σχετικά με την επεξεργασία"><span>μάθετε περισσότερα</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%9F%CE%B9%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%83%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82%CE%9C%CE%BF%CF%85" title="Μια λίστα με τις επεξεργασίες που έγιναν από αυτή τη διεύθυνση IP [y]" accesskey="y"><span>Συνεισφορές</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%97%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AE%CE%9C%CE%BF%CF%85" title="Συζήτηση σχετικά με τις αλλαγές που έγιναν από αυτή τη διεύθυνση IP [n]" accesskey="n"><span>Συζήτηση για αυτή την IP</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eκλείσιμο\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"el\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"border: solid 1px #333; border-radius: 0.5em;box-shadow: 0 4px 4px #999; background:#FCFFE5; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%;padding-top:5px;text-align: center;\"\u003E\n\u003Cdiv style=\"display: table-cell; vertical-align: middle;\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%9C%CE%AE%CE%BD%CE%B1%CF%82_%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82\" title=\"Βικιπαίδεια:Μήνας Ασίας της Βικιπαίδειας\"\u003E\u003Cimg alt=\"Wikipedia Asian Month\" src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asian_month_banner_logo.svg/500px-Asian_month_banner_logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"500\" height=\"129\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asian_month_banner_logo.svg/750px-Asian_month_banner_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asian_month_banner_logo.svg/1000px-Asian_month_banner_logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"3047\" data-file-height=\"789\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan style=\"margin-left:2em;\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%9C%CE%AE%CE%BD%CE%B1%CF%82_%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82\" title=\"Βικιπαίδεια:Μήνας Ασίας της Βικιπαίδειας\"\u003E\u003Cspan class=\"mw-ui-button mw-ui-progressive mw-ui\"\u003EΛάβετε μέρος\u003C/span\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Ιστότοπος"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Περιεχόμενα" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Περιεχόμενα</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">απόκρυψη</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Αρχή</div> </a> </li> <li id="toc-Περιγραφή" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Περιγραφή"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Περιγραφή</span> </div> </a> <ul id="toc-Περιγραφή-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Στάδια" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Στάδια"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Στάδια</span> </div> </a> <ul id="toc-Στάδια-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Τύποι_υπολειμμάτων_υπερκαινοφανούς" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Τύποι_υπολειμμάτων_υπερκαινοφανούς"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Τύποι υπολειμμάτων υπερκαινοφανούς</span> </div> </a> <ul id="toc-Τύποι_υπολειμμάτων_υπερκαινοφανούς-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Προέλευση_των_κοσμικών_ακτίνων" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Προέλευση_των_κοσμικών_ακτίνων"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Προέλευση των κοσμικών ακτίνων</span> </div> </a> <ul id="toc-Προέλευση_των_κοσμικών_ακτίνων-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Δείτε_επίσης" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Δείτε_επίσης"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Δείτε επίσης</span> </div> </a> <ul id="toc-Δείτε_επίσης-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Παραπομπές" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Παραπομπές"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Παραπομπές</span> </div> </a> <ul id="toc-Παραπομπές-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Εξωτερικοί_σύνδεσμοι" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Εξωτερικοί_σύνδεσμοι"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Εξωτερικοί σύνδεσμοι</span> </div> </a> <ul id="toc-Εξωτερικοί_σύνδεσμοι-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Περιεχόμενα" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εναλλαγή του πίνακα περιεχομένων" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Εναλλαγή του πίνακα περιεχομένων</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Υπόλειμμα υπερκαινοφανούς</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Μεταβείτε σε ένα λήμμα σε άλλη γλώσσα. Διαθέσιμο σε 47 γλώσσες" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-47" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">47 γλώσσες</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Supernova-oorblyfsel" title="Supernova-oorblyfsel – Αφρικάανς" lang="af" hreflang="af" data-title="Supernova-oorblyfsel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Αφρικάανς" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%A7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%B1_%D8%A3%D8%B9%D8%B8%D9%85" title="بقايا مستعر أعظم – Αραβικά" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بقايا مستعر أعظم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Αραβικά" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%88%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D0%B2%D1%8B%D1%88%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9" title="Рэштка звышновай – Λευκορωσικά" lang="be" hreflang="be" data-title="Рэштка звышновай" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Λευκορωσικά" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8A%D0%BA_%D0%BE%D1%82_%D1%81%D0%B2%D1%80%D1%8A%D1%85%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Остатък от свръхнова – Βουλγαρικά" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Остатък от свръхнова" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Βουλγαρικά" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ostaci_supernove" title="Ostaci supernove – Βοσνιακά" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ostaci supernove" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Βοσνιακά" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Romanent_de_supernova" title="Romanent de supernova – Καταλανικά" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Romanent de supernova" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Καταλανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Supernovarest" title="Supernovarest – Δανικά" lang="da" hreflang="da" data-title="Supernovarest" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Δανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Supernova%C3%BCberrest" title="Supernovaüberrest – Γερμανικά" lang="de" hreflang="de" data-title="Supernovaüberrest" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Γερμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Supernova_remnant" title="Supernova remnant – Αγγλικά" lang="en" hreflang="en" data-title="Supernova remnant" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Αγγλικά" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Resta%C4%B5o_de_supernovao" title="Restaĵo de supernovao – Εσπεράντο" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Restaĵo de supernovao" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Εσπεράντο" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Resto_de_supernova" title="Resto de supernova – Ισπανικά" lang="es" hreflang="es" data-title="Resto de supernova" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Ισπανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Supernoova_j%C3%A4%C3%A4nuk" title="Supernoova jäänuk – Εσθονικά" lang="et" hreflang="et" data-title="Supernoova jäänuk" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Εσθονικά" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Supernoba_hondar" title="Supernoba hondar – Βασκικά" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Supernoba hondar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Βασκικά" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1" title="بازمانده ابرنواختر – Περσικά" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بازمانده ابرنواختر" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Περσικά" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Supernovaj%C3%A4%C3%A4nne" title="Supernovajäänne – Φινλανδικά" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Supernovajäänne" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Φινλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9manent_de_supernova" title="Rémanent de supernova – Γαλλικά" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Rémanent de supernova" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Γαλλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%90%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%A1%D7%95%D7%A4%D7%A8%D7%A0%D7%95%D7%91%D7%94" title="שארית סופרנובה – Εβραϊκά" lang="he" hreflang="he" data-title="שארית סופרנובה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Εβραϊκά" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ostatak_supernove" title="Ostatak supernove – Κροατικά" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ostatak supernove" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Κροατικά" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Szupern%C3%B3va-maradv%C3%A1ny" title="Szupernóva-maradvány – Ουγγρικά" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szupernóva-maradvány" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Ουγγρικά" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sisa-sisa_supernova" title="Sisa-sisa supernova – Ινδονησιακά" lang="id" hreflang="id" data-title="Sisa-sisa supernova" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Ινδονησιακά" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Resto_di_supernova" title="Resto di supernova – Ιταλικά" lang="it" hreflang="it" data-title="Resto di supernova" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Ιταλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F%E6%AE%8B%E9%AA%B8" title="超新星残骸 – Ιαπωνικά" lang="ja" hreflang="ja" data-title="超新星残骸" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Ιαπωνικά" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ზეახალი ვარსკვლავის ნარჩენი – Γεωργιανά" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ზეახალი ვარსკვლავის ნარჩენი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Γεωργιανά" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B4%88%EC%8B%A0%EC%84%B1%EC%9E%94%ED%95%B4" title="초신성잔해 – Κορεατικά" lang="ko" hreflang="ko" data-title="초신성잔해" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Κορεατικά" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Reliquiae_supernovae" title="Reliquiae supernovae – Λατινικά" lang="la" hreflang="la" data-title="Reliquiae supernovae" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Λατινικά" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Supernovarescht" title="Supernovarescht – Λουξεμβουργιανά" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Supernovarescht" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Λουξεμβουργιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Supernovos_liekana" title="Supernovos liekana – Λιθουανικά" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Supernovos liekana" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Λιθουανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BA_%D0%BE%D0%B4_%D1%81%D1%83%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Остаток од супернова – Σλαβομακεδονικά" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Остаток од супернова" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Σλαβομακεδονικά" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tinggalan_supernova" title="Tinggalan supernova – Μαλαισιανά" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tinggalan supernova" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Μαλαισιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Supernovarest" title="Supernovarest – Ολλανδικά" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Supernovarest" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Ολλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Supernovarest" title="Supernovarest – Νορβηγικά Νινόρσκ" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Supernovarest" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Νορβηγικά Νινόρσκ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Supernovarest" title="Supernovarest – Νορβηγικά Μποκμάλ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Supernovarest" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Νορβηγικά Μποκμάλ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pozosta%C5%82o%C5%9B%C4%87_po_supernowej" title="Pozostałość po supernowej – Πολωνικά" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Pozostałość po supernowej" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Πολωνικά" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Remanescente_de_supernova" title="Remanescente de supernova – Πορτογαλικά" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Remanescente de