CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="th" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>กวนอู - วิกิพีเดีย</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )thwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "thai","wgMonthNames":["","มกราคม","กุมภาพันธ์","มีนาคม","เมษายน","พฤษภาคม","มิถุนายน","กรกฎาคม","สิงหาคม","กันยายน","ตุลาคม","พฤศจิกายน","ธันวาคม"],"wgRequestId":"171c6cd3-d4b4-4f5a-be50-b22a58395c53","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"กวนอู","wgTitle":"กวนอู","wgCurRevisionId":11894482,"wgRevisionId":11894482,"wgArticleId":23804,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["หน้าที่ใช้โฟนอส","บทความที่มีข้อความภาษาจีน","Harv and Sfn no-target errors","Webarchive template wayback links", "บทความวิกิพีเดียที่ต้องการเขียนใหม่","แม่แบบ Start date เรียงตามปี","แม่แบบ End date เรียงตามปี","บทความที่มีข้อความภาษาจีนตัวเต็ม","บทความที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม","บทความทั้งหมดที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม","บทความที่ขาดแหล่งอ้างอิงเฉพาะส่วน","บทความที่มีข้อความภาษาญี่ปุ่น","บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 763","กวนอู","เทพเจ้าจีน","ขุนพลของเล่าปี่","ขุนพลของโจโฉ", "เล่าเปียวและผู้เกี่ยวข้อง"],"wgPageViewLanguage":"th","wgPageContentLanguage":"th","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"กวนอู","wgRelevantArticleId":23804,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"th","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"th"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false, "wgWikibaseItemId":"Q222797","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "ext.phonos.init","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.cite.styles%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=th&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Guanyu-1.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1368"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Guanyu-1.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="912"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="729"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="กวนอู - วิกิพีเดีย"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="แก้ไข" href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="วิกิพีเดีย (th)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//th.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.th"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ฟีดอะตอม วิกิพีเดีย" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-กวนอู rootpage-กวนอู skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ข้ามไปเนื้อหา</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เมนูหลัก" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เมนูหลัก</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เมนูหลัก</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> การนำทาง </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" title="เยี่ยมชมหน้าหลัก [z]" accesskey="z"><span>หน้าหลัก</span></a></li><li id="n-ask" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1"><span>ถามคำถาม</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ค้นหาข้อมูลเบื้องหลังในเหตุการณ์ปัจจุบัน"><span>เหตุการณ์ปัจจุบัน</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1" title="โหลดหน้าแบบสุ่ม [x]" accesskey="x"><span>สุ่มบทความ</span></a></li><li id="n-about" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="ทำความรู้จักวิกิพีเดีย"><span>เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิธีการติดต่อวิกิพีเดีย"><span>ติดต่อเรา</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> มีส่วนร่วม </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D" title="ข้อแนะนำการใช้และแก้ไขวิกิพีเดีย"><span>คำอธิบาย</span></a></li><li id="n-introduction" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99"><span>เริ่มต้นเขียน</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="เกี่ยวกับโครงการ สิ่งที่คุณทำได้ และวิธีการค้นหา"><span>ศาลาประชาคม</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในวิกินี้ [r]" accesskey="r"><span>ปรับปรุงล่าสุด</span></a></li><li id="n-discord" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94"><span>ดิสคอร์ด</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="วิกิพีเดีย" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-th.svg" style="width: 6.4375em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="สารานุกรมเสรี" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-th.svg" width="100" height="18" style="width: 6.25em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ค้นหา</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" aria-label="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" autocapitalize="sentences" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="พิเศษ:ค้นหา"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ค้นหา</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="เครื่องมือส่วนตัว"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="หน้าตา" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">หน้าตา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th" class=""><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ" class=""><span>สร้างบัญชี</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o" class=""><span>เข้าสู่ระบบ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือส่วนตัว" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือส่วนตัว</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="เมนูผู้ใช้" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th"><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>สร้างบัญชี</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>เข้าสู่ระบบ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> หน้าสำหรับผู้แก้ไขที่ออกจากระบบ <a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B3" aria-label="เรียนรู้เพิ่มเกี่ยวกับการแก้ไข"><span>เรียนรู้เพิ่มเติม</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="รายการการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [y]" accesskey="y"><span>ส่วนร่วม</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="อภิปรายเกี่ยวกับการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [n]" accesskey="n"><span>คุย</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="สารบัญ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">สารบัญ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ซ่อน</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">บทนำ</div> </a> </li> <li id="toc-หลักฐานทางประวัติศาสตร์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#หลักฐานทางประวัติศาสตร์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>หลักฐานทางประวัติศาสตร์</span> </div> </a> <ul id="toc-หลักฐานทางประวัติศาสตร์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ลักษณะภายนอก" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ลักษณะภายนอก"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ลักษณะภายนอก</span> </div> </a> <ul id="toc-ลักษณะภายนอก-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ต้นชีวิต" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ต้นชีวิต"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>ต้นชีวิต</span> </div> </a> <ul id="toc-ต้นชีวิต-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น_ๆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น_ๆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น ๆ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น_ๆ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น ๆ subsection</span> </button> <ul id="toc-รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น_ๆ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ภูมิหลัง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ภูมิหลัง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>ภูมิหลัง</span> </div> </a> <ul id="toc-ภูมิหลัง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ยุทธการที่แปะแบ๊" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ยุทธการที่แปะแบ๊"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>ยุทธการที่แปะแบ๊</span> </div> </a> <ul id="toc-ยุทธการที่แปะแบ๊-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ตีจากโจโฉ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ตีจากโจโฉ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>ตีจากโจโฉ</span> </div> </a> <ul id="toc-ตีจากโจโฉ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-กลับไปหาเล่าปี่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#กลับไปหาเล่าปี่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>กลับไปหาเล่าปี่</span> </div> </a> <ul id="toc-กลับไปหาเล่าปี่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง</span> </div> </a> <ul id="toc-ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รักษาเกงจิ๋ว" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#รักษาเกงจิ๋ว"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>รักษาเกงจิ๋ว</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-รักษาเกงจิ๋ว-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle รักษาเกงจิ๋ว subsection</span> </button> <ul id="toc-รักษาเกงจิ๋ว-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า</span> </div> </a> <ul id="toc-กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ยุทธการที่อ้วนเสีย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ยุทธการที่อ้วนเสีย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ยุทธการที่อ้วนเสีย</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ยุทธการที่อ้วนเสีย-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ยุทธการที่อ้วนเสีย subsection</span> </button> <ul id="toc-ยุทธการที่อ้วนเสีย-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ดูถูกซุนกวน" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ดูถูกซุนกวน"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>ดูถูกซุนกวน</span> </div> </a> <ul id="toc-ดูถูกซุนกวน-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-เผชิญหน้ากับซิหลง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#เผชิญหน้ากับซิหลง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>เผชิญหน้ากับซิหลง</span> </div> </a> <ul id="toc-เผชิญหน้ากับซิหลง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-เสียเกงจิ๋ว" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#เสียเกงจิ๋ว"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>เสียเกงจิ๋ว</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-เสียเกงจิ๋ว-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle เสียเกงจิ๋ว subsection</span> </button> <ul id="toc-เสียเกงจิ๋ว-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-หลักฐานที่น่ากังขาจากเตี่ยนเลฺว่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#หลักฐานที่น่ากังขาจากเตี่ยนเลฺว่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>หลักฐานที่น่ากังขาจาก<i>เตี่ยนเลฺว่</i></span> </div> </a> <ul id="toc-หลักฐานที่น่ากังขาจากเตี่ยนเลฺว่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-เสียชีวิต" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#เสียชีวิต"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>เสียชีวิต</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-เสียชีวิต-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle เสียชีวิต subsection</span> </button> <ul id="toc-เสียชีวิต-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-หลักฐานอื่น_ๆ_จากฉู่จี้" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#หลักฐานอื่น_ๆ_จากฉู่จี้"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>หลักฐานอื่น ๆ จาก<i>ฉู่จี้</i></span> </div> </a> <ul id="toc-หลักฐานอื่น_ๆ_จากฉู่จี้-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-เกียรติยศหลังมรณกรรม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#เกียรติยศหลังมรณกรรม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>เกียรติยศหลังมรณกรรม</span> </div> </a> <ul id="toc-เกียรติยศหลังมรณกรรม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-เกร็ดประวัติ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#เกร็ดประวัติ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>เกร็ดประวัติ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-เกร็ดประวัติ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle เกร็ดประวัติ subsection</span> </button> <ul id="toc-เกร็ดประวัติ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่</span> </div> </a> <ul id="toc-ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-แนะนำเล่าปี่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#แนะนำเล่าปี่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>แนะนำเล่าปี่</span> </div> </a> <ul id="toc-แนะนำเล่าปี่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว</span> </div> </a> <ul id="toc-ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-บาดเจ็บที่แขน" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#บาดเจ็บที่แขน"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.4</span> <span>บาดเจ็บที่แขน</span> </div> </a> <ul id="toc-บาดเจ็บที่แขน-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ในนิยาย_สามก๊ก" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ในนิยาย_สามก๊ก"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>ในนิยาย <i>สามก๊ก</i></span> </div> </a> <ul id="toc-ในนิยาย_สามก๊ก-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ลักษณะนิสัย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ลักษณะนิสัย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>ลักษณะนิสัย</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ลักษณะนิสัย-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ลักษณะนิสัย subsection</span> </button> <ul id="toc-ลักษณะนิสัย-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ความสัตย์ซื่อ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ความสัตย์ซื่อ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>ความสัตย์ซื่อ</span> </div> </a> <ul id="toc-ความสัตย์ซื่อ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความถือคุณธรรม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ความถือคุณธรรม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>ความถือคุณธรรม</span> </div> </a> <ul id="toc-ความถือคุณธรรม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความกตัญญูรู้คุณ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ความกตัญญูรู้คุณ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.3</span> <span>ความกตัญญูรู้คุณ</span> </div> </a> <ul id="toc-ความกตัญญูรู้คุณ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความกล้าหาญ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ความกล้าหาญ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.4</span> <span>ความกล้าหาญ</span> </div> </a> <ul id="toc-ความกล้าหาญ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความหยิ่งทรนง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ความหยิ่งทรนง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.5</span> <span>ความหยิ่งทรนง</span> </div> </a> <ul id="toc-ความหยิ่งทรนง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ครอบครัว" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ครอบครัว"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>ครอบครัว</span> </div> </a> <ul id="toc-ครอบครัว-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อาวุธ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#อาวุธ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>อาวุธ</span> </div> </a> <ul id="toc-อาวุธ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความเคารพนับถือ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ความเคารพนับถือ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>ความเคารพนับถือ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ความเคารพนับถือ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ความเคารพนับถือ subsection</span> </button> <ul id="toc-ความเคารพนับถือ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-เทพเจ้ากวนอู" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#เทพเจ้ากวนอู"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1</span> <span>เทพเจ้ากวนอู</span> </div> </a> <ul id="toc-เทพเจ้ากวนอู-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ศาลเจ้ากวนอู" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ศาลเจ้ากวนอู"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.2</span> <span>ศาลเจ้ากวนอู</span> </div> </a> <ul id="toc-ศาลเจ้ากวนอู-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-กวนอูในศาสนาเต๋า" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#กวนอูในศาสนาเต๋า"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.3</span> <span>กวนอูในศาสนาเต๋า</span> </div> </a> <ul id="toc-กวนอูในศาสนาเต๋า-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-กวนอูในศาสนาพุทธ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#กวนอูในศาสนาพุทธ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.4</span> <span>กวนอูในศาสนาพุทธ</span> </div> </a> <ul id="toc-กวนอูในศาสนาพุทธ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ในวัฒนธรรมสมัยนิยม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ในวัฒนธรรมสมัยนิยม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>ในวัฒนธรรมสมัยนิยม</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ในวัฒนธรรมสมัยนิยม-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ในวัฒนธรรมสมัยนิยม subsection</span> </button> <ul id="toc-ในวัฒนธรรมสมัยนิยม-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ภาพยนตร์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ภาพยนตร์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1</span> <span>ภาพยนตร์</span> </div> </a> <ul id="toc-ภาพยนตร์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ละครโทรทัศน์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ละครโทรทัศน์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.2</span> <span>ละครโทรทัศน์</span> </div> </a> <ul id="toc-ละครโทรทัศน์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-วิดีโอเกม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#วิดีโอเกม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.3</span> <span>วิดีโอเกม</span> </div> </a> <ul id="toc-วิดีโอเกม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-เกมไพ่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#เกมไพ่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.4</span> <span>เกมไพ่</span> </div> </a> <ul id="toc-เกมไพ่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การ์ตูน" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#การ์ตูน"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.5</span> <span>การ์ตูน</span> </div> </a> <ul id="toc-การ์ตูน-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-เชิงอรรถ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#เชิงอรรถ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>เชิงอรรถ</span> </div> </a> <ul id="toc-เชิงอรรถ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>อ้างอิง</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-อ้างอิง-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle อ้างอิง subsection</span> </button> <ul id="toc-อ้างอิง-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มที่_36" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มที่_36"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19.1</span> <span>อ้างอิงจาก<i>สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ)</i> เล่มที่ 36</span> </div> </a> <ul id="toc-อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มที่_36-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มอื่น_ๆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มอื่น_ๆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19.2</span> <span>อ้างอิงจาก<i>สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ)</i> เล่มอื่น ๆ</span> </div> </a> <ul id="toc-อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มอื่น_ๆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิงจากอรรถาธิบายสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อจู้)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิงจากอรรถาธิบายสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อจู้)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19.3</span> <span>อ้างอิงจาก<i>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อจู้)</i></span> </div> </a> <ul id="toc-อ้างอิงจากอรรถาธิบายสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อจู้)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รายการอ้างอิงอื่น_ๆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รายการอ้างอิงอื่น_ๆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19.4</span> <span>รายการอ้างอิงอื่น ๆ</span> </div> </a> <ul id="toc-รายการอ้างอิงอื่น_ๆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#แหล่งข้อมูลอื่น"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>แหล่งข้อมูลอื่น</span> </div> </a> <ul id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="สารบัญ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">กวนอู</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ไปที่บทความในภาษาอื่น ซึ่งมีใน 42 ภาษา" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-42" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">42 ภาษา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%8A%D9%88" title="كوان يو – อาหรับ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كوان يو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="อาหรับ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%8A%D9%88" title="كوان يو – อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كوان يو" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%80%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ཀོན་ཡུས། – ทิเบต" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཀོན་ཡུས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ทิเบต" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – คาตาลัน" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="คาตาลัน" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Gu%C4%83ng_%E1%B9%B2%CC%84" title="Guăng Ṳ̄ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Guăng Ṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kuan_J%C3%BC" title="Kuan Jü – เช็ก" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kuan Jü" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="เช็ก" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – เดนมาร์ก" lang="da" hreflang="da" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="เดนมาร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – เยอรมัน" lang="de" hreflang="de" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="เยอรมัน" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – อังกฤษ" lang="en" hreflang="en" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="English" data-language-local-name="อังกฤษ" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – สเปน" lang="es" hreflang="es" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="สเปน" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – บาสก์" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="บาสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88" title="گوان یو – เปอร์เซีย" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گوان یو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="เปอร์เซีย" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – ฝรั่งเศส" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ฝรั่งเศส" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – กาลิเซีย" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="กาลิเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%B4an_Y%C3%AD" title="Kôan Yí – จีนแคะ" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kôan Yí" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="จีนแคะ" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kuan_J%C3%BC" title="Kuan Jü – ฮังการี" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kuan Jü" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ฮังการี" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – อินโดนีเซีย" lang="id" hreflang="id" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="อินโดนีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – ไอซ์แลนด์" lang="is" hreflang="is" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ไอซ์แลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – อิตาลี" lang="it" hreflang="it" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="อิตาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%96%A2%E7%BE%BD" title="関羽 – ญี่ปุ่น" lang="ja" hreflang="ja" data-title="関羽" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ญี่ปุ่น" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%80%E1%9E%BD%E1%9E%93_%E1%9E%A2%E1%9F%8A%E1%9E%B8" title="កួន អ៊ី – เขมร" lang="km" hreflang="km" data-title="កួន អ៊ី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="เขมร" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B4%80%EC%9A%B0" title="관우 – เกาหลี" lang="ko" hreflang="ko" data-title="관우" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="เกาหลี" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – มาเลย์" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="มาเลย์" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – ดัตช์" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ดัตช์" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – นอร์เวย์บุคมอล" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="นอร์เวย์บุคมอล" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – โปแลนด์" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="โปแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – โปรตุเกส" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="โปรตุเกส" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – โรมาเนีย" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="โรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D0%AE%D0%B9" title="Гуань Юй – รัสเซีย" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гуань Юй" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="รัสเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – เซอร์โบ-โครเอเชีย" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="เซอร์โบ-โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – สวีเดน" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="สวีเดน" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="சங்கிராமர் – ทมิฬ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சங்கிராமர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ทมิฬ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu" title="Guan Yu – ตุรกี" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Guan Yu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ตุรกี" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D1%83%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D0%AE%D0%B9" title="Ґуань Юй – ยูเครน" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ґуань Юй" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ยูเครน" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88" title="گوان یو – อูรดู" lang="ur" hreflang="ur" data-title="گوان یو" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="อูรดู" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Quan_V%C5%A9" title="Quan Vũ – เวียดนาม" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Quan Vũ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="เวียดนาม" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%85%B3%E5%85%AC" title="关公 – จีนอู๋" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="关公" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="จีนอู๋" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%85%B3%E7%BE%BD" title="关羽 – จีน" lang="zh" hreflang="zh" data-title="关羽" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="จีน" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%97%9C%E7%BE%BD" title="關羽 – จีนคลาสสิก" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="關羽" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="จีนคลาสสิก" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Koan_%C3%9A" title="Koan Ú – จีนมินหนาน" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Koan Ú" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="จีนมินหนาน" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%97%9C%E7%BE%BD" title="關羽 – กวางตุ้ง" lang="yue" hreflang="yue" data-title="關羽" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="กวางตุ้ง" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q222797#sitelinks-wikipedia" title="แก้ไขลิงก์ข้ามภาษา" class="wbc-editpage">แก้ไขลิงก์</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="เนมสเปซ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="ดูหน้าเนื้อหา [c]" accesskey="c"><span>บทความ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" rel="discussion" title="อภิปรายเกี่ยวกับหน้าเนื้อหา [t]" accesskey="t"><span>อภิปราย</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เปลี่ยนรูปแบบภาษา" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ไทย</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ดู"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=history" title="แก้ไขเก่าของหน้านี้ [h]" accesskey="h"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เครื่องมือ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <div class="vector-menu-heading"> การกระทำ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=history"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ทั่วไป </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="รายการหน้าวิกิทุกหน้าที่ลิงก์มาที่นี่ [j]" accesskey="j"><span>หน้าที่ลิงก์มา</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" rel="nofollow" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในหน้าที่ลิงก์จากหน้านี้ [k]" accesskey="k"><span>การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวโยง</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9B%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%94" title="อัปโหลดไฟล์ [u]" accesskey="u"><span>อัปโหลดไฟล์</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9" title="รายการหน้าพิเศษทั้งหมด [q]" accesskey="q"><span>หน้าพิเศษ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&oldid=11894482" title="ลิงก์ถาวรมารุ่นนี้ของหน้านี้"><span>ลิงก์ถาวร</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=info" title="ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหน้านี้"><span>สารสนเทศหน้า</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87&page=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&id=11894482&wpFormIdentifier=titleform" title="สารสนเทศเกี่ยวกับวิธีการอ้างอิงหน้านี้"><span>อ้างอิงบทความนี้</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%25B9"><span>รับยูอาร์แอลแบบสั้น</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:QrCode&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%25B9"><span>ดาวน์โหลดคิวอาร์โค้ด</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> พิมพ์/ส่งออก </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9"><span>สร้างหนังสือ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:DownloadAsPdf&page=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=show-download-screen"><span>ดาวน์โหลดเป็น PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&printable=yes" title="รุ่นที่พร้อมพิมพ์ของหน้านี้ [p]" accesskey="p"><span>รุ่นพร้อมพิมพ์</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ในโครงการอื่น </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%E9%97%9C%E7%BE%BD" hreflang="en"><span>วิกิมีเดียคอมมอนส์</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://th.wikiquote.