CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Trung Bộ châu Mỹ – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"39145b98-cca8-4811-bbb8-92a0e4703a1a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Trung_Bộ_châu_Mỹ","wgTitle":"Trung Bộ châu Mỹ","wgCurRevisionId":67232818,"wgRevisionId":67232818,"wgArticleId":2418246,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Tất cả bài viết sơ khai","Sơ khai lịch sử","Trung bộ châu Mỹ cổ đại","Thời kỳ Cổ điển ở châu Mỹ","Khu vực văn hóa Tiền-Colombo","Lịch sử người bản địa Bắc Mỹ","Dân tộc bản địa Trung Mỹ","Người bản địa ở México","Lịch sử México","Lịch sử Guatemala","Lịch sử Belize","Lịch sử El Salvador","Lịch sử Honduras", "Lịch sử Nicaragua"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Trung_Bộ_châu_Mỹ","wgRelevantArticleId":2418246,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q13703","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands", "architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean", "ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Mesoamerica_english.PNG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="870"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Mesoamerica_english.PNG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="580"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Mesoamerica_english.PNG/640px-Mesoamerica_english.PNG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="464"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Trung Bộ châu Mỹ – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Trung_Bộ_châu_Mỹ rootpage-Trung_Bộ_châu_Mỹ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Trung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Trung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Trung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Trung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Từ_nguyên_và_định_nghĩa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Từ_nguyên_và_định_nghĩa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Từ nguyên và định nghĩa</span> </div> </a> <ul id="toc-Từ_nguyên_và_định_nghĩa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chú_thích-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chú thích</span> </button> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sách" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sách"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Sách</span> </div> </a> <ul id="toc-Sách-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Trung Bộ châu Mỹ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 86 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-86" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">86 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Meso-Amerika" title="Meso-Amerika – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Meso-Amerika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="وسط أمريكا – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="وسط أمريكا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Mesoam%C3%A9rica" title="Mesoamérica – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Mesoamérica" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="مزو آمریکا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مزو آمریکا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%86%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="মেসোআমেরিকা – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মেসোআমেরিকা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Месаамерыка – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Месаамерыка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Мэзаамэрыка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мэзаамэрыка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Bavaria" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Tiếng Bavaria" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mesoam%C3%A8rica" title="Mesoamèrica – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mesoamèrica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mesoameerika" title="Mesoameerika – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Mesoameerika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Μεσοαμερική – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεσοαμερική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mesoam%C3%A9rica" title="Mesoamérica – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Mesoamérica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mezameriko" title="Mezameriko – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mezameriko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="آمریکای میانه – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آمریکای میانه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9soam%C3%A9rique" title="Mésoamérique – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mésoamérique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Meso-Amearika" title="Meso-Amearika – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Meso-Amearika" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Mesoam%C3%A9rica" title="Mesoamérica – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Mesoamérica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A9%94%EC%86%8C%EC%95%84%EB%A9%94%EB%A6%AC%EC%B9%B4" title="메소아메리카 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="메소아메리카" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մեզոամերիկա – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մեզոամերիկա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="मेसोअमेरिकी – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मेसोअमेरिकी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B0amer%C3%ADkumenningin" title="Miðameríkumenningin – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Miðameríkumenningin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A1%D7%95-%D7%90%D7%9E%D7%A8%D7%99%D7%A7%D7%94" title="מסו-אמריקה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="מסו-אמריקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="მესოამერიკა – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მესოამერიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mezoamer%C3%AEka" title="Mezoamerîka – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mezoamerîka" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Vidusamerika" title="Vidusamerika – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vidusamerika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mezo-Amerika" title="Mezo-Amerika – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mezo-Amerika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Mes%C3%B4amerika" title="Mesôamerika – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Mesôamerika" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" title="മെസോഅമേരിക്ക – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മെസോഅമേരിക്ക" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="मेसोअमेरिका – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मेसोअमेरिका" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="მესოამერიკა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მესოამერიკა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="میونی آمریکا – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="میونی آمریکا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Мезоамерик – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Мезоамерик" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Meso-Amerika" title="Meso-Amerika – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Meso-Amerika" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="मेसोअमेरिका – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="मेसोअमेरिका" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A1%E3%82%BD%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB" title="メソアメリカ – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="メソアメリカ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%B3%D9%88_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%8A%DA%A9%D8%A7" title="ميسو امريکا – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ميسو امريکا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mezoameryka" title="Mezoameryka – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mezoameryka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mesoam%C3%A9rica" title="Mesoamérica – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mesoamérica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA-%E0%B6%87%E0%B6%B8%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="මධ්‍ය-ඇමරිකාව – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="මධ්‍ය-ඇමරිකාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mesoamerica" title="Mesoamerica – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mesoamerica" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Mezoameryka" title="Mezoameryka – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Mezoameryka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мезоамерика – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мезоамерика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mesoamerikka" title="Mesoamerikka – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mesoamerikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%9F%E0%AF%88%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%BF" title="இடையமெரிக்கப் பண்பாட்டுப் பகுதி – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இடையமெரிக்கப் பண்பாட்டுப் பகுதி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="มีโซอเมริกา – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="มีโซอเมริกา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Месоамерика – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Месоамерика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="وسط امریکا – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="وسط امریکا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Mesoameeriga" title="Mesoameeriga – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Mesoameeriga" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Mesoamerika" title="Mesoamerika – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Mesoamerika" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E9%83%A8%E7%BE%8E%E6%B4%B2" title="中部美洲 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="中部美洲" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E7%B4%A2%E7%BE%8E%E6%B4%B2" title="美索美洲 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="美索美洲" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Mezoamerika" title="Mezoamerika – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Mezoamerika" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E9%83%A8%E7%BE%8E%E6%B4%B2" title="中部美洲 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="中部美洲" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13703#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&oldid=67232818" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&id=67232818&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTrung_B%25E1%25BB%2599_ch%25C3%25A2u_M%25E1%25BB%25B9"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTrung_B%25E1%25BB%2599_ch%25C3%25A2u_M%25E1%25BB%25B9"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Trung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mesoamerica" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13703" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài này viết về khu vực văn hóa. Đối với vùng kinh tế, xem <a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">vùng Trung Bộ châu Mỹ</a>. Đối với khu vực địa lý, xem <a href="/wiki/Trung_M%E1%BB%B9" title="Trung Mỹ">Trung Mỹ</a>.