supernova" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Πορτογαλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Rest_de_supernov%C4%83" title="Rest de supernovă – Ρουμανικά" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Rest de supernovă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Ρουμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BA_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B9" title="Остаток сверхновой – Ρωσικά" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Остаток сверхновой" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Ρωσικά" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ostaci_supernove" title="Ostaci supernove – Σερβοκροατικά" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ostaci supernove" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Σερβοκροατικά" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pozostatok_supernovy" title="Pozostatok supernovy – Σλοβακικά" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pozostatok supernovy" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Σλοβακικά" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ostanek_supernove" title="Ostanek supernove – Σλοβενικά" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Ostanek supernove" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Σλοβενικά" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%B8_%D1%81%D1%83%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B5" title="Остаци супернове – Σερβικά" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Остаци супернове" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Σερβικά" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Supernovarest" title="Supernovarest – Σουηδικά" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Supernovarest" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Σουηδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2" title="ซากมหานวดารา – Ταϊλανδικά" lang="th" hreflang="th" data-title="ซากมหานวดารา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Ταϊλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCpernova_kal%C4%B1nt%C4%B1s%C4%B1" title="Süpernova kalıntısı – Τουρκικά" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Süpernova kalıntısı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Τουρκικά" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%88%D0%BE%D0%BA_%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%97" title="Залишок наднової – Ουκρανικά" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Залишок наднової" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ουκρανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A0n_t%C3%ADch_si%C3%AAu_t%C3%A2n_tinh" title="Tàn tích siêu tân tinh – Βιετναμικά" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tàn tích siêu tân tinh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Βιετναμικά" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F%E9%81%97%E8%BF%B9" title="超新星遗迹 – Κινεζικά" lang="zh" hreflang="zh" data-title="超新星遗迹" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Κινεζικά" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F%E6%AE%98%E9%AA%B8" title="超新星殘骸 – Καντονέζικα" lang="yue" hreflang="yue" data-title="超新星殘骸" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Καντονέζικα" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q207436#sitelinks-wikipedia" title="Επεξεργασία διαγλωσσικών συνδέσεων" class="wbc-editpage">Επεξεργασία συνδέσμων</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ονοματοχώροι"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Προβολή της σελίδας περιεχομένου [c]" accesskey="c"><span>Λήμμα</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7:%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Συζήτηση για τη σελίδα περιεχομένου (δεν έχει γραφτεί ακόμα) [t]" accesskey="t"><span>Συζήτηση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Αλλαγή παραλλαγής γλώσσας" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ελληνικά</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Προβολές"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span>Ανάγνωση</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit" title="Επεξεργασία αυτής της σελίδας [v]" accesskey="v"><span>Επεξεργασία</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit" title="Επεξεργασία του πηγαίου κώδικα της σελίδας [e]" accesskey="e"><span>Επεξεργασία κώδικα</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=history" title="Παλιές αναθεωρήσεις της σελίδας [h]" accesskey="h"><span>Προβολή ιστορικού</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Εργαλεία σελίδων"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εργαλεία" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Εργαλεία</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Εργαλεία</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">απόκρυψη</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Περισσότερες επιλογές" > <div class="vector-menu-heading"> Ενέργειες </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span>Ανάγνωση</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit" title="Επεξεργασία αυτής της σελίδας [v]" accesskey="v"><span>Επεξεργασία</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit" title="Επεξεργασία του πηγαίου κώδικα της σελίδας [e]" accesskey="e"><span>Επεξεργασία κώδικα</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=history"><span>Προβολή ιστορικού</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Γενικά </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A4%CE%B9%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%AD%CE%B5%CE%B9%CE%95%CE%B4%CF%8E/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" title="Κατάλογος όλων των σελίδων wiki που έχουν συνδέσμους προς εδώ [j]" accesskey="j"><span>Συνδέσεις προς εδώ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CE%B4%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" rel="nofollow" title="Πρόσφατες αλλαγές σε σελίδες που παραπέμπουν οι σύνδεσμοι αυτής της σελίδας [k]" accesskey="k"><span>Σχετικές αλλαγές</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82" title="Κατάλογος με όλες τις ειδικές σελίδες [q]" accesskey="q"><span>Ειδικές σελίδες</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&oldid=10519310" title="Μόνιμος σύνδεσμος προς αυτήν την αναθεώρηση αυτής της σελίδας"><span>Σταθερός σύνδεσμος</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=info" title="Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτήν τη σελίδα"><span>Πληροφορίες σελίδας</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CF%80%CE%AE%CE%91%CF%85%CF%84%CE%AE%CE%A4%CE%B7%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1&page=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&id=10519310&wpFormIdentifier=titleform" title="Πληροφορίες για το πώς να δημιουργήσετε παραπομπή αυτής της σελίδας"><span>Παραπομπή</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fel.