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" hreflang="th"><span>วิกิคำคม</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q222797" title="ลิงก์ไปยังสิ่งนี้ในคลังซึ่งเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ เข้าด้วยกัน [g]" accesskey="g"><span>สิ่งนี้ในวิกิสนเทศ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">หน้าตา</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ซ่อน</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="th" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9751016">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">หน้านี้เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ชื่อบุคคลจีน">ชื่อบุคคลจีน</a> นามสกุลคือ <i>กวาน (關)</i></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10224066">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Crystal_Clear_app_kedit.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/40px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/60px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/80px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">บทความนี้<b>อาจต้องเขียนใหม่ทั้งหมดเพื่อให้เป็นไปตาม<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="วิกิพีเดีย:คู่มือการเขียน">มาตรฐานคุณภาพ</a>ของวิกิพีเดีย</b> หรือกำลังดำเนินการอยู่ <a class="external text" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit">คุณช่วยเราได้</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="พูดคุย:กวนอู">หน้าอภิปราย</a>อาจมีข้อเสนอแนะ</div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10224066"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">ในบทความนี้ หรือส่วนของบทความนี้ <b>ยังคลุมเครือว่า เนื้อหาที่ใดเป็นเรื่องจริง ที่ใดเป็นเรื่องสมมุติ (เรื่องเล่าขาน, นิยาย, ภาพยนตร์ ฯลฯ)</b> โปรดเรียบเรียงใหม่โดยแยกแยะให้ชัดเจน ตาม<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Manual_of_style_(writing_about_fiction)" class="extiw" title="en:Wikipedia:Manual of style (writing about fiction)">แนวทางการแยกเรื่องจริงกับเรื่องสมมุติ</a> </div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;font-size: 100%;"><div class="fn" style="font-size:125%;">กวนอู (กวาน ยฺหวี่)</div></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%; font-weight:bold;"><span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關羽</span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guanyu-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Guanyu-1.jpg/220px-Guanyu-1.jpg" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Guanyu-1.jpg/330px-Guanyu-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Guanyu-1.jpg/440px-Guanyu-1.jpg 2x" data-file-width="544" data-file-height="620" /></a></span><div style="line-height:normal;padding-top:0.2em;">ภาพวาดของกวนอูใน<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%89%E0%B8%96%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ซันไฉถูหุ่ย (ไม่มีหน้านี้)">ซันไฉถูหุ่ย</a></i></div></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">ขุนพลหน้า (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">前將軍</span></span> <i>เฉียนเจียงจฺวิน</i>)</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>ดำรงตำแหน่ง</b></span><br /><span class="nowrap">ค.ศ. 219</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">219</span>)</span> – <span class="nowrap">ค.ศ. 220</span><span style="display:none"> (<span class="dtend">220</span>)</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">กษัตริย์</th><td><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a> (อ๋องแห่งฮันต๋ง) /<br /> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a> (ราชวงศ์ฮั่น)</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">ขุนพลปราบโจร (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">盪寇將軍</span></span> <i>ต้างโค่วเจียงจฺวิน</i>)<br /><small>(ในสังกัดของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>)</small></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>ดำรงตำแหน่ง</b></span><br /><abbr title="ประมาณ">ป.</abbr> <span class="nowrap">ค.ศ. 211</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">211</span>)</span> – <span class="nowrap">ค.ศ. 219</span><span style="display:none"> (<span class="dtend">219</span>)</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">กษัตริย์</th><td><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">เจ้าเมืองซงหยง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">襄陽太守</span></span> <i>เซียงหยางไท่โฉ่ว</i>)<br /><small>(ในสังกัดของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>)</small></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>ดำรงตำแหน่ง</b></span><br /><abbr title="ประมาณ">ป.</abbr> <span class="nowrap">ค.ศ. 211</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">211</span>)</span> – <span class="nowrap">ค.ศ. 219</span><span style="display:none"> (<span class="dtend">219</span>)</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">กษัตริย์</th><td><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">รองขุนพล (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">偏將軍</span></span> <i>เพียนเจียงจฺวิน</i>)<br /><small>(ในสังกัดของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a> ต่อมาในสังกัดของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>)</small></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>ดำรงตำแหน่ง</b></span><br /><span class="nowrap">ค.ศ. 200</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">200</span>)</span> – <abbr title="ประมาณ">ป.</abbr> <span class="nowrap">ค.ศ. 211</span><span style="display:none"> (<span class="dtend">211</span>)</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">กษัตริย์</th><td><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background:lavender">ข้อมูลส่วนบุคคล</th></tr><tr><th scope="row">เกิด</th><td>ไม่ทราบ<br />อำเภอไก่เหลียง เมืองฮอตั๋ง <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ราชวงศ์ฮั่น">จักรวรรดิฮั่น</a> (ปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ยฺวิ่นเฉิง">ยฺวิ่นเฉิง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="มณฑลชานซี">มณฑลชานซี</a>)</td></tr><tr><th scope="row">เสียชีวิต</th><td>มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 220<sup id="cite_ref-death_date_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-death_date-2"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />อำเภอหลินจฺหวี่ เมืองซงหยง จักรวรรดิฮั่น (ปัจจุบันคืออำเภอหนานจาง <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>)</td></tr><tr><th scope="row">บุตร</th><td><div class="plainlist"><ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="กวนหิน">กวนหิน</a></li><li><i>บุตรสาวอย่างน้อยหนึ่งคน</i></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row">อาชีพ</th><td>ขุนพล</td></tr><tr><th scope="row">ชื่อรอง</th><td>หุนเตี๋ยง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">雲長</span></span> <i>ยฺหวินฉาง</i>)</td></tr><tr><th scope="row">สมัญญานาม</th><td>จฺว้างโหมวโหว (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">壯繆侯</span></span>)</td></tr><tr><th scope="row">บรรดาศักดิ์</th><td>หั้นสือแต่งเฮา<br />(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢壽亭侯</span></span> <i>ฮั่นโช่วถิงโหว</i>)</td></tr><tr><th scope="row">เทพนาม</th><td><br /> <ul><li>สังฆรามโพธิสัตว์/เฉียหลันผูซ่า (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">伽藍菩薩</span></span>)</li> <li>กวนตี้ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關帝</span></span>; "จักรพรรดิกวน")</li> <li>กวนกง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關公</span></span>; "ท่านกวน")</li> <li>กวนเซิ่งตี้จฺวิน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關聖帝君</span></span>; "อริยมหาราชเจ้ากวน")</li></ul> </td></tr><tr><th scope="row">ชื่ออื่น ๆ</th><td><br /> <ul><li>กวนเอ้อร์เหย่ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關二爺</span></span>; "ท่านปู่รองกวน")</li> <li>บีเยียงก๋ง/เหม่ยหรานกง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">美髯公</span></span>; "ท่านเครางาม")</li> <li>ฉางเชิง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">長生</span></span>)</li> <li>โช่วฉาง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">壽長</span></span>)</li></ul> </td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-top: 1px solid right; font-size: 95%"><div></div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr style="display:none;"><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;font-size: 125%; background-color: #b0c4de;">กวนอู</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_Yu_(Chinese_characters).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg/175px-Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg.png" decoding="async" width="175" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg/263px-Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg/350px-Guan_Yu_%28Chinese_characters%29.svg.png 2x" data-file-width="475" data-file-height="562" /></a></span><div>"กวนอู (กวาน ยฺหวี่)" เขียนเป็นอักษรจีนตัวเต็ม (บน) และอักษรจีนตัวย่อ (ล่าง)</div></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">อักษรจีนตัวเต็ม</a></th><td><span style="font-size: 1rem"><span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh-Hant">關羽</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="อักษรจีนตัวย่อ">อักษรจีนตัวย่อ</a></th><td><span style="font-size: 1rem"><span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh-Hans">关羽</span></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ฮั่นยฺหวี่พินอิน">ฮั่นยฺหวี่พินอิน</a></th><td><span class="noprint" style="text-indent: 0;"><span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/3\/30\/Guan_Yu.ogg\/Guan_Yu.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"Gu\u0101n Y\u01d4"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"th","wikibase":"","file":"Guan Yu.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/30/Guan_Yu.ogg/Guan_Yu.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">Guān Yǔ</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_Yu.ogg" title="ไฟล์:Guan Yu.ogg">ⓘ</a></sup></span></span></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><table class="collapsible collapsed" style="padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;font-size: 100%; text-align: left; background-color: #f9ffbc;">การถอดเสียง</th></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #dcffc9;"><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ภาษาจีนมาตรฐาน">ภาษาจีนกลางมาตรฐาน</a></th></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ฮั่นยฺหวี่พินอิน">ฮั่นยฺหวี่พินอิน</a></th><td style="text-align: left;"><span class="noprint" style="text-indent: 0;"><span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/3\/30\/Guan_Yu.ogg\/Guan_Yu.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"Gu\u0101n Y\u01d4"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"th","wikibase":"","file":"Guan Yu.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/30/Guan_Yu.ogg/Guan_Yu.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">Guān Yǔ</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_Yu.ogg" title="ไฟล์:Guan Yu.ogg">ⓘ</a></sup></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="จู้อิน">จู้อิน</a></th><td style="text-align: left;">ㄍㄨㄢ   ㄩˇ</td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gwoyeu_Romatzyh" class="extiw" title="en:Gwoyeu Romatzyh">กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ</a></th><td style="text-align: left;">Guan Yeu</td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%94-%E0%B9%84%E0%B8%88%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="เวด-ไจลส์">เวด-ไจลส์</a></th><td style="text-align: left;">Kuan<sup>1</sup> Yü<sup>3</sup></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yale_romanization_of_Mandarin" class="extiw" title="en:Yale romanization of Mandarin">อักษรโรมันแบบเยล</a></th><td style="text-align: left;">Gwān Yǔ</td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5" title="สัทอักษรสากล">IPA</a></th><td style="text-align: left;"><span class="IPA" style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5" title="สัทอักษรสากล">[kwán ỳ]</a></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #dcffc9;"><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B9%8B" title="ภาษาอู๋">ภาษาอู๋</a></th></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/w/index.php?title=Suzhounese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suzhounese (ไม่มีหน้านี้)">ภาษาซูโจว</a></th><td style="text-align: left;">Kue Yû</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #dcffc9;"><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน">ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน</a></th></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yale_romanization_of_Cantonese" class="extiw" title="en:Yale romanization of Cantonese">อักษรโรมันแบบเยล</a></th><td style="text-align: left;">Gwāan Yúh</td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5" title="สัทอักษรสากล">IPA</a></th><td style="text-align: left;"><span class="IPA" style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5" title="สัทอักษรสากล">[kʷáːn jy̬ː]</a></span></td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%87%E0%B8%87" title="ยฺหวิดเพ็ง">ยฺหวิดเพ็ง</a></th><td style="text-align: left;">Gwaan1 Jyu5</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #dcffc9;"><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89" title="ภาษาหมิ่นใต้">ภาษาหมิ่นใต้</a></th></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A2%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="เป่อ่วยยี (ไม่มีหน้านี้)">เป่อ่วยยี</a><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาฮกเกี้ยน">ภาษาฮกเกี้ยน</a></th><td style="text-align: left;">Koan Ú</td></tr><tr><th scope="row" style="font-weight:normal; text-align: left;"><a href="/w/index.php?title=Taiwanese_Romanization_System&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taiwanese Romanization System (ไม่มีหน้านี้)">ไถหลัว</a></th><td style="text-align: left;">Kuan Ú</td></tr></tbody></table></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr></tbody></table> <p><b>กวนอู</b> (เสียชีวิต เดือนมกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 220)<sup id="cite_ref-death_date_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-death_date-2"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า <b>กวาน ยฺหวี่</b> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">關羽</span>; <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="พินอิน">พินอิน</a>: <i><span lang="zh-Latn-pinyin">Guān Yǔ</span></i>; <span class="IPA" style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5" title="สัทอักษรสากล">[kwán ỳ]</a></span><small> <span class="nowrap">(<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_Yu.ogg" title="ไฟล์:Guan Yu.ogg"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/13px-Speaker_Icon.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/20px-Speaker_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/26px-Speaker_Icon.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Guan_Yu.ogg" class="internal" title="Guan Yu.ogg">ฟังเสียง</a>)</span></small>) มีชื่อรองว่า <b>หุนเตี๋ยง</b><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>b<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> หรือในภาษาจีนกลางว่า <b>ยฺหวินฉาง</b> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant">雲長</span>; <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="พินอิน">พินอิน</a>: <i><span lang="zh-Latn-pinyin">Yúncháng</span></i>) เป็นขุนพลชาวจีนที่รับใช้ขุนศึก<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ในช่วงปลายยุค<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก">ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก</a>ของจีน กวนอูและ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a>มีความสัมพันธ์ฉันพี่น้องกับเล่าปี่และติดตามเล่าปี่ตลอดการแสวงอำนาจในช่วงต้น กวนอูมีบทบาทสำคัญในเหตุการณ์ที่นำไปสู่<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ปลายราชวงศ์ฮั่น">การสิ้นสุดของราชวงศ์ฮั่น</a>และการสถาปนารัฐ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="จ๊กก๊ก">จ๊กก๊ก</a>ของเล่าปี่ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="ยุคสามก๊ก">ยุคสามก๊ก</a> กวนอูเป็นที่จดจำในเรื่องความจงรักภักดีต่อเล่าปี่ ขณะเดียวกันก็มีชื่อเสียงในเรื่องการตอบแทนบุญคุณของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ด้วยการสังหาร<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="งันเหลียง">งันเหลียง</a>ขุนพลของ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a>คู่อริของโจโฉใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%8A" title="ยุทธการที่แปะแบ๊">ยุทธการที่แปะแบ๊</a> หลังจากเล่าปี่ยึดมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เอ๊กจิ๋ว">เอ๊กจิ๋ว</a>ได้ในปี ค.ศ. 214 กวนอูยังคงปกครองและป้องกันมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a>ต่อไปอีกประมาณ 7 ปี ในปี ค.ศ. 219 ระหว่างที่กวนอูไปรบกับกองทัพของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ยุทธการที่อ้วนเสีย">ยุทธการที่อ้วนเสีย</a> <a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>พันธมิตรของเล่าปี่ทำลายความเป็นพันธมิตรซุน-เล่าแล้วส่งขุนพล<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>เข้า<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การรุกรานเกงจิ๋วของลิบอง">ยึดครองอาณาเขตของเล่าปี่ในมณฑลเกงจิ๋ว</a> ในช่วงเวลาที่กวนอูทราบข่าวการเสียเกงจิ๋ว (หลังกวนอูพ่ายแพ้ในการรบที่อ้วนเสีย) ก็เป็นเวลาที่สายเกินแก้แล้ว ต่อมากวนอูถูกทัพของซุนกวนซุ่มโจมตีและจับตัวได้ จากนั้นจึงถูกประหารชีวิต<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPerkins1999192_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPerkins1999192-5"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="หลักฐานทางประวัติศาสตร์"><span id=".E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.90.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.97.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.A7.E0.B8.B1.E0.B8.95.E0.B8.B4.E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.95.E0.B8.A3.E0.B9.8C"></span>หลักฐานทางประวัติศาสตร์</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=1" title="แก้ไขส่วน: หลักฐานทางประวัติศาสตร์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>หลักฐานทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับชีวประวัติของกวนอูที่เชื่อถือได้คือ <i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="สามก๊กจี่">สามก๊กจี่</a></i> (<i>ซานกั๋วจื้อ</i>) เขียนโดย<a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A7" title="ตันซิ่ว">ตันซิ่ว</a>ในศตวรรษที่ 3 ครั้นศตวรรษที่ 5 <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B8%8B%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="เผย์ ซงจือ">เผย์ ซงจือ</a><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="อรรถาธิบายสามก๊กจี่">ได้เพิ่มอรรถาธิบายให้กับ<i>สามก๊กจี่</i></a> โดยได้รวบรวมข้อมูลจากหลักฐานอื่น ๆ เพิ่มเติมให้กับงานต้นฉบับของตันซิ่ว และได้เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัวไปด้วย บันทึกส่วนหนึ่งที่ใช้ในการเพิ่มอรรถาธิบายให้กับชีวประวัติของกวนอู ได้แก่ <i>ฉู่จี้</i> (<i>จดหมายเหตุจ๊กก๊ก</i>) โดยหวัง อิ่น; <i>เว่ย์ชู</i> (<i>จดหมายเหตุวุยก๊ก</i>) โดย<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87_%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="หวัง เฉิน (ไม่มีหน้านี้)">หวัง เฉิน</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="สฺวิน อี่">สฺวิน อี่</a> และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99_%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="หร่วน จี๋ (ไม่มีหน้านี้)">หร่วน จี๋</a>; <i>เจียงเปี่ยวจฺวั้น</i> โดย ยฺหวี ผู่; <i>ฟู่จื่อ</i> โดย <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%88_%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฟู่ เสฺวียน (ไม่มีหน้านี้)">ฟู่ เสฺวียน</a>; <i>เตี่ยนเลฺว่</i> โดย <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B5_%E0%B8%AE%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ยฺหวี ฮฺว่าน (ไม่มีหน้านี้)">ยฺหวี ฮฺว่าน</a>; <i>อู๋ลี่</i> (<i>ประวัติศาสตร์ง่อก๊ก</i>) โดย หู ชง; และ <i><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD" title="หฺวาหยางกั๋วจื้อ">หฺวาหยางกั๋วจื้อ</a></i> โดย <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%89%E0%B8%B2%E0%B8%87_%E0%B8%89%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฉาง ฉฺวี (ไม่มีหน้านี้)">ฉาง ฉฺวี</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ลักษณะภายนอก"><span id=".E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.A9.E0.B8.93.E0.B8.B0.E0.B8.A0.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.81"></span>ลักษณะภายนอก</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=2" title="แก้ไขส่วน: ลักษณะภายนอก"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ในบันทึกทางประวัติศาสตร์ไม่มีข้อความที่บรรยายลักษณะภายนอกของกวนอูอย่างแน่ชัด แต่ใน<i>สามก๊กจี่</i>ได้บันทึกไว้ว่า ครั้งหนึ่ง<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="จูกัดเหลียง">จูกัดเหลียง</a>ได้กล่าวถึงกวนอูว่ามี "เคราที่มิมีผู้ใดเทียบ"<sup id="cite_ref-beard_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-beard-7"><span class="cite-bracket">[</span>c<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ตามความเชื่อดั้งเดิม กวนอูถูกบรรยายลักษณะว่าเป็นนักรบใบหน้าแดงที่มีเคราดกยาว แนวคิดเรื่องหน้าแดงนี้มาจากคำบรรยายลักษณะของกวนอูในตอนที่ 1 ของนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่อง <i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a></i> ซึ่งประพันธ์ในศตวรรษที่ 14 ตามเนื้อความต่อไปนี้: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r11715920">.mw-parser-output .templatequote p{text-indent:0}.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 40px;border-left:none}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:left;padding-left:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>"<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เหี้ยนเต๊ก</a> <i>(เล่าปี่)</i> มองไปที่บุรุษนั้นผู้มีสูงเก้า<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%89%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฉื่อ (ไม่มีหน้านี้)">ฉื่อ</a></i><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>d<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และมีเครายาวสอง<i>ฉื่อ</i><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>e<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ใบหน้ามีสีเหมือนผลพุทราสุก<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>f<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ริมฝีปากแดงและอวบอิ่ม ดวงตาเหมือนกับหงส์แดง<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>g<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> คิ้วคล้าย<a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A1_(%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%87)" title="ไหม (แมลง)">หนอนไหม</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>h<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> มีท่าทางสง่างามองอาจ"</p></blockquote> <p><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%89%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87_(%E0%B8%AB%E0%B8%99)" title="สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)">สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)</a> ตอนที่ 1 บรรยายลักษณะของกวนอูไว้ตามเนื่อตวามต่อไปนี้<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11715920"><blockquote class="templatequote"><p>"<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>เห็นผู้นั้นสูงประมาณหกศอกหนวดยาวประมาณศอกเศษ หน้าแดงดังผลพุทราสุก ปากแดงดังชาดแต้ม คิ้วดังตัวไหม จักษุยาวดังนกการะเวก เห็นกิริยาผิดประหลาทกว่าคนทั้งปวง"</p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ต้นชีวิต"><span id=".E0.B8.95.E0.B9.89.E0.B8.99.E0.B8.8A.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.95"></span>ต้นชีวิต</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=3" title="แก้ไขส่วน: ต้นชีวิต"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Three_Brothers_edit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Three_Brothers_edit.jpg/170px-Three_Brothers_edit.jpg" decoding="async" width="170" height="256" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Three_Brothers_edit.jpg/255px-Three_Brothers_edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Three_Brothers_edit.jpg 2x" data-file-width="285" data-file-height="429" /></a><figcaption>เล่าปี่ (ด้านซ้าย) กวนอู (ด้านหลัง) และเตียวหุย (ด้านขวา) ในภาพวาดโดยซากูไร เซกกัง (ค.ศ. 1715–1790) ศิลปินชาวญี่ปุ่น</figcaption></figure> <p>กวนอูเป็นชาวอำเภอไก่เหลียง(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">解縣</span></span> <i>เสี่ยเซี่ยน</i>) เมืองฮอตั๋ง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">河東郡</span></span> <i>เหอตงจฺวิ้น</i>) ซึ่งในปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ยฺวิ่นเฉิง">ยฺวิ่นเฉิง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="มณฑลชานซี">มณฑลชานซี</a> ชื่อรองเดิมของกวนอูคือฉางเชิง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">長生</span></span>).<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กวนอูมีความสนใจในตำราประวัติศาสตร์ยุคโบราณ<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="จั่วจฺวั้น (ไม่มีหน้านี้)">จั่วจฺวั้น</a></i> และสามารถท่องจำได้อย่างแม่นยำ<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กวนอูหนีออกจากบ้านเกิดด้วยเหตุการณ์ที่ไม่ทราบแน่ชัด และเดินทางไปยังเมืองตุ้นก้วน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">涿郡</span></span> <i>จัวจฺวิ้น</i>; ปัจจุบันคือเมืองจัวโจว <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>). เมื่อ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%8F%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="กบฏโพกผ้าเหลือง">กบฏโพกผ้าเหลือง</a>ก่อการขึ้นในปี ค.ศ. 184 กวนอูและ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a>เข้าร่วมกองกำลังทหารอาสาที่ก่อตั้งโดย<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a> และช่วยเหลือนายพล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%87" title="เจาเจ้ง">เจาเจ้ง</a>ในการปราบจลาจล <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>เมื่อเล่าปี่ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้สำเร็จราชการ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">相</span></span> <i>เซียง</i>) ของรัฐเพงงวนก๋วน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">平原國</span></span> <i>ผิงยฺเหวียนกั๋ว</i>; ปัจจุบันคือเมืองเต๋อโจว <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%87" title="มณฑลชานตง">มณฑลชานตง</a>) กวนอูและเตียวหุยก็ได้รับการแต่งตั้งให้มีตำแหน่งเปี๋ยปู้ซือหม่า (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">别部司馬</span></span>) บัญชากองทหารสองกองแยกกันภายใต้สังกัดของเล่าปี่ ทั้งสามคนเล่าปี่ กวนอู และเตียวหุยมีความสนิทกันเหมือนเป็นพี่น้องกัน และนอนร่วมเตียงกัน กวนอูและเตียวหุยมักยืนให้ความคุ้มครองเล่าปี่อยู่ด้านหลังเมื่อเล่าปี่พบปะกับผู้อื่น ทั้งคู่ติดตามเล่าปี่ในการตั้งตัวและช่วยปกป้องเล่าปี่จากอันตราย<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น_ๆ"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.A3.E0.B8.B2.E0.B8.8A.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B9.82.E0.B8.88.E0.B9.82.E0.B8.89.E0.B9.80.E0.B8.9B.E0.B9.87.E0.B8.99.E0.B9.80.E0.B8.A7.E0.B8.A5.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B9.89.E0.B8.99_.E0.B9.86"></span>รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น ๆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=4" title="แก้ไขส่วน: รับราชการกับโจโฉเป็นเวลาสั้น ๆ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ภูมิหลัง"><span id=".E0.B8.A0.E0.B8.B9.E0.B8.A1.E0.B8.B4.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.87"></span>ภูมิหลัง</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=5" title="แก้ไขส่วน: ภูมิหลัง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>และผู้ใต้บังคับบัญชาได้ติดตาม<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>กลับไปเมืองหลวงฮูโต๋ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">許</span></span> <i>สฺวี่</i>; ปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="สฺวี่ชาง">สฺวี่ชาง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="มณฑลเหอหนาน">มณฑลเหอหนาน</a>) หลังจากทำศึกชนะ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%89" title="ลิโป้">ลิโป้</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%9D%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="ยุทธการที่แห้ฝือ">ยุทธการที่แห้ฝือ</a>ในปี ค.ศ. 198 ประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น เล่าปี่และผู้ติดตามได้หนีออกจากเมืองฮูโต๋ โดยอ้างว่าจะช่วยโจโฉนำทหารไปโจมตี<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="อ้วนสุด">อ้วนสุด</a> เล่าปี่ไปยังมณฑล<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="ชีจิ๋ว">ชีจิ๋ว</a> สังหาร<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="กีเหมา">กีเหมา</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">車冑</span></span> <i>เชอ โจ้ว</i>) ผู้เป็นข้าหลวงมณฑล และเข้าควบคุมมณฑลชีจิ๋ว เล่าปี่ย้ายไปอยู่เมืองเสียวพ่าย (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">小沛</span></span> <i>เสี่ยวเพ่ย์</i>; ปัจจุบันคืออำเภอเพ่ย์ <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B9" title="มณฑลเจียงซู">มณฑลเจียงซู</a>) ให้กวนอูอยู่รักษาเมืองแห้ฝือ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">下邳</span></span> <i>เซี่ยพี</i>; ปัจจุบันคือเมืองพีโจว มณฑลเจียงซู) เมืองหลวงของมณฑลชีจิ๋ว<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ในปี ค.ศ. 200 โจโฉยกทัพมาโจมตีเล่าปี่จนแตกพ่ายแล้วเข้ายึดมณฑลชีจิ๋วคืน เล่าปี่หนีไปทางภาคเหนือของจีนแล้วเข้าหลบภัยกับ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a>ที่เป็นคู่ศึกกับโจโฉ ส่วนกวนอูถูกกองทัพของโจโฉจับตัวได้แล้วพากลับเมืองฮูโต๋ โจโฉปฏิบัติต่อกวนอูอย่างให้เกียรติ และได้ทูลขอ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a>ให้พระราชทานแต่งตั้งให้กวนอูมีตำแหน่งเพียนเจียงจฺวิน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">偏將軍</span></span>).