</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mesoamerica_english.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Mesoamerica_english.PNG/250px-Mesoamerica_english.PNG" decoding="async" width="250" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Mesoamerica_english.PNG/375px-Mesoamerica_english.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Mesoamerica_english.PNG/500px-Mesoamerica_english.PNG 2x" data-file-width="800" data-file-height="580" /></a><figcaption>Trung Bộ châu Mỹ và các khu vực văn hóa của vùng này.</figcaption></figure><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tikal_mayan_ruins_2009.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Tikal_mayan_ruins_2009.jpg/250px-Tikal_mayan_ruins_2009.jpg" decoding="async" width="250" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Tikal_mayan_ruins_2009.jpg/375px-Tikal_mayan_ruins_2009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Tikal_mayan_ruins_2009.jpg/500px-Tikal_mayan_ruins_2009.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2472" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tikal" title="Tikal">Tikal</a> là một trong những di chỉ khảo cổ và trung tâm đô thị lớn nhất của <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_Maya" title="Văn minh Maya">nền văn minh Maya</a> thời kỳ <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_ti%E1%BB%81n_Colombo" title="Thời kỳ tiền Colombo">Tiền Colombo</a>. Nơi này nằm ở vùng <a href="/wiki/Kh%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dc" title="Khảo cổ học">khảo cổ</a> thuộc <a href="/w/index.php?title=L%C3%B2ng_ch%E1%BA%A3o_Pet%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lòng chảo Petén (trang không tồn tại)">lòng chảo Petén</a> mà ngày nay thuộc bắc <a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a>.</figcaption></figure> <p><b>Trung Bộ châu Mỹ cổ đại</b> (<a href="/wiki/Thu%E1%BA%ADt_ng%E1%BB%AF_ng%E1%BB%AF_%C3%A2m_h%E1%BB%8Dc" title="Thuật ngữ ngữ âm học">thuật ngữ</a> gốc: <i>Mesoamerica</i>) là 1 <a href="/wiki/V%C3%B9ng" title="Vùng">vùng</a> và là 1 <a href="/w/index.php?title=Khu_v%E1%BB%B1c_v%C4%83n_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu vực văn hóa (trang không tồn tại)">khu vực văn hóa</a> ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ">châu Mỹ</a>, trải dài từ miền trung <a href="/wiki/M%C3%A9xico" title="México">México</a> đến <a href="/wiki/Belize" title="Belize">Belize</a>, <a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a>, <a href="/wiki/El_Salvador" title="El Salvador">El Salvador</a>, <a href="/wiki/Honduras" title="Honduras">Honduras</a>, <a href="/wiki/Nicaragua" title="Nicaragua">Nicaragua</a> và miền bắc <a href="/wiki/Costa_Rica" title="Costa Rica">Costa Rica</a>. Trước khi <a href="/wiki/Cristoforo_Colombo" title="Cristoforo Colombo">Cristoforo Colombo</a> đặt chân đến châu Mỹ kéo theo <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_T%C3%A2y_Ban_Nha_t%E1%BA%A1i_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Thực dân Tây Ban Nha tại châu Mỹ">thực dân Tây Ban Nha</a> vào các <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_15" title="Thế kỷ 15">thế kỷ XV</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_16" title="Thế kỷ 16">XVI</a> thì Trung Bộ châu Mỹ từng là nơi có nhiều nền <a href="/wiki/V%C4%83n_minh" title="Văn minh">văn minh</a> phát triển.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong tư cách 1 khu vực văn hóa, Trung Bộ châu Mỹ được hiểu là một bản khảm các nét văn hóa tiêu biểu được các nền văn hóa bản địa phát triển và chia sẻ. 7000 năm <a href="/wiki/C%C3%B4ng_Nguy%C3%AAn" title="Công Nguyên">trước Công nguyên</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%95_d%C3%A2n_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Thổ dân châu Mỹ">người châu Mỹ</a> <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A7n_h%C3%B3a" title="Thuần hóa">thuần hóa</a> được <a href="/wiki/Ng%C3%B4" title="Ngô">ngô</a>, <a href="/wiki/Chi_%C4%90%E1%BA%ADu_c%C3%B4_ve" title="Chi Đậu cô ve">đậu cô ve</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_B%E1%BA%A7u_b%C3%AD" title="Họ Bầu bí">bí</a> và <a href="/wiki/%E1%BB%9At" title="Ớt">ớt</a>, cũng như <a href="/wiki/G%C3%A0_t%C3%A2y_hoang" title="Gà tây hoang">gà tây</a> và <a href="/wiki/Ch%C3%B3_kh%C3%B4ng_l%C3%B4ng_Xoloitzcuintle" title="Chó không lông Xoloitzcuintle">chó</a>. Điều này tạo bước chuyển <a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Xã hội">xã hội</a> từ lối sống <a href="/wiki/B%E1%BB%99_l%E1%BA%A1c" title="Bộ lạc">bộ lạc</a> săn bắt hái lượm thời <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A1i_c%E1%BB%95_Anh-%C4%91i%C3%AAng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thái cổ Anh-điêng (trang không tồn tại)">Thái cổ Anh-điêng</a> sang sống trong các <a href="/wiki/L%C3%A0ng_(Vi%E1%BB%87t_Nam)" title="Làng (Việt Nam)">làng mạc</a> làm nghề nông ít <a href="/w/index.php?title=Du_canh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Du canh (trang không tồn tại)">du canh</a>. Trong giai đoạn sau đó, <a href="/wiki/N%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Nông nghiệp">nông nghiệp</a> và các nét văn hóa tiêu biểu như nền <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">tôn giáo</a> phức tạp, <a href="/wiki/H%E1%BB%87_nh%E1%BB%8B_ph%C3%A2n" title="Hệ nhị phân">hệ chữ số nhị thập phân</a>, <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_l%E1%BB%8Bch_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ lịch Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">bộ lịch Trung Bộ châu Mỹ</a>, nền <a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiến trúc Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">kiến trúc Trung Bộ châu Mỹ</a> độc đáo đã khuếch tán khắp cả khu vực này. Cũng trong giai đoạn này, làng mạc bắt đầu <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%E1%BA%A7ng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Phân tầng xã hội">phân tầng</a> và phát triển thành các <a href="/wiki/B%E1%BB%99_t%E1%BB%99c" class="mw-redirect" title="Bộ tộc">bộ tộc</a> với các trung tâm nghi lễ lớn, được kết nối với nhau bởi 1 hệ thống các tuyến đường buôn bán trao đổi hàng hóa xa xỉ như <a href="/wiki/%C4%90%C3%A1_v%E1%BB%8F_chai" title="Đá vỏ chai">đá vỏ chai</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%8Dc_th%E1%BA%A1ch" title="Ngọc thạch">ngọc thạch</a>, <a href="/wiki/Cacao" title="Cacao">hạt cacao</a>, <a href="/wiki/Chu_sa" title="Chu sa">chu sa</a>, vỏ <a href="/wiki/Spondylus" title="Spondylus">Spondylus</a>, <a href="/wiki/Hematit" title="Hematit">Hematit</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_g%E1%BB%91m" title="Đồ gốm">đồ gốm</a>. Tuy nền văn minh Trung Bộ châu Mỹ đã biết đến <a href="/wiki/B%C3%A1nh_xe" title="Bánh xe">bánh xe</a> và <a href="/w/index.php?title=Thu%E1%BA%ADt_luy%E1%BB%87n_kim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuật luyện kim (trang không tồn tại)">thuật luyện kim</a> nhưng các kỹ thuật này không có được tầm quan trọng về văn hóa ở đây <sup id="cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen199655_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen199655-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Trong số những nền văn minh phức tạp sớm nhất, phải kể đến nền văn hóa <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_Olmec" title="Văn minh Olmec">Olmec</a> với phạm vi sinh tồn trải từ bờ <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_M%C3%A9xico" title="Vịnh México">vịnh México</a> vào trong nội địa và hướng về phía nam qua <a href="/w/index.php?title=Eo_bi%E1%BB%83n_Tehuantepec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eo biển Tehuantepec (trang không tồn tại)">eo biển Tehuantepec</a>. Sự tiếp xúc thường xuyên và trao đổi văn hóa giữa Olmec thời sơ khai với các nền văn hóa khác ở <a href="/wiki/Chiapas" title="Chiapas">Chiapas</a>, <a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a> và <a href="/wiki/Oaxaca" title="Oaxaca">Oaxaca</a> đã đặt nền tảng cho khu vực văn hóa Trung Bộ châu Mỹ. Giai đoạn hình thành này chứng kiến sự lan rộng của các truyền thống tôn giáo và biểu tượng độc đáo, cũng như các phức hợp nghệ thuật và kiến trúc. Ở giai đoạn <a href="/w/index.php?title=Ni%C3%AAn_bi%E1%BB%83u_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niên biểu Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">Tiền Cổ điển</a>, các thành thị có tổ chức phức tạp bắt đầu phát triển trong lòng <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_Maya" title="Văn minh Maya">nền văn minh Maya</a> - với sự lên ngôi của các trung tâm như <a href="/w/index.php?title=El_Mirador&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Mirador (trang không tồn tại)">El Mirador</a>, <a href="/wiki/Calakmul" title="Calakmul">Calakmul</a> và <a href="/wiki/Tikal" title="Tikal">Tikal</a> - và trong lòng <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_Zapotec" title="Văn minh Zapotec">nền văn minh Zapotec</a> với trung tâm <a href="/wiki/Monte_Alb%C3%A1n" title="Monte Albán">Monte Albán</a>. Trong giai đoạn này, <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_ch%E1%BB%AF_vi%E1%BA%BFt_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống chữ viết Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">hệ thống chữ viết Trung Bộ châu Mỹ</a> thực sự đầu tiên đã phát triển trong lòng các nền <a href="/w/index.php?title=V%C4%83n_h%C3%B3a_H%E1%BA%ADu_Olmec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Văn hóa Hậu Olmec (trang không tồn tại)">văn hóa Hậu Olmec</a> và <a href="/w/index.php?title=V%C4%83n_h%C3%B3a_Zapotec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Văn hóa Zapotec (trang không tồn tại)">Zapotec</a>; chữ viết truyền thống của Trung Bộ châu Mỹ đạt tới đỉnh cao với <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_Maya" title="Chữ Maya">chữ tượng hình Maya</a>. Trung Bộ châu Mỹ là 1 trong 5 vùng duy nhất trên <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">thế giới</a> có sự phát triển <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp" title="Độc lập">độc lập</a> về chữ viết. Ở Trung México, có 1 thành phố gọi là <a href="/wiki/Teotihuac%C3%A1n" title="Teotihuacán">Teotihuacán</a> được xem là đỉnh cao của giai đoạn <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" class="mw-redirect" title="Thời cổ điển">Cổ điển</a>. Từ đây đã hình thành 1 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Toltec" title="Đế chế Toltec">đế chế</a> <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1" title="Quân sự">quân sự</a> và <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i" title="Thương mại">thương mại</a> với tầm ảnh hưởng chính trị trải về phương nam vào khu vực của Maya rồi hướng về phương bắc. Sau sự sụp đổ của Teotihuacán vào khoảng năm <a href="/wiki/600" title="600">600</a>, giữa một số trung tâm chính trị quan trọng trong vùng Trung México đã nảy ra cuộc cạnh tranh với nhau, chẳng hạn <a href="/wiki/Xochicalco" title="Xochicalco">Xochicalco</a> và <a href="/wiki/Choluata" title="Choluata">Choluala</a>. Trong giai đoạn Hậu Cổ điển, <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nahua" title="Người Nahua">người Nahua</a> phương bắc bắt đầu chuyển xuống phía nam và tiến vào Trung Bộ châu