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25CE%25A5%25CF%2580%25CF%258C%25CE%25BB%25CE%25B5%25CE%25B9%25CE%25BC%25CE%25BC%25CE%25B1_%25CF%2585%25CF%2580%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BA%25CE%25B1%25CE%25B9%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%258D%25CF%2582"><span>Λάβετε συντομευμένη διεύθυνση URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:QrCode&url=https%3A%2F%2Fel.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25CE%25A5%25CF%2580%25CF%258C%25CE%25BB%25CE%25B5%25CE%25B9%25CE%25BC%25CE%25BC%25CE%25B1_%25CF%2585%25CF%2580%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BA%25CE%25B1%25CE%25B9%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%258D%25CF%2582"><span>Λήψη κωδικού QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Εκτύπωση/εξαγωγή </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AE&bookcmd=book_creator&referer=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span>Δημιουργία βιβλίου</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:DownloadAsPdf&page=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=show-download-screen"><span>Κατέβασμα ως PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&printable=yes" title="Εκτυπώσιμη έκδοση αυτής της σελίδας [p]" accesskey="p"><span>Εκτυπώσιμη έκδοση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Σε άλλα εγχειρήματα </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Supernova_remnants" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q207436" title="Σύνδεσμος προς το συνδεδεμένο αντικείμενο δεδομένων [g]" accesskey="g"><span>Αντικείμενο Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Εργαλεία σελίδων"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Εμφάνιση"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Εμφάνιση</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">απόκρυψη</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="el" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Crab_Nebula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/285px-Crab_Nebula.jpg" decoding="async" width="285" height="285" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/428px-Crab_Nebula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Crab_Nebula.jpg/570px-Crab_Nebula.jpg 2x" data-file-width="3864" data-file-height="3864" /></a><figcaption>Το υπόλειμμα του <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_1054&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υπερκαινοφανής του 1054 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Υπερκαινοφανούς του 1054</a>, γνωστό ως «<a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Νεφέλωμα του Καρκίνου">Νεφέλωμα του Καρκίνου</a>».</figcaption></figure> <p>Στην <a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1" title="Αστρονομία">αστρονομία</a> <b>υπόλειμμα υπερκαινοφανούς</b> γνωστό διεθνώς ως <b>SNR</b> από τα αρχικά των λέξεων <i>SuperNova Remnant</i>, είναι η δομή <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1" title="Νεφέλωμα">νεφελώματος</a> που προέρχεται από την έκρηξη ενός <a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82" title="Αστέρας">αστέρα</a> ως <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CF%82_%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%82" class="mw-redirect" title="Υπερκαινοφανείς αστέρες">υπερκαινοφανούς</a>. Τα εξωτερικά όρια ενός υπολείμματος υπερκαινοφανούς καθορίζονται από ένα ταχύτατα διαδιδόμενο στον διαστρικό χώρο <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κρουστικό κύμα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">κρουστικό κύμα</a>. Το νεφέλωμα αποτελείται από υλικό των ανώτερων στρωμάτων του αστέρα που εξερράγη, το οποίο έχει εκτιναχθεί από την έκρηξη με ταχύτητες πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, και από τη <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διαστρικό μέσο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διαστρική ύλη</a> με την οποία συγκρούεται και την οποία συμπαρασύρει. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Περιγραφή"><span id=".CE.A0.CE.B5.CF.81.CE.B9.CE.B3.CF.81.CE.B1.CF.86.CE.AE"></span>Περιγραφή</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=1" title="Επεξεργασία ενότητας: Περιγραφή" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=1" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Περιγραφή"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Υπάρχουν δύο μηχανισμοί προκλήσεως μιας εκρήξεως υπερκαινοφανούς: η βαρυτική κατάρρευση ενός αστέρα μεγάλης μάζας, κατά την οποία οι κεντρικές του περιοχές δημιουργούν έναν <a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82_%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD" title="Αστέρας νετρονίων">αστέρα νετρονίων</a> ή μια <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7_%CF%84%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B1" title="Μαύρη τρύπα">μαύρη τρύπα</a>, και η συσσώρευση ύλης πάνω σε έναν <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B5%CF%85%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82" title="Λευκός νάνος">λευκό νάνο</a> σε διπλό αστρικό σύστημα μέχρι την επίτευξη ενός ορίου πάνω από το οποίο αυτός εκρήγνυται. </p><p>Σε αμφότερες τις περιπτώσεις η έκρηξη εκτινάσσει το σύνολο σχεδόν των εξωτερικών στρωμάτων του αστέρα με ταχύτητες που μπορεί να φθάσουν μέχρι και το 10% της ταχύτητας του φωτός, δηλαδή 30.000 km/sec. Ακόμα και στην αραιότερη και θερμότερη διαστρική ύλη, αυτές οι ταχύτητες είναι <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B7%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%B1%CF%87%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υπερηχητική ταχύτητα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">υπερηχητικές</a>: για μια τυπική θερμοκρασία 10.000 K, ο αντίστοιχος <a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%9C%CE%B1%CF%87" title="Αριθμός Μαχ">αριθμός Μαχ</a> μπορεί να είναι μεγαλύτερος του 1.000. Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται ένα ισχυρό κρουστικό κύμα στο μέτωπο των εκτιναχθέντων ποσοτήτων ύλης, το οποίο θερμαίνει το <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%AC%CF%83%CE%BC%CE%B1_(%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE)" title="Πλάσμα (φυσική)">πλάσμα</a> σε θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών K. Το κύμα αυτό επιβραδύνεται αργά με τον καιρό, καθώς σαρώνει το περιβάλλον διαστρικό μέσο, αλλά συνεχίζει να ταξιδεύει επί χιλιάδες χρόνια και για εκατό και πλέον έτη φωτός προτού η ταχύτητά του γίνει υποηχητική. </p><p>Το καλύτερα παρατηρημένο από τη στιγμή της δημιουργίας του υπόλειμμα υπερκαινοφανούς είναι αυτό του <a href="/wiki/SN_1987A" class="mw-redirect" title="SN 1987A">SN 1987A</a> στον γαλαξία <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AD%CE%B3%CE%B1_%CE%9D%CE%AD%CF%86%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου">Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου</a>. Το γνωστότερο όμως είναι το λεγόμενο «<a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Νεφέλωμα του Καρκίνου">Νεφέλωμα του Καρκίνου</a>» (ονομασία που προκαλεί σύγχυση, αφού δεν βρίσκεται στον αστερισμό Καρκίνο, αλλά στον Ταύρο), υπόλειμμα από τον <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_1054&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υπερκαινοφανής του 1054 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Υπερκαινοφανή του 1054 μ.Χ.</a>. Γνωστά υπολείμματα υπερκαινοφανών αστέρων είναι επίσης αυτό του <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_1572&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υπερκαινοφανής του 1572 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">SN 1572</a> (Cas B), και του «Αστέρα του Κέπλερ» (ο <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82_1604" title="Υπερκαινοφανής αστέρας 1604">Υπερκαινοφανής του 1604</a>. Το νεαρότερο γνωστό υπόλειμμα στον δικό μας Γαλαξία είναι το <a href="/w/index.php?title=G1.9%2B0.3&action=edit&redlink=1" class="new" title="G1.9+0.3 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">G1.9+0.3</a>, που ανακαλύφθηκε στο <a href="/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C_%CE%BA%CE%AD%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF" title="Γαλαξιακό κέντρο">γαλαξιακό κέντρο</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Στάδια"><span id=".CE.A3.CF.84.CE.AC.CE.B4.CE.B9.CE.B1"></span>Στάδια</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=2" title="Επεξεργασία ενότητας: Στάδια" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=2" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Στάδια"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Sn87a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Sn87a.jpg/255px-Sn87a.jpg" decoding="async" width="255" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Sn87a.jpg/383px-Sn87a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Sn87a.jpg/510px-Sn87a.jpg 2x" data-file-width="792" data-file-height="415" /></a><figcaption>Το νεαρότερο παρατηρούμενο υπόλειμμα υπερκαινοφανούς, αυτό του <a href="/wiki/SN_1987A" class="mw-redirect" title="SN 1987A">SN 1987A</a>, και η αλληλεπίδρασή του με τη διαστρική ύλη όπως φαίνεται στις ακτίνες X και στο ορατό φως.</figcaption></figure> <p>Κάθε SNR περνά από τα ακόλουθα στάδια καθώς διαστέλλεται<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <ol><li>Ελεύθερη διαστολή του εκτινασσόμενου από την έκρηξη υλικού, μέχρι που να σαρώσουν ύλη με μάζα ίση με τη δική τους. Αυτή η φάση μπορεί να διαρκέσει από δεκάδες μέχρι λίγες εκατοντάδες έτη, ανάλογα με την πυκνότητα της περιβάλλουσας περιαστρικής και διαστρικής ύλης.</li> <li>Σάρωση ενός κελύφους συμπιεζόμενου περιαστρικού και διαστρικού αερίου. Η διεργασία αυτή αρχίζει τη λεγόμενη φάση Sedov-Taylor, που μπορεί να μοντελοποιηθεί καλά με μία αυτοόμοια αναλυτική λύση. Τα ισχυρά κρουστικά κύματα και το αέριο που υπερθερμαίνεται ακτινοβολούν ισχυρά στις <a href="/wiki/%CE%91%CE%BA%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A7" title="Ακτίνες Χ">ακτίνες Χ</a>.</li> <li>Ψύξη του κελύφους και σχηματισμός ενός λεπτού (< 1 <a href="/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CF%83%CE%AD%CE%BA" title="Παρσέκ">pc</a>) και πυκνού (1 ως 100 εκατομμύρια άτομα ανά κυβικό μέτρο) δεύτερου κελύφους που περιβάλλει το καυτό (μερικών εκατομμυρίων βαθμών) εσωτερικό του νεφελώματος. Σε αυτό το στάδιο το κέλυφος μπορεί να γίνει ευκρινώς ορατό χάρη στην εκπομπή ορατού φωτός από την επανένωση ηλεκτρονίων με ιονισμένα άτομα <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Υδρογόνο">υδρογόνου</a> και <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%85%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Οξυγόνο">οξυγόνου</a>.</li> <li>Ψύξη και του εσωτερικού. Το πυκνό κέλυφος εξακολουθεί να επεκτείνεται. Αυτό το στάδιο παρατηρείται καλύτερα στα <a href="/wiki/%CE%A1%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1" title="Ραδιοκύματα">ραδιοκύματα</a> που εκπέμπονται από τα ουδέτερα άτομα υδρογόνου.</li> <li>Συνένωση με το διαστρικό μέσο της περιοχής του γαλαξία όπου έγινε η αρχική έκρηξη. Από την ώρα που το υπόλειμμα υπερκαινοφανούς επιβραδύνει τη διαστολή του σε ταχύτητες περίπου ίσες με τις τυχαίες ταχύτητες στο διαστρικό μέσο, περίπου 30.000 χρόνια μετά την έκρηξη, αναμιγνύεται με τη γενικότερη τυρβώδη ροή, αποδίδοντας την κινητική ενέργεια που του απέμεινε στην τύρβη του διαστρικού μέσου.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Τύποι_υπολειμμάτων_υπερκαινοφανούς"><span id=".CE.A4.CF.8D.CF.80.CE.BF.CE.B9_.CF.85.CF.80.CE.BF.CE.BB.CE.B5.CE.B9.CE.BC.CE.BC.CE.AC.CF.84.CF.89.CE.BD_.CF.85.CF.80.CE.B5.CF.81.CE.BA.CE.B1.CE.B9.CE.BD.CE.BF.CF.86.CE.B1.CE.BD.CE.BF.CF.8D.CF.82"></span>Τύποι υπολειμμάτων υπερκαινοφανούς</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=3" title="Επεξεργασία ενότητας: Τύποι υπολειμμάτων υπερκαινοφανούς" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=3" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Τύποι υπολειμμάτων υπερκαινοφανούς"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Υπάρχουν τρεις μορφολογικοί τύποι υπολειμμάτων υπερκαινοφανούς: </p> <ul><li><b>Κελυφοειδή</b>, όπως το <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B9%CF%8C%CF%80%CE%B7_A&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κασσιόπη A (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κασσιόπη A</a></li> <li><b>Σύνθετα</b>, στα οποία ένα κέλυφος περιέχει ένα κεντρικό <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CE%BC%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%AC%CE%BB%CF%83%CE%B1%CF%81" title="Νεφέλωμα ανέμου πάλσαρ">νεφέλωμα ανέμου πάλσαρ</a>, όπως το G11.2-0.3 και το G21.5-0.9.</li> <li><b>Μικτής μορφολογίας</b> (γνωστά και ως <b>«θερμικά σύνθετα»</b>), από τα οποία παρατηρείται κεντρική εκπομπή θερμικών ακτίνων X, που περιβάλλεται από κέλυφος το οποίο εκπέμπει στα ραδιοκύματα. Οι θερμικές ακτίνες Χ παράγονται κυρίως από παρασυρόμενη διαστρική ύλη και όχι από τα εκτινασσόμενα στρώματα του υπερκαινοφανούς αστέρα. Παράδειγμα αυτού του τύπου αποτελεί το SNR W28.