<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ยุทธการที่แปะแบ๊"><span id=".E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B9.81.E0.B8.9B.E0.B8.B0.E0.B9.81.E0.B8.9A.E0.B9.8A"></span>ยุทธการที่แปะแบ๊</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=6" title="แก้ไขส่วน: ยุทธการที่แปะแบ๊"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%8A" title="ยุทธการที่แปะแบ๊">ยุทธการที่แปะแบ๊</a></div> <p>ต่อมาในปีเดียวกัน อ้วนเสี้ยวให้ขุนพล<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="งันเหลียง">งันเหลียง</a>นำทหารเข้าโจมตีกองทหารรักษาการณ์ของโจโฉที่แปะแบ๊ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">白馬</span></span> ปั๋วหม่า; ปัจจุบันอยู่บริเวณใกล้กับอำเภอหฺวา <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="มณฑลเหอหนาน">มณฑลเหอหนาน</a>) ซึ่งป้องกันโดยเล่าเอี๋ยน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">劉延</span></span> <i>หลิว เหยียน</i>) โจโฉให้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เตียวเลี้ยว">เตียวเลี้ยว</a>และกวนอูนำทหารกองหน้าไปรบกับข้าศึก ระหว่างการรบกวนอูจำสัปทนของงันเหลียงได้จึงมุ่งตรงไปหางันเหลียง ตัดศีรษะงันเหลียงได้แล้วหิ้วศีรษะนั้นกลับมา ทหารของงันเหลียงไม่สามารถต้านทานกวนอูไว้ได้ การล้อมที่แปะแบ๊จึงคลี่คลายไป โจโฉถวายคำแนะนำให้พระเจ้าเหี้ยนเต้พระราชทานบรรดาศักดิ์ให้กวนอูเป็น "หั้นสือแต่งเฮา " (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢壽亭侯</span></span> <i>ฮั่นโซ่วถิงโหว</i>) <sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>i<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ตีจากโจโฉ"><span id=".E0.B8.95.E0.B8.B5.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B9.82.E0.B8.88.E0.B9.82.E0.B8.89"></span>ตีจากโจโฉ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=7" title="แก้ไขส่วน: ตีจากโจโฉ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>แม้ว่าโจโฉจะชื่นชมกวนอูเป็นอย่างมาก แต่ก็รู้สึกได้ว่ากวนอูคงไม่ตั้งใจจะรับราชการกับตนเป็นเวลานาน โจโฉได้บอกกับเตียวเลี้ยวว่า "ขอท่านจงใช้ความเป็นเพื่อนกับกวนอูไปเลียบเคียงถามถึงความต้องการของกวนอูด้วย" เมื่อเตียวเลี้ยวถามกวนอู กวนอูจึงตอบว่า "ข้าทราบดีว่าท่านโจดีต่อข้าเป็นอย่างมาก แต่ข้าก็ได้รับความกรุณาเป็นอย่างมากจากขุนพลเล่าและข้าได้สาบานว่าจะติดตามท่านไปจนสิ้นชีวิต ข้ามิอาจละคำสาบานได้ ท้ายที่สุดแล้วข้าจะจากไป ขอท่านโปรดช่วยข้านำความนี้ไปว่ากล่าวกับท่านโจด้วย" เตียวเลี้ยวนำความที่กวนอูกล่าวไปบอกกับโจโฉ โจโฉจึงยิ่งประทับใจในตัวกวนอูมากขึ้นไปอีก<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ใน<i>ฟู่จื่อ</i>มีรายละเอียดของเหตุการณ์นี้ที่แตกต่างออกไปเล็กน้อย โดยบันทึกไว้ว่าเตียวเลี้ยวมีความลำบากใจว่าจะนำความที่กวนอูกล่าวไปแจ้งกับโจโฉดีหรือไม่ หากนำความไปแจ้ง โจโฉอาจจะสั่งประหารกวนอู หากไม่แจ้ง โจโฉก็อาจจะปลดตนออกจากตำแหน่ง เตียวเลี้ยวถอนหายใจแล้วว่า "ท่านโจเป็นนายของข้าและเป็นเหมือนบิดาของข้า ส่วนกวนอูก็เป็นเหมือนพี่น้องของข้า" ในที่สุดเตียวเลี้ยวจึงตัดสินใจแจ้งโจโฉ โจโฉจึงว่า "ผู้ใดรับใช้นายแต่ก็ไม่ลืมรากเหง้าถือเป็นผู้ทรงธรรมโดยแท้ ท่านคิดว่าเขาจะจากไปเมื่อใดหรือ?" เตียวเลี้ยวตอบว่า "กวนอูได้รับความกรุณาจากนายท่าน เขาอาจจะจากไปหลังจากได้ตอบแทนบุญคุณท่านแล้ว"<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>หลังจากกวนอูสังหารงันเหลียงและสลายวงล้อมที่แปะแบ๊แล้ว โจโฉก็รู้ว่ากวนอูจะจากไปในไม่ช้าจึงมอบรางวัลให้กวนอูมากขึ้น กวนอูผนึกของขวัญทั้งหมดที่ได้รับจากโจโฉ เขียนหนังสืออำลาถึงโจโฉ และมุ่งหน้าไปยังอาณาเขตของอ้วนเสี้ยวเพื่อไปหาเล่าปี่ ผู้ใต้บังคับบัญชาของโจโฉต้องการจะไล่ตามจับกวนอู แต่โจโฉห้ามไว้แล้วกล่าวว่า "เขาแค่ทำตามหน้าที่เพื่อนายของตน ไม่จำเป็นต้องไล่ตามจับ"<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B8%8B%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="เผย์ ซงจือ">เผย์ ซงจือ</a>แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเหตุการณ์นี้ว่า "โจโฉชื่นชมกวนอูอย่างมากแม้ตนจะรู้ว่ากวนอูจะไม่อยู่เป็นลูกน้องตนอีก จึงไม่ส่งคนไปไล่ตามกวนอูเมื่อกวนอูจากไป เปิดโอกาสให้กวนอูสำเร็จผลเพื่อความจงรักภักดี (ต่อเล่าปี่) หากเขามิใช่คนใจกว้างอย่างที่ขุนศึกผู้ยิ่งใหญ่เป็น เขาจะปล่อยให้เกิดเหตุเช่นนี้หรือ นี่เป็นตัวอย่างของคุณธรรมของโจโฉ"<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="กลับไปหาเล่าปี่"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B9.84.E0.B8.9B.E0.B8.AB.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.9B.E0.B8.B5.E0.B9.88"></span>กลับไปหาเล่าปี่</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=8" title="แก้ไขส่วน: กลับไปหาเล่าปี่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_yu_-Summer_Palace,_Beijing.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG/220px-Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG" decoding="async" width="220" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG/330px-Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG/440px-Guan_yu_-Summer_Palace%2C_Beijing.JPG 2x" data-file-width="2580" data-file-height="1284" /></a><figcaption>ภาพจิตรกรรมของกวนอู "บุกเดี่ยวพันลี้" (千里走單騎) ที่<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%A4%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="พระราชวังฤดูร้อน">พระราชวังฤดูร้อน</a> กรุง<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ปักกิ่ง">ปักกิ่ง</a></figcaption></figure> <p>เมื่อ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>รบกับ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%AD" title="ยุทธการที่กัวต๋อ">ยุทธการที่กัวต๋อ</a>ในปี ค.ศ. 200 อ้วนเสี้ยวส่ง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ไปติดต่อกับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%87%E0%B8%81" title="เล่าเพ็ก">เล่าเพ็ก</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">劉辟</span></span> <i>หลิว พี่</i>) ผู้นำกลุ่ม<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%8F%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="กบฏโพกผ้าเหลือง">กบฏโพกผ้าเหลือง</a>ในเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ยีหลำ (ไม่มีหน้านี้)">ยีหลำ</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">汝南</span></span> <i>หรู่หนาน</i>) และช่วยเล่าเพ็กในการโจมตีเมืองหลวงฮูโต๋ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">許</span></span> สฺวี่; ปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="สฺวี่ชาง">สฺวี่ชาง</a> มณฑลเหอหนาน) ในขณะที่โจโฉอยู่ไกลถึงกัวต๋อ กวนอูกลับมาร่วมกับเล่าปี่ในช่วงเวลานี้ เล่าปี่และเล่าเพ็กพ่ายแพ้ให้กับ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="โจหยิน">โจหยิน</a>ขุนพลของโจโฉ จากนั้นเล่าปี่จึงกลับไปหาอ้วนเสี้ยว เล่าปี่ลอบวางแผนจะตีจากอ้วนเสี้ยว จึงแสร้งทำเป็นเสนอให้อ้วนเสี้ยวเป็นพันธมิตรกับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เล่าเปียว">เล่าเปียว</a>ผู้ครองมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a> อ้วนเสี้ยวมอบหมายให้เล่าปี่ไปติดต่อกับ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%B2" title="ก๋งเต๋า">ก๋งเต๋า</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">共都/龔都</span></span> <i>กงตู</i>) ผู้นำกลุ่มกบฏอีกคนในยีหลำ และรวบรวมทหารได้สองสามพันคน ฝ่ายโจโฉหลังจากได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดเหนืออ้วนเสี้ยวที่กัวต๋อก็ยกทัพกลับมาโจมตีเมืองยีหลำและเอาชนะเล่าปี่ได้ เล่าปี่หนีลงทางใต้และเข้าหลบภัยกับเล่าเปียว เล่าเปียวมอบหมายให้เล่าปี่ดูแลอำเภอซินเอี๋ย (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">新野</span></span> <i>ซินเหย่</i>; ปัจจุบันตืออำเภอซินเหย่ มณฑลเหอหนาน) ที่ชายแดนทางเหนือของมณฑลเกงจิ๋ว กวนอูได้ติดตามเล่าปี่ไปอยู่ที่ซินเอี๋ย <sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง"><span id=".E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B8.9C.E0.B8.B2.E0.B9.81.E0.B8.94.E0.B8.87.E0.B9.81.E0.B8.A5.E0.B8.B0.E0.B8.9C.E0.B8.A5.E0.B8.AA.E0.B8.B7.E0.B8.9A.E0.B9.80.E0.B8.99.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.AD.E0.B8.87"></span>ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=9" title="แก้ไขส่วน: ยุทธการที่ผาแดงและผลสืบเนื่อง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9C%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ยุทธการที่ผาแดง">ยุทธการที่ผาแดง</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87_(%E0%B8%84.%E0%B8%A8._208)" title="ยุทธการที่กังเหลง (ค.ศ. 208)">ยุทธการที่กังเหลง (ค.ศ. 208)</a></div> <p><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เล่าเปียว">เล่าเปียว</a>เสียชีวิตในปี ค.ศ. 208 <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เล่าจ๋อง">เล่าจ๋อง</a>บุตรชายคนเล็กของเล่าเปียวสืบทอดตำแหน่งแทนและต่อมาก็ยอมจำนนมอบมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a>ให้<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>เมื่อโจโฉเริ่มการทำศึกเพื่อปราบปรามกองกำลังฝ่ายตรงข้ามทางตอนใต้ของจีน <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>พร้อมด้วยผู้ติดตามอพยพจากซินเอี๋ยมุ่งไปยังแฮเค้า (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">夏口</span></span> เซี่ยโข่ว; ปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99" title="อู่ฮั่น">อู่ฮั่น</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>) ซึ่งรักษาป้องกันโดย<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B" class="mw-disambig" title="เล่ากี๋">เล่ากี๋</a>บุตรชายคนโตของเล่าเปียวและเป็นอิสระจากความควบคุมของโจโฉ ในการเดินทางครั้งนั้นเล่าปี่ได้แบ่งคนของตนออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งนำโดยกวนอูให้แล่นเรือไปตามแม่น้ำมุ่งไปยังกังเหลง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">江陵</span></span> <i>เจียงหลิง</i>; ปัจจุบันคือเมืองจิงโจว มณฑลหูเป่ย์) อีกกลุ่มนำโดยตัวเล่าปี่เองเดินทางไปทางบก ทหารส่งทหารม้าฝีมือดี 5,000 นายให้ไล่ตามกลุ่มของเล่าปี่และไล่ตามทันทีเตียงปัน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">長坂</span></span> <i>ฉางป่าน</i>; ปัจจุบันคือเมืองตางหยาง <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>) แล้วเกิด<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" class="mw-redirect" title="ยุทธการที่สะพานเตียงปันเกี้ยว">ยุทธการที่สะพานเตียงปันเกี้ยว</a>ขึ้น เล่าปี่และผู้ติดตามที่เหลือหนีกองกำลังของโจโฉจนมาถึงท่าน้ำฮันจิ๋น (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢津</span></span> <i>ฮั่นจิน</i>) ที่ซึ่งกลุ่มของกวนอูได้ช่วยพาทั้งหมดขึ้นเรือแล้วแล่นไปแฮเค้าด้วยกัน<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ในปี ค.ศ. 208 เล่าปี่เป็นพันธมิตรกับ<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>และเอาชนะโจโฉได้อย่างแตกหักใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9C%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ยุทธการที่ผาแดง">ยุทธการที่ผาแดง</a> โจโฉถอยหนีขึ้นทางเหนือหลังการพ่ายแพ้และมอบหมายให้<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="โจหยิน">โจหยิน</a>อยู่ป้องกันมณฑลเกงจิ๋ว ในระหว่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87_(%E0%B8%84.%E0%B8%A8._208)" title="ยุทธการที่กังเหลง (ค.ศ. 208)">ยุทธการที่กังเหลง</a> กวนอูได้รับมอบหมายให้แทรกซึมไปสกัดเส้นทางลำเลียงเสบียงของโจหยิน กวนอูจึงนำกองกำลังพิเศษเข้าโจมตีเมืองซงหยงที่มี<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%99" title="งักจิ้น">งักจิ้น</a>ขุนพลของโจโฉเป็นผู้รักษา งักจิ้นเอาชนะกวนอูและซู เฟย์ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蘇非</span></span>) ให้ล่าถอยไปได้<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> หลังเล่าปี่ยึดครองได้หลายเมืองของมณฑลเกงจิ๋วใต้ เล่าปี่ได้แต่งตั้งให้กวนอูเป็นเจ้าเมือง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">太守</span></span> <i>ไท่โฉ่ว</i>) ของเมืองซงหยงและเป็นขุนพลปราบโจร (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">盪寇將軍</span></span> <i>ต้างโค่วเจียงจฺวิน</i>) และมอบหมายให้กวนอูไปตั้งกองกำลังที่ทางฝั่งเหนือของ<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="แม่น้ำแยงซี">แม่น้ำแยงซี</a>.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ภายหลังกวนอูรบกับงักจิ้นและ<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%88%E0%B8%87" title="บุนเพ่ง">บุนเพ่ง</a>ที่สฺวินโข่ว (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">尋口</span></span>) และพ่ายแพ้ บุนเพ่งโจมตีคลังแสงและคลังเสบียงของกวนอูที่ท่าน้ำฮันจิ๋น (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢津</span></span> <i>ฮั่นจิน</i>) และเผาเรือของกวนอูที่จิงเฉิง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">荊城</span></span>).<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="รักษาเกงจิ๋ว"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.A9.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B4.E0.B9.8B.E0.B8.A7"></span>รักษาเกงจิ๋ว</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=10" title="แก้ไขส่วน: รักษาเกงจิ๋ว"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ระหว่างปี ค.ศ. 212 ถึง ค.ศ. 214 <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>เริ่ม<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%B6%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="การยึดเอ๊กจิ๋วของเล่าปี่">การศึก</a>เพื่อยึดครองมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เอ๊กจิ๋ว">เอ๊กจิ๋ว</a> (ครอบคลุมพื้นที่ของ<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%89%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="มณฑลเสฉวน">มณฑลเสฉวน</a>และเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%89%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ฉงชิ่ง">ฉงชิ่ง</a>ในปัจจุบัน) จาก<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="เล่าเจี้ยง">เล่าเจี้ยง</a>ที่เป็นผู้ครองมณฑล ผู้ใต้บังคับบัญชาของเล่าปี่ส่วนใหญ่ได้เข้าร่วมในการศึกนี้ ในขณะที่กวนอูยังคงอยู่รักษาดูแลอาณาเขตของเล่าปี่ในมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B8.93.E0.B8.B5.E0.B8.9E.E0.B8.B4.E0.B8.9E.E0.B8.B2.E0.B8.97.E0.B9.80.E0.B8.A3.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B2.E0.B8.93.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.82.E0.B8.95.E0.B8.8B.E0.B8.B8.E0.B8.99-.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.B2"></span>กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=11" title="แก้ไขส่วน: กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99-%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2" title="กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า">กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า</a></div> <p>ในช่วงกลางทศวรรษ 210 เกิดกรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตระหว่างเล่าปี่และ <a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>ในมณฑลเกงจิ๋วใต้ ตามข้อตกลงก่อนหน้านี้ เล่าปี่ได้ "ยืม" มณฑลเกงจิ๋วใต้จากซุนกวนเพื่อใช้เป็นฐานกำลังชั่วคราว เล่าปี่จะต้องคืนอาณาเขตนี้แก่ซุนกวนหลังจากได้ฐานที่มั่นอื่นแล้ว หลังจากเล่าปี่ยึดครองมณฑลเอ๊กจิ๋ว ซุนกวนได้ร้องขอต่อเล่าปี่คืนสามเมืองแต่เล่าปี่ปฏิเสธ ซุนกวนจึงให้ขุนพล<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>นำทัพไปยึดสามเมือง เล่าปี่โต้กลับด้วยการให้กวนอูนำทัพไปหยุดลิบอง<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="กำเหลง">กำเหลง</a>หนึ่งในผู้ใต้บังคับบัญชาของลิบองได้จัดการขัดขวางกวนอูไม่ให้ข้ามธารน้ำตื้นใกล้อี้หยาง ธารน้ำตื้นนี้จึงได้ชื่อว่า 'ธารน้ำกวนอู' (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關羽瀨</span></span> <i>กวาน-ยฺหวี่ไล่)</i><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ภายหลัง<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="โลซก">โลซก</a> (แม่ทัพใหญ่บัญชาการกองกำลังของซุนกวนโดยรวมในมณฑลเกงจิ๋ว) ได้เชิญกวนอูมาพบเพื่อเจรจาจัดการกรณีพิพาทเรื่องอาณาเขต ราวปี ค.ศ. 215 หลังจากโจโฉยึดได้เมือง<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%87" title="ฮั่นจง">ฮันต๋ง</a> เล่าปี่เห็นว่าเหตุการณ์นี้เป็นภัยคุกคามทางยุทธศาสตร์ต่อตนในมณฑลเอ๊กจิ๋ว จึงตัดสินใจสงบศึกกับซุนกวนและตกลงจะแบ่งมณฑลเกงจิ๋วใต้ส่วนหนึ่งให้ซุนกวนโดยกำหนดเขตแดนใหม่ตลอดแม่น้ำเซียง จากนั้นทั้งสองฝ่ายจึงถอนกำลังไป<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ยุทธการที่อ้วนเสีย"><span id=".E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.A7.E0.B8.99.E0.B9.80.E0.B8.AA.E0.B8.B5.E0.B8.A2"></span>ยุทธการที่อ้วนเสีย</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=12" title="แก้ไขส่วน: ยุทธการที่อ้วนเสีย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ยุทธการที่อ้วนเสีย">ยุทธการที่อ้วนเสีย</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Shang_Xi,_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG/220px-Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG" decoding="async" width="220" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG/330px-Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG/440px-Shang_Xi%2C_Guan_Yu_Captures_General_Pang_De.JPG 2x" data-file-width="2200" data-file-height="1862" /></a><figcaption>กวนอูจับตัว<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บังเต๊ก">บังเต๊ก</a> ในภาพวาดสมัย<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์หมิง">ราชวงศ์หมิง</a>โดยชาง สี่, <abbr title="ประมาณ">ป.</abbr> ค.ศ. 1430</figcaption></figure> <p>ในปี ค.ศ. 219 <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ได้ชัยชนะต่อโจโฉใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ยุทธการที่ฮันต๋ง">ยุทธการที่ฮันต๋ง</a> จากนั้นเล่าปี่จึงสถาปนาตนขึ้นเป็น "ฮันต๋งอ๋อง" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢中王</span></span> <i>ฮั่นจงหฺวาง</i>) เล่าปี่แต่งตั้งให้กวนอูเป็นขุนพลกองหน้า (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">前將軍</span></span> <i>เฉียงเจียงจฺวิน</i>) และประทานขวานชั้นยศ ในปีเดียวกัน กวนอูนำทัพยกไปโจมตี<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="โจหยิน">โจหยิน</a>ที่อ้วนเสีย (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">樊城</span></span> <i>ฝานเฉิง</i>; ปัจจุบันตือเขตฝานเฉิง เมืองเซียงหยาง <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>) และเข้าล้อมป้อมปราการไว้ โจโฉให้<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A1" title="อิกิ๋ม">อิกิ๋ม</a>นำกองหนุนไปช่วยโจหยิน ขณะนั้นเป็นฤดูใบไม้ผลิและเกิดฝนตกหนักจนแม่น้ำฮันซุยล้นตลิ่ง เกิดน้ำท่วมทำลายกองทหารเจ็ดสายของอิกิ๋ม อิกิ๋มยอมจำนนต่อกวนอู ส่วน<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บังเต๊ก">บังเต๊ก</a>ผู้ใต้บังคับบัญชาของอิกิ๋มไม่ยอมจำนนจึงถูกกวนอูสั่งประหาร กลุ่มโจรที่นำโดยเหลียง เจี๋ย (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">梁郟</span></span>) และลู่ หุน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">陸渾</span></span>) ได้รับตราราชการจากกวนอูจึงมาเข้าร่วมและกลายเป็นผู้ติดตามของกวนอู ชื่อเสียงของกวนอูแพร่สะพัดไปทั่วแผ่นดิน<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><i>ฉู่จี้</i>ได้บันทึกว่าก่อนที่กวนอูจะเริ่มการศึกที่อ้วนเสีย กวนอูได้ฝันว่ามีหมูป่ามากัดที่เท้า กวนอูจึงบอก<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a>บุตรชายว่า "ปีนี้พ่ออ่อนแอลงมาก พ่ออาจจะไม่ได้กลับมาเป็น ๆ"<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ดูถูกซุนกวน"><span id=".E0.B8.94.E0.B8.B9.E0.B8.96.E0.B8.B9.E0.B8.81.E0.B8.8B.E0.B8.B8.E0.B8.99.E0.B8.81.E0.B8.A7.E0.B8.99"></span>ดูถูกซุนกวน</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=13" title="แก้ไขส่วน: ดูถูกซุนกวน"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>หลังจากความพ่ายแพ้ของอิกิ๋ม โจโฉคิดอ่านจะย้ายเมืองหลวงจากเมืองฮูโต๋ (許 สฺวี่; ปัจจุบันคือเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="สฺวี่ชาง">สฺวี่ชาง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="มณฑลเหอหนาน">มณฑลเหอหนาน</a>) ขึ้นเหนือไป<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="เหอเป่ย์">เหอเป่ย์</a>เพื่อหลีกภัยจากกวนอู แต่<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89" title="สุมาอี้">สุมาอี้</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89" title="เจียวเจ้">เจียวเจ้</a>ได้บอกกับโจโฉว่า<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>คงต้องร้อนใจเมื่อได้ยินข่าวชัยชนะของกวนอู แล้วแนะนำให้โจโฉเป็นพันธมิตรกับซุนกวนเพื่อให้ซุนกวนช่วยขัดขวางการรุกคืบของกวนอู และเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนโจโฉก็ต้องยอมรับการอ้างสิทธิของซุนกวนเหนือดินแดน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="เจียงหนาน">กังตั๋ง</a> ด้วยแนวทางนี้การปิดล้อมที่อ้วนเสียก็จะคลี่คลายโดยอัตโนมัติ โจโฉทำตามคำแนะนำนี้ ก่อนหน้านี้ซุนกวนได้ส่งทูตไปพบกวนอูเพื่อเสนอให้มีการแต่งงานระหว่างบุตรชายของตนและบุตรสาวของกวนอู แต่กวนอูปฏิเสธข้อเสนอ ทั้งยังด่าว่าและหยามเกียรติของทูตอย่างรุนแรง ทำให้ซุนกวนโกรธมาก<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="เผชิญหน้ากับซิหลง"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.9C.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.8D.E0.B8.AB.E0.B8.99.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.8B.E0.B8.B4.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.87"></span>เผชิญหน้ากับซิหลง</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=14" title="แก้ไขส่วน: เผชิญหน้ากับซิหลง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ต่อมาโจโฉให้<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="ซิหลง">ซิหลง</a>นำทหารกองหนุนอีกกองไปช่วยโจหยินที่อ้วนเสีย ซิหลงบุกทะลวงผ่าวงล้อมของกวนอูในสนามรบ จึงสลายการโอบล้อมที่อ้วนเสียได้สำเร็จ <sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เมื่อกวนอูเห็นว่าไม่อาจยึดอ้วนเสียได้จึงถอนทัพไป <sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>ฉู่จี้</i>ได้บันทึกเหตุการณ์การเผชิญหน้าของซิหลงและกวนอูในสนามรบไว้ ซิหลงเคยเป็นเพื่อนสนิทของกวนอู มักจะสนทนากันเรื่องต่าง ๆ นอกเหนือจากเรื่องการทหาร เมื่อทั้งสองได้พบกันอีกครั้งที่อ้วนเสีย ซิหลงได้ถ่ายทอดคำสั่งกับทหารของตนว่า "ใครตัดศีรษะกวนอูได้จะได้รับรางวัลเป็นทองคำ 1,000 <i><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="ชั่ง">ชั่ง</a></i>" กวนอูตกใจจึงถามซิหลงว่า "พี่ท่านเหตุใดจึงกล่าวเช่นนี้" ซิหลงตอบว่า "นี่เป็นเรื่องการของแผ่นดิน"<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เสียเกงจิ๋ว"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.AA.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B4.E0.B9.8B.E0.B8.A7"></span>เสียเกงจิ๋ว</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=15" title="แก้ไขส่วน: เสียเกงจิ๋ว"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การรุกรานเกงจิ๋วของลิบอง">การรุกรานเกงจิ๋วของลิบอง</a></div> <p>แม้ว่ากวนอูจะเอาชนะและจับตัว<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A1" title="อิกิ๋ม">อิกิ๋ม</a>ได้ที่อ้วนเสีย แต่ในทัพกวนอูก็เกิดขาดแคลนเสบียง กวนอูจึงยึดข้าวสารจากยุ้งฉางแห่งหนึ่งของซุนกวนที่ด่านเซียงกฺวัน (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">湘關</span></span>) ซุนกวนจึงลอบตกลงเป็นพันธมิตรกับ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>แล้วให้<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>และคนอื่น ๆ เข้ารุกรานมณฑล<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a> ตัวซุนกวนนำทัพหนุนตามไปในภายหลัง ที่ชิมเอี๋ยง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">尋陽</span></span> <i>สฺวินหยาง</i>) ลิบองสั่งให้ทหารซ่อนตัวในเรือที่ปลอมให้เป็นเรือของพ่อค้าและพลเรือนแล่นมายังมณฑลเกงจิ๋ว ตลอดทางลิบองเข้าแทรกซึมและเข้ายึดหอสังเกตการณ์ที่กวนอูให้ตั้งไว้ตลอดริมแม่น้ำ กวนอูจึงไม่รู้เรื่องการบุกรุกครั้งนี้อย่างสิ้นเชิง<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>เมื่อกวนอูเริ่มต้นการศึกที่อ้วนเสีย ได้มอบหมายให้<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="บิฮอง">บิฮอง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="เปาสูหยิน">เปาสูหยิน</a>อยู่ป้องกันฐานกำลังสำคัญในมณฑลเกงจิ๋วคือเมืองลำกุ๋น (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">南郡</span></span> <i>หนานจฺวิ้น</i>; ปัจจุบันคือเมืองจิงโจว <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>) และเมืองกังอั๋น (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">公安</span></span> <i>กงอัน</i>; ปัจจุบันคืออำเภอกงอัน มณฑลหูเป่ย์) กวนอูปฏิบัติต่อทั้งสองอย่างดูหมิ่น ระหว่างการศึก หลังจากที่บิฮองและเปาสูหยินส่งเสบียงให้ทัพกวนอูที่แนวหน้าไม่เพียงพอ กวนอูไม่พอใจจึงว่า "ข้าจะจัดการกับพวกมันเมื่อข้ากลับไป" บิฮองและเปาสูหยินรู้สึกไม่สบายใจกับเรื่องนี้เป็นอย่างมาก เมื่อซุนกวนเข้ารุกรานมณฑลเกงจิ๋ว ลิบองได้แสดงความเห็นอกเห็นใจต่อบิฮองและสามารถเกลี้ยกล่อมให้ยอมสวามิภักดิ์ได้สำเร็จ ส่วน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ยีหวน">ยีหวน</a>ก็เกลี้ยกลอมเปาสูหยินได้เช่นกัน อาณาเขตของเล่าปี่ในมณฑลเกงจิ๋วจึงตกอยู่ใต้การควบคุมของซุนกวนหลังการยอมจำนนของบิฮองและเปาสูหยิน<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="หลักฐานที่น่ากังขาจากเตี่ยนเลฺว่"><span id=".E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.90.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B8.99.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B8.B2.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B9.80.E0.B8.95.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B8.A2.E0.B8.99.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B8.BA.E0.B8.A7.E0.B9.88"></span>หลักฐานที่น่ากังขาจาก<i>เตี่ยนเลฺว่</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=16" title="แก้ไขส่วน: หลักฐานที่น่ากังขาจากเตี่ยนเลฺว่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>เตี่ยนเลฺว่</i> บันทึกว่า: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11715920"></p><blockquote class="templatequote"><p>เมื่อกวนอูปิดล้อมอ้วนเสีย ซุนกวนได้สูงทูตไปพบกวนอูเพื่อเสนอความช่วยเหลือ ขณะเดียวกันก็ลอบสั่งทูตให้หน่วงเวลาในการเดินทาง จากนั้นจึงส่งนายทะเบียนล่วงหน้าไปพบกวนอูก่อน กวนอูไม่พอใจที่ข้อเสนอส่งมาถึงช้าเพราะขณะนั้นกวนอูจับ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A1" title="อิกิ๋ม">อิกิ๋ม</a>ได้แล้ว กวนอูต่อว่าทูตว่า "เจ้าพวกตัวเหอ (貉 คือ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B8%99" title="จิ้งจอกแร็กคูน">จิ้งจอกแร็กคูน</a>) บังอาจทำเช่นนี้ หากข้าครองอ้วนเสียได้ คิดหรือว่าข้าไม่อาจทำลายล้างพวกเจ้าได้" แม้ว่าซุนกวนจะรู้สึกว่าถูกดูหมิ่นโดยคำตอบของกวนอู แต่ยังคงเขียนหนังสือถึงกวนอูแสร้งทำเป็นให้อภัยและอนุญาตให้กวนอูผ่านอาณาเขตของซุนกวนได้อย่างอิสระ<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p> เผย์ ซงจือแสดงความคิดเห็นเกี่ยวเนื้อความใน<i>เตี่ยนเลฺว่</i>ว่า <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11715920"></p><blockquote class="templatequote"><p>แม้ว่าภายนอกเล่าปี่และซุนกวนจะดูสมัครสมานกันดี แต่แท้จริงแล้วต่างฝ่ายต่างไม่ไว้ใจกัน เมื่อซุนกวนโจมตีกวนอูในภายหลัง ซุนกวนได้ลอบส่งกองกำลังไปดังความที่ปราฏในชีวประวัติของลิบองว่า '[...] ทหารฝีมือดีซ่อนตัวในเรือที่แสร้งทำเป็นเรือพ่อค้าและพลเรือน' จากเหตุผลทั้งนี้ ต่อให้กวนอูไม่ได้ขอความช่วยเหลือจากซุนกวน ซุนกวนก็จะไม่พูดเรื่องที่จะอนุญาตให้กวนอูผ่านทางในดินแดนของตน หากว่าทั้งสองฝ่ายต้องการช่วยเหลือซึ่งกันและกันอย่างจริงใจแล้ว เหตุใดทั้งสองฝ่ายจึงปิดบังการเคลื่อนไหวของตนไม่ให้อีกฝ่ายรู้เล่า <sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เสียชีวิต"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.AA.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B8.8A.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.95"></span>เสียชีวิต</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=17" title="แก้ไขส่วน: เสียชีวิต"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ขณะที่กวนอูถอยทัพจากเมืองอ้วนเสีย กองกำลังของ<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>ได้เข้ายึดเมืองกังเหลง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">江陵</span></span> <i>เจียงหลิง</i>; ปัจจุบันคืออำเภอเจียงหลิง <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="มณฑลหูเป่ย์">มณฑลหูเป่ย์</a>) และจับตัวครอบครัวของทหารกวนอูไว้ <a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>ถ่ายทอดคำสั่งให้ทหารปฏิบัติต่อราษฎรเป็นอย่างดีและให้อยู่ในความสงบปลอดภัย ทหารส่วนใหญ่ของกวนอูหมดกำลังใจรบจึงหนีทหารแล้วกลับไปเกงจิ๋วเพื่อกลับไปหาครอบครัว กวนอูรู้ว่าตนโดดเดี่ยวจึงถอยไปเมืองเป๊กเสีย (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">麥城</span></span> <i>ไม่เฉิง</i>; ปัจจุบันคือหมู่บ้านไม่เฉิง เขตเหลียงเหอ เมืองตางหยาง มณฑลหูเป่ย์) และมุ่งทางตะวันตกไปตำบลจางเซียง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漳鄉</span></span>) ที่นั่นทหารที่เหลืออยู่ของกวนอูได้ทอดทิ้งกวนอูไปสวามิภักดิ์ต่อข้าศึก ซุนกวนส่ง<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="จูเหียน">จูเหียน</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="พัวเจี้ยง">พัวเจี้ยง</a>ไปสกัดทางถอยของกวนอู กวนอูพร้อมด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a>บุตรชายและ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวลุย">เตียวลุย</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">趙累</span></span> <i>จาง เล่ย์</i>) ผู้ใต้บังคับบัญชาถูกซุ่มจับเป็นโดย<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ม้าต๋ง">ม้าต๋ง</a> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">馬忠</span></span> <i>หม่า จง</i>) รองขุนพลของพัวเจี้ยง ภายหลังกวนอูและกวนเป๋งถูกประหารชีวิตในช่วงต้นปี ค.ศ. 220 โดยกองกำลังของซุนกวนนำโดยพัวเจี้ยงในหลินจฺหวี่ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">臨沮</span></span>; ปัจจุบันคืออำเภอหนานจาง มณฑลหูเป่ย์)<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="หลักฐานอื่น_ๆ_จากฉู่จี้"><span id=".E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.90.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99_.E0.B9.86_.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.89.E0.B8.B9.E0.B9.88.E0.B8.88.E0.B8.B5.E0.B9.89"></span>หลักฐานอื่น ๆ จาก<i>ฉู่จี้</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=18" title="แก้ไขส่วน: หลักฐานอื่น ๆ จากฉู่จี้"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>ฉู่จี้</i>บันทึกว่าเดิมซุนกวนต้องการจะไว้ชีวิตกวนอูและรับไว้ให้กวนอูช่วยในการรบกับเล่าปี่และโจโฉ แต่เหล่าผู้ติดตามได้คัดค้านความคิดนี้แล้วกล่าวว่า "หมาป่าไม่ควรเลี้ยงไว้เพราะอาจทำร้ายเจ้าของได้ โจโฉกระทำผิดพลาดเมื่อครั้งที่ปฏิเสธที่จะสังหารกวนอูจึงสร้างปัญหาใหญ่ให้ตัวเอง ครั้งหนึ่งถึงกับเคยคิดจะย้ายเมืองหลวงไปที่อื่น เหตุใดจะต้องไว้ชีวิตกวนอูด้วย" ซุนกวนจึงสั่งให้นำตัวกวนอูไปประหารชีวิต<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> เผย์ ซงจือโต้แย้งความในหลักฐานนี้ตามความดังนี้: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11715920"></p><blockquote class="templatequote"><p>ตามความใน<i>ประวัติศาสตร์ง่อก๊ก</i> (<i>อู๋จี้</i> โดยเหว่ย์ เจา) เมื่อซุนกวนส่งพัวเจี้ยงไปสกัดทางถอยของกวนอู กวนอูถูกประหารชีวิตหลังจากถูกจับตัวได้ หลินจฺหวี่อยู่ห่างจากกังเหลงประมาณ 200 ถึง 300 <i><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89_(%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94)" title="ลี้ (หน่วยวัด)">ลี้</a></i> จึงเป็นไปได้หรือว่ากวนอูจะยังมีชีวิตอยู่ระหว่างที่ซุนกวนและผู้ติดตามถกกันว่าจะประหารชีวิตกวนอูหรือไม่ คำกล่าวอ้างที่ว่า 'ซุนกวนต้องการไว้ชีวิตกวนอูโดยหวังผลจะใช้กวนอูตอบโต้เล่าปี่และโจโฉ' จึงไม่สมเหตุสมผล ความทั้งนี้อาจเขียนขึ้นเพื่อปิดปากผู้มีปัญญา<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="เกียรติยศหลังมรณกรรม"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B8.A3.E0.B8.95.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A8.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.87.E0.B8.A1.E0.B8.A3.E0.B8.93.E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1"></span>เกียรติยศหลังมรณกรรม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=19" title="แก้ไขส่วน: เกียรติยศหลังมรณกรรม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ซุนกวนส่งศีรษะของกวนอูไปให้โจโฉ โจโฉจัดพิธีศพให้กวนอูเทียบเท่าขุนนางผู้ใหญ่ และให้ฝังศีรษะของกวนอูตามธรรมเนียมโดยให้เกียรติสูงสุด<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ในเดือนตุลาคมหรือพฤศจิกายน พ.ศ. 260 <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="เล่าเสี้ยน">เล่าเสี้ยน</a>พระราชทานสมัญญานามให้กวนอูเป็น "จฺว้างโหมวโหว" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">壯繆侯</span></span>).<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ อื่น ๆ 15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ตามหลักการตั้งสมัญญานามใน <i>อี้โจวชู</i> "จฺว้างโหมว" มีความหมายถึงบุคคลผู้ผิดพลาดในการดำรงชีวิตตามชื่อเสียงแห่งตน<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เกร็ดประวัติ"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B9.87.E0.B8.94.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.A7.E0.B8.B1.E0.B8.95.E0.B8.B4"></span>เกร็ดประวัติ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=20" title="แก้ไขส่วน: เกร็ดประวัติ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่"><span id=".E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.A0.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A2.E0.B8.B2.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B5.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B5.E0.B9.8B.E0.B8.A5.E0.B8.B9.E0.B9.88"></span>ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=21" title="แก้ไขส่วน: ขอภรรยาของจีนอี๋ลู่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ระหว่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%9D%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="ยุทธการที่แห้ฝือ">ยุทธการที่แห้ฝือ</a>ในปลายปี ค.ศ. 198 เมื่อกองกำลังร่วมของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>รบกับ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%89" title="ลิโป้">ลิโป้</a> กวนอูขออนุญาตโจโฉเพื่อจะขอแต่งงานกับนางตู้ชื่อ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">杜氏</span></span>) ภรรยาของ<a href="/wiki/%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="ฉิน อี๋ลู่">ฉิน อี๋ลู่</a> (秦宜祿) หลังจากชนะการศึก หลังจากโจโฉตอบตกลง กวนอูก็ยังคงเตือนโจโฉเกี่ยวกับคำสัญญาซ้ำหลายครั้งก่อนการศึกจะสิ้นสุด หลังลิโป้พ่ายแพ้และถูกประหาร โจโฉเกิดความสงสัยว่าเหตุใดกวนอูจึงอยากได้นางตู้ชื่อถึงเพียงนั้น โจโฉคาดว่านางตู้ชื่อจะต้องงดงามมากจึงให้คนนำตัวนางมาพบ ในที่สุดโจโฉจึงผิดคำสัญญากับกวนอูด้วยการรับนางตู้ชื่อเป็นภรรยาน้อยและรับเลี้ยง<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" title="จีนล่ง">จีนล่ง</a> (秦朗 <i>ฉิน หล่าง</i>) บุตรของนางตู้ชื่อ (ที่เกิดกับฉิน อี๋ลู่) ไว้เป็นบุตรบุญธรรม<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="แนะนำเล่าปี่"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.99.E0.B8.B0.E0.B8.99.E0.B8.B3.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.9B.E0.B8.B5.E0.B9.88"></span>แนะนำเล่าปี่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=22" title="แก้ไขส่วน: แนะนำเล่าปี่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10224066"><table class="box-โครงส่วน plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Wiki_letter_w_cropped.svg" class="mw-file-description"><img alt="[icon]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/20px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/30px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/40px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="31" /></a></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล</b> <small>คุณสามารถช่วย<a class="external text" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=">เพิ่มข้อมูลส่วนนี้</a>ได้</small></div></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว"><span id=".E0.B8.96.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.88.E0.B8.B9.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.94.E0.B9.80.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B8.87.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B8.A2.E0.B8.A7.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.A1.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.89.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B8.A7"></span>ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=23" title="แก้ไขส่วน: ถามจูกัดเหลียงเกี่ยวกับม้าเฉียว"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ในปี ค.ศ. 214 <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ม้าเฉียว">ม้าเฉียว</a>แปรพักตร์จากฝ่าย<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AC%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="เตียวฬ่อ">เตียวฬ่อ</a>มาเข้าด้วยกองทัพเล่าปี่ และช่วยเหลือเล่าปี่กดดันเล่าเจี้ยงให้ยอมจำนนแล้วยกมณฑลเอ๊กจิ๋วให้เล่าปี่ เมื่อกวนอูได้รับข่าวว่าม้าเฉียว (ซึ่งกวนอูไม่รู้จักมักคุ้น) เพิ่งมาเข้าร่วมด้วย กวนอูจึงเขียนหนังสือถึง<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="จูกัดเหลียง">จูกัดเหลียง</a>ในมณฑลเอ๊กจิ๋ว ถามว่าใครฝีมือเทียบได้กับม้าเฉียว จูกัดเหลียงรู้ว่ากวนอูกำลังทำหน้าที่ป้องกันชายแดน (จึงไม่ควรทำให้กวนอูไม่พอใจ) จึงตอบหนังสือไปว่า "เมิ่งฉี่ (ชื่อรองของม้าเฉียว) มีความสามารถทั้งด้านการพลเรือนและการทหาร เป็นผู้กล้าหาญดุดันและเป็นผู้กล้าแห่งยุค ความสามารถเทียบได้กับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="อิงปู้ (ไม่มีหน้านี้)">หยินโป้</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="เผิงเย่ว์">แพอวด</a> อาจต่อกรกับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เอ๊กเต๊ก</a> (ชื่อรองของเตียวหุย) ได้ แต่ไม่เทียบเท่าด้วยท่านผู้มีเคราที่มิมีผู้ใดเทียบ<sup id="cite_ref-beard_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-beard-7"><span class="cite-bracket">[</span>c<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>กวนอูได้รับคำตอบของจูกัดเหลียงก็มีความยินดีเป็นอย่างมาก แล้วยอมรับม้าเฉียวในที่สุด<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="บาดเจ็บที่แขน"><span id=".E0.B8.9A.E0.B8.B2.E0.B8.94.E0.B9.80.E0.B8.88.E0.B9.87.E0.B8.9A.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88.E0.B9.81.E0.B8.82.E0.B8.99"></span>บาดเจ็บที่แขน</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=24" title="แก้ไขส่วน: บาดเจ็บที่แขน"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ครั้งหนึ่งกวนอูบาดเจ็บที่แขนข้างซ้ายเพราะถูกเกาทัณฑ์ยิงเข้าที่แขน แม้ว่าจะรักษาแผลจนหายแล้วแต่กวนอูก็ยังรู้สึกเจ็บในกระดูกทุกครั้งที่มีฝนตกหนัก แพทย์บอกกวนอูว่า "หัวเกาทัณฑ์อาบยาพิษ แล้วพิษนั้นแทรกซึมเข้าไปในกระดูก ทางเดียวที่จะแก้ได้คือการผ่าแขนแล้วขูดพิษออกจากกระดูก" กวนอูจึงยื่นแขนบอกให้แพทย์ทำการรักษา จากนั้นกวนอูจึงเชิญผู้ใต้บังคับบัญชามากินโต๊ะทั้งขณะที่ยังผ่าตัดอยู่ เลือดไหลจากแขนของกวนอูสู่ภาชนะรองรับเบื้องล่าง ตลอดการผ่าตัด กวนอูกินโต๊ะเสพสุราและสนทนากับคนของตนเป็นปกติเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ในนิยาย_สามก๊ก"><span id=".E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.B2.E0.B8.A2_.E0.B8.AA.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B9.8A.E0.B8.81"></span>ในนิยาย <i>สามก๊ก</i></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=25" title="แก้ไขส่วน: ในนิยาย สามก๊ก"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>นิยายอิงประวัติศาสตร์<i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a></i>ที่ประพันธ์ในศตวรรษที่ 14 เชิดชูกวนอูโดยแสดงลักษณะนิสัยของกวนอูว่าเป็นนักรบผู้ซื่อสัตย์และรักความเป็นธรรม กวนอูเป็นหนึ่งในตัวละครที่มีการปรับเปลี่ยนและขยายความมากที่สุดในนิยาย </p><p>ดูเนื้อเรื่องส่วนหนึ่งที่เสริมแต่งขึ้นในนิยาย<i>สามก๊ก</i>ที่เกี่ยวข้องกับกวนอูตามรายการต่อไปนี้: </p> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD" title="คำสาบานในสวนท้อ">คำสาบานในสวนท้อ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%94%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ยุทธการที่ด่านกิสุยก๋วน">ยุทธการที่ด่านกิสุยก๋วน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%94%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ยุทธการที่ด่านเฮาโลก๋วน">ยุทธการที่ด่านเฮาโลก๋วน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#เงื่อนไขสามประการของกวนอู" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#เงื่อนไขสามประการของกวนอู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#กวนอูสังหารงันเหลียงและบุนทิว" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#กวนอูสังหารงันเหลียงและบุนทิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#กวนอูฝ่าห้าด่านสังหารหกขุนพล" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#กวนอูฝ่าห้าด่านสังหารหกขุนพล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#กวนอูสังหารซัวหยงที่เก๋าเซีย" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#กวนอูสังหารซัวหยงที่เก๋าเซีย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#กวนอูปล่อยโจโฉที่เส้นทางฮัวหยง" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#กวนอูปล่อยโจโฉที่เส้นทางฮัวหยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99-%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2#ในนิยายสามก๊ก" title="กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า">กรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตซุน-เล่า#ในนิยายสามก๊ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#ฮัวโต๋รักษาแขนของกวนอู" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#ฮัวโต๋รักษาแขนของกวนอู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87#ในนิยายสามก๊ก" title="ลิบอง">ลิบอง#ในนิยายสามก๊ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81#เหตุการณ์หลังการตายของกวนอู" class="mw-redirect" title="ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก">ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ในสามก๊ก#เหตุการณ์หลังการตายของกวนอู</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ลักษณะนิสัย"><span id=".E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.A9.E0.B8.93.E0.B8.B0.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.A2"></span>ลักษณะนิสัย</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=26" title="แก้ไขส่วน: ลักษณะนิสัย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>จากวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่อง<i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a></i> ฉบับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87_(%E0%B8%AB%E0%B8%99)" title="เจ้าพระยาพระคลัง (หน)">เจ้าพระยาพระคลัง (หน)</a> ได้บรรยายลักษณะนิสัยของกวนอูว่าเป็นผู้ที่มีนิสัยห้าวหาญ กิริยาท่าทางองอาจน่าเกรงขามแก่ผู้พบเห็น กตัญญูรู้คุณคนและซื่อสัตย์เป็นเลิศ นิสัยรักความยุติธรรม มีคุณธรรมไม่รังแกผู้อ่อนแอกว่าและผู้ไร้ทางสู้ ถือสัตย์ไม่ชอบการกดขี่ข่มเหง หยิ่งทรนงในศักดิ์ศรีและเชื่อมั่นในตนเอง ฝีมือเชิงยุทธ์เก่งกาจเนื่องจากชำนาญตำราพิชัยสงครามและคัมภีร์ชุนชิวตั้งแต่เด็ก<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ความองอาจกล้าหาญไม่กลัวตายบวกกับฝีมือในเชิงยุทธ์ของกวนอู ความซื่อสัตย์จงรักภักดีสละแล้วซึ่งชีวิตต่อเล่าปี่รวมทั้งลักษณะที่สมเป็นชายชาติทหาร ทำให้โจโฉและซุนกวนต้องการตัวกวนอูเป็นอย่างมาก </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ความสัตย์ซื่อ"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.95.E0.B8.A2.E0.B9.8C.E0.B8.8B.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.AD"></span>ความสัตย์ซื่อ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=27" title="แก้ไขส่วน: ความสัตย์ซื่อ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU,_CHINE,_DYNASTIE_QING,_%C3%89POQUE_QIANLONG_(1736-1795),_Sotheby%27s.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg/220px-RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg" decoding="async" width="220" height="316" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg/330px-RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg/440px-RARE_THANGKA_IMP%C3%89RIAL_DE_GUAN_YU%2C_CHINE%2C_DYNASTIE_QING%2C_%C3%89POQUE_QIANLONG_%281736-1795%29%2C_Sotheby%27s.jpg 2x" data-file-width="1391" data-file-height="2000" /></a><figcaption>ภาพวาด<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="ทังกา">ทังกา</a>ของกวนอู สันนิษฐานว่าวาดขึ้นในสมัย<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ชิง">ราชวงศ์ชิง</a></figcaption></figure> <p>เมื่อคราวที่<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ทำศึกแพ้<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ที่เมือง<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="ชีจิ๋ว">ชีจิ๋ว</a>แตกแยกพลัดพรากจากกวนอูและ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a> เล่าปี่หนีไปอยู่กับ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a> เตียวหุยแตกไปแย่งชิงเมืองเล็ก ๆ และตั้งซุ่มเป็นกองโจร กวนอูถูกโจโฉวางกลอุบายล้อมจับตัวได้ที่เมืองแห้ฝือ และมอบหมายให้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เตียวเลี้ยว">เตียวเลี้ยว</a>มาเจรจาเกลี้ยกล่อม กวนอูขอสัญญาสามข้อจากโจโฉคือ <i>"เราจะขอเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ประการหนึ่ง เราจะขอปฏิบัติพี่สะใภ้ทั้งสอง แลอย่าให้ผู้ใดเข้าออกกล้ำกรายเข้าถึงประตูที่อยู่ได้ จะขอเอาเบี้ยหวัดของเล่าปี่ซึ่งเคยได้รับพระราชทานนั้น มาให้แก่พี่สะใภ้เราทั้งสองประการหนึ่ง อีกประการหนึ่งถ้าเรารู้ว่าเล่าปี่อยู่แห่งใดตำบลใด ถึงมาตรว่าเรามิได้ลามหาอุปราชเราก็จะไปหาเล่าปี่ แม้มหาอุปราชจะห้ามเราก็ไม่ฟัง"</i><sup id="cite_ref-กวนอูขอคำมั่นสัญญาสามข้อจากโจโฉ_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูขอคำมั่นสัญญาสามข้อจากโจโฉ-69"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โจโฉตกลงตามสัญญาสามข้อจึงได้กวนอูไว้ตามต้องการ </p><p>โจโฉนำกวนอูไปถวายตัวต่อ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a> พยายามเลี้ยงดูกวนอูอย่างดีเพื่อให้ลืมคุณของเล่าปี่แต่หนหลัง ให้เครื่องเงินเครื่องทองแลแพรอย่างดีแก่แก่กวนอูเพื่อหวังเอาชนะใจ สามวันแต่งโต๊ะไปให้ครั้งหนึ่ง ห้าวันครั้งหนึ่ง จัดหญิงสาวรูปงามสิบคนให้ไปปฏิบัติหวังผูกน้ำใจกวนอูให้หลง แต่กวนอูกลับไม่สนใจต่อทรัพย์สินและหญิงงามที่โจโฉมอบให้ ใจมุ่งหวังแต่เพียงคิดหาทางกลับคืนไปหาเล่าปี่ โจโฉเห็นเสื้อผ้ากวนอูเก่าและขาดจึงมอบเสื้อใหม่ให้ กวนอูจึงนำเสื้อเก่าสวมทับเสื้อใหม่ด้วยเหตุผลที่ว่า <i>"เสื้อเก่านี้ของเล่าปี่ให้ บัดนี้เล่าปี่จะไปอยู่ที่ใดมิได้แจ้ง ข้าพเจ้าจึงเอาเสื้อผืนนี้ใส่ชั้นนอก หวังจะดูต่างหน้าเล่าปี่ ครั้นจะเอาเสื้อใหม่นั้นใส่ชั้นนอก คนทั้งปวงจะครหานินทาว่าได้ใหม่แล้วลืมเก่า"</i><sup id="cite_ref-โจโฉมอบเสื้อผ้าใหม่ให้แก่กวนอู_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉมอบเสื้อผ้าใหม่ให้แก่กวนอู-70"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>โจโฉเห็นม้าที่กวนอูขี่ผ่ายผอมเพราะทานน้ำหนักกวนอูไม่ไหวจึงมอบ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="เซ็กเธาว์">ม้าเซ็กเธาว์</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%89" title="ลิโป้">ลิโป้</a>ให้ สร้างความดีใจให้กวนอูเป็นอย่างยิ่งจนถึงกับคุกเข่าคำนับโจโฉหลายครั้งจนโจโฉสงสัยถามว่า <i>"เราให้ทองสิ่งของแก่ท่านมาเป็นอันมากก็ไม่ยินดี ท่านไม่ว่าชอบใจและมีความยินดีเหมือนเราให้ม้าตัวนี้ เหตุไฉนท่านจึงรักม้าอันเป็นสัตว์เดียรัจฉานมากกว่าทรัพย์สินอีกเล่า"</i><sup id="cite_ref-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู-71"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384-72"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กวนอูจึงตอบด้วยเหตุผลว่า <i>"ข้าพเจ้าแจ้งว่าม้าเซ็กเธาว์ตัวนี้มีกำลังมาก เดินทางได้วันละหมื่นเส้น แม้ข้าพเจ้ารู้ข่าวว่าเล่าปี่อยู่ที่ใด ถึงมาตรว่าไกลก็จะไปหาได้โดยเร็ว เหตุฉะนี้ข้าพเจ้าจึงมีความยินดี ขอบคุณมหาอุปราชมากกว่าให้สิ่งของทั้งปวง"</i><sup id="cite_ref-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู-71"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384_72-1" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384-72"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ความถือคุณธรรม"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.96.E0.B8.B7.E0.B8.AD.E0.B8.84.E0.B8.B8.E0.B8.93.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1"></span>ความถือคุณธรรม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=28" title="แก้ไขส่วน: ความถือคุณธรรม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ภายหลังจาก<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เตียวเลี้ยว">เตียวเลี้ยว</a>เจรจาเกลี้ยกล่อมกวนอูได้สำเร็จ โจโฉสั่งทหารเปิดทางให้กวนอูเข้าเมืองและจัดให้อยู่ร่วมเรือนเดียวกับพี่สะใภ้ทั้งสองคือ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="กำฮูหยิน">กำฮูหยิน</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="บิฮูหยิน">บิฮูหยิน</a> หวังให้กวนอูคิดทำร้ายจะได้แตกน้ำใจจากเล่าปี่ โจโฉจะได้ครอบครองกวนอูไว้เป็นสิทธ์แก่ตัว แต่กวนอูให้พี่สะใภ้ทั้งสองนอนห้องด้านในและนั่งจุดเทียนดูหนังสือรักษาพี่สะใภ้อยู่นอกประตู เป็นการทรมานตนเองจนรุ่งเช้าในระหว่างเดินทางกลับฮูโต๋ เมื่อโจโฉรู้ดังนั้นก็เกรงใจกวนอูด้วยว่า <i>"มีความสัตย์และกตัญญูต่อเล่าปี่"</i><sup id="cite_ref-โจโฉหวังให้กวนอูแตกน้ำใจกับเล่าปี่_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉหวังให้กวนอูแตกน้ำใจกับเล่าปี่-73"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ความกตัญญูรู้คุณ"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B8.95.E0.B8.B1.E0.B8.8D.E0.B8.8D.E0.B8.B9.E0.B8.A3.E0.B8.B9.E0.B9.89.E0.B8.84.E0.B8.B8.E0.B8.93"></span>ความกตัญญูรู้คุณ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=29" title="แก้ไขส่วน: ความกตัญญูรู้คุณ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ในคราวศึกที่ตำบลแปะแบ๊ <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a>นำทัพหมายบุกโจมตียึดครอง<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8B" class="mw-redirect" title="ฮูโต๋">ฮูโต๋</a> <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>จัดทหารสิบห้าหมื่นแยกออกเป็นสามกองเข้ารับมือกับอ้วนเสี้ยว ในการทำศึกโจโฉสูญเสีย<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ซงเหียน">ซงเหียน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="งุยซก">งุยซก</a>และไพร่พลจำนวนมาก <a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="ซิหลง">ซิหลง</a>เสนอให้เรียกกวนอูออกรบ โจโฉกลัวกวนอูออกรบแล้วจะเป็นการแทนคุณตนเองและจากไปแต่ซิหลงแย้งว่า <i>"ข้าพเจ้าเห็นว่าเล่าปี่ไปอาศัยอ้วนเสี้ยวอยู่ แม้กวนอูฆ่าทหารอ้วนเสี้ยวคนนี้เสียได้ อ้วนเสี้ยวรู้ก็จะฆ่าเล่าปี่ เมื่อเล่าปี่ตายแล้วกวนอูก็จะเป็นสิทธิ์อยู่แก่ท่าน"</i><sup id="cite_ref-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว-74"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โจโฉเห็นชอบด้วยความคิดซิหลงกวนอูจึงถูกเรียกตัวออกศึก โจโฉพากวนอูขึ้นไปบนเนินเขาและชี้ให้ดูตัวงันเหลียง กวนอูจึงว่า <i>"งันเหลียงคนนี้หรือ ข้าพเจ้าพอจะสู้ได้ ท่านอย่าวิตกเลย ข้าพเจ้าจะตัดศีรษะงันเหลียงมาให้ท่านจงได้"</i><sup id="cite_ref-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว_74-1" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว-74"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และได้ตัดคอบุนทิวและงันเหลียง สองทหารเอกของอ้วนเสี้ยวดั่งคำสัตย์ที่ได้ลั่นวาจาไว้ แม้จะไม่ยอมเป็นข้ารับใช้โจโฉแต่ก็ยอมพลีกายถวายชีวิตในการทำศึกสงครามให้แก่โจโฉ เป็นชายชาติทหารเต็มตัว ช่วยทำศึกให้แก่โจโฉด้วยความสัตย์ซื่อ กตัญญูรู้คุณเพื่อเป็นการทดแทนคุณ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ที่ได้เลี้ยงดูและปูนบำเหน็จรางวัลต่าง ๆ ให้มากมาย </p><p>นับจากนั้นเป็นต้นมา ชื่อเสียงและกิตติศัพท์ฝีมือง้าวในการทำศึกของกวนอูก็เป็นที่เลื่องลือกล่าวขานและรู้จักกันทั่วทั้งแผ่นดิน ในคราวที่โจโฉนำกำลังบุกลงใต้หวังยึดครอง<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="ง่อก๊ก">กังตั๋ง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="จิวยี่">จิวยี่</a>แม่ทัพของซุนกวนวางแผนการลอบฆ่าเล่าปี่โดยเชิญมากินโต๊ะ เล่าปี่หลงเชื่อถ้อยคำจิวยี่พาซื่อพาทหารไปกังตั๋งเพียงแค่ 20 คน นั่งดื่มเหล้ากับจิวยี่จนเมาในค่าย จิวยี่นัดแนะกับทหารไว้เมื่อเห็นตนเองทิ้งจอกเหล้าให้สัญญาณก็ให้ทหารที่เตรียมซุ่มไว้ออกมาฆ่าเล่าปี่ ระหว่างกินโต๊ะจิวยี่เห็นกวนอูยืนถือกระบี่อยู่ด้านหลังของเล่าปี่จึงถามว่าเป็นใคร เมื่อเล่าปี่ตอบว่า <i>"กวนอูเป็นน้องข้าพเจ้าเอง"</i><sup id="cite_ref-จิวยี่ให้เชิญเล่าปี่มากินโต๊ะ_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-จิวยี่ให้เชิญเล่าปี่มากินโต๊ะ-75"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> จิวยี่ก็ตกใจจนเหงื่อกาฬไหลโทรมกาย เกรงกลัวฝีมือของกวนอูจนล้มเลิกแผนการฆ่าเล่าปี่ </p><p>ในคราว<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%87%E0%B8%81" class="mw-redirect" title="ศึกเซ็กเพ็ก">ศึกเซ็กเพ็ก</a> ภายหลังจากขงเบ้งทำพิธีเรียกลมอาคเนย์ให้แก่<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="จิวยี่">จิวยี่</a>และลอบหลบหนีด้วยแผน<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%9A%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B5" title="กลยุทธ์หลบหนี">กลยุทธ์หลบหนี</a>จากการถูกปองร้ายของจิวยี่ เดินทางกลับยังแฮเค้าพร้อมกับ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จูล่ง">จูล่ง</a> ขงเบ้งมอบหมายให้<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จูล่ง">จูล่ง</a>คุมทหารสามพันไปซุ่มรอที่ตำบลฮัวหลิม ให้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a>คุมทหารสามพันไปซุ่มรอที่เนินเขาปากทางตำบลโฮโลก๊ก ให้<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บิต๊ก">บิต๊ก</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="บิฮอง">บิฮอง</a>คุมทหารไปดักรออยู่ตามชาย<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5" title="ทะเล">ทะเล</a>คอยดักจับทหารโจโฉที่หลบหนีมา ให้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B" class="mw-disambig" title="เล่ากี๋">เล่ากี๋</a>คุมเรือรบไปตั้งอยู่ที่ตำบลฮูเชียงและให้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>คุมทหารไปคอยดูแผนการเผาทัพเรือโจโฉของจิวยี่อยู่บนเนินเขา ขงเบ้งจงใจไม่เลือกใช้กวนอูทำให้กวนอูน้อยใจจึงกล่าวแก่ขงเบ้งว่า <i>"ตัวข้าพเจ้านี้มาอยู่กับเล่าปี่ช้านานแล้ว แลเล่าปี่จะทำการสิ่งใดก็ย่อมใช้สอยข้าพเจ้าให้อาสาไปทำการก่อนทุกแห่ง ครั้งนี้ท่านแคลงข้าพเจ้าสิ่งใดหรือ จึงไม่ใช้ไปทำการเหมือนคนทั้งปวง</i>"<sup id="cite_ref-เล่าปี่จัดทัพดักจับโจโฉ_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-เล่าปี่จัดทัพดักจับโจโฉ-76"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ขงเบ้งจึงมอบหมายให้กวนอูคุมทหารห้าร้อยไปตั้งสกัดอยู่ทางฮัวหยง แต่ก็เกิดความคลางแคลงกวนอู ด้วยความเป็นคนสัตย์รู้จักคุณคน เกรงกวนอูจะนึกถึงคุณโจโฉที่เคยเอ็นดูทำนุบำรุงมาแต่ก่อนจึงไม่ฆ่าเสียและปล่อยให้หลุดรอดไป กวนอูจึงยอมทำทัณฑ์บนแก่ขงเบ้งด้วยศีรษะของตนเองถ้าไปดักรอโจโฉที่เส้นทางฮัวหยงแล้วปล่อยให้หลบหนีไปได้ </p><p><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>แตกทัพไปตามเส้นทางที่<a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ขงเบ้ง">ขงเบ้ง</a>คาดการณ์ไว้จนถึง<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="ฮัวหยง">ฮัวหยง</a> พบกวนอูขี่ม้าถือง้าวคุมทหารออกมายืนสกัดขวางทางไว้ โจโฉเกิดมานะฮึกเฮิมจะต่อสู้แต่เรี่ยวแรงและกำลังของทหารที่ติดตามมานั้นอ่อนแรง <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%81" title="เทียหยก">เทียหยก</a>จึงกล่าวแก่โจโฉว่า <i>"จะหนีจะสู้นั้นก็ไม่ได้ อันน้ำใจกวนอูเป็นทหารนั้นก็จริง ถ้าเห็นผู้ใดไม่สู้รบแล้วก็มิได้ทำอันตราย ประการหนึ่งเป็นผู้มีความสัตย์ ทั้งรู้จักคุณคนนักด้วย แล้วท่านก็ได้เลี้ยงดูมีคุณไว้ต่อกวนอูเป็นอันมาก แม้ท่านเข้าไปว่ากล่าวโดยดี เห็นกวนอูจะไม่ทำอันตรายท่าน"</i>"<sup id="cite_ref-กวนอูปล่อยโจโฉ_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูปล่อยโจโฉ-77"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โจโฉเห็นชอบด้วยจึงว่ากล่าวตักเตือนกวนอูให้ระลึกถึงบุญคุณแต่ครั้งเก่าคราวที่กวนอูหักด่านถึง 5 ตำบล ฆ่า 6 ขุนพลและทหารเป็นจำนวนมาก ขอให้กวนอูเปิดทางให้หลบหนีไป กวนอูนั้นเป็นคนกตัญญูรู้คุณคน ได้ฟังโจโฉว่ากล่าวก็สงสารนึกถึงคุณโจโฉซึ่งมีมาแต่หนหลัง จึงยอมเปิดทางให้โจโฉหลบหนีไปโดยตนเองเลือกยอมรับโทษประหารตามที่ได้ลั่นวาจาสัตย์และทำทัณฑ์บนไว้แก่ขงเบ้ง </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ความกล้าหาญ"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B8.A5.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.AB.E0.B8.B2.E0.B8.8D"></span>ความกล้าหาญ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=30" title="แก้ไขส่วน: ความกล้าหาญ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>เมื่อคราวเล่าปี่ตั้งตนเป็นใหญ่ใน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%89%E0%B8%A7%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="เสฉวน">เสฉวน</a>และสถาปนาตนเองเป็นพระเจ้าฮันต๋ง ได้ให้กวนอูไปกินตำแหน่งเจ้าเมือง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a>ซึ่งเป็นหัวเมืองเอกของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%89%E0%B8%A7%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="เสฉวน">เสฉวน</a> แต่เดิม<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a>เป็นของ<a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a> โลซกรับเป็นนายประกันให้เล่าปี่ยืมเกงจิ๋วโดยสัญญาว่าเมื่อได้เสฉวนจะคืนเกงจิ๋วให้ แต่เมื่อ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ได้<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%89%E0%B8%A7%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="เสฉวน">เสฉวน</a>กลับไม่ยอมคืนเกงจิ๋วให้ตามสัญญา <a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a>ให้<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99" class="mw-disambig" title="จูกัดกิ๋น">จูกัดกิ๋น</a>พี่ชายขงเบ้งเป็นทูตไปเจรจาขอคืน แต่เล่าปี่ก็แสร้งบิดพลิ้วไม่ยอมคืนแต่จะยกเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เตียงสา (ไม่มีหน้านี้)">เตียงสา</a> เมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลงเหลง (ไม่มีหน้านี้)">เลงเหลง</a>และเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮุยเอี๋ยว (ไม่มีหน้านี้)">ฮุยเอี๋ยว</a>ให้แทน โดยให้ไปเจรจาขอเกงจิ๋วคืนแก่กวนอูผู้เป็นเจ้าเมือง โลซกจึงวางแผนการชิง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a>คืนด้วยการเชิญกวนอูมากินโต๊ะ ณ ปากน้ำลกเค้า ถ้าเจรจาขอเกงจิ๋วคืนจากกวนอูไม่สำเร็จจะใช้กำลังเข้าแย่งชิงโดยให้<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="กำเหลง">กำเหลง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>คุม<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ทหาร">ทหาร</a>ซุ่มรออยู่รอบด้าน<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>กวนอูรับคำเชิญของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="โลซก">โลซก</a>แต่กวนเป๋งเกรงกวนอูจะได้รับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="อันตราย (ไม่มีหน้านี้)">อันตราย</a>หากไป<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="กินโต๊ะ (ไม่มีหน้านี้)">กินโต๊ะ</a>ตามคำเชิญ กวนอูจึงให้เหตุผลว่า <i>"เหตุทั้งนี้เพราะจูกัดกิ๋นไปบอกซุนกวน โลซกจึงคิดกลอุบายให้เราไปกินโต๊ะแล้วจะได้ทวงเอาเมืองเกงจิ๋วคืนไปไว้เป็นกรรมสิทธิ์ซุนกวน ครั้นเราจะไม่ไปชาวเมืองกังตั๋งจะดูหมิ่นเราว่ากลัว พรุ่งนี้เราจะพาทหารแต่ยี่สิบคนลงเรือเร็วไปกินโต๊ะ จะดูท่วงทีโลซกจะเกรงง้าวที่เราถือหรือไม่"</i><sup id="cite_ref-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177-78"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แต่กวนเป๋งเกรงเล่าปี่จะตำหนิถ้าหากปล่อยให้กวนอูไปกังตั๋ง มิใย<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="ม้าเลี้ยง">ม้าเลี้ยง</a>จะห้ามปราม กวนอูก็ยืนยันคำเดิมตามที่ได้ลั่นวาจาไว้พร้อมกับกล่าวว่า <i>"เจ้าอย่าวิตกเลย อันบิดานี้ก็มีฝีมือเลื่องลืออยู่ แต่ทหารโจโฉเป็นอันมากนับตั้งแสน บิดากับ<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="ม้า">ม้า</a>ตัวเดียวก็ยังไม่ต้องเกาทัณฑ์แล<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%98" title="อาวุธ">อาวุธ</a>ทั้งปวง ขับม้ารบพุ่งรวดเร็วเป็นหลายกลับ อุปมาเหมือนเข้าดงไม้อ้อแลออกจากพงแขม จะกลัวอะไรแก่ทหารเมืองกังตั๋งเพียงนี้ดังหนูอันหาสง่าไม่ ได้ออกปากว่าจะไปแล้วจะให้เสียวาจาไย"</i><sup id="cite_ref-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177_78-1" class="reference"><a href="#cite_note-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177-78"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>กวนอูข้ามฟากไปกินโต๊ะตามคำเชิญของโลซกโดยลงเรือเร็ว มีนายท้ายกะลาสีประมาณยี่สิบคนพร้อมธงแดงสำหรับกวนอู แต่งกายโอ่โถงใส่เสื้อแพรสีม่วง โพกแพรสีเขียวปราศจากเกราะป้องกัน มีจิวฉองแบกง้าวนั่งเคียงข้าง มีทหารฝีมือเยี่ยมติดตามมาด้วยประมาณเจ็ดแปดคน บุกเดี่ยวไปยังดินแดนกังตั๋งด้วยความองอาจกล้าหาญมิเกรงกลัวต่อความตายที่อาจเกิดขึ้นได้ในต่างแดน โลซกเห็นกวนอูแต่งกายมีสง่าน่าเกรงขามก็เกิดความหวาดกลัว เกรงจะเจรจาขอเกงจิ๋วคืนไม่สำเร็จ ครั่นคร้ามกวนอูขนาดเสพย์สุราก็มิอาจเงยหน้าขึ้นดูกวนอู<sup id="cite_ref-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178_79-0" class="reference"><a href="#cite_note-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178-79"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ไม่กล้าเอ่ยปากเจรจาขอเกงจิ๋วคืน รอจนกวนอูใกล้เมาจึงเอ่ยปากขอเกงจิ๋วคืนจากกวนอู </p><p>แต่แผนการของโลซกไม่ประสบความสำเร็จ กวนอูบอกปัดไม่ยอมคืนเกงจิ๋วโดยให้ไปเจรจาต่อเล่าปี่ แสร้งทำเป็นเมามายไม่ได้สติและฉวยง้าวจากจิวฉองที่ถือยืนคอยอยู่มาแกว่งไว้ในมือ อีกมือหนึ่งยึดเอามือโลซกไว้แล้วจูงมือเดินออกมานอกค่ายแล้วกล่าวว่า <i>"ท่านหามากินโต๊ะนี้ก็ขอบใจแล้ว แต่เหตุใดจึงเอาการเมืองเกงจิ๋วมาว่าด้วยเล่า บัดนี้เราก็เมาสุราอยู่ แม้ไม่คิดถึงว่าได้รักกันมาแต่ก่อนก็จะขัดเคืองกันเสีย เราจึงอุตส่าห์ระงับโทสะไว้ เราจะลาท่านไปก่อนต่อวันอื่นเราจะเชิญท่านไปกินโต๊ะที่เมืองเกงจิ๋วบ้าง"</i><sup id="cite_ref-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178_79-1" class="reference"><a href="#cite_note-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178-79"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แล้วก็ลงเรือชักใบกลับเกงจิ๋วโดยอาศัยความกล้าหาญที่มีอยู่เต็มเปี่ยมในตัวเอง ทำลายแผนการของโลซกที่จะทวงเอาเกงจิ๋วคืนได้สำเร็จจนกลายเป็นเรื่องเล่าขานสืบต่อกันมาเป็นเวลาช้านาน </p><p>เมื่อคราวกวนอูนำกำลังทหารบุกโจมตียึดเมืองซงหยงและจับตัว<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A1" title="อิกิ๋ม">อิกิ๋ม</a>กลับไป<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7" title="เกงจิ๋ว">เกงจิ๋ว</a> จึงแบ่งกำลังทหารจำนวนหนึ่งไปอยู่ที่ตำบลเกียบแฮซึ่งเป็นทางเข้าของเมืองอ้วยเซียเพื่อยึดครองตามคำสั่งขงเบ้ง แต่กวนอูเสียทีถูกทหาร<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="โจหยิน">โจหยิน</a>ยิงด้วยเกาทัณฑ์อาบยาพิษที่ไหล่จนตกจากหลังม้า กวนเป๋งเป็นผู้ช่วยเหลือนำกวนอูกลับยังค่าย ลูกเกาทัณฑ์ที่ไหล่กวนอูนั้นอาบด้วยยาพิษซึมซาบเข้าไปในกระดูกสร้างความเจ็บปวดเป็นอย่างมากจนไม่อาจเคลื่อนไหวได้ กวนเป๋งได้เชิญ<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8B" title="ฮัวโต๋">ฮัวโต๋</a>ซึ่งเป็นหมอเอกชาวเมืองเกาจุ๋นมาช่วยรักษาบาดแผลจากพิษเกาทัณฑ์ให้แก่กวนอู </p><p>กวนอูได้รับความเจ็บปวดจากพิษเกาทัณฑ์ แต่เกรงทหารทั้งหมดจะเสียน้ำใจจึงสู้อุตส่าห์ระงับความเจ็บปวดและแสร้งทำเป็นปกติไม่มีอาการเจ็บปวดแม้แต่น้อย เรียกม้าเลี้ยงให้มาเล่น<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%81" title="หมากรุก">หมากรุก</a>เพื่อหวังให้ทหารทั้งหมดมีน้ำใจ ฮัวโต๋มาทำการรักษาอาการบาดเจ็บให้แก่กวนอูและว่า <i>"แผลเกาทัณฑ์อาบด้วยยาพิษซาบเข้าไปใน<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81" title="กระดูก">กระดูก</a> ถ้ามิเร่งรักษานานไปไหล่จะเสีย"</i><sup id="cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูถูกเกาทัณฑ์-80"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และให้ทำปลอกรัดกวนอูไหวกับเสาเพื่อป้องกันไม่ให้ไหวตัว แต่กวนอูปฏิเสธและบอกว่า <i>"อย่าพักเอาปลอกรัดเลย ท่านจะทำประการใดก็ตามแต่จะทำเถิด เราจะนิ่งให้ทำ"</i><sup id="cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-1" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูถูกเกาทัณฑ์-80"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และเอียงไหล่ให้ฮัวโต๋เอามีดเชือดเนื้อร้ายออก ใส่ยาและเอาเข็มเย็บบาดแผลไว้ เมื่อรักษาเสร็จกวนอูจึงว่า <i>"เราหาเจ็บไม่ หายแล้ว"</i><sup id="cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-2" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูถูกเกาทัณฑ์-80"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และกล่าวสรรเสริญฮัวโต๋ประหนึ่งเป็นเทพดา ฮัวโต๋จึงว่า <i>"แต่ข้าพเจ้ารักษาคนป่วยมานี้ก็มากอยู่แล้ว หาเหมือนท่านไม่ อันท่านนี้มีน้ำใจทนทานต่อความเจ็บไม่สะดุ้งสะเทือนเลยดีนัก"</i><sup id="cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-3" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอูถูกเกาทัณฑ์-80"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ความหยิ่งทรนง"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.AB.E0.B8.A2.E0.B8.B4.