Mỹ, thay thế dân nói <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Oto-Mangue" title="Ngữ hệ Oto-Mangue">tiếng Oto-Mangue</a> để trở thành lực lượng chiếm thế thượng phong về <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">chính trị</a> và <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a" title="Văn hóa">văn hóa</a> ở miền trung México. Trong suốt giai đoạn Hậu Cổ điển sớm, nền văn hóa <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Toltec" title="Đế chế Toltec">Toltec</a> chiếm ưu thế tại Trung México trong khi <a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%81n_v%C4%83n_minh_Mixtec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nền văn minh Mixtec (trang không tồn tại)">nền văn minh Mixtec</a> chiếm ưu thế tại Oaxaca. Khu vực hạ Maya có các trung tâm quan trọng tại <a href="/wiki/Chich%C3%A9n_Itz%C3%A1" title="Chichén Itzá">Chichén Itzá</a> và <a href="/wiki/Mayap%C3%A1n" title="Mayapán">Mayapán</a>. Về cuối thời kỳ Hậu Cổ điển, người <a href="/wiki/Aztec" title="Aztec">Aztec</a> ở Trung México đã xây nên 1 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Đế quốc">đế quốc</a> với nhiều <a href="/wiki/Ch%C6%B0_h%E1%BA%A7u" class="mw-redirect" title="Chư hầu">chư hầu</a>, bao trùm phần lớn <a href="/wiki/Di%E1%BB%87n_t%C3%ADch" title="Diện tích">diện tích</a> miền trung Trung Bộ châu Mỹ <sup id="cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen199640-80_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen199640-80-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Nền văn hóa độc đáo của vùng Trung Bộ châu Mỹ kết thúc khi <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a> xâm lược <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Aztec" title="Đế quốc Aztec">Đế quốc Aztec</a> vào <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_16" title="Thế kỷ 16">thế kỷ XVI</a>. Trong các <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7" title="Thế kỷ">thế kỷ</a> kế tiếp, những nền văn hóa bản địa trong vùng lần lượt đầu hàng trước sự cai trị của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Đế quốc Tây Ban Nha">thực dân Tây Ban Nha</a>. Những di sản của nền văn hóa Trung Bộ châu Mỹ hiện vẫn còn sót lại trong số những cư dân bản địa sống ở Trung Bộ châu Mỹ. Nhiều người trong số họ vẫn tiếp tục nói ngôn ngữ của tổ tiên và thậm chí vẫn duy trì nhiều tập tục có gốc gác Trung Bộ châu Mỹ <sup id="cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen1996_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen1996-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Từ_nguyên_và_định_nghĩa"><span id="T.E1.BB.AB_nguy.C3.AAn_v.C3.A0_.C4.91.E1.BB.8Bnh_ngh.C4.A9a"></span>Từ nguyên và định nghĩa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Từ nguyên và định nghĩa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Từ nguyên và định nghĩa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Templo_tazumal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Templo_tazumal.jpg/250px-Templo_tazumal.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Templo_tazumal.jpg/375px-Templo_tazumal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Templo_tazumal.jpg/500px-Templo_tazumal.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption>Phế tích <a href="/w/index.php?title=Tazumal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tazumal (trang không tồn tại)">Tazumal</a> của nền văn minh Maya tại <a href="/wiki/Santa_Ana,_El_Salvador" title="Santa Ana, El Salvador">Santa Ana</a>, <a href="/wiki/El_Salvador" title="El Salvador">El Salvador</a></figcaption></figure> <p>Trong <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Tiếng Hy Lạp">tiếng Hy Lạp</a>, <i>Mesoamerica</i> có nghĩa là "giữa châu Mỹ". Khu vực này được hiểu là quê hương của nền văn minh Mesoamerica - bao gồm các nhóm người gắn bó chặt chẽ về <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a" title="Văn hóa">văn hóa</a> và <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Lịch sử">lịch sử</a>. Phạm vi địa lý chính xác của Trung Bộ châu Mỹ thay đổi qua thời gian khi nền văn minh này mở rộng phạm vi về bắc và nam tính từ trung tâm là miền nam México. <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà dân tộc học (trang không tồn tại)">Nhà dân tộc học</a> <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Người Đức">người Đức</a> <a href="/w/index.php?title=Paul_Kirchhoff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Kirchhoff (trang không tồn tại)">Paul Kirchhoff</a> là người sử dụng lần đầu tiên sử dụng thuật ngữ <i>Mesoamerica</i> khi ông viết rằng có sự tương đồng giữa các nền văn hóa <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_ti%E1%BB%81n_Colombo" title="Thời kỳ tiền Colombo">thời kỳ tiền Colombo</a> ở 1 vùng bao gồm miền nam <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/23px-Flag_of_Mexico.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/35px-Flag_of_Mexico.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/46px-Flag_of_Mexico.svg.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="560" /></span></span> </span><a href="/wiki/M%C3%A9xico" title="México">México</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Flag_of_Guatemala.svg/23px-Flag_of_Guatemala.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Flag_of_Guatemala.svg/35px-Flag_of_Guatemala.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Flag_of_Guatemala.svg/46px-Flag_of_Guatemala.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/23px-Flag_of_Belize.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/35px-Flag_of_Belize.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/46px-Flag_of_Belize.