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Προέλευση_των_κοσμικών_ακτίνων"><span id=".CE.A0.CF.81.CE.BF.CE.AD.CE.BB.CE.B5.CF.85.CF.83.CE.B7_.CF.84.CF.89.CE.BD_.CE.BA.CE.BF.CF.83.CE.BC.CE.B9.CE.BA.CF.8E.CE.BD_.CE.B1.CE.BA.CF.84.CE.AF.CE.BD.CF.89.CE.BD"></span>Προέλευση των κοσμικών ακτίνων</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=4" title="Επεξεργασία ενότητας: Προέλευση των κοσμικών ακτίνων" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=4" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Προέλευση των κοσμικών ακτίνων"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:WestVeilHunterWilson.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/WestVeilHunterWilson.jpg/255px-WestVeilHunterWilson.jpg" decoding="async" width="255" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/WestVeilHunterWilson.jpg/383px-WestVeilHunterWilson.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/WestVeilHunterWilson.jpg/510px-WestVeilHunterWilson.jpg 2x" data-file-width="1100" data-file-height="745" /></a><figcaption>Το δυτικό τμήμα του <a href="/w/index.php?title=%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%AD%CF%80%CE%BB%CE%BF%CF%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Νεφέλωμα του Πέπλου (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Νεφελώματος του Πέπλου</a> (NGC 6960), υπολείμματος υπερκαινοφανούς ηλικίας 5.000 ως 8.000 ετών</figcaption></figure> <p>Τα υπολείμματα υπερκαινοφανών θεωρούνται σημαντική πηγή των <a href="/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%82" title="Κοσμικές ακτίνες">κοσμικών ακτίνων</a> σε κάθε γαλαξία.<sup id="cite_ref-Koyama_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Koyama-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Η σύνδεση μεταξύ κοσμικών ακτίνων και υπερκαινοφανών προτάθηκε για πρώτη φορά από τους <a href="/wiki/%CE%92%CE%AC%CE%BB%CF%84%CE%B5%CF%81_%CE%9C%CF%80%CE%AC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B5" title="Βάλτερ Μπάαντε">Βάλτερ Μπάαντε</a> και <a href="/w/index.php?title=%CE%A6%CF%81%CE%B9%CF%84%CF%82_%CE%A4%CF%83%CE%B2%CE%AF%CE%BA%CF%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Φριτς Τσβίκυ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Φριτς Τσβίκυ</a> το <a href="/wiki/1934" title="1934">1934</a>. Οι <a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%B9_%CE%93%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B6%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%BA" title="Βιτάλι Γκίνζμπουργκ">Βιτάλι Γκίνζμπουργκ</a> και Σεργκέι Συροβάτσκι σχολίασαν το <a href="/wiki/1964" title="1964">1964</a> ότι αν το 10% της ενέργειας των υπολειμμάτων υπερκαινοφανών διατίθεται για την παραγωγή των κοσμικών ακτίνων (δηλαδή για την επιτάχυνση των σωματιδίων που τις αποτελούν σε υπερσχετικιστικές ταχύτητες), αυτό επαρκεί για την παρατηρούμενη πυκνότητα των κοσμικών ακτίνων στον Γαλαξία μας. Αυτή η υπόθεση στηρίζεται από έναν συγκεκριμένο μηχανισμό, που αποκαλείται «επιτάχυνση από κρουστικό κύμα» και βασίζεται σε μια ιδέα του <a href="/wiki/%CE%95%CE%BD%CF%81%CE%AF%CE%BA%CE%BF_%CE%A6%CE%AD%CF%81%CE%BC%CE%B9" title="Ενρίκο Φέρμι">Ενρίκο Φέρμι</a>. Ο Φέρμι πρότεινε το 1949 ένα μοντέλο για την επιτάχυνση των κοσμικών ακτίνων από κρούσεις σωματιδίων με μαγνητισμένα νέφη στο διαστρικό μέσο.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως «<a href="/w/index.php?title=%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%AC%CF%87%CF%85%CE%BD%CF%83%CE%B7_%CE%A6%CE%AD%CF%81%CE%BC%CE%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Επιτάχυνση Φέρμι (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μηχανισμός Φέρμι</a> Β΄ Τάξεως» και αυξάνει την ενέργεια των σωματιδίων μετά από μετωπικές συγκρούσεις με σταθερό τρόπο. Μεταγενέστερο μοντέλο για την επιτάχυνση περιλαμβάνει ένα ισχυρό μέτωπο κρούσεως που κινείται στον χώρο. Σωματίδια που διασχίζουν επανειλημμένα το μέτωπο μπορούν να αυξήσουν κατά πολύ την ενέργειά τους, κάτι που είναι γνωστό ως «Μηχανισμός Φέρμι Α΄ Τάξεως».<sup id="cite_ref-uhecr_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-uhecr-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Τα υπολείμματα υπερκαινοφανών μπορούν να δώσουν αυτά τα κρουστικά μέτωπα, που απαιτούνται για να δημιουργήσουν πολύ υψηλής ενέργειας κοσμικές ακτίνες. Η παρατήρηση του υπολείμματος του <a href="/w/index.php?title=SN_1006&action=edit&redlink=1" class="new" title="SN 1006 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">SN 1006</a> στις ακτίνες X έχει ανιχνεύσει <a href="/wiki/%CE%91%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%B1_%CF%83%CF%85%CE%B3%CF%87%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%85" title="Ακτινοβολία συγχρότρου">ακτινοβολία συγχρότρου</a> που συνάδει με τη λειτουργία του ως πηγής κοσμικών ακτίνων.<sup id="cite_ref-Koyama_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Koyama-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ωστόσο, για ενέργειες σωματιδίων υψηλότερες από περίπου 10<sup>18</sup> <a href="/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CE%B2%CF%8C%CE%BB%CF%84" title="Ηλεκτρονιοβόλτ">eV</a> απαιτείται ένας διαφορετικός μηχανισμός και τα υπολείμματα υπερκαινοφανών δεν μπορούν να παράσχουν αρκετή ενέργεια.<sup id="cite_ref-uhecr_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-uhecr-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Δείτε_επίσης"><span id=".CE.94.CE.B5.CE.AF.CF.84.CE.B5_.CE.B5.CF.80.CE.AF.CF.83.CE.B7.CF.82"></span>Δείτε επίσης</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=5" title="Επεξεργασία ενότητας: Δείτε επίσης" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=5" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Δείτε επίσης"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%8E%CE%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κατάλογος υπολειμμάτων υπερκαινοφανών (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κατάλογος υπολειμμάτων υπερκαινοφανών</a></li> <li><a href="/wiki/%CE%A4%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1" title="Τοπική Φυσαλίδα">Τοπική Φυσαλίδα</a></li> <li><a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1" title="Πλανητικό νεφέλωμα">Πλανητικό νεφέλωμα</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υπερφυσαλίδα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Υπερφυσαλίδα</a></li></ul> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Παραπομπές"><span id=".CE.A0.CE.B1.CF.81.CE.B1.CF.80.CE.BF.CE.BC.CF.80.CE.AD.CF.82"></span>Παραπομπές</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=6" title="Επεξεργασία ενότητας: Παραπομπές" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=6" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Παραπομπές"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chandra.harvard.edu/press/08_releases/press_051408.html">«Discovery of most recent supernova in our galaxy»</a>, 14 Μαΐου 2008</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation Journal">Reynolds, Stephen P. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.astro.46.060407.145237">«Supernova Remnants at High Energy»</a>. <i>Annual Review of Astronomy and Astrophysics</i> <b>46</b> (46): 89–126. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<span class="neverexpand"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1146%2Fannurev.astro.46.060407.145237">10.1146/annurev.astro.46.060407.145237</a></span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2008ARA&A..46...89R">2008ARA&A..46...89R</a><span class="printonly">. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.astro.46.060407.145237">http://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.astro.46.060407.145237</a></span>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Supernova+Remnants+at+High+Energy&rft.jtitle=Annual+Review+of+Astronomy+and+Astrophysics&rft.aulast=Reynolds&rft.aufirst=Stephen+P.&rft.au=Reynolds%2C%26%2332%3BStephen+P.&rft.date=2008&rft.volume=46&rft.issue=46&rft.pages=89%E2%80%93126&rft_id=info:doi/10.1146%2Fannurev.astro.46.060407.145237&rft_id=info:bibcode/2008ARA%26A..46...89R&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.annualreviews.org%2Fdoi%2Fabs%2F10.1146%2Fannurev.astro.46.060407.145237&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Koyama-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Koyama_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Koyama_3-1">3,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation Journal">K. Koyama; R. Petre; E.V. Gotthelf; U. Hwang <i>και άλλοι</i>. (1995). «Evidence for shock acceleration of high-energy electrons in the supernova remnant SN1006». <i>Nature</i> <b>378</b> (6554): 255–258. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<span class="neverexpand"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2F378255a0">10.1038/378255a0</a></span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1995Natur.378..255K">1995Natur.378..255K</a>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Evidence+for+shock+acceleration+of+high-energy+electrons+in+the+supernova+remnant+SN1006&rft.jtitle=Nature&rft.aulast=K.+Koyama&rft.au=K.+Koyama&rft.au=R.+Petre&rft.au=E.V.+Gotthelf&rft.au=U.+Hwang&rft.au=M.+Matsuura&rft.au=M.+Ozaki&rft.au=S.S.+Holt&rft.date=1995&rft.volume=378&rft.issue=6554&rft.pages=255%E2%80%93258&rft_id=info:doi/10.1038%2F378255a0&rft_id=info:bibcode/1995Natur.378..255K&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3981619.stm">«Supernova produces cosmic rays»</a>. <a href="/wiki/BBC_News" title="BBC News">BBC News</a>. 4 Νοεμβρίου 2004<span class="printonly">. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3981619.stm">http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3981619.stm</a></span><span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 2006-11-28</span>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=Supernova+produces+cosmic+rays&rft.atitle=&rft.date=4+%CE%9D%CE%BF%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85+2004&rft.pub=%5B%5BBBC+News%5D%5D&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fscience%2Fnature%2F3981619.stm&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19990221015927/http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/features/topics/snr_group/cosmic_rays.html">«SNR and Cosmic Ray Acceleration»</a>. NASA Goddard Space Flight Center. Αρχειοθετήθηκε <a rel="nofollow" class="external text" href="https://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/features/topics/snr_group/cosmic_rays.html">από το πρωτότυπο</a> στις 21 Φεβρουαρίου 1999<span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=SNR+and+Cosmic+Ray+Acceleration&rft.pub=NASA+Goddard+Space+Flight+Center&rft_id=http%3A%2F%2Fimagine.gsfc.nasa.gov%2Fdocs%2Ffeatures%2Ftopics%2Fsnr_group%2Fcosmic_rays.html&rfr_id=info%3Asid%2Fel.wikipedia.org%3A%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation Journal">E. Fermi (1949). «On the Origin of the Cosmic Radiation». <i>Physical Review</i> <b>75</b> (8): 1169–1174. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<span class="neverexpand"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1103%2FPhysRev.75.1169">10.1103/PhysRev.75.1169</a></span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1949PhRv...75.1169F">1949PhRv...75.1169F</a>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=On+the+Origin+of+the+Cosmic+Radiation&rft.jtitle=Physical+Review&rft.aulast=E.+Fermi&rft.au=E.+Fermi&rft.date=1949&rft.volume=75&rft.issue=8&rft.pages=1169%E2%80%931174&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRev.75.1169&rft_id=info:bibcode/1949PhRv...75.1169F&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-uhecr-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-uhecr_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-uhecr_7-1">7,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090101181733/http://www.cosmic-ray.org/reading/uhecr.html">«Ultra-High Energy Cosmic Rays»</a>. <a href="/w/index.php?title=%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%84%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Πανεπιστήμιο της Γιούτα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Πανεπιστήμιο της Γιούτα</a>. Αρχειοθετήθηκε <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cosmic-ray.org/reading/uhecr.html">από το πρωτότυπο</a> στις 1 Ιανουαρίου 2009<span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ultra-High+Energy+Cosmic+Rays&rft.pub=%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CE%BF+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%84%CE%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cosmic-ray.org%2Freading%2Fuhecr.html&rfr_id=info%3Asid%2Fel.wikipedia.org%3A%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Εξωτερικοί_σύνδεσμοι"><span id=".CE.95.CE.BE.CF.89.CF.84.CE.B5.CF.81.CE.B9.CE.BA.CE.BF.CE.AF_.CF.83.CF.8D.CE.BD.CE.B4.CE.B5.CF.83.CE.BC.CE.BF.CE.B9"></span>Εξωτερικοί σύνδεσμοι</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&veaction=edit&section=7" title="Επεξεργασία ενότητας: Εξωτερικοί σύνδεσμοι" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&action=edit&section=7" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Εξωτερικοί σύνδεσμοι"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mrao.cam.ac.uk/surveys/snrs/">Κατάλογος SNR του Γαλαξία μας</a>, από τον D.A. Green του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ</li> <li>Παρατηρήσεις