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.97.E0.B8.A3.E0.B8.99.E0.B8.87"></span>ความหยิ่งทรนง</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=31" title="แก้ไขส่วน: ความหยิ่งทรนง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>แม้กวนอูจะได้ชื่อว่าเป็นผู้ที่มีความสัตย์ซื่อถือ<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="คุณธรรม">คุณธรรม</a> กตัญญูรู้คุณและมีความกล้าหาญ แต่ถ้าพิจารณาจาก<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="วรรณกรรม">วรรณกรรม</a><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="จีน">จีน</a>อิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก ฉบับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87_(%E0%B8%AB%E0%B8%99)" title="เจ้าพระยาพระคลัง (หน)">เจ้าพระยาพระคลัง (หน)</a> เรื่องราวชีวิตของกวนอูตั้งแต่เริ่มพบกับเล่าปี่และเตียวหุย จนถึงการจบชีวิตพร้อมกับกวนเป๋งเมื่อคราวเสียเกงจิ๋ว ก็อาจกล่าวได้ว่ากวนอูนั้นเป็นผู้ที่เหมาะสมและคู่ควรแก่การเป็นยอดวีรบุรุษ เป็นผู้กล้าที่กอปรไปด้วยสติปัญญาอันหลักแหลม เป็นยอดขุนพลผู้มีฝีมือล้ำเลิศจนเป็นที่กล่าวขานไปทั่ว สามารถกุมชัยชนะในการต่อสู้ทำศึกสงครามมานับครั้งไม่ถ้วน แต่สุดท้ายกวนอูก็พลาดท่าเสียทีให้แก่ขุนพลผู้เยาว์วัยเช่นลกซุน และต้องแลกเกงจิ๋วกับความผิดพลาดของตนเองด้วยชีวิต </p><p>ข้อเสียอันร้ายแรงของกวนอูคือความเย่อหยิ่งทรนงในศักดิ์ศรีและเชื่อมั่นในตนเองมากจนเกินไป ไม่เชื่อถือผู้ใดนอกจากตนเอง เมื่อคราวที่เล่าปี่ไปเชิญขงเบ้งจากเขาโงลังกั๋งถึงสามครั้งเพื่อให้เป็นที่ปรึกษาในการทำราชการแผ่นดิน กวนอูไม่ยอมรับฟังคำสั่งของขงเบ้งด้วยเห็นว่าอายุน้อยกว่าตนเอง เตียวหุยและเล่าปี่ รวมทั้งเมื่อเล่าปี่ให้ความเคารพนับถือขงเบ้งประดุจอาจารย์ กวนอูยิ่งเกิดความน้อยใจในตนเองเป็นอย่างยิ่งจึงกล่าวว่า <i>"ขงเบ้งนั้นอายุยี่สิบเจ็ดปีอ่อนกว่าท่านอีก แล้วก็ยังมิได้ปรากฏปัญญาแลความคิดมาก่อน เหตุใดท่านจึงมาคำนับขงเบ้งดังอาจารย์ฉะนี้"</i><sup id="cite_ref-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_541_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_541-81"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และด้วยนิสัยที่ไม่ยอมอ่อนต่อผู้อื่น กวนอูจึงถูกขงเบ้งดัดนิสัยในคราว<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ศึกทุ่งพกบ๋อง">ศึกทุ่งพกบ๋อง</a>ด้วยการขอกระบี่และอาญาสิทธิ์ของเล่าปี่ไว้ในครอบครองเพื่อสั่งการแก่กวนอู </p><p>ขงเบ้งมอบหมายให้กวนอูคุมทหารพันนายไปซุ่มรอคอย ณ เขาอีสัน ให้เตียวหุยคุมทหารพันนายไปซุ่มรอคอย ณ ป่าอันหลิม ให้จูล่งคุมทหารยกไปเป็นกองหน้าและให้เล่าปี่คุมกำลังทหารไปเป็นกองหนุนจูล่ง กวนอูจึงกล่าวแก่ขงเบ้งว่า <i>"ท่านจัดแจงเราทั้งปวงให้ยกไปทำการ ทั้งนี้ก็เห็นชอบอยู่แล้ว แลตัวท่านนั้นจะทำเป็นประการใดเล่า"</i><sup id="cite_ref-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_543_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_543-82"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แต่เมื่อแผนการเผาทัพ<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99" title="แฮหัวตุ้น">แฮหัวตุ้น</a>ของขงเบ้งประสบความสำเร็จ กองทัพของแฮหัวตุ้นสูญเสียไพร่พลเป็นจำนวนมากที่ทุ่งพกบ๋อง ทำให้กวนอูยอมรับในสติปัญญาของขงเบ้งและยอมเชื่อฟังคำสั่งของขงเบ้งมาโดยตลอด </p><p>ภายหลัง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ตั้งตนเองเป็นใหญ่ในเสฉวน สถาปนาตนเองเป็น<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="พระเจ้าฮันต๋ง (ไม่มีหน้านี้)">พระเจ้าฮันต๋ง</a> ได้มอบหมายให้<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B5" title="บิสี">บิสี</a>ถือตรามาแต่งตั้งให้กวนอูเป็นทหารเสือที่เอกของเล่าปี่ โดยเหล่าทหารเสือประกอบไปด้วย กวนอู <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a> <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จูล่ง">จูล่ง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ม้าเฉียว">ม้าเฉียว</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%87" title="ฮองตง">ฮองตง</a> เมื่อกวนอูได้ฟังดังนั้นก็โกรธจึงว่า <i>"เตียวหุยก็เป็นน้องของเรา จูล่งเล่าก็ได้ติดตามพี่เรามาช้านานแล้ว ก็เหมือนหนึ่งเป็นน้องของเรา ฝ่ายม้าเฉียวเล่าก็เป็นชาติเชื้อตระกูลอยู่ แต่ฮองตงคนนี้เป็นแต่เชื้อพลทหารชาติต่ำ เป็นคนแก่ชราหาควรจะตั้งให้เสมอเราด้วยไม่ ซึ่งมีตรามาดังนี้หายังหายอมไม่ก่อน"</i><sup id="cite_ref-เล่าปี่ให้กวนอูไปตีเมืองอ้วนเสีย_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-เล่าปี่ให้กวนอูไปตีเมืองอ้วนเสีย-83"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ก่อนที่กวนอูจะเสียเกงจิ๋วและพ่ายแพ้จนถูกประหารชีวิต ซุนกวนได้ส่งจูกัดกิ๋นเป็นเถ้าแก่มาเจรจาสู่ขอบุตรสาวของกวนอูเพื่อแต่งงานกับบุตรชายของซุนกวน แต่กวนอูปฏิเสธด้วยเหตุผลที่ว่าบุคคลผู้สืบทอดแซ่ซุนมาสามชั่วอายุคนนั้น ถึงแม้จะยิ่งใหญ่ก็ไม่ได้ยิ่งใหญ่ด้วยตนเองจึงไม่นิยมและนับถือซุนกวน ถือคติตีราคาค่าของตนเองยิ่งใหญ่กว่าซุนกวนด้วยถ้อยคำปฏิเสธการสู่ขอว่า <i>"บุตรของเรานี้ชาติเชื้อเหล่าเสือ ไม่สมควรจะให้แก่สุนัข ท่านว่ามาดังนี้ ถ้าเรามิคิดเห็นแก่หน้าขงเบ้งน้องของท่าน เราก็จะฆ่าท่านเสีย อย่าว่าไปเลย"</i><sup id="cite_ref-โจโฉกับซุนกวนคิดจะรวมกันรบกับเล่าปี่_272_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-โจโฉกับซุนกวนคิดจะรวมกันรบกับเล่าปี่_272-84"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ_400_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ_400-85"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โดยที่กวนอูไม่ทันยั้งคิดถึงความสัมพันธ์ระหว่างเล่าปี่และซุนกวน ซึ่งเล่าปี่มีฐานะเป็นราชบุตรเขยของแซ่ซุน อีกทั้งการปฏิเสธซุนกวนแบบไม่มีเยื่อใยของกวนอู กลายเป็นการสร้างชนวนให้ซุนกวนเป็นพันธมิตรกับโจโฉ ทำลายยุทธศาสตร์สามก๊กของขงเบ้งจนเป็นเหตุให้กวนอูพ่ายแพ้และเสียชีวิต </p><p>และเมื่อกวนอูได้รับคำสั่งจากเล่าปี่ให้คอยรักษาเมืองเกงจิ๋ว ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญในการทำศึกสงคราม แต่ด้วยความหยิ่งทรนงและเชื่อมั่นในฝีมือตนเอง กวนอูก็มิได้ใส่ใจปฏิบัติตามคำสั่งของขงเบ้งที่กล่าวว่า <i>"ท่านจะอยู่ภายหลังนั้น จงจัดแจงระมัดระวังตัวข้างฝ่ายเหนือคอยสู้โจโฉให้ได้ ฝ่ายใต้นั้นท่านจงทำใจดีประนอมด้วยซุนกวนโดยปรกติ เมืองเกงจิ๋วจึงจะมีความสุข"</i><sup id="cite_ref-เล่าปี่ให้ไปเชิญขงเบ้งมาจากเมืองเกงจิ๋ว_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-เล่าปี่ให้ไปเชิญขงเบ้งมาจากเมืองเกงจิ๋ว-86"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> จึงเป็นเหตุเสียเกงจิ๋วให้แก่ซุนกวนและทำให้ตนเองต้องเสียชีวิต </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ครอบครัว"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.AD.E0.B8.9A.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.A7"></span>ครอบครัว</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=32" title="แก้ไขส่วน: ครอบครัว"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>กวนอูมีบุตรชายสองคนที่ปรากฏชื่อ ได่แก่ <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="กวนหิน">กวนหิน</a> กวนหินสืบทอดบรรดาศักดิ์ "หั้นสือแต่งเฮา" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">漢壽亭侯</span></span> <i>ฮั่นโซ่วถิงโหว</i>) จากบิดาและรับราชการในรัฐ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="จ๊กก๊ก">จ๊กก๊ก</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="ยุคสามก๊ก">ยุคสามก๊ก</a><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กวนอูยังมีบุตรสาวคนหนึ่ง ครั้งหนึ่งซุนกวนเคยมาเสนอการแต่งงานระหว่างบุตรชายของตนกับบุตรสาวของกวนอู แต่กวนอูปฏิเสธการสู่ขอ ชื่อของบุตรสาวของกวนอูไม่มีการบันทึกในประวัติ แต่รู้จักกันในชื่อ "กวาน อิ๋นผิง" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關銀屏</span></span>) หรือ "กวาน เฟิ่ง" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關鳳</span></span>) ในนิทานพื้นบ้านและ<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7" title="งิ้ว">งิ้ว</a> เล่ากันว่ากวนอูยังมีบุตรชายคนที่สามชื่อ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%81" title="กวนสก">กวนสก</a> ซึ่งไม่ถูกกล่าวถึงในบันทึกทางประวัติศาสตร์และปรากฏเพียงในนิทานพื้นบ้านและในนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่อง<i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a></i> </p><p>บุตรชายกวนหินชื่อกวาน ถ่ง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關統</span></span>) แต่งงานกับองค์หญิง (พระธิดาองค์หนึ่งของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="เล่าเสี้ยน">เล่าเสี้ยน</a>) และรับราชการในตำแหน่งจงหลางเจี้ยง (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">中郎將</span></span>) ในกองทหารองครักษ์ กวาน ถ่งเสียชีวิตโดยไม่มีบุตร ตำแหน่งของกวาน ถ่งจึงสืบทอดต่อมาโดยน้องชายต่างมารดาชื่อกวาน อี๋ (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關彝</span></span>)<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ตามที่บันทึกใน<i>ฉู่จี้</i> หลัง<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" class="mw-redirect" title="การพิชิตจ๊กก๊กของวุยก๊ก">การล่มสลายของจ๊กก๊ก</a>ในปี ค.ศ. 263 บังโฮย (บุตรชายของ<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บังเต๊ก">บังเต๊ก</a>) สังหารหมู่ครอบครัวและทายาทของกวนอูเพื่อแก้แค้นให้บิดาที่ถูกประหารโดยกวนอูหลัง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ยุทธการที่อ้วนเสีย">ยุทธการที่อ้วนเสีย</a>ในปี ค.ศ. 219<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ 14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ในปี ค.ศ. 1719 <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="จักรพรรดิคังซี">จักรพรรดิคังซี</a>แห่ง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ชิง">ราชวงศ์ชิง</a>ได้พระราชทานยศ "อู๋จิงปั๋วชื่อ" (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">五經博士</span></span>; "อาจารย์ห้าคัมภีร์") ให้กับทายาทของกวนอูที่อาศัยในเมือง<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ลั่วหยาง">ลั่วหยาง</a> ผู้ถือยศนี้ได้รับตำแหน่งอันทรงเกียรติในสำนักฮั่นหลิน<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBrunnertHagelstrom2013494_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBrunnertHagelstrom2013494-90"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEYan2006277_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEYan2006277-91"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อาวุธ"><span id=".E0.B8.AD.E0.B8.B2.E0.B8.A7.E0.B8.B8.E0.B8.98"></span>อาวุธ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=33" title="แก้ไขส่วน: อาวุธ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ง้าวมังกรเขียว">ง้าวมังกรเขียว</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Shanxi_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shanxi_1.jpg/220px-Shanxi_1.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shanxi_1.jpg/330px-Shanxi_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shanxi_1.jpg/440px-Shanxi_1.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ง้าวมังกรเขียว">ง้าวมังกรเขียว</a></figcaption></figure> <p>กวนอูมีอาวุธประจำกายคือ<b><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%87%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ง้าวรูปจันทร์เสี้ยว (ไม่มีหน้านี้)">ง้าวรูปจันทร์เสี้ยว</a></b> สร้างขึ้นเมื่อคราว<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a> กวนอูและ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a>ออกเกลี้ยกล่อมราษฎร รวบรวมกำลังไพร่พลจัดตั้งกองทัพออกต่อสู้กับ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="โจรโพกผ้าเหลือง">โจรโพกผ้าเหลือง</a> ได้มีพ่อค้าม้าชื่อ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%87" title="เตียวสิเผง">เตียวสิเผง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%87" title="เล่าสง">เล่าสง</a>ได้ร่วมบริจาคม้าจำนวนห้าสิบ เงินห้าร้อยตำลึงและเหล็กร้อยหาบสำหรับสร้างเป็นอาวุธจำนวนมาก<sup id="cite_ref-เริ่มกล่าวถึงเล่าปี่_กวนอู_เตียวหุย_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-เริ่มกล่าวถึงเล่าปี่_กวนอู_เตียวหุย-92"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เล่าปี่ให้ช่างตีเหล็กเป็นกระบี่คู่แบบโบราณ เตียวหุยให้ช่างตีเหล็กเป็นทวนรูปร่างลักษณะคล้าย<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B9" title="งู">งู</a> </p><p>สำหรับกวนอูให้ช่างตีเหล็กเป็นง้าวขนาดใหญ่รูปจันทร์เสี้ยว ประดับลวดลาย<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="มังกรจีน">มังกร</a>ขนาดความยาว 11 ศอกหรือประมาณ 3.63 เมตร หนัก 82 ชั่งหรือประมาณ 65.6 กิโลกรัม มีชื่อเรียกเฉพาะว่า <i>ชิงหลงเหยี่ยนเยฺว่เตา</i> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%9D%92%E9%BE%8D%E5%81%83%E6%9C%88%E5%88%80" class="extiw" title="zh:青龍偃月刀">青龍偃月刀</a></span>; <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="พินอิน">พินอิน</a>: <i><span lang="zh-Latn-pinyin">qīnglóng yǎnyuèdāo</span></i>) หรือง้าวมังกรเขียว (บ้างเรียกง้าวมังกรจันทร์ฉงาย) <sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ตลอดระยะเวลาในการตรากตรำทำ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="สงคราม">ศึกสงคราม</a>ร่วมกับเล่าปี่และเตียวหุย กวนอูใช้ง้าวมังกรเขียวเป็นอาวุธประจำกายตลอดเวลาจนกระทั่งเสียชีวิต ในสามก๊กฉบับภาษาไทย สำนวนแปลของ "ยาขอบ" (ซึ่งยึดฉบับแปลภาษาอังกฤษ Romance of the Three kingdoms โดย C.H. Brewitt-Taylor เป็นต้นฉบับ) นั้น ครูยาขอบได้ถอดชื่อง้าวของกวนอูให้ฟังเป็นไทยๆ ว่า ง้าว "นิลนาคะ" (เทียบ - "นาคะ" คือ มังกร "นิล" หมายเอาความว่าสืเขียวแก่เกือบดำ หรือสีน้ำเงินเข้ม) </p><p>เมื่อคราว<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ทำศึกกับ<a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%B0" title="ตั๋งโต๊ะ">ตั๋งโต๊ะ</a> กวนอูใช้ง้าวมังกรเขียวตัดคอ<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="ฮัวหยง">ฮัวหยง</a>มาให้โจโฉที่หน้าค่ายด้วยความรวดเร็ว โดยที่ยังไม่จบเพลงรบและเหล้าที่โจโฉอุ่นมอบให้แก่กวนอูยังคงอุ่น ๆ สังหารงันเหลียงและบุนทิว สองทหารเอกของ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a>ในคราวศึกตำบลแปะแบ๊ด้วยง้าวมังกรเขียวในเพลงเดียวเช่นกัน<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ตลอดระยะเวลาการทำศึกกวนอูไม่เคยห่างจากง้าวมังกรเขียว เมื่อเล่าปี่ให้กวนอูไปกินตำแหน่งเจ้าเมืองเกงจิ๋วร่วมกับกวนเป๋งและจิวฉอง โดยจิวฉองรับหน้าที่ดูแลรักษาง้าวมังกรเขียวและถือแทนกวนอู เมื่อซุนกวนให้โลซกทางเกงจิ๋วคืนจากเล่าปี่ โลซกได้เชิญกวนอูไปกินโต๊ะที่ค่าย ณ ปากน้ำลกเค้า จิวฉองก็คอยติดตามถือง้าวมังกรเขียวเคียงข้างกวนอูตลอด </p><p>เมื่อคราวที่กวนอูพลาดท่าเสียที<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="ลกซุน">ลกซุน</a>จนถูกล้อมอยู่ที่เมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เป๊กเสีย (ไม่มีหน้านี้)">เป๊กเสีย</a> ก่อนจะนำกำลังทหารจำนวนร้อยคนหักตีฝ่าออกมาจนถูกจับตัวได้พร้อมกับกวนเป๋งและถูกประหารชีวิตในภายหลัง ง้าวของกวนอูถูก<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="พัวเจี้ยง">พัวเจี้ยง</a>ยึดเอาไปใช้ แต่<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="กวนหิน">กวนหิน</a>บุตรชายของกวนอูเป็นผู้สังหารพัวเจี้ยงและนำง้าวของกวนอูกลับคืนมา<sup id="cite_ref-กวนหินฆ่าพัวเจี้ยงชิงง้าวกวนอูกลับคืน_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-กวนหินฆ่าพัวเจี้ยงชิงง้าวกวนอูกลับคืน-95"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ความเคารพนับถือ"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.84.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.9E.E0.B8.99.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.96.E0.B8.B7.E0.B8.AD"></span>ความเคารพนับถือ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=34" title="แก้ไขส่วน: ความเคารพนับถือ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:FS_KwanKung_60116.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/FS_KwanKung_60116.jpg/230px-FS_KwanKung_60116.jpg" decoding="async" width="230" height="307" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/FS_KwanKung_60116.jpg/345px-FS_KwanKung_60116.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/FS_KwanKung_60116.jpg/460px-FS_KwanKung_60116.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a><figcaption><b>เทพเจ้ากวนอู</b> เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ</figcaption></figure> <p>แต่เดิม<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="โบราณจีน">จีนโบราณ</a>ให้ความเคารพนับถือ<a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="งักฮุย">งักฮุย</a>เป็น<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์ (ไม่มีหน้านี้)">เทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์</a> สืบต่อกันมาเป็นเวลานานในฐานะเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อชาติ ด้วยคุณธรรมความดีของงักฮุยส่งผลให้ได้รับการยกย่องเป็น<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="เทพเจ้าแห่งความรักชาติ (ไม่มีหน้านี้)">เทพเจ้าแห่งความรักชาติ</a>และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความจงรักภักดี (ไม่มีหน้านี้)">ความจงรักภักดี</a>เป็นที่กล่าวขานกันมาเป็นเวลานาน<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แต่ปัจจุบันเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อได้เปลี่ยนมาเป็นกวนอูแทนในหลังยุคสามก๊กมานับพันปี กวนอูเป็นเทพเจ้าที่ชาวจีนและคนไทยเชื้อสายจีนให้ความเคารพบูชาและศรัทธาเลื่อมใสเป็นอย่างมาก กวนอูเปรียบเสมือนเทพเจ้าที่ชาวจีนให้ความเคารพกราบไหว้บูชาในฐานะที่เป็นเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>ไม่เพียงแต่ยกย่องให้กวนอูเป็นเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่ออย่างเดียวเท่านั้น หากแต่กวนอูได้รับสมญานามให้เป็นถึง <i>จงอี้เสินอู่กวนเสิ้งต้าตี้</i> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant">忠義神武關聖大帝</span>; <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="พินอิน">พินอิน</a>: <i><span lang="zh-Latn-pinyin">Zhōngyì Shénwǔ Guān Shèngdàdì</span></i>) <sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ซึ่งมีความหมายคือมหาเทพกวนผู้ยิ่งใหญ่แห่งความจงรักภักดี คุณธรรมและความกล้าหาญ<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โดย<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="พระเจ้าเฉียนหลง (ไม่มีหน้านี้)">พระเจ้าเฉียนหลง</a>แห่ง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ชิง">ราชวงศ์ชิง</a>เป็นผู้แต่งตั้งเมื่อ พ.ศ. 2187 เพื่อเป็นการสร้างจิตสำนึกเรื่องความสัตย์ซื่อและจงรักภักดีเพื่อเป็นต้นแบบให้แก่ราษฎรซึ่งคนจีนถือความสัตย์เป็นใหญ่ร่วมกับความกตัญญูรู้คุณคน ทำให้กวนอูกลายเป็นที่รู้จักไปทั่วและได้รับการยกย่องให้เป็นเทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์สืบต่อมาเป็นเวลานาน<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และได้รับการเคารพในฐานะเทพอุปถัมภ์และเทพผู้ปกป้องคุ้มครองของ<a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88" title="ตำรวจ">ตำรวจ</a> <a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="นักการเมือง">นักการเมือง</a>และผู้นำทางด้านเศรษฐกิจ<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>จากบันทึกทาง<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ประวัติศาสตร์">ประวัติศาสตร์</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="โบราณจีน">จีนโบราณ</a> กวนอูอาจมีชีวิตก่อนงักฮุยเป็นเวลาเกือบพันปี กล่าวคือกวนอูเป็นบุคคลสำคัญในสมัย<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="ยุคสามก๊ก">ยุคสามก๊ก</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._763" title="พ.ศ. 763">พ.ศ. 763</a> - <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._823" title="พ.ศ. 823">พ.ศ. 823</a>) แต่งักฮุยมีชีวิตอยู่ในสมัย<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ซ่ง">ราชวงศ์ซ่ง</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._1503" title="พ.ศ. 1503">พ.ศ. 1503</a> - <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._1822" title="พ.ศ. 1822">พ.ศ. 1822</a>) <sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กวนอูและงักฮุยเป็นวีรบุรุษที่เป็นที่กล่าวขานกันสืบต่อกันมาเป็นเวลานานในเรื่องของความสัตย์ซื่อและจงรักภักดี ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" title="ประเทศไทย">ประเทศไทย</a>ชื่อเสียงและกิตติศัพท์ความสัตย์ซื่อ กตัญญูรู้คุณคนของกวนอูอาจจะเป็นที่กล่าวขานและรู้จักกันมากกว่างักฮุย เนื่องจากกวนอูเป็นตัวละครสำคัญในสามก๊กซึ่งได้รับการยกย่องให้เป็นเทพบู๊ (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">武圣</span>) และมีสถานะเทียบกับเทพบุ๋น (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">文圣</span>) คือขงจื๊อ </p><p>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%95" title="อดีต">อดีต</a>บรรพบุรุษของชนเผ่า<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B9" class="mw-redirect" title="แมนจู">แมนจู</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">满族</span>) คือพวกเผ่าหนี่ว์เจิน (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">女真族</span>) หรือจิน (<a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._1658" title="พ.ศ. 1658">พ.ศ. 1658</a> - <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._1777" title="พ.ศ. 1777">พ.ศ. 1777</a>) แมนจูเป็นชนเผ่าที่เรืองอำนาจขึ้นมาในยุคสมัยเดียวกับ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89" class="mw-redirect" title="ราชวงศ์ซ่งใต้">ราชวงศ์ซ่งใต้</a> ภายหลังจาก<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ซ่ง">ราชวงศ์ซ่ง</a>ล่มสลายลงจนถึง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ราชวงศ์หยวน">ราชวงศ์หยวน</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์หมิง">ราชวงศ์หมิง</a> จนกระทั่ง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ชิง">ราชวงศ์ชิง</a>ที่ก่อตั้งขึ้นโดยชาวแมนจู แม้กาลเวลาจะล่วงเลยผ่านมานานหลายร้อยปี แต่การที่ชาวจีนให้ความเคารพนับถืองักฮุยในฐานะวีรบุรุษต่อต้านเผ่าแมนจูหรือเผ่าจินก็ยังคงอยู่ไม่เสื่อมคลาย ซึ่งการให้การยกย่องและเคารพนับถืองักฮุยนั้น ดูเหมือนจะเป็นเรื่องปกติสำหรับราษฎรทั่วไป แต่ในสายตาของขุนนางบู๊และบุ๋นภายในราชสำนักชิง การให้ความเคารพนับถือบูชางักฮุยในฐานะวีรบุรุษต้านชนเผ่าจินเป็นการเปรียบได้กับการให้ความเคารพนับถือบูชาผู้ที่ต่อต้านราชวงศ์ชิงนั่นเอง ดังนั้นราชสำนักชิงจึงวางกลอุบายยกย่องกวนอูให้เป็นอีกหนึ่งวีรบุรุษในประวัติศาสตร์จีน เพื่อให้กวนอูกลายเป็นที่ศรัทธาเคารพบูชาของสามัญชนทั่วไปในฐานะเทพเจ้าผู้มีความสัตย์ซื่อ เพื่อเป็นการลดกระแสการเคารพนับถือและเชิดชูงักฮุยให้เบาบางลง<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="เทพเจ้ากวนอู"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.97.E0.B8.9E.E0.B9.80.E0.B8.88.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.A7.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B9"></span>เทพเจ้ากวนอู</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=35" title="แก้ไขส่วน: เทพเจ้ากวนอู"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>กวนอูเป็นผู้ที่มีคุณสมบัติของการเป็นผู้นำที่มีจริยธรรมในด้านความสัตย์ซื่อและความกล้าหาญ ได้รับการยกย่องสรรเสริญเป็นอย่างมากจากผู้ปกครองในหลายดินแดนว่าเป็นบุคคลดีเด่นใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ประวัติศาสตร์">ประวัติศาสตร์</a>และกลายมาเป็นเทพเจ้าที่ได้รับการเคารพบูชากราบไหว้ กวนอูได้รับเกียรติอย่างสูงสุดคือได้รับการยกย่องให้เทียบเท่ากับ<a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="ขงจื๊อ">ขงจื๊อ</a> คือได้รับการขนานนามว่า "เป็นนักบุญพฤติธรรม" และ "เทพเจ้าแห่งสงคราม"<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ภายหลังจากกวนอูเสียชีวิต มีข่าวลือว่าศีรษะของกวนอูถูกฝังอยู่ทางตอนใต้ของเมืองลกเอี๋ยง ผู้คนที่ทราบข่าวและศรัทธาในตัวกวนอูจึงไปสร้างวัดเทพเจ้ากวนอูและวัดกวนหลินในเมืองลกเอี๋ยง เพื่อเป็นการสักการบูชากราบไหว้ในคุณความดีทั้งสี่ของกวนอูคือ <i>"สัตย์ซื่อถือคุณธรรม กตัญญูรู้คุณและความกล้าหาญ"</i> </p><p>ในการแสดง<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="อุปรากรจีน">อุปรากรจีน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%81" title="หน้ากาก">หน้ากาก</a>กวนอูที่ใช้แสดงจะเป็น<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87" title="สีแดง">สีแดง</a>ล้วน มีความหมายถึงความสัตย์ซื่อและความกล้าหาญ รูปนัยน์ตาเรียวเล็กและวาดรูปคิ้วเหมือนหนอนไหม 2 ตัววางพาดลงมา และเนื่องจากเป็นที่รู้จักกันว่ากวนอูมีหนวดเครายาวมากจึงเรียกขานนามกวนอูว่า "ขุนนางเคราเขียว" และเพื่อเป็นการแสดงความเคารพนับถือกวนอู ในการแสดงอุปรากรจีนจึงไม่เลียนแบบลักษณะของกวนอูให้เหมือนทุกอย่าง หากแต่หน้ากากกวนอูจะเติมเพียงจุดดำลงบนหน้ากากด้วยหนึ่งจุด ซึ่งเป็นการแต้มจุดดำด้วยความตั้งใจของผู้แสดง<sup id="cite_ref-ตำนานเทพเจ้ากวนอู_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-ตำนานเทพเจ้ากวนอู-104"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Mask_of_Guan_Yu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mask_of_Guan_Yu.jpg/170px-Mask_of_Guan_Yu.jpg" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mask_of_Guan_Yu.jpg/255px-Mask_of_Guan_Yu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mask_of_Guan_Yu.jpg/340px-Mask_of_Guan_Yu.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a><figcaption><b><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%81" title="หน้ากาก">หน้ากาก</a>กวนอู</b></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ศาลเจ้ากวนอู"><span id=".E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.A5.E0.B9.80.E0.B8.88.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.A7.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B9"></span>ศาลเจ้ากวนอู</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=36" title="แก้ไขส่วน: ศาลเจ้ากวนอู"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG/250px-%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG/375px-%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG/500px-%E8%A1%8C%E5%A4%A9%E5%AE%AE%E6%AD%A3%E9%96%80.JPG 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ศาลเจ้ากวนอู (ไม่มีหน้านี้)">ศาลเจ้ากวนอู</a>ในเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัวหยาง (ไม่มีหน้านี้)">ลัวหยาง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">ประเทศจีน</a></figcaption></figure> <p>ปัจจุบันมีวัดและศาลเจ้าของกวนอูจำนวนมากทั้งใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">ประเทศจีน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" title="ประเทศไทย">ประเทศไทย</a>และต่างประเทศ ทำให้กวนอูกลายเป็นหนึ่งในเทพเจ้าที่มีวัดและ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="ศาลเจ้า">ศาลเจ้า</a>มากที่สุด ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ปักกิ่ง">เมืองปักกิ่ง</a>สมัย<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ชิง">ราชวงศ์ชิง</a> ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">ประเทศจีน</a>เคยมีศาลเจ้ากวนอูถึง 116 แห่ง และมี<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ศาลเจ้ากวนอู (ไม่มีหน้านี้)">ศาลเจ้ากวนอู</a>ที่<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ประเทศไต้หวัน">ไต้หวัน</a>ถึง 500 แห่ง<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> นอกจากนี้กวนอูยังเป็นเทพพิทักษ์ในด้านการค้าขายเช่น การจำนอง, ช่างทอง, ผ้าไหม และผ้าต่วน </p><p>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">ประเทศจีน</a><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ศาลเจ้ากวนอู (ไม่มีหน้านี้)">ศาลเจ้ากวนอู</a>ตั้งอยู่ที่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัวหยาง (ไม่มีหน้านี้)">ลัวหยาง</a> ปัจจุบันกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของจีน ภายในศาลเจ้าประกอบไปด้วยตำหนักสามตำหนัก ตำหนักหลักของศาลเจ้ากวนอูตั้งอยู่ภายใน ระยะทางผ่านจากประตูใหญ่เข้าไปประมาณ 50 เมตร มีสิงโตหินจำนวน 104 ตัวเรียงรายสองข้างทาง ที่บริเวณตำหนักใหญ่ (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">大殿</span>) มีรูปปั้นกวนอูขนาดใหญ่เพื่อให้ผู้คนที่เคารพนับถือสักการบูชา ตำหนักที่สอง (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">二殿</span>) หันหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของลัวหยาง </p><p>ซึ่งตาม<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="แผนที่">แผนที่</a>ประเทศจีนในปัจจุบัน ตำแหน่งของเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="กังตั๋ง (ไม่มีหน้านี้)">กังตั๋ง</a>นั้นตั้งอยู่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ (ไม่มีหน้านี้)">ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้</a> ภายในตำหนักมีรูปปั้นกวนอูในชุดเกราะพร้อมทำการศึกสงคราม รูปปั้นกวนอูภายในตำหนักที่สองหันใบหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ด้วยลักษณะใบหน้าถมึงทึง ดุดัน ดวงตาเบิกกว้างอย่างโกรธแค้น ซึ่งการจ้องมองไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของกวนอู เป็นการแสดงออกถึงความโกรธแค้นของกวนอูที่มีต่อซุนกวนในการถูกสั่งประหารชีวิต<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ภายในตำหนักที่สามมีรูปปั้นกวนอูจำนวนสององค์ โดยรูปปั้นทางด้านซ้ายมือเป็นรูปปั้นกวนอูในลักษณะของการอ่านคัมภีร์หลี่ซื่อชุนชิว ทางด้านขวามือเป็นรูปปั้นกวนอูในอิริยาบถพักผ่อน และทางด้านหลังของตำหนักที่สาม เป็นหลุมฝังศพขนาดใหญ่ที่เชื่อกันว่าเป็นสถานที่ที่โจโฉฝังศีรษะของกวนอูอย่างสมเกียรติในฐานะเจ้าเมืองเกงจิ๋ว<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" title="ประเทศไทย">ประเทศไทย</a>ศาลเจ้ากวนอูที่เป็นที่รู้จักของ<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ชาวจีน">ชาวจีน</a>และคน<a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ไทยเชื้อสายจีน">ไทยเชื้อสายจีน</a>มากที่สุดตั้งอยู่ที่บริเวณตลาดเก่า<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A" class="mw-redirect" title="เยาวราช">เยาวราช</a> สร้างขึ้นโดยพระยาอาชาชาติ (เจ้าพระยาคลัง) หรือเฉินอี้ซาน เพื่อสำหรับให้เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวจีนและคนไทยเชื้อสายจีนในสมัยนั้น ภายในศาลเจ้ากวนอูทางด้านขวามือมี<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%86%E0%B8%B1%E0%B8%87" title="ระฆัง">ระฆัง</a><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ทองเหลือง">ทองเหลือง</a>ใบใหญ่ตั้งอยู่ ที่ผิวระฆังมีอักษรจารึกระบุสร้างขึ้นในสมัยฮ่องเต้เต๋อจงในยุคสมัยราชวงศ์ชิง ซึ่งตรงกับปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2435" title="พ.ศ. 2435">พ.ศ. 2435</a> จึงสันนิษฐานได้ว่าศาลเจ้ากวนอูสร้างขึ้นในระหว่างปีดังกล่าว<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="กวนอูในศาสนาเต๋า"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.A7.