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Belize" title="Belize">Belize</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_El_Salvador.svg/23px-Flag_of_El_Salvador.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_El_Salvador.svg/35px-Flag_of_El_Salvador.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_El_Salvador.svg/46px-Flag_of_El_Salvador.svg.png 2x" data-file-width="1005" data-file-height="567" /></span></span> </span><a href="/wiki/El_Salvador" title="El Salvador">El Salvador</a>, miền tây <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_Honduras.svg/23px-Flag_of_Honduras.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_Honduras.svg/35px-Flag_of_Honduras.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_Honduras.svg/46px-Flag_of_Honduras.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Honduras" title="Honduras">Honduras</a>, miền đất thấp ven <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> của <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/23px-Flag_of_Nicaragua.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/35px-Flag_of_Nicaragua.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/46px-Flag_of_Nicaragua.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nicaragua" title="Nicaragua">Nicaragua</a> và tây bắc <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/23px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/35px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/46px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Costa_Rica" title="Costa Rica">Costa Rica</a>. Căn cứ theo <a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuyết khảo cổ học (trang không tồn tại)">thuyết khảo cổ học</a> <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dc_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_v%C4%83n_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khảo cổ học lịch sử văn hóa (trang không tồn tại)">lịch sử văn hóa</a> thịnh hành vào nửa đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_20" title="Thế kỷ 20">thế kỷ XX</a>, Kirchhoff đã định nghĩa Trung Bộ châu Mỹ là một khu vực văn hóa dựa trên 1 hệ các điểm tương đồng văn hóa có tương quan với nhau được gây nên bởi nhiều thiên niên kỷ tiếp xúc liên vùng hoặc nội vùng.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKirchhoff1943_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKirchhoff1943-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen19965-8_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen19965-8-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trung Bộ châu Mỹ được công nhận là một khu vực văn hóa có tính gần như nguyên mẫu, và hiện nay thuật ngữ này đã được tích hợp hoàn toàn vào hệ thống thuật ngữ chuẩn của các nghiên cứu <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc" title="Nhân loại học">nhân loại học</a> thời kỳ tiền Colombo. </p><p>Một số nét văn hóa nổi bật định nghĩa nên truyền thống văn hóa Trung Bộ châu Mỹ là: </p> <ul><li>Sống định cư dựa vào trồng <a href="/wiki/Ng%C3%B4" title="Ngô">ngô</a>.</li> <li>Xây dựng các <a href="/w/index.php?title=Kim_t%E1%BB%B1_th%C3%A1p_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kim tự tháp Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">kim tự tháp Trung Bộ châu Mỹ</a>.</li> <li>Sử dụng hai bộ <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">lịch Trung Bộ châu Mỹ</a> khác nhau (lịch nghi lễ gồm 260 ngày và lịch dựa trên <a href="/w/index.php?title=N%C4%83m_m%E1%BA%B7t_tr%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Năm mặt trời (trang không tồn tại)">năm mặt trời</a> gồm 365 ngày).</li> <li>Dùng hệ chữ số <a href="/wiki/H%E1%BB%87_nh%E1%BB%8B_ph%C3%A2n" title="Hệ nhị phân">nhịp thập phân</a> (<a href="/wiki/C%C6%A1_s%E1%BB%91" title="Cơ số">cơ số</a> 20).</li> <li>Dùng hệ chữ viết bằng hình vẽ và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_h%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Chữ tượng hình">tượng hình</a>.</li> <li>Sử dụng nhựa <a href="/wiki/Cao_su" title="Cao su">cao su</a> và có sở thích chơi <a href="/w/index.php?title=Tr%C3%B2_ch%C6%A1i_b%C3%B3ng_c%E1%BB%A7a_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trò chơi bóng của Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">bóng</a>.</li> <li>Sử dụng hệ thống chữ viết do dân bản địa phát triển, viết bằng cách dùng chữ tượng hình và chữ biểu tượng.</li> <li>Sử dụng giấy làm bằng vỏ cây cho mục đích nghi lễ và để làm giấy viết.</li> <li>Thực hành <a href="/wiki/Hi%E1%BA%BFn_t%E1%BA%BF" title="Hiến tế">hiến tế</a> dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm cả <a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BA%BFn_t%E1%BA%BF_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiến tế người (trang không tồn tại)">hiến tế người</a>.</li> <li>Tôn giáo Trung Bộ châu Mỹ dựa trên sự kết hợp của <a href="/wiki/Shaman_gi%C3%A1o" title="Shaman giáo">Shaman giáo</a> và thần thánh tự nhiên, cùng với các hệ thống biểu tượng như nhau.</li> <li>Trung Bộ châu Mỹ cũng được xem là một vùng ngôn ngữ (<a href="/w/index.php?title=Sprachbun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sprachbun (trang không tồn tại)">Sprachbun</a>) gọi là <a href="/w/index.php?title=Khu_v%E1%BB%B1c_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu vực ngôn ngữ Trung Bộ châu Mỹ (trang không tồn tại)">Khu vực ngôn ngữ Trung Bộ châu Mỹ</a>. <sup id="cite_ref-FOOTNOTECampbellKaufmanSmith-Stark1986_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECampbellKaufmanSmith-Stark1986-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mesoamerica?uselang=vi">Trung Bộ châu Mỹ</a></b></i>.