υπολειμμάτων υπερκαινοφανών από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Chandra: <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hea-www.cfa.harvard.edu/ChandraSNR/">Κατάλογος</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chandra.harvard.edu/photo/category/snr.html">Εικόνες σε «άλμπουμ»</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020918225120/http://www.astro.psu.edu/users/green/Main/main5.html">Επιλεγμένες εικόνες</a></li></ul></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ipac.caltech.edu/2mass/gallery/images_snrs.html">Εικόνες υπολειμμάτων υπερκαινοφανών από την επισκόπηση 2MASS</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://agile.gsfc.nasa.gov/docs/objects/snrs/snrstext.html">NASA: Εισαγωγή στα υπολείμματα υπερκαινοφανών</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070311020249/http://agile.gsfc.nasa.gov/docs/objects/snrs/snrstext.html">Αρχειοθετήθηκε</a> 2007-03-11 στο <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/science/know_l2/supernova_remnants.html">NASA's Imagine: Supernova Remnants</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.universetoday.com/am/publish/afterlife_supernova.html">Η «μεταθανάτια ζωή» ενός υπερκαινοφανούς</a> στο <i>UniverseToday.com</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://messier.seds.org/snr.html">Τα υπολείμματα υπερκαινοφανών</a> στον ιστότοπο των SEDS</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10387572">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10730911">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Καθιερωμένοι_όροι" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Καθιερωμένοι_όροι" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD_%CF%8C%CF%81%CF%89%CE%BD" title="Κατάλογος καθιερωμένων όρων">Καθιερωμένοι όροι</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><strong><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" class="mw-redirect" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85130636">sh85130636</a></span></li> <li><strong><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" class="mw-redirect" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12382133b">cb12382133b</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12382133b">(data)</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ανακτήθηκε από "<a dir="ltr" href="https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς&oldid=10519310">https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υπόλειμμα_υπερκαινοφανούς&oldid=10519310</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82" title="Ειδικό:Κατηγορίες">Κατηγορίες</a>: <ul><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A5%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%8E%CE%BD" title="Κατηγορία:Υπολείμματα υπερκαινοφανών">Υπολείμματα υπερκαινοφανών</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%B5%CE%BB%CF%8E%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1" title="Κατηγορία:Νεφελώματα">Νεφελώματα</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Κρυμμένες κατηγορίες: <ul><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%B9_wayback_%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%85_Webarchive" title="Κατηγορία:Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive">Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CE%BC%CE%B5_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_LCCN" title="Κατηγορία:Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN">Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CE%BC%CE%B5_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_BNF" title="Κατηγορία:Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF">Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Τελευταία τροποποίηση 15:00, 15 Απριλίου 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.el">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a>· μπορεί να ισχύουν και πρόσθετοι όροι. Χρησιμοποιώντας αυτό τον ιστότοπο, συμφωνείτε στους <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/el">Όρους Χρήσης</a> και την <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Πολιτική Ιδιωτικότητας</a>. Το Wikipedia® είναι καταχωρημένο σήμα του <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Πολιτική προσωπικών δεδομένων</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A3%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC">Για τη Βικιπαίδεια</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CF%8E%CE%BD">Αποποίηση ευθυνών</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Κώδικας συμπεριφοράς</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Προγραμματιστές</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/el.wikipedia.org">Στατιστικά</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Δήλωση cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//el.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Προβολή κινητού</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-tfx7h","wgBackendResponseTime":173,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.194","walltime":"0.241","ppvisitednodes":{"value":2691,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":26586,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4955,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":15748,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 190.194 1 -total"," 48.35% 91.955 1 Πρότυπο:Authority_control"," 26.84% 51.054 2 Πρότυπο:Cite_web"," 15.20% 28.917 3 Πρότυπο:Cite_journal"," 14.84% 28.216 4 Πρότυπο:Citation/core"," 3.61% 6.858 1 Πρότυπο:Cite_news"," 3.01% 5.719 1 Πρότυπο:Webarchive"," 1.52% 2.895 4 Πρότυπο:Citation/make_link"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.097","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2025741,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-nllz4","timestamp":"20241122023428","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u03a5\u03c0\u03cc\u03bb\u03b5\u03b9\u03bc\u03bc\u03b1 \u03c5\u03c0\u03b5\u03c1\u03ba\u03b1\u03b9\u03bd\u03bf\u03c6\u03b1\u03bd\u03bf\u03cd\u03c2","url":"https:\/\/el.wikipedia.org\/wiki\/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q207436","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q207436","author":{"@type":"Organization","name":"\u03a3\u03c5\u03bd\u03b5\u03b9\u03c3\u03c6\u03ad\u03c1\u03bf\u03bd\u03c4\u03b5\u03c2 \u03c3\u03c4\u03b1 \u03b5\u03b3\u03c7\u03b5\u03b9\u03c1\u03ae\u03bc\u03b1\u03c4\u03b1 Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2018-01-15T15:55:12Z","dateModified":"2024-04-15T15:00:30Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/00\/Crab_Nebula.jpg"}</script> </body> </html>