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B9.E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.95.E0.B9.8B.E0.B8.B2"></span>กวนอูในศาสนาเต๋า</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=37" title="แก้ไขส่วน: กวนอูในศาสนาเต๋า"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>กวนอูได้รับการยกย่องให้เป็น <i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="จักรพรรดิเทพกวน (ไม่มีหน้านี้)">จักรพรรดิเทพกวน</a></i> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant">關聖帝君</span>) และเป็นเทพพิทักษ์ตามความเชื่อของลัทธิเต๋า การบูชากวนอูเริ่มต้นใน<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ราชวงศ์ซ่ง">ราชวงศ์ซ่ง</a> ตามตำนานเล่าว่าในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1220 ทะเลสาบน้ำเค็มซึ่งในปัจจุบันคือ<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="เซี่ยโจว (ไม่มีหน้านี้)">เซี่ยโจว</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">解州鎮</span>) เริ่มที่จะผลิต<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="เกลือ">เกลือ</a>ไม่ได้ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%88%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="จักรพรรดิฮุยจง (ไม่มีหน้านี้)">จักรพรรดิฮุยจง</a>จึงทรงมีรับสั่งให้นักพรตจางจี้เซียน (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">張繼先</span>) ตรวจหาสาเหตุ ซึ่งได้ทรงรับรายงานว่าเป็นฝีมือของชือโหยว (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">蚩尤</span>) เทพแห่งสงคราม นักพรตจึงอัญเชิญกวนอูเข้ามาต่อสู้จนเอาชนะชือโหยวและสามารถผลิตเกลือได้ดังเดิม พระจักรพรรดิจึงพระราชทานนามให้กวนอูว่า <i>ผู้เป็นอมตะแห่งฉงหนิง</i> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">崇寧真君</span>) และยกกวนอูให้เป็นเทพในเวลาต่อมา<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>ช่วงต้น<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ราชวงศ์หมิง">ราชวงศ์หมิง</a> นักพรตจางเจิ้งฉาง (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">張正常</span>) บันทึกในหนังสือของตนเองในชื่อ <i>ฮั่นเทียนซือซื่อเจีย</i> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">漢天師世家</span>) เพื่อเป็นการยืนยันตำนานนี้ ทุกวันนี้กวนอูได้รับการนับถือมากในลัทธิเต๋า หลายวัดเต๋าอุทิศเพื่อกวนอูโดยเฉพาะวัดจักรพรรดิกวนในเซี่ยโจวที่ได้รับอิทธิพลเต๋าอย่างมาก ทุกวันที่ 24 เดือน 6 ตามหลัก<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4" class="mw-redirect" title="จันทรคติ">จันทรคติ</a> ซึ่งตรงกับวันเกิดของกวนอู จะมีขบวนแห่เฉลิมฉลองแด่กวนอูอย่างยิ่งใหญ่สมเกียรติ<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="กวนอูในศาสนาพุทธ"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.A7.E0.B8.99.E0.B8.AD.E0.B8.B9.E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.9E.E0.B8.B8.E0.B8.97.E0.B8.98"></span>กวนอูในศาสนาพุทธ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=38" title="แก้ไขส่วน: กวนอูในศาสนาพุทธ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ตามแนวคิดของชาว<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98" class="mw-redirect" title="พุทธ">พุทธ</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="จีน">จีน</a> กวนอูได้รับการยกย่องให้เป็น <i><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%86%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระสังฆารามโพธิสัตว์">พระสังฆารามโพธิสัตว์</a></i> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant">伽藍菩薩</span>: <i>แคนำผู่สัก</i>) หมายถึงผู้พิทักษ์ธรรมของชาวพุทธ โดยคำว่า <i>สังฆาราม</i> ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%95" title="ภาษาสันสกฤต">ภาษาสันสกฤต</a>หมายถึงสวน[[ชุมชน[[และหมายถึง<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94" title="วัด">วัด</a> ดังนั้น <i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%86%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="พระสังฆาราม (ไม่มีหน้านี้)">พระสังฆาราม</a></i> จึงหมายถึงผู้พิทักษ์<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="พระรัตนตรัย">พระรัตนตรัย</a>นั่นเอง ดังนั้นกวนอูจึงเป็นตัวแทนของเทพผู้พิทักษ์ โดยวัดและสวนที่ตั้งรูปปั้นกวนอูนั้น รูปปั้นของกวนอูมักจะถูกวางไว้ ณ ส่วนไกลด้านซ้ายของ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%96" class="mw-redirect" title="พระอุโบสถ">พระอุโบสถ</a> คู่กับ <i><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระเวทโพธิสัตว์">พระเวทโพธิสัตว์</a></i> (<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="อักษรจีนตัวเต็ม">จีน</a>: <span lang="zh-Hant">韋馱菩薩</span>: <i>อุ่ยท้อผู่สัก</i>, ตรงกับพระสกันทะหรือ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="พระขันธกุมาร">พระขันธกุมาร</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B9" class="mw-redirect" title="ฮินดู">ฮินดู</a>)<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>ตามตำนานชาว<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98" class="mw-redirect" title="พุทธ">พุทธ</a> ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._1135" title="พ.ศ. 1135">พ.ศ. 1135</a> กวนอูได้ประกาศตนเป็น<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B0" title="พุทธมามกะ">พุทธมามกะ</a>ต่อหน้าจื้ออี่ (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">智顗</span>) ผู้ก่อตั้ง<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81" class="mw-redirect" title="นิกายสัทธรรมปุณฑริก">นิกายสัทธรรมปุณฑริก</a> ว่ากันว่าขณะนั้นจื้ออี่นั่งสมาธิอยู่ที่เขาจวนหยกสัน<span class="nowrap">ยฺวี่เฉฺวียน</span> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">玉泉山</span>) และตื่นจากสมาธิเพราะการปรากฏตัวของกวนอู กวนอูขอให้จื้ออี่สอนหลักธรรมให้ตนแล้วปวารณาตนขอรับ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="ศีลห้า">ศีลห้า</a> จึงกลายเป็นที่กล่าวขานกันว่ากวนอูปวารณาตนเป็นผู้พิทักษ์พุทธศาสนาและเป็นผู้ช่วยเหลือจื้ออี่ก่อตั้งวัด<span class="nowrap">ยฺวี่เฉฺวียน</span> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">玉泉寺</span>) จนปรากฏตราบจนทุกวันนี้<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup> </p><p>ในวรรณกรรมสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ได้บรรยายไว้ว่าภายหลังจากที่กวนอูเสียชีวิตได้กลายเป็นอสุรกายที่เต็มไปด้วยความพยาบาทลิบองอยู่ในภูเขา และได้ไปปรากฏร่างต่อ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0" class="mw-disambig" title="พระ">หลวงจีน</a>เภาเจ๋ง (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">普淨</span>) บนยอดเขาจวนหยกสัน(<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ภาษาจีน">จีน</a>: <span lang="zh">玉泉山</span>) เพื่อเรียกร้องให้นำศีรษะตนเองกลับคืนมา จากการเทศนาของหลวงจีนเภาเจ๋งที่กล่าวว่า <i>"กงเกวียนกำเกวียน ตัวฆ่าเขาเขาฆ่าตัว เมื่อท่านฆ่างันเหลียง บุนทิวแลนายด่านห้าตำบลเสีย ใครมาทวงศีรษะแก่ท่านบ้าง ครั้งนี้ท่านเสียทีแก่ข้าศึกถึงแก่ความตายแล้ว ท่านมาร้องทวงศีรษะแก่ใครเล่า"</i><sup id="cite_ref-อสุรกายกวนอู_108-0" class="reference"><a href="#cite_note-อสุรกายกวนอู-108"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ทำให้กวนอูได้ซาบซึ้งในรสพระธรรมและปวารณาตนเป็นผู้พิทักษ์<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98" title="ศาสนาพุทธ">ศาสนาพุทธ</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ในวัฒนธรรมสมัยนิยม"><span id=".E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.A7.E0.B8.B1.E0.B8.92.E0.B8.99.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1.E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A1"></span>ในวัฒนธรรมสมัยนิยม</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=39" title="แก้ไขส่วน: ในวัฒนธรรมสมัยนิยม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>นอกจากกวนอูจะเป็นตัวละครจากวรรณกรรมสามก๊ก ซึ่งเป็นที่รู้จักและได้รับการกล่าวขานค่อนข้างมากจากนักอ่าน เป็นเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อที่คนจีนและคนไทยเชื้อสายจีนให้ความเคารพบูชากราบไว้แล้ว ปัจจุบันได้มีสื่อต่าง ๆ เกี่ยวกับกวนอูอีกเป็นจำนวนมาก เช่น </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ภาพยนตร์"><span id=".E0.B8.A0.E0.B8.B2.E0.B8.9E.E0.B8.A2.E0.B8.99.E0.B8.95.E0.B8.A3.E0.B9.8C"></span>ภาพยนตร์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=40" title="แก้ไขส่วน: ภาพยนตร์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ภาพยนตร์">ภาพยนตร์</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%87_%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7" title="จาง อี้โหมว">จาง อี้โหมว</a> เรื่อง <i><a href="/w/index.php?title=Riding_Alone_for_Thousands_of_Miles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riding Alone for Thousands of Miles (ไม่มีหน้านี้)">Riding Alone for Thousands of Miles</a></i> หรือเส้นทางรักพันลี้ กล่าวถึงการถ่ายทำ<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%94%E0%B8%B5" title="ภาพยนตร์สารคดี">ภาพยนตร์สารคดี</a>เกี่ยวกับ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="อุปรากรจีน">อุปรากรจีน</a>ตอนสามพี่น้องคือ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a> กวนอู และ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a> ร่วมสัตย์สาบานในสวนท้อ โดยตัวละครหลักในเรื่องรับบทแสดงเป็นกวนอู</li></ul> <ul><li>ในภาพยนตร์ชวนหัวของ <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A7_%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="โจว ซิงฉือ">โจว ซิงฉือ</a> ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2537" title="พ.ศ. 2537">พ.ศ. 2537</a> เรื่อง <i><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%86%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2_%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%87_%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%87_%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="พยัคฆ์ไม่ร้าย คัง คัง ฉิก">พยัคฆ์ไม่ร้าย คัง คัง ฉิก</a></i> ในส่วนหนึ่งของภาพยนตร์ที่ โจว ซิงฉือพบว่าตนเองได้รับบาดเจ็บ มีกระสุนปืนฝังในกระดูก จึงเลือกที่จะนั่งมองดูภาพเปลือยของหญิงสาวเพื่อเป็นการเบี่ยงเบนความเจ็บปวดในขณะที่ผ่าตัดนำกระสุนออก และภายหลังจากการรักษา โจว ซิงฉือได้รับคำถามว่าทำไมจึงเลือกที่จะนั่งมองดูภาพเปลือยของหญิงสาว ซึ่งคำตอบที่ได้คือเป็นการทำตามแบบกวนอูที่ได้รับบาดเจ็บจากเกาทัณฑ์อาบยาพิษภายหลังจากนำกำลังทหารไปบุกเมืองอ้วนเสีย และเอียงไหล่ให้ฮูโต๋รักษาอาการบาดเจ็บพร้อมกับเล่นหมากรุกกับม้าเลี้ยง<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="วิกิพีเดีย:ต้องการอ้างอิง"><span title="การอ้างนี้ต้องการแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ">ต้องการอ้างอิง</span></a></i>]</sup></li></ul> <ul><li>ในภาพยนตร์เรื่อง <i><a href="/w/index.php?title=My_Name_Is_Bruce&action=edit&redlink=1" class="new" title="My Name Is Bruce (ไม่มีหน้านี้)">My Name Is Bruce</a></i> เป็นเรื่องเกี่ยวกับวิญญาณพยาบาทของกวนอูที่ได้รับการปลดปล่อยโดยบังเอิญด้วยฝีมือแก๊งวัยรุ่น ผู้คนที่ได้รับผลกระทบจากวิญญาณพยาบาทจึงไปจ้างนักแสดงชื่อ บรูส แคมเบล ซึ่งเป็นนักแสดงหนัง <i>B-Movie</i> ให้มาปราบ โดยบรูส แคมเบลเข้าใจว่าเรื่องราวต่าง ๆ เป็นเพียงการแสดง แต่ภายหลังพบว่าทั้งหมดเป็นเหตุการณ์จริง<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <ul><li>ในภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ของจีน <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกร">สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกร</a> กำกับโดย <a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A5_%E0%B8%A5%E0%B8%B5" title="แดเนียล ลี">แดเนียล ลี</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ">สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ</a> กำกับโดย<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A7%E0%B8%B9" title="จอห์น วู">จอห์น วู</a> ในบทภาพยนตร์ได้มีการกล่าวถึงกวนอูด้วยเช่นกัน <ul><li>ในภาพยนตร์เรื่อง <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกร">สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกร</a> กวนอูรับบทโดยตี้หลุง ในภาพยนตร์เรื่องนี้ กวนอูได้ไปต้านศึกโจโฉที่ทุ่งเตียงปันร่วมกับเตียวหุย ในขณะที่<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จูล่ง">จูล่ง</a>ไปค้นหา<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="อาเต๊า">อาเต๊า</a>บุตรของเล่าปี่ กวนอูยังได้ปรากฏตัวอีกครั้งในการแต่งตั้งขุนพลห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก</li> <li>ในภาพยนตร์เรื่อง <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ">สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ</a> กวนอูรับบทโดยปาเซินจาปู โดยในภาพยนตร์เรื่องนี้ กวนอูปรากฏตัวครั้งแรกในตอนที่ได้ยกพลมาช่วยต้านศึก<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>ให้กับ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a>ที่กำลังอพยพราษฎรหนีทัพ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a> และได้มีบทบาทในการรบอีกหลายครั้ง ในสงครามระหว่างฝ่าย<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9D%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3" class="mw-redirect" title="ฝ่ายพันธมิตร">ฝ่ายพันธมิตร</a><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a> ทั้ง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สงครามภาคพื้นดิน (ไม่มีหน้านี้)">สงครามภาคพื้นดิน</a>และสงครามประชิดค่าย<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a></li></ul></li></ul> <ul><li>ภาพยนตร์ฮ่องกงอิงประวัติศาสตร์จีนเรื่อง <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="สามก๊ก เทพเจ้ากวนอู">สามก๊ก เทพเจ้ากวนอู</a> เป็นเรื่องราวที่ดัดแปลงจากวรรณกรรมสามก๊กในตอนกวนอูฝ่าห้าด่านสังหารหกขุนพล โดยตัวละครกวนอูรับบทโดย <a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%88_%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ดอนนี่ เยน">ดอนนี่ เยน</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ละครโทรทัศน์"><span id=".E0.B8.A5.E0.B8.B0.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B9.82.E0.B8.97.E0.B8.A3.E0.B8.97.E0.B8.B1.E0.B8.A8.E0.B8.99.E0.B9.8C"></span>ละครโทรทัศน์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=41" title="แก้ไขส่วน: ละครโทรทัศน์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ละครโทรทัศน์เรื่อง <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_(%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2537)" title="สามก๊ก (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2537)">สามก๊ก</a> ของประเทศจีน ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นการเชิดชูและยกย่องวรรณกรรมอมตะของจีนเรื่องสามก๊ก ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2537" title="พ.ศ. 2537">พ.ศ. 2537</a> ได้มีการถ่ายทอดเรื่องราวของกวนอูตั้งแต่เริ่มพบกับเล่าปี่จนกระทั่งเสียชีวิต โดย <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B9%88_%E0%B8%8B%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลู่ ซู่หมิง (ไม่มีหน้านี้)">ลู่ ซู่หมิง</a> นักแสดงชาวจีนที่รับบทกวนอู</li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_(%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2553)" title="สามก๊ก (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2553)">สามก๊ก</a> เป็นละครที่ออกฉายในปี พ.ศ. 2553 แสดงเป็นกวนอูโดย <a href="/w/index.php?title=Yu_Rongguang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yu Rongguang (ไม่มีหน้านี้)">อู๋ หรงกวง</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="วิดีโอเกม"><span id=".E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.94.E0.B8.B5.E0.B9.82.E0.B8.AD.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.A1"></span>วิดีโอเกม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=42" title="แก้ไขส่วน: วิดีโอเกม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>กวนอูเป็นตัวละครแบบบังคับได้ในเกมซีรีส์ <b><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ไดนาสตีวอริเออร์">ไดนาสตีวอริเออร์</a> (Dynasty Warriors)</b> ของค่ายเกมส์<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%B4" title="โคอิ">โคอิ</a></li> <li>กวนอูเป็นนายทหารในเกมซีรีส์ <b><a href="/wiki/Romance_of_the_Three_Kingdoms" class="mw-redirect" title="Romance of the Three Kingdoms">Romance of the Three Kingdoms</a></b> ซึ่งมักจะเป็นหนึ่งในตัวละครของเกม ที่มีค่าทักษะ "สงคราม" และ "ความเป็นผู้นำ" สูงสุด ทำให้กวนอูกลายเป็นหนึ่งในตัวละครที่ดีที่สุดของเกม</li> <li>กวนอูถูกนำมาปรากฏตัวในเกม <b><a href="/w/index.php?title=Sango_Fighter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sango Fighter (ไม่มีหน้านี้)">Sango Fighter</a>'</b> เพียงเล็กน้อย</li> <li>เกม<b><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="เมเปิลสตอรี">เมเปิลสตอรี</a></b> มีอุปกรณ์ที่ใช้ในเกมมีลักษณะคล้ายคลึงกับเครื่องแต่งกายและอาวุธของกวนอู</li> <li>เกม <b><a href="/w/index.php?title=Destiny_of_an_Emperor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Destiny of an Emperor (ไม่มีหน้านี้)">Destiny of an Emperor</a></b> กวนอูเป็นตัวละครในกลุ่มของ<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a> และเป็นตัวละครที่มีความแข็งแกร่งมากที่สุด</li> <li>เกม <b><a href="/w/index.php?title=Emperor:_Rise_of_the_Middle_Kingdom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emperor: Rise of the Middle Kingdom (ไม่มีหน้านี้)">Emperor: Rise of the Middle Kingdom</a></b> หรือ "อาณาจักรแห่งจอมจักรพรรดิ" ของค่ายเกม <a href="/w/index.php?title=Sierra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sierra (ไม่มีหน้านี้)">Sierra</a> กวนอูได้รับการกำหนดให้เป็นวีรบุรุษ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%B2" title="ลัทธิเต๋า">ลัทธิเต๋า</a>ที่มีความรู้ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="ลัทธิขงจื๊อ">ลัทธิขงจื๊อ</a> ออกสั่งสอนประชาชนภายในเกม</li> <li>เกม "'<a href="/w/index.php?title=Atlantica_Online&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atlantica Online (ไม่มีหน้านี้)">Atlantica Online</a>"' ได้นำกวนอูมาทำเป็น Mercenary Class A สายหอก มีชื่อ Class ว่า General</li> <li>กวนอูอยู่ในเกมที่เขาชื่อเล่น (เจียงจุน) "'<a href="/w/index.php?title=For_Honor&action=edit&redlink=1" class="new" title="For Honor (ไม่มีหน้านี้)">For Honor</a>"'</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="เกมไพ่"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.A1.E0.B9.84.E0.B8.9E.E0.B9.88"></span>เกมไพ่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=43" title="แก้ไขส่วน: เกมไพ่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ในเกมไพ่ชุด<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="เมจิกเดอะแกเธอริง">เมจิกเดอะแกเธอริง</a> ตอนชุด<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a> ไพ่กวนอูกลายเป็นไพ่หายากที่สุด เนื่องจากเป็นไพ่ที่มีทักษะ "ทหารขี่ม้า"</li> <li>ในเกมไพ่ของ <i><a href="/w/index.php?title=History_Channel&action=edit&redlink=1" class="new" title="History Channel (ไม่มีหน้านี้)">History Channel</a></i> กวนอูเป็นไพ่ที่มีความสามารถในการเริ่มต้นของการดำเนินเกมสูง</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="การ์ตูน"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.8C.E0.B8.95.E0.B8.B9.E0.B8.99"></span>การ์ตูน</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=44" title="แก้ไขส่วน: การ์ตูน"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1_%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="มหาสงคราม ลูกแก้วมากะ (ไม่มีหน้านี้)">มหาสงคราม ลูกแก้วมากะ</a></b> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ภาษาญี่ปุ่น">ญี่ปุ่น</a>: <span lang="ja">一騎当千</span>) เป็นเรื่องราวของเหล่าขุนศึกสามก๊กที่กลับมาเกิดใหม่ เป็นนักเรียนมัธยมปลายสาวใน<a href="/wiki/%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ญี่ปุ่น">ญี่ปุ่น</a>และดำเนินการต่อสู้ โดยตัวละครที่แทนกวนอูถือง้าวมังกรเขียวตามแบบฉบับของวรรณกรรมสามก๊ก</li> <li>นอกจากนี้ ในการ์ตูน <i><a href="/w/index.php?title=SD_Gundam&action=edit&redlink=1" class="new" title="SD Gundam (ไม่มีหน้านี้)">SD Gundam</a></i> ปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2550" title="พ.ศ. 2550">พ.ศ. 2550</a> เป็นการเอาวรรณกรรมสามก๊กอันโด่งดังของจีน มาทำใหม่ในรูปแบบของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%A1" title="กันดั้ม">กันดั้ม</a> โดยเครื่อง<a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%A1" title="ดับเบิ้ลเซต้ากันดั้ม">ดับเบิ้ลเซต้ากันดั้ม</a> ถูกออกแบบให้คล้ายกับลักษณะการแต่งกายและอาวุธของกวนอู</li> <li>และสามก๊กโมเอะ</li> <li>ในการ์ตูน <b><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81" title="สามก๊ก มหาสนุก">สามก๊ก มหาสนุก</a></b> ผลงานการ์ตูนสามก๊กของ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4_%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="สุชาติ พรหมรุ่งโรจน์">หมู นินจา</a> ได้มีการกล่าวถึงกวนอูด้วยเช่นกัน โดยกำหนดให้<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9E" title="อาชีพ">อาชีพ</a>ดั้งเดิมของกวนอูคือ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="พ่อค้า">พ่อค้า</a>ขาย<a href="/wiki/%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%A7" title="ถั่ว">ถั่ว</a>เช่นเดียวกับใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="สามก๊ก">สามก๊ก</a> ฉบับ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="ละครโทรทัศน์">ละครโทรทัศน์</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">ประเทศจีน</a> กวนอูใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81" title="สามก๊ก มหาสนุก">สามก๊ก มหาสนุก</a>จะมีลักษณะที่แตกต่างกับกวนอูในการ์ตูนทั่วไปเล็กน้อย คือ มีหนวดและเคราสั้น ซึ่งในการ์ตูนสามก๊กโดยทั่วไปจะวาดให้กวนอูมีหนวดและเครายาวตามคำบรรยายลักษณะของกวนอูในวรรณกรรม เนื่องจากเป็นเอกลักษณ์สำคัญของกวนอู ลักษณะเด่นอีกอย่างกวนอูในสามก๊กมหาสนุกคือ บนผ้า<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%81%E0%B8%A8%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="โพกศีรษะ (ไม่มีหน้านี้)">โพกศีรษะ</a>จะมี<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" title="อักษรไทย">อักษรไทย</a> <b><a href="/wiki/%E0%B8%81" title="ก">ก</a></b> ปรากฏอยู่ ซึ่งแสดงถึงแซ่ของกวนอูคือ <b>กวน</b></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เชิงอรรถ"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.96"></span>เชิงอรรถ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=45" title="แก้ไขส่วน: เชิงอรรถ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: lower-alpha;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-death_date-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-death_date_2-0">1.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-death_date_2-1">1.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i>จือจื้อทงเจี้ยน</i>บันทึกว่ากวนอูถูกจับและถูกประหารในเดือน 12 ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 24 ในรัชสมัย<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89" title="พระเจ้าเหี้ยนเต้">พระเจ้าเหี้ยนเต้</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เดือนนี้ตรงกับช่วงระหว่างวันที่ 23 มกราคมถึงวันที่ 21 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 220 ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ปฏิทินจูเลียน">ปฏิทินจูเลียน</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ปฏิทินก่อนเกรโกเรียน">ปฏิทินก่อนเกรโกเรียน</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">ใน<i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81_%E0%B8%89%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87_(%E0%B8%AB%E0%B8%99)" title="สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)">สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)</a></i> ตอนที่ 1 บรรยายความถึงกวนอูเมื่อเริ่มมีบทบาทว่า <i>"ผู้นั้นจึงบอกว่าเราชื่อกวนอู อีกชื่อหนึ่งนั้น<b>หุนเตี๋ยง'</b>"</i><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-beard-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-beard_7-0">3.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-beard_7-1">3.1</a></sup></span> <span class="reference-text">"เคราที่มิมีผู้ใดเทียบ" เป็นการกล่าวถึงกวนอู เพราะกวนอูมีเคราที่งดงาม<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>สามก๊กจี่ 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">ในยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก หนึ่ง<i>ฉื่อ</i>มีความยาวประมาณ 23.1 เซนติเมคร เก้า<i>ฉื่อ</i>คือความสูงประมาณ 2.079 เมตร (6 ฟุต 9.85 นิ้ว).<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHulsewé1961206–207_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHulsewé1961206–207-8"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEDubs1938276–280_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDubs1938276–280-9"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEDubs1938160_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDubs1938160-10"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">ในยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก หนึ่ง<i>ฉื่อ</i>มีความยาวประมาณ 23.1 เซนติเมคร สอง<i>ฉื่อ</i>คือความยาวประมาณ 46.2 เซนติเมตร (ประมาณ 18 นิ้ว)</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">ใบหน้าของกวนอูมีสีแดงเข้ม เหมือนกับสีของผลพุทราสุก</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">หางตาชี้ขึ้น</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">คิ้วยาวและเรียว</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">บรรดาศักดิ์ชั้น<i>โหว</i> (<i>เฮา</i>) ในยุค<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ราชวงศ์ฮั่น">ราชวงศ์ฮั่น</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="ยุคสามก๊ก">ยุคสามก๊ก</a>ถูกแบ่งเป็นสามระดับ ลำดับชั้นจากน้อยไปมากได้แก่ <i>ถิงโหว</i> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">亭侯</span></span> โหวระดับหมู่บ้าน), <i>เซียงโหว</i> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">郷侯</span></span>; โหวระดับตำบล) และ <i>เซี่ยนโหว</i> (<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">縣侯</span></span>; โหวระดับอำเภอ) ของกวนอูเป็นแบบแรก</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อ้างอิง"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87"></span>อ้างอิง</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=46" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มที่_36"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.AA.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B9.8A.E0.B8.81.E0.B8.88.E0.B8.B5.E0.B9.88_.28.E0.B8.8B.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B9.8B.E0.B8.A7.E0.B8.88.E0.B8.B7.E0.B9.89.E0.B8.AD.29_.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.A1.E0.B8.97.E0.B8.B5.E0.B9.88_36"></span>อ้างอิงจาก<i>สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ)</i> เล่มที่ 36</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=47" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิงจากสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ) เล่มที่ 36"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽美鬚髯，故亮謂之髯。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">關羽字雲長，本字長生，河東解人也。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">亡命奔涿郡。先主於鄉里合徒衆，而羽與張飛為之禦侮。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">先主為平原相，以羽、飛為別部司馬，分統部曲。先主與二人寢則同牀，恩若兄弟。而稠人廣坐，侍立終日，隨先主周旋，不避艱險。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">先主之襲殺徐州刺史車冑，使羽守下邳城，行太守事，而身還小沛。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">建安五年，曹公東征，先主奔袁紹。曹公禽羽以歸，拜為偏將軍，禮之甚厚。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">紹遣大將軍顏良攻東郡太守劉延於白馬，曹公使張遼及羽為先鋒擊之。羽望見良麾蓋，策馬刺良於萬衆之中，斬其首還，紹諸將莫能當者，遂解白馬圍。曹公即表封羽為漢壽亭侯。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">初，曹公壯羽為人，而察其心神無乆留之意，謂張遼曰：「卿試以情問之。」旣而遼以問羽，羽歎曰：「吾極知曹公待我厚，然吾受劉將軍厚恩，誓以共死，不可背之。吾終不留，吾要當立效以報曹公乃去。」遼以羽言報曹公，曹公義之。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">及羽殺顏良，曹公知其必去，重加賞賜。羽盡封其所賜，拜書告辭，而奔先主於袁軍。左右欲追之，曹公曰：「彼各為其主，勿追也。」</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">從先主就劉表。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">表卒，曹公定荊州，先主自樊將南渡江，別遣羽乘船數百艘會江陵。曹公追至當陽長阪，先主斜趣漢津，適與羽船相值，共至夏口。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">孫權遣兵佐先主拒曹公，曹公引軍退歸。先主收江南諸郡，乃封拜元勳，以羽為襄陽太守、盪寇將軍，駐江北。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">先主西定益州，拜羽董督荊州事。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">二十四年，先主為漢中王，拜羽為前將軍，假節鉞。是歲，羽率衆攻曹仁於樊。曹公遣于禁助仁。秋，大霖雨，漢水汎溢，禁所督七軍皆沒。禁降羽，羽又斬將軍龐德。梁郟、陸渾羣盜或遙受羽印號，為之支黨，羽威震華夏。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">曹公議徙許都以避其銳，司馬宣王、蔣濟以為關羽得志，孫權必不願也。可遣人勸權躡其後，許割江南以封權，則樊圍自解。曹公從之。先是，權遣使為子索羽女，羽罵辱其使，不許婚，權大怒。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">而曹公遣徐晃救曹仁，羽不能克，引軍退還。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">又南郡太守麋芳在江陵，將軍傅士仁屯公安，素皆嫌羽自輕己。羽之出軍，芳、仁供給軍資不悉相救。羽言「還當治之」，芳、仁咸懷懼不安。於是權陰誘芳、仁，芳、仁使人迎權。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">權已據江陵，盡虜羽士衆妻子，羽軍遂散。權遣將逆擊羽，斬羽及子平于臨沮。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">追謚羽曰壯繆侯。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽聞馬超來降，舊非故人，羽書與諸葛亮，問超人才可誰比類。亮知羽護前，乃荅之曰：「孟起兼資文武，雄烈過人，一世之傑，黥、彭之徒，當與益德並驅爭先，猶未及髯之絕倫逸羣也。」</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽省書大恱，以示賔客。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽甞為流矢所中，貫其左臂，後創雖愈，每至陰雨，骨常疼痛，醫曰：「矢鏃有毒，毒入于骨，當破臂作創，刮骨去毒，然後此患乃除耳。」羽便伸臂令醫劈之。時羽適請諸將飲食相對，臂血流離，盈於盤器，而羽割炙引酒，言笑自若。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">子興嗣。興字安國，少有令問，丞相諸葛亮深器異之。弱冠為侍中、中監軍，數歲卒。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">子統嗣，尚公主，官至虎賁中郎將。卒，無子，以興庶子彝續封。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="อ้างอิงจากสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อ)_เล่มอื่น_ๆ"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.AA.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B9.8A.E0.B8.81.E0.B8.88.E0.B8.B5.E0.B9.88_.28.E0.B8.8B.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B9.8B.E0.B8.A7.E0.B8.88.E0.B8.B7.E0.B9.89.E0.B8.AD.29_.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99_.E0.B9.86"></span>อ้างอิงจาก<i>สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ)</i> เล่มอื่น ๆ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=48" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิงจากสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ) เล่มอื่น ๆ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">靈帝末，黃巾起，州郡各舉義兵，先主率其屬從校尉鄒靖討黃巾賊有功，除安喜尉。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 32.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">先主據下邳。靈等還，先主乃殺徐州刺史車冑，留關羽守下邳，而身還小沛。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 32.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">五年，曹公東征先主，先主敗績。曹公盡收其衆，虜先主妻子，并禽關羽以歸。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 32.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">曹公與袁紹相拒於官渡，汝南黃巾劉辟等叛曹公應紹。紹遣先主將兵與辟等略許下。關羽亡歸先主。曹公遣曹仁將兵擊先主，先主還紹軍，陰欲離紹，乃說紹南連荊州牧劉表。紹遣先主將本兵復至汝南，與賊龔都等合，衆數千人。 ... 曹公旣破紹，自南擊先主。先主遣麋笁、孫乾與劉表相聞，表自郊迎，以上賔禮待之，益其兵，使屯新野。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 32.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">聞先主已過，曹公將精騎五千急追之，一日一夜行三百餘里，及於當陽之長坂。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 32.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">後從平荊州，留屯襄陽，擊關羽、蘇非等，皆走之， ...</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 17.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">與樂進討關羽於尋口，有功 ... 又攻羽輜重於漢津，燒其船於荊城。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 18.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">及羽與肅鄰界，數生狐疑，疆埸紛錯，肅常以歡好撫之。備旣定益州，權求長沙、零、桂，備不承旨，權遣呂蒙率衆進取。備聞，自還公安，遣羽爭三郡。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 54.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽號有三萬人，自擇選銳士五千人，投縣上流十餘里淺瀨，云欲夜涉渡。肅與諸將議。 ... 肅便選千兵益寧，寧乃夜往。羽聞之，住不渡，而結柴營，今遂名此處為關羽瀨。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 55.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">備遂割湘水為界，於是罷軍。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 54.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">賊圍頭有屯，又別屯四冢。晃揚聲當攻圍頭屯，而密攻四冢。羽見四冢欲壞，自將步騎五千出戰，晃擊之，退走，遂追陷與俱入圍，破之，或自投沔水死。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 17.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">羽果信之，稍撤兵以赴樊。魏使于禁救樊，羽盡禽禁等，人馬數萬，託以糧乏，擅取湘關米。權聞之，遂行，先遣蒙在前。蒙至尋陽，盡伏其精兵[][]中，使白衣搖櫓，作商賈人服，晝夜兼行，至羽所置江邊屯候，盡收縛之，是故羽不聞知。遂到南郡，士仁、麋芳皆降。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 54.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">會權尋至，羽自知孤窮，乃走麥城，西至漳鄉，衆皆委羽而降。權使朱然、潘璋斷其徑路，即父子俱獲，荊州遂定。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 54.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">權征關羽，璋與朱然斷羽走道，到臨沮，住夾石。璋部下司馬馬忠禽羽，并羽子平、都督趙累等。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 55.</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">[景耀]三年秋九月，追謚故將軍關羽、張飛、馬超、龐統、黃忠。</span></span>) <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 33.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="อ้างอิงจากอรรถาธิบายสามก๊กจี่_(ซานกั๋วจื้อจู้)"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.88.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.AD.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.96.E0.B8.B2.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.9A.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.AA.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.81.E0.B9.8A.E0.B8.81.E0.B8.88.E0.B8.B5.E0.B9.88_.28.E0.B8.8B.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B9.8B.E0.B8.A7.E0.B8.88.E0.B8.B7.E0.B9.89.E0.B8.AD.E0.B8.88.E0.B8.B9.E0.B9.89.29"></span>อ้างอิงจาก<i>อรรถาธิบายสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อจู้)</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=49" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิงจากอรรถาธิบายสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อจู้)"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">江表傳云：羽好左氏傳，諷誦略皆上口。