</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">"Meso-America." <i><a href="/wiki/Oxford_English_Dictionary" class="mw-redirect" title="Oxford English Dictionary">Oxford English Reference Dictionary</a></i> (ấn bản 2), 2002, Oxford University Press; <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-19-860652-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-19-860652-4">0-19-860652-4</a>, tr. 906</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">(2000): Atlas del México Prehispánico. Revista Arqueología mexicana. Número especial 5. Julio de 2000. Raíces/ Instituto Nacional de Antropología e Historia. México.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen199655-3"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen199655_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarmackGascoGossen1996">Carmack, Gasco & Gossen 1996</a>, tr. 55.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen199640-80-4"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen199640-80_4-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarmackGascoGossen1996">Carmack, Gasco & Gossen 1996</a>, tr. 40-80.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen1996-5"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen1996_5-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarmackGascoGossen1996">Carmack, Gasco & Gossen 1996</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKirchhoff1943-6"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKirchhoff1943_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKirchhoff1943">Kirchhoff 1943</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarmackGascoGossen19965-8-7"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECarmackGascoGossen19965-8_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarmackGascoGossen1996">Carmack, Gasco & Gossen 1996</a>, tr. 5-8.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECampbellKaufmanSmith-Stark1986-8"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECampbellKaufmanSmith-Stark1986_8-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCampbellKaufmanSmith-Stark1986">Campbell, Kaufman & Smith-Stark 1986</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sách"><span id="S.C3.A1ch"></span>Sách</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Sách”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sách"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFCampbellKaufmanSmith-Stark1986" class="citation journal cs1">Campbell, Lyle; Kaufman, Terrence; Smith-Stark, Thomas (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_language_1986-09_62_3/page/530">“Meso-America as a linguistic area”</a>. <i>Language</i>. Washington, DC: <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%8Dc_Hoa_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội Ngôn ngữ học Hoa Kỳ (trang không tồn tại)">Hội Ngôn ngữ học Hoa Kỳ</a>. <b>62</b> (3): 530–558. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F415477">10.2307/415477</a>. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0097-8507">0097-8507</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/415477">415477</a>. <a href="/wiki/OCLC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="OCLC (định danh)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1361911">1361911</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Language&rft.atitle=Meso-America+as+a+linguistic+area&rft.volume=62&rft.issue=3&rft.pages=530-558&rft.date=1986&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1361911&rft.issn=0097-8507&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F415477%23id-name%3DJSTOR&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F415477&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=Lyle&rft.au=Kaufman%2C+Terrence&rft.au=Smith-Stark%2C+Thomas&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_language_1986-09_62_3%2Fpage%2F530&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATrung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" class="Z3988"></span> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCarmackGascoGossen1996" class="citation book cs1">Carmack, Robert M.; Gasco, Janine L.; Gossen, Gary H. (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/legacyofmesoamer0000unse"><i>Legacy of Mesoamerica, The: History and Culture of a Native American Civilization</i></a>. New Jersey: Prentice Hall. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-13-337445-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-13-337445-9"><bdi>0-13-337445-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Legacy+of+Mesoamerica%2C+The%3A+History+and+Culture+of+a+Native+American+Civilization&rft.place=New+Jersey&rft.pub=Prentice+Hall&rft.date=1996&rft.isbn=0-13-337445-9&rft.aulast=Carmack&rft.aufirst=Robert+M.&rft.au=Gasco%2C+Janine+L.&rft.au=Gossen%2C+Gary+H.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flegacyofmesoamer0000unse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATrung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" class="Z3988"></span> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKirchhoff1943" class="citation journal cs1">Kirchhoff, Paul (1943). “Mesoamérica. Sus Límites Geográficos, Composición Étnica y Caracteres Culturales”. <i>Acta Americana</i>. <b>1</b> (1): 92–107.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Acta+Americana&rft.atitle=Mesoam%C3%A9rica.+Sus+L%C3%ADmites+Geogr%C3%A1ficos%2C+Composici%C3%B3n+%C3%89tnica+y+Caracteres+Culturales&rft.volume=1&rft.issue=1&rft.pages=92-107&rft.date=1943&rft.aulast=Kirchhoff&rft.aufirst=Paul&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATrung+B%E1%BB%99+ch%C3%A2u+M%E1%BB%B9" class="Z3988"></span> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Tây Ban Nha)</b></li></ul> <div class="boilerplate metadata plainlinks" id="stub"><table class="metadata plainlinks stub" style="background: transparent;" role="presentation"><tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:History.svg" class="mw-file-description"><img alt="Hình tượng sơ khai" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/History.svg/20px-History.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/History.svg/30px-History.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/History.svg/40px-History.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a></span></td> <td><i>Bài viết lịch sử này vẫn còn <a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A0i_s%C6%A1_khai" title="Wikipedia:Bài sơ khai">sơ khai</a>. Bạn có thể giúp Wikipedia <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&veaction=edit">mở rộng nội dung</a> để bài được hoàn chỉnh hơn.</i><div class="plainlinks hlist navbar mini" style="position: absolute; right: 15px; display: none;"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:S%C6%A1_khai_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Bản mẫu:Sơ khai lịch sử"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:S%C6%A1_khai_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Sơ khai lịch sử (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:S%C6%A1_khai_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div></td> </tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trung_Bộ_châu_Mỹ&oldid=67232818">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trung_Bộ_châu_Mỹ&oldid=67232818</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:S%C6%A1_khai_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Thể loại:Sơ khai lịch sử">Sơ khai lịch sử</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trung_b%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trung bộ châu Mỹ cổ đại">Trung bộ châu Mỹ cổ đại</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_C%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_%E1%BB%9F_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Thời kỳ Cổ điển ở châu Mỹ (trang không tồn tại)">Thời kỳ Cổ điển ở châu Mỹ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Khu_v%E1%BB%B1c_v%C4%83n_h%C3%B3a_Ti%E1%BB%81n-Colombo" title="Thể loại:Khu vực văn hóa Tiền-Colombo">Khu vực văn hóa Tiền-Colombo</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%8Ba_B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lịch sử người bản địa Bắc Mỹ (trang không tồn tại)">Lịch sử người bản địa Bắc Mỹ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%8Ba_Trung_M%E1%BB%B9" title="Thể loại:Dân tộc bản địa Trung Mỹ">Dân tộc bản địa Trung Mỹ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%8Ba_%E1%BB%9F_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Người bản địa ở México (trang không tồn tại)">Người bản địa ở México</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_M%C3%A9xico" title="Thể loại:Lịch sử México">Lịch sử México</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Guatemala" title="Thể loại:Lịch sử Guatemala">Lịch sử Guatemala</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Belize" title="Thể loại:Lịch sử Belize">Lịch sử Belize</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_El_Salvador" title="Thể loại:Lịch sử El Salvador">Lịch sử El Salvador</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Honduras" title="Thể loại:Lịch sử Honduras">Lịch sử Honduras</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Nicaragua" title="Thể loại:Lịch sử Nicaragua">Lịch sử Nicaragua</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:T%E1%BA%A5t_c%E1%BA%A3_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_s%C6%A1_khai" title="Thể loại:Tất cả bài viết sơ khai">Tất cả bài viết sơ khai</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 2 tháng 12 năm 2021, 18:45.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-l5h6t","wgBackendResponseTime":159,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.330","walltime":"0.528","ppvisitednodes":{"value":1363,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":19520,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1987,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11906,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 356.162 1 -total"," 24.39% 86.854 2 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí"," 20.51% 73.051 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 17.28% 61.542 6 Bản_mẫu:Sfn"," 12.22% 43.506 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 8.47% 30.178 1 Bản_mẫu:Về"," 7.47% 26.592 1 Bản_mẫu:Commons"," 6.94% 24.729 5 Bản_mẫu:Flag"," 6.94% 24.714 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"," 6.64% 23.661 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.152","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4043588,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFCampbellKaufmanSmith-Stark1986\"] = 1,\n [\"CITEREFCarmackGascoGossen1996\"] = 1,\n [\"CITEREFKirchhoff1943\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Chú thích sách\"] = 1,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 2,\n [\"En icon\"] = 2,\n [\"Es icon\"] = 1,\n [\"Flag\"] = 5,\n [\"ISBN\"] = 1,\n [\"Lá cờ\"] = 2,\n [\"Sfn\"] = 6,\n [\"Sơ khai lịch sử\"] = 1,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Thể loại Commons\"] = 1,\n [\"Về\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-z9tdm","timestamp":"20241128131715","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Trung B\u1ed9 ch\u00e2u M\u1ef9","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13703","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13703","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-11-01T18:12:43Z","dateModified":"2021-12-02T18:45:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/79\/Mesoamerica_english.PNG"}</script> </body> </html>