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>เจียงเปี่ยวจฺว้าน</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">魏書云：以羽領徐州。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>เว่ย์ชู</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">傅子曰：遼欲白太祖，恐太祖殺羽，不白，非事君之道，乃歎曰：「公，君父也；羽，兄弟耳。」遂白之。太祖曰：「事君不忘其本，天下義士也。度何時能去？」遼曰：「羽受公恩，必立效報公而後去也。」</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฟู่จื่อ</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">臣松之以為曹公知羽不留而心嘉其志，去不遣追以成其義，自非有王霸之度，孰能至於此乎？斯實曹氏之休美。</span></span>) อรรถาธิบายของเผย์ ซงจือใน <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蜀記曰：羽初出軍圍樊，夢豬嚙其足，語子平曰：「吾今年衰矣，然不得還！」</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฉู่จี้</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蜀記曰：羽與晃宿相愛，遙共語，但說平生，不及軍事。須臾，晃下馬宣令：「得關雲長頭，賞金千斤。」羽驚怖，謂晃曰：「大兄，是何言邪！」晃曰：「此國之事耳。」</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฉู่จี้</i>ใน <i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">典略曰：羽圍樊，權遣使求助之，勑使莫速進，又遣主簿先致命於羽。羽忿其淹遲，又自已得于禁等，乃罵曰：「狢子敢爾，如使樊城拔，吾不能滅汝邪！」權聞之，知其輕己，偽手書以謝羽，許以自往。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>เตี่ยนเลฺว่</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">臣松之以為荊、吳雖外睦，而內相猜防，故權之襲羽，潛師密發。按呂蒙傳云：「伏精兵於[][]之中，使白衣搖櫓，作商賈服。」以此言之，羽不求助於權，權必不語羽當往也。若許相援助，何故匿其形迹乎？</span></span>) อรรถาธิบายของเผย์ ซงจือใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蜀記曰：權遣將軍擊羽，獲羽及子平。權欲活羽以敵劉、曹，左右曰：「狼子不可養，後必為害。曹公不即除之，自取大患，乃議徙都。今豈可生！」乃斬之。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฉู่จี้</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">臣松之桉吳書：孫權遣將潘璋逆斷羽走路，羽至即斬，且臨沮去江陵二三百里，豈容不時殺羽，方議其生死乎？又云「權欲活羽以敵劉、曹」，此之不然，可以絕智者之口。</span></span>) อรรถาธิบายของเผย์ ซงจือใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">吳歷曰：權送羽首於曹公，以諸侯禮葬其屍骸。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>อู๋ลี่</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蜀記曰：曹公與劉備圍呂布於下邳，關羽啟公，布使秦宜祿行求救，乞娶其妻，公許之。臨破，又屢啟於公。公疑其有異色，先遣迎看，因自留之，羽心不自安。此與魏氏春秋所說無異也。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฉู่จี้</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">初，羽隨先主從公圍呂布於濮陽，時秦宜祿為布求救於張楊。羽啟公：「妻無子，下城，乞納宜祿妻。」公許之。及至城門，復白。公疑其有色，李本作他。自納之。</span></span>) <i>หฺวาหยางกั๋วจื้อ</i> เล่มที่ 6.</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">蜀記曰：龐德子會，隨鍾、鄧伐蜀，蜀破，盡滅關氏家。</span></span>) อรรถาธิบายจาก<i>ฉู่จี้</i>ใน<i>สามก๊กจี่</i> เล่มที่ 36.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รายการอ้างอิงอื่น_ๆ"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99_.E0.B9.86"></span>รายการอ้างอิงอื่น ๆ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=50" title="แก้ไขส่วน: รายการอ้างอิงอื่น ๆ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">[建安二十四年]十二月，璋司馬馬忠獲羽及其子平於章鄉，斬之，遂定荊州。</span></span>) <i>จือจื้อทงเจี้ยน</i> เล่มที่ 68.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10205087">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vajirayana.org/สามก๊ก/ตอนที่-๑">"สามก๊ก ตอนที่ ๑"</a>. <i>วัชรญาณ</i><span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">February 28,</span> 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%A3%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%93&rft.atitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81+%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+%E0%B9%91&rft_id=https%3A%2F%2Fvajirayana.org%2F%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81%2F%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88-%E0%B9%91&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPerkins1999192-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPerkins1999192_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPerkins1999">Perkins (1999)</a>, p. 192.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFPerkins1999 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHulsewé1961206–207-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHulsewé1961206–207_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHulsewé1961">Hulsewé (1961)</a>, pp. 206–207.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFHulsewé1961 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDubs1938276–280-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDubs1938276–280_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDubs1938">Dubs (1938)</a>, pp. 276–280.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFDubs1938 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDubs1938160-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDubs1938160_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDubs1938">Dubs (1938)</a>, p. 160.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFDubs1938 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 1</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">(<span title="ข้อความภาษาจีน"><span lang="zh">名與實爽曰繆。</span></span>) <i>อี้โจวชู</i> เล่มที่ 6. บทที่ 54.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090213223615/http://www.saint-mu.is.in.th/?md=content&ma=show&id=65">"จอมเทพวินัยธร กวนอู"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.saint-mu.is.in.th/?md=content&ma=show&id=65">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2009-02-13<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3+%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.saint-mu.is.in.th%2F%3Fmd%3Dcontent%26ma%3Dshow%26id%3D65&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-กวนอูขอคำมั่นสัญญาสามข้อจากโจโฉ-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-กวนอูขอคำมั่นสัญญาสามข้อจากโจโฉ_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text">กวนอูขอคำมั่นสัญญาสามข้อจากโจโฉ, กวนอูขอคำมั่นสัญญาแล้วยอมอยู่กับโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 341</span> </li> <li id="cite_note-โจโฉมอบเสื้อผ้าใหม่ให้แก่กวนอู-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-โจโฉมอบเสื้อผ้าใหม่ให้แก่กวนอู_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text">โจโฉมอบเสื้อผ้าใหม่ให้แก่กวนอู, กวนอูขอคำมั่นสัญญาแล้วยอมอยู่กับโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 345</span> </li> <li id="cite_note-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู-71"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู_71-0">12.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู_71-1">12.1</a></sup></span> <span class="reference-text">โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ให้กวนอู, กวนอูขอคำมั่นสัญญาแล้วยอมอยู่กับโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 347</span> </li> <li id="cite_note-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384-72"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384_72-0">13.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตว์ซื่อ_384_72-1">13.1</a></sup></span> <span class="reference-text">กวนอู เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ, สามก๊ก ฉบับวณิพก, ยาขอบ, สำนักพิมพ์ผดุงศึกษา, พ.ศ. 2529, หน้า 384</span> </li> <li id="cite_note-โจโฉหวังให้กวนอูแตกน้ำใจกับเล่าปี่-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-โจโฉหวังให้กวนอูแตกน้ำใจกับเล่าปี่_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text">โจโฉหวังให้กวนอูแตกน้ำใจกับเล่าปี่, กวนอูขอคำมั่นสัญญาแล้วยอมอยู่กับโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 344</span> </li> <li id="cite_note-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว-74"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว_74-0">15.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว_74-1">15.1</a></sup></span> <span class="reference-text">โจโฉอุบายให้กวนอูฆ่างันเหลียงทหารเอกอ้วนเสี้ยว, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 352</span> </li> <li id="cite_note-จิวยี่ให้เชิญเล่าปี่มากินโต๊ะ-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-จิวยี่ให้เชิญเล่าปี่มากินโต๊ะ_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text">จิวยี่ให้เชิญเล่าปี่มากินโต๊ะ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 608</span> </li> <li id="cite_note-เล่าปี่จัดทัพดักจับโจโฉ-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-เล่าปี่จัดทัพดักจับโจโฉ_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text">เล่าปี่จัดทัพดักจับโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 659</span> </li> <li id="cite_note-กวนอูปล่อยโจโฉ-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-กวนอูปล่อยโจโฉ_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text">กวนอูปล่อยโจโฉ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 668</span> </li> <li id="cite_note-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177-78"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177_78-0">19.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ_177_78-1">19.1</a></sup></span> <span class="reference-text">โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 177</span> </li> <li id="cite_note-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178-79"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178_79-0">20.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า_178_79-1">20.1</a></sup></span> <span class="reference-text">โลซกครั่นคร้ามกวนอูจนไม่กล้าเงยหน้า, โลซกให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 178</span> </li> <li id="cite_note-กวนอูถูกเกาทัณฑ์-80"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-0">21.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-1">21.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-2">21.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-กวนอูถูกเกาทัณฑ์_80-3">21.3</a></sup></span> <span class="reference-text">กวนอูถูกเกาทัณฑ์, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 292</span> </li> <li id="cite_note-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_541-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_541_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text">แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 541</span> </li> <li id="cite_note-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_543-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่_543_82-0">↑</a></span> <span class="reference-text">แฮหัวตุ้นรับอาสาไปรบเล่าปี่, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน), สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 543</span> </li> <li id="cite_note-เล่าปี่ให้กวนอูไปตีเมืองอ้วนเสีย-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-เล่าปี่ให้กวนอูไปตีเมืองอ้วนเสีย_83-0">↑</a></span> <span class="reference-text">เล่าปี่ให้กวนอูไปตีเมืองอ้วนเสีย, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 275</span> </li> <li id="cite_note-โจโฉกับซุนกวนคิดจะรวมกันรบกับเล่าปี่_272-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-โจโฉกับซุนกวนคิดจะรวมกันรบกับเล่าปี่_272_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text">โจโฉกับซุนกวนคิดจะรวมกันรบกับเล่าปี่, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 272</span> </li> <li id="cite_note-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ_400-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-กวนอู_เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ_400_85-0">↑</a></span> <span class="reference-text">กวนอู เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ, ยาขอบ, สำนักพิมพ์ผดุงศึกษา, พ.ศ. 2529, หน้า 400</span> </li> <li id="cite_note-เล่าปี่ให้ไปเชิญขงเบ้งมาจากเมืองเกงจิ๋ว-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-เล่าปี่ให้ไปเชิญขงเบ้งมาจากเมืองเกงจิ๋ว_86-0">↑</a></span> <span class="reference-text">เล่าปี่ให้ไปเชิญขงเบ้งมาจากเมืองเกงจิ๋ว, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 136</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBrunnertHagelstrom2013494-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBrunnertHagelstrom2013494_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrunnertHagelstrom2013">Brunnert & Hagelstrom (2013)</a>, p. 494.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFBrunnertHagelstrom2013 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEYan2006277-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEYan2006277_91-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFYan2006">Yan (2006)</a>, p. 277.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harv error: no target: CITEREFYan2006 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn template errors (ไม่มีหน้านี้)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-เริ่มกล่าวถึงเล่าปี่_กวนอู_เตียวหุย-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-เริ่มกล่าวถึงเล่าปี่_กวนอู_เตียวหุย_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text">เริ่มกล่าวถึงเล่าปี่ กวนอู เตียวหุย, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 1, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 8</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080828112708/http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">"ง้าวมังกรเขียว"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-08-28<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%87%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.watphananchoeng.com%2Fgod%2Fpage3.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thairath.co.th/news.php?section=politics02&content=50470">ถอนฟืนใต้กระทะ คอลัมน์ชักธงรบ กิเลน ประลองเชิง วันอังคารที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2551</a></span> </li> <li id="cite_note-กวนหินฆ่าพัวเจี้ยงชิงง้าวกวนอูกลับคืน-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-กวนหินฆ่าพัวเจี้ยงชิงง้าวกวนอูกลับคืน_95-0">↑</a></span> <span class="reference-text">กวนหินฆ่าพัวเจี้ยงชิงง้าวกวนอูกลับคืน, เล่าปี่ตีกองทัพซุนกวนแตกโดยลำดับ, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 380</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090213235329/http://www.phuketvegetarian.com/borad/data/2/0535-1.html">"งักฮุย เทพเจ้าแห่งความจงรักภักดี"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.phuketvegetarian.com/borad/data/2/0535-1.html">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2009-02-13<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2+%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B5&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.phuketvegetarian.com%2Fborad%2Fdata%2F2%2F0535-1.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://farmer.iyard.org/mazu/3g.htm">文昌帝君【關聖帝君】傳奇</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090214155723/http://farmer.iyard.org/mazu/3g.htm">เก็บถาวร</a> 2009-02-14 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a> (เข้ารหัสแบบอักษรจีนตัวเต็ม Big5) <span style="font-size:0.95em;font-weight:bold;color:#555;white-space:nowrap;">(จีน)</span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080828112708/http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">"จงอี้เหรินหย่งเสินต้าตี้ มหาเทพผู้ยิ่งใหญ่แห่งความจงรักภักดี"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-08-28<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B9%89+%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B5&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.watphananchoeng.com%2Fgod%2Fpage3.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080828112708/http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">"เทพเจ้ากวนอู วัดพนัญเชิงวรวิหาร"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.watphananchoeng.com/god/page3.html">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-08-28<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9+%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%9E%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.watphananchoeng.com%2Fgod%2Fpage3.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090215120721/http://www.posttoday.com/lifestyle.php?id=7636">"เทพเจ้ากวนอู ผู้ได้รับการเคารพในหลายบทบาท หนังสือพิมพ์โพสต์ ทูเดย์-ไลฟ์สไตล์-กวนอู วันพฤหัสบดีที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2551"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.posttoday.com/lifestyle.php?id=7636">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2009-02-15<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9+%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97+%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C+%E0%B8%97%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B8%9F%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A5%E0%B9%8C-%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9+%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+18+%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%99+%E0%B8%9E.%E0%B8%A8.+2551&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.posttoday.com%2Flifestyle.php%3Fid%3D7636&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.blogth.com/blog/China/Square/602_1.html">จากกวนอูถึงงักฮุย</a></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080930102538/http://gotoknow.org/blog/beesman/27113">"ทำไมเทพเจ้ากวนอูจึงมีคนรู้จักมากกว่าเทพเจ้าขุนพลงักฮุย"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://gotoknow.org/blog/beesman/27113">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-09-30<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B8%88%E0%B8%B6%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2&rft_id=http%3A%2F%2Fgotoknow.org%2Fblog%2Fbeesman%2F27113&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080214043024/http://webboard.mthai.com/7/2006-11-17/282694.html">"ถามหา "คุณธรรม" ถามหาต้นแบบ "เทพเจ้ากวนอู"<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://webboard.mthai.com/7/2006-11-17/282694.html">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-02-14<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2+%22%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%22+%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A+%22%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9%22&rft_id=http%3A%2F%2Fwebboard.mthai.com%2F7%2F2006-11-17%2F282694.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ตำนานเทพเจ้ากวนอู-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ตำนานเทพเจ้ากวนอู_104-0">↑</a></span> <span class="reference-text">ตำนานเทพเจ้ากวนอู, วิภาวัลย์ บุณยรัตนพันธ์, สำนักพิมพ์เนชั่นบุ๊คส์, พ.ศ. 2551, หน้า 112</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090207201059/http://www.weloveshopping.com/template/e1/show_article.php?shopid=13843&qid=8797">"เทพเจ้ากวนอู เทพเจ้าจีน"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.weloveshopping.com/template/e1/show_article.php?shopid=13843&qid=8797">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2009-02-07<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9+%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.weloveshopping.com%2Ftemplate%2Fe1%2Fshow_article.php%3Fshopid%3D13843%26qid%3D8797&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.agalico.com/board/archive/index.php/t-22025.html">ศาลเจ้ากวนอู ลัวหยาง</a></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://guru.sanook.com/pedia/topic/%C8%D2%C5%E0%A8%E9%D2%A1%C7%B9%CD%D9/">ศาลเจ้ากวนอู เยาวราช</a></span> </li> <li id="cite_note-อสุรกายกวนอู-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-อสุรกายกวนอู_108-0">↑</a></span> <span class="reference-text">อสุรกายกวนอู, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่ม 2, เจ้าพระยาพระคลัง (หน) , สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร, พ.ศ. 2544, หน้า 316</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080930132310/http://www.bloody-disgusting.com/bdtv/Player.php?id=1517">"<i>My Name is Bruce</i> movie trailer"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจาก<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bloody-disgusting.com/bdtv/Player.php?id=1517">แหล่งเดิม</a>เมื่อ 2008-09-30<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2008-09-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=My+Name+is+Bruce+movie+trailer&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bloody-disgusting.com%2Fbdtv%2FPlayer.php%3Fid%3D1517&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="แหล่งข้อมูลอื่น"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B9.89.E0.B8.AD.E0.B8.A1.E0.B8.B9.E0.B8.A5.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99"></span>แหล่งข้อมูลอื่น</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&action=edit&section=51" title="แก้ไขส่วน: แหล่งข้อมูลอื่น"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10827797">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9259874">.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none none;margin:0}.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}body.skin-minerva .mw-parser-output .plainlist ul{list-style:none;padding-left:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">วิกิคำคมมีคำคมเกี่ยวกับ <i><b><a href="https://th.wikiquote.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" class="extiw" title="q:กวนอู">กวนอู</a></b></i></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10827797"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9259874"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search" class="extiw" title="commons:Special:Search">วิกิมีเดียคอมมอนส์</a>มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ <b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%E9%97%9C%E7%BE%BD?setlang=th">กวนอู</a></b></div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pnp.com.tw/~god/">關聖帝君全球資訊網</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081206154411/http://www.pnp.com.tw/~god/">เก็บถาวร</a> 2008-12-06 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a> <span style="font-size:0.95em;font-weight:bold;color:#555;white-space:nowrap;">(จีน)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://my.dek-d.com/writer/story/viewlongc.php?id=10590&chapter=24">กวนอู -มนุษย์ที่กลายเป็นเทพเจ้า</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nidambe11.net/ekonomiz/2006q1/2006february20p6.htm">ถามหา "คุณธรรม" ถามหาต้นแบบ เทพเจ้า"กวนอู"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080917060305/http://www.nidambe11.net/ekonomiz/2006q1/2006february20p6.htm">เก็บถาวร</a> 2008-09-17 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.samkok911.com/2013/04/Guan-Yu-Not-Wrong.html">กวนอู ไม่ผิด</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552737">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10791470">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552732">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" class="mw-redirect" title="แม่แบบ:ห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:ห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:ห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="ห้าทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="ห้าทหารเสือ">ห้าทหารเสือ</a>แห่ง<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="จ๊กก๊ก">จ๊กก๊ก</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">กวนอู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" title="เตียวจูล่ง">เตียวจูล่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%87" title="ฮองตง">ฮองตง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ม้าเฉียว">ม้าเฉียว</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10791470"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="บุคคลสำคัญในยุคสิ้นราชวงศ์ฮั่น_(ค.ศ._189-220)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552732"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="แม่แบบ:บุคคลสำคัญในยุคสามก๊ก"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:บุคคลสำคัญในยุคสามก๊ก (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:บุคคลสำคัญในยุคสามก๊ก"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="บุคคลสำคัญในยุคสิ้นราชวงศ์ฮั่น_(ค.ศ._189-220)" style="font-size:114%;margin:0 4em">บุคคลสำคัญใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ยุคสิ้นราชวงศ์ฮั่น">ยุคสิ้นราชวงศ์ฮั่น</a> (ค.ศ. 189-220)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4" title="จักรพรรดิ">จักรพรรดิ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="จักรพรรดิฮั่นหลิง">จักรพรรดิฮั่นหลิง (พระเจ้าเลนเต้)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="จักรพรรดิฮั่นเซ่า">จักรพรรดิฮั่นเซ่า (หองจูเปียน)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="จักรพรรดิฮั่นเซี่ยน">จักรพรรดิฮั่นเซี่ยน (พระเจ้าเหี้ยนเต้/หองจูเหียบ)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">พระมเหสีและพระสนม</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%AE%E0%B8%AD" title="ตังไทฮอ">พระนางตังไทฮอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2" title="โฮเฮา">พระนางโฮเฮา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="จักรพรรดินีหลิงเจิน">พระสนมอองบีหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%87" title="พระสนมถัง">พระสนมถัง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2" title="ฮกเฮา">พระนางฮกเฮา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AE%E0%B8%B8%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="พระสนมตังกุยฮุย">พระสนมตังกุยฮุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2" title="โจเฮา">พระนางโจเฮา</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ผู้สำเร็จราชการ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99" title="โฮจิ๋น">โฮจิ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%B0" title="ตั๋งโต๊ะ">ตั๋งโต๊ะ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99" title="อ้องอุ้น">อ้องอุ้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%89%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="ลิฉุย">ลิฉุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="กุยกี">กุยกี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89" title="โจโฉ">โจโฉ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%9C%E0%B8%B5" title="โจผี">โจผี</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ขุนศึก</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กองซุนก๋ง">กองซุนก๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="กองซุนของ">กองซุนของ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="กองซุนจ้าน">กองซุนจ้าน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B9%E0%B9%89" class="mw-redirect" title="กองซุนตู้">กองซุนตู้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="กิมสวน">กิมสวน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="โกกัน">โกกัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%AD" title="ขงมอ">ขงมอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="ขงหยง">ขงหยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เค้าก๋อง">เค้าก๋อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%B0%E0%B8%AE%E0%B8%AD" title="เงียมแปะฮอ">เงียมแปะฮอ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="จางหอง (ไม่มีหน้านี้)">จางหอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%89%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฉกหยง (ไม่มีหน้านี้)">ฉกหยง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชื่อเซี่ย (ไม่มีหน้านี้)">ชื่อเซี่ย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="ซุนกวน">ซุนกวน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ซุนเกี๋ยน">ซุนเกี๋ยน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%81" title="ซุนเซ็ก">ซุนเซ็ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="เต๊งหงวน">เต๊งหงวน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="เตียวก๊ก">เตียวก๊ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7" title="เตียวสิ้ว">เตียวสิ้ว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%A1" title="เตียวหอม">เตียวหอม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AC%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="เตียวฬ่อ">เตียวฬ่อ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="เตียวเอี๋ยง">เตียวเอี๋ยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="เตียวเอี๋ยน">เตียวเอี๋ยน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="โตเกี๋ยม">โตเกี๋ยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%99" title="เปาสิ้น">เปาสิ้น</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เปียนจาง (ไม่มีหน้านี้)">เปียนจาง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ม้าเฉียว">ม้าเฉียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%87" title="ม้าเท้ง">ม้าเท้ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%89" title="ลิโป้">ลิโป้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B" class="mw-disambig" title="เล่ากี๋">เล่ากี๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เล่าจ๋อง">เล่าจ๋อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="เล่าเจี้ยง">เล่าเจี้ยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B2" title="เล่าเตา">เล่าเตา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="เล่าปี่">เล่าปี่</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เล่าเปียว">เล่าเปียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="เล่าเอี๋ยน">เล่าเอี๋ยน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="หลิวสฺวิน (ไม่มีหน้านี้)">หลิวสฺวิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%B5" title="เล่าหงี">เล่าหงี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7" title="เล่าอิ้ว">เล่าอิ้ว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="หันซุย">หันซุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%87" title="อ้วนซง">อ้วนซง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%96%E0%B8%B3" title="อ้วนถำ">อ้วนถำ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="อ้วนสุด">อ้วนสุด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="อ้วนเสี้ยว">อ้วนเสี้ยว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%A2" title="อ้วนอุ๋ย">อ้วนอุ๋ย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%B5" title="อ้วนฮี">อ้วนฮี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="อองของ">อองของ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="อองลอง">อองลอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%89%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="เอียวฉิว">เอียวฉิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ฮันเหียน">ฮันเหียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%81" title="ฮันฮก">ฮันฮก</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ขุนนางฝ่ายพลเรือน</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%94" title="กองซุนอวด">กองซุนอวด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="กันหยง">กันหยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%A2" title="กากุ๋ย">กากุ๋ย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="กาเซี่ยง">กาเซี่ยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%B2" title="กัวเต๋า">กัวเต๋า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%81" title="กุยแก">กุยแก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="เก๊งเหลียง">เก๊งเหลียง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%94" title="เก๊งอวด">เก๊งอวด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%A5" title="เกียวก๊กโล">เกียวก๊กโล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="โกกัน">โกกัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เขาเฉียว">เขาเฉียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="เขาฮิว">เขาฮิว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="งอสิด (ไม่มีหน้านี้)">งอสิด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="จงฮิว">จงฮิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="จิวยี่">จิวยี่</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99" class="mw-disambig" title="จูกัดกิ๋น">จูกัดกิ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="จูกัดเหลียง">จูกัดเหลียง (ขงเบ้ง)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%AE%E0%B8%B5" title="จูฮี">จูฮี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B9%8B" title="โจโก๋">โจโก๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="ชีสิว">ชีสิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="ชีซี">ชีซี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="ซัวหยง">ซัวหยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ซินเป๋ง">ซินเป๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B8%B5" title="ซินผี">ซินผี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ซุนเขียน">ซุนเขียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%81" title="ซุนฮก">ซุนฮก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7_(%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81)" class="mw-redirect" title="ซุนฮิว (วุยก๊ก)">ซุนฮิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B3" title="ซุยตำ">ซุยตำ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ตังสิน">ตังสิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ตันก๋ง">ตันก๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%81%E0%B9%8B" title="เต๊งไก๋">เต๊งไก๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เตียนห้อง">เตียนห้อง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เตียวกั๋ง (ไม่มีหน้านี้)">เตียวกั๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เตียวเจียว">เตียวเจียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="เตียวเมา">เตียวเมา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%87" title="เตียวสง">เตียวสง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%99_(%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99)" title="เตียวอุ๋น (ราชวงศ์ฮั่น)">เตียวอุ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="เตียวเหียน">เตียวเหียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%81" title="เทียหยก">เทียหยก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="บังทอง">บังทอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บิต๊ก">บิต๊ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="บิฮอง">บิฮอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="มอกาย">มอกาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="ม้าเลี้ยง">ม้าเลี้ยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="ลกซุน">ลกซุน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B9" title="ลิยู">ลิยู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1" title="ลิห้อม">ลิห้อม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลู่คัง (ไม่มีหน้านี้)">ลู่คัง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เล่าจ๋อง">เล่าจ๋อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="เล่าต้าย">เล่าต้าย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="เล่าฮก (ไม่มีหน้านี้)">เล่าฮก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="โลซก">โลซก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="โลติด">โลติด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%A2" title="สิมโพย">สิมโพย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="สุมาหลัง">สุมาหลัง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สุมาหอง">สุมาหอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สุมาจุ้น (ไม่มีหน้านี้)">สุมาจุ้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89" title="สุมาอี้">สุมาอี้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%87" title="หวดเจ้ง">หวดเจ้ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ๋องก้าย (ไม่มีหน้านี้)">อ๋องก้าย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ้วนอิ๋น (ไม่มีหน้านี้)">อ้วนอิ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%A2" title="อ้วนอุ๋ย">อ้วนอุ๋ย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="อองสิ้ว (ไม่มีหน้านี้)">อองสิ้ว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="อองซัน (ไม่มีหน้านี้)">อองซัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อุยของ (ไม่มีหน้านี้)">อุยของ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7" title="เอียวสิ้ว">เอียวสิ้ว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B" title="ฮองกี๋">ฮองกี๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="ฮัวหิม">ฮัวหิม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="แฮหัวอัน (ไม่มีหน้านี้)">แฮหัวอัน</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ขุนนางฝ่ายทหาร</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="กวนเป๋ง">กวนเป๋ง</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">กวนอู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="กิเหลง">กิเหลง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="กำเหลง">กำเหลง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2" title="กุยห้วย">กุยห้วย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%B4%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="เกียงขิม (ไม่มีหน้านี้)">เกียงขิม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" title="โกซุ่น">โกซุ่น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B3" title="โกลำ">โกลำ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B9" title="เคาทู">เคาทู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%AD" title="ชัวมอ">ชัวมอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="งอเก๋ง">งอเก๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89" title="งออี้">งออี้</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="งอหลัน (ไม่มีหน้านี้)">งอหลัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%99" title="งักจิ้น">งักจิ้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="งันเหลียง">งันเหลียง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="งิวขิ้ม (ไม่มีหน้านี้)">งิวขิ้ม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%AE%E0%B8%B9" title="งิวฮู">งิวฮู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="งุยซก">งุยซก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="เงียมหงัน">เงียมหงัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="เงียมอี๋ (ไม่มีหน้านี้)">เงียมอี๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="จงป้า">จงป้า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="จิวท่าย">จิวท่าย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="จิวซุน">จิวซุน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="จิวอิ๋น (ไม่มีหน้านี้)">จิวอิ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="เจียวขิม">เจียวขิม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จูล่ง">จูล่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%B5" title="จูตี">จูตี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="จูหวน">จูหวน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="จูเหลง">จูเหลง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="จูเหียน">จูเหียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%99" title="โจจิ๋น">โจจิ๋น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="โจเจียง">โจเจียง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="โจซุน">โจซุน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="โจป้า">โจป้า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="โจเมา">โจเมา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%87" title="โจเสง">โจเสง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="โจหยิน">โจหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="โจหอง">โจหอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="โจฮิว">โจฮิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%87" title="ชีเซ่ง">ชีเซ่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ซงเหียน">ซงเหียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87" title="ซิหลง">ซิหลง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ซีเอ๋ง">ซีเอ๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ซุนเกียว">ซุนเกียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%87" title="ซุนเจ้ง">ซุนเจ้ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="ซุนเซียง">ซุนเซียง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ซุนเปิน">ซุนเปิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ซุนฟู่ (ไม่มีหน้านี้)">ซุนฟู่</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="โซหุย (ไม่มีหน้านี้)">โซหุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="ตังสิด">ตังสิด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%81" title="ตันเซ็ก">ตันเซ็ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B9" title="ตันบู">ตันบู</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เตงฮอง">เตงฮอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียนอุย">เตียนอุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="เตียวคับ">เตียวคับ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88_(%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81)" class="mw-redirect" title="เตียวเจ (ฮั่นตะวันออก)">เตียวเจ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เตียวเลี้ยว">เตียวเลี้ยว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="เตียวหยิม">เตียวหยิม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A2" title="เตียวหุย">เตียวหุย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%99" class="mw-disambig" title="เตียวอุ๋น">เตียวอุ๋น</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เตียวโอย (ไม่มีหน้านี้)">เตียวโอย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%B2" title="เทียเภา">เทียเภา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%89" title="ไทสูจู้">ไทสูจู้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81" title="บังเต๊ก">บังเต๊ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="บุนทิว">บุนทิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%88%E0%B8%87" title="บุนเพ่ง">บุนเพ่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%94" title="เบ้งตัด">เบ้งตัด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="เปาจิด">เปาจิด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="เปาสูหยิน">เปาสูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="พัวเจี้ยง">พัวเจี้ยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ม้าต๋ง">ม้าต๋ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ม้าเทียด (ไม่มีหน้านี้)">ม้าเทียด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ม้าฮิว (ไม่มีหน้านี้)">ม้าฮิว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%81" title="ลิซก">ลิซก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ลิเงียม">ลิเงียม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="ลิเตียน">ลิเตียน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลิกอง (ไม่มีหน้านี้)">ลิกอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ลิบอง">ลิบอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลิบ้อง (ไม่มีหน้านี้)">ลิบ้อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="ลิต้าย">ลิต้าย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลิอุยหอง (ไม่มีหน้านี้)">ลิอุยหอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%96%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลีถอง (ไม่มีหน้านี้)">ลีถอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%89" title="เล่งโฉ">เล่งโฉ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="เล่งทอง">เล่งทอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%8B" class="mw-disambig" title="เล่ากี๋">เล่ากี๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="เล่าชุน">เล่าชุน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9C%E0%B8%A7%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เล่าผวน (ไม่มีหน้านี้)">เล่าผวน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%87%E0%B8%81" title="เล่าเพ็ก">เล่าเพ็ก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เล่าฮอง">เล่าฮอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลียงหิน (ไม่มีหน้านี้)">เลียงหิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7" title="เลียวฮัว">เลียวฮัว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="วัวเหลง (ไม่มีหน้านี้)">วัวเหลง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมันทอง">หมันทอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="หวนเตียว">หวนเตียว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%87" title="หลันเป้ง">หลันเป้ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%AD" title="หองจอ">หองจอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="หันเซียม">หันเซียม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="อองเป๋ง">อองเป๋ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ่องหอง (ไม่มีหน้านี้)">อ่องหอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A1" title="อิกิ๋ม">อิกิ๋ม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%87" title="อิเขง">อิเขง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%89" title="อินเล้">อินเล้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%8B%E0%B8%A7%E0%B8%99_(%E0%B8%88%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81)" class="mw-redirect" title="อุยก๋วน (จ๊กก๊ก)">อุยก๋วน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="อุยกาย">อุยกาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="อุยเอี๋ยน">อุยเอี๋ยน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="เอียวฮอง">เอียวฮอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%87" title="ฮองตง">ฮองตง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AA%E0%B8%87" title="ฮองฮูสง">ฮองฮูสง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ฮันต๋ง">ฮันต๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%AE" title="ฮันโฮ">ฮันโฮ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%87" class="mw-disambig" title="ฮัวหยง">ฮัวหยง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="เฮาเฉีย">เฮาเฉีย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%87" title="เฮาเสง">เฮาเสง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99" title="แฮหัวตุ้น">แฮหัวตุ้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="แฮหัวเอี๋ยน">แฮหัวเอี๋ยน</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">สตรีสำคัญ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="กำฮูหยิน">กำฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="งอฮูหยิน">งอฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%87_%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7" class="mw-redirect" title="จาง ชุนหัว">จาง ชุนหัว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ชัวฮูหยิน">ชัวฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ซัวเอี๋ยม">ซัวเอี๋ยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ซินเหียนเอ๋ง">ซินเหียนเอ๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ซุนฮูหยิน">ซุนฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="ไต้เกี้ยว">ไต้เกี้ยว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="บิฮูหยิน">บิฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="เปียนสี">เปียนสี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="ปู้ฮูหยิน">ปู้ฮูหยิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B5" title="ลิหลิงฉี">ลิหลิงฉี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="เสียวเกี้ยว">เสียวเกี้ยว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="หวังอี้ (ไม่มีหน้านี้)">หวังอี้</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B9%8B%E0%B8%A2%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="อุ๋ยซี">อุ๋ยซี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="เอียนสี">เอียนสี</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">บุคคลสำคัญอื่น ๆ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%AD" title="กวนลอ">กวนลอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="เกียดเป๋ง">เกียดเป๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="เกียนสิด">เกียนสิด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="จางจ้งจิ่ง">จางจ้งจิ่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="เจียวก้าน">เจียวก้าน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%87%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87" title="โจงั่ง">โจงั่ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%8B" title="โจจู๋">โจจู๋</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%89%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="โจฉอง">โจฉอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="โจหิม">โจหิม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="โจสิด">โจสิด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%88%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชิวลี่จฺวี (ไม่มีหน้านี้)">ชิวลี่จฺวี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ซุนของ">ซุนของ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%8B%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="เตียนติ๋ว (ไม่มีหน้านี้)">เตียนติ๋ว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%BA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปื่งเหยฺวียน (ไม่มีหน้านี้)">ปื่งเหยฺวียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99" title="เป๊กตุ้น">เป๊กตุ้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ยีเอ๋ง">ยีเอ๋ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="สิบขันที">สิบขันที</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%8A%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%8A" title="สุมาเต๊กโช">สุมาเต๊กโช</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="หลิวเป้า (ไม่มีหน้านี้)">หลิวเป้า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94" title="อิเกียด">อิเกียด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="อุยสิง่าน">อุยสิง่าน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%8B" title="ฮัวโต๋">ฮัวโต๋</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10791470"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552732"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="แม่แบบ:บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน" style="font-size:114%;margin:0 4em">บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="พระพุทธเจ้า">พระพุทธเจ้า</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="พระโคตมพุทธเจ้า">พระศากยมุนีพุทธะ (Shìjiā Fó)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B0" title="พระอมิตาภพุทธะ">พระอมิตาภพุทธะ (Āmítuó Fó)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A0%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B8" title="พระไภษัชยคุรุ">พระไภษัชยคุรุฯ (Yàoshī Fó)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B0" title="พระไวโรจนพุทธะ">พระไวโรจนพุทธะ (Pílú Zhēnǎ Fó)</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG/80px-Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG" decoding="async" width="80" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG/120px-Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG/160px-Guan_Yin_of_the_South_Sea_of_Sanya.JPG 2x" data-file-width="485" data-file-height="971" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระโพธิสัตว์">พระโพธิสัตว์</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="กวนอิม">พระแม่กวนอิมมหาโพธิสัตว์</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์">พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระมัญชุศรีโพธิสัตว์">พระมัญชุศรีโพธิสัตว์ (Wénshūshili)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระสมันตภัทรโพธิสัตว์">พระสมันตภัทรโพธิสัตว์ (Pǔxián)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระกษิติครรภโพธิสัตว์">พระกษิติครรภโพธิสัตว์ (ตี้จ้างหวัง)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์">พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์ (Dàshìzhì)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระวัชรปาณีโพธิสัตว์">พระวัชรปาณีโพธิสัตว์ (Jīngāng Shǒu)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปู้ไต้ (ไม่มีหน้านี้)">ปู๊กุ่ยผู่สัก</a> (<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A2" title="พระศรีอริยเมตไตรย">พระศรีอริยเมตไตรย</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระจุนทีโพธิสัตว์">พระจุนทีโพธิสัตว์ (Zhǔntí)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="เทพเจ้า">เทพเจ้า</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="จาตุมหาราชิกา">จตุโลกบาล (ซื่อเทียนหวัง)</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">กวนอู</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%86%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระสังฆารามโพธิสัตว์">(สังฆรามโพธิสัตว์, เฉียหลันผูซ่า)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="พระเวทโพธิสัตว์">พระเวทโพธิสัตว์, พระสกันทะ (Wéituó)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="พระยม">พระยม (Yán Wáng)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%81%E0%B8%87" title="จี้กง">จี้กง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87" title="เด็กแดง">สุธนกุมาร (Shan Cai)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ธิดาพญามังกร">ธิดาพญามังกร (Long Nü)</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%88%E0%B8%B5" title="มารีจี">พระแม่มริจิ (Mólìzhītiān)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="พระหลักเมือง (ไม่มีหน้านี้)">เสี่ยอึ้งกง</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B8" title="ภิกษุ">ภิกษุ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B0" title="พระมหากัสสปะ">พระมหากัสสปะ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C" title="พระอานนท์">พระอานนท์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B0" title="พระมหาโมคคัลลานะ">พระมหาโมคคัลลานะ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="พระโพธิธรรม">พระโพธิธรรม (ตั๊กม้อ)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=An_Shigao&action=edit&redlink=1" class="new" title="An Shigao (ไม่มีหน้านี้)">An Shigao</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="พระถังซัมจั๋ง">พระเสวียนจั๋ง (พระถังซำจั๋ง)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Faxian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Faxian (ไม่มีหน้านี้)">Fǎxiǎn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="พระอี้จิง (ไม่มีหน้านี้)">พระอี้จิง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shan-tao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shan-tao (ไม่มีหน้านี้)">Shàn Dào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hui-kuo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hui-kuo (ไม่มีหน้านี้)">Huìguǒ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="จักรพรรดิฮั่นหมิง">จักรพรรดิฮั่นหมิง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="จักรพรรดิเหลียงอู่">จักรพรรดิเหลียงอู่</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิบแปดอรหันต์ (ไม่มีหน้านี้)">สิบแปดอรหันต์</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="มหายาน">พุทธศาสนามหายาน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="นิกายสุขาวดี">นิกายสุขาวดี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%89%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ฉาน">นิกายฉาน (เซ็น)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิตันตระ (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิตันตระ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เทววิทยาจีน (ไม่มีหน้านี้)">เทววิทยาจีน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ศาสนาพุทธในประเทศจีน">ศาสนาพุทธในประเทศจีน</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">เข้าถึงจาก "<a dir="ltr" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=กวนอู&oldid=11894482">https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=กวนอู&oldid=11894482</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="พิเศษ:หมวดหมู่">หมวดหมู่</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B5_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._763" title="หมวดหมู่:บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 763">บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 763</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9" title="หมวดหมู่:กวนอู">กวนอู</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="หมวดหมู่:เทพเจ้าจีน">เทพเจ้าจีน</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="หมวดหมู่:ขุนพลของเล่าปี่">ขุนพลของเล่าปี่</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="หมวดหมู่:ขุนพลของโจโฉ (ไม่มีหน้านี้)">ขุนพลของโจโฉ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:เล่าเปียวและผู้เกี่ยวข้อง">เล่าเปียวและผู้เกี่ยวข้อง</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">หมวดหมู่ที่ซ่อนอยู่: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%82%E0%B8%9F%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AA" title="หมวดหมู่:หน้าที่ใช้โฟนอส">หน้าที่ใช้โฟนอส</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="หมวดหมู่:บทความที่มีข้อความภาษาจีน">บทความที่มีข้อความภาษาจีน</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Harv_and_Sfn_no-target_errors" title="หมวดหมู่:Harv and Sfn no-target errors">Harv and Sfn no-target errors</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Webarchive_template_wayback_links" title="หมวดหมู่:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88" title="หมวดหมู่:บทความวิกิพีเดียที่ต้องการเขียนใหม่">บทความวิกิพีเดียที่ต้องการเขียนใหม่</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A_Start_date_%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B5" title="หมวดหมู่:แม่แบบ Start date เรียงตามปี">แม่แบบ Start date เรียงตามปี</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A_End_date_%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B5" title="หมวดหมู่:แม่แบบ End date เรียงตามปี">แม่แบบ End date เรียงตามปี</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%A1" title="หมวดหมู่:บทความที่มีข้อความภาษาจีนตัวเต็ม">บทความที่มีข้อความภาษาจีนตัวเต็ม</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="หมวดหมู่:บทความที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม">บทความที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="หมวดหมู่:บทความทั้งหมดที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม">บทความทั้งหมดที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="หมวดหมู่:บทความที่ขาดแหล่งอ้างอิงเฉพาะส่วน">บทความที่ขาดแหล่งอ้างอิงเฉพาะส่วน</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" title="หมวดหมู่:บทความที่มีข้อความภาษาญี่ปุ่น">บทความที่มีข้อความภาษาญี่ปุ่น</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> หน้านี้แก้ไขล่าสุดเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2567 เวลา 15:49 น.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>อนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้<a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แบบแสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน</a> และอาจมีเงื่อนไขเพิ่มเติม ดูรายละเอียดที่ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/th">ข้อกำหนดการใช้งาน</a><br /> Wikipedia® เป็นเครื่องหมายการค้าจดทะเบียนของ<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">มูลนิธิวิกิมีเดีย</a> องค์กรไม่แสวงผลกำไร</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิกิพีเดีย:ติดต่อ">ติดต่อเรา</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">นโยบายความเป็นส่วนตัว</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A">เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%98%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A">ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">จรรยาบรรณ</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ผู้พัฒนา</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/th.wikipedia.org">สถิติ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">นโยบายการใช้คุกกี้</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//th.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">มุมมองสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-6qhks","wgBackendResponseTime":142,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.365","walltime":"1.720","ppvisitednodes":{"value":18946,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":333362,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":76553,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":26,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":148987,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1414.755 1 -total"," 30.77% 435.367 1 แม่แบบ:Infobox_officeholder"," 20.83% 294.724 131 แม่แบบ:Lang"," 18.61% 263.319 4 แม่แบบ:รายการอ้างอิง"," 16.50% 233.409 6 แม่แบบ:Infobox"," 10.32% 145.993 17 แม่แบบ:กล่องข้อมูล_ผู้ดำรงตำแหน่ง/Office"," 10.02% 141.765 11 แม่แบบ:Cite_web"," 8.69% 122.911 1 แม่แบบ:Infobox_Chinese"," 5.73% 81.107 3 แม่แบบ:Navbox"," 5.45% 77.060 1 แม่แบบ:ห้าทหารเสือ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.680","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24280056,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Audio\"] = 1,\n [\"Circa\"] = 4,\n [\"Cite web\"] = 11,\n [\"Death\"] = 1,\n [\"Efn\"] = 11,\n [\"End date\"] = 4,\n [\"IPAc-cmn\"] = 2,\n [\"IPAc-yue\"] = 1,\n [\"Infobox Chinese\"] = 1,\n [\"Infobox officeholder\"] = 1,\n [\"Lang\"] = 129,\n [\"Langx\"] = 1,\n [\"Main\"] = 1,\n [\"Main article\"] = 3,\n [\"Notelist\"] = 1,\n [\"Nowrap\"] = 2,\n [\"Quote\"] = 5,\n [\"See also\"] = 1,\n [\"Sfnp\"] = 6,\n [\"Start date\"] = 4,\n [\"Unbulleted list\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 3,\n [\"Zh icon\"] = 2,\n [\"Zh-all\"] = 24,\n [\"คอมมอนส์\"] = 1,\n [\"ชื่อจีน\"] = 1,\n [\"ตัวละครในสามก๊ก\"] = 1,\n [\"บทความหลัก\"] = 1,\n [\"บุคคลศักดิ์สิทธิ์ในคติพุทธศาสนาแบบจีน\"] = 1,\n [\"รายการอ้างอิง\"] = 4,\n [\"รีไรต์\"] = 1,\n [\"วิกิคำคม\"] = 1,\n [\"ห้าทหารเสือ\"] = 1,\n [\"อ้างอิง\"] = 8,\n [\"เก็บกวาด-นิยาย\"] = 1,\n [\"โครง-ส่วน\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-7kqld","timestamp":"20241123132836","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0e01\u0e27\u0e19\u0e2d\u0e39","url":"https:\/\/th.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B9","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q222797","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q222797","author":{"@type":"Organization","name":"\u0e1c\u0e39\u0e49\u0e21\u0e35\u0e2a\u0e48\u0e27\u0e19\u0e23\u0e48\u0e27\u0e21\u0e01\u0e31\u0e1a\u0e42\u0e04\u0e23\u0e07\u0e01\u0e32\u0e23\u0e27\u0e34\u0e01\u0e34\u0e21\u0e35\u0e40\u0e14\u0e35\u0e22"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-01-08T17:59:40Z","dateModified":"2024-11-07T08:49:04Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/ec\/Guanyu-1.jpg"}</script> </body> </html>